БОЛОН СЭРГЭЖ БУЙ ХАЛДВАРААСflu.mn/mgl/images/stories/NIW/NIW2017/Iltgel 8_Ambaselmaa...2017/09/13 1 ШИНЭ БОЛОН СЭРГЭЖ БУЙ ХАЛДВАРААС

2017/09/13

1

ШИНЭ БОЛОН СЭРГЭЖ БУЙ ХАЛДВАРААС СЭРГИЙЛЭХ, БЭЛЭН БАЙДЛЫГ ХАНГАХ,

ОУЭМД-ИЙН ХӨНДЛӨНГИЙН ҮНЭЛГЭЭНИЙ ТОЙМ

ХАЛДВАРТ ӨВЧИН СУДЛАЛЫНҮНДЭСНИЙ ТӨВ

Шинэ болон сэргэж буй халдвараас сэргийлэх бэлэн байдлыг хангах, Нийгмийн эрүүл мэндийн онцгой байдлын үеийн салбар хоорондын хамтын ажиллагааг бэхжүүлэх


ШИНЭ, СЭРГЭЖ БУЙ ХАЛДВАРТ ӨВЧНИЙ АЗИ НОМХОН ДАЛАЙН СТРАТЕГИ (APSED)

ОУЭМД-ийн үндсэн чадавхийг бэхжүүлэх 2 бүсийн аргачлал

2005 боловсруулж, 2010 онд шинэчилсэн (Бүсийн зөвлөлдөх уулзалтаар соёрхон

баталсан) 2010-2015 онд хэрэгжүүлэх бүсийн стратеги

Манайд 2012 онд ЭМС-ын 73- тоот тушаалаар 2012-2015 онд ШБСБХ-тай тэмцэх

төлөвлөгөөг боловсруулж амжилттай хэрэгжүүлсэн

2011-2015 онд “Халдварт өвчинтэй тэмцэх үндэсний хөтөлбөр” -ийг бүсийн

стратегийн чиглэлүүдийн дагуу 9 чиглэлтэйгээр боловсруулж ЗГ-ын 108 тоот

тогтоолоор батлуулж хэрэгжүүлссэн

2016-2020 онд хэрэгжүүлэх “Халдварт өвчнөөс сэргийлэх, хянах үндэсний

хөтөлбөр”-ийг боловсруулж Засгийн газрын 2017 оны 11 тоот тогтоолоор

батлуулан хэрэгжүүлж байна.

2017-2020 онд хэрэгжүүлэх ШБСБХ-тай тэмцэх сэргийлэх үндэсний төлөвлөгөөг

APSED-III-бүсийн стратегийн зорилго зорилттой уялдуулан боловсруулж байна.

2017/09/13

2

Шинэ болон сэргэж буй халдвартай тэмцэх СТРАТЕГИ III


ЧИГЛЭЛ: 1. НЭМ бэлэн байдал – (СХ-ын төлөвлөгөө, салбар хоорондын зохицуулалт, ОУЭМД-ийн чадавхыг бэхжүүлэх, хилийн нэвтрэх цэгийн чадавх,

ШУТ, ТУТ, )

2. Тандалт, эрсдэлийн үнэлгээ, хариу арга хэмжээ - (тандалтын тогтолцоог сайжруулах, уян хатан байлгах, мэдээлэл, эрсдэлийг тогтмол үнэлдэг, механизм бүрдсэн, хүний нөөц, ТТСХ хамтарсан, орон нутаг, салбар хоорондын хамтын ажиллагаа, хяналт үнэлгээ, ШУТ, ТУТ, хилийн нэвтрэх цэгийг бэхжүүлэх)

3. Лабораторийн чадавх - (чадавх-үндэсний болон орон нутгийн түвшний лабораториуд уялдаа)

4. Зооноз – (СХХА, ЭХХ, мэдээлэл солилцох, ТУТ, эрсдэлийн үнэлгээ)

5. Эмнэлгийн тусламж үйлчилгээнд урьдчилан сэргийлэлт- (ХСХ, ЭТҮ-г НЭМ-ийн тогтолцоотой холбох, ЭТҮ-ний чанар, нянгийн тэсвэржилт-мэдээлэл, эмнэлгийн бэлэн байдал, ор дэлгэх төлөвлөгөө, дасгал сургуулилт )

6. Эрсдэлийн харилцаа холбоо –(ЭХХ-ны үр нөлөөг үнэлэх, дасгал сургуулилт, түргэн шуурхай, үнэн зөв, нөлөөлөл, тандалт, эрсдэлийн үнэлгээтэй уялдах, хүн амын ойлголтыг үнэлэх, олон нийтийн сүлжээг ашиглах)

7. Бүсийн бэлэн байдал

8. Хяналт, үнэлгээ - (төлөвлөлт, хяналт, механизм, үндсэн чадавхыг үнэлэх асуумж, ил тод, төлөвлөлт хэрэгжилтийн шатанд, хамтын ажиллагааг бэхжүүлэх, )


• Бэлэн байдал, урьдчилансэргийлэлтэд түлхүү анхаарсан

• Салбар хоорондын цахиммэдээллийн нэгдсэн сан

• Стандарт нийтлэг аргачлал• УОК, НОК, АОК нотолгоонд

суурилсан мэдээллээр хангах

• Салбар хоорондын хамтарсанбагийн зарчим

• Түвшин бүрт• Олон төрлийн эрсдэл

2017/09/13

3

Нийгмийн эрүүл мэндийн бэлэн байдал


1. Салбар хооронд мэдээ, мэдээлэл солилцох

Цахим мэдээллийн нэгдсэн сан

Дэгдэлт, цартахал, хоол хүнс, хими, цацраг идэвхт бодисын хордлого, байгалийн гамшигт үзэгдэл,

үйлдвэрлэлийн болон техникийн осол зэргийн суурь мэдээллийн сан

2. Эрсдэлийн түргэвчилсэн үнэлгээ болон явцын үнэлгээг салбарууд нийтлэг аргачлалаар хамтарч хийдэг болно

3. Хариу арга хэмжээ авах

Эрсдэлийн түвшинд тохирсон хариу арга хэмжээнд Тохиолдлын Удирдлагын Тогтолцоог (Incident

Management System) хэрэгжүүлнэ

Салбар хоорондын хамтарсан хариу арга хэмжээний баг

4. Эрсдлийн мэдээлэл харилцаа

Эрсдэлийн мэдээлэл харилцаа: (цаг хугацаа алдалгүй үнэн зөв шуурхай) салбар дунд, салбар хооронд, хүн

ам, хэвлэл мэдээллийн байгууллагатай түвшин бүрт зохицуулдаг болно.

5. Салбар хоорондын хамтарсан хяналт, үнэлгээ

Цахим мэдээллийн нэгдсэн сан


Вебд суурилсан цахим мэдээллийнсистем• Салбарууд бүх түвшинд нэгэн

зэрэг мэдээллийг цахимаархүлээж авна

• GIS, Google map, хяналтынсамбар, нэгдсэн тайлангийнзагвартай

Программын интеграцчилал Суурь мэдээлэл Эрсдэлийн зураглал Хэтийн төлөв

2017/09/13

4

Алгоритм


ИДЭВХЖЛИЙН ЗЭРЭГ

0

I

II

III

Тохиолдлын удирдлагын тогтолцоо


Зохицуулагч Зохицуулагч

Удирдагч Удирдагч

Төлөвлөлтийнбаг

Төлөвлөлтийнбаг

ИлрүүлэлтСэргийлэлтДэгдэлтийн хяналтЭмзэг байдал, эрсдэлийн зураглалТөлөвлөлт

ИлрүүлэлтСэргийлэлтДэгдэлтийн хяналтЭмзэг байдал, эрсдэлийн зураглалТөлөвлөлт

Хариу арга хэмжээний багХариу арга

хэмжээний баг

Төлөвлөгөөг хэрэгжүүлэхХариу арга хэмжээг зохион байгуулах- Эрсдэлийн үнэлгээ- Эмнэлзүйн менежмент- Лаборатори- Халдварын хяналт

Төлөвлөгөөг хэрэгжүүлэхХариу арга хэмжээг зохион байгуулах- Эрсдэлийн үнэлгээ- Эмнэлзүйн менежмент- Лаборатори- Халдварын хяналт

Эрсдэлийн мэдээлэл харилцааны баг

Эрсдэлийн мэдээлэл харилцааны баг

Санхүү, нөөцийн баг

Санхүү, нөөцийн баг

2017/09/13

5

Лабораториудын хамтын ажиллагаа


ХҮН ЭМНЭЛЭГХҮН ЭМНЭЛЭГ

Улсын

НийслэлДүүрэг

Орон нутагтНэгдсэн эмнэлэг-21

Зооноз өвчин судлалын төв

МАЛ ЭМНЭЛЭГМАЛ ЭМНЭЛЭГ

Улсын-3

НийслэлДүүрэг

Орон нутгийн-21

МЭРГЭЖЛИЙН ХЯНАЛТ

МЭРГЭЖЛИЙН ХЯНАЛТ

Улсын-1

Нийслэл-1Дүүрэг

Орон нутгийн-21Хилийн

ҮНДЭСНИЙ ТҮВШНИЙ ЛАБОРАТОРИУДЫН ХАМТЫН АЖИЛЛАГАА

НИЙСЛЭЛ ДҮҮРГИЙН ЛАБОРАТОРИУДЫН ХАМТЫН АЖИЛЛАГАА

ОРОН НУТГИЙН ЛАБОРАТОРИУДЫН ХАМТЫН АЖИЛЛАГАА

ОУЭМД-н хаягаар ирсэн мэдээллүүд, /2017* оны байдлаар/


Мэдээллийн төрөл Мэдээллийн давтамж

А(H7N9) 21

MERS-CoV 16

Холер 4

Халдварт саа 3

А(H3N2) 2

Зика 5

Денгийн халууралт 3

Хепатит Е 2

Сахуу 2

Шар чичрэг 2

Легионерийн халдвар 2

А(H9N2) 2

Бусад мэдээлэгдсэн халдварууд /Эбола, Ласса халууралт, Менингит, Сөүлвирус, Чукунгунгийн чичрэг, А(H1N2), А(H1N1), E.Coli, Кримийн Конгийнцусархаг халууралт, Тарваган тахал/

2017/09/13

6

Коронавирүсийн халдвар


Дэлхий дахинд нийтлабораториор батлагдсан 2067тохиолдол, нас баралт 720(34.8%) тохиолдлыг албан ёсоорДЭМБ–аас мэдээлж байна.

Үүнээс 1695 тохиолдол 650 насбаралт буюу 82% нь СаудынАраб улсаас мэдээлэгдээд байна.

Хамгийн сүүлийн мэдээ 2017 оны8 сарын 25-ны өдөр Арабыннэгдсэн Эмират улсаас 1тохиолдол мэдээлэгдсэн байна.

Коронавирүст халдварын лабораториор батлагдсан тохиолдол дэлхийн 3 тивийн 27 улсад бүртгэгдээд байна.

Зикавирүсийн халдвар


Чили улсад 2014 оны3-р сарын 5-нд анхмэдээлсэн.

2017 оны 5-р сарын25-нд Энэтхэг улсаасхамгийн сүүлийнмэдээлэл ирсэн.

Зика вирүст халдварын лабораториор батлагдсан тохиолдол дэлхийн5 тивийн 38 улсад бүртгэгдсэн.

2017/09/13

7

Томуугийн А(H7N9) вирүст халдварын хүний өвчлөлийн тухай мэдээ


• ОУЭМД-ээр 2013 оны эхэнүеэс хойш томуугийн А(H7N9)вирүст халдварын хүнийөвчлөлийн лабораториорбатлагдсан нийт 1558тохиолдол, 388(24.9%) насбаралт бүртгэгдээд байна.

• Үүнээс 1553 тохиолдол буюу99.6% нь БНХАУ-смэдээлэгдээд байна.

Хамгийн сүүлд 2017 оны 8 сарын 25-ны өдөр БНХАУ-н Фужан

мужаас 1 тохиолдол

мэдээлэгдсэн байна.

ОУЭМД-ИЙН ХӨНДЛӨНГИЙН ҮНЭЛГЭЭНИЙ ТОЙМ


ОУЭМД-ийн зорилго нь: олон улсад дамжин тархах аюул бүхий өвчнүүдээссэргийлэх, тэдгээрт хяналт тавьж, шуурхай хариу арга хэмжээг авчхэрэгжүүлэн, нийгмийн эрүүл мэндэд учирч болзошгүй эрсдэлүүдийг тасланзогсоож, олон улсын худалдаа, аялал жуулчлалд саад учруулахгүй байх явдалюм.

ОУЭМД‐ээр зохицуулагдах үйл явдал, нийгмийн эрүүл мэндэд учирчболзошгүй аюулаас сэргийлэх, таслан зогсоох, эрт илрүүлэх, үндэснийболон олон улсын хэмжээнд олон салбарын оролцоотойгоор үр дүнтэй аргахэмжээг шуурхай авч хэрэгжүүлэх талаар тусгасан.

Хөндлөнгийн хамтарсан үнэлгээний зорилго: НЭМ-д учирч болзошгүйаюулаас урьдчилан сэргийлэх, эрт илрүүлж, шуурхай хариу арга хэмжээ авахулс орнуудын чадавхийг үнэлэх;

2017/09/13

8


ОУЭМД-ИЙН ХЭРЭГЖИЛТИЙН ОН ДАРААЛАЛ

*2005 он IHR үнэлгээ, салбар хоорондын анхны уулзалт болсон,халдварт өвчний мэдээллийн тогтолцоонд үнэлгээ хийсний үр дүнд -EWAR тогтолцоонд орсон.

2005 он

Үнэлгээ /ДЭМБ, ЭМЯ,

ХӨСҮТ/

ЭМС 100 тоот тушаал 3 аймаг, УБ хот

2007 он 2008 он

Үйл явдалд суурилсан тандалт

EWAR 1.0 программ

Улсын хэмжээнд EWAR 2.0 программ

2009 он 2007-2009 он

Ажлын байрны сургалт

21 аймаг, УБ хот

ЭМС-н 152 тоот тушаал

2010 он 2012 он

2012 он

EWAR 3.0 программ

2016 онд анх удаа салбар хоорондын хамтарсан үнэлгээ хийсэн



2007 ОН Анхны ОУЭМД-ийг хэрэгжүүлэх үндэсний зөвлөгөөн

2008 ОН (ХААМЭГ, МХЕГ, ХӨСҮТ), салбар хоорондын2008-2010 APSED стратеги хэрэгжүүлэх үндэсний дунд хугацааны төлөвлөгөө

2009 ОН ОУЭМД салбар хоорондын төлөвлөлтийн анхны хурал,

Талбарын тархварсудлалын хөтөлбөрхэрэгжиж эхэлсэн

2010 ОН Зоонозын салбар салбар хоорондын зөвлөл байгуулагдсанХӨТҮХ-(2010-2015 он)ийг боловсруулсан APSED-2-н чиглэлийн дагуу ...

2011 ОН ОУЭМД-ийн ЭМС-ын 151 тоот тушаал ХӨСҮТ-ийг ОУЭМД-ийн үндэсний зохицуулагч байгууллагаар томилж,ОУЭМД-ийн удирдах, зөвлөх багийг байгуулсан

2017/09/13

9



2012 ОН ОУЭМД-ийн 2012-2015 анхны дунд хугацааны төлөвлөгөө

APSED 2012-2015 төлөвлөгөө /ЭМС-73 тушаал/

2013 ОН

ШУТ байгуулагдсан ШУТ-ийн журам ЭМС-ын 355 тоот

ТТСХ-т Мал эмнэлэг бусад салбарын элсэгч анх орж ирсэн

2014 ОН


2016-2017 онд

2017 ОН 2016 оны 11-р сарын 24-26-нд салбар хоорондын байгууллагууд хамтран өөрсдөө ОУЭМД-ийн үндсэнчадавхаа үнэлсэн (48 хүн)2017 оны 01-13-ны ЭМС-ын А/20 тоот (9 баг 87 хүн ) ажлын хэсэг 2017 оны 2-р сарын 1-3-нд НДББ-ийн мэргэжилтнүүдтэй хамтран дахин үнэлгээ хийж ( 60 хүн) Салбар хоорондын хамтын ажиллагаа, бэлэн байдлын чадавхыг сайжруулах ажлын төлөвлөгөөг 9 бүлэг

62 заалттай төлөвлөж хэрэгжүүлж хамтран ажиллав.

2017/09/13

10

ДЭМБ ХАМТАРСАН ҮНЭЛГЭЭ


2017 оны 5 сарын 17-19 хооронд Монгол улс ОУЭМД-н чадавхиа ДЭМБ-н 12мэргэжилтэнүүдийн бүрэлдэхүүнтэй хамтарсан багт 19 чиглэлээр үнэлүүлсэн.

1. Эрх зүй орчин, санхүүжилт2. ОУЭМД-ийн зохицуулалт, мэдээлэл харилцаа

холбоо, нөлөөллийн үйл ажиллагаа3. Нянгийн тэсвэржилт4. Зоонозын халдварт өвчний тандалт, хяналт5. Хүнсний аюулгүй байдал6. Биоаюулгүй ажиллагаа, биоаюулгүй байдал7. Дархлаажуулалт8. Лабораторийн тогтолцоо9. Тандалт10.Мэдээлэл

11.Хүний нөөцийн хөгжил12.Бэлэн байдал13.Шуурхай удирдлагын тогтолцоо14.Нийгмийн эрүүл мэнд ба аюулгүй байдлын эрх

бүхий байгууллагын уялдааг хангах15.Эм, хэрэгсэл болон хүн хүчний дайчилгаа16.Эрсдэлийн харилцаа холбоо17.Нэвтрэн орох цэг18.Химийн осол19.Цацрагийн осол

МОНГОЛ УЛСЫН ХҮРСЭН ОЛОЛТ, АМЖИЛТ


1. Тандалт, хариу арга хэмжээний тогтолцоо маш өндөр хэмжээнд хөгжиж

сайжирсан байна.

2. Монголын талбарын тархвар судлал сургалтын (MFETP) төгсөгчид улс оронд

тандалт, хариу арга хэмжээний тогтолцооны чухал цөм хэсгийг бүрдүүлж байна.

Тус сургалтын хөтөлбөр ажиллах хүчийг тогтвортой хөгжүүлэх тэргүүн туршлага

гэж үзэж байна.

3. Нийгмийн эрүүл мэндийн онцгой байдлын хариу арга хэмжээнд салбарууд

хамтарч оролцдог.

2017/09/13

11

МОНГОЛ УЛСЫН ХҮРСЭН ОЛОЛТ, АМЖИЛТ


4. Нийгмийн эрүүл мэндийн онцгой байдлын төлөвлөгөө (Хилийн боомт гэх мэт) –г тогтмол

шинэчилж, дасгал сургуулилт хийдэг.

5. ОУЭМД (2005)-ийн хэрэгжилт, ахиц дэвшлийг жил бүрийн үнэлгээгээр дамжуулан суралцах,

тогтмол сайжруулах уламжлалтай болсон, Шинэ болон сэргэж буй халдварт өвчинтэй тэмцэх

сэргийлэх, Нийгмийн эрүүл мэндийн онцгой байдлын үндэсний төлөвлөгөө тогтмол шинэчлэдэг,

тогтмол дасгал сургуулилт, хяналт үнэлгээ хийдэг ба Хамтарсан хөндлөнгйн үнэлгээний үйл явцад

Монгол улс эрт оролцож байна.

6. Эрүүл мэнд болон бусад салбарт шуурхай удирдлагын төв, нэгжүүд байгуулагдсан ба энэ нь

нийгмийн эрүүл мэндийн онцгой байдлын бэлэн байдлыг сайжруулахад ашиглах хүчирхэг

хэрэгсэл болно.

ЕРӨНХИЙ ЗӨВЛӨМЖ


1. Монгол улсын Тогтвортой хөгжлийн зорилго 2030–ыг шинэчлэхдээ эрүүлмэндийн аюулгүй байдлыг оруулах, Тогтвортой Хөгжлийн Зорилгын (SDGs)төлөө ажиллах.

2. Шинэ болон сэргэж буй халдвар, Нийгмийн эрүүл мэндийн онцгой байдлын АзиНомхон далайн стратеги (APSED III)‐ийн дагуу Шинэ болон сэргэж буйхалдварт өвчин болон Нийгмийн эрүүл мэндийн онцгой байдлын үндэснийтөлөвлөгөө‐г Хөндлөнгийн хамтарсан үнэлгээний зөвлөмж болгосон тэргүүлэхчиглэл, үйл ажиллагааны дагуу шинэчлэх, хэрэгжүүлэх, хяналт үнэлгээ хийх.

3. Шинэ болон сэргэж буй халдвар, Нийгмийн эрүүл мэндийн онцгой байдлынүндэсний төлөвлөгөө-г хэрэгжүүлэх санхүүжилтйн тогтвортой байдлыг хангах,нэмэгдүүлэх, нийгмийн эрүүл мэндийн онцгой байдлын шуурхай хариу аргахэмжээ авахад тухай үед шаардагдах санхүүжилтийн механизмыг бэхжүүлэх.

2017/09/13

12

ЕРӨНХИЙ ЗӨВЛӨМЖ


4. Эрүүл мэндийн талаар төрөөс баримтлах бодлого‐той уялдуулан хүний нөөцийн хөгжлийн үндэсний

төлөвлөгөөнд нийгмийн эрүүл мэндийн ажиллах хүчний мэргэжлийн, удирдлагын, манлайллын чадавхийг

тусган боловсруулж, хэрэгжүүлэх.

5. Давхардлыг бууруулах, нийгмийн эрүүл мэндийн бүх төрлийн онцгой байдлын бэлэн байдал, хариу арга

хэмжээнд олон салбарын харилцаа, уялдаа холбоо, хамтран ажиллах байдлыг зохицуулахын тулд

байгууллагуудын бодлого, төлөвлөгөө, журам, тэдгээрийн хоорондын уялдаа холбоог боловсронгуй болгох.

Үүнд, Салбар хооронд мэдээлэл солилцох, болзошгүй гамшиг, Нийгмийн эрүүл мэндийн онцгой байдлын үед

Шуурхай хариу арга хэмжээ зохицуулга боловсруулан дуусгаж, хэрэгжүүлэн, хяналт шинжилгээ хийх ажил

багтана.

6. Жил бүрийн ОУЭМД-ийн үнэлгээ, ОУЭМД-ийн Хамтарсан хөндлөнгийн үнэлгээг ашиглан эрүүл мэндийн

аюулгүй байдлын чиглэлээр хариу арга хэмжээг үнэлэх, тогтмол дасгал сургуулилт хийх, суралцах, тасралтгүй

сайжруулах уламжлалыг цаашид үргэлжлүүлэн хөхүүлэн дэмжих.

ҮНЭЛГЭЭНИЙ ДҮН


4 - Чадавхи бэхжсэн

3 - Чадавхтай

2 - Хязгаарлагдмал чадавхтай

1 - Чадавхгүй

Үзүүлэлтийн тоо Нийт үзүүлэлтэнд эзлэх %

9 19%

30 62%

9 19%

0 0%

Нийт 48 100%

2017/09/13

13


АНХААРАЛ ХАНДУУЛСАН БАЯРЛАЛАА

Documents

БОЛОН СЭРГЭЖ БУЙ ХАЛДВАРААСflu.mn/mgl/images/stories/NIW/NIW2017/Iltgel 8_Ambaselmaa...2017/09/13 1 ШИНЭ БОЛОН СЭРГЭЖ БУЙ ХАЛДВАРААС