Казакстан Республикасыныц Бшм жзне гылым министрл1п

С. Торайгыров атындагы Павлодар мемлекетпк университет!

0НД1Р1СТ1 ¥ЙЫМДАСТЫРУ Ж0НЕ КЭС1ПОРЫН

МЕНЕДЖМЕНТ15В071300 «Келж, келк техникасы жэне технологиялар»

мамандык студентгершщкурстык жумысын орындауга ар налган

эд1стемел1к н^скаулык

ПавлодарКереку2013

УДК 658.5(07) ББК 65.290Я7

057

С. Торайгыров атындагы Павлодар мемлекетпк университет! каржы-экономика факультетшщ экономика

кафедрасыныц отырысында баспага усынылды

Шкчрсарапшы :А. А. Нургалиева - экономика гылымдарыныц кандидаты,

доцент. I

Курастырушы Г. Т. Омарова

057 ©HflipicTi уйымдастыру жэне кэсшорын менеджмент!: 5В071300«Кел1к, к©л1к техникасы жэне технологиялар» мамандык студенттершщ курстык жумысын орындауга арналган ЭД1етемеМк нускаулык / кздэаст. Г. Т. Омарова- Павлодар : Кереку, 2013. - 24 б.

Эдгстемелж нускауда н^скаулар мен теориялык жэне тэж1рибел1к тапсырмалардын мазмуны керсетшген, оларды орындау бойынша усыныстар келпршген.

Эдютемелж н^скаулык 5В071300 «Колж, келж техникасы жэне технологиялар» мамандык жумысшы оку жоспарына жэне жумыс багдарламасына сэйкес эз!рлендь

С. Торайгыроватындагы ПМУ-дт' I УДК 658.5(07)

Академик С.Бвйсемб I ББК65.290Я7атындагы Рыльцу и

U А П I1заГ.Т.,|2013—1 ~ i, I

С. Торайгыров атындагы ПМУ, 2013

Материалдык дурыс болуына, грамматикалык жэне орфофафиялык кателергеавторлар мен едэастыру ш ылар жауапты

Kipicne

Шаруашылыктьщ эк тш ш к эдгстершен нарыктык экономикага ауысуы кэсшорынныц каржылы-шаруашылык кызметше кординалдыреформаны втюзуш усынады, бершген максаттарда уйымнын теориялары жэне тэж1рибелерш окып 6LnyiH жэне танысуын, шетедщк фирма кызметш баскару жэне жоспарлау, олардыц кызметше мемлееттщ эсер eTyi, бершген фирмаларда кызметтершщ тшмдийгше кереюп рвл ойнайтындармен танысу.

Бершген жинак сырттай окитын студенттерге арналган силлабустан, тэж1рибел1к сабактардыц жоспарынан, тэж1рибел1к сабактарга арналган эдютемелж нускаулыктан, пэщц оку бойынша эд1стемелш нускаулыктан, дэрю кешеншен, дэр1с, тэж1рибелж сабактарга дайындалу тапсырмаларын, оку материалдарын ездтнен окуга арналган тапсырмаларын косатын С0Ж ушш материалдардан, студенттердщ оку жетгстистерш бакылау мен багалау материалдардан, корытынды бакылауга сурактардан тирады.

Бершген жинак дэрю сабактарында жэне усынылган эдебиеттерд1 ездшнен оку кездаде алган теориялык материалды жуйел1 турде оку ушш, сонымен катар рефераттар, уй тапсырмаларын, накты жагдайларды талдау, тэж1рибелж тапсырмаларды орындау жолымен бтм д1 тэж1рибелж беюту упин арналган.

Нарык талабына сай бэсекеге кабшегп - бнд!р1стнс кэсшорынды калыптастыру ондагы oimipicTi уйымдастыру, жоспарлау жэне баскару жумыстарын утымды журпзу унин тутынушылардыц талабына сай ешм сапасын квтеру, ассортимент тур л ерш кецейту, пайдаланылатын ресурстьщ барлык турлерш унемдеу эдгстерш жан - жакты карастыруды кажет етедь

Нарык катынасына байланысты экономика кызмет1орталыгынан барлык непзп кэсшорын - экономикасына орналасуы, сонымен катар ешм кэсшорында куралады, жумыстар орындалады, кызметтер керсетшедь Кэсшорын алга койган максатка жету жэне есептерд1 шешу ymiH енддрю факторларын колданылады: енбек ресурстары, техникалар, технологиялар, табиги ресурстар, капитал жэне тагы бас кал ары.

3

1 Тапсырма

Эр турл5 кашыктыкты уш автобусты маршрут берьпген: кыка, орташа жэне алыс.Студент ретпк H eM ipi бойынша 1 кестеге сай уш маршрут тандап алуы кажет.

1 - кесте — кашыктык жэне шекаралык ету бойынша маршруттурлер1

Маршруттын бастапкы nymcri

Авто шекаралык етулер Маршруттын соцгыпункт1

1 2 31 Кыска маршруттар |

1 Атырау Котяевка/ Красный яр Астрахань2 Уральск Погадаево/ Курли н Самара3 Петропавлоск Мамлютка/ Петухово Курган4 Актобе Т алдысай/ Караганда Оренбург5 Кустанай Комсомолец/ Троицк Челябинск6 Кустанай Боровской/ Звериноголовское Курган7 Уральск Семиглавый мар/ Озинки Саратов8 Уральск Приуральское/ Илек Оренбург9 Петропавлоск Соколовка/Казанское Ишим10 Петропавлоск Булаево/ Исилькуль Омск11 Лавлодар Иртышск/ Северное Омск12 Павлодар Лозовое/ Павловка Карасук13 Павлодар Щербакты/ Кулунда Алейск14 Семипалатинск Красный аул/ Веселоярск Рубцовск15 Усть-Каменогорск Шемонаиха/ Третьяково Змеиногорск

2 Кашыктыгы орташа маршруттарI 1 Семипалатинск Майкапчигай/ Зимунай Зимунай

2 Семипалатинск Бахты/ Чугучак i Чугучак3 Караганда Бахты/ Чугучак | Чугучак4 Чимкент ] Ленинское/ Т ашкент

Т ермес/ Д жеританМазари-Шари

5 Уральск Семиглавый Мар/ Озинки Белгород/ Харьков

Мамалыга

6 Алматы Г еоргиевка/ Бишкек Тору гард7 Чимкент Ленинское/ Ташкент Каракуль8 Семипалатинск Майкапчигай/ Зимунай Булган9 Киев Мамалыга/ Дубоссары Кишинев10 Харьков Мамалыга/ Дубоссары Леушены11 Орша Козловичи/ Кукурыки Гура12 Саратов Белгород/ Харьков

- - - - - - w - Ц | - - - - - 1 i

Шегини

4

1 11 кестенщ жалгысы1 2 3

13 Дубассары (Молдова)

Леушены/ Альбица Джурджу/ Русе

Свиленград(Югославия)

14 Альбица (Румыния)

Джурджу/ Русе С виленград/Капикуле

Стамбул(Турция)

15 Сарпи (Грузия)

Нусайбин/ Камышлы Эль-Хасака(Сирия)

| 3 Алые кашыкгыктагы маршруттар |1 Кустанай Комсомолец/ Троицк

Крупец/ Глухов Ужгород/ В.Немецкий Братислава/ Берг

Вена(Австрия)

2 Петропавлоск Мам лютка/ ПетуховоКрупец/ Глухов Чоп/ ЗахоньРабафюцес/ Хайлигенкройц

Грац(Австрия)

3 Чимкент Ленинское/ Т ашкент Каракуль/ Чарджоу Кушка/ Г ерат

Герат(Афганистан)

4 Уральск Семиглавый Мар/ Озинки Крупец/ Глухов Чоп/Захонь

Ньиредьхаза(Венгрия)

5 Алматы Г еоргиевка/ Бишкек Торугарт/ Каши Мисгар/ Гилгид

Гилгид(Пакистан)

6 Уральск Семиглавый Мар/ Озинки Красное/ Редьки Козловичи/ Кукурыки

Люблин(Польша)

7 Петропавлоск Малютка/ Петухово Крупец/ Глухов Ужгород/ В.Немецкий

Кошице(Словакия)

8 Уральск Семиглавый Мар/ Озинки Белгород/ Харьков Мамалыга/ Дубоссары

Кишинев(Молдова)

9 Уральск Семиглавый Мар/ Озинки Красное/ Редьки Козловичи/ Кукурыки Свицко/ Франкфурт на Одере

Франкфурт на Одере (Германия)

10 Алматы Г еоргиевка/ БишкекТоругарт/ Каши Вагар/ Амритсар

Амритсар(Индия)

11 Алматы Г еоргиевка/ Бишкек Торугарт/ Каши Ташиганг/ Тахия

Шринагар(Индия)

5

1 - кестенж жалгысы1 2 3

12 Джамбул Чалдовар/ Вознесеновка Тору гарт/ Каши Вагар/Амритсар

Амритсар(Индия)

13 Чимкент Ленинское/ Ташкент Каракуль/ Чарджоу Серахс/ Мешхед Мешхед/ Илам(Хосреви)

Баакуба(Ирак)

14 Уральск Семиглавый Мар/ Озинки Красное/ Редьки Козловичи/ Кукурьпси

Варшава(Польша)

15 Петропавлоск Малютка/ Петухово Красное/ Редьки Козловичи/ Кукурыки

Люблен(Польша)

12 Жам был Чалдовар/Вознесеновка Т оругарт/Каши Вагар/Амритсар

Амритсар(Индия)

13 Шымкент Ленинское/ТашкентКаракуль/ЧарджоуСерахс/МешхедМешхед/Илам(Хосреви)

Баакуба(Ирак)

14 Орал Семиглавый мар/Озинки Красное/Редьки 1 Козловичи/Кукурыки

Варшава(Польша)

15 Петропавл Мамлютка/ПетуховоКрасное/РедькиКозловичи/Кукурыки

Люблен(Польша)

6

2 Жумыс есебшщ курамы

Жумыс ece6iH e юредк- непзп парак;- мазмуны;- б1рл1ктер мен терминдер, символдар жэне олардын шартты

белгшенуц- жумыс есебше тапсырма;- jcipicne;- 1 бетм - маршруттыц журу жолын аныктау;- 2 бел!м - жылжымалы курамды тавдау;- 3 бвл1м - автобустардыц маршрут жолдарыньщ сагаттык

графиктерш жасау;- 4 бел1м - жолаушыларды тасымалдаудьщ эксплуатациондык

ш ы гы н д ар ы н ьщ ece6i;- 5 бел1м - халыкаралык автобус маршруттарыньщ экономикалык

керсетюш ece6i;- 6 бел1м - Маршруттардьщ ашылуы бойынша жарнамалар

мэтшдершщ 33ipneHyi;- корытынды;- пайдаланган эдебиеттер Ti3iMi.

3.2 Юрюпеде жумыс есебшщ такырыбы, максаты,орындалу жумысы туадндцршедь

3.3 Heri3ri бел1м (1,2,3,4,5,6 тараулар) 4.1-4.6 параграфтарында методикалык белгшер орындалады.

3.4 Орындалган жумыстьщнэтижеа бойынша бага мен непзп параметрлер хальщаралык автобус маршруттарында бершедь

3.5 Монографиялар, макалалар, оку куралдары, аныктама материалдары пайдаланган эдебиеттер Ti3iMiH курайды, мэтшде тусшд1рмел1 хатта сиггеме болады.

7

3 Heri3ri бел1мнщ методикасыныц орындалуы

3.1 Маршруттардыц журу жолыныц аныктамасы1 белшде барлык маршрут жолдарыньщ аныктамасын колдану,

транзита жергш кп пунктерш жэне олардыц ара кашыктыгын аныктау. Маршруттардыц жол журу жерлерше сипаттама беру, халыкаралык автобус маршруттарыньщ ара кашыктыгыныц KecTeciHкуру*

3.2 Жылжымалы курамды тацдау2 бел1мде келес1 жумыстар аткарылады: студентке НИИАТ

аныктамасы бойынша автобусты тацдау жэне сипаттамасын беру кажет.

3.3 Автобус маршруттарыньщ жолдарына сагаттыкграфиктерш курау

3.3.1 Автобусты алгашкы пункттен Тж1беру ж1беру уакыты3.3.2 Жылжымалы курамныц техникалык сипттамасы Xwi.

маршруттын жылжу уакыты бойынша аныкталады.Уакыт козгалысыньщ ece6i:

" ТМД елдершде техникалык орташа жылдамдык - Утех.=60 км/саг,- Батые орталык жэне шыгыс Еуропа елдер1нде техникалык жылдамдык I Утех=80км/с.

Таулы аймактармен ететш маршруттарга Азия, Жакын Шыгыс, Балкан жартылай курылыгы, оцтуетж Еуропа елдерте (Австрия,Швейцария, Солтустж Италия) техникалык жылдамдыкты 50км/с тец жоспарлап кою керек

Щ т (1)тех

мундагы, Ьм-маршрут узындыгы.Vxex-техникалык журу жылдамдыгы, км/с.

3.3.3 Аялдама пункттершщ саны п жэне автобус сол жерде туру уакыты Тост жэне елд1 мекендерен немесе калалардыц косылуымен(журпзуни нщ максималдык автобус журпзу уакытына байалнысты, рейстщ басталу уакытына автобустыц кедендж откелдерден вту уакытына жэне узактылыгына байланысты).

Автобустыц токтап туру уакытын жоспарлау кезвде 1-2 аялдамада токтап туру уакыты 15 мин кеп емес, 10 мин кем емес

8

екешн ескерте ©ту керек, ал калган аялдамалрда 20мин, маршрут уакытыныц аягында 10-15 мин.

т „ = t , . саг (2) - I

мундагы, toCT- токгап туру уакыты 6ip аралык пунктте, мин.

У]/**,, - аялдама пункттершщ саны 1-ден n-ге дешн.I

Автобустыц соцгы аялдамага келу уакыты Тприб.-

Тост ~ Тптпр +^Я» C&F (3)

мундагы , Temp - пункттщ басынан журу уакыты.

3.3.5 Жинактык уакыт peficiЖинактык уакыт pefici маршрут пунктнде г-да бастапкысынан

сонгысына дешнп маршрутты автобус козгалысыныц уакыт жинагы косыладыжэне уакыт аралыгындагы аялдаманьщ пунктнде карапайым уакытта (соньщ ишнде погранпереходах) формула бойынша аныкталады (5).

Уакыт козгалысымен токтау уакыты мына формула бойыншааньщталады.(4.1,4.2)

Т„=ТМ + Т ^ , саг (4)

мундагы ,ТДВ- маршрут козгалысыныц уакыты (саг, мин);Тост- жинактык уакытыныц шыгын.

Маршруттык автобустыц сагаттык графикалык козгалысын калыпты 2-кестеде керсету керек.

9

2-кесте - маршруттык автобустьщ сагаттык графинАялдамапунктн1натаулары мен шекарныц ©Tyi

Пункттер аракашыктыгы,км

Жол уакыты, (саг, мин)

Келу уакыты (мин)

Женелту уакьпы (саг, мин)

Кррытынды

3.4 Жолаушыларды тасымалдауды пайдалану шыгынын есептеу

Бул белдонде шыгын ece6iH 7 статья бойынша есептеу кажет, соныц катарында:

3.4.1 Шыгыс ece6i Тэ жэне жанармай шыгыны калыпты шыгын жэне 100км журюке жанармай багасы жергшюп сипаттама кыскы надбавок жэне т.б фактшер непзшде евдцртедь

Жанармай шыгыны мына формула бойынша аньщталады (5)

т - 1* ' Й ' к100 (5)

мундагыН-100 км, л/100 км кететш калыпты жанармай

шыгынык- коеффициент, жанармай шыгын косымша есептеу,

таулы жерлерге туру кезшде,%Жанармай шыгын мына формула бойынша есептеледц (6)

Cmoni -Тэ Ц\я> (6)

мундагы , Тэ-жанармай шыгын пайдалану, л;Цп - 1 л жанармай куны, у.е.;

л^анармаи-маилагыш материалдарга шыгындарды есептеу.Жанар май-май л агыш материалдардьщ: моторлык майдыц,

трансмиссионды майдьщ, арнайы майдьщ, к;ою майлагыш пенкеросиннщ шыгыны отын шыгынынан шыгатын процентпк нормалары непзшде аныкталады (7): :

10

(7)

мундагы * - жанармаи-малагыш материалдар шыгыныньщнормасы, %

литршщ к¥ны, ш.б.

Эр турп\ жанармай-майлагыш материалдын 1 литршщ К¥ны бвлшек саудасыныц накты багаларынан алынады.

3 - кесте - Жанармаи-малагыш материалдар шыгыныньщ нормасы, %_________________ ___________________________________м m ^ w w

Жанармай-майлагыш материалдардын атаулары

Шыгын нормасы, %

Моторлы май 3,2Трансмиссиялы май 0,4Арнайы май 0,1К ою майлагыш 0,3Керосин 0,5

3.4.3 Автобус журпзуштерше жалакысына шыгындарды есептеу ЗПВ0Д (9) тевдеу1 бойынша жузеге асырылады жэне де ол 6ip сагат жумысыньщ тариф™ мелшерлеменщ, класстылык жэнеж^мыстыц тунп режим1 устеме процентшщ, элеуметоксактандыру, зейнетакы корыныц есептелу мвлшер1мен сэйкес болады. Егер маршрутта 2 журпзуни болса, онда шыгын ею есес улгаяды;

. ■< к С / \Жанармай-майлагыш материалдарга шыгыны (8) формуласыбойынша аныктал ады:

(8)

мундагы Qi - i-Hmi жанармай-майлагыш материалдын шыгыны,л

|§ Й | - i-Hmi жанармай-майлагыш материалдын 1

(9)

мундагы, тчас - сагаттык тapифтiк молшерлеме, ш.б.;

11

саг, мин;

N .вод - журпзушшер саны, адам;АЧр - жумыстыц автоуакыты немесе рейс уакыты,

80 - устемелердщ эр турл1 турлер1, % немесе 1,8.

3.4.4 Шиналардьщ жендеу немесе калпына келпруше шыгындарды есептеу (100 км жупруше тозу нормасы мен шина комплектюшщ куны есеб1мен) (10) формуласы бойынша аныкталады:

С ш_____ Н и З н ’ ^ м ' А ' Ц

Ш 1000-100 * (10)

3.4.5 ТО мен ТР шыгындарын есептеу (11, 12) формулалары бойынша аныкталады жэне езше жендеу жумысшыларыныцжалакысын, косалкы болшектер мен эксплуатациялык материалдардыц шыгындарын косады.

жумысшыларыныц

ЗП VHn.т Ш гШ <»>

мундагы, р,р - 1000 км жупруше жендеу жумысшыларыныц жалакысыньщ норматив!, ш.б.

Косалкы белшектер мен материалдарга шыгындар автобустыц 1000 км жупруше шыгынныц нормасы непз1нде аныкталады (12).

Сзч-М = (12)

нмундагы, ЗХ!,М - 1000 км жупруше косалкы белшектер мен

материалдарына шыгындар нормасы, ш.б.ТО мен Р шыгындарыныц жалпы соммасы аныкталады:

Сто-p = ЗПр.р 4- Сзч м (13)

3.4.6 Жылжымалы курамыныц толык калпына келуше амортизацияныц есептелу1 (14) формуласы бойынша жузегеасырылады жэне де ол амортизациялык аударымдардыц нормасын,

12

машруттагы автобустьщ жупргсш жэне автобустьщ баланстык кунынёекеред!.

Н 'L -С-А _ bi Ь™ (14)пв 1001000 4 J

мундагы, п <п*- амортизациялык телемдердщ нормасы, %баг. автобусты баланстык кун, у.е

% ":, : . ' ~; д 4"‘‘5- ''' 'Г- j: -" у V . ■ ‘ -V .' р - ■ 'щ - ’ ' . - ‘ -V ?3.4.7 Крсымша шыгындарды есептеу ^бли формула бойынша

айнымалы жэне жолаушылардьщ тасымалдауына шартты - теракты шыгындарыньщ 15% сомадан елшемшде ещ црт алады (15)

р _ IS-LCCjonj, +Сгем +Сш+Апв+СтоиР+ЗПврд) а| пс нр - 100 У1*)

3.4.8 тасымалдауга жиынтьщ пайдалану шыгындарыньщ аньщтауы.

Жиынтык пайдалану шыгындары, нактылы жолаушылардьщ тасымалдауына барлык шыгындарды сомалардан калыптасады З.4.1.-3.4.7. белтш ен карацыз.

С общ = Е ? Сэкс, у.е (16)

Мундагы, ЗКС-— жиынтык; пайдалану шыгындары, у.е

3.5 Халыкаралык автобус маршруттарына кел1ктщ жумысыныц кврсетюштершщ экономикалык есептеу!

Осы him бел!мде аныктау керек:3.5.1 Bip жолаушыньщ тасымалдау езщдак куныСонымен 6ipre, ^ывМх^л пайдаланудыц пайда болатын

шарттарындагы жолаушыньщ тасымалдауын бага l-uii жолаушыньщ тасымалдау езщдис куны (17) формула бойынша аныкталады жолаушылардьщ отыруы уш и барлык орындар болатынын болжайды;

Щ пас = М у.е/пас (17)Нам

мундагы, qax<- автобусты сыйымдылык, пас.

13

3.5.2 Халыкаралык маршрут бойынша журш етуге билеггщкуны.

1 жолаушыньщ тасымалдау езшдис кун дары н непзге жэне кэапорынга таза табыс экелу1 керек болатын (ККС жэне тшмдшк) надбавакке халыкаралык маршрут бойынша журш етуге билеттщ кунымен аныкталады. (ККС) косылган кунга салык 12% жэне тшмдшктщ пайызы елшемде алу керек - 35%, ол ез косады, соньщ шшде косылган кунга салык, социалиста коркыныш, зейнетакы бел in шыгарулары (18 ) тагы сол сияктылар

Т= У-е (18)

мундагы, Т-билет куны, у.е.

3.5.3 Маршрут жолаушылардыц Д тасымалдауынан табысы. Халыкаралык маршрут жолаушылардыц тасымалдаулары

мелшерл1К табыстар жиынтыкты формула бойынша есептеу керек (19)

Д=Т у.е (19)

мундагы, ^пас- жолаушылардыц саны автобусты тецсыйымдылык алуга керек, пас.

3.6 Маршруттардыц ашуын айгак бойынша жарнаманыц мэтшшщ курастыру жэне рэшмдеу!

Басында 6 курауга керек ептеген жеткшюп, 6ipaK халыкаралык жолаушылар катынастыц отрытиясы айгак туралы (баспасез, дидар, радио) букаралык акпарат куралдар ушш жарнаманыц накты мэтш. Мэтшде бейнелеуге керек: хабарлауды ашуды мерз1м; бастапкы жэне шект1 тармактыц аты; олардыц назар аударарлыгы маршрут бойынша кудалаудыц кейб!р аралык тармактары кездщ нуктес1мен; жылдыц эртурл1 маусымдарында бастапкы жэне маршруттыц шект1 тармагына

0

келу1нен журу уакыты; жылдыц аптаныц кущ жэне маусымдары бойынша маршруттыц жумысыныц мерз1мдш1п тагы баскалар студентт!ц карастыруы бойынша айгактар. Жарнаманыц мэтйи дизайнер дагдыларын колданумен рес1мделед1.

14

4 Eceirri жумыстыц орындау мысалы

«Киев-Дрезден» бершген халыкаралык автобус маршруты4.1 Маршруттьщ трассасыньщ аныктауыАвтомобиль жолдары атлас аркылы маршруттьщ келезд калалар

аркылы ететш трассасы аныкталган: (Украина ) Житомир, (Украина ) Емен, (Польша ) Пшемысль, (Польша ) Краков, (Польша ) Вроцлав, (Германия ) Люббенау. Маршруттьщ созылымдыгы 1556, 5шакырымды курайды.

Бастапкы тармак - (Украина ) Киев каласы, шеюи тармак -Дрезден каласы. Маршрут 3 мемлекеттердщ аумагы бойынша етед1 - Украина, Польша жэне Германия.

4.2 Жылжымалы курамды тацдауЖолаушылардыц халыкаралык тасымалдауын жузеге асыру

ушш НИИАТ аныктамасы бойынша MERCEDES-BENZ О V-8 4*2.2автобусы тацдалып жэне оныц сипаттамасы Keiiiipin алынган.

MERCEDES-BENZ О V—8 4x2.2 автобусы — улкен класты кала аралык автобус.Шанагы - тутастай металдан, 2-i eciicri (2-i 6ip бетпк жолаушылар eciri). Козгалткышыныц орналасуы - арткы. Орындыктардыц жоспарлануы — 4-катарлы. Жолаушылар орындыгы — жастыкшасы мен келбеу аркалыгы ретгелшетш ушак орындыгы типть Журпзупи орындыгы жастыкшасы мен аркалыгы, массасы, бшктш бойынша реттеледь Автобус гардеров, эжетхана, муздаткышпен жабдыкталган. Келесщей техникалык сипаттамага ие:

Сыйымдылыгы:отыру уш1н орындыктар саны 53 жалпы орындар саны 53 кызметпк орын саны 2 Жук бел!мдершщ келем1, м3 11,5 Жабдыкталган масса, кг 12190 Толык масса, кг 17500 Максималды жылдамдыгы, км/с 117 60 км/с дешн екпш алу уакыты, с 22 0те алатын максималды кетерме, % 30 60 км/с пен тежелу жолы, м 25,860 км/с кезшдеп бакылаушы жанармай шыгыны, л/100 км 16,0Бурылу радиусы, м:сырткы доцгалак бойьшша 9,3габарита 11,2

15

Жанармай дизельд1

4.3 Автобустарды маршрут бойынша козгалысыньщ сагаттык графил н куру

4.3.1 Автобусты (Киев) - 18 сагатта маршруттыц бастапкы пунктшен ж1бер1лу уакыты

4.3.2 Маршруттагы козгалыстыц жалпы уакыты формула бойынша аныкталады (бул кезде 22 с 22 мин курайды):

маршрут б е л т СНГ елдер1 аумагыныц жазыкты жерлершен етед1 де 695 км (VT=60 км/с) курайды;

маршрут б е л т шыгыс Европа бойынша жэне 861,5 км (VT=80 км/с) курайды;

695 861,5т* ~ W +~во~ ~ 22,33 с

жэне де маршрут бойынша козгалыстыц бастапкы пунктан соцгы пунктка дешнп

уакыты 22 с 22 мин курайды.

3.3 Калалардагы аралык аялдамалар саны жэне кедецдокавтоетюштердеп устаулар 8 с курайды;

4.3.4 Автобус маршрутыныц соцгы пунктше келу уакыты (Дрезден) - 18 с 47 мин;

4.3.5 Маршруттыц бастапкы пунктшен соцгы пунктше дешнп рейс уакыты — 24 с 47 мин курайды

Тост = 3 * 15 + 3 * 2 0 + 2 * 20 = 145мин = 2с25мин

*р “ Tfa + Тоап — 22,35 + 2,42 = 24,77с — 2 Ac А7мин

4-кесте - Автобустьщ « К и ев-Д р езд ен » маршруты бойыншакозгалыстыц сагаттык графин______ __ _________________________

Кеденджавтоетпелер

менаялдамалы

пунктаратаулары

Пунктар ара кашыюыгы,

км

Жолдагы уакыт, (с,

мин.)

Келу уакыты, (с, мин.)

Аялдамауакыты,

МИН |

Шбершу

уакыты, (саг,мин)

КиевЖитомир 239 4 с 22с 00

мин 1 5

18 с 00 мин

1убно 234 3 с 54 мин 2 с 09мин

15 | 22 с 15мин

Г

G

Тольско- f краиндык пекара

222 3 с 42 мин 6 с 06 мин

20 02 с 24 мин

Пшемысль 12 9 мин 6 с 35мин

20 06 с 26 мин

Краков 234 2 с 55 мин 9 с 50 мин

20 06 с 55мин

Вроцлав 256 3 с 12 мин 13с 22 мин

20 Юс 10 мин

ГГ1ольско-'ермандыкаекара

187 2 с 19 мин 16с 01 мин

2 13 с 42 мин

Люббенау 62,5 47 мин 14с 08мин

15 16 с 21 мин

Дрезден 110 1 с 24 мин 17с 08мин

17 с 23мин

Барлыгы 1556,5 км 22 с 22 мин 18с 47мин

2 с 25 мин

4.4 Жолаушыларды тасымалдаудагы пайдалану шыгындарынесептеу

4.4.1 Отынныц шыгынга жэне жумсалуына есептеу Отын шыгыны мына формуламен аныкталады:

695-16 861,5-21,3Т . ------------ 1,1 + ----- — -----= 306л,100 100

Мунда маршруттьщ 695 км бшппн автобус 60 км/саг жылдамдыкпен журш етед1, отын шыгыны 16л/100 км курайды,ал861,5 км-д1 - 80 км/саг - 21,3л/100 км; 1-1 - таулы уерде отынныншыгынына 10%-дык устеме. С.Торайгыров

атындагы ПМУ-Д*Накадемик С.Бейсембг? ” атындагы тпы м и

Ю Т А П Х А Н А О

Отынныц жумсалуын мына формуламен аныкталады

С =306-0,2 = 6 1 ,2 ^

1 литр отынныц багасын Ц1л=0,2у.е тец деп аламыз

4.4.2 Жанар-жагармай материалдарын шыгынга жэнежумсалуына есептеу.

Жанар-жагармай материалдарыньщ шыгыны: мотормайларыдрансмиссионды майлар, арнайы майлар, консистентп майлау жэне керосин процентик нормаларга сэйкес(кесте-З) отын шыгынынан мына формуламен(4.6) аныкталады:

Мотор майы шыгыны курайды:

Q _ ЗД-306 _ 9 8л100

Трансмиссионды май шыгыны курайды:

100

Арнайы май шыгыны курайды:

п ш щ ш

- т 100

Консистентп майлау шыгыны курайды:

0 ^ ^ 3 0 6 =0,918, Я loo

Керосин шып>шы(расход) щретды:

= = 1>53л 100

Жанар-жагармай материалдарыньщ жумсалуын аныктаймыз 1литр(кг) эртурл1 жанар-жагармай материалдарыньщ багасын нарыктагы болшек сауда багаларынан алу керек.

18

■

5-кесте - Жанар-жагармай материалдарыньщ багасы, у.е

Жанар-жагармай материалдарыньщ турлер1 Багасы 1л(кг), у.еМотор майы 0,8Грансмиссионды май 0,7Арнайы май 1,06Консистентп майлау 1,3Керосин 0,4

Мотор майына жумсалу курайды:

= 9,8 • 0,8 = 7,84, у£

Трансмиссионды майга жумсалу(затраты) курайды:

С т = 1,2 • 0,7 = 0,84, у £

Арнайы майга жумсалу курайды:

0^=0,31 1,06 = 0,33,.^

Консистентп майлауга жумсалу курайды:

С,т = 0,918-1,3 = 1,2, у.е

Керосинга жумсалу курайды:

С, =1,53 0,4 = 0,612, ju?

ЖЖМ-ньщ жиынтык жумсалуы курайды:

7,84 + 0,84 + 0,33 + 1Д + 0,612 = 10,822^

4.4.3 Автобус журпзушшершщ енбекакысына жумсалуларды

есептеу (4.8) формуласымен шыгарылады: г саг - сагаттык тарифтж

мелшерлеме 1 у.е нге тец; =журпзушшер саны - 2 адам, АЧр, булрейс уакыты, ал ол 24,77 сагатка тец; 80- эртурл! устеме% туРлеР* немесе 1,8.

Журпзупи саны-2 Kici, А4, ол рейстар саны, ол 24,77 саг. тец; 80-эртурл1 косынды турлер1 % немесе 1,8

19

ЕКжур = 1 -24,11-2-1,8=8,9,17ш.б.

4.4.4 Шиналарга жэне жендеуге KeTeTiH шыгыннын елшеуш (4,9) формула бойынша аныкгайды, Н 100км - 100км шиналардын тозу

Цш250ш .б.

3,41556,5 • 5 • 7 • 250 с “ -------------- 1000---------- = 92'6ш б -

4.4.5 ТК жэне ТР кететш шыгынды, езже юретш: жендеу жумыстарын журпзетш жумыскерлердщ енбек акысы жэне косымша белшекпен эксплуатациялык материалга арналган шыгын:

Жендеу жумыскерлердщ енбек акысы:

1 2 ,6 7 - 1 5 5 6 ,6

ЕК™ = 1000 - 197

Нр.ж - жендеу журпзетш жршекеряердщ 1000 км/ге енбек акысынын норматив! журш еткен жолы 12,67 у.е.

Косымша белшектермен материалдардьщ шыгынын автобустьщ 1000 км/ге журш еткен жолынын шыгьш бастамасы аркылыаныктаимыз

12,7 * 1556,6Скбм = -------——-----= 19,71ш. бкбм 1000

Нтк жэне ж-ТК жэне жендеудщ 1000км журш еткен жолынын норма шыгыны 12,7 ш.б ТК жэне Ж толык шыгын сомасы формула бойынша анкыталады:

Стк-ж = 19,7 + 19,71 = 39,41ш.б

4.4.6 Козгалыс курамыньщ толык калпына келтсруге арналган амортизация формуласы бойынша есептелед1, Нам. 0,37 тен амортизациялык есептеу нормасыньщ ecKepyi бойынша, Сбал 200 мын ш.б. тен маршруттагы жэне автобустьщ баланс кунынын автобус журш еткен жолы:

0,37 * 1556,5 ♦ 200000 100 ■ 1000---------- 1151,81 ш.б.

20

жолаушылардытуракты шыгынныц Ссш салымды

1 5 * £ ( 6 1 . 2 + Ю ,82 + 9 2 ,6 + 1 1 5 1 ,8 1 + 3 9 ,4 + 8 9 ,8 )

нр 100= 216,84 ш.б.

4.4.8 Тасымалгам мелшерлш эксплуатациялык шыгынынаныктаимыз

п

Собщ = > = 6 1 ,2 + 1 0 ,8 2 + 9 2 ,6 + 1 1 5 1 ,8 1 + 3 9 ,4 1 + 8 9 ,8 9I

+ 2 1 6 ,8 4 = 1 6 6 2 ,5 ш.б.

4.5 Халыкаралык автобустыц маршруттагы экономикалыкжумысыныц

жолаушыгажолаушылар

1 6 6 2 ,5* 1 жол = — g g = 3 1 ,4 ш. б/жол

4.5.2 Халыкаралык маршруттыц жолакысыныц есептейдк

Т = 3 1 ,4 * 1 ,3 5 * 1 ,1 2 = 4 7 ,5ш. б

Жол акын ын куны 47,5 ш.б болып шыкты.4.5.3 Маршрут бойынша жолаушыларды тасымалдау пайдасын

есептейд! жэне ол 2517,5 ш.б болады

D = 49.5 ♦53 = 2517.5 ш.б

21

Эдебиеттер Ti3iMi

Н епзп1. Эбджер'мова Г. И. Кэсэпорын экономикасыюку куралы /

Эбд1кер1мова Г. И. - Алматы : Экономика, 2008. - 367 б.2. Абдулпаттаев С. Халыкаралык катынастар жэне

Казакстаннын сырткы саясаты / С. Абдулпаттаев. - Алматы : К,арасай, 2008

3. Оразалин К. Ж. Кэсэпорын экономикасы: тэж1рибе сабагына арналган оку кур алы / Оразалин К. Ж. — Алматы : LEM, 2008. — 294 б.

4. Казакстан Республикасындагы кетерме жэне сырткы сауда багалары / КР Статистика агенгпп - Астана : 2010

5. Кэсшорын экономикасы:о!^у куралы / Р. в.Ниязбекова, Б. А. Рахметов, П. Т. Байнеева Алматы:Экономика,2008. - 791 б.

6. Организация производства на промышленных предприятиях:учеб. пособие для студ. вузов / М. П. Переверзев, С. И.Логвинов, С. С. Логвинов. М.:ИНФРА-М,2009.-331 с.- (Высшее образование)

7. Экономика промышленного предприятия :учебник для студ. вузов, обучающихся по направлению и спец. "Менеджмент" / НЛ. Зайцев. 6- е изд., перераб. и доп.-М.:ИНФРА-М,2008.-413 с.-(Высшее образование)

Косымша1 Брасс А.А. Основы менеджмента: Учеб. пособие. -Мн.: ИП

«Экоперспертива», 1999.-239с.2 Васильев В.А., Петроченко В.В. Экономика, организация и

планирование строительного и дорожного машиностроения: чебник для учащихся сред. спец. учеб. заведений. —М.: Машиностроение,1990. -248с.Иванов А.П. Менеджмент: конспект лекций. -СПб.: Из-во Михайлова В.П., 2000.-64с. Н

3 Глаголева Л. А. Практикум по курсу «Организация, планирование и управление машиностроительной промышленности»:Учеб. пособие. -М.:высшая школа, 1981.- 159с.

4 Практикум по организации и планированию машиностроительного производства: Учеб. Пособие для машиностр. спец. вузов / К.А.Грачева, Л.А.Некрасов, М.И.Итапов и др.; Под ред. Ю.В. Скворцова и Л.А.Некрасова. - М.: Высшая школа, 1990.-224с.

5 Пляскин И.И. Сборник задач по курсу «Экономика, организация и планирование производства на машиностроительном предприятии»: Учеб. Пособие для машиностроительных техникумов.

22

-М.:машиностроиние, 1986.-256с.6 Хубка В. Теория технических систем: Пер. с нем. -М.:Мир,

1987.-208с.

23

Мазмуны

Kipicne1 Тапсырма2 Жумыс ееебшщ курам ы3 Непзп бвлгмнщ м етоди касы н ьщ оры н далуы3.1 Маршруттардын журу жолынын аныктамасы3.2 Жылжымалы курамды тандау3.3 Автобус маршруттарыньщ жолдарына

сагаттык графиктер1н курау3.4 Жолаушыларды тасымалдауды

пайдалану шыгынын есептеу3.5 Халыкаралык автобус маршруттарына

кшпктщ жумысыньщ керсеткшггершщ экономикалык ecenTeyi

3.6 Маршруттардын ашуын айгак бойынша жарнаманьщ мэтшшщ курастыру жэне рэс1мдеу1

4 EcenTi жумыстын орындау мысалы Эдебиеттер Ti3iMi

Г. Т. Омарова

0НД1Р1СТ1 ¥ЙЫМДАСТЫРУ ЖЭНЕ КЭСШОРЫН МЕНЕДЖМЕНТ!

Эд1стемел1к нускаулык

Техникалык редактор Б. В. Нургожина Жауапты хатшы А. К. Темиргалинова

Басуга 31.12.2013 ж.Эрш T y p i Times.

n i in iM 29,7 x 42 %. Офсетпк кагаз. Шартты баспа табагы 0,66 Таралымы 300 дана

Тапсырыс № 2178

«КЕРЕКУ» Баспасы С.Торайгыров атындагы

Павлодар мемлекетпк университет! 140008, Павлодар к., Ломов к., 64

БЕК1ТЕМ1НС. Торайгыров атындагы

екторы . Пфейфер

/А ,

Курастырушы Г.Т. Омарова

Экономика кафедрасы

0 H f l ip ic i i уйымдастыру жэне кэсшорын менеджмент!; 5В071300 «Кел1к, келис техникасы жэне технологиялар» мамандыкстуденттершщ кур стык; жумысын орындауга арналган эдютемелж

щетулыц

Кафедра мэжшсшде беютиш 2013 ж. « <16 » -/JL № № хаттама

Кафедра Menrepyiiiici _______ с -к - Кунязова

Каржы — экономика факультетшщ оку-эдгстемелш кецеанде макулданган 2013 ж. « Js » /jl № S~ хаттама

О0К терайымы_____^ С /______ А. Б. Темиргалиева

Т. Я. Эрназаров 2013 ж. « ЛС » /&£

Г. С. Баяхметова 2013 ж. « / £

Е. Н. Жуманкулова 2013 ж. « » /Л

КЕЛ1С1ЛД1 ЧСЭФ деканы

СМБ н/б

МА^УЛДАНДЫ ОЭБ бастыгы s&C