02PAP014015_ANALIZA1

PLANIRANJE I ANALIZA POSLOVANJADr. sc. Adil Kurti, redovni prof. 2014/15.god.

Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.

Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*OSNOVE ANALIZE POSLOVANJA


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Agenda:Poslovna analiza u savremenim uslovima menadmenta - njena ekonomska i akciona sutina te elementi koji su posebno naglaeni u definiciji upravljake analize poslovanja.Aspekti analitikog ispitivanjaPoslovna podruja ukljuena u tok analize cjelokupnog poslovanaj preduzea Oblici i vrste analize Osnovni preduslovi analitikog ispitivanja


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Ekonomska teorija i ekonomska analiza

EKONOMSKA TEORIJA uopavanjem zajednikih karakteristika odreenih ekonomskih pojava i procesa utvruje zakonitosti u njihovom kretanju. PREDMET ekonomske analize UTVRIVANJE ZAKONITOSTI u nekom uem skupu ekonomskih pojava i/ili procesa radi rjeavanja nekog posebnog ekonomskog problema. Ekonomska analiza - PRIMJENA EKONOMSKE TEORIJE u rjeavanju odreenih ekonomskih problema u odreenoj ekonomskoj situaciji. Ekonomska analiza nastoji objasniti odreeni ekonomski problem kao posebni sluaj ekonomske teorije.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Definicija ekonomske analizeEKONOMSKA ANALIZA predstavlja skup opih ekonomskih naela i logike pomou kojih se mogu:utvrditi meuzavisnosti izmeu svih ekonomskih pojava i procesa,objasniti njihovo nastajanje, dosadanje kretanje i predvidjeti budui razvoj,odrediti optimalni pravac razvoja pojave, kao i mjere kojima e se razvoj pojave usmjeriti u poeljnom, optimalnom pravcu.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Funkcija analize poslovanja tijesno je povezana sa procesom planiranja. Analiza , ustvari, predstavlja NASTAVAK PLANIRANJA, jer se njome utvruje stepen uspjenosti u ostvarivanju planskih zadataka preduzea. Ona se smatra drugim polom funkcije planiranja, te na taj nain predstavlja i ELEMENT UPRAVLJAKOG SISTEMA PREDUZEA. Analiza poslovanja - dio upravljakog sistema


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*TA JE ANALIZA POSLOVANJA U SAVREMENIM USLOVIMA menadmenta? U emu je njena ekonomska i akciona sutina?Analiza poslovanja, kao upravljaka funkcija, je(ta?)- neprekidan proces sistematskog ispitivanja i ocjenjivanja (ega) - (ne) uspjenosti poslovanja i unutranjih rezervi(u kom cilju?) -u cilju informisanja(koga?) - svih nivoa menadera i drugih interesenata (internih i eksternih stejkholdera)(o emu?) - o nastaloj poslovnoj situaciji i o mogunostima daljeg razvoja poslovanja.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Navedena definicija prua odgovore na sljedea pitanja:ta je analiza poslovanja?Analiza ega je u pitanju?U kome cilju?Za koga?O emu?


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*ZADAA ekonomske analizeOsnovna zadaa: utvrivanje meuzavisnosti koje postoje meu ekonomskim pojavama i procesima radi njihovog objanjavanja i predvianja.Da bi izvrila tu svoju zadau, ekonomska analiza NASTOJI u svim detaljima, koliko je to mogue, vremenski i prostorno slijediti proces nastajanja i irenja kompleksnih i vrlo brojnih posljedica uzrokovanih inicijalnom promjenom neke ekonomske varijable.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Za svaku pojavu koja se dogodila ekonomska analiza treba dati odgovore na pitanja:ta se dogodilo, odnosno koja se ekonomska varijabla promijenila?U kojoj mjeri se dotina varijabla promijenila?Zato je do promjene dolo?Kakve e biti posljedice te promjene na ostale ekonomskevarijable?Kakva je vjerojatnost ponavljanja dogaaja?ta uiniti da se dogaaj ponovi (ako je poeljan) ili ne ponovi (ako je nepoeljan)?Koji su mogui i vjerojatni pravci razvoja pojave koja se dogodila?Koji je od moguih pravaca razvoja pojave optimalan?Kako usmjeriti razvoj pojave u tom optimalnom pravcu? i sl.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Analiza je nauna metoda istraivanja, a svrha joj je ispitivanje objekta koji se analizira. U svom sadraju analiza obuhvata konkretne postupke ralanjivanja i uporeivanja to istovremeno predstavlja dvije osnovne i najvanije analitike metode na kojima se zasnivaju sve druge analitike metode ispitivanja.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Analiza je ispitivanje, ali svako ispitivanje nije analiza.

Analizom se smatrati samo ono ispitivanje iji je objekt ispitivanja sloen to znai da objekt analize ne moe biti neki element koji nije djeljiv (ralanjiv) jer se do elemenata dolazi prethodno izvrenom analizom. Element moe biti samo rezultat, ali ne i objekt analize.Analizom dolazimo do SPOZNAJE o kvalitetu i kvantiteu pojedinog analiziranog objekta ispitivanja.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Svrha svake analize je SINTEZARije "sinteza" je grkog porijekla (synthesis) i znai spajanje, sastavljanje, odnosno u naunom istraivanju predstavlja postupke ispitivanja neke cjelovitosti u meusobnoj ovisnosti i povezanosti svih dijelova te cjeline. U procesu naune spoznaje analiza i sinteza su, iako pojmovno suprotnog znaenja, povezane i nedjeljive. ANALIZA bez SINTEZE je samo konstatacija injenica odnosno veliina koje su predmet analize.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Smisao ekonomske analizeEkonomska analiza se smatra efikasnim instrumentom upravljanja.Konaan cilj ekonomske analize nije ralanjivanje ; RALANJIVANJE je samo SREDSTVO kojim se ekonomska analiza slui da bi otkrila injenice koje istrauje.SMISAO EKONOMSKE ANALIZE JE VIE U SINTEZI, tj. u donoenju zakljuaka o karakteristikama injenica koje se analitikim metodama utvrde.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*PREDMET I ZADACI POSLOVNE ANALIZEPredmet poslovne analize odnosno cjelokupnog poslovanja preduzea, obuhvata ispitivanje i ocjenjivanje:1. Toka poslovanja,2. Rezultata poslovanja,3. Uslova njihovog ostvarivanja, i posebno, 4. Neiskorienih potencijala (unutranjih mogunosti tj. rezervi)- i to kompleksno u kontekstu njihove meuzavisnosti i uslovljenosti u svrhu otkrivanja mogunosti daljeg opstanka, rasta i razvoja preduzea


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*U sutini, predmet analize je ekonomija preduzeaNeposredne oblasti (ili segmenti) su ispitivanje i ocjenjivanje:Efektivnosti poslovnih funkcija: prodaje, proizvodnje, nabavke,Profitabilnosti (prodaje) odnosno ekonominosti (proizvodnje),Efikasnosti iskorienja osnovnih faktora poslovanja: radne snage i produktivnosti, osnovnih sredstava i randmana, snabdjevenosti materijalom, sirovinama, energijom i njihovo ekonomino troenje,Cjelishodnosti finansiranja cjeline poslovnih aktivnosti,Raspodjele odnosno upotrebe dobitaka (ili politika upotrebe profita),Efikasnosti funkcionisanja upravljanja i organizacije,Realizacije poslovne politike informisanja i efikasnosti menadmenta,Procjena mogucnosti daljeg rasta i razvoja preduzeca.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*PREDMET POSLOVNE ANALIZE PREDMET poslovne analiza je privredna djelatnost sa stanovita osnovnih poslovnih procesa, tj. svaki privredno-pravni subjekt i to:sa stanovita poslovnih i radnih procesa i finansija. Sa stanovita predmeta poslovne analize govori se o: Poslovnoj analizi u uem i Poslovnoj analizi irem smislu.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Analiza u uem smisluPredmet analize u uem smislu predstavlja bilans preduzea i to: BILANS STANJA, BILANS USPJEHA I BILANS TOKOVA NOVCA. Analiza iji je predmet bilans naziva se analiza bilansa ili FINANSIJSKA ANALIZA.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Finansijska analiza insistira na analizi finansijskog poloaja i rentabilnosti poslovanja preduzea. FA polazi od predmeta analize koji je novano izraen. BS izraava trenutnu sliku veliine i strukture sredstava i njihovih izvora. Cilj je sticanje saznanja o materijalnoj konstituciji i finansijskoj situaciji radi donoenja poslovnih odluka. BU izraava veliinu i porijeklo ostvarenog poslovnog rezultata u obraunskom periodu.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Predmet analize u irem smisluPredmet ekonomske analize u irem smislu obuhvata: analizu bilansa stanja, bilansa uspjeha, bilansa tokova novca, analizu funkcija i poslovno izvjetavanje. Poslovno izvjetavanje SADRI seriju sistematizovanih informacija o kvalitetu ekonomije poslovanja preduzea.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*U okviru ove funkcije vri se Ralanjavanje ostvarenih rezultata i ulaganja, Uporeivanje ostvarenih rezultata i ulaganja sa planiranim veliinama, Utvrivanje uzroka koji su uslovili, eventualno, odstupanje ostvarenog poslovnog uspjeha od planiranog. Na taj nain, analizom poslovanja dolazi se do SAZNANJA o mjeri u kojoj je menadment preduzea uspio u sprovoenju ekonomskih principa kao normi ponaanja u procesu privreivanja po trinim kriterijumima. Sutina i uloga funkcije analize poslovanja


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Osnovu za ostvarivanje zadataka funkcije analize poslovanja ine:Poslovni plan i Evidencije elemenata rezultata i ulaganja. Zahvaljujui uredno voenoj evidenciji o veliini i strukturi ostvarenih rezultata i time uslovljenih ulaganja u proces reprodukcije, mogue je UOITI PONAANJE PREDUZEA u toku odreenog poslovnog perioda (na primer, mjeseca, tromjeseja, polugodita, godine). Osnova za ostvarivanje zadataka funkcije analize poslovanja


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Na bazi informacija koje se stiu u pojedinim slubama preduzea, funkcija analize poslovanja, sainjava odgovarajue IZVETAJE ZA MENADMENT, u kojima se daju:kvalitativni i kvantitativni pokazatelji o vrsti i intenzitetu djelovanja na ulaganja i rezultate u proteklom periodu. Na taj nain omoguuje se diferencirano djelovanje mjerama poslovne politike u pravcu otklanjanja negativnih, kao i podsticanja pozitivnih uticaja pojedinih faktora.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Takoe, analiza poslovanja predstavlja BITNU PODLOGU ZA DONOENJE ODLUKA o planskim ciljevima i za izradu REBALANSA plana. Iz toga proistie i uloga analize poslovanja u izboru i sistematizovanju UPRAVLJAKIH MJERA za poboljanje poslovnog uspeha preduzea, ime se jo vie potvruje njen znaaj za efikasnost funkcije menadmenta.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Poslovna analiza u savremenim uslovima menadmenta - njena ekonomska i akciona sutinaPoslovna analiza, kao UPRAVLJAKA FUNKCIJA, je: neprekidan proces sistematskog ispitivanja i ocjenjivanja uspjenosti/neuspjenosti poslovanja, uzroka odstupanja i neiskorienih potencijala i mogunosti kreiranja novih - U CILJU INFORMISANJA menadmenta i drugih interesenata (internih i eksternih stejkholdera) o nastaloj poslovnoj situaciji i mogunostima daljeg rasta i razvoja poslovanja.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*ELEMENTI Obiljeja posebno naglaena u poslovnoj analizi kao upravljakoj funkciji? (1-4)PRVO, funkcija poslovne analize tretira se kao jedna od neizostavnih upravljackih funkcija tj. kao jedan od podsistema sistema upravljanja. Tako koncipirana poslovna analiza je nuno dinamikog karaktera, osposobljena da utie na poslovne procese koji su u TOKU i koji su u RAZVOJU, odnosno kojima se UPRAVLJA.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*DRUGO, PA treba postaviti kao permanentan i kontinuiran proces iz koga neprekidno proistiu signali, odnosno informacije o poslovnim poremeajima koji nastaju u toku poslovanja. Unapreenje poslovanja preduzea u savremenim uslovima privreivanja ne moe se obezbijediti samo povremenim analizama (povodom periodinih obrauna i povodom zavrnog rauna). PRIMAT PRIPADA ORGANIZOVANJU dinamikih, operativnih poslovnih analiza, jer se polazi od realistike i dinamike ideje da se na poslovne procese moe efikasno uticati (tj. upravljati) dok su u toku, dok traju. Znai, dinamiki poslovni procesi se moraju dinamiki i analizirati!


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*TREE, upravljaka analiza u stvari predstavlja istraivanje uzroka odstupanja neiskorienih potencijala i mogunosti stvaranja novih potencijala.

Analitiar preduzea prevashodno je istraiva unutranjih rezervi, odnosno neiskorienih potencijala. Analiza u kojoj nema i informacija o realnim unutranjim rezervama, odnosno, neiskorienim potencijalima, je nedovren posao; promaaj, odnosno negacija analize, jer NEMA PREDUZEA U KOM NE POSTOJE REZERVE ODNOSNO NEISKORIENI POTENCIJALI.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*ETVRTO, analiza se vri u cilju informisanja o mogunostima opstanka i neprekidnog unapreenja i razvoja poslovanja. Konaan ishod ili plod istraivanja, uoavanja i ocjenjivanja disproporcija i neiskorienih potencijala i stvaranja novih treba da rezultira u vidu jasnih, selekcioniranih i kvantifikovanih informacija:o mogunostima unapreenja poslovanja; informacija namijenjenih i na odreen nain formulisanih za odgovarajue menadere i upravne organe u preduzeu, po principu funkcionalnosti "svakome svoje", odgovarajue informacije, nasuprot prevazienoj praksi izvjetavanja po principu "sve, tj. jednake informacije svima".


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Pored navedenoga, analiza treba biti:

sistematska, permanentna dobro organizovana treba da je provode educirani kadrovi


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Objekat analize moe biti: PREDMET, POJAM, POJAVA, ORGANIZACIONA JEDINICA PREDUZEE FAKTORI (INTERNI I EKSTERNI) KOJI UTIU NA NJEGOVO POSLOVANJE, POSLOVNE FUNKCIJE, POSLOVNE POLITIKE, FINANSIJSKI rezultat itd.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*2. TRI ASPEKTA analitikog ispitivanja su:

KontrolaRevizijaAnalizaTeko je povui sutinsku razliku izmeu kontrole, revizije i analize, pa emo u nastavku ukratko pojedinano objasniti njihovu sutinu.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*1) KONTROLAKONTROLA obuhvata snimanje poslovnog procesa (mehaniko ili automatsko) i to u kontinuitetu prema dinamici njegovog odvijanja.Ona predstavlja primarnu funkciju ispitivanja poslovanja- uglavnom PRETHODI REVIZIJI I ANALIZI.Kontrola se obavlja istovremeno sa nastankom poslovnih dogaaja koje prati u stopu i djeluje preventivno, otklanjajui nedostatke i greke koje se mogu pojaviti u poslovanjuPoslovni procesi su predmet kontrole i onda kada nije uspostavljena i organizovana posebna poslovna funkcija kontrole u konkretnom privrednom subjektu.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Kontrola se moe podijeliti na:internu imenadersku kontrolu

1. INTERNA KONTROLA: "Skup postupaka koje oblikuje uprava, menadment i ostali radnici sa svrhom sticanja razumnog uvjerenja radi postizanja ciljeva na sljedeim podrujima:efikasnost poslovanjapouzdanost finansijskog izvjetavanjausklaenost sa pozitivnim zakonskim propisima"

Osnovni ZADACI INTERNE kontrole: preduzimanje mjera za ouvanje supstance preduzea, poticaj na poveanje efikasnosti, osiguranje pouzdanosti raunovodstvenih podataka i iskaza (aurnost, zakonitost) i svakodnevni uvid u ispravnost odvijanja reprodukcionog procesa


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*2. MENADERSKA KONTROLA ima, prije svega, zadatak da ue u sutinu poslovnog procesa i da aktivno djeluje na njegovu realizaciju kako bi se ostvarili planirani ciljevi. Koristi elemente planiranja, organizacije i informisanja u preduzeu. Podstie inicijative koje vode ostvarivanju veeg profita, a bavi se i ocjenjivanjem performansi na svim nivoima menaderske strukture.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*2. REVIZIJA

Revizija je naknadno, kritiko i plansko ispitivanje i prosuivanje stanja i poslovanja preduzea.Osnovna SVRHA revizije je da ispita i kritiki ocijeni ispravnost poslovanja kao i evidencionu osnovu koja na dokumentovan nain daje uvid o tom poslovanju.Revizija je preteno korektivnog, a ne preventivnog karaktera. Ona u najveem broju sluajeva NE MOE UTICATI na eliminaciju negativnih uticaja u toku njihovog nastanka, pa su ZADACI REVIZIJE prvenstveno usmjereni na naknadno provjeravanje poslovnih dogaaja.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Ispitujui ispravnost poslovanja REVIZIJA U SVOM PROSUIVANJU POLAZI od zakonskih propisa, respektujui time naelo zakonitosti.Naelo dokumnetarnosti i naelo uobiajene dobre poslovne prakse su takoer naela kojih se pridrava revizija, jer se cjelokupna problematika poslovanja NE MOE obuhvatiti i regulisati zakonskim propisima.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*3) ANALIZAAnaliza je ispitivanje, ali svako ispitivanje nije analiza. Analiza je samo ono ispitivanje iji je objekt ispitivanja sloen to znai da objekt analize ne moe biti neki element koji nije djeljiv (ralanjiv) jer se do elemenata dolazi prethodno izvrenom analizom - element moe biti samo rezultat ali ne i objekt analize.Analizom se DOLAZI do SPOZNAJE o kvalitetu i kvantiteu pojedinog analiziranog objekta ispitivanja.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Zajednino za sve oblike analitikog ispitivanja poslovanja je:Objekt ispitivanja je preduzeeCilj ispitivanja (saznanje o stanju i poslovanju preduzea sa ciljem poboljanja poslovanja)Izmeu kontrole i revizije koji se inae meusobno proimaju postoje znaajne razlike koje se ogledaju:u vremenu kada se ispitivanje obavljaprema intenzitetu ispitivanja iprema organima koji vre ispitivanje.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Ispitivanja se mogu podijeliti na:

formalna (ispitivanje pravilnosti poslovanja uglavnom se bave kontrola i revizija)materijalna (ispitivanje boniteta poslovanja uglavnom se bavi analiza)


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Zaintereisrani za rezultate analitikog ispitivanja:vlasnici kapitala, upravljake i poslovodne strukture, zaposleni radniki, kupci i dobavljai, kreditori, potencijalni investitori, organi druteno politike zajednice, statistiki zavodi, javnost itd.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Oblici analitikog ispitivanja se razlikuju prema:

Organima koji vre ispitivanjeVremenu kada se ispitivanje vriIntenzitetu ispitivanjaNainu ispitivanja


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Ciljevi analizeCilj i zadaci analize poslovanja se razlikuju u zavisnosti od zainteresovanih: vlasnika preduzea, dioniara, povjerioca, poreskih organa, privredne tampe, zvanine stastistike i sl. Ciljevi analize se razlikuju u zavisnosti od subjekata za koje se ona sprovodi.(npr. vlasnici su zainteresovani za analizu sredstava i njihovih izvora u preduzeu sa jedne strane i analizu uspjeha s druge strane). Analiza koju vre dioniari vri se s ciljem da se kroz analizu dobiti izvedu zakljuci o dobijanju i visini dividende. Analiza koju vre povjerioci se sprovodi radi sticanja znanja o kreditnoj sposobnosti preduzea.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Ciljevi i zadaci analize mogu biti:analizirati dinamikuanalizirati statikuanalizirati ekonominostanalizirati rentabilnostanalizirati produktivnostanalizirati koeficijent obrtaanalizirati uspjenost poslovanjaanalizirati bonitet poslovanja itd


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*ADT - metod (Analiza - Dijagnoza - Terapija)U sutini zadatak analize podrazumijeva:Dijagnozu nastalih poslovnih poremeaja,Oblikovanje relevantnih i pouzdanih informacija kao forme saznanja o nastalim poslovnim poremeajima,Identifikaciju uticaja poslovnih poremeaja i njihovo mogue alternativno rjeenje (terapija),Prijedlog poslovnog odluivanja za mogue otklanjanje ili kontrolu nastalih poslovnih poremeaja.Ovakav slijed obavljanja poslovnog zadatka analize, poznat je u literaturi kao ADT - metod (ANALIZA - DIJAGNOZA - TERAPIJA).


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*ZADATAK POSLOVNE ANALIZE je ispitivanje i ocjena dotinog podruja analize, ili analize cjeline poslovne aktivnosti preduzea da otkrije uzroke poremeaja, prui alternativno racionalno rjeenje njihovog otklanjanja. Sve je to u funkciji efikasnosti i efektivnosti poslovanja preduzeca. ADT - metod (Analiza - Dijagnoza - Terapija)


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Faktori koji utiu na ostvarenje analize

linost koja vri analizu, raspoloivo vrijeme, raspoloiva dokumentacija i okolnosti pod kojima se vri analiza.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Pitanja na koja sistem za analizu treba dati adekvatan odgovor:PRVO, kako pristupiti analizi cjeline ili pojedinih segmenta poslovne aktivnosti preduzea - ta uzeti u prvi plan kao ideju vodilju koju treba u toku analize saznati i objasniti?DRUGO, kako dalje sprovoditi tok analize, da bi se temeljno i sveobuhvatno proniklo u sadraj (ili predmet) analizirane cjeline ili podruja (segmenta)?TREE, izbor pravih metoda i tehnika za odvijanje cjelishodne analize i dosezanje do pravog saznanja.ETVRTO, selekcija poslovnih informacija relevantnih i pouzdanih za odluivanje.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Sistem za analizu cjelokupnog poslovanja preduzea obuhvata: (1-6) Ispitivanje i ocjenjivanja efikasnosti funkcija polazei od ostvarenih rezultata, kvantitativno i kvalitativno vrednovanih;Ispitivanje i ocjenjivanje uticaja efikasnosti radne snage i osnovnih sredstva (opreme), koji su osnova - uslov racionalne mogue aktivnosti poslovnih funkcija;Ispitivanje i ocjenjivanje adekvatnog - racionalnog finansiranja svih tih aktivnosti, bez kojeg nema pokretanja i odvijanja poslovanja preduzea;Definisanje politike upotrebe (raspodjele) profita (dobiti) kojom se obezbjeuje razvoj preduzea;Ispitivanje i ocjenu kreiranja poslovnih i finansijskih izvetaja metodom analize relevantnim i pouzdanim za efikasnost menadmenta; iProcjena postojeeg (ostvarenog) rasta i mogueg daljeg razvoja preduzea.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Tok analize cjelokupnog poslovanja - podsistemi:1. Analiza efektivnosti poslovnih funkcijaAnaliza ostvarenog obima i profitabilnsoti (izdanosti) prodajeAnaliza ostvarenog obima proizvodnjeAnaliza trokova - ekonominosti proizvodnje i prodajeAnaliza nabavke2. Analiza efikasnosti radne snage i osnovnih sredstavaAnaliza radne snage i produktivnostiAnaliza osnovnih sredstava i randmana o.s.3. Analiza finansiranjaAnaliza prinosnog poloajaAnaliza imovinskog poloajaAnaliza finansijskog poloaja4. Analiza politike upotrebe (raspodele) profita (dobitka)5. Analiza ocjene ostvarenja poslovne politke i procjena rasta i razvoja preduzea6. Analiza kreiranja poslovnih i finansijskih izvjetaja i efikasnosti menadmenta


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*etiri faze po kojima se realizuju zadaci analize u cjelini i po segmentimaI FAZA: konstatacije pojavaII FAZA: Uoavanje zakonomjernosti u poslovnoj aktivnosti preduzeaIII FAZA: Prijedlog alternativnih rjeenja kao podloge odluivanjaIV FAZA: Selekcija i preferiranje datih rjeenja koja analitiar rangira


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*I FAZA: konstatacije pojavaMjerenje ostvarenih rezultata,odnosno kvantifikacija analiziranih pojava iz domena poslovne aktivnosti preduzea. Analiza usmjerena na definisanje kriterijuma i izgradnju mjerila - pokazatelja kojima e se kvantificirati, odnosno vrednovati analizirane pojave.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*I FAZA: konstatacije pojava: koraci 1-5utvrditi objektivan pokazatelj - mjerilo za odstupanja rezultata i uslova poslovanja datog preduzea u odnosu na prosjek (normalu) grupacije, odnosno rezultat konkurencije;utvrditi stepen ostvarenja plana - projektovane veliine realizacije postavljenog cilja poslovne politike koja, po svojoj sutini, kvantificira ostvarivanje eljenog (konkretizovanog) zadatka kome je bilo podreeno upravljanje date poslovne aktivnosti;utvrditi razvojnu (vremensku) tendenciju poslovanja u odnosu na prethodne periode;utvrditi kvalitet prethodno kvantificiranih kvantitativnih promjena (odstupanja)- ispitivanjem pomijeranja u strukturi ispitivanih pojava;utvrditi i uoiti kljune kauzalne meuzavisnosti (po principu direktne uzrone povezanosti) analiziranih pojava i njima direktno uticajnih pojava iz domena poslovne aktivnosti preduzea.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*II FAZA: Uoavanje zakonomjernosti u poslovnoj aktivnosti preduzeaOva faza je kreativna i sutinska za analitiara. U procesu analize uoavaju se i identifikuju kljuni faktori pozitivnog i negativnog djejstva na analiziranu pojavu. Odnosi uticaja datih faktora i efekata (rezultata poslovanja) ispoljavaju se u vidu prepoznavanja pozitivnih ili negativnih zakonitosti ekonomije preduzea (u smislu negativnih i pozitivnih poslovnih efekata i korienja resursa - poslovnih faktora ). Znaaj je u diferenciranju negativnih (na kojima je teite) i pozitivnih faktora djelovanja na rezultate poslovne aktivnosti - u smislu potenciranja pozitivnih i neutralisanja ili mogueg otklanjanja djejstva negativnih faktora. Teite je na uoavanju i objanjenju ispoljavanja zakonomjernosti poslovne aktivnosti, stavljanjem akcenata odnosno sutine analize, na otkrivanju neiskorienih potencijala (ili, potencijalnih unutranjih mogunosti- rezervi


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*III FAZA: Prijedlog alternativnih rjeenja kao podloge odluivanja Prethodne dvije faze koje su sutina analitikog procesa ispitivanja i ocjenjivanja REZULTIRAJU :PRIJEDLOGOM alternativnih rjeenja do kojih analitiar u fazi svog rezonovanja dolazi.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*IV FAZA: Selekcija i preferiranje datih rjeenja koja analitiar rangiraSelektiraju se informacije koje su podloga za relevantno odluivanje menadmenta (izarauje se preferentna lista) i Dostavljaju se putem informacionog sistema. REZULTAT su uoblieni prijedlozi za mogue poboljanje poslovne aktivnosti preduzea - u kontekstu njegovog daljeg opstanka, rasta i razvoja.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*OBLICI I VRSTE ANALIZE

Sa stanovita analize poslovanja najpoznatije su sljedee vrste analize: kvalitativna i kvantitativna, statika i dinamika, kompleksna i parcijalna, interna i eksterna, stalna i povremene, analiza vrijednosti.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Kvalitativna i kvantitativna i analizaPodjela na kvalitativnu i kvantitativnu analizu polazi od ralanjivanja neke sloene materije na njene sastavne dijelove a nakon toga na utvrivanje kvantitativnih odnosa meu tim dijelovima.Analizom kvaliteta saznajemo od ega se sastoji analitika materija, a analizom kvantiteta kolika je ta materijaKvalitativna i kvantitativna analiza meusobno su povezane i ne moe se odvojeno i izolovano ispitivati kvalitativni odnosno kvantitativni sastav neke materije. Obje analize su veoma znaajne i bez njih se ne mogu identifikovati pravi uzroci pojedinih posmatranih pojava niti donijeti odgovarajui zakljuci i sudovi o preduzeu.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Kvalitativna analizaOvom analizom dolazi se do saznanja o sadraju analitike materije.Kvalitativna analiza zasnovana na metodi ralanjivanja ima iroku primjenu u analitikom ispitivanju.Posebno mjesto i ulogu ona ima u ispitivanju bilansa stanja i bilansa uspjeha.Na rezultatima kvalitativne analize, uslijedie kvantitativna analiza, koja je zasnovana na metodu uporeivanja (komparacije).


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Kvalitativnom analizom bilansa stanja dolazi se do velikog broja informacija kao to su:Struktura aktive (stalna i obrtna sredstva)Struktura pasive (vlastiti i tui izvori)Struktura stalnih sredstava (u pripremi, u funkciji, van upotrebe)Struktura obrtnih sredstava (materijalna, novana)Struktura obaveza (krediti, dobavljai, ostale obaveze)

Strukturi rashoda (iz operativnih, ulagakih i investicionihaktivnosti)Strukturu prihoda (iz operativnih, ulagakih i investicionihaktivnosti)Finansijskom rezultatu

Kvalitativnom analizom bilansa uspjeha dolazi se do saznanja o:


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Kvantitativna analizaKvantitativna analiza se bavi: mjerenjem i praenjem kvantitativnog kretanja pojave ili stanja, ispituje sastavne dijelove neke pojave ili stanja da bi utvrdila: - njegove karakteristike i - otkrila posljedice prelaska kvantiteta u kvalitet. Kvantitativna analiza treba dati odgovor na pitanje kolika je ta materija.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Nakon kvalitativne analize, treba utvrditi kvantitativne odnose meu tim komponentama t.j. treba izvriti kvantitativnu analizu.Prema tome, kvantitativnoj analizi prethodi kvalitativna analiza.Koritenjem osnovnih analitikih metoda metode ralanjivanja i metode uporeivanja dolazimo do sljedeih SAZNANJA:od kojih elemenata (komponenti) je sastavljena analitika materija ikoliinu tih elemenata i njihov meusobni odnos


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Statika i dinamika analizaKlasifikacija analize na statiku i dinamiku polazi od toga da se neka pojava moe posmatrati u odreenom trenutku ili u kretanju kroz vie uzastopnih trenutaka. U prvom sluaju radi se o statikoj analizi a u drugom o dinamikoj analizi.Statikoj analizi daje karakter analiza imovine, a dinamikoj analizi karakter daje uspjenost poslovanja.Ove analize su usko povezane pa ih je teko meusobno odvajati jednu od druge te ovu klasifikaciju treba shvatiti kao razliitost u postupku analize.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Statika analizaStatika analiza se bavi ispitivanjem pojave ili stanja u trenutku njihovog uoavanja to obino biva kvantitativno izraeno. (kada se analizira trenutna likvidnost, raspoloiva novana sredstva porede se s dospjelim obavezama u jednom trenutku).Statika analiza ili analiza stanja ispituje i analizira stanje sredstava i izvora sredstava ukoliko je objekt ispitivanja bilans odnosno finansijski izvjetaj.Ovom analizom utvrdie se odnosi izmeu pojedinih pozicija toga stanja.Tako e se doi do saznanja o strukturi sredstava i njihovih izvora i utvrditi odnosi izmeu pojedinih imovinskih dijelova.Statikom analizom dolazi se do saznanja o kvalitativnim i kvantitativnim odnosima aktive i pasive u vie obraunskih perioda.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Statiku analizu (osim konstatacije o strukturi sredstava i njihvoih izvora) e interesovati:odnos izmeu pojedinih sredstava, na primjer, izmeu grupacije stalnih i obrtnih sredstava ime e se utvrditi primjerenost strukture tih sredstava prema poslovnim zadacima koji se planiraju ostvariti nastojei pri tome da se uspostave optimalni odnosi izmeu visine i strukture sredstava s jedne i postavljenih ciljeva u poslovanju s druge straneodnos izmeu pojedinih pozicija izvora sredstava kao na primjer izmeu pasive u uem smislu prema visini kapitalaracionalnost koritenja stalnih sredstava, to se ogleda, prije svega,u stepenu koritenja kapacitetaodnosi pozicija unutar obrtnih sredstava kao na primjer odnos novanih i robnih sredstava kao i racionalnost u koritenju obrtnih sredstavautvrivanje stepena tehnike opremljenosti i automatizacije ukontekstu njegove refleksije na zaposlenost radne snage, na snienje trokova i.t.d


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Dinamika analizaDinamika analiza ispituje pojave ili stanja u kretanju u odreenoj vremenskoj dimenziji - to je vremenski period dui, zakljuci analize su pouzdaniji. Dinamika analiza ispituje promjene na imovini (poveanje, smanjenje) i njihov uticaj na nastanak rashoda i prihoda.Dinamiku analizu e prvenstveno interesovati poslovni rezultati u odnosu na angaovana sredstva.Najee e obuhvatiti:obim prihoda i rashoda u odnosu na sredstva preduzeaodnos planiranih i ostvarenih rashoda i prihodastrukturu prihoda i rashoda po svim elementimaobim i strukturu trokova po prirodnim vrstama, mjestimanastajanja i nosiocimaodnos trokova prema normativima (opravdanost trokova)komparaciju trokova i ostvarene produktivnosti, zaposlenostiradnika i sl.obrt zalihadinamiku naplate potraivanja i izmirenja obavezapotrebu za angaovanjem tuih sredstava i.t.d.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Kompleksna i parcijalna analizaAnalitiko ispitivanje, u zavisnosti od toga da li u cjelosti ili djelimino obuhvata pojedini objekt koji ispituje moe biti:Sveobuhvatno (kompleksno) iParcijalno (djelimino).


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Kompleksna analizaOva vrsta analize ima kompleksan ili cjelovit karakter.Ovom analizom dolazi se do odgovara na pitanje o svim bitnim elementima poslovanja preduzea. Objekti cjelovite analize u veini sluajeva su:ostvareni finansijski efekti poslovanja prezentirani putemfinansijskih iskazasve bitnije odluke organa upravljanja i rukovoenja i njihov uticajna ostvarene poslovne rezultateuticaj pojedinih eksternih faktora na poslovanjekreditna politika preduzea ukljuujui pokazatelje likvidnosti, solventnosti i.t.d.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Kompleksna analiza poslovanjaPretpostavlja da je objekat analize sloen tj kompleksanPoslovanje koje se analizira je kompleksno pa i analiza treba da bude kompleksnaKomponente poslovanja se mogu izraziti kroz poslovne funkcije (nabava, prodaja, proizvodnja itd)Funkcije povezuje kreativni faktor a to je rad, kao i uslovi za obavljanje funkcije iskazani u sredstvima i predmetima radaMeusobno djelovanje funckija je zavisno i uzajamnoIstovremeno, i svaka od poslovnih funkcija je kompleksna, sastoji se ododjela, referada, i slino, a angauje i rad, sredstva i predmete rada


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Kompleksna analiza poslovanjaSamo detaljno razmatranje pojedinanih funkcija omoguuje da se sagleda poslovanje kao cjelina i da se na kraju doe do sinteze koje je cilj svake analizeU sintezi su najee najvaniji pokazatelji poslovanja: Produktivnost, Ekonominost i Rentabilnost poslovanja, te Likvidnost i Akumulataivnost (PERLA) Kompleksna analiza poslovanja ne smije ostati analiza poslovanja u uem smislu niti analiza koja koristi samo finansijske pokazateljeTo znai da se osim iskazivanja samih pokazatelja mora ukazati i na faktorekoji su uzrokovali date rezultate, kao i mogunosti za unapreenje poslovanja


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Parcijalna analizaParcijalna analiza ispituje samo dio predmetne analize - za objekt ispitivanja ima samo jedan segment neke cjeline.Polje analize se suava na samo one dijelove koji imaju direktne ili indirektne veze s ciljem analize. Za nju je potrebno manje vremena a i trokovi su manji u odnosu na kompleksnu analizu. Provodi se tokom godine putem interne analize.Parcijalna analitika ispitivanja najee se odnose na analizu pojedinih funkcija kao to su:analiza nabavkeanaliza proizvodnjeanaliza prodajeanaliza rada upravnih i poslovodnih organaanaliza raunovodstvene funkcijeanaliza finansijske funkcijeanaliza organizacije poslovanja


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Interna i eksterna analizaPodjela analize na internu i eksternu proizilazi iz dva osnova:prema licu ili organu koji vri analizuprema podlozi za analizuInterna analiza je mnogo obimnija i kompleksnija od eksterne analize, pa za rukovodne i poslovodne organe ima vei znaaj.Internu analizu vri lice, organ iz organizacije kome se stavlja na raspolaganje sva dokumentacija o ulaganjima, poslovnim aktivnostima i rezultatima poslovanja analiziranog preduzea. Podatke (podloge) dobija iz evidencije preduzea, bilansa, godinjih izvetaja i ostale dokumentacije.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Interna analizaInterna analiza se ne ograniava samo na pokazatelje finansijskog izvjetaja nego se koristi i svim drugim pokazateljima i informacijama o poslovanju preduzea (podloga: dokumentacija internog karaktera).Rezultati interne analize prezentiraju se organima upravljanja i rukovoenja najee u vidu izvjetaja. Ti izvjetaji obuhvataju analizu najbitnijih elemenata poslovanja kao to su: analiza obima i asortimana proizvodnje,ostvarena realizacija u jednom periodu, koritenje stalnih i obrtnih sredstava,likvidnost, fluktuacija radne snage, naplata potraivanja i izmirenje obaveza,cijene proizvoda i.t.d. Na osnovu tih izvjetaja menadment i drugi organi preduzea stiu uvid u poslovne tokove i donose odgovarajue poslovne odluke.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Eksterna analizaEksternu analizu u veini sluajeva obavljaju organi (vanjski analitiari) koji ne pripadaju analiziranom preduzeu.Za eksternu analizu podloga je ua t.j. dostupna je samo ograniena dokumentacija.Analitiarima stoje na rasplaganju izvetaji i dokumenti preduzea dostupni svim zainteresovanim za njegovo poslovanje kao i zakonski propisi,opti propisi i standardi, te granski dogovori. Takvim propsima i dogovorima obuhvaena je saradnja meu preduzeima,sindikatima i izvrnim organima drutveno-politike zajednice.Sadri opte konstatacije i sudove o kvalitetu ekonomije analiziranog preduzea.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Povremene i stalna analizaS obzirom na injenicu da li se analiza obavlja s vremena na vrijeme ili se to ini u kontinuitetu treba razlikovati:povremene analize istalnu analizuU veim privrednim subjektima analiza uglavnom ima stalni karakter dok se manja preduzea zadovoljavaju povremenom analizom analizirajui poslovne rezultate u kraim ili duim vremenskim periodima


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Povremene analizePovremene analize se sastavljaju povremeno u unaprijed fiksiranim rokovima ili kada se za njih ukae potreba Vrijeme za njihovo sainjavanje je kratko i predstavlja ograniavajui faktor za njihovu cjelovitost (obino se obavlja godinje, polugodinje, kvartalno imjeseno).Godinja i polugodinja analiza fokusirane su na godinji i polugodinji finansijski izvjetaj na osnovu koga se detaljno analizira cjelokupno poslovanje preduzea.Kvartalna i mjesena analiza prezentira menadmentu i drugim organima u preduzeu kao i korisnicima izvan preduzea rezultate analitikog ispitivanjaza protekli period.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Povremene analizePovremene analize vre se u vremenskim razdobljima koja nisu unaprijed odreena a najee tretiraju:analizu tritaanalizu znaajnih investicionih ulaganjapromjene proizvodnog programaanalizu zaposlenih za posebne namjeneanalizu pojedinih poslovnih funkcijaanalizu pojedinih organizacionih jedinicadruge analize za potrebe internih i eksternih korisnika


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Stalna analizaStalna analiza vezuje se za analizu koja se obavlja kontinuirano, svakodnevno. Sadrina joj zavisi od veliine i karaktera preduzea, kvaliteta organizacije evidencije i zadatka koji se pred nju postavljaju. Podlogu za obavljanje stalne analize predstavlja aurno raunovodstvo kao i podaci operativne i statistike evidencije iz pojedinih sektora poslovanja(tehnikog, komercijalng, personalnog i.t.d).Da bi analiza bila efikasna neophodna je dobra organizacija koja podrazumijeva i optimalno rijeenu cirkulaciju informacija kako bi blagovremeno bile prikupljene, grupisane i obraene a zatim prezentirane njihovim korisnicima.Rezultati stalne analize, naroito dnevne, trebaju biti dostupni svim rukovodiocima poslovnih funkcija kako bi se pripremile blagovremene i efikasne odluke.Stalna analiza tretira dnevne informacije o poslovanju i pokuava svojim preventivnim djelovanjem da utie na budue tokove poslovanja.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Stalna analizaKada su u pitanju proizvodni zadaci preduzea ovu analizu e posebno interesovati:ostvareni fiziki obim proizvodnje po vrsti, koliini i vrijednosti(cijena kotanja i prodajna cijena)komparacija ostvarnih proizvodnih zadataka u odnosu na planirane veliine u tekuem i prolom perioduprikaz ostvarenih i planiranih proizvodnih zadataka u dnevnim pokazateljima za dua obraunska razdobljadavanje miljenja o odstupanjima izmeu ostvarenih i planiranih veliina i obavjetavanje nadlenih organaSa podruja materijalno-finansijskog poslovanja i drugih informacija o poslovanju stalnu analizu interesuje:stanje i kretanje gotovine i ekvivalenata gotovinestanje potraivanja od kupaca i obaveza prema dobavljaima sa posebnim osvrtom na dospjelost naplate odnosno plaanjastanje zaliha po vrstama: sirovine i materijal, poluproizvodi, gotovi proizvodinajbitnije podatke o radnoj snazi (izostanci, fluktuacija i sl.)koritenje kapaciteta stalnih sredstava (poreenje sa planiranim)i.t.d.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Ostale vrste analize

Pored prethodno izloenih vrsta analize prema postavljenom cilju mogu se pojaviti jo i sljedee:analiza struktureanaliza razvojaanaliza odstupanjaanaliza zavisnostianaliza rezultata


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*ANALIZA STRUKTUREIspituje sadraj (sastav) analitike materije.Ova ispitivanja u preduzueu uglavnom su usmjerena na sredstva i izvore sredstava kao i rashode i prihode.Analizom strukture sredstava dolazi se do saznanja o visini stalnih i obrtnih sredstava i njihovom srazmjeru vodei rauna o tome:kojoj privrednoj grani preduzee pripada,zatim strukturi stalnih sredstava injihovoj funkcionalnoj sposobnosti, kapacitetu, randmanu i.t.d.

Isto tako, ovom analizom e se ispitati struktura sredstava i njihov kruni tok.Za izvore sredstava bie posebno interesantan odnos vlastitih i tuih sredstava, kredita specificiranih po ronosti, neizmirenih obaveza prema dobavljaima, radnicima, dravi i.t.d.-Analiza strukture usresreena je i na rashode i prihode.Poseban tretman ova analiza daje trokovima.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*ANALIZA RAZVOJA

Ispituje pojedine pojave u preduzeu u njihovom razvoju u jednom ili, jo ee, u vie vremenskih perioda.

Razvoj se moe najbolje pratiti primjenom indeksne metode koristei relativne brojeve i to na svim pojavama koje se mogu pratiti u duim vremenskim ciklusima.

Analiza razvoja ima iroku primjenu a naroito pri ispitivanju kretanja sredstava, trokova, produktivnosti, zaposlenosti, fluktuacije radne snage i sl. na osnovu toga dolazi do zakljuaka o tendencijama razvoja poslovanja isvih prateih pojava.

Uzronike promjena saznajemo komparacijom po objektima, po vremenu ili po nosiocima kretanja


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*ANALIZA ZAVISNOSTI

Utvruje faktore od kojih zavisi razvoj poslovanja.Ovom analizom ispituju se uzroci povezanosti, uslovljenosti i zavisnosti pojedinih veliina od pojedinih pojava u poslovanju privrednog subjekta.Ovaj oblik analize naroito se primjenjuje u ispitivanju sredstava i trokova.(zavisnost trokova od obima proizvodnje).Analizom zavisnosti utvruju se faktori koji utiu na razvoj i zavisnost u namjeri da se eliminiu negativni i potenciraju pozitivni faktori i tako povea uspjenost poslovanja.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*ANALIZA ODSTUPANJAVri poreenje planskih i ostvarnih veliina i tako kvantificira visinu odstupanja.Odstupanja u zavisnosti od veliina koja se kompariraju mogu biti veoma razliita kao na primjer:koliinskavrijednosnaodstupanja u strukturiodstupanja u zaposlenostiIzraavanje nastalih odstupanja moe se vriti unovanim,fizikim idrugim brojanim pokazateljima i to apsolutno, relativno i grafiki.Ovu analizu susreemo kako u raunovodstvu tako i u operativnoj evidenciji naroito prilikom poreenja planiranih i ostvarenih elemenata. Nastala odstupanja ine osnov za stvaranje zakljuaka o izvrenju plana po obimu i vrijednosti.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*ANALIZA REZULTATAObuhvata i prezentira rezultate svih vrsta i oblika analize.Rezultati poslovanja mogu se posmatrati i tretirati sa tehnikog, ekonomskogi finansijskog aspekta to znai da treba izvriti analizu:produktivnosti,ekonominosti irentabilnosti poslovanja


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*OSNOVNI PREDUSLOVI ANALITIKOG ISPITIVANJA:

da postoji preglednost podruja ispitivanjada je podloga za ispitivanje pouzdanada su organi ispitivanja u svojoj ocjeni nezavisnida je ispitivanje ekonomino


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Osnovni preduslovi ispitivanja (1-4)

1. Da postoji preglednost podruja ispitivanjas obzirom na organizaciju poslovanjas obzirom na organizaciju evidencije

2. Da je podloga za ispitivanje pouzdanada li je podloga sastavljena u skladu sa RS, zakonima ili uobiajenom dobrom poslovnom praksomda li se vode propisane knjigeda li postoji interna kontrolada li se poslovanje revidira svake godineda li je bilo negativnih miljenja revizorada li je bilo sudskih sporova koje preduzee vodi i sl.


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Osnovni preduslovi ispitivanja

3. Da su organi ispitivanja u svojoj ocjeni nezavisniispitiva ja zavisan od uticaja:veliine preduzea (vee preduzee pretpostavlja bolju organizaciju interne kontrole, bolju organizaciju raunovodstva i sl)organizacije preduzea (posebno organizacija raunovodstva)vrste preduzea prema privredoj grani (ne postoje jedinstvene recepture za analizu preduzea iz raznih privrednih djelatnosti)ispitiva mora biti samostalan prilikom donoenja suda o ispitivanom objektuispitiva bi trebao biti samostalan i prilikom izbora metoda ispitivanjaispitiva bi trebao biti samostalan i prilikom izbora saradnika


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Osnovni preduslovi ispitivanja

4. Da je ispitivanje ekonominoda se sa to manje trokova ostvari to bolje ispitivanjeekonominost ispitivanja direktno zavisi od nalogodavca odnosno od zahtjeva nalogodavca (da li e ispitivanje biti po svaku cijenu detaljno ili nee)ekonominost zavisi i od kvalifikovanosti i strunosti ispitivaa kao i njegovog iskustvaekonominost ispitivanja zavisi i od rezultata koji se dobiju ispitivanjem


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Po zavrenom postupku ispitivanja ispitiva mora donijeti SUD ILI OCJENU O OBJEKTU kojeg je ispitivaoZa donoenje suda ispitiva primjenjuje odreeni radni postupakDonoenje suda moe biti:direktno kada je ispitivau omoguen uvid u injenino stanjeindirektno kada ispitivau nisu dostupne sve informacije iz dokumentacije pa je u tom sluaju potrebno prikupljati dodatne informacijeZakon postepenosti trai od ispitivaa da prije donoenja suda izvri procjenu valjanosti podloge za ispitivanjeispitiva donosi niz parcijalnih sudovanakon razmatranja parcijalnih sudova donosi cjelokupni sud ili ocjenuSud o ispitivanom objektu moe biti: dijalektiki u sebi ukljuuje kritiki tj alternativni sud (ispravno ili neispravno) laki analitiki istie stepen ili gradaciju nekog stanja ili boniteta (dovoljno, nedovoljno, dobro ili vrlo dobro) tei


Dr.sc. Adil Kurti, red.prof.*Pretpostavke za analizu

1. raznovrstnost preduzea prema bitnim znaajkama brzini obrta veliini zarade potrebama za investicijama, materijalom ili radnom snagom karakteristinim nainom proizvodnje tehniko tehnolokim rjeenjima proizvodnje stepenu izgradnje kapaciteta i starosti preduzea:2. jednoobraznost evidencije u knjigovodstvu u kontnom planu u emama finansijsih izvjetaja u emama kalkulacija3. pripreme za analizu procjene i otpise korekturne stavke stavke evidencije Rezerve


Documents

02PAP014015_ANALIZA1