ความหมายและขั้��นตอนการแก�ปั�ญหา

กระบวนการเทคโนโลย�สารสนเทศ คื�อ กระบวนการที่ �ใช้�ในการแก�ปั�ญหา เพื่��อสนองคืวามต้�องการ

ของมน�ษย์! ซึ่#�งปั�ญหาจะเก �ย์วเน��องก%บข�อม&ล เช้(น การรวบรวม การต้รวจสอบคืวามถู&กต้�อง การปัระมวลผล การ

เผย์แพื่ร(ข�อม&ล โดย์ม การถู(าย์ที่อดคืวามคื-ดในการแก�ปั�ญหาด�วย์ อ%ลกอร-ที่#ม

การแก�ปั�ญหาด้�วยกระบวนการสารสนเทศ ม� 4 ขั้��นตอน ได�แก( การว-เคืราะห!และก/าหนดราย์ละเอ ย์ดของ

ปั�ญหา การเล�อกเคืร��องม�อและออกแบบข%0นต้อน การด/าเน-นการแก�ปั�ญหา และการต้รวจสอบและปัร%บปัร�ง

1.การว�เคราะห และก!าหนด้รายละเอ�ยด้ขั้องปั�ญหา

การว�เคราะห และก!าหนด้รายละเอ�ยด้ขั้องปั�ญหา ค#อ การท!าความเขั้�าใจก�บปั�ญหาอย&างละเอ�ยด้ โด้ยม�ว�ธี�การ ด้�งน��

1.ว�เคราะห ส�(งท�(ต�องการ โดย์ว-เคืราะห!ว(า ต้�องการแก�ปั�ญหาอะไร ผลผล-ต้อะไร หร�องานอะไร แล�วก/าหนดว%ต้ถู�ปัระสงคื!ที่ �ต้�องการ

ต้%วอย์(าง:ต้�องการแก�ไขปั�ญญาการขาดที่�นของร�านเช้(าหน%งส�อ

2.ว�เคราะห ผลล�พธี ท�(ต�องการ โดย์ว-เคืราะห!ส-�งที่ �คืาดว(าจะได�ร%บจากการแก�ปั�ญหา โดย์ผลล%พื่ธ์!ที่ �ได�อาจม มากกว(า 1 ข�อ

3.ว�เคราะห ทร�พยากร โดย์คื/าน#งถู#งที่ร%พื่ย์ากรที่ �สามารถูใช้�ในการแก�ปั�ญหา คืวรเปั2นที่ร%พื่ย์ากรที่ �ม อย์&(แล�วเปั2นหล%ก ที่%0งในด�านว%สด� อ�ปักรณ์! คืวามร& �ของบ�คืคืล แรงงาน และงบปัระมาณ์

ต้%วอย์(าง:ม คืวามสะดวกรวดเร4วในการเช้(าหน%งส�อปั5องก%น ปั5องก%นไม(ให�หน%งส�อเส ย์หาย์ม ก/าไรมากย์-�งข#0น

ต้%วอย์(าง:เง-นสด5,000บาที่ คือมพื่-วเต้อร!1เคืร��อง จ/านวนหน%งส�อ20,000เล(ม พื่น%กงานจบการศึ#กษาระด%บ

ปัร-ญญาต้ร 1คืน

4.ว�เคราะห ต�วแปัรหร#อผลกระทบในด้�านต&างๆ ที่ �ส(งผลต้(อการแก�ปั�ญหาน%0น ซึ่#�งอาจสมมต้-สถูานการณ์!ข#0นเพื่��อน/ามา

ว-เคืราะห!ต้%วแปัรที่ �เก-ดข#0น โดย์ต้%วแปัรที่ �เก-ดข#0นม%กเก-ดจากการม ที่ร%พื่ย์ากรที่ �ไม(เหมาะสม

5.ว�เคราะห ว�ธี�การแก�ปั�ญหา ข%0นต้อนน 0คืวรน/าเสนอว-ธ์ การแก�ปั�ญหาที่%0งหมดก(อนโดย์ไม(ต้�องคื/าน#งว(าสามารถูที่/าได�หร�อไม( ด�วย์การก/าหนดว-ธ์ การให�มากที่ �ส�ด จากน%0นน/ามาว-เคืราะห!โดย์ผ&�

ว-เคืราะห!คืวรหาข�อม&ลสน%บสน�นว(าการแก�ปั�ญหาในว-ธ์ น%0นสามารถูที่/าได�หร�อไม( แล�วบ%นที่#กลงต้าราง

ต้%วอย์(าง : หน%งส�อส&ญหาย์ คื-ดราคืาคื(าเช้(าผ-ด ด&แลล&กคื(าได�ไม(ที่% �วถู#ง

พื่น%กงานไม(สามารถูมาปัฏิ-บ%ต้-งานได�

2.การเล#อกเคร#(องม#อและออกแบบขั้��นตอน การเล�อกเคืร��องม�อและออกแบบข%0นต้อนเปั2นการน/าต้ารางการว-เคืราะห!ว-ธ์ แก�ปั�ญหา มาก/าหนดข%0นต้อนและว-ธ์ การปัฏิ-บ%ต้- 1.การเล#อกเคร#(องม#อท�(ใช้�ในการแก�ไขั้ปั�ญหาเปั2นการก/าหนดที่ร%พื่ย์ากรที่ �จะใช้�แก�ปั�ญหา โดย์คืวรเปั2นที่ร%พื่ย์ากรที่ �ม อย์&(แล�ว หร�อเพื่-�มปัระส-ที่ธ์-ภาพื่ของเคืร��องม�อน%0นๆมากกว(าการจ%ดหามาเพื่-�มเต้-ม และคืวรก/าหนดราย์ละเอ ย์ดให�ช้%ดเจนพื่ร�อมปัระเม-นคื(าใช้�จ(าย์ด�วย์

ต้%วอย์(าง : พื่น%กงานจ/านวน 1 คืน ว�ฒิ-ข%0นต้/�าม%ธ์ย์มศึ#กษาปั;ที่ � 3 หร�อเที่ ย์บเที่(า ม คืวามสามารถูด�าน

คือมพื่-วเต้อร!คืวรได�ร%บพื่-จารณ์าเปั2นพื่-เศึษ คื(าจ�างเด�อนละ 2,000 บาที่

คือมพื่-วเต้อร! ต้รวจสอบว(าสามารถูใช้�งานได�ปักต้-และม โปัรแกรมส/าหร%บใช้�งานได�คืรบถู�วน

2.การออกแบบขั้��นตอนในการปัฏิ�บ�ต�งาน เปั2นการก/าหนดแนวที่างในการแก�ไขปั�ญหาก(อนการปัฏิ-บ%ต้-จร-ง โดย์จะต้�องก/าหนดข%0นต้อนเปั2นล/าด%บข%0น แล�วจ#งระบ�ผ&�ร %บผ-ดช้อบและ

ระย์ะเวลาการปัฏิ-บ%ต้-งานในต้ารางปัฏิ-บ%ต้-งาน ก/าหนดว%ต้ถู�ปัระสงคื!ที่ �ต้�องการต้%วอย์(าง : ข%0นต้อนที่ � 1 จ%ดที่/าปั5าย์และต้-ดปัระกาศึร%บ

สม%คืรพื่น%กงาน ข%0นต้อนที่ � 2 สร�างแผนผ%งการจ%ดวางช้%0นหน%งส�อ โต้<ะคือมพื่-วเต้อร! ที่างเข�า ออกร�าน– ข%0นต้อนที่ � 3 ให�ช้(างมาต้-ดต้%0งกระจก ข%0นต้อนที่ � 4 จ%ดวางและต้-ดต้%0งช้%0นหน%งส�อ เคืร��องคือมพื่-วเต้อร! และอ��นๆต้ามแผนผ%ง

3.การด้!าเน�นการแก�ปั�ญหา 1.การว�เคราะห และก!าหนด้รายละเอ�ยด้ขั้องปั�ญหา เปั2นข%0นต้อนแรกในการแก�ปั�ญหา เพื่��อที่/าคืวามเข�าใจก%บปั�ญหา แย์กแย์ะให�ออกว(าข�อม&ลที่ �ก/าหนดมาให�ในปั�ญหาหร�อเง��อนไขของปั�ญหาคื�ออะไร ส-�งที่ �ต้�องการคื�ออะไร รวมถู#งว-ธ์ การที่ �ใช้�ปัระมวลผล ซึ่#�งการว-เคืราะห!และก/าหนด

ราย์ละเอ ย์ดของปั�ญหาม องคื!ปัระกอบ ด%งน 0 • ส-�งที่ �โจที่ย์!ต้�องการ ได�แก( การว-เคืราะห!จากโจที่ย์!ว(าส-�งที่ �โจที่ย์!ต้�องการน%0นคื�ออะไร สามารถูแย์กได�ออกมาเปั2นราย์ละเอ ย์ดที่ �ช้%ดเจน • การระบ�ข�อม&ลที่ �ต้�องส(งออก ได�แก( การพื่-จารณ์าเปั5าหมาย์หร�อส-�งที่ �ต้�องหาคื/าต้อบ • การระบ�ข�อม&ลน/าเข�า ได�แก(กาพื่-จารณ์าข�อม&ลและเง��อนไขที่ �ก/าหนดมาในปั�ญหา • การก/าหนดต้%วแปัร ได�แก( ต้%วเก4บคื(าต้(างๆในการที่/างาน • การก/าหนดว-ธ์ ปัระมวลผล ได�แก( การพื่-จารณ์าข%0นต้อนว-ธ์ การได�มาซึ่#�งคื/าต้อบ

2. การเล#อกเคร#(องม#อและออกแบบขั้��นตอนว�ธี� เปั2นข%0นต้อนการวางแผนในการแก�ปั�ญหาอย์(างละเอ ย์ด

ถู �ถู�วน หล%งจากที่ �ได�ว-เคืราะห!ปั�ญหาแล�ว ข%0นต้อนต้(อไปัจะใช้�เคืร��องม�อช้(วย์ในการออกแบบโปัรแกรม โดย์เข ย์นเปั2นล/าด%บข%0นต้อนการ

ที่/างานของโปัรแกรมที่ �เร ย์กว(าอ%ลกอร-ที่#ม (Algorithm) โดย์จะเข ย์นแสดงข%0นต้อนการแก�ปั�ญหา ด�วย์ปัระโย์คืที่ �ช้%ดเจนไม(

คืล�มเคืร�อ และม ราย์ละเอ ย์ดการที่/างานพื่อสมคืวรเพื่ ย์งพื่อที่ �จะน/าไปัเข ย์นเปั2นโปัรแกรมให�ที่/างานจร-ง โดย์อ%ลกอร-ที่#มน%0นอาจเข ย์นให�อย์&(ในร&ปัของรห%สจ/าลอง หร�อซึ่&โดโคื�ด (Pseudo-code) หร�อเข ย์น

เปั2นผ%งงาน (Flowchart) ก4ได� การเข ย์นผ%งงาน ผ%งงานเปั2นแผนภาพื่ที่ �แสดงล/าด%บข%0น

ต้อนในการที่/างานของโปัรแกรม โดย์ม การลงราย์ละเอ ย์ด ใส(ว-ธ์ การ และจ%ดล/าด%บข%0นต้อนของโปัรแกรม ต้%0งแต้(เร-�มต้�นจากการร%บ

ข�อม&ล การปัระมวลผล ไปัจนถู#งการแสดงผลล%พื่ธ์!การที่/างาน

3. การด้!าเน�นการแก�ปั�ญหา เปั2นข%0นต้อนแก�ปั�ญหาโดย์ใช้�เคืร��องม�อที่ �เล�อกไว� เช้(น

คือมพื่-วเต้อร!และโปัรแกรมส/าเร4จ หร�อการใช้�ภาษาคือมพื่-วเต้อร!เข ย์นโปัรแกรม ข%0นต้อนน 0ต้�องอาศึ%ย์คืวามร& �เก �ย์ว

ก%บเคืร��องม�อที่ �เล�อกใช้� ผ&�แก�ปั�ญหาจ#งต้�องศึ#กษาให�เข�าใจ ม คืวามร& �คืวามสามารถูในการเข ย์นโปัรแกรมเปั2นอย์(างด และใน

ขณ์ะด/าเน-นการ หากพื่บแนวที่างที่ �ด กว(าที่ �ออกแบบไว�ต้�องสามารถูปัร%บเปัล �ย์นให�เหมาะสม

4.การตรวจสอบและการปัร�บปัร/ง

เปั2นข%0นต้อนการต้รวจสอบว(าข%0นต้อนว-ธ์ ที่ �สร�างข#0นสอดคืล�องก%บราย์ละเอ ย์ดของปั�ญหา เช้(น ข�อม&ลร%บเข�า ข�อม&ลส(งออก หร�อไม( เพื่��อให�ม% �นใจได�ว(าสามารถูรองร%บข�อม&ลเข�าได�ในที่�กกรณ์ ถู&กต้�องและสมบ&รณ์! ในขณ์ะเด ย์วก%นต้�องปัร%บปัร�งว-ธ์ การเพื่��อให�ได�ผลล%พื่ธ์!ที่ �ด ที่ �ส�ด 1.ตรวจสอบและปัร�บปัร/งโด้ยผ0�ออกแบบ เปั2นการกระที่/าที่%0งในระหว(างการด/าเน-นการและภาย์หล%งการด/าเน-นการเสร4จส-0นแล�วซึ่#�งเปั2นการต้รวจสอบและปัร%บปัร�งกระบวนการที่/างานก(อนการใช้�งานจร-ง 2.การตรวจสอบโด้ยผ0�ใช้�งานจร�งเปั2นการต้รวจสอบและปัร%บปัร�งกระบวนการที่/างานภาย์หล%งการด/าเน-นการ โดย์จ%ดเก4บข�อม&ลจากผ&�ใช้�งานกระบวนการเที่คืโนโลย์ สารสนเที่ศึน%0นโดย์ต้รง ซึ่#�งสามารถูที่/าได�หลาย์ว-ธ์ เช้(น การส%งเกต้ การส%มภาษณ์! และการที่/าแบบสอบถูาม จากน%0นผ&�ออกแบบรวบรวมข�อม&ลไปัปัร%บปัร�งกระบวนการเที่คืโนโลย์ สารสนเที่ศึอ กคืร%0ง

การถ่&ายทอด้ความค�ด้ในการแก�ไขั้ปั�ญหาด้�วยอ�ลกอร�ท2ม อ�ลกอร�ท2ม (Algorithm) ค#อ กระบวนการ การที่/างานที่ �ใช้�การต้%ดส-นใจ โดย์น/าหล%กเหต้�ผลและคืณ์-ต้ศึาสต้ร!มาช้(วย์เล�อกว-ธ์ การหร�อข%0นต้อนการด/าเน-นงานต้(อไปั จนกระที่%�งถู#งข%0นต้อนส�ดที่�าย์ เปั2นว-ธ์ การที่ �ใช้�แย์กย์(อย์และเร ย์งล/าด%บข%0นต้อนของกระบวนการในการที่/างานต้(างๆ เพื่��อเพื่-�มปัระส-ที่ธ์-ภาพื่ในการคื�นหาและแก�ไขปั�ญหาอ�ลกอร�ท2มท�(ด้�ต�องได้�ผลล�พธี ตรงก�บความต�องการเสมอ อ�ลกอร�ท2มจ2งควรม�ค/ณสมบ�ต� ด้�งน�� 1. ม�ความถ่0กต�องแม&นย!า โดย์เม��อปั5อนข�อม&ลน/าเข�าเด ย์วก%นในอ%ลกอร-ที่#มเด ย์วก%น จะต้�องที่/างานได�ผลล%พื่ธ์!ออกมาเหม�อนเด-มที่�กคืร%0ง 2. เขั้�าใจง&ายและช้�ด้เจน แต้(ละข%0นต้อนในอ%ลกอร-ที่#มจะต้�องม การแบ(งการที่/างานเปั2นข%0นต้อนย์(อย์ๆหลาย์ข%0นต้อน โดย์แต้(ละข%0นต้อนม ว-ธ์ การคื-ดหร�อต้รรกะไม(ซึ่%บซึ่�อน 3. ม�ขั้��นตอนหล�กและขั้��นตอนย&อย การเข ย์นอ%ลกอร-ที่#มให�เข�าใจได�ง(าย์น%0นไม(สามารถูระบ�คืวามย์ากง(าย์ได�อย์(างช้%ดเจน ด%งน%0นจ#งคืวรออกแบบอ%ลกอร-ที่#มให�ม ระด%บช้%0นเพื่��อปัระกอบข%0นต้อนการที่/างานหล%ก ในขณ์ะที่ �ข% 0นต้อนการที่/างานหล%กสามารถูแต้กเปั2นข%0นต้อนย์(อย์ๆ ซึ่#�งปัระกอบด�วย์ราย์ละเอ ย์ดมากข#0น เร ย์กว(า มอด&ล (Module)โดย์แต้(ละมอด&ลม อ-สระจากก%นและสามารถูเร ย์กข#0นมาใช้�งานซึ่/0าได�หลาย์คืร%0ง

การเขั้�ยนรห�สจ!าลอง รห%สจ/าลอง หร�อpseudo code เปั2นคื/าบรรย์าย์ที่ �เข ย์นแสดงข%0น

ต้อนว-ธ์ (algorithm) ของการเข ย์นโปัรแกรม โดย์ใช้�ภาษาที่ �กะที่%ดร%ด ส��อสารก%บโปัรแกรมเมอร!ผ&�เข ย์นโปัรแกรม โดย์อาจใช้�ภาษาที่ �ใช้�ที่%�วไปัและ

อาจม ภาษาที่ �ใช้�ในการเข ย์นโปัรแกรมปัระกอบ แต้(ไม(ม มาต้รฐานแน(นอนในการเข ย์น pseudo code และไม(สามารถูน/าไปัที่/างานบนคือมพื่-วเต้อร!โดย์ต้รง(เพื่ราะไม(ใช้(คื/าส%�งในภาษาคือมพื่-วเต้อร!) และไม(ข#0นก%บภาษา

คือมพื่-วเต้อร!ภาษาใดภาษาหน#�ง น-ย์มใช้� pseudo code แสดง algorithmมากกว(าใช้�ผ%งงาน เพื่ราะผ%งงานอาจไม(แสดงราย์ละเอ ย์ดมากน%กและใช้�ส%ญล%กษณ์!ซึ่#�งที่/าให�ไม(สะดวกในการเข ย์น เช้(นโปัรแกรมใหญ( ๆ ม%กจะปัระกอบด�วย์คื/าส%�งต้(างๆที่ �ใกล�เคื ย์งก%บภาษาคือมพื่-วเต้อร!ที่ �ใช้�ในการเข ย์นโปัรแกรมจร-งๆ เช้(น begin…end, if…else, do…while, while, for, read และ print การเข ย์นรห%สจ/าลองจะต้�องม การวางแผนส/าหร%บการอ�างอ-งถู#ง

ข�อม&ลต้(างๆที่ �จะใช้�ในโปัรแกรมด�วย์การสร�างต้%วแปัร โดย์ใช้�เคืร��องหมาย์เที่(าก%บ (=) แที่นการก/าหนดคื(าให�ก/าหนดต้%วแปัรน%0นๆ

การเขั้�ยนผ�งงาน ผ�งงาน (flowchart) ค#อ แผนภาพื่ซึ่#�งแสดงล/าด%บ

ข%0นต้อนของการที่/างาน โดย์แต้(ละข%0นต้อนจะถู&กแสดงโดย์ใช้�ส%ญล%กษณ์!ซึ่#�งม คืวามหมาย์บ(งบอกว(า ข%0นต้อนน%0น ๆ ม

ล%กษณ์ะการที่/างาน ที่/าให�ง(าย์ต้(อคืวามเข�าใจ ว(าในการที่/างานน%0นม ข%0นต้อนอะไรบ�าง และม ล/าด%บอย์(างไร

เคร#(องม#อท�(ใช้�ในการจ!าลองความค�ด้ ม%กจะปัระกอบข#0นด�วย์เคืร��องหมาย์ที่ �แต้กต้(างก%นหลาย์อย์(าง แต้(พื่อสร�ปัได�เปั2น 2 ล%กษณ์ะ คื�อ1. การจ!าลองความค�ด้เปั4นขั้�อความหร#อค!าบรรยาย (Algorithm)เปั2นการเข ย์นเคื�าโคืรงด�วย์การบรรย์าย์เปั2นภาษาที่ �มน�ษย์!ใช้�ส��อสารก%น เพื่��อให�ที่ราบถู#งข%0นต้อนการที่/างานของการแก�ปั�ญหาแต้(ละต้อน ในบางคืร%0งอาจใช้�คื/าส% �งของภาษาที่ �ใช้�เข ย์นโปัรแกรมก4ได�2. การจ!าลองความค�ด้เปั4นส�ญล�กษณ หร#อผ�งงาน (Flowchart)

ส%ญล%กษณ์! คื�อ เคืร��องหมาย์ร&ปัแบบต้(างๆ ซึ่#�งใช้�ส/าหร%บส��อสารคืวามหมาย์ให�เข�าใจต้รงก%น สถูาบ%นมาต้รฐานแห(งช้าต้-อเมร-กา ได�ก/าหนดส%ญล%กษณ์!ไว�เปั2นมาต้รฐานแล�ว สามารถูน/าไปัใช้�ได�

ต้ามคืวามเหมาะสมต้(อไปั

สมาช้-กกล�(ม1.นางสาวช้-ดาร%ต้น! อ-นแถูลง ม.5/1 เลขที่ �342.นางสาวดลนภา บ(อที่ร%พื่ย์! ม .5/1 เลขที่ �3 53.นางสาวภว-ษย์!พื่ร ภ-รมย์!ร%กษ! ม .5/1 เลขที่ �3 64.นางสาวอร-สรา แก�วที่%บที่-ม ม .5/1 เลขที่ �3 75.นางสาวศึณ์-ต้า ฝั�กบ%ว ม .5/1 เลขที่ �3 86.นางสาวรว วรรณ์ อ-นวาร ม .5/1 เลขที่ �407.นางสาวว รวรรณ์ อ-นวาร ม .5/1 เลขที่ �41