34
1 กฎหมายที ่เกี ่ยวข้องกับธุรกิจขนาดกลางและขนาดย ่อม กฎหมายที ่เกี ่ยวกับธุรกิจขนาดกลางและขนาดย ่อม ธุรกิจขนาดกลางและขนาดย่อมคืออะไร ธุรกิจขนาดกลางและขนาดย่อมมีความหมายแตกต่างกัน 1. SMEs (Small and Medium Enterprises) คือ วิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม ในทั้ง อุตสาหกรรม การผลิต กิจการค้าส่งและค้าปลีก และกิจการบริการ 2. เกณฑ์แบ่งอุตสาหกรรมตามขนาด - จานวนคนงาน - จานวนเงินลงทุน - มูลค่าทรัพย์สิน - รายได้ กระทรวงอุตสาหกรรมได้กาหนดเกณฑ์แบ่งขนาดอุตสาหกรรม ดังนี สถานประกอบการ จานวนคนงาน จานวนเงินทุน ขนาดเล็ก ไม่เกิน 50 คน ไม่เกิน 20 ล้าน ขนาดกลาง ระหว่าง 50-200 คน ระหว่าง 20 ถึง 200 ล้าน 3. สถานการณ์ SMEs ในไทย ปี 2557

1 SMEs Small and Medium Enterprises คือ วิสาหกิจขนาด ......2 3.1 SMEs ม ส ดส วน 99.73%ของจ านวนธ รก จท งหมดในประเทศไทย

  • Upload
    others

  • View
    3

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: 1 SMEs Small and Medium Enterprises คือ วิสาหกิจขนาด ......2 3.1 SMEs ม ส ดส วน 99.73%ของจ านวนธ รก จท งหมดในประเทศไทย

1

กฎหมายทเกยวของกบธรกจขนาดกลางและขนาดยอม

กฎหมายทเกยวกบธรกจขนาดกลางและขนาดยอม

ธรกจขนาดกลางและขนาดยอมคออะไร

ธรกจขนาดกลางและขนาดยอมมความหมายแตกตางกน

1. SMEs (Small and Medium Enterprises) คอ วสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม ในทง อตสาหกรรม

การผลต กจการคาสงและคาปลก และกจการบรการ

2. เกณฑแบงอตสาหกรรมตามขนาด

- จ านวนคนงาน

- จ านวนเงนลงทน

- มลคาทรพยสน

- รายได

กระทรวงอตสาหกรรมไดก าหนดเกณฑแบงขนาดอตสาหกรรม ดงน

สถานประกอบการ จ านวนคนงาน จ านวนเงนทน

ขนาดเลก ไมเกน 50 คน ไมเกน 20 ลาน

ขนาดกลาง ระหวาง 50-200 คน ระหวาง 20 ถง 200 ลาน

3. สถานการณ SMEs ในไทย ป 2557

Page 2: 1 SMEs Small and Medium Enterprises คือ วิสาหกิจขนาด ......2 3.1 SMEs ม ส ดส วน 99.73%ของจ านวนธ รก จท งหมดในประเทศไทย

2

3.1 SMEs มสดสวน 99.73%ของจ านวนธรกจทงหมดในประเทศไทย มทงสน 2,736,744 ราย

3.2 วสาหกจขนาดเลก (SE) มสดสวน 99.26 ของจ านวนธรกจทงหมดในประเทศไทย มทงสนจ านวน

2,723,932 ราย

3.3 มจ านวน SMEs ในแตละกลมอตสาหกรรม (เรยงจากมากไปนอย)

ก. กลมภาคการขายสง ขายปลก การซอมแซมยานยนต => 42.48% ของจ านวนผประกอบการ

SMEsทงหมดในประเทศไทย

ข. กลมภาคบรการ => 38.07% ของจ านวนผประกอบการSMEsทงหมดในประเทศไทย

ค. กลมภาคผลต => 18.25% ของจ านวนผประกอบการSMEsทงหมดในประเทศไทย

ง. กลมภาคธรกจเกษตร=> 1.18% ของจ านวนผประกอบการSMEsทงหมดในประเทศไทย

3.4 จ านวนวสาหกจทเปนนตบคคล บคคลธรรมดา

ก. SMEs ทเปนนตบคคล จ านวน 586,958 ราย คดเปนสดสวนรอยละ 98.92 ของจ านวน

วสาหกจทเปนนตบคคลทงหมดในประเทศไทย

ข. SMEs ทเปนบคคลธรรมดา จ านวน 2,079,267 ราย คดเปนรอยละ 99.95ของจ านวน

วสาหกจทเปนบคคลธรรมดาทงหมดในประเทศไทย

3.5 การจดตงกจการนตบคคล ป 2557

- มนตบคคลจดตงใหมจ านวน 59,468 ราย ลดลงจากป 2556 รอยละ 11.6

- หมวดธรกจทนตบคคลทจดตงใหมประกอบธรกจมากทสด (เรยงจากมากไปนอย)

ก. หมวดกอสรางอาคารทวไป จ านวน 6,542 ราย

ข. หมวดอสงหารมทรพย จ านวน 5,766 ราย

ค. หมวดธรกจรานอาหาร จ านวน 1,434 ราย

3.6 การเลกกจการ ป 2557

Page 3: 1 SMEs Small and Medium Enterprises คือ วิสาหกิจขนาด ......2 3.1 SMEs ม ส ดส วน 99.73%ของจ านวนธ รก จท งหมดในประเทศไทย

3

- มการยกเลกนตบคคลจ านวน 18,968 ราย ในป 2557 เพมขนจากป 2556 รอยละ 8.8

-หมวดธรกจทนตบคคลเลกกจการมากทสด (เรยงจากมากไปนอย)

ก. หมวดธรกจคาสลาก จ านวน 2,498 ราย

ข. หมวดกอสรางอาคารทวไป จ านวน 1,678 ราย

ค. หมวดอสงหารมทรพย จ านวน 1,040 ราย

ทมา: ส านกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม(สสว.)

ธนาคารพฒนาวสาหกจ ขนาดกลางและขนาดยอมแหงประเทศไทย

นยาม SMEs

ประเภทกจการ วสาหกจขนาดยอม วสาหกจขนาดกลาง

จ านวนการจาง

งาน

มลคา

สนทรพย

ถาวร

จ านวนการจางงาน มลคาสนทรพยถาวร

กจการผลต

สนคา

ไมเกน 50 คน ไมเกน 50

ลานบาท

เกนกวา 50 คน

แตไมเกน 200 คน

เกนกวา 50 ลานบาท

แตไมเกน 200 ลานบาท

กจการ

ใหบรการ

ไมเกน 50 คน ไมเกน 50

ลานบาท

เกนกวา 50 คน

แตไมเกน 200 คน

เกนกวา 50 ลานบาท

แตไมเกน 200 ลานบาท

กจการคาสง ไมเกน 25 คน ไมเกน 50

ลานบาท

เกนกวา 25 คน

แตไมเกน 50 คน

เกนกวา 50 ลานบาท

แตไมเกน 100 ลานบาท

Page 4: 1 SMEs Small and Medium Enterprises คือ วิสาหกิจขนาด ......2 3.1 SMEs ม ส ดส วน 99.73%ของจ านวนธ รก จท งหมดในประเทศไทย

4

กจการคาปลก ไมเกน 15 คน ไมเกน 30

ลานบาท

เกนกวา 15 คน

แตไมเกน 30 คน

เกนกวา 30 ลานบาท

แตไมเกน 60 ลานบาท

*มลคาสนทรพยถาวร: พจารณาจาก ก. มลคาสนทรพยถาวรสทธไมรวมทดน ตามทปรากฏในงบการเงนลาสดของกจการทไดจดท าขนตามกฎหมายวาดวยการบญช ข. มลคาสนทรพยถาวรซงไมรวมทดน ตามทไดรบการประเมนจากสถาบนการเงนหรอบรษททปรกษาทางการเงนทนาเชอถอ ในกรณทมลคาสนทรพยถาวรสทธตาม ก. และ ข. ตางกน ใหถอจ านวนทนอยกวาเปนมลคาสนทรพยถาวร ทมา http://www.smebank.co.th/ (ขอมล ณ วนท 15 ธนวาคม 2558)

ในสวนของกรมสรรพากรนน บรษทขนาดกลางและขนาดยอมคอบรษทซงมทนทช าระแลวในวนสดทาย

ของรอบระยะเวลาบญช ไมเกนหาลานบาทและมรายไดจากการขายสนคาและการใหบรการในรอบ

ระยะเวลาบญชไมเกนสามสบลานบาท

(มาตรา 6 ของพระราชกฤษฏกาฉบบท 583/2558)

การจดตงธรกจ SMEs ในรปแบบบรษทจ ากด

บรษทจ ากด หมายถงนตบคคลประเภทหนงซงจดทะเบยนถกตองตามกฎหมาย มสทธ หนาทและความ

รบผดในนามของบรษท ลกษณะทส าคญของบรษทจ ากดคอ จดตงขนโดยแบงทนเปนหน แตละหนมมลคา

เทากน และผ ถอหนจะตองรบผดในบรรดาหนหรอความรบผดของบรษทอยางจ ากด คอจะตองรบผดเพยง

เฉพาะจ านวนเงนทยงไมไดใชสวนลงหนเทานน

การจดตงบรษท มผ ถอหนเปนเจาของบรษท และกรรมการเปนผดแลกจการและบรหารงานภายใตการ

ควบคมของทประชมผ ถอหน

1. ผ ถอหนตองมอยางนอย 3 คน

2. หนมมลคาต ากวา 5 บาท ไมได

Page 5: 1 SMEs Small and Medium Enterprises คือ วิสาหกิจขนาด ......2 3.1 SMEs ม ส ดส วน 99.73%ของจ านวนธ รก จท งหมดในประเทศไทย

5

3. หนแบงเปน 2 ประเภทคอ (1) หนสามญ เปนหนชนดทผ ถอหนในบรษทมสทธตามธรรมดา เชน สทธ

เขาประชม และลงคะแนนเสยงในทประชมใหญ สทธทจะไดรบเงนปนผล เมอบรษทไดก าไร เปนตน

(2) หนบรมสทธ เปนหนชนดทผ ถอหนในบรษทมสทธเปนพเศษบางประการดหรอดอยกวาหนสามญ

เชน สทธทจะไดรบเงนปนผลกอน มสทธออกเสยงเปน 2 เทาของหนสามญ หรอก าหนดใหไดรบคนเงน

คาหนกอนหนสามญเมอบรษทเลกกนกได

4. กรรมการตองมอยางนอย 1 คน

5. หนงสอรบรองบรษทระบชอบรษท ทนของบรษท กรรมการบรษท ส านกงานจดทะเบยนของบรษทและ

วตถประสงคของบรษท

6. หนงสอบรคณหสนธก าหนดกรอบวตถประสงคของบรษท และทนเรอนหนของบรษท

7. ขอบงคบบรษท ระบเรองตางๆ รวมถง หน ผ ถอหน กรรมการ การประชมผ ถอหน บญช เงนปนผลและ

เงนส ารอง

8. บญชรายชอผ ถอหนของบรษทระบชอผ ถอหนและจ านวนหน

9. บรษทตองจดประชมผ ถอหนอยางนอยปละ 1 ครงเพอเลอกตงกรรมการ แตงตงผสอบบญชและอนมต

งบการเงน

10. บรษทตองจายเงนปนผลจากก าไรจากบรษทเทานน โดยมตของทประชมใหญผ ถอหน ในการน บรษท

จะตองจดสรรเงนไวเปนทนส ารองอยางนอยรอยละ 5 ของก าไรจนกวาทนส ารองจะมจ านวนทนรอยละ

10 ของทนของบรษท

11. การเพมทนตองมมตพเศษของทประชมผ ถอหน ดวยคะแนนเสยงขางมากไมนอยกวา 3 ใน 4 ของ

จ านวนเสยงทงหมดผ ถอหนทมาประชมและมสทธออกเสยงตองน ามตพเศษใหเพมทนไปจดทะเบยน

ภายใน 14 วนนบแตการลงมต

12. การลดทนตองมมตพเศษของทประชมผ ถอหน ดวยคะแนนเสยงขางมากไมนอยกวา 3 ใน 4 ของ

จ านวนเสยงทงหมดผ ถอหนทมาประชมและมสทธออกเสยงตองน ามตพเศษใหเพมทนไปจดทะเบยน

ภายใน 14 วนนบแตการลงมต การลดทนนนเปนอกทางหนงในกรณทบรษทตองการลดขนาดของ

กจการเพอจะขนทะเบยนเปนธรกจ SMEs ทงนการลดทนตามกฎหมายนนสามารถ สามารถท าได 2

วธ คอ 1) การลดมลคาหนใหต าลง หรอ 2) การลดจ านวนหน

การลดทนตองแจงเจาหนของบรษทเกยวกบการลดทน และตองไมมเจาหนคดคาน ถาหากมเจาหน

คดคานการลดทน บรษทจะตองใชหนหรอใหประกนเพอหนรายนนกอน จงจะลดทนได

Page 6: 1 SMEs Small and Medium Enterprises คือ วิสาหกิจขนาด ......2 3.1 SMEs ม ส ดส วน 99.73%ของจ านวนธ รก จท งหมดในประเทศไทย

6

12 การจดทะเบยนแกไขเปลยนแปลงขอบงคบ และหนงสอบรคณหสนธ

การแกไขเปลยนแปลงขอบงคบ หรอหนงสอบรคณหสนธนน จะตองกระท าโดยมตพเศษ ดวย

คะแนนเสยงขางมากไมนอยกวา 3 ใน 4 ของจ านวนเสยงทงหมดผ ถอหนทมาประชมและมสทธ

ออกเสยงและตองจดทะเบยนแกไขเปลยนแปลงขอบงคบ และหนงสอบรคณหสนธทกรมพฒนา

ธรกจการคา

กฎหมายแรงงาน

ประมวลกฎหมายแพงและพาณชยวาดวยการจางแรงงานในเรองการจางงาน การจายคาจาง และการเลกจาง

พระราชบญญตคมครองแรงงานในเรองการใชแรงงาน คาจาง คาลวงเวลา คณะกรรมการคาจางฝายรฐบาล ฝายนายจางและฝายลกจาง ขอบงคบเกยวกบการท างาน คาชดเชย

สทธตามกฎหมายคมครองแรงงาน

• เวลาท างาน

ไมเกน 8 ชวโมงตอวน และไมเกน 48 ชวโมงตอสปดาหงานอนตรายตามทก าหนดในกฎกระทรวง

นายจางไมมสทธใหลกจางท างานลวงเวลา เวนแตลกจางยนยอม

• คาจางขนต า

ตามประกาศคณะกรรมการคาจาง ฉบบท 7 ก าหนดคาจางขนต าในปจจบน เปนจ านวนเงน 300 บาท แต

ทงนคณะกรรมการคาจางไดมมตก าหนดอตราคาจางขนต าวนละ 300 บาทนเทากนทวทงประเทศจนถงสน

ป 2558

• คาลวงเวลา คาท างานในวนหยดและคาลวงเวลาในวนหยด

ถา ท างานเกนเวลาท างานปกตของวนท างาน นายจางตองจายคาลวงเวลา ไมนอยกวาหนงเทาครงของ

อตราคาจางตอชวโมงในวนท างานตามจ านวน ชวโมงทท าหรอไมนอยกวาหนงเทาครงของอตราคาจางตอ

หนวย ในวนท างานตามจ านวนผลงานทท าไดส าหรบลกจางทไดรบ

Page 7: 1 SMEs Small and Medium Enterprises คือ วิสาหกิจขนาด ......2 3.1 SMEs ม ส ดส วน 99.73%ของจ านวนธ รก จท งหมดในประเทศไทย

7

ถา ท างานในวนหยดในเวลาท างานปกต นายจางตองจายคาท างานในวนหยด ใหแกลกจางทมสทธไดรบ

คาจางในวนหยดเพมขนอก 1 เทาของคาจาง

ขอบงคบเกยวกบการท างาน

นายจางซงมลกจางตงแต 10 คนขนไป ตองจดใหมขอบงคบเกยวกบการท างาน โดยการออกขอบงคบนายจางตองท าเปนภาษาไทย มรายละเอยด เกยวกบรายการใหครบถวนตามทกฎหมายก าหนด และประกาศใชขอ บงคบเกยวกบการท างานภายใน 15 วนนบแตวนทนายจางมลกจางตงแต 10 คนขนไป โดยใหเผยแพรและปดประกาศขอบงคบเกยวกบการ ท างานโดยเปดเผย ณ สถานทท างานของลกจางเพอใหลกจางไดทราบ อกทงนายจางจะตองสงส าเนาขอบงคบใหแกอธบดกรมสวสดการและคมครองแรงงานหรอผซงอธบดมอบหมายภายใน 7 วนนบแตวนประกาศใชบงคบ

ขอบงคบเกยวกบการท างานตองมรายการ 8 ขอตามกฎหมายก าหนด คอ

1. วนท างาน เวลาท างานปกตและเวลาพก 2. วนหยดและหลกเกณฑ การหยด 3. หลกเกณฑการท างาน ลวงเวลาและการท างานในวนหยด 4. วนและสถานทจาย คาจาง คาลวงเวลา คาท างานในวนหยด และคาลวงเวลาในวนหยด 5. วนลาและหลกเกณฑ การลา 6. วนยและโทษทางวนย 7. การ รองทกข (ซงตองมรายละเอยดเกยวกบขอบเขตและความหมายของขอรองทกข วธการและ

ขนตอนการรองทกข การสอบสวนและพจารณาขอรองทกข กระบวนการยตขอรองทกข และความคมครองผ รองทกขและผ เกยวของ)

8. การเลกจาง คาชดเชย และคาชดเชยพเศษ

การระงบของสญญาจางแรงงาน สามารถแบงไดเปน 3 ประการดงน

1. นายจางและลกจางตกลงกนสนสดสญญา หรอเลกสญญาเมอครบระยะเวลาตามสญญา

2. สญญาจางระงบไปดวยความผดของฝายใดฝายหนง ซงสามารถแบงไดเปน 2 กรณ

2.1 ความผดของลกจาง เชน ลกจางกระท าผดขอบงคบอยางรายแรง ลกจางพนวสยทจะท างานใหแก

นายจางอกตอไปโดยเปนความผดของลกจาง

Page 8: 1 SMEs Small and Medium Enterprises คือ วิสาหกิจขนาด ......2 3.1 SMEs ม ส ดส วน 99.73%ของจ านวนธ รก จท งหมดในประเทศไทย

8

2.2 ความผดของนายจาง เชน นายจางพนวสยทจางในสาระส าคญ นายจางกระท าผดอยางะสงมอบ

งาน นายจางเปลยนแปลงสภาพการายรางแรง

3. สญญาจางระงบไปโดยไมใชความผดของฝายใดฝายหนง เชน ความตาย การท างานหรอการสง

มอบงานพนวสยโดยไมสามารถโทษฝายใดได ความจ าเปนของสถานประกอบการ

ผลของสญญาจางแรงงานระงบ

1. การจายสนจางแทนการบอกกลาวลวงหนา

นายจางตองบอกเลกจางลกจางกอนระยะการจายคาจางอยางนอย 1 ครง หากนายจางไมปฏบตตาม

นายจางตองจายสนจางแทนการบอกกลาวลวงหนาใหแกลกจาง

2. การจายคาชดเชย

ในกรณทนายจางเลกจางลกจาง โดยลกจางดงกลาวท างานกบนายจางมาแลวเกนกวา 120 วน และเหตท

เกดการเลกจางนน ไมใชความผดรายแรงของลกจางตามมาตรา 119 พ.ร.บ. คมครองแรงงาน พ.ศ.2541

นายจางจะตองจายคาชดเชยใหลกจาง ทงนนายจางจะอางเหตจ าเปนใดนอกจากการกระท าผดรายแรง

ของลกจางไมได

3. การจายคาเสยหายแทนการรบลกจางกลบเขาท างาน

คาเสยหายเปนเงนทแตกตางกบคาชดเชย เนองจากการจายคาชดเชยตองมเหตตามขางตน แตการจาย

คาเสยหายใหแกลกจางนน ตองพจารณาถงเหตของนายจางเปนหลก กลาวคอหากนายจางมเหตสมควรท

จะเลกจาง เชน มความจ าเปนเกยวกบการประกอบกจการ เหตสดวสย เปนตน ถอไดวานายจางเลกจาง

ลกจางเปนธรรมแลว ดงนนนายจางไมจ าตองจายคาเสยหายสวนน แมลกจางจะไมไดท าผดรายแรงกตาม

ในทางกลบกนหากนายจางเลกจางโดยไมมเหตตามทกฎหมายก าหนด นายจางจะตองชดใชคาเสยหาย

ใหแกลกจาง

พระราชบญญตประกนสงคม พ.ศ. 2533 พระราชบญญตประกนสงคม พ.ศ. 2533 แกไขเพมเตม (ฉบบ ท 2) พ.ศ. 2537 แกไขเพมเตม (ฉบบท 3) พ.ศ. 2533 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2537 แกไขเพมเตม (ฉบบท 3) พ.ศ. 2542

Page 9: 1 SMEs Small and Medium Enterprises คือ วิสาหกิจขนาด ......2 3.1 SMEs ม ส ดส วน 99.73%ของจ านวนธ รก จท งหมดในประเทศไทย

9

การประกนสงคม คอ การสรางหลกประกนในการด ารงชวตในกลมของสมาชกทมรายไดและจายเงน สมทบเขากองทนประกนสงคม เพอรบผดชอบในการเฉลยความเสยงทอาจเกดขนจากการเจบปวย คลอดบตร ทพพลภาพ ตาย สงเคราะหบตร ชราภาพและวางงาน เพอใหไดรบการรกษาพยาบาลและมรายไดอยางตอเนอง

การขนทะเบยนนายจางและลกจาง

นายจางไมวา บคคลธรรมดาหรอนตบคคลซงมลกจางตงแต 1 คนขนไป มหนาทขนทะเบยนนายจาง พรอมขนทะเบยนลกจางเปนผประกนตน ภายใน 30 วนนบแตรบลกจางเขาท างาน และเมอมการรบลกจางใหมเพมขนตองแจงขนทะเบยนลกจางใหมภายใน 30 วนเชนกน ทส านกงานประกนสงคมกรงเทพมหานครพนท หรอส านกงานประกนสงคมจงหวดทสถานประกอบการตงอยเชนกน

การน าสงเงนสมทบ

เงนสมทบ คอ เงนทนายจาง ลกจางจะตองน าสงเขากองทนประกนสงคมทกเดอน โดยค านวณจากคาจางทลกจางไดรบ ซงในอตรารอยละ 5 จากฐานคาจางเปนรายเดอนต าสดเดอนละ 1,650 บาท สงสดเดอนละ 15,000 บาท ดงนนเงนสมทบทตองน าสงสงสดจ านวนเดอนละ 750 บาท

การซอขาย สญญาซอขายเปนสญญาซงผ ขายโอนกรรมสทธและสงมอบทรพยสนใหแกผ ซอและผ ซอตกลงช าระราคา คาซอทรพยใหแกผขายโดยทวไป การซอขายของทวไปไมตองท าเปนหนงสอ เวนแตการซอขายทดนและสงปลกสรางตองท าเปนหนงสอและจดทะเบยนทส านกงานทดน ความรบผดเพอช ารดบกพรอง ผ ขายตองรบผดในความช ารดบกพรองของทรพยสนตอผ ซอ เวนแต ผ ซอไดเหนความช ารดบกพรองในเวลาซอขายทรพยสน ความรบผดในการรอนสทธ ผขายตองรบผดในกรณทมผรบกวนขดสทธของผ ซอในการครอบครองทรพยสนโดยปกตสข

Page 10: 1 SMEs Small and Medium Enterprises คือ วิสาหกิจขนาด ......2 3.1 SMEs ม ส ดส วน 99.73%ของจ านวนธ รก จท งหมดในประเทศไทย

10

ขอสญญาวา จะไมตองรบผด

ผ ซอและผขายจะตกลงวาผขายจะไมตองรบผดเพอความช ารดบกพรองหรอเพอการรอนสทธกได

เวนแตผขายไดกระท าความผดหรอไดรและปกปดความผด

การเชา

สญญาเชาทรพยเปนสญญาซงผใหเชาตกลงใหผ เชาใชประโยชนในการใชทรพยสนและผ เชาตกลง

จะใหคาเชาเพอเปนการตอบแทนประโยชนในการใชทรพยสนทเชานนแกผใหเชา ในชวระยะเวลาทสอง

ฝายก าหนดตกลงกน

ผ เชามสทธทจะไดใชหรอรบประโยชนจากทรพยสนทเชานน แตผ เชาจะไมไดมกรรมสทธเหนอ

ทรพยสนทเชานนแตอยางใด โดยทผ เชามหนาทตองช าระคาเชาเพอตอบแทนการใชทรพยสนนนๆ

ส าหรบคาเชานน คสญญาอาจตกลงช าระคาเชาเปนทรพยสนอยางอน นอกเหนอจากตวเงน ก

สามารถกระท าไดเชนกน

หลกเกณฑในการท าสญญาเชาอสงหารมทรพย

โดยหลกทวไปแลว เมอผใหเชาและผ เชามเจตนาตกลงกนกถอวาสญญาเชาทรพยไดเกดขนแลว

แตอยางไรกตาม ส าหรบกรณการเชาอสงหารมทรพย กฎหมายก าหนดใหตองมหลกฐานเปนหนงสอและ

ลงลายมอชอของคสญญาฝายทรบผดชอบ ตวอยางเชน ใบเสรจรบเงนคาเชา ซงมลายมอชอของผใหเชา

อาจใชเปนหลกฐานในสญญาเชานนได

ส าหรบสญญาเชาอสงหารมทรพยสามารถแบงไดออกเปน 2 ประเภท อนไดแก

1. การเชาอสงหารมทรพยอนมก าหนดระยะเวลาไมเกน 3 ป กรณตองท าเปนหนงสอสญญาเชา

พรอมลงลายมอชอของคสญญาฝายทตองรบผดชอบ จงเปนการเพยงพอทจะน ามาฟองรองบงคบ

คดอนเกยวกบการเชาได ตวอยางเชน การฟองบงคบใหช าระคาเชา การฟองบงคบใหจดทะเบยน

การเชา

Page 11: 1 SMEs Small and Medium Enterprises คือ วิสาหกิจขนาด ......2 3.1 SMEs ม ส ดส วน 99.73%ของจ านวนธ รก จท งหมดในประเทศไทย

11

2. การเชาอสงหารมทรพยอนมก าหนดระยะเวลาเกนกวา 3 ป ขนไป กรณไมวาจะเปนการเชาตลอด

อายของผ เชาหรอผใหเชา ตองท าเปนหนงสอสญญาเชา และจดทะเบยนการเชาตอพนกงาน

เจาหนาท

ขอพงระวง หากมการท าหนงสอสญญาเชาอสงหารมทรพยกนเกนกวา 3 ป แตไมไดไปจดทะเบยน

ตอพนกงานเจาหนาท สญญาเชาดงกลาวจะมผลบงคบไดเพยง 3 ป เทานน

ตวอยาง นาย ก. ท าสญญาเชาบานของนาย ข. เพออยอาศย เปนระยะเวลา 5 ป แตไมไดน า

สญญาเชาไปจดทะเบยนกบเจาหนาท ผลคอ นาย ข. จะสามารถฟองรองบงคบใหนาย ก. ช าระคาเชาได

เพยง 3 ป นบแตท าสญญาเทานน และเมอสนสดเวลา 3 ป นาย ข. ไมตองการใหนาย ก. เชาบานอกตอไป

นาย ข. มสทธบงคบขบไล นาย ก. ออกจากบานทใหเชาไดทนท เพยงแตจะไมสามารถเรยกรองใหนาย ก.

ช าระคาเชาในสวนทเกนจาก 3 ปไดแมแตวนเดยว แตอยางไรกตาม หากเปนกรณ นาย ข. ในฐานะผใหเชา

คงยอมให นาย ก. ผ เชา ครอบครองบานทเชาตอไปตามสญญาเชานน กรณจะถอวาเปนการเชาทไมม

ก าหนดระยะเวลา และตองบอกกลาวลวงหนากอนบอกเลกสญญา

ขอสงเกตอกประการหนง ไดแก หากผ เชาช าระคาเชาหลงจากสนสดเวลาเชา 3 ป มาแลวนน ผให

เชาไมจ าตองคนคาเชาดงกลาวแตอยางใด

หนาทของผใหเชา

ผใหเชามหนาทตองสงมอบทรพยสนทเชาใหแกผ เชาตามสญญา โดยตองอยในสภาพทเหมาะแก

การใชประโยชนตามสญญาเชาตลอดระยะเวลาการเชา และตองดแล บ ารง รกษา และซอมแซมทรพยสน

ทใหเชา เวนแตเปนการซอมแซมเลกนอยทมกฎหมายหรอประเพณก าหนดใหผ เชาตองเปนผซอมแซมเอง

หนาทของผเชา

ผ เชามหนาทตองช าระคาเชาใหแกผใหเชา เชนลกหนพงมหนาทจายคาตอบแทนจากการไดรบ

ประโยชนจากการเชาทรพยสนนนๆ และผ เชาตองรกษาสภาพของทรพยสนทเชาใหเรยบรอยตามสภาพท

ไดรบมอบ และตองสงคนในสภาพเดม หรอซอมแซมใหเรยบรอย หากมการช ารดเสยหาย

การระงบสญญาเชา

Page 12: 1 SMEs Small and Medium Enterprises คือ วิสาหกิจขนาด ......2 3.1 SMEs ม ส ดส วน 99.73%ของจ านวนธ รก จท งหมดในประเทศไทย

12

สญญาเชาอาจสนสดไดเมอสนสดระยะเวลาเชา ผ เชาถงแกชวต หรอทรพยสนทเชาไดสญหายไป

ตวอยางเชน หากทรพยสนทเชานนถกไฟไหม กฎหมายไดอนญาตใหผใหเชาหรอผ เชาสามารถระงบการ

เชาโดยมตองบอกกลาวลวงหนา

คสญญาอาจใชสทธบอกเลกสญญาเชาได

การค าประกน

ลกษณะของสญญาค าประกน

“มาตรา ๖๘๑ อนค าประกนนนจะมไดแตเฉพาะเพอหนอนสมบรณ

หนในอนาคตหรอหนมเงอนไขจะประกนไว เพอเหตการณซงหนนนอาจเปนผลไดจรงกประกนได

แตตองระบวตถประสงคในการกอหนรายทค าประกน ลกษณะของมลหน จ านวนเงนสงสดทค าประกน

และระยะเวลาในการกอหนทจะค าประกน เวนแตเปนการค าประกนเพอกจการ เนองกนไปหลายคราวตาม

มาตรา ๖๙๙ จะไมระบระยะเวลาดงกลาวกได

สญญาค าประกนตองระบหนหรอสญญาทค าประกนไวโดยชดแจง และผค าประกนยอม รบผด

เฉพาะหนหรอสญญาทระบไวเทานน

หนอนเกดแตสญญาซงไมผกพนลกหน เพราะทาดวยความส าคญผดหรอเพราะเปน ผไร

ความสามารถนนกอาจจะมประกนอยาง สมบรณได ถาหากวาผค าประกนรเหตส าคญผด หรอไร

ความสามารถนนในขณะทเขาท าสญญา ผกพนตน”

1. หนในอนาคตหรอหนมเงอนไขจะประกนไว เพอเหตการณซงหนนนอาจเปนผลไดจรง เจาหน

ตองก าหนดรายละเอยดของหนและขอบเขตความรบผดชอบของผค าประกน มฉะนนขอตกลง

จะตกเปนโมฆะ

2. ขอตกลงใดทก าหนดให ผค าประกนตองรบผดอยางเดยวกบลกหนรวม หรอในฐานะเปนลกหน

รวม ขอตกลงนนเปนโมฆะ เวนแตกรณผค าประกนซงเปนนตบคคลและยนยอมเขาผกพนตน

เพอรบผดอยางลกหนรวมหรอในฐานะเปนลกหนรวม กรณผค าประกนเปนนตบคคลและ

ยนยอมเขาผกพนตน เปนลกหนรวมได ขอตกลงดงกลาวไมเปนโมฆะ

Page 13: 1 SMEs Small and Medium Enterprises คือ วิสาหกิจขนาด ......2 3.1 SMEs ม ส ดส วน 99.73%ของจ านวนธ รก จท งหมดในประเทศไทย

13

3. เมอลกหนผดนด ใหเจาหนมหนงสอบอกกลาวไปยงผค าประกนภายใน 60 วน และไมวากรณ

ใดเจาหนจะเรยกใหผค าประกนช าระหนกอนทหนงสอบอกกลาวจะไปถงมได ในกรณทเจาหน

มไดมหนงสอบอกกลาวภายในก าหนดใหผค าประกนหลดพนจากความรบผดในดอกเบยและ

คาสนไหมทดแทนทเกดขนภายหลงจากพนก าหนดระยะเวลา ขอตกลงทก าหนดแตกตางจาก

นจะตกเปนโมฆะ

4. ในกรณทเจาหนตกลงกบลกหน อนมผลเปนการลดจ านวนหนทมการค าประกน ใหเจาหนม

หนงสอ แจงใหผค าประกนทราบถงขอตกลงดงกลาวภายใน 60 วนนบแตวนทตกลงกนนน ซง

หากมการช าระหนตามทไดลดนนแลวนน ใหผค าประกน เปนอนหลดพนจากการค าประกน

ทงน ขอตกลงทท าขนภายหลงทลกหนผดนดช าระหนแลว หากในขอตกลงนน มการขยาย

เวลาช าระหนใหแกลกหน มใหถอวาเปนการผอนเวลาตามมาตรา 700 หากมการตกลงกนไว

เปนการลวงหนาวาเจาหนผอนเวลาใหแกลกหน ใหถอวาผค าประกนใหความยนยอมในการ

ผอนเวลานนๆดวย เชนน กฎหมายใหมใหถอวาตกเปนโมฆะแตไมใชกบผค าประกนทเปน

สถานบนการเงนหรอค าประกนเพอสนจางเปนปกตธระ

5. การค าประกนตองก าหนดเวลาทแนนอน และหากเจาหนยอมผอนเวลาใหแกลกหน ผค า

ประกนยอมหลดจากความรบผด เวนแตผค าประกนจะไดตกลงดวยในการผอนเวลานน

ขอตกลงทผค าประกนท าไวลวงหนากอนเวลาอนมผลยนยอมใหเจาหนผอนเวลา ขอตกลงนน

ใชบงคบมได

การจ าน า

ลกษณะของสญญาจ าน า

มาตรา 747 “อนวาจ าน านน คอสญญาซงบคคลคนหนงเรยกวาผจ าน า สงมอบสงหารมทรพยสง

หนงใหแกบคคลอกคนหนง เรยกวาผรบจ าน าเพอเปนประกนการช าระหน”

1. ทรพยทจ าน าตองเปนสงหารมทรพย

เนองจากกฎหมายก าหนดวาตองมการสงมอบใหแกอกฝายหนง จงไมสามารถน าอสงหารมทรพย

มาจ าน าได ส าหรบสงหารมทรพยบางประเภท เชน ชาง มา โค กระบอ สามารถน ามาจ าน าได โดยไม

ตองมตวรปพรรณ

Page 14: 1 SMEs Small and Medium Enterprises คือ วิสาหกิจขนาด ......2 3.1 SMEs ม ส ดส วน 99.73%ของจ านวนธ รก จท งหมดในประเทศไทย

14

หากสตวพาหนะดงกลาวมตวรปพรรณแลว หรอเครองจกอนไดจดทะเบยนกรรมสทธตามกฎหมาย

แลว กสามารถน ามาจ าน า หรอจ านองไดตามกฎหมาย

2. สงมอบทรพยสนทจ าน าแกผรบจ าน าเพอเปนประกนการช าระหน

จ าน าเปนสญญาทเกดขนโดยการแสดงเจตนาของบคคล 2 ฝาย คอ ผจ าน าน า และ ผ รบจ าน า

กฎหมายไมไดบงคบวาจะตองท าเปนหนงสอ หรอตองมหลกฐานเปนหนงสอจงจะฟองรองบงคบได ดงนน

การจ าน าจะตกลงกนเปนหนงสอหรอดวยวาจากได ขอส าคญจะตองมการสงมอบทรพยสนทจ าน าใหแก

ผ รบจ าน า และการสงมอบนนกระท าโดยเจตนาเพอเปนประกนการช าระหน

ค าพพากษาฎกาท 1451/2503 การจ าน าไมมกฎหมายบงคบวาจะตองมหลกฐานเปนหนงสอ

ค าพพากษาฎกาท 1729/2512 สญญาจ าน าไมจ าตองท าเปนหนงสอดงนนลกหนยอมน า

สบพยานบคคลไดวา ไดมการมอบใบหนใหแกเจาหนยดถอไวเปนการจ าน า

ค าพพากษาฎกาท 2178/2518 โจทกฟองวาจ าเลยเอาเชคมาแลกเงนสดไปจากโจทกและมอบใบ

หนใหโจทกถอไว เมอไมมขอความวาเปนการยดถอเพอเปนการประกนการช าระหน กรณไมเปนการจ าน า

3. หนตามสญญาจ าน าเปนหนอปกรณ

สญญาจ าน าท าขนมาเพอเปนประกนการช าระหนประธาน ดงนนจะตองมหนประธานระหวางเจาหนกบ

ลกหน หนประธานนจะมมลหนมาจากสญญาหรอละเมดกได หนประธานอาจเกดขนพรอมกบสญญา

จ าน ากได เมอจ าน าท าขนมาเพอประกนการช าระหนของหนประธาน ดงนนหนประธานจะตองสมบรณ

ดวย จงจะมความรบผดตามสญญาจ าน า ถาหนประธานไมสมบรณ ผจ าน าไมตองรบผดตามสญญาจ าน า

หรอกรณวตถประสงคของสญญาก ยมขดตอกฎหมาย สญญาก ยมเปนโมฆะ สญญาจ าน าเพอประกนหน

ดงกลาวกใชบงคบไมได

4. ผจ าน าตองเปนเจาของทรพยสนทจ าน า

เมอมการบงคบจ าน าผ รบจ าน ามสทธทจะเอาทรพยสนทจ าน าออกขายทอดตลอดได ซงมผลให

กรรมสทธในทรพยสนทจ าน าตกเปนของผ ซอ ดงนน ผจ าน าจะตองเปนเจาของทรพยทน ามาจ าน า ถาผ

จ าน าไมใชเจาของ แตเอาทรพยสน นนไมใชเจาของ แตเอาทรพยนนไปจ าน าในกรณนผ เปนเจาของท

แทจรงมสทธ ตามมาตรา 1336 ทจะตดตามเอาทรพยสนทจ าน าคนไดโดยไมจ าเปนตองไถถอน

Page 15: 1 SMEs Small and Medium Enterprises คือ วิสาหกิจขนาด ......2 3.1 SMEs ม ส ดส วน 99.73%ของจ านวนธ รก จท งหมดในประเทศไทย

15

ค าพพากษาฎกาท 1601/2512 โจทกมอบรถจกรยานยนตของโจทกพรอมทะเบยนรถยนตและ

โอนทลงลายมอซอโจทกในชองผ โอนให ส. เพอเอารถไปขายใหผ อน แต ส. ไมไดน ารถยนตไปขายกลบเอา

ไปจ าน าไวจ าเลย จ าเลยรบจ าน าไวโดยสจรต ปญหาวาโจทกมสทธเอารถคนนนคนโดยไมตองไถจ าน า

หรอไม ศาลฎกาวนจฉยวา การกระท าของโจทกถอไดวาเปนการเชด ส. ใหเปนตวแทนของโจทก ฉะนน

โจทกจะตดตามเอาคนโดยไมไถถอนจ าน ากอนหาไดไม จ าเลยมสทธยดรถไวจนกวาจะไดรบช าระหนจน

ครบถวน

การจ านอง

ลกษณะของสญญาจ านอง

มาตรา 702 “อนวาจ านองนน คอสญญาซงบคคลคนหนงเรยกวา ผจ านองเอาทรพยสนตราไวแก

บคคลอกคนหนง เรยกวาผรบจ านอง เปนประกนการช าระหน โดยไมสงมอบทรพยสนนนใหแกผรบจ านอง

ผรบจ านองชอบทจะไดรบช าระหนจากทรพยสนทจ านองกอน เจาหนสามญมพกตองพเคราะหวา

กรรมสทธในทรพยสนจะไดโอน ไปยงบคคลภายนอกแลวหรอหาไม”

จ านองกเปนหลกประกนหนอกประการหนง จ านอง คอการทบคคลหนงเรยกวา ผจ านอง เอา

อสงหารมทรพยอนไดแก ทดน บานเรอน เปนตน ไปตราไวแกบคคลอกคนหนงเรยกวา ผ รบจ านอง หรออก

นยหนง ผจ านองเอาทรพยสนไปท าหนงสอจดทะเบยนตอเจาพนกงาน เพอเปนประกน การช าระหนของ

ลกหน โดยไมตองสงมอบทรพยทจ านองใหเจาหน ผจ านองอาจเปนตวลกหนเองหรอจะเปนบคคลภายนอก

กได หลกของการจ านองทรพยสน

1. จ านองเปนสญญาระหวางผจ านองกบผรบจ านอง

สญญาจ านองนเปนเพยงสญญาอปกรณ กลาวคอ จะตองมสญญาประธานระหวางเจาหนและลกหนแหง

สญญาประธาน หรอหนประธาน เพอเปนประกนการปฏบตการช าระหนของลกหน ดงนน ผ เปนเจาหนจง

เรยกรองใหลกหนเองหรอใหลกหนหาบคคลภายนอกใหน าทรพยมาจ านองประกนหน

2. ผจ านองจะเปนตวลกหนเอง หรอบคคลอนกได

ถาลกหนเอาทรพยสนจ านองกเปนการจ านองประกนหนตนเอง เชน ก. เปนหน ข. ก. จดทะเบยนจ านอง

ทดนของตนเปนประหนไว แตถาบคคลภายนอกเอาทรพยสนไปจ านองประกน เรยกวาเปนการจ านอง

Page 16: 1 SMEs Small and Medium Enterprises คือ วิสาหกิจขนาด ......2 3.1 SMEs ม ส ดส วน 99.73%ของจ านวนธ รก จท งหมดในประเทศไทย

16

ประกนหนทบคคลอนตองช าระตามบทบญญต มาตรา 709 ทบญญตรบรองไววา “บคคลคนหนงจะจ านอง

ทรพยสนของตนไวเพอ ประกนหนอนบคคลอนจะตองช าระ กใหท าได” แตอยางไรกตาม ผจ านองหนท

บคคลอน (ลกหน) ตองช าระ ไมตองรบผดในหนทเกนราคาทรพยสนของตน โดยขอตกลงใดทมผลใหผ

จ านองรบผดเกนจากน ขอตกลงนนเปนโมฆะ

3. การจ านองท าโดยเพยงแตเอาทรพยสนตราไวเปนประกนโดยไมตองสงมอบทรพยสนตรา

ไว

สญญาจ านองเปนนตกรรมสองฝายทท าขนระหวางผจ านองกบเจาหนแลว จะตองมการ “เอาทรพยสนตรา

ไว เปนประกนการช าระหน” ซงหมายถงน าเอกสารทแสดงถงสทธในทรพยสนนนไปจดทะเบยนตอพนกงาน

เจาหนาท เพอใหทรพยสนนนผกพนเปนประกนการช าระหนประธาน ซงหมายถงหนระหวางเจาหนกบ

ลกหน กฎหมายจงก าหนดใหสญญาจ านองตองท าเปนหนงสอและจดทะเบยนตอพนกงานเจาหนาท

(มาตรา 714) ดงนน โดยทวไปการทมอบโฉนดทดน ไวเปนประกนจงไมใชการจ านองตามกฎหมาย เจาหน

ไมมสทธใด ๆ เหนอทรพยสนนน ๆ เลย

4. บรมสทธของผรบจ านอง

ผ รบจ านองยอมไดรบช าระหนจากทรพยสนทจ านองกอนเจาหนสามญอนๆ โดยใหถอเปนเจาหนบรมสทธ

ตามกฎหมายวาดวยลมละลาย

ค าพพากษาฎกาท 4436/2545 การทจ าเลยจดทะเบยนจ านองทดนพพาทไวแกโจทกนน แทจรงแลวเปน

การจ านอง ประกนหนทจ าเลยมตอ ล. โจทกผ รบจ านองจงมไดเปนเจาหนในมลหนทจ าเลยจ านองทดนเปน

ประกน สญญาจ านองจงไมมมลหนทจ าเลยตองรบผดตอโจทก โจทกจงบงคบจ านองแกจ าเลยมได

การทจ าเลยน าสบพยานบคคลวา การจ านองทดนตามหนงสอสญญาจ านองทดน เปนการจ านองเพอเปน

ประกนหนตนเงนทจ าเลยไดรบมาปลอยกจาก ล. และดอกเบย ทลกหนคางช าระรวมกน แลวใชชอโจทก

เปนผ รบจ านอง จ าเลยไมไดเปนหนโจทกตามฟองเปนการน าสบเพออธบายถงทมาของหนตามสญญา

จ านองวาไมสมบรณเพราะไมมมลหนตอกน จงไมตองหามตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพง

มาตรา 94 วรรคทายหาใชเปนการน าสบวาจ าเลยไมไดรบเงนตามเอกสารดงกลาวไม จ าเลยยอมมสทธน า

สบได

Page 17: 1 SMEs Small and Medium Enterprises คือ วิสาหกิจขนาด ......2 3.1 SMEs ม ส ดส วน 99.73%ของจ านวนธ รก จท งหมดในประเทศไทย

17

ค าพพากษาฎกาท 817/2521 ผ รบจ านองตองเปนเจาหนในมลหนอนใดอนหนงตามมาตรา 702 แตผ

จ านองอาจไมใชตวลกหนกได ตาม มาตรา 709 จ าเลยท 1 ก เงนโจทกท 1 จ าเลยท 1 และจ าเลยท 2

จ านองทดนแกโจทกท 2 ซงไมใชเจาหน จ านองจงบงคบแกหนทจ าเลยท 1 ก โจทกท 1 ไมไดช าระดอกเบย

ดวยเชค เจาหนไมเอาเชคไปขนเงนลกหนยงตองช าระดอกเบยตามจ านวนในเชค

การบงคบจ านอง

ถาไมมการจ านองรายอนหรอบรมสทธอนอนไดจดทะเบยนไวเหนอทรพยสนทไดจ านองไวนน ผ รบ

จ านองมสทธฟองคดตอศาล เพอเรยกเอาทรพยจ านองหลดแทนการขายทอดตลาด ภายในบงคบแหง

เงอนไขดงตอไปน

1. ลกหนไดขาดสงดอกเบยมาแลวเปนเวลา 5 ป และ

2. ผ รบจ านองแสดงใหเปนทพอใจแกศาลวาราคาทรพยสนนนนอยกวาจ านวนเงนอนคางช าระ

นอกจากน ผจ านองมสทธแจงเปนหนงสอ

การระงบแหงจ านอง

1. เมอหนทประกนระงบสนไปดวยเหตประการอนใดมใชเหตอายความ

2. เมอปลดจ านองใหแกผจ านองดวยหนงสอเปนส าคญ

3. เมอผจ านองหลดพน

4. เมอถอนจ านอง

5. เมอขายทอดตลาดทรพยสนซงจ านองตามค าสงศาลอนเนองมาแตการบงคบจ านองหรอ

ถอนจ านอง หรอเมอมการขายทอดตลาดทรพยสนตามมาตรา 729/1

6. เมอเอาทรพยสนซงจ านองนนหลด

Page 18: 1 SMEs Small and Medium Enterprises คือ วิสาหกิจขนาด ......2 3.1 SMEs ม ส ดส วน 99.73%ของจ านวนธ รก จท งหมดในประเทศไทย

18

กฎหมายหลกประกนทางธรกจ

การเขาถงแหลงเงนทนเปนปจจยส าคญตอการเจรญเตบโตของธรกจ ปญหาหลกของ

ผประกอบการ SMEs ในอดต คอความยากในการเขาถงแหลงเงนทน เนองจากผประกอบการรายยอยไมม

หลกประกนทเพยงพอ อนน าไปสการปฏเสธการใหสนเชอจากสถาบนการเงน

วตถประสงคของการออกพระราชบญญตหลกประกนทางธรกจ พ.ศ.2558

1. ผประกอบการสามารถน าทรพยสนประเภทตางๆ ไมวาจะเปนสงหารมทรพยหรออสงหารมทรพย

ทมมลคาทางเศรษฐกจมาใชเปนหลกประกนแกสถาบนการเงน โดยทผประกอบการหรอผให

หลกประกนไมจ าตองสงมอบทรพยสนทเปนหลกประกนนน

2. จดตงหนวยงานเพอท าหนาทรบจดทะเบยนหลกประกนทางธรกจ

ทรพยสนทอาจน ามาใชเปนหลกประกนทางธรกจ

1. กจการ

มาตรา 3 ของพ.ร.บ.หลกประกนทางธรกจ ไดก าหนดความหมายของค าวา “กจการ” ไวดงน

“กจการ” หมายความวา ทรพยสนทผใหหลกประกนใชในการประกอบธรกจและสทธตาง ๆ

ทเกยวของกบการประกอบธรกจนนทผใหหลกประกนน ามาใชเปนประกนการช าระหน ซงผใหหลกประกน

อาจโอนบรรดาทรพยสนและสทธตาง ๆ ทเกยวของนนใหแกบคคลอนในลกษณะทผ รบโอนสามารถ

ประกอบธรกจดงกลาวตอไปไดทนท

2. สทธเรยกรอง

กฎหมายไดก าหนดความหมายของค าวา “สทธเรยกรอง” ไววา สทธทจะไดรบช าระหนและสทธอน

ๆ แตไมหมายความรวมถงสทธทมตราสาร ดงน สทธเรยกรองทจะน ามาใชเปนหลกประกนทางธรกจ อาจ

ไดแก สทธในบญชเงนฝาก หรอสทธตามสญญาตางๆ เชนสญญาจางแรงงาน หรอสญญาสมปทาน

3. สงหารมทรพย

Page 19: 1 SMEs Small and Medium Enterprises คือ วิสาหกิจขนาด ......2 3.1 SMEs ม ส ดส วน 99.73%ของจ านวนธ รก จท งหมดในประเทศไทย

19

สงหารมทรพยทผใหหลกประกนใชในการประกอบธรกจ เชน เครองจกร สนคาคงคลง หรอวตถดบ

ทใชในการผลตสนคา

4. อสงหารมทรพย

กรณผใหหลกประกนประกอบธรกจอสงหารมทรพยโดยตรง

5. ทรพยสนทางปญญา

6. ทรพยสนอนตามทก าหนดในกฎกระทรวง

สญญาหลกประกนทางธรกจ

ตามพ.ร.บ.หลกประกนธรกจฉบบใหมน ระบใหคสญญาทงสองฝายตกลงท าสญญาหลกประกน

ทางธรกจ โดยใหฝายผใหหลกประกนตราทรพยสนใหแกผ รบหลกประกน เพอเปนประกนการช าระหน โดย

ไมตองสงมอบทรพยสนใหแกผ รบหลกประกน กรณการตราทรพยสนเพอเปนประกนนน อาจเปนการ

ประกนการช าระหนของบคคลอนกได ตามแตคสญญาจะไดตกลงกน

ทงน คสญญาสามารถก าหนดเหตแหงการบงคบหลกประกนไดเองตามความตกลงของทงสองฝาย

แตอยางไรกตาม เหตบงคบหลกประกนทก าหนดนนจะตองไมขดตอความสงบเรยบรอยและศลธรรมอนด

ของประชาชน

กฎหมายก าหนดใหสญญาหลกประกนทางธรกจตองท าเปนหนงสอและจดทะเบยนตอเจา

พนกงานทะเบยน ณ ส านกงานทะเบยนหลกประกนทางธรกจ กรมพฒนาธรกจการคา

โดยส านกงานทะเบยนหลกประกนทางธรกจ ท าหนาทรบจดทะเบยน จดเกบขอมล บรการขอมล

แจงขอมล แลออกใบอนญาตผบงคบหลกประกน (กรณน ากจการมาเปนหลกประกนทางธรกจ)

คสญญา

ผใหหลกประกน อาจเปนบคคลธรรมดา หรอนตบคคลกได

ผรบหลกประกน ตองเปนสถาบนการเงน หรอบคคลอนตามทก าหนดในกฎกระทรวง อนไดแก

สถาบนการเงนตามกฎหมายวาดวยธรกจสถาบนการเงน บรษททไดรบใบอนญาตประกอบธรกจประกน

Page 20: 1 SMEs Small and Medium Enterprises คือ วิสาหกิจขนาด ......2 3.1 SMEs ม ส ดส วน 99.73%ของจ านวนธ รก จท งหมดในประเทศไทย

20

ชวตตามกฎหมายวาดวยการประกนชวต และบรษททไดรบใบอนญาตประกอบธรกจประกนวนาศภยตาม

กฎหมายวาดวยการประกนวนาศภย และ/หรอธนาคารหรอสถาบนการเงนทมกฎหมายเฉพาะจดตงขน

หนาทของผใหหลกประกน

โดยทวไปแลว หนาทของผใหหลกประกนในฐานะลกหน กคอ ตองช าระดอกเบยละเงนตนใหกบ

ผ รบหลกประกนในฐานะเจาหน นอกจากน ลกหนยงตองมหนาทตองปฏบตตามสญญาหลกประกนทาง

ธรกจทกฎหมายก าหนดเพมขนอก อนไดแก

1. ตองดแลระวงรกษาหรอใชทรพยสนเสมอนเชนวญญชนทตองใชในการประกอบกจการ กรณ

ทรพยสนทตราไวเปนหลกประกนสญหายหรอเสอมคาลง ผใหหลกประกนตองรบผดชอบในการ

นนๆ

2. ตองท าบญชทรพยสนตามวธปฏบตทางการคา หรอตามทไดตกลงกนระหวางคสญญา หรอตามท

กฎหมายบงคบ

3. ตองยนยอมใหเจาหน (ผ รบหลกประกน) หรอตวแทนของบคคลนน เขาตรวจดทรพยสนทเปน

หลกประกน และบญชทรพยสนไดตามสมควร

หนาทของผรบหลกประกน

ผ รบประกนโดยความยนยอมของผใหหลกประกนมหนาทด าเนนการขอจดทะเบยนสญญา

หลกประกนทางธรกจ ณ ส านกงานทะเบยนหลกประกนทางธรกจ กรมพฒนาธรกจการคา

ผลของการจดทะเบยนสญญาหลกประกนทางธรกจ

ผ รบหลกประกนถอเปนเจาหนมหลกประกน (เจาหนบรมสทธ) ตามกฎหมายวาดวยลมละลาย

กรณน ากจการมาเปนหลกประกนทางธรกจ

คสญญาตองตกลงเลอกผบงคบหลกประกนทไดรบอนญาตจากอธบดกรมพฒนาธรกจการคา

และแจงตอกรมพฒนาธรกจการคา ในวนทจดทะเบยนสญญาหลกประกนทางธรกจ

ผบงคบหลกประกนตองเปนผ มความรความเชยวชาญและประสบการณทางกฎหมาย บญช เศรษฐศาสตร

บรหารธรกจ หรอการประเมนราคาทรพยสน ตามหลกเกณฑทรฐมนตรกระทรวงพาณชยประกาศก าหนด

Page 21: 1 SMEs Small and Medium Enterprises คือ วิสาหกิจขนาด ......2 3.1 SMEs ม ส ดส วน 99.73%ของจ านวนธ รก จท งหมดในประเทศไทย

21

การด าเนนการทางทรพยสน/กจการ

ผใหหลกประกนตองน าเสนอแผนบรหารทรพยสนวาจะท าใหทรพยสนกอใหเกดรายไดอยางไร

ผใหหลกประกนตองจดท าบญชทรพยสน และมลคาทรพยสนทน ามาเปนประกน

ผใหหลกประกนตองรกษาทรพยสนทเปนหลกประกนไวไมใหสญหาย และคงไวซงสภาพเดม

ผใหหลกประกนตองน าเสนอแผนการบรหารกจการทนาเชอถอ และมแผนการสรางรายไดจาก

กจการนน

การบงคบหลกประกน

โดยหลก พ.ร.บ.ฯใหอ านาจคสญญาสามารถบงคบหลกประกนกนเองไดตามความตกลง

หากผใหหลกประกนเหนวาการบงคบหลกประกนดงกลาวไมเปนธรรม หรอไมถกตอง ผให

หลกประกนสามารถใชสทธตามกฎหมายไดดงน

กรณหลกประกนเปนทรพยสน และผ รบหลกประกนน าทรพยสนทเปนหลกประกนหลดเปนสทธ

ผใหหลกประกนสามารถคดคานไดโดยจดท าหนงสอคดคานการบงคบหลกประกนหลดเปนสทธ และสงให

ผ รบหลกประกน ภายใน 15 วน นบแตวนทไดรบหนงสอแจงจากผ รบหลกประกนวาจะบงคบหลกประกน

หลดเปนสทธ ทงน จะมผลใหผ รบหลกประกนตองใชวธบงคบหลกประกนโดยการประมลโดยเปดเผยได

เพยงวธเดยว อยางไรกตาม หากผใหหลกประกนยงคงเหนวาการจ าหนายทรพยสนทเปนหลกประกนการ

ประมลโดยเปดเผยนนไมถกตอง ผใหหลกประกนมสทธคดคานวธการดงกลาว โดยน าบทบญญตวาดวย

การคดคานการขายทอดตลาดตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพงมาใชบงคบไดโดยอนโลม

กรณการบงคบหลกประกนทเปนกจการโดยผบงคบหลกประกน หากผใหหลกประกนเหนวาวธการ

ดงกลาวไมเปนธรรม ผใหหลกประกนมสทธน าเสนอเรองขนสศาล ภายใน 15 วน นบแตวนทไดรบแจงวา

จะมการบงคบหลกประกน ทงน ผใหหลกประกน ตองแสดงใหศาลเหนวาการกระท าของผบงคบ

หลกประกนไมเปนไปตามหลกเกณฑหรอวธการทกฎหมายก าหนด และใหเหนวาค าวนจฉยหรอค าสงของผ

บงคบหลกประกนไมตรงตามความจรง หรอไมเปนไปตามทกฎหมายก าหนด

Page 22: 1 SMEs Small and Medium Enterprises คือ วิสาหกิจขนาด ......2 3.1 SMEs ม ส ดส วน 99.73%ของจ านวนธ รก จท งหมดในประเทศไทย

22

นอกจากน หากกรณผใหหลกประกน เหนวาผบงคบหลกประกนปฏบตหนาทโดยทจรต หรอ

ประมาทเลนเลอ หรอไมเปนกลาง หรอไมเปนอสระ หรอไมมคณสมบตตามทประกาศก าหนด โดยผให

หลกประกนมสทธยนค ารองตอศาลขอใหศาลพจารณาถอดถอนผบงคบหลกประกนใหพนจากต าแหนงได

หากมการบงคบหลกประกนโดยการประมลโดยเปดเผยแลวไดเงนมาไมเพยงพอกบหนทคางช าระ

ผใหหลกประกนในฐานะลกหนยงคงตองรบผดชอบในสวนทขาดอย แตอยางไรกตาม หากกรณเปนการให

หลกประกนการช าระหนแกบคคลอน เฉพาะผใหหลกประกนเทานนทไมตองรบผดชอบในหนทคางช าระอย

โดยลกหนทแทจรงตองช าระหนใหครบถวนเตมจ านวน

ส าหรบกรณการบงคบหลกประกนหลดเปนของผ รบหลกประกนนน กฎหมายไดก าหนดเงอนไขไว

ดงน

1. หนทคางช าระมจ านวนมากกวามลคาทรพยสนทน ามาเปนหลกประกน

2. ลกหนคางสงดอกเบยมาเปนระยะเวลา 5 ป

3. ไมมการท าสญญาหลกประกนธรกจ จ านอง หรอบรมสทธอนใด กบเจาหนรายอนๆ

เมอเจาหน (ผ รบหลกประกน) ไดรบโอนทรพยสนทเปนประกนมาแลว ตามกฎหมายใหถอวาทงหน

ประธานและหนตามสญญาหลกประกนทางธรกจเปนอนระงบสนไป

การไถถอนหลกประกน

ไมวาในเวลาใดๆกตาม กอนมการบงคบทรพยทเปนหลกประกน ผใหหลกประกนมสทธไถถอน

หลกประกนคนไดเสมอ โดยท าการช าระหนทก าหนดไวในสญญา

ขอหาม

เมอกฎหมายหลกประกนทางธรกจมไดบญญตใหจ าตองสงมอบการครอบครองทรพยสนทเปน

หลกประกนทางธรกจใหแกเจาหน (ผ รบหลกประกน) โดยผใหหลกประกนยงคงเปนผครอบครองทรพยสน

นนอย ซงอาจเกดปญหากรณลกหน (ผใหหลกประกนน าทรพยสนดงกลาวไปจ าน าแกเจาหนรายอนอก อน

กอใหเกดความเสยหายแกผ รบประกนได ทงน กฎหมายจงก าหนดวาไมใหมการยนยอมในการน าทรพยสน

Page 23: 1 SMEs Small and Medium Enterprises คือ วิสาหกิจขนาด ......2 3.1 SMEs ม ส ดส วน 99.73%ของจ านวนธ รก จท งหมดในประเทศไทย

23

ทใชเปนหลกประกนไวแลวไปจ าน ากบบคคลอนตอไปอกในภายหลงไดท าสญญาหลกประกนทางธรกจ

หากมการฝาฝน การจ าน าดงกลาวนนจะมผลตกเปนโมฆะตามกฎหมาย

ภาษ

1. ภาษเงนไดนตบคคล

1.1 ภาษอากรทจดเกบจากเงนไดในรอบระยะเวลาบญชของบรษท หางหนสวนนตบคคล กจการรวม

คา (Joint Venture) ไดแก กจการทด าเนนการรวมกนเปนทางคาหรอหาก าไร

เงนไดทตองเสยภาษ คอก าไรสทธซงไดจากกจการหรอเนองจากกจการทกระท าในรอบระยะเวลาบญช ซง

ค านวณจากรายไดหกดวยรายจาย

ปญหาเกยวกบรายได

-สนคาตวอยางใหลกคาทดลอง โดยไมคดมลคา เพอสงเสรมการขาย บรษทไมตองน ามลคาของสนคาท

สงไปเปนตวอยางมารวมค านวณเพอเสยภาษเงนไดนตบคคล แตบรษทมสทธน ามลคาของสนคาดงกลาว

ตามราคาตนทนไปถอเปนรายจายในการค านวณก าไรสทธได (กค 0811/7715 ลงวนท 21 ธนวาคม 2543)

-รายไดรบลวงหนา ทไดจากการขายสนคาหรอใหบรการ ซงสงมอบสนคาหรอใหบรการยงไมเสรจสน

เรยบรอย ในทางภาษ ใชเกณฑสทธในการรบรรายได เวนแตเปนการขายทก าหนดใหมวธรบรรายได

แตกตางไป ตามค าสงกรมสรรพากรท ท.ป. 1/2529

1.2 อตราภาษ

อตรารอยละ 20 ของก าไรสทธ

1.3 อตราภาษส าหรบ SMEs

- บรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทมทนจดทะเบยนทช าระแลวไมเกน 5 ลานบาท

- มรายไดจากการขายสนคาและการใหบรการในรอบระยะเวลาบญช ไมเกน 30 ลานบาท ตงแตรอบ

ระยะเวลาบญชป2555 เปนตนมา

- ส าหรบอตราภาษป 2558 เปนตนไป ใหค านวณภาษ ในอตรา ดงน

Page 24: 1 SMEs Small and Medium Enterprises คือ วิสาหกิจขนาด ......2 3.1 SMEs ม ส ดส วน 99.73%ของจ านวนธ รก จท งหมดในประเทศไทย

24

ก าไรสทธ อตราภาษรอยละ

ไมเกน 300,000 บาท ยกเวน

เกน 300,000 บาท แตไมเกน 3,000,000 บาท 15

เกน 3,000,000 บาท ขนไป 20

1.4 มาตรการทางภาษตาง ๆ ส าหรบ SMEs

ตามมตครม.ในวนท 8 ก.ย. 2558 ลงมตใหมมาตรการสนบสนน SMEs เพมเตม 2 มาตรการ ดงตอไปน

1.4.1 มาตรการลดอตราภาษเงนไดนตบคคลส าหรบผประกอบการ SMEs

- ลดอตราภาษเงนไดนตบคคลส าหรบผประกอบการ SMEs ทมก าไรสทธตงแต 300,001 บาทขนไป จากเดมรอยละ 15 และ 20 ของก าไรสทธ เปนรอยละ 10 ของก าไรสทธ ส าหรบปภาษ 2558 เพอบรรเทาภาระภาษใหแกผประกอบการ SMEs และเพมขดความสามารถของ SMEs ใหสามารถแขงขนกบผประกอบการรายใหญได ซงจะท าใหโครงสรางอตราภาษเงนไดนตบคคลส าหรบ SMEs เปนดงน

1.4.2 มาตรการภาษเพอสงเสรมผประกอบการรายใหม (New Start-up)

ก าไรสทธของ SMEs ปจจบน ขอเสนอ

0-300,000 บาท ยกเวน ยกเวน

300,001-3,000,000 บาท 15% 10%

3,000,001 บาทขนไป 20% 10%

ยกเวนภาษเงนไดนตบคคลส าหรบผประกอบการ SMEs ทประกอบกจการทจดทะเบยนพาณชยระหวางวนท 1 ตลาคม 2558 ถง 31 ธนวาคม 2559 เปนเวลา 5 รอบระยะเวลาบญชตอเนองกน โดยผประกอบการ SMEs ทจะไดรบสทธยกเวนภาษเงนไดนตบคคลตองมคณสมบต ดงน

(1) เปนผประกอบการในอตสาหกรรมเปาหมายหลกทมศกยภาพขบเคลอนเศรษฐกจ (New Engine of Growth) เชน กลมสนคาเกษตรแปรรป เทคโนโลยและนวตกรรมขนสง ดจตอล และการวจยและพฒนา เปนตน

(2) จะตองจดแจงการขอใชสทธกบกรมสรรพากร

Page 25: 1 SMEs Small and Medium Enterprises คือ วิสาหกิจขนาด ......2 3.1 SMEs ม ส ดส วน 99.73%ของจ านวนธ รก จท งหมดในประเทศไทย

25

(3) ตองไมใชสทธยกเวนภาษเงนไดนตบคคลตามกฎหมายวาดวยการสงเสรมการลงทนไมวาทงหมดหรอบางสวน

(4) ปฏบตตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขอนทอธบดกรมสรรพากรประกาศก าหนด

1.5 การก าหนดเวลารอบระยะเวลาบญช

- รอบระยะเวลาบญชม 12 เดอน

- ยกเวน 3 กรณ

(1) กรณบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลเรมตงใหม จะถอวนเรมตงถงวนหนงวนใดเปนรอบระยะเวลา

บญชแรกกได

(2) กรณขอเปลยนวนสดทายของรอบระยะเวลาบญช >> ตองขอจากอธบดกรมสรรพากรและสารวตร

บญช กรมพฒนาธรกจการคา (ในทางปฎบตเมอกรมสรรพากรอนญาตแลว กรมพฒนาธรกจการคาก

อนญาตใหเปลยนไดดวย)

(3) กรณบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลเลกกจการหรอควบเขากน รอบระยะเวลาบญชปทเลกกจการอาจ

ไมถง 12 เดอนกได

1.6 การยนแบบแสดงรายการและช าระภาษ

- ตองค านวณภาษเงนได นตบคคล และยนแบบแสดงรายการและช าระภาษปละ 2 ครง ไดแก การค านวณ

เงนไดนตบคคลครงรอบระยะเวลาบญชนน และ เมอสนรอบระยะเวลาบญช

- ผประกอบการมหนาทค านวณและช าระภาษเงนไดนตบคคลจากจ านวนกงหนงของประมาณการก าไร

สทธในรอบระยะเวลาบญชนน

- ภาษเงนไดนตบคคลครงรอบระยะเวลาบญชนใหถอเปนเครดตในการเสยภาษเงนไดนตบคคลเมอสน

รอบระยะเวลาบญชคอ เอาไปหกออกจากภาษทตองเสยจากก าไรสทธของทงรอบระยะเวลาบญชและใน

กรณทภาษทเสย ไวครงรอบระยะเวลาบญชสงกวาภาษทจะตองเสยทงรอบระยะเวลาบญช บรษทหรอหาง

หนสวน นตบคคลกมสทธขอคนภาษทช าระไวเกนได

- กรณทบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลมรอบระยะเวลาบญชแรกหรอรอบระยะเวลาบญชสดทาย นอย

กวา 12 เดอน ไมตองยนแบบแสดงรายการและเสยภาษเงนไดนตบคคลครงรอบระยะเวลาบญช

Page 26: 1 SMEs Small and Medium Enterprises คือ วิสาหกิจขนาด ......2 3.1 SMEs ม ส ดส วน 99.73%ของจ านวนธ รก จท งหมดในประเทศไทย

26

1.7 กรณทนาสนใจ

- กรณการรบรรายไดเนองจากการสงเสรมการขาย

1. กรณผแทนจ าหนายไดรบรางวลจากบรษทฯ เนองจากการสงเสรมการขายรางวล ถอเปนรายไดของ

ผแทนจ าหนายในรอบระยะเวลาบญชซงตองน ามารวมค านวณก าไรสทธเพอเสย ภาษเงนไดนตบคคล และ

เมอผแทนจ าหนายขายสนคาซงเปนรางวล ใหแกลกคา ตองน าก าไรจากการขายสนคามารวมค านวณก าไร

สทธเพอเสยภาษตามประมวลรษฎากร โดยผแทนจ าหนายมสทธน ามลคาของรางวลทไดรบมาจากบรษทฯ

มาถอเปนตนทนของสนคา (รางวล) ทจ าหนายใหแกลกคา

2. กรณบรษทผใหการสนบสนนมอบรางวลใหแกบรษทฯ เพอน าไปแจกใหแก ผแทนจ าหนายโดยไมคด

มลคา รางวลดงกลาวถอเปนประโยชนทบรษทฯ ไดรบ ซงอาจคดค านวณไดเปนเงน จงเปน เงนไดพง

ประเมน บรษทฯ จงตองน าเงนไดดงกลาวมารวมค านวณ เพอเสยภาษเงนไดนตบคคล และเมอบรษทฯ น า

ของรางวลทไดรบมานนไปแจกใหแกผแทนจ าหนาย บรษทฯ สามารถน ามลคาของรางวลดงกลาวมาเปน

รายจายในการค านวณภาษเงนไดนตบคคลได ไมตองหามตามมาตรา 65 ตร แหงประมวลรษฎากร (กค

0706/863 ลงวนท 24 มกราคม 2546)

-กรณ เงนปนผล และ ผลขาดทนจากการซอหน

1. กรณ ท บรษท ฯ ถอ หน ใน บรษท ท. ไม นอยกวา รอยละ 25 ของหนทงหมดทมสทธออกเสยง

และ ถอ หน ไว เกนกวาสามเดอนนบแตวนทไดซอหน จนถงวนทบรษท ฯ ไดรบเงนปนผลและยงคงถอหน

ตอไปอกเกนกวาสามเดอนนบแตวนทไดรบเงนปนผล ดงนนบรษท ฯ ไมตอง น า เงนปนผลทบรษท ฯ ไดรบ

ดงกลาวมารวมค านวณก าไรสทธ เพอเสยภาษเงนไดนตบคคล ใน รอบระยะเวลาบญช นน

2. กรณทบรษท ฯ ไดรบโอนกจการ ทรพยสน และ หนสน ทงหมด จาก บรษท ท. โดย บรษท ท.

เลกกจการ และ เมอเสรจการช าระบญชไดคนทนให กบ บรษท ฯ เปนจ านวนนอยกวามลคาหนทบรษท ฯ

ซอมา ดงนน บรษท ฯ มสทธ น า ผลขาดทนทเกดขนจากการคนทนดงกลาวมาถอเปนรายจายในการ

ค านวณก าไรสทธ เพอเสยภาษเงนไดนตบคคล ไดใน รอบระยะเวลาบญช ทผล ขาดทน ดงกลาวเกดขน ไม

ตองหามตามประมวลรษฎากร (กค 0706/10487 ลงวนท 29 พฤศจกายน 2545)

2. ภาษเงนไดบคคลธรรมดา

Page 27: 1 SMEs Small and Medium Enterprises คือ วิสาหกิจขนาด ......2 3.1 SMEs ม ส ดส วน 99.73%ของจ านวนธ รก จท งหมดในประเทศไทย

27

2.1 ภาษเงนไดบคคลธรรมดา คอ ภาษทจดเกบจากบคคลทวไป หรอจากหนวยภาษทมลกษณะพเศษ

ตามทกฎหมายก าหนดและมรายไดเกดขนตามเกณฑทก าหนด โดยปกตจดเกบเปนรายป รายไดทเกดขน

ในปใดๆ ผ มรายไดมหนาทตองน าไปแสดงรายการตนเองตามแบบแสดงรายการภาษทก าหนดภายในเดอน

มกราคมถงมนาคมของปถดไป

2.2 บคคลทวไป หรอจากหนวยภาษทมลกษณะพเศษ ตามทกฎหมายก าหนด

1) บคคลธรรมดา

2) หางหนสวนสามญหรอคณะบคคลทมใชนตบคคล

3) ผถงแกความตายระหวางปภาษ

4) กองมรดกทยงไมไดแบง

5) วสาหกจชมชน ตามกฎหมายวาดวยการสงเสรมวสาหกจชมชน เฉพาะทเปนหางหนสวนสามญ

หรอคณะบคคลทมใชนตบคคล

2.3 รายไดเกดขนตามเกณฑทก าหนด = "เงนไดพงประเมน"

2.3.1. เงน

2.3.2. ทรพยสนซงอาจคดค านวณไดเปนเงน ทไดรบจรง

2.3.3 ประโยชนซงอาจคดค านวณไดเปนเงน

2.3.4 เงนคาภาษอากรทผจายเงนหรอผ อนออกแทนให

2.3.5 เครดตภาษตามทกฎหมายก าหนด

2.4. เงนไดทไดรบยกเวนภาษ (ตวอยาง)

2.4.1 เงนสวนแบงก าไรจากหางหนสวนสามญ หรอคณะบคคลทมใชนตบคคลซงตองเสยภาษ ตาม

บทบญญตในสวนน แตไมรวมถงเงนสวนแบงของก าไรจากกองทนรวม

Page 28: 1 SMEs Small and Medium Enterprises คือ วิสาหกิจขนาด ......2 3.1 SMEs ม ส ดส วน 99.73%ของจ านวนธ รก จท งหมดในประเทศไทย

28

2.4.2 คาสนไหมทดแทนเพอละเมด เงนทไดจากการประกนภยหรอการฌาปนกจสงเคราะห

2.5 อตราภาษเงนไดบคคลธรรมดา

เงนไดสทธ (บาท) ภาษสะสมสงสดของขน อตราภาษรอยละ

1-150,000 0 0

150,001 - 300,000 7,500 5

300,001 - 500,000 27,500 10

500,001 - 750,000 65,000 15

750,001 - 1,000,000 115,000 20

1,000,001 - 2,000,000 365,000 25

2,000,001 - 4,000,000 965,000 30

ตงแต 4,000,000 ขนไป - 35

3. ภาษมลคาเพม

3.1 ภาษมลคาเพมเปนภาษทเกบจากการขายสนคาและบรการ โดยผประกอบกจการ (ผผลตสนคา

ผน าเขา หรอผบรการ) ทมรายรบจากการขายสนคาหรอใหบรการ เปนปกตธระ เกนกวา 1.8 ลานบาทตอป

ใหยนค าขอจดทะเบยน ภายใน 30 วนนบแตวนทมรายรบเกน

3.2 อตราภาษมลคาเพม รอยละ 10.0 ซงลดเหลอรอยละ 7.0

3.3 การค านวณภาษมลคาเพม ค านวณโดยน าภาษซอหกออกจากภาษขาย

3.4 กจการทตองเสยภาษมลคาเพม ไดแก

- การขายสนคาในราชอาณาจกรโดยผประกอบการ

Page 29: 1 SMEs Small and Medium Enterprises คือ วิสาหกิจขนาด ......2 3.1 SMEs ม ส ดส วน 99.73%ของจ านวนธ รก จท งหมดในประเทศไทย

29

-การใหบรการในราชอาณาจกรโดยผประกอบการ

-การน าเขาโดยผน าเขา

3.4.1 การขายสนคาในราชอาณาจกรโดยผประกอบการ

3.4.1.1 สนคา ตามกฎหมายภาษมลคาเพม หมายความวา ทรพยสนทมรปรางหรอไมมรปราง ซงอาจม

ราคาและถอเอาไดไมวาจะมไวเพอขาย เพอใช หรอเพอการใดๆและใหหมายความรวมถงสงของทกชนดท

น าเขา โดยสนคา ตามกฎหมายภาษมลคาเพมมความหมายกวางมากโดยรวมถง สทธการเชา เครองใช

ส านกงานทมไวใช เครองจกรเกาทใชแลว ซากอะไหลเกา

สทธการเปนสมาชกตลาดหลกทรพย-บรษทโอนสทธการเปนสมาชกตลาดหลกทรพยใหบรษทอนซงเปน

ทรพยสนทใชในการประกอบกจการทตองเสยภาษมลคาเพม (กค 0811/2459 ลงวนท 28 มนาคม 2543)

สนคา/บตรก านลไมใชสนคา-หอการคาฯจดสมมนา ไดจายบตรก านลเปนคาตอบแทนวทยากร ถอไดวาได

จายคาตอบแทนเปนเงนสดตามจ านวนมลคาในบตรก านล บตรก านลจงไมใชสนคาหรอบรการตามมาตรา

77/1(9) หรอ (10) (กค 0706/พ.12205 ลงวนท 4 ธนวาคม 2546)

3.4.1.2 ขาย ตามกฎหมายภาษมลคาเพม หมายความวา จ าหนาย จาย โอนสนคา ไมวาจะมประโยชน

หรอคาตอบแทนหรอไม ซงรวมถงกรณตอไปน

1. การแจก การแถม การใหสนคาทดลองใช กเปนการขาย

บรษทซอรถยนตเปนรางวลในการชงโชค เมอบรษทมอบรถยนตใหลกคา ถอเปนการขายสนคา บรษทตอง

เสยภาษมลคาเพมโดยค านวณภาษขายจากราคารถยนตทซอมา (กค 0802/พ.10314 ลงวนท 17 มถนายน

2536)

บรษทประกอบกจการขายน าอดลม ไดน าน าดม น าอดลม มอบใหจงหวดส าหรบจดงานแขงขนกฬา

เยาวชนแหงชาต กรณดงกลาวเขาลกษณะเปนการขายสนคา ตองเสยภาษมลคาเพม (กค 0811(กม.06)/

พ. ลงวนท 4 กมภาพนธ 2543)

บรษทขายชดน าเกลอใหลกคา มสนคาช ารดปะปนอย ลกคาไดสงสนคาทช ารดคน และใหบรษทชดเชยให

โดยไมเรยกเกบเงนจากลกคา

Page 30: 1 SMEs Small and Medium Enterprises คือ วิสาหกิจขนาด ......2 3.1 SMEs ม ส ดส วน 99.73%ของจ านวนธ รก จท งหมดในประเทศไทย

30

(1) กรณบรษทไดรบสนคาทขายกลบคนมาเนองจากสนคาช ารดบกพรอง ใหบรษทออกใบลดหนใหกบผ ซอ

สนคาในเดอนภาษทเหตการณดงกลาวเกดขน และบรษทน าภาษขายทค านวณจากมลคาของสนคาท

ลดลงนนมาหกออกจากภาษขายในเดอนทออกใบลดหน

(2) กรณบรษทสงสนคาใหมชดเชยใหลกคาทมสนคาช ารด ถอเปนการขาย ตองเสยภาษมลคาเพม โดย

มลคาของฐานภาษส าหรบการขายใหถอตามราคาตลาดของสนคาในวนทความรบผดเกดขน และน าภาษ

ขายดงกลาวมาเสยภาษมลคาเพมในแตละเดอนภาษ โดยบรษทไมมสทธน าภาษขายดงกลาวมาถอเปน

รายจายในการค านวณก าไรสทธ

(3) กรณบรษทผขายไดสงสนคาใหบรษทฯ เพอชดเชยสนคาตามจ านวนและ รายการทลกคา แจงคนโดยไม

คดมลคา ถอเปนการขายตามมาตรา 77/1(8) แหงประมวลรษฎากร บรษทผขายมหนาท เรยกเกบ

ภาษมลคาเพมจากบรษทฯ เมอความรบผดในการเสยภาษมลคาเพมเกดขน โดยด าเนนการ เชนเดยวกบ

ขอ 2 และภาษมลคาเพมทบรษทฯ ถกบรษทผขายเรยกเกบ เนองจากการซอสนคามาเพอใชในการ

ประกอบกจการของตน ยอมเปนภาษซอของบรษท แตตามขอเทจจรง บรษทผขายไดสงสนคามาให บรษท

ฯ โดยออกใบก ากบภาษ ระบวา ไมคดมลคาเพอชดเชยสนคาทช ารด โดยมไดเรยกเกบภาษมลคาเพมจาก

บรษทฯ จงไมเปนภาษซอ บรษทฯ ไมมสทธน าไปค านวณภาษมลคาเพม (กค 0811/พ./9811 ลงวนท 11

ตลาคม 2544)

2. การน าสนคาไปใชไมวาประการใด เวนแตการน าสนคาไปใชในการผลตสนคา การใหบรการ การ

บรหารงานของกจการ หรอเพอประโยชนของทรพยสนทมไวในการประกอบกจการของตนเอง ทตองเสย

ภาษมลคาเพมอยแลว

3. การมสนคาขาดจากรายงานสนคาและวตถดบ

บรษทมสนคาขาดจากรายงานสนคาและวตถดบเนองจากถกขโมยและบรษทแจงความลงรายงาน

ประจ าวนทสถานต ารวจเปนหลกฐาน แตมไดน าไปรวมค านวณภาษมลคาเพม สนคาทขาดจากรายงาน

ดงกลาว เมอไมปรากฎขอเทจจรงทพสจนไดวาเกดโดยเหตสดวสย ตองถอวา สนคาทขาดไปนนไดขายไป

แลว จงตองเสยภาษมลคาเพม (กค 0811/พ.10401)

4. ภาษธรกจเฉพาะ

Page 31: 1 SMEs Small and Medium Enterprises คือ วิสาหกิจขนาด ......2 3.1 SMEs ม ส ดส วน 99.73%ของจ านวนธ รก จท งหมดในประเทศไทย

31

ผ มหนาทเสยภาษธรกจเฉพาะ

ผ มหนาทเสยภาษธรกจเฉพาะ ไดแก ผประกอบกจการทตองเสยภาษธรกจเฉพาะ ไมวาผประกอบกจการ

ดงกลาวจะประกอบกจการในรปของ

- บคคลธรรมดา

- คณะบคคลทมใชนตบคคล

- กองมรดก

- หางหนสวนสามญ

- กองทน

- หนวยงานหรอกจการของเอกชนทกระท าโดยบคคลธรรมดาตงแตสองคนขนไปอนมใชนตบคคล

- องคการของรฐบาล สหกรณ และองคกรอนทกฎหมายก าหนดใหเปนนตบคคล

ในกรณผประกอบกจการอยนอกราชอาณาจกร ใหผ มหนาทรบผดชอบในการประกอบกจการรวมตลอดถง

ลกจาง ตวแทน หรอผท าการแทนซงมอ านาจในการจดการแทนโดยตรง หรอโดยปรยายทอยใน

ราชอาณาจกร เปนผ มหนาทเสยภาษรวมกบผประกอบกจการดงกลาวขางตน

กจการทจะตองเสยภาษธรกจเฉพาะ

กจการทจะตองเสยภาษธรกจเฉพาะไดแก การประกอบกจการดงตอไปนในราชอาณาจกร

1. การธนาคาร ตามกฎหมายวาดวยการธนาคารพาณชย หรอกฎหมายเฉพาะ

2. การประกอบธรกจเงนทน ธรกจหลกทรพย ธรกจเครดตฟองซเอร ตามกฎหมายวาดวย การ

ประกอบ ธรกจเงนทน ธรกจหลกทรพย และธรกจเครดตฟองซเอร

3. การรบประกนชวต ตามกฎหมายวาดวยการประกนชวต

4. การรบจ าน า ตามกฎหมายวาดวยโรงรบจ าน า

Page 32: 1 SMEs Small and Medium Enterprises คือ วิสาหกิจขนาด ......2 3.1 SMEs ม ส ดส วน 99.73%ของจ านวนธ รก จท งหมดในประเทศไทย

32

5. การประกอบกจการโดยปกตเยยงธนาคารพาณชย เชน การใหก ยมเงนค าประกน แลกเปลยน

เงนตรา ออก ซอ หรอขายตวเงน หรอรบสงเงนไปตางประเทศดวยวธตาง ๆ

6. การขายอสงหารมทรพยเปนทางคาหรอหาก าไร ไมวาอสงหารมทรพยนนจะไดมาโดยวธใดกตาม

7. การขายหลกทรพยตามกฎหมายวาดวยตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยในตลาดหลกทรพย

8. การประกอบกจการอน ตามก าหนดโดยพระราชกฤษฎกา

ก าหนดใหกจการซอและขายคนหลกทรพยทไดรบอนญาตจากคณะกรรมการก ากบ หลกทรพย

และตลาดหลกทรพยตามกฎหมายวาดวยหลกทรพย และตลาดหลกทรพยเปนกจการทอยในบงคบตอง

เสยภาษธรกจเฉพาะ เนองจากการประกอบกจการซอหรอขายคนหลกทรพยโดยมสญญาหรอซอคน

ดงกลาวม ลกษณะอนทอยในบง คบตองเสยภาษธรกจเฉพาะ (พระราชกฤษฎกาฯ (ฉบบท 350) พ.ศ.

2524

ก าหนดใหการประกอบธรกจแฟกเตอรงเปนกจการทอยในบงคบตองเสยภาษธรกจ เฉพาะ

เนองจากการประกอบธรกจดงกลาวมลกษณะคลายคลงกบการใหก ยมเงนทเปนการประกอบกจการโดย

ปกต เยยงธนาคารพาณชย (พระราชกฤษฎกาฯ (ฉบบท 358) พ.ศ.2542 )

ค าวา "ธรกจแฟกเตอรง" หมายความวา ธรกจทผขายสนคาหรอผใหบรการตกลงจะ โอนทรพยสนท

จะไดรบจากการช าระหนเนองจากการขายสนคาหรอการใหบรการระหวางตนกบลกหนของตน ใหแกผ

ประกอบธรกจแฟกเตอรง โดยผประกอบธรกจแฟกเตอรงตกลงจะใหสนเชอซงรวมถงการใหก ยมและการ

ทดรองจายแกผขายสนคาหรอผใหบรการและรบทจะด าเนนการอยางหนงอยางใดดงตอไปน

(ก) จดใหมบญชทรพยสนทจะไดรบการช าระหน

(ข) เรยกเกบทรพยสนทจะไดรบจากการช าระหน

(ค) รบผดชอบในหนทลกหนของผขายสนคาหรอผใหบรการผดนด

กจการ ฐานภาษ อตราภาษรอยละ

Page 33: 1 SMEs Small and Medium Enterprises คือ วิสาหกิจขนาด ......2 3.1 SMEs ม ส ดส วน 99.73%ของจ านวนธ รก จท งหมดในประเทศไทย

33

1. กจการธนาคาร,ธรกจเงนทน

ธรกจหลกทรพย, ธรกจ

เครดตฟองซเอร และการประกอบ

กจการเยยง ธนาคารพาณชย

- ดอกเบย สวนลด คาธรรมเนยม คาบรการ หรอ

ก าไรกอนหกรายจาย ใดๆ จากการซอหรอขายตวเงน

หรอ ตราสารแสดงสทธในหนใด ๆ

3.0

- ก าไรกอนหกรายจายใดๆ จากการ แลกเปลยนหรอ

ซอขายเงนตรา การออกตวเงนหรอการสงเงนไป

ตางประเทศ

3.0

2. กจการรบประกนชวต - ดอกเบย คาธรรมเนยม คาบรการ 2.5

3. กจการโรงรบจ าน า - ดอกเบย คาธรรมเนยม 2.5

- เงน ทรพยสน คาตอบแทน หรอ ประโยชนใดๆ

อนมมลคาทไดรบ หรอพงไดรบจากการขายของท

จ าน าหลดเปนสทธ

2.5

4. การคาอสงหารมทรพย - รายรบกอนหกรายจายใดๆ 3.0

5. การขายหลกทรพยในตลาด

หลกทรพย - รายรบกอนหกรายจายใดๆ 0.1 (ยกเวน)

6. การซอและการขายคนหลก

ทรพยทไดรบอนญาตจาก

คณะกรรมการก ากบหลกทรพย

และ ตลาดหลกทรพย

- ก าไรกอนหกรายจายใดๆ จากการขายคน

หลกทรพย แตไมรวมถง ดอกเบย เงนปนผล หรอ

ประโยชนใดๆ ทไดจากหลกทรพย

3.0

7. ธรกจแฟกเตอรง - ดอกเบย สวนลด คาธรรมเนยม หรอคาบรการ 3.0

5. อากรแสตมป

ตราสารตาง ๆ ทายประมวลรษฎากรตองช าระอากรแสตมปตามทก าหนดไว

Page 34: 1 SMEs Small and Medium Enterprises คือ วิสาหกิจขนาด ......2 3.1 SMEs ม ส ดส วน 99.73%ของจ านวนธ รก จท งหมดในประเทศไทย

34

ตวอยาง

1. เชาทดนหรอโรงเรอนทกจ านวนเงน 1,000 บาท ตองช าระคาอากรแสตมป 1 บาท

2. โอนใบหน ใบหนก ทกจ านวนเงน 1,000 บาท ตองช าระคาอากรแสตมป 1 บาท

3. จางท าของทกจ านวนเงน 1,000 บาท ตองช าระคาอากรแสตมป 1 บาท

4. ก ยมเงนทกจ านวนเงน 2,000 บาท ตองช าระคาอากรแสตมป 1 บาท แตคาอากรแสตมป ไมเกน

10,000 บาท

5. ใบมอบอ านาจ คาอากร 10 บาท ส าหรบการกระท าครงเดยว คาอากรแสตมป 30 บาท ส าหรบการ

กระท าหลายครง

6. ใบรบส าหรบการโอนทดนและสงปลกสรางทก 200 บาท คาอากรแสตมป 1 บาท

ในกรณทตราสารไมตดอากรแสตมปตามกฎหมาย ตราสารนนไมสามารถรบฟงในคดแพงได