PINK E-NEWS PINK EMBASSY

KanisurtëzbatohetnëShqipëripërmesnjëpartneritetimesorganizataveCOCNetherland,CRCAdheLGBTPROShqipëri,membështetjenfinanciaretëProgramittëTransformimitSocial(MATRA)tëMinistrisësëJashtmetëHollandës

Synontëbëjëtëmundurqënëshoqërinëshqiptarenëzhvillim,pozicioni,tëdrejtatdhenevojatekomunitetittëlezbikeve,gejve,biseksualëve,transeksualëve(LGBT)dhepersonaveendetëpaqartëpërorientiminetyreseksualtërespektohenplotësishtdheqënevojatdheshqetësimetetyretëadresohennëmënyrëneduhur.

SynontëjetënjëinstrumentidhepërkomunitetinLGBTnëShqipëri.PINKEmbassypërdorekspertizën,rrjetetdheburimetesajdhetëorganizatavepartnerezbatuesetëkëtijProgramipërtëpërmirësuarsituatënekëtijkomunitetinëShqipëri,dukeadvokuarelobuarpranëtëgjithëinstitucioneveshtetëroredhejoshtetëroreqëkanërolnëdrejtimtërespektimittëtëdrejtavetëkëtijkomunitetidukeubërëkështuzëihapurpublikikomunitetitLGBT,sidhedukepunuarmekëtëqëaivetëtëarrijëkapacitetinpërtëformuluarkërkesatdheshqetësimetetijdhepërtiadresuaratopranëinstitucionevepërkatëse.

IgjithëveprimiiPINKEmbassydotësynojëpërmirësimineqëndrimitdhesjelljessëqeverisëdheshoqërisëshqiptarenëdrejtimtëindividëvedheçështjevetëkomunitetitLGBT,sidheintegrimittëplotëtëkëtijkomunitetinëjetënshoqërore,ekonomike,politikedhesocialenëShqipëri.

DhunandajkomunitetitLGBTёshtёtemaekёtijnumritёPINKE‐news.Kyёshtёnjёfenomenifortёsocial,qёndikonnёshёndetinemijёratёrinjvehomoseksualёdhebinёShqipёridhekudonёbotё.NёpёrshkollatfilloredhetёmesmetёEuropёslindoredheperёndimore,tekstetvazhdojnёtёkenёmesazhefyesepёrhomoseksualitetin.NxёnёsitLGBvazhdojnёtёdiskriminohen.Kjondodhedhenёshkollatshqiptare,nёklasatshqiptareendonjёherёedhengavetёmёsuesit.

Pordhunanukёshtёvetёmsporadike,qёtargetonnjёvajzёaponjёdjalёtёklasёs,ajoёshtёedheeinstitucionalizuar,sidomosndajkomunitetittransgjinortёTiranёs.KyёshtёnjёngagrupetsocialemёtёmargjinalizuaranёShqipёri;tёvarfёr,tёpa‐arsimuar,tёpa‐strehёataduhettёdurojnёshpeshdhunёnhomofobiketёkalimtarёve,porndonjeherёedheatёtёforcavepolicore.NёkёtёnumёrdotёnjihemimehistorinёePalomёs

Kynumёr,dedikuardhunёsdhehomofobisё,dotёparaqesёedhedisahistoritёveçanta,siatёtёprojektligjitanti‐gaynёUgandёapohistorisёprekёseeMathewShepardnёAmerikё.NjёintervistёeAmbasadorittёParёtёPINK,Z.AltinHazizajmetёpёrditshmenshqiptareijeppёrgjigjedisapyetjeveshumёtёrёndёsishmetёopinionitpublikmbikomunitetinLGBT.Lajmijoimirёёshtёseprogress‐raportiifunditiBE‐sёmbiShqipёrinёengelkёtёtёfunditnёklasёdhenukijepstatusinkandidat.PёrsaitakonkomunitetitLGBTçёshtjeemergjentembetetfuqizimiikapacitetevedhekompetencavetёinstitucionevepёrt’unjohurmёmirёmeçёshtjetLGBTdhepёrtёdhёnёkontributnёzgjidhjenekёtyreproblematikave.LajmiimirёёshtёseAmbasadaPINKdotёvazhdojёpёrpjekjetmaksimalepёrpёrmirёsiminesituatёssёkomunitetitLGBTnёShqipёri.Porkёtёnukmundtabёjmёvetёm,pёrkёtёnaduheniju.Pёrtithёnёndaldhunёs,bulizmit,homofobisё,urrejtjesmbibazatёorientimitseksualdheatijgjinorduhetndihmajuaj.Napretendeshumёpunёpёrtёbёrё.

NJË MESAZH NGA PINK KUSH ËSHTË PINKU

2

3

Hetimurgjentpërdhunënekstremepolicoretëushtruar

ndajnjëtransgjinorinëTiranë.

Përgjatëtëgjithëkohëssëndalimit,Palomësnukiështëofruarnëasnjëmomentndihmajuridikedhepërmëtepërasajiështëkërkuartëfirmosëdokumentepai’alexuaratoparaprakisht.Palomanukdiasshkrimaskëndim.

AmbasadaPINKikërkoiMinistrisësëBrendshmedheAvokatittëPopullit,tënisinnjëhetim

urgjentpërngjarjendhetëvendosinpërparapërgjegjësisëligjoretëgjithëpersonatmeuniformëtëpërfshirënëtë,tëcilëtkanëtorturuarpërorëtëtëranjëtransgjinor,dukeevendosurjetënesajnërrezikabsolut.

PrejviteshkomunitetitransgjinornëShqipërivuanmargjinalizimindhepërjashtimineshoqërisëshqiptarepërshkaktëmungesëssëmasavembështetësengaBashkiaTiranëdheinstitucionetqëndroreqeveritare.NukështëheraepareqëAmbasadaPINKprotestonpublikishtpërdhunëndhekeqtrajtiminngaanaeforcavetëPolicisëtëtransgjinorëvenëTiranë.EdhepsegjatëmuajvetëfunditishtevënërenjëpërmirësimitrajtimittëpersonavetransgjinorëngaanaePolicisësëShtetit,ngjarjaefunditvënëdukjenevojënpërpërmirësiminemëtejshëmtësjelljessëpolicisëdhendalimineaktevetëhomofobisëngaanaetyre.

Tiranё,15Gusht2011‐AmbasadaPINK/LGBTProAlbaniadëshirontëshprehëshqetësiminesajpërrastinefundittëdhunësekstremendajnjëpjesëtaritëkomunitetittransgjinornëShqipëri.

Rrethorës16:00tëditëssëDiel,14Gusht2011,tekparkupranëKuvendittëShqipërisë,efektivëtëPolicisësëShtetit,tëshoqëruarnganjëqytetareethjeshtë,kanëkryerverifikimembivjedhjenevarësessëkësajtëfundit.Ndërpersonatepyetur,kaqenëedhenjëdjalë,shoqëruesigrupittransgjinor,qëjetonnëkëtëpark,ndalimiitëcilitkahasurnërezistencënepersonittransgjinortëquajturPaloma.

ReagimiiforcavepolicorendajPalomës,kaqenëidhunshëm,dukekapërcyertëgjithëkufijtëepërdorimittësajnëmënyrëtëligjshme.GrupiprejgjashtëefektivështëPolicisësëShtetit,mestëcilëveedhenjëfemër,ushtruandhunëtotalishttëpajustifikuarndajtransgjinorit,ecilabazuarnëaktetndërkombëtare,tëratifikuarangaRepublikaeShqipërisë,mundtëklasifikohetsitorturë.

Paloma,mëpasështëshoqëruarnëmjediseteKomisariatitNr.1tëTiranës,kudhunakavazhduarderinëmomentinqëajokaqenëembuluarnëgjakdhekahumburndjenjat.Njëngametodatepërdoruraishtevendosjaenjëskafandre,përtëevituarshfaqjeneshenjavetëdhunësnëkokë,ndërkohëqëgoditjetmeshkelmadhegrushtavazhdoninnëçdopjesëtëtrupit.PoliciaekashoqëruarPalomënpranëQendrësSpitaloreUniversitare“NënëTereza”(QSUT),kuajokamarëndihmëneshpejtëdhemëpasekarikthyeratënëKomisariat.

4

Historia

ePalomës

Jeta në Fier, dhe arratisja nëTiranëNëgjendjeshumëtëkeqepërtëfolurdhenënekonezhurmëssëpunimeveqëkryeshinafërKuvendit,Palomanarrëfeujetënesaj,dukenisurngamarrëdhëniamebabain,njeriuneparëabuzivqëkanjohurnëjetë.AielargoingashkolladhenënapërtashiturnëLevantëFierit,teknjërom.Atëherë,Emiljanoishtevetëm6vjeç,dheçmimiitijishte350.000Lekë.Ishtekjoperiudhakurnisijetënelypësit,nënkërcëniminevazhdueshëmtëtutoritdhenëshoqërinëedyfëmijëvetëtjerë.Metaudhëtontenganjëqytetjugornëtjetrin,flintekutazintegjumidhehantekotherebuke.Burriicilibleu,shërbeuedhesieksperiencaepareseksuale.Asokoheishtevetëm11vjeç.Dukemosqenëmëiaftëtëdurojëabuzimetdhedhunën,vendostëarratiset.Këtëebëridukeuhedhurnganjëndërtëse,çkaisollidëmtimenëkokë.NgakymomentjetaetijvazhdonnëTiranë.

TiranaNëmetropol,Emiljanonisijetënenjëfëmijetëpastrehë,patëafërmdhepapërkujdesje.NdërmiqtëeparëishteAnxhela,njëtransgjinor,mepasNikoleta.Përkëtëtëfunditnathotë“Mëkambajtursifëmijënevet,mëkambrojtur,dheijammirënjohëse”.Nukharrontipërmendëdisaherenëpërbisedë.KëtoishinvitetkurEmiljanofilloitëvishetsifemërdhetëbëjëgjithçkapertëfituarbukënegojës;mbledhjekanaçesh,lypjenërrugë,prostitucionetj.NjëmomentlidhimiqësimenjëdjalëngaLushja.Umartuan,dhejetuanbashkëpërtrevjet.Ndërkohë,marrëdhëniaesajmeautoritetetpolicorekaqenëgjithmonëevështirë.Përgjatëviteve,ështëndaluardisaherë,ështëhetuarmeakuzapërvjedhjedhenjëherëkakryerpesëmuajburg.

Emiljano Nuredini është emri i lindjes së Palomës, transgjinorit 24 vjeçar nga

Fieri, i cili prej vitesh jetonnë Tiranë, në shëndet të keqdhepanjë vendstrehim.Kartaeidentitetitkonfirmonemrin,moshëndheseksin(mashkull)ndërsafotografiakonfirmonidentitetingjinor,atëtënjëvajzëmemake‐up,vathëtëmëdhejdheflokëtëgjatë.Ky ishte imazhi i takimit tonemetë,paharruarmavijosjetdhevragatnëçdopjesëtëtrupit.

Utakuamtek lulishtjapranëKuvendit tëShqipërisënë21Gusht, rrethorës14:00,pesë ditë pas ndalimit nga policia dhe dhunës që pasoi. E gjetëm duke pushuarpranënjëpememepartnerinesajprejtrevitesh.NëfillimfolëmmeNikoletëndheAnxhelën,dymikeshat transgjinoredhemëpas i shkuampranë,ndezëmkamerëndhefilluamintervistën.Partneri,tëcilinajoequanbashkëshort,nalavetëm.

NdëreksperiencatmëtëkëqiakujtonatëmeshoqeneKristina,poashtutransgjinor,ecilauvrapamëshirënëShtatortëvitit2009.IshtekohakurKryeministriSaliBerishapromovonteprojektligjinanti‐diskriminimdhehidhteidenëenjëligjipërmartesatmesgjinive,njëperiudhëdebateshtëmëdhanëmediadhenëshoqëri,porqënukidhandonjëzëtëvëçantëtransgjinorëve,madjeefikunjërinprejtyrenjëherëepërgjithmonë.Eksperiencaemësipërme,sishumëtëtjeratëpatreguarangakomunitetitransgjinor,tregonsesijetaetyreështënërrezikdhekërcënimtëpërhershëm.

5

PALOMA Strehim

Palomanukembanmendherënefunditqëkajetuarnënjështëpitëvërtetë.Ndërvite,përpjekjetesajpërtëgjeturstrehimpërvetendhepartnerinesajkanëqenëtëpasuksesshme.

Natregoisesinjëherëpatigjeturnjëdyqantëdjegurngaflakëtpranë“21Dhjetorit”,tëcilinetransformoinënjëdhomëtëbanueshmepërvetendhepartnerin.PoliciaBashkiakenukemendoidyherëtanxirrtenërrugë,përshkaksekishtehyrënëkëtëpronepalejenetëzotit.

Përndryshe,rezidencatesajtëpërhershme,ashtusiepothuajsegjithëtransgjinorëvetëtjerë,kanëqenëdhevazhdojnëtëjenëlulishtetqendroretëTiranës.Aktualisht,ajodhenjëgrupivogëltransgjinorëshjetojnëteklulishtjapranëKuvendittëShqipërisë.Palomanatregoiseadoleshentëdhetërinjtëndryshëmisulmojnëshpesh,sidomosnëoraretevonatënatës.

Shëndeti

NenukdimeshumëpërshëndetinePalomës,pormesiguriqëgjendjaesajnukështëndërmëtëmirat.Ajovetënakonfirmoisengamjekëtkamësuarqënukekajetënshumëtëgjatë.Shpeshhumbetkontrollinevetes,dhekërcënonsedotëvrasëveten.Ndërherëtefunditqëhumbindjenjat,ndodhejnëzyrattona.

Kërkesa

Nuk duket se Paloma është e aftë të kërkojë shumë nga shoqëria apo nga ndokush që mund të ketëmundësitandihmojë.GjithëkëtovitekanëqenëprovëpërmënyrënsesiBashkiaeTiranës, institucionetqendrore,PoliciaeShtetit,mjekëtdheorganizatatendryshme,kanëreaguarndajproblemevetësajdhetëkomunitetittransgjinornëtërësi.

Gjithçkaqëajokërkoinganeishtenjëstrehëesigurt,nëmënyrëqëajodhemiqtëesajtëkenënjëvendkutë qëndrojnë në dimër dhe verë, pa frikën e dëbimit, sulmeve homofobike apo zjarrit. Në 27 Prill, 2011shtëpiakubanoninPalomadhedisaanëtarëtëtjerëtëkomunitetittransgjinor,morriflakë.Shansetjanëqëkytëishtenjëakthomofobik,përtidetyruartransgjinorëttëlargohenngashtëpia.

Përveçkësaj,gjithçkatjetërqëPalomakërkoinganeishteqëajodhetransgjinorëtetjerëtëtrajtohenmerespektdhedinjitet,tëshihensinjerëzdhet’uofrohetndihmapërtëcilënkanënevojë.

Eshoqëruarngapartneridhemikeshatesaj,ndoshtatëvetmitmiqqëkanëjetëPalomanalejoit’ibëjmëfotonqëpatёkëtu,dhenëemrinesajtëkërkojmëqëBashkiaeTiranës,institucionetqeverisëseqëndroredhegjithëorganete tjera tëmarrinmasateduhuradhe t’i ofrojnëPalomësdhegjithë transgjinorëve tëtjerëndihmën,mbështetjendhetrajtiminqëkërkojnë.

Strehim

Shëndeti

Kërkesa

6

VrasjaetransgjinoritKristina

Krimapourrejtje?

NëShtatortëvitit2009,TiranadotëshënontendoshtatëparinkrimurrejtjendajpersonaveLGBTqërezultoimevdekjene38vjeçaritPetritLuçaj,transgjinoritngaElbasani,icilinjihejngatëgjithëmeemrinKristina.SebadinHoxha, asokohe 36 vjeç,meorigjinë ngaPrizreni i Kosovës, kishte dy javëqëndodhej nëTiranë,dheshpeshqëndrontepranëlulishtes“UshtariiPanjohur”.Sipasdëshmivetëtransgjinorëveai ishteparëtëshkonteafër tyredisaherëpërparambrëmjessë19Shtatoritkur ftoiKristinënmepretekstinekryerjessëmarrëdhënieveseksualenëkëmbimtë5eurove.Pakmomentepaskontaktit,Kristina është parë të ecë e gjakosur në fyt duke kërkuar ndihmë. Në gjendje kritike dhe dukehumburgjakajogjetivdekjengjatëkohësqëtransportohejpërtekSpitaliUshtarak.Hetimetepolicisëtregojnësëkosovari indaluarkishteshfaqurshenjatëçregullimitmendor.SipasHoxhës, ai nuk edinte seKristina ishtemashkull dhenëmomentinqë emësoi këtë fakt e humbivetkontrollindheevrau.NgaaiçastmediatdheopinionipubliknukjanëmarrëmëmehistorinëeKristinës.

KRISTINA

Rruga Abdi Toptani

Projektligji Anti-Gay ne Ugande:

Kur urrejtja sanksionohet me ligj... deri ne vdekje

Tridhjetëetetëngapesëdhjetëetreshteteafrikaneidënojnënënjëmënyrëapotjetëraktethomoseksuale.Pornjëvendikontinentittëzikashkaktuarmëshumëskandalseçdovendtjetër.Nëvitin2009,UgandatërhoqivëmendjeneopinionitndërkombëtardhesidomostëorganizataveLGBTmeprojektligjinanti‐gay,injohursi“killthegaysbill”icilipropozonndëshkimemonstruozekundërçdoshtetasiugandianqëpërfshihetnëakteseksualemidistënjëjtitseks.

IpropozuarngaDeputetiiParlamentittëUgandës,DavidBahatinë14Tetor,2009,nësemiratohej,projektligjidotikriminalizonteaktetseksualenëpërmasatëpaimagjinueshmesotpërsotngakomunitetindërkombëtardheOrganizataeKombeveteBashkuara(OKB).Projektligjipropozondëniminmevdekjepërpersonatëarrestuarmëparëpëraktehomoseksuale,përpersonatmestatusHIVPozitivoseAIDSapopëratatëcilëtkryejnëakteseksualemepersonatëtënjëjtitseksapominorenë.Projektligjishkonaqlargsatëpropozojëdënimetëashpraedhepërshtetasugandianëqëjetojnëjashtëvendit,dukekërkuartëdrejtëneekstradimitdhendëshkimittëtyrenëUgandë,sidhepenalitetepërindividë,kompani,organizatamediatikeapoorganizatajo‐fitimprurëseqëmbështesintëdrejtateLGBT‐ve.

PërfattëkeqhomofobiaështëshumëepërhapurnëUgandëdheprojektligjigëzonnjëmbështetjetëgjerë,ngaqeveriadheorganizatatevangjelistetëvendit.Nëfaktprojektligjiepatifillesënngavizitaetreevangjelistëveamerikanëtëcilëtzhvilluannjëpropagandëtëgjerëndajtëkëqiavetëhomoseksualitetit.

Nëanëntjetëropinionipublikndërkombëtardhedisashteteperëndimoreedënuanashpëratëdhekërcëuanmendërprerjeneçdondihmefinanciarendajvenditnërasttëmiratimittëprojektligjit.PjesëeprotestësndërkombëtareubënëshumëorganizataLGBT,atopërtëdrejtatenjeriut,tëdrejtatcivilesidheorganizatashkencoretëcilatkundërshtuanfuqishëmpretendimetdheshpjegimeteprojektligjit.Reagimindërkombëtarekonsideroiprojektligjinsibarbardhetëpapranueshëm.

Tëgjithakëtobënëqëprojektligjitëndryshontedëniminmaksimalngadënimkapitalnëburgimtëpërjetshëm.GjithsesireagimeteashprandërkombëtarebënëqëpresidentiivenditJoeriMusevenitëngrintenjëkomisionqëhetoiimplikacionetekonomikedhepolitikenërasttëmiratimittëkëtijprojektligji.

Pasdebatevetëvazhdueshmepërgjatëgjithëvitit2010,nëMajtëkëtijviti,Parlamentivendositëmosevotojëprojektligjin.Kagjasaqëaitëmerretsërishnëkonsideratëgjatësezonitaktualparlamentar.BesohetqënëUgandëtëjetojnëpërafërisht500.000homoseksualepërkundër31milionbanorëveqëkaigjithëvendi.Aktualisht,homoseksualitetidënohetme14vjetburgimnëUgandë.

8

HistoriaeMathewShepardVrasjaqëndryshoiAmerikën

dhebotën

NësekanjëemërtëlidhurngushtëmeluftënkundërkrimevetëurrejtjesnëSH.B.Adhebotë,aiështëMathewShepard.Ivrarëtragjikishtnatëne12Tetorit1998,studentigay21vjeçarushndërruanësimboltëtëdrejtaveLGBTdhetëçdominoritetikudonëbotë.

Ngjarja,ecilashokoiopinioninpublikamerikandhendërkombëtarkapërprotagonistëdytërinjtëAaronMcKinneydheRussellHenderson,tëcilëttëndikuarngavarësiaedrogësvendosëntëgrabisinbashkëmoshatarinetyreShepard,natëne7Tetorit1998nënjëlokaltëqytetittëtyre.Porgjithçkapërfundoitragjikishtnëmomentinkurdytërinjtë,pasiemorrënShepardmemakinëpërta“përcjellë”nështëpielidhënatëpasnjëgardhi,egrabitën,errahënbarbarishtdhenëfundebraktisën.TetëmbëdhjetëorëmëvonëShepardugjetnëgjendjekomenganjëçiklist.DëmtimetebënëtëpamundurqëmjekëttishpëtoninjetëndheShepardundangajetapesëditëmëvonënëspital.Ditënetijtëfuneralit,njëgrupprotestontekundërhomoseksualëvenënslloganin“Godhatesfags”(Zotiurrenhomoseksualët)ndërkohëqëgrupiimiqvetëShepardrrethoninprotestuesitanti‐gay,tëveshurmekrahëgjigandëengjëjshpërtëlejuarqëfuneralitëbëhejqetësisht.Krimi,dhehetimetqëpasuan,shërbyensinjëshuplakëefortëpërmijëraaktivistënëSHBAdhebotë,tëcilëtpanëtekMathewShepardmotivimineduhurpërtëluftuarnëmbrojtjetëtëdrejtaveLGBT.

GjatëproçesitgjyqësordëshmitëvërtetuanseShepardishtesulmuarpërshkaktëorientimittëtijseksualndërkohëkahipotezasedytërinjtëtëjenëndikuarngavarësiaetyrendajdrogës.Sidoqëtëkenëqenëfaktetaporrethanat,ajoqëmbetetepandryshuarështëvdekjaeSheparddhenatyraekrimittëbërëndajtij,çkasollipropozimepërngritjenenjëligjiqëadresonkrimeteurrjetjesndajpersonaveLGBT.Pasviteshtëtërapuneintensive,nënkujdesineveçantëedhetënënëssëMathewShepard,JudyPeck,ligjiumiratuangaDhomaePërfaqësuesvetëSH.B.Anë29Prill,2009dheubëligjpasfirmosjessësajngaPresidentiBarackObamanë28Tetor2009.PresidentiXhorxhW.BushepatikundërshtuarprojektligjingjatëkohëssëtijnëShtëpinëeBardhë.

AaronMcKinneydheRusselHendersonjanëdënuarmeburgimtëpërjetshëm,patëdrejtëapelimi.Hendersonkakërkuardisaherëfaljepublikepërkriminmizor.Nënjëngaintervistatetijaitha:“MëvjenkeqpërfamiljenShepard.Atakanëvuajturmëshumësekushdo.Ikërkojfaljekombitdhemijëranjerëzveqëundikuanngakjongjarje.Lutemçdoditëqëtëkishamundësitëndryshojatëqëndodhi.”

9

10

Shkollatduhettёndalojnёpёrhapjenemesazhevehomofobikedhetransfobike.

NëshkollatetëgjithëEuropëstërinjLGBTngacmohenpërshkaktëorientimittёtyreseksualdheidentitetitgjinor.Ngacmimihomofobikdhetransfobikështënjërealitetipërditshëmnëjetëneshumënjerëzve.Ështëkohapërtëreaguar,sidomosnëkuadërtëstudimevekombëtaredheraporteve,dukeparalajmëruarsekapasurnjënumërtëlartëtëvetëvrasjevetëpersonaveqëipёrkasinkomunitetitLGBT(lezbike,gay,biseksualëdhetransgjinorë)meshkakkryesorvetminёdherefuziminngarrethifamiljardheaishoqёror.

Shtrirjaekëtijproblemidukettëjetëemadhe.NjëstudimnëBritaninёeMadhekatreguarsenëntëngadhjetëmësuestëshkollavetëmesmeishindëshmitarëtëfëmijëvetëcilëtiunënshtroheshinngacmimevehomofobikenëshkollatetyre.Midismësuesvetëshkollavefilloredyngapesëekishinvëzhguardiçkatëngjashmenëlidhjemefëmijëtnëkëtëfazëshumëtëhershme.Gjithashtustudimetëtillakanëtreguarsefëmijëtnëshkollatfillorepërdorinshprehjehomofobike.Atapërdorinshpeshnjëzhargonnegativ,paekuptuarseçfarëfjaleireferohen.RaportiifunditngaKomisioneripёrtёDrejtateNjeriut:"DiskriminiminëbazëtëorientimitseksualdheidentitetitgjinornëEuropë"përmbanshembujtëshumtësesiinformacioniigabuarnëlidhjemepersonatLGBTështëshpërndarë,nganjëherëedhengavetëshkollat.Kyështënjëproblemseriozdhemundtëkontribuojënëngacmimindhenëforcimineqëndrimevehomofobikedhetransfobike.

LibratshkollorëtëpërdorurapërtëpërhapurparagjykimetOrganizataBotëroreeShëndetësisëehoqiHomoseksualitetinngaklasifikimiNdërkombëtariSëmundjevenëvitin1990.Pavarësishtngakjo,paragjykimetdhekeqkuptimetvazhdojnёtёjenёpjesёeprogamevetёdisashkollaveeuropiane.Verёnevitittёkaluar,nёIshRepublikёnJugosllavetёMaqedonisё,umorvendimipёrtёrishikuarnjёtekstshkolloriciliipёrshkruantehomoseksualёtsi“personameproblemenervoredhepsiqike”menjë"jetëanormale,tëpanatyrshmedhetëdegjeneruarseksuale".NёLituanifёmijёveumёsohejsehomoseksualitetiështënjësëmundjedhesemarëdhënietetënjëjtitseksshkatërrojnëfamiljen.Nëvitin2009KomitetiEuropianitëDrejtaveSocialepërcaktoinjëstandardtërëndësishëmnëshqyrtimineankesëskundërKroacisënëlidhjemepërmbajtjenenjëtekstishkollortëbiologjisëicilipërmbanteinformacionparagjykues.Komitetikonstatoise"disamaterialeedukativetëcilatjanëpërdorurnëprogrameterregulltamësimorejanëtënjëanshëme,diskriminuesedhedegraduese."KroaciakatërhequrtekstinsirezultatigjetjevetëKomitetit,edhepseOJQ‐tënëvendenderaportojnёproblemetëngjashmemetekstetëtjera.

11

"Mosembështetngacmiminhomofobik"DisashteteanëtaretёKёshillittёEuropёskanëmarrëiniciativainkurajuese.NjëplanveprimikombëtarnëNorvegjikasiobjektivashkollatnënivelinfillordhetëmesëmdhekashtuarnjëdimensionLGBTtëlëndëvenëpërmbajtjenezakonshme.NëEstoniprogramikombëtaristudimitofronnjëbazëpërdiskutimembiçështjetëkomunitetitLGBT.UNESCOkafilluarnjëstudimndërkombëtarpërngacmimethomofobikenëinstitucionetarsimore.OJQ‐tëkanëndërmarëfushatatëdomosdoshmekundërngacmimevehomofobiketëtillasiajonёIrlandё,metemёn:"Mosembeshtetngacmiminhomofobik".EkzistonnjënevojëefortëpërtëriparëprogrametdhematerialetmësimorenëtëgjithashtetetanёtaretëKëshillittëEuropës.KjoutheksuaedhenënjëRekomandimtёKomitetittëMinistrave,iKëshillittëEuropësiciliubërithirrjevendeveanëtarepërtësiguruar"nxënësitdhestudentëtmeinformatatenevojshmepërmbrojtje,dhembështetjepërt’imundësuaratyrenjëjetesënëpërputhjemeorientiminetyreseksualdheidentitetingjinor."

DetyrimiishkollavepёrtёmbrojturstudentёtËshtënjëdetyrimpërtëgjithashkollattёmbrojnёstudentёtetyrengangacmimidhepërt’umësuaratyrerespektdhetransparencë.Personelittëshkollavei’uduhetnjëtrajnimiplotënëlidhjemeçështjetejo‐diskriminimit.NjëmjetirëndësishëmnëkëtëdrejtimmundtëjetënjëpaketëtrajnimimbireduktiminedhunësnëshkollaiKëshillittëEuropës.Krijuesitepolitikavedhemenaxhimittëshkollësduhettëjapinmbështetjetëfortëpërmësuesit,nëmënyrëqëatatëkenëmjetedheburimepërtëkrijuarnjëmjedistëshëndetshëmdhegjithëpërfshirësnëshkolladheklasa.ThomasHammarbergKomisionerpёrtёDrejtateNjeriutnёKёshillineEuropёs

Linku:FaqjaetematikeeKomisioneritpërtëdrejtatenjeriuttëpersonavetekomunitetitLGBT(lesbike,gay,biseksualëdhetransgjinorë)

DёshmibulizmingaGrupiRinorPINKVajzatdhedjemtёegrupitrinorLGBTnёAmbasadёnPINKpranuantёndajnёmeneeksperiencatetyrengashkolla8‐vjeçaredheajoemesme.Kurimblodhёmtёgjithadёshmitёvumёresedjemtёekanёndjermёshumёdhunёnapobulizminndёrsavajzatpothuajsenukekanёpёrjetuarfare.Nukjemitёsigurtsesaafёrrealitetitjanёdёshmitёqёdolexonimёposhtё,porsidoqёtёjetёrezultatetjanёshumёinteresante.DuketseshkollateTiranёsjanё“mёpaktёprekura“ngahomofobiadhebulizmikrahasuarmerrethet.OsekashumёgjasaqёnёshkollateTiranёstёketёpaturmёshumё“tёndryshёm“mestёbarabartёvesesanёpёrshkollateqytetevemёtёvogla.Padyshimqёkurlexonsamёposhtё,kemidёshirёtёbёjmёnjёgjёdhevetёmnjёgjё:t’jukёrkojmёtёgjithёatyrevajzavedhedjemvengarrethetendryshmeqёjanёviktimatёbulizmitdhedhunёspsikologjikeapofiziketёnashkruajnё,kontaktojnёdhendajnёmenehistoritёetyre.Nejemikёtupёrt’unjohurmeju,pёrt’juofruarmbёshtetjentonёdhepёrtubёrёshokёtdheshoqettuaja.GrupiRinoriPINKjupret,ndёrkohёqёlexojmёdёshmitёetyre.

12

DёshmibulizmingaGrupiRinorPINK

“Tekshkollatkukammёsuarune‚DёshmorёteLirisёdhePetroNiniLuarasikapasurnjёfrymёmёndjehapur.Seciliёshtёrespektuarpёratёqёishtedhedёshirontetёbёnte.Mundёsiaeshkollimitmёkanёbёrёtёndihemmirёdhetёeleminojatotabuqёekzistoninbrendamurevetёzonavetёmiagri“.AnxhiPeza

Nёshkollёntimeviktimatebulizmitishinnxёnёsitqёvisheshinmёkeqqёishteishёmtuaroseipisёt.Nёkёtorasteatanuktrajtoheshinmirё,nukshiheshinmesytёmirё,nukmbaheshinnёshoqёridhekurpёrpiqejtёmёsonteprapёpёrtёnukkishteshumёkonsideratё.Kjovlentesipёrvajzatashtuedhepёrdjemtё.M,femёrTiranё

Gjatёkohёssёshkollёs8‐vjeçarediskriminimikaqenёshumёimadh,pёrarsyeseedhetiparetikishamёfemёrore,zёrinehollёetj.Ofendimetkanёqenёngamёtёndryshmetsidomossepserrijagjithmonёmevajzatdhenёshtёpikishadymotra.Kёshtuedheishamёsuarmesjelljetfemёrore.Mbajmendqёdikurngaklasae4‐rtosee5‐tёkurshkovanjёherёnёtualetmeshokёteklasёs,atamёthanёsetualetiigocavendodhejmёposhtё.Pushiminemadhqёndrojagjithmonёmevajzatmbasesepseshokёtekishinpёrofendimtёrrininmemua.Njёrasttjetёrishtekurvuranjёvathnёveshdheudetyrovataheqbrendaditёssepsejamrrahurmeshokёteklasёs.Sharjettёtipitpederast,femёr,shkonёshtёpi,rrimegocaishintёshpeshta.PornёgjimnazemorasituatёnnёdorёpasikuptovavetvetendhetёgjithёrrininrrethmejesepseflisjamёshumёdhenukkishaturpqёishaGAY.D.M,mashkull,19vjeç,Tiranё

UnёekambёrёshkollёnpranёLiceutArtistikJordanMisjadheatynukkapaturparagjykime,sepsenёnjёfarёmёnyrengjasojamevajzatetjera.O.K,Femёr,Tiranё

Nёshkollёntime,SamiFrashёri,bulizminukkaqenёshumёishfaqur,ёshtёndjerёmёshumёmesnxёnёsvetёcilёtmbёshtetjetёvetmekishinrrethinshoqёror.Nёrastetqёneikemibёrёpublikeparashkollёs,drejtoritapomёsuesveevetmjagjёkaqenёinformimiapopresionipёrngelje.A.DH,fёmёr,Tiranё

Qёnёfilloreekamvuajturbulizmin,pradhunёnedjemvendajmeje.Ishaidedikuarshumёndajmёsimevedheindiferentndajveprimtarivetёdjemvetёshkollёs.Çdoditёshkojanёshkollёmefrikёnjosepsedoishaivetmiqёdongrihejnёdёrrasёtёzezёporsepsedjemtёmengacmonin,mёquaninpederast,frosho,femёretj,ngaqёishandryshengaata,iveçantё.MёshumёkamvuajturngamёsuesjaeanglishtesD,ecilamёflistemekunjaditёnkurKlodiiBigBrotherudeklarua.Njёditёdisadjem,rreth14,mёrrethuannёklasё,mёrrahёndukemёbёrёlojёneshkrepsesmёtёshkurtёr.Njёditёtjetёr,mёhodhёnspermёnenjёdjalinёflokё.M,djalё,20vjeç,Vlorё

13

E Hëna/ Monday

Çdo të Hënë në faqen zyrtare të AMBASADËS PINK organizohet “Chat në PINK” ku do bisedojmë për çështje që përfshijnë dhe shqetësojnë komunitetin LGBT. Vizitoni: www.pinkembassy.al/ .

Every Monday at the official website of PINK EMBASSY is organized “Chat in PINK” where we will discuss about matters and concerns of the LGBT community. Write us at www.pinkembassy.al/

E Martë/Tuesday

Çdo të Martë në Ambasadën PINK organizohet “Një kafe në PINK” me ambasadoren Bela. Me një filxhan kafe përpara mblidhemi mes miqsh për të kaluar një pasdite të këndëshme. Të gjithë miqtë e PINK janë të mirëpritur.

Every Tuesday at PINK EMBASSY is the event “Coffee in PINK” with ambassador Bela. With a good cop of coffee we get together with friends to have an enjoyable afternoon. All friends of PINK are welcomed to join us!

E Enjte/Thursday

Çdo të enjte në AMBASADËN PINK organizohet “Grupi Rinor PINK”, i krijuar me të rinjtë e komunitetit LGBT për të rinjtë. Ejani nëse jeni një i/e re që dëshiron të angazhohet me komunitetin.

Every Thursday at PINK EMBASSY is the event “PINK Youth Group” created form the community for the community. Please come by if you are a young boy/girl and want to get dynamic for the community.

E Premte/Friday

Çdo të premte në AMBASADËN PINK organizohet “Nata e Filmit” me ambasadorin Altin. Shfaqet një film që trajton tema të komuniteit LGBT i shoqëruar me një gotë verë dhe kokoshka. Sillni dëshirën për argëtim dhe vetveten.

Every Friday at PINK EMBASSY is the event “Movie Night in PINK” with ambassador Altin. It is screened a movie concerning the LGBT community accompanied with a glass of wine and pop-corns. Bring your entertainment appetite and yourself.

14

"Needimësesjelljaështënjëfenomensocialimësuardheiedukuarndërsandjenjatlindinbashkëmenjeriundhenenukzgjedhimdotsecilatndjenjaduhenpasurnëshpirtdhemendjedhecilatjo"

ZotiHazizaj,jeniAmbasadoriiParëiAmbasadësPINK.Nëraportinpër2010‐2011kamjaftshkeljetëtëdrejtavetëkomunitetitLGBT,edhepseekzistonligjikundërdiskriminimit.Përsendodhkjo?

LigjikundërDiskriminimitështëmiratuarnëShkurttëvitit2010,dhenjëligjirikërkonkohëqëtëzbatohet.Aidokohënetijqëtështrojërrugën,kunjerëzitethjeshtëdheinstitucionetdotëndërtojnëpraktikëneankesave,tëpunëssëzbatimittëtijdhembitëgjithatëeleminimittëdiskriminimit.Nëkëtëaspektmundtëthuhetqëperiudha2010‐2011ështënjëkohëqëpërkonmengritjeneinstitucioneveemekanizmavetërinjpëreleminiminediskriminimit,ndërgjegjësimitdhetrajnimittëinstitucionevepublikepërzbatiminekëtijligjitërëndësishëm,pajisjeneshoqërisëcivilememjetepërankimiminerastevedhembitëgjitha,ndërgjegjësiminepublikuttëgjerëpërrespektiminndërtëtjeratëkomunitetitLGBT,qëpërmëshumëse50vjetkajetuarnënfrikëneburgosjes,përjashtimit,denigrimitdhedhunës,vetëmsepsedashurojnëgjininëenjëjtëmeta.

Nësebotaqëngaviti1968enëvijim

kanisurtëndryshojëdhetëpërmirësojësjelljendherespektiminetëdrejtavetëçdopersoniLGBT,në

Shqipërikjonisivetëmnëvitin2010.Sigurishtqënenukdotënaduhen42vjetqëtërespektojmëtëdrejtate

njeriut,porkaendeshumëpërtëbërënëdrejtimtëndryshimittëperceptimitshoqërorqëtëduashnjë

njeritëgjinisësënjëjtëështëegabuar.Sipasmendimittimtëdashuroshasnjëherënukështëe

gabuar,porështëjohumanetëbështëkundërtën.

Nëshumicënerastevenëkëtëraport

vihenreshkeljetndajkomunitetittransgjinor.Pokomunitetetëtjeranukkanëpësuardhunëapo

diskriminim?

KavetëmnjëkomunitetqëështëaiLGBT(lezbike,gay,biseksualdhe

transeksual).Brendakëtijspektritëgjerëtëkomunitetitgjensigurisht

grupeqëpërshkaktërrethanavejetësore,përkatësisësëtyre,pamjesdheorganizimittëjetësjanëshumë

herëmëtërrezikuarqëtëdhunohendhediskriminohennëçdomomenttëditësetënatëssësaanëtarëtetjerëtëkomunitetit.

Komunitetiivogëlitransgjinorëve

nëShqipërijetonthuajseigjithiibraktisurnërrugë,dukeprostituuar,lypurefjeturpërjashta.Atajanëtë

lënënëmestëkatërrrugëvengafamiljetetyre,pasinukmundtëpranojnëqëdjaliityretëndjehetse

ështëvajzë.Atajanëtëpërjashtuarngashoqëria,ecilaendenukarrintakuptojësetransgjinorëtjanëdjem

apovajzanëparaqitje,porngabrendatyreatakanënjëidentitetgjinortëkundërt.Atajanëtërësisht

tëharruarngashtetiityre,iciinukuofronasmbrojtje,asstrehimassiguri.Përmëtepërrastiifunditi

Palomës,tregoiseshtetinëdisarasteidhunonnëmënyrëçnjerëzorevetëmsepseatajanëtransgjinorë.

Tëgjendurpërballëkësajsituateekstremetëshkeljessëtëdrejtavetëtyreindividualeështëe

kuptueshmeqëkomunitetitransgjinorkashumëherëmëtepër

ankesatëparaqiturapranëAmbasadësPINKsesapersonatlezbike,gayapobi.

IntervistëmeAltinHazizajAmbasadoriParëiAmbasadësPINKpërGazetënShqiptare!

15

ALTIN HAZIZAJ

Ngaanatjetërpersonatbi,gayapolezbikejanëshumëmëtëintegruarnëshoqërinëshqiptaresesatransgjinorët.Tëjeshgay,biapolezbikenukdotëthotëqëjeindryshëmngapjesatjetëreshoqërisënëaftësi,identitet,inteligjencë,moral,botëkuptimaposjellje.Përkëtëshkakndërveprimiikomunitetitmepjesënmaxhoritaretëshoqërisëështëmëilehtëdhemëpakpërjashtues,përaqkohësapjesatjetërnukedipërorientiminseksualtëtyre.Porkjonukdotëthotëqënukkaprobleme.QëprejhapjessëAmbasadësPINK,dukeqenënëkontakttëvazhdueshëmmedjemdhevajzatëkomunitetit,kamkuptuarqëdramamëemadheetyrekatëbëjëmefamiljenetyre.Kashumëfamilje,qëkuremarrinvesh,mendojnëseështëeturpshmedheepapranueshmepërfëmijëtetyreqëtëthonësejanëgay,biapolezbikepasiataedinëmirëqënëkëto50vjetpersonatLGBTjanëpërndjekur,vrarëedhunuardheatanukduanqëfëmijëtetyretëkalojnëkëtovuajtje.Psedotëduhetqëatatëvuanin?KjoështëarsyejaqëpjesamëemadheepersonaveLGBTnukflasinkurrëpërorientiminetyreseksual,porembajnëatëtëfshehtëpërshumicënenjerëzvedhevetëmmiqtëemikeshatetyreedinëpërta.Nëkëtëaspektimbetetshoqërisëtëtregojëseështëehapurtëpranojëdherespektojëdiversitetineqeniesnjerëzore.Tëjeshgay,biapolezbikenukështëzgjedhje,pranukështësitëthuash:Ahsotuzgjovangagjumidhendjehemheteroseksualdhenesëruçovahomoseksual.EdhenëraportinefundittëKomisioneritpërtëDrejtateNjeriuttëKëshillittëEuropësshpjegohetshumëqartëse“Orientimiseksualireferohetkapacitetittëçdopersonipërtëshprehurndjenjatetij/sajemocionale,tëdashurisëdhetërheqjesseksualepërindividëtegjinisësëkundërt,tëtënjëjtësgjiniapopërtëdyjagjinitë.”

Nëraportpërmendetvetëmnjërastpërballjemepolitikanëtdheqëndrimiityre.Akapasurrastetëtjera,qëndoshtajopublikisht

politikanëttëkenëfyerkëtëkomunitetnëShqipëridhecilatjanëato?Nëfaktkapaturdyraste,pormekaliminekohësunëmendojqëedheParlamentikanisurtëkuptojësetëpërgatisëshetëmiratoshnukdotë

thotëqënukkepërdetyrët’izbatoshato.Unëmendojsepolitikanëtduhettëjenëudhëheqësitebarazisëdhetërespektittëtëdrejtavetënjeriutpërtëgjithëqytetarëtshqiptarë.Kammarrëveshsëfundmise

kurdisaanëtarëtëkryesisësëPartisëSocialistedoninqëtështoninnëprograminezgjedhjevevendoreedheçështjeterespektimittëLGBT,kapaturnjëalarmimtëanëtarëvetëtjerëtëpartisëderinëkufijtëe

qesharakes,mekërcenimetëtipit“ounënëpartioçështjaLGBT”.NëpartinëDemokratikenukditëketëpasurndonjëherëndonjëdiskutim

përkëtëçështje,praështënjësojsikurajotëmosekzistojë.Këtukauzatemëdhatëtëdrejtavetënjeriutpersonalizohenderinëatëmasësapolitikanëttanëebëjnëvetenqesharakëpërparaqytetarëvetëtyre,por

edhepërparabotës.NganjëraanëatathonësepunojnëpërShqipërinëecivilizuardhengaanatjetërnukkanëciviliziminenevojshëmpërtipranuarnjerëzitashtusiçjanë.Nisuredhengazgjedhjetefunditlokale

nëTiranë,nësenjëraapotjetrapartidokishinpaturnjëprogrammëspecifikpërmbështetjenekomunitetitLGBT,graveapotërinjve,mendojsediferencanëvotanukdokishteqenë80apo90pormembi

10‐20përqinddiferencë.Politikanëtshqiptarëkanëshumëpërtëmësuarngapolitikanëteuropianë,nësenjëditëduamjotëjemifizikishtpormendërishtdheshpirtërishteuropianë.

Pseekemikaqtëvështirëqëtëpranojmënjëkomunitettëtillë,ndërkohëqëhistoriajonëinjehkëtoraste,josikomunitet,porsiindividë,madjetëlartësuaredhenëletërsinëehershme?Historia,letërsiaporedheshumëshkencadhembitëgjithajetajonëështëendërtuarmbitëqenurittëndryshëm.Njëpjesëemadheefilozofëvegrekëqëneimesojmënëshkollakanëjetuarhaptazisihomoseksualë.Njënumërpokaqimadhimbretërveeperandorëvegrekëdheromakëkanëqenëpublikishttëdashuruarapokanëjetuarmetëdashuritetyre.PerandoriHadrian,njëndërperandorëtmëtëfamshëmtëRomëssëlashtë,përndertëdashurisësëtijpërnjëmashkull,ndërtoipërtënjëqytettëtërënëGreqi.Historitësublimetëdashurisëasnjëherës’kanëmunguares’dotëmungojnë.NëseflasimpërShqipërinëedhenekemihistorinëtonënëkëtëdrejtim.Kapaturekapolitikanë,artistë,këngëtarë,balerinë,shkrimtarëenjerëztëthjeshtëetënderuarqëkanëpreferuartëjetojnënëheshtjepërseksualitetinetyre,sepsekanëmenduarsepotëthonëqëjanëgayapolezbike,nukdotëgjykohenpërpunënapokrijiminetyre,porpëratëqëbëjnënëkrevat.

16

Qenianjëvendivogëldhemeplottabunëlidhjemeseksineseksualitetinnabënmë

tëmbylluremospranuessinjerëz.Historiajonësikombështëhistoriaenjëmbijeteseqindra‐vjeçaredhekjokujtesë

historikeebënshpeshtëvështirëdiskutiminrrethtëdrejtaveseksuale,qëpërnjëpjesëtënjerëzvejanëtëdrejta

bazëepërdisatëtjerëpërshkaktëkonceptittëgabuardukensitëdrejtaluksi.Sidoqoftëmendojsekaedhe

eksperiencapozitiveqëduhenpërshëndetur.RastiiKloditdhe

mbështetjaqëtregoifamiljaetijpërtë,përmuaduhettëshërbejësinjëinkurajimpërtëgjithëdjemëdhevajzatqëduantu

flasinhaptazifamiljevedhemiqvepërorientiminetyreseksualapoidentitetingjinor.

Amendoni se ndërgjegjësimi i qytetarëvenuk është ai i duhuri për të pranuar këtëkomunitetapokjovjen se shqiptarët janë

shumëbesimtarëteZoti?

EparaunënukmendojseneshqiptarëtjemishumëbesimtarëtekZoti.Ështëivetmivendqëikakënduarvetesmefjalët“Fejaeshqiptaritështëshqiptaria”!Sëdytifejadheseksualitetinukekundërshtojnënjëra‐tjetrën,përkundrazishkojnëkrahpërkrah.Feja,sinjëfenomensocial,kulturordhepolitikepranonqeniennjerëzoreashtusiçështëdukekërkuartëpërmirësojësjelljenenjeriut.Needimësesjelljaështënjefenomensocialimësuardheedukuarndërsandjenjatlindinbashkëmenjeriundhenenukzgjedhimdotsecilatndjenjaduhenpasurnëshpirtdhemendjedhecilatjo.Siçethashëmësipër,historiajonëerespektitpërtëdrejtatenjeriutnisshumëvonë,ndajnaduhenendedisaviteqënetëpërmirësojmësjelljentonëdhetëmësojmësjelljetëreja,tëcilatrrënjosintekçdonjerirespektinpërtëdrejtategjithësecilit.Nësenjerëzitjanëmjaftueshëmmendjehapurdhesyhapurdoshohinsebotaështëmëebukur

kurështëendryshme.Efunditqëduatëpërmendkëtuështëfaktisenjerëzitqëjanënëpaqemeseksualitetinetyrenukkanëproblememe

orientiminseksualtëpersonavetëtjerë,përkundrazierespektojnëkëtëtëdrejtë,sepseshoqërianukmundtëketëdystandartepërorientiminseksualatëtëpranimittënjërës,porjotëtëtjerëve.

HistoriakatreguarsenjerëzitmëfanatikëdhemëkundërpersonaveLGBTkanëqenëvetëhomoseksualëdhelezbike,porqëasnjëherës’kanëgjeturforcënt’iapranojnëveteskëtëfaktejomëfamiljesapo

tëdashurvetëtyre.

Kykomuniteteshkeltëdrejtënbazëqoftëfetareaposhoqërorepërkrijiminenjëfamiljejembibazatëshëndosha?

Sipastëgjithaligjevekombëtareapondërkombëtareqëunëkamlexuar,qoftëedhetëBiblësapodoktrinavetëfevetëtjera,unënukdi

tëjetëshkruardikuqënjëedrejtëbazëtëzbatohetndryshepërdypersonatëndryshëm.Kjodotëishtenjësojsitëpranonimseunëgëzojtëdrejtëneshprehjesedikushtjetërjo.Aposetisigruagëzonmëpak

tëdrejtaseunë!Tëgjithënjerëzitlindintëbarabartënëdinjitetdhetëdrejta.Kjodotëthotëseunëgëzojnjëtëdrejtëdhegjitëtëtjerëtkanëdetyrëtarespektojnëatë.Dihetbotërishtseështëshumicaajoqëka

tendencëtëshkelëtëdrejtatepakicës,dhejoekundërta.Seciliprejneshgëzontëdrejtëntërritetnënjëfamilje,tëmartohetdhetëkrijojëfamiljenesaj/tij.Edrejtaekrijimittëfamiljesështënjëedrejtë

natyrorendajajonukmundt’ijepetapohiqetnjeriut,pasikalindurbashkëmetë.NëkëtëaspektunëkamkënaqësinëtëndajmejufaktinseAmbasadaPINKështëdukepërgatiturtashmënjëPadipërshpalljen

tëpavlefshmetëtëgjithanenevenëKodineFamiljesqëbienndeshmetëdrejtënbazëtëçdonjeriupërtëkrijuarfamiljenetij,siçshprehetedhenëKushtetutëneRepublikëssëShqipërisë.Neni53iKushtetutës

thotë:“Kushdokatëdrejtëtëmartohetdhetëketëfamilje.”Kjoedrejtëkushtetuesenukmundtimohoetaskujtndajajoduhettëgjejënjëzbatimnëlinjëhierarkikenëtëgjithëlegjislacioninshqiptar,duke

filluarngaKodiiFamiljesenëvijim.

Nëvendetetjera,sigurishtmekulturëtjetër,kanjëvetëdijetjetër,saedhepolitikanët,drejtuesiteshtetit,pranojnëpublikishtqëipërkasin

njëorientimitjetërseksual.Mendonisenësehidhetkyhapiparëpublikisht,njerëzitdoekenëmëtëlehtëtipranojnësikomunitet.

Padiskutim.PararrethdyjavëshishaiftuarmeKomisionerenkundër

Diskriminimit,ngaQeveriaeMalittëZidhenjëorganizatëqëpunonpërtëdrejtatekomunitetitLGBTpërtëmarrëpjesënënjëkonferencëndërkombëtareqëvetëQeveriaePodgoricëseorganizontenë

mbështetjetëkomunitetit.MëkabërëpërshtypjeZv.Kryeministrimalazezicili,ashtusiçduhettëflasëlideriivërtetëinjëvendi,pranoipublikishtperceptiminegabuarqëvendiitijkishtepaturndaj

17

komunitetitdhepremtoiseajoperiudhëkishtemarrëfundnjëherëemirë.UnëmendojseqytetarëteMalittëZiduhettëndjehenkrenarëpërpolitikanëtetyre,pasiatakanëkurajonqëjovetëmtëpranojnëgabimetetyre,poredhetijapinshoqërisëdheqytetarëvenjëvizionpërtëardhmenkuataduantëecinsëbashku.NëShqipërikjonukndodhpasipolitikanëpërgjithësiështëhomophobe.Ajoështëngriturmbikonceptinegabuartëshfrytëzimittënjerëzvedhejotërespektimittëtëdrejtavetëtyre.ËshtëironikeqëpolitikanëngaShqipëria,qëshprehenkundërkomunitetitnukduantëhumbasinmundësinëpërtëbërënjëfotomepolitikanëtërëndësishëmeuropianëqëjanëhaptazigayapolezbike.SotnëEuropëkanjënumërtëkonsiderueshëmkryeministrash,zv.kryeministrash,deputetëekryetarëtëbashkivetëmëdhaqëjanëtënjohurpublikishitsigaydheqytetarëtivotojnëpërpunënqëatabëjnëdhejopërtëdashurin/ënqëatambajnënëkrah.UnëkamshpresëqëdeputetëterinjnëKuvenddotëbëjnëdiferencënpëravanciminekomunitetit.Nëkëtëkuadërpadiskutimqësamëshumënjerëzpublikëdhetësuksesshëmnëjetënetyretëpranojnëpublikishtqëjanëgay,bi,lezbikeapotransgjinorë,aqmëelehtëështëpranimiianëtarëvetëtjerëtëkomunitetitnëjetënepërditshme.

ALTIN HAZIZAJ

AkashumëngakomunitetiLGBTqëkërkojnëtë

largohenjashtë,pratëkërkojnëstrehimdikukujetaetyreështëmëelehtë?

Kyështënjëshqetësimidrejtë.Njëpjesëedjemvedhe

evajzaveqëvininnëPINK,meheqjenevizavejanëlarguarpërnëItali,Spanjë,Hollandëapoedhevendetëtjera.Diferencanëtrajtimindherespektinpërtëdrejtat

enjeriutbënqësecilinganetakuptojësekeminjëjetëdheatëduamtajetojmëtëlirë,tëqetëdhetërespektuarnëdinjitetintonë.Porngaanatjetërkjo

dërgonsinjaletmëtëgabuaratekshoqëriajonëkëtudhepadiskutimedhenëEuropë,pasivazhdont’iportretizojëshqiptarëtsinjerëzqëedhepas20vjetësh

tranzicionnëdemokraciendenukkanëmësuarsesitërespektojnënjëri‐tjetrin,ataqëjanëtëndryshëm,gra,burra,fëmijëatëmoshuar.Nësenenukarrijmëtë

ndërtojmënjëmarrëdhënietëdrejtëdhetëbarabartëmidisgjithëqytetarëvetëkëtijvendi,atëherëdotëjetëevështirëqënetëpërparojmëqytetërimintonë

modestdhepërmëtepërdotëvazhdojmëtëmbetemisideljaezezë,dukeprodhuarvetëmkriza,prapambetjedheprobleme.Kombeteqytetëruaradhetëzhvilluara

kanëkohëqëikanëeleminuartëgjithakëtoformadiskriminimidhepërjashtimindajunënukkamarsyetë

mendojapotëbesojseneshqiptarëtnukduamtëarrijmëtënjëjtëngjë:liri‐barazi‐vëllazëri.

Progres‐raportiiKomisionitEuropiandhekomunitetiLGBTnёShqipёri

Samёposhtёёshtёsegmentiishkёputurngaprogres‐raportiiKomisionitEuropianpёrShqipёrinё,dёrguarParlamentitEuropiandheKёshillit.Kyprogres‐raportçoinёrefuziminpёrherёtёdytёtёmarrjessёstatusitKandidatpёrAssocimnёBashkiminEuropianngaShqipёria.

NjёditёpasbёrjespubliketёkёtijraportingaKomisioniEuropian,aiiuprezantuandёrtёtjeraedheshoqёrisёcivilenёShqipёri.Ndёrtёtjera,pёrfaqёsuesiteKomisionitfalenderuanshoqёrinёcivilepёrpunёnebёrёnёfunksionedhetёintegrimit,dheikёrkuanasajtёjetёedhemёaktivenёmbrojtjeneinteresavetёqytetarёveshqiptarёpёrparashtetit.

Nёkёtёkuadёr,nepopublikojmёatёsegmenttёprogres‐raportiticilikatёbёjёmetёdrejtatenjeriutdhembrojtjeneminoriteteveemёkonkretishttёminoriteteveseksualengaanaeqeverisёshqiptaredheinstitucionevenёvend.

18

Shkёputurngaprogres‐raporti:“Organizatat jofitimprurëseqëpunojnëme komunitetin LGBT në Shqipëri janë forcuar gjatë vitit të fundit. NëKorrik2010MinistriaePunës,ÇështjeveSocialedheShansevetëBarabartaorganizoi një event publik mbi mbrojtjen e të drejtave të njeriut nëShqipëri. Gjithsesi rritja e prezencës së komunitetit nuk ka shkaktuarndonjë përmirësim të konsiderrueshëm në pranimin e përgjithshëm tëpersonave LGBT dhe këto persona vazhdojnë të vuajnë nga diskriminimidhemargjinalizimi. Janë raportuar raste të ndryshme dhune dhe trajtiminegativndajkomunitetit transgjinor.Homofobiavazhdontë jetëshumëepërhapurdukepërfshirëdhepersonatqëofrojnëshërbimepublike.”

Progres‐raportiiKomisionitEuropiandhekomunitetiLGBTnёShqipёri

Tel/Fax +355 4 2265741 www.pinkembassy.al info@pinkembassy.al

Për më shumë informacion kontaktoni në:

PINK EMBASSY/LGBT PRO SHQIPËRI