19

116_zernola4froga1s.ppt

  • Upload
    binovo

  • View
    283

  • Download
    2

Embed Size (px)

Citation preview

Page 2: 116_zernola4froga1s.ppt

Onddoak Landare-erreinuan egon ziren denbora luzez ; onddoen zelulek orma zelularra baitute , landareenak bezala . Gaur egun , ordea , beste erreinu batean sailkatzen dira honako arrazoi hauengatik :

Landaren ez bezala , organismo heterotrofoak dira : ez dira gai materia organiko propioa fabrikatzeko , eta beraz , ingurunetik hartu beharra daukate .

Haien zelulen horma zelularra kitinaz osatuta dago landareena berriz zelulosaz . Eboluzio prozesuan onddoak animalietatik gertuago daude landareetatik baino.

Page 3: 116_zernola4froga1s.ppt

A ze nolako artistak ditugun hemen!

Page 4: 116_zernola4froga1s.ppt

Ummm…

ogia probatzeko irrikaz nago

Page 5: 116_zernola4froga1s.ppt

Asko falta zaizue?

Gose naiz!

Page 6: 116_zernola4froga1s.ppt

Zelako forma ederra hartzen ari den!!! Baina,azazkalak zuriz margotuta geratzen zaizkigu.

Page 7: 116_zernola4froga1s.ppt

Zelako ederra egin didaten!

Gosea pizteko modukoa naiz!

Page 8: 116_zernola4froga1s.ppt

Aupa talde!Ze,gosez? Ba oraindiklabean sartzea faltazaizue.

Laister ikusiko dugu azken emaitza!

Page 9: 116_zernola4froga1s.ppt

OGIA LEGAMIRIK GABE OGIA LEGAMIAREKIN

Ogia legamirik gabe ez da puzten eta Ogia legamiarekin asko puztu da, eta gainera askoz ere gogorragoa da eta ez dago hain barrutrik askoz ere bigunegoa da. Zaporea xigortua beste ogia bezala. Askoz elastikoa da gozoagoa du nahiz eta pixka bat xigortuta izan. eta dentsoagoa.

Page 10: 116_zernola4froga1s.ppt

1.Zer dira antibiotikoak?Antibiotikoa (grezierako anti, 'kontra', eta bios, 'bizitza') Organismo kutsatzaileen hazkundea ezabatu edo eragozteko erabiltzen den edozein konposaketa kimiko da. Antibiotikoek aukerazko toxikotasuna daukate, hau da, bere ekintza toxikoa handiagoa da organismo erasotzaileentzat egoitza ematen dietenentzat baino.

2.Zer lotura dute onddoek eta antibiotikoek?Minbizia tratatzeko eta sistema inmunitarioa ahultzeko erabiltzen diren substantziak ekoizten dituzte biek.

3.Nork aurkitu zituen lehenengoz? Eta, nola? 1928an Alexander Fleming-ek. Penicillium notatum lizunetik atera zuen lehen antibiotikoa, bakterioek sortutako gaixotasun infekziosoak tratatzeko erabiltzen dena.

4.Ziur naiz behin baino gehiagotan entzun duzuela antibiotikoek ez dutela balio gaixotasun guztiekin sendatzeko, adibidez, gripea sendatzeko. Zergatik?Ostalari bati eraso egiten diotenean, haren zeluletan aldaketak eragiten dituzte, eta zelulak beren mesedetan lanean jartzen dituzte. Nolabait, zelulek ahaztu egiten dute berezko lana zein duten, eta birusen osagaiak ekoizten hasten dira. Ostalaritik ateratzen direnean, berriz, egoera bizigabe batera iragaten dira. Estalkiaren barruan geneak babestuta daude, eta denbora luzea eman dezakete horrela, hurrengo ostalariari eraso noiz egingo zain.

Page 11: 116_zernola4froga1s.ppt

Izenak: Boletus edulis, Amanita muscaria, Morchella esculenta, Cantherellus cibarius, Lycoperdon perlatum, Russula virescens, Craterellus cornucopioides, Clathrus ruber.

Boletus edulis

Jangarria da .

Perretxiko hau basoetan aurkitu dezakezu, zuhaitz pinudietan.

Morchella vulgaris

Perretxiko hau jangarria eta oso preziatua da eta sikaturik gorde daiteke eta gero berriro hidrataturik jan.

Rusula virescens

Russula guztien artean jateko hoberena da.

Cantharellus cibarius

Oso ona da. Jangarri bikainakoaZapore geza eta usain atsegina du.

Amanita muscariaBere dastamena, baita bere usaina ere, ez Bere dastamena, baita bere usaina ere, ez dira bereziki oso biziak.dira bereziki oso biziak.

Egiazko presentatzen du gradu toxikoak Egiazko presentatzen du gradu toxikoak gorputz guztiangorputz guztian

Clathrus ruber

Jangarria da Hasieran, 5 cm-ko diametroko arrautz bat agertzen da. Behin garatuta arrautza apurtu eta kolore gorriko eginda onddo bat agertzen da. Basoetan, larretan eta deskonpozizioan dauden sustraien inguruan aurkitu daitezke

Craterellus cornucopioides:

Ez du jateko itxura onik baina jangarria da.

Perretxiko hau berantiarra da,udazkenean ateratzen baita.

Lycoperdon perlatun

Gaztea denean, gleba zuria duen bitartean, jangarria da.

Euskal Herriko astaputzik ezagunena da.

Page 12: 116_zernola4froga1s.ppt

Cantharellus Cibarius

Oso ona da. Jangarri bikainakoaZapore geza eta usain atsegina du.

Zizahoria (Cantharellus cibarius) Cantharellaceae familiako kolorazio aldagarriko perretxikoa da. Sarritan horia ñabardura gorrixkekin. Abrikot lehorraren usainarekin, jateko bikaina eta hedatua da. Kapela erdiko sakonunearekin eta ertza izurtua; bere himenioan orri dekurrente eta lodiak.

Page 13: 116_zernola4froga1s.ppt

Rusula Virescens

Russula guztien artean jateko hoberena da.Urteko edozein sasoi -uda eta negua ez hainbeste- egokia da perretxikotan egiteko, baina udazkena -udaberria ere bai- ei da gustukoena zaletasun hori dutenendako. Udazkena ate-joka dator, hemen izango da datorren asterako. Zuhaitzek hostoak galduko dituzte, gaztainadiak bete-bete eginda egongo dira, mendiak kolore-metamorfosia osatuko du, berdeetatik gorrixketara; basoak, berriz, perretxiko-biltzailez beteko dira.

Page 14: 116_zernola4froga1s.ppt

Morchella Esculenta

Perretxiko hau jangarria eta oso preziatua da eta sikaturik gorde daiteke eta gero berriro hidrataturik jan.

Morchela esculenta: Bere txanoaren forma globosoa izan oi da konikoa edo puntaz amaitzen dena, zelda irregularrak kostilengatik separatuta. Espezie batzuk oso onak dira gourmeten- gatik apreziatuak. Baina ohartzen dizuegu inoiz ez jatea horrelako bat gordinik.

Page 15: 116_zernola4froga1s.ppt

Boletus Edulis

Jangarria da . Perretxiko hau basoetan aurkitu dezakezu, pinudietan.

Onddozuri (Boletus edulis) Boletaceae familiako onddoa da. Erretikulu zuria du oinaren goialdean. Kapela marroi iluna daukaeta kupelaren itxurako oina. Haragia zuria eta intxaur usainarekin.

Latifolia eta koniferekin mikorrizak sortzen ditu goroldio ugariko tokietan. Ipar-toki epeletan. Bakarrik edo taldetan aurkitzen dira, lurdrainatuetan.

Page 16: 116_zernola4froga1s.ppt

Lycoperdon Perlatum

Gaztea denean, gleba zuria duen bitartean, jangarria da.Euskal Herriko astaputzik ezagunena da.

Lycoperdon perlatun:perretxiko arantzadun, globotxu eta madari formako perretxikoa da.

2cm-tik 6cm-arte.Altueran 3 edo 8 cm bitarterkoa da eta kolorekoa txuri horixka.Mazeratzerakoan zauriak desinfectatzeko,

erleen pikadurak garbitzeko eta hemorragiak gelditzeko

Page 17: 116_zernola4froga1s.ppt

Craterellus Cornucopioides

Ez du jateko itxura onik baina jangarria da.

Perretxiko hau berantiarra da,udazkenean ateratzen

baita. Forma luzatua du , ez du ia himeniorik , harizti eta paga dietan aurkitu daitezke . Bere zapore gozoarekin hainbat platerekin batera jan daiteke . Oso ona da .12 cm-ko txapela eta oso gutxi diferentziatzen da txapela oinetik . Bere kolorea gris urdinxka da , oso okel gutxi dauka baina oso elastikoa .

Page 18: 116_zernola4froga1s.ppt

Clathrus Ruber

Jangarria da Hasieran, 5 cm-ko diametroko arrautz bat agertzen da. Behin garatuta arrautza apurtu eta kolore gorriko eginda onddo bat agertzen da. Basoetan, larretan eta deskonpozizioan dauden sustraien inguruan aurkitu daitezke.

Page 19: 116_zernola4froga1s.ppt

Amanita Muscaria

Bere dastamena, baita bere usaina ere, ez dira bereziki Bere dastamena, baita bere usaina ere, ez dira bereziki oso biziak.oso biziak.

Egiazko gradu toxikoak presentatzen du gorputz Egiazko gradu toxikoak presentatzen du gorputz guztian.guztian.

Laminak zuriak, edo zertxobaithoriz. Tindatuak. Kirtena zuria. Oinean bulbo zuria du, handi samarra da.Okela zuria. Biguna eta usain eta usain suabekoa, rabanoren antzerakoa.Non eta noiz aurkitu:Pagadi, harizti, gaztainadi,artadi eta

pinudietan. Udan eta udazken tartean bilatu daiteke.