2) konsep dan pelaksanaan akrab

BAHAGIAN PENGURUSAN PSIKOLOGI JABATAN PERKHIDMATAN AWAM MALAYSIA

KONSEP & PELAKSANAAN

RAKAN PEMBIMBING

PERKHIDMATAN AWAM (AKRAB)

Disampaikan Oleh :

AHMAD IZZUDDIN FAHMI BIN DATO’ CHE AB RAHIM

BAHAGIAN PENGURUSAN PSIKOLOGI

JABATAN PERKHIDMATAN AWAM MALAYSIA

[email protected] / 03-8316 4443

“Mentaliti Tertinggi Integriti Terpuji”®



• AKRAB adalah nama khusus yang diberikan kepada Rakan Pembimbing Perkhidmatan Awam

sebagaimana yang termaktub di dalam Pekeliling

PENGENALAN AKRAB

• AKRAB merupakan

akronim kepada perkataan:

A : Amanah

K : Komitmen R : Rasional A : Akhlak

B : Bestari

• Ciri-ciri yang dikehendaki ada pada mereka yang

telah menjadi ahli

AKRAB.



• AKRAB kumpulan pekerja :

yang menggerakkan budaya kerja

berprestasi tinggi; dan

membantu mewujudkan suasana kerja yang

harmoni serta saling bantu membantu.

• Aktiviti AKRAB dimulakan pada

Tahun : 2005 Di : 26 buah kementerian

Keahlian kini : 4683 orang.

PENGENALAN AKRAB



Lambang Persekutuan -berkhidmat dengan ikhlas untuk negara

Tiga (3) orang -semangat setiakawan, sepakat,

kerjasama dan muhibbah

Bulatan -kesepaduan, bersatu hati

Merah -bersedia membantu dan

membimbing

Biru -ketenangan, keharmonian,

warna kehidupan, kesetiaan

dan kemanusiaan Kuning

-keceriaan, bebas dari

belenggu masalah

LOGO AKRAB



PENAUNG

PENGERUSI

PENASIHAT

Tim. PENGERUSI

Tim. SETIAUSAHA

BENDAHARI

SETIAUSAHA

J/K PERIBADI

J/K PROFESIONAL

J/K SOSIAL

PENYELARAS (PPs)

JAWATANKUASA AKRAB

J/K ORGANISASI

AGENSI TAHUN 2005

TAHUN 2006

TAHUN

2007

TAHUN

2008

TAHUN TAHUN

2009 2010 TAHUN 2011 JUMLAH

(ORANG)

Kementerian 240 204 113 233 326 477 626 2219

Jabatan 89 188 238 173 291 365 204 1548

PBT - - 81 33 42 - - 156

Badan

Berkanun

35 54 43 111 62 185 303 760

JUMLAH

364

446

475

550

721 1027

1133

4683

KEAHLIAN AKRAB (2005-2011)



VISI & OBJEKTIF AKRAB

“Menjadikan AKRAB sebagai penggerak pembangunan modal insan dalam

pengurusan sumber manusia”

“Menyediakan perkhidmatan membimbing bagi membantu rakan sekerja meningkatkan

potensi dan kecemerlangan diri”



MISI AKRAB

1. Melaksanakan aktiviti khidmat membimbing kepada

warga organisasi

2. Membantu pegawai yang memerlukan bantuan dalam

menghadapi permasalahan kehidupan

3. Bertindak sebagai perantara antara pegawai dengan

kaunselor dalam membuat saringan kesesuaian

masalah

4. Mewujudkan hubungan baik dengan pihak pengurusan

sumber manusia di agensi bagi memudahkan

perlaksanaan aktiviti AKRAB



KEROHANIA

N

KUALITI

SUMBER

TENAGA

RAKAN

SEKERJA

TERAPI DIRI

PRODUKTIVITI

INPUT

PENGETAHUAN

POTENSI

DIRI NILAI

MURNI

ORGANISASI

AKRAB (PRS)

SELF ESTEEM

TEAM

PASUKAN

KESEDARAN DIRI

PERKEMBANGAN

DIRI

ROLE

MODEL

KONSEP AKRAB



PENGARUH SEORANG RAKAN TERHADAP

RAKAN LAIN

• Sabda Rasulullah s.a.w. yang bermaksud:

• “Perumpamaan antara seseorang teman yang soleh dengan seorang teman yang buruk bagaikan pembawa minyak kasturi dengan peniup dapur api. Pembawa minyak kasturi itu boleh jadi akan memberimu atau engkau membeli darinya atau juga kamu mendapat harum dari wangiannya, sedangkan peniup dapur api boleh jadi ia akan membakar pakaianmu atau engkau akan mendapat bau busuk darinya.”

(Riwayat dari Abi Daud dan Tarmizi)



FOKUS AKRAB KOMPETENSI CONTOH INPUT KAEDAH

Peribadi Pengurusan Kendiri

Memahami personaliti diri dan orang lain

Pengurusan emosi diri

Kemahiran Interpersonal

Tunjukcara

Bimbingan

Individu

Lawatan

Bengkel

Forum

Kempen

Bimbingan

Kelompok

Seminar

Konvensyen

Profesional Kemahiran mentoring dan penyeliaan

Menyampaikan persembahan

Kemahiran kaunseling

Sosial Kemahiran komunikasi

Kemahiran melayan pelanggan

Arsetif

Humanistik

Kemantapan keluarga berkerjaya

Organisasi Memahami Budaya kerja organisasi

Tingkah laku warga organisasi

Semangat kerja berkumpulan



BIL PELAKSANAAN AKTIVITI TINDAKAN

1 Latihan – Kemahiran Asas Kaunseling

Tahap 1, Tahap 2

2 Ditauliahkan sebagai AKRAB

3 Menubuhkan Jawatan kuasa AKRAB di agensi

4 Perancangan aktiviti AKRAB

5 Mesyuarat Penyelarasan Pelaksanaan aktiviti AKRAB sebulan

sekali. Mengikut keperluan di agensi berkenaan.

6 Penyediaan Laporan Aktiviti AKRAB

7 Pemantauan Aktiviti AKRAB

8 Penilaian AKRAB Utama dan AKRAB Gemilang

9 Pencalonan AKRAB Utama (AU), AKRAB Gemilang(AG) peringkat kementerian

10 Penambahbaikan / Kajian Keberkesanan AKRAB di Agensi

STRATEGI PELAKSANAAN



i) Program Pembimbing Rakan Sekerja (PRS) berkonsepkan rakan

membantu rakan berteraskan;

- Asas kaunseling profesional.

ii)Diharapkan penyebaran luas amalan tersebut kepada semua

peringkat di bahagian masing-masing dapat mewujudkan;

-- Keharmonian, keakraban, saling hormat menghormati

potensi masing-masing serta mewujudkan budaya

kerja yang cemerlang.

iii) PRS bergerak dan bertindak sebagai satu pasukan bagi

mencapai obkejtif, misi, visi dan peningkatan tahap

keberkesanan serta imej organisasi.

APLIKASI AKRAB



Sokongan kepada perubahan

Meneguhkan perubahan

Berkongsi ilmu dan pengetahuan

Berkongsi Permasalahan

Matlamat AKRAB

Memperkuatkan semangat

Budaya kerja berpasukan

MATLAMAT AKRAB



i)Memberi sokongan kepada perubahan

. Individu akan sentiasa memerlukan pandangan dan pendapat dari

orang lain terutamanya daripada individu yang hampir dengan

mereka. Oleh itu amat penting untuk mempunyai rakan-rakan yang

berkebolehan untuk membantu menghadapi perubahan.

MATLAMAT AKRAB



ii) Meneguhkan perubahan yang dibuat

Individu memerlukan peneguhan dan kepastian untuk

melaksana perubahan, perubahan memerlukan iltizam dan

kecekalan, oleh itu sokongan daripada rakan-rakan amat

diperlukan. Contohnya memberi idea dan pandangan serta

dorongan



iii) Berkongsi pengalaman dengan ilmu pengetahuan

Manusia perlu dengan pengalaman dan pengetahuan

berharga yang dapat memberi manfaat kepada pekerja dan

organisasi. Setiap pegawai mempunyai pengalaman yang berbeza,

sekiranya ia dapat dikongsi bersama pelbagai idea dan pemikiran

kreatif dapat dihasilkan.



iv. Berkongsi rasa dan perasaan

Perasaan dan emosi negatif yang dipendam lama-kelamaan

mewujudkan konflik diri. Ia perlu disalurkan secara positif.

Oleh itu, PRS membantu individu bermasalah meluahkan

perasaan dan berkongsi pandangan dan pengalaman.

v. Memperkuatkan semangat dalam meneruskan

perubahan

PRS membantu rakan-rakan sekerja dalam sesuatu

kelompok meneruskan perubahan positif untuk

kecemerlangan diri dan organisasi.



i. Mewujudkan pekerja yang kompeten

ii. Mewujudkan suasana kerja yang harmoni

iii. Membantu mencari penyelesaian dan;

iv. Pegawai atasan lebih empati kepada masalah kumpulan

bawahan

FAEDAH AKRAB



• Kesedaran mengenai KEBAJIKAN dan KEPERLUAN

SOKONGAN dalam aspek PSIKOLOGI individu

dalam organisasi

• Kesedaran dalam melihat kepentingan hubungan

INTERPERSONAL dan kemahiran KOMUNIKASI

berkesan untuk kesejahteraan organisasi

• Keadaan struktur organisasi melihat kepada penekanan

aspek KESEJAHTERAAN MINDA dan PERSEDIAAN

UNTUK BERUBAH amat diperlukan dalam organisasi

KEPERLUAN AKRAB

DALAM ORGANISASI



Bagaimana AKRAB Memainkan Peranan?

• Memahami pengaruh rakan sekerja yang memainkan peranan penting dalam kehidupan

individu.

• Memahami bahawa individu lebih selesa untuk berbincang soal kehidupan dengan rakan sebaya lebih faham.

• Memahami bahawa pertolongan rakan sebaya lebih diambil kira dan ia berlaku secara sukarela jika rakan sebaya menggunakan teknik membimbing yang berkesan

• Memahami peri pentingnya hubungan kemanusiaan dan persaudaraan dalam

organisasi dapat mewujudkan suasana harmoni

Jawatankuasa Pemantapan Integiriti AKRAB (JIPA)

Jawatankuasa Pemantapan Integriti AKRAB dicadangkan untuk ditubuhkan

bagi memastikan keutuhan pemantapan ahli-ahli AKRAB dapat dikekalkan sesuai dengan peranannya sebagai role model

kepada rakan sekerja di kementerian dan jabatan

OBJEKTIF PENUBUHAN JAWATAN KUASA PEMANTAPAN INTEGRITI AKRAB (JIPA)

1. Jawatankuasa Pemantapan Integriti ditubuhkan untuk

memberikan nasihat,panduan dan cadangan kepada

ahli-ahli AKRAB dan juga pengurus sumber manusia

kementerian di jabatan bagi mengendalikan ahli-ahli

AKRAB sekiranya didapati melanggar etika

perhubungan AKRAB;

• 2. Menyediakan garis panduan dan peraturan bagi

pelaksanaan program AKRAB di dalam perkhidmatan

Awam.

FUNGSI JIPA

• Menentukan status keahlian AKRAB untuk ahli yang

sedang dalam pemerhatian atau siasatan atau telah dikenakan tindakan tatatertib.

• Mempertimbangan syor-syor yang dikemukakan oleh

Jawatankuasa AKRAB Kementerian/Jabatan/Agensi seperti menarik balik/menggantung pelantikan ahli AKRAB atau lain- lain tindakan yang sesuai sekiranya seseorang ahli AKRAB disahkan melanggar Tatakelakuan

Perkhidmatan Awam atau Etika Perhubungan AKRAB;

• Menerima, menimbang rayuan berhubung permohonan daripada ahli-ahli AKRAB yang telah ditarik balik keahlian AKRAB.

PANEL JIPA

• Pengerusi

( Pengarah/Timbalan Pengarah Bahagian Psikologi JPA)

• Seorang (1) Pegawai Psikologi Kementerian/Jabatan/

Agensi

• Seorang (1) wakil AKRAB Kementerian/ Jabatan/

Agensi

• Dua (2) Wakil Majlis AKRAB Kebangsaan Kementerian

• Urusetia – Bahagian Pengurusan Psikologi JPA

MAJLIS AKRAB KEBANGSAAN • Tujuan ialah :-

– Menyelaras dan melaksana aktiviti AKRAB peringkat

kebangsaan

– Mewujudkan kerjasama dengan mana-mana pertubuhan AKRAB peringkat kebangsaan

– Mewujudkan perkongsian pintar, jaringan kerja dan

semangat berpasukan antara AKRAB peringkat kebangsaan

– Mengesyorkan dasar-dasar berkaitan dengan AKRAB

kepada JPA

– Memantau dan membuat naziran perlaksanaan aktiviti AKRAB.

– Memberi khidmat nasihat, panduan dan cadangan

tentang aktiviti AKRAB.

KEAHLIAN

Keahlian Majlis AKRAB

adalah terdiri daripada

pegawai yang telah

ditauliahkan oleh JPA

sebagai ahli AKRAB yang

sedang berkhidmat dengan

perkhidmatan awam. Semua

ahli Majlis AKRAB tertakluk

kepada peraturan-peraturan

pegawai awam yang sedang

berkuatkuasa.



KAJIAN KEBERKESANAN

AKRAB DI KEMENTERIAN

DAN JABATAN



Tujuan Kajian

• Menilai pencapaian matlamat penubuhan

AKRAB di agensi

• Mengkaji keberkesanan AKRAB dalam

organisasi

• Sejauh mana keterlibatan penyelia AKRAB

dalam menjayakan AKRAB di organisasi



Sampel Kajian

• Sampel seramai 103 orang responden daripada pegawai-pegawai Jabatan Perdana Menteri, Jabatan

Perkhidmatan Awam dan MOSTI

• Seramai 59 orang Ahli AKRAB dan 44

orang penyelia AKRAB



Metod Kajian

• Kajian berbentuk tinjauan

• Teknik persampelan bertujuan

• Satu set soal selidik menggunakan

skala Likert lima mata (Sangat Tidak Setuju kepada Sangat Setuju)

• Responden memberi penilaian pada

skala 4 dan 5 (setuju & sangat setuju) dikira sebagai memberi penilaian yang

positif terhadap keberkesanan AKRAB

•



DEMOGRAFI

Demografi Bilangan Peratus (%)

Jabatan Jabatan Perdana Menteri

Jabatan Perkhidmatan Awam Kementerian Sains & Inovasi (MOSTI)

50 orang

20 orang 33 orang

48.5

19.4 32.0

Kategori Responden Ahli AKRAB

Penyelia AKRAB

59 orang

44 orang

57.3

42.7

Kumpulan Perkhidmatan

Pengurusan & Profesional Sokongan I

Sokongan II

30 orang

59 orang 14 orang

29.1

57.3 13.6

Jumlah Keseluruhan 103 orang 100



Penilaian Keberkesanan AKRAB

Bil AKRAB Membantu Dalam : Ahli AKRAB Penyelia AKRAB

Setuju & Sangat

Setuju (%)

Sederhana Setuju

(%)

Tidak Setuju & Sangat

Tidak Setuju (%)

Setuju & Sangat Setuju

(%)

Sederhana Setuju

(%)

Tidak Setuju &

Sangat Tidak Setuju

(%)

1. Perkongsian pengalaman dan ilmu pengetahuan

78.0 20.3 1.7

38.6 27.3 34.1

2. Memberi sokongan dan motivasi kepada perubahan

93.2 6.8 - 56.8 27.3 15.9

3. Perkongsian masalah 91.5 8.5 - 52.3 13.6 34.1

4. Pembentukan budaya kerja berpasukan

98.3 1.7 - 61.4 34.1 4.5

5. Pembentukan kepimpinan 98.3 1.7 - 61.4 38.6 -

6. Peningkatan prestasi kerja 98.3 1.7 - 56.8 6.8 36.4

7. Pembentukan Integriti 96.6 3.4 - 61.4 2.3 36.4



Perbincangan Kajian

1) Sejauhmanakah matlamat penubuhan AKRAB tercapai matlamatnya?

Tercapai matlamatnya

Menyatakan Setuju & Sangat Setuju terhadap 7 gagasan diukur



Perbincangan Kajian

2) Adakah AKRAB berkesan dalam organisasi?

Memberi kesan positif

Berdasarkan darjah persetujuan yang diberikan



KESIMPULAN

Sesungguhnya usaha membimbing dan

membangunkan potensi modal insan

merupakan satu usaha yang murni dan

diteruskan

Bagi memastikan keberkesanan pelaksanaan

AKRAB di agensi, semua pihak iaitu ketua

jabatan, pegawai psikologi, pihak pengurusan

sumber manusia dan ahli-ahli AKRAB perlu

sentiasa bekerjasama antara satu sama lain



PROGRAM PASCA

AKRAB



Hari/Tarikh 08.30 pg - 10.30 pg

11.00 pg – 01.00 tgh

02.30 ptg – 04.30 ptg

8.30 mlm-10.30 mlm

HARI PERTAMA

R

E

H

A

T

R

E

H

A

T

STRATEGI PERANCANGAN &

PELAKSANAAN AKRAB

R

E

H

A

T

AKTIVITI/PROJEK AKRAB

(BENGKEL)

HARI KEDUA

PENGENDALIAN PEGAWAI

BERMASALAH

PERKONGSIAN PEMBENTANGAN

KES

KEMAHIRAN PENGENDALIAN

KES

KEMAHIRAN MEDIATOR

HARI KETIGA

KEMAHIRAN FASILITATOR

(MODUL BERKELOMPOK)

INTEGRASI DAN HARAPAN

ANUGERAH

AKRAB ANUGERAH INDIVIDU

1. AKRAB UTAMA:

Pemenang:

En. Pauzan Bin Ahmar

SIJIL PENGHARGAAN PIALA

PUSINGAN DAN IRINGAN

(JPA)

2. AKRAB GEMILANG

Pemenang:

SME. CORP. MALAYSIA

SIJIL PENGHARGAAN DAN

PIALA IRINGAN

SME. CORP. MALAYSIA



KESIMPULAN

Usaha membimbing dan membangunkan

potensi modal insan merupakan satu usaha

yang amat murni. Bagi memastikan

keberkesanan pelaksanaan Rakan Pembimbing

Perkhidmatan Awam (AKRAB) di agensi,

semua pihak iaitu ketua jabatan, pegawai

psikologi, pihak pengurusan sumber manusia

dan ahli-ahli AKRAB perlu sentiasa

bekerjasama antara satu sama lain.



Documents

2) konsep dan pelaksanaan akrab