201 8 - Bank of Albania · Llojet e kolateraleve të shpërndara sipas sektorëve dhe monedhave 37 Tabelë 15. ... Struktura e kapitalit aksioner të sistemit dhe ecuria e komponentëve

Raporti Vjetor i Mbikëqyrjes

1 Banka e Shqipërisë

2018

Banka e Shqipërisë

2018 RAPORTI VJETOR I MBIKËQYRJES


2Banka e Shqipërisë

2018

Nëse përdorni të dhëna të këtij publikimi, jeni të lutur të citoni burimin.Botuar nga: Banka e Shqipërisë, Sheshi “Skënderbej”, Nr.1, TiranëTel.: + 355 4 2419301/2/3; + 355 4 2419401/2/3Faks: + 355 4 2419408E-mail: [email protected]

Tirazhi: 240 kopjeShtypur në shtypshkronjën “Adel Co”

www.bankofalbania.org



2018

P Ë R M B A J T J A

1. FUNKSIONI I MBIKËQYRJES 7

2. ZHVILLIMET KRYESORE DHE PRIORITETET 82.1 Ekzaminimet në vend 122.2 Prioritetet për vitin 2019 14

3. KUADRI RREGULLATIV 16

4. LICENCIMI 214.1 Bankat 214.2 Subjektet financiare jobanka, institucionet financiare të mikrokredisë dhe institucionet e parasë elektronike 224.3 Zyrat e këmbimit valutor 234.4 Të tjera 24

5. ECURIA E RREZIQEVE NË SISTEMIN BANKAR DHE INSTITUCIONET FINANCIARE JOBANKA 265.1 Zhvillimet kryesore në ecurinë e sistemit bankar shqiptar 265.2 Struktura e kapitalit sipas vendit të origjinës 275.3 Struktura e sistemit bankar 285.4 Administrimi i rreziqeve në veprimtarinë bankare 305.5 Institucionet financiare jobanka dhe shoqëritë e kursim-kreditit 505.6 Regjistri i Kredive 55

ANEKSE 571. Struktura e Departamentit të Mbikëqyrjes 572. Pesha specifike e secilës bankë në sistemin bankar 573. Aktivet dhe pasivet 584. Treguesit financiarë bazë 625. Aksionerët e bankave 636. Të dhëna për aksionerët/ortakët e subjekteve financiare jobanka 647. Shpërndarja gjeografike e degëve dhe e agjencive bankare sipas prefekturave 668. Shpërndarja e produkteve/shërbimeve të e–banking sipas bankave, në fund të vitit 2018 669. Lista e subjekteve të licencuara nga Banka e Shqipërisë sipas viteve 6710. Mbulimi me shërbime bankare deri në vitin 2018 6711. Shtrirja e rrjetit të bankave në fund të vitit 2018 6712. Lista e rregulloreve të mbikëqyrjes në fuqi, deri në 31 dhjetor 2018 68



2018

H A P Ë S I R A I N F O R M U E S E

Hapësirë informuese 1. Ndryshime në rregulloren “Për kredinë konsumatore dhe kredinë hipotekare” 17Hapësirë informuese 2. Vlerësimi nga Komiteti MONEYVAL 44

P Ë R M B A J T J A E T A B E L A V E2. ZHVILLIMET KRYESORE DHE PRIORITETET 8Tabelë 1. Numri i ekzaminimeve sipas viteve dhe sipas tematikës 12

4. LICENCIMITabelë 2. Numri i agjentëve të subjekteve financiare jobanka dhe të institucioneve të parasë elektronike, në fund të vitit 2018 25

5. ECURIA E RREZIQEVE NË SISTEMIN BANKAR DHE INSTITUCIONET FINANCIARE JOBANKATabelë 3. Pesha e totalit të aktiveve dhe e portofolit të kredive të sistemit bankar ndaj Produktit të Brendshëm Bruto 28Tabelë 4. Ecuria e zërave kryesorë të aktiveve të sistemit bankar 28Tabelë 5. Ecuria e zërave kryesorë të pasiveve të sistemit bankar 29Tabelë 6. Ndryshimi me vitin paraardhës i zërave jashtë bilancit 30Tabelë 7. Indeksi H* (Herfindahl) i përqendrimit të aktiveve, depozitave dhe kredisë 30Tabelë 8. Rritja tremujore e kredisë gjatë vitit 2018 31Tabelë 9. Kredia, sipas sektorit dhe qëllimit të përdorimit 32Tabelë 10. Struktura e tepricës së kredisë, sipas afatit 33Tabelë 11. Struktura e tepricës së kredisë sipas monedhës 33Tabelë 12. Kredia, sipas degëve të ekonomisë 34Tabelë 13. Pesha e tepricës së kredisë sipas klasave 35Tabelë 14. Llojet e kolateraleve të shpërndara sipas sektorëve dhe monedhave 37Tabelë 15. Treguesit kryesorë të përfitueshmërisë 47Tabelë 16. Tregues të rentabilitetit nga veprimtaria kryesore 47Tabelë 17. Treguesit mesatarë të përfitueshmërisë (në milionë lekë) 48Tabelë 18. Ecuria e treguesit të efikasitetit (në milionë lekë) 48Tabelë 19. Struktura e kapitalit aksioner të sistemit dhe ecuria e komponentëve të tij 49Tabela 20. Veprimtaritë e lejuara për subjektet financiare jobanka 50Tabela 21. Totali i aktiveve të SFJB-ve për periudhën dhjetor 2017- dhjetor 2018 51Tabela 22. Ecuria e portofolit të kredisë mbi baza neto dhe bruto për totalin e SFJB-ve 51Tabela 23. Ecuria e portofolit të kredisë bruto sipas veprimtarive të subjekteve jobanka 52Tabela 24. Portofoli i qirasë financiare sipas objektit të financuar 52Tabela 25. Volumet vjetore të faktoringut dhe teprica 53Tabela 26. Ecuria e treguesit të cilësisë së kredisë 53Tabela 27. Volumi i transfertave dhe pagesave në bazë vjetore 53Tabela 28. Ecuria e aktiveve të unioneve dhe SHKK-ve (në mld lekë) 54Tabela 29. Ecuria e portofolit të kredisë bruto dhe neto për SHKK-të dhe unionet 55Tabelë 30. Lista e subjekteve raportuese në Regjistrin e Kredisë 56



2018

P Ë R M B A J T J A E G R A F I K Ë V E

4. LICENCIMIGrafik 1. Struktura e sektorit bankar/financiar dhe pronësia 21Grafik 2. Ecuria e numrit të degëve/agjencive të bankave në vite 24Grafik 3. Shpërndarja gjeografike e popullsisë banuese dhe rrjetit të degëve/ agjencive të bankave, sipas qarqeve, në vitin 2018 24Grafik 4. Ecuria e numrit të zyrave të këmbimit valutor të licencuara në vite 24

5. ECURIA E RREZIQEVE NË SISTEMIN BANKAR DHE INSTITUCIONET FINANCIARE JOBANKAGrafik 5. Struktura e kapitalit në sistemin bankar sipas origjinës dhe ecuria e saj në kohë 27Grafik 6. Ecuria e rritjes mujore të kredisë gjatë vitit 2018 (në përqindje) 31Grafik 7. Teprica e kredisë akorduar biznesit dhe individëve ndaj tepricës totale të kredisë (në përqindje) 32Grafik 8. Vëllimi i tepricës së kredisë, sipas monedhave (në miliardë lekë) 33Grafik 9. Pesha e kredisë në valutë të pambrojtur nga rreziku i kursit të këmbimit, ndaj portofolit të kredisë në valutë (në përqindje) 33Grafik 10. Ecuria e portofolit të kredive me probleme dhe e portofolit të kredive, krahasuar me tremujorin paraardhës (në përqindje) 34Grafik 11. Ecuria e tepricës së kredisë me probleme në sistemin bankar 34

Grafik 12. Fonde rezervë për mbulimin e humbjeve nga kreditë me probleme 35Grafik 13. Ecuria e raportit kredi me probleme neto/kapital rregullator 35Grafik 14. Teprica e kredisë me probleme për bizneset dhe individët 36Grafik 15. Teprica e kredisë me probleme sipas monedhave 36Grafik 16. Ecuria 3-mujore e raportit “kredi me probleme në valutë e pambrojtur ndaj rrezikut të kursit të këmbimit/ teprica e kredisë në valutë e pambrojtur ndaj rrezikut të kursit të këmbimit” 36Grafik 17. Numri i ankesave të trajtuara në vite 46Grafik 18. Pesha e ankesave sipas segmentimit të ankuesve 46Grafik 19. Pesha e ankesave sipas segmentimit të produkteve të reklamuara 46Grafik 20. Pesha e ankesave sipas tipologjisë 46Grafik 21. Ecuria e kapitalit aksioner 48Grafik 22. Ecuria e normës së mjaftueshmërisë së kapitalit dhe komponentëve të saj 49



2018



2018

Funksioni mbikëqyrës i Bankës së Shqipërisë ka si objektiv kryesor identifikimin e hershëm të rreziqeve (rrezikut të kredisë, rrezikut të likuiditetit, rrezikut operacional, rrezikut të normës së interesit, rrezikut të kapitalit dhe të përfitueshmërisë, atij të reputacionit dhe pastrimit të parave etj.), si dhe vlerësimin e kontrolleve të brendshme dhe efektivitetit të qeverisjes korporative si faktorë të rëndësishëm të zbutjes së rreziqeve në të gjithë sferën e veprimtarisë së bankave në veçanti, por edhe të subjekteve të tjera jobanka, të cilat licencohen nga Banka e Shqipërisë, por jo vetëm. Veprimi në kohën e duhur dhe marrja e masave rregulluese efektive nëpërmjet mbikëqyrjes së vazhdueshme, rrjedhojë e procesit të vlerësimit mbikëqyrës të bankave dhe më gjerë, si edhe zbatueshmëria e tyre, mbetet një nga hallkat e rëndësishme për të finalizuar me sukses qëllimin fundor, që ka të bëjë me ruajtjen e shëndetit të subjekteve financiare.

1. FUNKSIONI I MBIKËQYRJES



2018

Nënshkrimi i memorandumit të mirëkuptimit, këtë vit, midis Bankës së Shqipërisë dhe Bankës Qendrore Evropiane (BQE) për fushën e mbikëqyrjes bankare, i përcaktuar si një zhvillim me rëndësi në prioritetet e vitit të kaluar, i jep mundësinë Bankës së Shqipërisë të vendosë një marrëdhënie bashkëpunimi më të strukturuar dhe formalizuar me institucionin më të rëndësishëm financiar të Bashkimit Evropian (BE). Ai përcakton mënyrën e bashkëpunimit të ndërsjellë midis dy institucioneve, duke parashikuar shkëmbimin e informacioneve dhe kryerjen e një mbikëqyrjeje efektive.

Në kuadër të bashkëpunimit me autoritetet homologe, kemi marrë pjesë në tre kolegje mbikëqyrëse të organizuara për grupet bankare evropiane të pranishme edhe në Shqipëri. Edhe pse Banka e Shqipërisë merr pjesë me statusin e vëzhguesit në kolegj, vlerësimet e ngritura për aktivitetin e filialeve në Shqipëri janë konsideruar dhe përcjellë në menaxhimin e rreziqeve në nivel grupi. Gjithashtu, gjatë vitit 2018, ka pasur një fluks të rregullt informacioni mbi vlerësimin e planit të rimëkëmbjes së grupit, si dhe përcaktimit të kërkesave për kapital. Në kuadër të bashkërendimit të aktiviteteve mbikëqyrëse, edhe këtë vit, u zhvillua një ekzaminim i përbashkët (i targetuar) me mbikëqyrësit e BQE-së në një nga bankat me origjinë nga BE-ja.

Të evidentuara si tendenca të pritshme që do të monitorohen me kujdes, gjatë vitit 2018, pati disa zhvillime strukturore të pronësisë në sistemin bankar, që lidhen me konsolidimin e strukturës së pjesëmarrësve në tregun bankar, duke e çuar numrin e bankave në sistem në 14 dhe potencialisht në 12, me materializimin e përthithjes tashmë në proces finalizimi për një bankë dhe likuidimin vullnetar të një banke tjetër. Në këtë kontekst, kanë ndodhur apo mbeten në proces këto ngjarje:

• bashkimi me përthithje i dy bankave të sistemit. Procesi u diktua nga zhvillimet në vendin e origjinës së kapitalit të të dy bankave, më shumë sesa si një nevojë e brendshme e tregut. Për rrjedhojë, Banka Intesa Sanpaolo mori në pronësi dhe u bashkua me Bankën Veneto, pasi Banka Veneto shpalli falimentin dhe u ble nga Banka Intesa Sanpaolo në Itali;

• Banka Amerikane e Investimeve mori pronësinë dhe u bashkua me Bankën NBG, Shqipëri. Kjo ngjarje u mbështet nga plani i ristrukturimit të sistemit bankar në Greqi për uljen e ekspozimit jashtë Greqisë, në kuadër të Planit të Ristrukturimit të NBG Bank, Greqi, dhe në linjë me angazhimet e saj ndaj Komisionit Evropian;

• Banka Union ka marrë pronësinë e Bankës Ndërkombëtare Tregtare. Kjo ngjarje u përcaktua nga vendimi i aksionerëve të kësaj të fundit për

2. ZHVILLIMET KRYESORE DHE PRIORITETET



2018

t’u larguar nga tregu shqiptar, por edhe ambicieve të hershme të Bankës Union për t’u zgjeruar në tregun vendas, nëpërmjet përthithjes së një banke ekzistuese;

• Banka Tirana, ish pjesë e Grupit Pireu, për të njëjtat arsye si në rastin e Bankës NBG, përmbylli shitjen e aksioneve të saj tek Grupi Balfin sh.p.k. dhe Banka Commercijalna A.D. Shkup. Ky transaksion mori miratimin nga Këshilli Mbikëqyrës i Bankës së Shqipërisë në muajin shkurt 2019;

• Banka Societe Generale Albania u shit tek banka OTP Bank Nyrt, me origjinë kapitali nga Hungaria, si pjesë e strategjisë së bankës mëmë për t’u tërhequr në përgjithësi nga rajoni i Ballkanit;

• së fundi, aksionerët e Bankës së Kreditit të Shqipërisë kanë vendosur likuidimin vullnetar të bankës, proces i cili pritet të finalizohet gjatë pjesës së parë të vitit 2019.

Ngjarjet e përmendura më sipër janë materializim i tendencave të shfaqura vitet e fundit për konsolidim të tregut bankar dhe pjesa më e rëndësishme e ndryshimeve të pritshme ka ndodhur. Këto ndryshime sjellin një rritje të peshës në treg të kapitalit vendas, interes ky që pritet të sjellë një rigjallërim të aktivitetit bankar, ku vëmendja mbikëqyrëse do të përqendrohet në ruajtjen e cilësisë së administrimit të rreziqeve dhe të treguesve të shëndetit financiar.

Ekspozimi ndaj rrezikut të kredisë, që identifikohet si rreziku kryesor mbi bazën e volumit dhe peshës së aktivitetit, ndikimit në pozicionin financiar të bankave dhe kërkesës dominuese për kapital, pësoi një rënie të konsiderueshme. Treguesi kryesor i kredive me probleme ndaj totalit të portofolit të kredisë arriti në 11,08% në fund të vitit 2018, duke u përafruar në këtë mënyrë me të njëjtën periudhë të një dekade më parë. Treguesi u ul me 2,15 pp, në kushtet kur portofoli i kredive me probleme u ul me rreth 15,2 miliardë lekë apo rreth 19%, si pasojë kryesisht e ngjarjeve që lidhen në masën më të madhe me fshirjen e kredive me probleme dhe zgjidhje të tjera të tyre.

Me gjithë uljen e vazhdueshme të rrezikut ndaj këtij ekspozimi, Banka e Shqipërisë, si pjesë të qasjes së saj për adresimin e problematikave në mënyrë të qëndrueshme dhe gjithëpërfshirëse, element ky i përcaktuar si një ndër prioritetet mbikëqyrëse të vitit 2018, mbetet e angazhuar të ofrojë një zgjidhje sa më të mirë dhe realizimin e plotë të të gjitha angazhimeve të saj, në kuadër të planit kombëtar për reduktimin e kredive me probleme. Në funksion të këtij qëllimi ka hartuar edhe një projektrregullore për adresimin jashtëgjyqësor të kredimarrësve, të cilën e ka diskutuar në disa takime me bankat gjatë vitit, si dhe nëpërmjet komunikimit shkresor. Shkëmbimi i opinioneve dhe reflektimi i tyre në draftin e rregullores ka marrë kohë nga të gjitha palët, për shkak të natyrës komplekse të ngritjes së një forme bashkëpunimi të qëndrueshëm e të rregulluar midis bankave. Ndërkohë, në takimet e organizuara me bankat, janë diskutuar edhe çështje të rëndësishme në funksion të administrimit të rrezikut të kredisë, siç janë përdorimi i pasqyrave financiare zyrtare të huamarrësve, si dhe një studim i shoqërisë Deloitte mbi qëndrueshmërinë financiare të bizneseve më të mëdha në vend, studim ky i financuar nga projekti FinSAC i Bankës Botërore.



2018

Banka e Shqipërisë është pjesë e diskutimeve për ngritjen e Byrosë së Kredisë, ku marrin pjesë Banka Evropiane për Rindërtim dhe Zhvillim (BERZH) dhe Shoqata Shqiptare e Bankave (SHSHB). Diskutimi midis palëve ka filluar që në vitin 2016 dhe gjatë vitit të kaluar janë organizuar disa takime, ku janë diskutuar çështjet kryesore lidhur me modelet që mund të gjejnë zbatim për ngritjen e kësaj byroje, pozicionimin institucional të saj, strukturën qeverisëse dhe mënyrën e financimit. Qëndrimi përfundimtar mbi çështjet në diskutim pritet të gjejë një qartësi më të plotë gjatë vitit 2019.

Një nga risitë mbikëqyrëse të evidentuara edhe në raportin e vitit të kaluar, në vitin 2018, bankat raportuan për herë të parë vlerësimin e brendshëm të kapitalit, në kuadër të dokumentit “Vlerësimi i Brendshëm i Mjaftueshmërisë së Kapitalit”. Rrjedhimisht, shqyrtimi dhe analiza konkluduese mbi këto raporte, përshirë edhe “Planet e Rimëkëmbjes”, kanë qenë një sfidë e veçantë, që ka kërkuar një periudhë relativisht të gjatë kohe për shqyrtim dhe një vëmendje gjithëpërfshirëse. Këto dy dokumente përfaqësojnë një vetëvlerësim të plotë të aftësive të bankës, si për të kontrolluar dhe përballuar nivelet e rreziqeve që lindin gjatë aktivitetit të zakonshëm, ashtu edhe për t’u rimëkëmbur nga një situatë e vështirë financiare. Më konkretisht:

• vlerësimi i parë i këtij dokumenti evidentoi efektet sasiore të llogaritura nga bankat, përputhshmërinë me kërkesat rregullative, si dhe disa mangësi për një përfshirje më të gjerë e më cilësore të rreziqeve me efekte të mundshme në nevojat për kapital. Nga vlerësimi rezultoi se informacioni i përfshirë në këto dokumente nuk ishte i mjaftueshëm për Bankën e Shqipërisë për të dakordësuar një normë minimale të mjaftueshmërisë së kapitalit për bankat, çka pritet të jetë edhe rezultati fundor nga ky proces. Çështjet e evidentuara iu prezantuan bankave me një komunikim të formalizuar shkresor në fillim të vitit 2019, komunikim i cili pritet të jetë i vazhdueshëm, me qëllim rritjen e cilësisë së përgatitjes së këtij dokumenti në të ardhmen;

• planet e rimëkëmbjes, gjatë vitit 2018, i janë nënshtruar kërkesave të zgjeruara rregullatore, ndërsa vlerësimi i tyre është kryer në komunikim të ngushtë me bankat dhe me asistencën e vlefshme të Bankës Botërore (BB). Hartimi i planeve nga ana e bankave ka njohur një rritje cilësore, megjithatë ka ende elemente për përmirësim dhe integrim më të plotë me kuadrin e brendshëm të menaxhimit të rreziqeve, si dhe me strategjitë dhe objektivat, në nivel individual dhe në nivel grupi.

Përmirësimi i proceseve mbikëqyrëse, një proces zhvillimi ky i përcaktuar edhe në raportet e viteve të kaluara. Dy projekte të asistuara nga BERZH-i dhe BB-ja janë në fazën e fundit të finalizimit. Më konkretisht:

• me asistencën e BERZH-it, u krye një vlerësim i procedurave të brendshme mbikëqyrëse të vlerësimit të rreziqeve, kryesisht rrezikut organizativ dhe atij të kredisë, si edhe të kuadrit rregullativ për këtë qëllim, i shoqëruar me propozime konkrete për ndryshim. Bazuar në këto vlerësime, u



2018

hartua plani për zbatimin e tyre, përfshirë edhe trajnimin e bankave dhe punonjësve të Departamentit të Mbikëqyrjes;

• me asistencën e BB-së dhe të shoqërisë Grant Thornton, u hartua projektdokumenti i komunikimit dhe shkëmbimit të informacionit dhe vlerësimit të auditorëve të jashtëm, me qëllim përmirësimin si të cilësisë së kontrollit të bankave, ashtu edhe të vetë auditorëve, por jo vetëm. Përcaktimi i një udhërrëfyesi dhe përgatitja për zbatimin e standardeve ndërkombëtare të raportimit në fushën e mbikëqyrjes bankare dhe raportimit përbën një tjetër objektiv të këtij projekti, i cili mbetet për t’u vlerësuar gjatë vitit 2019.

Në pjesën e parë të këtij viti, Komiteti i Ekspertëve për Vlerësimin e Masave kundër Pastrimit të Parave dhe Financimit të Terrorizmit (MONEYVAL) përfundoi raundin e pestë të vlerësimit të Masave kundër Pastrimit të Parave dhe Financimit të Terrorizmit, proces i nisur dhe raportuar që në vitin 2017. Vlerësimi, ku Banka e Shqipërisë ka luajtur një rol të veçantë mbështetës në pozicionin e institucionit mbikëqyrës për pjesën më të madhe të tregut financiar, u përmbyll në muajin korrik 2018, me kalimin e raportit vlerësues në seancë plenare të Moneyval-it. Sipas këtij raporti, subjektet financiare u vlerësuan në nivelin “substantial/i konsiderueshëm” të efektivitetit, në kushtet kur veçanërisht bankat paraqesin një njohje të mirë të rreziqeve të pastrimit të parave dhe financimit të terrorizmit, detyrimeve ligjore, si dhe kanë marrë përgjithësisht masat e duhura në raport të drejtë me nivelin e vlerësuar të rrezikut për parandalimin e pastrimit të parave (PPP) dhe financimit të terrorizmit.

Procesi i vlerësimit u shoqërua me disa rekomandime në vijim të të cilave u hartua një plan masash, me qëllim adresimin e problematikave kryesore të evidentuara në raport. Përmbushja e tyre do të vijojë përgjatë vitit 2019. Në këtë kontekst, Banka e Shqipërisë ka hartuar planin e saj të veprimit, sipas të cilit mbetet e angazhuar që, brenda muajit maj 2019, të ketë realizuar përmirësimet e nevojshme në kuadrin rregullator dhe forcimin e efektivitetit të procesit mbikëqyrës. Gjithashtu, bashkëpunimi me Drejtorinë e Përgjithshme të Parandalimit të Pastrimit të Parave (DPPPP), gjatë vitit, ka vijuar në mënyrë edhe më intensive. Ky bashkëpunim u materializua në kuadër të procesit të vlerësimit të Moneyval-it, inspektimeve të përbashkëta si edhe kontributit në drejtim të rishikimit të kuadrit ligjor për çështje të parandalimit të pastrimit të parave.

Përveç sa më sipër, në përmbushje të prioriteteve të vendosura për vitin 2018, Banka e Shqipërisë ka hartuar kuadrin rregullativ në përputhje me Bazel III, si dhe ka kryer edhe procesin e ekuivalencës, elemente këto për të cilat jepet një informacion më i detajuar në përmbajtje të këtij raporti.

Së fundi, në mbështetje të misionit të saj, Banka e Shqipërisë, nëpërmjet Departamentit të Mbikëqyrjes, ka vijuar aktivitetin normal të monitorimit të sistemit financiar – kryesisht bankave – nëpërmjet inspektimeve në vend dhe analizave nga jashtë, për vlerësimin e masës së ekspozimit ndaj rreziqeve individuale dhe ambientin e kontrollit për administrimin e tyre, si dhe në drejtim



2018

të rishikimit/përmirësimit të kuadrit rregullativ dhe licencimit të subjekteve, apo veprimtarive shtesë.

2.1 EKZAMINIMET NË VEND

Gjatë vitit 2018, janë zhvilluar ekzaminime të plota dhe të pjesshme në 7 banka, në 10 subjekte financiare jobanka (SFJB) dhe në 31 zyra të këmbimit valutor (ZKV). Vëmendja dhe burimet kryesore janë përqendruar në ekzaminimet e bankave, të cilat zënë peshën kryesore në aktivitetin e tregut financiar. Në fokus të veçantë kanë qenë bankat në proces blerjeje/bashkimi, apo bankat me ritëm të lartë rritjeje. Ndërkohë, nga ekzaminimet e përmendura më lart, ato për 5 banka, 7 subjekte financiare jobanka dhe për 8 zyra të këmbimit valutor, janë kryer në bashkëpunim me Drejtorinë e Përgjithshme të Parandalimit të Pastrimit të Parave, ndërsa në një bankë është kryer në bashkëpunim me Autoritetin e Mbikëqyrjes Financiare.

Tabelë 1. Numri i ekzaminimeve sipas viteve dhe sipas tematikës

Inspektime të kryera në subjekte

Rrez

iku

Stra

tegj

ik

Rrez

iku

Org

aniz

ativ

Rrez

iku

i Kre

disë

Rrez

iku

i Lik

uidi

tetit

Rrez

iku

i Nor

mës

së

Inte

resit

Rrez

iku

i Tre

gut

Tekn

olog

jia e

Info

rmac

ioni

t dh

e e

Kom

unik

imit

Rrez

iku

Ope

raci

onal

Rrez

iku

Repu

taci

onal

Përfi

tues

hmër

ia

Kapi

tali

2016* 6 7 8 6 7 7 7 7 8 6 8

2017 9 12 13 10 10 9 11 8 11 10 11

2018 8 10 9 8 8 8 9 8 48 9 8* Në vitin 2016 janë kryer edhe 14 inspektime të përbashkëta me Agjencinë e Sigurimit të

Depozitave (ASD) në shoqëri të kursim-kreditit. Prania e Bankës së Shqipërisë ka qenë në mbështetje të ASD-së.

Fushat kryesore në të cilat janë përqendruar rekomandimet e ekzaminimeve të kryera gjatë vitit 2018, mund të përmblidhen si më poshtë:

• rritja e rolit të Këshillit Drejtues në hartimin e planeve strategjike (përfshirë planifikimin e nevojave për kapital), si dhe në mbikëqyrjen e zbatimit të tyre;

• sigurimi i raportit të duhur mes anëtarëve të varur dhe të pavarur të Këshillit Drejtues;

• përshtatja dhe plotësimi i strukturës organizative, në përputhje me ritmet e rritjes së aktivitetit, si dhe sigurimi i sistemeve të përshtatshme të motivimit dhe shpërblimit;

• forcimi i sistemeve të kontrollit të brendshëm, rritja e cilësisë së punës dhe pavarësisë së strukturave të kontrollit;

• zbatimi i kujdesshëm i politikave të investimeve, duke shmangur instrumentet komplekse, të cilat nuk kanë renditje të njohur;

• trajtimi i kujdesshëm i grupeve të kredimarrësve të lidhur, si dhe forcimi



2018

i kritereve të pranueshmërisë gjatë analizave financiare të kredive. Riklasifikimi i kredimarrësve dhe krijimi i fondeve rezervë shtesë;

• thellimi i analizave lidhur me rrezikun e likuiditetit dhe rrezikun e normave të interesit;

• rritja e mbështetjes nga TIK, forcimi i programit të sigurisë, vlerësimi i rregullt i rreziqeve, rishikimi i planit të vazhdimësisë së punës, shtimi i stafit etj.;

• zbatimi i saktë i kërkesave rregullatore për llogaritjen e treguesve të kapitalit;

• rritja e vëmendjes në drejtim të masave për PPP-në, aplikimi i sistemeve të automatizuara të kontrollit, trajnimi i stafit etj.

Bankat, në përgjithësi, kanë reaguar në kohën e duhur ndaj rekomandimeve, duke marrë masat përkatëse për të siguruar në çdo kohë përputhshmërinë me kërkesat rregullatore.

Subjektet financiare jobanka. Vëmendja gjatë vitit 2018 është përqendruar tek subjektet që janë pjesë e grupeve bankare, në funksion të vlerësimit të këtyre grupeve në mënyrë gjithëpërfshirëse. Rezultatet në përgjithësi kanë qenë pozitive, duke evidentuar një menaxhim të kujdesshëm të rreziqeve përmes të gjithë grupit, në përputhje me kufizimet rregullatore për palët e lidhura. Në fokusin mbikëqyrës, gjatë këtij viti, kanë qenë edhe subjektet e mikrokredisë dhe ato që ofrojnë shërbime të pagesave. Çështjet e evidentuara gjatë ekzaminimeve lidhen me riklasifikimin e portofolit të kredive dhe efektet përkatëse në pasqyrat financiare, menaxhimin e rrezikut nga pozicionet e hapura valutore, përmirësimin e kuadrit të brendshëm të qeverisjes, sistemeve të kontrollit të brendshëm etj. Procesi mbikëqyrës në vend për këto subjekte është fokusuar edhe në vlerësimin e nivelit të transparencës me klientët, ku është konstatuar se subjektet me eksperiencë të konsoliduar në treg përgjithësisht paraqesin një nivel më të lartë transparence dhe vëmendjeje ndaj ankesave të klientëve. Ndërsa subjektet më të reja, edhe pse janë kujdesur për respektimin e kërkesave ligjore dhe rregullatore, kanë hapësira për të përmirësuar në nivelin e transparencës. Në përfundim të ekzaminimeve janë lënë rekomandime për përmirësimet e nevojshme.

Pjesë e procesit mbikëqyrës është edhe ndjekja e zbatimit të rekomandimeve, si dhe reagimi i shpejtë në rastet e identifikimit të rreziqeve potenciale apo thyerjeve të treguesve të raportuar nga subjektet banka dhe jobanka. Edhe gjatë vitit 2018, krahas ekzaminimeve në vend, ka pasur korrespondenca e kontakte të shpeshta me të gjitha subjektet, në përgjigje të ngjarjeve apo zhvillimeve me potencial për të ndikuar në gjendjen financiare të tyre, shoqëruar me masa dhe kërkesa specifike mbikëqyrëse. Banka e Shqipërisë ka qenë e vëmendshme edhe ndaj zhvillimeve ndërkombëtare, si në rastin e krizës së Turqisë, duke ndërmarrë masa kufizuese e parandaluese për bankat me ekspozime në këtë vend.



2018

2.2 PRIORITETET PËR VITIN 2019

Zhvillimet e vitit 2018 në konsolidimin e bankave ndryshuan panoramën e aktorëve të tregut, duke paralajmëruar risi në zhvillimet bankare. Gjatë vitit në vijim, siç janë përmendur më lart, priten ndryshime të tjera në aksionerët e bankave. Në këtë fazë të ecurisë do t’i kushtohet vëmendje procesit të miratimit të ndryshimeve të njoftuara, si dhe monitorimit të kryerjes së mbikëqyrjes së tyre nga afër, në drejtim të vlerësimit të strategjive zhvillimore, zbatimit të tyre dhe rishikimit të strategjive të administrimit të rreziqeve e proceseve të brendshme, me qëllim sigurimin e përputhshmërisë me pritshmëritë rregullatore e mbikëqyrëse.

Me gjithë rënien e vazhdueshme të nivelit të kredive me probleme, ky rrezik mbetet në vëmendje qendrore të mbikëqyrjes. Masat e marra nga Banka e Shqipërisë, në bashkëpunim me autoritete të tjera qeveritare, kanë dhënë ndikim të mjaftueshëm për zbutjen e këtij fenomeni. Bankat gjithashtu kanë qenë aktive për zgjidhjen individuale të kredimarrësve, por niveli aktual vijon të mbetet i lartë. Mbikëqyrjes së planeve të bankave për uljen e kredive me probleme, përkrah monitorimit të proceseve të menaxhimit të rreziqeve, vitin në vijim, do t’i shtohet edhe hyrja në fuqi e kuadrit rregullativ për trajtimin e huamarrësve të përbashkët në vështirësi financiare. Kjo platformë bashkëpunimi pritet të sjellë një frymë të re të unifikuar të trajtimit të huamarrësve dhe të përmirësojë efektivitetin e zgjidhjeve.

Raporti i Përputhshmërisë (Screening Report) me Acquis Communautaire, është një nga zhvillimet kombëtare me një përfshirje të gjerë institucionale, mbi bazën e të cilit Komisioni Evropian për Shqipërinë do të vlerësojë nëse ekzistojnë kapacitetet për të nisur negociatat për kapitujt përkatës të Raport Progresit. Banka e Shqipërisë është përgjegjëse për vlerësimin e disa prej kapitujve të këtij raporti dhe, në bazë të rezultatit të raportit, do të rishikojë përafrimin e akteve rregullative që lidhen me veprimtarinë e institucioneve të kreditit (bankave), por jo vetëm.

Përafrimi i kuadrit rregullativ mbetet një proces i vazhdueshëm, si për shkak të nevojës dhe objektivave për të arritur standardet më të mira, ashtu dhe për shkak të ndryshueshmërisë së vazhdueshme të akteve referuese evropiane. Përafrimi me Bazel III do të jetë një nga risitë e vitit në vijim, me vëmendjen të fokusuar kryesisht tek aktet rregullative që lidhen me treguesit e likuiditetit, ekspozimet e mëdha dhe provat e rezistencës që duhet të kryhen nga bankat.

Plotësimi i rekomandimeve të Komitetit Moneyval do të shtrihet si për pjesën teknike (përmirësimi i kuadrit ligjor dhe rregullator), ashtu edhe për pjesën e efektivitetit që lidhet me një numër çështjesh në fushën e zbatimit të kuadrit ligjor dhe rregullator, si dhe të bashkëpunimit ndërinstitucional. Në këtë kuadër, si dhe të planit të veprimit kombëtar për zbatimin e rekomandimeve të Moneyval, në detyrat e Bankës së Shqipërisë - përveç atyre që lindin për të



2018

gjitha institucionet që sipas ligjit kanë një rol specifik - parashihen një numër i konsiderueshëm aktivitetesh përkushtuar vetëm vlerësimit në vend të kuadrit qeverisës të institucioneve financiare dhe efektivitetit të tyre. Aktivitetet synohet të kryhen kryesisht në bashkëpunim me DPPPP-në, duke maksimizuar sinergjitë dhe efektivitetin, por edhe në mënyrë të pavarur.

Procesi i Rishikimit dhe Vlerësimit Mbikëqyrës do të rishihet në dritën e ndryshimeve rregullative dhe prezantimit për herë të parë nga bankat, në vitin 2018, të vlerësimit të brendshëm të mjaftueshmërisë së kapitalit. Ky përbën edhe një nga referencat më të rëndësishme të mbikëqyrjes, siç është përcaktuar edhe nga Komiteti i Bazelit, dhe puna gjatë këtij viti do të konsistojë në rritjen e cilësisë së vlerësimit të tyre për t’i dhënë vëmendjen e duhur të gjitha rreziqeve ndaj të cilave ekspozohen bankat. Ndërkohë, do të rishihen në një dritë të re edhe planet e rimëkëmbjes, kur pritet të përgatiten duke iu referuar pikërisht dokumentit të vlerësimit të kapitalit nga ana e bankave. Për këtë proces dhe ato të përmendura më lart, do të mbështetemi edhe në asistencën e Fondit Monetar Ndërkombëtar për një zbatim sa më të plotë të praktikave ndërkombëtare.

Gjatë vitit, do të përmbyllet procesi i rishikimit të manualit mbikëqyrës, duke e përditësuar me çështjet e qeverisjes së korporatave, në vijim të projektit të mbështetur nga BERZH-i dhe me asistencën e kompanisë Deloitte. Këto rishikime të manualit të vlerësimit të rreziqeve parashikojnë një shqyrtim më të thelluar të çështjeve të qeverisjes së korporatave në banka dhe rrjedhimisht një vlerësim më të plotë të tyre. Po kështu, do të rishqyrtohen edhe të gjitha aktet rregullative që preken nga këto ndryshime.

Në përfundim të një projekti të mbështetur nga Banka Botërore dhe me asistencën e kompanisë Grant Thornton, procesi mbikëqyrës do të pasurohet edhe me një dokument të brendshëm, i cili do të udhëzojë në mënyrë metodike procesin e komunikimit midis mbikëqyrësve dhe auditorëve. Ky proces krijon mundësitë për përmirësimin dhe rritjen e nivelit të kontrollit të bankave, duke përfshirë në shkallë më të gjerë auditorët e jashtëm, në funksion të interesave mbikëqyrëse.



2018

Hartimi dhe rishikimi i kuadrit rregullativ mbikëqyrës synon plotësimin dhe përmirësimin e tij, në funksion të realizimit të një mbikëqyrjeje më efektive, në zbatim të kërkesave ligjore dhe nëpërmjet përafrimit me zhvillimet më të fundit në aktet rregullative të Bashkimit Evropian dhe në dokumentet e Bazelit.

Në procesin e hartimit dhe rishikimit të akteve rregullative të mbikëqyrjes kanë luajtur një rol të rëndësishëm edhe bankat apo subjektet e tjera të licencuara dhe të mbikëqyrura nga Banka e Shqipërisë, të cilat kanë kontribuuar nëpërmjet komenteve dhe sugjerimeve të tyre rreth këtyre ndryshimeve rregullative.

Gjatë vitit 2018, Departamenti i Mbikëqyrjes ka vazhduar të japë kontributin e vet si pjesë e grupit të punës për hartimin e projektligjit “Për shërbimet e pagesave”, në kuadër të angazhimit të Bankës së Shqipërisë për përafrimin e kuadrit ligjor me direktivën evropiane për shërbimet e pagesave (PSD2)1.

Në aspektin rregullativ, vëmendje e veçantë iu dedikua hartimit të akteve të reja rregullative apo rishikimit të atyre në fuqi, në drejtim të përafrimit të kuadrit rregullativ me kërkesat e Bazel III. Më konkretisht: hartimit të projektrregullores “Për raportin e mbulimit me likuiditet”, e cila synon prezantimin e një treguesi të ri për likuiditetin në kuadrin rregullativ të Bankës së Shqipërisë; hartimit të projektudhëzimit “Mbi stress test-et e bankave”; rishikimit të rregullores “Për kapitalin rregullator të bankës”; dhe hartimit të akteve të reja të ndërhyrjes së hershme, në zbatim të dispozitave të ligjit për rimëkëmbjen dhe ndërhyrjen e jashtëzakonshme në banka.

• Miratimi i disa ndryshimeve në rregulloren “Për kredinë konsumatore dhe kredinë hipotekare”, miratuar me vendimin nr. 27, datë 4.4.2018, të Këshillit Mbikëqyrës të Bankës së Shqipërisë

Ndryshimet rregullative synuan përafrimin e mëtejshëm me kërkesat e Direktivës 2014/17 të BE-së, që rregullon marrëveshjet e kredisë konsumatore dhe të kredisë hipotekare për individët, nëpërmjet shtimit të kërkesave mbikëqyrëse për mbrojtjen e konsumatorëve. Hapësira informuese 1 paraqet në mënyrë të detajuar ndryshimet e realizuara në rregulloren “Për kredinë konsumatore dhe kredinë hipotekare”, me vendimin nr. 27, datë 4.4.2018.

• Miratimi i disa ndryshimeve në rregulloren “Për raportin e mjaftueshmërisë së kapitalit”, miratuar me vendimin nr. 34, datë 2.5.2018, të Këshillit Mbikëqyrës të Bankës së Shqipërisë

1 Payment Services Directive 2.

3. KUADRI RREGULLATIV



2018

Ndryshimet në këtë rregullore konsistuan në shfuqizimin e një prej masave kundërciklike të vendosura për bankat në vitin 2013, e cila përcaktonte kërkesa shtesë për kapital, në rastet e rritjes së investimeve neto të bankave, në institucionet financiare jorezidente.

HAPËSIRË INFORMUESE 1. NDRYSHIME NË RREGULLOREN “PËR KREDINË KONSUMATORE DHE KREDINË HIPOTEKARE”

Banka e Shqipërisë miratoi disa ndryshime në rregulloren “Për kredinë konsumatore dhe kredinë hipotekare”, me vendimin nr. 27, datë 4.4.2018, të Këshillit Mbikëqyrës.

Ndryshimet në këtë rregullore synuan përafrimin e mëtejshëm me kërkesat e Direktivës së Bashkimit Evropian 2014/17/EU (“Mbi kontratat e kredisë për konsumatorët lidhur me pasuritë e paluajtshme rezidenciale”), që rregullon marrëveshjet e kredisë konsumatore dhe të kredisë hipotekare për individët, me qëllim mbrojtjen e konsumatorëve; si dhe njëkohësisht morën shtysë edhe nga nisma e Bankës së Shqipërisë, për uljen e nivelit të euroizimit në sistemin financiar shqiptar.

Më konkretisht, ndryshimet kryesore në rregulloren “Për kredinë konsumatore dhe kredinë hipotekare” konsistojnë në:

a) prezantimin në rregullore të përkufizimit të koncepteve “paketë e agreguar (bundling practice)” dhe “paketë e kombinuar (tying practice)”, si dhe parashikimin për ndalimin e ofrimit të paketave të kombinuara për konsumatorët, si praktika që nuk janë në interes të tyre dhe për lejimin e ofrimit të paketave të agreguara, të cilat mund të sjellin përfitim për konsumatorët, në drejtim të sigurimit të produkteve/shërbimeve me kosto më të ulëta dhe që lehtësojnë apo sigurojnë procesin e shlyerjes së kredisë;

b) parashikimin e kërkesave që indeksi orientues i përdorur nga banka në llogaritjen e normës së ndryshueshme të interesit, të jetë i qartë, i përdorshëm, objektiv dhe i verifikueshëm në çdo rast nga palët e kontratës së kredisë;

c) shtimin e disa kërkesave për përfshirjen në informacionin parakontraktor dhe në kontratën e kredisë, të:

i. ekzistencës së të drejtës së konsumatorit për zëvendësimin e kolateralit të përdorur, me një kolateral tjetër, si dhe të kushteve që duhen plotësuar për ta përfituar këtë të drejtë. Kjo e drejtë që i ofrohet tashmë konsumatorit, siguron më shumë fleksibilitet për të, nëpërmjet lejimit të ofrimit të kolateraleve të ndryshme për bankën gjatë kohëzgjatjes së kredisë, por në çdo rast, kundrejt plotësimit të disa kushteve të përcaktuara më parë nga banka në kontratën e kredisë,

ii. ofrimit nga ana e bankës të alternativave (nëse ekzistojnë) për zbutjen e rrezikut të kursit të këmbimit ndaj të cilit konsumatori ekspozohet, në rastet kur monedha e kredisë është e ndryshme nga monedha në të cilën konsumatori gjeneron të ardhurat;

d) parashikimin e të drejtës së konsumatorit për të kërkuar konvertimin e kredisë në monedhën në të cilën gjeneron të ardhurat, i cili (konvertimi) mund të kryhet vetëm duke u bazuar në analizat apo vlerësimet e



2018

bankës, si dhe të detyrimit të bankës për të njoftuar konsumatorin, nëse si rezultat i ndryshimit të kursit të këmbimit, kundërvlera e këstit të kredisë rritet me më shumë se 20% nga vlera që do të rezultonte nëse do të aplikohej kursi i këmbimit i datës së nënshkrimit të kontratës dhe mbi të drejtën e konsumatorit për ta konvertuar kredinë në monedhën në të cilën gjeneron të ardhurat. Shtimi i këtyre parashikimeve në rregullore synon rritjen e transparencës dhe një mbrojtje më të mirë të konsumatorit, veçanërisht në situata kur materializohen luhatje të ndjeshme të kursit të këmbimit, të cilat do të ndikonin në rritjen e detyrimit të konsumatorit ndaj bankës, të shprehur në terma të monedhës vendase;

e) shtimin e kërkesës për vënien në dispozicion të konsumatorit nga ana e bankës, të një shembulli ilustrues, si pjesë e informacionit parakontraktor, në rastet kur konsumatori aplikon për një kredi në monedhë të ndryshme nga ajo e gjenerimit të të ardhurave, duke synuar ndërgjegjësimin e tij për rrezikun e kursit të këmbimit që shoqëron një kredi të tillë dhe për efektin e luhatjeve të kursit të këmbimit në vlerën e kësteve të pagueshme prej konsumatorit.

Gjithashtu, gjatë vitit 2018, u hartuan disa akte të reja rregullative, të konsideruara të rëndësishme për mbikëqyrjen bankare dhe për bankat, si dhe u rishikuan pjesërisht disa rregullore të tjera, të cilat pritet të miratohen gjatë vitit 2019. Në mënyrë më të detajuar, u realizua hartimi apo rishikimi i akteve rregullative si vijon:

• hartimi i projektrregullores së re “Për raportin e mbulimit me likuiditet”, në kuadër të përafrimit të mëtejshëm të kërkesave të Bankës së Shqipërisë me kërkesat e Komitetit të Bazelit dhe të rregulloreve evropiane për administrimin e rrezikut të likuiditetit, si dhe në përmbushje të objektivave strategjikë të Departamentit të Mbikëqyrjes për implementimin e kërkesave të Bazel III. Raporti i mbulimit me likuiditet (RML), i paraqitur në projektrregulloren e re, është një tregues dinamik që mat likuiditetin afatshkurtër të bankës, në një horizont kohor të parashikuar prej 30 ditësh kalendarike, në situata të stresit të likuiditetit. Në përllogaritjen e RML-së parashikohen kritere strikte që duhet t’i plotësojnë aktivet likuide, përpara se të kualifikohen për t’u përfshirë në rezervën e likuiditetit të bankës, si dhe norma të kalibruara për flukset hyrëse apo dalëse të likuiditetit, bazuar në eksperiencën evropiane gjatë krizës financiare globale. Hartimi i këtij akti rregullativ ka marrë në konsideratë dhe kontributin e rëndësishëm të sistemit bankar, nëpërmjet dërgimit të informacioneve dhe të të dhënave, në funksion të studimit/analizës së ndikimit të zhvilluar për këtë tregues, si dhe të komenteve dhe sugjerimeve, apo nëpërmjet diskutimeve me përfaqësuesit e bankave gjatë takimeve të zhvilluara nga Banka e Shqipërisë;

• përgatitja e disa projektndryshimeve në rregulloren “Për kapitalin rregullator të bankës”, që synojnë përafrimin e kërkesave rregullative të Bankës së Shqipërisë për raportet e kapitalit, në mënyrë përpjesëtimore me kërkesat e Bazel III;



2018

• hartimi i projektudhëzimit “Mbi stress test-et e bankave”, i cili parashikon kërkesa dhe metodologji për kryerjen e stress test-eve nga bankat, si një mjet i rëndësishëm i procesit të administrimit të rrezikut në tërësi dhe i procesit të vlerësimit të brendshëm të mjaftueshmërisë së kapitalit, me qëllim unifikimin e praktikave që bankat duhet të ndjekin për kryerjen e stress test-eve.

Gjithashtu, në vazhdimësi të plotësimit të akteve nënligjore për ndërhyrjen e hershme, në zbatim të detyrimeve të ligjit “Për rimëkëmbjen dhe ndërhyrjen e jashtëzakonshme në banka”, përfundoi hartimi i akteve rregullative, të cilat janë konsultuar me ekspertët e Bankës Botërore (FINSAC project) respektivisht:

• projektrregullorja “Për përcaktimin e kushteve për dhënien e miratimit paraprak për marrëveshjen e mbështetjes financiare brenda grupit bankar”, e cila përcakton kërkesat e autoritetit mbikëqyrës mbi kushtet për dhënien e miratimit paraprak për marrëveshjen e mbështetjes financiare brenda grupit bankar dhe kërkesat për dokumentacionin dhe përmbajtjen e tij, me qëllim marrjen nga banka ofruese të këtij miratimi;

• projektrregullorja “Për përcaktimin e kushteve kur zbatohen masat e ndërhyrjes së hershme dhe për kushtet dhe mënyrën e kryerjes së administrimit të përkohshëm”, e cila përcakton kushtet kur zbatohen masat e ndërhyrjes së hershme nga autoriteti mbikëqyrës, si dhe kushtet dhe mënyrën e administrimit të përkohshëm të bankave; si dhe

• projektndryshimet në rregulloren në fuqi të bankës urë, me qëllim sigurimin e konsistencës me kërkesat e këtij ligji.

Në kuadër të nismës së Bankës së Shqipërisë për rritjen e përdorimit të monedhës kombëtare dhe uljen e përdorimit të valutave (deeuroizimin) në sistemin financiar shqiptar, gjatë vitit 2018, u miratuan dy ndryshime në rregulloret e mbikëqyrjes.

• Miratimi i ndryshimeve në rregulloren “Për administrimin e rrezikut të likuiditetit”, miratuar me vendimin nr. 14, datë 7.2.2018, të Këshillit Mbikëqyrës të Bankës së Shqipërisë

Ndryshimet në këtë rregullore konsistuan në rritjen e nivelit minimal të kërkuar (nga 15% në 20%) për treguesin e likuiditetit të matur nëpërmjet raportit të aktiveve likuide ndaj pasiveve afatshkurtra, për monedhën e huaj, me qëllim dekurajimin e përdorimit të valutave, ndërkohë që mbetet i pandryshuar niveli minimal i këtij treguesi, përkatësisht: për monedhën kombëtare, në nivelin 15%; dhe për totalin, në nivelin minimal prej 20%.

• Miratimi i disa ndryshimeve në rregulloren “Mbi transparencën për produktet dhe shërbimet bankare e financiare”, miratuar me vendimin nr. 15, datë 7.2.2018 të Këshillit Mbikëqyrës të Bankës së Shqipërisë



2018

Ndryshimet konsistuan në shtimin e kërkesave rregullative për bankat për t’u ofruar kredi alternative dhe të krahasueshme në monedhën në të cilën gjenerojnë të ardhurat, klientëve që aplikojnë për kredi në monedhë të ndryshme nga ajo e të ardhurave, në rastet kur bankat i vlerësojnë si të pamjaftueshme kapacitetet e klientëve për t’u mbrojtur nga rreziku i kursit të këmbimit. Gjithashtu, në rregullore u shtua edhe një kërkesë për bankat, të cilat, në rastin e lëvrimit të kredisë për herë të parë ose të ristrukturimit, duhet t’i vënë në dispozicion kredimarrësit një shembull ilustrues, për ta ndërgjegjësuar mbi rrezikun që shoqëron huamarrjen në valutë, veçanërisht në rastin kur të ardhurat e tij janë në monedhën vendase dhe në të ardhmen mund të ketë lëvizje të pafavorshme të kursit të këmbimit dhe/ose rritje të normës së interesit të kredisë, si rezultat i rritjes së indeksit orientues.

Po kështu, u finalizua procesi i vetëvlerësimit të kuadrit rregullativ mbikëqyrës të Bankës së Shqipërisë me direktivën CRD2 dhe rregulloren evropiane CRR3 për veprimtarinë e institucioneve të kreditit, në analogji me procesin e “Vlerësimit të Ekuivalencës së kuadrit rregullativ mbikëqyrës me kuadrin rregullativ mbikëqyrës evropian” që realizohet nga Komisioni Evropian (KE), bazuar në pyetësorin e Autoritetit Bankar Evropian (ABE). Vetëvlerësimi i Departamentit të Mbikëqyrjes, përveç sa përcaktohet nga vetë qëllimi i procesit, synon të evidentojë “gap-et” në kuadrin rregullativ mbikëqyrës, krahasuar me kuadrin e BE-së, dhe hartimin e një plani afatmesëm dhe afatgjatë për hartimin dhe rishikimin e akteve ligjore dhe rregullative që rregullojnë veprimtarinë bankare, me qëllim sigurimin e përputhshmërisë me Acquis Communautaire. Nga vetëvlerësimi i bërë nga Banka e Shqipërisë rezultoi se aktet rregullative në fuqi përputhen në një pjesë të madhe me CRD-në dhe CRR-në. Vetëvlerësimi u shoqërua dhe me një roadmap për periudhën afatmesme, mbi planin për përafrimin e kuadrit rregullativ mbikëqyrës të Bankës së Shqipërisë me kuadrin rregullativ të BE-së.

2 Capital Requirements Directive.3 Capital Requirements Regulation.



2018

Struktura e sistemit bankar dhe financiar, në fund të vitit 2018, përbëhet nga 14 banka, 30 subjekte financiare jobanka, 463 zyra të këmbimit valutor, 13 shoqëri të kursim-kreditit dhe 1 union të shoqërive të kursim-kreditit.

Banka e Shqipërisë, bazuar në ligjin për bankat në Republikën e Shqipërisë, ka autoritetin të licencojë dhe mbikëqyrë bankat, subjektet financiare jobanka, shoqëritë e kursim-kreditit e unionet e tyre, zyrat e këmbimit valutor dhe zyrat e përfaqësimit të bankave të huaja.

4.1 BANKAT

Gjatë vitit 2018, në kuadër të përmbushjes së funksionit licencues, Banka e Shqipërisë ka marrë vendime që lidhen me:

• miratimin për transferimin e 100% të pronësisë së aksioneve të Bankës NBG Albania sh.a. tek Banka Amerikane e Investimeve sh.a.;

• miratimin për riorganizimin juridik, nëpërmjet bashkimit me përthithje, të Bankës Amerikane të Investimeve sh.a. (banka përthithëse) me Bankën NBG Albania sh.a. (banka e përthithur);

4. LICENCIMI

SISTEMI BANKAR DHE FINANCIAR

Gra�k 1. Struktura e sektorit bankar/�nanciar dhe pronësia

Burimi: Banka e Shqipërisë.

BANKA (14) SUBJEKTE FINANCIARE JOBANKA (30)

UNIONE DHE SHOQËRI TË KURSIM-KREDITIT

(1 UNION DHE 13 SHOQËRI)

ZYRA TË KËMBIMIT VALUTOR (463)

Kapital privat i huaj (11)

Kapital privat vendas (18)

Kapital shtetëror vendas (2)


Kapital privat vendas dhe i huaj (3)

Kapital privat vendas (1 union dhe 13 shoqëri)

Kapital privat vendas (462)

Kapital privat vendas dhe i huaj (3)




2018

• miratimin për riorganizimin juridik, nëpërmjet bashkimit me përthithje, të Bankës Intesa Sanpaolo Albania sh.a. (banka përthithëse) me Veneto Bankën sh.a. (banka e përthithur);

• revokimin e licencës së Bankës NBG Albania sh.a. dhe të licencës së Veneto Bankës sh.a., si rezultat i përthithjes së tyre nëpërmjet riorganizimit juridik, përkatësisht me Bankën Amerikane të Investimeve sh.a. dhe me Bankën Intesa Sanpaolo Albania sh.a.;

• miratimin për hapjen e filialit të Bankës Credins sh.a. në Republikën e Kosovës;

• miratimin për kryerjen e veprimtarisë financiare shtesë të tregtimit të letrave me vlerë nga Banka Union sh.a.;

• miratimin për 59 administratorë të bankave, të cilët sipas pozicioneve renditen respektivisht si: 31 anëtarë të këshillave drejtues, 13 anëtarë të komiteteve të kontrollit dhe 15 drejtues ekzekutivë;

• miratimin e zgjerimit të rrjetit të bankave me 5 degë të reja, brenda territorit të Republikës së Shqipërisë;

• miratimin për emetimin e borxhit të varur dhe miratime për shlyerjen e borxhit të varur për disa banka;

• miratimin e ndryshimeve në statutet e bankave, përkatësisht të Bankës Ndërkombëtare Tregtare sh.a., të Bankës ProCredit sh.a., të Bankës Kombëtare Tregtare sh.a., të Bankës Alpha Albania sh.a., të Bankës Amerikane të Investimeve sh.a. dhe të Bankës së Parë të Investimeve Albania sh.a.;

• miratimin për nënshkrimin e marrëveshjes me të tretët (outsourcing) dhe përfundimin e saj për ushtrimin e veprimtarive operacionale të pagesave dhe të transfertave të Bankës ProCredit sh.a.;

• miratimet/moskundërshtimet për emërimet/riemërimet e ekspertëve kontabël të autorizuar për auditimin e pasqyrave financiare të fundvitit 2018 të të gjitha bankave.

4.2 SUBJEKTET FINANCIARE JOBANKA, INSTITUCIONET FINANCIARE TË MIKROKREDISË DHE INSTITUCIONET E PARASË ELEKTRONIKE

Vendimmarrja e Bankës së Shqipërisë për subjektet financiare jobanka, institucionet financiare të mikrokredisë dhe institucionet e parasë elektronike, gjatë vitit 2018, konsiston në:

• licencimin e “Unionit Financiar Tiranë” sh.a. për ushtrimin e veprimtarive si institucion i parasë elektronike. Përveç veprimtarisë së emetimit të parasë elektronike, “Unioni Financiar Tiranë” sh.a. vijon të ushtrojë edhe veprimtaritë e të gjitha shërbimeve të pagesave dhe të transferimit të parave, të këmbimit valutor dhe të shërbimeve këshilluese, ndërmjetëse dhe shërbime të tjera ndihmëse;

• mbështetur në kërkesat rregullative, pas licencimit si institucion i parasë elektronike, “Unionit Financiar Tiranë” sh.a. iu revokua licenca si subjekt



2018

financiar jobankë;• revokimin e licencës të institucionit të parasë elektronike “Vodafone

M-Pesa” sh.p.k., me kërkesë të vetë subjektit;• miratimin paraprak për zotërimin e 100% të kapitalit të subjektit financiar

jobankë “Final” sh.a. nga aksioneri i ri “Iutecredit Albania” sh.a., i cili është institucion financiar i mikrokredisë, i licencuar nga Banka e Shqipërisë;

• miratimin paraprak për kryerjen e: veprimtarisë shtesë të këmbimit valutor nga subjekti financiar jobankë “Tirana Factoring & Lease” sh.a.; të veprimtarive shtesë të ofrimit të garancive dhe marrjes së angazhimeve, të faktoringut, të shërbimeve këshilluese, ndërmjetëse dhe shërbimeve të tjera ndihmëse për veprimtaritë e listuara në aneksin e licencës dhe të ndërmjetësimit në sigurime nga subjekti financiar jobankë “Ak-Invest” sh.a.; të veprimtarive shtesë të këmbimit valutor, të shërbimeve këshilluese, ndërmjetëse dhe shërbimeve të tjera ndihmëse për veprimtaritë e listuara në aneksin e licencës dhe të ndërmjetësimit në sigurime nga institucioni i parasë elektronike “Easypay” sh.p.k.;

• miratimin paraprak të administratorëve të subjekteve financiare jobanka “Porsche Leasing” sh.p.k., “NOA” sh.a., “Kredo Financë” sh.p.k., “Shoqëria e Parë Financiare e Zhvillimit – FAF” sh.a., “Posta Shqiptare” sh.a., “Micro Credit Albania” sh.a., “MOGO Albania” sh.a., “Final” sh.a., “Albanian Financial Institution” sh.p.k. dhe “Omnifactor” sh.p.k.

Gjatë vitit 2018, kanë ndodhur edhe disa ndryshime strukturore në pronësinë e bankave dhe të subjekteve financiare jobanka, të cilat konsistojnë kryesisht në ndryshime të pjesëmarrjeve joinfluencuese në zotërimin e aksioneve apo të kuotave të kapitalit të tyre, për të cilat është vënë në dijeni Banka e Shqipërisë. Ndërkohë, disa prej këtyre subjekteve kanë njoftuar edhe për rritje të kapitalit të tyre të paguar.

4.3 ZYRAT E KËMBIMIT VALUTOR

Vendimmarrja e Bankës së Shqipërisë në përmbushje të funksionit licencues për zyrat e këmbimit valutor, konsiston në:

• licencimin e 58 zyrave të reja të këmbimit valutor;• revokimin e licencës së 21 zyrave të këmbimit valutor. Revokimet në 11

raste janë kryer si pasojë e statusit jo aktiv të tyre në regjistrin tregtar pranë Qendrës Kombëtare të Biznesit, të pezullimit të veprimtarisë për më shumë se 2 muaj, si dhe për mosraportim në Bankën e Shqipërisë. Ndërkohë, për 10 zyra të këmbimit valutor, revokimet janë bërë me kërkesë të vetë subjekteve, për arsye të mbylljes së aktivitetit.



2018

4.4. TË TJERA

Në fund të vitit 2018, bankat e ushtrojnë veprimtarinë nëpërmjet 447 degëve/agjencive, të shtrira brenda territorit të vendit. Në trendin rënës të numrit të degëve të bankave, rol të rëndësishëm luan zhvillimi i teknologjisë së informacionit dhe të komunikimit, si dhe ndërgjegjësimi dhe edukimi i publikut në përdorimin e aplikacioneve bankare dhe financiare nëpërmjet pajisjeve të komunikimit në distancë (smart phone, mobile phone, website etj.). Këto kanale komunikimi në distancë mundësojnë dhe lehtësojnë përdorimin dhe kryerjen e transaksioneve bankare dhe financiare në kohë reale, në 24 orë gjatë 7 ditëve të javës, dhe optimizojnë shtrirjen e rrjetit të bankave. Gjithashtu, në rënien e numrit të degëve fizike, kanë ndikuar edhe riorganizimet juridike të bankave, nëpërmjet bashkimit me përthithje gjatë vitit. Nga këto riorganizime, bankat përthithëse kanë mbyllur degët me prezencë të dubluar në të njëjtën zonë gjeografike.

Shpërndarja gjeografike e degëve/agjencive bankare përshin pothuajse të gjithë territorin e vendit, ndërkohë që vijon përqendrimi i degëve dhe agjencive bankare në Tiranë (42.5%), ku edhe përqendrimi i popullsisë është më i madh (31.2%). Shpërndarja e degëve dhe agjencive bankare, sipas rajoneve, është në përpjesëtim me numrin e popullsisë.

Viti 2018 u shoqërua me një ritëm të lartë në shtimin e kërkesave për ushtrimin e veprimtarisë financiare të këmbimit valutor. Në fund të këtij viti, kjo veprimtari ushtrohet në 463 zyra të këmbimit valutor. Gjatë vitit, u dhanë 58 licenca të reja dhe u revokuan 21 licenca për ushtrimin e kësaj veprimtarie.

Në zbatim të kërkesave të kuadrit rregullativ në fuqi, subjektet financiare jobanka dhe institucionet e parasë elektronike mund të ushtrojnë veprimtarinë e shërbimeve të pagesave dhe të transferimit të parave dhe/ose të shpërndarjes dhe të ripagimit të fondeve, në rastin e institucioneve të parasë elektronike, edhe nëpërmjet agjentëve. Në fund të vitit 2018, numri i agjentëve të këtyre subjekteve është 998. Ndërkohë, Posta Shqiptare e ushtron veprimtarinë e shërbimeve të

Gra�k 2. Ecuria e numrit të degëve/agjencive të bankave në vite


524 529 534 534 529

499 500493

472

447

400

420

440

460

480

500

520

540

560

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

2018

Gra�k 3. Shpërndarja gjeogra�ke e popullsisë banuese dhe rrjetit të degëve/agjencive të bankave,

sipas qarqeve në vitin 2018 (në përqindje)

Burimi: Banka e Shqipërisë dhe INSTAT.

0.00

5.00

10.00

15.00

20.00

25.00

30.00

35.00

40.00

45.00

Berat

Dibër

Durrës

Elbasan

Fier

Gjirokastër

Korçë

Kukës

Lezhë

Shkodër

Tiranë

Vlorë

Popullsia në rrethe (% ndaj popullsisë totale)Degët e bankave (% ndaj numrit total të degëve)

Gra�k 4. Ecuria e numrit të zyrave të këmbimit valutor të licencuara në vite


19 3858 58 54 58 60

112

189221

284301

322 333356

397428426

463

-20

0

20

40

60

80

100

120

0

100

200

300

400

500

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

2018

Nr. i zyrave të këmbimit valutor (aksi majtas)Ndryshimi sipas viteve, në përqindje (aksi djathtas)



2018

pagesave dhe transferimit të parave nëpërmjet zyrave postare të shpërndara në të gjithë territorin e Shqipërisë.

Tabelë 2. Numri i agjentëve të subjekteve financiare jobanka dhe të institucioneve të parasë elektronike, në fund të vitit 2018

AK-INVEST UNION FINANCIAR TIRANË EASYPAY PAY AND

GORAEA FINANCIAL

SERVICES TOTALI

Agjentë që kryejnë veprimtarinë e transferimit të parave në emër të subjektit financiar jobankë

198 92 10 300

Agjentë të institucionit të parasë elektronike 368 330 698

TOTALI 198 368 330 92 10 998Burimi: Banka e Shqipërisë.

Në kategorinë e shoqërive të kursim-kreditit, gjatë vitit 2018, nuk pati licencime të reja. Kështu, në fund të vitit 2018, numërohen 13 shoqëri të kursim-kreditit dhe 1 union i tyre.



2018

5.1 ZHVILLIMET KRYESORE NË ECURINË E SISTEMIT BANKAR SHQIPTAR

Treguesi më i rëndësishëm i mbikëqyrjes, ai i mjaftueshmërisë së kapitalit, ka ardhur në rritje të ndjeshme dhe të qëndrueshme gjatë vitit 2018, duke arritur nivelin prej rreth 18,2%, nga 17% që ishte në fund të vitit paraardhës. Po kështu, edhe treguesi i kredive me probleme ka rënë me 2,15pp, duke arritur në 11,08% në fund të vitit, me gjithë rënien e portofolit të kredive prej 3,36% gjatë vitit. Treguesit e përfitueshmërisë, megjithëse rezultojnë më të ulëta se viti 2017, përsëri mbeten në nivele të mira për të ofruar mbështetjen në kapital. ROA arriti në 1,32% në fund të vitit 2018, kundrejt 1,56% në fund të vitit 2017, ndërsa ROE rezultoi në nivelin 12,96%, kundrejt nivelit 15,71% që ishte një vit më parë.

Treguesi i kredive me probleme vijoi dukshëm tendencën rënëse të viteve të fundit, duke arritur në 11,08% në dhjetor 2018, nga 13,23% që ishte një vit më parë. Kjo rënie vjen nga ulja me 19% e kredive me probleme, rënie kjo e ndikuar në masë pothuaj të barabartë nga fshirjet e kredive dhe zgjidhjet e bankave për huamarrësit. Këto të fundit përfshijnë format e ristrukturimeve të kombinuara me shlyerjet e pjesshme e tërësore nga huamarrësit. Ndërkohë, edhe vetë portofoli i kredive rezulton me rënie prej 3,36%, i ndikuar në një masë të madhe nga rënia e kursit të këmbimit të monedhave të huaja ndaj lekut.

Zhvillimet kryesore të veprimtarisë bankare, gjatë vitit 2018, përmblidhen si më poshtë:

1. teprica e kredisë së sistemit bankar ka ardhur në rënie prej 3,36%, kundrejt rritjes me rreth 0,15% të një viti më parë;

2. treguesi i kredive me probleme arriti në 11,08%, me një rënie prej 2,15 pp gjatë vitit 2018, nga 13,23% që ishte në fund të vitit 2017. Vlera e kredive me probleme ka rënë me 15,14 miliardë lekë, ose 3,36%, si pasojë e fshirjes së kredive në masën 8,4 miliardë lekë, ndërsa pjesa tjetër nga zgjidhjet e kredive në bashkëpunim me huamarrësit;

3. mbulimi me provigjione i kredive me probleme rezulton i lartë në 65,6%, megjithëse me rënie krahasuar me një vit më parë, kur rezultonte në

5. ECURIA E RREZIQEVE NË SISTEMIN BANKAR DHE INSTITUCIONET FINANCIARE JOBANKA



2018

71,7%4. Si rrjedhojë e këtij mbulimi, treguesi i kredive me probleme i llogaritur për neto nga këto provigjione, rezulton në vetëm 3,8%, nga 4,2% që ishte një vit më parë;

4. gjendja e likuiditetit të sistemit bankar mbetet e kënaqshme. Treguesi i likuiditetit arriti në nivelin 46,2% kundrejt nivelit prej 40.79% në fund të vitit 2017;

5. depozitat e sistemit janë rritur me rreth 1,18 miliardë lekë këtë vit, përkundrejt rritjes me rreth 8,5 miliardë lekë në vitin 2017;

6. raporti i mjaftueshmërisë së kapitalit paraqitet në nivelin 18,2%, kundrejt minimumit rregullator prej 12%, me një rritje vjetore prej rreth 1,65 pp;

7. rezultati financiar i vitit 2018 ishte pozitiv, me një vlerë prej rreth 18,39 miliardë lekësh, ose 3,68 miliardë lekë më i ulët se ai i vitit 2017. Treguesit e përfitueshmërisë RoA dhe RoE përllogariten në vlera pozitive prej 1,32% dhe 12,96%, përkatësisht në rënie krahasuar me vitin e kaluar.

5.2 STRUKTURA E KAPITALIT SIPAS VENDIT TË ORIGJINËS

Kapitali aksioner i sistemit bankar arriti në vlerën 147,45 miliardë lekë, me një rritje prej rreth 0,5 miliardë lekësh, ose 0,34% kundrejt një viti më parë. Megjithë rritjen e pranisë së kapitalit vendas, struktura e kapitalit vijon të dominohet nga kapitali i huaj, i cili në fund të vitit 2018 përfaqëson rreth 83,46% të kapitalit të paguar të sistemit bankar, me një rënie të ndjeshme prej rreth 4,92 pikë përqindjeje krahasuar me fundin e vitit 2017.

4 Kjo rënie nuk përbën zhvillim negativ pasi vjen si rezultat i përmirësimit të strukturës së kredive me probleme, në kushtet e rënies së peshës së kredive të humbura që provigjionohen me 100%. Ky zhvillim ecën në raport të drejtë me treguesin e kredive me probleme neto, i cili vjen në rënie gjatë vitit.

Gra�k 5. Struktura e kapitalit në sistemin bankar sipas origjinës dhe ecuria e saj në kohë


0.00%

10.00%20.00%30.00%40.00%50.00%60.00%70.00%80.00%90.00%

100.00%

1 2 3 4 5 6 7 8

Ecuria në kohë e strukturës së kapitalit sipas origjinës

Turk Austriak ShqiptarItalian Grek FrancezTë tjera jo BE Gjerman Të tjera BE

28.03%

18.80%

16.55%

13.31%

11.04%

5.86%

2.31% 2.30%1.80%

Struktura e kapitalit në sistemin bankar sipas origjinës, 2018

Turk Austriak ShqiptarItalian Grek FrancezTë tjera jo BE Gjerman Të tjera BE



2018

5.3 STRUKTURA E SISTEMIT BANKAR

5.3.1 AKTIVET DHE PASIVET, STRUKTURA E TYRE

Gjatë vitit 2018, aktivet e sistemit bankar shënuan një rritje prej rreth 7.6 miliardë lekësh ose 0.5%, përkundrejt rritjes me 38.04 miliardë lekë ose 2.7% të një viti më parë. Ndërsa portofoli i kredive ka pësuar rënie me 20.2 miliardë lekë ose 3.4%, gjatë këtij viti.

Pesha që zë sistemi bankar në ekonomi, e shprehur nëpërmjet raportit të totalit të aktiveve ndaj Produktit të Brendshëm Bruto, vijon të qëndrojë në nivele të larta. Këtë vit, treguesi është ulur me 3,15 p.p, duke arritur në nivelin 89,35%. Ndërkohë që edhe raporti i kredive ndaj Produktit të Brendshëm Bruto ka pësuar rënie, si pasojë e rritjes së PBB-së kundrejt rënies së portofolit të kredive.

Tabelë 3. Pesha e totalit të aktiveve dhe e portofolit të kredive të sistemit bankar ndaj Produktit të Brendshëm Bruto

Treguesit 2013 2014 2015 2016 2017 2018 Totali i aktiveve (në mld lekë) 1,234.32 1,293.72 1,318.13 1,407.29 1,445.33 1,452.93 Totali i aktiveve/PBB (në %) 91.13 91.56 91.33 95.05 92.50 89.35 Totali i kredive/PBB (në %) 41.88 42.12 40.61 40.55 38.46 35.71


Struktura e aktiveve të sistemit bankar, krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë, shfaq këto zhvillime kryesore:

• rënie të veprimeve me thesarin dhe ndërbankare me 8.62 miliardë lekë ose 1.8%, e cila buron kryesisht nga rënia e marrëdhënieve me bankat e tjera, institucionet e kreditit dhe institucionet e tjera financiare me 12.37 miliardë lekë ose 5.1%, dhe rënia e marrëdhënieve me bankën qendrore me 3.1 miliardë lekë ose 2.1%, ndërkohë që ndikim pozitiv ka pasur rritja e veprimeve me bonot e thesarit me 1.94 miliardë lekë ose 3%;

• rënie të veprimeve me klientët (neto) me 4.21 miliardë (ose me 0.8%);• rritje të veprimeve me letrat me vlerë (neto) me 18.24 miliardë lekë (ose 5%);• rënie të mjeteve të tjera me 7.02 miliardë lekë (18.7%);• rritje të mjeteve të qëndrueshme me 0.18 miliardë lekë (0.9%).

Tabelë 4. Ecuria e zërave kryesorë të aktiveve të sistemit bankar

Treguesit:Dhjetor’ 2017 Dhjetor’ 2018

Shuma* Pesha** Ndryshimi %*** Shuma* Pesha** Ndryshimi %*** 1. Veprime me thesarin dhe ndërbankare 482.9 34.3 4.4 474.3 32.6 (1.8) Nga të cilat: - Marrëdhënie me Bankën Qendrore 149.8 10.6 (3.6) 146.7 10.1 (2.1)- Bono thesari 65.5 4.7 (4.5) 67.4 4.6 3.0 - Marrëdhënie me bankat e tjera 244.3 17.4 14.5 232.0 16.0 (5.1) 2. Veprime me klientët (neto) 542.7 38.6 2.3 538.5 37.1 (0.8) 3. Veprimet me letrat me vlerë (neto) 361.5 25.7 (2.7) 379.7 26.1 5.0 4. Mjete të tjera 37.6 2.7 17.0 30.6 2.1 (18.7) 5. Mjete të qëndrueshme 19.8 1.4 12.7 20.0 1.4 0.9 Totali i aktiveve 1,445.3 100.0 2.7 1,452.9 100.0 0.5

Burimi: Banka e Shqipërisë.Shënim: Zërat 1, 2, 3 të tabelës së mësipërme përfshijnë dhe interesat e përllogaritur.* në miliardë lekë ** në % ndaj totalit të aktivit*** në % ndaj një viti më parë



2018

Struktura e pasiveve të sistemit bankar, krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë, shfaq këto zhvillime kryesore:

• rritje me 14.3 miliardë lekë (1.2%) të zërit “Veprime me klientët”. Kjo rritje është përcaktuar kryesisht nga:

- rritja e zërit “sektori privat” me 14.5 miliardë lekë ose 1.3%, - rritja e zërit “llogari rrjedhëse” me 0.35 miliardë lekë ose 4.2%;• rënie të burimeve të përhershme me 8.1 miliardë lekë ose 4.5%;• rritje të veprimeve me thesarin dhe ndërbankare me 2.8 miliardë lekë

(3.8%), e ndikuar kryesisht nga: - rritja e zërit “hua” me 4.6 miliardë lekë, ose 57.13%, - rritja e zërit “banka qendrore” me 4.5 miliardë lekë ose 307.8%, - rënia e zërit “bono thesari dhe bono të tjera të pranueshme” me 5.2

miliardë lekë ose 14.3%, - rënia e zërit “depozita nga bankat, institucionet financiare” me 3.6

miliardë lekë ose 17.3%;• rënie të detyrimeve të tjera me 0.77 miliardë lekë ose 5.1%.

Tabelë 5. Ecuria e zërave kryesorë të pasiveve të sistemit bankar

Treguesit:Dhjetor’2017 Dhjetor’2018

Shuma* Pesha** Ndryshimi %*** Shuma* Pesha** Ndryshimi %*** 1. Veprime me thesarin dhe ndërbankare 76.8 5.3 22.9 79.6 5.5 3.7 2. Veprime me klientët (bruto) 1,165.7 80.7 0.7 1,176.5 81.0 0.9 3. Detyrime të tjera 15.0 1.0 14.0 14.3 1.0 (5.1) 4. Burime të përhershme 179.4 12.4 7.0 170.9 11.8 (4.7) Totali i pasivit 1,445.3 100.0 2.7 1,452.9 100.0 0.5

Burimi: Banka e Shqipërisë.* në miliardë lekë ** në % ndaj totalit të pasivit*** në % ndaj një viti më parë

Gjatë vitit 2018, pesha e zërave jashtë bilancit ndaj aktiveve totale të sistemit ka pësuar rënie, duke arritur në nivelin 112.7%, nga 113.8% që ishte në fundin e vitit 2017. Siç ilustrohet në tabelën më poshtë, gjatë këtij viti, rënia vjetore ka ardhur si pasojë e rënies së angazhimeve të dhëna. “Garanci të marra” dhe “transaksione në valutë” janë zërat që kanë raportuar rritje përkatësisht me 16.1 miliardë lekë dhe 4.1 miliardë lekë, ndërkohë që zërat e tjerë kanë raportuar rënie. Në strukturën e zërave jashtë bilancit, “angazhimet e marra” janë elementi më i rëndësishëm, me një peshë prej 85.6%, nga 84.5% që ishte në fund të vitit 2017.



2018

Tabelë 6. Ndryshimi me vitin paraardhës i zërave jashtë bilancit

Treguesit:

Ndryshimi me vitin paraardhës

Dhjetor ’17

Ndryshimi me vitin paraardhës

Dhjetor ‘18Dhjetor ‘17 Dhjetor ‘18Në mld lekë Në % Në mld lekë Në %

TOTALI 78.4 5.0 1,645.2 (8.5) (0.5) 1,636.8 Angazhime të dhëna 15.3 8.2 202.3 (19.4) (9.6) 182.9Nga të cilat: 0.0 - Angazhime financimi (4.0) (6.9) 54.4 (0.9) (1.7) 53.4- Garanci 5.7 13.7 47.1 (6.1) (13.0) 40.9- Angazhime për letrat me vlerë 13.7 15.7 100.8 (12.3) (12.2) 88.5

Angazhime të marra 65.0 4.9 1,390.0 10.4 0.7 1,400.4Nga të cilat: 0.0 - Angazhime financimi -3.9 (25.6) 11.3 -5.0 -44.2 6.3- Garanci 69.1 5.3 1,377.8 16.1 1.2 1,394.0Transaksione në valutë -8.3 -19.0 35.4 4.1 11.7 39.6Angazhime të tjera -0.7 -7.4 9.2 -7.3 -80.0 1.8Angazhime për instrumente financiare 7.1 611.2 8.3 3.8 45.2 12.0


5.3.2 PËRQENDRIMI

Treguesit e përqendrimit, të shprehur nëpërmjet indeksit Herfindahl të përllogaritur për totalin e depozitave dhe kredive, paraqiten në të njëjtin nivel me vitin 2017, ndërkohë që indeksi i aktiveve paraqitet në rritje të lehtë. Gjithsesi, të tre treguesit rezultojnë në nivele të ulëta dhe të qëndrueshme në vite.

Tabelë 7. Indeksi H* (Herfindahl) i përqendrimit të aktiveve, depozitave dhe kredisëTreguesit 2015 2016 2017 2018 Indeksi H (aktivet) 0.15 0.15 0.15 0.16 Indeksi H (depozita) 0.15 0.14 0.15 0.15 Indeksi H (kredia) 0.12 0.13 0.13 0.13

Burimi: Banka e Shqipërisë.* Vlerat e këtij treguesi luhaten në vlerat 0 deri në 1, ku vlerat më afër 0 përfaqësojnë nivele të

ulëta përqendrimi.

5.4 ADMINISTRIMI I RREZIQEVE NË VEPRIMTARINË BANKARE

5.4.1 RREZIKU I KREDISË

5.4.1.1 Aktiviteti kreditues

Totali i kredisë evidenton një rënie prej 20,18 miliardë lekësh ose me rreth 3,36% gjatë vitit 2018, ndërkohë që në vitin paraardhës ky portofol rezultonte me rritje prej rreth 0,5 miliardë lekësh. Ecuria e portofolit të kredive në vitin 2018 është ndikuar në masën më të madhe nga zhvillimet në kursin e këmbimit. Zhvlerësimi i monedhës Euro me 7,16% dhe i asaj Usd me 2,95% kundrejt



2018

monedhës vendase ka sjellë rënien e portofolit të kredive të konvertuar në Lekë me rreth 22,94 miliardë lekë. Në mungesë të këtyre zhvillimeve, portofoli i kredisë do të ishte rritur me rreth 2,76 miliardë lekë.

Gjatë këtij viti, portofoli i kredisë është paraqitur me rritje vetëm në tremujorin e tretë, ndërsa rënia më e madhe vërehet në tremujorin e dytë me 14,17 miliardë lekë.

Tabelë 8. Rritja tremujore e kredisë gjatë vitit 2018Rritja tremujore e kredisë Tremujori I Tremujori II Tremujori III Tremujori IV Në milionë lekë (4,409.10) (14,170.28) 4,026.91 (5,636.15) Në % (0.73) (2.38) 0.69 (0.96)


Në tetë muaj të vitit 2018, ecuria mujore e kredisë ka njohur rënie, ku rënia më e madhe është raportuar në muajt maj, dhjetor dhe qershor, me përkatësisht 6.8 miliardë lekë (1.2%), 4.6 miliardë lekë (0.8%) dhe 4.1 miliardë lekë (0.7%). Rënie e konsiderueshme e këtij portofoli rezulton edhe në muajin mars dhe prill. Ndërsa për katër muajt e tjerë të vitit është raportuar rritje e portofolit të kredisë, ku rritja më e madhe është raportuar në muajt shtator, korrik dhe nëntor, me përkatësisht 1.94 miliardë lekë (0.33%), 1.51 miliardë lekë (0.26%) dhe 1.1 miliardë lekë (0.19%). E mesatarizuar mbi baza mujore, rënia e kredisë për vitin 2018 ka shënuar nivelin 0.28%.

Analiza e kredisë sipas llojit të subjektit evidenton një përqendrim më të lartë në sektorin privat, rreth 63.4%, në rënie me 1.6 p.p, ndërkohë dhe kreditimet për këtë sektor gjatë vitit 2018 janë ulur me 22.39 miliardë lekë (5.7%). Edhe pesha e kredisë për sektorin publik rezulton në rënie me 0.6 p.p, ndërsa kreditimet për të janë ulur me 4.51 miliardë lekë (13.9%). Kredia dhënë individëve ka regjistruar rritje me 6.72 miliardë lekë (3.8%), ndërkohë pasqyrohet me një peshë 2.2 p.p më të lartë.

Gjatë vitit 2018, konfirmohet pesha në rritje e kredisë në monedhën vendase, kur ajo u rrit me afro 0.37 pikë përqindje, duke arritur në 43.93%. Brenda portofolit në monedhë të huaj, kredia në monedhën Euro zë rreth 90.29%, nga 90.46% që rezultonte në vitin 2017, ndërsa ajo në USD zë rreth 9.66%, nga 9.48% të portofolit.

Gra�k 6. Ecuria e rritjes mujore të kredisë gjatë vitit 2018 (në përqindje)


-0.28%

-2.00%

-1.50%

-1.00%

-0.50%

0.00%

0.50%

1.00%

1.50%

Janar 2018

Shkurt 2018

Mars 2018

Prill 2018

Maj 2018

Qershor 2018

Korrik 2018

Gusht 2018

Shtator 2018

Tetor 2018

Nëntor 2018

Dhjetor 2018

Ecuria mujore e kredisëRritja mesatare mujore



2018

Analiza sipas subjektit dhe qëllimit të përdorimit5 të kredisë evidenton se kredia “investime për pasuri të paluajtshme” për individët zë peshën më të madhe ndaj totalit të portofolit të kredisë (21.4%), pasuar nga kredia për “overdraft” dhënë bizneseve (21.1%), kredia për “blerje pajisjesh” dhënë biznesit (18.5%) dhe nga kredia për “blerje pasurie të paluajtshme” për biznese (15.6%).

Rritjen më të lartë gjatë vitit 2018, e shfaq kredia për “konsum të mallra jo të qëndrueshëm”, ndjekur nga kredia për “konsum të mallrave të qëndrueshme” dhënë individëve, përkatësisht me 12% dhe 4%. Ndërkohë, rënien më të lartë e ka shfaqur kredia “overdraft” dhe kredia “kapital qarkullues” dhënë bizneseve, përkatësisht me 12.3% dhe 12%.

Tabelë 9. Kredia, sipas sektorit dhe qëllimit të përdorimit (vlera në miliardë lekë dhe pesha e secilit zë ndaj kredisë gjithsej)

PËRSHKRIMI Dhjetor 2017 Pesha në % Ndryshimi në % Dhjetor 2016 - Dhjetor 2017 Dhjetor 2018 Pesha në % Ndryshimi në % Dhjetor

2017 - Dhjetor 2018Kredia gjithsej 533.8 100.0 0.6 504.3 100.0 (5.5)

Kredia dhënë biznesit 362.3 68.4 (2.2) 329.2 65.3 (9.1)

Overdraft 123.6 23.3 5.1 108.5 21.5 (12.2)

Kapital qarkullues 51.6 9.7 (16.4) 45.7 9.1 (11.5)

Blerje pajisjesh 6.9 1.3 17.2 94.7 18.8 1,267.0

Pasuri të paluajtshme 97.8 18.5 (2.4) 80.3 15.9 (17.9)

Hua të tjera 82.3 15.5 (2.8) - - -

Kredia dhënë individëve 171.5 32.4 6.9 175.1 34.7 2.1

Overdraft 8.4 1.6 5.3 7.6 1.5 (9.0)

Mallra jo të qëndrueshme 24.7 4.7 16.7 27.8 5.5 12.5

Mallra të qëndrueshme 18.9 3.6 7.9 19.6 3.9 3.9

Hua për blerje banesash 106.5 20.1 2.5 110 21.8 3.3

Hua për qëllime të tjera 13.1 2.5 31.4 10.1 2.0 (22.7)Burimi: Banka e Shqipërisë.Shënim: Të dhënat e tabelës së mësipërme i referohen vetëm klientëve rezidentë dhe në to nuk përfshihen interesat e përllogaritura.

Struktura e kredisë sipas afatit, në ndryshim nga viti i kaluar, ka pasur disa ndryshime në strukturë, pasi vërehet një rënie e peshës të kredive afatmesme dhe afatshkurtër në favor të kredive afatgjata. Kjo e fundit, në fund të vitit 2018, ka edhe peshën kryesore në totalin e portofolit të kredisë, e ndjekur nga kredia afatshkurtër dhe kredia afatmesme.

5 Të dhënat nuk përfshijnë jorezidentët.

Gra�k 7. Teprica e kredisë akorduar biznesit dhe individëve ndaj tepricës totale të kredisë

(në përqindje)


25.0%

26.0%

27.0%

28.0%

29.0%

30.0%

31.0%

32.0%

33.0%

60.0%

62.0%

64.0%

66.0%

68.0%

70.0%

72.0%

Dhjetor`12

Mars`13

Qershor`13

Shtator`13D

hjetor`13M

ars`14Q

ershor`14Shtator`14D

hjetor`14M

ars`15Q


hjetor`15M

ars 2016Q

ershor 2016Shtator 2016D

hjetor 2016M

ars 2017Q


hjetor 2017M

ars 2018Q


hjetor 2018

Kredia dhënë biznesit (në të majtë)Kredia dhënë individëve (në të djathtë)



2018

Tabelë 10. Struktura e tepricës së kredisë, sipas afatit (në përqindje)Afati i maturimit Dhjetor 2016 Dhjetor 2017 Mars 2018 Qershor 2018 Shtator 2018 Dhjetor 2018Afatshkurtër 33.1 30.6 30.1 29.0 28.4 28.1 Afatmesme 44.4 18.7 18.4 18.8 19.2 19.6 Afatgjatë 22.5 50.7 51.5 52.2 52.4 52.3


Portofoli i kredive sipas monedhës, për vitin 2018, evidenton se kredia në valutë vijon të ketë peshën më të madhe në totalin e kredisë me 56.1 % edhe pse gjatë vitit konfirmohet tendenca e zhvendosjes së portofolit nga kredia në valutë në kredinë në monedhën vendase. Në fund të vitit 2018, pesha e kredisë në monedhën vendase ndaj totalit të portofolit të kredisë ka njohur një rritje me 0.4 pikë përqindje, krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit të kaluar.

Tabelë 11. Struktura e tepricës së kredisë sipas monedhës (në përqindje)Monedha Dhjetor 2016 Mars 2017 Qershor 2017 Shtator 2017 Dhjetor 2017 Dhjetor 2018Lekë 41.4 41.6 42.9 42.9 43.6 43.9Valutë 58.6 58.5 57.1 57.1 56.4 56.1


Gjatë vitit 2018, pesha e kredisë në valutë, e klasifikuar si e pambrojtur ndaj rrezikut të kursit të këmbimit, ndaj totalit të portofolit në valutë6, në krahasim me vitin paraardhës, ka shfaqur një rritje me 0,7 p.p, duke arritur në nivelin 44.2%.

Struktura e kredisë sipas sektorëve të ekonomisë7, për vitin 2018, nuk evidenton ndryshime të qenësishme krahasuar me një vit më parë. Sektorët më të kredituar të ekonomisë vazhdojnë të mbeten “Tregtia me shumicë dhe me pakicë; Riparimi i automjeteve dhe motoçikletave” me një peshë prej 37% të portofolit, pasuar nga sektori i “Industrisë përpunuese” me një peshë prej 15,5% dhe sektori i “Ndërtimit” me një peshë prej 15%.

6 Përcaktimi për kreditë e pambrojtura nga rreziku i kursit të këmbimit jepet në rregulloren e Bankës së Shqipërisë, nr. 62, datë 14.9.2011, “Për administrimin e rrezikut të kredisë”, neni 4, pika 2, shkronja “c”.

7 Të dhënat nuk përfshijnë jorezidentët.

0

100

200

300

400

500

600

700

Dhjetor`13

Mars`14

Qershor`14

Shtator`14D

hjetor`14M

ars`15Q


hjetor`15M

ars 2016Q


hjetor 2016M

ars 2017Q


hjetor 2017M

ars 2018Q


hjetor 2018

Teprica e kredisë në valutëTeprica e kredisë në lekëTeprica e kredisë në total

Gra�k 8. Vëllimi i tepricës së kredisë, sipas monedhave (në miliardë lekë)


Gra�k 9. Pesha e kredisë në valutë të pambrojtur nga rreziku i kursit të këmbimit, ndaj portofolit të

kredisë në valutë (në përqindje)


20.0

25.0

30.0

35.0

40.0

45.0

50.0

55.0

60.0

T4 `14

T1 `15

T3 `15

T4 `15

T1 `16

T2 `16

T3 `16

T4 `16

T1 `17

T2 `17

T3 `17

T4 `17

T1 `18

T2 `18

T3 `18

T4 `18

Kredia në valutë e pambuluar nga rreziku i kursit të këmbimit (në %)



2018

PërshkrimiDhjetor 2017 Dhjetor 2018

Në vlerë Pesha në % Në vlerë Pesha në %Bizneset 364.3 68.6 317.7 63.2Bujqësia, pyjet, peshkimi 5.4 1.0 4.8 1.5Industria nxjerrëse 7.7 1.5 8.1 2.6Industria përpunuese 54.1 10.2 49.1 15.5Energjia elektrike, furnizimi me gaz, avull dhe ajër i kondicionuar 52.7 9.9 15.9 5.0Furnizimi me ujë, aktivitete të trajtimit dhe menaxhimit të mbeturinave, mbetjeve 0.2 0.0 0.2 0.1Ndërtimi 46.4 8.7 47.8 15.0Tregtia me shumicë dhe me pakicë; Riparimi i automjeteve dhe motoçikletave 119.8 22.6 117.7 37.0Transporti dhe magazinimi 7.8 1.5 6.7 2.1Akomodimi dhe shërbimi ushqimor 13.6 2.6 13.3 4.2Informacioni dhe komunikacioni 3.9 0.7 2.7 0.8Aktivitete financiare dhe të sigurimit 2.8 0.5 2.9 0.9Aktivitete të pasurive të paluajtshme 4.2 0.8 5.4 1.7Aktivitete profesionale, shkencore dhe teknike 0.8 0.2 1.0 0.3Shërbime administrative dhe mbështetëse 0.4 0.1 0.7 0.2Administrimi publik dhe mbrojtja; Sigurimi social i detyrueshëm 1.7 0.3 1.0 0.3Arsimi 5.7 1.1 5.5 1.7Shëndetësia dhe aktivitete të punës sociale 3.8 0.7 4.0 1.3Arte, argëtim dhe çlodhje 3.0 0.6 2.3 0.7Aktivitete të tjera shërbimi 28.1 5.3 27.1 8.5Aktivitetet të familjeve si punëdhënës; Aktivitete të prodhimit të mallrave e shërbimeve të pandryshueshme të familjeve për përdorimin e vet 2.1 0.4 1.3 0.4

Aktivitete të organizatave dhe organizmave ndërkombëtare 0.2 0.0 0.2 0.0Individët 169.5 31.9 184.7 36.8Totali 533.8 100.0 502.4 100.0

5.1.1.1 Cilësia e Portofolit të Kredive

Në fund të vitit 2018, kredia me probleme arriti nivelin 64.36 miliardë lekë, duke u ulur me 15.14 miliardë lekë ose 19% krahasuar me një vit më parë. Treguesi i kredive me probleme ka pësuar një rënie prej 2.15 p.p në terma vjetorë, duke arritur në 11.08% në fund të vitit 2018.

Tabelë 12. Kredia, sipas degëve të ekonomisë (në vlerë dhe sipas peshës ndaj totalit të kredive)

Gra�k 10. Ecuria e portofolit të kredive me probleme dhe e portofolit të kredive, krahasuar me

tremujorin paraardhës (në përqindje)


-13%

-9%

-5%

-1%

3%

7%

11%

15%

19%

Shtat'11D

hjet'11M

ars' 12Q

ersh'12Shtat'12D

hjet'12M

ars' 13Q

ersh'13Shtat'13D

hjet'13M

ars' 14Q

ersh'14Shtat'14D

hjet'14M

ars' 15Q

ersh'15Shtat'15D

hjet'15M

ars' 16Q

ersh'16Shtat'16D

hjet'16M

ars' 17Q

ersh'17Shtat'17D

hjet'17M

ars' 18Q

ersh'18Shtat'18D

hjet'18

Rritja e kredisë me problemeRritja e tepricës së kredisë

Burimi: Banka e ShqipërisëShënim: Të dhënat e tabelës së mësipërme i referohen vetëm klientëve rezidentë dhe në to nuk përfshihen interesat e përllogaritura.

Gra�k 11. Ecuria e tepricës së kredisë me probleme në sistemin bankar


2.0%

6.0%

10.0%

14.0%

18.0%

22.0%

26.0%

-

20,000

40,000

60,000

80,000

100,000

120,000

140,000

160,000

Dhjet'13

Mars' 14

Qersh'14

Shtat'14D

hjet'14M

ars' 15Q

ersh'15Shtat'15D

hjet'15M

ars' 16Q

ersh'16Shtat'16D

hjet'16M

ars' 17Q

ersh'17Shtat'17D

hjet'17M

ars' 18Q

ersh'18Shtat'18D

hjet'18

Teprica e kredisë me probleme (në mln lekë, në të majtë)Kredi me probleme/Tepricë kredie (në të djathtë)



2018

Megjithatë, mbulimi me provigjione i kredive me probleme është i lartë dhe treguesi i kredive me probleme neto ndaj totalit të portofolit të kredisë neto paraqitet në nivelin 3.81%, në rritje të lehtë me 0.07 p.p krahasuar me muajin dhjetor 2017.

Në portofolin e kredive cilësore, evidentohet rritje e kredive të klasifikuara “standard” me 1.66 pikë përqindje, dhe rënie e peshës së kredive të klasifikuara “në ndjekje” me 4.16 pikë përqindje. Ndërkohë, në portofolin e kredive me probleme, evidentohet ulje e klasave “nënstandard” dhe “të humbura”, me përkatësisht 0.07 p.p dhe 2.38 p.p. Ndërsa klasa e kredive të klasifikuara “të dyshimta” evidentohet në rritje me 0.31 p.p.

Tabelë 13. Pesha e tepricës së kredisë sipas klasave (në përqindje)

Klasifikimi i kredisë2017 2018

T I T II T III T IV T I T II T III T IVStandard 77.6 74.3 77.0 78.1 72.7 74.2 77.9 79.7 Në ndjekje 5.0 10.2 8.2 8.7 9.0 7.8 4.8 4.5 Nënstandard 4.6 4.0 3.4 3.3 3.6 3.7 3.5 3.2 Të dyshimta 2.3 2.2 2.5 2.2 2.6 3.0 3.3 2.6 Të humbura 10.6 9.3 8.8 7.7 7.2 6.6 6.1 5.3


Fondet rezervë për mbulimin e humbjeve nga kreditë rezultojnë në 42.23 miliardë lekë, me një ulje prej rreth 14.77 miliardë lekësh kundrejt një viti më parë. Gjithashtu, mbulimi i kredive me probleme me fonde rezervë për humbjet nga kreditë është 65.62%, rreth 6 pikë përqindje më i ulët.

Treguesi i kredive me probleme neto ndaj kapitalit rregullator ka rënë me 7,85 pikë përqindje në krahasim me një vit më parë, duke treguar rritje të aftësisë së sistemit për të mbuluar me kapital humbjet që mund të vijnë nga përkeqësimi i kredisë. Përmirësimi i këtij treguesi vjen si pasojë e rënies më të madhe të kredive me probleme në raport me kapitalin rregullator.

Gra�k 12. Fonde rezervë për mbulimin e humbjeve nga kreditë me probleme


50.0%

54.0%

58.0%

62.0%

66.0%

70.0%

74.0%

-

20,000

40,000

60,000

80,000

100,000

120,000

140,000

160,000D

hje'11M

ars'12Q

ersh'12Shta'12D

hje'12M

ars'13Q

ersh'13Shta'13D

hje'13M

ars'14Q

ersh'14Shta'14D

hje'14M

ars' 15Q

ersh'15Shtat'15D

hjet'15M

ars' 16Q

ersh'16Shtat'16D

hjet'16M

ars' 17Q

ersh'17Shtat'17D

hjet'17M

ars' 18Q

ersh'18Shtat'18D

hjet' 18

Fondet rezervë për kreditë me probleme (1) (në mln lekë, në të majtë)Kredi me probleme (bruto) (2) (në mln lekë, në të majtë)Raport (1)/(2) (në %, në të djathtë)

Gra�k 13. Ecuria e raportit kredi me probleme neto/kapital rregullator


0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

-

20,000

40,000

60,000

80,000

100,000

120,000

140,000

160,000

Dhjet`10

Mars`11

Qersh`11

Shtat`11D

hjet`11M

ars`12Q

ersh`12Shtat`12D

hjet`12M

ars`13Q

ersh`13Shtat`13D

hjet`13M

ars`14Q

ersh`14Shtat`14D

hjet`14M

ars' 15Q

ersh'15Shtat'15D

hjet`15M

ars' 16Q

ersh'16Shtat'16D

hjet`16M

ars' 17Q

ersh'17Shtat'17D

hjet`17M

ars' 18Q

ersh'18Shtat'18D

hjet`18

Kredi me probleme netoKapitali rregullatorKredi me probleme neto / Kapital rregullator



2018

Për sa i përket cilësisë së kredisë të ndarë sipas llojit të subjektit, treguesi i kredisë me probleme për biznesin ka rënë me 2.3% kundrejt një viti më parë, duke shkuar në nivelin e 13.3%, ndërsa për individët ka rënë me 1.2 pikë përqindje, duke shënuar nivelin 6.4%.

Për sa i përket ndarjes së kredive me probleme sipas monedhës, rezulton se portofoli i kredive me probleme në lekë paraqet një tregues më të ulët me 8.5% (11.3% në fund të vitit të kaluar), krahasuar me atë të portofolit në valutë me 13.1% (14.7% në fund të vitit të kaluar).

Brenda portofolit të kredisë në valutë të klasifikuar si e pambrojtur ndaj rrezikut të kursit të këmbimit, kredia me probleme në valutë e klasifikuar si e pambrojtur ndaj rrezikut të kursit të këmbimit zë 11% ose 1 pikë përqindje më pak se në muajin dhjetor 2017. Treguesi i kredive me probleme ndaj kredive në valutë të pambrojtura ndaj rrezikut të kursit të këmbimit është 30.6%, në ulje me 3.1 pikë përqindje kundrejt fundit të vitit 2017. Kjo ulje ka ardhur si pasojë e rënies së kredive me probleme në valutë me 17.1% dhe rënies së tepricës së kredive në valutë të pambrojtura ndaj rrezikut të kursit të këmbimit me 23.3%.

Pjesa më e madhe e portofolit të kredive (78.2%) është e kolateralizuar, duke u rritur në peshë me 1.45 pikë përqindje krahasuar me një vit më parë.

Referuar llojit të kolateralit, pjesa më madhe e kredive të sistemit, rreth 53% është e kolateralizuar me pasuri të paluajtshme. Kreditë për individët kanë një nivel më të lartë mbulimi me pasuri të paluajtshme me 63%, krahasuar me kreditë për bizneset 48%.

Gra�k 14. Teprica e kredisë me probleme për bizneset dhe individët


0.0%

5.0%

10.0%

15.0%

20.0%

25.0%

30.0%

-

20,000

40,000

60,000

80,000

100,000

120,000

Dhje'12

Mars'13

Qersh'13

Shta'13D

hje'13M

ars'14Q

ersh'14Shta'14D

hje'14M

ars' 15Q

ersh'15Shtat'15D

hjet'15M

ars' 16Q

ersh'16Shtat'16D

hjet'16M

ars' 17Q

ersh'17Shtat'17D

hjet'17M

ars' 18Q

ersh'18Shtat'18D

hjet'18

Kredia me probleme e bizneseve (në milionë lekë), majtasKredia me probleme e individëve (në milionë lekë), majtasKredi me probleme e bizneseve / kredi dhënë bizneseve, djathtasKredi me probleme e individëve / kredi dhënë individëve, djathtas

Gra�k 15. Teprica e kredisë me probleme sipas monedhave


0.0%

5.0%

10.0%

15.0%

20.0%

25.0%

30.0%

35.0%

-

10,000

20,000

30,000

40,000

50,000

60,000

70,000

80,000

90,000

100,000

Dhje'12

Mars'13

Qersh'13

Shta'13D

hje'13M

ars'14Q

ersh'14Shta'14D

hje'14M

ars' 15Q

ersh'15Shtat'15D

hjet'15M

ars' 16Q

ersh'16Shtat'16D

hjet'16M

ars' 17Q

ersh'17Shtat'17D

hjet'17M

ars' 18Q

ersh'18Shtat'18D

hjet'18

Teprica e kredisë me probleme në lekë (ne mln lekë)Teprica e kredisë me probleme në valutë (ne mln lekë)Kredi me probleme në lekë / totalin e kredisë në lekë (në të djathtë)Kredi me probleme në valutë / totalin e kredisë në valutë (në të djathtë)

Gra�k 16. Ecuria 3-mujore e raportit “kredi me probleme në valutë e pambrojtur ndaj rrezikut të kursit të këmbimit / teprica e kredisë në valutë e pambrojtur

ndaj rrezikut të kursit të këmbimit"


0%

5%

10%

15%

20%

25%

020,00040,00060,00080,000

100,000120,000140,000160,000180,000

Mars' 16

Qersh'16

Shtat'16

Dhjet'16

Mars' 17

Qersh'17

Shtat'17

Dhjet'17

Mars' 18

Qersh'18

Shtat'18

Dhjet'18

Teprica e kredisë në valutë e klasi�kuar si "e pambuluar ndaj rrezikut të kursit të këmbimit"Kredi me probleme në valutë e klasi�kuar si "e pambuluar ndaj rrezikut të kursit të këmbimit"Kredi me probleme në valutë e klasi�kuar si "e pambuluar ndaj rrezikut të kursit të këmbimit"/ teprica e kredisë në valutë e pambrojtur ndaj kursit të këmbimit



2018

Tabelë 14. Llojet e kolateraleve të shpërndara sipas sektorëve dhe monedhave (në përqindje)

Llojet e kolateralitIndividë Biznese Total

Lekë Valutë Lekë Valutë Lekë ValutëPasuri të paluajtshme 56% 72% 43% 52% 48% 56%Cash 3% 3% 2% 4% 3% 4%Kolateral tjetër 5% 9% 42% 22% 26% 19%Kredi e pakolateralizuar 36% 15% 13% 23% 23% 21%Totali 100% 100% 100% 100% 100% 100%


Banka e Shqipërisë kryen edhe analizat e provës së rezistencës (stress-test) për të matur qëndrueshmërinë e kapitalit të bankës në përballimin e rreziqeve të veprimtarisë bankare. Këto analiza tregojnë se niveli aktual i kapitalit të sistemit bankar është i mjaftueshëm për të përballuar një nivel relativisht të lartë të humbjeve që vijnë si rezultat i ekspozimeve ndaj rrezikut të kredisë. Kjo aftësi e kapitalit për të përballuar humbjet e mundshme ka qenë konstante përgjatë gjithë vitit 2018.

5.4.2 RREZIKU I LIKUIDITETIT

Situata e përgjithshme e likuiditetit të sistemit bankar, gjatë vitit 2018, ka vijuar të provojë qëndrueshmëri të lartë, duke paraqitur një ekspozim relativisht të ulët ndaj rrezikut të likuiditetit. Rritja e qëndrueshme e nivelit të depozitave, si kontribuues kryesor i financimit të aktivitetit të bankave, niveli dy herë më i lartë i treguesit të likuiditetit kundrejt minimumit rregullator (i llogaritur si raport i aktiveve likuide ndaj pasiveve afatshkurtra), niveli i ulët i treguesit kredi ndaj depozitave, si dhe aftësia e sistemit për të gjeneruar likuiditet në rastet e materializimit të situatave të jashtëzakonshme, përbëjnë një kuadër të kënaqshëm për mbrojtjen ndaj rrezikut të likuiditetit.

Treguesit e likuiditetit, në mënyrë të vazhdueshme, paraqiten ndjeshëm mbi normat e parashikuara në aktet rregullative të Bankës së Shqipërisë. Në dhjetor 2018, raporti i aktiveve likuide ndaj detyrimeve afatshkurtra për sistemin bankar rezultoi 46.2%8, me një rritje prej 5.42 pikë përqindjeje krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë. Zmadhimi ka ndodhur kryesisht si pasojë e rritjes të aktiveve likuide me 13.87%. Rritja kryesore e aktiveve likuide i atribuohet kryesisht investimeve në “Depozitat dhe llogaritë rrjedhëse me bankat dhe institucionet e tjera financiare”, ndjekur nga investimet në “Letrat me vlerë të Qeverisë Shqiptare”, si dhe nga investimet në “Letra me vlerë të tregtueshme/ të vendosjes të emetuara nga qeveritë qendrore me klasifikime nga agjencitë ndërkombëtare të vlerësimit ekuivalente me klasifikimin e S&P, jo më pak se A+”.

8 Niveli minimal i lejuar i këtij treguesi sipas kërkesave rregullative është 20%.



2018

Treguesi i likuiditetit në valutë, në dhjetor 2018, paraqitet në nivelin 36.8%9 (nga 32.1% që ishte në dhjetor 2017), si pasojë e rritjes me ritme më të larta të aktiveve likuide në valutë kundrejt pasiveve afatshkurtra. Rritja më e madhe e aktiveve likuide në valutë evidentohet nga kanalizimi i fondeve drejt “depozitave me afat të mbetur deri në 7 ditë dhe llogarive rrjedhëse me bankat apo institucione financiare”,si dhe nga rritja e investimeve në “Letra me vlerë të tregtueshme/të vendosjes të emetuara nga qeveri qendrore me klasifikime nga agjencitë ndërkombëtare të vlerësimit ekuivalente me klasifikimin e S&P, jo më pak se A+”. Aktivet likuide në lekë vijojnë të mbeten mbështetësit kryesorë të likuiditetit në nivelin 56% të totalit të aktiveve likuide (57% të totalit të aktiveve likuide dhjetor 2017) dhe niveli i treguesit të likuiditetit në lekë, në dhjetor 2018, arrin në 57.8% (51.3% në dhjetor 2017).

5.4.2.1 Depozitat e sistemit10

Depozitat e klientëve mbeten burimi kryesor i financimit për sistemin bankar shqiptar, me një peshë prej 81.23% (80.40% në dhjetor 2017) të totalit të pasivit. Në dhjetor 2018, vlera totale e depozitave të sistemit arrin në 1.180 miliardë lekë, me një rritje vjetore prej 1.25%, krahasuar me një vit më parë. Pesha e monedhës vendase në totalin e depozitave ka rënë lehtësisht në 46.87%, nga 47.08% në dhjetor 2017. Struktura e maturitetit është zhvendosur në drejtim të afateve më të shkurtra, sepse është rritur pesha e llogarive rrjedhëse dhe depozitave pa afat, ndërkohë që depozitat me afat janë tkurrur relativisht, nën ndikimin e uljes së vazhdueshme të normave të interesit të tregut.

5.4.2.2 Përqendrimi i depozitave

Lidhur me përqendrimet e depozituesve më të mëdhenj, në dhjetor 2018, dhjetë depozituesit më të mëdhenj zënë 5.30% të totalit të depozitave të sistemit bankar, kundrejt 5.46% që zinin në dhjetor 2017. E njëjta ecuri tkurrëse e përafërt vërehet edhe për grupet e tjera të depozituesve të mëdhenj.

Depozitat e individëve mbeten baza kryesore e depozitave të sistemit, me një peshë prej 82.81% të totalit të depozitave, por me rënie rreth 0.43 pikë përqindjeje krahasuar me një vit më parë. Gjatë këtij viti, llogaritë e individëve janë rritur me ritme më të larta se llogaritë e bizneseve (përkatësisht 0.59% dhe 0.15%).

9 Niveli minimal i lejuar i treguesit në lekë, sipas kërkesave rregullative, është 15%, ndërsa i atij në valutë është 20%.

10 Me termin “depozita” i referohemi të gjitha burimeve nga klientët, përfshirë llogaritë rrjedhëse, depozitat me afat, depozitat pa afat dhe llogaritë e tjera të tyre, përveç kur specifikohet ndryshe.



2018

5.4.2.3 Treguesi kredi ndaj depozitave

Raporti kredi/depozita, në dhjetor 2018, paraqitet në nivelin 49.2% (dhjetor 2017: 51.55%) dhe reflekton një strukturë të aktiv-pasiveve që krijon lehtësi në administrimin e likuiditetit, si dhe stimuj potencialë në kredidhënie. Gjatë vitit 2018, treguesi është reduktuar lehtësisht, për shkak të ritmeve të ndryshme të ecurisë së portofolit të kredisë dhe totalit të depozitave (ku portofoli i kredisë ka njohur rënie, ndërkohë që depozitat kanë njohur rritje). Ky raport ka evidentuar gjithnjë vlera më të larta në valutë megjithë rënien e treguesit gjatë vitit 2018 (nga 51.92% në 57.6%), nën ndikimin e të njëjtëve faktorë të përmendur për treguesin në total.

5.4.2.4 Aktivet likuide të sistemit

Aktivet likuide janë rritur me 60.6 miliardë lekë ose 13.87%, gjatë vitit 2018. Rritja vjen më së shumti nga portofoli i investimit të bankave në letra me vlerë të Qeverisë Shqiptare dhe kanalizimi i fondeve në depozita e llogari rrjedhëse me bankat apo institucione të tjera financiare.

Totali i aktiveve likuide të sistemit bankar, në dhjetor 2018, arriti në 497.3 miliardë lekë dhe në strukturën e tyre peshën kryesore e zënë letrat me vlerë të Qeverisë Shqiptare (me 50.33% nga 51.18% në dhjetor 2017).

5.4.2.5 Burimet e tjera financiare

Burimet e tjera financiare të sistemit bankar kanë një peshë relativisht të vogël në totalin e pasiveve, rreth 5.48%, me një zgjerim të lehtë gjatë vitit (dhjetor 2017: 5.31%). Pjesa kryesore e këtij zëri përfaqësohet nga detyrimet ndaj institucioneve financiare dhe marrëveshjet e riblerjes.

5.4.2.6 Provat e rezistencës

Provat e rezistencës, si rezultat i aplikimit të skenarëve të ndryshëm me ngjarje të paparashikuara dhe faktorë që mund të ndikojnë negativisht në likuiditet, kanë treguar se të gjitha bankat mund të përballojnë me sukses situata të tilla.

5.4.3 RREZIQET E TREGUT

Situata e përgjithshme e ekspozimit të sistemit bankar ndaj rreziqeve të tregut edhe gjatë vitit 2018 ka qëndruar në nivele të ulëta. Në vlerësimin e rreziqeve të tregut në librin e tregtueshëm dhe në librin e bankës janë përfshirë treguesit (faktorët e rrezikut) e ekspozimit ndaj: ndryshimit të normës së interesit në librin e bankës; rrezikut të kursit të këmbimit në të gjithë bilancin; rrezikut të pozicionit



2018

(specifikisht ndryshimit të normave të interesit në portofolin e tregtueshëm dhe të vendosjes), si dhe aftësisë mbrojtëse të kapitalit për mbulimin e humbjeve të mundshme nga këto rreziqe.

Kërkesa për kapital për rrezikun e tregut në nivel sistemi përbën vetëm 1.51% të të gjithë kërkesës për kapital. Ky ekspozim vjen kryesisht ndaj rrezikut të kursit të këmbimit, duke qenë se niveli i portofolit të tregtueshëm është në nivele shumë të ulëta.

Rreziku i tregut me burim ekspozimin ndaj normës së interesit (matur si ndryshimi i vlerës së ekspozimit në librin e bankës, pas goditjes standarde të normës së interesit, kundrejt kapitalit rregullator) gjatë vitit, është paraqitur në nivele të qëndrueshme dhe reflekton një strukturë të balancuar të riçmimit të aktiveve dhe pasiveve të sistemit bankar. Vlera e këtij treguesi, në dhjetor 2018, është 6.59%, krahasuar me 3.34% në dhjetor 201711. Diferencë nga mesatarja paraqesin banka të veçanta, si pasojë e ndryshimeve të maturitetit mesatar të portofolit të kredisë dhe investimeve në letra me vlerë, të cilat megjithatë mbeten brenda kufijve dhe larg kufijve rregullatorë.

Rreziku i tregut me burim ekspozimin nga kursi i këmbimit, i vlerësuar nga dinamika e pozicionit të hapur valutor, vijon të shfaqet i ulët, dhe kjo sjellje ka qenë mbizotëruese gjatë gjithë periudhës vjetore. Ekspozimi i sektorit bankar ndaj rrezikut të kursit të këmbimit, në dhjetor 2018, ishte “në blerje” në masën 11.1 miliardë lekë, ose 7.78% e kapitalit rregullator të sistemit bankar12, nivele këto larg kufirit rregullator prej 30%.

Rreziku i tregut në portofolin e tregtueshëm për sistemin bankar është shumë i vogël dhe paraqet një dinamikë në rënie. Ky rrezik vlerësohet i tillë përgjatë gjithë ecurisë vjetore të analizuar. Portofoli i tregtueshëm në nivel sistemi shfaqet mjaft i ulët ndaj totalit të aktiveve (0.1% në dhjetor 2018, nga 0.6% që ishte në dhjetor 2017). Rreziku i tregut me burim normën e interesit në portofolin jorezident të vendosjes dhe të tregtueshëm (portofoli jorezident i vendosjes mbart faktorë të rrezikut të tregut) vlerësohet në nivele të ulëta kundrejt totalit të aktiveve.

Provat e rezistencës për rrezikun e kursit të këmbimit, duke përdorur skenarë të ndryshëm të goditjes (ndryshimit) së kursit të këmbimit, tregojnë se si bankat individuale, ashtu edhe sistemi bankar në tërësi, do të ishin në gjendje të përballonin skenarët e parashikuar.

5.4.4 RREZIKU OPERACIONAL

Ecuria e ekspozimit ndaj rrezikut operacional për vitin 2018 tregon një situatë të përmirësuar nga viti i kaluar, duke qenë se humbjet vjetore bruto paraqiten në rënie. Raporti i humbjeve ndaj kërkesës për kapital paraqet përmirësim, duke 11 Niveli maksimal i lejuar i këtij treguesi, sipas kërkesave rregullative, është 20%.12 Niveli maksimal i lejuar i këtij treguesi, sipas kërkesave rregullative, është 30%.



2018

shënuar rënie nga 9.61% në vitin 2017, në 3.41% në vitin 2018, ndikuar nga rënia e humbjeve operacionale prej 67%, në një kohë kur kërkesa për kapital mbetet në të njëjtat nivele me vitin e kaluar. Sikurse edhe gjatë vitit 2017, ngjarjet përcaktuese të humbjeve kanë qenë kryesisht “Ekzekutimi, shpërndarja dhe administrimi i proceseve” dhe “Mashtrimi i jashtëm”.

Gjatë vitit 2018, është rritur vëmendja e bankave në administrimin e rrezikut operacional ku, si rezultat i përmirësimit të proceseve ditore, ka pasur një evidentim të hershëm të problemeve të mundshme, si dhe reagim në kohë për adresimin e tyre, fenomen i cili ka ndikuar pozitivisht në rënien e numrit të ngjarjeve të ndodhura.

5.4.4.1 Teknologjia e informacionit

Sikurse gjatë vitit 2017, edhe në vitin 2018, vëmendje e veçantë i është kushtuar rritjes së masave të marra nga subjektet financiare në drejtim të sigurisë së informacionit, e ndikuar kjo edhe nga tendencat ndërkombëtare të kësaj industrie. Në këtë kuadër, gjatë vitit 2018, ka vazhduar zbatimi i projektit të kompanisë SWIFT-it (Client Security Program), i cili synon rritjen e sigurisë së informacionit (pagesave), të cilat kalojnë dhe përpunohen nëpërmjet kësaj platforme, projekt ky që ka përfunduar në fund të dhjetorit 2018.

Një ndikim të rëndësishëm në zvogëlimin dhe mbajtjen në nivele të pranueshme të rrezikut të teknologjisë së informacionit ka pasur zbatimi dhe përditësimi i programeve të sigurisë së informacionit, kryerja e testeve të penetrimit etj. Kuadri i politikave dhe procedurave në lidhje me TIK-në ka ardhur duke u pasuruar në vijimësi, por për shkak të spektrit të gjerë të aktiviteteve që mbulon dhe zhvillimeve dinamike në fushën e teknologjisë, plotësimi dhe përmirësimi i tij mbetet një proces i vazhdueshëm.

5.4.5 RREZIKU REPUTACIONAL

Rreziku reputacional, si një nga rreziqet që mund të dëmtojë bankat dhe institucionet financiare në mënyrë të menjëhershme, ka si element kryesor vlerësimi: dyshimet e mundshme për përfshirje apo përdorim të institucioneve financiare për qëllime të pastrimit të parave/financimit të terrorizmit; mungesën e transparencës në marrëdhëniet me klientët; mosrespektimin e kushteve të punës; mosrespektimin e termave të kontratave etj.

Parandalimi i pastrimit të parave dhe financimit të terrorizmit. Gjatë vitit 2018, janë konstatuar përpjekje pozitive të bankave dhe subjekteve financiare, në lidhje me parandalimin e pastrimit të parave dhe financimit të terrorizmit. Përgjithësisht, nga inspektimet në vend të kryera në banka, gjatë vitit 2018, ka rezultuar se ka një nivel të kënaqshëm përputhshmërie të bankave me detyrimet ligjore dhe nënligjore, si dhe janë menaxhuar me efektivitet



2018

rreziqet që vijnë nga pastrimi i parave/financimi i terrorizmit. Veçanërisht, bankat kanë ngritur struktura dhe sisteme të kënaqshme për këtë funksion, si dhe kanë rritur efikasitetin e masave parandaluese, çka reflektohet në rritjen e numrit dhe cilësisë së raporteve të aktiviteteve të dyshimta. Por, bazuar në gjerësinë e shërbimeve bankare dhe zhvillimin e produkteve elektronike që mundësojnë kryerjen e transaksioneve në distancë, ekziston rreziku i krijimit të hapësirave që mund të shfrytëzohen potencialisht për kryerjen ose fshehjen e aktiviteteve të jashtëligjshme.

Në mbikëqyrjen e këtij rreziku, Banka e Shqipërisë ka bashkëpunuar ngushtë edhe me autoritetin përgjegjës, Drejtorinë e Përgjithshme të Parandalimit të Pastrimit të Parave, nëpërmjet: kryerjes së inspektimeve të përbashkëta; shkëmbimit të informacionit; koordinimit të masave administrative; koordinimit të raportimeve për organizmat ndërkombëtare etj.; si dhe me Ministrinë e Punëve të Jashtme nëpërmjet: shpërndarjes tek subjektet e licencuara të rezolutave të Këshillit të Sigurimit të OKB-së dhe vendimeve të Këshillit të Ministrave për vendosjen e sanksioneve; dhe përditësimit të listës së financuesve të terrorizmit.

Fokusi mbikëqyrës, edhe këtë vit, është vënë kryesisht në fusha të tilla si:- politikat dhe procedurat;- strukturat dhe sistemet e centralizuara;- identifikimi i pronarit përfitues dhe strukturës së pronësisë së kontrollit të

klientit; - cilësia e raporteve të aktivitetit të dyshimtë (RAD) dhe analiza e

transaksioneve komplekse e të pazakonta që janë kryer apo tentohen të kryhen;

- kategorizimi i klientëve dhe transaksioneve sipas shkallës së rrezikut;- zbatimi i detyrimeve ligjore;- sistemet e kontrollit të brendshëm;- menaxhimi efektiv i rreziqeve që vijnë nga pastrimi i parave/financimi

i terrorizmit.

Gjithashtu, Banka e Shqipërisë ka kryer vlerësimin e ekspozimit ndaj këtij rreziku për subjektet që mbikëqyr në kontekstin e analizave në distancë, mbi bazën e raportimeve në fillim të vitit 2019. Sikurse edhe në periudhat e mëparshme, ekspozimi ndaj këtij rreziku vlerësohet sipas metodologjisë që integron treguesin sasior të këtij rreziku me treguesin cilësor. Sipas metodologjisë së përdorur, treguesi sasior konsideron numrin dhe vlerën e transfertave të parave, numrin e klientëve të kategorizuar me rrezik dhe gjendjen në llogaritë e tyre, numrin e RAD-ve etj. Ndërsa, për përcaktimin e treguesit cilësor konsiderohet standardi i implementuar i politikave dhe procedurave të brendshme për administrimin efikas të këtij rreziku nga ana e institucioneve. Gjatë këtij viti, vlerësimi u krye për 54 subjekte financiare (16 banka, 30 SFJB dhe 8 SHKK).

Në përfundim të procesit të vlerësimit të tyre, sipas metodës së integruar, rezulton se politikat, procedurat, kontrollet, trajnimet dhe infrastruktura, duhet të jenë të përshtatshme për menaxhimin e një niveli të lartë të rrezikut në 19



2018

subjekte (6 banka, 12 SFJB dhe 1 SHKK) dhe për një nivel të mesëm rreziku në 35 subjekte (10 banka, 18 SFJB dhe 7 SHKK).

Përllogaritjet për këtë vlerësim për subjektet përfshinë një set treguesish sasiorë dhe cilësorë, siç janë:

- raporti i numrit të klientëve me rrezik të lartë13 ndaj numrit total të klientëve;

- raporti i tepricës së llogarisë së klientëve me rrezik të lartë ndaj tepricës së llogarisë së totalit të klientëve;

- raporti i numrit të transfertave me rrezik të lartë14 ndaj numrit total të transfertave të kryera;

- raporti i vlerës së transfertave me rrezik të lartë ndaj vlerës totale të transfertave të kryera;

- numri i RAD-ve të raportuara në raport me numrin total të klientëve; - cilësia e dokumentacionit plotësues të kërkuar sipas rregullores nr.

44, datë 10.6.2009, “Për parandalimin e pastrimit të parave dhe financimit të terrorizmit”, e ndryshuar etj.

Gjatë vitit 2018, janë kryer 49 inspektime në vend në subjektet financiare nën juridiksionin e Bankës së Shqipërisë, me fokus çështjet e PPP/PFT, përkatësisht në:

- 7 banka;- 11 subjekte financiare jobanka;- 31 zyra këmbimi valutor.

Referuar inspektimeve në vend si më lart, vlen të përmendet se një pjesë e tyre (20 inspektime) janë kryer në kuadër të bashkëpunimit me Drejtorinë e Përgjithshme të Parandalimit të Pastrimit të Parave (DPPPP). Një përmbledhje e inspektimeve të kryera në bashkëpunim me DPPPP, sipas llojit të subjektit, jepet në vijim:

- 5 banka; - 7 subjekte financiare jobanka; - 8 zyra këmbimi valutor.

13 Sipas përcaktimeve në ligj, klientë me rrezik të lartë konsiderohen: personat e ekspozuar politikisht (PEP); organizatat jofitimprurëse (OJF); individët dhe kompanitë jorezidente etj.

14 Transferta me rrezik të lartë konsiderohen transfertat drejt vendeve me rrezik të lartë (vende të shpallura nga OKB-ja) dhe transferta të kryera nga klientë të kategorizuar me rrezik të lartë.



2018

HAPËSIRË INFORMUESE 2. VLERËSIMI NGA KOMITETI MONEYVAL

Gjatë vitit 2018, është finalizuar raporti i vlerësimit të vendit tonë (raundi i pestë) nga Komiteti Moneyval i KE-së për çështjet e parandalimit të pastrimit të parave, financimit të terrorizmit, përshtatshmërisë ligjore, efektivitetit etj. Nga vlerësimet e këtij raporti, ka rezultuar se:

• subjektet financiare, veçanërisht bankat, kanë një ndërgjegjësim të mirë të rreziqeve të pastrimit të parave dhe financimit të terrorizmit, si dhe detyrimeve ligjore. Gjithashtu, ato kanë marrë masat e duhura në një mënyrë që është më së shumti në përpjesëtim me nivelin e vlerësuar të rrezikut për parandalimin e pastrimit të parave dhe financimit të terrorizmit;

• bankat janë efektive në përmbushjen e detyrimeve të raportimit për të ardhurat e dyshuara që vijnë nga aktivitete kriminale;

• sektori ka një marrëdhënie konstruktive me Bankën e Shqipërisë dhe DPPPP-në, e karakterizuar nga një komunikim i fortë, duke përfshirë edhe Shoqatën e Bankave.

Për rrjedhojë, nga sa më sipër, subjektet financiare janë vlerësuar në nivelin “substantial - i konsiderueshëm”, ndërsa autoritetet mbikëqyrëse të parashikuara në ligj janë vlerësuar “moderate – i moderuar”, kryesisht për sa më poshtë:

• Banka e Shqipërisë vlerësohet për zbatimin rigoroz të akteve ligjore dhe rregullatore për parandalimin e hyrjes së aksionerëve dhe drejtuesve të subjekteve të licencuara të dyshuar apo të përfshirë në veprimtari të pastrimit të parave dhe financimit të terrorizmit, por dispozitat ligjore që rregullojnë miratimet paraprake për aksionarët dhe drejtuesit e institucioneve financiare janë në disa raste të paqarta dhe jokonsistente;

• të gjitha autoritetet mbikëqyrëse kanë aplikuar sanksione të kufizuara për shkeljet e detyrimeve PPP/PFT. Pjesa më e madhe e veprimeve përmirësuese të ndërmarra nga Banka e Shqipërisë dhe Autoriteti i Mbikëqyrjes Financiare kufizohen në rekomandime.

Për më tepër detaje mbi raportin, lutemi referojuni lidhjes më poshtë:https://www.coe.int/en/web/moneyval/jurisdictions/albania

Transparenca dhe publikimi i informacionit nga ana e subjekteve të licencuara kanë qëndruar në vëmendje të autoritetit mbikëqyrës përgjatë vitit 2018, si një hallkë e rëndësishme e besueshmërisë së publikut ndaj sistemit financiar në vend. Çështjet e transparencës ndaj publikut dhe publikimi i informacionit financiar janë vlerësuar në mënyrë të vazhdueshme dhe të kujdesshme, nëpërmjet analizave nga jashtë dhe mbikëqyrjes në vend.

Si rezultat i monitorimit dhe i masave të ndërmarra nga Banka e Shqipërisë, është rritur ndërgjegjësimi dhe angazhimi i sektorit bankar për çështjet e transparencës dhe të publikimit të informacionit. Megjithatë, përpos përpjekjeve dhe arritjeve të mësipërme, nga verifikimi në vend i zbatimit të kërkesave rregullatore, evidentohen hapësira për përmirësim të mëtejshëm në drejtim të:



2018

- dhënies së informacionit mbi frekuencën e ndryshimit të pjesëve përbërëse të normës së interesit në kontratat e kredisë konsumatore;

- dhënies së shembullit të përllogaritjes së NEI-t (norma efektive e interesit) në informacionin parakontraktor;

- pajisjes së klientit me informacionin e personalizuar parakontraktor;- hartimit të kuadrit rregullator për transparencën të mbështetur në

rregulloren nr. 59, datë 29.8.2008, “Mbi transparencën për produktet dhe shërbimet bankare e financiare”, e ndryshuar;

- hartimit të metodologjisë së komisioneve dhe penaliteteve, si dhe përditësimit të procedurave/ akteve të brendshme rregullative;

- përditësimit të kontratave të kredive dhe qirave financiare, në përputhje me kërkesat e rregulloreve: nr. 59, datë 29.8.2008, “Mbi transparencën për produktet dhe shërbimet bankare e financiare”, e ndryshuar, dhe nr. 49, datë 01.7.2015, “Për kredinë konsumatore dhe kredinë hipotekare për individët”, e ndryshuar;

- njoftimit të klientit kur kësti i kredisë pëson ndryshime;- hartimit të kuadrit rregullator për ankesat, në përputhje me nenin 12 të

rregullores nr. 59, datë 29.8.2008;- informacionit cilësor të publikuar nga subjektet;- rritjes së vëmendjes ndaj çështjeve të transparencës dhe publikimit të

informacionit.

Përgjatë vitit 2018, janë mbajtur në monitorim raportimet nga bankat të formateve standarde për komisionet dhe normat e interesit për kreditë dhe depozitat. Ky informacion publikohet në faqen zyrtare të internetit të Bankës së Shqipërisë, në funksion të rritjes së transparencës ndaj publikut dhe krahasueshmërisë së kostove të produkteve midis bankave.

Referuar publikimit të informacionit dhe transparencës me publikun, përgjatë vitit 2018, subjektet financiare janë vlerësuar në mënyrë të vazhdueshme, nëpërmjet analizave nga jashtë dhe mbikëqyrjes në vend. Në përgjithësi, subjektet i janë përmbajtur kërkesave rregullatore të Bankës së Shqipërisë mbi publikimet, por konstatohen disa hapësira për përmirësime të mëtejshme, në drejtim të plotësisë së informacionit të publikuar, konkretisht për:

- informacionin për ndryshimet në fondet rezervë për humbjet nga kreditë gjatë periudhës;

- informacionin e vlerës së kredive me probleme sipas sektorëve të ekonomisë ose kundërpartisë, sipas shpërndarjes gjeografike dhe shpenzimeve për provigjone brenda këtij klasifikimi;

- informacionin cilësor dhe sasior mbi politikat e shpërblimit;- informacionin mbi format dhe elementet e shpërblimit për Këshillin

Drejtues dhe drejtuesit ekzekutivë.

Trajtimi i ankesave nga klientët ka zënë një peshë të konsiderueshme në kuadrin e transparencës dhe mbrojtjes së klientëve të sektorit financiar. Gjatë vitit 2018, janë trajtuar në total 155 ankesa/kërkesa/letra të ardhura nga



2018

individë, biznese, persona fizikë dhe institucione shtetërore. Në grafikët 17 - 20 jepen të dhëna statistikore mbi ankesat e trajtuara.

Siç shihet edhe në grafikun më poshtë, numrin më të madh të ankesave të trajtuara e zënë individët me 70% të tyre.

Siç vërehet nga grafiku i mëposhtëm, peshën më të madhe e zë produkti i kredisë me 53%.

Informacion lidhur me tipologjinë e kërkesave, mënyrën e hartimit të tyre, si dhe dokumentacionin e nevojshëm, jepet në lidhjen e mëposhtme të faqes së internetit të Bankës së Shqipërisë: https://www.bankofalbania.org/Mbikeqyrja/Trajtimi_i_ankesave/

Gra�k 17. Numri i ankesave të trajtuara në vite


54

106115

124

155

2014 2015 2016 2017 2018

Ankesat

Gra�ku 18. Pesha e ankesave sipas segmentimit të ankuesve


Biznes, 14%

Individ, 70%

Instit. Shtet., 08%

Person �zik, 01% Person juridik, 03%

Gra�ku 19. Pesha e ankesave sipas segmentimit të produkteve të reklamuara


Kredi50%

Llogari dhe depozita 23%

Komision3%të tjera 21%

Urdhër bllokimi/sekuestro/ekzekutimi 4%

Gra�ku 20 Pesha e ankesave sipas tipologjisë


Aplikim i padrejtë komisioni, 9%

Aplikim NI ndryshe nga kontrata, 1% Mosdhënie

info/doc/përgjigjje nga banka, 9%

Rishikim të dhënash në RK, 3%

të tjera , 77%



2018

5.4.1 PËRFITUESHMËRIA

5.4.1.1 REZULTATI NETO DHE STRUKTURA E TIJ

Rezultati financiar i vitit 2018 ishte pozitiv, me një vlerë prej rreth 18.39 miliardë lekësh, ose 3.23 miliardë lekë më i ulët se ai i vitit 2017.

Përgjatë vitit 2018, ndikimin më të madh në rezultatin financiar e ka dhënë tremujori i parë, dytë, me një rezultat financiar neto prej rreth 6.08 miliardë lekësh, duke u ulur për tremujorët në vijim. Rënia e të ardhurave neto nga interesat dhe rritja e shpenzimeve për provigjione kanë bërë që fitimi i vitit 2018 të jetë më i ulët se ai i vitit paraardhës.

5.4.1.2 Treguesit e përfitueshmërisë

Si rrjedhojë e rezultatit financiar pozitiv më të ulët se vitin e kaluar, edhe ecuria e treguesve kryesorë të përfitueshmërisë, përkatësisht kthimi nga aktivet mesatare (RoAA) dhe kthimi nga kapitali aksioner mesatar (RoAE) shfaqet në rënie krahasuar me vitin 2017. Vlerat, në fund të vitit 2018, shfaqen në 1.32% për RoAA dhe 12.96% për RoAE, ndërsa në fund të vitit 2017 këta tregues ishin përkatësisht 1.56% dhe 15.71%.

Tabelë 15.Treguesit kryesorë të përfitueshmërisë (në përqindje; kumulative)Treguesit Dhjetor 2018 Dhjetor 2017 Dhjetor 2016 Dhjetor 2015 RoAA 1.32 1.56 0.69 1,20 RoAE 12.96 15.71 7.15 13,16


Dy tabelat në vijim shfaqin përfitueshmërinë e sistemit bankar nga veprimtaria kryesore, si dhe dinamikën e ekuilibrit ndërmjet mbledhjes së burimeve për të cilat paguhet interes dhe investimit në aktive që gjenerojnë të ardhura.

Tabelë 16. Tregues të rentabilitetit nga veprimtaria kryesore (në përqindje; kumulative) Dhjetor 2018 Dhjetor 2017 Dhjetor 2016 Dhjetor 2015 Të ardhurat nga interesat/aktive mesatare që sjellin të ardhura(1) 3.8 3.8 5.2 5.7

Shpenzime për interesa/aktive mesatare që sjellin të ardhura (2) 0.7 0.6 1.0 1.3

Marzhi neto nga interesat (NIM)[(1) - (2)] 3.8 3.2 4.2 4.4


Gjatë vitit 2018, veprimtaria bankare e bazuar në instrumente që gjenerojnë të ardhura nga interesat, ka pasur një rënie të lehtë krahasuar me vitin paraardhës. Rezultati vjen si rrjedhojë e rritjes së shpenzimeve për interesa ndaj aktiveve mesatare, në kushtet e një ambienti ekonomik me norma të ulëta interesi.



2018

Tabelë 17. Treguesit mesatarë të përfitueshmërisë (në milionë lekë)Treguesit Tremujori i IV 2018 Tremujori i II 2018 Tremujori i IV 2017 Tremujori i II 2017 Aktivet mesatare që sjellin të ardhura (1) 1,160,293.4 1,181,021.9 1,145,687.3 1,136,912.3 Pasivet mesatare që shkaktojnë shpenzime (2) 1,295,851.6 1,327,402.2 1,317,211.1 1,313,686.8 Aktivet mesatare (3) 1,397,050.9 1,434,738.6 1,413,877.0 1,403,702.8 (1) / (3) 83.05% 82.32% 81.03% 80.99% (2) / (3) 92.76% 92.52% 93.16% 93.59%


Në fund të vitit 2018, raporti i aktiveve mesatare që sjellin të ardhura ndaj aktiveve mesatare u rrit me 2.02 pikë përqindje (nga 81.03% në 83.05%) krahasuar me fundin e vitit të kaluar, ndikuar nga rritja e aktiveve mesatare që sjellin të ardhura dhe rënia e aktiveve mesatare. Përsa i përket raportit pasive mesatare që shkaktojnë shpenzime ndaj aktiveve mesatare, rezulton të jetë ulur me 0.41 pikë përqindje (nga 93.16% në 92.76%) krahasuar me fundin e vitit të kaluar, ndikuar nga rënia e pasiveve mesatare që shkaktojnë shpenzime dhe e aktiveve mesatare.

Treguesi i efikasitetit të sistemit, në fund të vitit 2018, është rritur me 1.9 pikë përqindje në krahasim me vitin paraardhës, në kushtet kur të ardhurat operacionale janë ulur me 0.69 miliardë lekë ose 1.3%, ndërsa shpenzimet operacionale janë rritur me 0.66 miliardë lekë ose 2.2%.

Tabelë 18. Ecuria e treguesit të efikasitetit (në milionë lekë)Treguesit Dhjetor 2018 Dhjetor 2017 Dhjetor 2016 Qershor 2016 Shpenzime operacionale (1) 30,188.7 29,530.7 29,143.1 13,944.7 E ardhura operacionale* (2) 53,490.6 54,185.5 57,799.8 28,098.5 Efikasitetit (1) / (2) 56.44% 54.5% 50% 50%


5.4.2 MJAFTUESHMËRIA E KAPITALIT

5.4.2.1 Kapitali aksioner

Në fund të vitit 2018, kapitali aksioner i sistemit bankar arrin nivelin prej 147.45 miliardë lekësh, me një rritje vjetore prej 0.5 miliardë lekësh (0.3%), përkundrejt rritjes në nivel më të lartë prej 10.47 miliardë lekësh (7.67%) gjatë vitit 2017.

Gjatë vitit 2018, kapitali aksioner ka shfaqur një rritje në tremujorin e dytë (2.2%). Ndërkohë që rënia gjatë pjesës tjetër të vitit ka variuar ndërmjet normave -0.37% dhe -1.1%, ku rënia më e madhe është vënë re gjatë tremujorit të fundit, ndërsa ajo më e ulët gjatë tremujorit të parë.

Komponentët me ndikim më të madh material në rritjen e kapitalit aksioner janë rënia e kapitalit të paguar me rreth 18.46 miliardë lekë (ose 14%) dhe

Gra�k 21. Ecuria e kapitalit aksioner


-2%

0%

2%

4%

6%

8%

-

50,000

100,000

150,000

200,000

Dhjet'12

Mars'13

Qersh'13

Shtat'13D

hjet'13M

ars'14Q

ersh'14Shtat'14D

hjet'14M

ars' 15Q

ersh'15Shtat'15D

hjet'15M

ars' 16Q

ersh'16Shtat'16D

hjet'16M

ars' 17Q

ersh'17Shtat'17D

hjet'17M

ars' 18Q

ersh'18Shtat'18D

hjet'18

Kapitali aksioner Rritja (në %)



2018

rënia e diferencës së rivlerësimit me rreth 4.73 miliardë lekë (ose 210%)15, në krahasim me të njëjtën periudhë të një viti më parë.

Tabelë 19. Struktura e kapitalit aksioner të sistemit dhe ecuria e komponentëve të tij

TreguesitDhjetor 2018 Dhjetor 2017

mln lek % mln lek % Kapitali aksioner 147,453.5 100.0 146,507.5 100.0 Kapitali i paguar 110,251.8 74.8 128,713.8 87.9 Primet e aksioneve 6,440.5 4.4 6,479.8 4.4 Rezervat 18,220.7 12.4 12,924.6 8.8 Diferencë rivlerësimi (6,994.0) (4.7) (2,255.5) (1.5) Fitim/humbje e pashpërndarë 1,143.5 0.8 (20,983.6) (14.3) Fitim/humbje e periudhës 18,391.0 12.5 21,628.4 14.8


5.4.2.1.1 Kapitali rregullator

Kapitali rregullator i sistemit bankar evidentohet në nivelin 142.72 miliardë lekë. Në krahasim me vitin 2017, kapitali rregullator shfaq një rënie prej 0.42 miliardë lekësh (0.3%).

Kapitali bazë i sistemit bankar përbën komponentin kryesor të kapitalit rregullator të sistemit, me një peshë prej rreth 93.16%, në rritje me 2.09 pikë përqindje krahasuar me vitin e kaluar, çka tregon për një kapital rregullator cilësisht të qëndrueshëm.

Kapitali shtesë i sistemit, i cili përbëhet kryesisht nga borxhi i varur, llogaritet në nivelin e 9,76 miliardë lekë, kundrejt 12.78 miliardë lekëve që ishte në fund të vitit 2017.

5.4.2.2 Raporti i mjaftueshmërisë së kapitalit

Përkundrejt minimumit rregullator të kërkuar prej 12%16, raporti i mjaftueshmërisë së kapitalit, si tregues thelbësor mbikëqyrës, në fund të vitit 2018, raportohet në nivelin 18,2%. Në krahasim me të njëjtën periudhë të vitit të kaluar, ky tregues shfaqet me një rritje prej 1,2 pikë përqindjeje, ndërsa krahasuar me fundin e vitit 2016, rritja është me 2,2 pikë përqindjeje.

5.4.2.2.1 Totali i aktiveve dhe zërave jashtë bilancit të ponderuara me rrezik

Totali i aktiveve dhe i zërave jashtë bilancit të ponderuara me rrezik është ulur në krahasim me atë të vitit të kaluar me 79.7 miliardë lekë ose 9.2%.

15 Ky zhvillim lidhet me rënien e kursit të këmbimit gjatë vitit 2018, duke qenë se një pjesë e kapitalit të bankave mbahet në monedhën Euro.

16 Për disa banka, ky nivel është kërkuar më i lartë se minimumi rregullator.

Gra�k 22. Ecuria e normës së mjaftueshmërisë së kapitalit dhe komponentëve të saj


14.0%

14.5%

15.0%

15.5%

16.0%

16.5%

17.0%

17.5%

18.0%

18.5%

-

200,000

400,000

600,000

800,000

1,000,000

Dhjet`10

Mars`11

Qersh`11

Shtat`11D

hjet`11M

ars`12Q

ersh`12Shtat`12D

hjet`12M

ars`13Q

ersh`13Shtat`13D

hjet`13M

ars`14Q

ersh`14Shtat`14D

hjet`14M

ars' 15Q

ersh'15Shtat'15D

hjet`15M

ars' 16Q

ersh'16Shtat'16D

hjet`16M

ars' 17Q

ersh'17Shtat'17D

hjet`17M

ars' 18Q

ersh'18Shtat'18D

hjet`18

Kapitali rregullatorAktivet e ponderuara me rrezikRMK (në %)



2018

Elementi që ka peshën më të madhe në totalin e aktiveve dhe zërave jashtë bilancit të ponderuara me rrezik është kërkesa për kapital për rrezikun e kredisë me 87.9%, e ndjekur nga kërkesa për kapital për rrezikun operacional me 9.9% dhe kërkesa për kapital për rrezikun e tregut me 2.2%. Në vitin 2018, është shfuqizuar paketa e masave makroprudenciale për veprimet me jorezidentët, gjë që ka ndikuar në uljen e aktiveve të ponderuara me rrezik.

5.5 INSTITUCIONET FINANCIARE JOBANKA DHE SHOQËRITË E KURSIM-KREDITIT

5.5.1 SUBJEKTET FINANCIARE JOBANKA

5.5.1.1 Të përgjithshme

Në fund të vitit 2018, sistemi financiar numëron 30 subjekte financiare jobanka. Gjatë këtij viti, është revokuar licenca e një subjekti me kërkesën e tij (Vodafone M-Pesa, datë 27.4.2018); ka ndryshuar licenca e subjektit Unioni Financiar Tiranë (është licencuar si institucion i parasë elektronike në datë 16.2.2018); ndërsa AK-Invest është licencuar edhe për veprimtarinë e faktoringut.

Tabela 20. Veprimtaritë e lejuara për subjektet financiare jobanka

Nr. Subjekte financiare jobanka

Veprimtari të shërbimit të

pagesave dhe transferimit të

parave

E-money

Veprimtari me rrezik kredie Këmbim valutor

Kredidhënie MikrokrediQira

FinanciareFaktoring

Shërbime të këmbimit

valutor

Shërbime këshilluese

për këmbimin valutor

1 Unioni Financiar i Tiranës √ √ √ √

2 Shoqëria e Parë Financiare e Zhvillimit - FAF √

3 Ak-Invest √ √ √ √ √4 Fondi Besa √5 NOA √ √ √6 Easypay √ √7 Posta Shqiptare √8 Tranzit √ √ √9 M-Pay √10 Platinium Investment √11 Raiffeisen Leasing √12 FIN - AL √ √13 Landeslease √14 Porshe Leasing √15 Albania Leasing √

16 Crimson Finance Fund Albania (CFFA) √ √

17 Mogo Albania √18 Agro & Social Fund √19 Capital Invest √20 Micro Credit Albania √21 Iutecredit Albania √22 Agro Partner √23 Kredo Financë √24 Albanian Factoring Services √25 Omnifactor √26 Tirana Factoring & Lease √ √ √27 Albanian Financial Institution √ √ √28 Kastrati √29 Pay & Go √30 Raea Financial Services √ √ √




2018

5.5.1.2 Ecuria e aktiveve të subjekteve financiare jobanka

Totali i aktiveve të subjekteve financiare jobanka, në dhjetor 2018, arrin 46.33 mld lekë, duke u rritur gjatë këtij viti me 8.2 mld lekë ose 21%. Aktivet e subjekteve financiare jobanka arrijnë në 3.1% të totalit të aktiveve të sistemit bankar, me një rritje prej 0.5 pikë përqindjeje krahasuar me vitin paraardhës.

Tabela 21. Totali i aktiveve të SFJB-ve për periudhën dhjetor 2017- dhjetor 2018 Treguesi/mld lekë Dhjetor ‘17 Mars ‘18 Qershor ‘18 Shtator ‘18 Dhjetor ‘18Totali i aktiveve SFJB* 38.15 37,92 40,21 42,17 46.33

Burimi: Banka e Shqipërisë.* Në totalin e aktiveve nuk përfshihen të dhënat për Postën Shqiptare, pasi në bilancin e saj

paraqiten të dhëna edhe për veprimtaritë e tjera jofinanciare të saj.

Në strukturën e aktiveve të subjekteve financiare jobanka peshën kryesore e mban portofoli i kredisë me 57%. Pjesa tjetër është e shpërndarë në aktive likuide (19.5%), letra me vlerë me të ardhura të ndryshueshme (12.4%) dhe mjete të tjera (përfshirë mjetet e qëndrueshme).

Burimet parësore të financimit për subjektet financiare jobanka janë huamarrjet (54% e pasivit) dhe kapitali i tyre (40%). Gjatë vitit 2018, pjesa më e madhe e subjekteve financiare jobanka paraqiten të mirëkapitalizuara.

Përsa i përket origjinës së huamarrjeve, dominojnë institucionet financiare jorezidente me 44% , të ndjekura nga institucione të tjera vendase (bankat me 41% dhe Qeveria Shqiptare apo palë të lidhura me subjektet me 15.2%).

Huamarrja përmes emetimit të obligacioneve qëndron në nivele ende modeste (vetëm 1.1% të totalit të pasiveve), por vërehet se interesi i subjekteve për këtë instrument financimi vjen në rritje.

5.5.1.3 Zhvillimet në tepricën e portofolit të kredisë dhe vëllimet e veprimtarisë

Në fund të vitit 2018, portofoli i kredisë bruto për subjektet financiare jobanka arrin në 28.6 mld lekë, duke njohur një rritje prej 4.4 mld lekësh (ose 18.3%) krahasuar me vitin paraardhës. Aktivitetet me rritjen më të lartë, gjatë vitit 2018, kanë qenë mikro-kredia dhe kredidhënia, përkatësisht 2.6 mld dhe 1.6 mld lekë. Qiraja financiare ka njohur një rritje modeste me 360 milionë lekë (rreth 5%), ndërsa faktoringu ka rënë me 181 milionë lekë (rreth 24%).

Tabela 22. Ecuria e portofolit të kredisë mbi baza neto dhe bruto për totalin e SFJB-veTreguesi/mld lekë Dhjetor 2017 Mars 2018 Qershor 2018 Shtator 2018 Dhjetor 2018

Totali i portofolit të kredisë për SFJB-të (neto) 21.8 22 23.7 24.4 26.4

Totali i portofolit të kredisë për SFJB-të (bruto) 24.2 24.7 26.1 27.3 28.6




2018

Pjesa më e madhe e portofolit të kredisë së subjekteve financiare jobanka mbahet nga subjektet e kredidhënies dhe mikrokredisë (74%). Më pas renditet portofoli i subjekteve të qirasë financiare (24%) dhe portofoli i subjekteve faktoring (2%).

Portofoli i kredisë së subjekteve financiare jobanka arrin në 4.9% të totalit

të kredisë së sistemit bankar, me një rritje prej 0.8 pikë përqindjeje krahasuar me vitin paraardhës.

Tabela 23. Ecuria e portofolit të kredisë bruto sipas veprimtarive të subjekteve jobankaVeprimtaritë financiare (në mld lekë) Dhjetor 2017 Dhjetor 2018Kredidhënie 11.1 12.7Qira financiare 6.6 6.9Mikrokredi* 5.8 8.4Faktoring 0.74 0.56Portofoli Bruto 24.21 28.6

Burimi: Banka e Shqipërisë.*Krahasuar me vitin e kaluar ka ndryshuar metodologjia e llogaritjes së klasifikimit të kredive.

Gjatë vitit 2018, aktiviteti i subjekteve financiare jobanka mbetet i orientuar drejt marrëdhënieve të financimit të bizneseve, përkatësisht: 80% për veprimtarinë e kredidhënies; 85% për veprimtarinë e qirasë financiare; dhe 100% për veprimtarinë e faktoringut.

Sektorët që kanë marrë nivelin më të lartë të financimit janë “Tregtia” me 24%, “Pronat e Patundshme dhe Ndërtimi” me 11% dhe “Bujqësia” me 12%.

Portofoli i subjekteve financiare jobanka mbetet i orientuar drejt financimeve në monedhën vendase (60.3%) dhe me afat të mesëm maturimi (67%).

Portofoli i qirasë financiare, sipas produkteve, dominohet nga financimet për mjete transporti personale (59%) dhe mjete transporti pune (25%). Krahasuar me dhjetorin 2017, portofoli shënon një rritje me 360 milionë lekë, lokalizuar në produktin “Mjete transporti personale”.

Tabela 24. Portofoli i qirasë financiare sipas objektit të financuarQira financiare(mld lekë) Pajisje e re Pajisje e

përdorurTotal

dhjetor ‘17Pajisje

e rePajisje e përdorur

Total dhjetor’18

Mjete transporti personale 2.38 1.24 3.62 2.66 1.41 4.07Mjete transporti pune 1.12 0.59 1.72 1.08 0.64 1.72Pajisje pune/linja prodhim 0.68 0.25 0.92 0.69 0.267 0.96Pasuri të patundshme 0.04 0.09 0.13 0.02 0.09 0.11Të tjera 0.08 0.10 0.18 0.00 0.06 0.06Totali 4.29 2.27 6.56 4.45 2.47 6.92


Portofoli faktoring, në fund të vitit 2018, ruan një tepricë prej 563 milionë lekësh, me një rënie prej 181 milionë lekësh krahasuar me vitin paraardhës. Edhe qarkullimi vjetor i portofolit faktoring paraqet një rënie të ndjeshme me 1.6 mld lekë në krahasim me vitin 2017. Aktiviteti i faktoringut është realizuar



2018

në masën 96.4% në tregun vendas dhe kryesisht për financime me garanci (97%).

Tabela 25. Vëllimet vjetore të faktoringut dhe tepricaFaktoring Dhjetor 2017 Dhjetor 2018 Qarkullimi Nr. faturash 1,292 1,403 Vlerë (mln lekë) 3,117.79 1,465.1Teprica e portofolit (mln lekë) 744.56 563.45


Treguesi i kredive me probleme, gjatë vitit 2018, ka rënë me 2.8 pikë përqindje. Ndikimi kryesor në reduktimin e këtij treguesi vjen nga rritja e portofolit të kredisë bruto me 18.3%, ndërkohë që edhe vetë kreditë me probleme ranë me rreth 242 milionë lekë ose 8.5%.

Tabela 26. Ecuria e treguesit të cilësisë së kredisë

Treguesit Dhjetor 2017

Mars 2018

Qershor 2018

Shtator 2018

Dhjetor 2018

Kredi me probleme/ Teprica e kredisë (bruto) 11.98 13.18 11.62 12.26 9.16Kredi me probleme/ Teprica e kredisë (neto) 3.45 3.98 3.92 3.29 2.53


Shërbimet e pagesave të ofruara nga subjektet financiare jobanka kanë njohur rritje në vëllim dhe në numër gjatë vitit 2018. Ecuria e tyre paraqitet në tabelën më poshtë.

Tabela 27. Vëllimi i transfertave dhe pagesave në bazë vjetore*

Shërbimet e pagesave Viti 2017** Viti 2018

Nr. Volumi (mln lek) Nr. Volumi (mln lek) Transfertat në nisje 488,326 9,020.95 468,500 9,948.34 Transferta në mbërritje 1,698,690 58,267.5 1,783,049 62,328.92 Pagesa në nisje 1,841,612 5,029.44 4,337,842 11,770.6

Burimi: Banka e Shqipërisë.* Të dhënat nuk përfshijnë transaksionet e Postës Shqiptare. ** Të dhënat janë rishikuar për shkak të raportimeve të korrigjuara nga subjektet.

5.4.1.4 Rezultati financiar

Gjatë vitit 2018, subjektet financiare jobanka kanë gjeneruar një rezultat pozitiv prej 1.7 mld lekësh. Ky rezultat paraqet një ecuri pozitive krahasuar me vitin paraardhës (është rritur me 372 milionë lekë ose 27.8%). Ndikimin kryesor në gjenerimin e këtij rezultati e sjellin subjektet që ushtrojnë aktivitetin e kredidhënies. Rezultati i përgjithshëm i subjekteve financiare jobanka përbën rreth 9.3% të rezultatit të sistemit bankar.



2018

5.5.2 UNIONET FINANCIARE DHE SHOQËRITË E KURSIM-KREDITIT

5.5.2.1 Struktura e unioneve dhe e rrjetit të SHKK-ve

Grupi i shoqërive të kursim-kreditit (SHKK) dhe unioneve të tyre nuk paraqet ndryshime gjatë vitit 2018. Në këtë grup bëjnë pjesë 13 SHKK dhe 1 union.

Gjatë vitit 2018, nuk ka pasur SHKK të reja që janë përfshirë në skemën e sigurimit të depozitave.

5.5.2.2 Ecuria e aktiveve të SHKK-ve dhe unioneve

Totali i aktiveve të grupit të SHKK-ve arrin në 9.35 mld lekë, me një rritje prej 1.15 mld lekësh ose 14% gjatë vitit 2018. Totali i aktiveve të SHKK-ve është vetëm 0.64% e totalit të aktiveve të sistemit bankar.

Në dhjetor 2018, struktura e aktivit të grupit të SHKK-ve vijon të jetë e orientuar drejt huadhënies ndaj anëtarëve (73.8%) dhe mjeteve likuide (23%).

SHKK-të me peshën më të lartë brenda grupit përkatës janë Fed Invest dhe Unifin, të cilat zotërojnë respektivisht 55% dhe 13% të totalit të aktiveve të grupit.

Unioni Shqiptar Kursim-Kredi është unioni i vetëm që vijon të jetë i licencuar, por niveli i veprimtarisë së tij është minimal.

Tabela 28. Ecuria e aktiveve të unioneve dhe SHKK-ve (në mld lekë)Subjektet Dhjetor ‘17 Qershor ’18 Dhjetor ’18Unione 1.28 1.27 1.1SHKK 8.20 8.76 9.35


5.5.2.3 Zhvillimet në tepricën e portofolit të kredisë

Në dhjetor 2018, portofoli i kredisë bruto për grupin e SHKK-ve arrin në 7.2 mld lekë, me një rritje prej 0.9 mld lekësh ose 14% krahasuar me një vit më parë. Portofoli i kredisë bruto të SHKK-ve arrin në vetëm 1.2% të portofolit të kredive të sistemit bankar.



2018

Tabela 29. Ecuria e portofolit të kredisë bruto dhe neto për SHKK-të dhe unionet Treguesit (në mld lekë) Dhjetor 2017 Dhjetor 2018Kredia bruto Unionet 0.08 0.08SHKK-të 6.31 7.2Kredia netoUnionet 0.00 0.00SHKK-të 6.06 6.8


Në dhjetor 2018, treguesi i kredive me probleme për grupin e SHKK-ve paraqitet në nivelin 4.97%, me një rritje prej 0.4 pikë përqindje krahasuar me vitin paraardhës. Shuma e kredive me probleme, gjatë vitit 2018, ka njohur një rritje prej 23.3%, e cila tejkalon ritmin e rritjes së portofolit të kredisë.

USHKK-ja paraqitet me një portofol të njëjtë krahasuar me një vit më parë. Ky portofol klasifikohet tërësisht si i humbur dhe i provigjionuar 100%.

5.5.2.4 Rezultati financiar i unioneve dhe rrjetit të SHKK-ve

Gjatë vitit 2018, shoqëritë e kursim-kreditit kanë gjeneruar një rezultat financiar pozitiv, i cili arrin në 112.4 milionë lekë. Krahasuar me një vit më parë, ky rezultat është rritur me 34.4 milionë lekë ose 44%.

Rezultati financiar për USHKK-në mbetet negativ (-112.5 milionë lekë), pasi niveli i aktivitetit është minimal dhe nuk arrin të gjenerojë të ardhura të mjaftueshme për të mbuluar shpenzimet administrative.

5.6 REGJISTRI I KREDIVE

Përgjatë vitit 2018, si rrjedhojë e bashkimit me përthithje të dy bankave17, numri i institucioneve financiare që raportojnë të dhënat e kredimarrësve të tyre pranë Regjistrit të Kredive u reduktua në 41, kundrejt 43 (përfshirë Bankën e Shqipërisë), që regjistroheshin një vit më parë. Lista e institucioneve financiare, të cilat popullojnë bazën e të dhënave të Regjistrit të Kredive, paraqitet në tabelën e mëposhtme.

17 Banka Veneto me Bankën Intesa Sanpaolo, si dhe Banka NBG Albania me Bankën Amerikane të Investimeve.



2018

Tabelë 30. Lista e subjekteve raportuese në Regjistrin e KredisëBANKA INSTITUCIONE FINANCIARE JOBANKA UNIONE DHE SHOQËRI KURSIM -KREDITI

Nr Nr Nr 1 Banka Raiffeisen 1 Fondi Besa 1 SHKK “Unifin” 2 Banka e Bashkuar e Shqipërisë 2 Shoqëria e Parë Financiare e Zhvillimit FAF 2 SHKK “Alb Progres”3 Banka Kombëtare Tregtare 3 Tranzit sh.p.k. 3 SHKK “Partner Plus” 4 Banka Tirana 4 Opportunity Albania 4 SHKK ‘’PETRELË’’5 Banka Ndërkombëtare Tregtare 5 Vision Fund 5 SHKK “Alb Credit” 6 Banka Intesa Sanpaolo Albania 6 Capitali Invest 6 SHKK “FED Invest”7 Banka ProCredit 7 Ak Invest 7 Unioni Shqiptar për Kursim Kredi8 Banka Amerikane e Investimeve 8 Iute Credit 9 Banka e Kreditit të Shqipërisë 9 Agro partner 10 Banka Credins 10 Raiffeisen Leasing sh.a. 11 Banka OTP Albania 11 Landeslease sh.a. 12 Banka Union 12 Fin Al sh.a. 13 Banka Alpha, Shqipëri 13 Porsche Leasing sh.p.k. 14 Banka e Parë e Investimeve 14 Albania Leasing 15 Porsche Leasing sh.p.k 16 Albania Leasing 17 Crimson Fund Albania 18 MOGO ALBANIA SHA 19 Tirana Factoring and Lease

Në kuadër të përmbushjes së kërkesave për pajisjen me raport kredimarrësi, ka pasur një vëllim të lartë të kërkesave të paraqitura nga subjektet juridike dhe individë, kërkesat e trajtuara në përmbushje të një detyrimi ligjor, si dhe plotësimi i kërkesave të departamenteve të ndryshme të Bankës së Shqipërisë. Në këtë kuadër, janë trajtuar me prioritet ankesat e kredimarrësve, si dhe është siguruar informimi i vazhdueshëm i publikut.

Sfida kryesore vijon të mbetet projekti mbi përmirësimin e një versioni të ri të Regjistrit të Kredive. Kalimi në sistemin e ri është projektuar si një projekt afatshkurtër i Bankës së Shqipërisë. Ky sistem parashikon një infrastrukturë të përmirësuar teknike, e cila do të ndikojë pozitivisht në drejtim të përpunimit të të dhënave, automatizimit të proceseve dhe reduktimit të shkallës së rrezikut operacional.

Përveç përmirësimeve të parashikuara në infrastrukturën teknologjike të sistemit, synohet zhvillimi dhe harmonizimi me standarde ndërkombëtare i raportimit të kredive, për përdorim statistikor të informacionit të Regjistrit të Kredive me qëllim vendimmarrjeje.

Në një koncept më statistikor, zhvillimi synon të realizojë një grupim të dhënash analitike mbi çdo linjë kredie, në një bazë të dhënash të harmonizuar që do të mbështesë disa funksione qendrore të Bankës së Shqipërisë, të tilla si vendimmarrja në politikën monetare dhe mbikëqyrja mikro dhe makroprudenciale.

Përpos ngritjes cilësore, në drejtim të shtimit të fushave për tregues të rinj, është parashikuar harmonizimi dhe rregullimi në drejtim të përcaktimeve të sakta statistikore, me standardet e raportimit për bankat qendrore.



2018

ANEKSE

2. PESHA SPECIFIKE E SECILËS BANKË NË SISTEMIN BANKARDhjetor`18

BANKAT Totali i bilancit Burimet e përhershme

Kapitali aksioner

Teprica e kredisë

Kredi me probleme

Bono thesari

Letra me vlerë

Totali I depozitave(Treguesi në %)

BANKA RAIFFEISEN 15.5 18.0 18.8 16.4 20.6 14.7 16.8 15.5 BANKA E BASHKUAR E SHQIPËRISË 0.6 0.8 0.8 0.8 0.4 - - 0.5 BANKA KOMBËTARE TREGTARE 29.4 27.4 28.0 22.2 15.2 26.3 35.7 28.6 BANKA TIRANA 4.9 5.9 6.5 4.1 9.2 13.4 3.7 4.8 BANKA NDËRKOMBËTARE TREGTARE 0.7 0.7 0.8 0.9 0.7 0.2 0.8 0.7 BANKA INTESA SANPAOLO ALBANIA 11.8 12.5 13.3 8.3 7.6 26.7 11.8 12.3 BANKA PROCREDIT 2.3 2.5 2.3 4.1 2.3 1.9 0.1 1.8 BANKA AMERIKANE E INVESTIMEVE 5.2 4.1 4.2 4.5 7.9 3.3 6.7 5.6 BANKA ALPHA ALBANIA 5.2 5.4 4.6 6.3 4.9 - 4.2 5.2 BANKA E PARË E INVESTIMEVE ALBANIA 1.7 1.6 1.8 2.1 2.0 0.2 1.8 1.7

BANKA E KREDITIT TË SHQIPËRISË 0.1 0.6 0.7 - - - - 0.0 BANKA CREDINS 13.5 12.6 9.5 17.5 20.2 11.5 9.4 14.2 BANKA SOCIETE GENERALE ALBANIA 5.8 5.4 5.9 8.9 5.9 - 4.8 5.7 BANKA UNION 3.5 2.6 2.9 3.8 3.2 1.9 4.4 3.5 Totali 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0


DREJTORDENIZ DERALLA

ZËVENDËSDREJTORJONIDA KAÇANI

1. STRUKTURA E DEPARTAMENTIT TË MBIKEQYRJES

SEKTORI I MBIKËQYRJES SË RREZIQEVEERIS SHARXHI

SEKTORI I MBIKËQYRJES SË SUBJEKTEVE INDIVIDUALE

MANJOLA MANÇE(DYRMISHI)

SEKTORI I ZHVILLIMITTË MBIKËQYRJESERMIRA TEPELENA

ZYRA E MBIKËQYRJES SË BANKAVE TË MËDHA

ILIR PUSTINAELDA DEMNERI

(2 PM+4)

ZYRA E MBIKËQYRJES SË BANKAVE TË MESME

EDLIRA ZENJELAJARZANA HAXHIAJ

(2 PM+4)

ZYRA E MBIKËQYRJES SË BANKAVE TË VOGLA DHE

SUBJEKTEVE TË TJERAIGLI KRUJA

(1PM+3)

ZYRA E RREGULLIMITIRINI KALLUCI

(1+3)

ZYRA E LICENCIMITLINDITA SHEHI

(1+3)

ZYRA EMETODOLOGJISËDHE ANALIZËS

ENKELEDA KËRXHALIU(1+2)

ZYRA E MBIKËQYRJES SËRREZIKUT TË KREDISË

GEROND ZIU(1+7)

ZYRA E MBIKËQYRJES SË RREZIKUT TË TREGUT

DHE LIKUIDITETITANDI HABILAJ

(1+3)

ZYRA E MBIKËQYRJES SË RREZIKUT OPERACIONAL

ALMA THIMO (VANI)(1+3)

ZYRA E REGJISTRIT TË KREDISË

ANA DYLGJERI(1+2)

ZYRA E MBIKËQYRJES SË RREZIKUT REPUTACIONAL

MIRJANA GOXHARAJ(1+2)



2018

3. A

KTIV

ET D

HE

PASI

VET

AKTI

VET

(në

mili

onë

lekë

)

KOD

IPË

RSH

KRIM

ID

hjet

or 2

013

Dhj

etor

201

4D

hjet

or 2

015

Dhj

etor

201

7D

hjet

or 2

018

1TO

TALI

I AKT

IVEV

E 1

,234

,320

.87

1,2

93,7

20.8

4 1

,317

,843

.09

1,4

45,3

29.8

5 1

,452

,926

.36

11VE

PRIM

ET M

E TH

ESAR

IN D

HE

ND

ËRBA

NKA

RE

401

,391

.72

4

09,4

62.0

1

448

,619

.52

4

82,9

14.3

4

474

,296

.67

111

Mje

te m

onet

are

21,2

68.6

0

21

,661

.15

20,9

50.9

9

24

,176

.38

28,2

46.2

5 11

2M

arrë

dhen

ie m

e Ba

nkën

Qen

dror

e

108

,915

.92

1

09,8

68.7

6

149

,561

.78

1

49,7

92.0

9

146

,678

.80

1121

Reze

rva

të d

etyr

uesh

me

në B

ankë

n Q

endr

ore

93,8

76.4

8

95

,682

.58

96,0

60.0

7

97

,725

.32

98,9

11.8

3 11

22Të

tjer

a

15

,039

.44

14,1

86.1

8

53

,501

.71

52,0

66.7

7

47

,766

.97

113

Bono

thes

ari d

he b

ono

të tj

era

të p

ranu

eshm

e pë

r rifi

nanc

im m

e Ba

nkën

Qen

dror

e

94

,080

.39

1

01,4

99.4

4

73

,052

.67

64,6

17.6

3

67

,417

.93

1131

Bono

thes

ari

94,0

81.2

0

101

,503

.63

73,0

52.6

7

64

,621

.58

67,4

17.9

3 11

32Bo

no të

tjer

a të

pra

nues

hme

për r

ifina

ncim

-

-

-

-

-

11

33Fo

nde

reze

rvë

për z

hvle

rësim

in e

bon

ove

të p

ërsh

tatsh

me

për r

ifina

ncim

nga

BQ

(0.8

2)

(4

.19)

-

(3

.94)

-

11

4M

arrë

dhën

ie m

e ba

nkat

, ins

tituc

ione

t e k

redi

tit d

he in

stitu

cion

et e

tjer

a fin

anci

are

1

77,1

26.8

1

176

,432

.66

2

05,0

54.0

8

244

,328

.25

2

31,9

53.6

9 11

41Llo

gari

rrjed

hëse

23,5

81.7

3

54

,171

.90

50,9

50.8

1

60

,794

.76

65,3

22.4

7 11

42D

epoz

ita n

ë ba

nka,

insti

tuci

one

kred

iti d

he in

stitu

cion

e të

tjer

a fin

anci

are

1

20,6

42.9

1

83

,542

.36

1

05,2

96.0

1

118

,866

.33

1

28,4

10.8

9 11

43H

ua

31

,742

.63

37,1

32.0

3

46

,019

.44

63,0

20.1

6

36

,443

.07

1144

Të tj

era

1,1

59.5

4

1

,586

.36

2,7

87.8

2

1

,700

.49

1,8

34.4

2 13

VEPR

IMET

ME

KLIE

NTË

T (B

ruto

)

563

,099

.64

5

91,2

99.5

0

582

,190

.01

5

97,7

93.5

1

577

,911

.34

131

Hua

dhë

në s

ekto

rit p

rivat

dhe

indi

vidë

ve

531

,239

.57

5

60,7

10.5

3

551

,679

.36

5

65,6

92.5

6

551

,004

.54

1311

Hua

afa

tshku

rtër

1

59,3

91.8

1

168

,283

.59

1

65,4

50.7

9

151

,141

.75

1

35,8

14.5

5 13

12H

ua a

fatm

esm

e

100

,480

.22

1

05,8

15.8

3

106

,081

.21

1

08,7

83.7

2

109

,888

.17

1313

Hua

afa

tgja

të

159

,172

.83

1

74,8

90.8

0

172

,676

.30

1

95,8

73.8

5

193

,424

.26

1314

Hua

për

pro

na të

pat

unds

hme

1

11,5

69.0

6

111

,071

.29

1

05,6

60.5

4

107

,387

.72

1

09,1

66.7

9 13

15Ko

ntra

ta q

iraje

6

25.6

6

649

.01

1,8

10.5

1

2

,505

.53

2,7

10.7

8 13

2H

ua d

hënë

adm

inist

ratë

s pu

blik

e

1

,655

.74

2,0

31.3

4

1

,975

.04

2,9

03.6

1

7

,650

.44

1321

Lloga

ri rrj

edhë

se

0

.06

0.0

1

0

.00

-

-

1322

Hua

1,6

55.6

9

2

,031

.33

1,9

75.0

4

2

,902

.52

7,6

50.1

8 13

23Llo

gari

të tj

era

-

-

-

1

.08

0.2

5 13

3Llo

gari

të tj

era

të k

lient

ëve

30,2

04.3

3

28

,557

.64

28,5

35.6

1

29

,197

.34

19,2

56.3

6 14

VEPR

IMET

ME

LETR

AT M

E VL

ERË

3

02,4

10.5

3

327

,792

.11

3

07,6

08.2

1

357

,087

.99

3

84,9

12.9

5



2018

141

Letra

me

vlerë

me

të a

rdhu

ra fi

kse

2

89,8

46.1

1

324

,535

.46

3

04,2

96.6

1

353

,934

.96

3

81,4

41.4

0 14

2Le

tra m

e vle

rë m

e të

ard

hura

të n

drys

hues

hme

3,9

17.2

6

3

,256

.65

3,3

11.6

0

247

,773

.52

2

56,2

19.4

5 14

3Le

tra m

e vle

rë të

ble

ra d

he të

shi

tura

sip

as m

arrë

vesh

jeve

të ri

bler

jes

8,6

47.1

6

-

-

-

5

38.2

3 14

4Ko

late

rali

i pag

uar

-

-

-

-

-

14

5Pr

imet

e m

arra

-

-

-

-

-

15

FON

DE

REZE

RVË

TË K

RIJU

ARA

(

88,0

27.3

3)

(92

,906

.40)

(

76,5

90.7

5)

(58

,214

.87)

(

43,4

92.5

9)15

1Fo

nde

reze

rvë

për m

bulim

in e

hum

bjev

e ng

a hu

atë

(kry

egjë

ja)

(

85,7

50.1

7)

(89

,671

.75)

(

74,4

28.9

8)

(56

,331

.52)

(

41,5

36.8

7)15

2Fo

nde

reze

rvë

për m

bulim

in e

hum

bjev

e ng

a hu

atë

(inte

resi

i për

lloga

ritur

)

(1

,176

.50)

(1,4

02.7

4)

(1

,135

.92)

(6

76.8

2)

(699

.35)

153

Fond

e re

zerv

ë pë

r inv

estim

e

(1

,100

.65)

(1,8

31.9

1)

(1

,025

.85)

(1,2

06.5

4)

(1

,256

.37)

16M

JETE

TË

TJER

A

25

,450

.91

28,9

96.7

5

29

,026

.83

37,5

69.1

8

30

,551

.55

161

Mje

te të

tjer

a

23

,949

.20

26,7

18.9

7

27

,552

.62

34,8

22.8

2

27

,597

.08

162

Vepr

imet

si a

gjen

t

411

.42

1

64.8

6

3

7.44

6

1.34

1

8.51

16

3Llo

gari

mar

rëdh

ënie

sh

0

.31

0.2

8

0

.39

0.2

0

0

.18

164

Lloga

ri pe

zull,

të d

ifere

ncav

e dh

e të

poz

icio

nit

1,0

12.5

1

2

,034

.84

1,2

30.1

1

2

,589

.89

2,8

20.6

7 16

41Llo

gari

pezu

ll

934

.92

2,0

13.9

3

1

,132

.93

2,5

89.3

6

2

,817

.98

1642

Lloga

ri po

zici

oni

77.

59

20.

91

97.

17

0.5

3

2

.69

165

Tatim

i i v

lerë

s së

sht

uar

77.

47

77.

80

2

06.2

7

9

4.93

115

.11

17M

JETE

TË

QËN

DRU

ESH

ME

18,5

97.7

3

18

,291

.45

17,3

37.7

9

19

,829

.88

20,0

09.4

8 17

1In

vesti

me

në p

jesë

mar

rje

101

.41

99.

78

1

66.7

8

5

0.53

3

8.51

17

2Fi

liale

t

370

.08

8

38.9

0

632

.08

8

55.4

1

900

.23

173

Mje

te të

qën

drue

shm

e (n

eto)

18,1

26.2

4

17

,352

.77

16,5

38.9

2

18

,923

.94

19,0

70.7

4 18

INTE

RESA

TË

PËRL

LOG

ARIT

URA

11,3

97.6

6

10

,785

.43

9,6

51.4

8

8

,349

.81

8,7

36.9

6 18

1In

tere

sa të

llog

aritu

ra (K

lasa

1)

2,4

44.8

3

1

,507

.65

1,1

99.9

1

859

.26

7

85.1

7 18

2In

tere

sa të

llog

aritu

ra (K

lasa

2)

4,0

59.8

9

3

,838

.83

3,7

67.1

5

3

,082

.05

2,7

75.6

0 18

3In

tere

sa të

llog

aritu

ra (K

lasa

3)

4,8

92.9

4

5

,438

.95

4,6

84.4

3

4

,408

.50

5,1

76.1

9 A

Tota

li i A

ktive

ve n

ë va

lutë

6

96,1

71.6

8

730

,161

.87

7

51,1

46.8

5

818

,444

.68

7

98,1

71.0

5 B

Tota

li i A

ktive

ve jo

rezi

dent

2

85,7

09.4

6

312

,800

.22

3

26,0

51.0

3

381

,253

.93

3

85,8

64.6

3



2018

PASI

VET

(në

mili

onë

lekë

)

KOD

IPË

RSH

KRIM

ID

hjet

or 2

013

Dhj

etor

201

4D

hjet

or 2

015

Dhj

etor

201

7D

hjet

or 2

018

1TO

TALI

I PAS

IVEV

E 1

,234

,320

.87

1,2

93,7

20.8

5 1

,317

,843

.09

1,4

45,3

29.8

5 1

,452

,926

.36

11VE

PRIM

ET M

E TH

ESAR

IN D

HE

ND

ËRBA

NKA

RE

67

,835

.34

64,5

59.5

5

49

,364

.20

76,7

01.3

7

79

,590

.26

111

Bank

a Q

endr

ore

4,6

50.5

1

1

,014

.77

1,8

92.7

7

1

,472

.18

6,0

04.2

0 11

2Bo

no th

esar

i & b

ono

të tj

era

të p

ranu

eshm

e

21

,116

.89

25,5

28.8

5

12

,975

.62

36,9

17.8

7

31

,655

.48

113

Lloga

ri rrj

edhë

se

3

,367

.55

5,4

51.8

7

5

,330

.19

8,2

15.7

3

8

,481

.73

114

Dep

ozita

nga

ban

kat,

insti

tuci

onet

fina

ncia

re

22

,183

.92

20,1

64.5

9

18

,324

.66

21,2

37.0

5

17

,570

.06

115

Hua

14,3

35.3

4

9

,739

.96

9,3

02.2

8

8

,058

.18

12,6

60.3

6 11

6Të

tjer

a

2

,181

.14

2,6

59.5

1

1

,538

.68

8

00.3

6

3

,218

.44

12VE

PRIM

E M

E KL

IEN

TËT

1,0

13,5

22.1

5 1

,064

,661

.22

1,0

94,6

66.2

1 1

,162

,225

.94

1,1

76,5

37.9

4 12

1Ad

min

istra

ta p

ublik

e

6

,010

.56

7,4

01.0

8

9

,204

.79

10,2

75.2

3

10

,134

.94

1211

Lloga

ri rrj

edhë

se

4

,512

.07

5,7

25.3

0

5

,288

.60

8,3

25.5

2

8

,677

.96

1212

Dep

ozita

pa

afat

-

-

10.

45

6.0

6

6

.09

1213

Dep

ozita

me

afat

8

28.0

3

945

.20

3,1

55.7

9

1

,419

.20

1,0

77.1

5 12

14H

ua

670

.46

7

30.5

9

749

.94

5

24.4

4

373

.73

1215

Të tj

era

-

-

-

-

-

12

2Se

ktori

priv

at 1

,007

,511

.59

1,0

57,2

60.1

3 1

,085

,461

.43

1,1

51,9

50.7

1 1

,166

,403

.00

1221

Lloga

ri rrj

edhë

se

165

,241

.63

2

27,2

24.0

5

292

,103

.87

3

74,8

88.6

8

387

,944

.79

1222

Dep

ozita

pa

afat

55,1

04.9

5

70

,254

.68

69,7

34.3

9

106

,561

.98

1

24,1

19.8

3 12

23D

epoz

ita m

e af

at

774

,977

.42

7

46,0

45.0

4

704

,411

.87

6

50,3

08.2

2

638

,058

.42

1224

Të tj

era

12,1

87.6

0

13

,736

.36

19,2

11.2

9

20

,191

.82

16,2

79.9

6 12

25C

ertif

ikat

a de

pozi

tash

-

-

-

-

-

13

VEPR

IME

ME

LETR

AT M

E VL

ERË

6

67.0

6

5

,295

.21

6

83.6

8

8

,429

.66

7,5

82.0

3 13

1Bo

rxhe

të p

ërfa

qësu

ara

nga

letra

t me

vlerë

-

-

-

-

-

13

2Le

tra m

e vle

rë të

ble

ra d

he të

shi

tura

me

REPO

6

67.0

6

5

,295

.21

6

83.6

8

8

,429

.66

7,5

80.2

3 13

3G

aran

ci p

ër v

eprim

e m

e le

trat m

e vle

rë

-

-

-

-

-

134

Prim

e pë

r ins

trum

ente

t fin

anci

are

-

-

-

-

-

14

DET

YRIM

E TË

TJE

RA

9

,955

.13

11,9

81.2

4

9

,401

.31

15,0

26.7

0

14

,256

.47

141

Det

yrim

e të

tjer

a

5

,185

.05

5,4

78.2

5

5

,039

.88

5,5

20.1

4

5

,664

.42

142

Vepr

imet

si a

gjen

t

1

,651

.13

2,4

73.3

7

1

,922

.60

3,3

24.7

7

2

,704

.29



2018

143

Lloga

ri m

arrë

dhën

iesh

7.9

8

(4

.66)

6.6

7

(0

.33)

(1.6

4)14

4Llo

gari

pezu

ll të

dife

renc

ave

dhe

pozi

cion

it

3

,100

.65

4,0

28.6

3

2

,361

.48

6,1

05.8

4

5

,829

.92

1441

Lloga

ri di

fere

ncas

h

2

,978

.65

3,8

82.4

8

2

,277

.00

5,9

02.2

8

5

,387

.46

1442

Lloga

ri po

zici

oni

1

22.0

1

146

.15

84.

48

2

03.5

6

442

.47

145

Tatim

i i v

lerë

s së

sht

uar =

(for

m. 2

1) 4

6

1

0.32

5

.65

70.

68

76.

28

59.

47

15BU

RIM

ET E

PËR

HER

SHM

E

129

,891

.98

1

39,2

48.5

9

157

,706

.45

1

79,0

79.1

8

170

,942

.75

151

Ndi

hma

dhe

finan

cim

i pub

lik

1

8.31

2

0.72

1

5.97

-

-

15

2Fo

nde

reze

rvë

spec

ifike

8,4

84.8

1

8

,597

.37

9,3

70.9

6

10

,006

.17

9,5

21.8

1 15

21Fo

nde

reze

rvë

per r

rezi

qe d

he s

hpen

zim

e

7

,549

.57

7,7

36.2

2

7

,577

.89

8,4

13.6

3

7

,930

.52

1522

Fond

e re

zerv

ë sp

ecifi

ke

935

.23

8

61.1

5

1

,793

.08

1,5

92.5

4

1

,591

.29

153

Borx

h i v

arur

18,0

51.1

9

19

,659

.34

22,7

91.5

9

22

,120

.01

13,9

67.4

8 15

4Ka

pita

li i v

et i

aksio

nerë

ve

103

,337

.67

1

10,9

71.1

6

125

,527

.93

1

46,9

53.0

0

147

,453

.46

1541

Kapi

tali

i pag

uar

1

02,7

74.7

2

106

,055

.30

1

13,0

48.2

0

128

,713

.81

1

10,2

51.7

6 15

42Pr

imet

e a

ksio

neve

5,2

05.8

9

5

,205

.89

5,7

36.5

0

6

,479

.81

6,4

40.5

3 15

43Re

zerv

at

11

,887

.39

11,7

93.8

1

11

,859

.68

12,9

18.5

1

18

,220

.71

1544

Dife

renc

ë riv

lere

simi

1,2

63.5

3

4

,125

.97

5,2

35.5

9

(2

,255

.46)

(6,9

93.9

8)15

45Fi

timet

e p

ashp

ërnd

ara

ose

hum

bja

(

24,3

57.8

6)

(27

,402

.08)

(

26,0

51.0

9)

(20

,977

.48)

1,1

43.4

8 15

46Fi

timi (

hum

bja)

i vi

tit n

ë va

zhdi

m

6

,564

.00

11,1

92.2

8

15

,699

.05

22,0

73.8

2

18

,390

.96

16IN

TERE

SA T

Ë PË

RLLO

GAR

ITU

RA

12

,449

.20

7,9

75.0

4

6

,021

.24

3,8

67.0

0

4

,016

.90

161

Inte

resa

të ll

ogar

itura

(Kla

sa 1

)

136

.71

1

48.9

3

9

3.00

5

9.47

8

6.24

16

2In

tere

sa të

llog

aritu

ra (K

lasa

2)

12,0

46.8

2

7

,565

.50

5,6

23.8

3

3

,453

.42

3,7

01.4

7 16

3In

tere

sa të

llog

aritu

ra (K

lasa

3) =

(for

m. 2

1) 3

39 +

342

9

0

.25

8.2

4

0

.03

20.

58

34.

32

164

Inte

resa

të ll

ogar

itura

(Kla

sa 5

)

265

.43

2

52.3

6

304

.37

3

33.5

2

194

.87

ATo

tali

i Pas

ivev

e në

Val

utë

6

51,7

40.9

0

677

,533

.45

7

04,4

84.5

1

784

,095

.42

7

71,3

28.9

1 B

Tota

li i P

asiv

eve

jore

zide

nt

91

,469

.33

93,7

40.0

8

79

,473

.01

87,5

01.5

7

88

,138

.00

Burim

i: Ba

nka

e Sh

qipë

risë.



2018

4. T

REG

UES

IT F

INA

NC

IARË

BA

ZË(n

ë pë

rqin

dje,

në

rast

se n

uk s

peci

fikoh

et n

drys

he)

Qer

shor

201

6D

hjet

or 2

016

Qer

shor

201

7D

hjet

or 2

017

Qer

shor

201

8D

hjet

or 2

018

Treg

uesit

Ba

zuar

në

kapi

tal

Kapi

tali

rregu

llato

r nda

j akti

veve

të p

onde

ruar

a m

e rre

zik

15.

79

15.

71

16.3

3 1

6.60

1

7.93

1

8.24

Ka

pita

li ba

zë n

daj a

ktive

ve të

pon

deru

ara

me

rrezi

k 1

3.71

1

3.81

1

4.66

1

5.13

1

6.62

1

7.00

Ka

pita

li ba

zë n

daj t

otal

it të

akti

veve

8

.81

8.7

5 8

.54

9.0

3 9

.33

9.1

6 Ka

pita

li rre

gulla

tor n

daj t

otal

it të

akti

veve

10.

15

9.9

5 9

.86

9.9

0 9

.92

9.8

2 Ka

pita

li ak

sione

r nda

j tot

alit

të a

ktive

ve 9

.58

9.7

3 9

.89

10.

17

10.

50

10.

15

Kred

i me

prob

lem

e ne

to n

ga p

rovi

gjio

net n

daj k

apita

lit ba

zë 3

4.75

2

6.25

3

4.75

2

6.25

1

9.41

1

6.63

Kr

edi m

e pr

oble

me

neto

nga

pro

vigj

ione

t nda

j kap

italit

rregu

llato

r 3

0.17

2

3.08

3

0.17

2

3.08

1

7.98

1

5.51

Kr

edi m

e pr

oble

me

neto

nga

pro

vigj

ione

t nda

j kap

italit

aksio

ner

31.

98

23.

62

31.

98

23.

62

17.

32

15.

01

Kthi

mi n

ga k

apita

li 8

.02

7.1

5 8

.02

7.1

5 7

.41

12.

96

Pozi

cion

i i h

apur

në

mon

edhë

të h

uaj n

daj k

apita

lit ba

zë

9.7

0 8

.00

6.3

0 4

.59

8.2

4 8

.34

Pozi

cion

i i h

apur

në

mon

edhë

të h

uaj n

daj k

apita

lit rre

gulla

tor

8.4

4 7

.03

5.6

2 4

.22

7.6

3 7

.78

Pozi

cion

i i h

apur

në

mon

edhë

të h

uaj n

daj k

apita

lit ak

sione

r 8

.87

7.2

0 5

.52

3.8

5 7

.35

7.5

3 Ak

tive

likui

de n

daj t

otal

it të

akti

veve

30.

99

31.

29

31.

58

31.

87

32.

20

34.

23

Aktiv

e lik

uide

nda

j det

yrim

eve

afat

shku

rtra

39.

80

40.

57

41.

34

42.

11

43.

23

46.

21

Kthi

mi n

ga a

ktive

t 0

.76

0.6

9 0

.76

0.6

9 0

.76

1.3

2 Kr

edi m

e pr

oble

me

ndaj

tota

lit të

kre

dive

19.

96

18.

27

19.

96

18.

27

13.

27

11.

08

E ar

dhur

a ne

to n

ga in

tere

si nd

aj të

ard

hurë

s br

uto

119

.10

119

.79

119

.10

119

.79

82.

79

92.

18

Shpe

nzim

et e

vep

rimta

risë

ndaj

të a

rdhu

rës

brut

o 7

0.63

7

4.04

7

0.63

7

4.04

5

5.46

6

3.92

Bu

rimi:

Bank

a e

Shqi

përis

ë.



20185.

AKS

ION

ERËT

E B

AN

KAV

E

Nr.

Bank

aAk

sione

rët

Pjes

ëmar

rja n

ë ka

pita

l në

%

Pron

ësia

Orig

jina

e ka

pita

litVe

ndi i

orig

jinës

1.BA

NKA

RAI

FFEI

SEN

SH

.A.

Raiff

eise

n SE

E Re

gion

Hol

ding

Gm

bH10

0.00

Priv

ate

E hu

aj

Austr

i 2.

BAN

KA K

OM

BËTA

RE T

REG

TARE

SH

.A.

Çal

ik F

inan

sal H

izm

etle

r A.S

. 10

0.00

Priv

ate

E hu

ajTu

rqi

3BA

NKA

E B

ASH

KUAR

E S

HQ

IPER

ISE

SH.A

.

Bank

a Isl

amik

e e

Zhvi

llimit

(IDB)

86

.70

Priv

ate

E hu

aj

Arab

i Sau

dite

Ithm

aar B

ank

BSC

4.63

Priv

ate

E hu

aj

Mbr

etër

i e B

ahre

init

Dal

lah

Alba

raka

Hol

ding

2.32

Priv

ate

E hu

aj

Arab

i Sau

dite

Busin

ess

Foku

s SD

N B

HD

1.

47Pr

ivat

eE

huaj

M

alaj

zi

15 in

divi

dë4.

30Pr

ivat

eE

huaj

Ar

abi S

audi

teSa

udi B

roth

ers

Com

mer

ce C

o.0.

58Pr

ivat

eE

huaj

Arab

i Sau

dite

4BA

NKA

INTE

SA S

ANPA

OLO

ALB

ANIA

SH

.A.

Inte

sa S

anpa

olo

S.p.

A

100.

00Pr

ivat

eE

huaj

Ita

li

5BA

NKA

E T

IRAN

ËS S

H.A

.Pi

raeu

s Ba

nk S

A

98.8

3Pr

ivat

eE

huaj

Gre

qi1

indi

vid

1.17

Priv

ate

E hu

ajG

reqi

6BA

NKA

ALP

HA

ALBA

NIA

SH

.A.

Alph

a Ba

nk

100.

00Pr

ivat

e E

huaj

G

reqi

7BA

NKA

PRO

CRE

DIT

SH

.A.

ProC

redi

t Hol

ding

AG

& C

O, K

gaA

10

0.00

Priv

ate

E hu

aj

Gje

rman

i8

BAN

KA N

DËR

KOM

BËTA

RE T

REG

TARE

SH

.A.

Fina

ncia

l Gro

up IC

B H

oldi

ng10

0.00

Priv

ate

E hu

aj

Zvic

ër9

BAN

KA A

MER

IKAN

E E

INVE

STIM

EVE

SH.A

.TR

ANZI

T sh

.p.k

100.

00Pr

ivat

e Ve

ndas

e Sh

qipë

ri

10BA

NKA

E K

RED

ITIT

TË

SHQ

IPËR

ISË

SH.A

.

Fauz

i Al-K

araf

i28

.28

Priv

ate

E hu

aj

Kuva

jtLo

ay J.

M. A

. Al.

Khar

afi

18.9

7Pr

ivat

eE

huaj

Ku

vajt

Mar

zouq

N.M

.A. A

l. Kh

araf

i6.

2Pr

ivat

eE

huaj

Ku

vajt

Bade

r N.M

.A A

l. Kh

araf

i6.

2Pr

ivat

eE

huaj

Ku

vajt

Faisa

l N.M

.A A

l. Kh

araf

i6.

2Pr

ivat

eE

huaj

Ku

vajt

11 in

divi

dë34

.15

Priv

ate

E hu

aj

Kuva

jt

11BA

NKA

CRE

DIN

S SH

.A.

B.F.

S.E.

Hol

ding

B.V

. 16

.49

Priv

ate

E hu

ajH

olan

dë

Amry

ta C

apita

l LLP

2.51

Priv

ate

E hu

ajBr

itani

e M

adhe

Uni

oni S

hqip

tar K

ursim

Kre

di2.

74Pr

ivat

eVe

ndas

e Sh

qipë

ri

EDRO

sh.

p.k.

0.95

Priv

ate

Vend

ase

Shqi

përi

A.F.

C.

2.18

Priv

ate

Vend

ase

Shqi

përi

AK -

INVE

ST

0.95

Priv

ate

Vend

ase

Shqi

përi

Prim

a sh

.p.k

.3.

18Pr

ivat

eVe

ndas

e Sh

qipë

ri

Reni

s Të

rsha

na23

.18

Priv

ate

Vend

ase

Shqi

përi

Alek

sand

ër P

ilo

15.3

0Pr

ivat

eVe

ndas

e Sh

qipë

ri

39 in

divi

dë32

.54

Priv

ate

Vend

ase

Shqi

përi

12BA

NKA

SO

CIE

TE G

ENER

ALE

ALBA

NIA

SH

.A.

SOC

IETE

GEN

ERAL

E88

.89

Priv

ate

E hu

aj

Fran

cë

7 in

divi

dë11

.11

Priv

ate

Vend

ase

Shqi

përi

13BA

NKA

UN

ION

SH

.A.

Bank

a Ev

ropi

ane

për R

indë

rtim

dhe

Zhv

illim

(EBR

D)

10.1

2Pr

ivat

eE

huaj

An

gli

Uni

oni F

inan

ciar

i Ti

ranë

s86

.34

Priv

ate

Vend

ase

Shqi

përi

2 in

divi

dë3.

54Pr

ivat

eVe

ndas

e Sh

qipë

ri

14BA

NKA

E P

ARË

E IN

VEST

IMEV

E, A

LBAN

IA S

H.A

.Fi

rst I

nves

tmen

t Ban

k 10

0.00

Pr

ivat

e E

huaj

Bullg

ari

Burim

i: Ba

nka

e Sh

qipë

risë.



2018

6. T

Ë D

HËN

A P

ËR A

KSIO

NER

ËT/O

RTA

KËT

E SU

BJEK

TEV

E FI

NA

NC

IARE

JO

BAN

KAN

r. Su

bjek

ti fin

anci

ar jo

bank

ëO

rtakë

t / A

ksio

nerë

tPj

esëm

arrja

në

kapi

tal,

në %

Pron

ësia

Orig

jina

e ka

pita

litVe

ndi i

orig

jinës

1U

NIO

N F

INAN

CIA

R TI

RAN

Ë SH

.A.

Edm

ond

Leka

35

.00

Priv

ate

Vend

ase

Shqi

përi

Nik

o Le

ka

35.0

0Pr

ivat

eVe

ndas

eSh

qipë

riVa

ruzh

an P

irani

an

10.0

0Pr

ivat

eVe

ndas

eSh

qipë

riG

jerg

j Mish

a 10

.00

Priv

ate

Vend

ase

Shqi

përi

Edua

rd S

him

a 10

.00

Priv

ate

Vend

ase

Shqi

përi

2PO

STA

SHQ

IPTA

RE S

H.A

.M

inist

ria e

Eko

nom

isë, T

regt

isë d

he E

nerg

jetik

ës10

0.00

Publ

ike

Vend

ase

Shqi

përi

3AK

- IN

VEST

SH

.A.

Muh

arre

m K

okon

a 35

.00

Priv

ate

Vend

ase

Shqi

përi

Ilir A

dili

65.0

0Pr

ivat

eVe

ndas

eSh

qipë

ri

4N

OA

SH.A

.N

OA

Hol

ding

N.V

.10

0.00

% m

inus

1 s

hare

Priv

ate

E hu

ajH

olan

dëN

OA

Coo

pera

tief U

.A.

1 sh

are

Priv

ate

E hu

ajH

olan

dë

5FO

ND

I BES

A SH

.A.

Alb

ania

n Be

sa C

apita

l Fou

ndat

ion

65.6

9Pr

ivat

eVe

ndas

eSh

qipë

riBa

jram

Muç

aj

20.0

0Pr

ivat

eVe

ndas

eSh

qipë

ri53

indi

vidë

14

.31

Priv

ate

Vend

ase

Shqi

përi

6FI

NAL

SH

.A.

Iute

Cre

dit A

lban

ia s

h.a.

, Shq

ipër

i10

0.00

Priv

ate

Vend

ase

Shqi

përi

7SH

OQ

ËRIA

E P

ARË

FIN

ANC

IARE

E Z

HVI

LLIM

IT -

FAF

SH.A

.M

inist

ria e

Fin

anca

ve10

0.00

Publ

ike

Vend

ase

Shqi

përi

8RA

IFFE

ISEN

LEAS

ING

SH

.A.

Bank

a Ra

iffei

sen

sh.a

. 10

0.00

Priv

ate

Vend

ase

Shqi

përi

9LA

ND

ESLE

ASE

SH.A

.Ba

nka

Uni

on s

h.a.

100.

00Pr

ivat

eVe

ndas

eSh

qipë

ri10

AGRO

& S

OC

IAL F

UN

D S

H.P

.K.

Fond

i Bes

a SH

.A.

100.

00Pr

ivat

eVe

ndas

eSh

qipë

ri

11C

APIT

AL IN

VEST

SH

.A.

Gëz

im B

alish

a 34

.88

Priv

ate

Vend

ase

Shqi

përi

Arbe

n Ze

neli

46.5

0Pr

ivat

eVe

ndas

eSh

qipë

ri4

Indi

vidë

18.6

2Pr

ivat

eVe

ndas

eSh

qipë

ri

12TR

ANZI

T SH

.P.K

.N

ew C

entu

ry H

oldi

ngs

XI, L

.P.

35.0

0Pr

ivat

eE

huaj

Ishuj

t Kaj

man

NC

H B

alka

n Fu

nd, L

.P.

35.0

0Pr

ivat

eE

huaj

Ishuj

t Kaj

man

Andi

Bal

lta30

.00

Priv

ate

Vend

ase

Shqi

përi

13AL

BAN

IAN

FAC

TORI

NG

SER

VIC

ES (A

FS) S

H.A

.

Qem

al D

isha

52.5

5Pr

ivat

eVe

ndas

eSh

qipë

riAn

di M

emi

16.7

8Pr

ivat

eVe

ndas

eSh

qipë

riSh

pati

Hox

ha17

.95

Priv

ate

Vend

ase

Shqi

përi

Eris

Hox

ha

12.7

2Pr

ivat

eVe

ndas

eSh

qipë

ri



201814

M -

PAY

SH.P

.K.

Ludo

vic

Lave

ntur

e10

0.00

Priv

ate

E hu

ajFr

ancë

15O

MN

IFAC

TOR

SH.P

.K.

FAB

-GRO

UP

sh.p

.k.

100.

00Pr

ivat

eVe

ndas

eSh

qipë

ri16

PLAT

INIU

M IN

VEST

MEN

T SH

.P.K

.An

dri K

asne

ci10

0.00

Priv

ate

Vend

ase

Shqi

përi

17TI

RAN

A FA

CTO

RIN

G &

LEAS

E SH

.A.

Rola

ndi M

anus

hi40

.00

Priv

ate

Vend

ase

Shqi

përi

Ervi

n Al

iaj

40.0

0Pr

ivat

eVe

ndas

eSh

qipë

riEn

drit

Beqa

j 20

.00

Priv

ate

Vend

ase

Shqi

përi

18PO

RSC

HE

LEAS

ING

SH

.P.K

.Po

rsch

e Ba

nk A

ktien

gese

llsch

aft (

AG)

100.

00Pr

ivat

eE

huaj

Austr

i

19AL

BAN

IA LE

ASIN

G S

H.A

.

Korp

orat

a Isl

amik

e pe

r Zhv

illim

in e

Sek

torit

Priv

at

(ICD

)35

.64

Priv

ate

E hu

ajAr

abia

Sau

dite

Bank

a Ko

mbë

tare

Tre

gtar

e sh

.a.

29.9

8Pr

ivat

eVe

ndas

eSh

qipë

riN

D B

ALKA

N D

OO

EL, T

etov

o21

.88

Priv

ate

E hu

ajM

aqed

oni

KOLO

N W

ORL

D IN

VEST

MEN

T C

O12

.50

Priv

ate

E hu

ajH

ong

Kong

20IU

TEC

RED

IT A

LBAN

IA S

H.A

.AS

IUTE

CRE

DIT

EU

ROPE

100.

00Pr

ivat

eE

huaj

Esto

ni21

AGRO

PAR

TNER

SH

.P.K

.Ar

jan

Lala

10

0.00

Priv

ate

Vend

ase

Shqi

përi

22C

RIM

SON

FIN

ANC

E FU

ND

ALB

ANIA

SH

.P.K

.

ALBA

NIA

N –

AM

ERIC

AN D

EVEL

OPM

ENT

FOU

ND

ATIO

N (A

ADF)

25

.00

Priv

ate

E hu

ajSH

BA

CRI

MSO

N C

APIT

AL C

ORP

25.0

0Pr

ivat

eE

huaj

SHBA

NO

RWEG

IAN

INVE

STM

ENT

FUN

D F

OR

DEV

ELO

PIN

G C

OU

NTR

IES

(NO

RFU

ND

)25

.00

Publ

ikE

huaj

Nor

vegj

i

Bash

kia

e Ti

ranë

s25

.00

Publ

ikVe

ndas

eSh

qipë

ri23

EASY

PAY

SH.P

.K.

Lindi

ta S

hom

o10

0.00

Priv

ate

Vend

ase

Shqi

përi

24KA

STRA

TI S

H.P

.K.

Shef

qet K

astra

ti 10

0.00

Priv

ate

Vend

ase

Shqi

përi

25PA

Y AN

D G

O S

H.P

.K.

Unt

ag C

omm

unity

lim

ited

100.

00Pr

ivat

eE

huaj

Brita

ni e

Mad

he26

MIC

RO C

RED

IT A

LBAN

IA S

H.A

.El

da Ib

ro

100.

00Pr

ivat

eVe

ndas

eSh

qipë

ri

27AL

BAN

IAN

FIN

ANC

IAL I

NST

ITU

TIO

N S

H.P

.K.

Arta

Gur

abar

dhi

20.0

0Pr

ivat

eVe

ndas

eSh

qipë

riBe

snik

Lesk

aj60

.00

Priv

ate

Vend

ase

Shqi

përi

Redj

an B

asha

20.0

0Pr

ivat

eVe

ndas

eSh

qipë

ri28

RAEA

FIN

ANC

IAL S

ERVI

CES

SH

.P.K

.Re

liand

a Zh

eleg

u10

0.00

Priv

ate

Vend

ase

Shqi

përi

29M

OG

O A

LBAN

IA S

H.A

.M

OG

O F

INAN

CE

S.A.

, Luk

sem

burg

100.

00Pr

ivat

eE

huaj

Luks

embu

rg30

KRED

O F

INAN

CE

Aiga

rs K

esen

feld

s10

0.00

Priv

ate

E hu

ajLe

toni

Burim

i: Ba

nka

e Sh

qipë

risë.



2018

7. S

HPË

RND

ARJ

A G

JEO

GRA

FIKE

E D

EGËV

E D

HE

E A

GJE

NC

IVE

BAN

KARE

SIP

AS

PREF

EKTU

RAV

EN

r.Pr

efek

tura

t 2

010

201

1 2

012

201

3 2

014

201

5 2

016

201

7 2

018

1Ti

ranë

210

212

218

213

203

204

207

197

190

2D

urrë

s54

5455

5351

5149

4945

3Fi

er44

4443

4242

4139

3834

4El

basa

n30

3030

3028

2929

2725

5Ko

rçë

3837

3738

3535

3431

306

Shko

dër

2525

2524

2222

2222

207

Vlor

ë41

4142

4137

3735

3231

8Le

zhë

2526

2524

2323

2322

229

Bera

t20

2121

2220

2020

2019

10G

jirok

astë

r24

2423

2320

2018

1714

11Ku

kës

910

99

99

88

812

Dib

ër9

1010

109

99

99

T

O T

A L

I 52

953

453

852

949

950

049

347

244

7Bu

rimi:

Bank

a e

Shqi

përis

ë.

8. S

HPË

RND

ARJ

A E

PRO

DU

KTEV

E/SH

ËRBI

MEV

E TË

E–B

AN

KIN

G S

IPA

S BA

NKA

VE,

NË

FUN

D T

Ë V

ITIT

201

8 BA

NKA

TAT

MPO

SPO

S Vi

rtual

PayB

oxIn

tern

et b

anki

ngPh

one

bank

ing

Mob

ile/S

MS

bank

ing

Karta

ele

ktron

ike

(deb

it, k

redi

t, pr

epai

d)

BAN

KA R

AIFF

EISE

N S

H.A

.√

√√

√

√

√BA

NKA

KO

MBË

TARE

TRE

GTA

RE S

H.A

.√

√

√

√

√BA

NKA

TIR

ANA

SH.A

.√

√

√√

√BA

NKA

ALP

HA

ALBA

NIA

SH

.A.

√√

√

√√

BAN

KA P

ROC

RED

IT S

H.A

. √

√

√√

√BA

NKA

E P

ARË

E IN

VEST

IMEV

E, A

LBAN

IA S

H.A

.√

√

√BA

NKA

CRE

DIN

S SH

.A.

√√

√

√

√

BAN

KA U

NIO

N S

H.A

. √

√

√

√

√BA

NKA

SO

CIE

TE G

ENER

ALE

ALBA

NIA

SH

.A.

√

√

√√

BAN

KA IN

TESA

SAN

PAO

LO A

LBAN

IA S

H.A

.√

√

√

√

√BA

NKA

ND

ËRKO

MBË

TARE

TRE

GTA

RE S

H.A

.√

√

√BA

NKA

AM

ERIK

ANE

E IN

VEST

IMEV

E SH

.A.

√

√

√

BAN

KA E

BAS

HKU

AR E

SH

QIP

ËRIS

Ë SH

.A.

√

Burim

i: Ba

nka

e Sh

qipë

risë.



20189.

LIS

TA E

SU

BJEK

TEV

E TË

LIC

ENC

UA

RA N

GA

BA

NKA

E S

HQ

IPËR

ISË

SIPA

S V

ITEV

EN

r.Su

bjek

tet

200

5 2

006

200

7 2

008

200

9 2

010

201

1 2

012

201

3 2

014

201

5 2

016

201

7 2

018

1Ba

nka

dhe

degë

të b

anka

ve të

hua

ja17

1716

1616

1616

1616

1616

1616

142

Subj

ekte

fina

ncia

re jo

bank

a7

66

713

1719

2121

2227

2831

303

Zyra

të k

ëmbi

mit

valu

tor

5860

112

189

221

284

301

322

333

356

397

428

426

463

4Sh

oqër

i të

kurs

im-kr

editi

t13

112

513

013

313

512

612

612

612

111

311

113

1313

5U

nion

e të

sho

qëriv

e të

kur

sim-kr

editi

t2

22

22

22

22

22

21

1Bu

rimi:

Bank

a e

Shqi

përis

ë.

10. M

BULIM

I ME

SHËR

BIM

E BA

NKA

RE D

ERI N

Ë V

ITIN

201

8

200

6 2

007

200

8 2

009

201

0 2

011

201

2 2

013

201

4 2

015

201

6 2

017

201

8N

umri

i ban

kave

1716

1616

1616

1616

1616

1616

14N

umri

i pun

onjë

sve

4,18

95,

155

6,49

36,

404

6,38

46,

714

6,83

66,

686

6,81

96,

819

6,94

96,

877

6,73

8N

umri

i deg

ëve/

agje

nciv

e br

enda

ven

dit

294

399

511

524

529

534

538

529

499

500

493

472

447

Num

ri m

esat

ar i

puno

njës

ve p

ër:

- B

ankë

246

322

406

400

399

420

427

418

426

426

434

430

481

- Një

si ba

nkar

e14

1313

1212

1313

1314

1414

1515

Num

ri i p

opul

lsisë

(000

)2,

982

2,95

82,

936

2,91

92,

907

2,90

22,

899

2,89

62,

893

2,88

62,

876

2,87

02,

862

Num

ri i p

opul

lsisë

për

:

- Ban

kë17

5,41

218

4,87

518

3,50

018

2,43

818

1,68

818

1,37

518

1,18

818

1,00

018

0,81

318

0,37

517

9,75

017

9,37

520

4,42

9- N

jësi

bank

are

10,1

437,

414

5,74

65,

571

5,49

55,

434

5,38

85,

474

5,79

85,

772

5,83

46,

081

6,40

3- P

unon

jës

bank

e71

257

445

245

645

543

242

443

342

442

341

441

742

5Bu

rimi:

Bank

a e

Shqi

përis

ë dh

e IN

STA

T.

11. S

HTR

IRJA

E R

RJET

IT T

Ë BA

NKA

VE

NË

FUN

D T

Ë V

ITIT

201

8N

r.Ba

nkat

Nr.

i deg

ëve

bren

da v

endi

tN

r. i a

gjen

cive

Nr.

i deg

ëve

jash

të S

hqip

ërisë

Nr.

i deg

eve

e ag

jenc

ive

gjith

sej

1Ba

nka

Raiff

eise

n48

28

762

Bank

a Ko

mbë

tare

Tre

gtar

e64

367

3Ba

nka

e Ba

shku

ar e

Shq

ipër

isë4

2

64

Bank

a e

Tira

nës

362

38

5Ba

nka

Ndë

rkom

bëta

re T

regt

are

6

6

6Ba

nka

Alph

a Al

bani

a33

337

Bank

a In

tesa

San

paol

o, A

lban

ia31

3

348

Bank

a Pr

oCre

dit

45

9

9Ba

nka

Amer

ikan

e e

Inve

stim

eve

346

40

10Ba

nka

e Kr

editi

t të

Shqi

përis

ë1

1

211

Bank

a C

redi

ns48

11

5912

Bank

a So

ciet

e G

ener

ale

Alba

nia

35

35

13Ba

nka

Uni

on

1614

30

14Ba

nka

e Pa

rë e

Inve

stim

eve

Alba

nia

111

12

T

O T

A L

I 36

186

447

Burim

i: Ba

nka

e Sh

qipë

risë.



2018

12. LISTA E RREGULLOREVE TË MBIKËQYRJES NË FUQI, DERI NË 31 DHJETOR 2018

1. Rregullorja “Për investimet nga bankat në kapitalin e shoqërive tregtare”, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 42, datë 6.6.2001.

2. Udhëzimi “Për certifikatat e depozitave”, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 79, datë 3.10.2001.

3. Manuali i veprimeve korrigjuese ndaj bankave dhe degëve të bankave të huaja në Republikën e Shqipërisë, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 51, datë 26.6.2002.

4. Udhëzimi “Për raportimin e veprimeve të këmbimeve valutore”, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 69, datë 30.7.2003.

5. Rregullorja “Për mbikëqyrjen e transaksioneve bankare në rrugë elektronike”, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 28, datë 30.3.2005.

6. Rregullorja “Për përdorimin e teknologjisë së informacionit dhe të komunikimit në subjektet e licencuara nga Banka e Shqipërisë”, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 32, datë 3.5.2006.

7. Rregullorja “Për licencimin, organizimin dhe mbikëqyrjen e zyrave të këmbimit valutor”, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 31, datë 6.6.2007, dhe ndryshuar me vendimin nr. 73, datë 27.11.2007, vendimin nr. 82, datë 14.12.2011, vendimin nr. 31, datë 30.4.2014 dhe vendimin nr. 48 datë 30.3.2016.

8. Rregullorja “Për administrimin e rrezikut në veprimtarinë e degëve të bankave të huaja”, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 57, datë 15.10.2007, dhe ndryshuar me vendimin nr. 62, datë 29.8.2008.

9. Sistemi Raportues i Unifikuar për degët e bankave të huaja, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 58, datë 15.10.2007.

10. Rregullorja “Për instrumentet e pagesave elektronike”, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 11, datë 06.2.2008, dhe ndryshuar me vendimin nr. 03, datë 17.1.2013, me vendimin nr. 122, datë 9.11.2016 dhe me vendimin nr. 17, datë 7.2.2018.

11. Rregullorja “Mbi transparencën për produktet dhe shërbimet bankare e financiare”, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 59, datë 29.8.2008, dhe ndryshuar me vendimin nr. 14, datë 9.3.2011, vendimin nr. 25, datë 3.5.2017, dhe me vendimin nr. 15, datë 7.2.2018.

12. Rregullorja “Për kërkesat minimale të publikimit të informacionit nga bankat dhe degët e bankave të huaja”, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 60, datë 29.8.2008, dhe ndryshuar me vendimin nr. 25, datë 10.4.2015.

13. Dokumenti “Metodologjia e raportimit dhe përmbajtja e raporteve financiare”, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 95, datë 24.12.2008.

14. Dokumenti “Politika e licencimit të subjekteve bankare”, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 12, datë 25.2.2009.

15. Rregullorja “Për licencimin dhe ushtrimin e veprimtarisë së bankave dhe degëve të bankave të huaja në Republikën e Shqipërisë”, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 14, datë 11.3.2009, dhe ndryshuar me vendimin nr. 33, datë 11.5.2011, vendimin nr. 28, datë 16.5.2012, vendimin nr. 55, datë 1.10.2014, dhe vendimin nr. 15, datë 3.2.2016.

16. Rregullorja “Për parandalimin e pastrimit të parave dhe financimit të terrorizmit”, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 44, datë 10.6.2009, dhe ndryshuar me vendimin nr. 55, datë 28.8.2013, dhe me vendimin nr. 22, datë 5.4.2017.

17. Rregullorja “Mbi raportimet në Bankën e Shqipërisë sipas Sistemit Raportues të Unifikuar”, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 45, datë 10.6.2009, dhe ndryshuar me vendimin nr. 61, datë 6.8.2015, vendimin nr. 80, datë 6.7.2016, dhe me vendimin nr. 58, datë 3.10.2017.



2018

18. Rregullorja “Për veprimtarinë valutore”, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 70, datë 30.9.2009, dhe ndryshuar me vendimin nr. 07, datë 28.1.2015.

19. Rregullorja “Mbi administrimin e rrezikut të likuiditetit”, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 71, datë 14.10.2009, dhe ndryshuar me vendimin nr. 75, datë 26.10.2011, vendimin nr. 28, datë 27.3.2013, dhe me vendimin nr. 14, datë 7.2.2018.

20. Rregullorja “Për përcaktimin e nivelit të vendimmarrjes në mbikëqyrjen e veprimtarive bankare dhe financiare”, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 36, datë 26.5.2010, dhe ndryshuar me vendimin nr. 54, datë 12.9.2012, dhe me vendimin nr. 29, datë 7.6.2017.

21. Rregullorja “Për administrimin e rrezikut nga pozicionet e hapura valutore”, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 48, datë 14.7.2010.

22. Rregullorja “Mbi përmbajtjen e informacionit dhe funksionimin e Regjistrit të Kredive në Bankën e Shqipërisë”, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 67, datë 13.10.2010.

23. Udhëzimi “Për procedurën e nxjerrjes së raportit mbi kredimarrësin dhe rishikimin e të dhënave që mbahen në Regjistrin e Kredive”, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 68, datë 13.10.2010.

24. Vendimi ”Për miratimin e tarifave të përdorimit të informacionit që mbahet në Regjistrin e Kredive të Bankës së Shqipërisë”, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 69, datë 13.10.2010.

25. Manuali “Për kujdestarinë dhe likuidimin”, miratuar me vendimin e Zëvendësguvernatorit të Parë, datë 31.12.2010.

26. Rregullorja “Për administrimin e rrezikut operacional”, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 03, datë 19.1.2011.

27. Rregullorja “Për ekspertin kontabël të autorizuar të bankave dhe degëve të bankave të huaja”, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 42, datë 15.6.2011.

28. Rregullorja “Për administrimin e rrezikut të kredisë nga bankat dhe degët e bankave të huaja”, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 62, datë 14.9.2011, dhe ndryshuar me vendimin nr. 27, datë 27.3.2013, vendimin nr. 22, datë 27.2.2014, vendimin nr. 26, datë 1.4.2015, dhe me vendimin nr. 50, datë 30.3.2016.

29. Rregullorja “Për krijimin, licencimin dhe funksionimin e bankës urë”, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 27, datë 16.5.2012.

30. Rregullorja “Mbi parimet bazë të drejtimit të bankave dhe degëve të bankave të huaja dhe kriteret për miratimin e administratorëve të tyre”, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 63, datë 14.11.2012, dhe ndryshuar me vendimin nr. 73, datë 6.12.2017.

31. Rregullorja “Për licencimin dhe ushtrimin e veprimtarisë nga subjektet financiare jobanka”, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 1, datë 17.01.2013, dhe ndryshuar me vendimin nr. 47, datë 30.3.2016, me vendimin nr. 121, datë 9.11.2016, dhe me vendimin nr. 47, datë 6.9.2017.

32. Rregullorja “Për administrimin e rrezikut në veprimtarinë e subjekteve financiare jobanka”, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 2, datë 17.1.2013, dhe ndryshuar me vendimin nr. 46, datë 6.9.2017.

33. Udhëzimi “Mbi administrimin e rrezikut të normës së interesit në librin e bankës”, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 33, datë 30.4.2013.

34. Rregullorja “Për raportin e mjaftueshmërisë së kapitalit”, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 48, datë 31.7.2013, dhe ndryshuar me vendimin nr. 43, datë 30.7.2014, vendimin nr. 70, datë 18.12.2014, vendimin nr. 49, datë 1.7.2015, vendimin nr. 91, datë 2.12.2015, vendimin nr. 49, datë 30.3.2016, vendimin nr.5, datë 1.2.2017, dhe me vendimin nr. 34, datë 2.5.2018.

35. Sistemi Raportues për subjektet financiare jobanka, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 65, datë 30.10.2013.

36. Dokumenti “Politika e Mbikëqyrjes”, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 09, datë 26.2.2014.

37. Rregullorja “Për administrimin e rrezikut nga ekspozimet e mëdha të bankave”,



2018

miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 10, datë 26.2.2014, dhe ndryshuar me vendimin nr. 20, datë 4.3.2015, dhe me vendimin nr. 50, datë 1.7.2015.

38. Rregullorja “Për kapitalin rregullator”, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 69, datë 18.12.2014, dhe ndryshuar me vendimin nr. 19, datë 4.3.2015.

39. Urdhër “Për njohjen e ECAI-ve”, miratuar me urdhër të Zëvendësguvernatorit të Parë të Bankës së Shqipërisë nr. prot. 1883, datë 22.4.2015, .

40. Rregullorja “Për kredinë konsumatore dhe kredinë hipotekare”, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 48, datë 1.7.2015, dhe ndryshuar me vendimin nr. 27, datë 4.4.2018.

41. Rregullorja “Për sistemin e kontrollit të brendshëm”, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 67, datë 2.9.2015, dhe ndryshuar me vendimin nr. 74, datë 6.12.2017.

42. Rregullorja “Për kërkesat minimale të sigurisë, në ambientet në të cilat kryhen veprimtaritë bankare dhe financiare dhe për transportin e vlerave monetare”, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 67, datë 1.6.2016, dhe ndryshuar me vendimin nr. 107, datë 5.10.2016.

43. Rregullorja “Për licencimin dhe ushtrimin e veprimtarisë së shoqërive të kursim-kreditit dhe të unioneve të tyre”, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 104, datë 5.10.2016.

44. Rregullorja “Për administrimin e rrezikut në veprimtarinë e shoqërive të kursim-kreditit dhe të unioneve të tyre”, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 105, datë 05.10.2016.

45. Sistemi Raportues për shoqëritë e kursim-kreditit dhe unionet e tyre, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 106, datë 5.10.2016.

46. Rregullorja “Për mbikëqyrjen e konsoliduar”, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 4, datë 1.2.2017.

47. Udhëzim “Mbi procesin e vlerësimit të brendshëm të mjaftueshmërisë së kapitalit”, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 26, datë 3.5.2017.

48. Rregullorja “Për planet e rimëkëmbjes së bankave”, miratuar me vendimin e Këshillit Mbikëqyrës nr. 72, datë 6.12.2017.



2018



2018

Documents

201 8 - Bank of Albania · Llojet e kolateraleve të shpërndara sipas sektorëve dhe monedhave 37 Tabelë 15. ... Struktura e kapitalit aksioner të sistemit dhe ecuria e komponentëve