Upload
tat-review-magazine
View
223
Download
2
Embed Size (px)
DESCRIPTION
จุลสารวิชาการท่องเที่ยวอิเล็กทรอนิกส์ ฉบับประจำไตรมาสที่ 2 พศ. 2555 (เมษายน-มิถุนายน)
Citation preview
Tourism and Sport Eventsการฟนฟตลาดการทองเทยวของญปนและบทเรยนจากเหตการณภยพบตการทองเทยวประเภทดำนำลก
T O U R I S MJ O U R N A L2 0 1 2 v o l 2
eTATjournal.com
2/2555TATe
อนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตครเอทฟคอมมอนส
แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย
จลสารฉบบนจดทำขนโดยใชกระดาษ EPO (EcoPaque Offset) และ
หมกพมพจากนำมนถวเหลองทไมเปนอนตรายตอสขภาพและเปนมตรตอสงแวดลอม
Tourism and Sport Events
from the cover• Global Situation Update
Market Situation •
4 15
การฟนฟตลาดการทองเทยวของญปนและบทเรยนจากเหตการณภยพบต
•
19Research
การทองเทยวประเภทดำนำลก•
27
Market TrendFlawsome: การตลาดแนวใหมใชจดดอยเปนโอกาส
•
40
Seminarสรปการประชมเชงวชาการนานาชาตเรองอนาคตการทองเทยว (Tourism Futures Conference) ตอนท 2
•
43ความสำคญของการบรหารจดการการทองเทยวอยางยงยน
•
51
Real Touristic แถวๆ น•
57
Tourism Talk
SpecialImprovise you life, Improvise your traveling
•
65
Art Normal: Wrapping the City•
69
T O U R I S MJ O U R N A L2 0 1 2 v o l 2
2/2555TATeกลยทธฟนฟตลาดการทองเทยวของรฐบาลญปนทนำโดย Japan Tourism Agency (JTA) เพอเรยกคนความเชอมน และจงใจใหนกทองเทยวตางประเทศเกดความตองการเดนทางมาเทยวญปนภายหลงเหตภยพบตแผนดนไหวครงรนแรงทสดในประวตศาสตรญปน และกอใหเกดคลนสนามพดเขาทำลายชวตและทรพยสนของประชาชน
ภาคตอของเนอหาจากการประชมเรองอนาคตการทองเทยววาดวยหนาตาของโรงแรมแหงอนาคต และการมองภาพอนาคตในป 2050 ทจะสงผลกระทบตออตสาหกรรมทองเทยว
บทสมภาษณคณภราดล พรอำนวย หรอ ปอ North Gate และคณวศนบร สพานชวรภาชน สองหนมทมาเปนแขกในงานเสวนา “เปดมมมอง ทองเทยวไทย” ซงเปนกจกรรมทจดขนเปนประจำทหองสมดการทองเทยวหรอ Tourism Library
ชวงตนเดอนมถนายน ของ(เกอบ)ทกป เปนชวงทม กจกรรมสมมนา เปดมมมอง ทองเทยวไทย ทหองจปเตอร อมแพค เมองทองธาน ในปน กำหนดแนวคดการสมมนาวา
“มองทองเทยวสมยใหม หลากหลายมม”
การผสมผสานระหวางความทนสมยกบอตสาหกรรม ทองเทยวไทย เปนปรากฏการณทนาสนใจ และนาคนควา หาความหมาย อาท การเกดวฒนธรรมลกผสม (Hybrid Culture) วฒนธรรมมวลชน (Pop Culture) การเกดขนของ กลมชนชนกลางใหมทสรางวฒนธรรมยอยจำนวนมาก การสำแดงบทบาทของสอมวลชนสมยใหมทสรางภาพ เสมอนจรง และผลตคานยม ตวตนทางสงคมแบบใหม
ปรากฏการณทกลาวมาขางตน ลวนเกยวของกบการ ขบเคลอนการทองเทยวของไทย ดงนน จงมความจำเปนท ภาคสวนทเกยวของตองเฝาตดตาม ทำความเขาใจ
บทบรรณาธการ
หาคำอธบายในปรากฏการณ และการเปลยนแปลง ทเกดขน ไมวาจะเปน คานยมเกยวกบการแตงงาน/ฮนนมน
(ตดตามไดจากหวขอ “รก..ออกแบบได”) หรอ การท คนไขไดกลายราง และโรงพยาบาลไดกลายพนธ (หวขอ
“Hospitel เมอคนไข กลายราง”) การทำความเขาใจกบ สภาวะความเปนสมยใหมในปจจบน เราทกคนอาจตอง สรางทศนคตใหม และพยายามลดทอนหลกเลยงทศนอคต ทเกาะตดมากบตวเรา
อยางไรกตาม เมอเชอมโยงกบ eTAT Tourism Journal
ในไตรมาสน ทนำเสนอเรอง Sport Tourism ผอาน สามารถตามอานรายละเอยดไดในเลม พรอมกนน หาก ผอานสนใจเพมเตม กสามารถตดตามไดจากผลสรป สาระสำคญการสมมนาปน ซงมหวขอทเกยวกบกฬา คอ
กงยง กงผาน การสรางสรรคเกมการตลาด ผานการ
ทองเทยวเชงกฬา
มองมองทองเทยวทองเทยวหลากหลายหลากหลายสมยใหมสมยใหม
มมมม
ยวด นรตนตระกล
เจาของ การทองเทยวแหงประเทศไทยคณะทปรกษา สรพล เศวตเศรน ผวาการการทองเทยวแหงประเทศไทย อกกพล พฤกษะวน ทปรกษาระดบ 11 จฑาพร เรงรณอาษา รองผวาการดานตลาดยโรป แอฟรกา
ตะวนออกกลาง และอเมรกา สรรเสรญ เงารงษ รองผวาการดานตลาดเอเชย และแปซฟกใต ประกตต พรยะเกยรต รองผวาการดานสอสารการตลาด วไลวรรณ ทวชศร รองผวาการดานสนคาและธรกจทองเทยว ธวชชย อรญญก รองผวาการดานตลาดในประเทศ พงศธร เกษสำล รองผวาการดานนโยบายและแผน อภชาต อนทรพงษพนธ รองผวาการดานบรหาร สนต ชดนธรา ผอำนวยการฝายวางแผน บรรณาธการ ยวด นรตนตระกล ผอำนวยการกองวจยการตลาด กองบรรณาธการ ฐาปนย เกยรตไพบลย ผอำนวยการกองสารสนเทศการตลาด ปานจตร สนทดกลการ ผอำนวยการกองเผยแพรความร ชวทย ศรเวชกล ผอำนวยการกองกลยทธการตลาด พรหมเมธ นาถมทอง ผอำนวยการกองสงเสรมบรการทองเทยว กลปราโมทย วรรณะเลศ ผอำนวยการกองสงเสรมแหลงทองเทยว ออยทพย นธยานนท ผอำนวยการกองประชาสมพนธในประเทศ โศรยา หอมชน หวหนางานวชาการ ณฎฐรา อำพลพรรณ พนกงานวางแผน 5 สจตรา แยมงามเหลอ พนกงานบนทกขอมล
e TAT Tourism Journal 2/2555จลสารวชาการอเลกทรอนกสการทองเทยวแหงประเทศไทย1600 ถนนเพชรบรตดใหม แขวงมกกะสน เขตราชเทว กรงเทพฯ 10400โทรศพท: 0 2250 5500 ตอ 2620-2โทรสาร: 0 2253 7468
email: [email protected]: www.etatjournal.comebook: www.issuu.com/etatjournal
www.ebooks.in.th/etatjournaltwitter: @etatjournal
Tourism Authority of Thailand1600 New Phetchaburi Road, Makkasan, RatchathewiBangkok 10400 Thailandtel: +66 2250 5500 ext. 2620-2fax: +66 2253 7468
มสงหนงทผเขยนคดวาสำคญ และเปนหวใจของการทำงาน ทกๆ อยาง คอ การคนควาและหาชองทางการเขาถงขอมล ทถกตองและทนสมย ในชวงเวลาเตรยมงาน คณะทำงาน จงเผชญกบสภาวะไมปกตทางอารมณ เชน เครยด กงวล กดดน หวนไหว ในแตละการนำเสนอแนวคด รปแบบ หวขอ และวทยากร จะตองมขอมลทแมนยำ ผกโยง และ เชอมตอความสมพนธของเนอหาทจะนำเสนอ โดยไมลมวา ตองบรหารความคาดหวงของภาคสวนตางๆ
ขอมลทอยากแบงปนมจำนวนมาก อาท
ยอดผชมไทยพรเมยรลกเพมขนอยางตอเนอง ในป 2552 ซงถอวาเปนชวงทแฟนบอลตนตว มยอดผเขาชมทงฤดกาล 107,449 คน ในขณะทปลาสด 2554 ยอดผเขาชมพงสงถง 1,399,904 คน ยอดขายบตรผานประต 100,625,503 บาท และยอดขายของทระลก 56,774,962 บาท โดยทม บรรมยยไนเตด มยอดเปนอนดบหนงทกสถต (ยอดผเขาชม
259,269 คน) รองลงมาคอ SCG เมองทองยไนเตด (ยอดผเขาชม 182,610 คน) นาสนใจวา ตวเลขยอดผเขาชม ของ 2 ทมใหญน รวมกนเทากบ 1 ใน 3 ของยอดผเขาชม ทงหมด ในขณะทยอดขายของทระลกของ 2 ทมใหญ รวมกนเทากบครงหนงของยอดขายของทระลกทงหมด สวนคแขงขนทมคนดมากทสด คอ บรรมยยไนเตด พบ ชลบร ณ สนาม นว-ไอโมบาย ยอดผชม 24,712 คน
ทมา : www.thaipremierleague.co.th
หรอ ผบรโภคในปจจบน (รวมทง Lady GAGA) นยมซอ สนคาเลยนแบบ (Fake Rolex) ในขณะท ความจรง กลาย เปนเทรนด และมการตอบรบสง ในขณะท การ setting เรมไมตอบโจทย
สดทายน ผเขยนขอใหพวกเราไดเปน “มนษยสมยใหม” โดยสมบรณ
5
TAT Tourism Journal 2/2555
ความสำคญของการทองเทยวเชงกฬาการทองเทยวเชงกฬามการเตบโตขนทวโลก โดยในป ค.ศ.2010 คาดวาเกดรายไดจาก
การทองเทยวรปแบบดงกลาวถง 600,000 ลานเหรยญสหรฐ โดยมทงการทองเทยว
เชงกฬาทเปนแบบ active คอนกทองเทยวมสวนรวมในกจกรรมกฬาและแบบ Passive
ทนกทองเทยวเปนเพยงผชม แตแมวามหกรรมกฬาระดบโลกจะดงดดนกทองเทยวให
มาเยอนเมองทเปนเจาภาพกยงมนกทองเทยวสวนหนงทเลอกจะไมเดนทางไป เพอ
หลกเลยงความแออดในชวงเวลาทจดงานซงอาจเปนสาเหตใหจำนวนนกทองเทยวใน
ปนนตำกวาปกต
ประเทศตางๆใชโอกาสในการเปนเจาภาพมหกรรมกฬาระดบโลกเปนตวเรงรดโครงการ
กอสรางโครงสรางพนฐานตางๆ ของประเทศ เชน ตดถนนสายใหม การสรางขนสง
มวลชนระบบราง การสรางทางรถไฟเชอมโยงเมองตางๆ และการปรบปรงสนามบน
นอกจากนน โรงแรมทมเครอขายทวโลกกมกจะฉวยโอกาสเปดสาขาใหมๆ ในเมองทจะ
เปนเจาภาพจดแขงขนกฬาระดบโลก และในปจจบนประเทศเศรษฐกจใหมไดมโอกาส
แสดงศกยภาพในการเปนเจาภาพจดมหกรรมกฬาเหลาน ซงหากประสบความสำเรจก
จะสงผลดตอการประชาสมพนธประเทศเปนอยางยง เนองจากในระหวางการจดงานม
การถายทอดภาพไปสผชมทวโลก มการออกแบบภาพยนตรโฆษณาทสามารถสงเสรม
จดหมายปลายทางใหปรากฏแกสายตาคนจำนวนมาก ซงหนวยงานดานการทองเทยว
จำเปนตองทำงานรวมกบ event organizer อยางใกลชดเพอใหมนใจวาสงทดทสดของ
ประเทศไดถกนำเสนอออกไป
ตวอยางการจดงานทประสบความสำเรจเกนคาดคอการเปนเจาภาพแขงขนฟตบอลโลก
FIFA World Cup 2010 ทสาธารณรฐแอฟรกาใต ซงกอนการจดงานมความกงวลใน
เรองของความพรอมและความปลอดภย แตจากความสำเรจทเกดขนทำใหคาดไดวาจะม
รายไดจากการลงทนและการทองเทยวระหวางประเทศเพมขน อยางไรกด การจดมหกรรม
กฬาระดบโลกมกจะมความเสยงตอปญหาการคอรปชนเนองจากมการใชเงนลงทน
เรอง โศรยา หอมชน ฐานช ลมตระกล*
*นางสาวฐานช ลมตระกล
เปนนกศกษาคณะศลปศาสตร
มหาวทยาลยธรรมศาสตร
ชนปท 3
ภาพจาก www.youwall.com
6
TAT Tourism Journal
2/2555
มหาศาล และมกำหนดการสงมอบงานทไมสามารถเลอนออกไปได จงมกมการวาจาง
ผรบเหมาทรจกคนเคย รวมทงมความเสยงของการพนนขนตอในเกมสการแขงขน
กฬาทชนชอบของคนทวโลกฟตบอล ฟตบอลหรอชอคเกอรเปนกฬาทไดรบความนยมมากทสดของโลก ซงม
ผชมหรอผเลนในแตละปเกนกวา 3,500 ลานคน มการแขงขนฟตบอลโลก FIFA World
Cup ทก 4 ป โดยครงลาสดจดขนท สาธารณรฐแอฟรกาใตเมอป 2010 มผเขาชมรวม
3.18 ลานคน และในแตละปมการแขงขนชงแชมปของทวปเชน UEFA Cup ในยโรปและ
Copa Libertadores de America ในทวปอเมรกาใต
ครกเกต ครกเกตเปนกฬาทยงไดรบความนยมในกลมประเทศเครอจกรภพองกฤษ
มผเลนและผชมประมาณ 3,000 ลานคน ในแตละปในเอเชยใต ออสเตรเลย และองกฤษ
โดยมรปแบบการเลนทแตกตางกนไป
รกบ การแขงขน Rugby World Cup เมอป2007สามารถดงดดผชมทวโลกไดมาก
เปนอบดบสาม กฬาประเภทนเตบโตขนทวโลก แตทนยมเลนกนมากคอในยโรป,
แอฟรกาใต และ ออสตราเลเซย
เทนนส เทนนสเปนกฬาประเภทบคคลทเปนทนยมมากทสดของโลกโดยมผเลนทม
การขนทะเบยนแลวกวา 75 ลานคนทวโลก และทไมไดขนทะเบยนอกเปนจำนวนมาก
การแขงขน Wimbledon Championships ในแตละปดงดดผชมประมาณ 500,000
คนในชวง 2 สปดาห ขณะท US Open มผเขาชมกวา 720,000 คนเมอป 2010
American Individuality กฬาบางประเภทไดรบความนยมมากในสหรฐอเมรกา
แตไมเปนทนยมในระดบโลก เชน เบสบอล และ อเมรกนฟตบอล แตกฬาเหลาน
กมจำนวนผเขาชมมากทสดตดอนดบโลกในการแขงขนชงแชมปประจำป เนองจากมผ
สนบสนนภายในประเทศเปนจำนวนมาก เบสบอลยงไดรบความนยมในญปนและแคนาดา
อกดวย
ประเภทของผเดนทางเพอกฬาSingle and groups : คนสวนใหญทเดนทางเพอไปชมมหกรรมกฬาทเปน
mega event จะเดนทางเปนกลมโดยมากเปนสวนหนงของแพคเกจทจดโดยสมาคม
หรอชมรมกฬา คนทเดนทางโดยลำพงกมเปนจำนวนมาก ลกษณะของแพคเกจจะขนอย
กบจดหมายปลายทางเปนหลก ในกฬาโอลมปก 2008 ทกรงปกกงมผรวมงานทเดนทาง
เองนอยแตในโอลมปก 2012 ทกรงลอนดอน ปนคาดวาจะมผเขาชมงานทจดการเดนทาง
เองเพมขนมากเพราะตลาดการทองเทยวของสหราชอาณาจกรเตบโตเตมทแลว และมการ
เขาถงสอออนไลนไดอยางกวางขวางซงเออตอการเดนทางเอง
Families : กลมครอบครวทเดนทางเพอรวมมหกรรมกฬามจำนวนเพมขนเนองจาก
ปจจบนสนามแขงขนยอมใหเดกเขาชมได บางครอบครวกเดนทางไปเชยรสมาชกใน
ครอบครวทเขาแขงขน
ผสงอาย : มผสงอายทมเงนและเวลาทจะเดนทางไปทวโลกเพอตดตามทมทชนชอบ
และบางคนกยงรวมในการแขงขน เชนในการแขงขน Grand Masters Hockey World
Cup ทจดขนทสาธารณรฐแอฟรกาใตเมอป 2010 มผเลนทอายเกน 60 ป จาก 9
ประเทศ เขารวมแขงขน
ผเขารวมทงชายและหญง : ตามปกตจะมผเขารวมชมมหกรรมกฬาทเปน
เพศหญงนอยกวาเพศชาย แตขณะนเรมเปลยนไปโดยมผหญงรวมกจกรรมกฬามากขน
6
TAT Tourism Journal
2/2555
7
TAT Tourism Journal 2/2555
อยางไรกดจากการศกษาของรฐบาลออสเตรเลยเมอป 2010 พบวามผเขาชมมหกรรม
กฬาในฤดกาลแขงขนป 2009/2010 เปนเพศชายรอยละ 57 ขณะทเปนเพศหญงรอยละ
41 ซงอตราสวนนจะเปลยนแปลงไปตามชนดกฬา โดยกฬาทมกจะมผชมทงชายและ
หญงจำนวนใกลเคยงกนคอการแขงมาและรกบ
แฟนกฬากลมใหม : ประเทศเศรษฐกจใหมหลายประเทศไดรบโอกาสเปนเจาภาพ
มหกรรมกฬาระดบโลกเนองจากการเตบโตทางเศรษฐกจและอำนาจทางการเงน รวมทง
ทศนคตทเปลยนไปในหมองคกรกฬาระดบโลกกมสวนชวยสนบสนน ทงนการเปน
เจาภาพจดมหกรรมกฬารายการใหญๆ ถอเปนกาวแรกในการปรบปรงภาพลกษณของ
ประเทศในสายตาของนกทองเทยวนานาชาต และกระตนใหเกดแฟนกฬาหนาใหมทวโลก
เชนในการแขงขนกฬาโอลมปก 2008 ทกรงปกกง สาธารณรฐประชาชนจน ซงเปนการ
จดมหกรรมกฬาระดบโลกเปนครงแรกในประเทศน และรฐบาลจนมองเหนโอกาสทจะ
แสดงศกยภาพของประเทศสสายตาชาวโลก
บทบาทของรฐบาลและหนวยงานดานการทองเทยวในการเปนเจาภาพมหกรรมกฬาระดบโลกในการเปนเจาภาพจดมหกรรมกฬาระดบโลกจะมกระบวนการเสนอตวเพอรบการคด
เลอกลวงหนาหลายปกอนการจดงาน คณะกรรมการจดงานของประเทศเจาภาพจะเปน
ผยนขอเสนอโดยไดรบการสนบสนนจากรฐบาลและเมอไดรบการคดเลอกใหเปนเจาภาพ
แลวกจะมการทำงานรวมกนแบบพนธมตร ระหวางคณะกรรมการจดงานในภาครฐบาล
และหนวยงานสงเสรมการทองเทยวแหงชาต รวมถงภาคสวนทเกยวของในอตสาหกรรม
ประเทศเจาภาพจะดำเนนกจกรรมการตลาดโดยมวตถประสงคเพอเผยแพรขอมล
สงเสรมภาพลกษณของประเทศ สรางความสขแกคนในชาต และเพมความภาคภมใจใน
ประเทศของตน อกทงเพอเชอมความสมพนธระหวางประเทศและสงเสรมการทองเทยว
ของประเทศ ซงมหกรรมกฬาระดบโลกจะชวยพฒนาแบรนดดานการทองเทยวของ
ประเทศไดเปนอยางดเมอประเทศนนๆ กลายเปนศนยกลางความสนใจของคนทวโลกใน
ชวงทมการจดงาน ดงนนหนวยงานดานการทองเทยวจงจำเปนตองรวมมอกบผจดงาน
เพอใหมนใจวาแหลงทองเทยวทดทสดของประเทศจะถกนำมาเผยแพรในระหวางการจด
งาน และการเปนเจาภาพมหกรรมกฬาระดบโลกยงชวยเนนยำถงปจจยดานบวกของ
ประเทศนนๆ ทเออตอการทองเทยวอกดวย
การตรวจลงตราเขาประเทศเปนเรองสำคญประการหนงทประเทศเจาภาพมหกรรมกฬา
จำเปนจะตองทบทวนและปรบปรงกระบวนการใหสะดวกขนสำหรบ นกกฬา เจาหนาท
และสอมวลชนทจะเดนทางเขามาในชวงการจดงาน แตสำหรบผชมทวไปกสามารถใช
ระเบยบพธเขาเมองตามปกต นอกจากการปรบปรงระเบยบพธการตรวจคนเขาเมอง
แลว มตวอยางของประเทศเจาภาพในการจดการแขงขนฟตบอลชงแชมปแหงชาตยโรป
ในปน (Euro 2012 ) คอ ยเครน ทประชาสมพนธการเตรยมพรอมของเจาหนาทตรวจ
คนเขาเมองทจะปฏบตงานในชวงการจดงาน ซงไดมการอบรมดานบคลกภาพและคดเลอก
เจาหนาทสาวสวยเพอปฏบตงาน เนองจากเจาหนาทเหลานเปนดานแรกทจะตอนรบนก
กฬาและนกทองเทยวทจะเขารวมในมหกรรมการแขงขนครงน
ภาพจาก www.footballticketpackages.co
7
TAT Tourism Journal 2/2555
8
TAT Tourism Journal
2/2555
เจาภาพมหกรรมกฬาระดบโลกระหวางป 2012-2022- ฟตบอลชงแชมปแหงชาตยโรป ณ ประเทศโปแลนด และ ยเครน
(Euro 2012)
- กฬาโอลมปกฤดรอนป 2012 ณ กรงลอนดอน สหราชอาณาจกร
(Olympics London 2012)
- ฟตบอลโลก 2014 ณ ประทศบราซล (FIFA World Cup Brazil 2014)
และในป 2016 นครรโอเดอจาเนโรของบราซลจะเปนเจาภาพกฬาโอลมปก
(Olympics Rio 2016)
- กฬาโอลมปกฤดหนาว 2014 ณ เมองโซจ สหพนธรฐรสเซย
และในป 2018 รสเซยจะเปนเจาภาพจดฟตบอลโลก
(FIFA World Cup Russia 2018)
- สำหรบทวปเอเชยจะไดเปนเจาภาพจดฟตบอลโลกป 2022 ทประเทศกาตาร
มหกรรมกฬาในป 2012Euro 2012 @ Poland & Ukraineทวรนาเมนตรอบ 16 ทมสดทายของการแขงขนฟตบอลชงแชมปแหงชาตยโรป กำหนด
จดขนระหวางวนท 8 มถนายน – 1 กรกฎาคม 2012 โดยมประเทศทเปนเจาภาพรวม
คอ โปแลนด และ ยเครน สถานทจดงานมทงหมด 8 เมอง อนไดแก
โปแลนดเมองหลวง Warsaw: สนามกฬาแหงชาตจคนได 58,145 คน จะเปนสถานท •
จดแขงนดเปดสนามและรอบแรกแบบพบกนในสาย A 3 นด รอบควอเตอรไฟนอล 1 นด
และรอบเซมไฟนอล 1 นด
Gdansk: สนามกฬา PGE Arena จคนได 40,818 คน จะเปนสถานทจดแขง•รอบแรกแบบพบกนในสาย C 3 นด และรอบควอเตอรไฟนอล 1 นด
Wroclaw: สนามกฬาเทศบาลจคนได 40,610 คน จะเปนสถานทจดแขงรอบแรก •แบบพบกนในสาย A 3 นด
Poznan: สนามกฬาเทศบาลจคนได 42,004 คน จะเปนสถานทจดแขงรอบแรก •แบบพบกนในสาย C 3 นด
ยเครน Kiev: สนามกฬาโอลมปกจคนได 65,720 คน จะเปนสถานทจดแขงรอบแรก •
แบบพบกนในสาย D 3 นด รอบควอเตอรไฟนอล 1 นด และนดชงชนะเลศ
Donetsk: สนามกฬา Donbass Arena จคนได 50,055 คน จะเปนสถานทจด•แขงรอบแรกแบบพบกนในสาย D 3 นด รอบควอเตอรไฟนอล 1 นด และรอบเซมไฟนอล
1 นด
Kharkiv: สนามกฬา Metalist Stadium จคนได 38,500 คน จะเปนสถานท•จดแขงรอบแรกแบบพบกนในสาย B 3 นด
Lviv: สนามกฬา Arena Lviv จคนได 34,915 คน จะเปนสถานทจดแขงรอบแรก •แบบพบกนในสาย B 3 นด
ภาพจาก www.eurocuppictures.com
9
TAT Tourism Journal 2/2555
ทงน เมองเจาภาพทงหมด ยกเวนกแต Donetsk และ Kharkiv ลวนแลวแตเปนปลายทาง
ยอดนยมของนกทองเทยว การจดการปรบปรงโครงสรางพนฐาน อยางเชน สนามกฬา
เพอรองรบแฟนบอลและนกทองเทยวจงเปนสงทจำเปน พรอมไปกบการใชเทคโนโลย
เขามาชวยอำนวยความสะดวก ไมวาจะเปนดานการเดนทาง ตลอดจนแผนการสงเสรม
ตลาดดานการทองเทยวอนๆ
การขายรายการนำเทยวเพอชมการแขงขนบรษททองเทยว Roadtrips ซงมความชำนาญในการจดรายการทองเทยวเพอชมการ
แขงขนกฬามขอเสนอในรปแบบ customized packages เพอตอบสนองความตองการ
ของนกทองเทยวและแฟนบอลทมจดประสงคหลากหลาย ตวอยางเชน
travel package
เนนไปยงกลมทตองการเดนทางมาทองเทยวเปนเปาหมายหลก และมการ
ชมฟตบอลเปนเปาหมายรอง หรอกลมทตองการทงมาเทยวและมาดกฬา จะเหนได
จากการนำเสนอสถานททองเทยวทสำคญของเมองตางๆ ในเวบเพจหนาโฆษณา
ของแพคเกจ และใหลกคาปรบรายการทองเทยวกบรายการชมกฬาไดตามชอบ
stage package
เนนไปยงกลมแฟนบอลทตองการตดตามชมทมทตวเองชอบโดยเฉพาะ
ซงแพคเกจนจะมขอเสนอใหเลอกชมการแขงสองนด นดใดกได ขนอยกบความชอบ
สวนตวของลกคา พรอมกบโปรแกรม Meet & Greet ทสนามบนแบบสวนตว ซงหาก
ลกคาตองการจะชมการแขงขนนดอนเพมหรอตองการเดนทางไปดการแขงขนยง
ตางเมอง กสามารถเลอกเปนบรการเสรม (Optional Add-ons) ได
final package
เนนไปย งกลมแฟนบอลตวจร งท ตองการมสวนรวมเปนสวนหน ง ใน
ประวตศาสตรรอบชงชนะเลศของ Euro 2012 จะเหนไดจากแพคเกจทรวมตวรอบ
ชงชนะเลศเขาไปดวยเรยบรอยแลว พรอมกบโปรแกรม Meet & Greet ทสนามบน
แบบสวนตว ซงหากลกคาตองการจะชมการแขงขนนดอนเพมหรอตองการเดนทางไป
ดการแขงขนยงตางเมอง กสามารถเลอกเปนบรการเสรม (Optional Add-ons)ได
เชนเดยวกบ stage package
Olympic London 2012กฬาโอลมปกฤดรอนป 2012 เปนการแขงขนโอลมปกครงท 30 มคำขวญประจำ
การแขงขนคอ “Inspire a Generation”(แรงบนดาลใจของคนรนใหม) กำหนดจดขน
ระหวางวนท 27 กรกฎาคม – 12 สงหาคม 2012 โดยมสนามแขงขนกฬา 28 แหง
มการชงชยกน 26 ชนดกฬา มนกกฬาทแจงเขารวมแขงขนจาก 204 ประเทศ ลอนดอน
เมองเจาภาพมการสรางและปรบปรงโครงสรางพนฐาน โดยคำนงถงความยงยน วางแผน
เพอรองรบการใชงานในอนาคตไปในตว อกทงยงไดโปรโมทระบบเดนทางขนสงทม
ประสทธภาพตลอดงาน ซงเปนจดขายเพอดงดดนกทองเทยว ทงน บรษททองเทยว
Roadtrips มขอเสนอในรปแบบ customized packages ใหแกลกคาเชนเดยวกบงาน
Euro 2012 โดยงานนจะม Standard London Package เปนแพคเกจเรมตน และให
ลกคาสามารถเลอกปรบแพคเกจไดตามใจชอบ
ภาพจาก http://twenty12olympic.com
10
TAT Tourism Journal
2/2555
สนามแขงขนสวนใหญจะอยในพนทมหานครลอนดอน (Greater London) แตบาง
ชนดกฬาอาจแขงในสนามนอกลอนดอน และฟตบอลจะมการแขงขนทเวลสและ
สกอตแลนดดวยเพอลดความแออดของสถานทแขงขนในลอนดอน สำหรบสนามแขงขน
ในลอนดอนแบงออกเปน 3 โซน คอ
1 Olympic Zone
อยฝงตะวนออกของลอนดอนในยานสตรทฟอรด ประกอบดวยสนามแขงขนในพนท
2 ตารางกโลเมตรของ Olympic Park เชน โอลมปกสเตเดยม ศนยกฬาทางนำ และ
สนามแขงขนบาสเกตบอล
2 River Zone เปนสนามแขงขนทกระจายอยสองฝงแมนำเทมส เชน สนามมวย สนามยม
นาสตกลลา และสนามแขงขนขมา (equestrian) นอกจากนน กฬาบางชนดจะแขงขน
ในสนาม O2 Arena ซงเคยใชชอวา Millennium Dome
3. Central Zone เปนบรเวณทสนามกฬาอนๆ ตงอยในพนทของมหานครลอนดอน เชน Wembley
Stadium, Lord’s Cricket Ground, Hyde Park รวมทงสนามแขงขนกฬามาราธอน
สวนใหญจะจดขนในโซนน
การขายรายการนำเทยวและบตรชมการแขงขนบรษท Roadtrips (www.roadtrips.com) บรการจดซอ และเปนตวแทนจดจำหนาย
บตรเขาชมกฬาทกประเภท รวมทงเสนอขายรายการนำเทยว Summer Games
Standard London Package ซงประกอบดวย ทพกระดบหรในกรงลอนดอนพรอม
อาหารเชา และลกคาสามารถเลอก 1 รายการทองเทยว จาก 3 รายการ ดงน
1. ลอนดอนบสทวร รถเปนแบบสองชนและเปดหลงคา
2. ขน London Eye ชงชาสวรรคทสงทสดในโลกดวยตวดวนแบบ VIP
3. London Pass เยยมชม 55 สถานททองเทยวทวเมองลอนดอนภายใน 1 วน
บรการเสรมพเศษ (Add-ons and Possibilities)1. เนนการทองเทยวเชงประวตศาสตร เชน ทรปพระราชวงวนดเซอร-สโตนเฮนจ-
เมองบาธ ทรปเยยมชมบานเกดของกวเอกเชคสเปยร-สตรทฟอรด-ออกซฟอรด
ทรปเยยมชมเมองแคนเทอรเบอรรและผาขาวแหงโดเวอร
2. เนนการประยกตกบสอรวมสมย เชน ทรปเยยมชมสถานทถายทำภาพยนตร
เรอง แฮรร พอตเตอร ซงจะมใหเลอกระหวางทรปไปสถานทถายทำนอกเมอง
ลอนดอน และทรปเยยมชมสถานทถายทำทสตดโอของบรษทวอรเนอรและ
มหาวทยาลยออกซฟอรดในเมองลอนดอน
ภาพจาก http://blog.staywimi.com
10
TAT Tourism Journal
2/2555
11
TAT Tourism Journal 2/2555
3. เนนประสบการณแปลกใหม เชน ดมชาแบบองกฤษยามบายทหองนำชาของ
The Ritz ซงมชอเสยงมายาวนาน รบประทานอาหารเยนท The Ritz Club
Casino ขบรถยหอดงอยาง Land Rover และ Aston Martin ไปผจญภย และ
เลอกรบประทานอาหารพรอมกบมโอกาสไดพบปะกบเชฟชอดงเชน กอรดอน
แรมซ
4. อนๆ เชน รายการทองเทยวนอกเสนทางไปท ปารส เอดนเบรก เวลส
และลเวอรพล
การขยายตวของโรงแรมในเมองทเปนเจาภาพการแขงขนตามขอมลของ STR Global ในชวงป 2010-2012 มโรงแรมระดบ 5 ดาวทมเครอขาย
ทวโลกเปดตวในลอนดอนถง 12 แหง เชน Savoy Hotel the Strand, Four Season
Park Lane , W Hotel West End, Shangri-La London Bridge, InterContinen-
tal Westminster สวนในบราซลซงจะเปนเจาภาพฟตบอลโลกป 2014 และโอลมปก
2016 ปจจบนมโรงแรมทอยระหวางการกอสราง 58 แหง และคาดวาจะเพมขนในชวง
2-4 ปขางหนา โดยสวนใหญจะเปนโรงแรมระดบราคาปานกลาง ขณะทกาตารซงจะ
เปนเจาภาพการแขงขนฟตบอลโลกป 2022 กมโรงแรมเปดใหมเพมขนมาเปนลำดบ
ตงแตชวงทเปนเจาภาพกฬาเอเชยนเกมส 2006 และในชวงป 2011-2012 มโรงแรม
ระดบ 4-5 ดาวจำนวน 13 แหงทกำหนดเปดใหบรการในกรงโดฮา เชน Sheraton,
InterContinental และ Le Meridien
การตลาดในฝนมหกรรมกฬาระดบโลกมกเปนวธการดำเนนการตลาดในฝนของประเทศเจาภาพ
เนองจากมผชมผานทางจอโทรทศนหลายลานคนทวโลก รวมทงมผชมในสถานทจรงอก
จำนวนมาก และในปจจบนการใชโซเชยลมเดยกเขาถงผบรโภคไดอยางกวางขวางแบรนด
ของสนคาตางๆ ทเปนผสนบสนนการจดงานใชชองทางเหลานในการสงเสรมแบรนดของตน
ผานอนเทอรเนต ประเทศเจาภาพเองกไดรบผลประโยชนมากจากสอน เชนในชวง
การแขงขนฟตบอลโลกป 2010 ทสาธารณรฐแอฟรกาใตมการรายงานขอมลผาน
twitter และ blog ตางๆ ในเชงบวกเปนจำนวนมาก ทำใหภาพลกษณทสาธารณชน
ไดรบรเกยวกบประเทศเจาภาพ คอ ประเทศทปลอดภยและเปนมตร ซงชวยเปลยน
ภาพเดมทเปนเชงลบและทำใหมจำนวนนกทองเทยวเขาแอฟรกาใตเพมขนตงแตป
2010 เปนตนมา
11
TAT Tourism Journal 2/2555
12
TAT Tourism Journal
2/2555
ผสนบสนนการจดงานในการเปนเจาภาพโอลมปก 2012 ทกรงลอนดอนคณะกรรมการจดงานสามารถหา
รายไดจากบรษทตางๆ ในสหราชอาณาจกรทเปนผสนบสนนการจดงานมาใชเปนงบ
ดำเนนการไดถงรอยละ 40 สำหรบแบรนดหลกทมกจะเปนผสนบสนนมหกรรมระดบโลก
เชนในกฬาโอลมปก 2012 บตรเครดต Visa เปนชองทางการชำระเงนคาบตรเขาชมงาน
เพยงชองทางเดยวสำหรบการซอออนไลน นอกจากนยงมบรษททมเครอขายทวโลกอก
10 รายทเปนพนธมตร(partners) รวมสนบสนนการเปนเจาภาพจดกฬาโอลมปก 2012
ไดแก Coca-Cola, Atos Origin , Acer, Dow, GE, McDonald’s, Omega, Panasonic,
Procter & Gamble และ Samsung
สำหรบการแขงขนฟตบอลโลก 2014 ทบราซลมพนธมตร (partners) หลกไดแก
Adidas, Coca-Cola, Emirates, Sony, Hyundai และ Visa นอกจากนยงมผสนบสนน
(sponsors) อก 6 รายการคอ Budweiser, Castrol, Continental, McDonald’s,
Seara และ Oi ซง 2 รายหลงเปนบรษทสญชาตบราซล
การจำหนายสนคาทระลกสนคาทระลกเปนแหลงรายไดทสำคญอกอยางหนงของการจดงานมหกรรมกฬาระดบโลก
โดยเฉพาะมาสคอต ของมหกรรมกฬานนๆ สำหรบในกฬาโอลมปก 2012 ทลอนดอน
มการประเมนรายไดจากการจำหนายสนคาทระลกไวท 1,000 ลานปอนด โดยจะถก
นำไปเปนงบประมาณในการจดงานประมาณ 80 ลานปอนด ทงนสนคาทระลกยงเปน
เครองมอในการดงดดความสนใจของคนในประเทศใหมารวมในเหตการณครงสำคญ
และเรามกจะเหนประเทศเจาภาพเปดรานขายของทระลกของการแขงขนในสถานทตางๆ
ทนกทองเทยวพบเหนไดงาย เชน สนามบน ทาเรอ สถานรถไฟ เพอโปรโมทการจดงาน
ลวงหนาเปนเวลานาน แตกมกจะพบวามการผลตสนคาลอกเลยนแบบตามมาเสมอ
การประเมนความสำเรจเสาหลกในการประเมนความสำเรจในการเปนเจาภาพการแขงขนกฬาระดบโลกม 3 ดาน
คอ
ดานเศรษฐกจ
มการใชจายเงนของนกทองเทยวเพมขนในชวงของการจดงานและในปหลงจากนนจะยง
คงมรายไดจากการทองเทยวเพมขนเมอเทยบกบชวงเดยวกนของปกอนการจดงาน ทงน
ถาประเทศเจาภาพมจำนวนนกทองเทยว และรายไดจากการทองเทยวเพมขนอยาง
ตอเนองในปหลงจากการจดงาน ยอมแสดงวาเศรษฐกจการทองเทยวของประเทศนนได
รบประโยชนระยะยาวจากการเปนเจาภาพจดกฬาระดบโลก
ดานสงคมผลสำเรจเกดจากการใชประโยชนระบบการคมนาคมขนสงและโครงสรางพนฐานทถก
พฒนาขนในทองถน เชนสนามกฬาตางๆ การขนสงมวลชนระบบราง เพอใหประชาชนใน
พนทไดรบประโยชนในระยะยาว
13
TAT Tourism Journal 2/2555
ดานสงแวดลอมมการปรบปรงดานการรไซเคล การใชพลงงานหมนเวยนเปนเกณฑขอหนงทใชวดผล
สำเรจดานสงแวดลอมของมหกรรมกฬาระดบโลกทตามปกตมกจะกอผลกระทบเชงลบ
ตอสงแวดลอม ทงน ในการจดกฬาโอลมปกฤดหนาวป 2010 ทแวนคเวอรไดกำหนดใหเปน
“Green Games” ทพยายามลดผลกระทบตอสงแวดลอมและปรมาณขยะทเกดจากคน
ทมารวมในมหกรรมกฬาครงนนกวา 1 ลานคน และมการสรางทพกนกกฬาทเปนมตร
ตอสงแวดลอมซงไดรบประกาศนยบตรรบรอง (LEED Gold certification) รวมทงมการ
ผลตเหรยญรางวลจากวสดอเลคทรอนกสรไซเคล
กฬาโอลมปก 2012 ทลอนดอนมเปาหมายทจะสงเสรมความยงยนของโลกเปนหลก
โดยมแนวคด 5 ประการคอ
1 การลดการปลอยกาซเรอนกระจก
เพอลดการเปลยนแปลงของสภาพภมอากาศ
2 การลดขยะจากการจดงาน
และพฒนาโครงสรางพนฐานในการกำจดขยะใหม
3 สงเสรมความหลากหลายทางชวภาพโดยลดผลกระทบ
ของการจดการแขงขนตอสตวปาและสงมชวตรอบพนทจดการแขงขน
4 สนบสนนใหคนทกกลมสามารถเขาถงโอกาสทางธรกจและการจางงาน
ทจะเกดจากการจดงาน
5 สรางแรงบนดาลใจใหคนในประเทศใชกฬาเปนเครองมอพฒนาสขภาพ
และวถชวตทยงยน
ผลด VS ผลเสยทควรตระหนก การเตบโตทางเศรษฐกจ ประเทศเจาภาพจะมเศรษฐกจทดขนจากการใชจาย
ของนกทองเทยว และจะเกดผลประโยชนในระยะยาวจากการพฒนาโครงสรางพนฐานใน
ประเทศ ซงจะเพมโอกาสทางธรกจและเพมความมนใจของนกลงทน นอกจากน ในชวง
ทมการกอสรางโครงสรางพนฐานเพอรองรบการจดงานกเกดการจางงานอยาง
กวางขวาง และการเปนเจาภาพยงชวยใหประชาชนใหเกดความรสกเปนนำหนงใจ
เดยวกน รวมทงมความเชอมนในประเทศของตน อยางไรกด จำนวนนกทองเทยว
และรายไดจากนกทองเทยวอาจสงเฉพาะชวงของการจดงาน แตในปตอมาการเตบโต
ของจำนวนนกทองเทยว และรายไดจากการทองเทยวอาจลดลงเหมอนในบางประเทศ
ทเปนเจาภาพจดมหกรรมกฬาใหญๆ เชน กาตาร ทเปนเจาภาพเอเชยนเกมสป 2006
และออสเตรเลยเจาภาพโอลมปก 2000
ในการพฒนาโครงสรางพนฐานเพอรองรบการจดงานอาจมประชาชนบางสวนท
ไดรบผลกระทบ เชน ถกเวนคนบานและทดน ซงอาจมการประทวงหรอคดคานจากผได
รบผลกระทบดงกลาว
ภาพจาก http://designtaxi.com
14
TAT Tourism Journal
2/2555
แหลงขอมล:
T & T: Sports & Mega-events
Tourism, Euromonitor International
http://www.roadtrips.com
http://www.wikipedia.org
สนามกฬาทถกสรางขนเพอรองรบการแขงขนกฬาระดบโลก จำเปนตองมคา
ใชจายในการดแลรกษาทสง ซงรฐบาลอาจตองรบภาระในระยะยาวและตองใชประโยชน
ใหคมคาการลงทน
ปญหาของประเทศเจาภาพระหวางดำเนนการมผลกระทบตอภาพลกษณของ
ประเทศ เชน ยเครน ถกองคกรพทกษสตวโจมตเพราะมการฆาสนขและแมวจรจดเพอ
เตรยมสถานทจดงาน รวมทงปญหาทางดานศลธรรมเพราะตองการทำใหการคาประเวณ
ในประเทศถกกฎหมายระหวางงานฟตบอลยโร 2012 เพอสนบสนนการทองเทยว แตก
มเสยงคานวาไมตองการใหใชงานฟตบอลเปนเครองมอ เพอทำใหมการมองวา sex
tourism นนถกกฏหมาย
โอกาสของประเทศไทยในการเปนเจาภาพกฬาระดบโลกสำหรบประเทศไทยไดมโอกาสเปนเจาภาพมหกรรมกฬาระดบภมภาคทมขนาดใหญ เชน
เอเชยนเกมส มาแลวถง 4 ครง ในป 1966 , 1970 , 1978 และป 1998 แตยงไม
เคยเปนเจาภาพมหกรรมกฬาระดบโลก เชน โอลมปกหรอฟตบอลโลก ซงจะตองผาน
กระบวนการคดเลอกทซบซอนและตองมการเตรยมความพรอมในหลายดานเพอผาน
การพจารณาของคณะกรรมการโอลมปกสากล (International Olympic Committee)
และสหพนธฟตบอลนานาชาต (FIFA) ซงรฐบาลควรกำหนดแผนเตรยมความพรอมและ
มเปาหมายชดเจนหากจะเสนอตวเปนเจาภาพมหกรรมกฬาระดบโลกเหลาน ทงน
ประเทศไทยอาจตองหาพนธมตรหรอเจาภาพรวม เชน มาเลเซย หรอผลกดนใหกลม
ประเทศในภมภาคอาเซยนรวมกนเสนอตวเปนเจาภาพในนามอาเซยน หลงจากทเขาส
การเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนในป 2015 เพอเปนการเพมบทบาทของอาเซยนใน
เวทโลก
อยางไรกด นอกจากมหกรรมกฬาระดบโลกเหลาน ประเทศไทยอาจพจารณาใชประโยชน
จากการเปนเจาภาพการแขงขนกฬาระดบนานาชาตชนดอนๆ ทเรามศกยภาพและม
ความพรอมอยแลวใหเกดประโยชนตอการทองเทยวมากขน เชน การแขงขนจกรยาน
ทางไกลทควรจะยกระดบเปนทวรนาเมนทระดบนานาชาต การแขงขนเรอใบเชน King’s
cup Regatta ทจงหวดภเกต การแขงขนโปโลชางนานาชาต (Elephant Polo Tour-
nament) ซงมไมกประเทศเทานนทสามารถจดแขงขนได การแขงขนไตรกฬานานาชาต
การแขงขนวงมาราธอน การแขงขนชงแชมปมวยไทยนานาชาต การแขงขนกอลฟ
PGA Tournament การแขงขนเทนนส Thailand Open หรอพจารณาการแขงขน
รถ Formula1 ซงไดรบความสนใจคอนขางมากในระดบนานาชาต
สวนการแขงขนกฬาทเปนทนยมของคนสวนใหญในประเทศ เชน ฟตบอลกเปนกจกรรม
กฬาทสามารถสรางกระแสการเดนทางเพอไปชมและเชยรทมโปรดของตนเองไดอยาง
มากโดยเฉพาะในชวง 2 ปทผานมาทสโมสรฟตบอลของไทยมการพฒนาไปมาก โดยในป
2554 การแขงขนฟตบอลไทยพรเมยรลกสามารถขายบตรเขาชมไดมากกวา 100 ลาน
บาท มยอดผเขาชมกวา 1.3 ลานคน และรายไดจากการจำหนายของทระลกสงกวา 56
ลานบาท
ภาพจาก www.sportsdesktopwallpaper.ne
15
TAT Tourism Journal 2/2555
Global Situation Update
เรยบเรยง ฐานช ลมตระกล*
ยง โศรยา หอมชน
Top 10 Consumer Trends for 2012ทมา: Euromonitor International
เนองจากภาวะทางเศรษฐกจทตกตำในป 2012 ทำใหผบรโภคตองปรบตว
ใหเขากบวถชวตทประหยด พวกเขาอาศยเทคโนโลยการสอสารทกาวหนา โดยเฉพาะ
สมารทโฟน เพอเขาถงขอมลของสนคาผาน direct link หรอรบรขอมลของสนคาจาก
ผบรโภคคนอนๆ วถชวตและอตลกษณของผบรโภคซบซอนมากขนเพราะไมไดขนอยกบ
การบรโภคเพยงอยางเดยวเทานน แตยงรวมไปถงความกงวลเกยวกบสขภาพและรปราง
ความสนใจเกยวกบเทคโนโลย ความนยมของเรยลลตทว ทศนคตและความสขในการ
จบจายซอของ แนวโนมของผบรโภคในป 2010 ม 10 ประการ ดงน
Market Situation
*นางสาวฐานช ลมตระกล
เปนนกศกษาคณะศลปศาสตร
มหาวทยาลยธรรมศาสตร
ชนปท 3
ภาพจาก http://rnsane.blogspot.c
om
ภาพจาก www.trainbodyandmind.com
ภาพจาก http://elleswim.net
16
TAT Tourism Journal
2/2555
มวถชวตแบบคนเมองมากขน โดยตองมสไตล กาวทนเทคโนโลย และเขาถง
ความสะดวกสบายได อยางชาญฉลาด เมองใหญจะกลายเปนศนยกลางของกลมชาตพนธ
และวฒนธรรมทหลากหลาย อกทงยงมคนหลายรนอาศยอยรวมกน
ผบรโภคมเสยงเรยกรองเพอรกษาผลประโยชนใหตวเองมากขนดวยอำนาจ
ของโซเชยลเนตเวรคและการประทวงทงโดยตรงและผานสอออนไลน สงผลกระทบตอ
ผผลตสนคาใหตองมจตสำนกและมการปรบปรงอยเสมอ เพอตอบสนองความตองการ
ของผบรโภค
วถชวตแบบ DIY – Do It by Yourself – “ชวตของเรา เราเลอกเอง” ผบรโภค
มความสขกบการตรวจสอบและควบคมการสรางอตลกษณของตนเอง เชน สขภาพ
การสอสาร นสยในการซอของ
ตลาดของนกชอปเจรญรงเรอง มการใชจายผานบตรเครดตมากขน สวนบตร
สมาชกของรานคาเปนทนยมของกลมผมรายไดนอยทสามารถเขาถงบรการของธนาคาร
ไดยากกวา สวนผบรโภคทมฐานะดมกจะผนวกการชอปปงไวกบการเดนทางทองเทยว
มมาตรการประหยดทควบคไปกบการรกษาสงแวดลอม การตอรองราคากลาย
เปนสงทผบรโภคทชาญฉลาดตองทำ รวมทงการใชเทคโนโลยใหมๆ ทชวยใหประหยด
และเปนผลดตอสงแวดลอม
วฒนธรรมแบบ ‘เรยลลต’ ไดรบความนยม เชน รายการเรยลลตทางโทรทศน
คนธรรมดาในรายการกลายเปนคนทมชอเสยงและเปนจดสนใจ เปนแรงบนดาลใจตอวถ
ชวตของผบรโภค
ยคของสมารทโฟนมาถงแลว ในขณะทคอมพวเตอรพซและแลบทอปเสอม
ความนยมลง โดยโทรศพทสมารทโฟนจะเปลยนจากสงของหรหราฟมเฟอยกลายเปนสง
ทจำเปนตอวถชวต โดยเฉพาะในประเทศเศรษฐกจใหม เชน จน ทงน Euromonitor
คาดวายอดขายสมารทโฟนทวโลกในป 2012 จะสงถง 137.4 พนลานเหรยญสหรฐ
มมมมองทแตกตาง ระหวางคานยมของวถชวตแบบกาวทนเทคโนโลย (Tech
lifestyle) และคานยมของวถชวตแบบเนบชา (Slow living) ทตางสงผลตอพฤตกรรม
การซอ
Future Imperfect คอเทรนดในอนาคตของวยรนหนมสาวยคดจตอลทมการ
เปลยนแปลงอยตลอดเวลา และสามารถคาดเดาลวงหนาไดนอยลง ทงในแงของแรง
บนดาลใจในการซอสนคา การทำงาน สภาพความเปนอย และแบบอยางทจะยดถอ
ปฏบตตาม
การควบคมนำหนกกลายเปนประเดนรอน การดแลรปราง การออกกำลงกาย
และเรองทวไปเกยวกบสขภาพเปนสงทสาธารณชนใหความสนใจ โดยเฉพาะกลมเยาวชน
ชวงอาย 16-24 ป
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
17
TAT Tourism Journal 2/2555
ทมา: China Daily
สหภาพยโรปสนบสนนแผนเปดตลาดซอขายคารบอนเครดตของ
จน โดยจะยกเวนการเกบภาษคารบอนจากเทยวบนจนหากแผน
ซอขายคารบอนเครดตนนครอบคลมถงอตสาหกรรมการบนดวย
มเสยงคดคานจากหลายๆ ชาตนอกสหภาพยโรป ซงรวมไปถง
สหรฐอเมรกา และจนเอง ดวยเหนวาเปนการดำเนนการฝายเดยว และจนตอง
ใชเวลาในการเปดตลาดซอขายคารบอนของตวเอง ตวแทนจาก 32 ประเทศ รวมประชม
ลงนามในแถลงการณตอตานมาตรการภาษคารบอนของสหภาพยโรป ในเดอนกมภาพนธ
ทผานมา เพราะมาตรการดงกลาวละเมดกฎหมายระหวางประเทศ แมจะตงขนภายใต
พธสารเกยวโตเพอลดปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจก และมผลกระทบตอการแขงขน
ของสายการบนทงประเทศในสหภาพยโรป และประเทศนอกสหภาพยโรป ทงน หลาย
ประเทศนอกจากจน เชน แอฟรกาใต และออสเตรเลย เตรยมเปดตลาดซอขายคารบอน
เครดตของตนเองเพอตอบโตมาตรการของสหภาพยโรป เชนกน
India to Open 11 New Int’l Routes, Rejects Payment of EU Carbon Tax ทมา : www.travel-impact-newswire.com
รฐบาลอนเดยประกาศปฏเสธการจายภาษ
คารบอนใหสหภาพยโรป โดยมการประชมรวมกนในระดบ
รฐมนตรเพอปรกษาหารอชวยเหลอภาคอตสาหกรรมการบนของอนเดยทกำลงอยใน
ภาวะวกฤต โดยมมาตรการไดแก
เปดเสนทางการบนใหมใหแกสายการบนสญชาตอนเดย ทงน ในฤดรอนป 2012
และฤดหนาวป 2012-2013 สายการบนของอนเดย ทงของรฐและเอกชน จะเพม
ความถของเทยวบนไดถง 660 เทยว ไปยงจดหมายปลายทางตางๆ 11 แหง ไดแก
ดาเรสซาลาม, กวางโจว, ยางกง, ทชเคนท, โฮจมนหซต, ฮานอย, อลมาต, มาเกา,
อดดส อาบาบา, เมลเบรน และซดนย ซงจะชวยเพมปรมาณการเดนทางไปยงตางประเทศ
ของชาวอนเดยอยางมาก
ทบทวนเสนทางการบนในปจจบน โดยอาจมมาตรการทจะทำใหเกดการบน
เชอมโยงทดขนสำหรบเมองเลก
ตงคณะกรรมการรกษาสทธของผโดยสารทพการและบกพรองทางการเคลอน
ไหว เพอพจารณาถงปญหาในการเดนทางทางอากาศของผพการ และใหคำแนะนำใน
การปรบปรงแกไขกฎระเบยบ ขนตอนและรปแบบการบรการ เพออำนวยความสะดวกแก
คนกลมน
EU Wants China to Start Carbon-Trading Scheme, with Aviation Included
ภาพจาก http://freakytrends.blogspot.com
ภาพจาก http://worldscrews.blogspot.com
18
TAT Tourism Journal
2/2555
Led by Asians, Global Rich Get Richer but Fear Income Inequality Backlash – Wealth Reportทมา : www.travel-impact-newswire.com
จากผลสำรวจของ The Wealth Report ป 2012 เศรษฐพนลานผมฐานะรำรวยอยแลว
จะยงรำรวยมากขน โดยเฉพาะเศรษฐชาวเอเชย ระบบเศรษฐกจแบบ Plutonomy ยงชวย
ใหบรรดาผมฐานะกลายเปนผทมอำนาจในสงคม อกทงวธการรบมอวกฤตการณทางการ
เงนยงมงเนนไปทคาของการลงทนจากผมฐานะ มากกวาการแกไขความยากจนของคน
หมมาก รายงานยงไดเนนยำถงปญหาจากผลกระทบของรายไดทไมเทาเทยมกนซงกำลง
เตบโตขนเรอยๆ อยางเชน การประทวงทถนน Wall Street ซงปญหาความไมเทาเทยม
กนทางรายไดนกลายเปนวาระสำคญในการประชม World Economic Forum ท Davos
ปน และมการเสนอใหเพมการจดเกบภาษอากร และขนภาษทาเรอทวโลก
Rising Higher Studies Costs Will Widen Rich-Poor Social Chasm, ADB Warnsทมา : www.travel-impact-newswire.com
รายงานของ Asian Development Bank (ADB) เตอนวาคาใชจายทสงในการเรยนตอจะ
กอใหเกดชองวางระหวางคนจนและคนรวย อกทงยงมปญหาอนๆ ตามมา เชน สภาวะ
ความตงเครยดทางสงคมและการเมอง รวมไปถงปญหาสงคราม มการแขงขนกนอยาง
ดเดอดเพอใหนกศกษาทมฐานะดไปศกษาเลาเรยนตอในระดบสงยงประเทศของตน
สถาบนการศกษาในระดบสงของเอกชนมจำนวนมากขน พรอมกบอตราคาเลาเรยนท
มากขน ซงสงผลกระทบตอผทมฐานะยากจนโดยเฉพาะ พวกเขาตองตกอยระหวางชอง
วางของคนจนและคนรวย คนเมองหลวงและคนชนบท จากบทความเรอง “Counting the
Cost-Financing Asian Higher Education for Inclusive Growth” พบวา แมวาเศรษฐกจ
ทเตบโตไดอยางนาอศจรรยของเอเชยจะชวยยกระดบชวตของผคนทยากจนไดเปน
ลานๆ คน ความแตกตางทางรายไดของคนจนและคนรวย กมชองวางเพมมากขนเชนกน
การศกษาทมคณภาพและมประสทธภาพนนตองสามารถลดชองวางทางสงคมลงได
ไมวาจะเปน ระหวางผชาย-ผหญง คนเมอง-คนชนบท และคนรวย-คนจน โดยมการนำ
เสนอวธแกปญหาสำหรบรฐบาลและผบรหารของมหาวทยาลย ดงน
ลดเงนสนบสนนการศกษาระดบสง แตตองยอมรบคณภาพดานการศกษาทดอย
ลงในขณะเดยวกน ซงเสยงตอความสามารถในการแขงขนของประเทศ
จดหาแหลงงบประมาณใหมสำหรบการศกษาระดบสง โดยอาจตองใหนกศกษา
ในสถาบนของรฐเสยคาใชจายบางสวน และ สงเสรมการเตบโตของสถาบนการศกษาของ
เอกชน ทมการเกบคาธรรมเนยมการศกษาระดบสง
ลดคาใชจายดานสอการเรยนการสอน โดยหลกเลยงไมใหกระทบคณภาพของ
การศกษา
ปรบอตราคาเลาเรยนในสถาบนการศกษาของรฐบาล ใหเหมาะสมกบคณภาพ
และงบประมาณทม
พฒนาสถาบนการศกษาในระดบสงใหมคณภาพแตกตางกน โดยคงคณภาพของ
สถาบนการศกษาชนนำไว และปรบลดหลนกนไปในสถาบนอนๆ
ผสมผสานวธการเหลานเขาดวยกน
ภาพจาก http://projects.csail.mit.edu
ภาพจาก http://knu.kharkov.ua
ภาพจาก http://newspaper.li
19
TAT Tourism Journal 2/2555
เรยบเรยง ยลรว สทธชย*
เหตภยพบตแผนดนไหวนอกชายฝงแปซฟกโทโฮะก เมอวนท 11 มนาคม 2554 นบ
เปนเหตการณแผนดนไหวครงรนแรงทสดในประวตศาสตรญปน และกอใหเกดคลนสนาม
พดเขาทำลายชวตและทรพยสนของประชาชนในมยาโกะ อวาเตะ และโทโฮะก รวมทง
ยงกอใหเกดอบตเหตแกนปฏกรณปรมาณหลอมละลาย เตาปฏกรณนวเคลยรอยางนอย
3 เครองไดรบความเสยหาย โรงไฟฟานวเคลยรฟกชมะ ไดอช ระเบด สงผลใหรฐบาล
ญปนตองประกาศสถานการณฉกเฉน และประชาชนในบรเวณใกลเคยงถกสงใหอพยพ
ออกจากพนท
เหตการณดงกลาวนอกจากจะสงผลกระทบโดยตรงตออตสาหกรรมทองเทยว
ของเขตโทโฮะก (พนทประสบภย) แลว ยงสงผลกระทบอยางใหญหลวงตอ
อตสาหกรรมทองเทยวของญปนโดยรวมอกดวย โดยหลงจากเกดเหตการณภย
พบตในวนท 11 มนาคม 2554 นกทองเทยวตางประเทศตางยกเลกหรอเลอน
การเดนทางเขาประเทศญปน ทำใหจำนวนนกทองเทยวตางประเทศทเดนทาง
เขาประเทศญปนในเดอนมนาคม 2554 ลดลงรอยละ 50 และลดตอไปถงกวารอยละ
60 ในเดอนเมษายน และแมจะมการฟนตวขนอยางตอเนองในเดอนตอๆ มา แตใน
เดอนธนวาคม 2554 จำนวนนกทองเทยวยงลดลงกวารอยละ 10 เมอเปรยบเทยบกบ
จำนวนนกทองเทยวตางชาตทเดนทางเขาญปนในชวงเดยวกนในป 2553
การฟนฟตลาดการทองเทยวของญปนและบทเรยนจากเหตการณภยพบต
Market Situation
*หวหนางานบรหารภาวะวกฤต กองบรหารความเสยง การทองเทยวแหงประเทศไทย
20
TAT Tourism Journal
2/2555
กลยทธฟนฟตลาดการทองเทยวของประเทศญปนรฐบาลญปน นำโดย Japan Tourism Agency (JTA) จงใชกลยทธฟนฟตลาดการ
ทองเทยว เพอเรยกคนความเชอมน และจงใจใหนกทองเทยวตางประเทศเกดความ
ตองการเดนทางมาเทยวญปน โดยแบงออกเปน 3 ระยะ ดงน
ระยะท 1 : สรางการรบรขอเทจจรงและผลกระทบ ของเหตการณภยพบต (ทนทเมอ สนสดเหตการณในเดอนมนาคม 2554) สงขอมลเกยวกบพนทท ไดรบผลกระทบจากเหตการณภยพบตใหกบนก
ทองเทยวชาวตางชาตทเดนทางอยใน ญปน และนกทองเทยวทไดวางแผนไวแลววาจะ
เดนทางมาเทยวญปน โดยขอมลถกออกแบบเปนแผนท แสดงใหเหนรายละเอยดและ
ใชสสรางความแตกตางอยางชดเจนระหวางบรเวณทไดรบและไมไดรบผลกระทบ
ใช Celebrity ชวยประชาสมพนธในตลาดหลก อาท Justin Beber ในแคนาดา
Lady Gaga, Casey Patterson และ Peter Gelb ในสหรฐฯ Paul Smith และ Anya
Hindmarch ในสหราชอาณาจกร Lee Seung-Yeop และ Myung-whun Chung
ในเกาหล และ Pierre Gagnaire ในฝรงเศส
รวมมอกบหนวยงานขององคกรสหประชาชาต ไดแก World Health
Organization-WHO, International Atomic Energy Agency-IAEA, World Tourism
Organization-UNWTO, World Meteorological Organization-WMO, International
Mathematical Olympiad-IMO, International Civil Aviation Organization-ICAO
และ International Labour Organization-ILO ตดตามผลกระทบจากอบตเหตโรงไฟฟา
นวเคลยรฟกชมะ ไดอช ระเบด รวมทง จดทำขอมลและเผยแพรคำรบรองเกยวกบ
ระดบกมมนตรงสทตกคาง วาไมมอนตรายตอชวตของผโดยสารหรอลกเรอทเดนทาง
เขา-ออก จากญปน รวมทง รบรองความสะอาดและปลอดภยของผลตภณฑอาหาร
และสนคาสงออกอนๆ ของญปน
ระยะท 2 : สงเสรมการตลาดในลกษณะ G to G และ G to B (เรมเดอนเมษายน) รฐบาลญปนออกเดนสายเขาพบและแสดงความขอบคณรฐบาลประเทศตางๆ และ
องคกรระหวางประเทศทใหความชวยเหลอ รวมทง ขอใหรฐบาลประเทศตาง ๆ ทบทวนการ
ออกประกาศเตอนนกทองเทยว (Travel Warnings) และเจรจาสงเสรมการเดนทางทองเทยว
ระหวางกน (Bilateral Tourism) อาท
เมอเดอนพฤษภาคม 2554 - รฐมนตรกระทรวงคมนาคมและการทองเทยวของ
ญปนเขาพบรฐมนตรของจนและเกาหล เพอเจรจาสงเสรมการทองเทยวระหวางกน
เมอเดอนตลาคม 2554 - Mr.Taleb Rifai เลขาธการ (Secretary General)
ของ UNWTO และ Mr.David Scowsill ประธาน WTTC ไดเขาพบรฐมนตรกระทรวงคมน
าคมและการทองเทยวของญปน รวมทง ในเดอนเดยวกน UNWTO และ JTA ไดรวมกนจด
International Symposium for Tourism Restoration from the Great Japan Earth-
quake ทเมองเซนได
21
TAT Tourism Journal 2/2555
หนวยงานของรฐบาลญปนจดกจกรรมประชาสมพนธสำหรบสอมวลชนและบรษทนำ
เทยวตางประเทศ เพอฟนฟความเชอมนและกระตนความตองการเดนทางทองเทยวทลดลง
เนองจากผลกระทบจากขาวลอเชงลบตางๆ อาท
- Japan National Tourism Organization (JNTO)
รวมกบสถานทตญปนใน 16 ประเทศ จดกจกรรมประชาสมพนธกวา 100 ครง
โดยมกลมเปาหมายคอ บรษทนำเทยว สายการบน โรงแรม สอมวลชน นกธรกจ
ขาราชการ และชมชนญปนในตางแดน
- JTA ไดเชญผแทนบรษทนำเทยวจน 50 บรษท ทยกเลกการขาย
รายการทองเทยวญปนนบแตเกดเหตการณภยพบต ใหเดนทางเขาไปทศนศกษาในญปน
โดยจด 4 ครง ระหวางเดอนพฤษภาคม – กรกฎาคม 2554
ระยะท 3 : กระตนตลาดนกทองเทยวทวไป อยางเตมรปแบบ (เรมเดอนตลาคม) จดกจกรรมประชาสมพนธโดยตรงกบนกทองเทยวทวไปในตลาดหลก อาท
- จดกจกรรมแสดงความขอบคณชาวสหรฐฯ ท Times Square โดย
เชญผแทนจากสอหลกของสหรฐฯ เขารวมกจกรรม อาท Fox, NBC, CBS, abc ฯลฯ
พรอมทง นำเสนอภาพจากแคมเปญ “Destination Tohoku” บนจอภาพหลกใน Times
Square เปนเวลา 30 วนในเดอนมนาคม 2554 ซงคาดวาจะมผเหนภาพแคมเปญดง
กลาว 45 ลานคน
- จดทำสอสงพมพแคมเปญ “Destination Tohoku” โฆษณาในนตยสาร
สำหรบนกทองเทยวกลม High-end
สรปบทเรยนจากเหตการณภยพบตความทาทายทพบ
1. ภาษา –การใหขอมลเปนภาษาตางประเทศหลายๆ ภาษา ในเรองเกยวกบเหตการณภยพบตและการ คมนาคมโดยทนทหลงจากแผนดนไหว
2. การบรหารจดการสอ – สอมวลชนรายงานเฉพาะ ขาวเกยวกบบรเวณทเกดเหตการณภยพบต ทำใหขอมลเกยวกบพนททไมไดรบผลกระทบไมถกสอสารให สาธารณชนทราบอยางถกตองและทนเวลา
3. ความนาเชอถอผใหขาว – ประกาศจากประเทศท เกดเหตการณภยพบต (อาท ญปน) จะถกพจารณาวา ขาดความนาเชอถอ
4. การฟนฟพนทภยพบต – การฟนฟโครงสรางพนฐาน ดานการคมนาคมและสาธารณปโภค เปนสงทสำคญ ทสด ตอการฟนตวของทกอตสาหกรรม
แนวทางการจดการ เตรยมความพรอม – เตรยมจดทำแผนเผชญภยพบตและ แผนสอสารในภาวะภยพบต เพอใหสามารถใชไดทนทเมอ เกดภยพบตขอมลทถกตอง – จดทำและเผยแพรขอมลทถกตอง เกยว กบพนทสวนใหญทไมไดรบผลกระทบจากภยพบต โดย เนนยำขอมลในสวนของการดำเนนชวตและการดำเนน ธรกจตามปกตของพนทดงกลาวใหกบสอมวลชนไดรบ ทราบอยางทวถงใชประโยชนจากองคกรระหวางประเทศและผมชอเสยง - ใหองคกรทไดรบความเชอถอจากนานาประเทศ และ Celebrity สาขาตางๆ เปนผใหขาว รวมทง ใช Social media เปนสอประชาสมพนธ สรางความเชอมนใหกบนก ทองเทยวสรางเครอขายทวประเทศ – สรางเครอขายและระบบการ ใหความชวยเหลอระหวางภาครฐและเอกชนในพนทตางๆทวประเทศ เพอเตรยมพรอมสำหรบการใหความชวย เหลอกนและกนระหวางการฟนฟหลงเกดเหตการณภย พบต
22
TAT Tourism Journal
2/2555
แนวโนมและความทาทายของอตสาหกรรมทองเทยวโลกญปนปจจบนญปนกำลงเผชญความทาทายหลายประการ ไดแก การลดลงของประชากร
การกาวเขาสสงคมผสงอาย ความลาชาในการปรบโครงสรางอตสาหกรรม ภาวะเงนฝด
(ตงแตกลางทศวรรษ 1990) เหตการณภยพบตแผนดนไหว อบตเหตนวเคลยร
ความไมเสถยรของตลาดการเงนโลก การแขงคาของเงนเยน ทำใหรฐบาลญปนกำหนด
ยทธศาสตรของประเทศขนใหม ทเรยกวา “The Strategy for Rebirth of Japan”
โดยไดกำหนดยทธศาสตรหลก 4 ยทธศาสตร คอ
ยทธศาสตรการฟนฟโครงสรางพนฐานและพฒนาพลงงานทดแทน โดยมแนวทางหลกคอ
- เรงฟนฟสงกอสรางทเปนโครงสรางพนฐานในพนททไดรบผลกระทบจาก
ภยพบตครงทผานมา
- พฒนาพลงงานทดแทนทสะอาดและเปนมตรกบสงแวดลอม
รวมทงมราคาไมแพง เพอเตรยมพรอมสำหรบความทาทาย
ดานการขาดแคลนพลงงาน และภาวะโลกรอน
ยทธศาสตรกระตนการเตบโตทางเศรษฐกจ : โดยมแนวทางหลกคอ
กระตนการใชจายของภาคเอกชนและตดตามควบคมผลกระทบของการแขงคาของเงน
เยน รวมทง ปรบปรงโครงสรางระบบประกนสงคมและระบบภาษอากร เพอเตรยมรบ
ความทาทายดานการเปลยนโครงสรางประชากร และการกาวเขาสสงคมผสงอาย
ยทธศาสตรการสรางศกยภาพ ดานอตสาหกรรม สงคมและความสมพนธระหวางประเทศ
ขนใหม : โดยมแนวทางหลกคอ
- สรางอตสาหกรรมรปแบบใหม แปลงโฉมอตสาหกรรมอาหาร
เกษตร ปาไมและประมง พรอมทงแสวงหาตลาดใหม
- สงเสรมอตสาหกรรมทองเทยว โดยเนน 4 กลยทธหลก คอ
- สรางบรรยากาศ-สภาพแวดลอมทเปนมตรและเออตอการเดนทาง
ทองเทยวของนกทองเทยวตางชาต
- สงเสรมการทองเทยวกลม MICE (Meeting, Incentive,
Conference, Exhibition)
- สนบสนนการเตบโตของอตสาหกรรมทองเทยวในภาคตางๆของญปน
- สงเสรมการขยายตวของสายการบนราคาประหยด
- สรางสงคมใหเปนสงคมแหงการสรางสรรค สงเสรมความสมพนธ
ระหวางประเทศ เนนการใหความชวยเหลอเมอเกดภยพบต
ยทธศาสตรการสรางสรรคธรกจรปแบบใหม โดยมแนวทางหลกคอ
การสรางความเขมแขงใหธรกจ SME และเชอมโยงธรกจระดบทองถนกบธรกจระดบโลก
เพอใหเกดการพฒนาอยางยงยน
1
23
4
23
TAT Tourism Journal 2/2555
ยทธศาสตรทง 4 ดำเนนการโดยมเปาหมายสงสด 3 ประการ คอ
1. สรางการเตบโตทางเศรษฐกจ
2. สรางใหญปนเปน “สงคมแหงการเกอกล”
3. ชวยเหลอสงคมโลก
สำหรบอตสาหกรรมทองเทยวของญปน หลงจากเหตการณภยพบตเมอป 2554 รฐบาล
ญปนไดใหความสำคญกบอตสาหกรรมทองเทยวเพมขน โดยไดกำหนดเปาหมาย สำหรบป
2559 (2016) ไว ดงน
- เปาหมายตลาดในประเทศ รายได 30 ลานลานเยน
- เปาหมายนกทองเทยวญปนเดนทางออกนอกประเทศ 20 ลานคน
- เปาหมายตลาดตางประเทศ จำนวนนกทองเทยว 18 ลานคน
- ความพงพอใจของนกทองเทยว – รอยละ 45 พงพอใจมากทสด
- ความเตมใจทจะเดนทางกลบมาอกครง – รอยละ 60 กลบมาแนนอน
- จำนวนนกทองเทยวกลมประชมสมมนาเพมขนรอยละ 50
กลยทธทญปนนำมาใชเพอสงเสรมการทองเทยว
อาท
- ขยายตลาดระยะใกลในภมภาคเดยวกน คอ ตลาดกลมเอเชยตะวน
ออกเฉยงเหนอ ทเดนทางเขาไปเทยวในญปน เพมขนโดยเฉลยรอยละ 7.5 ตอป
- นำเสนอสนคาใหม อาท Kanazawa – เมองแหงศลปะชนสง ใหกบ
ตลาดเดม เพอเปนทางเลอกใหลกคาเกา (Repeater) ทเดนทางมาทองเทยวญปนซำ
และเดนทางทองเทยวอยเฉพาะในเมองทเปนแหลงทองเทยวหลก อาท เขตคนโต
เขตคนไซซงไดรบนกทองเทยวตางชาตมากกวาเขตอนๆประมาณ 4-5 เทา
- อำนวยความสะดวกในการเดนทาง อาท ออกวซาแบบ Multiple
– entry ใหสำหรบผทไปเทยวยง Okinawa ยกเวนคาธรรมเนยมวซาใหกบผท
เดนทางไปเทยวในพนทภยพบต เพมความรวดเรวของกระบวนการตรวจคนเขา
เมองทสนามบน เปนตน
- เจาะตลาดกลมประชมสมมนา เนองจากเปน
กลมทมการเตบโตสง โดยเฉพาะอยางยงในภมภาคเอเชย
จน – ไหหนาน
ความทาทายท จน – ไหหนานกำลงเผชญอยในปจจบน ไดแก - วกฤตหนสนของยโรป ทำใหชาวยโรปลดการทองเทยวระยะไกล และเลอก
ทจะทองเทยวแหลงทองเทยวระยะใกลทราคาถกกวาแทน
- การแขงคาของเงนหยวนผนวกกบภาวะเงนเฟอในจน ทำใหสนคาและ
บรการทองเทยวของจนเสมอนมราคาแพงขน สงผลใหมนกทองเทยวตางประเทศนอยลง
เชนเดยวกบนกทองเทยวจนทมแนวโนมเดนทางในประเทศลดลงโดยเฉพาะผมรายไดสง
24
TAT Tourism Journal
2/2555
- การแขงขนในอตสาหกรรมทองเทยวโลกทวความรนแรงขน และรฐบาล
บางประเทศยงสงเสรมการทองเทยวในประเทศตนอยางเขมขน เพอดงไมใหประชาชน
เดนทางไปตางประเทศ เพอลดการขาดดลทางการทองเทยว
กลยทธทรฐบาลทองถนไหหนานนำมาใชตอบสนองตอความทาทายดงกลาว อาท
- เพมนำหนกใหกบการสงเสรมการเดนทางทองเทยวในประเทศ ควบคไป
กบการเจาะตลาดทหลากหลายมากขนโดยไมผกตดกบตลาดหลกเพยงกลมเดยว
คอ กลมผมรายไดสง เพอกระจายความเสยง
- นำเสนอสนคาใหหลากหลายมากขน อาท แหลงธรรมชาต รายการ
นำเทยวเรอสำราญ – เรอยอรช กอลฟ เปนตน พรอมทง เรงพฒนาพนทภาคกลาง
และตะวนตกของไหหนานใหเปนแหลงทองเทยวทางธรรมชาต วฒนธรรม และ
การผจญภย เพอเสรมความหลากหลายใหกบหาดทรายชายทะเลทเปนสนคาหลก
ดงเดม
- ปราบปรามกจกรรมทผดกฎหมาย เปนการรบประกนความปลอดภยให
กบนกทองเทยว รวมทง พฒนาการศกษาใหกบบคลากรดานทองเทยว และฝกอบรมมคคเทศก
พนกงานขบรถบส พนกงานโรงแรม ใหมความเชยวชาญทงดานธรกจและการใหบรการ เพอ
ยกระดบมาตรฐานอตสาหกรรมทองเทยวของไหหนาน
โลก
แนวโนมอตสาหกรรมทองเทยวโลก
1. ปจจบนตลาดทสรางรายไดหลกใหแกภมภาคเอเชยแปซฟก คอ ตลาด
เอเชยตะวนออกเฉยงเหนอ โดยเฉพาะจน สวนตลาดศกยภาพอนๆ นอกจากอนเดยแลว
เกาหลใตและอนโดนเซยยงเปนตลาดดาวรงของภมภาคนดวย
2. ตลาดรสเซย จน และอนเดย จะกลายเปนตลาดหลกทสงออกนกทองเทยว
มากทสดในโลกแทนตลาดยโรปทจะกลายเปนตลาดอมตว เนองจากประเทศเหลานมอตรา
การเตบโตของ GDP สง ชนชนกลางมความสามารถในการใชจายสงขน ทำใหมความตองการ
เดนทางทองเทยวตางประเทศเพมมากขน ซงนกทองเทยวเหลานตางมบคลกลกษณะทเปน
เอกลกษณและมความตองการทแตกตางจากนกทองเทยวกลมเกาๆ
3. ภายในระยะ 10 ปตอจากน อตสาหกรรมทองเทยวจะเตบโตในอตรา
เฉลยรอยละ 4 ตอป หรอสรางรายไดเพมขน 3.6 ลานลานเหรยญดอลลารสหรฐ และ
จางแรงงานเพมขน 73 ลานคน ในแตละป ดงนน ในป 2022 อตสาหกรรมทองเทยว
จะมมลคาสงถงรอยละ 10 ของ GDP โลก หรอคดเปนรายไดประมาณ 10 ลาน
ลานเหรยญดอลลารสหรฐ และจางแรงงานประมาณ 1 ใน 10 ของแรงงานทวโลก
25
TAT Tourism Journal 2/2555
ความทาทายของอตสาหกรรมทองเทยวโลก 1. การเปลยนแปลงของเทคโนโลยการ
สอสาร ทำใหเกดชองทาง วฒนธรรม และพฤตกรรมการ
สอสารรปแบบใหมๆ – นกทองเทยวจะวางแผนและจองซอ
สนคาผานอนเทอรเนตมากขน Social web จะกลายเปน
แหลงทนกทองเทยวใชคนหาขอมลและคำแนะนำเกยวกบ
การเดนทางทองเทยว ภาพประทบใจและประสบการณ
ทองเทยวของนกทองเทยวแตละคนทแสดงบนเวบไซต จะม
อทธพลตอการตดสนใจเดนทางของนกทองเทยวอนๆ
นอกจากน Social web ยงสามารถใชในการสรางความภกดในกลมลกคา
จนกลายเปน Brand ambassador ใหกบบรษทไดดวย ดงนน สงทกระตนความสนใจของ
กลมลกคาไดมากทสด คอ เนอหาทดงดดใจ (Magnetic content)
2. ภายใน 5 ป ตอจากน Smart phone และ Tablet จะไดรบ
ความนยมมากขนเรอยๆ นกทองเทยวจะไมวางแผนการเดนทางลวงหนาอกตอไป แตจะ
จองซอสนคาทองเทยวทนททตองการและพรอมจะเดนทาง พรอมทงจะตรวจสอบและ
ยนยนการจองซอสนคาระหวางการเดนทาง นอกจากน Web-based technology จะม
บทบาทสำคญอยางมากตออตสาหกรรมทองเทยว การจดการฐานขอมลจะเพมความ
ซบซอนยงขน
3. สถตทนาสนใจ: ในป 2016 ผใชสอ online ทวโลก
จะเพมขนเปนรอยละ 36 ของประชากรโลก และ ผใช mobile จะเพมขนเปน 2 ใน 3
ของประชากรโลก
26
TAT Tourism Journal
2/2555
4. ความตองการของนกทองเทยวจะแยกยอยแตกตางกนไปตาม Lifestyle
ของแตละคน ไมมรปแบบทเปนกระแสหลกอกตอไป แตจดรวมจดเดยวทนกทองเทยว
ทกคนตองการและคาดหวงทจะไดรบจากการเดนทางทองเทยว คอ ไดสมผสกบ
ประสบการณของชวตจรง (real life experience) ทไมใชประสบการณเสมอนจรงทพบได
ทกวนในโลกดจตอล
5. การเปลยนแปลงนโยบายและกฎระเบยบตางๆ เปนอปสรรคตอการ
เตบโตของอตสาหกรรมทองเทยวโลก โดยเฉพาะมาตรการภาษ Air Passenger Duty
ของสหราชอาณาจกร และกระบวนการขอวซาของสหรฐฯ
6. ความทาทายอนๆ อาท
- การเปลยนแปลงโครงสรางประชากรโลก
- ผสงอายมแนวโนมเพมขน
- การเพมขนของราคานำมนโลก
- ความไมสงบและไมมนคงทางการเมอง ดงเชนเหตการณทเกดขน
ในแอฟรกาเหนอ และตะวนออกกลาง
- การเพมขนของการควบรวมกจการของธรกจในอตสาหกรรม
ทองเทยว
- การเกดขนของประเทศใหม ตลาดใหมๆ อาท Southern Sudan,
Palestine, Kurdistan และ Greenland สวนกลมตลาดใหมทม
แนวโนมขยายตวไดแก ตลาดเรอสำราญ และตลาดเยาวชน
- การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศโลกทรนแรงขนในปจจบน
บทความเรอง การฟนฟตลาดการทองเทยวของญปนและบทเรยนจากเหตการณภยพบต
เปนสวนหนง ในการประชมสดยอด The 12th Global Travel & Tourism Summit
เมอวนท 16 – 19 เมษายน 2555 โดย World Travel & Tourism Council (WTTC)
และรฐบาลญปนไดรวมกนจดการประชมทเมองเซนได และกรงโตเกยว ประเทศญปน
มผเขารวมการประชมมากกวา 2,000 คน จาก 53 ประเทศ การประชมนถกจดขนโดย
มวตถประสงคหลก 2 ประการ คอ
1. เพอเปนชองทางชวยประชาสมพนธการฟนตวของประเทศญปนหลงจากประสบ
เหตภยพบตแผนดนไหวและคลนยกษสนามครงรนแรงทสดในประวตศาสตรของญปนเมอวน
ท 11 มนาคม 2554 ทผานมา
2. เพอเปนเวทระดมความคดเหนเกยวกบแนวโนมและความทาทายของอตสาหกรรม
ทองเทยวโลก
27
TAT Tourism Journal 2/2555
การทองเทยวประเภทดำนำลก
เรอง ดร.วราวธ ชนทรเดชา*
research
2การทองเทยว
ในรปแบบของการดำนำ
(ทงการดำนำตน
และการดำนำลก)
1การทองเทยวในรปแบบของการชมทศนยภาพ และความสวยงามของ
ทองทะเลและผนนำ ตลอดจนววทวทศนและ
หมเกาะตางๆ
*กรรมการผจดการ บรษทแบรนดเมทรกซรเสรช จำกด
ประเทศไทยเปนประเทศทมแหลงทองเทยว
ทางทะเลทครบถวนประเทศหนงในภมภาค
เอเชย ซงประเทศของเรามพนททางทะเล
มากกวา 350,000 ตารางกโลเมตร
(ประกอบดวยฝงอนดามนและฝงอาวไทย)
โดยในแตละฝงทะเลกมจดเดนทดงดด
นกทองเทยวแตกตางกน ซงหากกลาว
ถงการทองเทยวทางทะเลของประเทศไทย
อาจกลาวไดวา มอย 2 รปแบบหลก คอ
28
TAT Tourism Journal
2/2555
สำหรบในบทความนจะกลาวถงการทองเทยวกลมดำนำเปน
หลก ซงแหลงดำนำทนาสนใจของประเทศไทย กระจายออกไปทง
2 ฝงทะเล โดยฝงอาวไทยไดรบอทธพลลมมรสมตะวนออก
เฉยงเหนอจากประเทศจน ทำใหมฤดการทองเทยวตงแตปลาย
เดอนเมษายนถงเดอนพฤศจกายน และฝงอนดามนไดรบลมมรสม
ตะวนตกเฉยงใตจากมหาสมทรอนเดย ทำใหมฤดการทองเทยว
ตงแตเดอนพฤศจกายนถงเดอนเมษายน ดงนนเมอรวมทะเลไทย
ทงสองฝงเขาดวยกน จงกลาวไดวา ทะเลของประเทศไทย สามารถ
ทองเทยวไดตลอดป โดยผลดกนฝงละ 6 เดอน
สำหรบแหลงดำนำทนาสนใจของประเทศไทย อาจแบงประเภทตามลกษณะความลกและ
ทรพยากรธรรมชาตใตนำไดดงน
1 แหลงดำนำขนตน เปนแหลงดำนำทอยในแนวนำตนใกลฝง ไดรบอทธพลของ
มลภาวะบนฝงคอนขางมาก นำทะเลไมคอยใส ความลกของนำทะเลตงแตผวนำไปจนถง
พนดนไมเกน 100 ฟต มความลาดชนนอย แหลงดำนำประเภทนไดแก แหลงดำนำ
ในทะเลตะวนออก เชน พทยา หมเกาะมน เกาะชาง เปนตน
2 แหลงดำนำระดบกลาง เปนแหลงดำนำทอยในแนวนำทลกขน อยหางฝง
ออกไปมากขน อทธพลของชายฝงนอยกวา ความขนใสของนำไมคงท ความลกไมเกน
150 ฟต ความลาดชนไมมาก แหลงดำนำประเภทน ไดแก ชมพร กระบ เกาะพพ ตรง
กองหนรวเชลว เปนตน
3 แหลงดำนำนานาชาต เปนแหลงดำนำทอยในแนวนำลก พนดนมความลาด
ชนสง ถดจากจดดำนำไปไมมากนกเปนทะเลลก โดยมความลกมากกวา 200 ฟตขนไป
นำทะเลคอนขางใส แหลงดำนำในลกษณะนไดแก หนมวง หนแดง หมเกาะสมลน เกาะเตา
กองหนโลซน เกาะตาชย เปนตน
ขอมลทงหมดทใชอางองในบทความนมาจากการศกษา “โครงการศกษาสถานการณและ
แนวโนมดานการตลาดสำหรบนกทองเทยวกลมดำนำ” ซงมวตถประสงคในการศกษาหลก
2 ประการ คอ
1. เพอศกษาสถานการณดานตลาดการทองเทยวกลมดำนำ
2. เพอศกษาความคดเหนและมมมองของนกทองเทยวตางประเทศกลมดำนำ
28
TAT Tourism Journal
1/2555
29
TAT Tourism Journal 2/2555
โดยมนกทองเทยวกลมเปาหมายททำการศกษาดงน
ภมภาคยโรป ประกอบดวย สแกนดเนเวย องกฤษ เยอรมน รสเซย
ภมภาคเอเชย ประกอบดวย ญปน ฮองกง ไตหวน จน
ภมภาคอเมรกา ประกอบดวย สหรฐอเมรกา
ภมภาคโอเชยเนย ประกอบดวย ออสเตรเลย
ผลการศกษาในรายละเอยดของขอมลทไดจากการศกษา พบวา (แสดงโดย SWOT analysis)
จดแขงของประเทศไทยดานสนคา / แหลงดำนำ: มการจดรปแบบแพคเกจ/โปรแกรมดำนำทหลากหลายเหมาะสม
กบทกระดบประสบการณของนกดำนำ มความหลากหลายของแหลง/จดดำนำ และอณหภม
ของนำทะเลมความเหมาะสม
ดานการบรการ: ผประกอบการมความเอาใจใสลกคา ยมแยมแจมใส มบคลากรทสภาพ
เรยบรอยและเปนกนเอง รวมทงเอออำนวยความสะดวกทกอยางทลกคาตองการ
ดานราคา: หากเปรยบเทยบกบประเทศอนๆทเปนคแขง พบวา ราคาของแพคเกจ/โปรแกรม
ดำนำลกของประเทศไทยมราคาทถกกวา โดยในบางแพคเกจ/โปรแกรมดำนำมความคมคา
เงนมากกวาประเทศคแขง และมการจดโปรโมชนอยางสมำเสมอเพอดงดดลกคาใหมาใช
บรการ
จดออนของประเทศไทยคณภาพของเรอโดยสารยงไมไดมาตรฐาน รวมถงความไมมวนยของผประกอบการในการ
จอดเรอ/ทงสมอเรอ และเรอโดยสารสวนใหญไมมถงเกบของเสย (Waste holding tank)
ทำใหเกดผลกระทบตอทรพยากรธรรมชาต ในดานของผประกอบการ พบวา ผประกอบการ
โดยสวนใหญจะเปนชาวตางชาต และมแพคเกจ/โปรแกรมดำนำทมความคลายคลงกนใน
แตละผประกอบการ ทำใหมการแขงขนกนดานราคา เนองมาจากผประกอบการยงไมสามารถ
นำเสนอแพคเกจ/โปรแกรมดำนำทแตกตางจากผอนได
โอกาสของประเทศไทยประเทศไทยมศกยภาพในการสรางแหลงดำนำใหมๆ และควร
ผลกดนกจกรรมเสรมทเกยวของเพอเปนสวนชวยในการดงดด
และจงใจนกทองเทยวใหมาดำนำทประเทศไทย เนองจากนก
ทองเทยวโดยสวนใหญจะใหความสนใจกบกจกรรมอนๆดวย
เชน shopping spa/beauty เปนตน โอกาสทดอกประการหนง
คอ ประเทศไทยมแหลง/จดดำนำทสามารถเปดโอกาสใหนก
ทองเทยวดำนำไดทงป ตลอดจนมจดดำนำทเหมาะสมกบนก
ทองเทยวในทกระดบประสบการณ อกทงภาครฐและหนวยงาน
วชาการตางๆ ทเกยวของกมการทำวจยตรวจสอบความสมบรณ
และความเสอมโทรมของแหลง/จดดำนำอยางสมำเสมอ
29
TAT Tourism Journal 1/2555
30
TAT Tourism Journal
2/2555
อปสรรคของประเทศไทยความเสอมโทรมของทรพยากรธรรมชาตทางทะเล เนองมาจากการพฒนาพนทชายฝง
โดยไมมการควบคมและกำกบดแลอยางชดเจนและเขมงวด รวมถงนกทองเทยวดำนำ
มอใหมขาดจตสำนกในการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและขาดความสามารถในการลอยตว
ในนำทำใหเกดความเสยหายกบปะการง
จากผลการศกษา สามารถสรปไดวา ประเทศไทยมความหลาก หลายของจดดำนำ และมจำนวนของแหลงดำนำมาก ซงถอวา เปนจดเดนของประเทศ หากเปรยบเทยบกบประเทศคแขงในสายตาของนกทองเทยวกลมดำนำ (เชน อนโดนเซย ฟลปปนส มาเลเซย และออสเตรเลย เปนตน) ดงนน ประเทศไทยสามารถกำหนด ตำแหนงทางการตลาดของไทยดานการดำนำลก (Scuba Diving) ใหเปนประเทศทมความหลากหลายของจดดำนำ มอณหภม ของนำทเอออำนวยตอการดำนำ มความหลากหลายของ แพคเกจ/โปรแกรมในการดำนำ และมคาใชจายในการทองเทยวท คมคาเงน
จากความหลากหลายของจดดำนำทกลาวไปขางตน ตลอดจนความสวยงามของทรพยากร
ธรรมชาตทางทะเล ทำใหประเทศไทยไดรบการโหวตใหตดอนดบใน Top 15 ใน 5 หวขอ
จากนตยสาร Scuba Diving ของประเทศสหรฐอเมรกาในฉบบเดอน Jan/Feb 2009 โดย
ทางนตยสารใหผอานจากทวโลกทำการโหวต ซงหวขอทประเทศไทยตดอนดบมดงน
หวขอท 1 Top Dive Destination in Pacific and Indian Ocean
ประเทศไทยไดรบการโหวตใหเปนอนดบท 14
หวขอท 2 Top Marine Life in Pacific and Indian Ocean
ประเทศไทยไดรบการโหวตใหเปนอนดบท 15
หวขอท 3 Top Value Dive Destination in Pacific
And Indian Ocean
ประเทศไทยไดรบการโหวตเปนอนดบท 5
หวขอท 4 Top Macro Life in Pacific and Indian Ocean
ประเทศไทยไดรบการโหวตอนดบท 7
หวขอท 5 Top Snorkeling in Pacific and Indian Ocean
ประเทศไทยไดรบการโหวตใหเปนอนดบท 2
สำหรบในประเทศไทยเอง เวบไซต www.thaiscubadive.com กไดทำการจดอนดบจด
ดำนำทเปนทนยม 10 จด โดยมเกณฑคอ ตองเปนจดดำนำทนกดำนำลกใฝฝนทจะไป
ดำนำ โดยอนดบทไดมดงน
อนดบ 1 หมเกาะสมลน จ.พงงา
อนดบ 2 หมเกาะสรนทร จ.พงงา
อนดบ 3 หนมวง หนแดง หมเกาะลนตา จ.กระบ
31
TAT Tourism Journal 2/2555
อนดบ 4 เกาะหา หมเกาะลนตา จ.กระบ
อนดบ 5 หมเกาะพพ จ.กระบ
อนดบ 6 เกาะจาบง หมเกาะตะรเตา จ.สตล
อนดบ 7 หมเกาะราชา จ.ภเกต
อนดบ 8 หนหมสงนอกและหนหมสงใน จ.ภเกต
อนดบ 9 เกาะเตา-เกาะนางยวน จ.สราษฎรธาน
อนดบ 10 หมเกาะชาง จ.ตราด
นกทองเทยวกลมดำนำไมวาจะเปนในกลมคนไทยหรอชาวตางชาต จะรจกและมความสนใจ
ทจะไปดำนำในจดดำนำทคลายคลงกน และนกทองเทยวกลมดำนำชาวตางชาตโดยสวนใหญ
รจกและเคยไปแหลง/จดดำนำฝงอนดามนมากกวาฝงอาวไทย โดยในฝงอนดามน นกทอง
เทยวชาวตางชาตเคยไปดำนำทภเกตมากทสด รองลงมาไดแก เกาะพพและหมเกาะสมลน
ตามลำดบ และในฝงอาวไทย นกทองเทยวชาวตางชาตเคยไปดำนำทพทยามากทสด
รองลงมาไดแก เกาะสมยและเกาะชาง ตามลำดบ
นกทองเทยวกลมดำนำททำการสำรวจในครงน สวนใหญเปนนกทองเทยวทเคยมาดำนำท
ประเทศไทยแลว และเคยมาดำนำทประเทศไทยประมาณ 2-3 ครงในชวต อยางไรกตาม
เมอถามถงการมาดำนำในชวงระยะเวลา 3 ปทผานมา พบวา จำนวนในการมาดำนำท
ประเทศไทยจะลดลงไปอยในชวง 1- 2 ครง
โดยทวไป นกทองเทยวกลมดำนำจะใชเวลาอยในประเทศไทยประมาณ 8-10 วน แตจะใช
เวลาในการดำนำนอยกวาหรอเทากบ 5 วน ซงเวลาทเหลอจะใชในการพกรางกายและทำ
กจกรรมเสรมอนๆ กบคนทมาดวย
ประเภทหรอรปแบบของการดำนำทนกทองเทยวเลอกใชบรการเปนสวนใหญ คอ แบบ
Day trip โดยสวนมากจะดำนำประมาณ 2 จดตอวน และมคาใชจายของ Day trip
อยทนอยกวาหรอเทากบ 4,000 บาทตอวนเปนสวนใหญ ในขณะทคาใชจายของ
Live aboard จะอยทนอยกวาหรอเทากบ 20,000 บาทตอทรป (ชวงทอยบนเรอ)
เปนสวนใหญ
เมอกลาวถงแหลงขอมลทนกทองเทยวกลมดำนำใชในการคนหาขอมลเกยวกบการดำนำ
พบวา อนเทอรเนตเปนชองทางทถกใชมากทสด โดยสวนใหญจะคนหาขอมลผาน 2 ชองทาง
จากอนเทอรเนต ไดแก การคนหาขอมลจากเวบไซตโดยตรง และการใช search engine
ในการคนหา ซงขอมลทนกทองเทยวกลมดำนำสวนใหญตองการทราบเมอหาขอมลเกยวกบ
การทองเทยวดำนำสามารถแบงไดเปน 2 ประเภทหลก คอ
1 ประเดนทเกยวกบการดำนำโดยตรง เชน อณหภมอากาศ อณหภมนำ
กระแสนำ แหลงดำนำใหมๆ แหลงดำนำทมในประเทศ เปนตน และ
2 ประเดนทเกยวกบการดำนำทางออม เชน อตราแลกเปลยน สถานการณ
ทางการเมอง เปนตน
32
TAT Tourism Journal
2/2555
ในการศกษาครงน ยงพบวา 5 ปจจยแรกทนกทองเทยวกลมดำนำใหความสำคญทสดตอ
การเลอกประเทศในการดำนำมดงน
1. ความสวยงามของภมทศนใตทะเล
2. ความเปนมออาชพของ Dive master
3. ทศนวสยใตทะเล
4. ความสวยงามของสงมชวตใตทะเล
5. อณหภมของนำทะเล
โดยในสายตาของนกทองเทยวกลมดำนำ ประเทศไทยมจดเดน 5 ประเดนหลกดงน
1. อณหภมของนำทะเล
2. ความสวยงามของภมทศนใตทะเล
3. ความสวยงามของแนวปะการงและปะการงใตทะเล
4. ความปลอดภยในการดำนำ
5. ความสะอาดใตทะเล
และมจดดอยใน 5 ประเดนหลกดงน
1. จำนวนนกดำนำทมากเกนไปทจดดำนำ
2. ระยะเวลาในการนงเรอไปทจดดำนำ
3. การวางแผนในการลงและขนจากการดำนำ
4. สงมชวตใตทะเลทหาดยาก
5. การบรการของเรอดำนำ
อยางไรกตาม เมอสอบถามถงระดบความพงพอใจ พบวา ประเดนทไดรบระดบความ
พงพอใจมากทสด 5 อนดบแรก ไดแก
1. ความสวยงามของภมทศนใตทะเล
2. อณหภมของนำทะเล
3. ความปลอดภยในการดำนำ
4. ความสวยงามของสงมชวตใตทะเล
5. ความหลากหลายของแนวปะการงและปะการงใตทะเล
โดยปญหาทนกทองเทยวกลมดำนำสวนใหญพบเจอระหวางการทองเทยวดำนำในประเทศ
ไทย คอ เรองของมาตรฐานของอปกรณและเรอทใชในการโดยสาร อยางไรกตาม ประเดน
ปญหาดงกลาวไมไดสงผลกระทบตอการกลบมาดำนำในประเทศไทยอกในอนาคตมาก
เทาใดนก เนองจากนกทองเทยวกลมดำนำสวนใหญตอบวาจะกลบมาดำนำทประเทศไทย
อกในอนาคต โดยวางแผนไววาจะกลบมาดำนำทประเทศไทยอกภายใน 1 – 2 ปขางหนา
33
TAT Tourism Journal 2/2555
ขอเสนอแนะเชงนโยบายจากผลการศกษา1 นโยบายทเกยวของกบการสรางจตสำนกในการอนรกษ ทรพยากรธรรมชาตใตทะเลณ ปจจบน ปญหาเรองความเสอมโทรมของทรพยากรธรรมชาตใตทะเลเปนปญหาทสำคญ
เนองมาจากหลายสาเหต เชน การพฒนาทดนตามแนวชายฝงทะเล การลกลอบทำประมง
การขาดจตสำนกในการจอดเรอของผประกอบการ เปนตน ปญหาดงกลาวสงผลกระทบ
ตอศกยภาพทางการแขงขนของประเทศไทยในเรองของการทองเทยวดำนำลกเมอนำมา
เปรยบเทยบกบประเทศคแขง เชน อนโดนเซย หรอมาเลเซย เปนตน ดงนน การสรางจต
สำนกในการอนรกษจงมความสำคญตอการดำรงอยของทรพยากรธรรมชาตใตทะเล
ซงสามารถทำไดโดย
จดทำแผนการรณรงครวมกบชาวบานในชมชนตางๆ ไมวาจะเปนการใหความร
ความเขาใจเกยวกบการใชชวตเชงอนรกษบนชายฝง เพอลดการทำลายทรพยากรธรรมชาต
ใตทะเลและกอใหเกดประโยชนกบทรพยากรธรรมชาตใตทะเล ตลอดจนการรณรงคใหชวย
สอดสองดแลและเปนหเปนตาใหกบภาครฐ
จดตงศนยมคคเทศกทองถน เพอสนบสนนใหมคคเทศกทองถนเปนผใหความรแก
นกทองเทยว อกทงยงสามารถเปนหเปนตาใหกบชมชนไดอกทางหนง
ในสวนของผประกอบการดานการทองเทยวดำนำ องคกรของภาครฐอาจจะตอง
ใหความชวยเหลอหรอใหเงนสนบสนนหากสามารถประกอบธรกจในเชงอนรกษทรพยากร
ธรรมชาตใตทะเลได แตตองมหลกฐานหรอเปนการดำเนนการทสามารถตรวจสอบไดวา
มการประยกตใชแผนการทองเทยวเชงอนรกษจรง
สรางจตสำนกใหกบผประกอบการทพฒนาทดนตามแนวชายฝงทะเล โดยทำให
ตระหนกถงผลกระทบทเกดขนจากความมกงายหรอการไมปฏบตตามกฎระเบยบทกำหนด
ไว เนองจากการกอสรางหรอการพฒนาทดนตามแนวชายฝงทะเลนน หากไมมมาตรการหรอ
ไมปฏบตตามกฎระเบยบทวางไวในเรองของการจดเกบของเสยหรอการควบคมการถายเท
ของเสย กจะสรางความเสยหายใหกบทรพยากรธรรมชาตทางทะเลในเรองของตะกอนสะสม
ในทะเลหรอการปนเปอนของของเสย (เชน เศษหน เศษไม ตะกอนของปน เปนตน) ในทะเล
ซงจะสรางความเสยหายใหกบสงมชวตใตทะเลทใกลกบแนวชายฝงได
สรางจตสำนกใหกบกลมผประกอบการเรอประมง โดยปลกฝงไมใหเขาไปลกลอบ
จบปลาในเขตอทยาน อยางไรกตามการรณรงคในสวนนอาจเปนไปไดยาก เพราะการ
ลกลอบจบปลาในเขตอทยานคอรายไดของเรอประมงเชนเดยวกน ซงผลกระทบหลกท
เกดขน คอ การจอดเรอโดยไมไดผกกบทนจอดเรอแตเปนการทงสมอลงในทะเลแทน ทำให
เกดความเสยหายกบปะการรงและแนวปะการงใตทะเล และจำนวนของสตวนำทลดลงดวย
สรางจตสำนกใหกบกลมผประกอบการเรอประมงในเรองของการไมจบปลา
ในฤดวางไข ลดจำนวนในการจบลง หรอทำการคดเลอกปลาในการจบโดยอาจจะปลอยปลา
ตวทกำลงจะวางไขกลบสทะเล
ทำการประสานงานระหวางหนวยงานทเกยวของ เชน กรมประมง กรมเจาทา
กรมอทยาน สำนกงานการทองเทยวจงหวด เครอขายชมชน เปนตน ในเรองของการจดตง
เครอขายความรวมมอระหวางชมชนกบหนวยงานภาครฐ การจดตงกรรมการดแลทนผกเรอ
และการจดประชม สมมนา ระหวางองคกรเอกชนเพอสรางความรวมมอในการจดการ
ทรพยากร
จดตงเครอขายอาสาสมครพทกษปะการง เพอแจงขาวสารการกระทำผดในแนว
ปะการงใหกบเจาหนาทของภาครฐ
34
TAT Tourism Journal
2/2555
2 นโยบายทเกยวของกบการฟนฟทรพยากรธรรมชาต ใตทะเลผเชยวชาญหลายทานมความพรอมและมความสามารถ ตลอดจนเสนอการใหความรวมมอ
ในการฟนฟทรพยากรธรรมชาตใตทะเลเนองจากมความชำนาญในพนทและรวาแหลง/จด
ดำนำใดทประสบปญหามากกวาแหลง/จดดำนำอน อยางไรกตาม ความเชยวชาญดงกลาว
จะจำกดอยตามพนททผเชยวชาญมความชำนาญหรอมประสบการณในอดต ดงนน หากภาค
รฐมงบประมาณในการฟนฟทรพยากรธรรมชาตใตทะเลกสมควรทจะเรมตนจากกลมผเชยว
ชาญเหลานกอนเนองจากมความพรอมอยแลว
การฟนฟทรพยากรธรรมชาตใตทะเลนนสามารถทำไดหลายวธ ไมวาจะเปน
การสรางแนวปะการงเทยมในแหลง/จดดำนำทมความเสอมโทรม
การพลกปะการงทลมควำและการซอมแซมปะการงทแตกหกใตทะเล
การขจดทรายและตะกอนททบถมบนปะการงหรอพชใตทะเลอนๆ
การสรางฟารมทะเลใหกบผประกอบการทจบสตวนำ เพอลดความเสยหายและ
ลดการจบสตวนำในทะเลจรง
การจำกดจำนวนนกทองเทยวในแตละแหลง/จดดำนำ
การสรางแหลงดำนำใหม เพอใหแหลงดำนำทมอยเดมไดรบการรบกวนนอยลง
การจดพนทในการดำนำ โดยจดเปนจดดำนำทเหมาะสมกบนกดำนำมอใหมและ
จดดำนำทเหมาะกบนกดำนำทมประสบการณ
การใหเงนทนในการทำวจยในเรองของการสอดสองดแล ตดตาม และรายงานผล
ความเสอมโทรมของทรพยากรธรรมชาตใตทะเลในแตละแหลง/จดดำนำ
จดตงโครงการทเกยวของกบการอบรมนกดำนำอาสาสมคร เพอชวยในการพทกษ
ทรพยากรทางทะเลและชายฝง
จดตงโครงการทเกยวของกบการเกบขยะใตทะเลเเละตดอวนทตดอยกบปะการงใต
ทะเล หรอสนบสนนชมชนทองถนและหนวยงานทเกยวของดานการทองเทยวเพอ
เกบขยะในแนวปะการง
สำหรบการฟนฟทรพยากรธรรมชาตใตทะเลโดยการสรางแนวปะการงเทยมนน ในปจจบน
จะไดรบความสนใจมากขนจากองคกรของรฐและเอกชนเนองจากเปนวธทงายในการทำ
และดจะมประโยชนตอเงนทลงทนไป ยกตวอยางเชน ทพเรอภาคท 1 กองทพเรอสตหบ
ไดมการเปดโครงการทเกยวเนองกบการทดลองศกษาวจยเพออนรกษและพฒนาสภาพ
แวดลอมในทะเล โดยไดรบความรวมมอจากหนวยสงครามพเศษทางเรอและนกวชาการ
จากมหาวทยาลยตางๆ เชน จฬาลงกรณมหาวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร
มหาวทยาลยบรพา เปนตน เพอเปดรบการสรางแนวปะการงเทยมขนในบรเวณเกาะขาม
สตหบ จงหวดชลบร
3 นโยบายทเกยวของกบการสรางประตมากรรมใตนำ เพอสงเสรมแหลง/จดดำนำใหมๆประตมากรรมใตนำจะชวยสงเสรมการทองเทยวดำนำไดมากขน เนองจากปรมาณนก
ทองเทยวเพมขนทกปแตแหลงดำนำยงมอยปรมาณเทาเดม ประกอบกบขณะนสภาพ
ทรพยากรธรรมชาตทางทะเลยงไมฟนตวเทาทควร จงทำใหตองมการพฒนาแหลงดำนำ
แหงใหมเพอทจะลดปรมาณการใชพนทเดมลง
35
TAT Tourism Journal 2/2555
โดยการสรางประตมากรรมใตนำจะเปนการดงนกทองเทยวดำนำทอาจจะยงไมเกงนก มา
ทองเทยวดประตมากรรมแทนการไปดำนำดปะการงและสงมชวตใตทะเลอนๆ (ซงขณะน
ควรไดรบการพกผอนเพอฟนฟ) เพอเปนการลดจำนวนคนเขาไปรบกวนปะการงของจรง
โดยภาครฐสามารถเลอกพนทรายสกแหงในแหลงดำนำอนเปนทนยม จะเปนจดทมแตทราย
หรอมกอนหน แตไมใชแนวปะการงหรอแหลงดำนำทผคนนยม ซงหากเรานำประตมากรรม
ลงไปวางไว กระตนความสนใจและสงเสรมการทองเทยวกสามารถกระตนความสนใจใหกบ
นกทองเทยวได โดยเฉพาะการดำนำแบบ Check Dive (หมายถง การดำนำครงแรก
ในทรป)
ในความเปนจรง นโยบายในสวนนมเปาหมายหลกมใชเพอสงเสรมการทองเทยวแตเพอดง
นกดำนำออกจากแนวปะการงจรง ซงอาจทำใหจำนวนนกดำนำในแนวปะการงลดลง และสง
มชวตใตทะเลมโอกาสฟนตวมากขน ซงแนนอนวา อาจมผลพลอยไดโดยการเกดแหลง
ทองเทยวแหงใหมทนกดำนำใหความสนใจ เปนหนงในตวชโรงสำหรบอตสาหกรรมดำนำใน
รปแบบใหม และอาจเกดประโยชนตอคนในพนทอกดวย
ดงนนสามารถสรปไดวา นโยบายทเกยวของกบการสราง ประตมากรรมใตนำเพอสงเสรมแหลง/จดดำนำใหมๆอาจสง ผลลพธทดทงในเชงคณภาพและปรมาณ กลาวคอ ผลในเชงคณภาพจะชวยลดความเสยหายของปะการงและแหลงดำนำ เพมพนท
และรปแบบการเรยนรศลปะ วฒนธรรม ประวตศาสตร และสงแวดลอม ‘นอกหองเรยน’
ใหเยาวชนทองถน และผมาเยอน และเปนการประชาสมพนธทางออม เพอภาพลกษณการ
ทองเทยวเชงศลปะ วฒนธรรม และประวตศาสตร ในแนวทางอนรกษสงแวดลอม
ผลในเชงปรมาณจะชวยเพมจำนวนนกทองเทยวเชงคณภาพทประสงคจะเดน
ทางมาชมงานศลปะ และประวตศาสตรในวธนำเสนอทมความโดดเดน มประโยชนตอการ
อนบาลสตวทะเล เพอเศรษฐกจชมชน และเปนการประหยดงบประชาสมพนธดานการ
ทองเทยวเชงอนรกษ เพราะจะไดรบความสนใจจากสอมวลชนทวโลก มการประชาสมพนธ
ทางออมจากความประทบใจของนกทองเทยว ทงนยงสามารถเพมกจกรรมทองเทยวเชง
ศลปะ วฒนธรรมไดอยางตอเนอง
36
TAT Tourism Journal
2/2555
ขอเสนอแนะสำหรบผประกอบการจากผลการศกษา ผประกอบการธรกจดำนำทมาขนทะเบยนและมใบอนญาตจะตองแจงใหภาครฐ
ทตนเองอยภายใตการควบคมดแลทราบวาประกอบการทจดใดบาง นำนกทองเทยวลงไป
ดำนำกคน ทจดไหน ไปกวน และรายไดทเกดขนดวย เพอเปนผลประโยชนใหกบภาครฐใน
เชงสถตและการรวบรวมขอมลทเกยวของกบการทองเทยวดานน ตลอดจนจะสงผลดใหกบ
การจดเกบภาษอกดวย
ทำการปรบปรงมาตรฐานของเรอและอปกรณทมไวบรการนกทองเทยว เนองจาก
ผลการศกษาแสดงใหเหนวา นกทองเทยวกลมดำนำมความคดเหนวาปจจยทเกยวของ
กบผประกอบการธรกจดำนำเปนจดดอยของประเทศไทย โดยมประเดนทตองปรบปรง คอ
1 การวางแผนในการขนหรอลงเรอใหกบนกดำนำมความสำคญ โดยจะตองดทง
ทงกระแสนำ (คลน) และกระแสลม เพอเปนการสรางความปลอดภยใหกบนกดำนำ
2 การบรการถอเปนปจจยสำคญ ดงนนพนกงานทอยบนเรอจะตองมความพรอมใน
การบรการและตองมความสามารถในการแกไขปญหาเฉพาะหนาในเวลาทเกดอบตเหตได
3 การรกษาคณภาพของอปกรณทมไวใหบรการกบนกทองเทยวเปนอกปจจยทม
ความสำคญ เนองจากการดำนำเปนการทองเทยวทมความเสยง ดงนนอปกรณทดและม
คณภาพจะชวยลดปญหาหรออบตเหตทไมคาดคดได
4 การอธบายถงสภาพใตนำกอนการลงดำนำในจดตางๆ ถอวามความสำคญเชนกน
เนองจากนกทองเทยวไมมความคนเคยเทากบ dive master ดงนนควรใหคำอธบายทชดเจน
ถงพนททสามารถดำนำไดหรอไมสามารถดำนำได เนองจากกระแสนำใตทะเลมความผน
ผวนและมความแรงทแตกตางกน ซงหากนกทองเทยวไมมความรและความเขาใจในจดน
อาจกอใหเกดอนตรายได (อาจถกกระแสนำพดออกไปจนไมสามารถวายกลบมาขนเรอได)
ทายสดน เราสามารถกลาวไดวา ประเทศไทยมศกยภาพทดในการสงเสรมการทองเทยวกลม
ดำนำ แตตองมการเตรยมความพรอมใหมากกวาน ไมวาจะเปนในเรองของการสรางจต
สำนกใหกบผประกอบการและนกทองเทยวในเรองของการอนรกษทรพยากร รวมถงการ
บงคบใชและออกกฎหมายเพอควบคมดแลทรพยากรธรรมชาตทางทะเลทมอย
37
TAT Tourism Journal 2/2555
กลมเปาหมายทมโอกาสทางการตลาด ในแตละประเทศ จากผลการศกษา พบวา นกทองเทยวกลมดำนำทนาจะเปนกลมเปาหมาย คอ กลม
ทมใบอนญาตอยในระดบ open water หรอ advanced open water
ซงผลการสำรวจแสดงใหเหนวา นกทองเทยวกลมดำนำกลมนมจำนวนมากทสด
เรองความสามารถของนกทองเทยวกลมดำนำในระดบ open water นนตองระวง
ในเรองของประสบการณในการดำนำ เพราะถอวาเปนประเดนทมอทธพลตอ
ทรพยากรธรรมชาตใตทะเลอยางมาก เนองจากนกทองเทยวกลมดำนำกลมนยง
ไมคอยมทกษะในการทรงตวและอาจยงขาดจตสำนกในการอนรกษทรพยากรอย
หากมองในหวขอของชวงอาย นกทองเทยวกลมดำนำทเปนกลมเปาหมาย
จะอยในชวงอายระหวาง 25-40 ปเปนหลก ไมวาจะมาจากประเทศใดกตาม
กลยทธ/วธการทางการตลาดทมประสทธภาพ ในการดงดดนกทองเทยวกลมตลาดเปาหมาย จากผลการศกษา พบวา นกทองเทยวกลมดำนำมกจะหาขอมลจากอนเทอรเนต
เปนสวนใหญ ดงนน ททท. ควรทจะสรางเวบไซตทเกยวกบการดำนำในประเทศไทยขนมา
อยางเปนทางการและประชาสมพนธผานทางสำนกงานสาขาในแตละประเทศทตงอยเพอให
นกทองเทยวกลมดำนำเปาหมายสามารถเขาไปหาขอมลทตนเองตองการไดโดยตรง
เนอหาทควรจะนำเสนอในเวบไซตตองประกอบดวย
แหลง/จดดำนำทมชอเสยงและทมอยในปจจบน
จดขายของแตละแหลง/จดดำนำ วามปะการงหรอสตวใตนำหาดยากชนดใดบาง
ความยาก-งายของแตละแหลง/จดดำนำ โดยอาจจะใชระดบใบอนญาตของ PADI
ในการเปรยบเทยบเปนเกณฑ
อณหภมและชวงเวลาทเหมาะสมในการมาดำนำในแตละแหลง/จดดำนำใน
ประเทศไทย
รายชอของผประกอบการทงฝงอนดามนและฝงอาวไทย พรอมเบอรโทรศพท
โทรสาร หรอ e-mail ทสามารถใชในการตดตอไดจรง
การจด event หรอ roadshow อาจจะไมมความจำเปน เนองจากนกทองเทยว
กลมดำนำจะหาขอมลจากอนเทอรเนตเปนหลกอยแลว แตอาจจะมการทำสอ
ประชาสมพนธหรอใบปลว/แผนพบเพอนำไปวางไวทสนามบนของประเทศคแขง
เพอเพมโอกาสในการทำตลาดมากขน
38
TAT Tourism Journal
2/2555
การกำหนดตำแหนงทางการตลาดสำหรบประเทศไทย
ตำแหนงทางการตลาดของประเทศไทยควรจะผนวกในเรองของความตนเตน
ความทาทายและความสวยงามทเกดขนจากแหลง/จดดำนำใหมทสรางขน อยางไรกตาม
สำหรบแหลง/จดดำนำเดมกไมควรละเลย ททท.ควรจะทำการโปรโมทควบคกนไป
ฝงอนดามนอาจจะกำหนดใหเปนแหลงดำนำทมความตนเตนทาทายสวยงาม
ทงจากทรพยากรธรรมชาตใตทะเลและจดดำนำทมนษยสรางขน
ฝงอาวไทย (โดยเฉพาะเกาะเตา) อาจจะกำหนดใหเปนแหลงเรยนดำนำสำหรบ
นกดำนำมอใหม หรอเปนแหลงผลตนกดำนำทมคณภาพในอนดบตนๆ ของโลก
38
TAT Tourism Journal
1/2555
39
TAT Tourism Journal 2/2555
แนวทางและชองทางการสงเสรมการตลาดรวมกบผประกอบการสนคาและบรการดำนำ
ณ ปจจบน ผประกอบการธรกจดำนำโดยสวนใหญจะใช word of mouth เปนหลก
ในการโฆษณา ควบคไปกบการใช agency และเวบไซตในการสงเสรมหรอประชาสมพนธตางๆ
ซงถอวายงไมไดผลดเทาทควร ดงนน ดงทไดกลาวไวแลวในขางตน ททท. ควรเปนแกนหลก
ในการประชาสมพนธโดยการสรางเวบไซตทเกยวกบการดำนำโดยตรงและรวบรวมรายชอ
ผประกอบการไวบนเวบไซตเพอเพมโอกาสในการทำธรกจใหกบผประกอบการ
สำหรบในชองทางทผประกอบการสามารถทำหรอเขารวมกบ ททท. ได มดงน
- เขารวมงานสงเสรมการขาย Dive Expo ในแตละป
- เผยแพรขอมลของบรษทตนเองผานบรษทนำเทยว โรงแรม
หรอสมาคมนกดำนำตางๆ
- เขารวมกบ ททท. ในการสราง/ใหขอมลทเกยวของในการสรางเวบไซต
ทเกยวกบการดำนำ
40
TAT Tourism Journal
2/2555
FLAWSOME คอ เทรนดของผบรโภคทตองการความโปรงใส ความชดเจน ความเปดเผย และ
ตองการใหแบรนดมลกษณะความเปน “มนษย” เชน ความออนนอม ยดหยน ใจกวาง
มความเปนผใหญ และมอารมณขน
ผบรโภคเขาใจความเปนจรง โดยตามธรรมชาตของมนษยแลวไมมใครสมบรณแบบ แบรนดท
แสดงขอบกพรองออกมาอยางเปดเผยจงเปนทยอมรบได อกทงยงเปนทตระหนกวาผลกำไร
กบบคลกลกษณะทแบรนดนน ๆ แสดงออกมาจะเปนไปในทศทางเดยวกน เชน แบรนดท
ประสบความสำเรจจะมบคลกลกษณะของความสมเหตสมผล
ทงน ความสมบรณแบบถอเปนภาพลวงตา โดยรอยละ 60 ของผบรโภคเชอถอบทวจารณท
กลาวถงทงขอดและขอเสย และรอยละ 30 ของผบรโภคจะสงสยวาบทวจารณคงถกเซนเซอร
หรอโกหก หากไมมความคดเหนทางดานลบเลย ทงน การทแบรนดรบมอกบความเหนของ
ลกคาไดด ขอบกพรอง (Flaw) นนจะกลายเปนขอบกพรองทยอมรบได (Flawsome) การ
ตอบรบเสยงสะทอนจากลกคาจะทำใหไดรบปฏกรยาตอบกลบทดขน และในทางกลบกน
หากไมยอมแกไขอะไรเลย แบรนดจะเปนฝายจะเสยชอเสยง โดยผบรโภครอยละ 67 ทอาน
บทวจารณเชงลบจะเปลยนความคด
เรองและภาพ www.trendwatching.comเรยบเรยง ณฏฐรา อำพลพรรณ และฐานช ลมตระกล*
Flawsome:การตลาดแนวใหมใชจดดอยเปนโอกาส
*นางสาวฐานช ลมตระกล
เปนนกศกษาคณะศลปศาสตร
มหาวทยาลยธรรมศาสตร ชนปท 3
Market Trend
41
TAT Tourism Journal 2/2555
อทธพลของสอทางวฒนธรรมออนไลน เชน Wikileaks แสดงใหเหนวาขอมลทกอยางนน
สามารถเขาถงได ดงนน การปกปดขอบกพรองจงไมมประสทธภาพอกตอไป นอกจากน
ผคนสมยนชอบแชรชวตสวนตว แบรนดจงตองทำตามบางโดยใชชองทางออนไลนสอสารกบ
ลกคา เชน การนำเสนอขอมลการทดสอบผลตภณฑทยงไมสมบรณ ตลอดจนฟงเสยงมหาชน
ทงเสยงสะทอนเชงวจารณและคำแนะนำ
โรงแรม Four Seasons ซงเปนเครอขายโรงแรมหรไดเพมขอความ reviews
ของลกคาโดยเชอมตอกบเวบไซตชอดงอยาง TripAdvisor Facebook และ
Twitter ทงนขอความดงกลาวไปปรากฏในเวบไซตหลกของ Four Seasons
ตงแตเดอนมกราคม 2012
เครองสำอางยหอ Smashbox เพมเนอหา เชน จำนวนการ “like”
และ “comment” จาก Facebook ไวขางๆ รปของสนคา
เพอทลกคาจะไดเหนขอมลดงกลาวทมาจากกลมเพอน
ของตนเอง
โรงละครในคอนเนตทคตชอ Connecticut’s Norma Terris
Theater ไดจดพนทเฉพาะสำหรบผเขาชมละครทมความ
ตองการใชสอสงคมออนไลนในขณะชม โดยทนงดงกลาวถก
จดไวในแถวหลงสดเพอปองกนการรบกวนผชมทานอนๆ
Chevrolet ไดเปดตวซรสทางโทรทศนในเดอนกนยายน
2010 ในชอ “Car Hunters” โดยใหลกคาทตองการ
รถยนตคนใหมทดลองขบรถยหอของตน และรถยหออนๆ
เชน Honda และ Toyota จากนนกใหแสดงความ
ความคดเหน ทงน การเกบรวบรวมและประมวลผลดงกลาวทำโดย GfK ซงเปนบรษท
วจยชนนำ และพบวายหอ Chevrolet ไดคะแนนสงสดมากกวาครงหนงของจำนวน
ผรวมรายการทงหมด
42
TAT Tourism Journal
2/2555
BZ WBK ซงเปนหนงในธนาคารหลกของโปแลนดไดเปดตวโครงการ “Bank
Pomystow” หรอ Bank of Ideas โดยใหลกคาธนาคารสามารถแสดงความเหน
ทเกยวกบการปรบปรงบรการผานสอสาธารณะ จากนนความเหนดงกลาวถกนำม
าลงคะแนนเสยงโดยลกคาธนาคารรายอนๆ ในปจจบน BZ WBK ไดปรบปรงการ
บรการทมาจากความคดเหนขางตนถงกวา 300 รายการ
Miracle Whip ไดเปดตวโครงการใหมในเดอนกมภาพนธ 2011 ทผานมาในชอ “We’re
not for everyone. Are you Miracle whip? โครงการดงกลาวถกนำเสนอผาน
Youtube โดยใหเหลาคนดงแสดงความคดเหนเกยวกบผลตภณฑ ทง “รก” และ
“เกลยด” นอกจากน ผชมวดโอดงกลาวกสามารถเลอกลงคะแนนไดทง “รก” และ
“เกลยด” เชนกน เมอผานไป 1 ปพบวามผบรโภคทเลอก “รก” ผลตภณฑดงกลาว 60,000
รายในขณะทมผท “เกลยด” เพยงแค 4,000 ราย
Ritte Racing ซงเปนผผลตจกรยานในแคลเฟอรเนย พบวาลกคามกนยมจกรยานและ
ชนสวนทผลตในฝรงเศส อเมรกาและอตาล เนองจากเชอวามคณภาพทดกวา Ritte Racing
จงเขยนบทความในบลอกเพออธบายถงขอดของจกรยานทผลตในประเทศจนโดยเฉพาะใน
ประเดนเกยวกบตนทน
ในประเทศบราซล ลกคาไดเขาไปโพสตขอความเชงลบใน Facbook ของ
Frito-Lay’s Ruffles Chips เกยวกบสดสวนของมนฝรงและอากาศทอย
ในซองบรรจ ทาง Ruffles จงไดผลตวดโอกราฟฟกเพออธบายเสนทางการ
เดนทางของมนฝรงทอดกรอบจากโรงงานมายงรานคา และอธบายวา
อากาศในซองบรรจทำหนาทคลายถงลมนรภย และชวยปกปองแผน
มนฝรงจากการแตกหกเสยหาย
ในเดอนธนวาคม 2011 วดโอของพนกงานสงของของ FedEx ทโยนกลองบรรจจอมอนเตอร
ขามรวของลกคาใน YouTube ไดรบความนยมอยางรวดเรวภายใน 48 ชวโมงโดยมยอด
ผเขาชมถงกวา 3 ลานครง แทนทจะปฏเสธ ทาง FedEx กลบออกมาขอโทษและอธบายวา
เหตการณในวดโอถกนำมาใชภายในบรษทเพอแสดงใหพนกงานเหนวาเปนสงทไมควรทำ
เมอตอนทสายการบน Virgin America ปรบปรงระบบการสำรองทนงในเดอนพฤศจกายน
2011 ทผานมา ผโดยสารทประสบปญหาจากการปรบปรงระบบดงกลาวไดพากนโพสต
ขอความเชงลบทระบถงปญหาผานทาง Twitter และ Facebook ของสายการบน
ทงน Virgin America ไมไดลบขอความดงกลาว รวมทงไมไดกลาวคำขอโทษแบบ
เหมารวม หากแตตอบกลบทกขอความถงปญหาทแตกตางกนทผโดยสารแตละคนไดรบ
โดยมการสงออกขอความถงกวา 12,000 ขอความในชวงไมกสปดาหภายหลงจากทมการ
ปรบปรงระบบสำรองทนง
43
TAT Tourism Journal 2/2555
เรยบเรยง โศรยา หอมชน
สรปการประชมเชงวชาการนานาชาตเรองอนาคตการทองเทยว
(Tourism Futures Conference) (ตอน 2)
What about these?
เรยบเรยง โศรยา หอมชน
43
TAT Tourism Journal 2/2555
โรงแรมแหงอนาคต (Hotel of the Future) โดย Mr. Ari Bjorkqvist (Haaga – Helia University of Applied Sciences)
โรงแรม
ไมไดมความหมายเพยงสถานทพกแรมของนกทองเทยว
หรอผเดนทางทตงอย ณ แหงใดแหงหนงเทานน แตยงมรปแบบใหมๆ
เกดขนดวยเชน โรงแรมบนเรอสำราญ ยานอวกาศ บอลลนทลองลอย
ไปบนฟา ขบวนรถไฟทมหองพกแรมเมอเดนทางไกล รสอรทกลางทะเล
โรงแรมมรปแบบใหมๆ เพมขนมากมายเปลยนแปลงไปตามการพฒนา
ของเทคโนโลยและตามความตองการของลกคาเชน HIP Hotel , Travelodge
container hotelซงใชตคอนเทนเนอรมาทำเปนหองพก
การเปลยนแปลงพฤตกรรมและความตองการของลกคา ลกคาทใชตวเองเปนศนยกลางและตองการความรวดเรว
ความภกดของลกคาลดลง
ตองการความบนเทงในเวลาทจำกด
มความตองการสง (Demanding)
มประสบการณ (Experienced)
ไมอดทน (เวลาเปนสงสำคญ)
44
TAT Tourism Journal
2/2555
Travelodge container hotel
ไมอาจคาดเดาได (Unpredictable)
เปนปจเจกบคคลในฝงชน (Individual in a herd of humans)
มมาตรฐานชวตสงและมเครองมออำนวยความสะดวกในบาน
มฐานะทด
มความตงใจและสามารถทจะใชเงนเพอตวเอง
มความตงใจทจะปรนเปรอตนเองและผอน
มความตงใจทจะไดรบประสบการณใหมๆ ทงายและรวดเรว
มความใครรเรองเทคโนโลยหรอชอบธรรมชาต หรออาจ เปนทงสองอยาง
การใหบรการของโรงแรมจงตองเปลยนแปลงไปจากสงทเหมอนกน (uniformity)
ไปสการออกแบบทเฉพาะตวและมความแตกตาง
ธรกจบรการขายอะไร สงทธรกจบรการ เชน โรงแรมและภตตาคารขายคอความพงพอใจในการใชบรการ
แตละครง (One Time Satisfaction)
สงทลกคาตองการมลำดบชนตามทฤษฎของมาสโลว ลกคาตองการซอความสข การตอบสนองความตองการสวนบคคล ความงาย
ความเรว ความผอนคลาย ความเอาใจใส การคบคาสมาคม (กบเพอนตางเพศ)
สงทเปนผลสำเรจ (WOW)
จากความสขครงหนงทไดรบจะกลายเปนความสมพนธทยนยาวได ทงนขนอยกบ
องคประกอบตางๆ ไดแก การรบรและความคาดหวงทลกคามกอนใชบรการ ความทรงจำ
จากการเขาพกแรมเมอความตองการสวนบคคลไดรบการตอบสนองและการเชญชวน
ใหกลบมาใชบรการ รวมทงการรกษาความสมพนธกบลกคา การบรการในอนาคต
และลกคาในอนาคต
วธการสรางอนาคต โดยวธใชหลกฐานทผานมาเปนพนฐาน เชน ขอเทจจรง ขอมล โมเดลทางวทยาศาสตร
การทบทวนวรรณกรรม ตวชวดตางๆ
วธการทใชความคดสรางสรรคเปนฐาน เชน จนตนาการ นวนยายวทยาศาสตร
Simulation games
วธการของผเชยวชาญ , Panels , Scenarios
วธการแบงปนความร การประชม การทดลองเชงความคด การสำรวจ
45
TAT Tourism Journal 2/2555
1 นวตกรรม
แรงบนดาลใจ
วสยทศน
ความคดสรางสรรค 2 ใชการวเคราะห
มแบบจำลอง
ใชทฤษฎการใหเหตผล
การใชปญญาเปนฐาน
ใชขอมลและศาสนาเปนฐาน
การพฒนาแนวคดทำได 2 ดาน
ในอนาคตสงทจำเปนคอความคดสรางสรรคในการสรางโรงแรมโดยยกกรณศกษา
โครงการ Hotel of Tomorrow ของประเทศฟนแลนด ซงมการกำหนด 10 Trends 10
Visions ไวดงน
1. Experience Economy เนนการขายประสบการณทนาประทบใจเชน
หองพกในโรงแรมกลางเมองแตมววเปนทะเลหรอปาเขา
2. Nanotechnology ถกนำมาใชเพอลดคาใชจายในการทำความสะอาด
3. Generation P คนรนใหมจะมความตองการเฉพาะตวเพมขนและในป 2015 โรงแรม
ไมจำเปนตองใหแขกลงทะเบยนเขาพก (check-in) โรงแรมกรขอมลของลกคา
4. Robotics ในป 2020 จะมการนำหนยนตมาชวยทำงาน routine ในโรงแรม
5. Creative Commerce การเสนอขายอยางสรางสรรค เชนการใหทดลองสนคา
6. Biotechnology เทคโนโลยชวภาพ จะถกนำมาใชในธรกจโรงแรมเพมขน
7. Solar Power ในป 2020 พลงงานจากแสงอาทตยจะเปนสงทนำมาใชจรง
ในชวตประจำวน
8. Total Connectivity ในอนาคตอปกรณคอมพวเตอรสวนใหญจะถกซอนไวในทกท
โดยเราอาจมองไมเหน แตมนเชอมตอทกอยางไวตลอดเวลา และมชองทางในการ
เรยกดขอมลในทกท (เชนระหวางทเราเดนทางไปทำธรกจกยงสามารถทานอาหาร
พรอมกบครอบครวไดโดยเหนหนากน)
9. Effortless Interfaces ในป 2020 การสงงานอปกรณคอมพวเตอรอาจใช
เพยงเสยงสงการ มผชวยเสมอน (virtual assistant) ทชวยกและจดหาขอมลให
รวมทงจะม digital paper ในป 2020
10. Private Space Travel ในอนาคตการเดนทางทองเทยวในอวกาศจะเปน
การเดนทางสวนตว
46
TAT Tourism Journal
2/2555
ผลตภณฑใหมทเกยวของกบการเดนทางและการทองเทยวในอนาคต
Powerpack หรอกระเปาเดนทางทสามารถสะสมพลงงานไฟฟาไดขณะทถกลาก
และใชเปนทชารจโทรศพทมอถอได
Living wall หรอผนงทดเปนธรรมชาต
H.O.T Bed หรอ เตยงในหองพกโรงแรมทสามารถดดแปลงใหใชประโยชน
ไดหลายอยาง เชน โตะทำงาน โตะเขยนแบบ
หรอยกเกบไดเพอใหเกดพนทวาง
Zoomroom หรอหองพกทควบคมดวยระบบไฟฟาและรโมตคอนโทรลในการจดวาง
เฟอรนเจอรตามความตองการใชงาน
(www.zoom-room.com)
โครงการ Finnish Hotel of Tomorrow (FHOT)
เรมดำเนนการเมอป 2007 ทำขนเพอเปนตวอยางใหแกอตสาหกรรมโรงแรม และ
เปนหองทดลองสำหรบนกเรยนดานการโรงแรม โดยมการสรางแนวคดเปน 2 ดาน
จากแนวคดดงกลาวเชอวาผเขาพกแรมรอยละ 92 คาดหวงใหการเขาพกของเขาจะ
ถกทำใหเปนสวนตวตามรายการทเลอกไว ณ เวลาททำการจองหรอกอนทจะเดนทาง
มาถง
มการระดมสมองเพอสรางแนวคดใหมๆ โดยผเกยวของ แนวคดใหมทเกดขนเชน การ
จดหาอปกรณในโรงแรมทเปน Individual Guest Technology , Connection to Nature
หองพกแบบ Experience Suite ทมอปกรณเชน หมอนดนตร (Pillow Music) , Media
Cube (ตสอสาร) , Flex Bed (เตยงปรบได), Flex Sofa (โซฟาปรบได) Video room
Number (วดโอบอกเลขหอง) Weather Wall (ปายพยากรณอากาศบนผนง)
เกดแนวคดทจะทำใหผเขาพกรสกใกลชดและเชอมโยงกบธรรมชาตได โดยหองพกจะ
สรางจากผลตภณฑทใชพลงงานอยางมประสทธภาพและยงยนเชนพนไมไผ หลอดไฟ
47
TAT Tourism Journal 2/2555
สลววตตตำ และหกเงนรอยละ 1 จากผลกำไรไปใชเพอปลกตนไมในฟนแลนดและ
ทอนๆ ทวโลก
ผลตภณฑใหมๆทจะนำมาใชใน Green Room เชน Living Wall ซงทำจากพชท
สามารถเปลยนกาซคารบอนไดออกไซดใหเปนออกซเจนได Self-repairing nano fabric
ซงเปนผลตภณฑทคาดวาจะเกดขนในอก 10-15 ปขางหนา เปนผาทม nanobots
ผสมอยในเสนใยและสามารถซอมแซมสวนทขาดไดเอง , Crowd farming floor คอ
พนหองทสามารถเปลยนแปลงแรงกดจากการเหยยบยำใหเปนพลงงานไฟฟาใชกบ
หลอดไฟในหอง, กระเปาแบบลากทผลตกระแสไฟฟาไดขณะทมนถกลาก, Solar Panel
Lighting หรอหลอดไฟทใชแผงรบแสงอาทตยเปนตวผลตแสงไฟ และมการออกแบบ
ตกแตงหองนอนโดยใชโทนสธรรมชาต
Try + Advertising = Tryvertising เปนการโฆษณาโดยใชวธการใหลกคาทดลองใช
ผลตภณฑในโรงแรม
การสรางความเชอมโยงกบธรรมชาต (Connection to nature) จะตองแสดงความ
หวงใยโลก และตองทำใหการออกแบบมความสอดคลองกบธรรมชาต ทำใหลกคานกถง
ความสมพนธระหวางตวเองกบธรรมชาตและหองพกตองบงบอกคานยมเฉพาะตวของ
ลกคาตามสงทเขาเลอก
Individual Guest Technology จะเปนเทคโนโลยสรางความเฉพาะตวแกลกคาตาม
ประสบการณทลกคาตองการ หองพกจะทำความรจกกบผเขาพกไดและเรยนรขอมลของ
ลกคาโดยลกคาสงการตามความปรารถนาของตน
ปจจบนโครงการ FHOT ไดรบแนวคดใหมๆ จาก Feedback ของผทอยในอตสาหกรรม
ลกคา คคา (จากการทดลองนวตกรรมใหมๆ) มหาวทยาลยทเปนพนธมตร (จากงานวจย
เกยวกบลกษณะตางๆของหองพก) และจากงานวจยของนกศกษา และตอไปจะใหมการ
พฒนาแนวคดบนเวบผาน Social Media ททกคนสามารถเปนผพฒนาแนวคดได เปนการ
ใชพลงฝงชนจากเครอขายออนไลน (Crowd Sourcing)
นอกจากนยงมแนวคดเกยวกบโรงแรมสำหรบการจดประชมในอนาคต (The Con-
ference Hotel of Tomorrow – CHot) ซงจะมสงอำนวยความสะดวกตางๆ ทเหมาะสม
กบการจดประชมสมมนาโดยเฉพาะ โดยผบรรยายยกตวอยางอปกรณไฮเทคทปรากฏใน
ภาพยนตรเรอง Minority Report
การกอรางสรางอนาคต (Building the Future)
อนาคตระยะสน อนาคตระยะยาว
- มความเปนรปธรรม - มมมองระยะยาว
- คงอยและจะอยไดในอนาคต - ใชการมองแบบ Scenarios
อก 2-3 ปขางหนา - เปนการสรางวสยทศน
- เปนเศรษฐกจเชงประสบการณ - มรปแบบนำสมยแตเปนทยอมรบ
(MAYA Principle) - Crowd sourcing
- มความคดสรางสรรค - ความจรงเสมอน (Virtual reality)
- ธรกจมความทนสมยและนาสนใจ
48
TAT Tourism Journal
2/2555
ประเดนสำคญทตองคำนงถง 1) เราตองรจกลกคา และสรางบรการทสอดคลองกบความตองการของลกคา
2) จะตองสรางการมสวนรวมในการคดผลตภณฑ (Co – creation)
ทงจากผเชยวชาญดานนวตกรรม ลกคา และ พนกงาน
3) การสรางอนาคตตองมทงระยะสนและระยะยาว
Potential implications on tourism - Shell energy scenario to 2050 โดย Dr. Katharina Gruenberg (Lead Econometrician, Shell International BV)
Scenarios คอการมองอนาคตโดยใชความจรงในปจจบนเปนพนฐานและมแนวทาง
ทหลากหลายเพอกาวไปสอนาคต จงตองมองอนาคตแบบมทางเลอกหลายทางตามแต
สถานการณ ซงแตกตางจากการคาดการณ (Forecast) ทมองอนาคตเพยงภาพเดยว
ทำไมจงตองใช Scenarios? เปนการมองอนาคตระยะยาวเกนกวาจะสามารถพยากรณลวงหนาได
มมมมองของผคนในวงกวาง
มรปแบบความคดและสมมตฐานททาทาย
มการสนทนาแลกเปลยนความเหนกน
เกยวของกบภาคธรกจและผกำหนดนโยบาย
มการพฒนากลยทธและทดสอบแผน
กำหนดความเสยงและโอกาส
มการตงคำถาม “What if” (ถา.....) โดยไมจำเปนตองใหคำตอบ
แตไมเหมอนกบการคาดการณหรอการพยากรณ
49
TAT Tourism Journal 2/2555
ความทาทายในอนาคต
การเปลยนแปลงของทรพยากรโลก มการเปลยนแปลงอยางเปนขนตอนในการใชพลงงานโดยประชากรโลก
ทมจำนวนเพมขนและรำรวยขน
พลงงานจากแหลงพลงงานแบบเดมถกนำมาใชมากจนนำไปสความตงเครยด
เกดความตงเครยดดานสงแวดลอม เชน คารบอนไดออกไซดและความตงเครยด
จากเรองนำ อาหาร และทดน
ประชากรมอายสงขน ประชากรในประเทศทพฒนาแลวซงมอายเกน 60 ปจะมสดสวนสงกวารอยละ 30
ในป 2050 ขณะทในประเทศดอยพฒนามประชากรดงกลาวประมาณรอยละ 20
สญญาณตางๆ ทเกดขน การเพมความเขมขนของวงจรเศรษฐกจและจดสนสดของ
“ยคทเศรษฐกจโลกเตบโตอยางมเสถยรภาพและมนคง” (the great moderation)
ความไมมนคงทางการเมองทเพมสงขน
การไดกาวส “ยคของการเปลยนผานทไมมความแนนอน” ซงมองคประกอบคอ
การเปลยนแปลงเชงประชากรศาสตรทมนยสำคญ – เปลยนเขาสสงคมเมอง
การสรางมตเอกฉนททางการเมองใหม – เปนโลกของ mini – lateral
มการกำหนดขอบเขตของโลกใหม
สญญาณการเปลยนแปลง เกดการเปลยนแปลงเชงประชากรศาสตรทสำคญตอความเปราะบางทางสงคม
การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศโลกทเกดขนนำไปสความเสยงดานสงแวดลอม
ทเพมขนดวย เชน นำทวม ฝนตกหนก ดนถลม และความแหงแลง
เหตการณความยงเหยงขนสงสด เชน แผนดนไหว ภเขาไฟระเบด การปฏรป
ทางการเมอง ทคอนขางเกดขนนอยในอดต มแนวโนมจะเกดบอยครงขนในอนาคต
การเชอมโยงกนทวโลกประกอบกบการบรณาการทางเศรษฐกจทดำเนนไป
ทำใหเหตการณและความเสยงเหลานเผยแพรไปอยางรวดเรวทวโลก
มแนวโนมทจะทำใหเกดวกฤตตอความมนคงของทรพยากร
สญญาณทางเศรษฐกจ สนสด “ยคทเศรษฐกจโลกเตบโตอยางมเสถยรภาพและมนคง”
(the great moderation)
ปญหาหนสาธารณะคขนานทยโรปและสหรฐฯ ตองเผชญเปนเพยงมตเดยวของความ
เสยงดานโครงสรางทางการเงนในปจจบนทเกดขนในเขตเศรษฐกจทพฒนาแลว
โลกทมความเปนเมองมากขน ความเปนเมองเปนแนวโนมทสำคญในอนาคต โดยเรากำลงผานชวงเวลาท
ประชากรโลกซงอาศยอยในเมองถงรอยละ 50 และภายในป 2050
จะมประชากรในสงคมเมองสงถงรอยละ 75
50
TAT Tourism Journal
2/2555
ประชากรอก 2.5 พนลานคนจะกลายเปนประชากรทอาศยอยในเมองภายในป 2050
เงนลงทนจำนวนมหาศาลจะถกใชในการพฒนาโครงสรางพนฐานทจำเปน
ในเมองเหลาน
แนวโนมการทองเทยวในอนาคตจะเปนอยางไร จะเปนการทองเทยวในเมอง (Urban short breaks?) หรอการทองเทยวใน
สถานทแปลกใหมลำสมย (Further than ever) เชน โรงแรมใตทะเลในดไบ
ทองเทยวในอวกาศ หรอการหวนคนสธรรมชาต (Back to the roots)
ความเชอมโยงกบสงแวดลอม ความไมเทาเทยมกนระหวางเมองในประเทศทพฒนาแลวและประเทศกำลงพฒนา
เชน กรณความหลากหลายในนโยบายดานคารบอนไดออกไซดทเปนความยงยน
ทางการเมอง
การลมสลายของเมองทประสบภยพบตซงตองทำใหสาธารณะตระหนกถงความ
เสยงเพมขน
การกำหนดขอบเขตการทำงานในโลกใหมเพอเนนระบบนเวศและเชอมโยงกบ
ทรพยากร นำ อาหาร และ พลงงาน
Tourism Footprint ถาอตสาหกรรมทองเทยวโลกถกนำเสนอในฐานะประเทศ
มการใชทรพยากรในระดบเดยวกบประเทศพฒนาแลวในซกโลกเหนอหนงประเทศ
นกทองเทยวทงระหวางประเทศ และ ภายในประเทศใชพลงงานรอยละ 80 ของ
พลงงานพนฐานทใชในประเทศญปนในแตละป (5,000 ลานกโลวตตชวโมง/ป)
นกทองเทยวโดยรวมสรางขยะปรมาณเทากบขยะจากประเทศฝรงเศส
(35 ลานตนตอป)
นกทองเทยวบรโภคนำสะอาดใน 1 ปเปนปรมาณ 3 เทาของนำในทะเลสาบ
สพเรยระหวางประเทศแคนาดากบสหรฐอเมรกา
การทองเทยวมสวนรบผดชอบตอการเกดภาวะเรอนกระจกของโลก
ประมาณรอยละ 5
51
TAT Tourism Journal 2/2555
สมาคมสงเสรมการทองเทยวเอเชยแปซฟก (Pacific Asia
Travel Association : PATA) ไดจดการประชมสมมนาและ
งานสงเสรมการขาย PATA Adventure Travel and
Responsible Tourism Conference and Mart 2012 (AT &
RTCM) ขนระหวางวนท 4-7 กมภาพนธ 2555 ทเมองพาโร
ประเทศภฏาน ในงานดงกลาวไดมการประชมวาดวยเรอง
“การทองเทยวทมคณคาสง และสรางผลกระทบทางลบตำ”
(High Value Tourism, Low Impact Footprints)
หรอการทองเทยวอยางยงยน ในวนท 5 กมภาพนธ 2555
โดยมผเขารวมสมมนา 232 คน จาก 8 ประเทศ ประกอบดวย ภฏาน อนเดย อนโดนเซย
เนปาล ปากสถาน สงคโปร ศรลงกา และประเทศไทย
การประชมสมมนามการนำเสนอแนวคดหลก เกยวกบแนวทางการบรหารจดการการทอง
เทยวทมงเนนใหนกทองเทยวไดมโอกาสสมผสกบวถชวตทแทจรง และเอกลกษณทมความ
แตกตางกนไปของแตละทองถน รวมทงการนำเสนอตวอยางการจดการแหลงทองเทยว
อยางยงยน ซงสรปไดดงตอไปน
Seminar
เรยบเรยง พจารณ โลชยยะกล*
ความสำคญของการบรหารจดการการทองเทยวอยางยงยน
High Value Tourism , Low Impact Footprints High Value Tourism , Low Impact Footprints High Value Tourism , Low Impact Foot-prints High Value Tourism , Low Impact Footprints High Value Tourism , Low Impact Footprints High Value Tourism , Low Im-pact Footprints High Value Tourism , Low Impact Footprints High Value Tourism , Low Impact Footprints High Value Tourism , Low Impact Footprints High Value Tourism , Low Impact Footprints High Value Tourism , Low Impact Footprints High Value Tourism , Low Impact Footprints High Value Tourism , Low Impact Foot-prints High Value Tourism , Low Impact Footprints
*พนกงานวางแผน กองวจยการตลาด การทองเทยวแหงประเทศไทย
ภาพจาก www.pata.org
ภาพจาก www.deshow.ne
ภาพจากhttp://imblacknitravel.com
52
TAT Tourism Journal
2/2555
“การทองเทยวอยางยงยน : การทองเทยวทมคณคาสงและสรางผลกระทบทางลบตำ”Ms Anna Pollock ประธานบรษท DestiCorp ประเทศองกฤษ ไดนำเสนอ
ปาฐกถาพเศษ แนวคดของการทองเทยวอยางยงยน ซงกอใหเกดคณคา และ
สรางมลภาวะตำ โดยไดนำเสนอการคาดการณเกยวกบอตสาหกรรมทองเทยว
ทมงเนนปรมาณนกทองเทยวเปนเปาหมายการดำเนนงานกำลงจะกาวไปสชวงภาวะถดถอย
ตามกฎวงจรชวตของสนคา (Product Life Cycle) ซงการทองเทยวในรปแบบอตสาหกรรม
ขณะนเตบโตจนถงจดสงสด และกำลงเผชญกบกฎการลดลงของผลผลต จงควรตองมการ
พฒนาสนคาการทองเทยว เพอชวยรกษาอตราการเตบโตของอตสาหกรรมทองเทยวไว
ผประกอบการทองเทยวทเปนมตรตอสงแวดลอม เชน ผประกอบการทองเทยวเชงผจญภย
จะอยรอดและประสบความสำเรจ นอกจากนยงไดนำเสนอ Model ของการทองเทยวรปแบบ
ใหมทไมกอใหเกดผลกระทบตอสงแวดลอม ดงน
From the old model to a new one for tourism
From Product to Place การทองเทยวรปแบบเดม ผประกอบการในอตสาหกรรมการทองเทยวมกจะทำการตลาด
เพอขายสนคาเฉพาะอยาง ซงเปนสนคาทเกยวเนองกบการทองเทยวเปนหลก เชน โรงแรม
และกจกรรมนำเทยว โดยไมไดคำนงถงการนำเสนอคณคาของแหลงทองเทยวทเปนองค
ประกอบหนงของสนคาเหลานนรวมเขาไปดวย ผประกอบการอตสาหกรรมทองเทยวควร
ตระหนกถงความสำคญดงกลาว โดยพวงการนำเสนอความสวยงามของแหลงทองเทยว เชน
ภฏาน แวนคเวอร และซามว เปนตน ซงแตละแหงตางมลกษณะความแตกตางของแตละ
พนท มความเกาแกทางภมศาสตร รวมทงเรองราวประวตการตงรกรากของชมชนแตละแหง
ทมเอกลกษณเฉพาะตว จะเปนเรองราวทดงดดสรางความสนใจใหนกทองเทยวเดนทางมา
เยยมเยอนไดมากขน เนองจากนกทองเทยวไดเรยนร และรสกเกดความภาคภมใจในประสบ
การณจากการไดเดนทางมาเยยมเยอนแหลงทองเทยวทมความพเศษเหลานน
ทงน แหลงทองเทยวแตละแหง สามารถเปรยบไดกบผผลตทสามารถผกขาดการผลตไดแต
เพยงรายเดยว ตามหลกการกฎของราคา เมอสนคามปรมาณนอยหายาก สนคานนยอม
มราคาสง ดงนนในเมอสนคาการทองเทยวมปรมาณนอยจงไมสมเหตผลในการลดราคา หรอ
ขายการทองเทยวในราคาถกแตอยางใด
Old Paradigm
Product
Brand
Profit
Price
Volume
New Paradigm
Place
Personality
Purpose
Value
Net Benefit
ภาพจากwww.kingdomofbhutan.com
53
TAT Tourism Journal 2/2555
From Branding to Personalityในการดำเนนงานดานการตลาดประเทศตางๆ มกมการนำเสนอตราสญลกษณ (Brand)
เปนเครองมอสอสารความเปนเอกลกษณ และตวตนดานการทองเทยวทแตกตางจากผอน
ใหนกทองเทยวไดรบร จดจำได โดยใหความสำคญในลำดบตนๆ วาเปนสงหนงททดงดดใหนก
ทองเทยวตดสนใจเดนทางมาเยยมเยอน แตในความเปนจรงแลวนกทองเทยวหลายๆ คน
แทบจะไมสงเกตเหน ตราสญลกษณทประเทศตางๆ จดทำขนเลย
ขณะเดยวกนการทำใหนกทองเทยวไดมโอกาสสมผสกบวถชวตทแทจรง และรไดถง
เอกลกษณความแตกตางกนของแตละประเทศ แมวาประเทศเหลานนจะมลกษณะ
ทรพยากรการทองเทยวทใกลเคยงกน ตวอยางเชน ทเบต เนปาล สกขม เปนตน
ทำอยางไรใหเมอตนขนมานกทองเทยวสามารถตระหนกไดถงความเปนภฏาน
อนเปนจตวญญาณทแตกตางไปจากสถานททนกทองเทยวจากมาและแตกตางจาก
ประเทศอนๆ ซงสรางความประทบใจ และใหคณคาในการทองเทยวกบนกทองเทยว
ไดอยางมาก วธการนำเสนอทจะทำใหนกทองเทยวไดสมผส และ
เกดความประทบใจถงคณคาเอกลกษณดงกลาว นาจะทำใหนก
ทองเทยวเกดความประทบใจ พรอมทงเปนสงทดงดดนกทองเทยว
ใหกลบมาทองเทยวซำไดเปนอยางด
From Profit to Purposeเปาประสงคของการทองเทยวไมควรมงหวงผลตอบแทนใน
รปแบบของกำไร หรอเมดเงนทจะเขาสระบบเศรษฐกจเพยงอยาง
เดยว เปาหมายทแทจรงของอตสาหกรรมทองเทยวควรตระหนก
ถงความเปนอยทดของผเกยวของโดยรวม ตวชวดประการหนงท
ควรนำมาพจารณาความสำเรจขององคกร ซงวดไดดวยดชนความ
สขมวลรวม (Gross Happiness Index) ทงนผประกอบการดาน
การทองเทยว อาท ผประกอบการดานโรงแรม ผประกอบการนำเทยว
ผประกอบการใหเชารถยนต ควรเปนผนำในการดำเนนงาน โดยนำเสนอ
วาธรกจของพวกเขาจะนำสงทดกลบคนมาสสงแวดลอมและสงคม
อยางไร
Shift from Place to Valueนอกจากการนำเสนอความสวยงามของแหลงทองเทยวแลว การเพมเตมคณคาของแหลง
ทองเทยวโดยผานเรองราว ความเปนมาของเอกลกษณของแตละพนท จะยงเพมคณคา
ของแหลงทองเทยวนนไดมากยงขน โดยเฉพาะถาการนำเสนอเรองราวนนใหทกคนในชมชน
มสวนรวม ทงนการเรยนรความเปนมาของชมชนอาจทำโดยผานบทกว หนง เพลง การ
แสดงพนเมอง อาหาร และศลปหตถกรรม เปนตน แลวใหเจาของทองถนนนเปนผถายทอด
แกนกทองเทยวโดยตรง การมประสบการณรวมกบสงดงกลาวจะยงทำใหนกทองเทยว
เกดความประทบใจในความเปนเอกลกษณของพนทนนๆ มากขน
ภาพจากwww.rromdtour.com
ภาพจาก w/www.deshow.ne
ภาพจาก http://en.wikipedia.org
54
TAT Tourism Journal
2/2555
From Volume to Value, from Quantity to Qualityควรมการใหคำนยามความสำเรจของอตสาหกรรมทองเทยวเสยใหม จากการมงเนนอตรา
การเตบโตของจำนวนนกทองเทยว ไปสการพจารณาผลประโยชนองครวมทสงคมไดรบจาก
อตสาหกรรมทองเทยว โดยในเบองตนอาจพจารณาจากการนบอตราการเตบโตของรายได
เฉลยตอคนของนกทองเทยว การควบคมการออกใบอนญาตประกอบกจการดานการ
ทองเทยว เชน สถานประกอบการโรงแรม และบรษทนำเทยว เปนตน เพอจำกดปรมาณ
ทรพยากรการทองเทยวไมใหมปรมาณมากเกนความตองการ จนกระทบตอระดบราคา
การทองเทยวโดยรวม
การบรหารจดการการทองเทยวในแบบการทองเทยวอยางยงยน กรณศกษาจากภฏาน นวซแลนด จวไจโกว(สาธารณรฐประชาชนจน) ไทย และการทองเทยวในอนภมภาคลมแมนำโขง
ภฏาน เปนประเทศตนแบบในการศกษาเกยวกบการทองเทยว
อยางยงยน รวมทงแนวทางการจดการการทองเทยวทมงเนนไมให
การทองเทยวมผลกระทบตอวฒนธรรมประเพณทองถน มการใชความ
สขมวลรวมประชาชาต (Gross National Happiness : GNH) เปน
เครองมอใชประเมนความสำเรจในการบรหารประเทศของรฐบาลภฏาน
โดยประเมนระหวางความกนดอยดทางดานวตถ จตวญญาณ อารมณ
และประเพณนยมของสงคม GNH ตงอยบนพนฐานความเชอทวาความสขคอความปรารถนา
ขนสงของประชาชนทกคน จงนำมาเปนเปาหมายในการพฒนาประเทศ เมอพจารณา
ในดานการวดผล GNH คอ คาทางสถตทใชวดความสำเรจของการดำเนนงานของภฏาน
ภาพจาก www.china-tour.cn
55
TAT Tourism Journal 2/2555
มตวชวดหลก 9 เรอง และตวชวดยอย 33 เรอง ใชวดการพฒนาประเทศของภฏานในดาน
ตางๆ ทงการจดสรรทรพยากร และใชคดสรรโครงการในการพฒนา เชน อตราการเพมการ
สวดมนตของประชากร เปนตน
การทองเทยวของภฏานมไดแตเกยวของเฉพาะผทอยในอตสาหกรรมทองเทยวเทานน แต
ประชาชนทกคนตางมสวนสำคญในการสงเสรมการทองเทยวของประเทศดวย การดำเนน
งานทสำคญมดงตอไปน
1. การรกษาระดบราคา รฐบาลควรรกษาระดบราคาสนคาขนตำในการเดนทางทองเทยว
อยางนอย 250 เหรยญสหรฐ เพอเปนแหลงรายไดในการรกษาสภาพแวดลอมดานการ
ทองเทยวทงวถชวต วฒนธรรม และสงคมของภฏาน ใชดชนความสขมวลรวม (Gross
Happiness Index) เปนดชนชนำทศทางในการพฒนาประเทศ สงเสรมเรองการจดการผมา
เยยมเยอนและการตดตามผลอยางตอเนอง
2. การรกษาระดบมาตรฐานของสนคาการทองเทยวเชงอนรกษในทตางๆ ใหมเหมอนกนใน
ทกพนทของประเทศ เชน จดใหมกจกรรมบนจจมพ tree – top walk กอลฟ สปา เปนตน
รวมทงใหการรบรองดาน Eco กบผประกอบการโรงแรมและบรษทนำเทยว และควรมการ
นำเสนอสนคาการทองเทยวใหมๆ ทยงไมมในประเทศอนๆ เชน Luxury home stay
village, Medicine therapies, Buddhist meditation retreats เปนตน
3. การเพมความสามารถของมคคเทศกในการใหความรเกยวกบประเทศภฏาน การเพม
ความรความสามารถของมคคเทศกในระดบมาตรฐาน จดใหมการอบรมใหความรเฉพาะทาง
แกมคคเทศก ใหความรเกยวกบคณคาของดชนความสขมวลรวม และวสยทศนของภฏาน
(Karma Tsheetim, Gross National Happiness), (Isabel Sebastian, Challenges and
Opportunities in attracting and retaining High Value, Low Impact Tourism)
จวไจโกว เปนอทยานแหงชาตในมณฑลเสฉวน ทางตะวนตกเฉยงใตของจน ไดรบ
การรบรองจากยเนสโก (UNESCO) ใหเปนมรดกโลก ในป 1992 ปจจบนมการบรหาร
จดการความสามารถในการรองรบนกทองเทยว ดวยการจำกดนกทองเทยวไมเกน 18,000
คนตอวน การจด Zoning พนท ควบคมการเขาถงของนกทองเทยว รวมทงการตดตาม
ประเมนผลกระทบสงแวดลอม และการประเมนผลความพงพอใจ
ของนกทองเทยวอยางตอเนอง (Zhang Wei, Jiu Zhai Gou,
Sichuan - Managing Carrying Capacity)
New Zealand 100% Pure You การทองเทยวประเทศ
นวซแลนดไดเรมใชแคมเปญ New Zealand 100% Pure You
เปนครงแรกในป 1999 เปนแคมเปญทประสบความสำเรจในการ
เปลยนพฤตกรรมนกทองเทยวจากการทนกทองเทยวมกจะขบรถ
ผานแหลงทองเทยวตางๆ ไป แตสามารถทำใหนกทองเทยวม
ความสนใจในการทจะหยดแวะทองเทยวเพอสมผสกบวถชวตคน
พนเมองในแตละชมชนอกดวย (David Wilks, New Zealand
100% Pure You)
ภาพจาก /www.docstoc.com
56
TAT Tourism Journal
2/2555
ประเทศไทย ไดมการจดตงสถาบนการทองเทยวโดยชมชน (The Thailand Com-
munity Based Tourism Institute) เพอสงเสรมความรวมมอของผทเกยวของ
สนบสนนความเขมแขงของชมชน ในการจดการการทองเทยวอยางยงยน โดยสงเสรมใหเกด
การทองเทยวทคำนงถงความยงยนของสงแวดลอม สงคม และวฒนธรรม และใหมการ
กำหนดทศทางโดยชมชน จดการโดยชมชน เพอชมชน และชมชนมบทบาทเปนเจาของ
มสทธในการจดการดแลเพอใหเกดการเรยนรแกผมาเยอน
การทองเทยวในกลมอนภมภาคลมแมนำโขง (Mekong Tourism) ไดมการจดตงโครงการพฒนาความรวมมอทางเศรษฐกจในอนภมภาคลมนำโขง (Greater
Mekong Sub Region: GMS) เปนหนวยงานสงเสรมการตลาดใหกบพนทลมอนภมภาคลม
แมนำโขง ประกอบดวยสมาชก 6 ประเทศ ไดแก กมพชา จน ลาว เมยนมาร ไทย และเวยดนาม
บทบาทของ GMS มทงในดานการตลาด และดานการพฒนา สำหรบดานการตลาด GMS
มเปาหมาย เพอเพมวนพกเฉลย และคาใชจายของนกทองเทยวใหมากขน สำหรบดานการ
พฒนาใหพนทลมแมนำโขง มการประสานความรวมมอในการพฒนาการทองเทยวรวมกน
อาท การพฒนาบคคลากรดานการทองเทยวของทง 6 ประเทศ ในขณะเดยวกนกมการ
สงเสรมดานการจดการการอนรกษโบราณสถาน และลดผลกระทบทางสงคม รวมถงการ
สงเสรมใหเกดการกระจายรายไดอยางเปนธรรมในสงคม (Mason Florence, Team Up for
Good)
จากการประชมสมมนาดงกลาว ไดบงชทศทางการทองเทยวโลกในปจจบนวามแนวโนมทให
ความสำคญกบการทองเทยวอยางยงยน สำหรบประเทศไทยนน มทรพยากรการทองเทยว
และแหลงทองเทยวทางธรรมชาต เชน ภเขา ปาไม และทะเล ทมความอดมสมบรณอยมาก
รวมทงวฒนธรรมเฉพาะถนของชมชนยอยภายในประเทศ ซงมเอกลกษณโดดเดน ทควรคา
แกการทองเทยวอยางยงยน ทงนไดมการสำรวจสถานการณดานการทองเทยวเชงนเวศและ
ผจญภยของประเทศไทย พบวา ผประกอบการของไทยมความสามารถในการจดกจกรรมท
ดงดดนกทองเทยวไดด แตยงคงตองการการสนบสนนในเชงนโยบายอยางเปนรปธรรม เพอ
ใหภาพลกษณดานการทองเทยวเชงนเวศและผจญภยของไทยมความชดเจนมากขน ซงจะ
ทำใหการทองเทยวของไทยเตบโตอยางมศกยภาพและมความยงยนตอไป
ภาพจาก http://7greens.tourismthailand.org/
57
TAT Tourism Journal 2/2555
Tourism Talk
แถวๆ นกองวจยการตลาด ททท.
57
TAT Tourism Journal 2/2555
Tourism Talk เปนกจกรรมการสนทนาวงเลกๆใน ททท. โดยนำประเดนทนา talk หรอ
ประเดนทเปน talk of the town มานงพดคยแลกเปลยน และผลจากการพดคย นาจะ
นำมาสการเปดประเดนเพอเปดพนทการทำงานดานการทองเทยวทหลากหลายมากขน
Tourism Talk ครงน ททท. เชญคณชาตฉกาจ ไวกว พธกรรายการ Around me
รายการสารคดทองเทยวทนำเสนอเรองปกตในสงคมไทย แตเมอแพรภาพสสาธารณะ
ความปกตดงกลาว กกลายเปนเรองอปกตขนมาทนท เมอเปนเรองอปกตจงเปนเหตท
มาของยอดผเขาชมทมากเกนคาด เกดประเดน talk กนอยางมากในโลกออนไลน
การสนทนา ในครงน นอกจากคณชาตฉกาจ ไวกว หรอ คณแอะ Around me แลว
ยงมผรวมสนทนาอก 2 ทานคอ คณกฤษณะ แกวธำรงค ผอำนวยการกองเผยแพรโฆษณา
ตางประเทศ และคณกลปราโมทย วรรณเลศ ผอำนวยการกองสงเสรมแหลงทองเทยว
โดยมคณยวด นรตนตระกล บรรณาธการ e TAT Tourism Journalเปนผชวนสนทนา
ยวด : ทมา แรงบนดาลใจ ของการผลตรายการ Around me
ชาตฉกาจ : โดยอาชพหลก ผมเปนผกำกบหนงโฆษณา เปนอาจารยหวหนาภาค
วชานเทศศาสตร มหาวทยาลยนานาชาตสแตมปฟอรด หวหน ตอนนเรยนดอกเตอร
ผมเรมสนใจความเปนไทย ตอนเรยนปรญญาโท และไดทนไปอยองกฤษ ไดเรมทำงาน
ไทยๆ เพราะเหนวาเรองความเปนไทย มนเจงทสดแลว ผมเรมถายรปความเปนไทย
และจดแสดงผลงาน ในชอ “สวสด” และ “สวสด” ของผม เปนการลอเลยนความ
เปนไทย ผมไมไดพดถง ตมยำกง หมสไบ แต ผมถายรปผหญงโสเภณ ถายพฒนพงศ
นคอ สงทคนไทยไมกลาพดกบชาวโลก คนไทยเปนประเภทปากวาตาขยบ แตคนในโลก
เขารหมดแลว
58
TAT Tourism Journal
2/2555
58
TAT Tourism Journal
2/2555
เมอกลบมาเรองงาน สำหรบ Around me ผมคดวาจะทำสารคด ไมไดคดวาตองเปน
สารคดทองเทยว เทปแรก (บางแสน ScanGuys) ผมไปบางแสน เพราะผมอยากรวา
คนเราลองเทยวททไมยงใหญ เทยวแบบคนธรรมดาๆ เทปแรกมคนเขาดประมาณแสน
กวาคน ซงผมคดวา นาจะมแค 200-300 คน ทเปนลกศษยผม
กอนเปน Around me ผมชอบรายการ คน คน คน และรายการ คน คน คน เปนรายการด
ทดยาก เพราะวา มนไมสนก พธกรไมเทห แลวผมกตองมาดชวตคนตกยาก ดแลว
นำตาไหล ผมลองมาคดวา เรากมเรองอยางนจะเลา และมนสนกได ใชดนตรทสนก
ใชแฟชน มการตดตอทดเหมอนมวสควดโอ ผมแคคดวา เรองเดมทงหมดเลย แตแค
เปลยนวธนำเสนอ
รายการ Around me ไมไดพดเรองทองเทยวอยางเดยว แตพดเรองจตวญญาณการเปน
คนไทย ผมวา นแหละทชาวตางชาตสนใจ รายการผม พดเรอง ความด เทปแรก คอ
บางแสน ScanGuys ผมพาไปบางแสน เดกสแกน อยากใหนกถงเดกทเชารถสองแถว
ไปบางแสน ยอมผมเปนสทอง ผมอยากรจกเขา กเลยไปบางแสน แลวไปถามเขาวา
เฮย แกเปนใครวะ แลวเขากอธบายวา เขาไมใชเดกแวนท เดกแวนทขมอเตอรไซค
แตเขาแคแตงตว มนส มนส แลวเสาร-อาทตย ยอมผม
กบเดกสแกน ผมไปทำความรจก ไปเขาใจ ผมไมไดมองเขาเปนขยะสงคม มนกไมตางกบ
เดกฮบฮอบ เดกชอบดนตรรอค เดกชอบเกาหล ทกคนรบกากของตางประเทศ เราเปน
เดกไทยทไมไดรบการยอมรบ เพราะเราไมเหมอนชาวตางชาต เราเปนตวของเราเองแลว
เราผดเหรอ
สงทผมเปรยบเปรย คอ คนทไปบางแสน สวนใหญเปนคนจน คอคนทเสาร-อาทตยวาง
เขาไมมเวลาซอตวหรอก ความสขมนไมไดอยทสถานท แตมนอยทระหวางทางทไป
ระหวางเพอน
เทปทสอง คอ Around me แถวนแมม.... ผมพาไปเทยวซอง เทปทสาม กน เทยว
เปรยวตน พาไปอนโดนเซย เปนประเทศทเขาคอรปชนสดๆ เทปลาสดทออกตอนน
(ปลายเดอนพฤษภาคม 2555) คอ ผมพาไปเทยวสงกรานตทเกาะชาง พดเรองงายๆ
และสอดแทรกความเปนมนษยเขาไป เชน ทำไมนกการเมองถงโลภ รวยแลวไมยอมเลก
ทายสดกตายเหมอนกน ผมสรางบทสนทนาแบบนในรายการ คนดถงอน
ตอนออกอากาศครงแรก คนกจะไปด 3-4 หมน ผมกงง แตไมไดงง เพราะเราเจง
แตวาตอนนคนฉลาดขน คนรบรความจรง คนตองการดความจรง ไมใชมานงพบเพยบ
เรยบรอย เพราะเราไมไดพบเพยบเรยบรอยตลอดเวลา
59
TAT Tourism Journal 2/2555
59
TAT Tourism Journal 2/2555
ยวด : รายการ Around me มน dark เกนไปมย ?
ชาตฉกาจ : ผมวา ไม ลาสดรายการผม ตดเรท 18 + แลว ผมเลยเขยนไปบอกวา
คนปากวา ตาขยบ หามด ไปดรายการอน
ยวด : ลองคยเรองซอง ของคบาน คเมอง คณแอะมองซองอยางไร มตไหน
อยากบอกอะไรคนด
ชาตฉกาจ : กรณเรอง ซอง ผมไมไดพดวา ซองดหรอไมด ผมพดวา ซอง ตอง
ถกจดการ เรองโสเภณตองจดการใหถกตองตามกฎหมาย เมอเอาโสเภณมาไวในซอย แลว
มเดก มโรงเจ มโรงเรยน มนไมด ถาคณมอทธพล คณตองมจรรยาบรรณดวย ผมบอกวา
สงสยตำรวจแถวนน คงไมวางรมง
นาจะมอกเรองหนง คอ ดวยความทผมเปนคร ผมจงใสเรองจตวญญาณ สมมตวา
ถาคณกำจดซองราคา 800 บาท แลวคนเปนแทกซ เปนสบลอจะไปไหน จะม
เหตการณขมขนขน เพราะเขาไมสามารถจะไปใชบรการซองไฮโซได เรอง ซอง ผมพดไดวา
นรกกบสวรรคมนเปนทเดยวกน
กลปราโมทย: เรองซอง ทไหนกม ทประเทศไหนกม แตเขาคม ไมใชวา ทถนนนกใช
ทถนนไหนกม ใกลวดกได ตองยอมรบวา ในเมองหนงทมนตองม กมได แตตองถก
ควบคมดแล
กฤษณะ : รายการ Around me ตองดดๆ ตองดอยางตงใจ เพราะหากดผวเผน
กจะไมเขาใจสารทผจด หรอ ผทำรายการจะบอก จะ educate คนด หรอ จะถาม
ผใหญในบานเมอง
ชาตฉกาจ : ผมวา รายการผม ผมมชนเชงในการนำเสนอ คนยคใหมมนไมชอบ
กนยา มนชอบกนลกอม ยามนขม ลกอมมนหวาน ผมกเลยเอาขนมหวานๆ ไปเคลอบ
ยาเทานนเอง เพราะวาเดกรนใหม มนชอบความมน ความฮา ความดบ พอมนดๆ
จนมนอนปบ เรากตบดวยยา รกษาโรคดๆ มนซม
ฟร ทว .. ของแถม ทไมอยากได
ยวด : ถาพดเรองยาขม ขนมหวาน น ตองขอความเหนตอเรอง ฟร ทว ในปจจบน
ชาตฉกาจ : คนทวไปตอนน เรมปฏเสธฟรทวแลว คนเรมหนไปดเคเบล เชน travel
channel เผอญผมมโอกาสทำรเสรชเรอง ผเสพสอยคใหม ทศทางของสอยคใหม พบวา
ผบรโภคปฏเสธฟรทว กลบหนมาใหความสนใจสอทเปนเคเบลทว
60
TAT Tourism Journal
2/2555 60
TAT Tourism Journal
2/2555
กฤษณะ: ฟรทว บานเรา สวนใหญเปนเรองมอมเมา พระเอกไมตองทำงาน จบหญงทกวน
สงเหลานมนมอทธพลทจะหลอหลอมคนในสงคมใหมคณภาพ หรอดอยคณภาพ
วาดวย Street Culture / Sub Culture
ยวด : Street culture และ Sub culture มบทบาทอยางไรในวงการทองเทยว
ปจจบน
ชาตฉกาจ : เพอนๆผมทเปนชาวตางชาต เขาชอบ street culture ตอนน มนไมใช
ตมขาไก แลว แตเปน ผดไทยขาวสาร หรอเปน Full moon เขากไมไดพดถง
ยาเสพตด แตเขาพดถง freedom ฝรงสนใจสสนทอยในประเทศเรา เราสงสทอง
ขรมออกไป และบอกวา Exotic แตพอฝรงมา เขาสนใจกมารทอง หรอ ผาเจดส ทเรา
มองขามมนไปหมดแลว
วธการโปรโมทการทองเทยว ในมมมองผม ผมวา มนงายมาก เพยงแคเราเอาความจรงท
เรามอยทกวนน นำออกไปใหเขาเหน คอ ตอนนภาพทออกไป มนเปนภาพทอยากเปนฝรง
บานเขามอยแลว เขาจะมาหาเราทำไม
ในแงศลปนไทยทไปตางประเทศ กใชความเปนไทย ศลปนไทยเอากระถางราคา 20 บาท
ทวางขายตามงานวด ไปโชว ฝรงฮอฮา ฝรงชอบ
กลปราโมทย: ตอนนรปแบบการทองเทยวทพาคนไปทำนา มาแรง รายการทองเทยว
แบบพนบาน กถกบรรจอยในรายการนำเทยว มาดความเปนอย กมมากขน
มหลายระดบ วฒนธรรมไทยแทๆ กถกใชเปนกจกรรมทองเทยว ตอนนมปรมาณเพมมาก
มนจะเปนกระแสหลก หรอไม ไมแนใจ แตมนมจำนวนมากขน
รายการ salt road ถนนเกลอ นาเกลอ ไปด แวะเทยว ไปทำ เอาเกลอมาทำสปา กลมนขาย
นกทองเทยวราคาแพง เพราะเขามเงน เวลานอน นอนโรงแรมหร
กฤษณะ : วนน นกทองเทยวชาวตางชาตเรมใหความสนใจกบ sub culture โดยเฉพาะ
street food
กลปราโมทย: ตอนน กเรมมการแจงให ฝายสนคาการทองเทยว ททท. จดทำขอมล
เกยวกบเรอง street food เชน เยาวราช สวนเรอง กจกรรม shopping กเรมมการ
รวบรวมเกยวกบ outlet การshopping ทประตนำ สวนจตจกร เปนตน
กฤษณะ : ในเมองไทย อาจตองพจารณาเรองการเสยผลประโยชน อาจจะตองมองเรอง
การปรบตวใหทนจรตของนกทองเทยว บางครงถายงไมมการปรบตว กจะยนยนวา
street food มนสกปรกแถมยงทำใหบานเมองรกรงรง สงทผมกงวลคอ การสอสาร
ในดานลบ เชน กนแลวตาย กจะประโคมโหมขาวมากมาย จนกลายเปนเรองเกนจรง
61
TAT Tourism Journal 2/2555
61
TAT Tourism Journal 2/2555
กลปราโมทย : ในความเปนจรง นกทองเทยวไมไดกนหรทกมอ อาจมบางครง บางวน
คณอยากไป explore ถนนน เราตองมขอมลให นนคอ เราตองมขอมลทงสองดาน
ทง กนหร แบบ fine dining และ กนแบบ local แบบ street
แปลกแตจรง ไมอง Lonely Planet ยวด : ทวรงงๆ แบบวา แปลก แต จรง ไมอง Lonely Planet มอะไรบาง
ทเกดขนแลว
ชาตฉกาจ : ทวรญปนทมาเมองไทยเพอเกบของ vintage ในไทย รานแบรนด
เสอผาใหญๆ มาเพอเกบกางเกงยนส บานเรามกางเกงยนสตวละเปนแสนขาย ทงงคอ
เขาจดเปนทวร เชน กางเกงยนสยหอหนมาน เอาผายนสไทยไปผสมกบผาไหมจม
ทอมปสน ตวละ 9,000 บาท 7,000 บาท ลายไทยอยในลายกางเกง หรอกระเปาหลง
ใชผาไหมของจม ทอมปสน
ทวรยโรปบนมาสรางจกรยานในไทย แลวเอาไปขาย จกรยานคลาสสค เกาๆ ราคาสองแสน
มบางหมบานเกบจกรยานเกาๆ แลวเอามาขายฝรง
ทเชยงใหมมทวรบวชพระ ชาวตางชาตมาบวชกคดวา เหมอนศกษาเซน บวชพระใน
เมองไทย คอ ตองโกนผมและตองปฏบตตวตามศล 227 ขอ เขาใชคำวา ทวร
ผมมเพอนชาวตางชาตทมาเมองไทยเพอลอยอฐ สงเหลาน เปนสงท ททท.ไมเคย
โปรโมทไป แตมนไปถงคนขางนอก มนไปถงไดอยางไร สอไหน อนนนาสนใจ
ผมอยากแชรเรอง จตวญญาณทางพทธศาสนา ผมอยากเสนอใหมการมองความเปน
พทธใหเปน contem (รวมสมย) และมองใหเปนยคใหม ในแงศลปน ตางชาตกลวศลปน
เอเชยมาก เพราะเรามเรองน แลวเราไป ปรบใหเขากบโลกสมยใหม คอเหมอนกบวา
ฝรงพดเรองนำ คอ H2O แตบานเรา นำ คอ แมคงคา มจตวญญาณ แตฝรงเขามอง
แตเรองเหตผล ของเรามเรองไมมเหตผล
ยวด: บทบาท ททท.อยตรงไหนในเรองเลกๆ เหลาน
กฤษณะ : ททท.เปนหนวยงานของรฐ ทจะถกระแวงจากนกทองเทยวลกษณะน
เนองจากมนมความคาบเกยวระหวาง ขาว กบ ดำ ด กบเลว หรอถานกทองเทยวไม
สนใจหนวยงานของรฐ คอ ไปเทยวกนเอง รบผดชอบเอง กเปนไปได
62
TAT Tourism Journal
2/2555 62
TAT Tourism Journal
2/2555
ชาตฉกาจ : ผมเคยคดวา จะทำรายการทองเทยวไปเสนอ ททท. เปนรายการทองเทยว
แบบเดกอนด อยาวาแตไปททมนนากลวเลย แคพดอาย อ มง ก ขนมากคงไมผานแลว
แตผมเชอวา ความเฮฮาในแบบน มนกเปน mass ในตวของมน ไมเชนนน เจาะขาวตน
(จอหน วญญ) คนไมเขาไปด สาม ส แสนหรอก
สอตางชาต มองตางมม
ยวด: สอตางชาตกบมมมองดานการทองเทยวแบบไทย ไทย
กฤษณะ: ชางภาพระดบโลกทมาเมองไทย สนใจความเปนไทยในแบบเขา เชน ไมสนใจ
พระอาทตยตก จดทชางภาพสนใจในกรงเทพ คอ สนใจสลมบาง ขางถนนบาง เขาให
ความเหนวา อาหารขางถนนเมองไทยกบทวโลกมนไมเหมอนกน ของไทยเนย มนเปน
original แตทอนมนถกควบคม ในญปนมแตกถกควบคม ถกจดตง
ของไทย ขายไขปง ขายสมตำ รมถนน มนสนก มนอยากเหน มนไมรสกวาสกปรก
กรณชายหาดของไทย เราสวยสหาดทเมดเตอรเรเนยนไมได แตกจกรรมทชายหาดของไทย
เนยทวโลกไมม เปนบฟเฟตออนเดอะบช เวลาคณอยทชายหาด บนหวคณอยากถกเปย
กมคนมาถกให ถาคณเมอย กมคนมานวดเทาให จะกนเบยรกมคนเอามาให มทกอยาง
ทอยากได แตถาคณอยากไปสงบเงยบ คณกไปอกทหนง ซงมเหมอนกน
มมมองของฝรงทมองไทย ถกนำเสนอผานหนงโฆษณาโดยครเอทฟฝรง แตกลบถกปฏเสธ
เนองจากเหนวา อาจจะดบไป เถอนไป โดยการปรบโทนของหนงโฆษณาถกดำเนนการ
โดยคนไทย ซงเราตองเขาใจอยางหนงวา หนงโฆษณาอนน ทำเพอใหฝรงด
ชาตฉกาจ : ผมเคยมาเสนองานท ททท. เปนลกษณะอยางทผมเลา เปนฝรงไปเทยว
แตงานผมไมผาน งานโฆษณา ททท. กเปนภาพววสวยๆ พระอาทตยขน ฝรงเขาตนสาย
ไมตนมาดพระอาทตยขนหรอก
การแบงโซน เชอมโยงเรองปมดอย
ยวด : เราพากนมาถงเรองการแบงโซน และ อยากใหเชอมโยงไปในเรองปมดอย
กลปราโมทย : เชอเรองการแบงโซน ตรงไหนสนกกม เชน active beach กสนกไปเลย
แต natural beach นคณหามดง มนตองแบง
63
TAT Tourism Journal 2/2555
ชาตฉกาจ : ผมเหนดวย เพราะทบางท มนไมควรรกลำ การสอสารโฆษณาของเรา
อาจใชแนวคดเรองการแบงโซน คอ ความสนกสนานเฮฮาทเปน sub culture สดๆ เรากม
ของอยางเดมเรากม เราไมไดเปลยน เรากรกษา เรากทำนบำรงอย แตเราเพยงแค
อยากจะเอาของทถกแอบ ถกซอน ถกกดใหอยใตดนออกมาเทานนเอง
ยวด : เทรนด ปมดอย หรอ flawsome ใหบอกไปวา เรากเปนอยางนแหละ แตมเสยง
แยงออกมาวา ถาคดเชนนน ตกลง แกกจะโอบกอดความดบเถอน กงดบ กงด ตอไป
เรองน วาอยางไรด
ชาตฉกาจ : นนแหละทผมเหนดวย ผมไมเหนวามนดบเถอน อยางอโกโก พทยา ผมวา
คนเหลานนใจดมาก ตลก คนไทยมนตลก ไมวาจะเอาบรบทไหนมา sense of humor
มนแรงมาก คนไทยมสสนของความตลกในเนอมากมายทเดยว
กฤษณะ : คนทำงานพฒนพงศ ผมวา ในใจเขามความซอ บรสทธ สะอาด นารก
บางอยางไมคดคดโกง คนทโกง คอ เจาของกจการ อกมมหนง ผมมองวา ทำไมยงมชาว
ตางชาตไปเทยวพฒนพงศอย กเพราะเขาเหนความซอ ใสสะอาดอย
สอภาพยนตร หนงสน ถงเวลา..แลว ?
ยวด: คดอยางไรกบ สอภาพยนตร เพราะชวงหลงมนลกขนมามอทธพลมาก อยาง
ปรชญา ปนแกว ทำองคบาก ตมยำกง หรอกระแสหนงสนในบานเราตอนน
ชาตฉกาจ : ผมวา มนมสารทจะสอออกไปและนาสนใจมาก ตวอยางเชน นงแทกซ
แลวในแทกซมนมทกอยาง ทงพระเครองกรใหญ พวงมาลยหลากส รปในหลวง และ
แถมกรงเทพฯ ยงมแทกซเจดส
ในพนฐานความรทผมม อาจจะนำเสนอไดหลายอยาง ทงหนง หนงสน หนงโฆษณา
ผมอาจจะนำเสนอเปนลกษณะ episode เชน episode กน episode เทยว episode
ดนตร ในแตละชนงานจะตองมการผสมกนของ psychology หรอ philosophy
จตวญญาณความเปนไทย จะคลคลายใหเหนวา ทำไมดนตรไทยเปนอยางน หรอแม
กระทงแทกซไทย สปาไทย เหมอนกบการนำเอาเนอหาใน lonely planet ออกมาเปนหนง
โดยคนไทยสราง เปนคนไทยทเขาใจพนฐาน ทำไมคนไทยขอพร ขอหวย เรองงายๆ
แบบนจะเปนทนาสนใจ
63
TAT Tourism Journal 2/2555
64
TAT Tourism Journal
2/2555
เทรนดเกาไป เทรนดใหมมา
ยวด: Hearing the sunshine สอเกาไป สอใหมมา
กฤษณะ : Hearing the sunshine เกดจากการท ททท.พยายามจะเลยงการสรางหนง
ใหญ เพราะมนใชเงนเยอะ เลยหนมาทำหนงเลกๆ มพระเอก นางเอก ในใจผมจรงๆ
กไมคอยชอบเทาไหร ผมไมคอยชอบแบบมผหญง ผชาย มมกลองบางมม มนสวยไป
ชาตฉกาจ : คลายๆกบเปนสตรหนงของ GTH ผมวาคณแก (กฤษณะ) คดวา มน
ไมจรง มมกลองบางมมถก set ซะละเมยด
กฤษณะ : ชวงหลง ผมไปชอบอะไรทมน real เพราะตอนนพวกบรษทโฆษณา แตละท
ทมาเสนองาน เวลาเขารบงานไปทำ ชวงหลงเทรนดมนจะ real มาก เพราะโลก
มนสอสารกนเรวมาก ถาผมอยหนาคอมพวเตอร อยากรอะไร คลกเขาไป จะเจอขอมลท
real เลย ฉะนนสงทคณสงใหผมด มนขดกนแลว มนขดกบสงทผมด ตอนนสงทเปน real
มความสำคญ แลวตองนำออกมาใช
ชาตฉกาจ : ตอนน โลกโฆษณากำลงจะหนการ setting ไปแลว เชนใน Around me
กจะเสนออะไรทมนสด เทรนดดาน marketing ทกวนน คอ การบอกอะไรทมนจรงๆ
ตอนนสงทเปนความจรง มนเปนแฟชน
หมายเหต
1. Tourism Talk จดสนทนาขนในชวงบายแกๆ ของวนพธท 30 พฤษภาคม 2555 ท หองสมด ททท.
2. ประวต ชาตฉกาจ ไวกว ปรญญาตร นเทศศลป วชาเอก ภาพถาย ปรญญาโท ทศนศลป วชาเอก
ศลปะสอผสม มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลา เจาคณทหาร ลาดกระบง ปจจบน เปนหวหนาภาควชา
นเทศศาสตร มหาวทยาลยนานาชาตสแตมปฟอรด หวหน และเปนพธกรรายการ Around me ชอง iHereTV
64
TAT Tourism Journal
2/2555
65
TAT Tourism Journal 2/2555
Improviseyour life, Improviseyour traveling
m
เรยบเรยง ณฏฐรา อำพลพรรณ
ภาพ จรา บวทอง
การเสวนาในหวขอ “Improvise your life, Improvise your traveling” จดขนเมอวนท
20 เมษายน 2555 ท Tourism Library การทองเทยวแหงประเทศไทย โดยมคณ
ภราดล พรอำนวย หรอ ปอ North Gate เปนวทยากร คณปอ-ภราดล เปนนกดนตรแจสท
แบกแซกโซโฟนออกเดนทางเรมจากจงหวดเชยงใหมจนไปสดปลายทางทฝรงเศส
และมนทรรศการแสดงภาพสเกตชจากการเดนทางในครงนนชอ Trans Siberian
Sketch Book Exhibition นอกจากนการเดนทางดงกลาวยงเปนทมาของหนงสอเรอง
“ลมใตปอด...เมอเสยงแซกโซโฟนและมตรภาพพาเราเดนทางไปไกลคอนโลก”
Special
eq
66
TAT Tourism Journal
2/2555
แรงบนดาลใจในการเดนทางสมยเรยนทเรมเรยนสถาปตยในระดบ ปวช. ทจงหวดเชยงใหมกมความตงใจวาวนหนงจะเปน
สถาปนกระดบโลกใหได จงพยายามอานหนงสอเกยวกบประวตศาสตรสถาปตยกรรมและ
สถาปนกชอดงระดบโลก และทำใหไดรบขอมลวาสถาปนก 10 อนดบแรกของโลกไมมใคร
เรยนจบดานสถาปตยโดยตรง บางคนแทบไมไดเรยนหนงสอ แตสงหนงททกคนมเหมอนกน
คอทกคนเปนนกเดนทาง ทำใหมความคดวาถาตองการเปนสถาปนกระดบโลกกควรจะตอง
เดนทางรอบโลก และความคดทวาอยากเดนทางกเกดขนตงแตในตอนนน
สำหรบการเดนทางครงแรกของปอ-ภราดล คอเมอตอนทเปนตวแทนระดบเยาวชนของ
จงหวดเชยงใหมไปรวมแสดงงานศลปะทประเทศญปน เปนการเดนทางออกนอกประเทศเพอ
ไปดงานศลปะของเพอนจากชาตอนๆ รวมทงไปดชวตความเปนอย ภมประเทศ และสถาปตย
กรรมทแตกตางออกไป
ความหมายของการเดนทางในสมยเรยนในระดบมหาวทยาลยไดมโอกาสเรยนกบอาจารยประมวล เพงจนทร ทไดใหแนว
คดวาการเดนทางจะมเรองเกยวกบจตวญญาณภายใน ความเชอมนในตนเอง รวมทงความ
เชอมนในผอนทจะเกดขนตลอดเวลา
การเดนทางทถอไดวาเปนการเดนทางระยะทาง ไกลทสดครงหนง: เชยงใหม-ฝรงเศสเปนการเดนทางทเกดขนเมอ 2 ปทแลว เรมจากการทเพอนนกดนตรชาวฝรงเศสชวน
ไปรวมในงานเทศกาลดนตร และในชวงเวลานนเองกมปญหาทงกบเพอน และปญหา
ดานความรก อกทงมเงนไมพอซอตวเครองบน ทำใหคดไดวาการเดนทางภาคพนดนก
จะชวยตอบโจทยไดทกอยางทงประหยดคาใชจาย ไดเดนทางไปรวมงานเทศกาลดนตร
ระหวางทางกจะไดพบเหนสถาปตยกรรม ภมประเทศ ตลอดจนไดแรงบนดาลใจใหมๆ
1 .,
kl
67
TAT Tourism Journal 2/2555
การเดนทางครงนนเรมจากการวาดแผนทโลก เขยนชอประเทศ แลวลองใชดนสอลากดวา
จากประเทศไทยจะสามารถเดนทางไปยงฝรงเศสไดอยางไร จากนนกหาขอมลเกยวกบ
การเดนทางและการขอวซาซงไดขอสรปวาการเดนทางไปทางไซบเรยจะมราคาถกทสด
และจำเปนตองขอวซาเพยง 2 ประเทศเทานน คอ จน และ Schengen Visa ของยโรป
โดยเสนทางทใชคอ ลาว-จน-มองโกเลย-รสเซย-ลตเวย-ลทวเนย-โปแลนด-เยอรมน-
เบลเยยม-ฝรงเศส
สำหรบเรองของทพก คณปอ-ภราดลกลาววาหากเรมทเกสตเฮาสทหนงกมกจะไดขอมลการ
เดนทางและทพกในเมองถดไปตอไปเรอยๆ และจากประสบการณเดนทางลกษณะนพบวา
ควรทำใหกระเปาเบาทสด เนองจากจะตองแบกกระเปาและของทงหมดเดนไปเรอยๆ
แซกโซโฟนและสมดสเกตชทกครงทเดนทางคณปอ-ภราดลจะตองเอาแซกโซโฟนไปดวยเพอจะไดซอมทถนน
แจสคลบในเมองนนๆ หรอบางครงกอาจแสดงแบบเปดหมวกซงเปนสงทดมากเพราะจะสา
มารถเลอกเพลงหรอแนวเพลงทชอบไดโดยอสระ นอกจากนยงเคยมประสบการณการเลนด
นตรเปดหมวกทถนนคนเดนในจงหวดเชยงใหม
สมดสเกตชภาพเปนอกสงทตองพกตดตวไปดวยทกครง และสำหรบตอนนกจะไมพกสมด
สเกตชภาพไปจากบาน หากแตจะไปซอเอาในสถานททเดนทางไป หรอกรณทไมมสมดก
สามารถไปเกบกระดาษมาวาดกได เพราะเชอวา “ทกสงไมจำเปนตองเปนไปตามทเรา
ตองการหรอวางแผนไวกได”
บทบาทการเปนเจาของแจซคลบและรานอาหารในเมองทองเทยวในตอนนคณปอ-ภราดลเปนเจาของกจการแจซคลบชอ North Gate และรานอาหารชอ
Bird’s Nest ในเมองทองเทยวยอดฮตอยางจงหวดเชยงใหม โดย North Gate เปนแจซ
คลบสำหรบทกคนรวมทงตวของคณปอ-ภราดลดวย เพราะโดยทวไปแลวแจซคลบจะ
แพงและหร การไปเลนดนตรในสถานทเหลานกเปนเรองทยากลำบาก และกอนทเราจะ
ไดแสดงความสามารถทางดนตร เรากดเหมอนจะไมมตวตนในแจซคลบดงกลาว
rt
68
TAT Tourism Journal
2/2555
สวนราน Bird’s Nest เกดหลงราน North Gate ประมาณ 2 ป เปนรานทอยในซอยเลกๆ
มลกษณะเปนคาเฟตทมลกษณะทเพอนๆ สามารถนงสงสรรคกนได เนองจากในตอนแรก
ททำ North Gate นนอยากทำใหเปนแจซคาเฟตมหนงสอ มคารเฟต มบาร และ
มดนตรแจซ แตวาตอนนนไมมเงนทนเพยงพอ
ตวตนของ North Gateแนวดนตรท North Gate จะอสระมาก นกดนตรจะเลนดนตรแบบทเปนตวของ
ตวเอง จะแตงเพลงเลนเองกได เจาของรานจะไมไปกำหนดแนวทางการเลนดนตรของ
แตละวง เพราะเชอวาหากนกดนตรเลนแลวมความสข ดนตรกจะออกมาดเอง เหมอนกบ
เวลาทเรามความสข คนรอบขางกจะรสกได
และท North Gate จะไมมปายไฟ ไมมโปรโมชน เพราะไมอยากจะยดเยยดขายของ และ
เชอวาหากเราตองการมอสระบางอยาง เรากตองใหอสระบางอยางกบผฟงหรอลกคาดวย
ถอเปนความรบผดชอบ และเปนความยตธรรมแกทง 2 ฝาย
นอกจากน ปอ-ภราดลยงเหนวา “คณภาพ” เปนสงทคนคดขนมา ในขณะ “ความรสก
ทางใจ”ทแมวาจะไมม“คณภาพ” แตจะม “ความหมาย” และในปจจบนผคนใหคณคากบ
“คณภาพ” มากจนเกน “คณคาทางใจ”
มมมองตอความเปลยนแปลงของเชยงใหมมองได 2 ดาน คอ ความเปลยนแปลงทางกายภาพ ความเปนตวเมองทขยายตวมากขน
มบานจดสรรและคอนโดมเนยมเพมมากขน ในขณะทมสงใหมเกดขนกมการทำลายสงท
มมาแตเดมคอตนไม และการทธรรมชาตถกทำลายไปเรอยๆ จนกลายเปนเรองชนตา
กอาจทำใหเดกรนใหมไมไดตระหนกวามนษยเรากเปนสวนหนงของธรรมชาตเชนกน
นอกจากนเราตองอยกบธรรมชาต และควรจะรกธรรมชาต
นอกจากน ยงมความเปลยนแปลงในรปแบบของความตองการของผคนทมมากขน ผคนจะ
ใหความสำคญกบเงนมากจนเกนไป และเชอวาเงนคอความจรง มากกวาทเปนอยจรง
,./
69
TAT Tourism Journal 2/2555
Special
การเสวนาในหวขอ “Art Normal: Wrapping the City” จดขนเมอวนท 24 พฤษภาคม
2555 โดยมวทยากรคอ คณวศนบร สพานชวรภาชน เจาของรางวลศลปนดเดนศลปาธร
สาขาออกแบบประจำป 2553 และผกอตงหอศลปรวมสมย เถาฮงไถ d Kunst ผม
ความมงมนในการปนราชบรใหเปนเมองศลปะรวมสมย นอกจากนยงเปนผอยเบองหลง
ความสำเรจของนทรรศการ “ปกตศลป ART normal: ทกบานคอแกลเลอร ทกทคอหอศลป”
ทนำพนทสาธารณะในชมชนมาเผยแพรศลปะ
Art Normal:
Wrapping the Cityเรยบเรยง ฐานช ลมตระกล*
ภาพ วศนบร สพานชวรภาชน และกษวรรณ มาลยาภรณ
69
TAT Tourism Journal 2/2555
*นางสาวฐานช ลมตระกล เปนนกศกษาคณะศลปศาสตร
มหาวทยาลยธรรมศาสตร ชนปท 3
70
TAT Tourism Journal
2/2555
นอกจากน คณตว-วศนบรยงเปนสวนสำคญในการผลกดน
นทรรศการทางศลปะทผานมาในจงหวดราชบร เชน
นทรรศการศลปะบนถนน (Street Art) ในงาน “ตดศลป...บนราชบร”
ทมกลมเยาวชนราชบรทรกศลปะเปนแกนนำหลกในการจดมหกรรมศลปะรวมสมย
และเปดพนทใหเยาวชนและผทสนใจไดสรางงานศลปะตามความคดและจนตนาการ
รวมไปถงนทรรศการ “เดกฝกหตถ” ซงมวตถประสงคเพอสงเสรมใหนกศกษาไดแสดง
ออกทางความคด ฝกฝมอ และพฒนาความรตางๆ ดานการออกแบบและการผลต
รวมดวยศลปน และนกออกแบบรบเชญชอดงในวงการเครองปนดนเผาของประเทศไทย
Art Normal “ทกบานคอแกลเลอร ทกทคอหอศลป”ปกตศลปะจะถกมองวาสงสง ประหนงอยบนหอคอยงาชางทชาวบานธรรมดาไมมทาง
เขาถงได ความตองการชกจงใหคนหนมามองกนใหมวาศลปะไมใชเรองทสงสงถงขนาดนน
และแฝงอยในชวตประจำวน เปนจดเรมตนของนทรรศการ “ปกตศลป ART normal:
ทกบานคอแกลเลอร ทกทคอหอศลป” ซงจดขนระหวางวนท 17 ธนวาคม 2554 -
70
TAT Tourism Journal
2/2555
71
TAT Tourism Journal 2/2555
15 เมษายน 2555 ทผานมาทจงหวดราชบร ซงคณวศนบรผอย
เบองหลงของงาน ไดกลาวถงทมาของงานนวา ไดแรงบนดาลใจมาจาก
ตอนไปเรยนศลปะทประเทศเยอรมน ซงสภาพแวดลอมทกอยางทนน
ชวยกระตนใหคนทกอนหนานไมเคยมความสนใจในศลปะเลยอยาง
เขาเกดความสนใจในเรองของศลปะขนมาได คณวศนบรจงอยากให
ในชมชนมสงแบบนนขนมาบาง
เปาหมายคอตองการใหศลปะสรางความเขมแขงใหแกชมชนจากมมมองของคณวศนบร ชมชนไมมความจำเปนตองเปลยนแปลงสงทเปนอย และไม
จำเปนตองไปเลยนแบบใคร แตใหนำเสนอความเปนตวตนของชมชนทมอยแลวออกมา
ซงจะทำใหตวชมชนมความเปนปกแผน มความเขมแขงมากขน สวนตวมความเชอวา
งานศลปะจะตองสรางอะไรสกอยางใหแกชมชนแนนอน และงานศลปะไมจำเปนตองสราง
การตอบรบในวงกวาง แตเปนไปเพอสนองจดยน หรอตอบสนองความตองการของตนเอง
กอน สวนนกทองเทยวทเขามานนถอวาเปนของแถม คณวศนบรเหนวาทกคนมกรอบ
แตจะทำอยางไรใหเขาประชดกรอบของตวเองไดมากทสด แทนทจะทำลายกรอบแลว
71
TAT Tourism Journal 2/2555
72
TAT Tourism Journal
2/2555
เขาไปอยในกรอบของคนอน ดงนนจงไมจำเปนตองสรางแกลเลอรสวยงามใหญโตขนมา
ใหมเพอใชแสดงผลงาน เขาเลอกใชสถานทตางๆในชมชนทมอยแลว
ไมวาจะนกเศรษฐศาสตร หรอนกพฒนาสงคม ตางกมแนวทางในการพฒนาชมชน
จากมมมองของตนเองทงสน คณวศนบรซงเปนศลปนรางวลศลปาธรกเลอกทจะทำ
ประโยชนใหแกชมชนจากมมมองของศลปะ
แทรกศลปะเขาไปในชมชนคณวศนบรไดคยกบชาวบานกวา 50 หลงคาเรอนเพอขอพนทแสดงผลงานศลปะ พรอม
ทงบอกจดประสงควาอยากใหศลปะเขามาอยในชมชน อยากใหคนรจกบานของพวกเขา
มากขน และใหผคนเขามาเหนในสงทพวกเขาเปน ซงกมทงผทเขาใจยอมใหความรวม
มอและผทไมเขาใจ แตอยางไรกตาม ปจจบนมคนในชมชนหลายๆ คนเดนเขามาหา
คณวศนบรดวยตนเองแลวเพอบอกวาพวกเขาตองการอะไร
ปกตศลป จบเอาคนทไมเคยทำงานศลปะมากอนเลยมาทำงานศลปะ เพอเปลยนมม
มองวาศลปะอยไดทกท และทกๆ ทกเปนงานศลปะได เชน ลงคนขบรถเมลทถายรปผ
โดยสารและบรรยากาศในรถของตนเองมาเปนผลงาน อกทงยงเปนการหาพนทใหเดกๆ
ทไมเคยมโอกาสไดแสดงงานศลปะ นอกจากน คณวศนบรยงไดเรมทำเสนทางจกรยาน
ซงนกทองเทยวทมานอกจากจะไดชมงานศลปะแลว ยงไดมโอกาสผานไปสมผสแหลง
ชมชน อาจแวะรบประทานกวยเตยวรานอรอยหรอแวะเขาวดมหาธาตบาง นกทองเทยว
ไดประสบการณจากการเขาถงชมชนผานงานศลปะ พรอมกบทคนในชมชนไดประโยชน
และเขมแขงในความเปนตวของตวเอง การปนราชบรใหเปนเมองศลปะจงดำเนนตอไป
และตองเปนไปอยางตอเนอง
ปกตศลป = ศลปทไมปกตคณวศนบรกลาววา ปกตศลป จรงๆ แลวเขาตงใจใชประชดเสยมากกวา เพราะปกตศลป
คอศลปทไมปกตในความหมายทแทจรง และศลปะเองกเปนเรองของคนเฉพาะกลม
การนำศลปะทไมใชสงปกตในความรสกของชาวบานไปแทรกในวถชวตปกตของพวกเขา
กเปนเรองไมปกตแลว อยางคำวา Art Normal กตงใจจะใหลอกบคำวา Abnormal
งานเสวนาในหวขอ Art Normal: Wrapping the City และ Improvise your life, Improvise your
travelling เปนงานทจดขนภายใตงานเสวนา “เปดมมมอง ทองเทยวไทย” ทมวตถประสงคเพอเปด
มมมองการทองเทยวแบบใหมๆ แกพนกงานการทองเทยวแหงประเทศไทย โดยมการจดงานเปน
ประจำทหองสมดการทองเทยวหรอ Tourism Library
72
TAT Tourism Journal
2/2555
รายชอรายงานวจยของการทองเทยวแหงประเทศไทย
ป 2554
ป 2553
ป 2552
ป 2551
1. การจดทำฐานขอมลทศนคตและพฤตกรรมนกทองเทยวตางประเทศและนกทองเทยวไทย
1. การสำรวจทศนคตและความพงพอใจในการเดนทางทองเทยวของคนไทย ในพนททมศกยภาพในการสงออก (เชยงใหม พษณโลก ขอนแกน นครราชสมา นครสวรรค กาญจนบร ชลบร ลพบร สงขลา และสราษฎรธาน)2. การสำรวจทศนคตและความพงพอใจนกทองเทยวตางชาตกลมตลาดหลก และกลมตลาดเกดใหม ระยะท 2 (มาเลเซย ฟลปปนส เกาหลใต เดนมารก อตาล เนเธอรแลนด นอรเวย สวเดน สวตเซอรแลนด แคนาดา ออสเตรเลย และอสราเอล)3. การศกษาสถานการณและแนวโนมดานการตลาดสำหรบการทองเทยวกลมดำนำ4. การศกษาสถานการณและแนวโนมดานการตลาดสำหรบการทองเทยวกลม Honeymoon & Wedding
1. การสำรวจทศนคตและพฤตกรรมดานการทองเทยวของชาวไทยในเขตกรงเทพฯ และปรมณฑล2. การสำรวจทศนคตนกทองเทยวเพอการวางแผนเชงรกในการเจาะกลมลกคาใหม (4 ตลาดในเอเชย: จน ญปน อนโดนเซย และไตหวน)3. การสำรวจทศนคตและความพงพอใจนกทองเทยวตางชาตกลมตลาดเกดใหม 6 ตลาด และกลมตลาดหลก 10 ตลาด (รสเซย สเปน ฟนแลนด สหรฐอาหรบเอมเรตส อนโดนเซย และเวยดนาม / จน ญปน ฮองกง ไตหวน สงคโปร อนเดย สหราชอาณาจกร ฝรงเศส เยอรมน และสหรฐอเมรกา)4. การสำรวจพฤตกรรมและความพงพอใจของนกทองเทยวชาวตางชาตททำกจกรรม Shopping & Entertainment5. การสำรวจพฤตกรรมและความพงพอใจของนกทองเทยวชาวตางประเทศกลมกอลฟ (Golf)6. การสำรวจพฤตกรรมและความพงพอใจของนกทองเทยวชาวตางประเทศกลมสขภาพความงาม (Spa and Wellness)
1. การสำรวจทศนคตของนกทองเทยวตอเอกลกษณของพนททองเทยวหลก (พนท : กรงเทพฯ อยธยา กาญจนบร หวหน ชะอำ พทยา นครราชสมา เชยงใหม ภเกต เกาะสมย)2. การศกษาเพอพฒนาขดความสามารถในการแขงขนดานการทองเทยวทางทะเล (ภเกต กระบ พงงา สมย พะงน) 3. การศกษาเพอเพมศกยภาพทางการตลาดสำหรบกลมนกทองเทยวเชงสขภาพ4. การสำรวจทศนคตและพฤตกรรมของนกทองเทยวชาวตางประเทศ (เกาหล ออสเตรเลย อนโดนเซย ฟลปปนส ยโรปตะวนออก อตาล ฝรงเศส เนเธอรแลนด สวตเซอรแลนด และสแกนดเนเวย (เดนมารก นอรเวย สวเดน และฟนแลนด)
ขอมลเพมเตมกรณาตดตอ [email protected] หรอ http://tourismlibrary.tat.or.th
TATe