34
l การประชุมเชิงวิชาการเรื่องสถิติการท่องเที่ยว (International Workshop on Tourism Statistics) l ผลประโยชน์จากการท่องเที่ยวไทย "กระจุก" หรือ "กระจาย" l การพัฒนาศักยภาพการท่องเที่ยว เชิงศิลปวัฒนธรรม และภูมิปัญญา l ความปลอดภัยในอุตสาหกรรมการบิน TAT e eTATjournal.com จุลสารวิชาการท่องเที่ยว 4 / 2 5 4 9 TOURISM JOURNAL 2006 vol 4

4/2549 eTAT Tourism Journal

Embed Size (px)

DESCRIPTION

จุลสารวิชาการท่องเที่ยวอิเล็กทรอนิกส์ ฉบับประจำไตรมาสที่ 4 พศ. 2549 (ตุลาคม-ธันวาคม)

Citation preview

Page 1: 4/2549 eTAT Tourism Journal

l การประชมเชงวชาการเรองสถตการทองเทยว (International Workshop on Tourism Statistics)l ผลประโยชนจากการทองเทยวไทย "กระจก" หรอ "กระจาย"l การพฒนาศกยภาพการทองเทยว เชงศลปวฒนธรรม และภมปญญาl ความปลอดภยในอตสาหกรรมการบน

TATe

eTATjournal.com

จลสารวชาการทองเทยว4 / 2 5 4 9

T O U R I S MJ O U R N A L2006 v o l 4

Page 2: 4/2549 eTAT Tourism Journal

e TAT

e TAT Tourism Journal 2549

พบกองบรรณาธการประจำไตรมาสท 4/2549ตลาคม-ธนวาคม 2549

บทความ

ผลประโยชนจากการทองเทยวไทย "กระจก" หรอ "กระจาย"

สรปการประชมประจำปครงท 37 ของสมาคมวจยการเดนทางทองเทยว

การพฒนาศกยภาพการทองเทยวเชงศลปะวฒนธรรมและภมปญญาทองถน

ความปลอดภยในอตสาหกรรมการบน

สรปผลการวจยเรองยทธศาสตรพฒนาการทองเทยว ทยงยนของเกาะพะงน

จงหวดสราษฎรธาน

สรปสถานการณทองเทยว

สรปสถานการณทองเทยว 9 เดอนแรกของป 2549

สาระนาร

สาระสำคญจากการสมมนาเรองผลกระทบของภาพยนตรและรายการโทรทศนตอการทองเทยว

สรปการประชมเชงวชาการเรองสถตการทองเทยว (ตอนท 1)

eTAT Tourism Journalจลสารวชาการอเลกทรอนกสการทองเทยวแหงประเทศไทย1600 ถนนเพชรบรตดใหม แขวงมกกะสน เขตราชเทว กรงเทพฯ 10400โทรศพท: 0 2250 5500 ตอ 2620-2โทรสาร: 0 2253 7468

email: [email protected]: http://www.etatjournal.com

เนองดวยป 2549 เปนปมหามงคลสมยทพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงครองราชยครบ 60 ป การทองเทยวแหงประเทศไทยทมงานจลสารทองเทยวอเลกทรอนกส สญญาวาจะทำดเพอพอแผนดน ของเราชาวสยาม

จลสารทองเทยวฉบบน มาพรอมกบ บทความนาสนใจหลายเรอง เชน สรปการประชมเชงวชาการ เรองสถตการทองเทยว (ตอนท 1) , ผลประโยชนจากการทองเทยวไทย "กระจก" หรอ "กระจาย" , สรปการประชมประจำปครงท 37 ของสมาคมวจย การเดนทางทองเทยว ,การพฒนาศกยภาพ การทองเทยวเชงศลปะวฒน ธรรมและภมปญญาทองถน , ความปลอดภยในอตสาหกรรมการบน , สรปผลการวจยเรองยทธศาสตรพฒนาการทองเทยวทยงยนของ เกาะพะงน จงหวดสราษฎรธาน , สรปสถานการณทองเทยว 9 เดอนแรกของป 2549

สดทายสาระนารประจำฉบบ สาระสำคญจากการสมมนาเรองผลกระทบของ ภาพยนต และรายการ โทรทศนตอการทองเทยว

สดทายนกอนทจะถงฉบบหนา ชวงนฝนตกดแลสขภาพใหดนะคะ และอยาลมไทยเทยวไทย เงนจะไดหมนเวยนในประเทศ ขอบคณคะ

ทมงานจลสารทองเทยวอเลกทรอนกส

สารบญ

Page 3: 4/2549 eTAT Tourism Journal

e-TAT Tourism Journal – การทองเทยวแหงประเทศไทย หนาท 1

สรปการประชมเชงวชาการ เรองสถตการทองเทยว สรปการประชมเชงวชาการ เรองสถตการทองเทยว ((IInntteerrnnaattiioonnaall WWoorrkksshhoopp oonn TToouurriissmm SSttaattiissttiiccss))

ณ กรงมาดรด ประเทศสเปน ระหวางวนท ณ กรงมาดรด ประเทศสเปน ระหวางวนท 1177--2200 กรกฎาคมกรกฎาคม 22554499 ( (ตอนท ตอนท 11) )

วไลลกษณ นอยพยคฆ 1

การประชมเชงวชาการเรองสถตการทองเทยว (International Workshop on Tourism Statistics) (World Tourism Organization -UNWTO) ไดจดขน ณ กรงมาดรด ประเทศสเปน ระหวางวนท 17-20 กรกฎาคม 2549 โดยมผเขาประชมจาก 70 ประเทศ จานวน 161 คน เจาภาพการจดประชมดงกลาวเปนความรวมมอกนระหวาง 2 หนวยงาน ไดแก สานกงานสถตขององคการสหประชาชาต (UN Statistics Division UNSD) และแผนกสถตทองเทยวองคการทองเทยวโลกสหประชาชาต

ความเปนมา

ในป ค.ศ. 1991 (พ.ศ.2530) ไดมการจดประชมเรองสถตการทองเทยวและการเดนทางระหวางประเทศ ทเมอง Ottawa ประเทศคานาดา ผลการประชมดงกลาวจงทาใหเกดการจดทาคมอ วธการจดเกบสถตทองเทยว ในชอวา ขอเสนอแนะการจดทาสถตทางการทองเทยวหรอ " Recommendation on Tourism Statistics " และจดพมพรวมกนระหวางสานกงานสถตขององคการสหประชาชาตและแผนกสถตขององค การทองเทยวโลก คมอดงกลาว ถอเปนขอมลพนฐานเพอเปนมาตรฐานในการจดเกบสถตทองเทยวของนานาประเทศทวโลกเปนเวลาหลายป

อยางไรกตาม ในชวงปทผานมาการทองเทยวไดมบทบาททางเศรษฐกจเพมขน หนวยงานทง 2 แหงเหนวาจาเปนทจะตองปรบปรงสถตทองเทยว เพอใหสามารถแสดงผลทางเศรษฐกจทเกดจากการทองเทยวในรายละเอยดมากกวาเดม อยางไรกด การจดเกบสถตทองเทยวเปนเรองคอนขางยากทงในระดบประเทศและระหวางประเทศ สาหรบระดบประเทศนน ความยากเกดขนจากบทบาททไมแนชด ระหวางสานกงานสถตแหงชาต องคการสงเสรมการทองเทยว สานกงานตรวจคนเขาเมอง กระบวนการจดเกบคาใชจายนกทองเทยวมความสลบซบซอนและตองใชทรพยากรในหลายระดบ เพอใหมนใจไดวาขอมลมคณภาพ นอกจากนการจดเกบสถตทองเทยวยงไมไดรบความสนใจจากหนวยงานภาครฐเทาทควร การจดเกบสถตทองเทยวระหวางประเทศ มหนวยงานหลายหนวยงานทดแล อาท OECD, Euro Stat, UNSD ดงนนในป 2004 องคการสหประชาชาต จงสรางกลมงานเพอประสานงานระหวางหนวยงาน ทเกยวของ มชอวา Interagency Coordination Group of Tourism

1

ผอานวยการกองวจยการตลาด ฝายวางแผน การทองเทยวแหงประเทศไทย

Page 4: 4/2549 eTAT Tourism Journal

e-TAT Tourism Journal – การทองเทยวแหงประเทศไทย หนาท 2

Statistics และกลมงานดงกลาวไดนาประเดนเรองการทบทวนสถตมาเสนอใหผแทนระดบประเทศจาก สานกงานสถตแหงชาตและองคการทองเทยว แหงชาตพจารณาในการประชมครงน โดยองคการทองเทยวโลกจะตดตามผลจากการประชมพจารณาทางเครอขายอเลกทรอนกส ทเรยกวา E-forum ตอไป

ประเดนในการประชมพจารณาทบทวน ขอเสนอแนะการจดทาสถต (Recommendations on Tourism Statistics) ในครงนประกอบดวย

1. หลกการระเบยบวธการจดเกบสถต 2. แหลงขอมลสถต 3. วธการเกบสถต 4. การดาเนนการเกบสถตทไดรบรองคณภาพ 5. นโยบายการเผยแพรสถต

รางทบทวนขอเสนอแนะการจดทาสถตทองเทยว (Recommended Tourism statistics) คาดวาจะไดรบความเหนชอบจากทประชม 39th Session of the UN Statistics Commission ในเดอนมนาคม ค.ศ. 2008 (พ.ศ.255) ซงจะเสรจกอนคมอระเบยบวธการบญชประชาชาตดานการทองเทยวและสถตทองเทยว ซงถอวาเปนฐานขอมลทสาคญสาหรบ การจดทาบญชประชาชาตดานการทองเทยว (Tourism Satellite Accounts-TSA)

สานกงานสถตแหงสหประชาชาต (UNSD) จะจดประชมคณะผเชยวชาญสถตการทองเทยว ในชวงปค.ศ. 2007 (พ.ศ.2550) ณ กรงนวยอรก โดยมคณะผเชยวชาญจากหลายประเทศมาทบทวนรางขอเสนอแนะทางดานสถตการทองเทยวและรบรองขอเสนอแนะดงกลาว

ประเดนในการพจารณาการทบทวนแนวคดและรปแบบของสถตการทองเทยวประกอบดวย 8 ประการไดแก

1. แนวคดพนฐานหนวยวดสถตทองเทยวและหนวยวดอนๆ ทเกยวของ 2. ลกษณะของการเดนทางและเศรษฐกจทเกยวของ 3. สถตอปทานดานการทองเทยว 4. สถตคาใชจายนกทองเทยว 5. การนาสถตทองเทยวไปใชในการวเคราะหผลทางเศรษฐกจ อาท บญชประชาชาตดานการ

ทองเทยว 6. การวดการทองเทยวแบบยงยนดานสงแวดลอมและสงคม 7. การสรางแนวรวมกลยทธระหวางสานกงานสถตแหงชาตและองคการสงเสรมการทองเทยว

แหงชาต เพอจดทาสถตและนาสถตไปวเคราะห 8. โครงการชวยเหลอทางวชาการดานสถตการทองเทยว

Page 5: 4/2549 eTAT Tourism Journal

e-TAT Tourism Journal – การทองเทยวแหงประเทศไทย หนาท 3

1. แนวคดพนฐานหนวยวดสถตทองเทยว

ทประชมไดพจารณาขอเสนอแนะสถตทองเทยวปพ.ศ. 2536 เหนวาแนวคดเกยวกบสถตทองเทยวโลกทสานกงานสถตแหงสหประชาชาตจดทาขน เพอเสนอตอทประชม ยงตองใหชดเจนยงขนเพอใหเปนสถตทมมาตรฐานเดยวกนกบระบบบญชประชาชาต (System of National Account-SNA) และดลบญช (Balance of Payment-BOP) ทงนเพอใหสามารถนาไปวเคราะหในระบบบญช ประชาชาตดานการทองเทยวไดนอกจากนยงรวมถงการจดประเภทสนคา เพอวดผลกระทบเศรษฐกจการทองเทยวและกจกรรมดานการทองเทยว โดยสอดคลองกบสถตการคาบรการระหวางประเทศดานการทองเทยวสงทตองคานงถงคอ การนาแนวคดไปใชจะตองไมสรางภาระใหเกดแกผจด เกบสถต และสถตของแตละประเทศสามารถนามาเปรยบเทยบระหวางกนได โดยถอมาตรฐานเดยวกนนอกจากน ยงตองคานงถงผใชสถต อาท ผกาหนดนโยบายรฐบาล องคกรระหวางประเทศ ทจะนาไปใชไดสะดวกและรวดเรวรวม ทงวางแนวทางในการดาเนนการจดเกบและเผยแพร สถตโดยสามารถนาไปปฏบตไดจรง

การปรบปรงนยามสถตทองเทยว

ขอเสนอแนะป 2536 ขอเสนอแนะป 2543

(REC'93)

Domestic Tourism: -involving residents of the given country traveling only within this country ;

Inbound Tourism : -involving non-residents traveling in the given country;

Outbound tourism : -involving residents traveling in another country

(REC'93)

Internal Tourism : -which comprise domestic tourism and inbound tourism.

(REC'00)

Domestic Tourism: -is the tourism of resident visitors within the economic territory of the country of reference

Inbound Tourism : -is the tourism of non-resident visitor within economic territory of the country of reference

Outbound tourism : -is the tourism of resident visitors outside the economic territory of the country of reference

(REC'00)

Internal Tourism : - is the tourism of visitors both resident and non-resident within the economic territory of the country reference

Page 6: 4/2549 eTAT Tourism Journal

e-TAT Tourism Journal – การทองเทยวแหงประเทศไทย หนาท 4

ขอเสนอแนะป 2536 ขอเสนอแนะป 2543

(REC'93)

National Tourism : -which comprise domestic tourism and outbound tourism resident and non-resident within this country.

International Tourism : -which consist of inbound tourism and outbound tourism

of the country reference

(REC'00)

National Tourism : -is the tourism of resident visitors, within and outside the economic territory of the country of residence.

การกาหนดนยามสถตทองเทยวตามขอเสนอแนะป 2543 (REC'2000) ไดมการปรบปรงภาษาใหเขาใจไดงายขนกลาว ถงวาใครเปนผเดนทางไดแกผพกอาศย (Residents) และผมไดพกอาศย ณ เขตเศรษฐกจของประเทศทอางถง (Economic territory of the country of reference) คานยามแตละคาเปนการอธบายความหมายในตวเองไมจาเปนตองอาง ถงคานยามอนๆ อกตวอยางเชนคานยามเดมป2536เมอกลาวถงการทองเทยวแหงชาต (National Tourism) รวมถงการทอง เทยวภายในประเทศ (Domestic) และการทองเทยวขาออกนอกประเทศ (Outbound) แตในฉบบปรบปรงป 2543 ในนยามการทองเทยวแหงชาตไดปรบปรงใหชดเจน วาเปนการทองเทยวของนกทองเทยวทเปนผพกอาศยในเขตเศรษฐกจ ของประเทศทอางถง ไมวาจะเปนการทองเทยวภายในหรอภายนอกประเทศกตาม อยางไรกดหากพจารณา นยามภาษาองกฤษ จะไดวาประโยคทชใหเหนภาพทมความชดเจนขนกวาเดม ดงเชน National tourism : is the Tourism of resident visitor, within and outside the economic territory of the country of residence คานยามใหมเนนความสาคญทาง เศรษฐกจดงทจะเหนวาไดกลาวถงเขตเศรษฐกจ (economic territory) ในทกคานยาม ในการประชมไดมขอเสนอแนะในวธการวดการทองเทยวขาเขา (Inbound tourism) การทองเทยวภายในประเทศ (Domestic tourism) และการทองเทยวขาออก (Outbound tourism) ตามรายละเอยดดงน

1. วธการวดการทองเทยวขาเขาจะวดไดใน 2 วธ ไดแก เมอมการเดนทางขามชายแดนระหวางประเทศ โดยเปนการจดเกบขอมลทไดมการลงบนทกซงเปนขอมลการเขาเมอง (Immigration data) และบตรตรวจคนเขาเมองเดนทางเขาและเดนทางออก (E/D Cards) ในอกกรณหนงคอ เมอมการพกคางคนในสถานประกอบการทพกวธทจะไดขอมลสถตในกรณน จะเปนการสารวจ (Surveys) อยางไรกตาม ผเกบขอมลสถตการทองเทยวขาเขาสามารถดาเนนการได 2 วธควบคกนคอ บตรตม. และการสารวจทพกแรม

2. วธการวดการทองเทยวของผทพกอาศยอยภายในประเทศและเดนทางทองเทยวในประเทศตนเอง (Domestic Tourism) จะเปนการสารวจ 2 ประเภท ดวยกนไดแก การสารวจครวเรอน (Household Survey) ทมวตถประสงคเฉพาะเพอการเดน ทางทองเทยวภายในประเทศเทานน

Page 7: 4/2549 eTAT Tourism Journal

e-TAT Tourism Journal – การทองเทยวแหงประเทศไทย หนาท 5

และการสารวจครวเรอนโดยทวไป (General Survey) โดยมขอความบางสวนซงสามารถ วเคราะหถงการทองเทยวภายในประเทศได

3. วธการวดการทองเทยวขาออก (Outbound Tourism) จะวดไดใน 3 ประเภท ไดแก ประเภทกรณแรกเมอผทพกอาศยอยในประเทศมการเดนทางขามชายแดนระหวางประเทศโดยเปนการจดเกบขอมล ทไดมการลงบนทกซงเปนขอมลการเขาเมอง (Immigration data) และบตรตม. (E/D Cards) รวมทงการสารวจ ณ บรเวณดานชายแดนซงวธนประเทศในกลมอาเซยนถอเปนวธการจดเกบในปจจบน ประเภทท 2 เปนการสารวจครวเรอน ของผพกอาศยอยในประเทศ (Survey to resident household) ซงประเทศในกลมภมภาคยโรปดาเนนการอยในปจจบน ประเภทท 3 เปนการเกบรวบรวมสถตจากประเทศทนกทองเทยวเดนทางไปและมา ตรวจสอบกบสถตทเกบไดจรงจาก ประเภทท1 เปนวธการเกบแนวใหมทเรยกวา (Mirror Statistics) ยกตวอยาง เชนประเทศสเปนทาสารวจครวเรอน (Household Surveys) เพอใหทราบจานวนสถตนกทองเทยว สเปนทไปเทยวประเทศตางๆ รวมทงฝรงเศส ในขณะทฝรงเศสกมการสารวจครวเรอนชาวฝรงเศสดวยเชนกนและไดจานวนสถตนกทองเทยวฝรงเศส ทเดนทางไปเทยวยงประเทศสเปนสถตของทง 2 ประเทศจะเปนกระจกเงาสะทอนใหเหนภาพ ซงกนและกนคอจานวนนกทองเทยวสเปนทไปฝรงเศส (ขอขอมลจากฝรงเศส) และจานวนนกทองเทยวฝรงเศสทเทยว ในสเปน (ขอขอมลจากสเปน)

@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@

Page 8: 4/2549 eTAT Tourism Journal

e-TAT Tourism Journal – การทองเทยวแหงประเทศไทย หนาท 1

ผลประโยชนจากการทองเทยวไทย ผลประโยชนจากการทองเทยวไทย ““กระจกกระจก”” หรอ หรอ ““กระจายกระจาย””??

ดร.อนนต วฒนกลจรส 1

การทองเทยวเปนหนงในยทธศาสตรทสาคญของอตสาหกรรมไทย โดยตลอดชวงระยะเวลาทผานมา เราจะไดเหนการรณรงคทางดานการตลาดอยางเขมขนและตอเนองนบตงแตโครงการ "ปทองเทยวไทย" "ประเทศไทย - ประตสอนโดจน" "Amazing Thailand" จนถง "Unseen Thailand" โดยความสาคญของการทองเทยวไทย ปรากฏใหเหนอยางชดเจนจากการทมบทบาทสาคญทชวยใหประเทศไทย ผานพนวกฤตทางเศรษฐกจของอาเซยนนบตงแตป 2540 เปนตนมา

ความสาคญของการทองเทยวในดานเศรษฐกจจากมมมองของรฐบาลไทย จะเหนไดจากการสนบสนนงบประมาณ และภาระงานทมตวชวดจากรายไดจากการทองเทยว โดยการใชงบประมาณ 2.5 พนลานบาทเพอกระตนการทองเทยวในป 2548 รฐบาลคาดหวงวาจะไดรบรายไดจากการทองเทยวสงถง 4.5 แสนลานบาทจากจานวนนกทองเทยวชาวตางประเทศ ทคาดวาจะมถง 13.38 ลานคน

รฐบาลใชการทองเทยวเปนสวนหนงในกลยทธหลกของการพฒนาประเทศ โดยตงอยบนสมมตฐานทสาคญสองประการ คอการทองเทยวเปนแหลงทมาของเงนตราตางประเทศทมสวนชวยกระตนการเตบโตทางเศรษฐกจ ประการทสองคอ การทองเทยวเปนอตสาหกรรมทมงเนนการใชแรงงานเปนหลก ดงนนการสงเสรมการทองเทยว จงกอใหเกดการกระจายรายไดไปสภาคแรงงานและชวยลดความยากจนในหมครวเรอนทมรายไดตา

สมมตฐานแรกเปนสมมตฐานทมหลกฐานสมเหตสมผลรองรบอย แตในขณะทสมมตฐานหลงยงคงเปนแคภาพลวงตา

ตามรายงานบญชประชาชาต (National Account Data) และบญชการทองเทยวไทย (Thai Tourism Satellite Accounts) ทจดทาโดยสภาการทองเทยวและการเดนทางโลก (World Travel and Tourism Council) พบวารายไดเฉลยทงทางตรงและทางออมทมาจากนกทองเทยวชาวตางชาตและนกทองเทยวชาวไทยในระหวางป พ.ศ. 2541 - 2548 คดเปน

• รอยละ 13 ของผลผลตมวลรวมประชาชาต หรอ 6.55 แสนลานบาท

1 ดร.อนนต วฒนกลจรส จบการศกษาระดบปรญญาเอกสาขาเศรษฐศาสตรประยกต (Agricultural and Applied Economics) จากมหาวทยาลยวสคอนซน ณ เมองเมดสน ประเทศสหรฐอเมรกา ปจจบนทางานอยทสานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลย แหงชาต (สวทช.) กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย บทความนมาจากการวจยทได รบทนสนบสนนการวจยจาก The Economy and Environment Program for Southeast Asia (EEPSEA) และจากสถาบนวจยสงคม มหาวทยาลยเชยงใหม ทานสามารถ ตดตอ ดร.อนนต วฒนกลจรส ไดท [email protected]

Page 9: 4/2549 eTAT Tourism Journal

e-TAT Tourism Journal – การทองเทยวแหงประเทศไทย หนาท 2

• รอยละ 10 ของการวาจางแรงงาน หรอ 3 ลานตาแหนง • รอยละ 13 ของการสงออก หรอ 4.17 แสนลานบาท • รอยละ 12 ของการลงทน หรอ 1.17 แสนลานบาท และ • รอยละ 3 ของงบประมาณจากรฐบาล หรอ 1 หมน 3 พนลานบาท

หากมองในแงดของการกระจายรายไดจากการทองเทยว จรงอยทวาการขยายตวของการทองเทยวกอใหเกดการ วาจางแรงงานไรฝมอเพมมากขนและชวยลดปญหาความยากจนไดโดยตรงแตจากรายงานการวจย 2เมอเรวๆ น พบวารายไดสวนใหญทมาจากการขยายตวทางดานการทองเทยวกลบสะสมพอกพนอยในปจจยการผลตอนมากกวาแรงงานไรฝมอ

นอกจากนแรงงานไรฝมอในภาคสวนอนๆกอาจจะไดรบผลกระทบในทางลบเชนกนและผลตอบแทนตอทดนทาง การเกษตรซงเปนแหลงทมาสาคญของรายไดหลกของคนยากจนในภาคเกษตรกรรมอาจจะตกตาลงไดเมออตสาหกรรม ทองเทยวมการขยายตว

ปรากฏการณเชนนชใหเหนวาความคาดหวงทจะกระจายรายไดใหมากขนจากการขยายตวของการทองเทยวนน แททจรงยงอยหางไกลจากความสาเรจและความเปนจรงยงนก

จากรายงานการวจยผลกระทบของการขยายตวของอตสาหกรรมทองเทยวทมตอการกระจายรายได3 โดยใช แบบจาลองทางเศรษฐกจแบบดลยภาพทวไป (Computable General Equilibrium - CGE Model) ประกอบกบขอมล บญชทางสงคมไทย (Social Accounting Matrix) และคาสมประสทธตางๆ ของไทยพบวาจรงอยทการขยายตวของ อตสาหกรรมทองเทยวนนเปนประโยชนทงในแงของการเพมการบรโภค การเพมรายได และการเพมประโยชน สขในทกภาคครวเรอนในทกระดบชน แตจากรายงานการวจยพบวาผลประโยชนดงกลาวแททจรงแลวกลบกระจาย ไปสมอคนยากคนจนในสดสวนทนอยมาก

โดยเฉพาะอยางยงหากพจารณาการกระจายรายไดของการทองเทยวภายในครวเรอนทมระดบรายไดทเทาๆ กน พบวาครวเรอนทอยนอกภาคเกษตรกรรมจะไดรบผลประโยชนจากการขยายตวของการทองเทยวมากกวาครวเรอน ทอยภายในภาคเกษตรกรรม และหากพจารณาการกระจายรายไดภายในครวเรอนทอยในภาคสวนการผลตเดยวกน พบวาครวเรอนทมระดบรายไดสงจะไดรบผลประโยชนมากกวาครวเรอนทมระดบรายไดตากวา

สาหรบในกรณน ในขณะทอตราการเจรญเตบโตของการทองเทยวโดยเฉลยอยทรอยละ 10 ปรากฏวาการเพมขนของประโยชนสขของครวเรอน ในภาคเกษตรกรรมทมระดบรายไดตามเพยงรอยละ 3.2 แตสาหรบครวเรอนนอกภาคเกษตรกรรมทมระดบรายไดสงมอตราการเพมขนสงมากถงรอยละ 7.6

2

การวจยผลกระทบของการขยายตวของอตสาหกรรมทองเทยวทมตอการกระจายรายได 3 งานวทยานพนธของ ดร.อนนต วฒนากลจรส จดทาเมอ 16 ม.ย. 2506

Page 10: 4/2549 eTAT Tourism Journal

e-TAT Tourism Journal – การทองเทยวแหงประเทศไทย หนาท 3

ทงหมดทกลาวมานนนหมายความวาการขยายตวดานการทองเทยวของประเทศไทยมไดชวยสนบสนนสงเสรม ครวเรอนในภาคเกษตรกรรมหรอคนยากจนดงเชนทเชอมนเลย ทาไมถงเปนเชนน?

คาอธบายนขนอยกบคาตอบตอคาถามทวา อะไรคอปจจยการผลตทสาคญในอตสาหกรรมทองเทยวไทย? ใครคอเจาของหลกของปจจยการผลตทสาคญดงกลาว? ผลกระทบจากการขยายตวของการทองเทยวทมตอ คาจางแรงงานและผลตอบแทนตอปจจยการผลตอนๆ คออะไร?

รายงานการวจยตอบวาทนและแรงงานนอกภาคเกษตรกรรมคอปจจยการผลตทสาคญในอตสาหกรรมทองเทยวไทย ทนนอกภาคเกษตรกรรมนนสวนใหญเปนของภาคธรกจและภาคครวเรอนทมระดบรายไดสงและสดทายพบวาการขยาย ตวทางการทองเทยวกลบเพมชองวางของความเหลอมลาในเรองอตราคาจางแรงงาน และอตราคาตอบแทนของทนระหวาง ภาคเกษตรกรรม และนอกภาคเกษตรกรรมมากยงขน

นจงหมายความวาเจาของภาคธรกจเอกชนและครวเรอนนอกภาคเกษตรกรรมทมระดบรายไดสงคอผทไดรบชยชนะ ในอนดบตนๆ จากการแขงขนเพอใหไดมาซงผลประโยชนทจะไดรบจากการขยายตวของอตสาหกรรมทองเทยวไทย

แลวคนยากคนจนเลา? จะปลอยใหเปนคนกลมสดทายทจะไดควาผลประโยชนทวานใชไหม? ถาเปนเชนนน รฐบาลและผวางนโยบายทเกยวของควรจะดาเนนการอยางไร?

แทนทรฐบาลจะชวยอดหนนสงเสรมทางดานการเงน รฐบาลควรทจะมการกาหนดรปแบบของการเกบภาษทางออมอยางเหมาะสม จากสนคาและบรการทเกยวของกบ อตสาหกรรมทองเทยว ซงเปนผไดรบประโยชนอยางมากมายจากการขยายตวของการทองเทยว เชน ภาษสรรพสามต ภาษจากการขายและภาษจากการนาเขาจากนนจงนารายไดจากภาษดงกลาวมาใชเปนกองทนสาหรบโครงการทชวย เหลอคนยากคนจน โครงการสงเสรมการเกษตรตางๆ อกทงโครงการรกษาและอนรกษสงแวดลอมจากการทองเทยว เปนตน

ยงไปกวานนผลประโยชนจากการขยายตวของการทองเทยวยงสามารถกระจายไปสผมรายไดตาและครวเรอน ในภาคเกษตรกรรมไดอกดวย หากรฐบาลสงเสรมใหคนกลมดงกลาวเขามามสวนรวมในกจกรรมการทองเทยวมากขน ตวอยางเชนอตสาหกรรมทองเทยวอาจพจารณาอตราคาตอบแทนทเหมาะสมและยตธรรมใหแกเกษตรกรผทใหบรการ จดการและอนรกษพนทการเกษตรชนบทใหเปนแหลงทองเทยวอกทงการใหคาตอบแทนแกชาวบานทองถนทรวมกน สงวนรกษาวฒนธรรมและขนบธรรมเนยมประเพณอนดดงเดมของทองถนนนๆ

ในทายทสดความพยายามในการกาหนดและดาเนนนโยบายดงกลาวจะสามารถชวยสนบสนนใหเกดความ แขงแกรงทงทางดานการเงนของสงคมโดยรวม และการดารงรกษาไวซงทรพยสมบตของชาตใหยงยนสบตอไป

@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@

Page 11: 4/2549 eTAT Tourism Journal

e-TAT Tourism Journal – การทองเทยวแหงประเทศไทย หนาท 4

Page 12: 4/2549 eTAT Tourism Journal

e-TAT Tourism Journal – การทองเทยวแหงประเทศไทย หนาท 1

การประชมประจาปครงทการประชมประจาปครงท 37 37 ของสมาคมวจยการเดนทางทองเทยวของสมาคมวจยการเดนทางทองเทยว ((TTrreennddss aanndd TToouurriissmm RReesseeaarrcchh AAssssoocciiaattiioonn))

ณณ กรงดบลน ประเทศสาธารณรฐไอรแลนด ระหวางวนกรงดบลน ประเทศสาธารณรฐไอรแลนด ระหวางวนท ท 1818--20 20 มม..ยย. . 25492549

โดย วไลลกษณ นอยพยคฆ 1

การประชมประจาปครงท 37 ของสมาคมวจยการเดนทางทองเทยว (Trends and Tourism Research Association) ไดจดขน ณ กรงดบลนประเทศสาธารณรฐไอรแลนดระหวางวนท 18-20 ม.ย. 2549 สาหรบการประชมของสมาคมในครง นเปนการจดประชมครงแรกทมไดจดในภมภาคอเมรกาเหนอโดยมหวขอการประชมคอ " ขอบเขตใหมในการทอง เทยวโลก- แนวโนมและการทาทายทางการแขงขน " ( New Frontiers in Global Tourism - Trends and Competitive Challenges) ผเขารวมประชมม 150 ทานมาจาก 22 ประเทศในทกภมภาคโดยสวนใหญจะเปนนกวชาการนกวจยทางการ ทองเทยวทไดรบคดเลอกมาเสนอผลงานวจยจานวน 34 ผลงานทไดรบคดเลอกจากจานวนทงหมด 148 ผลงานวจยการ ทองเทยวทวโลกในสวนของประเทศไทยมนกศกษาปรญญาเอกจากมหาวทยาลยธรรมศาสตรไดมาเสนอผลงานวจย ทางดานการตลาดดวย ประเดนหลกของงานวจยมดงน

1. ภาพลกษณทางการทองเทยว 2. การตดสนใจเดนทางทองเทยว 3. ตลาดทองเทยวและแหลงทองเทยว 4. ความเขาใจในเรองประสบการณทางการทองเทยว 5. การวางแผนพฒนาการทองเทยวเพอการทองเทยวทยงยน 6. ผลกระทบทางการทองเทยวทมตอชมชน 7. อทธพลทางการเมองสงคมและวฒนธรรมทมตอการทองเทยว 8. ตลาดความสนใจพเศษ 9. การเปลยนแปลงทางภมอากาศโลกมผลกระทบตอการทองเทยว

อนงในภาพรวมการประชมในครงนไดมการเสนอแนวความคดเพอแสดงถงทศทางและ การดาเนนงานขององคกรทบรหารจดการแหลงทองเทยว (Destination Management Organization -DMO) โดยมประเดนทผบรหารตองคานงถงปจจยอนๆ นอกเหนอจากผลตอบแทนทางเศรษฐกจของการทองเทยวไดแก ผลกระทบทางสงแวดลอมวฒนธรรมและสงคมของประเทศ หรอแหลงทองเทยวอทธพลของสอมวลชนในการเสนอ รายงานทางดานการทองเทยวอทธพลของการเมองทมตอการทองเทยวอาทเชนการอานวยความสะดวก การเดนทางทองเทยวโดยนโยบายผอนปรนการตรวจลง 1

ผอานวยการกองวจยการตลาด

Page 13: 4/2549 eTAT Tourism Journal

e-TAT Tourism Journal – การทองเทยวแหงประเทศไทย หนาท 2

ตราวซาการเปดเสรทางการบนหรอนโยบายการ ปกปองสทธประโยชนของชาตเชนในกรณทประเทศออสเตรเลยไมอนญาตใหสายการบนสงคโปรแอรไลน บนจากดนแดนออสเตรเลยไปยงประเทศหมเกาะแปซฟกหรออเมรกาใตเพอรบผโดยสารในประเทศเหลาน

การสรางแบรนดของประเทศ (Destination Brand) เปนอกเรองหนงทประเทศตางๆ จะตองคานงถงชอเสยงทดของ ประเทศเพราะแบรนดของประเทศเปนสงทประเทศเปนเจาของจะตองปกปองและตองพฒนา (Toown,protect,advancethehard) โดยประโยชนของการสรางแบรนดทสาคญคอทาใหนกทองเทยวเลอกแหลงทองเทยว ไดงายขนเพราะสามารถเปรยบเทยบประเทศตางๆ ในจานวนทนอยกวาและถอเปนการสรางความแตกตาง ทงนการทประเทศมแบรนดเปนเสมอนตรารบประกนคณภาพและสรางความสมพนธกบนกทองเทยว รวมทงสรางความมชอเสยงและเพมมลคาใหกบแบรนด สาหรบตวอยางทไดกลาวถงทกลาวเปนตวอยางเสมอเชน แบรนด โคคา โคลา มมลคากวา 70 ลานเหรยญสหรฐแบรนดจะมคณสมบต2ดานไดแกอารมณความรสกจตใจ (Emotional/Heart) และเหตผลความคด (Rational/Mind) แบรนดเปนสงทสามารถมองเหนไดเปนนวตกรรมพรอมแรงบนดาลใจ (Visionary, Innovation with Inspiration ) การสรางแบรนด ของสาธารณรฐไอรแลนดไดถกยกเปนตวอยางในการ ประชมโดยไดกลาวถง การทองเทยวของสาธารณรฐไอรแลนดทเปนทรจก กนมากกวา 250 ป มชอเสยงในดาน อธยาศยไมตร การตอนรบทอบอน มทะเลสาบทสวยงาม

การสงเสรมการทองเทยวของสาธารณรฐไอรแลนด อยางจรงจงไดเรมขนในชวงทศวรรษท 1950 (ประมาณป พ.ศ. 2493 ) โดยเนนสนคาทางการทองเทยวทโดดเดน 3 ประการไดแก ภมทศน ประวตศาสตร ชวตชนบท อยางไรกตาม ในชวงทศวรรษ1990 (ประมาณป พ.ศ.2537) สาธารณรฐไอรแลนดตองการทจะสรางแบรนดทเผยแพรไปทวโลก โดยอาศยการวจยการสรางแบรนดเปนปจจยสาคญทเปนตวขบเคลอนเพอปรบปรงภาพลกษณของประเทศ การวจยดงกลาวเปนการดาเนนงานของฝายวจยทางการทองเทยวของสาธารณรฐไอรแลนดโดยศกษาจากการ รบรของประเทศสาธารณรฐไอรแลนดในตลาดหลกไดแกสหราชอาณาจกรสหรฐอเมรกาอตาลเยอรมนฝรงเศส และออสเตรเลยจากการศกษาพบวาตลาดเหลานมการรบรในภาพลกษณทดของประเทศ โดยมสวนประกอบทสาคญ 4 ประการ ไดแก สถานท ผคน วฒนธรรมปจจบน และวฒนธรรมในอดต (Place, People, Living Culture, Historic Culture) ผลสรปทไดคอ ภาพลกษณของไอรแลนดทมความเขยว ชมชนและมลกษณะชนบท ประกอบกบความทนสมย (Green Pastoral Ireland and Modernity)โดยใชแนวคดหลกวา " ไอรแลนดเปนของทาน (" Your very own Ireland ") สาหรบแนวโนมทางการดาเนนการตลาดจะเนนไปยงตวบคคลหรอนกทองเทยวมากขน โดยจะตองศกษากลมตามความตองการของนกทองเทยวใหชดเจนยงขน เพราะนกทองเทยวจะไมจงรกภกดตอแบรนดใดเปนพเศษ แตจะเนนประสบการณตรงทมความแปลกใหม

ในสวนของสงทาทายดานการแขงขนทางการทองเทยวแบงได 2 ประเดน ไดแก อปสรรค และโอกาส

อปสรรค

1. ภยทางธรรมชาต ทคกคามโลก อาทเชน กรณธรณพบตสนาม แผนดนไหว ประชาชนควรมสวนรวมในการเตรยมความพรอมเพอรบมอกบภยธรรมชาตทงหลายและสามารถ จดการกบผลกระทบจากภยดงกลาวทมตอการทองเทยว

Page 14: 4/2549 eTAT Tourism Journal

e-TAT Tourism Journal – การทองเทยวแหงประเทศไทย หนาท 3

2. ความปลอดภยในการเดนทาง ทงทางดานภยการกอการราย สงคราม และภยทเกยวกบโรคภยไขเจบ อาทเชน ไขหวดนก โรคซารส โรคววบา

3. ราคานามนในตลาดโลกมแนวโนมทจะสงขน ซงจะสงผลกระทบตอเศรษฐกจโลกและทาใหคาใชจาย ในการคมนาคมทางอากาศมอตราสงขน

4. ความเสอมของวฒนธรรม เนองจากนกทองเทยวและประชาชนทองถนไดมโอกาสเรยนรวฒนธรรมของ กนและกนรวดเรวขนจากการพบปะกนหรอผานจากสอตางๆโดยเฉพาะทางโทรทศนทนบวามอทธพลมากทา ใหประชาชนในประเทศทกาลงพฒนาเลยนแบบพฤตกรรมทไมพงประสงค ตลอดจนการใชสออนเตอรเนต เพอการคาประเวณเดกใหนกทองเทยวเปนสงทประเทศตางๆ จะตองดแลกวดขนเปนพเศษ

โอกาส

1. ตลาดทองเทยวมจานวนมากขนและขนาดใหญขน โดยเฉพาะนกทองเทยวจากตลาดรสเซย ตลาดจน และตลาดอนเดย เปนตลาดใหมทมผลตออตสาหกรรมทองเทยวโลก

2. สายการบนตนทนตา ทาใหมการเดนทางกระจายไปยงแหลงทองเทยวระดบรองภายในภมภาคเดยว กนมากขนนกทองเทยวทมรายไดไมสงมากนกจะสามารถเดนทางไดโดยเครองบนเนองจากบตรโดยสาร มราคาไมแพงรวมถงการทองเทยวจะทาไดบอยครงมากยงขน

3. คาใชจายในดานขอมลขาวสารทองเทยวมราคาลดลง การใชระบบอนเตอรเนตเพอเกดการพาณชยอเลกทรอนกสในการซอขายบตรโดยสารเครองบน โรงแรมทพก การบรการทองเทยวสนคาทระลกทาไดสะดวกยงขนและมราคาถกลงเนองจากไมตองผานการซอขายผานคน กลางนอกจากนนกทองเทยวสามารถหาขอมลแหลงทองเทยวไดดวยตนเองโดยเวบไซตทางการทองเทยวซงมอยมากมาย

การวจยดานประสบการณนกทองเทยวนบเปนเรองทนาสนใจเปนอยางยงเนองจากในปจจบนนโลกธรกจ อยในระบบเศรษฐกจประสบการณ (Experience Economy) ทจะเนนการสรางประสบการณใหแกผบรโภค สนคาและบรการ อยางไรกตาม ในการประชมครงนมการเสนอผลงานวจยดานประสบการณทองเทยว เพยง 3 บทความเทานน การวจยทนาสนใจไดแกการศกษาประสบการณนกทองเทยวในกรณทนกทอง เทยวประสบภยธรรมชาตพายเฮอรเคนคาทรนาและพายไซโคลนวลมา ทเกดขนในป 2548 โดยผศกษาวจย ไดเปรยบเทยบประสบการณนกทองเทยวทประสบภยใน 3 แหง ไดแก เมองนวออรลนส ในประเทศ สหรฐอเมรกา เมองแคนคน ( Cancun ) และเมองโคซมา ( Cozuma ) ในประเทศแมกซโก ผลการศกษา พบวานกทองเทยวอยในภาวะทสบสนและขาดดลยภาพ (Chaos and disequilibrium )เนองจากไมมเครอขาย บคคลทตนคนเคย ในกรณนกทองเทยวทประสบภยจากพายเฮอรเคนคาทรนาในสหรฐอเมรกา พบวานกทองเทยวไมไดรบสทธหรอสถานะพเศษอยางทเคยเปนมา แตกลบตกอยในสภาพเดยวกบคน ทองถนทลวนตองการความปลอดภยและการอยรอดเทานน สวนในกรณนกทองเทยวทประสบภยพาย ไซโคลนวลมา ในประเทศเมกซโก พบวานกทองเทยวยงอยในสถานะทไดรบสทธพเศษเหนอกวาคนทองถน โดยพวกเขาไดถกนาไปยงศนยผประสบภยและไดรบการดแลจากพนกงานโรงแรมเปนอยางด ทงนผวจย เหนวาการดแลนกทองเทยวระหวางสองประเทศทแตกตางกนนน มสาเหตมาจากอธยาศยไมตรของชาวเมกซกน (MexicanHospitality) ในการตอนรบนกทองเทยวสวนประเดนทนกทองเทยวใน 2 ประเทศมประสบการณเหมอน กนคอถกตดขาดจากโลกภายนอกและไมสามารถสอสารกบครอบครวไดเนองจากระบบเครอขายโทรศพทและ คมนาคมเสยหายอยางหนก อยางไรกตามสอมวลชนไดชวยบรรเทา

Page 15: 4/2549 eTAT Tourism Journal

e-TAT Tourism Journal – การทองเทยวแหงประเทศไทย หนาท 4

สถานการณเลวรายลงโดยการเผยแพรขาวสาร ทเกดขนใหกบคนทวโลกไดรบรเรองราวและสามารถสงเครองบรรเทาทกขมาใหในภายหลง จากการศกษาพบวา บานเมองไรกฎหมายภายหลงจากประสบภยธรรมชาตนบเปนประสบการณการทองเทยวทมดมน ( Dark Tourism Experience ) เนองจากคนทองถนจะรวมตวกนไดเรวกวานกทองเทยว ดงนนผทรบผดชอบดาน การทองเทยวจงควรใชประโยชนในสวนน โดยรวมกาลงคนทองถนเพอดแลนกทองเทยวและดาเนนการอยางตอเนอง เพอรกษาภาพลกษณทดของแหลงทองเทยว

นอกจากน ยงมงานวจยทเกยวของกบการสรางประสบการณทมคณภาพใหแกนกทองเทยวโดย ผวจยจากแคนาดา ไดเสนอตวชวดทเกยวของกบประสบการณทมคณภาพจากการบรการทองเทยว 40 ตวชวด (Quality Experience Indicators ) โดยไดดาเนนการตรวจสอบ ณ เมองมอนทรออล ประเทศแคนาดา ตวชวดดงกลาวประกอบดวยปจจยดานความปลอดภย สนทรยภาพ บรรยากาศ ความหลากหลายของกจกรรมศลปะวฒนธรรมสงบนเทงใจและสดสวนเปรยบเทยบระหวางราคา กบคณภาพโดยตวชวดขางตนมาจากทฤษฎการวดความพงพอใจและความคาดหวงเปนเกณฑสาคญ เชนหากนกทองเทยวมความพงพอใจตอสถานบนเทงเปนคาบวกและความคาดหวงเปนคาบวกดวย นบเปนปจจยทดไมตองมการแกไข แตหากวาคาความพงพอใจมคาเปนลบแตความคาดหวงเปนบวกควร จะตองมการแกไขปรบปรงตอไป ทงนตวชวดยงตองมการพฒนาใหเหมาะสมกบสภาพของแตละแหลงทอง เทยวตอไป เนองจากแตละแหลงทองเทยวมสภาพภมทศนสงแวดลอม สงคม และวฒนธรรมแตกตางกนไป

สาหรบประเดนการวจยทมผสนใจมากขนเรอยๆ คอการเปลยนแปลงของภมอากาศโลกอาจสงผลกระทบ ตอพฤตกรรมเดนทางของนกทองเทยวโดยเฉพาะชาวยโรปเหนอทจะหนหนาวมายงทางใตอาจปรบพฤตกรรมมา ทองเทยวใกลบานมากยงขนเพราะอณหภมทางภาคเหนอของยโรปจะเรมสงขนและหากเปนเชนนการจดการดาน การทองเทยวจะตองมการปรบปรงใหมความสามารถในการรองรบนกทองเทยวในชวงฤดกาลทองเทยวใหเหมาะสมกวาเดม

การประชมวชาการในครงนมเนอหาของการวจยการทองเทยวทเนนตวนกทองเทยวเปนหลกโดยเฉพาะการสราง ประสบการณทมคณภาพซงจะพจารณาจากความพงพอใจของนกทองเทยวเปนสาคญตลอดจนการตลาดการทองเทยว ทเนนความสาคญของการสรางแบรนดของประเทศรวมถงผลกระทบทเกดขนกบแหลงทองเทยวเนองจากภาวะโลกรอน ซงเปนเรองทจะตองตดตามกนตอไปวาจะสงผลใหพฤตกรรมการทองเทยวเปลยนแปลงไปหรอไม สวนเรองทยงเปน ประเดนสาคญคอการพฒนาการทองเทยวอยางยงยนความพงพอใจของนกทองเทยวนนคาดวาจะมการศกษาประเดน เหลานในเชงลกมากขนในการประชมครงตอๆไปและหวงวานกวจยไทยคงจะมโอกาสนาเสนอผลงานวจยในการประชม ครงหนา

@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@

Page 16: 4/2549 eTAT Tourism Journal

e-TAT Tourism Journal – การทองเทยวแหงประเทศไทย หนาท 1

การพฒนาศกยภาพการทองเทยวการพฒนาศกยภาพการทองเทยว เชงศลปวฒนธรรมและภมปญญาทองถนเชงศลปวฒนธรรมและภมปญญาทองถน

รสกา องกร และคณะ 1

บทคดยอ การวจยเรองการพฒนาศกยภาพการทองเทยวเชงศลปวฒนธรรมและภมปญญาทองถนมวตถประสงค เพอศกษาสถานการณ และรปแบบการจดการทองเทยวเชงศลปวฒนธรรมและภมปญญาทองถนในปจจบนรวมทงศกษาแนวทางการพฒนาศกย ภาพการทองเทยวเชงศลปวฒนธรรมและภมปญญาทองถน เพอใหเปนสอกลางในการถายทอดความเปนชนชาตไทยและ ศกษาแนวทางการพฒนากระบวนการมสวนรวมขององคกรปกครองสวนทองถนในการบรหารจดการทองเทยวใหมประสทธ ภาพ โดยทา การศกษาจากกลมผบรหารและเจาหนาทของหนวยงานภาครฐกลมผทรงคณวฒในทองถน กลมผนาชมชน กลมผประกอบการ ภาคเอกชน กลมประชาชนทอาศยอยในแหลงทองเทยวและบรเวณใกลเคยง และกลมนกทองเทยวชาว ไทยในพนท 7 จงหวด ไดแก จงหวดกาญจนบร ชลบร เชยงใหม นครราชสมา สราษฎรธาน ภเกต และจงหวดนนทบร เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสมภาษณแบบมโครงสรางและแบบสอบถามจานวน 6 ชดไดแกแบบสมภาษณกลมผบรหาร และเจาหนาทของหนวยงานภาครฐแบบสมภาษณผทรงคณวฒในทองถนแบบสอบถามผนาชมชนแบบสมภาษณผประกอบการ ภาคเอกชนแบบสอบถามประชาชนและแบบสอบถามนกทองเทยวการวเคราะหขอมลสาหรบขอมลเชงคณภาพใชการวเคราะห เนอหา (Content Analysis) สวนขอมลเชงปรมาณทาการวเคราะหโดยใชคาความถและรอยละและหาคาเฉลยแบบถวงนาหนก สาหรบคาถามแบบจดลาดบ ผลการวจยสรปไดดงน

สถานการณและรปแบบการจดการทองเทยวเชงศลปวฒนธรรมและภมปญญาทองถนในปจจบน

จากการศกษาสถานการณและรปแบบการจดการทองเทยวเชงศลปวฒนธรรม และภมปญญาทองถนของ จงหวดตางๆ พบวาการทองเทยวเชงศลปวฒนธรรมและภมปญญาทองถนเปนการทองเทยวทกาลงไดรบ ความนยมจากนกทองเทยวทงชาวไทยและชาวตางชาตโดยเฉพาะในกลมนกทองเทยวทตองการศกษา หาความรเกยวกบวถชวต และความงดงามในศลปวฒนธรรมไทยทมความวจตรอลงการ และแตกตางจาก ชาตอนๆ สาหรบรปแบบการทองเทยวทเปนทนยมในกลมนกทองเทยวสวนใหญเปนการเทยวชมสถาน ทสาคญทางประวตศาสตรและโบราณสถาน การเทยวชมศลปวฒนธรรมประเพณของทองถน และการเทยว ชมความงดงามของศลปหตถกรรมไทยทเปนเอก

1

รสกา องกร, นวลละออ แสงสข, วรชย วรยารมภ, อนทรา นาคนตร มหาวทยาลยรามคาแหง

Page 17: 4/2549 eTAT Tourism Journal

e-TAT Tourism Journal – การทองเทยวแหงประเทศไทย หนาท 2

ลกษณของทองถนอยางไรกตามแมวาการทองเทยวจะมความ สาคญดานบวกตอเศรษฐกจสงคมและวฒนธรรม แตการดาเนนการดานการทองเทยวทผานมายงพบวาแตละจงหวดมปญหาสาคญ ซงเปนผลกระทบจากการทองเทยวทตองไดรบการแกไขโดยดวนทคลายคลงกน หากแตมความละเอยดออนทแตกตางกนออกไป ทงนเพราะแตละทองถนตางกมลกษณะเฉพาะทงในวถการดาเนนชวต และลกษณะทางสงคมทตางกนปญหาหรอผลกระทบทเกดขน ไดแกปญหาความเสอมโทรมของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ปญหาโครงสรางพนฐานปญหาความปลอดภยของนกทองเทยว ปญหาการขาดแคลนงบประมาณในการปรบปรงและพฒนาการทองเทยวของจงหวด ปญหาการกระจกตวของนกทองเทยวในแหลงทองเทยวบางแหง ปญหาดานบคลากรในอตสาหกรรมการบรการดานการทองเทยว ปญหาดานการบรหารจดการในชมชนปญหาการเปลยนแปลงในวถชวต วฒนธรรมประเพณและการลดคณคาดงเดมของศลปวฒนธรรม

แนวทางการพฒนาศกยภาพการทองเทยวเชงศลปวฒนธรรมและภมปญญาทองถนใหเปนสอกลางในการถายทอดความเปนชนชาตไทย

จากการศกษาพบวาแตละจงหวดตางกมศกยภาพและความโดดเดนในลกษณะทใกลเคยงกนทงในเรองความเปนมา และความเกาแกของประวตศาสตรโบราณสถานความมเอกลกษณในวฒนธรรมและวถชวตและความงดงามใน ศลปวฒนธรรม ประเพณ ซงเปนทสนใจและนยมมาเทยวชมทงในกลมนกทองเทยวตางชาต และนกทองเทยวชาว ไทยขณะเดยวกนยงมความหลากหลายในเรองชาตพนธและมการรวมกลมของวฒนธรรมชมชนทเขมแขงจากศกย ภาพดงกลาวซงถอเปนจดแขงในการสงเสรมการทองเทยวเชงศลปวฒนธรรมและภมปญญาทองถนของจงหวด อยางไร กตามจากการศกษาไดเสนอแนวทางในการพฒนาศกยภาพการทองเทยวโดยภาพรวมไวหลายประเดน ไดแก การนาภมปญญาทองถนและความหลากหลายทางวฒนธรรมมาเปนแกนหลกในการสงเสรมและพฒนาการทองเทยว การกระจายอานาจการบรหารจดการแกชมชนและการสรางการมสวนรวมของประชาชนในทองถนในฐานะเจาของ วฒนธรรมความชดเจนของนโยบายและแผนยทธศาสตรการพฒนาการทองเทยวของทองถนการทบทวนศกยภาพขด ความสามารถและขอจากดของการทองเทยวของสถานททองเทยวแตละแหง การกาหนดมาตรฐานการรกษาความปลอดภยในแหลงทองเทยว และการเชอมโยงแหลงทองเทยว

แนวทางการพฒนากระบวนการมสวนรวมขององคกรปกครองสวนทองถนในการบรหารจดการทองเทยว

สาหรบการมสวนรวมของผนาชมชน ในฐานะเปนองคกรปกครองสวนทองถนในการบรหารจดการ การทองเทยวพบวาสวนใหญยงไมมแหลงทองเทยวทอยภายใตการบรหารจดการของตนเองโดยเฉพาะ อยางยงในสวนขององคการบรหารสวนตาบล (อบต.) อยางไรกตามในสวนขององคกรปกครองสวนทอง ถนทมการบรหารจดการดานการทองเทยวนน พบวาสวนใหญมการบรหารจดการโดยอาศยการมสวนรวม ในขนตอนตางๆ ของการดาเนนงานในหลายลกษณะ ตงแตรวมคดกจกรรม รวมวางแผน รวมดาเนนการ รวมสนบสนนทนและแรงงาน และรวมตดตามประเมนผล

@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@

Page 18: 4/2549 eTAT Tourism Journal

e-TAT Tourism Journal – การทองเทยวแหงประเทศไทย หนาท 1

ความปลอดภยในอตสาหกรรมการบนความปลอดภยในอตสาหกรรมการบน 1 โศรยา หอมชน 2

ตงแตเหตการณ 9/11 อตสาหกรรมการบนตองนามาตรการรกษาความปลอดภยหลายประการมาใชอยางเรงดวน โดยมไดใหขอมลแกผทเกยวของอยางเพยงพอสายการบนกตองเผชญกบการรกษาความปลอดภยของประเทศตางๆ ทไมสอดคลองกนและสรางความสบสนใหแกผโดยสาร ทาใหตองเสยเวลาและคาใชจายทไมจาเปนโดยอตสาหกรรม การบนยงตองแบกรบคาใชจายถง 5,600 ลานเหรยญ สหรฐตอปสาหรบมาตรการรกษาความปลอดภยเพมเตม ซงรฐบาลควรเปนผรบผดชอบ

การใหบรการทมประสทธภาพแกผโดยสารจานวนมากในเวลาจากด เปนพนฐานทสาคญของอตสาหกรรมการบนและการรกษาความปลอดภยทมประสทธภาพ ไมจาเปนตองยงยากซบซอน การสรางสมดลระหวางการรกษาความ ปลอดภย โดยอานวยความสะดวกแกผโดยสารจะบรรลผลได กตองกาหนดมาตรฐานการรกษาความปลอดภยทสอด คลองเปนหนงเดยวกนทวโลก มความรวมมอของรฐบาลทดาเนนไปอยางตอเนองและการใชเทคโนโลยทสงเสรม ความปลอดภย ขณะเดยวกนกอานวยความสะดวกในการเคลอนยายผโดยสารและสนคา

สาหรบระบบการจดการรกษาความปลอดภย (Security Management System - SEMS) ซงเปนปฏบตการเชงรกของสมาคม การเดนทางทางอากาศระหวางประเทศ (IATA) จะกลายเปนสวนหนงของขอบงคบในการตรวจสอบระบบความปลอดภย ของสมาคมฯ (IOSA) ตงแตวนท 1 กรกฎาคม 2550 โดยมการดาเนนการเพอกาหนดมาตรฐานทวโลก เชนการใหขอมลผโดยสารลวงหนาและการรวมเอาเทคโนโลยลาสดตางๆ ทจะชวยเรงกระบวนการรกษาความปลอดภยใหรวดเรว เชน การตรวจสอบทางชวภาพ (biometrics) การใชเอกสารทอานโดยเครองอานและการระบสญลกษณของสมภาระ ดวยคลนวทย (Radio frequency Identification) เปนตน

อยางไรกดขณะนมาตรฐานการรกษาความปลอดภยของประเทศกาลงพฒนายงไมไดรบการรบรองจากประเทศพฒนา แลวสวนใหญเชนสหรฐอเมรกาและสหภาพยโรปยนยนใหผโดยสารผานการตรวจสอบเพอรกษาความปลอดภยตามขอ กาหนดของประเทศของตน ตวอยางเชน ผโดยสารทเดนทางจากเทลอาวฟไปยงโตรอนโต ผานทางแฟรงกเฟรต โดย สายการบนลฟทอนซา ตองผานการตรวจเชคทเขมงวดตงแตเรมตนเดนทางแลวยงตองผานการตรวจสอบอกครงทแฟรงก เฟรตเนองจากมกระบวนการทแตกตางกนซงสายการบนลฟทอนซาตองเสยคาใชจายในเรองนประมาณ7.5 ลานเหรยญ สหรฐตอปและสายการบนตางๆ ทวโลกประเมนวาการตรวจสอบเชนนทา

1 สรปขอมลจากบทความเรอง Security ตพมพในนตยสาร Airlines International ฉบบเดอนตลาคม-พฤศจกายน 2549

2 หวหนางานวชาการ กองวจยการตลาด การทองเทยวแหงประเทศไทย

Page 19: 4/2549 eTAT Tourism Journal

e-TAT Tourism Journal – การทองเทยวแหงประเทศไทย หนาท 2

ใหผโดยสารตองเสยเวลาในการตอเครองบนเพม ขนเฉลยประมาณ 15 นาทตอจด การยอมรบมาตรฐานรวมกนไมเพยงแตจะทาใหเกดกระบวนการ

ตรวจสอบผโดยสารทมประสทธภาพเพมขน แตยงทาใหการรกษาความปลอดภยมงไปทพนททมความเสยงสงกวาและสงเสรมประโยชนทแทจรงของการรกษาความปลอดภย

ทงนประเดนทาทายทควรคานงถง 3 ประการ มดงน

1. ภาระดานคาใชจายสาหรบการรกษาความปลอดภยในประเทศทยากจน เนองจากการรกษาความปลอดภย ระดบโลกยอมมคาใชจายสงในเรองของอปกรณไฮเทคทมงานและการดาเนนการรวมทงการฝกอบรมทมคณภาพขณะนสายการบน จงตองแบกรบภาระอยางมากดานความปลอดภยในประเทศดอยพฒนา โดยทวไปสายการบนตางๆ จะตรวจสอบกอนทาการ บนและปรบแผนการตามความจาเปนเพอใหเปนไปตามมาตรฐาน ความปลอดภยของประเทศทเปนจดหมายปลายทาง อยางไรกดเรองความปลอดภยมคาใชจายสงและรฐบาลควร เปนผรบผดชอบ

2. มาตรฐานทเกดขนมาใหมในตลาดทมศกยภาพดานการบนสง เปนสงททาทายอกประการหนงดงเชนกรณของจนและอนเดย หากทงสองประเทศนตางกพฒนากฏเกณฑของตนเองขนมาโดยไมคานงถงสงทสหภาพยโรปและสหรฐอเมรกา กาหนดไวกอนแลวกจะทาใหการเดนทางระหวางประเทศเปนเรองยงยากอยางมากทางสมาคมการเดนทางทางอากาศ ระหวางประเทศ (IATA) จงตองลงทนเปดสานกงานทจนและอนเดยเพอดงทงสองประเทศเขามาเปนแนวรวม

3. ประเทศพฒนาแลวไมยอมรบมาตรฐานของประเทศกาลงพฒนาเปนแนวปฏบต สหรฐอเมรกาและสหภาพยโรป อาจไมเหนดวยในรายละเอยดปลกยอยตางๆ เชน สหรฐตรวจกระเปาสมภาระทกใบดวยระบบตรวจวตถระเบด (Explosive Detection Systems: EDSs) ในขณะทสหภาพยโรปและประเทศทไมไดเปนสมาชกสหภาพยโรปใชวธการ ตรวจสอบแบบฐานความเสยงหลายระดบ(multilevel, risk based screening methods)นอกจากนสหรฐยงมกฎใหสมภาระ ทผานการตรวจมาแลวจากนอกประเทศตองผานการตรวจอกเมอมาถงสหรฐอเมรกาซงทาใหเกดเสยงสะทอนจากนานา ประเทศเนองจากเปนการทางานซาซอนรวมถงการตรวจเชคสนคาทสงทางคารโกจากตางประเทศสาหรบปญหาทอาจ เกดขนจากการออกกฎระเบยบของสหรฐอเมรกาและสหภาพยโรปคาดวาจะหาขอสรปไดในปลายป 2549 หรอตนป 2550

การรกษาความปลอดภยของคารโก

การรกษาความปลอดภยในดานของคารโกกเปนสงสาคญสาหรบความสาเรจของอตสาหกรรมการบน ในปทแลวการขนสงสนคาทางอากาศมมลคาประมาณ 3.25 ลานลานเหรยญสหรฐหรอคดเปน 35.6% ของมลคาการสงออกทวโลกทงหมด การรเรมทสาคญในสาขานคอ Advanced Cargo Information - ACI ซงเปนวธการหนงในการสงขอมลลวงหนาเกยว กบสนคาทกาลงสงเขามาเพอเรงใหกระบวนการรวดเรวขน กรมศลกากรและรกษาดนแดนของสหรฐจงกาลงดาเนน การขนตอไปในเรองภาวะแวดลอมทางการคาแบบอตโนมต (Automated Commercial Environment -

Page 20: 4/2549 eTAT Tourism Journal

e-TAT Tourism Journal – การทองเทยวแหงประเทศไทย หนาท 3

ACE) ซงเปนความ พยายามในการเชอมโยงระบบตางๆ ไวในชองทางเดยวกนซงอาจเปนตนแบบของระบบขอมลสนคาลวงหนา เพอใชทว โลกสมาคมการเดนทางทางอากาศระหวางประเทศคาดหวงวาจะมการทดสอบระบบนในตนป 2551

ในขณะเดยวกนคณะกรรมมาธการสหภาพยโรปไดดาเนนการ เพอปรบปรงธรรมเนยมปฏบตรวมกนของยโรป นอกจากนยงมการรเรมเรอง e - freight ของสมาคมการเดนทางทางอากาศระหวางประเทศ ซงเปนการดาเนนการเพอสรางมาตรฐานโลกในการขนสงสนคาทางอากาศซงสมาคมฯ กาลงดาเนนการเพอใหเกดประสทธภาพมากขน และคาดหมายวาระบบ ACI ทเปนมาตรฐานเดยวกนทวโลกจะพรอมใชบงคบราวป พ.ศ. 2553-2555

ปฏกรยาเชงบรณาการ

มการดาเนนการใหมมาตรฐานสาหรบระบบการแลกเปลยนขอมลผโดยสารลวงหนา (Advance Passenger Information) ตงแตป พ.ศ.2547 สายการบนในสหภาพยโรปททาการบนไปยงสหรฐไดสงรายชอผโดยสารใหหนวย งานของสหรฐตงแตตอนสารองทนงแตความเคลอนไหวดงกลาวถกควาบาตรโดยคณะกรรมาธการสหภาพยโรป ศาลยตธรรมของยโรปเหนควรใหการสงขอมลผโดยสารเปนสงผดกฏหมาย จงเปนไปไดวาสายการบนใน สหภาพยโรปจะสญเสยผโดยสารใหกบคแขงขนคอสายการบนของสหรฐฯ เนองจากผโดยสารทเดนทางมายง สหรฐอเมรกาโดยสายการบนของสหภาพยโรปอาจตองผานการตรวจรกษาความปลอดภยในระยะเวลานานขน

ขอพพาทนทาใหเหนชดถงความจาเปนทตองมมาตการทวโลกในการใหขอมลลวงหนาของผโดยสารและการ เขาถงการบนทกชอผโดยสารเปนทางออกทเปนไปไดเพยงอยางเดยว ในบางประเทศเชน ออสเตรเลย มการ ใชระบบการจดการผ โดยสารแบบกาวหนา (Advance Passenger Processing - APP) ซงเกดขนไดเพราะม โปรแกรมเรองการตรวจลงตราทเปนสากล สวนสหรฐอเมรกาตองการใหมการแลกเปลยนขอมลผโดยสารทนท เพอใหหนวยงานดานความมนคงของรฐบาลตรวจสอบกอนวาจะใหผโดยสารเดนทางมาไดหรอไม ซงทางสมาคม การเดนทางทางอากาศระหวางประเทศระบวาวธการแลกเปลยนขอมลผโดยสารดงกลาวเปนแนวทางทจะกาว ไปขางหนาอยางมประสทธผลหากรฐบาลประเทศตางๆ กาหนดระเบยบขอบงคบใหสอดคลองกนและลงทนทาง เทคโนโลยเพอทาใหเรองนเกดขนได

เมอเดอนกรกฎาคมนกรมศลกากรและรกษาดนแดนของสหรฐฯไดประกาศขอเสนอในการวางกฎระเบยบ โดยระบวาความรบผดชอบในการตรวจสอบผโดยสารวาเปนผอยในรายชอของบคคลตองหามหรอไมเปน หนาทของรฐบาล ถงแมวา IATA จะมความเหนชดเจนวาคาใชจายทเกยวของกบความมนคงของชาตควร ใหรฐบาลรบผดชอบแตระบบขอมลผโดยสารแบบกาวหนายอมมคาใชจายทเปนภาระของสายการบนเนอง จากตองมการปรบปรงระบบ รวมทงมคาใชจายในการสงขอมลผโดยสารเปนรายบคคล

กระบวนการองครวม

ระบบการจดการความปลอดภยของ IATA (IATA Operational Safety Audit -IOSA) ทจะมผลบงคบในวนท 1 มกราคม 2550 จะนาเสนอโปรแกรมการรกษาความปลอดภยซงในแนวปฏบตทดทสดแกสายการบนตางๆ เพอใหสายการบนเหลานน ดาเนนการเชงรกไดอยางมประสทธภาพ และ

Page 21: 4/2549 eTAT Tourism Journal

e-TAT Tourism Journal – การทองเทยวแหงประเทศไทย หนาท 4

คมราคาองคประกอบทสาคญยงของโปรแกรมนคอ การพฒนาวฒนธรรม การรกษาความปลอดภยทกคนทเกยวของกบการปฏบตงานสายการบนจะตองรกษาหนาทของตนเองเราจะตองสราง การรบรและความรเกยวกบสงผดปกตทอาจเกดขนไดIATAตองการใหทกภาคสวนในอตสาหกรรมการบนและรฐบาล ของประเทศตางๆ เขารวมในกระบวนการนโดยมใชตางคนตางทาและใชจายเงนไปโดยเปลาประโยชน

การรกษาความปลอดภยทเขมงวดจะตองควบคไปกบการอานวยความสะดวกแกผโดยสารแนวทางทจะดาเนน ตอไปคอการประเมนกอนการมาถงโดยฐานความเสยง (Risk-based Pre-arrival Assessments) อกทงยงมการรเรมใหมๆ เกดขน เชน Simplifying Passenger Travel (SPI) โดยสายการบนสแกนดเนเวยนแอรไลนเปนราย แรกๆ ทนามาใชกบผโดยสารสายการบนในประเทศวธการคอผโดยสารจะตองพมพลายนวมอบนเครองอานทจด เชคอนแลวจากนนกอนขนเครองกตองพมพอกครงเพอยนยนวาเปนบคคลคนเดยวกนซงระบบจะงายเชนนใน กรณของผโดยสารปกตการรกษาความปลอดภยจงมเปาหมายเพอจดการกบผโดยสารทเราไมรขอมลโดยทางสาย การบนไดเตรยมระบบไวรองรบวธการตรวจสอบโดยไบโอเมทรกในอนาคตซงการจดจาโครงหนาจะเปนวธการ ทดทสดแตในขณะนการตรวจลายนวมอเปนวธทงายทสดในการนามาใชในระยะสน

ความมประสทธภาพเพมขน ณ จดตรวจรกษาความปลอดภยชวยอานวยความสะดวกใหผโดยสาร สาหรบทลอสแองเจลส มการตดตงเครองตรวจคนมากขนทาใหตองมบคลากรเพมขน 100 คน ขณะทดลเลสมการเพมพนกงานอก 60 คน การจดสรรพนทวางกเปนวธการทใชไดด เชนการใชแถวแบบซกแซกแทนทแถวตอนทาใหความรสกของผโดยสารดขน นอกจากนการตดตงปายทดขนชวยลดความสบสนสายการบนและสนามบนควรทางานรวมกนอยางใกลชดมากขนและ การออกแบบสนามบนในอนาคตตองคานงถงเรองการรกษาความปลอดภยดวย สนามบนทอมสเตอรดมกไดปรบปรง วธการตรวจคนเขาเมองโดยไดมการทดสอบชองทางดวน (Fast lane) สาหรบผโดยสารทตอเทยวบนระยะสนซงไดผลดสนาม บนดงกลาวมงหวงใหการตรวจสอบผโดยสารทาได 68 คนตอนาททงนมาตรการเหลานนแสดงใหเหนวาการรกษาความปลอด ภยสามารถทาใหสมดลกบการดาเนนการทฉบไวได

@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@

Page 22: 4/2549 eTAT Tourism Journal

e-TAT Tourism Journal – การทองเทยวแหงประเทศไทย หนาท 1

สรปผลการวจยเรองยทธศาสตรพฒนาการทองเทยวสรปผลการวจยเรองยทธศาสตรพฒนาการทองเทยว ทยงยนของเกาะพะงนทยงยนของเกาะพะงน

นายไพทรย ปนสวรรณ 1

ขอมลพนฐาน

เกาะพะงนแหลงทองเทยวทางทะเลทเปนเพชรเมดงามดานฝงทะเลอาวไทยมแหลงทองเทยวทยงคง เปนธรรมชาตทสมบรณเปนทรจกของนกทองเทยวทงชาวไทยและชาวตางประเทศ อาทเชน หาดรน หาดทองนายปาน อาวศรธน นาตกธารเสดจ นาตกประพาส นาตกประเวศ แหลงดานาทสวยงาม ม แหลงทองเทยวทางวฒนธรรม ชมชนประมงบานโฉลกหลา เปนตน อาเภอเกาะพะงนม 3 ตาบล คอ ตาบลเกาะพะงน ตาบลบานใต ตาบลเกาะเตา รวมทงสน 17 หมบาน มประชากร 4,893 ครวเรอน จานวนประชากร 8,393 คน สวนใหญประกอบอาชพเกษตรกรรม รายไดเฉลย 36,000 บาทตอคนตอป

วตถประสงคของการวจย

1. เพอศกษาบรบทชมชนทสมพนธกบการทองเทยวของเกาะพะงน 2. เพอวเคราะหปญหาและความตองการของนกทองเทยวทมาทองเทยวเกาะพะงน 3. เพอสรางยทธศาสตรพฒนาการทองเทยวเชงคณภาพทยงยนของเกาะพะงน

ผลการศกษาปญหาและความตองการของนกทองเทยวทมาเทยวเกาะพะงน

ปญหาและความตองการของนกทองเทยวทมาทองเทยวเกาะพะงน

1. พนกงานขบรถและพนกงานเกบคาโดยสารแยงผโดยสาร 2. หองนาสาธารณะมนอย 3. ขยะตามชายหาด อาท เศษแกว 4. ปญหาขโมย 5. ตารวจไมเอาใจใสในการดแลชาวตางชาตเทาทควร

1 ผอานวยการสานกงานคณบดคณะมนษยและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏสราษฏรธาน ป 2548

Page 23: 4/2549 eTAT Tourism Journal

e-TAT Tourism Journal – การทองเทยวแหงประเทศไทย หนาท 2

ความตองการของนกทองเทยว

1. ตองการใหมการควบคมพนกงานขบรถและพนกงานเกบคาโดยสารไมใหแยงผโดยสาร 2. ตองการใหเจาหนาทตารวจดแลชาวตางประเทศ 3. ตองการใหทางราชการควบคมราคาสนคาอปโภคบรโภค 4. ตองการใหสรางสงจงใจใหนกทองเทยวมาทองเทยวเกาะพะงนมากขน

ผลการจดทายทธศาสตรการทองเทยวทยงยนของเกาะพะงน ตารางสรปยทธศาสตรพฒนาการทองเทยวทยงยนของเกาะพะงน

ยทธศาสตร เปาประสงค มาตรการ

1.พฒนาแหลงทองเทยวใหมความ สะดวกและมสภาพแวดลอมทด

ปรบปรงพฒนาแหลงทองเทยวใหนาเทยว มสภาพแวดลอมทด

1.สารวจและวเคราะหสภาพและปญหา ของแหลงทองเทยว 2. ปรบปรงพฒนาแหลงทองเทยวกอน - หลงตามลาดบปญหา 3. ขอรบการสนบสนนจากหนวยงานภายนอก โดยเฉพาะดานงบประมาณกรณทเกนกาลง ของหนวยงาน ในทองถน

2. พฒนาประสทธภาพของบรการ และบคลากร

ปรบปรงพฒนาประสทธภาพของบรการ และพฒนาบคลากรดานการทองเทยว

1.จดประชมผเกยวของดานการทองเทยว เพอวางแผนงานและโครงการอบรม บคลากรผใหบรการ 2. จดใหมการอบรมเชงปฏบตการ 3. จดใหมการประเมนผลการอบรมเชงปฏบตการ

3. พฒนาศกยภาพของมคคเทศก

พฒนาศกยภาพของมคคเทศกใหมความ สามารถในการบรรยายใหความร ในแหลงทองเทยวทางประวตศาสตรและ ศาสนสถานวฒนธรรมและประเพณ

1.จดใหมเอกสารแนะนาแหลงทองเทยวทางประวตศาสตร และ ศาสนสถาน วฒนธรรมและประเพณ 2. จดใหมการอบรมใหความร 3. จดใหมการประเมนผลการอบรมใหความร

4. พฒนาระบบขอมลขาวสารและ การประชาสมพนธการทองเทยว

ปรบปรงระบบขอมลขาวสารและการประชา สมพนธแหลงทองเทยวตางๆ ทงในและ ตางประเทศ

1.จดใหมระบบขอมลขาวสารเกยวกบแหลงทองเทยว โดยผานสออเลกทรอนกส เชอมโยงทงในประเทศและตางประเทศ 2.จดใหมการพฒนาแหลงทองเทยวใหแพรหลาย และเชญชวนใหมาเทยวเกาะพะงนมากขน

5. พฒนาเครอขายการ สงเสรมและพฒนาเครอ 1.จดใหมเครอขายความรวมมอระหวาง

Page 24: 4/2549 eTAT Tourism Journal

e-TAT Tourism Journal – การทองเทยวแหงประเทศไทย หนาท 3

ยทธศาสตร เปาประสงค มาตรการ

ทองเทยว ขายความ รวมมอดานการทองเทยวระหวางภาครฐ ภาคเอกชนและองคกรชมชนทองเทยว เพอการทองเทยวทมคณภาพและ ยงยนของเกาะพะงน

ภาครฐภาคเอกชนและองคกรชมชนทองถน 2. จดใหมการประชมหนวยงานทเขารวมเครอขาย เพอกาหนดแผนการและโครงการปฏบต 3.หนวยงานทเปนเครอขายปฏบตงาน ตามแผนและโครงการทกาหนด

6.พฒนาวฒนธรรมประเพณและ ภมปญญาทองถนเพอการทองเทยว

สนบสนนและสงเสรมวฒนธรรม ประเพณและภมปญญาทองถนเพอ สงเสรมการทองเทยว

1. ฟนฟวฒนธรรมประเพณทองถน เชน ประเพณลากพระทางทะเล 2. สงเสรมภมปญญาทองถน เชน การทาผลตภณฑจากกะลามะพราว

ขอเสนอแนะ

1. หนวยงานราชการอาเภอเกาะพะงน

ควรนายทธศาสตรพฒนาการทองเทยวเชงคณภาพทยงยนของเกาะพะงนไปจดทาแผนยทธศาสตร (Strategic Plan) การทองเทยวเชงคณภาพทยงยนของเกาะพะงน โดยกาหนดประเดนสาคญๆในการจดทาแผนดงกลาว เชน วสยทศน พนธกจ อยางสอดคลองกบแผนยทธศาสตรการพฒนาการทองเทยวจงหวดสราษฎรธาน

2. องคกรปกครองสวนทองถน

ไดแกเทศบาลตาบลเกาะพะงนองคการบรหารสวนตาบลเกาะพะงนองคการบรหารสวนตาบลบานใตและองคการ บรหารสวนตาบลเกาะเตา ควรนายทธศาสตรการพฒนาการทองเทยวคณภาพทยงยนของเกาะพะงนไปจดทาแผน ปฏบตการ (Operational Plan) เพอปรบปรงพฒนาการทองเทยวของเกาะพะงนใหมคณภาพทยงยนจงใจนกทองเทยว ใหมาทองเทยวเกาะพะงนเพมมากขน

3. ผประกอบการดานการทองเทยว / ประชาชนในชมชน

ควรเขามามสวนรวมกบองคกรปกครองสวนทองถนดงกลาวทไดดาเนนงานตามแผนปฏบตการเพอปรบปรง พฒนาการทองเทยวของเกาะพะงน ในสวนของผประกอบการดานการใหบรการตางๆ เชน บรการรถโดยสาร บรการทพก บรการนาเทยวกจะตองเขามามสวนรวมเพอพฒนาประสทธภาพของบรการและพฒนาบคลากรดาน การทองเทยว สวนประชาชนในชมชนกจะตองเขามามสวนรวมในกจกรรม การพฒนาการทองเทยวใหมความ สะดวกมสภาพแวดลอมทดและการฟนฟวฒนธรรมประเพณทองถนเพอการอนรกษประเพณทองถนและสงเสรม การทองเทยวของเกาะพะงน

@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@

Page 25: 4/2549 eTAT Tourism Journal

e-TAT Tourism Journal – การทองเทยวแหงประเทศไทย หนาท 1

สรปสถานการณทองเทยว สรปสถานการณทองเทยว 99 เดอนแรก ของป เดอนแรก ของป 25492549

กองกลยทธการตลาด 1

สถานการณของนกทองเทยวชาวตางประเทศ (Inbound Tourism) การเตบโตของจานวนนกทองเทยวตางชาตในไตรมาสท3ยงมแนวโนมการเตบโตทดแมอตราการขยายตวจะตา กวาในชวงครงปแรกซงมการขยายตวเพมขนจากชวงเดยวกนของปกอนในอตราทสงมากเกอบรอยละ 30 จากภาวะการฟนตวจากวกฤตภยพบตสนาม ทสงผลใหจานวนนกทองเทยวในครงปแรกของป 2548 ลดลงถงรอยละ 6 สาหรบจานวนนกทองเทยวท เดนทางเขามายงประเทศในชวงเดอนกรกฎาคม ถง กนยายนมจานวนประมาณ 3.2 ลานคน เพมขนจากชวงเดยวกนของปกอนประมาณรอยละ 8 โดยกลมตลาดหลกระยะไกล คอ ยโรป และตลาดระยะกลาง คอ ตะวนออกกลางและโอเชยเนยยงคงขยายตวดวยดในอตราการเตบโตตงแตรอยละ15ขนไปขณะทตลาดหลกของไทย ในเอเชยอยในภาวะชะลอตว

ผลกระทบของเหตการณการกอรฐประหารในเดอนกนยายนเปนปจจยทสงผลใหจานวนนกทองเทยวในชวงเดอน กนยายนไดชะลอตวลงโดยการขยายตวของตลาดลดลงจากชวงเดยวกนของปกอนประมาณรอยละ4.0หลงจากทได ขยายตวในอตรารอยละ 14.0 ในชวงเดอนกรกฎาคม - สงหาคม กลมตลาดหลกใน เอเชย คอ จน ญปน สงคโปรฟลปปนส และอนโดนเซยเปนกลมตลาดทออนไหวตอสถานการณทเกดขนมากกวากลมตลาดอนและสงผลใหจานวนนกทอง เทยวจากตลาดดงกลาว ลดลงเกนกวารอยละ 10.0 ในชวงเดอนกนยายน ขณะทกลมตลาด ยโรป และโอเชยเนย มไดวตกตอเหตการณทเกดขนในครงนจานวนนกทองเทยวจากยโรปและโอเชยเนยจงขยายตวตอเนองในอตราท ใกลเคยง กบชวงเดอนทผานมา (กรกฎาคม - สงหาคม)

ทงนประมาณการณจานวนนกทองเทยวในชวง 9 เดอนแรกทงสนจะประมาณ 10.0 ลานคน ในอตราการขยายตวรอยละ 18.0กลมนกทองเทยวจากตลาดตะวนออกกลางยงคงเปนกลมทมการขยายตวสงสดเกนกวารอยละ30ขณะทนกทองเทยว จากกลมตลาดอน ๆ มการขยายตวในระดบใกลเคยงกน คอ ประมาณรอยละ 17 - 19

เมอพจารณาความเคลอนไหวของนกทองเทยวในรายตลาด สรปไดวา ตลาดรสเซย, ซาอดอาระเบย และยโรปตะวนออก เปนตลาดซงขยายตวอยางรอนแรงตอเนองมาโดยตลอดตงแตชวงตนปเปนตนมาสาหรบตลาดฮองกงซงมปญหาการชะลอ ตวของนกทองเทยวในชวงครงปแรกไดปรบตวดขนอยางมากในไตรมาสท 3 ตรงกนขามกบตลาดสงคโปรทมการชะลอตวของตลาดตงแต

1

กองกลยทธการตลาด ฝายวางแผน การทองเทยวแหงประเทศไทย (วนท 15 พฤศจกายน 2549)

Page 26: 4/2549 eTAT Tourism Journal

e-TAT Tourism Journal – การทองเทยวแหงประเทศไทย หนาท 2

เดอนมนาคมเปนตนมาและยงคงชะลอตวอยางตอเนองมาจน ถงไตรมาส 3 โดยปญหาความขดแยงทางการเมองในประเทศไทยยงคงเปนปญหาหลกถงความไมมนใจตอการตอนรบและ ความปลอดภยของนกทองเทยวสงคโปร

ตารางสถตนกทองเทยวระหวางประเทศรายภมภาค 3 ไตรมาสแรก ของป 2549

หนวย : คน

ภมภาค ไตรมาส 1 % ไตรมาส 2 % ไตรมาส 3 * %

เอเชยตะวนออก 1,932,048 43.18 1,821,635 22.56 1,663,136 3.10

ยโรป 1,061,410 29.14 646,057 27.49 799,609 15.61

อเมรกา 252,440 13.53 208,949 16.28 224,686 4.11

เอเชยใต 133,881 31.69 179,252 20.62 204,794 6.89

โอเชยเนย 139,126 24.69 151,644 36.80 158,487 15.93

ตะวนออกกลาง 80,718 68.98 77,400 40.49 177,401 19.49

แอฟรกา 22,768 19.20 24,945 28.22 32,611 22.44

รวม 3,622,391 35.48 3,109,882 24.06 3,261,050 8.49

หมายเหต : * ประมาณการภาพรวมสถตนกทองเทยวระหวางประเทศไตรมาส 3 ของป 2549

Page 27: 4/2549 eTAT Tourism Journal

e-TAT Tourism Journal – การทองเทยวแหงประเทศไทย หนาท 3

ตารางสถตนกทองเทยวระหวางประเทศรายเดอน ของไตรมาส 3 ป 2549

หนวย : คน

เดอน 2549 2548 %

กรกฎาคม 1,163,386 1,030,924 12.85

สงหาคม 1,217,664 1,057,894 15.10

กนยายน * 880,000 917,127 -4.05

รวม 3,261,050 3,005,945 8.49

หมายเหต : *ประมาณการสถตนกทองเทยวระหวางประเทศเดอนกนยายน 2549

คาดการณการทองเทยวในชวงไตรมาส 4

แนวโนมการเตบโตของตลาดนกทองเทยวตางประเทศจะยงคงขยายตวอยางตอเนองดวยดสถานการณความขดแยง ทางการเมองในประเทศไทยไดคลคลายไปในทางทดและไมมเหตการณรายใด ๆ เกดขนภายหลงการกอรฐประหาร สามารถเรยกความมนใจในดานความปลอดภยกลบคนมาไดในระยะอนสนกระแสการเดนทางจากกลมตลาดทมความ วตกไดเรมหวนกลบมาเดนทางเขาสประเทศไทยตงแตตนเดอนตลาคม เปนตนมา

แนวโนมการเตบโตทางเศรษฐกจทแขงแกรงขนโดยเฉพาะในกลมตลาดหลกในเอเชยเชน ญปน เกาหล ไตหวน และจน จะยงคงเปนปจจยสนบสนนตอการขยายตวของตลาดทกลาวถงนอกจากนนปจจยเสรมจากการเปดเทยวบนตรงของสายการ บนตนทนตาจากออสเตรเลยมายงประเทศไทยและการเพมจานวนเทยวบนทงเทยวบนประจาและเทยวบนเชาเหมาจาก กลมตลาดสแกนดเนเวยและรสเซยไมนอยกวา10เทยว/สปดาหในชวงเดอนพฤศจกายนเปนตนไปเปนปจจยสนบสนนตอ การขยายตวของตลาดใหสามารถเตบโตอยางตอเนองไปจนถงสนป2549 คาดวาจานวนนกทองเทยวในป2549 จะมจานวน ประมาณ 13.65 ลานคน. เพมขนในอตรารอยละ 18.52

สถานการณ การทองเทยวภายในประเทศของคนไทยครงปแรกป 2549 (Domestic Tourism) เรมตนไตรมาสแรกของป2549สถานการณทองเทยวภายในประเทศของคนไทยอยในภาวะไมสดใสนกจากปญหา ดานเศรษฐกจคอภาวะราคานามนและอตราเงนเฟอทปรบตวเพมสงขนรวมไปถงปญหาความไมชดเจนทางการ เมองมผลใหดชนการบรโภคของคนไทย ลดตาลง ซงรวมไปถงการบรโภคดานทองเทยว จานวนครงของผเยยม เยอน (Visitor)ไดปรบตวลดลงรอยละ0.77โดยเฉพาะการเดนทางของนกทองเทยวทมการพกคางไดปรบตวลดลงคอนขางสง ถงรอยละ 7.16

สถานการณดงกลาวไดพลกฟนเกนความคาดหมายตงแตชวงปลายเดอนพฤษภาคมเปนตนมาดวยปจจยสนบสนน ของบรรยากาศการเฉลมฉลองครองราชยครบ60ปซงหนวยงานและ

Page 28: 4/2549 eTAT Tourism Journal

e-TAT Tourism Journal – การทองเทยวแหงประเทศไทย หนาท 4

พนทตางๆไดจดงานนทรรศการเฉลมพระเกยรต พระบาทสมเดจพระเจาอยหวอยางหลากหลายโดยเฉพาะอยางยงการจดงานทเมองทองธานจงหวดนนทบรซงกระตน ใหเกดการเดนทางเขามายงพนทกรงเทพมหานครและภาคกลางอยางลนหลาม สงผลใหจานวนผเยยมเยอนในไตรมาส 2 ขยายตวเพมขนถงรอยละ32.31และมผลใหสถานการณในภาพรวมของการทองเทยวในชวงครงปแรกปรบตวเพมขนสง ถงรอยละ 15.28 ในจานวนครงของการเดนทางประมาณ 44.38 ลานครง

แมวาจานวนครงของการเดนทางทองเทยว(ผเยยมเยอน) ในภาพรวมชวงครงปแรกจะมการขยายตวเพมขนสง แตการขยายตวดงกลาวเปนการขยายตวของการเดนทางในลกษณะทศนาจร โดยเฉพาะในพนทภาคกลางและ กทม. ตามปจจยสนบสนนสวนหนงทกลาวถงขางตนขณะเดยวกนปญหาภาวะเศรษฐกจและความไมชดเจนทางการเมอง ไดมผลทงการชะลอตวของการเดนทางทองเทยวในลกษณะพกคางคน(นกทองเทยว)และการปรบเปลยนพฤตกรรมใน การเดนทางทองเทยวของนกทองเทยวใหหนมาเดนทางในลกษณะทศนาจรทดแทนทาใหการเดนทางทองเทยว ทมการพกคางคน(นกทองเทยว) ลดลงถงรอยละ 3.25 ในชวงครงปแรก ขณะทนกทศนาจรมอตราการเพมสงถงรอยละ 46.45

นอกจากนนการขยายตวของผเยยมเยอนทเพมขนในภาพรวมมไดกระจายไปยงทกพนทแหลงทองเทยว เฉพาะพนท กรงเทพมหานคร และใกลเคยงคอ ภาคกลางและภาคตะวนออก เทานน ทมการขยายตวของจานวนผเยยมเยอน ในขณะทพนทแหลงทองเทยวในภาคเหนอภาคอสานและภาคใตจานวนผเยยมเยอนในชวงครงปแรกกลบลดลง เมอเทยบกบชวงเดยวกนของปกอนโดยเฉพาะพนททองเทยวภาคเหนอซงมการลดลงของผเยยมเยอนสงทสดทงการ ลดลงของจานวนนกทองเทยวและนกทศนาจร(18.0)สาหรบพนทภาคอสานและภาคใตแมจะมการลดลงของจานวน นกทองเทยวคอนขางสง แตสวนหนงไดรบการชดเชยจากการเพมขนของนกทศนาจร

การขยายตวของจานวนการเดนทางทองเทยวภายในประเทศไดสงผลใหเกดการขยายตวของรายไดจากการเดน ทางทองเทยว ของคนไทยในพนทตาง ๆ ในชวงครงปแรก ในอตรารอยละ 15.11 หรอในจานวนรายได190,415ลานบาทโดยพนทภาคกลางมอตราการขยายตวของจานวนรายไดสงทสด(+109.04%)ขณะทพนท กรงเทพฯ เปนพนททไดรบจานวนรายไดจากนกทองเทยวคนไทยสงท สด คอ 106,098 ลานบาท ในสดสวนรอยละ 55 ของจานวนรายไดท งหมด

Page 29: 4/2549 eTAT Tourism Journal

e-TAT Tourism Journal – การทองเทยวแหงประเทศไทย

สรปจานวนครงของการเดนทางทองเทยวภายในประเทศของคนไทย ป 2549 รายไตรมาส

ไตรมาส ท 1 (มกราคม-มนาคม)

ผเยยมเยอน นกทองเทยว นกทศนาจร แหลงทองเทยว

จานวน ( %) จานวน ( %) จานวน ( %)

รวมทงหมด 19,666,513 - 0.77 11,654,916 - 7.16 8,011,597 + 10.27

ภาคเหนอ 2,004,976 - 16.92 1,523,444 - 19.00 481,532 - 9.57

กรงเทพมหานคร 6,576,459 + 10.01 4,330,883 + 10.25 2,245,576 + 9.54

ภาคกลาง(ไมรวม กทม.) 1,991,182 + 9.22 622,482 - 12.64 1,368,700 + 23.25

ภาคตะวนตก 1,546,177 - 11.57 532,020 - 31.10 1,014,157 + 3.87

ภาคตะวนออก 2,421,347 + 8.07 1,290,665 - 2.06 1,130,682 + 22.55

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 3,405,764 - 8.59 2,066,014 - 16.87 1,339,750 + 8.00

ภาคใต 1,720,608 - 8.96 1,289,408 - 11.49 431,200 - 0.44

ไตรมาส ท 2 (เมษายน-มถนายน)

ผเยยมเยอน นกทองเทยว นกทศนาจร แหลงทองเทยว

จานวน ( %) จานวน ( %) จานวน ( %)

รวมทงหมด 24,716,099 + 32.31 11,705,562 + 0.98 13,010,537 + 83.54

ภาคเหนอ 1,745,866 - 19.38 1,315,953 - 17.09 429,913 - 25.68

กรงเทพมหานคร 5,796,535 + 25.29 3,558,522 + 19.74 2,238,013 + 35.27

ภาคกลาง(ไมรวม กทม.) 6,717,293 + 286.79 770,693 + 8.28 5,946,600 + 480.21

ภาคตะวนตก 2,229,927 + 6.47 894,490 - 1.94 1,335,437 + 12.95

ภาคตะวนออก 2,692,711 + 14.87 1,411,512 + 3.58 1,281,199 + 30.54

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 3,547,855 - 2.65 2,184,355 - 8.24 1,363,500 + 7.86

ภาคใต 1,985,912 - 3.99 1,570,037 - 5.73 415,875 + 3.18

Page 30: 4/2549 eTAT Tourism Journal

e-TAT Tourism Journal – การทองเทยวแหงประเทศไทย

สรปจานวนครงของการเดนทางทองเทยว ภายในประเทศของคนไทย ป 2549 ครงปแรก

มกราคม - มถนายน

ผเยยมเยอน นกทองเทยว นกทศนาจร แหลงทองเทยว

จานวน ( %) จานวน ( %) จานวน ( %)

รวมทงหมด 44,382,612 + 15.28 23,360,478 - 3.25 21,022,134 + 46.45

ภาคเหนอ 3,750,842 - 18.09 2,839,397 - 18.13 911,445 - 17.96

กรงเทพมหานคร 12,372,994 + 16.68 7,889,405 + 14.34 4,483,589 + 21.03

ภาคกลาง(ไมรวม กทม.) 8,708,475 + 144.64 1,393,175 - 2.19 7,315,300 + 242.57

ภาคตะวนตก 3,776,104 - 1.74 1,426,510 - 15.31 2,349,594 + 8.85

ภาคตะวนออก 5,114,058 + 11.55 2,702,177 + 0.81 2,411,881 + 26.66

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 6,953,619 - 5.65 4,250,369 - 12.64 2,703,250 + 7.93

ภาคใต 3,706,520 - 6.36 2,859,445 - 8.42 847,075 + 1.30

สรปรายไดจากการเดนทางทองเทยวภายในประเทศครงปแรกของคนไทย ป 2549

มกราคม - มถนายน

รายได(ลานบาท) คาใชจาย(บาท/คน/วน) แหลงทองเทยว

จานวน ( %) จานวน ( %)

รวมทงหมด 190,415.78 + 15.11 1,723.62 - 0.90

ภาคเหนอ 18,406.27 + 9.52 1,530.09 + 2.33

กรงเทพมหานคร 106,098.00 + 9.98 2,748.99 - 0.02

ภาคกลาง(ไมรวม กทม.) 8,832.83 + 109.04 702.89 - 1.79

ภาคตะวนตก 7,226.74 + 11.54 1,125.39 + 5.73

ภาคตะวนออก 14,264.44 + 18.96 1,492.28 + 5.69

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 14,654.67 + 15.47 742.25 + 7.83

ภาคใต 20,932.83 + 24.87 1,810.96 + 6.51

Page 31: 4/2549 eTAT Tourism Journal

e-TAT Tourism Journal – การทองเทยวแหงประเทศไทย หนาท 7

คาดการณสถานการณการทองเทยวของชาวไทย (Domestic Tourism) ในชวงครงปหลง

สถานการณการทองเทยวของชาวไทยในชวงครงปหลงยงตองจบตามองอยางใกลชดโดยมแนวโนมวาจานวนการเดนทาง ในชวงไตรมาส3ตอเนองไปจนถงตนไตรมาสท4มแนวโนมชะลอตวลงทงปญหาราคานามนทยงสงตอเนองและปญหาอทกภย ในหลายจงหวดในพนทภาคกลางเปนปจจยลดทอนการเดนทางทองเทยวภายในประเทศทงนในชวงปลายไตรมาสท4สถาน การณอาจปรบตวดขนจากชวงไตรมาส3ดวยปญหาทางการเมองทคลคลายไปในทางทดมผลตอความเชอมนในภาวะเศรษฐกจ เพมขนรวมทงการจดงานระดบโลกคองานพชสวนโลกในจงหวดเชยงใหมซงสามารถกระตนการเดนทางของนกทองเทยว ไดอยางดอก ครงหนงในชวงปลายป คาดวาสนป 2549 จะมจานวนนกทองเทยวทเดนทางภายในประเทศประมาณ 84.63 ลานคน-ครง เพมขนในอตรารอยละ 6.42

@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@

Page 32: 4/2549 eTAT Tourism Journal

e-TAT Tourism Journal – การทองเทยวแหงประเทศไทย หนาท 1

สาระสาคญจากการสมมนาเรองผลกระทบของภาพยนตรสาระสาคญจากการสมมนาเรองผลกระทบของภาพยนตร และรายการโทรทศนตอการทองเทยวและรายการโทรทศนตอการทองเทยว

สารมา จนดามาตย 1

พรหมเพชร เลศรตนปรชา 2

การสมมนาเรองผลกระทบของภาพยนตรและรายการโทรทศนตอการทองเทยว (International Conference on Impact of Movies and Television on Tourism) จดขนระหวางวนท 7-9 กนยายน 2549 ณ เขตปกครองพเศษฮองกงประเทศสาธารณรฐประชาชนจน โดยการจดงานในครงนเปนเวทสาหรบวทยากรทเกยวกบองคกรทองเทยวและวงการภาพยนตรทงจาก ภาครฐและภาคเอกชนตลอดจนนกวชาการจากมหาวทยาลยตางๆ มาบรรยายแลกเปลยนขอมลทเปนประโยชนดาน อตสาหกรรมทอง เทยวและ อตสาหกรรมภาพยนตรซงมผล กระทบเกยวเนองเกอกลซงกนและกน ผรวมสมมนาประกอบดวย ผแทนจากองคกรทองเทยว นกวจยจากประเทศตางๆ อาท ประเทศสาธารณรฐประชาชนจน ฮองกง นวซแลนด เกาหลใต องกฤษ สเปน อตาล อนเดย ญปน ออสเตรเลย ฯลฯ บางเปนศาสตราจารยและอาจารยจากมหาวทยาลยชนนา อาท Hong Kong Polytechnic University, La Trobe University, NHTV University, University of Queensland, Kinki University, Buckinghamshire Chilterns University, Kyonggi University ฯลฯ

นอกจากนยงเปนเวทสาหรบใหนกวชาการรนใหม นาเสนอผลงานการวจยทไดรบรางวลในคร ง น คอ Regional Developments by Making Intellectual Property Public Domain โดย Akira Ide, Kinki University; Takako Takeya, Mitsubishi UFJ Research and Consulting และยงมผลงานการวจยทน า ส น ใจ อ น ๆ อ า ท Analysis of the Implementation of Celebrity Endorsement as a Destination Marketing Instrument โดย Robert Van der Veen, The Hong Kong Polytechnic University เกยวกบการศกษาถงผลของการใชผมชอเสยง ในการเปนเครองมอในการประชาสมพนธการตลาดการทองเทยว ซงสรปไดวา จะไดผลดจาเปนตองทาวจยควรเลอกCelebrityใหตรงกบกลมเปาหมายอยางแทจรงซงจะสงผลอยางมประสทธภาพ ในการจงใจใหกลมเปาหมายสนใจอยากมา ทองเทยวสถานททองเทยวนนๆ อยางไรกตามขอควรระวงกคอเนอหาทแทจรง หรอพระเอกตวจรงทตองนาเสนอกคอสถานททองเทยวนนๆ

เปนทยอมรบทกฝายในทประชมวา ภาพยนตรและโทรทศนมผลกระทบตอการทองเทยวแตไมใชทกเรองจะสงผลบวกเสมอไป บางไมสงผลกระทบเลย บางสงผลในแงลบ

1 หวหนางานแผนประชาสมพนธในประเทศ กองประชาสมพนธในประเทศ การทองเทยวแหงประเทศไทย 2

พนกงานประชาสมพนธ 5 งานขาวตางประเทศ กองประชาสมพนธตางประเทศ การทองเทยวแหงประเทศไทย

Page 33: 4/2549 eTAT Tourism Journal

e-TAT Tourism Journal – การทองเทยวแหงประเทศไทย หนาท 2

ตวอยางภาพยนตรและโทรทศนทสงผลบวกตอการทองเทยวของประเทศตางๆ ไดแก Lord of the Rings-นว ซแลนด Harry Porter, Da Vinci Code-องกฤษ Casablanca-โมรอกโก แดจงกม-เกาหล

ในตางประเทศจะมการทา MovieMap และ MovieTour เชนทวซรสของเกาหลเปนกลยทธทบรษททวรนามาจดแพคเกจตามรอย เรองตางๆ

ภาพยนตรหรอทวซรส แบงเปน

1. ภาพยนตรหรอทวซรสทองถน

จากประสบการณของประเทศตางๆ การสงเสรมภาพยนตรหรอทวซรสทองถน ใหสามารถขายไดและเปนทนยมในตลาดตางประเทศ จะเปนการสงเสรมการทองเทยวของเจาของประเทศไดอยางเดนชด เชน ทวซรสเกาหล ในปจจบนกอใหเกดผลกระทบทเรยกวา Hallyu ซงสงผลตอการเพมนกทองเทยวเกาหลอยางเดนชด การสงเสรมภาพยนตรไทยใหเปนทรจกและนยมในตลาดตางประเทศ จงเปนสงทภาครฐบาลควรเลงเหนความสาคญเปนอยางยง เชน ภาพยนตรองกบากเปนทรจกในประเทศเกาหลทาใหคนเกาหลรจกประเทศไทยมากขน

2. ภาพยนตรตางประเทศทใชประเทศอนเปนสถานทถายทา

ประเทศทไดรบเลอกเปนสถานทถายทา จะไดรบโอกาสในการประชาสมพนธประเทศออกไปทวโลกในตลาดทกวางกวา แตจะสงผลบวก ลบ หรอไมสงผลตอการทองเทยวเลย ขนอยกบความนยมของภาพยนตร หรอทวซรสในตลาดตางประเทศ การระบเนนยาถงภาพพจนและชอสถานทในเนอเรองความโดดเดนของสถานทถายทาและความงายในการเขาถงสถานททองเทยว

การสนบสนนของภาครฐบาล ในประเทศอนๆ ทเขารวมประชม เชน องกฤษ อตาล นวซแลนด จน ญปน รฐบาลจะใหการสนบสนนประเทศของตน ใหเปนสถานทถายทาภาพยนตรเปนอยางมาก โดยผาน Film Commissions หรอ องคกรทองเทยวหากไมม Film Commissions ในหลายๆ ประเทศภาพยนตรถอเปนหนงในสนคา ทางการทองเทยวของประเทศ

1. ภาพยนตรทองถน รฐบาลจะชวยสนบสนนหนงทมศกยภาพในการสงเสรมการทองเทยว มการจดโปรแกรม สงเสรมการขายเชนแจกของรางวลเพอสงเสรมใหภาพยนตรทองถนไดรบความนยมในตลาดตางประเทศการเขารวม เทศกาลภาพยนตร ในตางประเทศ กจดเปนการประชาสมพนธหนงทองถนไดดวธหนง

2. ภาพยนตรตางประเทศทใชประเทศอนเปนสถานทถายทา Film Commissions มบทบาทในการดงดดและจง ใจภาพยนตรตางประเทศใหเขามาถายทาในประเทศของตน โดยใหแรงจงใจตางๆ เชน การลงทนรวมกน มาตรการทางภาษ การชวยประชาสมพนธ การมอบรางวลใหภาพยนตรตางประเทศทสงเสรมการทองเทยวแกประเทศของตน ประเทศไทยยงขาดการสนบสนนของภาครฐบาล บทบาทของ Film Board ยงทาหนาทไดไมครอบคลมเพยงพอ

Page 34: 4/2549 eTAT Tourism Journal

e-TAT Tourism Journal – การทองเทยวแหงประเทศไทย หนาท 3

How to match tourism with movie? คาตอบจากทประชม คอการจดเทศกาลภาพยนตร

เพราะฉะนนถอวาการทองเทยวแหงประเทศไทย ไดเดนมาถกทางแลว ทรเรมจดเทศกาลภาพยนตรนานาชาตกรงเทพฯ ซงจะทาใหผสรางภาพยนตรตางประเทศรจกประเทศไทยมากขนการซอขายหนงใน Film Market เปดโอกาสใหภาพยนตรทอง ถนมโอกาสไปฉายในตลาดโลกการจดประกวดภาพยนตรกเปนอกหนทางหนงใหผสรางภาพยนตรมแรงใจในการผลตภาพยนตรดๆ

แตมสงหนงซงเสนอโดยผเขารวมการประชมจากประเทศอตาล คอนอกเหนอจากการจด Ischia Film Festival ในอตาลแลวเขามการจด International Movie Tourism Exchange (BICT) ซงเปนการรวบรวม film producers, film commissions, tour operatorsและ local tourists ซงเปนทพบปะแลกเปลยนความคดเหน หรอทาธรกจรวมกน film producers สามารถพบปะกบ film commissions เพอหารอการสรางหนงเรองตอไป tour operators กจด Movie Tours ใหกบ local tourists หวใจของการแลกเปลยนคอ การจดประชมซงเชญผเกยวของในวงการภาพยนตรเขารวม และมการฉายวดทศนภาพแหลงทองเทยวทควรสงเสรมเปนสถานทถาย ทาภาพยนตรให film producers ชม และมการจดทวรไปชมสถานทจรง หาก film producers ตองการ

สรป

การประสบความสาเรจของ Movie Tourism ขนอยกบความรวมมอของฝายตางๆ เชน film producers, film directors, film commissions, National Tourist Organizations และผประกอบการภาคเอกชน โดยภาคเอกชนสามารถเขารวมเปนผสนบสนนในการถายทาภาพยนตร ซงจะทาใหตนทนการถายทาถกลง

Film Commissions ควรมบทบาทมากกวาแคการตรวจสอบบทภาพยนตรหรอใหใบอนญาตการถายทา ควรมบทบาทในการจงใจผสรางภาพยนตรตางประเทศใหเขามาถายทาภาพยนตรในประเทศไทย และควรมผประสานงานทคอยอานวยความสะดวกใหการถายทาสาเรจลลวงไปไดดวยด

@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@