3/2016 - srtc.org.vn · nhiên, một số chuyên gia đang đặt câu hỏi liệu báo cáo việc làm tháng Ba có làm thay đổi lịch trình tăng lãi suất của Fed

Báo cáo tóm lược TTTC tháng 3/2016

2

MỤC LỤC

A. THỊ TRƯỜNG TIỀN TỆ ................................................................. 3

I. Thị trường tiền tệ - tín dụng .................................................... 3

II. Thị trường ngoại hối và vàng ................................................ 16

B. THỊ TRƯỜNG VỐN ...................................................................... 23

I. Thị trường chứng khoán ........................................................ 23

II. Thị trường BĐS ....................................................................... 33

C. PHẢN HỒI CHÍNH SÁCH ............................................................ 35


3

A. THỊ TRƯỜNG TIỀN TỆ

I. Thị trường tiền tệ - tín dụng

Thị trường tiền tệ - tín dụng thế giới

Thị trường lao động Mỹ tăng trưởng vững trong tháng

3/2016. Mặc dù tỷ lệ thất nghiệp gia tăng, song lý do dẫn tới tình

trạng này là ngày càng có nhiều người tham gia thị trường lao động

hơn. Bộ Lao động Mỹ cho biết trong tháng trước, kinh tế Mỹ tạo

mới được 215.000 việc làm trong lĩnh vực phi nông nghiệp. Tỷ lệ

thất nghiệp trong cùng tháng tăng lên 5%, so với mức thấp nhất

trong 8 năm (4,9%) trong tháng 2/2016, do có nhiều người “dấn

thân” tìm việc làm. Tỷ lệ người tham gia thị trường lao động đã tăng

tháng thứ tư liên tiếp lên 63%, mức cao nhất kể từ tháng 3/2014.

Chuyên gia Sophia Koropeckyj, thuộc Moody's Analytics nhận định

thị trường lao động Mỹ tiếp tục cho thấy sự cải thiện, khi số việc

làm trung bình trong quý I/2016 tương đương với mức trung bình

trong 4 năm qua. Sự cải thiện của thị trường việc làm là nhân tố

chính khiến Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) nâng lãi suất trong

tháng 12/2015.

Tuy nhiên, sau đó, Fed đã hạ thấp triển vọng về các đợt tăng

lãi suất tiếp theo, trước những nguy cơ đối với kinh tế toàn cầu.

Cuối tháng 3, Chủ tịch Fed, Janet Yellen đã đưa ra tuyên bố ngân

hàng này sẽ cẩn trọng hơn trong việc đưa ra các quyết sách. Nhiều

nhà quan sát cho rằng phát biểu của bà Yellen là dấu hiệu về khả

năng Fed sẽ chưa nâng lãi suất trong cuộc họp chính sách diễn ra từ


4

ngày 26-27/4 tới và sẽ chờ cho đến cuộc họp vào tháng 6/2016. Tuy

nhiên, một số chuyên gia đang đặt câu hỏi liệu báo cáo việc làm

tháng Ba có làm thay đổi lịch trình tăng lãi suất của Fed hay không.

Nhà kinh tế trưởng Jim O'Sullivan, tại High Frequency Economics,

cho rằng cơ hội Fed nâng lãi suất vào tháng Sáu đang tăng lên.

Theo Bộ Tài chính Mỹ, mức thâm hụt 108 tỷ USD trong

tháng Ba năm nay là cao nhất trong các tháng Ba của bốn năm qua

và cũng gấp hơn hai lần mức thâm hụt của tháng 3/2015. Trong sáu

tháng đầu tài khóa 2016, mức thâm hụt là 461 tỷ USD, tăng 4,9% so

với cùng kỳ năm ngoái. Cho đến thời điểm này của tài khóa 2016,

tổng số thu của Chính phủ Mỹ là 1.476 tỷ USD, tăng 4% so với

cùng kỳ năm ngoái, trong khi số chi là 1.937 tỷ USD tổng cộng,

tăng 4,2%. Văn phòng Ngân sách Quốc hội Mỹ (CBO) dự báo mức

thâm hụt của cả tài khóa sẽ là 534 tỷ USD, tăng 21,9% so với mức

439 tỷ USD của tài khóa trước, con số thấp nhất trong tám năm.

Lạm phát khu vực Eurozone vẫn đang đi xuống, tăng sức ép

lên Chủ tịch ECB - Mario Draghi. Lạm phát eurozone hiện là -0,2%

- quá thấp so với mục tiêu xấp xỉ 2% của cơ quan này. Số liệu trên

cũng cho thấy sự yếu kém của 19 nền kinh tế sử dụng đồng euro.

ECB được kỳ vọng hạ lãi suất cơ bản xuống -0,4% hoặc -0,5%, từ -

0,3% hiện tại. Trên lý thuyết, động thái này sẽ khuyến khích các

ngân hàng cho vay nhiều hơn và thúc đẩy các hoạt động kinh tế.

ECB cũng có thể mở rộng chương trình mua lại trái phiếu để

tăng bơm tiền vào nền kinh tế. Số trái phiếu được mua lại mỗi tháng


5

sẽ lên hơn mức 60 tỷ euro hiện tại. ECB sẽ dùng tiền mới để mua

trái phiếu Chính phủ và tư nhân từ các ngân hàng. Việc này sẽ bơm

thêm euro vào hệ thống nhà băng, với hy vọng chúng được đem cho

các doanh nghiệp và người tiêu dùng vay. Trên lý thuyết, nó sẽ thúc

đẩy lạm phát và hoạt động kinh tế. Thời gian thực hiện chương trình

cũng sẽ được mở rộng qua tháng 3/2017. Ben May - nhà phân tích

tại Oxford Economics cho biết ECB có thể tăng mua lên 80 tỷ euro

mỗi tháng. Ông Draghi cũng được kỳ vọng tuyên bố không bắt các

ngân hàng dự trữ nhiều tiền mặt để dự phòng lỗ nữa, từ đó giảm tải

áp lực tài chính cho họ.

Dù vậy, Thống đốc Ngân hàng Trung ương Đức - Jens

Weidmann vẫn luôn phản đối việc tăng kích thích. Bên cạnh đó,

Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS) cũng cho biết các biện pháp

của ECB có thể "đã chạm giới hạn". Các hãng xuất nhập khẩu cũng

rất quan tâm đến việc này. Do việc xuất khẩu sẽ thuận lợi hơn nếu

đồng euro giảm giá so với các tiền tệ khác. Dù vậy, Marco Valli -

kinh tế trưởng khu vực đồng euro tại UniCredit Research cũng lo

ngại ECB có thể "mắc kẹt trong cuộc chiến lãi suất âm" với các cơ

quan khác tại Nhật Bản, Thụy Điển và Thụy Sĩ. Vị này cho rằng nếu

một tiền tệ mất giá, tiền tệ khác sẽ phải tăng, khiến tác dụng của các

biện pháp kích thích biến mất.

Trong khi đó, Viện nghiên cứu kinh tế Ifo cũng cho hay chỉ

số lòng tin của các doanh nghiệp Đức trong tháng Ba cũng nhích lên

lần đầu tiên trong bốn tháng qua, từ 105,7 điểm lên 106,7 điểm.

Theo Carsten Brzeski, nhà kinh tế trưởng của ngân hàng ING-DiBa,


6

giới doanh nghiệp Đức dường như đã giũ bỏ được các mối lo sợ về

tình trạng tăng trưởng trì trệ kéo dài của kinh tế thế giới. Tuy nhiên,

không phải nhà phân tích nào cũng lạc quan như vậy. Ngày 21/3,

các chuyên gia thuộc Ngân hàng trung ương Đức nhận định rằng

nền kinh tế "đầu tàu" châu Âu có thể sẽ tăng trưởng chậm lại trong

quý II/2016, giữa bối cảnh lượng đơn đặt hàng công nghiệp đình trệ.

Báo cáo từ Markit (có trụ sở tại London) cho hay chỉ số quản

lý nhà mua hàng (PMI) tại khu vực chế tạo của Đức đã giảm xuống

50,4 điểm trong tháng 3/2016, đồng nghĩa với việc lĩnh vực chế tạo

của nước này đang tăng trưởng ở mức chậm nhất trong 16 tháng

qua. Nhu cầu tiêu thụ hàng hóa Đức từ các thị trường quốc tế vốn là

động lực giúp nền kinh tế lớn nhất châu Âu "miễn nhiễm" với các

cú sốc bên ngoài, như sư giảm tốc của kinh tế Trung Quốc và các

nền kinh tế mới nổi, cũng như căng thẳng địa chính trị tại nhiều khu

vực trên thế giới.

Chính phủ cam kết sẽ đẩy mạnh hoạt động đầu tư công, hỗ

trợ số hóa trong lĩnh vực công nghiệp và triển khai các biện pháp

kích thích đầu tư tư nhân. Chính phủ Đức dự tính sẽ duy trì cân

bằng ngân sách tới ít nhất là năm 2020, bất chấp chi tiêu công gia

tăng do cuộc khủng hoảng người di cư đang "hoành hành" tại châu

Âu.


7

Biểu đồ 1: Lãi suất đồng USD và EUR trên Thị trường liên ngân

hàng London tháng 3/2016

EUR USD

Nguồn: www.homefinance.nl

Biểu đồ 2: Lãi suất đồng USD và EUR trên Thị trường liên ngân

hàng London 3 tháng đầu năm 2016

EUR USD

Nguồn: www.homefinance.nl


8

Hoạt động của các nhà máy và ngành dịch vụ ở Trung Quốc

trong tháng 2 cùng sụt xuống mức thấp nhất kể từ sau cuộc khủng

hoảng tài chính toàn cầu. Đây được xem là tín hiệu mới nhất về sự

giảm tốc sâu của nền kinh tế lớn thứ nhì thế giới.Theo tờ Financial

Times, chỉ số nhà quản trị sức mua (PMI) chính thức của ngành sản

xuất Trung Quốc giảm xuống 49 điểm trong tháng 2, từ 49,8 điểm

trong tháng 1, bằng với mức thấp nhất kể từ tháng 2/2009. Đây cũng

là tháng thứ 7 liên tiếp mà hoạt động sản xuất của Trung Quốc suy

giảm.

Chỉ số PMI chính thức ngành dịch vụ của Trung Quốc - lĩnh

vực tỏ ra vững vàng hơn so với khu vực sản xuất trong thời gian qua

- cũng giảm trong tháng 1, xuống còn 52,7 điểm, thấp nhất kể từ

tháng 12/2008.Một báo cáo của công ty nghiên cứu tư nhân Caixin

nhấn mạnh việc các nhà máy của Trung Quốc đang ồ ạt sa thải nhân

công.

Tình trạng dư thừa năng lực sản xuất công nghiệp sẽ kéo lùi

tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Trung Quốc

trong năm nay - Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) cảnh báo ngày

30/3, đồng thời cắt giảm dự báo tăng trưởng 2016 của nền kinh tế

lớn thứ nhì thế giới. Báo cáo Triển vọng Phát triển châu Á mới nhất

của ADB nhận định kinh tế Trung Quốc sẽ tăng trưởng 6,5% trong

năm 2016, so với mức dự báo tăng 6,7% đưa ra hồi tháng 12 năm

ngoái, và mức tăng trưởng 6,9% mà nước này đạt được trong năm

2015.


9

Dự báo trên được đưa ra trong bối cảnh thế giới lo ngại về

khả năng của Trung Quốc trong việc cắt giảm công suất các ngành

than, thép và xi măng của nước này, cũng như quản lý quá trình cải

tổ kinh tế không hề dễ dàng để dịch chuyển sang mô hình tăng

trưởng lấy tiêu dùng làm đầu.“Nhu cầu của thị trường bên ngoài

yếu, sự dư thừa công suất ở một số ngành, lực lượng lao động suy

giảm, và tiền lương tăng tiếp tục là những nhân tố dẫn tới sự suy

giảm từ từ tốc độ tăng trưởng kinh tế Trung Quốc”, chuyên gia kinh

tế trưởng Shang Jin Wei của ADB nhận định.

Theo bản báo cáo, một sự “giảm tốc mạnh” trong đầu tư bất

động sản sẽ là một trở ngại lớn đối với nền kinh tế Trung Quốc, cho

dù sự giảm tốc này sẽ được bù đắp một phần bởi hoạt động tiêu

dùng và đầu tư mới.Dự báo mà ADB đưa ra tương ứng với cận dưới

của mục tiêu tăng trưởng GDP 6,5-7% mà Bắc Kinh đề ra cho năm

2016. Chuyên gia kinh tế trưởng của ADB tại Bắc Kinh Jurgen

Conrad cho rằng Chính phủ Trung Quốc cần đẩy nhanh việc cắt

giảm công suất dư thừa trong lĩnh vực bất động sản và sản xuất công

nghiệp. Trong khi đó, mức nợ cao của các doanh nghiệp cũng được

ông Conrad xem là một thách thức khác đối với kinh tế Trung

Quốc.“Cải cách nguồn cung là điều mà Trung Quốc cần và châu Á

cũng cần”, ông Conrad phát biểu, nhấn mạnh thêm rằng Bắc Kinh

không nên sử dụng “liệu pháp sốc” trong quá trình thực thi cải cách.

Với Nhật Bản, chính sách lãi suất âm (- 0,1%), có hiệu lực từ

ngày 16-2, đang có một số tác động trái ngược với những gì mà

Ngân hàng trung ương Nhật (BOJ) mong muốn. Khoảng 70% trái


10

phiếu chính phủ Nhật Bản đang lưu hành hiện có mức lợi suất bằng

hoặc dưới 0%, đồng nghĩa với việc các nhà đầu tư phải trả lãi khi

cho chính phủ Nhật Bản vay nợ. Việc này đang gây tổn hại cho thị

trường trái phiếu Nhật Bản. Trong một cuộc khảo sát do BOJ tiến

hành, 69% số nhà giao dịch trái phiếu được hỏi cho biết trong tháng

2-2016, chức năng của thị trường trái phiếu đã suy giảm so với 3

tháng trước đó. Lãi suất âm cũng đồng nghĩa với việc các ngân hàng

thương mại và tổ chức tài chính khác phải trả phí cho BOJ cho một

phần tiền mà họ gửi tại BoJ. Tất cả 11 công ty điều hành quỹ tiền tệ

tại Nhật Bản đã dừng nhận vốn đầu tư mới do các biện pháp kích

cầu của BoJ. Báo Nikkei cho biết các quỹ này có kế hoạch trả lại

tiền cho nhà đầu tư khi tiền của các quỹ này có thể được mang gửi

tiết kiệm. Bên cạnh đó, chính sách này cũng làm suy giảm triển

vọng lợi nhuận của các ngân hàng, khiến cổ phiếu của các ngân

hàng suy giảm. Trong bài phát biểu tuần trước, Thống đốc BOJ

Haruhiko Kuroda cho biết lãi suất với các khoản vay thế chấp nhà

kỳ hạn 10 năm tại Nhật Bản đã giảm từ mức 1,05%/năm xuống mức

0,8%/năm. Chính sách tiền tệ siêu nới lỏng của BOJ nhằm mục đích

khuyến khích hoạt động cho vay và đi vay. Tuy nhiên, hoạt động tín

dụng tại Nhật Bản giảm nhẹ trong tháng 2-2016 khi lượng tiền gửi

tăng lên - hoàn toàn trái ngược với những gì mà BOJ mong muốn.

Thị trường tiền tệ - tín dụng trong nước

Trên thị trường lãi suất huy động, trong tháng 2 lãi suất tiền

gửi có kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng từ 4-5%/năm, kỳ hạn từ 6

tháng đến dưới 12 tháng từ 5-6%/năm và kỳ hạn trên 12 tháng ở


11

mức 6-6.8%/năm. Nhưng đến tháng 3, các ngân hàng từ lớn đến nhỏ

đều tiến hành tăng lãi suất ở tất cả các kỳ hạn. Ít thì tăng 0.3 – 0.5%,

nhiều thì đến hơn 1%. Không chỉ các ngân hàng cổ phần, các ngân

hàng lớn cũng đua lãi suất. Nguyên nhân căn cơ nhất của cuộc đua

lãi suất này là do thanh khoản của hệ thống ngân hàng không còn

được dư dật như trước đây. Tăng trưởng tín dụng toàn hệ thống năm

2015 ước tăng khoảng 18%, tuy nhiên, tăng trưởng tín dụng của

nhiều ngân hàng ở mức rất cao, nhiều ngân hàng có mức tăng

trưởng tín dụng cao hơn tăng trưởng huy động.

Quan sát diễn biến thị trường ngân hàng, Uỷ ban Giám sát

Tài chính Quốc gia (UBGSTCQG) cho biết, thanh khoản của hệ

thống ngân hàng đầu tháng 3 căng thẳng hơn so với tháng 2 nhưng

đã dần hạ nhiệt kể từ trung tuần tháng 3. Cụ thể, lãi suất qua đêm

bình quân từ ngày 4-11/3 tăng 2,36 điểm % và khối lượng giao dịch

qua đêm bình quân ngày tăng 34% so với giai đoạn từ 23/2-3/3. Tuy

nhiên, từ thời điểm ngày 12/3, lãi suất qua đêm bình quân giảm nhẹ

0,2 điểm %, xuống còn 4,13%, thấp hơn 1% so với đợt trước Tết

Nguyên Đán. Bên cạnh diễn biến nóng trên thị trường liên ngân

hàng, lãi suất huy động từ khu vực dân cư và doanh nghiệp của các

ngân hàng cũng đã được điều chỉnh tăng ở các kỳ hạn 6-12 tháng,

đặc biệt tăng mạnh ở các kỳ hạn trên 12 tháng. Theo UBGSTCQG,

nguyên nhân chủ yếu của đợt tăng lãi suất kỳ dài hạn là do: thứ nhất,

tín dụng trung dài hạn năm 2015 tăng trên 30% đặt ra nhu cầu cần

cơ cấu lại nguồn vốn trong hệ thống NHTM; thứ hai, các NHTM

tăng tỷ trọng huy động vốn trung dài hạn nhiều hơn nhằm đón đầu


12

trước quy định về tỷ lệ nguồn vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn sẽ

giảm từ 60% xuống 40% theo dự thảo sửa đổi Thông tư 36 của

NHNN.

“Dự đoán trong năm 2016, lãi suất sẽ tăng thêm khoảng 1

điểm % so với năm 2015”, UBGSTCQG nhấn mạnh. Có 3 lý do dẫn

đến dự báo trên đó là: thứ nhất, lạm phát năm 2016 cao hơn năm

2015; thứ hai, nhu cầu tăng vốn huy động của hệ thống TCTD (do

vốn huy động những tháng đầu năm tăng trưởng chậm hơn tín

dụng); thứ ba, tăng vốn huy động kỳ dài hạn nhằm đáp ứng quy định

của Thông tư 36 sửa đổi. Mặc dù sức ép tăng lãi suất đang rất lớn

nhưng trong báo cáo, cơ quan này cũng đưa ra nhận định lãi suất

cho vay sẽ vẫn trong mức kiểm soát để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.

Theo ông Bùi Quốc Dũng, Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ

(Ngân hàng Nhà nước), đưa ra một số nhận định về các tác động

chính đối với mặt bằng lãi suất hiện nay: mục tiêu tăng trưởng trong

năm nay là 6,7%, cao hơn mức tăng trưởng 6,68% của năm ngoái và

cao hơn so với bình quân cả giai đoạn 2011-2015 (5,88%), phản ánh

nhu cầu vốn tín dụng năm 2016 sẽ tiếp tục gia tăng. Việc lãi suất trái

phiếu Chính phủ kỳ hạn 5 năm tăng mạnh từ mức 5,4%/năm lên gần

7%/năm trong năm 2015, cùng với đó, dự kiến nhu cầu huy động

vốn từ trái phiếu chính phủ trong năm 2016 còn cao hơn năm 2015

sẽ tạo áp lực rất lớn lên mặt bằng lãi suất trung và dài hạn.

Cùng với đó, việc chọn thời điểm 31-3 là thời điểm các ngân

hàng không còn được cho vay ngoại tệ để đáp ứng các nhu cầu vốn


13

ở trong nước.Tất cả những đối tượng vay này sẽ phải tất toán, dẫn

đến tình trạng những doanh nghiệp đang vay ngoại tệ sẽ phải chạy

ra thị trường mua ngoại tệ để thanh toán. Trong khi thời điểm cuối

năm thường căng thẳng về cung cầu ngoại tệ, rất dễ kéo theo mất

cân đối cung - cầu.Thời điểm này cung cầu ngoại tệ cũng ở trạng

thái tốt nhất, tỉ giá thấp. Về yếu tố vĩ mô cũng giúp cho yếu tố cung

cầu ít bị tác động nhất, nên sẽ ít tác động đến thị trường ngoại hối.

Tính cả Quý 1, tăng trưởng tín dụng đạt 1,54%. Con số này

nhỉnh hơn so với con số 1,25% của cùng kỳ năm trước, theo Tổng

cục Thống kê.Tính đến thời điểm 21-3-2016, huy động vốn của các

ngân hàng thương mại tăng 2,26%, cùng kỳ năm trước tăng 0,94%.

Tổng phương tiện thanh toán tăng 3,08% so với cuối năm 2015,

trong khi cùng kỳ năm trước tăng 2,09%.

Điều này diễn ra khi một cuộc đua lãi suất chính thức được

khởi động tuần qua, với sự liên tục phá giá lãi suất huy động tiền

đồng trên bản thông báo ở các ngân hàng. Mốc lãi suất 7,5%/năm

với tiền gửi 12 tháng đã xuất hiện trước cửa phòng giao dịch một số

ngân hàng nhỏ khiến doanh nghiệp không khỏi lo ngại.Trên thị

trường tiền tệ, lãi suất liên ngân hàng giảm nhẹ sau ba tuần tăng liên

tiếp. Ngân hàng Nhà nước đã chuyển sang vị thế hút ròng khoảng

200.000 tỉ đồng về trong hơn một tháng qua. Đây là những phản

ứng thể hiện tâm lý lo ngại về một cuộc đua lãi suất huy động mới

giữa các nhà băng.Tuy nhiên, điểm khác biệt với những cuộc đua lãi

suất trước đây là ở chỗ thanh khoản trong hệ thống ngân hàng vẫn

dồi dào, và các ngân hàng vẫn mạnh tay gom trái phiếu chính phủ.


14

Biểu đồ 3: Diễn biến lãi suất trên thị trường liên ngân hàng

tháng 3/2016

Nguồn: sbv.gov.vn

Nhìn đồ thị cho thấy, lãi suất bình quân trên thị trường liên

ngân hàng đi lên trong tuần đầu tiên của tháng, sau đó đi ngang ở

tuần thứ 2, tuần thứ 3 trước khi tăng vào tuần cuối cùng. Lãi suất

huy động bằng VND phổ biến ở mức 0,3-4.5%/năm đối với tiền gửi

không kỳ hạn và có kỳ hạn dưới 1 tháng; 4,5-5.2%/năm đối với tiền

gửi có kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng; 6-6,6%/năm đối với tiền

gửi có kỳ hạn từ 6 tháng đến dưới 12 tháng; kỳ hạn trên 12 tháng ở

mức 68%-7.5%/năm.

Trên thị trường mở, NHNN đã hút ròng trong gần cả tháng 3

(xem biểu đồ 4).


15

Biểu đồ 4: Diễn biến thị trường mở tháng 3/2016

Nguồn: Tổng hợp

Trên thị trường mở (OMO), tuân đầu tiên của tháng 3 là tuần

thư ba lien tiêp thi truơng OMO ơ trang thai hut rong . NHNN tuân

qua đa bom mơi 817 tỷ đồng, trong khi luơng vôn đao han la 9.224

tỷ đồng . Tuân thứ 2, thị trường OMO tiếp tục sôi động . Tuy nhien ,

sau ba tuân lien tiêp ơ trạng thái hút ròng, tuân qua NHNN đa trơ lai

trạng thái bơm ròng . Đa co 10.193 tỷ đồng được bơm mới qua kênh

này, trong khi luơng vôn đao han la 2.117 tỷ đồng . Đến tuần thứ 3,

thị trường OMO tiếp tục ở trạng thái hú t rong. Đa co 1.198 tỷ đồng

đuơc bom mơi qua kenh nay , trong khi luơng vôn đao han trong

tuân tuong đôi lơn (9.264 tỷ đồng ). Tuần cuối cùng của tháng , thị

trường OMO ở trạng thái hút ròng mạnh . Đa co 1.674 tỷ đồng được

bơm mới qua kênh này , trong khi luơng vôn đao han trong tuân len

tơi 47.853 tỷ đồng . Do vạy , 46.179 tỷ đồng đã được NHNN hút

ròng về qua kênh thị trường mở tuần qua , tương đương với lượng

vôn hut vê trong tuân ngay sau Têt Nguyen Đan.


16

Trên thị trường tín phiếu, NHNN khong co hoat đ ộng phat

hành mới tín phiếu . Do nhiêu tuân liên khong co luơng vôn huy

động mơi nen tuân qua khong co luơng tin phiêu đao han nao , đông

nghĩa với NHNN đ ã không có hoạt đ ộng bom /hút qua kênh tín

phiêu.

II. Thị trường ngoại hối và vàng

1. Thị trường ngoại hối

Thị trường ngoại hối quốc tế

Chỉ số USD Index trong tháng 3 diễn biến với xu hướng chính

là giảm, đặc biệt giảm mạnh giai đoạn cuối tháng. Chỉ số đạt mức

cao nhất tại 98,34 ngày 01/3 và thấp nhất tại 94,78 ngày 17/3. Trong

nhóm các đồng tiền mạnh, USD giảm 3,37% so với EUR, giảm

3,78% so với GBP, giảm 3,04% so với CHF, giảm 0,86% so với

JPY và giảm 6,78% so với AUD.

Biểu đồ 5 : Diễn biến chỉ số Dollar tháng 3/2016

Nguồn: www.marketwatch.com


17

Đồng USD đã có một tháng giảm mạnh, đặc biệt giai đoạn

cuối tháng, đồng USD giảm giá mạnh và liên tục khi giới đầu tư bán

tháo mạnh đồng tiền này sau phát biểu thận trọng của chủ tịch Fed

về tình hình kinh tế Mỹ. Chốt phiên cuối tháng, chỉ số Dollar Index

giảm 0.3% xuống còn 94.65 điểm, mức thấp nhất kể từ tháng

10/2015. Tính cả quý I/2016, đồng bạc xanh giảm tới 4.1%.

Các số liệu mới đây cho thấy niềm tin vào nền kinh tế Đức

đang có bước cải thiện trong tháng 3/2016. Tuy nhiên, một số

chuyên gia vẫn cảnh báo rằng nền kinh tế lớn nhất châu Âu đang

phải đối mặt với những nguy cơ trong bối cảnh đà giảm tốc của kinh

tế toàn cầu tiếp tục tác động tiêu cực tới xuất khẩu và đầu tư. Cụ thể,

theo số liệu từ Trung tâm nghiên cứu kinh tế châu Âu (ZEW), chỉ số

lòng tin nhà đầu tư Đức trong tháng 3 này đã tăng nhẹ lên 4,3 điểm,

so với mức 3,3 điểm của tháng trước.

Số liệu do Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBoC) công

bố cho biết, dự trữ ngoại hối của nước này tăng 10,3 tỷ USD trong

tháng 3, đạt mức 3,21 nghìn tỷ USD. Thông qua các biện pháp kiểm

soát tiền tệ được siết chặt và hàng loạt tuyên bố nói không muốn

đồng Nhân dân tệ giảm giá mạnh, Trung Quốc đã chặn được dòng

vốn lớn kỷ lục chảy khỏi nước này. Ngoài ra, dòng vốn chảy khỏi

Trung Quốc cũng chững lại nhờ sự giảm giá của đồng USD sau khi

Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) giảm dự báo số lần tăng lãi suất

trong năm 2016. Trung Quốc cũng lần đầu tiên công bố mức dự trữ

ngoại hối bằng quyền rút vốn đặc biệt (SDR). Theo đó, tính đến

cuối tháng 3, Trung Quốc nắm 2,28 nghìn tỷ SDR. Trong năm nay,


18

đồng Nhân dân tệ sẽ chính thức được đưa vào SDR, giỏ tiền tệ hiện

bao gồm đồng USD, Euro, Yên Nhật và Bảng Anh.

Thị trường ngoại hối trong nước

Trong tháng 3 năm 2015, tỷ giá VND/USD diễn biếnvới

biên độ giao động nhẹ, xu hướng giảm trong nửa đầu tháng sau đó

tăng nhẹ giai đoạn cuối tháng. Tỷ giá trung tâm của đồng Việt Nam

với USD do Ngân hàng Nhà nước công bố tại ngày cuối cùng của

tháng là 21.857 VND/USD. Tính đến tháng 3, chỉ số giá USD giảm

0,38% so với tháng trước; giảm 0,84% so với tháng 12/2015; tăng

4,26% so với cùng kỳ năm 2015.

Biểu đồ 3: Diễn biến thay đổi tỷ giá USD/VND

trong tháng 3/2016

Nguồn: Vietcombank.com

Đến cuối tháng 3/2016, tỷ giá USD/VND xuống khá thấp và

hoàn toàn không còn tình trạng căng thẳng như những tháng cuối

22.280

22.300

22.320

22.340

22.360

22.380

22.400

1/3 5/3 9/3 13/3 17/3 21/3 25/3 29/3


19

năm 2015. Nguyên nhân chính giúp tỷ giá có xu hướng ổn định trở

lại là do tỷ giá được điều hành theo cơ chế mới ngay từ đầu năm, đi

kèm theo là một gói công cụ, giải pháp khá mới mẻ, mang tính

chuyên môn kỹ thuật. Kể từ khi áp dụng cơ chế điều hành tỷ giá mới

từ đầu 2016, thị trường đã nhanh chóng ổn định trở lại. Kỳ vọng tỷ

giá suy giảm, các hoạt động đầu cơ, găm giữ ngoại tệ giảm mạnh.

Ngân hàng Nhà nước đang kiểm soát tốt thị trường ngoại hối.

Ngoài việc tỷ giá trung tâm có sự biến động linh hoạt hàng

ngày theo những diễn biến trên thị trường, Ngân hàng Nhà nước đã

kết hợp thêm nhiều công cụ giúp điều tiết tốt thị trường ngoại tệ.

Bán kỳ hạn ngoại tệ và cho phép ngân hàng thương mại hủy ngang

là biện phát dùng cung ngoại tệ tương lai để bình ổn cho hiện tại

trên cơ sở định hình kỳ vọng hợp lý cho thị trường. Đồng thời, khi

tỷ giá giảm, NHNN đã mua vào ngoại tệ bổ sung cho dự trữ ngoại

hối và nâng cao khả năng điều tiết tỷ giá khi cần can thiệp. Ngoài ra,

lãi suất tiền gửi ngoại tệ giảm về 0% và các quy định chặt chẽ hơn

trong giao dịch ngoại tệ cũng làm giảm bớt động cơ nắm giữ ngoại

tệ của thị trường.

Trong ngắn hạn, với cơ chế và cách thức điều hành tỷ giá

như hiện tại, tâm lý thị trường sẽ tiếp tục ổn định, kỳ vọng tỷ giá

tăng suy giảm, biến động tỷ giá ngày càng phản ánh sát trạng thái

cung-cầu ngoại tệ của thị trường.


20

2.Thị trường vàng

Thế giới

Thị trường vàng thế giới trong tháng 3 năm 2016 diễn biến

với xu hướng giảm mạnh, biên độ giao động lớn. Trong tháng, giá

vàng (giao ngay tại thị trường NewYork) lên cao nhất tại mức

1.272,1 USD/oz ngày 10/3 và thấp nhất là 1.210 USD/oz ngày 27/3.

Tính chung cả tháng, giá vàng thế giới đã giảm 0,04%.

Biểu đồ 7: Diễn biến giá vàng thế giới tháng 3/2016

Nguồn: kitco.com

Tháng 3, thị trường vàng thế giới biến động tăng giảm liên

tục trước những biến động của đồng USD cùng sự trồi sụt của thị

trường chứng khoán cà thị trường hang hóa trên thế giới.

Giai đoạn đầu tháng, giá vàng thế giới tăng mạnh, có thời

điểm đạt mức cao nhất trong hơn 1 năm khi Cục Dự trữ Liên bang

Mỹ (FED) có dấu hiệu sẽ giảm tốc độ lãi suất trong năm nay. Từ


21

đầu năm, khi kinh tế thế giới xuất hiện các vấn đề về tăng trưởng

giảm tốc, chứng khoán toàn cầu lao dốc, các nhà đầu tư đã chuyển

sang nắm giữ vàng. Dữ liệu mới đây cho thấy lượng nắm giữ vàng

của Quỹ tín thác lớn nhất thế giới SPDR vọt lên mức kỷ lục sau khi

tăng mua vào gần 5 tấn. Đặc biệt sau khi Ngân hàng Trung ương

châu Âu (EBC) quyết định hạ lãi suất cơ bản, các nhà đầu tư quay

trở lại thị trường vàng. Cụ thể, trong phiên họp hôm qua 10/3, EBC

đã hạ lãi suất cơ bản từ 0,05% xuống 0%, đồng thời mở rộng

chương trình mua tài sản lên 80 tỷ Euro/tháng, tương đương 88,7 tỷ

USD/tháng và hạ lãi suất tiền gửi từ -0,3% xuống -0,4%.

Nhu cầu vàng vật chất ở các thị trường chủ chốt châu Á như

Trung Quốc và Ấn Độ bắt đầu giảm nhẹ trong tuần cuối của tháng.

Trong tháng 3, nhu cầu vàng ở Ấn Độ giảm hai phần ba so với một

năm trước đây và xuống mức thấp nhất trong 7 năm qua khi vàng

tăng giá và cuộc đình công của thợ kim hoàn đã làm hạn chế lượng

bán hàng tại quốc gia có lượng tiêu thụ vàng lớn thứ hai thế giới

Trong nước

Chịu ảnh hưởng lớn từ diễn biến giá vàng thế giới, giá vàng

trong nước diễn biến với xu hướng giảm mạnh trong tháng 3. Giá vàng

SJC tăng mạnh nhất lên 33,96 – 34,26 triệu đồng/lượng (mua vào -

bán ra) ngày 11/03 và thấp nhất tại 32,88 – 33,25 triệu đồng/lượng

(mua vào - bán ra) ngày 31/03. Tính đến cuối tháng 3, chỉ số giá

vàng tăng 4,87% so với tháng trước; tăng 7,79% so với tháng

12/2015; tăng 0,83% so với cùng kỳ năm trước.


22

Biểu đồ 8: Diễn biến giá vàng trong nước tháng 3/2016

Nguồn: sjc.com.vn

Dù không phản ánh hết mức giảm của giá vàng thế giới, giá

vàng trong nước đang chịu sức ép giảm từ thị trường vàng quốc tế.

Những phiên tăng giảm đan xen cùng với diễn biến đi ngược với

diễn biến của giá vàng thế giới tại nhiều thời điểm trong tháng khiến

giá vàng trong nước lượn sóng và các chuyên gia không mấy lạc

quan cho giá vàng trong thời gian tới. Đặc biệt, giai đoạn cuối

tháng, giá vàng trong nước so với giá vàng thế giới trồi sụt mạnh do

tác động từ diễn biến tỷ giá đồng, nhưng với biên độ hẹp hơn như

thường lệ kể từ khi Ngân hàng Nhà nước siết chặt quản lý thị trường

vàng. Chênh lệch giữa giá vàng trong nước và giá vàng thế giới thời

gian qua đang được thu hẹp dần, tại thời điểm cuối tháng 3, mức

chênh lệch này còn khoảng 300.000 nghìn đồng/lượng.


23

B. THỊ TRƯỜNG VỐN

I. Thị trường chứng khoán

1. Thị trường chứng khoán thế giới

Biểu đồ 9: Biến động các chỉ số Dow Jones công nghiệp (▬),

Nasdaq tổng hợp (▬) và S&P500 (▬) trong tháng 3/2016

Nguồn: Yahoofinance

Thị trường chứng khoán Mỹ khép lại quý I/2016 vào ngày

thứ Năm (31/3/2016) khi đà phục hồi kéo dài 7 tuần qua đã “cứu”

S&P 500 thoát khỏi khởi đầu tồi tệ nhất từ năm 2009. Mối lo lắng

về tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế toàn cầu đã châm ngòi cho làn

sóng bán tháo trong tháng 01/2016, trước khi đà phục hồi của giá

dầu giúp S&P 500 nhảy vọt gần 13% kể từ giữa tháng 02/2016. Qua

đó, kích chỉ số này quay đầu tiến 0.8% trong năm 2016. Tuy nhiên,

trong ngày thứ Năm, cả Dow Jones và S&P 500 đều giảm điểm sau

3 ngày leo dốc liên tiếp, ngay cả khi các nhà quản lý quỹ đổ vốn vào


24

thị trường chứng khoán trước khi kết thúc tháng 03/2016 cũng như

quý I/2016. Dữ liệu công bố trong ngày thứ Năm cho thấy số người

lần đầu nộp đơn xin nhận trợ cấp thất nghiệp hàng tuần bất ngờ tăng

cao trong tuần trước nhưng vẫn dưới mốc 300,000 đơn, qua đó cho

thấy thị trường lao động “khỏe mạnh”. Trong khi đó, báo cáo việc

làm, dự kiến công bố vào ngày thứ Sáu, sẽ đem lại cho nhà đầu tư

cái nhìn rõ ràng hơn về nền kinh tế. Trong tuần này, Chủ tịch Cục

Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) Janet Yellen cho biết Fed nên nâng lãi

suất một cách cẩn thận, qua đó góp phần xoa dịu mối lo lắng của

nhà đầu tư về các đợt nâng lãi suất tiếp theo. Bên cạnh đó, nhà đầu

tư trên Phố Wall còn lo lắng về tốc độ tăng trưởng lợi nhuận ảm

đạm của các doanh nghiệp và sẽ tập trung theo dõi các báo cáo tài

chính hàng quý, dự kiến được công bố vào tháng tới. Trong ngày

thứ Năm, 9/10 lĩnh vực chính của S&P 500 đều nhuốm sắc đỏ, dẫn

đầu là lĩnh vực nguyên vật liệu với mức sụt giảm 0.88%. Các nhà

phân tích kỳ vọng lợi nhuận của các công ty thuộc S&P 500 sẽ giảm

7% trong năm 2016 do các công ty năng lượng “đè nặng”.

Kết thúc phiên giao dịch ngày thứ Năm, chỉ số Dow Jones hạ

0.18% xuống 17,685.09 điểm và chỉ số S&P 500 mất 0.2% còn

2,059.74 điểm. Trong khi đó, chỉ số Nasdaq Composite tiến 0.01%

lên 4,869.85 điểm. Trên sàn New York, số cổ phiếu tăng vượt số cổ

phiếu giảm theo tỷ lệ 1,665:1,356. Tỷ lệ này trên sàn Nasdaq là

1,397:1,444. Khoảng 6.8 tỷ cổ phiếu được chuyển nhượng trên các

sàn giao dịch của Mỹ, thấp hơn so với mức bình quân hàng ngày


25

trong 20 phiên vừa qua là 7.7 tỷ cổ phiếu, theo dữ liệu của Thomson

Reuters.

Biểu đồ 10: Biến động các chỉ số FTSE 100 (▬), DAX (▬),

và CAC 40 (▬) trong tháng 3/2016


Cổ phiếu trên thị trường chứng khoán châu Âu sụt giảm

mạnh trong phiên giao dịch 22/3 do ảnh hưởng lớn từ vụ nổ sân bay

kinh hoàng tại Brussels. Trong khi nhà đầu tư chờ báo cáo kinh tế

khu vực, tin tức về các vụ nổ tại Brussels (Bỉ) càng khiến tâm lý của

họ thêm hoang mang. Trong phiên giao dịch ngày 22/3, chỉ số FTSE

100 tại thị trường chứng khoán London (Anh) giảm 1,1%. Tại khu

vực eurozone, chỉ số DAX 30 (Đức) mất 1,6% và Paris CAC 40

(Pháp) giảm 1,4%. Chỉ số Stoxx 600 chung cho thị trường châu Âu

“bốc hơi” mất 1,2%. Cổ phiếu các hãng hàng không và công ty

trong ngành vận tải - du lịch ở châu Âu cũng theo đó giảm mạnh.


26

Tập đoàn du lịch - Thomas Cook mất 6,5%. Các hãng hàng không

như Ryanair, Easyjet và IAG cũng ngập trong sắc đỏ. Bị ảnh hướng

lớn từ các vụ nổ tại sân bay, cổ phiếu các hãng bán lẻ như Metro

(Đức) và Carrefour (Pháp) đồng loạt đi xuống.

Kết thúc phiên giao dịch ngày 31/3/2016, thị trường chứng

khoán châu Âu có sự tăng giảm trái chiều giữa các chỉ số đại diện;

chỉ số FTSE 100 tăng 22 điểm tương đương với + 0,36 % dừng ở

6.174,90 điểm, chỉ số DAX tăng 248,35 điểm tương đương với +

2,56 % dừng ở 9.965,51 điểm, chỉ số CAC 40 giảm 21,78 điểm

tương đương với - 0,49 % dừng ở 4.385,06.

Biểu đồ 11: Biến động các chỉ số Nikkei 225 (▬), Hang Seng

(▬), Shanghai Composite (▬) và Kospi Composite (▬) trong

tháng 3/2016


Hầu hết các thị trường châu Á khép lại phiên cuối cùng của

quý I/2016 trong sắc đỏ, trong bối cảnh nhà đầu tư đẩy mạnh bán


27

tháo sau đợt tăng giá cổ phiếu trước đó. Mặc dù, các chỉ số chủ chốt

trên Phố Wall đều đi lên sau khi Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ

(Fed) Janet Yellen cho hay thể chế tài chính này sẽ không vội vàng

tăng lãi suất cơ bản, song các nhà đầu tư trên thị trường châu Á giao

dịch khá thận trọng với tâm lý chờ đợi báo cáo việc làm của Mỹ

công bố trong ngày 31/3 (giờ địa phương) và số liệu lĩnh vực chế

tạo Trung Quốc vừa công bố.

Kết thúc phiên giao dịch ngày 31/3/2016, chỉ số Nikkei 225

của Nhật Bản giảm 0,71%, tương đương với 120,29 điểm, và đóng

cửa phiên 31/3 ở mức 16.758,67 điểm, ghi nhận phiên hạ điểm thứ

ba liên tiếp thị trường chứng khoán này. Đáng chú ý, giá cổ phiếu

của Sharp - nhà sản xuất hàng điện tử Nhật Bản - giảm 4,44% sau

khi có thông tin doanh nghiệp Foxconn (vùng lãnh thổ Đài Loan)

tiến hành thương vụ mua Sharp với giá 389 tỷ yen (3,5 tỷ USD),

thấp hơn mức giá thỏa thuận công bố hồi tháng Hai là 489 tỷ yen.

Chỉ số Hang Seng của Hong Kong (Trung Quốc) hạ 0,13% xuống

20.776,7 điểm. Chỉ số chứng khoán của Singapore và Australia lần

lượt mất 1,3% và 1,5%. Thị trường chứng khoán Seoul đóng cửa

phiên này cũng giảm 0,3%. Đi ngược với xu hướng trên, chỉ số

Shanghai Composite tại thị trường Thượng Hải tăng 0,11% và đóng

cửa phiên 31/3 ở mức 3.003,92 điểm. Đi ngược với xu hướng trên,

chỉ số Shanghai Composite tại thị trường Thượng Hải tăng 0,11%

và đóng cửa phiên 31/3 ở mức 3.003,92 điểm. Tính chung trong ba

tháng đầu năm, các thị trường chứng khoán châu Á đều giảm điểm

trước những quan ngại về tình hình kinh tế Trung Quốc giảm tốc và

giá dầu thấp, bất chấp sự phục hồi mạnh mẽ trong tháng Ba, sau khi

một số ngân hàng trung ương đưa ra các chính sách nới lỏng tiền tệ.


28

Trong đó, các chỉ số chứng khoán của Thượng Hải và Tokyo dẫn

đầu đà đi xuống, với mức giảm lần lượt là 15% và 12% trong quý

I/2016.

2. TTCK trong nước

Thị trường chứng khoán niêm yết:

Kết thúc phiên giao dịch ngày 31/3, thị trường chứng khoán

Việt Nam đã trải qua 1/4 chặng đường của năm 2016. Với những

yếu tố không mấy thuận lợi từ thế giới và trong nước đã làm cho thị

trường chứng khoán Việt Nam có một đợt điều chỉnh mạnh; giá

dầu thế giới đã không duy trì được mốc 40USD/thùng, tâm lý chờ

đợi kết quả kinh doanh trong mùa đại hội cổ đông tới đây của nhà

đầu tư và sự tăng điểm tích cực trong tháng 2 được cho là đã dẫn

đến một hệ quả của sự điều chỉnh mạnh trong tháng 3. Mặc dù cuối

tháng 3, sau nhiều phiên liên tiếp giao dịch giằng co nhưng không

thể bứt phá, áp lực điều chỉnh đã tăng mạnh khiến 2 chỉ số VN-

Index và HNX-Index chìm trong sắc đỏ. Trong đó, các nhóm cổ

phiếu tăng nóng trong giai đoạn trước đó đã chịu áp lực chốt lời

mạnh nhất. Áp lực bán tháo trên diện rộng khiến thị trường ngập

trong sắc đỏ, chỉ số VN-Index rơi xuống mức thấp nhất trong 1

tháng qua.


29

Biểu đồ 12: Diễn biến hai chỉ số Vn-Index và HNX-Index

trong tháng 3/2016

Nguồn số liệu: HOSE, HNX

Đóng cửa phiên giao dịch cuối cùng của tháng 3, trên sàn

HOSE có tới 161 mã giảm và chỉ 75 mã tăng, chỉ số VN-Index giảm

8,69 điểm (-1,52%) so với phiên giao dịch trước đó và xuống 561,22

điểm. Tương tự, sàn HNX, sắc đỏ cũng chiếm áp đảo với 126 mã

giảm và 88 mã tăng, chỉ số HNX-Index giảm 0,42 điểm (-0,53%) so

với phiên trước đó và xuống 79,05 điểm. Tổng khối lượng giao dịch

đạt 53,61 triệu đơn vị, trị giá 592,23 tỷ đồng. Trong đó, giao dịch

thỏa thuận đạt 12,46 triệu đơn vị, trị giá 169,79 tỷ đồng. Tổng kết

quý I/2016, VN-Index đánh mất 17,81 điểm (-3,08%) từ mức

579,03 xuống 561,22 điểm, còn HNX-Index giảm 0,91 điểm (-

1,14%) từ 79,96 điểm xuống 79,05 điểm.

0

10

20

30

40

50

60

70

80

78

78,5

79

79,5

80

80,5

81

1/3

3/3

7/3

9/3

11

/3

15

/3

17

/3

21

/3

23

/3

25

/3

29

/3

31

/3

KLGD (triệu cp) HNX-INDEX (điểm)

0

50

100

150

200

250

550

555

560

565

570

575

580

585

1/3

3/3

7/3

9/3

11

/3

15

/3

17

/3

21

/3

23

/3

25

/3

29

/3

31

/3

KLGD (triệu cp) VN-INDEX (điểm)


30

Cùng với khối nội, diễn biến giao dịch của khối ngoại đã có

những ảnh hưởng nhất định tới tâm lý cũng như quyết định của nhà

đầu tư. Việc thị trường có những diễn biến bất ổn trong 3 tháng vừa

qua cũng phần nào chịu ảnh hưởng từ giao dịch tiêu cực của khối

ngoại mà đặc biệt là khối ngoại trên sàn HOSE. Cụ thể, trong quý

I/2016, khối ngoại trên hai sàn HOSE và HNX đã mua vào tổng

cộng hơn 814,5 triệu cổ phiếu, trị giá hơn 23.905 tỷ đồng, trong khi

bán ra hơn 742,69 triệu cổ phiếu, trị giá hơn 24.650 tỷ đồng. Tổng

khối lượng mua ròng đạt hơn 71,8 triệu cổ phiếu, mặc dù vậy, nếu

xét về giá trị thì khối ngoại đã bán ròng trên 744 tỷ đồng. Trên sàn

HOSE, khối ngoại tiếp tục mua ròng gần 1.069 tỷ đồng (giảm 22%

so với giá trị bán ròng của quý IV/2015), còn nếu xét về khối lượng

thì khối ngoại trên sàn này vẫn mua ròng hơn 44,4 tỷ đồng. Trong

đó, giao dịch của khối ngoại trên HOSE quý I/2016 cũng sôi động

hơn rất nhiều so với quý trước đó, họ mua vào hơn 707 triệu cổ

phiếu (tăng 18,7%) và bán ra hơn 662,7 triệu cổ phiếu (tăng 8,8%).

Giá trị mua vào đạt hơn 22.339 tỷ đồng (tăng 27,7%), còn giá trị bán

ra đạt gần 23.400 tỷ đồng (tăng 24%). Không giống với sàn HOSE,

khối ngoại trên HNX trong quý I/2016 bất ngờ mua ròng mạnh hơn

315,7 tỷ đồng (gấp 13,4 lần so với giá trị mua ròng của quý

IV/2015), tương ứng khối lượng mua ròng đạt hơn 27,4 triệu cổ

phiếu. Tương tự như sàn HOSE, giao dịch của khối ngoại trên HNX

trong quý I/2016 cũng diễn ra rất sôi động. Họ thực hiện mua vào

hơn 107,3 triệu cổ phiếu (tăng 65,7%), trong khi bán ra gần 80 triệu


31

cổ phiếu (tăng 44,6%), với giá trị mua vào đạt hơn 1.566,8 tỷ đồng

(tăng 88%) và giá trị bán ra đạt hơn 1.251 tỷ đồng (tăng 54,5%).

Điểm sáng đối với diễn biến thị trường tháng qua là thông

tin việc UBCKNN đã đưa ra Dự thảo quy định một số điều kiện đầu

tư kinh doanh chứng khoán và Dự thảo đã làm sáng tỏ hơn một số

vấn đề về hoạt động của các doanh nghiệp khi nới room. Đặc biệt

dự thảo lần này có đề cập đến việc quy định rõ đối với tổ chức tiếp

nhận vốn đầu tư nước ngoài đang niêm yết hoặc đang đăng ký giao

dịch được dự thảo “coi các tổ chức đó như tổ chức trong nước

nhưng chỉ trong các hoạt động đầu tư” và phù hợp với quy định tại

Điều 23 của Luật Đầu tư. Đây là thông tin tích cực để thị trường có

thể khởi sắc vào thời gian tới.

Thị trường UPCoM:

Thị trường upcom trong năm 2016 được xem là điểm sáng

trên thị trường chứng khoán Việt Nam; với việc nhiều chính sách hỗ

trợ có hiệu lực ngay từ tháng 1/2016 khiến bùng nổ một làn sóng

đăng ký giao dịch trên Upcom. Cùng với đó là kể từ ngày

04/1/2016, HNX thay đổi tính toán chỉ số toàn thị trường UPCoM

Index theo phương pháp giá trị vốn hoá thị trường có điều chỉnh tỷ

lệ cổ phiếu tự do chuyển nhượng. Theo đó, UPCoM Index là chỉ số

giá dựa trên giá trị vốn hoá thị trường có điều chỉnh tỉ lệ cổ phiếu tự

do chuyển nhượng của tất cả các cổ phiếu đăng ký giao dịch trên

HNX có tỷ lệ tự do chuyển nhượng lớn hơn hoặc bằng 5%. UPCoM

Index không áp dụng tỷ lệ vốn hóa tối đa, chỉ áp dụng tỷ lệ tự do


32

chuyển nhượng đã quy định trong Bộ Nguyên tắc xây dựng và quản

lý chỉ số cổ phiếu. Đồng thời, HNX sẽ ngừng việc tính toán thử

nghiệm và công bố chỉ số UPCoM FF Index. Cũng kể từ ngày

04/01/2016, HNX sẽ chỉ tính toán và công bố duy nhất 1 chỉ số tổng

hợp cho thị trường cổ phiếu đăng ký giao dịch là UPCoM Index.

Trong tháng 3, chỉ số UPCoM-Index với 17 phiên tăng điểm,

9 phiên giảm điểm, tổng cộng tăng 12,55 điểm (tăng 25,7%), dừng

tại mức 61,39 điểm tại thời điểm đóng cửa phiên giao dịch cuối

tháng. Tổng cộng có 314,07 triệu cổ phiếu được chuyển nhượng,

tương ứng với giá trị giao dịch đạt 5.058 tỷ đồng, tính bình quân,

khối lượng giao dịch đạt 13,65 triệu cổ phiếu/phiên và giá trị giao

dịch đạt 219,93 tỷ đồng/phiên; tăng 175% khối lượng giao dịch,

tăng 274% giá trị giao dịch so với tháng 2/2016.

Biểu đồ 13: Diễn biến chỉ số UPCoM-Index tháng 3/2016

Nguồn: HNX

051015202530354045

0

10

20

30

40

50

60

70

01/03 06/03 11/03 16/03 21/03 26/03 31/03

KLGD (triệu cp) UPCOM-INDEX (điểm)


33

Kết thúc phiên giao dịch cuối cùng của tháng 3/2016, UPCoM-

Index khép lại trong sắc đỏ, bị mất thêm 1,3 điểm so với phiên trước

đó (tương đương giảm 2,07%) lùi xuống mức 61,39 điểm; thanh

khoản vẫn đứng ở mức rất cao. Tổng khối lượng giao dịch toàn sàn

đạt 24.062.899 đơn vị, tương ứng với giá trị giao dịch là 186,03 tỷ

đồng.

II. Thị trường BĐS

Tin nổi bật

Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, trong tháng 3/2016 (tính

đến ngày 20/3/2016), thị trường bất động sản (BĐS) Hà Nội và

TP.Hồ Chí Minh có khoảng 2.350 giao dịch thành công, tăng

khoảng 4% so với tháng 2/2016.

Ngày 28/3, Ngân hàng Nhà nước phát đi văn bản thông báo

tới các ngân hàng đang triển khai gói 30.000 tỷ về việc ngừng ký

hợp đồng tín dụng mới, chương trình cho vay hỗ trợ nhà ở, theo

Nghị quyết 02/NQ-CP kể từ ngày 31/3/2016.

Tin thị trường

Theo Cục quản lý nhà ở và thị trường bất động sản (Bộ Xây

dựng), sau thời gian nghỉ Tết Nguyên đán, lượng giao dịch cũng như

giá bán nhà ở trên cả nước trong tháng 3/2016 duy trì ở mức ổn

định.

Tại thị trường Hà Nội,trong tháng 3 có khoảng 1200 giao

dịch thành công, tăng 4% so với tháng trước. Bên cạnh những dự án


34

nhà trung cấp vẫn đang được tiếp tục triển khai, nhiều dự án nhà cao

cấp cũng được chủ đầu tư đẩy mạnh việc mở bán và được thị trường

đón nhận tích cực. Hầu hết các căn hộ được giao dịch trong giai

đoạn này đều có diện tích đa dạng, phù hợp với nhu cầu của đa số

khách hàng, vị trí thuận lợi và phương thức thanh toán linh hoạt. Về

mặt bằng giá cả cũng không nhiều biến động. Những dự án có vị trí

đẹp, triển khai đúng tiến độ, giao thông thuận lợi, giá chào bán tăng

nhẹ.

Trong khi đó, trên thị trường TP.HCM có 1.150 giao dịch

thành công, tăng khoảng 5% so với tháng trước. Lượng giao dịch

thành công phần lớn tập trung tại những dự án mới triển khai với

diện tích căn hộ đa dạng, chủ đầu tư uy tín, có cam kết thi công

đúng tiến độ và thanh toán hợp lý. Tại một số dự án sắp và đã hoàn

thành hạ tầng đấu nối tốt, vị trí giao thông thuận lợi, giá giao dịch có

tăng nhẹ.

Thị trường BĐS cao cấp vẫn thể hiện sức hấp dẫn khi mà

phần lớn nguồn cung mới chào hàng thị trường trong tháng 3 đều

đến từ phân khúc này. Tp.HCM tiếp tục là thị trường có hoạt động

sôi nổi nhất cả nước khi nhiều ông lớn cùng đồng loạt công bố các

siêu dự án mới.

Thị phần nhà phố, đất nền trong tháng vừa qua không có

nhiều dự án mới mở bán, một số sản phẩm có mặt trên thị trường

chủ yếu là ở các dự án cũ nhưng sức tiêu thụ vẫn khá tốt


35

C. PHẢN HỒI CHÍNH SÁCH

1. Nâng hạng thị trường chứng khoán và câu chuyện “mở

room”

Vân đê nâng h ạng thị trường đối với TTCK Việt Nam không

phải là chuyện mới với MSCI, lần găp đ ầu tiên của UBCK với tổ

chức này thực hiện vào tháng 10/2014 , lần gần đây nhất là tháng

3/2016. Đến nay, vấn đề này vẫn chư ngã ngũ; vướng mắc lớn nhất

lại nằm ở các tiêu chuẩn định tính. Theo quy định được đăng tải trên

trang web của MSCI, để được xếp hạng thị trường mới nổi thì

TTCK phải hết sức thông thoáng đối với sở hữu của nhà đầu tư

nước ngoài (NĐTNN) và dòng vốn trên thị trường phải dịch chuyển

dễ dàng. Biện pháp đầu tiên để gỡ nút thắt về định tính này đã được

UBCK thực hiện khi Nghị định 60 được chính thức áp dụng vào

tháng 9/2015. Theo đó, các doanh nghiệp đại chúng không rơi vào

các trường hợp đặc biệt thì NĐT nước ngoài hoàn toàn có thể sở

hữu 100% cổ phần nếu điều lệ không có quy định giới hạn, một

khoảng cách lớn so với giới hạn tỷ lệ 49% trước đó. Tuy nhiên, cái

khó là mặc dù Nghị định 60 đã chính thức áp dụng kể từ 01/09/2015

nhưng đến nay NĐT nước ngoài hay doanh nghiệp cũng chưa biết

phải làm sao để áp dụng được, bởi hàng loạt các vướng mắc. Từ vấn

đề căn bản nhất như xem xét ngành nghề nào được áp dụng theo

Nghị định này, bởi hầu hết các doanh nghiệp hiện nay đăng ký kinh

doanh đều có ít nhiều dính dáng đến danh mục ngành nghề có điều

kiện theo Luật Đầu tư. Bên canh đo , nếu đi vào thực hiện, khi NĐT

nước ngoài nắm giữ trên 51% vốn thì doanh nghiệp sẽ sử dụng bộ


36

quy tắc ứng xử đối với doanh nghiêp nước ngoài (FDI) hay vẫn ứng

xử như một doanh nghiệp trong nước(?), và nếu tỷ lệ sở hữu biến

động hàng ngày quanh mốc 50% thì sẽ xử lý sẽ như thế nào(?).

Thông tin được người đứng đầu UBCK – Chủ tịch Vũ Bằng cho

biết, bản dự thảo Nghị định nhằm tháo gỡ vướng mắc giữa Nghị

định 60 và Luật Đầu tư đã được hoàn tất lần thứ 3 trong nội bộ

UBCK và các Sở, dự kiến sẽ gửi Bộ Tài Chính trong thời gian sớm

nhất để công bố.

2. Chào mua công khai vấn đề vẫn chưa ngã ngũ

Luật Chứng khoán và Nghị định 58 quy định bắt buộc thực hiện

chào mua công khai đối với các doanh nghiệp đại chúng. Theo quy

định này, NĐT muốn mua từ 25% tổng số cổ phiếu đang lưu hành

trở lên của một doanh nghiệp đại chúng phải thực hiện chào mua

công khai. Tuy nhiên, chỉ có một số ít cuộc chào mua công khai

được thực hiện tại Việt Nam, bởi các quy định liên quan đến việc

chào mua công khai, các điều khoản về bảo vệ quyền lợi của cổ

đông thiểu số còn mập mờ, chưa rõ ràng. Chẳng hạn, Luật Chứng

khoán quy định nhiều ngoại lệ đối với yêu cầu phải thực hiện chào

mua công khai bắt buộc. Cụ thể, việc chào mua là một phần trong kế

hoạch phát hành cổ phiếu, hoặc việc chuyển nhượng cổ phần cho

NĐT đã được ĐHCĐ thông qua… Tuy nhiên, luật không quy định

chi tiết về cách thực hiện các điểm ngoại lệ này. Thí dụ, nếu NĐT

mua 50% cổ phần từ cổ đông của 1 doanh nghiệp đại chúng đã được

ĐHCĐ thông qua thì đâu là ngưỡng bỏ phiếu để thông qua việc

chuyển nhượng này? Liệu người chuyển nhượng có thể thực hiện


37

được giao dịch này hay cần phải có nghị quyết được một tỷ lệ đa số

thông qua? Do những chi tiết nêu trên không được quy định trong

luật nên rất khó cho NĐT tận dụng được các điểm ngoại lệ không

phải thực hiện khi chào mua công khai. Theo Nghị định 58, NĐT

sau khi công bố chào mua công khai chỉ có thể rút lại đề nghị chào

mua trong 5 trường hợp đã được quy định. Nhưng trong trường hợp

NĐT không thể huy động được nguồn tài chính để thực hiện chào

mua công khai, lại chưa có quy định rõ ràng. Điều này khiến hình

thức M&A bằng nguồn tài chính vay hầu như không thể thực hiện

được tại Việt Nam. Nghị định 58 cũng quy định nếu NĐT mua lại từ

80% trở lên CP đang lưu hành của 1 doanh nghiệp đại chúng, phải

mua tiếp tất cả CP còn lại của doanh nghiệp này. Tuy nhiên, chưa có

quy trình nào được thiết lập để loại bỏ các cổ đông hiện hữu và đảm

bảo rằng tất cả cổ đông còn lại sẽ bán cổ phần của mình cho NĐT.

3. Chuẩn bị vận hành hệ thống giao dịch chứng khoán phái

sinh

Vào ngày 16/03, Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) và

Trung tâm Lưu ký chứng khoán Việt Nam (VSD) đã phối hợp tổ

chức công bố mô hình và kế hoạch phát triển hệ thống giao dịch và

hệ thống thanh toán bù trừ chứng khoán phái sinh của thị trường

chứng khoán Việt Nam. Các thành viên sẽ bắt đầu kiểm thử hệ

thống với hai cơ quan vận hành thị trường là HNX và VSD từ tháng

9 đến tháng 10. Dự kiến đến cuối năm 2016, hệ thống giao dịch và

hệ thống bù trừ, thanh toán chứng khoán phái sinh sẽ sẵn sàng đi

vào hoạt động. Ông Nguyễn Anh Phong, Phó tổng giám đốc HNX,


38

cho biết hệ thống giao dịch chứng khoán phái sinh sẽ được thiết kế

với ba chức năng: quản lý thành viên, giao dịch và thống kê, cảnh

báo và phòng ngừa rủi ro. Hệ thống sẽ phân loại, phân quyền khác

nhau cho hai loại thành viên giao dịch thông thường và thành viên

tạo lập thị trường. Năng lực hệ thống có thể đáp ứng tới 15.000 sổ

lệnh, theo ông Dương Ngọc Tuấn, Phó tổng giám đốc VSD. Hệ

thống có khả năng đáp ứng tối thiểu 600.000 tài khoản và xử lý trên

15.000 giao dịch thanh toán/phút. Hợp đồng tương lai trên chỉ số cổ

phiếu (4 mã hợp đồng) và hợp đồng tương lai trên trái phiếu chính

phủ (3 mã hợp đồng) sẽ là hai sản phẩm được đưa vào giao dịch đầu

tiên trên thị trường chứng khoán phái sinh của Việt Nam.

4. Năm 2016 sẽ là năm của thị trường UPCoM

Nằm trong định hướng phát triển trọng tâm trong năm tới của Sở

GDCK Hà Nội, cùng với hàng loạt các chính sách mới sắp được

triển khai, thị trường UPCoM dự kiến sẽ trở thành tâm điểm trong

năm 2016. Đặc biệt, dự kiến sẽ cho ký quỹ đối với một số cổ phiếu

"VIP" trên UPCoM. Ông Nguyễn Vũ Quang Trung - Ủy viên

HĐQT kiêm Phó TGĐ HNX cho biết, Sở HNX đang xây dựng đề

án về việc phân bảng đối với các doanh nghiệp đăng ký giao dịch

trên thị trường UPCoM. Trong đó, sẽ có một nhóm các doanh

nghiệp được đánh giá tốt hơn theo những tiêu chí do Sở HNX xây

dựng và được đưa vào rổ, gọi chung với tên dự kiến là UPCoM

Premium. Nhóm này sẽ có từ 60 – 100 doanh nghiệp. Ông Nguyễn

Thành Long – Nguyên Phó Chủ tịch UBCKNN, Tân Chủ tịch

HĐQT HNX cho biết, trước đây định nghĩa của thị trường UPCoM


39

là nơi giao dịch cổ phần của các CTCP, nhưng theo quy định mới

được áp dụng, thị trường UPCoM còn thực hiện giao dịch phần vốn

Nhà nước thực hiện chào bán trong khi DNNN vẫn chưa thực hiện

chuyển đổi sang CTCP. Đây là một bước tiến bởi trước đây, có

những trường hợp việc chuyển đổi sang CTCP kéo dài từ vài tháng

cho tới vài năm.

5. Lưu ý khi tổ chức ĐHĐCĐ thường niên năm 2016

Công ty thực hiện lập Danh sách cổ đông có quyền dự họp

Đại hội đồng cổ đông đảm bảo không sớm hơn 05 ngày trước ngày

gửi giấy mời họp Đại hội đồng cổ đông theo quy định tại khoản 1

Điều 137 Luật Doanh nghiệp năm 2014. Công ty phải gửi Thông

báo mời họp Đại hội đồng cổ đông đến tất cả các cổ đông trong

danh sách cổ đông có quyền dự họp nêu trên và công bố thông tin

chậm nhất 10 ngày trước ngày khai mạc theo quy định tại Khoản 1

Điều 139 Luật Doanh nghiệp năm 2014 và Thông tư số

155/2015/TT-BTC ngày 06/10/2015 của Bộ Tài chính hướng dẫn

công bố thông tin trên thị trường chứng khoán. Về tỷ lệ dự họp và

biểu quyết tại ĐHĐCĐ, Điều kiện tiến hành họp Đại hội đồng cổ

đông phải đảm bảo có số cổ đông dự họp đại diện ít nhất 51% tổng

số phiếu có quyền biểu quyết theo quy định tại khoản 1 Điều 141

Luật Doanh nghiệp; Điều kiện để thông qua Nghị quyết Đại hội

đồng cổ đông được thông qua phải đảm bảo được số cổ đông đại

diện ít nhất 65% hoặc 51% tổng số phiếu có quyền biểu quyết của

các cổ đông dự họp tán thành theo quy định tại khoản 1 và 2 Điều

144 Luật Doanh nghiệp. Trường hợp Công ty thông qua quyết định


40

của Đại hội đồng cổ đông với tỷ lệ biểu quyết khác quy định của

Luật Doanh nghiệp năm 2014, thì việc quy định tỷ lệ này phải được

thông qua bằng biểu quyết trên tinh thần Luật Doanh nghiệp năm

2014. Trường hợp Điều lệ Công ty quy định tỷ lệ biểu quyết có hiệu

lực khác Luật Doanh nghiệp năm 2014, việc biểu quyết của Công ty

phải được thực hiện theo tinh thần Luật Doanh nghiệp năm 2014, cụ

thể Điều 144 Luật Doanh nghiệp năm 2014.


41

Ghi chú

Xin vui lòng tham khảo thêm các “Báo cáo thị trường chứng

khoán” định kỳ hàng quý và các “Báo cáo chuyên đề” của phòng

Phân tích dự báo thị trường để có thêm thông tin và phân tích đầy

đủ.

Liên hệ

Phòng Phân tích & Dự báo Thị trường,

Trung tâm NCKH-ĐTCK (UBCKNN)

Số 234 Lương Thế Vinh, Từ Liêm, Hà Nội

Điện thoại: 04-35430667; Fax: 04-35535869

Email: [email protected]

Nhóm nghiên cứu

Ông. Phạm Quang Huy (TP)

Cn. Đỗ Huy Hoàng

Cn. Phạm Thanh Phương

Cn. Nguyễn Việt Chương

mailto:[email protected]

Documents

3/2016 - srtc.org.vn · nhiên, một số chuyên gia đang đặt câu hỏi liệu báo cáo việc làm tháng Ba có làm thay đổi lịch trình tăng lãi suất của Fed