35 Bước Chọn Nghề Như Ý (Word) - saomaidata.orgsaomaidata.org/library/126.35BuocChonNghe.docx · Web viewSau đó chúng ta tiếp tục xác định làm thế nào giúp

35 BƯỚC CHỌN NGHỀ35 BƯỚC CHỌN NGHỀ

Tác giả: Malcolm Hornby - Tuấn Hưng (biên dịch)

Alice hỏi: "Từ đây tôi sẽ chọn con đường nào để đi tiếp? "

Cheshire trả lời: "Điều đó… tùy thuộc anh muốn đến đâu. "

LEWIS CARROLL

GIỚI THIỆU

Tôi cho bạn công thức thành công trong sáu chữ: "Suy nghĩ kỹ - rồi làm kỹ. "

EDWARD RICKENBECKER

Chúc mừng bạn đến với cuốn sách 35 Bước Chọn Nghề. Hy vọng rằng

bạn sẽ thích thú khi tham gia các bước thực hiện, chúng sẽ giúp bạn làm chủ

cuộc đời, lập kế hoạch cho sự nghiệp, và đạt được nghề như ý.

Đối với hầu hết chúng ta, cuộc sống cá nhân và sự nghiệp luôn tương

tác với nhau. Lập kế hoạch cho sự nghiệp là một tiến trình thiết lập các mục

tiêu, những gì bạn muốn đạt đến trong cuộc đời sự nghiệp của mình. Hoạt

động đó không tránh khỏi ảnh hưởng đến cuộc sống cá nhân của bạn.

Không mục tiêu trước mắt, sự nghiệp (và cuộc đời bạn) chỉ là những sự

tình cờ, do số mạng hoặc ngay cả do quyết định của người khác mà hình

thành. Như thế dễ dẫn đến bất mãn và thất vọng. Khi đặt mục tiêu cho chính

mình, bạn sẽ điều khiển bước tiến cho sự nghiệp và cuộc đời.

Nền tảng của tiến trình lập kế hoạch cho sự nghiệp và cuộc đời là nhận

thức mình là ai. Khả năng xác định mặt mạnh, chuyên môn và giá trị của mình

là điều sống còn khi thiết lập các mục tiêu cho sự nghiệp. Nhận thức đó giúp

bạn quyết định nghề nghiệp và những cơ hội thích hợp một khi nó đến với

bạn.

Thực hành các bước trong sách bạn nhận ra rõ hơn vị trí hiện nay của

bạn, nơi bạn muốn đến và làm cách nào để đạt tới nơi ấy.

Tự đánh giá

Giai đoạn đầu tiên là "Hiểu Mình". Nó giúp hình thành một bức tranh

trong sáng hơn về con người bạn và những gì bạn muốn trong đời.

Sau đó chúng ta tiếp tục xác định làm thế nào giúp khả năng có thể đáp

ứng nhu cầu công việc một cách hiệu quả khi biết rõ hơn về cá nhân mình và

biết bảo vệ công việc mới kiếm được.

Không phải mọi chương trong sách đều phù hợp với bạn. Chính công

việc cụ thể và tình trạng cuộc sống, tuổi tác, địa vị, giá trị, vv..., sẽ xác định

lĩnh vực nào bạn cần khai thác sâu nhất.

Con người thay đổi. Mối quan tâm và mục tiêu của bạn cũng có thể

thay đổi theo thời gian. Khi hoàn thành cuốn sách này, bạn bước đi trên một

tiến trình, qua nó bạn biết cách thiết lập những mục tiêu thực tiễn cho sự

nghiệp ,và một kế hoạch hành động để đạt đến mục tiêu: không chỉ nơi bạn

muốn đến mà còn là những gì cần thực hiện để thành công. Bạn sẽ học cách

quản lý công việc để phán đoán các cơ hội nghề nghiệp sẽ đến trong tương

lai phù hợp với bạn.

Xoay Xở

Thăng tiến là một cách để phát triển sự nghiệp. Tuy nhiên, nó không

phải là cách duy nhất, và bởi vì các công ty trở nên "tinh gọn" hơn cũng như

giảm bớt số lượng ở mọi mức độ, cơ hội thăng tiến càng trở nên hiếm.

Củng cố vị trí hiện tại là một hình thức khác để phát triển sự nghiệp. Do

đó, hãy sẵn sàng sự đòi hỏi những kỹ năng mới, hoặc phải thực hiện những

công tác phát triển nghề nghiệp tạm thời. Trong một số trường hợp, quyết

định tốt nhất là chuyển đến một lĩnh vực khác trong tương lai hoặc ngay cả lùi

một bước để học hỏi những kỹ năng hoặc kinh nghiệm mới.

Bạn chịu trách nhiệm về sự nghiệp và cuộc đời

Trách nhiệm tạo dựng nghề nghiệp thuộc về chính bạn. Hãy lãnh ấn

tiên phong trách nhiệm đó.

Nhớ rằng nghề nghiệp là điều quan trọng duy nhất trong toàn bộ cơ cấu cuộc đời. Quyết định về nghề nghiệp có thể tác động sâu sắc đến

mọi chiều kích khác của cuộc sống - cũng giống như những quyết định trong

đời sống cá nhân ảnh hưởng đến sự nghiệp vậy. Các bài thực hành trong

sách sẽ giúp bạn phát triển tối đa ý thức đến những yêu cầu cấp thiết nhằm

giữ một thái độ thăng bằng khỏe mạnh trong mọi chiều kích của cuộc sống.

Giữ đầu óc cởi mở và uyển chuyến

Người ta thường gặp khó khăn khi lập kế hoạch cho sự nghiệp và phát

triển các mục tiêu, họ tự đặt ra nhiều rào chắn cho bản thân. Họ thường tự

nhủ đại loại như: "Tôi không bao giờ đạt được điều đó", "Cơ hội đó không

thích hợp với tôi", "chuyện đó không thể khả thi" vv …

Hãy giữ đầu óc cởi mở khi thực hành các bước trong sách. Theo qui

luật chung người ta thường khắt khe với chính mình hơn là bị người khác

khắt khe với họ.

Đầu tư vào bản thân

Đừng lần lữa trì hoãn không thực hành các bước trong sách. Bạn

không cần mất nhiều thời gian để hoàn tất các bước thực hành.

Bắt đầu một hoặc hai bài thực hành cùng lúc. Bạn sẽ nhận được kết

quả tốt nhất nếu hoàn tất cuốn sách trong khoảng thời gian liên tục từ hai đến

bốn tuần. Bạn nhận ta ngay tiến trình đó đang trên đà phát triển.

Kết quả thu được từ cuốn sách này sẽ tỉ lệ cân xứng với nỗ lực hoàn

tất cuốn sách. Có thể bạn bị cám dỗ muốn đọc hết các bài thực hành và

"hoàn tất trong đầu" các bài thực hành đó. Vì vậy, lúc khởi đầu bạn chỉ thực

sự thu được kết quả khi ngồi vào bàn, bút cầm trong tay!

Tập trung vào lĩnh vực thích hợp với bạn

Như đã nói lúc đầu, không phải tất cả các chương trong sách này đều

phù hợp với bạn.

Tham khảo với người khác

Kế hoạch phát triển sự nghiệp và cuộc đời là hòa nhập các thông tin về

bản thân thành một thể thống nhất: các mối quan tâm, chuyên môn và khả

năng. Bạn sẽ hiểu bản thân nhiều hơn nếu biết kiểm tra những nhận định của

mình với nhận định của người biết rõ về bạn - đồng nghiệp, cộng sự, bạn bè,

vv...

Nhưng trước khi bắt đầu, chúng ta có một số qui tắc cơ bản sau:

- Sách thực hành này là về bạn.

- Để thực hành đạt kết quả tốt nhất phải hết sức thành thật với chính

mình.

- Thỉnh thoảng tôi có đề nghị bạn thảo luận một số vấn đề cụ thể với

người khác một cách tự tin. Nó giúp bạn có cơ hội kiểm tra suy nghĩ của

mình. Hãy nhớ rằng, những gì bạn cho người khác biết về mình và những gì

bạn quyết định giữ kín hoàn toàn tùy thuộc nơi bạn.

- Bạn có thể giữ sách này ở một nơi riêng tư.

- Chúng ta hoàn toàn độc lập và vì lý do đó mỗi người hưởng lợi ích từ

mỗi bài thực hành một cách khác nhau. Ý hướng chung là: phát huy ý thức về

bản thân và tạo cơ hội giành lấy nghề thích hợp nhất.

Không cần thiết hoàn tất mọi bài thực hành.

Luôn có một nghề dành cho bạn.

Chúc bạn may mắn.

Malcolm Hornby

GIAI ĐOẠN 1. TÔI LÀ AI?GIỚI THIỆU GIAI ĐOẠN 1

Tôi nghĩ mình biết tất cả; nhưng bây giờ thú thật rằng càng biết những

gì mình tưởng biết, càng cảm thấy chẳng biết gì.

JOHN OWEN

BẠN GIỐNG NHƯ CÓC HAY CÁ HỔ?

Cóc là loại có khả năng thích ứng đáng kinh ngạc. Thông thường, nếu

bạn quăng chúng vào điều kiện khắc nghiệt gần như đông cứng vì lạnh,

chúng có khả năng giảm bớt quá trình trao đổi chất và chìm vào giấc ngủ

đông. Nếu sau đó bắt một trong những con cóc thả vào dòng nước mát, nó

trở nên hoạt động hơn và gia tăng quá trình trao đổi chất. Khi nhiệt độ của

nước tăng, thì các hoạt động của cóc cũng tăng theo. Nó không hề cố gắng

thử thoát khỏi môi trường chung quanh, cho dù nhiệt độ của nước có thể tăng

gần đến điểm sôi và nó sẽ bị luộc chín!

Cùng một cách tương tự, nếu bắt một con cá hổ và thả nó vào một bể

cá lớn rồi sau đó bỏ vào thêm vài con cá bống. Tôi tin chắc bạn sẽ chẳng

ngạc nhiên khi nghe nói rằng những con cá bống nhanh chóng bị con cá hổ

nuốt chửng.

Nếu đặt một vách ngăn bằng kính vào trong bể với cá hổ một bên và

những con cá bống ở bên kia, con cá hổ sẽ ráng sức hết lần này đến lần khác

tìm cách ăn thịt cá bống, nhưng chúng chỉ đụng vào vách ngăn mà thôi! Con

cá hổ cuối cùng nhận ra rằng tấn công những con cá bống là một việc không

thể thực hiện.

Nếu bây giờ vách ngăn được lấy ra và cá bống cùng cá hổ tự do bơi lội

trong bể, bạn "tự nhiên" nghĩ rằng cá hổ sẽ quay trở lại ăn thịt cá bống.

Nhưng ngạc nhiên thay, nó không thể nhận ra môi trường nay đã thay đổi và

không tấn công cá bống nữa. Thực tế, con cá hổ sẽ chịu đói cho đến chết!

XÂY DỰNG CÔNG THỨC CỦA THÀNH CÔNG

Bước chính yếu là phải thách đố để đổi mới tư duy sẵn có của bạn:

Tư duy là một loạt những qui định và luật lệ mô tả ranh giới và cho biết

những gì cần làm để thành công trong ranh giới đó.

(Định nghĩa của Joel A. Barker, tác giả cuốn Khám phá tương lai)

Nhưng tất nhiên cá hổ và cóc là loài vật rất đơn giản. Con người thông

thái hơn rất nhiều và hẳn tự do hơn để thay đổi... Vấn đề chính là ở chỗ đó!

Hầu hết chúng ta cố gắng giải quyết vấn đề bằng cách sử dụng những tư duy

sẵn có cho một tình huống, ví dụ, bác sĩ dùng năm tháng học tập về y khoa

để chẩn đoán bệnh. Sự việc diễn ra như vậy cho đến khi chúng ta hoặc là

không thể giải quyết vấn đề theo tư duy của mình, hoặc là người khác phát

sinh một tư duy hoàn toàn khác hẳn để giải quyết vấn đề mà ta không thể

chấp nhận như thế. Ví dụ, nhiều bác sĩ không công nhận cách "điều trị cổ

truyền" như châm cứu chẳng hạn, mặc dù nó thành công đi chăng nữa, bởi vì

những phương pháp này không củng cố những gì họ từng được học tập hoặc

tin tưởng.

Trong kinh doanh, người ta thường mù quáng với những tư duy của

mình không thấy đâu là phương pháp mới, dù chúng được phát triển ngay

bên trong nội bộ hoặc do đối thủ cạnh tranh đề xướng. Các nhà sản xuất

đồng hồ Thụy Sĩ bác bỏ khái niệm về loại đồng hồ điện tử, mẫu đầu tiên được

phát minh vào năm 1967 của Liên Đoàn Đồng Hồ Thụy Sĩ. Trước thế chiến

thứ hai, Thụy Sĩ chiếm 90 phần trăm thị trường đồng hồ trên thế giới, đến

thập niên 1970 chỉ còn khoảng 60 phần trăm, và đến năm 1980 còn 22 phần

trăm mà thôi.

Tương tự như vậy, 42 công ty máy ảnh đã không chấp nhận phương

pháp chụp hình mới của Chester Carlson vào năm 1930 bởi vì nó chẳng liên

quan đến tư duy về máy ảnh của họ từ trước đến giờ. Chỉ một công ty nhìn

thấy trước tiền đồ - công ty Xerox Corporation.

Hầu hết chúng ta linh hoạt hơn trong việc phát sinh những cách giải

quyết mới nếu biết:

- Thách thức với tư duy sẵn có của chính chúng t.

- Lắng nghe người khác có quan điểm hoàn toàn khác hẳn (Họ có thể

có tư duy khác).

- Lắng nghe trực giác của bản thân và tin vào những ý tưởng ngớ ngẩn

của mình hơn là ngăn chặn chúng.

Nếu không thể phát sinh hướng giải quyết mới, hãy cố giữ đầu óc cởi

mở với suy nghĩ và cách làm của người khác, tìm hiểu xem có thể bắt chước

như thế được không. Hãng IBM đã bắt chước phương pháp cơ bản của hãng

Apple để tham gia thị trường máy tính; còn nhà hàng Wimpy bắt chước nhà

hàng McDolnald bằng cách trở thành nhà hàng phục vụ theo dạng quầy hơn

là phục vụ theo từng bàn.

"Thấy mới tin" - nhận thức và niềm tin bảo thủ của chúng ta về điều gì

là đúng hoặc có thể thực hiện đã ngăn cản chúng ta thám hiểm vào những

cách giải quyết mới. Hãy nhớ lại chuyện xảy ra cho cóc và cá hổ!

BƯỚC THỰC HÀNH 1. TỰ GIỚI THIỆUHãy tự biết mình

CHILO (560 BC)

Cuốn "35 Bước Chọn Nghề" này dành cho chính bạn. BƯỚC THỰC

HÀNH 1 mất khoảng năm phút sẽ giúp bạn suy nghĩ lại về cuộc đời quá khứ

và tương lai của mình, trong công việc lẫn đời thường.

Hiếm người trong chúng ta đủ may mắn có sẵn một huy hiệu cho riêng

mình, vì vậy đây là cơ hội bạn tự thiết kế một huy hiệu!

Hoàn tất huy hiệu trong trang 14, sử dụng các hướng dẫn sau:

Hãy vẽ một bức tranh vào mỗi một ô để minh họa:

Ô 1: Tôi dùng giờ rảnh làm gì

Ô 2: Điều gần đây khiến tôi thực sự tự hào

Ô 3: Kỹ năng chuyên môn nghề nghiệp giỏi nhất của tôi

Ô 4: Thử thách lớn nhất trong sáu tháng tới

Băng rôn: Viết khẩu hiệu của bạn

Bước thứ nhất này rất đơn giản nhưng hữu ích để giúp bạn tìm ra chìa

khóa cho câu trả lời bạn là ai và bạn muốn trở thành người như thế nào. Tại

sao không tách huy hiệu này ra khỏi sách, hoặc copy và dán lên tường nơi

bạn sẽ làm việc với cuốn sách này?

BƯỚC THỰC HÀNH 2. LÒNG TỰ TRỌNG, CĂNG THẲNG, VÀ KIẾM VIỆC LÀM

Lo lắng khiến chuyện nhỏ có hình bóng lớn

TỤC NGỮ THỤY ĐIỂN

Dấn thân vào kế hoạch tìm kiếm việc làm là một công việc đầy thử thách, thú

vị, và xứng đáng.

Đối với nhiều người lập chương trình cho sự nghiệp và cuộc đời, một

phần của tiến trình tìm kiếm việc làm là một chuyện rất háo hức. Nó đại diện

cho việc gỡ bỏ tấm màn che mắt - lần đầu tiên họ nhìn vào cuộc đời của

chính họ, những gì bên ngoài sóng mũi mà họ thường nhìn thấy! Tìm kiếm

việc làm cũng có thể là chuyện rất nản lòng bởi vì:

Người tìm việc trong kinh doanh trông như thế này:

Không Không Không Không Không Không


Không Không Không Không Không Không Có

Người tìm việc trong tài chính trông như thế này:




Người tìm việc vừa mới tốt nghiệp trông như thế này:




Người tìm việc vừa mới trở về trông như thế này:


Không Không Không Khống Không Không


Người tìm việc trong quản lý trông như thế này:



Không Không không Không Không Không Có

Dù bạn tìm kiếm loại công việc nào đi chăng nữa, tất cả những người

tìm việc đều trông tương tự như nhau! Đôi khi người này có nhiều chữ không

hơn, đôi khi ít hơn. Bởi vì rất ít người có khả năng vận dụng chữ không, nên

chẳng đáng ngạc nhiên khi có rất nhiều người bắt đầu tìm việc với tất cả nhiệt

huyết và rồi trở nên lo lắng, nghi ngờ bản thân, và thất vọng.

Dư Thừa Công Nhân

Có lẽ bạn cũng nhận thấy tôi tránh dùng thuật ngữ trên (dư thừa). Con

người rõ ràng không thể gọi là dư thừa. Họ có thể sai trong công việc, công

việc có thể biến mất dưới chân họ, công ty có thể gặp phải những khó khăn

tài chính, nhưng tôi lập luận rằng con người không thể dư thừa. Họ là người

vừa mới mất việc, họ là người cần được xếp chỗ cho một công việc mới.

Nhưng họ vẫn là con người, chứ không phải một không gian trống rỗng nơi họ

từng hiện diện.

(MALCOLM LEVENE, báo Người Quan Sát)

Dù là bất cứ kiểu nói uyển dụ nào đi nữa và dù là lý do nào trong cơ

quan đưa ra đi nữa, như "giảm biên chế", "khó khăn về tài chính", thực tế,

thành ngữ mà tất cả chúng ta dùng để miêu tả vắn tắt chuyện xảy ra là: "Ông/

Bà ấy bị thôi việc."

Cha tôi bị thôi việc sau 38 năm là một thợ mỏ than, anh rể tôi bị thôi

việc sau 8 năm làm nhân viên bảo vệ, và tôi bị thôi việc sau 12 năm nằm

trong ban giám đốc.

Có lẽ chỉ có rất ít người không biết bất cứ một ai trong số người thân và

bạn bè mình chưa từng bị "thôi việc". Cho đến khi nó xảy đến lúc đó bạn mới

cảm nhận được những ảnh hưởng của sự kiện đó trên đời sống cá nhân một

người.

Những người tầm thường hóa chuyện dư thừa công nhân bằng những

câu như: "À tất nhiên nếu bạn chưa bị thôi việc ít nhất một lần trong cuộc đời

sự nghiệp của mình, bạn chưa nếm mùi đời" có lẽ chính họ cũng chưa nếm

mùi đời hoặc họ lẽ ra nên nhạy cảm hơn nữa.

Giờ đây tôi không muốn xúc phạm bạn bằng lời khuyên sáo rỗng như

"hãy nhớ ngày mai trời lại sáng" hoặc "Hãy vui lên và mọi chuyện rồi sẽ tốt

đẹp."

Tuy nhiên, có lẽ bạn nên nhận ra mình không cô đơn. Bạn không phải

là người duy nhất cảm thấy bị đá vào cái tôi của mình bằng đôi giày đinh.

Những cảm xúc thông thường là:

- Bị sốc - không thể nào chấp nhận chuyện đang xảy ra

- Chối bỏ - chuyện đó không thực sự xảy ra.

- Tức giận - tại sao lại là tôi?

- Mất nhận thức về bản thân - tôi đã thất bại, mất việc. Tôi không bao

giờ tìm được việc khác.

- Giảm lòng tự trọng - tôi vô dụng. Tôi tắc trách.

- Mất mát - về phương hướng, đồng nghiệp, sự ổn định và tất cả những

cảm giác "thoải mái" khác lúc còn việc làm bình thường.

- Hắt hủi - của công ty trước đây, của công ty sau này khi họ không

chấp nhận đơn xin việc, và của bạn bè khi họ không gọi điện thoại nữa.

- Nhục nhã - bạn bè hàng xóm nghĩ gì về mình bây giờ? Con cái kể gì

cho bạn bè nghe?

- Mất tự chủ - để làm gì nếu liên hệ tất cả bạn bè, tìm rất nhiều nơi cần

người, nộp nhiều đơn xin việc, đi dự phỏng vấn, để rồi vẫn không có việc

làm?

- Giờ đây tất cả những gì đã từng khiến bạn vui mừng hay không còn

tác dụng nữa! Nhưng bạn vẫn có thể làm chủ được. Bây giờ bạn đã có công

việc. Công việc là đi tìm việc làm mới, đơn giản vì công việc khó lòng lại tìm

đến bạn.

- Thành công trong việc tìm kiếm việc làm tùy thuộc vào chất lượng lẫn

số lượng nỗ lực của bạn. Thực hành các bước trong sách này giúp bạn về

mặt chất lượng. Bạn chịu trách nhiệm về mặt số lượng, số giờ bạn bỏ ra để

đầu tư vào công việc này. Đừng mong đợi điện thoại gọi đến chỉ bởi vì bạn đã

gửi sơ yếu lý lịch đến vài ba nơi giới thiệu việc làm.

- Tính kiên định sẽ được đền đáp. Người ta thường tin rằng khi trở lại

làm việc họ sẽ nhận lấy một công việc nhiều trách nhiệm hơn, thỏa mãn hơn

và lương cao hơn công việc trước đây.

TÌM VIỆC THƯỜNG GÂY CĂNG THẲNG

Thay đổi công việc được các nhà chuyên môn cho đó là điều gây căng

thẳng nhất trong cuộc đời.

Trong cuộc sống hằng ngày, chúng ta cần một lượng căng thẳng nào

đó. Về một khía cạnh càng nhiều căng thẳng, ta càng làm việc hiệu quả hơn

(xem hình 1). Nói một cách khác, bạn cần phá vỡ thế cân bằng, đứng giữa thử thách và nguồn vui để vượt qua.

ĐỂ TRÁNH QUÁ CĂNG THẲNG

Nghỉ giải lao hợp lý để ăn trưa

Thư giãn năm phút sau mỗi giờ làm việc

Tập thể dục hai mươi phút ba lần một tuần

Thu xếp thời gian - tổ chức một ngày sao cho có giờ thư giãn với gia

đình và bè bạn

Có mục đích rõ ràng - cả mục đích lâu dài lẫn trước mắt - về những gì

cần đạt tới

CHÚ Ý CÁC DẤU HIỆU CĂNG THẲNG QUÁ MỨC

Mức Độ 1

Quá mãnh liệt, quá nhiệt tình, quá tận tâm, làm việc quá sức, cảm thấy

bất an, nghi ngờ mình không đương đầu nổi.

Chú ý các dấu hiệu:

Quá bận không còn giờ rảnh, không biết lúc nào ngưng tìm kiếm việc

làm, quá ít thời gian cho gia đình/ bạn bè, nản lòng với kết quả.

Mức Độ 2

Khó chịu, mệt mỏi, lo lắng, cảm thấy mụ mẫm, la lối người khác.


Cằn nhằn về người khác, không thể đương đầu với áp lực phải làm

nhiều chuyện cùng lúc, làm việc lâu, không thu xếp thời gian cho có hiệu quả.

Mức Độ 3

Thường bất mãn, sự giận dữ hoặc chống đối gia tăng, hạ thấp lòng tự

trọng, nảy sinh tư tưởng phạm tội, đánh mất sự ủy thác, thờ ơ lãnh đạm.


Không còn thích thú cuộc đời, hoàn toàn kiệt sức, giảm bớt tận tâm tìm

việc, giảm bớt tận tâm với gia đình.

MứC Độ 4

Lùi bước, bệnh hoạn, cảm giác thất bại, hết sức đau khổ.


Tránh các hoạt động tìm việc, tránh tiếp xúc với người khác, ngần ngại

giao tiếp, xa cách, bệnh tật thể lý, khó ngủ, dậy sớm, nghiện thuốc hoặc rượu.

NẾU BẠN QUÁ CĂNG THẲNG.

Bảng liệt kê dưới đây đưa ra một số đề nghị cách vượt qua sự căng

thẳng:

- Cố gắng phân tích vấn đề một cách hợp lý, đưa ra ồ ạt nhiều giải

pháp và chọn cách tốt nhất.

- Nhờ người khác khuyên bảo.

- Dành giờ nói chuyện với người khác (về bất cứ chuyện gì)

- Dành chút thời gian cho tiêu khiển.

- Nghỉ ngơi cuối tuần.

- Ăn các bữa đều đặn, thích hợp.

- Tập các bài thể dục nặng.

- Giảm bớt lượng cà phê và chất cồn.

- Ân ái với bạn đời.

- Xoa bóp thân thể trong nước nóng, đi tắm hơi hay đi massage.

- Hòa đồng với bạn bè.

- Tâm sự vấn đề với bạn thân.

- Viết tất cả những nỗi nản lòng vào một tờ giấy rồi xé nó thành mảnh

vụn.

- Hãy khóc to hoặc la lớn tại một nơi riêng tư trong nhà.

- Hãy sáng tạo: làm thơ, hát, chơi đàn.

- Bắt đầu viết sách!

Nếu tất cả dường như trở nên quá sức, người tư vấn sẽ giúp một tay -

số điện thoại có trong niên giám. Một số hội đoàn cũng có thể rất hữu ích.

Thực ra ngày nay nhiều phòng khám bệnh có sẵn những y tá được tập huấn

kỹ năng đặc biệt để cố vấn cho bạn trong những vấn đề căng thẳng. Họ có

thể rất hữu hiệu trong việc giúp bạn chỉnh lại hướng đi cho mình.

Hãy nhớ rằng bạn không một mình. Bạn bè và gia đình vẫn yêu mến và tôn trọng bạn, không phải vì chức danh nghề nghiệp bạn từng giữ, mà vì con người của bạn.

BƯỚC THỰC HÀNH 3. TÀI CHÍNH CỦA TÔI

Người khôn ngoan tạo ra cơ hội hơn là tìm thấy chúng.

FRANCIS BACON

Đối với hầu hết mọi người, lương là phần chính của thu nhập, tuy vậy

nhiều người vẫn xác định những đòi hỏi về lương bổng của mình một cách

hoàn toàn chủ quan. Thường chỉ dựa vào quảng cáo của các nơi tuyển

người, chúng ta bỏ qua việc làm lương thấp và chỉ chú ý đến những việc làm

lương cao. Chúng ta để ý những người cùng độ tuổi và cùng thời với mình

kiếm bao nhiêu, anh em mình kiếm bao nhiêu, bạn bè kiếm bao nhiêu... mà ít

nhận thức nhu cầu của chúng ta là bao nhiêu!

Nếu khả năng cân đối ngân sách là thế mạnh của bạn thì bước thực

hành này có thể không cần thiết. Còn những người khác sẽ thấy nó rất hữu

ích!

Bài thực hành giúp bạn lên kế hoạch tài chính và xác định lương tối

thiểu, nghĩa là 2 x tổng số tiền chi tiêu của bảng kế hoạch tài chính hàng

tháng trong 6 tháng, phải ít hơn bất kỳ thu nhập hàng năm nào.

Kế hoạch tài chính trong 6 tháng

Thời gian từ … 2001 đến … 2001

Tháng

Ngân sách /

thực tế

Ngân sách Thực tế Ngân sách Thực tế

Thu nhập:

lương chính

Tiền cổ phần

Nguồn khác

Tổng thu nhập

Chi tiêu: tiền

thuê nhà

Tiền vay

mượn

Tiền sinh

hoạt

Bảo hiểm

Đi lại

Kiếm việc làm

Nhà cửa

Thực phẩm

Ngày nghỉ

Giải trí

Con cái

Cá nhân

Nguồn khác

Tổng chi tiêu

THU NHẬP

Lương chính thức = lương bản thân / vợ (chồng). Trợ cấp xã hội.

Trợ cấp khó khăn. Trợ cấp thôi việc.

Nguồn khác = Của gia sản. Tiền thưởng. Tiền bán đồ đạc.

CHI TIÊU

Tiền thuê nhà = Tiền hàng tháng. Tiền bảo hiểm.

Tiền vay mượn = Tiền trả góp mỗi tháng.

Tiền sinh hoạt = điện, nước, điện thoại, ga, internet.

Bảo hiểm = nhà cửa, nhân thọ, y tế, tai nạn, vật dụng trong nhà, hưu trí.

Đi lại = xăng nhớt, thuế cầu đường, sửa xe, taxi, vỏ lốp.

Kiếm việc làm = thiết bị, thư từ, dịch vụ, điện thoại

Nhà cửa = bảo dưỡng, sửa chữa, mua sắm đồ đạc.

Thực phẩm = cho gia đình, khách mời, thú nuôi.

Ngày nghỉ = tiền vé, bảo hiểm, khách sạn, giải trí, quà lưu niệm

Giải trí = ăn ngoài, xem ca nhạc, câu lạc bộ, bóng vợt.

Con cái = tiền học, quần áo, quà bánh.

Cá nhân = quần áo, giải trí, từ thiện, nhà thờ, thuốc men, nha sĩ, chi phí

nghề nghiệp.

Nguồn khác = thuế thu nhập, món chi tiêu bất ngờ

Nếu bạn đang thất nghiệp và đang là "tổng giám đốc" của gia đình thì

bạn phải làm bài thực hành này. Sau cùng chắc bạn cũng đâu muốn làm cho

'công ty' nào không có một kế hoạch tài chính cụ thể, có phải không?

Tập hợp tất cả những tờ chi tiêu, giấy cầm cố/thuê mướn, tiền điện

nước.v.v..và sử dụng bảng kế hoạch tài chính hàng tháng trong 6 tháng

(trang **) để tổng kết những thu nhập và chi tiêu trù tính trước cho tháng đầu

tiên (dùng bút chì).

Bây giờ lập lại bài thực hành trù tính để xây dựng bức tranh trong

khoảng thời gian 6 tháng - là khoảng thời gian thực tế đối với nhiều người tìm

việc làm.

Lập lại bài thực hành vào cuối mỗi tháng và viết số tiền đã chi tiêu trong

cột "thực tế". Đối chiếu với ngân sách của mình bạn thấy thế nào? Bạn có cần

trù tính lại hay không?

Khi tiến hành thực hành bước này, bạn trù tính được những tháng khi

mà tiền ga, thuế, và bảo hiểm đến cùng một lúc! Đồng thời, bạn sẽ nhận thấy

với một ngân sách hiệu quả mình vẫn có thể tự chiêu đãi một ít xa hoa trong

cuộc sống.

Mách Nước Về Tài Chính

Những mách nước này chủ yếu dành cho người đang tìm việc làm

nhưng người khác cũng tìm được nhiều hữu ích.

- Nói chuyện với quản lý ngân hàng (kiểm tra trước để bảo đảm không

phải trả tiền lệ phí). Họ là những chuyên gia về tài chính có thể cho nhiều lời

khuyên về ngân sách và cách đầu tư tiền nghỉ việc. Tuy nhiên, trong giai đoạn

chuyển tiếp này của cuộc đời, hãy cẩn trọng khi đầu tư tiền vào những nơi

bạn không thể rút ra ngay mà không bị tiền phạt. Đầu tư lâu dài chỉ xem đến

một khi bạn có công việc mới.

- Tìm những cách để dành tiền đơn giản - một tạp chí mất vài ngàn khi

mua tại sạp báo, nhưng có thể đọc miễn phí tại thư viện phường. Đi bộ chẳng

mất gì nhưng lại là cơ hội tốt để suy nghĩ và lập kế hoạch.

- Nói chuyện với nhà tư vấn tài chính của một công ty có danh tiếng

(hãy cẩn thận, vì nhiều "nhà tư vấn tài chính" lạm dụng thuật ngữ này để

hưởng tiền hoa hồng cho một ngành kinh doanh nào đó). Họ sẽ giúp bạn

điểm lại toàn bộ bức tranh tài chính, ví dụ, có nên rút tiền bảo hiểm nhân thọ

ngắn hạn không vì bây giờ bạn không còn được công ty trả tiền bảo hiểm

nữa? Bạn có nên để tiền hưu trí vào quỹ của công ty cũ hay là tự lập kế

hoạch cá nhân về tiền hưu trí đó?

- Liên hệ với văn phòng bảo hiểm xã hội - có thể bạn đủ điều kiện để

nhận trợ cấp hay tiền bồi hoàn.

- Đăng ký tại các trung tâm giới thiệu việc làm và hỏi về các quyền lợi

khi ghi tên, bao gồm được tham gia câu lạc bộ tìm việc, huấn luyện nghề cho

người trưởng thành hoặc được tuyển các nghề phù hợp của các tổ chức xã

hội hay một cộng đồng nào đó. Nếu đã từng thất nghiệp, một giấy giới thiệu

mới nhất của một trong những tổ chức xã hội ấy có thể trở thành cơ hội ngàn

vàng cho bạn.

- Một số kỹ năng chuyên môn có thể sinh ra nguồn thu nhập nhỏ. Ví dụ,

con gái tôi rất ham thích thủ công, vì vậy nó làm được nhiều món trang sức và

bán tại các hội chợ đồ thủ công mỹ nghệ. Còn tôi thích cập nhật thông tin về

giáo dục quản lý, do đó tôi có thể dạy các khóa học kinh doanh tại đại học

cộng đồng ("Dạy là học hai lần!"). Bạn tôi thích rèn luyện thể hình nên anh có

thể làm huấn luyện viên các lớp vỡ lòng thể dục nhịp điệu. Giờ đây anh ta

được cấp thẻ miễn phí câu lạc bộ sức khỏe và kiếm tiền từ một lớp huấn

luyện hàng tuần nuôi sống những thú tiêu khiển khác.

- Dọn dẹp gác xép và nhà kho của mình - bán đi những đồ không cần

thiết sẽ rất thú vị và bạn sẽ ngạc nhiên vì những món người ta có thể mua lại!

Nhưng đừng phi thực tế khi ra giá - hãy nhớ người ta chỉ tìm mua những món

hàng giá phải chăng.

- Cất kỹ ví tiền của mình! khi thất nghiệp ta lại thường hay tiêu xài quá

mức. Bất chợt bạn có thời gian rảnh trong tay và tản bộ xuống phố, nhìn thấy

rất nhiều món hàng rẻ tiền mà bạn chưa bao giờ thấy trước đây (vì bạn bận đi

làm) - bạn đã từng không cần đến chúng, vậy bạn có thực sự cần chúng bây

giờ hay không?

Nếu phải bán một trong những tài sản "xa hoa" (ví dụ xe đời mới, hay

một món nữ trang) hãy tính toán kỹ lưỡng trước để nắm rõ giá bán thực tế

nào cao nhất. Nếu vội vã bán đi trong sự tuyệt vọng, bạn phải chấp nhận giá

thấp hơn nhiều. Không những bạn mất mát về mặt tài chính, mà còn khiến

bạn thêm tuyệt vọng!

Nợ nần:

- Khắc phục vấn đề này ngay lập tức.

- Các công ty điện, nước, ga, điện thoại, vv... có thể chấp nhận trả

thành nhiều kỳ, cũng như các tiền vay mượn ngân hàng.

Khi có nguồn thu nhập ổn định và biết trước, bạn cỏ thể vung tay mà không lo lắng quá nhiều đến những khoản chi tiêu?

Nhưng khi thu nhập thực sự giảm bớt, không có triển vọng trước mắt nào hồi phục lại, điều bạn kiềm chế là quản lý chi tiêu của mình.

BƯỚC THỰC HÀNH 4. ĐÁNH GIÁ NHU CẦU VÀ ƯỚC MUỐN TRONG ĐỜI

Đạo đức cũng vậy, cuối cùng chỉ là sự tôn trọng cuộc sống. Nó cho tôi

nguyên tắc nền tảng của luân lý đó là, điều tốt đẹp ở chỗ cố gắng duy trì, thúc

đẩy, và nâng cao cuộc sống, còn mọi sự huỷ diệt, tổn thương, giới hạn cuộc

sống đều là tội lỗi.

ALBERT SCHWEITZER

Bước 1

Đọc các câu dưới đây. Đánh dấu bảy câu quan trọng nhất đối với bạn:

Cảm thấy đã phát huy hết tiềm năng của mình.

Làm điều có giá trị hoặc phục vụ tận tâm.

Là bậc cha mẹ thành công.

Được kính trọng nơi làm việc và trong gia đình.

Có cuộc đời thanh bình không gặp rắc rối.

Đi du lịch thế giới/Châu Á/ trong nước.

Có thật nhiều niềm vui.

Không hối tiếc gì trong đời

Có tình yêu và người đồng hành.

Kiếm thật nhiều tiền.

Làm việc ở nước ngoài.

Không bị ai ra lệnh.

Là người bạn đời thành công.

Làm những gì tin rằng đó là bổn phận của mình.

Giúp người kém may mắn hơn mình.

Trở thành một chuyên gia giỏi mọi người công nhận.

Có quyền lực trên người khác.

Trở nên rất nổi tiếng.

Làm những gì tin rằng đó là bổn phận của mình.

Bước 2:

Ghi chú làm cách nào bạn có thể điều chỉnh cuộc đời để bảo đảm đạt

tới những nhu cầu và ước muốn đó.

Sắp xếp bảy câu trên theo thứ tự quan trọng nhất (1) đến ít quan trọng

nhất (7).

1. ____________________________________________________

2. ____________________________________________________

3. ____________________________________________________

4. ____________________________________________________

5. ____________________________________________________

6. ____________________________________________________

7. ____________________________________________________

Hãy ghi nhớ những điều này khi tìm kiếm một công việc lý tưởng cho

mình.

Việc nên làm

______________________________________________________

______________________________________________________

______________________________________________________

Việc không nên làm

______________________________________________________

______________________________________________________

______________________________________________________

Sử dụng bảng này để tổng kết các điều học được sau khi hoàn tất các

bước thực hành trong sách.

BƯỚC THỰC HÀNH 5. KỸ NĂNG VÀ KIẾN THỨC CỦA TÔINhững người bạn tốt nhất của con người chính là mười ngón tay.

ROBERT COLLYER

Nếu được yêu cầu liệt kê những kỹ năng và kiến thức có thể hữu ích

cho công việc mới vào khung bên dưới, có thể bạn sẽ nói: "Khung này lớn

quá!"

Dù sao bạn cũng thử xem.

Kỹ năng và chuyên môn của tôi

Những gì bạn vừa liệt kê chỉ là bề nổi của tảng băng

Bạn có thể nói rằng "Tôi quá bận rộn nuôi sống gia đình trong mười

năm qua nên không còn thời gian cho những kỹ năng mới." hoặc "Tôi quá

bận kiếm đủ tiền để trang trải…" hoặc "Nghiên cứu thêm cho bằng cấp của tôi

thì…" để gắn vào lý do từ chối làm giàu kiến thức của mình.

Khi trải qua thăng trầm cuộc đời, ta phát triển nhiều kỹ năng và kiến

thức, một cách ý thức hoặc không ý thức.

Trong bước thực hành này bạn xác định những kỹ năng và kiến thức

đã tích lũy trong đời bạn do đó bạn sẽ nhận ra những kỹ năng và kiến thức có

thể ứng dụng vào nghề mới.

Hãy nhìn ba danh sách các kỹ năng ở trang kế và đánh dấu hay gạch

đậm những kỹ năng bạn tin mình có, giỏi và thích làm như vậy. Sau đó hoàn

tất "bài tập kiến thức dự bị" ở trang kế. Bài tập cần thời gian thực hiện. Hãy

làm các công việc ưu tiên khác rồi quay lại với bài tập này. Thảo luận với bạn

đời hoặc bạn thân. Nó rất hữu ích?

Danh sách các kỹ năng và kiến thức có thể ứng dụng bạn vừa phát

hiện nơi bản thân là cú nhẩy ngoạn mục để nhận lấy nghề mới.

Khi thực hành, luôn suy nghĩ đến những ví dụ cụ thể và tìm cách đưa

điều "chung chung" thành điều "cụ thể". Ví dụ, nếu một trong những kỹ năng

là "viết", thì ví dụ cụ thể là bản báo cáo gửi cho ban giám đốc và có tác động

trong buổi họp hội đồng, hoặc một truyện ngắn bạn đã xuất bản.

Thời gian đầu tư vào bước này sẽ nảy sinh hoa lợi khi viết lý lịch, đơn

xin việc và dự phỏng vấn. Bạn nhận ra mình có thể xác định nhanh chóng và

dễ dàng những kỹ năng quan trọng mình có và, quan trọng hơn, biết thổi

chúng vào công ty tương lai, qua hình thức viết hay phỏng vấn.

NGÂN HÀNG CHUYÊN MÔN

Những kỹ năng liên quan tới con người: Tôi thích và giỏi hoặc lĩnh vực sau:

ảnh hưởng

chịu đựng

bao quát

chuẩn bị

bày tỏ

chụp ảnh

bán hàng

báo cáo

bảo tồn

bảo vệ

hệ thống hóa

hiệp lực

hiểu biết

hiệu chỉnh

hiểu mình

hội nhập

hoạt động

học

học hỏi

hợp tác

nắm vững

đặt câu hỏi

nghiên cứu

nhấn mạnh

nhận ra vấn đề

nhận trách nhiệm

nhận xét

nhắm đến

nhạy bén

nhiệt tình

tạo sức mạnh

tài chính

thăm dò

tham khảo

thành đạt

thí nghiệm

thiết lập

thông cảm

thông tin

thực hiện

biểu tượng hóa

cầm đầu

cân đối

ngân sách

cập nhật

chấp nhận

chỉ dẫn

chỉ đạo

chăm sóc

chăn nuôi

che chở

chiến thắng

cho

cho biết

chữa trị

củng cố

dẫn đường

dạy học

diễn thuyết

diễn xuất

dự phòng

gây cười

gặp gỡ

ghi chép

hòa giải

hướng dẫn

hướng tới

huấn luyện

kể chi tiết

kể chuyện

khai thác

khám phá

khích lệ

khôi phục

khuyến khích

kiểm điểm

kiểm toán

kiểm tra

kiên quyết

lập biểu đồ

lập chương trình

lập kế hoạch

lắng nghe

làm rõ

làm theo

làm trọng tài

làm việc

làm việc thiện

nhiều kinh ngiệm

điện thoại

điều khiển

điều tra

điều trị

đưa ra mục tiêu

nói

ước lượng

ứng biến

phân loại

phân tích

phân xử

phác thảo

phán đoán

phát hiện

phát minh

phát triển

phiên dịch

phô diễn

phỏng vấn

phục hồi

phục vụ

quan hệ

quan sát

thương lượng

thu nhặt

thu xếp

thủ tục

thúc đẩy

thuyết phục

tiến cử

tiến hành

tiên phong

tìm thấy

tư vấn

tổ chức

tổng hợp

tưởng tượng

tóm tắt

tranh luận

trau dồi

trách nhiệm

trình bày

trợ giảng

trò chuyện

trù tính

truyền cảm hứng

tuyển chọn

ghi nhớ

gia tăng

giặt đồ

giao tiếp

giải quyết

giải thích

giám sát

giữ chừng mực

giữ gìn

giới thiệu

giúp đỡ

gỡ rối

hát

lãnh đạo

lèo lái

liên hệ

liên kết

liều lĩnh

lý giải

mẫu mực

may

minh họa

mổ xẻ vấn đề

mua bán

nâng cấp

đẩy mạnh

quản lý

quản trị

quyết định

sàng lọc

sáng kiến

sáng tạo

sử dụng

sửa chữa

suy luận

tập họp

tăng số lượng

tạo hình

vận động

văn thư

vẽ

vẽ tranh

viết

vượt trở ngại

vui chơi

xây dựng

xây dựng nhóm

xem xét

xuất bản


Những kỹ năng liên quan tới công việc: Tôi thích và giỏi hoặc lĩnh vực sau:

bao quát

bác bỏ

bán

báo cáo

bảo tồn

bảo vệ

biên soạn

hoa tiêu

hội họp

hoàn tất

học hỏi

hợp lý

hợp nhất

hợp tác

nghề mộc

nghiên cứu

nhắm đến

nhạy bén

điều chỉnh

điều hành

điêu khắc

tạo kiểu mẫu

tạo mẫu

thấy trước

thăm dò

tham khảo

thành đạt

thám hiểm

biên tập

biểu diễn

cân đo

cắt bỏ

chỉ dẫn

chỉ huy

chỉ đạo

chăn nuôi

chạm khắc

chào hàng

chiến thắng

chính xác

cho

chơi thể thao

chọn lựa

chịu đựng

chứng minh

chuẩn bị

chụp ảnh

chuyển giao

cơ cấu tổ chức

cung cấp

củng cố

dẫn dắt

hòa giải

huấn luyện gia

súc

kềm chế

khái quát

khám phá

khéo tay

khích lệ

khôi phục

kiểm định

kiểm tra

kiên quyết

lập chương trình

lập dự án

lập hồ sơ

lập kế hoạch

lập thời gian biểu

lắp ráp

làm theo chỉ dẫn

lái xe

lý giải

may

minh hoa

mở rộng

điều khiển

điều tra

điều trị

đổi mới

đọc sách

đọc sửa bản in

định hướng

nói đúng giọng

đóng góp

đóng đinh

nuôi dưỡng

đúc khuôn

ước đoán

phân loại

phân phối

phân tách

phân tích

phân xử

phác thảo

phản hồi

phát hiện

phát động

phát triển

phiên dịch

tháo ráp

thêu dệt

theo dấu

thí nghiệm

thiết kế

thiết lập

thiết lập lại

thống nhất

thông tin

thực hiện

thời trang

thu dọn

thu hoạch

thu hoạch

thu nhặt

thu thập

tiên đoán

tiếp nhận

tiết kiệm

tìm thấy

tổ chức

tổng hợp

tường thuật

tóm tắt

dẫn đường

dịch sách

dọn dẹp

duy trì

gây nên

ghi nhớ

giặt đồ

giao hàng

giải quyết vấn đề

giảm bớt

giám sát

giữ gìn

giới hạn

giới thiệu

gỡ rối

hiểu biết

hiệu chỉnh

hình dung

hình thành

mua bán

nâng cấp

nâng cao

nâng đỡ

nấu ăn

nặn tượng

đặt câu

đặt hàng

đại diện

đào sâu

đánh giá

đánh máy

đại diện

đào tạo

đảm trách

đánh giá

đáp ứng

đề nghị

đáp ứng

phương pháp

phục hồi

phục vụ

quan sát

quyết định

quyết tâm

sắp xếp

sao chép

sản xuất

sáng chế

sáng kiến

sáng tạo

sáng tác

sơn

sử dụng

sửa chữa

tập hợp

tập huấn

tăng cường

trau dồi

trách nhiệm

trích dẫn

trồng cây

trông coi

trông nom

trợ giảng

trưng bày

vận dụng

vận động

Viết

xây dựng

xác định vấn đề

xếp hồ sơ

xoa bóp

xoa bóp

xử lý

xuất bản

xúc tiến


Những kỹ năng liên quan tới khái niệm và thông tin: Tôi thích và giỏi hoặc lĩnh vực sau:

ảnh hưởng giữ gìn nâng cấp sáng kiến

bác bỏ

bán

bảo tồn

bảo vệ

bi kịch hóa

biên soạn

biên tập

biểu diễn

biểu tượng

cập nhật

cảm nhận

chỉ dẫn

chắc chắn

chăn nuôi

chia xẻ

chiến lược

cho

chọn lựa

chọn lọc

chương trình

chịu đựng

chứng minh

chuẩn bị

giới thiệu

hệ thống hóa

hiệp nhất

hiểu

hiệu chỉnh

hình dung

hình thành

hoạt động

hoàn tất

học hỏi

học tập

hợp lý

hòa giải

hướng dẫn

hỏi han

kể chuyện

kế hoạch

kế toán

kết hợp

kết quả

khám phá

khôi phục

khuyến khích

nắm vững

đặt hàng

đạt được

đào sâu

đánh giá

đánh máy

đáp ứng

ngân sách

nghiên cứu

nhận ra

nhận xét

nhập dữ liệu

nhạy bén

điều chỉnh

điều hành

điều khiển

điều phối

điều tra

điều trị

đưa ra giả thuyết

đưa ra ý mới

đổi mới

đọc sách

đóng góp

sáng tạo

sáng tác

sử dụng

sửa bản in

suy tư

tập hợp

tạo dựng

tạo kiểu mẫu

tạo mẫu

tạo nên

thấy trước

thăm dò

thành lập

thí nghiệm

thiết kế

thiết lập dự đoán

thống nhất

thực hiện

thu nhặt

thu thập

tiên đoán

tiếp nhận

tìm kiếm

chuyển giao

có thời biểu

cung cấp

củng cố

dẫn đường

dạy dỗ

diễn tả

dự án

dự đoán

dùng lời nói

dùng máy tính

duy trì

ghi chép

ghi nhớ

gia tăng

giành được

giải quyết

giải quyết vấn đề

giải thích

giải trí

giảm bớt

giám sát

kiểm điểm

kiểm tra

kiên quyết

lập biểu đồ

lập hồ sơ

lập luận

lắp đặt

lắp ráp

làm phép tính

làm rõ

làm sinh động

làm việc

liên hệ

loại trừ

lưu trữ

lý giải

lý luận

mạo hiểm

minh họa

mô tả

mổ xẻ

mua bán

ưu tiên

ứng biến

phân bổ thời gian

phân loại

phân tách

phân tích

phân xử

phác thảo

phát hiện

phát huy

phát minh

phát triển

phiên dịch

phổ quát hóa

phương pháp

phúc đáp

quan hệ

quan sát

quyết định

quyết tâm

sao chép

tổ chức

tổng hợp

tổng kết

tường thuật

tưởng tượng

tóm tắt

trách nhiệm

trích dẫn

trình bày

trình bày có hệ

thống

trông nom

vận động

vẽ

viết

xây dựng

xác minh

xác định

vấn đề

xem xét

xuất bản

KIẾN THỨC DỰ BỊ

Không thể liệt kê cả một từ điển bách khoa những kiến thức để giúp

bạn liệt kê, nhưng hãy nghĩ về những thời kỳ khác nhau trong đời sẽ giúp bạn

nhớ lại kiến thức mình từng có.

Hoàn tất bảng dưới đây với các chủ đề mà bạn biết ít nhiều và thích thú

đến nó.

Kiến thức tôi nhận từ:

Trung học / Đại học

Ví dụ: Tiếng Anh

Công việc

Ví dụ: Những nguyên

tắc kiểm toán

Trường dạy nghề /

Quân đội

Ví dụ: những qui định

về an toàn

Đọc sách: báo chí/ sách vở

Ví dụ: thị trường chứng

khoán

Internet/ video

Ví dụ: kế hoạch nghề

nghiệp

Tự học

Ví dụ: Những nguyên

tắc tiếp thị

BƯỚC THỰC HÀNH 6. CÁ TÍNH CỦA TÔINgười ta có một điều chung: tất cả đều khác nhau.

ROBERTZEND

Các nhà tâm lý đã tranh cãi là có phải từ khi con người bước chân lên

mặt đất cá tính của chúng ta được "di truyền" hay là được "rèn luyện" mà có -

chúng ta thừa hưởng cá tính từ cha mẹ hay là nó hình thành và phát triển như

kết quả của mối tương giao giữa chúng ta với môi trường chung quanh. Dù là

cách nào đi nữa, mỗi người đều có cá tính riêng cho mình! bài thực hành này

giúp bạn hiểu biết hơn về bản thân và 'loại' cá tính của mình.

Mỗi cặp ô vuông bên dưới chứa hai nhóm từ. Xem xét lần lượt từng ô

vuông và quyết định nhóm từ nào miêu tả bạn chính xác nhất. Không có câu

trả lời đúng hay sai và không có nhóm từ nào "hay hơn" nhóm từ kia. Đừng

lựa chọn bạn thích cách cư xử nào, nhưng chọn cách bạn biết mình sẽ cư xử

như vậy. Có thể bạn sẽ thấy mỗi ô vuông có một vài từ áp dụng cho trường

hợp của mình. Đừng đứng giữa lằn kẻ, nhưng hãy chọn nhóm từ nào miêu tả

con người bạn đúng nhất. Sau khi đã chọn ô vuông, khoanh tròn chữ cái

tương ứng.

Khoanh tròn ô lựa chọn. Bạn là… T hay F

T: Hợp lý

Có lý trí

Khách quan

Biết phân tích

Công bằng

Tìm kiến thức

F: Chân thật

Thích quan hệ

Hòa hợp với người khác

Quyết định dựa vào giá trị cá nhân

Có lòng trắc ẩn

Chung thủy và thông cảm

E hay I

E: Thích giao du

Diễn cảm

Suy nghĩ cởi mở

Hòa đồng trong nhóm

Không cấm đoán

Thích giao tiếp

I: Điềm tĩnh

Tránh đám đông

Thích gặp gỡ chỉ hai người

Thích có bạn đồng hành riêng

Hay nghĩ về mình

Chơi với bạn thân trong nhóm riêng

J hay P

J: Quyết tâm

Có kế hoạch

Có tổ chức

Có mục đích

Có mục tiêu

P: Uyển chuyển

Không gò bó

Chấp nhận mọi lựa chọn

Dễ thích nghi

Thích thay đổi

Quyết định nhanh Thích để người khác lựa chọn

S hay N

S: Thích sự kiện

Làm theo linh nghiệm

Thực dụng

Không viễn vông

Để ý chi tiết

Ít mắc sai lầm

Thực tế

N: Có nhận thức

Tìm "viễn cảnh lớn"

Đổi mới

Chấp nhận những lựa chọn

Thích ý tưởng mới

Hướng về tương lai

Bây giờ hãy viết bốn chữ bạn đã khoanh tròn

(Ví dụ ENTJ): - - - -

Bài thực hành này dựa trên những đặc điểm cá tính căn bản và trong

trang sau bạn sẽ đọc tóm tắt mô tả sơ lược cá tính của bạn.

Rõ ràng chúng ta có nhiều hơn 16 "loại người" trên thế giới (16 là số

kết hợp các ô vuông lựa chọn) nên tôi đề nghị bạn nên cá nhân hóa hồ sơ

của mình bằng cách xóa đi những từ hay cụm từ không đúng với mình và

dùng bút gạch đậm những từ mô tả chính xác bản thân bạn.

Hồ sơ này giúp bạn đắc lực khi trao đổi với các công ty về những ưu

điểm mà bạn có thể đóng góp cho họ.

Phần "Người khác có thể không thích" trong phần mô tả sơ lược các

trang sau để trống. Hãy cố gắng nhìn bản thân dưới con mắt của người khác

và tự điền vào phần này nhằm cân bằng quan niệm về ưu điểm cũng như giới

hạn của mình. Bàn luận với người bạn đời hay bạn thân phần sơ lược này.

INTP – Kiến Trúc Sư

Điểm mạnh

Dễ nắm bắt thay đổi

Lý thuyết

Nghiên cứu khách quan

Lý tưởng hóa

Thích các vấn đề phức tạp

Tưởng tượng

Canh tân

Người có sáng kiến

Thông minh

Là Nhà Lãnh Đạo

Thích tổ chức công việc, không phải

nhân sự

Viết giấy tờ

Thích đưa ra thay đổi

Thích ý tưởng và quan niệm tiên

phong

Đưa ra viễn cảnh

Là Đồng Đội

Chấp nhận thử thách với công việc

phức tạp

Là người có ý kiến

Hành động như nhà phê bình một dự

án

Hợp tác thay đổi bất cứ lúc nào

Tại Nhà/ Với Bạn Bè

Là người cha tận tâm và nghiêm

chỉnh

Dùng kỷ luật không quá khắt khe

Thích gia đình êm ấm

Làm việc khi vui chơi

Thích trò chơi trí tuệ: cờ, domino

Người khác có thể không thích

Khi Giao Tiếp

Thích giao tiếp qua thư từ hơn là lời

nói

Hay thảo luận về "đại sự"

Thích nói về lý tưởng và quan niệm

Có thể lý thuyết và lắm lời.

Thích tiếp xúc chỉ hai người.

Tóm Tắt

Người lập dị

Hướng đến tương lai

Tò mò

Phân đoán

Đưa ra sáng tạo và đổi mới cho dự án

Làm Việc

Cần yên tĩnh và chút riêng tư

Thích linh động trong công việc

Thích được thử thách

Thích nơi làm việc không có kết cấu

Nơi làm việc có thể lộn xộn

Bảo thủ

Suy nghĩ lớn

Phân tích

Độc lập

Quả quyết

Dùng ý tưởng trừu tượng

ENTP – Nhà Phát Minh

Điểm Mạnh

Cảm giác với những khả năng mới

Làm việc độc lập

Tìm kiếm những cách tốt hơn

Điều chỉnh để thay đổi

Thích học những kỹ năng mới

Khôn ngoan sắc bén

Nhận thức

Mưu lược

Thích giải quyết vấn đề


Thích xã giao và kết bạn

Khuyến khích đổi mới và sáng tạo nơi

người khác

Cởi mở với lời phê bình xây dựng

Tại Nhà / Với Bạn Bè

Cao thượng và cởi mở

Thích sinh hoạt tập thể hay họp

mặt

Muốn một môi trường sống động

Có chính sách "mở cửa"

Thích thời gian nghỉ ngơi uyển

chuyển

Người Khác Có Thể Không Thích

Khi Giao Tiếp

Nhanh trí và khéo nói

Dựa vào người khác để biết chi tiết

Phát triển các mô hình

Là Đồng Đội

Đưa ra những đóng góp trước liên

Hành động như một ngòi nổ để người làm

chung hợp tác những ý tưởng mới

Nhìn dự án dựa vào phản ánh của người

khác

Nhìn mối quan hệ giữa biện pháp và mục

đích

Làm Việc

Làm việc tốt nhất với những người độc lập

Thích cách hướng dẫn và quản lý linh

hoạt

Muốn được thử thách và chấp nhận rủi ro

Thích các hoạt động tập thể

Thích những công ty mới thành lập

Thích tranh luận

Là một người nói chuyện có

duyên

Là nhà diễn thuyết năng động

Dễ hào hứng với thông tin mới

Tóm Tắt

Hiểu người khác

Thích những dự án mới

Cởi mở

Giao tiếp tốt

Tò mò và quan tâm

Thích thay đổi và hành động

Trực giác mạnh

Phân tích

Thích thử thách

Nhiệt tình và năng động

INTJ – Nhà Khoa Học

Điểm Mạnh

Thực dụng cao

Hệ thống

Làm việc riêng lẻ

Nhanh trí

Tận tâm


Kết hợp công việc với niềm vui

Ít khi nghỉ ngơi không theo thời

gian biểu

Thích các hoạt động được tổ chức

tốt

Độc lập

Cương quyết

Nhìn xa trông rộng

Năng động

Vững chắc


Đưa ra nhận thức và thiết kế các mô

hình làm việc

Tổ chức ý tưởng thành kế hoạch hành

động

Tạo chiến lược cho những dự án mới

Có đầu óc cứng rắn và quả quyết

Truyền sinh lực cho bản thân và cho

người khác để đạt mục tiêu

Là Đồng Đội

Thúc đẩy dẹp bỏ những chướng ngại

Có đầu óc tổ chức

Biết hệ thống hóa các mục tiêu

Thực hiện những ý tưởng mới

Tổ chức hợp lý những công việc và

chương trình phức tạp

Làm Việc

Thích những thử thách mang tính trí tuệ

Cần riêng tư để hồi tưởng

Cần kế hoạch và hệ thống làm việc hiệu

Chu đáo và trung thành

Khuyến khích tự lập nơi con cái


Khi Giao Tiếp

Giao tiếp với mục đích cụ thể trong

đầu

Tin rằng nếu "thấy" mới hiểu

Khách quan và căn cứ theo sự thật

Thu thập thông tin theo mắt nhìn

Dùng những lập luận lô-gich

Tóm Tắt

Có tính thực tiễn cao

Có hệ thống

Độc lập

Nhanh trí

Tận tâm

Khách quan

Riêng tư

Quả quyết

quả

Đòi hỏi quyền tự trị

Thích được toàn quyền đưa ra quyết

định

Nhìn xa trông rộng

Năng nổ

Vững vàng

Hợp lý

ENTJ – Nhà Thống Đốc

Điểm Mạnh

Thích là người lãnh đạo

Cung cấp cách tổ chức

Có tính phân tích cao

Thẳng thắn và đi vào vấn đề

Mong được làm việc nhiều

Đưa ra tiêu chuẩn cao

Thích giải quyết vấn đề

Ca ngợi khả năng của người khác

Biết phê bình xây dựng

Chuẩn bị cho mọi tình huống

Nhà Lãnh Đạo

Chịu trách nhiệm

Làm việc cho mục tiêu lâu dài

Làm theo tổ chức và hệ thống

Quả quyết và cứng rắn

Ưu tiên trong công việc có thời hạn

Là Đồng Đội


Tổ chức các dịp trong gia đình

Tương quan giữa nghề nghiệp và

gia đình

Thích ganh đua

Tổ chức các dịp nghỉ ngơi

Mong chờ sự tinh tế và tận tâm

nơi bạn


Khi Giao Tiếp

Dựa vào giác quan thứ sáu

Tìm nguyên nhân của thông tin

Thích tranh luận một đề tài

Rõ ràng trong suy nghĩ và lời nói

Đưa ra kế hoạch chi tiết để thành công

Tạo kế hoạch hợp lý và có thể thực hiện

Chấp nhận trách nhiệm giải thích cho

người khác

Là người cho biết kế hoạch được thực

hiện đầy đủ hay chưa

Chia dự án thành những phần nhỏ

Làm Việc

Muốn xác định công việc rõ ràng của ai

Thích những đồng nghiệp quả quyết

Thích môi trường trật tự và kỷ luật

Tìm kiếm thử thách và tổ chức hiệu quả

Muốn kết quả được đánh giá

Có thiên phú về ngôn ngữ và

cách dùng từ

Tóm Tắt

Thích giao du

Ứng xử nhanh

Hành động khách quan

Cứng rắn, nhưng công bằng

Hiệu quả

Lô-gích

Nói chuyện dễ dàng và thú vị

Tìm kiếm thử thách

Có chiến lược

INFP – Thủ Kho

Điểm Mạnh

Sáng tạo

Thuyết phục

Khuyến khích người khác.

Ý thức về thời điểm đúng lúc

Có trực giác với người khác

Nhiệt tình chân thành

Ý thức về thời gian

Thiên phú về ngôn ngữ


Quan hệ tốt với con cái

Cho người khác tự do và không

gian riêng

Dễ hòa đồng, làm theo nhu cầu

gia đình

Kế hoạch là một vấn đề có thể

thay đổi

Là người bảo vệ gia đình

Người Khác Có Thể Không

Biết lắng nghe

Khao khát thử thách


Thích tạo điều kiện thuận lợi hơn là ra

lệnh

Tìm người năng động

Tinh tế

Ca ngợi người khác một cách tự nhiên

Cởi mở với ý tưởng người khác

Là Đồng Đội

Nhấn mạnh đến nhu cầu làm việc chung

hoặc giá trị của tổ chức

Đưa ra lý tưởng và mục tiêu là sự hoàn

hảo

Phát động sự hợp tác

Cảm nhận được những nhu cầu thực sự

nơi người khác

Có tính nhân đạo

Làm Việc

Làm việc giỏi khi một mình

Thích người đồng hành với mình phải rất

đúng đắn

Cần thời gian để suy ngẫm

Ước muốn người hợp tác

Muốn được tự lập

Thích

Khi Giao Tiếp

Giao tiếp tốt nhất qua văn viết

Viết rất trữ tình

Nhấn mạnh tầm quan trọng của

các quan hệ

Lôi cuốn người ta qua cách dùng

từ

Chân thành lắng nghe

Tóm Tắt

Người có lý tưởng

Ủng hộ phong trào

Trung thành

Tìm kiếm sự thật

Quí phái

Danh dự

Hòa hợp

Tinh tế với bổn phận

Lịch sự, dịu dàng

Tận tâm

ENFP – Nhà Báo

Điểm Mạnh

Khởi xướng các dự án

Đoán trước các nhu cầu

Thúc đẩy tiềm năng

Tập trung cao độ

Dễ dãi với người khác

Trân trọng đóng góp của người khác

Là người quan sát am hiểu

Nhìn thấy mặt tích cực của vấn đề

Cho người khác "chỗ đứng"

Thấy được tiềm năng nơi người khác


Biết cách thúc đẩy người khác

Khuyến khích sự hòa hợp

Truyền toàn bộ giá trị công việc đến người

khác

Chấp nhận những kế hoạch mới

Sử dụng nhiều cách để khuyến khích

Là Đồng Đội

Mang lại sức sống và lòng nhiệt tình

Là chất xúc tác mang người khác đến với

nhau

Đề xướng hội họp và hội nghị


Hấp dẫn và dịu dàng với người

khác

Mang lại thích thú và vui vẻ

Là người cha/mẹ tận tâm và

uyển chuyển

Thích mang người khác đến với

nhau

Tìm kiếm những giải trí khác

thường

Người Khác Không Thích

Khi Giao Tiếp

Giỏi về văn viết

Nhấn mạnh các giá trị

Chiến thắng sự thật qua sự tinh

tế và hấp dẫn

Lắng nghe kỹ

Liên quan người khác vào câu

chuyện

Giúp công việc bắt đầu trôi chảy

Đưa ra nhiều ý tưởng thú vị và mới mẻ

Làm Việc

Thích làm việc với đồng nghiệp

Thích không khí thân thiện, cởi mở

Thích thay đổi và thử thách

Thích nơi làm việc lạc quan, hướng đến

tương lai

Làm việc tốt nhất với những người linh hoạt

nhiệt tình

Tóm Tắt

Lôi cuốn

Thêm hương vị cho đời

Nhận thức rõ

Năng động

Ứng khẩu

Nhiệt tình và hăng hái

Trực giác với người khác

Tháo vát

Tưởng tượng

INFJ – Nhà Văn

Điểm Mạnh

Lắng nghe người khác

Hợp tác

Sáng tạo/ đổi mới

Nhìn về tương lai

Quả quyết

Đưa tính đúng đắn lên hàng đầu

Tư vấn cho người khác

Nhẫn nại trong các quan hệ

Dịu dàng và chấp nhận

Trung thành

Nhà Lãnh Đạo


Quan tâm đến tiện nghi trong nhà

Phát triển các quan hệ lâu dài

Có nhiều theo đuổi và nhiều thú vui

Là một người bạn ăn ý

Khôn khéo khi biểu lộ cảm tình


Khi Giao Tiếp

Không đòi hỏi cao, nhưng quyết tâm

Chọn người hợp với nhiệm vụ

Thành công trong hợp tác với người khác

Ủng hộ sự nghiệp và lý tưởng

Truyền khát vọng cho người khác để thành

công

Là Đồng Đội

Là nhà đại sứ

Nhạy bén với nhu cầu của người khác

Làm việc đúng đắn và kiên quyết

Đối mặt với thử thách để đạt lý tưởng

Giúp người khác đạt đến mục tiêu

Làm Việc

Cần riêng tư và không gian để tập trung

Tìm kiếm môi trường cởi mở

Thích có điều kiện để sáng tạo

Thích những dự án nhiều thử thách và ly kỳ

Muốn công việc có tổ chức và hài hòa

Là người duyên dáng khi viết cũng

như khi nói

Ưu liên cho cảm xúc của người

khác

Nhìn nhận quan điểm người kia

Thiên phú về ngôn ngữ

Dùng các quan hệ như giá trị giao

tiếp

Tóm Tắt

Có lý

Tận tâm cao

Bình tĩnh và nhạy cảm

Hòa hợp

Ngoại giao

Nồng nhiệt

Truyền khát vọng cho người khác

Có lòng trắc ẩn

Kín đáo

Chấp nhận thử thách

ENFJ – Nhà Sư Phạm

Điểm Mạnh

Biết truyền cảm hứng

Đòi hỏi sự tận tâm

Phát động lòng trung thành


Lãng mạn và tận tâm

Thích liên quan và chăm sóc người

khác

Đưa ra giá trị

Có mưu mẹo

Có tiêu chuẩn cao

Sử dụng phương pháp có thứ tự

Được người khác kính trọng

Dành được sự cộng tác

Đáp ứng nhiệt tình


Đưa ra nhiệm vụ dựa vào nhu cầu chung

Khuyến khích tham gia theo nhóm

Quan tâm đến tình cảm của cộng sự

Thích biết ai là xung phong trong các quyết

định

Thích theo đuổi đến cùng kế hoạch một khi

nó được thực hiện

Là Đồng Đội

Cung cấp thông tin về các vấn đề con người

Dựa vào kinh nghiệm và thông tin của bản

thân

Bảo vệ ý tưởng và giá trị của tổ chức

Có phương pháp theo thứ tự

Duy trì hợp tác với đồng nghiệp

Làm Việc

Ước muốn môi trường làm việc phù hợp với

mọi người

Đề cao sự êm ấm trong gia đình

Gia đình và trách nhiệm trước tiên

Thiên về cộng đồng và phục vụ


Khi Giao Tiếp

Cởi mở và hay nói chuyện

Phát động thành lập nhóm

Lấy giá trị và truyền thống làm ví

dụ

Học hỏi qua các mối tương giao

Có nhận thức

Tóm Tắt

Trung thành

Ngoại giao

Hòa hợp

Hướng đến người khác

Diễn cảm

Trách nhiệm

Lý tưởng

Thích chung quanh ổn định và ngăn nắp

Thích các phòng ban có kỷ luật và làm việc

hiệu quả

Hòa hợp giữa những người làm chung

Muốn cởi mở, nhưng vẫn chuyên nghiệp

Ủng hộ

Mang tính cộng đồng

Quan tâm

ESFJ – Nhà Buôn

Điểm Mạnh

Dịu dàng, nhưng vẫn cương quyết

Người làm việc nhanh và xuyên suốt

Đề cao sự trung thành

Quyết định

Không ích kỷ về thời gian

Tốt với người khác

Giúp đỡ nhiệt tình với người khác

Khôn khéo với đồng nghiệp

Tạo sự hòa hợp


Dẫn dắt qua sự chú ý của cá nhân

Giữ liên lạc với người

Gắn liền với "tiếp xúc cá nhân"

Là tấm gương làm việc chăm chỉ

Lấy kinh nghiệm ủng hộ cho quyết định

và hành động

Tại Nhà/Với Bạn Bè

Thích vui chơi và hòa đồng

Là trung tâm của một gia đình nề nếp

Là nguồn cung cấp cho tương lai

Nồng nhiệt, tận tâm và chăm sóc

Chung thủy và hy sinh


Khi Giao Tiếp

Là người nói chuyện vui vẻ

Lắng nghe với sự cảm thông và hiểu

biết

Tôn trọng quan điểm người khác

Là người giao tiếp giỏi

Là Đồng Đội

Khuyến khích những nỗ lực trong nhóm

Giải quyết các mâu thuẫn

Chính xác trong số liệu và đúng giờ

Tôn trọng luật và người có thẩm quyền

Hợp theo nhu cầu của nhiều người

Làm Việc

Thích đồng nghiệp hướng đến mục tiêu

Thích môi trường thân thiện, có tổ chức

Thích nơi nào biết hành động

Cần những đồng nghiệp nhạy bén và

thích hợp

Phục vụ trong một chương trình cụ thể

Bắt thông tin qua trực giác

Tóm Tắt

Thích giao du

Ủng hộ

Thông cảm

Cộng tác

Giao tiếp rộng

Tôn trọng truyền thống

Duyên dáng

Lịch thiệp

Nhận thức

Giúp đỡ bạn bè

ISFJ – Người Bảo Vệ

Điểm Mạnh

Sử dụng tài nguyên cách khôn khéo

Có kiến thức

Công bằng và hợp lý

Hướng đến nhiệm vụ

Làm việc không mệt mỏi

Nhìn nhận người khác

Cá nhân hóa các dữ liệu

Chấp nhận trách nhiệm


Tận tâm với gia đình

Thích các hoạt động truyền thống

của gia đình

Duy trì môi trường hoàn hảo

Nghỉ ngơi khi xong việc

Đề cao quan hệ họ hàng


Kế hoạch cho phía trước

Đơn giản hóa thông tin


Kiên định và trật tự

Đưa ra những ưu tiên cho công việc

Tập trung và đi vào chi tiết

Sử dụng ảnh hưởng cá nhân dè dặt

Bảo vệ những qui luật và cách làm truyền

thống

Là Đồng Đội

Kỹ lưỡng và cần cù

Thực hiện các nhiệm vụ hàng ngày

Đưa ra những quyết định hiệu quả và hành

động

Cá nhân hóa mục tiêu và dự án

Chứng tỏ tính ổn định và hoàn thành trách

nhiệm

Làm Việc

Thích môi trường làm việc an toàn

Cần những lúc một mình

Thích trật tự và theo lịch trình

Trân trọng những người chính xác và ý thức

Thích liên quan trực tiếp đến công việc

Khi Giao Tiếp

Dùng ví dụ và gương sáng khi giao

tiếp

Trực tiếp và đi vào vấn đề

Thân thiện và nhẫn nại

Tìm những quan hệ rõ ràng

Viết lại sự việc

Tóm Tắt

Thông cảm

Chi tiết và theo sự thật

Ý thức

Tôn trọng truyền thống

Có nhận thức về lịch sử

Ứng khẩu nhanh

Thực tế

Ý thức về công bằng

Hướng đến phục vụ

Tỉ mỉ với các tiểu tiết

Thực tiễn và có tổ chức

ESFP – Người Tiếp Đãi

Đểm Mạnh

Là người quan sát tinh tế

Là người "hành động ngay"

Lạc quan

Nhiệt tình

Chủ trương sống hòa hợp

Chấp nhận vị trí của người khác

Rộng lượng với thời gian

Cởi mở

Hiểu người


Biết điều khiển những khủng hoảng

Tạo dễ dàng cho người khác hợp tác

Thúc đẩy thiện chí và làm việc chung

Chú ý đến những mong đợi của người

khác

Khuyến khích sự thỏa hiệp và đồng ý

Là Đồng Đội

Mang lại nhiệt tình và sự cộng tác

Đưa ra hành động và sự phấn kích

Làm ngay - không chần chừ

Quan tâm đến nhu cầu của người khác

Ủng hộ tổ chức một cách trung thành

Làm Việc


Rộng lượng với người khác

Thích nhà bày trí đẹp

Rất tình cảm và làm người khác vui

Cởi mở và tự nhiên

Thích một ngày thay đổi và bận rộn


Khi Giao Tiếp

Là người giao tiếp thẳng thắn.

Dùng các phương pháp đơn giản và

nhạy bén

Thích nói chuyện

Kích thích câu chuyện

Liên hệ đến tình hình hiện nay

Tóm Tắt

Cởi mở

Vui vẻ

Hợp tác

Tích cực và không khuất phục

Rõ ràng

Thích không khí khẩn trương, nhưng cởi

mở

Thích tập trung vào những thực tế trước

mắt

Thích đồng nghiệp dễ thích nghi và

nhanh nhẹn

Thích người ta tập trung hành động

Muốn chung quanh hấp dẫn

Hướng đến người khác

Chịu đựng

Thực tế

Hành động nhanh

Thích nghi

ISFP – Họa Sĩ

Điểm Mạnh

Dễ tiếp thu với người khác

Rộng lượng với thời gian

Có tinh thần cởi mở

Phát sinh lòng tin tưởng nơi người khác

Tôn trọng tình cảm người khác

Tử tế vô điều kiện

Luôn lạc quan

Giải quyết vấn đề

Hiểu biết và đáng tin cậy


Thường ca ngợi và khuyến khích

Hướng dẫn đường lối hoạt động

Biết linh động và hợp tác

Làm chủ khủng hoảng


Thích thời gian vui chơi riêng tư

Hài hước và duyên dáng

Dành thời gian cho thú vui đơn giản

Cần duy trì các mối quan hệ

Thích những thú vui theo đuổi riêng


Khi Giao Tiếp

Hòa theo nhu cầu của người khác

Thích những buổi nói chuyện có chủ

đích

Biết cách sử dụng sức mạnh của người

khác

Là Đồng Đội

Có tinh thần hợp tác

Tập trung đến nhu cầu người khác

Hiểu nhu cầu chung

Biết xây dựng mối dây với những người

có khả năng

Sẵn sàng phục vụ cho một dự án

Làm Việc

Cần không gian riêng tư

Cần đồng ngiệp thích ứng

Muốn sự cơ động để có hiệu quả

Thích môi trường làm việc có thẩm mĩ

Quan tâm đến hành động của người

khác

Tìm kiếm ý nghĩa trong hành động và

lời nói của người khác

Lắng nghe trước khi nói

Thích đồng nghiệp trầm lặng, chu đáo

Tóm Tắt

Dịu dàng và hợp lý

Trầm lặng

Có năng lực bên trong

Hành động cách tự nhiên

Liên hệ với thực tại

Không khoe khoang

Nhạy bén với người khác

Có óc thẩm mỹ

Khiêm tốn

Hợp tác và cân bằng

ESTJ – Nhà Quản Lý

Điểm Mạnh

Kế hoạch cho tương lai

Đưa ra quan niệm một cách cởi mở

Vận dụng kinh nghiệm

Là nhà tổ chức tốt

Làm theo kế hoạch

Đáp ứng với thời hạn cuối cùng


Có tư tưởng cộng đồng

Thận trọng và bảo thủ


Người đưa ra quyết định hợp thời

Đầu óc quyết đoán

Quản lý và làm chủ



Áp dụng những kinh nghiệm để giải quyết vấn đề

Khen thưởng nhân viên

Nhận lấy trách nhiệm

Cương quyết, nhưng cởi mở với ý kiến

Là Đồng Đội

Làm việc giỏi với các chính sách và kế hoạch

Hiệu quả trong việc vận dụng thời gian thực hiện

dự án

Hiểu tầm quan trọng của sự hợp tác

Chuẩn bị hành động khi được triệu tập

Biết dùng phương pháp có hệ thống để giải quyết

thử thách

Làm Việc

Thích nhận lấy trách nhiệm

Thích làm việc với các đồng nghiệp nhạy bén

Thích những dự án được vạch rõ

Thích môi trường cố định và có thể dự đoán trước

Thích làm việc với người khác

Khi Giao Tiếp

Là người giao tiếp hiệu quả

Là người có tiếng nói đối với

người khác

Mạnh mẽ và trực tiếp

Giao tiếp với sự thật

Thích tổng quan hơn là chi

tiết

Tóm Tắt

Liên quan đến thực tại

Hướng đến mục tiêu

Trách nhiệm

Vững vàng

Có hệ thống

Nhận thức

Có óc tổ chức

Xuyên suốt vấn đề

Quả quyết

Hợp lý và khách quan

ISTJ – Người Được Ủy Thác

Điểm Mạnh

Biết luật lệ

Làm theo hướng dẫn

Thích tổ chức

Có thể tin cậy

Chấp nhận trách nhiệm

Điều chỉnh theo hướng mới

Nhận công việc

Hướng về làm việc chung

Làm trước khi chơi

Đáp ứng đòi hỏi của thời hạn


Đưa ra tiêu chuẩn cho người khác

Hướng đến mục tiêu và muốn người khác

làm theo

Điều khiển nhân lực và chi tiêu

Trực tiếp và ngắn gọn

Ủng hộ hệ thống, tổ chức, tiêu chuẩn hiện

có

Là Đồng Đội

Tổ chức và lên kế hoạch

Làm theo chương trình

Đáp ứng yêu cầu thời hạn

Tôn trọng truyền thống và luật lệ


Nhạy bén và đáng tin

Tận tâm với gia đình

Muốn người khác bám vào các luật

lệ

Là trụ cột của sức mạnh

Bảo thủ


Khi Giao Tiếp

Thích những gì trực quan: biểu đồ,

hình vẽ…


Hợp lý và có ảnh hưởng

Tuân thủ lịch trình

Liên hệ đến kinh nghiệm

Tóm Tắt

Xuyên suốt vấn đề

Tin vào sự thật

Yêu cầu sự hiển nhiên

Kiên định

Chịu trách nhiệm với dự án

Làm Việc

Muốn chi tiết

Thích môi trường yên tĩnh và hướng đến

công việc

Thích liên quan đến người khác

Thích công việc theo trình tự

Kế hoạch cho công việc và làm theo kế

hoạch

Tận tâm

Có thể tin cậy

Dè dặt

Có trật tự

Có hệ thống

Thực tế

ESTP – Người Khởi Xướng

Điểm Mạnh

Thẳng thắn

Điều khiển rủi ro

Là nhà thương thuyết

Tiên phong

Đáp ứng nhanh

Hướng đến kết quả

Ghi nhớ dữ liệu và sự kiện

Hành động

Suy tư về vấn đề

Người thực tế


Trực tiếp


Chủ động với gia đình và bạn bè

Thích các hoạt động cá nhân và tập

thể

Có nhiều sở thích ngoài trời

Là người vui vẻ lôi cuốn

Thích những họp mặt tình cờ


Khi Giao Tiếp

Gián tiếp bằng lời và trực quan

Tham gia hội họp

Điều khiển vấn đề nhanh chóng

Nhận trách nhiệm trong các trường hợp

khẩn cấp

Thuyết phục để công việc tiến triển

Là Đồng Đội

Hành động như người trung gian trong

các cuộc thương thuyết

Chấp nhận làm việc với mọi hạng người

Ủng hộ dự án với dữ liệu và sự kiện

Có thể điều chỉnh tới phút cuối

Thích là người giải quyết vấn đề hóc búa

Làm Việc

Bớt tối đa tính quan liêu

Dành thời gian giải trí khi làm việc

Muốn môi trường làm việc hấp dẫn

Thích nắm vững những vấn đề kĩ thuật

Thích người hướng đến kết quả

Duyên dáng và hấp dẫn

Thích thảo luận các kế hoạch và hành

động

Thích tranh cãi "quyết liệt"

Có ý thức về ngôn ngữ cử chỉ

Tóm Tắt

Dễ làm quen

Chuẩn bị cho hành động

Nhanh nhẹn và sống động

Thực tế

Nhiều tiềm năng

Tự nhiên

Nhiều tài

Thú vị

Thuyết phục

Cảnh giác

ISTP – Thợ Thủ Công

Điểm Mạnh

Dễ tiếp thu với người khác

Bình tĩnh khi có khủng hoảng

Đáng tin cậy


Riêng tư vả bảo vệ gia đình

Thực tế và nhiệt tình

Chú ý đến nhu cầu người khác

Nguồn kiến thức

Khéo tay

Có năng khiếu kỹ thuật

Chấp nhận rủi ro

Người giải quyết vấn đề hóc búa

Cố gắng hoàn tất công việc

Hướng đến hành động


Muốn cộng sự làm theo kiểu mẫu của mình

Quản lý công việc và nhân sự với quyền

hành ít nhất

Có thể đáp lại các trường hợp khẩn cấp

Thích xây dựng các nhóm hành động

Tìm kiếm phương pháp và ý tưởng mới

Là Đồng Đội

Thích thu thập các dữ liệu về kỹ thuật

Biết thứ tự ưu tiên để đạt đến mục tiêu

Điều chỉnh đến phút cuối

Làm việc với các hướng dẫn cụ thể

Thích liên quan đến các dự án mới

Làm Việc

Thích các chương trình theo một dự án

Thích làm việc với người thiên về hành động

Thích được người ta liên quan tới

Thư giãn và dễ làm quen

Thích sửa sang cho gia đình


Khi Giao Tiếp

Thích nói chuyện với từng người

Thích chỉ đạo, nhưng vẫn cởi mở

với người khác

Tìm kiếm sự kiện cần thiết

Thích các dữ liệu về kỹ thuật

Học hỏi khi làm việc

Tóm Tắt

Dè dặt

Làm theo sự thật

Hợp lý

Biết thích nghi

Tự lập

Thực dụng

Không ảo tưởng

Phân tích

Thích sự việc hơn là dính dáng đến người

khác

Thích các chương trình linh hoạt

Khôn khéo

Nhiều tài

BƯỚC THỰC HÀNH 7. TÔI MUỐN GÌ NƠI NGHỀ NGHIỆP?

Người nào buôn bán thì có tài sản, người nào có nghề thì có tiền và danh dự.

BENJAMIN FRANKIN

Hỏi: Tại sao bạn đi làm việc?

Đáp : Để kiếm sống.

Nhưng hoạt động làm việc còn đi xa hơn chuyện đó nữa. Tiền thì quan

trọng - nhưng nó không phải là tất cả. Các nghiên cứu cho thấy rằng dù

chuyện kiếm tiền là điều quan trọng, người ta còn mong đợi nhiều thứ khác

nữa từ nghề nghiệp. Một khảo sát gần đây của Phòng Nghiên Cứu Xã Hội

Công Nghiệp cho thấy niềm vui thích, sự an toàn trong nghề nghiệp, và cảm

giác hoàn thành nghĩa vụ là những điều quan trọng hơn tiền lương căn bản

đối với hầu hết mọi người. Mặc dù vậy, bạn có thể không phải trong số "hầu

hết" đó.

Hãy nghiên cứu bảng bên cạnh và xếp thứ tự: số 1 cho yếu tố nào

quan trọng nhất đối với bạn, và số 15 cho yếu tố ít quan trọng nhất.

Yếu tố nghề nghiệp Mức độ quan trọng: 1 - 15

Cơ hội thăng tiến

Lương căn bản

Công việc tiến triển

Giờ giấc linh hoạt

Tận dụng chuyên môn

Công ty đang phát triển

Được đóng góp ý kiến

Niềm say mê

An toàn trong nghề nghiệp

Học hỏi chuyên môn mới

Điều kiện làm việc tốt

Hoàn thành trách nhiệm

Ban giám đốc có chuyên môn

Thiết bị hoàn hảo

Làm với người bạn kính trọng

Khi tìm một việc làm hãy kiểm tra để chắc rằng việc đó thỏa mãn ít nhất

năm yếu tố đầu tiên của bạn. Đừng chạy theo phong trào tìm chỗ lương cao.

Đúng, điều đó quan trọng nhưng không phải là tất cả.

Chúng ta hãy tưởng tượng bạn là một trưởng phòng nhân sự của một

công ty nhỏ nào đó. Bạn yêu thích tiếp xúc gần gũi với mọi người. Người chủ,

giám đốc công ty, tin cậy và trân trọng công việc của bạn và trao khá nhiều

quyền hạn cho bạn để quyết định. Bà ta thường đưa ra những lời nhận xét

đúng đắn và để chắc rằng bạn luôn căng trong công việc một chút, bà để bạn

liên quan đến rất nhiều dự án. Bạn rất thích công việc của mình.

Một cú điện thoại từ một công ty đang săn người gọi tới và sau vài lần

phỏng vấn họ đề nghị một công việc kiếm được nhiều hơn hiện nay tới 5000$

mỗi năm cùng một chiếc xe hơi của công ty? Tuyệt vời! Giờ đây bạn trở thành

một chuyên gia của phòng Bồi thường và lợi nhuận cho công ty "Đại Quốc

Tế" nào đó. Bạn bị 'nhốt' trong văn phòng ở tầng thứ mười, chung quanh toàn

màn hình máy tính, một thư viện với các chính sách và qui định, và một máy

in. Hiếm khi nào bạn gặp mặt ông chủ. Bạn làm những công việc có sẵn trong

đầu và bạn chán muốn khóc. Bạn sẵn sàng ra đi sau sáu tháng, nhưng bất

thình lình công việc đang làm bị bốc hơi và biến mất!

Khi xác định các cơ hội nghề nghiệp trong tương lai hãy bảo đảm càng

nhiều càng tốt nhưng ít nhất là năm hay sáu yếu tố đầu tiên cần được thỏa

mãn - Sau cùng, hẳn bạn không muốn bắt đầu tất cả lại một lần nữa sau sáu

tháng, có phải không?

Tại Sao Người Ta Xin Thôi Việc - Sáu Lý Do Thông Thường

Có sáu lý do chính khiến người ta xin thôi việc hơn là chỉ một trong

những lý do mà người ta nại ra.

- Mong đợi ban đầu không được đáp ứng: Người tuyển mộ không

biết mô tả chức vụ đó một cách chính xác. Những mong đợi ban đầu không

đáp ứng với thực tế khi làm việc.

- Thiếu mất giao tiếp: Áp lực thông thường của công việc khiến các

hoạt động giao tiếp trở nên khó khăn. Người ta cảm thấy bị lãng quên, họ

nghĩ mình bị đối xử như đang bị điều trị một "bệnh hay lây" nào đó, lúc nào

cũng bị giữ trong bóng tối. Chính sự tách biệt hoặc mơ hồ là mầm mống của

lo sợ, lãnh đạm, và hoài nghi. Người ta xin thôi việc vì nản chí.

- Thiếu thử thách: Người ta ghét sống mòn mỏi, buồn chán, cảm thấy

công việc quá đơn giản.

- Thiếu sự công nhận: Đã bao lần bạn cảm thấy những chăm chỉ và

sự tận tâm của mình không được ai nhìn nhận, và họ để bạn lẻ loi một mình?

- Thiếu huấn luyện và phát triển: Nếu một người không được phát

triển và luôn căng thẳng trong công việc, thì điều đó nghĩa là công ty chỉ cho

giọng nói đó việc để làm chứ không phải một nghề nghiệp. Công tác huấn

luyện làm tăng thêm "giá trị" cho một cá nhân. Nó còn khiến người đó trân

trọng công ty hơn: nó cho thấy công ty tận tâm với nhân viên của mình.

- Thiếu hòa hợp văn hóa: Mỗi công ty đều có kiểu cách và nếp làm

việc riêng. Đôi khi xảy ra tính không đồng nhất giữa một cá nhân và nếp làm

việc của công ty đó và nhân viên này phải ra đi.

Công ty mà bạn đang nhắm tới có gặp phải những vấn đề này hay

không? Sử dụng bảng kiểm tra bên dưới để xem lại khả năng thích hợp của

mình với công ty đó. Nếu không thể đánh dấu tất cả sáu phần, hãy tự hỏi

công ty đó có phù hợp với bạn hay không.

Bảng Kiểm Tra về Công Ty Đang Nhắm Tới

Mong đợi

Họ có biết công việc họ sẽ giao cho tôi?

Giao tiếp

Các kênh giao tiếp có rõ ràng? Có còn hoạt động không?

Thử thách

Tôi có bị căng trong công việc không?

Sự công nhận

Đóng góp của tôi có được nhìn nhận không?

Huấn luyện và phát triển

Tôi có nhận được sự trau dồi nào không?

Nơi làm việc

Tôi có thích kiểu cách làm việc đó không? Tôi có hợp được không?

VIỆC NÊN LÀM

----------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------

VIỆC KHÔNG NÊN LÀM

----------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------



BƯỚC THỰC HÀNH 8. GIAO DIỆN CUỘC ĐỜI VÀ NGHỀ NGHIỆP

Đôi khi trong cuộc đời có những giây phút khi hoàn thành nhiệm vụ

không thể diễn tả và giải thích đầy đủ niềm vui đó bằng những hình tượng của

lời nói. Ý nghĩa của chúng chỉ có thể biểu lộ qua ngôn ngữ thầm lặng của trái

tim.

MARTIN LUTHER KING,Jr.

Tìm kiếm việc làm và kế hoạch cho tương lai không phải là thứ bạn có

thể làm đơn lẻ một mình. Quyết định về nghề nghiệp sẽ ảnh hưởng đến cuốc

sống bên ngoài, cũng như những hoạt động bên ngoài công việc ảnh hưởng

đến sự nghiệp của bạn. Ví dụ, đi công tác là một phần bình thường của hoạt

động một công ty. Khi tiếp nhận một công việc mới, bạn phải xác định công

việc đó liên quan đến chuyện xa nhà thường xuyên như thế nào và ảnh

hưởng của nó đối với cuộc sống cá nhân và gia đình. Làm việc theo ca cũng

có thể làm thay đổi hoàn toàn mô hình cuộc sống của một người.

Đồng thời, bạn cũng cần phải thỏa hiệp một số vấn đề giữa nghề

nghiệp và sự phát triển cá nhân. Đơn giản bạn chỉ cần xác định chính xác

điều cần thỏa hiệp và chuẩn bị thực hiện nó.

Một công việc cho dù có nhiều phấn khởi và thỏa mãn cỡ nào đi nữa,

cũng không thể đáp ứng tất cả những nhu cầu về phát triển của một cá nhân.

Bạn cần có một cuộc sống đầy ý nghĩa bên ngoài công việc nữa. Người thành

công luôn sống cân bằng với rất nhiều niềm vui khác trong xã hội. Một cuộc

sống gia đình và vui chơi đầy đủ làm tươi mát cuộc đời sẽ giúp người ta hoạt

động hiệu quả hơn và cho phép họ mang lại viễn cảnh tươi sáng cho nghề

nghiệp.

Bước thực hành này giúp bạn xem xét các lĩnh vực khác nhau trong

cuộc sống, giúp bạn đặt ra những mục tiêu nhằm cân bằng lối sống trong

tương lai.

Thực hành gồm ba bước nhỏ:

Bước 1.

Tưởng tượng hình tròn bên dưới là phần 'bánh' đại diện cho cuộc sống

của bạn suốt năm qua. Chia ổ bánh thành nhiều miếng mỏng đại diện cách

bạn phân phối thời gian tỉnh thức hiện nay vào các 'phần' hoạt động trong

cuộc sống. Sử dụng bất kỳ cách phân chia nào mang nhiều ý nghĩa đối với

bạn nhất. Nhãn hoạt động dùng để dán vào các phần trong ổ bánh có thể là:

Đi nhà thờ, chùa chiền

Con cái

Hoạt động cộng đồng

Trau dồi học vấn

Giáo dục

Giải trí

Phát triển cá nhân

Tập thể lực

Phát triển nghề nghiệp

Đọc sách

Quan hệ liên lạc

Mua sắm

Quản lý tài chính

Vui chơi

Thú tiêu khiển

Công việc nhà

Bè bạn

Thể thao

Xem TV

Làm việc

Phần bánh cuộc đời năm ngoái.

Kích cỡ của mỗi miếng đại diện cho tổng số thời gian trải qua cho hoạt

động đó. Ví dụ, nếu bạn dùng nửa số thời gian tỉnh thức để làm việc, bạn sẽ

chia một nửa ổ bánh.

Bước 2.

Ghi chú khi trả lời các câu hỏi sau. Hãy tự hỏi:

- Tôi có thỏa mãn với cách cân bằng cuộc sống đó chưa?

- Phần nào vượt quá sự cân bằng?

- Ảnh hưởng của phần sao nhãng ấy với bản thân và với người thân

như thế nào?

- Hoạt động nào tôi dành quá nhiều thời gian và cần làm gì để giải

quyết chyện ấy?

Bây giờ chia miếng cho 'ổ bánh lý tưởng' về thời gian sử dụng. Để nhắc

bạn, các nhãn hoạt động có thể kể đến là:

- Đi nhà thờ, chùa chiền

- Con cái

- Hoạt động cộng đồng

- Trau giồi học vấn

- Giáo dục

- Giải trí

- Phát triển cá nhân

- Tập thể lực

- Phát triển nghề nghiệp

- Đọc sách

- Quan hệ liên lạc

- Mua sắm

- Quản lý tài chính

- Vui chơi

- Thú tiêu khiển

- Công việc nhà

- Bè bạn

- Thể thao

- Xem TV

- Làm việc

Phần bánh cuộc đời lý tưởng.

Bước 3.

Hoàn tất bảng Tóm Tắt Và Kế Hoạch Hành Động dưới đây. Viết dự

định ở cột bên trái, ví dụ, "Tôi muốn trở nên khỏe hơn". Ở cột bên phải viết ra

bạn định làm gì cho dự định ấy, ví dụ, "Tham gia câu lạc bộ thể hình", để biến

dự định thành những mục tiêu có thể đạt tới.

Mục tiêu thời gian và kế hoạch hành động

Mục tiêuKế hoạch hành động

Tôi dự tính thực hiện

Tôi muốn dành nhiều giờ hơn:

Tôi muốn dành ít giờ hơn:

BƯỚC THỰC HÀNH 9. GIÁ TRỊ CỦA TÔI

Bất cứ điều gì xứng đáng đều phải trả giá; và giá phải trả sẽ là: làm

việc, nhẫn nại, yêu thương, và hy sinh.

JOHN BURROUGHS

Các giá trị - điều chúng ta quan tâm đến - sẽ hướng dẫn hành động và

xác định cách chúng ta nếm mùi cuộc đời ra sao. Giá trị đó sẽ thay đổi khi

chúng ta già đi, nhằm phản ánh các giai đoạn và kinh nghiệm của mình trong

đời sống và công việc. Khi còn bé, giá trị quan trọng nhất có lẽ là chiếm được

tình cảm cha mẹ. Khi lớn lên và trưởng thành, những giá trị mới như sự tự

lập, thành đạt, và nhu cầu bằng lòng với bản thân là quan trọng. Trách nhiệm

làm cha mẹ có thể được nhấn mạnh trở lại một lần nữa.

Người ta dễ dàng mất liên hệ với những gì là quan trọng trong tiến trình

thực hiện các hoạt động trong ngày. Bởi vì nhiều người trong chúng ta không

biết dừng lại để hồi tưởng lại những giá trị của mình nên đã thất bại trong

cách nhìn vào thế giới.

Hiểu rõ giá trị của mình có thể giúp bạn trong việc:

- thiết lập những mục tiêu cá nhân và sự nghiệp;

- chọn lựa loại chức vụ và công việc nào thích hợp với mình;

- hiểu rõ hạng người mà bạn thích cộng tác nhất

- phân phối tài chính và thời gian để đạt tới sự thỏa mãn cao nhất của

mình.

Bước thực hành này giúp bạn tăng cường ý thức về những gì là quan

trọng nhất đối với bạn và những gì bạn muốn trong cuộc sống và nghề

nghiệp.

Đọc các giá trị trong trang 82. Nếu cần thiết, hãy viết lại hay bổ sung

ý nghĩa cho chúng để mang nhiều giá trị hơn cho bạn. Hãy thêm vào bất cứ

giá trị nào bạn cảm thấy còn thiếu.

Đánh dấu vào mỗi giá trị về mức độ quan trọng đối với bạn là cao, trung bình, hoặc thấp (không quan tâm bạn có thỏa mãn giá trị đó như thế

nào trong cuộc sống hiện nay hay không). Cố gắng phân phối khoảng một

phần ba tổng số các giá trị cho mỗi lựa chọn.

Hoàn tất bước thực hành khi bạn nghĩ đến các giá trị này trong giây

phút hiện tại. Và nhớ rằng, đó không phải là những gì bạn cho rằng thế giới

muốn bạn nghĩ như thế, mà đó là những gì chính bạn đánh giá. Đối với nhiều

người, phản ứng đầu tiên là đánh giá cao tất cả các giá trị đó. Cố gắng ưu

tiên cái nào là quan trọng nhất và cái nào là ít quan trọng nhất tại thời điểm

này trong cuộc đời bạn.

Điều tôi thực sự đánh giá trong đời

Tầm quan trọng Cao Trung bình Thấp

Sự hoàn thành:đạt tới đỉnh cao danh vọng

Sự yêu mến:được chia sẻ những chăm

sóc, yêu mến, đồng hành của gia đình, bạn

bè, đồng nghiệp

Sự ngưỡng mộ: được người khác chấp

nhận và thích mình.

Quyền hạn:để điều khiển kế hoạch và ưu

tiên trong công việc.

Thử thách:có việc làm thú vị và nhiều thử

thách trong đó.

Chuyên môn:được kính trọng nhờ tài năng

của mình.

Sự thông minh:là người có thực tài.

Gia đình:có thời gian dành cho gia đình và

quan hệ thân thiết.

Phát triển:phát huy hết tiềm năng, luôn có

dịp trau dồi học hỏi.

Sức khỏe:cân đối sức khỏe

Tính đúng đắn:có lòng can đảm nhận lỗi,

chân thật và đáng tin cậy.

Lãnh đạo:ảnh hưởng và điều khiển người

khác.

Nơi chốn:được sống nơi mong ước.

Tiền bạc: có nhiều tiền.

Sự vui vẻ:có niềm thích thú trong cuộc

sống và công việc.

Sự nhìn nhận:được người khác kính trọng

và có chỗ đứng trong xã hội.

An toàn:có tài chính đảm bảo cuộc sống.

Phục vụ:giúp đỡ người khác, đóng góp

phát triển xã hội.

Tinh thần:hài hòa trong nội tâm, bình an và

sống với niềm tin của mình.

Những điều khác:

TÓM TẮT GIÁ TRỊ CỦA TÔI.

Dùng trang này để phân tích giá trị của bạn hiện nay được thỏa mãn như thế nào và bạn phải làm gì trong tương lai.

Thời gian này của đời tôi năm giá trị quan trọng nhất là:

1_________

2_________

3_________

4_________

5_________

Những giá trị cần được thỏa mãn trong:

Cuộc sống nghề nghiệp

- _____________________________________________________

- _____________________________________________________

- _____________________________________________________

Cuộc sống cá nhân

- _____________________________________________________

- _____________________________________________________

- _____________________________________________________

Những cách tôi có thể đạt sự thỏa mãn nhiều hơn các giá trị trong cuộc

sống nghề nghiệp là:

- _____________________________________________________

- _____________________________________________________

- _____________________________________________________

Những cách tôi có thể đạt sự thỏa mãn nhiều hơn các giá trị trong cuộc

sống cá nhân là:

- _____________________________________________________

- _____________________________________________________

- _____________________________________________________

THÀNH ĐẠT TRONG ĐỜI

Họ làm được vì họ nghĩ rằng họ làm được.

VERGIL

Bạn có giữ một 'thùng giấy tờ', như các bạn tôi thường gọi như vậy?

Thùng giấy tờ của tôi là một đống hồ sơ giấy tờ từ hồi còn nhỏ đến bây giờ...

và như tôi sẽ viết trong phần này, tôi tự nhắc mình rằng thùng giấy tờ đó nay

đã quá hạn không thể cập nhật được nữa! Tôi không thể tìm một từ nào khác

đúng hơn như các bạn tôi gọi, nên chúng ta cứ gọi đó là thùng giấy tờ! Tôi sẽ

bàn đến khía cạnh thu thập các tài liệu hồ sơ ghi lại những gì bạn từng đạt

được trong đời.

Khi phải hoàn tất một tờ trình bày về lý lịch, hay trường hợp bạn chỉ có

một tiếng đồng hồ điền vào đơn xin việc để kịp gửi bưu điện, bạn sẽ vui mừng

vì mình có thùng giấy tờ này!

Một số vật dụng có thể kể đến trong thùng giấy tờ (hoặc là bản chính

hoặc là bản copy) là:

- Giấy khai sinh

- Giấy đăng ký kết hôn

- Giấy khai sinh của con

- Hộ chiếu

- Giấy chứng nhận tốt nghiệp

- Văn bằng

- Giấy xác nhận việc làm

- Lý lịch

- Các giấy tờ xác nhận khác

- Thẻ thành viên viện nghiên cứu

- Giấy phép hoạt động

- Chứng nhận nghề nghiệp

- Giấy khen thưởng

- Số liệu lương căn bản

- Số liệu công việc hiện nay, vd: số liệu kinh doanh

- Thư cám ơn của ông chủ

- Chứng nhận sức khỏe

- Sách này!

Cùng với chức năng cụ thể của nó, bạn cũng nhận thấy đó là niềm vui

cho mình vào một chiều mưa ở nhà, ngồi xem lại các giấy tờ và cảm nhận

như đang gọi điện thoại cho mọi người khắp nơi và tất cả đều có mặt! nhưng

đừng hồi tưởng quá mức...buổi họp mặt sẽ chấm dứt!

Nếu chưa có thùng giấy tờ bạn nên bắt đầu thu thập ngay!

Đưa thùng giấy tờ vào làm việc

Xác định những thành đạt của mình giúp bạn nhận ra rằng mình cũng có

nhiều khả năng lắm. Bạn sẽ vận dụng thông tin có được qua bước thực hành

này vào việc trình bày lý lịch, viết đơn xin việc và trong cuộc phỏng vấn tuyển

người.

Dùng thông tin trong thùng giấy tờ giúp bạn xác định những thành đạt

bạn từng tự hào về chúng, chọn ra:

4 thành đạt trọng hai năm qua

3 thành đạt trong năm năm trước thời gian đó

Bây giờ hãy nghĩ về những chuyên môn bạn từng sử dụng và điều gì

khiến những thành đạt đó làm bạn thỏa mãn. Các câu dưới đây thường dùng

để diễn tả mức độ thành đạt:

Thành đạt đó trong công việc đã giúp tôi:

Gia tăng hoạt động sản xuất tại … bằng cách …

Thuyết phục được (giám đốc, trưởng phòng...) thực hiện ……….

Phát triển (giới thiệu, thiết kế...) một (phương pháp, sản phẩm...) mới

cho……….

Khuyến khích người cộng sự bằng cách……….

Phát hiện một sai lầm nghiêm trọng trong (báo cáo, kế hoạch...)

và……….

Phát triển một tiến trình (dịch vụ...) kỹ thuật bằng cách……….

Chuẩn bị và tiến hành thành công buổi họp về ……….

Thay đổi ……….

Phát hay chất lượng quản lý trong ………. bằng cách ……….

Đề xướng và thực hiện đầy đủ một (chương trình, chiến dịch...)

nhằm……….

Gia tăng trị giá cổ phần của ……….

Đối với những thành đạt khác

Phát động (chỉ huy, thực hiện,…) một chiến dịch quyên góp cho (tên tổ

chức từ thiện, thể thao, người già yếu...).

Tư vấn, khuyên nhủ, giúp đỡ thành công một trường hợp.

Tổ chức (cộng tác....) một hoạt động từ thiện.

Tự đổi mới gia đình thành công.

Thành lập (làm trưởng ban) một nhóm (câu lạc bộ, đội thể thao...)

Là thành viên của một ủy ban (hiệp hội...)

Trang trí cho ……….

Là thành viên (của một tổ chức địa phương) phát động chiến dịch

để………., lập quỹ cho ………., vv…

Tổ chức một chuyến đi đến ………. cho một nhóm (các thiếu nhi, bà

mẹ...).

Sau khi xác định những thành đạt, bạn hãy hoàn tất bảng sau đây. Tôi

đã thêm ví dụ để bạn dễ dàng thực hiện.

Ví dụ:

Thành đạt:

- Đồng tổ chức chạy việt dã có sự tài trợ.

- Ghi tên được sáu người tình nguyện hỗ trợ để tổ chức chiến dịch.

- Đưa thông tin cho báo đài để phát động.

- Tiến hành bốn buổi họp với người tình nguyện.

- Hợp tác với người tình nguyện bằng cách đưa ra nhiệm vụ.

- Lên kế hoạch đến các trường học để thông tin về cuộc đua và tìm

người tình nguyện.

- Có được 200 người tham gia cuộc chạy việt dã.

Sử dụng kỹ năng

- Hình thành trong đầu về chiến dịch

- Điều động người khác

- Khuyến khích người khác

- Lên kế hoạch

- Tổ chức

- Giao nhiệm vụ

- Tổ chức hội họp

- Quan hệ với công chúng – rao bán ý tưởng chiến dịch

- Thuyết phục người khác tham gia

Điều làm thỏa mãn

- Quản lý

- Kế hoạch của chiến dịch

- Đóng góp vào điều tôi tin tưởng

- Kết quả - 5000$!

- Được công nhận

- Được nổi bật

NHỮNG THÀNH ĐẠT TRONG HAI NĂM QUA

Thành đạt Sử dụng kỹ năng Điều làm thỏa mãn

Thành đạt số 1




THÀNH ĐẠT TRONG BẢY NĂM VỪA QUA

Thành đạt Sử dụng kỹ năng Điều làm thỏa mãn




VIỆC NÊN LÀM

----------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------

VIỆC KHÔNG NÊN LÀM

----------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------

TÌM KIẾM PHẢN HỒI NƠI NGƯỜI KHÁC

Tôi muốn quyền năng được ban tặng

Thấy mình như người khác thấy ta!

Thoát khỏi bao nhiêu điều ngớ ngẩn

Tâm trí u mê được sáng ra.

ROBERT BURNS

Tất cả các bước thực hành đến bây giờ đều tập trung vào phân tích bản

thân. Bước tiếp theo là đi từ phân tích bản thân sang tập hợp những thông tin

mà người khác nghĩ về bạn. Dù có thành thật và suy nghĩ chín chắn đến đâu,

chúng ta vẫn còn những điểm mù mờ không thấy! Người khác có thể chỉ ra

những yếu điểm mà ta không nhận thức, hoặc trường hợp thường xảy ra

hơn, những khả năng và sức mạnh mà ta đã đánh giá sai lầm.

Rõ ràng là hai người không thể có cùng một cách nhìn chính xác về

bạn. Cũng không thể nói rằng người khác nhìn vào bạn sẽ chính xác hơn là

bạn nhìn vào bản thân. Bằng cách nói chuyện với những người mà bạn sẽ

dựa vào ý kiến của họ để đánh giá bản thân, bạn sẽ phát triển một bức tranh

rõ ràng hơn về con người của mình.

Đánh giá theo ý kiến của ai?

Viết tên những người bạn đánh giá theo ý kiến của họ. Họ có thể là:

- Giám đốc hiện nay

- Đồng nghiệp

- Bạn bè

- Bạn đời

- Ông chủ cũ

- Thuộc cấp

- Thành viên trong gia đình

- Hàng xóm

Thật lý tưởng nếu họ:

- đã quan sát bạn trong nhiều tình huống khác nhau

- biết rõ bạn và cách bạn phản ứng trong các tình huống

- được bạn tin tưởng thật lòng

- có nhận thức đúng đắn

Những người tôi đánh giá theo ý kiến của họ là:

BẠN MUỐN LOẠI PHẢN HỒI NÀO?

Phản hồi mà bạn nhận lấy từ mỗi người, tất nhiên, sẽ tùy thuộc vào mối

quan hệ của bạn với người đó.

Bạn bè và gia đình có thể cung cấp những thông tin quan trọng về

những lĩnh vực như kỹ năng ứng xử giữa cá nhân với nhau, cách đưa ra

quyết định, kỹ năng giao tiếp, sự thoải mái trong tương quan xã hội, một số

đặc điểm về cá tính, biết tổ chức ra sao, lên kế hoạch như thế nào...

Đừng loại trừ loại phản hồi này. Nếu biết ứng xử tốt đẹp tại các buổi

tiệc và trong gia đình, bạn cũng có cơ hội làm tốt như vậy tại nơi làm việc.

Tương tự, khuyết điểm tìm thấy trong gia đình có thể cũng bị nhìn thấy nơi

làm việc. Ví dụ, nếu người thân nói rằng bạn không biết lắng nghe hoặc bạn

khó khăn để kiềm chế tính khí của mình, thì có thể bạn cũng gặp các khó

khăn tương tự như thế trong môi trường làm việc!

Ông chủ và các tiếp xúc khác trong công việc (hiện nay hoặc quá khứ)

rõ ràng là nguồn thông tin quan trọng. Các câu hỏi sau đây có thể bạn muốn

hỏi:

- Anh nghĩ cái gì là chuyên môn, điểm mạnh của tôi?

- Anh nghĩ lĩnh vực nào mà tôi phát triển chủ yếu?

- Làm thế nào phát triển những gì người ta thấy nơi tôi?

- Lĩnh vực nào tôi cần cố gắng hơn?

- Anh nghĩ loại công việc nào tôi thực sự mong mỏi trong vài năm tới?

- Anh có ý thức bất cứ công việc nào tôi có thể làm tốt?

- Anh nghĩ rằng mục tiêu của tôi thực tế đến cỡ nào, nếu dựa vào

những gì tôi đã nói cho anh nghe?

- Huấn luyện nào tôi cần trau dồi để đạt tới mục tiêu đó?

- Những chướng ngại nào tôi có thể gặp khi hoàn thành mục tiêu?

- Anh thấy điều gì là chìa khóa xuyên suốt mà tôi cần phát huy để nắm

bắt cơ hội hầu đạt được mục tiêu?

- Hãy nhớ rằng, người ta thích được hỏi ý kiến. Một số người có thể

khiến bạn kinh ngạc vì sự tinh tế của họ khi họ đưa ra ý kiến của mình.

Chuẩn bị đón nhận một chút nản lòng khi họ nói đến những giới hạn

của bạn và cả trường hợp bạn cảm thấy đỏ mặt lúng túng khi người ta bắt

đầu ca tụng khả năng của bạn!

Nếu người mà bạn hỏi ý kiến phản hồi không quen với kiểu cung cấp

những thông tin như thế, họ có thể phóng đại tăng thêm chút ghi nhận để làm

vui lòng bạn khi trả lời các câu hỏi. Để thêm vào, hãy đưa một bản copy bước

thực hành tiếp theo, "chọn phản hồi của người khôn ngoan", như thế sẽ giúp

cho bạn tìm thấy những phản hồi trung thực.

Dựa vào phản hồi đã nhận được, bạn sẽ có ước muốn phát huy một số

phép xử thế và khả năng chuyên môn khác. Điều này đặc biệt xứng hợp khi

bạn chuẩn bị làm việc trở lại sau một thời gian tạm nghỉ, ví dụ như sau khi

phải nuôi nấng con cái, chăm sóc người thân già yếu, hoặc đi học lấy bằng

cấp nào đó. Một số cách phát huy những chuyên môn này là:

- Làm việc với một người quen biết.

- Dự một khóa học.

- Tiếp tục học văn hóa.

- Thực hiện một công việc được giao mang tính chất phát triển.

- Củng cố địa vị của mình bằng cách nhận lấy trách nhiệm để bạn bận

rộn trong công việc.

- Tham gia vào một câu lạc bộ hoặc một đoàn thể, đặc biệt khi tham gia

vào ban chấp hành của câu lạc bộ hay đoàn thể đó.

- Đọc sách.

(Rõ ràng một số tham khảo trên đây chỉ phù hợp với những người hiện

đang có việc làm. Nếu bạn chưa có nghề nghiệp, hãy suy nghĩ để cố gắng tìm

những cách phát huy khác, ví dụ như tìm một chỗ làm trong một xưởng gần

nhà.)

Nếu bạn phải phát triển những chuyên môn và khả năng mới:

Đó là những chuyên môn và khả năng nào?

---------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------

Làm thế nào có những chuyên môn ấy?

----------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------

Bạn muốn bằng những con đường nào phát triển bản thân?

----------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------

Làm thế nào thực hiện điều đó?

----------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------

BƯỚC THỰC HÀNH 12. CHỌN NGƯỜI KHÔN NGOAN

Không có điều gì gọi là ''tự hoàn thiện''. Chúng ta được tạo nên bởi

hàng ngàn người khác. Tất cả những ai từng làm một việc tử tế cho ta, hoặc

từng nói một lời khích lệ đều đi vào trong con người của chúng ta để tạo nên

cá tính, tư tưởng, cũng như sự thành công của ta.

GEORGE MATHEW ADAMS

Bạn có quen biết một ai mà có thể cậy nhờ như một hội đồng xét duyệt

cho những suy nghĩ của mình? Khi phát triển nghề nghiệp, cuộc sống, cùng

những suy tư và kế hoạch tìm việc làm bạn nhận ra rằng thật ích lợi khi 'nảy

sinh' một ý kiến và truyền lại cho người khác. Những ý tưởng và kế hoạch đó

càng thêm ý nghĩa khi bạn giải thích chúng cho người khác.

BẠN NÊN HỎI AI?

Hỏi những người biết rõ về bạn và ý kiến của họ được bạn đánh giá

cao. Có thể bạn có quan niệm rằng hỏi ý kiến người bạn đời không phải là

điều hay nhất. Xin đừng hiểu lầm tôi - không phải tôi khuyên bạn nên loại trừ

người bạn đời của mình ra, không phải như thế. Nhưng có thể họ không có

khả năng nhìn "thấy gỗ nơi thân cây", thấy tiềm năng thực sự của bạn, bởi vì

sự xen vào của tình cảm. Nếu bạn làm việc với một nhà tư vấn chuyên nghiệp

thì thật tuyệt vời. Nếu không, đừng nản lòng. Còn ông chú hay người cô mà

bạn yêu mến thì sao? Hoặc một người bạn trên đại học/trung học/trường cũ?

Một đồng nghiệp trước đây hay hiện nay? một người hàng xóm? Một người

bạn trong câu lạc bộ thể thao hay trong một hội đoàn?

Những phẩm chất nào một người khôn ngoan cần có?

- Người khôn ngoan phải là người biết lắng nghe. Bạn nên hỏi ý kiến và

trao đổi mọi vấn đề qua tiếp xúc trực tiếp.

- Người khôn ngoan cần chân thật. Người nào có lòng chân thật sẽ

khiến bạn thích thú.

- Người khôn ngoan cần có sự tôn trọng chung, vì điều quan trọng đó là

bạn cần trình bày trong cương vị bình đẳng với người đó.

- Người khôn ngoan nên liên hệ với thực tại. Nếu ước mơ và mục tiêu

của bạn trở nên hão huyền họ sẽ giúp bạn trở lại thực tế một cách nhẹ nhàng.

Hãy nhớ rằng, người khôn ngoan không phải là người khuyên bảo:

người khôn ngoan đích thực không bao giờ bắt đầu với câu "Nếu tôi là anh tôi

sẽ..." hoặc "Tại sao anh không…" Chính bạn là người phát triển những suy

nghĩ và dùng người khôn ngoan như một 'nơi kiểm tra' cho những suy nghĩ

của mình.

Kiểm tra đơn giản để biết họ có phải là người thích hợp hay không là tự

hỏi "Tôi có chọn người đó là ông chủ không?"

KHI NÀO CẦN GẶP?

Tốt nhất là có những buổi gặp gỡ thường xuyên trong khoảng một hay

hai tiếng mỗi tuần hay mỗi hai tuần.

BẠN CÓ LỢI ÍCH NÀO?

Bạn sẽ nhận thấy kế hoạch của mình được điều chỉnh, hay hơn, và

thực tế hơn. Tất cả chi phí là một gói kẹo, một tấm thiệp Giáng sinh, hoặc vài

ly bia!

Bạn cũng nên đưa một bản copy trang kế cho người đó.

CHỌN LỰA PHẢN HỒI

NÓI CHUYỆN DỰA TRÊN:

- cách trình bày - ảnh hưởng tới người khác làm người đó ý thức hơn

về:

- điều xảy ra

SỰ PHẢN HỒI DỰA TRÊN:

- Thái độ / không phải con người

- Sự quan sát / không phải suy luận

- Sự miêu tả / không phải xét đoán

- Chia xẻ ý kiến / không phải khuyên bảo

- Tìm phương cách / không phải cho câu trả lời

ĐƯA RA PHẢN HỒI ĐÒI HỎI:

- Can đảm

- Chuyên môn

- Hiểu biết

- Tự trọng

TẬP TRUNG VÀO:

- Thái độ nào có thể thay đổi

NHÌN NHẬN:

- Bao nhiêu phản hồi cần đưa ra

NGHĨ VỀ:

- Sự phản hồi có rõ ràng không?

- Sự phản hồi có chính xác không?

PHẢN HỒI GIÚP… GIÁ TRỊ cho NGƯỜI NHẬN KHÔNG PHẢI THỎA MÃN cho NGƯỜI NÓI

GIAI ĐOẠN 2. TÔI ĐI ĐÂU?GIỚI THIỆU GIAI ĐOẠN 2

Chỉ có một thành công duy nhất – có thể sống cuộc đời theo cách của mình.

CHRISTOPHER MORLEY

Thật tuyệt vời nếu bạn làm việc với một ít bài tập giúp bạn hiểu hơn về

bản thân, rồi quyết định hướng đi cho nghề nghiệp mới, chọn một tờ báo,

thực hiện một vài cú điện thoại và rồi nhận một công việc mới.

Nhưng cuộc đời không luôn trôi chảy như thế và tôi chắc rằng như vậy

bạn chẳng cần phải nhờ đến ai!

Cho đến bây giờ chủ đề chính của cuốn sách vẫn nhắm đến bạn. Thế

nhưng bạn không tồn tại trong một thế giới trống rỗng. Nghề nghiệp mà bạn

muốn ở ngay đây trong thế một thế giới thực tại.

Chúng ta sẽ chuyển sang một tầm nhìn toàn cảnh bao quát hơn. Bạn

vẫn là phần chính yếu trong bức tranh đó và chúng ta sẽ bắt đầu bằng việc

tóm tắt một số điều học được nơi bản thân trong giai đoạn 1.

Sau đó chúng ta sẽ nhìn vào môi trường bên ngoài - những công việc

nào thích hợp với mình? Đâu là dự đoán tốt đẹp cho tương lai và đâu là

những điều không tốt?

Tôi không đưa ra danh sách các nghề nghiệp! Nếu thế thì chẳng còn

chỗ trống nào trong sách này. Thực ra, nếu làm như vậy chúng ta cần đến

nhiều bộ sách mới đủ.

Qua các bước thực hành tìm kiếm việc làm dưới đây, bạn sẽ xác định

được nhiều cơ hội đến với mình. Và nhiều cơ hội trong đó có lẽ bạn chưa

từng bao giờ nghĩ đến!

BƯỚC THỰC HÀNH 13. HƯỚNG ĐI MỚIMột tình trạng mà trong đó không có cách nào thay đổi cũng sẽ không có

cách thức tiếp cận nó.

EDMUND BRUKE

Trong bước thực hành này chúng ta sẽ tìm cách thu thập những thông

tin có được từ các bước thực hành trước về bản thân và đem vào bối cảnh

của "thế giới bên ngoài" - đó là môi trường chung quanh, nhờ đó bạn có thể

chuyển hướng cho hành trình tìm kiếm việc làm của mình.

Một kỹ thuật được sử dụng rộng rãi hiện nay trong kinh doanh để đánh

giá tình huống gọi là phân tích MGCR. MGCR đại diện cho:

- Mặt mạnh

- Giới hạn

- Cơ hội

- Rủi ro

Phân tích MGCR có thể là một kỹ thuật hoàn toàn hữu ích cho bạn để

giúp bạn nghĩ đến những khả năng hiện đang có, liên quan tới môi trường

bên ngoài, nghĩa là thị trường công việc. Phân tích này cũng giống như giúp

bạn mua cổ phiếu cho chỗ đứng của bạn trong xã hội, nhờ đó bạn có thể lên

kế hoạch những gì cần thực hiện tiếp theo.

Mặt mạnh và giới hạn là yếu tố của bản thân. Cơ hội và rủi ro nằm trong

môi trường bên ngoài.

Dùng mẫu trong các trang kế để tạo một phân tích MGCR cho riêng mình.Có thể nó mất vài ngày, do đó hãy thực hiện mỗi ngày một ít và tiếp tục quay lại làm tiếp ngày hôm sau.

Dùng phân tích MGCR để:

- Xác định mức tối đa sử dụng mặt mạnh của mình.

- Xem xét cần phải trả giá cho những giới hạn ra sao.

- Xác định các cơ hội, đặc biệt các cơ hội có vẻ không rõ ràng lúc ban

đầu.

- Nếu có thể hãy tìm cách biến rủi ro thành cơ hội cho mình.

Phần đầu của bước thực hành (mặt mạnh và giới hạn) sẽ là bước dễ

dàng nếu bạn đã hoàn tất các bài tập trước đây. Bước tìm hiểu cơ hội và rủi

ro sẽ khó xác định hơn, do đó để giúp bạn có một khái niệm tôi xin đưa ra sau

đây là một số ví dụ.

Cơ hội: Khi xã hội thay đổi và kỹ thuật có những bước tiến bộ, cơ hội

nghề nghiệp cũng chuyển mình theo: các cửa hàng 'thế chấp' không còn cần

một luật sư giỏi nữa. Các công ty máy tính cần những chuyên viên phân tích

hệ thống/ lập trình viên/ chuyên viên phần cứng mới, giỏi về một lĩnh vực

chuyên biệt nào đó. Hệ thống làm việc theo mạng cho phép người ta làm việc

tại nhiều nơi khác nhau, ví dụ như tại nhà chẳng hạn. Nhiều cơ quan mở cửa

cho các nhân viên 'hợp đồng' có cơ hội vào làm việc. Người ta càng trở nên ý

thức đến môi trường làm việc hơn. Ngành y khoa kết hợp đông y với tây y và

ngày càng được chấp nhận. Người ta ngày càng trở nên ý thức về sức khỏe

và sự béo phì của mình hơn. Đó là những lĩnh vực phát sinh ra nhiều công

việc mới đang chuyển mình.

Rủi ro: Có những rào cản bên ngoài không cho bạn đạt đến các mục

tiêu nghề nghiệp. Ví dụ như một công ty chính nào đó trong lĩnh vực của bạn

bị đóng cửa. Hãy cố gắng tìm hiểu xem những rủi ro bên ngoài như thế có thể

biến thành cơ hội được không. Đôi khi điều đó có lúc xảy ra. Một người bạn

của tôi muốn quay trở lại làm nghề giáo viên sau khi lấy chồng. Chuyện 'rủi ro'

bên ngoài khiến cho cô không thực hiện ước muốn được đó là không có

người thích hợp để trông em bé dùm cho cô. Thế nhưng nếu cô và chồng có

gặp nhiều khó khăn khi tìm nơi giữ trẻ thì chắc chắn nhiều cha mẹ khác cũng

có khó khăn tương tự? Câu trả lời của họ cũng chính là cơ hội giúp họ dám

khai trương dịch vụ chăm sóc em bé trong ngày. Giờ đây, cùng với nghề làm

giáo viên và chồng làm giảng viên đại học, họ cùng nhau điều hành một dịch

vụ giữ trẻ với bốn nhân viên khác mướn làm phụ tá.

ĐÁNH GIÁ PHÂN TÍCH MGCR

Phân tích chắc chắn không đưa ra cho bạn một câu trả lời kỳ diệu và

ngay lập tức, nhưng theo kinh nghiệm của tôi, thường là nhiều ý tưởng sẽ nảy

sinh từ những trang giấy khi bạn đọc tất cả bốn yếu tố cùng nhau.

Nếu có khó khăn trong việc nảy sinh ý tưởng, phần tiếp theo trong

bước thực hành này sẽ giúp bạn.

PHÂN TÍCH MGCR CỦA TÔI

Mặt mạnh của tôi Giới hạn của tôi

PHÂN TÍCH MGCR CỦA TÔI

Trong môi trường bên ngoài

Cơ hội Rủi ro

TÌM THỜI GIAN VÀ Ý TƯỞNG

Nếu cố gắng thực hiện phần này ở bất cứ chỗ nào trừ thư viện, nơi mà

bạn có đầy đủ tài liệu để tra cứu, các quảng cáo nghề nghiệp và 1001 nguồn

thông tin giá trị khác, thì bạn sẽ không chạm nổi dù chỉ là bề mặt của vấn đề

tìm kiếm việc làm này.

Tự đến thư viện và nhờ thủ thư góp ý những tài liệu tham khảo nào

trong cả hai mảng "công ty - công nghiệp" và "nghề nghiệp". Tùy lựa chọn,

bạn cũng có thể đến Trung Tâm Giới Thiệu Việc Làm tại địa phương - đó

không chỉ là nơi dành cho các sinh viên mới ra trường, nhưng họ còn là

những người giúp đỡ bạn hết sức nhiệt tình, và một số người có thể hỗ trợ

bạn trong việc tìm việc làm, nếu biết giải thích bạn đang làm gì và ngỏ lời nhờ

họ cho lời khuyên chọn con đường nào là đúng nhất!

Đừng quá vội vàng. Hãy trao đổi thật nhiều ý kiến với người thân và

bạn bè.

Tìm việc không phải là chuyện 'thực hiện' một lần và hoàn tất kế hoạch.

Hãy tiếp tục quay lại với phần này để giúp bạn có thêm ý kiến và tăng khát

vọng đổi đời.

Ý TƯỞNG NGHỀ 1

Nghề lý tưởng sẽ như sau: viết vào khung những gì bạn muốn.

Sử dụng chuyên môn và kiến thức Trách nhiệm

Điều kiện và nơi làm việc Lương/ quyền lợi

Môi trường quan hệ Cơ hội


Nơi tìm được nghề như ý: viết tên các cơ quan, các bộ phận của chính

phủ, các tổ chức từ thiện...nơi bạn có thể tìm được nghề như ý - sử dụng thư

viện, bạn bè, các liên lạc trong mạng làm việc, và của bản thân làm các nguồn

tham khảo.


Tên nghề: Viết tên các nghề nghiệp bạn có thể làm.

QUYẾT ĐỊNH VỀ THỜI GIAN

Khi đã quyết định đầu tư thời giờ và công sức vào các bài tập về ý

tưởng nghề, bạn sẽ có được vô số lựa chọn - đặc biệt khi kết hợp những

nghề khác nhau và các chỗ làm khác nhau có nhiều triển vọng.

Nếu bạn có cả một đội quân thư ký và chuyên gia tìm việc hỗ trợ cho

mình, bạn sẽ phân phối nhiệm vụ cho mọi khả năng theo đúng hướng của nó.

Thực tế trong cuộc sống là có lẽ bạn đã chọn đúng, vì vậy cần xác định thứ tự

ưu tiên để điều động mọi nỗ lực của mình vào hướng đúng đắn nhất.

Bây giờ cố gắng xác định thứ tự ưu tiên nào phù hợp với mình nhất để

có được năm mục tiêu hàng đầu. 'Tiêu chuẩn phân loại ưu tiên' là những điều

ghi trong ý tưởng nghề 1 (xem thêm bước thực hành 8). Rất hiếm khi có nghề

nào phù hợp cho mọi tiêu chuẩn nghề như ý và cùng một người có thể xác

định năm nghề hàng đầu như:

- Trợ lý trưởng phòng của một công ty lớn.

- Nhân viên tìm kiếm thị trường của một cơ quan.

- Nhân viên kế toán công ty quảng cáo.

- Trưởng phòng tìm kiếm thị trường một công ty lớn.

- Trưởng phòng của một công ty nhỏ hoặc trung bình.

Quyết định tầm quan trọng của mỗi yếu tố 'lý tưởng' là của chính bạn.

Bây giờ hãy viết năm chức vụ nhắm đến của bạn:

…………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………

nhắm vào mục tiêu

Sau khi xác định thứ tự ưu tiên bạn còn cần xác định ưu tiên số một để

bạn thực sự có thể tìm việc làm.

Nếu để cho kế hoạch tìm việc quá mơ hồ, bạn sẽ khiến người hỗ trợ,

các công ty tiềm năng, và người tư vấn cho mình bối rối. Cái nào trong số

năm lựa chọn trên là mục tiêu số một của bạn, hay bạn cảm thấy thật là khó

để quyết định cái nào là số một?

Người ta dùng nhiều phương pháp để đưa đến quyết định. Một phương

pháp mà tôi thấy rất hiệu quả đó là 'phân tích khả năng'. Rất đơn giản bạn

hãy viết ưu điểm và khuyết điểm khi chọn mỗi nghề trong danh sách. Khi đã

thu thập tất cả những ưu và khuyết điểm bạn sẽ là trọng tài 'cân đo' với số

điểm là 10 cho mỗi yếu tố. Sử dụng 'phân tích khả năng' chỉ mất vài phút và

bạn thực sự đo lường về ưu và khuyết điểm cho quyết định ấy.

Phân tích khả năng như thế sẽ rất hữu hiệu, nhanh và đơn giản để

đánh giá lựa chọn nào là thích hợp với bạn. Nó còn là cách phân tích có bài

bản để đánh giá ưu và khuyết điểm của một tình huống. Hãy thử xem!

Nguồn chủ động Điểm Nguồn cản trở Điểm

- Điểm tích cực

Tại sao tôi nên quyết

định lựa chọn này?

- Điểm tiêu cực

Điều gì giữ tôi lại?

Tổng cộng + Tổng cộng -

Khi đánh giá năm lựa chọn qua phân tích khả năng, cái nào có số điểm

cao nhất khi lấy cột 'Nguồn tích cực' khi trừ đi cột 'Nguồn cản trở' sẽ nên chọn

là ưu tiên số một.

Ví dụ: Phân tích khả năng là phương pháp mà tôi áp dụng để quyết

định có nên tiến hành công việc kinh doanh của tôi hay không.

VÍ DỤ MẪU PHÂN TÍCH KHẢ NĂNG:

Mặc dù có nhiều lý do tiêu cực hơn là lý do tích cực, nhưng mặt mạnh

của tích cực vẫn thắng khi lý luận!

Nguồn tích cực Điểm Nguồn cản trở Điểm

+ Tích cực

Tại sao tôi nên quyết định lựa

chọn này ?



Làm chủ định mệnh của tôi 10 Không trù tính được mức

thu nhập

6

Có tiềm năng kiếm tiền 7 An toàn về lâu dài 5

Nhiều cách thực hiện 7 Xa nhà? 5

Giúp đỡ của chính quyền 5 Thiếu sự thường xuyên 3

Khả năng hàng hóa dư thừa 8 Cần một văn phòng 2

Tôi có thể điều hành công ty 8 Bảo hiểm sức khoẻ/ nhân

thọ

2

Tôi có thể làm việc một mình 7 Lương hưu 3

Tồn tại thị trường 7 Không có ganh đua với

đồng nghiệp

5

Nguồn nhân lực (tôi + người hỗ

trợ)

9 Tập trung thu nhập 5

Khả năng cầm cố 5

Không thấy hết các công 5

việc

Không có thu nhập 2

Tổng cộng + 68 Tổng cộng - 48

MỤC TIÊU ƯU TIÊN SỐ MỘT

Để đánh giá những lựa chọn của bạn hãy sử dụng cách phân tích khả

năng bên dưới.

Xác định mục tiêu nào là số một

Sau khi vắt óc suy nghĩ hết các tình huống có thể xảy ra cho mục tiêu

số một hãy qua đến mục tiêu số hai, vv...

Xác định mục tiêu cho công việc tìm kiếm việc làm giúp bạn có hướng

đi rõ ràng, giống như bạn có một bản đồ in chi tiết chỉ dẫn đường đi nước

bước vậy.

Điểm Nguồn cản trở Điểm

+ Điểm tích cực

Tại sao tôi nên quyết định

lựa chọn này?



Tổng cộng + Tổng cộng -

BƯỚC THỰC HÀNH 14. PHÁT TRIỂN LIÊN LẠC – MẠNG LÀM VIỆCTrì hoãn một việc dễ khiến nó trở nên khó, trì hoãn một việc khó khiến

nó trở nên không thể.

GEORGE H. LONMER

Có một từ vựng mới len lỏi vào ngôn ngữ của công việc trong vài năm

qua: 'Mạng làm việc'. Đối với nhiều người, điều đó họ đã từng làm nhiều năm

nay một cách tự nhiên. Đối với một số người khác, tư tưởng này lại khiến họ

khó chịu đến nỗi tóc sau gáy có thể dựng đứng lên.

Tôi sẽ nói về mạng làm việc trong bước thực hành 27 'Cách thâm nhập

- Tìm việc' và trong một số phần khác của cuốn sách. Tuy nhiên, tôi tin rằng

mạng làm việc rất quan trọng trong kế hoạch tìm việc làm và nó xứng đáng

được nhắc đến một cách riêng biệt. Mạng làm việc là một phương pháp tiếp

cận tối đa các mối quan hệ bạn đang có và sử dụng những liên lạc này để

giúp ta xác định cơ hội tìm kiếm việc làm. Tại sao nó lại quan trọng? Có người

tin rằng chỉ khoảng 25 phần trăm các công việc cần người được quảng cáo.

Nhưng ta lại cần phải biết những chỗ trống 75% còn lại đó! Cũng thế, các

chuyên gia tư vấn nghề nghiệp cho biết mạng làm việc càng gia tăng mức

quan trọng của nó khi bạn già đi. Khoảng 50 phần trăm những người ngoài 40

tìm được việc nhờ vào những liên lạc cá nhân của họ.

Mạng làm việc không có nghĩa là gây khó chịu cho người khác vì một

việc làm, theo quan điểm rằng sẽ chẳng ai trong bạn bè nói chuyện với bạn

nữa. Nó cũng không phải là vấn đề gây ngượng ngùng cho người khác để họ

cảm thấy bị bắt buộc phải giúp đỡ hay phải cho một việc làm.

Mạng làm việc là tiếp cận người khác cách khôn khéo để xin ý kiến

hoặc lời khuyên về cách tìm được một việc làm: Bạn không gặp họ, gọi điện

thoại hoặc viết thư để xin một việc làm. Điều này hết sức quan trọng. Khi

hoàn toàn rõ ràng rằng điều bạn muốn nơi họ là lời khuyên và ý kiến, bạn sẽ

giảm bớt lúng túng cho họ khi liên lạc và nhận ra họ nhiệt tình với mình nhiều

hơn.

Chắc hẳn họ cũng lúng túng lắm khi tiếp xúc với bạn! Loan báo rằng

bạn đang sống dựa vào tiền trợ cấp thất nghiệp (nếu bạn đang như thế) là sự

sỉ nhục cái tôi của mình chăng? Tôi nghĩ là không. Thế thì làm thế nào nói lên

điều đó? Một số người cảm thấy rất khó khăn khi phải nói cho người khác biết

rằng họ đang tìm việc làm, do đó nếu có thể vượt qua nhanh chóng hàng rào

này bạn sẽ khởi động một mạng làm việc ngay tức thì. Quan sát các lời dưới

đây:

Lời miêu tả chuyện gì xảy ra cho một cơ quan:

- Sắp xếp lại nhân sự

- Hết hợp đồng

- Giảm biên chế

- Tổ chức lại

- Bị phá sản

- Triệu tập vì vỡ nợ

- Tịch thu tài sản

- Bị tiếp quản

- Sát nhập với công ty khác

- Mặt tôi không hợp nơi ấy nữa

- Bị giảm liên doanh

- Thay đổi ban giám đốc

Lời miêu tả những tác động ảnh hưởng tới nhân viên:

- Bị đuổi việc

- Sa thải

- Cho tạm nghỉ

- Về hưu sớm

- Bị sắp xếp ngoài cơ quan

- Ra đi

- Tạm biệt

- Dư thừa công nhân

- Giải tán

- Bị thải hồi

- Bị trả về

- Bị đá đít

- Bị bỏ rơi

- Bị tiêu diệt

Trong phần bên dưới, viết lý do tại sao bạn phải tìm việc làm. Đừng

khiêm tốn cũng đừng phê phán người chủ trước đây.

…………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………

bây giờ hãy đọc to những gì vừa viết bốn hoặc năm lần.

'Nội dung' thì vẫn y nguyên, nhưng giờ đây bạn sẽ cảm thấy thoải mái

hơn khi giải thích cho người khác lý do tại sao bạn tìm việc làm và tại sao bạn

lại nhờ họ giúp đỡ và khuyên bảo.

TÔI LIÊN LẠC VỚI AI?

Nhiều người vẫn nghĩ rằng họ chỉ có một mạng làm việc nhỏ bé là các

mối quan hệ cá nhân, cho đến khi thực hành bài tập này. Hãy xem lại các sổ

ghi địa chỉ, nhật ký, danh thiếp, vv… và động não lên. Viết tên những người

bạn biết trong những tình huống thích hợp vào hai trang kế.

Sau khi hoàn tất hai trang này, chúng sẽ là những trang giá trị nhất của

cuốn sách này.

Dựa vào đây, hãy thêm vào bất cứ ai bạn có thể nghĩ đến. Hỏi chồng/

vợ và bạn thân để giúp ý.

MẠNG LÀM VIỆC

Nhân viên ngân hàng Bạn hàng

Khách hàng Thành viên một câu lạc bộ

Nhà tư vấn Bác sĩ/ Nha sĩ

Bạn bè Họ hàng

Hàng xóm Các liên lạc công việc

Nhà cung cấp Bạn học ở đại học/ Trung học

Người chủ cũ Thành viên trong hiệp hội

Thầy giáo Đồng nghiệp

SAU MẠNG LÀM VIỆC – TIẾP THEO LÀ GÌ?

Chúng ta cần xác định ai là người nên liên lạc trước tiên. Vậy thì ai là

người tốt nhất để liên lạc trong mạng?

Người bạn có thể liên lạc tương đối dễ dàng.

Nhắm người chức cao - càng cao trong cơ quan càng tốt.

Người có tiềm năng mướn bạn vẫn tốt hơn.

Người cùng trình độ với bạn nhưng khác chức năng và có thể 'giới

thiệu' bạn với đồng nghiệp. (người cùng trình độ và cùng chức năng có thể

xem bạn là một đối thủ.) Người có trình độ thấp hơn thường hiếm khi hữu

dụng ngoại trừ việc cung cấp thông tin cho bạn.

Bây giờ chọn ra mười lăm người hàng đầu trong danh sách và liên lạc

với họ. Hãy quyết định liên lạc với họ qua thư từ, điện thoại, hoặc gặp gỡ.

Bất cứ làm điều gì hãy nhanh chóng vào thẳng vấn đề, đừng làm mất

thì giờ của họ. Ráng đạt tới ba mục đích sau:

1. Giúp họ biết bạn đang tìm việc làm - nhờ đó họ mở tai và mắt để ý

dùm bạn.

2. Xin họ hai địa chỉ liên hệ mà họ góp ý mà bạn có thể tiếp cận.

3. Xin lời khuyên về chỗ làm/ người tư vấn công việc/ báo chí/ quảng

cáo mà có thể họ từng xem qua.

Hãy nhớ rằng, bạn chỉ có một cơ hội gây ấn tượng ban đầu. Điểm

mạnh nhất 'có' trong bạn là cách giới thiệu về mình. Khi họ cho hai địa chỉ

trong mạng làm việc của họ, hãy làm hết sức để tạo ấn tượng tốt đẹp ban

đầu.

Đừng tự làm mình căng thẳng khi dồn dập sử dụng các kỹ thuật. Nếu

cố liên lạc với tất cả mọi người trong một ngày bạn sẽ không thể điều khiển

nổi các tình huống có thể xảy ra. Hãy giữ thứ tự ưu tiên và thu xếp kế hoạch,

ví dụ gọi điện thoại nếu bạn đã hứa làm như vậy.

Bất cứ khi nào liên lạc với một người trong mạng, hoặc trực tiếp hoặc

qua điện thoại, hãy gửi thư cám ơn ngắn gọn. Nó chỉ tốn chút đỉnh và chứng

tỏ sự khôn khéo của bạn.

Chúc bạn có một mạng làm việc phấn khởi!

BƯỚC THỰC HÀNH 15. THIẾT LẬP MỤC TIÊUKhi còn trẻ tôi nhận xét rằng chín trong mười điều tôi thực hiện đều thất

bại, vì vậy tôi đã làm việc nhiều gấp mười lần.

GEOGRE BERNARD SHAW

'Mục tiêu là một giấc mơ được thực hiện nghiêm túc', hoặc nói một cách

khác. 'Bạn phải có mơ ước, nếu không có giấc mơ, làm sao bạn biến một giấc

mơ thành sự thật?' Trong bước thực hành này, chúng ta sẽ định hình những

giấc mơ trong tương lai trở thành những mục tiêu để đạt tới.

TẠI SAO VIỆC THIẾT LẬP MỤC TIÊU LẠI QUAN TRỌNG?

Thiết lập mục tiêu giúp bạn định hướng. Các công ty kinh doanh

thường thiết lập mục tiêu để đạt tới đích nào đó như năng suất và doanh thu.

Tương tự như thế, nhiều người thành công đã cho biết yếu tố của sự thành

công chính là thiết lập mục tiêu. Mục tiêu cần cụ thể: "để được hạnh phúc"

không phải là một mục tiêu. Nó là hướng đi tới. Đạt tới mục tiêu là tiến trình

từng bước một, dọc theo các bậc thang bằng đá nhiều gập ghềnh, dẫn tới

hạnh phúc. Một cách kiểm tra để xem mục tiêu đó có đúng đắn hay không:

- Cụ thể - Ví dụ, nếu là công việc, liệt kê chức danh, loại cơ quan

nào,vv...

- Cân nhắc được - tiêu chuẩn nào để đo lường mức thành đạt?

- Đạt tới được - bạn sẽ bị nhụt chí nếu thất bại không đạt tới mục tiêu,

nhưng cũng đừng quá dễ, hãy có thử thách trong đó.

- Thích hợp - mục tiêu phải liên quan trực tiếp đến điều bạn muốn đạt

tới.

- Thời hạn - đưa ra thời hạn hoàn tất mục tiêu.

Ví dụ về các mục tiêu trong tìm kiếm việc làm có thể là:

'Mỗi ngày trong tuần tới tôi phải liên lạc tối thiểu với ba người trong

danh sách và có thêm hai địa chỉ liên hệ mới từ mỗi người.'

Mục tiêu lâu dài có thể là:

'Trong vòng bốn tháng tôi sẽ tìm được việc làm với danh nghĩa là một

Kỹ Sư Phát Triển, trong một công ty điện tử trung bình, cách nhà khoảng

50km trở lại, và lương tháng là xxx $'.

Tôi biết điều này nghe dài dòng quá nhưng nói 'tôi sẽ gọi vài cú điện

thoại và sẽ có một công việc trong công ty điện tử' không phải là các mục tiêu.

Mục tiêu cần chỉ rõ những gì phải làm để đạt tới mục đích.

Mục tiêu có thể ngắn hạn hay dài hạn và liên quan đến mọi khía cạnh

của cuộc sống.

Dùng mẫu nơi trang kế giúp bạn thiết lập mục tiêu, thiết lập mục tiêu dài

hạn trước, rồi đến mục tiêu ngắn hạn.

THIẾT LẬP MỤC TIÊU

Tôi dự tính hoàn thành các mục tiêu này về nghề nghiệp và cuộc sống

trong năm năm tới.

Mục tiêu Gia đình Công việc Xã hội Bản thân

Dài hạn:

6 tháng

1 năm

2 năm

5 năm

Ngắn hạn:

Hôm nay

1 tuần

1 tháng

Ghi chú bên dưới những gì cần làm để giải quyết các mâu thuẫn:

…………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………

Việc nên làm

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………


…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

………………….………………………………………………………………………

BƯỚC THỰC HÀNH 16. ĐIỀU KHIỂN KẾ HOẠCH TÌM VIỆCNgày hôm qua đã mất, nơi nào đó giữa bình minh và chiều tà, hai giờ

vàng ngọc, mỗi giờ là sáu mươi phút quí giá. Không phần thưởng ban tặng,

chúng mãi mãi ra đi.

HORACE MANN

Nếu hiện đang làm việc và đồng thời tìm kiếm một công việc mới, bạn

có thử thách phải cân bằng thời gian giữa hai chuyện ấy. Nếu hiện nay chỉ lo

kiếm việc làm suốt ngày, sự thiếu mất kế hoạch để hành động sẽ khiến bạn

nản chí trong công việc này và thậm chí còn ngăn chặn đối với một số người

không muốn làm gì hết. Tôi đã từng ngần ngại, hoặc đi thăm những người

bạn rất lâu không gặp - hoặc bất cứ điều gì khác ngoại trừ tìm kiếm việc làm.

Câu trả lời cho cả hai trường hợp trên là phải lên kế hoạch và điều khiển nó.

TỰ TỔ CHỨC VÀ ĐIỀU KHIỂN THỜI GIAN

Tìm việc làm là một công việc.

- Xác định một nơi nào đó trong nhà làm 'văn phòng' nơi bạn có thể làm

việc mà không bị quấy rầy.

- Giữ một nhật ký để ghi chép vừa chuyện thu xếp thời gian vừa ghi lại

các buổi hẹn.

- Có một 'hệ thống hồ sơ', hoặc dùng bìa cứng, hoặc ngăn kéo, hay kẹp

giấy.

- Công việc phát triển sẽ điền vào thời gian thích hợp - đưa ra hạn chót

để hoàn thành nhiệm vụ.

- Lập mục đích hàng ngày; dùng kế hoạch hành động hàng ngày trong

trang 129 và bám vào đó để thực hiện.

- Ưu tiên hóa các công việc hàng ngày: A= phải làm; B= nên làm, C= có

thể làm. Chỉ chuyển qua các hành động B khi A đã thực hiện đầy đủ, và qua

C khi B đã làm xong. Đừng làm hành động C trước chỉ bởi vì nó có thể hoàn

tất nhanh chóng. Chia nhỏ các hành động A thành A1, A2, A3 và làm hành

động A1 ngay!

- Đóng khung những phần khác nhau của kế hoạch tìm việc trong cuốn

nhật ký.

- Quyết định khi nào là lúc tốt nhất để thực hiện công việc, ví dụ, gọi

điện thoại tốt nhất vào buổi sáng sớm, lên kế hoạch nên vào chiều tối.

- Kế hoạch cho ngày mai vào cuối ngày hôm nay.

- Bắt đầu mỗi ngày bằng việc tiến triển một hành động A1.

- Sau khi mở và phân loại thư từ, chỉ cầm giữ mỗi giấy tờ chỉ một lần

mà thôi - nói cách khác, chỉ chọn ra một loại giấy tờ trong 'công văn đến' của

bạn khi dự tính làm gì với giấy tờ đó.

- Tích lũy các giấy tờ không cần thiết lại và đọc lướt khoảng 20 phút

mỗi tuần.

- Thêm những hành động phát sinh vào kế hoạch cá nhân khi chúng

xuất hiện trong ngày và lập thứ tự ưu tiên cho chúng.

- Mỗi tuần hoàn tất một báo cáo hàng tuần về việc tìm việc làm (xem

bên dưới) như một đánh giá những tiến bộ bạn đã đạt được để hoàn thành

các mục tiêu.

CHẦN CHỪ LÀ KẺ TRỘM CỦA ThỜI GIAN. HÃY LÀM NGAY!

Đừng như một người bạn tôi, đã mua một băng cát xét nói về sự chần chừ, nhưng không bao giờ biết ngồi xuống và nghe băng đó!

TÓM TẮT KẾ HOẠCH VÀ THỰC HIỆN

Cuối tuần (ngày tháng:) ……………

TUẦN NÀY

- Tôi đã viết …………… thư tìm việc.

- Tôi đã gửi bản lý lịch và ……… thư đến các công ty có tiềm năng.

- Tôi hoàn tất ……… đơn xin việc.

- Tôi đã gọi ……… cú điện thoại tìm việc.

- Tôi dành ……… giờ để tìm việc.

- Tôi thu xếp ……… buổi hẹn nói chuyện với người trong mạng.

- Tôi tiến hành ……… buổi tiếp xúc cho mạng.

- Tôi nhận được ……… lời mời phỏng vấn cho việc làm.

- Tôi thực hiện ……… tiếp xúc và ……… cuộc chuyển đến.

MỤC TIÊU TUẦN TỚI

- Tôi sẽ hoàn tất ……… đơn xin việc.

- Tôi sẽ gọi ……… cú điện thoại tìm việc.

- Tôi sẽ dành ……… giờ để tìm việc.

- Tôi thu xếp ……… buổi hẹn tiếp xúc trong mạng.

- Tôi tiến hành ……… phỏng vấn người trong mạng.

- Tôi sẽ thực hiện ……… tiếp xúc và ……… cuộc chuyển đến.

KẾ HOẠCH HÀNH ĐỘNG CÁ NHÂN

Tên: ……………………………………………………………………….

Ngày: …………………………………………………………………….

Mục tiêu hôm nay: ………………………………………………

Kế hoạch hành động: A/B/C Thời hạn Hoàn tất

BƯỚC THỰC HÀNH 17. LÀM ĂN CÁ THỂSiêng năng là mẹ của may mắn.

BENJAMIN FRANKLIN

VÌ SỨC KHỎE & TIỀN TÀI

ĐỪNG LÀM LÀM ĂN RIÊNG LẺ!

Tôi có ngăn cản bạn không? Điều thường xảy ra khi làm ăn cá thể là

tiền kiếm được sẽ thấp hơn mong đợi. Thời gian làm việc sẽ dài hơn những

công việc trước đây và bạn sẽ phải ráng sức với các mối quan hệ cá nhân,

đôi khi vượt cả ra ngoài giới hạn của nó nữa.

Giả sử bạn đã làm hết các bước thực hành trong sách và bắt đầu nghĩ

rằng mình muốn làm ăn riêng. Nếu lời khuyến cáo trên ngăn cản bạn lại, đó là

một đặc ân lớn! bạn sẽ nhìn nhận chủ đề của cuốn sách này là đưa ra những

lời khuyên để giúp bạn có công việc được trả lương.

Còn nếu nhắm vào chuyện làm ăn cá thể, hãy thu thập càng nhiều

thông tin càng tốt.

Hãy nói chuyện với càng nhiều người càng tốt, những người tự làm

việc cho mình: chủ cửa hàng tạp hóa, người cho thuê phòng, người có sạp

báo, vv...Dù là công việc gì đi nữa, các khó khăn tiềm ẩn trong các nghề đó

đều thường giống nhau - cần vốn lớn, cần tiếp thị, tìm nguồn cung cấp hàng.

Với niềm kính trọng sâu sắc các nhà tư vấn và các giáo sư đại học nghiên

cứu về vấn đề này, bạn chỉ có thể tìm thấy sự thật làm ăn cá thể sẽ như thế

nào sau khi nói chuyện với những người đang làm ăn riêng kiểu như thế. Dĩ

nhiên, bạn cũng sẽ nghe rất nhiều điều thỏa mãn khác một khi làm ăn riêng

lẻ. Nhưng tôi không muốn nó bị thổi phồng quá đáng.

Quan trọng hơn hết, hãy bàn bạc ý kiến của bạn với người bạn đời. Sự

ủng hộ của họ là điều rất cần thiết.

Nếu, sau khi thu thập tất cả thông tin về làm ăn riêng lẻ, bạn hoàn toàn

chịu trách nhiệm về nó, hãy từ bỏ chuyện kiếm việc làm đi. Bạn không thể

thực hiện một trong hai điều đó với một nửa tâm huyết của mình, và...Hãy tiến

hành chuyện đó!

Chúc bạn may mắn. Bạn cần may mắn.

GIAI ĐOẠN 3. LÀM SAO TỚI ĐÍCHGIỚI THIỆU GIAI ĐOẠN 3

Ba điều cần thiết nhất để hoàn thành bất cứ công việc giá trị nào là thứ

nhất, chăm chỉ; thứ hai, bám vào kế hoạch; thứ ba, khôn ngoan.

THOMAS A. EDISON

Những điều chúng ta đã thực hiện cho đến nay nhằm phát triển một

hướng chiến lược cho bạn. Phần này sẽ dành cho những cách thức tìm việc

làm.

Hãy suy nghĩ các bước thực hành sau đây như là một kỹ năng khác

của người lành nghề - người đó là bạn. Các bài tập là những công cụ giúp

bạn tìm được một nghề mới.

Thực hiện các bài thực hành giúp bạn phát huy nhiều kỹ năng cần thiết

để có một nghề như ý.

BƯỚC THỰC HÀNH 18 . DÙNG ĐIỆN THOẠI HIỆU QUẢNói rõ, nếu cần phải nói;

Trau chuốt từng lời trước khi mở miệng.

OLIVER WEDNELL HOLMES

Dùng điện thoại hữu hiệu giúp bạn vượt qua những lính canh, lần theo

hành lang tối tăm và vào tận văn phòng người có thẩm quyền quyết định!

Dù bạn gọi điện thoại để xác nhận một cuộc hẹn phỏng vấn hoặc bắt

đầu tìm việc làm, bạn sẽ thấy những mẹo sau đây được giảng dạy cho những

người bán hàng qua điện thoại, rất hữu dụng.

Bảo đảm rằng bạn có sẵn sàng giấy bút và tài liệu thích hợp bên cạnh

mình.

Hãy mỉm cười - tôi biết điều này có vẻ ngớ ngẩn khi chỉ có mình bạn

trong phòng, nhưng nó giúp thêm phần sinh động trong giọng nói bạn.

Hãy đứng dậy! Khi ngồi tất cả lục phủ ngũ tạng bên trong bị ép vào cơ

hoành và đẩy sự tự tin ra khỏi giọng nói. Đứng dậy khiến bạn thêm quả quyết

và làm lời nói thêm tính thuyết phục.

Có chủ đích rõ ràng về điều bạn cần đạt tới, cùng với một hành động

dự trữ. Ví dụ, mục đích chính là sắp xếp một buổi gặp gỡ cá nhân; mục đích

thứ hai là sẽ gọi lại vào ngày mai nếu họ đã đọc bản tóm tắt lý lịch của mình,

để thu xếp buổi gặp gỡ chính thức.

Chắc chắn rằng ngôn ngữ bạn có tính thuyết phục, trôi chảy và dễ hiểu.

Chuẩn bị trước bản viết tay - viết ra giấy những việc phải làm.

Thực hiện bản viết tay. Ví dụ,

Xin chào ông ……….. Tôi là ……….. Ông vừa nhận được bản lý lịch

của tôi. Hôm nay xin phép gọi cho ông để xem không biết ông có thể cho tôi

một buổi hẹn mang tính cá nhân bàn về chỗ làm ở phòng kế toán của công ty

hay không.

Sẵn sàng cuốn sổ tay hàng ngày!

Giữ ghi chép mọi buổi nói chuyện.

VƯỢT QUA RÀO CHẮN

Bạn càng đến những cơ quan cao cấp bạn càng gặp những rào chắn

dài hơn, cao hơn do những tiếp tân, những thư ký tạo ra không vì lý do nào

khác hơn là bảo vệ sếp của họ!

Sau đây là một số cách, từ những cách lịch sự cho đến những mánh

khóe ranh ma. Tất cả đều có kết quả!

Tìm hiểu tên của thư ký thông qua người tiếp tân. Nói đến ông ấy/ cô

ấy với tính cách cá nhân và lập lại tên họ ít nhất hai lần khi yêu cầu được

thông dây.

Khi cần liên lạc để làm quen một người và cần phải qua thư ký người

đó, hãy nói 'đây là cuộc gọi cá nhân' – (hầu hết các trưởng phòng sẽ tiếp các

'cuộc gọi cá nhân' vì hầu hết thường nghĩ rằng đó là điện thoại từ một người

săn tìm tài năng!). Nhanh chóng đi vào vấn đề. Nếu đó là bạn của một người

bạn, hãy chắc chắn bạn làm sáng tỏ mối quan hệ đó ngay.

Phá rào chắn ban bệ hằng cách gọi cho giám đốc vào khoảng 8 giờ

sáng hoặc sau 4 giờ chiều (nghĩa là trước và sau giờ làm việc của hầu hết

các thư ký) hoặc khi thư ký đi ăn trưa.

Nếu gọi điện thoại trong giờ hành chánh và hỏi tên của giám đốc, hầu

hết các tiếp tân luôn trả lời lịch sự nhưng cứng rắn rằng họ không được phép

nói những thông tin như thế qua điện thoại. Gọi vào khoảng 7 giờ tối và hình

như bạn chỉ tiếp chuyện với người bảo vệ cô đơn đang trông chừng máy điện

thoại, hay đang lang thang trong tòa nhà đồ sộ của công ty! Hãy lịch sự nói

chuyện và giải thích bạn muốn gọi cho ông giám đốc vào ngày hôm sau nên

bạn muốn chắc chắn mình có đúng số điện thoại văn phòng. Họ rất vui khi có

người nói chuyện và có lẽ sẽ bung ra một loạt các tên và số nội bộ - nếu bạn

nhờ họ cho biết, sẵn sàng bút trong tay.

Sử dụng 'sự giới thiệu của người thứ ba' như "ông Robinson, trưởng

phòng nhân sự nhờ tôi liên lạc với..."

Nhớ rằng, có thể bạn cần phải thân thiết với nhiều con cóc trước khi tìm thấy hoàng tử cóc! Lòng kiên trì sẽ được đền đáp!

BƯỚC THỰC HÀNH 19. VIẾT THƯMột trong những qui luật thiên nhiên đó là năng lượng không thể mất đi.

Bạn thay đổi trạng thái từ than sang hơi nước, từ hơi nước sang điện năng

trong máy phát điện, nhưng bạn không thể làm mất năng lượng. Cũng như

vậy, một qui luật điều khiển những hoạt động và nguyên tắc của con người đó

là nỗ lực chân thật không mất đi, nhưng một ngày nào đó lợi ích thiết thực của

nó sẽ đến thẳng tới bạn.

PAUL SPEICHER

Nếu có thể gặp trực tiếp một người, hãy làm như thế. Nếu không thể

gặp trực tiếp, hãy nói qua điện thoại. Nếu không thể nói qua điện thoại, hãy

viết thư.

Thực tế là, bạn sẽ phải viết rất nhiều các loại giấy tờ. Hãy học hỏi nơi

những người tiếp thị trực tiếp cần phải viết thư từ đến khách hàng để kiếm

sống. Tại sao lại như vậy? Bởi vì qua thư từ bạn cần cố gắng rao bán cho

người khác ý tưởng rằng 'họ nên gặp bạn', rằng 'họ nên đọc bản tóm tắt lý

lịch của bạn', vv... Khi cần làm điều này, thì đó là một thư kinh doanh.

Công thức CQMH là người bạn tốt nhất của chúng ta. Nếu nhìn vào các

thư từ được viết điêu luyện bạn sẽ thấy chúng đi theo công thức CQMH:

C: Chú ý - Đoạn đầu tiên nhanh chóng đi vào điểm chính để nắm bắt

sự chú ý của người đọc.

Q: Quan tâm - Đoạn thứ hai cung cấp thông tin để tăng thêm quan tâm

cho người đọc.

M: Mong ước - Đoạn thứ ba nói về lợi ích bạn sẽ có và công việc sẽ

như thế nào nếu bạn sỡ hữu sản phẩm hay dịch vụ đó.

H: Hành động - Bây giờ bạn muốn sản phẩm hay dịch vụ đó bạn làm

gì? điện thoại, điền tờ đơn...?

Nghe có vẻ đơn giản phải không bạn? Giá mà công việc trôi chảy như

vậy?

Khi viết thư xin việc, thư liên lạc trong mạng làm việc, thư xin đơn xin

việc, thư phúc đáp đính kèm lý lịch, hoặc thư cho nhà tư vấn, kiểm tra xem

chúng có theo nguyên tắc CQMH không.

Cố gắng đọc lại thư theo cách nhìn của người nhận. Ấn tượng nào có

nơi bạn? bạn sẽ làm gì nếu như bạn nhận bức thư như thế?

Trang tiếp theo bao gồm những mẹo tổng quát về viết thư rất hữu ích,

đặc biệt cho những người không quen viết thư từ.

VIẾT THƯ - CÁC MẸO HỮU ÍCH.

Dùng giấy tốt, lý tưởng là khổ A4 có in sẵn địa chỉ của mình trên đó.

Đừng yêu cầu địa chỉ được in màu xanh dương - khi photocopy sẽ không

đậm nét lắm.

Viết tay cũng được miễn là người ta chấp nhận. Một thư đánh máy vi

tính thường luôn được chấp nhận, trừ khi bạn được yêu cầu cụ thể phải viết

một tờ đơn xin viết tay.

Trong thư không được sai lỗi chính tả, sai văn phạm hoặc trình bày lôi

thôi nhếch nhác. Nhưng chuyện đó vẫn cứ xảy ra! bạn không thể tưởng

tượng nổi? Khi tôi nhận đơn xin việc chức vụ thư ký trong công ty, tôi phải

ném ra ngoài gần một nửa đơn xin vì những lý do trên. Tiêu chuẩn đăng trên

báo là thư ký cần 'chính xác'!

Viết tên người đó bất cứ chỗ nào có thể.

'Kính thưa ông' là lối xưng hô trực tiếp cho nam. Còn nếu không biết

người đó là 'bà' hay 'cô' thì xưng hô là 'bà'. Những thư giao dịch như thế

thường kết thúc bằng từ 'Kính chào'.

Nếu trong mục quảng cáo yêu cầu tiếp xúc với ông Peter Butler, đừng

bắt đầu thư bằng câu 'Kính gửi Peter' - nó mang tính quá thân mật, trừ phi

bạn quen thân ông ta. Cho dù như thế đi nữa xin hãy cẩn thận, vì thư bạn có

thể được sao lại và chuyển đi tới nhiều người khác.

Hãy ngắn gọn - nhanh chóng đi thẳng vào vấn đề. Nếu dài hơn một

trang, hãy hiệu đính lại.

Hãy so sánh những chuyên môn và kiến thức mà bạn có với những

điều người tuyển mộ đang tìm kiếm, nghĩa là những điều được đăng trên báo

hoặc theo yêu cầu của công việc.

Không bao giờ, không bao giờ khiêm tốn, nhún nhường 'tôi hoàn toàn

không đáp ứng tất cả những gì ông tìm kiếm, nhưng tôi cũng thử nộp đơn!' Và

đừng chỉ ra bất cứ điều gì mà bạn không có trong các khả năng chuyên môn

cũng như kiến thức họ đang cần! Đó là công việc của họ phải nhận ra những

hạn chế của mình!

Trong các trang kế tiếp bạn sẽ có các ví dụ về các loại thư từ. Chúng

không hoàn toàn là những ví dụ kiểu mẫu, nhưng hy vọng chúng sẽ cung cấp

nhiều ý tưởng cần thiết nếu bạn phải ngồi xuống bên cửa sổ với tờ giấy trắng

trước mặt!

Thư yêu cầu đơn xin việc

4 Stable Cottages

Abthorpe

Northamptonshire

Tel 8467017

Ngày 23 tháng 11 năm 2001

Ông G. Choice

Công ty Moderate Corporation

Science Park

Daventry Road

Kính gửi ông Choice

V/v: CT23393

Tôi đã đọc mục quảng cáo trên tờ Chronicle & Echo về chức vụ Giám sát

phòng thí nghiệm của công ty. Tôi rất hân hạnh nếu ông có thể cho tôi một

đơn xin việc.

Xin chân thành cám ơn và rất mong đợi tin của ông.

Kính chào

Janet Dickson

GHI CHÚ:

Không đính kèm bản lý lịch hoặc bất cứ giấy tờ nào. Làm theo chỉ dẫn

của họ.

Thư giải thích kèm lý lịch

4 Stable Cottages

Abthorpe

Northamptonshire

Tel 8467017


Ông G. Choice


Science Park

Daventry Road


Tôi xin được nộp đơn cho chức vụ thư ký kế toán mà quí công ty đăng quảng

cáo mới đây trên tờ Chronicle & Echo.

Tôi đã đọc phần miêu tả công việc và rất thích thú với công việc nên tôi đính

kèm đơn xin việc và các giấy tờ liên quan.


Kính chào

Dickson

GHI CHÚ:

Đừng gây khó chịu cho họ bằng cách ý nói rằng bạn chắc chắn sẽ

được phỏng vấn. Nếu quá tự phụ bạn sẽ dập tắt tình cảm của họ.

Tuy nhiên, bức thư này ít có tác dụng giúp người phỏng vấn chọn ứng

viên cho chức vụ. Một ý kiến hay đó là bao gồm thêm ba hoặc bốn giấy tờ

chứng nhận khác (xem bước thực hành 23 'Tự rao bán)

Thư phúc đáp một chỗ làm được đăng báo

4 Stable Cottages

Abthorpe

Northamptonshire

Tel 8467017


Ông G. Choice


Science Park

Daventry Road


V/v: MCC/737 - Trưởng phòng sản xuất: báo Chronicle & Echo ngày 22/3/99

Tôi viết thư này để phúc đáp cho mục quảng cáo trên và mong muốn nộp đơn

xin làm trong chức vụ đó.

Ông sẽ đọc trong lý lịch của tôi rằng năm năm vừa qua, tôi từng làm trưởng

phòng tại nhà máy sản xuất xà bông và dầu gội đầu trên phương thức sản

xuất dây chuyền. Nhiều yếu tố về phương thức sản xuất trong công việc của

quí công ty gần như tương tự như phương thức tôi từng làm. Trước nữa tôi

cũng đã làm trưởng phòng kế hoạch vật tư của một nhà máy.

Tôi tin rằng tôi đáp ứng tất cả các tiêu chuẩn mà ông đề ra trong mẫu quảng

cáo - bằng cử nhân, có khả năng lãnh đạo cao và làm việc chăm chỉ.

Tôi rất mong đợi một buổi hẹn để có thể trình bày đầy đủ quá trình làm việc

của tôi.


Kính chào

Janet Dickson

GHI CHÚ:

Thư này nhằm nêu bật những gì ứng viên có thể đưa ra theo đòi hỏi

của người phỏng vấn, nhưng nó cũng chỉ là 'bản viết lại' của lý lịch.

Tạo cơ hội từ nơi không có gì

4 Stable Cottages

Abthorpe

Northamptonshire

Tel 8467017


Ông G. Choice


Science Park

Daventry Road


Thật là quí hóa ông đã đọc bản lý lịch của tôi và phúc đáp lại vào ngày 19

tháng Ba.

Tôi rất tiếc vì không có chỗ làm trong công ty ông. Át hẳn đó sẽ là sự trùng

hợp may mắn cho tôi nếu ông đọc thư tôi vào đúng lúc ông cần tìm người với

một số tiêu chuẩn mà tôi có.

Xin ông có thể vui lòng đề nghị với tôi một vài địa chỉ của bất cứ ai khác mà

tôi có thể liên hệ?

Tôi tin rằng các nhà quản trị như ông sẽ thường được người khác nhờ 'để

mắt tìm xem' những người có cùng chuyên môn và kiến thức như hiện nay tôi

đang có. Tôi rất lấy làm cảm kích nếu ông có thể giới thiệu tôi cho bất cứ ai

quan tâm. Xin chân thành đón nhận mọi đề nghị của ông.

Xin cám ơn trước những giúp đỡ của ông.

Kính chào

Janet Dickson

GHI CHÚ:

Bạn mất gì nào? Bức thư cũng rất giá trị khi gửi đến các nhà tư vấn

nghề nghiệp - họ có thể chuyển bạn đến một 'đối thủ' của họ.

Thư thăm dò một công ty có triển vọng

4 Stable Cottages

Abthorpe

Northamptonshire

Tel 8467017


Ông G. Choice


Science Park

Daventry Road


V/v: Cơ hội gia tăng cổ phần và giảm bớt phí điều hành

Với tư cách là giám đốc phòng tiếp thị (sản phẩm điện tử) một công ty Anh

quốc có doanh thu hàng năm 50 triệu bảng, tôi đã có sáng kiến và điều hành

những chương trình phát triển để ngăn chặn mức suy giảm trong kinh doanh

lợi nhuận.

Một số thành quả của tôi bao gồm:

- khởi xướng 6 sản phẩm mới trong hai năm qua và thực chất đã

làm gia tăng thị trường cổ phiếu cho công ty

- gia tăng mức doanh thu khoảng 12% qua việc khai thác các thị

trường mới.

- giảm bớt tổng phí quản lí điều hành tiếp thị khoảng 125000

bảng bằng cách giới thiệu các hình thức trông coi hiệu quả.

- đưa vào công ty phương thức thông tin trong mạng làm việc

qua hệ thống máy tính và giới thiệu hệ thống quản lý tài chánh nhằm phát

triển thêm số lần đáp ứng nhu cầu của khách hàng và thanh toán hóa đơn.

- Dự trù mức doanh thu và lợi nhuận hàng tháng với độ chính

xác 90% .

Tôi xin đính kèm bản lý lịch với lý do tích cực tìm công việc mới. Tôi rất lấy

làm hân hạnh nếu có thể cung cấp thêm thông tin cho ông hoặc hân hạnh

được tiếp xúc với ông.

Kính chào

Dickson

Đính kèm.

GHI CHÚ:

Bốn hay năm bản chứng nhận những thành quả là vừa đủ. Bạn sẽ kích

thích mối quan tâm của họ và khiến họ mong chờ muốn biết nhiều hơn.

Thư thăm dò một nhà tư vấn nghề nghiệp

4 Stable Cottages

Abthorpe

Northamptonshire

Tel 8467017


Bà H. Hunter

Phòng tư vấn nghề nghiệp

đường Norhampton

Northans

Kính gửi bà Hunter

Tôi đang tìm kiếm một cuộc phỏng vấn chỗ làm mới với chuyên môn là một

nhà quản trị trong công nghiệp giải trí và khách sạn và hy vọng sẽ được ứng

dụng những kinh nghiệm của mình. Bất cứ lĩnh lvực kinh doanh năng động và

phát triển nào liên quan trực tiếp đến khách hàng đều đặc biệt khiến tôi quan

tâm thích thú. Đồng thời tôi cũng mong mỏi được tiếp tục nâng cao khả năng

chuyên môn của mình là một nhà quản trị.

Công ty hiện nay của tôi đang trải qua thời kỳ thay đổi căn bản và vì vậy tôi tin

rằng đây là một cơ hội lý tưởng để cân nhắc nghề nghiệp và tìm hiểu những

khả năng khác trong công việc.

Tôi sẵn sàng được bổ nhiệm ở các nước trong châu Âu. Toàn bộ lương bổng

hiện nay của tôi gồm có: lương căn bản 25000 bảng một năm, 10% tiền

thưởng (có thay đổi), một xe hơi của công ty, thẻ bảo hiểm y tế và tiêu chuẩn

hưu trí.

Tôi xin đính kèm lý lịch của mình và rất vui mừng nếu bà có thể cho một số ý

kiến.

Kính chào

Janet Dickson

GHI CHÚ:

Lưu ý rằng chi tiết về lương bổng ghi trong thư nhằm thông tin cho nhà

tư vấn để họ có thể so sánh với các chỗ làm cần người. Đồng thời, các nhà

tư vấn khác nhau thường liên hệ đến các việc làm với nhiều mức độ khác

nhau.

Thư cám ơn tiếp theo sau khi liên lạc

4 Stable Cottages

Abthorpe

Northamptonshire

Tel 8467017


Ông G. Choice


Science Park

Daventry Road


Cám ơn ông rất nhiều vì buổi gặp gỡ với tôi vào tuần trước. Tôi thực lòng

cảm kích những góp ý của ông về cách thức bắt tay vào công việc tìm việc

làm.

Cũng xin cám ơn ông vì lời giới thiệu tôi đến liên lạc với ông Simon Pat. Tôi

đã thu xếp cuộc hẹn với Pat vào tuần tới, nhưng còn ông Simon hình như rất

bận với các cuộc họp khác - tôi sẽ cố gắng!

Tôi sẽ báo cho ông công việc tiến triển ra sao.

Xin chúc ông nhiều sức khỏe.

Kính chào

Janet Dickson

CHI CHÚ:

bức thư này không trịnh trọng bằng các thư khác, nhưng nó vẫn giống

như một thư công việc.

nếu đã hứa với một người bạn là sẽ thông tin công việc tiến triển ra

sao, hãy thực hiện. Họ muốn biết như thế và trong vài tuần họ có thể mang

đến thêm nhiều thông tin mới!

BƯỚC THỰC HÀNH 20. VIẾT LÝ LỊCH Khi nhìn một con chim bước đi như vịt và bơi như vịt, tôi gọi con chim

đó là vịt.

RICHARD C. CUSHING

Hãy tưởng tượng bạn đang mặc một bộ quần áo sang trọng nhất, nhìn

bạn rạng rỡ như một chú rể đẹp nhất trên đời và khoác lấy vẻ mặt thinh lặng

của niềm tự tin ( nhưng không kiêu ngạo).

Bản lý lịch, hoặc là bản tóm tắt tiểu sử bản thân, hay có khi gọi là lý lịch

trích ngang, là một hình ảnh trừu tượng về bạn qua hình thức viết mà bạn

vừa thảo ra.

Trong hầu hết các liên lạc bạn thực hiện, từ mạng làm việc, nộp đơn xin

việc và phúc đáp các mục quảng cáo việc làm, lý lịch và thư giới thiệu bạn sẽ

tạo ra sự khác nhau giữa việc được chấp nhận phỏng vấn hay bị từ chối.

Quyết định giữa câu 'rất tiếc' (xin lỗi vì bạn đã lỡ cơ hội) và câu 'tiếc

quá, nhưng xin chờ' (bạn không hoàn toàn là người chúng tôi cần hiện nay

nhưng chúng tôi sẽ giữ lại hồ sơ của anh) và câu 'mời anh đến phỏng vấn' chỉ

cách nhau dưới 30 giây!

Nếu nghĩ rằng đó là chuyện không có thực thì hãy xem một đồng

nghiệp của tôi người đăng quảng cáo cho hai việc làm tại một xưởng lắp ráp

dây chuyền xe hơi và nhận được 1400 đơn! Vì vậy có khoảng 200 đơn xin

việc cho một quảng cáo là chuyện bình thường.

Bạn cần giúp người phỏng vấn tích cực 'nhắm vào bạn'. Nhiệm vụ của

bản lý lịch là giúp bạn vượt qua từ hình thức 'nhìn qua tờ giấy' đến cuộc

phỏng vấn thực sự.

MỌI NGƯỜI PHỎNG VẤN ĐỀU KHÁC NHAU!

Có một thành ngữ: "Lắm thầy nhiều ma, lắm cha con khó lấy chồng."

Cũng vậy, cùng một lý lịch mỗi người phỏng vấn có những ưu tiên khác nhau

về cách họ thích nhìn bản lý lịch được viết như thế nào. Vì vậy, không có lời

khuyên nào làm giáo điều. Thêm vào đó, lý lịch của bạn là một tài liệu mang

tính cá nhân - trong lần phân tích sau cùng bạn là người phán xét sáng suốt

nhất khi quyết định bản lý lịch trình bày về bản thân một cách tốt nhất chưa.

Trang ** là phần 'tóm tắt lý lịch' giúp bạn thu thập các thông tin nào phù

hợp và đồng thời một số lý lịch mẫu trong trang ** giúp bạn quyết định kiểu

nào bạn thích nhất để viết theo đó.

NGUYÊN TẮC CĂN BẢN

Dùng máy in laser và các cỡ chữ tiêu chuẩn:

Đây là kiểu chữ VNI-Times cỡ số 8

Đây là kiểu chữ VNI-couri cỡ số 10

Đây là kiểu chữ VNI-helve cỡ số 12

Dùng giấy tốt

Ngắn gọn - nếu có thể chỉ trong một đến hai trang giấy. Bạn sẽ làm

được như vậy! Đọc lướt bản lý lịch cần ngắn gọn.

Cẩn thận với các từ khó hiểu! Hãy viết bằng ngôn ngữ phổ thông nếu

bạn là một nhà quản trị ngành hậu cần, nhà quân sự, nhà nghiên cứu khoa

học, vv...Thực ra, khi là một chuyên gia trong một lĩnh vực nào đó, chắc chắn

bạn thường dùng các thuật ngữ chuyên môn trong vốn từ của mình. Hãy

dùng tiếng phổ thông!

Cần cụ thể - 'Tôi có năm năm kinh nghiệm trong lĩnh vực…' nói lên

nhiều hơn câu 'tôi có nhiều kinh nghiệm...' Hoặc 'Tôi đã khiến giảm hàng tồn

kho từ 4,2 tỷ đồng còn 1,8 tỷ đồng trong 12 tháng' tốt hơn là 'Chúng tôi đã tiết

kiệm tiền bạc đáng kể bằng cách giảm bớt hàng tồn kho'.

Cần một người đánh máy chuyên nghiệp với máy tính để thực hiện bản

lý lịch cho bạn. Một máy đánh chữ không đủ tốt cho chuyện này. Các nơi

photocopy hoặc nơi nhận đánh máy văn bản gần nhà đều được. Yêu cầu họ

cho xem các bản lý lịch trước đó làm mẫu và bảo đảm họ giữ bản lưu cho lần

sau có thể cập nhật những thông tin phù hợp với mỗi chỗ xin việc.

Đọc và sửa, đọc và sửa. Bắt đầu từ trang cuối và đọc ngược trở lên.

Bạn nghĩ là không có lỗi nào, nhưng khi đọc ngược trở lên mỗi từ như tách

rời nhau ra và bạn có thể dễ dàng nhận diện lỗi hoặc viết sai chính tả. Ví dụ,

bạn có nhận diện chữ doc trong câu cuối ở trên không, hay là bạn chỉ đọc

như bạn nghĩ trong đầu?

Vài người phỏng vấn thích chừa lề trái để họ có thể ghi chú.

Vì lý lịch thường tách biệt khỏi đơn xin hay thư gửi nên cần bảo đảm

tên và địa chỉ rõ ràng và viết tên trên đầu mỗi trang - nó hữu ích phòng trường

hợp thất lạc và cũng giúp người phỏng vấn nhớ tên mình khi đang nửa đường

trong buổi tiếp xúc!

Trình bày 'một cách khôn khéo' - riêng cá nhân tôi thích lý lịch có kèm

ảnh. Nó nói lên rằng họ đã chuẩn bị khá chu đáo cho ý định nộp đơn xin việc.

Tuy nhiên, tôi biết nhiều người khác không đồng ý về điểm này. Theo họ sự

quyết định phải dựa trên công việc và những gì bạn biết về công ty.

Nếu nộp đơn cho việc làm đầu tiên trong đời hoặc quay lại với công

việc cũ sau một thời gian chăm sóc gia đình, bạn cần giúp người phỏng vấn

nhận ra những chuyên môn của mình. Ông chủ tịch công ty du lịch cần khả

năng hoạt náo và hướng dẫn, giám đốc ngân khố nhấn mạnh đến chuyên

môn về tài chính và ký hợp đồng, vv. Hãy nói về các chuyên môn của bạn cho

họ biết.

NGÔN NGỮ TRONG LÝ LỊCH

'Vấn đề không phải là anh nói gì mà là cách anh nói!' Điều này không

phải hoàn toàn đúng, nhưng luôn có một phần sự thật như vậy! Cân bằng

giữa sự tự tin và sự tự kiêu đôi khi là một thử thách thật sự khi bạn diễn tả

một điều gì đó qua giấy tờ.

Hãy dùng những từ chủ động tránh những từ bị động: "Tôi từng lãnh

trách nhiệm điều hành một nhóm lắp đặt hệ thống máy tính mới cho công ty."

hiệu quả hơn là: "Tôi được giao nhiệm vụ lắp đặt hệ thống máy tính mới." Câu

đầu nhiều quyền lực hơn trong khi câu sau có vẻ như bạn chỉ cắm điện và bật

máy lên mà thôi!

Các từ bị động nên tránh là: được liên lạc với..., cùng hợp tác với...,

được chỉ đạo bởi... Các động từ chủ động sau đây giúp bạn viết lý lịch và đơn

xin việc hữu hiệu hơn:

Bắt đầu

Bán

Cấu tạo

Cắt bỏ

Chấm dứt

Chỉ đạo

Hạ thấp

Hình thành

Hoàn tất

Hoàn thành

Hoàn thiện

Huấn luyện

Mở rộng

Mua hàng

Nâng cao

Đạt được

Đề nghị

Nhấn mạnh

Sửa lại

Sửa sang

Thắng

Thành công

Thành lập

Thay đổi

Chứng tỏ

Chuyển giao

Củng cố

Duy trì

Gấp ba

Gấp đôi

Gây nên

Gia tăng

Giải quyết

Giảm bớt

Giám sát

Giới thiệu

Hủy bỏ

Khám phá

Khôi phục

Khởi xướng

Khuếch trương

Khuyến khích

Kinh doanh

Lập kế hoạch

Làm

Làm gia tăng

Làm việc

Lên chương trình

Đoàn kết

Đơn giản hóa

Phát huy

Phát động

Phát triển

Phiên dịch

Phục vụ

Quay vòng

Quyết định

Sắp xếp hợp lý

Sáng tạo

Sử dụng

Thay thế

Thiết kế

Thiết kế lại

Thiết lập

Thực hiện

Thương lượng

Tiến hành

Tiên phong

Tổ chức lại

Tóm tắt

Trình bày

Nhưng lưu ý: đừng sử dụng quá mức. Người phỏng vấn sẽ tìm kiếm kẻ

tự đắc để tiêu diệt!

những thành ngữ không chính xác và rườm rà - 'ngắn gọn là tốt nhất'

TRÁNH DÙNG

- Như là kết quả của dự án này, chi phí công ty

cắt giảm còn …

- Trong giai đoạn đã được nói ở phần trước…..

- Kết quả của sự thành công dự án này, tôi

được khuyến khích tiến hành buổi họp chính

thức của ….

- Trong chức vụ này tôi đã...

- Các yếu tố có thể nhìn nhận trong khả năng

- Điều đó cắt giảm chi phí

còn….

- Tôi ….

- Tôi được đề cử ….

- Tôi

- Tôi đảm trách

- Mong đợi

của tôi là..

- Đoán trước

- Ưu tiên cho

- Cá nhân

- Theo tiến trình

- Khởi xướng

- Tiêu diệt

- Trước

- Người

- Sau đó

- Bắt đầu

- Chấm dứt

BẢNG KÊ LÝ LỊCH

Bảng kê lý lịch này kết hợp những điều cần có (in đậm) và những điều

có thể có (in nghiêng). Sử dụng bảng này với phần tóm tắt lý lịch ở các trang

kế giúp bạn thu thập thông tin và phát triển thành một lý lịch hoàn chỉnh.

- Tên, địa chỉ, số điện thoại, ngày tháng.

- Tình trạng hôn nhân (một số người thích bỏ phần này)

- Người phụ thuộc vào bạn và tuổi (một số người thích bỏ phần này)

- Quốc tịch

- Ngày sinh

- Các trường học và đại học đã qua từ năm 11 tuổi đến nay.

- Chuyên môn và bằng cấp

- Khả năng ngoại ngữ (nghe, nói, viết)

- Sự sẵn sàng đi xa, đặc biệt khi cần sống ở xa khu vực cộng đồng.

- Nghề hiện nay/ nghề vừa qua trước tiên, sau đó đến những nghề

trước nữa, xác định những nghề mới đây với nhận xét ngắn gọn. Đưa ra vài

câu về sản phẩm hay dịch vụ của công ty đó và doanh số hàng năm, tóm tắt

trách nhiệm và những thành quả bạn đạt được trong mỗi công việc.

Lương bổng mới nhất của bạn. Nên ngắn gọn, (có nhiều ý kiến khác

nhau về chuyện kê khai lương bổng – bạn có thể muốn giữ đó làm bí mật và

tránh đánh mất cơ hội bởi vì họ nghĩ là bạn 'quá thành đạt' và không dám

nhận bạn)

Mục đích nghề nghiệp

Các hoạt động giải trí. Nên thực tế. Một tuần chơi đánh tennis cách đây

một năm không đủ đánh giá bạn là một người biết chơi tennis! Kể nhiều hoạt

động khác nhau để chứng tỏ bạn có nhiều mối quan tâm, nhưng đừng quá

nhiều - họ sẽ nghĩ bạn chẳng còn thời gian làm việc! bốn hoạt động là phù

hợp.

Các thành đạt trong nghề nghiệp. Ví dụ, tựa bài báo được đăng trong

tạp chí được xuất bản. Nhưng đừng gắn thêm vào các bài báo đó!

Thành viên của những hội nghề nghiệp, do thi đậu các kỳ sát hạch hoặc

được bầu vào làm hội viên hội nghề nghiệp đó.

Bằng lái xe – bằng không bị đánh dấu và bằng hiện hành không có ý

nghĩa giống nhau!

TÓM TẮT LÝ LỊCH

Tên:……………… Địa chỉ:……………….. Số ĐT:……………………

Ưu điểm: bốn hoặc năm câu ngắn gọn các ưu điểm nghề nghiệp. Bốn

hay năm câu tóm tắt công việc, bạn là ai và bạn làm được những gì, cân nhắc

từng từ một!

Trình độ: viết ngay đầu nếu bạn có bằng danh dự, tiến sĩ, hoặc thạc sĩ.

Bạn sẽ muốn để nó ở phần cuối nếu bạn có nhiều thành đạt rực rỡ khác trong

công tác!

Quá trình làm việc: các công việc hiện nay trước và tính ngược về

trước. Bao gồm nhiệm vụ và thành quả chất lượng giảm bớt thông tin khi qua

lại quá khứ. Ví dụ, kể năm thành quả trong công việc hiện nay, một thành quả

trong công việc cách đây 10 năm.

Thành viên các hội nghề nghiệp, vv.

Thông tin cá nhân: sẵn sàng đi xa, tình trạng hôn nhân...

VÍ DỤ VỀ CÁC BẢN LÝ LỊCH

Các bản lý lịch sau đây nhằm giúp bạn viết được bản lý lịch của mình.

Tôi đính kèm bản lý lịch của tôi mà tôi từng gửi đi các nơi cho các

khách hàng và nhà xuất bản để bạn có một ví dụ về lý lịch chỉ tóm tắt trong

một trang.

Các bản lý lịch khác là của nhiều người đã thành công và có nhã ý

cung cấp để làm mẫu. Tất cả đều được sửa tên nhằm bảo vệ cá nhân và

công ty liên quan.

Không một lý lịch nào là kiểu mẫu tuyệt đối. Tất cả đều thống nhất với

cá nhân của người viết ra nó, tôi hy vọng qua các lý lịch này bạn sẽ học hỏi

nhiều điều và tự phát triển một lý lịch hiệu quả, thống nhất với bản thân của

bạn. Hãy dùng bản dưới đây.

Ghi chú: các bản lý lịch được in hai mặt trong sách, nhưng lý lịch của

bạn nên chỉ dùng một mặt giấy để công ty dễ dàng sao chép.

ĐIỀU HỌC HỎI TỪ CÁC LÝ LỊCH

Điều tôi thích và sử dụng trong lý lịch mình

Điều tôi không thích và tránh trong lý lịch mình

Malcolm Hornby

Lý lịch trích ngang

Malcolm Hornby là giám đốc công ty Delta, một công ty tư vấn giúp

phát triển mạng làm việc, các kỹ năng lãnh đạo và giao tiếp.

Quá trình công tác bao gồm:

Trưởng phòng nhân sự Công ty Bristiol.

Điều hành phòng nhân sự, cung cấp nhân sự đầy đủ phục vụ cho Công

ty Bristiol trong sản xuất, phân phối, và các chi nhánh ở xa.

Trưởng phòng huấn luyện. Công ty Bristiol

Chịu trách nhiệm toàn công ty về huấn luyện cho mọi trình độ.

Trưởng trung tâm huấn luyện về bán hàng. Công ty Eli Lilly&Co.

Đảm trách huấn luyện ban đầu và lâu dài cho lực lượng bán hàng.

Các chức vụ khác trong Công ty Eli Lilly&Co.:

Trưởng phòng kinh doanh - điều hành nhóm bán hàng dược phẩm cho

các bệnh viện ở miền nam.

Trợ lý tiếp thị - đảm trách tìm kiếm thị trường và phát triển các kế hoạch

kinh doanh.

Đại diện về dược phẩm - bán dược phẩm cho các bệnh viện và bác sĩ.

Trước đó ông dạy hóa học và sinh vật tại Liverpool và vùng Tân Ghi-nê

cùng với tổ chức tình nguyện hải ngoại.

Là trợ giảng cho Đại Học Mở khoa kinh doanh, dạy môn Chiến Lược Về

Nhân Lực cho sinh viên, xuất bản nhiều bài báo về kỹ năng giao tiếp và là tác

giả cuốn "Tôi có thể làm bất cứ điều gì".

Ông là thành viên viện phát triển nhân sự, là thành viên hội đồng nhân

dân.

Địa chỉ liên lạc: 0327 857347

BƯỚC THỰC HÀNH 21. ĐƠN XIN VIỆCMột phương thức không thể tránh khỏi để thành công là thông qua sự

nỗ lực.

OLIVER W. HOLMES

Thật là sự đòi hỏi quá đáng: mất nhiều thời gian viết lý lịch, chọn một

mẩu quảng cáo trên báo một nghề có vẻ hấp dẫn và điện thoại xin biết thêm

chi tiết. Họ gửi thông tin và kèm theo đơn xin việc. Tại sao lại phí thì giờ điền

một mẩu đơn xin việc?

Bạn sẽ thấy dễ dàng khi chỉ cần điền tên và địa chỉ trên đầu đơn xin

việc và viết: "xin xem bản lý lịch đính kèm" - và đồng thời bạn có thể mất luôn

cơ hội cùng với bản lý lịch đó!

Các công ty sử dụng đơn xin việc vì hai lý do:

1. Để thu thập các 'thông tin chuẩn' của mọi ứng viên, nhờ đó người

làm công tác phân loại ban đầu dễ dàng so sánh các ứng viên với nhau cho

chức vụ đó.

2. Để các ứng viên 'buộc' phải cung cấp những thông tin quan trọng, ví

dụ, một lý lịch chỉ đơn giản cho thấy một 'bằng lái xe hợp lệ'. Khi trả lời câu

hỏi trong đơn 'viết chi tiết các chứng nhận trong bằng lái xe' người ta mới tiết

lộ '3 lần quá tốc độ'.

Theo quan điểm một người, đơn xin việc là chuyện nhỏ nhặt. Với quan

điểm tích cực, đó là lý lịch thực sự được bạn nhắm đến với nhiều dụng ý!

ĐIỀN ĐƠN XIN VIỆC

Đọc đơn trước khi viết bất cứ điều gì.

Sao một bản khác để làm nháp các câu trả lời.

Điền đơn theo yêu cầu. Mực đen và viết chữ hoa không có nghĩa là

mực xanh, dù nó có đậm đi nữa, và viết chữ tượng hình!

Nếu cần thêm phần nào đó vào một tờ giấy khác, viết tên và việc đang

xin vào đầu mỗi trang.

So sách đơn xin và công việc: các quảng cáo trên báo và các thông tin

bạn có được về công việc đó có hợp với đơn xin không.

Trả lời tất cả câu hỏi.

Giải thích bất cứ phần không đáp ứng nào trong nghề nghiệp của bạn.

Gia tăng tối đa các cơ hội ghi 'thông tin thêm' bằng cách đưa ra những

tờ trình tích cực (bước thực hành 29) hoặc 'Nói cho tôi nghe về bạn' (trang **)

Dùng các giấy chứng nhận về những nét đặc trưng và lương bổng của

mình để liên hệ kinh nghiệm bản thân với chuyên môn và tiêu chuẩn họ đang

cần - xem bước thực hành 23 'Tự rao bán' (bên dưới).

Đừng 'liên hệ đến bất cứ điểm không tốt nào của bản thân - đây không

phải là lúc tự làm lu mờ mình.

Gọi điện thoại đến người chứng nhận của công ty cũ. Trước hết đó là

phép lịch sự, nhưng thứ đến, bạn giúp họ ghi những điểm tốt nhất về mình

trong lời nhận xét. Bạn muốn họ đặc biệt nhấn mạnh đến các chuyên môn

thích hợp với công việc mới.

Đọc lại, đọc lại, đọc lại = và nhờ người khác làm chuyện này.

Sao lại đơn xin đã hoàn chỉnh - do đó bạn biết mình đã viết gì khi được

mời phỏng vấn và đồng thời thêm vào cho hồ sơ lưu trữ của mình!

Gửi thư bảo đảm, hoặc nếu công ty đó gần nhà, hãy tạo cơ hội 'nhất

cận thị, nhì cận gia' và gửi trực tiếp (nhớ ăn mặc như khi đi phỏng vấn). Biết

đâu đó, bạn có dịp gặp người phỏng vấn, hoặc ít nhất là thư ký của họ - một

cơ hội gây ấn tượng tốt đẹp, làm nổi bật mình trong cuộc cạnh tranh và làm

tăng khả năng nhớ đến đơn xin việc của bạn!

BƯỚC THỰC HÀNH 22. TỰ RAO BÁN Điều gì hy vọng thì sẽ thực hiện dễ dàng, trước hết cần phải biết

chuyên cần với điều ấy.

SAMUEL JOHNSON

Khi tích cực săn tìm việc làm, bạn thường xuyên tự rao bán bản thân

hoặc bằng thư từ, hoặc qua điện thoại hay cuộc phỏng vấn.

Ngược lại với những gì bạn có thể nghĩ là 'rao bán' chỉ nói về tính lôi

cuốn, nụ cười, và một phong cách vui vẻ; đó chỉ là một phần, nhưng tiến trình

rao bán còn đi xa hơn nữa.

Hầu hết các nhà chuyên môn đồng ý rằng căn bản của tiến trình rao

bán liên quan đến các vấn đề sau:

Chuẩn bị:

Thiết lập mục đích: Xác định trước điều mong muốn qua cuộc tiếp xúc.

Trong lúc rao bán:

Giới thiệu lợi ích: Nhanh chóng đi thẳng vào vấn đề, nhờ đó người khác

thấy được họ hưởng được gì qua công việc này.

Thăm dò nhu cầu: Dùng câu hỏi 'thế nào? tại sao? Khi nào? ở đâu?

Ai?' để hiểu những yêu cầu của họ.

Trình bày lợi ích: Giúp người nghe thấy được tính thích hợp của những

lợi ích bạn đưa ra.

Vượt qua trở ngại: Giải tỏa những bảo thủ nào họ có đối với lợi ích bạn

đang trình bày.

Kết thúc: Kết thúc buổi tiếp xúc với kết quả đồng ý giữa hai bên.

GIỚI THIỆU LỢI ÍCH

Tiến trình giới thiệu lợi ích đối với nhiều người là điều khó khăn, vì thế

chúng ta hãy xem nó liên quan đến những vấn đề nào.

Đặc điểm Ưu điểm Lợi ích

Người ta mua một sản phẩm hay một dịch vụ không phải vì bản thân

sản phẩm hay dịch vụ đó, mà là những gì chúng giúp cho họ. Cũng như vậy,

các công ty tuyển chọn nhân viên không phải vì người đó là ai, nhưng vì

người đó mang lại lợi ích gì cho công ty và họ làm được gì cho công ty.

Ý NGHĨA CỦA NHỮNG LỢI ÍCH

Tôi mua một máy tính với ổ đĩa cứng 10 gigabyte bởi vì điều đó có

nghĩa là tôi không mất thời gian nạp chương trình. LỢI ÍCH - tiết kiệm thời gian!

Tôi mua máy trả lời điện thoại với tiện ích ghi lại lời nhắn, nhớ thế khi đi

công tác xa, tôi vẫn giữ liên lạc trong công việc. LỢI ÍCH: giữ liên lạc và không mất các cơ hội làm ăn.

Lời trình bày những lợi ích biến những câu nói cầu kỳ trong văn bản

thành ngôn ngữ mà người khác hiểu được và phù hợp với họ.

Lời trình bày những lợi ích giúp người tuyển chọn hiểu được các thuật

ngữ kỹ thuật bạn cần sử dụng và giúp họ thấy rõ tính thích hợp trong công

việc trước đó của bạn đối với công việc bạn nộp đơn.

Hãy nhớ rằng, trong tuyển chọn người phỏng vấn là 'khách hàng' sẽ quyết định có nên 'mua' sự phục vụ của bạn cho công ty hay không.

Đặc Điểm Ưu điểm Lợi ích

Miêu tả sản phẩm hay

dịch vụ

Nói đặc điểm đó làm

được gì

trả lời câu 'làm gì được

cho tôi?'

Một tính cách, một tính

chất

Nói đặc điểm đó nghĩa

là gì

trả lời đặc điểm đó

mang ý nghĩa gì cho

người sử dụng

Đóng góp của sản phẩm

hay dịch vụ

Nói đặc điểm đó sẽ làm

được gì

đưa ra giá trị người mua

sẽ nhận được từ sản

phẩm hay dịch vụ đó

'bởi vì...' 'ông có thể...' 'điều đó có nghĩa là…'

Các bài tập tiếp theo giúp bạn phát triển kỹ năng tự làm lời trình bày

những lợi ích.

Xác định lợi ích cho sản phẩm/ dịch vụ

Chọn một sản phẩm bạn mới mua gần đây. Viết 4 đặc điểm vào mục

'ĐẶC ĐIỂM' bên dưới. Bây giờ biến một đặc điểm thành ưu điểm và lợi ích.

(một đặc điểm có thể đưa ra rất nhiều lợi ích).

ĐẶC ĐIỂM

Nó là gì

ƯU ĐIỂM

Nó làm được gì

LỢI ÍCH

Nó mang ý nghĩa gì

1.

2.

3.

4.

Bởi vì …. Ông có thể … Điều đó nghĩa là …

Xác định lợi ích cho tôi

Xác định 4 thành đạt bạn tự hào về chúng và viết vào mục 'ĐẶC ĐIỂM'

bên dưới. Chuyển đổi đặc điểm thành ưu điểm và lợi ích cho việc làm đang

xin.

ĐẶC ĐIỂM

Thành đạt tôi đã từng thực hiện

ƯU ĐIỂM

Tôi có thể làm được những gì

LỢI ÍCH

Nó mang ý nghĩa gì đối với ông

1.

2.

3.

4.

Bởi vì... Ông có thể ... Điều đó nghĩa là...

Cuối mỗi lời trình bày tự hỏi 'thì đã sao?' để tìm hiểu mức độ phù hợp

người điều bạn nói với người tuyển chọn

Việc nên làm

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………


…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………



BƯỚC THỰC HÀNH 23. SỰ QUYẾT ĐOÁN VÀ KỸ NĂNG GIAO TIẾPHãy làm hết sức mình, vì tất cả đều dành cho bạn.

RALPH WALDO EMERSON

Kỹ năng quyết đoán rất quan trọng trong nhiều trường hợp. Khi quyết

đoán bạn để cho người khác biết mình muốn gì, những nhu cầu và ưu tiên

trong cách cả hai bạn và người đó chấp nhận được. Một cách đơn giản, tính

quyết đoán là đạt tới những gì mình muốn mà không làm người khác nổi giận!

Trong khi kiếm việc làm, bạn cần quyết đoán nếu bạn dự tính thuyết

phục ai đó bỏ chút thời giờ để nói chuyện với bạn, gửi thông tin của công ty,

hoặc liên lạc với các chỗ quen biết của họ.

Cột nào bạn thường áp dụng nhất,… vâng, tất nhiên tôi biết mọi người

đều biết rằng họ nên áp dụng cột giữa, nhưng còn bạn thì sao? Nếu không

phải vậy, hãy đề ra ba mục tiêu tự phát triển bản thân để nâng cao kỹ năng

quyết đoán nhằm giúp bạn chuyển sang cột giữa.

KHÁC NHAU GIỮA THÁI ĐỘ PHỤC TÙNG, QUYẾT ĐOÁN, VÀ GÂY HẤN

Phục tùng Quyết đoán Gây hấn

Bạn:

- Hy vọng đạt được

những gì mình muốn

- Hành động theo cảm

xúc

- Tùy thuộc vào người

khác đoán ra bạn muốn

gì

Bạn:

- Yêu cầu điều bạn

muốn cách trực tiếp và

cởi mở

- Yêu cầu điều bạn

muốn cách chính đáng

- Hỏi cách tự tin và

không nóng nảy

Bạn:

- Cố đạt được điều bạn

muốn bằng mọi giá

- Thường gây tình cảm

xấu nơi người khác

- Đe dọa, tán tỉnh, lôi

kéo, lợi dụng các mâu

thuẫn, châm chọc

Bạn không:

- Yêu cầu điều mình

muốn

- Bày tỏ cảm xúc

- Thường đạt được

những gì mình muốn -

Làm người khác nổi

giận

- Gây được sự chú ý

Bạn không:

- Vi phạm quyền lợi của

người khác

- Mong đợi nơi người

khác

- Tự nhiên biết mình

muốn gì

- Chìm đắm trong lo lắng

Bạn không:

- Cho rằng người khác

có quyền đáp ứng

những nhu cầu của họ

- Tìm kiếm những tình

huống cả hai bên đều

đạt tới điều mong muốn.

Mục tiêu phát triển tính quyết đoán

1. …………………………………………………………….

2. …………………………………………………………….

3. …………………………………………………………….

Hiểu biết và nhận ra tính quyết đoán của mình là một bước chủ yếu

trong việc giúp bạn phát huy các kỹ năng giao tiếp và ảnh hưởng đến người

khác.

Tuy nhiên, còn có hai yếu tố quan trọng khác:

1. Bạn ưu tiên đối xử với người khác như thế nào.

2. Người bạn giao tiếp thích được người khác đối xử như thế nào.

Ví dụ, có người là linh hồn và là sức sống của một nhóm nào đó, nói

năng lớn tiếng và ăn mặc khoa trương. Để hai người như vậy chung với

nhau, họ sẽ tranh giành để xem ai sẽ hét vào màng nhĩ người kia lớn hơn!

Hãy cố tiếp cận một trong những hạng người đó với một phong cách lịch sự,

ôn hòa, và chính xác, chắc chắn bạn sẽ tạo được ấn tượng tốt đẹp.

Một số người khác lại thích tiến hành công việc theo cách rất trịnh

trọng, họ thường vội vã và đi thẳng vào vấn đề và chỉ quan tâm đến 'điểm

mấu chốt'. Tiếp cận một buổi gặp gỡ với những người này với hàng loạt câu

hỏi về gia đình, thú tiêu khiển, và những gì họ làm chủ nhật vừa qua, có lẽ

bạn đã đốt cháy khoảng 80% thời gian họ dự tính dành cho buổi họp!

CÁC PHONG CÁCH XÃ HỘI

Làm thế nào chắc rằng bạn tiếp cận người khác trong cách thức phù

hợp nhất?

Hiểu biết về các 'phong cách xã hội', do Merrill và Reid phác thảo, là

điều rất hữu ích. Trong mô hình các phong cách xã hội, có bốn 'loại' cơ bản

hoặc cách thức ưu tiên khi tiếp xúc với người khác.

Merrill và Reid tin rằng phong cách xã hội của một người là cách đối

phó với người khác. Họ sẽ cảm thấy thoải mái nhất trong phong cách đó, đối

với bản thân cũng như đối với người khác. Hiểu phong cách của mình và của

người khác giúp biến buổi gặp gỡ thu nhiều kết quả hơn: mục đích chính của

phong cách xã hội là giúp người ta phát triển tính linh hoạt khi quan hệ với

người khác.

Phong cách xã hội được đánh giá qua mối quan hệ ba chiều kích hành

vi: tính quyết đoán, sự đáp trả, và tính linh hoạt.

Mức độ tính quyết đoán

Mức độ tính quyết đoán đo lường mức độ nỗ lực của một người cố

gắng ảnh hưởng đến suy nghĩ, quyết định, hoặc hành động của người khác,

hoặc trực tiếp qua hành vi 'nói', hoặc gián tiếp qua hành vi 'hỏi'.

Hành vi nói: liều lĩnh, bước nhanh, thách thức.

Hành vi hỏi: hợp tác, cân nhắc hành động, giảm thiểu rủi ro.

Mức độ đáp trả

Mức độ tính quyết đoán đo lường mức độ nỗ lực của một người cố

gắng hoặc biểu lộ cởi mở cảm xúc của mình, hoặc kiềm chế cảm xúc. Hai

đầu của mức độ là 'kiềm chế' và 'biểu lộ'

Hành vi kiềm chế: khắt khe, nghiêm túc, lạnh lùng.

Hành vi biểu lộ: thiên về mối quan hệ, cởi mở, nhiệt tình.

Hai mức độ kết hợp với nhau tạo thành mô hình hai chiều của hành vi,

như hình vẽ bên dưới, giúp bạn hiểu mình được người khác nhận thức ra

sao. Các chiều kích của hành vi còn giúp bạn có kế hoạch làm thế nào để liên

hệ hiệu quả hơn với người trong nhiều phong cách xã hội khác nhau.

kiềm chế: khắt khe, nghiêm túc, lạnh lùng

Hành vi nói: liều lĩnh, bước nhanh. Hành vi hỏi: hợp tác, cân nhắc hành

động, giảm

biểu lộ: thiên về mối quan hệ, cởi mở, nhiệt tình

PHONG CÁCH XÃ HỘI CỦA TÔI

Một cách đơn giản để xác định phong cách xã hội là chép lại mô hình

các chiều kích hành vi trong khung trên vào sao thành nhiều bản. Sau đó nhờ

những người biết rõ về bạn ghi lại hành vi của bạn như cách họ nhìn thấy.

Giải thích ý nghĩa của hai trục và yêu cầu họ đánh dấu chéo, trước hết trên

mức độ ngang, sau đó trên mức độ dọc. Cố gắng đừng ảnh hưởng đến nhận

định của họ, cứ để họ làm việc này một cách ẩn danh.

Nếu bạn có nhiều dấu chéo chủ yếu trên mức độ 'kiềm chế' và 'hỏi'

nghĩa là bạn được coi như Người Nhã Nhặn. Nếu thuộc vế 'biểu lộ' và 'nói'

bạn được coi như Người Diễn Cảm.

MÔ HÌNH CÁC PHONG CÁCH XÃ HỘI

Hành vi hỏi

Kiềm chế

Hành vi nóiNgười phân tích Người dẫn dắt

Người nhã nhặn Người diễn cảm

Biểu lộ

Mô hình phong cách xã hội không phải 'bỏ người vào khung', nó là cách

biểu thị hai chiều kích hành vi nhằm đưa ra các kiểu mẫu giúp nâng cao kỹ

năng giao tiếp.

Khi biết về phong cách xã hội của chính mình và nhận ra phong cách

xã hội của người khác bạn sẽ phát huy tính hiệu quả giao tiếp với người khác.

Bảng các trang sau đây tóm tắt các đặc tính của mỗi phong cách xã

hội.

ĐẶC TÍNH CÁC PHONG CÁCH XÃ HỘI

Người phân tích

- Quan tâm đến vấn đề tổ chức, sự kiện và cẩn thận trước khi hành

động.

- Nhu cầu phải chính xác và đúng đắn.

- Chính xác, thứ tự, có phương pháp, làm theo các bước chuẩn mực,

các quy định, và theo các cách truyền thống.

- Phản ứng chậm và làm việc từ tốn hơn người dẫn dắt.

- Là người nghiêm túc, kiên định, chính xác, và tác phong công nghiệp.

- Thiên về bổn phận.

- Thích dữ liệu và sự kiện.

- Có khuynh hướng nói chậm rãi.

- Ngồi dựa lưng vào ghế và hiếm khi dùng tay.

- Không nhìn trực tiếp vào mắt khi nói chuyện.

- Điều khiển cảm xúc biểu lộ nơi nét mặt.

- Người khác thường thấy họ bảo thủ, kén chọn, không quyết đoán, hay

phê phán và hay đạo đức giả.

- Cảm thấy thoải mái trong vị trí giúp họ có thể kiểm tra sự kiện và số

liệu để chắc rằng mình đúng.

- Thích văn phòng ngăn nắp/ sạch sẽ.

- Người lúc căng thẳng, họ có khuynh hướng tránh mâu thuẫn với

người khác.

Người dẫn dắt

- Thiên về hành động và mục tiêu.

- Cần thấy kết quả.

- Phản ứng nhanh và quyết đoán, tự lập, có kỷ luật, thực dụng và hiệu

quả.

- Sử dụng sự kiện và dữ liệu.

- Nói và hành động nhanh nhẹn.

- Ngồi đưa người về trước, chỉ tay và nhìn thẳng khi giao tiếp.

- Tư thế cứng cỏi.

- Diễn tả nơi nét mặt bị kiềm hãm.

- Không muốn mất thời gian vào câu chuyện cá nhân hoặc rào đón, có

thể được người khác nhận thấy là người độc đoán, khắt khe và quyết liệt khi

theo đuổi mục tiêu.

- Cảm thấy thoải mái trong tư thế làm chủ và có quyền.

- Thích văn phòng bày trí như công sở và có bằng khen, giấy chứng

nhận trên tường.

- Khi căng thẳng, họ có thể trở thành chuyên quyền.

Người nhã nhặn

- Cần hợp tác, cảm thấy an toàn, và dễ chấp nhận.

- Lúng túng và thường tránh các xung đột.

- Trân trọng những mối quan hệ, giúp đỡ người khác và được người ta

thích mình.

- Một số người nhã nhặn sẵn sàng hy sinh ước muốn của mình để đạt

tới sự đồng tình nơi người khác.

- Thích làm việc với người khác trong một nhóm, hơn là làm một mình.

- Phản ứng từ tốn và không quan tâm đến các thay đổi ảnh hưởng đến

mình.

- Thân thiện, ủng hộ, trân trọng, sẵn sàng đáp ứng, và dễ chấp nhận.

- Thiên về người tiếp xúc.

- Sử dụng ý kiến và câu chuyện hơn là sự kiện và dữ liệu.

- Nói năng nhỏ nhẹ.

- Dùng ngữ điệu nhiều hơn là người dẫn dắt hoặc người phân tích.

- Ngồi dựa vào ghế và ít khi nhìn thẳng vào mắt.

- Có dáng điệu tự nhiên và hòa nhã.

- Người khác thấy đây là kiểu người hay an ủi, không quyết đoán, dễ bị

tác động, lệ thuộc, và lúng túng.

- Thích văn phòng như 'nhà mình' - có hình gia đình, cây kiểng...

- Khi căng thẳng người nhã nhặn thường làm theo người khác.

- Thích được liên quan, thích náo nhiệt và hoạt động giao tế.

Người diễn cảm

- Cởi mở, khuyến khích, nhiệt tình, giỏi về việc thúc đẩy người khác.

- Thiên về tư tưởng.

- Ít quan tâm đến công việc hàng ngày và hướng đến tương lai.

- Phản ứng nhanh.

- Cần được người khác chấp nhận.

- Có khuynh hướng cởi mở, năng động và nhiệt tình.

- Tập trung vào người hơn là vào việc.

- Sử dụng ý kiến và câu chuyện hơn là sự kiện và dữ liệu.

- Nói và tác phong nhanh, thay đổi cung giọng.

- Ngồi hướng về trước, mắt nhìn thẳng.

- Dùng tay khi nói chuyện.

- Có dáng điệu thoải mái và hòa nhã, cảm xúc thường biểu lộ nơi nét

mặt.

- Người khác nhận thấy đó là người nhiệt tình, dễ kích động, lãng mạn,

không nguyên tắc, khôn khéo, tham vọng, phản ứng hơi quá và tự cao.

- Thích văn phòng không trật tự với các vật dụng giải trí như vợt tennis,

gậy đánh golf.

- Trong tình trạng căng thẳng, có khuynh hướng vận dụng đến tấn công

cá nhân.

LINH HOẠT TRONG PHONG CÁCH XÃ HỘI

Trước hết điều quan trọng cần nhận ra là không có phong cách nào tốt

nhất. Merill và Reid nhận thấy khoảng 25 phần trăm dân số trưởng thành

thuộc về mỗi phong cách xã hội. Họ cũng nhận thấy những người cùng một

phong cách xã hội lại ở nhiều mức độ khác nhau trong môi trường của họ.

Chiều kích thứ ba và là chiều kích then chốt trong phong cách xã hội là

tính linh hoạt. Theo thống kê, một phần tư dân số có cùng phong cách xã hội

với bạn và do đó bạn sẽ tự nhiên thấy thoải mái khi tiếp xúc với họ.

Một số người linh hoạt một cách hết sức tự nhiên và dễ dàng hợp với

nhu cầu của người khác. Một số khác thấy khó khăn hơn. Khi phát huy tính

linh hoạt, bạn có thể quan hệ thành công với rất nhiều người hơn.

Người mà bạn thấy có vẻ rất khó tiếp xúc một cách tự nhiên là người

có 'phong cách đối ngược' với mình trong một phép toán ma trận. Hãy nghiên

cứu các đặc tính của 'phong cách đối ngược' đó.

Ghi chú vào khung bên dưới làm thế nào điều chỉnh thái độ tạm thời

của mình, nghĩa là, phát triển tính linh hoạt cho lần sau khi tiếp xúc với người

có 'phong cách đối ngược'. Ví dụ, hạng người phân tích cần phải 'làm nóng'

buổi tiếp xúc với hạng người diễn cảm khi họ tiếp xúc với nhau và cần phải

chuẩn bị bàn luận các vấn đề trong công việc với bánh trái nước uống, hoặc

trong một phòng tập thể dục - bởi vì môi trường thân mật chung quanh không

làm tính chất quan trọng của công việc bị mất đi. Còn hạng người diễn cảm

cần phải thật cụ thể khi tiếp xúc với hạng người phân tích; cần chính xác với

những gì bạn muốn và bạn sẽ thấy họ là một kho kiến thức dồi dào, nhưng

bạn nhớ cho họ có đủ thời gian để thu thập thông tin. Hạng người nhã nhặn

cần đi nhanh vào vấn đề khi tiếp xúc với hạng người dẫn dắt - tất cả những

câu chuyện về gia đình và giải trí cuối tuần đều vô nghĩa đối với hạng người

dẫn dắt. Tương tự, người dẫn dắt cần chậm hành động của mình lại khi gặp

hạng người nhã nhặn nhằm phát triển mối quan hệ tin tưởng với nhau.

Phát triển tính linh hoạt với 'phong cách đối ngược:

…………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………

BA LUẬT VÀNG CUỐI CÙNG

1. Người # 1 không phải là người # 2 - Chúng ta đều khác nhau và độc

lập.

2. Người # 1 hôm nay khác với người # 1 ngày mai - Tất cả chúng ta

đều có những trạng thái khác nhau khi tốt khi xấu.

3. Chúng ta không bao giờ biết tất cả về một người hoặc một tình

huống.

BƯỚC THỰC HÀNH 24. LẮNG NGHE TÍCH CỰCNgười nào nói nhiều không thể nói hay.

CARLO GORDON

Hầu hết chúng ta là những người nghe rất tồi... 'Xin lỗi, có phải anh nói

là…? Tôi nhấn mạnh là hầu hết chúng ta!

Chúng ta quá quan tâm đến những gì mình sắp nói hoặc sắp hỏi, đến

nỗi bỏ qua hoặc bỏ lỡ rất nhiều thông tin người kia đang trình bày.

Phát triển kỹ năng nghe giúp bạn thu thập các thông tin có giá trị trong

các tiếp xúc để kiếm việc làm, khi nói chuyện trong mạng làm việc và khi

được phỏng vấn tuyển người.

Trình tự buổi nói chuyện trong mạng

1. Thiết lập mối quan hệ.

2. Khuyến khích người kia nói.

3. Phản ánh với những điều người kia vừa nói.

4. Tóm tắt những ý chính bạn nhận được khi nói chuyện.

5. Cám ơn họ đã bỏ chút thì giờ.

Hãy nhìn vào mười điều răn để nghe tích cực ở bên dưới. Bao nhiêu

'lỗi lầm' bạn mắc phải trong những tiếp xúc trước đây?

MƯỜI ĐIỀU RĂN ĐỂ NGHE TÍCH CỰC

1. ĐÁNH GIÁ NHẬN XÉT: không đánh giá nhận xét khi chưa hiểu rõ!

2. KHÔNG CHEN LỜI PHÊ BÌNH - không chen ý kiến, sự kiện, tư

tưởng để thêm vào cho người kia. Tránh thêm thắt!

3. KHÔNG HÙA THEO - không đóng góp thêm ý kiến của mình hùa vào

người nói!

4. THÁI ĐỘ - không khép kín đầu óc với ý kiến người khác.

5. THIẾU CHÚ Ý - không được phép để suy nghĩ lang thang hoặc

không chú ý!

6. NGHE THEO Ý MÌNH - không được phép để tình cảm làm chủ tâm

trí!

7. NÓI QUÁ NHIỀU - không trở nên mê đắm vào giọng nói của chính

mình!

8. NGỮ NGHĨA - không lý giải câu chữ trừ khi chúng được người nói

giải thích!

9. THIẾU KHIÊM NHƯỜNG – không được tự nhận mình quá giỏi

không cần học nơi người khác!

10. SỢ HÃI - không sợ sự sửa sai, thay đổi, hoặc phát triển!

PHÁT TRIỂN KỸ NĂNG NGHE

Kỹ năng nghe qua cử chỉ

Bạn có thể cho họ thấy mình đang nghe tích cực bằng cách chứng tỏ

bạn đang hết sức chú ý và không muốn đợi đến lượt mình nói. Ví dụ:

- Nhìn vào họ

- Gật gù đầu

- Diễn tả qua nét mặt - nhướng mày, mỉm cười...

- Dáng điệu đang chú ý - ngồi thẳng...

Kỹ năng nghe qua lời nói

Có rất nhiều cách tỏ rõ bạn không những đang chú ý lắng nghe mà còn

thích thú đến lời người kia nữa:

- Lập lại bằng lời của mình, ví dụ: 'điều anh đang nói là…'

- Tóm tắt những điểm chính

- Khuyến khích người nói tiếp tục, ví dụ: 'thật là thú vị. Anh có thể nói

thêm về...'

- Hỏi thêm tin tức, hoặc làm rõ vấn đề thêm:

Tại sao anh nói như vậy?

Tại sao điều đó lại quan trọng đối với anh?

Anh ý nói gì khi đề cập điều đó?

Anh có thể giải thích rõ hơn ?

Nó liên quan như thế đến điều anh nói vừa rồi

Anh có thể cho một ví dụ không?

Anh có thể mô tả nó không?

Nếu bạn nhớ câu trả lời của nhà văn Rudyard Kipling khi người ta hỏi

làm thế nào ông có một kiến thức uyên bác đến như vậy, bạn sẽ không thắc

mắc. Ông nói:

Tôi giữ sáu cộng sự chân thân thật

Họ dạy tôi mọi điều tôi biết

Tên họ là cái gì, tại sao, khi nào

Làm sao, ai đó và nơi đâu.

Thái độ

Đòi hỏi chủ yếu cho việc lắng nghe tích cực là phải có 'chỗ trống' cho

người khác. Nếu ta chiếm chỗ trước với suy nghĩ, ý kiến và quan điểm của

mình, chúng ta không còn 'thích hợp' để nghe hiệu quả được.

Khi nghe, điều thực sự hữu ích là hiểu được người kia muốn nói gì,

không được hấp tấp đè lên bằng ý kiến của riêng mình - một rào cản chính

khi lắng nghe.

Hãy đọc lại mười điều răn của lắng nghe tích cực!

Việc nên làm

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………


…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………



BƯỚC THỰC HÀNH 25. ẤN TƯỢNG BAN ĐẦU CÒN KÉO DÀI Trong trang phục tươm tất ẩn chứa sức mạnh mới, phong thái ung

dung và sự truyền cảm.

ELLA WHEELER WILCOX

Khi giao tiếp mặt đối mặt với một người, chúng ta sử dụng hai cách

chính yếu để trao đổi thông điệp: lời nói (nội dung và giọng nói) và ngôn ngữ

cử chỉ.

'Thông điệp lời nói' hình thành từ lời phát ra và cách diễn đạt.

'Thông điệp ngôn ngữ' là thông điệp truyền qua cử chỉ, hành động và

cách ăn mặc.

Ngày nay phỏng vấn là nói đến tiếp xúc, thường giữa hai cá nhân với

nhau. Hẳn bạn đang được tha thứ, vì nghĩ rằng khi gặp lần đầu bạn sẽ bắt

được sự chú ý của người đó, nhờ những điều thú vị bạn sắp nói ra? Có lẽ

bạn sẽ ngạc nhiên khi biết rằng nhiều cuộc nghiên cứu cho thấy đa số

(khoảng 80 %) thông điệp mà chúng ta truyền tới người khác là qua ngôn ngữ

cử chỉ.

Chúng ta đã dành khá nhiều thời gian xuyên qua cuốn sách này để tập

trung vào những gì cần được nói khi tiếp xúc. Bước thực hành này sẽ nói đến

các kỹ thuật sử dụng ngôn ngữ cử chỉ để gây ấn tượng tốt đẹp cho mục đích

của mình.

KHUÔN MẪU

Dù bạn có thích điều này hay không, nhưng hầu hết người ta thường

gắn nhãn hạng người cho bạn chỉ trong vài phút giây đầu tiên tiếp xúc.

Khoảng 90% ấn tượng ban đầu hình thành trong bốn phút đầu tiên. Một số

ảnh hưởng của bạn đến từ nội dung lời nói nhưng chủ yếu còn lại đến từ

cách cư xử và cách ăn mặc - người ta sẽ tạo ra khuôn mẫu cho con người

bạn.

Để đưa ra một ví dụ: trong các phim cao bồi một 'gã bụi đời' trông như

thế nào? râu ria lởm chởm, không cạo/ quần áo đen dơ bẩn và một cái nón

đen. Rất dễ nhận ra nhân vật như vậy - và diễn viên Lee Van Cleef người

từng đóng vai cao bồi đã không thể đóng vai một giáo viên trường học hay

một tu sĩ được nữa!

Diễn viên Butch Cassidy và Sundance Kid đã khuấy động kiểu mẫu của

chúng ta khi ăn mặc quần áo màu nâu nhạt có khuôn mặt sáng sủa và cạo

râu. Bằng cách đột phá vào khuôn mẫu, hai nhân vật tội phạm nguy hiểm này

lại tạo được sự mến mộ của hàng triệu khán giả.

Nói chuyện với hầu hết người có lý trí họ luôn phản đối mạnh mẽ rằng

họ 'luôn giữ thái độ cởi mở khi tiếp xúc với người mới lần đầu tiên gặp mặt và

họ 'không bao giờ vội vàng hình thành ý kiến về người đó.'

Tôi hiểu tình cảm của họ. Trong thực tế, e rằng điều đó không đúng sự

thật.

Hãy thử làm như sau. Nhanh chóng tưởng tượng một hình ảnh về:

Một thư ký - ngay

Một thợ hồ - ngay

Một đầu bếp - ngay

Một giám đốc - ngay

Họ là phái tính nào? Họ ăn mặc ra sao?

Thợ hồ có mặc áo vét không? người đầu bếp mặc áo đầm hay đeo tạp-

dề? Bạn có phạm lỗi khi làm theo khuôn mẫu không?

Bạn sẽ có cơ hội lớn hơn để tìm được việc làm như ý nếu hình ảnh mà

bạn tạo ra, qua ngôn ngữ cử chỉ, có thể tạo nên ảnh hưởng tích cực. Trong

bốn phút sống còn đó, bạn cần chứng tỏ mình phù hợp với khuôn mẫu định

sẵn của họ.

Tôi biết một số người rất khó chịu với những gì tôi nói... 'Còn sự tự do

lựa chọn của cá nhân thì sao'… 'Không, tôi nghĩ cái họ cảm là cái họ nhận...'

'Nếu họ không thích phong cách của tôi là như vậy, tôi thà đi tìm chỗ khác'.

Nếu đó là cách bạn cảm thấy, vậy thì tôi xin tôn trọng ý kiến của bạn. Tuy

nhiên, điều tôi muốn nói là, bạn đã rút ngắn ý kiến của mình lại.

Việc làm tôi xin

Khuôn mẫu của những người đang làm công việc đó đó là gì? Họ cư

xử như thế nào? Họ ăn mặc ra sao? Ngôn ngữ cử chỉ của họ nói gì? Ghi chú

vào bên dưới.

…………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………

ẢNH HƯỞNG TÍCH CỰC: NGÔN NGỮ CỬ CHỈ

Mặc một bộ vét xám, áo sơ mi trắng, đeo cà vạt, đi giày giây màu đen

và đeo đồng hồ mặt kim. (phụ nữ cũng mặc như thế không có cà vạt, mặc áo

kiểu trắng, và giày đen gót bằng). Ngôn ngữ cử chỉ cũng thuyết phục và ảnh

hưởng đến người khác như trang phục bạn mặc như vậy.

Các nghiên cứu của hãng IBM cho thấy những người trang phục như

tôi miêu tả thường tự tin nơi mình hơn 40 % những người ăn mặc 'kém thuyết

phục' hơn.

Chắc hẳn các bạn cũng đoán nhân viên của hãng IBM ăn mặc như thế

nào.

Mức độ ít tự tin hơn là bộ đồ màu nâu nhạt, giày màu nâu, áo sơ mi

màu. Hãy xem các nhà chính trị và các nhân vật xuất hiện trên truyền hình

ảnh hưởng đến bạn qua cách ăn mặc của họ như thế nào.

Không thể tổng quát hóa để đưa ra một định nghĩa chung 'đây là cách

bạn nên trang phục khi phỏng vấn', vì 'mọi nghề nghiệp có những đòi hỏi khác

nhau, nhưng những lời khuyên sau rất hữu ích:

- Quyết định màu áo và kiểu nào thích hợp nhất với công việc. Hãy dễ

thương như một bộ vét mới, tự hỏi nó có phù hợp cho buổi phỏng vấn tuyển

người không?

- Quần áo ủi thẳng, sạch sẽ, không lỗi - không có bị mất một nút áo nào

chứ?

- Dùng chút dầu thơm - nhưng phải chắc rằng nó không quá nồng. Chỉ

nên phảng phất mà thôi.

- Nếu có nuôi chó mèo, nên chải kỹ quần áo. Những vết lông mèo có

thể thấy cách xa hai mét nếu có bám trên quần áo trong buổi nói chuyện!

- Đánh bóng giày đến độ soi gương được.

- Nếu mang theo xách tay, nên lau chùi kỹ lưỡng.

- Với nam: bông tai và vớ trắng là vật chán ngấy đối với người tuyển

chọn

- Với nữ: nếu mặc váy, cần ngồi thử trước. Nó có quá ngắn không? Tôi

từng phỏng vấn một cô gái trẻ ngồi suốt buổi phỏng vấn với áo khoác đặt trên

đùi, bởi vì cô đã mua một chiếc váy mới dành cho buổi phỏng vấn và chỉ nhận

ra nó quá ngắn khi cô ngồi xuống trên xe taxi trên đường tới chỗ phỏng vấn -

quá trễ để thay chiếc váy khác!

- Cẩn thận với những váy và áo bằng vải lụa - mồ hôi thấm áo có thể

làm hỏng vẻ bề ngoài thanh lịch.

- Nếu sơn móng tay hãy dùng những màu 'trung hòa'.

- Nếu đeo trang sức hãy tự hỏi chúng có thích hợp hay quá phô

trương?

- Mang theo đôi vớ dự trữ trong túi.

- Chỉ mang một túi khi phỏng vấn. Bề bộn với túi xách tay này và cặp

táp tay kia khiến bạn trông lôi thôi và giảm bớt sự tự tin.

- Màu sắc: rất nhiều người đã tạo thuận lợi cho mình khi biết 'hài hòa

màu sắc' bằng cách làm theo lời khuyên chọn tông màu hợp với nước da và

màu tóc. Hạn chế của việc này là đắt tiền - 'đôi khi bạn cần thay đổi cả một tủ

áo! Ưu điểm là họ sẽ cảm thấy nhiều ích lợi.

Thêm vào đó bạn cần đứng thẳng, mỉm cười nồng nhiệt và thân thiện

với người phỏng vấn, dưới đây là những điều giúp bạn gửi đi thông điệp tích

cực cho mình:

- Bắt tay: Người ta thường lý giải những cái bắt tay, từ sự yếu đuối,

không quyết đoán đến hung hăng như muốn bóp nát! Một cái bắt tay xiết nhẹ

nhưng 'ôn hòa' thường thích hợp để bắt đầu và kết thúc buổi phỏng vấn.

- Đừng xâm phạm không gian riêng của người phỏng vấn: bên châu Âu

khoảng cách từ 1,5m - 2m là tối thiểu với một người trong buổi phỏng vấn.

- Giữ mắt nhìn nhau, nhưng đừng nhìn trừng trừng.

- Bắt chước cử chỉ người phỏng vấn: nếu họ bắt chéo chân, hãy làm

tương tự. Nếu họ đưa tay lên mặt, làm cử chỉ tương tự. Bằng phương pháp

này, bạn thông báo cho người đó biết bạn đồng ý với ý kiến hoặc thái độ của

họ. (Cần bảo đảm rằng bạn bắt chước cách tự nhiên, nếu không nó sẽ là cử

chỉ chọc tức người kia!) Nếu muốn quan sát sự bắt chước này, hãy đi vào

quán cà phê và xem người ta cảm thấy thư giãn khi bắt chước nhau.

- Đừng ngồi khoanh tay: nó hình thành rào chắn và gửi thông điệp rằng

'tôi không tin anh'.

- Đọc ý nghĩa qua cử chỉ người kia:

+ kéo tai hay gãi tai: họ đã nghe đủ. Hãy làm chuyện khác.

+ ghì chặt tay hoặc ghì chắc thân ghế - họ không ấn tượng gì với câu

trả lời. Hãy thay đổi đề tài.

+ Sửa lại quần áo, đồng hồ - họ chán. Làm chuyện khác.

+ Ngồi dậy - họ muốn nghe.

+ Ngồi dựa ghế, hai tay sau gáy: họ muốn bạn thuyết phục họ.

+ Bất chợt sờ cằm - họ quan tâm điều bạn đang nói.

+ Ngón trỏ chỉ lên và dựa vào má - họ đang đánh giá điều bạn nói.

+ Ngồi đưa người về trước và xoa tay vào nhau - họ rất thích thú điều

đang nghe.

ẤN TƯỢNG CUỐI CÙNG

Đừng quá 'bám vào' cử chỉ, quần áo, và hành động mà quên nội dung

của buổi phỏng vấn! Hãy quan sát trong đời thường hoặc trên TV như những

ví dụ về điều tôi muốn nói.

Khi tham gia một buổi phỏng vấn, vài cử chỉ cân nhắc và thái độ thân

thiện sẽ giúp bạn tạo nên ấn tượng hoàn hảo trong bốn phút đầu tiên.

BƯỚC THỰC HÀNH 26. LỐI VÀO – TÌM CHỖ LÀM TRỐNGCon cáo ngủ chẳng tìm nổi gia cầm.

BENJAMIN FRANKLIN

Có ba loại chỗ làm. Đó là:

- Chỗ làm đã có. Do một người nào đó được đề bạt lên vị trí khác hoặc

nghỉ làm.

- Chỗ làm sắp có. Do một người sắp nghỉ hưu hoặc thuyên chuyển

hoặc do công ty mở rộng.

- Chỗ làm tạo ra. Do bạn thuyết phục công ty rằng bạn có thể giải

quyết một vấn đề nào đó.

HAI CÁCH TÌM VIỆC LÀM

Tác động trở lại: bạn biết việc làm qua báo chí và trung tâm tìm lao

động.

Dự đoán có thể thay đổi, nhưng nhiều người tin rằng chỉ có khoảng

25% những chỗ làm trống được đăng báo.

Tiên phong thực hiện: bạn kết hợp các kỹ năng của mình thành một

máy dò để khám phá các chỗ làm trống và dùng các chuyên môn như tài sản

đầu tư vào thị trường để kiếm một việc làm.

KIÊN ĐỊNH VÀ LINH HOẠT ĐƯỢC ĐỀN ĐÁP

Khi tôi là một sinh viên mới 19 tuổi, tôi mượn tiền mua vé đi qua Mỹ và

chỉ đủ tiền cho 11 tuần sống xa cha mẹ. (sinh viên thường làm như vậy trong

kỳ hè). Bạn đồng hành với tôi, Keith, cùng tôi đến thành phố Atlantic City, một

thành phố lớn vào giữa kỳ nghỉ. Chúng tôi đã có giấy phép đi làm và chắc

rằng sẽ tìm được việc làm. Nhưng không thể kiếm được, dù chỉ là một việc

làm tầm thường. Sinh viên Mỹ bắt đầu nghỉ hè sớm hơn chúng tôi. Mọi công

việc theo thời vụ đều đã hết.

Chúng tôi trải qua ba ngày liền từ 7 giờ sáng đến 10 giờ tối gọi điện

thoại đến hết khách sạn này sang cửa hàng khác... bất cứ nơi nào tôi nghĩ có

thể kiếm được việc làm.

Chúng tôi đón xe buýt đến Philadelphia và trải qua suốt một ngày để

làm chuyện tương tự. Vẫn chẳng có may mắn nào.

Chúng tôi đón xe buýt đi Harriburg. Khoảng gần tối tôi gặp một người

tại văn phòng tìm việc làm nói với tôi rằng chẳng có công việc nào ở Harriburg

đâu, nhưng nếu tôi thích hái lượm trái cây ông sẽ dẫn chúng tôi tới

Gettysburg, nơi ông biết sẽ tìm được việc.

Sáng sớm hôm sau chúng tôi đợi xe buýt lúc 5 giờ sáng để đến nông

trại trồng cây. Chuyến xe đã không đến. Nó bị hoãn lại. Lại không có việc.

Địa chỉ ở Gettysburg nơi chúng tôi đã tới cách nhà hơn ba ngàn dặm,

chúng tôi lại không quen biết một ai khác và số tiền còn lại đủ để sống sót trở

về! Trở lại gõ các cửa hỏi việc làm. Tôi còn viết thư cho ban biên tập một tờ

báo địa phương nói rằng chúng tôi thích chuyến đi thăm nước Mỹ này, nhưng

có ai cho việc làm không?

Trong thời gian đó tôi xoay sở kiếm được một chân rửa chén ở quán

Holiday Inn. Hai ngày sau bức thư của tôi được xuất bản và giám đốc một

nhà máy giày (cũng là một người Anh) đã gọi điện thoại đến và đề nghị một

công việc. Thăng tiến rồi! Tôi từ chối chân rửa chén và bắt đầu làm việc trong

nhà máy giày.

Hai ngày sau, tôi nhận được điện thoại từ nhà hàng Howard Johnson

hỏi tôi muốn làm đầu bếp không. Tôi giải thích mình đã có việc làm ban ngày,

nhưng có thể phù hợp làm công việc đó vào ban đêm và ngày cuối tuần. Tôi

bắt đầu công việc đầu bếp ngay tối hôm đó.

Bây giờ tôi có hai nghề. Một tuần sau, một đầu bếp thôi việc. Tôi nói với

ông quản lý rằng Keith thích hợp chỗ trống này. Anh ta bây giờ cũng có hai

nghề.

Kiên định, linh hoạt, sáng tạo và có mạng làm việc khiến cả hai

chúng tôi từ chỗ thất nghiệp đến có nghề và kiếm đủ tiền trả nợ, mua vé máy

bay và 11 tuần sống trên nước Mỹ, thực hiện chuyến đi 11000 dặm quanh

nước Mỹ!

Đọc rao vặt trên báo là phần quan trọng khi kiếm việc làm, nhưng vẫn

còn nhiều phương cách khác để kiếm việc làm.

TIÊN PHONG KIẾM VIỆC LÀM

Có hai cách:

Cách truyền thống để tiên phong kiếm việc

- Xác định công ty có tiềm năng và viết thư cho người có chức danh,

không phải trưởng phòng nhân sự nhưng người điều hành một phòng ban.

- Để xác định các công ty có tiềm năng cần đi một chuyến đến thư viện

và nghiên cứu trong sách báo. Có hàng chục thư mục. Một cú điện thoại ngắn

gọn để xác nhận tên. Khi đã biết địa thế, ngành công nghiệp/ xuất bản mà bạn

nhắm đến, nhờ thủ thư giúp ý kiến những đề mục nào nên tham khảo.

Đừng quên niên giám điện thoại và những trang vàng cùng các đề mục

địa phương khác. Cũng nên xem danh sách thành viên của các hiệp hội nghề

nghiệp.

- Viết thư thăm dò đến những cơ quan tìm kiếm việc làm. Xây dựng một

ngân hàng các tên và điện thoại những người thân quen và trong công việc.

Đồng thời đọc lướt qua báo chí nói về người hay công ty trong những lĩnh

vực bạn đang tìm việc làm.

- Mạng làm việc: trước hết ghi nhớ mọi tên bạn bè, người quen, đồng

nghiệp có thể nhớ ra. Điện thoại cho họ và đi thẳng vào vấn đề. Có ba mục

đích:

1. Để họ biết bạn đang tìm việc làm - nhờ đó họ để ý để mắt dùm

bạn.

2. Để nhờ họ cho biết hai địa chỉ liên lạc mà bạn có thể tiếp cận.

3. Để nhờ họ cho ý kiến về cơ hội/ người tuyển dụng / báo chí/ quảng

cáo mà họ có thể đã từng đọc thấy.

- Tiến cử cá nhân: nếu từng có chỗ làm, có thể ông giám đốc cũ viết

thư/ điện thoại cho người trong mạng làm việc của ông để tiến cử bạn?.... hãy hỏi thăm!

Cách dùng kỹ năng

- Chuẩn bị để nỗ lực hết sức. Bất cứ nỗ lực nào bạn đã đưa ra nhằm

kiếm việc làm, hãy gia tăng gấp đôi trong ít nhất hai mươi giờ một tuần và

chuẩn bị đường dài. Bạn cần chuẩn bị làm việc liên tục. Chuẩn bị gọi nhiều

chục cú điện thoại và viết hàng chục, thậm chí hàng trăm thư xin việc.

- Nhắm đến các công ty nhỏ. Trừ một vài trường hợp, các công ty lớn

đều ổn định còn các công ty nhỏ đang phát triển và thường có triển vọng cần

thêm người. Đồng thời trong công ty nhỏ bạn dễ tiếp cận người có quyền

quyết định hơn. Hãy đến đó với tư cách cá nhân.

- Đến thăm các công ty có tiềm năng: Đến phòng tiếp tân. Yêu cầu gặp

trưởng phòng và chuẩn bị buổi phỏng vấn ngắn; đó là điều mà các nhà kinh

doanh gọi là cuộc gặp thăm dò - tất nhiên không phải lúc nào nó cũng được

việc. Nhưng nếu không bao giờ làm chuyện này, nó chẳng bao giờ giúp bạn,

và bạn chỉ cần nó thực sự được việc một lần, phải không? Hãy can đảm, cố

gắng lên!

- Nhắm đến 10 công ty mỗi tuần, hoặc qua phỏng vấn chính thức hoặc

qua cuộc gặp thăm dò như miêu tả bên trên.

- Thăm trường cũ, đại học, trung tâm vv... Người ở những nơi đó

thường để ý chỗ làm trống cho người khác với những yêu cầu về chuyên môn

và kiến thức mà bạn có, hoặc họ có thể cho bạn các địa chỉ hay mời bạn vào

mạng làm việc của họ.

- Hãy có nhiều 'công việc thích hợp'. Thỉnh thoảng chúng ta lại gặp một

người đang tìm việc làm và chỉ 'đắm đuối' nhắm vào một nghề mà thôi. Khi có

cuộc hẹn phỏng vấn tuyển người, họ loại trừ mọi khả năng hay các nỗ lực tìm

kiếm thay thế khác. Làm như thể họ cảm thấy phản bội lại nghề họ muốn theo

đuổi vậy.

- Gặp gỡ trực tiếp - bất cứ khi nào có thể nên gặp mặt đối mặt hơn là

qua điện thoại: bữa ăn sáng, quán nước sau ngày làm việc, hoặc tại quán cà

phê. Họ sẽ cho thông tin mười lần nhiều hơn khi đối mặt so với một cuộc nói

chuyện qua điện thoại.

- Nếu đã rút ngắn danh sách và sắp sửa đón nhận hàng loạt cuộc

phỏng vấn, hãy đặt hết tâm trí vào điều đó nhưng đừng loại trừ tất cả các hoạt

động khác. Tiếp tục tìm việc làm.

- Hãy sáng tạo. Cố gắng tìm các cách thức mới để tìm việc. Xem bạn

bè có khám phá cách nào khác không.

Nếu không thể thực hiện, đừng nản chí! Một người đã từng biết tên của

tôi và trao tay một gói xinh xắn tại phòng tiếp tân của công ty, nơi tôi làm

trưởng phòng nhân sự. Gói hàng đính kèm dòng chữ 'dễ hư - khẩn'. Nó được

chuyển đến tôi ngay lập tức và vào thẳng văn phòng (không nằm quên lãng

trong khay công văn đến) và đặt lên bàn giấy của tôi. Vật trong đó: hai miếng

bánh sandwich ngon, một lon nước ngọt, một miếng bánh kem, và cả khăn

giấy nữa. Có một bức thư trong hộp, của một cô gái, giải thích rằng thấy tôi là

người bận rộn quá, có lẽ nếu cô mua bữa ăn trưa cho tôi, thời gian tôi tiết

kiệm được có thể dành cho buổi gặp gỡ ngắn với cô ấy được không? Khi cô

gọi lại hai ngày sau đó, tôi nói chuyện một cách thân mật và hẹn gặp cô vài

ngày sau. Cô ta đã nhảy lên trước hàng chục người khác cũng đang xếp

hàng xin việc. Tiếc thay, chúng tôi lại không có công việc thích hợp cho cô.

Nếu có, hẳn cô ta đã gần lắm với chỗ làm đó...Không, không phải vì bữa ăn

trưa mà cô ấy đã mua cho tôi! Nhưng vì cô đã cố gắng chuẩn bị để tìm một

phương cách khác. Nó gần thành công. Điều cô nhận lại sau tất cả những cố

gắng đó là một số địa chỉ trong mạng làm việc của tôi.

Ghi chú: tôi không đề nghị bây giờ bạn nên cho mọi nhà tuyển dụng

thức ăn! Đơn giản tôi chỉ muốn minh chứng rằng có nhiều cách suy nghĩ rất

sáng tạo hầu có thể tìm việc làm.

Một người bạn khác làm việc cho một cơ quan luật pháp kể cho tôi câu

chuyện như sau:

"Khi tuyển chọn một luật sư tôi nhờ một tay săn người, và tìm được một

người rất lý tưởng nhưng rồi anh ấy làm chúng tôi thất vọng, rồi tôi tới các cơ

quan chuyên môn nhờ tuyển người giúp. Rất nhiều đơn xin việc, nhiều buổi

phỏng vấn... Tôi đã loại bỏ một người trong số đó - cô ta không thể thuyết

phục tôi rằng cô ta đủ khả năng phát triển công việc. Cô ấy đã viết cho tôi một

bức thư vài ngày sau đó cùng một số ý tưởng nhằm phát huy công việc hơn

nữa. Tôi thực sự có ấn tượng, mời cô ta trở lại phỏng vấn và cuối cùng cô

nhận được việc làm!"

Bạn tự hỏi, kỹ năng kiếm việc nào tôi nên chọn?

Lời khuyên là: TẤT CẢ CÁC KỸ NĂNG!

Việc nên làm

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………


…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………



BƯỚC THỰC HÀNH 27. HIỂU BIẾT TIÊU CHUẨN LỰA CHỌNKhông có gì thực sự nên chuyện trừ khi bạn làm một điều gì đó.

JAMES MATTHEW BARRIE

Trình bày tốt trong buổi phỏng vấn là 95% tiến tới việc làm! Vậy thì thực

hiện buổi phỏng vấn ra sao?

Người phỏng vấn giỏi sẽ có kế hoạch làm việc, sử dụng câu hỏi để đo

lường/ đánh giá bạn với một mẫu người lý tưởng sẵn có của họ. Họ thiết lập

những tiêu chuẩn / yêu cầu liên quan đến rất nhiều yếu tố và quyết định

chúng có cần thiết hoặc như mong đợi hay không. Tư liệu trong trang ** chỉ rõ

'mẫu người lý tưởng' đã được nhiều nhà tuyển dụng áp dụng.

TIÊU CHUẨN LỰA CHỌN NHƯ THẾ NÀO

Khi lên kế hoạch tuyển chọn nhân viên, người tuyển chọn sẽ dùng

'bảng mô tả cá nhân' giống như một danh sách mua sắm để giúp họ xác định

ứng viên nào là lý tưởng nhất.

Ví dụ, nếu tuyển chọn một nhà điều hành tiếp thị, người tuyển chọn cho

rằng nhất thiết người đó phải có bằng đại học và ước muốn người đó đạt

được điểm tốt nghiệp hạng xuất xắc. Họ cũng quyết định rằng nhất thiết

người đó có khả năng giao tiếp giỏi vì họ sẽ phải làm việc với nhiều hạng

người khác nhau, vv...

Một số thông tin dễ dàng nhận định như là bằng cấp chẳng hạn, một số

thông tin khác, như kỹ năng giao tiếp, liên quan đến việc nhận xét và đánh giá

các câu trả lời của bạn.

Giống như các quyết định khác trong cuộc sống, quyết định tuyển chọn

thường là một sự thỏa thuận. 'Bảng mô tả cá nhân' là danh sách sắm đồ của

người tuyển chọn để giúp họ xác định người lý tưởng.

Khi nộp đơn xin việc, hãy tìm hiểu 'người ứng viên lý tưởng cho công

việc này sẽ như thế nào' nếu giả sử bạn là người tuyển chọn. Bạn sẽ tìm kiếm

điều gì? Sử dụng 'Bảng mô tả cá nhân' làm danh sách kiểm tra.

Mô tả cá nhân Nhất thiết Ước muốn

Mặt thể lý:

Chiều cao / cân nặng

Ngoại hình,

Sức khỏe, giọng nói...

Học thức:

Trình độ,

Bằng cấp,

Huấn luyện,

Thành đạt

Kiến thức tổng quát: Khả năng chịu đựng một

cuộc tranh cãi hợp lý, cảm xúc, sự sáng tạo

Quan tâm:

Chính trị, xã hội, hoạt động xã hội, thực hành

Năng khiếu cụ thể: Số học, văn chương, sáng

tạo, năng khiếu về máy móc, khéo tay, vv...

Thiên hướng:

Giao tiếp, quan hệ

Ảnh hưởng đến người khác, siêng năng, tự chủ,

tự lập, đáng tin vv...

Hoàn cảnh:

Gia đình, sẵn sàng đi xa, sẵn sàng công tác

Động cơ:

Tại sao chọn việc này - người đó 'có thể làm' hay

'sẵn sàng làm'?

BƯỚC THỰC HÀNH 28. CHỌN PHỎNG VẤNKhi đã thốt lời, lời nói thống trị bạn. Khi chưa thốt lời, bạn thống trị nó.

TỤC NGỮ Ả RẬP

CHUẨN BỊ NHƯ THẾ NÀO

Cơ quan FBI nói 'Chuẩn bị và thực hành cách đúng đắn sẽ tránh mắc

sai lầm'. Hãy chuẩn bị cẩn thận và thực hiện xuyên suốt cho buổi phỏng vấn.

Bạn sẽ gia tăng lòng tự tin và cơ hội. Đừng dựa vào sự hấp dẫn ngoại hình và

mánh khóe của bản thân. Sẽ có rất nhiều rủi ro. Người phỏng vấn thích

những ai chuẩn bị chu đáo, chứng tỏ một mối quan tâm khôn khéo.

Hãy tìm hiểu về công việc và công ty, về sản phẩm hoặc dịch vụ của

công ty. Nên tìm một bản sao bản báo cáo hàng năm và báo cáo về sản

phẩm của công ty đó. Nhờ một bạn trẻ gọi điện thoại đến phòng quan hệ đối

ngoại của công ty để xin bản báo cáo về làm 'đề tài tốt nghiệp' là một cách

hay nếu bạn lúng túng không dám đi xin (mặc dù hầu hết các công ty nhìn

nhận đó là hành động tích cực nếu bạn yêu cầu những thông tin cần thiết).

Tìm hiểu loại hình của công ty: nhà nước, tư nhân, hay của gia đình... - hoạt

động của nó so với các đối thủ cạnh tranh như thế nào, vv…

Nếu có thể, hãy nói chuyện với người dùng sản phẩm của công ty, một

người bạn của tôi nộp đơn vào công ty cung cấp thiết bị giải phẫu, trải qua

một ngày trong phòng mổ để xem các thiết bị đó được sử dụng ra sao. Tất cả

những gì anh ta phải làm chỉ là hỏi xin bác sĩ phẫu thuật có được phép hay

không - có, và anh dành được việc làm!

Tìm bản sao phần miêu tả công việc nếu có thể. Nếu không thể hãy tự

hỏi, tại sao không? Có thể là một lý do chính đáng, hoặc bởi vì họ chưa quyết

định nhiệm vụ của bạn là gì - một nguyên nhân tiềm tàng sự không hài lòng

trong tương lai!

Đọc lại mẫu quảng cáo, đơn xin việc (bạn có nhớ photocopy các bản

đó trước khi gửi đi không?) và lý lịch. Hãy làm nổi bật những gì bạn có thể

đáp ứng với đòi hỏi của họ. Nhớ rằng khi công ty tuyển người họ hiếm khi có

một 'tiêu chuẩn' phù hợp hoàn toàn chính xác với từng ứng viên. Hãy thuyết

phục họ rằng bạn là người tương đối đáp ứng đầy đủ nhất so với những

người khác.

Bây giờ là lúc cất đi tính khiêm tốn. Chắc chắn bạn sẽ được hỏi những

câu như 'Hãy nói về bản thân anh' hoặc 'Anh có thể đóng góp gì cho công ty?'

"Hãy nói cho tôi nghe về bạn"

Trước khi phỏng vấn, viết vài câu về bạn để trả lời câu hỏi đó. Làm năm

hay sáu câu (nhớ ghi thêm những lợi ích) về bản thân. Tập trung đặc biệt vào

chuyên môn. Nếu đã hoàn thành những bước thực hành trước, bạn sẽ thấy

chuyện này rất dễ dàng.

1. Tôi ……………………………………….

2. Tôi ……………………………………….

3. Tôi ……………………………………….

4. Tôi ……………………………………….

5. Tôi ……………………………………….

6. Tôi ……………………………………….

Bây giờ thực tập nói những câu đó. Vâng, tôi biết như thế rất ngượng

ngùng nhưng lại rất hữu ích, bởi vì nó thực sự có hiệu quả.

Thực tập phỏng vấn với một người bạn và yêu cầu cho bạn phản hồi.

Dùng băng thâu hay máy quay nếu có điều kiện để nghe / nhìn lại bản thân

khi người khác phỏng vấn mình. Đừng ngã lòng: tất cả chúng ta thường là

người phê bình nghiêm khắc và giọng của bạn thực sự không đến nỗi nào

đâu!

Hãy cập nhật những phát triển đã thành công trong lĩnh vực của mình,

đọc lướt các tạp chí thương mại để biết thêm thông tin.

Nếu có thể, tìm hiểu ai sẽ là người phỏng vấn - nghĩ xem họ sẽ cần tìm

điều gì. Đây là việc đặc biệt quan trọng nếu bạn nộp đơn để lên chức hoặc

bạn đã biết rõ về công ty.

Quyết định khoản tiền lương chấp nhận được - nhưng hãy để người

phỏng vấn nâng nó lên.

Tính trước đường đi đến nơi phỏng vấn. Không có lý do nào cho sự trễ

hẹn khi phỏng vấn. Hãy thêm thời gian dự trù phòng khi kẹt xe, đường hư..

NGÀY PHỎNG VẤN

Ăn mặc tươm tất, thoải mái, quần áo chỉnh tề thích hợp với công ty đó.

Nên cắt tỉa tóc. Làm sao để bạn cảm thấy tự tin - nếu trong lòng cảm thấy tự

tin, bạn sẽ trình bày trôi chảy bên ngoài.

Đến sớm và nhờ đó bạn có giờ chuẩn bị. Admiral Nelson rất tự hào khi

nói rằng: "Tôi có được thành công trong cuộc đời nhờ luôn luôn sớm hơn 15

phút theo thời khóa biểu," Tôi không biết lời đó chính xác tới cỡ nào, nhưng

về mặt nguyên tắc điều đó nghe rất có lý! Tuy nhiên, đừng vào phòng phỏng

vấn sớm 15 phút - hãy đợi bên ngoài. Một số người coi việc đến quá sớm là

biểu hiện sự quản lý thời gian kém cỏi. Họ có thể bị ngượng ngùng khi phải

giữ bạn đợi quá lâu.

Khi nói chuyện với người tiếp tân hay thư ký, nhớ rằng họ có thể giúp

bạn đôi điều, vì có lẽ người đó sẽ mời bạn đi 'tham quan' khu vực của công ty

trước buổi phỏng vấn.

Hãy nhìn quanh: bạn có làm việc được không trong những điều kiện

như thế không, người ta có thoải mái nói chuyện với nhau không, ấn tượng

của bạn về nếp sống văn hóa của công ty ra sao?. Nếu bạn thích môi trường

làm việc nghiêm chỉnh nơi mọi người được gọi là ông hoặc bà vv...nhưng bạn

nghe người ta gọi nhau mày tao, nếp sống ấy có lẽ không hợp với bạn, và

ngược lại.

Hãy để áo mưa, nón ở phòng tiếp tân để bạn không có dáng vẻ luộm

thuộm.

BUỔI PHỎNG VẤN

Mỉm cười và bắt tay chặt, nếu người phỏng vấn đưa tay ra.

Đợi được mời ngồi xuống. Nếu đợi có vẻ quá lâu thì nói: "Ông muốn tôi

ngồi chỗ nào ạ?"

Nếu được mời uống nước, hãy nhận lời. Dù bạn chỉ nhấp môi vài cái,

nhưng nó sẽ rất cần thiết trong trường hợp cổ họng khô quá.

Nhớ rằng, bạn đang tiến triển rất tốt để có việc làm. Người phỏng vấn

luôn hy vọng bạn là người thích hợp!

Thở sâu vài cái, thư giãn và tự nhiên. Đây là cơ hội chứng tỏ với người

phỏng vấn bạn là người họ đang cần.

Ngồi hẳn vào trong ghế, thẳng người nhưng thoải mái. Nếu dùng tay

khi nói, chú ý kẻo sử dụng quá mức. Trao đổi ánh mắt thân thiện với người

đặt câu hỏi. Đừng nhìn chằm chặp. Nếu cảm thấy lúng túng khi nhìn thẳng

vào mắt, hãy nhìn vào một điểm giữa trán phía trên sống mũi - nó rất hữu

hiệu, thật như vậy. Nếu có hơn một người phỏng vấn, chắc rằng bạn liên

quan tới họ trong phần sau câu trả lời. Trong các cuộc phỏng vấn người ta

thường nhắm vào một nhân vật đưa ra câu hỏi, nhưng mắt bạn vẫn liên lạc

với người khác để tỏ sự liên quan với họ.

Ngắn gọn là cốt lõi của giao tiếp hiệu quả. Tạm dừng một vài giây suy

nghĩ trước khi nói. Đừng dông dài làm phí thời gian. Người phỏng vấn quan

tâm tới chất lượng hơn là số lượng lời bạn nói! Đừng phí nhiều thời gian để

kể về công việc trước đây; những thành đạt mới đây thường phù hợp hơn

nhiều.

Lắng nghe tích cực câu hỏi hoặc lời nhận định - nếu cần hiểu rõ hơn

hãy lập lại hoặc lập lại câu hỏi bằng một cách khác.

Chuẩn bị các câu hỏi mà người phỏng vấn biết bạn gặp khó khăn khi

trả lời, như các câu hỏi mang tính tranh cãi. Họ hỏi với mục đích bạn trả lời

như thế nào dưới áp lực của sự căng thẳng. Đừng vội buột ra câu trả lời, một

chút dừng lại chứng tỏ bạn có suy nghĩ.

Nhấn mạnh vào chuyên môn và thành đạt nào giúp bạn chứng minh là

người thích hợp cho công việc đó.

Trình bày sáu câu nói về bạn (xem bước thực hành 23 'Tự rao bán'

trang **). Giúp họ nhận ra làm thế nào các chuyên môn và kinh nghiệm của

mình tạo lợi ích cho công ty. Sẽ quá trễ nếu bạn chỉ nhớ ra điều đó khi đã nửa

đường về nhà?

Nếu người phỏng vấn là sếp sau này, tự hỏi bạn có thể làm việc chung

với ông hay bà ấy được không.

Nên có giấy bút trong túi áo, cặp táp để ghi chú những ý chính và câu

trả lời cho các câu hỏi của bạn vào cuối buổi phỏng vấn. Nó chứng tỏ bạn có

suy tư về công việc này. Câu hỏi nào bạn nên đưa ra sẽ được trình bày ở

cuối phần này.

Cám ơn người phỏng vấn và hỏi các bước tiếp theo. Nó xác nhận sự

quan tâm của mình với công việc.

Nên tránh:

- Hút thuốc, dù người phỏng vấn có hút đi chăng nữa.

- Đưa ra giấy giới thiệu, bản mô tả công việc, hoặc các minh họa cho

công việc của mình trừ khi được yêu cầu.

- Phê phán các công ty cũ và dài dòng giải thích lý do bỏ việc trước

đây, đặc biệt nếu bạn đã phải chịu nhiều bất công với công ty trước đây.

- Nói về gia đình, trừ khi được yêu cầu.

- Diễn thuyết cuộc đời mình. Bạn làm gì trong thời gian một ngày rất ít

được họ quan tâm. Trả lời cách nhã nhặn bất cứ câu hỏi nào.

- Nâng cao mức lương. Hãy để họ biết bạn làm được gì. Nó sẽ ảnh

hường đến đánh giá của họ về giá trị con người bạn. Các công ty thường có

sẵn mức lương trong đầu. Nếu hỏi về tiền lương quá sớm họ sẽ hạ thấp con

số. Hẳn bạn biết nhiều người đi sắm đồ, định giá một dàn máy là 500$ đến

650$ trong đầu và rồi nhận ra rằng phải họ mua dàn máy đó với giá 725$?

Điều tương tự cũng xảy ra khi tuyển người.

- Không nhớ tên. Nó sẽ gây kết quả ngược lại!

- Cắt ngang lời người phỏng vấn khi bạn quá nhiệt tình muốn trình bày

mọi ý kiến.

- Giả vờ như bạn từng được đề nghị chỗ làm tốt hơn để đẩy họ vào thế

phải quyết định. Nhưng hãy cho họ biết nếu có chỗ khác cũng đang phỏng

vấn bạn - đôi khi nó khiến họ quan tâm. Họ không muốn bỏ lỡ bạn, nhưng

đừng cho quá nhiều thông tin.

CHUẨN BỊ CÂU HỎI CỦA HỌ

Bạn không biết sẽ bị hỏi câu gì, nhưng vẫn có thể phát huy cơ hội bằng

cách thực hành với một người bạn.

Bắt đầu với câu 'kể cho tôi nghe về anh.' (Sự hồi hộp có thể khiến bạn

nói quá nhiều - đừng như thế).

Nếu được hỏi về quá trình làm việc và các nghề trước đây, đừng bám

vào công việc trước đây. Người phỏng vấn đã ấn định lượng thời gian và

thường nó chỉ quan trọng với những nghề hiện tại và thành đạt mới đây.

Bây giờ hãy trả lời các câu hỏi sau. Tưởng tượng tốt nhất về mình và

trình bày chuyên môn và thành đạt bạn có được.

Tại sao anh bỏ công việc …?

Điều gì tạo nên một công ty vững mạnh?

Anh làm gì từ khi rời ....?

Anh thích làm gì tại …?

Là một nhân viên, mặt mạnh (mặt tồn tại) của anh là gì?

Thành đạt nhất của anh là gì?

Phẩm chất nào cần thiết cho một người giỏi? (tên công việc)

Phẩm chất nào anh cần khi tìm người cộng sự?

Nếu mời anh làm việc, anh đóng góp gì được cho công ty?

Lĩnh vực nào trong công việc anh cảm thấy thiếu tự tin nhất?

Đồng nghiệp của anh thấy điều gì là yếu điểm lớn nhất của anh?

Anh có thể phác họa tiến bộ nghề nghiệp theo thời gian?

Anh học hỏi được gì trong thời gian...?

Anh thấy mình ra sao trong 5/ 10/ 15 năm tới?

Tại sao anh lại trở thành một...(tên công việc)?

Anh nhận chỉ đạo như thế nào?

Anh nghỉ hè như thế nào?

Anh có bao giờ bị đuổi? (bị kỷ luật)

Sức khỏe anh ra sao?

Bao nhiêu ngày nghỉ ốm trong hai năm vừa qua?

Anh nghỉ ngơi như thế nào?

Anh biết gì về công ty này?

Tại sao anh muốn công việc này?

Tại sao chúng tôi nên chọn anh?

Anh có phỏng vấn tại công ty khác không?

Anh muốn công ty nào?

Vài người phỏng vấn thích hỏi các câu lý thuyết như 'Anh nghĩ mình sẽ

phản ứng như thế nào trong tình huống...?' Bạn sẽ nhận ra mình là người 'suy

đoán' họ bằng cách trả lời theo cách cư xử mà bạn nghĩ họ muốn nghe như

thế! Nó hoàn toàn là một trò chơi thú vị!

Một số khác thích hỏi về những công việc trong quá khứ, vì đây là dấu

chỉ tốt nhất cho họ biết bạn sẽ làm việc ra sao trong tương lai. Họ muốn tìm

xem bạn có thể điều khiển tình huống theo kinh nghiệm hay không và bạn học

được gì qua kinh nghiệm. Giúp họ bằng cách:

- Miêu tả tình huống và điều phải làm.

- Giải thích điều bạn đã thực hiện.

- Diễn tả kết quả với những từ tích cực.

Thực tập trả lời các câu hỏi sau đây. Chúng đơn giản nhưng đáng thực

hiện!

Câu hỏi về nỗ lực/ tiên phong

Hãy kể về một kế hoạch anh đề xướng. Điều gì thúc đẩy anh bắt đầu

kế hoạch đó?

Hãy cho một ví dụ khi anh làm nhiều hơn là yêu cầu.

Hãy cho một ví dụ khi anh làm việc hết sức và cảm thấy hài lòng với

thành quả đạt được.

Kế hoạch và tổ chức

Anh đã làm gì để chuẩn bị cho buổi phỏng vấn này?

Anh ưu tiên thời gian trong kế hoạch như thế nào? Hãy cho ví dụ.

Mục tiêu của anh trong năm nay là gì? Anh sẽ làm gì để hoàn thành

chúng. Anh tiến triển đến đâu rồi?

Kỹ năng giao tiếp

Miêu tả một tình huống trong đó anh ước gì làm khác với những người

chung quanh. Anh đã làm gì? Chuyện gì xảy ra?

Miêu tả một tình huống trong đó anh phải liên hệ với một người quá

nhạy cảm và dễ phản ứng. Làm thế nào điều khiển tình huống đó?

Những quyết định khác thường nào anh từng đưa ra? Người ta phản

ứng lại ra sao?

Điều đó khiến anh cảm thấy như thế nào?

Khả năng kinh doanh/ thuyết phục

Những ý kiến nào hay nhất anh từng rao bán với sếp/ người cộng sự?

Phương pháp tiếp cận vấn đề đó ra sao? Tại sao nó thành công/ thất bại?

Miêu tả một kinh nghiệm khiến anh hài lòng/ thất vọng nhất khi nỗ lực

ủng hộ một ý kiến hay một đề nghị nào đó.

Đưa ra quyết định

Quyết định quan trọng nhất nào anh từng đưa ra vào năm ngoái? Làm

thế nào anh thực hiện chuyện đó? Anh nhìn nhận điều gì có thể thay thế

quyết định đó?

Miêu tả một tình huống anh liên đới nhiều người khác với quyết định

của mình. Anh ghi nhận và đánh giá sự hợp tác của họ ra sao?

Kỹ năng lãnh đạo

Gặp gỡ mặt đối mặt nào là khó khăn nhất với đồng nghiệp anh từng trải

qua? tại sao nó lại khó khăn?

Anh từng làm việc trong một nhóm mà có hai người không hòa thuận

với nhau chưa? Anh đã làm gì để hai người ấy bắt tay nhau ?

Anh làm gì để làm gương mẫu cho người khác?

CÂU HỎI CỦA BẠN

Hãy nhớ rằng tuyển chọn là một quá trình hai chiều. Bạn sẽ chọn nơi

trải qua thời gian làm việc trong đời mình. Hãy tạo nhiều cơ hội nhất để khám

phá bạn cần biết chuyện gì và đồng thời cũng tạo ra cho mình ấn tượng là

một người của công việc. Hãy bắt đầu bằng các câu hỏi liên quan tới ngành nghề, không phải về những gì công ty sẽ làm cho bạn.

Ghi chú các câu hỏi sẽ đưa ra, và nếu cần, ghi chú ngắn gọn các câu

trả lời. Sau đây là ví dụ những thông tin bạn có thể cần thu thập (nhưng

không phải cùng một lúc!):

Công việc:

Trách nhiệm/ bổn phận hàng ngày của bạn là gì?

Mức độ của công việc đối với cơ cấu tổ chức của công ty như thế nào?

Công việc sẽ báo cáo cho ai?

Có bản mô tả công việc không? Điều gì là ưu tiên chính của công việc?

Làm báo cáo – trên/ dưới/ ngang - có cần đồng báo cáo với những ai?

Chi tiêu phù hợp với công việc ra sao?

Các mối quan hệ với phòng ban khác ra sao?

Người khác sẽ như thế nào đối với người bạn chịu trách nhiệm? Bạn có

chút 'quyền hành' nào không?

Bằng cách nào công ty nhìn nhận những nỗ lực rèn luyện và phát triển

của bạn?

Có cơ hội thăng tiến không?

Nguồn hỗ trợ nào phù hợp với bạn để giúp hoàn thành mục tiêu?

Công ty:

Tổng doanh số hàng năm là bao nhiêu?

Có khẩu hiệu hành động/ phương châm hoạt động cho công ty?

Khả năng sinh lời của công ty so với những công ty cạnh tranh khác?

Lực lượng nhân viên ra sao?

Sản phẩm/ dịch vụ nào đang dưới mức phát triển?

Cách thức đổi mới nào được áp dụng để gia tăng thị phần cho sản

phẩm?

Công ty sẽ đứng vị trí nào trong 5/ 10 năm tới?

Khả năng thực hiện (câu hỏi sau khi về thẳng nhà!)

Y tế - có cần đòi hỏi?

Ngày bắt đầu – có sớm không?

Lương hưu – chế độ ra sao? Có thể chuyển ngành được không?

Lương bổng – dựa trên điều gì? Chừng nào trong tháng?

Lương đầu tiên là khi nào?

Xe – được sắm sửa/ trả góp/ lệ phí?

Mức tăng lương trung bình năm ngoái/ năm kia?

Ngày nghỉ

Chăm sóc sức khỏe – bảo hiểm y tế? Chồng/ vợ con có được hưởng?

Bảo hiểm

Tiền thưởng - cơ cấu khen thưởng?

Cổ phần - có thích hợp?

Tiền lương - mức lương họ đưa ra có trong thang lương bổng của công

ty?

SAU PHỎNG VẤN

Nghỉ ngơi và chúc mừng bản thân vì đã cố gắng hết sức để chuẩn bị

chu đáo cho buổi phỏng vấn. Hồi tưởng những gì đã xảy ra và viết lại các

điểm quan trọng làm kinh nghiệm cho lần phỏng vấn sau.

Có thể bạn phải đợi nghe quyết định của họ, nhưng bạn vẫn có thể học

được nhiều kinh nghiệm.

Bạn có vui với cách điều khiển bản thân? Bạn có thực hiện những gì

mình muốn? Bạn có tìm được thông tin cho những gì mình cần biết?

Bao nhiêu điểm 'về bản thân' bạn trình bày rõ ràng?

Thái độ của bạn là tích cực, quyết đoán, nhún nhường, căng thẳng, thối

lui, nhiều chuyện, tự chủ, vv...?

Nếu được một công ty tuyển chọn giới thiệu, hãy gọi cho họ ngay khi có

thể để báo lại kết quả và xác nhận bạn thực sự quan tâm đến công việc đó.

Chắc chắn họ sẽ phản hồi lại với người phỏng vấn và nhìn nhận đó là thái độ

hết sức tích cực. Mặt khác, bạn để lại dấu ấn trên bàn xét tuyển của công ty.

Đừng quá nản chí nếu bạn không nghe tin tức gì một thời gian dài -

tuyển chọn đôi khi phải mất nhiều tuần.

Nếu, tuy nhiên, họ có hứa sẽ thông báo kết quả bằng cách này hay

cách khác, trong một ngày nhất định và ngày đó qua đi, chẳng có gì hại khi

bạn điện thoại và hỏi thăm chừng nào bạn có thể biết kết quả.

Hãy nhớ rằng người phỏng vấn cũng hy vọng bạn là người lý tưởng cho công việc cũng như bạn hy vọng tìm được việc làm. Chuẩn bị và thực hành. Bạn sẽ nhận phần thưởng.

Chúc bạn may mắn?

BƯỚC THỰC HÀNH 29. TRUNG TÂM GIỚI THIỆU VIỆC LÀMCần cù là mẹ của may mắn.

BENJAMIN FRANKLIN

Người tiền phong lập ra các trung tâm việc làm ở nước Anh là lực

lượng quân đội Mỹ. Các trung tâm ngày nay được rất nhiều công ty nhờ tuyển

chọn các quản trị viên mới ra nghề. Họ thường mang một nhãn hiệu khác là

'Trung tâm phát triển' và dùng cho những mục đích lựa chọn trong nội bộ để

xác định nhanh chóng nơi đâu và người nào có tiềm năng thăng tiến, với hầu

hết các ứng viên đó là từng là cơ hội cho họ kiếm được việc làm.

Nếu được mời tham dự trung tâm giới thiệu việc làm, bạn không cần

thực hành bước 'thông tin bên trong'. Cũng nên xem lại các bước thực hành:

kỹ năng giới thiệu, phỏng vấn, kiểm tra và đánh giá. Mẫu đơn ở cuối phần này

sẽ tổng kết các bài tập ở trung tâm việc làm.

THÔNG TIN BÊN TRONG

Ngủ nhiều trước đó. Nó giống như khoảng thời gian thư giãn, bởi vì bạn

sẽ được trao tay một khối lượng lớn việc phải làm với thời gian hạn chế để

xem bạn đáp ứng ra sao trong điều kiện căng thẳng.

- Giữ tai mắt mở to và quan sát những thí sinh khác trình bày. Người ta

có thể yêu cầu bạn đánh giá họ. Chuẩn bị đưa ra phần tóm tắt những

phân tích và sự kiện những thí sinh đó đưa ra.

- Đừng sai lầm khi nghĩ rằng mình an toàn vì người tuyển chọn không

đang làm phận sự, nếu họ mời mọi người tham dự buổi tiệc trước đó.

Có thể họ đang đánh giá khả năng giao tiếp xã hội của bạn trong buổi

tiệc, tại quán bar, bữa ăn sáng..

- Nếu được mời buổi dự tuyển tại một khách sạn, vài câu hỏi vô tình với

người tiếp tân hoặc quản lý khách sạn có thể giúp bạn có nhiều thông tin thú

vị.

- Cố gắng nghĩ xem những tiêu chuẩn nào người tuyển chọn đang tìm

kiếm: khả năng lãnh đạo, giao tiếp, khả năng điều khiển căng thẳng, sử dụng

ngôn ngữ, kỹ năng viết, sự linh hoạt, tài thương lượng, cách giải quyết vấn

đề, kỹ năng kinh doanh, sự nhạy bén trong thương mại, quyết định, khả năng

sáng tạo và đưa ra sáng kiến. Rõ ràng tầm quan trọng mỗi tiêu chuẩn có khác

nhau tùy công việc, nhưng sự nhạy bén trong thương mại, kỹ năng giao tiếp,

sự linh hoạt thường đứng đầu danh sách của mọi người.

- Đừng cố đàn áp những thí sinh khác để khiến người tuyển chọn chỉ

để ý đến mình. Bạn sẽ bị xem là người hống hách và không nhạy cảm.

BÀI TẬP

Trung tâm giới thiệu việc làm thường kèm theo một số bài tập để đo

lường một số khía cạnh trong công việc. Đối với tất cả các loại bài tập cần

phải chắc rằng bạn đã hiểu những yêu cầu của nó hoặc hướng dẫn của nó.

Nếu không, hãy hỏi!

Các dạng bài tập là:

Bài tập công văn đến

Bạn được giao một khay công văn đến của một trưởng phòng và có

một tiếng đồng hồ để 'giải quyết' - nếu không bạn sẽ lỡ chuyến tàu! Người ta

yêu cầu bạn đóng vai trưởng phòng và viết mỗi loại giấy tờ cách giải quyết,

hoặc viết phúc đáp cho các thư từ đến.

- Trước hết hãy phân loại mọi giấy tờ và xếp thứ tự ưu tiên: A (ưu tiên

số một), B và C (họ thường 'dấu' các giấy tờ quan trọng gần dưới đáy!)

- Bắt đầu với giấy tờ loại A và giải quyết rốt ráo.

- Đơn xin thôi việc và giấy tờ liên quan đến 'cá nhân' là ưu tiên.

- Bất cứ chỗ nào có thể, ghi chú rằng bạn sẽ gọi điện thoại - một giám

đốc công ty nói rằng ông chỉ phải viết thư báo (memo) bốn hay năm lần một

năm mà thôi.

- Nếu cần viết thư báo, hãy viết nội dung chính và để cho 'thư ký' soạn

thư báo đầy đủ cho bạn.

- Cần làm mình quen thuộc với cơ cấu tổ chức của công ty và cách

hướng dẫn ngắn gọn trước khi bắt đầu bài tập này.

Thương lượng và tiếp thị

Bạn được yêu cầu tiếp thị một sản phẩm hoặc thương lượng một hợp

đồng.

- Đặt những câu hỏi 'thăm dò': Như thế nào? Tại sao? Khi nào? Ở đâu?

Cái gì?... là các câu rất hữu hiệu.

- Lắng nghe các câu trả lời! người ta thường rất dở trong bài tập này vì

họ quá bận suy nghĩ theo quan điểm của mình đến nỗi không hiểu kịp bên kia

muốn nói gì.

Thúc đẩy kinh doanh

Bạn chia thành nhiều nhóm nhỏ và tranh luận cùng nhóm khác để phát

triển, sản xuất, tiếp thị, và phân phối một sản phẩm. Rất thú vị!

- chơi hết sức để thắng.

- đầu tư vào nghiên cứu thị trường với sản phẩm mới - sản phẩm không

tồn tại mãi được.

Thảo luận (kỹ năng giao tiếp)

Người ta đưa ra một vấn đề cần giải quyết trong nhóm. Vấn đề thông

thường là giả sử nhóm đang ở giữa biển hoặc giữa sa mạc...

- Nếu lâm nạn ở giữa biển hay giữa sa mạc, tìm cách để được phát

hiện là ưu tiên hàng đầu, tiếp theo là lương thực - đừng di chuyển để cố tự

cứu mình, đội cứu hộ sẽ tìm bạn tại vị trí cuối cùng trước khi mất liên lạc!

- Hình thành ý kiến của mình nhanh chóng và cố thuyết phục người

khác trong nhóm.

- Giả sử nhóm cần một cơ cấu và thời gian biểu để hành động, hãy đưa

ra đề nghị.

- Đừng lấn lướt ý kiến người khác, hãy lắng nghe chăm chú.

- Nếu có người không đóng góp, hãy kéo họ vào nhóm bằng cách hỏi ý

kiến của họ.

- Năm phút trước khi chấm dứt đề nghị rằng bạn cần thống nhất quyết

định và làm chủ bất cứ nhu cầu nào cần thực hiện.

LÀM HẾT SỨC ĐỂ TẠO CƠ HỘI

Trung tâm giới thiệu việc làm là cơ hội lớn để chứng tỏ khả năng của

mình. Hãy chuẩn bị tốt và vui vẻ tham gia. Tóm lại, hãy tích cực, chuẩn bị và

tạo ra hình ảnh thật về mình.

TRUNG TÂM TUYỂN NGƯỜI – BẢNG ĐIỂM TRÌNH BÀY

Gồm mười phút trình bày và năm phút trả lời câu hỏi.

Ứng viên: …………………………..

Người phỏng vấn: …………………………..

Tiêu chuẩn Nhận xét Điểm

Nội dung

Cách trình bày

Dàn bài

Dụng cụ trực quan

Tiếp xúc khán giả

Trả lời câu hỏi

Yêu cầu khác

Điểm chuẩn:

5: Nhiều hơn mong đợi của người phỏng vấn (nổi bật qua các tiêu

chuẩn để đáp ứng với công việc)

4: Nhiều hơn mong đợi của người phỏng vấn (theo với các tiêu chuẩn

về chất lượng và số lượng những hành vi mà công việc đòi hỏi)

3: chấp nhận được (theo với các tiêu chuẩn về chất lượng và số lượng

những hành vi mà công việc đòi hỏi)

2: thấp hơn mức có thể chấp nhận (nói chung không đáp ứng những

tiêu chuẩn về chất lượng và số lượng những hành vi mà công việc đòi hỏi)

1: thấp hơn nhiều mức có thể chấp nhận (dưới mức một cách rõ ràng

so với tiêu chuẩn cần có để đáp ứng với công việc).

Điểm tổng kết: …………………………..

Sơ đồ trình bày

Giới thiệu Ý chính Kết luận

Câu dẫn dắt

Trình bày vấn đề

Điểm mấu chốt 1

Cầu nối

Nhắc lại về vấn đề/ cơ

hội đó

Phân tích

Nhật ký công việc

Điểm mấu chốt 2

Cầu nối

Nhắc lại điểm mấu chốt

và đánh bóng thông điệp

Yêu cầu câu hỏi Điểm mấu chốt 3

Cầu nối

Yêu cầu hành động Điểm mấu chốt 4

Cầu nối

Những hành động cần

đòi hỏi

Cầu nối Điểm mấu chốt 5

Cầu nối

BƯỚC THỰC HÀNH 30. TRÌNH BÀYTôi thường mất hơn ba tuần để chuẩn bị cho bài diễn văn.

MARK TWAIN

Để đánh giá sự tự tin, khả năng giao tiếp và tài điều khiển một dự án

nhỏ, một số công ty yêu cầu bạn trình bày hoặc trước một nhóm các nhà

quản lý, hoặc đối với những chức vụ quan trọng; trước hội đồng quản trị của

công ty.

Chủ đề có thể thay đổi từ việc tranh luận về ưu điểm và khuyết điểm

của đường hầm xuyên lòng sông Sài Gòn đến việc trình bày dự án mở một thị

trường nhỏ cho một sản phẩm của công ty, hoặc ngay cả để bạn tùy chọn chủ

đề trình bày. Nếu là vậy đừng chọn chủ đề như 'Tôi sẽ nghỉ hè ở đâu' hoặc

'Thú giải trí của tôi'. Hãy chọn một chủ đề liên quan tới công việc mà bạn biết

đôi chút. Thời gian trình bày có thể thay đổi từ 30 phút đến vài ngày.

Nếu được yêu cầu trình bày hãy làm hết sức nghiêm túc - thời gian điều

hành rất quí giá và nếu công ty có thể tập hợp nhân viên để lắng nghe, bạn

hãy tin rằng họ xem đó là chuyện nghiêm chỉnh.

Trừ khi bạn có năng khiếu bẩm sinh hoặc là người nhiều kinh nghiệm,

còn thì bạn sẽ rất hồi hộp. Điều đó tốt. Nếu không có mức độ lo lắng nhất định

có lẽ bạn chưa làm bước này một cách nghiêm túc.

Chìa khóa của trình bày thành công là: chuẩn bị, kế hoạch, và thực hành.

CHUẨN BỊ NỘI DUNG

Hầu hết chúng ta nhận thấy nên bắt đầu từ đâu là bước khó khăn nhất.

Nếu bạn là một trong những người như thế tôi bảo đảm khi theo các bước

sau sẽ giúp bạn trình bày một vấn đề rất tự tin.

Tự hỏi - 'tôi muốn khán giả học hỏi được gì qua lời trình bày này?'

Viết mục đích này vào giữa tờ giấy. Bây giờ hãy để tâm trí tự do phát

sinh những ý tưởng chung quanh mục đích đó để hình thành một sơ đồ trong

đầu. Sơ đồ về ý tưởng trong trang ** là một sơ đồ tôi vẽ ra khi thực hiện bước

thực hành này, nguyên thủy xuất bản dưới tên bài viết là 'Cách trình bày và kể

chuyện sống động'.

Bạn sẽ nhận ra có quá nhiều thứ để nói, vì thế bước tiếp theo là biên

tập lại và đưa ra một số cơ cấu dàn bài.

Chọn điểm nào quan trọng nhất bạn muốn trình bày. Viết điểm đó vào

tờ Kế hoạch trình bày (có một tờ ở cuối phần này) gọi là điểm số một. Sau đó

thêm vào các ý khác theo thứ tự ưu tiên từ trên xuống.

Vâng, tôi biết khuynh hướng tự nhiên là thích để dành những ý tưởng

hay nhất vào phút cuối, nhưng xin nhớ rằng người ta chỉ thường chú ý nhất

vào lúc ban đầu.

Bây giờ phát triển nội dung bằng cách chọn thông tin từ sơ đồ ý tưởng

vào các điểm chính. Nhớ rằng, chỉ những thông tin nào phù hợp để đạt tới

mục đích mới được phép thêm vào. Giới hạn các điểm chính tối đa là năm.

Tốt hơn là ba điểm thôi. Nghĩ đến những nhà diễn thuyết bạn ngưỡng mộ - họ

là người đưa ra những tranh luận súc tích và đầy sức thuyết phục hay họ là

người nói dông dài và quá đà?

Giờ đây bạn đã phát triển xong khung chính cho buổi trình bày. Nhưng

trước khi tiếp tục, quyết định xem làm thế nào để nối kết từ điểm này sang

điểm khác. Một câu như 'Chúng ta hãy sang phần giới thiệu' giúp người nghe

biết bạn vừa hoàn tất một chủ đề và cho dấu hiệu để họ biết điểm nào sẽ kế

tiếp.

Một số kết nối khác là: 'Trước hết.... Sau đó…', 'Thứ nhất....thứ hai...'

(khi nhận định có nhiều điểm cần khai thác); 'ngược lại…' (khi bạn so sánh ưu

điểm với khuyết điểm); hoặc đơn giản là 'tiếp đó...'. Nhằm tránh nặng nề, nên

dùng nhiều kết nối khác nhau để di chuyển sang ý khác. Bây giờ bạn viết

chúng vào tờ kế hoạch trình bày.

Giới thiệu

Bạn chỉ có một cơ hội để gây ấn tượng ban đầu. Thế thì làm thế nào để

sáng tạo ấn tượng tốt đẹp ban đầu?

Bước đầu tiên là thiết lập mối đồng cảm bằng cách xây dựng một cầu

nối với càng nhiều khán giả càng tốt. Nếu có thể, nói chuyện thân mật với mỗi

người trước khi bắt đầu.

Khi đứng lên nhắm đến nhóm khán giả, củng cố cầu nối bằng câu 'tôi

mong đợi biết bao để gặp gỡ mọi người'... và nói vài lời ca tụng văn phòng,

nhà máy của họ vv.,.

Nếu bạn dự tính bắt đầu bằng một câu chuyện cười, tôi khuyên là

không nên. Bạn không bao giờ biết sẽ làm ai nổi giận hoặc chống đối. Điều

này không ý nói rằng bạn không nên thân thiện, nồng nhiệt và lôi cuốn.

Nhưng vì lý do có nhiều khả năng tiềm ẩn bị phản đối, các diễn viên sân khấu

cho biết hài kịch là một nghệ thuật khó nhất nếu muốn tinh tế.

Bây giờ hãy nói bạn sẽ thảo luận về đề tài gì, theo quan điểm của họ.

Nhưng tại sao họ lại lắng nghe bạn? Hãy nói vài lời vào lúc này về lý do

tại sao bạn đủ tư cách nói chuyện về đề tài đó, bạn đã nghiên cứu tìm hiểu gì

về chủ đề, nền tảng của bạn về lĩnh vực đó, vv...Hai hoặc ba câu có thể tạo ra

sự tin tưởng nơi bạn.

Bây giờ tới phần chương trình. Thông báo cho khán giả sơ đồ ý tưởng

bạn sẽ trình bày. Chương trình là danh sách những điểm chính hình thành nội

dung buổi trình bày.

'Khi chúng tôi đang trình bày xin cứ tự nhiên nêu câu hỏi, nếu tôi chưa

giải thích rõ lắm về bất cứ phần nào, mặc dù quí vị có thời gian đưa ra câu hỏi

vào cuối phần trình bày'. Hãy đối mặt với vấn đề này. Nếu thông báo với khán

giả rằng họ chỉ được phép đưa câu hỏi sau khi trình bày thường hiếm khi có

tác dụng và ít người đặt câu hỏi cho bạn. Vậy thì tại sao không chuẩn bị cho

vấn đề này? Khi thông báo như thế về chuyện đặt câu hỏi, bạn đồng thời

ngầm báo khán giả biết rằng bạn rất tự tin về đề tài đang trình bày.

Kế tiếp nói rõ bạn muốn họ làm gì để củng cố những điều họ đã nghe:

đòi hỏi hành động. "Sau khi trình bày, tôi hy vọng quí vị sẽ thấy rằng chiến

lược mà tôi chủ trương sẽ giúp khắc phục lại thị trường cho sản phẩm."

Và cuối cùng là các cầu nối của bạn. Làm thế nào bạn liên kết điểm

mấu chốt vào nội dung trình bày?

Bây giờ viết chúng vào tờ kế hoạch trình bày.

Kết luận

Phần kết luận nên ngắn gọn và đi thẳng vào vấn đề, nhưng không dồn

dập. Bạn sẽ tóm lược nội dung trình bày vào túi họ và họ dễ dàng mang nó đi.

Nhắc họ nhớ về vấn đề đó hoặc về cơ hội của bạn. Nhận định lại

những điểm chính và làm nổi bật thông điệp. Xác định đòi hỏi hành động của

mình - bạn muốn họ thực hiện điều gì?

Cấu trúc trên nhằm đảm bảo những điểm chính được nhắc lại ít nhất ba

lần và sự lập lại như thế rất có hiệu quả thuyết phục. Hãy xem các chương

trình quảng cáo trên TV được lập lại nhiều lần như thế nào, nếu bạn cần

thuyết phục.

Bây giờ viết kết luận vào tờ kế hoạch trình bày.

Tóm lại, cơ cấu buổi trình bày này là cho phép bạn: "nói với họ bạn sẽ

nói gì, sau đó nói với họ và sau đó nói với họ bạn đã nói gì."

KẾ HOẠCH CHO NGUỒN THÔNG TIN

Bạn đã quyết định những gì sẽ nói, bây giờ bạn có thể tập trung vào

cách diễn tả những ý đó như thế nào.

Chuyển lời giới thiệu, những điểm chính, và phần kết luận vào những

bìa cứng (theo đúng thứ tự), sử dụng từng chữ làm ý chính. Đừng viết ra giấy

và đọc, nó khiến giọng bạn trở nên buồn tẻ và vô hồn.

Bấm thủng một lỗ ở phía trên góc bên phải các bìa cứng và buộc lỏng

chúng lại bằng một sợi chỉ. Như thế bài trình bày của bạn luôn giữ đúng thứ

tự, cho dù bạn có đánh rơi những bìa này xuống đất. (Khi tiến hành trình bày,

đừng e ngại khi liếc nhìn vào các bìa cứng đó. Một giây phút tạm dừng vẫn dễ

chấp nhận hơn nhiều, còn hơn nói dông dài hoặc hết hơi, bởi vì bạn không

thể suy nghĩ sẽ nói gì tiếp theo.)

Dụng cụ trực quan cũng rất đắc dụng khi trình bày bởi vì chúng có khả

năng chuyển tải thông tin - thử mô tả cách vận hành một bảng điện hoặc cách

gấp một khăn bàn bằng lời nói xem! Chính dụng cụ trực quan sẽ giúp bạn

củng cố lời bạn qua việc tập trung sự chú ý của khán giả.

Các dụng cụ đó có thể mua tại các văn phòng phẩm.

Biểu đồ dùng để phát triển những sơ đồ trình bày trước khán giả - viết

từ ngữ/ vẽ sơ đồ trước bằng bút chì lên giấy. Khán giả sẽ không thể thấy

những đường kẻ mờ như thế và bạn sẽ tự tin rằng cách sử dụng biểu đồ sẽ

đúng đắn khi bắt đầu xây dựng hình minh họa trước khán giả bằng bút lông tô

đậm lên nét chì mờ. Bảo đảm bạn sẵn sàng ít nhất hai cây viết tốt trước khi

trình bày.

Dùng đèn chiếu là cách tiện lợi để vận dụng những dụng cụ trực quan

khác. Bạn có thể sao chụp hình ảnh, sơ đồ, câu chữ, hoặc sử dụng một loại

bút đặc biệt. Chỉ nên sử dụng những màu đậm - màu sáng như vàng hoặc

cam không thể đọc được!

Dù là dụng cụ trực quan nào đi chăng nữa, hãy làm theo nguyên tắc

căn bản là càng đơn giản càng tốt. Dùng chữ lớn và những từ chính yếu làm

điểm nhấn mạnh để chúng có thể đọc được dễ dàng. Đừng viết câu hoàn

chỉnh. Nhớ rằng một bức hình đáng giá hơn ngàn chữ. Theo qui định chung

cho phép từ 45 giây đến 1 phút cho mỗi hình đèn chiếu khi bạn lập thời gian

biểu.

THỰC HÀNH

Thực tập một hoặc hai lần để nắm rõ bạn sẽ nói gì và cách trình bày ra

sao. Nhờ một người bạn làm giám định về thời lượng và đưa ra những phản

hồi xây dựng.

CHUẨN BỊ VÀ TRÌNH BÀY

Hãy ngủ ngon và dù cho có hồi hộp đến đâu cũng đừng dùng bia rượu

hoặc chất kích thích!

Trang kế tiếp là một số điều nên làm và nên tránh khi trình bày.

TRẢ LỜI CÂU HỎI

Thông thường người tuyển chọn rất ý thức về sự căng thẳng của bạn

nên hay để dành các câu hỏi vào cuối buổi trình bày.

Nếu bị hỏi những câu không thể trả lời thì hãy thành thật - bạn sẽ dành

được nhiều tin tưởng hơn là nói lấp liếm hoặc nói dông dài. Thực ra bạn có

thể biến sự thiếu kiến thức của mình thành lợi thế bằng cách nói cho người

đặt câu hỏi biết điều đó. "Đó là một điểm đáng chú ý mà tôi chưa từng được

hỏi trước đây. Tôi e rằng không thể trả lời câu hỏi của ông ngay bây giờ,

nhưng tôi sẽ xem lại và trả lời cho ông sau." Phương cách này nhằm đề cao

cái tôi của người đưa ra câu hỏi và biểu lộ tính đúng đắn của bạn.

CHUẨN BỊ VÀ TRÌNH BÀY

Nên làm Nên tránh

- Nhìn toàn cảnh để liên quan hết mọi

người

- Giữ ánh mắt giao tiếp với họ

- Kiểm tra trước

- Kiểm tra điện trước

- Sửa soạn phòng ốc trước

- Dùng dụng cụ trực quan rõ ràng,

chính xác.

- Thay đổi cung giọng và tốc độ nói

- Đứng vững chãi

- Canh giờ

- Dùng ngôn ngữ dễ hiểu

- Phát những tiếng ừ, à...

- Chơi với chìa khóa, tiền cắc trong túi

- Hỷ mũi/ hắng giọng

- Nhìn xuống sàn, lên trần, hoặc vào

một người quan trọng nào đó

- Đọc từng từ trên biểu đồ

- Chọc cười - có thể bạn gây sự

chống đối

- Nói lầm bầm

- Xin lỗi những gì bạn sắp nói

- Ăn mặc kỳ quặc

- Hút thuốc - dù khán giả có hút đi

- Kết thúc với một điểm lạc quan nào

đó

- Có bút, hình đèn chiếu dự trữ

nữa

- Cởi áo khoác

- Dùng cây chỉ bảng - nó dễ thành vật

để chơi

NGƯỜI TUYỂN CHỌN TÌM KIẾM ĐIỀU GÌ?

Trừ khi bạn nộp đơn xin việc là xướng ngôn viên đài truyền hình hoặc

các nghề tương tự cần những tiêu chuẩn cơ bản khi nói trước công chúng,

còn thì người tuyển chọn không chắc đòi hỏi bạn những kỹ năng chuyên môn

quá đặc biệt.

Người tuyển chọn sẽ cần nơi bạn kỹ năng giao tiếp hiệu quả, trình bày

dự án của mình cách tự tin và biết mình đang nói gì. Nhớ rằng, ngay cả người

trình bày kinh nghiệm nhất cũng cảm thấy hồi hộp - hãy sử dụng chất

adrenaline trong người để vượt trội hơn người khác!

Mẫu trong trang kế là ví dụ những gì cần sử dụng để đánh giá phần

trình bày của bạn.

TRUNG TÂM TUYỂN NGƯỜI – BẢNG ĐIỂM TRÌNH BÀY

Gồm mười phút trình bày và năm phút trả lời câu hỏi.

Ứng viên: ………………………………………..

Người phỏng vấn: ………………………………………..

Tiêu chuẩn Nhận xét Điểm

Nội dung

Cách trình bày

Dàn bài

Dụng cụ trực quan

Tiếp xúc khán giả

Trả lời câu hỏi

Yêu cầu khác

Điểm chuẩn:

5: Nhiều hơn mong đợi của người phỏng vấn (nổi bật qua các tiêu

chuẩn để đáp ứng với công việc)

4: Nhiều hơn mong đợi của người phỏng vấn (theo với các tiêu chuẩn

về chất lượng và số lượng những hành vi mà công việc đòi hỏi)

3: chấp nhận được (theo với các tiêu chuẩn về chất lượng và số lượng

những hành vi mà công việc đòi hỏi)

2: thấp hơn mức có thể chấp nhận (nói chung không đáp ứng những

tiêu chuẩn về chất lượng và số lượng những hành vi mà công việc đòi hỏi)

1: thấp hơn nhiều mức có thể chấp nhận (dưới mức một cách rõ ràng

so với tiêu chuẩn cần có để đáp ứng với công việc).

Điểm tổng kết: …………………………..

BƯỚC THỰC HÀNH 31. KIỂM TRA VÀ ĐÁNH GIÁThật là khó khi thất bại, nhưng còn tồi hơn nếu không cố gắng thành

công. Trên đời này chúng ta biến không thành có nhờ nỗ lực.

THEDORE ROOSEVELT

Một số công ty dùng các bài kiểm tra và đánh giá khi tiến hành tuyển

chọn nhân viên.

Trước khi mời tới phỏng vấn, người tuyển chọn xác định những cá tính,

chuyên môn và kiến thức nào là lý tưởng cho một ứng viên. Trong quá trình

tuyển chọn, ứng viên được yêu cầu hoàn tất 'bài kiểm tra' để đánh giá họ có

những tiêu chuẩn như trên không.

Phạm vi kiểm tra có thể thay đổi từ hình thức một bài tập năm phút điền

vào chỗ trống cho đến kiểm tra suốt một ngày với hàng loạt kiểm tra và đánh

giá, kể cả nói chuyện với một nhà tâm lý! Nói một cách nghiêm túc, các kiểm

tra không phải để biết bạn có phải từ sao Hỏa đến không, hoặc bạn thật sự

không phải là một người... Bạn giống như một con ốc sên sống trong nước

nay trở về với chính mình trong bộ dáng một con người! Hãy bước sãi chân

làm hết sức mình và hãy thành thật.

CÂU HỎI VỀ NHÂN CÁCH.

Như tên gọi, bảng câu hỏi này nhằm mục đích nhìn vào bên trong tính

cách của bạn. Tôi không thích dùng từ 'kiểm tra' để liên hệ tới những đánh giá

về nhân cách. 'Kiểm tra' nghĩa là 'sai hay đúng' và trong việc đánh giá nhân

cách không có câu trả lời nào là đúng hoặc sai - tất cả chúng ta đều khác

nhau.

Thông thường không có hạn chế về thời gian cho bảng câu hỏi về nhân

cách, nhưng người ta khuyên không nên quá phân tích câu trả lời của mình

hoặc quá lướt từ câu này sang câu khác. Đừng trả lời câu hỏi như bạn nghĩ

rằng nên trả lời thư thế. Hãy thành thật với bản thân, nếu không bạn đánh

mất tính khách quan của nó. Đồng thời, một số câu hỏi 'ẩn chứa' sự đánh giá

bên trong để xem bạn kiên định (và thành thật) với câu trả lời ra sao.

KIỂM TRA VỀ CHUYÊN MÔN VÀ NĂNG KHIẾU

Không giống như kiểm tra về nhân cách, kiểm tra về chuyên môn và

năng khiếu dựa trên những tiêu chuẩn.

Kiểm tra kỹ năng đánh máy dựa trên cách sử dụng bàn phím và sự

chính xác. Kiểm tra về chuyên môn lành nghề, như sửa chữa một món đồ bị

hư, kiểm tra 'chuyên môn về sửa xe'.

Một số nơi khác còn đưa ra thử thách về sự thông minh như toán học,

lý luận lô-gích!

Toán học - xác định năng khiếu chọn các thông tin then chốt qua bảng

biểu, đồ thị, và các báo cáo kỹ thuật.

Ngôn ngữ - xác định năng khiếu chọn các thông tin quan trọng qua các

báo cáo và quyết định dựa vào các thông tin trên.

Tư duy – kiểm tra khả năng suy nghĩ linh hoạt. Nó đo lường năng khiếu

nhận ra một trật tự nào đó trong mớ hỗn loạn, để tập trung vào các điểm

chính và bỏ qua những tiểu tiết không phù hợp.

Bảng điểm được so sánh với các bảng 'tiêu chuẩn' để biết bạn thực

hiện ra sao, so sánh với những người khác đã từng làm kiểm tra trên.

CÂU HỎI VỀ LÀM VIỆC CHUNG.

Công trình của tiến sĩ Meredith Belbin cho thấy một nhóm phát huy hiệu

quả cao nhất khi có tập hợp đồng nhất nhóm người biết đóng góp chuyên

môn của mình người khác. Bảng câu hỏi về làm việc chung nhằm xác định

bạn hòa hợp khi làm việc chung ra sao.

Không có kiểu mẫu tốt nhất khi làm việc chung - sự hiệu quả là tổng

hợp nhiều kiểu làm việc chung với nhau.

Dưới đây là tóm tắt một số kiểu người khi họ làm việc chung với bạn.

- Người gieo trồng: sáng tạo, tưởng tượng, lập dị. Giải quyết các vấn

đề khó khăn. Dở trong giao tiếp và quản lý người khác.

- Người nhiệt tình: hướng ngoại, nhiệt tình, giao tiếp giỏi. Khám phá

các cơ hội. Mở rộng liên lạc. Mất hứng khi một lần nhiệt tình đã trôi qua.

- Người trưởng nhóm: trưởng thành, chín chắn, tự tin, đáng tin cậy.

Có mục tiêu rõ ràng, khuyến khích người khác tự quyết. Không nhất thiết phải

là người thông minh và sáng tạo nhất trong nhóm.

- Người thảo kế hoạch: năng động, cởi mở, và thường làm việc căng.

Thách thức, nhiều áp lực, tìm cách vượt qua chướng ngại. Thiên về khiêu

khích và bùng nổ cảm xúc nhưng hết nhanh.

- Người nhận xét: tỉnh táo, có chiến lược và nhận thức sâu sắc. Nhìn

thấy mọi lựa chọn. Phán đoán chính xác. Thiếu tính nghị lực và khả năng

truyền cảm hứng cho người khác.

- Người làm việc chung: ôn hòa, có tính xã hội, nhận thức và sẵn lòng

giúp đỡ, lắng nghe, xây dựng, ngăn ngừa xích mích. Lưỡng lự không dứt

khoát trong những tình huống cứng rắn.

- Người thực hiện: kỷ luật, đáng tin cậy, bảo thủ và hiệu quả. Biến ý

tưởng thành hành động thực tiễn, khá linh hoạt, phản ứng chậm với những

trách nhiệm mới.

- Người hoàn tất: chịu đựng, tận tâm, lo lắng. Phát hiện những lỗi lầm

và thiếu sót. Xong nhiệm vụ đúng thời gian. Thiên về lo lắng quá mức. Ngần

ngại khi giao phó.

- Chuyên gia: suy nghĩ độc lập, tự động làm, tinh tế. Cung cấp những

chuyên môn hoặc kỹ năng ít người biết. Chỉ đóng góp khi nào rất cần thiết.

KIỂM TRA VỀ MA TÚY VÀ NGHIỆN RƯỢU

Quan tâm đến ảnh hưởng của ma túy và rượu chè trong xã hội ngày

nay, một vài công ty yêu cầu mẫu thử nước tiểu để kiểm tra có nghiện ma túy

hoặc rượu không. Kiểm tra này rất hiếm bên Anh nhưng rất thường ở bên Mỹ.

PHÂN TÍCH NÉT CHỮ

Bạn sẽ không ngờ ngày nay người ta đang tiến hành phân tích nét chữ

khi tuyển chọn! Nét chữ có thể lý giải một phần cá tính của người đó qua cách

viết. Hiện nay nó đang được sử dụng rộng rãi ở châu Âu.

Một công ty đứng đắn thường cho bạn phản hồi về các cuộc kiểm tra

trên, bạn có được việc làm hay không. Nhưng chỉ khi nào bạn hỏi!

BƯỚC THỰC HÀNH 32. NẾU TÔI KHÔNG ĐƯỢC VIỆC LÀM NHƯ Ý THÌ SAO?

Mọi công việc cao quí lúc đầu đều có vẻ không thể thực hiện được.

THOMAS CARRYLE

Bạn lọt vào danh sách chỉ còn hai người. Người ta thảo luận ồn ào về

chuyện bạn có thích hợp với công việc hay không và rồi bạn nhận được thư

sáng nay... "Xin cám ơn ông vì đã đến tham dự buổi tuyển chọn...Chúng tôi

rất tiếc thông báo cho ông biết rằng..." Và đất trời như sụp đổ dưới chân bạn.

Tôi rất ái ngại cho bạn - rõ ràng họ đã chọn lầm người.

CÓ THỂ BIẾN TÌNH THẾ THÀNH LỢI ĐIỂM?

- Mau chóng viết cho họ và nói rằng bạn rất thất vọng và rất có ấn

tượng với công ty của họ. Nói rằng nếu có chỗ làm trống nào trong thời gian

sắp tới xin hãy gọi bạn. Hoặc có thể thay thế bằng cách gọi điện thoại và nói

cùng nội dung và yêu cầu phản hồi tại sao bạn lại không được nhận. Hầu hết

người ta sẽ cho bạn nhiều ý kiến xây dựng mà bạn không bao giờ biết, và

bạn cũng có thể nhận được một buổi thảo luận trở lại: sẽ rất có lợi. Xem bước

thực hành 27.

- Kèm theo thư là một cú điện thoại.

- Bạn học được gì qua tiến trình đó? Có lẽ bạn không nên bỏ tất cả mọi

quả trứng của mình vào một giỏ hoặc không nên trình bày khác nhau trong

các buổi phỏng vấn.

Ghi chú vài điều vào bên dưới.

Bài học qua thất bại tìm việc làm

…………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………

GIAI ĐOẠN 4. TÔI LÀM GÌ KHI ĐẾN ĐÍCHGIỚI THIỆU GIAI ĐOẠN 4

Kinh nghiệm cho chúng ta thấy rằng thành công dựa trên lòng hăng hái

nhiều hơn là tài năng. Người chiến thắng là người hiến dâng tất cả cho công

việc: thể xác lẫn tâm hồn.

CHARLES BUXTON

Hãy chúc mừng bạn!

Và đừng quên nói cám ơn với những người đã giúp bạn trên bước

đường tìm việc làm.

BẠN ĐÃ THỰC HÀNH RẤT TỐT ĐẸP

BƯỚC THỰC HÀNH 33. TẠM BIỆT CÔNG TY CŨĐừng tự hào rằng tình bạn cho phép bạn được quyền nói những chuyện

không vừa lòng với người thân thiết. Quan hệ càng gần gũi, càng cần sự tế

nhị và lịch thiệp.

OLIVER W. HOLMES

KHÍA CẠNH THỰC DỤNG.

Hãy chắc rằng bạn biết tên của phòng xã hội lo về chế độ hưu trí để

bạn có thể giúp họ cập nhật những thay đổi về chỗ làm và bạn có muốn thay

đổi chính sách về trợ cấp hay không.

KHÍA CẠNH CÁ NHÂN

Khi bạn ra đi với một nguyên nhân không tốt đẹp nào đó, ĐỪNG, ĐỪNG, ĐỪNG tỏ ra thô lỗ, lăng mạ, hoặc khinh thường công ty cũ. Dù bên trong chuyện đó sự chua cay nham hiểm đến cỡ nào, hãy tự chủ và giữ nó trong lòng.

Tôi không đưa ra lời khuyên này dựa trên quyền lợi của công ty cũ, mà

dựa trên quyền lợi của chính bạn. Dù bạn có cảm thấy rất cay đắng đi nữa,

hãy cố gắng ra đi một cách thân thiện. Lý do là hầu hết các công ty mới sẽ

muốn có lời nhận xét từ công ty cũ. Cho dù bạn không cần điều đó ngay lập

tức nơi chỗ làm mới, nhưng bạn có thể cần nó trong một hai năm sau.

Bạn sẽ chẳng tự trọng lấy mình, cũng chẳng đem lại triển vọng nào cho

công việc tương lai nếu bạn nổi nóng và lăng mạ sếp cũ. Nếu muốn biểu lộ

sự tức giận hãy viết thư cho sếp cũ. Đừng giữ lại bất cứ điều gì trong đầu.

Xong hãy xé bức thư đó đi và quăng nó vào sọt rác!

Cố gắng 'thương lượng' về mặt từ ngữ trong lời nhận xét về bạn tại các

công ty cũ để bạn có thể lưu nó vào hồ sơ cá nhân. Người có thẩm quyền

nào cũng sẽ thăng tiến hoặc thuyên chuyển và biết đâu một vài tháng sau khi

bạn rời công ty, một sếp mới mà bạn chưa bao giờ gặp, sẽ hoàn tất nhận xét

của công ty cho bạn, dựa vào nội dung của hồ sơ cá nhân.

BƯỚC THỰC HÀNH 34. CHẤP NHẬN CÔNG VIỆC MỚIĐiều gì đạt được quá rẻ, chúng ta ít trân trọng nó. Nó chỉ thực sự quí

giá khi trao tất cả vào giá trị của điều ấy.

THOMAS PAINE

"Hoan hô! Tôi đã có một nghề mới!" (theo quan điểm người ứng viên)

"Hoan hô? Tôi đã tìm được người thích hợp vào chỗ trống! " (theo quan điểm

người chủ). Đó là viễn cảnh hai bên cùng thắng lợi trong thương lượng hợp

đồng làm việc. Cả hai bên đều có lợi.

Ngay sau khi người chủ tương lai ra dấu hiệu chấp thuận, bạn hãy sẵn

sàng thương lượng chung quanh vấn đề lương bổng.

Như tôi nói trước đây bạn nên để họ nâng mức lương lên trước, nhưng

bạn sẽ thấy họ không bao giờ đề nghị mức tốt nhất cho bạn.

THƯƠNG LƯỢNG HỢP LÝ NHẤT

Trong một vài công việc, tiền lương được ấn định theo thâm niên và

chế độ phục vụ. Trong những công việc khác đó là sự thỏa thuận chung

quanh những thay đổi cụ thể.

Nhớ rằng, khi chấp nhận một đề nghị, bạn cũng đồng nghĩa chấp nhận mức lương đó.

Bạn sẽ tạo ra một ấn tượng xấu nếu đã chấp nhận công việc rồi và hai

ngày sau quay trở lại cố thương lượng lại hợp đồng.

Vì vậy, trước khi bước vào thương lượng hãy tìm hiểu xem mức thấp

nhất là bao nhiêu mà bạn có thể chấp nhận và mức bạn mong muốn.

Thực tế, một số khía cạnh về lương bổng đã có sẵn, ví dụ như ngày

nghỉ phép được viết trong chính sách của công ty.

BƯỚC THỰC HÀNH 35. BẮT ĐẦU CÔNG VIỆC MỚIMong muốn của con người là vô tận, nếu không thì có trời để làm gì?

ROBERT BROWING

Xin chúc mừng! Bạn đã đạt tới điều mong muốn, mọi chuyện chúng ta

cùng nhau thực hiện nay đã sinh hoa trái. Nếu có lời khuyên cuối cùng, thì đó

là đừng dấu sách này lên nóc tủ và quên mất - hãy đọc lại bây giờ và lần nữa

để xem bạn đã tiến bộ ra sao với những mục tiêu của mình.

Và đừng quên những gì tôi nói về các kỹ năng có thể thay đổi. Lắng

nghe tích cực, giao tiếp, và mạng làm việc chỉ là ba trong số kỹ năng đó. Hãy

mang chúng vào trong công việc mới cùng với bạn - đừng bỏ chúng vào hộc

bàn.

Chúc may mắn. Chúc bạn thành công trong công việc mới.

Khi chiến thắng… không còn gì gọi là đau thương.

JOE NAMETH

MỤC LỤCGiới thiệu

Cách sử dụng sách này

GIAI ĐOẠN 1 - TÔI LÀ AI?

Bước thực hành 1. Tự giới thiệu

Bước thực hành 2. Lòng tự trọng, căng thẳng, và kiếm việc làm

Bước thực hành 3. Tài chính của tôi

Bước thực hành 4. Đánh giá nhu cầu và ước muốn trong đời

Bước thực hành 5. Kỹ năng và kiến thức của tôi

Bước thực hành 6. Cá tính của tôi

Bước thực hành 7. Tôi muốn gì nơi nghề nghiệp?

Bước thực hành 8. Giao diện cuộc đời và nghề nghiệp

Bước thực hành 9. Giá trị của tôi

Bước thực hành 10. Thành đạt trong đời

Bước thực hành 11. Tìm kiếm phản hồi nơi người khác

Bước thực hành 12. Chọn người khôn ngoan

GIAI ĐOẠN 2 - TÔI ĐI ĐÂU?

Bước thực hành 13. Hướng đi mới

Bước thực hành 14. Phát triển liên lạc - mạng làm việc

Bước thực hành 15. Thiết lập mục tiêu

Bước thực hành 16. Điều khiển kế hoạch tìm việc

Bước thực hành 17. Làm ăn cá thể

GIAI ĐOẠN 3 - LÀM SAO TỚI ĐÍCH?

Bước thực hành 18. Dùng điện thoại hiệu quả

Bước thực hành 19. Viết thư

Bước thực hành 20. Viết lý lịch

Bước thực hành 21. Đơn xin việc

Bước thực hành 22. Tự rao bán

Bước thực hành 23. Sự quyết đoán và kỹ năng giao tiếp

Bước thực hành 24. Lắng nghe tích cực

Bước thực hành 25. Ấn tượng ban đầu còn kéo dài

Bước thực hành 26. Lối vào - tìm chỗ làm trống

Bước thực hành 27. Hiểu biết tiêu chuẩn lựa chọn

Bước thực hành 28. Chọn phỏng vấn

Bước thực hành 29. Trung tâm giới thiệu việc làm

Bước thực hành 30. Trình bày

Bước thực hành 31. Kiểm tra và đánh giá

Bước thực hành 32. Nếu tôi không được việc làm như ý thì sao?

GIAI ĐOẠN 4 - TÔI LÀM GÌ KHI ĐẾN ĐÍCH?

Bước thực hành 33. Tạm biệt công ty cũ

Bước thực hành 34. Chấp nhận công việc mới

Bước thực hành 35. Bắt đầu công việc mới

---//---

35 BƯỚC CHỌN NGHỀ NHƯ Ý

Tác giả: MALCOLM HORNBY - TUẤN HƯNG biên dịch

NHÀ XUẤT BẢN TRẺ

161B Lý Chính Thắng - Quận 3 - Thành phố Hồ Chí Minh

ĐT: 9.316289 - 9.317849 - 9.316211

E-mail: [email protected]

Chịu trách nhiệm xuất bản: LÊ HOÀNG

Biên tập: KIẾN HUY

Vẽ bìa: VIỆT HẢI

Sửa bản in: KIẾN HUY

In 1.500 cuốn, khổ 14 x 20cm tại Nhà in Thanh Niên, 62 Trần Huy Liệu - Q.PN

- TP. HCM. Số đăng ký kế hoạch xuất bản 916/124-CXB do Cục Xuất bản cấp

ngày 05-07-2001 và giấy trích ngang KHXB số 1083/2001. In xong và nộp lưu

chiểu tháng 11 năm 2001.

mailto:[email protected]

Documents

35 Bước Chọn Nghề Như Ý (Word) - saomaidata.orgsaomaidata.org/library/126.35BuocChonNghe.docx · Web viewSau đó chúng ta tiếp tục xác định làm thế nào giúp