3Kap.Antigj

Embed Size (px)

Citation preview

  • 7/30/2019 3Kap.Antigj

    1/24

    NJOHURI MBI ANTIGJENT

    C'jan Antigjent dhe Haptent:Antigjeniciteti, Imunogjeniciteti: natyra e

    antigjenve, llojet e tyre. Cilsite fiziko-kimike t tyre, adjuvantt.

    Rrugt e futjes s antigenit n organizm.

    Prcaktimi i antigjenve nga pikpamja esistemit imunitar.

  • 7/30/2019 3Kap.Antigj

    2/24

    Elementet baz nxits te sistemit imunitar jane:

    Antigjen do t quhet do lnd e huaj q duke ufutur n organizm eshte e afte te shkaktoje njprgjigje imunitare qelizore apo humorale dhe

    njkohsisht, si pasoje e kesaj pergjigje, te mundt bashkeveproje me antitrupat specifike apoqelizat t nxitura si rezultat i futjes s tij.

    Me imunogjenicitet kuptojm cilsin q ka antigjeni

    i futur pr t nxitur nje pergjigje imunitare. Imunogjeniciteti ndryshon vartsi t sasis s

    antigjenit q deprton n organizm.

    Antigjen t ndryshm duke u futur n t njjtat

    sasi e kushte n organizm japin prgjigjeimunitare t ndryshme, pra kane imunogjenicitet tendryshem.

  • 7/30/2019 3Kap.Antigj

    3/24

    Tjetr faktor q ndikon n imunogjenicitet sht afrsiagjenetike e lndve t futura (antigenve) me indet e vetorganizmit ku futet.

    Sa m e huaj t jet nj lnd pr organizmin aq m i shprehur

    sht imunogjeniciteti i ktij antigeni. Rol n imunogjenicitet luan dhe pesha molekulare. Proteinat

    me pesh m t ult se 5000-10000 dalton nuk kanimunogjenicitet.

    Ne imunogjenicitet luan rol dhe kompleksiteti molekular iantigjenit: Proteinat jane me imunogjene se karbohidratet,yndyrnat apo acidet nukleinike.

    Sa m e madhe t jet pesha molekulare e antigjenit t futuraq m i lart sht dhe imunogjeniciteti i tij.

    Koncepti imunogjenicitet dallohet nga antigjeniciteti q shtcilsia q ka antigeni pr t'u lidhur me antitrupa specifik pr tpas futjes s nj antigeni n organizm. P.sh, antigent equajtur jo t plot apo haptent nukkan cilsi imunogjenike,por kan antigjenicitet.

  • 7/30/2019 3Kap.Antigj

    4/24

  • 7/30/2019 3Kap.Antigj

    5/24

    Ajo pjes e antigenit q lidhet me antitrupin specifikquhet prcaktues antigenik ose epitop.

    Pjeset e regjioneve hipervariabel te molekulesantitrupore qe lidhet me epitopin quhet ndryshe dhe

    paratop. Cdo molekule antigjenike permban zakonisht shume

    epitope ne siperfaqen e saj qe jane te ndryshem dhenga ana strukturore.

    Keshtu psh. nje antitrup monoklonal qebashkevepron me nje percaktues antigjenikzakonisht nuk bashkevepron me epitope te tjere tendryshem ne te njejten molekule.

    Nga pikpamja e madhesise, nqs antigjeni eshte njepeptid linear ose karbohidrat epitopi mund teperbehet nga 5-6 aminoacide ose njesimonosakaridike.

    Ne proteinat globulare rreth 16 aminoacide mund tebijne ne kontakt me paratopin.

  • 7/30/2019 3Kap.Antigj

    6/24

    PERCAKTUESIT ANTIGJENIKE

  • 7/30/2019 3Kap.Antigj

    7/24

    Antigjent i ndajm n t plot (1) dhe jo tplot (2).

    1. Antigjeni i plot kur futet n organizm erealizon prgjigjen imunitare ne menyre te

    pavarur.

    2. Antigjeni jo i plot q t realizoj njprgjigje imunitare duhet t lidhet me nj

    proteine bartse. Duke u nisur nga prkufizimi i

    imunogjenicitetit dhe antigjenicitetit mund t

    themi se antigeni jo i plot (hapteni) nuk ka

    imunogjenicitet por ka antigjenicitet.

  • 7/30/2019 3Kap.Antigj

    8/24

  • 7/30/2019 3Kap.Antigj

    9/24

    N baz t afrsis gjenetike me individin Antigenet ndahen nautoantigjene (1), aloantigjene (2), izoantigjene (3),ksenoantigjene (4):

    Autoantigjent jan specifik prindividin. Smundje ku

    perfshihen autoantigjenet quhen smundjet autoimune. Prarsye t ndryshme inde t veant nuk njihen nga sistemiimunitar, pra sillen si antigjene t huaj dhe ndaj tyre prodhohen(auto)antitrupa t cilat bashkeveprojne me to dhe krijojnkomplekse imune q jan shkaktar t ktyre patologjive.

    Aloantigjent jane antigjene qe i gjejm n individ tendryshem t t njjts specie, p.sh faktori Rhezus, grupet

    ABO t gjakut apo antigent e KMPI (kompleksi madhor ipajtueshmris indore).

    Izoantigjent jan antigjen q prmbahen n dy individ tndryshm t t njjts specie t prodhuar nga e njjta vez. Ksenoantigjent jane antigjen qe i prkasin specieve t

    ndryshme. P.sh serumet imune t prgatitura n kafsh. Atoprodhohen kur bejm transplantin e kornese tek njerezit dhe atij

    i vihet kornea e demit psh..

  • 7/30/2019 3Kap.Antigj

    10/24

    Cila sht natyra kimike e Ag?

    Grupin m t madhe t antigenve e prbjn

    proteinat.

    Polisakaridet kan cilsi antigenike sidomoskto cilsi t tyre prforcohen kur ato jan n

    trajt glikoproteinash (si polimere).

    Cilsi antigenike kan edhe lipidet vetm kurjan me proteina si p.sh kardiolipina.

    Ve ktyre si antigen mund t sillen edhe

    acidet nukleike si ADN, ARN, lnd sintetikeose molekula t ndryshme si dinitroklorbenzeni,

    acidi benzensulfonik etj.

  • 7/30/2019 3Kap.Antigj

    11/24

    Rrugt e futjes s Ag n organizm:1. Me rrug orale, p.sh vibrio cholerae, salmonella, virusi ipoliomielitit, hepatitit A.

    2. Me rrug kutane si piodermitet, stafilokoku.3. Me rrug gjaku si viruset e hepatitit viral B e C, HIV etjPr t prforcuar aktivitetin imunogjenik t antigjeneve nprocesin e imunizimit prdoren lnd q quhen adjuvant.Cilsia e tyre sht t provokojn nj reaksion inflamator dhe t

    ngadalsojn eliminimin e antigjenit si dhe te rrisin keshtuimunogjenicitetin e tij.

    Reaksioni inflamator favorizon kontaktin e antigjenit me qelizatimunitare, kurse eliminimi i ngadalsuar i antigjenit zgjatkontaktin e tij me qelizat imunitare. T dy kto faktor prforcojn

    imunogjenicitetin.

    Adjuvantt q prdoren pr injektimin e antigjenit me rrugkutane prbhen nga yndyrna t ndryshme si p.sh adjuvanti iFreund-it. Ky prbhet nga lanolina, vazelina dhe BCG

    (vaksina e TBC) dhe prdoret n kafsh ndersa te njerzitprdoren multivaksinat

  • 7/30/2019 3Kap.Antigj

    12/24

    Figure 2-2Figure 2-2

  • 7/30/2019 3Kap.Antigj

    13/24

  • 7/30/2019 3Kap.Antigj

    14/24

  • 7/30/2019 3Kap.Antigj

    15/24

    Klasifikimi i antigenve nga pikpamja e sistemit imunitar:

    Nga kjo pikpamje antigjent mund t'i ndajm n antigjenekzogjene dhe n antigjen endogjen.

    Antigjene ekzogjen quhen ato antigjen q bjn pjes nato mikroorganizma q vijn nga jasht dhe shumzohen norganizm n mnyr t pavarur nga aparati biologjik iqelizave t organizmit.

    Antigjenet ekzogjene i ndajm n jashtqelizore dhebrndaqelizore.

    Ata jashtqelizore shumzohen jasht qelizave t organizmit(shmbull: koket piogjene si streptokoku, pneumokoku,stafilokoku, hemophilus influenzae etj).

    Mekanizmi mbrojts ndaj tyre realizohet kryesisht me an t

    imunitetit humoral: antitrupat dhe komplementi.

  • 7/30/2019 3Kap.Antigj

    16/24

    Figure 1-23

  • 7/30/2019 3Kap.Antigj

    17/24

    Figure 5-1

  • 7/30/2019 3Kap.Antigj

    18/24

    Figure 5-2

  • 7/30/2019 3Kap.Antigj

    19/24

    Figure 1-24

  • 7/30/2019 3Kap.Antigj

    20/24

    Antigjenet ekzogjene intraqelizore:

    Antigjenet ekzogjene intraqelizore:shumzohen brnda qelizave fagocitare.

    Shmbuj:

    Mykobakteriet, kandida, aspergilus,pneumocistis, toxoplazma. Mekanizmimbrojts: Limfocitet T helper q aktivizojn

    makrofagt t cilt jan qelizat efektorkryesore.

  • 7/30/2019 3Kap.Antigj

    21/24

    Figure 1-29

  • 7/30/2019 3Kap.Antigj

    22/24

    Figure 1-26

  • 7/30/2019 3Kap.Antigj

    23/24

    Antigjenet endogjene

    Antigjent endogjen jan ata q prdorinaparatin biologjik t qelizs ku deprtojn prt'u shumzuar:

    ktu prfshihen viruset por ktu mund tprfshijm dhe antigjent tumoral.

    Mekanizmat mbrojts jan me an tlimfocitve T citotoksik, qelizave NK,interferonet

  • 7/30/2019 3Kap.Antigj

    24/24

    Figure 1-28