Хонконг

ХОНКОНГИЙН МӨНГӨНИЙ БОДЛОГО ХЭРЭГЖҮҮЛЭГЧ ГАЗАР

Судалгааны ажил 18/2007

2007 оны 11 сарын 209

Эх газрын Хятад дах мөнгөний бодлогыг Шинэ Кейнсийн загвараар шинжлэх нь

Ли-Ганг Лиу ба Вэнланг ЦангСудалгааны хэсэг

Хураангуй

Энэ судалгааны ажлаар Хятадын мөнгөний бодлогын бүтцийн зохистой байдлыг үнэлэхийн тулд 31 тэгшитгэлт Шинэ Кейнсийн загварыг авч үзлээ. Манай судалгааны үр дүн мөнгөний бодлогыг удирдахдаа хүүний түвшин, мөнгөний тоо хэмжээ хоёулангаас хамаарах холимог арга хэрэгсэл нь эдийн засаг, санхүүгийн зах зээлийн одоогийн нөхцөл байдалд авч хэрэгжүүлж буй хувилбараас илүү тохиромжтой болохыг үзүүлж байна. Мөн манай судалгааны дүн юаний ханшийн огцом өсөлт нь инфляцийг бууруулах нөлөөтэй хэдий ч инфляци ба эдийн засгийн үйлдвэрлэлийн процессыг сүйтгэж болохыг харуулж байна.

Түлхүүр үгс: Мөнгөний бодлогын арга хэрэгсэл, Шинэ Кейнсийн загвар, Хятад

Судлаачдын э-мэйл хаяг: [email protected]; [email protected]

1 “Гурван” гэж уншина уу. (орч.)

[email protected]

mailto:[email protected]

mailto:[email protected]

http://econotimes.mn/

Гүйцэтгэх дүгнэлт:

Эмпирик ажиглалтаас үзэхэд бүтцийн саадууд ба санхүүгийн зах зээлийн хязгаарлагдмал хөгжлөөс шалтгаалан Хятадын Ардын Банк (ХАБ)-нд мөнгөний бодлогыг удирдахад зөвхөн хүүний түвшинг ашиглах нь үр дүнгүй байж болох юм. Гэсэн хэдий ч зөвхөн мөнгөний агрегатуудын тоо хэмжээнээс хамааруулан бодлого явуулснаар ХАБ эдийн засгийг хөглөх багаж болсон хүүний түвшний арга хэрэгслийг хэрэглэж чадахгүйд хүрнэ. Иймд тоо хэмжээ ба үнэ хоёулангийн арга хэрэгслийг багтаасан бодлогын холимог арга хэрэгсэл эдийн засаг, санхүүгийн зах зээлийн хөгжлийн одоогийн нөхцөл байдалд илүү тохиромжтой юм..

Энэхүү судалгааны ажлаар эх газрын Хятад дах одоогийн мөнгөний бодлогын бүтэц тохиромжтой эсэхийг шинжлэхийн тулд 3 тэгшитгэлт Шинэ Кейнсийн загварыг авч ашиглалаа. 3 тэгшитгэлт загвар нь Филиппсийн муруй, IS муруй, мөн мөнгөний бодлогын арга хэрэгсэлд үндсэлсэн мөнгөний бодлогын хариу үйлдлийн функцийг багтааж байгаа.

Манай загвар холимог арга хэрэгсэл нь инфляци, үйлдвэрлэлийн процесст хамгийн тогтвортой байдгийг харуулж байна. Иймд, Хятадад мөнгөний бодлогыг хэрэгжүүлэх хүүний түвшний ба мөнгөний тоо хэмжээний арга хэрэгсэл илүү тохиромжтой.

Манай симуляцийн шинжилгээ мөн чухал бодлогын үр дагавартай. Валютын ханшийн бодлого нь маш хурдацтай эдийн засгийн өсөлтийг сааруулахад хязгаарлагдмал үүрэг гүйцэтгэдэг байж болохын хажуугаар инфляцийг бууруулах нөлөөтэй байдаг. Тиймээс мөнгөний бодлого хэрэгжүүлэгчид инфляцийн дарамттай тулгарахдаа юаний ханшийн өсөлтийн хурдыг зохицуулснаар валютын ханшийн бодлогын энэхүү шинж чанарын давуу талыг ашиглаж чадна.

~ 2 ~


I. Танилцуулга

Хятадын Ардын Банк (ХАБ)-ны хуулинд Хятадын мөнгөний бодлогын зорилго нь үнийн тогтвортой байдлыг хангах буюу эдийн засгийн өсөлтийг дэмжих гэж заасан байдаг. Эдгээр бодлогын зорилгыг биелүүлэх ХАБ-ны бодлогын арга хэрэгслүүдэд заавал байлгах нөөцийн харьцаа, төв банкны суурь хүүний түвшнүүд, дахин хямдруулалт, төв банкны зээллэг, нээлттэй зах зээлийн үйл ажиллагаа болон Төриийн зөвлөлөөс тодорхойлсон бусад удирдах бодлогын арга хэрэгслүүд багтдаг. ХАБ үйл ажиллагааны тусгаар байдалгүй ч банкны эдгээр хуулийн бүрэн эрхүүд нь үйлдвэржсэн олон эдийн засгийнхтай төстэй. Бодит байдалд Хятадын мөнгөний бодлого нь хуулинд зааснаасаа ч илүү олон арга хэрэгсэлтэй. Захирагч Зоу Хиачуаны дурдсанаар ХАБ-ны зорилго бол зөвхөн үнийн түвшин, эдийн засгийн өсөлт биш, харин мөн ажилгүйдэл, төлбөрийн тэнцэл болно. Цаашилбал, ХАБ санхүүгийн либеральчлал, санхүүгийн секторын шинэчлэлийг дэмжих хариуцлагатай. Эдгээр зорилгуудад хүрэхээр мөнгөний бодлогыг удирдахдаа ХАБ шилжилтийн эдийн засгийн бүтцийн хатуу саадууд, санхүүгийн зах зээлийн хязгаарлагдмал өсөлттэй уялдуулан “тоо хэмжээ ба үнэ хоёрын арга хэрэгсэл”-ийг ашиглаж байна.

Хятад дах одоогийн мөнгөний бодлогын бүтцийн нөлөөг хэрхэн үнэлэх вэ?, Тоо хэмжээ ба үнийн арга хэрэгслийг хоёуланг нь авч хэрэгжүүлэх хандлага нь Тейлерийн дүрэм буюу тоо хэмжээний арга хэрэгслээс зэрэг дан ганц арга хэрэгсэл бүхий бодлогоос илүү нөлөөтэй юу?, Эдийн засгийн тулхтай байдал өдөөгийн нөхцөлд эдийн засгийн хэт хөөрөлтийг удирдахад юаны ханшийн түвшний үүрэг юу вэ? гэсэн сонирхолтой асуултууд гарч ирж байна.

Эдгээр асуултуудад хариулахын тулд эхлээд бид жижигхэн 3 тэгшитгэлт Шинэ Кейнсийн макро эдийн засгийн загварыг Хятад дах өнөөгийн мөнгөний бодлогын дэглэмийн тохиромжтой байдлыг тоогоор үнэлэхдээ ашигласан. Энэ загвар ердөө гурван тэгшитгэлтэй жижигхэн загвар хэдий ч сэтгэл татам хэд хэдэн зүйлтэй. Нэгдүгээрт, авч үзэж буй үндсэн хувьсагчид нь дотоод хувьсагч хэлбэрээр тодорхойлогдсон ерөнхий тэнцвэр. Хоёрдугаарт, энэ загвар нэрлэсэн ба бодит юаны ханш мөн үйлдвэрлэл дэх нийт эрэлтийн үүргийн талаарх Шинэ Кейнсийн санааг тусгасан. Гуравдугаарт, энэ загварт санамсаргүй шокууд дотоод хувьсагч бүрт нөлөөлөхийн хажуугаар бодит бизнесийн мөчлөгийн загварын зарим элементүүд нөлөөлж байгаа. Сүүлд нь, тус загвар рациональ хүлээлттэй, алсын хараатай элементүүдийн нэгдлийг зөвшөөрдөг.

Хэдийгээр эдгээр гурван тэгшитгэл нээлттэй эдийн засаг дах динамик стохастик ерөнхий тэнцвэрийн (ДСЕТ) загваруудын нэгдүгээр эрэмбийн нөхцөлүүдээс урган гарсан ч тэгшитгэлүүдийг онолын ойлголтуудтай холбон бүрэн тайлбарлах шаардлагагүй. Тиймээс эдгээр гурван тэгшитгэлийг эдийн засгийн онолыг авч ашигласан гэхдээ бүрэн хослуулаагүй гэж тайлбарлаж болно. Мөнгөний бодлогын шинжилгээ хийхэд загварт суурилсан иймэрхүү хандлагуудыг авч ашигласнаар бид бодит өгөгдлөөс үнэлж гаргаж ирсэн коэффицентуудад үндэслэн бодлогын

~ 3 ~


симуляциудыг тодорхойлох боломжтой юм. Эдгээр бодлогын симуляциуд нь Хятадын мөнгөний бодлого дах зарим чухал бодлогын маргаанд хариу өгнө гэдэгт итгэж байна.

Судалгааны ажлын үлдсэн хэсэг дараах дараалалтай. II хэсэгт Хятад дах мөнгөний бодлогыг тогтооход үнэ ба тоо хэмжээний хандлагын учир шалтгааныг хэлэлцэнэ. III хэсэгт 3 тэгшитгэлт загварыг танилцуулж, загварын үнэлгээ ба сонголтын асуудлуудыг авч үзнэ. Харин IV бүлэгт тоо хэмжээ, үнэ хоёуланг нь нэгтгэсэн холимог арга хэрэгслийн мөнгөний бодлогын хариу үйлдэл үзүүлэх функцэд үндэслэн бодлогын симуляциудыг тодорхойлно. V бүлэгт энэхүү судалгааны ажлаа дүгнэнэ.

II. Хятадын мөнгөний бодлогын бүтэц

Хятадын мөнгөний бодлогын бүтцийн үе шатуудыг дараах байдлаар дүрсэлж болох юм. ХАБ эхлээд жил бүрийн эхэнд дунд хугацааны2 зорилгын хүрээнд мөнгөний нийлүүлэлт ба зээлийн өсөлтийн тоо хэмжээг тодорхойлно (Пенг, 2006 ба Лауренс, Майно, 2007). Эдгээр дунд хугацаанытоо хэмжээн зорилгуудыг жил бүр ойр ойрхон хянадаг. Эдгээр зорилгуудын алдааг заавал байлгах нөөц, нээлттэй зах зээлийн үйл ажиллагаа, бодлогын хүүний түвшин, морал суаш3 зэрэг бодлогын олон арга хэрэгслүүдээр засдаг. Лауренс, Майно (2007) мөнгөний бодлогын энэ хандлага нь Хятадын одоогийн эдийн засгийншилжтийн үе ба санхүүгийн зах зээлийн хөгжилд тун тохиромжтой болохыг тодруулсан. Үнэндээ ч, Зураг 1, 2-оос стандарт Тейлерийн арга хэрэгсэл ба МкКалумын (2003) мөнгөний тооны арга хэрэгслийн аль нь ч ХАБ-ны бодлогын түвшин ба M2-ын өсөлттэй сайн таарахгүй байгаа нь харагдаж байна.

Зураг 1: Стандарт Тэйлерийн арга хэрэгсэл

Зураг 2: МкКалумын арга хэрэгсэл

Яагаад хүүний түвшний арга хэрэгсэл дангаараа хангалттай биш гэж?

Харьцангуй шинээр бүрэлдэж буй банкны систем ба зах зээлийн хэсэглэл зэрэг бүтцийн саадууд магадгүй хүүний түвшний арга хэрэгслийг дангаар нь хэрэгжүүлэхэд одоогийн нөхцөл байдалд тохиромжгүй болгож байж болох юм. Хамгийн эхлээд Хятадын банкны системээр дамжих мөнгөний бодлогын зээлийн суваг нөлөөтэй нь ажиглагдахгүй байна. Шууд санхүүжилтийн ач холбогдол хэдий нэмэгдэж байгаа ч Хятадын санхүүгийн бүтцэд банкууд давамгайлсаар байна. Банкны сектор санхүүгийн хөрөнгө ба зуучлалын хамгийн их хувийг, санхүүгийн капиталын 75%-ийг эзэлж байна. Мөнгөний бодлогыг дамжуулах зээлийн сувгийн үр нөлөө сүүлийн жилүүд дэх өсөлт, 1990-ээд оны сүүл үе дэх нийт банкны хөрөнгөн дэх тооцоолсноор 40%-50%-ийн non-performing4 зээл 2006 онд 7% хүртэл буурсан огцом бууралтаас, арилжааны

2 ‘Intermediate’ – “дунд хугацаа” гэж орчууллаа. “завсрын” ч гэсэн утгаар хэрэглэгдэж болох юм. Мөнгөний бодлогын завсрын зорилго гэж байдаг бил үү, дунд хугацааны бодлого гэж байдаг бил үү?. Нягтлах шаардлагатай.

3 “Moral suasion (or administrative and window guidance measures)” (орч.)

4 Юу гэж орчуулах вэ? (орч.)~ 4 ~


банкууд ялангуяа төрийн өмчит томоохон арилжааны банкуудын үйл ажиллагааны шинэчлэл эхэлсэн бөгөөд ихэнх банкууд үнийн эрсдэлд хүүний түвшний арга хэрэгслийг ашиглах нь удаашралтай байна. Жишээ нь, Подпира (2006) төрийн өмчит хамгийн том дөрвөн арилжааны банкны зээлийн шийдвэр нь зээл авагчдын эрсдлийн хяналтаас илүүтэйгээр нөөц сан (хадгаламж)-ийн хүртээмжээс хамаарч байгааг тогтоосон. Энэ нь капиталыг хуваарилахад ба үнийн эрсдэлд хүүний түвшний гүйцэтгэх үүрэг сүүлийн жилүүдийн шинэчлэл ба хүүний түвшний либериальчлал явагдаж байгаа хэдий ч тохиромжгүй хэвээр байгааг харуулж байна.5

Зах зээлийн сегментчилэл ч хүүний түвшний арга хэрэгслийн мөнгөний бодлогын үр дүнтэй дамжуулалтад саад учруулж байж болох юм. Хятадын мөнгөний зах зээл гурван дэд зах зээлээс бүрддэг. Эхнийх нь нэг өдрөөс 4 сар хүртэлх хугацаатай өөр хоорондоо зээл олгодог банк хоорондын зах зээл. Хоёрдах нь ХАБ-ны мөнгөн тэмдэгт6, санхүүгийн бонд, бодлогын ба арилжааны банкны бондууд арилжаалагддаг банк хоорондын бондын зах зээл юм. Гурав дах бүрэлдэхүүн бол богино хугацааны зээллэг хийгддэг бонд рипоны зах зээл7. Хэдий энэ зах зээл банк хоорондын бондын зах зээлээс хөрвөх чадвараар бага ч, банк хоорондын зах зээлээс хөрвөх чадвараараа их, мөн харьцангуй бага савлагаатай юм. Хугацааны туршид аажмаар суларч байгаа ч зохицуулагч хууль дүрмүүд тэдний хянан шийдвэрлэх8 үйл ажиллагааг хязгаарлаж байж болох юм. Түүнчлэн, зах зээлийн хэсэгчлэл эхний үнэлгээнүүдийг эс тооцвол үнийн бонд ба бусад өрийн хэрэгслүүдэд хамгийн чухал хүүний түвшний бүтцийн бенчмарк гэсэн ойлголтын дутуу байдлыг бий болгосон байж болох юм.

Зураг 3: Хятадын богино хугацааны хүүний түвшин

Хүүний түвшнээрхи мөнгөний бодлогын хязгаарлагдмал дамжуулалт нь мөн зарим эмпирик судалгаануудаар батлагддаг. Вектор авторегрессив загвар ашилан Лауренс, Майно (2007) нар үнийн тогтвортой байдлыг хангах эцсийн зорилгод хүрэхэд хүүний түвшний бодлого нь дангаараа тохиромжгүй буюу инфляци, мөнгөний бодлогын хүүний түвшний хооронд сул хамаарал байдгийг тогтоосон.

Мөн яагаад мөнгөний тоо хэмжээний арга хэрэгсэл дангаараа хангалттай биш гэж?

Гейжер (2006)-ийн Хятадын мөнгөний бодлогын зорилго, арга хэрэгсэл, нөлөөллийн нэлээд сайн судалгаа нь өсөлт ба инфлцийн эцсийн зорилго биелж зарим тохиолдол давж байгаа ч дунд хугацаанызорилго болох M2 ялангуяа 1994-1995 оны өндөр инфляцийн үеийн дараахнаас үргэлж орхигдож байгааг харуулсан. Зарим нь

5 2004 оны 10 сард зээлийн хүүний түвшний тааз, хадгаламжийн хүүний түвшний шалыг алга болгосны дараа хүүний түвшин нэлээд либеральчлагдаж байна. Мөнгөний зах зээл хамгийн их либельчлагдаж байна. Гэхдээ бондын хүүний түвшин одоо хүртэл ямар нэгэн хэлбэрээр зохицуулагдаж байна. Гэсэн хэдий ч хүүний түвшин мөнгөний бодлогыг удирдахад илүүтэй үүрэг рольтой байна.

6 ‘bill’

7 “repo-market” (орч.)

8 ‘arbitrage’~ 5 ~


дунд хугацаанызорилгын энэхүү орхигдлыг тогтворгүй мөнгөний үржүүлэгч, зарим нь сүүлийн үеийн тогтоосон валютын ханшийн дэглэмтэй9 холбоотой гэж үздэг. Грийн, Чанг (2006) нар нөөц мөнгөний өсөлтийг хянах боломж ХАБ-д байгаа хэдий ч, нөөц мөнгө (M0) ба M2-ийн өсөлтийн хооронд ямар нэг холбоо байхгүй байгааг илрүүлсэн. Түүнчлэн, Лауренс, Майно (2007) нар төлбөрийн систем, санхүүгийн либеральчлал, ба барьж буй мөнгөний алдагдсан боломжийн зардал зэргээс улбаалан 1994 оноос хойшхи мөнгөний үржүүлэгчид тогтмол бус сулралтын хандлага байгааг тогтоосон. Цаашилбал, тэдний VAR шинжилгээ нь мөнгө үйлдвэрлэл дэх хүүний түвшинд хязгаарлагдмал нөлөөтэй ч, үйлдвэрлэлийн хэмжээнд богино хугацаанд ямар нэг нөлөөгүй байдаг гэсэн дүгнэлтэнд хүрсэн.

Хүснэгт 1: Дунд хугацааны бодлогын зорилтууд

Тогтворгүй мөнгөний үржүүлэгчийг сайтар шинжлэх зуур тогтоосон валютын ханшийн системийн хувьд дунд хугацаанызорилгуудын орхигдол маргаантай сэдэв байсаар байна. Нэгдүгээрт, ХАБ мөнгөний агрегатуудад үзүүлэх цэвэр капиталын урсгалын нөлөөг арилгахын10 нээлттэй зах зээлийн үйл ажиллагааг ашиглах боломжтой байсаар байна. Хоёрдугаарт, их хэмжээний арилгах үйл ажиллагааны зардлаас шалтгаалан дотоодын хүүний түвшин өөрчлөгдөж байгаа мэдэгдэхүйц шинж байхгүй ч гэсэн стерлиацын үйл ажиллагаа маш нөлөөтэй болох нь харагдаж байна.

Гэхдээ эдгээр хэсэг эмпирик нотолгоонууд урт хугацаанд мөнгө ба инфляцийн хооронд ямар нэг харилан хамаарал байдаггүй гэсэн санааг агуулдаггүй. Бодит байдалд урт хугацаанд инфляцийн хүлээлтийг тогтворжуулахад чухал үүргийг мөнгөний агрегатуудад дунд хугацаанызорилгууд гүйцэтгэдэг буюу урт хугацаанд мөнгө ба инфляцийн хооронд тогтвортой статистик хамаарал байдгийг тодорхойлсон (Герлак ба Хонг, 2005 мөн Лауренс ба Майно, 2007).

Шинжилж үзсэн эмпирик нотолгоонуудаас Хятадын мөнгөний бодлогыг удирдахад мөнгөний тоо хэмжээ ч, хүүний түвшин ч аль аль нь хангалттай тохиромжтой гэдгийг үнэлсэн байсан. Гэхдээ энэ нь холимог арга хэрэгсэл тохиромжтой гэсэн үг үү? Өнгөц харахад, холимог арга хэрэгсэл бодлого боловсруулагчдыг инфляцийг уяхад дунд хугацаанызорилгуудыг ашиглах давуу тал, мөн ХАБ-ийг мөнгөний бодлогын үндсэн зорилго болох үнийн тогтвортой байдал ба эдийн засгийн өсөлтөд хүрэхийн тулд дунд хугацаанд эдийн засгийн “хөглөх”-д хүүний түвшний арга хэрэгслийг хэрэглэх боломжийг мөн олгодог. Хэдий сонирхол татахуйц ч үүнийг тоон аргаар баталсан эмпирик судалгаа бараг байхгүй байна. Дараагийн хэсэгт бид энэхүү асуудлыг авч үзэх бөгөөд 3 тэгшитгэлт Шинэ Кейнсийн загварыг мөнгөний бодлогод холимог хандлагын таамагласан шинж чанаруудыг зөв үү эсэхийг үнэлэхдээ ашиглах болно.

9 ‘pegged exchange rate regime’

10 ‘sterilize’~ 6 ~


III. Хятад дах мөнгөний бодлогын шинжилгээний загварт суурилсан хандлага

Энэ хэсэгт бид Берг (2006)-ийн дүрсэлсэн 3 тэгшитгэлт Шинэ Кейнсийн загварыг Хятадын мөнгөний бодлогын онцлог шинжид тохируулахын тулд хүүний түвшин ба мөнгөний тоо хэмжээний арга хэрэгслийг хоёуланг нь агуулж байхаар өөрчлөх болно. Тодруулбал, манай гурван тэгшитгэлд өмнөх болон дараа үеийн хүлээлт11 агуулсан Филиппсийн муруй, нийт эрэлтийг илэрхийлсэн IS муруй мөн мөнгөний бодлого баригчдын арга хэрэгслээр эдийн засгийг буцаан тэнцвэрт нь аваачихад чиглүүлэх мөнгөний бодлогын хариу үйлдлийн функц хамаарна. Манай тохиолдолд, мөнгөний бодлогын хариу үйлдлийн функц нь хүүний түвшний ба мөнгөний тоо хэмжээний арга хэрэгслийн холимог арга хэрэгслийг агуулж байгаа.

Манай загвар

Хүснэгт 2-т холимог мөнгөний бодлогын арга хэрэгсэлтэй Шинэ Кейнсийн загварын 3 тэгшитгэлт загварыг коэффицентын үнэлгээ ба параметртай нь дүрсэллээ.

Филиппсийн муруй: Хүснэгт 2-т дүрсэлсэн ерөнхий Филиппсийн муруй инфляцийн өмнөх болон дараа үеийн хүлээлтийн элементүүд, мөн нэмэгдэл болгон бодит ДНБ-ны зөрүү12, бодит валютын ханш гэсэн стандарт тайлбарлагч хувьсагчдыг багтааж байгаа. Инфляцийн дараах үеийн элемент нь үнэтэй холбогдох пүүсүүдийн дараах үеийн төлөв байдлаас гарч ирж байгаа. Мөн эмпирик дүгнэлтүүд дараах үеийн хувьсагчийг Филиппсийн муруйн үнэлгээнд оруулахад нөлөөлсөн. Тухайлбал, Шайбэ ба Вайнс (2005b) дараах үеийн инфляцийн хүлээлттэй Хятадын Филиппсийн муруй нь зөвхөн өмнөх үеийн хувьсагч бүхий загвараасаа илүүтэй зохицох хандлагатай байдгийг тодруулсан.13

Хүснэгт 2: 3 тэгшитгэлт загварын үнэлгээ ба параметрууд

Тэмдэглэгээний хувьд, нь улирлын өөрчлөлтийг жилчилж тооцсон ХҮИ инфляци

хувиар, E нь хүлээлтийн оператор ба нь 4 улирал буюу жил жилийн ХҮИ инфляци.

Тодруулбал, ба .14

нь инфляцийн процессыг тайлбарлалт дах дараах үеийн элементүүдийн зэргийг

11 ‘forward and backward-looking expectations’

12 ‘gap’

13 Фанке (2005) Хятадын хувьд 1977-2003 оны жилээрхи өгөгдлийг ашиглан Филиппсийн муруйг үнэлсэн. Инфляцийн хоцрогдол ба “lead” хоёуланг нь ашигласан бөгөөд үнэлгээний ач холбогдол Шайбе, Вайнс (2006) нарын үр дүнгээс тун зөрөөтэй байсан. Бидний үнэлгээ ижил өгөгдөл ашигласнаас ч болсон юм уу Шайе, Вайнс (2006) нарынхтай ойролцоо гарсан.

14 ба хоёрын хоорондын хамаарал ба хоцрогдлыг алгебрийн хувиргалт ашиглан

гэж гаргаж болно.

~ 7 ~


тодорхойлно. нь сааралт агуулсан өсөлттэй бодит нөлөөтэй валютын ханшийн

хүүний түвшин (REER)-ний логарифмыг зааж байгаа. бол цагаан шуугиан.

Хувьсагчдын дээрх “малгай”-н тэмдэг “ ” нь хувьсагчдын тэнцвэрт түвшнээсээ

хазайсан хазайлтыг илэрхийлнэ. Жишээ нь, бол үйлдвэрлэлийн зөрүү, бичвэл

, энд бол бодит ДНБ-ний логарифм, бол тэнцвэрт (буюу потенциаль)

ДНБ-ний логарифм болно.

IS (эрэлт) муруй: IS муруй нь дараа үеийн ба өмнөх үеийн бодит ДНБ-ий зөрүүнүүд, гадаад эрэлтийн зөрүүнүүд, бодит хүүний түвшин, бодит мөнгөний өсөлтийн зөрүү ба бодит валютын ханшийн өөрчлөлтийг агуулна. Тэмдэглэгээний

хувьд, бодит хүүний түвшний тэнцвэрт түвшнээсээ хазайх хазайлт. Бодит хүүний

түвшин нь , энд нь богионо хугацааны нэрлэсэн бодлогын түвшин,

Хятадын нэрлэсэн зээлийн хүүнийзээлийн хүүний түвшнээр хэмжиж тодорхойлно. бол дэлхийн үйлдвэрлэлийн зөрүү. Берг (2006)-ийн тодорхойлсноос ондоогоор бид бодит хүүний түвшний өөрчлөлтийг ерөнхий тэнцвэрт хүүний түвшний хазайлтаас илүүтэйгээр, үйлдвэрлэлийн зөрүүн дэх валютын ханшийн нөлөөг тодорхой илэрхийлэхийн тулд, Хятад дах тэнцвэр валютын ханшийн түвшний үнэлгээний маргаантай байдлаас шалтгаалан илүүлэн авч үзнэ. Бодит хүүний түвшин ба бодит мөнгөний өсөлтийн зөрүү IS тэгшитгэлд мөнгөний хариу үйлдлийн функцийн нөхцөлөөс орж ирж байгааг санах хэрэгтэй. Тодруулбал, бодит хүүний түвшний зөрүүг бодит мөнгөний нийлүүлэлт ба тэнцвэрт мөнгөний эрэлтийн зөрүүгээр тодорхойлогдоно. Масуч ба Вилек (2001) нарын дагуу бид тэнцвэрт мөнгөний эрэлтийг мөнгө, үйлдвэрлэл ба ХҮИ инфляцийн логарифмуудын коинтеграци хамаарлаар

тодорхойлсон, . Иохенсоны коинтеграцийн тест эдгээр

гурван хувьсагчийн хооронд коинтеграци хамаарал байгааг харуулсан. Тэнцвэрт бодит мөнгөний эрэлтийг тодорхойлвол, мөнгөний зөрүүг дараах байдлаар тооцож болно,

.15

Мөнгөний бодлогын хариу үйлдлийн функц: Мөнгөний бодлогын хариу үйлдлийн функц нь хоёр арга хэрэгсэл болох мөнгөний тоо хэмжээ ба хүүний түвшний арга хэрэгслийг агуулна. Мөнгөний тооны арга хэрэгсэл нь потенциаль ДНБ ба тэнцвэрт инфляцийн түвшнн гэсэн хоёр зорилгоор эмпирик түвшинд тодорхойлогддог. Энэ арга хэрэгсэл нь Тэйлерийн мөнгөний нийлүүлэлтийг арга хэрэгслийн хувьд хүүний түвшнээс илүүд үзсэн макро эдийн засгийн загварын үнэлгээнээс үүдэлтэй. Инфляци ба үйлдвэрлэлийн алдагдлын функцыг хамгийн бага байлгахад мөнгөний агрегатын арга хэрэгсэл бүхий оновчтой мөнгөний бодлого нь үйлдвэрлэлийн гарц ба инфляцийн

15 Загварын үнэлгээндээ бид тэнцвэрт түвшнээсээ хазайх бодит мөнгөний хазайлтыг мөнгөний өсөлтийн загварыг тооцоохдоо ашигласан. M2 нь мөнгөний нэрлэсэн өсөлт, харин m2 нь мөнгөний бодит өсөлт болохыг анхаарай.

~ 8 ~


функцын бүрдэл байж болно гэдгийг Тэйлер тогтоосон. Хэдий Тэйлер 1980-аад оны дунд үеэс хүүний түвшинг арга хэрэгслийн хувьд хэрэглэж эхэлсэн ч тэрээр мөнгөний агрегат нь шинээр бүрэлдэж зах зээлийн эдийн засагт боломжийн мөнгөний бодлогын арга хэрэгсэл юм гэдгийг сүүлийн судалгааны ажлууддаа дурдсан.

Хүүний түвшний арга хэрэгсэл бол өргөтгөсөн Тэйлерийн дүрэм юм. Энэ нь

хоцрогдолтой хүүний түвшин ( ), тэнцвэрт хүүний түвшин, тухайн жилийн

инфляцийн түвшин, таамагласан жилийн инфляцийн түвшний хазайлт, ДНБ-ний зөрүү ба бодит валютын ханшийн өөрчлөлтөөр тодорхойлогдоно. Өргөтгөсөн Тэйлерийн арга хэрэгсэл нь ХАБ нэрлэсэн түвшинг бодит валютын ханшийн түвшин, инфляцийн хазайлт ба үйлдвэрлэлийн зөрүүний өөрчлөлтийн функц хэлбэрээр авч үздэг гэж

заадаг. Тэмдэглэгээний хувьд нь харгалзан бодит ба тэнцвэрт нэрлэсэн хүүний

түвшинг төлөөлнө. бол ХАБ-аас тогтоосон зорилгот инфляцийн түвшин (манай

тооцоонд 3%) болно. Берг (2006)-ийнхээс өөрөөр бид бодит валютын ханшийн өөрчлөлтийг нэмж өгсөн. Энэ нэмэлт нь бодлогын хүүний түвшний өөрчлөлт бодит валютын ханшийн түвшинд эдийн засгийн нээлттэй байдлын өндөр зэргээс шалтгаалан хариу үйлдэл үзүүлдэг болох нь эмпирик түвшинд харагдсан учраас оруулж ирсэн болно. Зарим өргөтгөлүүдийн хувьд тоо хэмжээ ба үнийн арга хэрэгслийн нэгдэл нь мөнгөний бодлогын нөхцөлүүдтэй ижил. Хэрэв зах зээл цэвэршсэн байхад мөнгөний тоо хэмжээг тодорхойлбол холбогдох хүүний түвшинг ч хурдан тодорхойлно. Энэ нь магадгүй иймэрхүү эдийн засагт яагаад ганц арга хэрэгсэл хэрэгтэй байдгын шалтгаан байж болох юм. Гэхдээ, эдийн засаг, санхүүгийн хөгжлийн өнөөгийн түвшин дэх Хятад улсын тохиолдолд зах зээл нь өмнө дурдсан бүтцийн саадуудаас улбаалан цэвэршдэггүй байж магадгүй. Үр дүнд нь хос арга хэрэгсэл үр дүнтэй үүрэг гүйцэтгэж болох юм.

Нэрлэсэн валютын ханшийн зам16: Капиталын хяналтын улмаас хүүний түвшний тэгш байх нөхцөл удаан хугацаанд тогтдоггүй байж болох юм. Өдий хүртэл Хятадын дотоодын санхүүгийн зах зээл дэлхийн бусад зах зээлүүдээс хуваагдсан. Мөнгөний бодлого нь энэхүү бие даасан байдлыг хадгалж, нэрлэсэн хүүний түвшин нь үл хамааран тодорхойлогдож бодлогын арга хэрэгслийн хувьд хэрэглэгдэж болно. Зураг 4-өөс харвал, хүүний түвшний тэгш байдлын нөхцөлөөс тооцсон их хэмжээний тасралтгүй хүүний ялгаа байна. Капиталын хяналтын нөлөөний улмаас валютын ханшийн бодлого одоо хүртэл макро эдийн засгийн удирдлагын арга хэрэгслийн хувьд хэрэглэгддэг. Би валютын ханшийн асуудлыг бодлогын симуляцийн хэсэгтээ эргэн авц үзнэ.

Зураг 4: Хүүний түвшний тэгш байдлын нөхцөлийн хазайлтын абсольют үнэлгээ

Загварын үнэлгээ ба параметрууд: Хүснэгт 2 дах коэффицентуудын ихэнхийг эмпирик түвшинд үнэлсэн. Эмпирик үнэлгээнүүд буруу тэмдэгтэй буюу симуляцид

16 ‘path’~ 9 ~


харилцан ижилсээгүй тохиолдлуудад бид онолын таамаглал мөн Берг (2006)-ийн

ерөнхий саналуудыг дагасан. Үйлдвэрлэлийн зөрүү ( ) –г He (2007)-ийн судалгааг

даган үйлдвэрлэлийн функцийн хандлагыг ашиглан үнэлсэн. Дэлхийн үйлдвэрлэлийн

гарцын зөрүүг -г HP-шүүлтүүрийн трэндээр гаргаж ирсэн Хятадын хамгийн том

арван экспортын зах зээлийн худалдаагаар жигнэсэн бодит ДНБ-ийн хувийн хазайлтаар тооцсон. Филиппсийн муруй, IS муруйг 1990 оны 2 дах улирлаас 2005 оны 4 дэх улирал хүртэлх улирлаарх өгөгдлийг ашиглан моментын ерөнхий арга (GMM)17-аар үнэллээ. Берг (2006)-ийн ерөнхий санаануудыг даган бид үйлдвэрлэлийн “lead”-ийн коэффицентыг 0.10 гэж тогтоосон. Манай үйлдвэрлэлийн хоцрогдлын үнэлгээ 0.75-0.95-ын хооронд байгаа бөгөөд Лакстон, Скотт (2000) нарынхтай ижил байна. Тэд нар бодит хүүний түвшин, бодит валютын ханшийн түвшний параметруудын нийлбэр нь эдгээр хүчин зүйлүүдийн үйлдвэрлэлд үзүүлэх хязгаарлагдмал нөлөөллөөс шалтгаалан үйлдвэрлэлийн зөрүүнээс бага хэмжээтэй байна.

Хүүний түвшний арга хэрэгслийг Шайбе, Вайнс (2005a), Ший, Луо (2002) нарын дүгнэлтийг ашиглан параметрчилсэн. Шайбе, Вайнс (2005a) нар нэмэлт хувьсагч болох валютын ханшийн түвшинтэй хүүний түвшний арга хэрэгслийг Хятадын хувьд алсын хараагүй зан төлөвтэй18 тохиолдолд хийсэн. Ший, Луи (2002) нар алсын хараатай Тэйлерийн арга хэрэгслийг Кларида, Гали, Гертлер (1998) нарын тодорхойлолтыг мөрдөн үнэлсэн. Эдгээр хоёр судалгаанд үндэслэн бид хоцрогдолтой нэрлэсэн хүүний

түвшний коэффицентыг ( ) 0.82 гэж тогтоосон. Бид мөн ба -ийг харгалзан 0.15

ба 0.51 гэж Ший, Луи (2002)-ийн дүгнэлтэнд үндэслэн тогтоосон. Инфляцийн

хүлээлтийн коаффицент 1-ээс бага буюу 0.15, Филиппсийн муруйн нөхцөлтэй ижил.

-ийг 0.16 гэж тогтоосон. Тиймээс REER-ийн коэффицент хоцрогдолтой REER-ийн коэффицентуудын нийлбэртэй тэнцүү байна. Энэ нь Шайбе, Вайнс (2005а)-ийн хүүний түвшний арга хэрэгслийн үнэлгээтэй адилхан юм.

Свенссоны (1999 ба 2000) адилаар бид бүх гадаад хувьсагчдыг AR(1) процесс гэж

үзсэн.19 Бид дэлхийн ДНБ-ийн зөрүү ( ), АНУ-ын инфляцийн түвшин ( ), АНУ-ын

нэрлэсэн хүүний түвшин ( ), дотоодын зорилтот инфляцийн түвшин ( ), урт

хугацааны нэрлэсэн бодлогын хүүний ( ) AR(1) процессын коэффицентууд нь 0.76,

0.96, 0.96, 0.99 ба 0.99 байхыг тогтоосон. эдгээр параметруудын үнэлгээг нэг үеийн хоцрогдолтойгоор тэдний тэнцвэрийн процессыг (HP шүүсэн бодит өгөгдлийн цуваа) регрессдэж гаргаж ирсэн.

17 ‘generalized methods of moments’

18 ‘forward-looking behaviour’

19 Свенссоны (1999 ба 2000) ажилд гадаад хувьсагчид нь потенциаль үйлдвэрлэл, зорилтот ажил эрхлэлт, гадаад инфляци, гадаад бүтээгдхэүүн ба гадаад валютын ханшны эрсдлийн шагнал болно.

~ 10 ~


Зураг 5-д бодит нэг жилийн зээлийн хүүний түвшин, ХҮИ инфляцийн түвшинтэй симуляци хийсэн хүүний түвшинг дүрсэллээ. Өргөтгөсөн Тэйлерийн арга хэрэгсэл бодит хүүний түвшинтэй ерөнхийдөө сайн таарч байна. Энэ нь 2-р хэсэгт зураг 1-д дүрсэлсэн хүлээлт, ‘smoothing’ зан төлөв тооцоогүй энгийн Тэйлерийн арга хэрэгслээс илүү сайн байна.1994 оны симуляц тооцсон хүүний түвшин дэх их бууралт нэрлэсэн RMB валютын түвшинг АНУ-ын долларын эсрэг 50%-аар бууруулсан валютын ханшийн шинэчлэлтээс шалтгаалсан. Өргөтгөсөн Тэйлерийн арга хэрэгсэл Хятадын мөнгөний бодлого 1990-ээд оны эхээр нэлээд хумигдмал байсан байж болохуйг харуулж байна. 1994-1996 онд 2004-2006 оны сүүлийн жилүүдэд мөнгөний бодлого зохицож байгаа бөгөөд цаашдаа хатууруулахыг шаардаж магадгүй байна.

Зураг 6-д дүрсэлснээр симуляци хийсэн мөнгөний тоо хэмжээний арга хэрэгсэл M2-ийн бодит өсөлттэй тун ойролцоо таарч байна. Энэ нь үйлдвэрлэлийн зөрүү, инфляцийн зорилго бүхий мөнгөний тоо хэмжээний арга хэрэгсэл нь боломжийн болохыг илэрхийж байна. Мөнгөний тоо хэмжээний арга хэрэгсэл нь Тэйлерийн (1979)-ийн дагуу зөвхөн өмнөх үеийн элементүүд орж байгаагаас дараа үеийн элементүүд ороогүй болохыг анхаарах хэрэгтэй. Гэхдээ бидний M2-ийн хоцрогдолтой өсөлтийг үнэлсэн коэффицентууд M2-ийн өсөлттэй тасралтгүй таарч байна. Энэ нь бодит байдалд мөнгөний өсөлтийн дунд хугацааны зорилгууд хэрхэн тдорхойлогддогтой нийцэж байна. Энэ нь мөн зарим талаараа яагаад симуляци хийсэн арга хэрэгсэл бодит үзүүлэлттэй таарч тохирдгыг тайлбарлана.

Зураг 6: Симуляци хийсэн мөнгөний бодлогын арга хэрэгсэл ба бодит M2-ын өсөлт

Загварын үнэлгээ

Тэйлер (1994) оновчтой мөнгөний бодлогын арга хэрэгслийг инфляци, үйлдвэрлэлийн вариацуудын жигнэсэн нийлбэрийг хамгийн бага байхаар тодорхойлсон. Хамгийн энгийн хэлбэрээр, ХАБ-ны алдагдлын функцийг

гэж бичиж болно. Энэхүү загварыг ашиглан мөнгөний

гурван бодлогын хүрээнд инфляци, үйлдвэрлэлийн тогтворгүй байдлыг тооцно.

Энэхүү судалгааны ажлын симуляциудыг WinSolve программ хангаимж ашиглан гүйцэтгсэн. Рациональ хүлээлттэй стохастик симуляциудын нарийвчилсан тайлбарыг Пирсийн (2006) ажлаас олж болно. WinSolve бидэнд шокуудыг гаргаж ирэхэд дараах аргуудыг хэрэглэх боломж олгосон: Холеск арга, Бүүтстрап арга, хэрэглэгчийн ковариаци ба ерөнхий тархалтууд.

Нэгдэх болон хоёрдах аргууд эмпирик өгөгдлийн үндсэн дээр шокыг гаргаж ирдэг бол гуравдах арга өөрийн саналдаа (ко)-вариац тогтоох боломжтой хэрэглэгчээр хангадаг.хамгийн сүүлийн арга нь хэвийн тархалтын хувьд шаардлагагүй шокуудыг гаргаж ирдэг арга. Энэ программ мөн шокуудын тархалтыг яг тэгш хэмтэй байхад нөлөөлдөг эсрэг тэсрэг шокуудыг хэрэглэх сонголтыг олгодог. Судалгааны явцаас олон

~ 11 ~


тооны хуулбарлалттай20 үед эсрэг тэсрэг биш шокуудыг ашигласан симуляцийн үр дүнгүүд эсрэг тэсрэг шокуудыг хэрэглэсэнтэйгээ харьцангуй ойролцоо гарч байгаа нь харагдаж байна. Илүү их “рикликэшн” нь симуляци хийж буй хувьсагчуудын стандарт алдааг илүү бага байлгадаг байна. Харьцуулахуйц симуляци хийхийн тулд санамсаргүй шокын ижил “сийд”21-ийг ашиглах бөгөөд ингэснээр симуляцийн явцад шокууд өөрчлөгдөхгүй хэвээр байдаг. Доорхи симуляциудад бид санамсаргүй шокуудыг тооцохдоо гуравдах хандлагыг ашиглалаа. Бодит өгөгдлийн цуваануудын үнэлсэн вариацууд бидний симуляци дах санамсаргүй шокуудад үндэс нь болно.

Энгийн “рикликэшн”

Доорхи симуляциудад цагаан шуугианд зөвхөн инфляци, үйлдвэрлэл л хамаарна гэж үзэн нэг “рикликэшн”-тэй туршилтыг хийнэ. Туршилтыг 500 үед хийсэн.

Эхний симуляцид бид инфляци, үйлдвэрлэлийн шокод зөвхөн хүүний түвшин

хариу үзүүлдэг ба мөнгөний тооны арга хэрэгсэл байхгүй гэж үзсэн. Тодруулбал, ба

хүүний түвшний арга хэрэгсэлд тэг, харин 0.88 байна. мөн тэгшитгэлээс

хасагдсан.

Хоёрдах симуляцид нэрлэсэн хүүний түвшинг гадаад хувьсагч хэлбэрээр үзэж байгаа ч бид зөвхөн мөнгөний өсөлтийг инфляци, үйдлдвэрлэлийн шокод хариу

үзүүлдэг гэж үзсэн. Тодруулбал, , ба мөнгөний тооны арга хэрэгсэлд тэг,

харин 0.82-тай тэнцүү байна. мөн тэгшитгэлээс хасагдсан.

Гуравдах симуляцид бид хүүний түвшин ба мөнгөний өсөлтийг инфляци, үйлдвэрлэлийн шокод хариу үзүүлдэг гэж үзсэн. Тиймээс хоёр арга хэрэгслийн хослол эдийн засгийг зохицуулахад ашиглагдана. Эдгээр гурван симуляцид инфляци ба үйлдвэрлэл шокын ижил цар хүрээ/ач холбогдолд хамаарч байгааг анхаарах хэрэгтэй. Үүний дүнд ч харьцуулах боломж бүхий үр дүнгүүд гарсан.

Хүснэгт 4-т гурван симуляцийн инфляци ба үйлдвэрлэлийн стандарт хазайлтыг үзүүлээ. Эндээс холимог арга хэрэгсэл дэх инфляци ба үйлдвэрлэийн зөрүү нь хамгийн бага тогтворгүй байдалтай болох нь харагдаж байна. Хүүний түвшний арга хэрэгслийн хувьд инфляци, үйлдвэрлэлийн гарцын зөрүү холимог арга хэрэгслийнхээс илүү их тогтворгүй байгаа бол мөнгөний тоо хэмжээний арга хэрэгслийн хувьд инфляци, үйлдвэрлэлийн гарцын зөрүү хамгийн их тогтворгүй байдалтай байна.

Хүснэгт 4: Инфляци, үйлдвэрлэлийн зөрүүний стандарт хазайлтууд (энгийн replication)

Инфляци Үйлдвэрлэлийн гарц

20 ‘replication’

21 ‘seed’~ 12 ~


Хүүний түвшний арга хэрэгсэл

0.1685 0.1040

Тооны арга хэрэгсэл 0.1959 0.1390

Холимог арга хэрэгсэл 0.1046 0.0665

Олон “рикликэшн”

Дээрх шинжилгээнүүдийг зөвхөн нэг “рикликэшн”-тэй үед үе тутам инфляци, үйлдвэрлэлийн зөрүүний хариу үйлдэл нь санамсаргүй шокуудаас өндөр хамаарна гэсний үндсэн дээр хийсэн. Доорхи симуляциудад бид туршилт бүрийг 500 үед 100 “рикликэшн”-тэй хийсэн бөгөөд ингэснээр инфляци ба үйлдвэрлэийн гарцын зөрүү нь жинхэнэ өөрийн үнэлгээ рүүгээ дөхөж байгаа юм. Эдгээр гурван арга хэрэгсэл дэх 100 “рикликэшн”-тэй инфляци, үйлдвэрлэлийн зөрүүний стандарт хазайлтын дунджийг хүснэгт 5-д харууллаа. “Рикликэшн”-ний тоо нэмэгдсэний улмаас эдгээр тооцоолсон стандарт хазайлтууд буурсан хэдий ч холимог арга хэрэгсэл дэх инфляци, үйлдвэрлэлийн зөрүү нь хамгийн бага стандарт хазайлтын дундаж байгаа буюу хүснэгт 4-ийн үр дүнтэй ижил байна. Ижил санамсаргүй шокуудын хариунд манай симуляцийн үр дүн холимог арга хэрэгсэл нь инфляци, үйлдвэрлэлийн зөрүүнд хамгийн бага тогтворгүй байдлын дундажтэй гэдгийг харуулж өглөө. Тиймээс холмиог арга хэрэгслийг мөнгөний бодлогот бусдаас илүүд үзэх хэрэгтэй.

Хүснэгт 5. Инфляци, үйлдвэрлэлийн зөрүүний стандарт хазайлтууд (олон replication)

Инфляци Үйлдвэрлэлийн гарц

Хүүний түвшний арга хэрэгсэл

0.1599 0.1022

Тооны арга хэрэгсэл 0.1876 0.1355

Холимог арга хэрэгсэл 0.0987 0.0652

IV. Бодлогын симуляциуд

Энэ хэсгээр одоогийн бодлогын маргаануудтай холбогдох гурван симуляцийг авч үзнэ: А) Эдийн засгийг потенциаль түвшнээсээ 1% цэгээр дээгүүр оршино гэж үзнэ. Тэгвэл эдгээр мөнгөний гурван арга хэрэгслүүдэд инфляци, үйлдвэрлэлийн зөрүү хэрхэн хариу үзүүлэх вэ? Б) Хөөрч буй эдийн засгийг намжаахад нэрлэсэн валютын ханшийн хүчтэй чангаралт тустай юу? В) Хятадын валютын ханшийн огцом чангарах процессыг аажим аажмаар чангарах процесстой хэрхэн харьцуулах вэ?

~ 13 ~


А. Эдийн засгийн хөөрөлт

Эдийн засаг эхэндээ потенциаль түвшнээсээ 1% цэгээр дээгүүр өсч багйаа гэж үзье. Тэгвэл ялгаатай мөнгөний бодлогын арга хэрэгслүүдэд инфляци, үйлдвэрлэлийн зөрүү хэрхэн хариу үзүүлэх вэ? Гурван арга хэрэгсэлд эдгээрийн үзүүлэх хариуг Зураг 7, 8-д үзүүллээ. Системд ямар нэг санамсаргүй шокууд байхгүй гэж өгсөн тохиолдолд эдгээр графикуудыг үйлдвэрлэлийн гарцын эхний шок дах импульсын хариу муруйнууд гэж үзэж болно.

Хүснэгт 7: Гурван арга хэрэгсэл дэх инфляцийн хариу үйлдэл

Хүснэгт 8: Гурван арга хэрэгсэл дэх үйлдвэрлэлийн зөрүүний хариу үйлдэл

Зураг 7-д дүрсэлснээр эдгээр гурван хэрэгсэл дэх инфляцийн импульсын хариу үйлдэл нь онолын таамаглалуудын дагуу өсдөг. Холимог арга хэрэгслийн хувьд бусад арга хэрэгслүүдээсээ хариу үйлдэл нь хамгийн бага ба хүүний түвшний арга хэрэгсэл бусад хоёрынхоо хооронд байна. Мөнгөний тооны арга хэрэгсэл дэх инфляци эдийн засгийн хөөрөлтөнд хамгийн хүчтэй хариу үзүүлэхээр байна. Тухайлбал, инфляцийн анхны хариу үйлдэл 0.4%-аас илүүгээр өссөн. Үүнтэй ижлээр Зураг 8-д үзүүлсэн үйлдвэрлэлийн зөрүүний хариу үйлдэл бусад хоёр арга хэрэгслийг бодвол холимог арга хэрэгслийн доор илүүтэй хурдан тэнцвэрт түвшиндээ хүрч байна. Эдгээр график шинжилгээнүүд мөн инфляци, үйлдвэрлэлийн зөрүүний тогтвортой тэнцвэрт төлвөөсөө хазайх квадрат хазайлтуудын нийлбэрийн тооцооллоор батлагдаж байгаа. Хүснэгт 6-д харуулснаар тогтвортой тэнцвэрт төлвөөсөө хазайх хазайлтуудын нийлбэр нь холимог арга хэрэгслийн хувьд хамгийн бага, мөнгөний тооны арга хэрэгслийн хувьд хамгийн их байна. Хүүний түвшний арга хэрэгслийн хувьд дунд хэсэгт нь байна.

Хүснэгт 6: Инфляци, үйлдвэрлэлийн зөрүүний тогтвортой тэнцвэрт төлвөөсөө хазайх хазайлтын квадратуудын нийлбэр

Б. Хятадын валютын ханшийн огцом (20%) чангаралт

Хятадын валютын ханшийн алгуур чангаралтыг22 гадаад тэнцвэргүй байдал, тулхтай бус эдийн засгийн өсөлт болон хурдацтай өсч буй инфляци зэрэг Хятадын макро эдийн засгийн сүүлийн үеийн асуудлуудын үндсэн шалтгаан гэж үздэг. Тиймээс дотоодын валютын ханшийг хурдан, хүчтэй чангаруулах ёстой гэсэн санаанууд байдаг. Доорхи симуляцид дээрхтэй ижил бодлогын нөлөөг шинжилнэ. Тодруулбал, бид нэрлэсэн валютын ханшийг 20%-аар огцом чангарна гэж үзсэн бөгөөд үүний дүнд холимог арга хэрэгсэл дэх үйлдвэрлэлийн зөрүү ба инфляцид үзүүлэх нөлөөг нь шинжилнэ. Зураг 9-д дүрсэлснээр инфляци эхний улиралд ойролцоогоор 2.4%-аар буурсан бол үйлдвэрлэлийн гарцын зөрүү мөн үед 0.5%-аар буурчээ. Үйлдвэрлэлийн хувьд нэрлэсэн чангаралтын нөлөө харьцангуй бага валютын бодит ханшийн чангаралтаас болон буурсан байж болох юм. Нэмж хэлэхэд ханшийн чангаралтын нөлөө хугацааны туршид холимог арга хэрэгслийн хувьд бодит хүүний түвшин ба

22 ‘slow appreciation’~ 14 ~


бодит мөнгөний өсөлттэй хамаарах нэгдмэл хариу үйлдлүүдээр аажим аажмаар тэнцвэржиж болно. Хэдий ийм их чангаралт бодит эдийн засгийн үйл ажиллагаанд тийм ч хортой биш мэт харагдаж байвч инфляци дах нөлөө нь тун хүчтэй. Энэ нь магадгүй Хятадын худалдааны бүтэц болох их хэмжээний түүхий эд материалын импорт, бусад эрчим хүчний бүтээгдэхүүнүүд, болон боловсруулах худалдааны секторт хэрэглэгддэг завсрын бараанууд дах уламжлалт хамааралтай байдалд нөлөөлдөг байж болох талтай. Инфляцийг бууруулж байгаа нөлөөтэй хэдий ч их хэмжээний чангаралтын trade-off эдийн засагт томоохон шокуудыг авчирдаг. Тухайлбал, 20%-ийн чангаралтын инфляци, үйлдвэрлэлийн гарц дах үр дүн болох хазайлтын квадратуудын нийлбэр 5%-ийн чангаралт дах үр дүнгээс 16 дахин их байна. (Хүснэгт 7)

Эдгээр симуляцийн үр дүнгүүд дотоодын валютын хүчтэй чангаралт магадгүй инфляцийг бууруулахад илүү хүчтэйн нөлөөтэй мөн эдийн засгийг эргэн өсөлтийн тогтвортой замд нь аваачна гэдгийг харуулж байна. Гэхдээ хүчтэй чангаруулалтын бодлого нь инфляци, үйлдвэрлэлд хүчтэй савлагааг авчирснаар халамжийн их хэмжээний алдагдал хүлээлгэх хандлагатай. Тиймээс энэ нь макро эдийн засгийн тогтвортой байдалд хохиролтой байна. Мөн манай дүгнэлтүүд Хятадын валютын ханшийн хүчтэй чангаралт нь хүлээж байснаас илүүтэйгээр инфляци унах бүр дефляцид ч хүргэж болно гэсэн санааг агуулж байгаа. Тиймээс дотоодын нэрлэсэн ханшийг алгуур чангаруулах нь хамгийн тохиромжтой. Дефляцийн эрсдэл хүлээх тохиолдолд энэ бодлого илүү оновчтой.

Зураг 9: Дотоодын ханшийн 20%-ийн нэрлэсэн чангаралт

Хүснэгт 7: Инфляци, үйлдвэрлэлийн зөрүүний тогтвортой тэнцвэрт төлвөөсөө хазайх хазайлтын квадратуудын нийлбэр (валютын ханшийн чангаралт)

В. Аажим чангаралтын хандлагын харьцуулалт

Нэг удаагийн хүчтэй чангаралт нь инфляци, үйлдвэрлэлд өндөр савлагааг авчирдаг бол үүнийг Хятадын бодлого боловсруулагчдын аажим чангаруулалтын страгитай хэрхэн харьцуулах вэ? Доорхи туршилтуудад бид гурван хувилбарын хувьд инфляци, үйлдвэрлэлийн зөрүүний хариу үйлдлийг харьцууллаа: 1) 30%-ийн огцом чангаралт, 2) 3 жилд нэрлэсэн хуримтлагдсан чангаралт нь 30% байхаар жилийн 10%-ийн аажим чангаралт, 3) 6 жилд нэрлэсэн хуримтлагдсан чангаралт нь 30% байхаар жилийн 5%-ийн илүү сул чангаралт. 2, 3-р туршилтын хуьд бид нэрлэсэн хуримтлагдсан чангаралтыг 30% байхыг шаардаж байгаа бөгөөд түүнээс хойш нэрлэсэн валютын ханшийн түвшин нь тогтмол хэвээр байна. Зураг 9-тэй төстэйгээр зураг 10-т харуулснаар хүчтэй нэрлэсэн дотоод валютын чангаралт инфляцийг бууруулахад ихээхэн нөлөөлөх хандлагатай болох нь харагдаж байна. Инфляцийг бууруулахад нөлөөтэй байгаа ч аажим чангарах хандлага нь бидэнд огцом чангарах хандлагааас инфляцийн илүү бага тогтворгүй замыг бий болгож байна. Үүнтэй ижлээр Зураг 11-т дотоодын валютын ханшийн аажим чангаралт үйлдвэрлэлд ч илүү бага тогтворгүй байдлыг бий болгодог болох нь харагдаж байна. Өмнөх шинжилгээнүүдэд тооцсоны

~ 15 ~


дагуу валютын ханшийн бодлого хурдацтай эдийн засгийн өсөлтийг сааруулахд хязгаарлагдмал нөлөөтэй.

Зураг 10: Нэрлэсэн валютын ханшийн түвшний чангаралт дах инфляцийн хариу үйлдэл

Зураг 11: Нэрлэсэн валютын ханшийн чангаралт дах үйлдвэрлэлийн зөрүүний хариу үйлдэл

V. Дүгнэлт

Энэ судалгааны ажил Хятадын мөнгөний бодлогын хариу үйлдлийн функцийг шинжлэх, одоогийн мөнгөний бодлого нь хэр тохиромжтой байгаа эсэхийг шинжлэхдээ 3 тэгшитгэлт Шинэ Кейнсийн загварыг ашигласан магадгүй анхны ажлуудын нэг юм. Манай симуляцийн үр дүнгээс ХАБ-ны мөнгөнй бодлогыг удирдахдаа хүүний түвшин ба мөнгөний тоо хэмжээг хоёуланг нь ашиглаж байгаа одоогийн хандлага тохиромжтой болох нь харагдсан. Санхүүгийн зах зээлийн сегментчилэл, үүсэн бүрэлдэж буй орчин үеийн банкны систем зэрэг бүтцийн саадуудаас болон ХАБ-нд мөнгөний бодлогыг удирдахдаа зөвхөн хүүний түвшинг ашиглах нь нөлөөгүй байж болох юм. Гэхдээ эдийн засгийг хөтлөхөд хүүний түвшний арга хэрэгслийг ашиглахгүй байх эсвэл зөвхөн мөнгөний тоо хэмжээний арга хэрэгсэлд дангаар нь найдах нь мөн зохимжгүй. Манай загварын симуляциуд хүүний түвшин ба мөнгөний тоо хэмжээний хоёр арга хэрэгслийг хослуулсан мөнгөний бодлогын арга хэрэгсэл инфляци ба үйлдвэрлэлийн зөрүүн дэх тогтворгүй байдлаас хамгийн их халамжийг орлого авчирч буйг харуулсан.

Мөн манай шинжилгээ хэд хэдэн чухал бодлогын санаануудыг агуулж байгаа. Нэгдүгээрт, валютын ханшийн бодлого инфляцийг бууруулах нөлөөтэй ч хурдацтай эдийн засгийн өсөлтийг сааруулахад хязгаарлагдмал нөлөөтэй. Хоёрдугаарт, дотоодын валютын ханшийн огцом чангаралт инфляци, үйлдвэрлэлийн процессыг сүйрүүлэх боломжтой. Нөгөө талаас ханшийн аажим чангаралт нь огцом чангаралтаасаа илүү бага сөрөг нөлөөтэй. Тиймээс үүнийг илүүд үзэх хэрэгтэй. Валютын ханшийн чангаралтын аажим хандлага бодлого боловсруулагчдын дотоодын эдийн засгийн инфляцийн дарамтан дах валютын ханшийн чангаралтын үеийг тохируулах бодлогын сонголтыг хасдаггүйг онцлох хэрэгтэй.

~ 16 ~

Documents

Хонконг