ใบความร ระดบ ม.6 เรอง ศาสนาพราหมณ – ฮนด

ความเปนมา ศาสนาพราหมณเกดกอนศาสนาฮนด โดยทศาสนาฮนดเปนพฒนาการมาจากศาสนาพราหมณ ปจจบนจงนยมเรยกควบคกนวา พราหมณ-ฮนด และเปนศาสนาทเกาแกทสดของโลก แตไมปรากฏนามศาสดา ศาสนาพราหมณ-ฮนด เกดทประเทศอนเดย พวกอารยน (ผวสขาว มาจากทางยโรป) มาตอนเดย แลวยดอนเดยได จงน าระบบวรรณะและศาสนาพราหมณ พวกดราวเดยน (ผวสด า) เปนชนพนเมองดงเดม เมอถกพวกอารยนตอนเดยไดแลวท าใหพวก ดราวเดยน หนไปอยเกาะศรลงกาเพราะถายงอยในอนเดยจะไดรบการกดข ดถกจากคน ผวขาว (อารยน) น ามาซงระบบวรรณะ

คมภรพระเวท ม 4 คมภรทส าคญกาย ฤคเวท ค าออนวอน บทสวดสรรเสรญเทพเจา ยชรเวท คมอท าพธบชายญตองศกษาเปนพเศษ สามเวท เปนบทรอยกรอง ไวสวดในพธถวายน าโสมแกพระศวะ อาถรรพเวท รวบรวมคาถาอาคม เพอใหพนภยศตร

การแบงยค ทส าคญ

ยค ลกษณะส าคญ ยคพระเวท - ชาวอารยนแบงเทพเจาออกเปน 3 กลม คอ บนโลก บนอากาศ

บนสวรรค เชน พระวรณ (เทพแหงฝน) พระวายะ (เทพแหงลม) พระสรยะ (เทพแหงพระอาทตย) - เทพเจาองคใดไดรบการนบถอมากทสดกจะไดรบการยกยองวาเปนเทพเจาผยงใหญทสด เรยกวา ประชาบด (ผใหญ, ผสรางโลก) พระประชาบดคอพระพรหม - มการสวดสรรเสรญพระเจามากขน พราหมณจงรวบรวมบทสรรเสรญเทพเจาไว ในคมภร พระเวท (ชาวอารยนเชอวา ฤาษไดยนคมภรพระเวทมาจากพระโอษฐของพระเจาเลยทเดยว)

ยคพราหมณ - อทธพลของพราหมณไดกาวถงขดสด - ผกขาดการประกอบพธกรรมตาง ๆ ของศาสนา - มความสลบซบซอน ดขลง + ศกดสทธ - มความเชอเรองกฎแหงกรรม การเวยนวายตายเกด และการเกดใหม

ยคฮนด - เกดเทพเจา 3 องค เรยกวา "ตรมรต " 1. พรหม = ผสรางโลก 2. พระนารายณหรอพระวษณ = ผรกษาโลก 3. พระศวะหรอพระอศวร = ผท าลายโลก (เพราะมคนชวมาก)

นกายในศาสนาฮนด (Hindu Sects)

นกาย เทพเจาทนบถอ เปาหมาย – ลกษณะส าคญ พรหม พระพรหม ปจจบนมความส าคญนอยลง

ไวษณพ พระวษณ

(นารายณ , หร , ภควท , วาสเทพ)

-เชอมนในการอวตารของพระวษณ เพอปราบยคเขญ - เรยกวา "นารายณ 10 ปาง" - เปาหมายสงสดถงโมกษะ

ไศวะ พระศวะ - เปาหมายคอโมกษะไปรวมกบพระศวะดวยการบ าเพญตน(ทรมาณตน) โดยใชขเถาทาตามรางกาย และท าเครองหมาย 3 ขด บนหนาผาก เรยกวา "สหาสนทน" - สญลกษณคอ "ศวลงค" - นบถอมากทางภาคเหนอของอนเดย

ศกต พระชายาของเทพเจา - พระอมา = พระชายาพระศวะ - พระลกษม = พระชาชยพระวษณ - พระสรสวด = พระชาชยพระพรหม - น าสนตสขใหเกดแกโลก

หลกการสงสดของฮนดคอ "อาศรม 4" (ขอปฏบตของพราหมณ) ทระบในพระเวท ไดแก 1. พรหมจาร เปนการประพฤตตนเปนพรมจารของพราหมณเดก ทอย ในวยศกษาเลาเรยน จะตองใชเวลา 12 ป ในการศกษาจนจบหลกสตร ภายหลงจง จะแตงงานได ......กอนจะเขาศกษา สมณพราหมณ จะท าพธเสกมนตราบนตวนกศกษา และคลองดวยดายศกดสทธเรยกวา ยชโญประวต คอ สายคร า หรอสายมงคล เฉวยงบาใหแลวจงเรมเรยน ตอนคลองดายนน พราหมณถอวา เกดอกครงหนงเปน ทวช (เกดครงทสอง) 2. คฤหสถ เปนการครองเรอน คอ การแตงงาน ขอปฏบตคอ การบชาเทวดา เชา ค า ปฏบตตามหลกผครองเรอน มครอบครว เปนหวหนา ท าหนาทอานคมภร สอน บชา และชวยผอนบชา 3. วานปรศน หลงจากมลกหลาน กลายเปนผเฒา กใหละทงครอบครว บ าเพญเพยรในทสงบ หรอบ าเพญตบะเพอบรรลธรรมขนสง มชอเรยกตางๆ คอ ฤาษ (ผแสวงหาโมกษ) , โยค (ผบ าเพญโยคะ) , ตาปส (ผบ าเพญตบะ ทรมานกาย) , มน (ผสงบ บ าเพญตปะ นงหมสเหลอง) , สทธา (ผส าเรจได ฌานสมาบต) , นกพรต (ผบวชบ าเพญพรตพรหมจรรย) , ชฎล (ผมนผมสงเปนชฎา จนตลอดชวต) แลวแตพราหมณผนนจะเลอกปฏบต 4. สนยาส ใหสละโสดแลวออกไปอยในปา คอเปนนกบวชทออกจารกไปยงสถานทศกดสทธ เปนพราหมณผทองเทยว เลยงชพดวยภกขาจาร ใจมงตรงตอพระพรหม

พราหมณเขามาเกยวของกบราชส านกไทยมานานแลว ในอนเดยพราหมณมฐานะเปนอาจารยของคนวรรณะอน เมอพราหมณเขามาพงพระบรมโพธสมภารของพระมหากษตรยไทยกมไดทงหนาทน

หนาทหลกของพราหมณคอ สอนหนงสอใหแกบรรดาพระราชโอรส นอกจากนยงสนองพระมหากรณาธคณดวยการเปนเจาพนกงานพธส าคญ ๆทแสดงถงความเปนสมมตเทวราชแหงองคพระมหากษตรย เชน พธราชาภเษกขนครองราชบลลงก พธถอน าพระพพฒนสตยา พธโสกนต เปนตน

ปจจบน พระราชพธ ตางๆ ของพระมหากษตรยกยงคงมพราหมณ เขามาเกยวของอยเสมอ ผทท าหนาทเปนพราหมณท าพธจะเปนผอญเชญพระผเปนเจาและทวยเทพตามความเชอของศาสนาฮนดมาเปนสกขในการกระท าพธนนๆ เพอความเปนสรมงคลแหงองคพระมหากษตรย ราชบลลงก และบานเมอง พราหมณผท าพธเหลาน สบสายสกลมาจากพราหมณแท ๆทเดนทางมาจากอนเดยปจจบน พราหมณสวนใหญในประเทศไทย นบถอทงศาสนาพทธและพราหมณคกนไป

ศาสนา ฮนด ความเชอแบบนเปนทนยมอยางแพรหลาย เพราะสามารถบชาเจาและทวยเทพไดตามตองการ

สญลกษณทางศาสนา

มาจากการประสมสระ "อะ + อ + มะ" (อะ มาจาก พระศวะ อ มาจาก พระวษณ มะ มาจาก พระพรหม)

โอม

นกายในศาสนาฮนด (Hindu Sects) ศาสนาฮนด ทสบเนองจากศาสนาพราหมณนบเปนศาสนาทเกาแกมากทสด ไดแบงออกเปนหลายนกายทส าคญ เชน 1. นกายไวศณพ (Vishnav) เปนนกายทนบถอพระวษณเจาเปนเทพองคสงสด เชอวาวษณสบปาง หรอนารายณ ๑๐ ปางอวตารลงมาจต มพระลกษมเปนมเหส มพญาครฑเปนพาหนะ นกายนมอทธพลมากในอนเดยภาคเหนอและภาคกลาง ของประเทศ นกายนเกดเมอ พ.ศ. ๑๓๐๐ สถาปนาโดยทานนาถมน (Nathmuni) 2. นกายไศวะ (Shiva) เปนนกายทเกาทสด นบถอพระศวะเปนเทพเจาสงสด พระศวะเปนเทพท าลายและสรางสรรคดวย สญลกษณ อยางหนงแทน พระศวะคอศวลงคและโยนกไดรบการบชา เชน องคพระศวะ นกายนถอวาพระศวะเทานนเปนเทพสงสดแมแตพระพรหม, พระวษณกเปนรองเทพเจาพระองคน นกายนเชอวา วญญาณเปนวถทางแหงการหลดพนมากกวาความเชอในลทธภกด นกายนจะนบถอพระศวะและพระนางอมาหรอกาลไปพรอมกน 3. นกายศกต (Shakti) เปนนกายทนบถอพระเทว หรอพระชายาของมหาเทพ เชน สรสวด พระลกษม พระอมา เจาแมทรคา และเจาแมกาลซงเปนชายาของมหาเทพทงหลาย เปนผทรงก าลงหรออ านาจของเทพสามไว จงเรยกวา ศกต (Power) นกายนเปนทนยมในรฐเบงกอล และรฐอสสม เปนตน 4. นกายคณะพทยะ (Ganabadya) นกายนนบถอพระพฆเณศเปนเทพเจาสงสด ถอวาพระพฆเนศเปนศนยกลางแหงเทพเจาทงหมดในศาสนา เชอวาเมอไดบชาพระพฆเนศอยางเครงครด กเทากบไดบชาเทพอน ๆครบทกพระองค

5. นกายสรภทธะ (Sarabhadh) เปนนกายขนาดเลก ในสมยกอนบชาพระอาทตย (สรยะ) มผนบถอมากในอดต ปจจบนมจ านวนนอย นกายนมพธอยางหนงคอ กายตร หรอ กายาตร (Gayatri) ถอวามอ านาจศกดสทธ คอการกลบมาของพระอาทตยเปนฤๅษวศวามตร 6. นกายสมารธะ (Samardha) เปนนกายทใหญพอสมควร นบถอทกเทพเจาทกพระองคใน