ประวตความเปนมาของโรงไฟฟาแมเมาะ

ป 2460 ในสมยรชกาลท 6 พลเอกพระเจาบรมวงศเธอ

กรมพระก าแพงเพชรอครโยธน ซงขณะนนทรงด ารง

ต าแหนงอธบดกรมรถไฟหลวง ทรงมพระประสงคจะสงวน

ปาไมไว จงไดโปรดใหมการส ารวจหาเชอเพลงอยางอน

น ามาใชแทนฝนส าหรบหวรถจกรไอน าของรถไฟ ในการ

นไดวาจางผเชยวชาญชาวฝรงเศส ชอนายบวแยร

(MG.Boy-er) ใหมาด าเนนการส ารวจในระยะแรก และ

ในป 2464 - 2466 ไดวาจางชาวอเมรกน ชอนายวอล

เลซ ล (Wallace Lee) ด าเนนการส ารวจตอไป จากผล

การส ารวจพบวามถานหนลกไนตทบรเวณแมเมาะ จงหวด

ล าปางและทคลองขนาน จงหวดกระบ

เมอเดอนกมภาพนธ 2470 พระบาทสมเดจพระปรมนทร

มหาประชาธปก พระปกเกลาเจาอยหว รชการท 7 ไดทรง

มพระบรมราชโองการใหสงวนแหลงถานหนทมอยใน

ประเทศไว เพอใหทางราชการเทานนเปนผด าเนนการ

และหามมใหประทานบตรการท าเหมองแกเอกชนอนใด

อก

เมอวนท 25 มกราคม 2497 มการจดตงส านกงานส ารวจ

ภาวะถานลกไนตขน เพอด าเนนการตรวจสอบวามถาน

ลกไนตมากเทาใด มวธขดอยางไรจงจะเสยคาใชจายนอย

และจะน ามาใชประโยชนอยางไรบาง จากการส ารวจพบวา

ปรมาณถานลกไนตในเบองตนทแมเมาะ จ านวน 15 ลาน

ตนและคาดวาอาจจะพบเพมในปรมาณสงถง 120 ลาน

ตน ดงนนจะไดรางแผนงานเบองตนขนเพอน าเสนอตอ

รฐบาล โดยมโครงการขดถานลกไนตขนมาเพอจ าหนาย

เปนเชอเพลงผลตกระแสไฟฟาและใชเปนวตถมลฐานใน

การท าเคมภณฑ และใชเปนถานหงตม

เมอรฐบาลเหนชอบขอเสนอดงกลาว ในป 2497 จงได

ตราพระราชกฤษฏกาจดตงองคการพลงงานไฟฟาลกไนต

เพอด าเนนกจการถานหนลกไนตใหบงเกดผลอยางจรงจง

และในปเดยวกนนเององคการพลงงานไฟฟาลกไนตได

กอสรางทท าการและบานพกทแมเมาะดวยงบประมาณ

จากรฐบาล เครองจกรเครองมอทไดรบจากรฐบาลและ

สหรฐอเมรกา และผเชยวชาญองคการลกไนตจาก

ประเทศออสเตรเลยจ านวน 3 นายมาเปนทปรกษา ได

เปดการท าเหมองแมเมาะโดยเปดหนาดนกอนแลวจงขด

ถานลกไนต

ในป 2497 ไดเรมผลตถานลกไนตจากเหมองแมเมาะ

ออกจ าหนายใหแกโรงบมใบยาสบในภารเหนอ โรงงาน

ของการรถไฟแหงประเทศไทยทนครราชสมา โรง

ปนซเมนตของบรษทชลประทานซเมนต จ ากด ทตาคล

(นครสวรรค) ในขณะเดยวกนกด าเนนการเจาะส ารวจหา

ปรมาณถานลกไนตควบคไปดวย ไดพบวาทแมเมาะนม

ถานล ากไนตฝงตวอยทวบรเวณ ประมาณ 120 ลานตน

และสามารถทจะขดขนมาใชงานไดคมคา 43.6 ลานตน

เมอประสบความส าเรจในการด าเนนงานตามแผนการขน

แรกคอ การผลดลกไนตจ าหนายเปนเชอเพลง ขนตอมาก

ไดด าเนนการกอลรางโรงจกรแมเมาะขนาดก าลงผลด

12,500 กโลวตต ใชถานลกไนตเปนเชอเพลงลวน

เพอใหการด าเนนงานเกยวกบกจการลกไนตคลองตวและ

กวางขวางขน รฐบาลจงไดตราพระราชบญญตจดตง "การ

ลกไนต" เมอวนท 14 ธนวาคม 2503 โดยไดโอนกจการ

และทรพยสนขององคการพลงงานไฟฟามาเปนของการ

ลกไนต มอ านาจด าเนนการในเขตทองทจงหวดล าปาง

ล าพน เชยงใหมและตาก จนกวาการไฟฟายนฮจะขยาย

กจการไปถง

ในป 2503 คณะผเชยวชาญองคการ เอ.ไอ.ด (Agency

for International Develoddment) ไดส ารวจความ

ตองการไฟฟาในประเทศไทย และไดเสนอใหกอสราง

โรงไฟฟาพลงไอน าแมเมาะใหแลวเสรจในป 2513 แต

ในขณะนนความตองการไฟฟาในภาคเหนอยงมไมมาก

และถาจะสงพลงงานไฟฟามายงภาคกลางกจะตองลงทน

กอสรางสายสงไฟฟายาวหลายรอยกโลเมตร เมอรวม

ราคากอสรางโรงไฟฟาและขยายเหมองแมเมาะแลว ผลท

ไดยงไมคมกบการลงทน ดงนนจงไดชะลอโครงการไว

กอน

ในป 2511 รฐบาลไดตราพระราชบญญตจดตงการไฟฟา

ฝายผลตแหงประเทศไทย (กฟผ.) ขนโดยรวมเอากจการ

ของการลกไนตการไฟฟายนฮ และการไฟฟา

ตะวนออกเฉยงเหนอ มาเปนหนวยงานเดยวกน เมอวนท

1 พฤษภาคม 2512 ดงนน กฟผ. จงไดรบโอนทรพยสน

สทธหนาท และภาระทงมวลจากทง 3 องคการมา

ด าเนนการ

เมอวนท 17 สงหาคม 2515 คณะรฐมนตรไดอนมต

โครงการกอสรางโรงไฟฟาลกไนตแมเมาะจ านวน 2

หนวย ขนาดหนวยละ 75,000 กโลวตต พรอมกบงาน

ขยายเหมองแมเมาะ เพอเพมก าลงผลตจากทเคยผลตได

วนละแสนกวาตนเปนลานตน จนถงปจจบน กฟผ. ได

กอสรางและตดตงหนวยผลตไฟฟาเสรจใชงานแลว 13

หนวย

ปจจบนโรงไฟฟาแมเมาะ มทงหมด 13 เครองมก าลงผลตรวม 2,625 เมกะวตต ประกอบดวย

โรงไฟฟาเครองท 1-3 ก าลงผลดเครองละ 75 เมกะวตต

โรงไฟฟาเครองท 4-7 ก าลงผลดเครองละ 150 เมกะวตต

โรงไฟฟาเครองท 8-13 ก าลงผลดเครองละ 300 เมกะวตต

โรงไฟฟาเครองท 1 และ 2 ไดหยดเดนเครองตงแต 1

มนาคม 2543 และเครองท 3 หยดเดนเครองตงแต 13

กนยายน 2542 ดงนนโรงไฟฟาแมเมาะ จงมก าลงผลด

ปจจบนคอเครองท 4-13 จ านวน 2,400 เมกะวตต

จายไฟฟาส าหรบภาคเหนอ 50% ภาคกลาง 30% และ

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 20% ใชถานลกไนตเปนเชอ

เพลงปละประมาณ 16 ลานตน

รายละเอยดการกอสรางโรงไฟฟาแมเมาะ เครองท 1-13

เครองท เร มกอสราง แลวเสรจ เดนเครอง งบประมาณ(ลานบาท)

1 มนาคม 2518 2521 2521

2 มนาคม 2518 2522 2522

3 มนาคม 2518 2524 กมภาพนธ 2524 เครองท 1-3 รวมกน 3,616

4 มกราคม 2524 2527 ธนวาคม 2527

5 มกราคม 2524 2527 ธนวาคม 2527

6 เมษายน 2525 2528 2528

7 สงหาคม 2525 กนยายน 2528 กนยายน 2528 เครองท 4-7 รวมกน 16,246

8 เมษายน 2529 ตลาคม 2532 ตลาคม 2532 9,672

9 กนยายน 2530 มกราคม 2533 มกราคม 2533 8,533

10 มกราคม 2532 กนยายน 2534 กนยายน 2534 7,659

11 กนยายน 2532 มกราคม 2535 มกราคม 2535 6,535

12 ตลาคม 2534 ธนวาคม 2538 ธนวาคม 2538 15,067

13 ตลาคม 2534 ธนวาคม 2538 ธนวาคม 2538 12,651

กฟผ. ไดด าเนนการศกษาผลกระทบตอสงแวดลอมจาก

โครงการโรงไฟฟาแมเมาะ ตงแตป 2520 เปนตนมา เพอ

ควบคมผลกระทบตอสงแวดลอมจากโครงการ ฯ ใหอยใน

เกณฑมาตรฐานของส านกงานคณะกรรมการสงแวดลอม

แหงชาต (สวล.) ในป 2533 กฟผ. ไดวางแผนให

โรงไฟฟาแมเมาะเครองท 12-13 มระบบก าจดกาซ

ซลเฟอรไดออกไซด (Flue Gas Desulfurization

System - FGD) โดยใหด าเนนการกอสรางพรอมกบ

การกอสรางโรงไฟฟา ซงไดด าเนนการแลวเสรจในป

2538 ขณะเดยวกนไดศกษาความเหมาะสมในการตดตง

เครองก าจดกาซซลเฟอรฯ ส าหรบโรงไฟฟาแมเมาะ

เครองอน ๆ ทไดเดนเครองจายไฟเขาระบบแลว

ในปจจบนโรงไฟฟาแมเมาะไดตดตงเครองก าจดกาซ

ซลเฟอรฯ แลวเสรจส าหรบโรงไฟฟาแมเมาะเครองท 4-

13

รายละเอยดการกอสรางเครองก าจดกาซซลเฟอรได

ออกไซด (FGD) โรงไฟฟาแมเมาะ เครองท 4-13

เครองท เร มกอสราง เดนเครอง งบประมาณ(ลานบาท)

4 ตลาคม 2540 14 กมภาพนธ 2543

5 ตลาคม 2540 14 กมภาพนธ 2543

6 ตลาคม 2540 7 ธนวาคม 2542

7 ตลาคม 2540 7 ธนวาคม 2542 เครองท 4-7 รวมกน 2,321

8 พฤศจกายน 2537 26 พฤศจกายน 2540

9 พฤศจกายน 2537 17 กนยายน 2540

10 พฤศจกายน 2537 28 มนาคม 2541

11 พฤศจกายน 2537 30 มกราคม 2541 เครองท 8-11 รวมกน 2,624

12 ตลาคม 2536 2 พฤษภาคม 2538

13 ตลาคม 2536 18 กนยายน 2538 2,160

หมายเหต เครองท 1-3 ไมไดตดตงเครองก าจดกาซฯ

เนองจากไดหยดเดนเครอง(Cold Stanby) แลว

โรงไฟฟาแมเมาะเปนโรงไฟฟาพลงความรอนทใชถาน

ลกไนตเปนเชอเพลง ดวยการแปรสภาพพลงงานสะสม

ของถานลกไนตใหเปนพลงงานไฟฟา โดยใชน าเปน

ตวกลาง กระบวนการแปรสภาพพลงงานดงกลาว มขนตอนดงน

1. เปลยนพลงงานสะสมในถานลกไนตใหเปนพลงงานความ

รอน โดยการเผาใหมหรอเรยกอกอยางหนงวาการสนดาป

(Combusion or Oxidation)

2. พลงงานความรอนทไดจากการเผาไหมถกสงผานไป

ใหกบน าท าใหน ากลายเปนไปน า อณหภมและความดนสง

3. เปลยนพลงงานความรอนของไอน าใหเปนพลงงานกล

โดยใชไอน าไปหมนกงหนไอน า

4. เปลยนพลงงานกลเปนพลงงานไฟฟา โดยใหกงหนไอน า

ไปหมนเครองก าเนดไฟฟา เปนการสนสดขนตอนการแปรสภาพพลงงาน

การท างานของโรงไฟฟาแมเมาะ

การท างานของโรงไฟฟาแมเมาะเปนเชนเดยวกบ

โรงไฟฟาพลงงานความรอนทวไป โดยใชถานลกไนตเปน

เชอเพลง อปกรณของโรงไฟฟา ประกอบดวย

เครองอนอากาศ (Air Heater) เปนอปกรณเพม

อณหภมแกอากาศกอนทจะเขาไปชวยในการเผาไหม

เชอเพลง เครองอนอากาศนท างานโดยรบความรอนจากกาซรอนทออกจากหมอน า และถายความรอนดงกลาว

ใหกบอากาศ

แผงทอรบความรอน (Economizer) คอแผงทอน าซงท าใหน าทเขาไปในหมอน ามอณหภมสงขนอกขนหนง แผงนจะตดตงอยบรเวณชวงสดทายกอนทกาซรอนทเกด

จากการเผาไหมจะออกจากตวหมอน า เพอรบความรอน

จากกาซรอนและถายเทใหแกน าทเขาหมอน า

เครองแยกไอน า ( Boiler Drum) ลกษณะเปนเหลก

หนารปแคปซลทสามารถทนความดนและอณหภมสง

ภายในเครองแยกไอน ามอปกรณ Cyclone Separator

และ Steam Scrubber ท าหนาทแยกไอน าออกจากน า

โดยอาศยหลกของแรงหนศนยกลางและการเปลยนทศทางการไหล

หมอน า (Boiler) คอตวเตาซงมทอเหลกทนตอความดน

และอณหภมสงประกอบกนเปนผนง 4 ดานของเตา ภายในทอเหลานจะมน าไหลวนอย สวนบนของตวเตาม

แผงทอไอน าแขวนลอย เปนทอรบไอน าทออกจากเครอง

แยกไอน า(Boiler Steam Drum) มารบความรอนจากการเผาไหมเชอเพลงอกครงเพอเพมอณหภมแกไอน าให สงขนและสงไอน าอณหภมสงนออกจากหมอน าไปยงทอ

น าไอน าเพอไปหมนเครองกงหนไอน า

การท างานของระบบหมอน า

ขนแรก น าบรสทธปราศจากแรธาต (Demineralizer

Water) จะถกสบเขาไปสหมอน าในระดบทเหมาะสม

จากนนจะจดเชอเพลงภายในเตา ความรอนจากการเผา

ไหมเชอเพลงสงผานไปยงน าในทอผนงเตา ท าให

อณหภมสงขนและเกดการไหลเวยน น าทมอณหภมสงจน

กลายเปนไอน าและมความดนสงขน จะไหลเขาสเครอง

แยกไอน าเพอแยกไอน าออก ไอน าจะไหลเขาสแผงทอ

ไอน าเพอรบความรอนจากกาซรอนทเกดจากการเผาไหม

เชอเพลงอกครงหนง จนมอณหภมสงขนพอเหมาะทจะ

ไหลออกจากหมอน า ผานไปยงทอน าไอน าเพอไปหมน

เครองกงหนไอน าตอไป

การท างานของเครองกงหนไอน า (Steam Turbine)

เครองกงหนไอน า ใชเปลยนพลงงานความรอนของไอน า

ใหเปนพลงงานกล มสวนประกอบส าคญคอ ระบบควบคม

(Governor System) เพลาหมนและใบพด (Roter &

Moving Blade) ตวถงและใบพด ( Casing &

Stationary Blade) และเครองควบแนน

(Condenser)

ไอน าอณหภมและความดนสงจากทอน าไอน าจะไหลผาน

วาลวของระบบควบคม (Governing Control

System)ซงจะควบคมการไหลของไอน าใหอยในภาวะท

ตองการเขาสเครองกงหนไอน า ซงประกอบดวยตวถงม

เพลาหมนและใบพดตดตงอยภายใน เมอไอน าไหลเขาไป

ในตวกงหน ความดนของไอน าจะลดลงและเกดการ

ขยายตวท าใหปรมาตรของไอน าเพมขน มผลใหความเรว

ในการไหลของไอน าสงขน เมอไอน าความเรวสงนไป

ปะทะกบใบพด (Moving Blade) จ านวนหลายชดทตด

อยกบเพลา กจะผลกดนใหเพลาของกงหนหมนกอก าเนด

พลงงานกล

เมอไอน าผานชดของใบพดจนครบ ความดนและอณหภม

จะลดลง ไอน าจะไหลออกจากกงหน เขาสเครอง

ควบแนนซงมทอโลหะสอดขวางอยเปนจ านวนมากภาย

ในทอมน าเพอใชระบายความรอนไหลอย เมอไอน าไหล

เขาสเครองควบแนนไอน าจะถายเทความรอนใหน าไนทอ

สวนตวไอน าเองจะควบแนนและเปลยนสถานะเปนน า

บรสทธอกครงหนง และถกสบวนกลบเขาหมอน าอก

การท างานของระบบกงหนทกลาวมานเปนเพยงคราว ๆ

เทานน ในการท างานจรงจะมระบบอน ๆ เสรม เชน เครอง

อนน า ปมน ามนความดนสง เครองดดอากาศ เปนตน เพอ

ชวยเพมประสทธภาพในการเดนระบบเครองกงหนไอน า

เครองก าเนดไฟฟา

เครองก าเนดไฟฟาตดตงอยในแนวระดบเดยวกบเครอง

กงหนไอน า โดยเพลาของเครองก าเนดไฟฟาจะตอ

โดยตรงเขากบเพลาของเครองกงหนไอน า เมอเพลา

เครองกงหนไอน าหมนกจะท าใหเพลาเครองก าเนดไฟฟา

หมนไปดวย ทเพลาของเครองก าเนดไฟฟามตวน าพนอย

กบแกนเหลก ไฟฟากระแสดตรงจะถกจายหกบตวน าน

ดงนนจะเกดสนามแมเมหลกขนทเพลาของเครองก าเนด

ไฟฟา เมอเพลาของเครองก าเนดไฟฟาหมน

สนามแมเหลกกหมนไปดวย สนามแมเหลกนจะเหในไป

ตดกบตวน าอกชดหนงซงพนอยกบแกนเหลกทตดอย

รอบตวถงของเครองก าเนกไฟฟา ท าใหเกดการเหนยวน า

และเกดกระแสไฟาไหลในตวน าทตดอยกบตวเครอง

ก าเนดไฟฟ กระสไฟฟาทเกดขนนจะสงเขาไปยงหมอ

แปลงไฟฟาแรงดนสงเพอจายใหกบสายสงแรงสงตอไป

เครองก าเนดไฟฟายงประกอบดวยระบบอปกรณอน ๆ อก

มากมาย เชน ระบบระบายความรอน ระบบควบคม ฯลฯ

ข นตอนการใชถานเปนเชอเพลง

ถานลกไนตทขดจากเหมองแมเมาะ ถกสงเขามาบดใน

เครองยอยถานชดแรกและผานออกมาในขนาดไมโตกวา

30 ลบ.ซม. จากนนจะใชสายพานล าเลยงมากองไวยง

บานกองยอย ถานจากลานกองจะถกสงขนมายงโรงยอย

ถาน โดยมระบบแมเหลกไฟฟาและระบบตรวจสอบโลหะ

เพอแยกโลหะไมพงประสงคออก กอนนจะผานไปยง

เครองยอยถานชดทสอง ซงจะยอยถานใหมขนาดไม

โตกวาา 3 ลบ.ซม. และสงไปเกบไวในยงถาน (Coal

Bunker) ในตวโรงไฟฟาเพอเตรยมใชงานตอไป

ถานลกไนตตดไฟคอนขางยาก ในชวงแรกของการจดเตา

จงตองใช Light Oil จดน ากอน โดยใชหวฉดน ามน ฉด

Light Oil ใหกระจายเปนฝอยเขาไปในตวเตาใชระบบจด

ระเบดโดยการ Sprak ของไฟฟาแรงสง ท าให Light

Oil ลกไหมภายในเตา เมอการเผาไหม Light Oil อยใน

สภาวะคงท (Stable) และอณภมภายในเตาสงพอ จงจะ

เรมเผาถานลกไนต

ถานลกไนตจากยงเกบถานถกปอนเขาโมบดดดยเครองปอนถาน (Coal Feeder) ซงเปนตวควบคมปรมาณถานทจะเผา ในโมบดถานจะมลมรอนจากเครองอนอากาศเปาเขาไปในโม ถานจะถกบดโดยมลมรอนเปนตวกวนใหการ

บดมประสทธภาพดและไลความชนออกจากถาน

ถานทบดแลวจะมขนาดประมาณ 75/1000 มลลเมตร และอณภมประมาณ 60 องศาเซลเซยส ถกลมรอนพาขน

ไปตามทอสงถานไปยงหวฉดถาน (Coal Burner) หวฉดถานจะท าหนาทควบคมใหถานกระจายเขาไปในเตา

อยางมระเบยบ เมอผงถานปะทะกบ Light Oil ทก าลงลกไหมและมอณภมสง ผงถานจะตดไฟและเกดการเผา

ไหมขน ในชวงนกจะหยดใช Light Oil และใชถานเพยงอยางเดยวได

การเผาถานจะท าใหเกดขเถา ซงแบงเปน 2 สวน คอ

ขเถาหนก (Wet Ash) จะตกลงสกนเตาและถกล าเลยง

ออกจากเตาโดยระบบสายพานเหลก (Scrapper

Conveyor)

ขเถาเบา (Fly Ash or Dry Ash) จะปนไปกบกาซรอน

ปรมาณขเถาเบาทเกดขนมปรมาณรอยละ 80-95 ของขเถาทเกดขนทงหมด จงตองมการตดตงเครองดกจบฝ น

ไฟฟาสถต (Electrostatic Precipitator) เพอแยกฝ นออกจากกาซรอน กอนจะปลอยกาซออกทางปลองควน

การท างานของเครองก าจดกาซซลเฟอรไดออกไซด โรงไฟฟาแมเมาะ หนวยท 8-13

เครองก าจดกาซซลเฟอรไดออกไซด (Flue gas

desulfurization) หรอทเรยกยอ ๆ วา FGD นน เปน

อปกรณทใชแยกกาซซลเฟอรไดออกไซด ออกจากกาซ

ไอเสยทไดจากการเผาไหมเชอเพลงทมกมมะถนปนอยใน

เชอเพลง FGD ทใชส าหรบโรงไฟฟาแมเมาะ หนวยท 8-

13 เปน FGD ชนดเปยก (Wet type FGD) ซงม

ประสทธภาพในการจบกาซซลเฟอรไดออกไซดสงถง

92-95 % ใน FGD ระบบนจะใชหนปน (Calsium

Carbonate, CaCO3) เปนตวดดซบ (Absorbant)

และจะไดยบซม (Gypsum, CaSO4 2H2O) เปน

ผลผลต (By product)

เราสามารถอธบายการท างานของ FGD โรงไฟฟาแม

เมาะ หนวยท 8-13 ไดพอสงเขปโดยสามารถแบง

ออกเปน 3 สวนใหญ ๆ คอ

1. ระบบเตรยมน าหนปน (Slurry Preparation system)

หนปนจะถกสงโดยรถบรรทกมายงบรเวณ FGD หนปน

ดงกลาวจะถกชงน าหนก และล าเลยงเขาไปเกบไวในยง

เกบหนปน (Lime Stone Silo) หนปนจากยงเกบจะถก

ปอนเขาสโมบดหนปน ผานทางสายพาน (Lime Stone

Feeder) หนปนจะถกบดผสมกบน าดวยอตราสวนท

เหมาะสมภายในโมบดหนปนจนเปนของเหลว และไหล

ลงสถงพก (Mill recycle tank) น าหนปนเหลวจะถก

ปมจากถงพกไปยงชดแยกขนาด (Hydro cyclone)

โดยหนปนเหลวทถกบดไดขนาดแลวจะผานชดแยกขนาด

ไปเกบไวในถงปอนน าหนปน (Reagent feed tank)

สวนหนปนทยงไมไดขนาดจะไหลกลบไปยงโมบดเพอบด

อกครงจนไดขนาด ทถงปอนน าหนปนจะมปม Reagent

feed pump ตดตงเพอปมน าหนปนไปใชในระบบอน ๆ

ตอไป และระบบดงกลาวยงถกออกแบบใหมการไหลวน

(Recirculate) ของน าหนปนดวย ทงนเพอปองกนน า

หนปนอดตนภายในทอ นอกจากนยงมชดใบพายกวน

(Agitator) ตดตงอยทถงปอนน าหนปน เพอกวนไมให

น าหนปนตกตะกอนดวย

2. ระบบจบกาซซลเฟอรไดออกไซด (Absorber

system)

อปกรณทใชจบกาซซลเฟอรไดออกไซด (Absorber)

จะมลกษณะคลายหอคอย (Tower) โดยภายในจะฉาบ

(Liner) ดวยสารทนกรด ทงนเพอปองกนการกดกรอน ท

สวนบนของ Absorber จะมชดอปกรณแลกเปลยนความ

รอน (Gas to gas heater) ตดตงอยทงทางดานเขา

และออกจาก Absorber อปกรณแลกเปลยนความรอนน

มลกษณะเปนทอคลายหมอน ารถยนต ดงนนเมอกาซไอ

เสยทมอณหภมสงผานเขามา กจะถายเทความรอนใหน า

ภายในทอรอนขน และกาซไอเสยทออกจากอปกรณ

ถายเทความรอนจะมอณหภมต าลง สวนน าในทอทรอนขน

กจะไหลเวยนไปยงชดถายเทความรอนชดทตดตงอย

ทางดานออกของ Absorber เพอถายเทความรอนให

กาซไอเสยทจะออกจาก Absorber ใหรอนขนตอไป

ทสวนลางของ Absorber จะมลกษณะเปนอาง

(Sump) และมน าผสมน าหนปนบรรจอย และมอปกรณท

ส าคญตดตงอย คอ

recirculating pump เปนปมจ านวน 4 ตว (ปกตเดน

3 ตว Stand-by 1 ตว) มหนาทปมน าผสมน าหนปน

จากสวนลางขนไปยงชดหวฉดทตดตงอยบรเวณ

สวนกลางของ Absorber

Absorber bleed pump เปนปมจ านวน 2 ตว (ปกต

เดน 1 ตว Stand-by 1 ตว) มหนาทปมน าผสมยบซม

จากอาง Absorber ไปยงระบบแยกน าออกจากยบซม

Oxidation air blower เปนอปกรณอดอากาศจ านวน

3 ตว (ปกตเดน 2 ตว Stand-by 1 ตว) ท าหนาทอด

อากาศเขาไปในอางของ Absorber เพอใหเกดปฏกรยา

เตมออกซเจน (Oxidation) ในขบวนการผลตยบซม

Absorber sump agitator เปนอปกรณลกษณะคลาย

ใบพาย เพอใชกวนเพอใหสารละลายเขากนในอาง

Absorber

ทสวนกลางของ Absorber จะมชดหวฉด (nozzle) ท

รบน าผสมน าหนปนจากชด Recirculating pump

ตดตงอย เพอท าใหเกดการพนกระจาย (Spray) ของน า

ผสมน าหนปนใน Absorber ถดจากชดหวฉดลงมาจะม

ชดตะแกรง (grid pack) เพอใหละอองน าผสมน าหนปน

ทฉดจากหวฉดผสมกบกาซไอเสยไดดยงขน และระหวาง

ชดหวฉดทางดานออกของ Absorber กบชดแลกเปลยน

ความรอน จะมตะแกรงดกละอองน า (Misteliminator)

ตดตงอย เพอดกไมใหละอองน าปะปนออกไปกบกาซไอ

เสยทถกแยกกาซซลเฟอรไดออกไซดออกไปแลว

การท างานของระบบจบกาซซลเฟอรไดออกไซด จะ

เรมตนท เมอกาซไอเสยจากหมอน า (Boiler) ผาน

เครองจบฝ น (Electrostatic Precipitator) แลว และ

มอณหภมประมาณ 163 C ไหลผานชดแลกเปลยน

ความรอนเขามาใน absorber อณหภมของกาซไอเสย

จะลดลงเหลอ 145 C กาซไอเสยดงกลาวกจะปะทะ

และคลกเคลากบน าผสมน าหนปนทถกฉดออกจากหวฉด

ใน absorber น าสวนหนงจะระเหยกลายเปนไอปนไปกบ

กาซไอเสย และอณหภมของกาซไอเสยใน absorber ก

จะเยนลงถงอณหภมอมตว (Saturated

Temperature) ทประมาณ 62 C แตเนองจาก

ปรมาณน าทพนกระจายออกจากหวฉดไดถกออกแบบไว

ใหมปรมาณสงกวาอตราการระเหยมาก จงท าใหมน าผสม

น าหนปนบางสวนตกกลบลงมายงอางดานลางของ

absorber และน าผสมน าหนปนเหลานเอง จะละลายเอา

กาซซลเฟอรไดออกไซดออกจากกาซไอเสย โดยมการ

เตมอากาศเขามาใน absorber จาก Oxidation

blower ดงนนจงเกดปฏกรยาเตมออกซเจน

(Oxidation) ขนในขบวนการจนไดเปนยบซม (CaSO4

2H2O) ออกมา ดงสมการ

CaCO3 + SO2 + 1/2O2 + 2H2 O ---->

CaSO4 .2H2 O + CO2

จากปฏกรยาดงกลาว กาซไอเสยทไหลออกจาก

absorber จะมกาซซลเฟอรไดออกไซดปนอยนอยมาก

กอนทกาซไอเสยดงกลาวจะออกจาก absorber กาซไอ

เสยดงกลาวจะผานตะแกรงเพอดกเอาละอองน าออก และ

ผานไปยงอปกรณแลกเปลยนความรอนเพอเพมอณหภม

ใหสงขนประมาณ 80 C แลวจงไหลออกจาก

absorber ระหวาง absorber กบปลองควนจะมพดลม

ชวย (Booster fan) เปนตวดดเอากาซไอเสยไปยง

ปลองควน และปลอยออกสบรรยากาศภายนอกตอไป

สวนยบซมทเกดขนเปนผลกปนอยกบสารละลายในอาง

absorber และจะถก Absorber bleed pump ปม

สงไปยงระบบแยกน าออกจากยบซมตอไป

จะเหนวาระบบจบกาซซลเฟอรไดออกไซดออกจากกาซ

ไอเสยนน สามารถจบกาซซลเฟอรไดออกไซดไดปรมาณ

ทสงมาก คอ

ปรมาณกาซซลเฟอรไดออกไซดกอนเขา absorber

ประมาณ 17 ตน/ชม.

ปรมาณกาซซลเฟอรไดออกไซดภายหลงผาน absorber

ประมาณ 0.8-0.9 ตน/ชม.

3. ระบบแยกน าออกจากยบซม (Gypsum dewatering

system)

ยบซมเหลวผสมน าจาก Absorber bleed pump จะ

ถกสงไปยงเครองแยกน าทมลกษณะเปนสายพานทมร

พรน และมสวนใตของสายพานจะตดอยกบระบบปม

สญญากาศ (Vacuum pump) เพอดดน าใหแยกออก

จากยบซม น าดงกลาวจะไปรวมเกบไวในถง Reclaimed

water tank เพอเตรยมน ากลบไปใชในระบบอน ๆ สวน

ผลกยบซมจะไปกบสายพาน และไหลลงสสายพานสง

เสนตอไปเพอน าไปทงหรอใชงานอน ๆ ตอไป จะเหนวาขบวนการในการแยกกาซซลเฟอรไดออกไซดออกจากกาซไอเสย จนเกดเปนยบซม มสงทตองใชใน

ขบวนการ 3 อยาง คอ

หนวยท 12-13 หนวยท 8-11 หนวย

หนปน ใชประมาณ (คดท 100% CaCO3 ในหนปน)

12.2 17 ตน/ช.ม.

(คดท 80% CaCO3 ในหนปน) 15 21 ตน/ช.ม.

น า ใชประมาณ (ซงน าทใชจะเปนน าทท งจา

กระบ อน ๆ ในการผลตกระแสไฟฟา) 70 72 ตน/ช.ม.

พลงงาน ใชประมาณ (ใชในการขบปม พดลม และอปกรณอน ๆ)

4,800 6,000 ตน/ช.ม.

จากทกลาวมาเปนเพยงการท างานพอสงเขปของ FGD

เทานน เพราะในระบบท างานจรงมรายละเอยดในการ

ท างานมากมาย เชน จะตองควบคมความเปนกรด ดาง

ระดบของของเหลว อณหภม ฯลฯ ซงใชระบบควบคมดวย

Computer ททนสมย เพอใหไดประสทธภาพในการจบ

กาซซลเฟอรไดออกไซดทสงสด ดงนน ราคาจงคอนขาง

สง แตเมอเปรยบเทยบกบการลดมลภาวะแลวกเปนสงท

คมคาอยางยง