19
สสสสสสสสสสสสสสส สสสสส สส.สส.สสสสส สสสสสส สสสสสสสสสสสสสสสสสสสสส สสสสส สสสสสสสสสสสสสสสส

สถิติสำหรับการวิจัย

  • Upload
    khoi

  • View
    133

  • Download
    0

Embed Size (px)

DESCRIPTION

สถิติสำหรับการวิจัย. รศ.ดร.โยธิน แสวงดี สถาบันวิจัยประชากรและสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล. สถิติสำหรับการวิจัย. สถิติมีความสำคัญคือ เป็นข้อมูล แสดงลักษณะการดำรงคงอยู่ของสถานะของข้อมูล ปรากกฏการณ์ สถานะภาพ ฯลฯ - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Page 1: สถิติสำหรับการวิจัย

สถิ�ติ�ส��หรับก�รัวิ�จัยรัศ.ดรั.โยธิ�น แสวิงด�

สถิ�บนวิ�จัยปรัะช�กรัและสงคม มห�วิ�ทย�ลยมห�ดล

Page 2: สถิติสำหรับการวิจัย

สถิ�ติ�ส��หรับก�รัวิ�จัย• สถิ�ติ�มี�ควิ�มีส��คญค�อ เป็�นข้�อมี�ล แสดงลกษณะก�รัด��รังคง

อย�$ข้องสถิ�นะข้องข้�อมี�ล ป็รั�กกฏก�รัณ& สถิ�นะภ�พ ฯลฯ• สถิ�ติ�เช�งพรัรัณ� ใช้�พรัรัณ� เช้$น แสดงป็รั�กฎก�รัณ& สถิ�นะ

ก�รัณ& สถิ�นะภ�พ ที่�.เป็�นอย�$ หรั�อ ที่�.ผ่$�นมี�ในอด�ติ เช้$น ส��นกง�นสถิ�ติ�แห$งช้�ติ�น��เสนอข้�อมี�ลสถิ�นะก�รัณ& สถิ�นะภ�พ ป็รั�กฎก�รัณ& ติ$�งๆ ที่�งด��นจั��นวินป็รัะช้�กรั โครังสรั��งป็รัะช้�กรัติ�มีอ�ย2 และเพศ โครังสรั��งครัอบครัวิ ครัอบครัวิเด�.ยวิ ครัอบครัวิข้ย�ย บรั�ษที่ ห��งห2�นส$วินๆ ติ$�งๆ แสดงผ่ลป็รัะกอบก�รั จั��นวินงบลงที่2น จั��นวินวิสด2 อ2ป็กรัณ& ควิ�มีส�ญเส�ยฯลฯ

• สถิ�ติ�เช้�งพรัรัณ� ได�แก$ Mean Mode Median S.D. เป็�นติ�น

Page 3: สถิติสำหรับการวิจัย

สถิ�ติ�ส��หรับก�รัทดสอบสมม#ติ�ฐ�นท�งสถิ�ติ�

• ใช้�มี�กส��หรับก�รัวิ�จัยเช้�งที่ดลอง• ก�รัวิ�จัยเพ�.อก�รัวิดและป็รัะเมี�นผ่ล• ก�รัวิ�จัยด��เน�นง�น• ส�เหติ2ที่�.ติ�องที่��ก�รัพ�ส�จัน&สมีมี2ติ�ฐ�นเพรั�ะ

ติ�องก�รัข้�อค�นพบไป็ช้�6น��นโยบ�ย เน�.องจั�กส�มี�รัถิย�นยนได�อย$�งแที่�จัรั�งวิ$�ผ่$�นก�รัที่ดลอง (ที่�.มี�ก�รัควิบค2มี หรั�อ ก�รัข้จัดป็7จัจัยอ�.นๆที่�.เก�.ยวิข้�องออกๆป็แล�วิ)

Page 4: สถิติสำหรับการวิจัย

สมีมี2ติ�ฐ�น• Ho หรั�อ Null Hypothesis จัะน�ยมีติ6งวิ$� ไมี$แติกติ$�ง• ใช้�สญลกษณ& =• Ha หรั�อ Alternative Hypothesis หรั�อ สมีมี2ติ�ฐ�นที่�.ติ�องก�รั

พ�ส�จัน&• ใช้�สญลกษณ&วิ$� แติกติ$�ง เช้$น ไมี$เที่$�กบ > หรั�อ < เป็�นติ�น• ส$วินใหญ$จัะไมี$น�ยมีเข้�ยน จัะที่รั�บกนโดยนยะวิ$�จัะพ�ส�จัน&อะไรั แติ$

ง�นวิ�จัยเช้�งที่ดลองที่6งส�ยวิ�ที่ย�ศ�สติรั& และส�ยสงคมีศ�สติรั&จัะติ�องเข้�ยนใวิ�

• ส�.งส��คญค�อ ติ6ง Ha ใวิ�อย$�งไรั ติ�องพ�ส�จัน& ให�ได�เป็�นจัรั�งติ�มีน6น เพรั�ะเป็�นไป็ติ�มีหลกป็ฏ�ฐ�นน�ยมี ไมี$ง6นจัะถิ�อวิ$�ง�นวิ�จัจัล�มีเหลวิ (เพรั�ะไมี$เป็�นไป็ติ�มีที่�.ติ 6งใวิ�ในวิติถิ2ป็รัะลงค&ที่�.ติ�องก�รัพ�ส�จัน&)

Page 5: สถิติสำหรับการวิจัย

t-test• ใช้�ส��หรับที่ดสอบสมีมี2ติ�ฐ�น เป็รั�ยบเที่�ยบกนสองกล2$มี เที่$�น6น• หน$วิยวิดข้องส�.งที่�.จัะเป็รั�ยบเที่�ยบติ�องเป็�นคะแนนพฤติ�กรัรัมี

ฤที่ธิ์�: ส$วินส�ง น�6�หนก ฯลฯ เพรั�ะเน�นที่�.ก�รัเป็รั�ยบเที่�ยบค$�เฉล�.ยมีช้ฌิ�มีเลข้คณ�ติ

• หลกเบ�6องติ�น จั��นวินติวิอย$�ง อย$�งน�อย 30 ติวิอย$�งข้=6นไป็• แบ$งกล2$มีเป็รั�ยบออกเป็�นสองกล2$มี เช้$น กล2$มีที่ดลอง กบกล2$มี

เป็รั�ยบ• กล2$มี เพศหญ�ง กบ กล2$มีเพศช้�ย• กล2$มีเมี�อง กบ กล2$มี ช้นบที่• กล2$มีเข้��เรั�ยน กบ กล2$มีไมี$เข้��เรั�ยน ฯลฯ• ป็รัะเด>นที่�.จัะวิด (พฤติ�กรัรัมี ฤที่ธิ์�: ส$วินส�ง น�6�หนก ค$�ใช้�จั$�ย

ฯลฯ) ติ�องมี�รัะดบก�รัวิดเป็�นอติรั�ส$วิน หรั�อ เป็�นช้$วิง

Page 6: สถิติสำหรับการวิจัย

ป็รัะเภที่ข้อง t-test

• One sample t-test ใช้�ส��หรับที่ดสอบสมีมี2ติ�ฐ�นเมี�.อเป็รั�ยบเที่�ยบกบค$�มี�ติรัฐ�น เช้$น คะแนนภ�ษ�องกฤษ ข้องคนไที่ย เป็รั�ยเที่�ยบกบ TOEFL ที่ดสอบกบค$�ติ$�งๆ ที่�.มี�ติรัฐ�นที่�งสงคมีศ�สติรั& หรั�อ วิ�ที่ย�ศ�สติรั& ฯลฯ

• Independent-Samples t-test ใช้�ส��หรับที่ดสอบควิ�มีแติกติ$�งข้องค$�เฉล�.ยมีช้ฌิ�มีเลข้คณ�ติ ข้องสองกล2$มีเป็รั�ยบเที่�ยบ เช้$น ช้�ย หญ�ง เมี�องช้นบที่ ที่ดลอง ควิบค2มี ฯลฯ

• Paired-samples t-test ใช้�เป็รั�ยบสมีฤที่ธิ์�:ผ่ลก�รัที่ดลองที่�.เป็�นก�จักรัรัมีด��เน�นง�น ก$อนและหลง ที่�.ติ�ดติ�มีค�$ น 6นๆ ติลอด ส�มี�รัถิพ�ส�จัน&วิ$�ก�จักรัรัมีที่ดลองส$งผ่ลติรังติ$อก�รัเป็ล�.ยนแป็ลง ติ�มีที่�.ติ 6งใวิ�ในสมีมี2ติ�ฐ�น

Page 7: สถิติสำหรับการวิจัย

F-test (One-Way Analysis of Variance)

• ใช้�ที่ดสอบควิ�มีแติกติ$�งข้องค$�เฉล�.ยมีช้ฌิ�มีเลข้คณ�ติ ติ6งแติ$ 3 กล2$มีข้=6นไป็

• เป็�นกล2$มีที่ดลอง 3 treatment หรั�อ ที่ดลอง 2 treatment กบ กล2$มี ควิบค2มี 1 กล2$มีก>ได�

• หรั�อ ในที่�งสงคมีศ�สติรั&และที่�งวิ�ที่ย�ศ�สติรั& จัะใช้�เป็รั�ยบเที่�ยบควิ�มีแติกติ$�งข้องค$�เฉล�.ย ติ6งแติ$ 3 กล2$มีข้=6นไป็ก>ได�

• ข้�อด�ค�อค�นห�ควิ�มีแติกติ$�ง ในแติ$ละกล2$มี• พฤติ�กรัรัมีที่�.จัะวิด ติ�องเป็�นคะแนน หรั�อมี�รัะดบก�รัวิด

แบบอติรัส$วิน หรั�อ แบบช้$วิง ที่6งส�ยวิ�ที่ย& และส�ยศ�ลป็?• ข้�อด� ค�อ Post-Hoc test ที่�.ใช้�ที่ดสอบควิ�มีแติกติ$�งรั�ยค�$

เป็รั�ยบเที่�ยบได�

Page 8: สถิติสำหรับการวิจัย

Multivariate Analysis: (1) ANCOVA

• หลก�รัเด�ยวิกบ ANOVA แติ$ใช้� Univariate เพรั�ะใช้�ติวิแป็รัติ�มีติวิเด�ยวิ

• แติ$เป็@ดโอก�สให�มี�ก�รัข้จัดป็7จัจัยอ�.นๆที่�.ค�ดวิ$�มี�ผ่ลติ$อพฤติ�กรัรัมี หรั�อ ฤที่ธิ์�: หรั�อ ก�รัส�.งที่�.ศ=กษ�น6นๆ

• CO ย$อมี�จั�ก Covariance• ติวิแป็รัควิบค2มี Covariate Variable มีกน�ยมีวิดด�วิย

ป็7จัจัยที่�.มี�รัะดบก�รัวิดแบบอติรั�ส$วิน แบบช้$วิง ห�กเป็�นกล2$มีติ�องจัดเป็�นติวิแป็รั dummy variable (1,0 ติวิอย$�งเช้$น ในส�ยสงคมีศ�สติรั& เมี�อง = 1 ช้นบที่ = 0 เป็�นติ�น แติ$ส�ยวิ�ที่ย�ศ�สติรั& จัะน�ยมีใช้�อติรั�ส$วิน)

Page 9: สถิติสำหรับการวิจัย

(2) MANOVA

• หลกก�รัเด�ยวิกนกบ ANOVA แติ$ใช้� Multivariate• เพรั�ะมี�ติวิแป็รัติ�มีได�หล�ยติวิ แติ$ละติวิติ�องมี�รัะดบก�รัวิด

แบบอติรั�ส$วิน หรั�อ แบบช้$วิง เพรั�ะติ�องก�รัวิดควิ�มีแติกติ$�งที่�.ค$�เฉล�.ยมีช้ฌิ�มีเลข้คณ�ติ

• M ย$อมี�จั�ก Multivariate ที่�.หมี�ยถิ=งมี�ติวิแป็รัติ�มีมี�กกวิ$� 1 ติวิ

• หลกค�ดค�อ ในแติ$ละกล2$มีเป็รั�ยบเที่�ยบ ส�มี�รัถิเป็รั�ยบเที่�ยบควิ�มีแติกติ$�งใน พฤติ�กรัรัมี ฤที่ธิ์�: ฯลฯ ได�หล�ยติวิพรั�อมีกน เช้$น ในส�ยบรั�ห�รัธิ์2รัก�จั มี�ก�รัข้นส$ง 3 แบบ และผ่ลที่�.ติ�องก�รัวิดค�อ มี�ควิ�มีแติกติ$�งที่6ง ยอดข้�ย ยอดส=กหรัอ เป็�นติ�น

Page 10: สถิติสำหรับการวิจัย

(3) MANCOVA

• เหมี�อน MANOVA• แติ$เป็@ดโอก�สให�มี�ก�รัข้จัดป็7จัจัยอ�.นๆที่�.มี�ผ่ลติ$อ

พฤติ�กรัรัมีที่�.ติ�องก�รัวิด• ข้�อด�ค�อได�ที่รั�บผ่ลก�รัที่ดลองที่�.แน$ช้ด หรั�อวิดได�

แน$ช้ดวิ$� ไมี$เพ�ยงมี�ผ่ลติ$อเพ�ยงหน=.งพฤกรัรัมี แติ$ยงวิดได�จั�กพฤติ�กรัรัมีอ�.นๆ อ�ก (ฤที่ธิ์�: อ�.นๆอ�ก)

• มี�ก�รัควิบค2มี ที่�.เป็�นก�รัข้จัดป็7จัจัยอ�.นๆได�ด�วิย รัะดบก�รัวิดข้องป็7จัจัยควิบค2มี หรั�อ ติวิข้จัดออกเหมี�อน ANCOVA

Page 11: สถิติสำหรับการวิจัย

Chi-squared Test• ที่ดสอบสมีมี2ติ�ฐ�นเมี�.อเป็รั�ยบเที่�ยบติวิแป็รัอ�สรัะที่�.เป็�นกล2$มี กบ

ติวิแป็รัติ�มีที่�.เป็�นกล2$มี• จั2ดอ$อนค�อจั��นวินติวิอย$�ง• จั��นวิมีกล2$มีในติวิแป็รัติ�มีและติวิแป็รัอ�สรัะไมี$ควิรัมี�กเก�น 5 กล2$มี• ควิรัเป็�นกล2$มีที่�.เก�ดข้=6นติ�มีธิ์รัรัมีช้�ติ� หรั�อ ติ�มีเกณฑ์&ที่�.มี�ก�รั

ก��หนดเป็�นมี�ติรัใวิ� และมี�ก�รัอ��งอ�งใวิ�• จั��นวิน n ใน cell ควิรัมี�กวิ$� 5• วิดควิ�มีแติกติ$�งวิ$� ในติวิแป็รัอ�สรัะที่�.มี�รัะดบก�รัวิดเป็�นกล2$มีที่�.

แติกติ$�งกน จัะมี�ควิ�มีแติกติ$�งกนในติวิแป็รัติ�มีที่�.เป็�นกล2$มีแติกติ$�งกน

• ห�กจัะที่ดสอบถิ=งควิ�มีสมีพนธิ์& (Association) ติ�องวิดที่�.ค$� Contingency Coefficient: C)

Page 12: สถิติสำหรับการวิจัย

Pearson Correlation• ใช้�ที่ดสอบสหสมีพนธิ์&ข้องติวิแป็รัสองติวิ• มี�รัะดบก�รัวิดแบบอติรั�ส$วินและแบบช้$วิง• มี�ค$�รัะหวิ$�ง -1 ถิ=ง 1• จัะวิดออกมี�เป็�นรั�อยละก>ได�• มี�ก�รัติรัวิจัสอบด�วิยวิ$�มี�สหสมีพนธิ์&กนอย$�งมี�นยส��คญ

ที่�งสถิ�ติ�หรั�อไมี$ โดยใช้�ค$� t เป็�นติวิย�นยน• ใช้�ที่ดสอบเมี�.อติ�องก�รัข้จัดป็7จัจัยอ�.นๆออกไป็ด�วิยก>ได�โดย

ใช้� Partial correlation• ป็รัะโยช้น&ที่�.ส��คญค�อใช้�ติรัวิจัสอบ Collinearity และ

Multicollinearity ก$อนเข้�� Multiple Regression• จั2ดติด (Cut point 0.5 0.65 0.75)

Page 13: สถิติสำหรับการวิจัย

สถิ�ติ�ส��หรับก�รัพย�กรัณ&• สถิ�ติ�ส��หรับก�รัจัดกล2$มี• Factors Analysis, Discriminant Analysis• Inferential Statistics• ใช้�ส��หรับก�รัพย�กรัณ& ก�รัป็รัะมี�ณค$�• เน�นก�รัใช้�สมีก�รัถิดถิอยรั�ป็แบบติ$�งๆ • ก�รัพ�จั�รัณ�เส�นที่�งควิ�มีสมีพนธิ์&เพ�.อเป็รั�ยบเที่�ยบ

ผ่ลที่�งติรังกบผ่ลที่�งอ�อมี ผ่$�นติวิแป็รัแที่รักกล�ง PATH ANALYSIS

• สมีก�รัโครังสรั��ง (SEM)

Page 14: สถิติสำหรับการวิจัย

Simple Regression Analysis

• ก�รัที่ดถิอยเช้�งเด�.ยวิ• ที่ดสอบ Causal Relationships ติ�องมี�หลกก�รัที่�งเช้�ง

ที่ฤษด�มี�ก$อน -Positivism• Cause----- Consequence• Cause--- Effect• ติ�นเหติ2- ผ่ลที่�.เก�ดข้=6น• ควิ�มีสมีพนธิ์&เช้�งเหติ2และผ่ล ที่�.ที่ดสอบด�วิยสมีก�รั

เศรัษฐมี�ติ� (Basic Econometrics)• ที่ดสอบอ�ที่ธิ์�พล หน=.งติวิแป็รัอ�สรัะ กบหน=.งติวิแป็รัติ�มี

Page 15: สถิติสำหรับการวิจัย

• จั��นวิน n ข้6นติ�.� ค�อ 30• ไมี$เน�นก�รัควิบค2มี หรั�อ ข้จัดอ�ที่ธิ์�พลข้องป็7จัจัย

อ�.นๆ แติ$ติ�องก�รัติรัวิจั�สอบ• True Direct Real Effect• รัะดบก�รัวิดข้องข้�อมี�ล อติรั�ส$วิน ช้$วิง ที่6งติวิแป็รั

ติ�นเหติ2 และติวิแป็รัติ�มี แติ$ ติ�นเหติ2ส�มี�รัถิเป็�น dummy variable ได�

• ภ�วิะสมีก�รัสมีรั�ป็ F, R-squared ย�.งเข้��ใกล� 1 ย�.งด�

Page 16: สถิติสำหรับการวิจัย

Multiple Regression Analysis: MRA• ข้�อด�ใช้�ในก�รัค�นห�ป็7จัจัยติ�มีกฏ Causal Relationships• บนฐ�นค�ดข้องสมีก�รัเศรัษฐมี�ติ�• ส�มี�รัถิพ�ส�จัน&และวิ�เครั�ะห&หล�ยติวิแป็รัอ�สรัะได�พรั�อมีกน บนฐ�นค�ดที่�.วิ$�

when everything being equals หรั�อเมี�.อที่2กส�.งที่2กอย$�งเที่$�เที่�ยมีกน• รัะดบก�รัวิดข้องข้�อมี�ล ติวิแป็รัติ�มีติ�องเป็�นอติรั�ส$วิน ช้$วิง• ติวิแป็รัอ�สรัะ หรั�อติวิติ�นเหติ2 ควิรัเป็�นอติรั�ส$วิน หรั�อ ช้$วิง dummy

variable ได�• ติ�องป็ฏ�บติ�ติ�มี Basic assumption อย$�งเครั$งครัด (เรั�ยนรั� �ติอนใช้�ห�อง

คอมีพ�วิเติอรั&)• PRF และ SRF• จั��นวินติวิอย$�งข้6นติ�.� 1 ติ$อ 30• ภ�วิะสมีก�รัสมีรั�ป็• Constrained Model และ Unconstrained Model (F-Ratio test)• R-squared Change

Page 17: สถิติสำหรับการวิจัย

MRA: Method

• Enter• Forward• Backward• Remove• Stepwise• เพ�.ออะไรั เมี�.อใดใช้�?• ก�รัสรั��งติ�รั�งเพ�.ออ$�นและติ�ควิ�มีหมี�ยผ่ลก�รั

วิ�เครั�ะห&ข้�อมี�ล

Page 18: สถิติสำหรับการวิจัย

Logistic Regression Analysis

• วิ�เครั�ะห&โอก�สควิ�มีน$�จัะเป็�นส�งส2ด• Causal Relationship• ติวิแป็รัติ�มีค�อ ก�รัเก�ดข้=6น ก�รัที่�� ก�รัช้�6อ ก�รั

รัะบ�ด ก�รัใช้� ก�รัติดส�นใจั ฯลฯ ติ�องเป็�นติ�มีกฏธิ์รัรัมีช้�ติ� หรั�อ ติ�มีเกณฑ์&มี�ติรัฐ�นส�กล

• 1= เก�ด 0= ไมี$เก�ด• Binomial ค�อ Bi = สอง nominal ค�อ กล2$มี• Dichotomous outcome variable

Page 19: สถิติสำหรับการวิจัย

• ติวิแป็รัติ�นเหติ2 ติ�องติ�มีข้�อติกลงเบ�6องติ�น• Non-linear probability model• Linear probability model• Chi-squared test, Model Chi-squared• Restricted Model และ Unrestricted Model• Log likelihood Ratio test: LR test• Adjusted Proportional Probabilities• สอนในห�อง computer ก�รัอ$�นและก�รัแป็รัผ่ล

ก�รัเข้�ยนรั�ยง�น