Համաստեղ,

§¶³éÝÇ¦ Ø³ï»Ý³ß³ñ« áõë³ÝáÕ³Ï³Ý ÃÇõ 35ÊÙμ³·Çñª ì³ñáõÅ³Ý ²ñù»åÇëÏáåáë

´. îä²¶ðàôÂÆôÜ2012

ì³ñã³Ï³Ý ä³ï³ëË³Ý³ïáõªîûùÃ© ÚáíÑ³ÝÝ¿ë Â³ëÉ³ù»³Ý

²Úê Ð² îà ðÀ ÎÀ Ðð² î² ð² Îà ôÆÐà ì² Ü² ôà ðàô Âº²Ø´

î¾ð ºô îÆ ÎÆÜ² Èºø ê²Ü¸ð ºô Ü² Ü² Øº ÈÆ øº² ÜÆ

Ð²Ø²êîºÔ

²è²æÆÜ ê¾ðÀ²è²æÆÜ ê¾ðÀ

Ð²Ø²êîºÔ1895 - 1966

Âñ ù» ñ¿Ý, μ³ñ μ³ é³ ÛÇÝ »õ ³ÛÉ ¹Åáõ³ñ μ³ é» ñáõ μ³ ó³ï ñáõ -ÃÇõ ÝÁ ï»°ë ¿ç 154£

5

².¶Æô ÔÆÜ Ø¾æ

ì²Ð ð² ØÆÜ Ð²Ú ðÀ, úí³Ý ³Õ³Ý, Í³Ýñ ßáõ ùáí, Ñ³ëïå» Ë» ñáí áõ Í³Ýñ áõ ë» ñáí Ù¿ÏÝ ¿ñ: Â³õ ÛûÝ ù» ñáõÝ Ý»ñ -ù»õ, Í³Ýñ ¿ÇÝ ³Ýáñ Ïá å» ñÁ áñ ÝáÛÝ å¿ë Í³Ýñ ³ñ ï³ Û³Û -ïáõ ÃÇõÝ ÙÁ Ïáõ ï³ ÛÇÝ ³Ýáñ Ëá ßáñ ³ã ù» ñáõÝ: ¶» ÕÇÝ áõ -Ý» õáñ »ñ¿ó ÷áËÝ ¿ñ áõ Ë³ ÝáõÃ å³ ÝÁ: ÎÁ å³ Ñ¿ñ ÃÇ Ã»Õ -»³Û Ù»Í ïáõ ÷» ñáí ù³ ñÇõÕ ä³ Ãáõ Ù¿Ý, »ñ Ï³ Ã»³Û ÷³Û -ÉáõÝ Ëá ÷»ñ, å³ ñ³Ý Ý»ñª ³é³ë ï³ Õ¿Ý Ï³Ë áõ³Í, ·ÉáõË -Ý» ñáí ß³ ù³ñ, Ð³É åáõ û×³é: ÎÁ Í³ Ë¿ñ ä¿ëÝÇÇ ã³ ÙÇã,ä³Õ ï³ ïáõ ³ñ Ù³õ, ãáñ Ãáõ½ª Æ½ ÙÇ ñ¿Ý: Î³Ý ·áõ ÝÇ ã³ -÷áí Ï»ñ å³ ë» Õ¿Ý: ÎÁ Í³ Ë¿ñ Ã³ ÃÇñ, ÑÇ Ý³, ³ë»Õ, Ñáõ -ÉáõÝù »õ ÏÉá ñ³Ï Ñ³ Û» ÉÇ Ý»ñ, ·» ÕÇ ³Õ çÇÏ Ý» ñáõÝ »õ Ñ³ñë -Ý» ñáõÝ Ñ³ Ù³ñ:

²ß Ë³ñÑ ï» ë³Í Ù³ñ¹ ¿ñ úí³Ý ²Õ³Ý. ·³ ó³Í ¿ñ ÎÇ -ÉÇÏ Ç³, Æë ï³Ù åáÉ, îñ³ åÇ ½áÝ »õ ¾ñ½ ñáõÙ »õ ÏÁ Ñ³ õ³ -ï³ñ, áñ Ð³ Û³ë ï³ ÝÁ ¾ñ½ ñáõ Ù¿Ý åÇ ïÇ ëÏ ëÇ: ÎÁ Ëû ë¿ñÊñÇÙ »³Ý Ð³Û ñÇ Ï¿Ý, ØÇ Ý³ë â» ñ³ ½¿Ý, Ê³ ½¿½ ²ñ ÃÇÝö³ ß³ Û¿Ý »õ ¾ñ½ ñáõ ÙÇ ê³ Ý³ ë³ñ »³ Ý¿Ý: Ú³ ×³Ë ÏÁ ëÇ -ñ¿ñ Çñ Ëûë ù» ñáõÝ Ù¿ç ÛÇ ß»É Ð³ ñÇ ë³ ÛÇÝ ³é³ ÏÁ: ²Ýáñï³Ý Ù¿ç Ï³ñ ù³Õ ù» ÝÇ ·áÛÝ áõ Ã³õ ßáõ ÃÇõÝ: ºñÏ ñáñ¹Û³ñ ÏÇ íñ³Û ßÇ Ý»É ïáõ³Í ¿ñ Ýáñ ã³ñ ï³Ë »õ »ñ Ïáõ ë»Ý -»³Ï Ý»ñ ë¿ ïÇñ Ý» ñáí: î³ù ·áÛ Ý» ñáí ·áñ ·»ñ áõ μ³ñ Ó»ñªë¿ ïÇñ Ý» ñáõÝ íñ³Û. ÇëÏ ÓÙ»é ³ï»Ý í³ é³ ñ³ ÝÇÝ Ùûïë³ Ù³õ³ñ ÙÁª ¾ñ½ ñáõ Ù¿Ý μ» ñ³Í:

²Û¹ ù³Õ ù» ÝÇ Ï³ñ· áõ ë³ñ ùÇÝ ç»ñ Ùáõ ÃÇõÝÁ ³é³ õ» -É³ å¿ë úí³Ý ²Õ³ ÛÇÝ ù³Õ ù» ÝÇ ÏÇÝÝ ¿ñª Þáõ ß³Ý Ê³ Ãáõ -ÝÁ, áñáõÝ ·Çõ Õ³ óÇù Û³ ×³Ë §ù³Õ ùÁ óÇ¦ ÏþÁë¿ ÇÝ:

§ø³Õ ùÁ óÇ¦Ý ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ù³ÛñÝ ¿ñ, ëåÇ ï³Ï, ³ñ»õ

ãï» ë³Í Ù³ñÙ Ýáí, Ñ³ ×» ÉÇ ·Ç ñáõ ÃÇõ Ýáí áõ Ï³ Ý³ óÇ³Õáõáñ ·Í» ñáí: ¶Çõ ÕÇ ÏÇ Ý» ñ¿Ý ï³ñ μ»ñ ÏÁ Ñ³· áõ¿ñ:öá Ë³ Ý³Ï Ïï³ õÇ, áõ Ý¿ñ å³ë Ù³ Û¿ ß³É í³ñ áõ ·É ËÇÝ ÏÁÏ³ å¿ñ ëåÇ ï³Ï É³ ã³Ï, áñ ³Ýáñ åëå ÕáõÝ ¹¿Ù ùÇÝ áõ³ã ù» ñáõÝ óáÉù ÙÁ Ïáõ ï³ñ »õ Ù¿ç ï»Õ Ïáõ ·³ñ Ã³ñ ÃÇã -Ý» ñáõÝ »ñ Ï³ ñáõ ÃÇõÝÁ: ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ñ³ Ù³ñ Ï³ Ý³ óÇ ³Û¹μá Éáñ ·Í» ñÁ Ù³Û ñáõ ÃÇõÝÝ ¿ÇÝ, Ý³ »õ Ùûñ É» óáõÝ ÏáõñÍ ù» -ñÁ, Ï³ ÃÇ ã³÷ μ³ ñÇ: ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ñ³ Ù³ñ ÏÇ ÝÁ Çñ Ù³ÛñÝ¿ñ: ²Û¹ª ³õ» ÉÇ Ñ³ëÏ ó³õ, »ñμ »Õ³õ ï³ëÁ ï³ ñ» Ï³Ý: ÆñßáõÝãÝ ¿ñ, Ùû ñÁ Ã» õ» ñáõÝ ·áõñ ·áõ ñ³Ý ùÁ, Ó³Û ÝÁ, ³Ýáñßá ÕÇ å¿ë Ã³ ÷³Ý óáÕ ÅåÇ ïÁ, Ù³ Ý³ õ³Ý¹ Ñ³Ù μáÛ ñÁ, áñË³éÝ áõ³Í ¿ñ ëåÇ ï³Ï Íá óÇ Ù³Û ñ³ Ï³Ý Ñ³ ×» ÉÇ Ñá ïÇÝÑ»ï:

ì³Ñ ñ³Ù ÏÁ Ù»Í Ý³ñ Çñ Ñûñª úí³Ý ²Õ³ ÛÇ Í³Ýñ ßáõ -ùÇÝ Ý»ñ ù»õ »õ Çñ Ùûñ ³ñ» õáï ç»ñ Ùáõ ÃÇõ Ýáí: ºÕ³õï³ëÝÁãáñë, »Õ³õ ï³ëÝÁí»ó ï³ ñ» Ï³Ý: ØÇßï Ù³ ùáõñÑ³· áõ³Í, ïáõ Ý¿Ý »Ï» Õ» óÇ-¹å ñáó »õ ¹å ñá ó¿Ý ïáõÝ: ºõ³ñ ¹¿Ý í³ Õáõó Ùï³Í ¿ñ Ãáõ³ μ³ Ý³ Ï³Ý 4 ·áñ Íá Õáõ ÃÇõÝ -Ý» ñáõÝ Ù¿ç: §Ø»Õ ñ³ ·¿ï μ³ñÓ ñ³ ·áÛÝ¦, ·ñ³ μ³ñ, ù» ñ³ -Ï³ Ý³ Ï³Ý μ³ñ ¹áõ ÃÇõÝ, Ø» Í³ ñ»Ýó, ¸áõñ »³Ý ÙÇÝ ã»õ ì³ -ñáõ Å³Ý:

ÌÝáõÝ ¹Ç »õ ¼³ï ÏÇ ³ñ Ó³ Ïáõñ¹ Ý» ñáõÝ, ì³Ñ ñ³Ù ù³ -Õ³ù, ù» é³Ý óÁ Ïþ»ñ Ã³ñ: ´³ ñ» Ï³Ù ¿ñ ù» é³Ý óÁ ¹ñ³ óÇ²ñ ß³ ÏÇÝ, áñ ù³ Õ³ ùÇ μ³ñÓ ñ³ ·áÛÝ í³ñ Å³ ñ³Ý ÏÁ Û³ -×³ Ë¿ñ »õ »ñ μ»ÙÝ ÙÇ ³ ëÇÝ ÏþÁÉ É³ ÛÇÝ »õ ÙÇ ³ ëÇÝ ÏÁ Ùï Ý¿ -ÇÝ ù³ Õ³ ùÇ »ñ Ïáõ ·ñ³ Í³ Ë» ñáõÝ Ë³ ÝáõÃ Ý» ñÁ: ì³Ñ ñ³ -ÙÇ Ñ³ ×áÛù Ý» ñ¿Ý Ù¿ÏÝ ¿ñ ³Û¹, »ñμ ÏÁ ·Ý¿ñ »õ Ï³Ù Ã³ñÙÑá ïÁ Ïþ³é Ý¿ñ äáÉ ëáÛ Ù¿ç Ýáñ ïå³·ñ áõ³Í ·ñ ù» ñáõÝ:ì³Ñ ñ³Ù ³ÛÝ ù³Ý ¿ñ ù³Õ ù» ÝÇ, áñ Çñ ·Çõ ÕÇ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñÁ½ÇÝù Í³Õ ñ» Éáõ Ñ³ Ù³ñ ÏÁ Ï³ ï³ Ï¿ ÇÝ.

- Âá¯õ... Â³ Å³ É¿å É¿å áõÇ Ñá ïÁ Ïþ³é Ý»Ù...- Ð³ å³ ¿Ý Ë³ Ý» ñáõÝ Ñá ïÁ... ÇëÏ »õ ÇëÏ Ë³ ÝÇ Ñáï:²Û¹ å¿ë ¿ñ ù³ Õ³ ùÁ, ·Çõ Õ³ óÇ ïÕ³ù Ý» ñáõÝ Ñ³ Ù³ñ:

6

ºñμ ù³ Õ³ ùÇ ·É Ë³ õáñ Ùáõï ù¿Ý Ý»ñë ÏÁ Ùï Ý¿ ÇÝ, ³é³ -çÇÝ ³Ý ·³Ù Ïþ³é Ý¿ ÇÝ Ýáñ Ë³ñÏ áõ³Í É¿å É¿å áõÇ μ³ñÏÑáïª Ë³éÝ áõ³Í Ë³ Ý» ñáõ áõ Ý»ñ Ï³ ñ³ñ Ý» ñáõ Ý»ñ ÏÇ Ñá -ïÇÝ Ñ»ï »õ Û» ïáÛ ËáõÉ, Ñ» é³ õáñ ï» Õ¿ ÙÁ Ïáõ ·³ ÛÇÝåÕÝ Ó³ ·áñ Í» ñáõÝ Ùáõñ ×» ñáõÝ Ó³Û Ý» ñÁ:

ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ ¹å ñá óÇ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñÁ ³õ» ÉÇ ÏÁ ã³ ñ³ Ý³ ÛÇÝ,»ñμ Çñ»Ýó Ñ»ï ã¿ñ Ë³éÝ áõ»ñ, »ñμ ³õ» ÉÇ É³õ ÏÁ Ñ³· áõ¿ñªÓÙ»é Ý» ñÁ μáõñ ¹¿ ·áõÉ å³Û, μáõñ ¹¿ Ã³ÝÓñ í» ñ³ñ Ïáõ: ²õ» -ÉÇ ÏÁ ã³ ñ³ Ý³ ÛÇÝ, »ñμ ÏÁ ï»ë Ý¿ ÇÝ, áñ áõ ëáõ óÇ ãÁ ³õ» ÉÇÝ» ñá Õ³ ÙÇï ¿ñ úí³Ý ²Õ³ ÛÇÝ ïÕáõÝ: úñ ÙÁ, »Ï» Õ»óÇ ÇÝÓ¿ ÃÁ Ã³ ÷» Éáõ Û³Ý ó³Ý ùáí ³ß³ Ï»ñï Ý» ñ¿Ý ß³ ï»ñå³ïÅ áõ» ó³Ý μ³ óÇ ì³Ñ ñ³ Ù¿Ý: ¸å ñá óÇÝ ï³Ï Ï³ñÙáõÃ ïáõÝ ÙÁ, áõñ »Ï» Õ»óÇ ÇÝ Çñ» ñÁ ÏÁ å³ Ñ¿ ÇÝ, Ïáï ñ³Í·ñ³ Ï³É, Ï³Ý Ã»Õ Ý» ñáõÝ Ñ³ Ù³ñ Ï³ ñ³ ëáí Ó¿Ã, í³ é» ÉÇù»õ ¹³ ·³Õ: ²Ûë ï» Õ¿Ý ¿ñ, áñ Å³Ù Ïá ãÁ Ïáã Ý³ ÏÁ §Ã¿ù¦½³ñ Ý» É¿Ý Û» ïáÛ ÏÁ ß³É Ï¿ñ ¹³ ·³ ÕÁ áõ Ù» é» É³ ïáõÝ Ïþ»ñ -Ã³ñ: ì»ñç Ç í»ñ çáÛ ã·Çï ó³Ý, Ã¿ á°í Ã³ ÷³Í ¿ñ Ï³ ñ³ëÙÁ Ó¿ ÃÁ: ø³ Ñ³ Ý³Û, Ã³ Õ³ Ï³Ý Çñ³ñ ³Ý ó³Ý å³ï Å» ÉáõÑ³ Ù³ñ Ï³ë Ï³ Í» ÉÇ ³ß³ Ï»ñï Ý» ñÁ: ì³Ñ ñ³Ù ³Û¹ å³ï -ÅáõáÕ Ý» ñáõÝ Ù¿ç ã¿ñ: ²ÛÝ Ëï ñ³ Ï³ Ýáõ ÃÇõÝÝ ¿ñ å³ï ×³ -éÁ, áñ, ï»ë Ý»ë, ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ù¿Ï ¹³ ë³ ·Çñ ùÁ ÏÁ Ïáñë áõ¿ñÛ³Ý Ï³ñÍ »õ Û³ ×³Ë ÏÁ Ïáñë áõ¿ ÇÝ ·ñÇã áõ Ï³ Õ³ Ù³ñ:

úñ ÙÁÝ ³É, ¹³ ëÁÝ Ï»ñ ÙÁ,- ¹å ñá ó¿Ý-ïáõÝ ×³Ù μáõÝíñ³Û,- Ï³ ÏáõÕ Ó³Û Ýáí ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ ³Ýáõ ÝÁ ïáõ³õ: ì³Ñ -ñ³Ù Ï» ó³õ ÙÇ ³ ÙÇï. Ï³ ÏáõÕ Ëû ëáÕ êÇ Ùá ÝÁ ÏÁ Ùû ï» -Ý³ñ ÙÇÝã ì³Ñ ñ³Ù ÏÁ ëå³ ë¿ñ, áñ ¹³ ëÁÝ Ï»ñ êÇ ÙáÝ Ï³ -ñ» õáñ μ³Ý ÙÁ Áë¿ñ, Ù³ Ý³ õ³Ý¹ áñ áõ ëáõ óÇ ãÁ, ³Û¹ ûñ,Ï³ñ ¹³ ó»ñ ¿ñ Ø» Í³ ñ»Ý óÇ §æñ ïáõ ùÁ¦ - ÑûÛ Ñû¯Û... - »õ³ÛÝ ù³Ý É³õ Ï³ñ ¹³ó áõ ëáõ óÇ ãÁ, áñ ì³Ñ ñ³Ù Ø» Í³ ñ»Ý óÇÃ» õ» ñáí ï³ñ áõ³Íª μ³ Ý³ë ï»Õ Íáõ Ã»³Ý ã³÷Ý áõ μ³ é» -ñÁ ·Çõ ÕÇ ³ñ ï» ñáõÝ Ùû ï¿Ý ³Ýó ÝáÕ ³é áõ¿Ý Ïþ³é Ý¿ñª§ÑûÛ Ñû¯Û¦...

êÇ ÙáÝ Ùû ï» ó³õ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝª ·Éáõ ËÁ Ï³Ë, áñ Û³Ý -

7

Ï³ñÍ ãÙ³ï Ý¿ ÇÝù ½ÇÝù ÙÇÝã áõ ñÇß ÁÝ Ï»ñ ÙÁ ·³Õ ïáõÏÏÏ ½³Í ¿ñ ì³Ññ³ÙÇÝ »ï»õ: Î³ÏáõÕ ËûëáÕ êÇÙáÝÁÛ³ÝÏ³ñÍ ÏÁ Ññ¿ ì³Ññ³ÙÁ, áñ ³ñ¹¿Ý Çñ »ï»õ ÏÏ½³ÍÁÝÏ»ñáç ÏéÝ³ ÏÇÝ íñ³ Û¿Ý ÏÁ ßñç áõÇ ·» ïÇÝ:

â³ ñáõ ÃÇõÝÁ Û³ çáÕ áõ³Í ¿ñ: ºñ Ïáõ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñÁ ÏÁ Ñ» -é³ Ý³ ÛÇÝ ³ñ³·, ëï³ Ñ³Ï ùñ ùÇ çáí, »ñμ ½³ñ Ù³Ý ùáíÉë» óÇÝ, áñ ì³Ñ ñ³Ù ·Ç ï¿ñ Ñ³Û Ñá Û»É: ì³Ñ ñ³Ù ÇÝùÝ ³Éã¿ñ ·Ç ï»ñ áñ Ïñ Ý³ñ Ñ³Û Ñá Û» É »õ Û³Ý Ï³ñÍ ÁÝ ¹»ñ ù¿Ýå³Û ÃáÕ Å³ÛÃ ùÇ ÙÁ å¿ë åá é³ó. §í³Û »ë Ó»ñ Ù¿ñÁ...¦:ì³Ñ ñ³Ù Ñ³Û Ñá Û³Ý ùáí ã·á Ñ³ ó³õ. í³ ½»ó áõ Ñ³ ë³õ êÇ -Ùá ÝÇÝ ÇëÏ ÙÇõë ÁÝ Ï» ñÁ ³ñ ¹¿Ý ÷³ Ë³Í ¿ñ: ì³Ñ ñ³Ù ÇÝùÝ³É ã¿ñ ·Ç ï»ñ, áñ Çñ Ù¿ç Ã³ùÝ áõ³Í ³Û¹ áõ ÅÁ Ï³ñ: ´áñ -μá ù³Í ½³Û ñáÛ Ãáí ëÏ ë³õ É³õ Í»Í ÙÁ ï³É: ÎþÁë»Ý, áñ »Ã¿çáõÉ Ñ³Ï ä» ïûÝ íñ³Û ãÑ³ë Ý¿ñ, úí³Ý ²Õ³ ÛÇÝ ïÕ³Ý ½³ -ï» Éáõ... »õ ³ñ ¹¿Ý êÇ Ùá ÝÇÝ ùÃ¿Ý ³ñÇõÝ Ïáõ ·³ñ:

ì³Ñ ñ³Ù ³Û¹ Ïé áõ¿Ý Û» ïáÛ ½·³ó, áñ Çñ Ù¿ç μ³Ý ÙÁ ÏÁ÷áË áõÇ, ×Çß¹ ³ÛÝ å¿ë ÇÝã å¿ë Çñ Ù¿ç ³é³ çÇÝ ³Ý ·³Ù½·³ó ³ñ μáõÝ ùÇ ½³ñÃ Ýáõ ÙÁ:

ºñμ ïáõÝ Ùï³õ, Ã¿ »õ ß³ï Ûáõ½ áõ³Í, áãÇÝã Áë³õ ÇñÙû ñÁ: Úáõ½ áõ³Í ¿ñ Ý³ »õ Ù³Û ñÁ, áñáí Ñ» ï»õ ûñ Ùþûñ³Ýóì³Ñ ñ³ ÙÁ ³Û¹ íÇ ×³ Ïáí ïáõÝ »Ï³Í ã¿ñ: ò»Ë Ï³ñ Ñ³ -·áõë ïÇÝ íñ³Û:

- Æ±Ýã Ï³Û, ì³Ñ ñ³Ù, ½³ õ³Ïë:ì³Ñ ñ³Ù ã¿ñ áõ ½»ñ å³ ï³ë Ë³ Ý»É áõ ëÏ ë³õ Ñ³ ·áõë -

ïÇÝ íñ³ Û¿Ý ó»ËÝ áõ ÷á ßÇÝ Ù³ù ñ»É »õ ÙÇ »õ ÝáÛÝ ³ï»ÝÙï³ Í»ó, áñ Í³Ýñ Ñ³Û Ñá Ûáõ ÃÇõÝ ÙÁ Áñ³Í ¿ñ: â·Ç ï¿ñ áñÇñ Ù¿ç Ã³ùÝ áõ³Í Ï³ñ Ý³ »õ ³Û¹ Ñ³Û Ñá Ûáõ ÃÇõÝÁ: Æñ ÁÝ -Ï»ñ Ý» ñáõÝ Û³ ×³Ë ·áñ Í³ Í³Í Ñ³Û Ñá Ûáõ ÃÇõÝÝ ¿ñ, Çñ³Ï³Ý çÇÝ Ù¿ç Ã³ùÝ áõ³Í:

àõ ñÇß ³Ý ·³Ù »Ã¿ ÝÙ³Ý μ³Ý ÙÁ å³ ï³ Ñ¿ñ, ì³Ñ ñ³Ù·ñ» Ã¿ É³ Éáí ïáõÝ ÏÁ Ùï Ý¿ñ »õ ÏÁ Û³ÝÓÝ áõ¿ñ Ùû ñÁ Ã» õ» -ñáõÝ ùÝù ßáõ Ã»³Ý: ú¯Ñ, ³ÛÝ ù³Ý É³õ ¿ñ ³Û¹ ùÝù ßáõ ÃÇõÝÁ:´Ýáõ Ã» Ý¿Ý ½ï áõ³Í »ñ³ Ýáõ ÃÇõÝ ÙÁ ÁÉ É³ñ Ï³ñ Í»ë:

8

Ø³Û ñÁ »ñμ ÝÏ³ ï»ó ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ ¹¿Ù ùÇÝ Í³Ý ñáõ ÃÇõÝÁ,½·³ó áñ ½³ õ³ ÏÁ Ù»Í ó³Í ¿ñ, Ã¿ »õ í³ Õáõó ÝÏ³ ï³Í ¿ñ³Û¹, »ñμ ûñ¿ ûñ ³Ýáñ Ù³ñÙÝÇÝ áõé×³óáõÙÁ ÏÁ ï»ëÝ¿ñ.Ù³ Ý³ õ³Ý¹ ÷áË áõ³Í ¿ñ Ó³Û ÝÁ: Æñ ½³ õ³ ÏÁ ³ñ ¹¿Ý ÏÁ Ñ» -é³ Ý³ñ Çñ ·ñ Ï¿Ý, Ù³Ý Ïáõ Ã» Ý¿Ý »õ ÇÝã ù³¯Ý Ïþáõ ½¿ñ, áñáñ å¿ë å³ßï å³ Ýáõ ÃÇõÝ Çñ ·Çñ ÏÁ ÷Ýï é¿ñ:

- ´³Ý ãÏ³Û, Ù³Ûñ: ì³ ½³Í ³ï»Ýë áïùë ù³ ñÇ ÙÁ½³ñÝ áõ» ó³õ áõ ÇÝ Ï³Û: Ø³Û ñÁ Ã» Ã»õ ÅåÇï ÙÁ ³é³õ,÷³Õ³ù ß³Ý ùáí, ãÑ³ õ³ ï³ó Çñ ½³ õ³ ÏÇÝ: Æñ³õ Ù»Í ó³Í¿ñ ½³ õ³ ÏÁ: êÏ ë³Í ¿ñ ëï»É:

²Û¹ Ïé áõ¿Ý Û» ïáÛ ì³Ñ ñ³Ù ÇÝùÝ ³É ½·³ó, áñ ÏÁ Ù»Í -Ý³ñ ûñ¿ ûñ, áã ³Ýáñ Ñ³ Ù³ñ, áñ É³õ Í»Í ÙÁ ïáõ³Í ¿ñ êÇ -Ùá ÝÇÝ, ³ÛÉ ³Ýáñ Ñ³ Ù³ñ, áñ Í»Í ÙÁÝ ³É ïáõ³Í ¿ñ Çñ ÙûñÃ» õ» ñáõÝ Ù¿ç ³å³ë ï³Ý ÷Ýï éáÕ ÷³÷ Ï³ Ï³½Ù ì³Ñ -ñ³ ÙÇÝ: ÆÝã å¿ë ³Ù¿Ý μ³Ý, ³Û¹ »õë Çñ ³ñ μáõÝ ùÇÝ Ñ»ïË³éÝ áõ» ó³õ: ¼·³ó μÝáõ Ã»³Ý, Ñá ÕÇÝ, Ï³ åáÛ ïÇÝ, Ï³ -Ý³Ý ãÇÝ Ñá ïÁ Çñ Ù³ñÙ ÝÇÝ Ù¿ç. ³Û¹ μá Éá ñÇÝ Ñ»ï Ã³ ùáõÝ-Ã³ ùáõÝ Çñ Ù³ñÙ ÝÇÝ Ù¿ç Ùï³Í ¿ÇÝ ·» ÕÇÝ ³Õ çÇÏ Ý» ñÁÇñ»Ýó ³Õáõáñ Ï»ñ å³ ñ³Ýù Ý» ñáí: ²ÝáÝó ÑÝ ã»Õ ÍÇ Í³Õ -Ý» ñÁ, Ù³Ýñ ù³Û É» ñÁ ·Çõ ÕÇ ×³Ù μ³ Ý» ñáõÝ íñ³Û, ³ñ ¹¿ÝëÏë³Í ¿ÇÝ ³ÉÇù Ý» ñáõ å¿ë Çñ Ù³ñÙ ÝÇÝ ½³ñÝ áõÇÉ: ú¯Ñ,ÇÝã ù³¯Ý Éë³Í ¿ñ Çñ »õ Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ùûñ Ù¿Ý, áñ ÓÙ»é ûñ ÙÁ»ñ Ïáõ »ñ³ Ë³ Ý»ñ, ÇÝù »õ Ø³ ñ³ ÝÁ ÙÇ ³ ëÇÝ ÙÏñï áõ³Í »ÝÝáÛÝ ³õ³ ½³ ÝÇÝ Ù¿ç: ºõ Û³ ×³Ë ³Û¹ »ñ Ïáõ Ë³Ý Ó³ ñáõñ -Ý» ñÁ ÏÁ ù³Ï áõ¿ ÇÝ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ù¿ç, Çñ Ù³ñÙ ÝÇÝ Ù¿ç ÙÇ ³ -ëÇÝ ÏÁ Ù»Í Ý³ ÛÇÝ »õ Ø³ ñ³ÝÝ ¿ñ áñ ½³ñÃ Ý» ó³õ Çñ ³ñ -μáõÝ ùÇÝ Ñ»ï:

Ø³ ñ³ ÝÁ ·» ÕÇ ¿Ý ³Õáõáñ ³Õ çÇÏ Ý» ñ¿Ý ¿ñ:

* * *ì³Ñ ñ³ ÙÇ »õ êÇ Ùá ÝÇ Ïé áõ¿Ý Û» ïáÛ, ÁÝ Ï»ñ Ý» ñáõ í» ñ³ -

μ» ñáõ ÙÁ ³õ» ÉÇ ù³Ý μ³ ñ» Ï³ Ù³ Ï³Ý ¿ñ: ÜáÛ ÝÇëÏ ëÙ ë» -ÕáõÏ êÇ Ùá ÝÁ ¹³ñ Ó³õ É³õ μ³ ñ» Ï³Ù Ý» ñ¿Ý Ù¿ ÏÁ: ì³Ñ ñ³Ù

9

½·³ó, áñ ÇÝù Ù¿ÏÝ ¿ñ ³ÝáÝó Ù¿ »õ Çñ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñÁ ã³ñ ã¿ -ÇÝ ·áõ ó¿ ³Ýáñ Ñ³ Ù³ñ, áñ ³ÝáÝó Ù¿ç »õë Ï³ñ ÝáÛÝ Ý³ß -ËáõÝ ³ñ» õáï ³ß Ë³ñ ÑÁ, áñ Çñ Ù¿ç Ýáñ ÏÁ ½³ñÃ Ý¿ñ ³ñ -ß³ ÉáÛ ëÇ ÙÁ å¿ë. ÇëÏ ³ÝáÝó Ù¿ç ³ñ» õÁ ³õ» ÉÇ μ³ñÓ ñ³ -ó³Í ¿ñ »õ ç»ñ Ùáõ ÃÇõÝ Ï³ñ: ²ÝáÝó Ñ³ Ù³ñ ³õ» ÉÇ ·» Õ» -óÇÏ ¿ÇÝ ·Çõ ÕÇ ×³Ù μ³ Ý» ñÁ, ¹³ßïÝ áõ Ï³ Ý³Ý ãÁ »õ ³õ» ÉÇ³½³ï: Ø³ Ý³ õ³°Ý¹, áñ ³Ù³é Ý» ñÁ Ï³ ÉÇ áõ ÑáõÝÓ ùÇ ³ß -Ë³ ï³Ýù Ý» ñáõÝ Ù¿ç ¿ÇÝ Çñ ¹³ ëÁÝ Ï»ñ Ý» ñÁ:

ºñ Ã³Ýù, ì³Ñ ñ³Ù...ì³Ñ ñ³Ù ³Û É»õë ³ÝáÝó Ñ»ï ¿ñ ¹³ß ïÇ ×³Ù μ³ Ý» ñáõÝ

áõ Ï³ Ùáõñç Ý» ñáõÝ íñ³Û »õ ÇÝã ù³¯Ý Ïþáõ ½¿ñ ³ÝáÝó å¿ë³ÝË Ý³Ù Ñ³· áõÇÉ, ³ÝË Ý³Ù Ù³ ½»ñ áõ Ý» Ý³É, ³ÝáÝó å¿ëμá åÇÏ áï ù» ñáí ³Ýó ÝÇÉ ·Çõ ÕÇ ×³Ù μ³ Ý» ñ¿Ý »õ ³ÝáÝóÑ»ï Éá ·³Ý ùÇ Ý»ï áõÇÉ Ï³ Ùáõñç Ý» ñáõÝ ï³Ï ³õ³ ½³ÝÏ³ å³Í çáõ ñ» ñáõÝ Ù¿ç:

²ÝáÝó Ñ»ï ¿ñ, áñ Ñ»ï½ Ñ» ï¿ ëÏ ë³õ ÁÙμé Ý»É ³ñ» õÇÝÇÙ³ë ïÁ, »ñμ Ñ³ ëáõÝ óáñ »³Ý Ý» ñÁ ³ñ» õÇÝ ï³Ï ³ÉÇùÏáõ ï³Ý, »ñμ Ï³ Ùáõñç Ý» ñáõ ï³ ÏÇ çáõ ñ» ñáõÝ Ù¿ç ³ñ» õÁÏÁ ß³ñÙ ÕÇ, »ñμ ³ñ» õÁ ÏþÇÛ Ý³Û Çñ»Ýó Ù³ñÙ ÝÇÝ íñ³Û: ºõÏ³ñ Í»ë ³Û¹ ß³ñÙ Õ³Ý ³ñ» õÇÝ Ñ»ï ¿ÇÝ ·» ÕÇ ³Õ çÇÏ Ý» ñÁÇñ»Ýó ß³ñÙ Õ³Ý ¹¿Ù ù» ñáí: ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ ³ÛÝ å¿ë ÏÁ Ãáõ¿ñ,áñ ³ï ÏÇó ³é³ç ³ñ» õÁ å³ë ï³ éÇÝ íñ³Û ¹ñ áõ³Í Ý»ñ ÏÇÙÁ å¿ë ¿ñ, »ñμ ÙÇ Ý³Ï ¿ñ, »ñμ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñáõÝ Ñ»ï ã¿ñ: ²Ý -ÏÇó Û» ïáÛ ¿ñ Ï³ñ Í»ë, áñ Ý»ñÏ áõ³Í ·áÛÝ Ø» Í³ ñ»Ý óÇ μ³ -Ý³ë ï»Õ Íáõ ÃÇõÝ Ý» ñÁ ëÏ ë³Ý ³õ» ÉÇ ³ñ» õ³ Ý³É:

* * *úñ ÙÁÝ ³É úí³Ý ²Õ³Ý ·³Ý ·³ ï» ó³õ Çñ ÏÝáç, Þáõ -

ß³ ÝÇÝ, Ó³Û ÝÁ ³õ» ÉÇ μ³ñÓ ñ³ó Ý» Éáí, áñ ì³Ñ ñ³ ÙÁ ëÏÁ -ë³Í ¿ ·» ÕÇ Ã³ÏÉ ï³Í Ý» ñáõÝ Ñ»ï Ë³éÝ áõÇÉ: àñ, ì³Ñ ñ³ -ÙÁ ×³Ù μ¿ Ñ³ Ýá ÕÁ Ù³ÛñÝ ¿, ³Ýáñ Û³Ý ó³Ýù Ý» ñÁ ³ñ ¹³ -ñ³ó Ý» Éáí: ÆÝ ãá±õ ã¿, í³ÕÝ ³É ³ÝáÝó Ñ»ï Ë³ Õá ÕÇ ·á -Õáõ Ã»³Ý ÃáÕ »ñ Ã³Û: äïáõ ÕÇ Í³ é» ñáõÝ áõ Ñ³ õ» ñáõÝ

10

ù³ñ Ý» ï¿, Ø³ Ãû Î³ ñá ÛÇÝ å¿ë ßáõÝ Ë³Õó Ý¿: §Ð³, Ñ³,áñ ¿ë å¿¯ë »ñ Ã³Û ïÕ³¹ Ø³ Ãû Î³ ñá ÛÇÝ ÁÝ Ï»ñ åÇ ïÇ¹³ñÓ Ý»ë: ¸áõÝ åÇ ïÇ ÷×³ó Ý»ë Ù»ñ Ý» ½¿ ÝÇÙ ïÕ³Ý¦:

- ²Û Ù³ñ¹, »ë ÇÝ ãá°í »Ù Ù» Õ³ õáñ:- ÆÝã áñ ÁëÇ ³é ç»õÝ ³éÇñ: ÀëÇ, áñ ³ï» ÝÁ »Ï³Í ¿

ì³Ñ ñ³ ÙÁ ù³ Õ³ ùÇ ¹å ñá óÁ ·Ç ß» ñû ÃÇÏ Õñ Ï» Éáõ, ÁëÇñ, áñï³ Ñ³ ÷áùñ ¿:

- à±í Áë³õ, áñ ·Ç ß» ñû ÃÇÏ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñÁ μá ÉáñÝ ³É É³õïÕ³ù Ý»ñ »Ý, ÏÁ å³ ï³ë Ë³ Ý¿ñ ïÇ ÏÇÝ Þáõ ß³Ý: Ø»ñïÕ³Ý ÃáÕ í³ñÅ áõÇ Ý³Ë ÁÝ Ï»ñ ÁÉ É³É: ÐÇ Ù³ ÏÁ ï»ë Ý»Ù,áñ ³õ» ÉÇ μÝ³ Ï³Ý ¿ ì³Ñ ñ³ ÙÁ, Áë»É Ïþáõ ½»Ù ¹¿Ù ùÇÝ íñ³Û³ñ»õ Ï³Û:

- Àë»É Ïþáõ ½»ë ³ÝáÝó å¿ë μá åÇÏ åï ÁïÇ, Ø³ Ãû Î³ -ñá ÛÇÝ å¿ë ëñ³ å»Ýó Ñ³ñ ëÇÝ Ïáõ ÅÇÝ ù³ñ Ý» ï¿:

- ÆÝã ³É Áë»ë, ³°Û Ù³ñ¹, ì³Ñ ñ³ ÙÁ, Ù»ñ ïÕ³Ý, Ø³ ÃûÎ³ ñû ãÇ Ïñ Ý³ñ ÁÉ É³É: ²ÝáÝó Ñ»ï μ³ ñ» Ï³Ù ÁÉ É³ ÉáíÏþÁÝ ¹áõ ÝÇ, áñ ³ÝáÝù ã³ñ ïÕ³ù Ý»ñ ã»Ý: ì³Ñ ñ³ ÙÁ ÃáÕí³ñÅ áõÇ μ³ ñÇ μ³ Ý»ñ ï»ë Ý»É:

- î³ Ñ³ »ñ¿ ÏÇ É³ Ïá ïÁ, Ç±Ýã ·Ç ï¿ ã³ ñÁ ½³ ï»É μ³ñÇ -¿Ý, ³¯Û, ÏÝÇÏ:

- Æ¯Ýã å½ ïÇÏ: Ê³ å³±ñ »ë, áñ Ù»ñ ïÕ³Ý ³ñ ¹¿Ý ï³ë -ÝÁí»ó ï³ ñ» Ï³ ÝÁ ³Ý ó³õ, áë Ïáñ Ý» ñÁ ÏÁ Ñ³ë ï³ Ý³Ý,Ñ³ ë³ ÏÁ ³õ»ÉÇ Ïþ³×Ç, Ó³Û ÝÁ ³ñ ¹¿Ý ßï Ï¿ ßÇ ï³Ï »ñÇï³-ë³ñ¹ ïÕáõ Ó³ÛÝ: ÎÁ Ñ³ Ï³ ×³ é¿ñ ïÇ ÏÇÝ Þáõ ß³Ý, í»ñ çÇÝËûë ù» ñáõÝ Ù¿ç Ñ³ ×» ÉÇ μ³Ý ÙÁ ¹Ý» Éáí Çñ Ó³Û Ý¿Ý:

- ²¯Û ÏÝÇÏ, ×Çß¹ ³Û¹ ßñ ç³ ÝÇÝ Ù¿ç ¿, áñ ã³ñÝ áõ μ³ ñÇÝÇñ³ñ ÏÁ Ë³éÝ áõÇÝ: ¸¿Ñ, »Ïáõñ Çñ³ñ Ù¿ ½³ ï¿: Ê» ñáíμ³ ñáí ¿ë ï³ ñÇÝ ¿É ³Ýó Ý¿ñ... »ë ·Ç ï»Ù ÁÝ» ÉÇùë:

îÇ ÏÇÝ Þáõ ß³ ÝÇÝ ÙÇ³ÛÝ ·Çï ó³ ÍÁ ³ÛÝ ¿ñ, áñ ì³Ñ ñ³Ùù³ Õ³ ùÇ ¹å ñá óÁ åÇ ïÇ ÕñÏ áõ¿ñ: Æñ»Ý áõ ½³ÍÝ ³É ³Û¹¿ñ, ÙÇ³ÛÝ Ã¿ Ïþáõ ½¿ñ, áñ ù» é³Ý óÁ ÙÝ³Û, ÷á Ë³ Ý³Ï ·Ç ß» -ñû ÃÇ ÏÇ: úí³Ý ²Õ³Ý Ï³ñ Í»ë ³õ» ÉÇ ËÇëï ÁÉ É³ Éáõ Ñ³ -Ù³ñ Ïþáõ ½¿ñ áñ ì³Ñ ñ³ ÙÁ Çñ ï³ëÝÁãáñë ï³ ñ» Ï³ ÝÇÝ

11

¾ñ½ ñáõÙ ê³ Ý³ ë³ñ »³Ý ÕñÏ áõ¿ñ: úí³Ý ²Õ³ ÛÇ Ã³ ùáõÝ÷³ é³ ëÇ ñáõ ÃÇõÝ Ý» ñ¿Ý Ù¿ÏÝ ¿ñ Çñ ïÕ³Ý ê³ Ý³ ë³ñ »³ ÝÇáõ ë³ ÝáÕ ¹³ñÓ Ý»É. Ã¿ »õ ³Û¹ Ù³ ëÇÝ ßï Ï¿ ßÇ ï³Ï Ëû ë³Íã¿ñ, ÝÏ³ ïÇ áõ Ý» Ý³ Éáí Þáõ ß³ ÝÇ ÁÝ¹ ¹Ç Ùáõ ÃÇõÝÁ, Ã¿ ÇÝã -å¿¯ë Ï³ ñ» ÉÇ ¿ §»ñ³ Ë³Ý¦ Ñûñ Ù¿Ý, Ùûñ Ù¿Ý Ñ» éáõ ÙÇÝ ã»õ¾ñ½ ñáõÙ Ý» ñÁ Ó·»É: ºõ ë³ Ï³ÛÝ úí³Ý ²Õ³Ý ³ï»Ý-³ï»ÝÏÁ ëÇ ñ¿ñ Ëû ëÇÉ ¾ñ½ ñáõ ÙÇ ê³ Ý³ ë³ñ »³ ÝÇÝ Ù³ ëÇÝ ³ÛÝ -å¿ë, ÇÝã å¿ë ÏÁ Ëû ë¿ñ ÊñÇÙ »³Ý Ð³Û ñÇ ÏÇ, ì³ñ Å³ å»ï -»³Ý ä³ïñ Ç ³ñ ùÇ, ä»ñ ÉÇ ÝÇ í» Ñ³ Åá Õá íÇ, ØÇ Ý³ë â» ñ³ -½Ç »õ Ï³Ù Ð³ ñÇ ë³ ÛÇ ³é³ ÏÇ Ù³ ëÇÝ:

* * *- ºñ Ã³Ýù, ì³Ñ ñ³ ÙÇ ÁÝ Ï»ñ Ý»ñÝ ¿ÇÝ:- à±õñ:- Î³ Ùáõñ çÇÝ ï³Ï, Ë» ã³ ÷³é ÷Ýï é» Éáõ:Ø³Û ñÁª Þáõ ß³Ý »ñμ ¹ñ³óÇÇ ³Û ó» Éáõ Ã» Ý¿Ý ïáõÝ Ïáõ

·³Û, ÏÁ ï»ë Ý¿ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ ·ñ ù» ñÁ, Ïû ßÇÏ Ý» ñáõÝ Ñ»ïï³Ý Ý»ñ ëÇ ë³Ý ¹áõ ËÇÝ íñ³Û áõ ÇÝù ãÏ³Û: ²Ý ï³ ñ³ ÏáÛë,Ýá ñ¿Ý ÁÝ Ï»ñ Ý» ñáõÝ Ñ»ï »õ ³Ûë ³Ý ·³Ù μá åÇÏ: úí³Ý²Õ³ ÛÇÝ ãåÇ ïÇ Ëû ë¿ñ ³Û¹ Ù³ ëÇÝ »õ ë³ Ï³ÛÝ ·³Ý ·³ ï» -ó³õ Çñ ¹ñ³ óÇ Ø³ñ Ç ³ ÙÇÝ: ì³Ñ ñ³ ÙÁ ³Ûë ³Ý ·³Ù μá åÇÏ¹áõñë »É³Í ¿: Ø³ÛñÝ ³É ã¿ñ áõ ½»ñ áñ ïÕ³Ý ÙÇÝ ã»õ μáå -Ïáõ Ã»³Ý Ñ³ë Ý¿ñ:

- ¾Ñ, Ç¯Ýã ÏþÁÉ ÉÇ, ù³Õ ùÁ óÇ: ÀÝ Ï»ñ Ý»ñÝ ³É óá ñ» ÝÇ Ñ³óÏ» ñ³Í, Ñûñ, Ùûñ ½³õÏ Ý»ñ »Ý: îÇ ÏÇÝ Ø³ñ Ç ³Ù ³éÇ ÃÁ·ï³Í ¿ñ, Áë» Éáõ áñ §ïÕ³¹ í» ñÇ ³ñ ïÇ óá ñ» ÝÁ ã¿¦: Ò»ñïÕ³Ý ¿Ý å¿ë Ù»Í óáõ ó»ñ ¿ù, ÏþÁë»ë Ý³ ×³ñ äû Õá ëÁ áõ ñ³ -·áí ï³ ß»ñ áõ Ïïáñ Ý» ñÁ Çñ³ ñáõ ·³ Ù»ñ ¿: ÞÇ÷ ßÇ ï³Ïïáõ Ý¿Ý ¹å ñáó, ¹å ñá ó¿Ý ïáõÝ: ê³ÝÏ ßáõñ çÁ Ý³ Û³Í ãáõ -ÝÇ, ßï Ï¿ ßÇ ï³Ï Ù³ñ ¹áõ »ñ»ë Ý³ Û» É¿ ³É ÏÁ ù³ß áõÇ: È³õã¿, ù³Õ ùÁ óÇ, ¾¹ å¿ë Ëáõμ ½³ õ³Ï Ù»Íó Ý»É: ¾Ýáñ ÁÝ Ï»ñ Ý» -ñÁ Ï³ñ· áõ» Éáõ »É³Í »Ý: ê³ ÷³ É³Ý ×áÝó ³Õç Ï³Ý ï¿ñ»Õ¿ù Ã¿ ã¿ ÏÁ ËÉ»Ý: ÎþÁë»Ý §É³õ ï³Ý ÓÁ ³ñ çÁ Ïþáõ ï¿¦:

12

îÇ ÏÇÝ Ø³ñ Ç ³Ù ³Ý Ï»ÕÍ ¿ñ, ß³ï ÏÁ Ñ³õ Ý¿ñ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ:Ð³õ Ý³Í ¿ñ »ñ³ Ë³Û ûñ» ñ¿Ý ëÏë »³É: ¶» ÕÇ ³Õ çÇÏ Ý» ñ¿Ý»Ã¿ Ù¿ ÏÁ Ï³Û ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Û³ñ Ù³ñ, ³Ý ³É Ø³ ñ³ÝÝ ¿:

- Ø³ñ³ÝÇÝ Áë»ÉÇù ãáõÝÇÙ, Ø³ñÇ³Ù, Çñ³õ É³õ ³ÕçÇÏ¿: ºõ ë³ Ï³ÛÝ Ù»ñ ïÕ³Ý ¹»é ¹å ñáó áõ ÝÇ ß³ ñáõ Ý³ Ï» ÉÇù:úí³Ý ²Õ³ ÛÇÝ ÙÝ³Û, ï³ Ñ³ Ïþáõ ½¿ Çñ ïÕ³Ý ÙÇÝ ã»õ ¾ñ½ -ñáõÙ Ý» ñÁ Õñ Ï»É, ê³ Ý³ ë³ñ »³Ý: Êû ë» ó³õ ïÇ ÏÇÝ Þáõ -ß³Ý ß³ï Ï³ ñ» õáñ ¹å ñá óÇ ÙÁ ³Ýáõ ÝÁ ïáõ³Í ÁÉ É³ ÉáõÑ³ Ù³ñ:

- Ü³ Û¿, ù³Õ ùÁ óÇ, Ï³ï áõÇÝ í³½ ùÁ ÙÇÝ ã»õ Ù³ ñ³·Ý ¿,ÏþÁë»Ý: àõ ëáõÙ Ý³ Ï³Ý ÁÉ É³ Éáí Ç¯Ýã åÇ ïÇ ÁÝ¿: î¿ñ ï¿±ñåÇï ÁÉ ÉÇ, Ã¿ í³ñ ¹³ å»ï: î»ë Ý»ë Ù»ñ ·» ÕÇ ¿¹ Éáõ ëáõå¿ë ³Õ çÇ ÏÁ Ó·³Í ¾ñ½ ñáõ Ù¿Ý ÷á Ãáõñ Éáõ ÙÁ Ïþ³é Ý¿ ïáõÝÏÁ μ» ñ¿: ¾Ý ³ï»Ý í³¯Û ¿ »Ï»ñ Ó»ñ ³É ·É ËÇÝ: îÕ³Û Áë³Í¹ïáõ ÝÁ ÏÁ ÙÝ³Û, ÏÁ Ï³ñ· áõÇ, ½³ õ³Ï Ý»ñ Ïþáõ Ý» Ý³Û áõå³ åáõÝ û×³ Ë¿Ý ÍáõË ÏÁ Ñ³ Ý¿:

¸ñ³ óÇ Ø³ñ Ç ³Ù ³éÇ ÃÁ ·ï³Í ¿ñ á°ã ÙÇ³ÛÝ Çñ Áë» ÉÇù -Ý» ñáõÝª ³ÛÉ ·» ÕÇ Áë» ÉÇù Ý» ñáõÝ, áñ ùÇã ÙÁÝ ³É μ³Ù μ³ -ë³Ý ùÇ μÝáÛÃ áõ Ý¿ ÇÝ: àñ, ù³ Õ³ ùÇ ¹å ñá óÁ ãÇ° μ³ õ»ñ,Çñ»Ýó ïÕ³Ý ÙÇÝ ã»õ ¾ñ½ ñáõÙ Ý» ñÁ ÏÁ Õñ Ï»Ý:

²Ûë ½ñáÛó Ý» ñáõÝ ³ï»Ý ïÇ ÏÇÝ Þáõ ß³Ý Ùï³ Ñá· áõ³Í¿ñ Ã¿ Ç¯Ýã åÇ ïÇ Áë¿ñ úí³Ý ²Õ³ ÛÇÝ, »Ã¿ ì³Ñ ñ³Ù ÇÝù -½ÇÝù Ùáé Ý³Û Çñ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñáõÝ Ñ»ï »õ áõß ïáõÝ ·³Û:

ì»ñ çÇÝ ³Ý ·³Ù úí³Ý ²Õ³Ý Ó¿ ÝÁ ³õ» ÉÇ Ëë ï³ óáõ -ó³Í ¿ñ, »ñμ ï» ë³Í ¿ñ, áñ ì³Ñ ñ³ÙÝ ³É Çñ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñáõÝÑ»ï ³×³ å³ ñ³Ý ùáí áõß Ùï³Í ¿ñ »Ï» Õ» óÇ: ²É Ç¯Ýã Ëûë -ù»ñ ³Û¹ »ñ» ÏáÛ, ×³ ß¿Ý ³é³ç:

§¾ß åÇ ïÇ ÁÉ É³ë, ¿°ß: Ø»Ýù ³É ÏþÁë»Ýù ïÕ³Û áõ ÝÇÝù.ÙÇ° Áë»ñ« áñ ·» ÕÇ Ã³ÏÉ ï³Í Ý» ñ¿Ý Ù¿ÏÝ ¿ ¹³ñ Ó»ñ¦: úí³Ý²Õ³Ý ³ÛÝ ù³Ý μ³ñ Ï³ ó³Í ¿ñ, áñ ïÇ ÏÇÝ Þáõ ß³Ý Ý³ -ËÁÝï ñ»ó ãËû ëÇÉ:

àõ ñÇß ³Ý ·³Ù Ý»ñ »ñμ Ñ³Û ñÁ ÏÁ Û³Ý ¹Ç Ù³ Ý¿ñ, ì³Ñ ñ³ÙÉáõé ÏÁ ÙÝ³ñ »õ Ï³Ù Ã³ñ ÃÇã Ý» ñ¿Ý ÙÇ ù³ ÝÇ ³ñ óáõÝ ùÇ

13

Ï³ ÃÇÉ Ý»ñ ÏþÇÛ Ý³ ÛÇÝ í³ ñÁ: ²Ûë ³Ý ·³Ù ½ëå áõ³Í »õ Ñ³ë -ï³ ó³Í Ó³Û Ýáí ÙÁ Áë³õ.

- â¿, Ñ³Û ñÇÏ, μá ÉáñÝ ³É É³õ ïÕ³ù Ý»ñ »Ý:- ²Ý ßáõßï, ³Ý ßáõßï É³õ ïÕ³Û ¿ Ý³ »õ Ø³ Ãû Î³ ñûÝ:¼³ñÙ³Ý³ÉÇÝ ³ÛÝ ¿, áñ ì³Ññ³Ù ³õ»ÉÇ ß³ï Ø³Ãû

Î³ ñûÝ ÏÁ Ñ³õ Ý¿ñ, »ñμ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñáõÝ Ñ»ï ÁÉ É³ñ: ´Ýáõ -Ã»³Ý ³Ý Ï»ÕÍ Ù¿Ï ëï»ÕÍ³·áñÍáõÃÇõÝÁª Çñ Ëáñïáõ-μáñï ³ñ ï³ ùÇ Ýáí:

úí³Ý ²Õ³Ý ß³ï ãëÇ ñ»ó, áñ ì³Ñ ñ³Ù ÷á Ë³ Ý³Ï ÉáõéÙÝ³ Éáõ ëÏ ë³Í ¿ñ É» ½áõ ÷³ñ ï»É »õ å³ßï å³ Ý»É Çñ Û³Ý -ó³Ýù Ý» ñÁ: Ê» É³ óÇ Ù³ñ¹, ì³Ñ ñ³ ÙÇ Ó³Û ÝÇ »ñ³Ý ·¿ÝÑ³ëÏ ó³õ, áñ »Ã¿ ß³ ñáõ Ý³ Ï¿ñ Çñ Û³Ý ¹Ç Ù³ Ýáõ ÃÇõÝÁ, ÇñË» Éûù ïÕ³Ý Ïñ Ý³ñ »ñ»ë »É É»É áõ Ùï³ Í»ó Ñ»Õ ÙÁ áõ ëáõ -óÇã ä³ ñáÝ ä»ï ñá ëÇÝ Ëû ëÇÉ: Øûï μ³ ñ» Ï³Ù Ý»ñ ¿ÇÝ:úí³Ý ²Õ³Ý ÇÝù μ» ñ³Í ¿ñ äñÝ. ä»ï ñá ëÁ Çñ»Ýó ·Çõ ÕÇáõ ëáõ óÇã, Çñ μ³ ñ» Ï³Ù êñ μ³ ½³Ý ²é³ç Ýáñ¹ Îá ñÇõÝ Ì.ì³ñ ¹³ å» ïÇ Ëáñ Ñáõñ ¹áí: äñÝ. ä»ï ñáë ³õ³ñ ï³Í ¿ñØ» ½Ç ñ¿Ç Î»¹ ñá Ý³ Ï³ ÝÁ êÇ ÙáÝ »³ ÝÇ ïÝû ñ¿ Ýáõ Ã»³Ý É³õßñ ç³ ÝÇÝ: ºñ Ïáõ ï³ñ áõ³Ý Ù¿ç Ïñ ó³Í ¿ñ Ï³ñ ·Ç ¹Ý»É ·Çõ -ÕÇ ¹å ñá óÁ: Æñ»Ý û· Ý³ Ï³Ý áõ Ý¿ñ ´³É áõ¿Ý »ñ³ ÅÇßï áõ -ëáõ óÇã äñÝ. Ô³ ½³ ñÁ: ²Ù» ñÇ Ï³ ÛÇ áõ ëáõÙ Ý³ ëÇ ñ³ óÇßÝáñ ÑÇõ μ» ñ»É ïáõ³Í ¿ñ ½ë å³ Ý³ Ï³ õáñ ³ß Ë³ñ Ñ³· ñ³ -Ï³Ý ù³ñ ï¿ë Ý»ñ: Î³½ Ù³Í ¿ñ ·ñ³ ¹³ ñ³Ý ÙÁ ¹å ñá óÇ³ß³ Ï»ñï Ý» ñáõÝ »õ ·Çõ ÕÇ ùÇã áõ ß³ï Ï³ñ ¹³É ·Çï óáÕ -Ý» ñáõÝ Ñ³ Ù³ñ: ¶ñ³ ¹³ ñ³ ÝÇÝ Ù¿ç Ï³ ÛÇÝ ð³ý ýÇ, ²Ñ³ -ñáÝ »³Ý, ÊñÇÙ »³Ý, êñ áõ³ÝÓï »³Ýó, Ì» ñ»Ýó, »ñ ·³ ñ³Ý -Ý»ñ: Â³ñ· Ù³ Ýáõ ÃÇõÝ Ý» ñ¿Ýª §¶³Õï ÝÇù ö³ ñÇ ½áõ¦,§ºñ»ù Ðñ³ ó³ Ý³ ÏÇñ Ý» ñÁ¦, §Â³ ÷³ é³ Ï³Ý Ðñ »³Ý¦ »õªØ» Í³ ñ»Ý óÇ, ¸áõñ »³ ÝÇ ÷áù ñÇÏ ·ñ ù» ñáõ ß³ñ ùÇÝª ì³ -ñáõ Å³Ý »õ ¼ûÑ ñ³å: ²Û¹ ·ñ³ ¹³ ñ³ Ý¿Ý ³é³ õ» É³ å¿ëÏþû·ï áõ¿ ÇÝ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ñ³Û ñÁ »õ Ù³Û ñÁ, Ù³ Ý³ õ³Ý¹úí³Ý ²Õ³Ý, áñ ß³ï ¿ñ ï³ñ áõ³Í ð³ýýÇ áí: ÎÁ Ï³ñ -¹³ñ Ë³ Ýáõ ÃÇÝ Ù¿çª Ù¿Ï ÏáÕ Ù¿Ý ß³ ù³ ñÇÝ áõ ã³ ÙÇ ãÇÝ

14

íñ³ Û¿Ý ×³Ý ×» ñÁ ùß» Éáí:úí³Ý ²Õ³Ý, äñÝ. ä»ï ñá ëÇÝ Çñ ·³Ý ·³ï Ý» ñÁ Û³Ûï -

Ý»ó ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ù³ ëÇÝ, áñ å¿ïù ¿ áõ ß³ ¹Çñ ÁÉ É³É Ñë Ï» -Éáõ ³ß³ Ï»ñï Ý» ñáõÝ íñ³Û, ¹å ñá ó¿Ý ¹áõñë:

- ¾Ñ, Ç¯Ýã ÏþÁÉ É³Û »Õ»ñ, úí³Ý ²Õ³, Ëû ë» ó³õ í³ñ Å³ -å» ïÁ: Ø³ ÝáõÏ Ý» ñÁ ³Û¹ Ó» õáí ÏÁ Ùï Ý»Ý Ï»³Ý ùÇÝ Ù¿ç »õÏ»³Ý ùÁ ³ÝÑ ñ³ Å»ßï ¿: ¶Çñ ùÁ ·Çñù ÏÁ ÙÝ³Û »Ã¿ ÁÝ Ã»ñ -óá ÕÁ »õ Ï³Ù ³ß³ Ï»ñ ïÁ ³Ý Í³ ÝûÃ ÁÉ É³Ý Ï»³Ý ùÇÝ,áñáí Ñ» ï»õ É³õ »õ ¹Ç Ù³ó ÏáõÝ ·ñ ù»ñÝ ³É Ï»³Ý ù¿Ý ³éÝÁ -õ³Í »Ý: ÎÁ ï»ë Ý»Ù, áñ ÇÙ ·Çï ó³Í »ñÏ ãáï, Çñ Å³ Ù³ -Ý³Ï Ý» ñÁ ·ñ ù» ñáõÝ Ï³ åáÕ ì³Ñ ñ³ ÙÁ ³ñ ¹¿Ý Çñ ï³ ñÇ -ùÇÝ μ» ñáõ Ùáí Ï»³Ý ùÇÝ Ù¿ç ÏÁ Ùï Ý¿: ºñ³ Ë³Ý ÇëÏ,úí³Ý ²Õ³, Çñ μá Éáñ ß³ñ ÅáõÙ Ý» ñáõÝ Ù¿ç, μÝ³½ ¹û ñ¿ÝÏþ³ß Ë³ ïÇ Ý³Ë Çñ ßáõñ çÇ ³é³ñ Ï³ Ý» ñáõÝ Í³ Ýû Ã³ Ý³É,ÝáÛ ÝÇëÏ Ó»é ùÁ Ïñ³ ÏÇÝ ï³ Ý» Éáí: ¸å ñá óÁ ÇÝã ³É ï³Û,Ï»³Ýù Áë³Í¹ μÝáõ Ã» Ý¿Ý ãÇ Ïñ Ý³ñ Ñ» é³ Ý³É: ì³Ñ ñ³Ùß³ï É³õ ïÕ³Û ¿, ³Ýáñ Ù¿ç É³õ áõ ·» Õ» óÇÏ μ³ Ý»ñ ÁÙμé -Ý» Éáõ Ñ³ ÏáõÙ Ý»ñ ÏÁ ï»ë Ý»Ù: ´³ ó³ é³ å¿ë É³õ ÏÁ ·ï Ý»Ù³Ýáñ Ñ³ Û» ñ¿ ÝÁ, ÁÝïñ áõ³Í μ³ é» ñáõÝ Ï³ åÁ å³Ñ áõ³Íªß³ ñ³¹ ñáõ ÃÇõÝ Ý» ñáõÝ Ù¿ç: ºõ ³ñ ¹¿Ý ÝÏ³ ï³Í »Ù, áñ³õ» ÉÇ É³õ ÏÁ Ñ³ëÏ Ý³Û ¸áõñ »³ÝÝ áõ Ø» Í³ ñ»Ý óÁ, Ù³ Ý³ -õ³Ý¹ í»ñ çÇ ÝÁ, áñ ß³ï ³É Ñ»ßï ã¿ ÁÙμé Ý»É: ²ÛÉ ¿ ì³Ñ ñ³ -ÙÇÝ Ñ» ï³ùñù ñáõ ÃÇõÝÁ, úí³Ý ²Õ³, ³Ýáñ »ñ» õ³ Ï³ Ûáõ -Ã»³Ý Ù¿ç áñáß ·áÛ Ý»ñ Ï³Ý: ì³Ñ ñ³ ÙÁ ÇÝã ³É ÁÝ¿, »Ã¿Ë³ Õá ÕÇ ·á Õáõ Ã»³Ý ³É »ñ Ã³Û Çñ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñáõÝ Ñ»ï, ÝáÛ -ÝÇëÏ Ø³ Ãû Î³ ñá ÛÇÝ Ñ»ï, ÇÝã å¿ë ÏþÁë»ë, ³Ý Çñ Ï»³ÝùÝ¿ áñ ÏÁ Ñ³ñë ï³ó Ý¿:

- ºÕ³±õ, í³ñ Å³ å»ï: Êû ë» ó³õ úí³Ý ²Õ³Ý Çñ Í³ÝñÓ³Û Ýáíª Í³Ýñ Ïá å» ñÁ í»ñ ³é Ý» Éáí:

- ´³Ûó »ë ã»Ù Ñ³ õ³ ï³ñ, úí³Ý ²Õ³, ¹áõù ³É ÙÇ Ñ³ -õ³ ï³ù, áñ ì³Ñ ñ³ ÙÁ Çñ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñáõÝ Ñ»ï ÁÉ É³ Éáí ÏÁñ -Ý³Û ã³ ñ³ Ý³É: ²ß³ Ï»ñï Ý» ñÁ ÇÝ ÍÇ Ù³ï Ý» óÇÝ ì³Ñ ñ³ -ÙÇÝ »õ êÇ Ùá ÝÇÝ ÏéÇõÁ: ¾Ñ, ù³ ÝÇ áñ Ï³ ñ» õáñ ·³Ý ·³ï ÙÁ

15

ãÏ³ñ, »ë ³ß Ë³ ï» ó³Û Ùáé Ý³É: ÜÏ³ ï»ñ ¿Ç, áñ ÁÝ Ï»ñ Ý» -ñÁ ÏÁ ã³ ñ³ Ý³ ÛÇÝ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ ¹¿Ù, Ù³ Ý³ õ³Ý¹ áñ ¹³ ëÁÝ -Ï»ñ Ý» ñáõÝ Ù¿ç ¿°Ý Û³ é³ ç³ ¹¿ÙÝ ¿: ºÃ¿ ì³Ñ ñ³Ù ÇÝù ½ÇÝùãÑ³ õ³ ù¿ñ, Ïñ Ý³ ÛÇÝ ó»óù áõ³Í Ñ³õ ¹³ñÓ Ý»É: ¾¯Ñ, ÇÝãÏþÁÉ É³Û »Õ»ñ, úí³Ý ²Õ³, »ë ÇÝùë ³É »ñμ ¹³ßï Ïþ»É É»Ù,Ïþáõ½»Ù Ù³Ý Ï³ Ý³É »õ ÝáÛ ÝÇëÏ μá åÇÏ ù³ É»É ¹³ß ïÇ ×³Ù -μ³ Ý» ñ¿Ý »õ çáõ ñ» ñáõ Ù¿ ç¿Ý:

- ¾¹ É³¯õ í³ñ Å³ å»ï, ÙÇ³ÛÝ Ã¿ ·» ÕÇ Ù¿ç ãù³ É»ë μá -åÇÏ, ³ñ ¹¿Ý Ï³ ï³ Ï»ó úí³Ý ²Õ³Ý, ³ÛÝ ù³Ý Ñ³õ Ý» ó³õ³Ýáñ Ëû ë³Í Ý» ñÁ, ÙÇ³ÛÝ Ã¿...

ÀÝ ¹áõ Ý»ó, áñ É³õ ïÕ³ù Ý»ñ ³É Ï³Ý ì³Ñ ñ³ ÙÇ ¹³ ëÁÝ -Ï»ñ Ý» ñáõÝ Ù¿ç: Àë» ÉÇù ãáõ Ý¿ñ: ÎÁ Ñ³õ Ý¿ñ ÷¿ ñÇ ß³Ý ²ë -ïáõ ñÇÝ ïÕ³Ý, »ñμ »Ï» Õ»óÇ ÇÝ Ù¿ç Ó¿Ý ÏÁ Ó·¿ ß³ ñ³ Ï³ -ÝÇ: úí³Ý ²Õ³ ÛÇÝ ÙÇ ³Ï Ùï³ Ñá ·áõ ÃÇõÝÁ Ø³ Ãû Î³ ñûÝ¿ñ: ÆÙ³ ó»ñ ¿ñ áñ Û³ ×³Ë ³Û¹ ËáõÙ μÇÝ Ñ»ï ÏþÁÉ É³ñ:

úí³Ý ²Õ³Ý ³ÛÝ ù³Ý Ñ³õ Ý» ó³õ í³ñ Å³ å» ïÇÝ Ëûë -ù» ñÁ, áñ Ññ³ õÇ ñ»ó Û³ é³ çÇ Ï³Û ÎÇ ñ³ ÏÇÝ, »Ï» Õ»óÇ ¿Ýí»ñç, ÙÇ ³ ëÇÝ Ë³ß áõ ï»É:

* * *Ø³ Ãû Î³ ñûÝ, áñ μ» õ³Û ñÇ Ðéá ÷ÇÝ ÙÇ ³Ï ½³ õ³ÏÝ ¿ñ,

ÇÝùÝ Çñ ·É ËÇÝ Ù»Í ó³Í ·» ÕÇ ÷á Õáó Ý» ñáõÝ Ù¿ç »õ ßáõ Ý» -ñáõÝ Ñ»ï: Ð³Û ñÁ Ïûß Ï³ Ï³ ñÇ ³ß Ï»ñ ïáõ Ã» Ý¿Ý ¹»é Ýáñ»É³Í, ¹»é Ýáñ ßï Ï³Í Çñ Ë³ Ýáõ ÃÁ, ß³ï »ñÇ ï³ ë³ñ¹,ÏÁ Ù»é ÝÇ Ãá ù³ ï³ å¿, »ñμ Î³ ñûÝ »ñ Ïáõ ï³ ñ» Ï³Ý ÏþÁÉ -É³Û: ºû ÃÁ ï³ ñ» Ï³ ÝÇÝ, ¹å ñá óÇ Ñá ·³ μ³ñ Óáõ Ý» ñÁ, Ý³ »õúí³Ý ²Õ³Ý, áõ ½» óÇÝ Î³ ñûÝ ¹å ñá óÇÝ Ù¿ç å³ Ñ»É »õ ë³ -Ï³ÛÝ ãÏ³ñ áõÅ ÙÁ, áñ Ï³ ñ» Ý³ñ ³Û¹ ÷áù ñÇÏ ¹» õÁ Ýë ï»ó -Ý»É ¹å ñá óÇÝ Ù¿ç: ÎÁ åá é³ñ, Ïáõ É³ñ ³é³Ýó ³ñ óáõÝ ùÇáõ ·Éáõ ËÁ å³ ïÇÝ ÏÁ ½³ñ Ý¿ñ: ì³ñ Å³ å» ïÁ ³Ýáñ ³ã -ùÇÝª ³ñ çÇ Ï»ñ å³ ñ³Ýù ÏÁ ëï³ Ý³ñ, ÇëÏ ². ´. ¶.Áª ³ñ çÇËá ßáñ ³Ï é³ Ý» ñáõ: ²Û¹ å¿ë ³É Ù»Í ó³õ Î³ ñûÝ »õ ßáõïÑ³ ë³õ ³ñ μáõÝ ùÇ. ·áõ ó¿ Ï»³Ý ùÇ ßáõ ïáí Ñ³ë Ý» Éáõ áñ μÇ

16

ÙÁ Ý»ñ ùÇÝ å³Û ù³ñÝ ¿ñ: ²ñ ¹¿Ý ëÏ ë³Í ¿ñ ùÃÇÝ ï³Ï Ùñá -ïÇÉ ß³ï Ï³ ÝáõË: ºõ Ï³ ÝáõË ³É Ïþáõ ½¿ñ Ë³éÝ áõÇÉÏ»³Ý ùÇÝ: Ð³ ë³ ÏÁ Ï³ñ× ÙÝ³ó, áõ Ý¿ñ áõ Å»Õ ¹Ý ¹»ñ Ý»ñ »õûÅï áõ³Í ¿ñ áõ Å»Õ ùÇ Ãáí: Î³ ñûÝ Ï³ñ Í»ë Í³ éÇ ÙÁ Ïá× -ÕÁ ÁÉ É³ñ: ºñμ ÷áùñ ¿ñ, ã·Ç ï¿ñ μ³ñÇÇ áõ ã³ ñÇ ï³ñ μ» -ñáõ ÃÇõÝÁ:

²ÛÝ ù³Ý Éë³Í ¿ñ Çñ Ùûñ ³Ý¿Í ùÁ, áñ ³· é³ õÇ ÏéÇÝ ãÇÝÑ»ï Ë³éÝ áõ³Í ¿ñ »õ ¹³ñ Ó³Íª μÝáõ Ã»³Ý Ù¿Ï Ù³ ëÁ: ¶Ç -ï¿ñ, áñ ³Ù μáÕç ·Çõ ÕÁ ËáñÃ ³ã ùáí ÏÁ Ý³ Û¿ñ Çñ»Ý »õ³Û¹ª Ñ³ß ï» óáõ ó³Í ¿ñ Çñ áñ μáõ Ã»³Ý »õ ÙÇ Ý³Ï å³Û ù³ -ñÇÝ Ñ»ï: Þ³ï ³É ¹Å ·áÑ ã¿ñ Çñ Ï»³Ý ù¿Ý: ºÕ³ ÍÁ ³ÛÝ -ù³Ý μÝ³ Ï³Ý ¿ñ, áñ ù³Ý ³Ý ï³ éÇ ÙÁ Ù¿ç ÍÝ³Í áõ Ù»Í -ó³Í Ï»Ý ¹³ ÝÇ ÙÁ: Æñ ³ß Ë³ñ ÑÁ ßÇ Ý³Í ¿ñ μÝáõ Ã» Ý¿Ý μá -Éáñ ·» Õ» óÇÏ ·áÛ Ý»ñÝ ³é Ý» Éáí: ²Û¹ ·áÛ Ý» ñáí ëï»ÕÍ áõ³Í¿ÇÝ Î³ ñá ÛÇÝ Ù³ñÙ ÝÇ »ñ³½ Ý» ñÁ ³Õ μÇõ ñÇ ÙÁ Ûáñ¹ Ï³ñ -Ï³ ãáí: ÎÁ ¹Ç ï¿ñ Ï»Ý ¹³ÝÇÇ ÙÁ ³Ý μ³Ý ³ã ù» ñáí ßáñáñ³Ýó ÝáÕ ·Çõ ÕÇ Ñ³ñë Ý»ñÝ áõ ³Õ çÇÏ Ý» ñÁ, áñáÝù ëÏ ë³Í¿ÇÝ Çñ »ñ³½ Ý» ñáõÝ ³Û ó» É»É: ²ÛÝ ù³Ý μ³ ñÇ ¿ÇÝ ³Û¹»ñ³½ Ý» ñÁ »õ ³ÛÝ ù³Ý Ï³ Ù³ Ï³ ï³ñ: Ø³ Ãû Î³ ñûÝ Ñ³ßïã¿ñ ³ß Ë³ñ ÑÇÝ Ñ»ï »õ ë³ Ï³ÛÝ ³ÛÝ ù³Ý Ñ³ßï ¿ñ Çñ Ù¿çÃ³ùÝ áõ³Í Ý³ß ËáõÝ ³ß Ë³ñ ÑÇÝ, Çñ »ñ³½ Ý» ñáõÝ Ñ»ï:Î³ ñá ÛÇÝ Ù¿ç Ï»³Ý ùÁ ³ÛÝ ù³Ý áõ Å»Õ ¿ñ, áñ ·³ Õ³ ÷³ñãáõ Ý¿ñ Ù³Ñ áõ³Ý Ù³ ëÇÝ: ÎÁ Ñ³ õ³ ï³ñ, Ã¿ Ù³ ÑÁ ³ÛÝ ¿, áñûñ ÙÁÝ ³É Çñ ³ã ù» ñÁ »ñ³½ Ý» ñáõ ³ß Ë³ñ ÑÇÝ Ù¿ç åÇ ïÇμ³ Ý³ñ Çñ »ï»õ Ó·» Éáí Çñ áñμ Ù³ñ ÙÇ ÝÁ: ²Û¹ »ñ³½ Ý» ñáíáõ Ñ»ù Ç ³Ã Ý» ñáí ³É Ïþáõé ×³ Ý³ ÛÇÝ Ø³ Ãû Î³ ñá ÛÇÝ Ù³ñ -ÙÇÝÝ áõ »ñ» õ³ Ï³ Ûáõ ÃÇõÝÁ »õ ³Ýáñ Ù¿ç å³Û ù³ñ Ï³ñÇñ³ Ï³ Ýáõ ÃÇõÝÝ áõ »ñ³½ Ý» ñÁ Çñ³ ñáõ ùáí μ» ñ» Éáõ: Æñ³ -Ï³Ý ÁÉ É³ ÛÇÝ Ï³ñ Í»ë »ñ³½ Ý» ñÁ ³ÛÝ å¿ë, ÇÝã å¿ë ÏÁ ßÁÝ -ã¿ñ, ÏÁ ¹Ç ï¿ñ ·» ÕÇ ÷á Õáó Ý» ñ¿Ý, Ù³ Ý³ õ³Ý¹ ³Õ μÇõ ñÇ×³Ù μ¿Ý ßáñáñ ù³ ÉáÕ ³Õ çÇÏ Ý»ñÝ áõ Ñ³ñë Ý» ñÁ áõ ÏÁ Éë¿ñ³ÝáÝó ÍÇ Í³Õ Ý» ñÁ:

Ø³ Ãû Î³ ñá ÛÇÝ Ù¿ç ëÇ ñáÛ ãÑ³ëÏó áõ³Í åáéÃ Ïá°õÙ ÙÁÝ

17

¿ñ, »ñμ ûñ ÙÁ ³Õ μÇõ ñÇ ×³Ù μáõÝ íñ³Û ù³ñ ÙÁ Ý» ï»óëñ³ å»Ýó å½ ïÇÏ Ñ³ñ ëÇÝ: Ü³ ½³ ÝÇÝ ã³ñ ïÇÏ ù³É áõ³Í -ùÁ, Ù³ñÙ ÝÇ Ãé ã³Ý ß³ñ ÅáõÙ Ý» ñáí, ã³ ñ³ óáõ óÇÝ Î³ ñá -ÛÇÝ, »ñμ ·»ï Ý¿Ý ù³ñ ÙÁ í»ñ óáõó áõ Ý» ï»ó: ²Û¹ å³ ÑáõÝÎ³ ñûÝ Ï»Ý ¹³ÝÇÇ ÙÁ ³ñ ï³ Û³Û ïáõ ÃÇõÝÝ ³é³Í ¿ñª Ï»Ý -¹³ÝÇÇ Ù¿ç Ã³ùÝ áõ³Í ·³Õï ÝÇ ùÇ ÙÁ å¿ë áõ ÷³ Ë³õ, »ñμÝ» ï³Í ù³ ñÁ Ü³ ½³ ÝÇÝ Ïáõ ÅÇÝ ¹å³õ áõ Ïáï ñ» ó³õ:

§¾Ñ, Ø³Ãû Î³ñáÛÇ μ³½áõÙ ã³ñáõÃÇõÝÝ»ñ¿Ý Ù¿ÏÁ¦,ÁëÇÝ ÉëáÕ Ý»ñÝ áõ Ùáé ó³Ý: ºõ Û³ ×³Ë ÝÙ³Ý ã³ ñáõ ÃÇõ ÝáíÏÁ ëï»Õ Í¿ñ Çñ Ñ³ Õáñ ¹³ Ï³ Ýáõ ÃÇõÝÁ Ù³ñ ¹» ñáõÝ »õ ³ß -Ë³ñ ÑÇÝ Ñ»ï: øÇ ã»ñ ÙÇ³ÛÝ ÝÏ³ ï» óÇÝ, áñ ·» ÕÇ ÇÝ Ï³Íï³ëÝáõÃÁ ï³ ñ» Ï³Ý É³ Ïá ïÁ, §ë»õ ï³¦ ¿ Ï³ å»ñ ëñ³ -å»Ýó å½ ïÇÏ Ñ³ñ ëÇÝ »õ Û³ ×³Ë ³Õ μÇõ ñÇ ×³Ù μ³Ýª Ü³ -½³ ÝÇÝ ³Ýó Ý» ÉáõÝ ÏÁ ë å³ ë¿ñ. ÝáÛÝÇëÏ ëñ³ å»Ýó ï³Ýùá íÇ Í³ é¿Ý í³ñ Çç Ý» ÉÁ ï» ë³Í ¿ÇÝ:

Î³ ñûÝ, »ñμ Ùáõ ÃÁ Çç Ý¿ñ, ÏÁ Ù³·É ó¿ñ ³ÛÝ ãáñ ó³Í Í³ -éÁª Ü³ ½³ ÝÁ Çñ ÙÇ Ý³ Ïáõ Ã»³Ý Ù¿ç ¹Ç ï» Éáõ: Î³ ñá ÛÇÝ ³ß -Ë³ñ ÑÇÝ Ù¿ç Çñ³ Ï³ ÝÁ ÇÝùÝ ¿ñ áõ Ü³ ½³ ÝÁ: êñ³ å»Ýóå½ ïÇÏ Ñ³ñ ëÇÝ Ñ³ë Ý» Éáõ Ñ³ Ù³ñ Ï³ñ Í»ë ÏÁ Ù»Í Ý³ñ,Ïþáõé ×³ Ý³ñ. ëÏ ë³Í ¿ñ ÍË»É ³ñ ¹¿Ý, ÍË³ Ëá ïÇ ÷áù ñÇÏïáå ñ³ ÏÁ Ù¿ç ùÇ Ù³ ß³Í ·ûïÇ ¿Ý Ï³ Ë³Íª §·áñÍ¦ ÏþÁÝ¿ñ·Çõ ÕÇ ÷áù ñÇÏ ßáõ Ï³ ÛÇÝ Ù¿ç, ÇÝù ½ÇÝù Ùë³ í³ ×³é ÎÇõ ñ» -ÕÇ ³ßÏ»ñï Ýß³ Ý³ Ï» Éáí: Øë³ í³ ×³é ÎÇõ ñ»Õ, Î³ ñá ÛÇÝå¿ïù ãáõ Ý¿ñ »õ ë³ Ï³ÛÝ Î³ ñûÝ ÑáÝ ¿ñ, Ë³ Ýáõ Ã¿Ý Ý»ñë,¹áõñë Ïþ»É É¿ñ, ÏÁ Ùï Ý¿ñ: Ê³ Ýáõ ÃÇÝ ³é ç»õ Ïþ³õ É¿ñ »õ ÎÇõ -ñ» ÕÇÝ û· Ýáõ Ã»³Ý ÏÁ Ñ³ë Ý¿ñ: ÆÝ ùÁ, ÙÇ Ý³ ÏÁ Ïñ Ý³ñ ³Û -ÍÇ ÙÁ »õ Ï³Ù áã Ë³ ñÇ ÙÁ Ïé Ý³ ÏÁ ·»ï ÝÇÝ ¹Ý»É: ÎÇõ ñ»ÕÑ»ï½ Ñ» ï¿ ï» ë³õ, áñ Î³ ñá ÛÇÝ Ù¿ç, ÝáÛÝ å¿ë Ã³ùÝ áõ³Í,Ñ³ õ³ ï³ ñÇÙ áõ μ³ ñÇ μ³Ý ÙÁ Ï³ñ: ÎÁ Û³ÝÓ Ý¿ñ ³ß Ë³ -ï³Ýù Ý»ñ: î»ë Ý»ë ßáõ Ï³ ÛÇÝ Ù¿ ç¿Ý ³ÛÍ ÙÁ ù³ßù ß» ÉáíÙáñ Ã» Éáõ ÏÁ ï³ Ý¿ñ: ºÃ¿ ³Û ÍÁ ³õ» ÉÇ Û³ Ù³ é¿ñ, Ã» õ» ñáõÝÙ¿ç ·ñ Ï» Éáí ÏÁ ï³ Ý¿ñ: ²Û¹ ù³Ý áõ Å³ Ï³ ñáÕ ¿ñ Î³ ñûÝ:àõ ¹³ñ Ó³õ ÎÇõ ñ» ÕÇ ³ß Ï»ñï. ³ÛÝ ù³Ý, áñ ëÏ ë³õ ç³ñ¹Á -

18

õ³Í ÙÇ ë» ñáõÝ ·Ç ÝÁ åá é³É ³Ýó ÝáÕ Ý» ñáõÝ: êÏ ë³Í ¿ñ ù³ -É»É Ùë³ í³ ×³ éÇ ÙÁ å¿ë« ùÇã ÙÁ ûñûñ áõ» Éáí, ÏáõñÍ ùÁ¹áõñë óó³Í »õ Ñ³ë ï³ï ù³Û É» ñáí:

úí³Ý ²Õ³Ý ëË³ É³Í ã¿ñ: ì³Ñ ñ³ ÙÇ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñáõÝÑ»ï ¿ñ Ý³ »õ Ø³ Ãû Î³ ñûÝ: ÀÝ Ï»ñ Ý» ñÁ ÏÁ ëÇ ñ¿ ÇÝ Î³ -ñûÝ, ì³Ñ ñ³ ÙÁ ÏÁ ÷Ýï é¿ñ ³Ýáñ ÁÝ Ï» ñ³Ï óáõ ÃÇõÝÁ, áñÑÙ³ ÛÇã ¿ñ, Ù³ Ý³ õ³Ý¹ Çñ»Ý Ñ³ Ù³ñ ·Çõï ÙÁÝ ¿ñ Î³ ñá ÛÇμ³ ñáõ ÃÇõÝÁ: ²Ýáñ Ó³Û ÝÇÝ, Ù³ Ý³ õ³Ý¹ ëñ ×³ ·áÛÝ É³õ³ãù»ñáõÝ Ý»ñ ù»õ ·áõ Ý³ õáñ ³ß Ë³ñ ÑÇ ÙÁ óáÉ ùÁ Ï³ñ: ºõÃ» ñ»õë ³Ýáñ Ñ³ Ù³ñ ¿ñ áñ Çñ (áõ ëáõÙ Ý³ Ï³Ý ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ)»õ ·» ÕÇÝ »ñ» ë¿Ý ÇÝ Ï³Í Ø³ Ãû Î³ ñá ÛÇÝ Ý»ñ ùÇÝ ³ß Ë³ñ -ÑÇÝ Ù¿ç ÝáÛÝ Ý³ß ËáõÝ ·áÛ Ý» ñÁ Ï³ ÛÇÝ: ì³Ñ ñ³Ù ³õ» ÉÇÉ³õ ÏþÁÙμé Ý¿ñ Î³ ñá ÛÇÝ ³ß Ë³ñ ÑÁ, áõñ ÏÇ ÝÁ ÉñÇõ Ù³ñÙ Ý» -Õ¿Ý Ï»ñ å³ ñ³Ýù ëï³ ó»ñ ¿ñ ëñ³ å»Ýó å½ ïÇÏ Ñ³ñ ëáí,ÇëÏ Çñ »ñ³½ Ý» ñáõÝ Ù¿çª ÷³ É³Ý ×áÝó Ø³ ñ³ ÝÁ: ì³Ñ ñ³ ÙÇ¹å ñá ó³ Ï³Ý ÁÝ Ï»ñ Ý» ñáõÝ Ù³ñ ÙÇÝ Ý» ñáõÝ Ù¿ç ÝáÛÝ å¿ë ÏÁù³ É¿ ÇÝ ·Çõ ÕÇ ³Õ çÇÏ Ý» ñÁ, áñáÝù ³é³ õ» É³ å¿ë Û³ õ»ñ Å³ -Ñ³ñ ë» ñáõ Ï»ñ å³ ñ³Ýù áõ Ý¿ ÇÝ, Ñ»ù Ç ³Ã Ý» ñáõ å¿ë, »°õÏ³ ÛÇÝ »°õ ãÏ³ ÛÇÝ: Æñ»Ýó Ñ» ñá ëÁ Ø³ Ãû Î³ ñûÝ ¿ñ, áñ Ñ³ -ë³Í ¿ñ ëñ³ å»Ýó å½ ïÇÏ Ñ³ñ ëÇÝ Ñ»ï ë¿ñ Ï³ å» Éáõ Ï³ -ï³ ñ» Éáõ Ã»³Ý:

Î³ ñûÝ ÏÁ å³ï Ù¿ñ Ñ»ù Ç ³Ã Ý» ñ¿Ý »õ Ñ»ù Ç ³Ã Ý» ñ¿Ý ³É³é³Í ¿ñ Çñ μ³ é»ñÝ áõ »ñ» õ³ Ï³ Ûáõ ÃÇõÝÁ »õ ë³ Ï³ÛÝ ûñÙÁÝ ³É ãËû ë» ó³õ Çñ ë¿ ñÇ Ù³ ëÇÝ: ²Û¹ ë¿ ñÁ ³Û¹ ù³Ý Ï³ -Ë³ñ ¹³ Ï³Ý ¿ñ ¹å ñá óÇ ïÕ³ù Ý» ñáõÝ Ñ³ Ù³ñ »õ ÇÝã ù³ÝÏþáõ ½¿ ÇÝ, áñ Çñ»Ýó ë¿ ñ»ñÝ ³É ·Çõ ÕÇ ³Õ çÇÏ Ý» ñáõÝ Ï»ñ -å³ ñ³Ýù Ý»ñÝ ³é Ý¿ ÇÝ, Çñ»Ýù »õë Çñ»Ýó ëÇ ñ³Í ³Õç Ï³Ýï³Ý Ùû ïÇ Í³ éÇÝ íñ³Û Ù³·É ó¿ ÇÝ: ì³Ñ ñ³Ù ÏÁ ½·³ñ,ÝáÛ ÝÇëÏ ÏÁ Éë¿ñ ï³ ñ» ñ³ ÛÇÝ ß³ñ Åáõ ÙÁ Î³ ñá ÛÇÝ Ù¿ç, ÇÝã -å¿ë ë»ñ Ù» ñáí É» óáõÝ ³ñ ïÇ ÙÁ áõ Å»Õ ß³ñ ÅáõÙ Ý» ñÁ:

Î³ ñûÝ ÏÁ å³ï Ù¿ñ ·Çõ ÕÇ ÑÇÝ áõ Ýáñ ë¿ ñ» ñáõÝ, Ñ³ ñ³Ùáõ Ñ³ É³É ë¿ ñ» ñáõÝ Ù³ ëÇÝª Ñ»ù Ç ³ ÃÇ ³Õáõáñ ·áÛ Ý» ñáí:

- ¾°Ý Ïûß Ï³ñ ²ÏûÝ, áñ ³Ï é³ Ý» ñáí ÏÁ ù³ ß¿ Ï³ ßÇÝ,

19

Ë³ å³ñ ã¿, á°í ÏÁ Ùï Ý¿ Çñ»Ý ÏÝáç Íá óÁ: ºõ ³ñ ¹¿Ý ·ñ ·Çéáõ Ý¿ ÇÝ Î³ ñá ÛÇÝ μ³ é» ñÁ Ù³ Ý³ õ³Ý¹ å³ ï³ ÝÇ Ý» ñáõÝ»ñ» õ³ Ï³ Ûáõ Ã»³Ý Ù¿ç: î» ëÇÉ ùÇ ÙÁ å¿ë ÏÁ Ý»ñ Ï³ Û³ Ý³ñÏûß Ï³é ²ÏáÛÇÝ ÏÇ ÝÁª ²É Ù³ ëÁ, áñ ·» ÕÇ ³Õáõáñ ÏÇ Ý» ñ¿ÝÙ¿ÏÝ ¿ñ: ºõª ³Ýáñ Íá óÁ...

- à±í ÏÁ Ùï Ý¿ ²É Ù³ ëÇ Íá óÁ, Î³ ñû, ³Ý Ñ³Ù μ»ñ ÏÁÑ³ñó Ý¿ ÇÝ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñÁ:

- ¾¹ Ù¿ ÏÁ ã»Ù Áë»ñ, ÏþÁë¿ñ Î³ ñûÝ »õ ³ñ ¹¿Ý Ïþ³Ýó Ý¿ñáõ ñÇß å³ï Ùáõ ÃÇõÝ Ý» ñáõ:

Î³ ñûÝ ÏÁ å³ï Ù¿ñ É»é Ý» ñáõ ×³Ù μ³ Ý» ñáõÝ Ù¿ç ½Ý ·³ -óáÕ ù³ñ õ³Ý Ý» ñáõ Ù³ ëÇÝ. Ã¿ ÇÝã å¿¯ë ³õ³ ½³Ï Ý»ñ ÏÁÛ³ñ Ó³ ÏÇÝ áõ áë ÏÇ Ý» ñáõÝ Ñ»ï ÏÁ Û³÷ß ï³ Ï»Ý ·» Õ» óÇÏÏÇ Ý» ñÁ: ºõ ÏÁ å³ï Ù¿ñ ³ÛÝ å¿ë, áñ Î³ ñá ÛÇÝ ³Û¹ ³õ³ -½³Ï Ý» ñÁ Çñ Ñû ñ»Õ μ³Ûñ Ý»ñÝ ÁÉ É³ ÛÇÝ. »õ ³Û¹ ³õ³ ½³Ï Ý» -ñáõÝ å¿ë ÇÝù ³É ÃéÇãù Ïþ³é Ý¿ñ. ÓÇáõ íñ³Û Ïáõ ·³ñÛ³÷ß ï³ Ï» Éáõ ëñ³ å»Ýó å½ ïÇÏ Ñ³ñ ëÁ:

Î³ ñûÝ áã ÙÇ³ÛÝ É» óáõÝ ¿ñ Ý³Ë ßáõÝ Ñ¿ù Ç ³Ã Ý» ñáí ³Û -É»õ É» óáõÝ ¿ñ Ñ³ Ý» ÉáõÏ Ý» ñáí, áñáÝù çñ³ Õ³ó å³Ý àõ ë¿ -÷Ç ÇÙ³ë ïáõ Ã» Ý¿Ý Ïáõ ·³ ÛÇÝ: Æñ Ù³Ý Ïáõ Ã»³Ý ßñ ç³ ÝÇÝ,Î³ ñû ·ñ» Ã¿ ³Ù¿Ý ûñ çñ³ Õ³ó å³Ý àõ ë¿ ÷Ç çñ³ Õ³ó ùÇÝßáõñç ¿ñ: ²Û¹ Ñ³ Ý» ÉáõÏ Ý» ñáí Çñ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñÁ ¹å ñá óÇ ³Ý -ÏÇõÝÁ å³ Ñ» Éáõ Ñ³ ×áÛ ùÁ Ïþáõ Ý» Ý³ñ:

- ¾Ý Ç±Ýã ¿, Ç±Ýã ¿...§øÇõñï ÙÁ Ïþ»ñ Ã³Û, ùÇõñï ÙÁ Ïáõ ·³Û.øÇõñ ïÁ ùÇõñ ïÇÝ μ³ ñ»õ Ïáõ ï³Û¦:¸å ñá ó³ Ï³Ý ÁÝ Ï»ñ Ý» ñÁ Çñ³ ñáõ »ñ»ë ÏÁ Ý³ ÛÇÝ. ÝáÛ -

ÝÇëÏ úí³Ý ²Õ³ ÛÇÝ áõ ëáõÙ Ý³ Ï³Ý ïÕ³Ý: Î³ ñûÝ ÏÁ ËÁÝ -¹³ñ ï»ë Ý» Éáí ³ÝáÝó ¹¿Ù ù» ñáõ μÃáõ ÃÇõÝÁ:

- àñ í³Ýù ÙÁ ï³ùª ÏþÁë»Ù:- ê. Ú³ Ïá μÇ í³Ý ùÁ ù» ½Ç, Î³ ñû:²Û¹ ã¿ñ μ³ õ»ñ »õ å¿ïù ¿ñ ³õ»Éó Ý¿ñ.- ì³¯Û, ³Ë Ù³Ë Ý»¯ñ, í³Û.- ¿°¹ Ùñ çáõÝÝ ¿:- ¾Ý Ç±Ýã ¿, Ç±Ýã ¿...

20

§ÞÝ ÉÇ ùÁ ù¿ ³ñÃ-ù¿ ³ñÃ,Êáï Ïþáõ ï¿« ³Ù³ çáõñ ãÇ ËÙ»ñ¦... - Ìû ¹áõù ÑÇ°ã μ³Ý ã·Ç ï¿ù. Ó»ñ í³ñ Å³ å» ïÁ ÃáÕ »ñ -

Ã³Û Ï³õ Í³ Ë¿:- ¾Ý áñ ßÝ ÉÇ ùÁ ù¿ ³ñÃ-ù¿ ³ñÃ ¿ª Ç÷¿ ÏÇ áñ¹Ý ¿: ²Ûë Ó» õáí Î³ ñûÝ μ³ õ³ Ï³Ý §í³Ý ù»ñ¦ ÏÁ ëï³ Ý³ñ »õ

μ³ õ³ Ï³Ý ³É ÏÁ ËÝ ¹³ñ Çñ áõ ëáõÙ Ý³ Ï³Ý ÁÝ Ï»ñ Ý» ñáõÝíñ³Û. »õ ï»ë Ý»ë ÏÁ Ñ³ñó Ý¿ñ »ñμ ÙÇ ³ ëÇÝ ¿ÇÝ Û³ ×³Ë.

- ¾Ý Ç±Ýã ¿, Ç±Ýã ¿...ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ñ³ Ù³ñ Ñ³ ×» ÉÇ ¿ñ ³Û¹:

* * *- ºñ Ã³Ýù, ì³Ñ ñ³Ù:- à±õñ:- ì» ñÇ Ï³ Ùáõñ çÁ:²Û¹ ûñÝ ³É ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñáõÝ Ñ»ï ¿ñ Ý³ »õ Ø³ -

Ãû Î³ ñûÝ: ²Ý ¿ñ ï¿ñÝ áõ ïÇ ñ³ Ï³ ÝÁ: ¶Ç ï¿ñ í» ñÇ Ï³ -Ùáõñ çÇ ï³ ÏÇ Ë» ã³ ÷³é Ý» ñáõÝ Ã³ùë ïáó Ý» ñÁ: ºõ ³ñ ¹¿ÝÁÝ Ï»ñ Ý» ñÁ ëûïÃ áõ³Í ëñáõÝù Ý» ñáí Ñ³ ½Çõ çáõ ñÇÝ Ù¿çÙï³Í, ÏÁ ½·áõ ß³ó Ý¿ñ.

§º³ Ù³Ý, »³ Ù³Ý, ãÁÉ ÉÇ Ó»é ù»ñ¹, Ù³ï Ý»ñ¹ Ë³ ã³ -÷³ éÇ ×³Ý Ï» ñáõÝ Ù¿ç μéÝ áõÇ: ¾Ý ³ï»Ý å¿ïù åÇ ïÇ ÁÉ ÉÇ40 ·» Õ» ñ¿Ý 40 ï³ íáõÉ ½áõé Ý³ μ» ñ»É, áñ Ë³ ã³ ÷³ éÁù³ Ï¿ Çñ ×³Ý Ï» ñÁ: Ð» éáõ, ß³ï Ñ» éáõ ÐÝïë ï³ ÝÇ Ù¿ç Çß -Ë³ ÝÇ ÙÁ Ñ³ñë ÝÇùÝ ¿: 40 ·» Õ» ñ¿: 40 ½áõé Ýáí áõ ï³ íáõ -Éáí Ñ³ñë ÝÇù ÏþÁÉ ÉÇª áë ÏÇ, Ù³ñ· ñÇï... ¾Ý å¿ë Ñ³ñë, É³ -Ã» ñÁ ³åñ ßáõÙ: ²ñ» õÇÝ ÏþÁë¿ª ¿ëûñ ÙÇ° ó³ ÃÇñ, áñ »ë ó³ -ÃÇÙ: ¾¹ ³ï»Ý, Ù¿ ÏÁ ÓÇáõ íñ³Û, ùÁÝÍ áñ Ññ» Õ¿Ý, ÏÁ Ñ³ë -ÝÇ, ÏÁ ÍéÇ Çß Ë³ ÝÇÝ áï ù» ñáõÝ áõ ÏþÁë¿, áñ áñ μÇ ÙÁ Ó»é -ùÁ Ë³ ã³ ÷³ éÇ ×³Ý Ï» ñáõÝ Ù¿ç ¿ ÏÕå áõ»ñ: ¾ëáñ íñ³Û,÷» ë³Û Çß Ë³ ÝÁ Ññ³ Ù³Ý ÏþÁÝ¿, áñ 40 ï³ íáõÉÝ áõ 40½áõé Ý³Ý Ñ³ë ÝÇÝ Ã¿½ ÙÁ áõ áñμ ïÕ³Ý Ë³ ã³ ÷³ éÇ ×³Ý -Ï¿Ý ³½³ ï»Ý¦:

21

î»ë Ý»ë, ïÕ³ù Ý» ñ¿Ý Ù¿ ÏÁ Ù¿ç ÏþÇÛ Ý³Û.- ´³Ûó Î³ ñû, ÇÝ ãá±õ ¿¹ áñμ ïÕ³Ý ã»Ý ï³ ÝÇñ 40 ï³ -

íáõ ÉÇ áõ 40 ½áõé ÝÇ Ùûï:- ì³¯Û ³Ë Ù³Ë, í³¯Û: 40 ï³ ñÇ ÃáõÕÃ áõ Õ³ É¿Ù Ù³ ß»ó -

Ý»ë, ¿¹ ù³Ý μ³Ý ãåÇ ïÇ Ñ³ëÏ Ý³ë: ºû ÉÁ ¿¹ ¿, Ñ¿°: 40 ï³ -íáõÉ, 40 ½áõé Ý³ Ë³ ã³ ÷³ éÇ áï ù» ñáõÝ åÇ ïÇ »ñ Ã³Ý: ¾ÝªÇß Ë³Ý, Ã³ ·³ õáñ ãÇ Ë³Õó Ý»ñ: Â¿ ã¿...

ÆÝã å¿ë ³Ù¿Ý μ³Ý, Î³ ñá ÛÇ Ñ³ Ù³ñ ËáñÑñ ¹³ õáñ ¿ñÝ³ »õ Ë» ã³ ÷³ éÁ Çñ ËáñÑñ ¹³ õáñ Ù³ ùÇÉ Ý» ñáõ ß³ñ ÅáõÙ -Ý» ñáí:

ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ñ³ Ù³ñ Ñ» ñá ëÁ Î³ ñûÝ ¿ñ Ñ»ù Ç ³ ÃÇ Ñ³ -ñáõëï ³ß Ë³ñ Ñáí áõ »ñ³½ Ý» ñáí: ²Û¹ áë Ï» Õ¿Ý ³ß Ë³ñ -ÑÇÝ Ù¿ç ÇÝ ùÁ, Î³ ñûÝ ¿ñ Çß Ë³ ÝÁ »õ ³åñ ßáõÙ Ñ³ ·³Í Çß -Ë³ Ýáõ ÑÇÝ, ëñ³ å»Ýó å½ ïÇÏ Ñ³ñ ëÁ: ºõ ÝáÛÝ ³ß Ë³ñÑÝ¿ñ, áñ ÏÁ μ³ó áõ¿ñ Çñ Ù¿ç, Ø³ ñ³ÝÝ ¿ñ, áñ ÏþÁë¿ñ ³ñ» õÇÝ.-§¾ëûñ ÙÇ° ó³ ÃÇñ, áñ »ë ó³ ÃÇÙ¦:

²Û¹ »ñ» ÏáÛ, ×ñ³ ·ÇÝ ï³Ï, ì³Ñ ñ³Ù Çñ í³Õ áõ³Û ¹³ ë» -ñÁ ÏÁ ë»ñ ï¿ñ, »ñμ ³ï»Ý-³ï»Ý Î³ ñá ÛÇÝ å³ï Ù³Í Ñ»ù -Ç ³Ã Ý» ñáõÝ Ó³Û ÝÁ Ïáõ ·³ñ Çñ ³Ï³Ý çÇÝ, ³Õáõáñ Ó³ÛÝÙÁª ³ã ù» ñáõ ·áÑ ³ñ ï³ Û³Û ïáõ ÃÇõ Ýáí: ÚÇ ß»ó Ã¿ ÇÝã å¿¯ë·Çõ ÕÁ ²åáõ Ý³ Û»Ýù áë ÏÇ Ý» ñáõ ï¿ñ ¹³ñ Ó³Í »Ý: Â¿ ÇÝã -å¿¯ë Ï³ åáÛï ûÓ ÙÁ ë»õ ï³ Ïáõ ï³Û ²åáõ Ý³ Û»Ýó ·» Õ» -óÇÏ Ñ³ñ ëÇÝ, »ñμ ÏÁ ï»ë Ý¿ ¹³ß ïÇÝ Ù¿ç μ³Ý ç³ñ ÏÁ ù³ -Õ¿: ¾ë ûÓÁ ¹áõñë Ïáõ ·³Û Ã³ùë ïá ó¿Ý áõ ÏÁ Ñ» ï» õÇ Ñ³ñ -ëÇÝ: àõ ³É ³Ù¿¯Ý ·Ç ß»ñ ¿ë ûÓÁ μ» ñ³ ÝÁ áë ÏÇ ÙÁ μé Ý³Í²åáõ Ý³ Û»Ýó ³Ëá éÇ ·³Õ ïáõÏ Í³ Ï¿ ÙÁ Ý»ñë ÏÁ ëá Õáë ÏÇáõ Ñ³ñ ëÇÝ ÍÇ Í» ñáõÝ ßáõñç μá Éáñ áõ³Í ÏÁ ùÝ³ Ý³Û ÙÇÝ ã»õ³é³ õûï: ²Û¹ í»ñ ÛÇ ßáõ ÙÇÝ Ù¿ç ì³Ñ ñ³ ÙÇ ë»ñ ïá Õáõ Ã»³Ýå³ ÑÁ Ï³ï áõÇ ÙÁ å¿ë Éáõé ÏÁ Ñ» é³ Ý³Û »õ Ãáõ³ μ³ Ý³ -Ï³Ý ÃÇõ» ñÁ Å³Ý ·á ï³Í ·³ Ù» ñáõ »ñ» õáÛÃ Ïþ³é Ý»Ý:§²é³ õûï áñ ÏþÁÉ É³Û, ¿ë ûÓÁ å³ ñ³ ÝÇ ÙÁ å¿ë ÏÁ ù³ Ï¿ÇÝù ½ÇÝù ³Õáõáñ Ñ³ñ ëÇÝ ÍÇ Í» ñ¿Ý, áë ÏÇÝ ÏÁ Ó·¿ μ³ñ ÓÇÝíñ³Û áõ ÏÁ Ñ» é³ Ý³Û: Ð³ñ ëÁ í³ Ë¿Ý Ó¿Ý-Íå ïáõÝ ãÇ Ñ³ -

22

Ý»ñ: Ò¿Ý-Íå ïáõÝ ã»Ý Ñ³ Ý»ñ Ý³ »õ ïÝ» óÇ Ý» ñÁ¦:ì³Ñ ñ³Ù ß³ï åÇ ïÇ áõ ½¿ñ áñ Çñ »ñ» õ³ Ï³ Ûáõ ÃÇõÝÁ

μé Ý³Í ³Û¹ í»ñ ÛÇ ßáõ ÙÇÝ Ù¿ç Î³ ñá ÛÇ μ³ é»ñÝ ³É ß³ñ ÅáõÙ³é Ý¿ ÇÝ. μ³Ûó áñ ÙÇïùÝ ¿ñ §Ë³ë ÑÇ Ý³ ÛÇ ·áÛ ÝÁ¦:

§¾Ý, áñ Ó¿Ý Ñ³ Ý¿ ÇÝ, ï»ë Ý»ë Ï³ åáÛï ûÓÁ Ù¿ Ï¿Ý μ» ñ³ -ÝÁ Ïþ³é Ý¿ Ñ³ñ ëÇÝ Ë³ë ÑÇ Ý³ ÛÇ ·áÛÝ åïáõÏ Ý» ñÁ, ¿Ý³ï»Ý, Ã¿° Ñ³ñ ëÁ Ïþ»ñ Ã³Û, Ã¿ áë ÏÇ Ý» ñÁ¦: ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ñ³ -Ù³ñ ³ÛÝ ù³Ý Çñ³ Ï³Ý ¿ÇÝ Î³ ñá ÛÇÝ μ³ é» ñÁ áñ å³ï Ù³Í³ï»Ý Çñ »ñ» õ³ Ï³ Ûáõ Ã»³Ý Ù¿ç Ï³½Ù áõ» ó³Ý Çñ Ùûñ »ñ -Ïáõ ëåÇ ï³Ï ëïÇÝù Ý» ñÁª §Ë³ë ÑÇ Ý³ ÛÇ ·áÛÝ åïáõÏ Ý» -ñáí¦, »ñ Ïáõ ³Õ³õÝ »³Ï Ý» ñáõ Ù» Íáõ Ã»³Ùμ: ì³Ñ ñ³ ÙÁï» ë³Í ¿ñ å³ ï³ Ñ³ μ³ñ Çñ Ùûñ Ï¿ë Ù»ñ Ïáõ Ã»³Ý Ù¿ç Ñ»½Ù³Û ñ³ Ï³Ý ëïÇÝù Ý» ñÁ, áõñ Ï¿ ëÝáõÝ¹ ³é³Í ¿ñ: ºõ ³Û¹Ã³ùÝ áõ³Í ¿ñ Çñ ³ñ μáõÝ ùáï Ù³ñÙ ÝÇ ³Ý Í³ ÝûÃ Í³É ùÇÙÁ Ý»ñ ù» õ »õ Ï³ñ Í»ë ³Û¹ Ëá ñáõÝÏ Í³É ù¿Ý Ù³ñ ÙÇÝ³é³Í ¿ñ Ø³ ñ³ ÝÁ, Çñ Ùûñ ³ÕçÏ Ýáõ Ã»³Ý ³Õáõáñ Ñá í» -ñáí:

ºõ Û³ ×³Ë, »ñ» Ïá ÛÇÝ, ×ñ³ ·ÇÝ Ý»ñ ù»õ Çñ ë»ñ ïá Õáõ -Ã»³Ý å³ Ñ» ñáõÝ Ø³ ñ³ÝÝ ¿ñ, áñ Ïáõ ·³ñ ×ñ³ ·Ç ÉáÛ ëÇÝå¿ë Éáõ ë³ õá ñ» Éáõ Çñ »ñ» õ³ Ï³ Ûáõ ÃÇõÝÁ: ÎÁ ½·³ñ, áñ ÏÁμéÝ Ï¿ñ áõ ã¿ñ Ñ³ï Ý»ñ Çñ Ù³ñ ÙÇ ÝÁ Ùá ñ»ÝÇ ÇÝ ÝÙ³Ý áõ ÏÁÉë¿ñ Ó³ÛÝ ÙÁ ³Ý Í³ ÝûÃ áõ ëñ μ³ ½³Ý: ²¯Ñª ÇÝã ù³¯Ý Ïþáõ -½¿ñ ï»ë Ý»É Ø³ ñ³ ÝÁ: Î³ñ Í»ë ³Û É»õë ³ÛÝ ³Õ çÇ ÏÁ ã¿ñ, áñÏþ³Ýó Ý¿ñ ³Õ μÇõ ñÇ ×³Ù μ¿Ý. Ï³ñ Í»ë μÝ³õ ï» ë³Í ãÁÉ É³ñ:²Ý áñ» õ¿ ï»Õ ã¿ñ: ²Ý Çñ Ù³ñÙ ÝÇÝ Ù¿ç ¿ñ, áñ ÏÁ ßÝ ã¿ñ:ÆÝã ù³¯Ý ÝÙ³Ý ¿ÇÝ Ý³ »õ Çñ ûñ» ñÁ Î³ ñá ÛÇ Ñ»ù Ç ³Ã Ý» -ñáõÝ:

- ºñ Ã³Ýù, ì³Ñ ñ³Ù:²Ûë ³Ý ·³Ù ÓÏ Ýáñëáõ Ã»³Ý åÇ ïÇ »ñ Ã³ ÛÇÝ Ø³ Ãû Î³ -

ñá ÛÇ Ï³ñ ·³¹ ñáõ ÃÇ õÝáí: äÇ ïÇ »ñ Ã³ ÛÇÝ Ù¿Ï Å³Ù Ñ» é³ -õá ñáõ ÃÇõ Ýáí, ÞÝÃ É³Û â³ ÛÁ, áñ ÷áù ñÇÏ ·» ï³Ï ÙÁÝ ¿ñ:ì³Ñ ñ³Ù ³Û É»õë ãï³ ï³Ù ë» ó³õ: Îñ Ý³ñ áõ ß³ Ý³É, Ïñ Ý³ñÑ³Û ñÁ áõ ñÇß Áë» ÉÇù Ý»ñ áõ Ý» Ý³É: ì³Ñ ñ³Ù ³é³ çÇÝ ³Ý -

23

·³ÙÝ ¿ñ áñ ³Û É»õë ãÙ ï³ Í»ó ³Û¹ Ù³ ëÇÝ:ÒÏ Ýáñ ëÁ, ÇÝ ùÁª Ø³ Ãû Î³ ñûÝ ¿ñ: ²Ý Ùû ñ¿ Ù»ñÏ ÏÁ Ýë -

ï¿ñ ÷áù ñÇÏ ·» ï³ ÏÇÝ Ù¿ç, ëñáõÝù Ý» ñÁ É³ÛÝ μ³ ó³Í: ì³Ñ ñ³Ù »õ Çñ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñÁ ÇÝù Ý³ μ» ñ³ μ³ñ μ³Õ ¹³ -

ïáõ ÃÇõÝ ÙÁ ÁñÇÝ Çñ»Ýó Ù³ñÙ ÝÇÝ Ñ»ï, »ñμ ï» ë³Ý Î³ -ñá ÛÇ Ù³ ½áï »õ áõ Å»Õ ¹Ý ¹»ñ Ý» ñáí Ù³ñ ÙÇ ÝÁ: ²×³Í ¿ñÝ³ »õ ³Ýáñ ³Ý ¹³ ÙÁ ë»õ ï³ Ï³ å» Éáõ ÉÇáõ Ã»³Ùμ:

Î³ ñá ÛÇÝ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñÁ ÝáÛÝ å¿ë ·» ï³ ÏÇÝ Ù¿ç Ùï³Íª áõ -é» ÝÇ Ý» ñáõ ×Çõ Õ» ñáí çáõ ñÁ ÏÁ Ë³é Ý¿ ÇÝ, ÏÁ Ë³é Ý¿ ÇÝ ·» -ï³ Ï¿Ý Ëá éáã ó³Í Í³ é» ñáõ ³ñ Ù³ï Ý» ñÁª Óáõ Ï» ñÁ ß³ñÅ -Ù³Ý Ù¿ç ¹Ý» Éáõ Ñ³ Ù³ñ Ñá ë³ÝùÝ Ç í³ñ, áõñ Ýë ï³Í ¿ñÎ³ ñûÝ:

Î³ ñûÝ å¿ïù ¿ñ ³ñ³· ß³ñ Å¿ñ, »ñμ Óáõ Ï» ñÁ ÏÁμéÝáõ¿ ÇÝ Çñ ëñáõÝù Ý» ñáõÝ Ù¿ç áõ ÏÁ Ý» ï¿ñ ó³ Ù³ù: ²ÝÇñ ³Û¹ ³ñ³ ·áõ Ã»³Ý Ù¿ç ÏÁ Ý» ï¿ñ Ý³ »õ çáõ ñÇ ûÓ»ñ:

²Û¹ ûñ ãáñë ÁÝ Ï»ñ Ý» ñÁ, Î³ ñá ÛÇ Ï³ñ ·³¹ ñáõ Ã»³ÙμÃ³ñÙ Óáõ Ï» ñÁ ß³ ñ» óÇÝ áõ é» ÝÇ Ý» ñáõ ×Çõ Õ» ñáõÝ íñ³Ûª³Ù¿Ý Ù¿ ÏÁ Çñ μ³ ÅÇ Ýáí:

Ø³ Ãû Î³ ñûÝ Ûáõ ë³ Ñ³ ï» ó³õ ì³Ñ ñ³ Ù¿Ý, »ñμ Çñ μ³ -ÅÇ ÝÁ ãáõ ½»ó ³é Ý»É.

- ¸¿°Ñ, ·Ý³° Ùáõ ÏÇ å¿ë ·ñ ù» ñÁ Ïñ Í¿, ÏÁ μ³ñ Ï³ Ý³ñÎ³ ñûÝ áõ Ïþ³õ»Éó Ý¿ñ,- Æß ¹¿, Çßáõ å¿ë Ï³ñ ¹³É ÙÁ ·Ç ï»ë:

ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ñ³ Ù³ñ Ñ³ ×» ÉÇ ¿ÇÝ Ý³ »õ Î³ ñá ÛÇÝ Ï³ -ï³Ï Ý» ñÁ: ²Ýáñ ã³ ñáõ ÃÇõÝ Ý»ñÝ ÇëÏ Ñ»ù Ç ³ ÃÇ ë³Ñ Ù³Ý -Ý» ñáõÝ Ù¿ç Ùï³Í ¿ÇÝ: Â» ñÇÝ ÇÝùÝ ¿ñ, áñ ¹»é åÇ ïÇ ÉÇ ³ -Ý³ñ ê³ Ý³ ë³ñ »³Ý »ñ Ã³ Éáí: ÆëÏ Î³ ñûÝ ÉñÇõ ¿ñ ³ñ ¹¿Ýëñ³ å»Ýó å½ ïÇÏ Ñ³ñ ëáí, Ñ³ Ï³ é³Ï ³Ýáñ áñ ·Çõ ÕÇëï³ Ñ³ÏÝ ¿ñ: ²ñ ¹¿Ý ¹³ñ Ó³Í ¿ñ Ùë³ í³ ×³é ÎÇõ ñ» ÕÇ ³ß -Ï»ñï áõ Ñ³ ë³Í ³ÛÝ ¹³ ë³ ñ³ ÝÇÝ, áñ ëÏ ë³Í ¿ñ ÙÇ ë» ñáõÝ·Ç Ý» ñÁ åá é³É, ³Û ÍÁ Ï³Ù áã Ë³ ñÁ å³é Ï»ó Ý»É Ïé Ý³ ÏÇÝáõ áï ù¿Ý ÷ù³ó Ý»É, ù»ñ Ã» ÉÁ ¹Çõ ñ³ó Ý» Éáõ Ñ³ Ù³ñ:

ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ñ³ Ù³ñ ³Û¹ ûñ áõ³Û ÓÏ Ýáñ ë³ Ï³Ý ³ñ Ï³ -Í³ËÝ¹ ñáõ ÃÇõÝÁ ·» Õ» óÇÏ μ³ Ý³ë ï»Õ Íáõ ÃÇõÝ ÙÁÝ ¿ñ,

24

áñáõÝ μ³ é» ñÁ μÝáõ Ã» Ý¿Ý ÷ñó áõ³Í ·áÛ Ý» ñáõ ÝÙ³Ý Çñ Ù¿çÏÁ ¹³é Ý³ ÛÇÝ: Æñ Ù³ñÙ ÝÇÝ Ù¿ç ÏÁ ½·³ñ ³ñ» õÇ ·áÛ Ý» ñáõ÷áÕ ÷á Õáõ ÙÁ, ·» ï³ ÏÇ çáõ ñ» ñáõ »ñ³Ý ·áí: Æñ»Ý ³ÛÝ å¿ëÏÁ Ãáõ¿ñ, áñ çáõ ñ» ñáõÝ Ù¿ç, Ø³ ñ³ ÝÇ »ñ Ï³ñ í³ñ ë» ñáíçñ³ Ýáõ ßÇ ÙÁ Ñ» ½³ ë³Ñ ³Ýó ÝÇ ÉÁ ï» ë³Í ¿ñ áõ Û³Ý Ï³ñÍÏáñë áõ³Í Ñë Ï³Û Í³ éÇ ÙÁ ³ñ Ù³ï Ý» ñáõÝ Ù¿ç: ²Ñ, »Ã¿ÙÇ³ÛÝ Çñ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñáõÝ Ñ»ï μá åÇÏ áï ù» ñáí »õ áõ éáõ×Çõ Õ» ñáõÝ íñ³Û ß³ñ áõ³Í Óáõ Ï» ñáí ³Õ μÇõ ñÇ ×³Ù μ¿Ý Ï³ -ñ» Ý³ñ ³Ýó ÝÇÉ: ¶áõ ó¿ ï»ë Ý¿ñ Ø³ ñ³ ÝÁ áõ ÑÇ ³ Ý³ñ ì³Ñ -ñ³ ÙÇÝ ûñ áõ³Ý ³ñ Ï³ Í³ËÝ¹ ñáõ Ã»³Ý íñ³Û:

ì³Ñ ñ³Ù ëáñ í³Í ¿ñ ³ß Ë³ñ Ñ³· ñáõ Ã» Ý¿Ý, áñ ³ß Ë³ñ -ÑÁ ÑÇÝ· ·É Ë³ õáñ Ù³ ë»ñ áõ ÝÇ, áñ »ñ»ù ãáñ ñáñ ¹Á Íáí ¿ áõáíÏ Ç ³ Ýáë, áñ ³ß Ë³ñ ÑÁ ³ñ» õÇÝ ßáõñç ÏÁ ¹³é Ý³Û »õ ë³ -Ï³ÛÝ ¹»é Çñ»Ý Ñ³ Ù³ñ ³ñ» õÁ Ø³ë ï³ é¿Ý ÏÁ ó³ ÃÇ áõºñÃÙÝ Ï³Û É» ñ³Ý »ï»õ ÏÁ Ù³ ñÇ ÙÇÙ Ç³ÛÝ Çñ»Ýó »õ úí³ -ÛÇ ·Çõ Õ» ñáõÝ Ñ³ Ù³ñ,- Çñ »õ Ø³ ñ³ ÝÇÝ ³ß Ë³ñ ÑÁ: Ø³ -ñ³ÝÝ ¿ñ, áñ Ï³ñ Í»ë Ï³ Ë³ñ ¹³ Ï³Ý áõ Åáí ÙÁ ì³Ñ ñ³ ÙÇáï ù» ñÁ μé Ý³Í ¿ñ Ñá ÕÇÝª ÇÝã å¿ë ÝáÛÝ Ñá ÕÁ ÏÁ μé Ý¿ Í³ -éÇÝ ³ñ Ù³ ïÁ: ºõ Çñ»Ýó ·Çõ ÕÇ ³ñ» õÇ ·áÛ Ý» ñÁ ï³ ñ³Í -õ³Í ¿ÇÝ Çñ Ù³ñÙ ÝÇÝ Ù¿ç, ÇÝã å¿ë ·³ ñáõ ÝÇ Ï³ Ý³Ý ãÁ ÏÁï³ ñ³Í áõÇ Í³ é» ñáõ ï» ñ»õ Ý» ñ¿Ý: ²õ» ÉÇ ·» Õ» óÇÏ ¿ñ Çñ·Çõ ÕÁ »õ Ï³ñ Í»ë Ø³ ñ³ÝÝ ¿ñ, áñ ³ñ» õÇ å¿ë Çñ ·áÛÝÝ áõç»ñ Ùáõ ÃÇõÝÁ ï³ ñ³ Í³Í ¿ñ: ÄåÇ ïÇÝ, Ó³Û ÝÇÝ áõ Ýáõñμ³Õç Ý³ ÏÇ ³Õáõáñ Ï»ñ å³ ñ³Ý ùÇÝ ÑÙ³Û ùÁ Ï³ñ ³Ù¿Ý ï»Õáõ Çñ Ù³ñÙ ÝÇÝ Ù¿ç: ¶Çõ ÕÁ Çñ Ù³ñ ÙÇÝÝ ¿ñ:

Î³ Ùáõñç Ý» ñáõÝ ï³ Ï¿Ý ³Ýó ÝáÕ çáõ ñÁ, áõñ ßáõùÝ áõ³ñ» õÁ ß³ñ Ù³Õ Ïáõ ï³Ý, ÝáÛ ÝÁ ã¿ñ ³Û É»õë ì³Ñ ñ³ ÙÇÝÑ³ Ù³ñ: ÜáÛÝ çáõ ñÁ, áñ çñ³Ýóù Ý» ñáõ çñ ï³Ý ó³ï ù» ñáõÝÙ¿ç ëåÇ ï³Ï, ³ÕÝ áõ³Í μ³Ù å³ ÏÇ å¿ë ÷ñ ÷áõñ Ïáõ ï³ñ,áõ Û» ïáÛ ÏÁ Ñ³Ý ¹³ñ ï¿ñ Ï³ Ùáõñç Ý» ñáõÝ ï³ Ï¿Ý ³Ýó Ý» -Éáõ Ñ³ Ù³ñ, çñ³ Ýáõß Ý» ñáõ »õ çñ³ Õ³ó å³Ý Ý» ñáõ Ñ»ù Ç ³ -ÃÇÝ Ñ»ï Ï³å áõ³Í ¿ñ: Ð»ù Ç ³ ÃÇÝ Ó»õ áõ ·áÛÝ ïáõá ÕÁÝáÛÝ å¿ë Ø³ Ãû Î³ ñûÝ ¿ñ: Â¿ ÇÝã å¿¯ë çñ³ Õ³ó ùÇÝ Ù¿ç

25

ù³ ñÁ ÏÁ ¹³é Ý³Û, ù³ ñÁ ÏÁ ¹³é Ý³Û Çñ ç³Ë ç³ Ëáí, ·Ç -ß»ñ Ã¿ óá ñ»Ï: ¶Ç ß»ñ ÙÁ çñ³ Õ³ó å³Ý Ø³ñ ëáõå Ïþ³ñÃÁÝ -Ý³Û Û³Ý Ï³ñÍ »õ ÙáõÃ çñ³ Õ³ó ùÇÝ Ù¿ç ÏÁ ï»ë Ý¿ Ù»ñÏ³Õ çÇÏ ÙÁ, áñáõÝ Ù³ñ ÙÇ ÝÁ ÉáÛë Ïáõ ï³Û, Ï³ñ Í»ë ÉáõëÝ ÏÇ·áÛ Ýáí: ÆÝã å¿ë Ïþ»ñ» õÇ, å³ ïáõ Ñ³ Ý¿Ý Ý»ñë Ùï³Í ¿, ÇÝã -å¿ë Û³ ×³Ë Ý»ñë ÏÁ Ùï Ý¿ ÉáõëÝ Ï³ ÛÇ ßá ÕÁ: æñ³ Õ³ó å³ÝØ³ñ ëáõå ÇÝù ÝÇñ Ù¿ »É³Í, Ïþáõ ½¿ μé Ý»É áõ Çñ É³ÛÝ Ã» õ» -ñáõÝ Ù¿ç ³é Ý»É ³Õ çÇ ÏÁ, áñáõÝ ë¿ ½Ç ÝÙ³Ý ËÇï áõ Ï³ -Ý³Ýã »ñ Ï³ñ í³ñ ë» ñÁ ÏÇ ëáí Í³Í Ï³Í »Ý ³Ýáñ Ù»ñÏÙ³ñ ÙÇ ÝÁ Ù³ Ùáõ éÇ áõ çáõ ñÇ Ã³ñ Ùáõ ÃÇõ Ýáí: æñ³ Õ³ó å³ÝØ³ñ ëáõå »ñμ ³õ» ÉÇ ÏÁ Ùû ï» Ý³Û »õ íë ï³Ñ, áñ ³ñ ¹¿ÝåÇ ïÇ μé Ý¿, ï»ë Ý»ë ¿Ý çáõ ñÇ ÷» ñÇÝ ×áõÏ Ïáõ ï³Û Û³Ý -Ï³ñÍ áõ ³ñ Í³Ã ÍÇ Í³ Õáí §³÷áõ ãÇù¦ ÏþÁÉ É³Û: Ø»ñ Ë»Õ×çñ³ Õ³ó å³ ÝÇÝ ³÷ÇÝ Ù¿ç ÏÁ ÙÝ³Ý ³Ýáñ Ï³ Ý³Ýã Ù³ ½» -ñ¿Ý ÙÇ ù³ ÝÇ Ã» É»ñ ÙÇ³ÛÝ: Î³ ñá ÛÇÝ Ñ»ù Ç ³ÃÝ ¿ñ, Çñ»ÝóÙ³ñÙ ÝÇÝ ã³÷ Çñ³ Ï³Ý:

¸å ñá ó³ Ï³Ý ÁÝ Ï»ñ Ý» ñáõÝ Ñ³ Ù³ñ ³Û¹ çñ³ å³ ñÇÏ Ý» -ñÁ Ñ»ù Ç ³ Ã³ ÛÇÝ, ³ñ ¹¿Ý ·Çõ ÕÇ ³Õ çÇÏ Ý» ñáõÝ Ï»ñ å³ -ñ³Ýù Ý» ñÁ Ïþ³é Ý¿ ÇÝ »õ Çñ»Ýó Ù¿ç ·³ ñáõ ÝÁ Ïþ³ñÃÝó Ý¿ ÇÝÑá ÕÇ ç»ñ Ùáõ ÃÇõ Ýáíª Â³ ·áõÏ, ¸ß ËáõÝ, ¶á Ñ³ñ, ºÕ ë³,Ðéá÷ÇÏ, Ø³ ñ³Ý:

à±í ï» ë³Í ¿ ³ÛÝ ß³ñ Åáõ ÙÁ, »ñμ í³ñ ¹Ç Ïá Ïá ÝÁ ÏÁμ³ó áõÇ ³ñ» õÇ ç»ñ Ùáõ Ã»³Ý Ý»ñ ù»õ áõ Ã»ñ Ã» ñÁ ÏÁ ½³ï -õÇÝ Çñ³ñ Ù¿ í³ñ ¹Ç ÙÁ ÉñÇõ ·» Õ»ó Ïáõ ÃÇõÝÁ ëï³ Ý³ ÉáõÑ³ Ù³ñ: ì³Ñ ñ³Ù ÇÝùÝ ³É ã¿ñ ÇÙ³ Ý³ñ ³Û¹ ß³ñÅ Ù³Ý Ï³ -Ë³ñ ¹³Ý ùÁ, áñ ë³ Ï³ÛÝ ·» Õ» óÇÏ í³ñ ¹Ç ÙÁ å¿ë Ñ»ï½ Ñ» -ï¿ ÏÁ Éñ³ Ý³ñ Çñ Ù¿ç Ø³ ñ³ ÝÁ: ÎÁ ½·³ñ, áñ »Ã¿ å³ ï³ -Ñ³ μ³ñ Ñ³Ý ¹Ç å¿ñ Ø³ ñ³ ÝÇÝ, ÇÝ ùÁ áõ ñÇß ³ß Ë³ñ Ñ¿ ÙÁÏáõ ·³ñ, Ñ»ù Ç ³Ã Ý» ñáõ ³ß Ë³ñ Ñ¿Ý: â¿, ÝáÛÝ ³Õ çÇ ÏÁ ã¿ñ,áñ ÝáÛÝ å¿ë å³ ï³ Ñ³ μ³ñ Çñ ùá í¿Ý Ïþ³Ýó Ý¿ñ ß³ï Ã» Ã»õßÇÏ Ýáõ Ùáí ÙÁ ÙÇ³ÛÝ, ·áõ ó¿ ³Ýáñ Ñ³ Ù³ñ, áñ ÝáÛÝ ûñÁÝáÛÝ ³õ³ ½³ ÝÇÝ Ù¿ç ÙÇ ³ ëÇÝ ÙÏñï áõ³Í ¿ÇÝ: ²ÛÅÙ ³õ» ÉÇå³Û Í³é ·áÛ Ý» ñáí Çñ Ù¿ç ß³ñ ÅáõÙ Ïþ³é Ý¿ñ Ø³ ñ³ ÝÇª ßÇÏ -

26

ÝáÕ ³Õç Ý³ ÏÇ ù³É áõ³Í ùÁ, ³Ýáñ Í³Õ Ï³ õáõÝ Ñ³ ·áõë ïÁÃáÛÉ Ó· áõ³Í ³Õáõáñ Ñ³ ë³ ÏÇÝ íñ³Û: êÇ Ùáí ·áñÍ áõ³Íù³Ù³ñ ÙÁ Ù¿ç ùÇÝª ÏÁ ß»ß ï¿ ÇÝ Ýáõñμ ·Í» ñÁ Ïá Õ» ñáõÝ, áõñÙ³Û ñáõ ÃÇõÝÁ Ã³ùÝ áõ³Í ¿ñ: ²Û¹ μá Éá ñÁ Î³ ñá ÛÇ Ñ»ù Ç ³Ã -Ý» ñáõÝ »õ Çñ Ï³ñ ¹³ ó³Í μ³ Ý³ë ï»Õ Íáõ ÃÇõÝ Ý» ñáõÝ ã³ -÷»ñÝ áõ ·áÛ Ý» ñÁ ³é³Í ¿ÇÝ »õ ³ÛÅÙ Ï³ñ Í»ë ³õ» ÉÇ ÏÁÑ³ëÏ Ý³ñ Ø» Í³ ñ»Ý óÇ ÍÇ ñ³ Ý³ ·áÛÝ μ³ é»ñÝ áõ ïá Õ» ñÁ:

ì³Ñ ñ³Ù ùÇã ÙÁÝ ³É ÏÁ ½³ñ Ù³ Ý³ñ, áñ Ñ³Û ñÁ, úí³Ý²Õ³Ý, ³Û É»õë Ëûë ùÁ ã¿ñ ÁÝ»ñ Çñ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñáõÝ »õ Ù³ Ý³ -õ³Ý¹ Ø³ Ãû Î³ ñá ÛÇÝ: ÜáÛÝÇëÏ Ëûëù ãÁ ñ³õ Çñ ÓÏ Ýáñ ë³ -Ï³Ý ³ñ Ï³ Í³ËÝ¹ ñáõ Ã»³Ý ûñÁ, »ñμ Çñ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñáõÝÑ»ï áõß Ùï³õ »Ï» Õ» óÇ, »õª Ñ³å ×» åáí: ²Û¹ ûñ úí³Ý²Õ³Ý ÝáÛ ÝÇëÏ Ëûë ùÁ Áñ³õ áõ Ñ³ñ óáõó ³Ï Ý³ñ Ï» Éáí ÇñÏÝáç »õ ½³õ ÏÇÝ. §¾¹ ö¿ ñáõ ½ÇÝ Ý³ Ù³Ï ·ñ» óÇ±ù¦: ö¿ ñáõ -½Á Çñ Ù¿ ÷áùñ ùáÛñÝ ¿ñ, áñ ²Ù» ñÇ Ï³ Û¿Ý í» ñ³ ¹³ñ ÓáÕÉ³ÛÝ ÷³Ý Ã³ Éá Ýáí, ·áõÝ¹ ¹» ÕÇÝ Ïû ßÇ Ïáí áõ »ñ Ïáõ áëÏÇ¿³Ïé³ Ý» ñáí áõ Ý» õá ñÇ ÙÁ Ñ»ï ³Ùáõë Ý³ ó³Í ²Ù»ñ ÇÏ³·³ ó³Í ¿ñ, »ñμ ÇÝù ¾ñ½ ñáõÙ ¿ñ: àõ ñ»ÙÝ Ñ³Ý ¹³ñï ¿ñ³Ù¿Ý μ³Ý, »ñμ úí³Ý ²Õ³Ý ÝÙ³Ý μ³ Ý» ñáõ Ù³ ëÇÝ ÏÁËû ëÇ: àñáí Ñ» ï»õ ß³ï ùÇã ³Ý ·³Ù Çñ ùáÛ ñÁ ÏÁ ÛÇ ß¿ñ:²Ý ï³ ñ³ ÏáÛë, í³ñ Å³ å» ïÇÝ Ëûë ù» ñÁ Çñ ï»ÕÝ áõ Ý¿ ÇÝ»õ ë³ Ï³ÛÝ, úí³Ý ²Õ³Ý Çñ ë» ÷³ Ï³Ý Ë»É ùáí Ù¿ ÏÁ »Õ³Í¿ñ: Ò³ÛÝ ã¿ñ Ñ³ Ý»ñ, áñáí Ñ» ï»õ ì³Ñ ñ³ ÙÁ ³ñ ¹¿Ý ßáõ ïáíåÇ ïÇ Ñ» é³ Ý³ñ Çñ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñ¿Ý, Ù³ Ý³ õ³Ý¹ Ø³ Ãû Î³ -ñá Û¿Ý:

Î³ Ùáõñ çÇÝ ùáí »õ Ï³Ù áõ é» Ýáõ ï³Ï, »ñμ ¹åñá ó³ -Ï³Ý ÁÝ Ï»ñ Ý» ñÁ ÏÁ Ñ³Ý ¹Ç å¿ ÇÝ Çñ³ ñáõ, »ñμ Ø³ Ãû Î³ -ñûÝ Çñ»Ýó Ñ»ï ã¿ñ ÁÉ É³ñª ½Ç ñ»Ýù Ñ»ù Ç ³Ã Ý» ñáõÝ »õ Ñ³ -Ý» ÉáõÏ Ý» ñáõÝ ï³ Ý» Éáõ, ³ñ ¹¿Ý ÏÁ Ëû ë¿ ÇÝ ·» ÕÇ ³Õáõáñ³Õ çÇÏ Ý» ñáõÝ Ù³ ëÇÝ: ºÕ ë³, Â³ ·áõÏ, ¶á Ñ³ñ, ê³ é³,Ø³ ñ³Ý: Èáõé ¿ñ ì³Ñ ñ³ ÙÁ Ëá ½³ ÏÇÝ Ù¿ç ÷³Ï áõ³Í ß» -ñ³ ÙÇ ÙÁ å¿ë, áõñ åÇ ïÇ Ï³½Ù áõ¿ ÇÝ Çñ Ã» õ» ñÁ: ÀÝ Ï»ñ Ý» -ñÁ Û³ ×³Ë Ø³ ñ³ ÝÇÝ ³Ýáõ ÝÁ Ïáõ ï³ ÛÇÝ: ´á Éá ñÇÝ Ñ³ Ù³ñ

27

³É Ø³ ñ³ ÝÁ ·»ÕÇ ¿°Ý ³Õáõáñ ³ÕçÇÏÝ ¿ñ: ì³Ññ³ÙÇÉéáõÃ»³Ý Ù¿ç ½ëåáõ³Í μ³Ý ÙÁ Ï³ñ, Ï³ñÍ»ë ëñ μ³åÁÕ -Íáõ ÃÇõÝ ÙÁ ÏÁ Ï³ ï³ñ áõ¿ñ, »ñμ ³Ù¿Ý ³Ý ·³Ù Ø³ ñ³ ÝÇÝ³Ýáõ ÝÁ Ïáõ ï³ ÛÇÝ: ÀÝ Ï»ñ Ý» ñ¿Ý êñ³åÝ ¿ñ, áñ ÏÁ ëÇ ñ¿ñØ³ ñ³ ÝÇÝ Ëûë ùÁ ÁÝ»É: ì³Ñ ñ³Ù ¹Å áõ³ ñáõ Ã»³Ùμ ½ë å»ó,ÇÝù ½ÇÝ ùÁ ãÙ³ï Ý» Éáõ Ñ³ Ù³ñ »õ ÝáÛÝ å¿ë ½ë åáõ Ùáí Ñ» -ï» õ» ó³õ êñ³ åÇÝ, »ñμ ÏÁ å³ï Ù¿ñ Ã¿ ÇÝã å¿¯ë Ø³ ñ³ ÝÇÝ³ßË áõ³Í ·Ý ¹³ ÏÁ Çñ»Ýó ó³Í ï³ ÝÇ ùÁ ÇÝ Ï³Í ¿ñ ·ÁÝ -¹³Ï Ë³ Õ³ ó³Í ³ï»Ý: êñ³ åÁ Ø³ ñ³ ÝÇÝ ·Ý ¹³ ÏÁ ÙÇù³ ÝÇ ûñ Çñ»Ý ùáí å³ Ñ³Í ¿ñ, ½·³ Éáõ Ñ³ Ù³ñ Õáõ Ù³ ßÇÃ» É» ñáí Ý³ßË áõ³Í Ø³ ñ³ ÝÇ ·Ý ¹³ ÏÇÝ Ñ³ ×» ÉÇ ç»ñ Ùáõ -ÃÇõÝÁ: êñ³ åÁ ³ÛÝ ³ï»Ý ÙÇ³ÛÝ Û³ÝÓ Ý³Í ¿ñ ·Ý ¹³ ÏÁ,»ñμ Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ù³Û ñÁ Çñ»Ýó ïáõ ÝÁ »Ï³Í ¿ñ ³Õç Ï³Ý ·ÁÝ -¹³ÏÝ ³é Ý» Éáõ:

ì³Ñ ñ³Ù ÇÝùÝ ³É ãÑ³ëÏ ó³õ, Ã¿ ÇÝ ãá±õ êñ³ åÇ ³Û¹÷áù ñÇÏ å³ï Ùáõ Ã»³Ý ÁÝ Ã³ó ùÇÝ Çñ Ù¿ç ÏÇñù »õ ³ï» -Éáõ ÃÇõÝ ëï»ÕÍ áõ» ó³õ »õ ÝáÛ ÝÇëÏ Ïþáõ ½¿ñ êñ³ åÇ íñ³ÛÛ³ñ Ó³ ÏÇÉ, áñ ³Û É»õë Ø³ ñ³ ÝÇÝ ³Ýáõ ÝÁ μ» ñ³ ÝÁ ã³é Ý¿:

²Ù¿Ý ·á Ûáõ ÃÇõÝ å³Û ù³ ñáí ÏÁ ·» Õ»ó Ï³ Ý³Û »õ ÏÁëï»Õ Í¿ μ³ ñÇÝ áõ ã³ ñÁ: ²Û¹ å³ ÑáõÝ ì³Ñ ñ³Ù ½·³ó, áñë¿ñÝ áõ ³ï» Éáõ ÃÇõÝÁ Çñ³ ñáõ ËáñÃ áõ Ë³ë »Õ μ³Ûñ Ý»ñÝ»Ý: ºñμ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñ¿Ý Ñ» é³ ó³Í ïáõÝ ÏÁ í» ñ³ ¹³é Ý³ñ,³ñ ¹¿Ý ÙÇ Ý³Ï ½·³ó »õ ÝáÛ ÝÇëÏ Ùï³ Í»ó ³Û É»õë ãÑ³Ý ¹Ç -åÇÉ Çñ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñáõÝ: ´³Ûó ã¿ñ áõ ½»ñ ½ñÏ áõÇÉ Ø³ Ãû Î³ -ñá Û¿Ý:

ì³Ñ ñ³Ù Çñ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñ¿Ý μ³ÅÝ áõ» É¿Ý Û» ïáÛ ½·³ó, áñë¿ ñÁ ÙÇ Ý³ Ïáõ ÃÇõÝÁ ÏÁ ëÇ ñ¿, ÇÙ³ë ïáõÝ Ééáõ Ã»³Ý å¿ëÇÝùÝ Çñ Ù¿ç ÉñÇõ: ºñμ ïáõÝ ÏÁ í» ñ³ ¹³é Ý³ñ ¹»é ÏÇñù áõ³ï» Éáõ ÃÇõÝ Ï³ñ êñ³ åÇÝ Ñ³Ý ¹¿å: ²ñ ¹¿Ý Ïé áõÇ Ù¿ç ¿ñ»õ ³Û¹ ÏéÇõÁ ³ÛÝ ù³¯Ý Çñ³ Ï³Ý ¿ñ Çñ »ñ» õ³ Ï³ Ûáõ Ã»³ÝÙ¿ç: Ð³ñ áõ³Íª ùÃÇÝ, ·É ËáõÝ. ù³ßÏé ïáõù ·»ï ÝÇÝ íñ³Û:ºñμ ïáõÝ Ùï³õ ì³Ñ ñ³Ù ³ñ ¹¿Ý Ûá· Ý³Í ¿ñ ³Û¹ »ñ» õ³ -Ï³ Û³ Ï³Ý Ïéáõ¿Ý: Ø³Û ñÁ, áñ ³ÛÝ ù³Ý É³õ ë»ñ ï³Í ¿ñ ì³Ñ-

28

ñ³ ÙÇÝ ¹¿Ù ùÁª Ï³ë Ï³ Í» ó³õ, áñ Ýá ñ¿Ý μ³Ý ÙÁ å³ ï³ -Ñ³Í ¿:

- Æ±Ýã Ï³Û, ïÕ³ë, Ñ³ñ óáõó áõ Ã» õ» ñáõ ·áõñ ·áõ ñ³Ý -ùáí Çñ ½³õ ÏÇÝ Ùû ï» ó³õ: ÆÝã ù³¯Ý Ïþáõ ½¿ñ, áñ ì³Ñ ñ³ ÙÁãÙ»Í Ý³ñ ³Û¹ ù³Ý: ²ÛÝ ¿ñ å³ï ×³ éÁ, áñ Ù³Û ñÁ Çñ ³Ù¿ÝÑ³ñ óáõ ÙÇÝ å³ ï³ë Ë³Ý ã¿ñ ëï³ Ý³ñ μ³Ûó áñ Ûáõ½ áõ³Íμ³Ý ÙÁ Ï³ñ Çñ ½³õ ÏÇÝ ¹¿Ù ùÇÝ íñ³Û:

ú°Ñ, Ç¯Ýã É³õ ¿ñ, »ñμ Ù³Û ñÁ Çñ Ó»é ùÁ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ ×³Ï -ïÇÝ ï³ ñ³õ: ²ñ ¹»±ûù ÑÇõ³Ý¹ ¿ñ: Øûñ Ó»é ùÁ Ñ³Ý ¹³ñ -ïáõ ÃÇõÝ ÙÁ μ» ñ³õ Çñ ×³ Ï³ ïÇÝ:

êÇ ñáÕ Ý» ñÁ ³õ» ÉÇ Û³Ý ¹áõ·Ý »Ý Çñ»Ýó »ñ³½ Ý» ñáõÝÙ¿ç: ºñ³ ½Ç ÙÁ Û³Ý¹· Ýáõ Ã»³Ùμ ì³Ñ ñ³Ù ³Û¹ ûñ áõ ½»óÙ³ ñ³ Ý»Ýó ÷á Õá ó¿Ý ³Ýó ÝÇÉ: ºñ Ï³ñ ³ï»Ý ¿ñ, áñ ï»ë-Ýáõ³Í ã¿ñ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñáõÝ Ñ»ï: ¶áõ ó¿ ÙÇ Ý³Ï áõÃÇÝÝ ¿ñ, áñ½ÇÝù ï³ ñ³õ Ù³ ñ³ Ý»Ýó ÷á Õá óÁ: ºñμ ÷á Õáó Ùï³õ, ³ñ -¹¿Ý »ñÏ ãáï Ûáõ ½áõÙ ÙÁ μé Ý»ó Çñ Ù³ñ ÙÇ ÝÁ »õ ëÏ ë³õ ëÇñ -ïÁ ³õ» ÉÇ ³ñ³· μ³ μ³ Ë»É:

â¿, »ñ³½ ã¿ñ, ³ñ ¹¿Ý Ùï³Í ¿ñ ÷á Õá óÁ: ²Ýáñ ³ÛÝ å¿ëÏÁ Ãáõ¿ñ, áñ μá Éá ñÁ ·Ç ï¿ ÇÝ áõ ½ÇÝù ÏÁ ¹Ç ï¿ ÇÝ ïáõ Ý» ñáõï³ ÝÇùÝ »ñ¿Ý áõ å³ ïáõ Ñ³Ý Ý» ñ¿Ý: ¼ÇÝù ÏÁ ¹Ç ï¿ñ ÝáÛ -ÝÇëÏ ÷á Õá óÇÝ ßáõ ÝÁ: ºÃ¿ Û³Ý Ï³ñÍ Ñ³Ý ¹Ç å¿ñ Ø³ ñ³ -ÝÇÝ, ß÷áÃ áõ Éáõé åÇ ïÇ ³Ýó Ý¿ñ ùá í¿Ý, Ï³ñ Í»ë Çñ Ó³Û -ÝÁ åÇ ïÇ ã·ï Ý¿ñ Ø³ ñ³ ÝÇÝ ³Ýáõ ÝÁ ï³ Éáõ: ØÇ³ÛÝ Ã¿ï»ë Ý¿ñ ³Ýáñ Ñ³ ë³ ÏÁ Í³Õ Ï³ õáõÝ Ñ³ ·áõë ïÇÝ Ù¿ç, ëÇ -Ùáí Ý³ßË áõ³Í ù³ Ù³ ñÁ μ³ ñ³Ï Ù¿ç ùÇÝ »õ Ï³Ù Éë¿ñ³Ýáñ Ó³ÛÝÝ áõ ï»ë Ý¿ñ ³Ýáñ ÉáÛë ¹¿Ù ùÁ ßÇÏ Ýáï: ºõ Ç¯ÝãÉ³õ ¿ñ áñ ãÑ³Ý ¹Ç å» ó³õ Ø³ ñ³ ÝÇÝ: ²ÝáÝó ¹é Ý¿Ý ³Ý ó³Í³ï»Ý Éë»ó Ïï³õ ·áñ ÍáÕ Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ùûñ ïý³ ÛÇÝ Ó³Û ÝÁ»õ ³é³õ Ñ³ óÇ μ³ñÏ Ñáï ÙÁª ³Ù μáÕç ÷á Õá óÁ μé Ý³Í:¶á Ã³ Ý»Ýù Ñ³ó ÏÁ ÃË¿ ÇÝ: ¶á Ã³ Ý»Ýó ¹é Ý¿Ý Ý»ñë ³Õ -ù³ï ÙÁ ÏÁ Ùï Ý¿ñ »õ ÙÇ ù³ ÝÇ ÷á Õá óÇ ßáõ Ý»ñ ¹ñ³Ý íñ³Û»õ ³Û¹ ßáõ Ý» ñáõÝ ³Ý Ëáõ ë³ ÷» ÉÇ §Ê³ã Ë³ ÃáõÝ å³ ×Ç¦Ý:²Û¹ª ßáõ ÝÇÝ ³ÝáõÝÝ ¿ñ, áñ ·Çõ Õ³ óÇ Ý» ñÁ ÏÁ ëÇ ñ¿ ÇÝ Ï³Ý -

29

ã»É. ÙÇßï É» óáõÝ áõ é» ñáí, μ³ ñÇ ¹¿Ù ùáí ßáõÝ ÙÁÝ ¿ñ, ·» -Õ³ óÇ Ý» ñ¿Ý, Ù³ Ý³ õ³Ý¹ ·á Ã³ Ý»Ýó ïáõ Ý¿Ý ³é³ÝÓ Ý³ßÁ -Ýáñ ÑáõÙ áõ Ý¿ñ Ï» ñ³Ïñ áõ» Éáõ, áñáí Ñ» ï»õ ³Ù¿Ý ï³ ñÇÙ³Ûñ ÏþÁÉ É³ñ »õ ³Ù¿Ý ï³ ñÇ Ó³ ·»ñ ÏÁ ÓÏ Ý¿ñ ÊáÝ× Ï³Ýó³Õ μ³ Ýá óÇÝ Ù¿ç:

ì³Ñ ñ³Ù Ù³ ñ³ Ý»Ýó ÷á Õá ó¿Ý ¹áõñë »É³Í ¿ñ »õ ³ñ ¹¿ÝÙ»Í ³ñ Ï³ Í³ËÝ¹ ñáõ Ã» Ý¿ ÙÁ Ñ³Ý ¹³ñ ï³Íª áõ ½»ó Ùë³ -í³ ×³ éÇ Ë³ Ýáõ ÃÇÝ ³é ç» õ¿Ý ³Ýó ÝÇÉ: Ø³ Ãû Î³ ñûÝ ·áñ -ÍÇ íñ³Û ¿ñ, ÙáñÃ áõ³Í áã Ë³ ñÇ ÙÁ áï ù¿Ý ÷áõù Ïáõ ï³ñí½ÇÝ »ñ³Ï Ý» ñÁ áõ é»ó Ý» Éáí: Î³ ñûÝ Áë» ÉÇù áõ Ý¿ñ ì³Ñ -ñ³ ÙÇÝ, »Ã¿ ÷áõù ï³ Éáí ½μ³ Õ³Í ãÁÉ É³ñ: ºñ Ïáõ ß³ μ³Ã¿ ì³Ñ ñ³Ù Ù¿ç ï»Õ ãÏ³Û: ÀÝ Ï»ñ Ý» ñÁ Û³ ×³Ë Çñ³ ñáõ ÏÁÑ³ñó Ý¿ ÇÝ:

ì³Ñ ñ³Ù ·áÑ ¿ñ Çñ ³Û¹ ûñ áõ³Ý ³ñ Ï³ Í³ËÝ¹ ñáõ Ã» -Ý¿Ý, Ù³ Ý³ õ³Ý¹ ³õ» ÉÇ ·áÑ, áñ ãÑ³Ý ¹Ç å» ó³õ Ø³ ñ³ ÝÇÝ»õ ë³ Ï³ÛÝ ³Ù¿Ý ï»Õ, ³Ù¿Ý ×³Ù μáõ íñ³Û Ø³ ñ³ ÝÁ ÏÁ÷Ýï é¿ñ: ²Û¹ ûñ Çñ ·É ËÇÝ Ù¿ç μé Ý³Í ¿ñ ·á Ã³ Ý»Ýó ï³Ýμ³ñÏ Ñ³ óÇ ³Õáõáñ Ñá ïÁ, áñ ÏþÁë»ë Ø³ ñ³ ÝÇÝ ßáõÝãÝ ÁÉ -É³ñ: Ð³Ý ¹³ñï áõ ³Ý Ñá· ù³Û É» ñáí ¹¿ åÇ ³Õ μÇõñ ßïÏÁ -õ» ó³õ, ßÕ Ã³ Ûáí Ï³å áõ³Í ³Õ μÇõ ñÇ Ã³ ë¿Ý çáõñ ËÙ» Éáõ:ºñμ ³Õ μÇõ ñÇ ù³ ñ¿ ë³Ý ¹áõË Ý» ñ¿Ý í³ñ Çç³õ ÷³ñ õ³ Ý³ -ÛÇ å¿ëª ÏþÁë»ë ÉáÛ ëÇ Ã³ Ï³ñ ¹Ç Ù¿ç μéÝ áõ» ó³õ Û³Ý Ï³ñÍ »õëÇñ ïÁ ëÏ ë³õ ³õ» ÉÇ ³ñ³· μ³ μ³ Ë»É: ì³Ñ ñ³Ù Ïþáõ ½¿ñÑ» é³ Ý³É μ³Ûó μéÝ áõ³Í ¿ñ, Ó»é ùÁ ³Õ μÇõ ñÇ Ã³ ëÇÝ: Ø³ -ñ³ÝÝ ¿ñ ³ÛÝ ï»Õ, ³Õ μÇõ ñÇ ù³ ñ¿ ·áõ éÇÝ Ù¿ç μá åÇÏ ó³Í,Çñ áï ù» ñÁ ÏÁ Éáõ³ñ, »ñ Ïáõ Ó»é ù» ñáí ½» ÷Çõ éÇ å¿ë Ã» -Ã»õ Í³Õ Ï³ õáõÝ ÷¿ ß» ñÁ í»ñ μé Ý³Í:

ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ ³ÛÝ å¿ë ÏÁ Ãáõ¿ñ, áñ ³Õ μÇõ ñÇÝ Ûáñ¹ Ó³Û ÝÁÑ»ï½ Ñ» ï¿ ÏÁ Ñ» é³ Ý³ñ: àõ ñÇß ³ß Ë³ñ ÑÇ ³ñ»õÝ ¿ñ Ï³ñ -Í»ë, áñ ÏÁ ß³ñÙ Õ¿ñ ·áõ éÇ çáõ ñÇÝ Ù¿ç Ø³ ñ³ ÝÇ áï ù» ñáõÝáõ Ï¿ë μ³ó ³Õáõáñ ëñáõÝù Ý» ñáõÝ: ²Û¹ μá Éá ñÇÝ Ñ»ï ÏÁ Ñ» -é³ Ý³ñ Ý³ »õ Ø³ ñ³ ÝÇÝ ³Û¹ ³ñ Ó³ Ý³ ÛÇÝ å³ï Ï» ñÁª »ñ³ -½Ç ë³Ñ Ù³Ý Ý» ñáõÝ Ù¿ç Ùï Ý» Éáõ Ñ³ Ù³ñ: ì³Ñ ñ³Ù ³Û¹ï»Õ

30

³õ» ÉÇ Ñ³ëÏ ó³õ, áñ ³Ý Í³ ÝûÃ ¿ñ ÇÝùÝ Çñ Ñ»ï: ²Û ÍÇ áï -ù» ñáí ¹Ç ó³ ÛÇÝ ¿³Ï ÙÁÝ ¿ñ, áñ ³Ý ï³ é¿Ý ¹áõñë »Ï³Í áõ -ñÇß ³Ý Í³ ÝûÃ ³Ý ï³é ÙÁª Çñ Ù³ñÙ ÝÇÝ Ù¿ç Ùï³Í ¿ñ:

ì³Ñ ñ³Ù μéÝ áõ³Í ¿ñ ³Ý Í³ ÝûÃ Ã» É» ñáí »õ ã¿ñ Ïñ Ý³ñÑ» é³ Ý³É, »ñμ ï» ë³õ áñ å³ é³õ Ðá éá ÙÁ ³Õ μÇõñ Ïáõ·³ñ ÷³ñ ãÁ Ó»é ùÇÝ: Ø³ ñ³ ÝÁ ÇÝùÝ ³É μéÝ áõ³Í ¿ñ ÇÝã -å¿ë ·» Õ»ó Ïáõ ÃÇõÝ Ý» ñÁ ÏÁ μéÝ áõÇÝ Ù³ñ Ù³ ñÇÝ Ù¿ç: ÖÇ·ÏþÁÝ¿ñ ãÝ Ï³ ï» Éáõ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ñ½ûñ Ý»ñ Ï³ Ûáõ ÃÇõÝÁ »õë³ Ï³ÛÝ ÏÁ ½·³ñ ³Ýáñ Ý³Û áõ³Í ùÇÝ μ³ñÏ ßá ÕÁ, áñÏþÁë»ë Çñ Ù³ñÙ ÝÇÝ ÏÁ Ã³ ÷³Ý ó¿ñ: ¸¿Ù ùÇÝ ßÇÏ Ýáõ ÙÁ óáÉù³é³Í ¿ñ ·áõ éÇ Ù³ ùáõñ çáõ ñÇÝ Ù¿ç, ³ñ» õÇ ßáÕ ùÇÝ Ñ»ï:ºñ Ïáõ ùÇÝ ³Û¹ Ñ½ûñ Ééáõ Ã»³Ý Ù¿ç ³Õ μÇõñ Ùï³õ å³ é³õÐá éá ÙÁ: ä³ é³ õÁ Ï»³Ý ùÇÝ Ñ»ï Í» ñ³ ó³Í, ÝÏ³ ï»ó, áñúí³Ý ²Õ³ ÛÇÝ ïÕ³Ý Ó»é ùÁ ³Õ μÇõ ñÇ Ã³ ëÇÝ, É³ÛÝ ó³Í³ã ù» ñáí Ø³ ñ³ ÝÁ ÏÁ ¹Ç ï¿ñ »õ ³Ýáñ ¹¿Ù ùÇÝ íñ³Û »ñÇ -ï³ ë³ñ¹ ïÕáõ óáÉ ùÁ Ï³ñ:

- ²Õ çÇ Ø³ ñ³Ý, ÷¿ ß»ñ¹ í³ñ ãμé Ý»±ë: ²Ë ¿ë Ýáñ ÅÁÙ -Ý³Í Ý»ñ: Êû ë» ó³õ å³ é³õ Ðá éáÙ Û³Ý ¹Ç Ù³ Ý³ Ï³Ý áõ³õ³Ý ¹³ Ï³Ý Ëñ³ ïÇ ß»ß ïáí: Ø³ ñ³ ÝÁ ·ñ» Ã¿ ãÉ ë»ó å³ -é³ õÇÝ Ëûë ù» ñÁ: ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Û³ Ù³é Ý³Û áõ³Í ùÁ ½ÇÝù³ÛÝ ù³Ý μé Ý³Í ¿ñ, áñ Ù» ù» Ý³ μ³ñ ÏÁ ß³ ñáõ Ý³ Ï¿ñ Éáõ³ÉÇñ áï ù» ñÁ, »ñ Ïáõ Ó»é ù» ñáí ÷¿ ß» ñÁ í»ñ μé Ý³Í, Çñ ¹¿Ù -ùÇ ßÇÏ Ýáõ ÙÇ ³Ý Ù» Õáõ Ã»³Ùμ: ²Ý ÝáÛ ÝÇëÏ Ùáé ó³Í ¿ñ, áñçáõ ñÇ »Ï³Í ¿ñ: ÆÝùÝ ³É Ñ» é³ ó»ñ ¿ñ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ å¿ë, ³Õ -μÇõ ñÇ Ó³Û ÝÇÝ Ñ»ï áõ ÙÇ ³ ëÇÝ ½» ÷Çõ éÇ Ã» Ã» õáõ Ã»³ÙμÑ³ ë³Í ¿ÇÝ »ñ³ ½Ç ë³Ñ Ù³Ý Ý» ñÁ: Ø³ñ ÙÇ ÝÁ ÇÝã ßáõï»ñ³½ ÏÁ ¹³é Ý³Û »õ Ï³ñ Í»ë ÙÇ Ý³Ï ¿ÇÝ, ÙÇ Ý³Ïª Ñ³ Ï³ -é³Ï ³Ýáñ áñ ÷á Õá óÇ ³Ý ÏÇõ Ý¿Ý Ïáõ ·³ñ ßáõ Ï³ ÛÇ ³Õ Ùáõ -ÏÁ áõ Ø³ Ãû Î³ ñûÝ ÙÇ ë» ñáõÝ ·Ç ÝÁ ÏÁ åá é³ñ:

ì³Ñ ñ³Ù ã¿ñ ·Ç ï»ñ, Ã¿ á°õñ ï» ë³Í ¿ñ ³Û¹ ³ñ Ó³ ÝÁ:²Õ μÇõ ñÇ ·áõ éÇÝ Ù¿ç ³Õáõáñ ³Õ çÇÏ ÙÁ Çñ áï ù» ñÁ ÏÁÉáõ³ñª »ñ Ïáõ Ó»é ù» ñáí Í³Õ Ï³ õáõÝ ÷¿ ß» ñÁ í»ñ μé Ý³Í:Îû ßÇÏ Ý» ñÁ ¹ñ³Í ¿ñ ù³ ñÇÝ íñ³Û, ÷³ñ ãÇÝ Ùûï: ºñ³ ½Ç

31

ë³Ñ Ù³Ý Ý» ñáõ ³Û¹ ÙÇ Ý³ Ïáõ Ã»³Ý Ù¿ç, ì³Ñ ñ³Ù Ñ½ûñμ³Õ Ó³ÝùÝ áõ Ý» ó³õ Ùû ï» Ý³É Ø³ ñ³ ÝÇÝ áõ ³Ù μáÕç Ù³ñ-Ù ÝÇ Ï³Ý ãáí ³Ýáñ ³Ýáõ ÝÁ ßßÝ ç³Éª Ø³ ñ³¯Ý: ú¯Ñ, ³ÛÝ -ù³¯Ý ·» Õ» óÇÏ ¿ÇÝ ³Ýáñ »ñ Ï³ñ Ù³ ½» ñáõ »ñ Ïáõ ÑÇõë Ï» -ñÁ: Ø¿ ÏÁ ³Û¹ ÑÇõë Ï» ñ¿Ý, áõ ë¿Ý í³ñª ³Ûë ³Ý ·³Ù »ñ Ïáõß³ Ù³Ù Ý» ñáõ ÏÉá ñ³ Ïáõ ÃÇõ Ýáí ÏáõñÍ ùÇÝ íñ³Û ÇÝ Ï³Í ¿ñ:Ø³ ñ³Ý ½·³ó, áñ ì³Ñ ñ³Ù Çñ»Ý ÏÁ Ùû ï» Ý³ñ: ì³ ËÇ,ß÷á ÃÇ, ßÇÏ Ýáõ ÙÇ áõ Ûáõ ½áõ ÙÇ Ù¿ç åÇ ïÇ μéÝ Ï¿ñ Û³Ý Ï³ñÍ:ì³Ñ ñ³Ù ÝáÛÝ å¿ë í³ ËÇ, ßÇÏ Ýáõ ÙÇ áõ Ûáõ ½áõ ÙÇ Ù¿ç ãÏÁñ -ó³õ μ³é ÙÁ ³Ý ·³Ù Áë»É: âÏñ ó³õ ÝáÛ ÝÇëÏ ³Ýáõ ÝÁ ï³É.³ÛÝ å¿ëª ÇÝã å¿ë μ³é ãáõ ÝÇ Çñ Ù¿ç Ã³ùÝ áõ³Í ³Û¹ ¹Ç ó³ -ÛÇÝ ³Ý Ï»ñ å³ ñ³Ý ¿³ ÏÁ áõ ³Û¹ ¿³ ÏÇ Ûáõ ½áõ Ùáí ì³Ñ ñ³Ùμé Ý»ó Ø³ ñ³ ÝÇ ÏáõñÍ ùÇÝ ÇÝ Ï³Í Ù³ ½» ñáõ ÑÇõë ÏÁ: ²Û¹å³ ÑáõÝ, ì³Ñ ñ³Ù ï» ë³õ, μéÝ Ï³Í ßÇÏ Ýáõ ÙÇÝ Ñ»ïË³éÝ áõ³Í, Ø³ ñ³ ÝÇ ¹¿Ù ùÇÝ ³Ýë ïáÛ· ÅåÇï ÙÁ, áõ ßá ÕÇ»ñ³Ý ·áí, ßßáõ ÏÇ ÙÁ å¿ë Éë»ó Çñ ³Ýáõ ÝÁ: Ø³ ñ³ÝÝ ¿ñ,³ã ù» ñáõÝ Ù¿ç μé Ý³Í ³Ù μáÕç Ñá ·Ç ÙÁª ì³Ñ ñ³¯Ù... ãÏÁñ -ó³õ Éñ³ó Ý»É. Ïþáõ ½¿ñ Áë»É. §Ó·¿° Ù³ ½»ñë¦, ³ñ ¹¿Ý »ñ ÏáõÏÇ Ý»ñ ÏÁ Ùû ï» Ý³Ý ³Õ μÇõ ñÇÝ:

ì³Ñ ñ³Ù Ñ» éáõÝ ï» ë³õ »ñ Ïáõ ÏÇ Ý»ñ, áñáÝù ³Õ μÇõ ñÁçáõ ñÇ Ïáõ ·³ ÛÇÝ: ²ÛÝ ³ï»Ý ÙÇ³ÛÝ ½·³ó, áñ »Õ³ ÍÁ Çñ³ -Ï³ Ýáõ ÃÇõÝ ¿ñ áõ ³Õ μÇõ ñÇÝ Ó³Û ÝÁ ³õ» ÉÇ ³ÕÙ Ïáï ¹³ñ -Ó³õ. ßáõñ çÇ Çñ» ñÁ ß³ñ ÅáõÙ, Ó³ÛÝ ³éÇÝ »õ Ï³ñ Í»ë ÏÁåá é³ ÛÇÝª úí³Ý ²Õ³ ÛÇÝ μáõ ïÁ, ëï³ Ñ³ ÏÁ: Î³ñ Í»ë ³Û¹³Õ ÙáõÏ Ý» ñÁ ½ÇÝù ÏÁ Ñ³ É³ Í¿ ÇÝ: ì³Ñ ñ³Ù ÷³ Ë³õ ³Û¹Ó³Û Ý» ñáõ Ñ³ É³ Í³Ý ù¿Ý:

²Û¹ å³ ÑáõÝ ³õ» ÉÇ ½·³ó, áñ Çñ Ù¿ç »õë ³Û¹ ¹Ç ó³ ÛÇÝÏ»ñ å³ ñ³Ý ùáí Ø³ Ãû Î³ ñû ÙÁ Ï³ñ: ì³Ñ ñ³Ù ÇÝùÝ ³Éã·Çï ó³õ, Ã¿ Ç±Ýã å³ ï³ Ñ» ó³õ: ºñ³±½ Ã¿ Çñ³ Ï³ Ýáõ -ÃÇõÝ. »õ á±ñ ³Ý Í³ ÝûÃ ³ß Ë³ñ ÑÇÝ Ù¿ç ½ÇÝù Ó·³Í ¿ ³Û¹¹Ç ó³ ÛÇÝ ³Ý Í³ ÝûÃ ¿³ ÏÁ: ²Û¹ ÙÇ³ÛÝ »ñ³½ Ïñ Ý³ñ ÁÉ É³É,áñ ì³Ñ ñ³ ÙÁ, úí³Ý ²Õ³ ÛÇÝ áõ ëáõÙ Ý³ Ï³Ý »õ ÷³ÏïÕ³Ý, ³Õ μÇõ ñÇÝ Ù¿ç, Çñ Ó»é ùÁ Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ù³ ½» ñáõÝ

32

ï³ ñ³Í ¿: Èéáõ Ã»³Ý »õ ÙÇ Ý³ Ïáõ Ã»³Ý Ù¿ç Ïþáõ ½¿ñ, áñ ß³ -ñáõ Ý³Ï áõ¿ñ Çñ Ù¿ç Ø³ ñ³ ÝÇÝ ³Û¹ ßßáõ ÏÁ ßá Õ³ ÛÇÝ, áñ Çñ³Ýáõ ÝÁ ïáõ³õ: ²Û¹ å³ ÑáõÝ, û°Ñ, ³ÛÝ ù³¯Ý ·» Õ» óÇÏ ¿ñ,í³ ËÇ, ßÇÏ Ýáõ ÙÇ Ñ»ï Ë³éÝ áõ³Í ³Ýáñ Ã» Ã»õ ÅåÇ ïÁ:ê»õ áõ ³õ» ÉÇ É³ÛÝ ó³Í ³ã ù» ñáõÝ Ù¿ç Ã³Ý Ï³ ·ÇÝ ù³ ñ» ñáõ·áÛ Ý»ñ Ë³éÝ áõ³Í ÁÉ É³ ÛÇÝ Ï³ñ Í»ë,- Çñ ·Çï ó³ Í¿Ý ³õ» -ÉÇ Ëá ñáõÝÏ ·áÛ Ý»ñ Ï³ ÛÇÝ ³Ýáñ ³ã ù» ñáõÝ Ù¿ç: ¶Çõ Õ¿Ý¹áõñë »É³õ. μé Ý»ó ¹³ß ï» ñáõ ×³Ù μ³Ý. ¹¿ åÇ ÙÇ Ý³ Ïáõ -ÃÇõÝÝ áõ Ééáõ ÃÇõÝÁ: Æ¯Ýã É³õ ¿ñ: Î³ Ùáõñ çÇÝ ùáí Çñ ÁÝ -Ï»ñ Ý» ñ¿Ý áã áù Ï³ñ: Î³ñ Í»ë ³Ý ó³Í, Ñ» é³ ó³Í ¿ ³ÛÝ³Ý Ñá· ûñ» ñ¿Ý, »ñμ Ï³ Ùáõñ çÇ ï³ ÏÇ ³õ³ ½³ ÝÇÝ Ù¿ç ÏÁÝ»ï áõ¿ ÇÝ Éá Õ³ Éáõ, »õ Ï³Ù Ë» ã³ ÷³é ÷Ýï é» Éáõ: ¸³ß ïÇ³ß Ë³ ï³ õáñ Ý» ñÁ ·ÇõÕ ÏÁ í» ñ³ ¹³é Ý³ ÛÇÝ: ì³Ñ ñ³Ù ÇñÙÇ Ý³ Ïáõ Ã»³Ý Ù¿ç ³õ» ÉÇ ½·³ó ÝÙ³ Ýáõ ÃÇõÝÁ μÝáõ Ã»³Ý,¹³ß ï» ñáõ Ëá Ñ³Ý ùÇÝ »õ Çñ Ù³ñÙ ÝÇÝ Ù¿ç. »õ Ï³ñ Í»ë ÇñÙ³ñÙ ÝÇ ³Ý ¹³ë ï³ ÝÇÝ Ù¿ç ¿ñ ÙÇ ç³ï Ý» ñáõ ãÃã Ãá óÁ: ì»ñ -ç³ ÉáÛ ëÇ ³ñ» õÇ ·» Õ» óÇÏ ·áÛ Ý» ñÁ Ï³ñ Í»ë Çñ Ù³ñÙ ÝÇÝ áõÙï ùÇÝ Ù¿ç Ïþ³Ù ÷á÷ áõ¿ ÇÝ: ²Û¹ ßá Õ» ñáõÝ Ù¿ç ¿ñ, áñ ì³Ñ -ñ³Ù Ýá ñ¿Ý Éë»ó Ø³ ñ³ ÝÇÝ ßßáõ ÏÁª §ì³Ñ ñ³¯Ù¦... í»ñ ç³ -ÉáÛ ëÇ ßá Õ» ñáõ ßÇÏ Ýáõ Ùáí: ²Û¹ ßßáõ ÏÁ ³ñ ï» ñáõÝ ùá í¿Ý³Ýó ÝáÕ ³é áõ¿Ý Ïáõ ·³ñ Ï³ñ Í»ë »õ Ï³Ù áõ é»ÝÇÇ Ã³ó×Çõ Õ» ñ¿Ý: ì³Ñ ñ³Ù å³Ñ ÙÁ Ùáé ó³Í ¿ñ ·Çõ ÕÁ: Îþáõ ½¿ñÙÝ³É ÇÝùÝ Çñ Ñ»ï: ²Û¹ §ÇÝ ùÁ¦ Ø³ ñ³ÝÝ ¿ñª Ù¿Ï Ù³ñ ÙÇÝ¹³ñ Ó³Í: Æñ»Ý ³ÛÝ å¿ë ÏÁ Ãáõ¿ñ, áñ »ñμ ·ÇõÕ í» ñ³ ¹³é -Ý³ñ μá Éá ñÁ, μá Éá ñÁ, ÝáÛ ÝÇëÏ ÷á Õáó Ý» ñáõÝ íñ³Û Ó· áõ³Íë³Û É»ñÝ Ûá· Ý³Í, Ý³ »õ ßáõ Ý» ñÁ ÍáÛÉ åá ã» ñáõ ß³ñ ÅáõÙ Ý» -ñáí, Çñ»Ý §³Ý³ ÙûÃ¦ åÇ ïÇ åá é³ ÛÇÝ: Îþáõ ½¿ñ áõ ß³ Ý³É,³ñ»õ Ù³ ñ¿ Û» ïáÛ ·ÇõÕ Ùï Ý»É, ·áõ ó¿ ßáõ ùÁ μ³Ý ÙÁ å³ Ñ¿ñÇñ Û³Ý ó³Ý ù¿Ý, μ³Ûó »Ï» Õ» óÇ å¿ïù ¿ñ »ñ Ã³ñ, ³Û É³ å¿ëÑ³Û ñÁ Ïñ Ý³ñ Ëûëù ÁÝ»É ³Û¹ Ù³ ëÇÝ: ä³Ñ ÙÁ Ýë ï» ó³õÇñ»Ý ³ÛÝ ù³Ý Ùï» ñÇÙ áõ é»ÝÇ ÇÝ Ý»ñ ù»õ, áñáõÝ ×Çõ Õ» ñÁÛë ï³Ï çáõ ñÇÝ Ù¿ç Çñ»Ýó ïñï Ùáõ ÃÇõÝÁ ÏÁ ¹Ç ï¿ ÇÝ ×Çß¹Çñ»Ý å¿ë: ì³Ñ ñ³Ù ³ñ ¹¿Ý ·ÇõÕ Ùï³õ: ¶Çõ ÕÇÝ Ù¿ç ³Ù¿Ý

33

μ³Ý Çñ ï»ÕÝ ¿ñ. é»Ýãå¿ñ Ý» ñÁ ¹³ß ï¿Ý Ýáñ í» ñ³ ¹³ñ -Ó³Í, »½ Ý» ñáõ ë³ ÙÇ Ý» ñÁ ÏÁ ù³ Ï¿ ÇÝ: Î³ñ Ý³ ËÇ ñÇ ³Õ -ÙáõÏ ÷á Õáó Ý» ñáõÝ Ù¿ç: Îá í» ñÁ Çñ»Ýó Ñáñ Ã» ñáõ Ï³ ñû -ïáí, É» óáõÝ áõ é» ñáí ïáõ Ý» ñÁ ÏÁ í» ñ³ ¹³é Ý³ ÛÇÝ: Îáã -Ý³ ÏÇÝ Ó³Û ÝÇÝ Ñ»ï ¿ñ, áñ Ï³ñ Í»ë Éë»ó ÝáÛÝ ù³Ý ûñÑ Ý³ -μ»ñ Ó³Û ÝÁ Çñ Ùû ñÁ, áñ Çñ ³Ýáõ ÝÁ Ïáõ ï³ñª §ì³Ñ ñ³Ù,½³ õ³Ïë¦: ´Ýáõ Ã» Ý¿Ý Û» ïáÛ Çñ Ùûñ Ó³Û ÝÇÝ Ù¿ç Ï³ñ ³ÛÝ -ù³Ý Ñ³Ý ¹³ñ ï»ó ÝáÕ áõÅ ÙÁ:

ºÏ»Õ»óÇÇÝ Ù¿ç ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ ëÇñ ïÁ Ã»õ ³é³Í ¿ñª »Ï»-Õ»óÇÇ ·Ù μ¿ ÃÇÝ ßáõñç Ã» õ»ñ ³é ÝáÕ ³Õ³õÝÇÝ»ñáõÝ å¿ë:Æñ Ù³Ý Ïáõ Ã» Ý¿Ýª ·Çõ ÕÇ »Ï»Õ»óÇÇÝ Ù¿ç ß³ï åë³ÏÝ»ñï»ë³Í ¿ñ, Ã¿ ÇÝãå¿ë ùûÕùÁ ·ÉËÇÝ, ÑÇÝ³Ûáõ³Í Ó»éù»-ñáí, Ù» ï³ùë Ñ³ ·áõëï Ý» ñáí Ñ³ñ ëÇÝ ·Éáõ ËÁ Ý³ ñû ïáíÙÁ ÏÁ ÙÇ ³ó Ý¿ ÇÝ ÷» ë³ ÛÇÝ ·É ËÇÝ: ²Ûë ³Ý ·³Ù ÇÝùÝ ¿ñ÷» ë³Ýª Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ñ»ï ·ÉáõË ·É ËÇ, ³Ýáñ ÑÇ Ý³Û áõ³ÍÓ»é ùÁ Çñ ³÷ÇÝ Ù¿ç μé Ý³Í: ²Û¹ ç»ñÙ »ñ» õ³ Ï³ Ûáõ Ã»³ÝÙ¿ç ã·Çï ó³õ, Ã¿ ù³ Ñ³ Ý³Ý »±ñμ Áë³õ §úñÑÝ »³É »Õ» -ñáõù¦Á: ì³Ñ ñ³Ù »ñμ »ï»õ Ý³ Û» ó³õ, Åá Õá íáõñ ¹Á ·ñ» Ã¿å³ñå áõ³Í ¿ñ »Ï» Õ»óÇ ¿Ý: Ä³Ù Ïá ãÁ ×³ Ë³ ñ³ ÏÇ Ó³Û ÝáíÏ³Ý Ã»Õ Ý» ñÁ í³ñ Ïþ³é Ý¿ñ, Ù³ ñ» Éáõ Ñ³ Ù³ñ: ºõ É³õ ¿ñ, áñÁÝ Ï»ñ Ý»ñÝ ³É ù³ß áõ³Í ¿ÇÝ »Ï» Õ»óÇÇ ×³Ù μ¿Ý: ²Ý ó³õßáõ ùÇ ÙÁ å¿ë, ïáõÝ Ùï³õ, áõñ Ù³Û ñÁ û×³ ËÇÝ íñ³Û Ï» -ñ³ Ïáõñ ÏÁ å³ï ñ³ë ï¿ñ:

- à±õñ ÙÝ³ óÇñ, ì³Ñ ñ³Ù, Ï¿ëû ñÇÝ ×³ ßÇ ³É ã» Ï³ñ:Îþ»ñ» õÇ Ýá ñ¿Ý ¿¹ ïÕáó Ñ»ï ¿Çñ: ºÃ¿ Ñ³Ûñ¹ ·Çï Ý³Û áñ¿ëûñ »Ï» Õ» óÇ ³É ã»ë ·³ ó»ñ...

- ºÏ» Õ» óÇÝ ¿Ç, Ù³Ûñ, Áë³õ ì³Ñ ñ³Ù Ï³ñ× Ï³ å» ÉáõÑ³ Ù³ñ, áõ í» ñÁ ã³ñ ï³Ë »É³õ:

Ø³Û ñÁ ½·³ó, áñ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ »ñ» ëÁ Ýá ñ¿Ý Ï³Ë ¿ñ, Ó³Û -ÝÇÝ Ù¿ç ÁÝÏ× áõ³Í μ³Ý ÙÁ Ï³ñ áõ í»ñ »É³õ »ñμ ì³Ñ ñ³Ùóñ áõ³Í íÇ ×³ Ïáí, Çñ ¹³ ë³·ñ ù» ñ¿Ý Ù¿ ÏÁ ÏÁ μ³ Ý³ñ,×ñ³ ·Á í³ ñ³Í:

- ì³Ñ ñ³Ù, ½³ õ³Ïë, Ç±Ýã áõ ÝÇë, Ëû ë» ó³õ Ù³Û ñÁ áõ

34

Ó»é ùÁ ½³õ ÏÇÝ ×³ Ï³ ïÇÝ ï³ ñ³õ: ú¯Ñ, ÇÝã ù³Ý É³õ ¿ñ ÇñÙûñ ï³ù Ó»é ùÁ Çñ ×³ Ï³ ïÇÝ: ²õ» ÉÇ Û³Ý Ïáõ óÇã ù³Ý¹³ß ïÇ Ï³ Ý³Ýã Ý» ñÁ, ù³Ý Ã³Ë Íáï áõ é» ÝÇÝ, ù³Ý Ééáõ -ÃÇõÝÁ, Ééáõ ÃÇõÝÁ:

ºÃ¿ Ëû ë¿ñ Çñ Ùû ñÁ, Ëáë ïá í³ Ý¿ñ, áñ ë¿ñ ¿ Ï³ å»ñØ³ ñ³ ÝÇÝ Ñ»ï, ³é³Ýó Çñ Ï³Ù ùÇÝ »õ ·Ç ï³Ï óáõ Ã»³Ý,×Çß¹ ³ÛÝ å¿ë, ÇÝã å¿ë ³é³Ýó ë»ñ ÙÇ Ï³Ù ùÇÝ ÏÁ ÍÉÇ óá ñ» -ÝÁ áõ ÉáÛë ³ß Ë³ñÑ Ïáõ ·³Û, ³Ý ï³ ñ³ ÏáÛë Ù³Û ñÁ åÇ ïÇÑ³ëÏ Ý³ñ ì³Ñ ñ³ ÙÇ Ééáõ ÃÇõÝÁ, áñ Ù³ñÙ ÝÇ ç»ñ Ùáõ ÃÇõ ÝáíμéÝ áõ³Í ¿ñ:

- â¿, ï³ ùáõ ÃÇõÝ ãáõ ÝÇë, ì³Ñ ñ³Ù, ùÇÝ ùÇ Ý³ ÙÁ μ» ñ»Ù«³°é, ×³ ß¿Ý ³é³ç:

ì³Ñ ñ³Ù ³é³õ ùÇÝ ùÇ Ý³Ý Ùû ñÁ Ñ» ï³ùñù ñáõ ÃÇõÝÁÑ» é³ó Ý» Éáõ Ñ³ Ù³ñ:

ì³ ñÁ ¹áñ ¹³ Û¿Ý Éë áõ» ó³õ úí³Ý ²Õ³ ÛÇÝ Í³Ýñ Ó³Û ÝÁ.- ²Õ çÇ Þáõ ß³¯Ý:îÇ ÏÇÝ Þáõ ß³Ý ½·³ó, áñ úí³Ý ²Õ³ ÛÇÝ Ó³Û ÝÇÝ Ù¿ç

É³õ μ³Ý ãÏ³ñ:àõ ß³ ó»ñ ¿ñ, ÇÝã áñ Ëûë ùÇ μéÝ áõ³Í ¿ñ, áñ Ïáã Ý³ ÏÇÝ

Ù¿ç ×»Õù Ï³Û: Ò³Û ÝÁ É³õ ãÇ ÑÝ ã»ñ:- È³õ áñ »Ï³ñ ³ï» ÝÇÝ, Ù³ñ¹, í» ñÁ ËáÝ ç³Ý ÏÁ ßÁï -

Ï»Ù: Æ±Ýã Ï³Û Ýá ñ¿Ý, Ñ³ñ óáõó ïÇ ÏÇÝ Þáõ ß³Ý Ó³Û ÝÁ Ï¿ëÙÁ Çñ»Ý ù³ ß» Éáí:

- Æ¯Ýã åÇï ÁÉ É³Û, Ù»ñ ÷×³ ó³Í ïÕ³Ý ÷³ É³Ý ×áÝó³Õç Ï³Ý Ù³ ½» ñÁ ù³ ß» Éáõ »É³Í ¿:

- Æ±Ýã ÏÁ Ëû ëÇë, ³Û Ù³ñ¹, Ù»ñ ïÕ³Ý Ç±Ýã áõ ÝÇ ÷³ -É³Ý ×áÝó Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ñ»ï:

- ¾¹ ÇÝ ÍÇ ÙÇ Ñ³ñó Ý»ñ, ·» ÕÇÝ Ñ³ñ óáõñ: §ê¿ ÉÇÝ μ» ñ³ -ÝÁ ÏÁ μéÝ áõÇ, ¿ÉÇÝ μ» ñ³ ÝÁ ãÇ μéÝ áõÇñ¦: Ø³ Ãû Î³ ñû,Ø³ Ãû Î³ ñû: È³õ ¿, áñ íñ³Û ·É Ëáó Ï³ñ ·»ë ïÕ³¹ »õí³½ ³Ýó ÝÇ ¹å ñá ó¿Ý: ÊÇëï Ï»ñ åáí Ñ»· Ý»ó úí³Ý²Õ³Ý, Ó³Û ÝÁ ³õ» ÉÇ μ³ñÓ ñ³ó Ý» Éáí:

ÖÇß¹ ³ÛÝ ûñ, »ïÇÝ ùÇ ³ï»Ý, Ëá× Ï³Ýó ì³ñ í³ éÁ, Éûý

35

ÙÁ û×³é ³é Ý» Éáõ Ñ³ Ù³ñ ³÷³É-Ã³ ÷³É Ùï³Í ¿ úí³Ý²Õ³ ÛÇÝ Ë³ Ýáõ ÃÁ »õ ³ñ ¹¿Ý...

- ¸áõÝ ³É ÏþÁë»ë áõ ëáõÙ Ý³ Ï³Ý ïÕ³Û áõ ÝÇÙ: ØÇ° Áë»ñ,áñ ëáõ ëÇÏ-÷áõ ëÇÏ, ï³ Ï¿Ý ¿: ²ã ùÁ ·»ï ÝÇÝ ù³ Éá Õ¿Ý í³Ë -óÇñ:

- Æ±Ýã ¿ »Õ»ñ ì³ éû:Æ¯Ýã åÇï ÁÉ ÉÇ, ïÕ³¹ ÷³ É³Ý ×áÝó »ÃÇÙ ³Õç Ï³Ý Ù³ -

½» ñÁ ù³ ß» Éáõ »É³Í ¿:úí³Ý ²Õ³Ý ³Û¹ Í³Ýñ Ó³Û Ýáí »ñμ ã³ñ ï³ ËÁ »É³õ,

ì³Ñ ñ³ ÙÁ Ï³ñ Í»ë ù³ ñ³ ó³Í ¿ñ, Ó»é ùÇÝ ·Çñù ÙÁ μé Ý³Í:- Æ±Ýã ¿ ·Çñù¹ »ñ» ëÇ¹ μé Ý³Ýù »ë ¹³ñ Óáõ ó»ñ: ºñ¿Ï

ùáõ é³Ï ¿Çñ, »ñ Ã³ Éáí ¿ß ¹³ñ Ó³ñ: Ø»Ýù ³É ÏþÁë»Ýù ïÕ³Ûáõ ÝÇÝù: ØÇ Áë»ñ, áñ Ë» Éûù ïÕ³Ý Ù»½ ·» ÕÇÝ μ» ñ³ÝÝ ¿Ó·»ñ: Æ Ñ³ñ Ï¿, Ç¯Ýã Ïñ Ý³ñ ëáñ íÇÉ Ø³ Ãû Î³ ñáÛ¿Ý: äÇ ïÇã½³ñ Ù³ Ý³Ù, áñ í³ ÕÁ, ÙÇõë ûñ ù»½ ·á Õáõ Ã»³Ý Ù¿ç ³Éμé Ý»Ý: Àë¿, ß³Ý ½³ õ³Ï, Ç±Ýã ÁëÇñ ù³ ß» óÇñ ÷³ É³Ý ×áõÝ³Õç Ï³Ý Ù³ ½» ñÁ:

Ø³Û ñÁ Éë»ó, áñ úí³Ý ²Õ³Ý ß³ï ËÇëï ¿ñ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝÑ»ï áõ í»ñ »É³õ ë³Ý ¹áõË Ý» ñ¿Ý: î» ë³õ ì³Ñ ñ³ ÙÁ ù³ ñ¿³ñ Ó³ ÝÇ ÙÁ å¿ë Éáõé ¿ñ áõ ³ã ù» ñáõÝ Ù¿ç ³ñ óáõÝù Ï³ñ:ì³Ñ ñ³Ù ã»ñ Ïñ Ý³ñ Ëû ëÇÉ, ÙÇ³ÛÝ ³ñ óáõÝù Ý»ñÝ ¿ÇÝ, áñÏñ ó³Ý Çñ ù³ ñ³ ó³Í íÇ ×³ ÏÇÝ Ï³ Ïáõ Õáõ ÃÇõÝ ï³É: ºÃ¿ÙÇ³ÛÝ Çñ Ñ³Û ñÁ Ï³ ñ» Ý³ñ Ñ³ëÏ Ý³É Çñ ³ñ óáõÝù Ý» ñáõÝÇÙ³ë ïÁ:

- Æ±Ýã ¿ Ýá ñ¿Ý ïÕáõÝ Ï» ñ³ Ïáõ ñÁ Ñ³ ñ³Ù ÏþÁÝ»ë: ¾ëûñ³Ù μáÕç ûñÁ μ³Ý ¹ñ³Í ã¿ μ» ñ³ ÝÁ: ÎÁ ï»ë Ý»ë, áñ É³õ ãÇ½·³ñ: øÇã ³é³ç ùÇÝ ùÇ Ý³ ïáõÇ:

- Ð³, Ýá ñ¿Ý Ñ³ ëÇñ, »ï ãÙ Ý³ë: Üá ñ¿Ý å³ßï å³ Ý¿: ¾¹ùáõ å³ßï å³ Ýáõ ÃÇõÝ Ý»ñÝ »Ý, áñ ÷×³ óáõ óÇÝ ïÕ³Ý »õ¿ëûñ »É»ñ ³Õç Ï³Û Ù³ ½» ñÁ ÏÁ ù³ ß¿:

- ¾¹ á±ñï» Õ¿Ý, Ù³ñ¹: ¶»Õ ÙÁ ·» Õáí ³ã ù»ñ ÝÇÝ Ù»ñïÕáõÝ íñ³Û μ³ ó»ñ »Ý: î»ë Ý»Ýù Ç±Ýã ¿ »Õ³ ÍÁ: Ø»ñïÕ³Ý ³Õç Ï³Û Ù³ ½» ñÁ ù³ ß» Éáõ ã³÷ å½ ïÇÏ ã¿ áõ ¹³é -

36

Ý³ Éáí ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ.- Àë¿ ïÕ³ë Ç±Ýã ¿ »Õ³ ÍÁ:- ´³Ûó »ë Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ù³ ½» ñÁ ù³ ß³Í ã»Ù, Ù³Ûñ: Ð³ ½Çõ

Ëû ë» ó³õ ì³Ñ ñ³Ù:Ò³Û ÝÇÝ Ù¿ç ³ñ óáõÝ ùÇ Ã³ óáõ ÃÇõÝ Ï³ñ:- Àë¿, Ñ¿°, ß³Ý áñ ¹Ç: Üá ñ¿Ý μ³ñÓ ñ³ óáõó Ó³Û ÝÁ úí³Ý

²Õ³Ý: ì³Ñ ñ³Ù ³Û É»õë ãËû ë» ó³õ. ù³ñ Ïï ñ³Í Ééáõ ÃÇõÝÙÁ μé Ý»ó ¹¿Ù ùÁ: ¾Ñ, Ç¯Ýã Áë¿ñ, ÇÝùÝ ³É ã·Çï ó³õ Ã¿ ÇÝ -ãá±õ Ùû ï» ó³õ Ø³ ñ³ ÝÇÝ »õ Ïþáõ ½¿ñ ³Ýáõ ÝÁ ï³É ÙÇ³ÛÝ,Ïþáõ ½¿ñ...

úí³Ý ²Õ³Ý Ï» ñ³ Ïáõ ñÇ Ýë ï» ó³õ: îÇ ÏÇÝ Þáõ ß³Ý ¹»éÏÁ ¹³Ý ¹³ Õ¿ñ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ ùáí, Ó»é ùÁ ³Ýáñ ×³ Ï³ ïÇÝμé Ý³Í: ¶áõ ó¿ ï³ ùáõ ÃÇõÝ áõ ÝÇ »õ áõ ½»ó áñ Çñ»Ýó Ñ»ïÏ» ñ³ Ïáõ ñÇ Ýë ïÇ ì³Ñ ñ³ ÙÁ: ì³Ñ ñ³Ù ã¿ñ ß³ñ Å»ñ ï» Õ¿Ý,×ñ³ ·ÇÝ ï³Ïª ·Çñù ÙÁ μé Ý³Í Ó»é ùÇÝ: úí³Ý ²Õ³Ý Û³Ý -Ï³ñÍ ÙÇ Ý³Ï ½·³ó ë» Õ³ ÝÇÝ ßáõñç »õ Ó»é ùÁ ãï³ ñ³õ¹·³ ÉÇÝ:

- Ü³ Û¿, ì³Ñ ñ³Ù, Ù³Û ñÁ ³õ» ÉÇ μ³ñÓ ñ³ óáõó Çñ Ó³Û ÝÁ,»Ã¿ ë» Õ³Ý ã·³ëª »ë ÇÝùë ³É ÏÁ Ù»ñ Å»Ù ë» Õ³Ý Ýë ïÇÉ:²ñ ¹¿Ý úí³Ý ²Õ³ ÛÇÝ Ñ³Ù³ñ ³Ý³ÏÝ Ï³É ¿ñ Þáõ ß³ ÝÇÝ ë» -Õ³Ý ã·³ ÉÁ: ºõ áõ ½»ó ÇÝù áõ ñÇß ³Ý³ÏÝ Ï³É ÙÁ ÁÝ»É. ·Ç -ï¿ñ, áñ Í³Ýñ åÇ ïÇ ³½ ¹¿ñ Þáõ ß³ ÝÇÝ:

- Ü³ Û¿, Þáõ ß³Ý, ë³ Ï» ñ³ Ïáõ ñÁ ³Ý ÙÇ ç³ å¿ë ÏÁ í»ñó -Ý»ë ë» Õ³ Ý¿Ý »õ ³ñ ¹¿Ý ß³Ý É³Ï ¹³ñ Óáõ óÇñ:

Æë Ï³ å¿ë ß³ï ËÇëï ¿ñ Ñ³ñ áõ³ ÍÁª É³Ë ïÇ ÙÁ å¿ë,Ù³°Ý³ õ³Ý¹ áñ úí³Ý ²Õ³Ý ÏÁ å³ï ñ³ëï áõ¿ñ »É É»É ë» -Õ³ Ý¿Ý. ïÇ ÏÇÝ Þáõ ß³Ý ½·³ó, áñ ³Û¹ óÝ óáõ Ù¿Ý Çñ Áë» -ÉÇù Ý» ñÁ Ù»Ï Ý» ó³Ý Û³Ý Ï³ñÍ ³Õ Ùáõ Ï¿ ÙÁ Ã»õ μ³ óáÕ Ãé -ãáõÝ Ý» ñáõÝ å¿ë áõ ëáõ ëÇÏ Ýë ï» ó³õ ë» Õ³ ÝÇÝ: úí³Ý²Õ³Ý ·áÑ ¿ñ, áñ ß³ Ñ³Í ¿ñ í¿ ×Á, ³Û¹ ù³Ý ÙÇ³ÛÝ: ´³Ûó,Ñ»ï½ Ñ» ï¿ μ³Ý ÙÁ ÏÁ ïÏ³ ñ³ Ý³ñ Çñ Ù¿ç: ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ³ñ óáõÝù Ý» ñÁ Çñ Ï³ñ ·ÇÝ ÇÙ³ëï ³éÇÝ »õ Û» ïáÛ Þáõ ß³ -ÝÇÝ ë» Õ³Ý ãÝë ïÇ ÉÁ, Çñ Í³ Ýñ Ëûë ù» ñÁ, »õ Þáõ ß³ ÝÇÝ

37

Ééáõ ÃÇõÝÁ Û³Ý Ï³ñÍ ÇÝã å¿ë Ãé ãáõÝ ÙÁ, áñ ³å³ÏÇÇ ÏÁ½³ñÝ áõÇ áõ Ã» õ» ñÁ μ³ó í³ñ ÏþÇÛ Ý³Û: ¶Ç ï¿ñ, áñ ì³Ñ ñ³Ù³ßáõ ÝÇÝ åÇ ïÇ Ù»Ï Ý¿ñ ¾ñ½ ñáõÙ, ê³ Ý³ ë³ñ »³Ý: Ø³Û ñÁ³Ù μáÕç Ï³ ñûï åÇ ïÇ ¹³é Ý³ñ: ÆÝù »õë åÇ ïÇ ÷Ýï é¿ñÇñ Ù¿Ï Ñ³ ïÇÏ ½³ õ³ ÏÁ, áñáõÝ Ñ»ï Ï³ å³Í ¿ñ Çñ »ñÇ ï³ -ë³ñ¹ áõ ï³ ñÇ ùáï ûñ» ñáõ ÷³ é³ ëÇ ñáõ ÃÇõÝ Ý» ñÁ: úí³Ý²Õ³Ý ³Û¹ ËÕ ×³ Ñ³ ñáõ Ã»³Ý Ù¿ç, áõ ½»ó Ë³Ý ·³ ñ»É ï³Ýë» Õ³ ÝÇ ×Ý ßÇã Ééáõ ÃÇõÝÁ: Þáõ ß³Ý ÇÝùÝ ³É ½³ñ Ù³ ó³õ»ñμ úí³Ý ²Õ³Ý Ëû ë» ó³õ ïÏ³ñ Ó³Û Ýáí ÙÁ.

- Î» ñ³ Ïáõ ñÁ Ñ³ Ùáí ¿, Þáõ ß³°Ý: ºÃ¿ ùÇã ÙÁ ëáõ Ù³Ë ÁÉ -É³ñ Ù¿ çÁ ³õ» ÉÇ Ñ³ Ùáí åÇ ïÇ ÁÉ É³ñ:

- îáõ ÝÁ ëáõ Ù³Ë ãÏ³ñ: ºõ ³ñ ¹¿Ý ³Ùáõë ÝÇ áõ ÏÝáç Ó³Û -Ý» ñÁ μÝ³ Ï³Ý íÇ ×³ ÏÇ Ù¿ç »Ï³Í ¿ÇÝ:

- àñ Áë¿ Çñ, ëáõ Ù³ ËÁ ÏÁ μ» ñ¿Ç Ë³ Ýáõ Ã¿Ý, Áë³õ úí³Ý²Õ³Ý Çñ Í³Ýñ ·Éáõ ËÁ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ ¹³ñÓ Ý» Éáí: ºÉ, ì³Ñ -ñ³Ù, ïÕ³ë, Ù³Ûñ¹ ß³ï Ñ³ Ùáí Ï» ñ³ Ïáõñ å³ï ñ³ë ï³Í¿:

Ø³Û ñÁ, ³Û¹ ûñ áõ³Ý å³ ï³ Ñ³ ñÇÝ áñ å¿ë ÏÇÝ, Çñ·³Õï ÝÇ μ³ ó³ï ñáõ ÃÇõÝ Ý» ñÁ ïáõ³õ »õ ³Û¹ μ³ ó³ï ñáõ -Ã»³Ý Ù¿ç Çñ ½³õ ÏÇÝ ³Û¹ ù³Ý Ù»Í ó³Í ÁÉ É³ Éáõ Ñ³ ×áÛ ùÁË³éÝ áõ» ó³õ: Æñ³õ ³É ·» Õ» óÇÏ ¿ Ø³ ñ³ ÝÁ. ·» Õ» óÇÏ »ÝÙ³ Ý³ õ³Ý¹ ³Ýáñ »ñ Ï³ñ í³ñ ë» ñáõ ÑÇõë Ï» ñÁ, áñ ³Ýáñμ³ ñ³Ï Ù¿ç ùÇÝ, ³Õáõáñ Ñ³ ë³ ÏÇÝ áõ ÏáÝ ù» ñáõÝ Ã» õ³ õáñμ³Ý ÙÁ Ïáõ ï³ ÛÇÝ: Æñ ³Û¹ ·³Õï ÝÇ μ³ ó³ï ñáõ Ã»³Ý³ÛÝ ù³Ý Ñ³ Ùá½ áõ» ó³õ, áñ ÙÇ ù³ ÝÇ ³Ý ·³Ù Ù³Û ñ³ Ï³ÝÑ³ ×» ÉÇ ÅåÇ ïáí ïÕáõÝ »ñ» ëÁ Ý³ Û» ó³õ: àõ ï» ë³õ ³Ýáñ»ñ» ëÇÝª ÃñÍ áõ³ Íáõ ÃÇõÝ ÙÁ: Ø³Ý Ï³ Ï³Ý »õ ÝáÛ ÝÇëÏ å³ -ï³ Ý» Ï³Ý ³Û¹ ³Ý Ù» Õáõ ÃÇõÝÁ ãÏ³ñ ³Û É»õë: â¿, ã¿ñ áõ ½»ñ,áñ ì³Ñ ñ³Ù Ù»Í Ý³ñ ³Û¹ ù³Ý »õ ·» ÕÇ ³Õ çÇÏ Ý» ñÁ Ùï Ý¿ -ÇÝ ³Ýáñ Ù³ñÙ ÝÇÝ »õ Ñá·Ç ÇÝ Ù¿ç: Îþáõ ½¿ñ ï»ë Ý»É ÝáÛÝÙ³ Ýáõ ÏÁ, Çñ Ù³ñÙ Ý¿Ý ÷ñó áõ³Í:

úí³Ý ²Õ³Ý, ³Û¹ »ñ» ÏáÛ Í³Ýñ Ùï³ Ñá ·áõ ÃÇõÝ Ý» ñáíμ³ñ ÓÇÝ ÏéÃ Ý³Í ëÇ Ï³ ñ¿Ã ÏÁ ÍË¿ñ, Ù¿Ï ÏáÕ Ù¿Ý Ñ³Ù ñÇã

38

ÏÁ ù³ ß¿ñ: Èáõé ¿ñ ïÇ ÏÇÝ Þáõ ß³ ÝÁ, Éáõé ¿ñ ì³Ñ ñ³ ÙÁ: ²Û¹Ééáõ Ã»³Ý Ù¿ç úí³Ý ²Õ³ ÛÇ ë³ Ã¿ Ñ³Ù ñÇ ãÇÝ Ñ³ï-Ñ³ïÓ· áõ³Í Ó³ÛÝÝ ¿ñ, áñ ÏÁ Éë áõ¿ñ ÙÇ³ÛÝ: ²Û¹ Ééáõ ÃÇõÝÁÝÙ³Ý ¿ñ Ýáñ ÑÝÓ áõ³Í ³ñ ïÇ ÙÁ, áõñ óá ñ» ÝÇ Ëáõñ Ó»ñÏ³Ý »õ ÉáõëÝ Ï³ ÛÇ ÉáÛë: ²Û¹ Ééáõ Ã»³Ý Ù¿ç ÙÇ ç³ï Ý» ñáõß³ñ ÅáõÙ Ý» ñÁ »õ ×åáõ éÇ Ó³Û Ý» ñÁ ß³ï ¿ÇÝ ÝÙ³Ý úí³Ý²Õ³ ÛÇÝ »õ ïÇ ÏÇÝ Þáõ ß³ ÝÇÝ Éáõé áõ ³Ý Ñ³Ý ·Çëï Ùï³ -ÍáõÙ Ý» ñáõÝ, ÇëÏ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ù¿ç, Ýáñ ÑÝÓ áõ³Í ³ñ ïÇ ³Û¹·Ç ß» ñ³ ÛÇÝ Ééáõ Ã»³Ý Ù¿ç, ï³ù ³ÝÓ ñ»õÝ ¿ñ, áñ ÏþÇç Ý¿ñÝáñ Ï³å áõ³Í óá ñ» ÝÇ Ëáõñ Ó» ñáõÝ íñ³Û: ²ÛÝ ù³Ý Ã³Ë -Íáï ¿ñ ì³Ñ ñ³ ÙÁ: Î³ñ Í»ë á×Çñ ÙÁ ·áñ Í³Í ¿ñ. ÇÝùÝ ³ÉãÑ³ëÏ ó³õ, Ã¿ ÇÝ ãá±õ Áñ³õ »õ Ç±Ýã Ùï³ Í»ó Ø³ ñ³ ÝÁ, »ñμ÷á Ë³ Ý³Ï Ëû ë» Éáõª Ó»é ùÁ ³Ýáñ í³ñ ë» ñáõÝ ï³ ñ³õ:ì³ ËÇ ßáÕ ÙÁ Ï³ñ ³Ýáñ ÅåÇ ïÇÝ Ù¿ç, »ñμ Çñ ³Ýáõ ÝÁßßÝ ç³ó: ²Û¹ ûñ áõ³Ý å³ ï³ Ñ³ ñáí Ø³ ñ³ ÝÁ ùÇã ÙÁ ³õ» -ÉÇ Ñ» é³ ó³õ Ï³ñ Í»ë: ÎÁ ½·³ñ, áñ ³Û É»õë ù³ çáõ ÃÇõÝÁåÇ ïÇ ãáõ Ý» Ý³ñ ³Ýáñ Ùû ï¿Ý »õ Ï³Ù ÷á Õá ó¿Ý ³Ýó Ý» Éáõ:ºÃ¿ å³ ï³ Ñ³ μ³ñ Ñ³Ý ¹Ç å¿±ñ Û³Ý Ï³ñÍ...

²Û¹ ·Ç ß»ñ ì³Ñ ñ³ ÙÁ ¹Å áõ³ ñáõ Ã»³Ùμ ùÝ³ ó³õ: òá ñ» -ÝÇ ë»ñ Ù» ñÁ Çñ»Ýó Ù¿ç Í³Í ÏáÕ Ñá ÕÇ ÙÁ ³Ý Ñ³Ý·ë ïáõ -ÃÇõÝÝ áõ Ý¿ñ: Ø³ ñ³Ý ³Û¹ ûñ ½ÇÝù ³õ» ÉÇ Ï³ Ë³ñ ¹»ó »õÇñ»Ý Ù¿ç ¹³ñ Ó³õ ½·³ Û³ ñ³Ýù:

¶Çõ ÕÁ ³ñ ¹¿Ý ëÏ ë³Í ¿ Ëû ëÇÉ Çñ ß³ï Ó³ ËáÕ Ù¿Ï ³ñ -ï³ Û³Û ïáõ Ã»³Ý Ù³ ëÇÝ: ºõ Ï³ñ Í»ë Û³Ý Ï³ñÍ Çñ Ù¿ç μ³ -ó³ Ï³ Û» ó³õ áõ ëáõÙ Ý³ Ï³ ÝÇ ÇÙ³ ó³ Ï³ Ýáõ ÃÇõÝÁ: ¸ÁÅ -μ³Ëï ã¿ñ ³ïáñ Ñ³ Ù³ñ: ÆÝã å¿ë »ñ μ»ù ¹Å μ³Ëï »Õ³Íã¿ Ø³ Ãû Î³ ñûÝ, áñáõÝ Ù¿ç ³õ» ÉÇ Ï³ ï³ñ »³É ¿ñ μÝáõ -Ã»³Ý ÇÙ³ ó³ Ï³ Ýáõ ÃÇõÝÁ »õ Ù³ Ý³ õ³Ý¹ ³½³ ïáõ ÃÇõÝÁ:

Ðû ñÁ, úí³Ý ²Õ³ ÛÇÝ ³ñ Ñ³ Ù³ñ Ñ³ Ï³Ý í» ñ³ μ» ñáõ ÙÁØ³ ñ³ ÝÇÝ Ñ³Ý ¹¿å ³ÛÝ ù³Ý Í³Ýñ ÏÁ ½³ñÝ áõ¿ñ Çñ³Ï³Ýç Ý» ñáõÝª ³Ù¿Ý ³Ý ·³Ù »ñμ §¿¹ ÷³ É³Ý ×áõÝ ³Õ çÇ -ÏÁ¦ ÏþÁë¿ñ, »ñμ Çñ»Ý Ñ³ Ù³ñ ¹³ñ Ó³Í ¿ñ »ñÏÝ ùÇ Ï³ åáÛ -ï¿Ý Çç³Í Ã» õ³ õáñ Ññ»ß ï³Ï ÙÁ: ¶Ç ß»ñ áõ³Ý ³Û¹ ³Ý ùáõÝ

39

Å³ Ù» ñáõÝ ÏþÁë»ë ³Ù μáÕç Ù³ñ ÙÇ ÝÁ ³ÉÇù Ïáõ ï³ñ, ³ÉÇùÏþ³é Ý¿ñ: ¶û ï» Ù³ñ ïáõ ÃÇõÝ ÙÁ Ï³ñ »õ Ñ»ï½ Ñ» ï¿ ³õ» ÉÇÏÁ ½·³ñ Çñ ëñ ïÇÝ »õ Ù³ñÙ ÝÇÝ ³ÝÑ å³ ï³Ï áõÅÝ áõÇÙ³ë ïÁ:

Ø³ñ ÙÇÝÝ ¿ñ, áñ ³Û¹ ·Ç ß»ñ Çñ ³Ý Ù» Õáõ Ã»³Ý Ù¿ç áñ -å¿ë ë¿Ù åáÉ Ù» ï³ù ëÇ ·áÛ Ý» ñáí ³ñ ï³ Û³Ûï áõ» ó³õ »õÇÝùÝ ³É ãÑ³ëÏ ó³õ ³Û¹ Ã³ùÝ áõ³Í É» ½áõÝ, »ñμ ³Û¹ ·Ç ß»ñ»ñ³½ ÙÁ ï» ë³õ: ºñ³ ½ÇÝ Ù¿çª Ù³ ñ³ Ý»Ýó ã³ñ ï³ ËÁ:ºñ»ù ãáñë ç³Ñ ñÇ ÝÙ³Ý ³ÝÇõ Ý»ñ ÏÁ ¹³é Ý³ ÛÇÝ ³ñ³· »õ³Û¹ ³ÝÇõ Ý» ñáõÝ íñ³Û ÏÁ ÷³ÃÃ áõ¿ ÇÝ Ï³ñ ÙÇñ, áë Ï» ·áÛÝ»õ »ñÏÝ ùÇ ·áÛÝ Ï³ åáÛï Ù» ï³ùë Ã» É»ñ: ºñμ ³ÝÇõ Ý» ñÁÏÁ ¹³é Ý³ ÛÇÝ ³ñ³·, Ù» ï³ùë Ã» É» ñÁ μá óÇ ·áÛÝ Ïþ³é Ý¿ -ÇÝ: ì³Ñ ñ³ ÙÁ ãÛÇ ß»ó, Ã¿ ³Û¹ ³ÝÇõ Ý» ñÁ Ç±Ýã áõ Åáí ÏÁ¹³é Ý³ ÛÇÝ: ²Ý ï³ ñ³ ÏáÛëª Ý»ñ ùÇÝ ãÑ³ëÏó áõ³Í áõÅáí ÙÁ£ºõ ÝÙ³Ý ãÑ³ëÏóáõ³Í áõÅ ÙÁÝ ¿ñ, áñ ½ÇÝ ùÁ Ññ»ó, ³Õ μÇõ -ñÇÝ Ù¿ç Çñ Ó»é ùÁ Ø³ ñ³ ÝÇÝ í³ñ ë» ñáõÝ ï³ Ý» Éáõ:

Ú³ çáñ¹ ³é³ õûï ì³Ñ ñ³Ù ëá íá ñ³ Ï³ ÝÇÝ å¿ë Ï³ -ÝáõË »Ï» Õ» óÇ ·Ý³ó »õ Û» ïáÛª ¹å ñáó: ºñ³ ½Ç ·áÛ Ý» ñáí³ÝÇõ Ý»ñÝ ¿ÇÝ, áñ ÏÁ ¹³é Ý³ ÛÇÝ Çñ Ù¿ç »õ ÝáÛÝ ·áÛ Ý» ñáíÃÇ Ã»é ÝÇÏ Ý»ñ Ã»õ Ïþ³é Ý¿ ÇÝ Çñ Ù¿çª Ø» Í³ ñ»Ý óÇ áõ ¸áõñ -»³ ÝÇ μ³ é» ñáõÝ Ñ»ï: ²ÛÅÙ ³õ» ÉÇ ÏÁ Ñ³ëÏ Ý³ñ ³ÝáÝóÇÙ³ë ïÁ, ÇÝã å¿ë ÏÁ Ñ³ëÏ Ý³ñ ïñï Ùáõ ÃÇõÝÁ áõ é»ÝÇ ÇÝ áõ³é¿ çÇ å¿ë Çç ÝáÕ ³ÝÓ ñ» õÇÝ: ì³Ñ ñ³Ù ³Û É»õë ÏÁ Ëáõ ë³ -÷¿ñ ³Õ μÇõ ñÇ ×³Ù μ¿Ý ³Ýó Ý» É¿: ØÇ ·áõ ó¿ Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ñ³Ý -¹Ç å¿ñ Û³ Ï³ñÍ: ²Û É»õë ³ÝáÝó ÷á Õá ó¿Ý ãÏñ ó³õ ³Ýó ÝÇÉ.Ã¿ »õ ³Û¹ ÷á Õá óÁ Û³ ×³Ë Çñ Ù¿ç ÏÁ μ³ó áõ¿ñ Çñ ÷áùñÙ³Ý ñ³ Ù³ë Ýáõ ÃÇõÝ Ý» ñáí: Ø³ ñ³ Ý»Ýó ï³Ý ¹áõ éÁ Ã» Ã»õ×½á óáí ÙÁ ÏÁ μ³ó áõ¿ñ: ÎÁ Éë áõ¿ñ Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ïï³ õ³ ·áñÍÙûñ Ñá ñáõ ïÁ ý³ ÛÇ Ó³Û ÝÁ Ù¿Ï, »õ Û» ïáÛ »ñ Ïáõ ½³ñ Ïáí,³Ù¿Ý ³Ý ·³Ù áñ Ù³ ùá ùÁ Ïáõ ï³ñ áõ Ïþ³é Ý¿ñ: Îþ»ñ» õ³ -Ï³ Û¿ñ Ø³ ñ³ ÝÇ Ùûñ ÉáõëÝ Ï³ ÛÇ å¿ë ÏÉáñ Ï³ ÏáõÕ ¹¿Ù ùÁ,³ñ ÃáõÝ ³ã ù» ñáí: ²Û¹ Ù³Ý ñ³ Ù³ë Ýáõ ÃÇõÝ Ý» ñáõÝ Ù¿ç ¿ÇÝØ³ ñ³ ÝÇÝ »ñÏáõ Ï³ åáÛï ûÕ» ñÁ »õ Ïáõ ·³ñ ·á Ã³ Ý»Ýó

40

ïáõ Ý¿Ý Ýáñ »÷³Í Ñ³ óÇ μ³ñÏ Ñá ïÁ: ì³Ñ ñ³Ù ã·Ç ï¿ñ,ÇÝã å¿°ë Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ùû ñÁ »õ Çñ Ùûñ ÙÇ ç»õ ³Ý Û³Ûï ÝÙ³ Ýáõ -Ã»³Ý ·Í»ñ ÏÁ ï»ë Ý¿ñ: Æñ Ù³Û ñÁ áõ Ý¿ñ ³Õáõáñ Ñ³ ë³Ï,ÇëÏ Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ù³Û ñÁ ·Ç ñáõÏ ¿ñ ËÙá ñÇ ÙÁ å¿ë ³×³Í, »õ³ß ËáÛÅ ³ã ù» ñáí, Ã» õ» ñÁ ÙÇßï ëûïÃ áõ³Í: Ø³ ñ³ ÝÇÝÑ³Û ñÁ, ö³ É³Ý ×Ç ²ñáõÃ, 1895-Ç ç³ñ ¹» ñáõÝ ½á Ñ» ñ¿Ý Ù¿ -ÏÁ »Õ³Í ¿ñ: ì³Ñ ñ³Ù ³ÛÝ ù³Ý Û³ ×³Ë ÇÙ³ ó»ñ ¿ñ ç³ñ ¹Çå³ï Ùáõ ÃÇõÝÁ, áñ ·Ç ï¿ñ, Ã¿ ö³ É³Ý ×Ç ²ñáõÃ á±õñ »õ ·» -ÕÇ á±ñ Ãáõñ ùÇÝ ÏáÕ Ù¿ ëå³ÝÝ áõ³Í ¿: Ø³ÛñÝ ¿ñ, áñ Çñ áñμÙÝ³ ó³Í ³Õ çÇ ÏÁ Ù»Í óáõ ó³Í ¿ñ ï³Ý Ù¿ç Ïï³õ ·áñ Í» -Éáí: Ö³ñ åÇÏ ¿ñ, »ñμ ÏÁ ù³ É¿ñ, »ñμ ÏÁ Ëû ë¿ñª ³é³ÝóËûë ùÇ ï³Ï ÙÝ³ Éáõ: ¶áõ ó¿ »ñ Ïáõ Ù³Û ñ» ñáõÝ Ó³Û Ý» ñáõ»ñ³Ý·Ý ¿ñ Ï³ Ý³ óÇ, Ã³õ ß³ ÛÇÝ: ´³Ûó áñ Çñ Ùûñ Ù¿Ý ·ÇÍÙÁ Ï³ñ Ý³ »õ Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ùûñ Ù¿ç, ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ñ³ Ù³ñ ¹»éáñáß ã¿ ³Û¹:

²Õ μÇõ ñÇ ³Û¹ ÙÇ ç³ ¹¿ å¿Ý Û» ïáÛ ì³Ñ ñ³Ù ï» ë³õ Ø³ -ñ³ ÝÁ Û³Ý Ï³ñ Í³ ÏÇ, Ýá ñ¿°Ý ³Õ μÇõ ñÇ ×³Ù μáõÝ íñ³Û: Ø³ -ñ³ ÝÁ ï»ë Ý» É¿ ³õ» ÉÇª ½·³ó ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ý»ñ Ï³ Ûáõ ÃÇõÝÁ,ßáõ ùÇ ÙÁ Ï»ñ å³ ñ³Ý ùáí »õ ³ñ ¹¿Ý Ïþ³×³ å³ ñ¿ñ Çñ»Ýó÷á Õá óÁ Ùï Ý»É. ÆëÏ ì³Ñ ñ³Ù »ñμ ï» ë³õ Ø³ ñ³ ÝÁ çáõ ñÇ÷³ñ ãÁ Ó»é ùÇÝ, μ³ ñ³Ï Ñ³ ë³ ÏÇÝ Ó· áõ³Í Ù³ ½» ñáõ »ñ -Ïáõ ÑÇõë Ï» ñÁ, ³ñ ¹¿Ý ÷á Ë»ó Çñ ×³Ù μ³Ý: Ø³ ñ³ ÝÇÝ³ñ³· ù³Û É» ñÁ ·ñ» Ã¿ Ñ³ Ù³ ã³÷ ¿ÇÝ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ ëñ ïÇ³ñ³· μ³ μ³ Ëáõ ÙÇÝ Ñ»ï:

ì³Ñ ñ³Ù ³Û¹ ûñ »Ï» Õ»óÇ ¿Ý Û» ïáÛ áõ ÕÇÕ ã³ñ ï³Ë»É³Í ¿ñ Û³ çáñ¹ ûñ áõ³Ý ¹³ ë» ñÁ ë»ñ ï» Éáõ: ²ñ» õÁ ¹»é ÏÁÛ³ Ù³ é¿ñ å³ ï» ñáõÝ íñ³Û: ²ñ» õÇÝ Ñ»ï ïáõÝ Ùï Ý»É ÏÁÛ³ Ù³ é¿ ÇÝ ÇñÇÏ áõ³Ý »Ï» Õ»óÇ ¿Ý ¹³ñ ÓáÕ ÏÇ Ý» ñÁ: ì³Ñ -ñ³Ù Éë»ó ã³ñ ï³ ËÇ μ³ó å³ ïáõ Ñ³ Ý¿Ý, ¹ñ³Ý ³é ç»õ ÇñÙ³Û ñÁ »õ áõ ñÇß ÏÇÝ ÙÁ: ²Ûá, ³Ûá, Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ù³ÛñÝ ¿ñ Çñß¿Ý áõ Ñ³ ×» ÉÇ Ó³Û Ýáí.

- ²Õ çÇ ù³Õ ùÁ óÇ ¿¹ ùáõ áõ ëáõÙ Ý³ Ï³Ý ïÕ³¹ Ø³ ñ³ -ÝÇë Ù³ ½» ñáõÝ Ó»éù »ñÏÝ óáõ ó³Í ¿ »Õ»ñ: ¾¯Ñ, ÏÁ Ñ³ëÏÁ -

41

Ý³Ù, ù³Õ ùÁ óÇ, ·» ÕÇ ïÕ³Û, ·» ÕÇ ³Õ çÇÏ: ºñ Ïáõ ùÇÝ Ñ»ï³É ÏþÁë»ë ²ëï áõ³Í »ûÃÝ ûñ ¿ Ë³Õ ó»ñ: î³ëÝÁí»ó ï³ -ñÇù ÝÇÝ ³Ý óáõ óÇÝ ³ñ ¹¿Ý. ÏÁ Ëû ë¿ñ Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ù³Û ñÁ, ùÇãÙÁ ³õ» ÉÇ ÅÇñ Ó³Û Ýáí »õ Ó³Û ÝÇÝ Ù¿ç Ñ³ ×» ÉÇ »ñ³Ý· ÙÁ¹Ý» Éáí:

- Ø³ ñ³Ýë ïÕáõ¹ åÇ ïÇ ï³Ù, ·Çï ó³Í ÁÉ É³ë: Ø³ ñ³ -ÝÇë å¿ë ³Õ çÇÏ á±õñ åÇ ïÇ ·ï Ý¿ù: ²ëï áõ³Í ËÁë Ù¿ÃÁñ»ñ ¿ ÝáÛÝ ³õ³ ½³ Ýáí: ºñ Ïáõ ùÇÝ ³É åáñ ï» ñÁ ÝáÛÝ ÙÇõ -éá Ýáí ÙÏñï áõ³Í:

²ñ ¹¿Ý Ø³ ñ³ ÝÇÝ »õ úí³Ý ²Õ³ ÛÇ ïÕáõÝ ³ÝáõÝ Ý» ñÁÇñ³ñ ùáí μ» ñ» ÉÁ Ñ³ ×» ÉÇ ¿ñ Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ùû ñÁ Ñ³ Ù³ñ:ú¯Ñ, »Ã¿ Ï³ ñ» Ý³ñ úí³Ý ²Õ³ ÛÇÝ Ñ»ï ËÝ³ ÙÇ ÁÉ É³É:

-¾¯Ñ, Ç¯Ýã Áë»Ù ì³ñ ¹»ñ, Ø³ ñ³Ý¹ ³Õáõáñ ³Õ çÇÏ ¿:ÞÇ ï³ ÏÁ ·» ÕÇ ³Õ çÇÏ Ý» ñáõÝ Ù¿ç Ù¿Ï Ñ³ ïÇÏ ¿:

ì³Ññ³Ù, ã³ñï³ËÇ å³ïáõÑ³ÝÇÝ ³õ»ÉÇ Ùûï»ó³Í,½·³ó áñ Çñ Ùû ñÁ Ó³Û ÝÇÝ Ù¿ç ïÏ³ ñáõ ÃÇõÝ ÙÁ Ï³ñ, »ñμØ³ ñ³ ÝÇÝ Ù³ ëÇÝ ÏÁ Ëû ë¿ñ:

- Æ¯Ýã Áë»Ù, ì³ñ ¹»ñ: Ø»ñ ïÕ³Ý ï³ Ñ³ áõ ëáõÙ åÇ ïÇ³é Ý¿: ºë ³É ã»Ù áõ ½»ñ, ë³ Ï³ÛÝ úí³Ý ²Õ³Ý Çñ ïÕ³ÝÙÇÝ ã»õ ¾ñ½ ñáõÙ ÕñÏ»Éáõ »É³Í ¿:

- Ð³, ¿¹ ¿ñ å³ Ï³ë, ³õ»É óáõó Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ù³Û ñÁ: ¾ë ï» -ÕÇ ù³Õ ùÇ ¹å ñá óÁ ã¿±ñ μ³ õ»ñ: ºõ ³õ» ÉÇ Ùï»ñ Ùáõ ÃÇõÝóáÛó ï³ Éáõ Ñ³ Ù³ñ Áë³õ. §Êûë ùÁ Ù¿ ç»ñ ÝÇë, ù³Õ ùÁ óÇ,¿ë ùáõ Ù³ñ ¹Á ùÇã ÙÁ ïáÝù Ù¿ÏÝ ¿¦:

Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ùûñ ³½³ï Ëû ë» Éáõ Ù¿Ï ß»ßïÝ ¿ñ ³Û¹:²Û¹ ½ñáÛó Ý» ñáõ å³ ÑáõÝ ì³Ñ ñ³Ù ³ÛÝ å¿ë ½·³ó, áñ Çñ

Ù¿ç óá ñ»ÝÇ ë»ñ Ù»ñ ÏÁ å³Û Ã¿ ÇÝ, ÇÝã å¿ë Ñá Õ» ñáõÝ Ù¿ ç¿Ý¹Çõ ó³½ Ý³ Ï³Ý áõ Åáí ³ñ» õÇÝ ÏÁ μ³ó áõÇÝ å³Û Ã³Í ë»ñ -Ù» ñáõ ÍÇ É» ñÁ: Ø³ ñ³ ÝÁ ÇñÝ ¿ñ ³Õáõáñ Ñ³ ë³ Ïá íÁ, í³ñ -ë» ñáõ »ñ Ïáõ »ñ Ï³ñ ÑÇõë Ï» ñá íÁ, ·É ËÇÝ íñ³Û ë»÷ ë»õÙ³ ½» ñáõÝ Ù¿ç ³ñ Í³ Ã¿ ·ÇÍ Ë³ ½á íÁ, Ï³ Ï³ ãÇ ÙÁ Ã³ñÙÅåÇ ïáíÝ áõ ÙÇõ éá Ýáí ûñÑÝ áõ³Í åáñ ïá íÁ:

Ø³ ñ³ ÝÇ Ùûñ μ³éÝ ¿ñ: ì³Ñ ñ³Ù ã¿ñ Ïñ Ý³ñ »ñ» õ³ Ï³ -

42

Û»É, áñ Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ññ»ß ï³ Ï³ ÛÇÝ Ù³ñ ÙÇ ÝÁ Ïñ Ý³ñ åáñïáõ Ý» Ý³É: Ø³ ñ³ ÝÁ ÇñÝ ¿ñ »õ Ø³ ñ³ Ýáí ³ÛÝ ù³Ý ·» Õ» óÇÏ¿ ³Ù¿Ý μ³Ý: Æñ Ýáñ μ³ó áõ³Í Ï»³Ý ùÁ å¿ïù áõ ÝÇ ³Û¹ ·» -Õ»ó Ïáõ Ã»³Ý, ÇÝã å¿ë ³ñ» õÁ ¹³ß ïÇÝ áõ Ï³ Ý³Ý ãÇÝ »õØ³ ñ³ Ýáí ¿ñ áñ ûñ¿ ûñ ³õ» ÉÇ Ïþáõé ×³ Ý³ñ Çñ Ù³ñ ÙÇ ÝÁ,ÇÝã å¿ë ·³ñ Ý³Ý ³é³ çÇÝ ûñ» ñáõÝ Ïþáõé ×³ Ý³Ý Í³ é» ñÁ,Ïþáõé ×³ Ý³Û Ã³ó áõ ïñ ïáõÙ áõ é» ÝÇÝ, ×Çõ Õ» ñáõ åï Ïáõ -Ùáí:

§²Õ çÇÏë ïÕáõ¹ åÇ ïÇ ï³Ù...¦ Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ùûñ Ëûë ù» ñÁ Ï³ñ Í»ë Çñ ëÇ ñáÛ ç»ñÙ »ñ» -

õ³ Ï³ Ûáõ ÃÇõÝ Ý» ñÁ μÝ³ Ï³Ý Ï³ñ ·Ç Ù¿ç Ó·» óÇÝ »õ Ù³ñ ÙÇÝ³éÇÝ, ÇÝã å¿ë μÝ³ Ï³Ý ¿ñ Í³ ÕÇÏ Ý» ñáõ Í³Õ Ïáõ ÙÁ »õ ³Ýó -ÝáÕ Ñá íÁ áõ é» ÝÇ Ý» ñáõ ×Çõ Õ» ñáõÝ Ù¿ ç¿Ý: Î³ñ Í»ë ³Û É»õëåÇ ïÇ Ïñ Ý³ñ Ñ³ Ù³ñ Ó³Ï Ù³ ñ³ Ý»Ýó ÷á Õá ó¿Ý ³Ýó ÝÇÉ,åÇ ïÇ Ï» Ý³ñ ³Ýáñ Ùûï, ·áõ ó¿ Ó»é ùÁ Çñ Ó»é ù» ñáõÝ Ù¿ç³é Ý¿ñ, ·áõ ó¿ ³Ýáõ ÝÁ ï³ñ: ú¯Ñ, ÇÝ ã»¯ñ-ÇÝ ã»¯ñ åÇ ïÇ Ëû -ë¿ñ: àñ, Ñ³Û ñÁ ½ÇÝù ê³ Ý³ ë³ñ »³Ý ÏÁ Õñ Ï¿ ÇëÏ Ù³Û ñÁÑ³ Ù³ Ó³ÛÝ ã¿, Ïþáõ ½¿ ù³ Õ³ ùÇ ¹å ñá óÁ Õñ Ï»É: ú¯Ñ, Ç¯ÝãÉ³õ »Ý Ù³Û ñ» ñÁ: ²ÝáÝù ³õ» ÉÇ ÏÁ Ñ³ëÏ Ý³Ý, »ñμ ÏÁ ëÏ ëÇ½³ õ³Ï Ý» ñáõÝ Ù¿ç ÍÇÉ ï³É áõ áõé ×³ Ý³É ë¿ ñÁ: ´³Ûó Ù»ÝùåÇ ïÇ ëå³ ë»Ýù, Ø³ ñ³Ý: ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ ·Éáõ ËÁ ÝÙ³Ý Ëûë -ù» ñáí ç»ñ Ù³ ó»ñ ¿ñ »õ ¹»é ÇÝã»¯ñ åÇ ïÇ Áë¿ñ: äÇ ïÇ Ëû -ë¿ñ ¸áõñ »³ Ý¿Ý, Ø» Í³ ñ»Ý ó¿Ý: ú¯Ñ, »Ã¿ ³Û¹ Ëûë ù» ñáõ ÁÝ -Ã³ó ùÇÝ ÙÇ³ÛÝ Ï³ ñ» Ý³ñ Ø³ ñ³ ÝÇÝ ³ã ù» ñáõÝ Ù¿ç Ý³ ÛÇÉáõ Ó»é ùÁ Ù³ ½» ñáõÝ ï³ ÝÇÉ »õ Ù³ Ý³ õ³Ý¹ μé Ý»É Ó»é ùÁ áõ½·³É áõÅÝ áõ ßáõÝ ãÁ ëï»Õ Í³ ·áñ Íáõ Ã»³Ý:

ì³Ñ ñ³Ù ÙÇ Ý³Ï ¿ñ: ÆÝã å¿ë μá Éáñ ·» Õ» óÇÏ μ³ Ý» ñÁÙÇ Ý³ Ïáõ Ã»³Ý Ù¿ç ÍÝáõÝ¹ Ïþ³é Ý»Ý, ÙÇ Ý³ Ïáõ Ã»³Ý Ù¿ç ¿ñ,áñ Ù³ñ ÙÇÝ Ïþ³é Ý¿ñ Ø³ ñ³ ÝÁ: ÞáõÝ ãÇ ÙÁ ßßáõ Ïáí Çñ³Ýáõ ÝÁ Ïáõ ï³ñ: ²ÛÝ ßßáõ ÏÁ, áñ Ñ»Õ ÙÁ ÙÇ³ÛÝ Éë»ó ³Õ -μÇõ ñÇÝ Ù¿ç: ²Û¹ ßßáõ ÏÁ Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ù³ñ ÙÇ ÝÁ ÁÉ É³ñ Ï³ñ -Í»ë, áñ Ù» ï³ù ëÇ å¿ë Çñ»Ý ÷³ÃÃ áõ» ó³õ:

úí³Ý ²Õ³Ý áõ ñ³Ë ¿ñ, »ñμ ÝÏ³ ï³Í ¿ñ, áñ ì³Ñ ñ³Ù

43

³Û É»õë Çñ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñáõÝ Ñ»ï ã¿ñ: ¾¯Ñ, í»ñ ç³ å¿ë Ë»É ùÁ·Éáõ ËÁ »Ï³Í ¿:

²ñ ¹¿Ý, ÁÝ Ï»ñ Ý» ñÁ Ýá ñ¿Ý ã³ ñ³ ó»ñ ¿ÇÝ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝÑ³Ý ¹¿å, ÝáÛ ÝÇëÏ Çñ»Ýó Ï³ ï³Ï Ý» ñáõÝ Ù¿ç, Ù³ Ý³ õ³Ý¹»ñμ ï» ë³Í ¿ÇÝ áñ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ »õ ·» Õ» óÇÏ Ø³ ñ³ ÝÇÝ³ÝáõÝ Ý» ñÁ Çñ³ ñáõ ùáí »Ï³Í ¿ÇÝ:

ì³Ñ ñ³Ù ·» Õ¿Ý ¹áõñë ÙÇ Ý³ Ïáõ Ã»³Ý ÏÁ ù³ É¿ñ, »ñμï» ë³õ Çñ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñÁ í» ñÇ Ï³ Ùáõñ çÇÝ ùáí: ²ÝáÝó Ñ»ï¿ñ Ý³ »õ Ø³ Ãû Î³ ñûÝ: ì³Ñ ñ³Ù ÙÇïù ãáõ Ý¿ñ Ùû ï» Ý³ Éáõ,áñáí Ñ» ï»õ í³ Õáõó ÝÏ³ ï»ñ ¿ñ, áñ Çñ ¹³ ëÁÝ Ï»ñ Ý» ñÁ Ýá -ñ¿Ý ã³ ñ³ ó»ñ ¿ÇÝ Çñ ¹¿Ù: ÀÝ Ï»ñ Ý» ñÁ Ñ»é áõ¿Ý Ó¿Ý ïáõÇÝ:ì³Ñ ñ³Ù ÏÁ ¹³Ý ¹³ Õ¿ñ ³ÝáÝó Ùû ï» Ý³ Éáõ: ì³Ñ ñ³Ù ³ÛÝ³ï»Ý ßïÏ áõ» ó³õ ¹¿ åÇ Çñ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñÁ, »ñμ ³é³õ Ø³ ÃûÎ³ ñá ÛÇÝ Ó³Û ÝÁ, áñ ½ÇÝù ÏÁ Ï³Ý ã¿ñ: î» ë³õ í» ñ³ å³ÑÉéáõ ÃÇõÝ ÙÁ Ï³ñ Çñ ÁÝÏ»ñÝ»ñáõÝ Ù¿ç: ØÇ³ÛÝ Î³ñûÝ ¿ñ,áñ ÏÁ Ëû ë¿ñ ÓÏ Ýáñ ëáõ Ã»³Ý »ñ Ã³ Éáõ Ýáñ Íñ³· ñáí:

ÀÝ Ï»ñ Ý» ñÁ ã³ ñ³ ó»ñ ¿ÇÝ, áñáí Ñ» ï»õ ì³Ñ ñ³Ù ¹³¹ -ñ³Í ¿ñ Çñ»Ýó Ñ»ï ï»ëÝ áõ» É¿: ²ÝáÝó Ù¿ç ³ñ Ñ³ Ù³ñÑá õ³ÍÁÉ É³ Éáõ íÇ ñ³ õá ñ³Ý ùÁ Ï³ñ: ²Û É³ å¿ë ÏÁ ëÇ ñ¿ ÇÝ ì³Ñ ñ³ -ÙÇÝ ÁÝ Ï» ñ³Ï óáõ ÃÇõÝÁ:

- ¸áõÝ Ç¯Ýã ÁëÇñ ¿¹ »ÃÇÙ ³Õç Ï³Û Ù³ ½» ñÁ ù³ ß» óÇñªËûëù Áñ³õ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñ¿Ý Ù¿ ÏÁ:

àõ ñÇß ÙÁ.- ÆÝ ãá±õ Çßáõ åáã ÙÁ ãù³ ß» óÇñ, »Ã¿ Ïþáõ ½¿ Çñ ³Ý å³Û -

Ù³Ý μ³Ý ÙÁ ù³ ß»É:- ÐÁ¯Ù: ²Û É»õë áñáß ¿, áñ ³ãù ïÝ Ï³Í »ë Ø³ ñ³ ÝÇÝ: ÞÇ -

ï³ ÏÁª Áë» ÉÇù ãÏ³Û:- ¾Ñ, Ñ³ñë ÝÇ ùÇ »±ñμ åÇ ïÇ Ï³Ý ã»ë:- ²Õ çÇÏ ¿, Ñ¿°:ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ñ³Ù μ» ñ³Ý ùÁ Ñ»ï½ Ñ» ï¿ ÏÁ Ñ³ï Ý¿ñ »õ

³ñ ¹¿Ý ß³ï μ³Ý ãÙ Ý³ó »ñμ ³õ»É óáõó êñ³ åÁ.- úñ ÙÁÝ ³É ÷áñ Ó¿ Ùûñ¹ Ù³ ½» ñÁ ù³ ß»É: ²Ûë í»ñ çÇ ÝÁ

ïÏ³Ýó Ëûëù ¿ñ: êñ³å ³ÛÝ ù³Ý Ù»Í ó³Í ¿ñª ³ãù å³ Ñ» -

44

Éáõ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ ·» Õ» óÇÏ Ùû ñÁ Ï³ Ý³ óÇ ·Í» ñáõÝ:- §ì³Û »ë ùáõ...¦ ì³Ñ ñ³Ù ã½ëå áõ³Í ½³Û ñáÛ Ãáí ÙÁ áõ

Ñ³Û Ñá Û³Ý ùáí Û³ñ Ó³ Ï» ó³õ êñ³ åÇ íñ³Û: êñ³å ÷³ Ë³õÛ³Ý Ï³ñÍ: ²Û¹ Û³ñ Ó³ Ïáõ ÙÇÝ Ñ³ Ù³ Ó³ÛÝ ¿ñ Ø³ Ãû Î³ ñûÝ:êñ³ åÇ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñÁ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ ¹¿Ù Ûáõ½ áõ³Í, áõ ½» óÇÝêñ³ åÁ »ï Ï³Ý ã»É, áñ ³ÛÝ ù³Ý í³Ë Ïáï ãÁÉ É³Û Çñ»ÝóÝ»ñ Ï³ Ûáõ Ã»³Ý: ²Ûë ³Ý ·³Ù Ø³ Ãû Î³ ñûÝ ¿ñ, áñ ïÇ ñ³ -Ï³Ý ³ù Éá ñÇ ÙÁ å¿ë ÏáõñÍ ùÁ ¹áõñë óó³Í, μéáõÝóù Ý» ñÁë»Õ Ù³Í Ù¿Û ï³Ý »Ï³õ áõ ëå³é Ý³ó μá Éá ñÇÝ, áñ »Ã¿ ì³Ñ -ñ³ ÙÇÝ Ù³ ½ÇÝ Ù¿Ï Ã» ÉÇÝ ¹å Ý³Ý §¿õ¿É ²ëï áõ³Íª μá Éá ñÇÝßÝ ÉÇù Ý»ñ Ñ³ õÇ ßÝ ÉÇ ùÇ å¿ë ÏþáÉá ñÇÙ¦: ÎÁ í³Ë Ý³ ÛÇÝ Ø³ -Ãû Î³ ñá Û¿Ý: ä³ ï³ Ñ» ó³õ ³ÛÝª áñ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñÁ Ñ» é³ ó³Ýáõ Ï³ Ùáõñ çÇÝ ùáí ÙÇ ³ ëÇÝ ÙÝ³ óÇÝ »ñ Ïáõ Ñá ·» Ï³Ý ³ß -Ë³ñÑ Ý» ñáõ Ùï»ñ Ùáõ Ã»³Ùμ »ñ Ïáõ ÁÝ Ï»ñ Ý»ñ: Ø³ Ãû Î³ -ñûÝ »õ ì³Ñ ñ³ ÙÁ:

* * *²Ù³é áõ³Û ³ñ Ó³ Ïáõñ¹Ý ¿ñ: ÎÁ Ùû ï» Ý³ ÛÇÝ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ

Ù»Ï Ýáõ ÙÇ ûñ» ñÁ:²é³ õûï Ï³ ÝáõË, ·Çõ ÕÇ ×³Ù μ³ Ý» ñáõÝ íñ³Û ·Çõ Õ³ -

óÇ Ý» ñáõ ß¿°Ý ß³ñ ÅáõÙ Ý»ñ: òá ñ» ÝÇ Ëáõñ Ó» ñáí μ»éó áõ³Íë³Û É» ñáõ ×½áó Ý»ñ μ³ ñ³Ï áõ Ñ³ëï, ³éï áõ³Û Ï³ åáÛï½á íáõ Ã»³Ý Ù¿ç: ²ñ ß³ ÉáÛ ëÁ Ï³ñ Í»ë ·áõ Ý³ õáñ ³é¿ç Ý» ñáõå¿ë ë³Û É» ñáõ ·É³Ý Ý» ñáõÝ ÏÁ ÷³ÃÃ áõ¿ñ: Ö³Ù μ³ Ý» ñáõÝíñ³Û Ã³÷ áõ³Í óá ñ» ÝÇ É» óáõÝ Ñ³ë Ï»ñª Ãé ãáõÝ Ý» ñáõÝ,³Õ ù³ï Ý» ñáõÝ »õ ³ÛÍ-áã Ë³ñ Ý» ñáõÝ Ñ³ Ù³ñ: òá ñ» ÝÇÍ³Ýñ Ëáõñ Ó» ñáí Ï³É ÏÁ Ï³ å¿ ÇÝ ·» ÕÇÝ »õ ã³ ÛÇÝ Ùûï, »õÏþÁë»ë ù³ ñ¿ ¹³ ñ¿Ý ÙÝ³ ó³Í ×³ñ ï³ ñ³ å» ï³ Ï³Ý ·áñÍÁÉ É³ ÛÇÝ ùáí ùá íÇ Ï³½Ù áõ³Í Ï³ É» ñÁ, ¹Ç½ áõ³Í Ëáõñ Ó» -ñáí Ï³ Ù³ ñ³ Ó»õ å³ ï»ñ, Ùï» ñÇÙ ³Ý ÏÇõÝ Ý»ñ »õ ¹¿ ½» ñáõßáõù: ²é³ õûï ß³ï Ï³ ÝáõË, áõ μ³ñÏ ³ñ» õÇÝ Ùï» ñÇÙÝ³ß ËáõÝ Ãé ãáõÝ Ý»ñÝ ¿ÇÝ ¹¿ ½» ñáõÝ íñ³Û »õ ³ñ³ ·ÇÉ Ý» ñáõ²õ» ï³ ñ³ ÝÇ å¿ë μ³ó áõ³Í É³ÛÝ Ã» õ» ñáõ ßáõ ù» ñÁ ûñÑ Ýáõ -

45

Ã»³Ý ÙÁ å¿ë ÏÁ ï³ ñ³Í áõ¿ ÇÝ Ï³ É» ñáõÝ íñ³Û: ¶Çõ ÕÁ³ÛÝ ï»Õ ¿ñ »õ Ñ³ ×» ÉÇ ¿ñ Ï³ É» ñáõ Ù¿ç ùÝ³ Ý³É Éáõë ÝÇ Ñ»ù -Ç ³Ã Ý» ñáí »õ ë¿ ñ» ñáí: Êáõñ Ó» ñáí ÑÇõë áõ³Í å³ ï» ñáõÝÙ¿ç ¿ñ Éá ¹³Ý »õ »½ Ý» ñÁ ³Û¹ ·á·³ õáñ Éá ¹³ Ý» ñáõÝ ßáõñçªÏÁ ¹³é Ý³ ÛÇÝ ¹³Ý ¹³Õ, ÙÅ»Õ Ý» ñáõ å³ñ ëÁ ·ÉáõË Ý» ñáõÝßáõñç: öáù ñÇÏ å³ ï³ ÝÇ Ý»ñ áõ Ù³ ÝáõÏ Ý»ñ ÏÁ í³ ñ¿ ÇÝÏ³ ÙÁ, Û³ ×³Ë ×åáõ éÇ ëáõñ Ó³Û Ý» ñáí »ñ ·»ñ Ï³Ý ã» Éáí:

ÆëÏ ·Ç ß»ñ Ý» ñÁ Ñ³ë Ï» ñáõ Í³Ý ñáõ ÃÇõ Ýáí ÉéáõÃÇõÝÁÏþÇç Ý¿ñ ÉáõëÝ Ï³ Û¿Ý: ØÇ ç³ï Ý» ñáõ ããÃáóÝ»ñáõÝ Ù¿ç Ï³ñ -Í»ë ÉéáõÃÇõÝÁ ³õ»ÉÇ ÏÁ Í³Ý ñ³ Ý³ñ, ï»Õ-ï»Õ Ý³ å³ë -ï³Ï Ý» ñáõ áõñáõ³ÛÇÝ ß³ñ ÅáõÙ Ý» ñáí: ²Û¹ Ééáõ Ã»³Ý Ù¿ç¿ñ, áñ ÑÇÝ áõ Ýáñ ë¿ ñ»ñª ³×áÕ óáñ»³ÝÝ»ñáõ ÝÙ³Ý ß³ñ -ÅáõÙ Ïþ³éÝ¿ÇÝ áõ ·Çõ ÕÇ Ñ³ñëÝ»ñÁ Ñ»ï½Ñ»ï¿ ÏÁ Í³Ýñ³-Ý³ÛÇÝ ë³ñμÇÝ³ÛÇ Í³Ýñ áÕÏáÛ½Ý»ñáõÝ ÝÙ³Ý:

àë Ï» ·áÛÝ Ï³ É» ñáõÝ Ù¿ ç¿Ý Ð³ Ûáó ì³ Ý³ ïáõ ñÁ Ïþ³Ýó-Ý¿ñ:

ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñÁ ÑáõÝÓ ùÇ áõ Ï³ ÉÇ ³ß Ë³ ï³Ýù -Ý» ñáõÝ Ù¿ç ¿ÇÝ: ÆÝã ù³¯Ý Ïþáõ ½¿ñ, áñ ÇÝùÝ ³É Ï³ ÉÇ ³ß -Ë³ ï³Ýù Ý» ñáõÝ Ù¿ç ÁÉ É³ñ, Ëáõñ Ó» ñáí Ï³É ßÇ Ý¿ñ, Éá ¹³Ý» ï¿ñ: ²ß Ë³ ï¿ñ »ñÏ Å³ ÝÇÝ Ó»é ùÇÝ, í½ÇÝ Ï³ñ ÙÇñ Ã³ß -ÏÇ Ý³Ï ÙÁ Ï³ å³Í: øÝ³ Ý³ñ Ï³ ÉÇÝ Ù¿ç ó³ Ë» ñáõÝ íñ³Ûáõ ½·³ñ μÝáõ Ã»³Ý ßáõÝ ãÁ ÙÇ ç³ï Ý» ñáõ Ó³Û Ý» ñáõÝ Ù¿ç:²Ýáñ ³ÛÝ å¿ë ÏÁ Ãáõ¿ñ, áñ Ï³ É» ñáõ ³é³ ïáõ Ã»³Ý Ñ»ï ÇñÙ³ñ ÙÇ ÝÁ »õë åÇ ïÇ ³é³ ï³ Ý³ñ Ø³ ñ³ Ýáí:

ì³Ñ ñ³Ù, ÷áùñ ï³ ñÇ ù¿Ý ÇëÏ áõ ½³Í ¿ñ Çñ ÁÝ Ï»ñ Ý» -ñáõÝ ÝÙ³Ý Ï³ ÙÇ íñ³Û ·³É, ÇÝùÝ ³É ×åáõ éÇ å¿ë Çñ Ó³Û -ÝÁ Ó·»É: Î³ñ Í»ë ³Û¹ å³ ÑáõÝ, Ë³éÝ áõ³Í μÝáõ Ã»³Ýï³ñ ñ» ñáõÝ Ñ»ï, ³õ» ÉÇ åÇ ïÇ ÁÙμé Ý¿ñ Çñ ·á Ûáõ ÃÇõÝÁ,Ù³ë Ï³½ Ù» Éáí μÝáõ Ã»³Ý: Î³ñ Í»ë ³Û¹ å³ ÑáõÝ ·ÇõÕÝ³õ» ÉÇ åÇ ïÇ Ñ³ëÏ Ý³ñ. åÇ ïÇ Ñ³ëÏ Ý³ñ Ï»³ÝùÝ áõ ³ß -Ë³ñ ÑÁ: â¿°, ã¿ñ áõ ½»ñ Ñ» é³ Ý³É ·Çõ Õ¿Ý, Ï³ ÉÇ ³ß Ë³ -ï³Ýù Ý» ñáõ ã³÷ μ³ ñÇ ·Çõ Õ³ óÇ Ý» ñ¿Ý, Ñ»ù Ç ³Ã Ý» ñáõÓÙ»é ·Ç ß»ñ Ý» ñ¿Ý, Ïáã Ý³ ÏÇ Ó³Û Ý¿Ý áõ Ñ»ù Ç ³Ã Ý» ñáõÝ Ù¿ç

46

Ùï³Í Ø³ ñ³ Ý¿Ý:ºõ ³ñ ¹¿Ý ³Ù¿Ý ï»Õ ¿ñ Ø³ ñ³ ÝÁ: ¶» ÕÇ ×³Ù μ³ Ý» ñáõÝ

íñ³Û, ³Û ·Ç Ý» ñáõÝ Ù¿ç, Ý³ß ËáõÝ Ãé ãáõÝ Ý» ñáõ ÃñÇãù Ý» -ñáõÝ Ñ»ï: Ê³ Õá ÕÇ Ã³ ÷³Ý óÇÏ Í³Ýñ áÕ ÏáÛ½ Ý» ñáõÝ áõåïáõÕ Ý» ñáí Í³Ý ñ³ ó³Í Í³ é» ñáõÝ Ñ»ï ¿ñ Ø³ ñ³ ÝÁ:

* * *àõ ûñ ÙÁÝ ³É ·Çñù ÙÁ ³Ýáõ ÃÇÝª Ï³ É» ñáõ Ù¿ ç¿Ý Ùï³õ

ÃÃ» ñáõ ×³Ù μ³Ý, ¹¿ åÇ í³ ñÇ Ï³ Ùáõñ çÁ, áõñ Ï¿ ÏÁ ëÏ ë¿ ÇÝË³ Õá ÕÇ ³Û ·Ç Ý» ñÁ: ²ñ ¹¿Ý Çñ Ï³ Ý³Ýã »ñ» õ³ Ï³ Ûáõ Ã»³ÝÙ¿ç ÏÁ ï³ ñ³Í áõ¿ ÇÝ ³Û ·» ÏáõÃ ùÇ ß³ñ ÅáõÙ Ý» ñÁ Ù³ ñ³ -Ý»Ýó ÷áù ñÇÏ ³Û·Ç ÇÝ, »ñμ Ù¿Ï ï³ ñÇ ³é³ç ÷áùñ ¿ßÇ ÙÁíñ³Û Ë³ Õá ÕÇ ÏÃáó Ý» ñÁ ÏÁ μ»éó Ý¿ ÇÝ: Ø³ ñ³ÝÝ ³ÛÝ ï»Õ¿ñ, ßÇ ñ³ Ûáï Ó»é ù» ñáí, ÙÇ »õ ÝáÛÝ ³ï»Ý ùß» Éáí Ù» Õáõ ÙÁáë Ï» ·áÛÝ, áñ Çñ ·É ËÇ í³ñ ë» ñáõÝ ßáõñç ÏÁ ¹³é Ý³ñ: Ø¿Ïï³ ñÇ ³é³ç ¿ñ: ´³Ûó ÇÝ ãá±õ ³Û¹ Ù³Ý ñ³ Ù³ë Ýáõ ÃÇõÝ Ý» -ñÁ: ì³Ñ ñ³Ù ³Û¹ Ï³ Ý³Ýã »ñ» õ³ Ï³ Ûáõ Ã»³Ý Ù¿ç ÙÇ³ÛÝ³Ý¹ ñ³ ¹³ñ Ó³õ, áñ ÇÝù ³ÛÝ ûñ» ñáõÝ ÏÁ ëÇ ñ¿ñ Ø³ ñ³ ÝÁ»õ ã·Ç ï¿ñ: ¶áõ ó¿ ëÇ ñ³Í ¿ñ, Çñ»Ýó ÙÇ ³ ëÇÝ ÙÏñ ïáõ Ã»³Ýûñ» ñ¿Ý, áñáí Ñ» ï»õ ³Ù¿Ý ³Ý ·³Ù, »ñμ Éë¿ñ ÙÇ ³ ëÇÝ ÙÏÁñ -ïáõ Ã»³Ý å³ï Ùáõ ÃÇõÝÁ, Ï³ñ Í»ë Ýß³ Ý³ Ëû ëáõ ÃÇõÝ ÁÉ -É³ñ Çñ»Ýó Ñ³ Ù³ñ:

²Û¹ ×³Ù μ³Ý, áõñ Ùï³Í ¿ñ ì³Ñ ñ³Ù, ³Û ·Ç Ý» ñáõ ×³Ù -μ³Ý ¿ñ, Ù³ ñ³ Ý»Ýó ³Û·Ç ÇÝ ×³Ù μ³Ý, áõñ ÏÁ ù³ É¿ñ ÙÇ Ý³ -Ïáõ Ã»³Ý Ñ³ Ù³ñ: î³ Ï³ õÇÝ Ï³ Ùáõñ çÇÝ ãÙû ï» ó³Íª ÑÇÝÎï³ Ï³ ñ³ ÝÇ ï» ëÇÉ ùÇ ÙÁ å¿ë, ÏþÁë»ë, Ï³ Ùáõñ çÇ ï³ ÏÇçáõ ñ» ñ¿Ý çñ³ Ýáõ ßÇ ÙÁ å¿ë Û³ÛïÝ áõ» ó³õ Ï»ñ å³ ñ³Ý ùÁØ³ ñ³ ÝÇÝ: Ø³ ñ³ÝÝ ¿ñ, áñ »ñμ Ñ³ë Ý¿ñ Ï³ Ùáõñ çÇÝ Í³Û -ñÁ, ÝáÛÝ ×³Ù μáõÝ Ù¿ç åÇ ïÇ Ùï Ý¿ñ ÇëÏ ³ç ÏáÕ ÙÁª ã³ ÛÇÝçáõñÝ ¿ñ:

ì³Ñ ñ³Ù ½·³ó, áñ Çñ Ù³ñÙ ÝÇÝ Ù¿ç Ï³ñ Í»ë ½³Ý ·³ ÏÇÓ³ÛÝ ÙÁ ÏÁ ÑÝ ã¿ñ: Æñ ëÇñïÝ ¿ñ áñ Ã½áõÏ Ý» ñÁ Ñ»ù Ç ³ ÃÇ,ÏÁ Ùñ ×³ Ñ³ ñ¿ ÇÝ ½³Ý ·³ ÏÇ ÙÁ å¿ë: àõ ñÇß ×³ñ ãÏ³ñ,

47

Çñ³ ñáõ ùá í¿Ý åÇ ïÇ ³Ýó Ý¿ ÇÝ: ¾¯Ñ, Ç¯Ýã μ³ Ý»ñ åÇ ïÇËû ë¿ñ »õ ë³ Ï³ÛÝ ½³Ý ·³ ÏÇÝ Ó³Û ÝÁ, áñ Ï³ñ Í»ë ³Ù μáÕç·Çõ ÕÁ ÏÁ Éë¿ñ, Çñ Ù¿ç Éé» óáõó ³Ù¿Ý μ³Ý: Ø³ ñ³ ÝÁ ëÏ ë³õÑ»ï½ Ñ» ï¿ ¹³Ý ¹³ ÕÇÉ, ßÇÏ Ýáõ ÙÁ, ³ñ» õÇ ÉáÛë ÙÁ Ó·³Í ¿ñÇñ ¹¿Ù ùÇÝ: Ø³ ñ³ ÝÇ ù³Û É» ñáõÝ ã³ ÷áí Ñ»ï½ Ñ» ï¿ ¹³Ý -¹³ Õ» ó³õ Ý³ »õ ì³Ñ ñ³ ÙÁ: ²Û¹ ù³Ý, ³Û¹ ù³Ý... ì³Ñ ñ³ -ÙÇÝ ³ÛÝ å¿ë Ãáõ» ó³õ, áñ Ø³ ñ³ ÝÁ çñ³ ÝáÛß ÙÁÝ ¿ñ Ï³ -Ùáõñ çÇÝ Ùûï. Ï³ É» ñáõ, ÉáõëÝ Ï³Û ·Ç ß»ñ Ý» ñáõ å³ ÛÇ ÏÇ÷áË áõ» ó³õ ³ñ» õÇ ÉáÛ ëÇÝ Ù¿ç μéÝ áõ³Í: Æñ ·Çï ó³Í É»½ -õÇÝ ³Ý Í³ ÝûÃ »õ ÇÝùª ³Ý Í³ ÝûÃ å³ ÛÇÏ Ý» ñáõ É»½ áõÇÝ:ºñμ ³õ» ÉÇ Ùû ï» ó³Ý Çñ³ ñáõ, Ø³ ñ³Ý Çñ ß³ é³ ·áõ Ý³Í¹¿Ù ùÁ í³ñ ³é³õ: ÂáÛÉ áõ Í³Õ Ï³ õáõÝ Ñ³ ·áõëï ÙÁ, í³ñ -ë» ñáõ ÑÇõë Ï» ñ¿Ý Ù¿ ÏÁ ³Ýáñ ³Õáõáñ ÏáõñÍ ùÇÝ íñ³Û: ²ñ -Ùáõ Ï¿Ý Ï³Ë áõ³Í ¿ñ áõ éáõ ×Çõ Õ» ñáí ßÇÝ áõ³Í ÷áù ñÇÏ Ïá -Õáí ÙÁ, Çñ»Ýó ³Û·ÇÇ å³ ñ³ñï, ë»õ áõ Ï³ñ ÙÇñ Ë³ ÕáÕ -Ý» ñáõ áÕ ÏáÛ½ Ý» ñáí: Ø³ ñ³Ý ÇÝã ù³¯Ý Ïþáõ ½¿ñ Çñ Ïá Õá í¿ÝáÕ ÏáÛ½ ÙÁ Ë³ ÕáÕ »ñ Ï³ ñ»É ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ, áÕ ÏáÛ ½ÇÝ å¿ëå³ ñ³ñï ¹¿Ù ùÇ áõ ³ã ù» ñáõ ³Õáõáñ ÅåÇ ïáí: àñ ù³Ý Ùû -ï» Ý³ ÛÇÝ Çñ³ ñáõ, »ñ Ïáõ ùÇÝ ³É ëñ ï» ñÁ, μéÝ áõ³Í³Õ³õÝ »³Ï Ý» ñáõ å¿ë ÏÁ Ã÷ñ ï³ ÛÇÝ: ì³Ñ ñ³Ù Ïþáõ ½¿ñ Ùû -ï» Ý³É Ø³ ñ³ ÝÇÝ, ³Ýáñ Ó»é ùÁ Çñ ³÷ÇÝ Ù¿ç ³é Ý»É, û¯Ñ,»Ã¿ Ïñ Ý³ñ Ó»é ùÁ ³Ýáñ ÏáõñÍ ùÇÝ ÇÝ Ï³Í í³ñ ëÇ Ù¿ÏÑÇõë ÏÇÝ ï³ ÝÇÉ: ÜáÛÝ å¿ë ½·³ó, áñ ³Û ÍÇ áï ù» ñáí áõ Ïá -ïáß Ý» ñáí ¹Ç ó³ ÛÇÝ ¿³Ï ÙÁ ½ÇÝù ÏÁ ÙÕ¿ñ ³Û¹ ÷áñ Ó³Ý -ùÇÝ: ¶áõ ó¿ Ýá ñ¿Ý Ó³ ËáÕ μ³Ý ÙÁ ÁÉ É³ñ: ¶áõ ó¿ Ýá ñ¿Ý ½ÁÕ -çáõÙ: ì³Ñ ñ³Ù ³Ûë ³Ý ·³Ù ÅÇñ, ù³ ß» Éáõ ³ë ïÇ ×³Ý ÅÇñÏþáõ ½¿ñ μé Ý»É í³ñ ë» ñáõ ³ÛÝ Í³Ýñ ÑÇõë ÏÁª ÏáõñÍ ùÇÝíñ³Û ÇÝ Ï³Í: ÆÝã ù³¯Ý Ïþáõ ½¿ñ, áñ Ýá ñ¿Ý ßáõÝ ãÇ ÙÁ å¿ë Çñ³Ýáõ ÝÁ ï³ñ: ´³Ûó Ø³ ñ³ ÝÁ Çñ ß³ é³ ·áõ Ý³Í ¹¿Ù ùÁ í³ñ³é³õ, ½·³ó, áñ ß³ï ¿ñ ïÏ³ñ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ý³ Û» Éáõ: ²Ý -ï³ ñ³ ÏáÛë åÇ ïÇ Ùû ï» Ý³ñ ì³Ñ ñ³ ÙÁ: ºõ ÇÝã ù³¯Ý Ïþáõ -½¿ñ, áñ ³Ûë ³Ý ·³Ù ÅÇñ, ó³õó Ý» Éáõ ³ë ïÇ ×³Ý ù³ ß¿ñ ÇñÙ³ ½» ñáõ ÑÇõë Ï» ñÁ: ºñ ÏáõùÝ ³É Ïþ³Ýó Ý¿ ÇÝ ³ñ ¹¿Ý: ºñ -

48

ÏáõùÝ ³É ½·³ óÇÝ, áñ Çñ»Ýó ù³Û É» ñáõÝ Ù¿ç μ³Ý ÙÁ μéÝÁ -õ³Í ¿ñ áõ ³Ý ó³Ý Çñ³ ñáõ ùá í¿ Í³Ýñ ù³Û É» ñáí Ï³ñ Í»ëÏ³ Ë³ñ ¹³Ý ùáí μéÝ áõ³Í:

Æñ³ ñáõ ùá í¿Ý ³Ýó Ý» É¿ Û» ïáÛ, ì³Ñ ñ³Ù »ï»õ Ý³ Û» -ó³õ, ÝáÛÝ å³ ÑáõÝ »ï»õ ÏÁ Ý³ Û¿ñ Ý³ »õ Ø³ ñ³ ÝÁ: ì³Ñ -ñ³Ù ï» ë³õ ³Ýáñ Ï³ Ï³ ãÇ ÝÙ³Ý ³Õáõáñ ÅåÇ ïÁ, ÙÇÝã Çñ¹¿Ù ùÁ Í³Ýñ ¿ñ: ²ñ ·³ Ñ³ ï³Í ¿ñ ÇÝùÝ Çñ íñ³Û: ²¯Ë, ÇÝã -å¿¯ë, ÇÝã å¿¯ë ãÙû ï» ó³õ Ø³ ñ³ ÝÇÝ, »ñμ Ñ»ù Ç ³ ÃÇ ³ß -Ë³ñ ÑÇÝ Ù¿ ç¿Ý Çñ³ ñáõ ùá í¿Ý Ïþ³Ýó Ý¿ ÇÝ, »ñμ μÝáõ ÃÇõÝÁ¹Ç ó³ ÛÇÝ Ï»ñ å³ ñ³Ýù ³é³Í ÏÁ Ëû ë¿ñ Çñ»Ýó Ù¿ç: Ø³ -ñ³Ý ³ñ³ ·³ óáõ ó³Í ¿ñ Çñ ù³Û É» ñÁ »õ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ ³ÛÝ å¿ëÏÁ Ãáõ¿ñ, áñ ³Ý ÏÁ Ñ» é³ Ý³ñ ³Ý Í³ ÝûÃ ³ß Ë³ñ ÑÇ ÙÁ Ù¿ç³Û É»õë ãÑ³Ý ¹Ç å» Éáõ Çñ³ ñáõ: Ð»é áõ¿Ý, Ø³ ñ³ ÝÁ Ï³ Ë³ñ -¹³ Ï³Ý ÏñÏ Ý» ñ» õáÛÃ ÙÁ ÁÉ É³ñ Ï³ñ Í»ë, Í³Õ Ï³ õáõÝ ÃáÛÉÑ³ ·áõë ïáí, Ë³ Õá ÕÇ Ïá Õá íÁ ³ñ Ùáõ ÏÇÝ, áñ »Ã¿ Ùû ï» -Ý³ñ, åÇ ïÇ ãù³ Ý³ñ Û³Ý Ï³ñÍ:

²Ù³é áõ³Û ï³ù ûñ» ñáõÝ, ·ñ» Ã¿ ³Ù³ ÛÇ ¿ñ ·Çõ ÕÇ ÷áù -ñÇÏ Ññ³ å³ ñ³ ÏÁ: úí³Ý ²Õ³Ý Ë³ Ýáõ ÃÇÝ Ù¿ç »ñ Ï³ñ×³Ý×ù ßá óáí ×³Ý ×»ñÝ áõ Ù» Õáõ Ý» ñÁ ÏÁ ùß¿ñ ß³ ù³ ñÇ,ã³ ÙÇ ãÇ áõ Æ½ ÙÇ ñÇ ãáñ Ãáõ ½» ñáõÝ »õ ³ñ Ù³õ Ý» ñáõÝ íñ³ -Û¿Ý: ÜáÛÝ å¿ë ×³Ý ×»ñ áõ Ù» Õáõ Ý»ñ Ùë³ í³ ×³é ÎÇõ ñ» ÕÇË³ Ýáõ ÃÇ Ï» é¿Ý Ï³Ë áõ³Í áã Ë³ ñÇ Ãá ùÇ ÙÁ íñ³Û Ã³÷ -õ³Í ¿ÇÝ: öá Õá óÇ ßáõ Ý» ñáõÝ íñ³Û Ï³ñ ÍáÛÉ Ó³ÝÓ ñáÛÃ:ì³Ñ ñ³ ÙÁ »ñ μ»ÙÝ Ïþ»ñ Ã³ñ Ë³ ÝáõÃ Ñû ñÁ û· Ý» Éáõ, Ù³ Ý³ -õ³Ý¹ »ñμ úí³Ý ²Õ³Ý ù³ Õ³ù Ïþ»ñ Ã³ñ Çñ ¿ßáí, ³å -ñ³Ýù Ý»ñ, Éáõ ñ»ñ »õ »ñ μ»ÙÝ ³É ·» ÕÇ Ý³ Ù³Ï Ý» ñÁ μ» ñ» Éáõù³ Õ³ ùÇ Ý³ Ù³ Ï³ ïáõ Ý¿Ý: ÆÝã å¿ë μá Éáñ ¿ß» ñÁ ³é³Ý -ÓÇÝÝ Éñ çáõ ÃÇõÝ áõ ÝÇÝ, úí³Ý ²Õ³ ÛÇÝ ¿ßÁ ùÇã ÙÁ ³õ» ÉÇ ¿ñ:à°ã ÙÇ³ÛÝ å³ ñ³å ï» ÕÁ ã¿ñ ½é³ñ ³ÛÉ »ñ μ»ù Éë³Í ã¿ ÇÝ³Ýáñ ½é³ ÉÁ: ²ï»Ý-³ï»Ý ëáõñ Ó³ÛÝ ÙÁ ÙÇ³ÛÝ ÏÁ Ñ³ Ý¿ñ,»ñμ úí³Ý ²Õ³Ý ³Ëáé ÏÁ Ùï Ý¿ñ Ï»ñ ï³ Éáõ »õ Ï³Ù ÙÇ -³ ëÇÝ ù³ Õ³ù »ñ Ã³ Éáõ: ºõ ³Û¹ ëáõñ Ó³Û ÝÁ ÇßáõÝ, Ùï» ñÇÙáõ ³Ý Ï»ÕÍ μ³ ñ» Ï³Ù ÁÉ É³ Éáõ ³ñ ï³ Û³Û ïáõ ÃÇõÝÝ ¿ñ: ú-

49

í³Ý ²Õ³Ý »õ ¿ßÁ Çñ³ñ É³õ ÏÁ Ñ³ëÏ Ý³ ÛÇÝ, ³é³Ýó Çñ³ñÑ»ï Ù¿Ï μ³é ÷á Ë³ Ý³ Ï» Éáõ: ¾ßÁ ³ñ ¹¿Ý Í³ ÝûÃ ¿ñ á°ãÙÇ³ÛÝ ù³ Õ³ ùÇ ×³Ù μáõÝ ³ÛÉª »ñμ ²é³ç Ýáñ ¹³ ñ³ ÝÇ ÷á -Õá óÇÝ Ù¿ç ÏÁ Ùï Ý¿ñ, ß¿Ý ùÇÝ ³é ç»õ Ï³Ý· Ïþ³é Ý¿ñ: úí³Ý²Õ³Ý μ³ ñ» Ï³Ù ¿ñ »ÏáÕ áõ ·³ óáÕ ²é³ç Ýáñ¹ Ý» ñáõÝ:²é³ç Ýáñ ¹Á« »ñμ ï³ ñÇÝ Ñ»Õ ÙÁ ·ÇõÕ ÏÁ Ñ³Ý ¹Ç å¿ñ, ú-í³Ý ²Õ³ ÛÇÝ ÐÇõñÝ ¿ñ: úí³Ý ²Õ³Ý μ³ ñ» Ï³Ù Ý»ñ áõ Ý¿ñáõ ëáõÙ Ý³ Ï³Ý, Ïñû Ý³ Ï³Ý Ëáñ Ñáõñ¹ Ý» ñáõ ³Ý ¹³Ù Ý» ñáõÝÙ¿ç: ²ÝáÝó Ñ»ï Ëûëù ÏþÁÝ¿ñ Çñ ½³õ ÏÇÝ, ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ù³ -ëÇÝ: ²ÝáÝù ÝáÛÝ å¿ë ÏÁ ù³ ç³ É» ñ¿ ÇÝ, áñ úí³Ý ²Õ³Ý Çñ½³ õ³ ÏÁ ê³ Ý³ ë³ñ »³Ý Õñ Ï¿:

ºñμ ì³Ñ ñ³ÙÝ ¿ñ Ë³ Ýáõ ÃÇÝ Ù¿ç, ï»ë Ý»ë, ³½³ï Ý»ñëÏÁ Ùï Ý¿ñ Ø³ Ãû Î³ ñûÝ: Ú³ ×³Ë ÷Ýï é³Í ¿ñ ³Ýáñ μ³-ñ»Ï³ÙáõÃÇõÝÁ: ²ÛÝ ù³Ý É³õ ÏÁ Ñ³ëÏ Ý³ñ, áñ ù³Ý É³õ μ³-Ý³ëï»ÕÍáõÃÇõÝ ÙÁ: ²ÛÝù³Ý É³õ ·áÛÝ»ñ áõ ³åñáõÙÝ»ñÏ³ÛÇÝ Î³ñáÛÇÝ Ù¿ç:

ì³Ñ ñ³Ù ÝÏ³ ï»ó, áñ Î³ ñûÝ μ³Ý ÙÁ áõ Ý¿ñ Áë» ÉÇù.³Û¹ª ÏÁ ï»ë Ý¿ñ Ñáñ ÃÇ ÙÁ ³ã ù» ñáõÝ ã³÷ ³Ýáñ ·» Õ» óÇÏ³ã ù» ñáõÝ Ù¿ç: ²Û¹ ³ã ù» ñáõÝ Ù¿ç Ã³ùÝ áõ³Í ¿ñ μÝáõ Ã»³ÝÍ³ ÝûÃ Ëáñ Ñáõñ¹Ý áõ ³Ý Í³ Ýû ÃÁ:

- Æ±Ýã Ï³Û Î³ ñû, Ñ³ñ óáõó ì³Ñ ñ³Ù:- êáõù Ç ³ ëÁ Áë³õ, áñ ¾ñ½ ñáõÙ Ïþ»ñ Ã³ë »Õ»ñª ê³ ë³ -

ñ³±Ý:- ê³ Ý³ ë³ñ »³Ý, Î³ ñû:- ¾°Ñ ·Ç ï»ë Ñ³¯, ÇÙ É» ½áõÝ ýñÉ ï³Ë ã¿ áñ áõ ½³ ÍÇë

å¿ë ¹³é Ý³Ûª ê³ ë³ ñ³Ý: ºñ³ ÝÇ¯ ÇÙ ×³Ù μ³Ý ÁÉ ¾ñ½ ñáõ -ÙÇ ÏáÕÙÝ ÁÉ É³ñ: ¾Ý ³ï»Ý »ë ³É ÏÁ Ë³éÝ áõ¿Ç ¾ñ½ ñáõÙ·³ óáÕ ù³ñ õ³ ÝÇÝ:

- ¸áõÝ á±õñ Ïþ»ñ Ã³ë, Î³ ñû:- ²ï³ Ý³ ÛÇ ÏáÕ Ù» ñÁ: ä»É ùÇ »É ù¿ Ýáí Íá í¿ ÙÁ ³Ýó ÝÇÙ:ì³Ñ ñ³Ù Ñ³ëÏ ó³õ, áñ Î³ ñûÝ Ýá ñ¿Ý Ùï³Í ¿ñ Ñ»ù Ç³Ã-

Ý» ñáõÝ Ù¿ç: ²Ý Íá íÇ Ù³ ëÇÝ ÇÙ³ ó»ñ ¿ñ ÙÇ³ÛÝ Ñ»ù Ç ³Ã Ý» -ñáõÝ Ù¿ç: ¶Ç ï¿ñ, áñ áõ ñÇß ³ß Ë³ñÑ Ý»ñ ³É Ï³Ý, Íá í» ñáí,

50

É»é Ý» ñáí áõ ù³ñ õ³Ý Ý» ñáí:- ´³Ûó »ë ï³ñÇ¿ ÙÁ åÇ ïÇ í» ñ³ ¹³é Ý³Ù, Î³ ñû, Áë³õ

ì³Ñ ñ³Ù »õ ½³ñ Ù³ ó³õ, áñ Î³ ñûÝ Ïñ Ý³ñ Ñ» é³ Ý³É ·Çõ -Õ¿Ý, áñ Çñ Ù³ñ ÙÇÝÝ ¿ñ, Çñ Ñá ·ÇÝ: ²Ýáñ Ù³ñÙ ÝÇÝ Ù³ë ¿ÇÝ·» ÕÇ ×³Ù μ³ Ý» ñÁ, »ñ Ïáõ Ï³ Ùáõñç Ý» ñÁ, »ñ ÏÇÝ ùÁ Ï³ -åáÛï, ³ñ»õÝ áõ Ï³ Ý³Ý ãÁ, çáõ ñ» ñáõ Ëá Ëá ãÁ, Í³ é» ñáõÝåïáõÕ Ý» ñÁ, ³Û ·Ç Ý» ñáõÝ Ë³ ÕáÕ Ý» ñÁ, Ùë³ í³ ×³é ÎÇõ -ñ» ÕÇÝ Ë³ Ýáõ ÃÁ »õ ³Û¹ μá Éá ñÇÝ, μá Éá ñÇÝ Ù¿ç ëñ³ å»Ýóå½ ïÇÏ Ñ³ñ ëÁ:

- ¾Ý ï»¯Õ, ¿Ý ï»Õ, ì³Ñ ñ³Ù, »û ÃÁ ·ÉáõË É»é Ý» ñáõÝ Ù¿çÏ³Û ù¿ ûé ûÓ ÙÁ, ·á Ù¿ ßÇ ã³÷ Ëá ßáñ ·Éáõ Ëáí áõ ·áÙ ßáõÙ³ ½» ñáí »õ »ñ Ïáõ ·áÙ ßáõ Ïá ïáß Ý» ñáí: ºñμ Ùáõ ÃÁ ÏÁ Ïá -Ë¿, ì³Ñ ñ³Ù, ¿ë ûÓÁ ¹áõñë Ïáõ ·³Û »û ÃÁ ·ÉáõË É»é Ý» ñáõÝÙ¿ç μ» ñ³ ÝÁ ³Ý ·ÇÝ, ß³ï ³Ý ·ÇÝ ù³ñ ÙÁ μé Ý³Í: ¾¹ ³Ý -·ÇÝ ù³ ñÁ ýÁ éÁÉ, ýÁ éÁÉ ÏÁ í³ éÇ ý³ Ë³Ã ã³Û ñÇñ, »ûÃ·ÉáõË É»é Ý» ñáõÝ Éáë, Ñáõ ñáõ ß³Ý Ïáõ ï³Û ùÁÝÍ áñ ³ñ»õ:ø¿ ûé ûÓÁ ¿¹ Ñáõ ñáõ ß³Ý ù³ ñáí ÙÇ³ÛÝ ÏÁ ï»ë Ý¿ áõ ³ñ Í» -Éáõ Ïþ»É É¿ ·á Ù¿ ßÇ ÙÁ å¿ë: Â¿ áñ ¿¹ ù³ ñÁ ·áÕ Ý³Ù, ì³Ñ -ñ³Ù, ¿¹ ³ï»Ý...

- ÆÝã å¿±ë, Î³ ñû, Ñ³ñ óáõó ì³Ñ ñ³Ù: Î³ ñûÝ ³ÛÝ å¿ëÏÁ å³ï Ù¿ñ, áñ Ï³ñ Í»ë Ë³ Õá ÕÇ ³Û ·Ç ÙÁ åÇ ïÇ Ùï Ý¿ñÏá Õáí ÙÁ Ë³ ÕáÕ ·áÕ Ý³ Éáõ: ì³Ñ ñ³Ù ³õ» ÉÇÝ ÏÁ Ñ³ëÏÁ -Ý³ñ: Î³ ñûÝ ÇÝù ½ÇÝù ³Û¹ Ñ»ù Ç ³ Ã³ ÛÇÝ ³ñ Ï³ Í³ËÁÝ¹ -ñáõ Ã»³Ý Ù¿ç Ó·³Í ¿ñª ï¿ñ ¹³é Ý³ Éáõ ·á Ã³ Ý»Ýó å½ ïÇÏÑ³ñ ëÇÝ:

- ¾Ñ, Ñ»ßï ã¿, ì³Ñ ñ³Ù: ¸Åáõ³ ñÁ ¿¹ »û ÃÁ ·ÉáõË É»é Ý» -ñáõÝ Ù¿ç Ùï Ý»ÉÝ ¿: âáõÝ ùÇ ×³Ù μ³ Ý» ñáõÝ íñ³Û åÇ ãÇÙ-åÇ ãÇÙ ×Ç Ý»ñ Ï³Ý áñ Õû íáõß μé Ý³Í, ÏÁ å³ Ñ»Ý ×³Ù μ³ -Ý» ñÁ: Ð¿Ýó áñ §Ð³ õ³ ïáí Ëáë ïá í³ ÝÇÙ¦Ç Ù¿Ï Ë³ Ý¿ÝÁë»Ù, ¿¹ ×Ç Ý» ñÁ ³÷áõ ãÇù ÏþÁÉ ÉÇÝ áõ ÏÁ μ³ó áõÇ ×³Ù μ³Ý:

- Ð³ å³ ¿¹ û±ÓÁ, Î³ ñû...- Ü³ Û¿ ì³Ñ ñ³Ù, »ë Õ³ É» ÙÇ ÏáÃ Í³ ÙáÕ ãÇÙ ù» ½Ç å¿ë,

μ³Ûó áñ óáñ ÝÇ Ñ³ó Ï» ñ³Í ÇÙ: ÆÝÓ Ñ»ï Ïþ³é ÝÇÙ ½ÇÉ ë»õ

51

É³ ÃÇ Ïïáñ ÙÁ: ¾¹ ûÓÁ ¾¹ Ã³Ý Ï³ ·ÇÝ ù³ ñÁ, ù³ ñÇ ÙÁíñ³Û ÏÁ ¹Ý¿ áõ ÇÝù ³ñ Í» Éáõ Ïþ»É É¿: ¾¹ É³ ÃÇ Ïïá ñÁ Ñ»ÕÙÁ, áñ »ÁÉï ñÁ ÙÇ å¿ë ³ñ³·, ¿¹ ù³ ñ¿ ÉáÛ ëÇÝ íñ³Û Ó·»Ù,³ñ ¹¿Ý ·Ç ß»ñ ÏþÁÉ É³Û »õ ¿¹ ûÓÁ Çñ ×³Ù μ³Ý ãÇ Ïñ Ý³ñ ·Áï -Ý»É: ¾Ý ³ï»Ý, ×» í³ ÑÇ ñÁ ÇÙë ¿:

¾Ý ³ï»Ý ì³Ñ ñ³Ù, ¿Ý ³ï»Ý ùÁÝÍ Ã³ ·³ õáñ Ñ³ ñáõëïÙ¿ÏÝ ÇÙ: ¶»Õ áñ ·³Ù, ³¯Û, ¿Ý ï»Õ, í» ñÇ Ï³ Ùáõñ çÇ ùá íÇù¿Û ñÇ ½ÇÝ ·Éáõ ËÁ, 40 ûï³ Ý» ñáí å³ É³ï ÙÁ ßÇ Ý»É Ïáõï³Ù: ²°É Ë³ É³ ÛÁÕ Ý»ñ, ³É ÓÇ »ñ, ³ñ³ å³ Ý»ñ, ÙáõË É³ Ù³:¾Ý ³ï»Ý, ì³Ñ ñ³Ù, ¿°Ý ³ï»Ý...

Î³ ñûÝ ãÏñ ó³õ Éñ³ó Ý»É Çñ μá ó» Õ¿Ý μ³ é» ñÁ: Ü»ñë ÙÁ-ï³õ Û³ ×³ Ëáñ¹ ÙÁ:

* * *²Û¹ »ñ» ÏáÛ úí³Ý ²Õ³Ý »ñμ ù³ Õ³ ù¿Ý í» ñ³ ¹³ñ Ó³õ,

áñ» õ¿ Ëûëù ãÁ ñ³õ ÙÇÝ ã»õ í»ñ ç³ óáõ óÇÝ ÇñÇÏ áõ³Û ×³ ßÁ,ÙÇÝ ã»õª μ³ñ ÓÇÝ ÏéÃ Ý» ó³õ, ëÇ Ï³ ñ¿Ã ÙÁ ÷³Ã Ã»ó áõëÏë³õ Ñ³ï-Ñ³ï Ó·»É Ã¿½å¿ÑÇ Ñ³ï»ñÁ, ÇëÏ îÇÏÇÝÞáõß³Ý, ³ñ ¹¿Ý å³ï ñ³ë ï³Í ¿ñ ³ñ» õ»É »³Ý ëáõñ ×Á:êáõñ ×Á ËÙ» Éáõ ³ï»Ý ÙÇ³ÛÝ Áë³õ, áñ ³ñ ¹¿Ý Ï³ñ ·³¹ -ñ³Í ¿ñ çá ñ» å³ ÝÇÝ Ñ»ï, áñ ì³Ñ ñ³ ÙÁ ×³Ù μ³Û åÇ ïÇ »É -É¿ ê³ Ý³ ë³ñ »³ ÝÇ μ³ óáõ ÙÇÝ Ñ³ë Ý» Éáõ: ²Û¹ å³ ÑáõÝÙ³Ûñ »õ ½³ õ³Ï ³Ý³ÏÝ Ï³ ÉÇ »Ï³Ý: ºõ ÏÁ Ï³ñ Í¿ ÇÝ, áñ»Õ³ ÍÁ ½ñáÛó ¿ñ ÙÇ³ÛÝ »õ Çñ³ ñáõ »ñ»ë Ý³ Û» ó³Ý »õ ³ÛÝ -ù³¯Ý É³õ Ñ³ëÏ ó³Ý ½Ç ñ³ñ: úí³Ý ²Õ³Ý ³ÛÝ ù³Ý Í³ÝñËû ë³Í ¿ñ, áñ ³Û É»õë Ï³ ñ» ÉÇ ã¿ñ Ëû ëÇÉ ³Û¹ Ù³ ëÇÝ, μ³ÛóïÇ ÏÇÝ Þáõ ßÇÏ å¿ïù ¿ Áë¿ñ μ³Ý ÙÁ. Ñ»· Ý³Ýù Ï³ñ »õ ¹ÁÅ -·á Ñáõ ÃÇõÝ Ó³Û ÝÇÝ Ù¿ç:

- ¾Ñ, áõ ñ»ÙÝ ×³Ù μáõ å³ï ñ³ë ïáõ ÃÇõÝ åÇ ïÇ ï»ë -Ý»Ýù: Ò³Û ÝÇÝ Ù¿ç ½·³ó, áñ ³ñ óáõÝ ùÇ Ã³ óáõ ÃÇõÝ Ï³ñ »õãáõ ½»ó ½Ç ãÇÉ, áñ ³Ùáõ ëÇ ÝÁ ï»ë Ý¿ñ ³Û¹ ³ñ óáõÝ ùÁ »õ ÙÇ -Ý³ Ïáõ ÃÇõÝÁ ÷Ýï é»ó: ²Û¹ ³ñ óáõÝù Ý» ñÁ Í³Í Ï»ó Ý³ »õ Çñ½³õ Ï¿Ý, ì³Ñ ñ³ Ù¿Ý:

52

úí³Ý ²Õ³Ý ï¿ñ ãáõ ½»ó ÁÉ É³É, Ã¿ Ç°Ýã ÏÁ Ï³ ï³ñ áõ¿ñÇñ ÏÝáç »õ ½³õ ÏÇÝ Ñá ·» Ï³Ý ³ß Ë³ñÑ Ý» ñáõÝ Ù¿ç, »ñμï³Ý ß¿Ý ×ñ³ ·ÇÝ Ý»ñ ù»õ ³Ù ÷á÷ áõ» ó³Ý: îÇ ÏÇÝ Þáõ ß³ÝÇñ Ï³ñÏ ïáõ ùáí, ì³Ñ ñ³Ù Çñ ·ñ ù» ñáí »õ úí³Ý ²Õ³Ý ÇñëÇ Ï³ ñ¿ Ãáí, Ñ³Ù ñÇ ãáí áõ ûñ áõ³Û ù³ Õ³ ù³ Ï³Ý Éáõ ñ» ñáõÍ³Ýñ Ùï³ Ñá ·áõ ÃÇõ Ýáí: úí³Ý ²Õ³Ý Ý³Ë Ïþáõ ½¿ñ ïÝ» -óÇ Ý» ñáõÝ Ñ³ Ù³ñ Çñ³ Ï³ Ýáõ ÃÇõÝ ¹³ñÓ Ý»É ì³Ñ ñ³ ÙÇÝê³ Ý³ ë³ñ »³Ý »ñ Ã³ ÉÁ:

- ´³ ñ» Ï³Ùë, ì³ñ ¹³Ý ¿ý¿Ý ïÇÝ ß³ï Ñ³õ Ý» ó³õ, »ñμÁëÇ, áñ ïÕ³ë, ì³Ñ ñ³ ÙÁ ê³ Ý³ ë³ñ »³Ý åÇ ïÇ Õñ Ï»Ù:¾Ý ï»Õ ê³ Ý³ ë³ñ »³ ÝÇÝ Ù¿ç ¿ Ý³ »õ Çñ ùñáç ½³ õ³ ÏÁ:

¼·³ó, áñ ÇÝùÝ Çñ Ñ»ï ¿ñ áñ ÏÁ Ëû ë¿ñ: ²Û¹ å³ ÑáõÝÙÇ³ÛÝ ã³ ÷áí ÙÁ ÁÙμé Ý»ó Çñ ÏÝáç »õ ½³õ ÏÇÝ Éééõ ÃÇõÝÁ,»õ Û» ïáÛª ³õ»É óáõó Çñ Ñ³Ý ¹Ç åáõ ÙÁ ²é³ç Ýáñ¹ Ð³Ûñêáõñ μÇÝ Ñ»ï:

- Ð³Ûñ êáõñ μÁ Áë³õ, áñ ûñ Ã³ ÉÁ ËÁ É³õ íÇ ×³Ï ãáõ ÝÇ:ÎÁ Ñ³ õ³ ï³Û, áñ ³É³ Ù³ ÝÇÝ, ÇÝÏ ÉÇ ½ÇÝ »õ éáõ ëÇÝ ÙÇ ç»õÏñ Ý³Û å³ ï» ñ³½Ù Í³ ·ÇÉ: ê³Ñ Ù³Ý Ý» ñáõÝ íñ³Û Ãá ÷» ñÁå³ï ñ³ëï »Ý ³ñ ¹¿Ý »õ ï³Û ²ëï áõ³Í, áñ ³Ûë ³Ý ·³Ù,¿ë ýáñ Ãá Ý³Ý ãÑ³ë ÝÇ Ù» ½Ç, Þáõ ß³Ý:

úí³Ý ²Õ³Ý ÏÁ Ëû ë¿ñ ³Û¹ μá Éá ñÁ, Í³Ýñ Ùï³ Ñá ·áõ -ÃÇõÝ Ý» ñáí, ÇëÏ ÏÇ ÝÁ, Þáõ ß³Ý, ã¿ñ Ïñ Ý³ñ Ñ» ï» õÇÉ: ²Ýáñ³ÛÝ å¿ë ÏÁ Ãáõ¿ñ, áñ Ýáñ Éáõ ñ»ñ ã¿ ÇÝ »õ ÙÇßï ³É å³ ï» -ñ³½Ù Ý»ñ »Õ³Í »Ý áõ ñÇß ³½ ·» ñáõ ÙÇ ç»õ: ºõ ¹»é Ýáñ Éñ³ -ó»ñ ¿ñ Ãáõñù »õ ä³É ù³Ý å³ ï» ñ³½ ÙÁ: ÆëÏ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ³ÛÝ å¿ë ÏÁ Ãáõ¿ñ, áñ ³ß Ë³ñ ÑÇ ³Û¹ Ëéá íáõ ÃÇõÝ Ý» ñÁ³ßáõ ÝÇ Ù»ñ Ï³ ó³Í Í³ é» ñáõ ÝÙ³Ý »Ý, áñ Ïñ Ý³Ý Ýá ñ¿ÝÏ³ Ý³Ý ã³ Ý³É, áñ ÙÇßï ³É Ï³Ý ³ñ» õÁ, ÑáõÝÓ ùÁ, Ï³ ÉÁ,ÉáõëÝ Ï³Ýª ·» ÕÇ ï³ ÝÇù Ý» ñáõÝ íñ³Û, çáõ ñ» ñáõÝ Ù¿ç, ³ÛÝ -å¿ë, ÇÝã å¿ë Ï³Û Ø³ ñ³ ÝÁ:

Þ³ μ³Ã ÙÁ í»ñç úí³Ý ²Õ³Ý Çñ ¿ßÇÝ Ñ» Í³Í, Ýá ñ¿Ý³÷ ³é³õ ù³ Õ³ ùÇÝ ×³Ù μ³Ý, çá ñ» å³ ÝÇÝ Ñ»ï Ï³Ý -Ë³í ×³ ñáí Ñ³ë ï³ï Ëûëù Ï³ å» Éáõ: Ø³ Ý³ õ³Ý¹ Ïþáõ -

53

½¿ñ ·Çï Ý³É Ã¿ Ç¯Ýã ï» ë³Ï Ù¿ÏÝ ¿ñ çá ñ» å³Ý Ô³ ½³ ñÁ,áñáõÝ Ù³ ëÇÝ Çñ μ³ ñ» Ï³ ÙÁ, áõ ëáõÙ Ý³ Ï³Ý Ëáñ Ñáõñ ¹Ç³Ý ¹³Ù, É³õ Ëû ë³Í ¿ñ: ø³ Õ³ ùÇ í» ñÇ Ù¿Û ï³ ÝÁ ¼¿Ý ×ÇÉ ÉÇË³ ÝÇ Ù¿ç Ñ³Ý ¹Ç å» ó³Ý Çñ³ ñáõ: î³ ñû ñÇ Ý³Ï ³ñ ï³ ùÇ -Ýáí Ù¿ÏÝ ¿ñ çá ñ» å³Ý Ô³ ½³ñ: ²õ» ÉÇ ³é Ý³ õáõ ïÇ ÏÁÝÙ³ Ý¿ñ ù³Ý Ã¿ Ñ³ Ûáõ: àõ Ý¿ñ áõÕ ïÇ ·áÛÝ Ù³ ½»ñ, ùÇ ÃÁ Ã» -Ã»õ ÙÁ ï³ ÷³Ï: Î³ñ× Ñ³ ë³ ÏÇÝ Ñ³ Ù³ñ áõ ë» ñÁ É³ÛÝ ¿ÇÝ,»õ ë³ Ï³ÛÝ ÙÇßï μ³ ñ» Ï³ Ù³ Ï³Ý ÅåÇï ÙÁ Ï³ åáÛ ïÇ½³é ÝáÕ ³ã ù» ñáõÝ Ù¿ç: ìñ³ Û¿Ý Ë³ ÝÇ Ñáï Ïáõ ·³ñ, Ó»é -ùÇÝ çáñÇÇ áé ï¿ ÝÇ Ñ³ëï Ï³ ßÇ ÙÁ μé Ý³Í, ×» ×»é Ý»ñíñ³Ý: Æñ ãáñë çá ñÇ Ý» ñÁ ³Û¹ Ë³ ÝÇÝ Ù¿ç ÏÁ å³ Ñ¿ñ, áõñ³Ý ÏÇõÝ ÙÁ Ã¿Å Ïñ³ ÏÇÝ Ù¿ç ÏÁ Ï³ñÙñó Ý¿ ÇÝ å³Û ï» ñÁ, Û» -ïáÛ Û³ÝÓ Ý» Éáõ Ùáõñ ×Ç Ñ³ñ áõ³Í Ý» ñáõÝ: æá ñ» å³Ý Ô³ -½³ñ ·É ËÇÝ ¹ñ³Í ¿ñ ùáõÉ É³, Íá å³ õáñ ÷áõßÇ áí ÅÇñ÷³Ã Ã³Í: ²õ» ÉÇ ß³ï Ï³ ßÇ Ï³ñ íñ³Ý: Î³ å³Í ¿ñ Ï³ßÇ -áí É³ÛÝ ·û ïÇ ÙÁ, áñ ³Ù μáÕç ÷á ñÁ μé Ý³Í ¿ñ »õ ·ûïÇ ÇÝÙ¿ç Ëñ³Í ¿ñ ¹³ Ý³Ï ÙÁ: ¸³ Ý³ ÏÁ ·áñ Í³ Í»ñ ¿ñ ÷³Ûïï³ ß» Éáõ, Ï³ ßÇ Ïï ñ» Éáõ, í³ ñáõÝ· Ï»Õ áõ» Éáõ »õ Ï³ÙÓÙ»ñáõÏ ×»Õù»Éáõ: Ð³·³Í ¿ñ ÝáÛÝå¿ë Ï³ßÇáí ÙÇÉÃ³Ý:¶áõó¿ ³Û¹ Ï³ßÇÝ»ñÝ ¿ÇÝ, áñ ³é³ õ» É³ å¿ë å³ Ñ³Í ¿ÇÝË³ ÝÇ áõ çáñÇÇ Ñá ïÁ: úí³Ý ²Õ³Ý ÝÏ³ ï»ó, áñ çá ñ» -å³Ý Ô³ ½³ñ ùÇã ÙÁ ß³ ï³ Ëûë ¿ñ: àõÕ ïÇ Ù³ ½» ñáõÝ »õÏ³ åáÛ ïÇ ½³ñ Ï³Í ³ã ù» ñáõÝ Ñ»ï Ë³éÝ áõ³Í ¿ñ Ñ³ ×» ÉÇÅåÇï ÙÁ. Ï³ñ Í»ë Ù³ ½» ñáõÝ »õ ³ã ù» ñáõÝ ·áÛÝÝ áõ Ý¿ñ³Ýáñ ÃÇ Ã» ÕÇ μ³ ñ³ Ïáõ ÃÇõ Ýáí Ó³Û ÝÁ: ÎÁ Ëû ë¿ñ ³ÛÝ å¿ë,Ï³ñ Í»ë ¾ñ½ ñáõ ÙÇ ×³Ù μ³ Ý» ñÁ Çñ ï³Ý ×³Ù μ³Ý ÁÉ É³ ÛÇÝ:àñ, Ë³ë μ³ ñ» Ï³Ù ¿ñ ù³ñ õ³Ý Ïï ñáÕ ³õ³ ½³Ï Ý» ñáõÝ,ÁÉ É³Ý ³ÝáÝù É³½, ùÇõñï, å³ñ ëÇÏ Ã¿ Ãáõñù:

* * *ì³Ñ ñ³Ù ³Û¹ ûñ Ë³ ÝáõÃÝ ¿ñ: Ð³Û ñÁ ·áõ ó¿ áõß ·³ñ

ù³ Õ³ ù¿Ý: î¿Ý Ï» ñáõÝ ùáí, Çë Ï¿Ý å¿Ç ÙÁ íñ³Û Ýë ï³Íï³ñáõ³Í ¿ñ ä»ñ× äéáß»³ÝÇ §êûë »õ ì³ñ ¹Ç Ã»ñ¦ í¿-

54

åáí: ì¿ åÇ μá Éáñ ³Ýó ù» ñÁ Ï³ñ Í»ë ï» ÕÇ Ïþáõ Ý» Ý³ ÛÇÝ Ç-ñ»Ýó ·Çõ ÕÇÝ Ù¿ç: î» ë³õ, Ñ³å ×» åáí Ý»ñë Ùï³õ Ø³ ñ³ -ÝÇÝ Ù³Û ñÁ Ñ³ ×» ÉÇ Ñá íÇ ÙÁ å¿ë: Â» õ» ñÁ ëûÃïáõ³Í ¿ÇÝ,ÏÉáñ ¹¿Ù ùÁ Ýáñ »÷³Í Ñ³ óÇ Ï³ñÙ ñáõ ÃÇõÝ ³é³Í ¿ñ »õ áõ -Ý¿ñ Ã» Ã»õ ùñ ïÇÝù ÙÁ: ²Ýáñ Ó³Û ÝÇÝ Ù¿ç Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ï³ -ñûïÝ ½·³ó »õ ï³ Ï³ õÇÝ ã·Ç ï¿ñ, Ã¿ Ç±Ýã ¿ñ áñ Çñ Ùûñ Ù¿Ýμ³Ý ÙÁ ÏÁ ÛÇ ß»ó Ý¿ñ Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ø³Û ñÁ:

- îÕ³Û ì³Ñ ñ³Ù, Ñ¿ñ¹ á±õñ ¿:- Ð³Ûñë ù³ Õ³ù ·Ý³ó:- Øáõñë ¿¹ Ñ¿ñ¹ ·É ËÇÝ, áñ »Ã¿ ä³Õ ï³ï áïù Ïá Ë³Í

ÁÉ É³ñ ù»½ ä³Õ ï³ï åÇ ïÇ Õñ Ï¿ñ: Æ±Ýã ¿ »Õ»ñ Ù»ñ ù³Õ -ùÇ ¹å ñá óÇÝ, áñ Ñûñ áõ Ùûñ Ù¿Ï Ñ³ ïÇÏ ïÕ³Ý »É»ñ ¾ñ½ -ñáõÙ ÏÁ Õñ Ï¿: ÆÝ ïá±ñ ¹Ç Ù³ Ý³Û ¿Ý ùáõ Ý» ½¿ ÝÇÙ Ù¿ñ¹:

Ø³Ûñ ¿ñ: ²Õ μÇõ ñÇ ÙÇ ç³ ¹¿ å¿Ý Û» ïáÛ ÏÁ ½·³ñ, áñ Ø³ -ñ³ ÝÇÝ Ù¿ç μ³Ý ÙÁ ÏÁ Ï³ ï³ñ áõ¿ñ, Ã¿ »õ Ø³ ñ³ ÝÁ ßï Ï¿ßÇ ï³Ï ³Õ μÇõ ñÇ å³ï Ùáõ ÃÇõÝÁ å³ï Ù³Í ã¿ñ, Ñ³ Ï³ é³Ï³Ýáñ, áñ ·»Õ ÙÁ ·» Õáí ÏÁ Ëû ë¿ ÇÝ: Ø³Û ñÁ ÝÏ³ ï³Í ¿ñ,áñ Ø³ ñ³ ÝÇ ¹¿Ù ùÁ ³ñ μáõÝ ùÇ Ñ³ ë³Í ÉÇáõ ÃÇõ Ýáíª ³Õáõáñ·áÛÝ ÙÁ ³é³Í ¿ñ, Ñ³ñë Ý³ó áõÇ Ééáõ Ã»³Ùμ:

Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ù³Û ñÁ »Ï³Í ¿ñ ù³ ñÇõ Õ¿ ×ñ³ ·ÇÝ É³Ù å³ ÙÁ·Ý» Éáõ »õ ³õ»É óáõó. §â¿°, Ø³ ñ³Ýë ãÏáï ñ»ó: ¾ë Ù¿ ÏÁ ÇÙÛ³Ý ó³Ýùë ¿ñ: Øá ËÇ ñáí áõ ½» óÇ Ù³ù ñ»É μ³Ûó áñ Ù¿ çÁ ù³ -ñÇ ÷áù ñÇÏ Ïïáñ ÙÁ Ï³Û »Õ»ñ: ´³ª ã»ë Áë»ñ, áñ ·Çñù ÙÁÝ³É Ø³ ñ³ ÝÇÝ ï³Ù Ï³ñ ¹³ Éáõ Ñ³ Ù³ñ¦, »ñμ ï» ë³õ áñì³Ñ ñ³Ù Çñ Ó»é ùÇÝ ·Çñ ùÁ É¿å É¿å áõÇ ïáõ ÷ÇÝ íñ³Û ¹ñ³õÉ³Ù åÁ ï³ Éáõ Ñ³ Ù³ñ:

àñ μ» õ³Û ñÇ ïÇ ÏÇÝ ì³ñ ¹»ñ ß³ï ³ñ³· Ùï³ Í»ó ÁÝ» -ÉÇ ùÁ, Ï³å ÙÁ Ý» ï» Éáõ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ »õ Ø³ ñ³ ÝÇÝ ÙÇ ç»õ, ÇñÝ» ï³Í Ù³ ùáù Ý» ñáõÝ ÝÙ³Ý: ºÃ¿ Ï³ ñ» Ý³ñ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝÝÙ³Ý ÷» ë³Û áõ Ý» Ý³É »õ úí³Ý ²Õ³ ÛÇ áõ ïÇ ÏÇÝ Þáõ ß³ -ÝÇ ÝÙ³Ý ËÝ³ ÙÇ...

È³Ù åÁ ³é Ý» É¿ áõ í×³ ñ» É¿ Û» ïáÛ,- ²Ûª ¿°ë Ù¿Ï ·Çñ ùÁ: Ø³ ñ³ ÝÇë ·ñ»É Ï³ñ ¹³ ÉÁ ·ÁÉ· É³Ý

55

çáõ ñÇ å¿ë ¿, Áë³õ Ù³Û ñÁ áõ Ó»é ùÁ ·ñ ùÇÝ ï³ ñ³õ: Î³ñ -¹³ É¿Ý Û» ïáÛ ·Çñ ùÁ Ýá ñ¿Ý ùáõÏ¹ ¿, ïÕ³ë, Áë³õ Ø³ ñ³ ÝÇÝÙ³Û ñÁ áõ Ù³Û ñ» ñáõ ³Õáõáñ Û³ ïáõÏ ÅåÇ ïáí ·Çñ ùÁ ³é³õáõ É³Ù å³ ÛÇÝ Ñ»ï ¹áõñë »É³õ ³ÛÝ ù³Ý ³ñ³·, Ñá íÇ ÙÁå¿ë, ÇÝã å¿ë Ùï³Í ¿ñ Ë³ Ýáõ Ã¿Ý Ý»ñë:

ì³Ñ ñ³Ù ï» ë³õ, áñ ß³ï ³ñ³· Ï³ï³ñáõ»ó³Ý ³Û¹μá Éá ñÁ »õ ÇÝù Ïñ ó³Í ã¿ñ μ³Ý ÙÁ Áë»É: Àë»É, áñ ·Çñ ùÁ·ñ³ ¹³ ñ³ ÝÇÝ ¿, áñ ·ñ³ ¹³ ñ³ Ý³ å»ï ÞÇÉ ²ñáõÃÁ, Ïûß -Ï³ ñÇ ³ß Ï»ñï, ËÇëï Ù¿ÏÝ ¿, »Ã¿ ·ñ³ ¹³ ñ³ ÝÇÝ ·Çñ ù» ñÁáõ ß³ Ý³Ý: ²ÛÝ å¿ë, ½ñáÛó ÙÁ Áñ³Í ÁÉ É³ Éáõ Ñ³ Ù³ñ Ø³ ñ³ -ÝÇÝ Ùûñ Ñ»ï, áñáõÝ ³Ûó»ÉáõÃÇõÝÁ ³ÛÝ ù³Ý Ñ³ ×» ÉÇ Ùï»ñ -Ùáõ ÃÇõÝ ÙÁ μ» ñ³Í ¿ñ, Ï³ñ Í»ë ³Ýáñ Ñ»ï Ý»ñë Ùï ÝáÕ áõ¹áõñë »É ÉáÕ ÑáíÝ ÁÉ É³ñ áñ å¿ë ßáõÝã: ºñμ §ïÕ³ë¦ Áë³õ,³ñ ¹¿Ý Ó³Û ÝÇÝ Ù¿ç Çñ Ùûñ ·áõñ ·áõ ñ³Ý ùÁ Ï³ñ: ÆÝã ù³¯ÝÑ³ ×» ÉÇ ¿ñ Ý³»õ Çñ»Ý Ñ³ Ù³ñ, áñ ·Çñ ùÁ Ø³ ñ³ ÝÇÝ ï³ -ñ³õ μ³Ûó áñ Çñ»Ý Ñ³ Ù³ñ ³Ý»É Ï³ óáõ ÃÇõÝ ÙÁ ëï»ÕÍáõ»-ó³õ: ÆÝã å¿¯ë åÇ ïÇ í»ñ³¹³ñÓáõ¿ñ ·Çñ ùÁ: ²Õ μÇõ ñÇ ÙÇ -ç³ ¹¿ å¿Ý »õ ³Û·ÇÇ ×³Ù μáõÝ íñ³Û Éáõé §³ñÏ³Í³ËÝ¹ñ³-Ï³Ý¦ Ñ³Ý ¹Ç åáõ Ù¿Ý Û» ïáÛ ³Ñ³ ·Çñ ùÁ, áñ ß³ï μ³Ý åÇ -ïÇ Áë¿ñ Ø³ ñ³ ÝÇÝ, ëÇ ñ³ ÛÇÝ Ý³ Ù³ ÏÇ ÙÁ ï³ù Ëûëù»-ñáõÝ å¿ë: ¶áõó¿ Ù³ÛñÁ μ»ñ¿ñ ·ÇñùÁ áõ Û³ÝÓÝ¿ñ Çñ Ùûñ:´³Ûó ³Û¹ ³éÇÃáí ÇÝùÝ ³É Ïþáõ ½¿ñ ï»ë Ý»É Ø³ ñ³ ÝÁ: ÎÁñ -Ý³ ÛÇÝ Ï³ñ ÍÇù Ý»ñ ÷á Ë³ Ý³ Ï»É ·ñ ùÇÝ Ù³ ëÇÝ, áõñ Çñ»Ýó·Çõ ÕÁ Ï³ñ áõ ÝÙ³Ý Çñ»Ýó ·Çõ ÕÇ ×³Ù μ³ Ý» ñáõÝ, áõñ Ï¿Ïþ³ÝóÝ¿ÇÝ Çñ»Ýù:

ì³Ñ ñ³Ù Çñ»Ýó Ãá ÝÇ ñÇ ³Ý Ã» ÕÇÝ ÝÙ³Ý ï³ù Ùï³ -ÍáõÙ Ý» ñáõÝ Ù¿ç ÇÝ Ï³Í ¿ñ:

* * *²Ý ó³Ý ÙÇ ù³ ÝÇ ûñ»ñ, ß³ μ³Ã ÙÁ: Ø³Û ñÁ ³ñ ¹¿Ý ×³Ù -

μáñ ¹áõ Ã»³Ý å³ï ñ³ë ïáõ ÃÇõÝ Ý»ñ ÏÁ ï»ë Ý¿ñ, ·³ Ã³ »õ÷áË Ýáñ¹ É³ Ã» ñÁ å³ï ñ³ë ï» Éáí: ÞÇÉ ²ñáõ ÃÁ »ñ Ïáõ³Ý ·³Ù ÛÇ ß» óáõ ó³Í ¿ñ ·ñ³ ¹³ ñ³ ÝÇ áõ ß³ ó³Í ·Çñ ùÁ,

56

Ù³ Ý³ õ³Ý¹ ÇÙ³ ó»ñ ¿ñ, áñ ì³Ñ ñ³Ù ßáõ ïáí ×³Ù μ³Û åÇ -ïÇ »É É¿ñ:

¶Çñ ùÁ ³ñ ¹¿Ý ì³Ñ ñ³ ÙÁ Ýáñ ç»ñ Ùáõ Ã»³Ý Ù¿ç Ó·³Í ¿ñ,ÝÙ³Ý ³ñ» õ¿Ý ï³ù ó³Í áõ Ã³ó Ñá ÕÇÝ: ²Û¹ ï³ù »ñ» õ³ -Ï³ Ûáõ ÃÇõ Ýáí ì³Ñ ñ³Ù ·ñ ùÇÝ »ï» õ¿Ý Ïþ»ñ Ã³ñ: öá Õá óÇÝáÛÝ å³ï Ï»ñ Ý» ñÁª ùÇã ÙÁ ³õ» ÉÇ Ù³Ý ñ³ Ù³ë Ýáõ ÃÇõÝ Ý» -ñáí »õ ³ñ ¹¿Ý μ³ñÏ Ñ³ óÇ Ñá ïÁ: ²Û¹ μá Éá ñÁ Çñ »ñ³ ½ÇÝÙ¿ç ï» ë³Í ·áõ Ý³ õáñ Ù» ï³ùë Ý» ñáõÝ å¿ë ÏÁ ÷³ÃÃ áõ¿ ÇÝ³ÝÇõ Ý» ñáõÝ: ¸áõ éÁ Ø³ ñ³ ÝÁ ÏÁ μ³ Ý³ñ, ÏÁ Ëû ë¿ñ Çñ»ÝÑ»ï í³ñ ¹Ç Ã»ñÃ ßñ ÃáõÝù Ý» ñáí áõ ßÇÏ Ýáï μ³ é» ñáí:¶áõ ó¿ μé Ý¿ñ ³Ýáñ Ó»é ùÁ, ·áõ ó¿ ³ã ù» ñáõÝ Ù¿ç Ý³ Û¿ñ:

Ð»ù Ç ³ ÃÇ ³Õ çÇ ÏÁ Ñ»ï½ Ñ» ï¿ ³õ» ÉÇ Çñ³ Ï³Ý ÏÁ ¹³é -Ý³ñ. Ëá ½³ ÏÇ ÙÃáõ Ã»³Ý Ù¿ç Ï»ñ å³ ñ³ Ý³ ÷áË áõ³Í ÃÇ -Ã»é ÝÇÏÝ ¿ñ, áñ ¹áõñë åÇ ïÇ ·³ñ ·» Õ» óÇÏ Ý³ß Ë» ñáí:

²ñ ¹»±ûù ³Û¹ å¿ë ÏþÁÉ É³Ý μá Éáñ ³é³ çÇÝ ë¿ ñ» ñÁ, »ñμÙ³ñ ÙÇ ÝÁ Çñ »ñ» õ³ Ï³ Ûáõ Ã»³Ý Ù¿ç ÏÁ ç»ñ Ù³ Ý³Û áõ ³õ» ÉÇÇÙ³ë ïáõÝ ÏÁ ¹³é Ý³Û ×Çß¹ ÃÇ Ã»é ÝÇ ÏÇ Ý³ß ËáõÝ Ã» õ» -ñáõÝ å¿ë:

²Û¹ »ñ» ÏáÛ, ì³Ñ ñ³Ù ï³Ý ×ñ³ ·ÇÝ Ý»ñ ù»õ ãÏñ ó³õ μ³ -Ý³É Çñ ¹å ñá ó³ Ï³Ý ·ñ ù» ñÁ: Þ³ï Ïþáõ ½¿ñ ÙÇ Ý³Ï ÙÝ³É»õ ½·³É Ùï»ñ Ùáõ ÃÇõÝÁ ï³Ý ×ñ³ ·ÇÝ, ï³Ý ³Ý Í³ ÝûÃ Ù¿Ï³Ý ÏÇõ Ý¿Ý ×åáõ éÇ Ó³Û ÝÇÝ Ñ»ï: Î³ÛÍ μé ÝáÕ μ³ é»ñ Ï³ ÛÇÝÏ³ñ Í»ë ×åáõ éÇ ×Áñ ×Á ñÇÝ Ù¿ç: Ú» ïáÛ ¸áõñ »³ ÝÇ, Ø» Í³ -ñ»Ý óÇ μ³ é» ñÁ Ï³ÛÍ Ïþ³é Ý¿ ÇÝ Çñ ÙÇ Ý³ Ïáõ Ã»³Ý Ù¿ç: àõ·ñ»ó ÃáõÕ ÃÇ ÙÁ íñ³Û, áõñ Ãáõ³ μ³ Ý³ Ï³Ý ÙÇ ù³ ÝÇ ÃÇõ»ñÏ³ ÛÇÝ:

Ø² ð² ÜÆÜ§Â»°õ ïáõñ ÇÝ ÍÇ, Ø³ ñ³ÝÝ ÇÙ ³Õáõáñ,àñ í»°ñ-í»°ñ Ãé ãÇÙ, »ñ ÏÇÝùÝ ³ëï Õ³ õáñ,Ö³ ×³Ýã ³ëï Õ» ñÁ Ñ³ï-Ñ³ï í³ñ μ» ñ»Ù,àõ áë Ï¿ Ã» Éáí ùáõ í½ÇÝ ß³ ñ»Ùª Ø³ ñ³ÝÝ ÇÙ ³Õáõáñ, Ø³ ñ³ÝÝ ÇÙ ³Õáõáñ¦:

57

ì³Ñ ñ³Ù ãÏñ ó³õ Éñ³ó Ý»É: î» ë³õ áñ Ë»Õ× ¿ñ: Æñ ³å -ñáõÙ Ý» ñÁ ³õ» ÉÇ Ñ³ ñáõëï ¿ÇÝ áõ ·áõ Ý³ ·»Õ: ¶ñ³ ÍÁ ³Õ -μÇõ ñÇ ÙÇ ç³ ¹¿ åÇÝ å¿ë Ó³ Ëáñ¹ μ³Ý ÙÁÝ ¿ñ: ØÝ³ ó³ÍÙ³ ëÁ Ó·»ó Ééáõ Ã»³Ý: ²Û¹ Ééáõ Ã»³Ý Ù¿ç Çñ ½·³ óáõÙ Ý» ñÁÏÁ ×³ ×³Ýã áõ¿ ÇÝ ·áÛ Ý» ñáí ÙÇ³ÛÝ, ³é³Ýó μ³ é» ñáõ »õïá Õ» ñáõ: ²Û¹ ×³ ×³Ý ãáõÙ Ý» ñÁ Ýáñ ¿ÇÝ Çñ»Ý Ñ³ Ù³ñ. »õÏ³ñ Í»ë Ýáñ ³ß Ë³ñÑ ÙÁ ÏÁ μ³ó áõ¿ñª ³ñ»õ Í³ ·Ç Ã³ñ Ùáõ -ÃÇõ Ýáí áõ »ñ³Åß ïáõ ÃÇõ Ýáí:

ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ù³Û ñÁ ×³Ù μáñ ¹³ Ï³Ý å³ï ñ³ë ïáõ ÃÇõÝ -Ý» ñáõÝ Ñ»ï ëÏ ë³Í ¿ñ ÅáÕí ïáõù ÁÝ»É: ²Û¹ ÅáÕí ïáõù Ý» -ñáõÝ Ù¿ç Ùû ï» ó³Í ¿ñ ·» ïÇÝÝ ÇÝ Ï³Í ì³Ñ ñ³ ÙÇ ·ñ ù» -ñáõÝ »õ ³ÝË Ý³Ù Ó· áõ³Í ÃáõÕ Ã» ñáõÝ, áñáÝó íñ³Û »ñÏ -ñ³ ã³ ÷³ Ï³Ý ·Í»ñ Ï³ ÛÇÝ, ³ß Ë³ñ Ñ³· ñ³ Ï³Ý ³ÝáõÝ -Ý»ñ, ï» ë³õ §ÐÇÝ ²½ ·³ó ä³ï Ùáõ Ã»³Ý¦ ·ñ ùÇÝ ï³ÏÃáõÕÃ ÙÁ.

Ø² ð² ÜÆÜ

²Ù¿Ý Ù¿Ï ûñÁ, áñ Ïþ³Ýó Ý¿ñ »õ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ μ³ Å³ Ýáõ ÙÁÏÁ Ùû ï» Ý³ñª Ù³Û ñÁ ³õ» ÉÇ ÏÁ ïË ñ¿ñ »õ ³Û¹ ïË ñáõ ÃÇõÝÁïáõ³Í ¿ñ ³Ýáñ ¹¿Ù ùÇÝ Ùï³ Íáõ ÙÇ ÙÁ ³Õáõá ñáõ ÃÇõÝÁ:ºñμ ³Û¹ ïá Õ» ñÁ Ï³ñ ¹³ó, ¹¿Ù ùÁ Ñ»ï½ Ñ» ï¿ å³Û Í³ é³ -ó³õ: î³Ý ×ñ³ ·Ç ÙÁ μ³ ñÇ ÉáÛ ëÁ ÇÝ Ï³õ Ï³ñ Í»ë Çñ ¹¿Ù -ùÇÝ: ²Û É»õë ï» ë³õ, Ã¿ Ç¯Ýã ÏÁ Ï³ ï³ñ áõ¿ñ Çñ Ù»Í ó³Í½³õ ÏÇÝ Ù¿ç, áñ ·áõ ó¿ ëÏ ë³Í ¿ñ, »ñμ ì³Ñ ñ³Ù Çñ Ó»é ùÁØ³ ñ³ ÝÇÝ ³Õáõáñ Ù³ ½» ñáõÝ ï³ ñ³Í ¿ñ: ì³ Õáõó ÝÏ³ -ï»ñ ¿ñ, áñ ì³Ñ ñ³ ÙÁ Ééáõ Ã»³Ý Ù¿ç Ùï³Í ¿ñ »õ ÷³Ï: ²Û -É»õë Çñ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñáõÝ Ñ»ï ã¿ñ »õ ÙÇ Ý³Ï: ÜÏ³ ï³Í ¿ñ Ù³Û -ñÁ Ù³ Ý³ õ³Ý¹ ³Û¹ ï³ñ áõ³Û ÁÝ Ã³ó ùÇÝ, áñ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝÑ³ ë³ ÏÁ ³õ» ÉÇ áõé ×³ ó³õ áõ áë Ïáñ Ý» ñÁ ³õ» ÉÇ Ñ³ë ï³ -ó³Ý, ÝáÛÝ å¿ë Ñ³ë ï³ ó³õ Ó³Û ÝÁ: Ø¿ Ï¿Ý Ù»Í ó³Í ïÕ³ -Ù³ñ ¹Á ï» ë³õ ³Ýáñ Ù¿ç, »ñμ ûñ ÙÁ áõ ½»ó ëá íá ñ³ Ï³ ÝÇÝå¿ë Çñ ÷áù ñÇÏ ïÕ³Ý Ñ³Ù μáõ ñ»É, ½·³ó ïÕ³ Ù³ñ ¹áõ

58

ßáõÝ ãÁ, åÇÝ¹ áõ ë»ñÝ áõ Ã» õ» ñÁ: ²Û¹ å³ ÑáõÝ ³õ» ÉÇ ÝÏ³ -ï»ó ³Ýáñ Ã» õ» ñáõÝ Ù³ ½» ñÁ »õ å» ËÁª ùÇã ÙÁ ³õ» ÉÇ ë»õ -ó³Í: ²Û¹ ï³ñ áõ³Û ÁÝ Ã³ó ùÇÝ Ù³Û ñÁ ½ñÏ áõ³Í ¿ñ Çñ§÷áù ñÇÏ ïÕ³Ý¦ Ý³ËÏÇÝÇÝ å¿ë Ñ³Ù μáõ ñ» É¿: ÂáõÕ ÃÇÝÛ³ÝÓÝ áõ³Í ³Û¹ ÙÇ ù³ ÝÇ ïá Õ» ñáõÝ Ù¿ç Ù³Û ñÁ ·ï³õ·³Õï ÝÇ ùÁ Çñ ½³õ ÏÇ Ééáõ Ã»³Ý »õ ÝáÛ ÝÇëÏ ³ñ³· áõé ×³ -óáõ ÙÇÝ: ²Ýáñ ³ÛÝ å¿ë Ãáõ» ó³õ, áñ ì³Ñ ñ³ ÙÁ ß³ï ³ñ³·Ñ³ ë³õ »ñÇ ï³ ë³ñ ¹áõ Ã»³Ý: ²Û¹ ÙÇ ù³ ÝÇ ïá Õ» ñÁ Ï³ñ -¹³ó ÙÇ ù³ ÝÇ ³Ý ·³Ù: Ø³ ñ³ ÝÁ, ³Û¹ ³Õáõáñ ³Õ çÇ ÏÁ, Çñ½³ õ³ ÏÁ μ³ Ý³ë ï»ÕÍ Áñ³Í ¿: Ø³Û ñÁ Ýá ñ¿Ý Ï³ Ù³ó ÙÁÃáõÕ ÃÇ Ïïá ñÁ ·ñ ùÇÝ ï³Ï ¹ñ³õ áõ Ñ» é³ ó³õª Ó»é ùÇÝ³õ»É ÙÁ μé Ý³Í: ²Û¹ å³ ÑáõÝ ß³ï áõ ½»ó ï»ë Ý»É ì³Ñ ñ³ -ÙÁ, ³Ýáñ ¹¿Ù ùÇÝ íñ³Û Ï³ñ ¹³É ³Û¹ ÙÇ ù³ ÝÇ ïá Õ» ñÁ,Ñ³Ù μáõ ñ»É »õ Áë»É, §Ø³ ñ³ ÝÁ É³õ ³Õ çÇÏ ¿, ïÕ³ë¦: ÚÇ -ß»ó Ø³ ñ³ ÝÇ ï³ ñÇ ùÇ Çñ ³Õ çÇ Ïáõ ÃÇõÝÁ, ù³Õ ù» ÝÇ Ëá -åáå Ù³ ½» ñáí, »ñμ ëÏ ë³Í ¿ñ Çñ Ù¿ç åï ÏÇÉ ë¿ ñÁª ÇÙ³ë -ïáõ Ã»³Ý ³é³ çÇÝ ½³ñÃ Ýáõ ÙÁ:

îÇ ÏÇÝ Þáõ ß³Ý Ý³ ËÁÝï ñ»ó ³Ý Í³ ÝûÃ Ó» õ³ Ý³É: ¶áõ -ó¿ ½³õ ÏÇÝ Ñ³ Ù³ñ ³É ãμ³ ó³ïñ áõ³Í ·³Õï ÝÇ ë¿ñ ÙÁ, áñ½ÇÝù μ³ Ý³ë ï»Õ Íáõ Ã»³Ý ï³ ñ³Í ¿:

- ì³Ñ ñ³°Ù, Ó³ÛÝ ïáõ³õ Ù³Û ñÁ, »ñμ ¹é Ý¿Ý Ý»ñë Ùï Ý» -ÉÁ ÇÙ³ ó³õ: ¼³ñ Ù³ Ý³ ÉÇ ¿ñ, Ù³Û ñÁ ³Û¹ ûñ ³õ» ÉÇ ÝÏ³ -ï»ó, áñ Çñ ½³õ ÏÇÝ ¹¿Ù ùÁ Ñ»ï½ Ñ» ï¿ Çñ Ñû ñÁ, úí³Ý²Õ³ ÛÇÝ ¹¿Ù ùÇÝ Í³Ý ñáõ ÃÇõÝÁ ÏÁ ëï³ Ý³Û:

- à±õñ ¿Çñ ïÕ³ë, Ñ³ñ óáõó Ù³Û ñÁ »õ Çñ Ó³Û ÝÇÝ Ù¿ç,³Ï³ Ù³Û, ·³Õï ÝÇù ÙÁ ·Çï ó³Í ÁÉ É³ Éáõ Ã» Ã»õ ÅåÇï ÙÁÏ³ñ: â¿°, ì³Ñ ñ³Ù ãåÇ ïÇ áõ ½¿ñ áñ Ù³Û ñÁ ·Çï Ý³ñ: âåÇ -ïÇ áõ ½¿ñ Ûáõ ½»É ì³Ñ ñ³ ÙÇ Ñá·Ç ÇÝ ³Û¹ Ë³ Õ³Õ ÉÇ ×Á, Ï³ -åáÛ ïÇ Ééáõ ÃÇõ Ýáí μéÝ áõ³Í:

- ¾ëûñ Ñ³Û ñÇÏ¹ Áë³õ, áñ ·³É ß³μ Ãáõ åÇ ïÇ ·³Û çá ñ» -å³ ÝÁ, ïÕ³ë, ÙÇ ù³ ÝÇ ûñ»ñ ÙÝ³ óÇÝ... »õ ³ñ ¹¿Ý Éé» óÇÝÙ³Ûñ áõ ½³ õ³Ï: Ø³Û ñÁ Çñ Ã³Ë Íáõ ÃÇõÝÁ í³ Ý» Éáõ Ñ³ Ù³ñÏ³ñ Í»ë, ÇÝã å¿ë μ½ ½³ óáÕ Ù» Õáõ ÙÁ åÇ ïÇ í³ Ý¿ñ, Çñ

59

½³õ ÏÇ áõ ë¿Ý Û³ñ ¹Ç ÷áù ñÇÏ ßÇõÕ ÙÁ í»ñ óáõó, »ñμ ÝÏ³ -ï»ó, áñ Áë» ÉÇù áõ Ý¿ñ ì³Ñ ñ³ ÙÁ:

- Æ±Ýã Ï³Û ïÕ³ë£- ¾¹ ·ñ³ ¹³ ñ³ ÝÇÝ ·Çñ ùÁ ÇÙ Ùûï ã¿ »õ å¿ïù ¿ í» ñ³ -

¹³ñÓ Ý»Ù: øÇã ³é³ç ÞÇÉ ²ñáõ ÃÇÝ Ñ»ï ËÇëï Ëûë ù»ñ áõ -Ý» ó³Û, áñ §ÏÁ ëï³ Ý³ë ³Û¹ ·Çñ ùÁ ÝáÛ ÝÇëÏ ÇÙ Ù»Ï Ý» É¿ëÛ» ïáÛ¦:

- Æ±Ýã, ³ñ ¹»±ûù ÏáñëÝ óáõ ó»ñ »ë, ïÕ³ë:ì³Ñ ñ³Ù ½·áÛß ¿ñ, áñ Çñ Ëûë ù» ñáõÝ Ù¿ç μ³Ý ÙÁ ãÙ³ï -

Ý¿ñ:- â¿, Ïáñë áõ³Í ã¿: ²Ýó »³É ß³μ Ãáõ, »ñμ Ñ³Û ñÇ ÏÁ ù³ -

Õ³ù ·³ ó»ñ ¿ñ, Ë³ ÝáõÃ Ùï³õ ÷³ É³Ý ×áÝó Ø³ ñ³ ÝÇÝÙ³Û ñÁ: ì³Ñ ñ³Ù ·áñ Í³ Í»ó §÷³ É³Ý ×áÝó¦Á ÙÇ ³ ÙÇï Ó» -õ³ Ý³ Éáõ Ñ³ Ù³ñ »õ ÝáÛÝ Ó» õáí ³É ß³ ñáõ Ý³ Ï»ó.- §¾°Ñ, ·Ç -ï»ë, ÇÝã å¿°ë ³ñ³· ÏÇÝ ¿: È³Ù å³ ÙÁ ·Ý» Éáõ »Ï³Í ¿ñ:¶Çñ ùÁ áñ ï» ë³õ, ½Çë Ù» Õ³¹ ñ»ó, áñ ûñ ÙÁÝ ³É Ùï³ Í³Íã»Ù ·Çñù ÙÁ ï³É Ø³ ñ³ ÝÇÝ, áñ Ï³ñ ¹³Û: ¶ÇñùÝ ³é Ý» Éáí¹áõñë »É³õ¦:

Ø³Û ñÁ ³ñ ¹¿Ý ·³Õï ÝÇ ùÇ ÙÁ ï»Õ »³Ï ÁÉ É³ Éáõ, ½ëåÁ -õ³Í »õ ë³ Ï³ÛÝ Ñ³ ×» ÉÇ ³ñ ï³ Û³Û ïáõ ÃÇõÝ ÙÁ μé Ý»ó ¹¿Ù -ùÇÝ íñ³Û: Æñ³±õ ³Û¹ù³Ý ÙÇ³ÙÇï ¿ ì³Ññ³ÙÇÝ ë¿ñÁØ³ñ³ÝÇÝ Ñ³Ý ¹¿å:

- ¸¿Ñ, É³õ ïÕ³ë, ¹áõÝ ÇÝù¹ Ïñ Ý³ë »ñ Ã³É áõ ³é Ý»É·Çñ ùÁ, ÙÇÝ ã»õ ÑÇ Ù³ Ï³ñ ¹³ ó³Í ÁÉ É³ Éáõ ¿, Áë³õ Ù³Û ñÁ áõëå³ ë»ó å³ ï³ë Ë³ ÝÇ: ºñμ áõ ß³ ó³õ å³ ï³ë Ë³ ÝÁ, áõ -½»ó ³õ»Éó Ý»É£

- îÕ³ë, Ø³ ñ³ ÝÁ ß³ï É³õ ³Õ çÇÏ ¿... »õ ³Û¹ ù³Ý...ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ ³ÛÝ å¿ë Ãáõ» ó³õ, áñ Ùûñ Áë» Éáõ Ó³Û ÝÇÝ,

³Ýáñ Ù³Û ñ³ Ï³Ý ÅåÇ ïÇÝ »ï»õ Ã³ùÝ áõ³Í μ³Ý ÙÁ Ï³ñ,Ù³ Ý³ õ³Ý¹ í»ñ çÇÝ Ëûë ù» ñáõÝ Ù¿ç: ²ñ ¹»±ûù μ³Ý ÙÁ ·Ç -ï¿: ºõ ÙÇ ù³ ÝÇ ³Ý ·³Ù ÏñÏÝ áõ» ó³Ý Çñ Ù¿ç Ùûñ μ³ é» ñÁª§Ø³ ñ³ ÝÁ É³õ ³Õ çÇÏ ¿, ïÕ³ë¦: Æñ Ùûñ ³Û¹ Ëûë ù» ñ¿ÝÛ» ïáÛ, Çñ Ù¿ç Ï³ñ Í»ë ÏÍÏ áõ³Í μ³Ý ÙÁ ù³Ï áõ» ó³õ, Á½-

60

·³ó Çñ ³ñ »³Ý ³½³ï ß³ñ Åáõ ÙÁ »ñ³Ï Ý» ñáõÝ Ù¿çª Çñß³ï ëÇ ñ³Í áõ é»ÝÇÇ ³õÇ ßÇ ß³ñ ÅáõÙ Ý» ñáõÝ ÝÙ³Ý: ¶Çñ ùÁ³é Ý» Éáõ ³éÇ Ãáí ³Û¹ ûñÁ Ø³ ñ³ ÝÁ ï»ë Ý» Éáõ ³Ý ¹Ç Ù³¹ -ñ» ÉÇ ï»Ýã ÙÁ ½·³ó: ²Ûë ³Ý ·³Ù ¹Ç ó³ ÛÇÝ ³ÛÝ ³Û Í¿ Ù³ñ -¹áõÝ ï»Õ Çñ Ù³ÛñÝ ¿ñ, áñ Ññ»ß ï³ ÏÇ Ã» õ» ñáí ½ÇÝù Ø³ -ñ³ ÝÇÝ ïáõ ÝÁ Ïþ³é³ç Ýáñ ¹¿ñ, Çñ Ã» õ¿Ý μé Ý³Íª §Ø³ ñ³ ÝÁÉ³õ ³Õ çÇÏ ¿, ïÕ³ë¦: ú¯Ñ, ÇÝã å¿¯ë Ïþáõ ½¿ñ Ñ³Ù μáõ ñ»É ÇñÙ³Û ñÁ ³Û¹ ³Õáõáñ μ³ é» ñáõÝ Ñ³ Ù³ñ:

* * *²ñ ¹¿Ý Ù³ ñ³ Ý»Ýó ÷á Õá óÇÝ Ù¿ç ¿ñ ì³Ñ ñ³Ù. ³ÛÝ ù³Ý

Ùï» ñÇÙ, Çñ ëñ ïÇÝ Ù¿ç Ó· áõ³Í ×³Ù μ³ ÛÇ ÙÁ å¿ë: ÜáÛÝÙï» ñÇÙ å³ï Ï»ñ Ý» ñÁ, áñáÝù ÏÁ ßÝ ã¿ ÇÝ Ï³ñ Í»ë, Ý³ »õªÑ³ óÇ μ³ñÏ Ñá ïÁ... ²Ûë ³Ý ·³Ù ì³Ñ ñ³Ù ï» ë³õ Ï³ ïáõÙÁ, áñ Ù³ ñ³ Ý»Ýó ï³ ÝÇ ùÇÝ ¹Ç Ù³ óÇ Ïïáõ ñÇÝ íñ³Û ÏÁå³é Ï¿ñ »õ ³Û¹ μá Éá ñÇÝ Ù¿ç ßÁñμ-ßÁñμ Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ùûñ ïÁ -ý³ ÛÇÝ Ó³Û ÝÁ:

§ÐÇ Ù³, Ã³ Ï¿° ¹áõ éÁ ïÕ³ë¦: Î³ñ Í»ë Ù³ÛñÝ ¿ñ, áñ ÏÁÃ» É³¹ ñ¿ñ: Ì³Ýñ ¹áõ éÁ μ³ó áõ» ó³õ Ã» Ã»õ ×½á óáí ÙÁ »õ³ñ ¹¿Ý Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ù³Û ñÁª ëûÃï áõ³Í Ã» õ» ñáí, ¹¿Ù ùÁûñÑÝ áõ³Í ËÙá ñÇ ÙÁ Ï³ Ïáõ Õáõ ÃÇõÝÝ ³é³Í: Î³ ÏáõÕ ¿ñÝ³ »õ ÅåÇ ïÁ, Ñ³ ×» ÉÇ ½³ñ Ù³Ý ùáí ÙÁ Ë³éÝ áõ³Í: Ø³ -ñ³ ÝÇÝ Ù³Û ñÁ Û³ çá Õ³Í ¿ñ úí³Ý ²Õ³ ÛÇÝ ïÕ³Ý Çñ ïáõ -ÝÁ μ» ñ»É: ì³Ñ ñ³Ù Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ùû ñÁ ³ã ù» ñáõÝ Ù¿ç ï» ë³õÇñ»Ýó ï³Ý ×ñ³ ·ÇÝ ÉáÛ ëÁ, áñáõÝ ï³Ï Çñ ¹³ ë» ñÁ ë»ñ -ï³Í ¿ñ:

- ì³Ñ ñ³Ù, ïÕ³ë, ¿ë á±ñ Ñá íÁ: È³õ ³Õç Ï³Û ï¿ñ ÙûñÙÁ å¿ë ãáõ ½»ó ï¿ñ ÁÉ É³É, áñ ÇÝù ë³ñ ù³Í ¿ñ ³Û¹ ³Û ó» -Éáõ ÃÇõÝÁ: Îï³ õ³ ·áñ ÍÇ Ñ³ëï ·á· Ýá óÁ ù³ Ï»ó Ù¿ç ù¿Ý,Ó»é ùÁ ·Éáõ ËÇÝ ï³ ñ³õ É³ ã³ ÏÁ ßï Ï» Éáõ: ²Ýáñ ³ÛÝ å¿ëÃáõ» ó³õ, áñ Ï³ñ Í»ë Ñ»ù Ç ³ ÃÇ Çß Ë³ÝÝ ¿ñ, Çñ ï³Ý ¹é Ý¿ÝÝ»ñë Ùï³Í: ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ ëÇñ ïÁ ÏÁ Ã÷ñ ï³ñ μéÝ áõ³ÍÝ³ß ËáõÝ Ãé ãáõ ÝÇ ÙÁ å¿ë: â·Ç ï¿ñ ÇÝã å¿¯ë ëÏ ë¿ñ Çñ Ëû -

61

ë³Ï óáõ ÃÇõÝÁ: ´³ é»ñÝ áõ Ëûë ù» ñÁ ³Ù μáÕç »ñ³Ý ·Ç÷áË áõ» ó³Ý Û³Ý Ï³ñÍ: ºñμ Ý»ñë Ùï³õ, ï» ë³õ áñ ³ñ³·»õ ×ÏáõÝ ß³ñ Åáõ Ùáí ÙÁ μ³ ñ³Ï Ù¿ç ùÇ, Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ï»ñ å³ -ñ³Ý ùÁ ³Ý ó³õ ßáõ ùÇ ÙÁ å¿ë áõ ï» ë³õ Ù¿ç ùÇÝ íñ³Û í³ñ -ë» ñáõ »ñ Ïáõ ÑÇõë Ï» ñÁ, ÝáÛÝ å¿ë ³ñ³· ß³ñ Åáõ ÙÇ Ù¿ç:¸ñ³Ý íñ³Û, »ñμ Ù³Û ñÁ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ ³Ýáõ ÝÁ ïáõ³Í ¿ñ,Ø³ ñ³Ý ³×³ å³ ñ³Ý ùáí ³Ý ó³Í ¿ñ Ïñ³Ï ï³Ý ¹é Ý¿ÝÝ»ñë, ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Û³Ý Ï³ñ Í³ Ï³Ý ³Û ó» Éáõ Ã» Ý¿Ý ÇÝù ½ÇÝùÑ³Ý ¹³ñ ï»ó Ý» Éáõ »õ Ñ³ ·áõë ïÁ ÷á Ë» Éáõ:

- Üë ï¿, ïÕ³ë, Ëû ë» ó³õ Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ù³Û ñÁ Çë Ï¿Ù å¿ ÙÁμ» ñ» Éáí: Ð³, ·Çñ ùÁ »ñ»ù ûñ¿Ý ÉÙÝ óáõó Ø³ ñ³Ýë: ÐÇ Ù³Ïáõ ·³Û: ¾¯Ñ, Ñ³Éë áñ É³õ ÁÉ É³ñ, Ø³ ñ³Ýë ³É ù³Õ ùÇ ¹Áå -ñá óÁ ÏÁ Õñ Ï¿Ç: Ð³, ¿¹ ùáõ ³Õ³ Ñ¿ñ¹ Ó»éùë ³Ýó Ý¿ñ ·Ç -ï¿Ç Áë» ÉÇùë: Æ±Ýã ¿ »Õ»ñ Ù»ñ í³ñ Å³ å» ïÇÝ, áñ ù³Õ ùÇÝ¹å ñáóÝ ¿ ÉÙÝ óáõ ó»ñ: ¸áõ ÇÝã áñ ëáñ í» ó³ñ äñÝ. ä»ï ñá -ë¿Ý ëáñ í» ó³ñ: ¾ë ùáõ Ñûñ¹ Áñ³Í Ý» ñÁ ã»Ù Ñ³ëÏ Ý³ñ,ïÕ³ë: îÕ³Û Áë³Í¹, áñ ÏÁ Ù»Í Ý³Û, ß³ï-ß³ï ù³Õ ùÇ¹å ñá óÁ Ïþ»ñ Ã³Û áõ Û» ïáÛ Ïþ³Ùáõë Ý³ Ý³Û Ý³ ½ÇÏ ³Õç Ï³ÛÙÁ Ñ»ï áõ Ñû ñÁ û×³ Ë¿Ý ÍáõË ÏÁ Ñ³ Ý¿: ¾¹ ùáõ Ù¿ñ¹ ³ÉãþÁë»±ñ. §²°Û Ù³ñ¹, Ç°Ýã ÏþÁÝ»ë Ù»ñ Ù¿Ï Ñ³ ïÇÏ ½³ õ³ ÏÁ¾ñ½ ñáõÙ Ý» ñÁ ÏÁ Õñ Ï»ë¦:

Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ù³Û ñÁ ÏÁ Ëû ë¿ñ ³ñ³·, Çñ Ùï³¹ ñáõ ÃÇõÝ -Ý» ñÁ Ù³ ë³Ùμ Í³Í Ï» Éáõ Ñ³ Ù³ñ: Æñ Áë» ÉÇù Ý» ñáõÝ Ñ»ïùÇã ÙÁ ³õ» ÉÇ ÇÝù ½ÇÝ ùÁ ½μ³Õ ³Í å³ Ñ» Éáõ Ñ³ Ù³ñ, ³é¿ -çÇÝ Ù¿Ï Ã» ÉÁ ÏÁ å³Û ñáõ ë¿ñ, ÙÇÝã ì³Ñ ñ³Ù Ø³ ñ³ ÝÇÝÙáõï ùÇÝ ÏÁ ëå³ ë¿ñ áõ ã¿ñ Ïñ Ý³ñ Ñ» ï» õÇÉ ³Ýáñ Ùûñ³ñ³· Ëûë ù» ñáõÝ: î³Ý »õ ¹áñ ¹³ ÛÇÝ ³é³ñ Ï³ Ý» ñÁ »õëï³ ñ³Í ¿ÇÝ Çñ áõ ß³¹ ñáõ ÃÇõÝÁ, áñáÝó Ù¿ç Ø³ ñ³ Ý¿Ý ß³ïμ³ Ý»ñ Ï³ ÛÇÝ: Ø¿ç ï» ÕÁ Ï³ñ ÙÇñ Ã» Éáí Ï³ñ Å³ éÁ Ï³ñ,Ï¿ë Ó· áõ³Í: ºÝ Ã³¹ ñ»ó, áñ Ø³ ñ³ ÝÇÝª Çñ Ùûñ û· Ý» Éáõ³ß Ë³ ï³ÝùÝ ¿ñ: Î³ñ ù³ ñ¿ ë³Ý ¹áõ ËÁ, áñ »ñÏ ñáñ¹ Û³ñ -ÏÁ ÏÁ ï³ Ý¿ñ, ã³ñ ï³ ËÁ: ¸áñ ¹³ ÛÇÝ ³ç ÏáÕ ÙÁ ³ËáéÝ ¿ñ,áõñ Ïáí ÙÁ ÏÁ å³ Ñ¿ ÇÝ, ÇëÏ ³Ëá éÇ å³ ï¿Ý Ï³Ë áõ³Í

62

Í³ Ï¿ ÙÁ Ñ³ õ»ñ ÏÁ Ùï Ý¿ ÇÝ áõ Ïþ»É É¿ ÇÝ, §ÏÁñÃ-ÏÁñÃ¦ Ó³Û -Ý»ñ ÏÁ Ñ³ Ý¿ ÇÝª Ïïáõó Ý» ñÁ ·»ï ÝÇÝ: Î³ ÛÇÝ Ñ³ õ» ñáõ áï -ù» ñáõ Ñ»ï ù»ñª ã³ñ ËÇ ó» Ëá ï³Í Ñá Õ» ñáõÝ íñ³Û: ê³Ý -¹áõ ËÇÝ ï³Ï ÷áù ñÇÏ Ãá ÝÇñÝ ¿ñ, áõñ Éáõ³ó ùÇ, μ³Õ ÝÇ ùÇÑ³ Ù³ñ çáõñ ÏÁ ï³ùó Ý¿ ÇÝ: Âá ÝÇ ñÇÝ ùáí ë³ É³ ù³ ñ» ñáíßÇÝ áõ³Í ã³ñËÝ ¿ñ, áõñ ¹ñ áõ³Í ¿ñ ÷³Û ï¿ Ýë ï³ ñ³Ý ÙÁ»õ ³Ýáõß³Ñáï Ï³ õÇ ·á ßÁ: ì³Ñ ñ³Ù Çñ ÃÇ Ã» éÇ Ý³ß ËáõÝ»ñ»õ³Ï³ÛáõÃ»³Ùμ ï³ñáõ³Í, ÷³Û ï¿ Ýë ï³ ñ³ ÝÇÝ íñ³Ûï» ë³õ Ø³ ñ³ ÝÇ Ù»ñÏ Ù³ñ ÙÇ ÝÁ, Éá ·³Ý ùÇ å³ ÑáõÝ, ë³Ý-ïñáõ³Í í³ñ ë» ñáõ ËáõñÓ ÙÁ Ù»ñÏ Ïé Ý³ ÏÁ Í³Í Ï³Í:ì³Ñ ñ³Ù ³Û¹ »ñ»õ³Ï³ÛáõÃ»³Ý Ù¿ç ¿ñ, »ñμ ï» ë³õ, áñ ÇÝ -ùÁ ÙÇ Ý³Ï ¿ñ ¹áñ ¹³ ÛÇÝ Ù¿ç »õ Ñ³ õ» ñÁ ÙÇÝ ã»õ Çñ áï ù» -ñáõÝ ùáí Ñ³ ë³Í ¿ÇÝ ÏïÏ ï³ Éáí:

âÝ Ï³ ï»ó, Ã¿ »±ñμ Ñ» é³ ó»ñ ¿ñ Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ù³Û ñÁ, áñ³ñ ¹¿Ý Ý»ñë Ùï³õ ßñ ç³ Ý³ ÏÇ ÙÁ Ù¿ç ³éÝ áõ³Í Ó» é³ ·áñÍÙÁ μé Ý³Í Ó»é ùÇÝ: Ø³ ñ³ ÝÇÝ ³ë»Õ Ý³ ·áñ Íáõ ÃÇõÝÝ ¿ñ:

- ÆÝ ÍÇ ãþÇÛ Ý³ñ Áë»É, ïÕ³ë, áñ Ø³ ñ³ ÝÇë ï³ëÁ Ù³ï -Ý» ñ¿Ý ï³ëÁ ÑÇõ Ý¿ñ ÏÁ Ï³ ÃÇÝ: ²Ûë Ó» é³ ·áñ ÍÇÝ íñ³Û Ø³ ñ³Ýë Çñ ³ã ùÇ ÉáÛ ëÁ Ã³ ÷³Í ¿, Áë³õ, ¹Ý» Éáí Ó» é³ -·áñ ÍÁ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ ÍáõÝ Ï» ñáõÝ íñ³Û, áõ ñÇß Çë Ï¿Ù å¿ ÙÁï» Õ³ õá ñ»ó áõ Ýë ï» ó³õ ùá íÁ, ¹Ç ï» Éáõ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ ÑÇ ³ -óáõ ÙÁ: Îï³ õÇ íñ³Û Ýáõñμ ·áñÍ áõ³Í, Ý³ß ËáõÝ Ã» É» ñáí³ë»Õ Ý³ ·áñ Íáõ ÃÇõÝÝ ¿ñ: Ø¿ç ï» ÕÁ ÑÇÝ ³ëá ñ³ Ï³Ý ·Í» -ñáí, »ñ Ï³ñ Ù¿ç ùáí ÝáÛÝ å¿ë »ñ Ï³ñ åá ãáí ³éÇõÍ ÙÁÝ ¿ñ,ÏÝáç ¹¿Ù ùáí: îÇ ñ³ Ï³Ý ÝÏ³ ñÁ ³Û¹ ¿ñ: ²ë»Õ Ý³ ·áñ Íáõ -Ã»³Ý ßáõñç áñ å¿ë ßñ ç³ Ý³Ï, »ñÏ ñ³ ã³ ÷³ Ï³Ý ·Í»ñ Ï³ -ÛÇÝ ù³ é³ Ïáõ ëÇ ³Ý ÏÇõÝ Ý» ñáí Çñ³ ñáõ Ïó áõ³Í: ÜáÛÝ ·Í» -ñÁ, áñáÝù ù³Ý ¹³Ï áõ³Í ÏþÁÉ É³Ý Ñ³Û Ï³ Ï³Ý »Ï» Õ» óÇ Ý» -ñáõ Ùáõï ùÇ Ï³ Ù³ñ Ý» ñáõÝ íñ³Û: ²ë»Õ Ý³ ·áñÍ áõ³Í ¿ñí³ñ ¹Ç Ãáõ÷ ÙÁ Ï³ Ý³Ýã Ã» É» ñáí áõ Ï³ñ ÙÇñ Ã»É Ïá ÏáÝ -Ý» ñáí, ÇëÏ ×Çõ ÕÇÝ íñ³Û ÷áù ñÇÏ Ãé ãáõÝ ÙÁ, ·áõ ó¿ ëá -Ë³Ï, ÙÏ ñ³ ïÇ Ó»õ Ã» õ» ñáí: Ò» é³ ·áñ ÍÁ Ï³ ï³ñ »³ÉÁÝ» Éáõ Ñ³ Ù³ñ, Ó³Ë ÏáÕ ÙÁ, ÝáÛÝ å¿ë Ý³Ë Ý³ Ï³Ý ·Í» -

63

ñáí, ³ë»Õ Ý³ ·áñÍ áõ³Í ¿ÇÝ Ù»Í áõ ÷áùñ ²ñ³ ñ³ï Ý» ñÁÏ³ Ý³Ýã áõ Ï³ åáÛï Ã» É» ñáí: §²Û, ¿ë Ù¿ ÏÁ Ù»ñ êáõñμ ¾ç-Ù Ç ³ ÍÇÝ ¿¦, ÏÁ Ëû ë¿ñ Ù³Û ñÁ óáÛó ï³ Éáí ²ñ³ ñ³ ïÇ Ùûï»ñ Ïáõ ·Ù μ¿Ã Ý»ñ, áñáÝù Çñ»Ýó ·» ÕÇ ù³ Ñ³ Ý³ ÛÇ Ë³μ É³ -ÕÇÝ Ó»õÝ áõ Ý¿ ÇÝ: ²Û¹ å³ ÑáõÝ Ý»ñë Ùï³õ Ø³ ñ³ ÝÁ Ã» Ã»õßÇÏ Ýáõ Ùáí »õ ë³ Ï³ÛÝ íë ï³Ñ ù³Û É» ñáí: Ð³ ·³Í ¿ñ ·³ñ -Ý³Ý ½» ÷Çõ éÇ å¿ë Ã» Ã»õ Í³Õ Ï³ õáõÝ Ñ³ ·áõëï ÙÁ, áñáõÝÃ» Ã»õ Í³É ù» ñáõ ß³ñ ÅáõÙ Ý» ñáõÝ Ù¿ç Ï³ Ý³ óÇ Ù³ñÙ ÝÇßáõÝ ãÁ Ï³ñ: Ø¿ç ùÇÝ Ï³ å³Í ¿ñ ù³ Ù³ñ ÙÁ, áñ ß»ßï ·Í»ñïáõ³Í ¿ñ Ýáõñμ Ïá Õ» ñáõÝ »õ ÏáõñÍ ùÇÝ: ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ñ³ -Ù³ñ Ï³ñ Í»ë ï» ëÇÉù ÙÁÝ ¿ñ Ø³ ñ³ ÝÁ, ßá ÕÇ å¿ë Ù³ ùáõñ,ßá ÕÇ å¿ë Ã» Ã»õ Ññ»ß ï³Ï ÙÁ, áñ ÷³ É³Ý ×áÝó ¹áñ ¹³ÝÇç³Í ¿ñ, áõñ ó» Ëá ï³Í Ñá ÕÇ íñ³Û Ñ³ õ» ñáõ áï ù» ñáõÑ»ï ù» ñÁ Ï³ ÛÇÝ:

- Ø³°Ûñ... Ó³ÛÝ ïáõ³õ Ø³ ñ³Ý, Ó»é ùÇÝ ·Çñ ùÁ μé Ý³Í:²Û¹ Ù»ÕÙ áõ Ñ³ Ù»ëï Ó³Û ÝÇÝ Ù¿ç Ù» Õ³¹ ñ³Ýù Ï³ñ Çñ

Ùû ñÁ, áñ »É³Í ¿ñ Çñ ³ë»Õ Ý³ ·áñ Íáõ ÃÇõÝÁ óáÛó ï³ Éáõì³Ñ ñ³ ÙÇÝ:

- Æ¯Ýã ÏþÁÉ É³Û, ³Õ çÇÏë: Öñ³ ·Á Í³Í ùÇ ï³Ï ã»Ý å³ -Ñ»ñ:

- Æë Ï³ å¿ë ·» Õ» óÇÏ ¿, Ø³ ñ³Ý, ß³ï ·» Õ» óÇÏ, Ëû ë» -ó³õ ì³Ñ ñ³Ù: ²Û¹ §·» Õ» óÇÏ¦¿Ý Û» ïáÛ ß³ï ¹Çõ ñáõ Ã»³Ùμïáõ³õ Ø³ ñ³ ÝÇÝ ³Ýáõ ÝÁ: Æñ Ó³Û ÝÇÝ Ù¿ç ß³ï ÑÇÝ áõÙï» ñÇÙ μ³Ý ÙÁ Ï³ñ: ²Û¹ ³Ýáõ ÝÁ Ï³ñ Í»ë Çñ Ù³ñÙ ÝÇÝÙ¿ç Ã³ùÝáõ³Í ¿ñ »ñÏáõùÇ ÙÏñïáõÃ»³Ý ûñ¿Ý Ç í»ñ:

- ²Û¹ª »ñ»ù ï³ ñÇ ³é³ç ³ë»Õ Ý³ ·áñ Í³Í »Ù, ì³Ñ ñ³Ù:ì³Ñ ñ³ ÙÇ Ñ³ Ù³ñ ³Õ μÇõ ñÇÝ Ù¿ç ßßáõ Ïáí ëÏë áõ³Í Çñ³Ýáõ Ý¿Ý Û» ïáÛ, »ñÏ ñáñ¹ ³Ý ·³Ù ÁÉ É³ Éáí Çñ ³Ýáõ ÝÁ ·áÛÝáõ »ñ³Åß ïáõ ÃÇõÝ ÏÁ ëï³ Ý³ñ, »ñμ Ø³ ñ³ ÝÁ Ïþ³ñ ï³ ë³ -Ý¿ñ:

Ø³Û ñÁ áï ùÇ »É³õ áõ Ø³ ñ³ ÝÁ Ýë ï» óáõó ì³Ñ ñ³ ÙÇÝùáí: ºõ ³ñ ¹¿Ý Ééáõ ÃÇõÝ: ²Ûë ³Ý ·³Ù ì³Ñ ñ³ ÙÁ Ïþáõ ½¿ñÓ» õáí ÙÁ ¹áõñë ·³É ³Û¹ Ééáõ Ã» Ý¿Ý: ºñ ÏáõùÝ ³É μ³ é»ñ ã¿ -

64

ÇÝ ·ï Ý»ñ, Ù³ Ý³ õ³Ý¹ ì³Ñ ñ³ ÙÁ, áñáõÝ Ù¿ç μ³ é» ñÁ μ³ -Ý³ë ï»Õ Í³ Ï³Ý ·áÛÝ ³é³Í ¿ÇÝ áõ óáÉù: Ø³ÛñÝ ¿ñ, áñ³ï»Ý-³ï»Ý û· Ýáõ Ã»³Ý ÏÁ Ñ³ë Ý¿ ñª Ë³ Õ³Õ ÉÇ ×Ç ÙÁ Ù¿çÝ»ï áõ³Í ËÇ ×Ç ÙÁ å¿ë:

ì³Ñ ñ³Ù ³ÛÝ ù³Ý Ùûï ¿ñ Ø³ ñ³ ÝÇÝ, áñ Ó»é ùÁ ÙÇ ù³ -ÝÇ ³Ý ·³Ù ³Ýáñ ÷¿ ß» ñáõÝ ùë áõ» ó³õ: Ø³ ñ³ ÝÇ ÷¿ ß» ñ¿Ý,Ï³ñ Í»ë Ù³ñÙ Ý¿Ý áõ ßÇÏ Ý³Í ¹¿Ù ù¿Ý ³ñ ï³ μáõ ñáÕ í³ñ ¹ÇÃ» Ã»õ ³Ýáõ ß³ Ñá ïáõ ÃÇõÝ ÙÁ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ù³ñ ÙÇ ÝÁ μé Ý³Í¿ñ: ºñ ÏáõùÝ ³É ³Û¹ Ï³ñ× »õ ë³ Ï³ÛÝ Çñ»Ýó ß³ï »ñ Ï³ñÃáõáÕ Ééáõ Ã»³Ý ÁÝ Ã³ó ùÇÝ Ù» ù» Ý³ μ³ñ ³ë»Õ Ý³ ·áñ Íáõ -Ã»³Ý íñ³Û ÏÁ Ý³ Û¿ ÇÝ:

- §²Ûë Ù¿ ÏÁ¦, Ëû ë» ó³õ ì³Ñ ñ³Ù, Ó³ÛÝ ÙÁ ïáõ³Í ÁÉ É³ -Éáõ Ñ³ Ù³ñ, Ù³ ïÁ ¾çÙ Ç ³Í ÝÇ »ñ Ïáõ ·Ù μ¿Ã Ý» ñáõÝ ï³ Ý» -Éáí: ²Û¹ å³ ÑáõÝ »ñ Ïáõ Ó»é ù»ñ Çñ³ ñáõ ¹å³Ý: ì³Ñ ñ³Ù³Û¹ Ñåáõ Ùáí ½·³ó ³ë»Õ Ý³ ·áñ Íáõ Ã»³Ý ³Ý Í³ ÝûÃ·³Õï ÝÇ ùÁ: Æ¯Ýã ù³Ý Ïþáõ ½¿ñ μé Ý»É Û³Ý Ï³ñÍ »õ Ø³ ñ³ -ÝÇÝ Ó»é ùÁ å³ Ñ»É Çñ ³÷ÇÝ Ù¿ç: ú°Ñ, »Ã¿ ÙÇ³ÛÝ Ï³ ñ» Ý³ñμé Ý»É ÅÇñ, ³Ûë ³Ý ·³Ù ù³ ß» Éáõ ³ë ïÇ ×³Ý Ø³ ñ³ ÝÇ í³ñ -ë» ñáõÝ ÑÇõë ÏÁ, áñ áõ ë¿Ý í³ñ ³Õáõáñ ÏáõñÍ ùÇÝ íñ³Û ÇÝ -Ï³Í ¿ñ ³Ý ÷áÛÃ: ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ø³Û ñÁ, áñ ½ÇÝù ³é³ç Ýáñ -¹³Í ¿ñ Ø³ ñ³ ÝÇÝ, Ñ» é³ ó»ñ ¿ñ ³ñ ¹¿Ý »õ Çñ Ù¿ç ÝáÛÝ ³Û -ÍÇ Ï»ñ å³ ñ³Ý ùáí ³ÛÝ ¹Ç ó³ ÛÇÝ ¿³ÏÝ ¿ñ ³ÛÅÙ: ºõ ·áõ ó¿,Ñ» Ã³ Ýá ë³ Ï³Ý ÝáÛÝ Ï»Ý ¹³ ÝÇÝ Çñ ï» ÕÁ ·ï³Í ¿ñ Ø³ ñ³ -ÝÇÝ Ù³ñÙ ÝÇÝ Ù¿ç: ºñ ÏáõùÝ ³É ÏÁ ßÝ ã¿ ÇÝ ½Ç ñ³ñ: Ø³ ñ³ÝÝáÛ ÝÇëÏ ½·³ó, áñ ì³Ñ ñ³Ù Ïþáõ ½¿ñ Çñ Ó»é ùÁ μé Ý»É, ÇñÓ»é ùÁ í³ñ ë» ñáõÝ ï³ ÝÇÉ« ÇÝã å¿ë Áñ³õ ³Õ μÇõ ñÇÝ Ù¿ç:

- ÞÝáñ Ñ³ Ï³ Éáõ ÃÇõÝ ·ñ ùÇÝ Ñ³ Ù³ñ, ì³Ñ ñ³Ù: Öñ³ ·ÇÝï³Ï »ñ Ï³ñ ÙÝ³ ó»ñ »Ù ·Çñ ùÁ Éñ³ó Ý» Éáõ Ñ³ Ù³ñ, Ëû ë» -ó³õ Ø³ ñ³Ý »õ ë³ Ï³ÛÝ Ù³ñ ÙÇ ÝÁ áõ »ñ» õ³ Ï³ Ûáõ ÃÇõÝÁç»ñ Ùáõ ÃÇõ Ýáí ÙÁ μéÝ áõ³Í ¿ÇÝ: ÆÝã ù³Ý Ïþáõ ½¿ñ Çñ ÷áù -ñÇÏ Ó»é ù» ñÁ μéÝ áõ¿ ÇÝ ì³Ñ ñ³ ÙÇ ïÕ³ Ù³ñ ¹áõ áõ Å»Õ Ó»é -ù» ñáõÝ Ù¿ç:

- ¾¹ ·Çñ ùÁ ¹å ñá óÇ ·ñ³ ¹³ ñ³ ÝÇÝÝ ¿, ëïÇå áõ³Í »Ù

65

í» ñ³ ¹³ñÓ Ý»É, Áë³õ ì³Ñ ñ³Ù áõ Ó³Ë Ó»é ùÁ Ø³ ñ³ ÝÇÝÑ³ ·áõë ïÇÝ Ùû ï» óáõó: Ø» ï³ù ëÇ ÙÁ å¿ë Çñ Ó»é ùÇÝ ÏÁ÷³ Ï¿ñ Ï³ñ Í»ë Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ù» ï³ùë »³Û ÅåÇ ïÁ áõ ¹¿Ù ùÇÝÃ³ ÷³Ý óÇÏ ß³ é³ ·áÛ ÝÁ:

ì³Ñ ñ³Ù Ùï³¹ ñ³Í ¿ñ Ëû ëÇÉ ·ñ ùÇÝ Ù³ ëÇÝ: àõ ñÇß½·³ óáõÙ Ý» ñáõ ³ÉÇù Ý»ñ ½³ñÝ áõ» ó³Ý Çñ³ñ áõ Ë³Ý ·³ -ñ» óÇÝ: ²Ý ÝáÛ ÝÇëÏ Ùáé ó³õ Ñ³ñó Ý»É Ø³ ñ³ ÝÇ ïå³ õá ñáõ -ÃÇõÝÁ §êûë »õ ì³ñ ¹Ç Ã»ñ¦Ç Ù³ ëÇÝ: ÎÁ Ï³ñ Í¿ñ áñ ³Û¹åÇ ïÇ ÁÉ É³ñ Çñ»Ýó ÙÇ ³Ï ½ñáÛ óÁ:

- ²ñ ¹¿Ý ß³ μ³ Ã¿ ÙÁ ÏÁ Ù»Ï ÝÇÙ, Ø³ ñ³Ý, Áë³õ ì³Ñ -ñ³Ù, Ó³Û ÝÁ ³ÛÝ ù³Ý ïËáõñ, áñ ÝáÛÝ Éáõé ïË ñáõ ÃÇõÝÁÇÝ Ï³õ »ñ Ïáõ ùÇÝ Ù¿ç, ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Í³ ÝûÃ áõ é»ÝÇÇ ïË ñáõ -Ã»³Ý ã³÷ ³ñ ·³ ë³ õáñ:

- ÆÙ ëñ ïáíë ã¿°, Ø³ ñ³Ý, á°ã ³É Ù³Ûñë Ïþáõ ½¿, áñ ¾ñ½ -ñáõÙ »ñ Ã³Ù:

Ø³ ñ³Ý ã·Ç ï¿ñ, Ç¯Ýã Ëû ë¿ñ áõ Ñ³ñ óáõó.- àñ ù³°Ý ³ï»Ý áõ³Û Ñ³ Ù³ñ, ì³Ñ ñ³Ù: ´³ é» ñÁ å³ñ½

¿ÇÝ »õ ÙÇ³ÛÝ Çñ»Ýù ÏÁ ½·³ ÛÇÝ, áñ ³Û¹ μ³ é» ñáõÝ Ù¿çÇñ»Ýó Ù³ñ ÙÇ ÝÁ ÏÁ ßÝ ã¿ñ »õ Ï³ñ Í»ë ³Û¹ ³é³ çÇÝ ³Û ó» -Éáõ ÃÇõÝÁ Çñ »ï»õ å³ï Ùáõ ÃÇõÝ ÙÁ Ó·³Í, ·³ ÉÇù ûñ» ñáõÝÑ»ù Ç ³ Ã³ ÛÇÝ ¹Õ »³ ÏÁ ÏÁ ßÇÝ áõ¿ñ:

- î³ñÇ¿ ÙÁ ÏÁ í» ñ³ ¹³é Ý³Ù ³ñ Ó³ Ïáõñ ¹Ç Ñ³ Ù³ñ,Ø³ ñ³Ý: ì³Ñ ñ³Ù ã¿ñ Ïñ Ý³ñ Éñ³ó Ý»É, ³ÛÝ ù³Ý ·» Õ» óÇÏ¿ñ Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ó»é ùÁ Ñ³ ·áõë ïÇ Í³ ÕÇÏ Ý» ñáõÝ Ù¿ç »õ Çñ»Ý³ÛÝ å¿ë ÏÁ Ãáõ¿ñ, áñ Ï»³Ý ùÇ ÇÙ³ë ïáõ ÃÇõÝÝ áõ ·» Õ»ó -Ïáõ ÃÇõÝÝ ¿ñ, áñ Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ó»é ù» ñáõ Ï»ñ å³ ñ³ÝùÝ ³é³Í¿ñ ³Û¹ å³ ÑáõÝ:

Üá ñ¿Ý Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ù³ÛñÝ ¿ñ, áñ íñ³Û Ñ³ ë³õ: ²ÝáÝùã·Çï ó³Ý Ã¿ »±ñμ Ñ» é³ ó»ñ ¿ñ: Ü»ñë »Ï³õ áõ éáõ ×Çõ Õ» ñáíßÇÝ áõ³Í ÷áù ñÇÏ Ïá Õá íáí É» óáõÝ Ë³ ÕáÕ Ý» ñáí, Ï³ñ ÙÇñ,×»ñ Ù³Ï áõ ë»õ: ÜáÛÝ Ïá Õá íÁ áñ ì³Ñ ñ³Ù ï» ë³Í ¿ñ Ø³ -ñ³ ÝÇÝ ³ñ Ùáõ Ï¿Ý Ï³Ë, ³Û·Ç ÇÝ ×³Ù μáõÝ íñ³Û: Â³ ÷³Ý -óÇÏ Ëá ßáñ áÕ ÏáÛ½ Ý»ñ »õ ÏþÁë»ë ³ñ»õ Ï³ñ å³Ñ áõ³Í

66

³ÝáÝó ·áÛ Ý» ñáõÝ Ù¿ç:- ²¯Û, ¿ëûñ áõ³Û å¿ë ÏÁ ÛÇ ß»Ù: òáõñï ÓÙ»é ¿ñ ÚáõÝ áõ³ -

ñÇ: ¾Ý å¿ë ÓÙ»éª §Ãáõ ÁÝ¿ Çñ ·» ïÇ ÝÁ ã¿ñ ÇÛ Ý³ñ¦: Ø³ ñ³ -ÝÇÝ Ù³Û ñÁ Ø³ ñ³ ÝÇ »õ ì³Ñ ñ³ ÙÇ ÙÇ ³ ëÇÝ ÙÏñ ïáõ Ã»³ÝÛ³ ×³Ë ÏñÏÝ áõ³Í å³ï Ùáõ ÃÇõÝÝ ¿ñ, áñ ëÏ ë³Í ¿ñ: ²Û¹ ûñÏ³ñ Í»ë ³õ» ÉÇ ÏÁ Ñ³ëÏ Ý³ ÛÇÝ ³Û¹ å³ï Ùáõ ÃÇõÝÁ, Ï³ñ -Í»ë ³ÛÝ ûñ¿Ý Ç í»ñ ÙÇ ³ ëÇÝ »Õ³Í »Ý ì³Ñ ñ³ÙÝ áõ Ø³ -ñ³ ÝÁ: ØÏñ ïáõ Ã»³Ý ûñÁ, Ã»õ Ã» õÇ ÙÇ ³ ëÇÝ áõ ñÇß ³ß -Ë³ñ Ñ¿ ÙÁ »Ï³Í ¿ÇÝ: êÏë áõ³Í å³ï Ùáõ Ã»³Ý ÁÝ Ã³ó ùÇÝ¿ñ, áñ Ø³ ñ³Ý Ïá Õá í¿Ý áÕ ÏáÛ½ ÙÁ í»ñ óáõó ì³Ñ ñ³ ÙÇÝÑ³ Ù³ñ, áÕ ÏáÛ ½Ç ·áÛÝ Ã³ ÷³Ý óÇÏ ÅåÇ ïáíª ÝÙ³Ý áÕ ÏáÛ½ÙÁ åÇ ïÇ áõ ½¿ñ »ñ Ï³ ñ»É ³Û·ÇÇ ×³Ù μ³Ý: ì³Ñ ñ³Ù μé Ý»óáÕ ÏáÛ ½Á, ÏÁ å³ï ñ³ëï áõ¿ñ Ù¿Ï Ó»é ùÇÝ μé Ý³Í Ã³ß ÏÇ -Ý³ ÏÁ ¹Ý»É Çñ ·ñ å³ ÝÁ, »ñμ Ù³Û ñÁ íñ³Û Ñ³ ë³õ:

- îá°õñ ï»ë Ý»Ù, ïÕ³ë, Ã³ß ÏÇ Ý³Ï¹. »õ ³ñ ¹¿Ý ³é³õÓ»é ù¿Ýª ×³ñ åÇÏ ß³ñ Åáõ Ùáí ÙÁ ×Çß¹ ³ÛÝ å¿ë, ÇÝã å¿ëï³ ñ³Í ¿ñ ·Çñ ùÁ:

- Ø³ ñ³Ýë í³ ÕÁ Éáõ³óù åÇ ïÇ ÁÝ¿, ùáõ Ã³ß ÏÇ Ý³Ï¹³É Ïñ Ý³Û Éáõ³É:

ì³Ñ ñ³Ù ãÏñ ó³õ Ëû ëÇÉ. ³Û¹ μá Éá ñÁ ³ÛÝ ù³Ý Ùï» ñÇÙ¿ÇÝ Çñ»Ý Ñ³ Ù³ñ, ¹áñ ¹³ ÛÇÝ ³é³ñ Ï³ Ý» ñáõÝ ÝÙ³Ý, áñ ÏÁßÝ ã¿ ÇÝ, ÇÝã å¿ë Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ùûñ Ïï³ õÇ Ñá ñÁ, Ïï³ õÇÝ íñ³Û¹ñ áõ³Í »ñ»ù ·áÛÝ Ù³ ùáù Ý» ñÁ, ë³ É³ ù³ ñ» ñáí ã³ñ ËÁ,Éá ·³Ý ùÇ Ýë ï³ ñ³Ý Ý» ñÁ, ÝáÛ ÝÇëÏ Çñ ßáõñç ÏïÏ ï³ óáÕÑ³ õ» ñÁ: ²Û¹ å³ ÑáõÝ ¿ñ, áñ »ñ Ïáõ Ù³Û ñ» ñáõ ÙÇ ç»õ »Õ³Í³Ý Í³ ÝûÃ ÝÙ³ Ýáõ ÃÇõÝÁ Û³ ×³Ë ÏÁ Ùû ï» Ý³ñ áõ ÏÁ Ñ» é³ -Ý³ñ: ²õ» ÉÇ Ùûï ·ï³õ »õ Ï³ñ Í»ë åÇ ïÇ μé Ý¿ñ Û³Ý Ï³ñÍ,»ñμ Ã³ß ÏÇ Ý³ ÏÁ Çñ Ó»é ù¿Ý ³é³õ: Ú³ ×³Ë Çñ Ù³Û ñÁ ÇñÓ»é ù¿Ý ³é³Í ¿ñ Ã³ß ÏÇ Ý³ ÏÁ Éáõ³ Éáõ Ñ³ Ù³ñ: ²Ûë ³Ý ·³ÙØ³ ñ³ÝÝ ¿ñ, áñ åÇ ïÇ Éáõ³ñ:

Ø»Ï Ý» Éáõ ³ï»ÝÝ ¿ñ: ¸áõñ ëÁ í» ñ³ ¹³ñ Ó³Í Ý³ ËÇ ñÇ³Õ ÙáõÏ Ï³ñ: Ø³ ñ³ Ý»Ýó μ³ó ¹é Ý¿Ý Ã³ ÷áí ÙÁ Ý»ñëÙï³õ Ù³ ñ³ Ý»Ýó Ïá íÁ, ³é³Ýó áõ ß³¹ ñáõ ÃÇõÝ ¹³ñÓ Ý» Éáõ

67

¹áñ ¹³Ý Ýë ï³Í ß³ï Ï³ ñ» õáñ ÑÇõ ñÇÝ áõ ßÇ ï³Ï ³ËáéÙï³õ, ûñ áõ³Û Ù¿ç Ï³ ñ» õáñ ·áñÍ ÙÁ Ï³ ï³ ñ³Í ÁÉ É³ ÉáõÉñÇõ ·Ç ï³Ï óáõ Ã»³Ùμ:

ì³Ñ ñ³Ù áï ùÇ »É³Í ¿ñ. ã¿ñ áõ ½»ñ μ³ÅÝ áõÇÉ, Ï³ñ Í»ëóû ÕáõÝ ÙÁ Çñ ³ñ Ù³ ï¿Ý ÏÁ ù³ ß¿ ÇÝ Ñá Õ¿Ý: Þáõ ß³ ÝÇ ÙÁå¿ë Çñ óû Õáõ ÝÇÝ íñ³Û Íé» ó³õ Ø³ ñ³ ÝÁ, ßáõ ß³ ÝÇ ÙÁïñï Ùáõ Ã»³Ùμ, »ñμ ³ñ» õÁ Ïþ³Ýó ÝÇ áõ ßáõ ùÁ ÏþÇÛ Ý³Û:

- º±ñμ ×³Ù μ³Û åÇ ïÇ »É É»ë, ïÕ³ë, Ñ³ñ óáõó Ø³ ñ³ -ÝÇÝ Ù³Û ñÁ: ²Ýáñ Ó³Û ÝÇÝ Ù¿ç á°ã ÙÇ³ÛÝ ¹Å ·á Ñáõ ÃÇõÝ ³ÛÉËë ïáõ ÃÇõÝ Ï³ñ úí³Ý ²Õ³ ÛÇÝ ¹¿Ù:

- ¾ë ß³μ Ãáõ í»ñç çá ñ» å³ ÝÁ åÇ ïÇ ·³Û ³ñ ¹¿Ý, Ëû ë» -ó³õ ì³Ñ ñ³Ù áõ §ÙÝ³ë μ³ ñáí¦Ç Ñ³ Ù³ñ Çñ Ó»é ùÁ Ø³ -ñ³ ÝÇÝ Ùû ñÁ »ñ Ï³ ñ»ó. Ý»ñ ùÇÝ Ñ½ûñ ÙÕáõÙ ÙÁ Ï³ñ Çñ Ù¿çÓ»é ùÁ Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ó»é ùÇÝ ï³ Ý» Éáõ: ²ñ ¹¿Ý Çñ Ó»é ùÇÝ Ù¿ç¿ÇÝ Ø³ ñ³ ÝÇÝ ï³ù áõ ³Õáõáñ Ó»é ù» ñÁ, Ï³ ñû ïáí ÙÁÇñ³ ñáõ ÷³ÃÃ áõ³Í: ºñ ÏáõùÝ ³É ³Û¹ å³ ÑáõÝ ³õ» ÉÇ ½·³ -óÇÝ ëÇ ñáÛ »õ Ù³ñÙ ÝÇ áõ ÅÁ: Î³ñ× å³Ñ ÙÁ ÙÇ³ÛÝ Çñ³ ñáõ³ã ù» ñáõÝ Ù¿ç Ý³ Û» ó³Ý: ²ã ù» ñÁ Ó³ÛÝ áõ ÝÇÝ, ³ã ù» ñÁ ·áÛÝáõ ÝÇÝ, ³ã ù» ñÁ ÏÁ åá é³Ý Ñ½ûñ Ééáõ Ã»³Ý Ù¿ç: ²ã ù» ñáõ³Û¹ áõ ÅÇÝ Ù¿ç Ø³ ñ³ÝÝ ¿ñ, áñ å³ñï áõ» ó³õ áõ ïÏ³ ñ³ -ó³õ »õ ³ñ ¹¿Ý ³Ýáñ ³ã ù» ñÁ ³ñ óáõÝ ùÇ Ã³ óáõ Ã»³Ý óáÉ -ùÁ ³é³Í ¿ÇÝ:

- ´³Ûó »ë åÇ ïÇ í» ñ³ ¹³é Ý³Ù, Ø³ ñ³Ý, ³ñ Ó³ Ïáõñ -¹ÇÝ, ï³ñÇ¿ ÙÁ: Þ³ï ã¿, Ù¿Ï ï³ñÇ ¿Ý: ì³Ñ ñ³Ù ³Û¹ ù³ÝÏñ ó³õ Áë»É, »ñμ Ù³Û ñÁ Ñ³ ë³Í ¿ñ, ³Ëá éÇÝ μ³ó ÙÝ³ ó³Í¹áõ éÁ ÷³ Ï» Éáõ, áñ Ïá íÁ ¹áõñë ã»É É¿ñ ³é¿ çÇÝ íÝ³ ë» Éáõ:´³ Å³ Ýáõ ÙÁ ³õ» ÉÇ ïËáõñ »Õ³õ, »ñμ Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ù³Û ñÁÝá ñ¿Ý Ùû ï» ó³õ Çñ»Ýó »õ »ñ Ïáõ Ó»é ù» ñÁ ³Û¹ å³ ÑáõÝÙÇ³ÛÝ Çñ³ñ Ù¿ μ³ÅÝ áõ» ó³Ý »ñ Ïáõ Ñá ·Ç Ý» ñáõÝ å¿ë:

ì³Ñ ñ³Ù »ñμ ïáõÝ í» ñ³ ¹³ñ Ó³õ Ø³ ñ³ ÝÇ Ó»é ùÇ ç»ñ -Ùáõ ÃÇõÝÁ Ï³ñ Çñ ³÷ÇÝ Ù¿ç, Çñ Ù³ñÙ ÝÇÝ Ù¿ç ¿ñ Ø³ ñ³ ÝÇí³ñ ¹Ç Ã» Ã»õ Ñá ïÁ Ñ³ ·áõë ï¿Ý, ³ã ù» ñ¿Ý áõ Ñ» ½³ Ý³½ÅåÇ ï¿Ý:

68

ºñμ ïáõÝ í» ñ³ ¹³ñ Ó³õ, Ñ³Û ñÁ ïáõÝÝ ¿ñ ÇëÏ Ùûñ ¹¿Ù -ùÇÝ íñ³Û Ù³Û ñ³ Ï³Ý μ³ ñÇ ÅåÇï ÙÁ, »ñμ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝÓ»é ùÁ ï» ë³õ ·Çñ ùÁ:

ì³Ñ ñ³ ÙÁ Ù»Í ó³Í ïÕáõ ÙÁ å¿ë Ø³ ñ³ ÝÇÝ ·³ ó»ñ ¿:Ø³Û ñÁ ³Û É»õë ãÑ³ñ óáõó ³Û¹ Ù³ ëÇÝ, Ù³ Ý³ õ³Ý¹ áñ úí³Ý²Õ³Ý ïáõÝÝ ¿ñ: Ø³Û ñÁ Ï³ñ Í»ë ³õ» ÉÇ ÇÝù Ý³íë ï³Ñ μ³ÝÙÁ ï» ë³õ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ ¹¿Ù ùÇÝ íñ³Û áõ ³õ» ÉÇ Ë» É³ óÇ: ²Û -É»õë íë ï³Ñ ¿ñ, áñ Çñ ½³ õ³ ÏÁ ÷áùñ ã¿ñ Õ³ ñÇ åáõ Ã»³Ý»É É» Éáõ Ñ³ Ù³ñ »õª ³é³Ýó Çñ Ùûñ ËÝ³Ù ùÇÝ:

Ø³Û ñÁ, áñ å¿ë ÏÇÝ, ùÇã ÙÁÝ ³É ³Ý Ñ³Ù μ»ñ ¿ñ: Îþáõ ½¿ñÑ³ñó Ý»É Çñ ½³õ ÏÇÝ, ÝáÛ ÝÇëÏ ÷áù ñÇÏ Ù³Ý ñ³ Ù³ë Ýáõ -ÃÇõÝ ÙÁ Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ñ»ï áõ Ý» ó³Í Ñ³Ý ¹Ç åáõ Ù¿Ý. Ñ» ï³-ùñ ùÇñ ¿ñ »õ ë³ Ï³ÛÝ ì³Ñ ñ³Ù Í³Ý ñû ñ¿Ý Éáõé ¿ñ ³Û¹ Ù³ -ëÇÝ:

Ø³Û ñÁ í»ñ ç³ å¿ë Ñ³ñ óáõó ã½ëå áõ³Í Ñ» ï³ùñù ñáõ -ÃÇõ Ýáí ÙÁ.

- ¾Ñ, Áë¿ ï»ë Ý»Ù, ïÕ³ë, ÇÝã å¿ë »Ý ÷³ É³Ý ×áÝù, áõÓ»é ùÁ ·áõñ ·áõ ñ³Ý ùáí ÙÁ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ áõ ëÇÝ ¹ñ³õ, áñ Çñáõ ½³Í å³ ï³ë Ë³ ÝÁ ëï³ Ý³ñ:

îÇ ÏÇÝ Þáõ ß³Ý á°ã ÙÇ³ÛÝ ãÛ³ çá Õ» ó³õ ³ÛÉ Ûáõ ë³ Ë³μ -õ» ó³õ, »ñμ ì³Ñ ñ³ ÙÁ ³Ý ï³ñ μ»ñ, å³Õ Ó³Û Ýáí ÙÁ Áë³õ.

- È³õ »Ý:Ð³, ×Çß¹ áõ ×Çß¹ úí³Ý ²Õ³ ÛÇÝ ¹¿Ù ùÇÝ Í³Ý ñáõ ÃÇõÝÁ

»õ ³Ýáñ Ï³ñÍñ Ó³Û ÝÁ:Ð³ Ï³ é³Ï ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ ³Û¹ Ï³ñÍñ å³ ï³ë Ë³ ÝÇÝ,

Ù³Û ñÁ áõ ½»ó ß³ ñáõ Ý³ Ï»É.- ÆÝã ù³¯Ý Ïþáõ ½¿Ç ïÕ³ë, áñ Ø³ ñ³ ÝÇÝ å¿ë ³Õ çÇÏ ½³ -

õ³Ï ÙÁ áõ Ý» Ý³ ÛÇ, ³Õáõáñ-³Õáõáñ Ñ³· áõ»ó Ý¿Ç, ³ÝáñÙ³ ½» ñÁ ÑÇõ ë¿Ç áõ ³Ýáñ Ù¿ç ÇÙ å³ ï³ Ý» Ïáõ ÃÇõÝÁ ï»ë -Ý¿Ç:

ì³Ñ ñ³Ù ³ÛÝ ù³Ý ëÇ ñ»ó Çñ Ùûñ Ëûë ù» ñÁ, áñ Ïþáõ ½¿ñËáë ïá í³ ÝÇÉ, Ïþáõ ½¿ñ Áë»É, áñ ÏÁ ëÇ ñ¿ñ Ø³ ñ³ ÝÁ. ³Ý ³Û -É»õë Çñ Ù³ñÙ ÝÇÝ, Çñ ßáõÝ ãÇÝ Ù¿ç ¿: ²Û¹ ãÏñ ó³õ Áë»É:

69

²ñ ¹¿Ý, ïÇ ÏÇÝ Þáõ ß³Ý, Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ñ³ Ù³ñ ·ñ áõ³Í ÙÇù³ ÝÇ ïáÕ μ³ Ý³ë ï»Õ Íáõ ÃÇõÝÁ Ï³ñ ¹³ É¿Ý Û» ïáÛ, Çñ Ù¿çÙûñ ÙÁ ç»ñÙ ½·³ óáõ ÙÁ ëï»ÕÍ áõ» ó³õ Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ñ³Ý ¹¿å·áõ ó¿ ³Ýáñ Ñ³ Ù³ñ, áñ ïÕ³Ý Ù»Í ó³Í ¿ñ áõ ÏÁ Ñ» é³ Ý³ñÇñ Ùûñ Ù¿Ý »õ Ï³ñ Í»ë ³Õáõáñ Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ù¿ç Çñ å³ ï³ ÝÇûñ» ñ¿Ý Ù³ë ÙÁ ÁÉ É³ñ, »ñμ ³ÛÝ ûñ» ñáõÝ ÇÝùÝ ³É, ¹å ñá -ó³ Ï³Ý ï³ ñÇ ùÇÝ, Ýáñ μ³ó áõ³Í ³ñ ß³ ÉáÛ ëÇÝ Ñ»ï ÝáñÏ»³Ý ùÇÝ Ù¿ç ÏÁ Ùï Ý¿ñ Çñ í³ñ ë» ñáõ Ëá åáå Ý» ñáí: îÇ -ÏÇÝ Þáõ ß³Ý ß³ï Ïþáõ ½¿ñ ï»ë Ý»É, Çñ Ã» õ» ñáõÝ Ù¿ç ³é Ý»ÉØ³ ñ³ ÝÁ áõ Ñ³Ù μáõ ñ»É:

²Û¹ »ñ» ÏáÛ, ì³Ñ ñ³Ù ×³ ß¿Ý Û» ïáÛ ³é³ÝÓ Ýáõ ÃÇõÝÁ÷Ýï é»ó »õ ³Û¹ ÙÇ³ÛÝ Ù³Û ñÁ Ñ³ëÏ ó³õ. ÙÇ Ý³ Ïáõ ÃÇõÝÁï» ë³Ï ÙÁ Ñ» é³ óáõÙ ¿ñ ïáõ Ý¿Ý, Ùûñ Ù¿Ýª Ñ³ë Ý» Éáõ Ñ³ -Ù³ñ Ø³ ñ³ ÝÇÝ:

Öñ³ ·ÇÝ Ý»ñ ù»õª ³ñ ¹¿Ý Ýá ñ¿Ý ¹å ñá ó³ Ï³Ý ³ß Ë³ -ï³Ýù Ý»ñ: äñÝ. ä»ï ñá ëÇ Ñë Ïá Õáõ ÃÇõ Ýáí, ê³ Ý³ ë³ñ -»³ ÝÇ ùÝ Ýáõ Ã»³Ý ÏÁ å³ï ñ³ëï áõ¿ñ ì³Ñ ñ³ ÙÁ: Üá ñ¿ÝÃáõ³ μ³ Ýáõ ÃÇõÝ, ù» ñ³ Ï³ Ýáõ ÃÇõÝ, Ù³ ëáõÝù μ³ ÝÇ Ý»ñ,Å³Ý· Ï³ å³Í »ñ Ï³ ÃÇ ÝÙ³Ý ³Ùáõñ ·ñ³ μ³ ñÇ ù» ñ³ Ï³ -Ý³ Ï³Ý í»ñ Éáõ ÍáõÙ: §ÀÝ Ã³óù Ç ·ñáó μ³ñ μ³é¦: ºñμ ÇñÙ¿ç ³Ù¿Ý ÇÝã μ³ Ý³ë ï»Õ Íáõ ÃÇõÝ ¿ñ, Ø³ ñ³ Ýáí ç»ñ Ù³ -ó³Íª μ³é áõ ·áÛÝ ³é³Í: ºõ ³ñ ¹¿Ý ï³Ý ×ñ³ ·ÇÝ Ý»ñ ù»õØ³ ñ³ÝÝ ¿ñ Çñ Ùûï, Ã»É ³ë»Õ μé Ý³Í μ³Ý ÙÁ ÏÁ Ï³ ñ¿ñ,³ÝË Ý³Ù Ó· áõ³Í Ù³ ½» ñáí, ÏáõñÍ ùÇÝ Ù¿Ï Ïá ×³ ÏÁ ù³Ï -õ³Í áõ ¹¿Ù ùÇÝ íñ³Û Ù³Ûñ ÁÉ É³ Éáõ ßáÕ ÙÁ μé Ý³Í: Æñ ÙÇ -Ý³ Ïáõ Ã»³Ý Ù¿ç ³Û¹ ·» Õ» óÇÏ ÝÏ³ñ Ý» ñÁ ÏÁ Ï³½Ù áõ¿ ÇÝ áõÏÁ ëñμ áõ¿ ÇÝ: ºñ¿Ï Ù³ÛñÝ ¿ñ ³Û¹ ×ñ³ ·ÇÝ Ý»ñ ù»õ ùÇã ÙÁ³Ý ÷áÛÃ í³ñ ë» ñáí áõ ÏáõñÍ ùáí, ³Û¹ ûñ Ø³ ñ³ ÝÁ:

* * *²ñ ¹¿Ý ÏÁ Ùû ï» Ý³ñ Ù»Ï Ýáõ ÙÇÝ ûñÁ: ²Û¹ ûñ ì³Ñ ñ³Ù

³Ý Ñ³Ý ·Çëï, ·Çõ ÕÇ ×³Ù μ³ Ý» ñáõÝ, Ù³ Ý³ õ³Ý¹ ³Õ μÇõ ñÇ×³Ù μáõÝ íñ³Û Ø³ ñ³ ÝÁ ÏÁ ÷Ýï é¿ñ: ø³ ÝÇ ÙÁ ³Ý ·³Ù

70

³Ý ó³õ ³Õ μÇõ ñÇ ×³Ù μ¿Ý: îÝï Ý³ó ³Õ μÇõ ñÇÝ Ù¿ç Ó»é ùÁÉáõ³ Éáõ »õ Ï³Ù çáõñ ËÙ» Éáõ: ²Õ μÇõ ñÁ ·Ç ï¿ñ Çñ ëÇ ñáÛå³ï Ùáõ ÃÇõÝÁ: ²ÛÝ å¿ë Ãáõ» ó³õ, áñ Ø³ ñ³ ÝÁ Ýáñ ³Ý ó³Í¿ñ ³Õ μÇõ ñÇ ×³Ù μ¿Ý, »Ã¿ ³õ» ÉÇ Ï³ ÝáõË ·³¯ñ...

ä³Ñ ÙÁ, Ùë³ í³ ×³é ÎÇõ ñ» ÕÇ Ë³ Ýáõ ÃÇÝ ³é ç»õ Ï» -ó³Í, ½ñáÛó Áñ³õ Ø³ Ãû Î³ ñá ÛÇÝ Ñ»ï: ²Û¹ ½ñáÛ óÇ ÁÝ -Ã³ó ùÇÝ ì³Ñ ñ³Ù ³õ» ÉÇ ÝÏ³ ï»ó, áñ Ï³ñ× Ñ³ ë³ Ïáí,ãÛÕÏ áõ³Í ÏÉáñ ¹¿Ù ùáí áõ áñμ Ù»Í ó³Í Ø³ Ãû Î³ ñûÝ ·» -Õ» óÇÏ ³ã ù»ñ áõ Ý¿ñ, áõñ Ï³ ÛÇÝ ·» ÕÇ μÝ³Ý Ï³ñ Ý» ñáõÃ³ñÙ Ý»ñ Ï» ñÁ: ²Ýáñ Ù³ñ ÙÇ ÝÁ »õ ³ã ù» ñÁ Ï³ñ Í»ë ï³ñ -μ»ñ ³ß Ë³ñÑ Ý»ñ ÁÉ É³ ÛÇÝ: ¶áõ ó¿ ³Û¹ ¿ñ Î³ ñá ÛÇÝ Ý»ñ ùÇÝ³Ý ·Ç ï³ ÏÇó å³Û ù³ ñÁ: Î³ ñá ÛÇ ³ã ù» ñÁ μ³ ñÇ ¿ÇÝ, ×Çß¹Çñ»Ýó ·Çõ ÕÇÝ å¿ë:

- Ü³ Û¿, ì³Ñ ñ³Ù, ßáõ ïáí Ïþ»ñ ÃÁë ¾ñ½ ñáõÙ ë»õ áõ ëåÇ -ï³Ï ¿Í» ñáõ (·ñ»É Ï³ñ ¹³É) ãá å³Ý ¹³é Ý³ Éáõ: Þ³ï ×³Ù -μ³ Ý» ñ¿Ý Ïþ³Ýó ÝÇë, ß³ï Ù³ñ ¹ÇÏ ÏÁ ï»ë Ý»ë, Ù¿Ï μ³ÝÙÇïù¹ å³ Ñ¿ª §³ß Ë³ñ ÑÁ ¹Ù³Ï, ¹áõÝ ¹³ Ý³Ï¦: Ø³ ÃûÎ³ ñûÝ Çñ Ëñ³ïÝ ¿ñ, áñ Ïáõ ï³ñ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝª Ï»³Ý ùÇÙ¿ç Û³ çá Õ» Éáõ Ñ³ Ù³ñ: ì³Ñ ñ³Ù ³Û¹ å³ ÑáõÝ ÝÏ³ ï»ó, áñ³Û¹ Ëûë ù» ñÁ Ø³ Ãû Î³ ñá ÛÇÝ ³ã ù» ñ¿Ý ã¿ ÇÝ ·³ñ: â³ ñáõ -ÃÇõÝÁ Î³ ñá ÛÇÝ Ñ³ Ù³ñ Çñ áñ μáõ Ã»³Ý åáéÃ ÏáõÙÝ ¿ñ, Çñ·á Ûáõ ÃÇõÝÁ ÏÁ åá é³ñ, ³ß Ë³ñ ÑÇÝ Ù¿ç Çñ ï» ÕÁ ·ï Ý» ÉáõÑ³ Ù³ñ: ì³Ñ ñ³Ù ÙïÇÏ ÏþÁÝ¿ñ Î³ ñá ÛÇÝ »õ ë³ Ï³ÛÝ Çñ ³ã -ùÇÝ Í³Û ñÁ ³Õ μÇõ ñÇ ×³Ù μ³Ý ¿ñ: Ð³°, ·áõ ó¿ ï» ëÇÉ ¿ñ, ³ñ -¹¿Ý Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ï»ñ å³ ñ³Ý ùÁ ³Õ μÇõ ñ¿Ý Ýáñ ¹áõñë Ïáõ·³ñ Ïáõ ÅÁ áõ ëÇÝª áõë É³ Ãáí, »ñ Ïáõ »ñ Ï³ñ Ù³ ½» ñáõ ÑÇõë -Ï» ñáõ ßáñáñáí: Ø³ ñ³Ý ÇÝùÝ ³É çáõñ μ» ñ» Éáõ å³ïñ áõ³ -Ïáí ¹áõñë »É³Í ¿ñ, ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ñ³Ý ¹Ç å» Éáõ:

ì³Ñ ñ³Ù ßï³ åáí Ñ» é³ ó³õ Î³ ñá Û¿Ý: Îþáõ ½¿ñ Ø³ ñ³ -ÝÇ Ñ³ ë³ ÏÇÝ Ñ» ï» õÇÉ, Ñ»é áõ¿Ý ÙÇ³ÛÝ: ´³Ûó ÇÝã å¿±ë, Ø³ -ñ³ÝÝ ³É ï» ë³Í ¿ñ ì³Ñ ñ³ ÙÁ »õ Çñ »ï»õ ßáõ ùÇ ÙÁ å¿ëÏÁ ½·³ñ ³Ýáñ Ï»ñ å³ ñ³Ý ùÁ, áñ Çñ»Ý ÏÁ Ñ» ï» õ¿ñ: Ø³ -ñ³Ý ÏÁ ½·³ñ ³Û¹ μá Éá ñÁ, ³é³Ýó »ï»õ Ý³ Û» Éáõ áõ ¹³Ý -

71

¹³ Õ» óáõó Çñ ù³Û É» ñÁ: ì³Ñ ñ³Ù ÝÏ³ ï»ó Ø³ ñ³ ÝÇ ¹³Ý -¹³Õ ÁÝ Ã³ó ùÁ, »ñμ ÇÝù ³õ» ÉÇ ÏÁ Ùû ï» Ý³ñ: ²ñ ¹¿Ý Ùû ï» -ó³Í ¿ñ ì³Ñ ñ³ ÙÁ, »ñμ Ø³ ñ³Ý Çñ»Ýó ÷á Õá óÇ ³Ý ÏÇõÝÁÏ³Ý· ³ñ³õ, Çñ áõ ëÇÝ Ïáõ ÅÁ ·» ïÇ ÝÁ ¹ñ³Í ³õ» ÉÇ μ³ó áõÛáõ½ áõ³Í ³ã ù» ñáí ëå³ ë»ó ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ: ²ñ ¹¿Ý »ñ ÏáõùÝ³É Ï» ó³Í ¿ÇÝ Ù³ ñ³ Ý»Ýó ÷á Õá óÇ ³Ý ÏÇõÝÁ: ²ÛÝ ù³Ý Ûáõ½ -õ³Í ¿ÇÝ áñ ãÏñ óÇÝ Ëû ëÇÉ, Ù³ Ý³ õ³Ý¹ áñ ã¿ ÇÝ Ïñ Ý³ñ¹³Ý ¹³ ÕÇÉ: ²Û¹ Éáõé Ûáõ ½áõ ÙÇ å³ ÑáõÝ Ø³ ñ³Ý Çñ Íá ó¿Ý¹áõñë Ñ³ Ý»ó Ã³ß ÏÇ Ý³ ÏÁ áõ ïáõ³õ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ: ²Û¹ ù³Ý,³Û¹ ù³Ý: Ø³ ñ³Ý ³õ» ÉÇ ã¿ñ Ïñ Ý³ñ ëå³ ë»É, ï»ë Ý»ë Ù¿ ÏÁ½Ç ñ»Ýù ÙÇ ³ ëÇÝ ÏÁ ï»ë Ý¿ñ ÷á Õá óÇÝ ³Ý ÏÇõÝÁ: àõ ³ñ³·Ó»éù ïáõ³õ Ïáõ ÅÇÝ áõ ßÝáñ Ñ³ ÉÇ ß³ñ Åáõ Ùáí ÙÁ áõ ëÇÝ³é Ý» Éáíª Ñ» é³ ó³õ: ²ÛÝ ù³Ý ³ñ³· »Õ³Í ¿ñ, áñ ÝáÛ ÝÇëÏãÏñ óÇÝ Çñ³ñ ³ÝáõÝ ï³É: ì³Ñ ñ³Ù ÙÝ³ó ³Ý ÏÇõÝÁ. ÙÇÝãØ³ ñ³Ý Çñ»Ýó ï³Ý ¹é Ý¿Ý Ý»ñë Ùï³Í ³ï»Ý ÙÇ³ÛÝ Ý³ -Û» ó³õ Çñ »ï»õ: ´³Ûó ÇÝ ãá±õ ïáõ³õ Ã³ß ÏÇ Ý³ ÏÁ. ³ÛÝ ù³ÝÉ³õ ¿ñ å³ Ñ¿ñ Çñ Íá óÇÝ Ù¿ çÁ Ã³ß ÏÇ Ý³ ÏÁ: ²Ñ³° ÇÝã áñåÇ ïÇ ÙÝ³ñ Çñ ùáí ì³Ñ ñ³ Ù¿Ý: ºñ Ïáõ ûñ ¿ñ Ï³ ñû ïáí ÙÁÃ³ß ÏÇ Ý³ ÏÁ Çñ Íá óÇÝ Ù¿ç å³ Ñ³Í ¿ñ: Î³ñ Í»ë ³Õáõáñ½·³ Û³ ñ³Ýù ÙÁ ³õ»É ó³Í ¿ñ Çñ Ù³ñÙ ÝÇÝ íñ³Û: ÆëÏ ì³Ñ -ñ³Ù, ³÷ÇÝ Ù¿ç μé Ý³Í Ã³ß ÏÇ Ý³ ÏÁ Ø³ ñ³ ÝÇ Íá óÇ ï³ -ùáõ ÃÇõ Ýáí, Ï³ñ Í»ë Ø³ ñ³ ÝÇ ï³ù Ó»é ùÁ μé Ý³Í ÁÉ É³ñ »õÝáÛÝ í³ñ ¹Ç ½·É ËÇã Ñá ïÁ, áñ ³ÛÝ ù³Ý Ù³ë Ï³½ Ù³Í ¿ñØ³ ñ³ ÝÇ Ó³Û ÝÇÝ, ÅåÇ ïÇÝ áõ Ù³ñÙ ÝÇÝ: ºõ Û³ ×³Ë ³Û¹í³ñ ¹Ç ÑáïÝ ¿ñ, áñ ·ñ ·Çé Ïáõ ï³ñ Çñ óá ñ»Ï áõ³Û »ñ³½ -Ý» ñáõÝ:

Ú³çáñ¹ ³é³õûï ¹»é ³ñ»õÁ ãó³Ã³Í, ·ÇõÕÁ, ã·Çï»ëÇÝãå¿°ë, Ñáí¿±Ý Ã¿ ³ÝÍ»ÕÇ ÃéÇãùÝ»ñ¿Ý ÇÙ³ó³õ, áñ ú-í³Ý ²Õ³ ÛÇÝ ïÕ³Ý »õ ÷³ É³Ý ×áÝó ³Õ çÇ ÏÁ Çñ³ ñáõ Ñ³Ý -¹Ç åáõÙ áõ Ý» ó³Í »Ý ÷á Õá óÇÝ ³Ý ÏÇõÝÁ:

§¾ë Ýá ñ» ÉáõÏ Ý» ñáõÝ »ñ» ë¿Ý ²ëï áõ³Í Ïñ Ý³Û ù³ ñ¿Ï³ñ Ïáõï Ã³ ÷»É ·» ÕÇ ·É ËÇÝ: ²ñÝ ³ÙûÃ ÁÉ ã¿ ÙÝ³ ó»ñ¦,ÏÁ Ëû ë¿ ÇÝ ï³ ñ»ó ÏÇ Ý»ñ: §Ø»ñ ûñáí...¦

72

ÎþÁë¿ ÇÝ, áñ úí³Ý ²Õ³ ÛÇÝ ïÕ³Ý íÇ ñ³-íÇ ñ³ ÷³ É³Ý -×áÝó ïáõ ÝÁ ÏÁ Ùï Ý¿, Ïþ»É É¿: §ê¿ñ ¿ ÇÝ Ï»ñ ëáË Ýáó Ý» ñÁ:Ø»ñ ûñáí... Ø» Õ³Û ²ëï áõ³Í, å¿ Ã¿ñ¹ ß³ï ¿¦:

Î³ ÛÇÝ Ý³ »õ ÁëáÕ Ý»ñ, áñ úí³Ý ²Õ³Ý ëË³É ÏþÁÝ¿ ïÁ-Õ³Ý ¿¹ ù³Ý μ³ñÓñ ¹å ñáó Õñ Ï» Éáí: Ø³ ñ³ ÝÁ ¿É Ù³ ëÇ å¿ë³Õ çÇÏ ¿: ¾Ý ù³Ý É³ ÛÁË Çñ³ ñáõ:

* * *ì³ ÕÁ ×³Ù μáõÝ ûñÝ ¿ñ: æá ñ» å³Ý Ô³ ½³ñ åÇ ïÇ ·³ñ

ì³Ñ ñ³ ÙÁ ï³ Ý» Éáõ: ²ñ ¹¿Ý »ñ Ïáõ ûñ ¿ñ Ùûñ Ó³Û ÝÇÝ Ù¿çÃ³Ë Íáõ ÃÇõÝ μé Ý³Í ¿ñ »õ Û³ ×³Ë ÏÁ ëÇ ñ¿ñ Çñ ½³õ ÏÇÝ³Ýáõ ÝÁ ï³É: ²Û¹ Ã³Ë Íáõ Ã»³Ý Ù¿ç ÏÁ ½·³ñ, áñ Ù³Û ñ³ -Ï³Ý ëñ ïÇÝ Ù¿ç ³Ýáõß ßáÕ ÙÁ Ï³ñ: ²Û¹ª ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ »õØ³ ñ³ ÝÇÝ ë¿ñÝ ¿ñ: ²Û¹ »ñ» ÏáÛ, »ñμ Û³ çáñ¹ ûñÁ ×³Ù μ³ÛåÇ ïÇ »É É¿ñ ì³Ñ ñ³Ù, ï³Ý ß¿Ý ×ñ³·Ý ÇëÏ Ã³Ë Íáõ ÃÇõÝÙÁ ÏÁ ï³ ñ³ Í¿ñ ï³Ý å³ ï» ñáõÝ, ï³Ý ³é³ñ Ï³ Ý» ñáõÝáõ ¹¿Ù ù» ñáõÝ íñ³Û: ²Û¹ »ñ» ÏáÛ ³Û ó» Éáõ Ý»ñ Ï³ ÛÇÝ: ´» ñ³Í¿ÇÝ Ý³ »õ ×³Ù μáñ ¹³ Ï³Ý ·³ Ã³: ²Û¹ ûñ ³Û ó» Éáõ Ý»ñÝ ³ÉÝÏ³ ï» óÇÝ, áñ ³Ý ï³ñ μ»ñ áõ Í³Ýñ ¹¿Ù ùáí úí³Ý ²Õ³ -ÛÇÝ Ó³Û ÝÇÝ Ù¿ç ³É Ùï³Í ¿ñ ïÏ³ ñáõ ÃÇõÝ ÙÁ, »ñμ ³Û ó» Éáõ -Ý» ñáõÝ ÏÁ Ëû ë¿ñ ¾ñ½ ñáõ ÙÇ ê³ Ý³ ë³ñ »³ ÝÇÝ Ù³ ëÇÝ: Ú» -ïáÛ ³ñ ¹¿Ý ï³Ý ×ñ³ ·Ç Ééáõ ÃÇõÝÁ, »ñμ Ù»Ï Ý» ó³Ý ³Û ó» -Éáõ Ý» ñÁ, ×ñ³ ·Ç Ééáõ ÃÇõÝÁ ÙÝ³ó ïÝ» óÇ Ý» ñáõÝ Ù¿ç:úí³Ý ²Õ³Ý ùÇã Ëû ëáÕ Ù³ñ¹ ¿ñ: îÇ ÏÇÝ Þáõ ß³Ý ÝÏ³ -ï»ó, áñ ³Ûë ³Ý ·³Ù ³ÛÉ ¿ñ Çñ ³Ùáõë ÝáÛÝ Ééáõ ÃÇõÝÁ: ì³Ñ -ñ³Ù ÇÝùÝ ³É ½³ñ Ù³ ó³õ, Ã¿ Ç¯Ýã ÏÁ Ï³ ï³ñ áõ¿ñ Çñ Ñû ñÁÙ¿ç, ÝáÛ ÝÇëÏ Áë³õ, áñ í³ ÕÁ Ñ³Ý ¹Ç åÇ Çñ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñáõÝ³ÛÝ ù³Ý É³õ Ó³Û Ýáí, áñ Ï³ñ Í»ë ³Û¹ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñáõÝ Ù¿ç ÁÉ -É³ñ Ý³ »õ Ø³ Ãû Î³ ñûÝ:

- ì³Ñ ñ³Ù, ïÕ³ë, Ëû ë» ó³õ úí³Ý ²Õ³Ý, Ñ³Ù ñÇ ãÇÑ³ ï» ñÁ Ó·» Éáí... Ïþáõ ½¿ñ ÙÇ ù³ ÝÇ Ï³ ñ» õáñ Ëñ³ï Ý»ñï³É.

§îÕ³ë, íë ï³ Ñ¿ μ³ ñ» Ï³Ù Ý» ñáõ¹ »õ ë³ Ï³ÛÝ ÙÇßï ³É

73

Ï³ë Ï³ ÍÇ μ³ ÅÇÝ ÙÁ å³ Ñ¿ ¹áõÝ ù» ½Ç Ñ³ Ù³ñ: ºÃ¿ μ³ ñ» -Ï³Ù Ý»ñ¹ ã³ñ ÁÉ É³Ý, ÙÇ ½³ñ Ù³ Ý³ñ, ïÕ³ë, ÙÇ³ÛÝ áõ -ñ³Ë »ÕÇñ »ñμ ³ÝáÝó Ù¿ç É³õ μ³Ý ÙÁ ÏÁ ï»ë Ý»ë:

§¾ñ½ ñáõÙ É³õ ù³ Õ³ù ¿ ïÕ³ë, ëñ ïáí Ñ³ Ûáõ ÃÇõÝ Ï³ÛÙ»ñ ÑÇÝ å³ï Ùáõ Ã» Ý¿Ý ÙÝ³ ó³Í: Ì³ ÝûÃ Ý»ñ¹ åÇ ïÇ ëÇ -ñ»Ý ù»½, »Ã¿ ³½ ÝÇõ ÁÉ É³ë: ØÇ° Ùáé Ý³ñ, ïÕ³ë, áñ ³½ÝÁ -õáõ ÃÇõÝÁ ÏÁ ÝÙ³ ÝÇ áëÏÇ ÇÝ, áñ Å³Ý· ãÇ Ï³ å»ñ¦:

úí³Ý ²Õ³Ý Ï»³Ý ùÇ μá í¿Ý ³Ý ó³Í Ù³ñ¹ ¿ñ, Ï³ ñ» õáñμ³ Ý»ñ ³é³Í ¿ñ Ï»³Ý ù¿Ý: Ð³ Ï³ é³Ï Çñ ËÇëï ¹³Ý ¹³ -Õáõ Ã»³Ý, ÙÇßï ³É ßÇ ï³Ï Ù³ñ¹ »Õ³Í ¿ñ Çñ μá Éáñ ·áñ -Í» ñáõÝ Ù¿ç, Ý³ »õ Çñ ³é»õ ïáõ ñÇÝ:

²Û¹ ³é³ õûï, ·Çõ Õ³ óÇ Ý» ñ¿Ý ß³ ï»ñ í» ñÇ Ï³ Ùáõñ çÇÝùáí ·³ óÇÝ úí³Ý ²Õ³ ÛÇÝ ïÕ³Ý ×³Ù μ» Éáõ: ²ÝáÝó Ù¿ç¿ÇÝ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñÁ, Ý³ »õ Ø³ Ãû Î³ ñûÝ: ÐáÝ ¿ñØ³ ñ³ ÝÁ Çñ Ùûñ ÏáÕ ùÇÝ ÷³ Ï³Í: îÇ ÏÇÝ Þáõ ß³Ý Çñ ½³õ -ÏÇÝ Ó»é ù¿Ý μé Ý³Í ¿ñ, ÇëÏ úí³Ý ²Õ³Ý Ó»é ù»ñÝ »ï»õÏ³ å³Í Çñ Ñ³Ù ñÇ ãÇÝ Ñ³ ï» ñÁ ÏÁ Ó·¿ñ, ³é³Ýó Çñ ßáõñçÝ³ Û» Éáõ: ¶» Õ³ óÇ Ý» ñÁ Ñ» ï³ùñùñ áõ³Í, ÝÏ³ ï» óÇÝ Ø³ -ñ³ ÝÁ, áñ Çñ Ùû ñÁ Ñ»ï ³õ» ÉÇ Ùûï Ï» ó³Í ¿ñ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ»õ Ã³ñ ÃÇã Ý» ñáõÝ Ý»ñ ù»õ ïËáõñ, ß³ï ïËáõñ ßáÕ ÙÁÏ³ñ: ÜÏ³ ï» óÇÝ Ý³ »õ, áñ Ø³ ñ³ ÝÁ ³õ» ÉÇ ëÇ ñáõ Ý³ ó»ñ¿ñ: ¸¿Ù ùÇÝ, Ñ³ ë³ ÏÇÝ íñ³Û ëÇ ñáÛ áõé ×³ óáõ ÙÁ åï Ï³Í ¿ñ»õ ³õ» ÉÇ ·» Õ» óÇÏ ¿ñ ïË ñáõ Ã»³Ý Ù¿ç:

îË ñáõ ÃÇ±õÝÝ ³É ³Û¹ ù³Ý ·» Õ» óÇÏ Ïñ Ý³Û ÁÉ É³É:Ø³ ñ³ ÝÁ, ÷³ ñ³Í Çñ Ùûñ Ã» õÇÝ, Ï³ñ Í»ë ÇÝù ½ÇÝù

Ïþáõ ½¿ñ Í³Í Ï»É. Ñ» ï³ùñ ùÇñ ¹Ç ïáÕ Ý» ñÁ ß³ï ¿ÇÝ »õÃ³ñ ÃÇã Ý» ñáõÝ íñ³Û Ï³ ÃÇÉ ÙÁ ³ñ óáõÝ ùÇÝ ¹á ÕÁ Ï³ñ:Ø³ ñ³Ý »õ ì³Ñ ñ³Ù ³Û¹ μ³½ Ùáõ Ã»³Ý Ù¿ç Ñ»Õ ÙÁ ÙÇ³ÛÝÇñ³ ñáõ Ý³ Û» ó³Ý: ²ÛÝ ù³¯Ý μ³ñÏ ¿ÇÝ ³ÝáÝó Ý³Û áõ³Íù -Ý» ñÁ, ÏþÁë»ë åÇ ïÇ μéÝ Ï¿ ÇÝ Û³Ý Ï³ñÍ: ú¯Ñ, »Ã¿ ì³Ñ ñ³ÙÇñ Ñ»ï ï³ Ý¿ñ Ø³ ñ³ ÝÇÝ í³ñ ë» ñ¿Ý Ã»É ÙÁ, ½ÇÝù á°ã ÙÇ-³ÛÝ ·» ÕÇÝ ×³Ù μ³ Ý» ñáõÝ ³ÛÉ ÇÙ³ëïáõÃ»³Ý åÇ ïÇ ï³ -Ý¿ñ:

74

Ø³Û ñÁ É³ ó³õ, ·ñ Ï³Í ì³Ñ ñ³ ÙÁ Çñ Ã» õ» ñáõÝ »õ Ñ³Ù -μáÛñ Ý» ñáõÝ Ù¿ç: úí³Ý ³Õ³Ý ¿ñ, áñ Ã³Ë Íáï Ó³Û Ýáí Ëû -ë» ó³õ.

- ¸¿Ñ, Ñ» ñÇù ¿, Þáõ ß³Ý, ï³ ñÇ Áë³Í¹ ³ñ³ å³ ÛÇ ·É³ -ÝÇ å¿ë ÏÁ ·É ïá ñÇ: ²Ù³é Ý» ñÁ ³Ý Ù» ½Ç Ñ»ï ¿, Ñ¿°:

ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ù³Û ñÁ, »ñμ ³é³çÇÝ ³Ý ·³Ù çá ñ» å³ ÝÁï» ë³õª Ûáõë³Ë³μáõ»ó³õ. Ç±Ýã å¿ë ½³ õ³ ÏÁ ³Ýáñ å³ßï-å³ Ýáõ Ã»³Ý åÇ ïÇ Û³ÝÓÝ¿ÇÝ. ùá Éá½ ·É Ë³ñ ÏÁ ÙÇ ù³ ÝÇ÷³Ã Ãáó Ý» ñáí Í³Ý ñ³ ó³Í, ÙÇÝ ã»õ ³Ï³ÝçÝ»ñÁ Í³Í Ï³Í¿ñ: ¶áõ ó¿ ùá Éá½ ·É Ë³ñÏÝ ¿ñ, áñ Ï³ñ ×áõ ÃÇõÝ ïáõ³Í ¿ñÑ³ ë³ ÏÇÝ: àõ Ý¿ñ μ³ ñ³Ï Ó³ÛÝ: îÇ ÏÇÝ Þáõ ß³Ý ùÇã ÙÁ ³-õ»ÉÇ íë ï³ Ñáõ ÃÇõÝ áõ Ý» ó³õ, »ñμ çá ñ» å³ ÝÁ Çñ μ³ ñ³ÏÓ³Û Ýáí úí³Ý ²Õ³ÛÇÝ Ñ»ï ÏÁ Ëû ë¿ñ:

- ÐÇ°ã Ñá· ÙþÁÝ»ñ, ³Õ μ¿ñë, ½³ õ³Ï¹, ·É Ë³ñ ÏÇë å¿ë ·ÁÉ -ËÇë íñ³Û μé Ý³Í ÏÁ ï³ ÝÇÙ:

ì³Ñ ñ³Ù »õ çá ñ» å³Ý Ô³ ½³ñ ³ñ ¹¿Ý Ïáñë áõ» ó³Ýçñ³ Õ³óù Ý» ñáõÝ ×³Ù μ¿Ý, »ñμ ·Çõ Õ³ óÇ Ý» ñÁ ù³Ï áõ» ó³Ý¹¿ åÇ ·ÇõÕ: ²Û¹ å³ ÑáõÝ ¿ñ, áñ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ù³Û ñÁ, ³ñ -óáõÝ ùáï ³ã ù» ñáí, Çñ ³ç Ã» õÁ Ø³ ñ³ ÝÇÝ áõ ëÇÝ ï³ ñ³õáõ ·ñ Ï»ó, Ø³ ñ³ ÝÁ μ³Å Ý» Éáí Çñ Ùûñ Ù¿Ý: Ø³ ñ³Ý Ù» -ï³ù ëÇ ÙÁ ÷³÷ Ïáõ Ã»³Ùμ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ùûñ ç»ñÙ Ã» õ» -ñáõÝ Û³ÝÓÝ áõ» ó³õ áõ ù³ É» óÇÝª Éáõé: úí³Ý ²Õ³Ý ÏÁ ù³ -É¿ñ Çñ ÏÝáç ÏáÕ ùÇÝ: î» ë³õ ³Û¹, ë³ Ï³ÛÝ ß³ï μ³ÝãÑ³ëÏ ó³ õ »õ Ï³ñ Í»ë ³é³ çÇÝ ³Ý ·³ÙÝ ¿ñ, áñ ÏÁ ï»ë Ý¿ñ÷³ É³Ý ×áÝó ³Õ çÇ ÏÁ Ñ³ ë³Ï ³é³Í ·» Õ»ó Ïáõ Ã»³Ý Ù¿ç:Æñ³°õ É³õ ³Õ çÇÏ ¿...

Ø³ ñ³Ý ÇÝã ù³¯Ý Ïþáõ ½¿ñ, áñ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ù³Û ñÁ Ëû ë¿ñÇñ Ñ»ï, ³ÛÝ ù³Ý É³õ ÏÁ ½·³ñ ³Ýáñ Ã» õÇ ç»ñ Ùáõ Ã»³ÝÙ¿ç: Î³ñ Í»ë Ññ»ß ï³ ÏÇ ÙÁ Ã» õ» ñáõÝ Ù¿ç ÁÉ É³ñ: ÆëÏ ú-í³Ý ²Õ³Ý, ³ÛÝ å¿ë å³ ï³ Ñ» ó³õ, áñ ÷³ É³Ý ×áÝó ÏÝ Ï³Ýùá í¿Ý ÏÁ ù³ É¿ñ: ¼³ñ Ù³ Ý³ ÉÇ ¿ñ: ²Ûë ³Ý ·³Ù úí³Ý ²Õ³Ý¿ñ, áñ Ïþáõ ½¿ñ μ³Ý ÙÁ Áë»É Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ùû ñÁ »õ áñáí Ñ» ï»õÍ³Ýñ ¿ñ ³Û¹ Áë» Éáõ Ñ³ Ù³ñ, Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ù³ÛñÝ ¿ñ áñ Ëû -

75

ë» ó³õ úí³Ý ²Õ³ ÛÇÝ.- Ðá· ÙÇ° ÁÝ»ñ úí³Ý ²Õ³, ï³ ñÇ Áë³Í¹...- ¾¹ å¿ë ¿, ¿¹ å¿ë, ì³ñ ¹»ñ: Ð³É, í³Ë¹ ÇÝ ïá±ñ ¿:- ö³éù ²ë ïáõ ÍáÛ, úí³Ý ²Õ³, ×á ÃÁ ×á ÃÇÝ ÏÁ μ» ñ»Ýù:- ¾Ñ, áñ μ³ ÝÇ å¿ïù áõ Ý» Ý³ë, ÙÇ° ù³ß áõÇñ:- ²ëï áõ³Í ëñ ïÇ¹ Ï¿ û ñ¿ ï³Û, úí³Ý ²Õ³, áñ ì³Ñ ñ³ -

ÙÁ ë³Õ ë¿ ÉÇÙ ïáõÝ ¹³ñÓ Ý¿:Ø³ ñ³ ÝÇ Ùûñ Ý»ñ ëÇ ¹ÇÝ Í³ ÕÇÏ ÙÁ ÏÁ μ³ó áõ¿ñ: úí³Ý

²Õ³ ÛÇÝ ³Û¹ Ëûë ù¿Ý Û» ïáÛ ³ñ ¹¿Ý ËÝ³ ÙÇ Ý»ñ ¿ÇÝ Ï³ñ -Í»ë:

îÇ ÏÇÝ Þáõ ß³ ÝÇÝ »õ Ø³ ñ³ ÝÇÝ ³ÛÝ å¿ë ÏÁ Ãáõ¿ñ, Ã¿ì³Ñ ñ³Ù ³ñ ¹¿Ý ï³ñÇ ÙÁÝ ¿, áñ Ñ» é³ ó»ñ ¿: îÇ ÏÇÝ Þáõ -ß³Ý Çñ ïÕáõÝ Ï³ ñûïÝ ¿ñ áñ ³é³õ, »ñμ Ñ³Ù μáõ ñ»ó Ø³ -ñ³ ÝÁ Ã» õ» ñáõÝ Ù¿ç ÅÇñ ·ñ Ï³Í:

¶Çõ ÕÁ Ç¯Ýã ßáõï Ñ»ù Ç ³Ã ¹³ñ Ó³õ: ¶» Õ» óÇÏ, Ã³ñÙ·áÛ Ý» ñáí μÝ³Ý Ï³ ñÇ ÙÁ å¿ë ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ù³ñÙ ÝÇÝ Ù¿ç³õ» ÉÇ ÏÁ ·» Õ»ó Ï³ Ý³ñ, ù³ ÝÇ Ñ» é³ Ý³ñ: àë ÏÇ Ã» É» ñáí,Ñ»ù Ç ³ ÃÇ ·áÛÝ ³éÇÝ ·Çõ ÕÇ »ñ Ïáõ Ï³ Ùáõñç Ý» ñÁ, ×³Ù μ³ -Ý» ñÁ, ¹³ß ïÇ Ï³ Ý³ÝãÝ áõ Ï³ åáÛ ïÁ, Çñ Ùûñ Ó³Û ÝÁª »ñμ³Ýáõ ÝÁ Ïáõ ï³ñ »õ ³Û¹ μá Éá ñÇÝ Ù¿çª Ï³ åáÛï áõ Ï³ Ý³Ý -ãáí ïÇ ñ³ Ï³Ý ·áÛ ÝÁ Ï³ñ Ø³ ñ³ ÝÇÝ:

ì³Ñ ñ³Ù ³ñ ¹¿Ý ·Çõ Õ¿Ý ¹áõñë ã» É³Í ÇÝù ½ÇÝù ³ÛÝ ù³¯ÝÙûï ½·³ó Ëá å³Ý ³ñ ï³ ùÇ Ýáí çá ñ» å³Ý Ô³ ½³ ñÇÝ:²Ýáñ ÝáÛÝ å¿ë Ëá å³Ý Ëûë ù» ñáõÝ Ù¿ç μ³ ñÇ »õ ÇÙ³ë -ïáõÝ μ³Ý ÙÁ Ï³ñ, Ï³ñ Í»ë Ñ»ù Ç ³ ÃÇ Ñ» ñáë Ý» ñ¿Ý Ù¿ ÏÁ ÁÉ -É³ñ »õ ³ñ ¹»±ûù, Éë³Í ¿ñ ³Û¹ Ñ»ù Ç ³ ÃÁ Ø³ Ãû Î³ ñá Û¿Ý:ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ñ³ Ù³ñ Ñ»ù Ç ³ ÃÇ ³ß Ë³ñ Ñ¿Ý Ïáõ ·³ñ ³ÝáñåÕÝ Ó¿ Ó³Û ÝÁ »õ Ï³ñ Í»ë åÕÝ Ó¿ ÷á ßÇ ó³Ý áõ³Í ÁÉ É³ñ³Ýáñ ¹¿Ù ùÇÝ, ÝáÛ ÝÇëÏ ³ã ù» ñáõÝ Ù¿ç:

ºñ Ïáõ çá ñÇ Ý» ñáõ ½³Ý ·³Ï Ý» ñáõÝ Ó³Û Ý» ñÁ Ñ»ï½ Ñ» ï¿ÏÁ ß³ï Ý³ ÛÇÝ, ÏÁ ï³ ñ³Í áõ¿ ÇÝ, Ë³éÝ áõ» Éáõ Ñ³ Ù³ñù³ñ õ³ ÝÇ Ñ³ Ù³ ã³÷ ËáõÉ Õû Õ³Ýç Ý» ñáõÝ: ²ñ ¹¿Ý Ùû ï» -ó³Í ¿ÇÝ, ù³ñ õ³ ÝÇÝ Ë³éÝ áõ» Éáõ Ñ³ Ù³ñ: Ð»ù Ç ³ ÃÇ Õû -

76

Õ³Ýç Ý» ñáõÝ Ù¿ç ¿ñ ì³Ñ ñ³Ù: ²Û¹ Ñ³ ñÇõñ-Ñ³ ñÇõñ ½³Ý -·³Ï Ý» ñÁ ³õ» ÉÇ ×Ý ßÇã ÏÁ ¹³é Ý³ ÛÇÝ, »ñμ ³é³ õûï ÁÉ É³ñ,ÁÉ É³ñ í»ñ ç³ ÉáÛë, »ñμ ³ñ» õÁ åÕÝ ÓÇ ·áÛÝ ³é Ý¿ñ:

* * *ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ μ³ÅÝ áõ» É¿Ý Û» ïáÛ, »ñ Ïáõ Ù³Û ñ» ñÁ Û³ ×³Ë

ÏÁ Ñ³Ý ¹Ç å¿ ÇÝ Çñ³ ñáõ »Ï» Õ»óÇ ÇÝ, »õ Ï³Ù ³Õ μÇõ ñÇÝ×³Ù μ³Ý: §úí³Ý ²Õ³Ý ÏÁ ëÇ ñ¿¦« Áë» Éáí »ñ μ»ÙÝ Çñå³ï ñ³ë ï³Í Ñ³ Ùáí-Ñá ïáí ËÙá ñ» Õ»Ý Ý» ñ¿Ý ÏÁ ï³ Ý¿ñØ³ ñ³ ÝÇÝ Ù³Û ñÁ áõ Û³ ×³Ë Þáõ ß³ ÝÇÝ μ³ ñ»õ ÙÁ Áë» ÉáõÑ³ Ù³ñ ³ÝáÝó ¹é Ý¿Ý Ïþ³Ýó Ý¿ñ: ºÃ¿ Ë³ ÝáõÃ »ñ Ã³ñ, ÝáÛ -ÝÇëÏ ÷áùñ ·Ýáõ ÙÇ ÙÁ Ñ³ Ù³ñ, Çñ»Ýó ½ñáÛó Ý» ñÁ úí³Ý²Õ³ ÛÇÝ Ñ»ï ùÇã ÙÁ ³õ» ÉÇ »ñ Ï³ñ ÏþÁÉ É³ ÛÇÝ, ·» ÕÇ ³Ý ó³Í¹³ñ Ó³ Í¿Ý:

- Æ±Ýã Éáõñ Ù»ñ ïÕ³ Û¿Ý, ù³Õ ùÁ óÇ: ²ñ ¹¿Ý ËÝ³ÙÇÇ Ëûë- ù»ñ ¿ÇÝ:

ì³Ñ ñ³Ù ëÏ ë³Í ¿ñ Çñ Ý³ Ù³Ï Ý» ñÁ ¾ñ½ ñáõ Ù¿Ý: ²é³ çÇÝÝ³ Ù³ ÏÁ ù³ñ õ³ ÝÇ ×³Ù μáñ ¹áõ ÃÇõÝÝ ¿ñ: ÎþÁë¿ñ áñ çá ñ» -å³Ý Ô³ ½³ñ Ññ³ ß³ ÉÇ Ù¿ÏÝ ¿, Ñ»ù Ç ³Ã Ý» ñáõ, ù³ñ õ³Ý Ý» -ñáõ Ï»³Ý ùÇ ³ñ Ï³ Í³ËÝ¹ ñ³ Ï³Ý å³ï Ùáõ ÃÇõÝ Ý» ñáíï³ ñ³Í ¿ ½ÇÝù ÙÇÝ ã»õ ¾ñ½ ñáõÙ, ³Û¹ å³ï Ùáõ ÃÇõÝ Ý» ñÁù³ñ õ³ ÝÇ ½³Ý ·³Ï Ý» ñáõÝ Ñ»ï Ë³éÝ áõ³Í: àñ, çá ñ» å³ÝÔ³ ½³ñ ½³ñ Ù³ Ý³ ÉÇ ÑÇ ³ óáõÙ áõ ÝÇ Ñ³Û ³ß³ Ï»ñï Ý» ñáõÝ»õ áõ ëáõÙ Ý³ Ï³Ý Ý» ñáõÝ Ñ³Ý ¹¿å, áñ ¹å ñá óÁ ï» Õ³ õáñ -õ» É¿ Û» ïáÛ çá ñ» å³Ý Ô³ ½³ñ ÙÇ ù³ ÝÇ ³Ý ·³Ù ³Û ó» É³Í ¿Çñ»Ý Ã¿ áñ» õ¿ μ³ ÝÇ å¿ïù áõ ÝÇ±: ºõ §ÇÝ ÍÇ ßáõ Ï³ Û¿Ý Ëáõ -ñ³å Ç³ ÏÁ μ» ñ¿ñ: Þ³ μ³Ã ÙÁ ¾ñ½ ñáõÙ ÙÝ³ É¿ Û» ïáÛ Ù»Ï -Ý» ó³õ¦:

ºñÏ ñáñ¹ Ý³ Ù³ ÏÁ ³ñ ¹¿Ý ¹å ñá ó¿Ý: øÝ Ýáõ ÃÇõÝÁ É³õ³Ý óáõ ó³Í ¿: ÎÁ Ëû ëÇ áõ ëáõ óÇã Ý» ñáõÝ »õ ³ß³ Ï»ñï Ý» ñáõÙ³ ëÇÝ, áñáÝù ½³ Ý³ ½³Ý ·³ õ³é Ý» ñ¿ »Ýª îÇ· ñ³ Ý³ Ï»ñ -ï¿Ý, ¶³ ñ³ ÑÇ ë³ ñ¿Ý, Øáõ ß¿Ý, äÇÃ ÉÇ ë¿Ý, ì³ Ý¿Ý »õ ÙÇÝ ã»õä³ñë Ï³ë ï³ Ý¿Ý: àñ ³ß³ Ï»ñï Ý» ñÁ ÏÁ å³ Ñ»Ý Çñ»Ýó

77

ï» Õ³ Ï³Ý μ³ñ μ³ éÁ, »ñμ ï» Õ³ óÇ Ý» ñáí Çñ³ ñáõ ÙûïÏáõ ·³Ý:

§Àë¿ Ñ³Û ñÇ ÏÇÝ ãÙ ï³ Ñá· áõÇ, ³Ûë ï»Õ Ø³ Ãû Î³ ñûãÏ³Û: ¶» ÕÁ ß³ï »Ù Ï³ ñûï ó»ñ »õ ³é³Ýó Ø³ Ãû Î³ ñá ÛÇ·» ÕÁ ÉñÇõ ã¿ñ, ÇÝã å¿ë ÉñÇõ ã¿ ³é³Ýó í» ñÇ áõ í³ ñÇ Ï³ -Ùáõñç Ý» ñáõÝ »õ Ü³ õá ÛÇ çñ³ Õ³ó ùÇÝ (³Ûë Ù³ ëÁ Ñ³Û ñÇ ÏÇÝÙÇ° Áë»ñ): Þ³ï »Ù Ï³ ñûï ó»ñ ù»½, Ù³Ûñ, ùáõ »÷³Í Ï» -ñ³ Ïáõñ Ý» ñÁ, Ù³°Ý³ õ³Ý¹ ËßÇ ÏÇÝ Ñá ïÁ: Î³ ñûï ó»ñ »ÙÑ³Û ñÇ ÏÇÝ Éáõé áõ Í³Ýñ ¹¿Ù ùÁ: ²Ýáñ Ééáõ ÃÇõÝÁ Ï³ ñ» õáñ¿ñ Ï³ñ Í»ë, áñ μ³ õ³ Ï³Ý μ³ Ý»ñ Çñ»Ýó ï» Õ¿Ý ãË³ËïÁ -õÇÝ¦:

ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ù³Û ñÁ, »ñμ Çñ ½³õ ÏÇÝ ³Û¹ Ý³ Ù³Ï Ý» ñÁ ÏÁÏ³ñ ¹³ñ, μá Éáñ Ï³ ñûï Ý» ñáõÝ Ù¿ç Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ï³ ñû ïÁ ÏÁï»ë Ý¿ñ: ÆÝã ù³¯Ý Ïþáõ ½¿ñ, áñ ì³Ñ ñ³Ù Ùï»ñ Ùû ñ¿Ý Çñ Ùû -ñÁ ·ñ¿ñ Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ñ³Ý ¹¿å áõ Ý» ó³Í Çñ ë¿ ñÇÝ áõ Ï³ ñû -ïÇÝ Ù³ ëÇÝ: ²é³Ýó ³ïáñ, Ý³ Ù³Ï Ý» ñÁ ÉñÇõ ã¿ ÇÝ, áñáí -Ñ» ï»õ ïÇ ÏÇÝ Þáõ ß³Ý ÇÝùÝ ³É Ï³å áõ³Í ¿ñ Ø³ ñ³ ÝÇÝ:

úí³Ý ²Õ³Ý Ñ³ ×» ÉÇ Ï³ ñû ïáí ÏÁ Ï³ñ ¹³ñ ³ñ ¹¿Ý Ë» -É³ Ñ³ë ½³õ ÏÇÝ Ý³ Ù³Ï Ý» ñÁ »õ Ï³ ï³Ï Ý» ñÁ »õ ÇÝùÝ ³ÉÏ³ ï³Ï ÙÁ ³õ»Éó Ý» Éáõ Ñ³ Ù³ñ ÏÁ Ëû ë¿ñ Þáõ ß³ ÝÇÝ.

- ÎÁ ï»ë Ý»±ë, Þáõ ß³Ý, ¹»é Ù¿Ï áï ùÁ ê³ Ý³ ë³ñ »³ -ÝÇÝ Ù¿ç, ïÕ³¹ Çñ Ë»É ùÁ Ç¯Ýã μ³ Ý» ñáõ Ñ³ë óáõ ó³Í ¿:ê³Ý ë³ñ »³ ÝÁ áõ ñÇ°ß ¿, Þáõ ß³Ý:

ºñ ñáñ¹ Ý³ Ù³ ÏÁ ¹å ñá óÇ ÙÇ ç³ í³Û ñÇÝ »õ ¹³ ë» ñáõÝÙ³ ëÇÝ ¿ñ: ºõ ³ñ ¹¿Ý ³é³ çÇÝ ï³ñ áõ³Ý ¹³ ë» ñÁª ³É ×»å -ñ³, »ñÏ ñ³ ã³ ÷áõ ÃÇõÝ, ÑÇÝ ·» ñáñ¹ ¹³ ñáõ Ù³ ï» Ý³· ñáõ -ÃÇõÝª ÛÇ ß» Éáõ Ñ³ Ù³ñ Çñ Ýáñ ³é³Í ÝÇõ Ã» ñÁ: ÎÁ ·ñ¿ñ, áñËû ë³Í ¿ ÷ñá ý¿ ë¿ ûñ Ý» ñáõÝ Ñ»ï »õ ÑÇõ ñ³ ëÇñ áõ³Í ¿ Ù³ -ï» Ý³· ñáõ Ã»³Ý ÷ñá ý¿ ë¿ û ñÇÝ ï³Ý Ù¿ç, ¹áõñ ë¿Ý »ÏáÕ ÙÇù³ ÝÇ ³ß³ Ï»ñï Ý» ñáõÝ Ñ»ï:

²°É ï»ë Ý» Éáõ μ³Ý ¿ñ. úí³Ý ²Õ³ ÛÇÝ Ñå³ñ ï³Ý ùÁ ÙÇÝ -ã»õ Ø³ë¹³é É»ñ³Ý μ³ñÓñáõÃ»³Ý Ñ³ë³Í ¿ñ, áñ Çñ ½³ -õ³ ÏÁ ê³ Ý³ ë³ñ »³ ÝÇ ÷ñá ý¿ ë¿ ûñ Ý» ñáõÝ μ³ ñ» Ï³Ù ¿

78

¹³ñ Ó»ñ Ï³ñ× Å³ Ù³ Ý³Ï áõ³Ý ÁÝ Ã³ó ùÇÝ:ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ý³ Ù³Ï Ý»ñ ·ñá ÕÁ Ù³ÛñÝ ¿ñ. Ï³ å³Í Ù³Û -

ñ³ Ï³Ý Ï³ ñû ïÇÝ Ñ»ï »õ ³Û¹ Ï³ ñû ïÇÝ Ù¿ç ³Ý Ñ³ëÏ Ý³ -ÉÇ, ³Ý Í³ ÝûÃ ×³Ù μáí Ù» ï³ù ëÇ Ý³ß ËáõÝ Ã» É»ñ Ó· áõ³Í¿ÇÝ Çñ »õ ³Õáõáñ Ø³ ñ³ ÝÇÝ ÙÇ ç»õ: ²Û¹ Ï³ ñûïÝ ¿ñ, áñÙ³Û ñÁ Ïþáõ ½¿ñ É»ó Ý»É ·ñ» Éáí Ù³Ý ñ³ Ù³ë Ýáõ ÃÇõÝ Ý»ñ ·Çõ -Õ¿Ý, Ù³ Ý³ õ³Ý¹ Û³ ×³Ë ÛÇ ß» Éáí Ø³ ñ³ ÝÁ »õ Ù³Û ñÁ: ÆÝã -ù³¯Ý Ïþáõ ½¿ñ, Çñ ½³õ ÏÇÝ »õ Ø³ ñ³ ÝÇÝ ëÇ ñáÛ ç»ñ Ùáõ Ã»³ÝÙï»ñ Ù³ Ý³É, Çñ ½³õ ÏÇÝ ³å ñáõÙ Ý» ñáí, »õ Ï³ñ Í»ë Ù³Û -ñáõ ÃÇõÝÁ ³Ý Ï³ ï³ñ ¿ñ ³é³Ýó ³Û¹ Ùï»ñ Ùáõ Ã»³Ý: Ø³ -ñ³ ÝÇÝ Ñ³Ý ¹¿å áõ Ý» ó³Í Çñ ç»ñ Ùáõ ÃÇõÝÁ Ù³ ë³Ùμ ³Û¹³Ý Ï³ ï³ñÝ ¿ñ, áñ ÏÁ Éñ³ó Ý¿ñ:

* * *§...îÕ³ë, ùáõ Ù»Ï Ý» É¿¹ Û» ïáÛ, Ë³ë μ³ ñ» Ï³ ÙÇ¹ª Ø³ -

Ãû Î³ ñá ÛÇÝ ·É ËÇÝ ÷áñ Ó³Ýù »Ï³õ: ¾ë Ø³ Ãû Î³ ñûÝ Çñ·áÕ ó³Í åïáõÕ Ý» ñÁ ëñ³ å»Ýó Ï³ ÉÇÝ Ù¿ç óá ñ» ÝÇ Ëáõñ -ÓÇÝ ï³Ï ÏÁ å³ Ñ¿ »Õ»ñ Ü³ ½Ç ÏÇÝ Ñ³ Ù³ñ: Ø»Õ ùÁ í½»ñ -ÝÇÝ: ¸ñ³ óÇ Ø³ñ Ç ³ ÙÁ ÏþÁë¿, áñ ¿¹ å½ ïÇÏ Ñ³ñ ëÁ ·Ç ï¿åáã Ë³Õó Ý»É áõ ÏÁ ï»ëÝ áõÇ »Õ»ñ Î³ ñá ÛÇÝ Ñ»ï: ¾ë μ³ -ÝÇÝ ÏÁ Ï³ë Ï³ ÍÇÝ ëñ³ å»Ýó »ñ»ù »Õ μ³Ûñ Ý» ñÁ: Ü³ ½Ç ÏÇ³Ùáõ ëÇÝÝ ³É, ÃÁË-ÃÁË ØÇ Ý³ëÝ ³Ý ·³Ù, Ñá ë»ÉÇ áí »õ »ñ -Ïáõ Ù³ï ÝÇ Ý» ñáí ÏÁ Û³ñ Ó³ ÏÇÝ Î³ ñá ÛÇÝ íñ³Û:

§Î³ Éáõáñ Ý» ñÁ Ù¿ç ÏÁ Ùï Ý»Ý »õ ³éÇÃ Ïáõ ï³Ý, áñ÷³ ËÇ Î³ ñûÝ íÇ ñ³ õáñ áõ ³ñ Ýáï ·Éáõ Ëáí: Î³ ñûÝ ·Éáõ -ËÁ ÷³Ã Ã³Í ÏÁ ß³ ñáõ Ý³ Ï¿ñ Çñ ³ß Ï»ñ ïáõ ÃÇõÝÁ Õ³ ë³åÎÇõ ñ» ÕÇÝ: â³Ý ó³õ Ù¿Ï ß³ μ³Ã, ûñ ÙÁÝ ³É ëñ³ å»Ýó Ù»Í»Õ μ³Û ñÁª ä» ïûÝ ·ï³Ý ÃÃ» ñáõ ×³Ù μáõÝ íñ³Û ÇÝ Ï³Í:ê³Û Éáí ïáõÝ ÏÁ μ» ñ»Ý: ²Ý Ï¿ Ç í»ñ Î³ ñûÝ Ù¿ç ï»Õ ãÏ³Û:ÎþÁë»Ý, áñ ·» ÕÇÝ Ù¿ç ¿, ¹áõñ ëÁª ¹³ß ï» ñáõÝ Ù¿ç å³Ñá õ³Í:êñ³ å»Ýó ÙÇõë »ñ Ïáõ »Õ μ³Ûñ Ý» ñÁ ÏÁ í³Ë Ý³Ý Çñ»Ýó¹³ß ïÇ ³ß Ë³ ï³Ýù Ý» ñáõÝ »ñ Ã³É¦:

§...¾ë ÎÇ ñ³ ÏÇ ïÇ ÏÇÝ ì³ñ ¹» ñÇÝ »õ Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ñ»ï

79

Çñ»Ýó ³Û ·ÇÝ ·³ óÇÝù: ÎÇ ñ³ Ï¿Ç ³Õáõáñ ³ñ»õ Ï³ñ: Þ³ -ï»ñ ³Û ·Ç Ý» ñáõ ×³Ù μ³ Ý» ñÁ »É³Í ¿ÇÝ Ïá Õáí Ý» ñáí Ë³ -ÕáÕ ïáõÝ μ» ñ» Éáõ Ñ³ Ù³ñ: îÇ ÏÇÝ ì³ñ ¹»ñ Ï³ñ ·ÇÝ å³ï -ñ³ë ïáõ ÃÇõÝ ÙÁ ï» ë³Í ¿ñ »õ ß³ï åÝ ¹»ó, áñ Ñ³Ûñ¹ ³ÉÙ» ½Ç Ñ»ï ÁÉ É³ñ: ¾¯Ñ, ·Ç ï»ë ³°, ï» Õ¿Ý ãß³ñ Å» ó³õ. »õáñáí Ñ» ï»õ Ù» ½Ç »Ï³Í ¿ÇÝ Ù³Ûñ áõ ³Õ çÇÏ Ù»½ Ññ³ õÇ ñ» -Éáõ, Ñ³Ûñ¹ ï»ë Ý»Ù ï» Õ¿Ý »É³õ áõ ³Õáõáñ ïáõ ÷Ç ÙÁ Ù¿çØ³ ñ³ ÝÇÝ μ» ñ³õ ³Õáõáñ áõ ÉáõÝù ÙÁ, ù³ Õ³ ù¿Ý μ» ñ³Í:²Û¹ Ù³ ëÇÝ ÇÝ ÍÇ ³É μ³Ý Áë³Í ã¿ñ: Ð³Ûñ¹ ³ÛÝ ù³¯Ý áõ -ñ³Ë ¿ñ ³Û¹ Ýáõ¿ ñÇÝ Ñ³ Ù³ñ: Ú³ Ù» Ý³ÛÝ¹¿åë ¹¿Ù ùÇÝ íÁ-ñ³Û áõ ³ã ù» ñáõÝ Ù¿ç ÅåÇ ïÇ ß³ñ ÅáõÙ ÙÁ ³é³õ, »ñμ Ø³ -ñ³Ý áñ å¿ë ßÝáñ Ñ³ Ï³ Éáõ ÃÇõÝ Ñûñ¹ Ó»é ùÁ Ñ³Ù μáõ ñ»ó,ß³ï ßÝáñ Ñ³ ÉÇ Ñ³ñ ëÇ ÙÁ å¿ë:

§²Û¹ Ï» ëû ñ¿ Û» ïáÛ ³Û·Ç ÇÝ Ù¿ç ë» Õ³Ý å³ï ñ³ë ï» -óÇÝù åáõ ïáõ ÏÇ ÏÇõ í¿ Ýáí áõ ËÙá ñ» Õ¿Ý Ý» ñáí: âáñë Ñá ·Ç¿ÇÝù. Ù» ½Ç Ñ»ï ¿ñ Ý³ »õ Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ñû ñ³ ùáÛ ñÁ, áñ ß³ïÏÁ ëÇ ñ¿ñ ùáõ Ù³ ëÇÝ Ëû ëÇÉ: Ê³ ÕáÕ Ý» ñÁ ³ÛÝ ù³Ý ³é³ï¿ÇÝ ³Ûë ï³ ñÇ, áñ ÏþÁë»ë ë³ñ μÇ Ý³ Ý» ñáõÝ íñ³Û ÏÁ ÷ÉÇÝÍ³Ýñ áÕ ÏáÛ½ Ý» ñÁ:

§Ð³, Ý³ Ù³Ïë ÷³ Ï» É¿ ³é³ç Áë»Ù, áñ §Ê³ã Ë³ ÃáõÝå³ ×ÇÝ¦, ·á Ã³ Ý»Ýó Ï³Ù Ù³ ñ³ Ý»Ýó ÷á Õá óÇ ßáõ ÝÁ, ³Ûëï³ ñÇ ³É í»ó Ó³ ·»ñ ÍÝ³Í ¿ Ëá× Ï³Ýó ³Õ μ³ Ýá óÇÝ Ù¿ç:Ø»ñ ¹ñ³ óÇ Ø³ñ Ç ³ ÙÁ ÏÁ Ï³ ï³ Ï¿ñ, áñ í³ ÕÁ ïÕ³ó Ï³Ýï»ë Ý³É åÇ ïÇ »ñ Ã³Û ï³ å³Ï Ñ³õ ÏÇ Ãáí: ¸ñ³ óÇ ÏÇ Ý» ñÁáõ ï» ÉÇù ¿ áñ ÏÁ ï³ ÝÇÝ: Þ³ï ½³ õ³Ï Ý»ñ áõ Ý» óáÕ Ù³Û -ñ»ñ ·Ã³ é³ï »Ý: Æë Ï³ å¿ë »ë ÇÝùë ³É ã¿Ç Ïñ Ý³ñ »ñ» õ³ -Ï³ Û»É ß³Ý ÙÁ ¹¿Ù ùÁ, áñ μ³ ñÇ Ùûñ ÙÁ ¹¿Ù ùÇÝ ³ñ ï³ Û³Û -ïáõ ÃÇõÝÁ Ïñ Ý³Û áõ Ý» Ý³É: ²Û¹ ù³Ý μ³ ñÇ ³ã ù» ñáõ ùÇ°ã³Ý ·³Ù ÏÁ Ñ³Ý ¹Ç åÇÝù:

* * *§...²ß Ý³Ý ³ß Ë³ ï³Ýù Ý»ñ: öá Õáó Ý» ñáõÝ Ù¿ç Ëá ßáñ

Õ³ ½³Ý Ý» ñáí åÕ Éáõñ ÏÁ Ë³ ß»Ý: ¾·¿ ÏáõÃ ¿: ²é³Ý ÓÇÝ Ñ³ -

80

×áÛ ùáí Ù³ë Ý³Ï ó» ó³Û ÷³ É³Ý ×áÝó ¿·¿ Ïáõ ÃÇÝ:§²Ûë ï³ ñÇ Ë³ Õá ÕÇ ³Û ·Ç Ý» ñÁ ÏÁ ÷ÉÇÝ ë³ñ μÇ Ý³ Ý» -

ñáõÝ íñ³Û: ¾Ý ù³Ý Í³Ýñ »Ý áõ ³é³ï: ²Ýó »³É ûñ Ù¿Ï Ãáõ -÷Ç íñ³Û ùë³Ý ÏáÛ ½»ñ Ñ³Ù ñ» óÇ: àõ ñÇß ¿ñ Ý³ »õ ¿·¿ Ïáõ ÃÁ:Î³ É» ñ¿Ýª ³Û ·Ç Ý» ñáõÝ ×³Ù μ³Ý μé Ý³Í ¿ñ ³é³ ïáõ ÃÇõÝÁ:Ê³ ÕáÕ Ý» ñÁ É»÷ É» óáõÝ ÏÃáó Ý» ñáí ÏÁ Ïñ¿ ÇÝ ë³Û É» ñáõÝ»õ ¿ß» ñáõÝ μ»é ó³Í: ¾ß» ñÁ μ»é Ý» ñáõÝ ï³Ï Ïáñë áõ³Í,ÇëÏ »½ Ý» ñáõÝ Ïá ïáß Ý» ñáõÝ ßáõñç Ë³ Õá ÕÇ ï» ñ»õ Ý»ñ÷³ÃÃ áõ³Í: Ð³Ûñ¹ áõ ½»ó, áñ Ù»ñ ¿ßÁ μ³ Ý»ó Ý»Ý Ù³ ñ³ -Ý»Ýù ³Û·Ç ÇÝ Ë³ ÕáÕ Ý» ñÁ Ïñ» Éáõ: ¶» Õ³ óÇ Ý» ñáõ ¹¿Ù ù» -ñáõÝ íñ³Û Ï³Û μ³ ñáõ ÃÇõÝ: ¾·¿ Ïáõ ÃÇ ³ï»Ý Éë» óÇÝù Ù³ñ -·³ ñ»Ýó ³Û·Ç ¿Ý ½áõé ÝÇ Ó¿Ý: ¾Ý ï»Õ μá Éá ñ³Ï å³ñ μé Ý³Í¿ÇÝ: Ø»Ýù ³É ·³ óÇÝù áõ Ùï³Ýù å³ ñÇ, Ãéí é³Ý Ñ³ñë Ý» -ñáõÝ »õ ³Õ çÇÏ Ý» ñáõÝ Ñ»ï: Ú» ïáÛ ³é³Ý ÓÇÝÝ å³ñª ³Õ -çÇÏ Ý» ñáõÝ Ñ³ Ù³ñ: Ü³½ áõ ïáõ ½áí å³ ñÇ Ñ³ Ý» óÇÝ Ý³ »õØ³ ñ³ ÝÁ: ºë ³É ã·Ç ï¿Ç, áñ Ø³ ñ³Ýë ¿Ý ù³Ý É³õ ÏÁ å³ -ñ¿, ¿Ý ù³Ý Ý³ ½³Ý ùáï áõ ßÝáñ Ñ³ ÉÇ: ¶ñ Ï» óÇ áõ Ïþáõ ½¿ÇÑá ·áõë Ù¿ç ÷³ Ï»É: ¾¯Ñ, ùáõÝ¹ ã÷³Ëó Ý»ë »ñμ Áë»Ù, áñã³ñ Ù» Õáõ ÙÁ Ø³ ñ³ ÝÇÝ ßÇ ñ³ Ûáï ³ñ Ùáõ ÏÁ Ë³Û Ã»ó: º°ë³É û· Ý» óÇ, áñ Ñ» é³ó Ý»Ýù Ù» ÕáõÝ, μ³Ûó áñ ã» Õ³õ:

¶» ÕÇÝ Ù¿ç ³ß Ý³Ý ³é³ ïáõ ÃÇõÝ Ï³Û: ²ëï áõ³Í áõ ï» -Éáõ ËÁë Ù¿Ã ÁÝ¿ μá Éá ñÇÝ: êÏ ë³Í »Ý Ë³ õáõñ Ù³ ÛÇ å³ï -ñ³ë ïáõ Ã»³Ý: ¶» ÕÇÝ ÷á Õáó Ý» ñÁ åÕÇÝÓ Ý» ñáí »÷ áõ³ÍË³ õáõñ Ù³ ÛÇ Ñ³ ×» ÉÇ Ñá ïáí μéÝ áõ³Í ¿: ¸áõñ ë¿Ý »ÏáÕ³Õ ù³ï Ý» ñÁ ß³ï ó»ñ »Ý ÷á Õáó Ý» ñáõÝ Ù¿ç: Ø¿ ÏÁ ¹Ï Õ³ -ñáí, áõ ñÇß ÙÁ §μ³ ñÇ ·» Õ» óÇÏ¦ »ñ ·áí, ï³ Ñ³ áõ ñÇß ÙÁ§öÇ ëÇÏÝ »Ï³õ Ã³Ëáõñ-Ã³Ëáõñ¦ å³ ñáí: ²ßáõ ÝÇÝ Ñ»ï¿Ý ù³Ý ß¿Ý »Ý ÑÇ Ù³ ·» ÕÇÝ ÷á Õáó Ý» ñÁ: î»ë Ý»Ù ¹ñ³óÇØ³ñ Ç ³ ÙÁ Ó³ÛÝ ïáõ³õ å³ ïáõ Ñ³ Ý¿Ý.

- ²Õ çÇ ù³Õ ùÁ óÇ, ½·áÛß »ÕÇñ:- Æ°Ýã μ³ Ý¿ ½·áÛß ÁÉ É³Ù, Ø³ñ Ç ³Ù:- ¾Ý ³Õ ù³ ïÁ Ýá ñ¿Ý ·»Õ Ùï»ñ ¿:- à±ñ ³Õ ù³ ïÁ:

81

- ¾Ý ³Õ ù³ ïÁ, áñ Ãû ÷³É êáõÉ Ã³ Ý¿Ý å³· áõ ½³Í ¿:ÎÁ ÛÇ ß»Ù, Ãû ÷³É êáõÉ Ã³ ÝÁ ÏÁ å³ï Ù¿ñ Ñ³ ×» ÉÇ ½³ -

õ»ß ïÇ ÙÁ Ñ³ Ù³ñ.§Ø³ ÛÇÏ ²Ý³Ù, ¿ë ýÁ Ë³ ñ³Ý Ñ³ó áõ ½»óª ïáõÇ, åÕ Éáõñ

áõ ½»óª ïáõÇ, áëå áõ ½»óª ïáõÇ: î» ë³õ áñ ×¿ û Ù¿ñï ×¿ û -Ù¿ñ ïÇ ïáõÇ ¿¹ μá Éá ñÁ, å³· ÙÁÝ ³É ãáõ ½¿±¦:

§îÕ³ë, ³Ù¿Ý Ý³ Ù³ ÏÇë Ù¿ç Ïþáõ ½»Ù Áë»É, áñ ½·áÛß ÁÉ -É³ë, å³Õ ã³é Ý»ë: Ø³Ûñ¹ ùáí¹ ã¿, áñ Ñá· ï³ ÝÇ: ºÃ¿μ³Ý ÙÁ ÁÉ É³Û μÅÇß ÏÇ ·Ý³ Ï³Ù μÅÇßÏ Ï³Ý ã¿: ¾ñ½ ñáõÙÏþÁë»Ý óáõñï ÏþÁÉ É³Û: àï ù»ñ¹ Ã³ÝÓñ μáõñ ¹¿ ·áõÉ å³Û:øÇÝ ùÇ Ý³Ý å³ Ï³ë ÙÇ° ÁÝ»ñ, »Ã¿ å³Õ ³é Ý»ëª ûË É³ Ùáõ -ñÇ Í³ ÕÇ ÏÁ¦:

* * *§...¾ëûñ îÇ ÏÇÝ ì³ñ ¹»ñ »Ï³õ Ù»ñ Ë³ õáõñ Ù³Ý »÷» Éáõ

»õ ÇÝ ÍÇ û· Ý» Éáõ: êñ³ å»Ýó ä» ïûÝ Çñ ÷áë ÃÁ ÷ñ óáõó,ÇëÏ Ø³ Ãû Î³ ñûÝ ï³ Ï³ õÇÝ Ù¿ç ï»Õ ãÏ³Û: ¸³ß ï» ñáõÝÙ¿ç ÙÇ ù³ ÝÇ ³Ý ·³Ù ï»ë ÝáÕ Ý»ñ »Õ³Í »Ý: ²Ûë í»ñ ç»ñëÑûñ¹ μ» ñ³ ÝÁ ãÇ μ³ó áõÇñ. ³Ù¿Ý ³Ý ·³Ù áñ ù³ Õ³ù Ïþ»ñ -Ã³Û Áë» ÉÇù Ý» ñÁ ÏÁ å³Ï ëÇÝ: §úñ Ã³ ÉÁ ÕÇ Éáõ ñ» ñÁ É³õã»Ý, Þáõ ß³Ý¦, ÏþÁë¿ Û³ ×³Ë áõ ÏÁ Éé¿: ¸³ ëÁÝ Ï»ñ¹ êñ³ åÁÝß³Ý áõ» ó³õ ë³ Ñ³ Ï»Ýó Â³ ·áõ ÑáõÝ Ñ»ï: ²Ûë ³ß Ý³Ýí»ñ çÁ, »ñμ ³Ù¿Ý μ»ñù Ý»ñë Ïþ³éÝ áõÇ, Ý»ñë Ïþ³éÝ áõÇÝÝ³ »õ Ýáñ Ñ³ñë Ý» ñÁ: ¶» ÕÁ »ñ»ù Ñ³ñë ÝÇù áõ ÝÇ »õ ÙÇÝ ã»õÑÇ Ù³ ÙÏñï áõ³Í ãáñë »ñ³ Ë³ Ý»ñ: î³ ÝÇù Ý» ñáõÝ íñ³Û¹»é ³ß Ý³Ý ³ñ» õÇÝ ï³Ï ÏÁ ÙÝ³Ý ï³ß ï» ñáí ÝÇ ß³,Ã³ñ Ë³ Ý³, ë³ õ³Ý Ý» ñáõ íñ³Ûª å³ë ï»Õ: ºñ Ïáõ Ù»Í Ï³ -ñ³ë ³É Ñ³Ûñ¹ É» óáõó ·Ç ÝÇª ³ñ ¹¿Ý ëÏ ë³Í ¿ »÷ ·³É¦:

îÇ ÏÇÝ Þáõ ß³Ý ÏÁ ëÇ ñ¿ñ ·ñ»É Çñ ½³õ ÏÇÝ ³Û¹ μá Éá ñÁ,Çñ »õ Çñ ½³õ ÏÇÝ Ï³ ñû ïÇÝ Ñ³ Ù³ñ, Ý³ »õ Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ï³ -ñû ïÇÝª áñ ³ã ù» ñáõ Ã³Ë Íáï ÅåÇ ïáí ÙÁ ÙÇ³ÛÝ Ïþ³ñ -ï³ Û³Ûï áõ¿ñ: ØÇ³ÛÝ ïÇ ÏÇÝ Þáõ ß³ ÝÁ ÏÁ Ñ³ëÏ Ý³ñ, áñØ³ ñ³ ÝÁ ëñÇÝ ·Ç ÙÁ å¿ë ïËáõñ, ³Ù μáÕç Ï³ ñûï ¿ñ ¹³ñ -

82

Ó»ñ:¶» ÕÇÝ Ñ³ Ù³ñ ³Û É»õë ·³Õï ÝÇù ã¿ñ, áñ Ø³ ñ³ ÝÁ

úí³Ý ²Õ³ Û»Ýó Ñ³ñë Ý³ óáõÝ ¿ñ »õ ÏÁ ëå³ ë¿ ÇÝ, ËÝ³Ù -ùáí ÏÁ å³ Ñ¿ ÇÝ, áñ ì³Ñ ñ³ ÙÁ í» ñ³ ¹³é Ý³ñ ³Ù³ éÁ, áñÑ³Ý ¹Ç ë³ õáñ Ï³ ï³ñ áõ¿ñ Ýß³ Ý³ Ëû ëáõ ÃÇõÝÁ:

îÇ ÏÇÝ Þáõ ß³Ý, ÙÇßï ³É å³ Ñ³Í Çñ ù³Õ ù» ÝÇ ×³ ß³ -ÏÁ, ëÏ ë³Í ¿ñ Çñ ×³ ß³ Ïáí Ñ³· áõ»ó Ý»É Ø³ ñ³ ÝÁª Çñ É³ -ã³ ÏÇÝ ÝÙ³Ý ëåÇ ï³Ï É³ ã³Ï, áñáõÝ Ù¿ç ëÇ ñáÛ ßáõÝãÝ³é³Íª ³Õç Ý³ ÏÇ ³Õáõáñ ¹¿Ù ùÁ ³õ» ÉÇ Ã³ ÷³Ý óÇÏ ÏÁ¹³é Ý³ñ »õ ÏÁ ß»ßï áõ¿ ÇÝ ë»õ Ã³ñ ÃÇã Ý»ñÝ áõ ³ã ù» ñáõÝ·» Õ»ó Ïáõ ÃÇõÝÁ: ²Û¹ Ã³ ÷³Ýó Ïá ïáõ ÃÇõÝÁ áõ Ý¿ñ ïÇ ÏÇÝÞáõ ß³ ÝÇ åëå ÕáõÝ ¹¿Ù ùÁ ëåÇ ï³Ï É³ ã³ ÏÇÝ Ý»ñ ù»õ, »õÇñ»Ý Ñ³ Ù³ñ ³Ý Í³ ÝûÃ μ³Õ Ó³Ý ùáí Ïþáõ ½¿ñ, áñ Ø³ ñ³ ÝÁÇñ»Ý ÝÙ³ Ý¿ñ »õ Ï³Ù Çñ å³ ï³ Ý» Ïáõ ÃÇõÝÁ ·ï Ý¿ñ Ø³ ñ³ -ÝÇÝ Ù¿ç: ²Ýáñ Ñ³ Ù³ñ ³é³Ý ÓÇÝÝ Ñ³ ×áÛù ¿ñ »ñ μ»ÙÝ Ø³ -ñ³ ÝÁ Ýë ï»ó Ý»É Çñ ³é ç»õ »õ ³Ýáñ »ñ Ï³ñ Ù³ ½» ñÁ ë³Ý-ï ñ»É, Ù¿ç ï» Õ¿Ý Ë³ ½Á μ³ Ý³É áõ ÑÇõ ë»É Ù³ ½» ñÁ:

ºõ Çë Ï³ å¿ë, Ø³ñ ³ÝÁ ÏáÛë Ø³ñ Ç ³ ÙÇ ÙÁ ³Õáõá ñáõ -ÃÇõÝÁ ³é³Í ¿ñ åï ÏáõÙ Ý» ñáí μéÝ áõ³Í Ýß»ÝÇÇ ÙÁ å¿ë áõÏÁ ëå³ ë¿ñ ê. Ðá·ÇÇ ³Û ó» Éáõ Ã»³Ý:

ì³Ñ ñ³Ù ß³ï ³Ý Ñ³Ù μ»ñ ÏÁ ëå³ ë¿ñ Çñ Ùûñ Ý³ Ù³Ï -Ý» ñáõÝ, áñáÝù Ñ»ï½ Ñ» ï¿ ³õ» ÉÇ Ùï» ñÇÙ ÏÁ ¹³é Ý³ ÛÇÝ áõ³Õáõáñ ßáõÝ ãÁ Ï³ñ Ø³ ñ³ ÝÇÝª ÝáÛ ÝÇëÏ Ùû ñÁ Ó» é³· ñÇÝÙ¿ç: ²Û¹ Ý³ Ù³Ï Ý» ñáõÝ Ù¿ç ÏÁ ½·³ñ ³Ýáñ ÅåÇïÝ áõ ³ã -ù» ñáõÝ ßÇÏ Ýáï ßáÕ ùÁ, ßáõÝãÝ áõ Ï»ñ å³ ñ³Ý ùÁª »ñμ Ù³Ý -ñ³ Ù³ë Ýáõ ÃÇõÝ Ý»ñ ÏÁ Ï³ñ ¹³ñ ·Çõ Õ¿Ý: ÜáÛ ÝÇëÏ §Ê³ã -Ë³ ÃáõÝ å³ ×áõÝ¦ Ù³ ëÇÝ ·ñ» ÉÁ ³ñ ¹¿Ý Çñ Ù³ñÙ ÝÇÝ Ù¿çÏÁ μ³ Ý³ñ ·Çõ ÕÇÝ ×³Ù μ³ Ý» ñÁ, Ù³ Ý³ õ³Ý¹ Ù³ ñ³ Ý»Ýó÷á Õá óÁ, áõñ ·á Ã³ Ý»Ýó ï³Ý ³é ç»õ ³Û¹ ßáõ ÝÁ Ï³ñÙÇßï, Ï³Ë áõ ³Ý Ñ³ Ù³ñ ëïÇÝù Ý» ñáí »õ ·á Ã³ Ý»Ýó ïáõ -Ý¿Ý Ïáõ ·³ñ Ã³ñÙ Ñ³ óÇ Ñá ïÁ: ¸áõ éÁ μ³ óá ÕÁ Ø³ ñ³ ÝÇÝÙ³ÛñÝ ¿ñ. ¹áñ ¹³ ÛÇÝ Ù¿ç ï» ë³Í ¿ñ ßáõ ùÇ å¿ë ³Ýó ÝáÕÏ»ñ å³ ñ³Ý ùÁ Ø³ ñ³ ÝÇÝ, áñáõÝ Ó»é ùÁ Çñ ³÷ÇÝ Ù¿ç

83

³é³Í ¿ñ Ù»Ï Ý³Í å³ ÑáõÝ: ²Û¹ μá Éáñ μ³ Ý» ñÁ Çñ ³ñÇõ ÝÇÝß³ñ Åáõ Ùáí ÏÁ Ï³ ï³ñ áõ¿ ÇÝ áõ ÏÁ ç»ñ Ù³ó Ý¿ ÇÝ Çñ ·Éáõ -ËÁ, Ù³ Ý³ õ³Ý¹ »ñμ Çñ Ùûñ Ý³ Ù³Ï Ý» ñÁ ÏÁ Ï³ñ ¹³ñ:

* * *¶» ÕÇÝ Ù¿ç ß¿Ý ¿ñ ³Ù¿Ý μ³Ý. ÏþÁë»ë ²ëï ÍáÛ ßáõÝ ãÁ Ï³ñ

ù³ ñÇÝ, Ñá ÕÇÝ, ÷á Õáó Ý» ñáõÝ áõ ÍÇ Í³Õ Ý» ñáõÝ Ù¿ç: ²Ù -μ³ñ Ý» ñÁ óá ñ»Ý Ý» ñáí É»ó áõ» ó³Ý: Î³ ñ³ë Ý» ñáõÝ Ù¿ç ·Ç -ÝÇÝ ¿ñ, áñ »÷ Ïáõ ·³ñ ³ÕûÃ ùÇ áõ ÅåÇ ïÇ μ³ ñáõ ÃÇõ Ýáí:²Ûë ³Ý ·³Ù μ³ ÝáõÏ ¿ñ áõ ß¿Ýª çñ³ Õ³ó ùÝ» ñáõ ×³Ù μ³Ý:æñ³ Õ³óù Ý» ñáõ ¹áõé Ý» ñáõÝ ³é ç»õ ë³Û É» ñáí óá ñ»Ý í³ñÏþ³é Ý¿ ÇÝ áõ ³ÉÇõñ ÏÁ μ»éó Ý¿ ÇÝ: ÎÁ ëÏ ë¿ñ Ñ»ù Ç ³Ã Ý» ñáõßñ ç³ ÝÁ, áñáÝù Çñ³ Ï³Ý á·Ç Ý» ñáõ ÝÙ³Ý çñ³ Õ³óùÝ» ñ¿Ý¹áõñë Ïáõ ·³ ÛÇÝ áõ ÏÁ ï³ ñ³Í áõ¿ ÇÝ ·Çõ ÕÇÝ Ù¿ç: ÆëÏ áë -Ï» ·áÛÝ Ù» Õáõ Ý» ñÁ ¹³ß ïÇ Í³ ÕÇÏ Ý» ñ¿Ý, Ë³ Õá ÕÇ ³Û ·Ç Ý» -ñ¿Ý Û» ïáÛ ³Ûë ³Ý ·³Ù ï³ ÝÇù Ý» ñáõ ù³Õó ñ» Õ¿Ý Ý» ñáõßáõñç ÏÁ ¹³é Ý³ ÛÇÝ: Î³ É³ ï» ÕÇÝ, ³ÝÓ ñ» õÇ Ã³ óáõ ÃÇõ Ýáíó»Ë Ï³ñ óá ñ» ÝÇ Ñ³ë Ï» ñáõÝ Ñ»ï Ë³éÝ áõ³Íª Ñá Õ³ ·áÛÝ×Ý× ÕáõÏ Ý» ñáõÝ, ³· é³õ Ý» ñáõÝ »õ ¹³ß ï³ Ùáõ Ï» ñáõÝ Ñ³ -Ù³ñ: ¶Çõ Õ³ óÇ Ý» ñáõÝ ¹¿Ù ù» ñáõÝ íñ³Û Ï³ ÛÇÝ Ù³ñÙ Ý» Õ¿ÝÅåÇï, ÑáõÝÓ ùÇ ³é³ ïáõ ÃÇõÝ áõ μ³ ñáõ ÃÇõÝ: ²Û¹ ³é³ -ïáõ Ã»³Ý Ù¿ç ¿ñ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ áõ Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ñáí áõ»ñ ·áõ -ÃÇõÝÁ »õ Ñáí áõ»ñ ·áõ ÃÇõÝÁ Ýáñ ³Ùáõë Ý³ óáÕ Ý» ñáõÝ: ²ñ -¹¿Ý ëÏ ë³Í ¿ñ Ñ³ñ ë³ ÝÇù Ý» ñáõ ß³ñ ùÁ:

* * *²Û¹ »ñ» ÏáÛ ëá íá ñ³ Ï³ ÝÇÝ å¿ë, Å³ Ùáõáñ Ý» ñÁ, ËÝ Ï³ -

ÛÇÝ μ³ ñáõ ÃÇõ Ýáí, »Ï» Õ»óÇ ¿Ý Û» ïáÛ Çñ³ ñáõ ¹ñ³Ý íñ³ÛïÝï Ý³ óÇÝ: Èáõ é» ñÁ ß³ï ¿ÇÝ ïËáõñ: ²ñ ¹¿Ý Ñá íÇ å¿ë³Ý ó³Í ¿ÇÝ ¹áõ é¿ ¹áõé áõ Ã³ Ï³Í å³ ïáõ Ñ³Ý Ý» ñÁ. ³ÝáÝóÏ³ñ ·ÇÝ Ý³ »õª Ã¿ Î³ ñû Ù³ñ ·³ ñ»Ýó Ã³é Ýá ó¿Ý, ³ñ»õ Ù³ -ñ¿Ý Û» ïáÛ ë»õ Ñ³õ ÙÁ ëÏ ë³Í ¿ ³ù Éá ñÇ å¿ë Ï³Ý ã»É: Ø³ñ -·³ñ ³Ûë áñ ÏÁ Éë¿« ë³ñ ë³ ÷áí ÏÁ ù³ ß¿ Ñ³ õÇÝ íÇ ½Á: ²Ûá°,

84

³Ûá ÝáÛÝ μ³ ÝÁ å³ ï³ Ñ³Í ¿ 95-Ç ç³ñ ¹» ñáõÝ: Î³ ñá Û»ÝóÑ³õ Ýá ó¿Ý Û» ïáÛ« ³Ûë ³Ý ·³Ù Ëá× Ï³Ýó Ã³é Ýá ó¿Ý ÏÁ ÉÁë -õÇ Ñ³ õÇ Ï³Ýã:

úí³Ý ²Õ³Ý ù³ Õ³ù ·³ ó»ñ ¿ñ áõ Ïþáõ ß³ Ý³ñ: îÇ ÏÇÝÞáõ ß³Ý ß³ï ³É Ñá· ãÁ ñ³õ úí³Ý ²Õ³ ÛÇÝ áõ ß³ óáõ Ùáí:àõ ñÇß ³Ý ·³Ù Ý»ñ ³É å³ ï³Ñ³Í ¿ñ: ²Ý ß³ï μ³Ý ãÇ Ù³ -ó³õ: ºÏ» Õ»óÇ ¿Ý ïáõÝ »Ï³õ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ ·ñ» ÉÇù Ý³ Ù³ ÏÁÉñ³ó Ý» Éáõ:

§...Þ³ μ³Ã Ùþ³é³ç Ñ³Ûñ¹ ù³ Õ³ ù¿Ý ïáõ÷ ÙÁ ß³ ù³ñμ» ñ³Í ¿ñ: ¶Ç ï»±ë áñáõÝ Ñ³ Ù³ñª Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ñ³ Ù³ñ: úñÙÁ ûñ³Ýó ÇÝ ÍÇ ³ï³ÝÏ μ³Ý Áñ³Í ã¿ñ: î»ë Ý» Éáõ μ³Ý ¿Ñûñ¹ ·áõñ ·áõ ñ³Ý ùÁ Ù»ñ ³Õáõáñ Ñ³ñëÝó áõÇÝª Ø³ ñ³ -ÝÇÝ...¦

îÇ ÏÇÝ Þáõ ß³Ý ³ÛÝ ³ï»Ý ÙÇ³ÛÝ ÇÙ³ ó³õ ·Çõ ÕÇ Ëéáí -ùÁ, »ñμ úí³Ý ²Õ³Ý ¿ß¿Ý í³ñ Çç³õ áõ ÇÝù ¹áõñë »É³õû· Ý» Éáõ Ñ³ Ù³ñ:

- àõ ß³ ó³ñ, Ù³ñ¹, Ëû ë» ó³õ ïÇ ÏÇÝ Þáõ ß³Ý Çñ Ó³Û ÝÇÑ³ ×» ÉÇ ß»ß ïáí: úí³Ý ²Õ³ Û¿Ý Ó³ÛÝ ã» É³õ. ³Ýáñ ¹¿Ù ùÁÏþÁë»ë Ù³ Ùáõé ¿ñ μé Ý»ñ: Üá ñ¿Ý μ³Ý ÙÁ Ï³ñ ëË³É: úí³Ý²Õ³Ý Éáõé ÙÝ³ó ÙÇÝ ã»õ ×³ ßÁ í»ñ ç³ ó³õ áõ ×ñ³ ·ÇÝ Ý»ñ -ù»õ ³ñ» õ»É »³Ý ëáõñ ×ÇÝ ëå³ ë»ó áõ ëÏ ë³õ Ñ³Ù ñÇã Ý» -ñáõÝ Ñ³ ï» ñÁ Ó·»É áõ ëÇ Ï³ ñ¿Ã ÙÁ ÷³Ã Ã»É:

- ì³Ñ ñ³ Ù¿Ý Ý³ Ù³Ï ãÏ³±ñ: îÇ ÏÇÝ Þáõ ß³Ý ³Ý Ñ³Ù μ»ñ¿ñ Ñ³ñó Ý» Éáõ:

- ¾¯Ñ, Ç°Ýã Áë»Ù, Þáõ ß³Ý, í»ñ ç³ å¿ë Ëû ë» ó³õ úí³Ý²Õ³Ý: ¶áñ Í»ñë Éñ³ó Ý» É¿Ý Û» ïáÛ, ²é³ç Ýáñ ¹³ ñ³Ý Ñ³Ý -¹Ç å» ó³Û: ²ñ ¹¿Ý ßáõ Ï³ ÛÇ Ù³ñ ¹áó ¹¿Ù ùÇÝ íñ³Û μ³Ý ÙÁÏ³ñ μéÝ áõ³Í: ²é³ç Ýáñ ¹Á Áë³õ, áñ Ãáõñ ùÁ »õë ÏÁ Ùï Ý¿å³ ï» ñ³½ ÙÇ ¶»ñ Ù³Ý ÇáÛ ÏáÕ ùÇÝ »õ ³ñ ¹¿Ý ½û ñ³ Ïáã Û³Û -ï³ ñ³ ñ³Í ¿: ²Û¹ Áë»É ¿, Þáõ ß³Ý, áñ Ãáõñ ùÁ ÏéÇõ åÇ ïÇμ³ Ý³Û Ý³ »õ èáõ ë³ë ï³ ÝÇ ¹¿Ù: ¾¯Ñ, Ã¿ áñ ù» éÇÝ ³Ûë ³Ý -·³Ù ·³Û μ³Ë ï»ñ ÝÇë É³õ ¿, ³Û É³ å¿ë...

- Ð³ õ³ ï³Ýù, Ù³ñ¹, áñ ¿ë ³Ý ·³Ù ·³Û ù» éÇÝ, μ³Ûó áñ

85

ÏþÁë»ë ÁÝ¹ Ñ³ Ýáõñ ½û ñ³ Ïáã Û³Û ï³ ñ³ñ áõ³Í ¿...ºñ ÏáõùÝ ³É å³Ñ ÙÁ Éé» óÇÝ: ²Û¹ ½û ñ³ Ïá ãÇÝ Ù¿ç ÏþÇÛ -

Ý³Û Ý³ »õ ì³Ñ ñ³ ÙÁª áõé ×³ ó³Í Ñ³ ë³ Ïáí áõ áë Ïáñ Ý» -ñáí: Þáõ ß³ ÝÇ ß¿Ý áõ ³Õáõáñ Ù³Û ñáõ Ã»³Ý íñ³Û ÏþÁë»ë³ßáõ ÝÇ »Õ »³ ÙÁ Çç³õ, ÇÝã å¿ë ÏþÇç Ý¿ ³Û ·Ç Ý» ñáõÝ íñ³Û:

²Û¹ »ñ» ÏáÛ, ·Çõ Õ³ óÇ Ý» ñÁ Ñ³ õ» ñáõ Ï³Ý ã¿Ý ³Ý×ñ Ï³Í¿ÇÝ. ÙÇ ù³ ÝÇ μ³ ÝÇ Ù³ó Ý»ñ úí³Ý ²Õ³ ÛÇÝ ·³ óÇÝ: ø³ -Õ³ ù¿Ý Ýáñ »Ï³Í ¿ñ: úí³Ý ²Õ³Ý Ëû ë» ó³õ ÇÝã áñ ²é³ç -Ýáñ¹ Ð³Ûñ êáõñ μÁ Áë³Í ¿ñ: ²ñ ¹¿Ý ½û ñ³ Ïáã Ï³Û »õ Å³Ý -ï³ñÙ Ý» ñÁ ×³Ù μ³Û ÇÝ Ï³Í »Ý: ²Û¹ Í³Ýñ ½ñáÛ óÇ ÁÝ Ã³ó -ùÇÝ ·Çõ Õ³ óÇ Ý» ñÁ å³Ñ ÙÁ Ùáé ó³Ý íï³Ý ·Á: Î»³Ý ùÁ½³ñ Ù³ Ý³ ÉÇ ¿, ÙÇßï ³É »Éù ÙÁ ÏÁ ·ï Ý¿ ÇÝù ½ÇÝù ³å ñ»ó -Ý» Éáõ Ñ³ Ù³ñ: úí³Ý ²Õ³Ý ³É ¿Ý Ï³ñ ÍÇ ù¿Ý ¿ñ, áñ ¿ë ³Ý -·³Ù Ïáõ ·³Û ù» éÇÝ:

ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ù³Û ñÁ ³Û¹ ·Ç ß»ñ ãÏñ ó³õ ùÝ³ Ý³É: ²é³ çÇÝ³Ý ·³Ù ÁÉ É³ Éáí ·Çï ó³õ, áñ Ù³Û ñáõ Ã»³Ý Ù¿ç áÕ μ»ñ ·³ -Ï³Ý ³Ý ·áõÃ μ»Ù ÙÁ Ï³ñ Ã³ùÝ áõ³ Í »õ ³Û¹ μ» ÙÇÝ íñ³ÛªÇñ ½³õ ÏÇÝ ã³ñ ã³ ñ³Ý ùÁ: ÎþÁë»ë, μá Éáñ ¹» õ» ñÁ, ë³ ï³ -Ý³ Ý» ñÁ Ù¿ç ï»Õ »Ï³Í »Ý Çñ ½³ õ³ ÏÁ Ëáß ï³Ý ·» Éáõ »õ³ñ ¹¿Ýª å³ ï» ñ³½Ù, ¹Ç ³Ï Ý»ñ, É»ñ ¹³ ó³Í ³ñÇõÝ, ãáñ -ó³Í ·³Ý Ï»ñ, ÏÙ³Ëù Ý»ñ áõ Çñ ½³ õ³ ÏÁ: ²Û¹ ÙáõÃ áõ ³Ý -·áõÃ ³ñ ß³ õÁ ·Ç ß»ñ Ý» ñÁ ÏÁ Ëáõ Å¿ñ »õ »ñ μ»ÙÝ ³É »ñ³ -½ÇÝ Ù¿ç Ïáõ ·³ñ ì³Ñ ñ³ ÙÁ: ê¿ ñÇ åï ÏáõÙ Ý» ñáí áõé ×³ -ó³Í Çñ ½³ õ³ ÏÁ ³Ûë ³Ý ·³Ù ÝÇ Ñ³ñ, ÏÙ³Ë ùÇÝ íñ³ÛÙáñÃ ÙÁ ÷³ Ï³Í, ÇÝ Ï³Í ïÕ Ùáõ ïÇ ÙÁ Ù¿ç« ÏÁ Ù³ ù³ é¿ñ¹áõñë ·³ Éáõ Ñ³ Ù³ñ: øáõ ÝÇ± Ù¿ç Ã¿ ³ñ ÃáõÝ, Ù³Û ñÁ Éë»óÝáÛ ÝÇëÏ Çñ ½³õ ÏÇÝ Ó³Û ÝÁ, áñ Çñ ³Ýáõ ÝÁ Ïáõ ï³ñª §Ø³Û -ñÇ¯Ï¦, ³ÕÇ á ÕáñÙ ×Ç ãáí: Øû ñÁ Ñ³ Ù³ñ ³ÛÝ ù³Ý Çñ³ Ï³Ý¿ñ ³Û¹ Ó³Û ÝÁ, áñ Ï³ñ Í»ë ï³ ÝÇ ùÇ Ïïáõ ñ¿Ý áõ í³ ñÁ ¹áñ -¹³ Û¿Ý Ïáõ ·³ñ: ²ÛÝ ù³Ý Çñ³ Ï³Ýª áñ ïÇ ÏÇÝ Þáõ ß³Ý ·Ç -ß»ñ ÙÁ ³ñÃÝ óáõó úí³Ý ²Õ³Ý, Ñ³ õ³ ï³ Éáí, áñ ì³Ñ ñ³ -ÙÁ ï³Ý Ù¿ç ¿:

úí³Ý ²Õ³Ý ³°Û¹ ù³Ý ³Ý×ñ Ï³Í ã¿ñ Çñ Ï»³Ý ùÇÝ Ù¿ç,

86

Ù³ Ý³ õ³Ý¹ ï»ë Ý» Éáí Þáõ ß³ ÝÁ, áñ Ïáõ É³ñ Û³ ×³Ë:- Ø³ ñ³Ý, ³Õ çÇÏë, ïÇ ÏÇÝ Þáõ ß³Ý ³Û É»õë ã¿ñ Ïñ Ý³ñ

ß³ ñáõ Ý³ Ï»É: Ò³Û ÝÁ ÏÁ ïÏ³ ñ³ Ý³ñ »õ Ïþáõ ½¿ñ Çñ ³ñ -óáõÝù Ý» ñÁ Í³Í Ï»É Ø³ ñ³ Ý¿Ý: ÎÁ ·ñ Ï¿ñ, ÏÁ Ñ³Ù μáõ ñ¿ñ½³õ ÏÇÝ Ï³ ñû ïáí: ÜáÛÝ ù³Ý ïËáõñ ¿ñ Ý³ »õ Ø³ ñ³ ÝÁ.óû Õáõ ÝÁ íÇ ñ³ õáñ áõ³Í Í³ ÕÇ ÏÇ ÙÁ å¿ë: ²Ý ÙÇï ßá ÕÇ ÙÁå¿ë, ³Ý ÙÇï Ø³ ñ³ ÝÁ ß³ï ã¿ñ Ïñ Ý³ñ ÁÙμé Ý»É, Ã¿ Ç¯Ýã ÏÁÏ³ ï³ñ áõ¿ñ ëÇ ñáí ÙÇõ éáÝ áõ³Í Çñ ï³ ñÇ ùÇÝ Ù¿ç: â¿ñ ÏÁñ -Ý³ñ Ëá ñ³ Ý³É ïË ñáõ Ã»³Ý Ù¿ç: ²ñ» õÁ ÝáÛÝÝ ¿ñ, ÝáÛÝÝ¿ÇÝ »ñÏÝ ùÇÝ Ï³ åáÛïÝ áõ ³ëï Õ» ñÁ: Î³ñ ÇÝ ùÁ »õ ì³Ñ -ñ³ ÙÁ »õ Çñ»Ýó Ñ³ Ù³ñ Ýáñ μ³ó áõ³Í Ï»³Ý ùÁ Çñ³ñ ÙáíåÇ ïÇ ÉÇ ³ Ý³ñ: ²ÛÝ ³ï»Ý åÇ ïÇ Ùï Ý¿ñ ³Õáõáñ Ùï³ Íáõ -ÙÇÝ Ù¿ç »õ ·áõ ó¿ ³ÛÝ ³ï»Ý Ï³ ñ» Ý³ñ ÁÙμé Ý»É ïË ñáõ -ÃÇõÝÁ:

Þ³ μ³Ã ÙÁÝ ¿ñ, áñ Éáõ ñ» ñÁ íï³Ý ·³ õáñ ÏÁ ¹³é Ý³ ÛÇÝ:Ö³Ù μ³ Ý» ñáõÝ íñ³Û ¿ß, çá ñÇ, »½, ë³ÛÉ, ë³Û É³ å³Ý å» ù» -ñ¿Ç ÏÁ μé Ý¿ ÇÝ, å³ ï» ñ³½ Ù³ Ï³Ý ·áñ ÍÇ ÉÍ» Éáõ Ñ³ Ù³ñ.Å³Ý ï³ñÙ Ý» ñáõ Ñë Ïá Õáõ Ã»³Ùμ ËáõÙμ-ËáõÙμ Ñ³ Û»ñ ÏÁï³ñ áõ¿ ÇÝ ×³Ù μ³ Ý» ñáõ ßÇ Ýáõ Ã»³Ý Ñ³ Ù³ñ. ·Çõ Õ» ñáõ Ù¿çÅ³Ý ï³ñÙ Ý»ñ ÏþÇç Ý¿ ÇÝ ½û ñ³ Ñ³ õ³ ùÇ:

²Ù μáÕç ß³ μ³Ã ÙÁÝ ¿ñ, áñ úí³Ý ²Õ³Ý ù³ Õ³ù Ïþ»ñ -Ã³ñ ì³Ñ ñ³ ÙÁ ½û ñ³ Ïá ã¿Ý ³½³ ï» Éáõ ×³ñ ÙÁ ·ï Ý» ÉáõÑ³ Ù³ñ: Ö³Ù μ³ Ý» ñÁ μéÝ áõ³Í ¿ÇÝ ×³Ù μáñ¹ Ý» ñáõÝ Ñ³ -Ù³ñ. ³Ù¿Ý ß³ñ ÅáõÙ å³ ï» ñ³½ ÙÇ Ñ³ Ù³ñ ¿ñ ÙÇ³ÛÝ: ²Û¹·áñ ÍÇÝ Ï³Ýã áõ³Í ¿ÇÝ Çß³ å³Ý Ý» ñÁ, çá ñÇ Ý»ñÝ áõ çá ñ» -å³Ý Ý» ñÁ, Ý³ »õ ·Çõ Õ³ óÇÝ Çñ »½ Ý» ñáí »õ ë³Û É» ñáíª ÷á -Ë³¹ ñ» Éáõ Ñ³ Ù³ñ áõ ï» ÉÇù áõ é³½ Ù³Ù Ã»ñù, ¹¿ åÇ éáõ -ë³ Ï³Ý ×³ Ï³ ïÁ, Î³ñë »õ ¾ñ½ ñáõÙ: ºñ Ï³ñ ³ï»Ý ¿ñ, áñÝ³ Ù³Ï ãÏ³ñ ì³Ñ ñ³ Ù¿Ý: Ä³Ý ï³ñÙ Ý»ñ ·ÇõÕ Ùï³Í Ñ³ -õ³ ù³Í ¿ÇÝ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñÁ: ÜáÛÝ ûñÁ Å³Ý ï³ñÙÙÁ, Êû ×³ å³ ßÇ Øáõ ë» ËÇ Ñ»ï úí³Ý ²Õ³ ÛÇ ¹áõ éÁ μ³ -Ë»ó.

- úí³Ý ûÕ Éáõ ì³Ñ ñ³Ù:

87

îÇ ÏÇÝ Þáõ ß³ÝÝ ¿ñ ¹áõ éÁ μ³ óá ÕÁ.- äáõñ ï³ »ûù ¿ý¿Ý ïÇ, ¿í É³ ïÁÙ ¾ñ½ ñáõÙ ï¿. áõ ¹³é -

Ý³ Éáí Ëû ×³ å³ ßáõÝ, ùÇã ÙÁ ³õ» ÉÇ ËÇëï.- ¸áõÝ É³õ ·Ç ï»ë áñ ïÕ³ë ¾ñ½ ñáõÙ ¿:- Àë áõ» ó³õª Ê³ ÃáõÝ. áñ ãμ» ñ¿Ç ËÁñ å³× åÇ ïÇ áõ -

ï¿Ç:îÇ ÏÇÝ Þáõ ß³Ý ·ñ» Ã¿ ßáõ³ ñ³Í ¿ñ Çñ Ãáõñ ù» ñ¿ ÝÇÝ Ù¿ç:

Ä³Ý ï³ñ ÙÇÝ Ñ³ñ óáõÙ Ý» ñÁ Ëû ×³ å³ ßÇÝ ÏÁ ÏñÏ Ý¿ñ Ñ³ -Û» ñ¿ Ýáí.

- îÕ³Ý ÇÝ ãá±õ ·³ ó»ñ ¿ ¾ñ½ ñáõÙ:- àõ ë³ Ý» Éáõ:- à±õñ ¿ ³Ùáõ ëÇÝ¹:- ¾ëûñ ù³ Õ³ù ·Ý³ó:- ¾¹ å¿ë ¿ý¿Ý ïÇ. ·»Õ ÙÁ ·» Õáí ·Ç ï¿, áñ úí³Ý ûÕ Éáõ

ì³Ñ ñ³ ÙÁ ¾ñ½ ñáõÙ ¿: ¸³ñ Ó³õ Ëû ×³ å³ ßÇ Øáõ ë»Ë Å³Ý -ï³ñ ÙÇÝ. åáõñ ï³ ë³Ë ï³ »û·:

²Û¹ ûñ ï³ ñÇÝ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñÁ: ¶Çõ ÕÁ ÝÙ³Ý ¿ñÏáï ñ³Í Ã» õ» ñáí Ëá ßáñ Ãé ãáõ ÝÇ ÙÁ, áñ í³ñ ÇÝ Ï³Í ¿ñ:

úí³Ý ²Õ³Ý ß³ μ³Ã ÙÁÝ ¿ñ, áñ ³Ù¿Ý ûñ ù³ Õ³ù Ï°»ñ -Ã³ñ çá ñ» å³Ý Ô³ ½³ ñÁ ÷Ýï é» Éáõ: ²Û¹ ûñÝ ³É, Ûáõ ë³ -Ñ³ï, Ýá ñ¿Ý Ã³ Ï»ó. ·áõ ó¿ Ýá ñ¿Ý Ù¿ ÏÁ ãÏ³Û: ø³ Õ³ ù¿Ý ÙÇùÇã Ñ» éáõ Ñá Õ¿ ÷áù ñÇÏ ïáõÝ ÙÁÝ ¿ñ: ¸áõ éÁ μ³ó áõ» ó³õáõ Çñ ¹¿Ù Ï» ó³õ Ëá ßáñ ÏÇÝ ÙÁ, É³ÛÝ »ñ» ëáí áõ Ëá ßáñÓ»é ù» ñáí »õ ë³Û ÉÇ ã³÷ É³ÛÝ Ïá Õ» ñáí: àõ ëÇÝ Ó·³Í ¿ñ²ñ³μ ÏÇ ñÇ ß³É ÙÁ »õ Ù³ ½» ñÁ ÑÇ Ý³ Û³Í: Ð³ëï Ù³ï Ý» -ñáõÝ É³ÛÝ Ù³ ï³ ÝÇ Ý»ñ, í½ÇÝ Ï³ å³Í ¿ñ Ñ³ëï ßÕ Ã³ Ûáí³ñ Í³ ÃÇ íñ³Û Ø³ñ Ç ³Ù ²ëï áõ³ Í³ ÍÇ ÝÁª »ñ³ Ë³Ý ·Áñ -ÏÇÝ, μ³ ñ³Ï ·Í» ñáí: úí³Ý ²Õ³Ý ëË³ É³Í ã¿ñ. ÷áùñÏ³½ Ùáí çá ñ» å³Ý Ô³ ½³ ñÇ ÏÇÝÝ ¿ñ. Áë³õ, áñ Çñ ·É Ë³ -õá ñÇÝ çá ñÇ Ý» ñÁ îÇ ³ñ å» ùÇ ñÇ ×³Ù μáõÝ å» ù¿ ñ¿Ç μé Ý³Í»Ý. §¼³ ÃÇ »ñ Ïáõ ûñ ¿ñ ³ãùë ÏÁ Ë³ Õ³ñ, ÁëÇ Ë» ñÇ μ³Ýã¿¦:

- ÐÇ Ù³ á±õñ ¿ Ô³ ½³ ñÁ, Ñ³ñ óáõó úí³Ý ²Õ³Ý:

88

- ä¿É ùÇ ¼¿Ý ×ÇÉ ÉÇ Ë³ÝÝ ¿: ¾ëûñ μñ ¹áÝ μ³Ý Ï» ñ³Í ã¿Ë»Õ× Ù³ñ¹ë: ¶Ý³ó ÇñÇ ×³ ÁÝ» Éáõ, áñ Çñ çá ñÇ Ý» ñ¿Ý »ñ -Ïáõ ùÁ Çñ»Ý å³Ë ßÇß ÁÝ»Ý, áñ ïáõ ÝÁ Ñ³ó μ» ñ¿: ¾ë Ç°Ýãûñáõ ÙÝ³ óÇÝù, ²Õ³: ºñ»ù ·Ç ß»ñ Ë»Õ× Ù³ñ¹ë Ã³ ë³ ÛÇÙ¿ç ¿ñ: ¾ëûñ ³É ûñÑ³ëù »Õ³õ ï³Ñ³ ïáõÝ »Ï³Í ã¿, ÏÁËûë¿ñ Ô³ ½³ ñÇ ÏÇ ÝÁ, ·á· Ýá óÇÝ Í³Û ñÁ Çñ ³ã ù» ñáõÝ ï³ -Ý» Éáí:

úí³Ý ²Õ³Ý ï» ë³õ çá ñ» å³Ý Ô³ ½³ ñÁ ¼¿Ý ×ÇÉ ÉÇ Ë³ -ÝÇÝ Ù¿ç: àõ ñÇß ³Ý ·³Ù Ý»ñ Û³ ×³Ë Ùï³Í ¿ñ ÑáÝ áõ ã¿ñ·ï³Í: ¾Ý ß³ ï³ Ëûë áõ ëñ ï³Ýó Ó¿ Ýáí Ô³ ½³ ñ¿Ý ß³ïμ³Ý ÙÝ³ ó³Í ã¿ñ: äÕÝ Ó¿ ¹¿Ù ùÇÝ íñ³Û ßáõ³ ñáõÙ ÙÁ Ï³ñ:äÕÇÝ ÓÁ å³Õ áõ ÛÕÏ áõ³Í ·áÛÝ ÙÁ ³é³Í ¿ñ: ä³ï Ù»óúí³Ý ²Õ³ ÛÇÝ, áñ Çñ Ã» õ» ñÁ Ïáïñ áõ³Í »Ý ³é³Ýó Çñ çá -ñÇ Ý» ñáõÝ, áñ Ãáõñù Ï³ é³ í³ ñáõ ÃÇõÝÁ ½ÇÝù »õ Çñ çá ñÇ -Ý»ñÝ ³É μé Ý³Í ¿ »õ »ñ Ïáõ ûñ¿Ý ×³Ù μ³Û åÇ ïÇ »É É»Ýª§ÇÝã ù³¯Ý ·Ç ï»Ùª éáõ ë³ Ï³Ý ë³Ñ Ù³Ý Ý» ñÁ, å¿É ùÇ Ô³ñë,å¿É ùÇ ¾ñ½ ñáõÙ¦: æá ñ» å³Ý Ô³ ½³ñ Ëû ë³Í ³ï»Ý ÝÏ³ -ï»ó, áñ úí³Ý ²Õ³Ý Áë» ÉÇù áõ Ý¿ñ: Æñ Ï³ñ ·ÇÝ åÇ ïÇÑ³ñó Ý¿ñ áõ ëáõÙ Ý³ Ï³Ý ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ù³ ëÇÝ: Î³ñ Í»ë Ïé³ -Ñ»ó Ã¿ Ç¯Ýã Ïñ Ý³ñ å³ ï³ Ñ³Í ÁÉ É³É:

- ì³Ñ ñ³ Ù¿Ý Ç±Ýã Éáõñ, ²Õ³:úí³Ý ²Õ³Ý å³ï Ù»ó, áñ »ñ Ï³ñ ³ï» Ý¿ Éáõñ ãáõ ÝÇÝ,

áñ Çñ ½³ õ³ ÏÁ íï³Ý ·Ç ï³Ï ¿ »õ û· Ýáõ Ã»³Ý å¿ïù áõ ÝÇ,³Û É³ å¿ë Ã¿ É¿ý åÇ ïÇ ÁÉ É³Û Ãñ ù³ Ï³Ý μ³ Ý³ ÏÇÝ Ù¿ç: ²ñ -¹»ûù Ï³ ñ» ÉÇ ã¿± ù» ½Ç »õ çá ñÇ Ý» ñáõ¹ Ñ»ï ×³Ù μ³Û »É É»É¾ñ½ ñáõÙ: î»ë Ý»Ýù, Ç¯Ýã Ïñ Ý³Ýù ÁÝ»É, »Ã¿ áõß ã¿:

- ²Õ³, ¿¹ Ë»Éù μ³Ý ã¿. îÇ ³ñ å¿ ùÇ ñ¿Ý ÙÇÝ ã»õ ¿ë ï»Õ×³Ù μáõ ×³Ù μáñ¹ ãï» ë³Û: ºÕ³Í Ý» ñÁ Çñ»Ýó Ñ³ ÉÇÝ Ó·» -óÇÝ å» ù¿ ñ¿ μé Ý» Éáí ×³Ù μáñ¹ Ý»ñÝ ³É, Çñ»Ýó ¿ß» ñáí áõμ»é Ý» ñáí:

úí³Ý ²Õ³Ý ÇÙ³ ó»ñ ¿ñ ²é³ç Ýáñ ¹³ ñ³ Ý¿Ý, áñ ×³Ù -μ³ Ý» ñáõÝ íñ³Û ×³Ù μáñ¹ Ý»ñ ÏÁ μé Ý»Ý ×³Ù μ³ ÛÇ ßÇ Ýáõ -ÃÇõÝ Ý» ñáõÝ Ñ³ Ù³ñ:

89

- ²Õ μ¿ñ Ô³ ½³ñ, »Ã¿ å³ ï³ ÑÇ áñ ¾ñ½ ñáõÙ »ñ Ã³ë...Î³ñ× Ééáõ Ã» Ý¿ ÙÁ Û» ïáÛ, ³ñ ¹¿Ý ÷áË áõ» ó³õ Ô³ ½³ñ

»õ ³ã ù» ñáõ íë ï³ Ñ» ÉÇ ÅåÇ ïáí áõ Ó³Û ÝÇ Ùï»ñ Ùáõ Ã»³ÙμÛ³ ñ»ó.

- Ü³ Û¿, ²Õ³, ì³Ñ ñ³ ÙÁ ÇÙ ³É ëÇ ñ» ÉÇÝ ¿, Ã¿ Ô³ñë »ñ -Ã³Ù Ã¿ ¾ñ½ ñáõÙ, »ë ÏÁ Ñ³ë ÝÇÙ Ù»ñ ïÕáõÝ: Ô³ ½³ ñÁ áñËûëù ï³Û...

úí³Ý ²Õ³Ý ÝÏ³ ï»ó, áñ çá ñ» å³Ý Ô³ ½³ ñÇ ¹¿Ù ùÁÑ»ï½ Ñ» ï¿ ³õ» ÉÇ å³Û Í³ é³ ó³õ. ³ñ ¹¿Ý Ùáé ó³Í ¿ñ, áñå» ïáõ Ã»³Ý ÏáÕ Ù¿Ý μéÝ áõ³Í ¿ÇÝ ÇÝù »õ Çñ çá ñÇ Ý» ñÁ:

- Ü³ Û¿, úí³Ý ²Õ³, ²ëï áõ³Í ÇÝÍÇ ËÁë Ù¿Ã ãÁ ñ³õ ½³ -õ³Ï áõ Ý» Ý³ Éáõ: ì³Ñ ñ³ ÙÁ ÇÙ ½³õ ÏÇÝ ï»ÕÝ ¿: Ê³ë ïÕ³Ûáõ ÝÇ ë£ ²ëï ÍáÛ Ù³ ïÁ ¿Ýáñ ×³ Ï³ ïÇÝ: æá ñ» å³Ý Ô³ ½³ñ,áñ ÙÇï ùÁ μ³Ý ÙÁ ¹Ý¿ª ²ëï ÍáÛ Ññ»ß ï³Ï Ý»ñÝ ³É û· Ýáõ -Ã»³Ý ÏÁ Ñ³ë ÝÇÝ: Â¿ áñ çá ñÇ Ý»ñë ³É ÏáñëÝó Ý»Ù, ¿í¿É²ëï áõ³Í, ÏÁ Ñ³ë ÝÇÙ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ: Ô³ ½³ñ É³õ ÛÇ ß»óì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ù³Û ñÁ, ¿Ý Ë³ ÝáõÙ Ë³ ÃáõÝ ÏÇ ÝÁ, áñ Ï³ Ùáõñ -çÇÝ ùáí Çñ ½³ õ³ ÏÁ ×³Ù μ» Éáõ »Ï³Í ¿ñ áõ ³õ»É óáõó. Àë¿°Ê³ Ãáõ ÝÇÝ, áñ Ñá· ãÁ Ý¿. ù³ ÝÇ Ô³ ½³ ñÁ Ï³Û, ¿¹ ïÕáõÝμ³Ý ãÇ å³ ï³ ÑÇñ: ºë ¿Ý ï»Õ, ¾ñ½ ñáõ ÙÇ Ù¿ç, μ³ ñ» Ï³Ù -Ý»ñ áõ ÝÇÙ, áñ Ïñ Ý³Ý ì³Ñ ñ³ ÙÁ Çñ»Ýó áõ ë» ñáõÝ íñ³ Û¿ÝÃéó Ý»É:

- ØÇ³ÛÝ Ã¿, Ô³ ½³ñ, ì³Ñ ñ³ ÙÁ ¾ñ½ ñáõ Ù¿Ý éáõ ë³ Ï³Ýë³Ñ Ù³ÝÝ ³Ýó Ý¿ñ:

- ºñ Ïáõ Ï»ñå Ï³Û, ²Õ³, Ï³°Ù ó³ Ù³ ùáí »õ Ï³Ù Ý³ õáí:ÆÝ ÍÇ Ñ³ Ù³ñ Õá É³Û ¿ îñ³å ½á Ýáí: ¾Ý ÏáÕ Ù» ñÁ É³½ μ³ -ñ» Ï³Ù Ý»ñ áõ ÝÇÙ, áñ ¿¹ ·áñ ÍÇÝ í³ñ å»ï Ý»ñÝ »Ý: Àë¿°Ë³ Ýáõ ÙÇÝ, áñ Ñ»Õ ÙÁ ¾ñ½ ñáõÙ Ñ³ë ÝÇÙ, Ñ»Õ ÙÁ áñ ì³Ñ -ñ³ ÙÇÝ Ó»é ùÁ μé Ý»Ù, ¹» õ»ñÝ ³Ý ·³Ù ã»Ý Ïñ Ý³ñ ³é Ý»ÉÓ»é ù¿ë:

úí³Ý ²Õ³Ý, áñ Ù³ñ ¹áó Ñ³Ý ¹¿å ÙÇßï ³É í» ñ³ å³Ñμ³ ÅÇÝ ÙÁ ÏÁ å³ Ñ¿ñ, Ñ³ õ³ ï³ó çá ñ» å³Ý Ô³ ½³ ñÇÝ,·áõ ó¿ ³Ýáñ Ñ³ Ù³ñ, áñ ß³ï ¿ñ ïÏ³ ñ³ ó»ñ »õ Þáõ ß³ ÝÇ

90

Ã³ñ ÃÇã Ý» ñáõÝ íñ³Û ÙÇßï ³É ³ñ óáõÝù Ï³ñ: äÕÝ Ó¿ ¹¿Ù -ùáí çá ñ» å³Ý Ô³ ½³ ñÇ áõ ë» ñáõÝ íñ³Û, úí³Ý ²Õ³Ý,ÏþÁë»ë Ññ»ß ï³ ÏÇ åÕÝ Ó¿ Ã» õ»ñ ï» ë³õ: Ú³ çáñ¹ ûñÝ ÇëÏÔ³ ½³ ñÇ ³÷ÇÝ Ù¿ç 60 áë ÏÇ Ñ³Ù ñ»ó. 40-Á åÇ ïÇ Û³ÝÓ Ý¿ñì³Ñ ñ³ ÙÇÝ, 20-Á Çñ ³ß Ë³ ï³Ýù Ý» ñáõÝ Ñ³ Ù³ñ, »Ã¿å¿ïù ÁÉ É³Û áõ ñÇß Ù³ñ ¹ÇÏ í³ñ Ó»É »õ Ï³Ù Ï³ ß³ é»É:

- àñ Û³ çáÕ áõÇ, Ô³ ½³°ñ, áñ ÇÙ³ Ý³Ù ì³Ñ ñ³ ÙÁ éáõ ë³ -Ï³Ý ë³Ñ Ù³ÝÝ ¿ ³Ý ó»ñ, ¿Ý ³ï»Ý ¿í¿É ¿í¿ Éûù ÏÁ ëï³ -Ý³ë:

- àñ ·áñ ÍÁ Û³ çáÕ áõÇ, ²Õ³, å¿É ùÇ »ë ù» ½Ç ï³ ÉÇù Ïþáõ -Ý» Ý³Ù: ÆÝã ³É ¿í¿É Ý³Û, ²Õ³, Ýá ñ¿Ý ÏÁ Û³ÝÓ Ý»Ù ì³Ñ ñ³ -ÙÇÝ: Ø¿Ï Ù» Ã» ÉÇù ÇÝ ÍÇ Ñ³ ñ³Ù ÃáÕ ÁÉ É³Û: ¾ë ÏÇó ùë³Ýï³ ñÇ ³é³ç... æá ñ» å³Ý Ô³ ½³ñ ³ñ ¹¿Ý ëÏ ë³Í ¿ñ Çñå³ï Ùáõ ÃÇõÝ Ý» ñ¿Ýª ¼¿Ý ×ÇÉ ÉÇ Ë³ ÝÇ Ë³Ñ áõ¿ Ë³ Ý¿ ÇÝ Ù¿ç:

úí³Ý ²Õ³Ý ß³ï ·áÑ Ù»Ï Ý» ó³õ: îÇ ÏÇÝ Þáõ ß³ ÝÇ É³õμ³ Ý»ñ áõ Ý¿ñ Áë» ÉÇù: ²Ý ³É Çñ Ï³ñ ·ÇÝ Ø³ ñ³ ÝÇÝ åÇ ïÇÑ³ëó Ý¿ñ:

úí³Ý ²Õ³Ý ù³ Õ³ ù¿Ý ¹áõñë Çñ»Ýó ·» ÕÇ ×³Ù μ³Ý μÁé -Ý»ó: ºïÇÝ ùÇ Ùûï ¿ñ: î» ë³õ ×³Ù μáõÝ íñ³Û ½Ç Ýáõáñ Ý»ñÏ» ó³Í: ¾ß» ñáõ, ÓÇ » ñáõ »õ çá ñÇ Ý» ñáõ Ý³ ËÇñ ÙÁ ×³Ù μáõÝÙûï, ³ñ ïÇ ÙÁ Ù¿ç: ´é Ý» óÇÝ Ý³ »õ úí³Ý ²Õ³Ý áõ ¿ß¿Ýí³ñ ³éÇÝ ³é³Ýó ³Ýáñ ³Õ³ í³ ñÇ Í³Ýñ ß³ñ Åáõ ÙÇÝÓ·» Éáõ, áõ ½ÇÝù ï³ ñÇÝ ³ñ ïÇÝ Ù¿ç ãáõ ÉÇ ÙÁ íñ³Û Ýë ï³Íå³ß ïûÝ »³ ÛÇÝ, áõñ μé ÝáõáÕ Ý» ñÁ ÏÁ ëå³ ë¿ ÇÝ Ï³ñ ·Ç³ñ Ó³ Ý³· ñáõ Ã»³Ý Ñ³ Ù³ñ:

- ²Ýá±õÝ:- Ø³ Ï³ Ýá±õÝ:- à±ñ ·» Õ¿Ý:- ¾ë ù³±Ý, Ñ³ñ óáõó úí³Ý ²Õ³Ý:- ´³Ë ï³ õáñ »ë áñ ù»½ ³É ã»Ýù í»ñó Ý»ñ ³õ³ Ý³ ÏÇ¹

Ñ»ï, Ëû ë» ó³õ úÝ å³ ßÇÝ:- Àë»É Ïþáõ ½»Ù, ¿ý¿Ý ïÇ, Ó»ñ ·áñ ÍÁ ÉÙÝ Ý³ É¿ Û» ïáÛ Ç°Ýã

ï» ë³Ï ³õ³ Ý³Ï åÇ ïÇ Û³ÝÓ Ý¿ù ÇÝ ÍÇ:

91

- øáõ ³õ³ Ý³Ï¹, ãáñ å³ ×Ç, ÓÇ åÇ ïÇ ãÛ³ÝÓ Ý»Ýù ³:- Àë»É Ïþáõ ½»Ù ¿ý¿Ý ïÇ, μá Éáñ ³õ³ Ý³Ï Ý» ñÁ Ù¿Ï ï» -

ë³Ï ã»Ý, ÇÝã å¿ë Ù¿Ï ï» ë³Ï ã»Ý Ù³ñ ¹ÇÏ:- âÁÉ É³Û ³õ³ Ý³ ÏÇÝ åûÛ-åû ëÁ, ³ã ùÇÝ ·áÛÝÝ ³É ³ñ -

Ó³ Ý³· ñ»Ýù, Ã¿íëÇ ñÁ ³é Ý»Ýù ï³Ñ³ É³õ ãÁÉ É³±ñ, Ñ»· -Ý»ó Ù»Í ÷á ñáí, ×»ñ Ù³Ï ÏÉáñ Ùû ñáõ ëáí úÝ å³ ßÇÝ, áñÅ³ Ù³ óáÛ óÇ ßÕ Ã³ ÛÇÝ Ï³ Ë³Í ¿ñ Ù¿ ÑÇõ ñÁ:

úí³Ý ²Õ³Ý Ý³ ËÁÝï ñ»ó Ï³ñ× Ï³ å»É: úÝ å³ ßÇÝ áñÃ»ñ ë³ Ý³Û, Ïñ Ý³Û ½ÇÝùÝ ³É í³ñ ¹Ý»É:

²Û¹ å³ ÑáõÝ úí³Ý ²Õ³ ÛÇ ³õ³ Ý³ÏÝ ³É Ñ³ëÏ ó³õ, áñ³ß Ë³ñ ÑÇ Ù¿ç ëË³É μ³Ý ÙÁ ÏÁ å³ ï³ ÑÇ, »ñμ ½ÇÝù μ³Å -Ý» óÇÝ Çñ ï¿ ñ¿Ý: úí³Ý ²Õ³Ý ÇÝùÝ ³É ÝÏ³ ï»ó, áñ ÇßáõÝËá ßáñ Ã³ñ ÃÇã Ý» ñáí« Ëá ßáñ ³Õáõáñ ³ã ù» ñáõÝ Ù¿ç ÏþÁë»ëμá Éáñ ³ß Ë³ñ ÑÇ Ã³Ë Íáõ ÃÇõÝÁ Ï³ñ, »ñμ Çñ»Ý ÏÁ Ý³ Û¿ñ:

- ²°Û Ù³ñ¹, á±õñ ¿ ³õ³ Ý³ ÏÁ, Ñ³ñ óáõó Þáõ ß³Ý »ñμ ï» -ë³õ, Ã¿ úí³Ý ²Õ³Ý Ûá· Ý³Í áõ ÷á ßáï Ý»ñë Ùï³õ:

- ÐÇ Ù³, Þáõ ß³Ý, μ³ ÝÁ ¿Ý ï»Õ Ñ³ ë³Í ¿, áñ ¿ß»ñÝ áõ çá -ñÇ Ý» ñÁ åÇ ïÇ ÷ñ Ï»Ý Âáõñù Ç ³Ý: Î³ ñ» õáñ ÝÏ³ ï» óÇÝ,áñ Ù»ñ Ë» Éûù ¿ßÝ ³É Ù³ë Ý³Ï óÇ Çñ Ë»É ùáí:

Þáõ ß³Ý ÝÏ³ ï»ó, áñ úí³Ý ²Õ³ ÛÇ É»½ áõÇÝ »õ ïñ³ -Ù³¹ ñáõ Ã»³Ý Ù¿ç Ã» Ã»õ μ³Ý ÙÁ Ï³Û:

- ÎÁ Ñ³ õ³ ï³Ù, Þáõ ß³Ý, áñ çá ñ» å³Ý Ô³ ½³ ñÁ åÇ ïÇÑ³ë ÝÇ Ù»ñ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ:

* * *²Û¹ ï³ ñÇ ³Ñ³ õáñ ÓÙ»é Çç³õ ·» ÕÇÝ íñ³Û, Ñë Ï³Û ãÁÕ -

çÇ ÏÇ Ã» õ» ñáõ ÙÃáõ ÃÇõ Ýáí áõ ï³Ý ×ñ³· Ý» ñáõ ïË ñáõ ÃÇõ -Ýáí: ÒÇõ ÝÇ ë³ëï Ïáõ Ã» Ý¿Ý ·³Û É» ñÁ ·ÇõÕ ÏÁ Ùï Ý¿ ÇÝ ·Ç -ß»ñ Ý» ñÁ, ßáõ Ý»ñ Û³÷ß ï³ Ï» Éáõ Ñ³ Ù³ñ: ¶³Û É» ñáõ ÝÙ³Ý³ï»Ý-³ï»Ý ·ÇõÕ ÏÁ Ùï Ý¿ ÇÝ Ý³ »õ Å³Ý ï³ñÙ Ý» ñÁª ·Çõ -Õ³ óÇ Ý» ñÁ ×³Ù μ³Û Ñ³ Ý» Éáõ Çñ»Ýó ë³Û É» ñáí »õ Ï³ÙÃ³ùÝ áõ³Í ½Ç Ýáõáñóáõ Ý» ñÁ μé Ý» Éáõ, Ï³Ù Ý» Õ» Éáõ ³ÝáÝóÍÝáÕù Ý» ñÁ. ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ »ñ Ïáõ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñÁ Çñ»Ýó Ã³ùÝÁ -

92

õ³Í ï» Õ¿Ý Û³ÝÓÝ áõ» ó³Ý, »ñμ ï» ë³Ý Çñ»Ýó ÍÝáÕù Ý» -ñáõÝ ù³ ß³Í ï³Ý ç³Ýù Ý» ñÁ: ´á Éá ñá íÇÝ Ïáñë áõ³Í ¿ñØ³ Ãû Î³ ñûÝ »õ μ³ õ³ Ï³Ý Ý» Õáõ ÃÇõÝ Ïáõ ï³ ÛÇÝ Ë»Õ×Ùû ñÁ:

Ð³Ï³é³Ï ·ÇõÕ³óÇÝ»ñáõ Ñ³ëï³ïáõÙÇÝ, ÙÇ ù³ÝÇ³Ý·³Ù Ýáñ¿Ý úí³Ý ²Õ³ÛÇ ¹áõéÁ Ã³Ï³Í ¿ÇÝ ·Çß»ñáí,ÙÇÝ ã»õ áñ ²é³ç Ýáñ ¹³ ñ³ Ý¿Ý í³ õ» ñ³ Ï³Ý ÃáõÕÃ ÙÁ Ñ³ -Ý»ó, Ã¿ úí³Ý ûÕ Éáõ ì³Ñ ñ³ ÙÁ ¾ñ½ ñáõÙ ê³ Ý³ ë³ñ »³Ý ¿:²Û É³ å¿ë, Ïñ Ý³ ÛÇÝ Ý» Õ»É úí³Ý ²Õ³Ý »õ ïÇ ÏÇÝ Þáõ ß³ ÝÁ:

îË ñáõ ÃÇõÝ Ï³ñ Ïáã Ý³ ÏÇ Ó³Û ÝÇÝ Ù¿ç: ºñμ ù³ Ñ³ Ý³Ýå³ ï³ ñ³ ·Ç ÏÁ Ï» Ý³ñ, ÏþÁë»ë ÏÁ ¹á Õ³ñ Ó³Û ÝÁ: îË ñáõ -ÃÇõÝ Ï³ñ ¹å ñ³ó ¹³ ëÇ Ù³ ÝáõÏ Ý» ñáõÝ Ññ»ß ï³ Ï³ ÛÇÝÓ³Û ÝÇÝ Ù¿ç: àñ å¿ë ½Ç Ýáõáñ ï³ñ áõ³Í ¿ñ Ý³ »õ ·» ÕÇÝ áõ -ëáõ óÇ ãÁª ä³ ñáÝ ä»ï ñá ëÁ: ²ß Ý³Ý ¹³ß ïÇ ³ß Ë³ ï³Ýù -Ý» ñÁ »ñ» ëÇ íñ³Û Ó· áõ³Í ¿ÇÝ: Æñ»Ýó ë³Û É» ñáí ×³Ù μ³ÛÑ³Ý áõ³Í ·Çõ Õ³ óÇ Ý» ñ¿Ý Éáõñ ãÏ³ñ, ³õ» ÉÇ ù³Ý »ñ»ù ß³ -μ³ Ã¿ Ç í»ñ: ØÇ³ÛÝ ·Ç ï¿ ÇÝ, áñ Ô³ñë Ïþ»ñ Ã³Ý:

²Ý ó³õ ³ÙÇë ÙÁ, ³Ý ó³õ 40 ûñ, úí³Ý ²Õ³Ý »õ ïÇ ÏÇÝÞáõ ß³Ý ³Ý Ñ³Ù μ»ñ Éáõ ñÇ ÏÁ ëå³ë¿ÇÝ: Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ù³Û ñÁ,ïÇ ÏÇÝ ì³ñ ¹»ñ, ïÇ ÏÇÝ Þáõ ß³ ÝÇÝ, Çñ »õ Ø³ ñ³ ÝÇÝ »-ñ³½Ý»ñ¿Ý É³õ Ñ» ï» õáõ ÃÇõÝ Ý»ñ ÏÁ Ñ³ Ý¿ñ, ÇÝã å¿ë Ý³»õ»ñ μ»ÙÝ ³É úí³Ý ²Õ³ÛÇ ëáõñ ×ÇÝ ·³ õ³ ÃÁ Ï³ñ ¹³ Éáí: ²-ÝáÝó ³ÛÝ å¿ë Ãáõ» ó³õ, áñ Ïáñëáõ»ó³õ Ý³»õ çá ñ» å³ÝÔ³ ½³ ñÁ: Ø³ ñ³ ÝÇ »ñ³½Ý»ñáõÝ Ù¿ç ÙÇßï ³É Ý³ß ËáõÝ·áÛ Ý»ñ Ï³ ÛÇÝ »õ áë Ï» ·áÛÝÝ ¿ñ ïÇ ñ³ Ï³ ÝÁ »õ ÝáÛ ÝÇëÏì³Ñ ñ³ ÙÇ ÷» ë³ Ûáõ Ã»³Ý Ñ³ ·áõë ïÁ áëÏÇ¿ Ïá ×³Ï Ý»ñ áõ -Ý¿ñ, ÝáÛÝ ß¿Ý Ï³ É» ñáõ ×³Ù μ³Ý, áë Ï» ·áÛÝ óáñ»³ÝÝ»ñáõã¿ ãÁ: ÆëÏ ì³Ñ ñ³ ÙÇ Ùûñ »ñ³½Ý»ñáõÝ Ù¿ç ÏÁ ï³Ýçáõ¿ñì³Ñ ñ³ ÙÁ »õ Ù³Û ñÁ ã¿ñ Ïñ Ý³ñ û· Ýáõ Ã»³Ý Ñ³ë ÝÇÉ: ²· -é³ õÇ Ó³Û ÝÁ ï³Ý Ïïáõ ñ¿Ýª ·¿ß Ýß³Ý ¿ñ, ÇëÏ ×»ñ Ù³Ï áõë»õ ³· é³ õÁ, »ñμ Ó³ÛÝ ï³ñ, Áë»É ¿, áñ Ý³ Ù³Ï Ï³Ù ÉáõñÏ³Û ×³Ù μ³Ý:

- úñ ÙÁ åÇ ïÇ μ³Ëï³õáñáõÇë ³Õ çÇÏë, Û³ ×³Ë ÏÁ

93

Ëû ë¿ñ Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ù³Û ñÁ ³Ýáñ áë Ï» ·áÛÝ »ñ³½Ý»ñ¿Ý áë -Ï» ·áÛÝ Ñ» ï» õáõ ÃÇõÝ Ý»ñ Ñ³ Ý» Éáí: Ø³ ñ³Ý ³ñ ¹¿Ý ëÏ ë³Í¿ñ Í³Í Ï»É Çñ »ñ³½Ý»ñÁ ÝáÛ ÝÇëÏ Çñ Ù¿. Çñ »ñ³½Ý»ñáõÝÙ¿ç ÏÁ Û³ÛïÝáõ¿ñ ì³Ñ ñ³ ÙÁ, ³Õ μÇõ ñÇ áõ ³Û·ÇÇ ×³Ù μáõÝì³Ñ ñ³ ÙÁ: ²Û É»õë Çñ³ñáõ ùá í¿Ý ã¿ÇÝ ³Ýó Ý»ñ. »õ Ç¯ÝãÛ³Ý ¹áõ·Ý μ³ Ý»ñ »ñ³½Ý»ñáõÝ Ù¿çª ·ñ ·³Ýù, Ñ³Ù μáÛñ »õÏ³ñ Í»ë Ø³ ñ³Ý Çñ Ññ»ß ï³ Ï³ ÛÇÝ Ù»ñÏáõÃÇõÝÁ ³Û¹ »-ñ³½Ý»ñáõÝ Ù¿ç ÏÁ ï»ë Ý¿ñ ÙÇ³ÛÝ, »ñ Ï³ñ Ù³ ½» ñáí Í³Í-Ïáõ³Í: ²Ùã ÝáõÏ, ³ÙûÃ ÙÁ ÏÁ μé Ý¿ñ ½ÇÝù, »ñμ Ø³ ñ³ÝÏþ³ñÃÝÝ³ñ ÝÙ³Ý »ñ³½Ý»ñ¿Ý áõ Ù» Õ³ õáñ ·³Õï ÝÇ ùÇ ÙÁå¿ë ÇÝùÝ Çñ Ù¿ç ÏÁ Í³Í Ï¿ñ:

* * *§Ê¿ñ, Ë¿ñ, Ë¿ñ ÁÉ É³Û¦, Ó³ÛÝ ïáõ³õ ïÇ ÏÇÝ Þáõ ß³Ý,

»ñμ ³Û¹ ûñ ë» õáí ×»ñ Ù³Ï áõ ëáõñ Ïïáõ óáí ³· é³ õÇÝÓ³Û ÝÁ Éë»ó Çñ»Ýó Ïïáõ ñ¿Ý: ØÇÝ ã»õ Ë³ ÝáõÃ ·Ý³ó úí³Ý²Õ³ ÛÇÝ Áë» Éáõ. ·Ý³ó ÙÇÝ ã»õ Ù³ ñ³ Ý»Ýó ïáõ ÝÁ.

- êÇñïë ÏÁ íÏ³ Û¿, Ù³ñ¹, áñ Éáõñ Ï³Û ì³Ñ ñ³ Ù¿Ý:êñ ïÇ ³Û¹ íÏ³ Ûáõ ÃÇõÝÁ ÙÇßï ³É áõ Ý¿ñ ïÇ ÏÇÝ Þáõ ß³Ý,

Ñ³ Ï³ é³Ï ·Ç ß»ñ áõ³Ý Çñ ï³Ý çáÕ »ñ³½ Ý» ñáõÝ: §êÇñïëÏÁ íÏ³ Û¿¦: ²Ý Ñ³ëÏ Ý³ ÉÇ, μ³ñ¹ ëÇ ñáí áõ Ù³Û ñáõ ÃÇõ ÝáíÉ» óáõÝ Ùûñ ëÇñïÝ ¿ñ, áñ ÏÁ íÏ³ Û¿ñ... ºõ Çñ³õ ³É, Ï¿ë ·Ç -ß» ñÇÝ, Éë áõ» ó³Ý ·Çõ ÕÇ å³ ½³ ñÇÝ ßáõ Ý» ñáõÝ Ñ³ çáó Ý» ñÁ:¶Çõ Õ³ óÇ Ý» ñáõÝ Ñ³ Ù³ñ ßáõ Ý» ñáõ Ï¿ë ·Ç ß»ñ áõ³Ý Ñ³ çáó -Ý» ñÁ É³õ Ýß³Ý ã¿ ÇÝ, ·áõ ó¿ Ýá ñ¿Ý Å³Ý ï³ñÙ Ý»ñ Ùï³Í »Ý·Çõ ÕÁ: Þáõ Ý» ñáõ Ñ³ çáó Ý» ñÁ Ñ»ï½ Ñ» ï¿ Ñ³Ý ¹³ñ ï» ó³Ý:¶Çõ Õ³ óÇ ÏÇÝ ÙÁ Ùáõ ÃÇÝ Ù¿ç Çñ ·Éáõ ËÁ å³ ïáõ Ñ³ Ý¿Ý¹áõñë Ñ³ Ý³Í ¿ñ ëïáõ ·» Éáõ, Ã¿ á±í ¿ Ùï»ñ ·Çõ ÕÁ, Ù³ Ý³ -õ³Ý¹ áñ ÓÇáõ áï ù» ñáõ Ó³Û Ý»ñ ãÏ³ ÛÇÝ: ²Ý óáñ¹ ÙÁÝ ¿ñ, áñåÇ ïÇ Í» Í¿ñ ¹áõé ÙÁ ·Ç ß» ñáí, úí³Ý ²Õ³ ÛÇ ïáõ ÝÁÑ³ñó Ý» Éáõ, »ñμ ï» ë³õ ÙáõÃ ß³ñ ÅáõÙ Ý»ñ ÙÇ ù³ ÝÇ å³ -ïáõ Ñ³Ý Ý» ñ¿ áõ Ñ³ñ óáõó ·Éáõ ËÁ å³ ïáõ Ñ³ Ý¿Ý ¹áõñëÑ³ Ý³Í ÏÝáç:

94

- ìá±í: - úí³Ý ²Õ³ ÛÇ ïáõ ÝÁ, áñ ì³Ñ ñ³Ù ³Ýáõ Ýáí ïÕ³Û ÙÁ

áõ ÝÇ:- ¶Ý³° ¿¹ ³Õ μÇõ ñÇ Ó¿ ÝÇÝ: àñ ·³ óÇñ ¿¹ ³Õ μÇõ ñÇ Ó¿ ÝÇÝª

ëá ÉÇ¹ íñ³Û ë³Ý¹ ù³ñ ÙÁ Ï³Û, ×Çß¹ ¿¹ ÷á ÕáóÁ ÏÁ μé Ý»ëÏþ»ñ Ã³ë ùÃÇ¹ áõ Õáñ ¹ÇÝ: Îþ³Ýó Ý»ë Í³Í ùÇ ÙÁ ï³ Ï¿Ý. Ù¿Ï»ñ Ïáõ ÏÁ Ñ³Ù ñ»ë ëá ÉÇ¹ íñ³Û »ñ» ùÁ, úí³Ý ²Õ³ ÛÇ ïáõÝÝ¿ ³å³ Ï¿ å³ ïáõ Ñ³Ý Ý» ñáí:

- ÐÁÙ, Þáõ ß³Ý. ÏÁ Éë»±ë: øÁÝÍ áñ Ù¿ ÏÁ Ù»ñ ¹áõ éÁ ÏÁÃ³ Ï¿:

- ¼·á¯Ûß, Ù³ñ¹, ·áõ ó¿ Ýá ñ¿Ý Å³Ý ï³ñÙ Ý»ñÝ »Ý, áñì³Ñ ñ³ ÙÇÝ »ï»õ »Ï³Í »Ý:

- ºë áñ ·Ç ï»Ù Å³Ý ï³ñ ÙÇ ·áñÍ ãÙ Ý³ó ³Û É»õë:- ºÉÇñ, Ù³ñ¹: êÇñïë ÏÁ íÏ³ Û¿... »õ ³ñ ¹¿Ý úí³Ý ²Õ³ -

Û¿Ý ³é³ç Þáõ ß³ ÝÁ ëÏ ë³õ íñ³Ý ·Éáõ ËÁ ÅáÕ í»É: úí³Ý²Õ³Ý í³ñ Çç³õ ×ñ³ ·Á Ó»é ùÇÝ, Í³Ýñ í» ñ³ñ Ïáõ ÙÁ áõ -ëÇÝ ³é³Í: Êá ßáñ ³ã ù» ñÁ ³õ» ÉÇ Ëá ßáñ ó³Ý, »ñμ Çñ ³é -ç»õ ï» ë³õ çá ñ» å³Ý Ô³ ½³ ñÁ, åÕÝ Ó¿ Ã» õ» ñáí Ññ»ß ï³ -ÏÁ: ÆÝù ½ÇÝù ÅáÕ í» Éáí íñ³Û Ñ³ ë³õ ïÇ ÏÇÝ Þáõ ß³ ÝÁ,³ÝË Ý³Ù Ù³ ½» ñáí, Ñ³ ½Çõ Í³ÍÏ áõ³Í ÏáõñÍ ùáí áõ μ³ó³ã ù» ñáí:

æá ñ» å³Ý Ô³ ½³ñ ³Û¹ å³ ÑáõÝ ÙÇ³ÛÝ Ñ³ëÏ ó³õ, áñ ÇñÏ»³Ý ùÇÝ Ù¿ç É³õ ·áñÍ ÙÁ Ï³ ï³ ñ³Í ¿ñ. ïÇ ÏÇÝ Þáõ ß³ÝãÝ Ï³ ï»ó çá ñ» å³Ý Ô³ ½³ ñÇ ÅåÇ ïÁ: ¸áõñ ëÁ óáõñï ¿ñ:Ô³ ½³ñ Çñ ùá Éá½ Í³Ýñ ·É Ë³ñ ÏÁ íñ³Ý, ¹á É³ Õáí ÷³Ã -Ã³Í ¿ñ ¹¿Ù ùÁ, å» Ë» ñ¿Ý ë³ éáÛ óÇ Éáõ É³ Ý»ñ Ï³Ë áõ³Í:Îþ»ñ» õ¿ ÇÝ ³Ýáñ ëáõñ ³ã ù» ñÁ ÙÇ³ÛÝ:

- Ð³¯, ³Õ μ¿ñë, Ëû ë» ó³õ Ô³ ½³ñ áï ù» ñÁ Ý»ñë ¹Ý» -Éáí: ÂÁå ÕÁ ·¿ ÉÇ ûñ ¿ ¹áõñ ëÁ:

- àñ ·¿ É» ñáõ Ñ³Ý ¹Ç å¿ Çñ... îÇ ÏÇÝ Þáõ ß³ÝÝ ¿ñ Ëû ëá ÕÁ:- ¶¿ ÉÇ Ñ»ï ·ÉáõË »É É»É Ñ»ßï ¿, Ë³ ÃáõÝ, ²ëï áõ³Í Ù»½

Ù³ñ ¹» ñ¿Ý å³ Ñ¿: ²Ù¿Ý μ³Ý É³õ ¿ Ë³ ÃáõÝ, ³Ý ÙÇ ç³ å¿ëáõ ½»ó Áë»É Ô³ ½³ñ, Ù¿Ï ÏáÕ Ù¿Ý Çñ í½ÇÝ ÷³Ã Ã³Í »ñ Ï³ñ

95

¹á É³ ÕÁ ù³ Ï» Éáí:²ñ ¹¿Ý Ñ³Ý ¹³ñ ïáõ ÃÇõÝ ÙÁ Çç³õ Çñ»Ýó »õ ï³Ý íñ³Û:Þáõ ß³Ý ³ÛÝ ù³Ý Ïþáõ ½¿ñ Çñ É³ÛÝ ÏáõñÍ ùÇÝ Ù¿ç ³é Ý»É

³Û¹ ÷áù ñÇÏ Ù³ñ ¹Á áõ Ñ³Ù μáõ ñ»É:- îñ³å ½á Ý¿Ý ä³ ÃáõÙ ·³ óáÕ Ûáõ Ý³ Ï³Ý í³ ÷á ñÇ ÙÁ

Ù¿ç ¹ñÇ:- ê³ Ù³ õ³ ñÁ, Þáõ ß³Ý:ØÇ ³ ëÇÝ í» ñÇ ë»Ý »³ ÏÁ »É³Ý: úí³Ý ²Õ³Ý Ýáñ ÷³Û -

ï»ñ ¹ñ³õ í³ é³ ñ³ ÝÇÝ Ù¿ç: î³ù ·áÛ Ýáí ·áñ ·» ñáõÝ Ñ»ïß³ï Ñ³ ×» ÉÇ ï³ ùáõ ÃÇõÝ Ï³ñ: ²Û¹ å³ ÑáõÝ ×ñ³ ·Ç áõ -ñ³Ë ßáÕ ÙÁ Ï³ñ Ý³ »õ ¹¿Ù ù» ñáõÝ, å³ ï» ñáõÝ íñ³Û, ÙÇÝã÷á Ãá ñÇ ÏÁ Ïþ³Ýó Ý¿ñ Ïïáõ ñÇÝ íñ³ Û¿Ý:

- ÆÝ ãá±õ ¿ë ï» ë³Ï ·Ç ß» ñÇÝ:- ²ï»Ý ãáõ Ý¿Ç ³Õ μ¿ñë: ì³ ÕÁ Ýá ñ¿Ý Ï³ ÝáõË ×³Ù μ³Û

åÇ ïÇ »É É»Ýù: ¶Ç ï¿Ç áñ É³õ Éáõ ñÇ ÙÁ ÏÁ ëå³ ë¿ Çù, ¿¹ É³õÉáõ ñÁ μ» ñ» Éáõ Ñ³ Ù³ñ ¹ÅáË ùÇ Ù¿ ç¿Ý ³É Ïñ Ý³ ÛÇ ³Ýó ÝÇÉ,Ëû ë» ó³õ çá ñ» å³Ý Ô³ ½³ñ ùÇã ÙÁ ³õ» ÉÇ μ³ñÓñ, áñÇÙ³ Ý³ñ Ë³ Ãáõ ÝÁ, »ñμ ³Ý ½μ³Õ áõ³Í ¿ñ ë³ Ù³ õ³ ñáí Ã¿Ûå³ï ñ³ë ï» Éáí: ²ñ ¹¿Ý ùÇõñëÇÇ íñ³Û ïÇ ÏÇ ÝÁ ³Ù³Ý Ý» -ñáí Ñ»ï½ Ñ» ï¿ ÏÁ ß³ ñ¿ñ ù³Õó ñ» Õ¿Ý Ý» ñÁª ñá ×ÇÏ, å³ë -ï»Õ, ëáõ ×áõË, å³ë ïÁñ Ù³, å³ ïÇ ×³ ÝÇ áõ ïá Ù³ Ã¿ ëÇÃÃáõ:

- Ø»ñ ÑÇõ ñÇÝ Ñ³ Ù³ñ ÙáõË É³ Ù³ ÙÁ Ïñ Ý³Ù ßÇ Ý»É, ×Çß¹í³ é³ ñ³ ÝÇÝ íñ³Û:

- ¾¹ É³õ ¿ Þáõ ß³Ý: ºÃ¿ ÇÝ ÍÇ Ñ³ Ù³ñ ³É ÁÝ»ëª »ë ³É ÏÁ×³ ß»Ù: ì³ ñ¿Ý ÏÁ μ» ñ»Ù ¹áÉ ÙÁÝ ³É ·Ç ÝÇ:

- ºñ³ ÝÇ¯, ì³ñ ¹»ñÝ áõ Ø³ ñ³ÝÝ ³É ¿ë ï»Õ ÁÉ É³ ÛÇÝ:- â¿, å¿ïù ãÏ³Û ¿ë Ï¿ë ·Ç ß» ñáí: ¶Ç ï»Ù áñ í³ ÕÁ Ï³ -

ÝáõË ÑáÝ åÇ ïÇ í³ ½»ë:¶ñ» Ã¿ å³Ñ ÙÁ Ùáé ó³Í ¿ÇÝ ³ÛÝ ï³ å³ ñÇ å¿ë Ñë Ï³Û

Ã» õÁ, áñ ·» ÕÇÝ íñ³Û Çç³Í ¿ñ:- ²Õ³ ÛÇë Áë»Ù... Ø»ñ ù³ñ õ³ ÝÁ ×³Ù μ³Û »É³õ ÙÇ ù³ ÝÇ

Å³Ý ï³ñÙ Ý» ñáí: ÎÁ ï³ Ý¿ ÇÝù óá ñ»Ý, μ³Ï É³Û, ã³ ïÁñ,

96

μ³Ñ áõ Ë³½ Ù³: îÇ ³ñ å¿ ùÇñ áñ Ñ³ ë³Ýù, ¿Ý ï» Õ¿Ý ½³ -ï» óÇÝ ×³Ù μ³ Ý» ñÁ: Ô³ñë ·Ý³ óáÕ Ý» ñÁ Ô³ñ ëÇ ×³Ù μ³Ý,ÇëÏ ¾ñ½ ñáõÙ ·³ óáÕ Ý» ñÁ ¾ñ½ ñáõ ÙÇ ×³Ù μ³Ý: Þ³ï ÏÁí³Ë Ý³ ÛÇ áñ ½Çë Ô³ñë ÏÁ Õñ Ï»Ý: ¾¹ å¿ë ³É »Õ³õ. ²ñ³μ -ùÇñ ÉÇ ¶³ ÃÁñ ×Ç Ô³ ½³ñª Ê³ñ ë³: ¾ë áñ ÇÙ³ ó³Û, ëÇñïë÷á ñÇë Ù¿ç ÇÝ Ï³õ: àõÕ ïÇ å¿ë ëáõ ñ³Ãë Ï³ Ë» óÇ: ¾¹³ï» ÝÁ ã·Ç ï»Ù Ññ»ß ï³±Ï Ã¿ ë³ ï³ Ý³Û ÇÝ ÍÇ û· Ýáõ -Ã»³Ý Ñ³ ë³Ý »õ ÁëÇÝª §²Õ μ¿ñ Ô³ ½³ñ ÙÇ° Ûáõ ë³ Ñ³ ïÇñ,Ù»Ýù ù»½ ¾ñ½ ñáõÙ ÏÁ ï³ ÝÇÝù¦: øÁÝÍ áñ ã³Ë Ù³ ËÁ ÏÁ½³ñ Ý»ë Ï¿Í Ïáõ ï³Û, ¿¹ å¿ë Ï¿Í ³é³õ ÇÙ ³Ý ï¿ñ ·Éáõ ËÁ:î³ Ñ³ ÇÝ ÍÇ ÃáõÕÃ ÙÁÝ ³É ïáõÇÝª Ê³ñ ë³: ²é ïáõ áñ»Õ³õ, ¿ë ¿¹ ÃáõÕ ÃÇÝ ï¿ñ ã» Õ³Û. áñ å¿ë Ã¿ ÇÝÓ ïñ áõ³ÍÑñ³ Ù³ ÝÁ ¾ñ½ ñáõÙ ¿ñ, ÇÙ ãáñë çá ñÇ Ý» ñáí Ùï³Û ¾ñ½ ñáõ ÙÇù³ñ õ³ ÝÇÝ Ù¿ç: î³ Ñ³ ÙÇÝ ã»õ ÑÇ Ù³ ÇÝ ÍÇ Ñ³ñó ÝáÕ ã» Õ³õÃ¿ ÇÝ ãá±õ ¾ñ½ ñáõÙ ·³ óÇñ:

§Ê³ Ãáõ ÝÇë Áë»Ù¦, Ô³ ½³ñ ¹³ñ Ó³õ ïÇÏÇÝ Þáõ ß³ -ÝÇÝ, »ñμ ï» ë³õ, áñ ïÇ ÏÇÝ Þáõ ß³Ý ³ÝÓ Ï³ Ýûù ÏÁ Ñ» ï» -õ¿ñ Çñ å³ï Ùáõ Ã»³Ý, ÝáÛ ÝÇëÏ ³é³Ýó ³Ý¹ ñ³ ¹³é Ý³ Éáõ,áñ áõ ëÇÝ Ï¿ë Ù³ ëÁ Ù»ñÏ ¿ñ, ¾ñ½ ñáõ ÙÇ Ù¿ç Ù»ñ μ»é Ý» ñÁ áñí³ñ ¹ñÇÝù, Ñ³ñ óáõ ÷áñ Óáí ßÇ ï³Ï ·³ óÇ ê³ Ý³ ë³ñ -»³Ý: ¾Ý ï»Õ ·ï³Û ¹é Ý³ å³ ÝÁ, áñ Ëá ßáñ Ù³ñ¹ ÙÁÝ ¿,÷³ É³ å»Ë, Øáõ ßÇ ÏáÕ Ù» ñ¿Ý: ÆÝÓ Áë³õ, áñ »ñ Ïáõ ß³ μ³Ã¿ ¹å ñá óÁ ·áó áõ³Í ¿ »õ ³ß³ Ï»ñï Ý» ñÁ Ã³é í³ñ »Õ³Í »Ý:Þ³ ï»ñ ½Ç Ýáõáñ ï³ñ áõ³Í, áõ ñÇß Ý»ñ Çñ»Ýó ï» Õ» ñÁ í» -ñ³ ¹³ñ Ó³Í, ï³ Ñ³ áõ ñÇß Ý»ñª éáõ ë³ Ï³Ý ë³Ñ Ù³Ý ³Ý -ó³Í: ºñμ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ ³Ýáõ ÝÁ ïáõÇ ×³Ýã ó³õ »õ Ï³ Ù³óÙÁ ÇÝ ÍÇ Áë³õ, áñ Ù³ñ ¹áõ ãÁ ë»Ù. ì³Ñ ñ³Ù úÑ³Ý »³ ÝÁ ÙÇù³ ÝÇ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñáí ²¹³Ù »³Ý ÷ñá ý¿ ë¿ û ñÇÝ ï³Ý Ù¿çå³Ñ áõ³Í »Ý: ÆÝÓ μ³ ó³ï ñ»ó ïáõ ÝÁ: È³õ Ù¿ÏÝ ¿ñ ÷ñá -ý¿ ë¿ û ñÁ, Ë³ Ãáõ Ý¿Ý É³õ ãÁÉ É³Û. É³õ ¿ñ Ý³ »õ ÏÇ ÝÁ: ºñ -ÏáõùÝ ³É Ï³ë Ï³ Íáí Ý³ Û» ó³Ý ÇÙ íñ³Û: ºñμ å³ï Ù» óÇÑ³É Ñ»ù Ç ³Ã, áñ Ñû ñÁ ÏáÕ Ù¿Ý »Ï³Í »Ù, ¿Ý ³ï»Ý ÁëÇÝ, áñì³Ñ ñ³ ÙÁ Çñ»Ýó Ùûï ¿: î» ë³Û Ù»ñ ïÕ³Ý ÙÇõë ïÕáó

97

Ñ»ï, ßáõ³ ñ³Í íÇ ×³ ÏÇ Ù¿ç: ´³Ûó Ó»ñ ïÕ³Ý ùÇã ÙÁÝ ³ÉÇÛÝ³°ï ¿: Ø¿ç ÇÝ Ï³Ý ÷ñá ý¿ ë¿ û ñÁ, ÏÇ ÝÁ ½ÇÝù Ñ³ Ùá ½» Éáõ,áñ ïáõÝ í» ñ³ ¹³é Ý³ ÉÁ íï³Ý ·³ õáñ ¿ »õ Ïñ Ý³Ý áñ» õ¿³ï»Ý μé Ý»É ×³Ù μ³Ý, Ù³ Ý³ õ³Ý¹ áñ ×³Ù μáñ¹ Ý» ñÁ ù³ß -õ³Í »Ý ×³Ù μ³ Ý» ñ¿Ý: ¾ë Ù»ñ í³ñ Å³ å» ïÇ ë»Ý »³ ÏÇ Ù¿çÏ³Ë áõ³Í Ã¿í ëÇñ Ý» ñ¿Ý Ñ³ëÏ ó³Û, áñ ùá ÙÇ Ã³ ×Ç ¿: È³õÙ³ñ ¹ÇÏ »Ý ùá ÙÇ Ã³ ×Ç Ý» ñÁ: ºë ÏÁ Ñ³ëÏ Ý³Ù ¿ë μ³ Ý» ñ¿Ý²Õ³, ãáõÝ ùÇ ³ï»Ý ÙÁ ÐÝ ã³Ï Ý» ñáõÝ ·³Õï ÝÇ Ý³ Ù³Ï Ý»ñï³ ñ³Í μ» ñ³Í »Ù: ØÇ ³ ëÇÝ Ëáñ Ñáõñ¹ ÁñÇÝù »õ ï» ë³Ýù,áñ ³å³ Ñáí ×³Ù μ³Ý îñ³å ½áÝÝ ¿: Âáõñ ù» ñÁ Çñ»ÝóÕûíáõß Ý» ñÁ ß³ï óáõ ó³Í »Ý ó³ Ù³ ùÇ Ãáõñù-éáõë ë³Ñ -Ù³Ý Ý» ñáõÝ íñ³Û: ²ñ³ å³ Ûáí Ï³Ù çáñÇ áí ã¿ ÇÝù Ïñ Ý³ñûñ óá ñ» Ïáí ×³Ù μ³Û »É É»É: ì¿ñ Ñ³ ëÁÉ, Ï³ñ× Ï³ å»Ù,·ï³Û ÇÝÓ μ³ ñ» Ï³Ù Õ³ ã³Ë ×Ç ÙÁ, áñ Ù»½ ·Ç ß» ñÇ Ë³ -Õ³Õ ×³Ù μáí îñ³å ½áÝ Ñ³ëó Ý¿: ÆÝÓ Ñ»ï ³éÇ Ý³ »õì³Ñ ñ³ ÙÇÝ »ñ»ù ÁÝ Ï»ñ Ý» ñÁ: îñ³å ½áÝ áñ Ñ³ ë³Ýù, ·áñ -ÍÁ ËáÉ³Û ¿ñ. ¿ë ×³ ÑÇÉ Ý» ñÁ å³ Ñ» óÇ ÇÙ Ù¿Ï μ³ ñ» Ï³ ÙÇÝïáõ ÝÁ: ´³ ñ» Ï³Ù áñ ÏþÁë»Ù, Ë³ ÃáõÝ, ³ï» Ýûù Ýß³ Ý³ -õáñ ÃÇõ ÃÇõ ÝÇ Õ³ ã³Ë ×Ç »Õ³Í ¿: ´é Ý³ ÍÁ μé Ý³Í, Ï³ å³ -ÍÁ Ï³ å³Í: ºñμ ñ¿ÅÇÇ ¹¿Ù Ïé áõÇ μéÝ áõ¿ñ, ëå³Ý Ý³ ÍÇÝíñ³Û ï¿ë ¹¿ ÙÁ ÃÇõ ÃÇõÝ ÏÁ ¹Ý¿ñ áõ Ïþ³Ýó Ý¿ñ: ÐÇ Ù³ Í» ñ³ -ó»ñ ¿, ·áñ Í¿ ù³ß áõ³Í: ²Û É»õë íë ï³Ñ ¿Ç, áñ ·áñ ÍÁ ÏÁ Û³ -çá Õ¿ñ: ¶³ óÇ å³ ½³ñ, Ñ³ñó ÷áñÓ ÁñÇ: ÐÇÝ îñ³å ½á ÝÁã¿ñ ÙÝ³ ó»ñ, Ñ³ Û» ñÁ ù³ß áõ³Í ¿ÇÝ å³ ½³ñ Ý» ñ¿Ý: Ð³ëÏÁ -ó³Û, áñ Ù»ñ Ñ³ ë³Í ûñÁ Ûáõ Ý³ Ï³Ý í³ ÷áñ ÙÁ ã¿Ý Ï¿É åÇ -ïÇ Ý» ï¿ îñ³å ½á ÝÇÝ ³é ç»õ: ²¯Û, ¿¹ ·Ç ß»ñ ÇÙ Ë³ë μ³ -ñ» Ï³ ÙÁ Çñ Ùûï Ï³Ý ã»ó É³½ Ë³ ÛÁË ×Ç ÙÁ, áñ Ù»½ ·Ç ß» -ñáí Ûáõ Ý³ Ï³Ý í³ ÷á ñÁ Ñ³ëó Ý¿, áñ ßáõ ïáí ×³Ù μ³Û åÇ -ïÇ »É É¿ ¹¿ åÇ ä³ ÃáõÙ: Ê³ Ãáõ ÝÇÝ Áë»Ù, ½ÇÉ ÙáõÃ ·Ç ß»ñ¿ñ »ñμ Ë³ ÛÁË Ýë ï» ó³Ýù, ï³É Õ³ Ý» ñÁ »ñ»ë Ý» ñáõë ÏÁ½³ñÝ áõ¿ ÇÝ: ¾ë ·áñ ÍÁ É³ ½» ñáõÝ íñ³Û Ñ³ ï³Í ¿:

æá ñ» å³Ý Ô³ ½³ ñÇ ³Û¹ å³ï Ùáõ Ã»³Ý ÁÝ Ã³ó ùÇÝ,ïÇ ÏÇÝ Þáõ ß³Ý ùÇõñëÇ ÇÝ íñ³Û ë¿ÝÇ áí ë³ñ ù»ó ÙáõË É³ -

98

Ù³, ³Ýáõ ß» Õ¿Ý Ý»ñ »õ ¹áÉ ÙÁ ·Ç ÝÇ:- Ê³ ÃáõÝ, ß³ ñáõ Ý³ Ï»ó Ô³ ½³ñ, ÇÝ ïáñ áñ »ë ¿ë ï»Õ

»Ù, ù» ½Ç Ñ»ï Ëûß å¿ß ½ñáÛó ÏþÁÝ»Ù, ¿Ý å¿ë ³É Ó»ñ ½³ õ³ -ÏÁ ÑÇ Ù³ èáõ ë³ ë³ ï³Ý ¿:

- ²Õ μ¿ñ Ô³ ½³ñ, Ç±Ýã å¿ë ¿ñ ì³Ñ ñ³Ùë, Ëû ë» ó³õ Ù³Û -ñÁ:

æáñ»å³Ý Ô³½³ñÇÝ Ñ³Ù³ñ ³ÛÝù³¯Ý Ñ³×»ÉÇ ¿ñ ³Û¹§³Õ μ¿ñ¦Á. û¯Ñ, »Ã¿ Ë³ Ãáõ ÝÇÝ ÝÙ³Ý ùáÛñ ÙÁ áõ Ý» Ý³ñ:

- øáõñÏ ×³Ý,- çá ñ» å³Ý Ô³ ½³ñ ³ÛÝ ù³Ý É³õ Ó» õáíÁë³õ, áñ Ï³ñ Í»ë ùáÛñ ³Õ μûñ å¿ë Ùï» ñÇÙ Ý»ñ ÁÉ É³ ÛÇÝ,-ì³Ñ ñ³Ù¹ É³õ ¿ñ, μ³Ý ÷áË áõ³Í ã¿ñ: ØÇ³ÛÝ Ã¿ Ñ³ëÏ Ý³ -ÉÇ ¿, Ñûñ áõ Ùûñ Ï³ ñûïÝ ¿ñ, áñ ½ÇÝù Ïþáõ ½¿ñ ïáõÝ μ» ñ»É:

æá ñ» å³Ý Ô³ ½³ñ ³Ûë Ëûë ù» ñ¿Ý »ïù å³ñ å»ó ·Ç ÝáõÃ³ ëÁ, Ó»é ùÇ »ñ »ëáí å» Ë» ñáõÝ ·ÇÝÇ ÇÝ Ã³ óáõ ÃÇõÝÁ ëÁñ -μ»ó áõ Çñ Ï³ßÇ¿ É³ÛÝ ·ûïÇÇ Í³É ù¿Ý Ñ³ Ý»ó Ù³ß áõ³ÍÏ³ßÇ¿ ïáå ñ³Ï ÙÁ: ¾Ñ, Ç¯Ýã Áë»ë, áñ ãÏ³ñ: Â»É, ³ë»Õ,Ù³ Ë³Ã, Ïá ×³Ï Ý»ñ, ×» ×»é Ý»ñ: Ì³É áõ³Í áõ ¹» ÕÇÝ ÃáõÕ -Ã»ñª ÃáõÕ μ³ Ûáí: ²Û¹ μá Éá ñÇÝ Ù¿ ç¿Ý Ñ³ Ý»ó ×»ñ Ù³Ï Ã³ñÙÃáõÕÃ ÙÁ: ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ ÙÇ ù³ ÝÇ ïá Õ»ñÝ ¿ÇÝ, Çñ ÍÝáÕ ùÇÝ·ñ³Í.

§êÇ ñ» ÉÇ Ñ³Û ñÇÏ »õ Ù³Û ñÇÏ¦, ïÇÏÇ ÇÝ Þáõ ß³ ÝÇÝ Ó³Û ÝÁ³ñ ¹¿Ý ïÏ³ ñ³ ó³õ Û³Ý Ï³ñÍ áõ Ï³ñ ¹³ó ³ñ óáõÝ ùÇ Ã³ -óáõ ÃÇõ Ýáí:

§Îþáõ ½¿Ç ïáõÝ í» ñ³ ¹³é Ý³É, »Ã¿ Ù»ñ É³õ μ³ ñ» Ï³ ÙÁ,çá ñ» å³Ý Ô³ ½³ñ ãÑ³ë Ý¿ñ Å³ Ù³ Ý³ ÏÇÝ: âáñë ÁÝ Ï»ñ Ý» -ñáí å³Ñ áõ» ó³Ýù Ù»ñ Ù³ ï» Ý³· ñáõ Ã»³Ý ¹³ ë³ Ëûëª÷ñá ý¿ ë¿ ûñ ²¹³Ù »³ ÝÇ ïáõ ÝÁ: Æ°Ýã É³õ Ñá ·Ç ¿ Ô³ ½³ ñÁ:²Ñ³ Ã¿ Ññ»ß ï³Ï Ý» ñÁ áõñ ÏÁ Ý³ ËÁÝï ñ»Ý μÝ³ ÏÇÉ: ìÁ-ï³Ý ·³ õáñ ·Ç ß»ñ ÙÁÝ ¿ñ, »ñμ Ûáõ Ý³ Ï³Ý úÕÇÙå Ç³ Ý³ õÁÙï³Ýù áñ å¿ë ÷³Ëë ï³ Ï³Ý: ²Ûë ÙÇ ù³ ÝÇ ïá Õ» ñÁ Ý³ -õÇÝ íñ³Û ÏÁ ·ñ»Ù: ê³Ý ¹áõ ËÇÝ íñ³Û Ô³ ½³ ñÁ ÏÁ ëå³ ë¿³Ûë »ñÏ ïá ÕÇÝ: ²Ý ÇÝÓ Û³ÝÓ Ý»ó 48 áë ÏÇ. ÙÇ ù³ ÝÇ áëÏÇ -áí Ïñ ó³Û Ý³»õ û· ï³ Ï³ñ ÁÉ É³É ÇÙ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñáõÝ:

99

Üá ñ¿Ý ÏÁ ·ñ»ÙÎ³ ñû ïáí, Ï³ ñû ïáíª ì²Ð ð²Ø¦

Ø³Û ñÁ Ï³ñ ¹³ É¿ í»ñç ÃáõÕ ÃÇ ³Û¹ Ïïá ñÁ, Çñ ßñÃ Ý» -ñáõÝ ï³ ñ³õ Ï³ ñû ïáí:

- Ð³ å³ ù» ½Ç Ç°Ýã ÙÝ³ó, Ô³ ½³ñ, Ñ³ñ óáõó úí³Ý²Õ³Ý:

- ÆÝ ÍÇ ²Õ³, ¿ë ·Ç ß»ñ áõ³Û, ùñáçë áõ ùáõ Ñ³ ×áÛ ùÁÙÝ³ó: àõ ñ³Ë »Õ³Û áñ ·áñ ÍÁ ·ÉáõË Ñ³ Ý» óÇ: ÆÝÓ ÙÝ³ó¿Ýª áñ ì³Ñ ñ³ ÙÁ ÑÇ Ù³ ³½³ï ¿ áõ ³å³ Ñáí: ºû ÃÁ áë ÏÇ¾ñ½ ñáõ Ù¿Ý Õ³ ã³Ë ×áõÝ ïáõÇ, ÑÇÝ· áë ÏÇ ³É É³ ½ÇÝ, áñÙ»½ Ý³ õáí ³Ý ÷áñÓ Ñ³ëó Ý¿: Ê³ë μ³ ñ» Ï³ ÙÇ ¹ñ³ ÙÁ ¿ëùÇ ë³ ÛÇÝ Ñ³ ñ³Ù ¿, ²Õ³:

æá ñ» å³Ý Ô³ ½³ñ ÏÁ å³ï ñ³ëï áõ¿ñ Ýá ñ¿Ý ·Ç ß» ñáí×³Ù μ³Û »É É»É: Â¿° úí³Ý ²Õ³Ý »õ Ã¿ ïÇ ÏÇÝ Þáõ ß³Ý ß³ïËÝ¹ ñ» óÇÝ áñ ÙÝ³Û Çñ»Ýó, Çñ ùáõÝÝ ³é Ý¿ »õ ×³Ù μ³Û »É É¿³é³ õû ïáõÝ: ²Ý Ïá ÕÇ ÝÁ ³ñ ¹¿Ý å³ï ñ³ëï ¿:

²é ïáõÝ ÓÇõÝÁ ¹³¹ ñ³Í ¿ñ, »ñμ ×³Ù μ³Û »É³õ: ä¿ïù ¿ñÏ³ ÝáõË Ñ³ë Ý¿ñ ù³ Õ³ù ï¿Ý Ï» ñÁ Ï³ å» Éáõ áõ Ýá ñ¿Ý×³Ù μ³Û ÇÛ Ý³ Éáõ ³Ûë ³Ý ·³Ù ãáñ ñáñ¹ μ³ Ý³ ÏÇ Ï»¹ ñáÝ,¾ñ½ÝÏ »³Ý:

- ¾°, ÷³éù ²ëï ÍáÛ, Þáõ ß³Ý, áñ ³½³ ï» óÇÝù ì³Ñ ñ³ -ÙÁ: ÆëÏ Ù»ñ í³ÕÝ ³É ²ëï ÍáÛ ÏÁ Ó·»Ýù:

ÆÝã å¿ë ³Ù¿Ý ³é³ õûï, ³Û¹ ûñ »õë úí³Ý ²Õ³Ý μ³ -ó³õ Çñ Ë³ Ýáõ ÃÁ: ä³ ï» ñáõÝ íñ³Û ïÅ ·áÛÝ ¿ñ Ý³ »õ ³ñ» -õÁ, ßñ ç³ Ï³Û ·Çõ Õ» ñ¿Ý »ñ Ã» õ» ÏÁ ¹³¹ ñ³Í ¿ñ ³é»õ ïáõ ñÇÑ³ Ù³ñ: Þ³ñ ÅáõÙ ãÏ³ñ. ßáõ Ï³Ý Ñë Ï³Û ë³ñ ¹áë ï³Û ÝÇ ÙÁ·áñ ßáõ ÃÇõÝÝ ³é³Í ¿ñ: ÂáõÉ ó³Í ¿ñ Ý³ »õ Ùë³ í³ ×³é ÎÇõ -ñ» ÕÇÝ Ó³Û ÝÁ: ²Õ μÇõ ñÇÝ Ó³ÛÝÝ ¿ñ, áñ Ï³ñ Í»ë ³õ» ÉÇ Ûáñ¹Ó³Û Ýáí É» óáõ ó³Í ¿ñ Ññ³ å³ ñ³ ÏÁ:

îÇ ÏÇÝ Þáõ ß³Ý, ³Û¹ ³é³ õûï Éáõ ñÁ Ñ³ë óáõó ïÇ ÏÇÝì³ñ ¹» ñÇÝ »õ Ø³ ñ³ ÝÇÝ, áñ ì³Ñ ñ³ ÙÁ ³Ý ó³Í ¿ èáõ ë³ë -

100

ï³Ý: Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ù³Û ñÁ ÝáÛÝ å¿ë Ï³ ÝáõË »É³Í, Ïï³ õÇÑá ñÁ, ³ë åÁ, Ù³ ùáù Ý» ñÁ Ï³ñ ·Ç ÏÁ ¹Ý¿ñ, ·áñ ÍÇ ëÏ ë» ÉáõÑ³ Ù³ñ: Ø³ ñ³Ý, Ïá íÁ ÏÃ³Í, ëÁ ÃÇÉ ÙÁ ÷ñ ÷áõñ Ï³ Ãáí¹áõñë »Ï³õ ³Ëá é¿Ý: Ø³ ñ³ ÝÁ ùÇã ÙÁÝ ³É ½³ñ Ù³ ó³õ, áñì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ù³Û ñÁ áõ ñ³Ë ¿ñ ³Û¹ Éáõ ñÇÝ Ñ³ Ù³ñ: â¿± áñì³Ñ ñ³Ù ³õ» ÉÇ Ñ» é³ ó»ñ ¿ñ, ÙÇÝ ã»õ èáõ ë³ë ï³Ý: Ø³ ñ³ÝÑñ»ß ï³ ÏÇ ÙÇ ³Ù ïáõ Ã»³Ùμ ÏÁ Ñ³õ³ï³ñ, áñ á»õ¿ áõÅãÏ³ñ áñ Ï³ñ»Ý³ñ ½ÇÝù »õ ì³Ññ³ÙÁ Çñ³ñÙ¿ Ñ»é³óÝ»É»õ Ï³Ù ·» ïÇÝ Ó·»É Çñ»Ýó ëñ ï» ñÁ: ²ÝáÝù Ï³ ÛÇÝ, ÇÝã å¿ëÏ³ñ ³ñ» õÁ, »ñ μ»ÙÝ ³Ù åÇ ï³Ï, Û³ ×³Ë å³Û Í³é, μ³Ûóáñ ³ñ» õÁ Ï³ñ Çñ»Ýó ï³ ÝÇ ùÇÝ íñ³Û áõ ÷á Õá óÇÝ Ù¿ç:

* * *èáõë-Ãñ ù³ Ï³Ý å³ ï» ñ³½Ù: Îáí Ï³ ëÇ ×³ Ï³ ïÇÝ

íñ³Û Ñ³Û Ï³ Ù³ õá ñ³ Ï³Ý ÁÝ¹ Ñ³ Ýáõñ ß³ñ ÅáõÙ: Îáõ ·³ -ÛÇÝ ²Ù» ñÇ Ï³ Û¿Ý, üñ³Ý ë³ Û¿Ý, Ñ» é³ õáñ ÐÝ¹ Ï³ë ï³ Ý¿Ý,ä³ñë Ï³ë ï³ Ý¿Ý »õ éáõ ë³ Ï³Ý ë³Ñ Ù³Ý Ý» ñ¿Ý, éáõ ë³ -Ï³Ý μ³ Ý³Ï Ý» ñáõ ÏáÕ ùÇÝª û· Ýáõ Ã»³Ý Ñ³ë Ý» Éáõ Ñ³Û Åá -Õá íáõñ ¹ÇÝ »õ ï¿ñ ¹³é Ý³ Éáõ Ð³ Û³ë ï³ ÝÇÝ: Ð³ Û³ë ï³ ÝÇÙ¿ç ëÏë áõ³Í ¿ñ Ã³ É³ ÝÁ, ëå³Ý Ýáõ ÃÇõÝ Ý» ñÁ, ï» Õ³ Ñ³ -Ýáõ ÃÇõÝ Ý» ñÁ »õ ³Ý³ å³ ïÁ: ì³Ñ ñ³Ù ÏÁ Ùï Ý¿ Ï³ Ù³ õá -ñ³ Ï³Ý ß³ñÅ Ù³Ý Ù¿ç: ²Ý¹ ñ³ ÝÇÏ, ê» åáõÑ, ø» éÇ, ¸ñû:ì³Ñ ñ³Ù Ð³Û Î³ Ù³ õáñ Ý» ñáõ μ³ Ý³ ÏÇÝ Ñ»ï ½Ç Ýáõá ñÇ ÙÁÛ³Ý ¹áõ·Ý ÏéÇõ Ý» ñáí, ÛáÛ ëÇ ×³Ù μáí Ñ³ ë³õ ì³Ý, áõñ Ñ» -ñá ë³ Ï³Ý ÇÝù Ý³ å³ßï å³ Ýáõ ÃÇõÝ ÏÁ ï³ñ áõ¿ñ Ãñ ù³ -Ï³Ý ½ûñ ù» ñáõÝ ¹¿Ù, ãï» Õ³ Ñ³Ý áõ» Éáõ »õ ãë å³ÝÝ áõ» ÉáõÑ³ Ù³ñ: Ð³Û ´³ Ý³ ÏÁ ÏÁ å³ï ñ³ëï áõ¿ñ Ý³ »õ û· Ýáõ -Ã»³Ý Ñ³ë Ý» Éáõ î³ ñû ÝÇÝ, »ñμ ï» ÕÇ Ïþáõ Ý» Ý³Û éáõ ë³ -Ï³Ý μ³ Ý³Ï Ý» ñáõ ³Ý³ÏÝ Ï³É áõ ³Ý Ñ³ëÏ Ý³ ÉÇ Ý³ Ñ³Ý çÁ:²Û¹ Ý³ Ñ³Ý çÇÝ Ñ»ï, í³ Ý» óÇ Ý» ñáõ ·³Õ ÃÁª ë³Û É» ñáí, ÓÇ -» ñáí áõ »½ Ý» ñáí, »ñ³ Ë³ Ý» ñáí, Í»ñ Ù³ ÙÇÏ Ý» ñáí áõ ÛÕÇÏÇ Ý» ñáí: Ø³ñ ÙÇÝ Ý» ñÁ ÏþÇÛ Ý³ ÛÇÝ ×³Ù μ³ Ý» ñáõÝ íñ³Û,É³ ÃÇ Ïïáñ Ý» ñáõ ÝÙ³Ý: ì³Ñ ñ³ ÙÁ áñ μ³ Ý³ ÏÇÝ Ñ»ï ù³ -

101

É»ó ³ñ »³Ý áõ ¹Ç ³Ï Ý» ñáõ ×³Ù μáíª ï» ë³õ ·³Õ Ã³ Ï³ÝÑ³Û Åá Õá íáõñ¹ ÙÁ, áñ Çñ ·á Ûáõ ÃÇõÝÁ å³Ñ å³ Ý» Éáõ μÝ³½ -¹³ ÛÇÝ ³Õ³ Õ³ Ïáí ¹¿ åÇ »ñ ÏÇÝù ÏÁ åá é³ñª Ï»Ý ¹³ ÝÇ Ý» -ñáõ ûï³ ñáïÇ μ³ é³ã Ý» ñáõÝ Ñ»ï Ë³éÝ áõ³Í: Î³ Ù³ õáñ -Ý» ñáõÝ Ñ»ï û· Ýáõ Ã»³Ý ÏÁ Ñ³ë Ý¿ñ ì³Ñ ñ³ ÙÁ: ú· Ýáõ -Ã»³Ý ÏÁ Ñ³ ëÝ¿ ÇÝ ì³ ÝÇ ÇÝù Ý³ å³ßï å³ Ýáõ Ã»³Ý Ù³ñ -ïÇÏ Ý» ñÁ, áñáÝó ÓÇ » ñÁ Ë»é ³ã ù» ñáí, ·ÉáõË ÝÇÝ í³ñ,³ñÇõÝ áõ ¹Ç ³Ï ÏÁ Ñáï áõÁ ï³ ÛÇÝ: Äá Õá íáõñ¹ ÙÁ, μ» õ» -é³· ñ» ñáõÝ Ñ»ï ù³Ý ¹³Ï áõ³Í ¹¿Ù ù» ñáí, áñ ÏþÁë»ëå³ï Ùáõ Ã»³Ý Ù¿ ç¿Ý Ïþ³Ýó Ý¿ñ »½ Ý» ñáõ ë³Û É» ñáí, ì³Ñ -ñ³ ÙÇÝ ·Çõ Õ³ óÇ Ý»ñÝ ÁÉ É³ ÛÇÝ Ï³ñ Í»ë: ÆÝã ù³¯Ý ÝÙ³Ý¿ÇÝ ³ñ» õ¿Ý ÃñÍ áõ³Í ¹¿Ù ù» ñÁ: ê³Û É» ñáí, »½ Ý» ñáí, Íñ³ñ -Ý» ñáí áõ í»ñ Ù³Ï Ý» ñáí ÝáÛÝ ß³ñ ÅáõÙÝ ¿ñ ×³Ù μ³ Ý»ñÝÇÝ Ï³Í Çñ»Ýó ·Çõ Õ³ óÇ Ý» ñáõÝ, áñáÝù Çñ Ñá·Ç ÇÝ Ù¿ ç¿ÝÏþ³Ýó Ý¿ ÇÝ: ì³Ñ ñ³Ù ï» ë³õ ³Û¹ ·³Õ Ã³ Ï³ Ýáõ ÃÇõÝÁ ¾ç-Ù Ç ³Í ÝÇ å³ ï» ñáõÝ ï³Ï, ÙÇÝã ·Çõ Õ» ñáõ »õ ù³ Õ³ù Ý» ñáõÙ¿ç Ñ³Û Ù³Û ñ» ñÁ Çñ»Ýó ½³ õ³Ï Ý» ñÁ Ï³ Ù³ õáñ ÏÁ Õñ Ï¿ ÇÝ:Üáñ ½û ñ³ ·áõÝ ¹»ñ ÏÁ Ï³½Ù áõ¿ ÇÝª Ãñ ù³ Ï³Ý ë³ñ ë³ ÷ÁÑ» éáõ å³ Ñ» Éáõ »õ å³ Ñ» Éáõ ·ñ³õ áõ³Í Ñ³Û Ï³ Ï³Ý Ñá Õ³ -Ù³ ë» ñÁ:

èáõ ë³ Ï³Ý μ³ Ý³ ÏÇ ³Û¹ ³Ý Ñ³ëÏ Ý³ ÉÇ Ý³ Ñ³Ý çÁ μ» -Ï³ Ý³Í ¿ñ Ð³Û Î³ Ù³ õá ñ³ Ï³Ý ´³ Ý³ ÏÇÝ Ã³ ÷Á: ´» Ïá±õÙÃ¿ óÝ óáõÙ Ï³ñ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ù¿ç: ²ñ ß³ ÉáÛ ëÇ ÙÁ å¿ë μ³ó -õ³Í Ýáñ Ï»³Ý ùÁ, Ï³ å³ ñÇ ·áÛÝ, Ï³ å³ ñÇ Í³Ý ñáõ ÃÇõÝ³é³Í ¿ñ: Î»³Ý ùÁ ¹³ñ Ó³Í ¿ñ ½¿Ýù, ÃÝ Ã³ ÝûÃ, í³ éû ¹ÇÑáï, ³ñÇõÝ, ¹Ç ³Ï, ÏÙ³Ëù »õ ³Û¹ μá Éá ñÇÝ Ù¿ç Ï»³Ý ùÁ³å ñ»ó Ý» Éáõ Ý³Ë Ý³ Ï³Ý μÝ³½¹: Þ³ï ¿ÇÝ ³Û¹ μá Éá ñÁå³ ï³ ÝÇ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ñ³ Ù³ñ:

ì³Ñ ñ³Ù ³Ûë ³Ý ·³Ù áõ ½»ó ÙÇ ³ Ý³É Øáõ ñ³ ïÇ ·áõÝ -¹ÇÝ, áñ ï³ Ï³ õÇÝ ºñ½Ý Ï³Û ¿ñ éáõ ë³ Ï³Ý μ³ Ý³ ÏÇÝ Ñ»ï:ì³Ñ ñ³Ù ÏÁ Ñ³ õ³ ï³ñ, áñ éáõ ë³ Ï³Ý μ³ Ý³ ÏÁ »õ Øáõ ñ³ -ïÇ Ñ³Û Ï³ Ï³Ý ·áõÝ ¹Á î»ñ ëÇ ÙÇ ×³Ù μáí Ïñ Ý³ ÛÇÝ Ê³ñ -μ»ñ¹ Ùï Ý»É, Ù³ Ý³ õ³Ý¹ áñ ÷³Ëë ï³ Ï³Ý Ý» ñÁ ÝáÛÝ å¿ë

102

î»ñ ëÇ ÙÇ ùÇõñ ï» ñáõÝ ÙÇ çá óáí Çñ»Ýù ½Ç ñ»Ýù ºñ½Ý Ï³ ÏÁÓ·¿ ÇÝ: ºÃ¿ ûñ ÙÁ Û³Ý Ï³ñÍ Çñ»Ý Ý» ñáõÝ Ñ³Ý ¹Ç å¿ñ »õ Ï³Ù·ÇõÕ Ùï Ý¿ñ μ³ Ý³ ÏÇÝ Ñ»ï ÙÇ ³ ëÇÝ Ñ³Û ñÁ, Ù³Û ñÁ, ·áõ ó¿³é³ çÇÝ ³éÇ Ãáí ã×³Ýã Ý³ ÛÇÝ ½ÇÝù: â×³Ýã Ý³ñ Ý³ »õ Ø³- ñ³ ÝÁ. Ëá ßáñ ÷³ ÷³ Ëáí, ³õ» ÉÇ É³ÛÝ ó³Í áõ ë» ñáí, Ññ³ -ó³ Ýáí, Ë³ ã³ Ó»õ Ó· áõ³Í ÷³Ù÷ßï³Ï³ÉÝ»ñáí »õ ÇñÏ³ñ·ÇÝ Ó»õ ³é³Í å»Ë»ñáí »õ ÷áùñÇÏ Ùûñáõëáí:

â¿, ã¿ñ ÏñÝ³ñ Ñ³õ³ï³É, áñ ãÏ³Ý ³ÝáÝù: ²ÝáÝù ÑáÝ¿ÇÝ, áñ ù³Ý ³ï»Ý áñ ÇÝù Ï³ñ: ²Ý ¹»é ÏÁ Éë¿ñ Çñ ÙûñÓ³Û ÝÁ áõ ÏÁ ï»ë Ý¿ñ Ø³ ñ³ ÝÇ ßÇÏ Ý³Í ÅåÇ ïÁ: ºÃ¿ μ³ÝÙÁ Ï³ñ ù³Ý¹ áõ³Í, ·áõ ó¿ Çñ Ù¿ç ¿ñ: ¸Ç ³Ï Ý» ñÁ áõ ³ñÇõ -ÝÇ ×³Ù μ³ Ý» ñÁ ½ÇÝù ß³ï ¿ÇÝ óÝ ó»ñ: ´³Ûó áñ ·Çõ ÕÁ ÑáÝ¿ñ, Çñ Ù³ñÙ ÝÇÝ Ù¿çª óáñ »³Ý Ý» ñáõ ß¿Ï ³ñ ï» ñáí, Ï³ -Ùáõñç Ý» ñáí, Ï³ ÉÇ, ³Û ·Ç Ý» ñáõ ×³Ù μ³ Ý» ñáí, áõñ Ï¿ Ïþ³Ýó-Ý¿ñ Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ñ»ï: ÐáÝ ¿ÇÝ, μ³ ñÇ é»Ýãå¿ñ Ý» ñÁ, áñáÝùë»ñÙ ÏÁ Ý» ï¿ ÇÝ, Ï³É ÏÁ Ï³ å¿ ÇÝ: ÐáÝ ¿ñ ¹å ñá óÁ áõñ³é³ çÇÝ ³Ý ·³Ù Ñ» ·³Í ¿ñ §Ê³ã û·Ý »³ ÇÝÓ¦Á: ì³Ñ ñ³ÙÛ³ ×³Ë ³Û¹ áë Ï» Õ¿Ý »ñ³½ Ý» ñáõÝ Ù¿ç ÏþÇÛ Ý³ñ: ²Û¹ å³ -ÑáõÝ ßáÕ ÙÁ ÏþÇÛ Ý³ñ ³Ýáñ ¹¿Ù ùÇÝ, ÇÝã å¿ë ³ñ» õÇÝ ßáÕ ùÁïÕ Ùáõï çáõ ñÇÝ Ù¿ç:

ö³Ëë ï³ Ï³Ý Ý» ñÁ ÏÁ ß³ ñáõ Ý³ Ï¿ ÇÝ î»ñ ëÇ ÙÇ ×³Ù -μáí Ùï Ý»É ºñ½Ý Ï³, î»ñ ëÇ ÙÇ ùÇõñ ï» ñáõ û· Ýáõ Ã»³Ùμ:ì³Ñ ñ³Ù Ïþ»ñ Ã³ñ ³Û¹ μá Éá ñÇÝ Ù¿ç, ÏÁ ÷Ýï é¿ñ Çñ»Ýó·Çõ Õ¿Ý ÝáÛ ÝÇëÏ ù³ Õ³ ù¿Ý Ù¿ ÏÁ: Îáõ ·³ ÛÇÝ Ù»ñÏ, ³Ýû ÃÇ,áëÏ ñ³ ó³Í íÇ ×³ Ïáí: öá Ãá ñÇ ÏÇ ÙÁ ë³ñ ë³ ÷Á Ùï³õ ÇñÙ¿ç: ¼·³ó, áñ ã³ñ ã³ñ áõ³Í ÷³Ëë ï³ Ï³Ý Ý» ñÁ áëÏ ñáõïÓ»é ù» ñáí, »ñ Ï³ñ »ÕáõÝ· Ý» ñáí μ³Ý ÙÁ, Ñë Ï³Û ·» ñ»½ -Ù³Ý ÏÁ ÷á ñ¿ ÇÝ Çñ Ù¿ç: ú¯Ñ, »Ã¿ Û³Ý Ï³ñÍ Çñ Ù³Û ñÁ ï»ë -Ý¿ñ, »õ Ï³Ù Ø³ ñ³ ÝÁª ³Û¹ íÇ ×³ ÏÇÝ Ù¿ç: Æñ»Ý ³ÛÝ å¿ëÃáõ» ó³õ, áñ áëÏ ñ³ ó³Í ¿ÇÝ μ³ ñÇ ·Çõ Õ³ óÇ Ý» ñáõ Ó»é ù» -ñÁ, áñáÝù óá ñ»Ý ÏÁ ó³ Ý¿ ÇÝ, Ï³É ÏÁ ßÇ Ý¿ ÇÝ, ë³Û É» ñáí óá -ñ»Ý çñ³ Õ³ó ùÝ» ñáõÝ ³é ç»õ í³ñ Ïþ³é Ý¿ ÇÝ, μ³ Ñ» ñáí³éáõ Ý»ñ ÏÁ ßï Ï¿ ÇÝ áõ Ë³ã ÏÁ Ñ³ Ý¿ ÇÝ óá ñ» Ýáí Ñ³ ëáõ -

103

Ý³ ó³Í ³ñ ïÇ ÙÁ íñ³Ûª ·áÑ ¹¿Ù ù» ñáí: ì³Ñ ñ³Ù, ·Ç ß»ñÙÁ, Çñ »ñ³ ½ÇÝ Ù¿ç ï» ë³õ Ñ³ ñÇõñ, Ñ³ ½³ñ ÏÙ³Ë ù³ ó³ÍÓ»é ù»ñ, ÙÇ ÙÇ³ÛÝ Ó»é ù»ñ, áñáÝù ëá íÇ ³Õ³ Õ³ Ïáí, í»°ñ,²ëï ÍáÛ Ïþ»ñ Ï³ ñ¿ ÇÝ: ²Û¹ Ó»é ù» ñáõÝ Ù¿ç ¿ÇÝ Ý³ »õ ÇñÍÝáÕ ùÇÝ Ó»é ù» ñÁ, Çñ Ùûñ Ù³Û ñ³ Ï³Ý μ³ ñÇ Ó»é ù» ñÁ áõ³Õáõáñ Ó»é ù» ñÁ ³ñ óáõÝ ùÇ ÙÁ ã³÷ ³Ý Ù»Õ Ø³ ñ³ ÝÇÝ:

ì³Ñ ñ³Ù ³Û¹ ûñ É³õ ã¿ñ ½·³ñ: ²Ý Ñ³Ý ·Çëï ·Ç ß»ñ ÙÁ³Ý óáõ ó³Í ¿ñ: ´³ Ý³ ÏÇÝ Ù¿ç Ñ³ Ù³ ×³ ñ³Ï ÃÇ ýá ÛÇ ¹¿å -ù»ñ å³ ï³ Ñ³Í ¿ÇÝ: ÜáÛ ÝÇëÏ ÇÙ³ ó³õ, áñ Çñ μ³ ñ» Ï³Ù -Ý» ñ¿Ý Ù¿ ÏÁ ï» Õ³ Ï³Ý ÑÇõ³Ý ¹³ Ýáó ï³ ñ³Í ¿ÇÝ »õ ³ÛÝ -ï» Õ¿Ý ÷á Ë³¹ ñ³Í ÂÇý ÉÇë: Ü³ Ñ³Ý çÇ Ï³ë Ï³Í Ï³ñ: ²Û¹Ùï³ ÍáõÙ Ý» ñáõÝ Ñ»ï, ³Û¹ ûñ ·³ ó³Í ¿ñ î»ñ ëÇ Ù¿Ý ³Ý -ó³Í Ýáñ ÷³Ëë ï³ Ï³Ý Ý» ñáõ Ñ³Ý ¹Ç å» Éáõ: ì³Ñ ñ³Ù÷Ýï é»ó, Ñ³ñ óáõó áõ Ï³Ý· ³é³õ Ùáñ ÃÁ áë Ïá ñÇÝ ÷³ -Ï³Í, ÷áùñ Ï³½ Ùáí »ñÇ ï³ ë³ñ ¹Ç ÙÁ ³é ç»õ: Æñ»Ý ³ÛÝ -å¿ë Ãáõ» ó³õ, áñ ³Û¹ »ñÇ ï³ ë³ñ ¹Á ï» ë³Í ¿ñ ï»Õ ÙÁß³ï-ß³ï ï³ ñÇ Ý»ñ ³é³ç »õ Ï³Ù ·áõ ó¿ ¾çÙ Ç ³Í ÝÇ å³ -ï» ñáõÝ ï³Ï: ²ã ù» ñáõÝ Ùï» ñÇÙ μ³Ý ÙÁ Ï³ñ å³Ñ áõ³Í.Ï³ñ Í»ë Çñ»Ýó ·Çõ ÕÇ Í³ ÝûÃ Ù¿Ï ³Ýáõ ÝÁ Ïþ³Ýó Ý¿ñ ³Û¹³ã ù» ñáõÝ Ù¿ ç¿Ý:

- ¸á¯õÝ... ¹áõÝ... á±ñ ï» Õ¿Ý: ¸áõÝ Âáí Ù³ ë»Ýó ²ñ ë¿±ÝÁ:ì³Ñ ñ³Ù Ùû ï» ó³õ, í³ñ ³é³õ ÷³ ÷³ ËÁ: ¾Ý ßáõ³ ñ³ÍïÕ³Ý Û³Ý Ï³ñÍ ÇÝù ½ÇÝ ùÇÝ »Ï³õ.

- ¸áõÝ, ì³Ñ ñ³ ÙÁ, úí³Ý ²Õ³ ÛÇ ïÕ³°Ý: ²ñ ë¿ ÝÇÝ Ù¿ç¹»é ß÷áÃ Ï³ñ, Åå ïÇ ÉÁ Ùáé ó³Í ¿ñ ÙÇÝ ã»õ Ùû ï» ó³õì³Ñ ñ³ ÙÁ áõ ·ñ Ï»ó ²ñ ë¿ ÝÁ »õ í³Ë ó³õ, áñ áë Ïáñ Ý» ñÁÏñ Ý³ ÛÇÝ Û³Ý Ï³ñÍ ÷ñ ÃÇÉ Çñ³ñ Ù¿. ³ÛÝ ù³¯Ý Ã» Ã»õ ¿ñ,Ï³ñ Í»ë ÷³Û ï¿ ßÇÝ áõ³Í ÁÉ É³ ÛÇÝ ³Ýáñ áë Ïáñ Ý» ñÁ: ¾Ýß¿Ý ·Çõ Õ¿Ýª Ï³ ßÇ áõ áë Ïáñ ÙÁ: ²ñ ë¿ ÝÁ μáÕ ÏÇ å¿ë ³éáÕç¹¿Ùù áõ Ý¿ñ áõ ÷áùñ Ï³½Ù: ì³Ñ ñ³Ù ³ÛÝ ù³°Ý Ûáõ½ áõ³Í ¿ñ,áñ Ëûëù ã· ï³õ Ëû ë» Éáõ: ²ñ ë¿Ý Çñ ³Û¹ íÇ ×³ Ïáí ß³ïμ³Ý Áë³Í ¿ñ: ²ñ ë¿ ÝÇ ³ã ù» ñáõÝ Ù¿ç ÷³ÛÉ ÙÁ Ï³ñ, Ï³ñã³ñ ã³ ñ³Ýù áõ ½ñ Ï³Ýù: Î»³ÝùÝ ¿ñ, áñ ÙÇßï Ù³Ñ áõ³Ý

104

³Ñ³ õáñ ³ãù»ñáõÝ Ù¿ç Ý³ Û³Í ¿ñ: ²ñ ë¿ ÝÇ ³ã ù» ñáõÝ Ù¿çì³Ñ ñ³Ù ï» ë³õ ã³ã³ ñ³Ý ùÁ Çñ Ñáí áõ»ñ ·³ Ï³Ý ·Çõ ÕÇÝáõ ½·³ó ³ñ »³Ý Ñá ë³Ý ùáí å³Õ ë³ñ ëáõé ÙÁ Çñ Ù³ñÙ -ÝÇÝ Ù¿ç:

- ¾Ý ·» Õ¿Ý μ³Ý ãÙ Ý³ó, ì³Ñ ñ³Ù, í»ñ ç³ å¿ë Ëû ë» ó³õ²ñ ë¿Ý:

ì³Ñ ñ³Ù ã¿ñ Ñ³ Ù³ñ Ó³ Ï»ñ Ñ³ñ óáõÙ Ý»ñ ÁÝ»É: Ü³Ë áõ -ï» ÉÇù ×³ ñ»ó ²ñ ë¿ ÝÇÝ: î³ ñ³õ å³ ½³ñ, É³ÛÝ áõ Ý»Õ Ñ³ -·áõëï Ý»ñ ·Ý»ó: àõ ï» É¿Ý Û» ïáÛ, ²ñ ë¿ ÝÇÝ ³ã ù» ñÁ Ã»Ã»õÑ³Ý¹³ñïáõÃÇõÝ ÙÁ ³éÇÝ, μ³Ûó ÙÇßï ³É »ñÏãáï ³ñ³ -·áõ ÃÇõÝ ÙÁ Ï³ñª ÙÇÝ ã»õ Ï»Ý ¹³ Ý³ Ï³Ý μÝ³½ ¹ÇÝ Ñ³ ë³Í:

- ºñμ å³ñ Ë³ Ý³Ý ¹áõñë »Ï³õ ·» Õ¿Ý, »ï»õ Ó·³Í ¿ÇÝïáõÝ, ï»Õ, ÝáÛ ÝÇëÏ ¹ñ³Ù, áñáí Ñ» ï»õ Å³Ý ï³ñÙ Ý» ñÁ·Ç ß» ñáí ÏÁ Ùï Ý¿ ÇÝ »õ Åá Õá íáõñ ¹Á Ý³ ËÇ ñÇ å¿ë Çñ³ ñáõùáí ÏÁ Ñ³ õ³ ù¿ ÇÝ Ý³ Ë ñ³ ï» ÕÁ, ïáõÝ, ï»Õ, ³Ù¿Ý μ³ÝÃáõñ ù» ñáõ Ã³ É³ ÝÇÝ Ó·» Éáí, ëÏ ë³õ å³ï Ù»É ²ñ ë¿Ý: Êû -ë³Í ³ï»Ý ÏÁ Ï³ñ Ï³ Ù¿ñ, μ³ é»ñ ÏÁ ÷Ýï é¿ñ, Ñ³ Ï³ é³Ï³Ýáñ, áñ ·» ÕÇ ¹å ñá óÇ É³õ ³ß³ Ï»ñï Ý» ñ¿Ý »Õ³Í ¿ñ »õì³Ñ ñ³ Ù¿Ý ÙÇ³ÛÝ Ù¿Ï Ï³ñ· í³ñ: ¶ñ» Ã¿ ÏáñëÝ óáõ ó³Í ¿ñí³ñÅ Ëû ë» Éáõ ÁÝ ¹áõ Ý³ Ïáõ ÃÇõÝÁ, Ã¿ »õ μ³ é» ñÁ ÷á Õá ó¿Ý¿ÇÝ: Æñ í³ ËÇ áõ Ã³ ÷³ éáõÙ Ý» ñáõ ÁÝ Ã³ó ùÇÝ, ³Ù¿Ý ÇÝã Ç·áñÍ ¹ñ³Í ¿ñ áñ» õ¿ Ó» õáí ÙÇÙ Ç³ÛÝ áõ ï» ÉÇù ×³ ñ» Éáõ:²ñ ë¿ Ý»Ýó ïáõ ÝÁ ãáñë »Õ μ³Ûñ Ý» ñáí Ñ³Ù μ³ é»Ýãå¿ñ, 40ß» ñ»Ï Ýáó ÑáÕ ÏÁ í³ ñ¿ ÇÝ, å³ß Ë³ Ã¿ ³Õ³É ÉÁÕ: àõ Ý¿ ÇÝ»½ Ý» ñáõ áõ ·á Ù¿ß Ý» ñáõ ß¿Ý ³Ëáé: ¶Çõ ÕÇÝ Ù¿ç ³ÝáÝù ¿ÇÝ,áñ ³é³ õûï Ï³ ÝáõË ³ñ» õ³ ·³ ÉÁ ÏþáÕ çáõ Ý¿ ÇÝ: ²ÝáÝó ÅÇñ»½ Ý» ñáõÝ »õ ·á Ù¿ß Ý» ñáõÝ Ù¿ç ÏþÁë»ë Ñ½ûñ ÑáÕÝ ¿ñ, áñ ÏÁßÝ ã¿ñ »ñμ ¹³ßï Ïþ»É É¿ ÇÝ:

- î³ ñÇ°Ý, ì³Ñ ñ³Ù, ï³ ñÇÝ, Ã³É É» óÇÝ, ëå³Ý Ý» óÇÝ:î³ ñÇÝ ùáõ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñÁ. ³É Ë³ å³ñ ã» Ï³õ ³ÝáÝó Ù¿: ´³ -Ý³Ï ãï³ ñÇÝ... ²ñ ë¿Ý Ëû ë³Í ³ï»Ý ÏÁ Ûáõ½ áõ¿ñ. Ï³ñ Í»ëßáõÝ ãÁ ÏÁ Ñ³ï Ý¿ñ. ·áõ ó¿ ïÏ³ ñáõ ÃÇõÝÝ ¿ñ:

- Àë¿°, ²ñ ë¿Ý, á±õñ ï³ ñÇÝ: ì³Ñ ñ³Ù áõ ½»ó Ñ³ñó Ý»É, áñ

105

²ñ ë¿ ÝÁ Ï³ ñ» Ý³ñ Çñ Ëûë ù» ñáõÝ Ã» ÉÁ μé Ý»É: ²Û¹ å³ ÑáõÝ³ÛÝ ù³Ý ×Ý ßÇã ¿ñ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ñ³ Ù³ñ ²ñ ë¿ ÝÇÝ Ù³ ñ³ÍÙ³ñ ÙÇ ÝÁ. »õ Ï³ñ Í»ë Çñ Ù³ñ ÙÇÝÝ ³É ï³ù áõ å³Õ ³Ý -Ñ³Ù μ» ñáõ ÃÇõ Ýáí μéÝ áõ³Í ¿ñ, Ã» Ã»õ ¹á ÕÇ ÙÁ Ñ»ï ³ã ù» -ñáõÝ ÝáÛÝ ÙÃáõ ÃÇõÝÁ »Ï³õ áõ ³Ý ó³õ:

- î³ ñÇÝ, ì³Ñ ñ³Ù, ß³ ï» ñáõ Ñ³Û ñÁ, ùáõ Ñ³Û ñÁ: ÆÙÑ³Û ñÁ ë³Û Éáí ×³Ù μ³Û ÇÝ Ï³õ ¹¿ åÇ Ô³ñë, ³å ñ³Ýù ï³ -Ý» Éáõ, áõ ³É ã» Ï³õ: øáõ Ñ³Û ñÁ, úí³Ý ²Õ³Ý ù³ Õ³ ùÇÝ Ù¿çμé Ý» óÇÝ, ²é³ç Ýáñ ¹³ ñ³ ÝÇÝ Ù¿ç, ²é³ç Ýáñ ¹áí, ù³ Õ³ ùÇ¹å ñá óÇ μá Éáñ í³ñ Å³ å»ï Ý» ñáí, í³ ×³ é³ Ï³Ý Ý» ñáí,μá Éá ñÁ, μá Éá ñÁ Ý³ ËÇ ñÇ å¿ë ùß» óÇÝ áõ ø¿ ½ÇÝ Ë³ ÝÇ ï¿ -ñ¿ ÇÝ Ù¿ç, ç³ñ ¹» óÇÝ Ý³ ×³Ë Ý» ñáí: ì³Ñ ñ³Ù ·Éáõ ËÁ ÇñÓ»é ù» ñáõÝ Ù¿ç, ½·³ó áñ Ñ»ï½ Ñ» ï¿ ÏÁ ·áõ Ý³ ï¿ñ áõ³ñÇõÝÁ ³õ» ÉÇ ³ñ³· ÏÁ Ëáõ Å¿ñ ¹¿ åÇ ·Éáõ ËÁ: ÎþÇÙ³ Ý³ñ³Û¹ Ëáõ Åáõ ÙÇÝ Ó³Û ÝÁ: ²Ý¹ ñ³ ¹³ñ Ó³õ, áñ »ñ Ïáõ ûñ³é³ç ³É Ù»Õ áõÇ Ã» Ã»õ μ½ ½ÇõÝ ÙÁ Ï³ñ Çñ ³Ï³Ý çÇÝ: ²Û¹μ½ ½ÇõÝÁ ³õ» ÉÇ ÏÁ ½·³ñ áõ å³Õ, çáõ ñÇ Ñá ë³Ý ùÇ å¿ëå³Õ μ³Ý ÙÁ Ïþ³Ýó Ý¿ñ Çñ Ù³ñÙ ÝÇÝ Ù¿ ç¿Ý: ú¯Ñ, ÇÝã ù³ÝËÇëï ¿ñ ²ñ ë¿ ÝÁ: ²Ýáñ ãá ñ³ ó³Í Ù³ñÙ ÝÇÝ Ù¿ç ¿ñ ³ÛÝ Óá -ñÁ, áõñ Ï³ ï³ñ áõ³Í ¿ñ ½³ñ Ñáõ ñ» ÉÇ ç³ñ ¹Á: ²ÛÅÙ ì³Ñ -ñ³ ÙÇ ïÏ³ñ Ù³ñÙ ÝÇÝ Ù¿ç ¿ñ, áñ ÏÁ Ùï Ý¿ñ ³Û¹ ë³ñ ëáõ éÁ:Î³ óÇÝ Ý» ñáí ç³ñ¹ áõ³Í Ù³ñ ÙÇÝ Ý» ñÁ. Çñ Ñûñ Í³Ýñ ·Éáõ -ËÁ ×»Õù áõ³Í: ì³Ñ ñ³Ù ã¿ñ áõ ½»ñ Ñ³ñó Ý»É, μ³Ûó ²ñ ë¿ ÝÁÏÁ ÏáñëÝó Ý¿ñ μ³ é» ñáõ Ï³ åÁ áõ Ï³ñ× Ééáõ Ã»³Ý ÙÁ Ù¿çÏþÇÛ Ý³ñ: Æñ ³å ñ³Í ë³ñ ë³÷ Ý» ñ¿Ý Û» ïáÛ ³é³ çÇÝ ³Ý -·³ÙÝ ¿ñ, áñ ÏÁ Ëû ë¿ñ: ²Ý ÝÙ³Ý ¿ñ ³é áõÇ ÙÁ, áñáõÝ³½³ï ÁÝ Ã³ó ùÇÝ ³é ç»õ ù³ ñ»ñ Ï³ ÛÇÝ: Ð»ï½ Ñ» ï¿ ³Û¹ù³ ñ» ñÁ Ù¿Ï ÏáÕÙ ÏÁ Ññ áõ¿ ÇÝ áõ μ³ é» ñÁ Ïáõ ·³ ÛÇÝ çáõ ñÇå¿ë.

- ÆëÏ Ù³±Ûñë, ÷³ É³Ý ×áÝó Ø³ ñ³±ÝÁ...²ñ ë¿Ý ·» ÕÇ Ýáñ ÅÙ Ý³Í ïÕ³Û, ·Ç ï¿ñ áñ ·» Õ» óÇÏ Ø³ -

ñ³ ÝÁ úí³Ý ²Õ³ Û»Ýó Ñ³ñë Ý³ óáõÝ ¿ñ áõ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ×³Ù μáõÝ ÏÁ ëå³ ë¿ñ: ²õ» ÉÇ ·Ç ï¿ñ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ ÁÝ Ï»ñ,

106

Ø³ Ãû Î³ ñá ÛÇÝ »õ ëñ³ å»Ýó Ñ³ñ ëÇÝ Ù³ ëÇÝ: ¶Ç ï¿ñ Ý³ -»õ áõ ñÇß μ³ Ý»ñª ·Çõ ÕÇ ·³Õï ÝÇ ë¿ ñ» ñ¿Ý: ²Û¹ μá Éá ñÁ Çñ15 ï³ ñ» Ï³ ÝÇÝ Ù¿ç ÍÉ³ñ Ó³ ÏáõÙ Ý»ñ Ïáõ ï³ ÛÇÝ Çñ Ù³ñÙ -ÝÇÝ Ù¿ç, ÇÝã å¿ë Ñá ÕÇÝ ï³Ï ï³ ñ³Í áõ³Í ïáõÝ ÏÇ ÙÁ ³ñ -Ù³ï Ý» ñÁ:

- Ü³Ëñ ï» ÕÁ Ñ³ õ³ ù» óÇÝ ·Ç ß» ñáí: îÕ³ Ù³ñ ¹ÇÏ »õÏÇ Ý» ñÁ ½³ ï» óÇÝ Çñ³ñ Ù¿: ¶» ÕÁ »ñ»ù å³ñ Ë³ Ý³ Ûáíå³ñ å» óÇÝ: ÆÙ Ù³Û ñÁ, ùáõ Ù³Û ñÁ, ÇÙ Ñû ñ»Õ μûñ »ñ»ù ÏÇ -Ý» ñÁ Çñ»Ýó »ñ»ù ½³ õ³Ï Ý» ñáí, Ùûï »ñ» ëáõÝ ÏÇ Ý»ñ:¾ïáÝó Ù¿ç ¿ÇÝ ëñ³å»Ýó Ù»Í áõ å½ïÇÏ Ñ³ñëÝ»ñÁ: Ø³ÃûÎ³ñûÝ Ïáñëáõ»ñ ¿ñ ·»ÕÇÝ Ù¿ç: Ä³Ýï³ñÙÝ»ñÁ ãÏñóÇÝ·ïÝ»É: ¾¹ ·Çß»ñ Ý³Ëñ³ï»Õ¿Ý, ÏÇÝ»ñÁ ï»ë³Ý Ñ»éáõÙáõÃÇÝ Ù¿ç Ø³ Ãû Î³ ñá ÛÇÝ Ï»ñ å³ ñ³Ý ùÁ: ²ñ ë¿ ÝÇÝ Ñ³ -Ù³ñ Ï³ ñ» õáñ ¿ñ ³Û¹, áñáí Ñ» ï»õ Çñ ãáñ ó³Í áë Ïáñ Ý» -ñáõÝ Ù¿ç ³Ý ·³Ù áñáß ï»Õ μé Ý³Í ¿ÇÝ Î³ ñá ÛÇÝ »õ Ü³ ½³ -ÝÇÝ í³Û ñÇ ë¿ ñ» ñÁ: ²Ý ï³ ñ³ ÏáÛë Ï³ ñ» õáñ ¿ñ Ý³ »õ ì³Ñ -ñ³ ÙÇÝ Ñ³ Ù³ñ, μ³Ûó ì³Ñ ñ³Ù Çñ ·Éáõ ËÁ Ó»é ù» ñáõÝ Ù¿ç,Çñ Ùûñ áõ Ø³ ñ³ ÝÇ ã³ñ ã³ ñ³Ý ùÇ ó³ õáí μéÝ áõ³Í ¿ñ:

â·Ç ï¿ñ Ç¯Ýã ÏÁ å³ ï³ Ñ¿ñ Çñ»Ý: ²Ï³Ý çÇÝ ËáõÉ ³Õ -Ùáõ ÏÁ ÏÁ ß³ ñáõ Ý³Ï áõ¿ñ: ÆÙ³ ó³õª áñ ²ñ ë¿ ÝÁ Ø³ Ãû Î³ -ñá ÛÇÝ ³Ýáõ ÝÁ ïáõ³õ: ²Û¹ ³Ýáõ ÝÁ Ñ³ ë³Í ¹»Õ ÓÇ ÙÁ ·áÛ -ÝÇÝ å¿ë Ùï³õ Çñ Ù¿ç: §Î³ ñûÝ, Ñ³°, Î³ ñûÝ¦ ³Û¹ ù³Ý ÏÁñ -ó³õ Áë»É, áñ ²ñ ë¿ ÝÁ ß³ ñáõ Ý³ Ï¿ Çñ å³ï Ùáõ ÃÇõÝÁ:

- ²Ù μáÕç ûñ ÙÁ ù³ É» óÇÝù áõ Ñ³ ë³Ýù ¶»Õ í³Ýù. ³ÛÝ -ï»Õ ·Ç ß» ñ» óÇÝù ¹³ß ïÇÝ Ù¿ç: ²ñ ¹¿Ý ·³ ñáõÝ ¿ñ, Ñá Õ» ñÁï³ù ó³Í ¿ÇÝ, ·» ÕÇÝ μ³Ù å³Ï Ý» ñÁ ÍÉ³Í: ¾¹ μá Éá ñÁ »ï»õÓ·» óÇÝù, ì³Ñ ñ³Ù: ¾¹ ·Ç ß»ñ ³É Ù»Ýù Ñ»é áõ¿Ý ï» ë³ÝùØ³ Ãû Î³ñá ÛÇÝ Ï»ñ å³ ñ³Ý ùÁ, áñ ÏÁ Ïáñë áõ¿ñ Ù¿ Ï¿Ý: ØÇÁë»ñ, áñ Ø³ Ãû Î³ ñûÝ Ù»ñ å³ñ Ë³ Ý³ ÛÇÝ ÏÁ Ñ» ï» õÇ»Õ»ñ »õ ÙÇ³ÛÝ ·Ç ß»ñ Ý» ñÁ »ñ» õ³Ý Ïáõ ·³Û: øáõ Ù³Û ñÁ,ì³Ñ ñ³Ù, ÇÙ Ù³Û ñÁ, μá Éá ñÇÝ Ù³Û ñ» ñÁ Íñ³ñ ÙÁ ³é³Í ÏÁé -Ý³Ï Ý» ñáõÝ, ù³ É» óÇÝ, ù³ É» óÇÝ, ù³ É» óÇÝª íñ³Û ·ÉáõË÷á ßÇ Ý» ñáõ Ù¿ç, Ù³ ß³Í Ïû ßÇÏ Ý» ñáí: ¾Ý ï»Õ Ñ³ ë³õ, áñ

107

áï ù» ñáõÝ ï³Ï ëÏ ë³Ý É³ ÃÇ Ïïáñ Ý»ñ Ï³ å»É: Ø³Ûñë ÇÙÓ»é ù¿Ý μé Ý³Í ¿ñ, ÇëÏ ùáõ Ù³Ûñ¹ μé Ý³Í Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ó»é -ù¿Ý áõ ù³ É» óÇÝù, ã·Ç ï»Ýù á±õñ ÏÁ ï³ Ý¿ ÇÝ Ù»½: ¼³ñ Ù³ -Ý³ ÉÇÝ ¿Ý ¿ñ, ì³Ñ ñ³Ù, áõñ áñ ÏÁ ·Ç ß» ñ¿ ÇÝù, ¹³ß ïÇÝíñ³Û Ù»Ýù ÏÁ ï»ë Ý¿ ÇÝù ÝáÛÝ Ø³ Ãû Î³ ñá ÛÇ Ï»ñ å³ ñ³Ý -ùÁ Ùáõ ÃÇ Ù¿ç áõ ÏÁ Ïáñë áõ¿ñ: Ä³Ý ï³ñÙ Ý» ñÁ ß³ï »ï» õ¿»Õ³Ý μé Ý»É »õ Ï³Ù Ñ»é áõ¿Ý, Ùáõ ÃÇÝ Ù¿ç ëå³ ÝÝ»É ¿¹ Ï»ñ -å³ ñ³Ý ùÁ: Ä³Ý ï³ñÙ Ý» ñáõÝ Ñ³ Ù³ñ ï» ë³Ï ÙÁ Ýß³ Ý³ -éáõ Ã»³Ý Ë³Õ ¹³ñ Ó³Í ¿ñ: ¾¹ Ï»ñ å³ ñ³Ý ùÇÝ, ì³Ñ ñ³Ù,ÛáÛ ëÇ ÙÁ å¿ë Ï³ñ Í»ë Ù»Ýù ³É Ï³å áõ³Í ¿ÇÝù: ºñμ àõñ -ý³ ÛÇ Ùû ï» ó³Ýù, ³Û É»õë ãï» ë³Ýù Î³ ñûÝ: ºÝ Ã³¹ ñ» -óÇÝù, áñ Å³Ý ï³ñÙ Ý» ñáõ ·Ý ¹³Ï Ý» ñ¿Ý Ù¿ ÏÁ Ïñ Ý³ñëå³Ý Ý³Í ÁÉ É³É Î³ ñûÝ: ØÇÝ ã»õ àõñ ý³ Ù»ñ å³ñ Ë³ Ý³ -ÛÇÝ Ë³éÝ áõ» ó³Ý áõ ñÇß å³ñ Ë³ Ý³ Ý»ñ áõ ñÇß ·» Õ» ñ¿ª Ðá -Õ¿ ¿Ý, Æç Ù¿ ¿Ý, Ð³ åáõëÇ ¿Ý: Ø»½ ãÓ ·» óÇÝ, áñ àõñ ý³ ÙÁï -Ý»Ýù. ùá íÇ ×³Ù μáí ùß áõ» ó³Ýù ³Ý Í³ ÝûÃ ×³Ù μ³ Ý»ñ: ¾¹³Ý Í³ ÝûÃ ×³Ù μ³ Ý» ñáõ Ù¿ç ¿ñ, »ñμ ³é ïáõ Ï³ ÝáõË ï» -ë³Ýù ÓÇ ³ õáñ ã» ã¿Ý Ý»ñ, Ãáõñ ù»ñ »õ ùÇõñ ï»ñ μÉáõ ñ¿ ÙÁÙ»ñ íñ³Û Û³ñ Ó³ Ï» ó³Ý: Æñ³ ñ³Ý óáõÙ, ßÇõ³Ý, ³Õ³ Õ³Ï:Ú³Ý Ï³ñ Í³ ÏÇ ¿ñ »õ ã·Çï ó³Ýù, Ã¿ Ç°Ýã ÏÁ å³ ï³ ÑÇ. Ïá -Õáå ï» óÇÝ ÇÝã áñ Ï³ñ. Û³÷ß ï³ Ï» óÇÝ ÏÇ Ý»ñ, ³Õ çÇÏ -Ý»ñ: ²Û¹ Çñ³ ñ³Ý óáõ ÙÇÝ Ù¿ç ÏáñëÝ óáõ óÇ Ù³Ûñë áõ ÇÝù -½ÇÝùë Ñáí ïÇ ÙÁ Ù¿ç Ó·» óÇ: ¶Ç ï»Ù, áñ ï³ ñÇÝ Ø³ ñ³ ÝÁÝáõ³ Õ³Í íÇ ×³ ÏÇ Ù¿ç: ºë Ñáí ïÇ Ù¿ç ÇÝ Ï³Í ¿Ç ì³Ñ ñ³Ù,»õ ³Û É»õë ã·Çï ó³Û Ã¿ Ç°Ýã å³ ï³ Ñ» ó³õ Ùûñ¹: ºë ï» ë³ÛÙûñ¹ Û³Ý ¹áõ·Ý Ù¿Ï ß³ñ Åáõ ÙÁ, áñ Ïþ³ß Ë³ ï¿ñ å³ßï å³ -Ý»É Ø³ ñ³ ÝÁ: ²°Û¹ ù³Ý, ³Û¹ ù³Ý: ºë ÇÝùë ³Û¹ å³ñ Ë³ Ý³ -ÛÇÝ Ù¿ç ³ñ ¹¿Ý ÙÇßï ³É íï³Ý ·Ç ï³Ï ¿Ç, áñáí Ñ» ï»õ »ë¿Ç Ù» ÍÁ áñ å¿ë ïÕ³Û: ºë ³É, Ù³Ûñë ³É ³ÛÝ í³ ËÁ áõ Ý¿ -ÇÝù, áñ Ïñ Ý³ ÛÇÝ ëå³Ý Ý»É ½Çë:

ì³Ñ ñ³Ù ³Û É»õë ã¿ñ Ïñ Ý³ñ ÙïÇÏ ÁÝ»É: ÎÁ ½·³ñ, áñË» ã³ ÷³ éÇ ×³Ý Ï» ñÁ ³õ» ÉÇ ÏÁ ë»Õ Ù¿ ÇÝ Çñ áõ Õ» ÕÁ: ì»ñ -çÇÝ Ù³ ëÁ, ÓÇ ³ õáñ Ý» ñáõ Û³ñ Ó³ Ïáõ ÙÁ Ïáñë áõ» ó³õ Ùßáõ ßÇ

108

Ù¿ç áõ Çñ ó³ õáï ·É ËÇÝ Ù¿ç ÙÝ³ó ³ÛÝ ÷á ßáï ×³Ù μ³Ý,Ùû ñÁ Ï»ñ å³ ñ³Ý ùÁª áõ ï» ÉÇ ùÇ Íñ³ ñÁ ß³ É³ ÏÇÝ, Ø³ ñ³ -ÝÇÝ Ó»é ù¿Ý μé Ý³Í: ÎÁ ù³ É¿ ÇÝ, ÏÁ ù³ É¿ ÇÝ Å³Ý ï³ñÙ Ý» -ñáõ ëå³é Ý³ ÉÇù Ý» ñáõÝ ï³Ï: §ú¯Ñ Ù³Ûñ, ÇÝã ù³¯Ý ³ëï -õ³ Í³ ÛÇÝ ¿ ùáõ Ñá ·ÇÝ áõ Ù³ñ ÙÇ ÝÁ¦: ²Û¹ μ³ é» ñáí ì³Ñ -ñ³Ù Ûáñ¹ ³ñ óáõÝù Ý» ñáõ Ù¿ç ÷ÕÓ Ï» ó³õ Û³Ý Ï³ñÍ: ²Û¹³ñ óáõÝ ùÁ ûñÑ Ýáõ Ã»³Ý ÙÁ å¿ë Ñ³ ë³õ, ÇÝã å¿ë ï³ù³ÝÓ ñ» õÁ ·» ÕÇ ³ñ ï» ñáõÝ íñ³Û: ²Û¹ ³ñ óáõÝù Ý» ñáõÝ Ù¿ç¿ñ, »ñμ ½·³ó, áñ Ë» ã³ ÷³ éÇ ×³Ý Ï» ñÁ Ñ»ï½ Ñ» ï¿ ÃáõÉ -ó³Ý, Ã¿ »õ ¹»é Ï³ñ ·Éáõ ËÇÝ ½Ý ·³Ý ó³ õÁ áõ ÃáõÉ ó³Í Ó³Û -Ýáí ÙÁ. §Ø³ ñ³ÝÝ ÇÙ ³Õáõáñ, Ø³ ñ³ÝÝ ÇÙ ³Õáõáñ¦:

²ñ ë¿ ÝÁ ï³ Ï³ õÇÝ ÏÁ ß³ ñáõ Ý³ Ï¿ñ Ëû ëÇÉ: ²Û¹ μá Éá ñÁÏþÁë»ë, Çñ ó³Ùù³Í áëÏáñÝ»ñÝ ¿ÇÝ, áñ Ó³ÛÝ Ïáõ ï³ÛÇÝ:Êû ë³Í ³ï»Ý ³ã ù» ñáõÝ Ù¿ç ÏþÁë»ë ¹ÅáË ùÇ μá ó»ñ Ï³ -ÛÇÝ: ì³Ñ ñ³Ù ÙÇ³ÛÝ ÏþÇÙ³ Ý³ñ, áñ ²ñ ë¿ ÝÁ ÏÁ ß³ ñáõ Ý³ -Ï¿ñ å³ï Ù»É áõ μ³ é» ñÁ Çñ ³Ï³Ý çÇ μ½ ½Çõ ÝÇÝ Ñ»ïË³éÝ áõ³Í ¿ÇÝ.

- ºë Ñáí ï¿Ý í»ñ »É³Û áõ ß³ ñáõ Ý³ Ï» óÇ ù³ É»É: â·Ç ï¿ÇÃ¿ á±õñ Ïþ»ñ Ã³ ÛÇ: ØÇ ù³ ÝÇ ûñ Ëáï áõ ³ñ Ù³ï áõ ï» Éáí³å ñ» ó³Û: Îáñë áõ³Í ¿Ç: ì»ñ ç³ å¿ë ·ï³Û, áñ Ù»ñ ³Ý -ó³Í ×³Ù μ¿Ý ß³ï Ñ» éáõ ã»Ù: â¿Ç áõ ½»ñ ³Û¹ ×³Ù μáõÝ Ù¿çÙï Ý»É, áõñ Ï¿ å³ñ Ë³ Ý³ Ý»ñ Ïþ³Ýó Ý¿ ÇÝ: ºÝ Ã³¹ ñ» óÇ, áñ¿ë ¿°Ý ÷áùñ μÉáõñ Ý» ñáí ï»ÕÝ ¿, ×³Ù μ¿Ý ¿ë ù³Ý Ñ» éáõ, áõñ·Ç ß»ñ Ý» ñÁ Ù» ½Ç ÏÁ Ñ» ï» õ¿ñ Ø³ Ãû Î³ ñá ÛÇ Ï»ñ å³ ñ³Ý -ùÁ: ÆÙ ×³Ù μáõ ÁÝ Ã³ó ùÇÝ ãáñë ¹Ç ³Ï Ý» ñáõ Ñ³Ý ¹Ç å» ó³Û:¸Å áõ³ñ ã¿ ¹Ç ³Ï Ý»ñ ·ï Ý»É: Üá ñ³ Ýáñ ·Ç ß³ ïÇã Ãé ãáõÝ -Ý»ñ É³ÛÝ Ã» õ» ñáí, ã·Ç ï»ë á±ñ ï» Õ¿Ý, ß³ï ó³Í ¿ÇÝ, Ç-ñ»Ýó Ï³ñ ·ÇÝ ë»õ ³· é³õ Ý» ñÁ: ¶Ç ß³ ïÇã Ãé ãáõÝ Ý» ñáõ Ã» -õ» ñáõÝ Ïþ»ñ Ã³ ÛÇ, »ñμ í»ñ ç³ å¿ë ·ï³Û Ø³ Ãû Î³ ñá ÛÇÝ¹Ç ³ ÏÁ. Ã³ñÙ ¹Ç ³Ï ¿ñ. Ñ³ õ³ù áõ³Í ¿ÇÝ ³Ý Ñ³ Ù³ñ ÙÁñ -çÇõÝ Ý»ñ, Ýáñ Ñ³ ë³Í ¿ÇÝ É¿ ß³ Ï»ñ Ãé ãáõÝ Ý» ñÁ:

ºûÃ Ý» ñáñ¹ ûñÁ, ï» ë³Û, ¶»Õ í³Ý ùÇÝ Ùû ï» ó»ñ »Ù: ²ÛÝï» Õ¿Ý Í³ ÝûÃ ¿ñ ×³Ù μ³Ý Ù»ñ ·» ÕÇÝ: ÆÝ ãá±õ Ýá ñ¿Ý ·ÇõÕ

109

·³ óÇ, »ë ³É ã·Ç ï»Ù: ÆÝ ÍÇ ³ÛÝ å¿ë ÏÁ Ãáõ¿ñ, Ã¿ ÑáÝ ¿ Ýá -ñ¿Ý ß¿Ý ·Çõ ÕÁ: ²é ïáõ Ï³ ÝáõË Ýá ñ¿Ý ¹å ñá óÇ ×³Ù μ³ÝåÇ ïÇ μé Ý»Ù ¹³ ë³·ñ ù» ñáí: ºõ ³ñ ¹¿Ý Ï³ñ× Å³ Ù³ Ý³ -Ï³ ÙÇ çá óÇÝ ù³Ý ¹³Í ¿ÇÝ »Ï»Õ»óÇÝ »õ ¹å ñá óÁ, ÇëÏ ïáõ -Ý» ñáõÝ Ù¿ç Ùáõ Ñ³ ×Çñ Ý»ñ É»óáõ³Í ¿ÇÝ, ÇëÏ ¹³ß ïÁ ³Ý -ïÇ ñ³ Ï³Ý í³Û ñÇ Ëá ï» ñáõ Ù¿ç Í³ÍÏáõ³Í ¿ñ: æñ³Õ³óù-Ý»ñÁ Éé³Í, çáõ ñ» ñáõ Ïá Õ» ñÁ ù³Ý¹áõ³Í: Ø¿Ï ·Ç ß»ñ ÇëÏãÏñ óÇ ÙÝ³É ·Çõ ÕÁ áõ ³Ý ó³Û ù³ Õ³ù: ºñ Ï³ñ ³ï»Ý ÇÙÑ³Û ³ÝáõÝÁ Í³Í Ï³Í, ëÏ ë³Û Ùáõ ñ³É, ëÏ ë³Û ·áÕ Ý³É: ºëÑÇ Ù³ ß³ï Ñ»ß ïáõ Ã»³Ùμ Ïñ Ý³Ù ëå³Ý Ý»É, ì³Ñ ñ³Ù, »Ã¿Ññ³ ó³Ý ÙÁÝ ³É ÇÝ ÍÇ ×³ ñ»ë: Þ³ï Ý»Õ ×³Ù μ³ Ý» ñ¿ ³Ý -ó³Û« ÙÇÝ ã»õ î»ñ ëÇÙ ³Ýó ÝáÕ ÷³Ëë ï³ Ï³Ý Ý» ñáõ Ù¿ç ÙÁ-ï³Û:

²ñ ë¿Ý ÝÏ³ ï»ó, áñ ì³Ñ ñ³Ù Ó³ÛÝ ã¿ñ ï³ñ »õ Ï³ñ Í»ëã¿ñ Ñ» ï» õ»ñ Çñ å³ï Ùáõ Ã»³Ý: ²Ý ÷ÕÓ Ï» ó³õ, É³ ó³õ áõÛ» ïáÛ Éé»ó: ²Û É»õë Ñ³ñ óáõÙ Ý»ñ ãÁ ñ³õ:

ì³Ñ ñ³Ù Ñ» é³ ó»ñ ¿ñ, Ï³ñ Í»ë ÓÇ ³ õáñ Ý» ñáõ Û³ñ Ó³ -Ïáõ ÙÇÝ Ù¿ç Ïáñë áõ³Í Çñ Ùûñ »õ Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ñ»ï Çñ Ù³ñ -ÙÇÝÝ ¿ñ, áñ ³ÝáÝó å¿ë ã³ñ ã³ ñ³Ý ùÇ Ùï³Í ¿ñ: ºñ Ïáõ³Ý ·³Ù ²ñ ë¿ ÝÇÝ ³Ýáõ ÝÁ ïáõ³õ áõ Ó»é ùÁ »ï» õÇ å³ ïÇÝï³ ñ³õ Û»Ý áõ» Éáõ Ñ³ Ù³ñ: ²ñ ë¿Ý í»ñ ó³ï Ï»ó áõ í³ ½»óÃ» õ» ñÁ ÷»ïï áõ³Í Ãé ãáõ ÝÇ ÙÁ å¿ë Ñ³ë Ý» Éáõ Ñ»é áõ¿Ý³Ýó ÝáÕ »ñ»ù ½Ç Ýáõáñ Ý» ñáõÝ: ¼Ç Ýáõá ñ³ Ï³Ý μÅÇß ÏÁì³Ñ ñ³ ÙÁ ·ï³õ Í³Ýñ ç»ñ ÙÇ Ù¿ç: ì³Ñ ñ³Ù ÃÇ ýá Û¿ μéÝÁ -õ³Í ¿ñ: ØÇ³ÛÝ ½·³ó ³ñ³· ß³ñ ÅáõÙ Ý»ñ. ã·Çï ó³õ ÇÝã³ñ³ ·áõ Ã»³Ùμ »õ ¹³ Ý¹³ Õáõ Ã»³Ùμ: Æñ»Ý ³ÛÝ å¿ë ÏÁÃáõ¿ñ, áñ ³Ñ³ õáñ Ëá ñáõ Ã»³Ý ÙÁ Ù¿ ç¿Ý Ïþ³Ýó Ý¿ñ áõ ÇÝùÃ» õ»ñ áõ Ý¿ñ Ãé ã» Éáõ:

ì³Ñ ñ³ ÙÁ ÙÇ ³ ÏÁ ã¿ñ, áñ ÁÝÏÕ Ù³Í ¿ñ ³Û¹ Ëá ñáõ Ã»³ÝÙ¿ç. »ñ»ù ûñ áõ³Ý ÁÝ Ã³ó ùÇÝ 21 ½Ç Ýáõáñ Ý»ñ Ñ³ õ³ ù³Í¿ÇÝ ï» Õ³ Ï³Ý ÑÇõ³Ý ¹³ Ýá óÇÝ Ù¿ç »õ Û» ïáÛª ÂÇý ÉÇë: ²ñ -¹¿Ý Ï³ë Ï³ ÍÁ »Õ³õ ½ñáÛó, áñ éáõ ë³ Ï³Ý μ³ Ý³ ÏÁ Ïñ Ý³ñÝ³ Ñ³Ý ç»É: ì³Ñ ñ³Ù ã·Ç ï¿ñ, áñ ÂÇý ÉÇ ëÇ ½ÇÝ áõá ñ³ Ï³Ý

110

ÑÇõ³Ý ¹³ Ýá óÇÝ Ù¿ç ¿ñ. ¹»é Ëá ñáõ Ã»³Ý Ù¿ ç¿Ý ¹áõñë »Ï³Íã¿ñ. ë³ë ïÇÏ ç»ñÙ, Ûû ¹» ñáõ áõ ÙÏ³Ý Ý» ñáõ ó³õ áõ ó³õ áõ -Õ» ÕÇ:

ÐÇõ³Ý ¹³ å³ Ñáõ ÑÇ Ý» ñÁ, μÅß Ï³ Ï³Ý áõ ë³ Ýá Õáõ ÑÇ Ý»ñ,Ï³ Ù³ õáñ »õ ÷³÷ Ï³ ëáõÝ ïÇ ÏÇÝ Ý»ñ ÷³ñ Ã³Ù ïáõ Ý» ñ¿:ÎÁ ½·³ñ ß³ñ ÅáõÙ Çñ ßáõñç. ³Û¹ ß³ñ ÅáõÙ Ý» ñÁ, áñáÝù·áÛ Ý»ñ áõ Ý¿ ÇÝ, Ï³ñ Í»ë ³Ù åÇ Ïïáñ Ý»ñ ÁÉ É³ ÛÇÝ, áñ ÑÇ-õ³Ý ¹³ å³ Ñáõ ÑÇ Ý» ñáõ Ï»ñ å³ ñ³Ýù Ý»ñ ³é³Í ¿ÇÝ: ²Û¹Ï»ñ å³ ñ³Ýù Ý» ñáõÝ Ù¿ç ÏÁ ï»ë Ý¿ñ Ù³Û ñÁ, Ø³ ñ³ ÝÁ: Ò»é -ùÁ ³Ý ÏáÕ Ý¿Ý ¹áõñë μ³ ÝÇ ÙÁ Ïþ»ñ Ï³ ñ¿ñ. Ïþáõ ½¿ñ μé Ý»ÉØ³ ñ³ ÝÇÝ ËáõñÓ Ù³ ½Á, ÏáõñÍ ùÇÝ íñ³Û ÇÝ Ï³Í: ÎÁ ½·³ñ,ÏÁ ï»ëÝ¿ñ »õ Ïþ³ÝóÝ¿ñ ·ÇõÕÇ ×³Ùμ³Ý»ñ¿Ý, áñáÝù»ñ³ÏÝ»ñáõ å¿ë Çñ Ù³ñÙÝÇÝ Ù¿ç Ó·áõ³Í ¿ÇÝ »õ ³Û¹ ×³Ù -μ³ Ý» ñÁ ÍÍáõÙ μÇ ¹» ÕÇÝ ·áÛÝ áõ Ý¿ ÇÝ: ÜáÛÝ å¿ë ·» ÕÇÝ »ñ -Ïáõ Ï³ Ùáõñç Ý» ñÁª Çñ Ù³ñÙ ÝÇÝ Ù¿ç: àñ ù³¯Ý Í³Ýñ ¿ñ ÇñÙ³ñ ÙÇ ÝÁ, áõ Õ» ÕÇ ã³÷ Í³Ýñ: Ú» ïáÛ Ù³ ñ³ Ý»Ýó ¹áñ ¹³Ý,Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ùûñ ïý³ ÛÇÝ Ó³Û Ý» ñÁ, áñ Ññ³ ó³ ÝÇ ³ÝÁÝ¹ -Ñ³ï ½³ñ Ï» ñáõ ÷áË áõ» ó³Ý: ºõ ³ñ ¹¿Ý ø¿½ÇÝ Ë³ ÝÇ Óá -ñÁ: ÀÝ ¹³ñ Ó³Ï Óá ñÇÝ Ù¿ç ë³ ï³ Ý³ Ý» ñáõ ³Û É³Ý ¹³Ï Ã» -õ» ñáõ ß³ñ ÅáõÙ Ý»ñª Ñë Ï³Û ãÕ çÇÏ Ý» ñáõ Ã» õ» ñáõ ë» õáõ -Ã»³Ùμ: Ü³×³Ë Ý» ñáí ç³ñ¹ áõ³Í Ù³ñ ÙÇÝ Ý» ñáõÝ íñ³Û·Ç ß³ ïÇã Ïïáõó Ý» ñáí, É³ÛÝ Ã» õ» ñáí Ãé ãáõÝ Ý» ñÁª ·áõ ó¿³Û É³Ý ¹³Ï Ã» õ» ñáí ë³ ï³ Ý³ Ý»ñÝ ¿ÇÝ: ÎÁ ×³Ýã Ý³ñÇñ»Ýó ï³Ý μ³ ñ» Ï³Ù, ²é³ç Ýáñ¹ Ð³Ûñ êáõñ μÁª ³ñ ¹¿Ýë»õ ó³Í ³ñÇõÝ Ý» ñáõ Ù¿ç. áõ ¹Ç ³Ï Ý» ñáõ íñ³Û ³Ý Ñ³ Ù³ñÙñ çÇõÝ Ý»ñ, áñáÝù Ãáõñù ½Ç Ýáõáñ Ý» ñáõ Ï»ñ å³ ñ³Ýù áõ -Ý¿ ÇÝ: Æñ Ñûñ Í³Ýñ ·Éáõ ËÁ ×»Õù áõ³Í: §ú, Ñ³¯Ûñ, Ñ³¯Ûñ¦,ì³Ñ ñ³Ù Ïþáõ ½¿ñ åá é³É, μ³Ûó Çñ Ó³Û ÝÁ ¹áõñë ã¿ñ ·³ñ,Ï³ñ Í»ë ÏÁ Ïáñë áõ¿ñ Çñ ³ÛÝ ù³Ý Ëá ßáñ áõ Í³Ýñ ·É ËÇÝÙ¿ç: ²Ûá°, ÇÝã ù³Ý ÁÝ ¹³ñ Ó³Ï, Ï³ñ Í»ë ï³ ÷³ë ï³ ÝÇ ÙÁï³ ñ³ Íáõ ÃÇõÝÝ áõ Ý¿ñ Çñ Ù³ñ ÙÇ ÝÁ ³ß Ë³ñ Ñ³· ñáõ Ã»³ÝÙ¿ç ï»Õ μé Ý³Í ·Í» ñáõÝ å¿ë: ²Ûë ³Ý ·³Ù ÷á ßáï, ù³ñ -ù³ ñáõï ³ù ëá ñÇ ×³Ù μ³Ý ¿ñ μ³ó áõ³Í Çñ Ù³ñÙ ÝÇÝ Ù¿ç:

111

Ø³ÛñÝ ¿ñ, ÷á ßáï ÝáÛÝ å³ë Ù³ Û¿ ß³É í³ ñáí, Íñ³ñ ÙÁ áõ -ëÇÝ Ï³ å³Í ÏÁ ù³ É¿ñ, ÏÁ ù³ É¿ñ Ó»é ù¿Ý μé Ý³Í Ø³ ñ³ -ÝÇÝ: ºõ Û³ ×³Ë Çñ »Ý Ã³ ·Ç ï³Ï ó³ Ï³Ý ³Ý Í³ ÝûÃ ³ß -Ë³ñ Ñ¿Ý ¹áõñë Ïáõ ·³ ÛÇÝ Ï»ñ å³ ñ³Ýù Ý»ñ, ÝÏ³ñ Ý»ñ,·áÛ Ý»ñ, Ï³ Ý³Ýã ýáë ýá ñ³ ÛÇÝ áõ ýáë ýá ñÇ ÑáïÝ áõ ·áÛ ÝÁÏ³ ÛÇÝ Çñ Ù³ñÙ ÝÇÝ Ù¿ç, Ó· áõ³Í ×³Ù μ³ Ý» ñáõÝ Ù¿ç »õ ¹³ß -ïÇÝ Ù¿ç ²õ³ ñ³Û ñÇ: ê» μ³ë ï³ óÇ Øáõ ñ³ ïÁ, áñáõÝ ·Ý ¹ÇÝÙÇ ³ ó»ñ ¿ñ ì³Ñ ñ³Ù, ï» ë³õ å³ ï» ñ³½ ÙÇ ¹³ß ïÇÝ íñ³Û÷á Ë³ Ï»ñå áõ³Í ì³ñ ¹³ ÝÇ, ÝáÛÝ ë³ Õ³ õ³ñ ïáí, ÝáÛÝí³ Ñ³ Ýáí, ÝáÛÝ ÝÇ ½³ Ïáí »õ ÝáÛÝ ëåÇ ï³Ï ÓÇ ³ õá ñÇ ³ñ -ß³ õÁ Ú³½ Ï»ñ ïÇ ½ûñ ù» ñáõÝ ¹¿Ù áõ ÷Ç Õ» ñáõ íñ³Û: ÆÝ ùÁÙ¿ÏÝ ¿ñ ì³ñ ¹³ ÝÇ ½Ç Ýáõáñ Ý» ñ¿Ý. ã·Ç ï¿ñ, ã·Ç ï¿ñ, ·áõ ó¿ÇÝù »õë ¹³ ñ»ñ ³é³ç Ù³ë Ý³Ï ó³Í ¿ñ ÝáÛÝ ²õ³ ñ³Û ñÇ ÏÁé -õÇÝ: ì³Ñ ñ³ ÙÇ ³Û¹ §óÝá ñ³ ÛÇÝ¦ ç»ñ Ùáõ ÃÇõÝÁ ï» õ»ó û-ñ»ñ: ºñμ ÇÝù ½ÇÝù ·ï³õ, Ï³ñ Í»ë Ýáñ ³ß Ë³ñ ÑÇ ÙÁ Ù¿çμ³ ó³Í ¿ñ Çñ ³ã ùÁ: àã Ù¿Ï ·áÛÝ. ³Ù¿Ý μ³Ý Éáõ³ó áõ³Í:à±õñ ÙÝ³ó ²ñ ë¿ ÝÁ: ÐÇõ³Ý ¹³ å³ Ñáõ ÑÇ Ý» ñáõ Ï³ Ý³ óÇ ·» -Õ» óÇÏ Ï»ñ å³ ñ³Ýù Ý» ñÁ, Çñ Ùûñ ÝÙ³Ý ³Ýáõß Ó³ÛÝ ÙÁ áõù³Õóñ ÅåÇï Ý»ñ ½ÇÝù Ñ»ï½ Ñ» ï¿ Ï»³Ý ùÇÝ Ï³ å» óÇÝ:ú¯Ñ, ÇÝã ù³¯Ý Ñ» é³ ó»ñ ¿ñ, Ï³ñ Í»ë ¹³ ñ» ñáõ Ù¿ ç¿Ý ÇñÑ³Ý·ñ áõ³ ÝÇÝ Ñ³ ë³Í ¿ñ, ç»ñ Ùáõ ÃÇõÝÁ Ñ»ï½ Ñ» ï¿ ÇñμÝ³ Ï³ ÝáÝ íÇ ×³ ÏÇÝ ÏÁ Ñ³ë Ý¿ñ: Î³ Ýá Ý³ õá ñáõ Ã»³Ý Ù¿çÏÁ Ùï Ý¿ ÇÝ ·»Õ Ó» ñÁ, ÑÇõë Ï¿Ý Ý» ñÁ, ëñ ïÇ áõ ³ñ »³Ý ³ß -Ë³ ï³Ýù Ý» ñÁ: ²Û¹ å³ ÑáõÝ ï» ë³õ Çñ Ù¿ç ²ñ ë¿ ÝÇÝå³ï Ù³ÍÝ»ñÁ Ø³ Ãû Î³ ñá ÛÇ Ù³ ëÇÝª ÝáÛ ÝÇëÏ ÷áùñ Ù³Ý -ñ³ Ù³ë Ýáõ ÃÇõÝ Ý»· ñáí: àñ ëñ³ å»Ýó Ñ³ñëÝ ³É Çñ Ùûñ áõØ³ ñ³ ÝÇÝ ËáõÙ μÇÝ Ñ»ï »Õ³Í ¿: Î³ ñûÝ áñ ·ÇõÕÝ ÇÝùÝ ¿ñÇñ Ññ³ ß³ ÉÇ ·áÛ Ý» ñáí »õ ³ñ ¹¿Ý ¹Ç ³Ï ÙÁ ³Ù³ Ûáõ Ã»³Ý ÙÁÙ¿çª ¹Ç ³Ï ÙÁÝ ³É Çñ»Ýó Ý³ß ËáõÝ ·Çõ ÕÁ, áñáõÝ íñ³Û ÙÁñ -çÇõÝ Ý»ñ, Ùáõ Ï»ñ áõ ·Ç ß³ ïÇã Ãé ãáõÝ Ý»ñ Ñ³ õ³ù áõ³Í »Ý:

Î³ Ù³ õáñ ÑÇõ³Ý ¹³ å³ Ñáõ ÑÇ Ý» ñ¿Ý Ù¿ ÏÁ ÷³÷ Ï³ ëáõÝÑ³Û ïÇ ÏÇÝ ÙÁÝ ¿ñ, ÂÇý ÉÇ ë¿Ý: ²Ý ¿ñ áñ Û³ ×³Ë ÏÁ Ùû ï» -Ý³ñ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ù³Û ñ³ Ï³Ý μ³ ñÇ ÅåÇ ïáí áõ ³Ýáõ ÝÁ Ïáõ

112

ï³ñ: ÆÝã ù³¯Ý ÝÙ³Ý ¿ñ Çñ Ùûñ, Ï³ Ý³ óÇ ÝáÛÝ Ï»ñ å³ -ñ³Ý ùÁ »õ ³Õáõáñ ÏáõñÍ ùÁ Ù³Û ñ³ Ï³Ý: ÆÝã ù³¯Ý Ïþáõ ½¿ñ§Ù³Û ñÇÏ¦ μ³ éÁ ·áñ Í³ Í»É áõ Ó»é ùÁ Çñ Ó»é ù» ñáõÝ Ù¿ç³é Ý»É: úÑ, ³ÛÝ ù³¯Ý áñμ ¿ñ áõ ÙÇ Ý³Ï ³Ûë ³Ñ³ õáñ ³ß -Ë³ñ ÑÇÝ Ù¿ç: ¸»é ß³ï ¿ñ ×³ ÑÇÉ ³Û¹ ¹³é Ýáõ ÃÇõÝ Ý» ñáõÝÑ³ Ù³ñ: ØÇ³ÛÝ Ã¿ Ï³ ñ» Ý³ñ §Ù³Û ñÇÏ¦ Áë»É. ·áõ ó¿ ÇñÙ³Û ñÁ Ï³ñ ³Ýáñ Ù¿ç:

²ÛÝ ÝáÛÝ ÷³ ÷áõÏ §Ù³Û ñÇÏ¦Ý ¿ñ, áñ Çñ Ã» õÁ Ùï³ÍÙÇ³ëÇÝ ÑÇõ³Ý¹³Ýáó¿Ý ¹áõñë »É³Ý: ì³Ñ ñ³Ù ³Û É»õë É³õ¿ñ ÑÇõ³Ý¹³Ýáó¿Ý ¹áõñë ·³ Éáõ Ñ³ Ù³ñ: ØÇ³ëÇÝ å³Ñ ÙÁÏ» ó³Ý ¹ñ³Ý íñ³Û: Æñ Ó»é ùÁ ÷áù ñÇÏ Íñ³ñ ÙÁ Ï³ñ: ´³ -Å³ Ýáõ ÙÇ å³ ÑáõÝ ì³Ñ ñ³Ù Íé» ó³õ ½³õ ÏÇ ÙÁ ËáÝ³ñÑáõ-ÃÇõÝáí ïÇÏÇÝ ²Õ³ëÇÇÝ Ó»éùÁ Ñ³Ùμáõñ»Éáõ: ²Ýáñ ³-é³ï ËÇï Ù³ ½» ñ¿Ý ³Õáõáñ Ñáï ÙÁ Ïáõ ·³ñ: Æñ³±õ É³õ¿ñ ³ß Ë³ñ ÑÁ:

* * *²Û É»õë ÙÇ Ý³Ï ¿ñ Çñ Íñ³ ñáí »õ Ýáñ ×³Ù μ³Û ÙÁ åÇ ïÇ

ÁÝï ñ¿ñ Çñ»Ý Ñ³ Ù³ñ: ´³Ûó μáÉáñ ×³Ù μ³ Ý» ñÁ Ë³ËïÁ -õ³Í ¿ÇÝ. Ï³ñ Í»ë ÷áË áõ³Í μ³Ý ÙÁ Ï³ñ ³ñ» õÇ ·áÛ ÝÇÝÙ¿ç: öá Õáó Ý» ñáõÝ Ù¿ç éáõ ë³ Ï³Ý ½ûñ ù» ñáõ ³Ý Ï³ ÝáÝ³Ýó ùÁ ÓÇ » ñáí, Ï³é ù» ñáí, çá ñÇ Ý» ñáí: ²ÝáÝù áõ ñ³Ë¿ÇÝ: ÆÝã å¿¯ë ÷áË áõ³Í ¿ñ ³ß Ë³ñ ÑÁª »õ ÇÝù ÇÝã ù³¯Ý Ñ» -é³ ó»ñ ¿ñ: Î³ñ Í»ë ³Ù μáÕç ¹³ñ ÙÁ ÙÝ³ ó»ñ ¿ñ ÑÇõ³Ý ¹³ -Ýá óÇÝ Ù¿ç: èáõ ë³ Ï³Ý Û» Õ³ ÷á Ëáõ ÃÇõÝ, éáõ ë³ Ï³Ý μ³ -Ý³Ï Ý» ñÁ ù³ß áõ³Í ¿ÇÝ Ãñ ù³ Ï³Ý ×³ Ï³ ï¿Ý: ²Û¹ ³õ» ÉÇï» ë³õ« »ñμ Ï³ Û³ ñ³ ÝÁ É» óáõÝ ¿ñ í» ñ³ ¹³ñ ÓáÕ ½Ç Ýáõáñ -Ý» ñáí: ì³Ñ ñ³Ù ã·Ç ï¿ñ, á±ñ ×³Ù μáõÝ Ù¿ç Ùï Ý¿ñ: ²ñ»õÙÁ -ï³ Ñ³Û ·ñ³õ áõ³Í Ñá Õ» ñÁ Ñ³Û Ï³ Ï³Ý ½û ñ³ Ù³ ë» ñáõÝÓ· áõ³Í ¿ÇÝ, Ãñ ù³ Ï³Ý áõ Å»Õ μ³ Ý³ ÏÝ» ñáõÝ ¹¿Ù: ²ÝáÝù»õë Ñ»ï½ Ñ» ï¿ ÏÁ Ý³ Ñ³Ý ç¿ ÇÝ: ÆÝã ù³¯Ý Ïþáõ ½¿ñ Ýá ñ¿Ý ÙÇ -³ Ý³É Øáõ ñ³ ïÇ ½û ñ³ Ù³ ëÇÝ: ÂÇý ÉÇë ³ÛÝ ûñ»ñáõÝ ³ÝÇß -Ë³ Ý³ Ï³Ý íÇ ×³ ÏÇ Ù¿ç ¿ñ: èáõë ½ûñ ù»ñ Ã³ É³ ÝÇ Ùï³Í

113

¿ÇÝ: ²½ ·» ñáõ Ñ³ï áõ³Í Ý»ñ ÆÝù Ý³ å³ßï å³ Ýáõ Ã»³ÝÊáñ Ñáõñ¹ Ý»ñ Ï³½ Ù³Í ¿ÇÝ: Î³ñ §Ð³Û ²½ ·³ ÛÇÝ Êáñ -Ñáõñ¹¦, §ÆÝù Ý³ å³ßï å³ Ýáõ Ã»³Ý Êáñ Ñáõñ¹¦ å³ Ñ» ÉáõÑ³ Ù³ñ Ñ³Û Ï³ Ï³Ý ³é³Ý ÓÇÝÝ ½û ñ³ Ù³ ë»ñ, áñáÝù ûñ -Ñ³ ë³ Ï³Ý ÏéÇõ Ý»ñ ÏÁ ï³ Ý¿ ÇÝ Ãñ ù³ Ï³Ý áõ Å»Õ μ³ Ý³Ï -Ý» ñáõÝ ¹¿Ùª ì³Ý, ¾ñ½ ñáõÙ, ºñ½Ý Ï³:

ì³Ñ ñ³Ù ÷áù ñÇÏ Íñ³ ñÁ Ó»é ùÇÝ, ÏÁ ½·³ñ ù³ É³Í³ï»Ý, áñ Çñ ßáõÝ ãÁ ÏÁ Ñ³ï Ý¿ñ: ¸»é ïÏ³ñ ¿ñ: ÜáÛ ÝÇëÏÏÁ í³Ë Ý³ñ, áñ Ïñ Ý³ñ Ýá ñ¿Ý ÁÝÏÕ ÙÇÉ ³Û¹ Ëá ñáõ Ã»³ÝÙ¿ç: ø³ É³Í ³ï»Ý Ó»é ùÁ Û³ ×³Ë ×³ Ï³ ïÇÝ ÏÁ ï³ Ý¿ñ:²ß Ë³ñÑÝ Çñ ¹¿Ù ³ÛÝ ù³Ý ³Ý ·áõÃ »Õ³Í ¿ñ, áñ Çñ Ù¿çù³Û ù³ Û³Í ¿ñ ÉáÛ ëÁ, ÛáÛ ëÁ »õ Ñ³ õ³ï ùÁ: à±õñ ÙÝ³ó ²ñ ë¿ -ÝÁ: ²Ýáñ Ù¿ç ÏÙ³Ë ù³ ó³Í ·ÇõÕÝ ¿ñ, áñ ¹»é ÏÁ ßÝ ã¿ñ:ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ ³ÛÝ å¿ë ÏÁ Ãáõ¿ñ, áñ Çñ ×³Ù μáõÝ íñ³Û Û³Ý -Ï³ñÍ ²ñ ë¿ ÝÁ åÇ ïÇ »ñ» õ³ñ: ÆÝã ù³¯Ý Ïþáõ ½¿ñ û· ï³ Ï³ñÁÉ É³É Çñ ·Çõ ÕÇ í»ñ çÇÝ ½³ õ³ ÏÇÝ: ²ñ» õáï ûñ ÙÁÝ ¿ñ ÂÇý -ÉÇ ëÇ ÷á Õáó Ý» ñáõÝ. Ï³ Û³ ñ³ ÝÇÝ Ù¿ç ³Ù μá Ë³ ÛÇÝ ß³ñ -ÅáõÙ ÙÁ ëÏ ë³Í ¿ñ, §Ãáõñ ùÁ Ïáõ ·³Û¦ Áë» Éáí:

- ä³ ñáÝ, ×Ç±ß¹ ¿ áñ Ãáõñ ùÁ Ïáõ ·³Û, ì³Ñ ñ³Ù Ñ³ñ -óáõó Ù¿ ÏáõÝ, áñ Çñ ùá í¿Ý í³ ½» Éáí ³Ý ó³õ, ³é³Ýó å³ -ï³ë Ë³ Ý» Éáõ: ²Û¹ ûñ áñá ß³Í ¿ñ í»ñ ç³ å¿ë ²½ ·³ ÛÇÝÊáñ Ñáõñ ¹Ç ß¿Ý ùÁ »ñ Ã³É: î» ë³õ Åá Õá íáõñ ¹Á ËéÝ áõ³Í:Ø¿ ÏÁ ë³Ý ¹áõË Ý» ñáõÝ íñ³Û ÏÁ μ³ ó³ï ñ¿ñ, áñ »Õ³ ÍÁëË³É Éáõñ ¿, áñ Ñ³Û ½û ñ³ Ù³ ë» ñÁ ï³ Ï³ õÇÝ Âñ ù³ Ñ³ -Û³ë ï³ ÝÇ Ñá Õ» ñáõÝ íñ³Û »Ý: ²Ý¹ ñ³ ÝÇÏ, ê» åáõÑ, Øáõ -ñ³ï, ¸ñû, μ³ Ý³ë ï»ÕÍ Âáõ Ù³Ý »³ÝÝ ¿ñ Ëû ëá ÕÁ: ì³Ñ -ñ³ ÙÇÝ ßáõÝ ãÁ É³õ ã¿ñ, »ñμ ²½ ·³ ÛÇÝ Êáñ Ñáõñ ¹Ç ß¿Ý ùÇÝë³Ý ¹áõË Ý» ñáõÝ íñ³Û Ýë ï» ó³õ å³Ñ ÙÁ, »ñμ Ñ³ õ³ù áõ³ÍÅá Õá íáõñ ¹Á Ñ»ï½ Ñ» ï¿ ÏÁ ù³Ï áõ¿ñ: àõ Ý»ñë Ùï³õ, ï» -ë³õ ÙÇ ù³ ÝÇ »ñÇ ï³ ë³ñ¹ Ý»ñ ëå³ë Ù³Ý ëñ³ ÑÇ ÙÁ Ù¿ç:¼Ç Ýáõáñ óáõ Ý»ñ ¿ÇÝ, áñ μ³ Ý³Ï ÏÁ ÕñÏ áõ¿ ÇÝ:

- àõ ñ»ÙÝ »Ï³Í ¿ù ×³ Ï³ï »ñ Ã³ Éáõ, Ëû ë» ó³õ Ù¿ ÏÁ, áñÏ³ñ ·³¹ ñáõ ÃÇõÝ Ý» ñáõ íñ³Û ¿ñ:

114

- ²ÝáõÝëª ì³Ñ ñ³Ù úÑ³Ý »³Ý: ê³ Ý³ ë³ñ »³ ÝÇ áõ ë³ ÝáÕ:ºÕ³Í »Ù Ï³ Ù³ õá ñ³ Ï³Ý ËÙ μÇ Ù¿ç ÙÇÝ ã»õ ì³Ý:Ú» ïáÛª Øáõ ñ³ ïÇ ·áõÝ ¹ÇÝ Ù¿ç ÙÇÝ ã»õ ºñ½Ý Ï³:ÐÇõ³Ý ¹áõ ÃÇõÝë ½Çë Ïï ñ»ó ³Û¹ μá Éá ñ¿Ý:- Æ±Ýã ÑÇõ³Ý ¹áõ ÃÇõÝ, äñÝ. úÑ³Ý »³Ý, Ñ³ñ óáõó ³ñ -

Ó³ Ý³· ñá ÕÁ:- ÂÇ ýû, ÃÇ ýû. ³ÛÅÙ ³ñ ¹¿Ý É³õ »Ù:- ²¯Û, ëå³ ë¿° ¿Ý ëñ³ ÑÇÝ Ù¿ç áõñ ÏÁ ëå³ ë»Ý ½Ç Ýáõáñ -

óáõ Ý»ñª μÅß Ï³ Ï³Ý ùÝ Ýáõ Ã»³Ý Ñ³ Ù³ñ:ì»ñ ç³ å¿ë Ï³ñ ·Á ÇñÝ ¿ñ: Ü»ñë Ùï³õ, Ñ³Ý áõ» ó³õ

Ù¿çù¿Ý í»ñ: ´³ñÇ Í»ñáõÏ ÙÁÝ ¿ñ μÅÇßÏÁ, ¸³õÃ»³Ý,ÏñÍùÇÝ ·áñÍÇùÁ í»ñ, í³ñ ¹ñ³õ. ¹ñ³õ ÏéÝ³ÏÇÝ. áõ½»óËá ñáõÝÏ ßáõÝã: Ø³ï Ý» ñáí ÷á ñÇÝ, Ïé Ý³ ÏÇÝ ½³ñ Ï³õ,³Û¹ μá Éáñ ÷áñ Ó» ñáõÝ Ù¿ç ì³Ñ ñ³Ù ÏÁ ÝÏ³ ï¿ñ, áñ Ñ»ïÁ½ -Ñ» ï¿ ÏÁ Éñ ç³ Ý³ñ μÅÇß ÏÇÝ ¹¿Ù ùÁ: ºñ Ïáõ ³ÙÇë ³é³ç¹áõñë »Ï³Í ¿ñ ÂÇý ÉÇ ëÇ ½Ç Ýáõá ñ³ Ï³Ý ÑÇõ³Ý ¹³ Ýá ó¿Ý:

- â¿, ïÕ³ë, ¹áõÝ ï³ Ï³ õÇÝ ÑÇõ³Ý¹ »ë: Âá ù» ñáõ¹ Ù¿çÙÝ³ ó³Í Ñ»ï ù»ñ Ï³Ý áõ ëñ ïÇ¹ Ù¿ç Ã» Ã»õ ËÅáó: ¸áõÝï³ Ï³ õÇÝ å¿ïù áõ ÝÇë Ñ³Ý ·Çë ïÇ: ¾ë ÑÇõ³Ý ¹áõ ÃÇõÝÁß³ï ¹³Ý ¹³Õ ÏÁ Ù³ùñ áõÇ: ÎÁ Ñ³ëÏ Ý³Ù ïÕ³ë, åÇ ïÇãáõ ½¿Ç Ù»ñ Å» É, »ñμ ³ÛÅÙ, Ñ³Û Åá Õá íáõñ ¹Á å¿ïù áõ ÝÇÏéáõáÕ Ý» ñáõ: Ø»Ýù í»ñ çÇÝ ×Ç·Ý ¿, áñ ÏþÁÝ»Ýù ³å ñ» Éáõ»õ ³å ñ»ó Ý» Éáõ Ñ³ Ù³ñ:

²Û¹ å³ ÑáõÝ, ì³Ñ ñ³Ù ³Ï³ Ù³Û ½·³ó, áñ »ñ Ïáõ Ï³ ÃÇÉ³ñ óáõÝù Ý»ñ ÇÝ Ï³Ý Çñ Ó»é ùÇÝ íñ³Û: Ð³· áõ³Í ¿ñ ³ñ ¹¿Ýáõ ¹áõñë »É³õ Çñ ³ñ óáõÝù Ý» ñÁ Í³Í Ï» Éáõ Ñ³ Ù³ñ:

Æñ³±õ, Çñ³±õ ³Û¹ ù³Ý ³Ý å¿ï Ù¿ÏÝ ¿ ¹³ñ Ó»ñ: ¸áõñ ëÁí³Ë, Ãß áõ³ éáõ ÃÇõÝ: Ð³Û ·³Õ Ã³ Ï³ Ýáõ ÃÇõÝ ÙÁ Ñ³Û »Ï» -Õ»óÇÇ å³ ï» ñáõÝ ï³Ï áõ ²é³ç Ýáñ ¹³ ñ³ ÝÇÝ ßáõñçª ãù³ -õáñ áõ Ù³ ß³Í: Æ±Ýã å¿ë Ñ³Ý ·Çëï åÇ ïÇ ÁÝ¿ñ, »ñμ Çñ»ñ³½ Ý»ñÝ ÇëÏ ÏÁ ã³ñ ã³ ñ¿ ÇÝ ½ÇÝù, ÏÁ ½·³ñ, áñ Ñ»ïÁ½ -Ñ» ï¿ ³õ» ÉÇ ÏÁ ù³Û ù³Û áõ¿ñ: ºñ³ Ýáõ ÃÇõÝ åÇ ïÇ ÁÉ É³ñ«

115

»ñμ Ïé áõÇ Ù¿ç ÷³ Ï¿ñ Çñ Ï»³Ý ùÁ, áñ ¹³ ï³ñÏ áõ³Í ¿ñ,¹³ ï³ñÏ áõ³Í:

ºõ Ï³ñ Í»ë ³Û¹ ¹³ ï³ñ Ïáõ ÃÇõÝÁ Ù³ñÙ ÝÇ ÑÇõë Ï¿Ý Ý» -ñáõ ÝÙ³Ý É»ó Ý» Éáõ Ñ³ Ù³ñ ì³Ñ ñ³Ù Û³ ×³Ë ÙÇë ÙÇ Ý³ÏÃ³ ÷³ éáõÙ Ý»ñ Ïþáõ Ý» Ý³ñ Ñ³Û Ï³ Ï³Ý ÂÇý ÉÇ ëÇ Ù¿ç, í³Ý -ùÇ »Ï» Õ» óÇÝ, ²é³ç Ýáñ ¹³ ñ³ ÝÁ: Êá ×³ í³Ý ùÇ ·» ñ»½ Ù³ -Ý³ ï³Ý Ù¿ç ÍáõÝ ÏÇ »Ï³õ ð³ý ýÇÇ ·» ñ»½ Ù³ ÝÇÝ ³é ç»õ:¶» ñ»½ Ù³ ÝÁ Ï³ñ Í»ë ÏÁ ßÝ ã¿ñ »õ Ï³ñ Í»ë ð³ý ýÇÝ ÙÇßï·» ñ»½ Ù³ ÝÇÝ Ù¿ç ³å ñ³Í ¿ñ »õ ·» ñ»½ Ù³ Ý¿Ý ·ñ³Í ¿ñ Çñμá Éáñ ·áñ Í» ñÁ: ²ÛÝ »ñ³ Ý» ÉÇ ûñ» ñáõÝ Ñ³Û ñÁ ³é³Ý ÓÇÝÝ,Ë» É³ óÇ Ñ³ ×áÛ ùáí ï³ñ áõ³Í ¿ñ ð³ýýÇ áí Çñ»Ýó ï³Ý»ñ ç³ ÝÇÏ ×ñ³ ·ÇÝ ³é ç»õ »õ Ï³Ù Ë³ Ýáõ ÃÇÝ Ù¿ç Ù¿Ï ÏáÕ -Ù¿Ý ×³Ý ×» ñÁ ùß» Éáí: ²Ñ³ ÜÇ ÏûÉ ¸áõ Ù³Ýª Ù»Í Û» Õ³ ÷á -Ë³ Ï³ ÝÁ, ³Ñ³ ²ñÍ ñáõ ÝÇÝ, áñáÝó ³õ» ÉÇ Í³ Ýû Ã³ ó»ñ ¿ñê³ Ý³ ë³ñ »³ ÝÇ Ù¿ç: ºÏ» Õ»óÇÇ μ³ ÏÇÝ Ù¿ç ï» ë³õ ÞÇñ -í³Ý ½³ ¹¿Ý, áñ ÏÁ Ëû ë¿ñ í³ñ ¹³ å» ïÇ ÙÁ Ñ»ï Û³ ×³ËÓ»é ùÁ ßñ ÃáõÝ ùÇÝ ï³ Ý» Éáí: àõ Ý¿ñ ·» Õ» óÇÏ ·ÉáõË ÙÁª Ï³ -åáÛï ³ã ù» ñáí áõ ËÇï Ù³ ½» ñáí: î» ë³õ Ú. Âáõ Ù³Ý »³ -ÝÁ ²Õ μ³É »³ ÝÇÝ Ñ»ï: ºñ ÏáõùÝ ³É ÙÇ ³ëÝ ù³ É» Éáí Ëûë -ùÇ μéÝ áõ³Í ¿ÇÝ: Ì³Ýñ ¿ÇÝ ²Õ μ³É »³ ÝÇÝ ù³Û É» ñÁ, ×Çß¹Çñ Ñû ñÁ Í³Ý ñáõ ÃÇõ Ýáí: ì³Ñ ñ³Ù ·Ý³ó Ø¿Û ï³ ÝÇ ê. ¶¿ -áñ· »Ï» Õ» óÇÝ, áõñ Ï³ñ ê³ Û³Ã-Üá í³ ÛÇ ¹³Ù μ³ ñ³ ÝÁ ùÁ-Ý³ ñ³ Ï³Ý: ²Û¹ ûñ» ñáõÝ Ñ³Û åáÉ ß» õÇÏ Ý» ñÁ ·áñ ÍÇ íñ³Û¿ÇÝ, ë³ñ ù» Éáí ¹³ ë³ Ëû ëáõ ÃÇõÝ Ý»ñ: ì³Ñ ñ³Ù ·Ý³ó Ù¿Ï¹³ ë³ Ëû ëáõ Ã»³Ý. §Ø³ñùë »³Ý ÷Ç ÉÇ ëá ÷³ Ûáõ Ã»³Ý ÇÙ³ -ó³ μ³ Ýáõ ÃÇõÝÁ: êáõ μÛ»Ï ïÇõ »õ ûμÛ»Ï ïÇõ Çï ¿ ³ ÉÇ½ ÙÇ ß³ -Ñ» ñáõ û÷á ½Çó Ç ³Ý: ´áõñÅ áõ³ Ï³Ý ÷Ç ÉÇ ëá ÷³ Ûáõ ÃÇõÝÁÑ³ Ï³ ÇÝ ï» É»Ïï áõ³ ÉÇë ï³ Ï³Ý ¿¦: ì³Ñ ñ³ ÙÇ ùÇã ÙÁÝ ³ÉÍ³ ÝûÃ Ãáõ» ó³Ý ÝÙ³Ý »ñ» õ³ Ï³ Û³ Ï³Ý ·Í» ñÁ, ÑÇõ³Ý ¹³ -Ýá óÇÝ Ù¿ç, »ñμ ÇÝù ë³ë ïÇÏ ç»ñ ÙÇ Ù¿ç ¿ñ:

ì³Ñ ñ³Ù, í³Ý ùÇ »Ï»Õ»óÇÝ ¿ñ ³Ù¿Ý ÎÇ ñ³ ÏÇ »õª å³ -ï³ ñ³ ·Ç: ²Û¹ å³ ï³ ñ³ ·Ç ³ï»ÝÝ ¿ñ, áñ Çñ »ñ»õ³Ï³-ÛáõÃÇõÝÁ Ã»õ Ïþ³é Ý¿ñ Çñ»Ýó ·» ÕÇ »Ï»Õ»óÇÇ ·Ù μ¿ ÃÇÝ

116

ßáõñç ¹³ñ ÓáÕ ³Õ³õÝÇÝ»ñáõ ÝÙ³Ý Ù»ÕÙ áõ ³ÕûÃ³Ï³Ý:²ÛÝ ï»Õ, ·Çõ ÕÇ »Ï»Õ»óÇÇÝ Ù¿ç ¿ñ, áñ åë³ ÏÇ åÇ ïÇ Ï» -Ý³ñ Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ñ»ï, ·ÉáõË ·É ËÇ ³Ýáñ ÑÇ Ý³ Ûáï Ó»éùÁÇñ ³÷ÇÝ Ù¿ç ³é³Í: ²Û¹ ÏÇ ñ³ ÏÇ Ý» ñ¿Ý Ù¿ÏÝ ¿ñ, »ñμ »Ï»-Õ»óÇÇ μ³ ÏÇÝ Ù¿ç Ñ³Ý ¹Ç å» ó³õ »ñ Ïáõ ³Ù»ñÇÏ³Ñ³Û Ï³ -Ù³ õáñ Ý» ñáõ, áñáÝù ¾ñ½ ñáõ ÙÇ ×³ Ï³ ï¿Ý Ý³ Ñ³Ý ç³Í »õ³ñ ¹¿Ý Ûáõë³Éùáõ³Í, Çñ»Ýù ½Ç ñ»Ýù ÂÇý ÉÇë Ó·³Í ¿ÇÝ ²-Ù»ñÇÏ³ í» ñ³ ¹³é Ý³ Éáõ Ñ³ Ù³ñ: ºñ ÏáõùÝ ³É »ñÏ ñáñ¹Ý³ Ñ³ÝçÝ ¿, áñ áõ Ý» ó³Í ¿ÇÝ »õ íÇñ³õáñáõ³Íª ÏéáõÇÝ Ù¿ç:Î³ Ù³ õáñ »Ï³Í ¿ÇÝ ²Ù»ñÇÏ³Û¿Ý, ï¿ñ ¹³é Ý³ Éáõ Çñ»ÝóÍÝÝ ¹³ ¹³Û ñÇÝª Ð³ Û³ë ï³ ÝÇÝ: ºÏ³Í ¿ÇÝ Ý³»õ íñ¿ ÅÇ Ñ³-Ù³ñ: ºñÏáõùÝ ³É ÏáñëÝóáõó³Í ¿ÇÝ Çñ»Ýó ÍÝáÕùÝ»ñÁ,³½·³Ï³ÝÝ»ñÁ ï»Õ³Ñ³ÝáõÃ»³Ý Ù¿ç μ³½áõÙ ã³ñ ã³ -ñ³Ýù Ý» ñáí: ²ÝáÝù ÷áùñ ·á Ñáõ Ý³ Ïáõ ÃÇõ Ýáí ÏÁ í» ñ³ -¹³é Ý³ ÛÇÝ, áñ ¾ñ½ ñáõ ÙÇ Ù¿ç Ïñ ó³Í ¿ÇÝ Ãáõñ ùÇ ³ñÇõÝÃ³ ÷»É:

ì³Ñ ñ³ ÙÇ Ñ³ Ù³ñ Ýáñ ×³Ù μ³Û ÙÁÝ ¿ñ ²Ù» ñÇ Ï³Ý, »ñμ³Û É»õë áñ» õ¿ μ³ ÝÇ û· ï³ Ï³ñ ã¿ñ Ïñ Ý³ñ ÁÉ É³É: ¶ñ» Ã¿Ùáé ó³Í ¿ñ: ÚÇ ß»ó Çñ Ñû ñ³ ùáÛ ñÁ öñ³ íÇ ï¿Ý ëÇ Ù¿ç: öáùñ»Õ³Í ³ï»Ý ÏÁ ëÇ ñ¿ñ Ý³ Ù³Ï Ý»ñ ·ñ»É:

îÇ ÏÇÝ ö¿ ñáõ½ ¶³μñÇ ¿É »³Ý:ÆÝù ã·Ç ï¿ñ: Æñ Ñ³ÛñÝ ÇëÏ ³Ùáõë Ý³ ó³Í ã¿ñ« »ñμ ³ÛÝ

ûñ» ñáõÝ ²Ù» ñÇ Ï³ Û¿Ý Ñ³Û ñ» Ý³ ÏÇó ÙÁ Ïáõ ·³Û áõ Ý» õáñ,Ïþ³Ùáõë Ý³ Ý³Û Çñ Ñûñ Ù¿Ý ÷áùñ ùñá çÁ Ñ»ï áõ Ýá ñ¿Ý ²Ù» -ñÇ Ï³ ÏÁ í» ñ³ ¹³é Ý³Û:

ì³Ñ ñ³Ù ³Ù» ñÇ Ï³ Ñ³Û »ñ Ïáõ Ï³ Ù³ õáñ Ý» ñáõÝ Ñ»ï×³Ù μ³Û Ïþ»É É¿ ²Ù» ñÇ Ï³ »ñ Ã³ Éáõ:

Þ³ï ³É Ñ»ßï ×³Ù μáñ ¹áõ ÃÇõÝ ÙÁ ã¿ñ ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ñ³ -Ù³ñ:

117

´. ì²Ð ð²Ø ²Øº ðÆ Î² ÚÆ Ø¾æ

ä² ðàÜ ì²Ð ð²Ø ¾ð, »ñμ ³é³ çÇÝ ³Ý ·³Ù Í³ Ýû Ã³ ó³ÛÑ» ïÁ: Þ³ï ³Ý ·³Ù Ý»ñ ï» ë³Í ¿Ç, áñ ÙÇ »õ ÝáÛÝ Å³ ÙáõÝ³ÏáõÙμ ÏÁ Ùï Ý¿ñ áõ ³é³Ý ÓÇÝ ÏÁ Ýë ï¿ñ ë» Õ³ ÝÇ ÙÁßáõñç Ñ³Û Ï³ Ï³Ý Ã»ñ Ã» ñÁ ³ã ù¿ ³Ý óÁ Ý» Éáõ: ÆÝã å¿ëÏþ»ñ» õ¿ñ, ÏÁ ëÇ ñ¿ñ ÙÇ Ý³ Ïáõ ÃÇõÝÁ áõ ¹¿Ù ùÇÝ íñ³Û óá ñ» -Ý³ ·áÛÝ Ã³Ë Íáõ ÃÇõÝ ÙÁ Ï³ñ: ²Û¹ Ã³Ë Íáõ ÃÇõÝÁ ³Ýáñμ³ ñ» Ó»õ ¹¿Ù ùÇÝ, ³ã ù» ñáõÝ, Ñ³ ë³ ÏÇÝ ³ÛÝ ù³Ý μÝ³ Ï³Ý¿ñ, áñ ù³Ý Ï³ Ý³Ý ãÁ Í³ éÇÝ: ²Û¹ Ã³Ë Íáõ Ã»³Ý Ù¿ç áõ Ý¿ñß³ï Ñ³ ×» ÉÇ ÅåÇï ÙÁª ëåÇ ï³Ï Ù³ ùáõñ ³Ï é³ Ý» ñáí: ºõáñáí Ñ» ï»õ ùã³ Ëûë ¿ñ, ³Û¹ Ñ³ ×» ÉÇ ÅåÇ ïáí ÏÁ å³ Ñ¿ñÇñ É³õ Ù³ñ ¹áõ Ñ³ Õáñ ¹³ Ï³ Ýáõ ÃÇõÝÁ: Ê» Éûù Éñ çáõ ÃÇõÝÙÁ áõ Ý¿ñ Çñ ß³ñ Åáõ Ó» õ» ñáõÝ Ù¿ç: ÎÁ Ñ³· áõ¿ñ Ù³ ùáõñ,ÙÇßï É³õ ë³÷ñ áõ³Í áõ ÙÇßï ³É ³Ýáõ ÃÇÝ ï³Ï É³õ Ï³-ßÇ¿ ÷áù ñÇÏ ÃÕ Ã³ å³ Ý³Ï ÙÁ »õ »ñ μ»ÙÝ ³É í³ñ ¹Ç Ïá ÏáÝÙÁ É³Ù μ³ ÏÇÝ:

Ì³ ÝûÃ Ý» ñÁ ÙÇßï ³É É³õ Ëûëù ÙÁ áõ Ý¿ ÇÝ Áë» ÉÇù äñÝ.ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ: ²å³ Ñá í³· ñ³ Ï³Ý ÁÝ Ï» ñáõ Ã»³Ý ÙÁ ·áñ Í³ -Ï³ÉÝ ¿ñ »õ ë³ Ï³ÛÝ ã·Ç ï»ë, ÇÝã å¿±ë »õ áñá±õ Ñ»ï:

²Û¹ ûñ» ñáõÝ ³ÏáõÙ μÇ ï» õ³ Ï³Ý ³Û ó» Éáõ Ý»ñÝ ¿ÇÝ Ý³ -»õ áõ ñÇß »ñ Ïáõ ·áñ Í³ Ï³É Ý»ñ, áñáÝù Çñ»Ýó ³ñ Ñ»ë ïÇÝÑ»ï áñ å¿ë ·áñ ÍÇù, ÏÁ ·áñ Í³ Í¿ ÇÝ ß³ ï³ Ëû ëáõ ÃÇõÝÁ:ºÃ¿ ë» Õ³ ÝÇ ½ñáÛ óÁ Êá ñ» Ý³óÇÇ Ù³ ëÇÝ ¿ñ, ÏÁ ½³ñ Ù³ -Ý³ ÛÇÝù Ã¿ ÇÝã å¿¯ë É»½ áõ³ Ï³Ý ß³ï ×ÏáõÝ Ó» õáí ÙÁ ½ñáÛ -óÁ ÏÁ ÷áË áõ¿ñ Ï»³Ý ùÇ ³å³ Ñá í³· ñáõ Ã»³Ý Ï³ ñ» õá ñáõ -Ã»³Ý Ù³ ëÇÝ:

äñÝ. ì³Ñ ñ³Ù ëË³É ³ß Ë³ ï³Ýù ÁÝï ñ³Í ¿, ÏÁ Ùï³ -Í¿Ç Û³ ×³Ë: ²Ýáñ Ó³Û ÝÇÝ, μ³ é» ñáõÝ Ù¿ç ³½Ý áõ³ Ï³Ý

118

μ³Ý ÙÁ Ï³ñ: ÆÙ³ ó»ñ ¿Ç, áñ ³Ýáñ Ñ» ï³ùñù ñáõ ÃÇõÝÁ·ñ³ Ï³Ý »õ ÷Ç ÉÇ ëá ÷³ Û³ Ï³Ý ÁÝ Ã»ñ óáõÙ Ý»ñ ¿ÇÝ. áõ Ý¿ñÁÝïñ áõ³Í ·ñ ù» ñáõ ·ñ³ ¹³ ñ³Ý ÙÁª ý¿Ý í¿Û å³ñ ï¿ ½ÇÝíñ³Û Ý³ ÛáÕ Çñ ³ÙáõñÇÇ ë»Ý »³ ÏÇÝ Ù¿ç:

ØÇ ù³ ÝÇ ÅåÇï áõ Ý» óáÕ μ³ é» ñáí μ³ ñ» Ï³ Ù³ ó³ÝùÇñ³ ñáõ Ñ»ï »õ ·ï³Û, áñ ÙÇ Ý³ Ïáõ Ã»³Ý Ù¿ç Ñ³ ëáõ Ý³ -ó³Í ÇÙ³ë ïáõ ÃÇõÝ Ï³ñ Çñ Ó³Û ÝÇÝ »õ μ³ é» ñáõÝ Ù¿ç: Øáõ -ÃÇÝ áõ Ééáõ Ã»³Ý Ù¿ç ³é³Í ¿ñ ÃÇ Ã»é ÝÇ ÏÇ Ý³ß ËáõÝ ·áÛÝ:îË ñáõ ÃÇõÝÝ áõ ÙÇ Ý³ Ïáõ ÃÇõÝÁ Ïþ³Ý Ñ» ï³ Ý³ ÛÇÝ Ï³ñ Í»ëÇñ Ñ³ Ù³Ï ñ» ÉÇ ÅåÇ ïÇÝ áõ Ó³Û ÝÇÝ Ù¿ç: ÎÁ ½·³ ÛÇñ, áñ ³ÝÍÝ³Í ¿ñ ³½Ý áõ³ Ï³Ý ß¿ Ýáõ Ã»³Ý ÙÁ Ù¿ç μ³ ñÇ, áõ Û» ïáÛßáõù ÙÁ ÇÝ Ï³Í ¿ñ ³Ýáñ Ñá·Ç ÇÝ Ù¿ç:

Ø»ñ μ³ ñ» Ï³ Ùáõ Ã» Ý¿Ý Û» ïáÛ, äñÝ. ì³Ñ ñ³Ù ³Ù¿Ý ³Ý -·³Ù, áñ ³ÏáõÙμ ÏÁ Ùï Ý¿ñ, Ù»ñ ë» Õ³ ÝÇÝ Ïáõ ·³ñ, áõñûñ áõ³Ý áñáß Å³ ÙáõÝ ÏÁ Ñ³ õ³ù áõ¿ ÇÝù ÍË» Éáõ ³ñ» õ»É -»³Ý ëáõñ ×áí, »õ ûñ áõ³Û ½ñáÛó Ý»ñÝ ÁÝ» Éáõ: Ø»ñ ½ñáÛó Ý» -ñÁ ³é Ñ³ ë³ ñ³Ï ·ñ³ Ï³ Ýáõ Ã»³Ý ßáõñç ¿ÇÝ: ì³Ñ ñ³ ÙÇÙ³ëÝ³ÏóáõÃÇõÝáí ³Û¹ ½ñáÛóÝ»ñÁ ³õ»ÉÇ Ëáñ³ó³Ý: ²Ýá°ã ÙÇ³ÛÝ Ñ» ï³ùñù ñ³ Ï³Ý Í³ Ýû Ãáõ ÃÇõÝ Ý»ñ »õ ï» ëáõ -ÃÇõÝ Ý»ñ áõ Ý¿ñ ³é Ñ³ ë³ ñ³Ï ÙÇ ç³½ ·³ ÛÇÝ ·ñ³ Ï³ Ýáõ -Ã»³Ý Ù³ ëÇÝ, ³ÛÉ Ý³ »õ áõ Ý¿ñ ëáõñ ÛÇ ßá Õáõ ÃÇõÝ: î»ë Ý»ë³é³Ý ÓÇÝÝ Ñ³ ×áÛ ùáí Ïþ³ñ ï³ ë³ Ý¿ñ Ø» Í³ ñ»Ýó, ¸áõñ -»³Ý, ì³ ñáõ Å³Ý »õ Ù³ Ý³ õ³Ý¹ î¿ñ »³ ÝÇ Ã³Ë Íáï μ³ -Ý³ë ï»Õ Íáõ ÃÇõÝ Ý» ñÁ: ²Ý Ý³ »õ Ïñ Ý³ñ Ûáõ ½áõ Ùáí ³ñ ï³ -ë³ Ý»É öá ÛÇ §²· é³ õÁ¦, »õ àõ»Ã ÙÁ Ý¿Ý Ï³ñ× Ïïáñ Ý»ñ, »ñμÙ»ñ ½ñáÛ óÁ öá ÛÇ »õ Ï³Ù àõ»Ã ÙÁ ÝÇ Ù³ ëÇÝ ¿ñ:

- ´³Ûó ïÕ³ù, Ó» ½Ç μ³Ý ÙÁ Áë»Ù. Ù»ñ ¿¹ ï³ Õ³Ý ¹³ -õáñ Âáõ Ù³Ý »³ ÝÇ ¹¿Ù ùÁ ³Ù¿Ý ³Ý ·³Ù áñ ÏÁ ï»ë Ý¿Ç,ÏþÁë»ë ³Õ áõ¿ ëÇ ³ñ ï³ Û³Û ïáõ ÃÇõÝ áõ Ý¿ñ, Çñ å» Ë» ñáõÝÙ¿ç ß³ñ ÅáõÙ ³é³Í Ã» Ã»õ ÅåÇ ïáí, ÏÁ Ëû ë¿ñ ì³Ñ ñ³Ù:

ä³ ñáÝ ì³Ñ ñ³Ù ß³ï Áë» ÉÇù Ý»ñ ãáõ Ý¿ñ, »ñμ Ù»ñ ½ñáÛ -óÇ μÝáÛ ÃÁ ÏÁ ÷áË áõ¿ñ »õ Û³ ×³Ëª ³Ý Ëáõ ë³ ÷» ÉÇ ÏÇ Ý» ñáõÙ³ ëÇÝ: Ø³ Ý³ õ³Ý¹ ³ÛÝ ûñ» ñáõÝ, »ñμ Ù»ñ Ù¿ç ³Ùáõë Ý³ -

119

óáÕ Ý»ñ ãÏ³ ÛÇÝ: ì³Ñ ñ³Ù ã¿ñ Ù³ë Ý³Ï ó»ñ ³Û¹ ½ñáÛó Ý» -ñáõÝ áõ ÏÁ Ù»Ï Ý¿ñ: Ø»½ Ù¿ ³õ» ÉÇ ï³ ñÇù áõ Ý¿ñ ³Ý, ·áõ ó¿»ñ»ëáõÝ »ñÏáõ ï³ ñ» Ï³Ý, »õ Ù»Ýù ÏÁ ½³ñ Ù³ Ý³ ÛÇÝù, áñï³ Ï³ õÇÝ ³Ùáõë Ý³ ó³Í ã¿ñ »õ Çñ μá Éáñ ß³ñ ÅáõÙ Ý» ñáõÝ,ÝáÛ ÝÇëÏ ÅåÇ ïÇÝ Ù¿ç ÏÁ å³ Ñ¿ñ Çñ ÙÇ Ý³ Ïáõ ÃÇõÝÁ: ¶áõ ó¿Ëáõ ë³ ÷áõÙ ÙÁÝ ¿ñ Çñ³ Ï³Ý ³ß Ë³ñ Ñ¿Ý »õ Ï³Ù ÇÝùÝ Çñ -Ù¿Ý »õ Çñ Ñ» ï³ùñù ñáõ ÃÇõÝÁ ïáõ³Í ¿ñ ÁÝ Ã»ñ óáõÙ Ý» ñáõ:

²Ù» ñÇ Ï³ ÛÇ Ù¿ç, ì³Ñ ñ³Ù, ßÝáñ ÑÇõ Çñ Ñû ñ³ù ñáç »õ³Ùáõ ëÇ ÝÇÝ, öñ³ íÇ ï¿Ý ëÇ Ù¿ç ãáñë ï³ ñÇ áõ ë³ ÝáÕ »Õ³Í¿ñ: ¶Çï¿ñ É³õ ³Ý· É» ñ¿Ý, »õ »ñ μ»ÙÝ ³É ÙÇ ³ ëÇÝ ·ñ³ ïáõ -Ý» ñÁ Ïþ³Û ó» É¿ ÇÝù: Î³ ñ» õáñ ¿ñ Ý³ »õ Çñ ÁÝï ñ³Í ·ñ ùÇÝÏ³½ ÙÁ: Â¿ Ç°Ýã ï» ë³Ï Ï³ ßÇ ·áñ Í³Í áõ³Í ¿ »õ ³é³ õ» É³ -å¿ë ÏÁ íë ï³ Ñ¿ñ ³Ý·É Ç ³ Ï³Ý Ï³½ Ù» ñáõÝ: ÎÁ ëÇ ñ¿ñÏ³ßÇÇ Ñá ïÁ:

Ð³ Ï³ é³Ï Ù»ñ Ùûï μ³ ñ» Ï³ Ùáõ Ã»³Ý, ÏÁ ï»ë Ý¿Ç, áñì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ù¿ç ÷³Ï μ³Ý ÙÁ Ï³ñ: ÜáÛ ÝÇëÏ ·³Õï ÝÇ ùÇ ÙÁå¿ë ûñ ÙÁ Áë³õ, »õ ó³Í Ó³Û Ýáí, áñ ÙÇ ù³ ÝÇ ï³ ñÇ ¿ÙÇï ùÁ ¹ñ³Í ¿ àõ»Ã ÙÁ ÝÁ Ñ³ Û» ñ¿ ÝÇ Ã³ñ· Ù³ Ý»É:

- ´³Ûó ÇÝ ãá±õ ã¿ù ëÏ ëÇñ, ì³Ñ ñ³Ù:- î³ ëÁ ï³ ñÇ ¿ ³Û¹ ï³ ùáõ ÃÇõÝÁ Ï³Û ÇÙ Ù¿ç »õ ³Û¹ »ñ -

μ»ÙÝ Ù³ñÙ ÝÇ ç»ñ Ùáõ Ã»³Ý å¿ë ÏÁ μ³ñÓ ñ³ Ý³Û »õ ÏþÇç Ý¿:î³ Ï³ õÇÝ Ñ³ ëáõ Ý³ ó³Í ã»Ù ½·³ñ ³Û¹ ³ß Ë³ ï³Ý ùÇÝÑ³ Ù³ñ, ×Çß¹ ³ÛÝ å¿ë, ÇÝã å¿ë ËÝ Óáñ ÙÁ Ï³ Ù³ó-Ï³ Ù³óÏÁ Ñ³ ëáõÝ Ý³Û ³ñ» õáí: Â³ñ· Ù³ Ýáõ ÃÇõÝÁ ÇÝùÝ Çñ Ù¿ç áõ -ñÇß ³ñ áõ»ëï ¿: È» ½áõ Ý» ñÁ ³é³Ý ÓÇÝ ÝÏ³ ñ³ ·Çñ áõ ·áÛÝáõ ÝÇÝ:

²ÛÝ ù³Ý É³ õ³ ó³õ Ù»ñ μ³ ñ» Ï³ Ùáõ ÃÇõÝÁ, áñ »ë ùÉÁ åÇÝÙ¿ç Ñ³ ×áÛ ùáí ÏÁ ëå³ ë¿Ç ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ: úñ ÙÁÝ ³É Ý»ñëÙï³õ ýñ³Ý ë³ Ï³Ý »ñ Ï³ñ Ñ³ óáí ÙÁ áõ ÅåÇ ïÇ ·Í» ñÁ³õ» ÉÇ É³ÛÝ: àõ ½»ó, áñ Ñá ïÁ ³é Ý»Ù Ñ³ óÇÝ. §²¯Û, Ï³ñ Í»ëÙ»ñ ·» ÕÇ óá ñ» Ý¿Ý ßÇÝ áõ³Í ÁÉ É³ñ¦: Ú» ïáÛ μ³ ó³õ ÷áù -ñÇÏ ïáõ ÷Ç Ù¿ç Ûáõ Ý³ Ï³Ý å³ ÝÇñ áõ ëå³ Ý³ Ï³Ý Ëá ßáñÓÇ Ã³å ïáõÕª ÝáÛÝ å¿ë ÷áù ñÇÏ ïáõ ÷Ç ÙÁ Ù¿ç: Â³ñÙ,

120

³Õáõáñ ×³ß ÙÁª ³ÏáõÙ μÇ ·³ ñ» çáõ ñáí »õ ÑÇÝ· ë» Õ³ Ý³ -ÏÇó Ý» ñáí:

¶³ñáõ ÝÇ ûñ»ñÝ ¿ÇÝ ï³ù áõ ÷Ë ñ³Í Ñá Õ» ñ¿Ý ÍÇ É»ñ¹áõñë Ïáõ ·³ ÛÇÝ: äáë ÃÁ ÝÇ Ñ³ ë³ ñ³ Ï³ó å³ñ ï¿ ½Ç Í³ -é» ñáõ ³ß Ý³ ÛÇÝ åï ÏáõÙ Ý» ñáõ Ù¿ ç¿Ý, Ï³ Ï³ã Ý»ñ Ï³ñ·Ï³ñ ·Ç ÏÁ Åå ï¿ ÇÝ Ã³ñÙ ³Õ çÇÏ Ý» ñáõ ÅåÇ ïáí: äïáÛ ïÇ»É ÉáÕ ÏÇ Ý» ñáõ »õ ³Õ çÇÏ Ý» ñáõ Ù³ñÙ Ý» Õ¿Ý Ó» õ» ñáõÝ Ù¿çÏ³ ÏáõÕ Ñá Õ» ñáõ ³ñ ·³ ë³ õá ñáõ ÃÇõÝÁ Ï³ñ ·³ ñáõ ÝÇ ³Û¹ûñ» ñáõÝ, μ³ñÏ ³ñ» õÇÝ ï³Ï: ÜáÛÝ åï Ïáõ ÙÁ Í³ é» ñáõ×Çõ Õ» ñáõÝ Ù¿ç: ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ñ»ï åïáÛ ïÇ »É³Í ¿ÇÝù: â·Ç -ï»Ù ÇÝã å¿¯ë ÏÁ ½·³ñ ì³Ñ ñ³ ÙÁ. μ³Ûó ·³ ñáõ ÝÇÝ Ù¿ ç¿Ý·³ ñáõ ÝÁ ³Ýó ÝáÕ ÏÇ Ý» ñáõ Ù³ñÙ Ý» Õ¿Ý ¹Çõ ñ³ Ã»ù Ó» õ» ñÁ,ûñ áõ³Û ³ñ» õÇÝ ç»ñ Ùáõ Ã»³Ý å¿ë μé Ý³Í ¿ÇÝ ½Çë: Â» ñ»õë³Û¹ ¿ñ, áñ ³Ý³ÏÝ Ï³É ß»ß ïáí ÙÁ Ñ³ñ óáõ óÇ.

- ì³Ñ ñ³°Ù…²Û¹ ß»ß ïÁ ùÇã ÙÁ ½³ñ Ù³ óáõó ½ÇÝù: ¼·³ó, áñ Ýáñ »õ

Ï³ ñ» õáñ μ³Ý ÙÁ åÇ ïÇ Áë¿Ç:- Æ±Ýã Ï³Û, Û³ÝÏ³ñÍ:- ¾Ñ, áãÇ°Ýã: ÎÇÝ»ñÁ ³ÛÝù³Ý ·»Õ»óÇÏ Ïþ»ñ»õÇÝ ³Ûëûñ:

¶áõó¿ ·³ñáõÝÁ Ï³Û μáÉáñÇÝ Ù¿ç: Îþáõ½¿Ç Ñ³ñóÝ»É, Ã¿¹áõù ë¿ñ áõ Ý» ó³±Í ¿ù:

- Æ±Ýã Áë»É Ïþáõ ½»ë, Ðñ³Ý¹:- Àë»É Ïþáõ ½»Ù, ë¿ñª ÏÝáç ÙÁ Ñ³Ý ¹¿å, »ñμ ³ÝáÝù Ù»½

Çñ»Ýó ÏÁ Ï³Ý ã»Ý É» ½áõáí ÙÁ, áñ μ³ Ý³ë ï»Õ Íáõ ÃÇõÝÁÁë³Í ã¿ ¹»é:

- ´³Ûó ÙÇßï ³É É³õ μ³ Ý³ë ï»Õ Íáõ Ã»³Ý μ³ é» ñÁ³ÝáÝó Ù³ñÙ Ý¿Ý ÏÁ ÷ñ ÃÇÝ, Ðñ³Ý¹:

ì³Ñ ñ³Ù å³Ñ ÙÁ Éé»ó: Î³ñ Í» óÇ, áñ Ùáé ó³õ ÇÙ Ñ³ñ -óáõ ÙÁ:

- Ð³°, Ðñ³Ý¹, Ïþ»ñ» õÇ å³ ï³ë Ë³ ÝÇë ÏÁ ëå³ ë»ë, Ëû -ë» ó³õ ì³Ñ ñ³Ù áõ Ýë ï» ó³Ýù ³Ãá éÇ ÙÁ íñ³Û: î» ë³Û ³ã -ù» ñáõÝ Ù¿ç Ã» Ã»õ ½³ õ»ßï ÙÁ μé Ý³Í ¿ñ:

- ²Ý ßáõßï, ³Ý ßáõßï »õ ë³ Ï³ÛÝ ÇÙ ë¿ ñ» ñÁ ùÇã ÙÁ ï³ -

121

ñû ñÇ Ý³Ï »Õ³Í »Ý:- ºÃ¿ ë¿ñ ¿, ÇÝã å¿±ë ï³ ñû ñÇ Ý³Ï:- ²ÛÝ å¿ë, ÇÝã å¿ë μ³ó å³ ïáõ Ñ³ Ý¿ ÙÁ »ñ μ»ÙÝ Ý³ß -

ËáõÝ Ãé ãáõÝ ÙÁ ÏÁ Ùï Ý¿ Ý»ñë, ãáñë ÏáÕÙ ÏÁ Ã» õ¿,³å³ÏÇÇ ÏÁ ½³ñÝ áõÇ áõ Û» ïáÛ ÝáÛÝ μ³ó å³ ïáõ Ñ³ Ý¿Ý ÏÁÙ»Ï ÝÇ Û³Ý Ï³ñÍ ³ÛÝ å¿ë, ÇÝã å¿ë Ùï³Í ¿ñ: äÇ ïÇ áõ ½¿ Çñμé Ý»É ³Û¹ ³Õáõáñ Ãé ãáõ ÝÁ áõ Ï»ñ ï³É ùáõ ³÷¿¹: ºõ Ï³Ùï» ë³±Í »ë í»ñ ç³ ÉáÛ ëÇ ³Ù å» ñáõÝ í³é ·» Õ»ó Ïáõ ÃÇõÝÁ,»õ ë³ Ï³ÛÝ ³ñ» õÁ Ù»Ï Ý» É¿ Û» ïáÛ Ùá ËÇ ñÇ ·áÛÝ ÙÁ ÏÁ ÙÝ³Û:ÎÁ ï»ë Ý»Ù, áñ ³Ý Ñ³Ù μ»ñ »ë:

àõ ñ»ÙÝ, ÃÇõ Ù¿Ï:öñ³ íÇ ï¿Ý ëÇ Ù¿ç áõ ë³ ÝáÕ ¿Ç: Ðû ñ³ù ñáçë Ùûï Ïþ³å -

ñ¿Ç: ²Ù¿Ý ³Ý ·³Ù, »ñμ ¹å ñá ó¿Ý ¹áõñë Ïáõ ·³ ÛÇ ÇÙ ·ñ ù» -ñáõ ïáå ñ³ Ïáí, ÷á Õá óÇÝ ³Ý ÏÇõÝÁ ÏÁ ï»ë Ý¿Ç öñ Ïáõ -Ã»³Ý ´³ Ý³ ÏÇ ËáõÙμ ÙÁ Çñ»Ýó ï³ ñ³½ Ý» ñáí: Îþ»ñ ·¿ ÇÝÃÙ μáõ Ïáí, ÷á Õáí áõ ÏÇ Ã³ éáí: ºñ³Åß ïáõ Ã»³Ý ÁÝ Ã³ó -ùÇÝ Ù¿ ÏÁ Ñ³ õ³ ùáõáÕ μ³½ Ùáõ Ã»³Ý Ù¿ç åÝ³Ï ÙÁ ÏÁåïÁïó Ý¿ñ: ºë ÇÙ Ë»Õ× ·ñ å³ Ý¿ë μ³Ý ÙÁ ÏÁ Ó·¿Ç: ²Ù¿Ýûñ å¿ïù ¿ Ï» Ý³ ÛÇ ³ÛÝ ï»Õ »õ ³Ù¿Ý ûñ å¿ïù ¿ μ³Ý ÙÁÓ·¿Ç åÝ³ ÏÇÝ Ù¿ç, áñáí Ñ» ï»õ ·» Õ» óÇÏ ¿ñ ÏÇ Ã³é Ýáõ³ -·áÕ ÏÇ ÝÁ, Ù³ Ý³ õ³Ý¹ Ã³õ ß³ ÛÇÝ Ó³Û ÝÁª »ñμ ÏÇ Ã³ éÇÝ áõËÙ μ»ñ ·ÇÝ Ñ»ï ÏÁ Ë³éÝ áõ¿ñ: ÎÁ ½·³ ÛÇ, áñ ³Û¹ Ó³Û ÝÁ³Ýáñ Ù³ñÙ ÝÇ »ñ·Ý ¿ñ, Ïñû Ý³ Ï³Ý ßáõÝ ãáí: ØÇ çÇÝ ï³ ñÇ -ùáí, Ø³ ïá ÝÝ³ ÛÇ ÙÇ ùÇã »ñ Ï³ñ ¹¿Ù ùáí, ß³ ·³ Ý³ Ï³ ·áÛÝ³ã ù» ñáí: ²ã ù»ñ, áñáÝó ³Ï¿Ý ÏþÁë»ë Çñ Ï³ Ý³ óÇ ßÝáñÑ -Ý» ñÁ ÏÁ Ñá ë¿ ÇÝ: Îñû Ý³ Ï³Ý »ñ ·» ñÁ ³õ» ÉÇ ßÝáñÑù ÙÁÏþ³õ»Éó Ý¿ ÇÝª Ù³ñÙ ÝÇÝ íñ³Û Ó· áõ³Í ï³Ý Ã¿ É¿ Ñ³ ·áõë ïÇÙÁ å¿ë ×»ñ Ù³Ï: ÆëÏ öñ Ïáõ Ã»³Ý ´³ Ý³ ÏÇ ï³ ñ³ ½Á, ·ÁÉ -Ë³ñ ÏÁ, Ù³Û ñ³ Ï³Ý ßÝáñÑù ÙÁ Ïáõ ï³ ÛÇÝ ³Ýáñ Ã» Ã»õ·Ç ñáõ ÃÇõ Ýáí Ù³ñÙ ÝÇÝ: ²Ý Ù³ñ ÙÇ Ý¿ ³õ» ÉÇ »ñ· ¿ñ áõ ÏÇ -Ã³é: Ø³Û ñ³ Ï³Ý ÁëÇ… ºõ Ï³ñ Í»ë ³Û¹ ÏÇ ÝÁ áõ ñÇß ³Ý -·³Ù ï» ë³Í ¿Ç ß³ï-ß³ï ï³ ñÇ Ý»ñ ³é³ç »õ Ï³ñ Í»ë ÇÙÙ¿ç Éñ³ ó³Í ¿ñ ³Ýáñ ³Û¹ Ù³Û ñ³ Ï³Ý ·» Õ»ó Ïáõ ÃÇõÝÁ: àõ

122

³É ³Ù¿Ý ûñ ÇÙ Ï»³Ý ùÇ Å³ Ù» ñÁ É»ó áõ³Í ¿ÇÝ, »ñμ Ï³Ý·Ïþ³é Ý¿Ç öñ Ïáõ Ã»³Ý ´³ Ý³ ÏÇ ³Û¹ ËáõÙ μÇÝ ùáíª Éë» Éáõ³Ýáñ Ýáõñμ Ù³ï Ý» ñáõ ÏÇ Ã³ éÁ, Øû Ý³ ÈÇ ½³ ÛÇ å¿ë Ã» Ã»õÅåÇ ïÇÝ Ñ»ï Ë³éÝ áõ³Í… ì³Ñ ñ³Ù Ï³ñ Í»ë ãáõ ½»ó ß³ -ñáõ Ý³ Ï»É å³ï Ùáõ ÃÇõÝÁ:

- Ú» ïá±Û, ì³Ñ ñ³Ù:- ¾¹ ù³Ý, ¿¹ ù³Ý: Î³ ñ» õá ñÁ ÇÝ ÍÇ Ñ³ Ù³ñ Ý»ñßÝ ãáõÙÝ

¿ñ, áñ Ïþ³å ñ¿Ç: ì»ñ ç³ ÉáÛ ëÇ ·» Õ»ó Ïáõ ÃÇõÝÁ ÝáÛÝÝ ¿, »Ã¿áõ ñÇ ßÇ ÙÁ Ï³É áõ³ ÍÇÝ Ù¿ç ï»ë Ý»ë ³Û¹ ·áÛ Ý» ñÁ:

- ºñ μ»ÙÝ ÏÁ Ùï³ Í»Ù, Ðñ³Ý¹, Û³ ×³Ë ïÏ³ñ ¿ Ù»ñ ÑÇ -³ óáõ ÙÁ μÝáõ Ã»³Ý ·» Õ»ó Ïáõ Ã»³Ý, Ã³Ý ·³ ñ³Ý Ý» ñáõ Ñ³ -Ù³ñ ëï»Õ Í³ ·áñÍ áõ³Í ÝÏ³ñ Ý» ñáõÝ »õ ³ñ Ó³Ý Ý» ñáõÝÑ³Ý ¹¿å: ¾³ Ï³Ý Ý»ñßÝ ãáõ ÙÁ ÇÝ ùÁ ÏÇÝÝ ¿, ³ÛÝ ù³Ý Çñ³ -Ï³Ý, áñ ù³Ý Ï»³ÝùÝ áõ Ù³ñ ÙÇ ÝÁ:

- ´³Ûó ¹áõù ßáõï í»ñ ç³ óáõ óÇù Ó»ñ ÃÇõ Ù¿Ï ë¿ ñÁ:- Î³Û ÃÇõ »ñ Ïáõ ùÁ:Ø»Ýù ÙÇ »õ ÝáÛÝ ³ï»Ý ÏÁ ¹Ç ï¿ ÇÝù ÷áù ñÇÏ É×³ ÏÇ ½μû -

ë³Ý ùÇ Ï³ ñ³ åÇ Ó»õ Ý³ õ³ ÏÁ, áñ ÷áù ñÇÏ ÏÕ½Ç ÇÝ ßáõñçÏÁ ¹³é Ý³ñ áõ É³ óáÕ áõ é»ÝÇ ÇÝ ï³Ï μ³ ¹»ñ Çñ»Ýù ½Ç -ñ»Ýù ÏÁ ùÃ Ã¿ ÇÝ áõ Ù³Ûñ μ³¹ ÙÁÝ ³É Ý³ õ³ ÏÇÝ ÏÁ Ñ» ï» -õ¿ñª Çñ í»ó ÷áù ñÇÏ μ³ ¹ÇÏ Ý» ñáí:

- ¶áñ ÍÇë μ» ñáõ Ùáí, ß³ ñáõ Ý³ Ï»ó ì³Ñ ñ³Ù, ³Ù¿Ý³é³ õûï áñáß Å³ ÙáõÝ, Ãñ³Ù í¿Û å¿ïù ¿ ³é Ý¿Ç ³ß Ë³ -ï³Ý ùÇ »ñ Ã³ Éáõ Ñ³ Ù³ñ: úñ áõ³Ý Ã»ñ ÃÁ áõ Ý¿Ç Ó»éùë »õÏ³Ù ÙÇßï ³É ·Çñù ÙÁ: ²Ý Ï³ ñ» ÉÇ ¿ñ ãÝ Ï³ ï»É ³Õ çÇÏ ÙÁ,áñ úÃÇë ÷á Õá ó¿Ý Ãñ³Ù í¿Û ÏÁ Ùï Ý¿ñ: ºõ ÏÁ ëå³ ë¿Ç, áñÝáÛÝ ÷á Õá ó¿Ý ÝáÛÝ å³ ÑáõÝ Ãñ³Ù í¿Û Ùï Ý¿ñ, ³ã ù»ñë Ã»ñ -ÃÇÝ »õ Ï³Ù ·ñ ùÇÝ íñ³Ûª áñ å¿ë Ã¿ áãÇÝã ï» ÕÇ Ïþáõ Ý» Ý³ñ:Î³½ ÙÁ ÷áùñ ¿ñ, áõ Ý¿ñ ß»ßï áõ³Í ÏáõñÍ ù»ñ: Îá Õ» ñáõß³ñ ÅáõÙ Ý» ñÁ Ï³ Ý³ óÇ ÷³÷ Ïáõ ÃÇõÝ ÙÁ Ïáõ ï³ ÛÇÝ »õÙ³Ûñ ÁÉ É³ Éáõ ³ñ ·³ ë³ õá ñáõ ÃÇõÝÁ: ¸¿Ù ùÇÝ áõ ³ã ù» ñáõÝÙ¿ç ßáÕ ÙÁ Ï³ñ ß³ï μÝ³ Ï³Ý, ³é³Ýó Ï»Õ ÍÇ ùÇ: àõ Ý¿ñë»õ, ß³ï ë»õ ³é³ï í³ñ ë»ñ, ÝáÛÝ å¿ë ë»õ áõ Ëá ßáñ ³ã -

123

ù»ñ: Æï³ Éáõ ÑÇ ¿ñ: ²ÛÝ ù³Ý Ùï» ñÇÙ ÏÁ ½·³ ÛÇ Ù³ñÙ Ýáí »õÑá·Ç áí. ÝáÛ ÝÇëÏ ÏÁ ïË ñ¿Ç, »ñμ å³ ï³ Ñ¿ñ, áñ ³éï áõ³ÝÝáÛÝ Å³ ÙáõÝ Ý»ñë ãÙï Ý¿ñ úÃÇë ÷á Õá ó¿Ý: ²Ýáõ ÝÁ ã·Ç -ï¿Ç, ã÷áñ Ó» óÇ Ëû ëÇÉ: ²Ý Ã» Ã»õ ÙÁ ÝÏ³ ï³Í ¿ñ ÇÙ Ñ» -ï³ùñù ñáõ ÃÇõÝÁ: ÎÇ Ý» ñÁ ï»ë Ý» É¿ ³õ» ÉÇ, ÏÁ ½·³Ý ³Û¹:ÆÝ ÍÇ ÏÁ Ãáõ¿ñ, Ã¿ ³Û¹ Çï³ É³ óÇ ³Õ çÇ ÏÁ ÇÙ å³ ï³ Ý» -Ï³Ý ûñ» ñáõë ³ñ μáõÝ ùÇ ßñ ç³ ÝÇÝ ÇÙ Ù¿ç Ù»Í ó³Í ¿ñ: øÇãÙÁÝ ³É ÝÙ³Ý ¿ñ Ø³ ñ³ ÝÇÝ: øÇã ÙÁ ÁëÇ, áñáí Ñ» ï»õ Ø³ -ñ³ ÝÁ ³ÝÝ Ù³Ý ¿ñ:

- ²Û ëÇ±ÝùÝ, Ñ³ñ óáõ óÇ Û³Ý Ï³ñÍ:- ¾Ñ, ÏÁ ï»ë Ý»Ù, áñ Ñ³ñ óáõÙ Ý»ñ¹ ÏÁ ëÏ ëÇÝ íï³Ý ·³ -

õáñ ¹³é Ý³É: ì³ Õáõó ³Ý Ã»Õ áõ³Í Ïñ³Ï ÙÁ Ïþáõ ½»ë Ññ³Ñ -ñ»É: ¾Ñ, áãÇ°Ýã: ºñμ ÁëÇ áñ ÇÙ å³ ï³ Ý» Ïáõ Ã»³Ý ßñ ç³ Ý¿ÝÏáõ ·³Û, áõ ½» óÇ ËÇ× ÙÁ Ý» ï»É ÇÙ Ñá·ÇÇ Ë³ Õ³Õ É×³ ÏÇÝÙ¿ç: ²Û¹ É×³ ÏÇÝ Ù¿ç Çñ»Ýó óáÉ ù» ñÁ å³ Ñ³Í »Ý »ñ Ïáõ ÏÇ -Ý»ñ ÙÇ³ÛÝ: Ø¿ ÏÁ ÇÙ Ù³ÛñÝ ¿, áñáõÝ Ï³ ÃÇ ã³÷ ³Ý Ù»Õ·Í» ñÁ ï» ë³Í ¿Ç öñ Ïáõ Ã»³Ý ´³ Ý³ ÏÇ ³ÛÝ ÏÝáç Ù¿ç, áñÏþ»ñ ·¿ñ áõ ÏÇ Ã³é ÏÁ Ýáõ³ ·¿ñ: ÆëÏ ÙÇõ ëÁª Ø³ ñ³ ÝÁ, áñ Ù¿Ñ» é³ õáñ ·ÇÍ ÙÁ Ï³ñ Çï³ É³ óÇ ¿Ý ³Õáõáñ ³Õç Ï³Ý Ù¿ç:²õ» ÉÇ ×Çß¹ Ø³ ñ³ ÝÇÝ ³ã ù» ñáõ ç»ñ Ùáõ ÃÇõÝÝ áõ Ý¿ñ: ´³ÛóÙÇ° Ñ³ñó Ý»ñ, Ã¿ á±í ¿ Ø³ ñ³ ÝÁ, Áë³õ ì³Ñ ñ³Ù áõ Éé»ó »ñ -Ï³ñ:

²Û¹ Ééáõ Ã»³Ý Ù¿ç ß³ñ ÅáõÙ ³éÇÝ å³ñ ï¿ ½Ç ÷áù ñÇÏÉ×ÇÝ ³ÉÇù Ý» ñÁª ì³Ñ ñ³ ÙÇ Ñá·Ç ÇÝ å¿ë: Ü³ õ³ÏÝ ¿ñ, áñ ÏÁÙû ï» Ý³ñ »õ ¹»é Ù³Ûñ μ³ ¹Á Çñ í»ó μ³ ¹ÇÏ Ý»ñÝ »ï» õÁß³ ñ³Í ÏÁ Ñ» ï» õ¿ñ Ý³ õ³ ÏÇÝ: Ø»Ýù ÏÁ ù³ É¿ ÇÝù ³ñ ¹¿Ý »õÙ»ñ óáÉ ù» ñÁ É×³ ÷ÇÝ, Ùï»ñ Ùáõ ÃÇõÝ ÙÁ ·ï³Í ¿ÇÝ Í³ é» -ñáõ »ñ»ù óáÉ ù» ñáõÝ Ñ»ï:

ì³Ñ ñ³Ù, Ééáõ ÃÇõÝÁ Ë½» Éáõ Ñ³ Ù³ñ Ï³ñ Í»ë, Ëûë»ó³õ.- ´³Ûó »ë ãËû ë» ó³Û ÇÙ »ñ ñáñ¹ ë¿ ñÇë Ù³ ëÇÝ »õ »ë

ï³ Ï³ õÇÝ ³Û¹ ç»ñ Ùáõ Ã»³Ý Ù¿ç »Ù: Ð³, ÏÁ ï»ë Ý»ë, áñÇÝù ½ÇÝùë Ï»³Ý ù¿Ý áõ ³ß Ë³ñ Ñ¿Ý Ñ» é³ óáõ ó³Í ã»Ù. »õÏ³Ù ÙÇïù ãáõ ÝÇÙ ëù»Ù ³é Ý» Éáõ, Ñ³ Ï³ é³Ï ³Ýáñ áñ ÇÙ

124

³ß Ë³ñ ÑÁ ÇÙ å³ ï³ Ý» Ï³Ý ûñ» ñáõë Ñ»ï ÑñáÛ ×³ ñ³Ï»Õ³õ Ù»ñ ·Çõ ÕÇ Ï³ ÉÇ óá ñ» ÝÇ Ëáõñ Ó» ñáõÝ å¿ë: Þ³ï ×³ -ÑÇÉ, Ó·» óÇ ÇÙ ·Çõ ÕÁ, Ë³Ý Ó³ ñáõ ñÁ ÇÙ »ñ³½ Ý» ñáõÝ: Ò·» -óÇ Ù³Ûñë, Ó·» óÇ Ø³ ñ³ ÝÁ »õ Ñ³ ½Çõ ê³ Ý³ ë³ñ »³ ÝÇ Ù¿Ïï³ñ áõ³Ý áõ ë³ ÝáÕ, ³ñ ¹¿Ý å³ ï» ñ³½Ù áõ ï» Õ³ Ñ³ Ýáõ -ÃÇõÝ: ºõ »ë Ñ³ ½Çõ ÇÝù ½ÇÝùë Ó·» óÇ éáõ ë³ Ï³Ý ë³Ñ Ù³Ý:Ú» ïáÛ Ï³ Ù³ õá ñáõ ÃÇõÝ, ÏéÇõ, ¹Ç ³Ï Ý»ñ, ·³Õ Ã³ Ï³ Ýáõ -ÃÇõÝ, áçÇÉ áõ ÃÇ ýû: ²Û¹ μá Éá ñÇÝ Ù¿ç ÙÇ³ÛÝ Ññ³ßù ÙÁ ÏÁñ -Ý³ñ Ð³ Û³ë ï³ ÝÇ ë³Ñ Ù³Ý Ý» ñÁ ëï»Õ Í»É: ²Û¹ μá Éá ñÁß³ï μ³ Ý»ñ ï³ ñÇÝ ÇÙ Ï»³Ý ù¿Ý, »ñμ Ýáñ ÏÁ Ùï Ý¿ÇÏ»³Ý ùÇÝ Ù¿ç:

- ¶Çï»Ù, ì³Ñ ñ³Ù, ÁëÇ, »ñμ ï» ë³Û ÏÁ ïÏ³ ñ³ Ý³ñÓ³Û ÝÁ: ºë ã·Ç ï»Ù Ñ³Û ÙÁ, áñ ¹¿Ù ùÇÝ áõ Ñá·Ç ÇÝ Ù¿ç ãáõ -Ý» Ý³Û ³Û¹ Éáõé ïË ñáõ ÃÇõÝÁ »õ ³õ» ñ³ ÏÁ: ´³Ûó ³Ý Ï³ËÙ»ñ Ï³ Ù» óá Õáõ Ã» Ý¿Ý, Ï»³Ý ùÁ Çñ ×³Ù μ³Ý áõ ÝÇ »õ Çñ ·á -Ûáõ Ã»³Ý ÇÙ³ëï ï³ Éáõ å³Û ù³ ñÁ: ºõ Ù»ñ ÇÙ³ë ïÁ ³Û¹å³Û ù³ ñÇÝ Ù¿ç ¿, ÝáÛÝ å¿ë ³Ý Ï³Ë Ù»ñ Ï³ Ù» óá Õáõ Ã» Ý¿Ý:ÆÝã ù³Ý ³É áõ ½»Ýù Ëáõ ë³ ÷ÇÉ Ù»Ýù Ù»½ Ù¿, ³Ý Ùûñ ÙÁå¿ë ÏÁ μé Ý¿ Ù»ñ Ó»é ù¿Ý: àõ ½» óÇ ÷á Ë»É ³Û¹ ïñ³ Ù³¹ -ñáõ ÃÇõÝÁ áõ ÛÇ ß» óáõ óÇ, μ³Ûó ¹áõÝ áõ ñÇß, »ññáñ¹ ë¿ñÇ ÙÁÙ³ëÇÝ åÇïÇ Ëûë¿Çñ. ·áõó¿ ÝáÛÝ Ó»õÇ ³ÝÇÙ³ëï ë¿ñ ÙÁ:

- ´³Ûó Ðñ³Ý¹, ³Û¹ μá Éá ñÁ ÇÝ ÍÇ Ñ³ Ù³ñ ÇÙ³ëï áõ Ý» -ó»ñ »Ý, ÇÙ Ù³ñÙ ÝÇÝ Ñ»ï μ³ ñ» Ë³éÝ áõ³Í: àõ ñ»ÙÝ å³ï -Ù»Ù ³Û¹ »ñ ñáñ ¹Á: ÎÁ ï»ë Ý»ë, áñ ß³ï Ï³ñ× »Ý ÇÙ ëÇ ñáÛå³ï Ùáõ ÃÇõÝ Ý» ñÁ: ²é³Ýó ¹Çõ ó³½ Ý»ñ ·áõ Ã»³Ý: ºõ Ééáõ -Ã»³Ý Ù¿ç ³ÝáÝù ³õ» ÉÇ ÏÁ ëñ μ³ Ý³Ý: ²Ù¿Ý ³Ý ·³Ù, áñ³ÏáõÙμ Ïáõ ·³Ùª È³ Îñ³ÝÅ ÷á Õá ó¿Ý Ïþ³Ýó ÝÇÙ: ÆÝ ÍÇÑ³ Ù³ñ Ñ³ ×» ÉÇ ¿ñ Ñ³ ó³ ·áñ ÍÇ Ë³ Ýáõ ÃÇÝ Ñ³ óÇ μ³ñÏÑá ïÁ: ²Û¹ ÇÙ ·ÇõÕÝ ¿ñ, Ù³ ñ³ Ý»Ýó ÷á Õá óÇ, ·áÃ³ Ý»Ýóï³Ý Ñ³ óÇ μ³ñÏ Ñá ïÇÝ Ñ»ï Ë³éÝ áõ³Í: ²Û¹ Ñá ïÇÝ Ù¿ç¿ñ Ø³ ñ³ ÝÇ ëÇ ñáÛ Ñ³ Ù³ñ áõé ×³ ó³Í Ù³ñÙ ÝÇ μáõñ ÙáõÝ -ùÁ: ²Ù¿Ý ³Ý ·³Ù, »ë Ï³Ý· Ïþ³é Ý¿Ç ³Û¹ Ë³ Ýáõ ÃÇÝ ³é ç»õ:üñ³Ý ë³ Ï³Ý »ñ Ï³ñ Ñ³ óÇ μ³ñÏ μáõñ ÙáõÝ ùÁ Ù³ñÙ ÝÇë

125

Ñ»ï ÏÁ Ë³éÝ áõ¿ñ: Ð³ó í³ ×³ éá ÕÁ ëåÇ ï³Ï ¹¿Ù ùáí, ë»õ³ã ù» ñáí, ëåÇ ï³Ï Ñ³·áõ³Í ³Õ çÇÏ ÙÁÝ ¿ñª ë»õ áõ³é³ï í³ñ ë» ñáí: ÆÝ ÍÇ ³ÛÝ å¿ë ÏÁ Ãáõ¿ñ, áñ Ñ³ óÇ Ñá ïÁ³Ýáñ Ù³ë Ù³ ùáõñ ×»ñ Ù³ Ïáõ Ã»³Ý μáõñ ÙáõÝùÝ ¿ñ: ²Û¹³Õ çÇ ÏÁ Çë Ï³ å¿ë ·» Õ» óÇÏ ¿ñ, ÷áõ é¿Ý Ýáñ »É³Í Ã³ñÙÑ³ óÇ μ³ ñáõ ÃÇõ Ýáí: ÎÁ ¹Ç ï¿Ç, »ñμ ÏÁ Åå ï¿ñ Çñ Û³ ×³ -Ëáñ¹ Ý» ñáõÝ: ²Ù¿Ý Ù¿Ï ÅåÇ ïÇÝ, ÏþÁë»ë Ýß»ÝÇ ÇÝ íñ³ÛÍ³ ÕÇÏ ÙÁ ÏÁ μ³ó áõ¿ñ, ³ÛÝ ù³Ý μÝ³ Ï³Ý ¿ñ »õ ³Ý Ù»Õ:²õ»Éó Ý»Ù, áñ »ë ³õ» ÉÇ ß³ï ³Ý Ù» Õáõ ÃÇõÝ Ý» ñÁ ÏÁ ï»ë -Ý»Ù: ¶áõ ó¿ Ã» ñáõ ÃÇõÝ: ´³Ûó »ë áõ ñ³Ë »Ù ³Û¹ Ã» ñáõ Ã»³ÝÑ³ Ù³ñ:

- Ð³°, ÑÇ Ù³ ÏÁ Ñ³ëÏ Ý³Ù, Ã¿ ÇÝã å¿¯ë »ñ μ»ÙÝ ýñ³Ý ë³ -Ï³Ý Ñ³ó ÏÁ μ» ñ¿ Çñ ³ÏáõÙμ, Ûáõ Ý³ Ï³Ý ×»ñ Ù³Ï å³ ÝÇ -ñÇÝ áõ ÓÇ Ã³å ïáõ ÕÇÝ Ñ»ï:

- ºõ »ñ μ»ÙÝ ÇÝ ÍÇ ³ÛÝ å¿ë ÏÁ ÃáõÇ, áñ Ï³ Ý³Ýã Ý» ñáõÝÙ¿ ç¿Ý ³Ýó ÝáÕ Ñá íÇ Ó³Û Ýáí Ï³Ýã ÙÁ ÏÁ Éë»Ù Ë³ Ýáõ ÃÇÝÙ¿ ç¿Ý: ²Û¹ ÇÙ Ù³ñÙ ÝÇ Ï³ÝãÝ ¿: Ü»ñë ÏÁ Ùï Ý»Ù ëá íá ñ³ -Ï³Ý Û³ ×³ Ëáñ ¹Ç ÙÁ å¿ë ýñ³Ý ë³ Ï³Ý Ñ³ó ·Ý» Éáõ: ºõ »ëã·Ç ï¿Ç Ã¿ Ç¯Ýã åÇ ïÇ ÁÝ¿Ç ³Û¹ Ñ³ óÁ: ºõ ³Ý ÇÝ ÍÇ ÏÁ ÅÁå -ï¿ñ, ÇÝã å¿ë ëá íá ñ³ Ï³Ý Û³ ×³ Ëáñ ¹Ç ÙÁ: Ò³ÛÝÝ ³É ½³ñ -Ù³ Ý³ ÉÇ ÷³÷ Ïáõ ÃÇõÝ áõ ÝÇ Çñ ëåÇ ï³Ï Ù³ñÙ ÝÇÝ áõ Ñ³ -óÇ Ñá ïÇÝ å¿ë:

ì³Ñ ñ³Ù Ýá ñ¿Ý Éé»ó: ÆÝã å¿ë Ïþ»ñ» õÇ, Éñ³ ó³õ Çñå³ï Ùáõ ÃÇõÝÁ. μ³Ûó Ñ³ñ óáõ óÇ Ýá ñ¿Ý.

- Ú» ïá±Û, ì³Ñ ñ³Ù:- ²Û¹ ù³Ý, ³Û¹ ù³Ý: ØÇ³ÛÝ Ã¿ í»ñ ç³ ó³Í ã¿ ÇÙ ñá Ù³Ý -

ëÁ: ²ÛÝ ï»Õ ¿ ëåÇ ï³Ï Ñ³ ·áõë ïáí ³ÛÝ ëåÇ ï³Ï ³Õ çÇ -ÏÁ, áõ »ëª »ñ μ»ÙÝ ÏÁ Ùï Ý»Ù ½·³ Éáõ ³Ýáñ ëåÇ ï³Ï ÅåÇ -ïÁ ÷áõ é¿Ý Ýáñ »É³Í Ñ³ óÇ μáõñ ÙáõÝ ùÇÝ Ñ»ï:

- ´³Ûó ¹áõù, ì³Ñ ñ³Ù, Ëû ë» ó³ù Ø³ ñ³ ÝÇ ÙÁ Ù³ ëÇÝáõ Ëáõ ë³ ÷» ó³ù ³õ» ÉÇÝ Áë» É¿:

- Ø³ ñ³ ÝÁ. Ø³ ñ³ ÝÁ ÇÙ ·Çõ ÕÇ ³Õ çÇÏÝ ¿ñ… Ðñ³Ý¹:¾¯Ñ, ³Û ëûñ ù» ½Ç ÇÙ ë¿ ñ» ñ¿Ý å³ï Ù» óÇ: ¶Çï»Ù, ß³ï ³É

126

·áÑ ãÙ Ý³ óÇñ: ¶áõ ó¿ Ø³ ñ³ÝÝ ¿, áñ ë³Ñ Ù³ Ý³ ÷³ Ï³Í ¿ÇÙ, ³Ûë å¿ë Ïáã áõ³Íª ë¿ ñ»ñë, ³ÝáÝó Ù¿ç Çñ ·á Ûáõ ÃÇõÝÁß»ß ï» Éáí:

ì³Ñ ñ³Ù ÙÇßï ÏÁ Éé¿ñ, ³Ù¿Ý ³Ý ·³Ù áñ Ø³ ñ³ ÝÇÝ³Ýáõ ÝÁ ï³ñ: ºë ³Û É»õë ãáõ ½» óÇ ³ÕÙ Ï»É ³Û¹ Ééáõ ÃÇõÝÁ:¶áõ ó¿ áõ ñÇß ³Ý ·³Ù:

- àõ ñÇ±ß, ì³Ñ ñ³Ù, Ñ³ñ óáõ óÇ, áñáí Ñ» ï»õ í»ñ ç³ ÉáÛ ëÁÝáñ Ùï³Í ¿ñ å³ñ ï¿ ½Ç ·áÛ Ý» ñáõÝ Ù¿ç, »õ Ù»Ýù Å³ Ù³ -Ý³Ï áõ Ý¿ ÇÝù Çñ³ñ Ù¿ μ³ÅÝ áõ» Éáõ:

- Ð³°, ùÇã ÙÝ³ó Ùáé Ý³ ÛÇ, Ï³Ý· ³é³õ ì³Ñ ñ³Ù, Ï³ñ -Í» óÇ ùÇã ÙÁ ³õ»ÉÇ Éáõñç μ³Ý ÙÁ Áë»Éáõ Ñ³ Ù³ñ: ºñμ ÝáÛÝÅåÇ ïÁ μé Ý»ó Çñ ³ã ù» ñáõÝ Ù¿ç, Ï³ë Ï³ Í» ó³Û, áñ Ïñ Ý³ÛÝáÛÝ Ó» õÇ ÝÏ³ñ ã³ Ï³Ý ·Í»ñ ÁÉ É³É: ºñ»ù ï³ ñÇ ³é³ç ¿ñ,äáÛ ÉÁë ïÁÝ ÷á Õá ó¿Ý ¹¿ åÇ Ñ³Ý ñ³ ÛÇÝ ·ñ³ ¹³ ñ³Ý ÏÁ ù³ -É¿Ç, »ñμ ï» ë³Û Çë Ï³ å¿ë Ññ³ ß³ ÉÇ ³Õ çÇÏ ÙÁ: §Ðñ³ ß³ -ÉÇ¦ μ³ éÁ ·áñ Í³ Í» óÇ, áñáíÑ»ï»õ ã·Ç ï»ë ÇÝã å¿°ë Ï³½-Ùáõ³Í áõ Ù»Í ó³Í ¿ñ ³Ýáñ ³Õáõáñ Ñ³ ë³ ÏÇÝ, Ù³ñÙ ÝÇÝáõ ¹¿Ù ùÇÝ ÑÇÝ Ûáõ Ý³ Ï³Ý ³ñ Ó³ Ý³ ÛÇÝ Ñ³ Ù³ ã³÷ Ý»ñ-¹³ßÝ³ÏáõÃÇõÝÁ: ÐÇÝ äáë ÃÁ ÝÇ Ù³ù ñ³Ï ñûÝ ¹ÇÙ³·Í»-ñáí, ³½³ï ù³Éáõ³Íùáí. ÏþÁë»ë Ù³ñ¹Ï³ÛÇÝ¿Ý ³õ»ÉÇ áõ-ñÇß μ³Ý ÙÁ ÏÁ ßáÕ³ñ ³Ýáñ ¹¿ÙùÇÝ »õ Ï³åáÛï ³ãù»ñáõÝÙ¿ç: ÜáÛÝ ßáÕÁ ÏÁ óáÉ³ñ ³Ýáñ ß¿Ï í³ñë»ñáõÝ Ù¿ç, áñ »-ï»õÁ, ëåÇ ï³Ï í½ÇÝ íñ³Û Ñ³Ý ·áÛó ÙÁ ßÇ Ý³Í ¿ñ: Ø»ñ ·» -ÕÇÝ Ù¿ç ÏþÁë¿ÇÝ. §²ëïáõ³Í »û ÃÁ ûñ Ñ»ïÝ ¿ Ë³Õ ó»ñ¦:17ñ¹ ¹³ ñáõ ¹Çõ ó³½ Ý»ñ ·áõ Ã» Ý¿ ÙÁ í³ñ Çç³Í: ºë Ï» ó³ÛÛ³Ý Ï³ñÍ: ²Õ çÇ ÏÁ ½·³ó Çñ Û³Õ Ã³ Ý³ ÏÁ áõ ³Ý ó³õ: àõÙ»Ýù ³Ý ó³Ýù Ñ³ Ï³ é³Ï áõÕ Õáõ Ã»³Ùμ: ²Û¹ áõÕÕáõÃÇõÝÁ·» ñ»½ Ù³ ÝÇ ×³Ù μ³Ý ¿ñ »õ Ù»Ýù ³Û É»õë åÇ ïÇ ãÑ³Ý¹Ç-å¿ÇÝù Çñ³ñáõ:

ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ñ»ï Ëûëù ÁñÇÝù, »ñ» ÏáÛ ÙÁ Çñ ë»Ý »³ ÏÁ»ñ Ã³ Éáõ Ñ³ Ù³ñ: ²é³ çÇÝ ³Ý ·³ÙÝ ¿ñ: Êû ë³Í ¿ñ Çñ ÷áù -ñÇÏ ·ñ³ ¹³ ñ³ ÝÇÝ Ù³ ëÇÝ, ·ñ ù» ñáõ Ï³ßÇ¿ Ï³½ Ù» ñáõÝÙ³ ëÇÝ:

127

²Û¹ »ñ»ÏáÛ ³ñ ¹¿Ý å³ï ñ³ëï ¿ñ ýñ³Ý ë³ Ï³Ý Ã³ñÙÑ³ó, È³ Îñ³ÝÅ Ñ³ ó³ í³ ×³ éÇ ëåÇ ï³Ï ³Õ çÇ Ï¿Ý: êå³ -Ý³ Ï³Ý ÓÇ Ã³å ïáõÕ, Ûáõ Ý³ Ï³Ý ×»ñ Ù³Ï å³ ÝÇñ, Ññ¿³-Ï³Ý ïá Ù³ Ã» ë¿ ÃÃáõ »õ Ñ³Û Ï³ Ï³Ý å³ë ïÁñ Ù³: Îá ÏÇÏáõ Ù³ ùáõñ ë»Ý»³Ï ÙÁ Ù»Í Ï³Ï: ê»Ý»³ÏÇ »ñ»ù å³ ï» ñÁ·ñ³ ¹³ ñ³ÝÝ ¿ñ Ù³ Ñá Ï» Ýáõ ·áÛÝ ³å³Ï»³Û ¹³ ñ³Ï Ý» ñáõÙ¿ç: ²Û¹ ·áÛÝÝ áõÝ¿ÇÝ ¹áõ éÁ, å³ ïáõ Ñ³Ý Ý» ñÁ, ÷³Û ï» -Õ¿Ý Ý»ñÝ áõ ë» Õ³Ý Ý» ñÁ, áñáÝù Í³Ý ñáõ ÃÇõÝ ÙÁ ïáõ³Í ¿ÇÝë»Ý»³ÏÇÝ: ¸³ ñ³Ï Ý» ñáõÝ Ù¿ç ß³ñáõ³Í ¿ÇÝ Çë Ï³ å¿ë ·» -Õ» óÇÏ Ï³½ Ù» ñáí ³Ù μáÕ ç³ Ï³Ý ·áñ Í» ñÁ Ñ» ÕÇ Ý³Ï Ý» ñáõª¾ÙÇñëÁÝ, Âá ñû, àõ»Ã ÙÁÝ, êÃ ñ»Ý å»ñÏ, ø³ñ É³ÛÉ, ØÇÝ ùÁÝ,Ð¿Ý ñÇ ²ï³Ùë, ÜÇó ã¿, Ä³Ý îáõÇ, Â. ê. ¾ÉÇÁ¹, ÛÇ ß» Éáõ Ñ³ -Ù³ñ ÙÇ ù³ ÝÇ Ñ» ÕÇ Ý³Ï Ý»ñ ÙÇ³ÛÝ, ï³ Éáõ Ý³»õ ×³ ß³ ÏÁì³Ñ ñ³ ÙÇ ÁÝï ñ³Í Ñ» ÕÇ Ý³Ï Ý» ñáõÝ: ÆëÏ Ñ³Û Ï³ Ï³ Ý¿Ý,ìÇ»ÝÝ³ÛÇ áõ ì» Ý» ïÇ ÏÇ Ñ³ Û³ ·Ç ï³ Ï³Ý Ññ³ ï³ ñ³ Ïáõ -ÃÇõÝ Ý» ñÁª ÐÇÝ Ø³ ï» Ý³· ñáõ ÃÇõÝ, äáÉ ëáÛ Ï³ ñ» õáñ Ññ³ -ï³ ñ³ Ïáõ ÃÇõÝ Ý» ñÁ, áñ Ïñ ó³Í ¿ñ Ó»éù Ó·»É, ¸áõñ»³Ý,Ø» Í³ ñ»Ýó, ì³ ñáõ Å³Ý, êÇ³Ù³ÝÃû, ¼ûÑ ñ³å, î¿ñ»³Ý,ÂáõÙ³Ý»³Ý, î¿ÙÇñ×Çå³ß»³Ý »õ Ï³½ Ù»É ïáõ³Í ¿ñ Ï³-ßÇáí »õ ³ñ Í³ Ã³· ñ» ñáí: ê»Ý»³ÏÁ Ïá ÏÇÏ ¿ñ áõ Ù³ ùáõñªÇñ Ñ³·áõ³ÍùÇÝ, ÝáÛ ÝÇëÏ Çñ ¹¿Ù ùÇÝ ïË ñáõ Ã»³Ý å¿ë, áñ»ñ μ»ÙÝ ÏÁ å³Û Í³ é³ Ý³ñ Çñ Ñ³ ×» ÉÇ ÅåÇ ïáí: ²ÛÝ å¿ë,ÇÝã å¿ë å³ ïáõ Ñ³ Ý¿Ý ³ñ»õ ÏþÇÛ Ý³ñ ë»Ý»³ÏÇÝ Ù¿ç: ÜáÛÝ -å¿ë ³å³Ï»³Û ÷áù ñÇÏ ¹³ ñ³ ÏÇ ÙÁ Ù¿ç ï» ë³Û ¹» Õ» ñáõßÇ ß»ñ, ¹» Õ³ Ñ³ ï»ñ, áñáÝù Ï³ñ Í»ë ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ ³ÙáõñÇÇÙÇÝ³ÏáõÃÇõÝÁ ÏÁ å³ßïå³Ý¿ÇÝ: ²ñ ¹¿Ý ë» Õ³ ÝÇ ÙÁ íñ³Ûï» Õ³ õá ñ» óÇÝù áõ ï» ÉÇù Ý» ñÁ: ì³Ñ ñ³Ù ¹³ ñ³ Ï¿ ÙÁ¹áõñë Ñ³ Ý»ó É³õ ï» ë³ ÏÇ ËÙÇãù Ý» ñáõ ßÇ ß»ñª ÁÝïñáõ-ÃÇõÝÁ ÇÝ ÍÇ Ó·» Éáí: êÏ ë³Ýù Ù»ñ ×³ ßÇÝ »õ Ù³ Ý³ õ³Ý¹ËÙÇã ùÇÝ: ÎÁ ½·³ ÛÇ, áñ Çñ Ù¿ç É³õ »õ ëñ ï³Ýó ÁÝ Ï» ñáçÙÁ Ã³ùÝáõ³Í Ï³ ñû ïÁ Ï³ñ: àõ ñ³Ë ¿ñ, áñ ÙÇ Ý³Ï ã¿ñ ³Û¹ûñ: ØÇ ù³ ÝÇ ·³ õ³Ã êù³ã áõÇëùÇ¿Ý Û» ïáÛ ÇÝ ÍÇ Ñ³ Ù³ñÏ³ñ Í»ë ³ñ»õÇÝ ¹¿Ù å³ ïáõ Ñ³Ý ÙÁ μ³óáõ»ó³õ. ÇëÏ ì³Ñ -

128

ñ³ ÙÇÝ ¹¿Ù ùÁ ³õ»ÉÇ Í³Ý ñ³ ó³õ áõ Çñ Ó³Û ÝÁ, ÏþÁë»ë, Ëá -ñáõÝ Ï¿Ý Ïáõ ·³ñ. Ïáõ ·³ñ Çñ Ã³ùÝáõ³Í Ñá·Ç¿Ý »õª ³õ»ÉÇÇñ³Ï³Ý: ²Ý ÏÁ Ëû ë¿ñ, ÏÁ ÷Ç ÉÇ ëá ÷³ Û¿ñ Ï»³Ý ùÇ ÇÙ³ë-ïÇÝ Ù³ ëÇÝª Ù¿ç ï»Õ μ» ñ» Éáõ Ñ³ Ù³ñ ³ÝÇÙ³ëïáõÃÇõÝÁ:

- ÖÇß¹ ¿, ëÇ ñ» ÉÇ μ³ ñ» Ï³Ù, Ñ» ÕÇ Ý³ ÏÁ ×Çß¹ ³Ûë å³ -Ñáõë ã»Ù ÛÇ ß»ñ, »ñμ Áë³Í ¿, áñ §È³ õ³ ï» ëáõ ÃÇõÝÁ ·³Ý ÏÇÙÁ ÅåÇïÝ ¿ »ñÏ ß³ñù ³Ï é³ Ý» ñáí¦:

ÜÏ³ ï» óÇ, áñ ì³Ñ ñ³Ù áõÇëùÇÇÝ Ñ»ï »õ Çñ Ëûë ù» ñáõÁÝ Ã³ó ùÇÝ ùÇã-ùÇã ïË ñáõ Ã»³Ý Ù¿ç ÏþÇÛ Ý³ñ: Ò³Û ÝÁ Ñ»-ï½ Ñ» ï¿ ïÏ³ ñ³ ó³õ. ÝáÛ ÝÇëÏ ³ñ óáõÝ ùÇ Ã³ óáõ ÃÇõÝÏ³ñ: àõÇë ùÇÝ ½³ñ Ù³ Ý³ ÉÇ ¿, ÁëÇ ÇÝù ÝÇ ñ»Ýë: ²Ý å³ ñ»É,»ñ ·»É Ïáõ ï³Û »õ Ï³Ù ÏÁ ïË ñ»ó Ý¿ ³ñ óáõÝ ùÇ ÇÙ³ëïáõ-ÃÇõÝáí:

ì³Ñ ñ³Ù ³Û¹ Ûáõ ½áõ ÙÇÝ Ù¿ç ¿ñ, áñ áï ùÇ »É³õ áõ ³Ý -ÏÇõÝ ÙÁ ë» Õ³ ÝÇ ÙÁ íñ³ Û¿Ý μ» ñ³õ Çñ Ñûñ áõ Ùûñ Éáõë³ -ÝÏ³ñÝ»ñÁª »÷»Ýáë¿ ë»õ ßñ ç³ Ý³ ÏÇ ÙÁ Ù¿ç ³éÝáõ³Í: ÆÝ -ùÁ Ï³ñ Ý³»õ ³Û¹ Éáõ ë³Ý Ï³ ñÇÝ Ù¿ç ·³ ñáõ ÝÇ Í³Õ Ïáõ Ùáí,É³ÛÝ ×³ Ï³ ïáí ÷áù ñÇÏ Ù³ ÝáõÏ ÙÁ, ï³ëÁ ï³ ñ» Ï³Ý, ÇñÑûñ áõ Ùûñ Ù¿ç ï»Õ: Èáõ ë³Ý Ï³ ñÁ ³ï»Ýûù ÕñÏáõ³Í ¿ñ ÇñÑû ñ³ù ñáç »õ ¹» ÕÇÝ ÍË³ Ëá ïÇ ·áÛÝ ³é³Í ¿ñ: ØÇ Ý³ÏÃ³Ý Ï³ ·ÇÝ Å³é³Ý·áõÃÇõÝÁ, áñ ì³Ñ ñ³Ù ·ï³Í ¿ñ Ñû-ñ³ùñáç ï³Ý Ù¿ç: Ð³ÛñÁ, úí³Ý ²Õ³Ý Ýëï³Í ¿ñ Ñ³ÙñÇ-ãÁ Ó»éùÇÝ: ¸¿ÙùÇÝ íñ³Û Ï³ñÍ»ë Ù»ñ ó»ÕÇ ³õ³Ý¹áõÃÇõ-ÝÁ Ï³ñ ù³Ý¹³Ïáõ³Í »õ áõÝ¿ñ Í³ÝñáõÃÇõÝ ëáõñμÇ, ù³ñÇÙÁ Ï³ñÍ ñáõ ÃÇõ Ýáí: ÆëÏ Ù³Û ñÁ Ã» Ã»õ ·Ç ñáõ ÃÇõ Ýáí áõ ³Õ-õáñ Ñ³ ë³ Ïáí áã ÙÇ³ÛÝ ·Ç ï¿ñ Åå ïÇÉ, ³ÛÉ ÅåÇ ïÇ Ù¿ç¹Ý»É Ï³ Ý³ óÇ ßÝáñÑù ÙÁ: Ð³ ·³Í ¿ñ Ó» é³ ·áñÍ ½³ñ ¹³-· Í» ñáí Å³ ù¿Ã ÙÁª Ëá ßáñ Ïá ×³Ï Ý» ñáí Ïá×Ïáõ³Í áõ ë»Õ -Ù³Í Ù¿ç ùÁ: ²Ýáñ ëåÇ ï³Ï É³ ã³ ÏÇÝ ï³Ï å³Ñáõ³Í ¿ÇÝÙ³Û ñ³ Ï³Ý ³ã ù» ñáõ ç»ñÙáõÃÇõÝÁ: ì½ Ýá óÁ Ñ³Û áë Ï» ñÇã -Ý» ñáõ Ýáõñμ ·áñÍ ¿ñ, áñ »ñ Ïáõ ûÕ»ñáõÝ Ñ»ï Ñ³ ñáõëïå»ñ ×áõ ÃÇõÝ ÙÁ Ïáõ ï³ ÛÇÝ Çñ»Ý:

- ²¯Û, ÇÙ ëÇ ñ» ÉÇ μ³ ñ» Ï³Ù, Ù³ñ¹ Ï³ ÛÇÝ ï³ñ ñ³ Ï³Ý

129

Çñ³ õáõÝùÝ ¿ Éñ³ó Ý»É Ï»³Ý ùÇ ë³Ñ Ù³ ÝÁ: ´á Éáñ ³ëï áõ³ -Í³ ÛÇÝ å³ï ·³Ù Ý» ñÁ, ÷Ç ÉÇ ëá ÷³ Ûáõ ÃÇõÝ, ³ñ áõ»ëï,Ùß³ ÏáÛÃ ã½û ñ» óÇÝ Ù³ñ ¹áó ï³ Éáõ ³Û¹ ï³ñ ñ³ Ï³Ý Çñ³ -õáõÝ ùÁ: ØÇ³ÛÝ Ëáñ Í» ñáõ Ã»³Ý Ù¿ç Ï³ ñ» ÉÇ ¿ Ñ³ßï áõÇÉÙ³Ñ áõ³Ý Ñ»ï: ²ÛÝ ³ï»Ý Ù³ ÑÁ ÏÁ ¹³é Ý³Û Ñ³Ý ·Çëï³Ý Ïá ÕÇÝ ÙÁ: ºõ Ç¯Ýã ÏÁ å³ ï³ ÑÇ, ³Ù μáÕç ³½· ÙÁ ÏþáãÝ -ã³ó áõÇ ³Ûë å¿ë Ïáã áõ³Í Ùß³ ÏáÛ ÃÇ »õ ù³ Õ³ ù³Ïñ Ãáõ -Ã»³Ý μ³ñÓ ñ³ ·áÛÝ ³ë ïÇ ×³ ÝÇÝ Ñ³ë ÝáÕ Ù³ñ ¹áó Ùáí »õÙ³ñ ¹» ñáõ ³ã ù» ñáõÝ ³é ç»õ: ÆÙ Ñûñë Ù³ñ ÙÇ ÝÁ áõ ñÇß Ñ³Û -ñ» ñáõ Ù³ñ ÙÇÝ Ý» ñáõÝ Ñ»ï ÏÁ ×»Õù áõÇ Ý³ ×³Ë Ý» ñáí: ÆëÏÙ³Ûñë, ³Û¹ ³½Ý áõ³ Ï³Ý ÏÇ ÝÁ, áõ ñÇß Ù³Û ñ» ñáõ Ñ»ï Ñ³ óÇÍñ³ñ ÙÁ Ïé Ý³ ÏÇÝª Å³Ý ï³ñÙ Ý» ñáõ ëå³é Ý³ ÉÇù Ý» ñáí×³Ù μ³Û ÏþÇÛ Ý³Û Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ó»é ù¿Ý μé Ý³Íª ³Ý³ å³ ïÇ³õ³½ Ý» ñáõÝ Ë³é Ý» Éáõ Çñ»Ýó ÏÙ³Ëù Ý» ñÁ: î³ Ï³ õÇÝ ÏÁÑ³ñó Ý»ë, Ã¿ ÇÝ ãá±õ ïËáõñ »Ù: ºñ³ ÝÇ ¸áõñ »³ ÝÇ ÝÙ³Ý³Ý Ñáõ ÝÇ ÙÁ Ééáõ ÃÇõÝÝ ÁÉ É³ñ ÇÙ Ù¿ç: ´³Ûó ³Ù¿Ý í³ÛñÏ -»³Ý ÇÙ ³Ý ó³Í ×³Ù μ³ Ý» ñÁ ÏÁ ï»ë Ý»Ù Ó· áõ³Í Ù³ñÙ ÝÇëÙ¿ç: ²Û¹ ×³Ù μ³ Ý» ñáõÝ íñ³Û ÇÙ ó»ÕÝ ¿ áñ ÏÁ ã³ñ ã³ñ áõÇ,ÇÙ ÍÝáÕ ùÁ, ÇÙ Ø³ ñ³ ÝÁ ¹»é Ýáñ åï Ïáõ ÙÇ Ù¿ç Ùï³Í: ºõ¹»é ³Û¹ ×³Ù μ³ Ý» ñ¿Ý ÏÁ ù³ É¿ ÇÙ Ù³Û ñÁ, ÏÁ ù³ É¿ ³ñÇõ -Ýáï áï ù» ñáí, Íñ³ñ ÙÁ ß³ É³ ÏÇÝ:

ÜÏ³ ï» óÇ, áñ ³Û¹ Ûáõ ½áõÙ Ý» ñáõÝ Ù¿ç ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ μ³ -é» ñÁ ÏÁ ¹³Ý ¹³ Õ¿ ÇÝ áõ »ñ μ»ÙÝ ³É ÏÁ ÏñÏÝ áõ¿ ÇÝ: ²½ ¹³Í¿ñ Ý³ »õ ËÙÇã ùÁ: ú¯Ñ, »ñ μ»ÙÝ ÇÝã ù³¯Ý ÏÁ ·» Õ»ó Ï³ Ý³ÝïË ñáõ ÃÇõÝÝ áõ ³ñ óáõÝ ùÁ: ´³Ûó »ë Ñ» ï³ùñùñ áõ³Í ¿ÇØ³ ñ³ Ýáí »õ ÇÝù ÏÁ Ëáõ ë³ ÷¿ñ Ëû ëÇÉ: Îþáõ ½¿Ç Í³Ýñ »ñ -Ï³ Ã¿ å³ ïáõ Ñ³ ÝÁ μ³ Ý³É ÑÇÝ ¹Õ »³ ÏÇ ÙÁ, áõñ á·Ç Ý» ñÁÏþ³å ñ¿ ÇÝ:

ì³Ñ ñ³Ù Ýá ñ¿Ý Ó»é ùÁ ·³ õ³ ÃÇÝ »ñ Ï³ ñ»ó áõ Ïþáõ ½¿ñ³õ» ÉÇ Ëá ñ³ Ý³É Ã³Ë Íáõ Ã»³Ý Ù¿ç:

- ²Ûë Ù¿ ÏÁ ËÙ»Ýù ùáõ å³ïáõ³Ï³Ý ÍÝáÕ ùÇÝ ÛÇ ß³ ï³ -ÏÇÝ »õ Ø³ ñ³ ÝÇÝ, ÁëÇ£

- ´Ý³õ ÛáÛë ãáõ ÝÇÙ, áñ Ù³Ûñë Ïþ³å ñÇ: Þ³ï ³Ýáñáß

130

Ó» õáí ÙÁ ÇÙ³ó»ñ »Ù, áñ ³Ý Í³ ÝûÃ Ñ» é³ õáñ í³Û ñÇ ÙÁ Ù¿çÏ³Û, ·á Ûáõ ÃÇõÝ áõ ÝÇ Ø³ ñ³ ÝÁ: ºõ ³ÛÝ Ñ» é³ õáñ í³Û ñÇÝÙ¿ç ³É ³ùëáñáõ³Í ¿ ÇÙ Ñá ·ÇÝ: Ø³ ñ³ ÝÁ Ù»Í ó³Í ¿ñ ÇÝ ÍÇÑ³ Ù³ñ: ²Ý ¹»é ï³ëÝÁ»ûÃÁ ï³ ñ» Ï³Ý ¿ñ, Çñ ßá Õ³ ÛÇÝÃ³ñ Ùáõ ÃÇõ Ýáíª Ù»ñ ·Çõ ÕÇ ³Õ çÇ ÏÁ Çñ ³ñ»õáí áõ Ï³ Ý³Ý -ãáí: ØÇ»õÝáÛÝ ï³ ñÇùÝ áõÝ¿ÇÝù: Ø»ñ ÙÏñ ïáõ ÃÇõÝÝ ÇëÏ·Çõ Õ³ Ï³Ý Ñáíáõ»ñ·áõÃÇõÝáí ÙÁ ëÏëáõ³Í ¿ñ: ºñ Ïáõ Ù³Û -ñ»ñÝ ³É ÏÁ å³ïÙ¿ÇÝ, áñ ÙÇ»õÝáÛÝ ûñÁ, ÙÇ»õÝáÛÝ ³õ³-½³ÝÇÝ Ù¿ç ÙÏñïáõ³Í »Ýù: ØÏñ ïáõ Ã»³Ý ³Û¹ ³õ³½³Ý¿ÝëÏ ë³Í Çñ³ñÙáí Ïþáõé ×³ Ý³ ÛÇÝ Ù»ñ Ù³ñ ÙÇÝ Ý»ñÝ áõ ½·³ -Û³ ñ³Ýù Ý» ñÁ: ²Û¹ áõé ×³ óáõ ÙÁ Ééáõ Ã»³Ý Ù¿ç« Ù»½ ÇÙ³ë-ïáõÝ ¹³ñ Óáõ ó³Í ¿ñ »õ Ù»Ýù ·Çõ ÕÇ ×³Ù μ³ Ý» ñáõÝ íñ³ÛÇñ³ñ ÷Ýï é» óÇÝù: Æñ³ñ ÷Ýï é» óÇÝù Ù»ñ »ñ³½Ý»ñáõÝÙ¿ç: àõ ñÇß ¿ñ, Ðñ³Ý¹, Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ó³Û ÝÁ, ³Ýáñ ÑÇõëáõ³Íí³ñ ë» ñÁª Ó·áõ³Í ³ÛÝ ù³Ý μ³ ñ» Ó»õ Ñ³ ë³ ÏÇÝ íñ³Û: àõ -ñÇß ¿ÇÝ ³Ýáñ Ó»é ùÇ ç»ñÙáõÃÇõÝÁ áõ ³ã ù» ñáõ ßÇÏ ÝáïßáÕ ùÁ, áõñ Ï³ ÛÇÝ Ù»ñ ·Çõ ÕÇ μá Éáñ ·» Õ» óÇÏ ·áÛ Ý» ñÁ:Ðûñë ïÏ³ ñáõ ÃÇõÝÝ ¿ñª ½Çë ê³Ý³ë³ñ»³Ý Õñ Ï»É: ÜáÛÝ ³-Ù³éÁ, »ñμ ÑáõÝÓ ùÇ, Ï³ É» ñáõ, ·» ÕÇ Ñ³ ëáõ Ý³ ó³Í åïáõÕ -Ý» ñáõ Ý³ß ËáõÝ ·áÛ Ý» ñÁ Ï³ ÛÇÝ ÇÙ »õ Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ù¿ç, ½ÇëÕñ Ï» óÇÝ ¾ñ½ ñáõÙ: â¿°, Ù³Ûñë ã¿ñ áõ ½»ñ: ²Ý ßáõï Ñ³ëÏÁ -ó³Í ¿ñ ÇÙ »õ Ø³ ñ³ ÝÇÝ ë¿ ñÁ »õ ³ñ ¹¿Ý Ù»Ï Ý» É¿Ý Û» ïáÛ ÇñÓ»é ùÇÝ ï³Ï ³é³Í ¿ñ Ø³ ñ³ ÝÁ, áñ å¿ë Ñ³ñë Ý³ óáõ »õÛ³ ×³Ë ÏÁ ·ñ¿ñ ÇÝ ÍÇ Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ù³ëÇÝ: ²ÝÑ³Ùμ»ñ ¿Ç ³-Ù³éáõ³Ý ³ñ Ó³ Ïáõñ ¹ÇÝ ·ÇõÕ í» ñ³ ¹³é Ý³ Éáõ Ñ³ Ù³ñ:ºõ, ³ñ ¹¿Ý å³ ï» ñ³½Ù, Ù³ñ ¹ÇÏ, ³Ûá°, Ù³ñ ¹ÇÏ ·³ ½³Ý Ý» -ñáõ ÝÙ³Ý Çñ³ñáõ Ïá Ïáñ ¹Ç ãá ù³Í áõ í³Û ñ» Ý³ ó³Í Çñ³ñÏÁ ëå³Ý Ý»Ý: Ðûñë Ï³ñ ·³¹ ñáõ Ã»³Ùμ Ñ³ ½Çõ Ïñ óÇ ÇÝù -½ÇÝùë éáõ ë³ Ï³Ý ë³Ñ Ù³Ý Ó·»É:

§Þ³ï Ñ³ñ óáõ ÷áñÓ ÁñÇ Ùûñë »õ Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ù³ ëÇÝ:¶ñ» óÇ Ð³ É¿å, ä¿Û ñáõÃ, ¸³ Ù³ë Ïáë, ÙÇÝ ã»õ Ø³ñ ë¿ÛÉ, áõñ·Çõ Õ³ óÇ »õ Ï³Ù Í³ ÝûÃ ÙÁ »½»ñù »É³Í ¿ ³Û¹ çñ Ñ» Õ» Õ¿Ý:ØÇ³ÛÝ ·Ç ï¿Ç, áñ Ù³Ûñë »õ Ø³ ñ³ ÝÁ ÙÇ ³ ëÇÝ »Õ³Í »Ý

131

ÙÇÝ ã»õ àõñ ý³: Øáõ ëáõ ÉÇ ×³Ù μáõÝ íñ³Û Û³ñ Ó³Ï Ù³Ý Ïþ»Ý -Ã³ñÏ áõÇÝ: ²ÛÝ ï»Õ ÏÁ Û³÷ß ï³Ï áõÇ Ø³ ñ³ ÝÁ: ØÝ³ ó³Í -Ý» ñÁ Çñ³ñ ÏÁ ÏáñëÝó Ý»Ý: ²Û¹ Ïáñë áõ³Í Ý» ñáõÝ Ù¿ç ¿ ÇÙÙ³Û ñÁ »õ áã áù ·Ç ï¿, Ã¿ Ç±Ýã å³ ï³ Ñ³Í ¿: ÜáÛ ÝÇëÏ ÁëÇÝ,áñ ³Ý »õë Û³÷ß ï³Ï áõ³Í ¿ Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ñ»ï: ì»ñ ç»ñë Ñ³Û -ñ» Ý³ ÏÇó ÙÁ ¸³ Ù³ë Ïá ë¿Ý ·ñ³Í ¿ñ, áñ Ø³ ñ³ ÝÁ áÕç ¿ »õÏÁ ·ïÝ áõÇ Øáõ ëáõ ÉÇ íñ³ Ý³μ Ý³Ï Ý» ñáõÝ Ù¿ç: ²õ» ÉÇÝ ã¿ñ·Ç ï»ñ »õ Û³ÝÓÝ ³é³Í ¿ ëïáõ ·»É ÇÝ ÍÇ Ñ³ Ù³ñ¦:

²ñ ¹¿Ý Å³ Ù³ Ý³ ÏÁ μ³ õ³ Ï³Ý áõß ¿ñ: àõÇëùÇÇ ·³ õ³Ã -Ý» ñÁ Ýá ñ¿Ý É»ó áõ» ó³Ý: ì³Ñ ñ³ÙÝ ¿ñ áñ ÏÁ Ëû ë¿ñ.

- ¾¯Ñ, ÙÇ Ý³Ï Ù³ñ¹ »Õ³Í »Ù, Ðñ³Ý¹, ÇÙ Ñá·ÇÇ å³ï -Ï» ñáí ßï Ï³Í »Ù ³Ûë ÙÇ Ý³Ï ë»Ý »³ ÏÁ: ²é³ çÇÝ ³Ý ·³ÙÝ¿ áñ Ïþáõ ½»Ù Ëáõ ë³ ÷ÇÉ ÙÇ Ý³ Ïáõ Ã» Ý¿Ý, áñáõÝ Ñ»ï ³ÛÝ -ù³Ý Ùï»ñ Ù³ ó»ñ »Ù: øÇã ÙÁ ³õ» ÉÇ ËÙ» óÇÝù, ùÇã ÙÁ ³õ» -ÉÇ Ñ» é³ ó³Ýù, ùÇã ÙÁ ³õ» ÉÇ Ùï»ñ Ù³ ó³Ýù Ù»ñ ³Ý ÓÇÝÑ»ï: â·Ç ï»Ù, á±ñÁ: ÐÇ Ù³ Ñ» é³ Ëû ë¿ Ó» ñÇÝ Ý» ñáõÝ, áñÙÇ ³ ëÇÝ »Ýù: ÊÙ³Í íÇ ×³ Ïáí ¹áõñë »É É»É »õ ³Ûë ù³Ý áõß:¶áõ ó¿ Ñ³ Õáñ ¹³Ï óáõ ÃÇõÝ Ý»ñÝ ³É ßáõ ïáí ÏÁ ¹³¹ ñÇÝ:

²Û¹ å¿ë ³É ÁñÇÝù: ì³Ñ ñ³Ù ¹»é Ëû ë» ÉÇù áõ Ý¿ñ »õ ³ñ -¹¿Ý μ³ é» ñÁ Ñ»ï½ Ñ» ï¿ ÏÁ Ã³ÝÓ ñ³ Ý³ ÛÇÝ:

- Ø³ ñ³ ÝÁ, ÇÙ ëÇ ñ» ÉÇ μ³ ñ» Ï³Ù…²Û¹ »ñ»ÏáÛ¿Ý Û» ïáÛ Ýá ñ¿Ý Ù»ñ Ñ³Ý ¹Ç åáõÙ Ý» ñÁ ³ÏáõÙ-

μÇÝ Ù¿ç: ºñ μ»ÙÝ ýñ³Ý ë³ Ï³Ý Ã³ñÙ Ñ³ó ÙÁ Ó»é ùÇÝ: Üá -ñ¿Ý Ñ³ ó³ í³ ×³é ³Õç Ï³Ý Ñ³Ý ¹Ç å³Í ¿ñ, ÙÇ ·áõ ó¿ §μ³ -ñ»õ¦ ÙÁ ïáõ³Í, ·áõ ó¿ Çñ Ã³Ë Íáï ÅåÇ ïÁ ³Ýáñ ³Õáõáñáõ Ï»³Ý ùáï ÅåÇ ïÇÝ Ñ»ï Ë³é Ý³Í: ²Û É»õë ã¿Ç Ñ»ï³ùÁñ-ùñáõ»ñ ³Û¹ Ù³ ëÇÝ, ·Ç ï¿Ç, áñ ³Û¹ μá Éá ñÁ ÏÁ ÏñÏÝáõ¿ÇÝûñ»ñáõÝ Ñ»ï: ²Û É»õë Ñ³ëÏ ó³Í ¿Ç, áñ Ï³ ñ» õá ñÁ Ã³ñÙÑ³ óÇ ÑáïÝ ¿ñ, ÇÝã å¿ë í³ñ ¹Ç Ïá Ïá ÝÁ É³Ù μ³ ÏÇÝ íñ³Û »õí³ñ ¹Ç Ñá ïÁ, ÝáÛÝ å¿ë Ï³åáõ³Í Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ñ»ï:

²ñ» õáï ûñ ÙÁÝ ¿ñ »õ Ï³ñ Ë³Û ï³Ý ùÁ Ï»³Ý ùÇÝ, ³ñ» -õÇÝ, ÷á Õá óÇ ³Ý óáñ¹ Ý» ñáõÝª Ñ³ ë³ ñ³ Ï³ó å³ñ ï¿ ½ÇÍ³ é» ñáõÝ Ù¿ç:

132

Ü»ñë Ùï³õ ì³Ñ ñ³ ÙÁ »õ áï ùÇ íñ³Û.- ºÏáõñ ù³ É»Ýù ¹¿ åÇ å³ñ ï¿ ½Á, Áë³õ:ºë Ñ» ï» õ» ó³Û ³Ýáñ: ÄåÇï ãáõ Ý¿ñ ³Û¹ ûñ áõ ù³ É» -

óÇÝù ÙÇ ³ ëÇÝ. ÏÁ ½·³ ÛÇ, áñ ³Ý³ÏÝ Ï³É μ³Ý ÙÁ Ï³ñ³Ýáñ Ééáõ Ã»³Ý Ù¿ç:

- úÑ, Ç¯Ýã É³õ ¿, ì³Ñ ñ³Ù: àõ ñ»ÙÝ ³ñ» õÁ Ïñ Ý³Û ·» Õ»ó -Ï³ó Ý»É ³Ù¿Ý μ³Ý: àõ ½» óÇ ÉáÏ ½ñáÛó ÙÁ ëÏ ëÇÉ, »ñμ ÝÏ³ -ï» óÇ áñ ì³Ñ ñ³Ù ÇÙ Ëûë ù» ñáõÝ Ñ»ï ã¿ñ »õ ·» ïÇÝ Ý³ -Û» Éáí ÏÁ ù³ É¿ñ: ÎÁ ½·³ ÛÇ, áñ Í³Ý ñáõ ÃÇõÝ ÙÁ Ï³ñ ÇñÑá·Ç ÇÝ Ù¿ç: Î³Ý· ³éÇ å³ñ ï¿ ½Ç ÙÁ ÏÝÓÝÇ ÇÝ ³é ç»õª ÏÁñ -ÏÇÝ ½ñáÛó ÙÁ ÁÝ» Éáõ Ñ³ Ù³ñ. §²¯Û, ³Ý·É Ç ³ Ï³Ý ¿ ³Ûë ÏÁÝÓ -ÝÇÝ¦, ÁëÇ, Ï³ñ ¹³ Éáí Í³ éÇÝ É³ ïÇ Ý³ Ï³Ý ³Ýáõ ÝÁ: §²-Ù» ñÇ Ï³ ÛÇ Ù¿ç ÇëÏ Û³ Ù³é Ï»ñ åáí å³ Ñ³Í ¿ Çñ ³Ý·É Ç ³ -Ï³Ý ÝÏ³ ñ³ ·Ç ñÁ¦ áõ ½» óÇ Ï³ ï³ Ï»É, Ëû ë»ó Ý» Éáõ Ñ³ -Ù³ñ ì³Ñ ñ³ ÙÁ: ²Ý ÝáÛ ÝÇëÏ ·Éáõ ËÁ ãí»ñ óáõó Ý³ Û» Éáõμ³ñÓñ áõ åÇÝ¹ ÏÝÓÝÇ ÇÝ, ÙÇÝ ã»õ Ñ³ ë³Ýù É×Ç ³÷Á »õ ÝÁë -ï» ó³Ýù Ýë ï³ ñ³ ÝÇ ÙÁ íñ³Û:

- Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ù³ ëÇÝ Éáõñ Ï³Û, Ðñ³Ý¹, Áë³õ, ³é³Ýó Ýáñ·ÇÍ ÙÁ ³õ»Éó Ý» Éáõ Çñ ¹¿Ù ùÇÝ íñ³Û:

- ´³Ûó ÇÝ ãá±õ ³Û¹ ù³Ý ïËáõñ, ì³Ñ ñ³Ù:- ¾¯, ã·Ç ï»ë, ãåÇ ïÇ Ïñ Ý³ë Ñ³ëÏ Ý³É: ºñ Ï³¯ñ, »ñ Ï³ñ

ï³ ñÇ Ý»ñ ÇÙ Ñá ·ÇÝ ÉáÏ ÛÇ ß³ ï³Ï Ý» ñáõ Ã³Ý ·³ ñ³Ý ÙÁ»Õ³Í ¿ Ùáéó áõ³Í É»½ áõÇ ÙÁ ÑÇÝ ³ñ Ó³ Ý³· ñáõ ÃÇõÝ Ý» ñáí»õ »·Çå ï³ Ï³Ý ÙáÙ Ç ³ Ý» ñáí: ²Û¹ Éáõ ñÁ Ï³ñ ¹³ É¿ Û» ïáÛËéáíù ÇÝ Ï³õ ÇÙ Ù³ñÙ ÝÇÝ, ÇÙ Ñá·Ç ÇÝ Ù¿ç: â¿, »ñ³ ½Á ã¿ñáñ ï³ ñ³õ ½Çë. »ë ÑáÝ ¿Ç Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ñ»ï ÇÙ ·Çõ ÕÇÝ Ù¿ç:ØÇ ³Ï Çñ³ Ï³ ÝÁ áñ Ï³ñ ÇÙ Ù¿ç ÇÙ ³õ»ñ áõ³Í ·ÇõÕÝ ¿ñ áõÏáñë áõ³Í Ø³ ñ³ ÝÁ: äáë ÃÁ ÝÇ ÷á Õáó Ý» ñ¿Ý, áñ ÏÁ ù³ É¿Ç,³Û¹ »ë ã¿Ç, ³ÛÉ ÇÙ áõñ áõ³ Ï³ÝÝ ¿ñ: Æñ³ Ï³Ý ì³Ñ ñ³ ÙÁÑáÝ ¿ñ, ÇÙ ·Çõ ÕÇ ×³Ù μ³ Ý» ñáõÝ íñ³Û, »ñμ Ø³ ñ³Ý ³Û·Ç -¿Ý Ïáõ ·³ñ »õ Ï³Ù ÇÙ ·Çõ ÕÇ ³Õ μÇõ ñÁ, áõñ Ø³ ñ³Ý Çñ áï -ù» ñÁ Ïáõ Éáõ³ñ: ºñ Ïáõ ûñ ³é³ç Éáõ ñÁ ³éÇ ÇÙ ¸³ Ù³ë Ïá -ëÇ μ³ ñ» Ï³ Ù¿Ý: ºñ Ïáõ ûñ ¿ ÏÁ ½·³Ù, áñ ÇÙ ³Ù» Ýûñ »³Û

133

×³Ù μ³ Ý» ñÁ ÝáÛ ÝÁ ã»Ý, È³ Îñ³ÝÅ ÷á Õá ó¿Ý ³ÏáõÙμ »õÏ³Ù »ñμ ÇÙ Û³ ×³ Ëáñ¹ Ý» ñáõÝ Ïþ³Û ó» É»Ù: ÆëÏ ë»Ý »³Ïë»ñ Ïáõ ûñ ¿ ³ñ ¹¿Ý ßù»Õ ¹³Ù μ³ ñ³Ý ÙÁ ¹³ñ Ó³Í ¿:

§Î³ñ ³ÛÝ Û³ Ù³é Éáõ ñÁ áñ Ø³ ñ³ ÝÁ Øáõ ëáõ ÉÇ ÏáÕ Ù»ñÝ¿ »õ »Õ³Í ¿ ÏÇ ÝÁ ½ÇÝù Û³÷ß ï³ ÏáÕ å» ï»õÇ ÇÝ¦:

- ÆëÏ ÑÇ Ù³±, Ñ³ñ óáõ óÇ ëïá ñ³ Ï¿ï ÙÁ ¹ñ³Í ÁÉ É³ ÉáõÑ³ Ù³ñ:

- ²Û¹ ù³Ý »ñ Ï³ñ ï³ ñÇ Ý»ñ Û» ïáÛ, Ù¿Ï áõ Ï¿ë ï³ ñÇ³é³ç ³éÇ ÃÁ Ïþáõ Ý» Ý³Û ÷³ Ë» Éáõ å» ï»õÇÇ íñ³ Ý¿Ýª»ï»õ Ó·³Í »ñ Ïáõ Ù»Í ó³Í ½³ õ³Ï Ý» ñÁ »õ Çñ Ñ»ï Ïþ³é Ý¿»ñ»ù ï³ ñ» Ï³Ý ½³ õ³ ÏÁ: ²Û¹ ÷³ Ëáõë ïÇÝ Ïþû· Ý¿ »û½ -Õ³ï óÇ ã¿ñ ãÇ ÙÁ, áñ ÓÇáõ íñ³Û ëÝ ïáõÏ ÙÁ μ»é óáõ ó³ÍØáõ ëáõ ÉÇ ÏáÕ Ù» ñÁ å» ï» õÇ íñ³Ý Ý» ñáõÝ Ñ»ï ³éáõ ïáõñÏþÁÝ¿: Ø³ ñ³Ý ÏÁ ÷³Ë ãÇ ¿¹ »û½ Õ³ï óÇ ã¿ñãÇ ÇÝ Ñ»ï ÙÇÝ -ã»õ Ð³ É¿å »õ Ð³ É¿ åÇ Ù¿ç ³É Ïþ³Ùáõë Ý³ Ý³Ý:

- àõ ñ»ÙÝ Ø³ ñ³ ÝÁ ³Ùáõë Ý³ ó³Í ¿ ã¿ñãÇ ÇÝ Ñ»ï, ÁëÇ,Ñ³ï-Ñ³ï μ³ é» ñáõÝ íñ³Û ß»ß ïÁ ¹Ý» Éáí, »Ý Ã³¹ ñ» Éáíáñ Ïñ Ý³Ù ì³Ñ ñ³ ÙÁ ÙÇ ùÇã í³ñ μ» ñ»É ³Û¹ Çñ³ Ï³Ý ï» -ëÇÉù Ý» ñ¿Ý:

- àã ÙÇ³ÛÝ ³Ùáõë Ý³ ó³Í ¿, ³Û É»õ áõ ÝÇ ½³ õ³Ï ÙÁÝ ³É³Ûë í»ñ çÇÝ ³Ùáõë Ýáõ Ã» Ý¿Ý:

ì³Ñ ñ³Ù ³Û¹ ï»Õ ³°É áõ ½»ó í»ñ ç³ó Ý»É »õ Ëá ñ³ ó³õÉéáõ Ã»³Ý Ù¿ç:

¼³ñ Ù³ Ý³ ÉÇ ¿ñ: ì³Ñ ñ³Ù ÙÇ ù³ ÝÇ ûñ ³ÏáõÙμ ãÙ ï³õ:Æë Ï³ å¿ë Ë³Ëï áõ³Í ¿ÇÝ Çñ ×³Ù μ³ Ý» ñÁ: ºñ Ïáõ ³Ý ·³ÙÑ» é³ Ëû ë» óÇ Çñ ë»Ý »³ ÏÁ: ä³ ï³ë Ë³Ý ãÏ³ñ: ÐÇÝ· ûñÛ» ïáÛ ³ÏáõÙ μÇ Ù»ñ ë» Õ³ Ý³ ÏÇó Ý» ñ¿Ý ²ë³ ïáõ ñÁ, áñ§Ð³Û ñ» ÝÇù¦Ç û· Ý³ Ï³Ý ËÙ μ³ ·Çñ Ý» ñ¿Ý Ù¿ÏÝ ¿ñ, ÇÙ³ ó»ñ¿ñ, áñ ì³Ñ ñ³Ù ÏÁ å³ï ñ³ëï áõÇ Ð³ É¿å Ù»Ï ÝÇÉ, ÇÝã áñ³ÛÝ ï»Õ ³½ ·³ Ï³Ý áõ ÝÇ »Õ»ñ: Ð³ëÏ ó³Û, Ã¿ Ç¯Ýã ÏÁ Ï³ -ï³ñ áõÇ: ì»ñ ç³ å¿ë »ñ» ÏáÛ ÙÁ áõß ³ï»Ý å³ ï³ë Ë³ Ý»óÑ» é³ Ëû ëÇë.

- ÐÁ Éû:

134

- ²Û, ³Õ μ¿ñ…- ¶Çï»Ù, ·Ç ï»Ù, ë»Ý »³Ïë ß³ï áõß Ïáõ ·³ ÛÇ. Û³ ×³ -

Ëáñ¹ Ý» ñáõë Ñ»ï ³é Ï³Ë ·áñ Í»ñë Ïþáõ ½¿Ç Éñ³ó Ý»É: ÜáÛ -ÝÇëÏ Å³ Ù³ Ý³Ï ãáõ Ý» ó³Û ù» ½Ç Ñ³Ý ¹Ç å» Éáõ:

- ÆÙ³ ó³Û…- ÖÇß¹ ¿, Ðñ³Ý¹, »õ ³ñ ¹¿Ý ³Û¹ ×³Ù μáñ ¹áõ ÃÇõ Ýáí ³É

½μ³Õ áõ³Í »Ù: ¾Ñ, μ³ õ³ Ï³Ý μ³ Ý»ñ Ï³Ý ÁÝ» ÉÇù, ÷³ Ï» -ÉÇù: â¿°, ëÇ ñ» ÉÇ μ³ ñ» Ï³Ù, ³é³Ýó ù»½ ï»ë Ý» Éáõ ã¿Ç ÏÁñ -Ý³ñ Ù»Ï ÝÇÉ, áñáí Ñ» ï»õ ù» ½Ç Û³ÝÓ Ý» ÉÇù, Û³ÝÓ Ý³ ñ³ ñ» -ÉÇù μ³ Ý»ñ áõ ÝÇÙ: Ü³Ë, ë»Ý »³Ïë »õ ·ñ³ ¹³ ñ³Ýë Ïþáõ ½»Ùùáõ Ñá ·³ Íáõ Ã»³Ý Û³ÝÓ Ý»É, ÙÇÝ ã»õ ÇÙ í» ñ³ ¹³ñ ÓÁ: àñáßÍ³Ë ë» ñáõ Ñ³ Ù³ñ ùáõ ³Ýáõ ÝÇÝ åÇ ïÇ Û³ÝÓ Ý»Ù ¹ñ³ Ù³ -Ï³Ý Ñ³ ßÇõ ÙÁ:

- ´³Ûó ¹áõÝ ³ÛÝ å¿ë ÏÁ Ëû ëÇë, áñ Ï³ñ Í»ë ³Û É»õë»ï»õ ãåÇ ïÇ Ý³ ÛÇë:

- ²Ûë »ñ» ÏáÛ Ïáõ ·³ë »õ ùÇã ÙÁ ³õ» ÉÇ ÏÁ Ëû ëÇÝù:²Û¹ »ñ» ÏáÛ Ýá ñ¿Ý Çñ ë»Ý »³ ÏÁ: â¿ñ Ùáé ó³Í ýñ³Ý ë³ -

Ï³Ý Ã³ñÙ Ñ³ óÁ, Ûáõ Ý³ Ï³Ý ×»ñ Ù³Ï å³ ÝÇ ñÁ, ëå³ Ý³ -Ï³Ý ÓÇ Ã³å ïáõ ÕÁ áõ Ñ³Û Ï³ Ï³Ý å³ëïñ Ù³Ý: ºõ ³ïáÝóÑ»ï ëù³ã áõÇë ùÇÝ:

- ´³Ûó ÇÝ ãá±õ Û³Ý Ï³ñÍ, ì³Ñ ñ³Ù:- à°í Áë³õ áñ Û³ÝÏ³ñÍ ¿: ²Û¹ ÇÙ Ï»³ÝùÇÝ Ù¿ç ¿ñ, ÇÙ

å³ï³Ý»Ï³Ý ûñ»ñ¿Ý Ç í»ñ:- ´³Ûó áñ… Ýá ñ¿Ý áõ ½» óÇ Û³ï Ï³ å¿ë ÏñÏ Ý»É, áñ Ø³ -

ñ³ ÝÁ ³Ùáõë Ý³ ó³Í ¿ »õ Çñ Ñ»ï áõ ÝÇ »ñ Ïáõ ½³ õ³Ï Ý»ñ,Ù¿ ÏÁª ³ñ³ μ¿Ý:

- â»ë Ñ³ëÏ Ý³ñ Ñ¿¿… î» ë³Û, áñ ³Ýáñ ß³ï Ñ³Ý ¹³ñïÓ³Û ÝÁ μ³ñÓ ñ³ ó³õ çÕ³ ÛÇÝ ë»Õ Ùáõ Ùáí ÙÁ »õ ëÏ ë³õ Ó»é -ùÇ ÃáõÕ Ã¿ ³Ý Ó»é Ýá óÁ ×ÙéÃ Ï»É: ºë Ó³ÛÝ ãÑ³ Ý» óÇ áõÓ»éùë ·³ õ³ ÃÇÝ ï³ ñÇ:

- ¶Çï»Ù, ëÇ ñ» ÉÇ Ðñ³Ý¹, áñ Ø³ ñ³ ÝÁ »ñ Ï³ñ ï³ ñÇ Ý» -ñáí ÏÇ ÝÁ »Õ³Í ¿ ³ñ³μ å»ï»õÇÇ ÙÁ »õ ÑÇ Ù³ ³ÙáõëÝ³-ó³Í »û½ Õ³ï óÇ ã¿ñãÇÇ ÙÁ Ñ»ï »õ ·áõ ó¿ »ñ ç³ ÝÇÏ ¿: ºë

135

»ñ μ»°ù Ñ³ ßÇõ ãáõ ÝÇÙ ³Û¹ μá Éá ñÇÝ Ñ»ï: ¸Å μ³Ëï Ï»³ÝùÙÁ íÇ×³Ïáõ»ó³õ Ø³ ñ³ ÝÇÝ: ºë ÇÝùë ³É μ³Ë ï³ õáñÏ»³Ýù ÙÁ ãáõ Ý» ó³Û: î» ë³Ï ÙÁ μ³Ýï³ñÏ»³É ¿Ç ë¿ñ Ïáã -õ³Í μ³Ý ïÇÝ Ù¿ç: Æ°Ýã ³É ÁÉ É³Û, Ï»³Ý ùÁ Çñ ÁÝ Ã³óùÝ áõ -ÝÇ ÇÝÓ Ù¿, ù»½ Ù¿ ³Ý Ï³Ë: Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ï»³Ý ùÁ ³Û¹ å³Û -Ù³Ý Ý» ñáõÝ Ù¿ç áñáß ÁÝ Ã³óù ³é³Í ¿: ¶áõ ó¿ »ë ãÏ³Ù ³-Ýáñ Ñ³ Ù³ñ, μ³Ûó ³Ý Ï³Û ÇÝ ÍÇ Ñ³ Ù³ñ: ²Ýáñ Ù¿ç ¿ ÇÙ·Çõ ÕÁ, ÇÙ Ù³Û ñÁ, ÝáÛ ÝÇëÏ »Ï»Õ»óÇÇÝ Ïáã Ý³ ÏÇÝ Ó³Û ÝÁ, »-Ã¿ Ïþáõ ½»ë: ¶áõ ó¿ ïÏ³ ñáõ ÃÇõÝÝ ¿, ·áõ ó¿ ÑÇõ³Ý¹ »Ù, μ³Ûóáñ »Ù: ¶Çï»Ù, Ðñ³Ý¹, ïÏ³ ñáõ ÃÇõÝ ¿ öñ Ïáõ Ã»³Ý ´³ Ý³ -ÏÇ ÏÇ Ã³é Ýáõ³ ·á ÕÇÝ Ù¿ç Ù³Û ñÁ ÷Ýï é»É, ÇëÏ Çï³É³óÇ³Õç Ï³Ý Ù¿ç ÇÝ ùÁª Ø³ ñ³ ÝÁ: ¶áõ ó¿ ³Ýáñ Ñ³ Ù³ñ, áñ ÇÙå³ ï³ Ý» Ï³Ý ûñ»ñ¿Ý ëÏë»³É Í³Ýñ ×³Ù μ³ Ý» ñ¿ ³Ý ó³Û.Ë³Ë ï» ó³Ý ÇÙ Ù¿ç Ñ³ õ³ï ùÁ, ÛáÛ ëÁ, ë¿ ñÁ »õ ³Û¹ ë¿ ñ¿ÝÙÝ³ó ßáÕ ÙÁª ÇÙ ³õ»ñ³Ï ·Çõ Õ¿Ý: ²Û¹ ßá ÕÁ ÇÝ ùÁ Ø³ ñ³ÝÝ¿: ¶áõ ó¿ ïÏ³ ñáõ ÃÇõÝ ÙÁÝ ³É ³Û¹: ÎÁ ï»ë Ý»±ë, ³õ»ÉÇß³ï ÇÙ ïÏ³ ñáõ ÃÇõÝ Ý» ñ¿Ý ¿ áñ ÏÁ Ëû ëÇÙ: ²ÛÉ ÏþÁÉ É³ñ ³ß -Ë³ñ ÑÁ, »Ã¿ Ù³ñ ¹ÇÏ Ý³Ë ·Çï³Ïó¿ÇÝ Çñ»Ýó ïÏ³ ñáõ -Ã»³Ý: ÐÇõ³Ý¹áõÃÇõÝÁ Ñ³ëÏ Ý³ É¿ Û» ïáÛ ÙÇ³ÛÝ Ï³ ñ» ÉÇ ¿Ùï³ Í»É μáõ Åáõ ÙÇÝ Ù³ ëÇÝ:

ì³Ñ ñ³ ÙÇ Ó³Û ÝÇÝ Ù¿ç Ûáõ ½áõÙ Ï³ñ: Î³ñ Í»ë ÇÝùÝ Çñ»ÝÑ³ Ù³ñ ÏÁ Ëû ë¿ñ Çñ Ñá·Ç ÇÝ Ù¿ç Ýáñ å» ÕáõÙ Ý»ñ ÁÝ» Éáí:àõÇëùÇ ÇÝ ·³ õ³ ÃÁ μé Ý³Í ß³ ñáõ Ý³ Ï»ó.

- ºÃ¿ ×³Ù μ³Û Ïþ»É É»Ù, ³Ýáñ Ñ³ Ù³ñ ¿, áñ Ï³ ñ» Ý³ÙØ³ ñ³ ÝÇÝ Ù¿ç ã³ ÷áí ÙÁ ÙÇ³ÛÝ ï»ë Ý»É ÇÙ ³Ý Ñá· ûñ» ñáõå³ ï³ Ý» Ïáõ ÃÇõÝÁ »õ Ï³Ù ·áõ ó¿ Çñ ã³ñ ã³ ñ³Ýù Ý» ñ¿Ý Û» -ïáÛ, ³Ý ÇÙ Ù¿ç ï»ë Ý¿ Çñ ·Çõ ÕÇ ³Õç Ï³Û Ñáí áõ»ñ ·áõ -ÃÇõÝÁ: ºÃ¿, »Ã¿ ÇÙ ³Ûë ×³Ù μáñ ¹áõ ÃÇõ Ýáí ÝáÛ ÝÇëÏ å³ -ï³ ÑÇ, áñ Ø³ ñ³ ÝÁ ëñ μ»Ù ÇÙ Ñá·Ç ¿Ý, ÇÙ Ù³ñÙ ÝÇÝ Ù¿ ç¿Ý,³Û¹ »õë ÇÝ ÍÇ Ñ³ Ù³ñ áõß ÙÝ³ ó³Í ³å ñáõ ÙÇ ÙÁ ëÏÇ½μÝ ¿:â¿, Ðñ³Ý¹, ÏÁ Ï³ë Ï³ ÍÇÙ, áñ ÇÙ ³Ûë μá Éáñ Ëûë ù» ñ¿Ý Û» -ïáÛ Ïñ óÇ ÇÝù ½ÇÝùë Ñ³ëÏó Ý»É, ·áõ ó¿ μ³ é»ñë Çñ»Ýó ¹» -ñ» ñÁ ãÏñ óÇÝ Ï³ ï³ ñ»É Áë» Éáõ Ñ³ Ù³ñ, áñ Ø³ ñ³ ÝÁ Çñ

136

³Ùáõ ëÇ Ý¿Ý ãåÇ ïÇ μ³Å Ý»Ù Ï³Ù Û³÷ß ï³ Ï»Ù: ºë ·á Ñ³ -ó³Í åÇ ïÇ ½·³Ù »Ã¿ Ï³ ñ» Ý³Ù û· Ý»É, áñ ß³ï ã³ñ ã³ñ -áõ³Í Ø³ ñ³ ÝÁ »ñ ç³ ÝÇÏ ÁÉ É³Û Çñ ³Ùáõ ëÇ Ýáí »õ ½³ õ³Ï -Ý» ñáí: ºÃ¿ áñÙ Ý³ ¹Çñ ÙÁ ÁÉ É³ ÛÇ, ³ÝáÝó Ñ³ Ù³ñ ïáõÝ ÙÁÏÁ ßÇ Ý¿Ç áõ ÏÁ Ñ» é³ Ý³ ÛÇ: ºë Ïþáõ ½¿Ç μá Éá ñá íÇÝ ãÙ³ ñ»ÉÇÙ Ù¿ç åÉå É³ óáÕ ³Û¹ ßá ÕÁ: ²Û¹ ¿³ Ï³Ý »Õ³Í ¿ ÇÝ ÍÇ Ñ³ -Ù³ñ »õ ³å ñ» óáõ ó³Í ¿ ½Çë:

ºë ½·³ó áõ³Í ¿Ç: Ü³ ËÁÝï ñ» óÇ ãËû ëÇÉ: Ò»éùë ì³Ñ -ñ³ ÙÇ áõ ëÇÝ ï³ ñÇ, áñ ³é³ çÇÝ ë¿ ñÁ ·Çõ ÕÇ ³Õç Ï³Ý, Ø³ -ñ³ ÝÇÝ, Ñ³ë óáõ ó³Í ¿ñ ³ÛÝ ù³Ý μ³ñÓñ ÇÙ³ë ïáõ Ã»³Ý ÙÁ,áõñ »ñÏÝ ùÇ Ù³ ùáõñ Ï³ åáÛ ïÁ Ï³ñ:

- ì³Ñ ñ³Ù, ÇÝã ù³¯Ý, ÇÝã ù³Ý Ïþáõ ½¿Ç μ³Å Ý»É ùáõ ³Û¹ÇÙ³ë ïáõ ÃÇõÝÁ ëÇ ñáÛ: êÏ ë³Û ÁÙμé Ý»É Ý³ »õ ÇÙ³ë ïÁ ùáõ×³Ù μáñ ¹áõ Ã»³Ý: ²ÛÅÙ Ïñ Ý³Ù Áë»É §»ñ Ã³ë μ³ ñáí, ì³Ñ -ñ³Ù¦: àõ Ù»ñ ·³ õ³Ã Ý» ñÁ Çñ³ ñáõ Ùûï »Ï³Ý:

* * *ì³Ñ ñ³ ÙÁ ×³Ù μáõ ¹ñÇÝù Ð³ É¿å: ºÏ³Í ¿ÇÝ Ý³ »õ »ñ -

Ïáõ Ñ³ Ù³Ï ñ» ÉÇ Í» ñáõ ÝÇ Ý»ñª ì³Ñ ñ³ ÙÇÝ Ñû ñ³ ùáÛ ñÁ »õ³Ùáõ ëÇ ÝÁ:

ì³Ñ ñ³Ù ÇÝÓ Ù¿ ³É Çñ»Ý Ñ»ï μ³ õ³ Ï³Ý μ³Ý ï³ ñ³õ×³Ù μáñ ¹áõ Ã»³Ý: Ðá ·» Ï³Ý, Ù³ñ¹ Ï³ ÛÇÝ É³õ μ³Ý ÙÁ Ï³ñ³Ýáñ Ó³Û ÝÇÝ, ÅåÇ ïÇÝ, É» óáõÝ μ³ é» ñáõÝ »õ ³½Ý áõ³ Ï³Ýß³ñ ÅáõÙ Ý» ñáõÝ Ù¿ç: ²ÏáõÙ μÇ ë» Õ³ ÝÇÝ ßáõñç ÇÝÓÙ¿ ½³ïáã áù ·Çï¿ñ Ã¿ ì³Ññ³Ù ÇÝãá±õ Ù»ÏÝ»ó³õ Ð³É¿å:

ºõ áñáíÑ»ï»õ ÷³Ï Ù¿ÏÝ ¿ñ, ³Ýáñ ßáõñç ËáñÑñ¹³õáñ½ñáÛó Ý»ñ ëÏ ë³Ý: ÜáÛ ÝÇëÏ ÇÙ³ó³Û, áñ ËáñÑñ¹³õáñ ³-ÙáõëÝáõÃ»Ý¿ ÙÁ ËáñÑñ¹³õáñ ½³ õ³Ï ÙÁ áõ ÝÇ »Õ»ñ ºñáõ-ë³Õ¿ÙÇ Ä³ é³Ý ·³ õá ñ³ óÇÝ Ù¿ç, áñ ßáõ ïáí í³ñ ¹³ å»ïåÇ ïÇ ÁÉ É³Û »õ ·³ ó³Í ¿ Çñ ½³õ ÏÇÝ ³Û ó» Éáõ Ã»³Ý:

ö³ ñÇ ½¿Ý ëï³ ó³Û Èáõí ñÇ ù³ñ¹ ÙÁ »õ ÙÇ ù³ ÝÇ ïá -Õ»ñ, Ý³ »õ Çñ Ñ³Ý ¹Ç åáõ ÙÁ Ñ³Û ·ñáÕ Ý» ñáõ:

ºñÏ ñáñ¹ Ï³ñ× Ý³ Ù³Ï ÙÁª Æï³É Ç³ Û¿Ý:

137

§Èáõí ñ¿Ý Û» ïáÛ Ïþáõ ½¿Ç Æï³É Ç³ »ñ Ã³É: ²×³ å³ ñ³ÝùÏ³Û ÇÙ Ù¿ç: Ðéá Ù¿Ý ³ñ³· ³Ý ó³Û: Îþáõ ½¿Ç üÉá ñ³Ý ëÇ Æõý -ýÇ óÇÝ Ùï Ý»É: ÜáÛ ÝÇëÏ ì» Ý» ïÇÏ ãÏñ óÇ Ñ³Ý ¹Ç åÇÉ, Ïþáõ -½¿Ç ï»ë Ý»É ³Ù μáÕ ç³ Ï³Ý ÂÇÝ Ã» ñû ÃûÝ: ¶áõ ó¿ í» ñ³ -¹³ñ ÓÇë, Ý³ »õª ê. Ô³ ½³ñ: ´á Éáñ ³ñ áõ»ëï Ý» ñáõÝ Ù¿çÙ³ñ¹ Ï³ ÛÇÝ Ñ½ûñ ×Ç· ÙÁ Ï³Û Ï»³Ý ùÇ ÇÙ³ë ïÁ ·» Õ»ó -Ï³ó Ý» Éáõ »õ ³ëï áõ³Í Ý» ñáõÝ Ñ³ë Ý» Éáõ:

àõ í»ñ ç³ å¿ë »ñ Ïáõ ³ÙÇë í»ñç ÏÁ ëï³ Ý³Ù »ñ Ï³ñÝ³ Ù³Ï ÙÁ.

§êÇ ñ» ÉÇ Ðñ³Ý¹,¶Çï¿Ç áñ, »ñμ Ð³ É¿å Ñ³ë ÝÇÙ μ» ÙÁ ßïÏ áõ³Í ¿ Ûáõ Ý³ -

Ï³Ý ÑÇÝ áÕ μ»ñ ·áõ Ã»³Ý ÙÁ Ñ³ Ù³ñª ÇÙ áÕ μ»ñ ·áõ Ã»³Ý: ºõÇ±Ýã Ï³Û ³õ» ÉÇ ·» Õ» óÇÏ ù³Ý áÕ μ»ñ ·áõ ÃÇõÝÁ, áõñ í³ ñ³ -·áÛ ñÁ ÏÁ μ³ó áõÇ, Ù¿ç ï»Õ Ïáõ ·³Û Çñ³ Ï³ ÝÁ, ÁÉ É³Û ³Û¹Ñá ·» Ï³Ý »õ Ï³Ù Ù³ñÙ Ý³ ÛÇÝ: Æñ³ Ï³ ÝÁ, ÇÝ ùÁ áÕ μ»ñ ·áõ -ÃÇõÝÝ ¿:

ØÇßï ³É Ù» Õ³¹ ñ³Í »ë ½Çë, áñ ïË ñáõ ÃÇõÝ Ï³Û ÇÙ¹¿Ù ùÇÝ íñ³Û: ²Û¹ ïË ñáõ ÃÇõÝÁ ³Õáõáñ ÇÙ³ëï ÙÁ ïáõ³Í¿ ÇÙ ûñ» ñáõÝ »õ ³å ñáõÙ Ý» ñáõÝ: Þáõï É³ ó³Í »Ù »õ ³Û¹³ñ óáõÝù Ý» ñÁ ã·ñ áõ³Í »õ ë³ Ï³ÛÝ ³åñ áõ³Í μ³ Ý³ë -ï»Õ Íáõ Ã»³Ý ÙÁ μ³ é»ñÝ áõ ïá Õ»ñÝ ÁÉ É³ ÛÇÝ Ï³ñ Í»ë: úñÙÁ ÝáÛ ÝÇëÏ ³ñ óáõÝù »Ï³õ ³ã ù» ñáõë, »ñμ ·³ ñáõ ÝÇ ³é³ -çÇÝ åï Ïáõ ÙÁ ï» ë³Û ËÝ Óá ñ»ÝÇÇ ×Çõ ÕÇÝ: Î»³Ý ùÁ áõ ñÇßμ³Ý ã¿ñ Ïñ Ý³ñ ï³É ÇÝ ÍÇ: úñ» ñáõë Ñ»ï ã» Õ³Û, áñáí Ñ» -ï»õ ÇÙ Ù¿ç å³ ï³ Ý» Ï³Ý ûñ» ñ¿Ý ë³ñù áõ³Í ¿ñ μ» ÙÁ áÕ -μ»ñ ·áõ Ã»³Ý: æÇ Õ» ñáí »õ ¹Ý ¹»ñ Ý» ñáí å³ Ñ» óÇ ³ñ» õáïß¿ Ýáõ ÃÇõÝÁ ³ñ ¹¿Ý ³õ» ñ³Ï ¹³ñ Ó³Í ÇÙ ·Çõ ÕÇÝ »õ Ø³ ñ³ -ÝÇÝ: ºõ »ë ûñ ÙÁÝ ³É ÙÇï ù¿ë ³Ý óáõ ó³Í ã»Ù, áñ ¹Å μ³ËïÙ¿ ÏÁ »Õ³Í »Ù: ¸Å áõ³ñ ¿ ë³Ñ Ù³ Ý»É Ã¿ Ç±Ýã ¿ »ñ ç³Ý Ïáõ -ÃÇõÝÁ ³ÛÝ å¿ë, ÇÝã å¿ë ¹Å áõ³ñ ¿ ë³Ñ Ù³ Ý»É Ù³ñ¹ Ï³ ÛÇÝÑá ·ÇÝ: Ø¿ ÏáõÝ Ñ³ Ù³ñ »ñ· áõ å³ñ ¿, ÇëÏ áõ ñÇ ßÇ ÙÁ Ñ³ -Ù³ñ áõ é»ÝÇÇ ÙÁ ïË ñáõ ÃÇõÝÝ áõ Ñá ·» å³ ñ³ñ ³ñ óáõÝ ùÁ:â¿°, ëÇ ñ» ÉÇ Ðñ³Ý¹, ¹Å ·áÑ ã»Ù Ï»³Ý ù¿Ý: Î»³Ý ùÁ Çñ ïÁË -

138

ñáõ Ã»³Ý Ù¿ç ÇëÏ ·» Õ» óÇÏ ¿: ¶»Õ» óÇÏ ¿ÇÝ Ã³Ý ·³ ñ³Ý Ý» -ñáõ Ù¿ç ÇÙ ï» ë³Í Ë³ ã» Éáõ ÃÇõÝ Ý» ñÁ Ù»Í í³ñ å»ï Ý» ñáõ»õ ÝáÛ ÝÇëÏ ·» Õ» óÇÏ ¿ñ øñÇë ïá ëÇ Ù³Û ñÁª Ë³ ã» Éáõ Ã»³Ý³é ç»õ Ï³ åáÛï-í³ñ ¹³ ·áÛÝ ë³ õ³ Ýáí, ·Éáõ ËÁ Íé³Í:Îþáõ ½»Ù ³Û¹ ûñÇ Ý³ ÏÁ ï³É, áñáí Ñ» ï»õ ³Û¹ ·áÛ Ý»ñÝ áõÓ» õ» ñÁ áñáß Ñ»ïù Ó·» óÇÝ ÇÙ íñ³Û, ÁÉ É³°Û Èáõí ñÇ, ÁÉ É³ÛÆï³É ÇáÛ Ù¿ç: ÆÙ ïË ñáõ Ã»³Ý Ñ»ï ¿ÇÝ ³Û¹ μá Éáñ ·áÛ Ý» -ñÁ: ¶áõ ó¿ ³Û¹ ¿ñ å³ï ×³ éÁ, áñ ß³ï Ù»Í óÝ óáõÙ Ý»ñ ãáõ -Ý» ó³Û, »ñμ ³é³ çÇÝ ³Ý ·³Ù Ñ³Ý ¹Ç å» ó³Û Ø³ ñ³ ÝÇÝ, ÇÙå³ ï³ Ý» Ïáõ Ã»³Ý ûñ» ñáõ ³ÛÝ Ã» õ³ õáñ ³Õç Ï³Ý, áñ ³å -ñ» óáõó ½Çë »õ ïË ñáõ ÃÇõÝÁ ÇÝ ÍÇ Ñ³ Ù³ñ ·» Õ» óÇÏ ¹³ñ -Óáõó: ÂáÕ ûñÑÝ »³É ÁÉ É³Û ³ÛÝ ßá ÕÁ, áñ ÇÙ Ñá·Ç ÇÝ ÉáÛëïáõ³õ áõ ³å ñ» óáõó ½Çë »õ ÇÙ ûñ» ñÁ ùÇã ÙÁ ³õ» ÉÇ ÇÙ³ë -ïáõÝ Áñ³õ:

Ð³ ë³Û Ð³ É¿å, ëåÇ ï³Ï ÑÇÝ Ñ»ù Ç ³Ã Ý» ñáõ ù³ Õ³ ùÁ»õ ³ñ ¹¿Ý ßáõ ïáí Ùï»ñ Ù³ ó³Û ³ñ» õ»É ùÇÝ: ÆÙ å³ ï³ Ý» -Ï³Ý ûñ» ñáõ ù³ Õ³ùÝ ¿ñ Ï³ñ Í»ë, Çñ ï³ ñ³½ Ý» ñáí, å³ -½³ñ Ý» ñáí, Ñ³ Ù³É Ý» ñáí, åÕÝ Ó³ ·áñÍ Ý» ñáõ ßáõ Ï³ Ûáí,áë Ï» ñÇã Ý» ñáí, Ë³ Õá ÕÇ Ëá ßáñ áÕ ÏáÛ½ Ý» ñáí áõ ¹» ÕÇÝÍ³Ýñ Ãáõ ½» ñáí: ²ñ ¹¿Ý Ùï³Í ¿Ç ÇÙ å³ ï³ Ý» Ïáõ Ã»³Ý³ß Ë³ñ ÑÁª Ñ³Ý ¹Ç å» Éáõ Ø³ ñ³ ÝÇÝ: â·Ç ï¿Ç, Ã¿ á±õñ ÏÁμÝ³ Ï¿ñ: Ê³Ý ï¿ ùÇ íñ³Û ï» ë³Û Ë³ ÝáõÃ Ý» ñáõ íñ³Û Ñ³Û -Ï³ Ï³Ý óáõ ó³ ï³Ë ï³Ï Ý»ñ: àõ Ùï³Û §Ø»ÍÝ Î³ ñ³Å¦Á,áõñ Ïþ³ßË³ï¿ÇÝ áõßÇÙ ¹¿Ùù»ñáí Ñ³Û ïÕ³ùÝ»ñ áõ ÝáÛÝ³ï»Ý ÏÁ íÇ×¿ÇÝ §Ý»ñ·³ÕÃ¦Ç Ù³ëÇÝ: ÆÝÍÇ Ñ³Ù³ñÏ³ñ»õáñ ¿ñ »Ï»Õ»óÇÝ »õ Ï³Ù ù³Ñ³Ý³Ý ·ïÝ»É:¸³Ù³ëÏáë¿Ý μ³ ñ» Ï³Ùë ÇÝ ÍÇ ·ñ³Í ¿ñ Ý³ »õ, áñ Ù»ñ ·Çõ -ÕÇ ïÇ ñ³ óáõ ê³ñ ·Ç ëÁ ïÇ ñ³ óáõ ¿ áõ ß³ ñ³ Ï³Ý Ý» ñáõÝ ÏÁÙ³ë Ý³Ï óÇ Ý³ »õ Ð³ É¿ åÇ »Ï» Õ»óÇ ÇÝ Ù¿ç: ¶ï³Û ù³ Ñ³ -Ý³Ý: ºñ Ï³ñ ³ï»Ý ¿ñ áñ ã¿Ç ï» ë³Í Çë Ï³ Ï³Ý Ñ³Û ù³ -Ñ³ Ý³Û ë»õ Ë³μ É³ Õáí, É³ÛÝ Ùû ñáõ ëáí, ùÇã ÙÁÝ ³É Ù³ -ß³Í ÷³Ï»Õáí:

- Ð³°, ûñÑ Ý³Í, ÇÝã å¿ë ã¿: ÐÇ Ù³ ïÇ ñ³ óáõ Ý» ñÁ ¿Ý ù³Ý

139

ß³ï ó³Í »Ý Ù»ñ »Ï» Õ»óÇ ÇÝ Ù¿ç: îÇ ñ³ óáõ ê³ñ ·Çë É³ õ» -ñ¿Ý ¿: Ò¿ ÝÁ áñ Ó·¿, ÏÁ í³Ë Ý³Ýù, áñ »Ï» Õ»óÇÇ å³ ïÇÝß³ Õ³Ë Ý» ñÁ í³ñ åÇ ïÇ ·³Ý:

²Ý ¿ñ. ×Çß¹ »õ ×Çß¹ Ù»ñ ·» ÕÇ ïÇ ñ³ óáõ ê³ñ ·Ç ëÁ:- ¾Ý ÙÇ Ý³Ï Ù³ñ¹ ¿, ûñÑ Ý³Í: ÎÇ ñ³ ÏÇ Ý» ñÁ Ïáõ ·³Û

»Ï» Õ» óÇ Çñ Ó¿ ÝÇÝ Ñ»ï ÙÇ ³ ëÇÝ: ´³Ûó »ë ù»½ ÏÁ ï³ ÝÇÙïÇ ñ³ óáõ ê³ñ ·Ç ëÇ Ñ³Û ñ» Ý³ ÏÇó Ý» ñáõÝ Ùûï: ä¿É ùÇ¿ÝáÝù ·Ç ï»Ý ïÇ ñ³ó áõÇÝ μÝ³ Ï³ ñ³ ÝÁ: ø³ Ñ³ Ý³Ý ½Çë³é³ç Ýáñ ¹»ó Ëá ßáñ μ³ Ïáí ïáõÝ ÙÁ: ´³ ÏÇÝ Ù¿ç Ï³å -õ³Í ¿ñ ¿Í ÙÁ áõ ßáõÝ ÙÁ í» ñÇ ã³ñ ï³ Ë¿Ý í³ñ ÏÁ Ñ³ ç¿ñ:ø³ ñ¿ É³ÛÝ ë³Ý ¹áõË Ý» ñ¿Ý í»ñ »É³Ýù: â¿°, ß³Ý Ñ³ çá óÇÝÙ¿ç ã³ ñáõ ÃÇõÝ ãÏ³ñ »õ μ³ ñ» Ï³ Ù³ ó³õ Ù» ½Ç Ñ»ï. ·áõ ó¿³ÛÝ, áñ ·Ç ï¿ñ Ã¿ »Ïá ÕÁ ù³ Ñ³ Ý³Û ¿ñ: â³ñ ï³Ë áñÏþÁë»Ù, ÁÝ ¹³ñ Ó³Ï ï³ ÝÇù ÙÁ, áõñ ï»Õ-ï»Õ Í³Í ù»ñ Ï³ -ÛÇÝ áõ ë»Ý »³Ï Ý»ñ: ºñ Ïáõ ÏÇ Ý»ñ Éáõ³ó ùÇ É³ Ã»ñ ÏÁ ÷é¿ -ÇÝ, ÇëÏ Ù¿ ÏÁ û×³ ËÇÝ Ñá· ÏÁ ï³ Ý¿ñ. ·ÉáõË Ý» ñÁ É³ ã³Ï -Ý» ñáí ·áó, Ïþ»ñ» õ¿ ÇÝ ùÃ»ñÝ áõ ³ã ù» ñÁ: Ð³ ·³Í ¿ÇÝ É³ÛÝáõ ÑÇÝ ó³Í ÷¿ ß»ñ: ºñμ ï» ë³Ý ù³ Ñ³ Ý³Ý, ÏÇ Ý» ñÁ Çñ»Ýó·áñ Í» ñÁ Ó·³Í, Éáõé Û³ñ ·³Ý ùáí Ùû ï» ó³Ý ù³ Ñ³ Ý³ ÛÇÝÓ»é ùÁ Ñ³Ù μáõ ñ» Éáõ: î» ë³Û áñ Ý»ñ ëÁ, ÏÇ Ý»ñ Çñ»Ýù ½Ç -ñ»Ýù ÏÁ Ñ³ õ³ ù¿ ÇÝ áõ ¹áõñë μ» ñÇÝ ß³ï Í» ñáõÏ ÏÇÝ ÙÁ:²Ýáñ Ã» õ» ñÁ μé Ý³Í ¿ÇÝ ù³ Ñ³ Ý³ ÛÇÝ ï³ Ý» Éáõ, áñ ³çÁÑ³Ù μáõ ñ¿:

ø³ Ñ³ Ý³Ý Ñ³ñ óáõó ïÇ ñ³ óáõ ê³ñ ·Ç ëÁ: Êû ë» ó³õ, áñ²Ù» ñÇ Ï³ Û¿Ý Ñ³Û ñ» Ý³ ÏÇó ÙÁ »Ï³Í ¿ ½ÇÝù ï»ë Ý» Éáõ:

§²Ù» ñÇ Ï³ Û¿Ý¦: ²Ï³ Ù³Û Ó³ÛÝ ïáõÇÝ ÙÇ ù³ ÝÇ ÏÇ Ý»ñáõ ³Ûë ³Ý ·³Ù ÇÙ ßáõñç Ñ³ õ³ù áõ» ó³Ý.

- ´³ ñ»õ Ù³Û ñÇÏ, Ùû ï» ó³Û »ñ ÏÇõ Õ³ Íáõ Ã»³Ùμ, ÇÝã å¿ëùñÇëïáÝ»³Û ÙÁ åÇ ïÇ Ùû ï» Ý³ñ ëáõñ μÇ ù³ ñÇ ÙÁª ÙáÙ ÙÁÉáõ ë» Éáõ: ²ñ óáõÝù Ý»ñë ãÏñ óÇ ½ë å»É, »ñμ Ó»é ùÁ Ëáñ ßá -Ù³Í, Ýß Ë³ ñÇ å¿ë, Ï³ñ Í»ë øñÇë ïá ëÇ Ë³ã»ÉáõÃÇõÝÁÏ³ñ íñ³Ý, ßñÃ Ý» ñáõë ï³ ñÇ: ´³ñÓ ñ³ Ñ³ ë³Ïª Ïù³Í áõ -ë» ñáí Í» ñáõÏ ÙÁ: ²Ý³å³ïÇ ã³ñ ã³ ñ³Ý ùÁ Ï³ñ ³Ýáñ

140

¹¿Ù ùÇ Ëáñ ßáÙ Ý» ñáõÝ áõ Ù³ ß³Í áë Ïáñ Ý» ñáõÝ Ù¿ç: Ö³Ýã -ó³Û: ¶áÃ³Ý»Ýó Ø³ñ· ñÇï å³ ×ÇÝ ¿ñ, é»Ýãå¿ñ Ù»Í ï³ÝÙÁ ï³Ý ïÇ ÏÇ ÝÁ áõ ûñÑÝáõÃÇõÝÁ: Ø³Û ñÁª »½ Ý» ñáõ å¿ë ÅÁ-ñ³ ç³Ý ãáñë »Õ μ³Ûñ Ý» ñáõ: Ø³ñ· ñÇï å³ ×ÇÝ ÇÝùÝ ¿ñ, áñ½³ õ³Ï Ý» ñÁ, Ñ³ñë Ý» ñÁ, Ãáé Ý» ñÁ Çñ Ó»é ùÇÝ ï³Ï ³é³Íïáõ ÝÁ ÏÁ ¹³ñÓ Ý¿ñ áõ ³Ù¿Ý ûñ Ñ³ óÇ μ³ñÏ Ñá ïÁ ¹áõñëÏáõ ·³ñ ·áÃ³Ý»Ýó ïáõ Ý¿Ý, Ù³ ñ³ Ý»Ýó ï³Ý ×Çß¹ ¹¿ ÙÁ:

ÞÝáñ Ñ³ Ï³ Éáõ ÃÇõÝ Û³Ûï Ý» óÇ ù³ Ñ³ Ý³ ÛÇÝ: Îþ³×³ å³ -ñ¿ñ: î³ Ï³ õÇÝ Ù³ë áõ Ýß Ë³ñ åÇ ïÇ å³ï ñ³ë ï¿ñ ³Û¹ ûñ:

¶áÃ³ Ý»Ýó Ø³ñ· ñÇï å³ ×ÇÝ Ýë ï» óáõ óÇÝ μ³ñ ÓÇ ÙÁíñ³Û: ²ÛÝ ù³Ý Ñá· ÏÁ ï³ Ý¿ ÇÝ: ì» ñ³å ñáÕ Ý» ñáõÝ Ñ³ Ù³ñ³Û¹ Í» ñáõÏ ÏÇ ÝÁ Çñ»Ýó ·ÇõÕÝ ¿ñ áõ ·Çõ ÕÇ ß¿Ý ³õ³Ý ¹áõ -ÃÇõÝÁ:

Ü³Ë Ñ³ñ óáõó Çñ»Ýó Ñ» é³ õáñ áõ Ùû ï³ õáñ ³½ ·³ -Ï³Ý Ý» ñáõÝ, ·Çõ Õ³ óÇ Ý» ñáõÝ Ù³ ëÇÝ, ²Ù» ñÇ Ï³ ÛÇ Ù¿ç: øá -íÇÝ Ý» ñÁ ³õ» ÉÇ μ³ñÓñ ÏÁ Ëû ë¿ ÇÝ: Ì³Ý ñ³ ó»ñ ¿ÇÝ ³-Ï³Ýç Ý» ñÁ:

- Ø»ñ ù³ ß³ ÍÁ, ïÕ³ë, ãåÇ ïÇ áõ ½¿Ç áñ ïáõß Ù³Ýë ù³ -ß¿ñ… Ð¿Û ÏÇ ïÇ Þáõ ß³Ý, ÑÇ Ù³ áÕç ÁÉ É³ñ ï»ë Ý¿ñ Çñ ïÁ-Õ³Ý: Ø¿ñ¹, ·» ÕÇÝ Ù¿ç Ù¿Ï Ñ³ï ¿ñ, ïÕ³ë:

§Ø»Ýù »ñÏ ñáñ¹ å³ñ Ë³ Ý³ ÛÇÝ Ù¿ç ¿ÇÝù: Øáõ ëáõ ÉÇ Ù¿çÇÙ³ ó³Ýù, Ã¿ Ç¯Ýã å³ ï³ Ñ»ñ ¿ Ù»½ Ù¿ í»ñç ×³Ù μ³Û »É ÉáÕå³ñ Ë³ Ý³ ÛÇÝ: Ø¿ñ¹ ¿ÝáÝó Ù¿ç ¿ñ: Ð¿Û ÏÇ ïÇ Þáõ ß³Ý: Ø»ñ·É ËÇÝ ³É, ïÕ³ë, Ïñ³ Ïáí É» óáõÝ 40 ÏáõÅ Ïáï ñ» óÇÝ:²ëï áõ³Í ÇÝ ÍÇ ³ÝÇ Í»ñ ¿, áñ ¿¹ μá Éá ñÁ ï»ë Ý»Ù: î»ë Ý»Ù·»ÕÇÝ, ß¿Ý ·áÃ³Ý»Ýó ï³Ý Ùñ»Õ ÁÉÉÇÉÁ. ½³õ³ÏÝ»ñáõë,ÃáéÝ»ñáõë, »ûëÙ³ÛÇ å¿ë Ñ³ñëÝ»ñáõë ³÷áõãÇù ÁÉÉÇÉÁ:¶Çß»ñ óáñ»Ï Ïþ³ÕûÃ»Ù, áñ ²ëïáõ³Í Ñá·Çë ³éÝ¿: ºë ÁÉã·Ç ï»Ù, ÇÙ á±ñ Ù»Õ ùÇë Ñ³ Ù³ñ ï³ Ñ³ ÏÁ ù³ßÏéï áõÇÙ:

- ÐÇ Ù³ Ø³ ñ³ ÝÁ Ð³É åáõ Ù¿ç ¿, Ëû ë» ó³õ áõ ñÇß ÏÇÝ ÙÁ,ÙÕ ï» ëáÝó ê³ é³Ý: Æñ ³Û¹ Ëûë ù» ñáí μ³Ý ÙÁ Ïþáõ ½¿ñÑ³ëÏó Ý»É: ¶Çï¿ñ ÇÙ »õ Ø³ ñ³ ÝÇÝ å³ï Ùáõ ÃÇõÝÁ: ÆëÏ ¿ÝÉ³õ ê³ é³ Û¿Ý μ³Ý ã¿ñ ÙÝ³ ó»ñ, ÝÇ Ñ³ ñáõ Ã»³Ý Ù¿ç ùÇ ÃÁ

141

³õ» ÉÇ ß»ßï áõ³Í ¿ñ, ³Õáõáñ ³ã ù» ñÁ Ù³ ñ³Í áõ ÷áù ñ³ -ó³Í: Ö³Ù μ³Ý ÏáñëÝ óáõ ó³Í ¿ñ Çñ ãáñë ½³ õ³Ï Ý» ñÁ:

ÎÁ Ý» ñ»ë, ëÇ ñ» ÉÇ Ðñ³Ý¹, áñ ùÇã ÙÁ ³õ» ÉÇ »ñ Ï³ñ åÇ -ïÇ ÁÉ É³Û Ý³ Ù³Ïë: Îþáõ ½¿Ç áñ Í³ ÝûÃ ÁÉ É³ ÛÇñ ÇÙ ³ß Ë³ñ -ÑÇÝ: ¶Çï»Ù, áñ ù» ½Ç Ñ³ Ù³ñ Ñ» ï³ùñù ñ³ Ï³ ÝÁ ÇÙ »õØ³ ñ³ ÝÇÝ Ñ³Ý ¹Ç åáõÙÝ ¿: Îñ Ý³ë »ñ» õ³ Ï³ Û»É, Ù»ñ ·» ÕÇßáÕ ßáÕ ÏÇ Ý»ñÝ áõ ³Õ çÇÏ Ý» ñÁ Ù»ñ ³ñ ï» ñáõ ³ñ ·³ ë³ õáñËÉñ ï³Ý ùÁ Çñ»Ýó Ù¿ç, ó³Ù ù³Í ãáñ ³Õ μÇõ ñÇ ÙÁ ·áñßù³ ñ»ñÝ »Ý ¹³ñ Ó»ñ Çñ»Ýó ãá ñ³ ó³Í Ù³ñÙ Ýáí »õ ÏáõñÍ -ù» ñáí:

²ñ ¹¿Ý Ø³ñ· ñÇï å³ ×áõÝ Ï³ñ ·³¹ ñáõ ÃÇõ Ýáí ³ß Ë³ -ï³Ýù ëÏ ë³Ý ½Çë ×³ ßÇ å³ Ñ» Éáõ: §îÕ³ë, ¿ëûñ ¿¹ Ñ³ óÁÙ» ½Ç Ñ»ï ÏÇ ë¿¦ Ëû ë» ó³õ Ø³ñ· ñÇï å³ ×ÇÝ, »ñμ ë³Ý -¹áõË Ý» ñ¿Ý í»ñ »É³õ îÇ ñ³ óáõ ê³ñ ·Ç ëÁ: ¶Çõ ÕÁ Çñ Ù¿ç³Ý å³ ñ³ ·ÇÍ É³Û Ýáõ ÃÇõÝ ÙÁ ³é³õ: Ö³Ýã ó³Û: ÆÝù ½ÇÝùß³ï É³õ å³ Ñ³Í ¿ñ ÇÙ ·Çï ó³Í ïÇ ñ³ óáõÝ: Ò³Û ÝÇÝ Ù¿çÝáÛÝ ×á Ëáõ ÃÇõÝÁª Ù»ñ »ñ Ïáõ Ï³ Ùáõñç Ý» ñáõÝ ï³ Ï¿Ý ³Ýó -ÝáÕ çáõ ñ» ñáõÝ ÝÙ³Ý, ÙÇ³ÛÝ Ã¿ ó³Ù ù³Í ¿ñ Ë»Õ× ïÇ ñ³-ó áõÇÝ É³ÛÝ ¹¿Ù ùÁ: ²ÛÝ ûñ» ñáõ ¹¿Ù ùÁ ·Ç ñáõÏ ¿ñ áõ ÏÉáñ:²ÛÅÙ ï³Ù Ïáõ ÃÇõÝ Ï³ñ ³Ýáñ ³ã ù» ñáõÝ Ù¿ç: ºõ ½³ñ Ù³ -ó³Û, áñ Ïñ ó³Í ¿ñ Ó³Û ÝÁ å³ Ñ»É »Ï» Õ»óÇÇ ß³ Õ³Ë Ý» ñÁí³ñ μ» ñ» Éáõ ³ë ïÇ ×³Ý: ºõ ¿Ý ·Çõ Õ¿Ý ß¿Ý μ³Ý ÙÁ å³ Ñ³Í¿ñ Çñ Ó³Û ÝÇÝ »õ ß³ñ ÅáõÙ Ý» ñáõÝ Ù¿ç: Ð³ëï å» Ë» ñáõÝ »õÝáÛÝ å¿ë Ñ³ëï ÛûÝ ù» ñáõÝ Ù¿ç ÙÏ ñ³ ïÇ Ïá ÏÇ Ïáõ ÃÇõÝ Ï³ñ:

- Ü³ Û¿, Ø³ñ· ñÇï å³ ×Ç, Ëû ë» ó³õ ïÇ ñ³ óáõ ê³ñ ·Çë:¾ë ûñ áõ³Û ¿ëûñ, úí³Ý ²Õ³ ÛÇÝ ïÕ³Ý »Ï³Í ¿. Áë»Ýù ï¿Ù»ñ ¿°Ý »ñ³ Ý» ÉÇ ·» ÕÇÝ Ù¿ç »Ýù: ºñ Ã³Ù ÙÇë μ» ñ»Ùª ë³ÝÏÙ³Õ ï³ Ýá ëáí, ëá Ëáí, Ï³ñ ÙÇñ åÇ å» ñáí ËÁÛ Ù³ ÙÁ ßÇ -Ý»Ýù: ¸Çõ ñ³ ß³ñÅ ¿ñ ïÇ ñ³ óáõÝ, ËÝ¹ ñ» óÇ, áñ ÙÇ ³ ëÇÝ»ñ Ã³Ýù: ºë ã»Ù ÛÇ ß»ñ ³ÛÝ ù³Ý Ù»Í Ñ³ ×áÛù, áñ ù³Ý áõ Ý» -ó³Û, ·Ýáõ ÙÇ å³ ÑáõÝ, ïÇ ñ³ó áõÇÝ Ñ»ï: ºÃ¿ Ï³ ñ» ÉÇ ÁÉ -É³ñ ë³Û É»ñ μ»é Ý» ñáí É»ó Ý»É:

²Û¹ »ñ» ÏáÛ ×áË ë» Õ³Ý ë³ñù áõ» ó³õ Ð³ É¿ åÇ Ï³ Ý³Ý -

142

ã» Õ¿Ý Ý» ñáí, ÙÇ ù³ÝÇ ï» ë³Ï ù» å³å Ý» ñáí áõ ËÁÛ Ù³ Ûáí: Î» ñ³ Ïáõ ñÇ å³ï ñ³ë ïáõ Ã»³Ý ³ï»ÝÝ ¿ñ, »ñμ ÝáÛÝ

ÏÇ ÝÁ, ê³ é³Ý, Ëûëù Áñ³õ, áñ »ñ Ã³Û Ø³ ñ³ÝÝ ³É Ññ³ õÇ -ñ¿, í»ñ ç³ å¿ë Éáõñ ï³Û, áñ úí³Ý ²Õ³ ÛÇÝ ïÕ³Ýª ì³Ñ -ñ³ ÙÁ Ð³ É¿å ¿ »õ Çñ»Ýó Ñ»ï: ²Û¹ Ëûë ù» ñáõÝ íñ³Û μ³ÝÙÁ Ïïñ áõ» ó³õ ÇÙ Ù¿ç: Ø³ ñ³±ÝÁ: ²Û¹ ë³Ý ¹áõË Ý» ñ¿Ýí»±ñ: â¿Ç áõ ½»ñ, áñ Ø³ ñ³ ÝÁ Û³Ý Ï³ñÍ Ý»ñë Ùï Ý¿ñ. ÇÝ ÍÇÑ³ Ù³ñ, §Û³Ý Ï³ñÍ¦ åÇ ïÇ ÁÉ É³ñ: ¶áõ ó¿ Çñ ³Ùáõë ÝÇÝ »õ½³ õ³Ï Ý» ñáõÝ Ñ»ï: â¿Ç áõ ½»ñ, áñ ³Û¹ »ñ» ÏáÛ ÇÙ ·Çõ Õ³ -óÇ Ý» ñáõÝ Ñ»ï áõ Ý» ó³Í ³å ñáõÙ Ý» ñÁ ÷áË áõ¿ ÇÝ Ûáõ ½áõ -ÙÇ, »ñμ »ë ã·Ç ï¿Ç Ã¿ ÇÝã å¿¯ë åÇ ïÇ ¹Ç Ù³· ñ³ õ¿Ç Ø³ ñ³ -ÝÇÝ Ñ»ï áõ Ý» ó³Í ÇÙ Ñ³Ý ¹Ç åáõ ÙÁ: Ð³ õ³ ï³±É, áñ Ø³ -ñ³ÝÝ ¿, Ð³ É¿ åÇ Ù¿ç, »õ áñáõÝ ³ñ ¹¿Ý åÇ ïÇ Ñ³Ý ¹Ç åÇÙßáõ ïáí: ÆÙ Ñ³Ý ¹Ç åáõ ÙÇ å³ ÑÁ Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ñ»ï, Ï³ ñ» õáñï»Õ μé Ý³Í ¿ñ ÇÙ Ù¿ç, »ñμ »ë ×³Ù μ³Û »É³Û ²Ù» ñÇ Ï³ Û¿Ý:²ñ ¹¿Ý ëÏ ë³Í ¿ñ ëÇñïë μ³ μ³ Ë»É, »ñμ íñ³Û Ñ³ ë³Û:

- â¿°, ê³ é³ å³ ×Ç: ºë ï³ Ï³ õÇÝ ³Ûë ï» Õ»ñÝ »Ù: ì³ -ÕÁ ê³ñ ·Çë ¿ÙÇ ÇÝ Ñ»ï ÏÁ Ñ³Ý ¹Ç åÇÝù Ø³ ñ³ ÝÇÝ:

´³Ûó ¹áõÝ åÇ ïÇ Ñ³Ù μ» ñ»ë, Ðñ³Ý¹, ÇÙ ³ÛÝ ù³¯Ý Éáõéáõ ÷³Ï áõ³Í Ñá ·ÇÝ ¿, áñ ÇÙ ß³ ï³ Ëû ëáõ ÃÇõ Ýáí Ïþáõ ½»ÙÍ³ Ýû Ã³ó Ý»É ù» ½Ç: â¿Ç áõ ½»ñ, áñ ù» ½Ç ³Ý Í³ ÝûÃ ÙÝ³ -ÛÇÝ: ºÃ¿ ÇÙ ·Çõ ÕÇÝ, ³ÛÉ Ëûë ùáí ÇÙ Ñá·Ç ÇÝ Í³ ÝûÃ ÁÉ É³ -ÛÇñ, ³Ûë Ý³ Ù³Ïë Ï³ñ× åÇ ïÇ ÁÉ É³ñ: ÎÁ ÛÇ ß»±ë, ûñ ÙÁÝáÛ ÝÇëÏ Ëáë ïá í³ Ý» ó³Û ÇÙ ïÏ³ ñáõ ÃÇõÝÁ: ²ÛÝ ù³Ý É³õμ³ Ý»ñ áõ Ý¿ ÇÝù Áë» ÉÇù Ù»ñ ·Çõ Õ³ óÇ Ý» ñáõÝ Ñ»ïª Ù»ñ ïÁñ -ïáõÙ í»ñÛÇßáõÙÝ»ñáõÝ Ñ»ï Ë³éÝáõ³Í: È³õ ×³ß¿ ÙÁÛ»ïáÛ ÏÇÝ»ñÁ Ñá· ï³ñÇÝ, áñ Ø³ñ·ñÇï å³×ÇÝ ßáõïáí³ÝÏáÕÇÝ ÙïÝ¿: Ø»ñ ½ñáÛóÝ»ñáõ ÁÝÃ³óùÇÝ ÏÇÝ»ñáõÅ³Ý· Ï³å³Í Ó³ÛÝ»ñÝ ³É ëÏë³Ý ÷³ÛÉ ï³É:

* * *ä³ ñá ÝÇÝ Ñá Ã¿ÉÝ ¿Ç: Ü³ Ë³ë ñ³ ÑÇÝ Ù¿ç Ýë ï³Í ïÇ ñ³ -

óáõ ê³ñ ·Ç ëÇÝ ÏÁ ëå³ ë¿Ç, »ñμ ÇÙ Ùûï, »ñ Ïáõ ³Ãáé Ý» -

143

ñáõ íñ³Û Ýë ï³Í, Ù¿ ÏÁ ï³ ñ»ó »Ï» Õ» ó³ Ï³Ý, ÙÇõ ëÁ Í³Ýñ¹¿Ù ùáí áõ Ó³Û Ýáí ³ÝÓ ÙÁ Ññ³ ï³å ½ñáÛó Ý» ñáõ Ù¿ç ¿ÇÝûñ áõ³Ý §Ý»ñ ·³Õ Ã¦Ç Ñ³ñ óáí: ºñ Ïáõ ùÇÝ ³É å³ Ûáõ ë³Ï -Ý» ñÁ Çñ»Ýó Ùûï, ÏÁ ëå³ ë¿ ÇÝ Å³ ÙÇÝª áñ Ï³ Û³ ñ³Ý Ù»Ï -ÝÇÝ, Çñ»Ýó ï» Õ» ñÁ:

- ²Û, ³Õ μ¿ñ, ³ÛÝ »ñ ÏÇ ñÁ, áõñ á°ã ÙÇ³ÛÝ ïÝ ï» ë³ Ï³Ý,³ÛÉ Ï»³Ý ùÇ ³å³ Ñá íáõ ÃÇõÝ ãÏ³Ûª ¿¹ Ù»ñ áõ ½³Í Ñ³Û ñ» ÝÇ -ùÁ ãÇ Ïñ Ý³ñ ÁÉ É³É: ÎÁ Ëû ë¿ñ »Ï» Õ» ó³ Ï³ ÝÁ:

- ²ñ ï³ ë³Ñ Ù³ ÝÇ Ù¿ç Ýë ï³Í, ¿¹ μ³ Ý» ñÁ áõ ½» Éáí ãþÁÉ -É³ñ, Ð³Ûñ êáõñμ: àõ ½» Éáí á°ã Ñ³Û ñ» ÝÇù ÏÁ ëï»ÕÍ áõÇ »õá°ã ³É ³½³ ïáõ ÃÇõÝ: ä¿ïù ¿ å³Û ù³ ñÇÉ, ³ñÇõÝ ï³ ÝÇÉ:²Û¹ å¿ë ëï»ÕÍ áõ³Í »Ý μá Éáñ ³½³ï Ñ³Û ñ» ÝÇù Ý» ñÁ: ²ÛÝ³ï»Ý »Ï» Õ» ó³ Ï³Ý Ý»ñ¹ Ïñ Ý³ù Ó»ñ áõ ½³ ÍÇÝ ã³÷ μáõñ -í³é Ý» ï»É, »Ã¿ ³Û¹ ¿ Ó»ñ ÁÙμé Ý³Í ³½³ ïáõ ÃÇõÝÁ:

²ÛÝ ù³Ý Ñ³õ Ý» ó³Û ³Û¹ Ëûë ù» ñÁ, áñ áõ ½» óÇ »ë ³É½ñáÛ óÇ Ù¿ç Ùï Ý»É: Ì³ Ýû Ã³ ó³Ýù Çñ³ ñáõ: ä³ ñáÝ Ð³Û -Ï³ ½áõÝª ä¿Û ñáõ ÃÇ Ö» Ù³ ñ³ ÝÇ áõ ëáõ óÇã Ý» ñ¿Ý »õ Úáõ ëÇÏí³ñ ¹³ å»ïª ºñáõ ë³ Õ¿ Ù¿Ý:

- Ð³Ûñ êáõñ μÁ, ÁëÇ, ÏÁ Ñ³ õ³ ï³Ù áñ É³õ ·Ç ï¿ ùñÇë -ïá Ý¿ ³ Ï³Ý å³ï Ùáõ ÃÇõÝÁ: ÆÝ ùÁª ²ëï áõ³Í, áñ ëï»Õ Í»ó»ñ ÏÇÝùÝ áõ »ñ ÏÇ ñÁ, Áëï ëñ μ³ ½³Ý å³ï Ùáõ Ã»³Ý, Çñ²õ» ï³ ñ³ ÝÇÝ »õ ùñÇë ïá Ý¿ áõ Ã»³Ý Ñ³ Ù³ñ ï»Õ ÙÁ ×³ ñ» -Éáõ Ñ³ Ù³ñ Ù³ñ¹ Ï³ ÛÇÝ ³Ý Ñ³ Ù³ñ ½á Ñ»ñ ïáõ³õ: ÚÇ ß»ÝùÙÇ³ÛÝ Ñéá Ù¿ ³ Ï³Ý Ñ³ É³ Í³Ýù Ý» ñÁ: ºë ³ÛÝ ù³Ý Ñ³õ Ý» -ó³Û äñÝ. Ð³Û Ï³ ½áõ ÝÇÝ Ëûë ù» ñÁ, áñ áõ ½» óÇ Û³ õ» ÉáõÙ ÙÁÁÝ»É ÙÇ³ÛÝ: Ð³ ÛÁ Ï³°Ù åÇ ïÇ å³ Ñ¿ Çñ ·á Ûáõ ÃÇõÝÁ, ÇÝù -Ýáõ ÃÇõÝÁ, Ï³°Ù åÇ ïÇ Ïáñë áõÇ: òáÛó Ïáõ ï³Û å³ï Ùáõ -ÃÇõÝÁ, áñ ÏÁ ïá Ï³Ýù Ý»ñ ùÇÝ ³Ý Ñ³ëÏ Ý³ ÉÇ å³Û ù³ñ Ý» -ñáí, ãÏáñë áõ» Éáõ Ñ³ Ù³ñ: î³ Ï³ õÇÝ ãÏ³Û ³ÛÝ Ù³ñ¹ Ï³ ÛÇÝμ³ ñá Û³ Ï³ Ýáõ ÃÇõÝÁ, áñ ¹³¹ ñ»ó Ý¿ Ù³ñ ¹Á Ù³ñ ¹áõÝ ·³ÛÉÁÉ É³ É¿, áñ å¿ë ³Ý Ñ³ï »õ áñ å¿ë ³½·: ²Ý ½ûñ ÙÝ³ó Ý³ »õùñÇë ïá Ý¿ áõ ÃÇõÝÁ áõ Ñå³ ï³ Ï» ó³õ Ù³ñ¹ Ï³ ÛÇÝ ÝáÛÝμÝ³½ ¹ÇÝ: ºÃ¿ ³ñ» õÇÝ ï³Ï ï»Õ ÙÁ Ïþáõ ½»Ýù, Ð³Ûñ êáõñμ,

144

å¿ïù ¿ å³Û ù³ ñÇÝù: ¸»é ¹Çõ ó³½ Ý»ñ ·áõ ÃÇõÝÁ ·ñá õ³Í ã¿:¶áõ ó¿ Ðá Ù» ñá ëÇ ÙÁ ÏÁ ëå³ ë¿, Ã¿ Ç¯Ýã Ñë Ï³Û ½á Ñ³ μ» ñáõ -ÃÇõ Ýáí ëï»ÕÍ áõ» ó³Ý, Ù³ Ý³ õ³Ý¹ ê³ñ ï³ ñ³ å³ ïáí »õÔ³ ñ³ ùÇ ÉÇ ë¿ áí, Ð³ Û³ë ï³ ÝÇ Ý»ñ Ï³Û ë³Ñ Ù³Ý Ý» ñÁ: ²Û¹ë³Ñ Ù³Ý Ý» ñÁ ³ñÇõ Ýáí ·Í áõ³Í »Ý: Ø»ñ ï» ÕÁ ÑáÝ ¿, Ð³Ûñêáõñμ, áõñ Ù»ñ Åá Õá íáõñ ¹Á Ý»ñ ùÇÝ áõ Å»Õ å³Û ù³ñ Ý» ñáí,êÇ å»ñ Ç³ ³ù ëá ñ³Ý ùÇ áõ ·Ý ¹³ Ï³ Ñ³ ñáõ ÙÇ ·Ýáí, ûñ ÙÁåÇ ïÇ ïÇ ñ³ Ý³Û Çñ Ñá ·» Ï³Ý ³½³ ïáõ Ã»³Ý: Ø»Ýù ³Û¹å³Û ù³ ñÇÝ Ñ»ï å¿ïù ¿ ÁÉ É³Ýù, ³ÛÝ ï»Õ…

Ø»Ýù ß³ï ³éÇÃ ãáõ Ý» ó³Ýù Ù»ñ Ñ» ï³ùñù ñ³ Ï³Ý½ñáÛ óÁ ß³ ñáõ Ý³ Ï» Éáõ, »ñμ Ñá Ã¿ ÉÇ Ù¿Ï Í³ é³Ý Ùû ï» ó³õÁë» Éáí, áñ Ï³é ùÁ å³ï ñ³ëï ¿ Ï³ Û³ ñ³ ÝÇÝ Ñ³ Ù³ñ: ²ÛÝ -ù³Ý Ñ³ Ù³Ï ñ» ÉÇ Ù¿ÏÝ ¿ñ å³ ñáÝ Ð³Û Ï³ ½áõ ÝÁ:

Þ³ï ã³Ý ó³Í Ý»ñë Ùï³õ ïÇ ñ³ óáõ ê³ñ ·Ç ëÁ:îÇ ñ³ óáõ ê³ñ ·Ç ëÇÝ Ñ»ï ³Ûë ³Ý ·³Ù ë»Ý »³ ÏÇÝ Ù¿ç

¿ÇÝù ³ñ³ μ³ Ï³Ý ûÕÇ áí »õ Çñ Ï³ñ ·ÇÝ Ù¿ ½¿ Ý» ñáí: ø³ ÝÇáñ Í³ Ýû Ã³ ó³ñ ÇÙ ³ß Ë³ñ ÑÇÝ, ëÇ ñ» ÉÇ Ðñ³Ý¹, ³Û É»õëùáõ »ñ» õ³ Ï³ Ûáõ Ã»³Ý ÏÁ Ó·»Ù ÇÙ »õ ïÇ ñ³ óáõ ê³ñ ·Çë¿ÙÇ ÇÝ Ñ»ï áõ Ý» ó³Í ½ñáÛó Ý»ñë: ¾Ý ·Çõ ÕÇ ß¿Ý ûñ» ñ¿Ý »õáÕ μ»ñ ·áõ ÃÇõÝ Ý» ñ¿Ý: ²Û¹ å³ ÑáõÝ, ÇÙ Ñûñ áõ Ùûñ Ý»ñ Ï³ -Ûáõ ÃÇõÝÁ ÏÁ ßÝ ã¿Ç »õ ³ÝáÝó Ñá ·Ç Ý» ñÁ ÇÙ Ù¿ç ÏÁ μÝ³ Ï¿ ÇÝ:²Ñ³ Ã¿ Ç°Ýã ÏþÁÉ É³Ý Ñá ·Ç Ý» ñÁ, »ñμ ÏÁ Ù»é ÝÇÝ Ù³ñ ¹ÇÏ:

Ú³ çáñ¹ ûñ áõ³Ý Ñ³ Ù³ñ Å³ Ù³¹ñ áõ» ó³Û Ù»ñ ïÇ ñ³ -óáõ ê³ñ ·Ç ëÇÝ Ñ»ï, Ø³ ñ³ ÝÇÝ ³Û ó» É» Éáõ: ²Û¹ ·Ç ß»ñÑ³Ý ·Çëï ãÏñ óÇ ùÝ³ Ý³É: ¶Çõ ÕÇ ×³Ù μ³ Ý» ñÁ, ³ñ ï» ñáõ»½»ñ ùÇÝ Ï³ Ï³ã Ý» ñÁ, Ø³ ñ³ ÝÁª ³Û·ÇÇ ×³Ù μ³Ý: Øû ñÁïÁ ý³ ÛÇ Ó³Û ÝÁ »õ ÝáÛ ÝÇëÏ Ñ³ óÇ Ñá ïÁ »õ Û» ïáÛ ³õ»ñ,ù³Û ù³Û áõ³Í ·Çõ ÕÇ ½³ñ Ñáõ ñ» ÉÇ ÙáõÃ å³ï Ï»ñ Ý» ñÁ »õí³ ÕÁª »ñμ Ø³ ñ³ ÝÇÝ åÇ ïÇ Ñ³Ý ¹Ç åÇÙ…

Ð³É¿åÁ ß³ï Ï³ÝáõË Ïþ³ñÃÝÝ³Û »õ ³ñ¹¿Ý Ñ³ó ×³ñ»-Éáõ ³ÕÙáõÏ áõ Ï³Ýãª Ù³ÍáõÝÇ, Ï³ÃÇ, μ³Ý ç³ ñ» Õ¿Ý Ý» ñáõ,åïáõÕ Ý» ñáõ: ¶Çõ Õ³ óÇ Ý» ñÁ ß³ï ³õ» ÉÇ Ï³ ÝáõË ³ñÃÁÝ -ó³Í ÁÉ É³ Éáõ »Ý Çñ»Ýó Ï³Ý ã» ñÁ Ó·» Éáõ Ð³ É¿ åÇ ÷á Õáó Ý» -

145

ñáõÝ Ù¿ç:îÇ ñ³ óáõ ê³ñ ·Ç ëÇÝ Ñ»ï Å³ Ù³¹ñ áõ» ó³Ýù Ï¿ ëû ñ¿Ý

Û» ïáÛ Ñ³Ý ¹Ç å» Éáõ Ñ³ Ù³ñ: ¸³Ý ¹³ Õáõ ÃÇõÝ ÙÁ Ï³ñ ÇÙÙ¿ç, ùÇã ÙÁÝ ³É áõ ß³ó Ý» Éáõ Ñ³ Ù³ñ ³Û¹ ³ÛÝ ù³¯Ý Ûáõ ½³ -Ï³Ý áõ ×³ Ï³ ï³· ñ³ Ï³Ý Ñ³Ý ¹Ç åáõ ÙÁ: ä³ ï³ ÝÇ ûñ» -ñáõë ³É Ï³ñ ÝáÛÝ Ûáõ ½³ Ï³ Ýáõ ÃÇõÝÁ, »ñμ å³ ï³ Ñ¿ñ áñÙ³ ñ³ Ý»Ýó ÷á Õá ó¿Ý ³Ýó Ý¿Ç »õ Ï³Ù »ñμ å³ ï³ Ñ³ μ³ñ½ÇÝù ï»ë Ý¿Ç ³Õ μÇõ ñÇ ×³Ù μáõÝ íñ³Û:

Ð»ï½ Ñ» ï¿ ÑÇÝ Ð³ É¿ åÇÝ ÏÁ Ùû ï» Ý³ ÛÇÝù: ´³ñ ÓáõÝ -ùÇÝ íñ³Û É³ÛÝ å³ ï»ñª ùÇã å³ ïáõ Ñ³Ý Ý» ñáí, ÇëÏ í³ ñÁÑÇÝ ×³Ù μ³Û ÙÁ, ÷É³Í ÑÇÝ Ý»ñù ÝáõÕÇÇ ÙÁ É³ÛÝ μ³ó- õ³Í ùáí: ´³ñ ÓáõÝ ùÇÝ íñ³Û å³ ï» ñÁ Ñ»ï½ Ñ» ï¿ ÏÁ ó³Í -Ý³ ÛÇÝ:

- ²¯Û, ¿Ý ï»Õ Ïþ³å ñÇ ÷³ É³Ý ×áÝó Ø³ ñ³ ÝÁ: ²Ùáõë ÝÇÝ»õ »ñ Ïáõ ½³ õ³Ï Ý» ñáõÝ Ñ»ï, Ù¿Ï ³Ý ·³Ù ï» ë³Í »Ù »Ï» -Õ»óÇÇ μ³ ÏÁ: ÈÕ³ åÁ ã·Ç ï»Ù:

îÇ ñ³ óáõ ê³ñ ·Çë Ï³Ý· ³é³õ ÑÇÝ ÷³Û ï» ñáí ó³Ý -Ï³ å³ ïÇ ÙÁ ³é ç»õ: ´³ ÏÇÝ Ù¿ç Ã» Ã»õ ÙÁ ÏÉáñ ó³Í Ïé Ý³ -Ïáí »õ É³ÛÝ ï³Ë ï³ Ï¿ Ïá Õ» ñáí ÏÇÝ ÙÁ, ³ÝË Ý³Ù Ù³ ½» -ñÁ Ñ³ëï É³ ã³ ÏÇ ÙÁ Ù¿ç Íñ³ ñ³Í, »ñ Ïáõ ·û ë³ ó³Í Í³ -é» ñáõ ÙÇ ç»õ Ï³å áõ³Í å³ ñ³ ÝÇ ÙÁ íñ³Û Éáõ³ó ùÇ É³ Ã»ñÏÁ ÷é¿ñ, Ý³Ë ÃûÃ áõ» Éáí ³Ù¿Ý Ù¿Ï É³ ÃÁ áõ çÕ³ ÛÇÝ Ó³Û -Ýáí ÙÁ ÏÁ åá é³ñ.

- ¶Çñ ·áñ, ¶Çñ ·áñ ·» ïÇ ÝÁ Ùï Ý»ë, ¶Çñ ·áñ:Ø»ñ ·» ÕÇ ÑÝ ãÇõÝÝ áõ ³Ý¿ÍùÝ ¿ñ: ºÝ Ã³¹ ñ» óÇ, áñ ·áõ ó¿

Ñ³ ñ» õ³Ý ÏÇÝ ÙÁÝ ¿ »õ Ï³Ù ïÇ ñ³ óáõ ê³ñ ·Çë ëË³É ï³ÝÙÁ ³é ç»õ Ï» ó³Í ¿: ²Ý ³É ³é³ çÇÝ ³Ý ·³ÙÝ ¿ñ, áñ Ïáõ·³ñ ³Û¹ ïáõ ÝÁ: îÇ ñ³ óáõ ê³ñ ·Çë ³ñ ¹¿Ý Ó³ÛÝ ïáõ³õ.

- ²Õ çÇ Ø³ ñ³Ý, ï»°ë, Ã¿ áí μ» ñ³Í »Ù: îÇ ñ³ó áõÇ Ëûë -ù» ñÁ ½Çë Ïï ñ» óÇÝ Û³Ý Ï³ñÍ:

ÚÇ ß» óÇ, áñ ÷áùñ »Õ³Í ³ï»Ýë Ù»ñ ï³ ÝÇ ù¿Ý ù³ñ Ý» -ï³Í »Ù É³ÛÝ Ã» õ» ñáí ÍÇ Í»é Ý³Ï Ý» ñáõ ËáõÙ μÇ ÙÁ, áñ áõ -ñ³Ë ×³Ë ñ³Ýù Ý» ñáí, ÇñÇÏ Ý³ Ùáõ ïÇÝ, ï³ ÝÇù Ý» ñáõ í» -

146

ñ» õ¿Ý ÷á Õá óÇÝ Ù¿ç ÏÁ ëáõ½ áõ¿ñ »õ ÝáÛÝ ×³Ë ñ³Ý ùáí í»ñÏþ»É É¿ñ ³ñ³·: ÆÙ ù³ ñÁ ³Û¹ ËáõÙ μÇÝ Ù¿ç ¹å³Í ¿ñ ÍÇ Í»é -Ý³ ÏÇ ÙÁ, áõ í³ ñÁ ÷á Õá óÁ Ó·³Í: Ø¿Ï Ã» õÁ Ïáïñ áõ³Í ¿ñ»õ Ç ½áõñ ÏÁ ÷áñ Ó¿ñ Ã³÷ ï³É Çñ áõ ñ³Ë áõ ×³Ë ñáÕ ÁÝ -Ï»ñ Ý» ñáõÝ ÙÇ ³ Ý³ Éáõ Ñ³ Ù³ñ: ºë ³Û¹ í³ñ ÇÝ Ï³Í ÍÇ Í»é -Ý³ÏÝ ¿Ç, Ðñ³Ý¹:

Æñ³±õ Ø³ ñ³ÝÝ ¿ñ, ³ÛÝ ßáÕ ³Õ çÇ ÏÁ, áñáõÝ ·» Õ» óÇÏÙ³ñ ÙÇÝÝ áõ Ñ³ ë³ ÏÁ ëñÇÝ ·Ç ÙÁ Ñáí áõ»ñ ·áõ ÃÇõÝÝ áõ Ý¿ -ÇÝ: ÎÇ ÝÁ, íñ³Ý Ó·³Í ¿ñ ³ñ³ μ³ Ï³Ý ë»õ, Ï³ñ× ó³Í Ñ³ -·áõëï ÙÁ: ²ã ùÇ ÏÁ ½³ñ Ý¿ ÇÝ ³Ýáñ ùÇã ÙÁ Íé³Í Ïé Ý³ ÏÇÝÑ³ Ù³ ã³÷ Ñ³ëï ëñáõÝù Ý» ñÁ: àï ùÁ μá åÇÏ ¿ñ:

- â¿°, ³Ý ãÇ° Ïñ Ý³ñ ÁÉ É³É:ÎÇ ÝÁ ³Ûë ³Ý ·³Ù ³õ» ÉÇ ÅÇñ åá é³ó Çñ ½³õ ÏÇÝ, áñ

Ï³ï áõÇ ÙÁ Ñ»ïÝ ¿ñ: æÕ³Û Ý³ ó³Í ¿ñ Ý³ »õ Ï³ ïáõÝ: ÎÇ ÝÁí³ ½»ó Çñ ÷áù ñÇ ÏÇÝ »ï» õ¿Ý, ÝáÛÝ å¿ë çÕ³ ÛÇÝ. ³é³ÝóßÝáñÑ ùÇ í³½ù ÙÁ É³ÛÝ Ïá Õ» ñáõ, ÙÇÝã ïÇ ñ³ óáõ ê³ñ ·ÇëÏþ³ß Ë³ ï¿ñ Ï³ñ× ó³Ý Ï³ å³ ïÇÝ ÷áù ñÇÏ ¹áõ éÁ μ³ Ý³É:ÎÇ ÝÁ ·áõ ó¿ ãÉ ë»ó, Çñ ½³ õ³ Ïáí ½μ³Õ áõ³Í ¿ñ »õ ÷áù ñÇÏ¶ñÇ ·á ñÁ ÏÁ Û³ Ù³ é¿ñ Ï³ ïáõÝ ãÓ ·»É Çñ ·ñ Ï¿Ý:

- ÐÇ Ù³ Ó·¿°, Ó·¿° ¿¹ Ï³ ïáõÝ, ÏÁ åá é³ñ ÏÇ ÝÁ ÷áù ñÇÏ¶ñÇ ·á ñÇÝ áõ ë» ñÁ óÝ ó» Éáí: îÇ ñ³ óáõ ê³ñ ·Çë Ýá ñ¿Ý Ó³ÛÝïáõ³õ, ³Ûë ³Ý ·³Ù Çñ Ñ½ûñ Ó³Û Ýáí.

- ²Õ çÇ Ø³ ñ³Ý, ·» ïÇ ÝÁ ãÙï Ý»ë:ÎÇ ÝÁ ³Ûë ³Ý ·³Ù ¶ñÇ ·á ñÇÝ Ó»é ù¿Ý μé Ý³Í Ù» ½Ç Ùû -

ï» ó³õ: ´³ñ Ï³ ó³Í ¿ñ, áñ Ïñ ó³Í ã¿ñ Ï³ ïáõÝ ³é Ý»É÷áù ñÇ ÏÇÝ Ó»é ù¿Ý:

- Ð³, ê³ñ ·Çë ¿ÙÇ: ¾ë ÇÝã å¿¯ë:Ò³±ÛÝÁ… ³Ýáñ çÕ³ ÛÇÝ ¹¿Ù ù¿Ý ÙÇ ù³ ÝÇ ·Í»ñ Ñ³ ½Çõ

ù³Ï áõ» ó³Ý »õ ³ñ ¹¿Ý ½·³ óÇ, áñ ÇÙ Ù¿ç É»é ÙÁ ÷É³õ Ñë -Ï³Û »ñÏ ñ³ ß³ñ Åáí »õ »ñÏ ñ³ ß³ñ ÅÁ ÏÁ ß³ ñáõ Ý³ Ï¿ñ áõ -Å»Õ Ã³ ÷áí ÷Éó Ý»É »ñ³ ½Ç áõ Ñ»ù Ç ³Ã Ý» ñáõ ³ß Ë³ñÑ ÙÁ:²Ý³ å³ ïÇ ³ñ» õ¿Ý ó³Ù ù³Í áõ ÁÝ Ïáõ ½» Ýáõ ï³Ë ï³ ÏÇ·áÛÝ ³é³Í ¹¿Ùù ÙÁ: ²Ý³ å³ ïÁ μ» ñ³ ÝÇÝ ßáõñç Ã» Ã»õ,

147

ÝÇ Ñ³ñ »ñ Ïáõ ß»ñ ï»ñ Ï³ å³Í ¿ñ: Ð» é³ õáñ ÝÙ³ Ýáõ Ã»³ÝÙÁ ÝßáÛ ÉÁ Ï³ñ ³Ýáñ ë»õ »õ ³ñ ÃáõÝ ³ã ù» ñáõÝ Ù¿ç: ¶áõ ó¿³Û¹ ¿ñ, áñ ³å ñ» óáõ ó³Í ¿ñ ½ÇÝ ùÁ: àõ ã³ñ ã³ñ áõ³Í áõ ³Û -É³ ÷áË áõ³Í Ø³ ñ³ ÝÇ ÙÁ Ñ»ï ¿ñ, áñ ÏÁ Í³ Ýû Ã³ Ý³ ÛÇ:

- ²Õ çÇ, Ù»ñ ·» ÕÇ úí³Ý ²Õ³ ÛÇÝ ïÕ³Ý ¿:- Ð³¯… ì³Ñ ñ³±ÙÁ: Ø³ ñ³Ý Ï» ó³õ ß³ï Ï³ñ× å³Ñ

ÙÁ, ³ã ù» ñáõÝ Ù¿ç ß³ñÅ ÙÁ ³é³õ: ²Ûá°, ³Ûá°, ³ã ù» ñáõÝ Ù¿çμ³Ý ÙÁ å³Ñ áõ³Í ¿ñ, Ûáõß ÙÁ ³ÛÝ ³é áõ¿Ý, áñáõÝ Ù¿ç É³ -óáÕ áõ é» ÝÇÝ Çñ ïË ñáõ ÃÇõÝÁ ÏÁ Ã³ ÷¿ñ: §ÆÝã å¿ë ã¿,ê³ñ ·Çë ¿ÙÇ: ì³Ñ ñ³ ÙÁ… Ý»ñë »Ï¿ù¦: ´³Ûó áãÇÝã ÷áË -õ» ó³õ ³Ýáñ Ó³Û ÝÇÝ Ù¿ç: àõ ÛÇ ß» óÇ ³ÛÝ ßßáõ ÏÁ, áñ ³é³ -çÇÝ ³Ý ·³Ù ÇÙ ³Ýáõ ÝÁ ïáõ³Í ¿ñ: ²Û¹ ßßáõ ÏÁ ¹»é Ï³ñ ÇÙÙ¿ç: Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ñ³ Ù³ñ áõ ñÇß ³ß Ë³ñÑ ¿ñ, í³ Õá¯õó, í³ -Õáõó Ùáéó áõ³Í »õ Ç ½áõñ ÏÁ ç³ Ý³ñ Ùßáõ ßÇÝ »ï»õ ÏáñëÁ -õ³Í ³ñ» õáï ³ß Ë³ñ ÑÁ ÛÇ ß»É: Î»³Ý ùÁ Çñ»Ý Ñ³ Ù³ñ³Ñ³ õáñ ÷á Ãá ñÇÏ ÙÁ »Õ³Í ¿ñ: ²ã ù» ñÁ Ýá ñ¿Ý Ñ» é³ ó³Ý,Ïáñë áõ» ó³Ý, ³Ý³ å³ ïÇ ·áÛ Ý» ñÁ Ï³ ÛÇÝ ÑáÝ áõ ßÇÙ Ï»Ý -¹³ÝÇÇ ÙÁ ³ã ù» ñáõÝ å¿ë: ²Û¹ ½ñáÛó Ý» ñáõÝ Ù¿ç Ýá ñ¿Ý óÁÝ -ó»ó Çñ ½³õ ÏÇÝª ¶ñÇ ·á ñÇÝ Ã» õÁ »õ ³ñ ¹¿Ý ³å ï³Ï ÙÁ»ï» õ¿Ý, áñ Ïñ ó³Í ã¿ñ Ï³ ïáõÝ ³Ýáñ Ó»é ù¿Ý ³é Ý»É: ²Û¹óÝ óáõ Ù¿Ý Ï³ ïáõÝ ó³ï Ï»ó ÷áù ñÇÏ ¶ñÇ ·á ñÇÝ ·ñ Ï¿Ý,ÇëÏ ¶ñÇ ·á ñÁ Û³ Ù³é ×Ç ãáí ÙÁ ÇÝù ½ÇÝù ³½³ ï»ó Ùû ñÁÓ»é ù¿Ý áõ Ýá ñ¿Ý Ï³ï áõÇÝ »ï»õ í³ ½»ó:

ÆÙ Ñá ·» Ï³Ý ³Û¹ ÷Éáõ ½áõ ÙÇÝ Ù¿ç áõ ½» óÇ ·¿Ã μ³Ý ÙÁ³½³ ï»É ÇÙ å³ ï³ Ý» Ï³Ý »ñ³½ ûñ» ñ¿Ý »õ ½·³ óÇ áñ³Û¹ »ñÏ ñ³ ß³ñ Å¿Ý ÏÁ ¹á Õ³ñ Ù³ñ ÙÇÝë »õ »ë ß³ï Áë» ÉÇùãáõ Ý¿Ç: îÇ ñ³ óáõ ê³ñ ·Çë Çñ ³éáÕç Ó³Û Ýáí ÙÇ çá óÁ ÏÁÉ»ó Ý¿ñ Ëû ë» Éáí ÇÙ Ñûñª úí³Ý ²Õ³ ÛÇ áõ Ùûñëª Þáõ ß³ ÝÇÙ³ ëÇÝ, ÝáÛ ÝÇëÏ ß³ ñ» Éáí Ù»ñ ï³Ý Ù³Ñ É¿ ÇÝ ïáõ Ý»ñÝ áõ¹ñ³ óÇ Ý» ñÁ:

Ø»Ýù Ýë ï³Ýù ·û ë³ ó³Í ï³Ý Ó»ÝÇÇ ÙÁ ï³Ï Ï³å -õ³Í ³Ãá éÇ ÙÁ íñ³Û, ÙÇÝã »ë ³ß Ý³Ý ï» ñ»õ Ý» ñáõÝ Ù¿çå³Ñ áõ³Í »õ Ï³Ù áõ ß³ ó³Í ÷áù ñÇÏ Í³ ÕÇÏ ÙÁ ÏÁ ÷ÁÝï -

148

é¿Ç ÇÙ å³ ï³ ÝÇ ûñ» ñáõ Ø³ ñ³ Ý¿Ý: ²ã ù» ñáõ ß³ñÅ ÙÁ,áñáõÝ ÇÝùÝ ³É ãÏñ ó³õ ï¿ñ ¹³é Ý³É:

Ò³Û ÝÁ μ³ñÓñ ¿ñ áõ Ëû ë» Éáõ Ó» õÁ Ñ³ Ù³ñ Ó³Ï: Î»³Ý -ùÁ ¹Ç Ù³· ñ³ õ» Éáõ Û³Ý¹· Ýáõ ÃÇõÝ ÙÁ: ¸¿Ù ùÇÝ áõ ßñÃ Ý» -ñáõÝ íñ³Û Ï³ åáÛï ÏÇï áõ³Í Ý»ñ Ï³ ÛÇÝ: ºñμ ÏÁ Åå ï¿ñ³õ» ÉÇ μ³ ñ³Ï ó³Í ßñÃ Ý» ñ¿Ý μ³Ý ÙÁ ÏÁ ù³Ù áõ¿ñ áõ μ»ñ -ÝÇÝ ßáõñç »ñ Ïáõ μ³ ñ³Ï ·Í»ñ ÏÁ Ï³½Ù áõ¿ ÇÝ: ²Ýáñ Ó³Û -ÝÇÝ, ³ã ù» ñáõÝ Ù¿ç Ï³ñ Ã³ùÝ áõ³Í Ï³ë Ï³Í »õ ³Ý³ å³ -Ñá íáõ ÃÇõÝ, Ý³ »õ ³ï» Éáõ ÃÇõÝ Ù³ñ ¹áó, ³ß Ë³ñ ÑÇÝ Ñ³Ý -¹¿å: ¼³ õ³Ï Ý» ñáõ ï¿ñ »Õ³Í ¿ñ »õ áõ Ý¿ñ Ùûñ ÙÁ Ý³Ë Ý³ -Ï³Ý μÝ³½ ¹Á, Ý³ »õ μÝ³½ ¹Á Ï»³Ý ùÇÝ ¹¿Ù å³Û ù³ ñ» Éáõ:²ï» Éáõ ÃÇõÝ Çñ Û³÷ß ï³ ÏÇ ãÇÝª ÆåÝ Ê³ ÉÇ ÉÇ Ñ³Ý ¹¿å »õÙ³Û ñáõ ÃÇõÝÁ Çñ ³ï» Éáõ Ã» Ý¿Ý »Ï³Í ½³ õ³Ï Ý» ñáõÝ: ¶»ÕÇ³ÛÝ ßáÕ ³Õ çÇ Ï¿Ý ÙÝ³ ó»ñ ¿ñ ·á Ûáõ ÃÇõÝ ÙÁ, μÝ³½ ¹Ç áõ Åáíå³ï áõ³Í:

- Ø¿ñ¹ É³õ ÏÇÝ ¿ñ, ½Çë Çñ ³ã ùÇ ÉáÛ ëÇÝ å¿ë ÏÁ å³ Ñ¿ñ:¾Ý ³ï»Ý Ù»ñ Ï»³Ý ùÁ áõ ñÇß ¿ñ, ì³Ñ ñ³Ù: ÎÁ ëå³ ë¿ ÇÝù,áñ ¹áõÝ ¹å ñá ó¿Ý í» ñ³ ¹³é Ý³ë: ÜáÛÝ Ï³ñ× ß³ñ ÅÁ ³ã ù» -ñáõÝ Ù¿ç »õ ³ñ ¹¿Ý ãÏñ ó³õ μé Ý»É. Ù¿Ï ÏáÕ Ù¿ ³ã ùÁ Çñ ÷áù -ñÇÏ ½³ õ³ ÏÇÝª áñ Ýá ñ¿Ý ÏÁ Ùû ï» Ý³ñ Ï³ï áõÇÝ »õ Ï³ñ -Í»ë áõ ñÇß Ý» ñáõ Ù³ ëÇÝ ¿ñ áñ ÏÁ Ëû ë¿ñ: ÚÇ ßá Õáõ ÃÇõÝ ÙÁÙÇ³ÛÝª ³õ» ñ³Ï Ó· áõ³Í ·Çõ ÕÇÝ å¿ë:

§ÆÙ Ùû ñÁ »õ ùáõ Ùû ñÁ Ñ»ï ¾í¿ ñ¿Ï ·³ óÇÝù å³ñ Ë³ -Ý³ Ûáí: Ø³Ûñë ¿Ý ï»Õ ÑÇõ³Ý ¹³ ó³õ: ¼Çë ãÓ ·» óÇÝ, áñÙûñë ùáí ÙÝ³Ù: â¿ ÇÝù ·Ç ï»ñ, áõñ ÏÁ ï³ Ý¿ ÇÝ Ù»½: ºñμØáõ ëáõ ÉÇ ×³Ù μ³Ý Ùï³Ýùª ¿Ý ³ï»Ý ·Çï ó³Ýù, Ã¿ Ç¯Ýã ÏÁå³ ï³ ÑÇ: Ø³Ûñ¹ ³ß Ë³ ï» ó³õ ³½³ ï»É ½Çë, μ³Ûó ï³ -ñÇÝ: â·Ç ï»Ù Ç°Ýã ù³Ý ï» õ»ó: ºñμ ³ã ù»ñë μ³ óÇ Ù³Ûñ¹ãÏ³ñ »õ »ë ³ñ³ μÇ ÙÁ íñ³ ÝÇÝ ï³Ï ¿Çª Ð³ ë³Ý ÆåÝ Ê³ -ÉÇÉ: ºñ Ï³ñ ï³ ñÇ Ý»ñ ¿¹ íñ³ ÝÇÝ ï³Ï ³å ñ» ó³Û, ½³ õ³Ï -Ý»ñ áõ Ý» ó³Û, áõÕ ïÇ ·ÉÇÏ Ý»ñ Ñ³ õ³ ù» óÇ Ï» ñ³ Ïáõ ñÇ ÏÁ-ñ³Ï ÁÝ»Éáõ »õ ³ÛÍ»ñ ÏÃ»óÇ. »ñμ»ÙÝ ³É áõÕï»ñÁ ³ñ³Í»-Éáõ ÏÁ ï³Ý¿Ç:

149

²Û¹ å³ ÑáõÝ Éë áõ» ó³õ Ï³ï áõÇÝ ëáõñ ×Ç ãÁ: Ø³ ñ³ ÝÁó³ï Ï»ó Û³Ý Ï³ñÍ, ¶Ç¯ñ-·á¯ñ… öáù ñÇÏ ¶ñÇ ·á ñÁ Ï³ï -õÇÝ åá ã¿Ý μé Ý³Í ÏÁ ù³ ß¿ñ ÅÇñ áõ Û» ïáÛ »ñ³ Ë³ ÛÇÝ ×Ç ãÁ:ÆÝã å¿ë Ïþ»ñ» õÇ Ï³ ïáõÝ ×³Ý Ï³Í ¿ñ:

ºë ³Û É»õë ã¿Ç Ïñ Ý³ñ ¹Ç Ù³ Ý³É ÷Éáõ ½áõ ÙÇÝ: ºë ÇÝùë³É ÇÝ Ï³Í ¿Ç ³Ý³ å³ ïÇ ×³Ù μ³ Ý» ñáõÝ íñ³Û, ½·³ Éáõ,Ïñ» Éáõ ³ÛÝ μá Éáñ ã³ñ ã³ ñ³Ýù Ý» ñÁ, áõñ Ïáñë áõ» ó³õÙ³Ûñë »õ áõñ Ï¿ ³Ý ó³õ ã³ñ ã³ñ áõ³Í Ø³ ñ³ ÝÁ: Îþáõ ½¿Ç³ÝáÝó ÙÇ ³ Ý³É, ³ÝáÝó Ñ»ï ÝáÛ Ý³ Ý³É ³õ» ÉÇ Ñ³ëÏ Ý³ ÉáõÑ³ Ù³ñ ÇÙ Ù³Û ñÁ »õ Ø³ ñ³ ÝÇÝ ¹¿Ù ùÇÝ, Ó³Û ÝÇÝ áõ ³ã ù» -ñáõÝ ã³ñ ã³ ñ³Ý ùÁ: Ø³ ñ³Ý Ïþáõ ½¿ñ Ëû ëÇÉ ³Û¹ ã³ñ ã³ -ñ³Ýù Ý» ñ¿Ý, áñáí Ñ» ï»õ Çñ»Ýó Ï»³ÝùÝ ¿ñª ï» ë³Ï ÙÁ³õ³Ý ¹áõ ÃÇõÝ ¹³ñ Ó³Í: ²Ûë ³Ý ·³Ù Çñ³ñ Ñ³ëÏ Ý³ ÉáõÑ³ Ù³ñ Ø³ ñ³Ý Ïþáõ ½¿ñ ³Û¹ ã³ñ ã³ ñ³Ýù Ý» ñÁ É»ó Ý»É ÇÙÑá·Ç ÇÝ Ù¿ç: ´³Ý ÙÁ, áñ ÉñÇõ ã¿ñ ÇÙ Ù¿ç, ³Û¹ ã³ñ ã³ ñ³ÝùÝ¿ñ Ï³ñ Í»ë: ²Û¹ ÙÇ çáóÝ ¿ñ, áñ Ï³ñ Í»ë ³ÛÝ ù³Ý Ñ» é³ óáõ -ó³Í ¿ñ ½Çë »õ Ø³ ñ³ ÝÁ:

ÜáÛ ÝÇëÏ ëÏ ë³Û ³Ý ·áë Ý»É ÇÝù ½ÇÝùë ²Ù» ñÇ Ï³ Û¿Ý »Ï³ -ÍÇ ÇÙ ×á Ëáõ Ã»³Ý »õ Ñ³ ·áõë ïÇÝ Ñ³ Ù³ñ:

²Û¹ μá Éá ñÇ ÁÝ Ã³ó ùÇÝ ß³ï Ïþáõ ½¿Ç ï³Ý Ý»Õ Ùáõï ùÇë³Ý ¹áõ ËÇÝ ùáí ¹ñáõ³Í ûñûñáóÇÝ Ùû ï» Ý³É: Ø³ ñ³ ÝÇÝí»ñ çÇ ³ÙáõëÝáõÃ»³Ý ½³ õ³ÏÝ ¿ñ, í»ó ³Ù ëáõ å½ ïÇÏ ÙÁªùÝ³ ó³Í ³ÛÝ ï»Õ, ×³Ý ×» ñ¿Ý å³ßïå³Ýáõ³Í ×»ñ Ù³Ïùû ÕÇ ÙÁ ï³Ï, Ø³ ñ³ ÝÇ ³ã ù» ñáõÝ ç»ñÙ ßá ÕÇÝ å¿ë ³Õ-õáñ: Ø³ ñ³ ÝÁ »ñ μ»ÙÝ Ïñ Ý³ñ μé Ý»É ³Û¹ ç»ñÙ ßá ÕÁ Çñ ³ã -ù» ñáõÝ Ù¿ç: Ìé» ó³Û ûñûñáóÇÝ »õ ÇÝ ÍÇ ³ÛÝ å¿ë Ãáõ» ó³õ,áñ ÇÙ Ù³Ý Ïáõ Ã»³Ý, å³ ï³ Ý» Ïáõ Ã»³Ý Ù¿ç, ûñ ÙÁ Íé³Í»Ù ÝÙ³Ý ûñûñáóÇ ÙÁ íñ³Û ÇÙ »ñ³Ë³Ý ¹Ç ï» Éáõ áõ ñÇß³ß Ë³ñ ÑÇ ÙÁ Ù¿ç: ú¯Ñ, ï³ ñÇ Ý»ñ, ¹³ ñ»ñ ³é³ç:

Þ³ï ï³Ýçáõ³Í Ø³ ñ³ ÝÇ ³ã ù» ñáõÝ Ù¿ç í³ éáÕ ³ÛÝßá ÕÁª áñ Ïáõ ·³ñ Ï³ñ× å³ ÑÇ ÙÁ Ñ³ Ù³ñ, Ù» ½Ç ³ÛÝ å¿ëÏ³ñ Í»É Ïáõ ï³ñ, Ã¿ ³Û·ÇÇ ×³Ù μáõÝ íñ³Û ¿ñ, áñ Ù»Ýù ÏÁÑ³Ý¹Çå¿ÇÝù Çñ³ñáõ, áõñ Ù»ñ å³ ï³ Ý» Ïáõ ÃÇõÝÝ ¿ñ

150

Í³Õ Ï³ ½³ñ¹: ÆÝã áñ ï³ ñÇ ÇÝ ÍÇ Ñ»ï, ëÇ ñ» ÉÇ Ðñ³Ý¹,³Û¹ Ã» Ã»õ ßáÕÝ ¿ñ ÙÇ³ÛÝ, áõñ ¹»é Ï³ ÛÇÝù, »ë »õ Ø³ ñ³ -ÝÁ, Ù»ñ ï³Ý ×ñ³ ·Ç ßá ÕÇÝ ã³÷ ç»ñÙ:

Ø»Ýù ³ñ ¹¿Ý áï ùÇ »É³Ýù Ù»Ï Ý» Éáõ Ñ³ Ù³ñ, »ñμ Ø³ -ñ³ ÝÁ í» ñ³ ¹³ñ Ó³õ ÷áù ñÇÏ ¶ñÇ ·á ñÇÝ Ó»é ù¿Ý μé Ý³Í:ÆÝã å¿ë Ïþ»ñ» õÇ ¶ñÇ ·á ñÁ ÆåÝ Ê³ ÉÇ ÉÇ ½³ õ³ÏÝ ¿ ³ñ Ù³ õÇ·áÛ Ýáí ·éáõ½ Ù³ ½» ñáí áõ ÷áùñ ùÃáí:

- Æ±Ýã, Ïþ»ñ Ã³±ù. ÇÝ ãá±õ ³Ûë ù³Ý ßáõï, Áë³õ, ÝáÛÝ ç»ñÙßá ÕÁ ³ã ù» ñáõÝ Ù¿ç μé Ý³Í áõ Ï³ åáÛ ïáí ÏÇï áõ³Í ßÁñÃ -Ý» ñáõ ÅåÇ ïáí, áñ μ» ñ³ ÝÇÝ ßáõñç ·Í»ñ ÏÁ Ï³½ Ù¿ñ:êå³ ë» ó¿ù ÙÇÝ ã»õ ØÇ Ý³ ëÁ ·³Û Çñ Ë³ Ýáõ Ã¿Ý: ØÇ ³ ëÇÝ ÏÁ×³ ß»Ýù:

ØÇ Ý³ ëÁ »û½ Õ³ï óÇ ³Ùáõ ëÇÝÝ ¿ñ: îÇ ñ³ óáõ ê³ñ ·ÇëÁë³Í ¿ñ, áñ Ñáõ ÉáõÝù-Ù³ïÝÇÇ ÷áù ñÇÏ Ïñ å³Ï ÙÁ áõ ÝÇ:

Êûëù ÁñÇ, áñ áõ ñÇß ³Ý ·³Ù ³É Ïáõ ·³Ýù: â¿, ³Û É»õëã¿Ç Ïñ Ý³ñ ï»ë Ý»É ³õ»ñ³Ï Ø³ ñ³Ý ÙÁ, ÇÝã å¿ë ãåÇ ïÇ áõ -½¿Ç ï»ë Ý»É ÇÙ ¿Ý ß¿Ý áõ ·» Õ» óÇÏ ·Çõ ÕÇ ³õ»ñ³ÏÝ»ñÁ: ÎÁ½·³Ù, áñ Ã»ñáõÃÇõÝÁ ÇÙë ¿, ÇÙ Ù¿ç ¿ áñ ÏÁ ÷ÉÇ, áñáíÑ»-ï»õ ÇÙ å³ ï» ñÁ ÃñÍáõ³Í ã»Ý ã³ñ ã³ ñ³Ýù Ý» ñáí, ÇÝã å¿ëÇÝ ùÁ Ø³ ñ³ÝÝ ¿: ºõ í»ñ ç³ å¿ë Ïþáõ ½¿Ç ·Çõ ÕÁ ³Ù μáÕ ç³ -Ï³Ý å³ Ñ»É ÇÙ Ù¿ç, Çñ Ï³ É» ñáí, Ï³ Ùáõñç Ý» ñáí, ¿Ý ïÁ-Ëáõñ áõéÇáí, ³Û·ÇÇ ×³Ù μ¿Ý ³Ýó ÝáÕ Ø³ ñ³ Ýáí:

â¿°, Ðñ³Ý¹, ³Ý¿Íù ãáõ ÝÇÙ á°ã áùÇ Ñ³Ý ¹¿å: ØÇ³ÛÝ ûñÑ -Ý¿ù áõ ÝÇÙ ÇÙ ¿Ý ³Õáõáñ ·» ÕÇ ³Õç Ï³Ý, áñ »ñ Ï³ñ-»ñ Ï³ñï³ ñÇ Ý»ñ ½Çë ³å ñ» óáõó áõ ·áÛÝ ïáõ³õ ÇÙ ûñ» ñáõÝ áõ»ñ³½ Ý» ñáõÝ:

Ö³Ù μáõÝ Ù¿ç ÁëÇ ïÇ ñ³ óáõ ê³ñ ·Ç ëÇÝ, áñ ÇÝ ÍÇ óáÛóï³Û Ø³ ñ³ ÝÇÝ ³Ùáõë ÝÇÝ Ë³ Ýáõ ÃÁ áõ ÇÝù »ñ» ÏáÛ »³ÝÇÝ ÍÇ Ñ³Ý ¹Ç åÇ Ñá Ã¿ ÉÁ, ÙÇ ³ ëÇÝ ×³ ß» Éáõ Ñ³ Ù³ñ:

- ´³ ñ»õ, ³Õ μ¿ñ ØÇ Ý³ë:- ¾ë á±ñ ï» Õ¿Ý ÇÙ ³Ýáõ ÝÁ: ²Ù» ñÇ Ï³ Û¿Ý Ïþ»ñ» õÇë:- ºë Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ñû ñ»Õ μ³ÛñÝ »Ù:- ¾ë Ç±Ýïáñ Ï°ÁÉ É³Û ³Õ³, Ø³ ñ³ ÝÁ ¿ë ï» ë³Ï Ñû ñ»Õ -

151

μûñ Ù³ ëÇÝ Ëûëù Ëá ñ³ Ã³Û Áñ³Í ã¿ñ:Ê³ Ýáõ ÃÁ ÷áùñ ¿ñ. Ù¿Ï ÏáÕ ÙÁ Ã» Ã»õ å³ ïáí ÙÁ ½³ï -

õ³Í Ùáõ Ñ³ É¿åÇ ¿×ÇÇ ÙÁ Ë³ ÝáõÃÝ ¿ñ, ÇÝ ùÁ ãáñë ÏáÕ ÙÁÑáõ ÉáõÝù Ý»ñ ß³ ñ³Í: òáõ ó³ ÷»Õ ÏÇ Ù¿ç Ï³ ÛÇÝ Ù³ï ÝÇ Ý»ñ:ÆÝùÝ ³É Ù³ïÝÇÇ ³Ï ÙÁ ÏÁ ï» Õ³ õá ñ¿ñ:

- ¾ë Ë³ Ýáõ ÃÁ Ù»Íó Ý»Ýù ØÇ Ý³ë ³Õ μ¿ñ: Þ³ïó Ý»Ýù³å ñ³Ýù Ý» ñÁ:

- ä³¯, ¿¹ Ç±Ýïáñ: úñ Ã³Ë É³ Ù³±:- â¿°, ØÇ Ý³ë ³Õ μ¿ñ: Ø³ ñ³ ÝÇÝ Ñû ñ»Õ μ³Û ñÁ ÃáÕ áÕç

ÁÉ É³Û:- Ð»Õ ÙÁ ïáõÝ »ñ Ã³Ýù, Ñ¿°:- ºë Ñ³Ý ¹Ç å» ó³Û Ø³ ñ³ ÝÇÝ: ì³ ÕÁ Ýá ñ¿Ý Ïáõ ·³Ù,

ÁëÇ áõ ¹ñ³ Ù³ å³ Ý³ Ï¿ë Ñ³ Ý» óÇ μ³ õ³ Ï³Ý Ù»Í Ï³Ï ·áõ -Ù³ñ ÙÁ: Ü³ Û¿°, ãÏáñëÝó Ý»°ë, ØÇ Ý³ë ³Õ μ¿ñ: îá É³ñ Ý»ñ »Ý:î³ñ áñ» õ¿ ¹ñ³ Ù³ ïáõÝ ù» ½Ç åáÉ-åáÉ ëáõñ Ç ³ Ï³Ý ÉÇ ñ³Ïáõ ï³Ý:

ØÇ Ý³ ëÇ ³ã ù» ñÁ, μ³ó ÙÝ³ óÇÝ, »ñμ ï» ë³õ ·áõ Ù³ ñÁ.ÙÇÝã »ë ¹áõñë Ïþ»É É¿Ç:

- Î» óÇñ, ³Õ μ¿ñë, Ï» óÇñ. Ññ³ Ù³Ý ùÇ¹ ³ÝáõÝÝ ³Ý ·³Ùå³Ë ßÇß ãÁ ñÇñ ÇÝ ÍÇ: ì³ ÕÁ ¿ë ï»Õ »Ïáõñ: ØÇ ³ ëÇÝ ïáõÝÏþ»ñ ÃÁÝù:

- ì³ ÕÁ, í³ ÕÁ ÁëÇ áõ Ñ» é³ ó³Û:Î³ñ Í»Ù É³õ ï³ ñÇ ÇÙ ¹» ñÁ: Î»³Ý ùÇ Ù¿ç »Õ³Í »Ý

÷áùñ μ³ Ý»ñ, áñ ÇÝ ÍÇ Ù»Í Ñ³ ×áÛù å³ï ×³ é³Í »Ý, »ñμË³éÝ áõ³Í »Ý Ù³ñ¹ Ï³ ÛÇ ÝÇÝ Ñ»ï: ºñ μ»ù ã·Ç ï¿Ç, áñ¹ñ³Ù Áë áõ³ ÍÁ Ï³ ñ» ÉÇ ¿ñ ³Ûë ù³Ý É³õ Ýå³ ï³ ÏÇ ÙÁ·áñ Í³ Í»É: ÜáÛÝ ù³Ý ·áõ Ù³ñ Û³ÝÓ Ý» óÇ ³Û¹ »ñ» ÏáÛ ïÇ -ñ³ óáõ ê³ñ ·Ç ëÇÝª Çñ»Ý »õ ¿Ý ã³ñ ï³ ËÇ μÝ³ ÏÇã Ý» ñáõÝÑ³ Ù³ñ:

àõ ñ»ÙÝ, ëÇ ñ» ÉÇ Ðñ³Ý¹, ÏÁ ÷³ Ï»ë ³Û¹ ï» ÕÇ ÇÙ ë»Ý -»³ ÏÇë Ñ³ßÇõÁ: ¶ñ³ ¹³ ñ³Ý, Ï³ ñ³ ëÇ ³é³ÛÅÙ ÷á Ë³¹ -ñ»É Ïáõ ï³ë öñ³ íÇ ï»Ýë, Ñû ñ³ù ñáçë ïáõ ÝÁ:

ì³ ÕÁ åÇ ïÇ Ù»Ï ÝÇÙ ä¿Û ñáõÃ:

152

Ü³ Ù³ ÏÇë ³Ûë í»ñ çÇÝ ïá ÕÁ ä¿Û ñáõ Ã¿Ý ÏÁ ·ñ»Ù: Ð³ É¿ -å¿Ý Ñ» é³ Ý³ É¿ë Û» ïáÛ ÇÝ ÍÇ Ñ³ Ù³ñ Ýáñ ×³Ù μ³Û ÙÁ μ³ó -õ» ó³õ: Ð³Ý ¹Ç å» ó³Û äñÝ. Ð³Û Ï³ ½áõ ÝÇÝ. Çë Ï³ å¿ë ß³ïÑ» ï³ùñù ñ³ Ï³Ý Ù¿ ÏÁ, ³ï» Ýûù ¶»ñ Ù³Ý Ç³ áõ ë³Í:

Î»³Ý ùÁ, ëÇ ñ» ÉÇ Ðñ³Ý¹, ³Ý Ï³Ë Ù»ñ Ï³Ù ù¿Ý Çñ ×³Ù -μ³Ý áõ ÝÇ áõ Çñ Ñ³ õ³ï ùÁ, áñ ÏÁ ·Í¿ Çñ ×³Ù μ³Ý: ÎÁ í» -ñ³ Ýá ñá ·¿ ÑÇõë Ï¿Ý Ý» ñÁ, û· Ýáõ Ã»³Ý ÏÁ Ñ³ë ÝÇ ÑÇõ³Ý¹É»³ñ ¹ÇÝ »õ Ï³Ù »ñÇ Ï³ ÙáõÝ ùÇÝ: ä¿Û ñáõ ÃÇ ·³ Õáõ ÃÁ ÝáÛÝï»Ý ¹áï ³ß Ë³ ï³Ý ùÁ ÏÁ ï³ ÝÇ ÇÝù ½ÇÝù í» ñ³ Ýá ñá ·» -Éáõ áñ å¿ë ³½· »õ Ñ³ õ³ ù³ Ï³ Ýáõ ÃÇõÝ: ÎÁ μ³ó áõÇÝ Ñ³Û¹å ñáó Ý»ñ, Ï³Û ³½ ·³ ÛÇÝ, Ïáõ ë³Ï ó³ Ï³Ý ï³ ñ» ñ³ ÛÇÝß³ñ ÅáõÙ áõ Ý»ñ ·³ÕÃ: ØÇ° ½³ñ Ù³ Ý³ñ, ëÇ ñ» ÉÇ Ðñ³Ý¹,»ñμ Áë»Ù, áñ Ý»ñ ·³Õ ÃÇ ×³Ù μáõÝ Ù¿ç Ùï³Í »Ù Ý³ »õ »ë,í» ñ³ Ýá ñá ·» Éáõ ÇÙ ÷Éáõ ½áõ ÙÁ: ØÇ ù³ ÝÇ ß³ μ³Ã åÇ ïÇëå³ ë»Ù ²Ù» ñÇ Ï³ ÛÇ Ñ»ï áõ Ý» ó³Í ÇÙ ³ÝÓ Ý³ Ï³Ý Ñ³ ßÇõ -Ý» ñÁ Ù³ù ñ» Éáõ: ²Ñ³ ÇÝã áñ ÙÝ³ó ÇÙ Ù¿ç ³Û¹ ù³Û ù³ Ûáõ -Ù¿Ý Û» ïáÛª áñ å¿ë Ï»³Ýù »õ áñ å¿ë Ñ³ õ³ïù: Îþáõ ½»Ù ³ÛÝ -ï»Õ, Ð³ Û³ë ï³ ÝÇ Ù¿ç Ñ³Û Åá Õá íáõñ ¹ÇÝ Ñ»ï ÁÉ É³É: î³ -ÝÇÉ Ù»ñ Åá Õá íáõñ ¹Ç ³ñ» õáï ûñ»ñÝ áõ Éáõé ï³ é³ å³Ýù -Ý» ñÁ: ÜáÛÝÝ ¿ ÇÝ ÍÇ Ñ³ Ù³ñ: ¶áõ ó¿ ï³ é³ å³Ý ùáí ³õ» ÉÇÉ³õ Ï³ ñ» Ý³Ù ÁÙμé Ý»É ã³ñ ã³ñ áõ³Í Ø³ ñ³ ÝÁ: ¸Çï áõ³Í¿, áñ Ï»³Ý ùÁ ³õ» ÉÇ ·» Õ» óÇÏ áõ ·áñ ÍûÝ ÏÁ ¹³é Ý³Û ï³ -é³ å³Ý ùÇ Ù¿ç: ÎÁ Ñ³ õ³ ï³Ù, áñ ³Ù¿Ý Ù¿Ï Ñ³Û áõÅ ÙÁÏþ³õ»Éó Ý¿ ÑáÝ áõ Ð³ Û³ë ï³Ý ³Û¹ áõ Å» ñáõÝ å¿ïù áõ ÝÇªï¿ñ ¹³é Ý³ Éáõ Çñ Ñá·Ç ÇÝ: ²ÛÝ ï»Õ ·áõ ó¿ ³Û ·Ç ÙÁ ÷á ñ»Ù»õ Ï³Ù Í³é ÙÁ ïÝ Ï»Ù: ú¯Ñ, ÇÝã ù³¯Ý Ïþáõ ½¿Ç ²Ù» ñÇ Ï³ ÛÇÙ¿ç É» Ï¿Ý¹ ¹³ñ Ó³Í ³ÛÝ Ù¿ ÏÇÝ å¿ë å³ñÏ ÙÁ ËÝ Óá ñÇë»ñÙ ß³ É³ ÏÇë, Ã³ ÷³ éÇÉ, Ý» ï»É ë»ñ Ù» ñÁ ÇÙ ×³Ù μ³ Ý» -ñáõ ÏáÕ ùÇÝ. Ý» ï»É ²ñ» õ»É ùÇÝ, ²ñ»õ Ùáõï ùÇÝ, ÐÇõ ëÇ ëÇÝáõ Ð³ ñ³ õÇÝ:

ÎÁ Ûáõ ë³Ù, Ðñ³Ý¹, ûñ ÙÁ ù» ½Ç Ñ»ï ï»ëÝ áõÇÉ Ð³ Û³ë -ï³ ÝÇ Ù¿ç:

Î³ñûïáíª ì²Ðð²Ø

153

154

´²è²ð²Ý *

³Ý·áëÝ»É- ³ñÑ³Ù³ñÑ»É³é¿ç- Ïï³õÇ »ñÏ³ñáõÃ»³Ý

Ó·áõ³Í Ã»É»ñ³ëå- Ï³ñ»Éáõ ·áñÍÇù³ñ³å³- Ï³éù³÷áõ ãÇù- ³Ý»ñ»õáÛÃ μáõï- ³Ý³ëáõÝÇ Ï»ñμñ¹áÝ- μñ¹áõ×, å½ïÇÏ Ïïáñ·áß- Ñ³õ³Ý³μ³ñª Ï³õ¿

Ã³Õ³ñ·áõé- ³õ³½³Ý¹Ï Õ³ ñ- Ýáõ³·³ñ³Ý ÙÁ¹áÉ³Õ- ß³É, í½Ýáó¹áñ¹- Ñ³õ³Ý³μ³ñª μ³Ï»ÁÉï ñÁ Ù- Ï³ÛÍ³Ï»ÃÇÙ- áñμ»Éù¿- ³é³·³ëï³Ý³õ»÷»Ýáë- Í³éÇ ï»ë³Ï»ûÉÁ- Ï³ÝáÝÁ »ûëÙ³- ·»Õ»óÇÏ, ßÝáñÑ³ÉÇ½³ÃÇ- ³ñ¹¿Ý¿ÉÇÝ- áõñÇßÇÝ, ûï³ñÇÝÃ³ ÃÇñ- ³Ýáõß³ÑáïÃ³ÏÉ ï³Í - Ñ³õ³Ý³μ³ñª

÷áÕáó³ÛÇÝÃ³éí³ñ- óñáõ³ÍÃ³ë³- ÙïÙïáõù,

Ùï³Ñá·áõÃÇõÝ

Ã»ñë- ÍáõéÃ¿½- ³ñ³·Ã¿½å¿Ñ- Ñ³ÙñÇãÃ¿É¿ý ÁÉÉ³É- ÷×³Ý³ÉÃ¿íëÇñ- å³ïÏ»ñÃÁåÕÁ- ×Çß¹ÃáõÕμ³- Ï³ÝáÝ³õáñ,

Ï³ñ·áíÃá÷- ÃÝ¹³ÝûÃÃñ³Ùí¿Û- Ñ³Ýñ³Ï³éùÇÛÝ³ï- Û³Ù³éÇëÏ¿Ýå¿- ³ÃáéÇñÇ×³- ËÝ¹ñ»ÉÇ÷¿Ï- ÷³ÛïÉ³ÛÁË- ³ñÅ³ÝÇÉ³½- ó»Õ ÙÁÉ³ ã³Ï- ·ÉËáõ Í³ÍÏáóÉ»Ï¿Ý¹- ³é³ëå»ÉÉÕ³å- Ù³Ï³ÝáõÝÉá¹³- Û³ñ¹Ç ¹¿½Éáë- ÉáÛëÉáõÉ- μ³Ùå³ÏÇ ÏáÏáÝÉûý- Ï³Õ³å³ñ, ÏïáñË³½Ù³- μñÇãË³ É³ ÛÁÕ - ëå³ë³õáñË³ÛÁË×Ç- Ý³õ³ëïÇË³å³ñ- ÉáõñË³ë- ÁÝïÇñ, Ñ³ñ³½³ï

Ð³ Ï³ é³Ï Ù»ñ åñå ïáõÙ Ý» ñáõÝ, Ï³ñ· ÙÁ μ³ é» ñáõ ëïáõ -·áõ ÙÁ ãÏñ ó³Ýù Ï³ ï³ ñ»É »õ ³ ÝáÝó Ç Ù³ë ïÁ ïáõÇÝù »Ý Ã³¹ -ñ³ μ³ñ, ¹Ç Ù³ óÁ ·ñ» Éáí §Ñ³ õ³ Ý³ μ³ñ¦£

155

Ë³ñë³- ù³ñï¿ëË³ õáõñ Ù³- ×³ßÇ ï»ë³ÏË³÷É³Õ- ·ÉË³ñÏËÁë Ù¿Ã- μ³Ëï ËßÇÏ- Ï»ñ³ÏáõñÇ ï»ë³ÏËáõμ- ÷³ÏËáõñ³åÇ³- ³Ýáõß»Õ¿Ý ÙÁËûßå¿ß- Ùï»ñÇÙÏ³ñÅ³é- Ï³ñÇ ·áñÍÇù ÙÁÏ¿ûñ¿- ã³÷áíÏÝÓÝÇ- Í³éÇ ï»ë³ÏÑ³Ùμ³- ³Ý÷áñÓÑ³É³É- ³ñ¹³ñÑ³ñ³Ù- ³Ý³ñ¹³ñ ÑÇõÝ»ñ- ÑÝ³ñùÑáñáõ ïÁý³- Ï³ñ»Éáõ

·áñÍÇùÑáõñáõß³- Ñ³õ³Ý³μ³ñª

ï³ùáõÃÇõÝÕ³ É» Ù- Ù³ïÇïÕ³ã³Ë×Ç- Ù³ùë³Ý»Ý·ÕáÉ³Û- ¹ÇõñÇÝÕáõÙ³ß- Ïï³õÕû íáõß- ¹³ñ³Ý Ùï³Í×»×»é- Ñ³õ³Ý³μ³ñª Íáå ×» í³ ÑÇ ñ- ·áÑ³ñ»Õ¿Ý×¿ û Ù¿ñï- ³é³ï³Ó»éÝ ×Ç Ý- á·Ç×áÃÁ- Í³ÛñÁ×áõÏ- Íáõé ¹³éÝ³É, ßñçÇÉÙ³Ë³Ã- Ù»Í ³ë»ÕÙ³ÑÉ¿- Ã³Õ³Ù³ëÙ³ÑáÏ»ÝÇ- Í³éÇ ï»ë³ÏØ³ïáÝÝ³- îÇñ³Ù³Ûñ

Ù³ùáù- Ó»é³·áñÍÇ ÙÁ ·áñÍÇùÁ

Ù¿ÑÇõñ- ÏÝÇùÙ¿Ûï³Ý- Ññ³å³ñ³ÏÙÇÉÃ³Ý- í»ñ³ñÏáõÙáõË É³ Ù³- ×³ßÇ, ³åáõñÇ

ï»ë³ÏÙáõñë- Ñ³õ³Ý³μ³ñª

Ý³Ë³ïÇÝùÝ³×³Ë- Ï³óÇÝÝ» ½¿ ÝÇÙ- ãùÝ³Õß³ñÙ ³Õ- ·»Õ»óÇÏß¿Ï- ¹»ÕÝ³Ï³ñÙÇñßÝÉÇù- ßÉÇÝù, íÇ½ßáñáñ- ûñûñáõ»Éáíáéï¿Ý- ³·»÷áÏ, ·ñ³ëïÇÝ

Ã³ÙμÁ ³Ùñ³óÝ»ÉáõÑ³Ù³ñ åáãÇÝ ï³Ï¿Ý ³Ýó³Í å³ñ³Ý

ã³ñ ï³Ë- ï³Ý ÏïáõñÇÝª Í³ÍÏáõ³Í ëñ³Ñ

ã³ñïÇÏ- Ñ³õ³Ý³μ³ñª Ý³½³Ýùáí

ã¿ÝÏ»É- Ï»éã¿ã- ß»Õç, ¹¿½, ÏáÛïãáõÉ- ÷³É³ë« Ù³ß³Í Ïïáñå³ËßÇß- Ýáõ¿ñå³Ûñáõë»É- Ñ³õ³Ý³μ³ñª

Ï³ñÏïÝ»Éå³ßË³- ï³ñμ»ñ³Õ³ÉÉÁÕ- ³Õ³ÛáõÃÇõÝå³×Ç- ùáÛñå³ë Ù³ - ïå³ÍáÛ Ïï³õå³ñË³Ý³- ÷áùñ Ï³ñ³õ³Ý

156

å»ù»ñ¿- ëïÇåáÕ³Ï³Ý,ÓñÇ ³ßË³ï³Ýù

åÇ ãÇÙ-åÇ ãÇÙ- ï»ë³Ï-ï»ë³Ï

åÕ Éáõñ- Ó³õ³ñ åáõïáõÏÇ ÏÇõí¿Ý- ×³ß³ï»-

ë³Ïåáõñï³ ë³Ëï³ »û·- Ñáë

Ï»ÕÍÇù ãÏ³ÛåïÏ»É- μáÕμáçÇÉç³Ññ- ×³Ë³ñ³Ïé»Ýãå¿ñ- ·ÇõÕ³óÇ, Ùß³Ïë³ Ù³ õ³ñ- çáõñ »é³óÝáÕ

³Ù³Ýë³ÙÇ- ÉáõÍë¿ ïÇñ - μ³½ÙáóëÁÃÇÉ- ¹áÛÉëÇÙ- É³ñ, Ã»ÉëáÉ- Ó³Ëí³÷áñ- Ý³õí»ñÑ³ëÁÉ- í»ñç³å¿ëíÇñ³-íÇñ³- Û³×³Ë³ÏÇï³ÉÕ³- ³ÉÇùï³Ñ³- ï³Ï³õÇÝï³ÝÃ»É- »ñÇ½, Å³Ý»³Ïï¿ÝÏ- Íñ³ñïÏ³Ýù- ëïáñÇÝïáÝù- Û³Ù³é, Ï³ñÍñïáõßÙ³Ý- ÃßÝ³ÙÇñáÙ³Ýë- ùÝ³ñ³Ï³Ý »ñ·ó»óù áõ³Í- Ñ³õ³Ý³μ³ñª

÷»ïïáõ³Í÷³É³å»Ë- ÷³é³õáñ å»Ë

÷³ÝÃ³ÉáÝ- ï³μ³ï÷³ñ ï»É- Ù³ùñ»É,

½³ñ¹³ñ»É ÷³ñõ³Ý³Û- ÃÇÃ»éÝÇÏ÷»ñÇ- å³ñÇÏ÷¿ñÇß³Ý- ³Õù³ï÷á Ãáõñ Éáõ- Í³Éù»ñ áõÝ»óáÕ ÷áë Ã- Ï³ßÇ÷áõßÇáí ùáõÉÉ³- ³ñ³μ³-

Ï³Ý ·ÉËáõ Í³ÍÏáó ù³Ù³ñ- ·ûïÇù¿ÛñÇ½- μÉáõñù¿³ñÃ- Ëáñïáõμáñï«

³ÝÑ³ñÃ Ù³Ï»ñ»ëáíù¿ûé- ÏáÛñùÁÝÍ- ÇÝãå¿ëùÇÝùÇÝ³- ¹»Õ³Ñ³ï ÙÁùÇë³- ¹ñ³Ù³å³Ý³ÏùÇõñëÇ- ³ÃáéùÃÃ»É- Ã³ñÃ»ÉùÉÁå- ³ÏáõÙμùáÉá½- ùñï³Ï³Ý ·ÉË³ñÏùáÙÇÃ³×Ç- Ïáõë³Ïó³Ï³ÝûË É³ Ùáõ ñ- μáõÅÇã Í³ÕÇÏ ÙÁûï³- ë»Ý»³ÏûñÃ³ÉÁË- Ù¿çï»Õ»ñÁûñÃ³ËÉ³Ù³- ÁÝÏ»ñáíÇý³Ë³Ã- μ³Ûóü¿Ýí¿Û- ï»Õ³ÝáõÝýÁ Ë³ ñ³- Ë»Õ×ýÁéÁÉ- ÷³ÛÉáÕýáñÃáÝ³- ÷áÃáñÇÏýñÉï³Ë- åïáõï³Ï

157

ëáõ μÛ»Ï ïÇõ »õ ûμÛ»Ï ïÇõÇï ¿ ³ ÉÇ½ ÙÇ ß³Ñ»ñáõ û÷á½Çó Ç ³Ý- ³ÝÑ³ï³Ï³Ý »õ ³é³ñ-Ï³Û³Ï³Ý ·³Õ³÷³ñ³μ³ÝáõÃ»³Ý ß³ Ñ» ñáõ ÁÝ¹¹ÇÙáõÃÇõÝÁ

μáõñÅ áõ³ Ï³Ý ÷Ç ÉÇ ëá ÷³ Ûáõ ÃÇõÝÁÑ³ Ï³ ÇÝ ï» É»Ïï áõ³ ÉÇë ï³ Ï³Ý ¿- Ù»Í³Ñ³ñáõëïÝ»ñáõ ÷Ç -ÉÇ ëá ÷³ Ûáõ ÃÇõÝÁ Ñ³Ï³é³Ï ¿ Ù³ñ¹Ï³ÛÇÝ ÁÙμéÝáõÙÝ»ñáõÝ

158

ò²ÜÎ Ø²îºÜ²Þ²ðÆê

1. Ø³ñáõÃ³Û ê³ñÇ ²Ùå»ñÁ« Øáõß»Õ ¶³ÉßáÛ»³Ý« 19852. ì»ñçÇÝ ´³Å³ÏÁ« ¼³å¿É ºë³Û»³Ý« 19863. äá¿ÙÝ»ñ« ´³Ý³ëï»ÕÍáõÃÇõÝÝ»ñ« è³½ÙÇÏ ¸³õáÛ»³Ý« 19864. ºñμ ä³ï³ÝÇ ºÝ« Ú³Ïáμ úß³Ï³Ý« 19865. Ð³ÛÏ³Ï³Ý Ð³ñóÁ Ê³Õ³ÕáõÃ»³Ý ÄáÕáíÇÝ ²éç»õ« 19876. Ø»ñ ì³½ùÁ« Ðñ³Ý¹ Ø³Ã»õáë»³Ý« 19877. ²é³ù»ÉáõÃÇõÝ ØÁ Æ Ì³åÉí³ñ« ºñáõ³Ý¹ úï»³Ý« 19878. àëÏÇ ²åñç³Ý« ²ñ÷Ç³ñ ²ñ÷Ç³ñ»³Ý« 19889. ìßïÇ ÌÇÍ³Õ« ²é³ÝÓ³ñ« 198810. ¶áÛÝ½·áÛÝ Â³·³õáñáõÃÇõÝÁ« ØÏñïÇã ²ñÙ¿Ý« 198811. Ð³ñ³½³ï àñ¹Ç« ºñáõË³Ý« 198812. î³Õ»ñ« ê³Û³Ã Üáí³« 198913. ´³Ý³ëï»ÕÍáõÃÇõÝÝ»ñ«Ð³Ùû ê³Ñ»³Ý« 198914. ÐáëÑáëÇ Ò»é³ï»ïñÁ« Ú³Ïáμ ä³ñáÝ»³Ý« 198915. Ø³ï»³Ý àÕμ»ñ·áõÃ»³Ý« ¶ñÇ·áñ Ü³ñ»Ï³óÇ« 199016. Ø»Ý³õáñ ÀÝÏáõ½»ÝÇÝ« ì³ñ¹·¿ë ä»ïñáë»³Ý« 199017. ²ñÙ³ï ºõ ¾áõÃÇõÝ« ²ÉÇëÇ³ ÎÇñ³Ïáë»³Ý« 199018. Ô¿ÕáÛÇ ²ñïÁ« ²õ»ïÇë ²Ñ³ñáÝ»³Ý« 199119. Ð³Ùáí Ðáïáí« ¶³ñ»·ÇÝ ºåë. êñáõ³ÝÓï»³Ýó« 199120. ä³ïÙáõ³ÍùÝ»ñ« Ú³Ïáμ ØÝÓáõñÇ« 199121. Ø»Í³å³ïÇõ Øáõñ³óÏ³ÝÝ»ñ« Ú³Ïáμ ä³ñáÝ»³Ý« 199122. ²Ù»Ý³ï³ù ºñÏÇñÁ« èáõμ¿Ý Úáíë¿÷»³Ý« 199223. ÂáõÕÃ ²é ºñ»õ³Ý« ²Ý¹ñ³ÝÇÏ Ì³éáõÏ»³Ý« 199224. ´³Ý³ëï»ÕÍáõÃÇõÝÝ»ñ« ì³Ñ³·Ý ¸³õÃ»³Ý« 199225. ä³ïÙáõ³ÍùÝ»ñ« ºñáõË³Ý« 199326. ²é³ÏÝ»ñ« ²Û·»ÏóÇ« ØËÇÃ³ñ ¶ûß« 199327. ä³ïÙáõ³ÍùÝ»ñ« ²ñ³Ù Ð³ÛÏ³½« 1993

159

28. Ø»ÏÝáõÃÇõÝ 20 êñμ³ÝÏ³ñÝ»ñáõ«Úáíë¿÷ êñÏ. ²ß·³ñ»³Ý« 1994

29. Ø»ÕùÇ Þáõß³ÝÝ»ñ« ºÕÇí³ñ¹« 199530. Î»³ÝùÁ ÐÇÝ ÐéáíÙ¿³Ï³Ý Ö³Ý³å³ñÑÇ ìñ³Û«

ì³Ñ³Ý ÂáÃáí»Ýó« 199631. êÇñáÛ ºõ ²ñÏ³ÍÇ îÕ³ùÁ« ì³½·¿Ý Þáõß³Ý»³Ý« 199632. ÈéáõÃÇõÝÁ« ²õ»ïÇë ²Ñ³ñáÝ»³Ý« 199833. Ø»½³ÝÇó Ú»ïáÛ« ä»ñ× ¼¿ÛÃáõÝó»³Ý« 199834. ÚÇëáõë Ü³½áíñ»óÇ ºõ Üñ³ ºñÏñáñ¹ ²ß³Ï»ñïÁ«

ä»ñ× ¼¿ÛÃáõÝó»³Ý« 199935. ²é³çÇÝ ê¿ñÁ« Ð³Ù³ëï»Õ« 199936. ÐáÕÇ ¸áÕÁ« È»õáÝ Ê»ãáÛ»³Ý« 200337. Âñù³Ï³Ý ¶Çß»ñ« üÇÉÇ÷ ìÇïÁÉÇ¿« 2008

Ã³ñ·Ù. ²É»ùë³¹ñ Âá÷ã»³Ý38. ä³åÇÏ ºõ ÂáéÝÇÏ« ÊñÇÙ»³Ý Ð³ÛñÇÏ« 201139. Ð³óÇÝ ºñ·Á« ¸³ÝÇ¿É ì³ñáõÅ³Ý« 201140. Ö»ñÙ³Ï Ð³ñë àñ ÞáÕáõÙ ¾

ÐáñÇ½áÝÇ Î³åáÛï ØßáõßáõÙ« ¶¿áñ· Ú³Ïáμ»³Ý« 2012

êï³Ý³Éáõ Ñ³Ù³ñ Ñ»é³Ó³ÛÝ»É9611 - 268086 / 9613 - 326951»É©-Ñ³ëó¿ª [email protected]Ï³Ûù¿çª www.ardziv.com

357-99929343

[email protected]

5, Andrea DemetriouStrovolos 2 0 2 4Nicosia, CYPRUS

KAYAYAN PublishingPublisher & designer

¿ç³¹ñáõÙÁªºÔÆ² ¶²Ú²Úº²Ü

Documents

Համաստեղ,