64
ประจำป พ.ศ. ๒๕๕๗ ประจำป พ.ศ. ๒๕๕๗

หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

  • Upload
    a-wan

  • View
    45

  • Download
    6

Embed Size (px)

DESCRIPTION

หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

Citation preview

Page 1: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

ประจำป พ.ศ. ๒๕๕๗

ประจำป พ.ศ. ๒๕๕๗

ประจ

ำป พ

.ศ. ๒

๕๕๗

Page 2: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557
Page 3: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557
Page 4: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

ดร. วารนทร ธนาสมหวง และคณะ

ผเชยวชาญดานการจดการประมง

กรมประมง

รศ.ดร. เจษฎา วรรณสนธ

มหาวทยาลยสงขลานครนทร

ผลงานการวจยและพฒนาเทคโนโลย

การเพาะเลยงสตวนำ ชายฝงเพอความมนคงและความปลอดภยทางดานอาหาร

ผลงานเทคโนโลย

การหลอโลหะแบบสเลอรร

Page 5: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

ดร. บรรพท ศรเดชาดลก

ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต

สำ นกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต

วธการสรางไวรสจำ พวก positive-sense RNA ทงายและเพมประสทธภาพในการวเคราะหทางพนธกรรม

SensibleTABหนยนตฟนฟการเคลอนไหวแขนดร. ปราการเกยรต ยงคง

สถาบนวทยาการหนยนตภาคสนาม

มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร

Page 6: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

สารมลนธสงเสรมวทยาศาสตรและเทคโนโลยในพระบรมราชปถมภ สารผอำานวยการสำานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาตสารเลขาธการสำานกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตรเทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต สารประธานกรรมการรางวลนกเทคโนโลยดเดน

รางวลนกเทคโนโลยดเดน ประจำ ป พ.ศ. 2557 ดร. วารนทร ธนาสมหวง และคณะ • การวจยและพฒนาเทคโนโลยการเพาะเลยงสตวนำาชายฝงเพอความมงคง และความปลอดภยทางดานอาหาร รศ.ดร. เจษฎา วรรณสนธ • เทคโนโลยการหลอโลหะแบบสเลอรร

รางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป พ.ศ. 2557 ดร. ปราการเกยรต ยงคง • Sensible TAB หนยนตฟนฟการเคลอนไหวแขน ดร. บรรพท ศรเดชาดลก • วธการสรางไวรสจำาพวก positive-sense RNA ทงายและเพมประสทธภาพ ในการวเคราะหทางพนธกรรม

ประวตมลนธสงเสรมวทยาศาสตรและเทคโนโลยในพระบรมราชปถมภใบอนญาตจดตงมลนธสงเสรมวทยาศาสตรและเทคโนโลยในพระบรมราชปถมภหนงสอใหอำานาจจดตงมลนธสงเสรมวทยาศาสตรและเทคโนโลยในพระบรมราชปถมภหนงสอพระราชทานพระมหากรณาใหมลนธสงเสรมวทยาศาสตรและเทคโนโลยในพระบรมราชปถมภมลนธสงเสรมวทยาศาสตรและเทคโนโลยในพระบรมราชปถมภเปนองคการหรอสถานสาธารณกศลรายงานผลการดำาเนนงานประจำาป พ.ศ. 2556 มลนธสงเสรมวทยาศาสตรและเทคโนโลยในพระบรมราชปถมภโครงการรางวลนกเทคโนโลยดเดน และนกเทคโนโลยรนใหมรายนามนกเทคโนโลยดเดนรายนามนกเทคโนโลยรนใหม

สารบญ

78910

12-25

26-33

34-37

38-43

444546474849-5252-5354-5960

Page 7: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

7 รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

สารมลนธสงเสรมวทยาศาสตรและเทคโนโลยในพระบรมราชปถมภ

มลนธสงเสรมวทยาศาสตรและเทคโนโลยในพระบรมราชปถมภ ไดจดตงขนในป พ.ศ. 2526 โดยมวตถประสงคหลกเพอสงเสรมการพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยของประเทศไทยใหมความเจรญกาวหนาทดเทยมประเทศอนๆ และสามารถพฒนาตอไปดวยตนเองอยางยงยน มลนธฯ ไดจดใหมโครงการรางวลนกวทยาศาสตรดเดนขน โดยมจดมงหมายหลกเพอเชดชเกยรตนกวทยาศาสตรไทยทมผลงานดานวทยาศาสตรพนฐานทดเดน เพอเปนการจงใจใหนกวทยาศาสตรและนกวจยรนหลงไดยดถอเปนแบบอยางทดในการดำาเนนรอยตาม ตอในป พ.ศ. 2534 มลนธฯ ไดจดใหมรางวลนกวทยาศาสตรร นใหมทมผลงานดเดน ซงนกวทยาศาสตรร นใหมจะตองมอายไมเกน 35 ป เพอเปนกำาลงใจและเปนแรงผลกดนใหนกวจยรนใหมมงมนสรางผลงานวจยตอไปอยางเตมศกยภาพ

ตอมามลนธฯ ไดพจารณาเหนวาการสงเสรมเฉพาะดานวทยาศาสตรพนฐานเพยงอยางเดยว อาจยงไมกอประโยชนสงสดในการพฒนาประเทศเทาทควร จงควรตองมงเนนดานเทคโนโลยควบคไปดวย ทงนการเพมขดความสามารถในการพฒนาเทคโนโลยทเปนของไทย เพอใหประเทศสามารถพฒนาไดอยางรวดเรวและแขงขนกบประเทศอนๆ ไดนนจำาเปนตองมกลไกสงเสรมการพฒนาอยางจรงจง และเพอใหนกวจยและประชาชนชาวไทยตระหนกถงความจำาเปนทสำาคญยงดงกลาว ในป พ.ศ. 2543 มลนธฯ จงจดใหมโครงการรางวลนกเทคโนโลยดเดนและรางวลนกเทคโนโลยร นใหม โดยดำาเนนการเชนเดยวกบโครงการรางวลนกวทยาศาสตรดเดนและนกวทยาศาสตรร นใหม เพอมงเชดชเกยรตนกเทคโนโลยไทยทมผลงานดเดน ไมวาจะเปนนกเทคโนโลยในภาครฐหรอในภาคเอกชนอนจะเปนแรงจงใจใหนกวชาการและนกเทคโนโลยจำานวนมากทมความสามารถสงไดรวมพฒนาเทคโนโลยของไทยใหสามารถแขงขนในเชงอตสาหกรรม โดยสามารถนำาพาประเทศออกจากประเทศทมรายไดปานกลาง (middle income country) และพฒนายงขนไปในระดบนานาชาต

การดำาเนนกจกรรมโครงการรางวลนกเทคโนโลยดเดนในป พ.ศ. 2557 มลนธสงเสรมวทยาศาสตรและเทคโนโลยในพระบรมราชปถมภ ขอขอบคณองคกร หนวยงานในภาครฐและภาคเอกชนทใหการสนบสนนการดำาเนนการในปน และขอแสดงความยนดตอนกเทคโนโลยดเดนและนกเทคโนโลยร นใหมประจำาป พ.ศ. 2557 ทกทาน และหวงเปนอยางยงวาการเชดชเกยรตในครงนจะเปนแรงผลกดนใหมงมนทำางานเพอพฒนาประเทศตอไป

มลนธสงเสรมวทยาศาสตรและเทคโนโลยในพระบรมราชปถมภ

Page 8: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

8รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

คณดำารง ลทธพพฒน อดตรฐมนตรวาการกระทรวงวทยาศาสตร เทคโนโลยและการพลงงานเคยกลาวไววา

“ผใดครองเทคโนโลย ผนนครองเศรษฐกจ

ผใดครองเทคโนโลย ผนนครองอำานาจ”

จากคำากลาวขางบนน คงจะเปนการสะทอนภาพไดอยางชดเจนใหคนไทยไดตระหนกถงบทบาทของเทคโนโลยวามความสำาคญเพยงใดตอเศรษฐกจและประเทศชาต

ชาวนาอาจตองขายขาวถง 1 – 4 ตนเพอจะแลกซอโทรศพทมอถอสมารทโฟนสกเครองหนง หรอประเทศไทยตองขายขาวกวา 30 ตน เพอเปลยนเปนรถยนตญปนขนาดปานกลางราคาไมถงหนงลานบาทไดหนงคน จะเหนไดวามลคาของความตางนกอยท “คณคาของเทคโนโลย” นนเอง ปจจยสงนจงเปรยบเสมอนเปนตนทนทางปญญาหรอดานการจดการกตามทเรายงสคแขงไมได

ดงนน การสงเสรมใหคนไทยคดคนและพฒนาเทคโนโลยเปนของตนเองจงมความสำาคญอยางยง ทงนเพอเปนการลดการพงพาเทคโนโลยทนำาเขาจากตางประเทศ และอกทางหนงกเปนการประหยดเงนตราของประเทศดวย ดวยเหตนจงเปนทมาของโครงการรางวลนกเทคโนโลยดเดนและนกเทคโนโลยรนใหมภายใต มลนธสงเสรมวทยาศาสตรและเทคโนโลยในพระบรมราชปถมภ

สำานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.) ซงเปนหนวยงานในกำากบของกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย มพนธกจในการมงสรางเสรมการวจย พฒนา ออกแบบ และวศวกรรม จนสามารถถายทอดไปสการใชประโยชน พรอมสงเสรมดานการพฒนากำาลงคนและโครงสรางพนฐาน ดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยทจำาเปน เพอสรางขดความสามารถในการแขงขนและพฒนาประเทศอยางยงยน มความยนดอยางยงในการสนบสนนโครงการรางวลนกเทคโนโลยดเดนและนกเทคโนโลยรนใหม รวมกบ มลนธสงเสรมวทยาศาสตรและเทคโนโลยในพระบรมราชปถมภ ทงนเพอเปนการเชดชเกยรตนกเทคโนโลยของไทยใหมความภาคภมใจ และเปนแรงผลกดนใหมงมนทำางานเพอสรางสรรคผลงานทดอนเปนประโยชนตอประเทศชาตตอไป รวมทงเปนการสรางแรงบนดาลแกเยาวชนรนหลงดวย

ในโอกาสน ผมขอแสดงความชนชมยนดตอผทไดรบรางวลนกเทคโนโลยดเดนและนกเทคโนโลยรนใหมประจำาป พ.ศ. 2557 ทกทาน

ขอขอบคณคณะกรรมการรางวลนกเทคโนโลยดเดน และคณะทำางานทกทานทไดสละเวลาและทมเทการทำางานจนทำาให โครงการฯ สำาเรจลลวงตามวตถประสงคไปไดดวยด

สารผอำ นวยการสำ นกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต

(ดร. ทวศกด กออนนตกล)ผอำานวยการ

สำานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต

Page 9: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

9 รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

คณะรฐมนตรนำาโดยนายกรฐมนตร พลเอก ประยทธ จนทรโอชา กำาหนดใหการพฒนาและสงเสรมการใชประโยชนจากวทยาศาสตร เทคโนโลย การวจยและพฒนา และนวตกรรม เปนหนงในหนาทหลกสำาหรบการบรหารราชการแผนดน เพอเพมขดความสามารถในการแขงขนกบตางประเทศ ใหประเทศไทยกาวพนกบดกประเทศรายไดปานกลาง (Middle Income Trap) สรางมลคาใหกบวทยาศาสตรและเทคโนโลยเพอพฒนาเศรษฐกจทสรางสรรคและสงคมทอยดมสขอยางยงยน โดยมงเนนการสนบสนนการลงทนดานการวจยและพฒนา เสรมสรางสงคมนวตกรรม ปฏรประบบการใหสงจงใจเพอตอยอดหรอใชประโยชนจากการวจยและพฒนา สงเสรมโครงการลงทนขนาดใหญ และพฒนาโครงสรางพนฐานดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ดานการวจยและพฒนา และดานนวตกรรม สงเหลานจำาเปนตองอาศยบคลากรทมความเขาใจทางเทคโนโลย มความสามารถในการเชอมโยงองคความรทางวทยาศาสตรกบการตอยอดหรอใชประโยชน ซงสอดคลองกบภารกจของมลนธสงเสรมวทยาศาสตรและเทคโนโลยในพระบรมราชปถมภทไดใหรางวลนกเทคโนโลยดเดนและรางวลนกเทคโนโลยรนใหม เปนขวญและกำาลงใจกบนกเทคโนโลยทมศกยภาพสงทงในภาครฐและเอกชนไดสรางผลงานไดอยางเตมศกยภาพ

ในปนคณะกรรมการรางวลนกเทคโนโลยดเดน มมตใหความสำาคญตอเทคโนโลยในดานเกษตรและอตสาหกรรมทนำา

ไปใชประโยชนไดจรง ทชวยลดการพงพาเทคโนโลยจากตางประเทศ มผลกระทบตอความสามารถทางการแขงขนของผประกอบการสงมากในตลาดเฉพาะ (Niche Market) และตลาดทเนนการสงออก สมควรไดรบการยกยองจากสงคมไทย ผมขอขอบคณมลนธสงเสรมวทยาศาสตรและเทคโนโลยในพระบรมราชปถมภ ทดำาเนนกจกรรมอนเปนประโยชนนมาอยางตอเนอง ขอขอบคณองคกร หนวยงานในภาครฐ และภาคเอกชนทใหการสนบสนนการดำาเนนการ และขอแสดงความยนดตอนกเทคโนโลยดเดนและนกเทคโนโลยรนใหมประจำาป พ.ศ. ๒๕๕๗ ทกทาน และหวงเปนอยางยงวาการเชดชเกยรตในครงนจะเปนแรงผลกดนใหทกทานมงมนทำางานเพอนำาเอาวทยาศาสตรและเทคโนโลยมาใชเพอพฒนาประเทศชาตสบตอไป

สารเลขาธการสำ นกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตรเทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต

(ดร.พเชฐ ดรงคเวโรจน)เลขาธการสำานกงานคณะกรรมการ

นโยบายวทยาศาสตรเทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต

Page 10: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

10รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

สารประธานกรรมการรางวลนกเทคโนโลยดเดน

โครงการรางวลนกเทคโนโลยดเดนและรางวลนกเทคโนโลยร นใหม เปนรางวลทม งเชดชเกยรตนกเทคโนโลยไทยทมผลงานดเดนทงภาครฐและเอกชน เพอสรางแรงจงใจใหนกวชาการและนกเทคโนโลยไดรวมกนพฒนาเทคโนโลยของไทยใหสามารถแขงขนในเชงอตสาหกรรมและเชงพาณชย

การสรรหานกเทคโนโลยดเดนและนกเทคโนโลยร นใหม ประจำาป 2557 คณะกรรมการฯไดพจารณาเทคโนโลยทพฒนาขนในประเทศไทยหรอโดยคนไทย ทมเนอหาสาระทางเทคโนโลยทนาสนใจ มระดบการพฒนาของเทคโนโลย ทเหมาะสม มผลกระทบหรอมศกยภาพทจะเกดผลกระทบเชงสงคมและเศรษฐกจสง

ในทสด คณะกรรมการรางวลนกเทคโนโลยดเดนไดมมตเปนเอกฉนทยกยองผลงาน “เทคโนโลยการเพาะเลยงสตวนำาชายฝงเพอความมนคงและความปลอดภยทางดานอาหาร” โดย ดร.วารนทร ธนาสมหวง และคณะ จากศนยวจยและพฒนาประมงชายฝง กรมประมง กระทรวงเกษตรและสหกรณ ซงเปนโครงการทพฒนาเทคโนโลยการเพาะเลยงสตวนำาชายฝงทสำาคญและจำาเปนตอการเพมผลผลตสตวนำา โครงการประกอบดวย การผลตพนธและเลยงปมาเชงพาณชย ตนแบบการผลตปลากะรงทมมลคาสงเชงพาณชย การปรบปรงพนธปลากะพงขาว การพฒนาเทคนคการเพาะพนธสตวนำาแบบ Surrogate Broodstock การปรบปรงพนธก งขาวแวนนาไม และการพฒนาวธการทดสอบสารเคมอนตรายเพอลดความเสยงการปนเปอนในสนคาประมง ไดรบรางวลนกเทคโนโลยดเดน ประเภทกลม ประจำาป พ.ศ.2557 และผลงาน “เทคโนโลยการหลอโลหะแบบสเลอรร (Slurry Metal Casting Technology)” โดย รศ.ดร.เจษฎา วรรณสนธ จากภาควชาวศวกรรมเหมองแรและวสด คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร ซงเปน กระบวนการหลอโลหะ แบบใหมท สามารถผลตช นงานท มคณภาพสงกวาการหลอแบบเดม โดยมตนทนการผลตท ต ำ าลง ไดรบรางวลนกเทคโนโลยดเดน ประเภทบคคล ประจำาป พ.ศ.2557

สำาหรบนกเทคโนโลยร นใหมทมอายไมเกน 38 ป คณะกรรมการมมตเปนเอกฉนทยกยอง ดร.ปราการเกยรต ยงคง จากสถาบนวทยาการหนยนตภาคสนาม มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร และ ดร.บรรพท ศรเดชาดลก จากหนวยเทคโนโลยชวภาพทางการแพทย ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต สำานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต เปนนกเทคโนโลยร นใหม ประจำาป พ.ศ.2557

ผมขอขอบคณคณะกรรมการฯ และคณะทำางานทกทานทไดกรณาสละเวลา ทำางานอยางมงมนจรงจง ในการวเคราะหวจารณโครงการตางๆเปนจำานวนมากทไดรบการเสนอเขามา อยางละเอยดถถวน ยตธรรม และโปรงใส ทำาใหการพจารณารางวลนกเทคโนโลยดเดนในปนเปนไปดวยด และในนามของคณะกรรมการรางวลนกเทคโนโลยดเดน ขอแสดงความชนชมยนดตอนกเทคโนโลยดเดนทงประเภทกลม ประเภทบคคล และนกเทคโนโลยร นใหมประจำาป พ.ศ.2557 ทกทาน โดยหวงเปนอยางยงวาการเชดชเกยรตในครงน จะชวยเปนแรงบนดาลใจใหทกทานมงมนทำางาน เพอสรางสรรคผลงานทดทเปนประโยชนตอประเทศชาตตอไป

(รองศาสตราจารย ดร.ศกรนทร ภมรตน)ประธานกรรมการ

รางวลนกเทคโนโลยดเดน

Page 11: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

11 รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

Page 12: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

12รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

1. นายไพบลย บญลปตานนท 9. นายยงยทธ ปรดาลมพะบตร

2. นายอาคม สงหบญ 10. นายอตรา ไชยมงคล

3. นางสาววรรเพญ คำ ม 11. นายพทธ สองแสงจนดา

4. นางสาวพชร ซนสน 12. นางพรทพย ทองบอ

5. นายธวช ศรวระชย 13. นางภมรพรรณ ฉตรภม

6. นายไวยพจน เครอเสนห 14. นางสาวปรศนา คลงสขคลาย

7. นางฉนทนา แกวตาป 15. นายสงา สงหหงษ

8. นางพชญา ชยนาค 16. นายชยยทธ พทธจน

คณะผรวมวจย

ดร. วารนทร ธนาสมหวง ผเชยวชาญ

ดานการจดการประมงกรมประมง

Dr. Varin Tanasomwang

Fisheries Management Expert

Department of Fisheries

ผลงานการวจยและพฒนาเทคโนโลย

การเพาะเลยงสตวนำ ชายฝงเพอความมนคงและความปลอดภยทางดานอาหาร

Page 13: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

13 รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

Abstract Thailand is a leader country in fishery production contributing the important

sources of protein food either for domestic consumption or exportation to earn foreign income. Although the fishery production is mainly from sea capture, its production has been declined continuously from 2,631,700 metric tons in 2001 to 1,610,400 metric tons in 2011 as the result of over fishing. Aquaculture plays a significant role in increasing production to meet the demand for fish and other fishery products. It is our efforts to develop technology for coastal aquaculture of economically important marine species including the blue swimming crab (Portunus pelagicus), 3 species of high value of groupers namely giant grouper (Epinephelus lanceolatus), leopard coral trout or blue spotted grouper (Plectropomus leopardus) and tiger grouper (Epinephelus fuscoguttatus), Asian seabass (Lates calcalifer) and Pacific whiteleg shrimp (Litopenaeus vannamei). The technology development offers an opportunity for improving food security and food safety.

Technological development of seed production and culture of blue swimming crab has been covered the suitable conditions for hatching of crab eggs from abdomen of berried females, rearing of crab from newly hatched larvae in zoea I to young crab stages (6-7 days after metamorphosed into crab stage) and the production of zooplankton as feed for the larvae and young crab. Preliminary investigation in the feasibility of using artificial feed for blue swimming crab culture in the earthen ponds has been established.

Development of the prototype for commercialized seed production of 3 high valued species of groupers, giant grouper, leopard coral trout or blue spotted grouper and tiger grouper, has been in progress. The technologies are included the management of broodstock and the technical and environmental management for rearing of fish larvae. In addition, diagnosis for the causative agent of the viral nervous necrosis (VNN) in groupers, a devastating disease of cultured marine fish worldwide, by using polymerase chain reaction (PCR) technique has been implemented. This technological development for groupers seed production is under 5 year project from 18 August 2010 to 17 August 2015. Up to June 2014, 3-5 inches juveniles of the 3 species of groupers were produced and sold to the farmers for culture especially in cages. The grouper seeds revenue accounting for 13,697,800 baht is out of 21,840,000 baht that project has committed with grant source, Agricultural Research Development Agency (Public Organization), ARDA.

In Asian seabass and Pacific whiteleg shrimp, genetic improvement for better culture performance and tolerance of these species ensures the increasing productivity and sustainability. Oxygen depletion tolerance trait has been one of the target for Asian seabass while low-salinity tolerance and white spot syndrome virus (WSSV) resistance are targeted traits for the Pacific whiteleg shrimp. Moreover, surrogate broodstock technology has been developed by transplanting spermatogonia or oogonia isolated from giant grouper into tiger grouper recipients. Development of the monitoring methods for leucomalachite green (LMG) residue using the ELISA test kit in farmed fish and shrimp has also been undertaken. These activities are advanced ongoing.

Page 14: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

14รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

ประวตโดยยอ

รางวลและเกยรตประวต

เกดเมอวนท 19 สงหาคม 2500 สำาเรจการศกษาระดบปรญญาตร สาขาเพาะเลยงสตวนำา คณะประมง มหาวทยาลยเกษตรศาสตร เมอป 2520 ปรญญาโท สาขาโรคสตวนำา มหาวทยาลย Miyazaki เมอป 2529 และปรญญาเอก สาขาโรคสตวนำา มหาวทยาลย Hiroshima เมอป 2532

ป 2520 เขารบราชการในตำาแหนงนกวชาการประมง 3สถานประมงจงหวดนครสวรรค กองประมงนำาจด

กรมประมงป 2523 ดำารงตำาแหนงนกวชาการประมง 4 งานพฒนา

การเลยงปลาในกระชง โครงการพฒนาการเพาะเลยงสตวนำาในประเทศไทย กรมประมง

ป 2533 ดำารงตำาแหนงนกวชาการประมง 5 ศนยพฒนา การเพาะเลยงสตวนำาชายฝงสมทรสาคร กองเพาะเลยงสตวนำาชายฝง กรมประมง

ป 2546 ดำารงตำาแหนงผอำานวยการศนยวจยและพฒนา ประมงชายฝงสมทรสาคร สำานกวจยและพฒนาประมงชายฝง กรมประมง

ป 2552 ดำารงตำาแหนงผอำานวยการสำานกวจยและพฒนาประมงชายฝง กรมประมง

ป 2556 ดำารงตำาแหนงผอำานวยการสำานกวจยและพฒนาประมงชายฝงรกษาการในตำาแหนงผเชยวชาญดานการจดการประมง จนถงปจจบน

- ไดรบรางวลขาราชการดเดนประจำาป 2536 จากสำานกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน

- ไดรบรางวลประกวดผลงานวชาการดเดนประจำา ป 2545 สาขาเพาะเลยงสตวนำาชายฝง เรอง “การฟกไข ปมา Portunus pelagicus Linnaeus, 1758 จากตบปงของแมปไขนอกกระดอง” ในการประชมวชาการของกรมประมง ประจำาป 2545

- ไดรบรางวลหนวยงานลดการใชนำามนดเดนในเขตสำานกงานพลงงานภมภาคท 4 ประจำาปงบประมาณ 2548 ขณะดำารงตำาแหนงผอำานวยการศนยวจยและพฒนาประมงชายฝงสมทรสาคร

- ไดรบรางวล SMART TEAM ประจำาป 2549 จาก สำานกวจยและพฒนาประมงชายฝง ขณะดำารงตำาแหนง ผอำานวยการศนยวจยและพฒนาประมงชายฝงสมทรสาคร

- ไดรบรางวล SMART TEAM ประจำาป 2551 จากสำานกวจยและพฒนาประมงชายฝง ขณะดำารงตำาแหนง ผอำานวยการศนยวจยและพฒนาประมงชายฝงสมทรสาคร

แนวคดของการพฒนาและการใช

เทคโนโลยสตวนำาเปนอาหารทมคณคาทางโภชนาการสง ยอยงาย

และดตอสขภาพ กระแสความนยมบรโภคสตวนำาโดยเฉพาะสตวทะเลเพอเปนการดแลและรกษาสขภาพมเพมมากขน ประเทศไทยนบวาเปนผนำาภาคการประมงในภมภาค โดยผลผลตสตวนำารวมของประเทศไดมาจากการจบจากทะเลเปนสวนใหญ ผลผลตสตวนำานอกจากเปนแหลงอาหารโปรตนทสำาคญสำาหรบประชากรในประเทศ ยงสามารถสงออกเปนสนคาและผลตภณฑแปรรปชนดตางๆ นำาเงนตราเขาประเทศปละหลายแสนลานบาท

ในชวงเวลาทผานมา สตวนำาถกจบจากทะเลขนมาใชประโยชนอยางมากมายจนเกนกำาลงผลตทดแทนไดตามธรรมชาต สงผลใหสตวนำาในทองทะเลไทยลดลงทงปรมาณและขนาด จากขอมลสถตของกรมประมง ป 2544 สตวนำาทจบจากทะเลมปรมาณ 2,631,700 ตน ลดลงเหลอ 1,610,400 ตน ในป 2554 การเพาะเลยงสตวนำาชายฝงจงตองเขามามบทบาทสำาคญในการผลตสตวนำาเพอทดแทนปรมาณการจบทลดลงอยางมาก ในชวงป 2544-2554 ผลผลตสตวนำาจากการเพาะเลยงเพมขนจาก 534,500 ตน เปน 817,000 ตน อยางไรกตาม การจะเพมหรอรกษาระดบผลผลตจากการเพาะเลยงสตวนำาชายฝงจะตองมการศกษาวจยเพอเพมพนความร และพฒนาเทคโนโลยททนสมยอยางตอเนองเพอใหทนตอสภาพแวดลอมทเปลยนแปลงไป

“ด ฉนจ ง มความต ง ใจและม งม นท จะพฒนาเทคโนโลยการเพาะเลยงสตวนำาทมความสำาคญทางเศรษฐกจในลำาดบตนๆ ไดแก ปมา ปลากะรงทมมลคาสง 3 ชนด ปลากะพงขาว และกงขาวแวนนาไม ซงเปนการพฒนางานวชาการ/เทคโนโลยการเพาะเลยงสตวนำาชายฝงในหลายๆดานเพอความมนคงและปลอดภยทางดานอาหาร โดยคำานงถงการนำาไปใชประโยชนและแกไขปญหาของประเทศ เปนการเพมขดความสามารถในการแขงขน และยกระดบความเปนอยของเกษตรกร/ชาวประมงใหดขน การศกษาวจยเพอพฒนาเทคโนโลยดงกลาวดำาเนนการโดยใชทงงบประมาณของกรมประมงและภายใตโครงการวจยหลายโครงการทไดรบทนสนบสนนจากแหลงทน ไดแก สำานกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.) สำานกงานพฒนาการวจยการเกษตร (องคการมหาชน) (สวก.) และ Japan International Cooperation Agency (JICA) เพอใหสามารถดำาเนนการไดอยางตอเนอง และไดผลลพธทเปนรปธรรมชดเจน นำาไปใชประโยชนไดจรง”

Page 15: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

15 รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

การไดมาซงแหลงพนธ/พอแมพนธเปนขนตอนสำาคญหนงในขบวนการผลตพนธสตวนำา การประสบความสำาเรจในการฟกไขปมาจากตบปงทหกจากตวแมกอนนำาปเหลานไปตมและแกะเนอ ทำาใหสามารถใชไขปจากตบปงปไขนอกกระดองเหลานเปนแหลงพนธในการผลตลกพนธปมาไดเปนอยางด ทผานมา ไขนอกกระดองของแมปเหลานถกตมและทงไปโดยเปลาประโยชนและเปนการทำาลายทรพยากรสตวนำาอยางนาเสยดาย ผวจยประสานขอความรวมมอโรงตมและแกะเนอปเขาไปคดเลอกและแยกปไขนอกกระดองออกมาเพอหกตบปงไวกอนนำาปเหลานนไปตม ตบปงทนำามาศกษาเปนตบปงไขสนำาตาลและสเหลอง การแยกไขออกจากตบปงโดยใชมอถเบาๆในกะละมงทมนำาทะเล จากนนกรองเอาสงสกปรกและไขทจบเปนกอนออก แลวลางดวยนำาทะเลสะอาด 3-4 ครง ไขทผานขนตอนดงกลาวพรอมนำาไปบมฟก การศกษาในครงนนพบวา ชดไขสนำาตาลเปลยนสเปนสดำากอนทยอยฟกเปนตวออนปมาหลงจากบมฟกไว 2-4 วน สวนชดไขสเหลองเปลยนสเปนสนำาตาลและสดำาตามลำาดบกอนทยอยฟกเปนตวออนปมาหลงจากบมฟกไว 3-5 วน การศกษาเพอปรบปรงวธการลำาเลยงตบปงไขป ตลอดจนการจดการสงแวดลอมใหเหมาะสมตอการฟกไขปมาจากตบปงทหกจากปไขนอกกระดอง สามารถทำาใหอตราการฟกของไขสนำาตาลและไขสเหลองสงสดถง 79.56% และ 70.57% ตามลำาดบ

เทคโนโลยการเพาะเลยงสตวนำ ชายฝงการผลตพนธและการเลยงปมา

การพฒนาเทคโนโลยการผลตพนธปมาคอนขางสมบรณ เนองจากมการศกษาปจจยตางๆทเหมาะสมเพอหาวธการตางๆทเหมาะสม ในการอนบาลลกปมาอยางเปนระบบทงเรองของอาหารและการใหอาหาร การจดการดานเทคนค การจดการดานสงแวดลอม ตลอดจนตนทนการผลตลกประยะ young crab เชงพาณชย ทำาใหเกดองคความรใหมๆมากมาย โดยเฉพาะปจจยความเคมซงคนพบวามผลตออตรารอดตายของลกปอยางมาก โดยในการอนบาลตองมการปรบลดความเคมของนำาตามระยะทลกปเจรญเตบโตขน ไมใชอนบาลลกปในนำาความเคมระดบเดยวกนตลอดอยางทเคยปฏบตกนมากอนหนาน ทงนเรมตนอนบาลลกประยะ zoea I ในนำาทมความเคม 30-32 ppt แลวคอยๆลดความเคมลงมาใหอยท 25 ppt กอนเขาระยะ megalopa การจดทหลบซอนทเหมาะสมอยางสาหรายเทยมใหลกปไดเกาะหลบซอนกอนเขาระยะ megalopa มความจำาเปน เนองจากลกประยะ megalopa เรมมกาม กาวราว และทำารายกน นอกจากน ยงมปจจยอนๆ เชน ชนดและปรมาณอาหาร ความหนาแนนของลกป คณภาพนำา ไดแก pH และความเปนดาง (alkalinity) ทตองจดการใหเหมาะสม ตนทนการผลตพนธปมาจากการเกบขอมลคาใชจายในการผลตลกประยะ young crab ทมความกวางกระดอง 0.3-0.7 ซม. จำานวน 3 รน อยในชวง 0.21-0.22 บาท/ตว ผลจากการศกษาวจยทำาใหสามารถเพาะพนธปมาไดในระดบมหมวล (mass production) จนถงทกวนน

การหกตบปงจากปไขนอกกระดอง

การลำาเลยงตบปงไขปมามายงโรงเพาะฟก

การกรองสงสกปรกและไขปการบมฟกไขปมาในถงพลาสตกทรงสง

โดยใชมอถเบาๆ

พรอมใหอากาศ

การแยกไขปออกจากตบปงการกรองสงสกปรกและไขปการบมฟกไขปมาในถงพลาสตกทรง

สงโดยใชมอถเบาๆ ทจบเปนกอนออก

การแยกไขปออกจากตบปง โดยใชมอถเบาๆ

Page 16: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

16รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

การผลตแพลงกตอนสตวซงเปนอาหารของลกป โดยเนนการผลตโรตเฟอร (Brachionus plicatilis) และไรแดง (Moina macrocopa) โดยให Chlorella เปนอาหาร เพอใหผลผลตแพลงกตอนสตวเพยงพอและมคณคาทางโภชนาการตอการนำาไปใชอนบาลลกปใหมอตรารอดตายสงขน การศกษาทำาใหสามารถผลต Chlorella นำากรอยดวยวธธรรมชาตโดยไมตองผานขนตอนการเตรยมเชอในหองปฏบตการ เพยงเตรยมปยและอาม-อาม (สด) ในนำากรอยความเคม 15 สวนในพน แตมเคลดทตองปรบความเปนกรด-ดาง (pH) ของนำาทเตมปยแลวใหอยท 9 พรอมใหอากาศอยางแรง แลวตงทงไวกลางแจง ในการเพาะเลยงโรตเฟอรนอกจากให Chlorella นำากรอยเปนอาหารหลก ยงอาจเสรมดวยนำาหมกอาม-อาม (กากชรส) ตนทนการผลตโรตเฟอรอยท 349.44 บาท/กโลกรม สวนไรแดงเปนแพลงกตอนสตวนำาจดและมขนาดใหญกวา จงใชเปนอาหารสำาหรบอนบาลลกปตอเนองจากโรตเฟอร และเปนทางเลอกทดแทนหรอเสรมไรนำาเคม (Artemia spp.) หากไขไรนำาเคมทนำาเขามราคาแพง ไรแดงกน Chlorella นำาจดเปนอาหารหลก ในการเตรยม Chlorella นำาจดใชวธธรรมชาตเชนเดยวกบทกลาวมาแลวขางตน เพยงแตนำาทใชเปนนำาจด ตนทนการผลตไรแดงอยท 206.49 บาท/กโลกรม

การเลยงปมาในบอดนเปนการเรมตนศกษาความเปนไปไดในการใชอาหารสำาเรจรป แตปทเลยงดวยปลาสดมขนาดใหญกวาทเลยงดวยอาหารสำาเรจรปอยางมนยสำาคญ ปทเลยงดวยอาหารทง 2 ชนด ยงมอตรารอดตายเฉลยตำา (9.47+0.37% และ 8.34+1.57% สำาหรบปทเลยงดวยปลาสดและอาหารสำาเรจรป ตามลำาดบ) การศกษาทำาใหมขอมลพนฐานเกยวกบความหนาแนน พฤตกรรมการกนอาหาร การเจรญเตบโต และอตรารอดตาย ซงเปนขอมลใหนกวจยทสนใจทำาการศกษาหาวธการลดความกาวราว หรอปองกนการกนกนเองของปมา เพอใหสามารถพฒนาเทคโนโลยการเลยงปมาในเชงพาณชยตอไป

การสมนบจำานวนลกปมาแรกฟก

ลกประยะเมกาโลปา

ลกปแรกฟกระยะโซเอย

ลกปทมรปรางเหมอนพอแม

Page 17: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

17 รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

การเพาะพนธและอนบาลลกปลาในกลม ปลากะรงคอนขางยาก เนองจากปลาสวนใหญในกลมนมการเปลยนเพศ โดยในชวงแรกของชวตจะเปนเพศเมย เมอมอาย 4-6 ป จะเปลยนเพศเปนเพศผ ขนอยกบชนดของปลากะรง การศกษาวจยปจจยตางๆทงดานการจดการดานเทคนค และการจดการดานสงแวดลอมขอมลทไดสามารถนำาไปปรบใชในการผลตลกพนธปลากะรงทมมลคาสง 3 ชนด ไดแก ปลาหมอทะเล (Epinephelus lanceolatus) ปลากะรงจดฟา (Plectropomus leopardus) และปลากะรงเสอ (Epinephelus fuscoguttatus) ใหมอตรารอดตายสงขน เพอจำาหนายใหแกเกษตรกรเพอลดปรมาณการนำาเขาลกพนธจากตางประเทศ

การศกษาวจยเพอหาวธการเลยงพอแมพนธปลากะรงจดฟาใหสามารถผสมพนธและวางไขในระบบปดนำาหมนเวยน เพอลดความเสยงในการตดเชอโดยเฉพาะ Viral Nervous Necrosis (VNN) ซงเปนโรคทสรางความเสยหายใหกบการเลยงปลาทะเลหลายชนดทวโลก เนองจากปลากะรงจดฟามราคาแพง และใชระยะเวลาในการเลยงเปนพอแมพนธหลายป จงตองปองกนไมใหเชอดงกลาวเขาสระบบ ระบบปดนำาหมนเวยนใชหลกการการทำาใหเกดความสมดลระหวางของเสยทเกดขนและการบำาบดของเสยของแบคทเรย และใชสาหรายในการดดซบ nitrate ในระบบ ระบบนยงประหยดแรงงาน ประหยดนำาโดยเตมนำาทผานการฆาเชอเพยง 20% สปดาหละครง และคณภาพคอนขางคงท หลงจากเลยงปลากะรงจดฟาในระบบดงกลาวมาเปนระยะเวลา 1 ป ปลาเพศเมยสามารถวางไขไดหลายครง แตไขไมไดรบการผสม จงมการฝงฮอรโมน 17 α-methyltestosterone ทใตผวหนงดานหลงของปลาเพศผ จนเมอเดอนมนาคม 2557 ปลาเพศผเจรญพนธทขนาด 4.6 กโลกรม มนำาเชอผสมกบไขทแมพนธปลอยออกมา ในขณะพอแมพนธปลาชดทเลยงในระบบเปดทมการเปลยนถายนำาเปนระยะ ไขของแมพนธทปลอยออกมายงไมไดรบการผสม

ปลากะรงหลายชนดมการแปลงเพศจากเพศเมยไปเปนเพศผ ขณะทปลาเพศเมยมไข มกมปญหาปลาเพศผยงไมพรอมเนองจากนำาเชอไมสมบรณ การศกษาเพอใชฮอรโมน 17 α-methyltestosterone กระตนปลากะรงจดฟาใหปลาเพศผเจรญพนธและมนำาเชอเรวขน ระดบความเขมขน ทเหมาะสมของฮอรโมนทผสมในอาหาร แลวทำาใหปลากะรงจดฟาขนาด 3.0-3.5 กโลกรม สมบรณพนธและนำาเชอคณภาพดอยท 2.5 มลลกรม/อาหาร 1 กโลกรม โดยใหปลากนอาหารผสมฮอรโมน วนเวนวน เปนระยะเวลาอยางนอย 3 เดอน

ยงมการศกษาและพฒนาเทคนคการตรวจวนจฉยโรคทเกดจาก VNN ดวยเทคนค Polymerase Chain Reac-tion (PCR) เพอสนบสนนการผลตปลากะรงจดฟา ปลากะรงเสอ และปลาหมอทะเลปลอด VNN ตลอดจนใหบรการเกษตรกรในการตรวจวนจฉยโรคทเกดจาก VNN เนองจากไวรสชนดนมการแพรเชอในแนวดงจากพอแมสลก การปองกนโรคจงตองใชพอแมพนธปลาทไมเปนพาหะของโรค การคดเลอกลกปลาทปราศจากเชอไวรส จงควรตรวจสอบสขภาพปลาและตรวจหาเชอไวรส VNN กอนนำาไปเลยง

ตนแบบการผลตพนธ

ปลากะรงทมมลคาสงเชงพาณชย

Page 18: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

18รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

การอนบาลลกปลามการศกษาปจจยตางๆ ไดแก ความหนาแนน อตราการใหอากาศ รปแบบการใหอากาศ ความเขมของแสง การเสรมกรดไขมนและ n-3 HUFA ในอาหารสำาหรบอนบาลลกปลากะรงเสอ การอนบาลลกปลากะรงเสอขนาด 2.50-6.50 มม. (อาย 1-12 วน) ทความหนาแนน 14 ตว/ลตร มการเจรญเตบโต และอตรารอดตายเฉลยมากกวาทความหนาแนน 7 ตว/ลตร เนองจากลกปลากะรงเสอมพฤตกรรมการกนอาหารแบบรวมกลม อยางไรกตาม ตองศกษาเพมเตมถงการอนบาลลกปลาทความหนาแนนมากกวา 14 ตว/ลตร ตลอดจนชวงขนาด 6.5 มม.-1 นว (อาย 13-40 วน) และชวงขนาด 1-3 นว (อาย 40-80 วน) เพอใหทราบความหนาแนนทเหมาะสมในการอนบาลลกปลาในแตละชวง ในชวง 1 เดอนแรกของการอนบาล ยงมปญหาลกปลามกตายลอยอยบรเวณผวนำา ซงเกดจากการเคลอนทของมวลนำาไมเหมาะสม ทำาใหลกปลาไดรบการกระทบจากการกระแทกกบฟองอากาศ อกทงการเคลอนทของมวลนำายงสงผลตอการกนอาหารของลกปลา การใหอากาศททำาใหอตรารอดตายดทสดสำาหรบลกปลากะรงเสออาย 1-12 และ 13-30 วน อยท 200 และ 600-800 มล./นาท ตามลำาดบ สวนรปแบบการใหอากาศพบวา การใหอากาศแบบกระแสนำาเคลอนทไปในทศทางเดยว ลกปลากะรงเสออาย 14-30 วน มอตรารอดตายและการเจรญเตบโตดกวาการใหอากาศแบบกระแสนำาเคลอนทไปหลายทศทาง และการใหอากาศโดยผานทอรพรน เนองจากกระแสนำาจะพดพาลกปลาไปทางเดยวกนทำาใหเกดการรวมกลม และกระแสนำาจะพดพาอาหารมาในทศทางตรงกนขามชวยใหลกปลาจบกนไดงาย ความเขมของแสงไมมผลตอการเจรญเตบโต แตมผลตออตรารอดตายของลกปลา โดยบออนบาลทมการตดตงหลอดไฟ 2 หลอด (ความเขมของแสงในชวง 329.75+68.52 - 423.04+49.40 Lux) ลกปลามอตรารอดตายสงกวาบอทตดตงหลอดไฟ 1 หลอด (ความเขมของแสงในชวง 226.59+80.60 - 235.20+57.38 Lux) และบอทไมไดตดตงหลอดไฟ (ความเขมของแสงในชวง 188.98+13.88-209.43+1.70 Lux) ลกปลากะรงเสอ

การเสรมกรดไขมนและ n-3 HUFA ในอาหารสำาหรบอนบาลลกปลากะรงเสอ โดยเลอกผลตภณฑทจำาหนายในทองตลาด 3 ชนด (A, B และ C) และสาหรายขาว (Schizochytrium limacinum) พบวา การเจรญเตบโตของลกปลาทกนอาหารเสรมดวยผลตภณฑทง 3 ชนด และสาหรายขาวไมแตกตางกน แตอตรารอดตายของลกปลาทกนอาหารเสรมดวยผลตภณฑ A สงกวาชดทกนอาหารเสรมดวยผลตภณฑอนๆและสาหรายขาว การทดสอบความทนทานตอความเครยดพบวา การแชในนำาจดลกปลาทกนอาหารเสรมดวยผลตภณฑ A และ B มความทนทานตอความเครยดสงกวาชดทกนอาหารเสรมดวยผลตภณฑ C และสาหรายขาว การวเคราะหไขมนและองคประกอบกรดไขมนพบวา ผลตภณฑ A มไขมนรวมปรมาณกรดไขมนชนด DHA EPA และ ARA มากกวาผลตภณฑชนดอนๆและสาหรายขาว

Page 19: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

19 รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

การปรบปรงพนธปลากะพงขาว

กรมประมงประสบความสำาเรจในการเพาะพนธ ปลากะพงขาวเมอป 2516 ทำาใหมลกพนธเพยงพอสำาหรบการเลยงเชงพาณชย ประเทศไทยมการเลยงปลากะพงขาวมาเปนระยะเวลาหลายสบปแตยงไมมการปรบปรงสายพนธเพอใหมสายพนธทมลกษณะด

การพฒนาเทคโนโลย

สำ หรบการผลต Surrogate broodstock

การพฒนาเทคโนโลยการถายเซลลสบพนธของปลาชนดหนงไปสปลาอกชนดหนงเพอเปนพอแมพนธสำาหรบการเพาะเลยง ซงเปนเทคโนโลยสมยใหมทพฒนาโดยนกวจยชาวญปน นกวจยไทยไดรบการถายทอดเทคโนโลยดงกลาว เพอทำาการศกษาวจยในปลากะรง โดยการถายเซลลสบพนธของปลาหมอทะเลใหกบปลากะรงเสอ เพอใหปลากะรงเสอทำาหนาทเปนพอแมพนธแทนปลาหมอทะเล เนองจากปลากะรงเสอเปนปลาทมขนาดเลก ใชระยะเวลา และคาใชจายในการเลยงเปนพอแมพนธนอยกวาปลาหมอทะเล เทคโนโลยนจะชวยยนระยะเวลาและคาใชจายในการเลยงปลาหมอทะเลใหเปนพอแมพนธ จากการศกษาพบวาปลาหมอทะเลทมขนาดนอยกวา 17 กโลกรม มความเหมาะสมทจะเปนผให (donor) เซลลสบพนธ (germ cells) สวนปลากะรงเสอทเหมาะสมเปนผรบ (recipient) ตองมขนาดเลกกวา 5.5 มม. กอนทระบบภมคมกนจะพฒนา โดยใชเขมขนาดเลกฉดเซลลสบพนธเขาชองทองของปลากะรงเสอวยออน (microinjection) เซลลดงกลาวจะเคลอนทไปฝงอยในสวนทจะพฒนาเปนอวยวะสบพนธ

ปลากะรงเสอ

ปลาหมอทะเล

มอตราการเจรญเตบโตทเหมาะสม หรอตานทานโรค หรอมคณลกษณะตามตองการ สำาหรบการเพาะเลยงปลาชนดน การศกษาโดยการรวบรวมสายพนธปลากะพงขาวจากแหลงตางๆและเลยงใหเปนพอแมพนธ พอแมพนธมจำานวนทงหมด 91 ตว โดยมขอมล DNA และถกฝง microchip ทกตว แลวเลยงรวมกน เพอใหเกดการผสมพนธและวางไขในปรมาณมาก (mass spawning) ลกพนธทไดจะถกนำาไปทดสอบคณสมบตตางๆทตองการ จากการตรวจ DNA ของลกพนธทำาใหตรวจยอนไปถงพอแมพนธ ซงทำาใหสามารถแยกพอแมพนธทตองการออกมาเพอใชเปนแหลงพนธตอไป คณลกษณะของปลากะพงขาวทตองการปรบปรงในอนดบแรก คอ ความทนทานตอสภาพออกซเจนตำา เนองจากคณภาพนำาชายฝงเสอมโทรมลงเรอยๆ การวจยและพฒนายงอยระหวางดำาเนนการเปนปท 3

..................................................................................

การดำาเนนการภายใตกลองขยาย หลงการฉด 30 วน พบวาลกปลาหมอทะเลฉด germ cells และชดควบคม (ไมไดฉด) มอตรารอดตาย 1.2-20% และ 1.2-15% หลงการฉด 45 วน ลกปลาเหลอรอดนอยลง ลกปลาสวนหนงถกนำาไปตดเนอเยอเพอศกษาการฝงตว (colonization) ของเซลล ซงยงไมพบ จงจะตองมการศกษาและพฒนาตอไป การวจยและพฒนายงอยระหวางดำาเนนการเปนปท 3

Page 20: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

20รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

.....................................................................

.......................................................................

..........................................................

.........................................................................................................................การปรบปรง

พนธกงขาวแวนนาไม การปรบปรงพนธกงขาว โดยรวบรวมกงทมความแตกตาง

ทางพนธกรรมจากแหลงตางๆ มาเลยง ภายใตสภาพปลอดเชอ White Spot Syndrome Virus (WSSV) เชอ Infectious Hypodermal and Hematopoietic Necrosis Virus ( IHHNV) และ Taura Syndrome Virus (TSV) กงทเลยง 5 ครอบครว และกรมประมงกำาลงเรงใหมการนำาเขาพอแมพนธกงขาวคณภาพจากตางประเทศ เพอสรางความหลากหลายของสายพนธ ซงพอแมพนธดงกลาวสามารถนำามาเพาะพนธ และนำาลกกงจากแตละครอบครวนำามาตรวจสอบการเจรญเตบโต ความทนทานตอสภาพความเคมตำา และความตานทานตอโรคทเกดจากเชอ WSSV เพอคดเลอกสายพนธกงทมคณลกษณะดงกลาว การวจยและพฒนายงอยระหวางดำาเนนการ

การพฒนาวธการ

ตรวจสอบสารเคมอนตรายเพอลดความเสยงการปนเปอนในสนคาประมง

ปจจบนผบรโภคเพมความตระหนกในความปลอดภยทางดานอาหาร ขบวนการผลตสตวนำาเพอการบรโภคจงจำาเปนตองมการตรวจสอบการปนเปอนของยาตกคาง และสารเคมอนตราย ทงจากการใชและจากสงแวดลอม ซงเปนหนาทรบผดชอบรวมกนระหวางรฐบาล เกษตรกร ผประกอบ และผบรโภค

Malachite green (MG) เปนสยอมผาทใชในอตสาหกรรม ในอดตเคยมการใชในกจกรรมการเพาะเลยงสตวนำา เนองจากเปนสารเคมทมประสทธภาพในการกำาจดโปรโตซว เชอรา และแบคทเรย แตสารนมความเปนพษสง และเปนสารกอมะเรง จงมการหามใชกบสตวนำาเพอการบรโภค เนองจาก MG ทถกดดซบอยในเนอเยอจะเปลยนรปเปน leucomalachite green (LMG) ซงมพษสงตอเซลลของสตวเลยงลกดวยนม และเปนสารกระตนการเกดเนองอก จงมการศกษาและพฒนาวธการตรวจหา LMG ในปลาและกงจากการเพาะเลยงดวย ELISA kit ทมความแมนยำา รวดเรว และเสยคาจายใชนอยกวาวธการเดมทใชเทคนค HPLC หรอ LC-MS สำาหรบตรวจสอบสตวนำาระหวางการเลยงหรอทเปนสนคาสตวนำา เพอเปนการเฝาระวงการใช MG ของเกษตรกร หรอการปนเปอนจากสงแวดลอม การพฒนาอยระหวางการปรบวธการอกเลกนอย

Page 21: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

21 รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

.....................................................................

.......................................................................

ศกยภาพในการพฒนาเพอนำ ไปใชประโยชนจรง

การประสบความสำาเรจในการฟกไขปมาจากตบปงทหกจากตวแมกอนนำาปเหลานไปตมและแกะเนอในการทำาปกระปอง ไขปจากตบปงปไขนอกกระดองเหลานเปนแหลงพนธแหลงใหญทจะนำาไปสการผลตพนธและการเลยงปมาเชงพาณชย เนองจากปมาทจบจากทะเลมปไขนอกกระดองปะปนอยประมาณ 10-34% (ขอมลจากการนบจำานวน ณ โรงตมปเพอแกะเนอแหงหนงในจงหวดสมทรสงคราม) ซงเปนแมปจำานวนมาก ทผานมาไขนอกกระดองของแมปเหลานถกตมและทงไปโดยเปลาประโยชนและเปนการทำาลายทรพยากรสตวนำาอยางนาเสยดาย การนำาเฉพาะตบปงไขปมาใชประโยชนในการเพาะพนธไมตองเสยคาใชจาย นอกจากคาใชจายในการลำาเลยงขนสง

ในปจจบนชาวประมง ผประกอบการโรงตมป และผประกอบการโรงงานแปรรปปใชวธการนฟกไขปทแยกจากตบปง แลวปลอยลกปแรกฟกคนสทะเล เปนการฟนฟทรพยากรปมาในทะเล เพอการอนรกษและความมนคงทางดานอาหาร

ผประกอบการแปรรปปจดทำาโครงการเพาะลกปคนธรรมชาต

จำานวนลกปมาขนาด 1-3 ซม. ทกรมประมง ปลอยในทะเลในแตละปตงแต 2549-2555

ลกปมาทไดจากการเพาะพนธ

3,500,000

3,000,000

2,500,000

2,000,000

1,500,000

1,000,000

500,000

-

2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555

422,000604,470

401,340

1,269,810

200,000

2,149,149

3,274,300

จำ นวน(ตว)

ปงบประมาณ

การพฒนาเทคโนโลยการผลตพนธปมา ทำาใหสามารถผลตลกปขนาดความกวางกระดองประมาณ 1 ซม. ในระดบ มหมวล (mass pro-duction) จนถงทกวนน ปจจบนกรมประมงมการผลตลกปมาเพอจำาหนายใหแกเกษตรกร ซงสวนใหญนำาไปเลยงในบอธรรมชาต แตปรมาณความตองการมไมมาก และยงผลตลกปเพอนำาไปปลอยลงสทะเลปละหลายลานตว เปนการฟนฟทรพยากรปมาในแหลงนำาธรรมชาตอกทางหนง นอกจากน การทสามารถผลตลกปเลกในระดบมหมวล ทำาใหมปรมาณลกปเพยงพอสำาหรบนำาไปทดลองเลยงในบอดนเพอเปนพอแมพนธ หรอปขนาดทตลาดตองการไดอยางตอเนอง หากในอนาคตสามารถพฒนาเทคโนโลยการเลยงปมาเชงพาณชย ซงสงผลใหความตองการลกปมามมากขน เมอนนเทคโนโลยการผลตพนธปมาจะสามารถใชเปนตนแบบใหภาครฐและ/หรอเอกชนใชในการผลตลกปในเชงพาณชย เพอจำาหนายใหเกษตรกรนำาไปเลยงในบอดน

Page 22: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

22รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

“ตนแบบการผลตพนธปลากะรงทมมลคาสงเชงพาณชย” เปนโครงการทไดรบทนสนบสนนจาก สวก. เปนเงนจำานวนทงสน 28,051,275 บาท ระยะเวลา 5 ป ตงแตวนท 18 สงหาคม 2553 ถงวนท 17 สงหาคม 2558 ระหวางการดำาเนนโครงการจะตองผลตลกพนธปลากะรงทมมลคาสง 3 ชนด ไดแก ปลาหมอทะเล ปลากะรงจดฟา และปลากะรงเสอ จำาหนายใหแกเกษตรกรเพอลดปรมาณการนำาเขาลกพนธจากตางประเทศ ตลอดจนขยายผลของการเลยงใหมปรมาณเพมมากขน และตองสงคนเงนรายไดจากการจำาหนายลกพนธปลาเปนจำานวนทงสน 21,840,000 บาท จากการวจยและพฒนาเทคโนโลยดงกลาว โครงการยงสามารถผลตพนธปลาทง 3 ชนด ขนาด 3-5 นว เพอจำาหนายใหแกเกษตรกรนำาไปเลยงตอในกระชงหรอบอดน ณ สนเดอนมถนายน 2557 โครงการสงคนเงนรายไดจากการจำาหนายลกพนธปลาเปนจำานวนทงสน 13,697,880 บาท

ทางโครงการฯ ยงไดรวมกบ สวก. และภาคเอกชนดานการทองเทยวในจงหวดภเกต ดำาเนนการสงเสรมการบรโภคปลากะรงทง 3 ชนด แกนกทองเทยวชาวตางชาต ซงมชาวตางชาตทมาทองเทยวเฉพาะทจงหวดภเกตปละประมาณ 10 ลานคน เพอเปนการขยายตลาดภายในประเทศ แทนทจะหวงพงตลาดสงออกเพยงอยางเดยว โดยมการจดงานเสวนา เรอง “ปลากะรงจดฟา อาชพทางเลอกใหมของคนภเกต: การเพาะเลยงทมคณภาพและการตลาดทยงยน” เมอวนท 23 พฤษภาคม 2557 ณ หองประชม พระพทกษแกรนดบอลรม โรงแรมเมโทรโพลภเกต อำาเภอเมอง จงหวดภเกต

นอกจากน สวก. จดกจกรรมส อมวลชนสญจร ณ จงหวดภเกตและพงงา เม อวนท 5-8 มถนายน 2557 และงานการแขงขนชงถวยพระราชทานจากสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ในการประดษฐอาหาร

“สดยอดเมนจดฟาอนดามน” เมอวนท 28-29 มถนายน 2557 ณ แกรนดฮอลล ชน 1 โฮมเวรคภเกต อำาเภอเมอง จงหวดภเกต

ลกปลาทเตรยมจำาหนายใหแกเกษตรกร

บรรยากาศงานเสวนาฯ

Page 23: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

23 รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

เจาหนาทกรมประมงเตรยมการปลอยพนธปมา

เทคโนโลยการผลตลกพนธปมา ชวยในการเพมผลผลต ปมาจากการเลยงแบบธรรมชาต และเพมผลผลตในแหลงนำาธรรมชาตจากการปลอยลกปปละหลายลานตว ตลอดจนเกดความรวมมอของชมชนและผประกอบการในการอนรกษทรพยากรปมา โดยการจดทำาธนาคารปมา และการฟกไขจากตบปงปไขนอกกระดองปลอยลงสทะเล เพอความยงยนและมนคงในการประกอบอาชพจบสตวนำาของชาวประมง ตลอดจนมปมาสำาหรบการบรโภคในประเทศ และเปนวตถดบในการแปรรปเปนผลตภณฑเพอการสงออกไดอยางตอเนอง

ทางดานเศรษฐกจและสงคม

ผชนะเลศการแขงขนชงถวยพระราชทานฯ

Page 24: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

24รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

เทคโนโลยการผลตพนธปลากะรงทมมลคาสง 3 ชนด ชวยใหสามารถขยายปรมาณการเลยงเพอเปนอาชพของเกษตรกรและชาวประมงทตองการเปลยนอาชพมาเลยงปลากะรงโดยสงสรมใหเปนทางเลอกใหมในการประกอบอาชพ ลดความเสยงจากการเลยงสตวนำาชนดเดยวเปนอาชพ สามารถเลยงปลาแตละชนดหมนเวยนคมกบการดำาเนนการ ลดการนำาเขาลกปลาจากตางประเทศ และลดการจบลกปลาวยออนจากธรรมชาตเพอสรางความสมดลในธรรมชาตและความหลากหลายทางชวภาพ ระหวางดำาเนนโครงการจะตองผลตลกพนธปลากะรงทมมลคาสง 3 ชนด ไดแก ปลาหมอทะเล ปลากะรงจดฟา และปลากะรงเสอ โดยรวมทง 5 ป จะตองผลตลกปลาจำานวน 398,000 ตว และมรายไดเมอจำาหนายลกปลาทง 5 ป ประมาณ 21,840,000 บาท การจำาหนายลกปลาใหแกเกษตรกรและเกษตรกรนำาไปเลยง คาดวาเมอเลยงปลาถงขนาดตลาดจะมมลคารวมของปลาทง 3 ชนด ประมาณ 161,500,000 บาท หากในอนาคตตลาดมความตองการเพมมากขน จะสามารถขยายปรมาณการเลยงเพอเปนอาชพของเกษตรกรและชาวประมงทตองการเปลยนอาชพมาเลยงปลากะรง เมอความตองการลกพนธปลาทง 3 ชนด เพมมากขน การผลตลกพนธปลาทง 3 ชนด จะตองขยายไปสภาคเอกชน/เกษตรกร ซงเปนเปาประสงคหลกของโครงการ และโครงการฯ มความพรอมในการถายทอดเทคโนโลยซงเปนตนแบบการผลตพนธปลากะรงทมมลคาเหลานไปยงภาคเอกชน/เกษตรกรทสนใจ

การพฒนาเทคโนโลยภายใตการปรบปรงพนธสตวนำา การสรางพอแมพนธจากการถายเซลลสบพนธของปลาชนดหนงไปสปลาอกชนดหนง (surrogate broodstock) ทำาใหมพอแมพนธสตวนำาทไดรบการปรบปรงพนธ และพอแมปลากะรงทรบการถายเซลลสบพนธไปใชประโยชนในการเพาะเลยง ซงคาดหวงวาผลผลตสตวนำาจากการเพาะเลยงจะเพมขนประมาณ 5% เพมทางเลอกและความมนคงในการประกอบอาชพของเกษตรกร นอกจากนการพฒนาวธการตรวจสอบสารเคมอนตรายไดรวดเรวและคาใชจายตำา เปนการเพมขดความสามารถในการแขงขนในตลาดโลกโดยลดขอกดกนทางการคาจากการผลตสนคาสตวนำาทมความปลอดภยตอการบรโภค

สวก. จดกจกรรมสอมวลชนสญจร

Page 25: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

25 รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

วารนทร ธนาสมหวง, พรทพย องศกาญจนกล และจรานวฒน ชเพชร. 2545. การฟกไขปมา (Portunus pelagicus Linnaeus) จากตบปงของแมปไขนอกกระดอง. วารสารกรมประมง. 55(4): 319-323.

วารนทร ธนาสมหวง, พรทพย ทองบอ, ฉลอง ทองบอ และวฒชย ทองลำา. 2547. การอนบาลลกปมา (Portunus pelagicus Linnaeus, 1758) ในทกกขงโดยใหทหลบซอนตางชนด. เอกสารวชาการ ฉบบท 35/2547. ศนยวจยและพฒนาประมงชายฝงสมทรสาคร, สำานกวจยและพฒนาประมงชายฝง, กรมประมง, กระทรวงเกษตรและสหกรณ. 21 หนา.

วารนทร ธนาสมหวง, สงา สงหหงษ และชยยทธ พทธจน. 2547. ปรมาณการลำาเลยงตบปงไขปมา (Portunus pelagicus Linnaeus, 1758) ตออตราการฟกของไข. เอกสารวชาการฉบบท 36/2547. ศนยวจยและพฒนาประมงชายฝงสมทรสาคร, สำานกวจยและพฒนาประมงชายฝง, กรมประมง, กระทรวงเกษตรและสหกรณ. 17 หนา.

วารนทร ธนาสมหวง และภมรพรรณ ฉตรภม. 2548. ผลของความเคมของนำาตออตราการฟกของไขปมา (Portunus pelagicus Linnaeus, 1758) จากตบปงปไขนอกกระดอง. เอกสารวชาการฉบบท 1/2548. ศนยวจยและพฒนาประมงชายฝงสมทรสาคร, สำานกวจยและพฒนาประมงชายฝง, กรมประมง, กระทรวงเกษตรและสหกรณ. 14 หนา.

ภมรพรรณ ฉตรภม และวารนทร ธนาสมหวง. 2548. ผลของความหนาแนนตออตรารอดตายของลกปมา (Portunus pelagicus Linnaeus, 1758) ทอนบาลในถงไฟเบอร. เอกสารวชาการฉบบท 10/2548. ศนยวจยและพฒนาประมงชายฝงสมทรสาคร, สำานกวจยและพฒนาประมงชายฝง, กรมประมง, กระทรวงเกษตรและสหกรณ. 23 หนา.

ผลงานตพมพวารนทร ธนาสมหวง, สงา สงหหงษ และฉลอง ทองบอ.

2548. ผลของความเคมของนำาตออตรารอดตายและการเจรญเตบโตของลกปมา (Portunus pelagicus Linnaeus, 1758) ทอนบาลในทกกขง. เอกสารวชาการฉบบท 19/2548. ศนยวจยและพฒนาประมงชายฝงสมทรสาคร, สำานกวจยและพฒนาประมงชายฝง, กรมประมง, กระทรวงเกษตรและสหกรณ. 31 หนา.

วารนทร ธนาสมหวง และชยยทธ พทธจน. 2548. ผลของนำาแขงระหวางการลำาเลยงตบปงไขปมา (Portunus pelagicus Linnaeus, 1758) ตออตราการฟก. เอกสารวชาการฉบบท 30/2548. ศนยวจยและพฒนาประมงชายฝงสมทรสาคร, สำานกวจยและพฒนาประมงชายฝง, กรมประมง, กระทรวงเกษตรและสหกรณ. 20 หนา.

วารนทร ธนาสมหวง และพรทพย ทองบอ. 2548. ผลของการแชตบปงไขปมา (Portunus pelagicus Linnaeus, 1758) ในสารละลายโพวโดนไอโอดนกอนการลำาเลยงตออตราการฟก. เอกสารวชาการฉบบท 31/2548. ศนยวจยและพฒนาประมงชายฝงสมทรสาคร, สำานกวจยและพฒนาประมงชายฝง, กรมประมง, กระทรวงเกษตรและสหกรณ. 19 หนา.

วารนทร ธนาสมหวง, ภมรพรรณ ฉตรภม และศรภรณ โคตะม. 2549. ผลของอาหารตออตรารอดตายและการเจรญเตบโตของลกปมา (Portunus pelagicus Linnaeus, 1758) ทอนบาลในทกกขง. เอกสารวชาการฉบบท 24/2549. ศนยวจยและพฒนาประมงชายฝงสมทรสาคร, สำานกวจยและพฒนาประมงชายฝง, กรมประมง, กระทรวงเกษตรและสหกรณ. 38 หนา.

.

Page 26: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

26รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

รศ.ดร. เจษฎา วรรณสนธ เปนบตรของนายปยะวฒน และนางอารย วรรณสนธ เกดทจงหวดมหาสารคาม เมอวนท 20 ธนวาคม 2520 จบการศกษาระดบประถมศกษาจากโรงเรยนหลกเมองมหาสารคาม เขาศกษาระดบมธยมศกษาทโรงเรยนสารคามพทยาคม ขณะเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ในป พ.ศ. 2538 ไดรบทนกระทรวงวทยาศาสตรฯ เพอไปศกษาระดบปรญญาตร-โท-เอก ณ ประเทศสหรฐอเมรกา ตามความตองการของมหาวทยาลยสงขลานครนทร ในสาขาวชาวศวกรรมโลหะการเนนกระบวนการแขงตว (Solidification Processing) โดยเรมการศกษาในประเทศสหรฐอเมรกาในระดบเกรด 12 ทโรงเรยน Williston Northampton School มลรฐ Massa-chusetts เปนเวลา 1 ป จากนนเขาศกษาระดบปรญญาตรทมหาวทยาลย Case Western Reserve University มลรฐ Ohio และจบการศกษาระดบปรญญาตรในสาขา Materials Science and Engineering ในป พ.ศ. 2543 โดยไดรบเกยรตนยม Sum-ma Cum Laude หรอเทยบเทาเกยรตนยมอนดบหนง จากนนเขาศกษาในระดบปรญญาเอกท Massachusetts Institute of Technology มลรฐ Massachusetts และจบการศกษาระดบปรญญาเอกในป พ.ศ. 2547 ในสาขา Materials Science and Engineering โดยเนนการวจยดานการหลอโลหะ หลงจากนนไดไปทำางานในตำาแหนง Postdoctoral Research Associate ท Case Western Reserve University มลรฐ Ohio ดานการ

หลอโลหะ เปนเวลา 1 ป กอนทจะกลบมาทำางานในตำาแหนงอาจารยทภาควชาวศวกรรมเหมองแรและวสด มหาวทยาลยสงขลานครนทร ในป พ.ศ. 2548 ไดรบตำาแหนงผชวยศาสตราจารย ในป พ.ศ. 2550 และไดรบตำาแหนงรองศาสตราจารย ในป พ.ศ. 2553

รศ.ดร. เจษฎา วรรณสนธ

Assoc. Prof. Dr. Jessada Wannasin

มหาวทยาลยสงขลานครนทร

ผลงานเทคโนโลย

การหลอโลหะแบบสเลอรร

ในระหวางการทำางานไดรบรางวลตางๆทสำาคญ เชน รางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำาป 2552 รางวลนกโลหะวทยารนใหมดเดน ประจำาป 2550 รางวลอาจารยตวอยางรนใหมของมหาวทยาลยสงขลานครนทร ประจำาป 2553 รางวลนกวจยดเดนของคณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร ประจำาป 2550 รางวลผลงานดเดน สาขาการวจย ดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ของมหาวทยาลยสงขลานครนทร ประจำาป 2550 และรางวลชนะเลศการประกวดผลงานวจยดานโลหะวทยาระดบประเทศ รางวล Thainox Metallurgy Award ป 2549 เปนตน

ในดานการวจย รศ.ดร. เจษฎา วรรณสนธ เปนหวหนาโครงการวจย 27 โครงการ เปนผรวมโครงการวจย 16 โครงการ มผลงานวจยตพมพในวารสารระดบนานาชาตจำานวน 29 บทความ ซงในจำานวนนเปนบทความทตพมพในวารสาร Acta Materialia 3 บทความและ Scripta Materialia 3 บทความ และมผลงานแตงหนงสอและตำาราจำานวน 2 เรอง นอกจากนผลงานวจยไดรบการจดสทธบตรในประเทศอเมรกา 1 เรอง อยในระหวางการยนจดสทธบตร ระดบนานาชาต 2 เรอง สทธบตรไทย 3 เรอง และอนสทธบตรไทย 3 เรอง

ในดานการทำางานวจยเพออตสาหกรรม รศ.ดร. เจษฎา วรรณสนธ ไดกอตง บรษท กสโค จำากด ในป 2552 เพอนำางานนวตกรรมเขาสอตสาหกรรมในเชงพาณชย ภายใตการสนบสนนจากศนยบมเพาะวสาหกจ และอทยานวทยาศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร การดำาเนนงานดงกลาวทำาใหมการใชเทคโนโลยทพฒนาขนในอตสาหกรรมชนสวนยานยนตและชนสวนอเลกทรอนกสหลายแหงทงในประเทศและตางประเทศอยางเปนรปธรรม

Page 27: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

27 รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

Several components in the automotive, electronic, agricultural, or toy industries are produced in a high volume by high-pressure die casting. However, this process still has several limitations and disadvantages such as long cycle time, high energy cost, high water treatment cost, and high reject rates from porosity. These limitations result in inefficiency of the process and increased production costs. For the last 40 years, a solution to this problem has been focused on applying a semi-solid metal forming process. In this process, a metal is converted into semi-solid metal and formed in this ‘ice-cream’ state. Significantly improved quality can be obtained with semi-solid metal forming, but the process requires a lot of know-how and investment. Thus, it has not been widely applied in the casting industry yet. It is, therefore, the objective of this new technology to solve the limitations and disadvantages of conventional die casting and semi-solid metal forming to offer cost savings and improved quality in the metal casting industries. This new casting technology, called Gas Induced Superheated Slurry (GISS) Technology, is a metal forming process which casts a metal slurry having a temperature above the liquidus temperature and then forms it into shapes. The slurry contains a large number of micron-size solid particles in a uniform suspension in the liquid phase. The slurry can then flow in a less turbulent manner, resulting in less porosity and improved quality. Key benefits of the slurry casting technology include reduction of gas and shrinkage porosity, die life extension, cycle time reduction, energy consumption reduction, and reject reduction. The GISS Technology is being commercialized in the industry through GISSCO Company Limited, which was founded by Dr. Jessada Wannasin, Prof. Merton Flemings, and co-workers in 2009. The GISS units, a product of the GISS Technology, are being used for automotive and electronic applications in Thailand and Korea, and will soon be used in the US and Japan.

Abstract

แนวคดของการพฒนา

เทคโนโลยความตองการชนสวนตางๆ ในอตสาหกรรมยานยนต อตสาหกรรมอเลกทรอนกส อตสาหกรรมของเลน เชน ลอแมก

พวงมาลย ชนสวนมอเตอร ชนสวนปม ฝาครอบโทรศพทมอถอ และชนสวนรถของเลน กำาลงมแนวโนมเพมสงขนทกป ตามอตราการเตบโตของอตสาหกรรมดงกลาว โดยกรรมวธในการผลตชนสวนเหลาน สวนใหญจะใชการหลอนำาโลหะทมอณหภมสง (Liquid Casting) ซงสามารถผลตชนงานไดจำานวนมาก แตกมขอเสยหลายประการ เชน ราคาแมพมพสงและอายแมพมพจำากด เวลาในการผลตแตละชน (Cycle Time) นานเพราะตองรอใหนำาโลหะแขงตวกอน ใชพลงงานในการหลอมสง ชนงานมโพรงอากาศและโพรงหดตวทำาใหเกดของเสยจำานวนมาก ขอจำากดทกลาวมาทำาใหการหลอโลหะแบบใชนำาโลหะยงมตนทนการผลตทสง

เพอแกปญหาทกลาวขางตน ไดมการพฒนาเทคโนโลยการผลตทเรยกวาการหลอโลหะแบบกงของแขง (Semi-solid Casting) มาใชในอตสาหกรรม ทำาใหสามารถเทหลอโลหะทอณหภมตำามาก และโลหะจะอยในรปกงของแขง คอมสดสวนของของแขงในนำาโลหะกอนการหลอประมาณ 30-50% ซงมขอดหลายประการ ทสำาคญคอ ชวยลดปญหาเรองการเกดการไหลปนปวน (Turbulent flow) และปญหาการเกดโพรงหดตวในตอนสดทาย (Shrinkage) ทำาใหไดชนงานทมคณภาพสง อายแมพมพยาวนาน และเวลาในการผลตแตละชนสนลง อยางไรกตาม การหลอโลหะแบบกงของแขง กยงไมไดมการใชงานกนอยางแพรหลายในอตสาหกรรม เนองจากในการประยกตใชงานจรงตองมการปรบเปลยนเครองจกรเดม และแกไขออกแบบแมพมพใหม เพราะโลหะกงของแขงมความหนดทสงมากและอณหภมทตำาลงอยางมากนนเอง ซงการปรบเปลยนดงกลาว ตองใชเวลาและการลงทนเพมขนมาก นอกจากนยงสงผลตอแผนการผลตของผประกอบการอยางมาก ดวยเหตผลเหลานจงทำาใหการหลอโลหะแบบกงของแขงยงคงถกใชในวงจำากดแมจะมศกยภาพมากมาย และดวยขอจำากดดงกลาวตามทนกเทคโนโลยไดเรยนรจากการพฒนากบอตสาหกรรมอยางชดเจน จงไดคดคน วจย พฒนา และบกเบก เทคโนโลยหลอโลหะแบบใหมทสามารถขจดขอจำากดของการหลอโลหะแบบดงเดมและแบบกงของแขง เทคโนโลยนเรยกวา เทคโนโลยการหลอโลหะแบบสเลอรร (Slurry Metal Casting)

Page 28: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

28รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

เทคโนโลยการหลอโลหะแบบสเลอรร

รปท 1 โครงสรางจลภาคของสเลอรรทถกทำาใหแขงตวอยาง

รวดเรว แสดงใหเหนอนภาคของแขง (สขาว) กระจายในนำา

โลหะ (พนสเขม)

รปท 2 ขนตอนของกระบวนการหลอแบบสเลอรร ประกอบดวย Step 1 คอเตรยมนำาโลหะและแทงกวน Step 2 คอจมแทง

กวน ซงในทนใชการกวนโดยการพนฟองแกส Step 3 คอ ไดสเลอรรทเหมาะสม และ Step 4 คอการเทหลอเขาไปในเครอง

ฉด (1 คอ แทงกวน, 2 คอ นำาโลหะ, 3 คอ เบาหลอ, 4 คอผลกของแขงทสรางขนในสเลอรร, 5 คอ กระบอกฉด)

รปท 3 เครอง GISS Unit ซงใช

เทคโนโลนการหลอแบบสเลอรรใน

อตสาหกรรม

เทคโนโลยการหลอโลหะแบบสเลอรร เปนกระบวนการหลอโลหะททำาในสถานะท โลหะเปนสเลอรร ซ งหมายถงสถานะท ประกอบไปดวยนำ าโลหะเปนสวนใหญและมอนภาคของแขงทละเอยดมากในปรมาณไมเกน 10% โดยปรมาตร (โครงสรางจลภาคของสเลอรรแสดงดงรปท 1) สเลอรร นจะสามารถไหลไดดในแมพมพและกระบวนการผลตแบบเดม ทำาใหไมตองมการปรบเปลยนแมพมพและเครองจกรตางๆ แตสามารถผลตชนงานทมคณภาพสงขนกวาการหลอแบบเดมโดยมตนทนการผลตทตำาลงเพราะสเลอรรมปรมาณความรอนแฝงทนอยลงและมความหนดมากกวานำาโลหะ จงชวยลดปญหาเรองอายแมพมพและเวลาทใชในการผลตแตละชน รวมถงชวยการลดปญหาการไหลปนปวน (Turbulent Flow) และการเกดโพรงหดตวในตอนสดทาย (shrinkage)

กรรมวธการเตรยมโลหะแบบสเลอรรใหมโครงสรางเกรนทเหมาะสมในเทคโนโลยนทำาโดยการทำาใหเกดการไหลของนำาโลหะในขณะทนำาโลหะเยนตวผานจดหลอมเหลวลงมาอยางรวดเรว และมการแขงตวเปนบางสวน โดยเทคโนโลยนใชฟองแกสในการกวน กระบวนการหลอแบบสเลอรรแสดงดงรปท 2 และเครองจกรทพฒนาขนเพอใชในอตสาหกรรมของเทคโนโลยนแสดงในรปท 3

Page 29: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

29 รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

1) การไหลแบบปนปวนลดลง

เ มอความหนดของนำ า โลหะเ พม ขน อนเนองมาจากการมอนภาคของแขงในนำาโลหะ ทำาใหสเลอรรไหลไดราบเรยบกวาในแมพมพดงแสดงในรปท 4 ผลทไดคอชนงานหลอมรพรนลดลง ซงสงผลถงจำานวนของเสยลดลง และคณภาพของชนงานหลอดขน

ประโยชนของเทคโนโลยการหลอโลหะแบบสเลอรร

รปท 4 การเปรยบเทยบพฤตกรรมการไหลทเกดในการหลอนำาโลหะแบบเดม (ก) และกระบวนการหลอโลหะแบบสเลอรร (ข)

รปท 5 รปเปรยบเทยบการลดลงของรพรนทเกดในการหลอนำาโลหะแบบเดม (ซาย) และกระบวนการหลอโลหะแบบสเลอรร (ขวา)

2) ชนงานหลอมโพรงหดตวลดลง

เนองจากสเลอรรมเฟสของแขงอยบางสวนแลว ทำาใหเมอสเลอรรอยในแมพมพจะมการหดตวทนอยลงและสมำาเสมอมากกวา สงผลใหโพรงหดตวมนอยลง ดงแสดงในรปท 5 จำานวนของเสยลดลง และคณภาพของชนงานหลอดขน

3) อายแมพมพเพมขน

สเลอรรมความรอนแฝงในการแขงตวทนอยกวานำาโลหะมาก ทำาใหเมอสมผสแมพมพ แมพมพจะไดรบความรอนนอยลงจงเกดการลาจากความรอนนอยลงเปนอยางมาก สงผลใหสามารถยดอายของแมพมพไดหลายเทา ในหลายผลตภณฑ ราคาของแมพมพอาจจะสงถง 5-10 ลานบาท การชวยยดอายแมพมพได 2-3 เทาเปนอยางนอย จงเปนการประหยดตนทนการผลตเปนอยางมาก

4) เวลาในการผลตสนลง

สเลอรรมความรอนแฝงในการแขงตวทนอยกวานำาโลหะมาก ทำาใหเมอเขาสแมพมพจะแขงตวเรวกวาเดมมาก จงสามารถผลตไดเรวขนตอชน ประมาณ 20-30% สงผลใหประสทธภาพการผลตเพมขนเปนอยางมาก ทำาใหผประกอบการ สามารถลดตนทนหรอทำากำาไรไดมากขน

5) การใชพลงงานในการหลอมโลหะลดลง

การหลอโลหะแบบสเลอรรจำาเปนตองปรบลดอณหภมในการหลอมโลหะลงมา ทำาใหสามารถลดตนทนจากการหลอมโลหะลงได 20-30% นอกจากนยงเปนการรกษาสงแวดลอมไดอกทางดวย

6) ของเสยในการผลตลดลง

การหลอโลหะแบบสเลอรรชวยทำาใหโพรงอากาศจากการไหลปนปวนลดลง และโพรงจากการหดตวลดลงดวย ทำาใหของเสยจากการผลตลดลง ซงสงผลโดยตรงอยางมากตอตนทนการผลต

..........................................................................

..........................................................................

..........................................................................

ขก

Page 30: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

30รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

ผลจากการใชเทคโนโลยการหลอโลหะแบบสเลอรร พบวาชวยลดการเกดรพรนในชนงานอนเนองจากการไหลแบบปนปวน และการเกดโพรงหดตวในตอนสดทายของช นงานไดอยางมนยสำาคญ ทำาใหคณภาพของชนงานดขน สงผลใหอตราการ Reject ลดลง นอกจากน ยงชวยยดอายการใชงานของแมพมพ ลดเวลาในการผลต (Cycle Time) ประหยดพลงงานเพมขน และชวยลดคาใชจายในการกำาจดนำาเสยทเกดจากกระบวนผลตอกดวย ผลจากการใชจรงในอตสาหกรรมเพอผลตพวงมาลยรถยนตของบรษท Summit Steering Wheel ยนยนประโยชนของเทคโนโลยนอยางชดเจน ซงแสดงเปนตวอยางดงรปท 6-7 ผลจากการใชเทคโนโลยการหลอโลหะแบบสเลอรร ทำาใหบรษท Summit Steering Wheel สามารถลดตนทนการผลตไดอยางนอย 10 บาทตอการฉด 1 ชน จากอายของแมพมพทเพมขนมากกวา 2 เทา ชวยประหยดพลงงาน ลดการใชสารเคลอบแมพมพ และลดของเสยจากการผลตจาก 30% ลงเหลอตำากวา 5%

ตวอยางผลการใชเทคโนโลยน กบบรษท Summit Steering Wheel ในกลมบรษทซมมท

รปท 6 เปรยบเทยบสภาพแมพมพของการหลอแบบเดม

(ก) และการหลอแบบสเลอรร

(ข) ทการใชงาน 150,000 ครง จะเหนไดวาแมพมพในการหลอแบบเดม

มการเสอมสภาพอยางมาก

รปท 7 เปรยบเทยบผล X-Ray ชนงานหลอของการหลอแบบเดม

(ก) และการหลอแบบสเลอรร

(ข) ซงแสดงรอยแตกทนอยลงของการหลอแบบสเลอรร

การนำ ผลงานจากเทคโนโลยการหลอโลหะแบบสเลอรรไปใชประโยชน

ความรวมมอในอตสาหกรรม

ทาง สวทช. ซงเปนผถอสทธรวมของเทคโนโลยน ไดมการอนญาตให บรษท กสโค จำากด ไดรบสทธในการดำาเนนการเชงพาณชยแบบ Exclusive License เมอวนท 6 มถนายน 2555 ซงขณะน บรษท กสโค จำากด ไดมการนำาเทคโนโลยนไปผลตเปนเครองจกรทเรยกวา GISS Unit และไดนำาไปใชจรงในอตสาหกรรมแลวดงน

ในประเทศไทย1) บรษท P.C.S. Die Casting 2) บรษท Summit Steering Wheel ในกลมบรษทซมมท 3) บรษทผผลตชนสวนยานยนตของไทยและญปน

ในตางประเทศ1) บรษท Se’A Mechanics ประเทศเกาหลใต 2) บรษท Thixomat ประเทศสหรฐอเมรกา กำาลงจะนำาไป ตดตงในปน

รปท 8 แผนเกราะกนกระสนทผลตจากเทคโนโลยการหลอแบบสเลอรร

การวจยและพฒนากบบรษทชนนำาของโลก

มการรวมวจยและพฒนากบบรษทชนนำาของโลกหลายแหง ซงไมสามารถเปดเผยชอและรายละเอยดได เชน การพฒนาชนสวนของเลน ชนสวนโทรศพทมอถอ ชนสวนยานยนต และอนๆ

การนำาผลงานไปใชในชมชนและสงคม

เรอเกราะกนกระสน ไดรวมกบหนวยงานตางๆ เชน ศนยเทคโนโลยโลหะและวสดแหงชาต จฬาลงกรณมหาวทยาลย มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร และกองทพเรอ พฒนาเกราะกนกระสนระดบ NIJ Level 3 ซงตานทานปนยาวทใชในสงครามขนาดตางๆ ได เพอใชในเรอจโจมของกองทพเรอ โดยในผลงานนไดใชกรรมวธการผลตโลหะกงของแขงจากนวตกรรมน ในการผลตแผนเกราะ Metal Matrix Composite จากอะลมเนยมเกรด 7075 ผสมกบผงซลกอนคารไบด เพอใชเปนแผนเกราะทบ นำาหนกเบา รายละเอยดแสดงในรปท 8

Page 31: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

31 รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

ขาเทยมใตเขา คณภาพสงนำ หนกเบาไดรวมกบ คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร พฒนาและผลตขาเทยมใตเขาทมนำาหนกเบาและคณภาพสงเพอใชกบผพการขาขาด โดยในเบองตน ไดผานการทดสอบแบบ Cyclic จำานวน 2,000,000 รอบแลว และมการบรจาคใหกบ ผพการไดใชจรงแลว รายละเอยดแสดงในรปท 9

รปท 9 ชนสวนขาเทยมทผลตจากเทคโนโลยการหลอแบบสเลอรร

การจดสทธบตรเทคโนโลยนไดรรบการคมครองจากการยนจดสทธบตรและองคความรทยงไมไดยนจดสทธบตร โดยสทธบตรทไดยนแลวมรายละเอยดดงน

1) “Method to Prepare Metal Structure Suitable for Semi-Solid Metal Pro-cessing.” International Publication Number: PCT/US2007/002503; Inventors: Wannasin, Jessada; Martinez, Raul A.; Flemings, Merton C.

2) “Process for Preparing Molten Metals for Casting at a Low to Zero Superheat Temperature.” International Publication Number: PCT/TH2014/000025; Inventors: Wannasin, Jessada; Flemings, Merton C.นอกจากน ยงมการวจยและพฒนาตอยอดจากนวตกรรมน จนทำาใหมการยนจด สทธบตรและอนสทธบตรตางๆ เพมเตมดงน

1) สทธบตร เรอง กรรมวธในการผลตทอขาเทยมใตเขาอะลมเนยมชนดแกนใน เลขทคำาขอ 1001002009 ยนวนท 24 ธ.ค. 2553

2) สทธบตร เรอง กรรมวธการผลตแผนขดโลหะผสมทมความสมำาเสมอของโครงสรางจลภาค เลขทคำาขอ 1001001556 ยนวนท 7 ต.ค. 2553

3) สทธบตร เรอง โลหะกนกรอนผลตโดยการหลอโลหะในสถานะกงของแขง เลขทคำาขอ 1101001152 ยนวนท 14 ก.ค. 2554

4) อน สทธบตร กรรมวธการผลตวสดผสมเนอโลหะท เสรมแรงดวย เซรามกพรฟอรม โดยใชกระบวนการแทรกซมโลหะกงของแขง เลขทคำาขอ 1203000208 ยนวนท 1 มนาคม 2555

โครงการวจยและพฒนาทผานมาเทคโนโลยนไดผานการวจยและพฒนามาแลวมากกวา 28 โครงการวจย ซงมทงโครงการวจยทสนบสนนจากภาครฐและภาคอตสาหกรรม โดยมงบประมาณวจยทเกยวของรวมประมาณมากกวา 50 ลานบาท

Page 32: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

32รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

การตพมพเผยแพรในการวจยและพฒนาเทคโนโลยนไดมการตพมพเผยแพรในวารสารวชาการระดบนานาชาต ทงหมด 30 เรอง ดงรายละเอยดตอไปน 1) Canyook R, Wannasin J, Wisuthmethangoon S, Flemings MC. “Char-acterization of the Microstructure Evolution of a Semi-solid Metal Slurry during the Early Stages.” Acta Materialia, 60 (2012), pages 3501-3510 [ISI Journal Impact Factor =3.941]2) Janudom S, Wannasin J, Basem J, Wisutmethangoon S. “Charac-terization of flow behavior of semi-solid slurries containing low solid fractions in high-pressure die casting.” Acta Materialia, 61 (2013), pages 6267-6275 Acta Materialia, 61 (2013), pages 3897-3903 [ISI Journal Impact Factor =3.941].3) Chucheep T, Wannasin J, Canyook R, Rattanochaikul T, Janudom S, Wisutmethangoon S, Flemings MC. “Characterization of Flow Be-havior of Semi-Solid Slurries with Low Solid Fractions.” Metallurgical and Materials Transactions A, 44 (2013), pages 4754-4763 [ISI Journal Impact Factor =1.627].4) Wannasin J. “Applications of Semi-Solid Slurry Casting Using the Gas Induced Semi-Solid Technique.” Solid State Phenomena, 192-193 (2013), pages 28-35.5) Canyook R, Wannasin J, Wisuthmethangoon S, Flemings MC. “Char-acterization of the Microstructure Evolution of a Semi-solid Metal Slurry during the Early Stages.” Acta Materialia, 60 (2012), pages 3501-3510 [ISI Journal Impact Factor =3.755]6) Wisutmethangoon S, Thongjan S, Mahathaninwong N, Plookphol T, Wannasin J. “Precipitation hardening of A356 Al alloy produced by gas induced semi-solid process.” Materials Science and Engineering A, 532 (2012), pages 610-615. [Journal Impact Factor = 2.101]7) Mahathaninwong N, Zhou Y, Babcock SE, Plookphol T, Wannasin J, Wisutmethangoon S. “Creep rupture behavior of semi-solid cast 7075-T6 al alloy.” Materials Science and Engineering A, 556 (2012), pages 107-113.8) Mahathaninwong N, Plookphol T, Wannasin J, Wisutmethangoon S. “T6 heat treatment of rheocasting 7075 Al alloy.” Materials Science and Engineering A, 532 (2012), pages 91-99. [Journal Impact Factor = 2.101]9) Kovac P, Sidjanin L, Rajnovic D, Savkovic B, Wannasin J. “The micro-structure influence on the chip formation process of Al-Cu alloy cast conventionally and in semi-solid state.” Metalurgija, 51 (2012), pages 34-38. [Journal Impact Factor = 0.35]10) Kongiang S, Plookphol T, Wannasin J, Wisutmethangoon S. “Effect of the two-step solution heat treatment on the microstructure of semisolid cast 7075 aluminum alloy.” Advanced Materials Research, 488-489 (2012) pages 243-247.11) McCuiston R, Ngernbamrung S, Dateraksa K, Sujirote K, Wannasin J, Sungkapun T. “Fabrication of high volume fraction SiCp / A1 metal matrix composites.” Ceramic Engineering and Science Proceedings (2011), page 71.12) Sujirote K, Dateraksa K, Ngernbamrung S, McCuiston R, Sungkapan T, Wannasin J. “Preceramic-polymer-bonded SiC preforms for high volume fraction SiCp/Al composites.” Ceramic Engineering and Science Proceedings (2011), page 189.13) Pannaray S, Wisutmethangoon S, Plookphol T, Wannasin J. “Mi-crostructure evolution during solution heat treatment of semisolid cast 2024 aluminum alloy.” Advanced Materials Research, 339 (2011), pages 714-717.14) Mahathaninwong N, Wisutmethangoon S, Plookphol T, Wannasin J. “Influence of solution heat treatment on microstructures of semisolid cast 7075 aluminium alloy.” Advanced Materials Research 339 (2011), pages 371-374.15) Chucheep T, Canyook R, Rattanochaikul T, Janudom S, Wisut-methangoon S, Wannasin J. “A fluidity study of semi-solid rheo-slurry

of AC4C aluminum alloy in gravity sand casting.” Advanced Materials Research, 337 (2011), pages 439-442.16) Wannasin J, Janudom S, Rattanochaikul T, Canyook R, Burapa R, Chucheep T, Thanabumrungkul S. “Research and development of gas induced semi-solid process for industrial applications.” Transactions of Nonferrous Metals Society of China, 20 (2010), pages s1010-s1015. [Journal Impact Factor = 0.68]17) Canyook R, Petsut S, Wisutmethangoon S, Flemings MC, Wannasin J. “Evolution of Microstructure in Semi-solid Slurries of Rheocast Alu-minum Alloy.” Transactions of Nonferrous Metals Society of China, 20 (2010), pages 1649-1655 [ISI Journal Impact Factor =0.751]18) Rattanochaikul T, Janudom S, Memongkol N, and Wannasin J. “Development of an Aluminum Semi-Solid Extrusion Process.” Journal of Metals, Materials and Minerals, 20 (2010), pages 17-21. 19) Janudom S, Rattanochaikul T, Burapa R, Wisutmethangoon S, Wannasin J. “Feasibility of semi-solid die casting of ADC12 aluminum alloy.” Transactions of Nonferrous Metals Society of China, 20 (2010), pages 1756-1762 [Journal Impact Factor = 0.44].20) Rattanochaikul T, Janudom S, Memongkol N, Wannasin J. “Develop-ment of aluminum rheo-extrusion process using semi-solid slurry at low solid fraction.” Transactions of Nonferrous Metals Society of China, 20 (2010), pages 1763-1768 [Journal Impact Factor = 0.44].21) Burapa R, Janudom S, Chucheep T, Canyook R, Wannasin J. “Effects of primary phase morphology on mechanical properties of Al-Si-Mg-Fe alloy in semi-solid slurry casting process.” Transactions of Nonferrous Metals Society of China, 20 (2010), pages s857-s861 [Journal Impact Factor = 0.44].22) Chucheep T, Burapa R, Janudom S, Wisuthmethangoon S, Wan-nasin J. “Semi-solid gravity sand casting using gas induced semi-solid process.” Transactions of Nonferrous Metals Society of China, 20 (2010), pages s981-s987 [Journal Impact Factor = 0.44].23) Thanabumrungkul S, Janudom S, Burapa R, Dulyapraphant P, Wan-nasin J. “Industrial development of gas induced semi-solid process.” Transactions of Nonferrous Metals Society of China, 20 (2010), pages s1016-s1021 [Journal Impact Factor = 0.44].24) Wannasin J, Thanabumrungkul S. “Development of a semi-solid metal processing technique for aluminium casting applications.” Song-klanakarin Journal of Science and Technology, 30 (2008), pages 215-220. 25) Wannasin J, Janudom S, Rattanochaikul T, Flemings MC. “Devel-opment of the Gas Induced Semi-Solid Metal Process for Aluminum Die Casting Applications.” Solid State Phenomena, 141-143 (2008), pages 97-102.26) Wannasin J, Canyook R, Burapa R, Sikong L, Flemings MC. “Evaluation of Solid Fraction in a Rheocast Aluminum Die Casting Alloy by a Rapid Quenching Method.” Scripta Materialia, 59 (2008), pages 1091-1094 [ISI Journal Impact Factor =2.699].27) Kuntongkum S, Wisutmethangoon S, Plookphol T, Wannasin J. “Influence of heat treatment processing parameters on the hardness and the microstructure of semi-solid aluminum alloy a356.” Journal of Metals, Materials, and Minerals, 18 (2008), pages 93-97.28) Wannasin J, Martinez RA, Flemings MC. “Grain refinement of an alu-minum alloy by introducing gas bubbles during solidification.” Scripta Materialia, 55 (2006), pages 115-118 [Journal Impact Factor = 2.22]. 29) Wannasin J, Martinez RA, Flemings MC. “A Novel Technique to Produce Metal Slurries for Semi-Solid Metal Processing.” Solid State Phenomena, 116-117 (2006), pages 366-369 [Journal Impact Factor = 0.49].30) Wannasin J, Schwam D, Yurko JA, Rohloff C, Woycik GG. “Hot Tearing Susceptibility and Fluidity of Semi-Solid Gravity Cast Al-Cu Alloy.” Solid State Phenomena, 116-117 (2006), pages 76-79 [Journal Impact Factor = 0.49].

Page 33: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

33 รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

การไดรบรางวลระหวางการวจยและพฒนาเทคโนโลยการหลอแบบสเลอรร นกเทคโนโลยไดรบรางวลตางๆ ทงในรปของบคคล คณะวจย และผลงานวจย ดงรายละเอยดตอไปน 1) นกเทคโนโลยรนใหม จากมลนธสงเสรมวทยาศาสตรและเทคโนโลยในพระบรมราชปถมภ ประจำาป 25522) นกโลหะวทยารนใหมดเดน จากศนยเทคโนโลยโลหะและวสดแหงชาต และ สถาบนเหลกและเหลกกลาแหงประเทศไทย ประจำาป 25503) อาจารยตวอยางรนใหม จากมหาวทยาลยสงขลานครนทรประจำาป 25534) เสนอผลงานวจยดเยยมแบบโปสเตอร ในการประชม นกวจยรนใหมพบเมธวจยอาวโส สกว. ป 25515) นกวจยดเดน จากคณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร ประจำาป 25506) ผลงานดเดน สาขาการวจยดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย เรอง การผลตโลหะกงของแขง มอบใหโดยมหาวทยาลยสงขลานครนทร ประจำาป 2551

7) ชนะเลศบทความดเดน ประเภทการวจยประยกต เรอง “การศกษาสมบตพนฐานของกระบวนการผลตโลหะกงของแขงดวยกรรมวธการปลอยฟองแกสระหวางการแขงตว” จากการประชมวชาการดานวศวกรรมศาสตร ครงท 6 ประจำาป 2551 (PEC-6) ซงจดขนโดยคณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร8) ชนะเลศการประกวดผลงานวจยดานวศกรรมโลหะการระดบประเทศ รางวล Thainox Metallurgy Award 2006 ในหวขอ “Development of a Novel Semi-Solid Metal Processing Technique for Aluminium Casting Applications.” ซงจดขนโดย บรษท ไทยนอคซ สเตนเลส จำากด (มหาชน) วนท 13 ก.ค. 25499) เกยรตบตรการประกวดผลงานวจยดานวศกรรมโลหะการระดบประเทศ รางวล Thainox Metallurgy Award 2006 ในหวขอ “Semi-Solid Gravity Casting of an Aluminum-Copper Alloy” ซงจดขนโดย บรษท ไทยนอคซ สเตนเลส จำากด (มหาชน) วนท 13 ก.ค. 254910) เกยรตบตรการประกวดผลงานวจยดานวศกรรมโลหะการระดบประเทศ รางวล Thainox Metallurgy Award 2007 ในหวขอ “A Study of Semi-Solid Die Casting by Gas Induced Semi-Solid Process” ซงจะจดขนโดย บรษท ไทยนอคซ สเตนเลส จำากด (มหาชน) วนท 15 ต.ค. 2550

การไดรบความยอมรบในระดบนานาชาตเทคโนโลยนไดรบการยอมรบในระดบนานาชาต ดงแสดงจากผลงานตอไปน1. ไดรบเชญใหเปน 1 ใน 6 ผบรรยาย Plenary Speakers ในงานประชมวชาการระดบนานาชาต 12th International Con-ference on Semi-solid Processing of Alloys and Composites ซงจดขนทเมอง Cape Town ประเทศ South Africa ระหวางวนท 8 –11 October 2012 2. บทความเรอง “Evaluation of Solid Fraction in a Rheocast Aluminum Die Casting Alloy by a Rapid Quenching Method.” ไดรบการจดลำาดบเปน Science Direct Top 25 Hottest Article in Scripta Materialia ระหวางเดอน October-December 20083. บทความเรอง “Grain Refinement of an Aluminum Alloy by Introducing Gas Bubbles during Solidification” ไดรบการจดลำาดบเปน Science Direct Top 25 Hottest Article in Scripta Materialia ระหวางเดอน April-June 2006

Page 34: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

34รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

SensibleTABหนยนตฟนฟการเคลอนไหวแขน

ดร. ปราการเกยรต ยงคงสถาบนวทยาการหนยนตภาคสนาม

มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร

Prakarnkiat Youngkong, PhD.

Institute of Field Robotics (FIBO)

King Mongkut’s University of Technology Thonburi

AbstractSensibleTAB เปนหนยนตเพอการฟนฟสมรรถภาพการเคลอนไหวแขนทออกแบบ พฒนาและจดสรางขนเพอชวยฟนฟความสามารถดานการเคลอนไหวของผปวยภายหลงจากไดรบบาดเจบทางสมองหรอภายหลงจากปวยดวยโรคหลอดเลอดสมอง พนฐานความรทางวศวกรรมหนยนตและระบบอตโนมตไมวาจะเปนการออกแบบโครงสรางทางกลทประยกตใชโตะแบบพกด X-Y ทมการเคลอนทแบบ 2 แกนอสระ สามารถปรบใหมมมเอยงจากแนวระดบตามตองการ การออกแบบวงจรอเลกทรอนกสใหถกตองและปลอดภย เหมาะสมกบการใชงานทางคลนก การออกแบบระบบควบคมใหหนยนตสามารถรองรบการฝกการเคลอนไหวแขนของผปวยไดในแบบ Passive, Assistive และ Resistive สามารถใชงานกบผปวยไดเกอบทกระดบความรนแรง หนยนตเพอการฟนฟสมรรถภาพการเคลอนไหวแขนนยงไดรบการตดตงอปกรณตรวจวดแรงกระทำาของมอผปวยทมความไวสงใน 3 แกนอสระ และสามารถจำาลองสภาพแวดลอมเสมอนตางๆ ทใชในการฝก อาทเชน การจำาลองสภาพไรแรงหนวงและแรงเสยดทาน การจำาลองวตถเสมอนและอปกรณแรงตานเสมอน ตางๆ เชน สปรง ตวหนวง แรงเสยดทานขนาดคงท ซงการทำางานทงหมดสามารถสงผานระบบประมวลผลกลางทใชภาพเปนตวประสานกบผใชแบบ Real-time

SensibleTAB, a novel robotic arm trainer, was designed, developed and constructed for arm rehabilitation in patients who suffer from the effects of brain injury or stroke. Basic knowledge of robotics and automation, including mechanical design that applies 2DOF X-Y table which could be tilted as desired by operators, electrical circuit that is clinically designed and advanced control system was intensively applied in order that high repetition, task specific and impairment appropriate passive, assistive and resistive training could be effectively provided for almost every severity of complication. A super sensitive 3DOF sensor system was designed and attached to measure how much force these patients apply during the therapy. Furthermore, this novel robot could create virtual environments, for instance zero gravity and frictionless, and virtual objects, for instance spring, damper and force field, which are real-time monitored and controlled via a graphic user interface of a central processing unit.

Page 35: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

35 รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

แนวคดของการพฒนาและการใช

เทคโนโลยการฟนฟความสามารถในดานการเคลอนไหวรางกาย

หลงการไดรบบาดเจบทางสมอง หรอหลงการปวยดวยโรคหลอดเลอดสมองเปนปญหาสขภาพทสำาคญ และกอใหเกดความพการแกผปวยจำานวนมาก ในปจจบนเปนทยอมรบวาการฟนฟโดยการฝกการเคลอนไหวใหตรงลกษณะการเคลอนไหวทเหมอนการใชงานในชวตจรง ทำาซำาไดหลายครงและสามารถฝกฝนทกษะแบบจำาเพาะไดเปนวธการทไดผลดทสด แตทวาการฝกโดยใชคนชวยฝกมขอจำากด คอไมสามารถทำาการชวยฝกแบบซำาๆ ไดมากพอ และไมสามารถปอนกลบผลการเคลอนไหวไดเทาทตองการ

อยางไรกตาม แมจะมขอพสจนทางวทยาศาสตรการแพทยวาหนยนตบางแบบใหผลการรกษาทดกวาการฝกหดฟนฟการเคลอนไหวโดยใชคนชวยฝก แตยงไมมหนยนตแบบใดทสามาถทำาการฝกเพอฟนฟการรบรตำาแหนงของขอตอตางๆ ตลอดจน การฝกการคลำาวตถเสมอน ตามแนวทางการฟนฟแบบ Cognitive Sensory Motor Training Therapy ซงเปนวธการฟนฟทมผลงานวจยยนยนถงประสทธภาพในการฟนฟ และกระตนการทำางานเพมขนของสมองไดทดกวาวธปรกต

หนยนตเพอการฟนฟสมรรถภาพการเออมในการประดษฐนประยกตใชโตะแบบพกด X-Y ทมการเคลอนทแบบ 2 แกนอสระในการฟนฟสมรรถภาพการเคลอนไหวแขนของผปวย และสามารถปรบใหโตะแบบพกด X-Y มมมเอยงจากแนวระดบ ทำาใหสามารถรองรบการฝกการเคลอนไหวแขนของผปวยไดในแบบ Passive, Assistive และ Resistive สามารถใชงานกบผปวยไดเกอบทกระดบความรนแรง

หนยนตเพอการฟนฟสมรรถภาพการเออมในการประดษฐนประยกตใชอปกรณตรวจวดแรงกระทำาของมอผปวยทมความไวสง และสามารถจำาลองสภาพแวดลอมเสมอนตางๆ ทใชในการฝก อาทเชน การจำาลองสภาพไรแรงหนวงและแรงเสยดทาน การจำาลองวตถเสมอนและอปกรณแรงตานเสมอน ตางๆ เชน สปรง แดมเปอร แรงเสยดทานขนาดคงท ซงการทำางานทงหมดสามารถสงผานระบบประมวลผลกลางทใชภาพเปนตวประสานกบผใช

Page 36: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

36รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

เทคโนโลยทพฒนาขน

ในประเทศไทย หรอโดยคนไทย (Technology content)

หนยนตฟนฟการเคลอนไหวแขน SensibleTAB ไดรบการออกแบบและพฒนาโดยคนไทย 100% ไมวาจะเปน 1) โครงสรางทางกลทจะตองใหเหมาะสมกบสรระของคนไทย มความปลอดภยตอผใช เคลอนยายสะดวก ไมสนหรอทำาใหสนมากขนตามหลกการสนสะเทอนทางกลศาสตร 2) ระบบไฟฟาอเลกทรอนกส มเสถยรภาพ สามารถตดสญญาณรบกวนจากภายนอก เชน Short wave ไดอยางมประสทธภาพ 3) ระบบควบคมและระบบวดแรงทสามารถวดแรงขนาดนอยมากๆ เชน 10 กรม ไดอยางถกตอง และสามารถนำาพาแขนของผปวยไปยงตำาแหนงตางๆ ตามการฟนฟในรปแบบทตองการ ไมลากผปวยเกนพอด ไมชาจนผปวยเกดความเบอหนาย และปลอดภยในทกกรณของการเคลอนไหว และ 4) ระบบคอมพวเตอรทจะตองประมวลผลและแสดงผลแบบ Real-time ผานหนาจอทใชภาพเปนตวประสานกบผใช

ระดบของการ

พฒนาเทคโนโลย

(Technology readiness level)

ไดแกระดบ Concept Formulation, Lab Demonstration, Engineering Prototype และ Full Operation

............................................................................

ดร. ปราการเกยรต ยงคง และคณะทำางานรวมกนวจยและพฒนาหนยนตฟนฟการเคลอนไหวแขน SensibleTAB ในปจจบนระดบการพฒนาเทคโนโลยอยในระดบ Full Operation ถกนำาไปใชงานจรงในการฟนฟการเคลอนไหวแขนของผปวยทมปญหาอนเนองมาจากความผดปกตของระบบประสาทจำานวนรวมมากกวา 1,000 ราย ณ โรงพยาบาลรามาธบดและโรงพยาบาลสำาโรงการแพทย โดยผปวยทไดใชงานสามารถเคลอนไหวแขนไดดขนอยางมนยสำาคญ

Page 37: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

37 รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

............................................................................

.............................................................................................

ผลกระทบเชงเศรษฐศาสตรและสงคม

ของเทคโนโลยทพฒนาขน

หรอศกยภาพทจะทำ�ใหเกดขน�

(Impact) โรคหลอดเลอดสมอง เปนสาเหตของความพการอนดบแรก

ของโรคทางสมองทพบในผสงอาย และมโอกาสเปนมากขนตามอายทเพมขน ถอเปนปญหาทางสขภาพทสำาคญ เมอสงคมไทยกาวเขาสสภาพสงคมผสงอาย เปนทยอมรบในปจจบนวาการฟนฟสมรรถภาพการเคลอนไหวแขนของผปวยอมพาตหรอโรคหลอดเลอดสมองนน มประสทธภาพดทสดทจะเปนไปได หากทำาการฝกการเคลอนไหวโดยใหมการทำาซำามากๆ (High repetition) และมความจำาเพาะตอการเคลอนไหวทตองการฝกใหตรงแบบทตองการทสด (Task specific) ตลอดถงมหลกฐานทนาเชอถอวา การฟนฟการรบรความรสก (Sensory training) เปนอกปจจยหนงของการฝกหด มผลดตอการฟนฟความสามารถของแขนของผปวยโรคหลอดเลอดสมอง

แตการฝกหดโดยใชมนษยเปนผชวยทำาการฝกนน มขอจำากดทำาใหไมสามารถทำาการฝกทซำาซากไดในปรมาณการฝกทมากพอ และมขอจำากดในการปอนกลบ ผลการเคลอนไหวใหกบผปวยไดรบทราบตลอดเวลาททำาการฝก มผพฒนาเครองหนยนตเพอชวยทำาการฝกเพอฟนฟการเคลอนไหวขนมาหลายรบแบบ และไดมการวจยถงประสทธภาพของการรกษาฟนฟโดยใชเครองชวย ตวอยางเชน การรววโดยองคกร Cochrane Collaboration และกลมอน ไดขอสรปทตรงกนวาการใชหนยนตเพอฟนฟการเคลอนไหวแขน มประสทธภาพการฟนฟดกวาการฟนฟโดยไมใชเครองหนยนตชวยฝก อยางไรกตามหนยนตทมขายในทองตลาดมราคาแพง และไมมความสามารถในดานการฝกในดานการรบรการเคลอนไหว ตลอดจนไมมความสามารถในการจำาลองสภาพแวดลอมเสมอน ตวอยางเชน การฝกคลำาวตถ ทงชนดทมความแขงและรปรางคงท หรอชนดทมการยบตวได ในขณะท SensibleTab สามารถชวยเหลอประคองแขนผปวยในระหวางการฝกการเคลอนไหวเออมแขนไปมาไดเชนเดยวกบหนยนตทมขายในตางประเทศ และยงมความสามารถในการฝกการรบรการเคลอนไหวและการฝกออกแรงในสภาพแวดลอมเสมอน ซงเปนฟงกชนใหมทยงไมมมากอน จนไดรบรางวลชนะเลศการออกแบบผลตภณฑเชงนวตกรรมในป พ.ศ.2555

ผลงานทไดรบการตพมพ สทธบตร อนสทธบตร

1. สทธบตรไทย “หนยนตชวยฟนฟสมรรถภาพการเคลอนไหวแขน SensibleTAB” คำาขอรบสทธบตรเลขท 1201000340

2. ชนะเลศรางวลการออกแบบเชงนวตกรรม ดานการออกแบบผลตภณฑ Design Innovation Contest 2012 จากสำานกงานนวตกรรมแหงชาต

3. ชนะเลศ 2014 Engineering Impact Awards ASEAN Regional Contest ดาน “Best Innovation in Biomedical and Pharmaceutical Applications” จาก National Instruments

4. J.Chuanasa, P.Wongphaet and P.Youngkong “SensibleTAB Robotic Device for Hemiplegic Shoulder and Arm Function Rehabilitation: Preliminary Clinical Results.” 8th International Convention on Rehabilitation Engineering and Assistive Technology 2014, Singapore, August 2014.

5. นำาเสนอผานสอโทรทศนa. รายการไอเดยกงสำาเรจรป (ThaiPBS)b. ตอมแมลงวน (Nation)c. 9Sci (ชอง 9 อสมท)d. เพอนคคด ตอน หนยนตกายภาพ มตใหมของวงศการแพทย (ไทยทวสชอง 3)

6. นำาเสนอผานสงพมพ a . เ ป ด โ ล ก ห น ย น ต ไ ท ย ก ร ณ ศ ก ษ า

SensibleTAB โตะหนยนต (InnoMag)b. มอขวาของแพทย Eure!ka (กรงเทพธรกจ)

Page 38: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

38รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

วธการสรางไวรสจำ พวก positive-sense RNA ทงายและเพมประสทธภาพในการวเคราะหทางพนธกรรม

ดร. บรรพท ศรเดชาดลกศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต

สำ นกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต

Bunpote Siridechadilok, Ph.D.National Center for Genetic Engineering

and Biotechnology (BIOTEC)National Science and Technology

Development Agency (NSTDA)

ดร. บรรพท ศรเดชาดลก สำาเรจการศกษาระดบประถมศกษาและระดบมธยมศกษาตอนตนจาก โรงเรยนอสสมชญธนบร และสำาเรจการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลายจากโรงเรยนเตรยมอดมศกษา สำาเรจการศกษาระดบปรญญาตร จากมหาวทยาลยบราวน รฐโรดไอแลนด ประเทศสหรฐอเมรกา (Brown University, Rhode Island, U.S.A.) และสำาเรจการศกษาระดบปรญญาเอกจาก มหาวทยาลยแคลฟอรเนย เบรกลย ประเทศสหรฐอเมรกา (University of California, Berkeley, U.S.A.)

ปจจบนเปนนกวจย หนวยปฏบตการเทคโนโลยชวภาพทางการแพทย ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต สำานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต ทำางานวจยทางดานโรคไขเลอดออก มความเชยวชาญในงานวจยทเกยวกบการศกษาการจำาลองตวทซบซอนของไวรสเดงก และงานวจยดาน molecular virology

Page 39: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

39 รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

AbstractRecombinant DNA technology is an indispensable tool in

virology and the development of viral vaccine and antiviral drugs. Conventionally, a virus is genetically modified by cloning techniques that necessitate the use of the bacteria Escherichia coli to propagate the DNA form of viral genetic material. However, many of the viral DNA clones are not stable in E. coli, and often require months of construction effort. We discovered a powerful virus construction that greatly cut down the effort and enables the application of diverse genetic approaches that could not be effectively performed with conventional cloning methods. We found that multiple DNA fragments of dengue viruses could be efficiently assembled by Gibson-assembly technique and then directly introduced into host cells to generate dengue viruses, negating the need to use E. coli. With this method, a recombinant dengue virus could be produced and verified by DNA sequencing within two weeks. We have applied the technique to quickly exchange the genes between two dengue viruses to map the mutations that confer a specific virus phenotype (forward genetics). This technique allows us to quickly construct a collection of mutant dengue viruses (virus library) with all possible genetic variations at an amino-acid position critical for viral growth. The virus library could be screened and analysed by a high-throughput method. This approach of virus construction is now being used to develop new dengue vaccine strains, to identify potential drug-resistant mutants, and to study the interaction of dengue virus and host immune components.

Page 40: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

40รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

เทคโนโลยการดดแปลงพนธกรรม (recombinant DNA technology) มบทบาทสำาคญตอการศกษาชววทยาของไวรสรวมทงการพฒนาวคซนและยาตานไวรส เราใชเทคนคการดดแปลงพนธกรรมในการเปลยนรหสพนธกรรมของไวรสอยางจำาเพาะเจาะจงเพอศกษาวายนของไวรสทถกเปลยนไปมบทบาทอยางไรตอวงจรชวตของไวรสในแงตางๆ เชน การเพมจำานวนของไวรส การหลบหลกหรอตอสกบการโจมตของระบบภมคมกน การตานยาชนดตางๆ และการแพรกระจายและววฒนาการของไวรส เปนตน ในระหวางการศกษาเหลานบอยครงจะมการคนพบ mutations ทลดความสามารถของไวรสในการเพมจำานวนหรอทำาใหฤทธการตานภมคมกนลดลง mutations ดงกลาวจะถกนำาไปดดแปลงเชอไวรสเพอพฒนาเปนวคซนตอไป

ทผานมาการตดตอพนธกรรมของไวรสจะตองอาศย DNA ในรปแบบทเรยกวา infectious-clone plasmid (infectious-clone plasmid คอ DNA รปแบบหนงซงมรหสพนธกรรมของไวรสอยและสามารถถกแปลงใหเปนสารพนธกรรมของไวรสทสามารถสรางอนภาคทแพรเชอตอไปได) แตทวาปญหาทพบในไวรสหลายชนดคอการสราง infectious-clone plasmid เพอทำาการตดตอพนธกรรมเปนเรองยากและตองใชความพยายามอยางมากในการสราง สาเหตคอ infectious-clone plasmid ของไวรสเหลานมความเปนพษตอ Escherichia coli ทใชเปน cloning host ทำาใหบอยครงไมสามารถโคลนไวรสไดหรอรหสพนธกรรมของไวรสเปลยนไประหวางเลยงใน E. coli แมจะมความพยายามแกไขปญหาดงกลาวมานานแตเทคนคเหลานกยงไมทำาใหการดดแปลงพนธกรรมไวรสงายลง ในหลายกรณกลบมขนตอนทเพมมากขนทำาใหการดดแปลงพนธกรรมซบซอนขน ปญหาเหลานทำาใหการศกษาพนธกรรมของไวรสลาชา นอกจากนไวรสมความหลากหลายทางพนธกรรมตามธรรมชาตทเรายงไมไดศกษาอกมาก หนงในไวรสทพบปญหานคอไวรสเดงกซงกอใหเกดโรคไขเลอดออกทเปนปญหาสาธารณสขระดบโลกและเปนปญหาททางหนวยเทคโนโลยชวภาพทางการแพทย ของศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต (BIOTEC) ใหความสนใจศกษาวจยอยางตอเนอง

ในชวงทศวรรษทผานมาไดมความกาวหนาทางเทคโนโลยการดดแปลงพนธกรรมทสามารถใชกบ DNA ทมขนาดใหญในระดบ genome การดดแปลงพนธกรรมดวยเทคนคใหมสามารถทำาไดโดยไมจำาเปนตองดดแปลงรหสพนธกรรมใดๆ ตรงรอยตอ (หรอทเรยกกนวา seamless DNA assembly) อยางทตองทำากนในอดต หนงในเทคนคทมประสทธภาพสงนคอ Gibson Assembly ซงสามารถประกอบ DNA เปนรอยชนเขาดวยกนไดในขนตอนเดยว ทำาใหลดขนตอนและความซบซอนของการดดแปลงพนธกรรมไดอยางมากเมอเทยบกบเทคนคเดมและอาจทำาใหไมมความจำาเปนทจะตองใช E. coli ทเปนตวปญหาในการสราง infectious-clone plasmid

ทางทมวจยจงไดนำาเทคนค Gibson Assembly มาทดลองประยกตใชกบการดดแปลงพนธกรรมของไวรสเดงก โดยนำามาใชประกอบชน DNA ของไวรส เมอ DNA ทถกประกอบขนนถกนำาเขาสเซลลเจาบาน DNA ของไวรสจะสามารถถกแปลงเปน viral RNA (สารพนธกรรม ของเดงกไวรส) ทสามารถเพมจำานวนและสรางอนภาคไวรสใหมขนมาได ในการทดสอบเบองตนเราพบวาเทคนคนมประสทธภาพสงสามารถสรางไวรสจาก DNA ไดถง 11 ชน ในขนตอนเดยว (หรอเรยกไดวาเราสามารถสรางไวรสไดจากการนำา DNA ของแตละยนของไวรสมาเชอมตอกน) และไมตองใช E. coli การสรางไวรสและการยนยนรหสพนธกรรมของไวรสทไดใชระยะเวลาเพยงสองอาทตย เมอเทยบกบการทำา infectious-clone plasmid ทปกตแลวใชเวลาเปนเดอน ในการสรางนบวาเทคนคนมศกยภาพทจะนำาไปใชในการวเคราะหในปรมาณมาก (high-throughput analysis)

แนวคดของการพฒนาและการใช

เทคโนโลย

Page 41: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

41 รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

เนองจากเทคนคสามารถสรางไวรสจากการตอยนหลายๆ ชนของไวรสเขาดวยกน เราจงนำาเทคนคนไปสรางไวรสลกผสมระหวางไวรสสองสายพนธ โดยการสลบชนยนของไวรสทงสองเพอวเคราะหวายนไหนทกำาหนดลกษณะเฉพาะของแตละสายพนธ เราไดทดลองกบไวรสสายพนธทเพมจำานวนไดดและทเพมจำานวนไดไมดเพอหาวายนไหนทเปนตวกำาหนดความสามารถในการเพมจำานวน จากการทดลองพบวาสามารถสรางและวเคราะหไวรสลกผสมขน 64 ตวในระยะเวลา 3-4 เดอน และพบวาม 4 ยนทกำาหนดความสามารถในการเพมจำานวน ซงการทเราสามารถวเคราะหไวรสจำานวนมากไดในระยะเวลาอนสนเนองมาจากไวรสเหลานสามารถถกสรางไดจากการใชชน DNA สองชดของไวรสแตละชนดมาประกอบกนในรปแบบตางๆ เพอสรางไวรสลกผสมไดหลากหลายโดยไมตองอาศยการออกแบบหรอเพมขนตอนทซบซอนขนจากการสรางไวรสหนงตวเลย

การศกษาในลกษณะนเรยกวา forward genetics กลาวคอ การศกษาเพอหาทมาทางพนธกรรมทกำาหนดลกษณะเฉพาะของไวรส ตรงกนขามกบ reverse genetics ทเราทำาการเปลยนพนธกรรมของไวรสกอนแลวทดสอบวาไวรสเปลยนแปลงลกษณะไปอยางไร ทผานมา reverse genetics เปนแนวทางทถกนำาไปใชในการศกษาไวรสดวยเทคนคการดดแปลงพนธกรรม แมวา reverse genetics จะมจดแขงในการใชทดสอบสมมตฐานวายนของไวรสมหนาทอะไร แตกตองอาศยขอมลทมอยกอนแลวเพอกำาหนดวาจะทำาการเปลยนพนธกรรมตรงตำาแหนงไหน ทำาใหมขอจำากดในการศกษาเพอหารหสพนธกรรมใหมๆ ทกำาหนดลกษณะทเราสนใจ หรอศกษาความหลากหลายของรหสพนธกรรมทมอยในธรรมชาต เนองจากเทคนคการดดแปลงพนธกรรมทมอยเดมไมสามารถรองรบปรมาณความหลากหลายทางพนธกรรมในธรรมชาตของไวรสเหลานได แตดวยความทเราสามารถสลบยนหรอชนพนธกรรมของไวรสไดงายดวยเทคนคนเราจงมศกยภาพทจะดง forward genetics มาใชศกษาความหลากหลายของไวรสได

นอกจากศกยภาพทจะนำาเทคนคไปใชศกษาความหลากหลายทางพนธกรรมของไวรสทมอยในธรรมชาตแลว เรายงสามารถนำาเทคนคนมาผนวกกบเทคนคการสงเคราะห DNA (DNA synthesis) ซงปจจบนมความกาวหนาและสามารถสราง DNA ได หลากหลายมากกวาทมอยในธรรมชาต การผนวกกนนจะชวยเพมความสามารถในการคนหารหสพนธกรรมใหมๆ ทมประโยชนในการพฒนาวคซนและในการศกษากลไกตางๆ ของไวรส

Page 42: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

42รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

ผลกระทบตอประเทศทางดานอตสาหกรรม ดานสงคมและเศรษฐกจ

ในปจจบนไดมการนำาเทคนคนไปใชในการวจยศกษาไวรสเดงกในแงมมตางๆ อาทเชน การพฒนาเทคนคการสรางเชอออนฤทธแบบใหมเพอพฒนาเปนวคซนไขเลอดออก (โครงการนำารองนไดรบทนวจย Grand Challenges Canada ซงไดรบการสนบสนนจากรฐบาลแคนาดา โดยใหการสนบสนนโครงการทมศกยภาพในการสรางผลกระทบ ในวงกวางในดานสาธารณสข) การศกษาการปฏสมพนธระหวางภมคมกนและไวรส การศกษากลไกของสารทมฤทธยบยงการเพมจำานวนของไวรส เปนตน

เทคนคดงกลาวไดถกพฒนาขนในหองปฏบตการของหนวยเทคโนโลยชวภาพทางการแพทย ของศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต (BIOTEC) สำานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.) โดยหองปฏบตการนเปนความรวมมอของสองสถาบนคอ BIOTEC และคณะแพทยศาสตร ศรราชพยาบาล มหาวทยาลยมหดล การพฒนาเทคนคการสรางไวรสเปนการทำางานรวมกนของ นกวจยในสงกด BIOTEC มหาวทยาลยมหดล และ Imperial College โดยม ดร. บรรพท ศรเดชาดลก (BIOTEC) และ ดร. จฑาทพย มงคลทรพยา (มหาวทยาลยมหดล) เปนหวหนาโครงการ ในสวนของ ดร. บรรพท ไดรบการสนบสนนดานเงนทนภายในประเทศจาก BIOTEC ในโครงการ BIOTEC Young Fellow Research Grant Award และ Platform technology ในการพฒนาเทคนคดงกลาว

เทคนคการสรางไวรสนไดมการรายงานในวารสารวชาการ Journal of Virology ในป 2013 (Siridechadilok B, Gomutsukhavadee M, Sawaengpol T, Sangiambut S, Puttikhunt C, Chin-inmanu K, Suriyaphol P, Malasit P, Screaton G, and Mongkolsapaya J. (2013) A simplified positive-sense-RNA virus construction approach that enhances analysis throughput. Journal of Virology 87:12667-12674) นอกจากรายงานของเราแลวยงมบทความอกสองฉบบ ทตพมพในปเดยวกนทรายงานการประยกตใชเทคนค seamless DNA assembly ในงานวจยไวรส รายงานแรกใน Journal of Virology ของกลม Prof. Alexander Khromykh ท University of Queensland, Australia ใชเทคนคทเรยกวา CPEC ในการสราง West-nile virus และอกกลมของ Daniel G. Gibson (ผคดคนเทคนค Gibson assembly) ท J.Craig Venter Institute, U.S.A. รวมกบ บรษท Novartis รายงานใน Science Translational Medicine วาสามารถใช Gibson Assembly ในการสรางวคซนไขหวดใหญจากชน DNA ทถกสงเคราะหขนดวยเทคนคทางเคม โดยเทคนคนสามารถยนระยะเวลาการสรางวคซนไดหลายอาทตยและจะสามารถชวยในเรองการรบมอและตอบสนองการระบาดของเชอไขหวดใหญสายพนธตางๆ ไดทนทวงทในแตละฤดกาล

Page 43: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

43 รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

ผลงานตพมพ

Woodruff, P.J., Carlson, B.L., Siridechadilok, B., Pratt, M.R., Senaratne, R.H., Mougous, J.D., Riley, L.W., Williams, S.J., and Bertozzi, C.R. (2004) Trehalose is required for growth of Mycobacterium smegmatis. Journal of Biological Chemistry 279:28835-28843.

Siridechadilok, B., Fraser, C.S., Hall, R.J., Doudna, J.A., and Nogales, E. (2005) Structural roles of human translation factor eIF3 in the initiation of protein synthesis. Science 310: 1513-1515.

Hall, R.J., Siridechadilok, B., and Nogales, E. (2007) Cross-correlation of common lines: A novel approach for single-particle reconstruction of a structure containing a flexible domain. Journal of Structural Biology 159: 474-478.

Wang, H-W., Cameron, N.*, Siridechadilok, B.*, Taylor, D.W.*, Ma, E., Felderer, K., Doudna, J.A., and Nogales, E. (2009) Structural insights of RNA processing by the human RISC-loading complex. Nature Structural & Molecular Biology 16:1148-1153.

Panaampon J, Ngaosuwankul N, Suptawiwat O, Noisumdaeng P, Sangsiriwut K, Siridechadilok B, Lerdsamran H, Auewarakul P, Pooruk P, Puthavathana P. (2012) A novel pathogenic mechanism of highly pathogenic avian influenza H5N1 viruses involves hemagglutinin mediated resistance to serum innate inhibitors PLoS One 7(5) e36318.

Siridechadilok B, Gomutsukhavadee M, Sawaengpol T, Sangiambut S, Puttikhunt C, Chin-inmanu K, Suriyaphol P, Malasit P, Screaton G, and Mongkolsapaya J. (2013) A simplified positive-sense-RNA virus construction approach that enhances analysis throughput. Journal of Virology 87:12667-12674

Page 44: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

44รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

ความเปนมา ในป เฉลมฉลองสมโภชกร งรตนโกสนทรฯ พ.ศ. 2525 นน สมาคมวทยาศาสตรแหงประเทศไทยในพระบรมราชปถมภไดจดงานวนวทยาศาสตรแหงชาตเปนครงแรกในวนท 18 สงหาคม โดยในพธเปด องคมนตรผแทนพระองคในพระบาทสมเดจพระเจาอยหวเปนผมอบ “รางวลนกวทยาศาสตรดเดน” ซงไดรบความสนใจและเผยแพรขาวในสอมวลชนอยางกวางขวาง รางวลดงกลาวจงกลายเปนสญลกษณของพธ เป ดงานวนว ทยาศาสตรแหงชาต ตอเนองมาจนปจจบน เพอใหมองคกรรบผดชอบการใหรางวลโดยเฉพาะ สมาคมฯ จงระดมทนเพอจดตงมลนธสงเสรมวทยาศาสตรและเทคโนโลย ซงไดรบอนมตใหจดทะเบยนเปนทางการเมอวนท 15 กรกฎาคม 2526 และเมอวนท 3 สงหาคม 2548 ไดรบพระราชทานพระมหากรณาธคณรบมลนธฯ อยในพระบรมราชปถมภ ตอมากระทรวงการคลงไดประกาศใหมลนธฯ เปนองคการสาธารณกศลวาดวยการยกเวนภาษมลคาเพมเมอวนท 3 มถนายน 2545

กจกรรม นอกจากการใหรางวลนกวทยาศาสตรดเดนในวนวทยาศาสตรแหงชาตทกปแลว เพอพฒนาฐานนกวจยรนกลางใหกวางขน มลนธฯ จงไดตงรางวลนกวทยาศาสตรรนใหม แกนกวจยอายไมเกน 35 ปขนในป 2534 นอกจากนนมลนธฯ ยงเหนเทคโนโลยมความสำาคญคกบวทยาศาสตรพนฐาน จงเพมการใหรางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยร นใหมในป 2544 โดยมการรบรางวลในวนเทคโนโลยแหงชาต ซงตรงกบวนท 19 ตลาคม ของทกป

ประวตมลนธสงเสรมวทยาศาสตรและเทคโนโลยในพระบรมราชปถมภ

การสรรหาและรางวล มลนธฯ แตงตงคณะกรรมการรางวลนกวทยาศาสตรดเดน และคณะกรรมการรางวลนกเทคโนโลยดเดน เพอดำาเนนการสรรหาโดยอสระ โดยเปดเผยเฉพาะชอประธานเทานน ผไดรบรางวลจะไดรบโลพระราชทาน (สาขาวทยาศาสตร) หรอพระบรมรป เหรยญพระราชทาน (สาขาเทคโนโลย) และเงนรางวลตามทกำาหนดไวสำาหรบแตละระดบสาขา โดยจำานวนเงนไดปรบเพมขนเปนลำาดบตามการเปลยนแปลงของคาเงนและการสนบสนนของผบรจาค ผสนบสนนเงนรางวลนกวทยาศาสตรดเดน และรางวลนกวทยาศาสตรรนใหม ปจจบนคอ เอสซจ (SCG) สำานกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.) สำานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.) และสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (สสวท.) สวนรางวลนกเทคโนโลยดเดนและรางวลนกเทคโนโลยรนใหมนน ผสนบสนนเงนรางวลประกอบดวย สำานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.) และสำานกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต (สวทน.)

การเผยแพรกตตคณและการขยายผลมลนธฯ จดทำาหนงสอแสดงผลงานของผรบรางวลดเดน

วนดงกลาวดวย อนง ผไดรบรางวลจะไดรบเชญไปบรรยายในการประชมวชาการวทยาศาสตรและเทคโนโลย (วทท.) รวมทงตามสถานศกษาตางๆ ผไดรบรางวลหลายคนไดรบการเสนอใหไดรบรางวลระดบภมภาค นอกจากนสวนใหญของผไดรบรางวลจะไดรบทนวจยประเภทตางๆ ของ สกว. สวทช. และวช. เพอผลตงานวจยทมคณคาใหประเทศสบตอไป

Page 45: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

45 รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

ใบอนญาตจดตง

มลนธสงเสรมวทยาศาสตรและเทคโนโลยในพระบรมราชปถมภ

Page 46: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

46รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

ดานหนา

ดานหลง

Page 47: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

47 รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

หนงสอพระราชทานพระมหากรณาให

มลนธสงเสรมวทยาศาสตรและเทคโนโลยในพระบรมราชปถมภ

Page 48: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

48รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

มลนธสงเสรมวทยาศาสตรและเทคโนโลยในพระบรมราชปถมภ

เปนองคการหรอสถานสาธารณกศล ลำ ดบท 481 ของประกาศกระทรวงการคลงฯ

Page 49: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

49 รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

รายงานผลการดำ เนนงานประจำ ป พ.ศ. 2555มลนธสงเสรมวทยาศาสตรและเทคโนโลยในพระบรมราชปถมภ

การวางพานพมถวายราชสกการะในวนวทยาศาสตรแหงชาตในวนวทยาศาสตรแหงชาต วนท 18 สงหาคม 2556 ประธานและกรรมการมลนธฯ

รวมพธถวายราชสกการะพระบรมราชานสาวรยพระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว ณ กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย

งานแถลงขาว/งานเลยงแสดงความยนดแกนกวทยาศาสตรดเดน และนกวทยาศาสตรรนใหม ประจำ ป พ.ศ. 2556

มลนธฯ ไดจดงานแถลงขาวรางวลนกวทยาศาสตรดเดน และนกวทยาศาสตรรนใหม ประจำาป พ.ศ. 2556 เมอวนท 2 สงหาคม 2556 ณ หองแลนดมารคบอลรม โรงแรมแลนดมารค กรงเทพมหานคร

รางวลนกวทยาศาสตรดเดน ประจำ ป พ.ศ. 2556 ไดแก (1) ศาสตราจารย ดร. โสพศ วงศคำา

คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน (2) รองศาสตราจารย ดร. บรรจบ ศรภา

คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน

รางวลนกวทยาศาสตรรนใหม ประจำ ป พ.ศ. 2556 ไดแก (1) ผชวยศาสตราจารย นายแพทย ดร. ฉตรชย เหมอนประสาท คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยมหดล (2) ผชวยศาสตราจารย ดร. ดวงกมล เบาวน คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยมหดล (3) ดร. ประสทธ ทองใบ คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน (4) ผชวยศาสตราจารย ดร. วทยา เงนแท คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน

มลนธฯ รวมกบสมาคมวทยาศาสตรฯ ไดจดงานเลยงแสดงความยนดแกผไดรบรางวล เมอวนท 18 สงหาคม 2556 ณ โรงแรม เดอะสโกศล ถนนศรอยธยา กรงเทพมหานคร

Page 50: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

50รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

การเขารบพระราชทานรางวลนกวทยาศาสตรดเดน และนกวทยาศาสตรรนใหม ประจำ ป พ.ศ. 2556

การบรรยายของนกวทยาศาสตรดเดน

ประจำ ป พ.ศ. 2556นกวทยาศาสตรดเดนใหการบรรยาย

เมอวนท 21 ตลาคม 2556 ในการประชมวชาการวทยาศาสตรและเทคโนโลย แหงประเทศไทย ครงท 39 (วทท. 39) ณ ศนยนทรรศการและการประชมไบเทค บางนา กรงเทพมหานคร

การบรรยายของนกวทยาศาสตรรนใหม

ประจำ ป พ.ศ. 2556นกวทยาศาสตรรนใหมใหการบรรยาย

เมอวนท 17 ตลาคม 2556 ในการประชมนกวจยรนใหมพบเมธวจยอาวโส สกว. ครงท 13 ณ โรงแรมเดอะรเจนท ชะอำาบช

รสอรท ชะอำา จงหวดเพชรบร

ส ม เ ด จพ ร ะ เทพ ร ตน ร าชส ด าฯ สย ามบรมร าช กม า ร พ ร ะ ร า ช ท า น โ ล ร า ง ว ล แ กน ก ว ท ย า ศ า ส ต ร ด เ ด น แ ล ะ นกวทยาศาสตรรนใหม ประจำาป พ . ศ . 2 5 5 6 ใ น ว นท 2 1 ตลาคม 2556 ในพธ เปดการประชม วชาการวทยาศาสตรและเทคโนโลย คร ง ท 39 ณ ศนยนทรรศการและการประชม ไบเทค บางนา กรงเทพมหานคร

Page 51: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

51 รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

การวางพานพมถวายราชสกการะในวนเทคโนโลยแหงชาต

ในวนเทคโนโลยแหงชาต วนท 19 ตลาคม 2556 ประธานและกรรมการมลนธฯ รวมพธถวายราชสกการะพระบรม-ราชานสาวรยพระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว และถวายสดดเทดพระเกยรต พระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดช พระบดาแหงเทคโนโลยของไทย ณ กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย กรงเทพมหานคร

งานแถลงขาว/งานเลยงแสดงความยนดแกนกเทคโนโลยดเดน และนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป พ.ศ. 2556

มลนธฯ ไดจดงานแถลงขาวรางวลนกเทคโนโลยดเดนและนกเทคโนโลยรนใหมประจำาป พ.ศ. 2556 เมอวนท 9 ตลาคม 2556 ณ หองอนฟนต บอลรมโรงแรม พลแมน คง เพาเวอร กรงเทพมหานคร

รางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำาป พ.ศ. 2556 ม 1 รางวล ดงน

รางวลนกเทคโนโลยดเดน ประจำาป พ.ศ. 2556 ม 2 รางวล ดงน1. ดร. สมวงษ ตระกลรง และคณะทำางานจากหองปฏบตการ

ดเอนเอเทคโนโลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร และสถาบน จโนม ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต จากผลงาน “เทคโนโลยฐานจโนมกสกบการตรวจสอบ จโนมอยางรวดเรวเพอชวยควบคมคณภาพสนคาในการ

สงออกอาหาร และการปรบปรงพนธพชอายยนแบบกาวกระโดด”2. คณสามารถ ลธระนานนท และคณวฑร ลธระนานนท จากหางหนสวนจำากด สามารถเกษตรยนต จากผลงาน “รถตดออยทมกระบะบรรจทอนออยทำางานอตโนมต”

ดร. บญรตน โลหวงศวฒน จากจฬาลงกรณมหาวทยาลย จากผลงาน “การออกแบบวสดโดยใชหลกการทางดานอณหพลศาสตรและการปรบปรงโครงสรางเชงโลหะวทยา เพอพฒนาระบบโลหะผสมและคดคนเทคนคการผลตใหมสำาหรบอตสาหกรรมผลตเครองประดบไทย”

มลนธฯ รวมกบสมาคมวทยาศาสตรฯ ไดจดงานเลยงแสดงความยนดแกผไดรบรางวล เมอวนท 18 ตลาคม 2556 ณ โรงแรม เดอะ สโกศล ถนนศรอยธยา กรงเทพมหานคร

Page 52: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

52รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

ความเปนมามลนธสงเสรมวทยาศาสตรและเทคโนโลยในพระบรม

ราชปถมภ เรมดำาเนนงานโครงการรางวล “นกวทยาศาสตรด เดน” มาต งแตป พ.ศ . 2525 และโครงการรางวล “นกวทยาศาสตรรนใหม” ตงแตป พ.ศ. 2534 โดยหวงวารางวลอนทรงเกยรตน จะเปนแรงกระตนใหนกวทยาศาสตรไทย มกำาลงใจในการพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยของประเทศ และเปนเปาหมายทเยาวชนจะพงมงพฒนาตนใหเปนกำาลงดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยของประเทศในอนาคต

อยางไรกด ปจจบนการพฒนาเทคโนโลยในโลกเปนไปดวยอตราทสงมาก ทำาใหประเทศไทยอยในสภาพทตองพงพาเทคโนโลยจากตางประเทศและขาดอำานาจการตอรอง มลนธฯ เหนความจำาเปนตองกระตนอตราการพฒนาเทคโนโลย เพอลดปญหาดงกลาวของประเทศอยางเรงดวน จงสถาปนาโครงการรางวล “นกเทคโนโลยดเดน” และรางวล “นกเทคโนโลยรนใหม” ขนขนานกบรางวลทางวทยาศาสตร โดยไดรบการสนบสนนจากสำานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลย แหงชาต (สวทช.) และไดเรมดำาเนนงานตงแตวนท 1 ตลาคม 2543

นยามเทคโนโลย คอ สงทเพมขดความสามารถของมนษย

ในการทำากจกรรมใดๆ เรมตงแตการพฒนาเครองมอกอนหน สมยโบราณ เครองมอเหลกในสมยเหลก เครองจกรไอนำา เครองไฟฟา ตลอดจนเครองคอมพวเตอร และเครองมอเครองจกรเพอผลตผลตภณฑเชงอตสาหกรรมตางๆ และรวมถงเทคโนโลย รนใหมๆ ในปจจบน เชน เทคโนโลยทางวสด เทคโนโลยทาง การเกษตร พนธวศวกรรม และเทคโนโลยทางการแพทย

การเขารบพระราชทานรางวลนกเทคโนโลยดเดนและนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป พ.ศ. 2556

สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร พระราชทานโลรางว ลแกน กเทคโนโลยด เด นและนกเทคโนโลยรนใหม ประจำาป พ.ศ. 2556 ในวนท 21 ตลาคม 2556 ในพธเปดการประชมวชาการวทยาศาสตรและเทคโนโลย ครงท 39 ณ ศนยนทรรศการและการประชมไบเทค บางนา กรงเทพมหานคร

หนงสอและเวบไซต 1 ศตวรรษวทยาศาสตรกบบทบาทของไทย

มลนธฯ ไดรวมกบมลนธหอศลปะแหงรชกาลท 9 โดยการสนบสนนจาก SCG จดทำาหนงสอและเวบไซต 1 ศ ต ว ร ร ษ ว ท ย า ศ า ส ต ร ก บ บ ท บ า ท ข อ ง ไ ท ย (www.centurythaiscience.org) โดยมงานแถลงขาวเปดตวหนงสอและเวบไซด ในวนท 8 สงหาคม 2556 ณ ศนยนทรรศการและการประชมไบเทค บางนากรงเทพมหานคร

Page 53: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

53 รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

ประเภทของรางวล• รางวลนกเทคโนโลยดเดน

เงนรางวลรวม 1,000,000 บาท• รางวลนกเทคโนโลยรนใหม

เงนรางวลรวม 200,000 บาท* ทางคณะกรรมการฯ ขอ

สงวนสทธในการพจารณารางวลและเงนรางวลใหตามความเหมาะสม

ขนตอนการสรรหาและเกณฑการพจารณา

นกเทคโนโลยดเดนและนกเทคโนโลยรนใหม

การสรรหาคณะทำางานรางวลนกเทคโนโลยดเดน ดำาเนนการประชาสมพนธรางวล

นกเทคโนโลยดเดนใหแกหนวยงานตางๆ ทงภาครฐและเอกชน โดยจะเชญบคลากรหรอองคกรตางๆ ไดแก หนวยงานวจยและพฒนา หนวยงานสนบสนนการวจยและพฒนาของภาครฐ มหาวทยาลยทงภาครฐและเอกชนในประเทศ บรษทเอกชน สภาและสมาคมวชาชพ สมาคมธรกจตางๆ ผทรงคณวฒดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยของประเทศ และผทเคยไดรบรางวลดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย เพอเสนอชอผทเหนควรไดรบการยกยองเปนนกเทคโนโลยดเดน และนกเทคโนโลยรนใหม การสมครโดยเสนอสงผลงานตอคณะกรรมการผานทาง http://www.promotion-scitec.or.th/ โดยท รางวลนกเทคโนโลยดเดนจะตองไดรบการเสนอชอจากบคคลอนเทานน สวนรางวลนกเทคโนโลยรนใหม (อายไมเกน 38 ป) สามารถสมครไดดวยตนเองหรอโดยการเสนอชอจากบคคลอน

ภายหลงปดรบสมคร คณะทำางานฯ จะรวบรวมรายชอผเสนอผลงานเขารบรางวลนกเทคโนโลยดเดน และนกเทคโนโลยรนใหม และเสนอแตงตงคณะกรรมการรางวล นกเทคโนโลยดเดน อนประกอบดวย ผทรงคณวฒในเทคโนโลยดานตางๆ หลากหลายสาขาจากหนวยงานทงภาครฐและเอกชน โดยครอบคลมผลงานทสงเขามาทงหมด เพอพจารณากลนกรองเบองตน และเสนอผทรงคณวฒทมความเชยวชาญเฉพาะทางเพอเปนผประเมนโครงการทเสนอขอรบรางวล 3 ทานตอโครงการ เมอผทรงคณวฒไดประเมนเรยบรอยแลว จะนำาผลทไดมาประมวลผล อภปราย และจดลำาดบโครงการทมศกยภาพสง และคดเลอกผทรงคณวฒในสาขาเฉพาะทางใหความเหนเพมเตม กอนจะมการพจารณา คดเลอกผสมควรไดรบรางวลนกเทคโนโลยดเดน และนกเทคโนโลยรนใหมสำาหรบป 2557

เกณฑการพจารณาคณะกรรมการจะพจารณาผลงานทเสนอตามเกณฑตอไปน1) ปรมาณเทคโนโลยทพฒนาขนในประเทศไทยหรอโดยคนไทย (Technology Content)2) ระดบของการพฒนาเทคโนโลย (Technology Readiness Level) ไดแก

ระดบ Concept, Formulation, Lab Demonstration, Engineering Prototype และ Full Operation3) ผลกระทบเชงเศรษฐศาสตรและสงคมของเทคโนโลยทพฒนาขนหรอศกยภาพ ทจะทำาใหเกดขน (Impact)

รางวลพระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดชฯ ไดทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ

พระราชทานพระบรมราชานญาตใหโครงการรางวลนกเทคโนโลยดเดน และนกเทคโนโลยรนใหม ใช “เรอใบซปเปอรมด” ซงเปนผลงานของพระองคทานทแสดงถงการพฒนาใหเกดประสทธภาพการใชงานทเปนเลศ เปนแบบฉบบกระบวนการพฒนาเทคโนโลยอยางครบวงจร โดยนกเทคโนโลยดเดน จะไดรบประตมากรรมเรอใบซปเปอรมด และนกเทคโนโลยรนใหมจะไดรบเหรยญเรอใบซปเปอรมด

Page 54: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

54รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

รายนามนกเทคโนโลยดเดน(Lists of Outstanding Technologists)

ป พ.ศ. 2545ชอ มหาวทยาลย/หนวยงาน

1. กลมพฒนาการใชประโยชนเถาลอยลกไนตไทยรองศาสตราจารย ดร. พชย นมตยงสกล สถาบนเทคโนโลยแหงเอเชยรองศาสตราจารย ดร. ปรญญา จนดาประเสรฐ มหาวทยาลยขอนแกนนายสมชย กกกำาแหง การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทยรองศาสตราจารย ดร. สมนก ตงเตมสรกล สถาบนเทคโนโลยนานาชาตสรนธรรองศาสตราจารย ดร. ชย จาตรพทกษกล มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบรนางวราภรณ คณาวนากจ การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทยนายสรเชษฐ จงเกษมโชคชย การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทยรองศาสตราจารย ดร. ไกรวฒ เกยรตโกมล มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบรผชวยศาสตราจารย เอนก ศรพานชกร มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบรรองศาสตราจารย ดร. บญไชย สถตมนในธรรม จฬาลงกรณมหาวทยาลยรองศาสตราจารย ดร. เจษฎา เกษมเศรษฐ มหาวทยาลยเชยงใหมรองศาสตราจารย ดร. ประเสรฐ สวรรณวทยา มหาวทยาลยเกษตรศาสตรรองศาสตราจารย ดร. สวมล สจจวาณชย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

2. ศาสตราจารย ดร. เมธ เวชารตนา New Jersey Institute of Technology

ป พ.ศ. 2548ชอ มหาวทยาลย/หนวยงาน

1. กลมนกเทคโนโลยดเดน “การพฒนาเทคโนโลยฟลมบรรจภณฑแอคทฟสำาหรบยดอายผกและผลไมสด”

ดร. วรรณ ฉนศรกล ศนยเทคโนโลยโลหะและวสดแหงชาต (เอมเทค) สวทช.

ดร. อศรา เฟองฟชาต ศนยเทคโนโลยโลหะและวสดแหงชาต (เอมเทค) สวทช.

ผชวยศาสตราจารย ดร. วาณ ชนเหนชอบ ภาควชาเทคโนโลยการบรรจ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

2. รองศาสตราจารย นพ. ประกต เทยนบญ คณะแพทยศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

ป พ.ศ. 2546ชอ มหาวทยาลย/หนวยงาน

1. กลมพฒนาเทคโนโลยเพออตสาหกรรมกงกลาดำาศาสตราจารย ดร. วชย บญแสง สำานกงานกองทนสนบสนนการวจยศาสตราจารย ดร. สกล พนธยม มหาวทยาลยมหดลศาสตราจารย ดร. บญเสรม วทยชำานาญกล มหาวทยาลยมหดลศาสตราจารย ดร. ทมโมท เฟลเกล มหาวทยาลยมหดลศาสตราจารย ดร. อญชล ทศนาขจร จฬาลงกรณมหาวทยาลยศาสตราจารย ดร. ชยณรงค วงศธรทรพย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒดร. ศราวธ กลนบหงา ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต

2. ศาสตราจารย นพ. สรฤกษ ทรงศวไล มหาวทยาลยมหดล3. รองศาสตราจารย ดร. ปญญา ฐตมชฌมา สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง

ป พ.ศ. 2547ชอ มหาวทยาลย/หนวยงาน

1. กลมนกเทคโนโลยดเดน บรษท ไทยออพตคอลกรป จำากด (มหาชน)นายสาโรจน ประจกษธรรม บรษท ไทยออพตคอลกรป จำากด (มหาชน)นายธรณ ประจกษธรรม บรษท ไทยออพตคอลกรป จำากด (มหาชน)นายธรชย สรวฒนกล บรษท ไทยออพตคอลกรป จำากด (มหาชน)

2. นายปยะ จงวฒนา บรษท พฒนกล จำากด (มหาชน)

Page 55: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

55 รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

ป พ.ศ. 2549ชอ มหาวทยาลย/หนวยงาน

1. กลมนกเทคโนโลยดเดน “กลมหองปฏบตการเทคโนโลยชวภาพทางอาหาร”ดร. รจ วลยะเสว ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต (ไบโอเทค) สวทช.ดร. พงษสดา ผองธญญา ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต (ไบโอเทค) สวทช.ดร. วรรณพ วเศษสงวน ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต (ไบโอเทค) สวทช.ดร. เวทชย เปลงวทยา ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต (ไบโอเทค) สวทช.ดร. เพลนพศ ลกษณะนล ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต (ไบโอเทค) สวทช.ดร. นภา โชคสจจะวาท ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต (ไบโอเทค) สวทช.นางปรณาภา เทพกสกล ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต (ไบโอเทค) สวทช.นางสาวมณชยา รตนประเสรฐ ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต (ไบโอเทค) สวทช.นางสาวศรอนนต วรรณเสน ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต (ไบโอเทค) สวทช.

2. รองศาสตราจารย ดร. ไสยวชญ วรวนต คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยมหดล

ป พ.ศ. 2550ชอ มหาวทยาลย/หนวยงาน

1. กลมนกเทคโนโลยดเดน “กลมเทคโนโลยการคำานวณเพอวเคราะหและออกแบบทางวศวกรรม”ศาสตราจารย ดร. ปราโมทย เดชะอำาไพ ศนยเทคโนโลยโลหะและวสดแหงชาต (เอมเทค) สวทช.ผชวยศาสตราจารย ดร. วโรจน ลมตระการ คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตรดร. ชนะ เพญชาต ศนยเทคโนโลยโลหะและวสดแหงชาต (เอมเทค) สวทช.ดร. นพนธ วรรณโสภาคย คณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลยดร. สทธศกด พงศธนาพานช สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอดร. สวฒน จรเธยรนาถ ศนยเทคโนโลยโลหะและวสดแหงชาต (เอมเทค) สวทช.นางสาวฝอยฝน ศรสวสด ศนยเทคโนโลยโลหะและวสดแหงชาต (เอมเทค) สวทช.นายธนสาร อนทรกำาธรชย ศนยเทคโนโลยโลหะและวสดแหงชาต (เอมเทค) สวทช.นายศกร ปทมวลย ศนยเทคโนโลยโลหะและวสดแหงชาต (เอมเทค) สวทช.นายเสฏฐวรรธ สจรตภวตสกล ศนยเทคโนโลยโลหะและวสดแหงชาต (เอมเทค) สวทช.นายชยววฒน เกยรธำารงค ศนยเทคโนโลยโลหะและวสดแหงชาต (เอมเทค) สวทช.นายปยพงศ เปรมวรานนท ศนยเทคโนโลยโลหะและวสดแหงชาต (เอมเทค) สวทช.

2. รองศาสตราจารย ทพ. ดร. ปยวฒน พนธโกศล คณะทนตแพทย จฬาลงกรณมหาวทยาลย

ป พ.ศ. 2551ชอ มหาวทยาลย/หนวยงาน

1. กลมนกเทคโนโลยดเดน “กลมเทคโนโลยโรงเรอนเพอเพมผลตภาพของพชผล”ดร. จตตพร เครอเนตร ศนยเทคโนโลยโลหะและวสดแหงชาต (เอมเทค) สวทช.ดร. ธรรมรตน ปญญธรรมาภรณ ศนยเทคโนโลยโลหะและวสดแหงชาต (เอมเทค) สวทช.ดร. วโรจน ลมตระการ คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตรดร. ธนศาสตร สขศรเมอง ศนยเทคโนโลยโลหะและวสดแหงชาต (เอมเทค) สวทช.ดร. อทย วชย คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยนเรศวรนายคงพนธ รงประทปถาวร ศนยเทคโนโลยอเลคทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต (เนคเทค) สวทช.ดร. ราชพร เขยนประสทธ ศนยเทคโนโลยอเลคทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต (เนคเทค) สวทช.นางสาวชวนชม อวมเนตร ศนยเทคโนโลยโลหะและวสดแหงชาต (เอมเทค) สวทช.นายธรรมรกษ สขสมทรง ศนยเทคโนโลยโลหะและวสดแหงชาต (เอมเทค) สวทช.นางสรยรตน จตตเมตตากล ศนยเทคโนโลยโลหะและวสดแหงชาต (เอมเทค) สวทช.

Page 56: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

56รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

ป พ.ศ. 2552ชอ มหาวทยาลย/หนวยงาน

1. กลมนกเทคโนโลยดเดน “กลมเทคโนโลยโรงเรอนปยสงตด เพอการผลตพชอยางยงยน”ศาสตราจารย ดร. ทศนย อตตะนนทน มหาวทยาลยเกษตรศาสตรผชวยศาสตราจารย พบลย กงแฮ มหาวทยาลยเกษตรศาสตรผชวยศาสตราจารย ดร. ชยฤกษ สวรรณรตน มหาวทยาลยเกษตรศาสตรดร. เสาวนช ถาวรพฤกษ มหาวทยาลยเกษตรศาสตรดร. บร บญสมภพพนธ กรมพฒนาทดนนายสหสชย คงทน กรมพฒนาทดนนายชยรตน วรรณรกษ กรมพฒนาทดนนายทวศกด เวยรศลป กรมพฒนาทดนนายอธยะ พนจงสกลดษฐ กรมพฒนาทดนนายเจตน ลอใจ กรมพฒนาทดนนายหรง มสวสด กรมวชาการเกษตรนายสนต ธราภรณ กรมวชาการเกษตรนายบญชวย สงฆนาม กรมวชาการเกษตรนายนตย วงษา กรมวชาการเกษตรนายประดษฐ บญอำาพล กรมวชาการเกษตรนายวรวฒน นลรตนคณ กรมวชาการเกษตรนายสกจ รตนศรวงศ กรมวชาการเกษตรนายกเกยรต สรอยทอง กรมสงเสรมการเกษตรนายณรงค วฒวรรณ กรมสงเสรมการเกษตรนายปรชา สมบรณประเสรฐ กรมสงเสรมการเกษตรนางจนทรจรา สนทรภทร กรมสงเสรมการเกษตรนางสาวอรณ เจรญศกดศร กรมสงเสรมการเกษตรนางสาวชญญา ทพานกะ กรมสงเสรมการเกษตรนายรงสรรค กองเงน กรมสงเสรมการเกษตรนายอานนท ผลวฒนะ กรมการขาวนางสาวสมจต คนธสวรรณ กรมการขาวนายปญญา รมเยน กรมการขาวดร. นวฒน นภรงค กรมการขาวนายเฉลมชาต ฤาไชยคาม กรมการขาวนางไพลน รตนจนทร กรมการขาวนางสาวนลน เจยงวรรธนะ กรมการขาวดร. ประทป วระพฒนนรนดร มลนธพลงนเวศและชมชน

2. รองศาสตราจารย นพ. สทธพร บณยนตย มหาวทยาลยเชยงใหม

Page 57: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

57 รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

ป พ.ศ. 2553ชอ มหาวทยาลย/หนวยงาน

1. กลมนกเทคโนโลยดเดน “หนวยปฏบตการคนหาและใชประโยชนยนขาว” มหาวทยาลยเกษตรศาสตร และศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต

รองศาสตราจารย ดร. อภชาต วรรณวจตร หนวยปฏบตการคนหาและใชประโยชนยนขาวดร. สมวงษ ตระกลรง หนวยปฏบตการคนหาและใชประโยชนยนขาวดร. ธรยทธ ตจนดา หนวยปฏบตการคนหาและใชประโยชนยนขาวดร. วนตชาญ รนใจชน หนวยปฏบตการคนหาและใชประโยชนยนขาวนายวนธย กมลสขยนยง หนวยปฏบตการคนหาและใชประโยชนยนขาวนายเอกวฒน ไชยชมภ หนวยปฏบตการคนหาและใชประโยชนยนขาวนายศรพฒน เรองพยคฆ หนวยปฏบตการคนหาและใชประโยชนยนขาวนายเกยรตพงศ คมภรศาสตร หนวยปฏบตการคนหาและใชประโยชนยนขาวนายมชย เซยงหลว หนวยปฏบตการคนหาและใชประโยชนยนขาวDr. Jonaliza Lanceras-Siangliw หนวยปฏบตการคนหาและใชประโยชนยนขาวนายไวพจน กนจ หนวยปฏบตการคนหาและใชประโยชนยนขาวนางสาวกาญจนา ปญญาแวว หนวยปฏบตการคนหาและใชประโยชนยนขาวนายศวเรศ อารกจ หนวยปฏบตการคนหาและใชประโยชนยนขาวนางสาวนงนาถ พอคา หนวยปฏบตการคนหาและใชประโยชนยนขาวนายอนชา พลบพลา หนวยปฏบตการคนหาและใชประโยชนยนขาวนางสาวสภาพร พรหมพนธ หนวยปฏบตการคนหาและใชประโยชนยนขาวนายเอกพล ภวนารถนฤบาล หนวยปฏบตการคนหาและใชประโยชนยนขาวนางสาวกฤตยา สายสมย หนวยปฏบตการคนหาและใชประโยชนยนขาวนายวศวรต สขเกต หนวยปฏบตการคนหาและใชประโยชนยนขาวนางสาวชนากานต วงษาพรหม หนวยปฏบตการคนหาและใชประโยชนยนขาวนายเรวต สวมล หนวยปฏบตการคนหาและใชประโยชนยนขาวนายสพฒน ทองเจอ หนวยปฏบตการคนหาและใชประโยชนยนขาว

ป พ.ศ. 2554ชอ มหาวทยาลย/หนวยงาน

1. กลมนกเทคโนโลยดเดน “การพฒนาการผลตไรฝนและวคซนไรฝนสภาคอตสาหกรรม”รองศาสตราจารย วรรณะ มหากตตคณ คณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล มหาวทยาลยมหดลศาสตราจารย พญ. นวลอนงค วศษฏสนทร คณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล มหาวทยาลยมหดลศาสตราจารยเกยรตคณ พญ. ฉววรรณ บนนาค คณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล มหาวทยาลยมหดลรองศาสตราจารย ดร. พญ. อญชล ตงตรงจตร คณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล มหาวทยาลยมหดลดร. นทศน สขรง คณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล มหาวทยาลยมหดลผชวยศาสตราจารย ดร. ณฐ มาลยนวล คณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล มหาวทยาลยมหดลนายธรพงษ วางอภย คณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล มหาวทยาลยมหดลนางสาวประภากร นลสนท คณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล มหาวทยาลยมหดล

2. ดร. เกรยงไกร สขแสนไกรศร ฝายวศวกรรมและเทคนค บรษท เอสซจ ซเมนต จำากด

Page 58: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

58รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

ป พ.ศ. 2556ชอ มหาวทยาลย/หนวยงาน

1. กลมนกเทคโนโลยดเดน “รถตดออยทมกระบะบรรจทอนออยทำางานแบบอตโนมต” นายสามารถ ลธระนานนท หางหนสวนจำากด สามารถเกษตรยนต นายวฑร ลธระนานนท หางหนสวนจำากด สามารถเกษตรยนต

2. กลมนกเทคโนโลยดเดน “การวจยพฒนาและการใชประโยชนจากเทคโนโลยจโนม : เทคโนโลยฐานจโนมกสกบการตรวจสอบ จโนมอยางรวดเรวเพอชวยควบคมคณภาพสนคาในการสงออกอาหารและการปรบปรงพนธพชอายยนแบบกาวกระโดด”

ดร. สมวงษ ตระกลรง สถาบนจโนม ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต (ไบโอเทค) สวทช.นางสาววรลดา ภตะคาม สถาบนจโนม ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต (ไบโอเทค) สวทช.ดร. สทธโชค ตงภสสรเรอง สถาบนจโนม ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต (ไบโอเทค) สวทช.นางสาวนกล จอมชย สถาบนจโนม ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต (ไบโอเทค) สวทช.นางสาวทพวลย อยชา สถาบนจโนม ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต (ไบโอเทค) สวทช.นายเจอรม เชยรแมน สถาบนจโนม ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต (ไบโอเทค) สวทช.นางปณฑตา เรองอารยรตน สถาบนจโนม ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต (ไบโอเทค) สวทช.นางสาวพชาภค อทยไพศาลวงศ สถาบนจโนม ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต (ไบโอเทค) สวทช.นางสาวสธาสน สมยง สถาบนจโนม ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต (ไบโอเทค) สวทช.นางดวงใจ แสงสระค สถาบนจโนม ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต (ไบโอเทค) สวทช.รศ. ดร. อภชาต วรรณวจตร หองปฏบตการดเอนเอเทคโนโลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตรนางสาวอภวรรณ อยจนดา หองปฏบตการดเอนเอเทคโนโลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตรนางขนตพร นาถวรานนต หองปฏบตการดเอนเอเทคโนโลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตรนางสาวจรรญา ฝาผล หองปฏบตการดเอนเอเทคโนโลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตรนายนวฒน ปรสงข หองปฏบตการดเอนเอเทคโนโลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตรนายถระ ภมรพล หองปฏบตการดเอนเอเทคโนโลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตรนายฝก เซยงฉน หองปฏบตการดเอนเอเทคโนโลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตรนางสาวอญชล ลมอำานวย หองปฏบตการดเอนเอเทคโนโลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตรนางสาวสกณา พมพสาร หองปฏบตการดเอนเอเทคโนโลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตรนางสาวอมรรตน ปาละมะ หองปฏบตการดเอนเอเทคโนโลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตรนายมนญ วมลชาต หองปฏบตการดเอนเอเทคโนโลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

ป พ.ศ. 2555ชอ มหาวทยาลย/หนวยงาน

1. กลมนกเทคโนโลยดเดน “เทคโนโลยการตรวจวดคณภาพของอะลมเนยมเหลวสำาหรบการผลตงานหลอคณภาพ”ดร. จลเทพ ขจรไชยกล ศนยเทคโนโลยโลหะและวสดแหงชาต (เอมเทค) สวทช.นายอมรศกด เรงสมบรณ ศนยเทคโนโลยโลหะและวสดแหงชาต (เอมเทค) สวทช.นายสมภพ เพชรคลาย ศนยเทคโนโลยโลหะและวสดแหงชาต (เอมเทค) สวทช.นายฤทธไกร สรชยเวชกล ศนยเทคโนโลยโลหะและวสดแหงชาต (เอมเทค) สวทช.นายวทยา สามตร ศนยเทคโนโลยโลหะและวสดแหงชาต (เอมเทค) สวทช.นายนครนทร มลรนทร ศนยเทคโนโลยโลหะและวสดแหงชาต (เอมเทค) สวทช.

2. รองศาสตราจารย ดร. นพ. นพพร สทธสมบต มหาวทยาลยเชยงใหม

Page 59: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

59 รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

ป พ.ศ. 2557ชอ มหาวทยาลย/หนวยงาน

1. กลมนกเทคโนโลยดเดน “เทคโนโลยการเพาะเลยงสตวนำาชายฝงเพอความมงคงและความปลอดภยทางดานอาหาร”ดร. วารนทร ธนาสมหวง กรมประมง กระทรวงเกษตรและสหกรณนายไพบลย บญลปตานนท กรมประมง กระทรวงเกษตรและสหกรณนายอาคม สงหบญ กรมประมง กระทรวงเกษตรและสหกรณนางสาววรรเพญ คำาม กรมประมง กระทรวงเกษตรและสหกรณนางสาวพชร ซนสน กรมประมง กระทรวงเกษตรและสหกรณนายธวช ศรวระชย กรมประมง กระทรวงเกษตรและสหกรณนายไวยพจน เครอเสนห กรมประมง กระทรวงเกษตรและสหกรณนางฉนทนา แกวตาป กรมประมง กระทรวงเกษตรและสหกรณนางพชญา ชยนาค กรมประมง กระทรวงเกษตรและสหกรณนายยงยทธ ปรดาลมพะบตร กรมประมง กระทรวงเกษตรและสหกรณนายอตรา ไชยมงคล กรมประมง กระทรวงเกษตรและสหกรณนายพทธ สองแสงจนดา กรมประมง กระทรวงเกษตรและสหกรณนางภมรพรรณ ฉตรภม กรมประมง กระทรวงเกษตรและสหกรณนางพรทพย ทองบอ กรมประมง กระทรวงเกษตรและสหกรณนางสาวปรศนา คลงสขคลาย กรมประมง กระทรวงเกษตรและสหกรณนายสงา สงหหงส กรมประมง กระทรวงเกษตรและสหกรณนายชยยทธ พทธจน กรมประมง กระทรวงเกษตรและสหกรณ

2. รองศาสตราจารย ดร. เจษฎา วรรณสนธ มหาวทยาลยสงขลานครนทร

Page 60: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

60รางวลนกเทคโนโลยดเดน และรางวลนกเทคโนโลยรนใหม ประจำ ป ๒๕๕๗

ป พ.ศ. ชอ มหาวทยาลย/หนวยงาน

2545 1. รองศาสตราจารย ดร. ณรงคฤทธ สมบตสมภพ มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร

2. นายธนดล สตตบงกช มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

2546 1. ดร. จนทรจรา สนทนะโยธน ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต (เนคเทค) สวทช.

2. ดร. ศรณย สมฤทธเดชขจร ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต (เนคเทค) สวทช.

2547 1. ดร. อดสร เตอนตรานนท ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต (เนคเทค) สวทช.

2. ผชวยศาสตราจารย ดร. สกกมน เทพหสดน ณ อยธยา มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร

2548 1. รองศาสตราจารย ดร. จตตลดดา ศกดาภพาณชย จฬาลงกรณมหาวทยาลย

2. นายทนงศกด มลตร มหาวทยาลยมหาสารคาม

2549 1. รองศาสตราจารย ดร. วมลวรรณ พมพพนธ จฬาลงกรณมหาวทยาลย

2. นายทนงศกด มลตร มหาวทยาลยมหาสารคาม

2550 1. ดร. กตกร จามรดสต มหาวทยาลยมหดล

2. ดร. สรพชญ ลอยกลนนท ศนยเทคโนโลยโลหะและวสดแหงชาต (เอมเทค) สวทช.

2551 1. ผชวยศาสตราจารย นพ. ตวงสทธ วฒกนารา มหาวทยาลยมหดล

2. ดร. เสาวภาคย โสตถวรช ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต (เนคเทค) สวทช.

2552 1. ผชวยศาสตราจารย ดร. เจษฎา วรรณสนธ มหาวทยาลยสงขลานครนทร

2. ดร. ฉนททพ คำานวณทพย มหาวทยาลยราชมงคลธญบร

2553 1. ผชวยศาสตราจารย ดร. โชตรตน รตนามหทธนะ จฬาลงกรณมหาวทยาลย

2. ผชวยศาสตราจารย ดร. พมทอง ทองนพคณ มหาวทยาลยบรพา วทยาเขตจนทบร

3. ผชวยศาสตราจารย ดร. ยอดเยยม ทพยสวรรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

2554 1. ผชวยศาสตราจารย ดร. อภนต โชตสงกาศ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

2. ดร. นศรา การณอทยศร ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต (ไบโอเทค) สวทช.

2555 1. ผชวยศาสตราจารย ดร. ชนวชร สรสวด มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตภเกต

2556 1. ดร. บญรตน โลหวงศวฒน จฬาลงกรณมหาวทยาลย

2557 1. ดร. ปราการเกยรต ยงคง มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร

2. ดร. บรรพท ศรเดชาดลก หนวยเทคโนโลยชวภาพทางการแพทย ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต

รายนามนกเทคโนโลยรนใหม(Lists of Young Technologists)

Page 61: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

คณะกรรมการ

มลนธสงเสรมวทยาศาสตรและเทคโนโลยในพระบรมราชปถมภ

ทปรกษา

1) นายกสมาคมวทยาศาสตรแหงประเทศไทยในพระบรมราชปถมภ2) ผอำานวยการสำานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต3) ผอำานวยการสำานกงานกองทนสนบสนนการวจย4) เลขาธการสำานกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตรเทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต5) ผอำานวยการสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย6) ดร. กอปร กฤตยากรณ7) ดร. อาชว เตาลานนท8) ดร. ไพรนทร ชโชตถาวร9) คณ พรศลป พชรนทรตนะกล

ประธานกรรมการ ( ณ วนท 5 สงหาคม พ.ศ. 2557)กรรมการกรรมการกรรมการกรรมการกรรมการกรรมการกรรมการกรรมการกรรมการกรรมการและประธานโครงการรางวลนกวทยาศาสตรดเดน (ณ วนท 5 สงหาคม พ.ศ. 2557)กรรมการและประธานโครงการรางวลนกเทคโนโลยดเดนกรรมการและเหรญญกกรรมการและเลขานการ

1) ศาสตราจารย ดร. ยงยทธ ยทธวงศ2) รองศาสตราจารย ดร. กำาจด มงคลกล

3) ศาสตราจารย นพ. วจารณ พานช4) รองศาสตราจารย ดร. คณหญงสมณฑา พรหมบญ

5) ศาสตราจารย ดร. ไพรช ธชยพงษ6) ศาสตราจารย ดร. วนเพญ ชยคำาภา

7) ศาสตราจารย ดร. อภชาต สขสำาราญ8) ศาสตราจารย ดร. จำารส ลมตระกล

9) รองศาสตราจารย ดร. กำาธร ธรคปต10) ผชวยศาสตราจารย บวรอง ลวเฉลมวงศ

11) ศาสตราจารย ดร. อมเรศ ภมรตน

12) รองศาสตราจารย ดร. ศกรนทร ภมรตน13) รองศาสตราจารย ดร. ทพาพร ลมปเสนย

14) ศาสตราจารย ดร. ยอดหทย เทพธรานนท

ผชวยกรรมการ

ผชวยกรรมการมลนธผชวยกรรมการมลนธ

1) คณบำารง ไตรมนตร2) คณวมลพร ใบสนธ

ประธานกรรมการมลนธสงเสรมวทยาศาสตรและเทคโนโลยในพระบรมราชปถมภ

1) นายบญเยยม มศข2) ศาสตราจารย ดร. สปปนนท เกตทต

3) ดร. กอปร กฤตยากรณ4) ศาสตราจารย ดร. ยงยทธ ยทธวงศ

ประธานกรรมการรางวลนกวทยาศาสตรดเดน

1) ศาสตราจารย ดร. สปปนนท เกตทต2) ดร. กอปร กฤตยากรณ

3) ศาสตราจารย ดร. ยงยทธ ยทธวงศ4) ศาสตราจารย นพ. วจารณ พานช

5) ศาสตราจารย ดร. ยอดหทย เทพธรานนท6) ศาสตราจารย ดร. อมเรศ ภมรตน

2525 – 25352536 – 25382539 – 25422543 – 25462547 – 25532554 – 2557

ประธานกรรมการรางวลนกเทคโนโลยดเดน

กรรมการ

2526 – 25382539 – 25492549 – 25542554 - 2557

1) ดร. วโรจน ตนตราภรณ2) ศาสตราจารย นพ. สรฤกษ ทรงศวไล

3) รองศาสตราจารยดร. ศกรนทร ภมรตน

2544 – 25482549 – 25532554 – ปจจบน

Page 62: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

คณะผจดทำ

ผแตง ดร. วารนทร ธนาสมหวง ผเชยวชาญดานการจดการประมง กรมประมง กระทรวงเกษตรและสหกรณ รศ. ดร. เจษฎา วรรณสนธ ภาควชาวศวกรรมเหมองแรและวสด มหาวทยาลยสงขลานครนทร ดร. ปราการเกยรต ยงคง สถาบนวทยาการหนยนตภาคสนาม มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ดร. บรรพท ศรเดชาดลก ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต สำานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต

เรยบเรยง นางกนกวรรณ ออนอน มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร

พมพท หางหนสวนจำากด แสงเทยนการพมพ SANGTIAN PRINTING LTD., PART 298/127-128 ซอยลกหลวง 8 ถนนพษณโลก แขวงสแยกมหานาค เขตดสต กรงเทพฯ 10300 โทร. 0-22819087, 0-22819916 โทรสาร 0-22819916

ชอหนงสอ รางวลนกเทคโนโลยดเดน ประจำาป พ.ศ. ๒๕๕๗

ปทพมพ พ.ศ. 2557

ครงทพมพ ครงท 1

จดทำาโดย มลนธสงเสรมวทยาศาสตรและเทคโนโลยในพระบรมราชปถมภ

Page 63: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557
Page 64: หนังสือรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2557

ประจำป พ.ศ. ๒๕๕๗

ประจำป พ.ศ. ๒๕๕๗

ประจ

ำป พ

.ศ. ๒

๕๕๗