6 “В” сыныпМатематика

Байдовлетова Кулянхан

Нурмуханбетовна

Математика пәнінің мұғалімі

Семей қаласы

3 000 000 тг

Күрделі проценттерге

берілген есептер 3 000 000 тг

Математикалық Зияткерлік ойынМатематикалық Зияткерлік ойын

3 000 000 тг

Кім

бұйырады?кімге

3 000 000 тг

Егер сіз біліміңізді тексергіңіз келсе және сіздің пәнге деген

қызығушылығыңыз мол болса, «Миллион кімге бұйырады?»

ойынында өз бақытыңызды сынай аласыз.

Осы арманыңыз дәл қазір орындалатын шығар?!.

3 000 000 тг

Ойын шартыОйын шарты

3 000 000 тг

Ол үшін алдымен іріктеу турынан өтуі керек. Іріктеу турына бүкіл сынып оқушылары қатысады. Экранға жалпылама тапсырмалар шығады. Тапсырмаларға

дұрыс жауап берген үш оқушы ойынды жалғастыруға құқылы. Ойынға қатысушы проценттерге берілген 15

тапсырмаға белгіленген уақыт аралығында дұрыс жауап беру арқылы 3 000 000 теңге ұтысқа ие болады.

Оларға бірден жауап беруге болады, 1-5 тапсырма формулалар мен анықтамаларға, ал 6-10 тапсырма

қарапайым процентке, 11-15 тапсырма күрделі процентке берілген есептер. Ойыншы барлық

бөліктегі сұрақтарға дұрыс жауап берсе, онда ол үш миллион теңге ұтып алып, миллионер болады.

I - деңгей II-деңгей III- деңгей

1. 500 тг 6. 10 000 тг 11. 200 000 тг

2. 1000 тг 7. 15 000 тг 12. 400 000 тг

3. 2 000 тг 8. 25 000 тг 13. 800 000 тг

4. 3 000 тг 9. 50 000 тг 14. 1 500 000 тг

5. 5 000 тг 10. 100 000 тг 15. 3 000 000 тг3 000 000 тг

1. Барлығы 15 сұрақ: 5-ші, 10-шы,15-ші сұрақтар күймейді;

2. Ойын барысында пайдалануға

болатын үш жеңілдік бар:

а) залдағы көрермендердің

көмегі;

б) 50:50 екі дұрыс емес жауап

алынады;

в) досқа қоңырау шалу.

30 секунд

3. Мүмкіндіктерді кез-келген ретте пайдалануға болады;

4. Ойыншы кез-келген уақытта ойынды тоқтатып, ұтысын алуына болады;

Өзіңді

миллионердеп сезін!

3 000 000 тг

Ойынға қатысушылар:6 “В” сыныбынан:Ахметқалиев РинатБимұратов РүстемЖұмабеков Ерасыл

Ербол АрсенҚалидолдина АйнараҚасымханова АрманайҚұндақбаева АқеркеТілеп Қуантай 3 000 000 тг

•Ойыныңызға

сәттілік •тілейміз!

3 000 000 тг

Іріктеу

туры3 000 000 тг

•Анықтамалар, ережелер және

формулалар

3 000 000 тг

Санның процентін қалай анықтайды?Ондық бөлшекті процентке қалай айналдырады? Процентті ондық бөлшекке қалай айналдырады? Проценті бойынша санды қалай анықтайды?100 метр 500 метрдің неше процентін құрайды? 44-дің 25%-ін табыңдар.2%-і 7 болатын санды табыңдар. 50%-і 90 болатын санды табу керек.Процентті есептеу нәтижесінде

пайда болған шамаларға қолданылатын проценттер қалай аталады?

3 000 000 тг

1. Бастапқы мезеттегі мәні Ѕ0

болып және ол р%-ке артқандағы Ѕ айнымалы шамасының формуласы қандай?

1. Ѕ айнымалы шамасы бастапқы мезеттегі мәні Ѕ0 болып және

ол р%-ке артса:

Ѕ= Ѕ0 ∙(1+p/100)

2. Егер шама % -тің сан мәніне бірнеше рет өзгерсе (артса немесе кемісе), онда оның мәні n рет өзгеруіне байланысты «күрделі проценттер» формуласы:

2. Егер шама % -тің сан мәніне бірнеше рет өзгерсе (артса немесе кемісе), онда оның мәні n рет өзгеруіне байланысты «күрделі проценттер» формуласы:

Ѕn= Ѕ0 *(1±p/100)n

3. Өзгеріс проценттің әртүрлі санына байланысты болғандағы формула қандай?

3. Егер өзгеріс проценттің әртүрлі санына байланысты болса:

Ѕn=Ѕо(1+Р1/100)(1+Р2/100)∙ ∙∙∙ ∙(1+Рn/100)

№1. Санның проценті дегеніміз - ∙∙∙ бөлігі

А. В.

С. D. 1

500 тг

Дұрыс жауабы:

С.

500 тг

А. Жартысын В. Ширегін

С. Бір ширегін D.Үш ширегін

№2.

Шаманы 50%-ке арттыру үшін оған оның ∙∙∙ қосу керек.

1 000 тг

А. екілік В. үштік

С. төрттік D. бестік

№3. Қандай да шаманың 20%-і - оның ∙∙∙ үлесі

2 000 тг

А. депозит В. инфляция

С. несие D. купон

№4.

Елдегі жалпы бағаның өсуі -

3 000 тг

А. бәсеке В. инфляция

С. айыппұл D. купон

№5. Бірдей өнімді өндірушілер арасында, оны көбірек сатып алушыларға сату мүмкіндігі үшін жүретін жарыс- ***

5 000 тг

А. бәсеке

Дұрыс жауабы:

5 000 тг

А. 185 рубльге В. 195 рубльге

С. 175 рубльге D. 205 рубльге

№6. Дүкен аяқ-киімдерді алдымен 24%-ке, содан соң тағы 10%-ке кемітті. Егер аяқ–киім бағасы арзандағанға дейін 593 рубль болса, аяқ-киім алғашқы бағасынан жуықтап алғанда қаншаға арзандады?

10 000 тг

А. 50 тг В. 45 тг

С. 55 тг D. 65тг

№7. Қала автобусындағы төлемақы 40 тнг болған еді. Жаңа жылдан кейін 25%-ке қымбаттады.Автобустың төлемақысы неше теңге болды?

15 000 тг

А. 55% В. 66%

С. 75% D. 60%

№8. Өзін-өзі басқару комитетін ұйымдастыру туралы референдумда мектептегі 550 оқушының 88%-і қатысты. Референдумға қатысқан оқушылардың 75%-і қолдау көрсетті. Мектеп оқушыларының неше проценті қолдау көрсетті?

25 000 тг

А. 3000 тг В. 2800 тг

С. 3200 тг D. 3400 тг

№9. Саз мектебіндегі баласының оқуы үшін ата-анасы банкке әр айдың 15-іне дейін 2500 теңге аударады. Кешіктірген бір күні үшін айлық төлемақының 4%-тік өсімімен төлейді. Бір апта кешіккен ата-ана баласының оқуы үшін қанша ақша төлеуі тиіс?

50 000 тг

А. 13650 тг В. 7000 тг

С. 8400 тг D. 10500 тг

№10. Шәкіртақы 2007 жылдың соңында 6000 теңге болды. 2008 жылдың қаңтарынан бастап, жыл сайын сәйкесінше 20%,25%,25%, 30% -ке өсіп отырды. 2011 жылда шәкіртақы қандай болды?

100 000 тг

А. 13650 тг

В. 7000 тг

С. 8400 тг

D. 10500 тг

Дұрыс жауабы:

100 000 тг

А. 275 рубль В. 275,4 рубль

С. 270,4 рубль D. 265,4 рубль

№11.Қолшатырдың бағасы 360 рубль. Қарашада оның бағасы 15%-ке, ал желтоқсанда тағы да 10%-ке арзандатылды. Қолшатырдың желтоқсандағы бағасы қандай?

200 000 тг

А. 6,4 мың теңге В. 5,4 мың теңге

С. 8,4 мың теңге D. 7,4 мың теңге

№12. Ескілікті тауарлар сататын дүкен затты 30 мың теңгеге

сатып алды да, оның бағасын 60%-ке арттырып, көрмеге сатуға шығарды. Ол тек бір аптадан соң,

жаңа бағасын 20%-ке кеміткеннен кейін ғана сатылды. Дүкен қанша пайда түсірді?

400 000 тг

А. 285650

В. 285690

С. 285610 D. 285670

№13. Мал бастарының саны 100 000 еді. Жыл сайын 30 %-ке артып отырса, 4 жылдан соң мал басы қанша болады?

800 000 тг

А. 7346,64 $

В. 7344,64 $

С. 7355,64 $ D. 7366,64 $

№14. Банк салымшыға 8%-тік жылдық өсім төлейді. Есепшотына 5000 $ салса, бес жылдан соң салымшының есепшотындағы ақшасы қанша болады?

1 500 000 тг

А. 2508,80$.; В. 2240$.;

С. 3947,65$ D. 2809,85$.;

№15. Банкте салымшыға банк 12%-тік өсім төлейді. Салымшы есепшотына 2000 $ салды. Бір, екі, үш және алты жылдан Соң салымшының есепшотында қанша ақшасы болады?

3 000 000 тг

Құттықтаймыз!

Тарихи мағлұматтар

72 саны

Күрделі процент заңдылығы Альберт Эйнштейнді таңқалдырды.

Альберт Эйнштейн — теориялық Физиканың негізін қалаушылардың бірі, 1921 жылғы Нобель сыйлығының иегері, атақты ойшыл және қоғам қайраткері, әлемнің алдыңғы қатарлы 20-ға жуық Университеттерінің құрметті профессоры, КСРО Ғылым Академиясының Шетелдік құрметті мүшесі.

Альберт Эйнштейн кіріс өсімінің күрделі процентін есептеуді

«адамзат тарихындағы ұлы математикалық

жаңалық» деп атады.

Егер сіз неғұрлым ұзақ уақытқа ақшаңызға күрделі процент жылдамдығымен жинақталуына мүмкіндік берсеңіз, онда олардың көлемі сіз ойламаған дәрежеде артатын болады.

Ақшаңыз қашан

2 есе артатынын қалай анықтауға

болады?

«72-ережесін» қолдану қажет. Ол үшін 72 санын берілген проценттік өсімге бөлу керек.

Мысалы, егер сіз ақшаңызды 8%-тік жылдық өсіммен жинақтасаңыз, онда 72 санын 8-ге бөліңіз, нәтижесінде 9 санын аласыз. Яғни сіз 8%-тік жылдық өсіммен 9 жылда ақшаңызды екі есе арттыра аласыз.

Күрделі процент– ақшаның жиналуы мен көбеюінің адам сенгісіз

тиімді де пайдалы тәсілі.

Күрделі процент

Қарапайым процент

.

Бір жыл ішіндегі қарапайым және күрделі проценттердің айырмашылықтары жоқ. Бірақ ұзақ жылдарға есептелген күрделі инвестициялық салым, қарапайым салымнан артық екендігі анық көрініп тұр.Сонымен егер сіз өз қорыңыздың өсуін тездеткіңіз келсе, онда әрқашан күрделі процентті есте сақтаңыз! Бұл проценттер күрделі деп аталғанымен, олардың орындалу принципі қарапайым. Міне, қандай қызықты қарама-қайшылық! Жалпы айтқанда, барлығы өте керемет!

“Ақшаға сатып алуға болатын дүниелер өмірдің кереметтері емес”

Үй тапсырмасыҚосымша есептер

№11-15

№ 11. Көктемгі арзандатуда бір дүкенде 3500 теңгелік шарфтар 40%-ке, бір аптадан соң тағы 5%-ке арзандатылды. Басқа дүкенде бағасы осындай шарф бірден 45%-ке арзандатылып сатылды. Шарфты қай дүкеннен сатып алған тиімдірек?№12. Мал бастарының саны 100 000 еді. Жыл сайын 30 %-ке артып отырса, 4 жылдан соң мал басы қанша болады?№13. Асан оқуға төлеу үшін банктен 20% -тік жылдық өсіммен 3 жылға 40 мың теңге несие алды. Биыл оқуға бөлінген несиенің проценттік өсімі 20%-тен 19%-ке төмендеді. Осындай несиеден ағасының жолын қуған Болат та алды. Болат ағасына қарағанда қанша ақша аз төлейді? № 14. Кәсіпкердің есептеуі бойынша кәсіпорын 15% пайда табу керек. 200 000 $ ақша жұмсаған кәсіпкер қанша пайда табады? №15. Зейнетақы 2007 жылдың соңында 10 000 теңге болды. 2008 жылдың қаңтарынан бастап, жыл сайын сәйкесінше 20%,25%,25%,30% -ке өсіп отырды. 2011 жылда зейнетақы қандай болды?

Қосымша есептер

3 000 000 тг

А. 3947,65 $

В. 2240 $.;

С. 3947,65 $

D. 2809,85 $.;

Дұрыс жауабы:

3 000 000 тг

А. бірінші дүкен В. екінші дүкен

С. екеуі бірдей D. білмеймін

№11. Көктемгі арзандатуда бір дүкенде 3500 теңгелік шарфтар 40%-ке, бір аптадан соң тағы 5%-ке арзандатылды. Басқа дүкенде бағасы осындай шарф бірден 45%-ке арзандатылып сатылды. Шарфты қай дүкеннен сатып алған тиімдірек?

200 000 тг

А. 285 610 В. 200 000

С. 285 000 D. 120 000

№12. Мал бастарының саны 100 000 еді. Жыл сайын 30 %-ке артып отырса, 4 жылдан соң мал басы қанша болады?

400 000 тг

А. ≈1500 теңге В. ≈1900 теңге

С. ≈1700 теңге D. ≈2100 теңге

№13Аcан оқуға төлеу үшін банктен 20% -тік жылдық өсіммен 3 жылға 40 мың теңге несие алды. Биыл оқуға бөлінген несиенің проценттік өсімі 20%-тен19%-ке төмендеді. Осындай несиеден ағасының жолын қуған Болат та алды. Болат ағасына қарағанда қанша ақша аз төлейді?

800 000 тг

А. 15 000 $ В. 20 000 $

С. 35 000 $ D. 30 000 $

№14Кәсіпкердің есептеуі бойынша кәсіпорын 15% пайда табу керек. 200 000 $ ақша жұмсаған кәсіпкер қанша

пайда табады?

1 500 000 тг

А. 18 500 тг В. 15 000 тг

С. 24 550 тг D. 12 000 тг

№15. Зейнетақы 2007 жылдың соңында 10 000 теңге болды.

2008 жылдың қаңтарынан бастап, жыл сайын сәйкесінше 20%,25%,25%,30% -ке өсіп отырды. 2011 жылда

зейнетақы қандай болды?

3 000 000 тг

Дұрыс жауабы:

А. 18 500 тг

В. 15 000 тг

С. 24 550 тг

D. 12 000 тг

3 000 000 тг