Upload
andi-totozani
View
242
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
7/31/2019 7Kap.HeterIgs
1/19
BAZAT GJENETIKE TSHUMLLOJSHMRIS
FUNKSIONALE T
ANTITRUPAVE, IZOTIPIA,ALOTIPIA, IDIOTIPIA,HIBRIDOMAT
7/31/2019 7Kap.HeterIgs
2/19
Figure 3-8
7/31/2019 7Kap.HeterIgs
3/19
Figure 3-6
7/31/2019 7Kap.HeterIgs
4/19
Figure 3-7 part 2 of 2
7/31/2019 7Kap.HeterIgs
5/19
Downloaded from: StudentConsult (on 29 October 2006 11:36 AM)
2005 Elsevier
7/31/2019 7Kap.HeterIgs
6/19
Dualiteti funksional i imunoglobulinave rrjedh ngamenyra e kodimit gjenetik t vargjeve t Ig.
Idiotipet: Shumllojshmeria e pjesve tndryshueshme prcakton dhe shumllojshmerine e
fragmenteve Fab. Nqs kto fragmente i konsiderojme si Antigen dhe i
injektojme, brnda t njjtes specie, nga nj individ qmbart nj Fab t caktuar n nj tjetr q nuk e ka ktFab (psh sepse nuk sht imunizuar nga nj antigen i
caktuar si individi i par) ather n individin 2prodhohen antitrupa q njohin prcaktues antigenikeq ndodhen n fragmentet Fab dhe kryesisht n pjestvariabl t tyre.
Kta prcaktues antigenike quhen Idiotipendrsaantitrupat specifike ndaj tyre quhen Antiidiotipe.
Antitrupat antiidiotipikelidhen me pjesn endryshueshme t imunoglobulinaven mnyranaloge me antigenin specifik ndaj ksaj pjes.
Pjest Fab kan nj shumllojshmeri q korrespondonme shumllojshmerine e Antigenve n natyre.
7/31/2019 7Kap.HeterIgs
7/19
Izotipet:
Kur nj molekul Ig e nj specie psh. te njeriu e injektojme n njindivid t nj tjetr specie psh tek lepuri ather krijohen antitrupaq njohin prcaktues antigenike q ndodhen n t gjith individt
e species se par.Kto prcaktues antigenikendodhen kryesisht n regjionetkonstantet vargjeve t Ig dhe quhen prcaktues izotipike.
Prcaktuesit izotipike prcaktojn nga ana e tyre izotipinenocionky q sht i lidhur me klasat dhe nnklasat e ndryshme timunoglobulinave.
Klasat dhe nnklasat e ndryshme t imunoglobulinave pra izotipete tyre prcaktohen nga genet koduese C q kodojn pr 1/2distale t vargjeve t lehta dhe 3/4 distale t vargjeve t rnda.
Ndrsa ekzistojn 2 izotipe pr vargjet e lehta (njri kappa dhetjetri lambda), pr vargjet e rnda kemi 9 izotipe t ndryshme qkodohen nga 9 gjene C, t cilt ndodhen njri pas tjetrit n
regjionin kromozomik q kodon pr pjesn konstante t vargjevet rnda. Secili nga kta izotipe prfaqeson nj klas ose nnklas
imunoglobuline, t cilt prcaktohen pikrisht nga pjestkonstante t vargjeve t rnda.
7/31/2019 7Kap.HeterIgs
8/19
Figure 4-19
7/31/2019 7Kap.HeterIgs
9/19
Pra izotipet jan:
Prcaktues antigenikeq gjnden n pjesnkonstante t vargjeve t rnda ose t lehtadhe
q prcaktojn tipin e vargut t leht (kappaose lambda) apo klasn dhe nnklasn eimunoglobulines.
Ata jan t pranishem n t gjith individte tnjjtes specie.
7/31/2019 7Kap.HeterIgs
10/19
Alotipet:
Jan prcaktues antigeniket imunoglobulinave q jan
t pranishem n grupe t ndryshm individsh brnda tnjjtes specie, pra jo n t gjith individt e nj specie siizotipet.
Nga ana gjenetike, ndrsa izotipet jan t koduar nga genet pranishem n t gjith individt e nj specie, alotipet
jan variante alelike t ktyre gjeneve q jan tshprndare n grupe t ndryshme individsh brndaspecies.
Pra alotipet jan variante aleliket geneve koduese tizotipeve.
Antitrupat antialotipike krijohen duke injektuar alotipin epranishem n nj grup t caktuar popullat n nj gruptjetr n t cilin ky alotip nuk sht i pranishem.
Te njeriu njihen rreth 20 variante alelike (alotipe) t
vargjeve t rnda gama (Gm) dhe 3 variante alelike tvar eve t lehta ka a Km .
7/31/2019 7Kap.HeterIgs
11/19
Figure 4-24
7/31/2019 7Kap.HeterIgs
12/19
Downloaded from: StudentConsult (on 29 October 2006 11:36 AM)
2005 Elsevier
A tit t kl l dh hib id t
7/31/2019 7Kap.HeterIgs
13/19
Antitrupat monoklonale dhe hibridomat:
Zbulimi i menyres se prodhimit t antitrupave monoklonale me teknikne hibridomave prbn nj revolucion n biologjine moderne.
Antitrupat monoklonale haseshin deri athere vetm n patologji, nmielomat.
Studimi i tyre u tregua shum i vlefshem pr sqarimin e strukturs dhefunksionit t imunoglobulinave. Prodhimi i imunoglobulinave monoklonale in vitro me teknikn e
hibridomave bazohet me principin e formimit t nj plazmociti hibrid, i cilinga nj prind trashgon aftsine t shumzohet n mnyr t pakufizuardhe nga prindi tjetr aftsine t prodhoje imunoglobulina me njspecificitet antitrupor t vetm ndaj nj prcaktuesi antigenik t caktuar.
Pr kt qellim prdoren qeliza t nj tumori q provokohet n mijt dheq quhet plazmocitom. N ndryshim nga limfocitet B ose plazmocitet normale q kan nj
jetgjatsi t kufizuar, qelizat e plazmocitomes pr arsye ttransformimit malinj t tyre kan aftsi t shumzohen n kultura in vitron mnyr t pakufizuar, mjafton q t rriten n terrene kulturore tprshtatshem.
Kto plazmocitoma zgjidhen si jo prodhuese imunoglobulinash. Partneri tjetr n formimin e hibridomes jan limfocitet e shpretks se
miut i cili sht i imunizuar ndaj nj antigeni t caktuar. Ndr kta limfocite gjnden dhe limfocitet B q prodhojn antitrupin me
specificitetin antigenik q deshirojm.
F i i i hib id bh t d k f i ( t j j ti
7/31/2019 7Kap.HeterIgs
14/19
Formimi i hibridoms bhet duke fuzionuar (me an t nj agjentifuzionues sic sht polietilenglikoli) qelizat e plazmocitoms me
limfocitet splenike. Faza e dyt sht seleksionimi i hibrideve nga qelizat e
plazmocitomes t pafuzionuar, qe realizohet me terrene kulturet posacme, ndrsa limfocitet normale eliminohen vet nkulture pr arsye t jetgjatsise se tyre t kufizuar.
Faza e trete sht seleksionimi i hibrideve q sekretojnimunoglobulina.
Faza tjetr sht klonimi i hibridomave prodhuese t antitrupavederi sa n cdo kulture t kemi deri n qeliz hibridome nshumzim.
Me tej seleksionohen ato hibride q sekretojn antitrupin mespecificitetin q na intereson.
Klonimi i mtejshm i ktyre hibrideve (ne cdo kulture jo me
shum se 1qeliz prodhuese antitrupash) garanton sigurine qantitrupat e prodhuara nga kta antitrupa t jen me t vrtetemonoklonale, pra me origjin nga nj qeliz e vetme prodhueseantitrupash, e cila n shumzim t vazhdueshem prodhon njklon homogjen qelizash t cilat jan nj burim i pashtershemantitrupash me nj specificitet t vetm t drejtuae ndaj nj
specificiteti antigenik t caktuar.
7/31/2019 7Kap.HeterIgs
15/19
7/31/2019 7Kap.HeterIgs
16/19
7/31/2019 7Kap.HeterIgs
17/19
7/31/2019 7Kap.HeterIgs
18/19
7/31/2019 7Kap.HeterIgs
19/19
kan gjetur nj fushe shum t gjr prdorimi si n aspektin praktik
diagnostik apo terapeutik ashtu dhe n aspektin krkimor.
1. Me an t antitrupave monoklonal sht br e mundur
identifikimi i nnpopullatave t ndryshme limfocitare (CD3;CD4; CD8; etj) ashtu si dhe i qelizave t llojeve t tjera, dukeprcaktuar shnjuesit membranore t tyre.
2. Me an t At. mk. sht br e mundur izolimi i popullatavelimfocitare nga njra tjetra pr qllime t ndryshme.
3. Me an t tyre sht br i mundur tipizimi me i sakte illojeve t ndryshme t leukozave apo dhe i proliferimeve ttjera malinje duke patur si qellim nj trajtim me tprshtatshm t tyre.
4. Duke e lidhur At. mk. me nj substance antitumorale bhet emundur q kt substance ta prdorim pr eliminimin eqelizave tumorale pa dmtuar dhe qelizat e shndosha torganizmit si me kimioterapin klasike.
5. Prdorimi i At. mk. si psh CD4 po merr nj prdorim gjithnje me t madh n modulimin e prgjigjes imunitare n mjaftsmundje autoimune apo dhe pr flakjen e transplanteve.