၈၈၈၈ ျပညသေန စဥမ စစညးတငျပသည

"ဇလင ၇ ရကေကာငးသားအေရးေတာပၾကး"

(ေဒါငးလငယ)

ေကာငးသားသမဂၢ အေဆာကအဥ

၁၉၆၂ ခႏစ ဇလငလ ၈ရကေန နနကအရဏတကတြင စစအပ၏ဗးခြဖကဆးျခငးက ခခရသည။

၁၉၆၂ ခ၊ မတလ ၂ ရကေန႔သည ျမနမာသမငးစာမကႏာ၌ကဆးမးေမာငကေသာေန႔ တစေန႔ျဖစ

သည။ ထ႔ျပင ပါလမနဒမကေရစ စနစက နဂးခပ၍ စစအာဏာရငအစးရ စတငေပၚထြနးခေသာ

ေန႔တစေန႔လညးျဖစေလသည။ မနေပသည။ထေန႔နနက တြင ဗလခပႀကးေန၀ငး ဥးေဆာငေသာ

ေတာလနေရးေကာငစ (၀ါ) စစအာဏာရငတ႔သညသမၼတ ဥး၀ငးေမာင၊၀နႀကးခပဥးႏ၊ ၀နႀကးမား

ျဖစၾကေသာ သခငတင၊ ေဒါကတာဥးဧေမာင၊ ဥးရာရစ၊ ဥးဘေစာ၊ သခငတငေမာင၊ ဥးသြင၊စ၀ခြနခ၊

စ၀၀ဏၰ၊ ေဒါကတာေစာလထြနး၊ ဥးဇာရလန၊ ဥးဘၿမင၊ ႏငေအာငထြနး၊ တရာ၀နႀကးခပဥးျမငသနး၊

ျပညသ႕လႊတေတာဥက႒မနးဘဆင၊လမးစလႊတေတာဥက႒စ၀ခြနၾကည၊ေညာငေရႊေစာဘြား

စ၀ေရႊသက၊ မးနေစာဘြားစ၀ျပည၊ လခငးေစာဘြားစ၀ႏြ၊ သာမငးခမးေစာဘြးစ၀ထြနးေအး ၊ကငးတ

ေစာဘြားစ၀ဆငးလ၊ မြနးလြနးေစာဘြားစ၀ခြနကး၊ မငးခြနေစာဘြားစ၀ၾကည၊ ေကးသးမနးစေစာဘြား

စ၀ေရႊမႈ၊ ေဘာေစာဘြားစ၀ခြနေအာင၊လြငလငေစာဘြားစ၀မးေကာ၊ ပငးတယေစာဘြားစ၀၀ငးၾကည၊

ရြာငေစာဘြားစ၀ခြနရ၊ မငးပနေစာဘြားစ၀ေရႊၾကည၊ စကားေစာဘြားစ၀ခြနညြန႕ ၊မငးလေစာဘြား

စ၀မနလစ၊ စ၀ခြနထး၊ စ၀မနဖ (သႏေျမာက ပငးအမတ)၊ စ၀ေအာငပး (လြငလငအေရ႕ပငးအမတ)

၊ ဥးစျမတ (လြ ငလငအေနာကပငး အမတ)၊ စ၀ေကာေခါင(လြငလငအလယပငး အမတ)၊ ဥးခစ

(လြငလငေတာငပငးအမတ)၊ဥးရေရာငး(ကငးတေျမာကပငးအမတ)၊ဥးခြနေနာ (ကငးတအေနာက

ပငး အမတ)၊ ဥးျဖ (မငးပြနအမတ)၊ ဥးေကာစန (သာမငးစမးအမတ)၊ ဥးလြန(စကားအမတ) ၊

၈၈၈၈ ျပညသေန စဥမ စစညးတငျပသည

ဥးအမေဇာလ (ကြတခငအမတ)၊ ဥးစန (ကယား)၊ ဥးထြနးျမင (ေတာငႀကး)၊ ဥးၾကာပ၊ ဥးျမတဖး၊

ဥးစးေမာင၊ဥးခစဥး၊ဥးသနးတင၊ဥးတငေအာငတ႔ကဖမးဆး၍ ႏငငေတာအာဏာကသမးယ

လကေလသည။

သ႔ကလ စစတမမအာဏာသမးယလကေၾကာငးေၾကညာခကမားႏငအတ ျပညသတ႔အား စတနး

လမးေလာက၍ဆႏၵျပပြမားမျပလပၾကရနေမတာရပခခကမားက သတငးစာမားတြင ထညသြငး

ေဖၚျပခသည။ ဆႏၵျပလင အေရးယမညဟလညး ေနာကဆကတြသတေပးထား၏။ ေၾကညာခက

မားကဖတ႐ႈ႐ျဖင စစတပက အာဏာသမးေၾကာငးေၾကညာ ခကကဆန႔ကငမႈမား ေပၚထြက

လာမညက ဗလေန၀ငးႏင စစအာဏာပငတ႔သည ေၾကာကရြ႕ေနသညမာ သသာထငရား လေပ

သည။ အမေစာငအစးရေခတ (၁၉၅၈-၆၀) တြင ကကးကြၽနးအကဥးေထာငႀကးက ေဆာကလပကာ

ဒမကေရစလလားသမားႏင ကြနျမနစအေရာငအေသြးရသမားဟ ယဆသမားက ဒလၾကမးဖမးဆး

ႏပစကခသညသငခနးစာရ သျဖင ကန႔ကြကဆႏၵျပပြမားျဖစေပၚျခငးမရေစကာမ စစအစးရအလမရ

ေၾကာငးကန႔ကြကေသာစာမား မတလ ၂ ရကေန႔မစတငကာ ပလပေပၚထြကလာခသည။

လငယတပဥးႏငမဟာမတအဖြ႕ ၁၀ ဖြ႕၊ ရခငသဃာတပဥး၊ ရခငေသာတဇနအဖြ႕ခပ စေသာ အဖြ႕မား

ဆန႕ကငကန႔ကြကခကမား ထတျပနၾကသည။ ရ၀ျပတသားစြာ ေၾကညာေသာ အဖြ႕ အစညးမားမာ

ေကာငးသားအဖြ႕အစညးမားျဖစၾကသည။ တကသလ တပဥးသစ၊ ရနကန ခ႐င

ေကာငးသားမားသမဂၢ၊ ဗမာႏငငလးဆငရာ ေကာငးသားမားသမဂၢတ႔က စစတပက အာဏာသမး

ျခငးကမညသညနညးႏငမ လကမခႏငေၾကာငးေၾကညာခၾကသည။ ေၾကညာခကႏငအညစစအစးရ

အားျပငးထနစြာ ဆန႔ကငၾကသျဖင စစအာဏာပငတ႔ႏငထပတကေတြ႕ၾကရေလသည။

ထ႔ေနာကေတာလနေရးေကာငစသည ၁၉၆၂ ခႏစ၊ ဇလငလ ၄ ရကေန႔တြင ေကာငးစညးကမး သစ

မားကထတျပနေၾကညာခသည။ အဆပါစညးကမးသစမားက အေၾကာငးျပ၍ ေကာငးသား ဆႏၵျပ

လႈပရားမႈမားပမကယျပန႔လာခသည။ ဇလငလ ၅ ရကေန႔တြင ကမာရြတရစခနးေရ႕တြင ၿငမးခမးစြာ

စတနးဆႏၵျပၾကသည ေကာငးသားမားက ရတ႔က ေသနတႏငပစခတ လစခြၾကသည။

ေကာငးသားတစဥး ဒဏရာရရသျဖင ေဆး႐သ႔ပ႔ရေသာအခါတြင လႈပရားမႈမား ပမျပငးထနလာ

သျဖင ရနကနခ႐ငရာဇ၀တတရားသႀကးက ကမာရြတအ၀ငးႀကးနယေျမအား ပဒမ ၁၄၄

ထတျပနၿပး၊ တကသလနယေျမအတြငး ေန၀ငမးၿငမးအမန႔ထတျပန ေလသည။ ထေန႔၌ပင ရနကန

တကသလေကာငးသားမားသညတကသလ ပရ၀ဏတစခလးတခါးမား ကေသာခတ ပတဆ႔ၿပး၊

ဒမကေရစခတပႀကးဟ ဆငးဘတမားတငကာ ဒမကေရစတရားပြမား ကအသခ႕စက ျဖငေဟာ

ေျပာၾကသည။ မေကမနပျဖစေနေသာ ေကာငးသားမားသည စစတပဆန႔ကငေရး ကအမးမး

ေဟာေျပာေနၾကရာ``ေတာလနေရးေကာငစ၀င ဗလမးႀကးမားသည သးေယာက ေပါငးမ ၇ တနး

သာ ေအာငသမားျဖစၾကသည´´ စသညျဖင စတတြငးရသမေဟာေျပာၾကသည။

၈၈၈၈ ျပညသေန စဥမ စစညးတငျပသည

ေကာငးသားမား၏ ေဟာေျပာခကမားသည အနာေပၚဒတကသညအလား နားမခႏငသျဖင ေဒါသ

အမကေခာငးေခာငး ထြကကာ စစတပမာပစခတသတျဖတရန ဗလေန၀ငးက ႀကးမ အသလႊင

စကားေျပာခြကျဖင-ကယတငအမန႔ေပးခသည။

ထစဥကတကသလတစ၀ကတြင တပစြထားေသာစစတပမားကကြပကေနသ ဒတယဗလမးႀကး

စနလြငက တပသားမားအား အဆငဆငအမန႔ေပးသျဖင လကနကမပါဘ မမတ႔အေဆာငတြငး၌

စ႐းဆႏၵျပေနသညေကာငးသားမားက အစလကရကစကစြာပစခတသတျဖတခသည။

ဆႏၵျပရာတြင ပါ၀ငျခငးမရသည အေဆာငေနေကာငးသားမားကပါေတြ႕ရာသခႋငးဓါးမဆငးဘ

ပစခတသတျဖတၾကသည။

စစတပသည ဂသရေမာငးျပနေသနတသစမားက ပထမဆးစတငအသးျပကာ လကတညစမးပစ

ခတခၾကသည။ ထေသနတသစမားမာ အေနာကဂာမန မ ပစၥညးကရယာမားက ရနကနၿမ႕ရ

စစလကနကပစၥညးထတလပေရးစက႐တြင တပဆငခသည။ ဂသရးေသနတသစမားက

အာဏာသမးစဥက တပအခ႕သ႔ထတေပးခရာ၌ ခခမႈမရသျဖင အသးမျပခရေပ။

ထလကနကသစမားက စမးသပရနလကယားေနသ ဗလေန၀ငးအဖ႔ အခြငအေရး ရရသြား ေတာ

သည။ ဇလင ၇ရကေန႔ ေကာငးသားအေရးအခငး၌ စစအာဏာရင အစးရက ေကာငးသား ၁၅ ဥး

ေသဆးၿပး၊ ၂၇ ဥး ဒဏရာရရသညဟေၾကညာခေသာလညး အမနတကယေသဆးခရသေပါငးမာ

၂၀၀နးပါးခန႔ရ၍-၄၀၀ခန႔ဒဏရာရရခေလသည။

သ႔ကလေကာငး၀ငးအတြငးသ႔ ပစခတတကခကၿပးေနာကရနကနတကသလေကာငးသားမားသမဂၢ

(တကသ)၏အေဆာကအဥကစစတပက၀ငးထားျပန၏။

တကသလသမဂၢအေဆာကအဥႀကးသည ရနကနတကသလ၏ ဂဏထးေဆာငအေဆာကအဥျဖစ

သညသာမက ျမနမာႏငငေရးသမငးတြင နယခ႕ဆန႔ကငေရးခတပႀကးအျဖစ လထက အမြနအျမတ

အသအမနျပထားသညဗမာန ျဖစသည။၁၉၂၀ ခ၊ ဒဇငဘာ ၅ ရကေန႔ တကသလ ေကာငးသားမား

၏ သပတမစတငကာ ႏးၾကားလာသည ျမနမာလထက ေကာငးသား ေခါငးေဆာငမားက နယခ႕

ဆန႔ကငေရးတကပြမားဆသ႔ ေခါငးေဆာငခသည။ တကသလ ေကာငးသားမားသမဂၢ (တကသ)

က ၁၉၂၇ ခႏစက စတငဖြ႕စညးခသည။ သမဂၢ၏႐းအေဆာကအဥက ၀သာႏ ျမနမာသေဌးႀကး

ဥးညကတညေဆာကလဒါနးခသည။ အေဆာကအဥက ေကာငးသားမား၏ ပညာေရး၊ လမႈေရးေရး

ႏငကနးမာေရးကစၥမားက အသးျပရနရညရြယ ခသျဖငအဂၤလပတကသလအာဏာပငမားကပင

အားေပးခၾကသည။ ေကာငးသားမားက စကားရညလပြမားကငးပေလ ရရာတြင ျမနမာႏငငအဖ႔

အႏၵယျပညႏင ခြေရး၊ တြေရးျပနာေပၚလာေသာအခါ သမဂၢခနးမေဆာငမာ ႏငငေရးေခါငးေဆာင

မား၏စကားစစထးရာဗမာနျဖစလာခပသည။ ဥးဘေစာ၊ ေဒါကတာဘေမာ စေသာ ေခါငးေဆာင

၈၈၈၈ ျပညသေန စဥမ စစညးတငျပသည

မားသည၊တကသခနးမမေဟာေျပာၾကရငးစညး႐းေရးလပငနးမားလပေဆာငခၾကသည။

ေနာကပငး တကသအသငးက ေကာငးသားေခါငးေဆာငအျဖစ ကႏ၊ ကေအာငဆနး၊ ကေကာၿငမး၊

ကသနးေဖႏင ကရာရစတ႔ တကလာခနမစတငၿပး နယခ႕တကပြ၊ နယခ႕ခတပအေဆာက အဥႀကး

ျဖစလာခသည။ ၁၃၀၀ ျပညႏစအေရးေတာပမ အဂၤလပတ႔အား လကနကႏငတကခကႏငထတမႈ

အထအရနအဟနျပငးထနခသျဖင လြတလပေရး တကပြမား၏ ေအာငဗမာနႀကးအျဖစ ျမနမာ

တစမးသားလးက ဂဏယခၾကသည။ ဗလေန၀ငးေခါငးေဆာငေသာ စစအာဏာရင အစးရအမားစ

သည တကသလေကာငးသားဘ၀က တသက လႈပရားမႈမားတြင ပါ၀ငျခငးမရခသလ၊ ျပညသ

လထက ကးစားေသာ ေကာငးသားေခါငးေဆာငမားက အၿမမနာလ ျဖစေနခသည။ ထ႔ေၾကာင

တကသေကာငးသားလႈပရားရာဘမနကသနတကသအေဆာကအဥႀကးက ၿဖဖကရန အၿမဆင

ႀကႀကရြယလကရသည။

ထ႔ေနာက ဇလငလ ၇ ရကေန႔က ေကာငးသားမားက ပစခတသတျဖတစဥက ေကာငးသား

ေခါငးေဆာငမား ေသဆးျခငးမရ၊ အခ႕မာ ဖမးဆး၍ပငမမေသးဘ တကသ အေဆာကအဥ

မကႏာၾကကတြင ပနးေအာငးေနသညဟ သတငးက ဗလေန၀ငးသရေသာအခါ တကသ

ေခါငးေဆာငမနသမက သတျဖတရနႏင တကသအေဆာကအဥႀကးကပါ ဇလငလ ၈ ရကေန႔တြင

အၿပးအျပတဖကဆးရနအမန႔ေပးခေလသည။သမဂၢ႐းက ၿဖဖကၿပးေနာက ဗလေန၀ငးဥက႒

အျဖစေဆာငရြကေနေသာ ေတာလနေရးေကာငစက ``စညးမကမးမဘ၀ကျပငရမည တာ၀နသည

မမတ႔အေပၚကေရာကေနသျဖင တပမေတာ၏အား တစစတတစေဒသကသး၍ ေျဖရငးလက

ရျခငးျဖစသည´´ဟေၾကညာခ၏။ ထေၾကညာခကမာ စစတပကအတလင ယခထကႀကးမားေသာ

လကနကအငအားႏငေျဖရငးမညဟရာဇသေပးသညသေဘာသက၀င၏။

ထ႔ျပငတကသ အေဆာကအဥက ဖကဆးၿပးေနာက ျပညသတ႔အား အသလႊငမန႔ခြနးေျပာရာတြင

သကသတျဖတလကေသာ ေကာငးသားငယကေလးမားသည လကနကဟ၍ အပတတစေခာငးမ

မရၾကသညကသပါလကႏင လကနကကငသပနအဖြ႕ႀကးကရငဆငေနသညသဖြယပႀကးခ႕၍

`ဓါးကဓါးခငး၊ လကလခငးရငဆငဖ႔အသငရပါတယ´ ဟေဒါသပနသႏငအသလႊင ေျပာၾကား

ချပနသည။ ဗလေန၀ငးႏငစစဗလတစစသည ဇလငလ ၇ ရကေန႔က ေကာငးသားမားက

သတျဖတမႈႀကးႏငႏငငက အမြနအျမတထားသည တကသအေဆာကအဥႀကးက ဗးခြဖကဆး

မႈႀကးတ႔က ေဒါသမႊနကာ စတလကမာနပါ ကးလြနချခငးသည သ႔အဖ႕ ႀကးေလးေသာ ရာဇ၀တ

မႈႀကးျဖစသလ၊ စစတပအဖ႔လညး အမညးစကႀကးျဖစေနသညက စဥးစားမေလသည။

`ႏျပညစတက အေျမာကႏငပစ´ သလ ရာဇ၀င႐ငးလပေဆာငခကက တစေန႔ေန႔တင လထ၏

ဒဏခတမညကေၾကာကေသြးျဖာလာၾကသည။

၈၈၈၈ ျပညသေန စဥမ စစညးတငျပသည

မတရားကးလြနခေသာရာဇ၀တမႈႀကးအတြက တစမစမေၾကာကဒးတနလာၾကေသာအခါ တရားခ

သည မမမဟတပါ။ တစဥးကတစဥးက လကညႇးထး၍ အျပစဖ႔ရငး မမ၌ အျပစမရေၾကာငး

ထေခမႈမားက အႀကမႀကမ ျပလပခၾကသည။ ေတာလနေရးေကာငစဥက႒ႀကး ဗလခပႀကးေန၀ငး

ႏငဒတယဥက႒ ဗလမးခပေအာငႀကးတ႔သည တစဥးကတစဥး တရားချဖစေလဟန ေဖၚေကာင

လပၾကသညမာ ဗမာတပမေတာႀကးထပသးစစသားရငမာႀကးမားျဖစၾကေသာလညး သာမနဓါးျပ

လဆးဂဏးတစခမေလာကပင ညညြတမႈမရ။ အမားက၀နခရနသတမရ၊ သရေဘာေၾကာငသမား

သာျဖစေၾကာငးေပၚလြငေနေပသည။

ထစဥက ဒတယကာကြယေရးဥးစးခပျဖစသ ဗလေအာငႀကးက `တကယအမန႔ေပးတစာယလာၿပး၊

မရမးကနး ကေပးလာသက ဗလသနးစနျဖစပါတယ။ သမဂၢၿဖဖ႔ဒငးနမကေတြက အငဂငနယာ

တပခြကမာယခပါတယ။ အဒမာမလေလာကလ႔ ပငမစစပစၥညးသေလာငေရးမာ သြားယခငးသဟာ

ဗလေကာစးပါ။ စအဒတပမး ဗလ၀ငးကလကရာၿပး၊ အငးတငကသြားေရာကယရတာပါ။

ခြဖ႔အမန႔ေပးသေတြကေတာ ျပညထေရး၀နႀကးန႔ လၿခေရး ေကာငစဥက႒ဗလေကာစးျဖစပါတယ။

တကယဒငးနမကေတြဆငရတသကအငဂငနယာတပက ဗလမးထြနးရ ျဖစပါတယ။

အားလးဒငးနမကေတြဆငရတာဟာ ဇလငလ(၈)ရကေန႔ နနကလငးအားႀကးမျဖစပါတယ။

လကမတထးမညသ အရာရႀကးႀကးမားမားမရလ႔ ျပနာတကေနတနး လမးေလာကရငး

ေရာကလာတာက ဗလမးႀကးသရမငးသနး ျဖစပါတယ။ သက၀ငၿပး ခြဖ႔အမန႔ လကမတေရး

ထးေပးဖ႔ ဗလထြနးရက ေျပာလ႔ သကလကမတေရးထးၿပး ဒငးနမကခြတာျဖစပါတယ။´

`ကြၽနေတာဟာ ဗလမးႀကးလဟနန႔ ဗလခပ (ေန၀ငး) အမလကအသြား ပါေမာကၡဆရာႀကး

ဥးကာက ဗလလဟနက သမဂၢၿဖဖ႔အမန႔ရတယလ႔ေျပာတာ ထပၾကားရေတာအရစြန႔ၿပး

ဗလေကာစးရရာ အသလႊင႐က တယလဖနး ဆကၿပး၊ အဒကစၥကရပထားေပးပါ။ ဗလခပက

ကြၽနေတာေျပာပါမယဆၿပး၊ ဟေရာကေတာလညး ဘာမမေျပာဘ မလမတပတနညးန႕ထားခ

ပါတယ´လ႔ ဗလမးေအာငႀကးသညသ၏စာတမးတြင ေ၀လညေၾကာငပတေရးသားေျဖရငး

ထားေလသည။

ဗလေန၀ငးကလညး တဖန အႀကမႀကမထကစၥက ေျဖရငးျပသည။ သ၏ေနာကဆးေန႔လထက

လကမခေတာ သျဖင မဆလဥက႒ႀကးရာထးမထြကေပးရေသာ ၁၉၈၈ ခ၊ ဇလငလ ၂၃ ရက

အေရးေပၚပါတညလာခတြင -`အချပညမာျဖစပကခတ အေရးအခငးဟာ ၁၆ ရကေန႔ကစၿပး၊ ၁၇

ရကေန႔မာ ကြၽနေတာတ႔ သရပါတယ။ ၁၇ရကေန႔သၿပးတေနာကမာ ရတ႔၊ ေကာငစတ႔န႔ပ ထနးလ႔

ႏငလမမယလ႔ထငတယ။ ေမာလငခတယ။ ေစာေစာက ကြၽနေတာေျပာခတ ေသြးထြကသယေတြ

၈၈၈၈ ျပညသေန စဥမ စစညးတငျပသည

မျဖစေအာငဆတအထမာ တပမေတာက ဟအေ၀းအဖြ႕ကေလး လညးသး၊ဒအေသးအဖြ႕ကေလး

လညးသးဆတာမးမျဖစရေအာင တကယလတအခါမာသးဆၿပးေတာ ကြၽနေတာမသဘန႔

တပမေတာကမသးပါန႔၊ ကြၽနေတာ ေျပာထားတယ၊ အဒါေၾကာငမ႔လ႔ ျပညၿမ႕ကစၥဟာေအး မသြား

ဘန႔ ေရာငတကလာၾက တယ။ ဒါေၾကာငမ႔လ႔ မေန႔ကေတာ ကငး -စစတပ၀ငေပေတာဆၿပးေတာ

ကြၽနေတာ ခြငျပလကတယ။ အဒေတာ ေစာေစာက ကြၽနေတာေျပာထားတာရတယ။

ကြၽနေတာႏငငေရးက အနားယေတာမယ။ အနားယေတာမယဆေပမယလ႔ ေနာငအဖြ႕အစညးေတြ

တာ၀နအျပညကြပကႏငတအထေတာ ကြၽနေတာတ႔ႏငငက မပကစးရေအာင၊ ကေသာငးကနငး

မျဖစရေအာင ဆကထနးရပါလမမယ။ အဒထနးတအထမာ တငးျပညတစျပညလး လထက

ကြၽနေတာသေစခငတယ။ ေနာငက လစလေ၀းန႔ ဆဆပပလပလ႔ရရငေတာ စစတပဆတာ -

ပစရငမနေအာငပစတယ၊ မးေပၚေထာငၿပး ေျခာကတာ မပါဘး။ အဒေတာ ေနာငက ဆဆပပ

လပမယဆရငေတာ စစတပကသးလ႔ရရငေတာ အဒါဆတလေတြမသကသာဘးသာ မတေပေတာ

လ႔ကြၽနေတာဒကေနေျပာပါတယ။

လစလေ၀းေရ႕မာ ကြၽနေတာစကားေျပာတာ ယခအႀကမဟာေနာကဆးအႀကမျဖစႏငတာမ႔

ညလာခန႔ပတသကသညအခကအလကေတြ တငျပၿပးတေနာက ေကာငးသားမား ကြၽနေတာႏင

ေတာလနေရးေကာငစတစဖြ႕လးအေပၚအထငလြေနသညအျဖစအပကတစခက တငျပပါရေစ။

တကသလသမဂၢအေဆာကအဥက ၁၉၆၂ ခႏစ၊ ဇလငလ ၈ ရကေန႔နနကတြင ေဖာကခြဖကဆး

ခသညက အမားသၿပးျဖစပါတယ။ ပထမ ဇလငလ ၇ ရကေန႔ညေန ကြၽနေတာေဆာငရြကသည

အပငးကေဖၚျပမ ထေန႔က အျဖစအပကမား အေၾကာငးျပညစမညျဖစ၍ ေဖၚျပပါမည။ ထေန႔ညေန ၅

နာရခန႔တြင ေသနတပစသၾကား၍ ကြၽနေတာက တယလဖနးျဖင ဗလေကာစးက အေျခအေနေမးရာ

ဆရာႀကး ဥးကာတ႔ မသားစအား ေဘးကငးသညေနရာသ႔ပ႔ထားၿပးျဖစေၾကာငး၊

ေကာငးသားအခ႕န႔ရ(၈)ဥး၊(၉)ဥးခန႔ဒဏရာရေၾကာငးျပနေျပာပါတယ။

ဆပသေကာငးသားေခါငးေဆာငမားကမမေသးေၾကာငး၊ သမဂၢအေဆာကအဥ အတြငးတြင အခ႕

ရေၾကာငးေျပာသျဖင ကြၽနေတာက ရမား၊ တပမေတာသားမား ေနာကထပ အနာတရ မရရေအာင

ေအာကပါအတငးေဆာငရြကရနအႀကေပးညႊနၾကားပါသည။

(က) သမဂၢအေဆာကအဥအတြငးရသမားက အေဆာကအဥမထြကကာ အဖမးခရနအသခ႕စကျဖင

ေျပာရန၊ထြကမလာပါကလကနကႀကးမားသးမညဆသညအခကထညေျပာရန။

(ခ) အသာတၾကညထြက၍အဖမးမခပါက (ရကြငးလကဂနး) ျဖင ပစဖမးရန၊ လအပပါက

(ရကြ ငးလက ဂနး) သးရန။အထကပါအခကတ႔က မေမာငခငၿပးေအာင ေဆာငရြကရန လ႔ျဖစ

၈၈၈၈ ျပညသေန စဥမ စစညးတငျပသည

ပါတယ။

ဒေနရာမာ အေရးႀကးတာက ကြၽနေတာေျပာပါမယ။ ထေဖာကခြဖကဆးရနအတြက ေဆြးေႏြးျခငး၊

ဆးျဖတျခငး တ႔တြင ကြၽနေတာန႔ ေတာလနေရးေကာငစ၀ငအခ႕တ႔မပါခပါ။ ဇလငလ ၈ ရကေန႔

နနကတြင ဗးႀကးႀကးတစလးေပါကကြသကသ႔ အလြနျပငးထနေသာျမညဟညးသႀကးၾကားသျဖင

စစမးေတာမ သမဂၢအေဆာကအဥက ဒငးနမကတ႔န႔ဖကဆး လကေၾကာငး ကြၽနေတာသရပါတယ။

အျခားေတာလနေရးေကာငစ၀ငအေတာမားမားလညး ထေပါကကြသၾကားၿပးမ သၾကရပါတယ။

သ႔ေသာအသလႊင႐တြင ေတာလနေရး ေကာငစ၀ငအခ႕တ႔ျဖင ဖြ႕စညးထားေသာ လၿခေရးေကာင

စ၀င အားလးႏင လၿခေရးတာ၀နယရေသာ လၿခေရးေကာငစဥက႒ ဗလမးႀကးေကာစး ေကာငစ

၀ငအားလးႏင လၿခေရးတာ၀န ယရေသာအရာထမးမားေရာကေနၾကပါတယ။ ထသမားမာ

လၿခေရးေကာငစဥက႒ ဗလမးႀကးေကာစး၊ ဗလမးႀကး လဟန၊ ဗလမးႀကးေစာျမင (မးသမန)၊

ဗလမးႀကးဘန၊ အရာရမားထမ ေထာကလမးေရးဗလမးႀကးေမာငလြင၊ ရမငးႀကးဥးဘေအး

တ႔ျဖစပါတယ။ ထသတ႔အျပင အျခားလေတာေတာမားမားလညးရၾကပါတယ။ ထဇလငလ ၈

ရကေန႔ သမဂၢအေဆာကအဥက ၿဖလကေၾကာငးသၿပးေနာက ဗလေကာစးကေခၚ၍ေမးရာ ၇

ရကေန႔ ညေနက ကြၽနaတာက သမဂၢအတြငး၀ငေရာကေနသည ဆပသေခါငးေဆာငမားက

ဖမးဆးရာတြင လအပလင (ရကြငးလကဂနး) ကသးႏငသညဆသညအခကကသမဂၢ

အေဆာကအဥ အဖကခငးသညဟ ယဆသျဖင ဖကလကသညဟ ေျဖပါတယ။ ဒလဆရငလညး

စေပါငးေခါငးေဆာငမႈကငသးတယလ႔ လကခထားျခငးေၾကာင ေတာလနေရးေခါငးေဆာငအေနျဖင

ဓါးဓါးခငး လလခငးဆတ စကားလးမား ပါတေၾကညာခကက အသလႊငလကပါတယ။

၈၈၈၈ ျပညသေန စဥမ စစညးတငျပသည

ဒပက သမဂၢက စထြကၿပး အဓပတလမးအတငးေလာကခတာပါ

။ေနာကသးေလးလၾကာၿပးေသာ ကြၽနေတာက အရကမးမးန႕ သမဂၢအေဆာကအဥကဖကဖ႔

အမန႔ေပးတယဟ ႏငငျခားသတငးစာဆရာတ႔ အသငးအ၀ငးတြင ေျပာဆေနတာၾကားရလ႔

ဗလေကာစးက ကြၽနေတာအရကမးၿပး ဖကဖ႔ အမန႔ေပးတယလ႔ ကြၽနေတာတစေယာကတညးက

တရားခလပထားတယ။ အဒါေၾကာင ဇလငလ ၇ ရကကအျဖစ အပကက ေျပာျပခငးပါတယ။

အဒေတာမ ဗလေကာစးက အျဖစအပကအမနက ေျပာျပပါေတာမယ။ အရငက ေတာလနေရး

ေကာငစတကခါစတြင စတ၀မးကြေနၾကတာ မေပၚေအာငလ႔ ဖးဖးဖဖ ေျဖချခငးျဖစပါတယ။

အျဖစအပက အမနမာ ထ ၇ ရကေန႔က အသလႊင႐ရလစထမ တစဥးတစေယာကက ဒသမဂၢ

အေဆာကအဥႀကးဟာ သပနဌာနခပ ျဖစေနတယ။ ဖကပစလငေကာငးမယလ႔စေျပာရာမ

ဖကသင၊ မဖကသငေဆြးေႏြးၾကပါတယ။ ေနာကဆး ဗလခပ (ေန၀ငး)က အသေပးၿပး၊

ဗလခပသေဘာတလင ဖကမယလ႔ဆးျဖတၾကပါတယ။ ထစဥ ဗလေအာငႀကးက ဗလခပထ

သသြားၿပးတငျပမယ။သေဘာတမတအေျဖယခမယေျပာၿပး၊ ကလဟနကေခၚ၍ကားျဖင

ထြကသြားပါတယ။ ထ႔ေနာက ဗလေအာငႀကးအသလႊင႐သ႔ျပနလာၿပး၊ ဗလခပက သေဘာ

တလကၿပဟေျပာသျဖင အသလႊင႐ရလသကတ႔ သမဂၢအေဆာကအဥက ဖကဖ႔ပစၥညးမားစၿပး

ဖကလကပါတယ။ ထအေျဖကရၿပးေနာက ဗလေအာငႀကးမပါဘ ကနေတာလနေရးေကာငစ၀င

မားကေခၚ၍ ဗလေအာငႀကး ကြၽနေတာကမတငျပဘ အသလႊင႐ရလသကက ကြၽနေတာ

သေဘာတလကၿပလ႔ေျပာတအေၾကာငးကတငျပခပါတယ။

၈၈၈၈ ျပညသေန စဥမ စစညးတငျပသည

ထအေၾကာငးမနကသၿပးေနာက ဗလေအာငႀကးက ကြၽနေတာရ႕႐းခနးသ႔ေခၚ၍ သမဂၢအေဆာက

အဥဖကရန ကြၽနေတာသေဘာတတယလ႔ေျပာတာက ကယသၿပးၿပ၊ အဒေတာကယလေခါငးေဆာင

လပခငရင၊ ေခါငးေဆာငႏင မယထငရင ကယထြကေပးမယ။ ကယထြကရမလား၊ ကယလထြက

ရမလား၊ ဆးျဖတေပေတာဟ ကြၽနေတာကေျပာရာ သထြကပါမယဆၿပး သ႔အခနးျပနသြားကာ

ထြကစာတငခပါတယ။

ကြၽနေတာတငျပတာက မနေၾကာငးသကေသအေထာကအထားမားတငျပပါမယ။

ပထမအေထာကအထား ဗလခပေအာငႀကး ၁၉၈၈ ခ၊ ေမလ ၉ ရကေန႔စြျဖင ေရးသည စာတမးစာ

မကႏာ ၂၄ ဒတယစာေၾကာငးမစ၍ပါေသာ တရားချဖစရတ ဗလေအာငႀကးဆသဟာ ဗလမးႀကး

လဟနန႔ ဗလခပအမလကအသြား ပါေမာကၡခပဆရာႀကး ဥးကာ ေခတေရႊ႕ေနတ အငးလားကန

ဟတယနားက တစထပတကကေလးမာ ဆရာႀကးဥးကာက ဥးလဟနက သမဂၢ ကလညး ၿဖဖ႔

အမန႔ရတယလ႔ေျပာတာထပၾကားရေတာ အရစြန႔ၿပးဗလေကာစးရရာ အသလြင႐က တယလဖနး

ဆကၿပး အဒကစၥကရပထားေပးပါ။ ဗလခပက ကြၽနေတာေျပာပါမယဆၿပး၊ ဟေရာကေတာလညး

ဗလခပက ဘာမမေျပာဘ မလမတပတနညးန႔ ထားခသျဖစပါတယ ဆတအခက၊ ဒါသေရးထား

တအထက ဒါပထမအခက။ သကေသခဒတယ သကေသအေထာက အထားက ဒကစၥန႔ပတသက

ၿပးေတာ သကဆငရာပဂၢလေတြကေခၚၿပး၊ သတ႔သတာေတြက အမနအတငးေရးၾကပါလ႔ ေျပာတ

အခါကေတာ ဗလမးႀကးလဟနတငျပတစာတမးထမာ အဒ သ႔စာေလး ကြၽနေတာ ဆမာရပါတယ။

အ သတငတစာတမး၊ စာမကႏာ ၅ စာေၾကာငးေရ ၄ မာ ထအခနဗလခပေအာငႀကးလညး

ေရာကလာပါတယ။ သမဂၢကစၥေျပာတအခါ ေနၾကဥး၊ ကြၽနေတာ ဗလခပႀကးဆသြားၿပး တငျပအမန႔

ေတာငးမယလ႔ေျပာၿပး၊ ကြၽနေတာအားေခၚၿပးထြကလာခပါတယ။ လမးတြင ဗလမးႀကးတငစးအမ

တြငရေသာ ဆရာႀကးဥးကာထ၀င၍ သတငးေမးပါတယ။ ေသဆးသ ၊ ဒဏရာရသေကာငးသားမား

အေရအတြကလညးေျပာခပါတယ။

--အဒအခနမာ ကြၽနေတာက ဆရာႀကးက သမဂၢအေဆာကအဥက ဖကမယဆတအေၾကာငး

ေျပာခပါေသး တယ။ ထ႔ေနာက ကြၽနေတာတ႔ႏစဥး ဗလခပႀကးထဆကလကသြားပါတယ။

ဗလခပန႔ေတြ႕တအခါ ဗလခပေအာငႀကး က အေျခအေနမားတငျပပါတယ။ တငျပရာတြင

သမဂၢအေဆာကအဥကစၥမပါပါ။ ျပနရနကားေပၚတကပါတယ။ ကားေပၚေရာကေတာ ကြၽနေတာက

ဗလခပ ဟကစၥမေျပာရေသးဘးလ႔ သတေပးပါတယ။ ဗလခပေအာငႀကးက ေနပါေစလ႔ေျပာသျဖင

ကြၽနေတာလညး ဘာမမေျပာဘ ဆတဆတေနလကပါတယ။ အသလႊင႐သ႔ျပနေရာကေသာအခါ

ဗလခပေအာငႀကးက ဗလမးႀကးေကာစးအား (အေက) ဟေျပာလကသညကၾကားရပါတယ။

ဆတအခကတ႔ျဖစပါတယ။ အဒေတာ ဒအခက အလကေတြဟာ ကြၽနေတာေစာေစာကေျပာခတ

ကြၽနေတာမသဘန႔ ကြၽနေတာသေလဟန၊ ကြၽနေတာခငးေလဟန၊ တျခားလေတြက ေျပာလ႔

၈၈၈၈ ျပညသေန စဥမ စစညးတငျပသည

ကြၽနေတာသေဘာတၿပဆၿပး၊ တျခားလေတကဖကလကတာအဒေတာအထကက အခကေတြက

ေလလာၿပးေတာ သမဂၢအေဆာကအဥကဖကတကစၥမာ မညသတရာခအစစ ျဖစတယဆတာက

လထတစရပလးက မမတ႔ဖာသာ ဆးျဖတၾကပါေတာလ႔ တငျပရန စကားေျပာျခငးက အဆးသတ

လကပါတယဟ-ဗလေန၀ငးကတငးျပညသ႔ရငးျပခေလသည။

ဗလေန၀ငး၏ေနာကဆးေန႔ မကေျဖလကၤာစာတမးႀကးမာ ကာရနမည၊ စာသားမေခာ မသာ၀ါဒ

လမလးမားသာျဖစေလသည။

ဇလငလ၇ရကေန႔ေသြးေခာငးစးလသတပြႀကးႏငပတသက၍--

(က) ဗလေန၀ငးက ေစာေစာကမသ ေသနတသၾကားမသရသညဟေျဖရငးျခငးသည လမညာ

ေသာမသားသာျဖစသည။

ေကာငးသားတ႔ေဟာေျပာခကက သ႔ထသ႔ႀကးမအသဖမးစကျဖင လႊငေပးေနေသာေၾကာင

ေကာငးသား မား၏အသက စတဆးကာ သတျဖတခြငအမန႔ထတခသညမာ ဗလေန၀ငး ကယတင

ပငျဖစသည။

(ခ) ထစဥက တပဥးမ ပစမန႔ေပးရသဗလစနလြင (ေနာငသမၼတျပတ) က မမသည ဗလေန၀ငး၏

အမန႔အရ ပစမန႔ေပးခပါသညဟ မဆလပါတပကေသာအခါတြင ေျဖရငးထတေဖၚခသည။

(ဂ) ေကာငးသားမားလကခကႏင ရ ၇ ဥး၊ ၈ ဥးဒဏရာရရသညဟ ဗလေန၀ငးကေျပာသညမာ

လညး လမညာေသာ မသားသာျဖစသည။အေဆာင၀ငးတခါးမနသမက ေကာငးသားမားက

ပတထားခက ျပငပရစစတပက ပစခတသတျဖတခနတြင တကသလပတ၀နးကငတြငရတစ

ေယာကမမရ။ေကာငးသားတ႔ကရတ႔အား-ရနျပရနမျဖစႏငေခ။

(ဃ) တကသေဆာကအဥမကႏာၾကကတြင ေကာငးသားေခါငးေဆာငမားက သတျဖတရန

ဥးတညခကျဖင အေဆာကအဥးႀကးက ဖကေစအမန႔ေပးသမာ ဗလေန၀ငးျဖစသည။

မဖကရနဟန႔တားေလဟနေျပာေသာ ဒတယကာကြယေရးဥးစးခပ ဗလမးခပေအာငႀကးလညး

တာ၀နရေပသည။

(င) တသကကဖကစးၿပး ေနာကတစေန႔နနကတြင ဘာေၾကာငဖကရသညဟ ေတာလနေ၇း

ေကာငစ၏ေၾကညာခကတြင ေတာလနေရးေကာငစသည စညးမကမးမ ဘ၀ကျပငရမည

တာ၀နသည မမတ႔အေပၚတြင ကေရာကေနသျဖင တပမေတာ၏ အားတစစတတစေဒသက

သး၍ေျဖရငးလကရျခငးသည ဟ သတငးစာတ႕မ ေရးသားထတျပနခကတ႔ကေလလာ ၾကညပါက

၈၈၈၈ ျပညသေန စဥမ စစညးတငျပသည

ေတာလနေရးေကာငစဥက႒ ဗလေန၀ငးက မမမသပါ။ မမပါ၀င ျခငးမရပါဟ ေျပာသညမာ

လယျပငတြငဆငသြားသကသ႔ထငရားေနေသာမသားသာျဖစပါသည။

(စ) ယချဖစပကသညကစၥသည ေကာငးသားကစၥတစခတညးမဟတဘ၊ ႏငငေရးအေမာင

ပေယာဂမားဖမးစားတယဆတာ ကြၽနေတာတ႔ရပစားမပါတယ ဟ ဗလေန၀ငး၏သမဂၢဖကရေၾကာငး

ကယတငအသလႊငခက၌ ေကာငးသားမားေနာကကြယမ ဗကပတ႔ ပါေလဟနေျပာသညမာလညး

လမညာလဆယခကပငျဖစသည။ ထအခနက ဗလေန၀ငးက ၿမ႕ေပၚရ လကနကခဗကပမားက

သမးသြငးကာ ေတာတြငးရ ဗကပမား အလငး၀ငရန စကားကမးလမးေနခနျဖစသည။ ေကာငးသား

တ႕လႈပရားမႈသည ျပငပ ပေယာဂမပါသညက သပါလက သတျဖတမႈႀကးႏင ဖကဆးမႈႀကးက

လထကလကခေအာငလဆယေျပာဆခကသာျဖစသည။

(ဆ) ေကာငးသားမားအား သတျဖတၿပးေနာက၊ ကြၽနေတာတ႔ကအေျပာဘ၀မာနစမြနးေစျခငး

အားျဖင အလပ ပကကြကေအာငရညစးၿပး တမငလပေနၾကတယဆလငေတာ ကြၽနေတာ

ေနာကထပဘာမ မျပာလေတာပါဘး။ အနညးဆး ဓါးက ဓါးခငး၊ လက လခငး ရငဆငဖ႔သာရ

ပါေတာတယ။ ဟ ေျပာသညမာ ေဒသသႏငတနရ ေနသညက ၾကားရသလထက သရနားလည

ၾကသည။ ဗလေန၀ငးရာထးမဆငးေပးရေသာ ၈၈ ခနစက `စစတပဆတာ ပစရငမနေအာင

ပစတယ၊ မးေပၚေထာငၿပး ေျခာကတာမပါဘး၊ ေနာငက ဆဆပပလပတသ ေတြ႕ေတာ မသက

သာဘးလ႔သာမတေပေတာ´ ဟ ေျပာေသာမန႔ခြနးႏငတစသတညးျဖစသညက လထက ေနာေၾက

ေနၿပျဖစသည။

(ည) ထစဥက လကေတြကသတျဖတ႐မသာမက ႏႈတမလညး စစေၾကညာခပါလက ေနာကပငးမ

သသတသည ငါသတသည၊ သဖကသည ငါဖကသညဟ တစဥးအေပၚ တစဥးလကညႇးထး၍

ေဖၚေကာငလပၾကေစကာမ၊ ေခါငးေရာငေစကာမ၊ ဗလေန၀ငးသည အဓကတရားခသာျဖစသညက

လထကေမမရႏငေပ။

`၇ - ၇ - ၆၂ က မေမၾကန႔။´

၈၈၈၈ ျပညသေန စဥမ စစညးတငျပသည

မညသ႔ဆေစ ယခအခါ `ဆဗငးဂြၽနလင´ ေခၚ ဇလငလ ၇ ရကေန႔ ေသြးေျမကခရေသာေကာငးသား

အေရး ေတာပႀကးသညယခအခါ ၄၈ ႏစသ႔ တငခၿပးျဖစေသာလညး လထတစရပလးသည ထ

ေသြးစြနး ခရေသာ ဇလငလ ၇ ရကေန႔ ကဥးေႏာကကေမေပာကသြားသညတင ႏလးသားက

ဥဒါနးမေက အစဥသတရလက ရေနမညမာ မလြဧကနပငတညး။ ယခအခါ၌လညး ဗလေန၀ငး၏

မးဆကသစလကပါးေစ စစအာဏာရငတ႔သည ဒမကေရစအေရးေတာပႀကးေအာငျမငေရးအတြက

႐နးကနတကပြေနေသာ ရဟနးရငလ၊ ေကာငးသားမားပါ၀ငသည ျပညသလထတစရပလးအား

နညးမးစျဖင ၿဖခြငးရန ဆငႀကႀကလကရရာ ေတာလနေရးသတအစဥရေစရန တပလန႔ ႏႈးေဆာ

လကရပါသည။

ဒမကေရစအေရးေတာပၾကးလး၀ (လး၀) ေအာငရမည။

ေဒါငးလငယ

ယခကဗာမားသည ၇ ဇလငအထမးအမတ အျဖစထတေ၀ခေသာ ကဗာစာအပမားထမ တအပ

ျဖစပါသည၊ စာအပ၏ အမညမာ `ရငျပငန´ ျဖစပါသည။ ထတေ၀သညခႏစက မသပါ။ ကေနာ၏

မတေဆြ တဥးထမရ ရျခငးျဖစပါသည။

ရဘကေတာ ေသြးနပါေစ

ဒ႔ရငတြငး၀ယ

ျပငးျပငးပေလာငေနၾကတကား။

ဒ႔မကႏာ၀ယ

ျဖာျဖာမကရည ေစြၾကတကား။

ဒ႔အသ၀ယ

ၿငၿငအမနး ေ၀ၾကတကား။

ဒ႔၀နးကင၀ယ

၈၈၈၈ ျပညသေန စဥမ စစညးတငျပသည

ရငျပငရရ နကကတကား။

ဒ႔မားဆႏၵ၊ ရသမက

ဖြငဟ ေတာငးဆလတကား။

ဒ႔မားဘ၀၊ မနသမက

တငျပထတေဖာလတကား။

တကပြဆလင၊ ဒ႔ရငခြငသည

ေၾကာကျငငမလြန႔၊ ေနာကမတြန႔ႏင

ေၾကာကရြ႔သမားေနခပါ။ ။

ခငသကထား (ျမစႀကးနား)

၀ဥာဥကနစာ

ကညဆမားၾကား

သကစြန႔သြားေသာ၊ ဒ႔မား၀ဥာဥ

တကပြ၀ငလကပါတကား။ ။

မးနက

ေသြးပကေနေသာ မခငၾကး သ႔မဟတ ေသြးသတထားေသာ အေဆာကအဥးေဟာငး

သမဏေခာငး၊ကညထြကေျပာငးမ

ေသာငးေသာငးဆည၊ ယမးအားသႏင

၈၈၈၈ ျပညသေန စဥမ စစညးတငျပသည

ျပငးထနေဖါကစး၊ ေၾကးကညဖးတ႔

၀ျမးပလႊား၊ ေဖါကထြငးသြား၍

ထြားထြားညြန႔ေ၀၊ သားတ႔ေသပ

ျမငရပါသည၊ ဇရာေဟာငးပ

အရြယကေသာ၊ မႈငးလလည

မခငအသည၊ ရငဖေခာကခား

ေသြးပကသြား၍၊ မသားမပါ

ပြငလငးစြာျဖင၊ ေနာငလာေနာကသား

ရငေသြးမားက၊ ေျပာၾကားလမမည

စးၾကသညေၾကာင၊ ေထြလလမကစ

အၾကညစျဖင၊ ေဆးသစျခယသ

ရပေျပာငးၾကသည

ေလာကရယဘြယပါတကား။ ။

အေမာင (တကသလ)

လြတမခဥး

စာသငခနး၏....

ေနာကတနးခမာ၊ ထငၿမပါေသာ

ခစစြာသငယခငး၊ ေပာကဆးျခငးက

ခကျခငးတးတးေမးၾကသည။

သကအစ..

ဆရာအလယ၊ ငါ၀ယအဆး

ေပါငးရးညညာ၊ ဒျပနာက

ျပငးစြာတပ၊ ရာယေဖြရ

မလလပါ၊ သၾကပါ၏။

ဖႏပရကစက၊ ခႏစရကဇလင

ေသြးလအငမာ၊ ေပာကဆးပါေသာ

ခစစြာသငယခငး၊ ထသတငးက

အတြငးျပငပ သၾကသည။

၈၈၈၈ ျပညသေန စဥမ စစညးတငျပသည

သညသတငးက..

ခကခငးတးတးေျပာမညဆး၍

သညအခငးေၾကာင..

ခကခငးညညာလကတြမာမ႔

မပ႔ေနျခည၊ ေရႊရညမ၀ငး

ေမာငအတြငးသ႔၊ ပတသြငးခပေႏာင

ကာလအေမာငမ

လြတေအာငရနးထြကၾကပါစ႔။ ။

တကသလ ေမာငလေခာ

ကယခစသ ေရတမနစရာေပါ

ကေကာပြငေတြ၊ ရန႔ေျပၿပ

မကရညဖးလႊမး၊ ဒ႔ေကာငးလမးက

လမးရနမ၀၊ ေျခလမးရြ႔ခ

လးလြန႔မရ၊ ပနးအလေတြ

ညးႏြမးေလေအာင၊ နငးေျခဖပစ

ေၾကာခငးရစၾက၊ ပနးသစမေ၀

ပနးေဟာငးေၾကြလြင၊ မလနးတငပါ

အားႏင ရနးထြက၊ ၾကးစားလကႏင

လြတရကမျမင၊ သညပနးပငမာ

ေသြးျမင လးယက၊ မရႈရကရင

နနကကမ၊ ကယခစသလင

ပနးျဖပငေအာက၊ ပနးပြငေကာကရန

အေရာကၾကတငသြားႏငသည။

ဟင..အခေတာလညး၊ မေတြးရပါ

ပနးလညးမျမင၊ သလမရ

ရငခဘရင၊ စြနးၿငေသြးစ

ျမငလကရမ၊ ႏမစတပ

ေသြးပြကဆသည၊ ခစသမညသ႔ ရမညနညး။

၈၈၈၈ ျပညသေန စဥမ စစညးတငျပသည

ေအာ ..ပြငရငးေၾကြရစ၊ ဤအျဖစက

ပနးခစသမား ေတြးယပါ။

ျဖျမငေ၀(ဒငအ)

ဆဗငး ဂလင ႏင ပတသကသည အခ ႔ေသာ အခကအလကမား

ေတာလနေရးေကာငစ (စစအစးရ) အေျဖေပးရမယ အခကေလးခက

၁။ ဘာေၾကာငေကာငးသားေတြက ပစသတခသလ။

၂။ပစခတသတျဖတဖ႔ ဘာအေၾကာငးရလ။

၃။ ေကာငးသားေတြ ဘယေလာကေတာင ေသဆး၊ ဒဏရာရခသလ။

၄။ ပစခတဖ႔န႔ သမဂၢ အေဆာကအဥးက မငးခြ ဖကဆးဖ႔ ဘယသ အမန႔ေပးတာလ။

အေရးၾကးသည ရကစြမား၊ အျဖစအပကမား

၁။ ၁၉၆၂ ေမလ ထမာ ေကာငးေဆာငစညးကမး ၂၂ ခကထတျပနခတယ။

(ဗလေန၀ငးဥးေဆာငတ စစအပစမ)။ အဒါက ကန႔ကြကဖ႔ တကသဖြ႔စညးပန႔အည ၇ ဇလငမာ

ေကာငးသားထ အစညးအေ၀းက ေခၚထားတယ။

၂။ ၁၉၆၂ ဇလင ၆ ရကေန႔ညမာ မႏေလးေဆာင အပါအ၀င အေဆာငသစေတြျဖစတ ေတာငင ၊

ရာမည၊ အမရ တ႔က မးျဖတတယ။ မးျပနဖြငေပးဖ႔ မႏေလးေဆာငက ေကာငးသားေတြက

ေၾကြးေၾကာ ဆႏၵျပတယ။ ဒ အေဆာငမးက အေဆာငတခါးမၾကးက ပတလကတယ။

အေဆာငတခါး ျပနဖြငေပးဖ႔ သမဂၢေခါငးေဆာငေတြက ေရာကလာတအခနမာ ေျပာတယ။

ပညာေရး၀နၾကး ေဒါကတာခငေမာင၀ငး (ယခင အေဆာငမး)ကလညး ေတြ႔ခြငေတာငးတယ။

တခါးမဖြငေတာ ၇ ရကေန႔တငမယ ေၾကြးေၾကာသ ေတြ က လညလညေၾကြးေၾကာၾကတယ။

မနက သးနာရထ။

၃။ ၁၉၆၂ ဇလင ၇ ရကေန႔ ေန႔လည ၁၁ နာရမာ တကသအေဆာကအဥးမာ သတမတထားတ

ေကာငသားထ အစညးအေ၀းစ။ သဘာပတ တကသဥကဌ က ဗေဆြေလးေဆာငရြက။

အခမးအနားမး ကသာဒး။ ၃ ခက ေတာငးဆတယ။

၈၈၈၈ ျပညသေန စဥမ စစညးတငျပသည

က။ ဖႏပတ ေကာငးေဆာငစညးကမးေတြ ရတသမးေပးဖ႔။

ခ။ ေကာငးေဆာငေကာမတမာ ေကာငးသားကယစားလယ ပါ၀ငခြင။

ဂ။ ေကာငးေဆာငလသတငး ေကာငးေဆာငရေရးအတြက ေကာငးေဆာငသစမားေဆာကလပ။

၄။ ၆ ရကေန႔ ည ၈နာရမာ တကသလနယေျမက ပဒမ ၁၄၄ ေၾကညာ၊ အဒါရတသမးဖ႔ ၇ ရက

အစညးအေ၀းမာ ေတာငးဆ။

၅။ ေန႔လညႏစနာရအစညးအေ၀းၿပး။ ေကာငးတြငးလညလညဆႏၵျပဖ႔ ဆးျဖတ။

ေၾကြးေၾကာသေတြက-

မတရားစညးကမးေတြ အလမရ

မတရားခပခယမႈေတြ အလမရ

ေကာငးေဆာငေတြက အကဥးေထာငမလပန

ခပခယမႈေတြ အလမရ

မတရားစညးကမးေတြ ဖကသမး

ေကာငးသားထ ညညြတၾက။

ဒါေတြန႔အတ အလြနၾကးမားတ ခြပေဒါငးအလၾကး ျဖန႔ၿပး မႏေလး၊ ေတာငင ဒဂ၊ ေရႊဘ၊

အဓပတလမးက ဘြ႔ႏငးသဘငအထ စတနးလညလည။ တကသ အေဆာကအဥးေရ႔မာ

ဗကသဥကဌ ကသကက စကားေျပာ။ အဒအခနမာ ရန႔ေထာကလမးေရး ၂၀၀ ေကာကသမဂၢ

ေခါငးေဆာငေတြက ဖမးဆး။ ေကာငးသားေတြက ျပနလေတာ သမဂၢ ျမကခငးျပငမာ-

ေကာငးသား န႔ စစအစးရ လကပါးေစေတြ ရနးရငးဆနခတျဖစ။ ဗကသဥကဌ ကသက၊ တကသ

ဥကဌ က ဗေဆြေလး၊ ရကသ အတြငးေရးမး ကၪာဏ၀ငး၊ ကစးတင၊ ကရျမင၊ ကထန၀ငး၊

ကၾကညညြန႔၊ က၀ငးၾကည၊ ကခ၊ ကတငေငြတ႔က ရက တကသ အေဆာကအဥးေပၚမာ

ဖမးဆးရမ။မႏေလးန႔ အမပရေဆာငက တကသအေရ႔မာ၊ အဒါန႔ ခေတြက သးၿပး ေကာငးသား

ေတြက အေဆာငေပၚက ပစတယ။ ခေပါကတာမားေတာ ပလပေတြ ဆတသြားတယ။

၈၈၈၈ ျပညသေန စဥမ စစညးတငျပသည

ေကာငးသားေတြက အဓပတလမးေပၚက ျခေသၤတခါးက ပတလကၿပ။

၆။ ညေနေလးနာရ၊ သးသန႔ရအဖြ႔ ၁၀၀ ဥး ကားႏစစး၊ ေသနတကငစစကား ငါးစးေရာကလာ။

ဗလစနလြင။ ဗလေကာစး၊ ဗလေမာငေမာငခ၊ လကေထာကရမငးၾကး ဥးလေငြတ႔က ကမာရြတ

ဂတတမာ။ရေတြက မကရညယဗး ၇လး ပစတယ။ ဗလစနလြငက ရေတြက ထနးဖ႔ လကေထာက

ရမငးၾကးက ေျပာတယ။

၇။ ညေန ၄ နာရ ၂၀မနစ အထးသတငးေထာကလမးေရးက ရမငးၾကး ဥးေမာငေမာင၊ တတယ

ရာဇ၀တ၀န တရားသၾကး ဥးေမာငေမာငၾကညေရာကလာအကခတ။ ဗလသနးစး၊ ဗလတငစး၊

ရနကနရမငးၾကး ဥးခငေမာငေမာင၊ ဒရမငးၾကး ဥးသနး၊ ဗလစနလြငတ႔ ေရာကလာျပန။

၈။ ညေန ၄နာရ ၄၅မာ မကရညယဗး ၆ လး ။ ၿပးေတာ ေလးလး။

၉။ ဗလစနလြငက ေကာငးသားကယစားလယ ကကင၊ ကစန၀ငး၊ က၀ငးညြန႔၊ တကသ

အရတပရငးက က လထြနးတ႔န႔ေတြ႔။ ၿငမရင ရေတြ ရတေပးမယေျပာ။

ကလထြနးကစစ၀တစ၀တထားေတာ ေကာငးသားေတြက ေဆာငးထားတ စစဥးထပက

ေဘာလးလလပကစား။ ဆကလကအေရးအခငးျဖစ။ ေနာကထပ မကရည ယဗးေျခာကလး။

၁၀။ ငါးနာ၇ ဆယငါးေလာကမာ ရရပၿပး စစတပခ။ ေကာငးသားမားေပ၂၀ ခန႔ဆတၿပးေပါေမာကၡ

ဥးကာရ စကဒါ ကား စ ၆၅၉ က မးရႈ႔။

၁၁။ ၅း၄၅မာ ဗလစနလြင ရ ခငး ၄ တပက တကသလက၀ငး။ ကငတ ေသနတက အမးအစား

သစျဖစတ G3/ G4။ အခ႔ေသာ ေကာငးသားေခါငးေဆာငမားက တာ၀နမားခြၿပး တကသလ

နယေျမမ ေရာငခငး။ ကနခတ ေခါငးေဆာငမား- ကလေရႊ၊ ကလၾကည၊ ကထြနးၾကည။

၁၂။ ညေန ၆း၃၀ ေလာကမာ စတင ပစခတတယလ႔ အမတတရျပနေျပာသမားက ေျပာ။

ပစမန႔က - သးမနစပစ- ႏစမနစနား-သးမနစပစ။ g3/g4က ထတလပတာက ဂာမဏက ဖဆြာနာ

ကမၸဏန႔ စစအစးရ ဖကစပက။

၁၃။ စစအစးရ သတငးထတျပနခကက ၁၆ ေယာကေသဆးတယေျပာ။ ရနကနေဆးရၾကး

(Rangoon General Hospital) က ေသဆးဒဏရာရ ေကာငးသား ၈၀ ေရာကတယလ႔

၈၈၈၈ ျပညသေန စဥမ စစညးတငျပသည

ေဆးရအပၾကးကေျပာ။ တရားမ၀ငတ သတငးအရ တပမေတာစစေဆးရ(Burma Military

Hospital) ကလညး ေသဆးဒဏရာရ ၈၀ ေလာကေရာကတယလ႔မကျမင စစသနာျပ (Nursing

Cadet) တဥးက ေျပာ။

၁၄။ ၁၉၇၈ ခႏစမာ ဒကစၥန႔ ပတသကၿပး တာ၀နရသဟာ ဗလေအာငၾကး ဆၿပး ပခတ လႈ႔ေဆာမႈ

တခ မဆလအတြငးျဖစခတယ။ ဒါေပမယ ဗလေအာငၾကးက စာႏစေစာငထတၿပးျငငးခတယ။

၁၅။ ၈၊၇၊ ၁၉၆၂ မနကမာေတာ သမငး၀ငတကသအေဆာကအဥးဟာ ၿဖခခခရပါၿပ။

တာ၀နရသမား

၁။ အမန႔ေပးဌာနဟာ ျမနမာအသမာပါ။

က။ ကာနယေကာစး

ခ။ ဥးသနးစန

ဂ။ ေဒါကတာလဟန

ဃ။ ဗလဘန

င။ ရခပဘေအး

စ။ ပါေမာကၡခပ ဥးကာ တ႔ပါ၀ငပါတယ။

၂။ တကသအေဆာကအဥးက မငးခြဘ႔ တာ၀နယသ ဗလ(ကာနယ)လျမင (BE,GE) ပါ။

ပစခတမႈတာ၀နခက ဗလစနလြငပါ။

ဤအခကအလကမားက ရနကနတကသလ ေကာငးသားသမဂၢ စနရတသဘင

(ျပညသ႔ဘကေတာသား မား) မ ရယပါသည။ ၂၀၀၅ ခႏစ ႏ၀ငဘာလ ၂၅ ရကေန႔ တြင

ထတေ၀ပါသည။

၇ ဇလင တြင ကဆးသြားေသာ ကေနာတ႔၏ ေနာငေတာ ကေကာ၀ငး (ေျမာငးျမ)က ေသအ

ဆဆတြင နရ ၌ သ၏ ခႏၶာမ ထြကေသာေသြးျဖင ေရးခသည။

`၇ - ၇ - ၆၂ က မေမၾကန႔။´

ၾကးျမတလပါသည။ အေလးျပလကပါသည။

၈၈၈၈ ျပညသေန စဥမ စစညးတငျပသည

ဇလင (ရ)ရက ေသြးေျမသက၍

ျဖစပကေပါငးစ ေရးေတာပေၾကာင

ရငအငလင ရငျပငအန

တကသလာ ျမကြ းသာငယ

ကမာလဆနး ခနျဖတသနးလညး

ဥဒါနးမေၾက.....

ေမမရသည သမငးမား ဆကလကေဖာျပပါမည။