ค ำ · • ทฤษฎีการเรียนรู้จากประสบการณ์ (experiential learning theory)16 • ทฤษฎีการสะท้อนคิด

ค�ำน�ำคมอการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานฉบบน คณะท�างานไดยกรางขนโดยม

วตถประสงคเพอก�าหนดนยาม รปแบบ และวธการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างาน และ แนวปฏบต เพอการน�าไปเผยแพรแกสถาบนอดมศกษาใชเปนแนวทางอางองส�าหรบการจดการเรยน การสอนกบการท�างานในรปแบบทเหมาะสมกบหลกสตรและบรบทของสถาบนอดมศกษานน ๆ ตอไป ทงนคณะท�างานไดจดท�าแนวปฏบตของการจดการศกษาเชงบรณาการทงสน 9 ประเภท โดยมรายละเอยดประกอบดวย รปแบบและลกษณะเฉพาะ ตวบงช แนวทางการจดการเรยนการสอน บทบาทและแนวปฏบตของ คณาจารย ผเรยน และแหลงเรยนรในสภาพจรง แนวทางการประมวลผลลพธการเรยนร โดยเรยงล�าดบตามระยะเวลาทเขาศกษาตงแตการบรณาการกอนเขาศกษา การบรณาการระหวางการเรยนตลอดหลกสตร การบรณาการ ชวงทายของหลกสตร และการบรณาการกอนส�าเรจการศกษา

คณะท�างานหวงเปนอยางยงวาค มอการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานฉบบน จะเปนประโยชนตอสถานศกษาในการน�าไปปรบใชในการปรบปรงหลกสตรและการจดการเรยนการสอนใหเหมาะสม เพอการพฒนาคณภาพบณฑตในยคสมยแหงการเปลยนแปลงในศตวรรษท 21 เพอใหบณฑตเปนพลเมองคณภาพ และเพอเพมขดความสามารถในการแขงขนของประเทศ คณะท�างานขอขอบคณผทเกยวของทกทาน โดยเฉพาะอยางยงเครอขายสหกจศกษาภาคใตตอนบน ทเปนผรบผดชอบโครงการ คณะท�างานทกทานททมเทความสามารถในการจดท�าคมอ และส�านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (สกอ.) ทใหการสนบสนนดานงบประมาณด�าเนนการในครงน จนคมอเลมส�าเรจลลวงไปไดดวยด

คณะท�างานฯพฤศจกายน 2560

I

สารบญหนา

ค�าน�า Iบทท 1 การจดการศกษาเชงบรณาการกบการท�างาน 1

• ท�าไมตองจดการศกษาเชงบรณาการกบการท�างาน 1• ผลสะทอนจากนกศกษาและสถานประกอบการ 2• การจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานคออะไร 5• ความเปนมาของการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างาน 7• นยามศพทพนฐานของการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างาน 9• กรณศกษา 11

บทท 2 ทฤษฎพนฐานเกยวกบการบรณาการการเรยนรรวมการท�างาน 16• ทฤษฎการเรยนรจากประสบการณ (experiential learning theory) 16• ทฤษฎการสะทอนคด (reflection theory) 19• ทฤษฎการเรยนรของบลม (Bloom’s taxonomy) 21

บทท 3 แนวทางการจดการศกษาเชงบรณาการกบการท�างานของประเทศไทย 26• กรอบแนวคดของแนวทางการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างาน ของประเทศไทย

26

• ประเภทการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างาน 26• แนวทางการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างาน 28

�� การเตรยมการกอนจดการเรยนร 28�� ระหวางการจดการการเรยนร 34�� หลงการเรยนร 36�� การก�ากบตดตามการด�าเนนงาน 37

บทท 4 ผลลพธการเรยนร 39• ความสมพนธระหวางผลการเรยนรและประเภทของการจดการเรยนการสอน

เชงบรณาการกบการท�างาน42

บทท 5 การประเมนผลการเรยนร 47• ความหมาย 47• เครองมอและวธการประเมนผลลพธการเรยนร 51

�� การสะทอนคด (reflection) 52�� การวดผลการเรยนร (learning benchmark) 53

บทท 6 การออกแบบหลกสตร และการออกแบบการเรยนการสอนเชงบรณาการกบ การท�างาน

62

• ระยะเวลาและจ�านวนหนวยกตการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างาน

62

• การจดภาคการศกษาในการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างาน 63• เงอนไขการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานในแตละหลกสตร/

สาขาวชา64

บทท 7 ประเภทของการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างาน 71• กลมบรณาการกอนเขาศกษา 72

�� การก�าหนดประสบการณกอนการศกษา (pre-course experience) 72• กลมบรณาการระหวางการเรยนตลอดหลกสตร 80

�� การเรยนสลบกบการท�างาน (sandwich course) 80�� สหกจศกษา (cooperative education) 90�� หลกสตรรวมมหาวทยาลยและอตสาหกรรม (join industry

university course)99

�� การปฏบตงานภาคสนาม (fieldwork) 104• กลมบรณาการชวงทายของหลกสตร 110

�� การฝกงานทเนนการเรยนรหรอการตดตามพฤตกรรมการท�างาน (cognitive apprenticeship or job shadowing)

110

�� การบรรจใหท�างานหรอการฝกเฉพาะต�าแหนง (placement or practicum)

120

• กลมบรณาการกอนส�าเรจการศกษา 128�� พนกงานฝกหดใหมหรอพนกงานฝกงาน (new traineeship or

apprenticeship)128

�� การฝกปฏบตจรงหลงจากการเรยนภาคทฤษฎ (post-course internship)

138

บทท 8 บทบาทและผทเกยวของ การจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างาน 145• บทบาทและผเกยวของ 145• สถานศกษาและแหลงเรยนรในสภาพจรง 147• กรณศกษา 150

บทท 9 การประเมนผลการด�าเนนงานการประกนคณภาพ 152• บทน�า 152• หลกการประเมน 154• นโยบายการจดการศกษาระดบอดมศกษาในปจจบน 155• การประกนคณภาพการศกษากบการด�าเนนงานการจดการศกษาเชงบรณาการ 157

บทท 10 แนวโนมการจดการศกษาเชงบรณาการกบการท�างาน 163• เปลยนแปลงได 163• การบรณาการ 165• การเปลยนแปลงของสภาพภมอากาศและสงแวดลอม 165• ความหลากหลาย 166• การจดการเรยนการสอนเชงบรณาการในประเทศไทย 169• สมรรถนะและขดความสามารถในอาเซยน 169• แนวโนมการจดการศกษาเชงบรณาการกบการท�างานในอนาคต 171• การเคลอนยายทางการศกษา 172• การจดการศกษาเชงบรณาการกบการท�างานในอนาคตจะเปลยนไป 173

รายชอคณะท�างาน

1 คมอการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างาน

บทท 1การจดการศกษาเชงบรณาการกบการท�างาน

การจดการศกษาเชงบรณาการกบการท�างาน (Work Integrated Education) เมอน�าเขาสการจดการเรยนการสอนเราจะเรยกวา “การจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างาน” ภาษาองกฤษมกใชค�าวา“WorkIntegratedLearning”หรอเขยนโดยยอวา“WIL”มค�าภาษาองกฤษทใหความหมายใกลเคยงกนเชนWork-relatedLearning,Work-basedLearning,ProfessionalLearningและCollaborativeLearningยงมค�าในภาษาไทยอกหลายค�าทใชในลกษณะเชนเดยวกนเชนการจดการเรยนการสอนในสภาพจรงการจดการเรยนการสอนดวยการท�างานหรอการเรยนควบคกบการท�างานการเรยนดวยการท�างานเปนตน

ท�ำไมตองจดกำรศกษำเชงบรณำกำรกบกำรท�ำงำน

เปนการสรางคณภาพการศกษาทมความแตกตางกบการจดการเรยนการสอนทเนนการจดกจกรรมในชนเรยนหรอมหาวทยาลยซงเปนการจดการเรยนการสอนแบบเดมทผานมาCooperetal.(2010)ใหมมมองประโยชนของการจดการศกษาเชงบรณาการกบการท�างานในเชงการลงทนในอนาคตไว4ประเดนดงน

•การจดการศกษาเชงบรณาการกบการท�างานเปนการลงทนในเชงความยงยนขององคกรเนองจาก บคลากรในอนาคตตองเปนผมความรทกษะและคณลกษณะทมนใจไดวาจะท�าใหองคกรมความเขมแขง ทามกลางความตองการทเปลยนแปลงอยตลอดเวลา •การจดการศกษาเชงบรณาการกบการท�างานเปนการลงทนเพอพฒนาผเรยนใหเปนมออาชพทงในสวน ของการพฒนาเฉพาะบคคลการจดการศกษาเพอการเปนพลเมองอนมผลตอการจางงานและการอย รวมกนในสงคมแหงอนาคต •การจดการศกษาเชงบรณาการกบการท�างานเปนการลงทนเพอสรางความยงยนในการพฒนาก�าลงคน แกสถาบนอดมศกษาองคกรทใหความรวมมอและชมชนในทองถนทมสวนรวมในการจดการศกษา •การจดการศกษาเชงบรณาการกบการท�างานเปนการลงทนเพออนาคตทดของชมชนและสงคม ในภาพรวมเนองจากการบรณาการทฤษฎการฝกปฏบตและความรในการด�ารงชวตเพอพฒนาคนรนใหม ใหมความสามารถทงดานนวตกรรมวชาชพและความเปนพลเมองจ�าเปนตองเปลยนแปลงผเรยน ทงทกษะความรและเจตคตดวยการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างาน

KramerและUsher(2011:22)ส�ารวจความเหนของนกศกษาปรญญาตร2,148คนของมหาวทยาลยในประเทศแคนาดาชวงเดอนมกราคม ค.ศ. 2011 ทางระบบออนไลนถงประโยชนทไดรบจากการจดการศกษา

2 3

เชงบรณาการกบการท�างานแบบมโครงสราง(structuredworkexperiences)พบวาการเรยนแบบสหกจศกษาและการฝกงานใหประโยชนดงน

1.ท�าใหเกดความคดรวบยอดจากการเรยนในชนเรยนและการประยกตใชความรในสถานการณจรง 2.ชวยใหเกดทกษะการคดวเคราะหอยางมวจารณญาณการแกปญหาและการตดสนใจ 3.ชวยใหเกดความรและทกษะดานเทคนคในสาขาวชาชพ 4.ชวยใหเกดความเขาใจวฒนธรรมธรรมเนยมปฏบตและพฤตกรรมขององคกรทปฏบตงาน 5.ชวยใหเกดทกษะความสมพนธระหวางบคคลเชนทกษะการท�างานเปนทมทกษะการสอสาร ทกษะการแกไขปญหาความขดแยงและอนๆ 6.ชวยใหเกดเปาหมายของชวตในอนาคต 7.ชวยใหหางานไดงายขนเมอส�าเรจการศกษา 8.ชวยใหหางานทตรงตามสาขาวชาชพไดงายขนเมอส�าเรจการศกษา

ผลสะทอนจำกนกศกษำและสถำนประกอบกำร

คมอการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างาน คมอการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างาน

4 5

การจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานมเปาหมาย คอ ผลลพธการเรยนรของผเรยน ทสอดรบกบมาตรฐานผลการเรยนรตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต (มคอ.) ทงน มงเนนความรวมมอ ความพรอมของสถานศกษาและแหลงเรยนรในสภาพจรง โดยมกระบวนการด�าเนนงานเปนไป ในทศทางเดยวกนมการก�ากบตดตามผลการด�าเนนงานตามภาพท1

คมอการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างาน

ความพรอมของสถานศกษา หลกสตร คณาจารย

ผเรยน

ความพรอมของสถานประกอบการ ชมชน บคคลตนแบบพนทเชงภมประเทศ หรอการทางานบนอนเทอรเนต

ภำพท 1 เปาหมายของความรวมมอกนจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานคอผลลพธทตองการใหเกดขน ในตวผเรยน(อลงกตยะไวทยและคณะ,2560)

กำรจดกำรเรยนกำรสอนเชงบรณำกำรกบกำรท�ำงำน คออะไร มผใหความหมายของการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานไวสอดคลองกน เชน เปนการผสมกลมกลนกนระหวางประสบการณท�างานทางวชาชพนอกหองเรยนกบการเรยนในหองเรยน อาจอยในรปของการศกษาวจย การฝกงาน สหกจศกษา การท�างานเพอสงคม การท�างานในสถานประกอบการ หรอการฝกประสบการณวชาชพ เปนตน (KramerandUsher,2011:1)ดวยสถานการณทรวมเอาการเรยนรในเชงวชาการ(academic) กบวชาชพ (professional) เขาดวยกน ภายใตสภาพแวดลอมการท�างานซงเปนสวนหนงของการศกษาในหลกสตรของนกศกษา (Franz, 2007) เปนการสรางสะพานเชอมโยงระหวางการศกษาในปจจบนของนกศกษากบวชาชพในอนาคต เปดโอกาสใหนกศกษาไดประยกตใชและผสมผสานความรทางทฤษฎทไดจากการเรยนกบประสบการณ การฝกปฏบตในสถานประกอบการทอยในโลกแหงความจรง (real world) (Martin andHughes,2009:8)เปนจดรวมและหลอมรวมกนระหวางการเรยนรในเชงทฤษฎและการฝกปฏบตโดยใชกระบวนการ เรยนรทางทฤษฎ (formal learning) กบกระบวนการฝกปฏบตดวยการท�างานทมประสทธภาพ (productivework) จงเปนระบบหนงของการสรางความรจากแหลงความรหลาย ๆ แหลง (Cooper et al., 2010) และ เปนกรณหนงของการเรยนรเชงประสบการณทชวยใหนกศกษามโอกาสประยกตใชความร ทกษะการท�างาน และทกษะเฉพาะทสมพนธกบวชาชพ ไดรจกชวตทแทจรงของการท�างาน (ส�านกงานเลขาธการสภาการศกษา, 2552:51)เปนการจดการเรยนการสอนดวยการฝกปฏบตทผเรยนสามารถเรยนรประสบการณจากการบรณาการศกษาและสถานทท�างานซงจดเตรยมการไวแลวเปนอยางดดวยการขบเคลอนความรในเชงทฤษฏ(theory)และประสบการณการฝกปฏบต (practice) ไดพรอม ๆ กนดวยการเรยนรแบบบรณาการกบการท�างาน (Stirling et al., 2016)


6 7

ภำพท 2ความสมพนธระหวางการเรยนภาคทฤษฎ การฝกปฏบต และการเรยนรดวยการบรณาการกบการท�างาน (Stirlingetal.,2016)

สรปการจดเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานเปนการผสมกลมกลน มจดรวม และหลอม รวมกนระหวางความรทางทฤษฏทไดจากการเรยนในหองเรยนกบประสบการณท�างานหรอฝกปฏบต ทางวชาชพนอกหองเรยน โดยเปนสวนหนงของการศกษาในหลกสตร อยในสภาพแวดลอมของการท�างานจรงงานทฝกปฏบตตองเปนงานทมคณภาพหรอสามารถพฒนาศกยภาพของนกศกษาได


1800

1900

1903

1906

1930s

1942

1957

1962-1963

1964

1969

1880-1890

ควำมเปนมำของกำรจดกำรเรยนกำรสอนเชงบรณำกำรกบกำรท�ำงำนองกฤษ มนโยบายทางการศกษาทเนนการฝกปฏบตทเปนสวนหนงของหลกสตรและเปนโปรแกรมการศกษาทผสมผสานระหวาง“เชาวนปญญาและการฝกทางอตสาหกรรม”เปนการผสมผสานการสอนกบการใชแรงงาน

สหรฐอเมรกำ ไดรบอทธพลจากระบบการศกษาของชาวสวดสทเนน“ทกษะในการใชมอ”หรอSloydเพอพฒนาสตปญญาและคณลกษณะของคน

ฝรงเศส โรงเรยนในชนบทน�าแนวคดอาชวศกษาขององกฤษมาใชเพอใหนกศกษาไดฝกชวตการท�างาน

องกฤษ มหลกสตรการศกษาแบบแซนวช(sandwichcourse)เกดขนเปนครงแรกในประเทศองกฤษทวทยาลยเทคนคซนเดอรแลนด(Sunderland)

สหรฐอเมรกำ Prof.HermanSchneiderดานวศวกรรมศาสตรมหาวทยาลยซนซนเนต(UniversityofCincinnati)มแนวคดการเรยนรดวยการท�างาน(work-basedlearning)เนองจากความคดรวบยอดและทกษะทเกยวกบวชาชพของนกศกษาไมสามารถจดการสอนไดอยางมประสทธภาพและการท�างานนอกเวลาของนกศกษาในระหวางเรยนเปนงานทไมมคณภาพ

สหรฐอเมรกำ JohnDeweyไดเสนอแนวคดการเรยนรดวยประสบการณในกลมสาขาวชาวทยาศาสตรธรรมชาตสหรฐอเมรกำ

สภาการศกษาแหงอเมรกา(TheAmericaCouncilonEducation:ACE)ใหการรบรองสถานทฝกอบรม(workplacetraining)นอกชนเรยนของสถาบนอดมศกษา

แคนำดำ เกดปรชญาการศกษาแบบความรวมมอในคณะวศวกรรมศาสตรมหาวทยาลยวอเตอรล(UniversityofWaterloo)รฐOntarioทเปนผลจากการศกษาดงานสหกจศกษาในสหรฐอเมรกาของตวแทนภาครฐบาลมหาวทยาลยและภาคอตสาหกรรม

ออสเตรเลย เกด“การศกษาแบบแซนดวช(sandwicheducation)”ในหลกสตรวศวกรรมเครองกลทสถาบนเทคโนโลยฟทสเครย(FootscrayInstituteofTechnology)และสถาบนเทคโนโลยสวนเบรน(SwinburneInstituteofTechnology)โดยน�ามาใชแบบคขนานกบการศกษาแบบปกตเตมเวลา

องกฤษ มกฎหมายการฝกอบรมทางอตสาหกรรม(theIndustrialTrainingActof1964)ทวาดวยรฐจะไมแทรกแซงการฝกงานของภาคธรกจและอตสาหกรรมทตองรบผดชอบการเตรยมแรงงานของตนเองและใชระบบการหกภาษรอยละ1หรอเงนกองทนจากคาจางพนกงานเพอกดดนใหผประกอบการตองเพมการฝกวชาชพ

ออสเตรเลย จดตงสถาบนเทคโนโลยนวเซาทเวล(NewSouthWalesInstituteofTechnology)ทซดนยมรายวชาสหกจศกษาในหลกสตรวศวกรรมศาสตรและวศวกรรมศาสตรประยกต8หลกสตร


8 9

1970s

1970-1971

1974

19751983

1983-1985

1984

1985

1986

1972

1974

สหรฐอเมรกำ โปรแกรมสหกจศกษาขยายตวมากทสดสถาบนอดมศกษารอยละ56จดสหกจศกษาในหลกสตร4ปมนกศกษาสหกจศกษา55,000คนเยอรมน

เกดโปรแกรมฟาคโฮคชเลน(Fachnochschulen)เพอสรางความใกลชดระหวางอตสาหกรรมกบสถาบนการศกษาเชอมโยงภาคทฤษฎไปสการปฏบตเปนความรวมมอกนระหวางอาจารยในสถาบนการศกษากบสถานประกอบการและสมาคมวชาชพทมศกยภาพ

องกฤษ มการเปลยนแปลงกระบวนการเรยนรจากการประเมนผลในสถาบนการศกษาเพยงอยางเดยว(theschoolofhardknocks)ด�าเนนการสอนโดยการสงเกตการทดลองและการฝกปฏบตทท�าใหผเรยนเกดแรงจงใจมากยงขน

เยอรมน เกดโปรแกรมการศกษาแบบเบรฟอะคาเดเมยน(Berufsakademien)ทสถาบนเบรฟอะคาเดเมยนรฐบาเดน-เวรธเทมเบรก(Baden-Wurttemberg)เปนการผสมผสานระหวางการศกษาภาคทฤษฎกบการปฏบตงานจรงในภาคอตสาหกรรมและธรกจมากกวาโปรแกรมฟาคโฮคชเลน(Fachhochschulen)ใชระยะเวลาการศกษาตามหลกสตร3ปการศกษา(หลงจากส�าเรจการศกษาระดบมธยมศกษา)นกศกษาจะเรมปฏบตงานหลงจากศกษาไปแลว2ปการศกษา

ออสเตรเลย จดตงศนยสหกจศกษา(CooperativeEducationCentre)ทวทยาลยเทคโนโลยสวนเบรน(SwinburneCollegeofTechnology)เพอสงเสรมสหกจศกษาจงมการแพรขยายจากโปรแกรมสหกจศกษาในสาขาวศวกรรมไปสโปรแกรมประสบการณวชาชพในรปแบบอนๆมากยงขน

ฝรงเศส นกเรยนทกคนทมอายระหวาง12-16ปจะไดเรยนวชาการฝกทกษะดวยมอและทกษะทางเทคนคซงเปนสวนหนงของหลกสตรทวไป

แคนำดำ ตงกองทนจากสวนกลางชอวาโปรแกรมการจางงานและการเขาสอาชพของคนแคนาดา(theCanadianEmploymentCareerAccessProgram)โดยสถานประกอบการจะไดรบคาตอบแทนเพอการจางงานนกศกษา

องกฤษ มนกศกษา88,668คนลงทะเบยนเรยนในโปรแกรมแซนวชทงในมหาวทยาลยและโรงเรยนโปลเทคนค

ฝรงเศส ไดจดตงBlochCommissionตามความตองการของรฐบาลทจะสงเสรมความรวมมอกนอยางใกลชดระหวางการศกษาและภาคธรกจหรออตสาหกรรม

แคนำดำ นกศกษาสหกจศกษาเพมขนถง20,000คนและมการปรบระยะเวลาศกษาในหลกสตรสหกจศกษาสนลงเทากบการศกษาในหลกสตรปกตแคนำดำ

จดตงส�านกงานสหกจศกษาแหงชาต(NationalOfficeforCoopertiveEducation)มกองทนยอยเพอสหกจศกษาโดยรฐบาลกลาง

อลงกตยะไวทยและคณะ(2559)


1. กำรจดกำรเรยนกำรสอนเชงบรณำกำรกบกำรท�ำงำน หมายถง การจดการเรยนร ใหแกผ เรยนดวยการเชอมโยงสาระการเรยนร ในชนเรยนหรอสถานศกษากบประสบการณการท�างานในแหลงเรยนร ในสภาพจรง นอกสถานศกษาทไดรบการออกแบบไวในหลกสตรอยางเปนระบบเพอใหผเรยนบรรลผลลพธการเรยนรตามทก�าหนด 2. ผลลพธกำรเรยนร(LearningOutcomes)หมายถงคณลกษณะและสมรรถนะทคาดหวงใหผเรยนไดรบการพฒนาจากการเรยนรเชงบรณาการกบการท�างานตามแนวทางการจดการศกษาทระบไวในฉบบน จงเปนการจดการการเรยนการสอนทมงเนนผลลพธทตองการใหเกดขนกบผเรยนเปนส�าคญ(Outcome-basedEducation:OBE) 3. กำรเรยนรในสถำนศกษำหมายถงการเรยนรในชนเรยนหองปฏบตการหรออนๆทอยในสภาพแวดลอมการเรยนรของสถานศกษาดวยการบรรยายหรอการฝกปฏบตผเรยนจะไดรบความรความเขาใจทางทฤษฎทกษะและการประยกตใชในสถานการณจ�าลองตางๆ 4. แหลงเรยนรในสภำพจรง หมายถง แหลงเรยนรจากประสบการณดวยการท�างาน ทผ เรยนตองอยใน สงแวดลอมของการท�างานจรง เชน สถานประกอบการ ชมชน บคคลตนแบบ พนทเชงภมประเทศ หรอการท�างาน บนอนเทอรเนตทแตกตางจากการเรยนรในสถานศกษา 5. สถำนประกอบกำร หมายถง องคกรหรอหนวยงานทประกอบการกจการทงภาครฐและเอกชนทเปน ผใชบณฑตใชเปนสถานทท�างานในสภาพจรงของทกกลมวชาชพ 6. ชมชนหมายถงกลมคนทรวมกนเปนสงคมอาศยอยบรเวณเดยวกน ใชเปนสถานทท�างานในสภาพจรงของกลมวชาชพวทยาศาสตรสขภาพ เชน สาธารณสขศาสตร อนามยสงแวดลอม กลมวชาชพสงคมศาสตร/มนษยศาสตร เชนพฒนาชมชนรฐศาสตรนตศาสตรจตวทยา

นยำมศพทพนฐำนของกำรจดกำรเรยนกำรสอนเชงบรณำกำรกบกำรท�ำงำน


10 11

7. บคคลตนแบบ หมายถง บคคลทประสบความส�าเรจในการท�างาน ไดรบการยอมรบในกลมวชาชพสามารถเปนแบบอยางหรอเรยนรพฤตกรรมการท�างาน(JobShadowing)ใหกบผเรยนเชนศลปนเปนตนแบบของกลมวชาชพศลปกรรมศาสตรวจตรศลปและประยกตศลปหรอผบรหารระดบสงเปนตนแบบของกลมวชาชพบรหารธรกจ 8. พนทเชงภมประเทศ หมายถง สภาพแวดลอมทางภมศาสตรในพนทตาง ๆ ทใชเปนสถานทท�างานใน สภาพจรงส�าหรบการปฏบตงานภาคสนาม(Fieldwork/FieldTrip)ของกลมวชาชพการทองเทยวเกษตรศาสตรปาไมประมงกลมวชาชพวศวกรรมศาสตรเชนสาขาวชาวศวกรรมเหมองแรวศวกรรมส�ารวจกลมวชาชพวทยาศาสตรกายภาพเชนธรณวทยานเวศวทยาสมทรศาสตร 9. กำรท�ำงำนบนอนเทอรเนต หมายถง การท�างานบนเครอขายคอมพวเตอรทมการสอสารกบผรวมงาน ผานอนเทอรเนต โดยผรวมงานไมไดอยในสถานทและเวลาเดยวกนกบผเรยนเปนการท�างานทไรขอจ�ากดเรองเวลาและสถานท 10. ผใชบณฑตหมายถงองคกรหรอบคคลทวาจางผส�าเรจการศกษาเขาท�างานหลงจากส�าเรจการศกษา 11. ผเรยนหมายถงนสตนกศกษาหรอนกเรยนทไดรบการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างาน 12. คณำจำรย หมายถง ผท�าหนาทเปนผสอนและไดรบมอบหมายใหรบผดชอบการจดการเรยนการสอน เชงบรณาการกบการท�างานในสถานศกษา 13. พเลยง หมายถงบคคลทไดรบมอบหมายจากสถานประกอบการชมชนบคคลตนแบบเปนบคคลในพนทเชงภมประเทศหรอการท�างานบนอนเทอรเนตท�าหนาทก�ากบดแลใหค�าปรกษาและขอเสนอแนะวดและประเมนผลลพธการเรยนรของผเรยนในการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างาน


กรณศกษำท 1 การเรยนการสอนแบบสหกจศกษา (cooperativeeducation) สาขาวชาอตสาหกรรมการท องเทยวและการบรการ ส�านกวชาการจดการมหาวทยาลยวลยลกษณ สาขาวชาอตสาหกรรมการทองเทยวและการบรการไดเปดรบนกศกษาตงแตปการศกษา 2542 ในระบบไตรภาค ไดจดสหกจศกษาแบบ 1 ครง ในภาคการศกษาท 2 ชนปท 4 ซงพบวายงไมเพยงพอทจะท�าใหนกศกษาทเขามาศกษาไดทราบธรรมชาตการท�างานของสาขาวชาชพ และ สงทคาดหวงไวทถกหลอหลอมในหองเรยนเมอเขาสภาคปฏบตการท�างานจรงปรากฏวามนกศกษาบางสวนไมสามารถปรบตวได และบางคนหนหลงใหกบอตสาหกรรมทองเทยวและไปประกอบอาชพอนหลงส�าเรจการศกษา ตอมาไดปรบหลกสตรอกครงในพ.ศ.2549เพอใหนกศกษาสามารถเลอกไดระหวางปฏบตสหกจศกษา 3 ภาคการศกษา (3 ครง) ระยะเวลารวม 1 ป และปฏบตสหกจศกษาได 1 ครงรวมกบสาขาวชาโทททดแทน สหกจศกษาอก 2 ภาคการศกษา ทงน เนองดวยหลกสตรทปรบปรงเนน การเรยนทางดานบรหารธรกจอยางเขมขนสงผลใหนกศกษาในภาพรวมทเขามาเรยนหลกสตรดงกลาวประมาณรอยละ40สามารถส�าเรจการศกษาไดตามแผนภายใน 4 ป ทเหลออกรอยละ 30 ใชเวลาเรยนมากกวาแผนการศกษาและอกรอยละ 30 ลาออกหรอยายไปเรยนสถาบนอน สมครเรยนเขามาใหมและตกออกนอกจากนนกศกษาทอยชนปท4สวนใหญยงมปญหาการสอสารและทกษะการใชภาษาองกฤษ ซงเปนเครองมอทส�าคญในการประกอบอาชพในอตสาหกรรมทองเทยว สาขาวชาได ปรบหลกสตรพร อมเปลยนชอหลกสตรใหมในป พ.ศ. 2555 โดยใชชอวา “หลกสตรบรหารธรกจบณฑต สาขาอตสาหกรรม ทองเทยว” ไดน�าเอาจดออน จดแขง การวเคราะหผลการด�าเนนงานท ผานมา รวมทงศกษารปแบบการจดการเรยนการสอนทมงเนนการบรณาการการเรยนและการท�างานเขาดวยกนมากยงขน รวมทงการวางแผนการพฒนาศกยภาพของนกศกษาใหมความพรอม ใหสามารถพฒนาทกษะและศกยภาพอยางตอเนองภายใตแนวคดเรยนในมหาวทยาลย2ปและเรยนรนอกหองเรยนอก2ปดงรายละเอยดในภาพท3ดงน 1)จดสหกจศกษา3ครง(3ภาคการศกษา)รวมระยะเวลาทงสน1ป 2)ใชรปแบบการสอนแบบWork-basedLearning(WBL)ทเกาะสมย2ภาคการศกษา 3) สงนกศกษาไปเรยนภาษาองกฤษทประเทศมาเลเซย 1ภาคการศกษา3เดอนรวมเวลาศกษาอยนอกมหาวทยาลย2ปการศกษา


12 13

ภาพท3รปแบบการจดสหกจศกษาสาขาวชาอตสาหกรรมทองเทยวมหาวทยาลยวลยลกษณ

กระบวนกำรเรยนกำรสอน 1)ชนปท 1ภาคการศกษาท1 -3และชนปท 2ภาคการศกษาท1 เรยนกลมรายวชาศกษาทวไปและ เพมเตมรายวชาของสาขาวชาในมหาวทยาลย 2)ชนปท2ภาคการศกษาท2จะเรยนแบบWBLทเกาะสมยซงนกศกษาทงหมดยงไมมความรพนฐานทางดานโรงแรมและการทองเทยวโดยจดใหเรยนจบเนอหาเปนรายวชา(blockcourse)ในรายวชาพนฐานทยงไมจ�าเปนตองใชทกษะวชาชพโดยเรยนในมหาวทยาลยแบบเขมขน(intensivecourse)ประมาณ2สปดาหส�าหรบรายวชาอนทจ�าเปนตองใชทกษะนกศกษาตองเลอกตามความสนใจจะไปเรยนทเกาะสมย โดยนกศกษาเลอกปฏบตงานและท�างานใน4กลมวชาชพเลอกไดแก กลมท1ธรกจจดน�าเทยวและการเดนทาง กลมท2การจดการทรพยากรการทองเทยว กลมท3ธรกจทพกรสอรทและสปา กลมท4ธรกจทวรและภตตาคาร การเรยนทเกาะสมยเนนการบรรยายควบคกบการลงมอปฏบตและการสาธตอยางเขมขน 1 สปดาห กอนลงมอท�างานจรงในสถานประกอบการ ใชอาจารยทงจากมหาวทยาลยและภาคธรกจสอนรวมกนระหวางทนกศกษาปฏบตงานประมาณ 3 เดอนนน นกศกษาทกคนตองเขารวมประชมเชงปฏบตการ ซงจดขนทก ๆ 2 - 3 สปดาห โดยน�างานทปฏบตมาน�าเสนอ วเคราะห และแลกเปลยนรวมกนมอาจารยและผบรหารจาก สถานประกอบการมารวมกจกรรมดงกลาวและเพมเตมขอมลทสามารถตอยอดการเรยนรไดซงจะชวยใหนกศกษาคนหาตนเองในแตละสายงานอาชพไดอยางถกตอง


3)ชนปท2ภาคการศกษาท3จะแยกเรยนตามกลมสาขาวชาชพทนกศกษาเลอก4กลมในมหาวทยาลยโดยน�าประสบการณจากการเรยนแบบWBL ในภาคการศกษาทผานมาเปนฐานการเรยนทางวชาการ และมการ เตรยมความพรอมเพอไปปฏบตสหกจศกษาครงท1ถงครงท3 4)ชนปท3ภาคการศกษาท1เรยนวชาการทางดานบรหารธรกจและทองเทยวและวชาชพทนกศกษาเลอกตอเนองจากภาคการศกษาทผานมา 5)ชนปท3ภาคการศกษาท2เรยนสหกจศกษา1ทเกาะภเกตโดยจดนกศกษาลงพนทตามทก�าหนดและน�าแนวคดของWBLมาปรบใชท�าใหนกศกษาไดรบมมมองทเปลยนไปจากเกาะสมยเนองจากภเกตมการแขงขนสงและมมาตรฐานทสงขน ลกษณะงานสหกจศกษามงเนนการน�าความรจากชนเรยนไปสการปฏบต มการนเทศและอภปรายรวมกบนกศกษา8ครง 6)ชนปท3ภาคการศกษาท3จะเรยนแบบWBLทเกาะสมยเนนวชาชพและการปฏบตทเขมขนยงขนโดยเรยนในมหาวทยาลยแบบเขมขน กอนประมาณ 4 - 6 สปดาห ในกลมวชาดานการจดการตามสาขาวชาชพ ทนกศกษาเลอก 7) ชนปท 4 ภาคการศกษาท 1 เรยนสหกจศกษา 2 ตอเนองจากการเรยนแบบWBL ในภาคการศกษา ทผานมา โดยเนนลกษณะงานทมความลมลกมากขนในแตละสาขาวชาชพของนกศกษามการไปพบนกศกษา เดอนละ1ครงดวยการประชมเชงปฏบตหรอสมมนาดงนนหากรวมเวลาทนกศกษาไปเรยนแบบWBLครงท1ครงท2และสหกจศกษาครงท2แลวสามารถสงนกศกษาไปหมนเวยนทเกาะสมยครบ1ปซงในระยะยาวจะชวยแกปญหาดานบคลากรอยางยงยนใหอตสาหกรรมทองเทยวเกาะสมยไดระดบหนง 8) ชนปท 4 ภาคการศกษาท 2 เรยนทมหาวทยาลยเนนวชาการเปนหวหนางาน และรายวชาดาน การจดการ 9)ชนปท4ภาคการศกษาท3เรยนสหกจศกษา3เนนการเขาสอาชพหลงส�าเรจการศกษานกศกษาสามารถเลอกลกษณะงานไดตามความสนใจ การนเทศงานสหกจศกษาครงท 2 และ 3 จะไปนอยกวาครงแรก เนองจากนกศกษามวฒภาวะและความรบผดชอบเพมมากขน

กำรวดประเมนผล 1)การเรยนในมหาวทยาลยใชการประเมนผลตามเกณฑของมหาวทยาลยปกต 2) การเรยนแบบWBL ใชสดสวนการใหคะแนนรอยละ 60 จากอาจารยในมหาวทยาลย และรอยละ 40 จากผลการท�างานของนกศกษา อาจารยทรวมประชมเชงปฏบตการรวมกบพเลยงในสถานประกอบการ โดยWBL ครงท 2 มการประเมนผลเขมขนมากขนดวยการเพมสดสวนคะแนนของพเลยงในสถานประกอบการแตยงอยในกรอบการประเมนรอยละ40เชนเดม 3)การเรยนแบบสหกจศกษาใชการประเมนตามมาตรฐานสหกจศกษาและเกณฑการประเมนของมหาวทยาลยแตเพมเตมการประเมนคะแนนอกรอยละ 15 ของรายวชาทเรยนในภาคการศกษาทผานมาเพอกระตนใหนกศกษา เหนความส�าคญของสหกจศกษามากยงขน


14 15

กรณศกษำท 2 การจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานของมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร(มจธ.) มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร (มจธ.) มหลกสตรทม งเนนการฝกทกษะฝกงานสหกจศกษาและฝกหดวชาชพหลกสตรการเรยน การสอนเชงบรณาการกบการท�างานโครงการระดบอดมศกษา ไดแก วศวกรรมระบบควบคมและเครองมอวดวศวกรรมเครองมอและวสดวศวกรรมคอมพวเตอรคณะครศาสตรอตสาหกรรม คณะสถาปตยกรรมศาสตร คณะเทคโนโลยสารสนเทศ นอกจากนยงมโครงการระดบบณฑตศกษา ไดแก หลกสตรทกษะวศวกรรมเคม หลกสตรทกษะวศวกรรมอาหาร หลกสตรทกษะเทคโนโลยชวภาพ หลกสตรเทคโนโลยชวสารสนเทศ หลกสตรทกษะผประกอบการทางธรกจเทคโนโลยชวภาพ โครงการทกษะวศวกรรมและการพฒนากระบวนการผลตแปง หลกสตรทกษะการจดการทรพยากรฐานชมชน โดยมส�านกงานสงเสรมและสนบสนนการบรณาการการเรยนรรวมกบการท�างาน (WIL Office)ส�านกงานวจยนวตกรรมและพนธมตรมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร เปนหนวยสนบสนนเสรมสรางเครอขายความรวมมอทางวชาการระหวาง คณะวชากบภาคอตสาหกรรม และเผยแพรผลงานหรอโครงงานของนกศกษาหลกสตรการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานเปนประจ�าทกป เพอใหนกศกษารนตอไป คณาจารยและประชาชนมความรความเขาใจการท�าโครงงานWILมรปแบบดงน(สรญญาทองเลก,2558) รปแบบท 1 โครงการเรยนรรวมอตสาหกรรมของคณะวทยาศาสตร เปนโปรแกรมทางเลอกของนกศกษา โดยมหนวยกตเทากบหลกสตรปกตนกศกษาลงทะเบยนเปนชดตามทก�าหนด 8 - 9 หนวยกต (senior projectและฝกงานภาคฤดรอนและการเรยนรรวมอตสาหกรรม)นกศกษาทกคนตองท�า โครงงานระหวางการท�างานเรยนรรวมอตสาหกรรมฝกงานภาคฤดรอน6สปดาหและเรยนรรวมอตสาหกรรม 10 สปดาห และถาโครงงานไมแลวเสรจอาจท�า เตมเวลาอก8สปดาห รปแบบท 2 หลกสตรสหกจศกษา มการเตรยมความพรอมในชน ปท3 ภาคการศกษาท 2 และ วชาสหกจศกษา ออกปฏบตงานฝกทกษะใน สถานประกอบการโดยท�าโครงงานในชนป4 รปแบบท 3 หลกสตรทมวชาเลอกสหกจศกษาหรอฝกงานวชาชพนกศกษาท เลอกวชาสหกจศกษามแผนการเรยนวชาเตรยมความพร อม สหกจศกษา 1 หนวยกตและปฎบตงานสหกจศกษา 6 หนวยกต ในชนปท 4 ภาคการศกษาท2ส�าหรบนกศกษาทเลอกวชาฝกงานวชาชพจะมแผนการเรยนวชาเตรยมฝกงาน1หนวยกตในชนปท3ภาคการศกษาท2และฝกงานวชาชพ2หนวยกตในชนปท3ภาคฤดรอนไมนอยกวา240ชวโมง มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบรเชอมนวาการพฒนานกศกษาเปนหนาทความรบผดชอบของมหาวทยาลย นกศกษามโอกาสพฒนาการเรยนรรวมกบการท�างานตามท มจธ. ตองการ โดยอตสาหกรรมใหความรวมมอดานโจทยวจยจรงและสถานทฝกทกษะดงนนหนาทดแลนกศกษา


คอ มหาวทยาลยและอาจารย โดยมอาจารยทปรกษา (facilitator) และผอ�านวยการสถานทปฏบตงาน (sitedirector) ทงน อาจารยทปรกษาเปนผสนบสนนระบบประจ�าทสถานประกอบการ ดแลดานจตใจ เสรมสราง ความเขมแขงทางสงคมใหแกนกศกษารวมถงใหค�าแนะน�าดานทกษะทวไป สวนผอ�านวยการสถานทปฏบตงาน เปนอาจารยประจ�าสถานฝกทกษะดแลดานวชาการใหค�าแนะน�าดานทกษะและเทคนคทเกยวกบท�างานมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบรมความรวมมอกบภาคอตสาหกรรมมาเปนเวลานานกบผบรหารทกระดบและคณาจารยประจ�าหลกสตรเปนก�าลงส�าคญในการสรางความสมพนธอยางตอเนองระยะยาวมการประชมหารอรวมกนจนตกผลกไดโจทยวจยทงโจทยทมงแกปญหาในกระบวนการผลตและการพฒนาองคความรใหมทเปนนวตกรรมแกภาคอตสาหกรรม

บรรณานกรมการพฒนาแนวทางการจดการเรยนการสอนทบรณาการการเรยนรกบการท�างาน (work-integrated learning). (2552).กรงเทพฯ:ส�านกงานเลขาธการสภาการศกษากระทรวงศกษาธการ.สรญญาทองเลก.สมภาษณเมอวนท8ธนวาคม2558.ณมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบรอลงกตยะไวทยและคณะ.(2559).การพฒนาหลกสตรบรณาการการเรยนกบการท�างานแบบตอ เนองตลอดหลกสตรในสาขาวชาการจดการระดบปรญญาตรเพอตอบสนองความตองการของ ตลาดแรงงานในเขตจงหวดนครราชสมา.กรงเทพฯ:ส�านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.)และส�านกงานกองทนสนบสนนการวจย(สกว.).อลงกตยะไวทยและคณะ.(2560).แนวทางการจดการศกษาเชงบรณาการกบการท�างานของ ประเทศไทย.กรงเทพฯ:ส�านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา.Cooper,L.,Orrell,J.&Bowden,M.(2010).Work Integrated Learning: A Guide to Effective Practice.NewYork:RoutledgeTaylor&FrancisGroup.Franz,J.(2007).Work Integrated Learning for Design:AScholarshipofIntegration. Connected2007InternationalConferenceonDesignEducation,9-12July2007, UniversityofNewSouthWales,Sydney,Australia.Kramer,M.&Usher,A.(2011).Work-integrated Learning and Career-ready Students: Examining the Evidence.Toronto:HigherEducationStrategyAssociates.Martin,A.&Hughes,H.(2009). How to Make the Most of Work Integrated Learning: A Guide for Students, Lecturers & Supervisors.PalmerstonNorth,NewZealand: MasseyUniversity.Stirling,A.,etal.(2016).A Practical Guide for Work-integrated Learning: Effective Practices to Enhance the Educational Quality of Structured Work Experiences Offered Through Colleges and Universities.Ontario,Canada:HigherEducation QualityCouncilofOntario.


16 17

บทท 2ทฤษฎพนฐานเกยวกบการจดการเรยนสอน

เชงบรณาการกบการท�างาน

1. ทฤษฎกำรเรยนรจำกประสบกำรณ (experiential learning theory) ทฤษฎการเรยนรจากประสบการณของ David A. Kolb (1984) มรากฐานแนวคดมาจากทฤษฎ การเรยนรของนกวชาการทมชอเสยง3ทานไดแกJohnDewey,KurtLewinและJeanPiaget(Miettinen,2000;BadenandParkes,2013)(ภาพท4)

รปแบบกำรเรยนรของ Kolb ทควรรจก จากวงจรการเรยนรของKolbมรปแบบการเรยนรทสอดคลองกบการเรยนร 4 รปแบบ ซงน�าไปประยกตใชในการวเคราะหและออกแบบการเรยนรของผเรยน ดงทแสดงในภาพท6

โดยปกตแลวการเรยนรจากประสบการณจะเกดขนโดยไมรตวหากเราตองการเรยนรจากประสบการณทเราไดรบผานเหตการณใดๆตองวางแผนพฒนาการเรยนรนนเพอทจะไดเรยนรอยางแทจรงการเรยนรจากประสบการณของKolb(ภาพท5)แบงเปน4รปแบบดงน(CliffordandThorpe,2007;BadenandParkes,2013;Stirling,A.,etal.,2016)

ภาพท4ทฤษฎการเรยนรจากประสบการณของJohnDewey,KurtLewinและJeanPiaget


18 19คมอการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างาน คมอการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างาน

ทฤษฎและแนวคดอน ๆ ทเกยวของกบกำรเรยนรจำกประสบกำรณ

ทฤษฎ แนวคดActionlearningtheory(Revans,1940s)

เปนกระบวนการเรยนร(learning)และสะทอนคด(reflection)อยางตอเนองการเรยนรจะเกดขนเมอความรทมอยถกน�าไปประยกตใชกบปญหาหรองานจรงผานการตงค�าถามและการสะทอนคดออกมาโดยแตละคนทอยในกลมจะ รวมกนท�ากจกรรมนซงงานหรอปญหาเปรยบเสมอนเปนตวกลางส�าหรบการเรยนรของทกคน(McGillandBrockbank,2004;CliffordandThorpe,2007;Rimanoczy,2007)

Situatedlearningtheory(LaveandWenger,1991)

เปนการเรยนร ทเปนบรบทของการอย ร วมหรอมสวนรวมในสงคม/ชมชนเปนการทผเรยนรฝงตนเองเขากบการปฏบต บรบท และวฒนธรรมในสงคม/ชมชนนน ซงผ เรยนร จะพฒนาตนเองผานงานทรบผดชอบ มการสอสาร แลกเปลยนความคดเหนรวมกบผอนในสงคม/ชมชนนนๆ (JugdevandMathur,2013)

Authenticlearning(Gordon,1998)

เปนการเรยนรทเนนสภาพจรงซงผเรยนรจะเรยนรไดดทสดเมอมสวนรวม ในการท�ากจกรรมหรอการแกไขปญหาทมความหมายส�าหรบผเรยนรเองเปนการเปดโอกาสใหท�างานรวมกบผอนอยางไรพรมแดนไดเชอมโยงความรทกษะและเจตคตเขาดวยกน(ส�านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา,2551)

ภำพท 7 แนวคดเกยวของกบการสะทอนคด(Stirling,A.,etal.,,2016)

ภำพท 6รปแบบการเรยนรของKolb

2. ทฤษฎกำรสะทอนคด (reflection theory)การสะทอนคด (reflection) เปนวธการหลกทชวยกระตนใหผเรยนเกดการคดทบทวนสงทเกดขน การวเคราะห

มองไดหลากหลาย และคดพจารณาอยางรอบคอบ ซงถอเปนกจกรรมทางความคดทจะตรวจสอบการกระท�าของตนเอง ในสถานการณทเกดขน ไดทบทวนประสบการณของตนเอง วเคราะหถงเหตและผลกระทบ และเตรยมการเพอสถานการณในอนาคต(Høyrup,2004)(ภาพท7)

20 21

กรณศกษำท 2 การท�ากจกรรมสะทอนคดหลกสตรนเทศศาสตรบณฑตมหาวทยาลยหอการคาไทย

หลกสตรนเทศศาสตรบณฑตน�าแนวคดทฤษฎการสะท อนคดมาใช ต งแต หลกสตร พ.ศ. 2533 ซงโครงสรางหลกสตรในหมวดปฏบตงานภาคสนามหรอประสบการณวชาชพก�าหนดไวทป 4 ภาคปลาย โดยก�าหนดใหนกศกษาเรยน 2 วชาค กน คอ วชาประสบการณวชา ชพ3หนวยกตและวชาสมมนาวชาชพ3หนวยกตทงน หลกสตรไดจดตารางเรยนวชาสมมนาไว ชวงเยนหลงเลกงานหรอวนเสาร เพอใชวชาสมมนาเปนการสะทอนคดการปฏบตงานในแตละสปดาห มการก�าหนดประเดนการแลกเปลยนเรยนรในชนเรยนไดแกลกษณะการด�าเนนกจการของสถานประกอบการ โครงสรางองคกร งานทไดรบมอบหมาย กระบวนการท�างานในสายงานวชาชพปญหาอปสรรคในการปฏบตงานแนวทางการแกไขปญหาดงกลาว จากนนใหนกศกษา เชญพ เลยงหรอผ บรหารในส วนงานมาเป นวทยากรเพอแลกเปลยนกบเพอน ๆ ในชนเรยนดวย ท�าใหนกศกษามความรและประสบการณ ในมมมองหลากหลายเนองจากนกศกษาไปปฏบตงานในสถานประกอบการหรอหนวยงานแตกตางกน

คมอการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานคมอการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างาน

แนวทำงกำรท�ำกำรสะทอนคดโดยใช After Action Review: AAR(Garvin,2000) การสะทอนคดตามแนวคดAfterActionReviewหรอ AAR มตนก�าเนดจากกองทพบกของสหรฐอเมรกา ในชวงค.ศ.1970sออกแบบมาใชส�าหรบทบทวนบทเรยนจากการจ�าลองสถานการณซอมรบ ซงตอมาน�าไปใชอยางแพรหลายในองคกรตาง ๆ เพอจบและเผยแพรความร ทส�าคญในองคกร แนวคดทส�าคญของการท�า AAR คอ การททกคนประเมนสถานการณในการท�าสงใดอยางตอเนองและพยายามหาแนวทางวาจะปรบปรงและพฒนาตอไปไดอยางไรการท�าAARจะตองท�าทนทหลงเกดเหตการณหรอสถานการณ ซงจะเปนการรวมกนท�ากจกรรมของ ทกคนทเกยวของกบเหตการณนน โดยมวตถประสงคหลกคอ เพอทบทวนวาใครไดรบมอบหมายงานอะไร อยางไรระบวาสงใดส�าเรจหรอลมเหลวกระบวนการของการสะทอนคดอาจเปนในรปแบบเปนทางการหรอไมเปนทางการ กลมเลกหรอกลมใหญ และอาจใชเวลาไมกสบนาทถงเปนชวโมงหรออาจเปนวนกไดขนอยกบบรบทของเหตการณทเกดขนแนวค�าถามทส�าคญในการท�า AARมอย 4 ขอ (ภาพท 8)ประกอบดวย 1.ไดวางแผนหรอเตรยมการอะไรไวบาง 2.เรองจรง/สถานการณทเกดขนจรงเปนอยางไร 3.ท�าไมเหตการณนนจงเกดขน 4.ครงตอไปเราจะท�าอะไรบางค�ำแนะน�ำค�าถามท1และ2ควรใชเวลาประมาณ1ใน4หรอรอยละ25ของเวลาทงหมดทจะใชท�ากจกรรมค�าถามท3ควรใชเวลารอยละ25และเวลาทเหลออกรอยละ50เปนการเนนในค�าถามท4

ภำพท 8แนวค�าถามในการท�าAAR(Garvin,2000)

กรณศกษำท 1 การท�ากจกรรมสะทอนคดหลกสตรการจดการสมยใหม และเทคโนโลยสารสนเทศ วทยาลยศลปะสอและเทคโนโลย(CollegeofArts,MediaandTechnology:CAMT)มหาวทยาลยเชยงใหม

นกศกษาของ CAMT ในหลกสตรการจดการสมยใหม และเทคโนโลยสารสนเทศ แผนบรณการ การท�างานจะเขาท�างานในแหลงฝกเปนเวลา12เดอนโดยชวงแรกของการเขาท�างานนกศกษาตองกลบมาทมหาวทยาลยทกวนเสารเพอท�ากจกรรมสะทอนคดซงไดประยกตใชหลกการ AAR เพอชวยใหนกศกษาปรบตวและเรยนร บนประสบการณทตนเองไดรบจากการท�างานจรง ถอเปนการแลกเปลยนเรยนรระหวางนกศกษาดวยกนและนกศกษากบอาจารยนอกจากนยงอธบายในสงทเปนปญหาเชนการปรบตว การท�างานตวอยางค�าถามทใชในกจกรรมมดงน

• นกศกษำไดเรยนรอะไรบำงจำก กำรท�ำงำนในสปดำหทผำนมำ

• เกดปญหำหรออปสรรคใดบำงท เกดขนลำสด

• นกศกษำไดแกไขปญหำและอปสรรคอะไรบำง แกไขอยำงไร

• ปญหำและอปสรรคใดทยงไมไดแกไข เพรำะอะไร

• นกศกษำมแผนกำรจะท�ำอยำงไร ในสปดำหตอไป

3. ทฤษฎกำรเรยนรของบลม (Bloom’s taxonomy) ทฤษฎทมกนยมน�ามาประยกตใช ในการเขยนวตถประสงคหรอก�าหนดผลลพธจากการเรยนรคอทฤษฎของBloom(Bloom’staxonomy,1956)โดยในคมอนน�าเสนอทฤษฎtaxonomyแบบใหมหรอrevisedtaxon-omy(Andersonetal.,2001)ทพฒนามาจากBloom’staxonomy ซงพฒนาใหมความเหมาะสมมากขนในการ น�าไปใช จากเดมท Bloom’s taxonomy มเพยงมตเดยวคอ มตดานพทธปญญา (cognitive domain) แตrevised taxonomy แบงออกเปน 2 มต คอ มตดาน ความร(knowledgedimension)กบมตดานกระบวนการทางพทธปญญา (cognitive process dimension) (ภาพท9)

มตดำนควำมร (knowledge dimension) มตดานความรทผเรยนรหรอนกศกษาจะไดรบมโครงสรางมตดานความรดงตารางท1 (Krath-wohl,2002)


ภำพท 9ทฤษฎการเรยนรของบลม(Bloom’staxonomy,1956,Andersonetal.,2001)

มตทำงดำนกระบวนกำรทำงพทธปญญำ (cognitive process dimension) มตทางดานนเนนอธบายถงกระบวนการทางพทธปญญา (cognitive process) ทจะเกดขนกบผเรยนโดยสวนนพฒนามาจาก cognitive domain ของ Bloom’s taxonomy แบบเดม ซงเรมจากการดงความร จากความจ�าระยะยาวมาตความอธบายสรปอางองกอนน�าไปวเคราะหใหเหตผลและประเมน มตกระบวนการทางพทธปญญา(cognitiveprocess)ของrevisedtaxonomyมโครงสรางดงตารางท2(Krathwohl,2002)

A.ความรเชงขอเทจจรง(factualknowledge)

ความรเกยวกบองคประกอบพนฐาน(basicelements)ทผเรยนตองรเพอใหเกดความคนเคยกบระเบยบวนย(discipline)หรอไวใชในการแกปญหา

Aa.ความรเกยวกบค�าศพททเกยวของ(knowledgeofterminology)Ab.ความรเกยวกบรายละเอยดเฉพาะและองคประกอบตางๆ

B.ความรเชงมโนทศน(conceptual knowledge)

ความรเกยวกบความสมพนธระหวางองคประกอบพนฐานตางๆในโครงสรางใหญทท�าใหเกดการท�าหนาทรวมกนได

Ba.ความรเกยวกบการจดประเภทและจดหมวดหมBb.ความรเกยวกบหลกการและลกษณะทวไปBc.ความรเกยวกบทฤษฎตวแบบและโครงสราง

C.ความรเชงวธการ (proceduralknowledge)

ความรเกยวกบการท�าสงตางๆวาจะท�าอยางไรรวมถงสบเสาะและเกณฑการใชทกษะขนตอนเทคนคและวธการตางๆ

Ca.ความรเกยวกบทกษะเฉพาะและ ขนตอนCb.ความรเฉพาะและวธการCc.ความรเกยวกบเกณฑส�าหรบก�าหนดวาเมอใดจะใชวธทเหมาะสม

D.ความรเชงอภปญญา(metacognitive knowledge)

ความรเชงพทธปญญาทวไปรวมทงความตระหนกและความรเกยวกบพทธปญญาของตนเองรวาตนเองรหรอไมรอะไรบาง

Da.ความรเชงกลยทธDb.ความรเกยวกบงานเชงพทธปญญารวมถงความรเกยวกบบรบทของการท�างานและเงอนไขทเหมาะสมDc.ความรเกยวกบตนเอง

ตำรำงท 1มตดานความร


ตำรำงท 2มตกระบวนการทางพทธปญญาบรรณำนกรมแผนการด�าเนนงานสงเสรมสหกจศกษาในสถาบนอดมศกษา ระหวางป พ.ศ. 2551 - 2555.(2551). กรงเทพฯ:ส�านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา.Anderson,L.W.andKrathwohl,D.R.(2001).A Taxonomy for Learning, Teaching and Assessing: A Revision of Bloom’s Taxonomy of Educational Objectives: Complete Edition.NewYork:Longman.Baden,D.andParkes,C.(2013).ExperientialLearning:InspiringtheBusinessLeadersof Tomorrow.Journal of Management Development,32(3):295-308.Bloom,B.S.andKrathwohlD.R.(1956).Taxonomy of Educational Objectives: The Classification of Educational Goals, by a Committee of College and University Examiners. Handbook 1: Cognitive domain.NewYork:Longman.Clifford,J.andThorpe,S.(2007).Workplace Learning & Development Delivering Competitive Advantage for Your Organization.LondonandPhiladelphia:KoganPage Limited.Garvin,D.(2000).Learning in Action,HarvardBusinessSchoolPress:Massachusetts.Gordon,R.(1998).Acurriculumforauthenticlearning.TheEducationDigest, 63:4-8.Høyrup,S.(2004).ReflectionasaCoreProcessinOrganizationalLearning.Journal of Workplace Learning,16(8):442-454.Jugdev,K.andMathur,G.(2013).BridgingSituatedLearningTheorytotheResource-Based ViewofProjectManagement.International Journal of Managing Projects in Business, 6(4):633-653.Kolb,DavidA.(1984).Experiential Learning: Experience as the Source of Learning and Development.NJ:EnglewoodCliffs,PrenticeHall.Krathwohl,D.R.(2002).ARevisionofBloom’sTaxonomy:Anoverview.Theory into Practice, 41(4):212-218.Lave,J.andWenger,E.(1991).Situated Learning: Legitimate Peripheral Participation.New York:CambridgeUniversityPress.McGill,I.andBrockbank,A.(2004).The Action Learning Handbook.LondonandNewYork: Taylor&FrancisGroup.Miettinen,R.(2000).TheConceptofExperientialLearningandJohnDewey’sTheoryof ReflectiveThoughtandAction.International Journal of Lifelong Education,19(1):54-72.Revans,R.(1940).Action Learning New Techniques for Management.London:Blondand Briggs.Rimanoczy,I.(2007).ActionLearningandActionReflectionLearning:AreTheyDifferent? Industrial and Commercial Training,39(5):246-256.Stirling,A.,etal.(2016).A Practical Guide for Work-integrated Learning: Effective Practices to Enhance the Educational Quality of Structured Work Experiences Offered Through Colleges and Universities.Ontario,Canada:HigherEducation QualityCouncilofOntario.

1.จ�า(remember) การดงเอาความรทเกยวของออกมาจากความจ�าระยะยาว

1.1การจดจ�าได1.2การระลกได

2.เขาใจ(understand) การก�าหนดสรางความหมายจากถอยความทไดเรยนรรวมถงการพดการเขยนและการสอสารดวยภาพ

2.1การตความ2.2การยกตวอยาง2.3การจ�าแนก2.4การสรป2.5การอางอง2.6การเปรยบเทยบ2.7การอธบาย

3.ประยกต(apply) การด�าเนนการหรอการใชกระบวนการในสถานการณทก�าหนดให

3.1การด�าเนนการ3.2การน�าไปใช

4.วเคราะห(analyze) การแตกรายละเอยดของสงหนงๆออกเปนเชอมโยงความสมพนธของแตละสวนนนกบสวนอนๆและแตละสวนนนกบภาพรวมของโครงสรางโดยรวมหรอวตถประสงค

4.1การแยกแยะความแตกตาง4.2การจดใหเปนระบบ4.3การใหเหตผล

5.ประเมน(evaluate) การตดสนบนพนฐานของเกณฑและมาตรฐาน 5.1การตรวจสอบ5.2การวพากษ

6.สรางสรรค(create) การรวมสวนประกอบยอยๆเขาดวยกนเพอสรางสงแปลกใหมโดยเชอมโยงกนเปนภาพรวมหรอสรางผลตภณฑแรกเรม

6.1การสรางการกอก�าเนด6.2การวางแผน6.3การผลต

26 27คมอการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างาน

บทท 3แนวทางการจดการศกษาเชงบรณาการกบการท�างานระดบอดมศกษาของประเทศไทย

แนวทางการจดการศกษาเชงบรณาการกบการท�างานฉบบนมวตถประสงคเพอใหสถานศกษาสามารถน�าไปจดท�าหลกสตรออกแบบการเรยนการสอนไดอยางยดหยนเนนความแตกตางและหลากหลายตามลกษณะเฉพาะของแตละสาขาวชาชพสภาพพนทตงบรบทของสถานศกษาแตละแหงและสอดรบกบแหลงเรยนรในสภาพจรงทมงเนนใหผเรยนบรรลผลลพธการเรยนรทก�าหนดไวในหลกสตรหรอเปนการศกษาทมงผลลพธ(outcome-basededucation)ภายใตกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต(มคอ.)เกณฑมาตรฐานหลกสตรมาตรฐานวชาชพและขอก�าหนดอนๆทเกยวของ

กรอบแนวคดของแนวทำงกำรจดกำรศกษำเชงบรณำกำรกบกำรท�ำงำนของประเทศไทย แนวทางการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานจดท�าขนเพอเปนแนวปฏบตทมความยดหยน เปดกวาง มทางเลอก เปนอสระตามอตลกษณของหลกสตรหรอสาขาวชา และบรบทในพนทของสถานศกษาและสภาพจรงแตละแหง ใหผเรยนสามารถน�าความรไปประยกตใชในสถานการณจรงไดอยางสรางสรรคเนนการประกนผลการด�าเนนงานและผลลพธการเรยนรทเกดขนกบผเรยน(learningoutcomes)ใหเกดความเปนเลศในแตละบคคลซงกรอบแนวคดหลกของการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานตองมองคประกอบทส�าคญครบ4องคประกอบดงน 1.การเรยนรของผเรยนตองอยภายใตสภาพแวดลอมของการท�างานจรงของสาขาวชา 2.ตองเปดโอกาสใหผเรยนไดประยกตใชความรในการท�างานตามสาขาวชา 3.กจกรรมทจดขนตองเปนสวนหนงของการศกษาในหลกสตรของผเรยน 4.ตองมลกษณะงานตรงตามสาขาวชาและงานนนตองสามารถพฒนาผลลพธการเรยนรของผเรยนตามทก�าหนดได ดงนน การจดการเรยนการสอนสามารถเรยกชออนเปนอยางหนงอยางใดกได แตตองมองคประกอบส�าคญครบ 4องคประกอบขางตน

ประเภทกำรจดกำรเรยนกำรสอนเชงบรณำกำกบกำรท�ำงำน

การจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างาน แบงออกเปน 9 ประเภท โดยเรยงล�าดบตามระยะเวลาท เข าศกษา ตงแต กล มบรณาการก อนเข าศกษา กลมบรณาการระหวางเรยนตลอดหลกสตรกลมบรณาการชวงทายของหลกสตรและกลมบรณาการกอนส�าเรจการศกษาแตละประเภทยงสามารถจดเปนระบบการเรยนการสอนทงหลกสตร จดเปนรายวชา และจดเปนกจกรรมการเรยนการสอนทเปนสวนหนงของรายวชา ทงนขนอยกบความเหมาะสมของแตละหลกสตร/สาขาวชาดงน


1.กลมบรณาการกอนเขาศกษา 1.1การก�าหนดประสบการณกอนการศกษา(pre-courseexperience) 2.กลมบรณาการระหวางการเรยนตลอดหลกสตร 2.1การเรยนสลบกบการท�างาน(sandwichcourse) 2.2สหกจศกษา(cooperativeeducation) 2.3หลกสตรรวมมหาวทยาลยและอตสาหกรรม(jointindustryuniversitycourse) 2.4การปฏบตงานภาคสนาม(fieldwork) 3.กลมบรณาการชวงทายของหลกสตร 3.1การฝกงานทเนนการเรยนรหรอการตดตามพฤตกรรมการท�างาน(cognitiveapprenticeshiporjobshadowing) 3.2การบรรจใหท�างานหรอการฝกเฉพาะต�าแหนง (placementorpracticum) 4.กลมบรณาการกอนส�าเรจการศกษา 4.1พนกงานฝกหดใหมหรอพนกงานฝกงาน (newtraineeshiporapprenticeship) 4.2การฝกปฏบตจรงภายหลงส�าเรจการเรยนทฤษฎ(post-courseinternship) สามารถน�ารปแบบการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานทง 9 ประเภท มาจดวางในแผนการเรยนระดบปรญญาตรตลอดหลกสตร4ปการศกษาเพอใหเหนความสมพนธตลอดจนความแตกตางในแตละประเภทและสามารถน�าไปจดการเรยนการสอนไดงายขนแสดงดงภาพท10

ภำพท 10การจดประเภทการบรณาการกบการท�างานในแผนการเรยน4ปการศกษา


แนวทางการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานอาจจ�าแนกออกเปนตวบงชและแนวปฏบตในการด�าเนนงานเพอใหแนวทางและตวบงชบรรลความส�าเรจ โดยเรยงล�าดบตงแตการเตรยมการกอนจดการเรยนร ระหวางการจดการเรยนรหลงการเรยนรการวดและประเมนผลการเรยนรและการก�ากบตดตามการด�าเนนงานมรายละเอยดดงตอไปน

1. แนวทำงของสถำนศกษำ ตวบงช: 1.1 สถำนศกษำตองมควำมพรอมใน ทกดำนทงดำนนโยบำย หลกสตร คณำจำรย บคลำกร งบประมำณ และสงอ�ำนวยควำมสะดวกตำง ๆ เพอให ผเรยนไดรบกำรจดกำรเรยนเชงบรณำกำรกบกำรท�ำงำนบรรลตำมผลลพธกำรเรยนรทก�ำหนดไว แนวปฏบต: 1. มนโยบายทชดเจนในการสงเสรม สนบสนน การจดการเรยนการสอนเชงบรณาการการเรยนกบ การท�างานทสามารถน�าไปปฏบตไดจรง 2.ระบการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานไวในหลกสตร 3. จดสรรงบประมาณเพอการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานอยางเพยงพอ 4. ก�าหนดต�าแหนง หนาท ความรบผดชอบ ภาระงาน มาตรการสนบสนนและจงใจแกคณาจารยและบคลากรในการบรหารและจดการเรยนการสอนเชง บรณาการกบการท�างานอยางชดเจน 5. จดเตรยมแหลงเรยนร ในสภาพจรงตรงตาม สาขาวชาของผ เรยน เชน สถานประกอบการ ชมชน บคคลตนแบบ พนท เชงภมประเทศ หรอการท�างาน บนอนเทอรเนตโดยอาศยความรวมมอและมมาตรการจงใจทเปนรปธรรมแกผใหความรวมมอ 6. ก�าหนดผลลพธการเรยนรของผเรยนซงไดรบจากการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานไวอยางชดเจนโดยผทเกยวของทกฝายรบทราบและเขาใจตรงกน 7. ก�าหนดวธการวดและประเมนผลลพธการเรยนรของผเรยนทงในสถานศกษาและในสภาพจรง

2. แนวทำงของหลกสตร ตวบงช: 2.1 เปนหลกสตรทตอบสนองควำมตองกำรของผใชบณฑตดำนก�ำลงคน หรอ ควำมตองกำรของผเรยน หรอควำมตองกำรขององคกรทำงวชำชพไดอยำงแทจรง แนวปฏบต: 1. รายละเอยดของหลกสตรเปนไปตามเกณฑมาตรฐานหลกสตร และกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต(มคอ.) 2. มการปรบปรงหลกสตรใหทนตอการเปลยน แปลงทางธรกจเทคโนโลยและความตองการของผใชบณฑตผเรยนและองคกรทางวชาชพ 3. มการจดรายวชาทงกล มรายวชาพนฐานและรายวชาเฉพาะใหสอดคลองตามมาตรฐานของแตละวชาชพ 4.มการประเมนการมงานท�าและความพรอมในการท�างานไดทนทของผเรยนหลงส�าเรจการศกษา 5.มการประเมนความพงพอใจตอผลการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานของผเกยวของทกฝาย

ตวบงช: 2.2 มกำรก�ำหนดผลลพธกำรเรยนรของผเรยนไวในหลกสตร แนวปฏบต: 1. ผใชบณฑตมสวนรวมในการก�าหนดผลลพธการเรยนรของผเรยน 2. ผลลพธการเรยนรครอบคลมมาตรฐานผลการเรยนร ตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาตมความรและทกษะการเรยนรในศตวรรษท21เชน

แนวทำงกำรจดกำรเรยนกำรสอนเชงบรณำกำรกบกำรท�ำงำน

กำรเตรยมกำรกอนจดกำรเรยนร

2.1)ดานคณธรรมจรยธรรม(ethicsandmoral)2.2)ดานความร(knowledge)2.3)ดานทกษะทางปญญา(cognitiveskills)2.4) ดานทกษะความสมพนธระหวางบคคลและความรบผดชอบ (interpersonal skills and re-

sponsibility)2.5) ดานทกษะการวเคราะหเชงตวเลข การสอสาร และการใชเทคโนโลยสารสนเทศ (numerical

analysis,communicationandinformationtechnologyskills)2.6)ดานทกษะเชงวชาชพ(professionalskills)2.7)ดานพฒนาการและความกาวหนา(developmentandprogression)2.8) ดานความส�าเรจ ผลงาน และนวตกรรม (success, creation and innovation)

3. มการวเคราะหผลลพธการเรยนร โดยมการระบเปาหมายแตละกล มของแหลงเรยนร ในสภาพจรง ตามลกษณะของมาตรฐานวชาชพตามความตองการของตน ทงสถานประกอบการ ชมชน บคคลตนแบบ พนทเชงภมประเทศ หรอการท�างานบนอนเทอรเนต แลวก�าหนดเปนตวชวดเพอใหการจดการเรยนการสอนบรรลเปาหมาย 4. มการระบกลไกการวดประเมนผลผเรยนทผานการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานเพอใหบรรลผลลพธการเรยนรทกดาน


30 31

3. แนวทำงของคณำจำรย ตวบงช: 3.1 คณำจำรยมควำมพรอมและมสมรรถนะในกำรจดกำรเรยนกำรสอนเชงบรณำกำรกบกำรท�ำงำน แนวปฏบต: 1. มการก�าหนดบทบาทหนาทและความรบผดชอบตอผลลพธการเรยนรของผเรยนใหแกคณาจารย 2.คณาจารยในหลกสตรมการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการไปในทศทางเดยวกนโดยเนนผลลพธการเรยนรทจะเกดขนกบผเรยนเปนส�าคญ 3. คณาจารยมทกษะในการนเทศงานสามารถเจรจาตอรองใหไดลกษณะงานมคณภาพกลาตดสนใจในกรณตองแกไขปญหาเฉพาะหนาและใหค�าปรกษาแนะน�าทงทางดานวชาการและดานอนๆแกผเรยนและพเลยงทแหลงเรยนรในสภาพจรง 4.คณาจารยมความรความเขาใจในการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานและสามารถน�าไปปฏบตได 5. สรางเจตคตทดแกคณาจารยตอการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างาน เชน สรางความตระหนกและ รบผดชอบตอผเรยนจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานดวยความเตมใจ 6.คณาจารยมภาพลกษณทนาเชอถอมบคลกภาพเหมาะสมตามลกษณะสาขาวชาชพพรอมปรบตวเขากบการเปลยนแปลงของสภาพจรงและความตองการของผใชบณฑตมเหตผลและรบฟงความคดเหนของผเรยนและพเลยง 7. คณาจารยควรท�าหนาทเปนผจดกระบวนการเรยนร (facilitator) และใหค�าชแนะ (coaching) แกผเรยน เพอให ผเรยนคดไดและเรยนรดวยตนเอง 8.คณาจารยมความกระตอรอรนและใฝรในรายละเอยดและสถานการณตางๆ ทเกดขนในแหลงเรยนรในสภาพจรงแลวน�ามาปรบเปลยนการเรยนการสอนใหทนสมยอยตลอดเวลาเพอใหผเรยนสามารถบรรลผลลพธการเรยนรตามทก�าหนด 9.คณาจารยควรไดรบการอบรมทเนนผเขารบการอบรมเปนส�าคญ เชนผเขารบการอบรมมโอกาสเลอกประเดนส�าคญของการอบรมมการบรรยายโดยวทยากรผเชยวชาญในประเดนเหลานน แลวผเขารบการอบรมสามารถตอยอดความรดวยการวพากษวจารณและน�าประเดนทเกยวของมาเชอมโยงกนจนเปนภาพใหญเพอใชในการจดการเรยนการสอน 10. คณาจารยควรไดรบการรอฟนใหมคณลกษณะเทาทนกบความกาวหนาทางวชาการและเทคโนโลยทเปลยนแปลงตามการด�าเนนธรกจของผใชบณฑต เชน การใหค�าปรกษาแกสถานประกอบการ การฝงตวในรปแบบพนกงานของสถาน ประกอบการหรอการฝงตวในชมชนมระบบคณาจารยพเลยงภายในสถานศกษา 11.มการวดและประเมนผลการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานของคณาจารยทผกพนกบการพจารณาความดความชอบของสถานศกษาเชนประเมนจากผลงานทแสดงถงความส�าเรจของผเรยนในรปของแฟมสะสมผลงาน(portfolio)การด�าเนนโครงการ ตวบงช: 3.2 คณำจำรยมควำมรและประสบกำรณเกยวกบกำรด�ำเนนงำนของแหลงเรยนรในสภำพจรง แนวปฏบต: 1. คณาจารยรและเขาใจสภาพการประกอบธรกจและการด�าเนนงานของแหลงเรยนรในสภาพจรงทใหความรวมมอ 2.คณาจารยมความเขาใจสายงานแตละอาชพและสามารถวเคราะหลกษณะงานของแหลงเรยนรในสภาพจรงทเหมาะสมกบหลกสตร/สาขาวชา 3. คณาจารยสามารถวเคราะหภาระงานจากต�าแหนงงานและลกษณะงานทจะใหผเรยน รบผดชอบของแหลงเรยนรในสภาพจรง 4. คณาจารยมการวางแผนรวมกบสถานประกอบการ ชมชน บคคลตนแบบ พนทเชงภมประเทศ หรอผท�างาน บนอนเทอรเนตทเปนแหลงเรยนรในสภาพจรงเพอก�าหนดลกษณะงานและผลลพธการเรยนรทสอดคลองกบสาขาวชาชพ


4. แนวทำงของผเรยน ตวบงช: 4.1 ผเรยนมควำมพรอมและมสมรรถนะในกำรเรยนเชงบรณำกำรกบกำรท�ำงำน แนวปฏบต: 1. ท�าความเขาใจกบผปกครองของผเรยนเกยวกบการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานวาการท�างานในสภาพจรงเปนการเรยนไมใชการทดแทนแรงงานราคาถก 2. ผ เรยนตองไดรบการเตรยมความพรอมอยางเพยงพอ ทงนกระบวนการเตรยมความพรอมสามารถยดหยนได ตามบรบทของสถานศกษา ตามความตองการและวฒนธรรมของสถานประกอบการ ชมชนบคคลตนแบบพนทเชงภมประเทศหรอการท�างานบนอนเทอรเนตทเปนแหลงเรยนรในสภาพจรง 3.ผเรยนตองมสมรรถนะส�าคญกอนการท�างานในสภาพจรงดงน

3.1)ผเรยนตองมทกษะการท�างานพนฐานทจ�าเปนในสาขาวชาชพและทกษะการใชชวตรวมกบบคคลอน3.2)ผเรยนตองรและเขาใจการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างาน3.3)ผเรยนตองรและเขาใจผลลพธการเรยนรทตนเองตองบรรล3.4)ผเรยนตองมความรและทกษะทางวชาการอยางเพยงพอทจะน�าไปประยกตใชกบสถานการณจรง3.5)ผเรยนตองรและเขาใจอาชวอนามยและความปลอดภยในการท�างานของแหลงเรยนรในสภาพจรงและ

สามารถปฏบตไดจรง3.6)ผเรยนตองรกการท�างานรจกเสนอความเหนอยางมเหตผลรบฟงและใหเกยรตผอนในสงคมการท�างาน

ทมความแตกตางกนทงคณวฒและวยวฒ3.7) ผเรยนตองมวนย มความรบผดชอบ และพรอมจะเรยนรสงใหม เชน การตรงตอเวลา การปฏบตตาม

กฎระเบยบของสถานทท�างานอยางเครงครด3.8)ผเรยนตองมความมงมนในการท�างานทไดรบมอบหมายใหส�าเรจไมยอทอตอความยากล�าบากสามารถ

ปรบตวเขากบสถานการณทแตกตางจากการเรยนในสถานศกษา

4.ใหผเรยนวเคราะหตนเองถงลกษณะงานทสนใจและสถานศกษาชวยเสรมศกยภาพการท�างานทเกยวของใหแกผเรยน 5.มการวเคราะหผเรยนทประสบผลส�าเรจและลมเหลวในการท�างานของรนทผานมาใหผเรยนรนนองไดเรยนร 6.เตรยมความพรอมผเรยนใหเปนผใฝรรจกแสวงหาความรดวยตนเองอยตลอดเวลา 7.เตรยมความพรอมผเรยนเกยวกบวฒนธรรมของประเทศตางๆในอาเซยนเพอการท�างานรวมกบชาวอาเซยนทอยในสภาพจรงได 8.คณาจารยควรมอบหมายงานทชวยเพมทกษะจ�าเปนในการท�างานจรงใหเกดขนกบผเรยน 9.เปดโอกาสใหผเรยนเลอกสถานประกอบการชมชนบคคลตนแบบพนทเชงภมประเทศหรอการท�างานบนอนเทอรเนตกอนการเตรยมความพรอมผเรยนแลวสถานศกษาตองจดเนอหาใหสอดรบกบลกษณะงานทผเรยนมความสนใจ 10.ควรเชญผแทนสถานประกอบการชมชนบคคลตนแบบบคลากรในพนทเชงภมประเทศหรอผท�างานบนอนเทอรเนตเขามามสวนรวมในการเตรยมความพรอมผเรยนในเรองทเกยวของ 11.ฝกผเรยนใหรจกการสะทอนคดเชงวจารณตนเอง(criticalreflection)เมอไดเรยนรประสบการณใหมๆเพอให ผอนเขาใจสงทตนไดเรยนรและความเปลยนแปลงทเกดขนกบตน 12.สถานศกษาตองประเมนความพรอมในการท�างานของผเรยนกอนการเรยนรในสภาพจรง


ตวบงช: 4.2 กำรจดกำรเรยนกำรสอนเชงบรณำกำรกบกำรท�ำงำนตองก�ำหนดผลลพธกำรเรยนรทจะเกดขนกบ ผเรยนแบบรำยบคคลและภำพรวม แนวปฏบต: 1. ก�าหนดผลลพธการเรยนรของผเรยนทงในสวนทหลกสตรคาดหวงผใชบณฑตคาดหวงและผเรยนคาดหวง 2. การเลอกการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานประเภทใดขนอยกบผลลพธทตองการใหเกดขนกบ ผเรยนเนองจากแตละประเภทมจดเนนแตกตางกน 3. ควรมผลลพธการเรยนรของผเรยนเปนรายบคคลทสอดคลองตามหนาท ต�าแหนงงาน และภาระงานทผเรยนแตละบคคลรบผดชอบ

5. แนวทำงของแหลงเรยนรในสภำพจรง ตวบงช: 5.1 แหลงเรยนรในสภำพจรง เชน สถำนประกอบกำร ชมชน บคคลตนแบบ พนทเชงภมประเทศ หรอกำรท�ำงำนบนอนเทอรเนตมควำมพรอมในกำรจดกำรเรยนกำรสอนเชงบรณำกำรกบกำรท�ำงำนเพอใหผเรยนมผลลพธกำร เรยนรตำมทก�ำหนด


แนวปฏบต: 1. มเกณฑในการคดเลอกสถานประกอบการชมชนบคคลตนแบบพนทเชงภมประเทศหรอการท�างานบนอนเทอรเนตทเปนแหลงเรยนรในสภาพจรง เขารวมจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานเพอใหเกดประโยชนสงสดโดยขนอยกบบรบทของสถานศกษาแตละแหง 2.เปดโอกาสใหแหลงเรยนรในสภาพจรงจดท�ามาตรฐานวชาชพตามความตองการของตนแลวสถานศกษาน�ามาประยกตใชในการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานตามบรบทของสถานศกษา 3. บคลากรในสภาพจรงตองเขาใจวตถประสงคของการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างาน และสามารถมอบหมายงานททาทายเหมาะสมกบระดบการศกษาและระดบความสามารถของผเรยน 4.แหลงเรยนรในสภาพจรงตองมอาชวอนามยและความปลอดภยทเพยงพอตอการท�างานของผเรยน 5.ในกรณผเรยนท�างานในสถานประกอบการตองจดคาตอบแทนและ/หรอสวสดการใหแกผเรยนตามทกฎหมายแรงงานก�าหนดและมความเหมาะสมและเพยงพอตอการด�ารงชวตในระหวางการท�างาน 6. มการจดท�าแผนก�ากบ ดแล และตดตามความกาวหนาของผเรยนตลอดระยะเวลาการท�างานทแหลงเรยนรในสภาพจรง ตวบงช: 5.2 บคลำกรในสถำนประกอบกำร ชมชน บคคลตนแบบ พนทเชงภมประเทศ หรอ กำรท�ำงำนบนอนเทอรเนตในสภำพจรงทเกยวของ ตองมควำมรควำมเขำใจในกำรจดกำรเรยนกำรสอนเชงบรณำกำรกบกำรท�ำงำนและสำมำรถก�ำกบตดตำมและดแลผเรยนใหบรรลผลลพธกำรเรยนรได แนวปฏบต: 1. มการก�าหนดคณสมบตของพเลยงในสภาพจรงและใหความรแกพเลยงเพอใหไดคณสมบตทก�าหนดเชนการฝกอบรมการศกษาดวยตนเองการด�าเนนการขนอยกบบรบทของแหลงเรยนรในสภาพจรงแตละแหง 2.พเลยงและบคลากรทเกยวของตองเขาใจหลกการรปแบบกระบวนการของการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานและการพฒนาทกษะกระบวนการคดแบบโครงงานในสภาพจรง 3. พเลยงรวมกบคณาจารยและผเรยนก�าหนดผลลพธการเรยนรทตองการใหเกดขนกบ ผเรยนจากประสบการณ การท�างานรวมกนวดผลและแลกเปลยนเรยนรซงกนและกนตามทก�าหนด 4. ตองก�าหนดใหการเปนพเลยงเปนภาระงานหนงของบคลากร และเปนสวนหนงในการพจารณาเพมคาตอบแทนจากบคลากรทวไปของแหลงเรยนรในสภาพจรง


ตวบงช: 1.1 ผเรยนสำมำรถน�ำควำมรไปประยกตใชในสถำนกำรณจรงไดอยำงสรำงสรรค แนวปฏบต: 1. สถานศกษาตองเปนหนสวน (partner)อยางจรงจงกบแหลงเรยนรในสภาพจรงทมลกษณะการด�าเนนงานตรงตามสาขาวชาชพทจดการเรยนการสอน 2. ลกษณะงานทใหผเรยนท�าตองเปนงานทมคณภาพตรงตามสาขาวชาชพ สามารถพฒนาการเรยนรและทกษะของ ผเรยนและเกดประโยชนตอแหลงเรยนรในสภาพจรงทผเรยนท�างาน 3.งานทมอบหมายใหผเรยนท�าในสภาพจรงตองมความหลากหลายและลกซงพอเหมาะกบสาขาวชาชพและเนนการน�าความรไปใชแกไขปญหาในสถานการณจรง 4. งานทผเรยนท�าตองท�าใหเกดการบรณาการความรหลายวชาเขาดวยกน เพอใหเกดทกษะตามทสถานประกอบการชมชนบคคลตนแบบพนทเชงภมประเทศหรอการท�างานบนอนเทอรเนตตองการ 5.มการใหความรแกผเรยนในระหวางการท�างานเพอใหสามารถคนควาหาความรเพมเตมไดและสรางนสยการเรยนรดวยตนเองเชนการเรยนซงใชการถายทอดเนอหาผานอปกรณอเลกทรอนกส(e-learning) 6. เปดโอกาสใหผเรยนสามารถลงทะเบยนเรยนในสถานศกษาหรอเรยนในสภาพจรงไดในกรณความรของผเรยนยงไมเพยงพอตอการท�างานใหส�าเรจตามผลลพธการเรยนร 7.พเลยงในสภาพจรงควรมการสอนงานสนๆ เปนระยะเพอใหผเรยนเขาใจลกษณะงานทท�าเหนความส�าคญและความเกยวของหรอผลกระทบกบงานอนในภาพรวมและเหนการเชอมโยงระหวางความรทางวชาการกบงานทท�า

ระหวำงกำรจดกำรเรยนรแนวทำงกำรจดกระบวนกำรเรยนกำรสอน


ตวบงช: 1.2 กระบวนกำรจดกำรเรยนกำรสอนเชงบรณำกำรกบกำรท�ำงำนตองมแนวทำงท�ำใหผเรยนบรรลผลลพธกำรเรยนรทก�ำหนด แนวปฏบต: 1. ตองเนนคณธรรมจรยธรรมในบทบาทและความรบผดชอบแกผเรยนทอยในอาชพนนๆ 2. คณาจารยมการวางแผนรวมกบพเลยงในสภาพจรงเพอก�าหนดลกษณะงานทมคณภาพและประเดนปญหาททาทายใหผเรยนท�า 3. เนนใหผเรยนน�าประสบการณจากการท�างานในสภาพจรงมาสนบสนนความรทเรยนจากสถานศกษาและน�าความรจากสถานศกษาไปพสจนดวยการลงมอท�า 4. ผ เรยนตองมสทธเสนอรปแบบการเรยนรทน�าไปสในสงทผ เรยนอยากเปน อยากได หรออยากประสบความส�าเรจ (passion-driven) ดวยการใชความคด (idea-based) ทเนนความแตกตางระหวางบคคล(personalized)และเปดโอกาสใหผเรยนพสจนความสามารถดงกลาววาเปนจรงหรอไมดวยการประยกตใชความรในสถานการณจรงดวยรปแบบตางๆของการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างาน 5.ผเรยนตองมระยะเวลาการท�างานทเพยงพอในการน�าความรจากสถานศกษาไปประยกตใชในการท�างานและเรยนรประสบการณในสภาพจรงจนเกดผลลพธการเรยนรทตองการ 6.ผเรยนตองลงมอท�างานดวยตนเองในสภาพจรงตองใชทงความรทกษะและเจตคตเพอขบเคลอนงานทรบผดชอบไปสความส�าเรจดวยความกระตอรอรน(activelearning) 7.เนนใหผเรยนท�างานหรอพฒนาทกษะกระบวนการคดแบบโครงงานทเนนสมรรถนะทกษะการพฒนาตนเองและเนนผลงานหรอชนงานทบงบอกถงความส�าเรจในแตละสาขาวชาชพ 8.คณาจารยตองสามารถปรบเปลยนประเดนปญหาในสภาพจรงทมความหลากหลายและซบซอนใหเปนวธท�าทผเรยนไดประโยชน 9. ผเรยนตองตระหนกในคณคาตนเองและสงคมเพอสรางความสามารถในการแกไขปญหา โดยท�าใหปญหาเหลานนหมดไปหรอไมสรางปญหาใหมใหเกดขนซ�าอกหรอไมเปนแคการแกไขปญหาเฉพาะหนา 10. ผเรยนตองมความสามารถในการเขยนรายงานตามองคประกอบทางวชาการ เชน วตถประสงคขอบเขตการท�างานแผนการท�างานเพอใหไดผลงานอยางชดเจน 11.ตองจดใหผเรยนไดสะทอนคดเชงวจารณ(criticalreflection)ประสบการณทไดรบในขณะท�างานจากแหลงเรยนรในสภาพจรง


หลงกำรเรยนร แนวทำงกำรประมวลผลลพธกำรเรยนร ตวบงช:ผ เรยนตองแสดงใหเหนถงกำรบรรลผลลพธกำรเรยนร จำกกำรจดกำรเรยนกำรสอนเชงบรณำกำร กบกำรท�ำงำน แนวปฏบต: 1. ผเรยนตองวเคราะหและสะทอนความเหนถงประสบการณทคาดหวงจากการเรยนรในสภาพจรงกบผลลพธทเกดขนจรงดวยวธคดเชงระบบ(systematicthinking) 2.ผเรยนตองบอกไดวาสงใดทท�าเปนท�าไดหรอท�าส�าเรจหลงจากท�างานในสภาพจรง 3.จดเวทใหผเรยนไดน�าเสนอผลงานและความส�าเรจทไดรบจากการท�างานในสภาพจรงอยางเปนรปธรรมเพอเปดโอกาสใหมการตอยอดหรอปรบวสยทศนแกผเรยนและบคคลผเกยวของในอนาคตเชนระยะเวลาการท�างานทลดลงไปจากเดมจ�านวนตนทนทสามารถปรบลดชนงานทเปนนวตกรรมปรมาณผลผลตทเพมขนเปนตน

กำรวดและประเมนผลกำรเรยนร1. แนวทำงกำรวดและประเมนผลลพธกำรเรยนร ตวบงช: มแนวทำงกำรวดประเมนผลลพธกำรเรยนรของผเรยนทสำมำรถน�ำไปปฏบตไดจรง แนวปฏบต: 1. ผเรยนมความพรอมในการท�างานกอนส�าเรจการศกษา 2. ผเรยนมทกษะการคดขนสง (higher order thinking skills) ทอยนอกเหนอการเรยนการสอนปกตในสถานศกษา(beyond)เชนสามารถท�าในสงทรได(learningskills)สามารถประยกตสงทรกบสถานการณตางๆ ได(understandingskills)สามารถรอะไรเพมเตมหรอมากกวาจากสงทเรยนในบทเรยน(exploringskills)สามารถบอกความคดใหมๆ กบคนอนได(creatingskills)และสามารถน�าความรไปชวยคนอนได(sharingskills) 3.ผเรยนตองแสดงศกยภาพใหไดตามสมรรถนะทก�าหนดโดยผเรยนตองรบทราบสมรรถนะเหลานนกอนเรมศกษาและตองมเครองมอประเมนทสามารถแยกระดบสมรรถนะ(competencylevels)ของผเรยนไดอยางชดเจนและมประสทธภาพ 4.วดประเมนผลคณภาพผเรยนดวยเหตผลพนฐาน(bottomline)คอแหลงเรยนรในสภาพจรงทผเรยนเขาไปท�างานจะจางผเรยนกลบเขาไปท�างานอกหรอไมและใหเงนเดอนระดบใด 5.ผเรยนมพฤตกรรมพฒนาตนเองอยตลอดเวลาหลงส�าเรจการศกษาเชนความใฝรการเรยนรไดดวยตนเอง 6. การวดและประเมนผลผเรยนตองมาจากทกภาคทเกยวของทงตวผเรยนคณาจารยประจ�าหลกสตร คณาจารยผรบ ผดชอบหลกสตรและพเลยงในสภาพจรง 7. สดสวนคะแนนในการประเมนผเรยนควรยดหยนตามระยะเวลาทท�างานในสภาพจรง เชน ระยะเวลาท�างานใน สภาพจรงชวงเวลาสนๆ ใหน�าหนกการประเมนทคณาจารยมากกวาพเลยงในสภาพจรงสวนระยะเวลาท�างานในสภาพจรงยาวนานตอเนองใหน�าหนกการประเมนของพเลยงในสภาพจรงมากขนแตทงนขนอยกบวตถประสงคของการท�างานและธรรมชาตของแตละสาขาวชาชพหรอขอตกลงรวมกนระหวางสถานศกษากบผทเกยวของในสภาพจรง 8.มแผนการตดตามและประเมนผลการท�างานของผเรยนอยางสม�าเสมอและเปนระบบเพอลดภาระผทเกยวของในสภาพจรง


9.มการรายงานผลการท�างานของผเรยนในสภาพจรงทกระยะอยางตอเนองและรวมกนปรบปรงการท�างานของผเรยนใหบรรลผลลพธการเรยนรทก�าหนด 10. มการจดการความรทเปนผลจากการแกไขปญหาทเกดขนกบผเรยนอยางเปนระบบ เพอเปนความรแกผเรยนคนอนและผเกยวของ 11. เครองมอทใชในการประเมนผลลพธการเรยนร ของผ เรยนทผานการบรณาการการเรยนกบการท�างาน เชน การประเมนสมรรถนะ(competency)การประเมนดวยการสะทอนคด(reflection)เปนตน

2. แนวทำงกำรวดและประเมนผลลพธของหลกสตร ตวบงช: มแนวทำงกำรวดประเมนผลลพธของหลกสตรทสำมำรถน�ำไปปฏบตไดจรง แนวปฏบต: 1. หลกสตรทางวชาการมการประเมนความคดรวบยอดทงภาคทฤษฎและปฏบตของผเรยนหรอประสทธภาพของ ชดวชาในชวงทายของหลกสตรโดยวดความสามารถของผเรยนในการน�าความรไปประยกตใชในสถานการณจรงไดอยางสรางสรรคหรอไมเชนการมอบหมายงานหรอโครงงานทตองใชการบรณาการความรตลอดหลกสตรแลวประเมนความส�าเรจของงานตามตวชวดทก�าหนดไวและตามผลการเรยนรทระบไวในมคอ.2 2. หลกสตรทางวชาชพหรอปฏบตการมการประเมนความคดรวบยอดทงภาคทฤษฎและปฏบตของผ เรยนหรอประสทธภาพของชดวชาในชวงทายของหลกสตร โดยวดสมรรถนะและทกษะตามทหลกสตรก�าหนดและสอดคลองตาม ขอก�าหนดของมาตรฐานวชาชพหรอเชงเทคนคในศาสตรของสาขาวชานน ๆ เชน การมอบหมายงานหรอโครงงานทตองใชการ บรณาการความรและทกษะตลอดหลกสตร แลวประเมนความส�าเรจของงานตามตวชวดทก�าหนดไวและตามผลการเรยนรทระบไวในมคอ.2 3. มการประเมนความคดเหนของผเรยนตอเนอหาทใชจดการเรยนการสอนตลอดหลกสตรเมอเปรยบเทยบกบความรทตองใชในการท�างานจรง 4.มการประเมนความคดเหนของผใชบณฑตถงความพรอมในการท�างานของผส�าเรจการศกษาตามลกษณะสาขาวชาชพและผลการเรยนรทระบไวในมคอ.2 5.มการประเมนระยะเวลาการไดงานท�าของผเรยนทผานการศกษาตามหลกสตร

กำรก�ำกบตดตำมกำรด�ำเนนงำน1. แนวทำงกำรก�ำกบตดตำมกำรด�ำเนนงำน ตวบงช: มกำรก�ำกบตดตำมผลกำรจดกำรเรยนกำรสอนเชงบรณำกำรกบกำรท�ำงำนเพอปองกนและแกไขปญหำทเกดขนไดอยำงมประสทธภำพ แนวปฏบต: 1. มการก�าหนดเกณฑการประเมนรวมกนระหวางสถานศกษาและบคคลผเกยวของในสภาพจรงอยางชดเจนถงสงทควรจะไดรบจากการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างาน 2. มการวดผลการเรยนรของผเรยนดวยการเทยบเคยงสมรรถนะกบเกณฑทก�าหนดไว (learning benchmark) อยางสม�าเสมอตลอดระยะเวลาการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานเพอน�าผลทไดไปปรบปรงการด�าเนนงานอยางตอเนอง 3. สถานศกษาตองน�าเสนอผลลพธจาการด�าเนนงานในเชงขอเทจจรงหรอธรรมชาตการจดการเรยนการสอน เชงบรณาการกบการท�างานของแตละแหงอยางแทจรงโดยปราศจากการปรงแตงเพอการตรวจประเมน 4.ผทมสวนเกยวของทกฝายตองมสวนรวมในการประเมนผลการด�าเนนงาน


2. แนวทำงกำรปรบปรงกำรด�ำเนนงำนอยำงตอเนอง ตวบงช : มกำรปรบปรงอยำงตอเนองทงในสวนของผเรยน สถำนศกษำ และแหลงเรยนรในสภำพจรง แนวปฏบตส�ำหรบผเรยน: 1. เตมเตมประสบการณใหแกผเรยนในสวนของผลลพธการเรยนรทไมบรรลเปาหมายดวยวธการตางๆ เชน การมอบหมายงานและการจดกจกรรมหรอเสนอแนะแหลงความรเพอใหผเรยนสามารถศกษาเพมเตมได 2. จดกจกรรมตอเนองหลงจากเสรจสนการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานเพอการเขาสงาน และอาชพในอนาคตของผเรยน(careerdevelopment)เชนการทบทวนประวตยอเพอใชสมครงานจรง(resumereview)การสะทอนคด(refection)การจดการเรยนการสอนในภาพรวม 3. ทบทวนและปรบปรงผลลพธการเรยนรใหสอดคลองกบความตองการของผใชบณฑตและความคาดหวงของ ผเรยนใหมากยงขนอยตลอดเวลา 4.รวบรวมผลงานของผเรยนทเปนผลจากการท�างานทโดดเดนโดยสงเขาประกวดในกจกรรมระดบเครอขายพฒนาสหกจศกษาและกจกรรมวนสหกจศกษาไทยระดบชาตหรอการประกวดอนๆทเกยวของ แนวปฏบตส�ำหรบสถำนศกษำ: 1. ประมวลผลการประเมนผลลพธการเรยนรของผเรยนในภาพรวมแลวมาปรบปรงวธการเรยนการสอนเนอหาและรายละเอยดของหลกสตร 2.น�าผลการด�าเนนงานมาปรบปรงแผนการด�าเนนการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานในปถดไป 3.ปรบปรงและก�าหนดเปาหมายของแผนงานปถดไปใหสงขน 4. แลกเปลยนเรยนรประสบการณรวมกนระหวางคณาจารยในสถานศกษาและพเลยงในสภาพจรงทรวมจด การเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างาน 5. จดการความรทไดรบจากการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างาน เพอน�าไปใชประโยชนใน การด�าเนนงาน แนวปฏบตส�ำหรบแหลงเรยนรในสภำพจรง: 1. จดประชมทกฝายทเกยวของกบการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานเพอสรปผลการด�าเนนงาน 2.น�าผลการด�าเนนงานมาปรบปรงแผนการด�าเนนงานและวธการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานขององคกรปถดไป 3.ก�าหนดเปาหมายของแผนการด�าเนนงานปถดไปใหสงขน 4.จดการความรทเกดขนจากผลงานของผเรยนระหวางการท�างานเพอน�าไปใชประโยชนในการด�าเนนงานขององคกร

การออกแบบการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานตองเรมตนจากการก�าหนดผลลพธการเรยนร (learningoutcomes)ทตองการใหเกดขนกบผเรยนเชนก�าหนดตามกรอบคณวฒแหงชาต(NQF)ประกอบดวยความรทกษะและความสามารถในการประยกตใชและความรบผดชอบตอมาจงก�าหนดแนวทางการประเมนผลการเรยนรทจะวดและประเมนผลไดอยางไรวาผเรยนไดบรรลผลลพธการเรยนรตามทก�าหนดแลวจงก�าหนดแผนการจดการเรยนรโดยเลอกใชการบรณาการกบการท�างานทเหมาะสมกบผลลพธการเรยนรและแนวทางการประเมนผลดงภาพท11

ภำพท 11 กระบวนการออกแบบการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างาน (Stirling,etal.2016.A Practical Guide for Work-integrated Learning: Effective Practices to

Enhance the Educational Quality of Structured Work Experiences Offered through Colleges and Universities)

ผลลพธการเรยนร (learning outcomes) คอ คณลกษณะและสมรรถนะทคาดหวงใหผเรยนไดรบการพฒนาจากการเรยนรเชงบรณาการกบการท�างานตามแนวทางการจดการศกษาทระบไวในคมอน จงเปนการจดการการเรยนการสอนทมงเนนผลลพธทตองการใหเกดขนกบผเรยนเปนส�าคญ (Outcome-based Education : OBE) จงเปนค�าอธบายวาผเรยนสามารถ เรยนรอะไรและท�าอะไรไดบางหลงเรยนจบหลกสตรใดๆ ผลลพธการเรยนรมประโยชนมากเนองจากใชเปนตวตงตนในการออกแบบหลกสตรการเลอกใชวธการเรยนการสอนหรอเลอกรปแบบการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างาน(WILmodel)และการประเมนผลการเรยนรหรออาจกลาวอกนยหนงวาการออกแบบหลกสตรการเลอกใชวธการเรยนการสอนและการประเมนผลการเรยนรควรมความสอดคลองกนเพอเปดโอกาสใหผเรยนสามารถบรรลผลลพธการเรยนรตามทคาดหวงไวแสดงไดดงภาพท12


บทท 4ผลลพธการเรยนร

ภำพท 12 การแสดงถงความสอดคลองกนของหลกสตรรปแบบการเรยนการสอน และวธการประเมนผลทมตอผลลพธการเรยนร

40 41

การจดท�าหลกสตรเชงบรณาการกบการท�างานการก�าหนดผลลพธการเรยนรของผเรยนตองสอดรบกบมาตรฐานผลการเรยนรตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต(มคอ.)ของส�านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา(สกอ.)ซงแบงได5ดานและมาตรฐานของแตละวชาชพ(มคอ.1)โดยมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาตก�าหนดไว5ดานดงน 1. ดำนคณธรรม จรยธรรม (ethics and moral)การพฒนานสยในการประพฤตอยางมคณธรรมจรยธรรมและดวยความรบผดชอบทงในสวนตนและสวนรวม ความสามารถในการปรบวถชวตในความขดแยงทางคานยม การพฒนานสยและการปฏบตตนตามศลธรรมทงในเรองสวนตวและสงคม 2. ดำนควำมร (knowledge)ความสามารถในการเขาใจการนกคดและการน�าเสนอขอมลการวเคราะหและจ�าแนกขอเทจจรงในหลกการทฤษฎตลอดจนกระบวนการตางๆและสามารถเรยนรดวยตนเอง 3. ดำนทกษะทำงปญญำ (cognitive skills) ความสามารถในการวเคราะหสถานการณและใชความร ความเขาใจในแนวคดหลกการทฤษฎและกระบวนการตางๆในการคดวเคราะหและการแกปญหาเมอเผชญกบสถานการณใหมๆทไมคาดคดมากอนดวยตนเองได 4. ดำนทกษะควำมสมพนธระหวำงบคคลและควำมรบผดชอบ (interpersonal skills and responsibility)ความสามารถในการท�างานเปนกลมการแสดงถงภาวะผน�าความรบผดชอบตอตนเองและสงคมความสามารถในการวางแผนและรบผดชอบในการเรยนรของตนเอง 5. ดำนทกษะกำรวเครำะหเชงตวเลข กำรสอสำร และกำรใชเทคโนโลยสำรสนเทศ (numerical analysis, communication and information technology skills) ความสามารถในการวเคราะหเชงตวเลขความสามารถในการใชเทคนคทางคณตศาสตรและสถตความสามารถในการสอสารทงการพดเขยนและการใชเทคโนโลยสารสนเทศ การเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานมวตถประสงคหลกเพอเปดโอกาสใหผเรยนไดใชความรทเรยนทางทฤษฎในสถานการณจรงมาพฒนาทกษะทจ�าเปนตอการท�างานและการเรยนรตลอดชวตดงนนผลลพธการเรยนรของผเรยนทผานการเรยนเชงบรณาการกบการท�างานสามารถแสดงไดดงตารางท3

ตำรำงท 3ผลลพธการเรยนร5ดานผลลพธกำรเรยนร ค�ำอธบำย

1. ดำนคณธรรม จรยธรรม1.1ดานคณธรรมและจรยธรรมในอาชพ(professionalethicalskills)

ผเรยนสามารถเรยนรและประพฤตปฏบตตามจรรยาบรรณวชาชพหรอปฏบตงานตางๆอยางมคณธรรมจรยธรรม

2. ดำนควำมร2.1ดานวชาการ(technical knowledgecompetency)

ผเรยนสามารถแสดงความเขาใจในทฤษฎและประยกตใชความรทเรยนมาเพอใชแกปญหาทเกดขนในสถานการณจรง

3. ดำนทกษะทำงปญญำ3.1ดานการเรยนรดวยตนเอง(self-learning) ผเรยนสามารถ

1.วเคราะหปญหาโดยใชเหตผลทางวชาการทเหมาะสมกบระดบการศกษา2.หาขอมลจากแหลงตางๆรวมทงสามารถประเมนความนาเชอของแหลงขอมล3.ออกแบบวธการแกปญหาและลงมอแกปญหาจรง4.ประเมนผลของผลลพธทไดโดยใชเหตผลทางวชาการประกอบ

ผลลพธกำรเรยนร ค�ำอธบำย4. ดำนทกษะควำมสมพนธระหวำงบคคลและควำมรบผดชอบตนเอง4.1ดานการปรบตว(adaptability) ผเรยนสามารถปรบตวเขากบสงแวดลอมทไมคนเคยหรอสถานการณทไม

คาดหวงตลอดจนคดและพฒนากลไกการแกปญหาเพอใหบรรลวตถประสงคทวางไว

4.2ดานการสอสาร(communicationskills)

ผเรยนสามารถสอสารทงดานการฟงพดอานเขยนใหผรบสารเขาใจสารทตองการสอใหเหมาะสมกบสถานการณและสถานภาพของผรบสารทงในรปแบบการสอสารอยางเปนทางการและไมเปนทางการโดยเฉพาะอยางยงการน�าเสนอผลงานและการท�ารายงาน

4.3ดานการท�างานเปนทม(teamwork) ผเรยนสามารถท�างานรวมกบผอนไดแสดงบทบาทเปนไดทงผน�าและผตามเพอใหทมบรรลวตถประสงคทวางไว

4.4ดานความเปนผน�า(team leadership)

ผเรยนสามารถชใหสมาชกในทมเหนเปาหมายรวมกนและกระตนใหสมาชกท�างานรวมกนไดจนบรรลวตถประสงค

4.5ดานความมงมน(achievement) ผเรยนแสดงความมงมนในการท�างานจนบรรลวตถประสงคทวางไวแมจะพบอปสรรค

4.6 ดานลกคา (customer-oriented awareness)

ผเรยนสามารถแสดงความตระหนกหรอเขาใจความตองการของลกคาตลอดจนสามารถท�างานผลตสนคาและใหบรการทตอบสนองความตองการของลกคา

4.7 ดานคณภาพ (quality-orientedawareness)

ผเรยนสามารถแสดงความตระหนกในความส�าคญเรองคณภาพของกระบวนการท�างานและผลของงานรวมทงสามารถพฒนากลไกตรวจสอบคณภาพ

4.8ดานวฒนธรรมองคกร (organizationalawareness)

ผเรยนสามารถเขาใจโครงสรางและวฒนธรรมองคกรรวมทงตระหนกถงความส�าคญของการปรบตวตามวฒนธรรมองคกร

4.9ดานการเปนพเลยง (mentoring) ผเรยนสามารถแนะน�าสอนงานใหทศทางแกผอนอยางมเหตผล4.10 ดานการใฝเรยนร(abilityandwillingnesstolearn)

ผเรยนแสดงความกระตอรอรนใฝเรยนรดวยตนเอง

4.11 ดานการบรหารจดการ(self-management)

ผเรยนสามารถบรหารจดการภารกจตางๆใหบรรลวตถประสงคทงเรองงานและเรองสวนตวภายในระยะเวลาทก�าหนด

4.12 ดานการควบคมตนเอง(self-control)

ผเรยนสามารถควบคมอารมณพฤตกรรมและการแสดงออกภายใตสภาวะกดดนไดอยางเหมาะสม

4.13 ดานความมนใจตนเอง(self-confidence)

ผเรยนแสดงความมนใจในการท�างานใหส�าเรจถงแมจะอยในสถานการณทไมคาดหวง

5. ดำนทกษะกำรวเครำะหเชงตวเลข กำรสอสำร และกำรใชเทคโนโลยสำรสนเทศ5.1ดานการใชเทคโนโลย (technologicalliteracy)

ผเรยนมความรดานเทคโนโลยและเลอกใชเทคโนโลยทชวยในการท�างานไดอยางเหมาะสมเพอใหงานบรรลวตถประสงคทวางไว


42 43

ในการนผลลพธการเรยนรขางตนสามารถน�าไปใชในการออกแบบหลกสตรการจดการศกษาเชงบรณาการกบการท�างานการประเมนผลการเรยนร และการเลอกใชประเภทการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างาน ทงนไดแนบตวอยางแบบประเมนผลลพธการเรยนรไวในทายบทนแลว

ควำมสมพนธระหวำงผลลพธกำรเรยนรและประเภทของกำรจดกำรเรยนกำรสอนเชงบรณำกำรกบกำรท�ำงำน การจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานแตละประเภทมจดเดนทแตกตางกนเพอใหบรรลผลลพธการ เรยนรของผเรยนควรเลอกใชใหเหมาะสมและขนอยกบเครองมอในการพฒนาทกษะกระบวนการคดทใชรวมกบการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานประเภทตางๆ เชนการเรยนแบบเนนโครงงาน (project-based learning)แบบเนนการแกไขปญหา (problem-based learning) แบบเนนการวจย (research-based learning) และแบบเนนการท�างานเปนหลก(work-basedlearning)ดงตวอยาง

บรรณำนกรมStirling,A.,etal.(2016).A Practical Guide for Work-integrated Learning: Effective Practices to Enhance the Educational Quality of Structured Work Experiences Offered through Colleges and Universities.Ontario,Canada:HigherEducationQualityCouncilofOntario.

แบบประเมนผลลพธกำรเรยนรของผเรยน

ชอ-สกลนกศกษา/name&surname.................…………………………………………………………………………..

สาขาวชา/major………………………………………………………………………………………………………………………….

ชอแหลงเรยนร/learningsite’sname………………………………………………………………………………………….

ชอ-สกลผประเมน/evaluator’sname………………………………………………………………………………………

ต�าแหนง/position………………………………………………………แผนก/division……………………………………

โทรศพท/tel.……………………………………………………………..โทรสาร/fax………………………………………...

ค�ำชแจง โปรดท�ำเครองหมำย 9 เพอแสดงควำมคดเหนตอผลลพธกำรเรยนรของนกศกษำจำกกำรกำรปฏบตงำน ตำมเกณฑกำรประเมนดงตอไปน

ท รำยกำรประเมนระดบควำมคดเหน

มำกทสด มำก ปำน

กลำง นอย นอยทสด

ไมตอบ

1. ดำนคณธรรม จรยธรรม1. เรยนรและประพฤตปฏบตตามจรรยาบรรณวชาชพหรอปฏบต

งานตางๆอยางมคณธรรมจรยธรรม2. สามารถท�างานรวมกบผอน3. วนยการตรงตอเวลาและความซอสตยสจรต4. จตส�านกตอความรบผดชอบในหนาท5. การปรบตวและยอมรบการเปลยนแปลงภายในองคกร6. มพนฐานคดทางศลธรรมทงเรองสวนตวและสงคม


1. ช วยใหผ เรยนสรางความคดรวบยอดจากการเรยนในสถานศกษา ไดแก การบรณาการกบการท�างานประเภทสหกจศกษา (cooperativeeducation) การบรรจใหท�างานหรอการฝกเฉพาะต�าแหนง (placement or practicum) และ การฝกปฏบตจรงภายหลงส�าเรจการเรยนทฤษฎ(post-courseinternship)ชวยใหผเรยนประยกตใชความรในสถานการณจรงอยางตอเนองตลอดหลกสตรไดแก การบรณาการกบการท�างานประเภทการเรยนสลบกบการท�างาน (sandwich course) และการปฏบตงานภาคสนาม(fieldwork) 2. ช วยให ผ เรยนเกดความร ทกษะด านเทคนคในสาขาวชาชพและตรงกบความตองการของผ ใช บณฑต ได แก การบรณาการกบการท�างานประเภทหลกสตรร วมมหาวทยาลยและอตสาหกรรม (joint industry university course) 3.ชวยใหผเรยนเกดทกษะความสมพนธระหวาง

บคคลไดแกการบรณาการกบการท�างานทกประเภท 4. ชวยใหผเรยนเกดเปาหมายการท�างานทชดเจนในอนาคต ไดแก การบรณาการกบการท�างานประเภทการก�าหนดประสบการณกอนการศกษา (pre-course experience)การฝกงานทเนนการเรยนรหรอการตดตามพฤตกรรมการท�างาน (cognitive apprenticeship orjobshadowing)5.ชวยใหผเรยนไดงานท�าทนทและตรงตามสาขาวชาชพเมอส�าเรจการศกษาไดแกการบรณาการกบการท�างานประเภทพนกงานฝกหดใหมหรอพนกงานฝกงาน(newtraineeshiporapprenticeship)

ทงน ผเรยนจะบรรลผลลพธการเรยนรตามทก�าหนดไวไดมากนอยเพยงใดยงขนอยกบจดเนนทคณาจารยออกแบบไวในการจดการเรยนการสอนแตละประเภทอกดวย

44 45




ไมตอบ

2. ดำนควำมร1. เขาใจทฤษฎทเรยนและสามารถประยกตใชความรในการ

แกปญหาทเกดขนในสถานการณจรง2. รและเขาใจหลกการและทฤษฎพนฐานในสาขาวชา3. สามารถน�าความรไปประยกตใชในการวางแผน4. สามารถน�าความรไปประยกตใชในการแกปญหา5. สามารถบรณาการความรจากสาขาวชาอนมาใชในการท�างานได

อยางเหมาะสม6. การตดตามและรทนตอการเปลยนแปลงทางวชาการทงใน

สาขาวชาและสาขาอนทเกยวของอยางตอเนอง7. แสวงหาความรและพฒนาตนเองอยางตอเนอง

3. ดำนทกษะทำงปญญำ1. สามารถวเคราะหปญหาโดยใชเหตผลทางวชาการทเหมาะสมกบ

ระดบการศกษา2. สามารถหาขอมลจากแหลงตางๆรวมทงสามารถประเมนความ

นาเชอถอของแหลงขอมล3. สามารถออกแบบวธการแกปญหาและลงมอแกปญหาจรง4. สามารถประเมนผลของผลลพธทไดโดยใชเหตผลทางวชาการ

ประกอบ5. สามารถคดรเรมสรางสรรคคดอยางเปนระบบและม

วจารณญาณ6. สามารถประยกตใชความรและทกษะตางๆในการแกปญหาได

อยางสรางสรรคและเหมาะสม7. สามารถคดเชงสนบสนนหรอโตแยงอยางมเหตผลรองรบ

4. ดำนทกษะควำมสมพนธระหวำงบคคลและควำมรบผดชอบตนเอง1. ดำนกำรปรบตว

สามารถปรบตวเขากบสงแวดลอมทไมคนเคยหรอสถานการณทไมคาดหวงตลอดจนคดและพฒนากลไกการแกปญหาเพอใหบรรลวตถประสงคทวางไว

2. ดำนกำรสอสำรสามารถสอสารทงดานการฟงพดอานเขยนใหผรบสารเขาใจสารทตองการสอใหเหมาะสมกบสถานการณและสถานภาพของผรบสารทงในรปแบบทางการและไมเปนทางการโดยเฉพาะอยางยงการน�าเสนอผลงานและการท�ารายงาน




ไมตอบ

3. ดำนกำรท�ำงำนเปนทม สามารถท�างานรวมกบผอนไดแสดงบทบาทเปนไดทงผน�าและ ผตามเพอใหทมบรรลวตถประสงคทวางไว

4. ดำนควำมเปนผน�ำสามารถชใหสมาชกเหนเปาหมายรวมกนและกระตนใหสมาชกท�างานรวมกนไดจนบรรลวตถประสงค

5. ดำนควำมมงมนแสดงความมงมนในการท�างานจนบรรลวตถประสงคทวางไว แมจะเจออปสรรค

6. ดำนลกคำแสดงความตระหนกหรอเขาใจความตองการของลกคาตลอดจนสามารถท�างาน ผลตสนคา และใหบรการ ทตอบสนองความตองการของลกคา

7. ดำนคณภำพแสดงความตระหนกในความส�าคญเรองคณภาพของกระบวนการท�างานและผลของงานรวมทงสามารถพฒนากลไกตรวจสอบคณภาพ

8. ดำนวฒนธรรมองคกรสามารถเขาใจโครงสรางและวฒนธรรมองคกรรวมทงตระหนกถงความส�าคญของการปรบตวตามวฒนธรรมองคกร

9. ดำนกำรเปนพเลยงสามารถแนะน�าสอนงานใหทศทาง แกผอนอยางมเหตผล

10. ดำนกำรใฝเรยนรแสดงความกระตอรอรนใฝเรยนรดวยตนเอง

11. ดำนกำรบรหำรจดกำรสามารถบรหารจดการภารกจตางๆใหบรรลวตถประสงค ทงเรองงานและเรองสวนตวภายในระยะเวลาทก�าหนด

12. ดำนกำรควบคมตนเองผเรยนสามารถควบคมอารมณพฤตกรรมและการแสดงออกภายใตสภาวะกดดนไดอยางเหมาะสม

13. ดำนควำมมนใจตนเองแสดงความมนใจในการท�างานใหส�าเรจถงแมจะอยในสถานการณทไมคาดหวง


46 47




ไมตอบ

5. ดำนทกษะกำรวเครำะหเชงตวเลข กำรสอสำร และกำรใชเทคโนโลยสำรสนเทศ1. มความรในดานเทคโนโลยและสามารถเลอกใชเทคโนโลยชวยใน

การท�างานอยางเหมาะสมเพอใหงานบรรลวตถประสงคทวางไว2. มทกษะและความสามารถใชภาษาไทยในการสอสารทงการพด

การเขยนไดอยางมประสทธภาพ3. มความสามารถใชภาษาองกฤษหรอภาษาตางประเทศอน

เพยงพอทจะสอสารได4. มความรทางคณตศาสตรและสถตและวเคราะหสถานการณได5. เลอกและประยกตใชเทคนคทางคณตศาสตรหรอสถตทเกยวของ

เพอตดสนใจและแกไขปญหา6. สามารถน�าเสนอขอมลโดยใชคณตศาสตรและสถตทเหมาะสม

กบสงทน�าเสนอและผฟง


ผทเกยวของกบกำรประเมนผล ผเรยนพเลยงและคณาจารยทรบผดชอบ

แนวคดกำรประเมนผลกำรเรยนร 1. กำรประเมนทกษะของผเรยนในศตวรรษท 21

ทพยวลยสทน(2555)กลาวถงการประเมนทกษะของผเรยนในศตวรรษท21ดงนสถาบนการศกษาทมงมนผลตบณฑตใหประสบความส�าเรจดานอาชพการงานและประสบความส�าเรจในการใชชวตในโลกทเปลยนแปลงอยางรวดเรวและมความสลบซบซอนจะตองเนนการประเมนในสองเรองประกอบดวย

1)การประเมนองคความรทางวชาการ(coreacademicsubjectmastery)คอประเมนความรความสามารถดานวชาการวชาชพของผเรยนอยางเขมแขง เพราะความรความช�านาญเปนพนฐานส�าคญในการสรางคณภาพและความเปนเลศของผเรยนทจะน�าไปสความส�าเรจเมอเขาสการท�างานและการประกอบอาชพ

2)การเตรยมบณฑตใหมทกษะในการใชชวตในโลกศตวรรษท21ในประเดนดงนการเตรยมบณฑตใหมเปนผทมความคดวจารณญาณ(criticalthinker)เปนนกแกปญหา(problemsolver)สามารถสอสารไดด (goodcommunicator)ท�างานเปนทมไดดสามารถใชขอมลและเทคโนโลยไดอยางเหมาะสม มความคดยดหยน ปรบตวเขากบการเปลยนแปลงไดด เปนผทมความคดสรางสรรค(creativeandinnovativemaker)เปนพลเมองโลก(globalcitizen)และมความเขาใจเรองเศรษฐกจ(financialunderstanding)

ทงน การประเมนในอดตและปจจบนเปนปจจยหนงทสงผลใหผ เรยนขาดการพฒนาทกษะการคดในระดบสง (higher order of thinking) เพราะผเรยนจะคนชนการวดและประเมน ความรความจ�าเปนหนวยๆ ทอนๆ และยงเนนปจจยน�าเขา(input)มากกวาผลลพธการเรยนร(outcome)เปนการประเมนทเนนค�าตอบทสดเพยงค�าตอบเดยวจงน�าไปสการออกขอสอบแบบเลอกตอบ(multiple choice) ไมสามารถสะทอนความสามารถในการปฏบตงานจรงได ซงกระบวนทศนทใชในการประเมนแบบนมขอจ�ากดหลายอยางและการประเมนแบบเดมตอบโจทยการประเมนทกษะในศตวรรษท21ไดนอยมาก

บทท 5การประเมนผลการเรยนร

ควำมหมำย การประเมนผลลพธการเรยนร (learning benchmark) คอ ผลของการวดคณลกษณะและสมรรถนะทเปนผลลพธการเรยนรทเปนผลจากการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานทเกดขนกบผเรยนเมอเปรยบเทยบกบผลลพธการเรยนรทก�าหนดไวในมคอ.2และมคอ.3


2. กระบวนทศนใหมในกำรประเมน (new paradigm of evaluation)การประเมนผลลพธทกษะศตวรรษท 21 ทเกดขนในตวนกศกษาใหไดผลนน จ�าเปนตองเปลยนแปลงกระบวนทศน

ในการประเมนผลอยางนอย3ประการ1)การประเมนตองกาวขามการประเมนถก-ผดรวมทงตองประเมนเหนอกวาการประเมนดวยขอสอบมาตรฐาน

เปนการประเมนกระบวนการคดและใหความส�าคญกบการประเมนผลลพธในทกษะการคดระดบสง(higherorderofthinking)2)การประเมนตองประเมนทงทมตองประเมนทกษะการท�างานเปนทมเพมมากขนแทนการประเมนทเนนระดบ

ปจเจกการประเมนภาวะผน�าตองประเมนใหไดวาทกษะการท�างานเปนทมการมภาวะผน�ามการเปลยนแปลงจากความคดความเขาใจสงผลกระทบจตใจและน�าไปรบใชสงคมเปนประโยชนตอผอนอยางไร

3) การประเมนตองมเกณฑทเปดเผย ดงนนขอสอบจะไมเปนความลบตองประเมนทกษะการท�างานเปนทม มากขนแทนการประเมนทเนนระดบปจเจกตองเปดเผยไดและการประเมนผลลพธ(summative)เปนเครองมอพฒนาการเรยนการสอนมากกวาการตดสนไดหรอตกการประเมนตองไดผลลพธในมตตางๆของทกษะศตวรรษท21และควรใหความส�าคญของผลลพธทเปนทกษะการคดระดบสงการประเมนระบบองคกรหลกสตรตองเนนทผลลทธมากกวาปจจยน�าเขาและตองมการประเมนกระบวนการเรยนรดวยโดยควรใหน�าหนกมากกวาปจจยน�าเขาการประเมนทกษะศตวรรษท21ควรเปนการประเมนทเนนผลลพธ(outcomesbasedassessment)และวธการประเมนทนาจะเปนเครองมอทจะชวยใหประเมนไดสอดคลองกบทกษะในศตวรรษท21ไดอยางมประสทธภาพคอการประเมนแบบสภาพจรง(authenticassessment)ทเนนการวดความสามารถทจะประยกตความรและทกษะในการปฏบตงานไดในสภาวการณทซบซอนไมใชวดเพยงความรความจ�าเกยวกบขอมลขอเทจจรงทเปนสวนๆเทานน


3. ลกษณะกำรประเมนผลลพธทกษะศตวรรษท 21 1)วดประเมนจากการสะทอนคดในสถานการณทเกดขนในชวตจรง2)บรณาการการประเมนเขาไวเปนสวนหนงของการเรยนการสอน3)ประเมนในภาพรวมดวยวธการประเมนทหลากหลาย4)ประสมประสานการประเมนเพอการปรบปรง(formative)กบการประเมนผลลพธ(summative)เขาดวยกนและ

น�าผลการวดประเมนเปนสารสนเทศปอนกลบไปสนบสนนการเรยนรทงผเรยนผสอนและผสนบสนนการเรยนรทเกยวของ5)มลกษณะการประเมนพฒนาการหรอระดบความกาวหนา(progressionlevel)6)มการประเมนกลม(cooperativeassessment/teamresults)ประเมนผลงานกลมและกระบวนการเรยนร

การท�างานของกลม(group-processandproduct)7) เนนการวดประเมนกระบวนการและผลผลตของการท�าโครงการ หรองานทก�าหนดใหปฏบต (projects/tasks

basedlearning)8)การประเมนอยางตอเนอง9)สนบสนนใหผเรยนประเมนกระบวนการและผลการเรยนรของตนเอง10)ชวยอ�านวยความสะดวกใหแกผเรยนทมความตองการพเศษเชนดานสายตาหและแขน/ขา11)เนนใชหลกฐานแสดงการเรยนรเปนศนยกลางของการวดประเมน


เมอผ เรยนไดรบประสบการณใหมหรออยในสถานการณใหมจะพจารณาสงเหลานนดวยประสบการณเดมหรอความร เดมทมอย การท ผเรยนพยายามอธบายสงทเกดขนอาจจะอธบายไดเนองจากสอดคลองกบประสบการณเดมหรออธบายไมไดเนองจากขดแยงกบประสบการณเดมหรอไมมประสบการณในสงนนมากอน ผ เรยนตองพยายามสบเสาะหาความรเพมเตม การกระท�า ดงกลาวของผเรยนจะเปนกระบวนการเรยนรอยางตอเนองจนเกดเปนประสบการณใหมหรอความรใหมหรอมการเปลยนแปลงพฤตกรรมเชนผเรยนไดรบมอบหมายใหออกแบบเสนทางการทองเทยวเชงเกษตรในเขตอ�าเภอวงน�าเขยว จงหวดนครราชสมาใหกบลกคาของบรษทน�าเทยวแหงหนงทไดเขาปฏบตงานซงผเรยนไมเคยมประสบการณเหลานมากอนแตเคยเรยนหลกการออกแบบเสนทางน�าเทยวจากชน

เครองมอและวธกำรประเมนผลลพธกำรเรยนรในกำรเรยนกำรสอนเชงบรณำกำรกบกำรท�ำงำน1. กำรสะทอนคด (reflection)

เรยนผเรยนจ�าเปนตองลงพนทจรงเพอพดคยกบกลมเกษตรกรค�านวณเสนทางก�าหนดจดเทยวจดแวะพก และเวลาทตองใชทงหมดเพอเตรยมการกอนน�าเทยวจรงท�าใหผเรยนไดรบประสบการณใหมจากการปฏบตจรงเพมเตมจากประสบการณเดมทไดรบจากการสอนในชนเรยน การสะทอนคดจะเปนเครองมอทชวยใหผเรยนไดบอกเลาประสบการณใหม ปญหาและขอขดแยงทเกดขนในใจ ความพยายามในการสบเสาะหาความรเพมเตมผลส�าเรจและความภาคภมใจทเกดขนอกทงยงเปนการรวมแลกเปลยนเรยนรระหวางผเรยนดวยกนเองกบพเลยงและคณาจารยทปรกษา


4. เครองมอทใชในกำรประเมนทกษะศตวรรษท 21 1) การประเมนผลการปฏบตงาน (performance-based assessment) เชน การแสดงผลการปฏบตงานใน

รปแบบการแสดงละครนทรรศการการแสดงผลงาน2)ประเมนจากแฟมสะสมงาน(portfolios)3)ประเมนจากการท�างานจรง(ontherunassessment)4)การประเมนพลวตร(dynamicassessment)5)ประเมนสถานการณจ�าลอง(simulationassessment)6)การบนทกการสะทอนคดของตนเอง(self-reflectionrecord)7)การเขยนบนทกผลการเรยนรประจ�าวน(journal/diaryrecord)8)แบบบนทกโตตอบสองทาง(double-entryresponses)9)แบบสงเกตพฤตกรรม(observationchecklists)10)แผนภมประเมนการเรยนของตนเอง(pluses,minusesandinteresting/implications:PMIcharts)11)ผงและแบบจดระบบความคด(graphicorganizersanddesigns)12)การประเมนโครงงาน(project-basedassessment)

ทงนสถาบนการศกษาควรด�าเนนการประเมนโดยการเปรยบเทยบคณลกษณะบณฑตตามทกษะศตวรรษท21กบสถาบนการศกษาอน(benchmarkingsummativeassessment)และประเมนความกาวหนาและเทยบเคยงกบมาตรฐานวชาชพและควรไดรายงานผลการประเมนและพฒนาตามปจจบนซงจะเปนประโยชนและเกดประสทธภาพมากทสด


1.1 วธกำรสะทอนคด สามารถด�าเนนการได 3 วธ ขนอยกบลกษณะของสาขาวชาชพและประเภทการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานไดแก 1)การพดดวยการตอบค�าถามผสอนตองก�าหนดประเดนค�าถามใหผเรยนไดคดและตอบค�าถามถงประสบการณทไดรบจากการบรณการกบการท�างานเชน -คณคาดหวงอะไรบางจากการมาปฏบตงานจรงอยากไดอะไรอยากท�าอะไรไดอยากท�าอะไรเปน -ความรหรอประสบการณทคณไดรบจรงเมอเทยบกบสงทคาดหวงไวเปนอยางไร -งานอะไรบางทคณไดรบมอบหมาย -คณมปญหาอะไรบางในการท�างานทไดรบมอบหมายใหส�าเรจ -คณแกปญหาเหลานนอยางไรใชความรอะไรบางทเรยนมา -ผลทเกดขนจากการแกปญหาเปนอยางไรมอะไรบางทท�าส�าเรจมอะไรบางทลมเหลว -ไมวาจะส�าเรจหรอลมเหลวคณไดอะไรจากการท�างานในครงน -อะไรบางทคณชอบอะไรบางทคณไมชอบจากการปฏบตในครงน -อะไรบางทอาจารยและพเลยงควรปรบปรง ผสอนควรฝกถามผเรยนและผเรยนควรไดฝกคดและตอบค�าถามบอยๆ

2. กำรวดผลกำรเรยนร (learning benchmark) เปนใชเครองมอทางการวดผลเพอวดผลลพธการเรยนรทเกดขนกบผเรยนทกระยะตลอดชวงเวลาของการท�างานโดยเปรยบเทยบกบเกณฑทก�าหนด ท�าใหผเรยน คณาจารย และพเลยงทราบระดบผลลพธการเรยนรของ ผเรยนและน�าผลทไดมาปรบปรงแกไขกระบวนการจดการเรยนการสอนเพอใหผเรยนบรรลผลลพธการเรยนรตามเกณฑทก�าหนดเมอสนสดการท�างาน

2.1 กำรจดกำรเรยนกำรสอนทเนนสมรรถนะ (competency-based learning) สมรรถนะ คอ ความสามารถของผ เรยนในการท�างานทเปนผลมาจากการจดการเรยนการสอนเชง บรณาการกบการท�างานเพอใหการวดผลการเรยนรสอดรบกบการประเมนผลงานของพนกงานในองคกรทวไปจงขอแบงสมรรถนะออกเปน3ประเภทไดแก(McClelland,1973)


2)การเขยนดวยการบนทกขอมลประจ�าวนหรอประจ�าสปดาหเปนการทบทวนสงทเกดขนสงทไดปฏบตในแตละวนหรอสปดาหดวยการเขยนล�าดบเหตการณเพอใหผเรยนครนคดทบทวนและเรยนรประสบการณทไดรบตวอยางประเดนทใหผเรยนบนทกเชน -งานอะไรบางทไดรบมอบหมายใหท�าหรอคาดวาจะท�าในวนนหรอสปดาหน -งานทท�าไดส�าเรจลลวงไปมมากนอยเพยงไรเมอเปรยบเทยบกบงานทตงเปาหมายไวและมอะไรบางทรสกประทบใจหรอเปนปญหาหรออปสรรค -สาเหตทท�าใหงานนนไมส�าเรจคออะไรปญหาหรออปสรรคเหลานนคณไดแกไขอยางไร -ความรหรอประสบการณอะไรบางทคณไดรบ -พรงนหรอสปดาหหนาคณจะท�าอะไรบางและจะท�าอะไรใหดกวาเดม 3)การน�าเสนอผลงานและการจดท�าแฟมสะสมผลงาน (portfolio) เปนการน�าเสนอความคดรวบยอดในสงทไดรบจากการท�างาน ผเรยนควรมโอกาสน�าเสนอผลงานหรอจดสงแฟมสะสมผลงานทแหลงเรยนรและสถานศกษาเมอสนสดการท�างานตวอยางประเดนทควรน�าเสนอเชน -สรปงานทไดรบมอบหมายตลอดระยะเวลาการท�างาน -ผลงานความส�าเรจและความภาคภมใจทไดรบ -ปญหาอปสรรคและวธการแกไข -ความรและประสบการณทไดรบ -ขอเสนอแนะตอการจดการเรยนการสอน

1)สมรรถนะหลก(corecompetency)คอสมรรถนะทเปนแกนหรอแกนหลกขององคกรททกคนในองคกรตองถอปฏบตเปนแนวเดยวกน 2)สมรรถนะตามหนาท(functionalcompetency)คอสมรรถนะตามบทบาทหนาทหรอภารกจของต�าแหนงงานหรอตามภารกจของแผนก/ฝายทสงกด 3)สมรรถนะตามความเชยวชาญ(professionalcompetency)คอสมรรถนะเฉพาะของบคคลทแสดงถงความเชยวชาญในงานทรบผดชอบ การก�าหนดสมรรถนะของผเรยนจงตองมการจดผลลพธการเรยนรทตองการใหเกดขนกบผเรยนตามทก�าหนดไวแยกออกเปนประเภท เพอใหเกดความสะดวกในการวดผลเชนเดยวกบพนกงานในองคกรทวไป โดยค�านงถงแหลงเรยนรในสภาพจรงทผเรยนเขาปฏบตงานและงานในหนาททรบผดชอบ เชน ผเรยน 5 คน ถกก�าหนดใหเขาท�างานในองคกรแหงหนง สมรรถนะหลกคอสงทผเรยนทง 5 คนตองพฒนาตามทองคกรตองการถาผเรยน3คนท�างานในฝายการผลตอก2คนท�างานในฝายทรพยากรมนษยสมรรถนะตามหนาทของผเรยนทงสองกลมจะแตกตางกนตามฝายทสงกด ถาผเรยน 2 คนฝายทรพยากรมนษย โดย 1 คนอยแผนกสรรหา อก 1 คนอยแผนกฝกอบรม สมรรถนะตามความเชยวชาญของผเรยนจะแตกตางกนตามงานท รบผดชอบ จะเหนไดวาผเรยนทง 5 คน อาจถกก�าหนดสมรรถนะใหแตกตางกนตามลกษณะงานทรบผดชอบหากพบวาผลลพธการเรยนรไมครอบคลมกบงานทผเรยนท�า ผเรยน คณาจารยทปรกษา และพเลยงสามารถรวมกนก�าหนดสมรรถนะเพมเตมได ทงน ผ เรยนแตละคนตองแขงขนกบผลลพธการเรยนร ทตนเองตอง รบผดชอบการวดประเมนผลลกษณะนจงเปนการวดผลทเนนความแตกตางระหวางองคกรระหวางชมชนและพนทและระหวางบคคลหรอเปนการวดผลทเนนผเรยนเปนส�าคญอยางแทจรง


2.2 วธกำรวดผลกำรเรยนร 1) ผทเกยวของกบการวดผล ผทมบทบาทในการวดผลการเรยนรจะเปนตวผเรยนเอง และผทเกยวของกบการท�างานของผเรยน ไดแก พเลยงทองคกรมอบหมายใหเปนตวแทนก�ากบดแลการปฏบตงานของผเรยน และคณาจารยทปรกษา ผรบผดชอบการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างาน ในกรณทผเรยนปฏบตงานภาคสนาม (filedwork) อาจไมม พเลยงมาเกยวของการวดผลจะขนอยกบผเรยนและคณาจารยทปรกษา 2)ชวงเวลาทวดการวดผลการเรยนรของผเรยนควรด�าเนนตอเนองตงแตกอนการบรณาการระหวางการบรณาการและเมอเสรจสนการบรณาการ(formativeandsummativeassessment)เพอใหเหนพฒนาการของผเรยนและแสดงใหเหนวารปแบบการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานทใชสรางโอกาสการเรยนรประสบการณจากการท�างานทเปนแบบมโครงสราง(structuredworkexperiences)หรอมการพฒนาสมรรถนะของผเรยนเพมขนอยางตอเนอง 3) ผลทเกดขนจากการวด เมอเสรจสนการวดผลในแตละระยะ ผเรยน พเลยง และคณาจารยทปรกษาควรมการ รวมกนพจารณาผลทเกดขนกบผเรยนวามสมรรถนะดานใดยงอยในระดบต�าเพอใหผเรยนไดพจาณาปรบปรงตนเองสบเสาะแสวงหาความรเพมเตมพเลยงจะไดเพมงานและบทบาทหนาททตองใชสมรรถนะเหลานนมากขนและคณาจารยทปรกษาจะไดเพมเตมในสวนของความรทางวชาการหรอชแนะแหลงเรยนรใหผเรยนศกษาเพมเตม

เครองมอประเมนผลลพธกำรเรยนรกบกำรจดกำรเรยนกำรสอนเชงบรณำกำรกบกำรท�ำงำนในแตละประเภท การประเมนผลลพธการเรยนรสามารถน�ามาใชกบประเภทของการบรณาการกบการท�างานไดดงตารางท4

ตำรำงท 4แนวทางการประเมนผลลพธการเรยนรของการบรณาการกบการท�างานแตละประเภท

ประเภทของกำรบรณำกำรกบกำรท�ำงำน แนวทำงกำรประเมนผลลพธกำรเรยนร1)การก�าหนดประสบการณกอนการศกษา2)การฝกงานทเนนการเรยนรหรอการตดตามพฤตกรรมการท�างาน

1)การประเมนดวยการสะทอนคด(reflection)โดยคณาจารยเปนผก�าหนดประเดนใหผเรยนสะทอนคดเชนประสบการณทไดรบจากสภาพจรง เปรยบเทยบความแตกตางระหวาง สงทคาดหวงกอนเขารวมกจกรรมกบประสบการณทไดรบในสภาพจรง และความคดรวบยอดทไดรบเมอสนสดกจกรรม (mindmapping)

1)หลกสตรรวมมหาวทยาลยและอตสาหกรรม2)การเรยนสลบกบการท�างาน3)สหกจศกษา4)การบรรจใหท�างานหรอการฝกเฉพาะต�าแหนง5)การปฏบตงานภาคสนาม6)พนกงานฝกหดใหมหรอพนกงานฝกงาน7)การฝกปฏบตจรงภายหลงส�าเรจการเรยนทฤษฎ

1)การประเมนสมรรถนะ(competency)ของผเรยนตามผลลพธการเรยนรทก�าหนดไวในหลกสตรและก�าหนดโดยแหลงเรยนร2) การประเมนดวยการสะทอนคด (reflection) ของผเรยนเปนระยะถงการบรรลผลลพธการเรยนรตามทก�าหนดซงเปนสวนหนงของการประเมนสมรรถนะ


แผนภมท 1การประเมนสมรรถนะนกศกษาโครงการWILรนท1มหาวทยาลยวงษชวลตกล ปฏบตงานทบรษทเอนเคแมคคาทรอนกสจ�ากด

จากแผนภมท 1 จะเหนไววาการวดผลการเรยนร (learning benchmark) เปนกระบวนการปรบปรงสมรรถนะของ ผเรยนอยางตอเนอง มการพจารณาเพมเตมประสบการณทผเรยนยงขาดอยตลอดเวลา มผลใหผเรยนสามารถบรรลผลลพธ การเรยนรไดตามทก�าหนดเปนสงยนยนไดวาการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานชวยใหผเรยนบรรลความตองการของตลาดแรงงานไดมากทสด

ตวอยำง แบบประเมนสมรรถนะของมหาวทยาลยวงษชวลตกลระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสง และระดบปรญญาตร (ส�านกสหกจศกษา,2560)

แบบวดสมรรถนะทตองกำรใหเกดขนกบผเรยน(Competency Learning Benchmark: CLB)

ประจ�ำภำคกำรศกษำท........./.............../block ท.......ปกำรศกษำ.......................................

ค�ำชแจง แนวคดการพฒนาสมรรถนะนกศกษาน�ามาจากผลการวจยปจจยความส�าเรจของการจดการ ศกษาเชงบรณาการกบการท�างานส�าหรบอดมศกษาไทยโดยปานเพชรชนนทรและวเชษฐพลายมาศ(2555)และหลกการICEBERGModelโดยมรายละเอยดดงน 1. พเลยงและคณาจารยผรบผดชอบสถานประกอบการรวมกนก�าหนดสมรรถนะตามความตองการของสถานประกอบการรายปการศกษาเรยงจากงายไปสยากจากแบบเกบรวบรวมขอมลในสถานประกอบการโดยกรอกรายละเอยดของสมรรถนะในชองวางตามตารางดานลางน 2. การวดสมรรถนะ นกศกษาจะเปนผวดตนเอง คณาจารยทปรกษาผรบผดชอบสถานประกอบการและพเลยงใน


สถานประกอบการเปนผวดนกศกษา 3.การวดสมรรถนะแบงออกเปน3ระยะตอภาคการศกษาหรอ3blockcourseโดยผลการวดสมรรถนะคณาจารยทปรกษาผรบผดชอบสถานประกอบการจะตองน�ามาสรปเปนพฒนาการของนกศกษา และแจงขอมลใหคณาจารยผสอนทราบทกระยะ

ระบระยะเวลาการวดสมรรถนะ(9) ❑ กอนการเปดภาคการศกษาในระดบอนปรญญาหรอประกาศนยบตรวชาชพชนสง (ปวส.)หรอ3blockcourse ระดบปรญญาตร ❑ระหวางภาคการศกษาในระดบอนปรญญาหรอประกาศนยบตรวชาชพชนสง(ปวส.)หรอ3blockcourseระดบ ปรญญาตร ❑หลงปดภาคการศกษาในระดบอนปรญญาหรอประกาศนยบตรวชาชพชนสง(ปวส.)หรอ3blockcourseระดบ ปรญญาตรระบผประเมน(9) ❑นกศกษา ❑คณาจารยทปรกษาผรบผดชอบสถานประกอบการ ❑พเลยงในสถานประกอบการ

ชอ-สกลนกศกษา............................................................................รหส....................................................สาขาวชา................................................................สถาบน..........................................................................ชอ-สกลคณาจารยทปรกษาผรบผดชอบสถานประกอบการ........................................................................ชอ-สกลพเลยงในสถานประกอบการ..........................................................................................................

ท สมรรถนะระดบสมรรถนะ ภำระงำนหรอกจกรรมเพอกำร

เพมพนสมรรถนะในกรณทสมรรถนะต�ำกวำระดบมำกนอย ปำน

กลำง มำก

1.สมรรถนะหลกสมรรถนะตามความตองการขององคกร(corecompetency)สวนทมองเหน1.1skills...............................................................................................................................................................................................................(สงทตองกระท�าใหไดดและฝกปฏบตเปนประจ�าจนเกดความช�านาญ)1.2knowledge...............................................................................................................................................................................................................(ความรเฉพาะดาน)





สวนทมองไมเหน1.3self-concept...............................................................................................................................................................................................................(ทศนคตคานยมและความเชอมนในตนเอง(self-confidence))1.4trait...............................................................................................................................................................................................................(บคลกลกษณะประจ�าตวของบคคลเปนสงทอธบายถงบคคลผนนเชนความนาเชอถอ ไววางใจไดมภาวะผน�า)1.5motive...............................................................................................................................................................................................................(แรงจงใจหรอแรงขบภายในซงท�าใหบคคลแสดงพฤตกรรมทมงไปสสงทเปนเปาหมาย ของเขาหรอความมงมนสความส�าเรจ(achievementorientation))

2.สมรรถนะตามหนาท(functionalcompetency)สวนทมองเหน2.1skills...............................................................................................................................................................................................................(สงทตองกระท�าใหไดดและฝกปฏบตเปนประจ�าจนเกดความช�านาญ)





2.2knowledge...............................................................................................................................................................................................................(ความรเฉพาะดาน)สวนทมองไมเหน2.3self-concept...............................................................................................................................................................................................................(ทศนคตคานยมและความเชอมนในตนเอง(self-confidence))2.4trait...............................................................................................................................................................................................................(บคลกลกษณะประจ�าตวของบคคลเปนสงทอธบายถงบคคลผนนเชนความนาเชอถอ ไววางใจไดมภาวะผน�า)2.5motive...............................................................................................................................................................................................................(แรงจงใจหรอแรงขบภายในซงท�าใหบคคลแสดงพฤตกรรมทมงไปสสงทเปนเปาหมายของเขาหรอความมงมนสความส�าเรจ(achievementorientation))





3.สมรรถนะตามความเชยวชาญ(professional/specialcompetency)สวนทมองเหน3.1skills...............................................................................................................................................................................................................(สงทตองกระท�าใหไดดและฝกปฏบตเปนประจ�าจนเกดความช�านาญ)3.2knowledge...............................................................................................................................................................................................................(ความรเฉพาะดาน)สวนทมองไมเหน3.3self-concept...............................................................................................................................................................................................................(ทศนคตคานยมและความเชอมนในตนเอง(self-confidence))

3.4trait...............................................................................................................................................................................................................(บคลกลกษณะประจ�าตวของบคคลเปนสงทอธบายถงบคคลผนนเชนความนาเชอถอ ไววางใจไดมภาวะผน�า)





3.5motive...............................................................................................................................................................................................................(แรงจงใจหรอแรงขบภายในซงท�าใหบคคลแสดงพฤตกรรมทมงไปสสงทเปนเปาหมายของเขาหรอความมงมนสความส�าเรจ(achievementorientation))

อนๆ(โปรดระบ).............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ลงชอ........................................................... (...............................................................) วนท............................................................


บรรณำนกรมทพยวลยสทน.(2555).การประเมนทกษะศตวรรษท21.จลสาร PBL วลยลกษณ,5(3),หนา7-8.ส�านกสหกจศกษา.2560.แบบประเมนสมรรถนะนกศกษาWILระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสงและ ระดบปรญญาตร.มหาวทยาลยวงษชวลตกล.นครราชสมา.McClelland,D.C.(1973).TestingforCompetenceRatherThanforIntelligence.American Psychologist,28(1),Jan.

62 63

การออกแบบหลกสตร และการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานตองเรมตนจากการก�าหนดผลลพธการ เรยนร (learning outcomes) ทตองการใหเกดขนกบผเรยน แลวจงก�าหนดแนวทางการประเมนผลการเรยนร (learning as-sessment)และก�าหนดแผนการจดการเรยนร(learningplans)โดยเลอกใชการบรณาการกบการท�างานทเหมาะสมกบผลลพธการเรยนรและแนวทางการประเมนผลตามทกลาวไวแลวในบทท 4 และบทท 5 ส�าหรบการออกแบบหลกสตรและการเรยน การสอนเชงบรณาการกบการท�างานมรายละเอยดทตองพจารณาดงน

ระยะเวลำและจ�ำนวนหนวยกตกำรจดกำรเรยนกำรสอนเชงบรณำกำรกบกำรท�ำงำน

ระยะเวลาทเหมาะสมทจะท�าใหเกดการบรณาการการเรยนกบการท�างานควรมระยะเวลาท�างานในสภาพจรงอยางเพยงพอ ทท�าใหผเรยนมความพรอมในการท�างานเมอส�าเรจการศกษาสามารถจดไดตงแตใชเวลาตลอดหลกสตรโดยการเรยนสลบกบการท�างาน หรอการผสมผสานแตละประเภทเขาดวยกนเพอใหมระยะเวลารวมกนไมนอยกวารอยละ25 ของระยะเวลาเรยนตลอดหลกสตร หรอ 1 ปการศกษาขนไป ทงนจะจดไดมากหรอนอยขนอยกบโครงสรางรายวชาทก�าหนดในมาตรฐานวชาชพหรอก�าหนดโดยองคกรวชาชพควบคมตาง ๆ หรอขอก�าหนดของมาตรฐานคณวฒสาขา/สาขาวชา (มคอ.1) ทงน ระยะเวลา การท�างานในสภาพจรงของการบรณาการกบการท�างานแตประเภทสามารถจดเวลายดหยนไดตามความเหมาะสมดงตารางท5

ตำรำงท 5การก�าหนดระยะเวลาท�างานในสภาพจรงและจ�านวนหนวยกตของการบรณาการกบการท�างานแตละประเภท

ประเภทของกำรบรณำกำร ระยะเวลำท�ำงำนในสภำพจรง จ�ำนวนหนวยกต (ทวภำค)1)การก�าหนดประสบการณกอนการศกษา

2)การฝกงานทเนนการเรยนรหรอการตดตามพฤตกรรมการท�างาน

1วนถง2สปดาห เปนกจกรรมในรายวชาทงภาคทฤษฎและภาคปฏบต

3)การปฏบตงานภาคสนาม ครงละ2สปดาหถง2เดอนหรอ1ภาคการศกษา

เปนกจกรรมในรายวชาภาคปฏบตหรอรายวชาการฝกงานหรอการฝกภาคสนามไมนอยกวา6หนวยกต

4)สหกจศกษา

5)การบรรจใหท�างานหรอการฝกเฉพาะต�าแหนง

6)พนกงานฝกหดใหมหรอพนกงานฝกงาน

7)การฝกปฏบตจรงภายหลงส�าเรจการเรยนทฤษฎ

1ภาคการศกษาขนไป เปนรายวชาการปฏบตงานการฝกงานหรอการฝกภาคสนามไมนอย6หนวยกต


บทท 6การออกแบบหลกสตร และการออกแบบ

การเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างาน

ประเภทของกำรบรณำกำร ระยะเวลำท�ำงำนในสภำพจรง จ�ำนวนหนวยกต (ทวภำค)8)การเรยนสลบกบการท�างาน ตลอดหลกสตรหรออยางนอย

1ปการศกษาเปนหลกสตรทางวชาชพหรอปฏบตการ ทมรายวชาภาคปฏบตไมนอยกวา 36หนวยกต

8.1)แซนดวชแบบบาง(thinsandwich) สลบการเรยนกบการท�างานในแตละสปดาหเชนใน1สปดาหเรยนในสถานศกษาภาคทฤษฎ2-4วนสลบกบท�างาน2-4วนควบคกบการเรยนวชาภาคปฏบตหรอสลบการเรยนกบการท�างานระหวางสปดาหเชนเรยนภาคทฤษฎ1-2สปดาหสลบกบการท�างานควบคกบการเรยนวชาภาคปฏบต1-2สปดาหทงนตองแบงเวลาให ผเรยนไดศกษาคนควาดวยตนเองอยางเพยงพอ

8.2แซนดวชแบบหนา(thicksandwich) สลบภาคการเรยนวชาภาคทฤษฎกบภาคการท�างานควบคกบการเรยนวชาภาคปฏบตในระบบไตรภาคหรอจตรภาคทงนตองแบงเวลาใหผเรยนไดศกษาคนควาดวยตนเองอยางเพยงพอ

9)หลกสตรรวมมหาวทยาลยและอตสาหกรรม ขนอยกบขอตกลงรวมกน เปนหลกสตรทางวชาชพหรอปฏบตการ ทมรายวชาภาคปฏบตไมนอยกวา 36หนวยกต

กำรจดภำคกำรศกษำในกำรจดกำรเรยนกำรสอนเชงบรณำกำรกบกำรท�ำงำน

การจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานสามารถจดไดทงระบบทวภาค ไตรภาค หรอจตรภาค หรอระบบ อนๆ เชนจดเปนหนวยการเรยน(module)จดแบบใหเรยนจบเนอหาเปนรายวชา(blockcourse)หรอโปรแกรมการเรยนทเนนผลลพธการเรยนร(learningoutcomesprogram)สงทตองพจารณาในการจดภาคการศกษาเชนจดใหสอดคลองกบประเภทการบรณาการกบการท�างาน ขอตกลงความรวมมอระหวางสถานศกษา และแหลงเรยนรในสภาพจรง ลกษณะการประกอบการกจการของแหลงเรยนรหรอลกษณะการท�างานของผเรยนในสภาพจรงเปนตน


64 65

เงอนไขกำรจดกำรเรยนกำรสอนเชงบรณำกำรกบกำรท�ำงำนในแตละหลกสตร/สำขำวชำ

ทกกลมวชาชพสามารถน�าการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานทกประเภทไปประยกตใชในหลกสตร/สาขาวชาทงนขนอยกบเงอนไขทมความแตกตางกนดงน

1. ธรรมชำตกำรท�ำงำนของแตละกลมวชำชพมการใชสถานทท�างานในสภาพจรงแตกตางกนเชนโรงงานอตสาหกรรมองคกรธรกจการคาและบรการการเรยนรกบบคคลตนแบบทเปนศลปนหรอผบรหารระดบสงการเรยนรในชมชนทมประเดนปญหาหรอใชเปนกรณศกษาสภาพพนทปาภเขาและแหลงท�างานทางธรรมชาตตางๆ

2. ลกษณะของหลกสตรหลกสตรวชาชพทควบคมดวยมาตรฐานวชาชพตองจดการเรยนการสอนใหสอดคลองกบเกณฑมาตรฐานวชาชพก�าหนดส�าหรบการจดท�าหลกสตรวชาชพหรอปฏบตการในรปแบบหลกสตรรวมมหาวทยาลยและอตสาหกรรมหรอหนวยงานอนทไมใชสถาบนอดมศกษา (joint industry/business university course) ตองมการก�าหนดสมรรถนะและทกษะของผเรยนตามความตองการของหนวยงานรวมผลตและมการบรณาการทงภาคทฤษฎและภาคปฏบตอยางเฉพาะเจาะจงและเพยงพอใหผเรยนมความรความสามารถและทกษะการปฏบตงานนนไดอยางมประสทธผลทงนการท�าหลกสตรรวมผลตดงกลาวจะชวยใหการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานยดหยนมากยงขนทงเรองสถานทเรยนคณสมบตของอาจารยประจ�าหลกสตรอาจารยผรบผดชอบหลกสตรและอาจารยผสอน

3. บรบทเชงพนทของแตละสถำนศกษำ สถานศกษาอาจมขอจ�ากดในการเลอกประเภทของการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานเนองจากระยะทางระหวางสถานศกษากบแหลงเรยนรในสภาพจรงเชนสถานศกษาทสามารถจดการเรยนสลบกบการท�างานหรอแซนดวชแบบบางตองอยใกลแหลงท�างานในสภาพจรง


4. ควำมสมพนธระหวำงสถำนศกษำกบแหลงเรยนรในสภำพจรงสถานประกอบการชมชนบคคลตนแบบหรอบคคลในพนทเชงภมประเทศตองมความรความเขาใจการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานเปนอยางด สถานศกษาจะจดไดมากหรอนอยในหลกสตรจงขนอยกบความสามารถในการสรางและพฒนาความสมพนธกบแหลงเรยนรตางๆ

การจดท�าหลกสตรการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานยงสามารถจดกลมไดเปน3ลกษณะไดแก1. จดเปนระบบกำรเรยนกำรสอนทงหลกสตรไดแก 1)การเรยนสลบกบการท�างาน(sandwichcourse) 2)สหกจศกษา(cooperativeeducation) 3)หลกสตรรวมมหาวทยาลยและอตสาหกรรม(jointindustryuniversitycourse)2. จดเปนรำยวชำ ไดแก 1)สหกจศกษา(cooperativeeducation) 2)การปฏบตงานภาคสนาม(fieldwork) 3)การบรรจใหท�างานหรอการฝกเฉพาะต�าแหนง(placementorpracticum) 4)พนกงานฝกหดใหมหรอพนกงานฝกงาน(newtraineeshiporapprenticeship) 5)การฝกปฏบตจรงภายหลงส�าเรจการเรยนทฤษฎ(post-courseinternship)3. จดเปนกจกรรมกำรเรยนกำรสอนทสอดแทรกอยในรำยวชำไดแก 1)การก�าหนดประสบการณกอนการศกษา(pre-courseexperience) 2)การปฏบตงานภาคสนาม(fieldwork) 3)การฝกงานทเนนการเรยนรหรอการตดตามพฤตกรรมการท�างาน(cognitiveapprenticeshipor

jobshadowing)


หรออาจจดแบบผสมผสานแตละประเภทเขาดวยกนเพอใหเกดการบรณาการกบการท�างานไดอยางสมบรณ เชน จดใหผเรยนฝกงานทเนนการเรยนรหรอการตดตามพฤตกรรมการท�างานควบคหรออยในชวงทายของสหกจศกษา การบรรจใหท�างานหรอการฝกเฉพาะต�าแหนง หรอกบการเรยนสลบกบการท�างาน จดใหผเรยนปฏบตงานภาคสนามควบคกบการเรยนสลบกบการท�างานหรอกบพนกงานฝกหดใหมหรอพนกงานฝกงาน จดผเรยนบรรจใหท�างานหรอการฝกเฉพาะต�าแหนงสอดแทรกในหลกสตรรวมมหาวทยาลยและอตสาหกรรมเปนตนดงภาพท13

66 67

ภำพท 13 แนวทางการจดการศกษาเชงบรณาการกบการท�างานของประเทศไทย

การออกแบบการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานตองเปดโอกาสใหผเรยนสามารถเชอมโยงความร จากชนเรยนกบประสบการณจากการท�างานในสภาพจรง และน�าประสบการณจรงมาใชจดการเรยนการสอนในชนเรยนไดอยางมประสทธภาพการออกแบบการเรยนการสอนจงจ�าเปนตองค�านงถงประเดนดงตอไปน

1. ควำมสมพนธและตอเนองของเนอหำในรำยวชำทเรยนในชนเรยนกบประสบกำรณในสภำพจรง

การจดรายวชาควรเรมจากรายวชาทม เนอหาง ายหรอรายวชาพนฐานไปส รายวชาทยากหรอม ความสอดคลองกบวชาชพมากขนตามล�าดบตลอดหลกสตรรายวชาทเรยนในชนเรยนแตละภาคศกษาควรมความสมพนธ หรอเกอหนนซ งกนและกนเพอประโยชน ในการท�างาน และสอดรบกบประเภทของการบรณาการ กบการท�างานทจดใหแกผเรยนตอเนองกนไปตลอดหลกสตร ตวอยางการจดแผนการเรยนสาขาวชาการจดการ ดงภาพท14


แนวทำงกำรจดกำรศกษำเชงบรณำกำรกบกำรท�ำงำนของประเทศไทย ประเภทกำรจดกำรเรยนกำรสอนเชงบรณำกำรกบกำรท�ำงำนจดกลมแบงเปน 3 ลกษณะ

ภำพท 14 ตวอยางการจดการแผนการเรยนสาขาวชาการจดการ

จากตวอยางแผนการเรยนดงกลาว จดใหผเรยนลงทะเบยนรายวชาศกษาทวไปและวชาพนฐานของหลกสตรในชน ปท 1 และภาคฤดรอนจดกจกรรมเรยนรการท�างานของคนในอาชพดวยการก�าหนดประสบการณกอนการศกษา (pre-course experience) เพอสรางแรงบนดาลใจในการเรยนและมความเขาใจสภาพการท�างานจรงในอนาคตเมอส�าเรจการศกษาชนปท 2เรยนรายวชาศกษาทวไปและวชาพนฐานของหลกสตรเชนเดยวกบชนปท1และภาคฤดรอนตองเรมท�างานเกยวกบการจดการในแหลงเรยนรในสภาพจรงเชนองคกรธรกจองคกรภาครฐหรอองคกรประเภทอนๆทใหความรวมมอดวยการเรยนสลบกบการท�างานดวยแซนดวชแบบหนาเปนการเรยนภาคการศกษาปกตในสถานศกษาสลบกบภาคการท�างานในสภาพจรงโดยลกษณะงานตองสอดรบกบรายวชาทเรยนในภาคการศกษาท2ชนปท2เชนเรยนรายวชาหลกการบญชพนฐานคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศหลกเศรษฐศาสตรภาษาองกฤษธรกจ1และรายวชาวจยธรกจดงภาพท15

ภำพท 15 ตวอยางการจดการแผนการเรยนสาขาวชาการจดการ(ตอ)


68 69

การท�างานในภาคฤดรอน ชนปท 2 หรอ แซนดวชแบบหนาครงท 1 จะตองสอดรบกบเนอหาทเรยนในรายวชา กอนหนา เพอใหผเรยนสามารถประยกตใชความรจากชนเรยนไดตอเนอง เชน งาน/โครงงานเกยวกบการจดระบบสนคาคงคลงดวยโปรแกรม excel ตองใชความรวชาบญชและพนฐานคอมพวเตอร งาน/โครงงานเกยวกบการแสวงหาโอกาสใหกบธรกจ ตองใชความรวชาเศรษฐศาสตรและวจยธรกจงาน/โครงงานเกยวกบประโยคภาษาองกฤษทจ�าเปนตองใชในการสอสารของแผนกผเรยนตองใชความรวชาภาษาองกฤษดงภาพท16




จากภาพท 17 ยงสามารถน�างาน/โครงงานจากแหลงเรยนรไปจดการเรยนทสถานศกษา เชน งาน/โครงงานเกยวกบแนวทางการจดการเชงรกของแผนกทผเรยนปฏบตงาน ไปจดการเรยนการสอนวชาหลกการตลาดและการจดการเชงกลยทธในภาคการศกษาท1ชนปท3จะเหนไดวาเปนการจดการเรยนสลบกบการงานและการท�างานสลบกบการเรยนตอเนองกนไปตลอดหลกสตร

2. เครองมอกำรจดกำรเรยนกำรสอนทชวยใหเกดกำรบรณำกำรกำรเรยนกบกำรท�ำงำน

เพอใหเกดการบรณาการระหวางการเรยนในชนเรยนกบการท�างานในแหลงเรยนรในสภาพจรง จ�าเปนตองมเครองมอในการจดการเรยนสอนเพอประกอบการเรยนของผเรยนเพอใหผเรยนไดรบการ

1)การจดการเรยนการสอนทเนนการพฒนาทกษะกระบวนการคดเชนการเรยนดวยปญหาโครงงานและการวจยเปนการจดการเรยนการสอนทชวยใหผเรยนเรยนรไดลกและมศกยภาพในการท�างานทซบซอนถาผเรยนมโอกาสไดเรยนร ในสภาพของโลกแหงความเปนจรงดวยการแกปญหาท�าโครงงานและการวจยผเรยนตองสรางและจดการความรทมอย สบเสาะเพอแกไขปญหาทเกดขน วเคราะห เขยนเรยบเรยง และสอสารไปยงผเกยวของ ซงมรายละเอยดของแตละประเภทดงน

1.1) การเรยนดวยการแกไขปญหา (problem-based learning) เปนการเรยนดวยประเดนปญหา ในสภาพจรง เปนปญหาทสามารถแกไขดวยความรจากบางรายวชา หรอเกยวของกบงานในหนาทของแตละบคคล อาจใชเวลาไมนานเพอแกปญหาและปญหาจะหมดไปเมอไดรบการแกไขอยางถกตอง

1.2) การเรยนดวยการท�าโครงงาน (project-based learning) เปนการเรยนดวยประเดนปญหาท ซบซอนในสภาพจรงตองบรณาการความรหลายวชาจ�าเปนตองใชกระบวนการแกปญหาดวยหลกวชาการของแตละศาสตร มการออกแบบและเกบรวบรวมขอมลอยางเปนระบบ มการวเคราะหขอมลอยางนาเชอถอ จงตองอาศยเวลาเพอแกปญหาและตองน�าเสนอผลงานใหผทเกยวของทราบ

1.3)การเรยนดวยการท�าวจย(research-basedlearning)เปนการศกษาคนควาในสภาพจรงดวยกระบวนการทางระเบยบวธวจยตองบรณาการความรอยางรอบดานและครอบคลมประเดนในการวจยมการออกแบบและเกบรวบรวมขอมลอยางแมนย�าเปนระบบมการวเคราะหขอมลทไดตามหลกทางสถตโดยอาศยหลกความนาจะเปนตองน�าเสนอผลงานใหผทเกยวของทราบถงความรใหมหรอนวตกรรมทไดรบจากการวจย

กระบวนการเรยนเพอการพฒนาทกษะกระบวนการคดทง3ประเภทมกอาศยกระบวนการทางวทยาศาสตรตงแตการก�าหนดประเดนปญหาการก�าหนดวตถประสงคการตงสมมตฐานขอบเขตการศกษากลมเปาหมายทใชศกษาตวแปรทเกยวของ การระบสาระความรทไดจากชนเรยน การออกแบบวธการเกบรวบรวมขอมล การวเคราะหขอมลการสรปผลและอภปรายสงทไดรบ



2) การจดการเรยนการสอนทเนนการท�างาน (work-based learning) เปนการท�างานในสภาพจรงอยางเปนระบบ เนนการเรยนรประสบการณจากการท�างานทไดรบมอบหมายมหลกการดงน

2.1) ประสบการณในสถานทท�างานตองถกจดเตรยมหรอกลนกรองแลวโดยสถานศกษา ซงอยภายใตเงอนไขของการผลตบณฑตของสถาบนนนๆ

2.2)ประสบการณทไดรบจากสถานทท�างานตองสอดคลองกบสงทศกษาในสถานศกษา

2.3)ระหวางการท�างานผเรยนตองมต�าแหนงงานลกษณะงาน(jobdescription)ทชดเจน

2.4)ระหวางการท�างานตองมเกณฑการวดผลงานของผเรยน(KPIs)ทแสดงถงความส�าเรจและตองสมพนธกบผลลพธการเรยนรทก�าหนด

2.5)เปดโอกาสใหผเรยนไดสะทอนคด(reflection)เปนระยะๆตลอดชวงเวลาการท�างาน

การจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างาน สามารถแบงเปน 9 ประเภท โดยเรยงล�าดบตามระยะเวลาทเขาศกษาตงแตกลมบรณาการกอนเขาศกษา กลมบรณาการระหวางการเรยนตลอดหลกสตร กลมบรณาการชวงทายของหลกสตรและกลมบรณาการกอนส�าเรจการศกษาแตละประเภทยงสามารถจดเปนระบบการเรยนการสอนทงหลกสตรจดเปนรายวชาและจดเปนกจกรรมการเรยนการสอนทเปนสวนหนงของรายวชาทงนขนอยกบความเหมาะสมของแตละหลกสตรหรอ สาขาวชาตลอดจนสถานศกษาแหลงเรยนรในสภาพจรงผเรยนและผเกยวของสามารถพจารณาเลอกประเภทการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานทง 9 ประเภทใหสอดคลองและยดหยนกบเนอหาในสาขาวชาและหลกสตร โดยค�านงถง จดเดน ผลลพธการเรยนรทคาดหวงใหเกดขนแกผเรยน แนวทางการจดการศกษาเชงบรณาการกบการท�างานทน�าเสนอน มงพฒนาคณภาพบณฑตทเนนทกษะการเรยนรไดมโอกาสท�างานในแหลงเรยนรในสภาพจรง สามารถประยกตใชความรเพอพฒนางานในสาขาวชาชพตนไดอยางมประสทธภาพ มทศนคตทดตองาน เหนคณคาของงานและการท�างานรวมกบผอน (ภาพท18)

ภำพท 18 แนวทางการจดการศกษาเชงบรณาการกบการท�างานของประเทศไทย9ประเภท


บทท 7ประเภทของการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างาน

72 73

กลมบรณำกำรกอนเขำศกษำ (ม 1 ประเภท)

1. กำรก�ำหนดประสบกำรณกอนกำรศกษำ (pre-course experience)

นยำม

เปนกจกรรมทจดใหผเรยนไดเขาไปสมผสประสบการณเพอเรยนรบทบาทของผประกอบอาชพทผเรยนสนใจกอนการเรยนเนอหาตามหลกสตรหรอกอนเลอกสาขาวชาเอกสามารถจดเปนสวนหนงของรายวชาตองจดควบคกบประเภทอนเพอใหเกดการบรณาการกบการท�างานทสมบรณ

ลกษณะเฉพำะ

เปนกจกรรมหรอรายวชาทมงเนนใหผเรยนไดสมผสประสบการณจรงโดยตองมการจดควบคไปกบการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานประเภทอน ๆ เพอชวยสรางเสรมประสบการณดานวชาการ หรอกอนเลอกสาขาวชาเอกหรอวชาชพใหแกผเรยนกอนเขาศกษา

จดเดน ขอจ�ำกด และขอก�ำหนดเบองตน

จดเดน

เปนการสรางโอกาสใหผเรยนไดสมผสประสบการณทางวชาชพสาขาทสนใจ ซงจะท�าใหตดสนใจเลอกสาขาวชาชพไดอยางถกตอง สามารถประเมนทกษะวชาชพเบองตนสรางแรงบนดาลใจตอสาขาวชาของผเรยนได ใชไดกบทกสาขาวชาและแหลงเรยนรในสภาพจรงทกรปแบบ

ขอจ�ำกด

ผเรยนไดสมผสประสบการณทางวชาชพเทานน จงยงไมสามารถประยกตใชความรในสถานการณตางๆได

ขอก�ำหนดเบองตน

การก�าหนดการฝกประสบการณกอนการศกษาควรมการก�าหนดคณสมบตของผ เรยนทมความสอดคลองกบ การศกษา

ผลทคำดวำจะไดรบจำกกำรก�ำหนดประสบกำรณกอนกำรศกษำ 1) ผเรยนมความพรอมดานการเรยนเพอศกษาตอในสาขาวชาการวชาชพทตนสนใจในระดบอดมศกษา 2)ลดการตกออกลาออกระหวางเรยนของผเรยน 3)สถานศกษาและผเรยนสามารถประเมนทกษะเฉพาะทางวชาชพเบองตนไดกลยทธกำรสอน 1) การศกษาดงาน 2)การสงเกตการณเชงลก 3)การเรยนรและตดตามพฤตกรรมการท�างาน 4)การลงมอปฏบตจรง

กระบวนกำรจดกำรเรยนกำรสอน 1) กระบวนกำรกอนกำรจดกำรเรยนกำรสอน 1.1)การก�าหนดคณสมบตผเรยน 1.2)การเตรยมสถานทและเตรยมบคลากรผเกยวของ 1.3)การสรางเครอขายความรวมมอกบหนวยงานทเกยวของ 1.4)การแนะน�ารายละเอยดการก�าหนดประสบการณกอนการศกษาและขนตอนการด�าเนนการแกผเรยน 1.5)การประกาศรบสมครและคดเลอกผเขารวมกจกรรม 2) กระบวนกำรระหวงกำรจดกำรเรยนกำรสอน 2.1)การจดกจกรรมเสรมสรางประสบการณกอนการศกษาเชนการศกษาดงานเชงลกการสงเกตการตดตามพฤตกรรมการท�างานและการลงมอปฏบตจรง 2.2)การแลกเปลยนเรยนรระหวางผเรยนและผเรยนกบผสอน 2.3)การสะทอนคดของผเรยนและผทเกยวของกบการจดกจกรรม


74 75

3) กระบวนกำรหลงกำรจดกำรเรยนกำรสอน 3.1) การวดประเมนผลส�าเรจตามตวชวดทงเชงปรมาณและคณภาพของการจดกจกรรมและประเมนผลลพธการเรยนรของผเรยน 3.2)กจกรรมท�าผงความคด(mindmapping) 3.3)กจกรรมสะทอนคด 3.4)ท�าแบบทดสอบวดความสนใจทางอาชพคานยมทางอาชพและวฒภาวะทางอาชพ 3.5)ภาพลกษณทศนคตและแรงจงใจกำรวดและกำรประเมนผล 1) ประเมนจากความสนใจความพงพอใจของผเขารวมกจกรรม 2)ประเมนจากผลส�าเรจตามตวชวดเชงปรมาณและคณภาพของการจดกจกรรม 3)ประเมนจากผลลพธการเรยนรและทกษะวชาชพเบองตนของผเขารวมกจกรรม 4)ประเมนจากความตระหนกรในวชาชพทผเรยนสนใจ 5)ประเมนจากทศนคตภาพลกษณและแรงจงใจเชงวชาชพ


WIL

การก�าหนดประสบการณกอนการศกษาสามารถแบงออกเปน3ระยะคอกอนเขาศกษามหาวทยาลยเขาศกษาชนปท1และกอนเลอกสาขาวชาเอก

ก. กอนเขำมหำวทยำลย

การจดหลกสตรอบรมระยะสน หรอกจกรรมทมการจดอยทวไปใน สถาบนอดมศกษาของประเทศไทยเพอแนะน�าหลกสตรการจดการเรยนการสอนและสรางความรความเขาใจตลอดจนแรงบนดาลใจในสาขาวชาชพ

รปแบบกำรจดกจกรรม

การเปดบานแนะน�าหลกสตรและการเรยนการสอน เพอสรางความร ความเขาใจเบองตน

กรณศกษำกำรก�ำหนดประสบกำรณกอนกำรศกษำ

- คายวศวกรรมชวการแพทย ของสถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง - คายเพาะกลาหมอตนใหม ของคณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร -เปดบานคณะผลตกรรมการเกษตรมหาวทยาลยแมโจ

ข. เขำศกษำชนปท 1

ก�าหนดประสบการณกอนการศกษาใหนกศกษาชนปท1เพอเตรยมความพรอมในการเรยนหลกสตรดงกลาวใหประสบความส�าเรจและสรางแรงบนดาลใจตอวชาชพ


มหลายกจกรรมในโครงการ1วน

76 77

กรณศกษำกำรก�ำหนดประสบกำรณกอนกำรศกษำ

กรณศกษำท 1 การก�าหนดประสบการณกอนการศกษา คณะศกษาศาสตร University of SouthWales ประเทศองกฤษ(UniversityofSouthWales,2015)

พบในกลมครศาสตรศกษาศาสตรทUniversityofSouthWalesเมองPontypriddประเทศองกฤษนกศกษาทจะมาเรยนในคณะศกษาศาสตร(SchoolofEducation)จะตองเขาไปสงเกตการณในโรงเรยนทงระดบประถมศกษาและมธยมศกษาเปนเวลา10วนโปรแกรมนเรยกวา10”DaysDirectedPre-courseSchoolPlacementExperience”มขนตอนดงน

1)นกศกษาแตละคนไดรบมอบหมายใหสงเกตการณการเรยนการสอนโรงเรยนระดบประถมศกษาและมธยมศกษาในประเดนตางๆ นกเรยนจะตองบนทกผลการสงเกตและขอคนพบทกวนเพอน�าขอมลทไดไปสมมนาทเรยกวาInitialProfessionalDevelopment(IPD)ในประเดนตางๆเชน

1.1)การจดผงองคกรของโรงเรยน1.2)ทรพยากรตางๆทตองใชในโรงเรยนรวมทงสงอ�านวยความสะดวกเชนหองสมดระบบเทคโนโลยสารสนเทศ1.3)การจดนกเรยนในชนเรยนเขารวมกจกรรมตางๆทมการเปลยนแปลงตลอดทงวน1.4)การจดกจกรรมใหนกเรยนนอกชนเรยนทงในสวนของกจกรรมในหอประชมและพนทตางๆของโรงเรยน1.5)ครมวธการอยางไรทจะกระตนใหนกเรยนสนใจเมอเรมการเรยน1.6)ครมวธการตงค�าถามอยางไรเพอกระตนความสนใจของนกเรยน1.7)พฤตกรรมของครในการเสรมแรงดานบวกแกนกเรยนระบบการใหรางวลนกเรยน1.8)ครมการจดกจกรรมพเศษแกนกเรยนอะไรบางทงระหวางเวลาพกกลางวนและชวงเวลาหลงเลกเรยน1.9)ความสมพนธระหวางครกบนกเรยนและครกบผปกครอง1.10)ความสมพนธระหวางครกบชมชน


กรณศกษำ

หลกสตรวศวกรรมบรหารงานกอสร าง คณะเทคโนโลยอตสาหกรรม มหาวทยาลยราชภฏอตรดตถ จดโครงการก�าหนดประสบการณกอนการศกษา โดยจดกจกรรมการปฏบตงานกอสรางอาสาท�าเสาแบดมนตนเพอสขภาพเพอน ๆ ในมหาวทยาลย รนพพบ ร นนองบอกเลาทกษะ วฒนธรรมและวธการศกษา ร นพนายชางทท�างานแลวพบนองบอกเลาโอกาสในการท�างานและถายทอดประสบการณการท�างาน เยยมชมหนวยงานกอสรางและลกษณะการท�างานในหนวยงานกอสรางทมหาวทยาลยราชภฏอตรดตถวทยาเขต ทงกะโลต�าบลปาเซาอ�าเภอเมองจงหวดอตรดตถ

ค. กอนเลอกสำขำวชำเอก

เปนการจดหลกสตรอบรมระยะสนหรอกจกรรมทมความ เขมขน เพอหวงผลใหผ เขารวมกจกรรมสามารถแยกแยะและเหน ความชดเจนของการจดการเรยนการสอนทงภาคทฤษฎและภาคปฏบตในสาขาวชาชพทผเรยนสนใจมความเขาใจในสงทตองเรยนและรวาตองเรยนเพออะไรท�าใหการเรยนในสถานศกษามความหมายมากขนโดยมการประเมนอยางเปนระบบและใชตวชวดชดเจนสะทอนใหเหนถงความเขาใจสาขาวชาชพทผเรยนสนใจ


มการจดกจกรรมทมงเนนใหผเขารวมกจกรรมไดรบประสบการณจรงจากการสงเกตการณในสภาพการท�างานจรง เรยนรการท�างานของบคลากรสาขานนๆ จากนนน�าสงทไดทงหมดมาเขยนอธบายความเขาใจดวยผงความคดหรอใชกระบวนการสะทอนคดไดแกการฝกปฏบตในหองปฏบตการการตดตามพฤตกรรมการท�างานและการอบรม

กรณศกษำ

สาขาวชาอารกขาพช คณะผลตกรรมการเกตร มหาวทยาลยแมโจ ก�าหนดใหนกศกษาทกคนเกบชวโมงในหองปฏบตการของวชาเอกกฏวทยาโรคพชวทยาและวชพชสาขาวชาละ6ชวโมงรวมเปน18ชวโมงและศกษาดงานในสถานประกอบการทมงานในวชาเอกนนๆแบบตดตามพฤตกรรมการท�างานสาขาละ6ชวโมง รวมเปนเวลา18ชวโมงสวนอก9ชวโมง แบงออกเปน3ชวงๆ ละ3ชวโมงใชกระบวนการแลกเปลยนเรยนรชวงละหนงวชาเอกตอจากนนเมอครบกระบวนการเตรยมความพรอมกอนเรยน45ชวโมงแลวจะใหนกศกษาผผานการอบรมมโอกาสจดล�าดบวชาเอกทตนเองสนใจ3ล�าดบเพอเสนอใหอาจารยบรหารหลกสตรพจารณาประกอบกบเอกสารอนเพมเตมเพอพจารณานกศกษาเขาสวชาเอกตางๆอกครงหนง

78 79

2)บนทกการท�างานของครทกชวงเวลาตลอดทงวนในโรงเรยนโดยสงเกตวาครมวธการจดการเรยนการสอนอยางไรเพอใหมนใจวาเปนวธการดทสดทจะท�าใหนกเรยนเกดการเรยนร

3)สงเกตการณการท�างานของครในการจดกระบวนการเรยนรแกนกเรยนวาท�ากจกรรมอะไรบางเพอใหผเรยนเกดผลลพธการเรยนรดานตางๆเชนการเปรยบเทยบและแยกแยะการสบเสาะการสอสารการสะทอนกลบการวดผลและความคดสรางสรรคเปนตน

4)สงเกตการจดสภาพแวดลอมการเรยนรในโรงเรยนทสามารถสงเกตได

5)เมอครบ10วนนกศกษาทเขารวมกจกรรมจะตองน�าสงทไดทงหมดมาเขยนอธบายบทบาทของครดวยผงความคค

ผลการจดกจกรรมจะท�าใหผเรยนมความรความเขาใจบทบาทหนาทของครทจดการเรยนการสอนในโรงเรยน ท�าใหผเรยนเขาใจในสงทตองเรยนและรวาตองเรยนไปเพออะไรท�าใหการเรยนในสถานศกษามความหมายมากขน

กรณศกษำท 2 การก�าหนดประสบการณกอนการศกษาหลกสตรประกาศนยบตร มหาวทยาลยนอตทงแฮม (University ofNottingham)ประเทศองกฤษ(UniversityofNottingham,2015)

หลกสตรประกาศนยบตรการศกษา (Postgraduate Certificate of Education) คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยนอตทงแฮม ก�าหนดใหผเรยนทจะเรยนหลกสตรนตองมประสบการณกอนการศกษาในชนเรยนของโรงเรยนประถมศกษา ของรฐระหวาง2-5วนโดยสงเกตการณการสอนและสอนรวมกบครในโรงเรยนเพอใหผเรยนเกดความรความเขาใจและตระหนก เกยวกบการจดการการเรยนการสอนนกเรยนระดบประถมศกษากอนขนชนมธยมศกษาการจดหลกสตรพฤตกรรมของนกเรยนโดยศกษาและบนทกขอมลในประเดนตางๆเชน

1)ความคดรวบยอดเกยวกบการศกษาระดบประถมศกษาทผเรยนมประสบการณ2)บรบทของโรงเรยนประถมศกษาโดยศกษาจากเอกสารตางๆ ของโรงเรยนการเดนสงเกตรอบโรงเรยนสดสวนนกเรยน

ทไดรบอาหารฟรพดคยกบครและนกเรยนเกยวกบความสมพนธกบชมชนทตงของโรงเรยน3)ศกษาภาพรวมของเดกโดยสมภาษณครหรอผชวยครเกยวกบการปกปองหรอดแลความปลอดภยของเดกตามกฏหมาย

วามผลกระทบตองานของเขาและของโรงเรยนอยางไร4)สงเกตนกเรยนทงกลมเกงและออนเกยวกบความสมดลระหวางการฟง พด อาน และเขยนของนกเรยนแตละคน

ปฏสมพนธระหวางนกเรยนกบครและระหวางนกเรยนดวยกนเอง5)สงเกตครเกยวกบการท�างานของครแตละคนในชนเรยน แผนการท�างาน แผนการสอนและบนทกการวดผล และ

การจดการชนเรยน6)ศกษาการเรยนการสอนในแตละรายวชาโดยเปรยบเทยบกบหลกสตรแกนกลางของประเทศองกฤษ

เมอเสรจการศกษาแลวผเรยนทกคนตองสะทอนคด ความคดเหนของตนในลกษณะของความคดรวบยอด (concept)ซงผลการก�าหนดประสบการณกอนการศกษาจะท�าใหผเรยนเกดประสบการณ เชนการทบทวนความคดตนเองเกยวกบโรงเรยนประถมศกษา มอะไรบางทนกศกษาฝกหดครควรสงเกต ควรรวบรวมขอมลและใหความคดสะทอนกลบในสงทเหน เกดความรความเขาใจโรงเรยนในชมชน บทบาทหนาทของครทมความยงยากและซบซอน การน�านโยบายไปสการจดการเรยนการสอน การใชเทคโนโลยสารสนเทศในหลกสตรการศกษาซงท�าใหผเรยนสามารถเชอมโยงเนอหาการเรยนกบสงทเกดขนจรงในโรงเรยนได


บรรณำนกรม

เอกพสษฐบรรจงเกลยง.(2560).คณะเทคโนโลยอตสาหกรรม,มหาวทยาลยราชภฏอตรดตถ.

ณฏฐพชร เถยรวรกานต. (2560). หลกสตรสาขาวชาอารกขาพช คณะผลตกรรมการเกตร, มหาวทยาลย แมโจUniversity of South Wales. (2015). 10 Days Directed Pre-course School Placement Experience. Secondary Initial Teacher Training Courses with Qualified Teacher Status, School of Education.Pontypridd,UnitedKingdom.

University of Nottingham. (2015). Pre-Course Primary Experience Booklet. Postgraduate CertificateofEducation,SchoolofEducation.UnitedKingdom.

80 81

ผลทคำดวำจะไดรบจำกกำรเรยนสลบกบกำรท�ำงำน 1)ผลทเกดแกผเรยน

1.1)สามารถท�างานไดจรงกอนส�าเรจการศกษา1.2)มโอกาสไดงานท�าสงเมอเทยบกบประเภทอนๆ1.3)มรายไดระหวางเรยน

2)ผลทเกดแกแหลงเรยนร2.1)มผเรยนชวยท�างานตลอดป2.2)มการพฒนางานจากผลงานของผเรยน

3)ผลทเกดแกสถานศกษา3.1)ชวยใหการจดการเรยนการสอนในชนเรยนบรณาการกบสภาพจรงอยตลอดเวลา3.2)คณาจารยผสอนรเขาใจและเทาทนการเปลยนแปลงของภาคการท�างานจรง

กลยทธกำรสอน1) จดการเรยนการสอนแบบเนนการท�างานเปนหลก(work-basedlearning)2)จดการเรยนการสอนแบบเนนโครงงานเปนหลก(project-basedlearning)3)จดเปนหลกสตรรวมผลตระหวางสถานศกษากบสถานประกอบการทใหความรวมมอ

4)ใชสถานการณจรงตรงตามสาขาวชาชพเปนเครองมอในการจดการเรยนการสอน(authenticlearning)


กลมบรณำกำรระหวำงกำรเรยนตลอดหลกสตร (ม 4 ประเภท)1. กำรเรยนสลบกบกำรท�ำงำน (sandwich course)

นยำม

เปนระบบการเรยนการสอนทสลบการเรยนในสถานศกษากบการท�างานในสภาพจรงอยางตอเนองตลอดหลกสตร เพอใหผเรยนสามารถน�าความรจากสถานศกษาไปประยกตใชในการท�างานและน�าประสบการณจากการท�างานกลบมาเปนประเดนการเรยนในสถานศกษาโดยผเรยนตองมต�าแหนงงานสงขนหรอลกษณะงานซบซอนขนตามชนปหรอรายวชาทศกษา


เปนการบรณาการความรจากชนเรยนกบประสบการณการท�างานดวยการสลบการเรยนกบการท�างานแบบตอเนองตลอดหลกสตรแบงออกเปน2แบบไดแก

1)แซนดวชแบบบาง(thinsandwich)เปนการเรยนในสถานศกษาควบคกบการท�างานในสภาพจรงตลอดหลกสตร2)แซนดวชแบบหนา(thicksandwich) เปนการเรยนภาคการศกษาปกต (academicterm)ในสถานศกษาสลบกบ

ภาคการท�างาน(workterm)ในสภาพจรงตลอดหลกสตร


จดเดน1) มการบรณาการการเรยนกบการท�างานตลอดเวลา2) แหลงเรยนรสามารถมอบหมายงานทส�าคญหรอต�าแหนงทสงขนขององคกรใหแกผเรยนท�า เนองจากเปนการท�างาน

ระยะยาวเมอเทยบกบการจดการศกษาเชงบรณาการกบการท�างานประเภทอนๆทมระยะเวลาสนกวา3)แหลงเรยนรมผเรยนท�างานตลอดทงปลดปญหาการเขาออกของพนกงาน4)ผเรยนมรายไดระหวางเรยนอยางตอเนอง

ขอจ�ำกด1)สถานศกษาและแหลงเรยนรในสภาพจรงตองมความสมพนธอนดตอกน2)การจดแซนดวชแบบบางตองมระยะทางระหวางสถานศกษาและแหลงเรยนรไมหางกนมากนกเพอความสะดวกในการ

เดนทางของผเรยนแตส�าหรบแซนดวชแบบหนาสถานศกษาและแหลงเรยนรมระยะทางหางกนไดเนองจากผเรยนจะเดนทางภาคการศกษาละหนงครง

3) เนองจากผเรยนตองเรยนและท�างานควบคกนอยางตอเนองจงเปนภาระงานหนกเมอเปรยบเทยบกบผเรยนทเรยนในระบบปกต

ขอก�ำหนดเบองตน1)มขอตกลงความรวมมอระหวางสถานศกษากบแหลงเรยนรในสภาพจรง2)ควรใชหลกสตรรวมมหาวทยาลยและอตสาหกรรม(jointindustryuniversitycourse)ในการจดการเรยนการสอน3)มการจดลกษณะงานทผเรยนท�าในแหลงเรยนรสอดรบกบเนอหารายวชาทเรยนในสถานศกษา4)ผเรยนควรไดรบคาตอบแทนใกลเคยงกบพนกงานประจ�าเนองจากใชเวลาท�างานยาวนาน

82 83

กระบวนกำรจดกำรเรยนกำรสอน1)ผเรยนควรรและเขาใจสภาพการท�างานในสภาพจรงกอนเลอกองคกรเขาท�างานอาจมการ

จดประสบการณกอนการศกษา(pre-courseexperience)2)แหลงเรยนรในสภาพจรงควรไดคดเลอกผเรยนตามความตองการและลกษณะงานของตน3)ผเรยนตองมความอดทนและมงมนทจะเรยนและท�างานใหส�าเรจ4)ต�าแหนงงานทผเรยนท�าตองสอดรบกบเนอหาและรายวชาทเรยน เมอเรยนในชนปสงขน

ต�าแหนงงานควรปรบสงขนหรอลกษณะงานมความซบซอนเพมขนตามไปดวย5)ตองเปดโอกาสใหผเรยนไดเชอมโยงความรภาคทฤษฎจากชนเรยนกบประสบการณการ

ท�างานในสภาพจรง6)มผสอนในสถานศกษาและพเลยงในสภาพจรงดแลผเรยนอยางใกลชด7)ผเรยนตองไดรบคาตอบแทนในระหวางการท�างาน และมความเหมาะสมกบปรมาณและ

คณภาพงานทท�า

8)สถานศกษาประเมนผลการศกษาสวนพเลยงในสภาพจรงประเมนผลการท�างาน

กำรวดและประเมนผล1)การสะทอนคดประสบการณทไดจากการปฏบตงาน2)การประเมนทเนนสมรรถนะตามความตองการของสถานประกอบการ3)ประเมนผลและใหระดบคะแนนตามขอก�าหนดของรายวชาทระบไวในมคอ.3


กรณศกษำกำรเรยนสลบกบกำรท�ำงำน

กรณศกษำท 1 ความรวมมอระหวางมหาวทยาลยและสถานประกอบการ หลกสตรการตลาด (การจดการธรกจคาปลกสมยใหม) คณะบรหารธรกจและศลปศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลลานนาโดยใชแซนดวชแบบบาง(thinsandwich)

โครงการความรวมมอทางวชาการระหวางมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลลานนากบบรษทกลมเซนทรลจ�ากดเพอผลตบณฑตระดบปรญญาตร4ปทมคณภาพและมคณลกษณะตรงตามทบรษทพงประสงคสรางความเปนผน�าความผกพนกบองคกรลดการเขาออกของพนกงานโดยใชวธการบรณาการการเรยนกบการท�างานแบบสลบการเรยนกบการท�างานทกสปดาห โดยเพมเวลาการท�างานในสถานประกอบการขนเรอย ๆ จากชนปท 1 จนถงชนปท4ในหลกสตรการตลาด(การจดการธรกจคาปลกสมยใหม)และบรษทกลมเซนทรลจ�ากดเปนผสนบสนนทนการศกษาใหแกนกศกษาตลอดหลกสตร

กระบวนการด�าเนนงานแบงออกเปน3ขนตอนใหญๆไดดงน

84 85

2) กระบวนการระหวางการเขารวมโครงการ

2.1)การเรยนในมหาวทยาลยและการท�างานของนกศกษาในสถานประกอบการแตละสปดาหโดยการลดเวลาเรยนและเพมเวลาท�างานตามล�าดบตงแตชนปท1จนถงปท4

• ชนปท1เรยน4วนท�างาน2วนพก1วน

• ชนปท2และ3เรยน3วนท�างาน3วนพก1วน

• ชนปท4เรยน2วนท�างาน4วนพก1วน

2.2)เฉพาะวนท�างานนกศกษาจะไดรบคาตอบแทนไมนอยกวาคาแรงขนต�า

2.3)มการน�าประสบการณจากการท�างานมาสนทนาหรอแลกเปลยนความเหนในชนเรยนซงขนอยกบผสอนในแตละรายวชา

2.4)มการน�าความรจากชนเรยนไปสการปฏบตงานจรงเชนวชาวจยการตลาดวชาการพฒนาบคลกภาพวชาบญชเปนตน

2.5)มการดแลนกศกษาอยางใกลชด โดยอาจารยทปรกษาฝงตวเปนสวนหนงของการศกษา

2.6)มการให รางวลจากบรษท กล มเซนทรล จ�ากด ถานกศกษามผลการเรยนสะสมในระดบ 3.00 ขนไป และมผลการปฏบตงานในสถานประกอบการอยในระดบดมาก

2.7)การวดผลการเรยนใชการวดประเมนผลตามเกณฑของมหาวทยาลยปกตส�าหรบการวดประเมนผลการท�างานบรษทกลมเซนทรลจ�ากดเปนผก�าหนด

3) กระบวนการหลงการเขารวมโครงการ

3.1)นกศกษาใชทนคนโดยปฏบตงานเปนพนกงานในหนวยธรกจทฝกปฏบตงานของบรษทกลมเซนทรลจ�ากดเปนระยะเวลา4ปหลงจากส�าเรจการศกษาโดยจะมฐานรายไดเพมขนอกรอยละ10ของเงนเดอนปกต

3.2)มสทธปรบเปนหวหนางานทนทหากผลการเรยนและผลการปฏบตงานเปนไปตามเกณฑทบรษทกลมเซนทรลจ�ากดก�าหนดไว


1)กระบวนการกอนเขารวมโครงการ

1.1)ท�าขอตกลงความรวมมอทางวชาการระหวางมหาวทยาลยกบบรษท กลมเซนทรล จ�ากด โดยรบนกศกษารนละไมต�ากวา30คน

1.2)ประชาสมพนธและชแจงรายละเอยดการเขารวมโครงการ ใหแกนกเรยนผ สนใจในวนสอบ ขอเขยนทสอบคดเลอกเขาศกษาของมหาวทยาลย

1.3)นกศกษาผสนใจจะเปนผเลอกหนวยธรกจทจะเขาท�างานดวยตนเอง

1.4)การคดเลอกนกศกษา โดยเจาหนาทศนยบรการการศกษาและพารทไทมบรษทกลมเซนทรลจ�ากด จะสมภาษณคดเลอกเบองตนจากนกศกษาผสอบผานขอเขยน แลวใหเจาหนาทหนวยธรกจเปนผคดเลอกนกศกษาเขาสงกดเปนล�าดบถดมา ทงนจะสมภาษณเพอคดเลอกในวนหลงจากวนสอบขอเขยน

1.5)หลกการคดเลอกนกศกษาเขาร วมโครงการตองเปนนกศกษาทสนใจในธรกจของบรษทกลมเซนทรล จ�ากด มากกวาสนใจเพยงเพอตองการทนการศกษาเทานน

1.6)ศนยบรการการศกษาและพารทไทมบรษท กล มเซนทรล จ�ากด เปนผ เตรยมความพรอมในเรองกฎระเบยบของบรษท รวมถงการปฏบตตนในสถานประกอบการใหแกนกศกษาเปนเวลา 3 วนกอนเรมโครงการ และนกศกษาจะเรมเข าปฏบตงานใน สถานประกอบการชวงเดอนกรกฎาคม

86 87

กรณศกษำท 2 แซนดวชแบบหนา(thicksandwich)หลกสตรกฎหมาย Nottingham Trent Universityประเทศองกฤษ (Nottingham Trent University,2015)

หลกสตรกฎหมายมหาวทยาลยนอตทงแฮมเทรนท ด�าเนนการสงนกศกษาไปปฏบตงานในส�านกงานกฎหมายเปนระยะเวลา 1ป มานานกวา 40ป มจ�านวนนกศกษาปฏบตงานมากทสดในประเทศองกฤษแบงการเรยนออกเปน3โมดล(module)

1)โมดลท1นกศกษาจะเรยนในมหาวทยาลยตามปกต ดดยในชวงสองปแรกจะเรยนวชาพนฐานทางดานกฎหมายตามมาตรฐานคณวฒดานกฎหมาย(qual-ifyinglawdegree)

2)โมดลท2จะออกไปปฏบตงานโดยไดรบคาตอบแทนเปนเงนเดอนในส�านกงานกฎหมายทเปนมออาชพในชนปท 3 เพอประยกตใชความรทเรยนมาในสถานประกอบการเปนระยะเวลาไมนอยกวา36สปดาห

3)โมดลท3นกศกษาจะเลอกเรยนตามความสนใจขนอย กบเปาหมายทางอาชพของนกศกษาในอนาคต

กำรปฏบตงำนในสถำนประกอบกำร

อาจารยนเทศ (visiting tutor) จะท�าหนาทจดหางานในส�านกงานกฎหมายใหแกนกศกษาเพอใหนกศกษาสามารถประยกตใชความรทางกฎหมายกบการท�างานจรงไดท�างานจรงกบบคคลตางๆทเกยวของไดฝกทกษะทางวชาชพกฎหมายเหนแนวทางการประกอบอาชพในอนาคต

กำรประเมนผล

การปฏบตงานจะมการประเมนผลทงความรความเขาใจดวยวธการทหลากหลายเพอสะทอนทกษะตามหลกสตรก�าหนด ประกอบดวยกจกรรมตางดงตอไปน

1)การน�าเสนอปากเปลา2)การทดสอบวาความ3)การวเคราะหกรณศกษา4)โครงการวจย5)โครงงานกลม6)การแกไขปญหาตามทก�าหนด7)การสอบทงแบบทนกศกษารและไมร

ค�าถามมากอน

เมอสนสดการปฏบตงาน นกศกษาจะไดประกาศนยบตรการฝกปฏบตงานวชาชพ (diplomainprofessionalpractice)

กรณศกษำท 3 หลกสตรการจดการธรกจการคาสมยใหมคณะบรหารธรกจสถาบนการจดการปญญาภวฒน

สถาบนการจดการปญญาภวฒน เนนการสรางบณฑตมออาชพดวยการเรยนรจากประสบการณจรงโดยเนนการสรางเครอขายประกอบดวย3เครอขาย คอ higher education network, privatesectornetworkและinternationalnetworkจะสอนทงภาคทฤษฎและใชกรณศกษาตางๆนกศกษาจะเรยนรควบคกบการปฏบตงาน และผลการจดการเรยนการสอนจะน�าไปสการวจย เพอสรางนกบรหารมออาชพ และเปนเจาของธรกจหรอผประกอบการทมวสยทศน

กระบวนการด�าเนนงานแบงออกเปน3ขนตอนใหญๆไดดงน

1)กระบวนการกอนเขาเรยน


1.1)รบนกศกษาโดยอาจารยเปนผสมภาษณเพอดทศนคตของนกศกษา

1.2)ทกฝายทเกยวของเรมดแลนกศกษาตงแตเขาเรยนวนแรก เชน ส�านกพฒนานกศกษาดแลเรองการใชชวตของนกศกษาคณะดแลเรองการเรยนและใหรายละเอยดหลกสตรแกนกศกษาส�านกสอสารองคกรชวยตอบค�าถามทนกศกษาสงสย

1.3)จดปฐมนเทศนกศกษาและปฐมนเทศผปกครองแยกกนเพอสรางความเขาใจทถกตองเกยวกบระบบการเรยนการสอนโดยนกศกษาปฐมนเทศ2วน

1.4)มการเตรยมความพรอมกอนปฏบตงานทราน2วนเกยวกบความรพนฐานของรานคาเชนการอานปายสนคาการจดเรยงสนคาการท�าความสะอาดรานการเขาท�างานเปนกะสายการบงคบบญชาเปนตน

1.5)มการจดใหอาจารยผ สอนเขาไปท�างานจรงเหมอนกบพนกงานในรานคา 7 วน เพอเรยนร งานและน�าประสบการณมาจดการเรยนการสอนไดอยางมประสทธภาพ

W I L


3) กระบวนการหลงจากส�าเรจการศกษา

3.1)รบเขาท�างานกบกลมบรษทในเครอซงไดรบเงนคาประสบการณเพมจากนกศกษาทส�าเรจการศกษาจากมหาวทยาลยอน

3.2)มการคดเลอกนกศกษาทเปน“talent”จากการประกวดโครงงานนวตกรรมเพอบมเพาะใหมศกยภาพเพมขนและกาวสต�าแหนงทส�าคญของบรษทหรอไดทนการศกษาตอเมอส�าเรจการศกษา


ธนศกดตนตนาคม.(2560).โครงการการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานรวมกบบรษท กลมเซนทรลจ�ากด.หองประชมอาคารบรหารธรกจ3,คณะบรหารธรกจและศลปศาสตร, มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลลานนา.

ธนศกดตนตนาคม.(2557,4ธนวาคม).ผชวยคณบดงานบรการวชาการคณะบรหารธรกจและศลปศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลลานนา.สมภาษณ.

ศรไพรศกดรงพงศากล.(2558,13มกราคม).คณบดคณะบรหารธรกจ.สถาบนการจดการปญญาภวฒน. สมภาษณ.

ณรงคกาสกพสสตรและคณะ.(2558,13มกราคม).ผอ�านวยการส�านกพฒนานกศกษา.สถาบนการจดการ ปญญาภวฒน.สมภาษณ.

มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลลานนา.(2560,29พฤษภาคม).นกศกษาการจดการธรกจคาปลกสมยใหมจด เตม23รางวล.[ออนไลน].สบคนจากhttp:// www.rmute.ac.th

NottinghamTrentUniversity.(2015).LLB(Hons)Law(Sandwich)[Electronicversion].Retrieved fromhttp://www.ntu.ac.uk/apps/pss/course_finder/132404-1/3/llb_(hons)_law_(sand wich).aspx?yoe=7#course

2) กระบวนการระหวางเรยน

2.1)เรยนใหจบเปนรายวชา(blockcourse)ตอเนองตลอดปไมมปดภาคการศกษา

2.2)มการแบงนกศกษาออกเปนสองกลมเพอสลบการเรยนกบการท�างานชวงละ3เดอนตอเนองตลอดหลกสตร4ป

2.3)มการเชอมโยงความรจากชนเรยนไปสการท�างานและน�าประสบการณจากการท�างานมาส ชนเรยนโดยอาจารยผสอนทมประสบการณจากภาคธรกจ

2.4)มการใชกรณศกษาในการเรยนการสอนการศกษาดงานและเชญวทยากรจากภายนอกเขามาใหความรแกนกศกษาทมการเรยนการสอนในสถาบน

2.5)มการ “ขงหลกสตร” ใหรายวชาทเรยนสอดคลองกบภาระงานในรานจากความร และ ภาระงานเบองตนในชนปท 1 ไปจนถงเนอหาและต�าแหนงงานทสงขนและยากขนตามล�าดบจนถงต�าแหนง ผจดการรานโดยต�าแหนงจะผกพนกบรายไดทเพมมากขน

2.6)ระหวางการเรยนการสอนแตละภาคการศกษามการเตรยมตวนกศกษากอนลงปฏบตงาน ในรานรอบถดไป เชน การท�าแผนผงความคด บคลกภาพ การใชภาษาองกฤษขณะปฏบตงาน การสมพนธกบลกคาเปนตน

2.7)มกองทนชวยเหลอนกศกษาทขดสนระหวางการมาเรยนทสถาบนและจดหางานนอกเวลาใหแกนกศกษาเนองจากนกศกษาไมมรายไดระหวางเรยน

2.8)นกศกษาตองเรยนรายวชาฝกปฏบต1-8เปนวชาเอกบงคบตลอดหลกสตรรวม8รายวชาวชาท1-7จ�านวน3หนวยกตรายวชาท8จ�านวน6หนวยกตตองปฏบตงานในรานคาและจดท�าโครงงานนวตกรรมระหวางการฝกปฏบต โดยวเคราะหปญหาจากงานทท�ารวมกบพเลยงในรานตงแตชนปท 1 ซงท�าตอเนองและประมวลเปนนวตกรรมในรายวชาท8ชนปท4โดยใหระดบคะแนนA-F

2.9)มเวทการประกวดนวตกรรมของนกศกษา“PIMBusinessInnovationDay”ปละ2ครง

2.10) มระบบประเมนคณลกษณะของนกศกษา เชน การเขาเรยน การตรงตอเวลา โดยใชเกณฑตามกรอบมาตรฐานคณวฒแหงชาต(มคอ.)ทง5ดานเปนคะแนนรอยละ10ของทกรายวชาเพอใหนกศกษาเหนพฒนาการของตนเองและเมอเปรยบเทยบกบคนอนแตละดานแลวน�าผลมาปรบปรงตนเองในปถดไป

2.11) มการประเมนผลเพอผานเกณฑการฝกภาคปฏบตโดยมสดสวนการใหคะแนนดงน

-รานคาใหคะแนนรอยละ60เชนการประเมนจากหวหนางานการเขาอบรมการทดสอบเปนตน -คณะใหคะแนนรอยละ40รายงานผลการท�าโครงงานนวตกรรมจากรายวชาฝกปฏบต

http://www.rmute.ac.th


ผลทคำดวำจะไดรบจำกกำรสหกจศกษำ

1)ผลทเกดแกนกศกษา

1.1)ท�าใหนกศกษา“รจกตนรจกคนรจกงาน”กลาวคอท�าใหนกศกษารถงศกยภาพขอเดนและขอจ�ากดของตนเองรวมทงรจกเพอนรวมงานและลกษณะงานมากขน

1.2)นกศกษามโอกาสไดรบการวาจางงานภายหลงการสนสดการปฏบตงานสหกจศกษา 1.3)เปนจดเรมตนของการเรยนรตลอดชวตของนกศกษา2)ผลทเกดแกสถานประกอบการ 2.1)สถานประกอบการไดนกศกษาทมความพรอมมาชวยงานตรงตามความตองการ 2.2)เปนแนวทางในการสรรหาบคคลเขาท�างานในอนาคตของสถานประกอบการ 2.3)เปนการลดตนทนคาใชจายดานก�าลงคนของสถานประกอบการ

3)ผลทเกดแกสถาบนการศกษา 3.1)เปนแนวทางสรางความรวมมอกบสถานประกอบการ 3.2)เปนแนวทางการพฒนาหลกสตรใหทนสมยและตรงกบความตองการของตลาดแรงงาน 3.3)เปนการสรางภาพลกษณทดของสถานศกษา

2. สหกจศกษำ (cooperative education)

นยำม

เปนระบบการเรยนการสอนหรอการจดรายวชาทใหประสบการณทางวชาชพแกผเรยนโดยอาศยความรวมมอกบสถานประกอบการภายนอกสถานศกษาดวยการท�างานจรงเตมเวลา มทงแบบสลบภาคการศกษากบภาคการท�างานและแบบท�างานตอเนองระยะยาว


สหกจศกษามงเนนการปฏบตงานจรงเปนหลก ใชระยะเวลาปฏบตงานในสถานประกอบการอยางตอเนองไมนอยกวา 16สปดาห ก�าหนดหนวยกตขนต�า ไมนอยกวา6 หนวยกตในระบบทวภาค


จดเดน

ลกษณะงานทนกศกษาสหกจศกษาปฏบตเปนงานประจ�าในสาขาวชาชพนกศกษาสหกจศกษาตองไดรบคาตอบแทนหรอสวสดการระหวางปฏบตงาน สหกจศกษานกศกษาสามารถปฏบตงานสหกจศกษาไดทงในและตางประเทศ


ในภาคการศกษาทปฏบตงานสหกจศกษาไมสามารถลงทะเบยนเรยนวชาใดๆ ไดและตองปฏบตงานอยางตอเนองไมนอยกวา16สปดาหโดยลกษณะงานทปฏบตตองตรงตามสาขาวชาชพเทานน


1)นกศกษาสหกจศกษาตองมผลการศกษากอน ออกปฏบตงานสหกจศกษาตามทสถานศกษาก�าหนด

2)นกศกษาสหกจศกษาตองผานรายวชาการ เตรยมความพรอมสหกจศกษาหรอการอบรมตามเกณฑ มาตรฐานสหกจศกษาไมนอยกวา30ชวโมง

3)นกศกษาสหกจศกษาตองผานการคดเลอก จากสถานประกอบการ


กลยทธกำรสอน

ใชการจบคนกศกษากบสถานประกอบการ การรบรองงาน การเสนองานจากสถานประกอบการกอนนกศกษาไปปฏบตงานการเรยนรจากการท�างานจรงงานทปฏบตตรงตามสาขาวชาชพลกษณะงานเปนโครงงานหรองานประจ�าทสอดคลองตามสาขาวชาชพโดยมผนเทศงานคณาจารยนเทศงานเปนผใหค�าแนะน�าปรกษาตดตามและประเมนผลการปฏบตงานของนกศกษา

กระบวนกำรจดกำรเรยนกำรสอน

กระบวนกำรสหกจศกษำของสถำนศกษำ1) กระบวนกำรกอนไปปฏบตงำนสหกจศกษำ

1.1) การเตรยมความพรอมใหนกศกษา ทงดานวชาการ การท�างาน และการอบรมเตรยมความพรอม สหกจศกษา

1.2)การพจารณาคณสมบตนกศกษา1.3)การจดหางานคณภาพโดยการประชาสมพนธสถานประกอบการทราบการรบรองคณภาพงาน1.4)การประกาศงานใหนกศกษาทราบ1.5)การคดเลอกนกศกษา1.6)การประกาศผลการคดเลอก1.7)การประชมรวมกนระหวางคณาจารยนเทศผนเทศงานและนกศกษา(ถาม)1.8)การประกนอบตเหตใหนกศกษา1.9)การท�าจดหมายสงตวนกศกษา

2) กระบวนกำรระหวำงไปปฏบตงำนสหกจศกษำ2.1)การรายงานตวของนกศกษาณสถานประกอบการ -การปฐมนเทศนกศกษา -การสงตวนกศกษาไปยงแผนก

2.2)การสงแผนการท�างานของนกศกษา2.3)การนเทศงาน -การประชมโดยล�าพงระหวางคณาจารยนเทศกบนกศกษา -การประชมโดยล�าพงระหวางผนเทศงานกบคณาจารยนเทศ

2.4)การรายงานความกาวหนา(ถาม) -การประชม -การสงรายงาน2.5)การน�าเสนอผลการปฏบตงาน2.6)การประเมนผลการปฏบตงาน

3) กระบวนกำรหลงไปปฏบตงำนสหกจศกษำ3.1)กจกรรมหลงกลบจากสหกจศกษา -การน�าเสนอผลการปฏบต -การแลกเปลยนเรยนรประสบการณรวมกน -การแจงผลการประเมนของผนเทศใหนกศกษาทราบ3.2)การประเมนผล3.3)การแจงขอมลยอนกลบใหสถานประกอบการทราบ3.4)การสมมนาระหวางสถานประกอบการและสถานศกษา3.5)การเกบขอมลผลสมฤทธของการด�าเนนงานสหกจศกษา

กระบวนกำรสหกจศกษำของสถำนประกอบกำร1) กระบวนกำรกอนไปปฏบตงำนสหกจศกษำ

1.1)การวางแผนก�าลงคนและงบประมาณในการรบนกศกษา1.2)การจดหางานคณภาพ - การประชมในแผนกทตองการรบนกศกษาเพอก�าหนด

งานหรอโครงการ -การก�าหนดคณสมบตงานนกศกษา -การก�าหนดและมอบหมายผนเทศงาน


1.3)การแจงความตองการรบนกศกษาใหสถานศกษาทราบ1.4)การคดเลอกนกศกษา1.5)การแจงผลการคดเลอกใหสถานศกษาทราบ1.6)การประชมรวมกนระหวางผนเทศคณาจารยนเทศและนกศกษา(ถาม)1.7)การจดเตรยมอปกรณและสถานทท�างานใหนกศกษา

2) กระบวนกำรระหวำงไปปฏบตงำนสหกจศกษำ2.1)การรบรายงานตวนกศกษา -การปฐมนเทศนกศกษา -การสงตวนกศกษาไปยงแผนก2.2)การวางแผนการท�างานและสงแผนการท�างานของนกศกษาใหคณาจารยนเทศ2.3)การนเทศงาน -การประชมโดยล�าพงระหวางคณาจารยนเทศกบนกศกษา -การประชมโดยล�าพงระหวางผนเทศงานกบคณาจารยนเทศ2.4)การรายงานความกาวหนา(ถาม) -การประชม -การสงรายงาน2.5)การน�าเสนอผลการปฏบตงาน2.6)การประเมนผลการปฏบตงาน

3) กระบวนกำรหลงไปปฏบตงำนสหกจศกษำ3.1)การแจงขอมลยอนกลบใหสถานศกษาทราบ3.2)การสมมนาระหวางสถานประกอบการกบสถานศกษา

3.3)การเกบขอมลผลสมฤทธจากการด�าเนนงานสหกจศกษา

กำรวดและประเมนผล

การวดและประเมนผลจากสถานประกอบการตองมสดสวนไมนอยกวารอยละ50โดยผลการประเมนสามารถก�าหนดตาม

ขอก�าหนดของสถานศกษา(S/Uหรอระดบคะแนนเปนตวอกษร)

กรณศกษำสหกจศกษำ

กรณศกษำท 1 การจดสหกจศกษาUniversityofCincinnatiประเทศสหรฐอเมรกามกระบวนการด�าเนนงานดงน (UniversityofCincinnati,2014)

กอนปฏบตงำนสหกจศกษำ

1)มการแนะน�าเกยวกบรายวชาสหกจศกษาโดยกองการฝกฝนวชาชพและการเรยนรผานประสบการณตรง (TheDivisionofProfessionalPractice&ExperientialLearning:ProPEL)โดยมการจดการเรยนการสอนในรายวชา สหกจศกษาแบงออกเปน2รายวชาไดแกรายวชาการเตรยมความพรอมสหกจศกษาและการเตรยมความพรอม

สหกจศกษาต างประเทศ เมอนกศกษาผ านรายวชาทก�าหนดและได รบการตอบรบเข าร วม โปรแกรมสหกจศกษานกศกษาจะไดรบการตดตอจากทปรกษาสหกจศกษาเพอแจงขนตอนและก�าหนดเวลา เพอการไปปฏบตงานทงหมด ซงนกศกษาจะตองเขาพบทปรกษาสหกจศกษาภายใน 3 สปดาหแรกของภาคการศกษากอนการไปปฏบตงานครงแรกในภาคการศกษาถดไป

2) ขนตอนการสมคร นกศกษาตองสมครเขารวมโปรแกรม โดยตองผานคณสมบตและเกณฑ การรบสมครทก�าหนดหลงจากนนจะไดรบการยนยนผานทางจดหมายอเลกทรอนกส(e-mail)

3)ขนตอนการลงทะเบยนนกศกษาตองไดรบการยนยนการเขารวมโปรแกรมจากกองการฝกฝนวชาชพและ การเรยนรผานประสบการณตรงผานทางจดหมายอเลกทรอนกส จงจะสามารถลงทะเบยนเพอออกไปปฏบตงานสหกจศกษาในภาคการศกษาถดไปได

4) การสมภาษณงาน ผประกอบการจะตองตดตอนกศกษาโดยตรงเพอนดสมภาษณงานตามขนตอนท ผ ประกอบการก�าหนดไม ว าจะเป นการสมภาษณ งานภายในมหาวทยาลยหรอนอกมหาวทยาลย หรอการสมภาษณผานทางโทรศพทหากนกศกษาตองการขอมลเพมเตมใหตดตอทปรกษาสหกจศกษา

5)การตอบรบต�าแหนงงานสหกจศกษาเปนความตกลงระหวางผประกอบการและนกศกษาซงมขอผกพนนบตงแตนกศกษาไดตอบรบงานทางวาจาทงนนกศกษาตองแจงผลการตอบรบต�าแหนงงานไปยงอาจารยทปรกษาทนทเพอลงทะเบยนตอไปนอกจากนนกศกษาจะตองเปนผรบผดชอบในการเดนทางไปปฏบตงานและหาทพกโดยไมสงผลกระทบตอก�าหนดเวลาเรมและจบการปฏบตงาน


ระหวำงปฏบตงำนสหกจศกษำ

นกศกษาทจะไปปฏบตงานสหกจศกษาจะตองลงทะเบยนรายวชาสหกจศกษาในระหวางภาคการศกษาทออกปฏบตงานใหเรยบรอยเพอรกษาสถานภาพนกศกษาและไดรบความคมครองตามสทธประกนสขภาพของทางมหาวทยาลยนกศกษาตองก�าหนดวตถประสงคและเปาหมายการปฏบตงานใหครอบคลมทงภาคการศกษา โดยระหวางการปฏบตงานนกศกษาจะตองสงงานทออกแบบมาเพอชวยกระตนการเรยนรและสะทอนผลการปฏบตงานผานทางเวปไซต (website) เพอประเมนผลการประกอบวชาชพและการเรยนร ทงน นกศกษาตองสงงานทงหมดภายในวนสดทายของการปฏบตงานในภาคการศกษา นนๆ หากนกศกษาไมสงงานตามวนเวลาทก�าหนดและไมเขาพบทปรกษาสหกจศกษานกศกษาจะไมผานการประเมนผลการเรยนหรอถกประเมนใหตกในรายวชาสหกจศกษา

นอกจากนนกศกษาต องจดท�ารายงานการปฏบตงานตลอดระยะเวลาเข าปฏบตงาน ในสถานประกอบการทสะทอนแงมมดานวชาชพ และการเรยนร ทงทกษะทางวชาการและความร ทตนไดรบ โดยนกศกษาจะตองด�าเนนการใหแลวเสรจภายในชวง 2 สปดาหสดทายของการปฏบตงานการประเมนผลการปฏบตงานของนกศกษายงพจารณาจากรายงานการปฏบตงานททางสถานประกอบการเปนผประเมนผานทางระบบออนไลน(online)ซงทปรกษาสหกจศกษาจะใชผลการประเมนดงกลาว ในการพจารณาผลการปฏบตงานของนกศกษารวมกบนกศกษาเพอพดคยและใหค�าปรกษาแกนกศกษาในการพฒนาทกษะทางวชาชพทเกยวของทงนหากนกศกษาไมผานการประเมนจะถอวาการปฏบตงานของนกศกษาในภาคการศกษาดงกลาวเปนโมฆะ

หลงปฏบตงำนสหกจศกษำ

นกศกษาทผานการปฏบตงานสหกจศกษาตามเกณฑการประเมนทมหาวทยาลยก�าหนด จะได รบประกาศนยบตรจากกองการฝ กฝนวชาชพและการเรยนร ผ านประสบการณ ตรง เพอเปนหลกฐานยนยนวานกศกษาไดเรยนจบรายวชาสหกจศกษาโดยสมบรณ ซงจะมการแสดงผล ในใบรายงานผลการศกษาของนกศกษา นอกจากนเพอใหการออกปฏบตงานสหกจศกษาเปนไปตามมาตรฐานททางมหาวทยาลยก�าหนดทางกองการฝกฝนวชาชพและการเรยนรผานประสบการณตรงไดจดตงคณะกรรมการพจารณามาตรฐานการประกอบวชาชพ ซงประกอบดวยผอ�านวยการกองการฝกฝนวชาชพและการเรยนรผานประสบการณตรงผแทนจากคณะและตวแทนนกศกษาทไดรบการแตงตงจากคณบดและสภานกศกษาตามล�าดบคณะกรรมการพจารณามาตรฐานการประกอบวชาชพมหนาทพจารณาขอรองเรยนการแกไขขอขดแยงการละเมดระเบยบหรอขอก�าหนดการก�าหนดบทลงโทษทเหมาะสมรวมถงรวมแกปญหาทเกดขนระหวางการเขารวมโปรแกรมสหกจศกษา

กรณศกษำท 2 การจดสหกจศกษาของมหาวทยาลยนอรทอสเทอรน (NortheasternUniversity) ประเทศสหรฐอเมรกา(NortheasternUniversity,2013)

นกศกษาสหกจศกษาตองลงทะเบยนเรยนรายวชาเตรยมสหกจศกษากอนออกปฏบตงานโดยนกศกษาสามารถออกปฏบตงานไดตงแตภาคการศกษาท2ของชนปการศกษาท2เปนตนไปและมสทธออกปฏบตงานได3ครงส�าหรบหลกสตร การศกษา5ปหรอนกศกษาอาจเลอกทจะออกปฏบตงาน2ครงส�าหรบหลกสตรการศกษา4ป

กอนปฏบตงำนสหกจศกษำ

สงทนกศกษาตองเตรยมพรอมกอนออกปฏบตงานครงแรกมดงน 1)ลงทะเบยนเรยนรายวชาเตรยมสหกจศกษา1ภาคการศกษาจ�านวน1หนวยกต 2)ตดตอนดหมายเพอหารอกบผประสานงานสหกจศกษาทไดรบการแตงตงตามสาขาวชา 3)ฝกฝนเทคนคการหางานและทกษะการสมภาษณงาน 4)ก�าหนดและจดหาบคคลอางองจากบคลากรในเครอขาย 5) เขารวมงานตลาดนดแรงงานของมหาวทยาลยซงจะจดชวงตนเดอนกมภาพนธและเดอนตลาคมของทกป 6)เขารวมกจกรรมตางๆ ของศนยสหกจศกษาเพอหารอและรบทราบขอมลทเกยวของกบการออกปฏบตงานสหกจศกษาทงในและตางประเทศ 7) เขารวมกจกรรมจ�าลองการสมภาษณงาน การประชมเชงปฏบตการ และอน ๆ ทจดโดยศนยสหกจศกษา 8)คนควาขอมลเกยวกบองคกรบรษทและหนวยงานตางๆและสงงานทไดรบในรายวชาเตรยมสหกจศกษาใหแลวเสรจ

เมอเรยนจบรายวชาเตรยมสหกจศกษาแลวนกศกษาตองเขาพบผประสานงานสหกจศกษาเพอเรมขนตอนการหางานและสมครงานในต�าแหนงทเหมาะสมหลงจากนนผประกอบการจะเปนผพจารณาใบสมครและประวตการท�างานของนกศกษาเพอคดเลอกนกศกษาเขาสมภาษณและพจารณาตดสนบคคลทจะไดงานตอไป


ระหวำงปฏบตงำนสหกจศกษำ

สงทตองค�านงถงเมอออกปฏบตงานสหกจศกษาของนกศกษาคอนกศกษาตองตระหนกวาเปนการปฏบตงานจรงและมเปาหมายในการท�างานอยางชดเจน อกทงตองปฏบตงานอยางถกตองและมความรบผดชอบตอหนาท หากการปฏบตงานของนกศกษามคณภาพต�ากวามาตรฐานทสถานประกอบการก�าหนด ผประกอบการสามารถปลดนกศกษาออกจากงานในฐานะพนกงานโดยผประกอบการจะแจงเจตจ�านงไปทผประสานงานสหกจศกษาทนททงนตองพยายามหาทางแกไขสถานการณรวมกนเปนล�าดบแรกแตหากทกฝายไมสามารถหาทางออกรวมกนไดนกศกษาจ�าเปนตองยตการปฏบตหนาทซงอาจมสาเหตหลากหลายเชนการปฏบตงานไมเปนทนาพอใจการขาดงานเกนก�าหนด ไมสามารถท�างานทไดรบมอบหมายได มาท�างานสายเปนประจ�ามปญหาดานทศนคตในการท�างานหรอมพฤตกรรมไมเหมาะสม เปนตน โดยผประสานงานสหกจศกษาจะพจารณาสาเหตทงหมดอยางรอบคอบ และสงเรองใหมหาวทยาลยเพอพจารณาบทลงโทษทางวนยตามความเหมาะสมตอไป

หลงปฏบตงำนสหกจศกษำ

เมอเรมตนการท�างาน สถานประกอบการตองยนยนรายละเอยดเกยวกบชอและขอมลการตดตอของเจาหนาทผดแลและผประเมนผลการปฏบตงานของนกศกษากลบมาทมหาวทยาลยทางจดหมายอเลกทรอนกสทงน มหาวทยาลยจะสงรหสการเขาใชระบบการประเมนผลการปฏบตงานตลอดระยะเวลาการท�างานไปใหผดแลประจ�าสถานประกอบการกอนระยะเวลาการปฏบตงานจะสนสด 4 สปดาห มหาวทยาลยจะสงจดหมายอเลกทรอนกสแจงเตอนผดแลใหประเมนผลการปฏบตงานของนกศกษาและตอบแบบส�ารวจใหแลวเสรจ หลงจากไดรบผลการประเมนจากผดแลนกศกษาจะไดรบแบบประเมนส�าหรบนกศกษาเมอปฏบตงานเสรจสนเรยบรอยแลว การประเมนผลการปฏบตงานจากสถานประกอบการเปนองคประกอบส�าคญในการด�าเนนงานสหกจศกษา เนองจากเปนขอมลทผ ประสานงานสหกจศกษาน�ามาชวยนกศกษาวางแผนการปฏบตงาน สหกจศกษาในอนาคตไดทงนยงเปนตวระบพฒนาการทางวชาชพทจ�าเปนและน�ามาชวยวางเปาหมายในสาขาวชาชพทนกศกษาสนใจ ดงนน ทงผประกอบการและนกศกษาจะตองประเมนผลการปฏบตงานใหเสรจสนจงจะถอวาการปฏบตงานสหกจศกษาเสรจสมบรณและสามารถแสดงผลลพธในใบแจงผลการเรยนได

3. หลกสตรรวมมหำวทยำลยและอตสำหกรรม (joint industry university course)

นยำม

เปนระบบการเรยนการสอนทรวมกนจดท�าหลกสตรและจดการเรยนการสอนระหวางสถานศกษากบองคกรรวมผลตทม องคความรในสาขาวชาชพนนๆเพอใหผส�าเรจการศกษามผลลพธการเรยนรตรงตามทตกลงกนไว


การจดการศกษาในรปแบบนมงเนนการรวมผลตบณฑตทมความรความสามารถเฉพาะดานกบสถานประกอบการหรอแหลงเรยนร เพอใหบณฑตสามารถท�างานไดจรง เนองจากเปนการจดการศกษาของสององคกรทงภาคการศกษาและแหลงเรยนรในสภาพจรง การด�าเนนงานจะตองมความสอดคลองกน เหนประโยชนรวมกนตงแตระดบผบรหารจนถงระดบผปฏบตและมระดบความสมพนธทเหนยวแนน ตองมความรวมมอระหวางสถาบนการศกษาและแหลงเรยนรอยางชดเจน โดยลงนามความรวมมอระหวางองคกร และความรวมมอควรเกดจากผบรหาร เนนการเรยนจากการปฏบตงานจรงและใชความรทางทฤษฎเพอแกไขโจทยจรง(problem-basedlearning)ณแหลงเรยนรนนๆตองมผประสานงานอยางนอย1คนท�าหนาทประสานงานและสนบสนนอ�านวยการในการจดการเรยนการสอนและการท�างานและมคณาจารยประจ�าองคกรรวมผลตทเขาใจหลกการและดแลผเรยนอยางใกลชด การประเมนความรความสามารถของผเรยน องคกรทงสองหนวยงานสามารถตกลงสดสวนการประเมนเปลยนแปลงและยดหยนเพอใหเหมาะสมกบหนางานจรงได


มาตรฐานและการประกนคณภาพการด�าเนนงานสหกจศกษาไทย พมพครงท 3.(2552).นครราชสมา:สมาคม สหกจศกษาไทย.

วจตร ศรสอาน และคณะ. (2552). ประมวลสาระชดฝกอบรมสหกจศกษา พมพครงท 2. กรงเทพฯ: สมาคมสหกจศกษาไทย.

Northeastern University. (2013). Preparing for Co-op [Electronic version]. Retrieved from http://www.northeastern.edu/coop/

University of Cincinnati. (2014). Co-op Handbook [Electronic version]. Retrieved from http://www.uc.edu/propractice/uccoop/current_students/handbook.html

http://www.northeastern.edu/coop/

http://www.uc.edu/propractice/uccoop/current_students/


การสรางความรวมมอองคกรรวมผลตตางๆอาจท�าได2แบบคอ1)การสรางความรวมมอในกจกรรมใดกจกรรมหนงในกระบวนการจดการศกษาหรอ2) การสรางความรวมมอแบบหลกสตรรวมผลตทงนจะนยามการจดการศกษาในรปแบบไดกตอเมอมการ

วางแผนและออกแบบรวมกนระหวางสถานศกษาและแหลงเรยนรในสภาพจรง

ผลทคำดวำจะไดรบจำกหลกสตรรวมมหำวทยำลยและอตสำหกรรม

1) ผเรยนไดรบการฝกฝนและเรยนรจากแหลงเรยนรโดยตรง ซงจะท�าใหผเรยนมความมนใจกบการท�างานในรปแบบของลกษณะงานนนๆมความสามารถเฉพาะดานเมอส�าเรจการศกษาแลวมโอกาสเขาท�างานสงเนองจากแหลงเรยนรเหนความสามารถของผเรยนแลว

2) แหลงเรยนรในสภาพจรง มโอกาสคดเลอกพนกงานจากความสามารถในการท�างานไดโดยตรง ไมตองทดลองงาน เนองจากเหนความสามารถจากการท�างานของผเรยนแลว นอกจากนการสรางเครอขายกบสถานศกษายงสามารถรวมกนวจยและพฒนาผลตภณฑ หรอเพมประสทธภาพของงานโดยมคณาจารย สถานศกษาเปนผวจยผรวมวจยหรอเปนทปรกษาใหแหลงเรยนร

3) ในสวนของสถานศกษาจะเปนเครอขายกบแหลงเรยนรในสภาพจรง ส�าหรบเครองมอฝกปฏบต ขนสงอาจไมตองจดซอไวทสถานศกษา อาจจะใชหองปฏบตการขององคกรรวมผลตได นอกจากนนยงสามารถรวมวจยและพฒนาผลตภณฑไดอกดวย


มการวางแผนการพฒนาหลกสตรรวมกนตงแตแรกระหวางสถานศกษาและแหลงเรยนร โดยเนนการศกษาจากสถานการณจรงในแหลงเรยนร และแบงสดสวนการวดผลและประเมนผลเปนขอตกลงรวมกน ในการจดการเรยนการสอนตองมผอ�านวยการแหลงฝก (site director) ดแลดานวชาการและก�าหนดการจดการเรยนการสอนทแหลงเรยนรในสภาพจรง และ มผประสานงาน(facilitator)ซงเปนผสนบสนนระบบเพอใหการจดการเรยนการสอนในแหลงเรยนรเปนไปอยางราบรน

กระบวนกำรจดกำรเรยนกำรสอน 1) กระบวนการกอนการจดการศกษา1.1)สถานศกษาตองลงนามความรวมมอกบแหลงเรยนรโดยตองมผบรหารระดบสงของทงสองหนวยงานเหนชอบ1.2) สถาบนการศกษาควรแตงตงผประสานงานกบแหลงเรยนร เพอด�าเนนการดานทเกยวของและการรบ-สงเอกสาร

ตลอดจนอ�านวยความสะดวกในการจดการศกษา1.3) อาจารยประจ�าหลกสตรจะตองสรางความเขาใจในรปแบบการจดการเรยนการสอนแบบรวมผลต และแตงตง

คณาจารยผสอนจากแหลงเรยนรเพอจดการศกษาในองคกรรวมผลตและดแลผเรยนระหวางอยในหนวยงานนน1.4)มขอตกลงเรองสวสดการคาใชจายของผเรยนซงทงสององคกรสามารถตกลงกนไวลวงหนากอนการจดการศกษาจรง1.5)เนองจากการจดการศกษาในรปแบบนผเรยนตองออกไปอยกบแหลงเรยนรเปนเวลานานดงนนสถานศกษาจ�าเปน

อยางยงทตองจดเตรยมความพรอมใหผเรยนทจะออกไปฝกปฏบตกบสถานประกอบการเชนทกษะการเปนผน�าทกษะการคดวเคราะหทกษะการคดสงเคราะหทกษะการสอสารทกษะการวางแผนและการแกปญหาทกษะดานพฤตกรรมความรบผดชอบเปนตน


จดเดน

การจดการศกษาในประเภทนมจดเดนในการพฒนาความรความสามารถของผเรยนใหตรงตามความตองการของแหลงเรยนรในสภาพจรง ผเรยนมโอกาสฝกปฏบตจากหนางานจรง เมอส�าเรจการศกษาแลวมโอกาสสงในการเขาท�างานในองคกรนนๆ

ในกรณท ต อ งการท� าหล กส ต ร ร วมผล ตก บสถานประกอบการ เ กณฑ ม าตรฐานหลกสตรระดบปรญญาตร พ.ศ. 2558 ไดก�าหนดในกรณของหลกสตรรวมผลตกบหนวยงานอน ทไมใชสถาบนอดมศกษาจะสามารถใชบคลากรของหนวยงานนนๆ ทมคณวฒขนต�าปรญญาตรหรอเทยบเทา และมประสบการณการท�างานในหนวยงานแหงนนมาไมนอยกวา6ปและอาจไดรบการยกเวนผลงานทางวชาการมารวมท�าหนาทเปนอาจารยผรบผดชอบหลกสตรได(เกณฑมาตรฐานหลกสตรระดบปรญญาตรพ.ศ.2558,ราชกจจานเบกษาเลม132ตอนพเศษ295ง,7-9)


แหลงเรยนรทเปนหนวยงานขนาดใหญมกอยในกรงเทพฯ เมองใหญ หรอแหลงอตสาหกรรม ดงนนสถานศกษาในสวนภมภาคจ�าเปนตองเดนทางเพอตดตอซงจะสงผลตอคาใชจายของสถานศกษาในการจดการศกษานอกจากนนความรวมมอกบแหลงเรยนรทไมใชองคกรขนาดใหญจะไมสามารถผลตไดหลายรนเนองจากขอจ�ากดของต�าแหนงงานอาจจะไมรองรบบณฑตทส�าเรจการศกษาในรนหลง


ในระยะแรกของการจดการศกษาจะตองลงนามความรวมมอกบแหลงเรยนร ในสภาพจรง เพอใหมความมนใจในการด�าเนนงานของทงสองหนวยงานทงนแหลงเรยนรในสภาพจรงตองมลกษณะงานทสอดคลองกบสาขาวชาชพของผเรยนซงการจดการความสมพนธเปนสงทควรด�าเนนการเปนอยางดกบแหลงเรยนรในสภาพจรงเพอรกษาความสมพนธและสรางความเขาใจในการรวมผลตบณฑต


2) กระบวนการระหวางการจดการศกษา

2.1)คณาจารยในหลกสตรจะตองมเอกสารสรปเนอหารายวชาทจะไปศกษากบแหลงเรยนรอาจมการออกแบบเอกสารใหผเรยนเขยนรายงานเกยวกบหวขอหรอประเดนในรายวชานนๆเพอใชในการประเมนผเรยน

2.2)คณาจารยประจ�าหลกสตรตองวางแผนออกนเทศผเรยน โดยแจงใหองคกรรวมผลตทราบลวงหนาตงแตตนภาคการศกษาทงนสามารถยดหยนไดตามขอตกลงหรอสถานการณทเกดขนจรง

2.3)หลกสตรควรใหความยดหยนกบองคกรรวมผลตเชนผเรยนอาจตองออกนอกพนทเพอปฏบตงานแตทงนจะตองมการประสานงานระหวางสองหนวยงานผานผประสานงานทแตงตงไว

2.4)หลกสตรตองมกลไกในการตดตามและประเมนผเรยนเพอใหแนใจวาผเรยนสามารถพฒนาทกษะตางๆไดตามทหลกสตรก�าหนด

3) กระบวนการหลงการจดการศกษา

3.1)มการประชมรวมระหวางสององคกรเพอสรปขอมลโดยรวมและมการแลกเปลยนความคดเหน เพอเสนอแนะวธหรอขนตอนการจดการศกษาแบบรวมผลตครงตอไปใหพฒนามากยงขน

3.2) ผเรยนและคณาจารยประจ�าหลกสตร มการประชมรวมกนในสถานศกษา เพอสะทอนผลการปฏบตงาน การจดการเรยนการสอนขององคกรรวมผลตเพอใชเปนขอมลในการจดการศกษาครงตอไป

3.3)ในกรณทอาจารยมขอสงเกตหรอขอสงสยอาจใชวธการเรยกผเรยนมาสมภาษณเปนรายบคคลเพอทวนสอบความรหรอหาขอเทจจรงจากขอสงเกตของอาจารย

กำรวดและประเมนผล

การวดผลการเรยนรในรปแบบหลกสตรรวมมหาวทยาลยและอตสาหกรรมจ�าเปนตองมการตกลงสดสวนการวดผลระหวางสถานศกษาและแหลงเรยนร เนองจากการจดการเรยนการสอนรปแบบนเปนการรวมผลต เชน ในกรณทผเรยนไปเรยนทแหลงเรยนรทงภาคการศกษา อาจแบงสดสวนการประเมนผลใหแหลงเรยนรมากกวาสถานศกษา เพอใหแหลงเรยนรวดความร ความสามารถและพฤตกรรมของผเรยนโดยการประเมนอาจแบงหวขอการประเมนไดดงน 1)ดานการเรยนรเชนความรทางทฤษฎการประยกตใชความรในการท�างานเปนตน 2)ดานพฤตกรรมและเจตคตเชนการตรงตอเวลาการท�างานรวมกบผอนความรบผดชอบในหนาทความมงมนทมเทใหกบองคกรเปนตน

3)ดานทกษะการท�างานเชนมความคลองแคลวในการปฏบตงานมพฒนาการของทกษะทเพมประสทธภาพการท�างานเปนตน

4)ดานอนๆเชนพฒนาการในการท�างานความใฝรความสามารถในการใชเทคโนโลยประกอบการท�างานเปนตน

กรณศกษำหลกสตรรวมมหำวทยำลยและอตสำหกรรม

หลกสตรเทคโนโลยไฟฟาคณะเทคโนโลยอตสาหกรรมมหาวทยาลยราชภฏอตรดตถมการลงนามความรวมมอกบบรษทจ.ไอ.อนดสทรจ�ากดมขอตกลงรวมกนในการจดการศกษาเชงบรณาการกบการท�างานโดยเนนหลกสตรรวมผลตและสหกจศกษาทงนการจดการศกษาม2สวนคอ

1)สวนการจดการเรยนการสอน1ภาคการศกษาทสถานประกอบการจ�านวน15หนวยกต

2)การปฏบตงานสหกจศกษาทสถานประกอบการจ�านวน6หนวยกต

การด�าเนนการในระยะแรก คณะเทคโนโลยอตสาหกรรม มหาวทยาลยราชภฏอตรดตถไดน�าคณะผบรหารไปเยยมชมทแหลงเรยนร เพอแนะน�าหลกสตรเทคโนโลยไฟฟาเพอเปนการสรางการรบร ร วมกนนอกจากน ในการวพากษหลกสตรเทคโนโลยไฟฟาไดเชญบคลากรของแหลงเรยนรมารวมวพากษหลกสตรดวยทงนแหลงเรยนรจะเลอกรายวชาจ�านวน5-7รายวชาในหมวดวชาเฉพาะดานทแหลงเรยนรมองคความรมเครองมอฝกปฏบตทสามารถรองรบการจดการเรยนการสอนในรายวชาดงกลาวเพอใหผเรยนทเขารวมโครงการเลอกลง

ทะเบยนรายวชาเหลานนในชนปท 4 ภาคการศกษาท 1โดยก�าหนดสดสวนการใหคะแนนเพอประเมนผลการเรยนของผเรยนจากทงสองหนวยงาน หลงจากนนในชนปท 4ภาคเรยนท2ผเรยนจะปฏบตงานสหกจศกษาณบรษทจ.ไอ.อนดสทรจ�ากด ภายหลงการเรยนรใน2ภาคการศกษาบรษทฯไดเสนอต�าแหนงงานใหผเรยนจ�านวน8คนทเขาโครงการนทงนตลอดระยะเวลา8เดอนทผเรยนเขารวมโครงการผเรยนไดรบสวสดการทพกฟรและเบยเลยงการท�างานประมาณเดอนละ7,000-9,000บาท


มหาวทยาลยราชภฏอตรดตถ.(2560).คณะเทคโนโลยอตสาหกรรม,หลกสตรเทคโนโลยไฟฟา.

สรญญาทองเลก.(2558,12มกราคม).หวหนาส�านกงานสงเสรมและสนบสนนการเรยนรเชงบรณาการกบการ ท�างานมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร.สมภาษณ.

Science/Business Innovation Board. (2012). Making Industry-University Partnerships Work: LessonsfromSuccessfulCollaborations.Brussels,Belgium.



จดเดน 1) ผเรยนมโอกาสเรยนรการท�างานจรงในชมชนและสภาพภมประเทศทมความแตกตางกน 2)สรางบรรยากาศการท�างานและสรางแรงจงใจใหแกผเรยนโดยเฉพาะการปฏบตงานในพนททมธรรมชาตสวยงามและมความทาทาย

3)สามารถจดเปนกจกรรมการเรยนการสอนสอดแทรกอยในรายวชาทตองการปฏบตงานภาคสนามหรอเปนรายวชาหนงของหลกสตร


1)อาจพบปญหาเรองความยากล�าบากทรกนดารโรคภยไขเจบความขดแยงทางสงคมเชอชาตและวฒนธรรมของชมชนและความปลอดภยในการท�างานของแตละพนท 2)การปฏบตงานภาคสนามในพนทซงอยหางไกลสถานศกษาอาจตองใชงบประมาณเพมขนจากการจดการเรยน การสอนปกต 3) ผเรยนตองไดรบการเตรยมความพรอมทงดานรางกายและจตใจเมอตองเผชญกบปญหาอปสรรคตาง ๆระหวางการปฏบตงานภาคสนาม


1) มการก�าหนดคณสมบตพนฐานของผเรยนเชนการผานรายวชาเงอนไขกอนไปปฏบตงานผานเกณฑก�าหนด มสมรรถนะทางรางกายและจตใจพรอมปฏบตงานภาคสนาม ไมมโรคประจ�าตวซงอาจเปนอปสรรคตอการปฏบตงานในพนทเปนตน 2) ผเรยนตองไดรบการเตรยมความพรอมทงทางดานรางกายและจตใจเมอตองเผชญกบปญหาอปสรรคตางๆในระหวางการปฏบตงานภาคสนาม 3) การก�าหนดชวงเวลาการปฏบตงานภาคสนามแบบตอเนองตลอดหลกสตรจากสภาพพนททอยใกลสถานศกษาไปสพนทหางไกล จากพนทราบลมไปสพนทภเขาสง จากพนทมความซบซอนทางเชอชาตและวฒนธรรมต�าไปสพนทซบซอนหรอมความขดแยงสงหรอจากการใชเครองมอขนพนฐานไปสเครองมอทตองใชเทคโนโลยขนสงในการท�างาน

นยำม

เปนรายวชาหรอเปนกจกรรมหนงของรายวชาทใหผเรยนท�างานในชมชนหรอพนทเชงภมประเทศในรปแบบตางๆ ดวยการสลบกบการเรยนในสถานศกษาโดยการปฏบตงานภาคสนามแตละชวงจะมความตอเนองจากงายไปยากเมอชนปของผเรยนสงขนตามล�าดบ


เนนการปฏบตงานในชมชนหรอพนทเชงภมประเทศทมสภาพแวดลอมทางภมศาสตรตางๆโดยใชเปนสถานทท�างานในสภาพจรงส�าหรบการปฏบตงานภาคสนาม (fieldwork) ในลกษณะทแตกตางกนตามแตสาขาวชาชพเชนการทองเทยวเกษตรศาสตร ปาไม ประมง วศวกรรมเหมองแรวศวกรรมส�ารวจวทยาศาสตรกายภาพธรณวทยานเวศวทยาสมทรศาสตรเปนตน

4. กำรปฏบตงำนภำคสนำม (fieldwork) 4)มการเพมเนอหาการปฏบตงานภาคสนามทสอดคลองกบสาขาวชาชพตามชนปการศกษาของผเรยน 5) สถานศกษาตองมการส�ารวจพนทหรอพดคยถงประเดนปญหาทตองการใหผเรยนไดเรยนรกบบคคลในพนทกอนเรมด�าเนนการฝกปฏบต 6)มมาตรการปองกนความเสยงใหแกผเรยนทงการปองกนโรคระบาดตางๆการหลกเลยงปญหาความขดแยงทางสงคมการอยอาศยและปรบตวในพนททรกนดาร

ผลทคำดวำจะไดรบจำกกำรปฏบตงำนภำคสนำม1) ผลทเกดแกผเรยน 1.1)มความรความเขาใจและไดรบประสบการณตามลกษณะงานของสาขาวชาชพ 1.2) สามารถอธบายปรากฏการณทางธรรมชาตและสถานการณทเกดขนในชมชนดวยหลกการแนวคดทางทฤษฎ

ทไดรบจากการเรยนในชนเรยน 1.3)มความพรอมในการท�างานเมอส�าเรจการศกษา

2)ผลทเกดแกแหลงเรยนร 2.1)ธรรมชาตในสภาพพนทเชงภมประเทศไดรบการอนรกษปกปองและดแลเอาใจใสจากคนรนใหม 2.2)บคลากรในชมชนมการแลกเปลยนเรยนรในเชงวชาการกบผเรยนและสถานศกษา

3) ผลทเกดแกสถานศกษา 3.1)สามารถน�าสถานการณทเกดขนในสภาพพนทเชงภมประเทศมาใชจดการเรยนการสอนในสถานศกษา 3.2)มพนธกจสมพนธเชงลกกบชมชน(socialengagement)ทมผเรยนเขาปฏบตงาน


กลยทธกำรสอน 1)การเรยนในสภาพจรง(authenticlearning) 2)การพฒนาทกษะกระบวนการคดดวยการเรยนแบบเนนปญหา(problem-basedlearning)หรอแบบเนนโครงงาน(project-basedlearning)ทตองประยกตใชความรจากชนเรยน 3)การเรยนดวยการเสาะแสวงหาความรและการสรางความรดวยตวผเรยน

กระบวนกำรจดกำรเรยนกำรสอน 1) เตรยมผเรยนใหพรอมเรยนรจากสภาพพนทเชงภมประเทศและชมชน 2) ก�าหนดรายวชาบงคบทตองเรยนกอนการปฏบตงานภาคสนาม และก�าหนดรายวชารองรบการน�าประสบการณของ ผเรยนหลงจากการเรยนภาคสนามมาใชจดการเรยนการสอนในชนเรยน

3)ก�าหนดระยะเวลาใหผเรยนเขาไปมสวนรวมกบการท�างานในสภาพจรงในชมชนหรอพนทเชงภมประเทศเปนระยะเวลาสนๆตอเนองตลอดหลกสตร 4)ก�าหนดประเดนหรอปญหาเพอใหผเรยนไดศกษาระหวางการปฏบตงานภาคสนาม 5)ประสานงานกบบคคลในพนทเพออ�านวยความสะดวกขณะปฏบตงานภาคสนามแกผเรยน 6)ระหวางการปฏบตงานภาคสนามผเรยนควรไดศกษาสภาพปญหาตามประเดนทก�าหนดและมการสะทอนคดและแลกเปลยนความคดเหนกบคณาจารยบคคลในพนทเปนระยะอยางตอเนอง 7)มการประเมนผลผเรยนเปนระยะทงชวงระหวางและสนสดการปฏบตงานภาคสนาม 8)น�าประสบการณของผเรยนทไดรบจากปฏบตงานภาคสนามไปจดการเรยนการสอนรายวชาถดไปในชนเรยน

กำรวดและประเมนผล 1)การสะทอนคดประสบการณทไดจากการปฏบตงาน 2)การประเมนทเนนสมรรถนะตามผลลพธการเรยนรทก�าหนด 3)การใหระดบคะแนนเปนไปตามขอก�าหนดของรายวชาทระบไวในมคอ.3

กรณศกษำกำรปฏบตงำนภำคสนำม

กรณศกษำท 1 การปฏบตงานภาคสนาม สาขาวชาวทยาศาสตร พนพภพและวศวกรรม (Earth Science and Engineering) ImperialCollegeLondonประเทศองกฤษ(ImperialCollegeLondon,2015)

สาขาวชาวทยาศาสตรพนพภพและวศวกรรม วทยาลยอมพเรยล ลอนดอน เนนการปฏบตงานภาคสนาม เพอทดสอบความสามารถของนกศกษาในสภาพแวดลอมจรง ท�าใหนกศกษาไดบรณาการทกษะการแกปญหา การสงเกต และทกษะการอธบาย สงทไดพบเหน การเรยนในภาคสนามเปนชองทางส�าคญยงทนกศกษาจะประยกตใชความรทไดรบจากชนเรยนมาสการท�างานจงเปนเหตผลส�าคญทมการบรณาการการสงเกตกบการฝกปฏบตตลอดหลกสตร การปฏบตงานภาคสนามยงท�าใหร จกเพอนรวม ชนเรยนและมโอกาสท�างานเปนทมรวมกบบคคลอนคาใชจายในการฝกนอกเหนอจากการท�าโครงงานระดบปรญญาตรภาควชาจะเปนผรบผดชอบ แตนกศกษาจะตองเตรยมอปกรณจ�าเปนสวนบคคลทใชการในปฏบตงานของตนเอง

รปแบบ

ชนปท 1 นกศกษาจะไปปฏบตงานภาคสนามในสถานท ตางๆ ของประเทศองกฤษและเมองAlmeriaประเทศสเปนเปนเวลา 2สปดาหนกศกษาจะไดประยกตใชทกษะและความรทางธรณวทยาในสภาพแวดลอมจรง นกศกษาจะไดฝกภาคสนามทางธรณวทยาการจ�าแนกหน และการอานแผนททางธรณวทยา โดยสปดาห ท1เปนการเรยนธรณวทยาเบองตนในพนทและการน�าความรจาก ชนปท1มาใชในภาคสนามและสปดาหท2เปนการเรยนการจดท�าแผนททางธรณวทยาโดยใชทกษะพนฐานของแตละสายอาชพทงนกธรณวทยานกธรณฟสกสและนกวทยาศาสตรสงแวดลอม


กำรสนบสนนกำรปฏบตงำนภำคสนำม

มหาวทยาลยมงบประมาณจ�านวนหนงสนบสนนการปฏบตงานภาคสนามเฉพาะการปฏบตในมหาวทยาลย ส�าหรบการปฏบตงานทอนนอกมหาวทยาลยไมมงบประมาณสนบสนนแตหนวยงานทรบฝกบางแหงใหคาตอบแทนการท�างานและสวสดการดานทพก

กำรจดหำและกำรสมครปฏบตงำนภำคสนำม

นกศกษาสามารถสมครเขารบการฝกไดโดยตรงกบหนวยงานตาง ๆ ทรบฝก แตนกศกษาตองไดรบความเหนชอบจากคณะกรรมการทปรกษาการปฏบตงานภาคสนามกอนสมคร ทงน คณะกรรมการทปรกษายงชวยหาหนวยงานรบฝกทเหมาะสมกบนกศกษาดวย

ควำมปลอดภยในกำรปฏบตงำนภำคสนำม

กอนทนกศกษาจะเขารวมการปฏบตงานภาคสนามนกศกษาตองกรอกขอมลเกยวกบสขภาพและขอมลทสามารถตดตอได นกศกษาตองศกษาคมอและวดทศนเกยวกบความปลอดภยในการปฏบตงานภาคสนามทางโบราณคด กอนการฝกนกศกษาจะตองฉดวคซนตามทก�าหนด ระหวางการฝกจะมพเลยงการฝกใหค�าแนะน�าแกนกศกษา หากนกศกษาไมผานขอก�าหนด ดงกลาวจะตองออกจากการปฏบตงานภาคสนามทนท


ImperialCollegeLondon. (2015).Fieldwork:TraveltoDifferentLandscapesandCultures. InfoSheet.EarthScience&Engineering,ImperialCollegeLondon.

University ofGlasgow. (2015). Archeology Fieldwork Requirement. SchoolofHumanities, UniversityofGlasgow,UK.

ชนปท2ปฏบตงานภาคสนามณประเทศสกอตแลนดนกศกษาจะไดใชทกษะความรและเทคนคตางๆ ระหวางการฝกในเขตทสง2สปดาหซงเปนประสบการณทตองใชในการประกอบอาชพทางธรณวทยา

ชนปท 2 และ 3 จดท�าโครงงานภาคสนามอสระ โดยในภาคฤดรอนชนปท 2 นกศกษาจะตองศกษาโครงงานอสระ 5-6สปดาหเกยวกบการท�าแผนทการรวบรวมขอมลทางธรณวทยาในพนทสถานทตางๆเชนสกอตแลนดกรซฝรงเศสอตาลและอก2สปดาหทมอรอคโคซงเปนการศกษาเทคนคทางธรณวทยาภาคสนามการใชเรดารภาคพนดนเปนตนทงสองโปรแกรมจะรวบรวมและวเคราะหขอมลเพอจดท�ารายงานเปนการสอนใหนกศกษารจกทกษะการแกปญหาและการใชคอมพวเตอรในภาคสนามซงเปนทกษะส�าคญ

ชนปท3ปฏบตงานภาคสนามณSardiniaประเทศอตาลเปนการศกษาภาพรวมของววฒนาการทางธรณวทยาในพนทเกาะกลางทะเลจงเปนการประยกตใชความรในพนทขนาดเลก โดยศกษาชนดของหน โครงสรางทางธรณวทยา ซงนกศกษาจะพฒนาทกษะการสงเกตและการท�างานในพนทขนาดเลกดวยกระบวนการวจยภาคสนาม

ชนปท4ปฏบตงานภาคสนามณApenninesประเทศอตาลเปนการศกษาในชวงตนของภาคฤดรอนชนปสดทายเปนการเรยนการสอนโครงสรางทางธรณวทยาทสมบรณ

กรณศกษำท 2 การปฏบตงานภาคสนามสาขาโบราณคดวทยาUniversityofGlasgowประเทศองกฤษ(UniversityofGlasgow,2015)

มหาวทยาลยกลาสโกว ไดก�าหนดการปฏบตงานภาคสนามแกนกศกษาสาขาโบราณคดวทยาทงในสวนของพพธภณฑและการขดคนหาวตถโบราณซงเปนขอก�าหนดพนฐานส�าหรบนกศกษาทกคนกอนส�าเรจการศกษา จงท�าใหนกศกษามความสามารถในการท�างานภาคสนาม ท�าใหหนวยงานดานโบราณคดตองการรบนกศกษาจากมหาวทยาลยกลาสโกวเขาท�างานเมอส�าเรจการศกษา การปฏบตงานภาคสนามท�าใหนกศกษามโอกาสท�างานกบผประกอบการทมศกยภาพ ชวงระหวางการปฏบตงานนกศกษาจะไดรบการพฒนาทกษะทจ�าเปนตองใชในการท�างานทางโบราณคดทสรางความกระตอรอรนใหแกนกศกษาไดเปนอยางด นกศกษาจะเลอกการปฏบตงานภาคสนามตามความสนใจ สามารถไปปฏบตงานในพนทตาง ๆ ทงสกอตแลนด สหราชอาณาจกรและตางประเทศ

ระยะเวลำกำรปฏบตงำนภำคสนำม

นกศกษาทกคนตองปฏบตงานภาคสนามอยางนอย15วนกอนขนชนปท3โดยก�าหนดหลกสตรเรยน3แบบคอ

1)หลกสตรกาวหนาแบบท1 นกศกษาตองปฏบตงานภาคสนามใหครบ35วนกอนเรยนภาคการศกษาท2ชนปท4

2)หลกสตรกาวหนาแบบท2 นกศกษาตองปฏบตงานภาคสนามใหครบ55วนกอนเรยนภาคการศกษาท2ชนปท4

3)หลกสตร3ปการศกษา นกศกษาตองปฏบตงานภาคสนามใหครบ15วนกอนเรยนภาคการศกษาท2ชนปท3

เงอนไขกำรปฏบตงำนภำคสนำม

ประเภทของงานภาคสนามตองเปนไปตามทสาขาวชาก�าหนด โดยนกศกษาตองมเวลาการปฏบตงานครบตาม ขอก�าหนดขนต�า และตองไดรบการอนมตจากคณะกรรมการทปรกษาการปฏบตงานภาคสนาม (fieldwork convener) การปฏบตงานภาคสนามโดยปกตจะปฏบตงานชวงวนหยดเรยนหรอปดภาคฤดรอนหรอหยดระหวางภาคการศกษา


กลมบรณำกำรชวงทำยของหลกสตร (ม 2 ประเภท)

1. กำรฝกงำนทเนนกำรเรยนรหรอกำรตดตำมพฤตกรรมกำรท�ำงำน (cognitive apprenticeship or job shadowing)

นยำม

เปนกจกรรมใหผเรยนเรยนรประสบการณจากพฤตกรรมการท�างานของผทประสบความส�าเรจในการท�างานแลวหรอเปนบคคลตนแบบดวยการสงเกตการพดคยและท�างานรวมกนสามารถจดเปนสวนหนงของรายวชาแกนของหลกสตรตองจดควบคกบประเภทอนเพอใหเกดการบรณาการกบการท�างานทสมบรณ


การตดตามพฤตกรรมการท�างานเปนกจกรรมใหผเรยนเรยนรประสบการณจากพฤตกรรมการท�างานของผประสบความส�าเรจในการท�างานแลวหรอเปนบคคลตนแบบ ดวยการสงเกต การพดคย และท�างานรวมกน อาจจดเปนสวนหนงของรายวชาแกนของหลกสตรและจดควบคกบประเภทอนเพอใหเกดการบรณาการกบการท�างานทสมบรณการเรยนรหรอตดตามพฤตกรรมการท�างานแตเดมเปนทนยมกนอยางกวางขวางในการพฒนาและจดการทรพยากรมนษย บทบาทของการตดตามพฤตกรรมการท�างานมอยางนอย4ประการไดแก 1)การเรยนรงานใหม 2)การพฒนาอาชพหรอเสนทางอาชพในองคกร 3)การพฒนาความช�านาญในการท�างาน 4)การพฒนาความเปนผน�าของพนกงานทจะเขาสต�าแหนงงานใหม

ทงนกลไกแหงความส�าเรจทส�าคญของการตดตามพฤตกรรมการท�างานคอ“การเรยนร”และ“การแลกเปลยนความคดเหน”โดยการเรยนรจะมระยะเวลาสนพอเหมาะควรแกการเรยนรในภาพรวมของการท�างานจงเปนทนยมเพราะวาลงทนดานเวลาและงบประมาณคอนขางนอยกวาการสงพนกงานไปอบรมหรอฝกงานระยะยาว

การตดตามพฤตกรรมการท�างานนอกจากใชในการพฒนาทรพยากรมนษยแลวยงน�ามาใชในการสรางการเรยนรของ ผเรยน โดยการตดตามพฤตกรรมการท�างานเปนทนยมตงแตการเรยนการสอนในระดบประถมศกษา มธยมศกษา จนถงอดมศกษา เนองดวยธรรมชาตของการตดตามพฤตกรรมการท�างานเขมงวดไมมาก มความยดหยนสง ไมสรางความกดดนให ผเรยน


จดเดน

การตดตามพฤตกรรมการท�างานมกจะกระท�าในระยะเวลาสน ๆ เพยงชวคราว และเกดขนในสภาพจรง การสงเกต จะท�าใหผเรยนประสบพบเหนดวยตนเองและสงผลดตอการสรางความความตระหนกในประเดนตอไปน

1)สงแวดลอมของงานในต�าแหนงนน 2)ทกษะการท�างานในต�าแหนงนน 3)คณสมบตและการแสดงออกของผทท�างานในต�าแหนงนน

4)รายละเอยดของงานและการตดสนใจแกไขปญหาในต�าแหนงงานนน


การตดตามพฤตกรรมการท�างานเปนประเภทของการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานทเหมาะกบทงผเรยนในชน ปตน ๆ ซงสนใจทจะเรยนร เกยวกบงานโดยทวไป ขณะเดยวกนกเหมาะกบผเรยนชนปสง ซงสนใจเรยนรต�าแหนงงานลงในระดบลกซงในทนขอเนนการตดตามพฤตกรรมการท�างานในชนปสงกอนจะส�าเรจการศกษา นอกจากน ระยะเวลาการตดตามพฤตกรรมการท�างาน ไมยาวมากนก นยมท�าเปนระยะสน ๆ เชน 3 วน 5 วน แตไมควรเกน 2 สปดาห เพอไมใหกระทบตอการปฏบตงานของแหลงเรยนรใน สภาพจรง นอกจากนยงสามารถใชไดกบแหลงเรยนร ในสภาพจรงทกรปแบบ อยางไรกตามเนองดวยระยะเวลาทสนจงควรน�ากจกรรมการตดตามพฤตกรรมการงานไปผสมผสานกบการจดการเรยน การสอนเชงบรณาการกบการท�างานประเภทอน ๆ เชน สหกจศกษาพนกงานฝกหดใหมหรอพนกงานฝกงาน (new traineeship or apprenticeship)และการฝกปฏบตจรงภายหลงส�าเรจการเรยนทฤษฎ(post-courseinternship)เปนตน


1) สถาบนการศกษาก�าหนดเกณฑในการเลอกแหลงเรยนรในสภาพจรงและก�าหนดเกณฑรวมกบแหลงเรยนรในสภาพจรงเพอก�าหนดบคคลตนแบบ กอนเรมการฝกงานทเนนการเรยนรหรอการตดตามพฤตกรรมการท�างานบคคลตนแบบซงเกณฑในการเลอกตนแบบนนจะพจารณาจาก3ประการดวยกนประกอบดวย

1.1) เปนผมทศนคตตองาน คอ ทศนคตในการเปนผใหมส�านกสาธารณะเหนวาบทบาทของตนมผลในเชงบวกตอการพฒนาองคกรและพฒนาประเทศ เปนตน รวมถงการเปนผทมวสยทศนและจรรยาบรรณในอาชพเปนอยางด


1.2)มความรในงานคอเปนผทรจรงในงานนนควรเปนผทมประสบการณในการท�างานเปนเวลานาน จนสงสมความรเกดเปนเทคนควธการตาง ๆในการท�างาน

1.3) เปนผทมทกษะในการถายทอดงาน ซงเปนทกษะส�าคญ โดยรปแบบของการถายทอดงานนนอยในลกษณะทเปนทางการหรอไมเปนทางการกไดหรอท�าใหผเรยนไดเหนรปแบบการท�างานท“เปนแบบน”เพอท�าใหเกดการเรยนร

2) มการคดเลอกผเรยนทมความพรอมและทมเทเวลาในการเรยนรพฤตกรรมการท�างาน ผเรยนควรมวฒภาวะทางอารมณ คณธรรมจรยธรรม รวมถงทศนคตเบองตนทเหมาะสม รวมถงมความสามารถในการสอสารระหวางบคคลทด เพราะลกษณะของการตดตามพฤตกรรมการท�างานในบางครงอาจไดใกลชดกบบคคลซงมความแตกตางและหลากหลายทางสงคมอกทงอาจไดรบทราบขอมลทเปนความลบทางธรกจ

ผลทคำดวำจะไดรบจำกกำรฝกงำนทเนนกำรเรยนรหรอตดตำมพฤตกรรมกำรท�ำงำน

1) ผเรยนมความเขาใจตอภาพรวมของการท�างานอยางกวางๆ

2) ผเรยนมความเขาใจในอาชพอยางถกตองเชนผเรยนทสนใจเรยนดานการทองเทยวอาจคดวาเรยนสาขาวชาการทองเทยวจะไดทองเทยวอยางมความสขแตเมอไดตดตามพฤตกรรมการท�างานณบรษทตวแทนน�าเทยว หรอบรษทรบจดน�าเทยวกจะเขาใจบทบาทหนาทและความรบผดชอบของบคลากรดานการทองเทยววาเปนอยางไร มความแตกตางหรอเหมอนกบสงทตนคดอยางไร ถาเปนผเรยนในชนปการศกษาสง ๆทมการรบรเกยวกบการท�างานในอาชพหลงการศกษาของตนอยบางแลว ผเรยนจะไดเหนแนวทางการท�างานชดเจนและเขาใจลกซงมากยงขน

1)บคคลตนแบบมความภาคภมใจมก�าลงใจในการท�างานและมโอกาสแนะน�าบคคลทเหมาะสมเขามาท�างานยงองคกรในอนาคต

2) แหลงเรยนร ในสภาพจรงทใหความรวมมอมการสรางเครอขายกบสถานศกษา มโอกาสเปนผให เปน ผรวมพฒนาประเทศ

3) สถานศกษามโอกาสศกษาการปฏบตงานของบคลากรทยอดเยยมระหวางท�ากจกรรมตดตามพฤตกรรมการท�างาน

4)ท�าลายก�าแพงหรออคตการท�างานระหวางวชาชพเชน หากมการตดตามพฤตกรรมการท�างานขามสาขาวชาหรอระหวางงานทมความตรงขามกนเชนนกเรยนพยาบาลไปตดตามพฤตกรรมการท�างานแพทยผเชยวชาญหรอนกศกษาศลปกรรมศาสตรดานการแสดงไปตดตามพฤตกรรมการท�างานผเขยนบทละครทเกงและเปนทยอมรบ ผเรยนจะไดเขาใจในลกษณะงานของแตละอาชพมากยงขน


การเรยนรหรอการตดตามพฤตกรรมการท�างานนนมกระบวนการจดการเรยนการสอนทตองอาศยการวเคราะหของสถาบนการศกษาหรออาจารยทปรกษาในการวเคราะหทงแหลงเรยนรในสภาพจรงวามความเหมาะสมในการจดสรรบคคลตนแบบรวมทงตองวเคราะหทกษะและทศนคตของผเรยนนอกจากนยงตองอาศยการสงสมความสมพนธกบแหลงเรยนรในสภาพจรงเพอจดการเรยนการสอนดงภาพท19


1) กระบวนกำรกอนตดตำมพฤตกรรมกำรท�ำงำน

1.1) กระบวนการสรางเครอขายระหวางสถานศกษากบแหลงเรยนรในสภาพจรงสถานศกษารวมกบแหลงเรยนรเจรจาเพอหาแนวทางในการพฒนากจกรรมตดตามพฤตกรรมการท�างานรวมกนเปนกระบวนการหนงของการสรางเครอขายการเรยนรโดยมเนอหาทตองก�าหนดรวมกนดงน

-ความคาดหวงของสถานศกษาวาตองการใหผเรยนเรยนรสงใดบางแผนกใดระดบใดและขอบเขตความรทนกศกษาควรไดรบ

- สงทแหลงเรยนรในสภาพจรงสามารถถายทอดหรออนญาตใหตดตามได เชน อนญาตใหตดตามงานหนารานแตไมอนญาตใหตดตามฝายการผลตหรอฤดกาลทเหมาะสมในการมาตดตาม

-ประเดนอนๆทเกยวของเชนบคลากรงบประมาณเปนตน

1.2)แหลงเรยนรในสภาพจรงจดประชมในองคกรน�าความคาดหวงของสถานศกษามาวเคราะหเพอคดเลอกพนกงานตนแบบ และจดสงขอมลของพนกงานตนแบบ พรอมเสนอสงทผเรยนจะไดเรยนร รวมไปถงวนและเวลาทแหลงเรยนรสะดวกใหตดตามพฤตกรรมการท�างานแกสถานศกษา

1.3)สถานศกษาประชาสมพนธกจกรรมโดยน�าขอมลของพนกงานตนแบบความเชยวชาญของพนกงานตนแบบรวมถงความเปนมาและความส�าคญของแหลงเรยนรในสภาพจรงเพอใหผเรยนไดพจารณาเขารวม

ภำพท 19หลกการในการจดการเรยนการสอนการตดตามพฤตกรรมการท�างาน


1.4) สถานศกษารบสมครผ เรยนเขาร วมกจกรรมและ คดเลอก หรอรวมคดเลอกกบแหลงเรยนร หากมการจ�ากดจ�านวน ถาตองการใหนกศกษาเขารวมทงหมดตองก�าหนดจ�านวนพนกงานตนแบบใหสอดคลองตามความเหมาะสม

1.5)สถานศกษาเตรยมความพรอมผเรยนกอนการเรยนรหรอตดตามพฤตกรรมการท�างานเชนทกษะการสงเกตการจดบนทกการสรปบทเรยนเปนตน

1.6) เมอแหลงเรยนรในสภาพจรงไดรบขอมลเกยวกบผเรยนทจะตดตามพฤตกรรมการท�างานจะมอบหมายงานใหพนกงานตนแบบ มการก�าหนดตารางรวมถงประเดนการเรยนรแตละวน หรอแตละครงอยางชดเจน อาจมการจดสงตารางดงกลาวไปยงสถานศกษาเพอให ผเรยนเตรยมพรอมอกครง

2) กระบวนกำรระหวำงตดตำมพฤตกรรมกำรท�ำงำน

เมอผเรยนเดนทางมาถงแหลงเรยนรในสภาพจรงจะจดกจกรรมตดตามพฤตกรรมการท�างานใหแกผเรยน โดยสามารถจดรปแบบการตดตามไดตามความเหมาะสมซงมรปแบบการตดตามพฤตกรรมการท�างานทนยมกระท�ากนโดยทวไปดงน

2.1) การสงเกต (fly on thewall) ผเรยนใชเวลาในการสงเกตการท�างานของพนกงานตนแบบขณะท�างานและในการประชมงาน(หากเปนไปได) เมอเสรจกระบวนการผเรยนจะสะทอนความรทไดรบใหพนกงานตนแบบพจารณาขอดของการตดตามระดบนคอพนกงานตนแบบจะท�างานโดยไมถกรบกวนจากผเรยนมากนกแตขอจ�ากดคอการปฏสมพนธระหวางพนกงานตนแบบกบผเรยนมไมมากนก 2.2) การมสวนรวม (active involvement) กอนเรมการตดตามพฤตกรรมการท�างาน พนกงานตนแบบจะอธบายกอนวาวนนตนจะท�าอะไรบางเพองายตอผเรยนวาควรสงเกตสงใดบาง เมอเสรจกระบวนการผเรยนจะสะทอนความรทไดรบใหพนกงานตนแบบพจารณา ขอดของการตดตามระดบนคอพนกงานตนแบบจะท�างานโดยไมไดรบการรบกวนจาก ผเรยนมากนก แตขอจ�ากดคอการปฏสมพนธระหวางพนกงานตนแบบกบ ผเรยนมไมมากนก

2.3) การรบและถายทอดขอมลอยางสม�าเสมอ(burstinteraction)เปนการตงเปาหมายตดตามพฤตกรรมการท�างานเฉพาะทกษะหรอเฉพาะต�าแหนง โดยพนกงานตนแบบจะอธบายใหผเรยนทราบถงสงทตน จะท�าและใหนกศกษาสะทอนทนทวาไดเรยนรสงใดจะท�าแบบนเปนระยะๆ เพอใหแนใจวาผเรยนไดเรยนรทกษะหรอ ความรนน ๆ เมอเสรจการตดตามผเรยนจะสะทอนความรทไดรบโดยภาพรวมใหพนกงานตนแบบอกครงขอดของตดตามระดบนคอผเรยนจะเหนและเขาใจการท�างานทตองอาศยทกษะหรอความรเฉพาะอยางชดเจนและมงเปาแตขอจ�ากดคอพนกงานตนแบบอาจเกดความกดดนและใชเวลาอธบายใหผเรยนฟงคอนขางมากอาจรบกวนเวลาปฏบตงาน 2.4) การลงมอปฏบต(jobsharing)คอการตดตามพฤตกรรมการท�างานแบบทพนกงานตนแบบ จะอธบายให ผ เรยนทราบถง ส งทตนจะท�าให ผ เรยนทดลองลงมอท�าและให ผลสะท อนกลบทนทว า สงทผเรยนท�านนเปนอยางไรท�าซ�าๆ สกระยะและเปดใหผเรยนสะทอนกลบทนทวาไดเรยนรสงใดเมอเสรจการตดตาม ผเรยนจะสะทอนความรทไดรบโดยภาพรวมใหพนกงานตนแบบอกครง ขอดของตดตามระดบนคอผเรยนจะไดเหนและเขาใจการท�างานทชดเจนมากมปฏสมพนธกบพนกงานตนแบบอยางใกลชดแตขอจ�ากดคอพนกงานตนแบบตองใชเวลาและทกษะในการถายทอดมากควรท�าแบบตวตอตว

3) กระบวนกำรหลง

การตดตามพฤตกรรมการท�างานจะแตกตางจากการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างาน ประเภทอน ตรงทกระบวนการสะทอนคดของผเรยนจะเกดขนในระหวางการตดตามอยตลอดเวลา ไมวาจะเปน เมอวนสนสดลงหรอการเรยนรแตละทกษะสนสดลงอยางไรกตามหลงการตดตามสถานศกษาควรประสานกบแหลงเรยนรในสภาพจรงเพอประเมนการเรยนรรวบยอดของผเรยนอกครงโดยมประเดนทจะประเมนดงตอไปน

3.1)กอนมาตดตามผเรยนคาดหวงสงใดบาง3.2)หลงการตดตามผเรยนไดเรยนรสงใดบาง3.3)ผเรยนชนชอบหรอประทบใจสงใดเปนพเศษ3.4)สงใดทผเรยนชนชอบนอยทสดเพราะเหตใด3.5)สงทผเรยนเรยนรจะน�าไปประยกตหรอตอยอดกบบทบาทของผเรยนทงในฐานะทเปนนกศกษา

และในอาชพหลงส�าเรจการศกษาอยางไร

3.6)ผเรยนตองการพฒนาทกษะวชาชพในดานใดหรอในรปแบบใดเพมเตมหรอไม

อยางไรกดเนองจากการตดตามพฤตกรรมการท�างานมกมวตถประสงคในเชงสรางเสรมใหผเรยนตระหนกรเขาใจและน�าสงทไดเรยนรไปตอยอดกบการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานประเภทอนการประเมนผลการเรยนรของการตดตามพฤตกรรมการท�างานจงควรเปนไปในแนวทางสงเสรมไมเนนการตดสนหรอใหคาคะแนน


กำรวดและประเมนผล 1)การสะทอนคดประสบการณทไดจากการตดตามพฤตกรรมการท�างาน 2)การประเมนทเนนสมรรถนะตามความตองการของแหลงเรยนรในสภาพจรง

3)การใหระดบคะแนนเปนไปตามขอก�าหนดของรายวชาทระบไวในมคอ.3

กรณศกษำกำรฝกงำนทเนนกำรเรยนรหรอกำรตดตำมพฤตกรรมกำรท�ำงำน

กรณศกษำท 1 การตดตามพฤตกรรมการท�างานของนกศกษาเตรยมแพทย มหาวทยาลยอารคนซอ (ArkansasUniversity)(LeighandPles,2015)

นกศกษาเตรยมแพทย มหาวทยาลยอารคนซอ กอนทจะไปตดตามพฤตกรรมการท�างานณ โรงพยาบาลมหาวทยาลยจะมการจดอบรมใหแกนกศกษาในประเดนเกยวกบworkplacenorm,howtoactprofessionallywhileshadowing,howtosetuptheshadowingdayในการจบคบคคลตนแบบนนมหาวทยาลยไดมอบหมายใหแพทย1คนรบนกศกษาไดมากกวา1คนอาจมากไดถง10คนตอครงบทบาทของนกศกษาในการตดตามมตงแตการสงเกตการท�างานของแพทยตนแบบไปจนถงการเปนผชวยแพทยในระหวางการผาตดหรอศลยกรรมทางแพทยอน ๆ ผลการตดตามนนนกศกษาสะทอนกลบวาไดเรยนรวาอาชพแพทยนนผเปนแพทยตองมความเปนผใสใจโดยธรรมชาตนกศกษาไดเหนถงสหนาความโลงใจสบายใจเมอไดรบการรกษาจากแพทยท�าใหตระหนกเหนความส�าคญของอาชพทมตอสขภาพกายและใจของผปวยเมอกลบจากการตดตามพฤตกรรมการท�างานนกศกษาสะทอนกลบวาตนจะตองตงใจศกษาใหมากขนพฒนาตนเองเพมขนเพราะเหนแลววาการเปนแพทยไมใชเรองงายตองใชความทมเททงก�าลงกายและก�าลงใจเกดความรสกภาคภมใจในวชาชพทตนเรยน

กรณศกษำท 2 การตดตามพฤตกรรมการท�างานของมหาวทยลยแมนเชสเตอรเมโทรโพลแทน(ManchesterMetro-politanUniversity)ประเทศองกฤษไดท�าคมอการตดตามพฤตกรรมการท�างานไวสามารถสรปไดดงน(ManchesterMetropolitanUniversity,2015)

ผทเกยวของ

1) ผถกตดตาม(host)คอผทยนยอมใหถกตดตามพฤตกรรมการท�างานผถกตดตามตองพจารณาถงเวลาทใหตดตามนนเปนเวลาทดและเหมาะสมทสดตองมการเตรยมตวเพอใหผตดตามไดรบประสบการณมากทสด

2) ผ ตดตาม (vis itor/guest) ผ ตดตามต องพจารณาถงเหตผลในการท�ากจกรรมดงกล าว และความคาดหวงทจะไดรบผตดตามตองมการเตรยมตว เชน ก�าหนดผถกตดตามและวตถประสงคการตดตาม มการทบทวนและพจารณาผลทไดรบและสงทจะเกดขนตามมา

ประเภทของกำรตดตำมพฤตกรรมกำรท�ำงำน

1)การสงเกต(observation)ผตดตามจะสงเกตการท�างานของผถกตดตามแบบวนตอวนจะขนอยกบกจกรรมทผถกตดตามท�าเชนการเขารวมประชมเฝาสงเกตการมปฏสมพนธกบลกคาเปนตนดงนนกจกรรมทไดรบการสงเกตจะขนอยกบกจกรรมทผถกตดตามแตละคนท�าในแตละวนการตดตามประเภทนจะไดรบผลดทสดคอการไดรบความรความเขาใจถงบทบาทการท�างานจรงของผถกตดตาม

2)การไดพดคยกบผถกตดตาม(regularbriefings)เปนการตดตามเฉพาะกจกรรมของผถกตดตามในแตละชวงเวลาซงมการพดคยกนสนๆ กอนหรอมการตงประเดนใหตดตามผถกตดตามควรมการอธบายถงกจกรรมทตนเองท�าเพอใหผตดตามมความเขาใจบทบาทของผถกตดตามมากยงขนดงนนการตดตามประเภทนจะใชเวลาสนกวาการตดตามแบบสงเกตแตควรระมดระวงเรองเวลาและแผนการตดตามไมใหรบกวนผถกตดตามมากเกนไป

3)การลงมอท�า (handson) เปนสงทตอเนองจากการตดตามแบบสงเกตหลงจากสงเกตผถกตดตามแลวผถกตดตามจะเปดโอกาสใหผตดตามไดแสดงบทบาทของผถกตดตามโดยมผถกตดตามใหค�าแนะน�าอยางใกลชดการตดตามแบบนอาจไมเกดขนบอยนกจ�าเปนตองมการพจารณาเปนกรณๆไประหวางผถกตดตามและผตดตาม

กำรประเมนผลดวยกำรสะทอนควำมคด1) ส�าหรบผตดตาม 1.1)บทบาททผถกตดตามแสดงออกเปนบทบาททคาดหวงหรอไม 1.2)ผตดตามไดอะไรจากการตดตามพฤตกรรมการท�างาน 1.3)ประสบการณทไดรบจากการตดตามสามารถไปปรบใชใหเขากบสภาพแวดลอมทท�างานไดอยางไร2) ส�าหรบผตดตามและผถกตดตามพจารณารวมกน 1.1)ไดอะไรจากประสบการณการท�างานรวมกบผถกตดตาม 1.2)มอะไรบางทตองค�านงถงหรอมค�าถามเกดขนเกยวกบประสบการณทไดรบ 1.3)ประสบการณทไดรบตอบค�าถามตรงกบค�าตอบทคณคดไวหรอไม

กรณศกษำท 3 การตดตามพฤตกรรมการท�างานของมหาวทยาลยนอรทเทกซส(UniversityofNorthTexas)ประเทศสหรฐอเมรกา(UniversityofNorthTexas,2015)

มหาวทยาลยนอรทเทกซสเปดโอกาสใหนกศกษาทกคนของมหาวทยาลยเขารวมการตดตามพฤตกรรมการท�างาน โดยเรยกโปรแกรมนวา“TakeFlightJobShadowingProgram”เปนโปรแกรมทเปดโอกาสใหผเรยนสงเกตการณและสรางเครอขายกบมออาชพ ศกษาขอบเขตวชาชพของตนสรางความชดเจนเกยวกบเปาหมายและความสนใจในเสนทางอาชพของตนเองและหนาทการงานทเกยวของกบวชาชพภายใตสภาพแวดลอมของการท�างาน


กจกรรมทผเรยนตองท�ำกอนกำรตดตำมพฤตกรรมกำรท�ำงำน 1)ผเรยนตองปฐมนเทศกอนการไปตดตามพฤตกรรมการท�างานทไดรบมอบหมาย 2)ผเรยนจะไดรบแผนการจดประสบการณตดตามพฤตกรรมการท�างานในระหวางการปฐมนเทศซงจะก�าหนดค�าถามทนกศกษาควรถามผถกตดตาม 3) ผเรยนตองระบการพดคยกบสถานประกอบการเกยวกบประสบการณทผเรยนไดรบจากการตดตามพฤตกรรมการท�างานเชนวนเวลาทจะพดคย

กจกรรมทผเรยนตองท�ำในระหวำงกำรตดตำมพฤตกรรมกำรท�ำงำน 1) เขารวมประชมกบพนกงาน 2)สมภาษณพนกงานทมความเชยวชาญและพนกงานระดบบรหารอยางไมเปนทางการ 3)ศกษาสงอ�านวยความสะดวกตางๆ 4)สงเกตการมปฏสมพนธกบลกคา 5)ท�างานหรอชวยงานส�านกงานดวยการท�าโครงการ 6)เรยนรเกยวกบนโยบายและขนตอนการท�างานของส�านกงาน 7)ศกษาเสนทางอาชพทสงขนภายในองคกรทอยในวชาชพ

8)ทบทวนขอความทระบถงภารกจและวสยทศนขององคกร

คำใชจำย

ผเรยนจะตองรบผดชอบคาใชจายเกยวกบการเดนทางทพกและอาหารในกรณทสถานประกอบการไมจดให

กำรประเมนผล 1) เมอเสรจสนโปรแกรมแลวผเรยนตองประเมนการท�ากจกรรมผานระบบออนไลน 2) ผเรยนตองเขารวมการสนทนากลมยอย (focus group) เพอพดคยเกยวกบประสบการณทผเรยนไดรบ


Leigh, L. C. and Ples, S. (2015). Job Shadowing for Pre-Med Students Hendrix College Program a Win-Win for Students and Physicians. The Journal of The Arkansas Medical Society,112(3),30-32.Manchester Metropolitan University. (2015). Job Shadowing Guidelines. [Electronic version]. Retrieved from http://www2.mmu.ac.uk/media/mmuacuk/content/ documents/human-resources/a-z/guidance-procedures-and-andbooks/Job_ Shadowing_Guidelines.pdf

University of North Texas. (2015). Take Flight Job Shadowing Program: 2015 Student FactSheet [Electronicversion].Retrievedfromhttp://studentaffairs.unt.edu/sites/ default/files/pdf/2015%20Student%20Fact%20Sheet.pdf

http://studentaffairs.unt.edu/sites/default/files/pdf/2015%20Student%20Fact%20Sheet.pdf

http://studentaffairs.unt.edu/sites/default/files/pdf/2015%20Student%20Fact%20Sheet.pdf


2) ผลทเกดแกแหลงเรยนร 1.1)ไดแลกเปลยนเรยนรทางวชาการกบสถานศกษา 1.2)มผเรยนเขาชวยงานในต�าแหนงทขาดแคลน 1.3)ไดคดเลอกบคลากรเขาท�างานเปนพนกงานประจ�าในอนาคต3) ผลทเกดแกสถานศกษา 1.1)มบคลากรจากแหลงเรยนรชวยสอนในเนอหาหรอรายวชาทสถานศกษาขาดความเชยวชาญ 1.2)ท�าใหทราบขอบกพรองของผเรยนเมอเขาฝกปฏบตจรงในแหลงเรยนร 1.3)คณาจารยผสอนไดแลกเปลยนเรยนรทางวชาการกบบคลากรในสภาพจรง


1)จดการเรยนการสอนแบบเนนการท�างานเปนหลก 2)จดเปนหลกสตรรวมผลตระหวางสถานศกษากบสถานประกอบการทใหความรวมมอ 3)ใชสถานการณจรงทตรงตามสาขาวชพเปนเครองมอในการจดการเรยนการสอน


1)เปดโอกาสใหผเรยนไดเลอกต�าแหนงงานและแหลงเรยนรในสภาพจรงตามความสนใจ 2)มการเตรยมความพรอมผเรยนกอนการท�างานทงความสามารถในการเขาสงานและความสามารถในการท�างาน 3) งานทไดรบมอบหมายจากแหลงเรยนรควรสมพนธกบเนอหาวชาทไดเรยนในภาคการศกษา กอนฝกปฏบตงาน 4) คณาจารยผสอนและพเลยงในแหลงเรยนรรวมกนก�าหนดเนอหาและรายวชาทผ เรยนตอง เรยนรเพมเตม 5) ผเรยนตองเรยนควบคกบการท�างานในสภาพจรงเปนระยะเวลานานเพยงพอในการเรยนรประสบการณเพอใหมทกษะและสมรรถนะตามวชาชพ 6)มคณาจารยผสอนครฝกหรอพเลยงดแลและตดตามความกาวหนาของผเรยน 7)ผเรยนมการแลกเปลยนประสบการณระหวางการท�างานทงกบผเรยนดวยกนเองและกบผสอน

2. กำรบรรจใหท�ำงำนหรอกำรฝกเฉพำะต�ำแหนง (placement or practicum)

นยำม

เปนรายวชาทเนนใหผเรยนท�างานหรอฝกงานเฉพาะต�าแหนงในสภาพจรงหลงจากทเรยนในสถานศกษาไปแลวระยะหนงโดยผเรยนสามารถเรยนรายวชาทมเนอหาสมพนธกบงานควบคไปดวย

ลกษณะเฉพำะ 1)ตองเปนการท�างานเฉพาะต�าแหนงทสอดรบกบเนอหาหรอรายวชาทเรยนในชนเรยน 2)เนนการฝกปฏบตในงานเฉพาะต�าแหนง 3)ผเรยนสามารถลงทะเบยนเรยนในรายวชาทจ�าเปนตองใชในการท�างานและแหลงเรยนรมความเชยวชาญในงานนนเปนอยางด


จดเดน 1)เนนการเรยนรดวยการท�างาน 2)เปนการการฝกปฏบตเฉพาะต�าแหนง 3)สามารถเรยนรควบคกบการท�างาน


1) แหลงเรยนรในสภาพจรงตองไมอยหางจากสถานศกษาจนเปนอปสรรคตอการเดนทางของผเรยนยกเวนเปนหลกสตรรวมผลตทสอนโดยบคลากรของแหลงเรยนร 2)บคลากรของแหลงเรยนรในสภาพจรงตองมความรและประสบการณอยางเพยงพอทจะถายทอด ประสบการณแกผเรยน

ขอก�ำหนดเบองตน 1)ผเรยนตองมความรในสาขาวชาระดบหนงกอนการฝกปฏบต 2)ควรมระยะเวลาการฝกปฏบตอยางนอย1ภาคการศกษา 3)ควรจดแหลงเรยนรตรงตามความตองการและความถนดของผเรยนผลทคำดวำจะไดรบจำกกำรบรรจใหท�ำงำนหรอกำรฝกเฉพำะต�ำแหนง

1) ผลทเกดแกผเรยน1.1)ไดเตมเตมความรและประสบการณทไมสามารถเรยนรไดในสถานศกษา

1.2)เปนชองทางชวยใหคนพบตนเองในโลกอาชพ1.3)ชวยเพมพนความรและประสบการณเฉพาะทาง


กำรวดและประเมนผล 1) การสะทอนคดประสบการณทไดจากการปฏบตงาน 2) การประเมนทเนนสมรรถนะตามความตองการของสถานประกอบการ 3) ประเมนผลและใหระดบคะแนนตามขอก�าหนดของรายวชาทระบไวในมคอ.3

กรณศกษำกำรบรรจใหท�ำงำนหรอกำรฝกเฉพำะต�ำแหนง

กรณศกษำท 1 การบรรจใหท�างานหรอการฝกเฉพาะต�าแหนงสาขาวชาสงคมสงเคราะหมหาวทยาลยยอรก(YorkUniversity)ประเทศแคนาดา ก�าหนดใหนกศกษาสาขาวชาสงคมสงเคราะหฝกงานเฉพาะต�าแหนงเปนระยะเวลา 700 ชวโมง (York University,2015)

วตถประสงคทวไป

เปนการเปดโอกาสใหนกศกษาไดประยกตใชหลกการและทฤษฎทเรยนในชนเรยนในการฝกปฏบตภายใตการดแลแนะน�าของครฝกภาคสนามประสบการณทไดจากการฝกจะชวยใหนกศกษาตอยอดความร และสรางทกษะใหนกศกษาทส�าเรจการศกษาสามารถกาวสนกสงคมสงเคราะหมออาชพ ในการฝกนกศกษาสามารถเลอกการฝกงานทไดรบประสบการณเฉพาะหรอประสบการณในวงกวางระดบนโยบายการวางแผนสาธารณะระหวางการฝกจะมครฝกภาคสนามและอาจารยทปรกษาชวยใหค�าแนะน�านกศกษา

วตถประสงคดำนควำมรและกำรปฏบต

1) เพอใหสามารถประเมนและเขาใจผลกระทบทางจตวทยาสงคมการเมองวฒนธรรมเชอชาตและระบบเศรษฐกจทมตอความเปนอยของมนษย

2) เพอใหมความเขาใจและประยกตใชทฤษฎไปสการปฏบต

3) เพอใหแสดงออกในการเขารวมกระบวนการสะทอนความคดของตน

4)เพอใหมความรเชงกลยทธในการสอดแทรกความรทางสงคมสงเคราะหเขาไปในชมชนและระบบสถาบนคนกลมเลกครอบครวและบคคลรวมทงทฤษฎเชงกลยทธ

5)เพอใหมความสามารถด�าเนนการสมภาษณบคคลทมความออนไหวทางวฒนธรรมมการใหและรบขอมลขาวสารและสอสารไดอยางชดเจนทงทางภาษาและการเขยน

6) เพอใหมความรและความเขาใจเกยวกบทรพยากรมนษยและเครอขายการใหบรการ สามารถใหค�าปรกษาไดอยางเหมาะสมทงนโยบายและการปฏบต

7) เพอใหมความเขาใจทงนโยบายและการปฏบตขององคกรทใหบรการสาธารณะรวมทงทราบผลกระทบทจะเกดขนกบบคคลทนกศกษาใหการดแล

กำรแบงประเภทนกศกษำทรบกำรฝก

1)นกศกษาหลกสตร4ปจะตองฝกงาน3วนตอสปดาหรวม8เดอนหรอ700ชวโมงในชนปท4

2)นกศกษาหลกสตร2ปจะสามารถเลอกฝกไดทงแบบเตมเวลา5วนตอสปดาหรวม5เดอนหรอแบบนอกเวลา2-3วนตอสปดาหรวม6-10เดอน


กอนกำรฝก

นกศกษาทง2กลมตองผานการเรยนรายวชาบงคบและเขารวมกจกรรมกอนไปฝกตามทมหาวทยาลยก�าหนดโดยมกระบวนการดงน

1)นกศกษาเขาปฐมนเทศเกยวกบกระบวนการฝกวางแผนการฝก และสมครเขารบการฝกในหนวยงานทสนใจ ระหวางนจะเปดโอกาสใหนกศกษาไดอบรมเชงปฏบตการการเขยนประวตยอ

2)นกศกษาหาหนวยรบฝกหรอสถานทฝก

3)นกศกษาเลอกสถานทฝก4แหงและสงขอมลใหมหาวทยาลยระหวางนนกศกษาจะอบรมเชงปฏบตการการสมภาษณงาน

4) มหาวทยาลยสงจดหมายพรอมประวตยอไปใหสถานทฝกทนกศกษาเลอกไว

5)นกศกษารบการสมภาษณกบหนวยรบฝก

6)หนวยรบฝกตอบรบนกศกษามายงมหาวทยาลย

7) มหาวทยาลยสงตวนกศกษาไปหนวยรบฝกและแจงรายละเอยดตางๆใหนกศกษาและอาจารยทปรกษาทราบ

8)นกศกษาเขาปฐมนเทศณสถานทฝกก�าหนดการจะขนอยกบหนวยรบฝก

9)นกศกษาฝกเปนระยะเวลา700ชวโมง

ขอก�ำหนดกำรฝก

การฝกจะเสรจสนสมบรณเมอนกศกษามเวลาฝกครบ 700ชวโมง และไดรบการอนมตจากสถานทฝก โดยวธการฝกนกศกษาตองปฏบตตามคมอแนะน�าการฝกของ Canadian Association for SocialWorkEducation(CASWE)และตองอานค�าแนะน�าตางๆของมหาวทยาลย ทงในรปเอกสารและออนไลน โดยอยภายใตการดแลของครฝกภาคสนาม (field instructors) และอาจารยทปรกษา (facultyadvisors)ซงนกศกษาสามารถขอค�าปรกษาไดตลอดเวลาการฝก

กำรสมมนำเชงบรณำกำร

ทกภาคการศกษาภาคละ2ชวโมงนกศกษาทกคนตองเขารวมสมมนาเนองจากเปนขอบงคบของการฝกเพอเปดโอกาสใหนกศกษาไดเลาประสบการณจากการฝกและแลกเปลยนความคดเหนระหวางกนท�าใหนกศกษาไดสะทอนความคดในการบรณาการทฤษฎกบการฝกปฏบตโดยมอาจารยทปรกษาเปนผดแล


ระดบคะแนนรายวชาการฝกมสองระดบคอผาน/ไมผานการประเมนผลเปนความรวมมอกนระหวางนกศกษาและครฝกภาคสนามกระบวนการประเมนผลม7องคประกอบคอ 1.การเขารวมสมมนาเชงบรณาการรวมทงหมด4ครง

1) สญญาการเรยนรทไดรบการลงนามจากผเกยวของ2) รายงานความกาวหนาครงหนงของการฝก3) การประเมนผลขนสดทาย4) รายงานผลการสะทอนกลบของนกศกษาทไดจากการสมมนาเชงปฏบตการ5) บนทกเวลาการปฏบตงาน

6) แบบสอบถามความคดเหนนกศกษาเกยวกบการฝก

กรณศกษำท 2 หลกสตรการจดการสมยใหมและเทคโนโลยสารสนเทศวทยาลยศลปะสอและเทคโนโลยมหาวทยาลยเชยงใหม(วรวชญ,2557)

หลกสตรการจดการสมยใหมและเทคโนโลยสารสนเทศสามารถผลตบณฑตใหมทกษะการปฏบต ตามคณลกษณะของสาขาวชาชพและความตองการของตลาดแรงงาน โดยเนนการบรณาการการเรยนกบการท�างาน ในสถานประกอบการเขตพนทจงหวดเชยงใหมและใกลเคยงดวยความรวมมอกบมหาวทยาลยในประเทศฝรงเศส โดยกระบวนการด�าเนนงานแบงออกเปน3ขนตอนดงน

1)กระบวนการกอนเขารวมโครงการ

1.1)การรบนกศกษาเขารวมโครงการเรมรบสมครนกศกษาเขารวมโครงการตงแตชนปท3ภาคการศกษาท1 โดยพจารณาจากระดบผลการเรยนไม ต� ากว า 2 .25 และเรยนผ านรายวชาบงคบของสาขาวชาเอก ท จ� า เป นต องใช ในการท� างานมความประพฤตและวฒภาวะทางอารมณ เพยงพอต อการปฏบต งาน โดยอาจารยทปรกษาเปนผรบรองแตละปจะมนกศกษาเขารวมโครงการประมาณ30คน

1.2) การเตรยมความพรอมนกศกษากอนไปปฏบตงานจะท�าในชนปท 3 ภาคการศกษาท 2 มรายวชาเตรยมความพรอมกอนไปปฏบตงานในสถานประกอบการ 3 หนวยกต ดวยการอบรมในหวขอทเกยวของ กบพฤตกรรมในงานอตสาหกรรม ความสมพนธระหวางบคคล การท�างานเปนทม การสอสารอยางสรางสรรค การน�าเสนอ เปนตน และมการศกษาดงานในสถานประกอบการทรบนกศกษา รวม 45 ชวโมง โดยประเมนผลจากจ�านวนครงทเขารบการอบรมของนกศกษาใหระดบคะแนนเปนSหรอU

1.3)การหางานใหแกนกศกษาด�าเนนการประชาสมพนธรายละเอยดโครงการใหสถานประกอบการเปาหมาย รบทราบ

1.4)การจบคนกศกษากบสถานประกอบการ


-สถานประกอบการจะเสนอรายละเอยดต�าแหนงงานมาทมหาวทยาลยเพอประกาศใหนกศกษาทราบ

- เชญสถานประกอบการทตองการรบนกศกษามาทมหาวทยาลยในงานจบคกบสถานประกอบการ(matchingday)เพอสมภาษณนกศกษานกศกษาแตละคนจะเลอกสถานประกอบการได5แหงแตจะพจารณาเฉพาะ3อนดบแรกเทานน

-การจบคจะพจารณาจากอนดบการเลอกทงในสวนของนกศกษาและสถานประกอบการ

2) กระบวนการระหวางการเขารวมโครงการ

2.1) นกศกษาตองไปปฏบตงานในสถานประกอบการโดยนบเปนรายวชาบรณาการการเรยนกบการท�างาน จ�านวน12หนวยกต

2.2)หลกสตรเดมรวม132หนวยกตเรมตงแตชนปท3ภาคการศกษาท2จนถงชนปท4ภาคการศกษาท2 รวมระยะเวลา3ภาคการศกษาโดยแบงเวลาส�าหรบการเรยนและการท�างานในแตละสปดาหดงน

• ชนปท3ภาคการศกษาท2เรยน2วนท�างาน3วน



2.3)หลกสตรใหมในปจจบนรวม131หนวยกต

• ชนปท3ภาคการศกษาฤดรอนท�างานเตมเวลา



2.4)การท�าขอตกลงกอนการปฏบตงาน

• หลงจากนกศกษาเขาไปปฏบตงานได2สปดาหในชนปท 3 ภาคฤดรอน อาจารยทปรกษาจะเขาไปพดคยกบสถานประกอบการและนกศกษาเรองต�าแหนงงานหนาทความรบผดชอบลกษณะงานรายละเอยดงานทสถานประกอบการจะมอบหมายใหนกศกษาปฏบตตลอดหลกสตรความคาดหวงในตวนกศกษาทรพยากรทตองใชในการท�างานเปนตนแลวทกฝายลงนามรวมกน

• มการวางแผนการปฏบตงานทกระยะรวมกน มการก�าหนดโครงงาน1หวขอในสถานประกอบการใหแกนกศกษาโดยนกศกษาตองปฏบตงานในสถานประกอบการเดมจนจบหลกสตร

2.5)ลกษณะงานทนกศกษาปฏบตมทงงานโครงงานและงานประจ�า2.6)การนเทศและตดตามความกาวหนา

• ในชวงเดอนแรกของภาคฤดรอน นกศกษาจะตองกลบมายงมหาวทยาลยทกวนเสารเพอสะทอนปญหาจากการปฏบตงานสวนสองเดอนถดไปนกศกษาจะกลบมาหนงครงตอเดอน

• ในภาคฤดรอน ชนปท 3 อาจารยตองไปนเทศงานณ สถานประกอบการ1ครงหลงจากลงนามรวมกนในภาคการศกษาท1และ2ชนปท4จะมการนเทศอกภาคการศกษาละ1ครงระหวางการไปนเทศจะมการวดและประเมนผลนกศกษา

2.7)สถานประกอบการสวนใหญใหคาตอบแทนแกนกศกษา2.8)การจดการเรยนการสอนในมหาวทยาลยจะมแนวปฏบตใหคณาจารย

ผสอนใชกรณศกษาจรงเชอมโยงกบการปฏบตงานของนกศกษาในสถานประกอบการ2.9)การประเมนผล

• นกศกษาตองน�าเสนอโครงงานในภาคการศกษาสดทายกอนส�าเรจการศกษาเพอวดประเมนผลณ สถานประกอบการ โดยมอาจารยนเทศเขารบฟงการน�าเสนอดวย

• นกศกษาตองสงรายงานผลการปฏบตงานเมอสนสดการปฏบตงานในแตละภาคการศกษาและผลของโครงงานเมอเสรจสนการปฏบตงาน

• สถานประกอบการเปนผประเมนผลนกศกษารอยละ100โดยตองผานความเหนชอบของอาจารยทปรกษาและคณะกรรมการบรหารหลกสตรดวยโดยประเมนผลการปฏบตงานเปนSหรอU

3)กระบวนการหลงการเขารวมโครงการ

เปดโอกาสใหนกศกษาไดสะทอนคดจากการปฏบตงานเพอน�าประเดนปญหาตางๆ ไปปรบปรงในการด�าเนนงาน


วรวชญ จนทรฉาย. (2557, 4 ธนวาคม).หวหนาส�านกวชาศลปะสอและเทคโนโลย. เชยงใหม: วทยาลยศลปะสอและเทคโนโลยมหาวทยาลยเชยงใหม.สมภาษณ.

YorkUniversity.(2015).BSW Practicum Manual: A Reference Guide for Students, Faculty and Field Instructors.SchoolofSocialWork,FacultyofLiberalArts andProfessionalStudies,YorkUniversity.


กลมบรณำกำรกอนส�ำเรจกำรศกษำ (ม 2 ประเภท)

1. พนกงำนฝกหดใหมหรอพนกงำนฝกงำน (new traineeship or apprenticeship)

นยำม

เป นรายวชา เพ อ เตรยมผ เร ยน ในต� าแหน ง ง านท สถานประกอบการตองการกอนส�าเรจการศกษา โดยผเรยนควรไดงานท�าในต�าแหนงนนทนทเมอส�าเรจการศกษา


เนนการฝกงานเฉพาะต�าแหนงทสถานประกอบการตองการใหผเรยนท�างานเมอส�าเรจการศกษาเพอเปนพนกงานใหมโดยผเรยนสามารถท�างานนนไดทนท (work readiness) หรอเปนการเตรยมความพรอมผเรยนเพอเขาสงานอาชพทสนใจ


จดเดน

1)เปนการฝกงานในชวงทายของหลกสตร

2)ผเรยนมงานท�าและสามารถท�างานไดทนทเมอส�าเรจการศกษา

ขอจ�ำกด1)ผเรยนตองรเปาหมายทางอาชพของตนอยางชดเจนกอน

การฝกพนกงานฝกหดใหมหรอพนกงานฝกงาน

2) ตองมสถานประกอบการและจ�านวนต�าแหนงงานทสามารถรองรบการฝกตามปรมาณความตองการของผเรยน

3)สถานศกษาตองมองคความรและประสบการณทสามารถจดการเรยนการสอนใหสอดรบกบความตองการของสถานประกอบการเปาหมายไดอยางแทจรง

ขอก�ำหนดเบองตน 1)ผเรยนตองมคณสมบตทพรอมจะส�าเรจการศกษาตามขอก�าหนดของสถานศกษา 2)สถานประกอบการตองมต�าแหนงงานทตรงตามสาขาวชาชพรองรบผเรยนเมอส�าเรจการศกษา 3)บคลากรในสถานประกอบการตองมความรและประสบการณเพยงพอในการสอนงานใหแกผเรยน 4)เมอผานการฝกงานแลวผเรยนตองสามารถท�างานไดทนท

ผลทคำดวำจะไดรบจำกพนกงำนฝกหดใหมหรอพนกงำนฝกงำน1) ผลทเกดแกผเรยน 1.1)มความสามารถในการท�างานเฉพาะสาขาวชาชพไดทนทเมอส�าเรจการศกษา

1.2)มงานท�าทนทเมอส�าเรจการศกษา2) ผลทเกดแกแหลงเรยนร 2.1)ไดมสวนรวมผลตบณฑตใหไดตรงตามความตองการของตน 2.2)ไดพนกงานใหมทมความรความสามารถตรงตามความตองการของสถานประกอบการ 2.3)ลดการขาดแคลนแรงงานอนเนองมาจากผเรยนขาดสมรรถนะตามความตองการ 2.4)ลดเวลาและคาใชจายในกระบวนการคดเลอกพนกงานใหม3) ผลทเกดแกสถานศกษา 3.1)ทราบถงความตองการดานก�าลงคนของสถานประกอบการแตละประเภท 3.2)สามารถผลตบณฑตไดตรงตามความตองการของสถานประกอบการมากทสด 3.3)เพมอตราการไดงานท�าทตรงตามสาขาวชาของนกศกษาในหลกสตร



1)จดการเรยนการสอนแบบเนนการท�างานเปนหลก

2) จดเปนหลกสตรรวมผลตระหวางสถานศกษากบสถานประกอบการทใหความรวมมอ

3) ใชสถานการณจรงทตรงตามสาขาวชาชพเปนเครองมอในการจดการเรยนการสอน


1) เตรยมผเรยนใหมทกษะวชาชพทพรอมในการท�างานไดทนท

2)จดรายวชาในหลกสตร(มคอ.2)ทเหมาะสมในการจดการเรยนการสอนรวมกบสถานประกอบการ

3) คดเลอกสถานประกอบการทมความพรอม มต�าแหนงาน ตองการพนกงานใหมทพรอมท�างาน มพเลยงพรอมสอนงานและเปนสถานประกอบการทมลกษณะงานตรงตามสาขาวชาชพในหลกสตร

4)มการเตรยมความพรอมผเรยนใหสามารถเขาสงานทตนสนใจเชนการเลอกงานและอาชพการเขยนจดหมายสมครงานและประวตยอ เทคนคการสมภาษณงาน พนฐานทางคณตศาสตรและภาษาองกฤษเปนตน

5) เปดโอกาสใหสถานประกอบการคดเลอกนกศกษาตามจ�านวนต�าแหนงงานและมคณสมบตตามความตองการ

6) มการเรยนเนอหาหรอรายวชาทตรงตามความตองการของสถานประกอบการทรบเขาฝกหรอท�างาน โดยเปนเนอหาทไดจดเตรยมรวมกนไวแลวตามทระบไวในหลกสตรตามเกณฑมาตรฐานหลกสตร

7) มการผสมผสานกนระหวางการเรยนรและการท�างานทเชอมโยงความรทางทฤษฎควบคกบการท�างานทงการท�างานประจ�าการวจยหรอโครงงาน

8) มการวดและประเมนผลคณลกษณะและสมรรถนะของผเรยนทกระยะตามความตองการของสถานประกอบการ

9) ตองมงานและสถานประกอบการรองรบเมอสนสดการเรยน

กำรวดและประเมนผล 1) การสะทอนคดประสบการณทไดจากการปฏบตงาน 2)การประเมนทเนนสมรรถนะตามความตองการพนกงานใหมของสถานประกอบการ 3)การใหระดบคะแนนเปนไปตามขอก�าหนดของรายวชาทระบไวในมคอ.4

กรณศกษำพนกงำนฝกหดใหมหรอพนกงำนฝกงำน

กรณศกษำท 1 พนกงานฝกหดใหมของวทยาลยนวคาสเซล (Newcastle College) ประเทศองกฤษ (NewcastleCollege,2015)

วทยาลยนวคาสเซลไดจดโปรแกรมพนกงานฝกหดใหมส�าหรบกลมบคคลชวงอายวยหนมสาวทไมเคยท�างานหรอเขาสอาชพโดยโปรแกรมนใหโอกาสกบบคคลทสนใจจะเรมตนชวตและอาชพโปรแกรมออกแบบมาเพอชวยเหลอบคคลผมอายระหวาง16-23ปใหเปนบคคลทพรอมท�างานมทกษะทตองการกอนจะเขาสการเปนพนกงานฝกหดหรอเขาสการจางงานพรอมทงรบรองการไดสถานทท�างานเมอผานหลกสตรนแลว

รปแบบ

โปรแกรมพนกงานฝกหดใหมใชเวลาในการเตรยมความพรอมประมาณ6เดอนประกอบดวย

1) อบรมเตรยมความพรอมในการท�างานเพอใหเกดทกษะและความเชอมนตามความตองการในการเปนพนกงานฝกหดหรอพนกงานประจ�า 2)ปรบปรงความรทางดานคณตศาสตรและภาษาองกฤษ 3)รบรองการไดสถานประกอบการทใหประสบการณเกยวกบการท�างาน

ประโยชนทจะไดรบ

1) โปรแกรมจะท�าใหผเขารบการอบรมสามารถแขงขนเขาท�างานในต�าแหนงงานทดกวาทงการเปนพนกงานฝกหดและพนกงานประจ�า

2)โปรแกรมจะชวยพฒนาการเขยนประวตยอและไดรบประสบการณจากผประกอบการทงระดบทองถนและระดบชาต 3)ปรบปรงทกษะทางภาษาองกฤษและคณตศาสตรทจะชวยสรางโอกาสการไดงานท�า 4) เมอสนสดการเปนพนกงานใหมแลวจะไดรบการรบรองเขาท�างานโดยไมตองสมภาษณกบสถานประกอบการนนอกถาผลการท�างานผานเกณฑของสถานประกอบการ


ผรบกำรอบรมโปรแกรมพนกงานฝกหดใหม

มอายอยระหวาง16-23ป

สถำนทส�ำหรบฝกหดพนกงำนใหม

วทยาลยนวคาสเซลไดสรางเครอขายกบสถานประกอบการในทองถนไวจ�านวนหนงโดยสถานประกอบการเหลานนยนดรบผอบรมเขาฝกพนกงานใหมตามสาขาอาชพดงตอไปน 1)บรหารธรกจงานบรการลกคาและเทคโนโลยสารสนเทศ 2)โอเปอรเรเตอร 3)คอมพวเตอร 4)ดแลสขภาพและสงคม 5)โรงแรมและการทองเทยว

6)ผฝกสอนกฬา

กรณศกษำท 2 พนกงานฝกหด(apprenticeship)รฐวสคอนซลประเทศสหรฐอเมรกา

กรมพฒนาแรงงาน (Depar tment o f Work force Development, 2015) รฐวสคอนซล ใหค�าจ�ากดความค�าวา “การฝกพนกงานฝกหด (apprenticeship)” คอการออกแบบการฝกทมระบบและโครงสรางเพอเตรยมบคคลใหมทกษะวชาชพ เปนการผสมผสานกนระหวางการเรยนร และการท�างานดวยประสบการณการท�างานทสมพนธกบการสอนในชนเรยนโดยฝกปฏบตรอยละ90เรยนในชนเรยน รอยละ10ไดรบการสนบสนนจากผประกอบการสมาคมผประกอบการ กลมแรงงานและผบรหารทสามารถจางงานและฝกงานภายใตสถานการณการท�างานจรง โอกาสการจางงานเปนขอก�าหนดขนพนฐานส�าหรบการฝกพนกงานฝกหด ถาไมท�างานจะไมเกดการเรยนรจากการท�างาน ผทมชวโมงการฝกครบถวนจะไดรบการรบรองฝมอแรงงาน(certifiedskilledworkers) ซงมประมาณรอยละ 90 ของจ�านวนผฝกทงหมด นอกจากนสถานประกอบการทจะเขารวมโครงการตองไดรบรองตามมาตรฐานการฝกพนกงานฝกหดจากกรมพฒนาแรงงาน

134 135

ประเภทกำรฝกพนกงำนฝกหด 1) งานกอสราง 2)งานอตสาหกรรมและการผลต

3)งานบรการ

ประโยชนทไดรบจำกกำรฝก

1) ผรบการฝกจะไดรบทกษะทเพมมากขนเพอรองรบอาชพในอนาคตดวยการเรยนรจากการท�างานทมใหเลอก หลากหลาย

2) ผ รบการฝกจะไดรบการฝกปฏบตดวยการลงมอท�าพรอมกบไดรบหนวยกตและประกาศนยบตร ซงจะท�าใหไดรบคาจางในอตราทสงกวาผทไมไดรบประกาศนยบตร

3) เมอส�าเรจการฝกผรบการฝกจะประสบผลส�าเรจในการท�างานระยะยาวกบคาจางทสงขนโดยไมเสยคาใชจายในการฝกหรอเสยคาใชจายเพยงเลกนอยเทานน

4)เมอส�าเรจการฝกจะไดรบประกาศนยบตรระดบชาตทสามารถท�างานทใดกไดในประเทศสหรฐอเมรกา

ขนตอนของกำรฝก

ขนตอนการฝกจะมความหลากหลายขนอยกบลกษณะอาชพและพนททเลอกฝกโดยรวมม5ขนตอนประกอบดวย

ขนท1เตรยมการฝกถายงเปนนกเรยนตองเตรยมตวรบการฝกขณะศกษาอยในชนมธยมศกษา ตองเรยนวชาคณตศาสตร วทยาศาสตรและเทคโนโลย ถาจบชนมธยมศกษาแลวตองปรบพนฐานในวชาเหลานกอน

ขนท 2 เมอจบชนมธยมศกษา เพอเพมโอกาสในการแขงขนนกเรยนทจบชนมธยมศกษาควรมเกรดเฉลยสะสมสงระดบหน งโปรแกรมการฝกพนกงานฝกหดสวนใหญจะเขมงวดเรองขอก�าหนดในการรบเขา ถาไมมใบประกาศตองสอบเพอเทยบวฒการศกษามธยมปลายตามหลกสตรของสหรฐอเมรกา (General Educational Development: GED) เพอใหมคณสมบตครบและสามารถเขารบ การฝกได

ขนท 3 หางานทเหมาะสมกบตน โดยตองประเมนตนเองกอนเชน ดานทกษะ ความสนใจ ทศนคต และรสนยมของตนเอง ถาหากยงเปนนกเรยนอยสามารถขอค�าปรกษาไดจากอาจารยทปรกษา หรอ ครแนะแนวหรอขอรบค�าแนะน�าจากศนยจดหางานรฐวสคอนซลทมเครองมอและทรพยากรทจะชวยหางานและอาชพได

ขนท 4 ทราบกระบวนการเขาส งาน เมอทราบวางานใด เหมาะสมกบตนตอไปตองเรยนรกระบวนการเขาสงานนนซงกระบวนการเขาสงานแตละงานมความแตกตางกนทงลกษณะอาชพ ภมศาสตรแตละพนทควรศกษางานนนเพอเรยนรในรายละเอยด

ขนท5เรมตนการฝกหลงจากมคณสมบตเขาสงานตางๆครบถวนและสอบผานขอก�าหนดเบองตนของงานและอาชพทเลอกไวเรยบรอยแลวกพรอมทจะฝกพนกงานฝกหดโดยการจางงานเตมเวลาจะมความแตกตางจากการเขาเรยนในวทยาลยหรอมหาวทยาลยการเขาท�างานเมอเวลาใดขนอยกบผเรยนไดระบวนเรมท�างานในใบสมคร ถงแมผเรยนจะไดรบการตอบรบแลวแตอาจตองรอเวลาในการรบเขาท�างานจรง บางครงอาจตองรอหลายสปดาหหรอหลายเดอนขนอยกบภาวะทางเศรษฐกจและภาวะการจางงานในชวงนนๆถาหากผเรยนไมมทกษะในงานทไดรบการคดเลอกผเรยนสามารถเรยนเพมเตมไดในวทยาลยตางๆกอนเรมท�างานจรงเมอไดรบการตอบรบเขาฝกแลวผเรยนตองท�าสญญาการฝกพนกงานฝกหด(apprenticecontract)กบสถานประกอบการและรฐวสคอนซล


136 137


สรญญาทองเลก.(2558,12มกราคม).หวหนาส�านกงานสงเสรมและสนบสนนการเรยนรเชงบรณาการกบ การท�างานมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร.สมภาษณ.

NewcastleCollege.(2015).Traineeships[Electronicversion].Retrievedfrom http://www.ncl-coll.ac.uk/traineeships

DepartmentofWorkforceDevelopment,StatofWisconsin.(2015).ApprenticeshipStandards [Electronicversion].Retrievedfromhttp://dwd.wisconsin.gov/apprenticeship/

กรณศกษำท 3 พนกงานฝกหดโครงการวาจางงานลวงหนา(earlyrecruitmentprogram)มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร

โครงการวาจางงานลวงหนาเปนโครงการทบรษทและคณะวศวกรรมศาสตรด�าเนนการคดเลอกนกศกษามาเปนพนกงานฝกหดโดยจดหลกสตรและวชาเรยนเพมเตมทเหมาะสมกบความตองการของภาคอตสาหกรรมนกศกษาตองไปปฏบตงานและท�าวจยหรอโครงงานในสถานประกอบการท�าใหนกศกษาสามารถท�างานไดทนทเมอส�าเรจการศกษาทงนนกศกษาจะไดรบทนสนบสนนจากบรษทรวมถงคาลงทะเบยนการศกษาคาเลาเรยนวชาเฉพาะคาต�าราเรยนและเงนเดอนประจ�าในระหวางการศกษาซงขนอยกบขอตกลงและเงอนไขทแตละบรษทท�าขอตกลงรวมกบคณะวศวกรรมศาสตร

วตถประสงค 1) เพอผลตบณฑตใหมคณสมบตตรงตามทภาคอตสาหกรรมตองการ 2)เพอสรางความสมพนธและความรวมมอกบภาคอตสาหกรรมและเชอมโยงไปสความรวมมอดานตางๆ

รปแบบกำรศกษำ

โครงการวาจางงานลวงหนาเปนโครงการของคณะวศวกรรมศาสตรมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบรโดยปรบรายวชาใหตอบสนองตอความตองการตามสายงานของภาคอตสาหกรรมทเขารวม โดยจะคดเลอกนกศกษา คณะวศวกรรมศาสตรทก�าลงศกษาอยในชนปท3หรอชนปท4เขาเปนพนกงานฝกหดของบรษทระหวางศกษาโดยไดรบ คาตอบแทนระหวางการศกษาพรอมทนการศกษา เมอส�าเรจการศกษานกศกษาจะตองท�างานกบบรษทนนซงจะไดรบอตราเงนเดอนตามทบรษทก�าหนด ทงนขนอยกบเงอนไขทแตละบรษทท�าขอตกลงกบมหาวทยาลย นกศกษาจะตองลงทะเบยนเรยนในรายวชาทบรษทและคณะรวมกนก�าหนดขนเพมเตมจากหลกสตร

ประโยชนทจะไดรบจำกโครงกำร 1) ผลตบณฑตไดตรงกบความตองการของภาคอตสาหกรรม 2)นกศกษาสามารถเขารวมงานกบภาคอตสาหกรรมไดทนทเมอส�าเรจการศกษา 3)นกศกษาไดรบประสบการณจรงจากภาคอตสาหกรรม 4)ไดงานวจยตรงตามความตองการของภาคอตสาหกรรม 5) สามารถเชอมโยงความรทางทฤษฎควบคกบการปฏบต ซงจะท�าใหนกศกษามความเขาใจและน�าไปใชไดงายขน 6) เกดการแลกเปลยนเรยนรรวมกน และเกดความสมพนธอนดระหวางภาคอตสาหกรรมและสถาบนการศกษา 7)ภาคอตสาหกรรมสามารถลดคาใชจายในการอบรมของพนกงานใหม


http://dwd.wisconsin.gov/apprenticeship/

138 139

2. กำรฝกปฏบตจรงหลงจำกกำรเรยนภำคทฤษฎ (post-course internship)นยำม เปนรายวชาทเนนใหผเรยนท�างานในสภาพจรงโดยใชความคดรวบยอดจากการเรยนตลอดหลกสตรหลงจากเรยนในสถานศกษาครบตามหลกสตรแลวและอยในชวงสดทายกอนส�าเรจการศกษาผเรยนสามารถเรยนรายวชาทมเนอหาสมพนธกบงานควบคไปดวยเพอเตมเตมความรกอนส�าเรจการศกษา

ลกษณะเฉพำะ เนนการฝกปฏบตงานทผเรยนตองประยกตใชความคดรวบยอดจากการเรยนในชนเรยนทงหลกสตรหรอการฝกปฏบตตามขอก�าหนดของมาตรฐานวชาชพ และมการเตมเตมความรดวยการเรยนทฤษฏในชนเรยนควบคกบการฝกปฏบตงาน

จดเดน ขอจ�ำกด และขอก�ำหนดเบองตน จดเดน 1)ผเรยนสามารถฝกปฏบตงานในสภาพจรงควบคกบการเรยนทฤษฎในชนเรยน 2) ผ เรยนสามารถใชเปนเครองมอประกอบการตดสนใจเลอกสถานประกอบการทคาดหวง จะท�างานหลงจากส�าเรจการศกษา 3)เพมโอกาสการไดงานท�าของผเรยนเนองจากการสรางความสมพนธภาพทดกบสถานประกอบการ กอนส�าเรจการศกษา

ขอจ�ำกด 1)เปนการฝกปฏบตงานหลงจากการเรยนภาคทฤษฎครบตามหลกสตรแลวเทานน 2)ในบางกลมสาขาวชาชพเชนศลปศาสตรบรหารธรกจวศวกรรมกฎหมายเทคโนโลยสารสนเทศมเนอหางานทกวางและแตกตางกนมากในสถานประกอบการแตละแหง อาจท�าใหผเรยนฝกปฏบตงานไดไมครอบคลมงานทงหมด

ขอก�ำหนดเบองตน 1) ผเรยนตองเรยนภาคทฤษฏครบตามหลกสตรและมคณสมบตทจะส�าเรจการศกษาได 2) สถานประกอบการต องมอบหมายงานให ผ เรยนทมลกษณะเป นความคดรวบยอด หรอครอบคลมเนอหาในรายวชาทงหลกสตรใหมากทสด 3)ผเรยนตองมต�าแหนงงานทชดเจนตามภาระงานทรบผดชอบเชนผชวยวศวกรผชวยนกเทคโนโลย และสารสนเทศผชวยนกวจยผชวยเจาหนาทวเคราะหนโยบายและแผนผชวยนกวชาการเกษตรเปนตน 4) ลกษณะงานทสถานประกอบการมอบหมายใหแกผเรยนควรเปนงานประจ�าทเนนการท�างานทมตวชวดคณภาพและปรมาณงานก�ากบ(KPIs)หรอเนนการพฒนาทกษะกระบวนการคดดวยการท�าโครงงาน

ผลทคำดวำจะไดรบจำกกำรฝกปฏบตจรงภำยหลงส�ำเรจกำรเรยนทฤษฎ1) ผลทเกดแกผเรยน 1.1)มโอกาสไดทดลองท�างานตามสาขาวชาชพของตนในอนาคตกอนส�าเรจการศกษา 1.2)มโอกาสไดงานท�าสงขนกอนส�าเรจการศกษา 1.3)มมลคาเพมในตนเองมากยงขนจากการเรยนภาคทฤษฎในชนเรยน 1.4)ไดเตมเตมความรและประสบการณกอนส�าเรจการศกษา2) ผลทเกดแกแหลงเรยนร 2.1)ไดผเรยนทมความรและวฒภาวะแลวเขามาชวยงานในสถานประกอบการ 2.2)ชวยคดเลอกพนกงานในอนาคตดวยกระบวนการฝกปฏบตจรงภายหลงส�าเรจการเรยนภาคทฤษฎ 2.3)ไดผลงานทเกดขนจากการศกษาคนควาของผเรยนสามารถน�าไปใชประโยชนหรอแกปญหาทเกดขน

ไดจรงในสถานประกอบการ3) ผลทเกดแกสถานศกษา 3.1) เปนการประเมนผลผเรยนขนสดทายจากการทดลองท�างานจรงในสถานประกอบการซงเปนผลผลต

ของหลกสตร 3.2)เพมอตราการไดงานท�าของนกศกษาทตรงตามสาขาวชาชพในหลกสตร 3.3) มความรวมมอในการจดการเรยนการสอนในรายวชาทตองการความรและประสบการณตรงของ

พนกงานในสถานประกอบการ

กลยทธกำรสอน 1)จดการเรยนการสอนแบบเนนการท�างานเปนหลก 2)จดการเรยนการสอนแบบเนนโครงงานเปนหลก 3)จดเปนหลกสตรรวมผลตระหวางสถานศกษากบสถานประกอบการทใหความรวมมอ 4)ใชสถานการณจรงทตรงตามสาขาวชพเปนเครองมอในการจดการเรยนการสอน


140 141

กรณศกษำกำรฝกปฏบตจรงหลงจำกกำรเรยนภำคทฤษฎ

กรณศกษำท 1การฝกปฏบตจรงภายหลงส�าเรจการเรยนทฤษฎโปรแกรมสงแวดลอมศกษาของมหาวทยาลยโคโลราโด โบลเดอร(UniversityofColoradoBoulder)ประเทศสหรฐอเมรกา(UniversityofColorado,2015)

มหาวทยาลยเปดโอกาสใหนกศกษาไดรบประสบการณและความรใหมผานการฝกปฏบตในงานระดบวชาชพทงในองคกรของรฐหองปฏบตการวจยหนวยงานวางแผนองคกรสาธารณกศลและหนวยงานอนทตองการการแกปญหาและพฒนานโยบายสงทไดจากการฝกปฏบตและความสมพนธทเกดขนกบองคกรตางๆ จะสงเสรมใหนกศกษามคณคามากขนเมอออกไปท�างานนกศกษาจะไดรบหนวยกตจากการฝกปฏบตแตอาจไมไดรบคาตอบแทน

นกศกษำทมสทธและกระบวนกำรรบสมคร

นกศกษาทกคนมสทธสมครเขารวมการฝกปฏบตโดยกรอกขอมลในแบบฟอรมของมหาวทยาลยเพอพจารณาความสนใจทกษะและเปาหมายของนกศกษา นกศกษาตองใหความสนใจสมครฝกปฏบตตงแตตนภาคการศกษาซงมก�าหนดเวลาการรบและปดรบสมครของแตละภาคการศกษา การประกาศงานและสถานประกอบการทรบการฝกจะด�าเนนงานอยางรวดเรว

ขอก�ำหนดกำรฝกงำนและหนวยกต

โดยปกตต�าแหนงฝกงานทมหาวทยาลยจดหาใหนกศกษาจะใหบรการดวยหลกการใครสมครกอนไดงานกอน บางต�าแหนงงานจะรบเฉพาะนกศกษาทเรยนรายวชาครบตามหลกสตรแลวหรอผานการศกษาในชนปท2หรอ3แลวโดยรายละเอยดจะประกาศแจงในต�าแหนงงานนนทางเวปไซตการฝกงานมจ�านวน3หนวยกตหรอ150ชวโมงปกตใชเวลาฝก 10ชวโมงตอสปดาหเปนระยะเวลา15สปดาหในหนงภาคการศกษานกศกษาสามารถแบงฝกครงละ1หรอ2หนวยกตกไดโดย1หนวยกตมคาเทากบ50ชวโมงซงตองตกลงกบสถานประกอบการทรบการฝก

นกศกษาสามารถลงทะเบยนการฝกงานไดถง 6 หนวยกต โดย 3 หนวยกตเปนการฝกงานปกตของวชาเอกส�าหรบอก3หนวยกตเปนสวนของวชาเลอกการประเมนผลการฝกงานพเลยงในสถานประกอบการจะเปนผใหคะแนนตามศกยภาพและกจกรรมทนกศกษาฝกสวนการใหเกรดขนสดทายจะเปนหนาทของอาจารยทปรกษา

กระบวนกำรฝกงำนของนกศกษำ

เมอนกศกษาตดสนใจเขารบการฝกงานแลวตองปฏบตตามขนตอนดงตอไปน

1) เตรยมประวตยอทแสดงถงประวตการศกษา วชาเอก ประสบการณท�างาน ซงหนวยแนะแนวอาชพของมหาวทยาลยจะใหความชวยเหลอแกนกศกษา 2)พจารณาวางานลกษณะใดทสนใจจะเขาฝกหรอตองการท�างานเมอส�าเรจการศกษา 3)พจารณาวาประสบการณหรอสถานประกอบการใดทสนใจจะสงประวตยอเพอขอเขาฝกงาน 4)เลอกสถานประกอบการตามประกาศของมหาวทยาลยผานเวปไซตซงสถานประกอบการเหลานเปนสถานประกอบการทไดรบการตรวจสอบแลววามศกยภาพในการรบนกศกษาเขาฝกงาน 5)สมครงานดวยประวตยอและเอกสารแนบอนๆ 6)เขารบการสมภาษณโดยการสมภาษณผานทางโทรศพทหรอรบการสมภาษณจากผแทนสถานประกอบการเกยวกบทกษะและความสนใจของนกศกษา และโครงงานทนกศกษาสนใจด�าเนนการระหวางการปฏบตงานในสถานประกอบการ


1)มการเตรยมความพรอมผเรยนทงความสามารถในการเขาสงานเชนการเลอกสถานประกอบการทกษะการเขยนจดหมายสมครงานทกษะการสมภาษณงานและความสามารถในการท�างาน 2)สถานประกอบการเสนอลกษณะงานทตองใชความคดรวบยอดครอบคลมเนอหาในรายวชาทงหลกสตร 3)สถานศกษารบรองงานทตรงตามสาขาวชาชพและอนญาตใหผเรยนเขาปฏบตงานในสถานประกอบการ 4) สถานศกษาก�าหนดรายวชาทจ�าเป นต องเรยนควบค กบการท�างานในสถานประกอบการ ตามลกษณะงานทผเรยนตองรบผดชอบและเตมเตมความรทยงไมเพยงพอตอการปฏบตงาน 5)เนนการท�างานประจ�าหรอการพฒนากระบวนการคดดวยโครงงานทตรงตามสาขาวชาชพ 6)ผเรยนมการแลกเปลยนประสบการณทงระหวางการท�างานและเมอสนสดการท�างานกบผเรยนดวยกนเองและผสอน

7)ประเมนผลเมอสนสดการท�างานทงการสงรายงานและการน�าเสนอผลงาน

กำรวดและประเมนผล 1)การสะทอนคดประสบการณทไดจากการปฏบตงาน 2)การประเมนทเนนสมรรถนะตามความตองการของสถานประกอบการ 3)ประเมนผลและใหระดบคะแนนตามขอก�าหนดของรายวชาทระบไวในมคอ.3


142 143

กรณศกษำท 2 การฝ กปฏบตจรงภายหลงส�าเรจการเรยนทฤษฎ สาขาวชาวทยาการสารสนเทศ มหาวทยาลยพตตสเบรก(UniversityofPittsburgh)ประเทศสหรฐอเมรกา(UniversityofPittsburgh,2015)

มหาวทยาลยก�าหนดใหนกศกษาระดบปรญญาตรสาขาวชาวทยาการสารสนเทศตองเขาร วม โปรแกรมฝ ก ง าน ( i n te rn sh ip ) เพ อ ให น กศ กษา ได ร บประสบการณ จ ากการท� า ง านจร งในสถานประกอบการและองค กร ในท องถ น การฝ กงาน เป นการ เป ด โอกาสให น กศ กษาได รบประสบการณจากโลกการท�างานจรง ไดแสดงความสามารถและสรางความสมพนธทมคณคากบ สถานประกอบการซงสาขาวชามความสมพนธกบสถานประกอบการทมชอเสยงระดบโลกมากกวา65แหงเชนบรษทGoogle,PPGIndustries,FedEx,Alcoaเปนตน

ขอก�ำหนด 1)นกศกษาตองผานการเรยนรายวชาทางวทยาการสารสนเทศไมนอย5รายวชา 2)ตองไดรบการอนญาตและอนมตจากผอ�านวยการโปรแกรมการฝกงาน 3)ตองไดรบความเหนชอบจากผท�าหนาทพเลยงในสถานประกอบการทนกศกษาตองการเขารบการฝก 4)เมอนกศกษาผานขอก�าหนดทง3ขอขางตนจงจะมสทธลงทะเบยนรายวชาฝกงาน 5)นกศกษาตองผานรายวชาฝกงาน1จงจะถอวาครบตามขอก�าหนดของหลกสตรหากนกศกษาตองการลงทะเบยนรายวชาฝกงาน2ตองไดรบความเหนชอบจากอาจารยทปรกษาการฝกงานกอน

กำรประเมนผลศกยภำพของนกศกษำ 1)นกศกษาจะไดรบ3หนวยกตเมอส�าเรจการฝก 2)นกศกษาจะไมไดรบระดบคะแนนเปนตวอกษรจากการประเมนผล 3) นกศกษาจะตองจดสงรายงาน 2 ฉบบในระหวางการฝกงาน คอชวงกลางระหวางการฝก และสปดาหสดทายของการฝก 4)เมอสนสดการฝกงานนกศกษาตองไดรบการประเมนผลจากพเลยงในสถานประกอบการ

ขอก�ำหนดของต�ำแหนงงำน 1)การฝกงานอาจไดรบหรอไมไดรบคาตอบแทน 2)ปฏบตงาน10-15ชวโมงตอสปดาห

7)เมอสถานประกอบการตอบรบนกศกษาแลวจะตองจดท�าบนทกขอตกลงรวมกนทงสองฝายทงนการฝกไมม คาตอบแทนส�าหรบการฝกงานแตอาจจะไดรบสวสดการทพกและรถรบสงและระหวางการฝกงานนกศกษาตองท�าโครงงานตามความถนดและความรบผดชอบของนกศกษาทเปนประโยชนกบสถานประกอบการ 1)เขาพบอาจารยทปรกษาเพอขอค�าแนะน�าและอนมตขอตกลง 2)ลงทะเบยนการฝกงาน 3)ระหวางการฝกงานนกศกษาจะตองเขารวมประชมการฝกงานทมหาวทยาลย2-3ครง

แนวปฏบตของสถำนประกอบกำร

โปรแกรมการฝกงานจะประสบความส�าเรจหรอไมขนอยกบสถานประกอบการทดแลเอาใจใสนกศกษาดงน 1)มต�าแหนงงานและโครงงานทจะใหนกศกษาฝกอยแลว 2)ท�างานรวมกบนกศกษาเพอสรางวตถประสงคและเปาหมายการท�างานทชดเจน 3)พดคยกบนกศกษาเพอใหมนใจวานกศกษาเขาใจในสงทสถานประกอบการคาดหวง 4)พดคยกบนกศกษาเพอพจารณาถงความกาวหนาในการท�างาน


เมอสนสดการฝกงานนกศกษาตองเขยนรายงานน�าเสนอผลงานในชนเรยนและประชมรวมกบอาจารยทปรกษาเพอประเมนผล


144 145


University of Colorado. (2015). Internships: Environmental Studies Program [Electronic version]. Retrieved from http://www.colorado.edu/envs/current-students/under graduate-students/internships

University of Pittsburgh. (2015). Internships: School of Information Sciences [Electronic version]. Retrieved from http://www.ischool.pitt.edu/bsis/career-services/intern ships.php

3)หนาทและต�าแหนงงานตองมความสมพนธโดยตรงกบสาขาวชาวทยาการสารสนเทศเชน3.1)โปรแกรมเมอรนกพฒนาเวปไซตนกพฒนาแอปพลเคชน3.2)เจาหนาทบรหารงานฐานขอมล3.3)นกวเคราะหขอมล3.4)นกวเคราะหธรกจ3.5)ผจดการโครงการ3.6)นกออกแบบเวปไซต3.7)เจาหนาทเทคนคประสานงาน3.8)เจาหนาทประกนคณภาพและทดสอบระบบ

4)หนาทและต�าแหนงงานทไมยอมรบในการฝกงาน4.1)งานกรอกขอมล4.2)จดไฟลเอกสาร4.3)ถายหรอสแกนเอกสาร4.4)งานบรการลกคาและใหความชวยเหลอ


1. บทบำทและผเกยวของ

การพฒนาทรพยากรมนษยดวยระบบการศกษาทมคณภาพเปนปจจยส�าคญในการปฏรปประเทศเพอกาวขามไปสประเทศพฒนาจ�าเปนตองท�าแผนก�าหนดทศทางการเปลยนแปลงระบบอดมศกษาเพอเปนกลไกการพฒนาประเทศมงเนนพนธกจอดมศกษาทมลกษณะเฉพาะ เปนจดเดนตามความเชยวชาญของสถาบนอดมศกษาแตละแหง ทงสถาบนการศกษาของรฐและเอกชน เพอเพมพลงขบเคลอนการพฒนาประเทศ ผลตบณฑตทมคณภาพใหตรงความตองการขององคกรผ ใชบณฑต และตอบสนองความตองการของผเรยน ใหคดเปนท�าเปนและมสมรรถนะในการปฏบตงาน (ส�านกงานคณะกรรมการ การอดมศกษา,2559)การผลตบณฑตใหพรอมท�างานและสอดคลองกบนโยบายการพฒนาทรพยกรมนษย หลกสตรและการจดการเรยนร เชงบรณาการกบการท�างานนนสถาบนอดมศกษาควรจดระบบการเรยนรในสถานศกษากบการเรยนรในสภาพจรงใหความยดหยนสงทงนสถานศกษาอาจเปนผรเรมด�าเนนการเตรยมความพรอมจากภายในกอนแลวสรางความรวมมอกบแหลงเรยนรในสภาพจรงหรออาจเรมจากสถานประกอบการทมองเหนประโยชนของการสรางบณฑตรนใหม(สเมธ,2552)

จากนโยบายหลกของประเทศรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพ.ศ. 2560 ระบชดเจนเกยวกบการปฏรปการศกษา มการปรบโครงสรางหนวยงานระดบจงหวดคอคณะกรรมการศกษาธการจงหวด ประกอบดวยผวาราชการจงหวดมศกษาธการภาคในพนทผแทนส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ผแทนส�านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา ผแทนส�านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา และผแทนภาคธรกจอตสาหกรรม ไดแกประธานสภาอตสาหกรรมจงหวด


บทท 8บทบาทและผเกยวของ การจดการเรยนการสอน

เชงบรณาการกบการท�างาน

หนาทก�าหนดยทธศาสตร แนวทางการจดการศกษาและการสงเสรมสนบสนนการจดการศกษาทกระดบทกประเภทรวมทงประสานงานกบองคกรปกครองสวนทองถน องคกรเอกชน สถานประกอบการ กลไกตามโครงสรางนสนบสนนใหการด�าเนนงานการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการ การเรยนกบการท�างานมโอกาสกาวถงเปาหมายอยางชดเจน(รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพ.ศ.2560)

นอกจากนสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย ซงจดกลมอตสาหกรรมเปนกลมมากกวา 40 กลม เชน ยานยนต ชนสวนและอะไหลยานยนต ปนซเมนต ไฟฟา อเลกทรอนกสและโทรคมนาคม เคม กาซ เครองจกรกลทางการเกษตรอาหารยาพลาสตกเทคโนโลยชวภาพสมนไพรเปนตนโดยม สภาอตสาหกรรมจงหวดเปนตวแทนภาคอตสาหกรรมเพอประสานงานระหวางภาคเอกชนกบภาครฐ ทงเรองภายในประเทศและตางประเทศ ประสานงานดานแผนพฒนาและสงเสรมอตสาหกรรมระดบจงหวด ชวงทผานมาสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทยด�าเนนการรวมกบกรมการจดหางานกระทรวงแรงงานส�ารวจความตองการจางงานการรบนกศกษาฝกงานเพอเปนฐานขอมลความตองการแรงงานของภาคอตสหกรรม

http://www.colorado.edu/envs/current-students/undergraduate-students/internships

http://www.colorado.edu/envs/current-students/undergraduate-students/internships

http://www.ischool.pitt.edu/bsis/career-services/internships.php

http://www.ischool.pitt.edu/bsis/career-services/internships.php

146 147

นอกจากนยงมโครงการความรวมมอกบสถาบนการศกษาแบบทวภาคและการบรณาการเรยนรวมกบการท�างานเพมขนอกหลายกลมอตสาหกรรม (สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย, 2560; สถาบนเสรมสรางขดความสามารถของมนษย,2560;สถาบนเสรมสรางขดความสามารถมนษยสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย,2558)

ทางดานหอการคาไทยและสภาหอการคาแหงประเทศไทยกเปนหนวยงานภาคเอกชนทมงสรางความเชอมโยงและความรวมมอใหเกดความเขมแขงของเครอขายทงภาครฐและภาคเอกชนในระดบประเทศระดบภมภาคและระดบโลก มหอการคาจงหวดประสานงานทางการคาระหวางผประกอบการกบหนวยงานราชการ ใหขอแนะน�าแกสมาชกเกยวกบ การคา การบรการ และอน ๆ สมาชกหอการคาทวประเทศขานรบนโยบายจากหอการคาไทยและสภาหอการคาแหงประเทศไทยทกระตนใหสถานประกอบการเพมจ�านวนรบนกศกษาฝกงานนกศกษาสหกจศกษาและการฝกปฏบตวชาชพชออนๆหรอมความรวมมอกบสถาบนการศกษาเพอจดการเรยนการสอนแบบบรณาการการเรยนกบการท�างานเปดโอกาสใหผเรยนไดท�างานณแหลงเรยนรในสภาพจรงตลอดจนสมาคมวชาชพไดมสวนเกยวของและผสานความรวมมอกบสถาบนการศกษาในดานการรบนกศกษาฝกงานหรอฝกประสบการณวชาชพเชนกน(หอการคาไทยและสภาหอการคาแหงประเทศไทย,2560;อรรถการตฤษณารงส,2557)

นอกจากกลมภาคเอกชนดงกลาวแลวยงมหนวยงานอนทด�าเนนงานสงเสรมการจดการเรยนการสอนแบบบรณาการการเรยนกบการท�างาน ไดแกสมาคมสหกจศกษาไทย(TACE)สมาคมสหกจศกษาโลก(WACE)และหนวยงานสหกจศกษา ตางประเทศหนวยงานเหลานจดกจกรรมแลกเปลยนทางวชากาอยางสม�าเสมอเชนโครงการแลกเปลยนนกศกษานานาชาต เพอการฝกงานดานเทคนค(ประเทศไทย)(IAESTEThailand)ซงมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ ด�าเนนงานเพอประโยชนของนกศกษาในประเทศไทยและพฒนาคณภาพบณฑตทงดานวชาชพและทกษะภาษาตางประเทศ ในลกษณะการรบนกศกษาตางชาตระดบปรญญาตรป 3-4 หรอปรญญาโทหรอปรญญาเอกมาฝกงานดานเทคนคใน สถานประกอบการตามสาขาวชาชพๆขณะเดยวกนกคดเลอกนกศกษาไทยจากมหาวทยาลยรฐและเอกชนทวประเทศสงไปฝกงานหลายประเทศ(สมาคมสหกจศกษาไทย,2560;มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ,2560;WACE,2017)

2. สถำนศกษำและแหลงเรยนรในสภำพจรง

การจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานมบคคลหลายฝายทเกยวของดงน

2.1 ผบรหำรสถำนศกษำ เปนบคคลส�าคญทมบทบาทก�าหนดทศทางนโยบายการบรหารและการก�ากบการด�าเนนงานดานทเกยวของทงนบทบาทส�าคญของผบรหารประกอบดวย

1)บทบาทระหวางบคคลในการก�าหนดกระตนและสงการใหบคคลท�าหนาทตามต�าแหนงหนาทรบผดชอบและตดตอกบองคกรภายนอกเพอด�าเนนงานตามนโยบาย

2)บทบาทดานสารสนเทศ เปนผแทนหนวยงานในการรวมประชมคนหาและแสวงหาขอมลมา สงเสรมการด�าเนนงาน การสรางความเขาใจระหวางองคกร และเปนผเผยแพรถายทอดขอมลในนามองคกรส หนวยงานภายนอกเพอสนบสนนการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานใหบรรลเปาหมาย

3)บทบาทดานการตดสนใจรเรมก�าหนดหรอพฒนาปรบปรงพฒนาสภาพการท�างานขององคกรในทางทถกตองหมาะสมกบสถานการณตางๆทเออตอการจดการเรยนการสอนเชงบรณากบการท�างาน


2.2 อำจำรยประจ�ำหลกสตร อำจำรยผสอน อำจำรยทปรกษำ อำจำรยทปรกษำประจ�ำแหลงเรยนรในสภำพจรง (lecturer / advisor / facilitator / site director)

1)อาจารยประจ�าหลกสตรมบทบาทส�าคญในการพฒนาหลกสตรและออกแบบการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานใหทนสมยรวมกบแหลงเรยนรในสภาพจรงใหสามารถตอบโจทยความตองการของสงคมและอตสาหกรรมปจจบนทปรบเปลยนตลอดเวลา

2) อาจารยผสอน อาจารยทปรกษาประจ�าหลกสตร อาจารยทปรกษาโครงงาน อาจารย ผ ป ระสานงานหร ออาจารย ผ สน บสน นระบบ (facilitator) อาจารยผ อ�านวยการแหลงฝ กหรอ ผอ�านวยการสถานทปฏบตงาน(sitedirector)ประจ�าแหลงเรยนรในสภาพจรง ซงมรปแบบการจดการเรยน

การสอนเชงบรณาการกบการท�างาน อาจารยผเกยวของมบทบาทส�าคญตามภาระงานทไดรบมอบหมายอาจารยผสอนจะรบผดชอบภาระงานสอนจากคณะกรรมการประจ�าหลกสตร ซงอาจารยผสอนสามารถออกแบบการเรยนรในรายวชาของตนเองหรอรวมกลมรายวชาเพอออกแบบเนอหากจกรรมวธการจดการเรยนการสอนและรปแบบการบรณาการการเรยนรวมกบการท�างานใหสอดคลองกบหลกสตรและเนอหาวชาอาจารยทปรกษาประจ�าหลกสตรมบทบาทดานการใหค�าแนะน�าผเรยนตามแผนการเรยนอาจารยทปรกษาประจ�าแหลงเรยนรในสภาพจรง อาจเรยกวาอาจารยผสนบสนนระบบท�าหนาทดแลดานจตใจเสรมสรางความเขมแขงทางสงคมใหแกผเรยนรวมถงใหค�าแนะน�าดานทกษะทวไป สวนผอ�านวยการสถานทปฏบตงานดแลดานวชาการ ใหค�าแนะน�าดานทกษะและเทคนคทเกยวกบท�างานหรออาจารยทปรกษาโครงงานทตดตามดแลนกศกษาทปฏบตงานตามโครงงานทไดรบมอบหมายตามระยะเวลาทเหมาะสม

148 149

อยางไรกตามอาจารยทกทานของหลกสตรมบทบาทส�าคญในกระบวนการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างาน เรมตงแตการเจรจาสรางความรวมมอกบแหลงเรยนรในสภาพจรงซงมลกษณะเปนหนสวนความรวมมอระหวางกน การก�าหนดแผนการเรยนรและการปฏบตงานของผเรยน ตดตามการปฏบตงานหรอโครงงานตามแผน และประเมนผลการ ปฏบตงานทงนการจดการศกษาเชงบรณาการกบการท�างานอยางมประสทธภาพและสรางความเปนหนสวนระหวางกนอาจารยผเกยวของตองตระหนกถงความส�าคญและเหนประโยชนรวมทเกดขนและท�าความเขาใจในบทบาทการด�าเนนงานของแตละฝาย เพอพฒนาผเรยนผานกระบวนการจดการการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานบนพนฐานความจรงใจระหวางกน ซงอาจจะท�าขอตกลงระหวางกนเพอผกพนการด�าเนนงาน การแบงปนทรพยากรการท�างาน การก�าหนดบทบาทหนาทของแตละฝาย ประเดนความตองการ มกระบวนการสอสารและรบฟงประเดนความตองการของแตละฝายอยางชดเจน โดยม เปาหมายเพอพฒนาปรบปรงพฒนาการด�าเนนการระหวางกนและแสดงผลสมฤทธทเกดขนของแตละฝายอยางตอเนองนอกจากนควรจดกจกรรมยกยองความส�าเรจทเกดขนรวมกนเพอรกษาความสมพนธทยงยน โดยกระบวนการทงหมดมงหวงใหเกดการเปลยนแปลงในตวผเรยน ดานผลลพธการเรยนร ดานทกษะวชาชพ และการปรบตนเองในการท�างานไดอยางมประสทธภาพสามารถก�าหนดเปาหมายการเรยนและการประกอบอาชพของตนเองไดชดเจนและเปนพลเมองทมความพรอมและมงมนและชวยกนพฒนาความสามารถในการการแขงขนของประเทศไทยเพมมากขน

2.3 ผเรยนหรอนกศกษำ เปนผมบทบาทส�าคญในความส�าเรจของกระบวนการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างาน ทงน เพราะผเรยนคอผปฏบตการจรงในแหลงเรยนรในสภาพจรงตามแผนงานทก�าหนดรวมกนระหวางสถานศกษาและแหลงเรยนรในสภาพจรง ซงผลทเกดกบผเรยนจะเปนผลสะทอนของผลสมฤทธในการจดการศกษาของสถานศกษาหากสถานศกษาสงเสรมและพฒนาผเรยนเปนผทรจกตนเอง รจกความชอบของตน เลอกและตดสนใจท�างานและมแผนชวตดานอาชพในอนาคตทชดเจน ผเรยนจะกาวไปสความส�าเรจในอาชพเมอส�าเรจการศกษา ทงน Frank Parsons ไดสรปหลกการในการเลอกอาชพ(choosingavocation)ไว3ประการดงน(FrankParsonsอางถงในผองพรรณเกดพทกษ,2529)

1) การวเคราะหบคคลเพอการรจกตนเองเปนบทบาทผเรยนตองรจกตนเอง เขาใจตนเองในแตละแงมมอยางถกตองชดเจน ตามสภาพการณจรงในประเดนตาง ๆ ประกอบดวยความสามารถ ทกษะ คานยมดานอาชพ ความสนใจในอาชพบคลกภาพเชาวปญญาความถนดเชาวอารมณจดแขงจดออนสขภาพนสยใจคอการบรหารการเงนการบรหารเวลา งานอดเรกกฬาและเปาหมายในชวต

2)การวเคราะหเพอใหรจกอาชพรจกตนเองในแงมมตางๆ โดยรอบดานแลวผเรยนตองสามารถวเคราะหและท�าความเขาใจสภาพแวดลอมในการท�างานและงานอาชพทงหมดประกอบดวยความรเกยวกบลกษณะอาชพความตองการของตลาดเกยวกบอาชพระยะเวลาการปฏบตงานทนทรพยทใชในการเตรยมตวเพอประกอบอาชพการวางแผนดานอาชพการเตรยมการเขาสอาชพการท�าประวตยอการเขยนจดหมายสมครงานการสมครงานและการเตรยมตวสมภาษณงานสถานทฝกอาชพการประกอบอาชพอสระการฝกงานฝกประสบการณวชาชพสหกจศกษาหรอรปแบบอนๆ

3) การใชวจารณญาณในการเลอกอาชพเมอผเรยนมขอมลเกยวกบตนเองและอาชพอยางชดเจนแลว ขนตอไปผเรยนจะตองสามารถน�าความรความเขาใจเกยวกบตนเองและอาชพมาวเคราะหและตดสนใจเลอกอาชพทเหมาะสมกบตนเองในอนาคตบคคลทมวฒภาวะสงจะวเคราะหตนเองและอาชพไดเปนอยางดและสามารถใชวจารณญาณในการเลอกอาชพไดอยางเหมาะสม

2.4 บคลำกรสนบสนน บคลากรฝายสนบสนนของสถานศกษา โดยเฉพาะหนวยงานทไดรบมอบหมายในการตดตอหรอประสานงานกบแหลงเรยนรในสภาพจรง เพอจดหาต�าแหนงงานแกผเรยน อาจเปนระดบสาขาวชา ระดบคณะ หรอหนวยงานกลางของสถานศกษา เจาหนาทผไดรบมอบหมายตองเปนบคคลทมความรความเขาใจเกยวกบหลกสตรและมความสามารถในการสอสารและถายทอดมภารกจส�าคญดานการสอสารเพออธบายบทบาทหนาท ความส�าคญและแนวทางการจดการศกษา

เชงบรณาการกบการท�างานของสถานศกษา เพอใหขอมลแกแหลงเรยนรในสภาพจรง เกดความเขาใจและตระหนกถงการสรางความรวมมอกนอยางจรงจง รวมทงจดท�าสอเผยแพรประชาสมพนธ ตลอดจนสนบสนนการด�าเนนงานตาง ๆ แกผเกยวของ นอกจากน บคลากรฝายสนบสนน อน ๆ ในสถานศกษา เชน การเงน ยานพาหนะ อาคาร สถานท ซงมสวนเกยวของกบการสนบสนนการด�าเนนงานควรไดรบการอบรมหรอด�าเนนการเพอใหมความพรอมและเขาใจแนวทางการปฏบตเพอจดหรอก�าหนดทรพยากรสนบสนนการด�าเนนงานทเกยวของกบการจดการเรยนสอนเชงบรณาการกบการท�างานในล�าดบตอไป

2.5 แหลงเรยนร ในสภำพจรง ประกอบดวย สถานประกอบการ ผ บรหาร พเลยง ชมชนพนทเชงภมประเทศ บคคลตนแบบ การท�างานบนอนเทอรเนตหรอแหลงเรยนร ในสภาพจรงรปแบบอน ๆ เชน การรวมกล มขององค กร ชมชน เพอจดการและบรหารประเดนเฉพาะ เชน การจดการใหความชวยเหลอภยพบต น�าทวมสภาพพนทแหงแลงปญหาหมอกควนมลพษทงน การใหผเรยนเขาไปมสวนรวมในกระบวนการท�างานและแกไขปญหาในสภาพจรงจดเปนกลยทธส�าคญทสะทอนผลลพธการเรยนรทเกดขนแกผเรยนอยางแทจรง

ผบรหารในแหลงเรยนรในสภาพจรงพเลยงทปรกษาการปฏบตงาน บคคลตนแบบ และผเกยวของในชมชนทผเรยนเขาไปเรยนรขณะปฏบตงานจรงจะชวยสนบสนนผเรยนในการประยกตทฤษฎสการปฏบตไดหลายลกษณะไดแก

1) ท�าความเขาใจในแนวคดการจดการศกษาเชงบรณาการของสถานศกษา และชวยผ เรยน เชอมโยงทฤษฎไปสการปฏบตงานผานสภาพการท�างานจรงและเลอกใชวสดอปกรณตางๆสนบสนนการท�างาน

2) พเลยงหรอทปรกษาของผเรยนซงอยกบแหลงเรยนรในสภาพจรง สามารถปรบแนวคดทฤษฎสการปฏบตในหนางานขณะนนโดยใชภาษาเขาใจงายและ มตวอยางชวยสรางความเขาใจยงขน

3) แสดงเนอหาในเชงปฏบตและอนญาตใหผเรยนมสวนรวมในการเรยนรและท�างานระหวางกน


นอกจากน การจดการเรยนในสภาพจรงยงเปนการสงเสรมการเปนพนธมตรกบสงคม (social engagement) สถานศกษาทจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานสามารถก�าหนดทศทางความสมพนธทมงใหเกดการเรยนรรวมกนและเกดประโยชนทกฝายเพอเชอมโยงการเรยนรความรวมมอและสรางความสมพนธโดยรอบพนท การสงเสรมใหชมชนใกลเคยงมบทบาทและเปนสวนหนงของการเรยนการสอนจะเสรมพลงชมชนและตอกย�าภารกจของสถานศกษาดานการพฒนาสงคมทสอดคลองกบพนธกจและความเชยวชาญทงนความรวมมออาจเรมจากการเกบขอมลความตองการทแทจรงของชมชนหรอการวจยแกปญหาเรงดวนในพนท

2.6 ผปกครอง ปจจบนผปกครองเปนฝายส�าคญในการสนบสนนและสงเสรมการเรยนรและใหค�าแนะน�าแกผเรยน การ ตดต อหร อท� า ง านร วมก นอย า ง ใ กล ช ด ระหว า ง สถานศกษากบผปกครองจะสงผลใหเกดความรวมมอ และไดรบการสนบสนนชวยเหลอเกยวกบการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานอยางมประสทธภาพ สถานศกษาสามารถออกแบบความรวมมอหรอการท�างานระหวางกนตงแตกระบวนการรบหรอการคดเลอกผเรยนหรอนกศกษา จดพบปะและประชมรวมกน ตลอดจนรายงานผลตดตามความกาวหนาหรอการปฏบตงานของผเรยนเปนระยะๆเพอใหการสรางความรวมมอของทงสองฝายเกดประโยชน และเกอหนนตอการผลตบณฑตทมคณภาพสอดคลองกบความตองการในทสด



ผองพรรณเกดพทกษ.(2559).แนะแนว 515 เอกสารประกอบค�าสอน ทฤษฎการพฒนาอาชพ.กรงเทพฯ: ภาควชาการแนะแนวและจตวทยาการศกษาคณะศกษาศาสตรมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร.

มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ.(2560).IAESTEThailandสบคนจาก http://www.iaeste.kmutnb.ac.th/

ราชกจจานเบกษาเลม134ตอนท40กหนา1-90.รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2560.วนท 6เมษายน2560สบคนจากhttp://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2560/A/040/1.PDF

[วนท22พฤษภาคม2560]

วรไทสนตประภพ.(8กมภาพนธ2560).นยาม Thailand 4.0 คออะไร-ไทยอยตรงไหน จะสราง “คนท ครบคน” รบโลกใหมอยางไร.ไทยพบลกาออนไลน.สบคนจาก http://thaipublica.org/2017/02/veerathai-thailand-4-0/

สถาบนเสรมสรางขดความสามารถมนษยสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย.(2560). ทวภาค.สบคนจาก www.hcbi.org

สถาบนเสรมสรางขดความสามารถมนษยสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย.(2558).เอกสารประกอบการ บรรยายเรอง การปฏรปวทยาศาสตรเทคโนโลยและนวตกรรม:มาตรการบรณาการการเรยน การสอนกบการท�างาน.เมอวนท24สงหาคม2558ณโรงแรมรามาการเดนสกรงเทพฯ

สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย.(2560).เกยวกบสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย.สบคนจาก www.fti.or.th

สมพรมณรตนะกล.(2558,23มถนายน).นายกสมาคมอตสาหกรรมซอฟตแวรไทย.สมภาษณ.

สมาคมสหกจศกษาไทย.(2560).เกยวกบสมาคมสหกจศกษาไทย.สบคนจาก https://tace.sut.ac.th/tace/index.php

ส�านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา.(2559).กรอบแผนอดมศกษา ระยะยาว 15 ป ฉบบท 3 (พ.ศ. 2560-2574) และแผนพฒนาการศกษาอดมศกษา ฉบบท 12 (พ.ศ. 2560-2564).กรงเทพฯ: ส�านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา.

หอการคาไทยและสภาหอการคาแหงประเทศไทย.(2560). เกยวกบหอการคาไทยและสภาหอการคาแหง ประเทศไทย.สบคนจากwww.thaichamber.org

อรรถการตฤษณารงส.(2557).สทธประโยชนลดหยอนภาษของผประกอบการในการรบนกเรยน นกศกษาและบคคลทวไปเขาฝกงานในสถานประกอบการ.สบคนจาก https://www4.eduzones.com/magazine/print.php?content_id=124952

WACE.(2560).About WACE.สบคนจากhttp://www.waceinc.org/mission.html

3. กรณศกษำ

ตวอยางความรวมมอระหวางสถานศกษากบแหลงเรยนร ในสภาพจรงทางดานเทคโนโลยสารสนเทศทมความพรอม หรอมโครงการทสามารถจดแบงงานยอยใหเหมาะสมกบความร ความสามารถ และทกษะของผเรยนในรปแบบการฝกงานศกษาโครงงานท�าโครงงานหรอการฝกเฉพาะต�าแหนง ทงน การรบนกศกษาฝกงานสวนใหญนกศกษาเปนผ มาตดตอดวยตนเอง ทางหนวยงานทพรอมจะเปดโอกาสจะสมภาษณเพอคดเลอกนกศกษาเขามาปฏบตงานในสายงานทเกยวของโดยพจารณาจากความร ความสามารถของนกศกษาวาจะปฏบตงานดานใดไดบาง นอกจากน ยงจดพนกงานพเลยงก�ากบการท�างาน ซงจะพจารณาตามความสามารถของแตละคนวาเรยนดานเทคโนโลยสารสนเทศหรอสาขาทใกลเคยงกนจะมความสามารถระดบใด จงจะมอบหมายงานทสอดคลองกบความรความสามารถของคนนน ขอเสนอแนะทจะเปนความรวมรวมมอในอนาคตควรมการปรกษาหารอระหวางสถานศกษาและกลมธรกจอตสาหกรรมดานทเกยวของมากขน อนจะสงผลตอความเขาใจซงกนและเพอใหนกศกษาไดปฏบตงานจรงตรงความตองการของตลาดงานมากขน นอกจากนควรมความรวมมอระหวางธรกจอตสาหกรรมซอฟแวรกบสถานศกษาและหนวยงานทเกยวของเพอพจารณาแนวทางปฏบตทจะใหสถานศกษาจดการเรยนการสอนซอฟตแวร(software)ของคนไทยเพอสงเสรมใหมการใชซอฟตแวรของคนไทยเปนหลกและสอดคลองกบนโยบายดานเศรษฐกจดจทลของประเทศส�าหรบระยะเวลาการฝกปฏบตของนกศกษาในสภาพการท�างานจรงควรมระยะเวลาฝกงานมากกวา 2 เดอน (สมพร มณรตนะกล, สมภาษณวนท 23มถนายน2558)

http://www.iaeste.kmutnb.ac.th/

http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2560/A/040/1.PDF

http://thaipublica.org/2017/02/veerathai-thailand-4-0/

http://www.hcbi.org

http://www.fti.or.th

https://tace.sut.ac.th/tace/index.php

http://www.thaichamber.org

https://www4.eduzones.com/magazine/print.php?content_id=124952

http://www.waceinc.org/mission.html

152 153

บทน�ำ

บทท 9การประเมนผลการด�าเนนงานและการประกนคณภาพ


การท�างานหรอด�าเนนกจกรรมตาง ๆเมอด�าเนนการส�าเรจตามแผนทก�าหนดไวตองมการตรวจสอบและทบทวนผลการด�าเนนงานเพอใหทราบถงประสทธภาพของการท�างาน จดเดนหรอจดแขงในการท�างานทตองรกษาเอาไว และขอจ�ากดอปสรรคหรอสงทตองปรบปรงแกไขเพอพฒนางานในระยะตอไปขอมลสารสนเทศเกยวกบการด�าเนนการโครงการจะน�าไปสการตดสนใจพจารณาปรบปรงโครงการหรอหลกสตร (บญชม ศรสะอาด, 2543) และใชในการน�าเสนอรายงานการประเมนแกผ ทเกยวของทงระดบปฏบตการและระดบบรหาร ทงน หลกการประเมนทดตองสามารถน�าเสนอขอเทจจรงเพอใหผบรหารไดพจารณาตดสนใจปรบปรงนโยบายขนตอนการด�าเนนงาน หรอยกเลก หรอขยายโครงการเพอใหตอบสนองเปาหมายและพนธกจ

ขององคกร (สเมธ แยมนน, 2556) การจดการศกษาในลกษณะบรณาการเรยนกบการท�างานกจ�าเปนตองอาศยการประเมนผลการด�าเนนงานโครงการหรอหลกสตร เพอใหสถานศกษาไดน�าผลประเมนไปใชในการพฒนาหลกสตรอยางตอเนองทงน ไมปรากฏการรวบรวมปญหาหรออปสรรคในการจดการศกษาเชงบรณาการกบการท�างานในประเทศไทยในรปแบบตาง ๆ อยางเดนชด จ ง ไ ด น� า สภ าพกา รด� า เ น น ง าน ใน ร ป แบบ สหกจศกษาในสถานศกษาระดบปรญญาตรในปจจบนทมการด�าเนนการประมาณถง 108 แหงทงน ส�านกงานคณะกรรมการการการอดมศกษา(สกอ.)(2556)ไดรวบรวมปญหาวเคราะหสภาพปญหาปจจบนในการจดการเรยนการสอนเชง บรณาการกบการท�างานในรปแบบสหกจศกษาไวดงน

1)ผบรหารคณาจารยนสตนกศกษาและองคกรผใชบณฑตขาดความรความเขาใจในการด�าเนนการจดการศกษาระบบสหกจศกษาจงสงผลใหขาดความรวมมอและผลกดนนโยบาย

2) การเปลยนแปลงผบรหารและการเขารวมของสถาบนสมาชกสวนใหญเปนผแทนทไมมอ�านาจ ตดสนใจรวมทงเปลยนผแทนเขารวมประชมทกครงสงผลตอการด�าเนนงานของเครอขายพฒนาสหกจศกษาในภมภาคตางๆ

3)ผบรหารและคณาจารยไมใหความส�าคญของการด�าเนนงานสหกจศกษาจงท�าใหการด�าเนนงานประสบปญหาและอปสรรค

4) การก�าหนดนโยบายดานสหกจศกษาของแตละสถาบนยงไมชดเจนและเปนรปธรรมทงในหนวยงานภาครฐและเอกชน

ภำพรวมสภาพแวดลอมการจดสหกจศกษาปจจบนแมจะมการสรางความร ความเขาใจ แกทกภาคสวนอยางตอเนอง โดยเฉพาะการสนบสนนของ สกอ. ผานกลไกเครอขายพฒนาสหกจศกษา9 เครอขาย สมาคมสหกจศกษาไทย เครอขายความรวมมอกบองคกรทงภาครฐและภาคเอกชน แตยงอยในสภาวะเสยงหรอหยดอยกบทเพราะความไมเขาใจ ไมพรอมขององคกรผใชบณฑต การแขงขนเรองคณภาพบณฑตมมากขน และความไมแนนอนในการสนบสนนดานนโยบายและงบประมาณจากภาครฐ และจดออนในประเดนพเลยงและพนกงานขาดความรความเขาใจเกยวกบหนาทและบทบาทของตนเอง ไมมฐานขอมลทใชรวมกน มหาวทยาลยและองคกรผใชบณฑตขาดคณาจารยนเทศทมประสบการณและความรความสามารถดงนนสถานศกษาจงตองพยายามขยายความรความเขาใจและเพมแรงจงใจตอองคกรผใชบณฑตทเปนภาคส�าคญในการมสวนรวมผลตนกศกษา รวมทงตองพฒนาเครอขายสหกจศกษาใหมความเขมแขงและใชทรพยากรรวมกนระหวางเครอขายเพมขน ทงน เมอสถาบนการศกษาเหนชอบและด�าเนนการพฒนาหลกสตร ขนมาสถานศกษาสามารถน�าแนวทางหรอสภาพปญหาในการจดการเรยน การสอนเชงบรณาการกบการท�างานแบบสหกจศกษาใชเปนแนวทางวางแผนการด�าเนนงานในสถาบนการศกษาไดอยางมประสทธภาพและเหมาะสมกบบรบทของสถานศกษาเพอเพมความเขมแขงในการด�าเนนงานในรปแบบทเหมาะสมกบบรบทของสถานศกษาของตนตอไป


154 155

หลกกำรประเมนสถาบนอดมศกษาทจดหลกสตรการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานในประเภทตางๆควรจดใหมการประเมน

ผลการด�าเนนงานเพอวดระดบความส�าเรจในการด�าเนนงาน โดยน�าผลสมฤทธมาเปรยบเทยบกบวตถประสงคและเปาหมายทก�าหนดไวและควรมการด�าเนนการอยางตอเนอง เพอประกนคณภาพในการจดหลกสตร ทงน การประเมนหลกสตรถอเปน สวนหนงของการบรหารจดการ โดยประกอบไปดวยการวางแผน (planning) การด�าเนนงาน (implementation) การตดตามความกาวหนา(monitoring)และการประเมนผลการด�าเนนงาน(evaluation)(ไทยทพยสวรรณกลและคณะ,2555)

กำรก�ำหนดผลกำรเรยนรเพอกำรประเมนผลสหกจศกษำ (สเมธแยมนน,2559) 1)ผลการเรยนรทเปนเปาหมายของสถาบนอดมศกษาทก�าหนดไวในหลกสตร 2) ผลการเรยนรทเปนความตองการ หรอความคาดหวงของสถานประกอบการตลอดจนวฒนธรรมองคกร

บรรทดฐานทางการปฏบตตน 3)ผลการเรยนรทเปนความตองการของนกศกษาจดแขงจดออนความสามารถในการปรบตว 4)ผลการเรยนรทเปนพนฐานของการเรยนรตลอดชวตและการแกปญหาใหมทเกดขนในอนาคตปจจยเงอนไขทจ�ำเปนตอกำรวดประเมนกำรเรยนร 1)ผบรหารสถาบนอดมศกษาจะตองตระหนกสนใจและใสใจในการจดการศกษาเพอใหไดบณฑตทมคณภาพได

มาตรฐานตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต(ThailandQualificationFramework;TQF)อยางแทจรง 2) อาจารยและบคลากรสายสนบสนนตองเอาใจใสตอการด�าเนนงานและการจดการเรยนการสอนตามกรอบ

TQF 3) นสต นกศกษาจะตองใหคณคาทางภมปญญาการเปนบณฑตทภาคภมใจมากกวาการไดรบใบปรญญาหรอ

คณวฒหลกฐานการเรยนจบ(องอาจนยพฒน,2559)กำรประเมนกำรด�ำเนนงำนจดกำรศกษำเชงบรณำกำรกบกำรท�ำงำน การประเมนการด�าเนนงานเปน การประเมนผลภาพรวมของการจดการบรหารหลกสตรการจดการเรยนการสอนเชง

บรณาการกบการท�างานกบการเรยนรของนกศกษาและการตรวจสอบคณภาพการศกษาตามปณธานและเปาหมายของสถาบนอดมศกษา


ขนตอนกำรประเมนผลกำรจดกำรเรยนกำรสอนเชงบรณำกำรกบกำรท�ำงำน (สเมธแยมนน,2559) ขนตอนท1ก�าหนดวตถประสงคเปาหมายและผมสวนไดสวนเสย ขนตอนท2ออกแบบระเบยบวธการประเมนและการวด ขนตอนท3เกบรวบรวมขอมลและวเคราะหขอมล ขนตอนท4น�าเสนอขอคนพบกบผมสวนไดสวนเสย ขนตอนท5สรปขอเสนอแนะการปรบปรง

ชวงเวลำกำรประเมนผลกำรด�ำเนนงำน 1) ชวงท 1 กำรประเมนผลบรบทเบองตน (context หรอ preliminary evaluation)เปนการวเคราะหความพรอม ความเปนไปไดในการด�าเนนการจดท�าหลกสตรการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการ

กบการท�างาน การก�าหนดกลมเปาหมายแหลงเรยนรทงภายในและภายนอกสถานศกษา การก�าหนดทศทางในการด�าเนนการหลกสตร และความเปนไปไดในการด�าเนนงาน เพอน�าไปสการวางแผน ก�าหนดกลยทธการท�างาน การก�าหนดนโยบายและ การจดสรรทรพยากรทจ�าเปนตอการด�าเนนงาน

2) ชวงท 2 กำรประเมนควำมกำวหนำ (formative evaluation)เปนการวดประเมนเพอดความกาวหนาทจะน�าไปสการปรบปรงการด�าเนนงานตามหลกสตรการจดการเรยนการสอน

เชงบรณาการกบการท�างาน เปนการประเมนผลปจจยน�าเขา (input evaluation) ไดแกทรพยากรประกอบดวย งบประมาณบคลากรในการปฏบตงานเวลาอปกรณทจ�าเปนและเกยวของตอการด�าเนนงานวามความเหมาะสมเพยงพอและมการใชอยางมประสทธภาพหรอไมโดยอาจมการประเมนกระบวนการท�างาน(processevaluation)แนวทางการด�าเนนงานการก�าหนดกลไกและกระบวนการบรหารหลกสตรท�าใหไดขอมลส�าคญทท�าใหการด�าเนนบรหารหลกสตรเกดความส�าเรจหรอลมเหลวประเดนอะไรเปนปจจยแหงความส�าเรจอะไรเปนปญหาหรออปสรรคขอมลทไดสามารถน�ามาใชในการปรบปรงการด�าเนนงานการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานของสถานศกษา

3) ชวงท 3 กำรประเมนผลเมอสนสดภำคกำรศกษำหรอกำรด�ำเนนกจกรรม (summative evaluation)เปนการวดประเมนผลเพอสรปงานทไดด�าเนนการ หรอเปนการประเมนเพอตดสนหรอตรวจสอบผลสมฤทธของ

การด�าเนนงานหรอคณภาพการด�าเนนงานเพอน�าไปสการปรบปรงการด�าเนนงาน4) ชวงท 4 กำรประเมนผลลพธทเกดขน (outcome evaluation)เปนการวดประเมนผลกระทบทเกดจากโครงการทงผลกระทบทคาดหวงและผลกระทบโดยบงเอญ5) ชวงท 5 กำรประเมนผลทแสดงใหเหนถงควำมยงยนของผลสมฤทธของนกศกษำทยงคงตอไปในอนำคต

(sustainable evaluation)เปนการวดประเมนผลเพอตดตามการเปลยนแปลงทเกดขนในตวนกศกษาซงเปนคณลกษณะทตดตวส�าหรบการท�างาน

ในอนาคตเปนการประเมนทแสดงใหเหนความสามารถหรอศกยภาพของนกศกษาอนจะน�าไปสผลสมฤทธทยงยนในอนาคต

นโยบำยกำรจดกำรศกษำระดบอดมศกษำในปจจบนอรสาภาววมล(2560)ไดกลาวถงรปแบบการจดการศกษาอดมศกษาปจจบนปรบเปลยนไปตามสภาพการเปลยนแปลง

ของสงคมและการพฒนาประเทศและนโยบายการจดการศกษาของชาต โดยเฉพาะนโยบายการศกษาปจจบนของประเทศทมงสไทยแลนด 4.0 และนโยบายส�าคญของรฐบาลทมตอกระทรวงศกษาธการคอการผลตบณฑตใหตรงกบความตองการในการพฒนาประเทศและบณฑตทส�าเรจการศกษาตองมงานท�าและท�างานไดจรงและการสรางบคลกและอปนสยทดงาม(charactereducation)ทงนบทบาทของส�านกงานคณะกรรมการการอดมศกษาจะท�าหนาทเปนหนวยงานทางดานนโยบาย(policyunit)


โดยไดด�าเนนการบรรจการจดการศกษาเชงบรณาการกบการท�างานไวในแผนอดมศกษาทงระยาวและระยะสนและไดก�าหนดนโยบายสการปฏบตในสถาบนอดมศกษาผานเครอขาย กจกรรมโครงการ การปรบปรงเกณฑมาตรฐานหลกสตรรองรบ สงเสรมสนบสนนการขบเคลอนการบรณาการในรปแบบตางๆเชนการจดสรรงบประมาณสนบสนนจดประชมสมมนาพฒนามาตรฐานหลกสตรและบคลากรการสรางความรวมมอกบตางประเทศตดตามการด�าเนนงานตามนโยบายและการด�าเนนการตามมาตรฐานและขบเคลอนการด�าเนนงานสมาตรฐานสากล

ตวอยำงกำรประเมนผลกำรด�ำเนนงำน 1. สมำคมสหกจศกษำไทย (2559) ก�ำหนดแนวทำงกำรประเมนผลกำรด�ำเนนงำนสหกจศกษำดงน

1)มาตรฐานการประเมนผลตองเทยบเคยงกบมาตรฐานการประเมนผลของสถาบนอดมศกษาทไดก�าหนดไวแลว2)ผประเมนตองเปนคณาจารยนเทศและผนเทศงานหรอพเลยงทงนขนอยกบกรณของการนเทศงานการตดตาม

และการใหค�าปรกษาโดยมแนวปฏบตดงน 2.1)การประเมนผลระหวางคณาจารยนเทศจากสถาบนอดมศกษาและผนเทศงานหรอพเลยง 2.2)การประเมนผลระหวางคณาจารยนเทศจากสถาบนอดมศกษาพนธมตรและผนเทศงานหรอพเลยง 2.3) การประเมนผลระหวางคณาจารยนเทศจากสถาบนอดมศกษารวมกบคณาจารยนเทศจากสถาบน

อดมศกษาพนธมตร และผนเทศงานหรอพเลยง ในประเดนปญหาอปสรรคและขอเสนอแนะเพอการด�าเนนงานในอนาคตของ สหกจศกษา


กำรประกนคณภำพกำรศกษำกบกำรด�ำเนนงำนกำรจดกำรศกษำเชงบรณำกำรการประกนคณภาพการศกษาตามเจตนารมณแหงพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบ

ท 2) พ.ศ. 2545 หมายถงการพฒนาคณภาพของการบรหารจดการและด�าเนนกจกรรมตามภารกจของสถานศกษาทกระดบเพอพฒนาคณภาพของผเรยนอยางตอเนองและสรางความมนใจใหกบผรบบรการทางการศกษา สถานศกษาทกแหงตองจดใหมระบบประกนคณภาพการศกษา โดยถอเปนสวนหนงของกระบวนการบรหารการศกษาทตองด�าเนนการอยางตอเนอง ดงนน การจดการศกษาเชงบรณาการทง 9 ประเภทจงจ�าเปนตองมระบบประกนคณภาพการศกษา เพอเปนการสรางระบบและกลไกการในการควบคมตรวจสอบและประเมนการด�าเนนงานการจดการศกษาเชงบรณาการใหเปนไปตามมาตรฐานทก�าหนดใหมการด�าเนนการอยางมคณภาพและเสรมสรางความมนใจแกผทเกยวของประกอบดวยผบรหารผจดการเรยนการสอนครอาจารยแหลงเรยนร และการเรยนรของผเรยน เพอใหนสตนกศกษาเกดผลสมฤทธตามมาตรฐานผลการเรยนรทก�าหนดเนองจากTQFมงเนนมาตรฐานการเรยนรของผเรยนเปนส�าคญ

แนวทำงกำรจดกำรศกษำทก�ำหนดในพระรำชบญญตกำรศกษำแหงชำต พ.ศ. 2542 1) การจดการศกษายดหลกวาผเรยนทกคนมความสามารถเรยนรและพฒนาตนเองไดและถอวาผเรยนมความส�าคญทสดกระบวนการจดการศกษาตองสงเสรมใหผเรยนสามารถพฒนาตามธรรมชาตและเตมศกยภาพ 2) การจดการศกษาตองเนนความส�าคญทงความร คณธรรม กระบวนการเรยนรและบรณาการตามความเหมาะสมของแตละระดบการศกษาในเรองตาง ๆ ไดแก ความรเรองเกยวกบตนเองและความสมพนธของตนเองกบสงคม วทยาศาสตรและเทคโนโลย การจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ศาสนา ศลปวฒนธรรม การกฬา ภมปญญาไทย คณตศาสตรภาษา และความรและทกษะในการประกอบอาชพการจดกระบวนการเรยนร ใหสถานศกษาและหนวยงานทเกยวของด�าเนนการจดเนอหาสาระและกจกรรมใหสอดคลองกบความสนใจและความถนดของผเรยนฝกทกษะกระบวนการคดการจดการและ การประยกตความรมาใชเพอปองกนและแกปญหาจดกจกรรมใหผเรยนไดเรยนรจากประสบการณจรงฝกการปฏบตผสมผสานสาระความรดานตาง ๆ อยางไดสดสวนสมดลกน สงเสรมสนบสนนใหผสอนสามารถจดบรรยากาศสภาพแวดลอมสอการเรยนและอ�านวยความสะดวกเพอใหผเรยนเกดการเรยนรรวมทงสามารถใชการวจยเปนสวนหนงของกระบวนการเรยนร

2. ส�ำนกงำนคณะกรรมกำรกำรอดมศกษำ (2556) ก�ำหนดแนวทำงกำรตดตำมและประเมนผลกำรด�ำเนนงำนของทกองคกรทเกยวของกบกำรด�ำเนนงำนสหกจศกษำดงน

1) การรายงานผลการด�าเนนงานโดยสถาบนอดมศกษาจดท�ารายงานผลการด�าเนนงานมขอมลประกอบดวยจ�านวนนกศกษาสหกจศกษาในแตละภาคการศกษากระบวนการสหกจศกษาทสถาบนด�าเนนการรายชอองคกรผใชบณฑตรายชอโครงงาน/หวขอรายงานของนกศกษาผลการประเมนและรายงานการปฏบตงานของนกศกษารวมทงการนเทศนกศกษาณองคกรผใชบณฑตปญหาและอปสรรคในการด�าเนนงานสหกจศกษาในแตละปการศกษา

2)การตรวจเยยมการด�าเนนงานสหกจศกษาทสถาบนอดมศกษาและองคกรผใชบณฑตเพอตดตามผลการด�าเนนงานผมสมฤทธทเกดขนตอตวนกศกษาสถาบนอดมศกษาและองคกรผใชบณฑตเพอรวบรวมปญหาอปสรรคเพอน�ามาปรบกลยทธในการด�าเนนงานในปตอไปทงนในการตรวจเยยมอาจจะตองมการหมนเวยนสถาบนและองคกรผใชบณฑต

3) การวจยผลสมฤทธ เพอน�าผลการวจยมาประกอบการก�าหนดนโยบายและจดท�ากลยทธ มาตรการและแนวทางการด�าเนนงานสหกจศกษาชวงถดไปโดยอาจจดจางบรษททปรกษาด�าเนนการวจย2-3ครงตอป

4)รายงานสหกจศกษาในรอบปตอส�านกงานคณะกรรมการการอดมศกษาเพอประมวลผลการด�าเนนการทงสถาบนอดมศกษาและองคกรผใชบณฑตและนสตนกศกษาเพอเผยแพรผลการด�าเนนการตอสงคม


3)สงเสรมการด�าเนนงานและการจดตงแหลงการเรยนรตลอดชวต 4)จดการประเมนผเรยนโดยพจารณาจากพฒนาการของผเรยนความประพฤตการรวมกจกรรมและการทดสอบและใชวธการทหลากหลายในการจดสรรโอกาสการเขาศกษาตอและใหน�าผลการประเมนผเรยนมาใชประกอบการพจารณา 5)หลกสตรการศกษาตองมลกษณะหลากหลายสาระของหลกสตรตองมงพฒนาคนใหมความสมดลทงดานความรความคดความสามารถความดงามและความรบผดชอบตอสงคมหลกสตรการศกษาระดบอดมศกษามงพฒนาวชาการวชาชพชนสงและการคนควาวจยเพอพฒนาองคความรและพฒนาสงคม 6)ใหสถานศกษารวมกบบคคลครอบครวชมชนองคกรชมชนองคกรปกครองสวนทองถนเอกชนองคกรเอกชนองคกรวชาชพสถาบนศาสนาสถานประกอบการและสถาบนสงคมอนสงเสรมความเขมแขงของชมชน 7)สงเสรมใหผสอนสามารถวจยเพอพฒนาการเรยนรทเหมาะสมกบผเรยนในแตละระดบการศกษาหลกกำรประเมนคณภำพ

เนองจากการพฒนาคณภาพและมาตรฐานของอดมศกษาเปนเรองทส�าคญและจ�าเปนอยางยง และตองครอบคลม ทงการประเมนคณภาพภายนอกสถาบนอดมศกษา และการประกนคณภาพภายในของสถาบนอดมศกษา โดยมหลกการส�าคญ 5ประการดงน

1) เปนการประเมนเพอมงใหมการพฒนาคณภาพการศกษา ไมไดมงเนนเรองการตดสน การจบผด หรอการใหคณ ใหโทษ 2)ยดหลกความเทยงตรงเปนธรรมโปรงใสมหลกฐานขอมลตามสภาพความเปนจรง(evidencebased)และมความรบผดชอบทตรวจสอบได(accountability)

3)มงเนนในเรองการสงเสรมและประสานงานในลกษณะกลยาณมตรมากกวาการก�ากบควบคม4)สงเสรมการมสวนรวมในการประเมนคณภาพและการพฒนาการจดการศกษาจากทกฝายทเกยวของ5)มงสรางความสมดลระหวางเสรภาพทางการศกษากบจดมงหมายและหลกการศกษาของชาตตามทไดก�าหนดไวในพระ

ราชบญญตการศกษาแหงชาตพ.ศ.2542โดยใหเอกภาพเชงนโยบายแตยงคงมความหลากหลายในทางปฏบตทสถาบนสามารถก�าหนดเปาหมายเฉพาะและพฒนาคณภาพการศกษาใหเตมศกยภาพของสถาบนและผเรยน

วตถประสงคกำรประเมนคณภำพวตถประสงคทวไป 1) เพอใหทราบระดบคณภาพของสถาบนอดมศกษาในการด�าเนนการตามภารกจดานตางๆ 2)เพอกระตนเตอนใหสถาบนอดมศกษาพฒนาคณภาพการศกษาและประสทธภาพการบรหารจดการอยางตอเนอง 3)เพอใหทราบความกาวหนาของการพฒนาคณภาพการศกษาของสถาบนอดมศกษา 4) เพอรายงานสถานภาพและพฒนาการในดานคณภาพและมาตรฐานของสถาบนอดมศกษาตอสาธารณชนและ หนวยงานทเกยวของวตถประสงคเฉพำะ 1) เพอตรวจสอบยนยนสภาพจรงในการด�าเนนงานของสถาบนอดมศกษาและประเมนคณภาพการศกษาตามมาตรฐานการศกษาอยางมประสทธภาพ ตามกรอบแนวทางและวธการทก�าหนด และสอดคลองกบระบบการประกนคณภาพของสถาบนอดมศกษาและหนวยงานตนสงกด 2)เพอใหไดขอมลซงชวยสะทอนใหเหนจดเดนและจดดอยของสถาบนอดมศกษาเงอนไขของความส�าเรจและสาเหตของปญหารวมทงนวตกรรมและการปฏบตทดของสถาบนอดมศกษา 3) เพอชวยเสนอแนะแนวทางปรบปรงและพฒนาคณภาพการศกษาแกสถาบนอดมศกษาและหนวยงาน ตนสงกด

4)เพอสงเสรมใหสถาบนอดมศกษามการพฒนาคณภาพและประกนคณภาพภายในอยางตอเนอง 5) เพอรายงานผลการประเมนคณภาพและมาตรฐานการศกษาของสถาบนอดมศกษาตอหนวยงานทเกยวของและสาธารณชน

ผลทคำดวำจะไดรบ 1) เกดการพฒนาคณภาพของสถาบนอดมศกษาอยางตอเนองเขาสระดบมาตรฐานสากลและมความเปนเลศทางวชาการตามจดเนนและเอกลกษณของสถาบนอดมศกษา 2)การใชทรพยากรในการบรหารจดการของสถาบนอดมศกษาเปนไปอยางมประสทธภาพ 3)การบรหารจดการสถาบนอดมศกษาเปนไปอยางมประสทธผลอนจะท�าใหการผลตบณฑตทกระดบการสรางผลงานวจยและการใหบรการวชาการเกดประโยชนสงสดและตรงกบความตองการของสงคมและประเทศ 4)นกศกษาผปกครองผจางงานและสาธารณชนมขอมลส�าหรบการตดสนใจทถกตองและเปนระบบ 5)สถาบนอดมศกษาหนวยงานบรหารการศกษาและรฐบาลมขอมลทถกตองและเปนระบบในการก�าหนดนโยบายวางแผนและบรหารจดการการศกษา


กำรจดกำรศกษำเชงบรณำกำรกบกำรท�ำงำนกบกำรประกนคณภำพกำรศกษำ ประกาศกระทรวงศกษาธการ เรอง เกณฑมาตรฐานหลกสตรระดบปรญญาตร พ.ศ. 2558 ไดแบงหลกสตรเปน 2 กลม ประกอบดวย (1) หลกสตร ปรญญาตรทางวชาการทม งผลตบณฑตใหมความรอบรทงภาคทฤษฏและภาคปฏบต เนนความรและทกษะดานวชาการสามารถน�าความรไปประยกตใชในสถานการณจรงไดอยางสรางสรรคและ(2)หลกสตรปรญญาตรทางวชาชพหรอปฏบตการทมงผลตบณฑตใหมความรอบรทงภาคทฤษฎและภาคปฏบตเนนความรสมรรถนะและทกษะดานวชาชพตามขอก�าหนดมาตรฐานวชาชพหรอมสมรรถนะและทกษะดานการปฏบตเชงเทคนคในศาสตรสาขาวชานนๆ โดยผานการฝกงานในสถานประกอบการหรอสหกจศกษา(ราชกจจานเบกษาเลม132ตอนพเศษ295ง,13พฤศจกายน2558) นอกจากนส�านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา(2558) ยงกลาววา ทกษะทจ�าเปนส�าหรบการเรยนรในศตวรรษท21ประกอบดวย4กลมหลกไดแก(1)กลมวชาหลก(coresubjects)(2)กลมทกษะชวตและอาชพ(lifeandcareerskills)(3)กลมทกษะการเรยนรและนวตกรรม(learning and innovation skills) และ (4) กลมทกษะสารสนเทศสอและเทคโนโลย(information,mediaandtechnologyskills)ในบรรดาทกษะทง4กลมหลกพบวา

ทกษะชวตและอาชพเปนกลมทกษะหนงทคนสวนใหญรวมทงผใชบณฑตใหความส�าคญเปนอยางมากเพราะทกษะนจะสะทอนถงความสามารถในการปรบตวและยดหยน(adaptabilityandflexibility)ความคดรเรมและการเรยนรไดดวยตนเอง(initiativeand self-direction) ปฏสมพนธทางสงคมและขามวฒนธรรม(socialandcross-culturalinteraction)ความรบผดชอบและความสามารถผลตผลงาน(accountabilityandproductivity)รวมทงความเปนผน�าและรบผดชอบตอสงคม(leadershipandresponsibility) เพอเปนการตอบสนองตอการเสรมสรางทกษะชวตและอาชพใหแกนกศกษา หลกสตรทเปดสอนในแตละสถาบนอดมศกษาจงไดจดใหมการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานในรปแบบตาง ๆ ทเหมาะสมกบหลกสตรของตน โดยมงหวงใหบณฑตของสถาบนเปนบคคลทมศกยภาพพรอมส�าหรบการท�างานหลงส�าเรจการศกษา ทงน เพอใหบณฑตมคณลกษณะทตอบสนองตอความตองการของตลาดแรงงาน อกทงในมตของการประกนคณภาพการศกษายงพบวาอตราการไดงานท�าของบณฑต รวมทงความพงพอใจของผใชบณฑตตอคณภาพของบณฑตเปนสงทหลกสตรตองใหความส�าคญเปนอยางมากดงจะเหนไดจากเกณฑการประกนคณภาพการศกษาภายในระดบอดมศกษา พ.ศ. 2557 ทก�าหนดใหตองมการรายงานผลการด�าเนนงานในสวนทเกยวของกบการผลตบณฑตทงในระดบหลกสตรระดบคณะและระดบสถาบนดงน

160 161

1. กำรประกนคณภำพกำรศกษำภำยในระดบหลกสตรปรญญำตรองคประกอบท 2 บณฑตตวบงชท 2.1 คณภำพบณฑตตำมกรอบมำตรฐำนคณวฒระดบอดมศกษำแหงชำต ตวบงชน เปนการประเมนคณภาพบณฑตในมมมองของ ผใชบณฑตทอยางนอยบณฑตตองมคณลกษณะทพงประสงคตามทหลกสตรก�าหนดไวใน มคอ.2 ซงเปนผลลพธการเรยนร (learningoutcomes) ทตองการใหเกดขนกบผเรยน กระบวนการประเมนผลผเรยนในการจดการศกษาเชงบรณาการกบการท�างานดวยการวดผลการเรยนร (learning benchmark) ในระหวางการท�างานในสภาพจรงจะสามารถอธบายไดวาการบรณาการกบการท�างานมการประกนวาผลลพธการเรยนรทก�าหนดจะเกดขนกบผเรยนจรง ซงตรงตามวตถประสงคของหลกสตรทก�าหนดไวในมคอ.2


ตวบงชท 2.2 รอยละของบณฑตปรญญำตรทไดงำนท�ำหรอประกอบอำชพอสระภำยใน 1 ป การเพมอตราการไดงานท�าของบณฑตเปนผลเนองมาจากการเสรมสรางทกษะการท�างานใหแกบณฑตกอนส�าเรจการศกษาผานรปแบบการจดการศกษาทเนนประสบการณการท�างานทนอกเหนอจากการเรยนเฉพาะภายในสถาบนจงเหนไดวาการจดการศกษาเชงบรณาการกบการท�างานจงเปนเครองมอทเหมาะสมและมประสทธภาพเปนอยางมาก บณฑตทผานกระบวนการเรยนจะเปนบณฑตทพรอมท�างานทนทเมอส�าเรจการศกษา โดยการบรณาการแตละประเภทจะมจดเนนทแตกตางกนเชนประเภททบรณาการกอนส�าเรจการศกษาไดแกพนกงานฝกหดใหมหรอพนกงานฝกงาน(newtraineeshiporapprenticeship)ทผเรยนพรอมท�างาน(readytowork)จะประกนการไดงานท�าของผเรยนไดอยางชดเจนหรอการฝกปฏบตจรงภายหลงส�าเรจการเรยนทฤษฎ(post-courseinternship)ทเนนการฝกงานในภาคการศกษาสดทายกอนส�าเรจการศกษาผเรยนตองใชความคดรวบยอดทไดจากการศกษาตลอดหลกสตรในการท�างานจงเปนการแสดงศกยภาพใหผใชบณฑตพจารณาและตดสนใจรบเขาท�างานเมอส�าเรจการศกษา

ตวบงชท 5.3 กำรประเมนผเรยน การประเมนนกศกษานอกเหนอจากประเมนผลสมฤทธทางการศกษาแลว หลกสตรตองท�าการประเมนทสะทอนความสามารถในการปฏบตงานในโลกแหงความเปนจรงและตองมวธการใหขอมลปอนกลบทท�าใหนกศกษาสามารถแกไขจดออนหรอเสรมจดแขงของตนเองไดกระบวนการจดการศกษาเชงบรณาการกบการท�างานจงสามารถชวยสะทอนถงศกยภาพทแทจรงของนกศกษาในการท�างาน การวดผลการเรยนรจะเนนการประเมนสมรรถนะ(competency-basedlearning)

ตลอดหลกสตรมการปรบปรงกระบวนการเรยนอยางตอเนองทสามารถประกนไดวาผเรยนมผลลพธการเรยนรตามทก�าหนด

2. กำรประกนคณภำพกำรศกษำภำยในระดบคณะองคประกอบท 1 กำรผลตบณฑตตวบงชท 1.5 กำรบรกำรนกศกษำระดบปรญญำตร ต วบ งชน ก� าหนดให คณะจดให มบรการด าน ตาง ๆ แกนกศกษาและศษยเกาในกจกรรมทเปนประโยชนแกนกศกษา ซงรวมถงการบรการจดหางาน แหลงขอมลการฝกประสบการณวชาชพ และการเตรยมความพรอมเพอการท�างานเมอส�าเรจการศกษา การจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานไมสามารถกระท�าไดเพยงล�าพงภายในสถาบนหากแตตองไดรบความรวมมอจากแหลงเรยนรในสภาพจรงทหลากหลาย ความรวมมอกบผใชบณฑตจงชวยใหคณะมฐานขอมลทจะชวยสงเสรมการเขาสตลาดงานของบณฑตทส�าเรจการศกษาในสาขาตาง ๆ อกทง กอนทผเรยนจะไปปฏบตงาน คณะตองเตรยมความพรอมในดานทกษะอาชพนอกเหนอจากทกษะวชาการใหแกนกศกษา ซงเปนการใหบรการพนฐานใหแกนกศกษาไดเปนอยางด


3. กำรประกนคณภำพกำรศกษำภำยในระดบสถำบนองคประกอบท 1 กำรผลตบณฑตตวบงชท 1.4 กำรบรกำรนกศกษำระดบปรญญำตร ตวบงชนก�าหนดใหสถาบนตองจดใหมบรการดานตางๆ แกนกศกษาและศษยเกาในกจกรรมทเปนประโยชนแกนกศกษาเชนเดยวกบตวบงชท1.5ของการประกนคณภาพการศกษาภายในระดบคณะ การด�าเนนงานบรณาการเรยนกบการท�างานจงควรกระท�าในระดบของสถาบน ไมใชเพยงแคหลกสตรหรอคณะเทานน กลาวโดยสรป การบรหารจดการหลกสตรจงเปนหนาททอาจารยผรบผดชอบหลกสตรรวมกบคณาจารยในหลกสตรตองรวมกนจดการศกษาทสามารถสรางบณฑตทมคณลกษณะตอบสนองตอความตองการของผ ใชบณฑต ซงไม ใช เพยงแคจดการศกษาทตอบเกณฑการประกนคณภาพการศกษาเทานน หากแตวาวตถประสงคทส�าคญยงคอการจดการเรยนการสอนตองสะทอนถงศกยภาพ ท แท จร งของบณฑตแต ละรายอย างมประสทธภาพกระบวนการจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานจงเปนค�าตอบส�าหรบการจดการศกษาในยคปจจบน


บรรณำนกรมกระทรวงศกษาธการ.(29พฤษภาคม2560).ประกาศกระทรวงศกษาธการเรองเกณฑมาตรฐาน หลกสตรระดบปรญญาตรพ.ศ.2558.[ออนไลน]. สบคนจาก:http://www.mua.go.th/users/bhes/front_home/criterion58/criterion_b58.PDFกระทรวงศกษาธการ.(29พฤษภาคม2560).พระราชบญญตการศกษาแหงชาตพ.ศ.2542.[ออนไลน]. สบคนจาก:http://www.moe.go.th/main2/plan/p-r-b42-01.htmกระทรวงศกษาธการ.(29พฤษภาคม2560).พระราชบญญตการศกษาแหงชาตพ.ศ.2542แกไขเพมเตม (ฉบบท2)พ.ศ.2545.[ออนไลน].สบคนจาก:https://person.mwit.ac.th/01- Statutes/NationalEducation.pdfไทยทพยสวรรณกลธระสดสขก�าเนดและอรพนทสพโชคชย.(2555).คมอการจดสหกจศกษาหนวยท 5: การประเมนผล การวดผลสมฤทธ และการวจยสถาบนในงานสหกจศกษา. กรงเทพฯ: สมาคมสหกจศกษาไทย.บญชมศรสะอาด.(2543).การวจยทางการวดผลและประเมนผล.กรงเทพฯ:สวรยาสาสน.สมาคมสหกจศกษาไทย.(2559).กรอบมาตรฐานสหกจศกษานานาชาต. นครราชสมา:สมาคมสหกจศกษาไทย.ส�านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา.(2556).แผนการด�าเนนการสงเสรมสหกจศกษาใน สถาบนอดมศกษา พ.ศ. 2556-2558. กรงเทพมหานคร:พมพรงจ�ากด.ส�านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา.(2558).คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในระดบอดมศกษา พ.ศ. 2557 ฉบบปรบปรง พฤษภาคม 2558.นนทบร:ภาพพมพ.สเมธแยมนน.(2559).การประเมนผลสหกจศกษา.เอกสารประกอบการบรรยายการฝกอบรมเชง ปฏบตการหลกสตรคณาจารยนเทศสหกจศกษารนท4เครอขายพฒนาสหกจศกษาภาคใต ตอนบน.นครศรธรรมราช:มหาวทยาลยวลยลกษณ.องอาจนยพฒน.(2559).การวดประเมนผลการเรยนรของนสต/นกศกษาตามกรอบมาตรฐาน TQF. เอกสารประกอบการอบรมเชงปฏบตการการวดและประเมนผลการศกษา.นครศรธรรมราช: มหาวทยาลยวลยลกษณ7-8มกราคม2559.อรสาภาววมล.(2560).ความส�าคญของการจดการเรยนการสอนดานสหกจศกษาและการจดการศกษา เชงบรณาการกบการท�างาน.เอกสารประกอบการบรรยายการฝกอบรมเชงปฏบตการหลกสตร คณาจารยนเทศสหกจศกษารนท8เครอขายพฒนาสหกจศกษาภาคใตตอนลาง.สงขลา: มหาวทยาลยสงขลานครนทร.

บทท 10แนวโนมการจดการศกษาเชงบรณาการกบการท�างาน


การจดการศกษาเชงบรณาการกบการท�างานเปนรปแบบทมงสรางคนสรางงานและสรางชาตเปนการจดการศกษาแบบองครวมและบรณาการเชอมโยงกบเศรษฐกจสงคมวฒนธรรมศาสนาและการเมองเพอพฒนาประเทศใหยงยน โดยขอน�าเสนอแนวโนมการจดการศกษาเชงบรณาการกบการท�างานในลกษณะดงตอไปน

1. เปลยนแปลงได (dynamics) การเรยนการสอนเช งบรณาการกบการท�างานสามารถเปลยนแปลงไดตามสภาพแวดลอมและสงคมในอนาคตท เปลยนแปลงเพอเปนประโยชนตอการการจดการศกษา โดยพฒนาศกยภาพของบคลากรภายในสถานศกษาสนบสนนทนวจยเพอพฒนาการศกษา และสรางเครอขายภาคประชาชนเพอใหเกดความรวมมอในการพฒนาการศกษาทรองรบกระแสโลกา ภวตน ประเทศไทยและหลายๆประเทศตางมงผลตบณฑตและก�าลงคนใหมสมรรถนะในสาขาทตรงตามความตองการของตลาดแรงงาน และการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของแตละประเทศ กรณประเทศไทยตองผลตก�าลงคนใหสอดรบกบ 10 อตสาหกรรมเปาหมาย: กลไกขบเคลอนเศรษฐกจเพออนาคตทสามารถเพมขดความสามารถในการแขงขนของประเทศจากทเปนอยใหสงขนรวมทงเปนทสนใจของนกลงทนทวโลกแบงเปน2กลมดงน 1) กำรต อยอด 5 อตสำหกรรมเดมประกอบดวยอตสาหกรรมยานยนตสมยใหมอตสาหกรรมอเลกทรอนกสอจฉรยะอตสาหกรรม

การทองเทยวกล มรายไดดและการทองเทยวเชงสขภาพ การเกษตรและเทคโนโลยชวภาพ และอตสาหกรรมการแปรรปอาหาร กลมเหลานมฐานทแขงแรงแตตองตอยอดการลงทนในผลตภณฑใหมๆใหมการวจยและพฒนาเพอยกระดบอตสาหกรรมสนานาชาต 2) กำรเพม 5 อตสำหกรรมอนำคตซงเปนอตสาหกรรมใหมทประเทศไทยมศกยภาพในการแขงขน และมผ สนใจลงทน มรากฐานสบเนองมาจากการตอยอดอตสาหกรรมทมในปจจบน ประกอบดวย อตสาหกรรมห นยนตเพอการอตสาหกรรม อตสาหกรรมการบนและ โลจสตกส อตสาหกรรมเชอเพลงชวภาพและเคมชวภาพ อตสาหกรรมดจทล และอตสาหกรรมการแพทยครบวงจร (คณศ แสงสพรรณ, 2558)อตสาหกรรมเปาหมายไดถกวางไวเปนกลไกหลกของการปรบโครงสรางภาคการผลต ทงเกษตรอตสาหกรรมบรการใหกาวไปขางหนาโดยท�าหนาทเปนศนยรวมกจกรรมเพอเพมการลงทนของประเทศและสรางความสามารถในการแขงขนของประเทศในระยะ10ปขางหนา

164 165

2. กำรบรณำกำร (integrated) การจดการศกษาเชงบรณาการกบการท�างาน เปนการน�าศาสตรหรอความรวชาตาง ๆ ทสมพนธกนน�ามาผสมผสานไดอยางกลมกลนเพอจดการเรยนการสอนภายใตหวขอเดยวกนเชอมโยงกนโดยเนนการสรางความรของผเรยนมากกวาการใหเนอหาโดยผสอนนอกจากนมการบรณาการรวมกบแหลงเรยนรและแหลงเรยนรนนมการพฒนาจดบรการทางการศกษาทมคณภาพมากขนผทเปนแรงงานสามารถขอเทยบโอนความร ประสบการณเพอยกระดบคณวฒการศกษาสงขนไดสงเสรมการวจยและพฒนาเพอสรางองคความรและนวตกรรมทสรางผลผลตและมลคาเพมทางเศรษฐกจตามยคสมยเชนปจจบนการแพรกระจายของสอดจทลชวยใหการเรยนรเกดขนไดทกททกเวลาการใชสมารตโฟน(smartphone)และหองเรยนเสมอนจรงแบบ 3 มตเปนสภาพแวดลอมแบบบรณาการการเรยนรอยางมประสทธภาพ การออกแบบหลกสตร การจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานและการประเมนผลการปฏบตเนนการผสมผสานการเรยนรวมกบการท�างาน สามารถจดการเรยนรแบบเปดและทางไกล(OpenandDistanceLearning:ODL)การน�าประสบการณสวนตวและการท�างานทเกยวของมาพฒนา และการน�าระบบการเรยนการสอนในสถานทปฏบตงานจรงมาประยกตใช ซงจะชวยเพมการเปลยนแปลงตอความยงยน การเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างาน คอคณสมบตหนงทมสวนชวยในการมสวนรวมของ ผเรยนเมอมการประเมนหลกสตรการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานจะสรางความเขาใจเพมเตมเกยวกบผลลพธ เพออ�านวยความสะดวกและสนบสนนการเรยนทตองพจารณารวมกนตลอดจนใหค�าแนะน�าส�าหรบผมอ�านาจตดสนใจ รวมถงการวจยและการพจารณาในอนาคต(Leal,2016)

3. กำรเปลยนแปลงของสภำพภมอำกำศและสงแวดลอม (climate change) การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศทวโลก ถกน�ามาใชในการวเคราะหหรอพจารณาศกยภาพทวไปของปรากฏการณเพอการปรบโครงสรางสถาบนทางสงคมสมยใหม เชนเดยวกบการวเคราะหผลกระทบเพอการวจยและการศกษาทางสงคมกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (JohnA.Paulson,2016อางถงใน เกรยงศกดเจรญวงศสกด,2560)สภาพแวดลอมทางธรรมชาตอทธพลจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศการไหลเวยนของน�าและกจกรรมของมนษยเปลยนแปลงไป การเปลยนแปลงดานสงแวดลอมสาเหตของผลกระทบตอผคนและทางเลอกในการตอบสนองตอสงคม


การจดการศกษาเชงบรณาการกบการท�างาน ยงเปนเรองทดงดดความสนใจในระดบนานาชาตดวย เนองจากมมหาวทยาลยหลายแหงก�าลงศกษาแนวทางปรบปรงความพรอมในการท�างานของผส�าเรจการศกษา กจกรรมเชงบรณาการทประสบความส�าเรจสามารถน�าไปสการเปนแรงงานทยงยนส�าหรบการเตบโตทางเศรษฐกจในอนาคต เชนมหาวทยาลยในออสเตรเลยหลายแหงก�าลงด�าเนนการเพอใหโอกาส ดงกลาวแกนกศกษาทกคน แตยงมอปสรรคดานการรบรส�าหรบผเรยนบางคน ถงแมวาจะมสวนรวมอยางเตมท มการด�าเนนการมากมายเพอชวยใหกลมนกศกษามความหลากหลายเพมมากขนโดยเฉพาะอยางยงในชวงปแรกๆอปสรรคของการเขารวมการจดการศกษาเชงบรณาการกบการท�างานยงไมไดรบการแกปญหาการใหความส�าคญกบการมสวนรวม การรวมตวทางสงคมของรฐบาลและการเพมขนอยางรวดเรวของการจดการศกษาเชงบรณาการกบการท�างานจงจ�าเปนตองใชวธการทมระบบและขอมลเพอปรบปรงผลการเรยนกอนส�าเรจการศกษาส�าหรบผเรยนทกคน(PeachandOther,2016)

166 167

ผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและสงแวดลอมเกยวของกบการแลกเปลยนความรความเขาใจระหวางผทท�างานในสาขา ตาง ๆ ถงปญหาทเกดขน เพอลดความเสยงตอความสญเสยความหลากหลายทางชวภาพอนเนองมาจากภาวะโลกรอน ความเหมาะสมของผลผลต การแพรระบาดหรออบตใหมของศตรพชและโรคทเพมขน การลดผลกระทบทจะเกดขนตองวางแผนปรบตวทงในระดบชาตและระดบทองถน การจดการศกษาเชงบรณาการกบการท�างานจงจ�าเปนตองประยกตและปรบเปลยน วธการจดการเรยนการสอนส�าหรบแกปญหาหรอบรรเทาปญหาเหลานน

4. มควำมหลำกหลำย (diversity) หลายคนมองเรองความหลากหลายในเชงบวก กลาวคอ ความหลากหลายท�าใหมโอกาสเรยนรในสงทเราไมเคยร และกาวขามสงตาง ๆ ทเราคนเคยเพอไปเรยนรสงใหม ๆ ในชวตจรงความหลากหลายมความส�าคญเนองจากเปนปจจยทชวยใหเกดการเชอมโยงความรตาง ๆ เพอไปสความส�าเรจดวยการใชศกยภาพทมาจากความแตกตางของแตละคน ส�าหรบ มมมองทางการศกษาความหลากหลายนจ�าเปนมากในหองเรยน เพราะจะชวยสงเสรมบรรยากาศการเรยนใหมสภาพเชนเดยวกบโลกความเปนจรงและยงกระตนผ เรยนใหเรยนร แนวคดหรอวฒนธรรมใหม ๆ ทไมค นเคย มากอนผเรยนทอยในสงคมซงมความหลากหลายจะสามารถท�าความเขาใจมมมองหรอแนวคดตางๆ ไดดกวาทงนจะชวยใหผเรยนเขาใจตนเองมากขน ภายใตประเดนทกลาวถงดงตอไปน

ควำมแตกตำงทำงวฒนธรรมระหวำงประเทศ (culture international)สงคมโลกในอนาคตจะมระบบเศรษฐกจฐานความรและการคาแบบไรพรมแดนมความกาวหนาทางวทยาศาสตรเทคโนโลย

และการสอสารอยางมากสงคมโลกจะแคบลงมการลนไหลระหวางวฒนธรรมมากขนผลกระทบของวฒนธรรมในมมตางๆ บรษททมผลตภณฑถกตองสมบรณตองการตอบสนองผบรโภคใหมากทสดเทาทจะเปนไปได เมอองคกรยายเขามาในภมภาคทมความแตกตางทางวฒนธรรมเผชญกบอปสรรคมากมายเชนภาษาบรรทดฐานความเชอรสนยมและความชอบเปนตนหากองคกรไมสอดคลองกบวฒนธรรมทมอยแลวกจะไมสามารถเกบเกยวผลประโยชนจากการขยายตวไดอยางเตมทการสอสารขามวฒนธรรมอยางมประสทธภาพจะเกดขนไดในบรบทการสอสารทมความเขาใจซงกนและกนเทานน การจดการศกษาเชงบรณาการกบการท�างานจ�าเปนตองพจารณาประเดนนเพอปรบเปลยนเทคนควธจดการเรยนการสอนเพอผสมผสานอยางกลมกลนและใหเปนทยอมรบของแตละวฒธรรมในสงคมโลก

เอกลกษณ (identity) ผเรยนแตละสถานศกษาแตละพนทมศกยภาพแตกตางกนความสามารถในการปรบตวในสภาพแวดลอมตาง ๆ การตอบสนองตอการเปลยนแปลงทไมคาดคดเปนสงส�าคญตอความอยรอด การศกษาของไทยตองยกระดบแรงงานใหเปนแรงงานคณภาพ(knowledgeworkers)ทเขมแขงและสามารถแขงขนไดมการสงเสรมการผลตและพฒนาก�าลงคนทมความเชยวชาญและเปนเลศเฉพาะดาน ภาครฐรวมถงสถานศกษาจงควรสงเสรมแนวคดการจดการศกษาทมงเนนใหผเรยนมความสามารถ หลากหลายมความเปนอจฉรยะบคคลแตกตางกนซงควรไดรบการสนบสนนแตกตางกนดวยอกทงสถานศกษาควรเปดกวางแสดงใหเหนถงการสงเสรมการศกษาเพอความเปนมนษยและเพอการด�ารงชวตอยในสงคมอยางเปนปกตสข

มควำมยดหยน (flexibility) การปรบตวเขากบสถานการณหรอความสามารถในการปรบเปลยนกลยทธเพอใหเกดประสทธภาพสงสดและใหสอดคลองกบสภาพแวดลอมทมการเปลยนแปลง ผเรยนในระบบการจดการศกษาเชงบรณาการกบการท�างาน จ�าเปนตองมความคดแบบยดหยน คอคดหาค�าตอบไดหลายประเภทและหลายทศทาง ดดแปลงจากสงหนงไปเปนหลายสงได ซงความคดนอาจเกดจากประสบการณในการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานหลายรปแบบมระบบการศกษาออนไลน รวมถงการพฒนาระบบธนาคารหนวยกต(creditbank)ทเกบชวโมงการท�างานไปเทยบกบหนวยกตในสถานศกษาซงเปนอกทางเลอกหนงทใหโอกาสแกกลมบคลากรภาคแรงงานผสงอายและผพการดงนนระบบการท�างานและระบบการศกษาจงจ�าเปนตองด�าเนนการเคยงคกนไป

ควำมยงยน (sustainable) ความคงทนของระบบและกระบวนการดานการศกษา การพฒนากระบวนการเรยนร อยางตอเนองเรมตงแต การออกแบบหลกสตรตองพจารณาถงแนวโนมการจดการศกษาในอนาคตควรเปนระบบเปดมากขนและสงเสรมการศกษาตลอดชวตเนนการศกษาเปนรายบคคลเนนเทคโนโลยทางการศกษาเปนการสงเสรมการเรยนรดวยตนเองเนนคณธรรมและจรยธรรมสงเสรมนนทนาการและการพกผอนหยอนใจการน�าเทคโนโลยสมยใหมเขามาสนบสนนการจดการศกษาเปนฟนเฟองส�าคญทจะชวยใหการจดการศกษาบรรลอดมการณการศกษาตลอดชวตส�าหรบทกคนไดอยางมประสทธภาพ


168 169

หนาทของผสอนสรางกลไกสรางเงอนไขใหคนแตละคน ดงความสามารถออกมาแจคหมา(JackMa)แสดงปาฐกถาในหวขอ “GlobalTradeRevolution:BuildingaNewe-TradePlatform forSMEs”กลาวถงการสรางอาชพและการศกษาส�าหรบคนรนใหมไววา“คณเองคอคนทตองสรางวชาชพใหกบตวคณนนกคอการหา knowledgeและwisdomใหกบตวเองknowledgeคอสงทคณเรยนรwisdomคอสงทคณสงสมประสบการณมา”

สงคมปจจบนกลาวถงการพฒนาทยงยนทโลกก�าลงประสบปญหาความเสอมโทรมของสภาพแวดลอมในทก ๆ ดาน การจดการศกษาเชงบรณาการกบการท�างาน เพอการจดการความยงยนซงมการ บรณาการรวมกบแหลงเรยนรในสภาพจรงองคกรภาคทเกยวของเพอลดหรอแกไขปญหาตาง ๆ รวมถงเปนการพฒนาทรพยากรมนษยซงจะเปนก�าลงแรงงานส�าคญของประเทศตอไปในอนาคต


5. กำรจดกำรเรยนกำรสอนเชงบรณำกำรในประเทศไทย (WIL Thailand) การจดการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานในประเทศไทยมการพฒนาหลกสตรทตรงตามความตองการของสงคมโดยเนนการเรยนรวมกบการท�างานหรอมเปาหมายเพอผลตบณฑตทมสมรรถนะพรอมท�างานในตลาดงานการจดการศกษาเชงบรณาการกบการท�างานเปนการเรยนรเชงประสบการณทชวยใหผเรยนมโอกาสประยกตใชความรทกษะการท�างานและทกษะเฉพาะทสมพนธกบวชาชพไดรจกชวตการท�างานทแทจรงกอนส�าเรจการศกษาซงเปนความรวมมอทไดรบประโยชนดานการพฒนาปรบปรงงานของแหลงเรยนรในสภาพจรงและการพฒนาปรบปรงหลกสตรของสถาบนอดมศกษามสถาบนการศกษาหลายแหงทด�าเนนงานจดการศกษาแบบภาคเครอขายความรวมมอระหวางรฐเอกชนและสมาคมวชาชพ กรณตวอยางด�าเนนงานทประสบผลส�าเรจ ไดแก สาขาวชาอตสาหกรรมการทองเทยวและการบรการ ส�านกวชาการจดการ มหาวทยาลยวลยลกษณ หลกสตรการตลาด (การจดการการคาปลก) คณะบรหารธรกจและศลปศาสตรมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลลานนา หลกสตรการจดการสมยใหมและเทคโนโลยสารสนเทศ วทยาลยศลปะ สอ และเทคโนโลยมหาวทยาลยเชยงใหมหลกสตรการจดการธรกจการคาสมยใหมคณะบรหารธรกจสถาบนการจดการปญญาภวฒน การบรณาการการเรยนรรวมกบการท�างานหลายหลกสตรของมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร สาขาวชาการจดการเชงประยกต คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยวงษเชาวลตกล ใชรปแบบแซนดวชแบบบาง หลกสตรวศวกรรมไฟฟา คณะเทคโนโลยอตสาหกรรมและหลกสตรการจดการวทยาลยนานมหาวทยาลยราชภฏอตรดตถ นอกจากนส�านกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต (สวทน.) มนโยบายและโครงการสงเสรมบคลากรดานวทยาศาสตร และเทคโนโลยภาครฐ ใหไปปฏบตงานในภาคอตสาหกรรม เรมด�าเนนการมาตงแตปงบประมาณ2557ซงมวตถประสงคเพอสรางคนใหตรงกบงานมงานรองรบผเรยนไดรบประสบการณจรงจากการท�างานเชนโครงการบรณาการการเรยนรรวมกบการท�างานในรปแบบโรงเรยนในโรงงานบรษท โซน เทคโนโลย (ประเทศไทย)จ�ากดและบรษทชน-เอทซซลโคนส(ประเทศไทย)จ�ากดเปนตน

6. สมรรถนะและขดควำมสำมำรถในอำเซยน (ASEAN competency) ค�าวา สมรรถนะ ปรากฏขนครงแรกในงานเขยนของ R.W.White ในป ค.ศ. 1959 ทเกยวของกบการกระตนผลการท�างาน (performancemotivation) แตทไดรบความสนใจมากคอชวงตนทศวรรษท 1970 ท ศาสตราจารย David C. McClellandแหงมหาวทยาลยฮารวารดตพมพงานวจยในปค.ศ.1973ชอ“TestingforCompetenceRatherThanforIntelligence” โดยสอบถามเจาหนาททท�างานดตามเกณฑและท�างานไมไดตามเกณฑในเรองความส�าเรจและความลมเหลว ซงผลการศกษา พบวา “ผท�างานเกงไมใชคนทเรยนเกง แตตองเปนคนทสามารถประยกตใชหลกการหรอองคความรทตนมอยเพอประโยชนในงานทท�าจงเรยกวาคนนนมสมรรถนะทเหมาะสมกบงานนน ๆ” ส�านกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอนได นยามค�าวา“สมรรถนะ”วาเปนคณลกษณะเชงพฤตกรรมของบคลากรทเปนผลมาจากการความรทกษะความสามารถตลอดจนคณลกษณะอนๆทท�าใหบคคลสามารถสรางผลงานไดโดดเดนกวาเพอนรวมงานอนๆในองคกรสมรรถนะไมไดเปนคณลกษณะใดลกษณะหนงของบคลากรแตเปนกลมคณลกษณะเชงพฤตกรรม ซงท�าใหบคลากรทมคณลกษณะใกลเคยงกนอาจจะม สมรรถนะแตกตางกนไดเชนทกษะความช�านาญความรความสามารถอปนสยแรงจงใจแรงผลกดนความรสกนกคดเปนตน


บณฑตจ�าเปนตองมสมรรถนะตรงตามความตองการของตลาดแรงงานโดยบณฑตทส�าเรจการศกษาตองไดรบการพฒนาขดความสามารถในการแขงขนไดทงในประเทศและตางประเทศการแลกเปลยนแรงงานภายในตลาดอาเซยนเปนปจจยความส�าเรจทส�าคญคอการรบรความสามารถและทกษะเฉพาะตวของบคคลเพราะปญหาทตองเผชญคอเศรษฐกจสงคมสภาพแวดลอมของแตละประเทศเชนกรณการจดการศกษาเชงบรณาการกบการท�างานนานาชาตประเดนการสอสารโดยเฉพาะภาษาองกฤษถอวาเปนหวใจหลกดงนนผสอนตองปรบวธการสอนและพฒนาวชาชพของตนเพอพฒนาผเรยนโดยผานการพฒนาดานการวจยและนวตกรรมตลอดจนการเรยนรแบบรวมมอกนกบองคกรภาคทงภายในและภายนอกประเทศซงจะเปนผลดตอการปฏบตงานทมประสทธภาพสงน�าไปสความคดสรางสรรคและการเปลยนแปลงขององคกร กรณอาเซยน องคประกอบทใชในการเพมสมรรถนะการประกอบวชาชพและความสามารถท�างานขามวฒนธรรมในประชาคมอาเซยนของบณฑตไทย ประกอบดวย 6 องคประกอบ คอ การเรยนรความแตกตางหลกระหวางชนชาต ทศนคตเชงบวกระหวางชนชาตการใชภาษาองกฤษระหวางชนชาตความเชยวชาญในวชาชพเฉพาะทางและความเชยวชาญอนทสมพนธกนการสอสารและการท�างานขามวฒนธรรมและการท�างานเปนทม(วเชยรพนธเครอบตร,2557)

แนวโนมกำรจดกำรศกษำในอนำคต จากแนวทางการพฒนากลมอตสาหกรรม 10 อตสาหกรรมเปาหมาย กลไกขบเคลอนเศรษฐกจเพออนาคต เพอเพมขดความสามารถในการแขงขนจากทเปนอยใหสงขนรวมทงเปนทสนใจของนกลงทนทวโลก แนวโนมการเปลยนแปลงทางสงคมของไทยทจะเปนสงคมผสงอาย การเปลยนแปลงทส�าคญของโครงสรางประชากร และโครงสรางทางเศรษฐกจทจะเกดขนใน ป2050(เกรยงศกด,2557;กรมกจการผสงอาย,2559)สงคมโลกในอนาคตจะเปนสงคมผสงอายคนเกดนอยลงและอายยนมากขนในกลมประเทศเอเชยตะวนออกเฉยงใตพบวาประเทศไทยเปนประเทศทจะมจ�านวนประชากรผสงอายมากเปนอนดบ2รองจากประเทศสงคโปร และป2050ไทยจะมผสงอายถงประมาณรอยละ25ของประชากรทงหมด

นอกจากน ประเทศไทยมความโดดเดนดานสภาพแวดลอมทเอออ�านวยตอผสงอาย จงเปนประเทศเปาหมายเพอการ พกผอนและการทองเทยวระยะยาวส�าหรบผสงอายชาวตางชาต ไดแก ผสงอายชาวญปน ยโรป หรอออสเตรเลย ธรกจทเกยวของมการบรการทดและมความพรอมเรองการอ�านวยความสะดวกดานสขภาพสถานพยาบาล โรงแรม รานอาหารส�าหรบ นกทองเทยวจงเปนโอกาสของประเทศไทยในการสรางธรกจหรออตสาหกรรมใหมเพอรองรบกลมเปาหมายเหลาน

สมรรถนะแบงออกเปน3ประเภทคอ1) สมรรถนะหลก (core competency)

เปนคณลกษณะเชงพฤตกรรมทคนในองคกรสวนใหญจะตองมอยในตวของทกคนซงจะท�าใหบคลากรนนสามารถท�างานใหองคกรและอยกบองคกรไดในระยะยาว เชน ความรดานการบรหารเชงสมรรถนะภาษาองกฤษทกษะการใชงานคอมพวเตอรการมจตส�านกในการใหบรการเปนตน

2) สมรรถนะตามสายงาน (functionalcompetency) คอ คณลกษณะเชงพฤตกรรมทคนในสายงานนน ๆ จะต องม เพอท�างานให ส�าเรจลลวงไปไดอยางมประสทธภาพ เชน ความร ในการตรวจสอบบญช ทกษะการหาทอรวใตดน การบรหารเชงสมรรถนะเปนตน

3) สมรรถนะของมออาชพ (professionalcompetency) คอ คณลกษณะเชงพฤตกรรมพเศษซงสมรรถนะของมออาชพนมความจ�าเปนส�าหรบคนในบางต�าแหนงจะตองม เพอใหสามารถบรหาร จดการใหเกดผลส�าเรจ โดยสวนใหญแลว สมรรถนะของมออาชพนนจะต องมอย ในตว และเป นสมรรถนะทมากกวาสมรรถนะหลกโดยทวๆไปเชน ความสามารถพ เศษในการสร างกระแสความ รวมมอ การบรหารงานในภาวะวกฤต การบรหารจดการความขดแยงเปนตน


เมอประเทศไทยจะเปลยนเปนสงคมผสงอายในป2050การจดการศกษาเชงบรณาการกบการท�างานของไทย ควรเตรยมความพรอมใหสอดรบในดานทรพยากรทนทรพยากรมนษยระบบทรองรบดานสขภาพการอ�านวยความสะดวกดานตางๆรวมถงความปลอดภยในดานทอยอาศยอาหารและการเดนทางใหเปนไปอยางครบวงจรรวมไปถงมนโยบายทเกยวของกบผสงอายโดยตรงมากขนและเรงพฒนาศกยภาพของทรพยากรในประเทศทงภาครฐภาคเอกชนและภาคประชาชนใหทนการเปลยนแปลงทางสงคมในอนาคต

กำรจดกำรศกษำเชงบรณำกำรกบกำรท�ำงำนในอนำคตจะเปลยนไป

1) การบรณาการกบการท�างานในโลกเสมอนจรง(virtualWIL)มการท�างานบนอเทอรเนตมากขน สถานทท�างานเปนแบบไรผรวมงาน ไรขอจ�ากดเรองสถานทและเวลาท�างาน แหลงเรยนรในสภาพจรง จะเปลยนไปเปนโลกเสมอนจรงมากขน การจดการศกษาเชงบรณาการกบการท�างานแบบเดมไมสามารถน�ามาใชไดอกตอไป

2) เนนทผลลพธการเรยนรของผเรยนมากกวากระบวนการกระบวนการเรยนรจะเนนความแตกตาง ระหวางบคคลของผเรยนเนนผลลพธการเรยนรของผเรยนทตอบสนองความตองการของผใชบณฑตโดยตรง ผเรยนกลมเดยวกนแตตองการผลลพธการเรยนรทเกดขนแตกตางกนมากกวาการผลตบณฑตแบบอดมคต แตไมสามารถตอบสนองความตองการของตลาดแรงงานไดจรง

3) ผใชบณฑตจะเปนผก�าหนดรปแบบการเรยนการสอนเนองจากอทธพลของเทคโนโลยสารสนเทศ ท�าใหผบรโภครบรขอมลขาวสารอยางรวดเรวและขยายวงกวาง ท�าใหรปแบบการประกอบธรกจตองปรบตว และเปลยนแปลงอยางรวดเรว คณภาพของผลตภณฑและการบรการเปนสงส�าคญทสด ความตองการ บคลากรเปล ยนไป การจดการเรยนการสอนในสถานศกษาและในสภาพจรงต องปรบตาม การเปลยนแปลงดงกลาว ผเรยนจากสถานศกษาทไมปรบตวอาจอยในสภาพวางงาน ผใชบณฑตจะเปนคนก�าหนดวธการเรยนการสอนเพอใหไดบคลากรตามทตองการและพรอมท�างานไดทนท

4) ไม ม รปแบบการจดการ เร ยนการสอนท ต ายต ว จากแนวโน ม ในอนาคตท กล าว มาทง 3 ขอ การจดการเรยนการสอนสามารถปรบเปลยนไดตลอดเวลา เพอใหทนการเปลยนแปลง ของ ส งคม โลกและความก า วหน าทาง เทค โน โลย ก ารสร า ง เกณฑ หร อข อก� าหนดต า ง ๆ เพอควบคมและใหผอนปฏบตตามอาจเปนปจจยฉดรงการพฒนาก�าลงคนของประเทศไทย และไมสามารถแขงขนไดกบประเทศอนๆในเวทโลก

กำรเคลอนยำยทำงกำรศกษำ ค�าส งหวหน าคณะรกษาความสงบแหงชาต

ท 29/2560 เรอง การสงเสรมการจดการศกษาโดยสถาบนอดมศกษาทมศกยภาพสงจากต างประเทศ รายละเอยดระบวา “เพอใหการขบเคลอนการปฏรปการศกษาและการยกระดบขดความสามารถในการแขงขนของประเทศ เปนไปอยางมประสทธภาพ สอดคลองกบแนวทางการพฒนาประเทศตามนโยบายของรฐบาล จ�าเปนตองเสรมสรางองคความรเทคโนโลยและวทยาการทมคณภาพและทนสมย ใหกบเยาวชนทจะเปนทรพยากรบคคลส�าคญของชาต โดยสงเสรมและสนบสนนการถายทอดความร ความเชยวชาญดงกลาวจากสถาบนอดมศกษาทมศกยภาพสงจากตางประเทศ เพอจะไดน�าองคความร ทได รบมาใชประโยชนในการพฒนาประเทศโดยเฉพาะอยางยงในพนทระเบยงเศรษฐกจพเศษ ภาคตะวนออก (eastern economic corridor) ซงเปนพนททมศกยภาพทางเศรษฐกจสง รวมทงเปนการเสรมสรางความรวมมอในการจดการศกษาและการวจยระหวางสถาบนอดมศกษาทมศกยภาพสงจากตางประเทศกบสถาบนอดมศกษาหรอสถาบนอนในประเทศไทย ซงจะยกระดบคณภาพของสถาบนอดมศกษาของไทยไปสการพฒนาใหประเทศไทยเปนศนยกลางการศกษาของภมภาคอาเซยนในอนาคต และรองรบการด�าเนนการปฏรปประเทศในดานการศกษาและดานเศรษฐกจตามแนวทางรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยฉบบท ได รบความเหนชอบจากประชามตได บญญต ไว ” จากกรณนจะสงผลตอการจดการศกษาของสถาบนการ

ศกษาตาง ๆ ทตองปรบเปลยนกลยทธ วธการ รปแบบการจดการเรยนการสอนอยางมคณภาพและคงอยไดตอไป การจดการศกษาทเปลยนไป การจดการศกษาเชงบรณาการกบการท�างานสามารถน�ามาประยกตใชในการปฏบตงานจรงและสรางเจตคตทดตอวชาชพ การจดการศกษาทมประสทธภาพตองมความรวมมอทดระหวาง สถานศกษาแหลงเรยนรในสภาพจรง ผใชบณฑตเพอพฒนาทกษะเชงวชาชพ และผเรยน รวมทงมระยะเวลาพอเพยงในการฝกปฏบต การศกษาในยคประเทศไทย 4.0 มความหมายมากกวาการเตรยมความพรอมของคนหรอใหความรกบคนเทานน แตเปนการเตรยมมนษยใหเปนมนษย นอกจากใหความรแลวตองเสรมสรางใหเปนคนรกทจะเรยน มคณธรรมและอยรวมกบผอนได นนกคอการสรางคนใหมทกษะในศตวรรษท 21 โดยเนนทกษะในการคดวเคราะหเปนหลกขณะเดยวกนประเทศไทย 4.0 คอ การพฒนาประเทศใหมความทนสมย มรายไดมากขน และกาวพนจากกบดกประเทศทมรายไดปานกลาง โดยจะตองผลตนวตกรรมใหม ๆ เพอเปนฐานของการพฒนาประเทศ สามารถตดตอคาขายกบนานาประเทศไดดวย การออกแบบพฒนาหลกสตรการเรยนการสอนเชงบรณาการกบการท�างานจ�าเปนตองออกแบบใหตอบโจทยดงทกลาวมาแลวขางตน และ เพอตอบสนองภารกจของสถาบนการศกษา ความตองการของผเรยน ตลอดจนตอบสนองความตองการก�าลงคนทมศกยภาพในการท�างานและเปนทรพยกรมนษยทมคณภาพของประเทศไทย

174

บรรณำนกรมกรมกจการผสงอาย.(22พฤษภาคม2560).สถตจ�านวนผสงอายในประเทศไทย2559.[เวบบลอก]. สบคนจากhttp://www.dop.go.th/upload/knowledge/knowledge_ th_20170707092742_1.pdfคณศแสงสพรรณ.(20พฤศจกายน2558).10อตสาหกรรมเปาหมาย:กลไกขบเคลอนเศรษฐกจเพอ อนาคต.[เวบบลอก].สบคนจากhttps://thaipublica.org/2015/11/kanis-boi/ เกรยงศกดเจรญวงศศกด.(21ตลาคม2557).แนวโนมโลก2050:สงคมโลก...สงคมผสงอาย. [เวปบลอก].สบคนจากhttp://www.bangkokbiznews.com/blog/detail/611956วเชยรพนธเครอบตร.(2557).สมรรถนะการประกอบวชาชพและความสามารถท�างานขามวฒนธรรมใน ประชาคมอาเซยนของบณฑตไทย.วารสารการพฒนาชมชนและคณภาพชวต,2(2),225-232.JohnA.Paulsonอางถงในเกรยงศกดเจรญวงศศกด.(29พฤษภาคม2560).ฮารวารดสนบสนนวจย แกปญหาการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ.สยามรฐสปดาหวจารณ ปท63ฉบบท27. [บทความ].สบคนจากwww.kriengsak.com LealF. W.,Skanavis,C., doPaço,A., Rogers,J., Kuznetsova,O.,Castro,P.(2016).Handbook of Theory and Practice of Sustainable Development in Higher Education Part of The Series World Sustainability Series,245-257.Peach,D.,Moore,K.,Campbell,M.,Winchester-Seeto,T.,Ferns,S.,Mackaway,J.and Groundwater,L.(2016).Building Institutional Capacity to Enhance Access Participation and Progression in Work Integrated Learning (WIL). The Australian Government Office for Learning and Teaching.


1.ผชวยศาสตราจารยดร.ผดงศกดสขสอาด มหาวทยาลยวลยลกษณ2.ดร.อลงกตยะไวทย มหาวทยาลยวงษชวลตกล3.ผชวยศาสตราจารยดร.อจฉราพรโชตพฤกษ มหาวทยาลยศรปทม4.ผชวยศาสตราจารยดร.ณฏฐพชรเถยรวรกานต มหาวทยาลยแมโจ5.อาจารยธราทรซนเยง มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ6.ผชวยศาสตราจารยดร.วรวชญจนทรฉาย มหาวทยาลยเชยงใหม7.ผชวยศาสตราจารยเจษฎาความคนเคย มหาวทยาลยวไลยอลงกรณ8.ผชวยศาสตราจารยดร.อราวฒนชมระกา มหาวทยาลยราชภฏอตรดตถ9.ผชวยศาสตราจารยศวฒมกมลคณานนท มหาวทยาลยราชภฏอตรดตถ10.ดร.เกษวดพทธภมพทกษ มหาวทยาลยนเรศวร11.ดร.สรญญาทองเลก มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร12.อาจารยณชตพงศอทอง มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร13.อาจารยพชรพรหมคช มหาวทยาลยหอการคาไทย14.อาจารยหทยรตนบณฑตยารกษ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลตะวนออก15.อาจารยเรองยศวชรเกต มหาวทยาลยกรงเทพ16.อาจารยณฏฐตงปรชาพาณชย มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร17.อาจารยเอกราชแกวเขยว มหาวทยาลยวลยลกษณ18.อาจารยศกดชยปนเพชร วทยาลยดสตธาน19.นางอจฉราปทมวภาค ส�านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา20.นางสาวรชดาชชวาลย ส�านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา21.นางสทธราค�าสน ส�านกงานมาตรฐานและคณภาพการศกษา22.นางสาวอบลรตนโสสนย มหาวทยาลยวลยลกษณ23.นางแสงหทยขบกลอมสง มหาวทยาลยวลยลกษณ

รำยชอคณะท�ำงำน

อจฉราพร โพธนอก ออกแบบ

http://www.dop.go.th/upload/knowledge/knowledge_th_20170707092742_1.pdf

http://www.dop.go.th/upload/knowledge/knowledge_th_20170707092742_1.pdf

https://thaipublica.org/2015/11/kanis-boi/

http://www.kriengsak.com

https://link.springer.com/book/10.1007/978-3-319-47889-0

https://link.springer.com/book/10.1007/978-3-319-47889-0

https://link.springer.com/bookseries/13384

Documents

ค ำ · • ทฤษฎีการเรียนรู้จากประสบการณ์ (experiential learning theory)16 • ทฤษฎีการสะท้อนคิด