88

ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

  • Upload
    others

  • View
    7

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง
Page 2: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง
Page 3: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

1

ค ำน ำ ตามทจฬาลงกรณมหาวทยาลย ไดด าเนนการกอสราง

และปรบปรงอาคารสถานทเปนจ านวนมากในแตละปงบประมาณ รวมไปถงอาคารสถานทสวนกลางของมหาวทยาลย คณะ และสถาบนตางๆ

ส านกบรหารระบบกายภาพจฬาลงกรณมหาวทยาลย จงเหนควรใหมการก าหนดมาตรฐานการออกแบบกอสราง งานสถาปตยกรรม งานภมสถาปตยกรรม งานระบบวศวกรรม และสวนประกอบอน ใหมภาพลกษณทสอดคลองและเปนไปในทศทางเดยวกน โดยมวตถประสงค ดงน

1. เพอใหอาคารสถานทมประสทธภาพสง 2. เพอความปลอดภยของผใชอาคารสถานท

เมอเกดเหตการณฉกเฉน 3. เพอการประหยดทรพยากรและพลงงาน

หนงสอมาตรฐานการออกแบบอาคารและสถานท จงเปนคมอในการออกแบบแก สถาปนก วศวกร และเปนแนวทางใหเจาของอาคารไดตระหนกถงการเตรยมพรอมในการวางแผนโครงการ และการจดการอาคาร ไดอยางมประสทธภาพ

ขอขอบคณคณะกรรมการก ากบการออกแบบและกอสรางอาคารของมหาวทยาลย และคณะกรรมการตรวจสอบแบบอาคารของมหาวทยาลย ทใหความอนเคราะห รวมจดท ามาตรฐานการออกแบบ กบ ส านกบรหารระบบกายภาพ และหวงวาหนงสอเลมนจะเปนประโยชนตอการออกแบบและการกอสรางในจฬาลงกรณมหาวทยาลย ตอไปในอนาคต

ศาสตราจารยเลอสม สถาปตานนท พฤษภาคม 2554

Page 4: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

2

ผงบรเวณ จฬำลงกรณมหำวทยำลย

ผงบรเวณ จฬำลงกรณมหำวทยำลย

มำตรำสวน

Page 5: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

3

มำตรฐำนกำรออกแบบ ส ำนกบรหำรระบบกำยภำพ จฬำลงกรณมหำวทยำลย อำคำรและสถำนท

สำรบญ

มำตรฐำนกำรออกแบบอำคำรและสถำนท (ในมหำวทยำลย) 4

มำตรฐำนกำรออกแบบสถำปตยกรรม 5

มำตรฐำนกำรออกแบบภมสถำปตยกรรม 25

มำตรฐำนกำรออกแบบวศวกรรมโยธำ 34

มำตรฐำนกำรออกแบบวศวกรรมไฟฟำ 38

มำตรฐำนกำรออกแบบวศวกรรมเครองกล 44

มำตรฐำนกำรออกแบบวศวกรรมสงแวดลอม 58

มำตรฐำนกำรขออนมต โครงกำร ผออกแบบ และ กำรขออนมตแบบรำยละเอยดโครงกำร

มำตรฐำนกำรเสนอแบบรำงกำรออกแบบอำคำรและสถำนท (ในมหำวทยำลย)

มำตรฐำนกำรเขยนแบบงำนกอสรำงอำคำรและสถำนท (ในมหำวทยำลย)

61

68

68

ภำคผนวก ตวอยำงหวกระดำษ มำตรฐำนกำรออกแบบปำยขอมลกำรกอสรำงอำคำร ภำยในอำคำร มำตรฐำนกำรออกแบบปำยหมำยเลขหอง ภำยในอำคำร มำตรฐำนกำรออกแบบปำยชอคณะ/หนวยงำน ภำยนอกอำคำร มำตรฐำนกำรออกแบบปำยบอกทำง ภำยนอกอำคำร

74 75 76 77 78 80

รำยชอผเขำรวมประชม กำรจดท ำขอก ำหนดและเกณฑมำตรฐำน กำรออกแบบอำคำรและสถำนทในมหำวทยำลย

82

สำรบญ

Page 6: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

4

มำตรฐำนกำรออกแบบอำคำรและสถำนท (ในมหำวทยำลย)

1. การออกแบบกอสรางอาคารและสถานท จะตองพจารณามาตรฐานการออกแบบในดานตางๆ ดงตอไปน

สถาปตยกรรม ภมสถาปตยกรรม วศวกรรมโยธา วศวกรรมไฟฟาและสอสาร วศวกรรมเครองกล วศวกรรมสงแวดลอม (สขาภบาล)

2. การออกแบบกอสรางอาคารและสถานท จะตองบรณาการเพอความพฒนาอยางยงยนในดานตางๆ ดงตอไปน

เอกภาพในภาพลกษณทางกายภาพของมหาวทยาลย สวสดภาพของผใชอาคารสถานท ดานสงอ านวยความสะดวกในการเขาถงการใชสอย และการบ ารงรกษา ดานความปลอดภยในชวตและทรพยสน ดานความยงยนของอาคาร สวนประกอบอาคาร และสภาพแวดลอม

ความเปนมหาวทยาลยสเขยว ดานพนทสเขยวเชงกายภาพ ดานประสทธภาพของอาคาร ดานการจดการพลงงาน ดานการจดการทรพยากร ดานการจดการขยะ / ของเสย ดานการลดกาซเรอนกระจก

มำตรฐำนกำรออกแบบอำคำรและสถำนท (ในมหำวทยำลย)

Page 7: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

5

มำตรฐำนกำรออกแบบสถำปตยกรรม 1. ชวงกอนท ำกำรออกแบบสถำปตยกรรม

1.1 ผออกแบบตรวจสอบผงแมบท 1.2 ผออกแบบส ารวจพนทและโครงสรางอาคารเดมในดานสถาปตยกรรม 1.3 ผออกแบบส ารวจระบบสาธารณปโภคเดมประกอบดวย ระบบไฟฟา

ระบบโทรศพท ระบบเทคโนโลยสารสนเทศ ระบบปรบอากาศ ระบบสขาภบาล ระบบโทรทศนวงจรปด เปนตน กอนท าการออกแบบ เพอเปนขอมลในการเชอมตอกบระบบเดม และปองกนไมใหระบบสาธารณปโภคเดมเกดความเสยหายในระหวางการกอสราง *

1.4 ผออกแบบตรวจสอบแนวและระยะถอยรนของอาคารจากถนน กอนท าการออกแบบ *

1.5 ในกรณทเปนการกอสรางอาคารใหม สถาปนกตองท าการประสานงานกบวศวกรไฟฟาเพอตรวจสอบวามปรมาณไฟฟาเพยงพอหรอไม และตองเตรยมงบประมาณในการตดตงหมอแปลงไฟฟาเพมเตมหรอไม โดยเสนอเจาของอาคารใหตงงบประมาณพรอมกบการกอสรางอาคาร

1.6 ผออกแบบปรกษากบหนวยงานทรบผดชอบดานเทคโนโลยสารสนเทศ ของมหาวทยาลย เพอขอขอมลการวางระบบเทคโนโลยสารสนเทศในอาคารใหสมบรณ และเชอมตอโครงขายใหพรอมใชงาน

หมำยเหต : * ตดตอขอขอมลไดจากหนวยงานทรบผดชอบดานกายภาพ ของมหาวทยาลย

มำตรฐำนกำรออกแบบสถำปตยกรรม

Page 8: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

6

2. มำตรฐำนกำรออกแบบสถำปตยกรรม 2.1 กำรออกแบบพนทใชสอยอำคำร

2.1.1 ชนลาง มสวนโถงโลง และมบรเวณส าหรบนงเลนเปนสวนใหญ 2.1.2 ชนลาง มหองส าหรบสวนบรการทจ าเปน ไดแก

2.1.2.1 หองส านกงานอาคาร มพนทส านกงาน ส าหรบผจดการอาคาร มพนทตดตงอปกรณระบบควบคมตางๆ

(ในกรณทใชพนทรวมกบหองอปกรณหลก) มระบบปรบอากาศ

2.1.2.2 เคานเตอร ประชาสมพนธ และ รกษาความปลอดภย 2.1.2.3 หองควบคมระบบไฟฟา

มชองทอแนวดงส าหรบเดนสายงานระบบไฟฟา ตอเนองในต าแหนงตรงกบชนอนๆ ทกชน

มพนทวางส าหรบเจาหนาทซอมบ ารง ตลอดแนวดานหนาชองทอทกชน

2.1.2.4 หองอปกรณหลก (equipment room) แยกออกจากหองควบคมระบบไฟฟา มพนทนงท างานเจาหนาท รวมทงมพนทวางส าหรบเจาหนาทซอมบ ารงทเหมาะสม

มพนทส าหรบตดตงอปกรณสอสาร และอปกรณควบคมอาคาร เชน ต PBX อปกรณควบคมระบบกลองวงจรปด อปกรณแจงเหตเพลงไหม อปกรณระบบเครอขายคอมพวเตอร ตามมาตรฐาน TIA / EIA 569 เชอมตอกบสายหลกภายนอกอาคาร

มำตรฐำนกำรออกแบบสถำปตยกรรม

หมายเหต : ระบบสอสารหมายความรวมถง ระบบโทรศพท ระบบเครอขาย คอมพวเตอร และ ระบบควบคมอาคารทงหมด

Page 9: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

7

พนทส าหรบอปกรณ 0.07 ตารางเมตร / พนทใชงานทกๆ 10 ตารางเมตร และควรค านงถงการขยายตวส าหรบการใชงานในอนาคต

มระบบไฟฟา - ระบบสายดน (grounding system)และ ระบบปรบอากาศ ทเหมาะสม

มมาตรการปองกนมใหมน ารวซม ตงอยในต าแหนงใกลการเดนสายหลกแนวดง

2.1.2.5 ทางเขาสอาคารส าหรบสายสญญาณระบบเครอขายคอมพวเตอร (entrance facility) ทสามารถเชอมตอสญญาณไปยงอาคารอนไดดวย โดยควรใหต าแหนงแนวสายสญญาณเขาอาคาร อยใกลบรเวณการเดน สายหลกแนวดง

2.1.2.6 หองแมบาน พรอมพนทเกบและพนทซกลางอปกรณท าความสะอาด มระบบทอน าด - น าทง ทครบถวน รวมทงมการระบายอากาศ และแสงสวางเพยงพอ

2.1.2.7 หองเกบขยะแหงจากชนตางๆ เพอรอการขนยายออก และในกรณทเปนโรงอาหาร ตองมหองเกบขยะเปยก

เพอรอการขนยายออก ทมการเขา-ออกของรถขยะในการขนยายไดสะดวกดวย และแยกออกจากทางเขาหลกของอาคาร

2.1.3 ชนอนทกชนตงแตชน 2 ขนไป จดเตรยมหองและพนทส าหรบสวนบรการ ไดแก 2.1.3.1 หองระบบไฟฟาและสอสาร ทกชน ชนละ 1 หอง โดย

เตรยมพนทชองทอแนวดงส าหรบการเดนสายตอเนอง ในต าแหนงทตรงกนทกชน ชองทอระบบสอสาร จะตองแยกออกโดยเดดขาด

มำตรฐำนกำรออกแบบสถำปตยกรรม

Page 10: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

8

จากชองทอระบบไฟฟาหลก ทงแนวดงและแนวราบเพอปองกนสญญาณรบกวน

ขนาดภายในชองทอระบบไฟฟา ไมนอยกวา 30x30 เซนตเมตร

ขนาดภายในชองทอระบบสอสาร ไมนอยกวา 10x10 เซนตเมตร ส าหรบอาคารไมเกน 5 ชน และเพมความกวางภายในชองทอ เมอเพมจ านวนชนอาคาร ใหเพยงพอกบจ านวนทอแนวดงตามความเหมาะสม

มพนทวางส าหรบเจาหนาทซอมบ ารง ตลอดแนวดานหนาชองทอ

2.1.3.2 ชองทอ (shaft) ส าหรบเดนสายงานระบบวศวกรรมทจ าเปนทกระบบ ทงชองทอแนวดง และชองทอแนวนอน (ใตพนหรอในชองฝาเพดาน) รวมทงการเขาถงชองทอ ครบถวนทกระบบ เชน ระบบไฟฟา ระบบสอสาร ระบบเครองกล ระบบประปา ระบบสขาภบาล ระบบทอน าดบเพลง อยางเพยงพอ และเหมาะสม ไดแก ขนาดภายในชองทอ ส าหรบงานระบบตางๆ ชองเปดบรการ (access door) ส าหรบการเขาถง

ซอมบ ารงชองทออปกรณทตดตงเหนอฝาเพดาน อยในบรเวณทไมหางจากอปกรณ หรอพนทท างานทจ าเปนมากนก

พนทท างานดานหนาชองเปดบรการในแตละชนของอาคาร กวางไมนอยกวา 0.75 เมตร ส าหรบซอมบ ารงอปกรณทวไปไดโดยสะดวก

2.1.3.3 หองเครอง และ/หรอ พนทวางอปกรณระบบเครองกล เชน ระบบปรบอากาศ ทงภายใน / ภายนอกอาคาร

มำตรฐำนกำรออกแบบสถำปตยกรรม

Page 11: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

9

โดยประสานงานกบวศวกร เพอพจารณาความเหมาะสมของระบบการท างาน ทตง ขนาดพนท โครงสรางอาคารทรองรบ การระบายความรอน การปองกนการสนสะเทอนและเสยงรบกวนอยางเพยงพอ

2.1.3.4 หองสอสารประจ าชน (telecommunication room) เปนหองส าหรบจดเชอมตอสายสญญาณตางๆ ทงในแนวดงและแนวราบ สามารถใชตดตงอปกรณสอสารระบบเครอขายคอมพวเตอร ระบบโทรศพท และอปกรณควบคมตางๆ ส าหรบอาคารทงหมด ตามมาตรฐาน TIA / EIA 569 ควรมหองสอสารประจ าทกชน ชนละ 1 หอง / พนทใชสอยแตละชน 1,000 ตารางเมตร หรอมระยะเดนสายสญญาณแนวราบ ไมเกน 90 เมตร

ขนาดพนทหองไมนอยกวา 2.20x3.00 เมตร (ไมปรบอากาศ) และจดวางอปกรณบรเวณกลางพนทโดยเวนทวางส าหรบเดนไดโดยรอบ

อยในต าแหนงศนยกลางของพนทใชงาน และไมใชพนทนรวมกบอปกรณระบบไฟฟาอนๆ

ระยะเดนสายจากหองสอสารประจ าชน ไปยงจดใชงาน ไมเกน 90 เมตร

จะตองเพมจ านวนหองสอสาร ในแตละชนทมการเดนสายสญญาณแนวราบจากหองสอสาร มากกวา 90 เมตร หรอ มพนทใชสอยแตละชน มากกวา 1,000 ตารางเมตร

ขนาดบานประตหอง ไมเลกกวา 0.91x2.00 เมตร

มำตรฐำนกำรออกแบบสถำปตยกรรม

Page 12: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

10

มระบบไฟฟา - ระบบสายดน (grounding system) ทเหมาะสม

เตรยมแนวเดนสายหลกภายในอาคารทดทงแนว ดงและแนวราบเพอเชอมสายสญญาณ ระหวางทาง เขาสายสญญาณสอาคาร ไปยงหองอปกรณหลก หรอ ระหวางหองอปกรณหลก ไปยงหองสอสารประจ าชน

2.1.3.4 เฉพาะกรณ อาคารขนาดใหญ ทตองการม หองแมขาย คอมพวเตอร (computer server room) ตงอยบรเวณชนลาง ใกลหองส านกงานอาคาร ตดตงระบบปรบอากาศ (ควรมระบบปรบอากาศ

2 เครองเพอสลบท างานตลอด 24 ชวโมง) และเครองดดความชน ในต าแหนงทเหมาะสม

มพนทหองเพยงพอตดตง ตอปกรณ (rack) ขนาดไมนอย กวา 0.90 x 1.10 เมตร

มพนทวางส าหรบเจาหนาทสามารถเดนโดยรอบต เวนพนทวางดานหนาต ไมนอยกวา 1.20 เมตร และ ดานขาง/หลง ไมนอยกวา 0.90 เมตร

ความสงจากพน-เพดานไมนอยกวา 2.70 เมตร บานประต กวางประมาณ 1.05-1.20 เมตร ท าพน ผนง เพดาน 2 ชน เพอกนเสยง และใชวสดชนดกนไฟ และใชวสดปพนชนดกนไฟฟาสถต

การเขาถงมระบบรกษาความปลอดภย เชน กลอง โทรทศนวงจรปด อปกรณแจงเหต สญญาณเตอนเพลงไหม โทรศพท ระบบไฟฟาส ารอง เปนตน

มำตรฐำนกำรออกแบบสถำปตยกรรม

Page 13: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

11

2.1.3.5 ในกรณมพนทจ ากด มหาวทยาลยมระบบการรบฝาก เครองบรการ (server) ทอาคารจามจร 9 (สอบถามรายละเอยดไดจาก ส านกงานจดการระบบเทคโนโลยสารสนเทศ จฬาลงกรณมหาวทยาลย)

2.1.3.6 หองแมบาน พรอมพนทเกบและพนทซกลางอปกรณท าความสะอาด มระบบทอน าด - น าทง ครบถวน รวมทงมการระบายอากาศ และแสงสวางเพยงพอ

2.1.3.7 หองเตรยมอาหาร (อาคารตงแต 2 ชนขนไป) พรอม จดเตรยมครภณฑ ไดแก อางลางจาน (ตามมาตรฐานก าหนด* ) ระบบทอน าด - น าทง อปกรณระบบไฟฟา เชน เตาเสยบส าหรบตเยนไมโครเวฟ กาตมน า และอปกรณเครองใชไฟฟาอนๆ ทจ าเปนใหครบถวน และจดเตรยมพนทใหเพยงพอเพอตดตงพดลมดดอากาศ ถงดกไขมน (ใตอางลางจาน) เครองกรองน า เปนตน อาคารอนทมใชโรงอาหาร มใหมหองทมการประกอบอาหาร อยบนอาคาร

2.1.3.8 หองน าทวไป ในแตละชนของอาคาร ตองมการเตรยมชองทอแนวดง ทมชองเปดบรการไดทกชน ตดตงอปกรณวาลวประตน าส าหรบ

มำตรฐำนกำรออกแบบสถำปตยกรรม

หมายเหต : * อางลางจาน ตองมมาตรฐานดงน ส าหรบโรงอาหาร: อางลางจานสเตนเลส ชนดไมนอยกวา 2 หลมใหญ สงท าขนาดพเศษ ความลกไมนอยกวา 30-35 เซนตเมตร พรอมทอน าลน ตะแกรงดกขยะ ทอกนกลน และถงดกไขมน (ใตอางลางจาน) ส าหรบหองเตรยมอาหาร : อางลางจานสเตนเลสส าเรจรป ชนดไมนอยกวา 1 หลม ขนาดความลก ไมนอยกวา 20 เซนตเมตร พรอมทอน าลน ตะแกรงดกขยะ ทอกนกลน และถงดกไขมน (ใตอางลางจาน)

Page 14: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

12

ระบบทอประปาประจ าทกหอง และตดตงวาลวเปดปด (check valve) กอนจายแยกเขาสแนวทอแยกอางลางมอ กอกผนง และแตละชดของโถสวม โถปสสาวะชาย วาลวสายฉดน าช าระ เปนตน

การเลอกใชสขภณฑ อปกรณระบบทอ กอกน า รวมทงวสดอปกรณกนหองน ายอย จะตองไดมาตรฐานอตสาหกรรม (มอก.) และสามารถจดหามาเปลยน / ตดตงใหมไดในอนาคต ในกรณทเกดช ารดเสยหาย ค านงถงคณสมบตการประหยดน า ความแขงแรงทนทานตอการใชงานและดแลรกษา

การเลอกใชอปกรณกอกอางลางมอ และรปแบบอางลางมอ ควรมความเหมาะสม โดยค านงถงระยะยนของกอกจากขอบอางทเพยงพอใหใชงานไดสะดวก ไมเกดปญหาน ากระเซนเปยกโดยรอบ

ภายในหองน าควรมการระบายอากาศไดด โดยวธธรรมชาตหรอวธกล และมแสงสวางเพยงพอทงในเวลากลางวน-กลางคน จากแสงธรรมชาต และ/หรอ การใชไฟฟาแสงสวาง

2.1.4 การเตรยมอปกรณและการเดนสายงานระบบตางๆ ส าหรบ การใชงานในอนาคต 2.1.4.1 กรณอาคารกอสรางใหม ใหออกแบบและเดนสาย

ระบบเทคโนโลยสารสนเทศในอาคารดวย ตงแตขนตอนการกอสรางอาคาร เพอความสะดวกตอการด าเนนการภายหลง

2.1.4.2 กรณทม หองเรยน หองประชม หรอสวนใชสอยอนใด ทตองใชโสตทศนปกรณหรออปกรณคอมพวเตอร ให

มำตรฐำนกำรออกแบบสถำปตยกรรม

Page 15: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

13

เตรยมการไวโดยครบถวน ถงแมวาจะยงไมตดตงอปกรณดงกลาวในระยะแรก ไดแก การออกแบบต าแหนงส าหรบตดตง โสตทศนปกรณ และอปกรณคอมพวเตอร

การเตรยมเดนสายและการตดตงอปกรณตอเชอม ส าหรบระบบไฟฟา และระบบสอสาร

2.1.5 กรณอาคารทมการใชแกส เชน โรงอาหาร และหองปฏบตการทดลอง ทมระบบแกส 2.1.5.1 จดวางถงแกส / หองเกบถงแกส ไวภายนอกอาคาร

โดยจะตองเปนบรเวณหรอหองทมการระบายอากาศไดด และหามอยชนใตดน ในกรณทเปนอาคารสง หองเกบถงแกส จะตอง

แยกจากหองปฏบตการโดยผนงกนไฟ และผนงดานนอกดานหนงส าหรบระบายอากาศ

2.1.5.2 เดนระบบทอแกสทปลอดภย เพอแยกถงแกสออกจากภายในหองปฏบตการทดลอง / ครว โรงอาหาร

2.1.6 ส าหรบโรงอาหาร ตองเตรยมพนทส าหรบกระบวนการรไซเคลเศษอาหารและน าเสย

2.2 กำรประหยดพลงงำนและทรพยำกร 2.2.1 การออกแบบสถาปตยกรรม

2.2.1.1 ออกแบบอาคาร ใหม รปแบบ พนทใชสอย การวางทศทางอาคาร ชองเปดรบแสงธรรมชาต การบงแดด การรบลม หรอการระบายอากาศ ทเหมาะสมตอการประหยดพลงงานและทรพยากร เชน ลดการใชไฟฟา และลดขนาดเครองปรบอากาศ เปนตน

มำตรฐำนกำรออกแบบสถำปตยกรรม

Page 16: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

14

2.2.1.2 ใชวสดและอปกรณประกอบอาคาร ทสงเสรมการประหยดพลงงานและทรพยากร เชน เลอกใชวสดทมคณสมบตฉนวนกนความรอน อปกรณทมคณสมบต ประหยดไฟฟา ประหยดน า เปนตน

2.2.2 การประสานการออกแบบอาคาร รวมกบงานระบบวศวกรรม ทกสาขาใหสมพนธกน เพอบรณาการการประหยดพลงงานและทรพยากร 2.2.2.1 พจารณาแบงกลมพนทใชสอย รวมกบการวางระบบ

เครองปรบอากาศแยกตามกลมพนทใชสอย เพอใหสามารถเปดเฉพาะพนทได ในกรณทมการใชงานนอกเวลาปกต

2.2.2.2 หองทมการตดตงเครองปรบอากาศ จะตองระบายอากาศไดเมอระบบปรบอากาศขดของ หรอมการตด ตงพดลมตดผนง รวมทงเตรยมพนทตดตงอปกรณระบบปรบอากาศภายนอกอาคาร อยางเหมาะสม เพยงพอ ไมหางพนทตดตงเครองปรบอากาศภายในอาคารมากเกนไป และตองระบายอากาศไดด

2.2.2.3 พนทส านกงาน ควรแยกหองเกบของ หองเกบเอกสาร หองถายเอกสาร ออกจากระบบปรบอากาศรวมเพอการประหยดพลงงาน และมการระบายอากาศไดด

2.2.2.4 หองถายเอกสาร ควรมหนาตางระบายอากาศออก เปดไปสภายนอก หรอพดลมดดอากาศสภายนอก

2.2.3 การออกแบบอาคาร ดานการอนรกษพลงงาน ใหเปนไปตามมาตรฐานตอไปน 2.2.3.1 กฎกระทรวง ก าหนดประเภท หรอขนาดของอาคาร

และมาตรฐาน หลกเกณฑ และวธการ ในการออกแบบมำตรฐำนกำรออกแบบสถำปตยกรรม

Page 17: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

15

อาคารเพอการอนรกษพลงงาน พ.ศ. 2552 2.2.3.2 หลกเกณฑประเมนอาคารเขยว โดย สมาคมสถาปนก

สยามฯ และ สมาคมวศวกรรมสถานแหงประเทศไทย (วสท.)

(ดรายละเอยดท http://www.asa.or.th และ http://www.eit.or.th)

2.3 กำรเลอกวสดกอสรำง - ตกแตงอำคำร 2.3.1 การเลอกใชวสด

2.3.1.1 ใชวสดททนทานบ ารงรกษางาย ปลอดภย ปราศจาก สารพษ และ ประหยดงบประมาณ

2.3.1.2 ใชวสดทเหมาะสมกบการใชงาน เชน วสดบและกรผนงหองประชม ตองเปนไปตามหลกวชาวาดวยเสยง(Acoustics) ทงดานการดดซบเสยง และการกนเสยง

2.3.1.3 ใชวสดทปลอดภย ทนทาน เหมาะสมตอการใชงาน เชน ผวพนภายนอกอาคารทไมลน ผวพนภายในอาคารทรกษาความสะอาดไดงาย ไมเกบฝ น ปองกนไฟลกลาม หรอสามารถปองกนไฟฟาสถต

2.3.1.4 การใชวสดบผวผนงภายนอกอาคาร เชน กระเบอง และหนตกแตง ไมใหใช ตงแตชน 2 ขนไปเพอปองกนไมใหวสดรวงหลนไดในอนาคต

2.3.1.5 ในกรณอาคารสง กระจกภายนอกอาคารตองเปนกระจกนรภย ตดตงโดยใชมาตรฐานชนดและขนาด ของกรอบ ทสามารถรบแรงลมและการเปลยนแปลงของอณหภมได เปนตน

2.3.1.6 ใชวสดกอสราง และวสดตกแตงผว ทสอดคลองกน ในบรเวณทมความตองการเฉพาะ เพอความทนทาน หรอ

มำตรฐำนกำรออกแบบสถำปตยกรรม

Page 18: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

16

ความปลอดภย เชน วสดทนไฟ วสดปองกนเสยง วสดกนน า หรอทนความชน เปนตน

2.3.1.7 เลอกใชวสดอปกรณประกอบอาคาร เชน วงกบ วงกรอบ อปกรณประกอบบานประต-หนาตาง เปนตน โดยค านงถงความเหมาะสมกบ ประเภทการใชงาน ระบบการเปดปด ต าแหนงและวธการตดตง การรบแรงในการใชงานทเหมาะสม รวมทงความสะดวก ปลอดภย ทนทาน ในการใชงาน และการดแลรกษา

2.3.2 การออกแบบรายละเอยดสวนของอาคาร ทมการตดตงวสด-อปกรณตางๆ 2.3.2.1 ออกแบบรายละเอยดสวนของอาคาร อยางรอบคอบ

ในการตดตงวสด ส าหรบตกแตง-ประกอบอาคาร ทงวสดส าเรจรป รวมถงวสดกรอบชองเปดตางๆ ใหเหมาะสม และเขากบลกษณะ ขนาด วธการตดตงวสดนน โดยค านงถงการปองกนน ารวซม การรบน าหนก การยดหดตวของวสด การแตกราว ความปลอดภย และการดแลรกษา

2.3.2.2 ออกแบบสวนของอาคาร ซงมการรองรบน าหนก และความสนสะเทอนจากอปกรณระบบทางวศวกรรม ทตดตงภายนอกอาคาร เชน เครองระบายความรอน เครองท าน าเยน ของระบบปรบอากาศ จะตองใชวสดและโครงสรางทมความมนคงแขงแรง เปนวสดไมตดไฟทงหมด รวมทงสามารถระบายความรอนไดด ค านงถงการออกแบบการบงตาดวยสวนของอาคาร หรอภมทศน และการเขาถงเพอซอมบ ารงไดสะดวก

มำตรฐำนกำรออกแบบสถำปตยกรรม

Page 19: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

17

2.3.2.3 หองเรยน ตองมผนงกนเสยงสงจากพนถงพนอาคารชนบน เพอใหระบบกนเสยงทตดตงใชงานไดอยางมประสทธภาพ

2.4 กำรตดตงปำยแสดงขอมลอำคำร 2.4.1 ปายแสดงขอมลการกอสรางอาคาร

ตดตงบรเวณภายในโถงอาคาร ชนลาง 2.4.2 ปายแสดงขอมลหมายเลขหองในอาคาร

ตดตงบรเวณดานหนาหอง ทกหองในอาคาร 2.4.3 ปายชอคณะ/หนวยงาน ภายนอกอาคาร

ตดตงบรเวณภายนอกอาคาร ในต าแหนงทเหมาะสม 2.4.4 ปายบอกทาง ภายนอกอาคาร ตดตงบรเวณขางทางเทา ภายนอกอาคาร 2.4.5 รายละเอยดแบบมาตรฐานปาย ดภาคผนวกทายเลม

2.5 กำรตดตงปำยดำนควำมปลอดภย 2.5.1 ตดตงปายแสดงขอมลทางหนไฟ

2.5.1.1 ในบรเวณโถงลฟตและบนได ทกชน ตดตงแผนปายแสดงเสนทางหนไฟลงในผงอาคารแตละชน พรอมทงแสดงจดรวมพล (assembly area) ทสามารถรองรบการอพยพไดอยางเหมาะสม ขนาดประมาณ A3 (หรอ ไมเลกกวาขนาด A3)

2.5.1.2 ในหองขนาดใหญ บรเวณโถงกลาง และในทางหนไฟ ตดตงปายเรองแสงบอกทางหนไฟ แสดงทศทาง และอยในต าแหนงทมองเหนไดชดเจน

2.5.2 ตดตงปายแสดงขอมลขนาดบรรจ คน / หอง 2.5.2.1 หองเรยนขนาดใหญ / หองประชม / ลฟต ตองมปาย

แสดงจ านวนบรรจคน ทชดเจน

มำตรฐำนกำรออกแบบสถำปตยกรรม

Page 20: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

18

2.5.3 ตดตงปายแสดงการเตอนอนตราย ภายใน / โดยรอบอาคาร 2.5.3.1 ตดตงปายเตอน ในบรเวณอนตราย เชน ในบรเวณ

ตดตงอปกรณไฟฟาแรงสง เปนตน 2.6 กำรตดตงอปกรณประกอบอำคำรทจ ำเปน

2.6.1 อปกรณดานความปลอดภย 2.6.1.1 ตดตงไฟฟาแสงสวางฉกเฉน ในบรเวณทจ าเปน เชน

ทางสญจรหลก หองส านกงานอาคาร หองระบบไฟฟา 2.6.1.2 ตดตงอปกรณแจงเหต สญญาณเตอนเพลงไหม

อปกรณดบเพลงชนดตางๆ ตามมาตรฐานการปองกนอคคภย ในบรเวณโถงลฟต หรอทางสญจรหลก

2.6.1.3 ตดตงระบบกลองวงจรปดในบรเวณทจ าเปน หรอจดทเสยงภย โดยขอขอมลไดจากส านกงานจดการระบบเทคโนโลยสารสนเทศ จฬาลงกรณมหาวทยาลย

2.6.2 อปกรณดานการสอสาร 2.6.2.1 ตดตงโทรศพทภายใน ในบรเวณทจ าเปน เชน

เคานเตอรประชาสมพนธ/ รกษาความปลอดภย หองอปกรณหลก และโถงลฟต เปนตน

2.6.3 อปกรณระบบจายไฟฟาส ารอง 2.6.3.1 ตดตงระบบจายไฟฟาส ารอง ส าหรบระบบทจ าเปน

ไดแก ระบบแสงสวางฉกเฉน ระบบโทรทศนวงจรปด ระบบเครอขายคอมพวเตอร และลฟต เปนตน

2.7 กำรออกแบบสงอ ำนวยควำมสะดวกส ำหรบผสงอำยและผพกำร 2.7.1 ทางสญจร การเขาถงอาคาร

2.7.1.1 มทางลาดพรอมราวจบขนอาคารทน าไปสลฟต และบรเวณพนตางระดบในอาคาร โดยมความลาดชน

มำตรฐำนกำรออกแบบสถำปตยกรรม

Page 21: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

19

ระยะ ระดบ วสด ตามมาตรฐานการออกแบบสภาพ แวดลอมและสงอ านวยความสะดวกส าหรบทกคน (คมอปฏบตวชาชพ โดย สมาคมสถาปนกสยาม ในพระบรมราชปถมภ)

2.7.2 พนทใชสอยภายในอาคาร 2.7.2.1 มหองน าส าหรบคนพการ ในบรเวณทสามารถเขาถง

ไดสะดวก ทกชนทมหองน าทวไป โดยค านงถงการตดตงอปกรณ ขนาดและการจดพนทภายใน ทใชงานไดครบถวนสะดวกและปลอดภย

2.7.3 อปกรณประกอบอาคาร 2.7.3.1 ใชรปแบบและระดบตดตงทเหมาะสมส าหรบคน

พการ เชน ระดบของป มกดลฟต (ส าหรบผใชรถเขน) ปายอกษรเบรล หรอมระบบเสยงภายในลฟตบอกชนของอาคาร

2.8 ควำมปลอดภยในอำคำร 2.8.1 บรเวณทมการเปลยนระดบพนอาคาร

2.8.1.1 ชนหรอระเบยงของอาคาร ทมระดบพนสงกวา 1 เมตรขนไป และไมมผนง จะตองมการท าราวกนตกทมความสง และระยะหางระหวางชองหรอความถลกกรง แนวตง ทปลอดภยเพยงพอในการกนตก โดยเฉพาะส าหรบเดกเลก

2.8.1.2 บนได ตองมความสงราวจบ และความถลกกรง ทปลอดภย และมขนาดและสดสวนลกตง-ลกนอน ทเหมาะสม สะดวกสบายในการใชงาน เชน ลกนอน ไมนอยกวา 30 เซนตเมตร ลกตง ไมมากกวา 17.5 เซนตเมตร

มำตรฐำนกำรออกแบบสถำปตยกรรม

Page 22: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

20

2.8.1.3 ระเบยงทเปดออกสโถงทมความสงหลายชน ใหมราวกนตกทสงและแขงแรงเปนพเศษ รวมทงจะตองไมมชองใหคนพลาดตกลงไปได

2.8.1.4 การเปลยนระดบของพนทตอเนอง ทไมใชแนวประต ตองมจ านวนขนอยางนอย 3 ขน และตองจดท า ทางลาดส าหรบผสงอายและผพการดวย

ยกเวน กรณเปลยนระดบจากถนนขนทางเทา 1 ขน โดยใหมความตางระดบจากถนนขนทางเทา ไมต ากวา 10 เซนตเมตร และไมเกน 15 เซนตเมตร และตองท าทางลาดส าหรบผพการประกอบดวยเชนเดยวกน

2.8.1.5 การท าทางลาดส าหรบการสญจรเปลยนระดบ ตองมความลาดไมเกน 1:12 (รอยละ 8) พรอมราวจบ

2.8.1.6 ราวจบส าหรบ บนได และทางลาด ตองมลกษณะความตอเนอง และปลายสดของราวจบ ทเหมาะสมส าหรบผพการ ตามมาตรฐานการออกแบบสภาพ แวดลอมและสงอ านวยความสะดวกส าหรบทกคน(คมอปฏบตวชาชพ โดย สมาคมสถาปนกสยาม ในพระบรมราชปถมภ)

2.8.1.7 เสนทางหนไฟในอาคาร จะตองตอเนองกนโดยตลอดทกชนจนถงทางออกนอกอาคารชนลาง และตองมใหมการกน ยน หรอวางสงกดขวางใดๆ โดยเดดขาด

2.8.2 บรเวณทควบคมการเขาออกอาคาร 2.8.2.1 มประต บรเวณโถงลฟต บนไดชนลาง ใตถนอาคาร

เพอควบคมการเขาออก และปดไดในยามวกาล 2.8.2.2 มประตส าหรบปดเปดอาคาร เฉพาะบรเวณ โถงลฟต

บนไดหนไฟ และปดเปดควบคมเฉพาะชนได มำตรฐำนกำรออกแบบสถำปตยกรรม

Page 23: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

21

2.8.2.3 กรณทมการตดตงเหลกดด ประต-หนาตาง ในพนท ทตองการปองกนทรพยสน ตองเตรยมชองทเปดปดไดจากภายในเมอเกดเหตฉกเฉน

2.8.2.4 ประตทกหองทงอาคาร ใชระบบกญแจชด (master key) โดยจดระบบแยกเปนแตละชน

2.8.3 การเตรยมระบบรกษาความปลอดภยในอาคาร 2.8.3.1 ระบบโทรทศนวงจรปด

ตดตงระบบโทรทศนวงจรปด ใหครอบคลมพนททงภายในและภายนอกอาคาร และดแลรกษาใหใชงานไดตลอดเวลา และมระบบไฟฟาส ารอง ใหสามารถท างานไดกรณเกดไฟฟาดบ

ระบบโทรทศนวงจรปดของทกอาคาร ตองเชอมตอ กบระบบโทรทศนวงจรปดหลก ของมหาวทยาลย ทส านกงานรกษาความปลอดภย

2.8.3.2 ระบบทางหนไฟ และ ระบบดบเพลง ตองมระบบบนไดหนไฟในจดทเหมาะสม มระยะ

หางไมเกนก าหนดตามมาตรฐาน* และตองปองกนไฟไดโดยสมบรณ ตลอดเสนทาง

ตดตงระบบดบเพลงอตโนมต ระบบทอน าดบเพลง ระบบลฟตส าหรบเจาหนาทดบเพลง อปกรณ แจงเหต สญญาณเตอนเพลงไหม และอปกรณดบเพลง ครบถวนตามมาตรฐาน *

พจารณาเลอกใชถงดบเพลงประเภทตางๆ ใหมความเหมาะสมในการใชงานในแตละจด เชน ถง ดบเพลงชนดทดบไฟจากวตถตดไฟทวไป ชนดท

หมายเหต : * ขอบญญตกรงเทพมหานคร เรอง ควบคมอาคาร พ.ศ. 2544 มำตรฐำนกำรออกแบบสถำปตยกรรม

Page 24: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

22

ดบไฟจากสารไวไฟ/ของเหลวไวไฟ ชนดทดบไฟจากอปกรณไฟฟาลดวงจร หรอชนดทดบไฟทเกดจากสารเคม เปนตน

2.9 บรเวณโดยรอบอำคำร 2.9.1 ขอบเขตพนทบรเวณกอสราง ทตดตอกบบรเวณโดยรอบ

2.9.1.1 ก าหนดขอบเขต บรเวณกอสราง โดยรอบอาคารใหขดเจน สวนทเปนตนไมใหญทตองเกบไว ใหมระบการลอมรวรอบตนไม ใหมระยะหางเพยงพอทตนไมจะปลอดภยจากการกอสราง (ดรายละเอยดในงาน ภมสถาปตยกรรม)

2.9.2 การรกษาความปลอดภยโดยรอบอาคาร 2.9.2.1 ตดตงไฟฟาแสงสวาง ภายนอกอาคาร และรว ให

สองสวางครอบคลมบรเวณโดยรอบอาคาร และเปดใชงานตลอดเวลากลางคน

2.9.2.2 ตดตงกลองวงจรปด ใหครอบคลมบรเวณโดยรอบอาคาร และเปดใชงานตลอดเวลา

2.9.3 พนทส าหรบทางสญจร ยานพาหนะ และการเขาถงอาคาร 2.9.3.1 มทางเขาออกฉกเฉนและถนนภายใน ใหรถดบเพลง

เขาถงไดโดยรอบอาคาร และกลบรถออกไดสะดวก 2.9.3.2 มบรเวณทจอดรถจกรยาน ตามความเหมาะสม

2.9.4 พนทส าหรบทางเขาออกสวนบรการ 2.9.4.1 มบรเวณทจอดรถเกบขยะ ทรถสามารถเขาเกบจาก

ทพกขยะไดโดยตรง 2.9.4.2 ทพกขยะจะตองกรผว พน ผนง ดวยวสดทเหมาะสม

มระบบระบายน าและทางระบายน าไดด

มำตรฐำนกำรออกแบบสถำปตยกรรม

Page 25: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

23

มำตรฐำนกำรออกแบบสถำปตยกรรม

2.9.5 พนทส าหรบระบบสาธารณปโภค 2.9.5.1 ตองส ารวจสถานทจรงและตรวจสอบผงแมบท

ระบบสาธารณปโภคของบรเวณทตงอาคาร เพอใหระบบสาธารณปโภคในอาคาร และบรเวณโดยรอบอาคาร สามารถเชอมตอกบระบบของมหาวทยาลย หรอระบบสาธารณะได เชน ระบบประปา ระบบระบายน า ระบบไฟฟา-ไฟฟาแรงสง และระบบ สอสารทกชนด รวมทงจดเตรยมงบประมาณในการตดตงอปกรณและเดนสายหรอทอแตละระบบ อยางเพยงพอและเหมาะสม

2.9.5.2 ส ารวจพนท ส าหรบตดตงอปกรณระบบไฟฟาแรงสง และหมอแปลงไฟฟาทเหมาะสม มความปลอดภยไมกดขวางทศนยภาพทดของอาคาร และไมเบยด หรอท าความเสยหายตอตนไมใหญทอนรกษไว หรอตนไมทออกแบบปลกใหมในงานภมทศน

2.9.6 พนทส าหรบสภาพแวดลอมดานภมทศนโดยรอบอาคาร (ราย ละเอยดเพมเตม ดในมาตรฐานการออกแบบภมสถาปตยกรรม) 2.9.6.1 วางผงอาคารและแนวสาธารณปโภคใหรอบคอบโดย

วางอาคารหรอโครงสราง ใหหางจากตนไมทอนรกษ มากทสดทจะท าได และการปลกตนไมใหญภายนอกอาคารตองมพนทดนรอบโคนตนไมใหญเพยงพอ

2.9.6.2 ลอมรวโดยรอบตนไมเพอปองกนมใหมการใชบรเวณ พนทใตตนไม เปนวงรอบใหญ-เลกตามขนาดตนไม

2.9.6.3 ในการขดพนทภายนอกอาคาร เพอเดนระบบทอฝงดนทกชนดและทกระบบ จะตองมการตองส ารวจ

Page 26: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

24

ต าแหนงสงกอสรางถาวรภายนอกอาคาร แนวทอฝงดนหรอล ารางตางๆ ของระบบสาธารณปโภคเดมทกระบบ และตนไมใหญเดม เพอหลบเลยงสงกอสรางถาวร ระบบทอฝงดนเดม และมใหท าความเสยหายตอระบบรากตนไมใหญ

2.9.6.4 แบบแสดงแนวระบบทอสาธารณปโภค ในโครงการกอสรางใหม จะตองแสดงต าแหนงตนไมใหญเดม สงกอสรางถาวรภายนอกอาคาร แนวทอฝงดนและล ารางตางๆ ของระบบสาธารณปโภคเดมทกระบบ (ทงระบบของมหาวทยาลย และ/หรอ ระบบสาธารณะโดยรอบ) รวมทงการเชอมตอกบระบบเดม (ภายใน / ภายนอกอาคาร) ประกอบอยโดยครบถวนชดเจน

2.9.6.5 ตองไมกองเกบเครองมออปกรณการกอสราง และไมกองดนทขดขนมา บนบรเวณพนทรอบโคนตนไม

2.9.6.6 ตองมกอกน าชนดตอสายยางและลอกได หรอระบบรดน าอตโนมต ส าหรบรดน าตนไม

2.9.6.7 ตองมกอกน าชนดตอสายยางและลอกได ส าหรบท าความสะอาดอาคาร

2.10 ตองมการวเคราะหความเปนไปไดและความเสยงของโครงการ โดยรอบคอบและละเอยดถถวนตามความเปนจรง เพอใหโครงการกอสรางมความครบถวนสมบรณ และมประสทธภาพ

มำตรฐำนกำรออกแบบสถำปตยกรรม

Page 27: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

25

มำตรฐำนกำรออกแบบภมสถำปตยกรรม 1. ควำมสอดคลองกบ ผงรวมของมหำวทยำลย

งานวางผงและออกแบบภมสถาปตยกรรมของโครงการตองมความสอดคลอง กบผงโดยรวมและผงแมบท (master plan) ในเขตพนทมหาวทยาลย และเขตพนทผลประโยชนในเรองตอไปน 1.1 ประเภทการใชทดน ผงการใชทดน ซงเปนแผนในอนาคต เชน

เขตหอพก เขตกฬาและนนทนาการ เขตผลประโยชน เปนตน 1.2 ผงอาคารเดม อาคารอนรกษ อาคารทมโครงการจะสรางในอนาคต 1.3 ทางสญจรในมหาวทยาลย ไดแก เสนทางหลก-รอง ทางเขา-ออก ของ

รถ ทางคนเดน ทางจกรยาน ทางเดนมหลงคา ทางรถฉกเฉน รถเกบขยะ รถพยาบาล รถสงของ ฯลฯ

1.4 ผงระบบสาธารณปโภค เชน ระบบระบายน า ปองกนน าทวม ระบบไฟฟา เพอตรวจสอบความสอดคลองตอเนอง และเพอการเชอม ตอระบบในพนทกบระบบรวมของมหาวทยาลย โดยมการตรวจสอบคาระดบ ในจดทตองการความตอเนอง

1.5 ทางสญจรเชอมโยงกบพนทโดยรอบมหาวทยาลย ตองค านงถงความสะดวก ไดแก ถนน ทางเดน ทางจกรยาน รวมทงการเขาถงของระบบปองกนสาธารณภย ทง รถยนต รถพยาบาล รถฉกเฉน

1.6 ระยะถอยรนของอาคาร สงปลกสรางขนาดใหญ ตามกฎหมาย เชน ระยะถอยรนจากรมถนนพญาไท ถนนองรดนงต เปนตน

2. กำรส ำรวจพนทอยำงละเอยด การวางผงและออกแบบ ตองมการส ารวจพนทอยางละเอยดกอน ซงผงตอง

ระบต าแหนงทถกตองตามพนทจรง แสดงรายละเอยดของสงกอสรางและสาธารณปโภคทงหมด ตนไม ระดบพนดน ระดบสงกอสราง ระดบทอระบายน า ผงแสดงสภาพปจจบน (existing map) เปนขอมลเบองตนส าหรบการออกแบบซงมผลกบราคาคากอสรางและเปนสวนหนงของเอกสารประมล

มำตรฐำนกำรออกแบบภมสถำปตยกรรม

Page 28: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

26

3. กำรออกแบบพชพนธ การออกแบบพชพนธในงานภมสถาปตยกรรม ตองค านงถงสงเหลาน

3.1 ออกแบบดวยขอมลจากผงส ารวจตนไมเดมในพนทกอนการออกแบบ ทงชอ ขนาดต าแหนง ประวต (หากม) เพอตดสนใจ หรอใหมหาวทยาลย ตดสนใจ วาจะเกบตนใดบาง หรอจะใชวธขดลอมยายตนไมออก

3.2 ตองระบในรายละเอยดประกอบแบบวา กอนการกอสราง ในขนตอนของการปกผงแสดงต าแหนงสงกอสราง ตองใหผออกแบบอนมตต าแหนงกอนเพอใหเกดความแนใจวาจะไมมผลกระทบตอตนไมเดมทตองการเกบรกษา

3.3 หากมตนไมเดมทตองการอนรกษไว ตองก าหนดในแบบชดเจนถงแนวปฏบตส าหรบผ รบเหมา ในระหวางการกอสราง การยาย ก าหนดคาการปรบและ/หรอ การปลกทดแทน ไวในรายละเอยดประกอบแบบ เชน การลอมรวกนบรเวณโคนตนไม ใหลอมรวสงประมาณ 1.00 เมตร

เปนรวโปรงโดยรอบโคนตนไม ในขนาดประมาณ 2.00 x 2.00 เมตร เพอปองกนการกระแทกฉกขาดของล าตน และปองกนการกองดน กองวสด การถม การบดอดโคนตนไม

คาปรบ กรณผ รบเหมาท าใหไมยนตน (tree) ตาย ใหพจารณาจาก ขนาด ชนด ความสมบรณสวยงาม อตราการเจรญเตบโต พนธหายาก ความส าคญหรอประวตการปลก ความส าคญทางจตใจ ตวอยางเชน ตนจามจร ขนาด เกนกวา 12” ใหระบรายละเอยดประกอบในแบบวา ปรบตนละ 100,000.- บาท เปนตน นอกจากการปรบเงนแลว อาจเพมการปลกทดแทนเปนชนดเดม ในขนาด จ านวน และต าแหนง ทก าหนดให

คาปรบ กรณผ รบเหมาท าใหไมพม (shrub) ตาย อาจมทงคาปรบ ตวอยางเชน ตนชาปตตาเวย สง 1.00 เมตร ใหปรบตนละ 300.-

มำตรฐำนกำรออกแบบภมสถำปตยกรรม

Page 29: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

27

บาท เปนตน นอกจากการปรบเงนแลว อาจเพมการปลกทดแทนเปนชนดเดม ในขนาด จ านวน และต าแหนง ทก าหนดให

3.4 ระบรายละเอยด การปลกตนไม ดนทปลก วธการปลก การค ายน ทแขงแรง ใหเปนไปตามมาตรฐานทด

3.5 เลอกใชพนธไม โดยค านงถงผงแมบทการปลกตนไมโดยรวม (ถาม) 3.6 เลอกใชพนธไมพนถน โดยค านงถงการดแลรกษาในระยะยาว และไม

เปนปญหากบการใชงานในบรเวณนนๆ 3.7 เตรยมระบบรดน า โดยอาจใช ระบบหวฉด ระบบน าหยด หรอระบบ

กอกน า ซงอาจวางต าแหนงกอกน าทกระยะ 30 เมตร เพอใหคนงานลากสายได

3.8 หากเปนสวน หรอเปนการปลกตนไมบนโครงสรางอาคาร สวนหลงคา หรอกระบะ ตองเตรยมระบบกนซม ระบบระบายน า ระบบรดน า ไวดวย รวมถงการรบแรงลมทอาจเกดขนมากกวาบนพนราบ

3.9 ขนาดไมยนตนทน ามาปลกใหม ควรใชไมขนาดกลาง ไมเกน 6” สงไมเกน 5 เมตร เพอเนนความแขงแรงสมบรณในระยะยาว และจะตองระบการน าวสดหมรากตนไมออกกอนปลก

3.10 พนทดาดแขงโดยรอบไมยนตนขนาดใหญ เชน ลาน ลานจอดรถ ควรเวนรอบโคนตนไมเพยงพอส าหรบล าตนและรากเมอขยายใหญ หรอใชวสดพรนใกลโคนตนแทนการดาดผว ทงนขนกบชนดตนไม เชน ตนจามจร อาจเวนโคนตนมากกวา 2.00 เมตร เปนตน

3.11 การปลกตนไมใหญบรเวณพนทดาดแขง ตองท าระบบการระบายน าของพนดาดแขงใหพอเพยง และตองจดระบบการระบายน าใหตนไมใหญทกตนดวย

3.12 ระมดระวงการปรบดนโดยการถมหรอการตด หากเปลยนแปลงระดบเกนกวา 0.50 เมตร อาจมผลตอตนไม ตองมการออกแบบบรเวณโคนตนเปนพเศษ

มำตรฐำนกำรออกแบบภมสถำปตยกรรม

Page 30: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

28

4. ทำงสญจร การออกแบบทางสญจรตางๆ ตองค านงถงรายละเอยดตางๆ ดงน

4.1 ในเสนทางหลกและทางฉกเฉน ของมหาวทยาลย และพนททมความจ าเปน โดยเฉพาะทางส าหรบรถสงของ ส าหรบหองประชมขนาดใหญ พนทหองปฏบตการ เปนตน ตองค านงถงความกวาง รศมวงเลยว ทางกลบรถ ส าหรบรถขนาดใหญ รถโดยสารภายในมหาวทยาลย รถบรรทก รถฉกเฉนตางๆ เชน รถดบเพลง เปนตน

4.2 ค านงถงการออกแบบเพอจ ากดการสญจรทไมเหมาะสม เชน การ ออกแบบเพอไมใหจอดรถบนลานหรอทางเทา ไมใหเกดการขจกรยานยนตบนทางเทา อาจท าโดยการเปลยนระดบ การท าเปนขน บนได การออกแบบกระบะตนไม มานง การใชเสาเพอกนจราจร (bollard) แบบถาวรหรอชวคราว (ถอดออกไดเพอรถขนของ) เปนตน

4.3 ค านงถงการจดงานในพธส าคญทอาจมบคคลส าคญเขาใชอาคารได ส าหรบบางอาคารทเปนอาคารหลกของมหาวทยาลย เชน การเทยบสงบคคลส าคญหนาอาคาร การเตรยมทจอดรถส าหรบรถขบวน และ อาจรวมถงการเตรยมอปกรณอ านวยความสะดวกส าหรบประดบ ธงทว หรอ อนๆ ไดในยามมงานส าคญ

4.4 เตรยมพนทเสนทางบรการเพอเขาถงพนทตางๆ เชน รถตดแตงตนไม รถขนวสดอปกรณ รถขนของเพอการจดงาน ตงซมอาหาร ตงเวทชวคราว และจดท าทางลาดในบรเวณทมการเปลยนระดบ เพอความสะดวกในการขนสงสงของ

5. ปำยตำงๆ ในภมทศน ปายตางๆ ในงานออกแบบภมทศน ตองค านงถงรายละเอยด ดงน 5.1 ปายบอกทาง ปายขอมล ปายหาม ปายเตอน

5.1.1 ค านงถงความทนทาน บ ารงรกษานอย หรอไมตองบ ารงรกษาเลย

มำตรฐำนกำรออกแบบภมสถำปตยกรรม

Page 31: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

29

5.1.2 ค านงถงขนาดและความสงปาย ทพอเหมาะกบต าแหนงทตง หากอยหนาอาคารส าคญ ไมควรใชขนาดและความสงทบง อาคาร หรอเดนเกนไป

5.1.3 ในบรเวณสวนกลางของมหาวทยาลยทงหมด ควรค านงถง การจดท าปายมาตรฐานรปแบบเดยว ส าหรบแตละประเภทเพอความสวยงามกลมกลน เปนระเบยบ ไมดรกรงรง เพอใหงายแกการรบร

5.1.4 ต าแหนงตดตง ไมกดขวางทางสญจร ทางเทา ทางจกรยาน 5.1.5 ต าแหนงตดตงปายเตอน ปายบอกทาง ควรค านงถงความเรว

ในการสญจรเพอใหคนรบรกอนในระยะเวลาทเหมาะสม เชน ความเรวรถ 30 กโลเมตร/ชวโมง ควรตดปายเตอนกอนถง จดนนๆ ไมนอยกวา 30 เมตร เปนตน

5.1.6 ต าแหนงทมปายจ านวนมาก ควรรวมเขาเปนกลมเดยวกน เพอไมใหบงสายตาและรงรงไมเปนระเบยบ

5.1.7 ขนาดตวอกษร แผนท เรขนเทศ (graphic) หรอภาพ ใหค านง ถงการทคนจะสามารถมองเหนและเขาใจได ในระยะทเหมาะ สมกบความเรวของการสญจร

5.2 ปายอาคาร ปายชอคณะ สถาบน หนวยงาน 5.2.1 ตดตงทอาคาร หรอทระดบพน ในต าแหนงและในลกษณะท

สงเสรมทงตวอาคารและภมทศนโดยรอบ 5.2.2 อาจมชอภาษาองกฤษ ส าหรบปายชออาคารส าคญ 5.2.3 มรปแบบทกลมกลน เปนมาตรฐานของมหาวทยาลย เพอให

เกดความเปนระเบยบ (ดแบบมาตรฐานในภาคผนวก) 5.3 ปายขอมลการออกแบบภมทศน

5.3.1 มขอมลในลกษณะเดยวกบการออกแบบอาคาร ไดแก ชอโครงการ ชอผออกแบบ งบประมาณ ปทกอสราง

มำตรฐำนกำรออกแบบภมสถำปตยกรรม

Page 32: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

30

5.3.2 ปายโลหะ (เหลกสเตนเลส) ตดตงในบรเวณงานภมทศนนนๆ อาจเปนปายโดยเฉพาะ หรอเปนสวนหนงของก าแพง

ก าแพงกนดน ผนง มานง เปนตน 5.3.3 อยในต าแหนงทเหนได แตไมเดนจนเกนไป

6. องคประกอบภมทศน (outdoor furniture) และสงอ ำนวยควำมสะดวกกลำงแจง (outdoor facilities) การออกแบบและเลอกใชองคประกอบภมทศน และสงอ านวยความสะดวก กลางแจง ไดแก มานง โตะ เกาอ ซม หรอปายประชาสมพนธ (kiosk) ควรค านงถง รายละเอยดดงตอไปน 6.1 ความสอดคลองกลมกลนของรปแบบในภาพรวม โดยเฉพาะพนท

สวนกลาง 6.2 ใชวสด อปกรณทมความทนทาน ดแลรกษาไดงาย 6.3 รวควรมรปแบบมาตรฐานใหเปนรปแบบของมหาวทยาลย หากม

การเจาะชองทางเขาใหม ควรออกแบบโดยค านงถงรปแบบทตอเนอง กลมกลนกบการออกแบบรวและประตเดมของมหาวทยาลย

7. กำรจดเตรยมพนทส ำหรบกจกรรมส ำคญ หรอเทศกำลตำงๆ บรเวณดานหนาอาคารหรอลานกจกรรม เชน โรงละคร หอประชม อาคารกฬา ทอาจมการจดงานทรวมคนจ านวนมากในบางโอกาส ควรเตรยมไฟฟาแสงสวางใหพอใชในโอกาสพเศษ จดเตรยมปลกไฟกลางแจง เตรยมอปกรณส าหรบตดตง ธง ผา ปาย เพอประชาสมพนธกจกรรม เชน การเตรยมพนส าหรบเสยบหรอตดตงอปกรณตกแตงได เปนตน

8. กำรออกแบบเพอควำมปลอดภย การวางผงและออกแบบภมทศน ควรค านงถงความปลอดภย ทงในชวงการกอสราง การใชงาน และการดแลรกษาในระยะยาว ดงน 8.1 วสดปพนกลางแจง และกงกลางแจง ตองใชวสดทไมลน โดยเฉพาะ

เมอเปยกน า

มำตรฐำนกำรออกแบบภมสถำปตยกรรม

Page 33: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

31

8.2 ทางลาด เปนวสดผวไมลน หรอท ารองกนลน 8.3 ทกจดทมการเปลยนระดบพน ตองออกแบบใหคนรบรไดชดเจน อาจ

ท าใหชดเจนดวย ส เสน ท าจมกบนได หรอเปลยนวสด ไมมการเปลยนระดบเพยง 1 ขน (0.10-0.15 เมตร) ซงท าใหสะดดไดงาย ยกเวนจากถนนขนทางเทา

8.4 บนไดทสง มจ านวนขนมาก มความกวางมาก อาจมราวเกาะมากกวา 2 ราว เพอชวยใหเกดความปลอดภย

8.5 พนทกระจายคนจากทางออกฉกเฉนของอาคาร เชน บนไดหนไฟ ตองไมมสงกดขวาง ไมมการเปลยนระดบ ในบรเวณแนวเสนทางอพยพคนออกจากอาคารในเวลาฉกเฉน

8.6 ถนน และบรเวณเวนวาง 6.00 เมตรโดยรอบอาคารขนาดใหญ ตองไมมสงกดขวาง ไมเปลยนระดบ ไมปลกตนไม และเตรยมท าพนใหแขงแรงพอ

หากมรางระบายน า ฝารางจะตองแขงแรงเพยงพอส าหรบเปนเสนทางรถดบเพลงเขาถงไดในเวลาฉกเฉน

9. กำรออกแบบเพอผมขอจ ำกดทำงรำงกำย (Universal Design) งานวางผงและออกแบบภมทศนภายในมหาวทยาลยตองใหสามารถใชงาน

ไดทกคนไมวาจะเปนผสงอายและผพการในลกษณะใดๆ โดยใชมาตรฐาน สากลขององศาความลาดเอยง ขนาด สดสวน เชน มาตรฐานของสมาคมสถาปนกสยามฯ เปนตน และควรมรายละเอยดครอบคลมเนอหาตางๆ ดงน 9.1 จดทจอดรถทมขนาดพเศษ และอยในต าแหนงทใกลทางเขา ส าหรบ

ผใชรถเขน และผสงอาย 9.2 มทางลาด (1 : 12) พรอมราวจบ เพอเขาสอาคารได 9.3 มทางลาด (1 : 12) พรอมราวจบ ในสวนและในลานกจกรรมทมการ

เปลยนระดบพน

มำตรฐำนกำรออกแบบภมสถำปตยกรรม

Page 34: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

32

9.4 ค านงถงระยะปลอดภย ของระยะในแนวราบ และ ระนาบเหนอศรษะส าหรบผพการทางสายตาซงไมสามารถรบรสงกดขวางเหนอศรษะได

9.5 ปกระเบองหรอจดท าผวพนส าหรบผพการทางสายตา ในจดทางแยก และทางขาม

9.6 ออกแบบคนขอบถนนและทางเทาใหเปนทางลาดส าหรบรถเขน ซงใช ไดส าหรบรถเขนของทวไปไดดวย

10. สำธำรณปโภคทเกยวของกบงำนภมทศน งานสาธารณปโภคในงานผง และภมทศน รวมถงระบบรดน า ระบบไฟฟาก าลง ระบบไฟฟาแสงสวาง ระบบระบายน า ระบบปองกนน าทวม ระบบสระและน าพตางๆ ผออกแบบจะตองประสานงานออกแบบกบวศวกรแตละฝายเปนอยางด รายละเอยดตางๆ จะตองครอบคลมถงการใชงาน การดแลรกษา และการจดการ ดงน 10.1 ค านงถงระบบรดน า รวมทงกอกน าเพอการรดน าและท าความสะอาด

พนและทางเทาในบรเวณ ใหออกแบบเตรยมไวส าหรบทกพนททมงานตนไม และอยในต าแหนงทกระจายทวถงส าหรบการใชงาน

10.2 ค านงถงระบบหวจายน าดบเพลง ในบรเวณรมถนนทมอาคารตงอย 10.3 ค านงถงการแบงระบบไฟฟาแสงสวาง และไฟฟาก าลง ทจ าเปน เชน

การใชไฟฟา ในเวลาปกต การใชไฟฟาในโอกาสพเศษ และควรมไฟฟาแสงสวางในเวลากลางคนเพอดแลความปลอดภย

11. แนวควำมคดในกำรออกแบบเพอกำรประหยดพลงงำนและทรพยำกร (Green Design) การวางผงและออกแบบภมทศนจะตองค านงถงการประหยดพลงงานและสงวนรกษาทรพยากรในระยะยาว เชน 11.1 สนบสนนการเดนเทา และการใชจกรยาน เพอลดการใชพลงงาน

ส าหรบการสญจรภายในมหาวทยาลย 11.2 จ ากดขนาดลานพนแขงเทาทจ าเปนตอการสญจรและการใชงาน

มำตรฐำนกำรออกแบบภมสถำปตยกรรม

Page 35: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

33

11.3 ใชวสดดาดพนทน าซมลงในดนได (porous paving) ตามความเหมาะสมของพนท เชน ใชบลอกหญาในลานจอดรถ ทางเดน เปนตน

11.4 ค านงถงการประหยดพลงงานในทกๆ เรอง เชน การจ ากดระยะทาง เดนทอระหวางเครองสบน ากบน าพ เปนตน

11.5 ออกแบบแผนผงและตนไม เพอการประหยดพลงงานใหกบอาคารโดยก าหนดรมเงาของตนไมลดความรอนจากแสงแดดใหกบผนงอาคาร ถนน ลานจอดรถ ทางเดน และลดแสงจา แสงสะทอน เชน จากผนงอาคารทางทศตะวนตก ลานดาดแขงขนาดใหญ ถนน ทางเทา รวมทงเปดชองลมธรรมชาต เพอใหมการระบายอากาศ และลดความรอนลง

มำตรฐำนกำรออกแบบภมสถำปตยกรรม

Page 36: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

34

มำตรฐำนกำรออกแบบระบบวศวกรรมโยธำ 1. ชวงกอนท ำกำรออกแบบงำนวศวกรรมโยธำ

1.1 กรณการปรบปรง แกไข ตอเตม ซอมแซมอาคารเดม ผออกแบบจะตองท าการส ารวจความแขงแรงของโครงสรางอาคารเดม โดยขอขอมลไดจากหนวยงานทรบผดชอบดานกายภาพของมหาวทยาลย หากไมมขอมล ผออกแบบจะตองใชวจารญาณทถกตองตามหลกวชาการ โดยค านงถงความมนคงแขงแรงของอาคารและความปลอดภยของผใชอาคาร เปนส าคญ

1.2 กรณเปนการกอสรางอาคารใหม ผออกแบบจะตองท าการประสานงาน กบสถาปนกและกลมวศวกรผออกแบบงานระบบตางๆ เพอใหทราบขอมลการใชพนทตางๆ ใหชดเจน เชน ต าแหนงพนททจะใชเปน หองเครอง หองสมด หองเกบเอกสาร เปนตน เพอจะไดก าหนดคาน าหนกบรรทกของแตละพนท ไดอยางถกตอง

2. มำตรฐำนกำรออกแบบงำนวศวกรรมโยธำ การออกแบบใหยดตามพระราชบญญตควบคมอาคาร ขอบญญตกรงเทพ มหานคร เรอง ควบคมอาคาร ฉบบปจจบน มาตรฐานของกรมโยธาธการและผงเมอง มาตรฐานของวศวกรรมสถานแหงประเทศไทย (วสท.) รวมทงมาตรฐานสากลตางๆ ทเกยวของ และสอดคลองกบการปฏบตวชาชพ

3. วสด การใชวสดใหเลอกจากวสดทไดมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม (มอก.) กอน ในกรณทไมสามารถหาวสดทม มอก. ได ผออกแบบควรเลอกวสดทมคณภาพเปนทยอมรบ หรอผานการทดสอบจากสถาบนของรฐ หรอสถาบนอนๆ ทมความเชยวชาญเกยวกบวสดนนๆ

4. งำนส ำรวจดน ในการออกแบบฐานรากอาคาร ควรมขอมลการรบน าหนกบรรทกของชนดนทชดเจน ซงสามารถพจารณาไดจากขอมลเกาของอาคารขางเคยงทสราง

มำตรฐำนกำรออกแบบวศวกรรมโยธำ

Page 37: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

35

กอนแลว หากไมมขอมลเพยงพอ ผออกแบบควรก าหนดใหมการขดเจาะ เพอส ารวจการรบน าหนกบรรทกของชนดนทระดบความลกตางๆ ทตองการ เพอใหการออกแบบชนด ขนาดของฐานรากจะสามารถท าไดอยางเหมาะสม

5. งำนเสำเขม 5.1 ในอาคารหนงๆ ควรใชเสาเขมชนดเดยวกน และมความยาวเทากน

หากมความจ าเปนตองใชเสาเขมตางชนดกน และ/หรอมความยาวไมเทากน ใหค านงถงการทรดตวไมเทากนของอาคารดวย

5.2 ในกรณทงานเสาเขมไมมผลกระทบตออาคารขางเคยง และไมมปญหาดานการขนสง ใหพจารณาใชเสาเขมตอกเปนล าดบแรก และควรใชเสาเขมทอนเดยวยาวตลอด แตหากตองใชเสาเขมตอ ไมควรตอเสาเขมเกน 2 ทอน และตอหวเสาเขมดวยการเชอมเทานน

5.3 ในกรณทใช เสาเขมคอนกรตอดแรง เสาเขมจะตองไดมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม (มอก.)

5.4 ในกรณทใช เสาเขมเจาะ ควรพจารณาคดเลอกผ รบจางท าเสาเขมเจาะทมประสบการณ และมผลงานเสาเขมเจาะเปนทยอมรบ

6. งำนโครงสรำงใตดนและถงน ำ 6.1 งานโครงสรางใตดนและถงน า ควรระบใหใชคอนกรตชนดทบน า และ

ก าหนดต าแหนงของรอยตอการกอสราง รวมทงแถบกนน าซม (water stop) ใหชดเจนทงใน พน และผนง

6.2 เลอกระบบปองกนดนพงในระหวางการกอสราง ทมความมนคงแขงแรง ไมกอใหเกดการขยบตวของดน อนอาจเปนเหตใหเกดปญหาการแตกราวของอาคารขางเคยงได

7. งำนโครงสรำงเหนอดน ผออกแบบควรเลอกระบบโครงสรางทเหมาะสม โดยค านงถงความมนคงแขงแรงและความปลอดภยของผใชอาคารเปนส าคญ (อาจเลอกใชโครง สรางคอนกรตเสรมเหลก โครงสรางเหลก หรอ โครงสรางประกอบ กได)

มำตรฐำนกำรออกแบบวศวกรรมโยธำ

Page 38: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

36

มำตรฐำนกำรออกแบบวศวกรรมโยธำ

7.1 บรเวณชองเปด ใหมรายละเอยดการเสรมเหลกพเศษรอบรเปด เพอปองกนรอยแตกราว

7.2 ในกรณพนส าเรจรป ใหมรายละเอยดการเสรมเหลกพเศษในชนของคอนกรตทบหนา (นอกเหนอจากเหลกตระแกรง) ตรงบรเวณหลงคาน ซงเปนรอยตอระหวางแผนพน เพอปองกนรอยแตกราวของพนตามแนวยาวคาน

7.3 พนกนสาด ใชน าหนกบรรทกจร ไมนอยกวา 200 กโลกรม/ตารางเมตร 7.4 ในสภาวะแวดลอมทมการกดกรอน หรอตองสมผสกบสภาวะรนแรง

อนๆ ตองเพมระยะหมคอนกรตใหเหมาะสม และใหพจารณาถงการปองกนการเสอมสภาพของคอนกรต โดยการเพมความหนาแนน ลดความพรนของคอนกรต เคลอบผวคอนกรตดวยวสดททนทานตอสภาวะแวดลอมนนๆ หรอหาวธปองกนอนทเหมาะสม

8. งำนโครงสรำงหลงคำ 8.1 พนหลงคา ทเปนพนคอนกรตเสรมเหลกทสมผสกบภายนอก ใหเสรม

เหลก 2 ชน ตลอดทงพนท และใชคอนกรตชนดทบน า 8.2 พนดาดฟา ใหใชน าหนกบรรทกจรไมนอยกวาพนภายในอาคาร 8.3 ในสภาวะแวดลอมทมการกดกรอน หรอตองสมผสกบสภาวะรนแรง

อนๆ ตองเพมระยะหมคอนกรตใหเหมาะสม และพจารณาถงการปองกนการเสอมสภาพของคอนกรต โดยการเพมความหนาแนน ลดความพรนของคอนกรต เคลอบผวคอนกรตดวยวสดททนทานตอสภาวะแวดลอมนนๆ หรอหาวธปองกนอนๆ ทเหมาะสม

8.4 ส าหรบโครงสรางหลงคาเหลก ทใชในสภาวะแวดลอมทมการกดกรอน เชน บรเวณชายทะเล ใหพจารณาใชเหลกชบสงกะส หรอวธปองกนอนๆ ทเหมาะสม เพอปองกนการผกรอนของเหลก

Page 39: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

37

8.5 องคประกอบอาคาร โครงสรางหลก ทงทเปนคอนกรตเสรมเหลก คอนกรตอดแรง เหลกรปพรรณ เหลกประกอบ โครงหลงคาเหลก ฯลฯ ใหมการปองกนไฟโดยมอตราการทนไฟ ไมนอยกวาทระบไว ในขอบญญตกรงเทพมหานคร เรอง ควบคมอาคาร

9. งำนถนน ใหออกแบบโครงสรางถนนทมความมนคงแขงแรง เพอรองรบน าหนกบรรทกจร ไดตามทก าหนด โดยในแบบกอสรางใหก าหนดขอบเขตแนวถนนทจะท าการกอสรางใหชดเจน ระบแนวรอยตอเพอการขยายตว หดตว และรอยตอเพอการกอสราง พรอมทงการเสรมเหลกบรเวณรอยตอเหลาน

มำตรฐำนกำรออกแบบวศวกรรมโยธำ

Page 40: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

38

มำตรฐำนกำรออกแบบระบบวศวกรรมไฟฟำและสอสำร 1. กำรออกแบบงำนวศวกรรมไฟฟำและสอสำร

1.1 มาตรฐานอางอง 1.1.1 การออกแบบระบบไฟฟาทวไปใหยดตามมาตรฐานของ วสท.

เปนเบองตน นอกเหนอจากนน ใหยดตามมาตรฐานของ การไฟฟานครหลวง (กฟน.) หรอการไฟฟาสวนภมภาค (กฟภ.) (ส าหรบในตางจงหวด) มาตรฐาน IEC (International Elec-trotechnical Commission ของยโรป) และ มาตรฐาน NEC (National Electrical Code ของสหรฐอเมรกา) ตามล าดบ

1.1.2 การออกแบบในระบบเฉพาะ ใหยดมาตรฐานอนๆ อนเปนทยอมรบ หรอมาตรฐานของอปกรณประกอบอาคารตางๆ

1.2 ขอบเขต 1.2.1 งานระบบวศวกรรมไฟฟาและสอสารทกชนด 1.2.2 งานระบบทปรากฏอยในมาตรฐานทอยในหมวดหรอในสาขา

วศวกรรมไฟฟาและสอสารของ วสท. กฟน. กฟภ. สภาวศวกร หรอหนวยงานอนอนเปนทยอมรบ

1.2.3 งานระบบปรบอากาศขนาดเลก 1.2.4 งานระบบลฟตขนาดเลก

1.3 การก าหนดสญลกษณ และรหสตางๆ 1.3.1 ใช สญลกษณ และ รหสส เพอระบต าแหนงตดตงระบบตางๆ

1.4 การเตรยมสถานท 1.4.1 ควรมพนทวางใหเพยงพอ ส าหรบการเขาซอมบ ารงบรเวณ

รอบตกระจายสายโทรศพท และตไฟฟา 1.4.2 ควรมการเตรยมสถานทตดตงเครองวดไฟฟาใหครบทกหนวย

งานทเขาใชพนท 1.4.3 ควรตดตงตกระจายสายโทรศพท หรอตไฟฟา ในต าแหนงท

ไมอยใตพนหองน า หรอ พนทมโอกาสเกดน ารวซมได

มำตรฐำนกำรออกแบบวศวกรรมไฟฟำและสอสำร

Page 41: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

39

1.5 เครองวด เครองวดไฟฟาทจะตดตง ควรมการตงคาเรมตน (calibrate) จาก

การไฟฟานครหลวง กอนทกครง 1.6 หองควบคมระบบไฟฟา (ชนลางของอาคาร) ควรมชองทอแนวดง ส าหรบเดนสายงานระบบไฟฟา ตอเนองใน

ต าแหนงตรงกบชนอนๆ ทกชน มพนทวางส าหรบเจาหนาทซอมบ ารงตลอดแนวดานหนาชองทอ และตองมการปองกนน ารวเขาชองทอ

1.7 การเตรยมหองควบคมระบบสอสาร ควรมการจดเตรยมพนทหองระบบสอสารทกชนด ไดแก 1.7.1 หองอปกรณหลก (equipment room) (ชนลางของอาคาร)

ส าหรบตดตงอปกรณสอสาร และอปกรณควบคมอาคาร เชน ต PBX อปกรณควบคมกลองวงจรปด อปกรณแจงเหต อปกรณระบบเครอขายคอมพวเตอร (แยกจากหองควบคมระบบไฟฟา) ตามมาตรฐานTIA/EIA 569 โดยมระบบไฟฟา-ระบบสายดน (grounding system) และระบบปรบอากาศ ทเหมาะสม

1.7.2 หองสอสารประจ าชน (telecommunication room) แตละชนของอาคาร เปนจดเชอมตอสายสญญาณตางๆ ทงแนวดงและแนวราบ ของอปกรณสอสาร ระบบโทรศพท ระบบเครอขายคอมพวเตอร และอปกรณควบคมตางๆ ส าหรบอาคารทงหมด ตามมาตรฐาน TIA/EIA 569 โดยมระบบไฟฟา และระบบสายดน (grounding system) ทเหมาะสม

2. หมวดงำนเดนสำย ทอรอยสำยและบอพกสำย 2.1 การเดนสายไฟภายนอกอาคาร ใหเดนสายไฟแบบรอยทอฝงใตดน 2.2 ควรเดนสายไฟฟาแรงสงและแรงต า ในทอรอยสาย หรอ หมกลมทอ

ฝงใตดนดวยคอนกรตเสรมเหลก(duct bank)

มำตรฐำนกำรออกแบบวศวกรรมไฟฟำและสอสำร

Page 42: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

40

2.3 มระบบสายดน ส าหรบเตารบทใชกบเครองใชไฟฟาเสมอ (ยกเวนอาคารเกาซงไมมระบบสายดน จะพจารณาเปนกรณตอไป)

2.4 การเดนสายทกชนดไมควรตดตอสายภายในทอรอยสาย ควรตดตอ สายในต าแหนงทอนญาตใหตดตอไดเทานน อนไดแก บอพกสาย แบบชองคนลง (man hole) หรอชองมอลอด (hand hole)

2.5 สายทกชนดรวมทงสายสญญาณสอสาร ควรเดนสายเผอไวไมนอยกวา 1 รอบ ของบอพกสาย หรอตามความเหมาะสมในการใชงาน

2.6 ทอไฟฟา และทอโทรศพท ทเดนเขาอาคาร ควรมการตดตงทอส ารอง 2.7 ควรมแนวการเดนสายเพอตดตงระบบอนๆ ทเกยวของโดยเฉพาะ ไดแก

ระบบโทรทศนวงจรปด (CCTV) ระบบโทรศพท และระบบเครอขายคอมพวเตอรเฉพาะบรเวณ (LAN)

2.8 ควรใหต าแหนง แนวสายสญญาณระบบเครอขายคอมพวเตอร เขาสอาคาร (entrance facility)อยบรเวณใกลกบการเดนสายหลกแนวดง

3. หมวดงำนแสงสวำง 3.1 การใชไฟฟาแสงสวางตามแนวทางการประหยดพลงงาน

3.1.1 ควรพจารณาใชอปกรณ ทมการประหยดพลงงาน 3.1.2 แยกวงจรไฟฟาตามการประหยดพลงงาน และสภาพการใช

พนท เชน บรเวณรมหนาตาง บรเวณดานในอาคาร รวมทงความแตกตางของแสงระหวางกลางวนและกลางคน

3.1.3 บลลาสตทใชควรเปนชนดประหยดพลงงานไฟฟา เชน บลลาสตอเลกทรอนกสความถสง (high frequency) หรอ บลลาสตแกนเหลกก าลงสญเสยต า (low watt loss) 3.1.4 ควรหลกเลยงการใชหลอดไส และไฟหร

3.2 การใชไฟฟาแสงสวางเพอการรกษาความปลอดภย 3.2.1 ตดตงไฟฟาแสงสวางโดยรอบอาคาร และเปดตลอดกลางคน

มำตรฐำนกำรออกแบบวศวกรรมไฟฟำและสอสำร

Page 43: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

41

มำตรฐำนกำรออกแบบวศวกรรมไฟฟำและสอสำร

4. หมวดงำนระบบไฟฟำฉกเฉน 4.1 การเตรยมหองหมอแปลงไฟฟา และหองเครองก าเนดไฟฟา

4.1.1 ออกแบบหองหมอแปลง แยกออกจากหองเครองก าเนดไฟฟา 4.1.2 พนทตดตงเครองก าเนดไฟฟาทมถงน ามนแยก ตองมขอบกน

น ามนไมใหไหลรวซม 4.2 ระยะเวลาการส ารองไฟฟา

4.2.1 มการส ารองไฟฟา ส าหรบ แสงสวางฉกเฉน ทางออกฉกเฉน และลฟตดบเพลง ไดในระยะเวลาอยางนอย 2 ชวโมง

4.3 ปายทางออกฉกเฉน 4.3.1 พจารณาชนดทใชหลอดไดโอดเปลงแสง (light-emitting diode

หรอ LED) กอนเปนเบองตน 4.4 ระบบแจงเหตเพลงไหม เปนไปตามมาตรฐาน วสท.

5. หมวดงำนปองกนฟำผำและตอลงดน 5.1 ระบบปองกนฟาผา เปนไปตามมาตรฐาน วสท. 5.2 ใชระบบสายลอฟาทถกตองตามหลกวชา เชน วธปองกนสนามแม

เหลกแบบ กรงฟาราเดย (Faraday cage) และ หามใชระบบลอฟาโดยสารกมมนตภาพรงส (radio active)โดยเดดขาด

6. หมวดงำนโทรศพท 6.1 สายโทรศพททเดนฝงดนภายนอกอาคาร ก าหนดเปนสายชนดทม

เจลกนความชน อนไดแกสายโทรศพทชนด AP-FSF (Foam/Skin Installation Alpeth Sheathed, Filled Cable)

6.2 สายโทรศพททเดนภายในอาคาร ก าหนดเปนชนด 4 core ขนาด 0.65 มลลเมตร

7. หมวดงำนเทคโนโลยสำรสนเทศ 7.1 อปกรณในระบบงานสารสนเทศ ตองสามารถเชอมตอไดทกฟงกชน

การใชงาน อกทงตองสามารถจดการและควบคมไดทกระดบ หรอตามความตองงานของหนวยงาน

Page 44: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

42

7.2 สายสญญาณ และการตดตง ทอรอยสายภายนอกอาคารแบบฝงใตดน เปนทอ FLEX 4” มทอยอย (sub-duct) 3 ทอ

ใชสายสญญาณ UTP CAT6 ส าหรบการเดนสายภายในอาคาร ระยะทางเดนสายไมเกน 90 เมตร

ใชสายสญญาณ Optical Fiber 9/125 หวตอแบบ FC ส าหรบการเดนสายระหวางอาคาร

ตดตงสายสญญาณคอมพวเตอร ตามมาตรฐาน TIA/EIA 568 C 7.3 ระบบสายดนส าหรบงานสอสาร ควรแยกออกจากระบบสายดน

ส าหรบงานไฟฟา โดยออกแบบตามมาตรฐาน EIA/TIA 607 ใหม ขวตอลงดนหลก (ground bus bar) ส าหรบหองอปกรณหลก และหองสอสารประจ าชน โดยใชสายขนาดไมต ากวา 6 AWG

7.4 แนวเดนสายหลก จะตองมแนวเดนสายหลกภายในอาคารทด เพอเชอมสายสญญาณระหวางทางเขาสอาคาร (entrance facility) ไปยงหองอปกรณหลก (equipment room) หรอ ระหวางหองอปกรณหลก ไปยงหองสอสารประจ าชน 7.4.1 แนวการเดนหลกสายแนวดง (vertical backbone pathways)

ระหวางชนของอาคาร ควรเปนรางรอยสายลก 10 เซนตเมตร กวางไมต ากวา 20 เซนตเมตร

7.4.2 แนวการเดนสายหลกแนวราบ (horizontal backbone pathways) ไปยงทางเขาสอาคาร หรอ หองสอสารประจ าชน กรณทหองดงกลาวไมอยตรงกนในแนวดง แนวรอยสายน ควรเปนรางรอยสาย ลก 10 เซนตเมตร กวางไมต ากวา 10 เซนตเมตร

มำตรฐำนกำรออกแบบวศวกรรมไฟฟำและสอสำร

Page 45: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

43

เดนสายแนวราบแตละชน ระหวางหองสอสารประจ าชน ไปยงจดใชงานใหเหมาะสม โดยค านงถงการรองรบการใช งานของสายประเภทตางๆ และวางแนวเดนสายในลกษณะ วงแหวนหรอตารางใหครอบคลมพนทใชงาน สะดวกตอการบ ารงรกษา และการเพมเตมสญญาณในอนาคต

8. หมวดงำนระบบโทรทศนวงจรปด (CCTV) 8.1 สถานทตดตง กลองวงจรปด

8.1.1 ควรตดตงโดยค านงถงจดเสยง อนไดแก ทางเขาออก หนาโถงลฟท ลานจอดรถ หองอาหารรวม เปนตน

8.1.2 ตดตงระบบโทรทศนวงจรปด ใหครอบคลมพนททงภายในและภายนอกอาคาร และดแลรกษาใหใชงานไดตลอดเวลา

8.2 อปกรณระบบโทรทศนวงจรปด 8.2.1 อปกรณระบบโทรทศนวงจรปด ทตดตง ควรมระบบจดการท สามารถใชไดกบหลากหลายยหอ 8.2.2 อปกรณทใชบนทกขอมลระบบโทรทศนวงจรปด ตองมพนท ส าหรบการบนทกไดระยะเวลาไมนอยกวา 1 เดอน 8.2.3 ระบบโทรทศนวงจรปด จะตองมระบบไฟฟาส ารอง ใหสามารถ

ท างานไดกรณเกดไฟฟาดบ 8.3 การเขาถงขอมล

8.3.1 การเขาถงขอมลทบนทกจากระบบโทรทศนวงจรปด ตองเขาถงงาย ถายโอนขอมลไดโดยไมจ าเปนตองใชชดค าสง (software) หรออปกรณพเศษ

8.3.2 ระบบโทรทศนวงจรปด จะตองเชอมตอกบ ระบบโทรทศนวงจรปดหลกของมหาวทยาลย ทส านกงานรกษาความปลอดภยหรอตามแนวคดหลกเฉพาะโครงการ

มำตรฐำนกำรออกแบบวศวกรรมไฟฟำและสอสำร

Page 46: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

44

มำตรฐำนกำรออกแบบระบบวศวกรรมเครองกล การออกแบบงานวศวกรรมเครองกล ควรพจารณาและค านงถง

มาตรฐานอางอง ผใชงานอาคาร การประหยดพลงงาน คาใชจายตลอดอายการใชงาน

ขอบเขตงานวศวกรรมเครองกล ประกอบดวย ระบบปรบอากาศ (air conditioning system) ระบบระบายอากาศ (ventilation system) ระบบควบคมควนไฟ (smoke control system) ระบบลฟต (lift system)

1. กำรออกแบบงำนวศวกรรมเครองกล 1.1 มาตรฐานอางอง

การออกแบบจะตองสอดคลอง หรออางองกบมาตรฐานสากล และ/หรอขอกฎหมาย/ขอบญญต/มาตรฐานการปฏบตวชาชพทเกยวของกบการออกแบบวศวกรรมระบบเครองกลของประเทศไทย ไดแก

1.1.1 มาตรฐานสากล ASHRAE : American Society of Heating, Refrigeration and

Air-Conditioning Engineers, Standard 15, 62, 90.1 (http://www.ashrae.org และ http://www.ashraethailand.org)

NFPA : National Fire Protection Association, NFPA 90A, 92 A B, 96 (http://www.nfpa.org)

SMACNA : Sheet Metal and Air Conditioning Contractors’ National Association (http://www.smacna.org)

ARI : Air Conditioning and Refrigeration Institute (http://www.ari.org) UL : Underwriters Laboratories, Inc. (http://www.ul.com) NEMA : National Electrical Manufacturers Association (http://www.nema.org) ANSI : American National Standard Institute (http://www.ansi.org)

มำตรฐำนกำรออกแบบวศวกรรมเครองกล

Page 47: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

45

ASME : American Society of Mechanical Engineers (http://www.asme.org)

1.1.2 กฎหมาย / ขอบญญต / มาตรฐานการปฏบตวชาชพ ของประเทศไทย กฎกระทรวง ฉบบท 33 (พ.ศ.2535) และฉบบท 50 ออกตำมควำมใน

พระรำชบญญตควบคมอำคำร พ.ศ.2522 กฎกระทรวง ออกตำมควำมในพระรำชบญญตกำรสงเสรมกำรอนรกษ

พลงงำน พ.ศ. 2535 สมำคมวศวกรรมสถำนแหงประเทศไทย ในพระบรมรำชปถมภ

The Engineering Institute of Thailand under The King’s Patronage) (http://www.eit.or.th)

สมำคมวศวกรรมปรบอำกำศแหงประเทศไทย (http://www.acat.or.th) สมำคมวศวกรรมออกแบบและปรกษำเครองกลและไฟฟำไทย

(http://www.mect.or.th) มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม (http://www.tisi.go.th)

1.2 ผใชงำนอำคำร การออกแบบจะตองค านงถงผใชอาคารในหลายประเดน ไดแก 1.2.1 ความสะดวกสบายในการใชสอย เชน ต าแหนงตดตงทใช

ประโยชนไดเตมท ทวถง เปดปดสะดวก และควบคมอณหภมโดยอปกรณควบคมระยะไกล (remote controller) ได

1.2.2 ความยดหยนในการใชงาน เชน การใชงานของลฟตส าหรบ ผพการ เปนตน

1.2.3 ความนาสบายและสขภาวะ เชน สภาวะการปรบอากาศ การ ระบายอากาศใหเกดสภาวะนาสบาย และการปองกนเสยง-ความสนสะเทอนทรบกวนผใชอาคาร ควรเลอกอปกรณ การตดตงหรอมการควบคมเสยงรบกวนและการสนสะเทอนทเกยวของกบระบบเครองกลใหเปน ไปในลกษณะทสามารถปองกนไมใหกอความเดอดรอนร าคาญส าหรบบรเวณโดยรอบ

1.2.4 ความปลอดภยในการใชอาคาร และปองกนมลพษดานตางๆ เชน การปองกนเพลงไหม การออกแบบระบบควบคมควนไฟ

มำตรฐำนกำรออกแบบวศวกรรมเครองกล

Page 48: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

46

อปกรณทอยภายนอกอาคารหรอสวนของอาคารภายนอก เชน เครองระบายความรอน เครองท าน าเยน เปนตนจะตองออกแบบการตดตงใหรองรบน าหนก และความสนสะเทอนไดอยางปลอดภยและไมตดไฟ รวมทงการรองรบทตอจากอาคารหรอสวนของอาคารทเปนโครงสรางไมตดไฟจะตองไมตดไฟดวย

หองหรอบรเวณนอกเหนอจากหองเครองท าความเยน ซงภายในมสวนทบรรจสารท าความเยนอย จะตองจดเตรยมวธการระบายอากาศ เพอความปลอดภยกรณมสารท าความเยนรวไหล

ระบบปรบอากาศและระบายอากาศ ส าหรบโรงพยาบาล สถานพยาบาล ตองมความสามารถในการกรองอากาศ โดยการตดตงแผงกรองอากาศ ทมประสทธภาพ และจ านวนชนของแผงกรองอากาศขนต า การระบายอากาศจากสวน ใชสอยทมการปนเปอนเชอโรค สารกมมนตรงส หรอสงอนใดทแพรกระจายทางอากาศไดตองผานการกรองดวยแผงกรองอากาศกอนทงออกสบรรยากาศภายนอก

1.2.5 ความสะดวกในการดแลซอมบ ารงรกษา อปกรณ / เครองกลทกชนดจะตองเขาถงได เพอตรวจสอบ บรการ ซอมแซม หรอเปลยนไดโดยสะดวก โดยมพนทและชองวางในการท างานส าหรบอปกรณทวไป ไมนอยกวา 0.75 เมตร การเขาถงอปกรณทตดตงเหนอฝาเพดาน ควรจดเตรยมชองเปดบรการ (access door) ในบรเวณทไมหางจากอปกรณ หรอพนทท างานทจ าเปนมากนก

การเขาถงอปกรณทอยบนหลงคา หรอบนผนงภายนอก ของ อาคารชนเดยว อาจใชบนไดชวคราวหรอวถทางชวคราวอนๆ

มำตรฐำนกำรออกแบบวศวกรรมเครองกล

Page 49: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

47

1.3 กำรประหยดพลงงำน 1.3.1 การออกแบบตวอาคาร ทมสวนชวยในการประหยดพลงงาน

ส าหรบการใชระบบปรบอากาศ เชน การหนทศของอาคารในทศทลมพดผาน การใชแสงธรรมชาตใหความสวาง ต าแหนงหนาตางทไมรบแสงแดดโดยตรง หรอการเลอกใชวสดทมคณสมบตเปนฉนวน ปองกนความรอนไมใหเขาไปในอาคาร จะชวยใหสามารถใชเครองปรบอากาศทมขนาดเลกลง

1.3.2 การอนรกษพลงงาน โดยการเลอกใชเฉพาะอปกรณระบบเครองกลทมประสทธภาพสง หรออปกรณประหยดพลงงาน เพอชวยลดการใชพลงงานโดยรวมลง ไดแก การพจารณาการใชพลงงานไฟฟาของเครองปรบอากาศ โดยเลอกใชเครองปรบอากาศประสทธภาพสง (เครองปรบอากาศเบอร 5)

การใชเครองปรบอากาศแบบปรบความเรวรอบได การใชพดลมทมประสทธภาพสง การใชทอลมทมความเสยดทานต า การใชระบบปรมาณน ายาแปรเปลยน (Variable Refrigerant Volume : VRV)

การหมฉนวนทอลมใหมความหนาทเหมาะสม การบฉนวนกนความรอนทหลงคา การออกแบบระบบเพอใชพลงงานความรอนหรอความเยน ทตองทงกลบมาใชประโยชน

การใชโปรแกรมการเปด-ปดเครองใหมประสทธภาพสงสด (Optimum Start-Stop Program)

มำตรฐำนกำรออกแบบวศวกรรมเครองกล

Page 50: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

48

1.4 คำใชจำยตลอดอำยกำรใชงำน 1.4.1 การวเคราะหคาใชจายตลอดอายการใชงาน ซงประกอบดวย

คาใชจายขนตนทเกยวของกบงานกอสราง คาใชจายในการดแลการท างานของสงอ านวยความสะดวกตางๆ และการบ ารงรกษา

คาใชจายในดานพลงงาน การวเคราะหคาใชจายจะเปนเครองมอประกอบการตดสนใจของเจาของอาคารและ ผออกแบบ เพอใหผออกแบบสามารถเลอกงานระบบทดทสดส าหรบอาคาร

2. กำรออกแบบงำนวศวกรรมเครองกล 2.1 กำรออกแบบระบบปรบอำกำศ (air conditioning system)

2.1.1 รายละเอยดเบองตนของอาคารทจ าเปนส าหรบการออกแบบ ต าแหนงทตงอาคาร ทศทาง รปทรง ขนาด และจ านวนชนของอาคาร รายละเอยดของผนง หลงคา พนทกระจก แนวคาน พน ความสงในแตละชน และพนทเหนอชองฝา การใชงานพนทตางๆ ในอาคาร เชน เปนหองเรยน หองประชม หองปฏบตการ หรอ ส านกงาน เปนตน

พนทหองเครอง พนทสวนกลาง ขอก าหนดการออกแบบ เชน ภาวะอากาศภายนอกอาคาร (ความชนสมพทธเฉลย อณหภมเฉลย) และ ภาวะอากาศ ภายใน (อณหภม ความชนสมพทธ) เปนตน

2.1.2 ประเภทของระบบปรบอากาศ และขนาดอปกรณทเหมาะสมกบอาคาร ควรพจารณาหลายปจจยประกอบกน เชน รายละเอยดการใชงานพนทตางๆ ในอาคาร ประมาณการพนทปรบอากาศทงหมด

มำตรฐำนกำรออกแบบวศวกรรมเครองกล

Page 51: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

49

ขอจ ากดตางๆ ของอาคาร เชน พนทหองเครอง และรปทรงภายนอกของอาคาร เปนตน

ทงน ระบบปรบอากาศแตละระบบ จะมความเหมาะสมกบประเภทอาคารและการใชงานแตกตางกนออกไป 2.1.2.1 ระบบปรบอำกำศแบบแยกสวน (split type air

conditioner) เหมาะกบอาคารขนาดเลก เชน ทพกอาศย อาคารส านกงานขนาดเลก หองเรยน หองนอน เปนตน ซงมการใชงานไมพรอมกน ผใช อาคารสามารถเปด-ปดเครองท าความเยนไดอยางอสระ อยางไรกตามสถาปนกจะตองจดเตรยมพนทภายนอกอาคาร ส าหรบวางเครองระบายความรอน (condensing unit - ACU) ทเหมาะสม โดยจะตองไมหางจากพนทตดตงเครองปรบอากาศ (fan coil unit - FCU) มากเกนไป และตองอยในบรเวณทมการระบายอากาศทด

2.1.2.2 ระบบน ำเยนดวยเครองท ำน ำเยน ชนดระบำยควำมรอนดวยอำกำศ (air-cooled chiller) เหมาะ

กบอาคารขนาดใหญทมโหลดความเยนจ านวนมาก เชน ศนยคอมพวเตอร โรงแรม โรงพยาบาลขนาดกลาง หรอหองสงสถานโทรทศน เปนตน ระบบปรบอากาศประเภทน มขอด คอ ไมตองจดเตรยมน าหลอเยน และไมมปญหาละอองน า (เมอเทยบกบ ระบบน าเยนดวยเครองท าน าเยน ชนดระบายความรอนดวยน า (water-cooled chiller) ขอเสย คอ การท างานของเครองท าน าเยน (chiller) ทตงอยภายนอกอาคาร จะสงเสยงดงรบกวนบรเวณขาง

มำตรฐำนกำรออกแบบวศวกรรมเครองกล

Page 52: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

50

เคยง ควรประสานงานกบสถาปนกเพอจดเตรยมพนทหองเครองทเหมาะสม

2.1.2.3 ระบบน ำเยนดวยเครองท ำน ำเยน ชนดระบำยควำมรอนดวยน ำ (water-cooled chiller) เหมาะ กบอาคารขนาดใหญ ทมภาระการท าความเยน(cooling load) จ านวนมาก ระบบปรบอากาศประเภทนมขอด คอ ประหยดพลงงาน มความยดหยนตอการเปลยนแปลงและการขยายตว ขอเสย คอ มการลงทนสง ใชพนทหองเครองมาก ตองจดเตรยมน าหลอเยน และมปญหาละอองน า

2.2 กำรออกแบบระบบระบำยอำกำศ (ventilation system) การระบายอากาศมวตถประสงค เพอน าอากาศจากภายนอกเขาสบรเวณหอง เพอเจอจางปรมาณกาซคารบอนไดออกไซด และกาซอนๆ รวมทงเพอลดความเขมขนของกลน การระบายอากาศสามารถท าได 2 วธ คอ

กำรระบำยอำกำศโดยวธธรรมชำต โดยอาศยชองเปดจากภายนอก เชน ประต หนาตาง บานเกลด เปนตน

กำรระบำยอำกำศโดยวธกล เปนการใชอปกรณขบเคลอน อากาศจากภายนอกเขาสบรเวณหอง

2.2.1 รายละเอยดเบองตนของอาคารทจ าเปนส าหรบการออกแบบการระบายอากาศโดยวธกล รปทรง ขนาด และจ านวนชนของอาคาร ความสงในแตละชน และพนทเหนอชองฝา การใชงานพนทตางๆ ในอาคาร เชน หองเรยน หองประชม หองปฏบตการ หรอส านกงาน เปนตน

มำตรฐำนกำรออกแบบวศวกรรมเครองกล

Page 53: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

51

2.2.2 การค านวณอตราการระบายอากาศโดยวธกล กฎกระทรวงฉบบท 33 (พ.ศ.2535) ออกตามความในพระราช

บญญตควบคมอาคาร พ.ศ.2522 ก าหนดหลกเกณฑการระบายอากาศดงน การระบายอากาศโดยวธธรรมชาต : ส าหรบพนททมผนงดานนอกอยางนอยหนงดานตดกบภายนอกอาคาร โดยตอง มพนทลมผานสทธ ไมนอยกวารอยละ 10 ของพนทใชงาน

การระบายอากาศโดยวธกล : จะตองมอตราการระบายอากาศ ไมนอยกวาอตราทก าหนด ทงการระบายอากาศของบรเวณทมการปรบอากาศและบรเวณทไมปรบอากาศ

การเลอกใชระบบระบายอากาศ วธธรรมชาต หรอ วธกล ขนกบลกษณะพนทอาคาร เชน บรเวณทมฝ นหรอควนเกดขนเฉพาะ เชน เตาในหองครว จะใชวธกล โดยการตดตงหวครอบ (hood) อยเหนอเตา แลวตอทอลมเขาสพดลมดดอากาศ เพอปองกนไมใหฝ นหรอควนกระจายออกไปรบกวนพนทอน (spot ventilation) หรอบรเวณ ทจอดรถเหนอพนดน จะเลอกใชการระบายอากาศโดยวธธรรมชาต

2.2.3 ระบบการระบายอากาศ ใชในพนท 2 ประเภท ไดแก 2.2.3.1 กำรระบำยอำกำศในพนทปรบอำกำศ ท าโดย

การน าอากาศภายนอก (fresh air) ทมคณภาพ เขามารวมกบลมกลบแลวผานแผงกรองอากาศภายใน เครองเปำลมเยน (air handling unit / fan coil unit - AHU / FCU) กอนหมนเวยนเขาสพนทใชงาน นอกจากนจะตดตง พดลมดดอำกำศ เพอถายเทฝ นละออง, เชอโรค, สงทท าใหเกดโรคภมแพ และ

มำตรฐำนกำรออกแบบวศวกรรมเครองกล

Page 54: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

52

กลนออกจากพนท ท าใหไมเกดกลนอบ หรอเปนอนตรายตอสขภาพ (sick building syndrome) การน าอากาศภายนอกเขามาจะค านงถงต าแหนงลมเขา และคณภาพของอากาศบรเวณนน

2.2.3.2 กำรระบำยอำกำศในพนทไมปรบอำกำศ สามารถเลอกใชการระบายอากาศโดยวธธรรมชาตหรอการระบายอากาศโดยวธกล ขนอยกบลกษณะของพนทใชงาน

2.3 กำรออกแบบระบบควบคมควนไฟ (smoke control system) ระบบควบคมควนไฟ มวตถประสงคเพอปองกนไมใหควนแพร กระจายไปทวทงอาคารเมอเกดเพลงไหม ส าหรบอาคารขนาดกลางขนไป ระบบควบคมควนไฟ ประกอบดวย ระบบอดอากาศ ระบบอดอากาศบนไดหนไฟ (pressurized stair system) ระบบอดอากาศโถงลฟทดบเพลง

ระบบระบายควน ระบบระบายควนในเอเทรยม (atrium smoke exhaust system)

2.3.1 ระบบอดอำกำศบนไดหนไฟ และ โถงลฟทดบเพลง 2.3.1.1 ระบบอดอากาศบนไดหนไฟและโถงลฟทดบเพลง

เปนแบบ ระบบฉดกาซ (multiple point injection) โดยการตดตงพดลมอดอากาศความดนสง ทชนดาดฟา เพออดอากาศบรสทธเขามาภายในบนไดและโถงลฟท โดยผานทอลม ซงตดตงภายในชองอดอากาศ (pressurized shaft)

2.3.1.2 ระบบอดอากาศ ตองท างานขนเองโดยอตโนมต หลงจากไดรบสญญาณจากระบบเตอนอคคภย หรอ

มำตรฐำนกำรออกแบบวศวกรรมเครองกล

Page 55: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

53

การสงการจากชางภายในหองควบคม สวนการหยด ระบบเปนแบบควบคมดวยมอ (manual operation) ภายในบนไดหนไฟ และโถงลฟทดบเพลง ตดตงชดควบคมความดน ซงประกอบดวยอปกรณควบคมความแตกตางของแรงดน และปรบลดความดน พรอมเกลดระบายอากาศสภายนอก (differential pressure controller, modulating damper with exhaust grill) เพอรกษาความดนภายในไมใหสงเกนกวาแรงทใชในการเปดประต นอกจากนตองตดตงเครองตรวจจบควนไฟ (smoke detector) ภายในหองเครองพดลมและชองอดอากาศ เพอหยดการท างานของพดลม เมอตรวจจบควนไฟได

2.3.1.3 พดลมอดอากาศ ตองมอยางนอย 2 ชด (ขนาดชดละ 100%) พดลมชดส ารองตองท างานโดยอตโนมต ในกรณทพดลมหลกหยดท างาน ไมวาในกรณใด ระบบไฟฟาส าหรบพดลม ตองจายมาจากเครองก าเนดไฟฟาของอาคาร ระบบอดอากาศภายในชองบนไดหนไฟและโถงลฟทดบเพลง ตองมความดนอากาศขณะใชงาน ไมนอยกวา 38.6 ปาสคาล (0.16 Inch WG.) ทท างานไดโดยอตโนมต เมอเกดเพลงไหม

2.3.1.4 การค านวณระบบอดอากาศบนไดหนไฟ ใหใชตามมาตรฐานการปองกนอคคภย ของ วสท. (EIT Standard) ซงก าหนดให บนไดหนไฟตองมระบบอดอากาศทมความดนขณะใชงาน ไมนอยกวา 38.6 ปาสคาล ทท างานไดโดยอตโนมต เมอเกดเพลงไหม

มำตรฐำนกำรออกแบบวศวกรรมเครองกล

Page 56: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

54

2.3.1.5 การเลอกพดลมอดอากาศ ทงประเภทและขนาดทค านวณได เพอตดตงบนพนชนดาดฟา เพออดลมผานทอลมเขาสบนไดหนไฟ พดลมอดอากาศตองท างานขนเองโดยอตโนมต หลงจากไดรบสญญาณจากระบบเตอนอคคภยหรอสงการจากหองควบคม สวนการหยดระบบ จะเปนแบบควบคมดวยมอ (manual operation)

2.3.1.6 ภายในบนไดหนไฟ ตดตงชดควบคมความดน ประกอบดวย อปกรณวดและควบคมความดนและ อปกรณลดความดนดวยมอเตอร พรอมบานเกลดชองลมเขา(differential pressure sensor and controller: range 0 – 10 Inch WG., motorized damper with supply air grill) เพอรกษาความดนภายใน ไมใหสงเกนกวาแรงทใชในการเปดประต และตดตงเครองตรวจจบควนไฟ (smoke detector) ภายในหองเครองพดลม เพอหยดการท างานของพดลมเมอตรวจจบควนไฟได

2.3.2 ระบบระบำยควนในเอเทรยม ส าหรบอาคารขนาดใหญทวไป ทนยมมชองเปดระหวางชน

(atrium) โดยอาจเปดตอเนองกน 2 ชนขนไป ซงจะเปนชองทางการแพรของควนทส าคญขณะเกดเพลงไหม จ าเปนตองใชระบบระบายควนในเอเทรยม ในการปองกนไมใหควนแพร กระจายไปทวทงอาคารเมอเกดเพลงไหม

2.4 กำรออกแบบระบบลฟต (lift system) ระบบขนสงมวลชนภายในอาคาร ประกอบดวย 2 ระบบหลก ไดแก

ระบบลฟต และระบบบนไดเลอน ระบบขนสงมวลชนภายในอาคาร

มำตรฐำนกำรออกแบบวศวกรรมเครองกล

Page 57: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

55

อาจจดอยในความรบผดชอบของสถาปนกหรอวศวกรเครองกลกได ลฟต แบงตามประเภทการใชงาน ดงน

ลฟตโดยสาร(passenger lift) ลฟตบรรทกของ (service lift) ลฟตบรรทกเตยงคนไข (bed lift) ลฟตดบเพลง (fire fighting lift)

2.4.1 รายละเอยดเบองตนของอาคารทจ าเปนส าหรบการออกแบบ ระบบลฟต ลกษณะและการใชงานของอาคาร จ านวนชนของอาคารและความสงในแตละชน จ านวนชนทเปดใชงานลฟต และการแบงสวนพนท (zoning) ขนาดของชองลฟต และพนทหองเครองบนหลงคา

2.4.2 รายการค านวณระบบลฟต เปนการวเคราะหความสามารถในการ ขนสงผคน (traffic analysis) แยกตามการใชงานของลฟต แตละประเภท ไดแก ลฟตโดยสาร ลฟตบรการ ลฟตขนของ ลฟตดบเพลง เกณฑในการออกแบบ (input) ประกอบดวย จ านวนลฟต น าหนกบรรทก ความเรวลฟต จ านวนชนทวงรบ-สง ระยะทางลฟตวง

ผลการวเคราะห (output) จะพจารณาตวแปรหลก ไดแก ประสทธภาพในการขนผ โดยสารในชวง 5 นาท (5-min. handling efficiency) หนวย เปอรเซนต

ระยะเวลาการวงของลฟตแบบปกต และแบบเรงดวน หนวย วนาท

มำตรฐำนกำรออกแบบวศวกรรมเครองกล

Page 58: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

56

มำตรฐำนกำรออกแบบวศวกรรมเครองกล

ระยะเวลาการรอ (waiting time) หนวย วนาท ระยะเวลาการวงครบรอบ (round trip time) หนวย วนาท

2.4.3 รายละเอยดประกอบแบบ (specification) ประกอบดวย จ านวนลฟต น าหนกบรรทก (หนวย กโลกรม) ความเรวลฟต (หนวย เมตรตอนาท) จดวงรบ-สง

2.4.4 ขนาดของปลองลฟต, ระยะทางลฟตวง, ความสง overhead และความลกบอลฟต (หนวย เมตร) ถาเปนลฟตประเภทมหองเครอง จะตองระบขนาดของหองเครองลฟตดวย ระบบขบเคลอน ระบบควบคมการท างาน ระบบเปด-ปดประตลฟต

2.4.5 ระบบความปลอดภยส าหรบผ โดยสาร ไดแก 2.4.5.1 ระบบความปลอดภย ตามขอก าหนด จาก

กฎกระทรวงฉบบท 33 (พ.ศ. 2535) ออกตามความในพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ. 2522 การท างานทจะใหลฟตเลอนมาหยดตรงทจอด

ชนระดบดนและประตลฟตตองเปดโดยอตโนมตเมอไฟฟาดบ

ตองมสญญาณเตอนและลฟตตองไมเคลอนทเมอบรรทกเกนพกด

ตองมอปกรณทจะหยดลฟตไดในระยะทก าหนดโดยอตโนมตเมอตวลฟตมความเรวเกนพกด

การปองกนประตหนบผ โดยสาร

Page 59: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

57

ลฟตตองไมเคลอนทเมอประตลฟตปดไมสนท ประตลฟตตองไมเปดขณะลฟตเคลอนท หรอ

หยดไมตรงทจอด ตองมระบบการตดตอกบภายนอกหองลฟตและ

สญญาณเจงเหตขดของ ระบบแสงสวางฉกเฉน ในหองลฟต และ

หนาโถงลฟตชนทจอด ระบบระบายอากาศในหองลฟต อนๆ เชน การ

ปองกนกรณทเชอกแขวนลฟตขาด ระบบเบรก ระบบชวยเหลอฉกเฉนเมอไฟฟาขดของ หรอ ระบบลฟตทใชในกรณเพลงไหม เปนตน

2.4.5.2 ระบบความปลอดภย เพมเตม ของจฬาลงกรณมหาวทยาลย ลกษณะอปกรณประกอบตวลฟต ไดแก ประต ผนง เพดาน พน พดลมระบายอากาศ ไฟแสงสวาง แผงควบคมในตวลฟต เปนตน

ลกษณะและอปกรณประกอบ ประต ชานพก ระบบปองกนเครองลฟต ระบบไฟฟา ระบบและอปกรณชวยการวง ไดแก น าหนกถวง รางลฟต และลวดสลง เปนตน

อปกรณและระบบพเศษ การรบประกน และบ ารงรกษา

มำตรฐำนกำรออกแบบวศวกรรมเครองกล

Page 60: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

58

มำตรฐำนกำรออกแบบวศวกรรมสงแวดลอม (สขำภบำล)

มำตรฐำนกำรออกแบบระบบวศวกรรมสงแวดลอม (สขำภบำล) 1. หมวดงำนทวไป

1.1 มาตรฐานอางอง ตองเปนไปตามพระราชบญญตสงแวดลอม และ ขอบญญตกรงเทพมหานคร เรอง ควบคมอาคาร ฉบบปจจบน

1.2 ใหเสนอแนวทางการออกแบบแกมหาวทยาลย เพอรบฟงและชแจงแนวทางการซอมบ ารงกอนสงมอบแบบ

1.3 จดท าคมอการตรวจสอบและบ ารงรกษาของระบบตางๆ และจดอบรมการบ ารงรกษาหลงอาคารกอสรางเสรจ 1.4 ตดตงสญญาณเตอนการท างานของทกระบบ ทหองควบคมอาคารชน 1

2. ระบบประปำ 2.1 มเตอร

พจารณาการใชแรงดนจากทอสงน าหลงมเตอรส าหรบการรดน าสนามรอบอาคาร แทนการใชน าจากถงสง เพอลดการท างาน ของเครองสบน า

ตดตงมเตอรยอยส าหรบรานอาหารตางๆ ในโรงอาหาร 2.2 ถงเกบน า

ถงเกบน าใตดนควรมความจเกบน า เพอใชงานไมต ากวา 1 วน ถงเกบน าดาดฟาควรมความจเกบน าเพอใชงานไมต ากวา 3 ชวโมง มมาตรการในการตรวจวดและรกษาน าประปาในถงสง ใหมคลอรน ไมต ากวา 1 มก./ล. เพอรกษาสภาพปลอดเชอโรค

2.3 แรงดนน า แรงดนน าในการใชงาน ควรอยระหวาง 15-40 เมตรน า (mH2O)

2.4 สขภณฑ และอปกรณ สขภณฑทกประเภทใหใชเปนแบบประหยดน า ยกเวนโถสวม ควรใชโถชกโครกแบบทอตรง (flush valve) เนองจากโถชกโครก

Page 61: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

59

มำตรฐำนกำรออกแบบวศวกรรมสงแวดลอม (สขำภบำล)

แบบถงพกน า (flush tank) มการรวไหลของน าในถงพกไดงายและจะท าใหสนเปลองน ามาก

โถชกโครกแบบทอตรง ตองมอปกรณลอกหวชกโครก ควรมระบบสายช าระ พรอมวาลวปดเปด ส าหรบโถสวมทกจดในอาคารส านกงาน

หองน าทกหองควรมวาลวควบคมใหปดเฉพาะหองไดเพอการซอมบ ารง โดยใหอยใตอางลางมอหรอในชองทอทเขาถงไดงาย

3. ระบบรวบรวมและบ ำบดน ำเสย 3.1 ระบบน าทงจากโรงอาหาร

พจารณาแนวทางการรวบรวมและก าจดไขมนจากโรงอาหาร ทอน าทงจากโรงอาหาร ใหใชขนาด 4” ขนไป และมความลาดชนไมต ากวา 1:100 พรอมตดตงชองท าความสะอาดทอทกระยะ 10 เมตร

3.2 ระบบน าเสยหลก ระบบบ าบดน าเสยควรอยใกลกบชองทอรวบรวมน าเสย ถามเสาหรอโครงสรางของตกอยภายในบอบ าบดน าเสยใหหมดวยคอนกรตเสรมเหลกหนาไมต ากวา 20 เซนตเมตร

ทอรวบรวมน าเสยหลก ตองมขนาดไมต ากวา 4” ทอขนาด 4” และ 6” ใหมความลาดชน ไมต ากวา 1:100 ทอขนาด 8” ใหมความลาดชน ไมต ากวา 1:200

4. ระบบระบำยน ำฝน 4.1 ทอน าฝนแนวดง ใหตดตงอยภายนอกอาคาร และมการยดทอเปน

ระยะใหมนคง 4.2 ชองรบน าฝนจากระเบยงหรอดาดฟาใหตดตงอยขอบนอกของ

ระเบยงหรอดาดฟานนและใชเปนแบบหวดอกเหดเพอลดการอดตน ควรใชเปนทอเหลกชบสงกะสตอแบบเกลยว ถาใชทอพวซตองใช

Page 62: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

60

น ายาประสานตามมาตรฐานผผลตทอ และใชในบรเวณทไมโดนแสงแดดเทานน

ตดตงทอออน ความยาวไมต ากวา 1.00 เมตร กอนตอเขาระบบระบายน าทพน

ทอระบายน าทพน ใหใชเปนทอคอนกรตเสรมเหลก ขนาดไมต ากวา 400 มลลเมตร เพอความสะดวกในการบ ารงรกษา และมความลาดชนไมต ากวา 1:400

ตองตดตงตะแกรงดกขยะอยางหยาบ มชองหางระหวางตะแกรง 25 - 50 มลลเมตร กอนระบายออกสทอระบายน านอกโครงการ

พจารณาการกอสรางบอรวบรวมน าฝน เพอการน าไปใช 5. ระบบดบเพลง

5.1 เปนไปตามพระราชบญญตควบคมอาคารของกรงเทพมหานคร มาตรฐานของวศวกรรมสถานแหงประเทศไทย (วสท.) หรอมาตรฐานของ NFPA (National Fire Protection Association ของสหรฐอเมรกา)

5.2 ตดตงผงแสดงระบบดบเพลงและระบบโปรยน าฝอย พรอมทงสญญาณ เตอนภย ในหองผควบคมอาคารชน 1

มำตรฐำนกำรออกแบบวศวกรรมสงแวดลอม (สขำภบำล)

Page 63: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

61

มำตรฐำนกำรขออนมตโครงกำร ผออกแบบ และ กำรขออนมตแบบรำยละเอยดโครงกำร

มำตรฐำนกำรขออนมตโครงกำรและผออกแบบ และกำรขออนมตแบบรำยละเอยดโครงกำร

หนวยงานเจาของ งบประมาณ

ส านกบรหารระบบกายภาพ งานผงแมบทฯ งานออกแบบ

1. เมอเรมจดท ำโครงกำร

จดหาผออกแบบ โดยจดท า บนทกขอความอนเคราะห จาก คณะสถาปตยกรรมศาสตร และคณะวศวกรรมศาสตร

- -

2. เมอไดรบบนทกตอบจำก คณะสถำปตยกรรมศำสตร และ คณะวศวกรรมศำสตรใหควำมอนเครำะหผออกแบบแลว

ประสานกบผออกแบบ เพอจดท ารายละเอยดโครงการ (ความตองการ พนท และงบประมาณ) - ตามแบบฟอรม 1

- -

3. จดท ำบนทกเสนอขออนมตโครงกำร และ ผออกแบบ

กรอกแบบฟอรมขอมลรายละเอยดโครงการ เสนอตอ ส านกบรหารระบบกายภาพ - ตามแบบฟอรม 2

รวบรวมขอมล เสนอวาระเพอพจารณาตอคณะกรรมการ ก ากบการออกแบบฯ

ส าเนาผลการอนมต แจงหนวยงาน

ประสานงานกบผออกแบบ เพอท าสญญาจางออกแบบ

-

4. ประสำนงำนกบผออกแบบ

จดท าแบบราง เสนอตอ คณะ กรรมการก ากบการออกแบบฯ เพอพจารณา

ท าบนทกขออนมตเบกเงนคาตอบแทนการออกแบบ งวดท 1 (เมอแบบรางไดรบ การอนมต)

-

Page 64: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

62

มำตรฐำนกำรขออนมตโครงกำรและผออกแบบ และกำรขออนมตแบบรำยละเอยดโครงกำร

หนวยงานเจาของงบประมาณ

ส านกบรหารระบบกายภาพ งานผงแมบทฯ งานออกแบบ

5. ประสำนงำนกบผออกแบบ

จดท าแบบรายละเอยด จดท าบนทกเสนอขออนมตแบบ ตอส านกบรหารระบบกายภาพ

-

จดสงแบบรายละเอยดใหคณะกรรมการตรวจ สอบแบบ พจารณา

ส าเนาผลการอนมต แจงหนวยงาน

6. เมอแบบผำนกำรเหนชอบ จำกคณะกรรมกำรตรวจสอบแบบ และไดรบอนมตจำกอธกำรบดแลว

สง แบบ รายการประกอบแบบ ราคากลาง และ เอกสารการกรอกราคา มายงส านกบรหารระบบกายภาพ

ท าบนทกขออนมตเบกเงนคาตอบแทนการออกแบบ งวดท 2 (เมอแบบกอสราง ไดรบการอนมต)

ท าบนทกขออนมตเบกเงนคาตอบแทนการออกแบบ งวดท 3 (เมอมหาวทยาลย ไดลงนามในสญญา จางเหมากอสราง)

ด าเนนการตรวจสอบความครบถวนของแบบ รายการประกอบแบบ และราคากลาง

น าเสนอขอความเหนชอบราคากลาง ตออธการบด

จดท าเอกสาร สงหนวยงานพสดของมหาวทยาลย เพอด าเนนการจดจาง

7. เมอท ำกำรกอสรำง / ปรบปรง แลวเสรจ

แจงใหส านกบรหารระบบกายภาพทราบ สงแบบ As Built drawings และ แบบตนฉบบกระดาษไข

ปรบปรงแกไขขอมลอาคารตามแบบทไดด าเนนการแลวเสรจ

จดท าบนทกขออนมตเบกเงนคาตอบแทนการออกแบบงวดท 4 (เมองานกอสราง แลวเสรจ)

จดเกบแบบ As Built drawings รวมไวกบแบบตนฉบบกระดาษไข เพอเปนขอมลตอไป

หมำยเหต : หนวยงานเจาของงบประมาณและผออกแบบจะตองจดท ารายละเอยดโครงการ(พนทและงบประมาณ) รวมทงการวเคราะหโครงการและความเสยง น าเสนอ ส านกบรหารแผนและการคลงของมหาวทยาลย เพอของบประมาณดวย

Page 65: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

63

มำตรฐำนกำรขออนมตโครงกำรและผออกแบบ และกำรขออนมตแบบรำยละเอยดโครงกำร

Page 66: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

64

มำตรฐำนกำรขออนมตโครงกำรและผออกแบบ และกำรขออนมตแบบรำยละเอยดโครงกำร

หมำยเหต : ดตวอยางแบบฟอรมทงหมดไดท เวบไซตของ ส านกบรหารระบบกายภาพ จฬาลงกรณมหาวทยาลย http://www.prm.chula.ac.th/?q=prm_download

Page 67: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

65

มำตรฐำนกำรขออนมตโครงกำรและผออกแบบ และกำรขออนมตแบบรำยละเอยดโครงกำร

แบบฟอรม 1 แบบฟอรมกำรเสนอโครงกำร

1. โครงกำร 1.1 ชอหนวยงำน .......................................................................................................... 1.2 แผนงำน .......................................................................................................... 1.3 งำน/โครงกำร .......................................................................................................... 2. หลกกำรและเหตผล 2.1 ระบบภำรกจทเพมขนท ำใหเกดควำมตองกำรพนทเพมมำกขน ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

2.2 แผนอตรำก ำลงทเกยวของกบโครงกำร

3. ควำมจ ำเปน 3.1 ปญหำกำรใชพนทในปจจบน .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................. .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

อตราก าลง ระยะเวลำ __ ป

ป 25__ 25__ 25__ 25__ 25__

นสต อำจำรย บคลำกร ลกจำง อปกรณ

Page 68: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

66

มำตรฐำนกำรขออนมตโครงกำรและผออกแบบ และกำรขออนมตแบบรำยละเอยดโครงกำร

รำยละเอยดพนทใชสอย

ขอมลปจจบน ควำมตองกำรในอนำคต จ ำนวนผใช

(คน) พนท (ตรม.)

จ ำนวนผใช (คน)

พนท (ตรม.)

1). พนทเพอกำรศกษำ - หองเรยน - หองปฏบตการ - .........................

รวม 1). 2). พนทเพอกำรบรหำร - หองพกอาจารย - ส านกงาน - .........................

รวม 2). 3). พนทบรกำรทวไป - หองอาหาร - หองอเนกประสงค - .........................

รวม 3). 4). พนทประกอบอำคำร - บนได - ลฟต - .........................

รวม 4). 5). พนทอนๆ - .......................

รวมทงหมด

4. จ ำแนกรำยละเอยดพนทโครงกำร

แบบฟอรม 1 (ตอ)

Page 69: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

67

มำตรฐำนกำรขออนมตโครงกำรและผออกแบบ และกำรขออนมตแบบรำยละเอยดโครงกำร

แบบฟอรม 2 แบบฟอรมขอมลเสนอขออนมต

โครงกำรและผออกแบบโครงกำรกอสรำงของมหำวทยำลย ชอโครงกำร…..................................................................................................................................... เจำของโครงกำร.................................................................................................................................. ผตดตอ ..……….......................................................โทร......................................................... สถำนทตง หอง / บรเวณ ….................................................................................................................. อาคาร ..................................................................................................................................... ผ รบผดชอบอาคาร …............................................................................................................... แหลงงบประมำณ.................................................................ปงบประมำณ ……................................. จ ำนวน………...................................................................................................................................... ผออกแบบ

แบบทสง ขนาด…................................................................................................................................

จ านวน……….......................................................................................................................

ชอ/สกล (ต ำแหนง / เลขประกอบวชำชพ) คณะตนสงกด เหนชอบ/ไมเหนชอบ

1. 2. 3. 4. 5. 6.

สวนทเกยวของ (ท าเครองหมายถกในสวนทงานเกยวของ)

ลงชอ................................................................... (.........................................................................)

ผกรอกขอมล

ปลกสรำงใหม ตอเตม ปรบปรง ซอมแซม สถำปตยกรรมหลก สถำปตยกรรมภำยใน ภมสถำปตยกรรม วศวกรรมโครงสรำง วศวกรรมสขำภบำล วศวกรรมเครองกล วศวกรรมไฟฟำ/สอสำร อนๆระบ.....................

Page 70: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

68

มำตรฐำนกำรเสนอแบบรำง กำรออกแบบอำคำรและสถำนท

การเสนอแบบราง การออกแบบกอสรางอาคารใหมภายในมหาวทยาลย ใหเปนไปตามมาตรฐาน ดงตอไปน

1. เสนอแบบราง จ านวน 3 ครง พรอมหนจ าลอง หรอภาพจ าลอง 3 มต

2. ประมาณราคากลางเบองตน ตามความเหมาะสม

มำตรฐำนกำรเขยนแบบงำนกอสรำง อำคำรและสถำนท แบบงานกอสรางอาคารและสถานท สงมอบใหหนวยงานทรบผดชอบดาน กายภาพของมหาวทยาลย ประกอบดวยมาตรฐานสวนตางๆ ดงตอไปน 1. ตนฉบบ งานเขยนแบบ 1 ชด พมพลงกระดาษไข และ

ตนฉบบ รายการประกอบแบบ 1 ชด พมพลงกระดาษขาว พรอมลงลายมอชอผออกแบบทกระบบ ทกแผน

2. ส าเนาทชดเจน แบบและรายการประกอบแบบ อยางละ 15 ชด (หรอตามทระบในสญญา) กรณแบบขนาด A3 สงเปนแบบถายเอกสารลงกระดาษขาวได กรณแบบขนาดใหญกวา A3 ใหสงแบบเปนพมพเขยว

3. หนจ าลอง 1 ชด (กรณเปนอาคารกอสรางใหม) 4. รายการราคากลาง จ านวน 1 ชด

ค านวณใหถกตองตามระเบยบการค านวณราคากลางของกรมบญชกลาง ราคากลาง ตองเปนปจจบน ณ วนสงงาน โดยสามารถดรายละเอยดไดท : http://www.gprocurement.go.th/wps/portal/index_EGP

มำตรฐำนกำรเสนอแบบรำงกำรออกแบบอำคำรและสถำนท

Page 71: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

69

มำตรฐำนกำรเขยนแบบงำนกอสรำงอำคำรและสถำนท

แบบฟอรมควรเปนรปแบบเดยวกนในทกระบบ มหมายเลขหนาก ากบทกหนา ลงลายมอชอผออกแบบ ทกระบบ ทกแผน

5. ใบเสนอราคา ทหวหนากลมผออกแบบลงนามทกแผนแลว จ านวน 15 ชด (หรอตามทระบในสญญา) มหมายเลขหนาก ากบทกหนา (สอดคลองกบราคากลาง)

6. แผนซดรอม 1 ชด บนทกขอมลงานเขยนแบบทกระบบ, ราคากลาง และใบเสนอราคา

หมายเหต สามารถลงนามในตนฉบบชดเดยว และถายพมพเขยว/ถายส าเนาได ชอโครงการทระบในแบบ จะตองเปนชอเดยวกนกบชอโครงการทไดรบงบประมาณ

ราคากลาง หลงจากค านวณคา Factor F แลว จะตองไมเกนวงเงนงบประมาณทไดรบอนมต และเปนปจจบน ณ วนสงงาน

แบบกอสราง รายการประกอบแบบ ราคากลาง และใบเสนอราคา ตองสอดคลองกนทกสวน เพอไมใหเปนปญหากบการกอสราง และใหใสหมายเลขหนาก ากบดวย เพอใหสามารถตรวจสอบความครบถวนของเอกสารไดสะดวก

Page 72: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

70

สวนประกอบส ำคญ ในกำรสงงำนเขยนแบบกอสรำง มดงน หวขอ รายการ เหตผล

รำยละเอยดโครงกำร กรอกขอควำมในแบบฟอรมขอมลเสนออนมตแบบกอสรำงอำคำรของมหำวทยำลย

ประกอบดวย ก. ชอโครงการ ข. สถานทท าโครงการ ค. แหลงทมาของงบประมาณ ง. จ านวนเงนทใช หรอประมาณการ จ. ชอ หรอรายชอผออกแบบ ซงมวฒความรเกยวกบงานดานทเกยวของในโครงการครบถวนทกสาขา

เพอทราบรายละเอยดโครงการไดครบถวน และสะดวกในการเกบเปนขอมลของมหาวทยาลย

โครงกำรและกำรบรหำรควำมเสยง (รปเลม)

ประกอบดวย ก. การวเคราะหโครงการ ทงทมาของพนท และงบประมาณ (จ านวนนสต-บคลากร)

ข. ความเสยง และการแกปญหาจากการท าโครงการน

เพอพจารณาความเหมาะสมของโครงการ

มำตรฐำนกำรเขยนแบบงำนกอสรำงอำคำรและสถำนท

Page 73: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

71

หวขอ รายการ เหตผล

กำรสงแบบกอสรำง ขนำดกระดำษ

ขนาดกระดาษ ทใหใชเขยนแบบได ก. A3 (29.7 x 42.0 ซม.) ข. A2 (42.0 x 59.4 ซม.) ค. A1 (59.4 x 84.0 ซม.) ง. A0 (84.0 x 120.0 ซม. (ส าหรบขนาด A0 ใหใชไดในกรณทมความจ าเปนอยางยงเทานน)

โดยมขนาดเทากนทกแผน ใน 1 ชด เยบเลมเรยบรอย

รายการราคากลาง - ใบกรอกราคา รายละเอยดประกอบแบบ หรอ เอกสารอนๆ ใหใชกระดาษพมพขนาด A4 (21.0 x 29.7 ซม.)

เพอความสะดวกในการเกบรวบรวมเปนหลกฐานอางองเกยวกบความเปลยนแปลง ของอาคาร ในมหาวทยาลย

จ ำนวนชด ก. แบบตนฉบบกระดาษไข 1 ชด ข. แบบส าเนาทชดเจน 15 ชด

กรณแบบขนาด A3 สามารถสงแบบเปนแบบถายเอกสารลงกระดาษขาวได

กรณแบบขนาดใหญกวา A3 ใหสงแบบเปนพมพเขยว

ค. รายละเอยดประกอบแบบ หรอเอกสารอนๆ 15 ชด

ง. ราคากลาง 1 ชด ใบเสนอราคา 15 ชด

จ. ขอมลแบบกอสราง รายการประกอบแบบ ราคากลาง ใบกรอกราคา และเอกสารประกอบอนๆ บนทกลงแผนซดรอม 1 ชด

หนจ ำลอง มาตราสวนตามความเหมาะสม 1 ชด

มำตรฐำนกำรเขยนแบบงำนกอสรำงอำคำรและสถำนท

Page 74: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

72

หวขอ รายการ เหตผล

ปำยหวกระดำษ รมดานขวาของแบบ ใหมปายหวกระดาษ (Title Block) ระบรายละเอยดดงน ก. ตราพระเกยว และชอโครงการ ข. ผออกแบบ และลงลายมอชอ ค. สงทแสดงในแบบแผนนน ง. แผนท และจ านวนแผนในแบบ จ. วนทอนมต

เพอความสะดวก ในการแยกแยะแบบ และเกบรกษาเปนหมวดหม

ผงบรเวณ ก. ผงบรเวณของมหาวทยาลย และแสดงต าแหนงอาคารทท าโครงการ

ข. ผงอาคารทท าโครงการซงแสดงต าแหนงโครงการในอาคารหลงนน (ผงบรเวณและผงอาคารนสามารถตดตอขอส าเนาไดท เลขานการคณะฯ / สถาบน / หรอ สายงานออกแบบและบรหารงานกอสราง ส านกบรหารระบบกายภาพ)

ค. ผงแสดงสภาพบรเวณ และสาธารณปโภคเดมทส าคญ ไดแก สงกอสราง และอาคารขางเคยง ตนไมยนตนขนาดใหญ ระดบ ถนน และทางเทา คน า และสระน า แนวทอระบายน า แนวสายเคเบล หมอแปลงไฟฟา และเสาไฟฟา

แนวสายโทรศพท

เพอใหทราบ ต าแหนงทแนนอนของทตงโครงการ เพอใหทราบ อปสรรคในการกอสราง และ การเตรยมการ

มำตรฐำนกำรเขยนแบบงำนกอสรำงอำคำรและสถำนท

Page 75: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

73

หวขอส ำคญในแบบกอสรำง มดงน

หวขอ รายการ เหตผล

เปรยบเทยบ สภำพเดม และ สภำพปจจบน ในกรณปรบปรงอำคำรเดม

ก. แบบผง รปดาน รปตด แสดง สภาพเดมของอาคาร และ แบบผง รปดาน รปตด ตามแบบปรบปรงใหม โดย แสดง : ระยะ ระดบ ขนาดของ หอง ชองเปดตางๆ วสด เฟอรนเจอร และ ระบบตางๆ ของอาคารเดม เชน ระบบไฟฟา ระบบสอสาร ระบบเครองกล ระบบสขาภบาล เปนตน

เพอเปรยบเทยบ ใหทราบความเปลยนแปลง ของรปแบบ กอนและหลงโครงการปรบปรง

เปรยบเทยบ สภำพเดม และ สภำพปจจบน ในกรณปรบปรงพนททมไมยนตนเดม

ก. แบบผง แสดง ต าแหนงไมยนตนขนาดใหญเดม ทมขนาด ø เกนกวา 12” หรอ ไมยนตนเดมทมความส าคญของมหาวทยาลย โดย แสดง : ชอ รปถาย และ ผงบรเวณหลงการปรบปรง

เพอเปรยบเทยบใหทราบความเปลยนแปลงกอนและหลงโครงการปรบปรง แสดงแนวทางการอนรกษตนไมเดม

ขอบเขตของงำน ล าดบรายการ และ ขนาดของงาน ทรวมอยในโครงการ

เพอใหทราบ ขอบเขตของเนองานทเกดขนทงหมด

มำตรฐำนกำรเขยนแบบงำนกอสรำงอำคำรและสถำนท

Page 76: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

74

ภำคผนวก

ตวอยำงหวกระดำษ มำตรฐำนกำรออกแบบปำยขอมลกำรกอสรำงอำคำร ภำยในอำคำร มำตรฐำนกำรออกแบบปำยหมำยเลขหอง ภำยในอำคำร มำตรฐำนกำรออกแบบปำยชอคณะ/หนวยงำน ภำยนอกอำคำร มำตรฐำนกำรออกแบบปำยบอกทำง ภำยนอกอำคำร

ภำคผนวก

หวขอส ำคญในแบบกอสรำง (ตอ)

หวขอ รายการ เหตผล

กำรระบวสด ก. กรณเปนวสดทประกาศก าหนดมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม(มอก.) แลวใหก าหนดรายละเอยด หรอคณลกษณะเฉพาะ หรอรายการในการกอสรางตามมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม หรอเพอความสะดวก จะระบหมายเลขมาตรฐานแทนกได

ข. กรณเปนวสดทยงไมมประกาศก าหนดมาตรฐานผลตภณฑ อตสาหกรรม ใหก าหนด รายละเอยดตามเงอนไขในขอ 4 ของระเบยบส านกนายกรฐมนตร วาดวยการพสด (ฉบบท 8) พ.ศ. 2531

เปนไปตามระเบยบของทางราชการ

Page 77: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

75

ภำคผนวก : ตวอยำงหวกระดำษ

ตวอยำงหวกระดำษ (TITLE BLOCK)

จฬำลงกรณมหำวทยำลย

โครงกำร

.....................................................

สถำปนก .................................. (......ลายเซน.......)

.................................. (......ลายเซน.......)

วศวกรโครงสรำง .................................. (......ลายเซน.......)

.................................. (......ลายเซน.......)

วศวกรไฟฟำ .................................. (......ลายเซน.......)

.................................. (......ลายเซน.......)

วศวกรเครองกล .................................. (......ลายเซน.......)

.................................. (......ลายเซน.......)

วศวกรสขำภบำล .................................. (......ลายเซน.......)

.................................. (......ลายเซน.......)

แบบแสดง.................................................................................

ตรวจ.............................. วนท................................

มำตรำสวน................ แบบเลขท .......................

อนมต............................. วนท................................

จ ำนวนรวม.........แผน

Page 78: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

76

มำตรฐำนกำรออกแบบปำยแสดงขอมลกำรกอสรำงอำคำร ภำยในอำคำร

ลกษณะปำย วสด แผนปายเปนโลหะสเตนเลสผวเรยบดาน พรอมแผนหรอโครงรองดานหลง ในกรอบไมสกขนาด 1/2” x 2” ขนำด ลกษณะสเหลยมผนผา ขนาดความกวาง 85 เซนตเมตรตดตงให

ขอบบนสงจากพน 2.00 เมตร และอยกงกลางของผนงตกชนลาง รำยละเอยด ความสงอกษรชออาคาร 3 เซนตเมตร รายละเอยด 1.5 เซนตเมตร

ตวอกษรท าผวสเตนเลสขดมน แนวปฏบต

1. ก าหนดใหผ รบจางจดท าปายชออาคาร ตามระบในแบบ 2. ตดตงปายบนผนงตกภายในอาคาร ตามทก าหนดในแบบ

โดยตดตงเมอกออฐฉาบปนและทาส เรยบรอยแลว 3. เมอตดตงตวอกษรเรยบรอยแลว จะตองระวงไมใหสกปรก

และใหขดตวอกษรดวยน ายาใหขนเงา 4. ตวอกษรทเวนไวจะก าหนดใหภายหลงโดยสถาปนก

ภำคผนวก : มำตรฐำนกำรออกแบบปำยแสดงขอมลกำรกอสรำงอำคำร ภำยในอำคำร

Page 79: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

77

มำตรฐำนกำรออกแบบปำยหมำยเลขหองภำยในอำคำร ลกษณะปำย วสด แผนพลาสตกอครลกใส ขนำด ลกษณะสเหลยมผนผา ขนาดกวางยาว 7.5 x 21.5 เซนตเมตร หนา 3 มลลเมตร รำยละเอยด - ดานหลงแผนปายพนสขาว ดานหนาเซาะรองตวเลขอารบก สง 4.5 เซนตเมตร พนสน าตาล

หรอ - ดานหลงแผนปายพนสน าตาล ดานหนาเซาะรองตวเลขอารบก สง 4.5 เซนตเมตร พนสขาว แนวปฏบต

1. ก าหนดใหผ รบจางจดท าปายเลขหองตดทกหองของอาคาร ตามต าแหนงทก าหนดในแบบ

2. การก าหนดเลขหมายของหองจะก าหนดภายหลง โดยหนวยงานทรบผดชอบดานกายภาพของมหาวทยาลย

ภำคผนวก : มำตรฐำนรำยละเอยดกำรก ำหนดปำยหมำยเลขหองภำยในอำคำร

Page 80: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

78

มำตรฐำนกำรออกแบบปำยชอคณะ/หนวยงำน ภำยนอกอำคำร

ลกษณะปำย ปายแนวนอนชอคณะ/หนวยงาน และ ปายตราสญลกษณ วสด - ปำยชอแนวนอน กลองโครงเหลกหมแผนเหลกสเตนเลสทบทก

ดาน ผวเรยบแบบขดดาน ไมมรอยตอแผนในแตละดาน ตวอกษรเหลกสเตนเลสผวเรยบขดมนลอยตว ตดบนระนาบปายดานหนาและดานหลง ก าหนดลกษณะผวดานโดยสถาปนก

- ปำยตรำสญลกษณ กลองโครงเหลกหมแผนเหลกสเตนเลสทบทกดาน ผวเรยบแบบขดมนเงา ไมมรอยตอแผนในแตละดาน กดกรดตามลวดลายสญลกษณ สด า ตดทบหนากลองปายชอ ทง 2 ดาน ก าหนดลกษณะผวมนเงาโดยสถาปนก

ขนำด - ปำยชอแนวนอน ลกษณะสเหลยมผนผา ความสง 0.75-0.80 เมตร ความหนา 17.5 เซนตเมตร ความยาวประมาณ 3.00 เมตร ตวอกษรลอยตว ความหนา 2 เซนตเมตร (3/4”)

- ปำยตรำสญลกษณ ลกษณะสเหลยมผนผา ความกวาง x สง 0.30 x 0.50 เมตร ความหนา 2.5 เซนตเมตร (1”) ตดทมมดานหนงของปายชอ ใหยนสงจากขอบบนของปายชอ 25 เซนตเมตรและเวนระยะเขาจากขอบปายชอ 13 เซนตเมตร

- ความยาวปายชอ และ สดสวนปายตราสญลกษณ อาจปรบตามความเหมาะสมโดยสถาปนกภายใตแนวทางมาตรฐานทก าหนด

ภำคผนวก : มำตรฐำนกำรออกแบบปำยชอคณะ/หนวยงำน ภำยนอกอำคำร

Page 81: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

79

รำยละเอยด

- ตวอกษร ชอคณะ/หนวยงาน บรรทดบนภาษาไทย บรรทดลางภาษาองกฤษ ขนาดความสงตวอกษรไทยประมาณ 15 เซนตเมตร อกษรองกฤษประมาณ 12 เซนตเมตร โดยจดชองไฟใหความยาวรวมของทง 2 บรรทดยาวเทากน ระยะหางระหวางบรรทดประมาณ 15 เซนตเมตร

- ตรำสญลกษณ ปรบขนาดสดสวนตราสญลกษณโดยสถาปนก ตามความเหมาะสมในกรอบของปายสเตนเลส ภายใตแนวทางมาตรฐานทก าหนด

- องคประกอบอนๆ ประกอบการตดตงปาย ออกแบบตามความเหมาะสมโดยสถาปนกใหเขากบรปแบบอาคารและสภาพแวดลอม

แนวปฏบต 1. ก าหนดใหผ รบจางจดท า ปายชอคณะ/หนวยงาน

พรอมตราสญลกษณ ตามระบในแบบ 2. ตดตงปายในบรเวณภายนอกอาคารตามทก าหนดในแบบ

โดยตดตงเมอกอสรางฐานหรอองคประกอบทรองรบการตดตงปายเรยบรอยแลว

3. เมอตดตงตวอกษรเรยบรอยแลว จะตองระวงไมใหสกปรก และใหขดตวอกษรดวยน ายาใหขนเงา

4. ใหผ รบจางจดท าแบบรางตวอกษรตวอยางในขนาดเทาจรง ลงบนกระดาษ โดยใชรปแบบอกษรตามก าหนด ใหสถาปนกพจารณาเพออนมต หรออาจปรบเปลยนสดสวน ตามความเหมาะสม กอนด าเนนการจรง

ภำคผนวก : มำตรฐำนกำรออกแบบปำยชอคณะ/หนวยงำน ภำยนอกอำคำร

Page 82: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

80

มำตรฐำนกำรออกแบบปำยบอกทำงภำยนอกอำคำร

ลกษณะปำย ปายแนวตง แสดงลกศรบอกทศทาง ชออาคาร/สถานท สญลกษณอนๆ พรอมเสาเหลกสเตนเลส ยดตดพนทางเดนเทา

วสด - ปำยบอกทำง แผนพลาสตวด 10 มลลเมตร 2 ชน ดานหลง ทาสอครลก สชมพ ดานหนาทาสอครลก สเทาเขม ขอบแผนโดยรอบ โปวสไฟเบอร ขดแตงผวเรยบ - ลกศร แผนพลาสตวด 10 มลลเมตร ทาสเคลอบเงาโพลยรเธน

ทบหนาดวยสขาวสะทอนแสง - ตวอกษร สตกเกอรไวนล สขาวสะทอนแสง ภาษาไทย - องกฤษ ขนำด - ปำยชอแนวนอน ลกษณะสเหลยมผนผา ความกวาง 1.20 เมตร แผนดานหลง ม 3 ขนาด คอ ความสง 1.10 , 1.70, 2.00 เมตร แผนดานหนา ม 3 ขนาด คอ ความสง 1.00 , 1.60, 1.90 เมตร รำยละเอยด

- ตวอกษร สตกเกอรไวนล สขาวสะทอนแสง - ระยะหางระหวางบรรทด ประมาณ 5.5 เซนตเมตร

ภำคผนวก : มำตรฐำนกำรออกแบบปำยบอกทำง ภำยนอกอำคำร

Page 83: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

81

ภำคผนวก : มำตรฐำนกำรออกแบบปำยบอกทำง ภำยนอกอำคำร

- รปแบบอกษร(font) ภาษาไทย : CmPrasanmit Bold สง 5.5 เซนตเมตร ภาษาองกฤษ : Myriad Pro Semibold สง 3.5 เซนตเมตร - ดแบบรายละเอยดเพมเตมจากหนวยงานทรบผดชอบดานกายภาพ

ของมหาวทยาลย แนวปฏบต

1. ก าหนดใหผ รบจางจดท าปายบอกทาง ตามระบในแบบ 2. ตดตงปายในบรเวณภายนอกอาคารตามทก าหนดในแบบ

โดยตดตงเมอกอสรางฐานรองรบการตดตงปายเรยบรอยแลว 3. เมอตดตงปายทงหมดเรยบรอยแลวจะตองระวงไมใหสกปรก

และใหขดเสาเหลกสเตนเลส ดวยน ายาใหขนเงา 4. ใหผ รบจางจดท าแบบรางตวอกษร และลกศรตวอยาง

ในขนาดเทาจรง ลงบนกระดาษ โดยใชรปแบบอกษรตามก าหนด ใหสถาปนกพจารณาเพออนมต หรออาจปรบเปลยนสดสวน ตามความเหมาะสม กอนด าเนนการจรง

Page 84: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

82

รำยชอผรวมจดท ำขอก ำหนดและเกณฑมำตรฐำน กำรออกแบบอำคำรและสถำนทในมหำวทยำลย

ดำนสถำปตยกรรม

ศาสตราจารยเลอสม สถาปตานนท รองอธการบด

รองศาสตราจารย ดร. ทพยสดา ปทมานนท คณะกรรมการก ากบการออกแบบฯ ผชวยศาสตราจารย พรชย เลาหชย คณะกรรมการตรวจสอบแบบอาคารฯ

รองศาสตราจารย นาวาโทไตรวฒน วรยศร คณะกรรมการตรวจสอบแบบอาคารฯ และ ผแทนคณบด คณะสถาปตยกรรมศาสตร

นางเยาวด ฟาสวาง ผอ านวยการฝายอาคารและสถานท

นต.หญง ญาณนช ธนสงห ผอ านวยการฝายสถาปตยกรรมและโครงสรางพนฐาน

นายอดลยศกด เจรญชย นางนงนาฏ จวะวโรจน นายวรพนธ กจเจรญ นายกอเกยรต อดมศลป

ดำนภมสถำปตยกรรม

ศาสตราจารย เดชา บญค า อดตคณบด คณะสถาปตยกรรมศาสตร

รองศาสตราจารย จามร อาระยานมตสกล คณะกรรมการตรวจสอบแบบอาคารฯ รองศาสตราจารย นลบล คลองเวสสะ คณะกรรมการตรวจสอบแบบอาคารฯ นายพฒยา ฟาสวาง นางสาวอภรด สขด

รำยชอผ รวมจดท ำขอก ำหนดและเกณฑมำตรฐำนกำรออกแบบอำคำรและสถำนทในมหำวทยำลย

Page 85: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

83

รำยชอผ รวมจดท ำขอก ำหนดและเกณฑมำตรฐำนกำรออกแบบอำคำรและสถำนทในมหำวทยำลย

ดำนวศวกรรมโยธำ

รองศาสตราจารย ดร.บญไชย สถตมนในธรรม ผชวยอธการบด

รองศาสตราจารย ดร. บญสม เลศหรญวงศ คณบดคณะวศวกรรมศาสตรคณะกรรมการก ากบการออกแบบฯ

ศาสตราจารย ดร.ทกษณ เทพชาตร คณะกรรมการก ากบการออกแบบฯ และ คณะกรรมการตรวจสอบแบบอาคารฯ

รองศาสตราจารย ดร. พลศกด เพยรสสม คณะกรรมการตรวจสอบแบบอาคารฯ ผชวยศาสตราจารย ดร.วฒนชย สมทธากร คณะกรรมการตรวจสอบแบบอาคารฯ นายสมเกยรต องกตตกล นายพงศพศ เอยมธนานนท

ดำนวศวกรรมไฟฟำ

ผชวยศาสตราจารย เจดกล โสภาวนตย คณะกรรมการตรวจสอบแบบอาคารฯ ผชวยศาสตราจารย ดร.โสตถพงศ พชยสวสด คณะกรรมการตรวจสอบแบบอาคารฯ นายชยา ลมจตต วาท รต. สนทร ชปวา นายจรพงษ ศรสนองเกยรต นายสมคร แกวอคฮาด นายเจษฎา อดมสตยานกจ

ดำนวศวกรรมเครองกล

ผชวยศาสตราจารย เสถยร วงศสารเสรฐ คณะกรรมการก ากบการออกแบบฯ และ คณะกรรมการตรวจสอบแบบอาคารฯ

นายอนรกษ แกวมแสง นายนพพร ขาวเหลอง

ดำนวศวกรรมสงแวดลอม

ผชวยศาสตราจารย ดร.ศรณย เตชะเสน คณะกรรมการตรวจสอบแบบอาคารฯ นายกองฟา บญคม นายฌชชานนท ชยเจรญ

จดท ำรปเลม

นางสาวดนยา บญโสภณ

Page 86: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

84

พฤษภาคม 2554

Page 87: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง
Page 88: ค ำน ำ - prm.chula.ac.th · 1 ค ำน ำ ตามที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ด าเนินการก่อสร้าง

ส ำนกบรหำรระบบกำยภำพ จฬำลงกรณมหำวทยำลย

2554