2

ค ำน ำ ศนยสาธตการตลาด เรมด าเนนการครงแรกเมอป พ.ศ. 2520 ตลอดระยะเวลา 40 ปทผานมา

ศนยสาธตการตลาดไดบรรเทาและแกไขปญหาความเดอดรอนของประชาชนในหมบาน/ต าบลในดาน

สนคาอปโภค-บรโภค และปจจยการผลตไดอยางด อยางไรกตาม ปจจบนการแขงขนระหวางรานคาปลก

ทจ าหนายสนคาอปโภค บรโภคตาง ๆ ไดทวความรนแรงขน ประกอบกบสถานการณทเปลยนแปลงไป

พฤตกรรมผบรโภคแตกตางไปจากเดมมากและเปลยนแปลงตลอดเวลา การรบรและวธทผบรโภค

ใชเขาถงสอสงผลใหผบรโภคมทางเลอกมากขน และเปนผลใหรานคาปลก รวมถงศนยสาธตการตลาดเอง

จ าเปนตองปรบตว เรยนรกลยทธในการบรหารจดการรานทด เพออยรอดและมก าไรในสถานการณ

ปจจบน

ศนยสาธตการตลาดเปนกจกรรมเครอขายของกลมออมทรพยเพอการผลต ทเกดจากแนวคด “รวมกนซอ-รวมกนขาย” ของคนในชมชน ทกรมการพฒนาชมชนใหการสงเสรมและสนบสนนอย ส านกพฒนาทนและองคกรการเงนชมชน จงไดรวบรวมองคความร อนไดแก รปแบบ/ลกษณะ การด าเนนงาน การบรหารจดการเชงธรกจ การสรางความแตกตางใหศนยสาธตการตลาด การปรบปรงรปลกษณภายในภายนอก การวางแผนผงและการจดเรยงสนคา ระบบการเชคคลงสนคา รวมถงระบบบญช อนเปนความรพนฐานสความส าเรจ กรมการพฒนาชมชน โดยส านกพฒนาทนและองคกร การเงนชมชน หวงเปนอยางยงวา “คมอศนยสาธตการตลาด” เลมนจะเปนประโยชนตอคณะกรรมการศนยสาธตการตลาดและเจาหนาทกรมการพฒนาชมชน สามารถใชเปนแนวทางในการวางแผน พฒนา ตอยอด หรอปรบปรงศนยสาธตการตลาดใหมประสทธภาพ สามารถเพมยอดขายและก าไร และเพมขดความสามารถในการแขงขนใหศนยสาธตการตลาดได

ส ำนกพฒนำทนและองคกรกำรเงนชมชน

กรมกำรพฒนำชมชน

พทธศกรำช 2560

3

หนำ

สำรบญ

ดำนกำรบรหำรจดกำรเชงธรกจ

ดำนกำรสรำงควำมแตกตำงให

ศนยสำธตกำรตลำด

ดำนกำรปรบปรงรปลกษณ

กำรวำงแผนผงและกำรจดเรยงสนคำ

รปแบบ/ลกษณะกำรด ำเนนงำน

ศนยสำธตกำรตลำด

ดำนระบบกำรเชคคลงสนคำ

และกำรจดท ำระบบบญช

6

12

22

26

33

4

บทน ำ

กลมออมทรพยเพอกำรผลต เกดจากการทประชาชนรวมตวกนจดตงขน เพอเกบออมเงนสะสมรวมกน โดยมการบรหารจดการกนเองและด าเนนการตามแนวทางทกรมการพฒนาชมชนก าหนด มวตถประสงคเพอพฒนาคนใหมคณธรรม โดยใชเงนเปนเครองมอ เพอพฒนาเศรษฐกจของชมชนโดยการระดมเงนออม ท าใหมแหลงเงนทนในการประกอบอาชพ และเพอพฒนาสงคม โดยใชคณธรรม 5 ประการ เมอกลม ออมทรพยเพอการผลตไดด าเนนการเรองการระดมเงนออม จนสมาชกมความมนใจ เขาใจในการด าเนนงานแลว กลมฯสามารถน าเงนทนทมอยมาลงทนหรอด าเนนกจกรรมอน เพอชวยเหลอหรอแกไขปญหาของสมาชกและชมชน กจกรรมทเกดขนในลกษณะเชนน โดยอยภายใตการบรหารงานของกลมออมทรพยเพอการผลต จะถกเรยกวาเปน “กจกรรมเครอขายกลมออมทรพยเพอการผลต”

ศนยสำธตกำรตลำด เปนกจกรรมเครอขายของกลมออมทรพย เพอการผลตรปแบบหนง ทด าเนนการจดตงขนเพอมงใหประชาชนในชนบทรวมตวกนแสวงหาสนคาอปโภค-บรโภค ปจจยการผลตมาจ าหนายและเปนอกกจกรรมทปองกนการถกเอารดเอาเปรยบจากพอคาคนกลางทสงผลใหคนในชมชนซอสนคาแพงหรอขายผลผลตไดราคาต ากวาราคาตลาด

ศนยสาธตการตลาดด าเนนการในลกษณะ รวมกนซอ—รวมกนขาย สาเหตทใหชอวา “ศนยสาธตการตลาด” เนองจากถอวาเปนการทดลองปฏบต เรยนร และรบผดชอบรวมกนของสมาชกกลมออมทรพยเพอการผลต ในการด าเนนการซอขายสนคา ปจจยการผลตในราคายตธรรม และชวยแกไขปญหาของชมชน

5

เพอฝกหดใหสมาชกกลมออมทรพยเพอการผลต มความร เกดความเขาใจและสามารถน าไปด าเนนงานศนยสาธตการตลาด ดานการคาขายได

เปนการฝกหดการน าเงนทนทมผไปลงทน เพอใหเกดดอกผลเพมพนมากยงขน

เพอชวยเหลอสมาชกกลมออมทรพยเพอการผลตและประชาชนในหมบานใหสามารถหาซอสงของใชในครอบครวและอปกรณการประกอบอาชพไดสะดวกรวดเรว และประหยด

ปองกนการถกเอารดเอาเปรยบตองซอของแพง และขายผลผลตไดราคาต าของสมาชกกลมออมทรพยเพอการผลต และประชาชนทวไป

ตองการใหสมาชกกลมออมทรพยเพอการผลตทมฐานะยากจน มบทบาทดานการคาในระดบหมบาน ต าบล และอาจขยายผลไปสระดบอ าเภอ จงหวดได

ปจจบน (ป พ.ศ. 2560) มศนยสาธตการตลาดกระจายและด าเนนการอยทวประเทศไทยจ านวนกวา 790 แหง

วตถประสงค

6

รปแบบ/ลกษณะกำรด ำเนนงำน

รวมกนซอ—รวมกนขำย คอแนวคด (Concept) ส าคญของศนยสาธตการตลาด

เปนรานคาท “สมาชกเปนเจาของ”

จดหาสนคาอปโภค – บรโภค ปจจยการผลต และปองกนการเอาเปรยบจากพอคาคนกลาง

รวมกนซอ – รวมกนขาย

ผลก าไรปนคนสชมชน

ชอ “ศนยสาธตการตลาด” เปนการทดลองปฏบตเรยนรและรบผดชอบรวมกน

รวมกนซอ

เปนการจดหาสนคาหรอ

ความตองการซอของคนในชมชน

ศนยสาธตการตลาดไปซอมาในราคาสง

แลวขายสชมชนในราคายตธรรม :)

รวมกนขำย

ชวยกระจายสนคาชมชน โดยอาจเปน

สนคาเกษตรกรรม หรอสนคาชมชน

จากฝมอคนในชมชน มาขายในศนยฯ

หรอขายออกสตลาดภายนอก

7

ขนตอนกำรด ำเนนงำน

ขนท ๑ ศกษาถงความตองการซอและขายสนคา/ผลผลตตามความตองการของผบรโภค/ลกคา

ขนท ๒ น าขอมลทไดรบจากขนท ๑ เสนอทประชมคณะกรรมการบรหารกลมออมทรพยเพอการผลต เพอพจารณาสถานทจดตงศนยสาธตการตลาด และเลอกประเภทสนคา จ านวนสนคา และรานคาทจะเลอกซอสนคา

ขนท ๓ ศกษาตนทนสนคาแตละชนดทจะจดจ าหนายในศนยสาธตการตลาด

ขนท ๔ แจงใหสมาชกกลมออมทรพยเพอการผลตและประชาชนทวไปทราบ โดยการโฆษณา ประชาสมพนธ

ขนท ๕ แตงตงคณะกรรมการจดการศนยสาธตการตลาดและด าเนนงาน/กจกรรมศนยสาธตการตลาด

ขนท 6 คณะกรรมการจดการศนยสาธตการตลาด ตองจดท าบญชการเงนของศนยสาธตการตลาด และรายงานผลการด าเนนงาน ยอดจ าหนายสนคา จ านวน และประเภทสนคาทคงเหลอในศนยสาธตการตลาด ใหคณะกรรมการบรหารกลมออมทรพยเพอ การผลตทราบความเคลอนไหวอยเสมอ

ตวอยาง “ปายศนยสาธตการตลาด”

ศนยสาธตการตลาดบาน.........................................................................

หมท......ต าบล.....................อ าเภอ..........................จงหวด....................

8

กำรควบคมเงน

เหรญญกของกลมออมทรพยเพอการผลต เปนผรบผดชอบควบคมการเงนของศนยสาธตการตลาดท าหนาทเบกจายเงนใหคณะกรรมการจดการศนยสาธตการตลาด และตรวจสอบบญชทงหมดของศนยสาธตการตลาด เงนทนด าเนนงานรายวน ใหผจดการศนยสาธตการตลาดท าเรองขออนมตจากคณะกรรมการจดการศนยสาธตการตลาด เมอไดรบอนมตแลวใหไปขอเบกจายเงนจากเหรญญกกลมออมทรพยเพอการผลตมาเกบไวเพอใชจายได จ านวนเงนทผจดการศนยสาธตการตลาดเกบไว จะมจ านวนเทาไรใหเปนหนาทของคณะกรรมการบรหารกลมออมทรพยเพอการผลต สวนการเกบรกษาเงนของผจดการศนยสาธตการตลาดนน ควรมระยะเวลาคราวละ ๑ สปดาห คอ ทกวนสดสปดาห ผจดการศนยสาธตการตลาดจะตองน าเงนสงคนเหรญญกกลมออมทรพยเพอการผลต และขอเบกเงนจากเหรญญกกลมออมทรพยเพอการผลตใหมทกวนจนทร หากเหนวาไมสะดวกอาจจะก าหนดระยะเวลา ๑ เดอน ส าหรบสงคนเงน และขอเบกเงนจากเหรญญกกลมออมทรพยเพอการผลตกได แตคณะกรรมการศนยสาธตการตลาดจะตองคอยควบคมดแลอยางใกลชด ผลก าไร ในรอบเดอนของศนยสาธตการตลาด ใหน าฝากไวในบญชฝากประจ าสจจะสะสมทรพยของกลมออมทรพยเพอการผลต สวนเงนทนด าเนนการใหน าเขาฝากในบญชสะสมทรพยของกลมออมทรพยเพอการผลต เพอใหสามารถถอนมาใชไดตลอดเวลา ทกวนกอนปดบรการศนยสาธตการตลาด ผจดการศนยสาธตการตลาดจะตองตรวจสอบยอดสนคาทจ าหนายประจ าวน และสนคาคงเหลอทกประเภท แลวลงบญชไวเปนหลกฐาน

9

ผลก ำไร สามารถแบงไดเปน ๒ ลกษณะ คอ 1. เฉลยคนแกผซอสนคาทเปนสมาชกกลมออมทรพยเพอการผลตเปนรายเดอน โดยคณะกรรมการบรหารกลมออมทรพยเพอการผลต ประชมพจารณารวมกนวาจะเฉลยคน กเปอรเซนตของก าไรทได เชน คนรอยละ ๕ บาท สามารถซอสนคาไปในรอบเดอนเปนเงน ๕๐๐ บาท กเฉลยคนตามวงเงนทซอตามทคณะกรรมการบรหารกลมออมทรพยเพอการผลตก าหนด 2. น าก าไรสวนทเหลอจากเฉลยคนใหสมาชกไปรวมกบก าไรของกลมออมทรพย เพอการผลต เพอจดสรรเปนเงนปนผลใหสมาชกกลมออมทรพยเพอการผลต ตามจ านวนหนทสมาชกกลมออมทรพยเพอการผลตแตละคนมอยในสมดสจจะสะสมทรพย หกเปนทนขยายงาน ทนส ารอง และทนสาธารณะ เปนตน

ภำษศนยสำธตกำรตลำด

ศนยสาธตการตลาด คอ รานคาของกลมออมทรพยเพอการผลต เปนกจกรรมรวมกนซอเพอแกปญหาซอของแพงของสมาชก และถอเปนการทดลองท าธรกจซอขาย จงใหชอวา “ศนยสาธตการตลาด” ในระยะแรกของการทดลอง จงไดรบการยกเวนการเกบภาษ ลกษณะการด าเนนงานเปนการซอสนคามาขาย เงนทไดจากการขายจงเปนเงนไดพงประเมนตามมาตรา ๔๐ (๘) แหงประมวลรษฎากร และเนองจากผมเงนไดเปนคณะบคคล มหนาทตองเสยภาษเงนไดตามมาตรา ๕๖ แหงประมวลรษฎากร กลมออมทรพยเพอการผลตทมกจกรรมศนยสาธตการตลาดจงมหนาทตองเสยภาษเงนได (หนงสอสงการ ท มท ๐๕๐๓/๑๙๑๑ ลงวนท ๒๔ มนาคม ๒๕๓๒ แนบหนงสอกระทรวงการคลง ท กค ๐๘๐๔/๒๓๕๖๐ ลงวนท ๒๕ กรกฎาคม ๒๕2๒)

10

แหลงทมำของเงนทน

แบบท 1

ใชเงนทนจากการด าเนนงานกลมออมทรพยเพอการผลต

มาลงทนจดตงศนยสาธตการตลาด 100%

แบบท 2

ระดมทนใหม โดยใชวธลงหนจากผทสนใจ โดยอาจเปน

แบบปด คอรบสมครจากผทเปนสมาชกกลมออมทรพยฯ เทานน

หรอแบบเปด คอ รบสมครบคคลทวไป จากหลายภาคสวน เชน

สมาชกกลมออมทรพยฯสวนหนง กลมอาชพในชมชน หรอคนใน

หมบานอกสวนหนง โดยอาจก าหนดราคาคาหน เชน 100 บาท =

1 หน สมาชกแตละคนถอหนได ไมเกนคนละ 20 หน เปนตน

แบบท 3

เปนแบบผสมระหวางแบบท 1 และ 2 เปนกลมออมทรพยฯ น าเงนมาลงทน

และเปดรบสมาชกเพม

แบบท 4

กเงนจากธนาคาร โดยใชสมดสจจะสะสมของกลมฯ ค าประกนเงนก

11

คณะกรรมกำร/คณะท ำงำนศนยสำธตกำรตลำด เนองจากศนยสาธตการตลาดเปนกจกรรมหนงของกลมออมทรพยเพอการผลต ศนยสาธต

การตลาดจงไมมสมาชกเฉพาะของศนยสาธตการตลาด แตมสมาชกกลมออมทรพยเพอการผลตทกคนเปนเจาของ การด าเนนงานจงตองมคณะกรรมการด าเนนงาน ประกอบดวย

1. คณะกรรมการบรหารกลมออมทรพยเพอการผลต ท าหนาท ก าหนดนโยบาย ระเบยบกฎเกณฑตาง ๆ ทเกยวกบศนยสาธตการตลาด

2. คณะกรรมการฝายอ านวยการกลมออมทรพยเพอการผลต ท าหนาทการบรหารงานศนยสาธตการตลาด

3. จดตงคณะกรรมการจดการศนยสาธตการตลาด

ฝำยจดซอ และดแลสตอกสนคำ ด าเนนการจดซอตามความจ าเปน การตรวจสอบการจดซอ ดแลตดตามความเคลอนไหวของสนคาคงคลง ตรวจสอบสตอกสนคา ท ารายงานและรายการราคาสนคาแตละตว

รวมไปถงการรบฟงขอสงเกตจากฝายขาย ฝายบญช วาสนคาใดขายด เพอวางแผนซอสนคานนมากขน

ฝำยขำย รจกสนคา รราคา รใจลกคา

ทงน เพอใหลกคาไดรบขอมลทถกตองและเพยงพอ ทจะน าไปในการตดสนใจเลอกซอ พนกงานขายทเกง ตองมเทคนคการขายทหลากหลาย ใหขอมลททนสมย

มใจบรการ และมมนษยสมพนธทด

ฝำยประชำสมพนธ การสอสารกบลกคาอยางเอาใจใสเปนเสนห

ทท าใหท าใหลกคาเดนเขาราน ดงนนควรมฝายประชาสมพนธทหาวธดงลกคาใหภกดกบศนยสาธต

การตลาด กระจายขาวในชวงทมการจดโปรโมชน และหาลกคากลมใหม ๆ อยเสมอ

ฝำยบญช ศนยสาธตการตลาดมตใหมตองจดท าบญช

ฝายบญชมหนาทบนทกรายการสนคาเขาออกและยอดขายในแตละวน การท าบญชนนส าคญและจ าเปน เพอใหรวามก าไรหรอขาดทนในแตละวน/เดอน เทาไร และสนคาชนด

ไหนทขายด ขายไมด ขอมลทได จะสามารถน ามาใชในการตดสนใจเพอการลงทนในอนาคต

4. ใหมการแตงตงผจดการศนยสาธตการตลาด ท าหนาท ควบคมดแลและด าเนนงาน และใหแตงตงพนงงานขายสนคาและพนกงานบญชจ านวนทจ าเปน

12

กำรปรบปรงและพฒนำศนยสำธตกำรตลำดใหทนสมย ตองเรมตนจำกกำร

บรหำรจดกำรเชงธรกจทด โดยน ำเอำกำรบรหำรจดกำรรำนคำปลก และกำรตลำด

มำใชรวมกน ศนยสำธตกำรตลำดจ ำเปนทจะตองเรยนร และตำมใหทนววฒนำกำร

ของกำรคำสมยใหม และไมหยดนงทจะคนควำหำควำมรเพมเตมเกยวกบกำรพฒนำ

ศนยสำธตกำรตลำดใหมมำตรฐำน กำรบรหำรจดกำรเชงธรกจในทน หมำยรวมถง

ประเดนตำง ๆ ดงตอไปน

1. กำรวเครำะหกลมลกคำ 2. กำรเลอกสนคำและบรกำร 3. กำรตงรำคำ 4. กำรสงเสรมกำรขำย (Promotion)

ดำนกำรบรหำรจดกำรเชงธรกจ

13

“เรมตน....ทลกคำ”

กอนการเรมตนธรกจ การวางแผนใหดเปนสงจ าเปน คณะกรรมการจดการศนยสาธตการตลาด

อาจเรมตนท าความรจกและท าความเขาใจกบลกคา เพอวางแผนการขายสนคาใหไดประสทธภาพ

วเคราะหหาโอกาสเพมยอดขาย และตอบสนองความตองการของลกคาในชมชนไดมากทสดดวย

ค าถาม “5W 1H”

Who ใครคอลกคำของเรำ ? เราขายสนคาใหใคร ขอมลอาชพ อาย เพศ รสนยม เปนแบบไหน เชน เดก นกศกษา เกษตรกร แมบาน ผสงอาย เยาวชน นกทองเทยว เปนตน

What ลกคำตองกำรอะไร ?

ใชวธสงเกต ส ารวจ และสอบถามจากลกคาของเรา คนหาวาสนคาหรอการบรการแบบไหนทเขาตองการ

Where ลกคำของเรำอยทไหน ?

บาน ทท างาน หรอสถานททลกคาชอบไปคอทใด เพอเปนประโยชนในการประชาสมพนธ

When ลกคำมำซอชวงเวลำไหน ? ลกคามาซอมากสดในเวลาไหน ความถในการใชสนคาเชน กครงตอเดอน/สปดาห/วน มาชวงกลางวน/ตอนเยนหลง

เลกงาน เพอวางแผนเขาถงลกคาในจงหวะเวลาทเหมาะสม

Why ท ำไมลกคำเลอกเรำ ? จดเดน หรอจดขาย ทท าใหเราโดดเดนกวาคแขง เชน ราคาถกกวา มสนคาหายาก บรการด สนคาหลากหลาย หรอมสวสดการหรอปนผลตอบแทนลกคา เปนตน How จะท ำอยำงไรใหลกคำเกำ/ใหมมำซอเพม ?

สนคา และการบรการแบบใดทตอบโจทยลกคา จะสงเสรมการขายดวยวธไหน ประชาสมพนธผานสอใดทจะ

ท าใหเขาถงลกคาไดมากทสด เชน วทย Line Facebook

14

เมอเราท าความเขาใจลกษณะกลมลกคาของเราอยางดแลว อกองคประกอบส าคญท

จะท าใหศนยสาธตการตลาดมลกคาเพมขน ยอดขายสงขน กคอ การเลอกสนคาและบรการ

ท เหมาะกบลกษณะแวดลอมทศนยสาธตการตลาดตงอยและลกคากลมเปาหมาย

ซงเรามหลกการเลอกสนคาแบบงาย ๆ ส าหรบศนยสาธตการตลาดมาฝากกน ดงน

กำรเลอกสนคำและบรกำรเขำรำน

1. กลมสนคำหลก หรอสนคำพนฐำน จ าเปนตองมขายตลอดเวลา เพราะเปนสนคาทเปนทตองการของลกคา เปนตวดงใหลกคาเขาราน

1.1 สนคาบรโภคทจ าเปนในชวตประจ าวน ไดแก - สนคาส าหรบกลมลกคาทวไป เชน ขาว ซอว น าปลา น าตาลทราย - สนคาอปโภคภายในบาน เชน ผงซกฟอก น ายาลางจาน กระดาษช าระ - สนคาอปโภคสวนบคคล เชน สบ ยาสระผม ยาสฟน แปรงสฟน - สนคาอปโภคอน ๆ เชน เครองเขยน ภาชนะในครวเรอน 1.2 สนคาบรโภค/อปโภค ทไมใชสนคาจ าเปน แตซอเพอความพงพอใจ ไดแก - สนคาบรโภค เชน บหร เครองดมแอลกอฮอล ขนมขบเคยว ลกอม ไอศกรม - สนคาอปโภค เชน โลชนบ ารงผว ครมเปลยนสผม ของเลนเดก

15

2. กลมสนคำใหม การหาสนคาใหมๆ มาเตมอยเสมอ จะชวยใหศนยสาธตการตลาดดทนสมย และมความเคลอนไหวทสม าเสมอ ซงจะชวยสรางความประทบใจไดด สนคาใหมมกหมายถงทมการท าโฆษณาผานสอทางทว และสออน ๆ ท าใหมลกคาถามถง ซงควรพจารณาน ามาจ าหนายทรานในปรมาณทพอเหมาะกอน โดยการท าประชาสมพนธ เชน การตดตงปายแนะน าสนคาใหม พรอมทงตดตามยอดขายและผลตอบรบจากลกคา

3. กลมสนคำเทศกำล โดยสวนใหญจะเปนสนคาทควรน ามาจ าหนายรานในแตละชวงเทศกาล เชน กระดาษหอของขวญ การดอวยพรในชวงเทศกาลปใหม ธปเทยน เครองสงฆทาน ในชวงวนส าคญทางศาสนา น าอบ และดนสอพองในชวงวนสงกรานต ตกตาและดอกไมในวนวาเลนไทน เปนตน

4. กลมสนคำหรอบรกำรพเศษ เฉพำะของศนยสำธตกำรตลำด เปนการสรางความแตกตางจากคแขง และเพมความไดเปรยบใหกบศนยสาธตการตลาด โดยน าสนคาบางอยางมาจ าหนายเพอดงดดความสนใจของลกคา เพอเพมจ านวนคนเขาราน หรอเพมกลมลกคาใหม เชน สนคาสมนไพร ผาออมอนามยส าหรบผใหญ เปนตน หรออาจเปนการใหบรการรบช าระคาน า-คาไฟ โทรศพท บตรเครดต ปมน ามน การรบถายเอกสาร สงพสด สงแฟกซ บรการตซกผาหรอตน าดมหยอดเหรยญ บรการเตมเงนโทรศพทมอถอ และอน ๆ

16

5. ปจจยกำรผลต (เฉพำะศนยสำธตกำรตลำดบำงแหงทมสนคำประเภทนอยแลว) แสวงหาปจจยการผลตทตอบโจทยอาชพคนในชมชน โดยเฉพาะเทคโนโลยหรอเครองมอใหมๆ มาน าเสนอลกคาอยเสมอ โดยปจจยการผลตในทน อาจหมายถง ปจจยการผลตสนคาเกษตร เชน เมลดพนธ ปย ยาฆาแมลง เครองมอทางการเกษตร หรอสวนประกอบ/สวนผสมของสนคาอน ๆ นอกเหนอจากสนคาการเกษตร โดยพจารณาเลอกปจจยการผลตจากราคา ความตองการลกคา ประสทธภาพของสนคา

6. สนคำชมชน หรอสนคำฝำกขำยจำกคนในพนท ศนยสาธตการตลาด สามารถมสวนชวยสงเสรมเศรษฐกจชมชนได ดวยการรบสนคาชมชนมาขาย หรอเปดพนทใหผประกอบการ คนในพนทน าสนคาของตนมาฝากขายในศนยฯ โดยสวนมากจะไมซ ากบสนคาอปโภคบรโภคทมอยในศนยสาธตการตลาด ไมวาจะเปน สนคา OTOP ทมคณภาพ ทงของกน ของใช เครองนงหม เปนตน หรอสนคาจากหมบานเศรษฐกจพอเพยง กลมอาชพสตร กลมอาชพอน และวสาหกจชมชนตาง ๆ ในพนทโดยรอบ นอกจากชวยเพมสสนใหศนยสาธตการตลาดดวยตวสนคาทมความนาสนใจแลว ยงเปนการสงเสรมรายไดของชมชนอกดวย

17

ราคา คอปจจยแรก ๆ ทท าใหลกคาตดสนใจซอสนคา หากราคาไมนาจงใจ โอกาสทจะขายสนคาออกกยากขน การตงราคาจงเปนอกกลยทธในการเรยกลกคา เรามาดเทคนคการตงราคาเลกๆนอยๆ ใหเหมาะกบสนคาแตละชนด และสามารถน าไปสการท าก าไรไดสงสด (Margin Mixed) กลยทธการตงราคาขายใหดตอใจลกคาและไดก าไร ท าไดดวยวธงายๆ ดงตอไปน

กลยทธกำรตงรำคำอยำงมออำชพ

1 กลยทธรำคำลอใจ เลอกสนคาหลกบางอยาง มาตงราคาใหถกกวาคแขงเลกนอย เพอดงดดลกคา และสรางภาพลกษณใหลกคาวาศนยสาธตการตลาด ของเราขายสนคาแบบเดยวกน

ในราคายอมเยากวา เชน น ามนพช ทวไปขายราคา 30 เราอาจตงขาย 28 บาท

เปนตน กลยทธราคาลอใจอาจท าใหไดก าไรนอยลงจากทควรจะไดกจรง แตสนคา

ทตงราคาเชนน สวนมากลกคาซอในปรมาณทมาก และสวนใหญเวลาทผบรโภคมา

จบจายกมกไมเจาะจงซอสนคาเพยงอยางเดยว แตอาจจะหยบสนคาอนตดไมตดมอ

ไปดวยเราจงสามารถท าก าไรจากสนคาตวอน ๆ ไดอกดวย

2 ตงรำคำขำยเปนเซท (เปนชด) การขายเปนเซททแมจะมราคารวมมากกวา แตราคาตอชนถกกวา แถมลกคายงไดของมากกวาอกดวย การตงราคาเพอขายของเปนเซทแบบน บางทอาจไดก าไรนอยกวาขายแยกชนสกหนอย แตสามารถกระตนยอดขายไดแนนอน เพราะลกคาของคณจะรสกวา “คม” แมตอนแรกจะไมไดตองการสนคาหลายชนเลยกตาม

18

3 ตงรำคำสนคำลงทำยดวยเลข 9

ไมวาจะเปนลงทายดวย 09 หรอ 99 วากนวาราคานมผลใหลกคารสกวาราคานน

“ถก” ลง ยงถาเปน 99 บาท แทนทจะเปน 100 บาท ลกคาจะยงรสกถงความ

แตกตาง เพราะหลกสบกบหลกหนวยดหางกนมาก ทง ๆ ทในความเปนจรงแลว

ราคาตางกนเพยง 1 บาทเทานน นอกจากน ยงมเหตผลทางวทยาศาสตรวา เลข 9

นนมผลทางจตวทยาของลกคาโดยตรง ถงแมวาถามของสองชน ราคา 74 และ 79

ในเวลาเรงรบ ลกคายงหยบสนคาราคา 79 อาจจะหยบไปเพราะความเคยชน

4 เปรยบเทยบรำคำใหด

เปรยบเทยบราคาของศนยสาธตการตลาดของเรากบรานคแขง ในสนคาทเรามนใจ

วาถกกวาจรง ใหลกคาตดสนใจไดไวและงายขน หรอใชรวมกบการจดชด/เซทสนคา

ถาหาปายมาตดเปรยบเทยบราคาแยกชนกบราคาเซทใหดกจะยงชวย “ซอเปนชด

ถกกวา” กเปนการเปรยบเทยบราคาอกชนดหนง ผบรโภคปจจบนชอบคนหาขอมล

ชอบค านวณผลตางก าไร ชอบหาดลทถกทสด เราก “บรการขอมล” เปรยบเทยบ

ราคาจดใหคณลกคาซะเลย

19

ชนะใจลกคำงำยๆ ดวยโปรโมชน กำรสงเสรมกำรขำย (Sales Promotion) หรอทเรารจกกนในชอเรยกสนๆ

วา “โปรโมชน” เปนเทคนคหนงทจะชวยเพมยอดขายใหศนยสาธตการตลาดได

การจดรายการสงเสรมการขายถอเปนอกกลยทธทส าคญส าหรบศนยสาธตการตลาด เพอหาวธจงใจลกคามาซอสนคาใหไดมากทสด รายการสงเสรมการขายนนสามารถจดท าไดในหลายรปแบบ และหลายชวงเวลา แตทส าคญคอ ควรเลอกใหตรงกบความตองการของลกคาใหมากทสด

โดยมวตถประสงคดงตอไปน 1. เพอรกษาลกคาเกาทมอย 2. เพอดงดดลกคาใหมๆ ใหเขาราน 3. เพอสรางยอดขาย โดยกระตนใหยอดการซอตอครงเพมขน หรอจากสนคา พเศษชวงเทศกาล 4. เพอท าการประชาสมพนธสนคาใหมทราน

20

กำรสงเสรมกำรขำย มดงน 1. “สอโฆษณำ” สงเสรมการขายทจะชวยท าใหลกคารบรถงตวสนคานน ๆ เชน รบรวาสนคานนเปนสนคาออกใหม สนคาราคาพเศษ หรอมกจกรรมสงเสรมการขายรวมกบ ศนยสาธตการตลาด โดยแนวทางในการท าสอโฆษณาสงเสรมการขายกจะแบงออกเปน 2 แนวทาง ดงน 1.1 กำรท ำสอโฆษณำสงเสรมกำรขำย "ภำยนอกรำน" รปแบบนตวสอโฆษณาตองมขนาดใหญตดอยหนาราน ใหเหนไดชดเจน สะดดตาผทเดนผานไปมาสามารถยนอานไดสะดวก และคอยน าทางไปยงจดขายสนคานน ๆ หรอรบรถงสงทเราตองการสอไมวาจะเปน

21

2.2 กำรท ำสอโฆษณำสงเสรมกำรขำย "ภำยในรำน" รปแบบสอโฆษณาภายในราน เปนจดดงดดสายตา ท าใหเกดการตดสนใจซอสนคานนๆ ทจดขายทนท การใชสอตดภายในรานสามารถตดไดหลายจดภายในราน เชน ทหนาเคานเตอรคดเงน หรอหนาชนวางสนคาทเราตองการโปรโมท เปนตน ทงสองรปแบบถอเปนแนวทางการจดท าสอโฆษณาสงเสรมการขายทนยมท ากน และชวยเพมโอกาสทลกคาจะสนใจ ตดสนใจซอสนคานนจากรานคาเราได เปนตวชวยทจะเพมยอดขายใหรานของเราไดดเลยทเดยว

2. กำรปนผลเฉลยคน 6 เดอนครง หรอ ปละ 1 ครง 3. กำรจบคปองรำงวล

22

ดำนกำรสรำงควำมแตกตำง

ขอดของกำรมจดขำยทแตกตำง

1. เมอเรามจดขายทแตกตางจากทอน ทำใหลกคาจงรกภกดตอศนยสาธตการตลาดนน และตดสนใจซอสนคานนตลอดไปเรอย ๆ

2. ไมหวนแมวนทมค แขงมาก เพราะเราพฒนาสนคาและการบรการทตอบโจทยลกคามากกวา และท าใหศนยสาธตการตลาดของเราตดตลาดเปนทนยมกอนคแขงอน

3. เปนแหลงรวบรวมและกระจายสนคาสรานคาในชมชน

23

กลยทธสรางความแตกตาง (Differentiation Strategy) คอ กลยทธ ทท าใหศนยสาธตการตลาดของเราไมเหมอนใคร มความพเศษ มคณคา และมลคาเพมในตวศนยสาธตฯ โดยตองผาน การท าวจย และศกษาพฤตกรรมลกคา วาสงทลกคา ชอบคออะไร เพอพฒนาสมรรถนะของศนยฯ ตอบสนองสงทลกคาตองการใหได

กลยทธสรำงควำมแตกตำง Differentiation

24

1. แตกตำงดวย “สนคำและบรกำร”

คอจดแขงทส าคญของศนยสาธตการตลาด ด าเนนการโดยกลมออมทรพยเพอการผลต

ความสมพนธนน อาจหมายถง รใจคนในชมชน รจกชอลกคาทกคน พดภาษาถนท าใหสอสาร

กนงาย ความเปนกนเองของคนขายกบลกคาการเปนศนยกลางในการกระจายขาวสาร,

การจดกจกรรมคนก าไรใหชมชน และการท าบญ บรจาคในโอกาสตาง ๆ

2. แตกตำงดวย “กำรตกแตง”

การตกแตงภายใน เนนความสะดวกสบายในการเลอกซอสนคา ใชชนวางสสนสดใส

เพมบรรยากาศดวยเสยงเพลงและ กลนหอม สวนการตกแตงภายนอกรานเนนสสนสดใส

แปลกตา หรอใชวสดทองถนมาตกแตงราน

เพมสนคาและบรการทแตกตางจากทอน โดยเลอกสนคาทใหม มคณภาพไดมาตรฐาน

และราคายตธรรม รวมไปถงการมสนคาชมชนทรานคาปลกอน ๆ ไมม

3. แตกตำงดวย “ควำมสมพนธกบชมชน”

เทคนคกำรสรำงควำมแตกตำง เรำสำมำรถสรำงควำมแตกตำง หรอสรรคสรำงจดขำยทไมเหมอนใคร และไมมใครเหมอนไดดวย 3 วธงำย ๆ โดยควรพจำรณำจำกควำมตองกำรของลกคำทแตกตำงกน ปจจยแวดลอมอน ๆ และบรบทของพนททศนยสำธตกำรตลำดเรำตงอยดวย

25

ศนยสำธตทมกำรบรกำรทด จะตองหมนสรางความผกพนและ

ความสมพนธทดกบลกคา จนเกดเปนความจงรกภกดของลกคาตอศนยสาธตการตลาด และ

ท าใหเกดความสมพนธระยะยาว

จรงอย ในแงของสนคาหลกในศนยสาธตการตลาดจะเนนเรองการขายผลตภณฑ แต

การบรการทด และเขาถงลกคา จะชวยเพมมลคาของศนยสาธตการตลาดของเราใหมคณคา

ในสายตาผบรโภค

เราอาจท าความเขาใจความตางของการเปนศนยสาธตการตลาดทเนนแค “ขาย

ผลตภณฑ” กบศนยสาธตทการตลาดม “ใจบรการ” ไดดงตอไปน

กำรขำยผลตภณฑ กำรใหบรกำร

26

ดำนกำรปรบปรงรปลกษณ กำรวำงแผนผงและกำรจดเรยงสนคำ

กำรวำงแผนผงรำนทดจะชวยใหเรำใชพนทศนยสำธตกำรตลำด

ทกตำรำงนวอยำงมประสทธภำพและเกดประโยชนสงสด และยงสงผล

ใหลกคำเกดควำมประทบใจ จดจ ำผงรำนไดงำย และยดเวลำใหลกคำ

อยในรำนนำนทสด อกทงยงเปนกำรเพมโอกำสในกำรขำยใหกบสนคำ

ทกตวในศนยสำธตกำรตลำดดวย

27

กำรวำงแผนผงรำนคำทด ถอเปนองคประกอบส าคญอกสวนหนงใน

การใชพนทในศนยสาธตการตลาดใหมประสทธภาพ เพราะการบรหารพนทภายในรานท

เหมาะสมนน สามารถสรางความพงพอใจและดงดดลกคาใหเขามาทราน อกทงยงเปนปจจย

ในการพจารณาปรมาณความหลากหลายของสนคาและบรการ ทศนยสาธตการตลาดควร

น าเสนอ ซงตองสมพนธกบพนทขายภายใน โดยแบงออกเปน 3 สวนหลกๆ คอ

หนำรำนและทำงเขำรำน เปนจดส าคญทตองค านงถงเปนอยางแรก

เนองจากเปนจดแรกทสามารถดงดดลกคาใหเขามาใชบรการในราน ดงนน

การจดเรยงสนคาหนารานคาทางเขารานคา ลวนมความส าคญอยางยงตอ

การตดสนใจของลกคา วาจะเขามาภายในรานคาหรอไม

1.

พนทภำยในรำน ซงกลาวรวมถงแผนผงการจดเรยงสนคาบนชนวาง

ซงควรอยในต าแหนงโอบลอมภายในราน และมชองทางเดนทพอสมควร

ใหกบลกคา ความสงของชนวางสนคาทชดตดผนง หรอทวางอยกลางหอง

ต าแหนงตแช และต าแหนงของเคานเตอรแคชเชยร/จดช าระเงน

2.

พนทหลงรำน ซงมกใชเปนทเกบสนคาคงคลง โดยควรแยกระหวาง

สนคา บรโภค อปโภค และสนคาวตถมพษ ส าหรบรานคาทมขนาดเลก

และไมมพนทเพยงพอกสามารถใชชนวางสนคาหนารานเปนพนทเกบสนคา

คงคลงได แตตองแกะสนคาออกจากหบ/หอทบรรจ และจดเรยงใหสวยงาม

3.

28

ตวอยำงกำรวำงแผนผงพนทภำยในรำนคำทด

ทำงเดนระหวำงชนวำงสนคำ ควรกวำงประมำณ 60-90 เซนตเมตร

และทำงเดนบรเวณหนำตแช ควรกวำงประมำณ 90-120 เซนตเมตร เพอ

เผอพนทเปดปดประตตแช ชวยใหลกคำ เดนซอสนคำไดสะดวก และมทศนวสย

ในกำรมองหำสนคำไดกวำงขน

ต ำแหนงของตแช ควรอยดำนหลงของรำน

ควรวำงตแชในจดทมองเหนสนคำไดชดเจน

เชนน จะท ำใหลกคำทเขำมำเพอซอเครองดม

ตองเดนผำนสนคำตวอน กอนถงตแช ท ำใหม

โอกำสทลกคำจะซอสนคำอน กลบไปดวย

ก ำหนดควำมสงของชนวำง

สนคำใหเหมำะสม เพอใหรำนด

โปรง ไมอดอด ลกคำมองหำ

สนคำไดงำยในระดบสำยตำ

ต ำแหนงแคชเชยรหรอจดช ำระเงน ควรอยดำนหนำสดของศนยสำธตกำรตลำด ในมมทสำมำรถมองเหนไดทวทงรำน เพอจะสำมำรถตอนรบลกคำ ดแลรำนคำไดทวถง

ลดโอกำสสญหำยของสนคำและทำงเขำ-ออกควรมทำงเดยวเทำนน

29

กำรจดเรยงสนคำบนชนวำง

กำรจดเรยงสนคำทด ตองค านงความสะดวกสบายของลกคาในการเลอก ซอสนคาแตละกลม/ประเภทใหตอเนองกน เปนการใชพนทแตละชนวางสนคาใหเปนประโยชน และสรางยอดขายสงสดใหรานคา

ประโยชนของกำรจดเรยงสนคำทด

1. เกดความตอเนองในการเลอกซอสนคา เพมโอกาสในการขาย โดยเรยงสนคาทเกยวเนองกน ท าใหเกดการซอพวง เชน ผงซกฟอก และน ายาปรบผานม หรอการเรยงสนคาในจดทลกคาสามารถซอสนคาโดยไมไดตงใจ เชน สนคาบนเคานเตอรแคชเชยร

2. ชวยเพมพนทในการจดเรยง ท าใหสามารถเพมสนคาใหมๆ เขามาขายในราน

3. ท าใหทราบอตราการขายสนคา เพอเพม - ลดจ านวนขาของชนวางสนคาในการจดเรยงใหเกดประโยชนและสราง ยอดขายสงสด

4. ตรวจสอบปรมาณสนคาคงเหลอไดงาย

30

เทคนค 5 ประกำรในกำรจดเรยงสนคำทด

1. แบงสนคาใหเปนหมวดหมเดยวกน โดยจดเรยงลงมาในแนวดง

2. จดเรยงสนคาสมพนธและตอเนองกน

3. สนคาขายดวางระดบสายตา และสนคาราคาแพงควรวางใกลแคชเชยร

4. สนคาชนเลก น าหนกเบาควรจดเรยงดานบน สนคาน าหนกมาก ขนาดใหญควร

จดเรยงดานลาง

5. ไมควรเรยงสนคาประเภทของใชและสารเคมปนกบสนคาประเภทอาหาร/ของวาง

ควรจดเรยงของกนแยกจากของใช ซงจะชวยลดการปนเปอนสารเคมจากสนคา

ประเภทของใช แลวยงท าใหเกดความตอเนองในการเลอกซอสนคาอกดวย

6. สนคาทกฎหมายหามวางโชว ณ จดจ าหนาย เชน บหร ใหเกบไวใกลแคชเชยร

31

มหลกกำร 5 ของำยๆ ในกำรตกแตงภำยในศนยสำธตกำรตลำดใหนำดงดด นำสนใจตอลกคำมำฝำก ลองตกแตงรำนตำมหลก 5 ขอนรบรองวำประทบใจลกคำ กลำยเปนลกคำประจ ำแนนอน 1. แสง : แสงสวางทพอเพยง ท าใหลกคามองเหนสนคาไดงายขน 2. เสยง : เสยงในการเชญชวนพดคยกบลกคา การกลาวทกทายชวยสรางความ

ประทบใจ 3. สะอำด : จดรานสวย สะอาด ทงตวสนคา ชนวาง และตแช 4. สะดวก : สามารถเลอกซอสนคาไดอยางสะดวกตอเนอง 5. สบำย : ท าใหลกคารสกเปนกนเอง รสกสบายใจเมอซอสนคาจากรานของเรา

กำรตกแตงศนยสำธตกำรตลำด

32

ตวอยำงกำรปรบปรงรำน กอนกำรปรบปรง : ปำยรำนทรดโทรม วำงสนคำหนำรำนและบนชนวำงสนคำไมเปนระเบยบ

หลงกำรปรบปรง : ชอรำนโดดเดน จดแตงหนำรำนสวยงำม สะอำดตำ กำรจดเรยงสนคำบนชนวำง

ตวอยำงกำรสรำงควำมแตกตำง โดยกำรประยกตใชสงของพนบำนในกำรตกแตงภำยในรำนคำ/

ศนยสำธตกำรตลำด เลอกใชสเหลองเปนสเดนของรำน ดงดดสำยตำ รวมไปถงกำรจดรำนใหม

ทำงเดนกวำง ใชแสงทเพยงพอภำยในรำน ซงชวยดงดดใหลกคำสนใจและเขำมำใชบรกำร

33

ดำนระบบกำรเชคคลงสนคำ และกำรจดท ำระบบบญช

จ ำนวนสตอกสนคำทเหมำะสมคอก ำไรสงสดของรำนคำ

กำรบรหำรสนคำคงคลงทด จะสงผลใหปรมำณสนคำมเพยงพอตอควำมตองกำรของลกคำ และควบคมเงนทนหมนเวยนทมอยไมใหจมไปกบสนคำทซอมำกกตนจนมำกเกนไป โดยปจจยในกำรควบคมระดบสนคำคงคลงประกอบดวย 1. ควำมถของกำรเลอกซอสนคำเขำรำน 2. ควำมพรอมของเงนทนหมนเวยน ทน ำมำใชในกำรลงทนซอสนคำ 3. ปรมำณขำยออกของสนคำแตละตว ซงชวยระบปรมำณสนคำทตองกำร 4. ควำมผนผวนของรำคำสนคำ ซงอำจเกดขน และท ำใหเจำของรำนจ ำเปนตองซอเพมหรอลดลงกวำปกต

34

เคลดลบในกำรจดสตอกสนคำมดงน

1. ไมเกบสตอกสนคามากเกนไป จะท าใหรานมเงนหมนเวยน และลดตนทนเพมผลก าไรอกทางหนง

2. หมนส ารวจความตองการของลกคาอยางสม าเสมอ น าเสนอสนคาทหลากหลายและเพยงพอ เพอใหมนใจวาลกคาทแวะมาจะไดสนคาทตองการเสมอ

3. ระบายสนคาทขายชาและน าสนคาใหมเขามาทดแทน 4. หาแหลงสนคาทมสนคาครบ เพอความสะดวกและประหยดคาเดนทาง

35

ส าหรบศนยสาธตการตลาดแลว ถายงขายด กเทากบวายงมก าไรเพมขน บางคนจงลงทนไปกบการ โฆษณา โปรโมตสนคา ไปเปนจ านวนมาก รวมทงสรางโปรโมชน ลด แลก แจก แถม เพอสรางยอดขายและฐานลกคา แตรหรอไมวาการบรหารสตอกสนคาใหดกเปนอกชองทางหนงทชวยเพมก าไรไดอยางไมนาเชอ มาดกนเลยวา แคจดการสตอกดๆ จะเพมก าไรไดอยางไร

1. ชวยปองกนสนคำในคลงหำย ความเปนระบบจะท าใหรานคารวาสนคามกชน ตรวจสอบไดวาใครเปนคนน าเขา หรอขายออกไปในจ านวนกชน ชวยปองกนการรบสนคาไมครบ รวมทงปองกนไมใหลกนองหยบของผดพลาด หรอหยบไปใช ไปขายเอง ซงจะท าใหรานคาขาดทน

2. ลดโอกำสกำรขำดทนจำกสนคำทไมไดขำย การจดสตอกอยางเปนระเบยบท าใหรานคาไดรวาสนคาแตละประเภทจดวางทไหน แกปญหาการหาสนคาไมเจอ สนคาถกวางลม ไมไดน าไปขาย และส าหรบสนคาทมอายจ ากด ท าใหรานคาไดรขอมลวา สตอกลอตไหนเขามากอน หลง ควรระบายสนคาไหนกอน หรอท าโปรโมชนกบสนคาประเภทไหน เพอลดโอกาสสนคาเหลอและหมดอายโดยไมไดขาย

3. ลดควำมเสยงสนคำขำดหรอลนสตอกไมทนตงตว เพราะความเปนระบบจะชวยใหรวาสนคาแตละชนดมความเรวในการขายอยางไร หมดเรวแคไหน ควรสงเพมเมอสนคาเหลอเทาใด เพราะการขาดสนคาเมอลกคาตองการท าใหเสยโอกาสในการขาย และอาจท าใหเสยลกคาประจ าไปใหรานอนๆ อกดวยนะ

4. เหนภำพรวมคลงสนคำวำมกำรเขำ ออกอยางไร สนคาชนดใดขายดในชวงไหน หรอกบคนกลมไหน ใชเปนกลยทธในการท าความเขาใจพฤตกรรมลกคา ท าใหเลอก สตอกสนคาและจดโปรโมชนเพมยอดขายไดดขน ก าไรกเพมขนอยางแนนอน

5. ชวยใหคมงบของรำนไดดขน เพราะไดค านวณตงแตการสงของวาคดเปนตนทนเทาไหร ถาขายในราคาทตงจะไดก าไรเทาไหร ท าใหตงราคาไดอยางเหมาะสม รวาควรขายอะไรจงจะไดก าไรทคมคาทสด

สรปไดวาระบบสตอกหลงราน ทจรงแลวกมความส าคญไมแพการโฆษณาเลย การจดการสตอกสนคาใหดชวยใหลดตนทน ประหยด ตรวจสอบงาย ก าไรเพมโดยไมตองเสยเงนโฆษณา แถมยงท างานไดงายขนดวย ถาใสใจบรหารธรกจใหดไปพรอมกนทง หนารานและหลงราน ก าไรกตองงอกเงยออกมาอยางไมตองแปลกใจเลยคะ

36

ระบบบญชศนยสำธตกำรตลำด ระบบบญชและรปแบบบญชศนยสำธตกำรตลำด ใชระบบและรปแบบบญช

เชนเดยวกบบญชกลมออมทรพยเพอการผลต คอใชระบบบญชค และก าหนดใหม

บญชหลกรวม 3 เลมดวยกน อกทงมสมดทะเบยนตางๆ ประกอบบญชหลก

ดงกลาว

บญชหลก ประกอบดวย 1. บญชเงนสด

2. บญชรายวนรบ

3. บญชรายวนจาย

ทะเบยนตำงๆ 2.1 ทะเบยนคมสนคาเปนประเภท

2.2 ทะเบยนคมลกหนรายบคคล

2.3 ทะเบยนคมเจาหนรายบคคล

2.4 ทะเบยนซอสนคาของสมาชกเปนรายบคคล

2.5 บญชรบ – จายรายวน

37

บญชหลก 3 เลมคอ

บญชเงนสด ใชชอบญชวา “บญชเงนสด-บญชเงนฝากธนาคาร” ใชอกษรยอ “ส” เปน

บญชชนตนใชลงรายการรบ-จาย เมอมการรบหรอจายเปนเงนสด บญชเงนสดนไดน าบญช

เงนฝากธนาคารมารวมไวดวยกนแบงเปน 3 ชอง คอ ชองบญชเงนสด ชองบญชเงนฝาก

ประจ า และชองบญชเงนฝากออมทรพย

บญชรายวนรบ ใชชอบญชวา “บญชรายไดและหนสน” ใชอกษร “ร” เปนบญชแยก

ประเภทใชส าหรบบนทกรายการรบเงนทกประเภทซงแยกเฉพาะรายการรบเงนจากบญชเงน

สดมาลงในบญชเลมนอกครงหนงโดยแยกประเภทรายรบไวเปนชองๆ ตามประเภทของเงนท

ไดรบ เมอไดรบเงนประเภทใดกใหน าจ านวนเงนทไดรบลงในชองรายไดประเภททไดรบนนๆ

บญชรายไดและหนสน แบงเปน 2 สวน คอ

สวนท 1 ชองรายได เปนรายไดอนเกดจากการขายสนคา ดอกเบยเงนฝากธนาคาร

และรายไดอนๆ

สวนท 2 ชองหนสน เปนการรบเงนอนกอใหเกดเปนหนสนของศนยสาธตการตลาดเนองจาก

รายไดทไดรบน ศนยสาธตการตลาดมภาระจะตองจายคนใหกบเจาของเงนเมอครบก าหนด

ใหแกเจาหนเงนทน เจาหนการคา

บญชรายวนจาย ใชชอบญชวา “บญชรายจายและทรพยสน” ใชอกษร “จ” เปนบญช

แยกประเภทเชนกน ใชส าหนบบนทกรายการจายเงนซงแยกเอาเฉพาะรายจายจากบญชเงน

สดมาลงในบญชเลมนอกครงหนงโดยแยกประเภทรายจายเปนชองๆ เชนเดยวกบบญช

รายวนรบ เมอไดจายเงนประเภทใดกใหน าจ านวนเงนทจายลงในชองจายนน ๆ

38

บญชรายจายและทรพยสน แบงเปน 2 สวน คอ

สวนท 1 ชองรายจาย เปนรายจายจากการซอสนคา และรายจายจากการด าเนนงานของ

ศนยสาธตการตลาด ไดแก คาเครองเขยน แบบพมพ คาพาหนะ คาภาชนะหบหอ ดอกเบย

เงนก เปนตน

สวนท 2 ชองทรพยสน ไดแก ลกหนทเกดจากการขายสนคาเปนเงนเชอ หรอการซอ

ทรพยสนตางๆ มาใชในศนยสาธตการตลาด ไดแก เครองคดเลข ต ชนวางของ โตะ เกาอ

เปนตน

การขายสนคาแบบนนเปนเงนเชอจ านวนเงนทขายเปนเงนเชอใหน าลงบญชในชองลกหน

ถาซอสนทรพยใหน าจ านวนเงนทซอสนทรพยลงบญชในชองทรพยสน

ทรพยสนตาง ๆ ทปรากฏในชองท 2 คอ ชองทรพยสน จะตองมทะเบยนคมทรพยสนท

ซอมาและท าทะเบยนคมลกหนทซอสนคาเปนเงนเชอเปนรายตวบคคล เพอใหทราบวา

ลกหนแตละคนมเงนคางช าระเปนจ านวนเทาใด ดงนน การท าบญชศนยสาธตการตลาด

นอกจากจะมบญชหลก 3 เลมดงกลาวแลว ยงจะตองมสมดทะเบยนตาง ๆ ประกอบบญช

หลก 3 เลม อกดวย ดงน

ทะเบยนคมสนคาเปนรายประเภท

ทะเบยนคมลกหนเปนรายบคลล

ทะเบยนคมเจาหนเปนรายบคคล

ทะเบยนซอสนคาของสมาชกเปนรายบคคล

บญชรบ-จายรายวน

39

บญชเงนสด – บญชฝากธนาคาร (ส) บญชเงนสด-บญชฝากธนาคาร (ส.) เปนบญชชนตนทใชลงรายการเกยวกบการรบ –

จายเปนเงนสดของศนยสาธตการตลาด

ค าอธบายการลงบญชเงนสด, บญชเงนฝากธนาคาร (ส.) ชอง วน เดอน ป ใชลงวนเดอนป ทมการรบหรอจายเงน

ชองรายการ ใชลงรายละเอยดวาไดรบหรอจายเงนเปนคาอะไร

ชองหนาบญช ใชลงเลขหนาบญชของบญชทอางถง ไดแก หนาบญชของบญช

รายไดฯ หรอหนาบญชของบญชรายจายฯ แลวแตกรณ

ชองบญชเงนสด ใชลงจ านวนเงนทไดรบหรอจายเปนเงนสด ถารบเงนกลงในชอง

รบ ถาจายเงนกลงในชองจาย

ชองเงนฝาก-ถอน ใชส าหรบลงจ านวนเงนเมอน าเงนฝากหรอถอนเงนจากธนาคาร

-ถาฝากประจ ากลงชองฝากประจ า

-ถาฝากออมทรพยกลงชองฝากออมทรพย

-ถาถอนเงนกลงในชองถอน ถอนจากประเภทไหน กลงชอง

ถอนประเภทนน

ชองเงนคงเหลอ เมอมการรบหรอจายเงน ใหแสดงยอดเงนทเพมขนหรอลดลงใน

ชองเงนคงเหลอพนยอดกนไปทกบรรทด

เงนสดคงเหลอและเงนฝากธนาคาร เปนทรพยสนของศนยสาธตการตลาด เมอสนป

ใหน าลงในงบดลดานทรพยสน

40

41

บญชรายไดและหนสน (ร.)

บญชรายไดและหนสน (ร.) เปนบญชแยกประเภทใชส าหรบบนทกรายการรบ

เงนทกประเภท ซงไดลงบญชเงนสดไวแลว และน าลงในบญชเลมนใหเปนไปตามระบบ

บญชค เพอจะไดทราบวาศนยสาธตการตลาดมรายไดจากการขายสนคา ดอกเบยเงนฝาก

ธนาคาร และรายไดอน ๆ อกทงเปนการแสดงภาระผกพนทศนยสาธตการตลาด จะตองจาย

คนใหกบเจาของเงน (เจาหน) เมอครบก าหนด

ค าอธบายการลงบญชรายไดและหนสน (ร.)

ชอง วน เดอน ป ใชลงวนเดอนป ทมการรบเงนหรอขายสนคา

ชองรายการ ใชลงรายละเอยดวาไดรบเงนเปนคาอะไร หรอขายสนคาใด

ชองหนาบญช ใชลงเลขหนาบญชทอางถง

ชองรายได ใชลงรายไดอนเกดจากการขายสนคา หรอรายไดประเภทอนๆ

เมอไดรบเงนประเภทใด กน าจ านวนเงนทไดรบลงในชองรายได

ประเภททไดรบนน ๆ

ชองหนสน ใชลงจ านวนเงนทไดรบจากการลงทน หรอ เจาหนจากการซอ

สนคาเปนเงนเชอ

เมอสนปปดบญชแลว ใหน ารายไดจากการขายสนคาเงนสด เงนเชอ และ

รายไดประเภทอน ๆ รวมกน แลวน าไปค านวณหาก าไรสทธประจ าป

ส าหรบชองหนสน ไดแก เจาหน (กลมออมทรพยเพอการผลต) และเจาหน

การคา ใหน าไปลงในงบดลดานหนสนและทน

ถามการซอสนคาเปนเงนเชอ ตองท าทะเบยนเจาหนการคาเปนรายตวบคคล

ดวย (ถามเจาหนจ านวนหลายราย)

42

43

บญชจายและทรพยสน (จ.)

บญชรายจายและทรพยสน (จ.) เปนบญชแยกประเภทใชส าหรบบนทกรายการ

จายเงนทกประเภท ซงไดลงบญชเงนสดไวแลวและน ามาลงในบญชเลมนใหเปนไปตามระบบ

บญชคเพอจะไดทราบวาศนยสาธตการตลาดมรายจายอนเกดจากการด าเนนงานฯ อกทงให

ทราบวาศนยสาธตการตลาด มหนสน เชน ลกหนการคา และทรพยสน เชน ต โตะ เกาอ

ฯลฯ เปนจ านวนเทาไหร

ค าอธบายการลงบญชรายจายและทรพยสน (จ.)

ชอง วน เดอน ป ใชลงวนเดอนปทจายเงน

ชองรายการ ใชลงรายละเอยดวาไดจายเงนเปนคาอะไร

ชองหนาบญช ใชลงเลขหนาบญชของบญชทอางถง

ชองรายจาย ใชลงจ านวนเงนเมอจายซอสนคา หรอจายเปนคาใชจายประเภท

อน ๆ เมอจายเงนเปนคาอะไร กน าจ านวนเงนทจายลงในชอง

รายจายประเภทนน ๆ

ชองทรพยสนชองลกหนการคา ใชลงจ านวนเงนเมอขายสนคาเปนเงนเชอ

ชองทรพยสน ใชลงจ านวนเงนเมอซอวสดครภณฑตาง ๆ มาใชในศนยสาธตฯ

ไดแก เครองคดเลข ต โตะ เกาอ ชนวางของ เปนตน

เมอสนปปดบญชแลว ใหน ารายจายในการซอสนคาเงนสด เงนเชอ และรายจาย

ประเภทอน ๆ ทเกดจากการด าเนนงานไปค านวณหาก าไรสทธประจ าป

ส าหรบชองสนทรพย คอ ลกหนการคา และทรพยสนทซอมาใชในศนยสาธตฯ ให

น าไปลงในงบดลดานทรพยสน

ถามการขายสนคาเปนเงนเชอ ตองท าทะเบยนลกหนเปนรายตวบคคลดวย

44

45

ขนตอนกำรท ำบญช

กำรเปดบญช คอการเรมบนทกรายการลงในบญชนนเอง ส าหรบศนยสาธตการตลาดจะ

เรมบนทกรายการในบญชตงแตเรมไดรบทนมาด าเนนการ ทนทไดรบจะไดมาจาก

กลมออมทรพยเพอการผลต ดงนน การลงบญชเมอไดรบเงนมาลงทน คอ 1. ลงในบญชเงนสด ในชอง “รบ” ของชองเงนสด เทากบจ านวนเงนทไดรบ

2. ลงในบญชรายไดและหนสน ในชองเจาหน (กลมออมทรพยฯ) โดยลงในชอง “เงนลงทน”

ในจ านวนเงนทเทากนกบบญชเงนสด

3. ในล าดบตอไปเมอไดรบเงนมาลงทนแลว กจะเปนการซอสนคา และการขายสนคา

ประจ าวน ใหลงบญชตามล าดบวนททซอและวนททขายสนคา

กำรปดบญช เมอสนป (31 ธนวาคมของทกป) ด าเนนการดงน

1. ปดบญชทกเลม โดยรวมยอดรายรบ-รายจายทกประเภท รวมทงหายอดคงเหลอใน

บญชเงนสดและบญชเงนฝากธนาคาร (ถาม) การปดบญชสนปนน เนองจากไดปดบญช

ทกเลมเปนประจ าทกเดอนอยแลว ดงนน ยอดรวมของรายรบ -รายจาย กคอยอดรวมทงป

ในวนท 31 ธนวาคม ซงไดบวกพนยอดกนมาตงแตตนปนนเอง

2. ท างบก าไรขาดทน เพอหาก าไรสทธประจ าป

3. ท างบดลเพอแสดงทรพยสน หนสน และทนของศนยสาธตการตลาด ณ วนท 31

ธนวาคม เพอใหสมาชกไดทราบผลการด าเนนงานในรอบป เมอจดท างบดลเสรจแลว

กรรมการตรวจสอบจะตองตรวจสอบบญชทกเลม พรอมดวยงบก าไร -ขาดทน และงบดล

เมอเหนวาถกตองแลวใหเซนชอรบรองความถกตองในตอนทายของงบดลดวย

46

งบก ำไร-ขำดทน

จ านวนเงนขายสนคา xxxx

หกตนทนของสนคาทขาย xxx

ก าไรขนตน xxx

หกคาใชจายในการด าเนนงาน :

-คาเครองเขยนแบบพมพ xx

-คาพาหนะ xx

-คาภาชนะหบหอ xx

ฯลฯ xx

ก าไรสทธ

การจดท างบก าไร – ขาดทน

จดท าขนเพอหาก าไรสทธประจ าป หรอหาก าไรสทธของการด าเนนงานในชวง

ระยะเวลาใดเวลาหนง โดยน ารายไดและรายจายทเกดขนมาเปรยบเทยบกน ผลตาง คอ

ผลก าไร หรอขาดทน ถารายไดสงกวารายจายเปนผลก าไร ถารายไดต ากวารายจายผล

คอขาดทน

47

การจดท างบดล งบดลเปนงบแสดงฐานะการเงนของศนยสาธตการตลาด ท าขน ณ วนสนป

หลงจากปดบญชประจ าปและจดท างบก าไร-ขาดทนแลว งบดล ประกอบดวย ทรพยสน

หนสน และเงนทน ซงเกบยอดมาจากบญชตางๆ ดงน 1) ทรพยสนจากบญชเงนสด ไดแก เงนสด และเงนฝากธนาคาร

2) ทรพยสนจากบญชรายจายและทรพยสน ไดแก ลกหนการคา และบญชทรพยสน

3) สนคาคงเหลอปลายป เกบจากทะเบยนคมสนคาเปนรายประเภทโดยน าสนคาชอง

คงเหลอของทกประเภทมารวมกน

4) ก าไรสทธประจ าป และก าไรสะสม (ถาม)

48

รปแบบทะเบยนตำงๆ

ทะเบยนคมสนคำ

49

ทะเบยนคมลกหน

ชอ.......................................นำมสกล......................................

เลขท / หมำยเลขสมำชก........................................................

50

ทะเบยนคมเจำหน

ชอเจำหน............................................................

51

ทะเบยนกำรซอสนคำของสมำชก

สมำชกเลขท.....................................ชอ...................................

52

บญชรบ - จำย รำยวน

53

คณะผจดท ำ

ทปรกษำ

นายธงชย บตรนชต ผอ านวยการส านกพฒนาทนและองคกรการเงนชมชน

ผจดท ำ

นายสมนก มณพนจ ผอ านวยการกลมงานสงเสรมกองทนชมชน

นางสาวจรารตน พฒนคหะ นกวชาการพฒนาชมชนช านาญการ

นางสาวมยร เยนประเสรฐ นกวชาการพฒนาชมชนช านาญการ

นายกตตทศน นาสรร นกวชาการพฒนาชมชนช านาญการ

นางสาวพชร ศรสวรรณ นกวชาการพฒนาชมชนช านาญการ

นายอาทร วระเศรษฐกล นกวชาการพฒนาชมชนปฏบตการ

นางสาวรชฏาภรณ บตรค าโชต นกวชาการพฒนาชมชนปฏบตการ

นางสาวปฐมพร อจลกตตสน นกวชการพฒนาชมชนปฏบตการ

รปเลม

นางสาวปฐมพร อจลกตตสน นกวชการพฒนาชมชนปฏบตการ

54