Embed Size (px)
Citation preview
คำ�น ำ�
การสวดมนตเปนกจวตรควรพงกระทำา
ของเหลาพทธศาสนกชนทงหลายเพราะหมายถง
การกลาวคำาสรรเสรญแสดงความเคารพตอ
พระรตนตรย บทสวดมนตลวนเปนพระโอวาท
ขององคพระสมมาสมพทธเจาการไดเปลงวาจา
ทบทวนขอธรรมะดวยจตอนสงบสำารวมกอใหเกด
สมาธ การสวดมนตยงสรางอานสงสจากพทธคณ
ของพระคาถาตางๆทำาใหเกดสรมงคลนานปการ
แกชวต
หนงสอสวดมนตปลกปญญาธรรมเลมน
ไดเรยบเรยงบทสวดมนต ไหวพระประจำาวน
บทสวดมนตทำาวตรเชา บทสวดมนตทำาวตรเยน
บทสวดมนตอ นๆ รวมถงคำาอาราธนาและคำา
ถวายทานตางๆพรอมทงคำาแปลโดยไดรบเมตตา
เปนอยางยงจากวดพระราม ๙ กาญจนาภเษก
ในการคดลอกเนอหาบางสวนจากหนงสอ“ทำาวตร
เชา-เยน และสวดมนตแปล มลนธสงเสรมการ
บรหารจต ในพระสงฆราชปถมภ” รวบรวมเปน
ฉบบพเศษสำาหรบโครงการทรปลกปญญาโครงการ
เพอสงคมภายใตบรษททรคอรปอเรชนจำากด
(มหาชน) เพอดำาเนนการเผยแผเปนธรรมทาน
ไปยงวดสถานศกษาแหลงเรยนรและโรงเรยน
ในโครงการทรปลกปญญาทวประเทศ
ดวยศรทธาอนยงใหญตอพระพทธศาสนา
จากตนกำาเนดความคดของคณศภชยเจยรวนนท
กรรมการผจดการใหญและประธานคณะผบรหาร
บรษททรคอรปอเรชนจำากด(มหาชน)โครงการ
ทรปลกปญญามงสงเสรมการเผยแผพระพทธ
ศาสนาและปลกฝงคณธรรมจรยธรรมแกเดกและ
เยาวชนผเปนอนาคตของชาต การจดทำาหนงสอ
สวดมนต ปลกปญญาธรรม ในครงน เพยงหวง
ใหพทธมามกะทกทานไดใชประโยชนเพอการ
เจรญธรรมตามสมควรตลอดจนสามารถนอมนำา
แกนธรรมคำาสอนขององคพระผมพระภาคเจา
มาปฏบตดปฏบตชอบอยางเปนกจวตรอนจะนำา
ไปสมรรคผลนพพานในภายภาคหนา
ขออนโมทนาบญ
โครงการทรปลกปญญา
บรษททรคอรปอเรชนจำากด(มหาชน)
มนาคม๒๕๕๖
6 ปลกปญญาธรรม
ส�รบญ
ประวตความเปนมาของการสวดมนตไหวพระ ๘
ความหมายของการสวดมนตไหวพระ ๙
การแสดงความเคารพตอพระรตนตรย ๑๐
ความหมายของการทำาวตรเชา-เยน ๑๒
ความหมายของศลสมาธปญญา ๑๖
บทสวดมนตทำาวตรเชา ๒๑
คำาบชาพระรตนตรย ๒๒
ปพพะภาคะนะมะการะ ๒๓
คำานมสการ ๒๓
๑. พทธาภถต ๒๓
๒.ธมมาภถต ๒๖
๓.สงฆาภถต ๒๗
๔. ระตะนตตะยปปะณามะคาถา ๒๙
๕. สงเวคะปะรกตตะนะปาฐะ ๓๐
๖. อภณหะปจจะเวกขะณะปาฐะ ๓๖
๗.ปตตทานะคาถา ๓๘
บทสวดมนตทำาวตรเยน ๔๓
คำาบชาพระรตนตรย ๔๔
ปพพะภาคะนะมะการะ ๔๕
คำานมสการ ๔๕
๑. พทธานสสะต ๔๕
๒.พทธาภคต ๔๗
๓.ธมมานสสะต ๕๐
๔. ธมมาภคต ๕๑
๕. สงฆานสสะต ๕๓
๖. สงฆาภคต ๕๕
๗.ปตตทานะคาถา ๕๗
ปลกปญญาธรรม 7
ส�รบญ
บทสวดมนตอนๆ ๖๑
๑. ชมนมเทวดา ๖๒
๒.ธมมะจกกปปะวตตะนะสตตง ๖๔
๓. มงคะละสตตง ๗๐
๔. ธะชคคะสตตง ๗๒
๕. พระคาถาชนบญชร ๗๖
๖.บทสวดมนตชยมงคลคาถา(พาหงมหาการนโก) ๘๒
คำาอาราธนาและคำาถวายทานตางๆ ๙๑
๑. คำาอาราธนาศล๕–บทไตรสรณคมน–ศล๕ ๙๒
๒.คำาถวายสงฆทาน ๙๘
๓. คำาถวายของใสบาตร ๙๙
๔.คำาถวายผากฐน ๑๐๐
๕. คำาถวายผาปา ๑๐๑
๖. พระคาถาปองกนภยสบทศ ๑๐๓
๗.บทสวดบารม๓๐ทศ ๑๐๔
๘. บทสรรเสรญพทธคณ ๑๐๕
๙. บทสรรเสรญธรรมคณ ๑๐๖
๑๐.บทสรรเสรญสงฆคณ ๑๐๗
๑๑.บทไหวคร ๑๐๙
๑๒.บทแผเมตตาแกสรรพสตว ๑๑๐
๑๓.คำาอธษฐานกอนเดนจงกรม ๑๑๐
๑๔.คำาแผเมตตาหลงเดนจงกรม ๑๑๐
๑๕.คำาอทศสวนกศล ๑๑๑
๑๖.คำาขอขมาพระรตนตรย ๑๑๒
8 ปลกปญญาธรรม
การสวดมนตนนมประวตความเปนมา
ตงแตสมยพทธกาลแลวโดยทพระสงฆสาวกของ
สมเดจพระสมมาสมพทธเจาไดรบฟงธรรมจาก
พระพทธเจาแลวทานกปองกนความหลงลมโดย
นำาเอาคำาสงสอนนนมาทบทวนดวยตนเองบาง
เปนคณะบาง จนคลองปาก จำาไดขนใจ เพราะ
ในสมยนนตวหนงสอท จะใชบนทกยงไมม
เมอพระสงฆใชสวดสาธยายเพอความทรงจำา
หลกคำาสอนทเปนพระพทธวจนะแตเมอชาวบาน
ไดยนพระสงฆสวดสาธยายกพากนอนโมทนา
และไดถอกนวาการไดยนไดฟงพระสงฆสวด
สาธยายเชนนนเปนสรมงคลนนเอง
ประวตคว�มเปนม� ของก�รสวดมนตไหวพระ
ปลกปญญาธรรม 9
คว�มหม�ยของก�ร สวดมนตไหวพระ
คำาวา การสวดมนต คอการกลาวคำาศกดสทธ
อนมพลงมอำานาจมอทธฤทธ ไดแกการกลาว
คำาสรรเสรญพระพทธคณพระธรรมคณและ
พระสงฆคณรวมถงมนตของพระพทธเจา
ทเรยกวาพระพทธมนต
มนต คำาศกดสทธ
การสวดมนตคำากลาวทเปนคาถา
คาถา คำาเสกเปาทถอวาศกดสทธ
10 ปลกปญญาธรรม
คำาสวดมนตเปนคำาศกดสทธ เพราะเปน
คำาสวดพระโอวาททพระสมมาสมพทธเจา
ทรงใหไวการทชาวพทธสวดมนตกเพอเปนการ
ทบทวนพระโอวาท ทเปนขอธรรมะ เมอใครได
ทบทวนขอธรรมะของพระองคกไดชอวา
๑. เคารพในพระสมมาสมพทธเจา ผทรง
เปนตนกำาเนดของมนต
๒.เคารพในพระธรรมเพราะขอความ
ทสวดเปนธรรมะ
๓.เคารพในพระสงฆเพราะบทสวดมนต
ไดถายทอดมาโดยพระสงฆ
สงทเราเคารพ ๓ อยางน รวมเรยกวา
พระรตนตรย ดงนน การสวดมนตจงเปน
การแสดงความเคารพตอพระรตนตรย บท
สวดมนตตางๆจงเปนคำาสวดบชาเพอรำาลกถง
พระคณของพระรตนตรย อนไดแก พระพทธ
พระธรรมและพระสงฆแทบทงสนการสวดมนต
จงเปนอบายในการเจรญสตอยางหนงทเรยกวา
พทธานสสะต ธรรมานสสะต และสงฆานสสะต
นนเอง
ก�รแสดงคว�มเค�รพตอพระรตนตรย
ปลกปญญาธรรม 11
ดงนนการสวดมนตทกครง จงเรมดวย
คำาบชาพระบรมศาสดา วา “นะโม ตสสะ ภะคะ
วะโต อะระหะโต สมมาสมพทธสสะ” แปลโดย
รวมวา “ขอนอบนอมแดพระผมพระภาคอรหนต
สมมาสมพทธเจาพระองคนน”
ขณะสวดมนต รางกายของเราอยใน
อาการอนสงบสำารวมศลกไมขาดพอจตใจสงบ
กเกดสมาธไดเรว ดงนน การสวดมนตจงเปน
การทำาใหจตมสมาธ นอกจากนยงไดอานสงส
จากพทธคณของพระคาถาตางๆทเราอานหรอ
เปลงวาจาออกไปซงลวนเปนถอยคำามงคลทำาให
เกดศรมงคลแกตวผเปลงวาจาและผท ไดยน
จงเปนการสรางพลงแกจต สรางมนตชวตไว
ประจำาตว สรางความมนคงใหเกดขนกบตนเอง
ในการดำารงชวตประจำาวนใหมสตระลกอยเสมอ
ในการทจะประพฤตชอบในกรอบของศลธรรม
อยไมประมาทอนเปนการนำาความสขความเจรญ
มาสตนเองและครอบครวนนเอง
12 ปลกปญญาธรรม
คว�มหม�ยของก�รทำ�วตรเช�-เยน
การทำาวตร-สวดมนต หรอเราเรยกสนๆ
วา ไหวพระ ทำาวตร คอพธกรรมทพระภกษ
สามเณร และเหลาพทธบรษททำากนมามไดขาด
ตงแตโบราณกาลการทำาวตรสวดมนตนนถาทำาให
ถกตองควรประกอบไปดวยสตปญญาเขาใจเหตผล
ในขอความทคดในกจททำาในถอยคำาทกลาวอยนน
จะไดอานสงสมากมายเหลอคณานบ การทำาวตร
สวดมนตท ไดรบการแปลแลวจะทำาใหตนเอง
เขาใจความหมายกอใหเกดทงสมาธและสตปญญา
ขนอยางลกซง และหากใชสตปญญาเพอใหพนจ
พจารณาในความหมายของบทสวดมนตแลว
อาจสงผลไดไกลถงขนาดความหลดพนอนเปน
เปาหมายสงสดของพทธศาสนาคนในสมยโบราณ
จงมพธทำาวตรสวดมนตมามไดขาด อยางชนดท
เรยกวา ทำาเปนประจำาเชา-เยน จนกลายมาเปน
ความเคยชนเลยเรยกการกระทำานวาการทำาวตร
ปลกปญญาธรรม 13
วตตำแปลวาหนาทประจำาเปนภาษาบาล
มความเปนมาจากการเขาเฝาเขาพบพระพทธเจา
เชา-เยนเมอเขาเฝาตองกราบตองไหวและคอยฟง
คำาสาธการพรำาพรรณนาถงพระพทธคณมหาศาล
ตลอดทงพระธรรมคณพระสงฆคณดวยใจเคารพ
เตอนสตสะกดใจคำา-เชาเราใจใหเกดศรทธปราโมทย
ตลอดทงตอกยำ าซำ า เตอนถงคำาสงสอนของ
พระพทธเจา ดงนน การทำาวตรสวดมนต กคอ
การเขาเฝาพระพทธเจาดวยกายคอการกราบไหว
เขาเฝาดวยวาจาคอการสวดมนตสาธยายสรรเสรญ
พระพทธคณ และใครครวญพระธรรมคำาสงสอน
ในบทสวดนนจนทำาใหเกดปญญารแจงเขาใจตาม
เนอหาสาระในการสวดจตใจในขณะนนจะมทงสต
สมาธปญญาเปนจตชนดเดยวกบจตพระพทธเจา
จงเปนการเขาเฝาดวยใจ
การเขาเฝาทงทางกายวาจาใจเมอทำา
บอยๆกกลายเปนนสยทำาเปนประจำาจงมคำาวา
“ทำาวตร”หรอ“ทำากจวตร”กจททำาประจำานนเอง
วตตำแปลวาหนาทประจำา
14 ปลกปญญาธรรม
และเมอเรามพระพทธเจา พระธรรมพระสงฆ
เปนทพงแลวอยางน เรากตองเขาใจพระพทธ
พระธรรม พระสงฆ อยางถกตองวาจะเปน
ทพงของเราไดอยางไร การทำาวตรนนนอกจาก
จะเปนการเขาเฝาพระพทธเจาทางกายวาจาใจแลว
ยงเปนการทบทวนบทพระธรรมคำาสงสอนของ
พระพทธเจา ใหเขาใจมากขนดวยการเลาซำาแลว
ซำาอกพดไปสวดไปใครครวญไปพจารณาในใจ
กจะคอยๆเขาใจขนแตถาเราสวดแตเพยงภาษา
บาล เรากไมรความหมาย เพยงแตเกดศรทธา
แตยงไมไดเกดปญญาความเขาใจ แตพอเราแปล
เรากรความหมาย การรความหมายกยงไมเกด
ความเขาใจ เราจะเขาใจกตอเมอขณะทเราสวด
ทกครงไป คดไปใครครวญไปบอยๆ เขาจนกวา
จะเกดปญญารแจงเหนธรรมในทสด
ดงนน การกราบไหวทกเชาทกเยนตอ
พระพทธ พระธรรม พระสงฆนน จงเปนการ
แสดงออกถงความเคารพตอพระรตนตรย
อยางตอเน องไมขาดสาย การสาธยายพรำา
พรรณนาถงพระคณและอานภาพอนยงยอด
ของพระพทธพระธรรมพระสงฆ อยางเขาใจ
ความหมายแลว ยงเพมพนศรทธา ความเชอ
ความเลอมใส
ปลกปญญาธรรม 15
อนเปนตวกำาลงใหประกอบคณงามความด
อยางตอเนอง และถาเราทำาวตรกน โดยแปล
เปนภาษาไทยไปพรอมกบภาษาบาลกยงจะทำาให
เกดศรทธาและปญญาไปพรอมกน อนจะกอให
เกดความเขาอกเขาใจเปนสมมาทฐ อนจะนำา
ไปสมรรค ผล นพพาน ในทสด เพราะฉะนน
การทำาวตรสวดมนตจงมอานสงสมากมายมหาศาล
16 ปลกปญญาธรรม
การดำาเนนชวตทถกตอง ควรมการศกษา
พฒนาตนเองเพอใหเกดปญญาทางโลกและทาง
ธรรมควบคกนไป ปญญาทางโลก มไวสำาหรบ
การดำารงชวตทถกตองเหมาะสมเพอการประกอบ
สมมาอาชพเลยงตนเองและครอบครว ปญญา
ทางธรรมมไวสำาหรบการพฒนาชวตสความดงาม
เพอความเปนพทธะตามหลกธรรมในพทธศาสนา
และไตรสกขาคอหนทางการพฒนาชวตสความ
เปนพทธะนนเอง
ไตรสกขามาจากคำาวา
ไตรแปลวา“สาม”
สกขาแปลวา“การศกษา”
ดงนน ไตรสกขา จงแปลวาขอทตอง
ศกษา 3 ประการ ซงเปนหลกทใชสำาหรบศกษา
ฝกหดและอบรมกายวาจาจตใจและปญญา
คว�มหม�ยของศล สม�ธ ปญญ�
ปลกปญญาธรรม 17
ศลหมายถงความประพฤตดทางกาย
และวาจาใหเรยบรอย การควบคมกาย
และวาจาใหตงอยในความดงามเวนจาก
ความชว ผลทเกดจากศล คอ ทำาใหเรา
ไมเบยดเบยนผอนและตนเอง
สมาธ หมายถง ความตงมนแหงจต
หรอการสำารวมใจใหแนวแน และบงคบ
จตใจของตนเองใหอยกบสงใดสงหนง
โดยเฉพาะ ผลทเกดจากสมาธคอทำาให
เราไมคดฟงซาน ทำาใหคดเรองใดเรอง
หนงไดดและเมอปฏบตจนเกดสมาธแลว
จะทำาใหเกดปญญาตามมา
ปญญา หมายถง ความรทวหรอความร
ความเขาใจอยางชดเจน ซงเกดจากการ
ฝกอบรมจนเกดความรและความเขาใจ
ทถกตองในเรองนนๆ ประโยชนของ
ปญญาคอทำาใหเราเกดปญญาเขาใจ
เรองทคดรวาอะไรผดหรอถก ผลทเกด
จากปญญาจะชวยใหเราหลดพนจากการ
เปนทาสสงท ไมดทงหลาย
ไตรสกขาประกอบดวย
18 ปลกปญญาธรรม
ดงนนศลสมาธและปญญาจงมประโยชน
เกยวเนองกนและมผลตอกนคอศลเปนเครอง
อบรมขดเกลาใหจตตงมนมสมาธ เมอจตตงมน
แลวสมาธจงทำาใหเกดปญญา
หนงสอสวดมนตปลกปญญาธรรม
เลมนจงเปนองคประกอบรวมในการสรางศล
สมาธ และปญญา เพอพฒนาชวตสความเปน
พทธะใหสมกบทเกดมาพบพระพทธศาสนาใน
ชาตน
ปลกปญญาธรรม 21
บทสวดมนตทำ�วตรเช�
22 ปลกปญญาธรรม
บทสวดมนตทำ�วตรเช�
คำ�บช�พระรตนตรย
อะระหงสมมาสมพทโธภะคะวา
พระผมพระภาคเจาเปนพระอรหนตดบเพลงกเลส
เพลงทกขสนเชงตรสรชอบได โดยพระองคเอง
พทธงภะคะวนตงอภวาเทม
ขาพเจาอภวาทพระผมพระภาคเจาผรผตนผเบกบาน
(กราบ)
สวากขาโตภะคะวะตาธมโม
พระธรรมเปนธรรมทพระผมพระภาคเจาตรสไวดแลว
ธมมงนะมสสาม
ขาพเจานมสการพระธรรม(กราบ)
สปะฏปนโนภะคะวะโตสาวะกะสงโฆ
พระสงฆสาวกของพระผมพระภาคเจาปฏบตดแลว
สงฆงนะมาม
ขาพเจานอบนอมพระสงฆ(กราบ)
บทสวดมนตทำาวตรเชา
ปลกปญญาธรรม 23
ปพพะภ�คะนะมะก�ระ (คำ�นมสก�ร เบองตน)
(กลาวนำา)หนทะทานมะยงตงภะคะวนตงวาจะยะอภถตง
ปพพะภาคะนะมะการงกะโรมะเส
(เชญเถดบดนพวกเราจงทำาการนอบนอมอนเปน
สวนเบองตนเพอสรรเสรญพระผมพระภาคเจานนดวยวาจา)
คำ�นมสก�ร
นะโมตสสะภะคะวะโต
ขอนอบนอมแดพระผมพระภาคเจาพระองคนน
อะระหะโต
ซงเปนผไกลจากกเลส
สมมาสมพทธสสะ(วา๓ครง)
ตรสรชอบได โดยพระองคเอง (แปลครงเดยว)
๑. พทธ�ภถต (คำ�สรรเสรญพระพทธเจ�)
(กลาวนำา)หนทะมะยงพทธาภถตงกะโรมะเส
เชญเถดขอพวกเราจงทำาการสรรเสรญพระพทธเจา
บทสวดมนตทำาวตรเชา
24 ปลกปญญาธรรม
โยโสตะถาคะโต
พระตถาคตเจานนพระองคใด
อะระหง
เปนผไกลจากกเลส
สมมาสมพทโธ
เปนผตรสรชอบได โดยพระองคเอง
วชชาจะระณะสมปนโน
เปนผถงพรอมดวยวชชาและจรณะ
สคะโต
เปนผไปแลวดวยด
โลกะวท
เปนผร โลกอยางแจมแจง
อะนตตะโรปรสะทมมะสาระถ
เปนผสามารถฝกบรษทสมควรฝกไดอยางไมมใครยงกวา
สตถาเทวะมะนสสานง
เปนครผสอนของเทวดาและมนษยทงหลาย
พทโธ
เปนผรผตนผเบกบานดวยธรรม
ภะคะวา
เปนผมความจำาเรญจำาแนกธรรมสงสอนสตว
บทสวดมนตทำาวตรเชา
ปลกปญญาธรรม 25
โยอมงโลกงสะเทวะกง,สะมาระกงสะพรหมะกง,
สสสะมะณะพราหมะณงปะชง,สะเทวะมะนสสงสะยง,
อะภญญาสจฉกตตะวาปะเวเทส
พระผมพระภาคเจาพระองคใด,ไดทรงทำาความดบทกข
ใหแจงดวยพระปญญาอนยงเองแลว,ทรงสอนโลกนพรอมทง
เทวดา,มารพรหม,และหมสตวพรอมทงสมณพราหมณ,
พรอมทงเทวดาและมนษยใหรตาม
โยธมมงเทเสส
พระผมพระภาคเจาพระองคใดทรงแสดงธรรมแลว
อาทกลยาณง
ไพเราะในเบองตน
มชเฌกลยาณง
ไพเราะในทามกลาง
ปะรโยสานะกลยาณง
ไพเราะในทสด
สาตถงสะพยญชะนงเกวะละปะรปณณงปะรสทธงพรหมะ
จะรยงปะกาเสส
ทรงประกาศพรหมจรรย,คอแบบแหงการปฏบต
อนประเสรฐ,บรสทธบรบรณสนเชงพรอมทงอรรถะ๑
พรอมทงพยญชนะ๒
บทสวดมนตทำาวตรเชา
๑. อรรถะหมายถงคำาอธบาย
๒.พยญชนะหมายถงหวขอ
26 ปลกปญญาธรรม
ตะมะหงภะคะวนตงอะภปชะยาม
ขาพเจาบชาอยางยงเฉพาะพระผมพระภาคเจาพระองคนน
ตะมะหงภะคะวนตงสระสานะมาม
ขาพเจาขอนอบนอมพระผมพระภาคเจาพระองคนน
ดวยเศยรเกลา
(กราบระลกถงพระพทธคณ)
๒. ธมม�ภถต (คำ�สรรเสรญพระธรรม)
(กลาวนำา)หนทะมะยงธมมาภถตงกะโรมะเส
เชญเถดขอพวกเราจงทำาการสรรเสรญพระธรรม
โยโสสวากขาโตภะคะวะตาธมโม
พระธรรมนนใดเปนธรรมทพระผมพระภาคเจาไดตรสไวดแลว
สนทฏฐโก
เปนธรรมทผศกษาและปฏบตพงเหนไดดวยตนเอง
อะกาลโก
เปนธรรมทปฏบตไดและใหผลไดไมจำากดกาล
เอหปสสโก
เปนธรรมทควรกลาวกะผอนวาทานจงมาดเถด
โอปะนะยโก
เปนธรรมทควรนอมเขามาใสตว
บทสวดมนตทำาวตรเชา
ปลกปญญาธรรม 27
ปจจตตงเวทตพโพวญญห
เปนธรรมทผรกรไดเฉพาะตน
ตะมะหงธมมงอะภปชะยาม
ขาพเจาบชาอยางยงเฉพาะพระธรรมนน
ตะมะหงธมมงสระสานะมาม
ขาพเจาขอนอบนอมพระธรรมนนดวยเศยรเกลา
(กราบระลกถงพระธรรมคณ)
๓. สงฆ�ภถต (คำ�สรรเสรญพระสงฆ)
(กลาวนำา)หนทะมะยงสงฆาภถตงกะโรมะเส
เชญเถดขอพวกเราจงทำาการสรรเสรญพระสงฆ
โยโสสปะฏปนโนภะคะวะโตสาวะกะสงโฆ
สงฆสาวกของพระผมพระภาคเจานนหมใด,ปฏบตดแลว
อชปะฏปนโนภะคะวะโตสาวะกะสงโฆ
สงฆสาวกของพระผมพระภาคเจาหมใด,ปฏบตตรงแลว
ญายะปะฏปนโนภะคะวะโตสาวะกะสงโฆ
สงฆสาวกของพระผมพระภาคเจาหมใด,ปฏบตเพอร
ธรรมเปนเครองออกจากทกขแลว
สามจปะฏปนโนภะคะวะโตสาวะกะสงโฆ
สงฆสาวกของพระผมพระภาคเจาหมใด,ปฏบตสมควรแลว
บทสวดมนตทำาวตรเชา
28 ปลกปญญาธรรม
ยะททง
ไดแกบคคลเหลานคอ
จตตารปรสะยคาน,อฏฐะปรสะปคคะลา
คแหงบรษสค๑นบเรยงตวบรษไดแปดบรษ
เอสะภะคะวะโตสาวะกะสงโฆ
นนแหละสงฆสาวกของพระผมพระภาคเจา
อาหเนยโย
เปนสงฆควรแกสกการะทเขานำามาบชา
ปาหเนยโย
เปนสงฆควรแกสกการะทเขาจดไวตอนรบ
ทกขเณยโย
เปนสงฆควรรบทกษณาทาน
อญชะลกะระณโย
เปนสงฆทบคคลทวไปควรทำาอญชล
อะนตตะรงปญญกเขตตงโลกสสะ
เปนเนอนาบญของโลกไมมนาบญอนยงกวา
ตะมะหงสงฆงอะภปชะยาม
ขาพเจาบชาอยางยงเฉพาะพระสงฆหมนน
ตะมะหงสงฆงสระสานะมาม
ขาพเจาขอนอบนอมพระสงฆหมนนดวยเศยรเกลา
(กราบระลกถงพระสงฆคณ)
บทสวดมนตทำาวตรเชา
๑.สคคอโสดาปตตมรรค-โสดาปตตผล,สกทาคามมรรค-สกทาคามผล,
อนาคามมรรค-อนาคามผล,อรหตตมรรค-อรหตตผล
ปลกปญญาธรรม 29
๔. ระตะนตตะยปปะณ�มะค�ถ� (ค�ถ�นอบนอมพระรตนตรย)
(กลาวนำา)หนทะมะยงระตะนตตะยปปะณามะคาถาโยเจวะ
สงเวคะวตถปะรทปะกะปาฐญจะภะณามะเส
(เชญเถดขอพวกเราจงสวดคาถานอบนอมพระรตนตรย
และพระบาลแสดงความสลดใจ)
พทโธสสทโธกะรณามะหณณะโว
พระพทธเจาทรงเปนผบรสทธมพระกรณาดจหวงมหรรณพ
โยจจนตะสทธพพะระญาณะโลจะโน
พระองคใดมตาคอญาณอนประเสรฐหมดจดถงทสด
โลกสสะปาปปะกเลสะฆาตะโก
เปนผฆาเสยซงบาปและอปกเลสของโลก
วนทามพทธงอะหะมาทะเรนะตง
ขาพเจาไหวพระพทธเจาพระองคนนโดยใจเคารพเออเฟอ
ธมโมปะทโปวยะตสสะสตถโน
พระธรรมของพระศาสดาสวางรงเรองเปรยบดวงประทป
โยมคคะปากามะตะเภทะภนนะโก
จำาแนกประเภทคอมรรคผลและนพพานสวนใด
โลกตตะโรโยจะตะทตถะทปะโน
ซงเปนสวนโลกตตระและสวนทชแนวแหงโลกตตระนน
บทสวดมนตทำาวตรเชา
30 ปลกปญญาธรรม
วนทามธมมงอะหะมาทะเรนะตง
ขาพเจาไหวพระธรรมนนโดยใจเคารพเออเฟอ
สงโฆสเขตตาภะยะตเขตตะสญญโต
พระสงฆเปนนาบญอนยงใหญกวานาบญอนดทงหลาย
โยทฏฐะสนโตสคะตานโพธะโก
เปนผเหนพระนพพานตรสรตามพระสคตหมใด
โลลปปะหโนอะรโยสเมธะโส
เปนผละกเลสเครองโลเลเปนพระอรยเจามปญญาด
วนทามสงฆงอะหะมาทะเรนะตง
ขาพเจาไหวพระสงฆหมนนโดยใจเคารพเออเฟอ
อจเจวะเมกนตะภปชะเนยยะกง,วตถตตะยงวนทะยะตาภสง
ขะตง,ปญญงมะยายงมะมะสพพปททะวา,มาโหนตเว
ตสสะปะภาวะสทธยา
บญใดทขาพเจาผไหวอยซงพระรตนตรยอนควรบชายง
โดยสวนเดยว,ไดกระทำาแลวเปนอยางยงเชนน,ขออปททวะ๑
ทงปวง,จงอยามแกขาพเจาเลย,ดวยความสำาเรจอนเกดจากบญนน
๕. สงเวคะปะรกตตะนะป�ฐะ (คำ�แสดงสงเวช)
อธะตะถาคะโตโลเกอปปนโน
พระตถาคตเจาเกดขนแลวในโลกน
บทสวดมนตทำาวตรเชา
๑.อปททวะหมายถงความชว
ปลกปญญาธรรม 31
อะระหงสมมาสมพทโธ
เปนผไกลจากกเลสตรสรชอบได โดยพระองคเอง
ธมโมจะเทสโตนยยานโก
และพระธรรมททรงแสดงเปนธรรมเครองออกจากทกข
อปะสะมโกปะรนพพานโก
เปนเครองสงบกเลสเปนไปเพอปรนพพาน
สมโพธะคามสคะตปปะเวทโต
เปนไปเพอความรพรอมเปนธรรมทพระสคตประกาศ
มะยนตงธมมงสตวาเอวงชานามะ
พวกเราเมอไดฟงธรรมนนแลวจงไดรอยางนวา
ชาตปทกขา
แมความเกดกเปนทกข
ชะราปทกขา
แมความแกกเปนทกข
มะระณมปทกขง
แมความตายกเปนทกข
โสกะปะรเทวะทกขะโทมะนสสปายาสาปทกขา
แมความโศกความรำาไรรำาพน,ความไมสบายกาย
ความไมสบายใจ,ความคบแคนใจกเปนทกข
อปปเยหสมปะโยโคทกโข
ความประสบกบสงไมเปนทรกทพอใจกเปนทกข
บทสวดมนตทำาวตรเชา
32 ปลกปญญาธรรม
ปเยหวปปะโยโคทกโข
ความพลดพรากจากสงอนเปนทรกทพอใจกเปนทกข
ยมปจฉงนะละภะตตมปทกขง
มความปรารถนาสงใดไมไดสงนนนนกเปนทกข
สงขตเตนะปญจปาทานกขนธาทกขา
วาโดยยออปาทานขนธทง๕เปนตวทกข
เสยยะถทง
ไดแกสงเหลานคอ
รปปาทานกขนโธ
ขนธอนเปนทตงแหงความยดมนคอรป
เวทะนปาทานกขนโธ
ขนธอนเปนทตงแหงความยดมนคอเวทนา
สญญปาทานกขนโธ
ขนธอนเปนทตงแหงความยดมนคอสญญา
สงขารปาทานกขนโธ
ขนธอนเปนทตงแหงความยดมนคอสงขาร
วญญาณปาทานกขนโธ
ขนธอนเปนทตงแหงความยดมนคอวญญาณ
เยสงปะรญญายะ
เพอใหสาวกกำาหนดรอบรอปาทานขนธเหลานเอง
ธะระมาโนโสภะคะวา
พระผมพระภาคเจานนเมอยงทรงพระชนมอย
บทสวดมนตทำาวตรเชา
ปลกปญญาธรรม 33
เอวงพะหลงสาวะเกวเนต
ยอมทรงแนะนำาสาวกทงหลายเชนนเปนสวนมาก
เอวงภาคาจะปะนสสะภะคะวะโต,สาวะเกสอะนสาสะน,
พะหลาปะวตตะต
อนงคำาสงสอนของพระผมพระภาคเจานน,สวนมาก
ยอมเปนไปในสาวกทงหลาย,มการจำาแนกอยางนวา
รปงอะนจจง
รปไมเทยง
เวทะนาอะนจจา
เวทนาไมเทยง
สญญาอะนจจา
สญญาไมเทยง
สงขาราอะนจจา
สงขารไมเทยง
วญญาณงอะนจจง
วญญาณไมเทยง
รปงอะนตตา
รปไมใชตวตน
เวทะนาอะนตตา
เวทนาไมใชตวตน
บทสวดมนตทำาวตรเชา
34 ปลกปญญาธรรม
สญญาอะนตตา
สญญาไมใชตวตน
สงขาราอะนตตา
สงขารไมใชตวตน
วญญาณงอะนตตา
วญญาณไมใชตวตน
สพเพสงขาราอะนจจา
สงขารทงหลายทงปวงไมเทยง
สพเพธมมาอะนตตาต
ธรรมทงหลายทงปวงไมใชตวตนดงน
เต(หญง:ตา)มะยงโอตณณามะหะ
พวกเราทงหลายเปนผถกครอบงำาแลว
ชาตยา
โดยความเกด
ชะรามะระเณนะ
โดยความแกและความตาย
โสเกหปะรเทเวหทกเขหโทมะนสเสหอปายาเสห,
โดยความโศกความรำาไรรำาพน,ความไมสบายกาย
ความไมสบายใจ,ความคบแคนใจทงหลาย
ทกโขตณณา
เปนผถกความทกขหยงลงแลว
บทสวดมนตทำาวตรเชา
ปลกปญญาธรรม 35
ทกขะปะเรตา
เปนผมความทกขเปนเบองหนาแลว
อปเปวะนามมสสะเกวะลสสะทกขกขนธสสะอนตะกรยา
ปญญาเยถาต
ทำาไฉนการทำาทสดแหงกองทกขทงสนนจะพงปรากฏชด
แกเราได
จระปะรนพพตมปตงภะคะวนตงสะระณงคะตา๑
เราทงหลายผถงแลวซงพระผมพระภาคเจา
แมปรนพพานนานแลวพระองคนนเปนสรณะ
ธมมญจะภกขสงฆญจะ
ถงพระธรรมดวยถงพระภกษสงฆดวย
ตสสะภะคะวะโตสาสะนงยะถาสะตยะถาพะลง
มะนะสกะโรมะ๒อะนปะฏปชชามะ
๓
จกทำาในใจอยปฏบตตามอยซงคำาสงสอน
ของพระผมพระภาคเจานนตามสตกำาลง
สาสาโนปะฏปตต
ขอใหการปฏบตนนๆของเราทงหลาย
อมสสะเกวะลสสะทกขกขนธสสะอนตะกรยายะสงวตตะต
จงเปนไปเพอการทำาทสดแหงกองทกขทงสนนเทอญ
(จบทำาวตรเชา)
บทสวดมนตทำาวตรเชา
๑.ถาอบาสกสวดคนเดยวใหใชคำาวา“คะโต”ถาใชหลายคนจงใช“คะตา”ได
สวนอบาสกาจะสวดคนเดยวหรอหลายคนกใช“คะตา”
๒.,๓.ถาสวดคนเดยวใหใช“ม”แทน“มะ”
36 ปลกปญญาธรรม
๖. อภณหะปจจะเวกขะณะป�ฐะ
(บททเร�ทงหล�ยพงพจ�รณ�เปนนจ)
(กลาวนำา)หนทะมะยงอะภณหะปจจะเวกขะณะปาฐง
ภะณามะเส
(เชญเถดขอพวกเราจงสวดบาลสำาหรบพจารณาสงทควร
พจารณาเนองๆ)
ชะราธมโมมห (หญง:มามห)
เรามความแกเปนธรรมดา
ชะรงอะนะตโต(หญง:ตตา)
ลวงความแกไปไมได
พยาธธมโมมห (หญง:มามห)
เรามความเจบไขเปนธรรมดา
พยาธงอะนะตโต(หญง:ตตา)
ลวงความเจบไขไปไมได
มะระณะธมโมมห(หญง:มามห)
เรามความตายเปนธรรมดา
มะระณงอะนะตโต (หญง:ตตา)
ลวงความตายไปไมได
บทสวดมนตทำาวตรเชา
ปลกปญญาธรรม 37
สพเพหเมปเยหมะนาเปหนานาภาโววนาภาโว
เราละเวนเปนตางๆคอวาพลดพรากจากของรก
ของเจรญใจทงหลายทงปวง
กมมสสะโกมห(หญง:กามห)
เราเปนผมกรรมเปนของของตน
กมมะทายาโท(หญง:ทา)
เปนผรบผลของกรรม
กมมะโยน
เปนผมกรรมเปนกำาเนด
กมมะพนธ
เปนผมกรรมเปนเผาพนธ
กมมะปะฏสะระโณ(หญง:สะระณา)
เปนผมกรรมเปนทพงอาศย
ยงกมมงกะรสสาม
จกทำากรรมอนใดไว
กลยาณงวาปาปะกงวา
ดหรอชว
ตสสะทายาโท(หญง:ทา)ภะวสสาม
จกเปนผรบผลของกรรมนน
เอวงอมเหหอะภณหงปจจะเวกขตพพง
เราทงหลายพงพจารณาเนองเนองอยางนแลฯ
บทสวดมนตทำาวตรเชา
38 ปลกปญญาธรรม
๗. ปตตท�นะค�ถ� (ค�ถ�อทศผลบญแกเทวด�เปนตน)
(สวดทำานองสรภญญะไมตองแปล)
(กลาวนำา)หนทะมะยงเทวะตาทนงปตตทานงกะโรมะเส
(เชญเถดขอพวกเราจงทำาการใหสวนบญแดผมพระคณ
ทงหลายมเทวดาเปนตน)
ยาเทวะตาสนตวหาระวาสน
เทพยดาทงหลายเหลาใดทประจำาอยในวหาร
ถเปฆะเรโพธฆะเรตะหงตะหง
สงสถตทพระสถปทตนพระศรมหาโพธในทนนๆ
ตาธมมะทาเนนะภะวนตปชตา
เทพยดาทงหลายเหลานนเปนผทเราทงหลายบชา
ดวยธรรมทาน
โสตถงกะโรนเตธะวหาระมณฑะเล
ขอจงทำาซงความสวสดความเจรญในบรเวณวหารน
เถราจะมชฌานะวะกาจะภกขะโว
พระภกษทงหลายทเปนพระผ ใหญกดทเปนพระชนกลาง
กดทเปนพระบวชใหมกด
สารามกาทานะปะตอปาสกา
อบาสกอบาสกาทงหลายทเปนทายกทายกากดพรอม
ดวยผอยในอารามกด
บทสวดมนตทำาวตรเชา
ปลกปญญาธรรม 39
คามาจะเทสานคะมาจะอสสะรา
ชนทงหลายเหลาใดทเปนชาวบานกดทเปนชาว
ตางประเทศกด,ทเปนชาวนคมกดทเปนอสระเปนใหญกด
สปปาณะภตาสขตาภะวนตเต
ขอชนทงหลายเหลานนจงเปนผมสขเถด
ชะลาพชาเยปจะอณฑะสมภะวา
สตวทงหลายทเกดในครรภกดทเกดในไขกด
สงเสทะชาตาอะถะโวปะปาตกา
ทเกดในไคลกด๑ทเกดผดขนกด
๒
นยยานกงธมมะวะรงปะฏจจะเต
จงอาศยซงธรรมอนประเสรฐเปนทางนำาออกจากทกข
สพเพปทกขสสะกะโรนตสงขะยงฯ
สตวทงหลายจงกระทำาซงความสนไปแหงกองทกขทงปวง
ฐาตจรงสะตงธมโม
ขอพระธรรมของสตบรษทงหลายจงดำารงอย
ตลอดกาลนาน
ธมมทธะราจะปคคะลา
ขอบคคลทงหลายผทรงไวซงธรรมจงมอายยนยาว
สงโฆโหตสะมคโควะ
ขอพระสงฆจงมความสามคคพรอมเพรยงกน
บทสวดมนตทำาวตรเชา
๑.สตวเกดในไคลคอเกดในของชนและหมกหมมเนาเปอยขยายแพรออกไปเองเชนแบคทเรย
๒.สตวเกดผดขนคอเกดผดเตมตวในทนใดไดแกเทวดาสตวนรกอมนษยและเปรตบางพวก
ทานวาเกดและตายไมตองมเชอหรอซากปรากฏ
40 ปลกปญญาธรรม
อตถายะจะหตายะจะ
เพอประกอบสงอนเปนประโยชนและสงอนเกอกล
อมเหรกขะตสทธมโม,สพเพปธมมะจารโน
ขอพระสทธรรมจงรกษาไวซงเราทงหลายแลวจงรกษาไว
ซงบคคลผประพฤตธรรมทงปวง
วฑฒงสมปาปเณยยามะ,ธมเมอะรยปปะเวทเตฯ
ขอเราทงหลายพงถงพรอมซงความเจรญในธรรมท
พระอรยเจาประกาศไวแลวเทอญฯ
บทสวดมนตทำาวตรเชา
ปลกปญญาธรรม 43
บทสวดมนตทำ�วตรเยน
44 ปลกปญญาธรรม
บทสวดมนตทำ�วตรเยน
คำ�บช�พระรตนตรย
อะระหงสมมาสมพทโธภะคะวา
พระผมพระภาคเจาเปนพระอรหนตดบเพลงกเลส
เพลงทกขสนเชงตรสรชอบได โดยพระองคเอง
พทธงภะคะวนตงอภวาเทม
ขาพเจาอภวาทพระผมพระภาคเจาผรผตนผเบกบาน
(กราบ)
สวากขาโตภะคะวะตาธมโม
พระธรรมเปนธรรมทพระผมพระภาคเจาตรสไวดแลว
ธมมงนะมสสาม
ขาพเจานมสการพระธรรม(กราบ)
สปะฏปนโนภะคะวะโตสาวะกะสงโฆ
พระสงฆสาวกของพระผมพระภาคเจาปฏบตดแลว
สงฆงนะมาม
ขาพเจานอบนอมพระสงฆ(กราบ)
บทสวดมนตทำาวตรเยน
ปลกปญญาธรรม 45
ปพพะภ�คะนะมะก�ระ (คำ�นมสก�ร เบองตน)
(กลาวนำา)หนทะทานมะยงตงภะคะวนตงวาจายะอะภคายตง
ปพพะภาคะนะมะการญเจวะพทธานสสะตนะยญจะกะโรมะเส
(เชญเถดบดนพวกเราจงสวดทำาการนอบนอมอนเปน
สวนเบองตนเพอสรรเสรญพระผมพระภาคเจานนดวยวาจา
และทำานยอนเปนเครองระลกถงพระพทธคณ)
คำ�นมสก�ร
นะโมตสสะภะคะวะโต
ขอนอบนอมแดพระผมพระภาคเจาพระองคนน
อะระหะโต
ซงเปนผไกลจากกเลส
สมมาสมพทธสสะ(วา๓ครง)
ตรสรชอบได โดยพระองคเอง (แปลครงเดยว)
๑. พทธ�นสสะต (คำ�ระลกถงพระพทธเจ�)
ตงโขปะนะภะคะวนตง
กกตตศพทอนงามของพระผมพระภาคเจานน
บทสวดมนตทำาวตรเยน
46 ปลกปญญาธรรม
เอวงกลยาโณกตตสทโทอพภคคะโต
ไดฟงไปแลวอยางนวา
อตปโสภะคะวา
เพราะเหตอยางนนพระผมพระภาคเจานน
อะระหง
เปนผไกลจากกเลส
สมมาสมพทโธ
เปนผตรสรชอบได โดยพระองคเอง
วชชาจะระณะสมปนโน
เปนผถงพรอมดวยวชชาและจรณะ
สคะโต
เปนผไปแลวดวยด
โลกะวท
เปนผร โลกอยางแจมแจง
อะนตตะโรปรสะทมมะสาระถ
เปนผสามารถฝกบรษทสมควรฝกไดอยางไมมใครยงกวา
สตถาเทวะมะนสสานง
เปนครผสอนของเทวดาและมนษยทงหลาย
พทโธ
เปนผรผตนผเบกบานดวยธรรม
บทสวดมนตทำาวตรเยน
ปลกปญญาธรรม 47
ภะคะวาต
เปนผมความจำาเรญจำาแนกธรรมสงสอนสตวดงน
(หยดระลกถงพระพทธคณ)
๒. พทธ�ภคต (คำ�สรรเสรญพระพทธเจ�)
(กลาวนำา)หนทะมะยงพทธาภคตงกะโรมะเส
(เชญเถดขอพวกเราจงทำาการสรรเสรญพระพทธเจา)
พทธะวาระหนตะวะระตาทคณาภยตโต
พระพทธเจาประกอบดวยคณมความประเสรฐแหง
อรหนตคณเปนตน
สทธาภญาณะกะรณาหสะมาคะตตโต
มพระองคอนประกอบดวยพระญาณและพระกรณา
อนบรสทธ
โพเธสโยสชะนะตงกะมะลงวะสโร
พระองคใดทรงกระทำาชนทดใหเบกบานดจอาทตยทำาบว
ใหบาน
วนทามะหงตะมะระณงสระสาชเนนทง
ขาพเจาไหวพระชนสหผไมมกเลสพระองคนน
ดวยเศยรเกลา
บทสวดมนตทำาวตรเยน
48 ปลกปญญาธรรม
พทโธโยสพพะปาณนง,สะระณงเขมะมตตะมง
พระพทธเจาพระองคใดเปนสรณะอนเกษมสงสด
ของสตวทงหลาย
ปะฐะมานสสะตฏฐานง,วนทามตงสเรนะหง
ขาพเจาไหวพระพทธเจาพระองคนนผทรงเปนทตงแหง
ความระลกองคทหนงดวยเศยรเกลา
พทธสสาหสมทาโส(หญง:ทาส)วะ,พทโธเมสามกสสะโร
ขาพเจาเปนทาสของพระพทธเจาพระพทธเจาเปนนาย
มอสระเหนอขาพเจา
พทโธทกขสสะฆาตาจะ,วธาตาจะหตสสะเม
พระพทธเจาเปนเครองกำาจดทกขและทรงไวซงประโยชน
แกขาพเจา
พทธสสาหงนยยาเทม,สะรรญชวตญจทง
ขาพเจามอบกายถวายชวตนแดพระพทธเจา
วนทนโตหง(หญง:ตหง)จะรสสาม,พทธสเสวะสโพธตง
ขาพเจาผไหวอยจกประพฤตตามซงความตรสรดของ
พระพทธเจา
นตถเมสะระณงอญญง,พทโธเมสะระณงวะรง
ทพงอนของขาพเจาไมมพระพทธเจาเปนทพง
อนประเสรฐของขาพเจา
บทสวดมนตทำาวตรเยน
ปลกปญญาธรรม 49
เอเตนะสจจะวชเชนะ,วฑเฒยยงสตถสาสะเน
ดวยการกลาวคำาสตยนขาพเจาพงเจรญในพระศาสนา
ของพระศาสดา
พทธงเมวนทะมาเนนะ(หญง:มานายะ),ยงปญญงปะสตงอธะ
ขาพเจาผไหวอยซงพระพทธเจาไดขวนขวายบญใดในบดน
สพเพปอนตะรายาเม,มาเหสงตสสะเตชะสา
อนตรายทงปวงอยาไดมแกขาพเจาดวยเดชแหงบญนน
(กราบหมอบลงกลาวคำาขอขมาดงน)
กาเยนะวาจายะวะเจตะสาวา
ดวยกายกดดวยวาจากดดวยใจกด
พทเธกกมมงปะกะตงมะยายง
กรรมนาตเตยนอนใดทขาพเจากระทำาแลว
ในพระพทธเจา
พทโธปะฏคคณหะตอจจะยนตง
ขอพระพทธเจาจงงดซงโทษลวงเกนอนนน
กาลนตะเรสงวะรตงวะพทเธ
เพอการสำารวมระวงในพระพทธเจาในกาลตอไป๑
บทสวดมนตทำาวตรเยน
๑.บทขอใหงดโทษนมไดเปนการลางบาปเปนเพยงการเปดเผยตวเองและคำาวาโทษในทนมไดหมายถงกรรม
หมายเพยงโทษเลกนอยซงเปน“สวนตว”ระหวางกนทพงอโหสกนไดการขอขมาชนดนสำาเรจผลไดในเมอผขอ
ตงใจทำาจรงๆและเปนศลธรรมหรอสงทควรประพฤตอยางยง
50 ปลกปญญาธรรม
๓. ธมม�นสสะต (คำ�ระลกถงพระธรรม)
(กลาวนำา)หนทะมะยงธมมานสสะตนะยงกะโรมะเส
(เชญเถดขอพวกเราจงทำานยอนเปนเครองระลกถง
พระธรรมคณ)
สวากขาโตภะคะวะตาธมโม
พระธรรมเปนธรรมทพระผมพระภาคเจาไดตรสไวดแลว
สนทฏฐโก
เปนธรรมทผศกษาและปฏบตพงเหนไดดวยตนเอง
อะกาลโก
เปนธรรมทปฏบตไดและใหผลไดไมจำากดกาล
เอหปสสโก
เปนธรรมทควรกลาวกบผอนวาทานจงมาดเถด
โอปะนะยโก
เปนธรรมทควรนอมเขามาใสตว
ปจจตตงเวทตพโพวญญหต
เปนสงทผรพงรไดเฉพาะตนดงน
(หยดระลกถงพระธรรมคณ)
บทสวดมนตทำาวตรเยน
ปลกปญญาธรรม 51
๔. ธมม�ภคต (คำ�สรรเสรญพระธรรม)
(กลาวนำา)หนทะมะยงธมมาภคตงกะโรมะเส
(เชญเถดขอพวกเราจงทำาการสรรเสรญพระธรรม)
สวากขาตะตาทคณะโยคะวะเสนะเสยโย
พระธรรมเปนธรรมทประเสรฐเพราะประกอบดวยคณคอ
ความทพระผมพระภาคเจาตรสไวดแลวเปนตน
โยมคคะปากะปะรยตตวโมกขะเภโท
เปนธรรมอนจำาแนกเปนมรรคผลปรยตและนพพาน
ธมโมกโลกะปะตะนาตะทะธารธาร
เปนธรรมทรงไวซงผทรงธรรมมใหตกไปสโลกทชว
วนทามะหงตะมะหะรงวะระธมมะเมตง
ขาพเจาไหวพระธรรมอนประเสรฐนนอนเปนเครองขจด
เสยซงความมด
ธมโมโยสพพะปาณนง,สะระณงเขมะมตตะมง
พระธรรมใดเปนสรณะอนเกษมสงสดของสตวทงหลาย
ทตยานสสะตฏฐานง,วนทามตงสเรนะหง
ขาพเจาไหวพระธรรมนนอนเปนทตงแหงความระลก
องคทสองดวยเศยรเกลา
บทสวดมนตทำาวตรเยน
52 ปลกปญญาธรรม
ธมมสสาหสมทาโส(หญง:ทาส)วะ,ธมโมเมสามกสสะโร
ขาพเจาเปนทาสของพระธรรมพระธรรมเปนนายมอสระ
เหนอขาพเจา
ธมโมทกขสสะฆาตาจะ,วธาตาจะหตสสะเม
พระธรรมเปนเครองกำาจดทกขและทรงไวซงประโยชน
แกขาพเจา
ธมมสสาหงนยยาเทม,สะรรญชวตญจทง
ขาพเจามอบกายถวายชวตนแดพระธรรม
วนทนโตหง(หญง:ตหง)จะรสสาม,ธมมสเสวะสธมมะตง
ขาพเจาผไหวอยจกประพฤตตามซงความเปนธรรมดของ
พระธรรม
นตถเมสะระณงอญญง,ธมโมเมสะระณงวะรง
ทพงอนของขาพเจาไมมพระธรรมเปนทพงอนประเสรฐ
ของขาพเจา
เอเตนะสจจะวชเชนะ,วฑเฒยยงสตถสาสะเน
ดวยการกลาวคำาสตยนขาพเจาพงเจรญในพระศาสนาของ
พระศาสดา
ธมมงเมวนทะมาเนนะ(หญง:มานายะ),ยงปญญงปะสตงอธะ
ขาพเจาผไหวอยซงพระธรรมไดขวนขวายบญใดในบดน
สพเพปอนตะรายาเม,มาเหสงตสสะเตชะสา
อนตรายทงปวงอยาไดมแกขาพเจาดวยเดชแหงบญนน
บทสวดมนตทำาวตรเยน
ปลกปญญาธรรม 53
(กราบหมอบลงกลาวคำาขอขมาดงน)
กาเยนะวาจายะวะเจตะสาวา
ดวยกายกดดวยวาจากดดวยใจกด
ธมเมกกมมงปะกะตงมะยายง
กรรมนาตเตยนอนใดทขาพเจากระทำาแลวในพระธรรม
ธมโมปะฏคคณหะตอจจะยนตง
ขอพระธรรมจงงดซงโทษลวงเกนอนนน
กาลนตะเรสงวะรตงวะธมเม
เพอการสำารวมระวงในพระธรรมในกาลตอไป
๕. สงฆ�นสสะต (คำ�ระลกถงพระสงฆ)
(กลาวนำา)หนทะมะยงสงฆานสสะตนะยงกะโรมะเส
(เชญเถดขอพวกเราจงทำานยอนเปนเครองระลกถง
พระสงฆคณ)
สปะฏปนโนภะคะวะโตสาวะกะสงโฆ
สงฆสาวกของพระผมพระภาคเจาหมใด,ปฏบตดแลว
อชปะฏปนโนภะคะวะโตสาวะกะสงโฆ
สงฆสาวกของพระผมพระภาคเจาหมใด,ปฏบตตรงแลว
บทสวดมนตทำาวตรเยน
54 ปลกปญญาธรรม
ญายะปะฏปนโนภะคะวะโตสาวะกะสงโฆ
สงฆสาวกของพระผมพระภาคเจาหมใด,ปฏบตเพอรธรรม
เปนเครองออกจากทกขแลว
สามจปะฏปนโนภะคะวะโตสาวะกะสงโฆ
สงฆสาวกของพระผมพระภาคเจาหมใด,ปฏบตสมควรแลว
ยะททง
ไดแกบคคลเหลานคอ
จตตารปรสะยคานอฏฐะปรสะปคคะลา
คแหงบรษสคนบเรยงตวบรษไดแปดบรษ
เอสะภะคะวะโตสาวะกะสงโฆ
นนแหละสงฆสาวกของพระผมพระภาคเจา
อาหเนยโย
เปนสงฆควรแกสกการะทเขานำามาบชา
ปาหเนยโย
เปนสงฆควรแกสกการะทเขาจดไวตอนรบ
ทกขเณยโย
เปนสงฆควรรบทกษณาทาน
อญชะลกะระณโย
เปนสงฆทบคคลทวไปควรทำาอญชล
อะนตตะรงปญญกเขตตงโลกสสาต
เปนเนอนาบญของโลกไมมนาบญอนยงกวาดงน
(หยดระลกถงพระสงฆคณ)
บทสวดมนตทำาวตรเยน
ปลกปญญาธรรม 55
๖. สงฆ�ภคต (คำ�สรรเสรญพระสงฆ)
(กลาวนำา)หนทะมะยงสงฆาภคตงกะโรมะเส
(เชญเถดขอพวกเราจงทำาการสรรเสรญพระสงฆ)
สทธมมะโชสปะฏปตตคณาทยตโต
พระสงฆทเกดโดยพระสทธรรมประกอบดวยคณม
ความปฏบตดเปนตน
โยฏฐพพโธอะรยะปคคะละสงฆะเสฏโฐ
เปนหมแหงพระอรยบคคลอนประเสรฐแปดจำาพวก
สลาทธมมะปะวะราสะยะกายะจตโต
มกายและจตอนอาศยธรรมมศลเปนตนอนบวร
วนทามะหงตะมะรยานะคะณงสสทธง
ขาพเจาไหวหมแหงพระอรยเจาเหลานนอนบรสทธดวยด
สงโฆโยสพพะปาณนง,สะระณงเขมะมตตะมง
พระสงฆหมใดเปนสรณะอนเกษมสงสดของสตวทงหลาย
ตะตยานสสะตฏฐานง,วนทามตงสเรนะหง
ขาพเจาไหวพระสงฆหมนนผเปนทตงแหงความระลก
องคทสามดวยเศยรเกลา
สงฆสสาหสสมทาโส(หญง:ทาส)วะ,สงโฆเมสามกสสะโร
ขาพเจาเปนทาสของพระสงฆพระสงฆเปนนายมอสระ
เหนอขาพเจา
บทสวดมนตทำาวตรเยน
56 ปลกปญญาธรรม
สงโฆทกขสสะฆาตาจะ,วธาตาจะหตสสะเม
พระสงฆเปนเครองกำาจดทกขและทรงไวซงประโยชน
แกขาพเจา
สงฆสสาหงนยยาเทม,สะรรญชวตญจทง
ขาพเจามอบกายถวายชวตนแดพระสงฆ
วนทนโตหง(หญง:ตหง)จะรสสาม,สงฆสโสปะฏปนนะตง
ขาพเจาผไหวอยจกประพฤตตามซงความปฏบตดของ
พระสงฆ
นตถเมสะระณงอญญง,สงโฆเมสะระณงวะรง
ทพงอนของขาพเจาไมมพระสงฆเปนทพงอนประเสรฐ
ของขาพเจา
เอเตนะสจจะวชเชนะ,วฑเฒยยงสตถสาสะเน
ดวยการกลาวคำาสตยนขาพเจาพงเจรญในศาสนาของ
พระศาสดา
สงฆงเมวนทะมาเนนะ(หญง:มานายะ),ยงปญญงปะสตงอธะ
ขาพเจาผไหวอยซงพระสงฆไดขวนขวายบญใดในบดน
สพเพปอนตะรายาเม,มาเหสงตสสะเตชะสา
อนตรายทงปวงอยาไดมแกขาพเจาดวยเดชแหงบญนน
บทสวดมนตทำาวตรเยน
ปลกปญญาธรรม 57
(กราบหมอบลงกลาวคำาขอขมาดงน)
กาเยนะวาจายะวะเจตะสาวา
ดวยกายกดดวยวาจากดดวยใจกด
สงเฆกกมมงปะกะตงมะยายง
กรรมนาตเตยนอนใดทขาพเจากระทำาแลวในพระสงฆ
สงโฆปะฏคคณหะตอจจะยนตง
ขอพระสงฆจงงดซงโทษลวงเกนอนนน
กาลนตะเรสงวะรตงวะสงเฆ
เพอการสำารวมระวงในพระสงฆในกาลตอไป
(จบทำาวตรเยน)
๗. ปตตท�นะค�ถ� (ค�ถ�อทศผลบญ)
(กลาวนำา)หนทะมะยงปตตทานะคาถาโยภะณามะเส
(เชญเถดขอพวกเราจงกลาวคาถาอทศผลบญ)
ปญญสสทานกะตสสะยานญญานกะตานเมเตสญจะภาคโน
โหนตสตตานนตาปปะมาณะกา
ขอสตวทงหลายไมมทสดไมมประมาณจงเปนผมสวนแหง
บญทขาพเจาไดทำาในบดนแลแหงบญทงหลายอนทขาพเจาไดทำาแลว
บทสวดมนตทำาวตรเยน
58 ปลกปญญาธรรม
เยปยาคณะวนตาจะ
คอชนเหลาใดเปนทรกผมคณ
มยหงมาตาปตาทะโย
มมารดาและบดาของขาพเจาเปนตน
ทฏฐาเมจาปะยะทฏฐาวา
ทขาพเจาไดเหนหรอแมไมไดเหน
อญเญมชฌตตะเวรโน สตตาตฏฐนตโลกสะมง
แลสตวทงหลายอนทเปนกลางแลมเวรกนตงอยในโลก
เตภมมาจะตโยนกา
เกดในภม๓เกดในกำาเนด๔
ปญเจกะจะตโวการา
มขนธ๕แลขนธ๑แลขนธ๔
สงสะรนตาภะวาภะเว
ทองเทยวอยในภพนอยแลภพใหญ
ญาตงเยปตตทานมเม
สตวเหลาใดทราบการใหสวนบญของขาพเจาแลว
อะนโมทนตเตสะยง
ขอสตวเหลานนจงอนโมทนาเองเถด
เยจมงนปปะชานนต
กสตวเหลาใดยอมไมทราบการใหสวนบญของขาพเจาน
บทสวดมนตทำาวตรเยน
ปลกปญญาธรรม 59
เทวาเตสงนเวทะยง
ขอเทพทงหลายพงแจงแกสตวเหลานน
มะยาทนนานะปญญานงอะนโมทะนะเหตนา
เพราะเหตคออนโมทนาบญทงหลายทขาพเจาใหแลว
สพเพสตตาสะทาโหนตอะเวราสขะชวโน
ขอสตวทงปวงจงอยามเวรอยเปนสขเสมอเถด
เขมปปะทญจะปปโปนต
แลจงถงทางอนเกษมเถด
เตสาสาสชฌะตงสภา
ขอความหวงอนดของสตวเหลานนจงสำาเรจเทอญ
บทสวดมนตทำาวตรเยน
ปลกปญญาธรรม 61
บทสวดมนตอนๆ
62 ปลกปญญาธรรม
๑. ชมนมเทวด� (พรอมคำ�แปล)
บทชมนมเทวดาคอการสวดอญเชญเทวดามารวมกน
สรรเสรญคณพระรตนตรยและอำานวยอวยพรแกเรา
ชมนมเทวดา
สะมนตาจกกะวาเฬสอตราคจฉนตเทวะตา
เทพเจาในจกรวาลทงหลายโดยรอบขออญเชญมาประชม
กนในสถานทน
สทธมมงมนราชสสะสณนตสคคะโมกขะทง
จงฟงซงพระสทธรรมอนใหสวรรคและนพพานของ
พระสมมาสมพทธเจาผเปนเจาแหงมณ
สคเคกาเมจะรเป,ครสขะระตะเฏจนตะลกเขวมาเน
ขอเชญเหลาเทพเจาซงสถตยอยในสวรรคชนกามภพกด
รปภพกดและภมมเทวดาซงสถตยอยในวมานหรอยอดเขา
และหบผาในอากาศกด
ทเปรฏเฐจะคาเม,ตะรวะนะคะหะเนเคหะวตถมหเขตเต
ในเกาะกดในแวนแควนกดในบานกดในตนพฤกษาและ
ปาชฏกดในเรอนกดในท ไรนากด
บทสวดมนตอ นๆ
ปลกปญญาธรรม 63
ภมมาจายนตเทวา,ชะละถะละวสะเมยกขะคนธพพะนาคา
เทพยดาทงหลายซงสถตยตามภาคพนดนรวมทงยกษ
คนธรรพและพญานาคซงสถตยอยในนำาบนบกและทอนไม
ราบเรยบกด
ตฏฐนตาสนตเกยง,มนวะระวะจะนงสาธะโวเมสณนต
ซงอยในทใกลเคยงจงมาประชมพรอมกนในทนคำาใดเปน
ของพระมนผประเสรฐทานสาธชนทงหลายจงสดบคำาขาพเจานน
ธมมสสะวะนะกาโลอะยมภะทนตา,
ดกอนทานผเจรญทงหลายกาลนเปนกาลฟงธรรม
ธมมสสะวะนะกาโลอะยมภะทนตา,
ดกอนทานผเจรญทงหลายกาลนเปนกาลฟงธรรม
ธมมสสะวะนะกาโลอะยมภะทนตาฯ
ดกอนทานผเจรญทงหลายกาลนเปนกาลฟงธรรม
บทสวดมนตอ นๆ
64 ปลกปญญาธรรม
๒. ธมมะจกกปปะวตตะนะสตตง
ธมมะจกกปปะวตตะนะสตตงคอพระสตรวาดวยพระ
ปฐมเทศนาครงแรกทแสดงแกโกณฑญญะแลวโกณฑญญะได
ดวงตาเหนธรรมทลขออปสมบทเปนภกษรปแรกในพระพทธ
ศาสนา
ธมมะจกกปปะวตตะนะสตตง
เอวมเมสตง,เอกงสะมะยงภะคะวาพาราณะสยง
วหะระต,อสปะตะเนมคะทาเย,ตตระโขภะคะวาปญจะวคคเย
ภกขอามนเตส.
เทวเม๑ภกขะเวอนตาปพพะชเตนะนะเสวตพพา,โย
จายงกาเมสกามะสขลลกานโยโค,หโนคมโมโปถชชะนโก
อะนะรโยอะนตถะสญหโต,โยจายงอตตะกละมะถานโยโค,ทกโข
อะนะรโยอะนตถะสญหโต.
เอเตเตภกขะเวอโภอนเตอะนปะคมมะ,มชฌมาปะฏ
ปะทาตะถาคะเตนะอะภสมพทธา,จกขกะระณญาณะกะระณ
อปะสะมายะอะภญญายะสมโพธายะนพพานายะสงวตตะต.
กะตะมาจะสาภกขะเวมชฌมาปะฏปะทาตะถาคะเตนะอะภสม
พทธา,จกขกะระณญาณะกะระณอปะสะมายะอะภญญายะสม
โพธายะนพพานายะสงวตตะต.
บทสวดมนตอ นๆ
๑.เทวเมอานวาทะ-เว-เม
ปลกปญญาธรรม 65
อะยะเมวะอะรโยอฏฐงคโกมคโค,เสยยะถทง,สมมา
ทฏฐสมมาสงกปโป,สมมาวาจาสมมากมมนโตสมมาอาชโว,
สมมาวายาโมสมมาสะตสมมาสะมาธ.
อะยงโขสาภกขะเวมชฌมาปะฏปะทาตะถาคะเตนะ
อะภสมพทธา,จกขกะระณญาณะกะระณอปะสะมายะอะภญญายะ
สมโพธายะนพพานายะสงวตตะต.
อทงโขปะนะภกขะเวทกขงอะรยะสจจง,ชาตปทกขา
ชะราปทกขามะระณมปทกขงโสกะปะรเทวะทกขะโทมะนสส
ปายาสาปทกขา,อปปเยหสมปะโยโคทกโขปเยหวปปะโยโคทก
โขยมปจฉงนะละภะตตมปทกขง,สงขตเตนะปญจปาทา
นกขนธาทกขา.
อทงโขปะนะภกขะเวทกขะสะมทะโยอะรยะสจจง,ยายง
ตณหาโปโนพภะวกานนทราคะสะหะคะตาตตระตตราภนนทน,
เสยยะถทง,กามะตณหาภะวะตณหาวภะวะตณหา.
อทงโขปะนะภกขะเวทกขะนโรโธอะรยะสจจง,โย
ตสสาเยวะตณหายะอะเสสะวราคะนโรโธจาโคปะฏนสสคโคมตต
อะนาละโย.
อทงโขปะนะภกขะเวทกขะนโรโธคามนปะฏปะทา
อะรยะสจจง,อะยะเมวะอรโยอฏฐงคโกมคโค,เสยยะถทง,
สมมาทฏฐสมมาสงกปโป,สมมาวาจาสมมากมมนโต
บทสวดมนตอ นๆ
66 ปลกปญญาธรรม
สมมาอาชโว,สมมาวายาโมสมมาสะตสมมาสะมาธ.
(๑)อทงทกขงอะรยะสจจนตเมภกขะเว,ปพเพอะนะนส
สเตสธมเมส,จกขงอทะปาทญาณงอทะปาทปญญาอทะปาท
วชชาอทะปาทอาโลโกอทะปาท.
ก.ตงโขปะนทงทกขงอะรยะสจจงปะรญเญยยนตเม
ภกขะเว,ปพเพอะนะนสสเตสธมเมส,จกขงอทะปาทญาณง
อทะปาทปญญาอทะปาทวชชาอทะปาทอาโลโกอทะปาท.
ข.ตงโขปะนทงทกขงอะรยะสจจงปะรญญาตนตเม
ภกขะเว,ปพเพอะนะนสสเตสธมเมส,จกขงอทะปาทญาณง
อทะปาทปญญาอทะปาทวชชาอทะปาทอาโลโกอทะปาท.
(๒)อทงทกขะสะมทะโยอะรยะสจจนตเมภกขะเว,ปพเพ
อะนะนสสเตส,ธมเมสจกขงอทะปาทญาณงอทะปาทปญญา
อทะปาทวชชาอทะปาทอาโลโกอทะปาท.
ก.ตงโขปะนทงทกขะสะมทะโยอะรยะสจจงปะหาตพ
พนตเมภกขะเว,ปพเพอะนะนสสเตสธมเมส,จกขงอทะปาท
ญาณงอทะปาทปญญาอทะปาทวชชาอทะปาทอาโลโกอทะปาท.
ข.ตงโขปะนทงทกขะสะมทะโยอะรยะสจจงปะหนนต
เมภกขะเว,ปพเพอะนะนสสเตสธมเมส,จกขงอทะปาทญาณง
อทะปาทปญญาอทะปาทวชชาอทะปาทอาโลโกอทะปาท.
(๓)อทงทกขะนโรโธอะรยะสจจนตเมภกขะเว,ปพเพ
อะนะนสสเตสธมเมส,จกขงอทะปาทญาณงอทะปาทปญญา
บทสวดมนตอ นๆ
ปลกปญญาธรรม 67
อทะปาทวชชาอทะปาทอาโลโกอทะปาท.
ก.ตงโขปะนทงทกขะนโรโธอะรยะสจจงสจฉกาตพพนต
เมภกขะเว,ปพเพอะนะนสสเตสธมเมส,จกขงอทะปาทญาณง
อทะปาทปญญาอทะปาทวชชาอทะปาทอาโลโกอทะปาท.
ข.ตงโขปะนทงทกขะนโรโธอะรยะสจจงสจฉกะตนต
เมภกขะเว,ปพเพอะนะนสสเตสธมเมส,จกขงอทะปาทญาณง
อทะปาทปญญาอทะปาทวชชาอทะปาทอาโลโกอทะปาท.
(๔)อทงทกขะนโรธะคามนปะฏปะทาอะรยะสจจนต
เมภกขะเว,ปพเพอะนะนสสเตสธมเมสจกขงอทะปาทญาณง
อทะปาทปญญาอทะปาทวชชาอทะปาทอาโลโกอทะปาท.
ก.ตงโขปะนทงทกขะนโรธะคามนปะฏปะทาอะรยะสจจง
ภาเวตพพนตเมภกขะเว,ปพเพอะนะนสสเตสธมเมส,จกขง
อทะปาทญาณงอทะปาทปญญาอทะปาทวชชาอทะปาท
อาโลโกอทะปาท.
ข.ตงโขปะนทงทกขะนโรธะคามนปะฏปะทาอะรยะสจจง
ภาวตนตเมภกขะเว,ปพเพอะนะนสสเตสธมเมส,จกขง
อทะปาทญาณงอทะปาทปญญาอทะปาทวชชาอทะปาท
อาโลโกอทะปาท.
ยาวะกวญจะเมภกขะเวอเมสจะตสอะรยะสจเจส,
เอวนตปะรวฏฏงทะวาทะสาการงยะถาภตงญาณะทสสะนงนะ
สวสทธงอะโหส.
บทสวดมนตอ นๆ
68 ปลกปญญาธรรม
เนวะตาวาหงภกขะเวสะเทวะเกโลเกสะมาระเก
สะพรหมะเก,สสสะมะณะพราหมะณยาปะชายะสะเทวะมะนสสายะ,
อะนตตะรงสมมาสมโพธงอะภสมพทโธปจจญญาสง.
ยะโตจะโขเมภกขะเวอเมสจะตสอะรยะสจเจส,เอวนต
ปะรวฏฏงทวาทะสาการงยะถาภตงญาณะทสสะนงสวสทธง
อะโหส.
อะถาหงภกขะเวสะเทวะเกโลเกสะมาระเกสะพรหมะเก,
สสสะมะณะพราหมะณยาปะชายะสะเทวะมะนสสายะ,
อะนตตะรงสมมาสมโพธงอะภสมพทโธปจจญญาสง.
ญาณญจะปะนะเมทสสะนงอทะปาท,อะกปปาเม
วมตต,อะยะมนตมาชาต,นตถทานปนพภะโวต.
อทะมะโวจะภะคะวา,อตตะมะนาปญจะวคคยาภกข
ภะคะวะโตภาสตงอะภนนทง,อมสมญจะปะนะเวยยากะระณส
สมงภญญะมาเน,อายสมะโตโกณฑญญสสะวระชงวตะมะลง
ธมมะจกขงอทะปาท,ยงกญจสะมทะยะธมมงสพพนตง
นโรธะธมมนต.
ปะวตตเตจะภะคะวะตาธมมะจกเก,ภมมาเทวาสททะ
มะนสสาเวสง,เอตมภะคะวะตาพาราณะสยงอสปะตะเนมคะ
ทาเยอะนตตะรงธมมะจกกงปะวตตตง,อปปะฏวตตยงสะมะ
เณนะวาพราหมะเณนะวาเทเวนะวามาเรนะวาพรหมมนาวา
เกนะจวาโลกสมนต.
บทสวดมนตอ นๆ
ปลกปญญาธรรม 69
ภมมานงเทวานงสททงสตวา,(๑)จาตมมะหาราชกา
เทวาสททะมะนสสาเวสง,จาตมมะหาราชกานงเทวานงสททง
สตวา,(๒)ตาวะตงสาเทวาสททะมะนสสาเวสง,ตาวะตงสานง
เทวานงสททงสตวา,(๓)ยามาเทวาสททะมะนสสาเวสง,
ยามานงเทวานงสททงสตวา.
(๔)ตสตาเทวาสททะมะนสสาเวสง,ตสตานงเทวานง
สททงสตวา,(๕)นมมานะระตเทวาสททะมะนสสาเวสง,
นมมานะระตนงเทวานงสททงสตวา,(๖)ปะระนมมตะวะสะวตต
เทวาสททะมะนสสาเวสง,ปะระนมมตะวะสะวตตนงเทวานง
สททงสตวา.
พรหมะกายกาเทวาสททะมะนสสาเวสง,เอตมภะคะวะตา
พาราณะสยงอสปะตะเนมคะทาเยอะนตตะรงธมมะจกกง
ปะวตตตง,อปปะฏวตตยงสะมะเณนะวาพราหมะเณนะวา
เทเวนะวามาเรนะวาพรหมนาวาเกนะจวาโลกสมนต.
อตหะเตนะขะเณนะเตนะมหตเตนะ,ยาวะพรหมะโลกา
สทโทอพภคคจฉ,อะยญจะทะสะสะหสสโลกะธาต,สงกมป
สมปะกมปสมปะเวธ,อปปะมาโณจะโอฬาโรโอภาโสโลเก
ปาตระโหส,อะตกกมเมวะเทวานงเทวานภาวง.
อะถะโขภะคะวาอทานงอทาเนส,อญญาสวะตะโภ
โกณฑญโญ,อญญาสวะตะโภโกณฑญโญต,เอตหทงอายสมะโต
โกณฑญญสสะ,อญญาโกณฑญโญตะเววะนามงอะโหสต.
บทสวดมนตอ นๆ
70 ปลกปญญาธรรม
๓. มงคะละสตตง
บทสวดมงคะละสตตงจะกลาวถงมงคลชวต๓๘ประการ
เปนบททมความเปนมงคลมาก
มงคะละสตตง
เอวมเมสตง.เอกงสะมะยงภะคะวา.สาวตถยงวหะระต,
เชตะวะเนอะนาถะปณฑกสสะ,อาราเม.อะถะโขอญญะตะรา
เทวะตา,อะภกกนตายะรตตยาอะภกกนตะวณณาเกวะละกป
ปงเชตะวะนงโอภาเสตะวา,เยนะภะคะวาเตนปะสงกะม,อปะสงกะม
ตะวาภะคะวนตงอะภวาเทตะวาเอกะมนตงอฏฐาส,เอกะมนตง
ฐตาโขสาเทวะตาภะคะวนตงคาถายะอชฌะภาส
พะหเทวามะนสสาจะ มงคะลานอะจนตะยง,
อากงขะมานาโสตถานง พะรหมงคะละมตตะมง,
อะเสวะนาจะพาลานง ปณฑตานญจะเสวะนา,
ปชาจะปชะนยานง เอตมมงคะละมตตะมง.
ปะฏรปะเทสะวาโสจะ ปพเพจะกะตะปญญะตา
อตตะสมมาปะณธจะ เอตมมงคะละมตตะมง.
พาหสจจญจะสปปญจะ วนะโยจะสสกขโต,
สภาสตาจะยาวาจา เอตมมงคะละมตตะมง.
บทสวดมนตอ นๆ
ปลกปญญาธรรม 71
มาตาปตอปฏฐานง ปตตะทารสสะสงคะโห,
อะนากลาจะกมมนตา เอตมมงคะละมตตะมง.
ทานญจะธมมะจะรยาจะ ญาตะกานญจะสงคะโห,
อะนะวชชานกมมาน เอตมมงคะละมตตะมง.
อาระตวระตปาปา มชชะปานาจะสญญะโม,
อปปะมาโทจะธมเมส เอตมมงคะละมตตะมง.
คาระโวจะนวาโตจะ สนตฏฐจะกะตญญตา,
กาเลนะธมมสสะวะนง เอตมมงคะละมตตะมง.
ขนตจะโสวะจสสะตา สะมะณานญจะทสสะนง,
กาเลนะธมมะสากจฉา เอตมมงคะละมตตะมง.
ตะโปจะพรหมะจะรยญจะ อะรยะสจจานะทสสะนง,
นพพานะสจฉกรยาจะ เอตมมงคะละมตตะมง.
ผฏฐสสะโลกะธมเมห จตตงยสสะนะกมปะต,
อะโสกงวระชงเขมง เอตมมงคะละมตตะมง.
เอตาทสานกตะวานะ สพพตถะมะปะราชตา,
สพพตถะโสตถงคจฉนต ตนเตสงมงคะละมตตะมนต.
บทสวดมนตอ นๆ
72 ปลกปญญาธรรม
๔. ธะชคคะสตตง
บทนวาดวยมนตทพระองคประทานแกสาวกใหระลกถง
คณพระรตนตรยจะทำาใหหมดความหวาดกลวภยจะไมม
ธะชคคะสตตง
เอวมเมสตง,เอกงสะมะยงภะคะวา,สาวตถยงวหะระต,
เชตะวะเนอะนาถะปณฑกสสะ,อาราเม,ตตระโขภะคะวาภกข
อามนเตสภกขะโวต,ภะทนเตตเตภกขภะคะวะโตปจจสโสสง,
ภะคะวาเอตะทะโวจะ.
ภตะปพพงภกขะเวเทวาสระสงคาโมสะมปพยฬโหอะโหส,
อะถะโขภกขะเวสกโกเทวานะมนโทเทเวตาวะตงเสอามนเตส,
สะเจมารสเทวานงสงคามะคะตานงอปปชเชยยะภะยงวา
ฉมภตตตงวาโลมะหงโสวา,มะเมวะตสมงสะมะเยธะชคคง
อลโลเกยยาถะ,มะมงหโวธะชคคงอลโลกะยะตง,ยมภะวสสะต
ภะยงวาฉมภตตตงวาโลมะหงโสวา,โสปะหยยสสะต.
โนเจเมธะชคคงอลโลเกยยาถะ,อะถะปะชาปะตสสะ
เทวะราชสสะธะชคคงอลโลเกยยาถะ,ปะชาปะตสสะหโว
เทวะราชสสะธะชคคงอลโลกะยะตง,ยมภะวสสะตภะยงวา
ฉมภตตตงวาโลมะหงโสวา,โสปะหยยสสะต
บทสวดมนตอ นๆ
ปลกปญญาธรรม 73
โนเจปะชาปะตสสะเทวะราชสสะธะชคคงอลโลเกยยาถะ,
อะถะวรณสสะเทวะราชสสะธะชคคงอลโลเกยยาถะ,วะรณสสะ
หโวเทวะราชสสะธะชคคงอลโลกะยะตง,ยมภะวสสะตภะยงวา
ฉมภตตตงวาโลมะหงโสวา,โสปะหยยสสะต
โนเจวะรณสสะเทวะราชสสะธะชคคงอลโลเกยยาถะ,
อะถะอสานสสะเทวะราชสสะธะชคคงอลโลเกยยาถะ,อสานสสะ
หโวเทวะราชสสะธะชคคงอลโลกะยะตง,ยมภะวสสะตภะยงวา
ฉมภตตตงวาโลมะหงโสวา,โสปะหยยสสะตต
ตงโขปะนะภกขะเวสกกสสะวาเทวานะมนทสสะ
ธะชคคงอลโลกะยะตง,ปะชาปะตสสะวาเทวะราชสสะธะชคคง
อลโลกะยะตง,วะรณสสะวาเทวะราชสสะธะชคคงอลโลกะยะตง,
อสานสสะวาเทวะราชสสะธะชคคงอลโลกะยะตง,ยมภะวสสะต
ภะยงวาฉมภตตตงวาโลมะหงโสวา,โสปะหยเยถาปโนป
ปะหยเยถะ,
ตงกสสะเหต,สกโกหภกขะเวเทวานะมนโท
อะวตะราโคอะวตะโทโสอะวตะโมโห,ภรฉมภอตตะราสปะลายต.
อะหญจะโขภกขะเวเอวงวะทาม,สะเจตมหากงภกขะเว
อะรญญะคะตานงวารกขะมละคะตานงวาสญญาคาระคะตานง
วา,อปปชเชยยะภะยงวาฉมภตตตงวาโลมะหงโสวา,มะเมวะ
ตสมงสะมะเยอะนสสะเรยยาถะ.
บทสวดมนตอ นๆ
74 ปลกปญญาธรรม
อตปโสภะคะวาอะระหงสมมาสมพทโธ,วชชาจะระณะ
สมปนโนสคะโตโลกะวทอะนตตะโรปรสะทมมะสาระถสตถา
เทวะมะนสสานงพทโธภะคะวาต.มะมงหโวภกขะเวอะนส
สะระตง,ยมภะวสสะตภะยงวาฉมภตตตงวาโลมะหงโส
วา,โสปะหยยสสะต,โนเจมงอะนสสะเรยยาถะ,อะถะธมมง
อะนสสะเรยยาถะ.
สวากขาโตภะคะวะตาธมโม,สนทฏฐโกอะกาลโก
เอหปสสโก,โอปะนะยโกปจจตตงเวทตพโพวญญหต.ธมมง
หโวภกขะเวอะนสสะระตง,ยมภะวสสะตภะยงวาฉมภตตตงวา
โลมะหงโสวา,โสปะหยยสสะต,โนเจธมมงอะนสสะเรยยาถะ,
อะถะสงฆงอะนสสะเรยยาถะ.
สปะฏปนโนภะคะวะโตสาวะกะสงโฆ,อชปะฏปนโน
ภะคะวะโตสาวะกะสงโฆ,ญายะปะฏปนโนภะคะวะโตสาวะกะสงโฆ,
สามจปะฏปนโนภะคะวะโตสาวะกะสงโฆ,ยะททงจตตารปรสะยคาน
อฏฐะปรสะปคคะลา,เอสะภะคะวะโตสาวะกะสงโฆ,อาหเนยโย
ปาหเนยโยทกขเณยโยอญชะลกะระณโย,อะนตตะรงปญญกเขตตง
โลกสสาต.
สงฆงหโวภกขะเวอะนสสะระตง,ยมภะวสสะตภะยง
วาฉมภตตตงวาโลมะหงโสวา,โสปะหยยสสะตตงกสสะ
เหต,ตะถาคะโตหภกขะเวอะระหงสมมาสมพทโธ,วตะราโค
วตะโทโสวตะโมโห,อะภรอจฉมภอะนตะราสอะปะลายต,อทะมะ
บทสวดมนตอ นๆ
ปลกปญญาธรรม 75
โวจะภะคะวา,อทงวตตะวานะสคะโต,อะถาปะรงเอตะทะโวจะ
สตถา.
อะรญเญรกขะมเลวา สญญาคาเรวะภกขะโว,
อะนสสะเรถะสมพทธง ภะยงตมหากะโนสยา.
โนเจพทธงสะเรยยาถะ โลกะเชฏฐงนะราสะภง,
อะถะธมมงสะเรยยาถะ นยยานกงสเทสตง.
โนเจธมมงสะเรยยาถะ นยยานกงสเทสตง,
อะถะสงฆงสะเรยยาถะ ปญญกเขตตงอะนตตะรง
เอวมพทธงสะรนตานง ธมมงสงฆญจะภกขะโว,
ภะยงวาฉมภตตตงวา โลมะหงโสนะเหสสะตต.
บทสวดมนตอ นๆ
76 ปลกปญญาธรรม
๕. พระค�ถ�ชนบญชร (พรอมคำ�แปล)
พระคาถาชนบญชรโดยสมเดจพระพฒาจารย(โตพรหม
รงส)เปนคาถาศกดสทธตกทอดมาจากลงกาทานเจาประคณ
สมเดจฯคนพบในคมภรโบราณและไดดดแปลงแตงเตมใหดขน
เปนเอกลกษณพเศษผใดสวดภาวนาพระคาถานเปนประจำาสมำาเสมอ
จะทำาใหเกดความสรมงคลแกตนเองศตรไมกลากลำากรายมเมตตา
มหานยมขจดภยตลอดจนคณไสยตางๆ
พระคาถานเปนการอญเชญพระพทธานภาพแหง
พระบรมศาสดาสมเดจพระสมมาสมพทธเจาและพระพทธเจา
ทไดเคยมาตรสรกอนหนานจากนนเปนอญเชญพระอรหนตขณาสพ
อนสำาเรจคณธรรมวเศษแตละองคไมเหมอนกนนอกนนยงอญเชญ
พระสตรตางๆอนโบราณาจารยเจาถอวาเปนพระพทธมนตอนวเศษ
ตงแตกระหมอมจอมขวญของผภาวนาพระคาถาลงมาจนลอม
รอบตวจนกระทงหาชองโหวใหอนตรายสอดแทรกเขามามได
ผใดไดสวดภาวนาพระคาถาชนบญชรเปนประจำาอยสมำาเสมอ
จะทำาใหเกดความสรมงคลสมบรณพนผลศตรหมพาลไมกลากลำากลาย
ไปทางใดยอมเกดเมตตามหานยมเกดลาภผลทวขจดภยจากภตผ
ปศาจตลอดจนคณไสยตางๆทำานำามนตรดแกวกลจรตแกสรรพโรค
ภยหายสนเปนสรมงคลแกชวต
บทสวดมนตอ นๆ
ปลกปญญาธรรม 77
ตงนะโม๓จบ
นะโมตสสะภะคะวะโตอะระหะโตสมมาสมพทธสสะ
นะโมตสสะภะคะวะโตอะระหะโตสมมาสมพทธสสะ
นะโมตสสะภะคะวะโตอะระหะโตสมมาสมพทธสสะ
ตงคำาอธษฐานและระลกถงหลวงปโต
ปตตะกาโมละเภปตตงธะนะกาโมละเภธะนง
อตถกาเยกายะญายะเทวานงปยะตงสตตะวา
อตปโสภะคะวายะมะราชาโนทาวเวสสวณโณ
มะระณงสขงอะระหงสคะโตนะโมพทธายะ
พระคาถาชนบญชร
๑.ชะยาสะนาคะตาพทธาเชตะวามารงสะวาหะนง
จะตสจจาสะภงระสงเยปวงสนะราสะภา
พระพทธเจาผประเสรฐทงหลายผประทบนงแลวบนชย
บลลงกทรงพชตพระยามาราธราชผพรงพรอมดวยเสนาราชพาหนะ
แลวเสวยอมตรสคออรยสจธรรมทงสประการเปนผนำาสรรพสตว
ใหขามพนจากกเลสและกองทกข
บทสวดมนตอ นๆ
78 ปลกปญญาธรรม
๒.ตณหงกะราทะโยพทธาอฏฐะวสะตนายะกาสพเพ
ปะตฏฐตามยหงมตถะเกเตมนสสะรา
ม๒๘พระองคคอพระผทรงพระนามวาตณหงกร
เปนอาทพระพทธเจาผจอมมนทงหมดนนขาพระพทธเจาขอ
อญเชญมาประดษฐานเหนอเศยรเกลา
๓.สเสปะตฏฐโตมยหงพทโธธมโมทะวโลจะเนสงโฆ
ปะตฏฐโตมยหงอเรสพพะคณากะโร
องคสมเดจพระสมมาสมพทธเจาประดษฐานอยบนศรษะ
พระธรรมอยทดวงตาทงสองพระสงฆผเปนบอเกดแหงสรรพคณ
อยทอก
๔.หะทะเยเมอะนรทโธสารปตโตจะทกขเณโกณฑญโญ
ปฏฐภาคสมงโมคคลลาโนจะวามะเก
พระอนรทธะอยทใจพระสารบตรอยเบองขวา
พระโมคคลลานะอยเบองซายพระอญญาโกณฑญญะอยเบองหลง
๕.ทกขเณสะวะเนมยหงอาสงอานนทะราหลากสสะโป
จะมะหานาโมอภาสงวามะโสตะเก
พระอานนทกบพระราหลอยหขวาพระกสสะปะ
กบพระมหานามะอยทหซาย
บทสวดมนตอ นๆ
ปลกปญญาธรรม 79
๖.เกสนเตปฏฐภาคสมงสรโยวะปะภงกะโรนสนโน
สรสมปนโนโสภโตมนปงคะโว
มนผประเสรฐคอพระโสภตะผสมบรณดวยสร
ดงพระอาทตยสองแสงอยทกเสนขนตลอดรางทงขางหนาและขางหลง
๗.กมาระกสสะโปเถโรมะเหสจตตะวาทะโกโสมยหง
วะทะเนนจจงปะตฏฐาสคณากะโร
พระเถระกมารกสสปะผแสวงหาคณอนวเศษมวาทะ
อนวจตรไพเราะอยปากเปนประจำา
๘.ปณโณองคลมาโลจะอปาลนนทะสวะลเถรา
ปญจะอเมชาตานะลาเฏตละกามะมะ
พระปณณะพระองคลมาลพระอบาลพระนนทะและ
พระสวลพระเถระทง๕นจงปรากฏเกดเปนกระแจะจณเจม
ทหนาผาก
๙.เสสาสตมะหาเถราวชตาชนะสาวะกาเอเตสตมะหาเถรา
ชตะวนโตชโนระสาชะลนตาสละเตเชนะองคะมงเคสสณฐตา
สวนพระอสตมหาเถระทเหลอผมชยและเปนพระโอรส
เปนพระสาวกของพระพทธเจาผทรงชยแตละองคลวนรงเรอง
ไพโรจนดวยเดชแหงศลใหดำารงอยทวอวยวะนอยใหญ
บทสวดมนตอ นๆ
80 ปลกปญญาธรรม
๑๐.ระตะนงประโตอาสทกขเณเมตตะสตตะกงธะชคคง
ปจฉะโตอาสวาเมองคลมาละกง
พระรตนสตรอยเบองหนาพระเมตตาสตรอยเบองขวา
พระองคลมาลปรตรอยเบองซายพระธชคคสตรอยเบองหลง
๑๑.ขนธะโมระปะรตตญจะอาฏานาฏยะสตตะกงอากาเส
ฉะทะนงอาสเสสาปาการะสณฐตา
พระขนธปรตรพระโมรปรตรและพระอาฏานาฏยสตร
เปนเครองกางกนดจหลงคาอยบนนภากาศพระสตรทงหลาย
ทเหลอจงเปนประดจกำาแพงลอมรอบตวของขาพเจา
๑๒.ชนาณาวะระสงยตตาสตตปปาการะลงกะตา
วาตะปตตาทสญชาตาพาหรชฌตตปททะวา
พระธรรมทงหลายซงเปนอำานาจของพระชนเจาจงมา
ประดบเหมอนกำาแพงเจดชนปองกนภยจากอปทวนตรายทง
ภายนอกและภายในอนเกดจากลมและดเปนตน
๑๓.อะเสสาวนะยงยนตอะนนตะชนะเตชะสาวะสะโต
เมสะกจเจนะสะทาสมพทธะปญชะเร
โรคทงหลายทเหลอจงถกกำาจดไปอยาใหเหลอดวยเดช
แหงพระชนสมมาสมพทธเจาผมพระคณหาทสดมไดตลอดเวลาท
บทสวดมนตอ นๆ
ปลกปญญาธรรม 81
ขาพเจาทำากจการอยในแวดวงกงลอแหงพระสมมาสมพทธเจา
๑๔.ชนะปญชะระมชฌมหวหะรนตงมะหตะเล๑สะทา
ปาเลนตมงสพเพเตมะหาปรสาสะภา
ขอพระมหาบรษผองอาจแกลวกลาเหลานนจงเลยงรกษา
แกขาพระพทธเจาผอยบนผนแผนดนทามกลางพระชนบญชร
ตลอดกาลทกเมอ
๑๕.อจเจวะมนโตสคตโตสรกโขชนานภาเวนะชตปททะโว
ธมมานภาเวนะชตารสงโฆสงฆานภาเวนะชตนตะราโย
สทธมมานภาวะปาลโตจะรามชนะปญชะเรตฯ
ขาพระพทธเจาไดรบการรกษาคมครองอยางดแลวจงชนะ
เสยไดซงอปทวนตรายดวยอานภาพแหงพระชนพทธเจาชนะ
ขาศกศตรไดดวยอานภาพแหงพระธรรมชนะอนตรายทงปวง
ดวยอานภาพแหงพระสงฆขาพระพทธเจาผอนอานภาพแหงพระ
สทธรรมรกษาแลวจะประพฤตปฏบตอยในคำาสงสอนของพระชน
พทธเจาดวยประการฉะนแล
บทสวดมนตอ นๆ
๑.มะหตะเลอานวามะ-ฮ-ตะ-เล
82 ปลกปญญาธรรม
๖. บทสวดมนตชยมงคลค�ถ� (พ�หงมห�ก�รนโก)
(พรอมคำ�แปล)
บทสวดมนตชยมงคลคาถาหรอพาหงมหาการนโก
(พาหงมหากาฯ)เปนบทสวดมนตทสมเดจพระพนรตนวดปาแกว
ไดถวายใหพระบาทสมเดจพระนเรศวรมหาราชไวสวดเปนประจำา
กอนทำาศกสงครามซงเปนบทสวดมนตทมคามากทสดมผลดทสด
เพราะเปนชยชนะอยางสงสดของพระบรมศาสดาเปนชยชนะท
พระพทธองคทรงไดมาดวยอทธปาฏหารยและดวยอำานาจแหง
บารมธรรมโดยแทผ ใดไดสวดเปนประจำาทกวนจะมความเกงกลา
สามารถมชยชนะทกประการเรยนหนงสอกจะเกดปญญาคดสงใด
ทดเปนมงคลจะสมความปรารถนามความเจรญรงเรองตลอดกาลนาน
ตงนะโม๓จบ
นะโมตสสะภะคะวะโตอะระหะโตสมมาสมพทธสสะ
นะโมตสสะภะคะวะโตอะระหะโตสมมาสมพทธสสะ
นะโมตสสะภะคะวะโตอะระหะโตสมมาสมพทธสสะ
บทสวดมนตอ นๆ
ปลกปญญาธรรม 83
พระคาถาพาหง
พาหงสะหสสะมะภนมมตะสาวธนตงครเมขะลงอทตะโฆ
ระสะเสนะมารงทานาทธมมะวธนาชตะวามนนโท
ตนเตชะสาภะวะตเต๑ชะยะมงคลานฯ
พระจอมมนไดเอาชนะพระยามารผเนรมตแขนมากตงพน
ถออาวธครบมอขชางครเมขละมาพรอมกบเหลาเสนามารซง
โหรองกกกองดวยวธอธษฐานถงทานบารมเปนตน,
ขอชยมงคลทงหลายจงมแดทานดวยเดชแหงพระพทธ
ชยมงคลนนเถดฯ
มาราตเรกะมะภยชฌตะสพพะรตตงโฆรมปะนาฬะวะกะมกขะ
มะถทธะยกขงขนตสทนตะวธนาชตะวามนนโท
ตนเตชะสาภะวะตเต๑ชะยะมงคะลานฯ
อนงพระจอมมนไดเอาชนะยกษชออาฬวกะผมจตหยาบ
กระดางผไมมความอดทนมความพลกนากลวกวาพระยามาร
ซงไดเขามาตอสอยางยงยวดจนตลอดคนยนรงดวยวธทรมาน
อนดคอขนตความอดทน,
ขอชยมงคลทงหลายจงมแดทานดวยเดชแหงพระพทธ
ชยมงคลนนเถดฯ
บทสวดมนตอ นๆ
84 ปลกปญญาธรรม
นาฬาครงคะชะวะรงอะตมตตะภตงทาวคคจกกะมะสะนวะ
สทารณนตงเมตตมพเสกะวธนาชตะวามนนโท
ตนเตชะสาภะวะตเต๑ชะยะมงคะลานฯ
พระจอมมนไดเอาชนะชางตวประเสรฐชอนาฬาครทเมา
ยงนกและแสนจะดรายประดจไฟปาและจกราวธและสายฟา
ดวยวธรดลงดวยนำาคอความมพระทยเมตตา,
ขอชยมงคลทงหลายจงมแดทานดวยเดชแหงพระพทธ
ชยมงคลนนเถดฯ
อกขตตะขคคะมะตหตถะสทารณนตงธาวนตโยชะนะปะถง
คลมาละวนตงอทธภสงขะตะมะโนชตะวามนนโท
ตนเตชะสาภะวะตเต๑ชะยะมงคะลานฯ
พระจอมมนทรงคดจะแสดงอทธฤทธปาฏหารยจงได
เอาชนะโจรชอองคลมาลผแสนจะดรายมฝมอถอดาบวงไล
พระองคไปสนระยะทาง๓โยชน,
ขอชยมงคลทงหลายจงมแดทานดวยเดชแหงพระพทธ
ชยมงคลนนเถดฯ
บทสวดมนตอ นๆ
ปลกปญญาธรรม 85
กตวานะ๒กฏฐะมทะรงอวะคพภนยาจญจายะทฎฐะวะจะนง
ชะนะกายะมชเฌสนเตนะโสมะวธนาชตะวามนนโท
ตนเตชะสาภะวะตเต๑ชะยะมงคะลานฯ
พระจอมมนไดเอาชนะคำากลาวใสรายของนางจญจมาณ
วกาซงทำาอาการเหมอนดงตงครรภเพราะเอาทอนไมกลมผกไวท
หนาทองดวยวธทรงสมาธอนงามคอความกระทำาพระทยใหตง
มนนงเฉยในทามกลางหมชน,
ขอชยมงคลทงหลายจงมแดทานดวยเดชแหงพระพทธ
ชยมงคลนนเถดฯ
สจจงวหายะมะตสจจะกะวาทะเกตงวาทาภโรปตะมะนง
อะตอนธะภตงปญญาปะทปะชะลโตชตะวามนนโท
ตนเตชะสาภะวะตเต๑ชะยะมงคะลานฯ
พระจอมมนผรงเรองดวยแสงสวางคอปญญาไดเอาชนะ
สจจกะนครนถผมความคดมงหมายในอนจะละทงความสตยมใจ
คดจะยกถอยคำาของตนใหสงประดจยกธงและมใจมดมนยงนก
ดวยการแสดงเทศนาใหถกใจ,
ขอชยมงคลทงหลายจงมแดทานดวยเดชแหงพระพทธ
ชยมงคลนนเถดฯ
บทสวดมนตอ นๆ
86 ปลกปญญาธรรม
นนโทปะนนทะภชะคงวพธงมะหทธงปตเตนะเถระภชะเคนะ
ทะมาปะยนโตอทธปะเทสะวธนาชตะวามนนโท
ตนเตชะสาภะวะตเต๑ชะยะมงคะลานฯ
พระจอมมนไดเอาชนะพญานาคราชชอนนโทปนนทะ
ผมความรผดมฤทธมากดวยวธบอกอบายใหพระโมคคลลานเถระ
พทธชโนรสแสดงฤทธเนรมตกายเปนนาคราชไปทรมานพญานาค
ชอนนโทปนนทะนน,
ขอชยมงคลทงหลายจงมแดทานดวยเดชแหงพระพทธ
ชยมงคลนนเถดฯ
ทคคาหะทฏฐภชะเคนะสทฏฐะหตถงพรหมง๓วสทธชต
มทธพะกาภธานงญาณาคะเทนะวธนาชตะวามนนโท
ตนเตชะสาภะวะตเต๑ชะยะมงคะลานฯ
พระจอมมนไดเอาชนะพระพรหมผมนามวาทาวผกาพรหม
ผมฤทธคดวาตนเปนผรงเรองดวยคณอนบรสทธผถกพญานาค
รดมอไวแนนเพราะมจตคดถอเอาความเหนผดดวยวธวางยาคอ
ทรงแสดงเทศนาใหถกใจ,
ขอชยมงคลทงหลายจงมแดทานดวยเดชแหงพระพทธ
ชยมงคลนนเถดฯ
บทสวดมนตอ นๆ
๑. ถาสวดใหคนอนใชคำาวา“เต”สวดใหตวเองใชคำาวา“เม”(เตแปลวาทาน-เมแปลวาขาพเจา)
๒.“กตวานะ”อานวา“กต-ตะ-วา-นะ”
๓.“พรหมมง”อานวา“พรม-มง”
ปลกปญญาธรรม 87
เอตาปพทธะชะยะมงคะละอฏฐะคาถาโยวาจะโนทนะทเน
สะระเตมะตนทหตวานะเนกะววธานจปททะวานโมกขงสขง
อะธคะเมยยะนะโรสะปญโญฯ
บคคลใดมปญญาไมเกยจครานสวดและระลกถงพระพทธ
ชยมงคล๘คาถาเหลานทกๆวนบคคลนนจะพงละความจญไร
อนตรายทงหลายทกอยางเสยไดและเขาถงความหลดพนคอ
พระนพพานอนบรมสขนนแลฯ
มหาการณโก
มะหาการณโกนาโถหตายะสพพะปาณนงปเรตวาปาระม
สพพาปตโตสมโพธมตตะมงเอเตนะสจจะวชเชนะโหตเต๑
ชะยะมงคะลงฯ
สมเดจพระสมมาสมพทธเจาพระผทรงเปนทพงของ
สรรพสตวทรงประกอบดวยพระมหากรณาทรงบำาเพญพระบารม
ทงปวงเพอประโยชนเกอกลแกสรรพสตวทรงบรรลพระสมโพธ
ญาณอนสงสดดวยการกลาวสจจวาจานขอชยมงคลทงหลายจงม
แกขาพเจา
บทสวดมนตอ นๆ
88 ปลกปญญาธรรม
ชะยนโตโพธยามเลสกยานงนนทวฑฒะโนเอวงตะวงวชะโย
โหห๒ชะยสสชะยะมงคะเลอะปะราชตะปลลงเกสเสปะฐะว
โปกขะเรอะภเสเกสพพะพทธานงอคคปปตโตปะโมทะตฯ
ขอขาพเจาจงมชยชนะในชยมงคลพธดจพระจอมมนผยง
ความปตยนดใหเพมพนแกชาวศากยะทรงมชยชนะมารณโคน
ตนมหาโพธทรงถงความเปนเลศยอดเยยมทรงปตปราโมทยอย
เหนออชตบลลงกอนไมรพายณโปกขรปฐพอนเปนทอภเษกของ
พระพทธเจาทกพระองคฉะนนเถด
สนกขตตงสมงคะลงสปะภาตงสหฏฐตงสขะโณสมหตโต
จะสยฏฐงพรหมะจารส๓ปะทกขณงกายะกมมงวาจากมมง
ปะทกขณงปะทกขณงมะโนกมมงปะณธเตปะทกขณา
ปะทกขณานกตวานะละภนตตเถปะทกขเณฯ
เวลาทกำาหนดไวดงานมงคลดรงแจงดความพยายาม
ดชวขณะหนงดชวครหนงดการบชาดแดพระสงฆผบรสทธ
กายกรรมอนเปนกศลวจกรรมอนเปนกศลมโนกรรมอนเปนกศล
ความปรารถนาดอนเปนกศลผไดประพฤตกรรมอนเปนกศลยอม
ประสบความสขโชคดเทอญ
บทสวดมนตอ นๆ
ปลกปญญาธรรม 89
๔ภะวะตสพพะมงคะลงรกขนตสพพะเทวะตาสพพะพทธา
นภาเวนะสะทาโสตถภะวนตเตฯ
ขอสรรพมงคลจงมแกขาพเจาขอเหลาเทพยดาทงปวงจง
รกษาขาพเจาดวยอานภาพแหงพระพทธเจาขอความสขสวสด
ทงหลายจงมแกขาพเจาทกเมอ
ภะวะตสพพะมงคะลงรกขนตสพพะเทวะตาสพพะธมมา
นภาเวนะสะทาโสตถภะวนตเตฯ
ขอสรรพมงคลจงมแกขาพเจาขอเหลาเทพยดาทงปวงจง
รกษาขาพเจาดวยอานภาพแหงพระธรรมขอความสขสวสด
ทงหลายจงมแกขาพเจาทกเมอ
ภะวะตสพพะมงคะลงรกขนตสพพะเทวะตาสพพะสงฆา
นภาเวนะสะทาโสตถภะวนตเตฯ
ขอสรรพมงคลจงมแกขาพเจาขอเหลาเทพยดาทงปวง
จงรกษาขาพเจาดวยอานภาพแหงพระสงฆขอความสขสวสด
ทงหลายจงมแกขาพเจาทกเมอ
บทสวดมนตอ นๆ
๑. ถาสวดใหคนอนใชคำาวา“เต”สวดใหตวเองใชคำาวา“เม”(เตแปลวาทาน-เมแปลวาขาพเจา)
๒.สวดใหตวเองใชคำาวา“อะหงวชะโยโหม”
๓.“พรหมจารส”อานวา“พรม-มะ-จา-ร-ส”
๔.หลงจากสวดมนตบทอนจบแลวจงสวดภะวะตสพพะฯ
ปลกปญญาธรรม 91
คำ�อ�ร�ธน� และคำ�ถว�ยท�นต�งๆ
92 ปลกปญญาธรรม
๑. คำ�อ�ร�ธน�ศล ๕
– บทไตรสรณคมน – ศล ๕ (พรอมคำ�แปล)
อาราธนาแปลวาการทำาใหยนดทำาใหดใจทำาให
หายโกรธทำาใหชอบทำาใหสำาเรจ
อาราธนาในคำาวดใชในความหมายวาเชญเชอเชญ
ออนวอนรองขอภกษสามเณรใหยนดพอใจทำาในสงใดสงหนง
หรอรองขอใหทำาสงใดใหสำาเรจเชน
อาราธนาศลคอรองขอใหพระใหศล
อาราธนาพระปรตรคอรองขอใหพระสวดมนต
อาราธนาธรรมคอรองขอใหพระแสดงธรรม
อาราธนาไปทำาบญบานคอนมนตพระไปทำาพธทบาน
นมสการพระรตนตรย
นะโมตสสะภะคะวะโตอะระหะโตสมมาสมพทธสสะ(๓จบ)
ขาพเจาขอนอบนอมนมสการสมเดจพระผมพระภาคเจา
ผเปนพระอรหนตพระองคนน(๓ครง)
คำาอาราธนา และคำาถวายทานตางๆ
ปลกปญญาธรรม 93
คำาอาราธนาศล๕(คำาขอศล๕)
มะยง๑ภนเตวสงวสงรกขะณตถายะตสะระเณนะสะหะ
ปญจะสลานยาจามะ๑ฯ
ทานผเจรญขาพเจาทงหลายขอศล๕พรอมกบสรณะ๓
ทตยมปมะยง๑ภนเตวสงวสงรกขะณตถายะตสะระเณนะ
สะหะปญจะสลานยาจามะ๑ฯ
ทานผเจรญแมนในวาระท๒ขาพเจาทงหลายขอศล๕
พรอมกบสรณะ๓
ตะตยมปมะยง๑ภนเตวสงวสงรกขะณตถายะตสะระเณนะ
สะหะปญจะสลานยาจามะ๑ฯ
ทานผเจรญแมนในวาระท๓ขาพเจาทงหลายขอศล๕
พรอมกบสรณะ๓
คำาอาราธนา และคำาถวายทานตางๆ
๑.ถาคนเดยวเปลยนจากคำาวา“มะยง”เปน“อะหง”และ“ยาจามะ”เปน“ยาจาม”
94 ปลกปญญาธรรม
ไตรสรณคมน
ไตรสรณคมนแปลวาการถงทพง๓อยางเพอเปน
เครองระลกเตอนจตใหยดมนในความดกลาวคอ
พทธงสะระณงคจฉามแปลวาขาพเจาขอนอบนอม
พระพทธเจาเปนทพงทระลก
ธมมงสะระณงคจฉามแปลวาขาพเจาขอนอบนอมพระธรรม
เปนทพงทระลก
สงฆงสะระณงคจฉามแปลวาขาพเจาขอนอบนอมพระสงฆ
เปนทพงทระลก
ทตยมปแปลวาแมนในวาระท๒
ตะตยมป แปลวาแมนในวาระท๓
ไตรสรณคมนหมายถงพระพทธพระธรรมพระสงฆ
ทอบตมขนในโลกไดยากโดยจะมขนเมอพระพทธเจาไดเสดจมา
อบตบนโลกไตรสรณคมนจงไดมเชนทกวนนพระพทธเจาทรง
สรางบารมจนบรบรณจงจะไดมาตรสรเปนพระพทธเจาเมอนน
ไตรสรณคมนจงมขนบนโลก
คำาอาราธนา และคำาถวายทานตางๆ
ปลกปญญาธรรม 95
ไตรสรณคมน
(พระภกษวานำาผปฏญาณวาตาม)
พทธงสะระณงคจฉาม
ธมมง สะระณงคจฉาม
สงฆง สะระณงคจฉาม
ทตยมปพทธงสะระณงคจฉาม
ทตยมปธมมง สะระณงคจฉาม
ทตยมปสงฆงสะระณงคจฉาม
ตะตยมปพทธงสะระณงคจฉาม
ตะตยมปธมมง สะระณงคจฉาม
ตะตยมปสงฆงสะระณงคจฉาม
คำาอาราธนา และคำาถวายทานตางๆ
96 ปลกปญญาธรรม
ศล๕(คำารบศลจากพระภกษ)
ปาณาตปาตาเวระมะณสกขาปะทงสะมาทยามฯ
ขาพเจาขอสมาทานสกขาบทคอเจตนาเครองงดเวน
จากการฆาสตวดวยตนเองและไมใชใหผอนฆา
อทนนาทานาเวระมะณสกขาปะทงสะมาทยามฯ
ขาพเจาขอสมาทานสกขาบทคอเจตนาเครองงดเวน
จากการลกทรพยดวยตนเองและไมใชใหผอนลกทรพย
กาเมสมจฉาจาราเวระมะณสกขาปะทงสะมาทยามฯ
ขาพเจาขอสมาทานสกขาบทคอเจตนาเครองงดเวน
จากการประพฤตผดในกาม
มสาวาทาเวระมะณสกขาปะทงสะมาทยามฯ
ขาพเจาขอสมาทานสกขาบทคอเจตนาเครองงดเวน
จากการพดเทจคำาไมเปนจรงและคำาลอลวงอำาพรางผอน
สราเมระยะมชชะปะมาทฏฐานาเวระมะณสกขาปะทง
สะมาทยามฯ
ขาพเจาขอสมาทานสกขาบทคอเจตนาเครองงดเวน
จากการดมสราเมรยนำาเมาเครองดองของทำาใจใหคลงไคลตางๆ
อนเปนทตงแหงความประมาท
คำาอาราธนา และคำาถวายทานตางๆ
ปลกปญญาธรรม 97
อมานปญจะสกขาปะทานสมาธยาม (๓ครง)
ขาพเจาขอทรงไวซงศลทงหาประการดวยจตตงมน
(๓ครง)
(พระสวดรบรองวา)
สเลนะสคะตงยนต
ศลนนจกเปนเหตใหถงความสข
(ผขอพงรบสาธ๑)
สเลนะโภคะสมปะทา
ศลนนจกเปนเหตใหไดมาซงโภคทรพย
(ผขอพงรบสาธ๑)
สเลนะนพพตงยนต
และศลนนยงจะเปนเหตใหไดไปถงนพพาน
คอความดบเยนจากกเลสเครองเศราหมองทงปวง
ตสมาสลงวโสธะเยฯ
ศลจงเปนสงทวเศษนกทเธอทงหลายพงยดถอ
เปนหลกประจำาชวตประจำาจตใจปฏบตใหไดดงนแล
(ผขอพงรบสาธ๑)
คำาอาราธนา และคำาถวายทานตางๆ
๑.สาธแปลวาดแลวชอบแลว
98 ปลกปญญาธรรม
๒. คำ�ถว�ยสงฆท�น (พรอมคำ�แปล)
การถวายสงฆทานหมายถงการถวายสงของจตปจจย
วตถแกหมพระสงฆโดยสวนรวมไมเลอกระบถวายเฉพาะเจาะจง
แกพระสงฆรปใดรปหนงกลาวคอถวายเขาเปนสทธกองกลางแก
คณะสงฆภายในวดเพอคณะสงฆจะจดแบงปนแกพระสงฆรปใด
รปหนงทตองการไมวาจะเปนการถวายเครองเขยนสมดดนสอ
ปากกาผาไตรจวรหนงสอธรรมะกฏวหารฯลฯแมจะกลาวคำา
ถวายหรอไมกลาวหรอกลาวคำาถวายเปนอยางอนแตอาการแหง
การถวายเปนการอทศใหแกสงฆเพอประโยชนแกสงฆกจดเปน
สงฆทานไดหรอเพยงแคถวายแกพระสงฆรปใดรปหนง(โดย“ไม
เลอก”วาจำาเพาะถวายรปนนรปนเชนเปนพระผทรงพรรษา
พระรปทเรารจกหรอพระรปทตนศรทธา)ทเปนตวแทนแหงสงฆ
(ไดรบเผดยงสงฆ)หรอถวายโดยมเจตนาเพอบำารงพระสงฆ
สามเณรโดยไมเลอกผรบกนบเปนสงฆทานเชนกน(เชนการใส
บาตรโดยไมเลอกพระผรบไมวาจะเปนพระสงฆหรอสามเณร
กตามหรอทานพธทมชอเรยกอยางอนทเขาลกษณะของสงฆทาน
กจดวาเปนสงฆทานไดเชนการถวายผากฐนการถวายผาปา
เปนตน)
คำาอาราธนา และคำาถวายทานตางๆ
ปลกปญญาธรรม 99
คำาถวายสงฆทาน
อมานมะยงภนเตภตตานสะปะรวารานภกขสงฆสสะ
โอโณชะยามะสาธโนภนเตภกขสงโฆ
อมานภตตานสะปะรวารานปะฏคคณหาตอมหากง
ทฆะรตตงหตายะสขายะฯ
ขาแตพระสงฆผเจรญขาพเจาทงหลายขอนอมถวาย
ภตตาหารกบทงบรวารทงหลายเหลานแดพระภกษสงฆขอ
พระภกษสงฆจงรบภตตาหารกบทงบรวารทงหลายเหลานของ
ขาพเจาทงหลายเพอประโยชนและความสขแกขาพเจาทงหลาย
ตลอดกาลนานเทอญ
๓. คำ�ถว�ยของใสบ�ตร (พรอมคำ�แปล)
อทงทานงสสะวนตานงภกขนงนยาเทมสทนนง
วะตะเมทานงอาสะวกขะยาวะหงนพพานะปจจะโยโหตฯ
ขาพเจาขอนอมถวายทานนแดพระสงฆผมศล
ทงหลายทานทขาพเจาถวายดแลวนจงเปนปจจยใหถง
พระนพพานดวยเทอญ
คำาอาราธนา และคำาถวายทานตางๆ
100 ปลกปญญาธรรม
๔. คำ�ถว�ยผ�กฐน (พรอมคำ�แปล)
กฐนแปลวากรอบไมหรอสะดงสำาหรบขงผาเยบจวร
ของภกษการทอดกฐนคอการนำาผากฐนไปวางไวตอหนาพระสงฆ
อยางตำา๕รปแลวใหพระสงฆรปใดรปหนงท ไดรบมอบหมายจาก
คณะสงฆทงหมดเปนเอกฉนทใหเปนผรบกฐนนนการทอดกฐน
นยมทำากนตงแตวนแรม๑คำาเดอน๑๑ไปจนถงกลางเดอน๑๒
ในวดหนงๆจะทอดกฐนไดเพยง๑ครงใน๑ป
คำาถวายผากฐน
อมงภนเตสะปะรวารงกะฐนะจวะระทสสงสงฆสสะ
โอโณชะยามะสาธโนภนเตสงโฆอมงสะปะรวารงกะฐนะ
จวะระทสสงปะฏคคณหาตปะฏคคะเหตวาจะอมนาทสเสนะ
กะฐนงอตถะระตอมหากงทฆะรตตงหตายะสขายะฯ
มะยงภนเตวสงวสงรกขะนตถายะตสะระเณนะ
สะหะปญจะสลานยาจามะ
ทตยมปมะยงภนเตวสงวสงรกขะนตถายะ
ตสะระเณนะสะหะปญจะสลานยาจามะ
คำาอาราธนา และคำาถวายทานตางๆ
ปลกปญญาธรรม 101
ตะตยมปมะยงภนเตวสงวสงรกขะนตถายะตสะ
ระเณนะสะหะปญจะสลานยาจามะ
ขาแตพระสงฆผเจรญขาพเจาทงหลายขอนอมถวาย
ผากฐนจวรกบทงบรวารเหลานแดพระสงฆขอพระสงฆจงรบ
ผากฐนกบทงบรวารเหลานของขาพเจาทงหลายครนรบแลวจง
กรานกฐนดวยผานเพอประโยชนและความสขแกขาพเจาทงหลาย
ตลอดกาลนานเทอญ
๕. คำ�ถว�ยผ�ป� (พรอมคำ�แปล)
การทอดผาปาเปนประเพณการทำาบญอกอยางหนงของ
พทธศาสนกชนคลายกบการทอดกฐนแตไมมกำาหนดระยะเวลา
จำากดคอสามารถทำาไดทกฤดกาลไมจำากดเวลาคอทำาไดตลอด
ทงปและวดหนงๆในแตละปจะจดใหมการทอดผาปากครงกได
เชนกนผปรารถนาจะทำาเมอไรยอมทำาไดตามกำาลงศรทธาซงอาจ
จะผสมผสานหรอผนวกเขากบเทศกาลประเพณประจำาทองถน
อนๆกไดอกทงยงไมเจาะจงเกยวกบพระภกษทจะรบผาปาแต
อยางใด
คำาอาราธนา และคำาถวายทานตางๆ
102 ปลกปญญาธรรม
ตงนะโม๓จบ
นะโมตสสะภะคะวะโตอะระหะโตสมมาสมพทธสสะ
นะโมตสสะภะคะวะโตอะระหะโตสมมาสมพทธสสะ
นะโมตสสะภะคะวะโตอะระหะโตสมมาสมพทธสสะ
คำาถวายผาปา
อมานมะยงภนเตปงสกละจวะรานสะปะรวาราน
ภกขสงฆสสะโอโณชะยามะสาธโนภนเตภกขสงโฆอมาน
ปงสกละจวะรานสะปะรวารานปะฏคคณหาตอมหากงทฆะ
รตตงหตายะสขายะฯ
ขาแตพระสงฆผเจรญขาพเจาทงหลายขอนอมถวาย
ผาบงสกลจวรกบทงบรวารเหลานแดพระภกษสงฆขอพระภกษสงฆ
จงรบผาบงสกลจวรกบทงบรวารเหลานของขาพเจาทงหลาย
เพอประโยชนและความสขแกขาพเจาทงหลายตลอดกาลนาน
เทอญ
คำาอาราธนา และคำาถวายทานตางๆ
ปลกปญญาธรรม 103
๖. พระค�ถ�ปองกนภยสบทศ(ของพระอ�จ�รยฝน อ�จ�โร
วดป�อดมสมพร จงหวดสกลนคร)
บระพารสมงพระพทธะคณงบระพารสมงพระธมเมตง
บระพารสมงพระสงฆานงทกขะโรคะภะยงววญชยเยสพพะทกข
สพพะโศกสพพะโรคสพพะภยสพพะเคราะหเสนยดจญไร
ววญชยเยสพพะธะนงสพพะลาภงภะวนตเมรกขนตสรกขนตฯ
อาคะเณยรสมงพระพทธะคณงฯลฯ (เหมอนทอนบน)
ทกษณรสมงฯลฯ ”
หรดรสมงฯลฯ ”
ปจจมรสมงฯลฯ ”
พายพรสมงฯลฯ ”
อดรรสมงฯลฯ ”
อสานรสมงฯลฯ ”
ปฐวรสมงฯลฯ ”
อากาสรสมงฯลฯ ”
คำาอาราธนา และคำาถวายทานตางๆ
104 ปลกปญญาธรรม
๗. บทสวดบ�รม ๓๐ ทศ (ของครบ�ศรวชย เชยงใหม)
๑. ทานะปาระมสมปนโนทานะอปะปาระมสมปนโนทานะ
ปะระมตถะปาระมสมปนโนเมตตาไมตรกรณามทตาอเปกขา
ปาระมสมปนโนอตปโสภะคะวา
๒. สละปาระม สมปนโนฯลฯ (เหมอนทอนบน)
๓. เนกขมมะปาระม สมปนโนฯลฯ ”
๔. ปญญาปาระม สมปนโนฯลฯ ”
๕. วรยะปาระม สมปนโนฯลฯ ”
๖. ขนตปาระม สมปนโนฯลฯ ”
๗. สจจะปาระม สมปนโนฯลฯ ”
๘. อธษฐานะปาระม สมปนโนฯลฯ ”
๙. เมตตาปาระม สมปนโนฯลฯ ”
๑๐. อเปกขาปาระม สมปนโนฯลฯ ”
ทะสะปาระมสมปนโนทะสะอปะปาระมสมปนโนทะสะ
ปะระมตถะปาระมสมปนโนเมตตาไมตรกรณามทตาอเปกขา
ปาระมสมปนโนอตปโสภะคะวา
พทธงสะระณงคจฉาม,ธมมงสะระณงคจฉาม,สงฆง
สะระณงคจฉาม,นะมามหงฯ
คำาอาราธนา และคำาถวายทานตางๆ
ปลกปญญาธรรม 105
๘. บทสรรเสรญพทธคณ
(หนทะมะยงพทธานสสะตนะยงกะโรมะเส.)
อตปโสภะคะวา,อะระหงสมมาสมพทโธ,
วชชาจะระณะสมปนโน,สคะโตโลกะวท,อะนตตะโร
ปรสะทมมะสาระถ,สตถาเทวะมะนสสานง,พทโธ
ภะคะวาตฯ
(นำา)องคใดพระสมพทธ(รบพรอมกน)สวสทธสนดาน
ตดมลเกลศมาร บมหมนมหมองมว
หนงในพระทยทาน กเบกบานคอดอกบว
ราคบพนพว สวคนธกำาจร
องคใดประกอบดวย พระกรณาดงสาคร
โปรดหมประชากร มละโอฆกนดาร
ชทางบรรเทาทกข และชสขเกษมสานต
ชทางพระนฤพาน อนพนโศกวโยคภย
พรอมเบญจพธจก- ษจรสวมลใส
เหนเหตทใกลไกล กเจนจบประจกษจรง
กำาจดนำาใจหยาบ สนดานบาปทงชายหญง
สตว โลกไดพงพง มละบาปบำาเพญบญ
ขาขอประณตนอม ศรเกลาบงคมคณ
สมพทธการญ- ญภาพนนนรนดร(กราบ)
คำาอาราธนา และคำาถวายทานตางๆ
106 ปลกปญญาธรรม
๙. บทสรรเสรญธรรมคณ
(หนทะมะยงธมมานสสะตนะยงกะโรมะเส.)
สวากขาโตภะคะวะตาธมโมสนทฏฐโก
อะกาลโกเอหปสสโก,โอปะนะยโกปจจตตงเวทตพโพ
วญญหตฯ
(นำา)ธรรมะคอคณากร(รบพรอมกน)สวนชอบสาธร
ดจดวงประทปชชวาล
แหงองคพระศาสดาจารย สองสตวสนดาน
สวางกระจางใจมล
ธรรมใดนบโดยมรรคผล เปนแปดพงยล
และเกากบทงนฤพาน
สมญาโลกอดรพสดาร อนลกโอฬาร
พสทธพเศษสกใส
อกธรรมตนทางครรไล นามขนานขานไข
ปฏบตปรยตเปนสอง
คอทางดำาเนนดจครอง ใหลวงลปอง
ยงโลกอดรโดยตรง
ขาขอโอนออนอตมงค นบธรรมจำานง
ดวยจตและกายวาจาฯ(กราบ)
คำาอาราธนา และคำาถวายทานตางๆ
ปลกปญญาธรรม 107
๑๐. บทสรรเสรญสงฆคณ
(หนทะมะยงพทธานสสะตนะยงกะโรมะเส.)
สปะฏปนโนภะคะวะโตสาวะกะสงโฆ,
อชปะฏปนโนภะคะวะโตสาวะกะสงโฆ,ญายะปะฏปนโน
ภะคะวะโตสาวะกะสงโฆ,สามจปะฏปนโนภะคะวะโต
สาวะกะสงโฆ,ยะททงจตตารปรสะยคาน
อฏฐะปรสะปคคะลา,เอสะภะคะวะโตสาวะกะสงโฆ,
อาหเนยโยปาหเนยโยทกขเณยโยอญชะลกะระณโย,
อะนตตะรงปญญกเขตตงโลกสสาตฯ
(นำา)สงฆใดสาวกศาสดา(รบพรอมกน) รบปฏบตมา
แตองคสมเดจภควนต
เหนแจงจตสจเสรจบรร- ลทางทอน
ระงบและดบทกขภย
โดยเสดจพระผตรสไตร ปญญาผองใส
สะอาดและปราศมวหมอง
เหนหางทางขาศกปอง บมลำาพอง
ดวยกายและวาจาใจ
เปนเนอนาบญอนไพ- ศาลแดโลกย
และเกดพบลยพนผล
คำาอาราธนา และคำาถวายทานตางๆ
108 ปลกปญญาธรรม
สมญาเอารสทศพล มคณอนนต
อเนกจะนบเหลอตรา
ขาขอนบหมพระศรา- พกทรงคณา-
นคณประดจรำาพน
ดวยเดชบญขาอภวนท พระไตรรตนอน
อดมดเรกนรตศย
จงชวยขจดโพยภย อนตรายใดใด
จงดบและกลบเสอมสญ(กราบ)
คำาอาราธนา และคำาถวายทานตางๆ
ปลกปญญาธรรม 109
๑๑. บทไหวคร
(นำา)ปาเจราจรยาโหนตคณตตรานสาสกา
ปญญาวฒกเรเตเต ทนโนวาเทนมามหง
ขาขอประณตนอมสกการ บรพคณาจารย
ผกอปรเกดประโยชนศกษา ทงทานผประสาทวชา
อบรมจรยา แกขาในกาลปจจบน
ขาขอเคารพอภวนท ระลกคณอนนต
ดวยใจนยมบชา ขอเดชกตเวทตา
อกวรยะพา ปญญาใหเกดแตกฉาน
ศกษาสำาเรจทกประการ อายยนนาน
อยในศลธรรมอนด ใหไดเปนเกยรตเปนศร
ประโยชนทว แกชาตและประเทศไทยเทอญ
คำาอาราธนา และคำาถวายทานตางๆ
110 ปลกปญญาธรรม
คำาอาราธนา และคำาถวายทานตางๆ
๑๒. บทแผเมตต�แกสรรพสตว (พรอมคำ�แปล)
สพเพสตตา
สตวทงหลายทงปวงทเปนเพอนทกขเกดแกเจบตาย
อะเวราโหนต
จงเปนสขเปนสขเถดอยามเวรตอกนและกนเลย
อพยาปชฌาโหนต
จงเปนสขเปนสขเถดอยาเบยดเบยนซงกนและกนเลย
อะนฆาโหนต
จงเปนสขเปนสขเถดอยาไดมความทกขกายทกขใจเลย
สขอตตานงปะรหะรนต
จงมความสขกายสขใจรกษาตนใหพนจากทกขภยทงสนเถด
๑๓. คำ�อธษฐ�นกอนเดนจงกรม
เมตตากรณามทตาอเบกขาพทโธพทโธพทโธ
๑๔. คำ�แผเมตต�หลงเดนจงกรม (พรอมคำ�แปล)
สพเพสตตาสขตาโหนต
ขอใหสตวทงหลายจงเปนสขเปนสขเถด
ปลกปญญาธรรม 111
คำาอาราธนา และคำาถวายทานตางๆ
๑๕. คำ�อทศสวนกศล
อทงปญญะผะลงผลบญใดทขาพเจาทงหลายไดบำาเพญ
แลวณโอกาสนขาพเจาทงหลายขออทศสวนกศลนใหแก
เจากรรมนายเวรทงหลายทเคยลวงเกนมาแลวแตชาตกอนกดชาต
นกดขอเจากรรมนายเวรทงหลายจงโมทนาสวนกศลนขอจง
อโหสกรรมใหแกขาพเจาตงแตวนนตราบเทาเขาสพระนพพาน
และขาพเจาทงหลายขออทศสวนกศลนใหแกเทพเจาทงหลายท
ปกปกรกษาขาพเจาและเทพเจาทงหลายทวสากลพภพและพระยา
ยมราชขอเทพเจาทงหลายและพระยายมราชจงโมทนาสวนกศลน
ขอจงเปนสกขพยานในการบำาเพญกศลของขาพเจาในครงนดวยเถด
และขออทศสวนกศลนใหแกทานทงหลายทลวงลบไปแลว
ทเสวยความสขอยกดเสวยความทกขอยกดเปนญาตกดมใชญาต
กดขอทานทงหลายจงโมทนาสวนกศลนพงไดรบประโยชนความ
สขเชนเดยวกบขาพเจาจะพงไดรบณกาลบดเดยวนเถด
ผลบญใดทขาพเจาทงหลายไดบำาเพญมาแลวณโอกาสน
ขอผลบญนจงเปนปจจยใหขาพเจาทงหลายไดเขาถงซง
พระนพพานในชาตปจจบนนเทอญ
112 ปลกปญญาธรรม
คำาอาราธนา และคำาถวายทานตางๆ
๑๖. คำ�ขอขม�พระรตนตรย (พรอมคำ�แปล)
ตงนะโม๓จบ
นะโมตสสะภะคะวะโตอะระหะโตสมมาสมพทธสสะ
นะโมตสสะภะคะวะโตอะระหะโตสมมาสมพทธสสะ
นะโมตสสะภะคะวะโตอะระหะโตสมมาสมพทธสสะ
สพพงอะปะราธงขะมะถะเมภนเต๑อกาสะทวารต
ตะเยนะกะตง
สพพงอะปะราธงขะมะถะเมภนเตอกาสะขะมาม
ภนเต๒ฯ
กรรมอนใดทขาพระพทธเจาไดเคยประมาทพลาดพลง
ลวงเกนตอพระรตนตรยอนมพระพทธเจาทกๆพระองค
พระปจเจกพทธเจาทกๆพระองคพระธรรมและพระอรยสงฆ
ทงหลายในชาตกอนกดชาตนกดดวยกายกรรมกดดวยวจกรรม
กดดวยมโนกรรมกดจะดวยเจตนากดไมมเจตนากดหรอดวย
ความรเทาไมถงการณใดๆกดขอองคสมเดจพระสมมาสมพทธเจา
ทกๆพระองคพระปจเจกพทธเจาทกๆพระองคพระธรรมและพระ
อรยสงฆทงหลายและผมพระคณทกทานได โปรดงดโทษใหแก
ขาพระพทธเจาตงแตบดนเปนตนไปตราบเทาเขาสพระนพพาน
ดวยเทอญฯ
๑. หากหลายคนวา...ขะมะตโนภนเต
๒.หากหลายคนวา...ขะมะตโนภนเตอกาสะขะมามะภนเตฯ
สพพท�นำ ธมมท�นำ ชน�ต
ก�รใหธรรม ยอมชนะก�รใหทงปวง
จดทำโดย
