บทท 1

บทนำ�

คว�มเปนม�และคว�มสำ�คญของปญห�

หวใจของการปฏรปการศกษาตามแนวพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 คอ กระบวนการปฏรปการเรยนร เพอใหนกเรยนมพฒนาการทกดาน ดงนนแนวทางการจดการศกษาไดวางไว เพอสนองความแตกตางระหวางบคคล โดยในมาตรา 22 ระบวา การจดการศกษาตองยดหลกผเรยนทกคนมความสามารถเรยนรและพฒนาตนเองไดและถอวาผเรยนมความสำาคญทสด กระบวนการจดการเรยนการสอนตองสงเสรมใหผเรยนสามารถพฒนาตามธรรมชาตและเตมศกยภาพ มาตรา 24 (1) กลาวถง การจดเนอหาสาระและกจกรรม ใหสอดคลองกบความสนใจและความถนดของผเรยนโดยคำานงถงความแตกตางระหวางบคคล มาตรา 25 กลาวถง การจดกระบวนการเรยนร ใหสถานศกษา และหนวยงานทเกยวของดำาเนนการ ในเรองการจดเนอหาสาระและกจกรรมในการจดการเรยนการสอนใหสอดคลองกบความสนใจและความถนดของผเรยนโดยคำานงถงความแตกตางระหวางบคคล และมาตรา 26 ระบใหสถานศกษาจดการประเมนผเรยน โดยพจารณาจากการพฒนาการของผเรยน ความประพฤต การสงเกตพฤตกรรมการเรยน การรวมกจกรรม และการทดสอบตามความเหมาะสมแตละระดบและรปแบบการศกษา

Rousseau และ Bloom (อางถงในขจรศกด สเสน, 2545: 12) มแนวคดทสอดคลองกนวา การใหการศกษาควรคำานงถงธรรมชาตของเดกเปนสำาคญ เดกแตละคนมลกษณะแตกตางกน ดงนนในการจดการศกษาทเหมาะสมและจะตองสนองความแตกตาง

2

ระหวางบคคล ทงนหลกสตร กระบวนการเรยน กระบวนการวดและประเมนผลจะตองยดหยนและหลากหลาย ครจะตองเปลยนบทบาทจากผสอนความรมาเปนผจดประสบการณการเรยนรใหแกนกเรยน ครตองเขาใจหลกการทวามนษยทกคนมความแตกตางกน ตองปรบเปลยนพฤตกรรมการสอนจดการเรยนการสอนตามหลกการและทฤษฎทางการศกษา ดร.รง แกวแดง (อางถงใน ขจรศกด สเสน, 2545: 13) ไดแสดงทรรศนะเกยวกบเรองนวา ครควรนำาเรองจตวทยาทางการศกษา ทฤษฏการเรยนรความแตกตางระหวางบคคล (Individual Difference) มาใชในการสอน

นอกจากการเขาใจในความแตกตางระหวางบคคลแลวครตองเขาใจในเรองความฉลาดทางอารมณของเดกดวยเชนกน เพราะคณคาของคนไมไดอยแคสตปญญาเทานน แตจตใจ อารมณ กมสวนสำาคญทจะทำาใหเดกฉลาดและเรยนเกง ดงนนพอแมตองไมเนนใหลกเรยนเกงเพยงอยางเดยวตองใหเนนการปรบอารมณของลก การจะไดมาซงความฉลาดทางอารมณเปนเรองทสามารถฝกฝนและพฒนาได เพยงแตอาศยความรวมมอจากบคคลหลายๆ ฝายทเปนสงแวดลอมของเดก เดกทไดรบการฝกหรอพฒนาดานความฉลาดทางอารมณจะมรากฐานทดพรอมในการเรยนร นำาไปสความสำาเรจในการศกษาและการดำารงชวตอยางมความสขในสงคม รวมทงสามารถปรบตวในสถานการณตางๆ ได เพราะนนคอทงพอแมครหรอผปกครองตองรวมมอกน

จากแนวคดดงกลาวหากครผสอนไดศกษาใหเขาใจถงรปแบบการเรยนรของผเรยนแตละคน รวมทงศกษาทฤษฏพหปญญา (Theory of Multiple Intelligences) ของ Howard Gardner ซงกลาวถงความสามารถของมนษยทจำาแนกเปนเชาวนปญญาได 8 ดาน (ผดง อารยะวญญ, 2552 : 28) และเขาใจเรองความฉลาดทางอารมณของนกเรยนแตละคน ครจะมแนวทางใน

3

การจดการศกษาทสนองความแตกตางระหวางบคคล สามารถจดกจกรรมการเรยนการสอนไดอยางมประสทธภาพ ดงนนในฐานะผบรหาร และครผสอนจงสนใจทจะสำารวจรปแบบการเรยนร พหปญญา และความฉลาดทางอารมณของนกเรยน เพอนำาผลทไดไปใชประโยชนในการจดเนอหาสาระและกจกรรมใหสอดคลองกบความสนใจและความถนดของผเรยนโดยคำานงถงความแตกตางระหวางบคคล ซงจะสงผลใหผเรยนเกดผลสมฤทธทดและมความสขในการเรยนตอไป

วตถประสงคของก�รวจย

เพอสำารวจรปแบบการเรยนร พหปญญา และความฉลาดทางอารมณของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 – 6 โรงเรยนศรอยธยา ในพระอปถมภ ฯ

ขอบเขตของก�รวจย

ประชากร ทใชในการวจยครงน ไดแก นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 – 6 โรงเรยนโรงเรยนศรอยธยา ในพระอปถมภ ฯ ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2560 จำานวนทงสน 3,137 คน

ตวแปรทใชในการวจยครงน คอ รปแบบการเรยนรหรอลลาการเรยนร พหปญญา และความฉลาดทางอารมณ

นย�มศพทเฉพ�ะทใชในก�รวจย

การเรยนร หมายถง การปรบเปลยนทศนคต แนวคด และพฤตกรรมอนเนองมาจากการไดรบประสบการณ ซงควรเปนการปรบเปลยนไปในทางทดขน

4

รปแบบการเรยนร หมายถง ลกษณะการเรยนรจากการใชประสาทสมผ สในการร ข อม ลตามแนวคดของ ศาสตราจารย ดร.ผดง อารยะวญญ ไดกำาหนดรปแบบการเรยนรไวดงน

1. ผเรยนทถนดเรยนรจากสายตา (Visual)2. ผเรยนทถนดเรยนรจากการฟง (Auditory)3. ผเรยนทถนดเรยนรจากการสมผส 1 (Tactile)4. ผ เ ร ย น ท ถ น ด เ ร ย น ร จ า ก ก า ร ส ม ผ ส 2

(Kinesthetic)5. การเรยนเปนกลม (Group)6. การเรยนลำาพง (Individual)

พหปญญา หมายถง ความฉลาดหรอเชาวนปญญาของมนษย ซงศาสตราจารย ดร.ผดง อารยะวญญ ไดจำาแนกออกเปน 8 ดาน คอ

1. ดานคณตศาสตรและวทยาศาสตร (Science – Mathematical Intelligence)

2. ดานภาษา (Linguistic Intelligence) 3. ด า น ม ต ส ม พ น ธ (Visual – Spatial

Intelligence) 4. ด า น ก ฬ า แ ล ะ ส ม ผ ส (Bodily Kinesthetic

Intelligence)5. ด า น ศ ล ป ะ แ ล ะ ด น ต ร (Art - Musical

Intelligence)6. ปญญาทางดานมนษยสมพนธ (Interpersonal

Intelligence)7. ปญญาทางดานการเขาใจตนเอง (Intrapersonal

Intelligence)8. ดานธรรมชาต (Naturalist Intelligence)

ความฉลาดทางอารมณ หมายถง ความสามารถในการควบคมอารมณและความตองการของตนเอง รจกเหนใจผอน มความรบ

5

ผดชอบตอสวนรวม ความสามารถในการรจกและสรางแรงจงใจใหตนเอง ความสามารถในการตดสนใจแกปญหา และแสดงออกไดอยางมประสทธภาพ ความสามารถในการมสมพนธภาพกบผอน และความสามารถในการดำาเนนชวตอยางเปนสข มความภมใจในตนเอง พอใจในชวต และมความสขสงบทางใจ

โรงเรยนศรอยธยา ในพระอปถมภ ฯ หมายถง สถานศกษาของรฐบาลทเปดสอนในระดบชนมธยมศกษาตอนตน-ตอนปลาย สงกดสำานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 1 สำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ

นกเรยน หมายถง ผทกำาลงศกษาอยในระดบชนมธยมศกษาปท 1-6 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2560 โรงเรยนศรอยธยา ในพระอปถมภ ฯ

ประโยชนทค�ดว�จะไดรบ

1. เพอใหทราบถงความสามารถในการเรยนรของนกเรยนเปนรายบคคลและในภาพรวมของโรงเรยน และนำาผลการศกษาไปเปนแนวทางในการจดพฒนาการเรยนการสอน

2. เพอใหทราบถงความถนดในการเรยนของนกเรยนเปนรายบคคลและในภาพรวมของโรงเรยน และนำาผลการศกษาไปเปนแนวทางในการจดพฒนาการเรยนการสอน

3. เพอใหทราบถงระดบความฉลาดทางอารมณของนกเรยนเปนรายบคคลและในภาพรวมของโรงเรยนและนำาผลการศกษาไปเปนแนวทางในการจดพฒนาความฉลาดทางอารมณแกนกเรยน

บทท 2

เอกส�รและง�นวจยทเกยวของ

6

การสำารวจรปแบบการเรยนร พหปญญา และความฉลาดทางอารมณของนกเรยนโรงเรยนศรอยธยา ในพระอปถมภฯ ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2560 ผวจยไดทำาการศกษา คนควา จากหนงสอ เอกสาร บทความ และงานวจยตาง ๆ ทเกยวของ นำาเสนอโดยแบงออกเปน 3 ตอน ประกอบดวย

ตอนท 1 รปแบบการเรยนรตอนท 2 พหปญญาตอนท 3 ความฉลาดทางอารมณ

ตอนท 1 รปแบบก�รเรยนร

มณฑรา ธรรมบศย (2544: 6-14) กลาววา นกจตวทยาไดจดรปแบบการเรยนรของมนษยไวหลายประเภท หากพจารณาจากการใชประสาทสมผสในการรบรขอมลเขาสสมองจะพบวา มนษยรบร ได 3 ทาง ไดแก การรบรทางสายตา (Visual Percepters) การรบรทางโสตประสาท (Auditory Percepters) และการรบรทางรางกายและความรสก(Kinesthetic Percepters) ซงสามารถนำามาจดเปนรปแบบการเรยนรได 3 ประเภทใหญๆ โดยผเรยนแตละประเภทจะมความแตกตางกน คอ

1. ผเรยนรทางสายตา (Visual Percepters) เปนพวกทเรยนรไดดถาเรยนรจากภาพแผนภม แผนผง หรอจากเนอหาทเขยนเปนเรองราว เวลาจะนกถงเหตการณใดกจะนกถงภาพเหมอนกบเวลาทดภาพยนตรคอมองเหนเปนภาพทสามารถเคลอนไหวบนจอฉายหนงได เนองจากระบบเกบความจำาไดจดเกบสงทเรยนรไวเปนภาพ ลกษณะของคำาพดทคนกลมนชอบใช เชน ฉนเหน หรอ ฉน“ ” “เหนเปนภาพ...”

พวก Visual Percepters จะเรยนไดดถาครบรรยายเปนเรองราว และทำาขอสอบไดดถาครออกขอสอบในลกษณะทผกเปน

7

เรองราว นกเรยนคนใดทเปนนกอานเวลาอานหนงสอในตำาราเรยนทผเขยนบรรยายในลกษณะของความร กจะนำาเรองทอานมาผกโยงเปนเรองราวเพอทำาใหตนสามารถจดจำาเนอหาไดงายขน เดกๆ ทเปน Visual Percepters ถาไดเรยนเนอหาทครนำามาเลาเปนเรองๆจะนงเงยบ สนใจเรยน และสามารถเขยนผกโยงเปนเรองราวไดด

ผเรยนไดดทางสายตาเลอกเรยนทางดานสถาปตยกรรม หรอดานออกแบบ และควรประกอบอาชพมณฑนากร วศวกรหรอหมอผาตดพวก Visual Percepters จะพบประมาณ 60 – 65 % ของประชากรทงหมด

2. การเรยนรทางโสตประสาท (Auditory Learner) เปนพวกทเรยนรไดดทสด ถาไดฟงหรอไดยน ไมสนใจรปภาพ ไมสรางภาพ และไมผกเรองราวในสมองเปนภาพเหมอนพวกทเรยนรทางสายตาแตชอบฟงเรองราวซำาๆ และชอบเลาเรองใหคนอนฟง คณลกษณะพเศษของคนกลมน ไดแก การมทกษะในการไดยน/ไดฟงทเหนอกวาคนอน ดงนนจงสามารถเลาเรองตางๆ ไดอยางละเอยดลออ และรจกเลอกใชคำาพด

ผทเรยนเปน Auditory Learner จะจดจำาความรไดด ถาครพดใหฟง หากครถามใหตอบ กจะสามารถตอบไดทนท แตถาครมอบหมายใหไปอานตำาราลวงหนาจะจำาไมไดจนกวาจะไดยนครอธบายใหฟง เวลาอานหนงสอกตองอานออกเสยงดงๆ ครสามารถชวยเหลอผทเรยนทางโสตประสาทกอาจถกรบกวนจากเสยงอนๆ จนทำาใหเกดความวอกแวกเสยสมาธในการฟงไดงายเชนกน

ในดานการคด มกจะคดเปนคำาพด และชอบพดวา ฉนไดยน“มาวา...” “ฉนไดฟงมาเหมอนกนวา ”

พวก Auditory Learner จะพบประมาณ 30-35 % ของประชากรทงหมดและมกพบในกลมทเรยนดานดนตร กฎหมายหรอการเมอง สวนใหญจะประกอบอาชพเปนนกดนตร พธกรทางวทย

8

และโทรทศน นกจดรายการเพลง (Disc Jockey) นกจตวทยา นกการเมอง เปนตน

3. ผทเรยนรทางรางกายและความรสก (Kinesthetic Learner) เปนพวกทเรยนโดยผานการรบรทางความรสก การเคลอนไหว และรางกาย จงสามารถจดจำาสงทเรยนรไดดหากไดมการสมผสและเกดความรสกทดตอสงทเรยน เวลานงในหองเรยนจะนงแบบอยไมเปนสข นงไมตดท ไมสนใจบทเรยนและไมสามารถทำาใจใหจดจออยกบบทเรยนเปนเวลานานๆ ได คอ ใหนงเพงมองกระดานดำาตลอดเวลาแบบพวก Visual Learner ไมได ครสามารถสงเกตบคลกภาพของเดกทเปน Kinesthetic Learner ไดจากคำาพดทวา ฉนรสกวา“ ”

พวกทเปน Kinesthetic Learner จะไมคอยมโอกาสเปนพวก Visual Learner จงเปนกลมทมปญหามากหากครผสอนใหออกไปยนเลาเรองตางๆ หนาชนเรยนหรอรายงานความรทตองนำามาจดเรยบเรยงใหมอยางเปนระบบระเบยบ เพราะไมสามารถจะทำาได ครทนยมใชวธสอนแบบเกาๆ อยางเชน ใชวธบรรยายตลอดชวโมง จะยงทำาใหเดกเหลานมปญหามากขน ซงอาจเปนเพราะวาความรสกของเดกเหลานไดถกนำาไปผกโยงกบเหตการณทเกดขนเฉพาะสงทเปนปจจบนเทานน ไมไดผกโยงกบอดตหรอเหตการณทยงมาไมถงในอนาคต ครจงควรชวยเหลอพวก Kinesthetic Learner ใหเรยนรไดมากขนโดยการใหแสดงออกหรอใหปฏบตจรง สาธต ทำาการทดลอง หรอใชพดประกอบการแสดงทาทาง เปนตน

พวก Kinesthetic Learner จะพบในประชากรประมาณ 5-10 % เทานน สาขาวชาทเหมาะกบผเรยนกลมน ไดแก วชากอสราง วชาพลศกษา และควรประกอบอาชพทเกยวกบงานกอสรางอาคาร หรองานดานกฬา เชน เปนนกกฬา หรอประเภททตองใชความคดสรางสรรค งานทตองมการเตน การรำา และการเคลอนไหว เปนตน

9

ในบรรดารปแบบการเรยนรทง 3 ประเภทดงกลาวมาแลว พวกทเปน Auditory Learner จะพดมากทสด และมปญหาเกยวกบการเขยนมากทสดเชนเดยวกน ดวยเหตน ขอสอบทใชกนในปจจบน (โดยเฉพาะขอสอบอตนย) จงเกดปญหามากทสดกบนกเรยนทเปน Auditory Learner กบ Kinesthetic Learner แตจะไมเปนปญหากบนกเรยนทเปน Visual Learner เนองจากนกเรยนกลมหลงนสามารถเรยนรไดด ถาครสอนแบบบรรยาย และสามารถทำาขอสอบประเภททสอบวดความจำาไดดดวย

ผดง อารยะวญญ (2545: 26-27) ไดใชคำาวา ลลาการ“เรยนร ซงมความหมายเดยวกบรปแบบการเรยนร ” โดยไดกำาหนดลลาการเรยนรหรอรปแบบการเรยนรในการจดการเรยนการสอนไว ทงหมด 6 ลลา ไดแก

ลลาท 1 ผเรยนทถนดเรยนรจากสายตา (Visual) ผเรยนกลมนเรยนรไดดจากการมองเหน จากการใชสายตา จากการอานหนงสอ อานขอความบนกระดาน อานแบบฝกหด เขาใจและจำาขอมลไดด โดยการอานไมตองการการพดการอธบายนก เพราะไมคอยชอบฟงคำาอธบาย อานหนงสอคนเดยวเขาใจด ในการเรยนควรจดจำาคำาบรรยายของคร เพราะจะชวยจดจำาไดดขน เพอใหผเรยนเรยนรไดด ครควรใชสอทางสายตา ประกอบ เชน แผนใส ภาพยนตร วดทศน ภาพวาด ภาพประกอบ ใชสเปนรหส แผนภม หรอสอทางสายตาอนๆ

ลลาท 2 ผเรยนทถนดเรยนรจากการฟง (Auditory) ผเรยนกลมนเรยนรไดดจากการพด การฟง การเสนอรายงานปากเปลา จำาขอมลไดดจากการอานโดยเฉพาะการอานออกเสยงดงๆหรอขยบรมฝปากไปดวยขณะอาน เรยนไดดจากการฟงเทป แผน CD ฟงบรรยาย การอภปรายบางคนชอบอานบนทกลงเทปหรอแผน CD แลวเปดฟง บางคนชอบสอนคนอนหลายคนชอบถามคร ชอบ

10

อภปรายปญหากบคร เพอใหผเรยนสามารถเรยนรไดด ครผสอนควรใชโสตทศนปกรณ ประเภทเครองเสยง เทป DVD, VCD หรอการเรยนโดยการฟงอนๆ เชน การบรรยาย การอานออกเสยงดงๆ เปนตน

ลลาท 3 ผเรยนทถนดเรยนรจากการสมผส 1 (Tactile) การสมผส 1 เปนการสมผสจากภายนอก การจบตองดวยมอ ผเรยนกลมนเรยนรไดดจากการลงมอปฏบตจรงเชน ทำาการทดลองในหองปฏบตการ ใชมอจบฉก ตอ สมผส ดวยมอการจดโนตยอ หรอ การเขยนสรปสนๆ จะชวยใหจดจำาขอมลไดดยงขน การเขารวมกจกรรมตางๆ ครควรสอนโดยใหลงมอปฏบต จบตองสงของอปกรณหรอวสดใหป น ตด ตอ กอ สราง หรอขดเขยน

ลลาท 4 ผเรยนทถนดเรยนรจากการสมผส 2 (Kinesthetic) การสมผส 2 คอ การสมผสภายใน เปนการสมผสทไมใชมอ ผเรยนกลมนเรยนรไดดจากการมประสบการณตรง การมสวนรวมในกจกรรมทครจดขนในหองเรยน ผเรยนไดเคลอนไหว การเขารวมกจกรรมนอกหลกสตร การไปทศนศกษานอกสถานท การแสดงบทบาทสมมต เปนตน การใชโสตทศนปกรณชวย เชน เครองเลนเทป คอมพวเตอร จะชวยใหผเรยนเรยนรไดดยงขนครควรใหเดกเขารวมกจกรรมทำาการทดลองกจกรรมทมการเคลอนไหว บทบาทสมมต การไปทศนศกษา

ลลาท 5 การเรยนเปนกลม (Group) ผเรยนกลมนเรยนรไดดเมอมเพอนสนทอยางนอย 1-2 คน ชอบการสนทนาโตตอบ อภปรายแลกเปลยนความคดเหนกบเพอน การเขารวมกจกรรมกลมจะชวยใหผเรยนจำาขอมลไดดขนครควรจดใหมกจกรรมกลมมการอภปรายทำางานรวมกน

ลลาท 6 การเรยนตามลำาพง (Individual) ผเรยนกลมนเรยนรไดดโดยการเรยนรดวยตนเอง เรยนตามลำาพงคนเดยวไมม

11

ใครมารบกวนโดยเฉพาะอยางยงการเรยนรสงใหมๆ จะเรยนรไดเรวหากไดอยตามลำาพง ครควรเปดโอกาสให เดกไดเรยนรตามลำาพง

นอกจาก 6 ลลาขางตนดงทกลาวมา ผดง อารยะวญญ ยงไดกลาวถงลลาทถนดรองลงมาวาเปนลลาทผเรยนเรยนรไดดเปนลำาดบสองรองจากลลาทตนเองถนดทสดคนทเรยนเกงบางคนอาจมลลาในการเรยนรหลายลลาและลลาทไมถนดเปนลลาทนกเรยนไมชอบหากครสอนดวยลลาทเขาไมชอบ เขาจะเรยนไดไมดแตครอาจทดลองใหเขาพยายามเรยนรโดยใชลลาทไมถนดนบาง

ดงนนการเรยนรของคนเราจะใชระบบประสาทสมผสหลายๆ อยาง แตละคนจะมรปแบบการเรยนรไมเหมอนกน ผเรยนแตละคนควรรจกรปแบบการเรยนรของตนเพอทจะไดใชวธการเรยนรตามทตนเองถนด ซงครจะตองชวยใหผเรยนรจกวธการเรยนรหลายๆ แบบเพอใหบรรลเปาหมายการเรยนร รวมทงครตองเขาใจวธการเรยนรของผเรยนแตละคน และจดเรยนรใหเหมาะสมกบผเรยนแตละคน จดกจกรรมการเรยนรทหลากหลายทงรปแบบการเรยนรดวยการด ฟง การสมผส การเคลอนไหว และการกระทำา เพอกระตนใหผเรยนไดใชสมองเพอการคดและการเรยนร

การแบงลลาการเรยนรออกเปน 3 ประเภทดงทกลาวมาแลวขางตน เปนการแบงโดยพจารณาจากชองทางในการรบรขอมล ซงมอย 3 ชองทาง ไดแก ทางตา ทางห และทางรางกายแตหากนำาสภาวะของบคคลในขณะทรบรขอมลซงมอย 3 สภาวะคอ สภาวะของจตสำานก (Conscious) จตใตสำานก (Subconscious) และจตไรสำานก (Unconscious) เขาไปรวมพจารณาดวย แลวนำาองคประกอบทง 2 ดานคอ องคประกอบดานชองทางการรบขอมล (Perceptual pathways) กบองคประกอบดานสภาวะของบคคลขณะทรบรขอมล (States of

12

consciousness) มาเชอมโยงเขาดวยกน จะสามารถแบงลลาการเรยนรออกไดถง 6 แบบ คอ

1) ประเภท V-A-K เปนผทเรยนรไดดทสดหากไดอานและไดเลาเรองตาง ๆ ใหผอนฟง เปนเดกดทขยนเรยนหนงสอ แตไมชอบเลนกฬา 2) ประเภท V-K-A เปนผทเรยนรไดดทสดหากไดลงมอปฏบตตามแบบอยางทปรากฏอยตรงหนา และไดตงคำาถามถามไปเรอย ๆ โดยปกตจะชอบทำางานเปนกลม 3) ประเภท A-K-V เปนผทเรยนรไดดทสดหากไดสอนคนอน ชอบขยายความเวลาเลาเรอง แตมกจะมปญหาเกยวกบการอานและการเขยน 4) ประเภท A-V-K เปนผทมความสามารถในการเจรจาตดตอสอสารกบคนอนพดไดชดถอยชดคำาพดจามเหตมผลรกความจรงชอบเรยนวชาประวตศาสตรและวชาทตองใชความคดทกประเภทเวลาเรยนจะพยายามพดเพอใหตนเองเกดความเขาใจไมชอบเรยนกฬา

5) ประเภท K-V-A เปนผทเรยนไดดทสดหากไดทำางานทใชความคดในสถานทเงยบสงบ สามารถทำางานทตองใชกำาลงกายไดเปนอยางดโดยไมตองใหครคอยบอก หากฟงครพดมาก ๆ อาจเกดความสบสนได

6) ประเภท K-A-V เปนผทเรยนไดดหากไดเคลอนไหวรางกายไปดวย เปนพวกทไมชอบอยนง จงถกใหฉายาวาเปนเดกอยไมสข มกมปญหาเกยวกบการอานและการเขยน เชน ผทเปน Visual learner (V) ในสภาวะของจตสำานก เปน Kinesthetic learner (K) ในสภาวะของจตใตสำานกและเปน Auditory learner (A) ในสภาวะของจตไรสำานก จะมลลาการเรยนรเปนประเภท V-K-A เวลเดน (Whelden) นกจตบำาบดและผใหคำาปรกษาในโรงเรยนกลาววา

13

สวนใหญแลวพวกเราทกคนจะมลลาการเรยนรเฉพาะตวเปนแบบใดแบบหนงในแบบนเสมอ โดยลลาการเรยนรเหลานจะถกกำาหนดเปนแบบแผนทตายตวเมออายประมาณ 7 ขวบ แตอาจเปลยนแปลงไดในเดกบางคนซงกเกดขนไมบอยนกการทครไดรวาเดกในชนเรยนมลลาการเรยนรเปนแบบใด จงมประโยชนอยางยงตอการจดสภาพการเรยนการสอน และยงชวยใหครสามารถชวยเหลอเดกใหรจกคดและเรยนรสงตางๆ ใหดทสดเทาทเดกจะสามารถทำาไดเขาใจพฤตกรรมการเรยนรของเดกทไมเหมอนกนเขาใจปญหาทเกดจากการเรยนรของเดกแตละคน เชน เดกทเปน Auditory learner จะมปญหาคอพดมากทสดและมปญหาเกยวกบการเขยนมากทสด เพราะฉะนนขอสอบทใชกนอยในปจจบน (โดยเฉพาะขอสอบอตนย)จงเกดปญหามากทสดกบนกเรยนทเปน Auditory learner กบ Kinesthetic learner แตจะไมเปนปญหากบนกเรยนทเปน Visual learner เนองจากนกเรยนกลมนสามารถเรยนรไดดถาครสอนแบบบรรยาย และสามารถทำาขอสอบประเภททสอบวดความจำาไดดดวย

สรปแมวาเดกแตละคนจะมลลาการเรยนรเฉพาะตว แตกไมมผเรยนคนใดทใชลลาการเรยนรแบบใดแบบหนงอยตลอดเวลา สวนใหญจะใชหลาย ๆ แบบคาบเกยวกน โดยลลาทตนถนดทสดจะถกนำามาใชมากกวารปแบบอน นอกจากนยงไมมใครทสามารถจะจดจำาสงทตนไดพบเหนหรอไดยนไดฟงไวในสมองของตนอยไดตลอดเวลาเชนเดยวกน แตเราทกคนจะจดจำาไดดทสดเมอไดลงมอกระทำาดวยตนเองเทานน ดงภาษตจนทวา ฉนไดยนและฉนกลม ฉนเหนและฉน“กจำาไดฉนทำาและฉนจงเขาใจ”

การใชรปแบบการเรยนรใหเกดประโยชนตอการเรยนร ผเรยนแตละคนโดยเฉพาะผเรยนทมปญหาทางการเรยนรหรอคนทมสมาธสนควรจะตองเขาใจรปแบบการเรยนรหรอความถนดในวธการเรยนรของตน เพอจะไดหาวธอนๆ มาชวยเสรมวธการเรยนรของตนเพอให

14

เกดประโยชนสงสดตอการเรยนร ทงนการใชวธการเรยนรรปแบบตางๆ ตองคำานงวาไมรบกวนผเรยนคนอนในหองเรยน

วธการเรยนรสำาหรบคนทเรยนรดวยการด- ใชวตถประกอบ เชน ภาพ แผนภม แผนท กราฟ- หาทนงทมองเหนครไดชด เพอสงเกตทาทาง

และสหนาขณะพด- ใชปากกาสสะท อนแสงเน นความส ำาค ญใน

หนงสอ- จดบนทกหรอขอคมอประกอบจากคร- สรางภาพความจำาในสมองกอนจดบนทก- เขยนเรองและภาพเงยบๆ ไมมเสยงรบกวน- หาหนงสอทมภาพประกอบ

วธการเรยนรสำาหรบคนทเรยนดวยการฟง- พยายามเขารวมในหองเรยน การอภปราย- หาโอกาสนำาเสนอตอหนาทประชม- บนทกเทปขณะฟงการบรรยาย- อานออกเสยง- แตงเพลงชวยจำา- สรางสอชวยจำาแบบตางๆ- อภปรายความคดออกเสยงไปดวย- ยกตวอยางเรองราวประกอบการสอความคด

วธเรยนรส ำาหรบคนทเรยนรดวยการสมผส การเคลอนไหว การกระทำา

- หยดพกเรยนเปนระยะ- เรยนรดวยการเคลอนทไปดวย เชน ขจกรยาน

ออกกำาลงกาย ป นดนเหนยว สำารวจสงรอบๆ ตว

- ยนทำางาน

15

- ใชสสดใสขดขอความเมออานหนงสอตกแตงหองเรยนใหสดใสดวยโปสเตอร

- ฟงเพลงไปดวยหากตองการ

ตอนท 2 พหปญญ�

Gardner นกจตวทยาชาวอเมรกนแหงมหาวทยาลยฮารวารด กลาววาความฉลาดหรอเชาวนปญญาของมนษยมอยางนอย 7 ดาน Gardner เรยกทฤษฎของเขาวา ทฤษฎพหปญญา “ ”(Theory of Multiple Intelligences, M.I.) และไดจำาแนกปญญาหรอความสามารถทางปญญา (Intelligences) ของมนษยออกเปน 7 ดาน คอ

1. ปญญาดานภาษา (Linguistic Intelligences) คอมความสามารถสงในการใชภาษาไมวาจะเปนการพด การเขยน รวมถงความสามารถในการจดกระทำาเกยวกบโครงสรางภาษา เสยง ความหมาย และเรองราวเกยวกบภาษา เชน สามารถใชภาษาในการหวานลอม

2. ปญญาดานตรรกะและคณตศาสตร (Logical – Mathematical Intellgence) เปนความสามารถสงในการใชตวเลข รวมถงความไวในการเหนความสมพนธแบบแผนตรรกวทยา การคดเชงนามธรรม และการคดทเปนเหตเปนผล (Cause – Effect) และการคดคาดการณ (If-Then) วธการทใชไดแกการจำาแนกประเภท การจดหมวดหม การสนนษฐาน สรป คดคำานวณและตงสมมตฐาน

3. ปญญาดานมตสมพนธ (Spatial Intelligence) คอมความสามารถสงในการมองเหนพนท สามารถปรบปรงและคดวธการใชเนอทไดด รวมไปถงความไวตอส เสน รปราง เนอท และความสมพนธระหวางสงเหลาน สามารถทจะมองเหนและแสดงออกเปนรปรางของสงทเหนและความคดเกยวกบพนท

16

4. ปญญาทางดานรางกายและการเคลอนไหว (Bodily – Kinesthetic Intelligence) คอมความสามารถสงในการใชรางกายของตนแสดงความคด แสดงความรสก ความสามารถในการใชมอประดษฐ รวมถงทกษะทางกาย เชน ความคลองแคลว ความแขงแรง ความรวดเรว ความยดหยน ความประณตและความรสกทางประสาทสมผส

5. ปญญาทางดนตร (Musical Intelligence) คอมความสามารถสงทางดนตร รวมถงความไวในเรองจงหวะ ทำานองเสยง ตลอดจนความสามารถในการเขาใจและวเคราะหดนตร

6. ปญญาทางดานมนษยสมพนธ (Interpersonsl Intelligence) คอมความสามารถสงในการเขาใจอารมณ ความรสก ความคดและเจตนาของผอนทงนรวมถงความไวในการสงเกตนำาเสยง ใบหนาทาทาง รถงลกษณะตางๆ ของสมพนธภาพของมนษย สามารถตอบสนองไดอยางเหมาะสมและมประสทธภาพ

7. ปญญาทางดานการรจกหรอเขาใจตนเอง (Intrapersonal Intelligence) คอ มความสามารถสงในการรจกตนเอง และสามารถประพฤตตนไดจากความรจกตนน รจกตนเองตามความเปนจรง มจดออน จดแขงเรองใด มความรเทาทนอารมณความคดความปรารถนาของตน มความสามารถทจะฝกตนเอง เขาใจตนเองและมความนบถอตนเอง

Gardner ยนยนวา ความสามารถพเศษตางๆ เหลาน เปนปญญาเฉพาะดาน เปนเรองสำาคญอยางยงทเราควรรจกและสงเสรมความฉลาดนานาชนดของมนษย ทมนษยมความแตกตางกนกเพราะมนษยมความสามารถฉลาดแตกตางกน ถาเรายอมรบเชนนแลวเราจะสามารถแกปญหาทเราประสบในโลกนไดมากขน

ผดง อารยะวญญ (2552 : 28-35) ไดจำาแนกปญญาหรอความสามารถทางปญญา (Intelligences) ของมนษยออกเปน 8 ดาน คอ

17

1. ดานวทยาศาสตรและคณตศาสตร (Science – Mathematical Intelligence) เปนความสามารถสงในการใชตวเลข รวมถงความไวในการเหนความสมพนธแบบแผนตรรกวทยา การคดเชงนามธรรม และการคดทเปนเหตเปนผล (Cause – Effect)

2. ดานภาษา (Linguistic Intelligence) มความสามารถสงในการใชภาษาทงดานการฟง การพด การอาน และการเขยน รวมถงความสามารถในการจดกระทำาเกยวกบโครงสรางภาษา เสยง ความหมาย และเรองราวเกยวกบภาษา

3. ดานมตสมพนธ (Visual – Spatial Intelligence) มความสามารถสงในการมองเหนพนท สามารถปรบปรงและคดวธการใชเนอทไดด รวมไปถงความไวตอส เสน รปราง เนอท สามารถทจะมองเหนและแสดงออกเปนรปรางของสงทเหนและความคดเกยวกบพนทไดเปนอยางด

4. ดานกฬาและสมผส (Bodily Kinesthetic Intelligence) มความสามารถในการใชทกษะทางกาย เชน ความคลองแคลว ความแขงแรง ความรวดเรว ความยดหยน ความประณต และความรสกทางประสาทสมผสไดเปนอยางด

5. ดานศลปะและดนตร (Art - Musical Intelligence) ความสามารถในการรบรภาพ มความคดในลกษณะทเปนภาพ มความประสงคทจะสรางสรรคภาพทชดเจนของสงใดๆขนในใจเพอใหสามารถคงความทรงจำาในสาระขอมลของภาพนนไว ชอบทจะดภาพแผนท แผนภม ภาพ วดทศน และภาพยนตร รวมไปถงมความสามารถสงทางดนตร รวมถงความไวในเรองจงหวะ ทำานองเสยง ตลอดจนความสามารถในการเขาใจและวเคราะหดนตร

6. ดานมนษยสมพนธ (Interpersonal Intelligence) มความสามารถสงในการเขาใจอารมณ ความรสก ความคดและเจตนา

18

ของผอนทงนรวมถงความไวในการสงเกตนำาเสยง ใบหนาทาทาง ร ถงลกษณะตางๆ ของสมพนธภาพของมนษย สามารถตอบสนองไดอยางเหมาะสมและมประสทธภาพ ชอบมเพอนและชอบเปนผนำา หรอมสวนรวมในกลม ชอบสงคม อยรวมกบผอนมากกวาจะอยคนเดยว

7. ดานเขาใจตนเอง (Intrapersonal Intelligence) มความสามารถสงในการรจกตนเอง และสามารถประพฤตตนไดจากความรจกตนน รจกตนเองตามความเปนจรง มจดออน จดแขงเรองใด มความรเทาทนอารมณความคดความปรารถนาของตน มความสามารถทจะฝกตนเอง เขาใจตนเองและมความนบถอตนเอง ชอบทำาอะไรดวยตนเองมากกวาทจะคอยใหคนอนชวยเหลอ  และชอบใชเวลาวางในวนหยดอยคนเดยวมากกวาทจะออกไปในทมคนมาก ๆ

8. ดานธรรมชาต (Naturalist Intelligence) มความสามารถเขาใจธรรมชาตของพช และสตวไดเปนอยางด สามารถปรบตวเขากบสงแวดลอมไดด ไวตอความรสกการเปลยนแปลงของดน ฟา อากาศ มความสนใจตอสงแวดลอมและธรรมชาตรอบตวชอบศกษาเรองราวของมนษยการดำารงชวต จตวทยารวมถงการอนรกษทรพยากรธรรมชาต และการพฒนาอยางยงยนเพอสงแวดลอม

อาจกลาวไดวาทฤษฎเกยวกบการเรยนร (Learning Style) ของแตละบคคลเปนการเรยนรวธการใชปญญาของแตละบคคลซงกมวธแตกตางกน เชนเดกทมปญญาทางดานมตสงมกจะเรยนรสงใหมๆ ไดด จากรปภาพ กจกรรมภาพวาด การกอสรางวสดสามมต วดโอและภาพสามมต ทฤษฎพหปญญาสมพนธกบทฤษฎการเรยนรมาเปนเวลา 20 กวาป ทฤษฎพหปญญามรปแบบการรทพยายามอธบายวาบคคลจะใชปญญาในการแกปญหาและออกแบบผลตผลอยางไร ซงตางจากทฤษฎอนทเนนทกระบวนการ แตทฤษฎพหปญญาจะมงในเรองมนษยกระทำาตอเนอหาสาระของโลกอยางไร ทฤษฎ ด-ฟง-สมผส อาจจะคลายกบทฤษฎพหปญญาแตกไมใช เนองจากทฤษฎ

19

ด-ฟง-สมผส จะเนนทางดานประสาทสมผสในการเรยนร แตทฤษฎพหปญญามใชเนนเฉพาะทางดานสมผสเทานน

นภเนตร ธรรมบวร (2545 : 8) พหปญญา หมายถงความสามารถของคนทใชสมองซงจดเปนอวยวะทมความสำาคญมากของรางกายมนษย เพราะนอกจากจะทำาหนาทควบคมเกยวกบ

สตปญญา ความคด การเรยนรพฤตกรรม และบคลกภาพของมนษยแลวสมองยงทำาหนาทควบคมการทำางานของอวยวะอน ๆ ดวย

การดเนอร (เยาวพา เดชะคปต. 2544: 2-3; อางองจาก Gardner. 1983) ไดใหคำานยามของคำาวา พหปญญา วาเปนความสามารถเชงชวจต (Biopsycological Potential) นนคอ

คนทกคนสามารถแสดงออก ซงองคแหงปญญาทเขาสามารถ และพฒนาความสามารถนนกบบรบทตางๆ ตามสภาพแวดลอมของตน เขามองสตปญญาในหลายลกษณะ และเชออกวา สตปญญาของแตละคนจะเปนกระบวนการทางสมอง หรอความสามารถทจะคนหา แกปญหาและสรางผลผลตทมคณคาเปนทยอมรบของสงคม

ประเวศ วส (2535: 9) พหปญญา หมายถง ความฉลาดของมนษยทไมไดขนอยกบจำานวนเซลลในสมอง แตขนอยกบการเชอมโยงเซลลประสาททจะงอกเงยออกมาเปนวงจรสมอง ถาสมองไดรบการกระตนมากวงจรสมองกยงมากขนทำาใหฉลาด ถาไดรบการกระตนนอยการเชอมโยงกนของเซลลประสาทกจะลดนอยลงตามไปดวย ดงนนสงแวดลอมและการเลยงดจงมความสำาคญตอ

การกำาหนดโครงสรางและโปรแกรมในสมองสรปไดวาพหปญญา หมายถง ปญญา ความสามารถทหลากหลายในตวของบคคลทถกควบคมโดยสมองแตละสวนสามารถใชสตปญญา ความสามารถแตละดานในการทำากจกรรมตางๆ อยางมเปาหมาย หรอความสามารถทจะคนหา แกปญหา และสรางผลตทมคณคาตอ

20

ตนเองและเปนทยอมรบของสงคม ดงนนจงตองคำานงถงความเหมาะสมกบความแตกตางระหวางบคคลเพอให

พฒนาความสามารถทางสตปญญาของบคคล ในการปรบตวใหเขากบสงแวดลอมในสงคมไดอยางมประสทธภาพ

แนวคดพนฐานของทฤษฎพหปญญา ( Theory of Multiple Intelligences : MI) เมอป ค.ศ.1904 กระทรวงศกษาธการในกรงปารส ไดใหนกจตวทยาชาวฝรงเศสชออลเฟรด บเนท ( Alfred Bainet ) และคณะทำาการพฒนาเครองมอ โดยกำาหนดนกเรยนทมความเสยงตอการสอบตกเพอหาทางแกไข จากการพฒนาเครองมอน ทำาใหเกดแบบทดสอบเชาวนปญญาขนเปนครงแรกของโลก หลายปตอมาจงแพรเขาไปในสหรฐอเมรกา และใชกนอยางแพรหลายจนเปนทรจกกนในปจจบนวา เชาวนปญญา และแบบทดสอบคว “ ” (IQ) หรอแบบทดสอบเชาวนปญญาเกอบ 80 ป หลงจากทมแบบทดสอบเชาวนปญญาฉบบแรกของนกจตวทยาชาวอเมรกาแหงมหาวทยาลยฮารวารด ชอ โฮเวรด การดเนอร ไดประกาศวาโลกของเราตความของความฉลาดหรอเชาวนปญญาของมนษยแคบไป การดเนอรไดเสนอไวในหนงสอ Frames of Mind เมอป ค.ศ.1983 วา ความฉลาดหรอเชาวนปญญาของมนษยมอยางนอย 7 ดาน การดเนอรเรยกทฤษฎของเขาวา ทฤษฎ“พหปญญา ” (Theory of Multiple Intelligences : MI) การดเนอรตองการจะรจก ศกยภาพของความสามารถมนษยทนอกเหนอไปจากคะแนนแบบทดสอบเชาวนปญญาเขาตงขอสงสยถงความเชอถอไดของแบบทดสอบเชาวนปญญาแบบตางๆ ทไมเคยทำา การดเนอรบอกวาความฉลาดหรอเชาวนปญญา นาจะเกยวกบ

21

ความสามารถในการแกปญหาและการออกแบบผลผลตททนสมยในสถานการณธรรมชาต (อาร สณหฉว (แปล). 2542: 1-2 )

การดเนอร (เยาวพา เดชะคปต. 2544: 2-3; อางองจาก Gardner.1983) เปนนกวทยาศาสตรดานระบบประสาท แหงมหาวทยาลยฮารวารด ไดศกษาเกยวกบความหลากหลายของสตปญญา โดยการคดทฤษฎพหปญญา (Theory of Multiple Intelligences : MI)ขนและจำาแนกปญญาของคนเอาไวในหนงสอชอ โครงสรางของจตใจ“ ”(Frame of Mind) และหนงสอเรอง พหปญญา“ ”(Multiple InTelligences.1993) โดยเขาศกษาจากผทมสมองบกพรองในบางสวนและพบวาผทถกศกษายงมความสามารถในสวนทเหลออยซงเปนการพสจนวาสมองของมนษยไดแบงเปนสวน ๆ แตละสวนไดกำาหนดความสามารถเปนเรอง ๆ หรอมปญญาหลาย ๆ อยาง ถอกำาเนดมาจากสมองเฉพาะสวนแตกตางกน การดเนอรไดใชฐานความคดจากศาสตรทางการรบร(Cognitive Science) และศาสตรการทำางานของสมอง (Neuro Science) และใหคำาจำากดความคำาวา ปญญา วาเปน“ ”ความสามารถเชงชวจต (Biopsycological Potential) นนคอ คนทกคนสามารถแสดงออกซงองคแหงปญญาทเขาสามารถ และพฒนาความสามารถนนกบบรบทตาง ๆตามสภาพแวดลอมของตน เขามองสตปญญาในหลายลกษณะ และเชออกวาสตปญญาของแตละคนจะเปนกระบวนการทางจตใจ หรอความสามารถทจะคนหา แกปญหา และสรางผลผลตทมคณคาเปนทยอมรบของสงคม (เยาวพา เดชะคปต. 2544: 2-3; อางองจาก เชดศกด ชมนม. 2540)

สรปไดวา แนวคดพนฐานของทฤษฎพหปญญา เกดจากความเชอในเรองศกยภาพความสามารถของมนษย ทมอยางหลากหลายอนเกดจากสมองทแบงเปนสวนๆ ซงแตละสวนกำาหนดความสามารถ

22

เปนเรองๆ ไว จงทำาใหมนษยมปญญาหลาย ๆ อยาง ในคน ๆ เดยวกน

ประเภทของพหปญญ�การดเนอร(เยาวพา เดชะคปต. 2544: 2-3; อางองจาก

Gardner. 1983) ไดจำาแนกความสามารถหรอสตปญญาของคนเอาไว 7 ประเภท และภายหลงไดเพมเตมอก 2 ประเภทรวมเปนสตปญญา 9 ดาน ไดแก

1. ปญญาดานภาษา (Linguistic Intelligence) คอผทมความสามารถทางดานภาษาสง เชน นกเลานทาน นกพด นกการเมอง หรอดานการเขยน เชน กว นกเขยนบทละครบรรณาธการ นกหนงสอพมพ ซงปญญาดานน ยงรวมถงความสามารถในการจดกระทำาเกยวกบโครงสรางของภาษา เสยง ความหมาย และเรองทเกยวกบภาษา เชน ความสามารถใชภาษาในการหวานลอม การอธบาย เปนตน

2. ปญญาดานตรรกะ-คณตศาสตร (Logical - Mathematical Intelligence) คอผทมความสามารถสงในการใชตวเลข เชนนกบญช นกคณตศาสตร นกสถต และผใหเหตผลทดเชนนกวทยาศาสตร นกตรรกศาสตร นกจดทำาโปรแกรมคอมพวเตอร นอกจากนปญญาดานนยงรวมถงความไวในการมองเหนความสมพนธ แบบแผน ตรรกวทยา การคดเชงนามธรรม และการคดทเปนเหตผล (Cause-effect) และการคดคาดการณ (If-then) วธการทใชในการคด ไดแก การจำาแนกประเภท การจดหมวดหม การสนนษฐาน สรป การคดคำานวณ การตงสมมตฐาน

3. ปญญาดานมต (Spatial Intelligence) คอความสามารถในการมองเหนพนทไดแก นายพราน ลกเสอ ผนำาทาง และสามารถปรบปรงวธการใชเนอทไดด เชน สถาปนกมณฑนากร ศลปน นกประดษฐ ปญญาดานนรวมไปถงความไวตอส เสน รปราง เนอท และความสมพนธระหวางสงเหลานน นอกจากนยงหมายถงความ

23

สามารถทจะมองเหน และแสดงออกเปนรปรางถงสงทเหนและความคดเกยวกบพนท

4. ปญญาดานรางกายและการเคลอนไหว (Bodily-Kinesthetic Intelligence) คอความสามารถในการใชรางกายของตนแสดงความคด ความรสก ไดแกนกแสดง นกแสดงทาใบนกกฬา นาฏกร นกฟอนรำา และความสามารถในการใชมอประดษฐ เชนนกป น ชางซอมรถยนตศลยแพทย ปญญาดานนรวมถงทกษะทางกาย เชน ความคลองแคลว ความแขงแรง ความรวดเรว ความยดหยน ความประณต และความไวทางประสาทสมผส

5. สตปญญาดานดนตร (Musical Intelligence) คอความสามารถทางดานดนตร ไดแก นกแตงเพลง นกดนตร นกวจารณดนตร ปญญานรวมถงความไวในเรองของจงหวะทำานอง เสยงตลอดจนความสามารถในการเขาใจและวเคราะหดนตร

6. ปญญาดานความเขาใจระหวางบคคล (Interpersonal Intelligence) คอความสามารถในการเขาใจอารมณความรสก ความคดและเจตนาของผอน ทงนรวมถงความไวในการสงเกตนำาเสยง ใบหนา ทาทาง ทงยงมความสามารถสงในการรถงลกษณะตาง ๆ ของสมพนธภาพของมนษย และความสามารถตอบสนองไดอยางเหมาะสมและมประสทธภาพ เชนความสามารถทำาใหบคคลหรอกลมชนปฏบตตาม

7. ปญญาดานตนเอง หรอความเขาใจตนเอง (Intrapersonal Intelligence) คอ ความสามารถในการรจกตนเอง และสามารถประพฤตปฏบตตนไดดวยตนเอง ความสามารถในการรจกตนเอง ไดแก การรจกตนเองตามความเปนจรง เชนมจดออน จดแขงในเรองใด มความรเทาทนอารมณ ความคด ความ

24

ปรารถนาของตน มความสามารถในการฝกฝนตนเองและเขาใจตนเอง

8. ปญญาดานธรรมชาต (Naturalist Intelligence) คอ การเขาใจการเปลยนแปลงของธรรมชาต และปรากฏการณทางธรรมชาต เขาใจความสำาคญของตนเองกบสงแวดลอมและตระหนกถงความสามารถของตนเองทจะมสวนชวยในการอนรกษธรรมชาต เขาใจถงพฒนาการมนษย และการดำารงชวตของมนษยตงแตเกดจนตาย เขาใจและจำาแนกความเหมอนกนของสงของ เขาใจการหมนเวยนเปลยนแปลงของสสาร

9. ปญญาดานการดำารงคงอยของชวต (Existential Intelligence) เปนสตปญญาทการดเนอรไดนำาเสนอไวในป ค.ศ.1999 ในหนงสอชอ (Intelligence Reframed)สรปไดวาตามทฤษฎพหปญญาประกอบดวยปญญา 9 ประเภท ไดแก ปญญาดานภาษา ปญญาดานตรรกะและคณตศาสตร ปญญาดานมต ปญญาดานรางกายและการเคลอนไหว ปญญาดานดนตร ปญญาดานความเขาใจผอน ปญญาดานความเขาใจตนเอง และปญญาดานธรรมชาต และปญญาดานการดำารงคงอยของชวต

ลกษณะสำ�คญของทฤษฎพหปญญ�ทฤษฎพหปญญา หรอ MI Theory ไมเพยงแตอธบาย

ปญญาทง 9 ดานนเทานนแตยงไดอธบายถงลกษณะสำาคญเอาไว (เยาวพา เดชะคปต. 2544: 4; อางองจาก Gardner. 1983) ดงน

1. ปญญามลกษณะเฉพาะดานจากการศกษาเรองสมอง2. ทกคนมปญญาทง 8 ดานมากบางนอยบางตางกนไป ซง

บางคนอาจมปญญาทง 8 ดานสงมากทกดาน แตบางคนอาจจะมเพยงหนงหรอสองดาน สวนดานอน ๆ ไมสงนก

25

3. ทกคนสามารถพฒนาปญญาแตละดานใหสงขนถงระดบใชการได ถามการใหกำาลงใจ ฝกฝน อบรม มสภาพแวดลอมทเหมาะสม เชนความรวมมอของผปกครอง การไดประสบการณ กอาจจะเสรมสมรรถภาพของปญญาดานตาง ๆ ได

4. ปญญาตาง ๆ สามารถทำางานรวมกนได ซงการดเนอรชแจงวา การแบงลกษณะของปญญาแตละดานเปนเพยงการอธบายลกษณะของปญญาแตละดานเทานน แทจรงแลวปญญาทงหลาย ๆ ดานจะทำางานรวมกนเชนในการประกอบอาหารกตองสามารถอานวธทำา (ดานภาษา) คดคำานวณปรมาณของสวนผสม (ดานคณตศาสตร) เมอประกอบอาหารเสรจกทำาใหสมาชกทกคนในบานพอใจ (ดานความเขาใจผอน) และทำาใหตนเองมความสข (ดานความเขาใจตนเอง) เปนตน การกลาวถงปญญาแตละดานเปนเพยงการนำาลกษณะพเศษเฉพาะออกมาศกษาเพอหาทางใชใหเหมาะสม

5. ปญญาแตละดานจะมการแสดงความสามารถหลายอยาง เชน บางคนไมมความสามารถดานการอานกไมไดหมายความวาไมมความสามารถดานภาษา เพราะเขาอาจจะเปนคนทเลานทานหรอเลาเรองเกง ใชภาษาพดไดคลองแคลว หรอคนทไมมความสามารถทางกฬากอาจใชรางกายไดดในการถกทอผาหรอเลนหมากรกไดเกง ซงจะเหนไดวาแมแตในปญญาดานใดดานหนง กจะมการแสดงออกถงความสามารถทหลากหลายการดเนอรเชอวา แมวาคนแตละคนจะมปญญาในแตละดานไมเทากน แตกสามารถพฒนาปญญาทง 9 ดานนได (เยาวพา เดชะคปต. 2544: 4; อางองจาก Gardner. 1983) สรปไดวา แตละคนจะมปญญาแตละดานไมเทากน แตกสามารถพฒนาไดโดยการจดประสบการณใหไดรบอยางเหมาะสม

ลกษณะของบคคลทมคว�มส�ม�รถในด�นต�ง ๆ ต�มทฤษฎพหปญญ�

26

สปราณ ไกรวตนสสรณ และคณาพร คมสน (2544: 8-30) ไดอธบายลกษณะของบคคลทมความสามารถในดานตาง ๆ ตามทฤษฎพหปญญาดงน

1. ลกษณะของบคคลทมความสามารถในการใชภาษา1.1 ชอบฟงและโตตอบกบการพดในรปแบบตาง ๆ1.2 ชอบเลยนแบบเสยง ภาษา การอานและการเขยน

ของผอน1.3 เรยนรโดยผานทกษะการฟง การอาน การเขยน และ

การอภปราย1.4 มความสามารถในดานการฟงในระดบความเขาใจ

การถอดความ (Paraphase) การตความและการจดจำาในสงทไดฟง

1.5 มความสามารถในการอานระดบความเขาใจ การยอความ การตความ การอธบาย การจดจำาสงทอาน

1.6 มความสามารถในการพดตอหนากลมบคคลหลายๆ อาชพ การพดเพอจดประสงคตาง ๆ การใชภาษาพดทงายตอการเขาใจ การพดชกจง การโนมนาว การพดใหคนอนเชอถอในเวลาอนเหมาะสม

1.7 มความสามารถในการเขยนไดถกตองตามไวยากรณ การสะกด การใชเครองหมาย วรรคตอน และการใชคำาศพทเพอสอความคดไดด

1.8 มความสามารถในการเรยนภาษาอน ๆ ได1.9 ใชทกษะทางภาษาทง 4 ในการจดจำา การสอสาร

การอภปรายการอธบาย การชกจง การสรางความรใหม การสรางความหมายใหม ๆ และสะทอนใหผอนเขาใจธรรมชาตของภาษา

1.10 มความพยายามทจะฝกฝนภาษาของตนใหเกดความชำานาญ

27

1.11 มความสนใจในกจกรรมทางภาษา อนไดแก งานเขยนบนทกประจำาวน บทกว การเลาเรอง การโตวาท การพดในโอกาสตาง ๆ การเขยน และการเขยนบทความในวารสารตาง ๆ

1.12 มการสรางสรรครปแบบตาง ๆ ทางภาษา อนไดแก งานเขยนหรอการพดแนวใหม ๆ

1.13 มอารมณขน2. ลกษณะของบคคลทมความสามารถในการใชเหตผลและ

แนวคดทางคณตศาสตร2.1 รและเขาใจหนาทของสงตาง ๆ รอบตว2.2 คนเคยและเขาใจแนวคดเกยวกบปรมาณ เวลา

เหตผล2.3 เขาใจสญลกษณทเปนนามธรรมเพอถายทอดแนว

ความคดและสงทเปนรปธรรมได2.4 สามารถใชทกษะของการแกไขปญหาไดอยางม

เหตผล2.5 เขาใจรปแบบและความสมพนธของสงตาง ๆ รอบ

ตว2.6 รจกตงสมมตฐานและทดสอบได2.7 สามารถใชทกษะทางคณตศาสตร อนไดแก การ

ประมาณ การคำานวณ การตความ เปนสถต และนำาเสนอขอมลเปนสญลกษณตาง ๆ (Graphic form)

2.8 ชอบคดในแนวทางการคำานวณ เชน การรวบรวมขอมล การตงสมตฐาน การใชสตรอนเปนรปแบบ รจกยกตวอยางสงทขดแยงกบเกณฑ และชอบโตเถยงโดยการยนกรานความถกตอง

2.9 แกปญหาทางคณตศาสตรโดยใชเทคโนโลยใหม ๆ

28

2.10 สนใจเลอกอาชพทเกยวกบการคำานวณ เชน นกบญช ผททำางานเกยวกบคอมพวเตอร นกกฎหมาย วศวกร และนกเคม

2.11 ชอบสรางสรรครปแบบใหม ๆ มความเขาใจอยางลกซงทางดานคณตศาสตร

3. ลกษณะของบคคลทมความสามารถในดานมตสมพนธ3.1 เรยนรไดจากการมองเหนและการสงเกตสามารถจำา

ใบหนาวตถรปราง ส รายละเอยดและฉาก

3.2 สามารถสบคนรองรอยหรอวตถได เชน การคนหารอยเทา หรอรองรอยในปา การขบรถตามเสนทางจราจร

3.3 ใชจนตนาการในการสรางมโนภาพและรายละเอยด รวมทงใชในการเรยกความทรงจำากลบคน

3.4 สามารถอานแผนภม ตาราง แผนท ชอบเรยนสงทนำาเสนอดวยลายเสนหรอสงทมองเหนได

3.5 สนกกบการขด เขยน การวาดภาพ การระบายส การป น

3.6 มความสามารถและสนกกบการสรางภาพ 3 มตเปนรปทรงตาง ๆ เชน พบกระดาษเปนรปทรงตาง ๆ

3.7 สามารถมองวตถในมมมองทตางจากคนอน หรอมองเหนสงทซอนเรนได

3.8 สรางสรรควตถขนมาจากสงทเปนนามธรรม3.9 สนใจและมทกษะในงานอาชพศลปน นกถายภาพ

นกวศวกร มณฑนากรสถาปนก นกออกแบบ นกบน นกประดษฐ3.10 สรางงานศลปะแนวใหม และพฒนางานศลปะ

ดงเดม

29

4. ลกษณะของบคคลทมความสามารถในดานการเคลอนไหวรางกาย

4.1 ชอบสำารวจสภาพแวดลอมและสงตาง ๆ4.2 ชอบพฒนาฝมอโดยการประสานความสามารถกบ

อวยวะตาง ๆ แขงกบเวลา4.3 สามารถเรยนรและจดจำาไดดจากการลงมอปฏบต

และการมสวนรวม4.4 สนกกบการเรยนรจากประสบการณตรง อนไดแก

การทศนศกษา (field–trip ) การเลนเกม การแสดงบทบาทสมมต การสะสมสงของและการออกกำาลงกาย

4.5 มกแสดงการคลองตวในการทำางานโดยการสงเกตจากการเคลอนไหว การเดน การหยบจบสงของ

4.6 สมผสไดเรวกบการเคลอนไหวรอบตว และพรอมเสมอกบการโตตอบสงรอบขาง

4.7 มทกษะและชอบมสวนรวมทจะแสดงออกในดานการแสดงละคร การกฬาการเตนรำา กจกรรมตาง ๆ การเยบปกถกรอย งานปน งานฝมอ งานพมพ

4.8 เมอเขารวมกจกรรมทเกยวกบการแสดง การฝมอ มการแสดงออกอยางมทกษะ คลองตว ถกตองแมนยำาและสงางาม

4.9 ปฏกรยาตอการเขารวมกจกรรมใด ๆ แสดงใหเหนถงความสมพนธอนดระหวางการใชรางกายและสตปญญา

4.10 มความเขาใจและใชชวตไดมาตรฐานตามสขลกษณะ

4.11 มแนวโนมทจะเลอกอาชพดานการกฬา การเตนรำา ศลยกรรมและวศวกรรม

4.12 สรางสรรคและคดคนพฒนาทกษะทางกาย การเตนรำา การกฬา และกจกรรมตาง ๆ ทใชทกษะทางกายเปนพนฐาน

30

5. ลกษณะของบคคลทมความสามารถทางดานดนตร5.1 ชอบ สนใจ และสนกสนานกบเสยงตาง ๆ ทเกดขน

รอบตว อนไดแก เสยงมนษย เสยงธรรมชาต เสยงดนตร5.2 เมอไดยนเสยงดนตรมกจะตองรองตาม เตนรำา เคาะ

เสยงเปนจงหวะ และวจารณเพลงไดอยางลกซง เกยวกบระดบเสยง เนอรอง จงหวะ การใชเสยงประกอบดนตรและวฒนธรรมของดนตร

5.3 ชอบสะสมดนตรและขอมลเกยวกบดนตร เชน เทป ซด วดทศน และชอบเลนเครองดนตร

5.4 พฒนาความสามารถดานการรองเพลง การเลนดนตรดวยตวเอง หรอรวมมอกบผอน

5.5 ใชศพทเฉพาะและสญลกษณตาง ๆ ทางดนตรได5.6 ชอบและสามารถแตงเพลง และเลนดนตรไดทนท

โดยมไดเตรยมตวลวงหนา5.7 เขาใจและสามารถตความหมายของเนอแพลงและ

ดนตรทผแตงเพลงตองการสอได5.8 ชนชอบอาชพทเกยวกบดนตรอนไดแก นกรอง นก

ดนตร เจาหนาทเทคนคดานดนตรนกแตงเพลง ผผลตอปกรณหรอเครองมอดนตร คร และผอำานวยการเพลง

5.9 สรางสรรคเพลงและประดษฐเครองดนตร6. ลกษณะของบคคลทมความสามารถในดานมนษยสมพนธ

6.1 มสมพนธภาพทดในครอบครวและกบผอน6.2 สามารถสรางและรกษาภาพลกษณของตนในสงคม

ไดด6.3 รจกปรบเปลยนวธการรวมสงคมกบผอนทกชนชน

และอาชพไดอยางเหมาะสม6.4 เขาใจความรสกความคดสภาพการณ พฤตกรรมและ

แนวทางชวตของผอนอยางถองแท6.5 สวมบทบาทของผนำาและผตามไดอยางเหมาะสม

31

6.6 มความสามรถเหนยวนำาใจคนใหเปนไปตามตองการ มลกษณะผนำา

6.7 สามารถเขาใจและสอสารกบบคคลอนไดดโดยใชคำาพดและกรยาทาทาง

6.8 ชวยเปนสอกลางเพอชวยประสานการทำางานความเขาใจความคดใหกบผอนและหนวยงานตาง ๆ

6.9 สามารถปรบตวไดดตามสภาพแวดลอมและกบบคคลทกชนชนและอาชพ

6.10 เขาใจแงมมทางสงคมและการเมอง6.11 สนใจอาชพทตองใชความสามารถดาน

มนษยสมพนธ อนไดแก คร นกสงคมสงเคราะหทปรกษา และนกการเมอง

6.12 ชอบพฒนารปแบบและระบบการอยรวมกนทางสงคม

7. ลกษณะของบคคลทมความสามารถในดานการเขาใจตนเอง7.1 เขาใจระดบอารมณและความรสกของตนเอง7.2 พฒนาอารมณตนเองใหเปนไปในทางทเหมาะสม7.3 รจกตงจดมงหมายของชวตเปาหมาย7.4 ตงมนในคณธรรมและจรยธรรม7.5 สามารถทำางานไดดวยตนเอง7.6 สนใจใครรเกยวกบชวต อนไดแก ความหมาย เปาหมาย

และสงทเกยวของกบชวต7.7 ควบคมการเรยนรและบคลกไดด7.8 ชอบคนหาเกยวกบตนเอง7.9 สามารถเลงเหนความซบซอนของกระบวนการ

ภายในจตของตนและสภาพชวตไดกระจาง7.10 ตงมนทจะเขาใหถงความแทจรงของชวต7.11 มอทธพลตอบทบาทของผอน

32

ชยพฤกษ เสรรกษ และ บงอร เสรรกษ (2543: 7–9) ไดอธบายถงพฤตกรรมทปรากฏของบคคลทมความสามารถแตละระดบไวดงน

1. คนทมความสามารถดานภาษา จะทำาสงตาง ๆ เหลานไดด1.1 สามารถจบใจความไดด จากการฟงสงตาง ๆ1.2 สามารถถายทอดความคดทางคำาพดไดชดเจน1.3 สอสารไดชดเจนตรงประเดน1.4 สามารถอานหนงสอตาง ๆ ไดถกตอง เขาใจความ

หมาย จบใจความไดด1.5 เขยนถายทอดความรสก ความร ขอมลไดถกตอง

ชดเจน และสามารถเขยนถายทอดไดหลากหลายแนวทาง2. คนทมความสามารถดานตรรกะ-คณตศาสตร จะทำาสงตาง

ๆ เหลานไดด2.1 เปนคนทคดเปนระบบ มเหตผลในการคด2.2 มความสามารถในการคดวเคราะห คอ คดพจารณา

สวนยอยของประเดนใหเหนภาพชดเจน2.3 มความสามารถในการคดสงเคราะห คอ ประมวล

เชอมโยงแงมมความคดรวบยอดและประเดนตาง ๆ ใหเปนเรองเดยวกน

2.4 มความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ คอ นำาเหตผลขอมลมาใชในการตดสน เชอหรอไมเชอ ทำาหรอไมทำา

2.5 มความสามารถในการคดแกปญหา คอ การประมวลสาเหตของปญหา หาวธแกปญหาทหลากหลาย และเลอกแนวทางทสามารถแกปญหาไดเกดผล

2.6 มความสามารถในการคดสรางสรรค คอ สามารถคดไดคลอง หลากหลายแนวทาง คดไดแตกตางจากคนอน คดยดหยน ไมยดตด

33

2.7 มความสามารถในการใชจำานวน เขาใจความเปนนามธรรมของจำานวน

2.8 มทกษะกระบวนการวทยาศาสตรอยางรอบดาน ทงทกษะขนพนฐานและทกษะขนสง 13 ทกษะ ดงน

2.8.1 ทกษะขนพนฐานม 8 ทกษะ ไดแก1) การสงเกต2) การวด3) การจำาแนกประเภท4) การหาความสมพนธระหวางสเป

สกบสเปสและสเปสกบเวลา5) การใชตวเลข6) การจดกระทำาและสอความหมายขอมล7) การลงความเหนจากขอมล8) การพยากรณ

2.8.2 ทกษะขนสงม 5 ทกษะ ไดแก1) การตงสมมตฐาน2) การกำาหนดคำานยามเชงปฎบตการ3) การกำาหนดและควบคมตวแปร4) การทดลอง5) การตความหมายของขอมลและการลง

ขอสรป3. คนทมความสามารถดานพนท จะทำาสงตาง ๆ เหลานไดด

3.1 สามารถวาดภาพในสมอง และออกแบบสงตาง ๆ ไดเหมาะสมกบจดประสงคทตองการใช

3.2 กะระยะไดแมนยำา รเร องทศทาง3.3 วาดรปไดถกสดสวน และสอความคด ความรสก

ผานรปภาพไดชดเจนทงความคดเชงรปธรรมและความคดเชงนามธรรม

34

4. คนทมความสามารถดานการเคลอนไหว จะทำาสงตาง ๆ เหลานไดด

4.1 สามารถใชกลามเนอไดคลองแคลว ทงกลามเนอเลกและกลามเนอใหญ

4.2 ใชอวยวะของรางกายสอสารทาทาง ความคด ความรสกได

4.3 การใชกลามเนอเลกไดอยางคลองแคลวในการทำากจกรรมตาง ๆ อาท เยบปกถกรอยแกะสลก ผาตด เคลอนไหวนวมอ ทาทางตาง ๆ

4.4 ใชกลามเนอใหญไดอยางคลองแคลว ในการทำากจกรรมตาง ๆ อาท การเลนกฬา การเตนตามจงหวะ การทำาทาประกอบ

4.3 ใชอวยวะของรางกายสอสารและแสดงความคด ความรสกได เชน การแสดงละคร การแสดงทาใบสอภาษา

5. คนทมความสามารถดานดนตร จะทำาสงตาง ๆ เหลานไดด5.1 ไวตอการรบรจงหวะและทำานอง5.2 แยกแยะเสยง ทำาอง จงหวะได5.3 แตงเพลง สรางสรรคทำานอง5.4 สอสารความคดออกมาเปนเพลงหรอทำานองไดด

6. คนทมความสามารถดานการเขาใจคนอน จะทำาสงตาง ๆ เหลานไดด

6.1 สามารถรบรอารมณความคด ความรสกของบคคลตาง ๆ รอบตวได

6.2 ปรบปฏสมพนธใหเหมาะสมกบการอยรวมกบบคคลอน

6.3 ทำางานกลมไดด มความเปนผนำา เปนสมาชกกลมทด และรบรบทบาทตนเองในแตละสถานการณ

35

7. คนทมความสามารถในดานรจกตนเอง จะทำาสงตาง ๆ เหลานไดด

7.1 นบถอตนเอง มนใจในตนเอง รจกเขาใจจดด จดอยของตนเอง

7.2 วางแผนการทำางานของตนเอง และหาแนวทางในการพฒนาตนเองใหเกงสงสดและพฒนาขนเรอย ๆ

7.3 มวธการเปลยนแปลงตนเองใหเหมาะสม และเตอนตนเองใหทำางานตามทวางแผนไวจนบรรลเปาหมาย

7.4 กระตนตนเองใหตอสอปสรรคและอดทนตอความลำาบากกายและใจได

8. คนทมความสามารถดานการรอบรธรรมชาต จะทำาสงตาง ๆ เหลานไดด

8.1 มความรเกยวกบธรรมชาตอยางลกซง ทงวงจรชวต สภาพปจจบน การดแลใหคงอยและการทำาใหธรรมชาตทเสยหายหมดไป

8.2 สามารถคาดคะเนสงทเกดขนเมอเงอนไขตางๆ เปลยนแปลง

8.3 มกจะอยในธรรมชาต หลงใหลในความงามของธรรมชาต

เยาวพา เดชะคปต ไดแปลจากเรอง “ Multiple Intelligences” (Finkelstein , Leonard & Finkelstein , Leila. 2541) ไดดงน

1. ดานภาษา (Linguistic Intelligence)- เขาใจคำาสงและความหมายของคำา- ชอบอาน เขยน เลาเรอง- อธบายไดชดเจน- ชอบสอนและชอบเรยนและเรยนไดดถามโอกาส

ไดพดไดฟงและเหน

36

- มอารมณขน- มความจำาด จำาสถานท วนเดอนปและสงตาง ๆ- สามารถวเคราะหดานภาษาไดด- นกกว- นกเขยน- นกพด- นกโตวาท

2. ดานตรรกะ คณตศาสตร – ( Logical – Mathematical Intelligence)

- สามารถจำาสงทเปนแบบแผนทเปนนามธรรมได- มเหตผลเชงสรปความสามารถเชอมโยงความ

สมพนธของสงตาง ๆ- ชอบทำาการทดลอง คนหาคำาตอบ ทำางานกบ

ตวเลข หาคำาตอบดาน รปแบบและความสมพนธ- ชอบคณตศาสตร คดในเชงเหตผลและสามารถ

แกปญหาตาง ๆ ไดด- เรยนไดดโดยการจดหมวดหม แยกประเภท- นกวทยาศาสตร- นกคณตศาสตร- นกคด- นกสถต

3. ดานมต (Spatial Intelligence)- สามารถมองเหนแงมมตาง ๆ ได- เหนความสมพนธของพนท- สามารถแสดงออกดวยภาพ- สามารถมองเหนรปลกษณของสงตาง ๆ

37

- สามารถหาทศทางทวางได สามารถจดรปฟอรมตาง ๆในสมองได

- มจนตนาการด มองเหนการเปลยนแปลง อานแผนท แผนภมไดด

- เรยนไดดถาตองใชจนตนาการ ใชความคดอยางอสระ ทำางานดวยสและภาพ

- ชอบทจะวาด สราง ออกแบบ ศกษาภาพนงภาพยนตร และทดลองกบ

เครองจกรกล- นกเดนเรอ- นกบน- ประตมากร- ศลปน / นกวาดภาพ- สถาปนก

4. ดานรางกายและความถนดทางกาย ( Bodily – Kinesthetic Intelligence)

- สามารถควบคมการเคลอนไหวของรางกายรจกสวนตาง ๆของรางกาย

และสามารถแสดงออกได- ชอบการเคลอนไหว สมผส พด และใชภาษาทาง

กาย ( Body Language)- ทำากจกรรมทตองใชรางกาย เชนกฬา เตนรำาการ

แสดง การประดษฐ สงของไดด- มความสามารถในการแสดงทาทาง สามารถ

พฒนาการทำางานของรางกาย

38

- เรยนไดดถามโอกาสสมผส เคลอนไหว และมปฏสมพนธกบพนทวาง

และการสมผส- นกกฬา- นกเตนรำา- ศลยแพทย- นกประดษฐ

5. ดานดนตร ( Musical Intelligence)- ชอบรองเพลง ฟงเพลง ชอบเลนดนตร และตอบ

สนองตอเสยงเพลง- แยกแยะ จำาทำานองเพลง เรยนรจงหวะดนตรได

เรว- เรยนรจงหวะ เสยง และดนตรไดด- รจกโครงสรางของดนตร โครงสรางในการฟง

เพลง- นกดนตร- นกแตงเพลง- วาทยาการ- วศวกร

6. ดานความเขาใจระหวางบคคล (Interpersonal Intelligence)

- เขาใจผอน นำาผอน จดกลม สอสาร ระงบขอพพาทได

- ทำางานเปนกลมได- แยกแยะความแตกตางระหวางบคคลได- สามารถสอความหมายโดยไมใชภาษาพดได- ชอบมเพอน มาก ๆ ชอบพดคยกบคนและรวม

สงสรรคกบคนอน

39

- เรยนรไดดถามโอกาสไดรวมงานกบผอน หรอมโอกาสสมภาษณผอน

- รจกสรางสมพนธภาพอนดกบผอน- คร- นกสงคมสงเคราะห- นกแสดง- นกการเมอง- พนกงานขายของ

7. ดานความเขาใจตนเอง (Intrapersonal Intelligence)

- มสมาธด- เปนคนมจตใจออนโยน- มความเขาใจตนเอง ชอบคดฝน และหมกมนอย

กบความรสก/ความคด ของตนเองใหสญชาตญาณเปนเครอง

นำาทาง- ตระหนกและแสดงความรสกของตนเองไดหลาย

ๆ อยาง- มความรสกเกยวกบตวตนของตนเอง- มความคดระดบสงและมเหตผล- ชอบทจะทำางานคนเดยวและสนใจตดตามสงท

ตนเองสนใจเปนพเศษ เรยนรไดดถามโอกาสทำางานโดยลำาพงทำาโครงการเดยว

- แสวงหาความสำาเรจในความสนใจและเปาหมายของตนเอง และตองการเปนผสรางสรรคเรยนรโดยวธเรยนดวนตนเองตามจงหวะการเรยนรเฉพาะตน

- นกจตวทยา- ผนำาทางศาสนา

40

- นกปรชญา8. ดานธรรมชาต (Naturalist Intelligence)

- เขาใจเปลยนแปลงของธรรมชาตและปรากฏการณธรรมชาต

- เขาใจความสำาคญของตนเองกบสงแวดลอมและตระหนกถงความสามารถของตนทจะมสวนชวยในการอนรกษธรรมชาต

- เขาใจถงพฒนาการของมนษย และการดำารงชวตของมนษยตงแตเกดจนตาย

- เขาใจและจำาแนกความเหมอนกนของสงของ- เขาใจการหมนเวยนเปลยนแปลงของสสาร- คดทวงทำานอง / จงหวะได- สมผสคณภาพของเสยงได- นกวทยาศาสตร

9. ดานการดำารงคงอยของชวต (Existential Intelligence)

- ความไวและความสามารถในการจบประเดนคำาถามทเกยวกบการดำารง

อยของมนษย- เรยนรบรบทการดำารงคงอยของมนษย- เขาใจความสมพนธของโลกทเปนกายภาพและ

โลกของจตใจ- มความรกผอน- การตนตวในการแสดงออกในสถานการณบาง

อยาง- การเขาใจในวฒนธรรม การแสดงออกในดาน

อารมณ สงคม จรยธรรม- เขาใจหลกปรชญา หลกของศาสนาตาง ๆ

41

การดเนอร (อาร สณหฉว.2542 : 13 อางองจาก Gardner.1983 ) ไดอธบายไววาปญญาจะพฒนาขนไดหรอไมขนอยกบเหตปจจยตอไปน

1. สภาพทางชววทยาของบคคล อนไดแก กรรมพนธ หรอการกระทบกระเทอนของสมองกอนตงครรภ ระหวางตงครรภ และเมอเกดมาแลว

2. ประวตชวตของคนแตละคน อนไดแก ประสบการณทมกบพอแม คร พนองและเพอนฝง ซงอาจจะเปนประสบการณทจะชวยพฒนาปญญา หรอทำาใหการพฒนาปญญาชะงกงน

3. พนฐานทางประวตศาสตรและวฒนธรรม ตลอดจนระยะเวลา สถานทเกดและการเตบโตจะมสวนสำาคญในการสงเสรมปญญาบางดานและไมสงเสรมปญญาบางดานตวกระตนและตวบนทอนปญญา

ประสบการณทตกผลก (ชวยกระตน) กบประสบการณทบนทอนเปนกระบวนการสำาคญในการพฒนาของปญญา ประสบการณทชวยตกผลก เปนคำาท เฟลแมน “ ” ( David

Feldman) แหงมหาวทยาลยทฟทไดคดคน และการดเนอรไดนำาไปใชอยางกวางขวาง ประสบการณทชวยตกผลกเปนจดสำาคญในการพฒนาปญญาและความสามารถ ประสบการณนมกจะเกดตงแตปฐมวย แตกอาจเกดไดระหวางอายตาง ๆ ตวอยาง เชน อลเบรต ไอสไตลนกวทยาศาสตรทสำาคญของโลกเมออาย 4 ขวบ พอเขาไดใหเลนกบเขมทศ เขาไดเลาในชวประวตวา เขมทศนทำาใหเขาสนใจอยากรเรองของโลก และจกรวาลมาก ประสบการณของเขาจงปลกความสามารถของเขาอยเสมอ ทำาใหเขาเรมคดและสนใจศกษาจนเปนนกวทยาศาสตรบนลอโลก จะเหนไดวา ประสบการณทชวยตกผลกจะเปนประสบการณทปลกเราปญญาทม

42

อยใหพฒนาจนถงขนสงสด ในทางตรงกนขาม ประสบการณท“บนทอน หมายถง ประสบการณทตดรอนการพฒนาของปญญา ”เชน ในวชาศลปะ ครพดเยาะเยยผลงานศลปะตอหนาเพอน ๆ เหตการณครงนนอาจจะเปนจดทตดการพฒนาการของปญญาดานมตของทานไปโดยสนเชง หรอพอแมทตะโกนดดาวาททานเลนเปยโน ทานกอาจไมแตะตองเปยโนอกเลย ประสบการณบนทอนจะเปนประสบการณททำาใหคนรสกโกรธ อาย กลว หรอเกดอารมณอนไมพงประสงคทงหลายอนสมพนธกบปญญาความสามารถดานใดกจะบนทอนตดรอน พฒนาการของปญญาและความสามารถดานนนๆ(อาร สณหฉว. 2541:16-17) ประสบการณตอไปนจะเปนสงแวดลอมทจะชวยพฒนาหรอบนทอนการพฒนาของปญญา

1. การมอปกรณเหมาะสม หรอครด เชน ถาเกดมาในครอบครวทยากจน กอาจจะไมมทนทจะซอเครองดนตร หรอไปเขาเรยนพเศษวชาดนตร ปญญาทางดานดนตรกอาจจะไมมโอกาสไดแสดงออก

2. องคประกอบทางประวตศาสตร - วฒนธรรม เชน ถาเปนนกเรยนทมแนวโนมและชอบวชาคณตศาสตร ในขณะทสงคมขณะนนกำาลงสงเสรมวชาคณตศาสตรและวทยาศาสตรอยางสดขด มการใหทนอยางมากมาย ปญญาทางดานคณตศาสตรกจะไดรบการสนบสนนไดมาก

3. องคประกอบทางภมศาสตร เชน ถาเกดมาในทองถนทเปนไรนา กจะไดพฒนาปญญาทางกาย มากกวาคนทเกดในคอนโดมเนยมชนท 30 บนถนนเจรญกรง

4. องคประกอบทางครอบครว เชน ถาอยากจะเปนศลปนนกวาด แตพอแมตองการใหเปนนกกฎหมาย บางทอทธพลของพอแมทำาใหตองพฒนาทางดานภาษาสวนปญญาดานศลปะอาจจะไมไดรบการสนบสนนเลย

43

5. องคประกอบทางดานสถานการณ เชนเมอเลกๆตองดแลนองเพราะเปนครอบครวใหญจงไมมเวลาทจะพฒนาปญญา หรอความสามารถพเศษใด ๆ (อาร สณหฉว. 2543: 14-15 )

สรปไดวา ปจจยทมอทธพลตอการพฒนาพหปญญาไดแก การไดรบการสงเสรมจากครอบครวทด การไดครทด การไดอยในสงคมและสงแวดลอมทด ซงสงเหลานจะเปนปจจยสงเสรมใหเดกพฒนาพหปญญาในทางทถกตอง

แนวท�งก�รสงเสรมคว�มส�ม�รถท�งพหปญญ�การสงเสรมความสามารถทางพหปญญาใหกบเดกนน ตอง

เขาใจวา เดกทกคนไมใชอจฉรยะแตเดกทกคนมความสามารถถงขดสงสดของแตละบคคลได ซงโบลตนและแคชวด (Boulton Lewis and Catherwood. 1994: 52-53) กลาววา การเปดโอกาสใหเดกไดแสดงออกถงความรสกของตนเอง จากประสบการณทไดรบดวยการสอสารดานตาง ๆ เชน การพดแสดงความคดเหนการวาดภาพสงทตนเองประทบใจ เปนตน ซงสงตาง ๆ เหลานเปนการเรยนรทเดกจะจดจำาไปไดยาวนาน และไดแสดงความทสามารถของตนเองไดอยางแทจรง สำาหรบไผท สทธสนทร (2543:21) ไดเสนอแนวทางในการสงเสรมความสามารถทางพหปญญาใหแกเดกดงน

1. จดกจกรรมโดยใหเดกไดเรยนร และทำากจกรรมรวมกน อาจจะเปนกลมใหญหรอกลมเลก โดยเนนการเรยนรแบบบรณาการ และฝกความสามารถในดานตาง ๆ ใหกบเดก เชน

ความสามารถดานดนตร ความสามารถดานภาษา ความสามารถดานตรรกะและคณตศาสตร

ความสามารถดานการเคลอนไหวและรางกาย ความสามารถดานมตสมพนธ ความสามารถดานมนษยสมพนธ ความสามารถดานการเขาใจตนเอง ความสามารถดานธรรมชาตวทยา

44

2. เดกและครรวมกนวางแผนการเรยนรของตนเอง เพอเปนการพฒนาความสามารถในดานตนเองถนดหรอมความสามารถพเศษ

3. การเรยนรของเดกเกดจากความตองการทตอเนองจากการเรยนรในเรองหนงและเดกยงสนใจ ครควรจะชวยเหลอหรอใหคำาแนะนำา นอกจากนอาจจะเกดจากความตองการทจะเรยนรดวยตวเองโดยครไมไดกระตน

4. ควรเปดโอกาสใหเดกไดแสดงออกตามความสามารถทมอยอยางเตมท โดยสงเสรมใหมการจดมมประสบการณสำาหรบเดกไดเลอกทำากจกรรมทสนใจ และแสดงความสามารถดานทตนเองถนด

สรศกด หลาบมาลา (2543: 52-53 ) ไดกลาวถงแนวทางในการสงเสรมความสามารถทางพหปญญาของเดกดงน

1. การจดกจกรรมยดเดกเปนศนยกลางโดยมครคอยแนะนำาและใหการสนบสนนการเรยนร เนนการคนพบ การคดไตรตรอง ซงเนนใหเดกเปนผปฏบต และทำากจกรรมการเรยนรดวยตนเอง ทำาใหเกดการคนพบตวเอง

2. เดกควรจะไดเรยนรจากแหลงเรยนรทหลากหลาย ทงภายในและภายนอกโรงเรยน เชน ภายในชมชนของตนเอง จากการทศนศกษา เปนตน

3. ครควรศกษาหาความรอยางสมำาเสมอ ไมวาจะเปนการคนหากจกรรมใหม ๆ ใหกบเดก ทำาใหเดกไมเกดความเบอหนายในกจกรรมทซำาซาก

4. จดกจกรรมแบบบรณาการการเรยนรและเพมทกษะความสามารถของเดก โดยสงเสรมศกยภาพของเดก ๆ ในทก ๆ ดาน

5. สงเสรมพฒนาการเดกในดานการอยรวมกน เชน การทำางานกลม

45

6. สงเสรมการเขาใจตนเอง รจกสวนด สวนทบกพรองของตนเอง และความเขาใจผอน สามารถชนชมกบความสำาเรจของผอน

7. โรงเรยนเปนสถานททสนบสนนการเรยนรของเดก และเปนสถานททสงเสรมการ

พฒนาความสามารถของเดกในดานตาง ๆ นอกจากน กญชร คาขาย (2544 : 159 - 160) ไดกลาววาการสงเสรมความสามารถ

ทางพหปญญาใหด ไมวาจะเปนในดานใดกตามถาเดกไดรบการสงเสรมทตรงตามความสามารถกจะทำาใหเดกพฒนาไปไดอยางรวดเรวกวาเดกคนอน ดงนควรทจะสงเสรมความสามารถทางพหปญญาใหกบเดกเพอการเรยนรดงน

1. ตองรจกความแตกตางระหวางบคคลของเดกในทก ๆ ดาน เพราะจะชวยใหการเรยนการสอนและการประเมนการเรยนรของเดกสอดคลองกบพฒนาการของเดกแตละคน

2. กระตนใหเดกไดใชความสามารถทก ๆ ดานรวมกนในการเรยนรสงทอยากจะเรยน

3. กจกรรมการเรยนรทจดใหควรเปดโอกาสใหผเรยนไดแกปญหาหรอเขาไปมสวนรวมในการตดสนใจ และเปนกจกรรมทตองทำาโดยอาศยการผสมผสานกนของความคดเชงเหตผล

4. กระตนใหเดกตอบคำาถาม โดยการใหเหตผล5. สงเกตการเปลยนแปลงพฤตกรรมของเดกวาเปนไปตาม

ลำาดบขนหรอไม เพอทจะไดทราบถงจดบกพรองในการเรยนรของเดก

6. หากพบวาเดกเรยนรหรอเขาใจสงใดสงหนงไดชากวาคนอน ๆ ควรจะชวยเหลอเพราะอาจเปนไปไดวาเดกมความสามารถเพยงเทาน

7. จดกจกรรมการเรยนรใหสงเสรมความสามารถในทก ๆ ดาน เชน

46

7.1 การอาน การเลน และการเขยนเรอง (ดานภาษา)7.2 การเลานทาน และใหเดกเดาวาตอนจบจะเปน

อยางไร (ดานตรรกะ)7.3 การเขยนภาพ ลอกแบบ หรอวางผงทจะตกแตง

พนท (ดานมตสมพนธ)7.4 การฟงเสยงดนตร หรอเสยงตาง ๆ (ดานดนตร)7.5 การเตนรำา การละเลนไทยเชนมอญซอนผา งกนหาง

โพงพาง (ดานการเคลอนไหวและรางกาย)7.6 การสวมบทบาทตาง ๆ การใชภาษาทาทาง (ดาน

มนษยสมพนธ)7.7 การบอกถงความตองการของตนเอง (ดานการ

เขาใจตนเอง)7.8 การปลกตนไม การเลยงสตว และการบนทกการเจรญ

เตบโต (ดานธรรมชาตวทยา)สรปไดวาการสงเสรมความสามารถทางพหปญญานน

เปนสงทสามารถพฒนาใหเกดขนไดตงแตวยเดก โดยการจดกจกรรมทมความหลากหลาย และอยในความสนใจของเดกเพราะการทเดกไดคนพบความสามารถทแทจรงของตนเอง ซงจากการทำากจกรรมตาง ๆ เปนสงทเดกไดรบประสบการณตรงตลอดจนผใหญใหการสนบสนนสงเสรม และเขาใจถงความแตกตางระหวางบคคล

รปแบบก�รจดประสบก�รณก�รเรยนรต�มแนวทฤษฎพหปญญ�

การจดประสบการณการเรยนรตามรปแบบพหปญญาเพอการเรยนร (Multiple -ntelligences Model for Learning) ซงรองศาสตราจารย ดร.เยาวพา เดชะคปต (2544: 6-7) ไดพฒนาขนโดยมพนฐานในการพฒนาพหปญญาตามทฤษฎของโฮเวรด การดเนอร เพอใชเปนแนวทางในการจดประสบการณการเรยนร ท

47

เนนการพฒนาศกยภาพและความถนดของผเรยนเปนสำาคญซงสอดคลองกบการปฏรปการศกษา ทเนนผเรยนเปนศนยกลางของการเรยนร โดยการใหผเรยนไดลงมอปฏบตกจกรรมการเรยนรดวยตนเอง โดยมขนตอนในการจดกจกรรมทสงเสรมพฒนาการทง 8 ดาน ซงมการจดกจกรรมตามหลกการ 5 ขน โดยใชอกษรยอวา ACACA ดงมความหมายตอไปน

A ขนลงมอปฏบตกจกรรมการเรยนรดวยตนเอง (Active learning)

C ขนการปฏบตกจกรรมกลมรวมกบผอน (Cooperation learning)

A ขนการวเคราะหกจกรรมการเรยนร (Analysis)C ขนการสรางองคความรดวยตนเอง

(Constructivism)A ขนการนำาสงทไดเรยนรไปประยกตใชไดอยางมความ

หมาย (Application)1. ขนลงมอปฏบตกจกรรมการเรยนรดวยตนเอง

(Active learning) การเรยนรตามรปแบบพหปญญาเพอการเรยนร คอการใหผเรยนลงมอปฏบตกจกรรมการเรยนรดวยตนเอง (Hand on) โดยการทดลอง คนควา ในรปของการเลนเกม การปฏบตการ การคนควา การปฏบตจรง การไปทศนศกษา การแกปญหา ฯลฯ หรอทเรยกกนวาการเรยนรตามสภาพจรง(Authentic Learning)

2. ขนการปฏบตกจกรรมกลมรวมกบผอน (Cooperation learning) การเรยนรทดทสดเกดจากการทผเรยนมปฏสมพนธกบผอน โดยการทผเรยนมสวนรวมในการเลน การทำางานและการเรยนรวมกบผอน หรอจากการทำางานกลม

3. ขนการวเคราะหกจกรรมการเรยนร (Analysis) การเรยนรทด คอ การทใหผเรยนไดมโอกาสวเคราะห

48

ความรสก ประสบการณของตนเองขณะทเรยกวา ทำาอะไร กบใคร ทไหน และเกดความรสกอยางไร

4. ขนการสรางองคความรดวยตนเอง (Constructivism) การใหผเรยนสรปสงทเรยนรทเกดขนไดดวยตนเอง หรอทเรยกวา ผเรยนสรางองคความรดวยตนเองจะทำาใหการเรยนรนนมความหมายสำาหรบผเรยนมากกวา การเรยนรโดยการทองจำาจากตำารา หรอทำาแบบฝกหดเพยงอยางเดยว

5. ขนการนำาสงทไดเรยนรไปประยกตใชไดอยางมความหมาย Application) การเรยนรทแทจรง คอ การทผเรยนสามารถนำาสงทไดเรยนรนนไปประยกตใชกบการแกปญหา หรอกบสงทเกดขนจรง

สรปไดวารปแบบพหปญญาเพอการเรยนร เปนการจดกจกรรมทผเรยนไดปฏบตกจกรรมดวยตนเองไดมสวนรวมในการเรยนร ไดวเคราะหกจกรรมการเรยนร โดยสรางองคความรใหตนเอง และไดนำาสงทเรยนไปประยกตใชในชวตประจำาวน เปนรปแบบการเรยนทเนนพฒนาศกยภาพและความถนดของผเรยนเปนสำาคญ ซงตรงตามหลกการของการเนนผเรยนเปนสำาคญ (Child Centered approach)ตอนท 3 คว�มฉล�ดท�งอ�รมณ

ความฉลาดทางอารมณ หรอ เชาวนอารมณ แปลจากภาษาองกฤษวา Emotional Intelligence หรอ เรยกใหสอดคลองกบ IQ หรอเชาวนปญญาวา EQ (Emotional Quotient) ปจจบนไมมคำาจำากดความของ Emotional Intelligence ทแนนอนในภาษาไทย จงมผใชคำาเรยกทแตกตางกนมากมาย เชน สตอารมณ เชาวนอารมณ ความฉลาดทางอารมณ อจฉรยะทางอารมณ เชนกน ซงทกคนกลวนแตมจดหมายและความหมายเดยวกน ในทนผวจยขอใชคำาวาความฉลาดทางอารมณ ไดมผใหความหมายของ

49

ความฉลาดทางอารมณ Emotional Intelligence ไวหลายทานดงตอไปน

Mayer and Salovey (1997 อางถงใน อจฉรา สขารมณ, 2542: 1) ไดใหความหมายของความฉลาดทางอารมณวา เปนทกษะเฉพาะตวททำาใหคนเราประสบความสำาเรจทงในดานการเรยน การงาน ครอบครว และชวตสวนตว เพราะมคนทม EQ คอ คนทสามารถเขาใจความรสกของตนเองและผอน รจดเดนจดดอยของตนเอง รจกควบคม จดการ และแสดงออกทางอารมณ รจกใชชวตอยางเหมาะสมสามารถทจะตรวจสอบอารมณและความรสกของตนเองและผอนได รเขารเราและใชขอมลเหลานมาชนำาความคดและการแสดงออกทางอารมณของตน

Goleman (1998 อางถงใน ทศพร ประเสรฐสข, 2542: 21) ใหความหมายของความฉลาดทางอารมณ เปนความสามารถในการตระหนกถงความรสกของตนเองและความรสกของผอน จนสามารถบรหารหรอจดการกบอารมณของตนเพอเปนแรงจงใจในการสรางสมพนธภาพกบผอนไดอยางประสบความสำาเรจ

Bar-On (1997 อางถงใน วระวฒน ปนนตามย, 2542: 30)ใหนยามของความฉลาดทางอารมณ ในคมอแบบวดความฉลาดทางอารมณทเขาสรางขนวาเปนชดของความสามารถสมรรถนะและทกษะทางจตพสย (Affective Domain) ทสงผลตอความสามารถทจะประสบความสำาเรจในการตอสกบขอเรยกรองและแรงกดดนตางๆ ทมาจากภาวะแวดลอม ทมผลตอการมสขภาพจตทดและการประสบความสำาเรจในชวต

Cooper and Sawaf (1997: 324) ไดใหความหมายของความฉลาดทางอารมณไววาเปนความสามารถของบคคลในการรบร เขาใจ และมไหวพรบในการประยกตใชพลงงานทางอารมณซงเปน

50

รากฐานของพลงงานของมนษย เพอทำาความเขาใจตนเองและผอนซงอยแวดลอมตนเองได

วระวฒน ปนนตามย (2542: 19) ใหความหมายของคำาวาความฉลาดทางอารมณทชใหเหนถงความรเทาทนในทวงทและความเปลยนแปลงในอารมณของตนเองและคนอนทสามารถประเมนเปนชวงคาของตวเลขได อารมณสามารถชวยเหลอเกอกลใหการกระทำาของมนษยใหมเหตผลมากขน ผดพลาดนอยลง ในความเปนจรงชวตจะเปนสขสำาเรจไดนน ผคนตองมความฉลาดทางอารมณ (คอ เชาวนปญญา+ความฉลาดทางอารมณ)

พระราชวรมน (ประยร ธมมจตโต อางถงใน พรรณ บญประกอบ, 2542:7) ใหความหมายของความฉลาดทางอารมณไววา คอ การใชปญญากำากบการแสดงอารมณทออกมาใหมเหตผลเปนการแสดงอารมณความรสกออกมาในแตละสถานการณ โดยถอวาอารมณหรอความรสกนนเปนพลงใหเกดพฤตกรรม ซงถาพลงขาดปญญากำากบกจะเปนพลงตาบอด ปญญาจงเปนตวทมากำากบชวตของเราใหการแสดงออกเปนไปในทางทถกตอง

ทศพร ประเสรฐสข (2542: 21) ใหความหมายของความฉลาดทางอารมณ ไววาเปน ความสามารถลกษณะหนงของบคคลทจะตระหนกถงความรสก ความคด และอารมณของตนเองและของผอน สามารถควบคมอารมณและแรงกระตนภายในตลอดจนสามารถรอคอยการตอบสนองความตองการของตนเองไดอยางเหมาะสมและถกกาลเทศะ สามารถใหกำาลงใจตนเองในการทจะเผชญกบอปสรรคและขอขดแยงตางๆ ไดอยางไมคบของใจ รจกขจดความเครยดทจะขดขวางความคดรเรมสรางสรรคอนมคาของตนได สามารถชนำาความคดและการกระทำาของตนในการทำางานรวมกบผอนทงในฐานะผนำา หรอผตามไดอยางมความสขจนประสบผลสำาเรจใน

51

การเรยน(Study Success) ความสำาเรจในอาชพ (Career Success) ตลอดจนประสบความสำาเรจในชวต (Life Success)

จากความหมายทงหมดทกลาวมาพอจะสรปความหมายของความฉลาดทางอารมณไดวา เปนความสามารถของบคคลทจะตระหนก รบรและเขาใจถงความรสก ความนกคด ตลอดจนอารมณทงของตนเองและของผอน สามารถควบคมจดการกบอารมณเมอตองเผชญกบอปสรรคและความขดแยงใหผานพนไปไดอยางเหมาะสมและถกกาลเทศะ ใหกำาลงใจตนเองและรจกขจดความเครยดรวมถงความคบของใจได ตลอดจนสามารถทำางานรวมกบผอนทงในฐานะผนำาหรอผตามไดอยางมความสข

แนวคดเกยวกบองคประกอบของคว�มฉล�ดท�งอ�รมณของกรมสขภ�พจตประเทศไทย

กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข (2543: 2-3) ไดพฒนาแนวคดเรองความฉลาดทางอารมณโดยอาศยพนฐานแนวคดของ Mayer and Salovey และแนวคดของ Goleman มาดดแปลงใหเหมาะสมกบคนไทย ซงกรมสขภาพจตแบงปจจยของความฉลาดทางอารมณทสำาคญออกเปน 3 ดาน คอ

1. ด หมายถง ความสามารถในการควบคมอารมณและความตองการของตนเอง รจกเหนใจผอนและมความรบผดชอบตอสวนรวม ซงมรายละเอยดดงตอไปน

1.1 ความสามารถในการควบคมอารมณและความตองการของตนเอง ไดแกรอารมณและความตองการของตนเอง สามารถควบคมอารมณและความตองการได และแสดงออกอยางเหมาะสม

1.2 ความสามารถในการเหนใจผอน ไดแก ใสใจผอน มความเขาใจและยอมรบผอน รวมถงแสดงความเหนใจอยางเหมาะสม

52

1.3 ความสามารถในการรบผดชอบ ไดแก รจกการให รจกการรบ รจกรบผด รจกใหอภย และเหนแกประโยชนสวนรวม

2. เกง หมายถง ความสามารถในการรจกตนเอง มแรงจงใจ สามารถตดสนใจแกปญหาและแสดงออกไดอยางมประสทธภาพ ตลอดจนมสมพนธภาพทดกบผอน ซงมรายละเอยดดงตอไปน

2.1 ความสามารถในการรจกและสรางแรงจงใจใหตนเอง ไดแก รศกยภาพของตนเอง สรางขวญและกำาลงใจใหตนเองได และมความมงมนทจะไปใหถงเปาหมาย

2.2 ความสามารถในการตดสนใจและแกไขปญหา ไดแก รบรและเขาใจปญหา มขนตอนในการแกปญหาไดอยางเหมาะสม และมความยดหยน 2.3 ความสามารถในการมสมพนธภาพกบผอน ไดแก รจกการสรางสมพนธภาพทดกบผอน มความกลาแสดงออกอยางเหมาะสม ตลอดจนแสดงความเหนทขดแยงไดอยางสรางสรรค

3. สข หมายถง ความสามารถในการดำาเนนชวตอยางเปนสข มความภมใจในตนเอง พอใจในชวตและมความสขสงบทางใจ ซงมรายละเอยดดงตอไปน 3.1 ความภมใจในตนเอง ไดแก เหนคณคาในตนเองและมความเชอมนในตนเอง 3.2 ความพงพอใจในชวต ไดแก รจกมองโลกในแงด มอารมณขนและพอใจในสงทตนมอย 3.3 ความสงบทางใจ ไดแก มกจกรรมทเสรมสรางความสข รจกผอนคลายและมความสงบทางจตใจ

คเปอร และซาวาฟ (Cooper; & Sawaf.1998: 15-17) ไดใหความหมายของ EmotionalIntelligence วาเปนความ

53

สามารถของบคคลในการรบร เขาใจ และรจกใจพลงทางอารมณของตนเองเปนรากฐานในการสรางสมพนธภาพและโนมนาวจตใจผอนโกลแมน (Goleman. 1998: 32) ไดใหความหมายไววา ความฉลาดทางอารมณ เปนความสามารถในการตระหนกถงความรสกของตนเอง และความรสกของผอนจนสามารถบรหารจดการกบอารมณของตนเองเพอเปนแรงจงใจในการสรางสมพนธภาพกบผอนไวซงเกอร (Weisinger. 1998: 16) ใหความหมายไววา ความฉลาดทางอารมณ เปนการใชอารมณอยางฉลาด โดยตงใจใหอารมณของเรา ทำางานใหเราโดยใชอารมณนำาพฤตกรรมและความคดของเราใหเปนไปในทางทสงเสรมผลลพธของเรา

ไฮน (Hein. 1999: 1) ไดใหความหมายของ ความฉลาดทางอารมณ คอ การรวมกนระหวางปฏกรยาทางอารมณทอยภายในกบการพฒนาความเปนเหตเปนผล ซงทำาใหเกดความสขในการดำารงชวตตลอดไปบารออน และพารเกอร (Bar-On; & Parker. 2000: 101-102) ใหความหมายวา ความฉลาดทางอารมณเปนความสามารถของบคคลในการรบร เขาใจ และรจกใชพลงทางอารมณของตนเปนรากฐานในการสรางสมพนธภาพและโนมนาวจตใจผอนกรมสขภาพจต (2543 ก: 1) ไดใหความหมายไววา ความฉลาดทางอารมณ หมายถงความสามารถในการรจก เขาใจ และควบคมอารมณของตนเองไดสอดคลองกบวย มการประพฤตปฏบตตนในการอยรวมกบผอนอยางเหมาะสมและมความสข

ทศพร ประเสรฐสข (2542:10) ใหความหมายของความฉลาดทางอารมณ คอความสามารถลกษณะหนงของบคคลทจะตระหนกถงความรสก ความคด และอารมณของตนเองและผอนและสามารถควบคมอารมณแรงกระตนภายใน ตลอดจนสามารถรอคอย การตอบสนองความตองการของตนเองไดอยางเหมาะสม ถกกาลเทศะ สามารถใหกำาลงใจตนเองทจะเผชญอปสรรคและ

54

ขอขดแยงตางๆ ไดอยางไมคบของใจ รจกขจดความเครยดทจะขดความความคดรเรมสรางสรรคอนมคาของตนเองได สามารถชนำาความคดและการกระทำาของตนเองในการทำางานรวมกบผอน ทงในฐานะผนำาหรอผตามไดอยางมความสขจนประสบผลสำาเรจในการเรยน (Study Success) และความสำาเรจในอาชพ

กองบรรณาธการ (2546:41) ไดใหความหมายของคำาวา ความฉลาดทางอารมณไววา อควหรอเชาวนปญญาทางอารมณ เปนความสามารถชนดหนงและมความหมายทรวมองคประกอบหลายอยาง ไดแก รจกและควบคมอารมณตางๆ ของตนเอง

สภารตน ทาวบญช (2546:58) กลาววา ความฉลาดทางอารมณ หมายถง ความสามารถของบคคลในการตระหนกรถงความรสก ความคด และอารมณของตนเองและผอน สามารถบรหารจดการกบอารมณ เพอใหแสดงพฤตกรรมอยางเหมาะสม และใหอยรวมกบผอนไดอยางมความสขตลอดจนสามารถสรางแรงจงใจตนเองไปสเปาหมาย

สรพงศ สนเสง (2549:14) ไดใหความหมายของความฉลาดทางอารมณวา หมายถงความสามารถของบคคลในการตระหนกถงความรสก ความคด และอารมณของตนเอง ตลอดจนสามารถบรหารจดการกบอารมณของตนเองไดอยางเหมาะสม ตลอดจนสามารถรบรเขาใจอารมณความรสกของผอนและมสมพนธภาพทดกบผอน สามารถตอบสนองตอเปาหมายของการทำางานและการดำาเนนชวตไดอยางมประสทธภาพจนสามารถประสบความสำาเรจในการดำารงชวต การเรยนและการทำางาน เพออยรวมกนในสงคมอยางมความสข

กนษฐา หมนกจการ (2550:11) กลาววา ความฉลาดทางอารมณ หมายถง ความสามารถของบคคลทจะตระหนกรในความคด ความรสกและภาวะอารมณของตนเองและของผอน มองโลกในแงด สามารถปรบสภาพอารมณควบคมจดการอารมณและ

55

พฤตกรรมของตนเองไปสพฤตกรรมทเหมาะสมอยางสมเหตสมผล และสรางสมพนธภาพกบบคคลอนไดอยางด

กลาวโดยสรป ความฉลาดทางอารมณ หมายถง คณลกษณะของนกเรยนในการตระหนกรถงความรสก ความคด และภาวะอารมณของตนเองและผอน รจกควบคมโดยการบรหารจดการกบอารมณตนเอง เพอใหแสดงพฤตกรรมอยางเหมาะสมและอยรวมกบผอนไดอยางมความสข ตลอดจนสรางแรงจงใจใหตนเองเพอไปสเปาหมาย ซงความฉลาดทางอารมณ ประกอบดวย

1. เกง หมายถง คณลกษณะของนกเรยนในการรจกตนเอง สามารถตดสนใจและแกปญหาและแสดงออกไดอยางมประสทธภาพ รวมทงมสมพนธภาพทดกบผอน

2. ด หมายถง คณลกษณะของนกเรยนในการควบคมอารมณและความตองการของตนเองรจกเหนใจผอนและมความรบผดชอบตอสวนรวม

3. สข หมายถง คณลกษณะของนกเรยนในการดำาเนนชวตอยางเปนสข ซงประกอบดวยความภมใจในตนเอง ความพงพอใจในชวต และความสงบทางใจ

คเปอร และซาวาฟ (Cooper; & Sawaf. 1998: 89-103) ไดเสนอองคประกอบความฉลาดทางอารมณ 4 ประการ คอ

1. ความรอบรในอารมณ (Emotional Honesty) ซงจะเปนสงททำาใหเกดการรบร การควบคมตนเอง และความเชอมนในตนเองประกอบดวย

1.1 ความซอสตยในอารมณ รบรอารมณตรงตามทเปนจรง

1.2 การสรางพลงอารมณรวบรวมอารมณใหเกดพลงสรางสรรค

56

1.3 ตระหนกรในอารมณ1.4 รบรผลของการแสดงอารมณ1.5 หยงรดวยตนเอง1.6 รบผดชอบ1.7 สรางสมพนธเชอมโยง

2. ความเหมาะสมเจาะจงในอารมณ (Emotional Fitness) ประกอบดวย

2.1 สรางความเชอถอไดใหเกดแกตนเอง2.2 มความเชอถอ ศรทธา และมความยดหยน

ทางอารมณ2.3 สรางสรรคอยตลอดเวลา ไมพอใจกบการนง

เฉย2.4 ความสามารถในการปรบอารมณใหกลบส

สภาพปกต และพฒนาไปในทางทด3. ความลกซงทางอารมณ (Emotional Depth)

เปนการสำารวจแนวทางทจะปรบชวตและหนาทการทำางานใหเขากบศกยภาพและเปาหมายของตนเอง ประกอบดวย

3.1 ความผกพนในงาน รจกรบผดชอบและมสต3.2 มเปาหมายและศกยภาพทโดดเดน3.3 มความซอตรง ทำางานอยางซอสตย ยดหลก

จรยธรรม รกษามาตรฐาน สวนบคคลทำาตามทพด ยอมรบขอผดพลาดทตนเองกระทำาอยางเปดเผย

3.4 สามารถโนมนาวจงใจบคคลอนโดยปราศจากอำานาจ

4. ความกลมกลนและความผสานกนทางอารมณ(Emotional Alchemy) โดยใชสญชาตญาณดานความคดรเรมสรางสรรค และสมรรถภาพทจะเผชญปญหาและความกดดนประกอบดวย

57

4.1 การแสดงออกดานการหยงร 4.2 สามารถคดใครครวญ4.3 การเลงเหนโอกาส4.4 การสรางอนาคต

โกลแมน (Goleman. 1998: 26-27) ไดเสนอแนวคดเกยวกบองคประกอบ ความฉลาดทางอารมณ แบงออกเปน 2 สมรรถนะ ดงน

1. สมรรถนะสวนบคคล (Personal Competence) เปนความสามารถในการบรหารจดการกบตนเองไดอยางด ประกอบดวย

1.1 การตระหนกรในตนเอง (Self-awareness) เปนการตระหนกรถงความรสกและความโนมเอยงของตนเอง เปนผมสตรเทาทนตนเอง สามารถหยงรโดยการสำารวจตนเอง รถงความเปนไปไดของตนเองตอการตอบสนองตอสงเราตางๆ รอบตว และความพรอมของตนเองประกอบดวย

1.1.1 การตระหนกรในอารมณตนเอง (Emotional Awareness) เปนผรเทาทนอารมณของตนเอง รถงสาเหตททำาใหเกดความรสกนนๆ และคาดคะเนผลทจะเกดตามมาได

1.1.2 การประเมนตนเองอยางถกตอง (Accurate Self-ssessment) สามารถประเมนตนเองไดตามความเปนจรง รจดเดน จดดอย และความมคณคาของตนเอง

1.1.3 ความมนใจตนเอง (Self-Confidence) สามารถจดการกบความรสกภายในตนได โดยใหอยในสภาวะทพอเหมาะพอด

1.2 ความสามารถในการจดระบบระเบยบกฎเกณฑชวต (Self-Regulation) การควบคมหรอจดระบบระเบยบแหงชวต ใชศกยภาพของตนเองอยางเตมความสามารถประกอบดวย

58

1.2.1 การควบคมตนเอง (Self-Control) สามารถจดการกบภาวะอารมณหรอความฉนเฉยวตางๆ ได

1.2.2 ความนาเชอถอได (Trustworthiness) เปนคนทมความซอสตยเปนทไววางใจ ปฏบตตนรกษาคณงามความดเปนแนวทางชวต

1.2.3 ความรสกผดชอบชวด (Conscientiousness) เปนผใชสตปญญาแสดงความรบผดชอบ

1.2.4 ความสามารถในการปรบตว (Adaptability) มความสามารถในการปรบตวยดหยนในการจดการกบความเปลยนแปลงตางๆ

1.2.5 ความคดรเรมแปลกใหม (Innovation) การเปลยนแปลงใหมชอบสรางสรรคสงใหม เปดใจกวางกบความคดและขอสนเทศใหม ไดอยางมความสข

1.3 ความสามารถสรางแรงจงใจและจงใจตนเองได (Motivation) สรางแรงกระตนอารมณความรสกของตนเองทางอารมณโดยวางแนวทางหรอวธทางทเกอหนนตอการมงสเปาหมายประกอบดวย

1.3.1 แรงจงใจใฝสมฤทธ (Achievement Drive) มแรงจงใจใฝสมฤทธโดยพยายามทำาภารกจตางๆ มการปรบปรงใหสมาตรฐานอนดเลศ

1.3.2 ความผกพน (Commitment) ยดมนกบเปาหมายของกลม และเปาหมายขององคการ

1.3.3 ความคดรเรมสรางสรรค (Initiative) คดรเรม ตงใจและพรอมทจะปฏบตตามทโอกาสจะเอออำานวย

59

1.3.4 การมองโลกในแงด (Optimism) มองโลกในแงด เผชญกบปญหาอปสรรคไดอยางไมยอทอจนสำาเรจบรรลเปาหมาย

2. สมรรถนะทางสงคม (Social Competence) เปนการสรางและรกษาสมพนธอนดกบผอน ประกอบดวย

2.1 การรกษาสมพนธภาพ (Empathy) หมายถง การตระหนกรถงความตองการความรสก และมความสนใจหวงใยผอนดงน

2.1.1 การเขาใจผอน (Understanding Others) ตระหนกรถงความรสกนกคดและมมมองของผอน สนใจและใหความสำาคญผอนมากขน

2.1.2 การพฒนาผอน (Developing Others) ทราบความตองการและมการพฒนาใหเขามความรใหถกทาง

2.1.3 การมจตใจใฝบรหาร (Service Orientation) มจตใจใฝบรการรบรคาดคะเนและตอบสนองความตองการของบคคลอน หรอผทมาตดตอสมพนธกบตนเองได

2.1.4 การรบรความแตกตางของผอน (Leveraging Diversity) ใหโอกาสผอนสามารถเขาใจความแตกตางของคน ขดเกลาใหโอกาสบคคล

2.1.5 การตระหนกของการอยรวมกน (Political Awareness) ตระหนกรถงความคดเหนของกลม และสามารถคาดคะเนสถานการณในดานความสมพนธของบคคลในกลมได

2.2 ทกษะทางสงคม (Social Skills) เปนความคลองแคลวในการตดตอกบผอนอยางมทกษะเพอใหเกดการ

60

เปลยนแปลงอยางปรารถนาดโดยสามารถแสวงหาความรวมมอจากผอนไดประกอบดวย

2.2.1 ศลปะในการจงใจผอน (Influence) ความสามารถในการโนมนาวใจสามารถแสดงวธการ โนมนาวความคดเหนของผอนไดอยางนมนวล และไดผลด

2.2.2 การสอสารทด (Communication) มกระบวนการสอสารทถกตองนาเชอถอ

2.2.3 การจดการกบความขดแยง (Conflict Management) สามารถจดการกบความขดแยงไดด เจรจาตอรองแกไขปญหา หาทางยตขอขดแยงไดอยางเหมาะสม

2.2.4 ความเปนผนำา (Leadership) มความเปนผนำา สามารถจงใจและแนะนำาตวทงตวบคคลและกลมไดอยางด ถกทศทาง

2.2.5 การกระตนการเปลยนแปลง (Change Catalyst) สามารถกระตนเราความคดรเรม ใหเกดการเปลยนแปลงไปในทางทด นนคอการบรหารการเปลยนแปลง

2.2.6 การสรางความผกพน (Building Bonds) สรางสายสมพนธเสรมสรางความรวมมอรวมใจกนปฏบตภารกจใหบรรลเปาหมาย

2.2.7 ความรวมมอ (Collaboration And Cooperation) ทำางานเปนทมรวมมอกนเพอเปาหมายได

2.2.8 ความสามารถทำางานเปนหมคณะ (Team Capabilities) สรางสมรรถนะของทมใหเกดพลงรวมมอสเปาหมายได

ไวซงเกอร (Weisinger. 1998: 19-22) กลาวถง องคประกอบของความฉลาดทางอารมณไว

61

2 ประการ คอ1. ความฉลาดทางอารมณเฉพาะบคคล เปนสวนทเพม

ความฉลาดทางอารมณใหกบตนเอง ไดแก การพฒนาใหมความตระหนกรจกตนเอง การบรหารอารมณของตนเอง การสรางแรงจงใจทดใหกบตนเอง

2. การใชความฉลาดทางอารมณของตนเองเพอเสรมสรางสมพนธภาพทดกบผอน ไดแก การพฒนาทกษะการสอสารทด การมมนษยสมพนธ และการชวยเหลอผอนใหชวยตนเองไดเทอดศกด เดชคง (2542: 62-65) ไดอาศยหลกทางพทธศาสนา เสนอแนวคดเกยวกบองคประกอบของความฉลาดทางอารมณไวดงน

2.1 ความเหนอกเหนใจ (Empathy) ซงอาศยธรรมหมวดพรหมวหาร 4 เปนตวแทนของความเหนใจ

2.2 สต (Awareness) อาศยธรรมขอสตปฏฐาน 4 จะชวยใหจตใจสงบจากความวาวนทำาใหเขาใจความหมายของชวต

3. การแกไขปญหาขอขดแยง (Conflict Solving/Stress Management) แบงความขดแยงทางอารมณในตนเองและความขดแยงระหวางบคคล หรอธรรมชาต การแกไขทำาโดยการใชปญญาตามธรรมะหมวดอรยะสจ 4 เพอใหดำารงชวตอยางมความสข

อมาพร ตรงคสมบต (2544: 20-22) ไดเสนอองคประกอบของความฉลาดทางอารมณประกอบดวย ความสามารถดานประสทธภาพไว 2 ดาน คอ

1. ประสทธภาพสวนตน ตองมคณสมบต 3 ประการคอ1.1 มความเขาใจตนเอง1.2 มการควบคมตนเอง

62

1.3 มการผลกตนเอง2. ประสทธภาพทางสงคม ตองมคณสมบต 2 ประการคอ

2.1 มความเขาใจผอน2.2 มทกษะทางสงคม

จากแนวความคดของนกจตวทยาและนกวชาการหลายๆ ทาน จะเหนไดวาองคประกอบของความฉลาดทางอารมณนนไมแตกตางกนมาก พอจะสรปองคประกอบของความฉลาดทางอารมณได 3 ประการ คอ การรจกอารมณตนเอง การรจกอารมณผอน การรจกสงคมและสามารถปรบตนเองใหเขากบสงคมได ซงองคประกอบทง 3 ดาน ประกอบดวยทกษะทางอารมณทจะชวยใหบคคลนนๆสามารถเรยนรและปฏบตตอตนเองและผอนได สงผลใหประสบความสำาเรจเปนบคคลทมลกษณะพงประสงค คอ เปนคนเกง คนด และมความสข

ความสำาคญและประโยชนของความฉลาดทางอารมณความฉลาดทางอารมณ มความสำาคญมากสำาหรบชวตการทำางานในปจจบน ความฉลาดทางอารมณไมเพยงแตมสวนในการทำานายความสำาเรจในการทำางานเทานน แตเปนสงจำาเปนททกคนควรจะม หรอพฒนาใหมากขนเพอชวตการทำางานในปจจบนและอนาคต ดวยโลกการทำางานในปจจบนมการเปลยนแปลง องคการตางๆ จะมขนาดเลกลง จำานวนคนทำางานถกจำากดใหเหลอนอยลงคนททำางานอยในองคกรจะถกคาดหวงวาจะตองมคณภาพมาก ไมเพยงเรองความสามารถหรอทกษะในการทำางานเทานน แตตองมความสามารถทจะทำางานเปนทมได อยางมความรบผดชอบ มความเขาใจและเอออาทรตอผรวมงาน สามารถผลดกนเปนผนำาได มความตนตวทจะเรยนรและพฒนาตนเองอยเสมอ เพราะปจจบนมการตรวจสอบทงจากภายในและภายนอกระดบสากล บคคลจงตองมการปรบตวอยางมากเพอใหการทำางานมประสทธภาพ ดงนนบคคลทมความฉลาดทาง

63

อารมณสงเทานน จงจะสามารถดำารงตนอยในโลกการทำางานปจจบนไดดกวาคนทมแตเพยงไอควสงแตอควตำาความฉลาดทางอารมณจงมความสำาคญมากในปจจบน(วลาสลกษณ ชววลล. 2542: 41)

เทอดศกด เดชคง (2542: 47-48) กลาวถงประโยชนของ EQ โดยแบงออกเปน 3 ดาน คอ

1. ดานตนเอง ผทมความฉลาดทางอารมณสงทำาใหเปนผทเรยนหนงสอไดอยางมสมาธสงผลสมฤทธตอการเรยนทด รกการศกษาหาความร สามารถปรบอารมณของตนเองไดอยางเหมาะสม ทำาใหมความสขตามอตภาพ เมอเปนผใหญกจะเปนผทมเปาหมายในชวต รจกปรบตวเองอยเสมอ รวาตนตองการอะไร เปรยบเทยบศกยภาพของตนเอง และสามารถเลอกกระทำาสงตางๆ ไดอยางเหมาะสม สามารถทำางานใหประสบความสำาเรจ เนองจากเปนผทมบคลกภาพออนนอม เนนการรวมมอกนในการทำางาน สามารถแกไขความขดแยงหรอแกปญหาตางๆ ไดด

2. ดานครอบครว ผทมความฉลาดทางอารมณจะเปนผทมความเหนอกเหนใจและเขาใจผอน แกไขปญหาความขดแยงตางๆ ทเกดขนไดเปนอยางด สรางสมพนธอนดตอกนทำาใหชวตครอบครวมความสข

3. ดานสงคมแวดลอม ผทมความฉลาดทางอารมณจะเปนผทมความสามารถลดขอขดแยงตางๆ ทำาใหการเอาเปรยบ ความเหนแกตวในสงคมลดนอยลง สรางความรกใครปรองดองคดถงใจเขาใจเรา ทำาใหสงคมสงบสข

กรมสขภาพจต (2543 ก: 16-17) ไดกลาวถงประโยชนของความฉลาดทางอารมณโดยแบงได 4 ดาน คอ

1. ประโยชนของความฉลาดทางอารมณตอตนเองเปนทยอมรบวาจตใจมผลตอรางกาย และความเครยดคอบอเกดทสำาคญของโรคภยไขเจบหลายชนดทงทางตรงและทางออม เชน โรคแผลใน

64

กระเพาะอาหาร โรคไมเกรน โรคความดนโลหตสงไปจนถงโรครายอยางมะเรง หากเรามอารมณดยอมสงผลใหรางกายแขงแรงไปดวย ความฉลาดทางอารมณยงชวยใหคนมองโลกในแงด มความสข มความพอใจและยอมรบไดกบสภาพทเปนอย

2. ประโยชนของความฉลาดทางอารมณตอครอบครวครอบครวจะอยรวมกนอยางมความสขตองอาศยความรก ความเขาใจและยอมรบไดในความบกพรองของคนอน ความฉลาดทางอารมณจงมผลอยางมากตอความสงบสขในบานหรอชวตคปญหาความแตกตาง การหยารางทเกดขนในปจจบนลวนมตนตอมาจากการไมพยายามทำาความเขาใจซงกนและกน หรอยอมรบขอบกพรองของอกฝายไมได เมอมปญหาจงไมหนหนาคยกนดๆบอยครงทคนเกงจำานวนไมนอยประสบความสำาเรจในหนาทการงาน แตมกลมเหลวในชวตคเพยงเพราะการพยายามเอาชนะกน ตางฝายตางไมยอมกนดงนนการเรยนรธรรมชาตและความตองการของแตละฝายจงเปนเรองสำาคญเพราะจะทำาใหเราเขาใจตวเอง และคนทเรารกดยงขนเพราะหากเมอใดมความเขาใจแลว ความรกกจะตามมา

3. ประโยชนของความฉลาดทางอารมณตอการศกษาการทเดกจะเรยนดมอนาคตทดนอกจากความสามารถทางวชาการแลว ยงตองอาศยปจจยอนๆ อกมากมาย โดยเฉพาะในสงคมปจจบนทเตมไปดวยสงยวย โดยพบวาเดกจำานวนไมนอยทเผชญปญหาดานความรสกจนทำาใหเสยโอกาสทางการศกษาไปอยางนาเสยดาย เชน ปญหายาเสพตด ปญหาการตงครรภในวยเรยนหรอปญหาดานพฤตกรรมอนๆ ซงปญหาเหลานไมไดมทมาจากความออนแอทางความสามารถทางเชาวนปญญาแตมาจากความออนแอทางอารมณทไมสามารถรทนและจดการความรสกของตนเองและผอนปจจบนไดมการนำาความรเกยวกบความฉลาดทางอารมณเขามาสอนในโรงเรยน

65

เชน ในสหรฐอเมรกามการนำากจกรรมทเรยกวา Self-Science มาใชในโรงเรยนโดยมวธการ คอ การใหนกเรยนบอกความรสกของตนเองในขณะทครขานชอตนเอง เชน วนนอารมณดกงวลเลกนอย หรอมความสขแทนตอบวามาหรอไมมา จดมงหมายของการสอนวชาน คอ เพอพฒนาทกษะทางอารมณและสงคม หลกสตรนไมไดสอนเฉพาะเดกทมปญหาเทานนแตเปนการพฒนาทกษะความเขาใจทมความสำาคญกบเดกทกคน โดยมแนวคดวานกเรยนจะเขาใจบทเรยนไดลกซง เมอมประสบการณโดยตรงมากกวาการรบฟงการสอนเพยงอยางเดยว นอกจากนนยงมการนำาหลกสตรนมาใชปองกนปญหาตางๆ เชน การใชสารเสพตด การตงครรภในวยเรยน การออกโรงเรยนกลางคน เปนตน

4. ประโยชนของความฉลาดทางอารมณตอการทำางานในชวงทศวรรษทผานมา ตงแตป 1960 มการศกษาวจยจำานวนมาก แสดงใหเหนวาผมความฉลาดทางเชาวนปญญาสง แตลมเหลวในการเปนผบรหารสงสด เพราะขาดความเขาใจมนษยขาดการปฏสมพนธและอารมณทด เชาวนปญญาทดหรอไอควสง จงไมอาจบงชใหเหนถงความสำาเรจในงานเสมอไป หากไมไดความฉลาดทางอารมณเปนสวนประกอบ โดยเฉพาะอยางยงงานบรหารหรอการทำาธรกจทเกยวกบคนหมมาก ความเกงงาน เพยงอยางเดยวจงไมพอหากยงตองม“ ”ความเกงคนประกอบดวย

ชญญา บวประเสรฐ (2546: 42) สรปวา ความฉลาดทางอารมณมความสำาคญตอความเปนอยและการดำาเนนชวตของบคคล เปนทกษะเฉพาะตนทจะสงเสรมบคคลใหประสบความสำาเรจในดานการงานและครอบครว โดยประยกตหลกการของความฉลาดทางอารมณไปใชในชวตประจำาวนซงมประโยชนตอบคคล เพราะมอารมณดจะมความเขาใจตนเองและผอนไดงาย ตลอดจนมทกษะอารมณทดในการตดตอสมพนธกบบคคลอน ขณะเดยวกนความฉลาดทาง

66

อารมณจะชวยทำาใหเรามองโลกในแงด ซงตางจากคนทมองโลกในแงรายทมกจะมองเหนแตปญหาและความยงยาก ทำาใหขาดกำาลงใจทจะฝาฟนอปสรรคได

จากแนวความคดของนกจตวทยาและนกวชาการ พอจะสรปความสำาคญและประโยชนของความฉลาดทางอารมณ แบงออกเปน 3 ดาน คอ ดานตนเอง ดานครอบครว และดานสงคม ซงองคประกอบทงสามดานนมความสมพนธและเชอมโยงกน เมอบคคลนนมความฉลาดทางอารมณสงกจะทำาใหเขาเขาใจและรจกตนเองมากขน ซงจะสงผลไปยงการมบทบาทเปนสมาชกทดของครอบครวจะทำาใหเขาใจอารมณของผอน รจกแกปญหาทเกดขนได เมอบคคลนนมความฉลาดทางอารมณสงดานตนเองและดานครอบครว กจะสงผลใหเขามความเหนอกเหนใจผอนซงสามารถลดความเหนแกตวในการอยรวมกนในสงคมได ทำาใหสงคมมความสงบสข

4.4 การพฒนาความฉลาดทางอารมณในสถานศกษาหนาทของครอาจารยในการพฒนาความฉลาดทางอารมณ ไดแก ชวยเหลอใหผเรยนไดเขาใจถงความรสกอารมณของตนเอง เขาใจคำาศพทตางๆ ทเกยวของกบอารมณ การแสดงออกทเหมาะสม ฝกฝนการใหความเอออาทรกบผอนมากกวาการมงกำากบควบคม การฝกความฉลาดทางอารมณเปนเรองละเอยดออน และเปนเรองยาก ดงนน การเรมตนทดทสด ครอาจารยควรเรยนรจากการทำาความเขาใจอารมณ ความรสกและบคลกลกษณะของตนเองกอน โดยถอคตวา ตองทำาในสวนทพรำาสอนได (Preach What You Teach) ระมดระวงคำาพดและอารมณของตนเอง และชวยใหผเรยนสามารถเขาใจ บรหารจดการภาวะอารมณของตนเองได

จอม ชมชวย (2540 : 61) ไดสรปการพฒนาความฉลาดทางอารมณของเดกอยางมประสทธภาพ ดงน

1. สอนใหเดกรจกอารมณของตนเอง

67

2. สอนใหจดการกบอารมณของตนเองและมทางระบายออกอยางเหมาะสม

3. สอนใหเดกรจกการรอคอย มวนยและรจกการควบคมตนเอง

4. สอนใหเดกรจกการเขาใจผอน เหนอกเหนใจผอน5. สอนใหเดกรจกสรางสมพนธ และผกมตรกบคนอน

สรศกด หลาบมาลา (2541: 14-20) ไดเสนอแนะกระบวนการในการพฒนาความฉลาดทางอารมณของนกเรยนระดบมธยมศกษาไวดงน

1. การสรางวฒนธรรมในหองเรยน (Classroom Culture) เพอใหเปนสถานทเอออำานวยตอการเรยนและการฝกความฉลาดทางอารมณ ใหหองเรยนมสภาพแวดลอมทปลอดภย มความรวมมอกน นกเรยนจะสามารถพฒนาทกษะกบคนอนได (Interpersonal Skill) ตองมขอตกลงทปฏบตในหองเรยน โดยมหลกการงายๆ คอ

- ตองฟงเพอนพดอยางเอาใจใส- แสดงความชนชมเมอฟงเพอนทำาด- หลกเลยงทำาใหเพอนเสยหนาหรอเสยใจ- ถามอะไรจะแสดงกบอกผาน- ตองใหความเคารพนบถอซงกนและกนกจกรรม

การฝกและสรางวฒนธรรมในหองเรยน มดงน1.1 การรจกตนเอง (Interpersonal) และยอมรบใน

ความแตกตางวาเปนเรองปกตธรรมดา1.2 การสรางบรรยากาศการสนบสนน เพอใหเกดความ

กลาในการแสดงออกและกลาเสยง (Creating a Climate of Support)

68

1.3 สรางวฒนธรรมการสนบสนนเชอเชญการชนชอบ (Creating a Supportive Culture Inviting Appreciation)

2. หลกสตรการฝกความฉลาดทางอารมณการพฒนาความฉลาดทางอารมณจะเปนกจกรรมทผปฏบต ปฏบตไปแลว เกดมมมองดงน

2.1 ใหนกเรยนมโอกาสกำาหนดและดำาเนนการไปสเปาหมาย รวมทงความคาดหวงทางวชาการ ทงของสวนตวและของกลม

2.2 การชวยใหนกเรยนตระหนกวาคนอนมองพฤตกรรมนกเรยนอยางไร พฤตกรรมนกเรยนมผลกระทบตอคนอนๆ อยางไร และเรยนรวธการแสดงความรสกเกยวกบพฤตกรรมของคนอนๆ ออกมาอยางไร ไมกาวราว หรอทะเลาะ

2.3 การชวยใหนกเรยนพฒนาความเหนอกเหนใจและพฒนาทกษะการเจรจาเพอใหโนมนาวการตดสนใจและแกไขขอขดแยง และนำาไปสการสงเสรมการเรยนรของนกเรยนและเพอนๆ

กรมสขภาพจต (2543 ก: 87-93) ไดกลาวถงแนวทางในการพฒนาความฉลาดของอารมณวาผทมระดบความฉลาดทางอารมณสงมกมความมนใจในตนเอง เรยนรไดเรว มความสข มความคดเหนเกยวกบคนและมองโลกในแงด ปรบตวกบสถานการณตางๆ ไดเหมาะสม สามารถบรหารจดการกบอารมณของตนเองและผอนได และมปญหาพฤตกรรมนอยผบรหาร ครอาจารย เจาหนาทโรงเรยนและนกเรยนควรถอเปนหนาทในการรวมกนพฒนาความฉลาดทางอารมณในระดบบคคล ระดบกลมและระดบองคกรไปพรอมๆ กน ครอาจารยตองเสรมสรางบรรยากาศการเรยนรทเปนประชาธปไตย ใหความเคารพและการรบฟง สงเสรมใหนกเรยนนกศกษาเหนวาความคด ความรสกของตนไดรบการยอมรบ มความสำาคญและมความหมายหนาทของครอาจารยในการพฒนาความฉลาดทางอารมณ ไดแก ชวยเหลอใหผเรยนไดเขาใจ

69

ความรสก อารมณของตน สามารถใชคำาศพทเกยวกบสภาวะอารมณได มการแสดงออกทางอารมณอยางเหมาะสม ฝกฝนใหเอออาทรกบผอนมากกวามงกำากบ ควบคม นอกจากน ครอาจารยกควรตองเรยนร เขาใจอารมณของตนเองดวยและตองปฏบตตามสงทตนพรำาสอนการพฒนาความฉลาดทางอารมณซงในสถานศกษาควรคำานงถงวยและฐานะทางเศรษฐกจและสงคมของผเรยนดวยเพอการจดรปแบบการฝกอบรมไดเหมาะสมตวอยางการพฒนาความฉลาดทางอารมณตามโครงการ Social Development Program กบนกเรยนเกรด 6 ของโรงเรยนในเมอง New Haven รฐคอนเนคตกดสหรฐอเมรกา มขนตอนดงน

ขนท 1 : หยดคดใครครวญ คดกอนพด กอนทำา ควบคมภาวะความรสกและอารมณของตน โดยใหเรยนรเกยวกบการควบคมความเครยด ควบคมการหายใจเขา-ออก และฝกการเจรญสมาธ

ขนท 2 : ระบสงทเปนปญหา เผยความรสกของตนเองและความรสกของผอน

ขนท 3 : กำาหนดเปาหมายของการปรบปรงพฒนาขนท 4 : คดแสวงหาทางออกหรอแนวทางแกไขมากกวา

1 แนวทางขนท 5 : คดถงผลลพธไวลวงหนา หาแนวทางแกปญหา

แตละเรองขนท 6 : ทดลองปฏบตแตละแนวทางแกปญหาทคดไวอนง การพฒนาความฉลาดทางอารมณควรทำาควบคไปกบการ

พฒนาทางสงคมดวย โดยมงเนนใหบคคลรบผดชอบตอการเสรมสรางความฉลาดทางอารมณของตนในทกษะ 8 ดาน คอ

ทกษะท 1 การตระหนกรอารมณตางๆ ของตนในแตละหวงเวลา

70

ทกษะท 2 ความสามารถเขาใจและใสใจอารมณตางๆ ของผอนทกษะท 3 ความสามารถใชคำาศพทเกยวกบสภาวะทางอารมณ

และการแสดงออกทเหมาะสมทกษะท 4 ความสามารถในการมสวนเกยวของกบเหตการณ

ตางๆไดอยางเหนอกเหนใจทกษะท 5 ความสามารถจำาแนกประสบการณของอารมณ

ภายในตนเองออกจากการแสดงออกมาใหปรากฏ

ทกษะท 6 ความสามารถในการปรบตวและเกยวของสมพนธกบลกษณะอารมณทไมพงประสงครวมทงเหตการณทขมขน

ทกษะท 7 ความสามารถในการสอสารหรอแสดงออกทางอารมณในการมสมพนธภาพกบผอนได

ทกษะท 8 การสรางความรสกวาตนมความสามารถในการบรหารจดการอารมณไดด กลาวโดยสรป ความฉลาดทางอารมณเปนสงทสามารถฝกฝนใหเกดขนในตวเดกได โดยครผสอนหรอผทเกยวของจะตองฝกฝนใหเดกรจกและเขาใจตนเอง สามารถควบคมอารมณตนเองตลอดจนสามารถรบรอารมณและความรสกของผอน มทกษะในการสรางสมพนธทด เพอสามารถอยรวมกบผอนไดอยางมความสข การพฒนาความฉลาดทางอารมณมผลใหปญหาตางๆ ในโรงเรยนลดลง เชน การทำารายตนเอง การแสดงความกาวราว การเขาหาสารเสพยตด การถกพกและไลออกจากโรงเรยน และการทะเลาะววาท เปนตน ขณะเดยวกนกสงเสรมใหนกเรยนมความรบผดชอบกลาแสดงสทธของตน

71

กรอบแนวคดในก�รวจยรปแบบก�รเรยนร พหปญญ� และคว�มฉล�ดท�งอ�รมณ

ของนกเรยนชนมธยมศกษ�ปท 1 – 6 โรงเรยนศรอยธย� ในพระอปถมภ ฯ

นกเรยน

รปแบบก�รเรยนร

สายตา

การฟง

สมผส 2สมผส 1

กลม

ตามลำาพง

คณต-วทย

ศลปะและดนตร

ภาษา

กฬาและสมผสมตสมพนธ

มนษยสมพนธเขาใจ

ตนเอง

รบผดชอบ

แรงจงใจ

ตดสนใจ

สมพนธภาพ

ภมใจในตนเอง

สขสงบทางใจ

คว�มฉล�ดท�ง

อ�รมณ

ด

สข

พหปญญ�

เกง

ควบคมอารมณ

เหนใจผอน

พงพอใจในชวต

ธรรมชาต

ภ�พท 2.1 กรอบแนวคดในก�รวจย

72

บทท 3

วธดำ�เนนก�รวจย

การวจยครงนเปนการวจยเชงสำารวจเพอสำารวจรปแบบการเรยนร พหปญญาและความฉลาดทางอารมณ ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-6 โรงเรยนศรอยธยา ในพระอปถมภฯ ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2560 มวธดำาเนนการวจย ดงน

ประช�กร

ประชากร คอ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-6 โรงเรยนศรอยธยา ในพระอปถมภฯ ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2560 จำานวนทงสน 3,137 คน รายละเอยด ดงน

ตารางท 3.1 จำานวนประชากรนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-6 โรงเรยน ศรอยธยา ในพระอปถมภฯ

ระดบชน ช�ย หญง รวมนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

232 348 580

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 2

220 345 565

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 3

200 353 553

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4

155 314 469

นกเรยนชน 153 339 492

73

มธยมศกษาปท 5นกเรยนชนมธยมศกษาปท 6

158 320 478

รวม 1,118 2,019 3,137

ตวแปรทใชในก�รวจย

1. รปแบบก�รเรยนร หมายถง ความสามารถในการเรยนร ของนกเรยนโดยใชประสาทสมผสในการรบรขอมล แบงเปน

1.1 ผเรยนทถนดเรยนรจากสายตา (Visual) หมายถง ผทมความสามารถในการเรยนรไดดจากการมองเหน การรบภาพ

1.2 ผเรยนทถนดเรยนรจากการฟง (Auditory) หมายถง ผทมความสามารถในการเรยนรไดดจากการฟง การไดยนขอมล

1.3 ผเรยนทถนดเรยนรจากการสมผส 1 (Tactile) หมายถง ผทมความสามารถในการเรยนรไดดจากการสมผสและการจบตองดวยมอ

1.4 ผเรยนทถนดเรยนรจากการสมผส 2 (Kinesthetic) หมายถง ผทมความสามารถในการเรยนรไดดจากประสบการณตรง

1.5 การเรยนเปนกลม (Group) หมายถง ผทมความสามารถในการเรยนรไดดดวยกระบวนการกลม โดยมการพดคยแลกเปลยนความคดเหนระหวางผเรยนดวยกน

1.6 การเรยนตามลำาพง (Individual) หมายถง ผทมความสามารถในการเรยนรไดดจากการศกษาดวยตนเองเพยงคนเดยว

2. พหปญญ� หมายถง ความสามารถทางปญญา ความฉลาดหรอเชาวนปญญาของมนษย วดจาก 8 ดาน คอ

74

2.1 ดานคณตศาสตรและวทยาศาสตร (Science – Mathematical Intelligence) หมายถง ความสามารถทางสตปญญาดานตวเลข ความสมพนธ ความคดเชงนามธรรม และเปนเหตเปนผล

2.2 ดานภาษา (Linguistic Intelligence) หมายถง ความสามารถในการใชภาษาทงดานการฟง การพด การอาน และการเขยน รวมถงการใชภาษาเพอสอความหมาย และการอธบายเรองราว

2.3 ดานมตสมพนธ (Visual – Spatial Intelligence) หมายถง ความสามารถในการมองรปราง มต พนท สามารถแบงแยก ปรบปรง และมความไวตอส เสน รปราง เนอทเปนอยางด

2.4 ดานกฬาและสมผส (Bodily Kinesthetic Intelligence) หมายถง ความสามารถในการใชทกษะทางกาย ทงความคลองแคลว ความแขงแรง ความรวดเรว ความยดหยน ความประณต

2.5 ดานศลปะและดนตร (Art - Musical Intelligence) หมายถง ความสามารถในการรบรเกยวกบภาพ การสรางสรรคภาพ รวมถงความสามารถในการรบรจงหวะ ทำานองเสนง เขาใจและวเคราะหเสยงดนตรได

2.6 ดานมนษยสมพนธ (Interpersonal Intelligence) หมายถง ความสามารถในการเขาใจอารมณ ความรสก ความคดและเจตนาของผอน และสามารถตอบสนองไดอยางเหมาะสมและมประสทธภาพ

2.7 ดานเขาใจตนเอง (Intrapersonal Intelligence) หมายถง ความสามารถในการรจกตนเองตามความเปนจรง ทงดานอารมณและพฤตกรรมทแสดงออก

75

2.8 ดานธรรมชาต (Naturalist Intelligence) ความสามารถในการเขาใจสงแวดลอมรอบตว และปรบตวเขากบสงแวดลอมไดด

3. คว�มฉล�ดท�งอ�รมณ หมายถง ความสามารถในจดการกบอารมณของตนเอง รจกเหนใจผอน มความรบผดชอบตอสวนรวม และมความสามารถในการมสมพนธภาพกบผอนสงผลใหมการดำาเนนชวตอยางเปนสข มความภมใจในตนเอง และมความสขสงบทางใจ ซงจะวดไดจากองคประกอบด องคประกอบเกง และองคประกอบสข

3.1 ด หมายถง ความสามารถในการควบคมอารมณและความตองการของตนเอง รจกเหนใจผอนและมความรบผดชอบตอสวนรวม

3.2 เกง หมายถง ความสามารถในการรจกตนเอง มแรงจงใจ สามารถตดสนใจแกปญหาและแสดงออกไดอยางมประสทธภาพ ตลอดจนมสมพนธภาพทดกบผอน

3.3 สข หมายถง ความสามารถในการดำาเนนชวตอยางเปนสข มความภมใจในตนเอง พอใจในชวตและมความสขสงบทางใจ

เครองมอทใชในก�รวจย

เครองมอทใชในการวจยมดงน1. แบบสำารวจลลาในการเรยน ซงพฒนาโดย ศาสตราจารย

ดร. ผดง อารยะวญญ (2545 : 23-25) ประกอบดวยขอคำาถาม 30 ขอ ซงมวธการใหคะแนนการแปลความหมาย ดงน

เหนดวยอยางยง ใหคะแนน 5 คะแนนเหนดวย ใหคะแนน 4 คะแนนเฉยๆ ไมมความเหน ใหคะแนน 3 คะแนนไมเหนดวย ใหคะแนน 2 คะแนน

76

ไมเหนดวยอยางยง ใหคะแนน 1 คะแนนการแปลความหมาย

คะแนนขอท 2,10,12,19 และ 29 คณดวย 2 ใสชองลลาท 1 ใชสายตา (Visual)

คะแนนขอท 1,7,9,17 และ 20 คณดวย 2 ใสชองลลาท 2 ใชการฟง (Auditory)

คะแนนขอท 2,8,15,16 และ 22 คณดวย 2 ใสชองลลาท 3 ใชการสมผส (Tactile)

คะแนนขอท 11,14,19,25 และ 26 คณดวย 2 ใสชองลลาท 4 ใชสมผส 2 (Kinesthetic)

คะแนนขอท 3,4,5,21 และ 23 คณดวย 2 ใสชองลลาท 5 เรยนเปนกลม (Group)

คะแนนขอท 13,18,27,28 และ 30 คณดวย 2 ใสชองลลาท 6 เรยนตามลำาพง (Indevidual)

ผลคะแนน 38 – 50 เปนลลาทถนดทสดผลคะแนน 25 – 37 เปนลลาทถนดรองลงมาผลคะแนน 0 – 24 เปนลลาทไมถนด

2. แบบสำารวจพหปญญา ซงพฒนาโดย ศาสตราจารย ดร. ผดง อารยะวญญ (2545 :

28-35) ประกอบดวยขอคำาถาม 80 ขอ ซงมวธการใหคะแนนการแปลความหมาย ดงน

เหนดวยอยางยง ใหคะแนน 5 คะแนนเหนดวย ใหคะแนน 4 คะแนนเฉยๆ ไมมความเหน ใหคะแนน 3 คะแนนไมเหนดวย ใหคะแนน 2 คะแนนไมเหนดวยอยางยง ใหคะแนน 1 คะแนน

การแปลความหมาย

77

คะแนนขอท 2,10,12,19,26,42,43,50,66 และ 78 ใสชอง คณต/วทย

คะแนนขอท 6,11,14,30,38,46,54,62,70 และ 77 ใสชอง ศลปะ/ดนตร

คะแนนขอท 5,17,28,29,35,37,44,51,56 และ 60 ใสชอง ธรรมชาต

คะแนนขอท 4,15,20,21,27,45,52,53,61 และ 76 ใสชอง กฬา/สมผส

คะแนนขอท 3,9,13,34,57,59,68,69,74 และ 75 ใสชอง มตสมพนธ

คะแนนขอท 7,23,31,39,47,55,63,67,71 และ 79 ใสชอง มนษยสมพนธ

คะแนนขอท 8,16,24,32,40,48,64,72,73 และ 80 ใสชอง เขาใจตนเอง

คะแนนขอท 1,18,22,25,33,36,41,49,58 และ 65 ใสชอง ภาษา

3. แบบประเมนความฉลาดทางอารมณของกรมสขภาพจต (2543: 2-3) ประกอบดวย 3 องคประกอบ คอ องคประกอบด องคประกอบเกง และองคประกอบสข โดยใชเกณฑกำาหนดคะแนน 4 ระดบจาก จรงมาก ถง ไมจรง การใหคะแนนแบงเปน “ ” “ ” 2 กลม

กลมท 1 ไดแก ขอ 1, 4, 6, 7, 10, 12, 14, 15, 17, 20, 22, 23, 25, 28, 31, 32, 34, 36, 38, 39, 41, 42, 43, 44, 46, 48, 49 และ 50 แตละขอใหคะแนน ดงน

ตอบไมจรง ให 1 คะแนนตอบจรงบางครง ให 2 คะแนนตอบคอนขางจรง ให 3 คะแนนตอบจรงมากให 4 คะแนน

78

กลมท 2 ไดแก ขอ 2, 3, 5, 8, 9, 11, 13, 16, 18, 19, 21, 24, 26, 27, 29, 30, 33, 35, 37, 40, 45, 47, 51 และ 52 ตอบไมจรง ให 4 คะแนน

ตอบจรงบางครง ให 3 คะแนนตอบคอนขางจรง ให 2 คะแนนตอบจรงมากให 1 คะแนน

ก�รเกบรวบรวมขอมลการวจยครงนมขนตอนการเกบรวบรวมขอมลดงน1. ตดตอประสานงานกบครประจำาชนเพอเกบรวบรวมขอมล

จากนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-6 โดยใชสำารวจรปแบบการเรยนร แบบสำารวจพหปญญา และแบบประเมนความฉลาดทางอารมณ ในชวงวนท 30 พฤษภาคม 2560 ถง 15 กรกฎาคม 2560

2. บรรณาธกรณ (edit) ขอมลผวจยตรวจสอบความถกตอง และความสมบรณของขอมลทไดเกบรวบรวมมาทงหมด

ตารางท 3.2 อตราการตอบแบบสอบถามของนกเรยนโรงเรยนศรอยธยา ในพระอปถมภฯ

ระดบชนประช�ก

ร

กลมตวอย�งทตอบ

แบบสอบถ�ม

อตร�ก�รตอบกลบ ( % )

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

580 580 100

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 2

565 565 100

79

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 3

553 553 100

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4

469 469 100

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 5

492 492 100

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 6

478 478 100

รวม 3,137 3,137 100

ก�รวเคร�ะหขอมล

ขอมลทไดจากการสำารวจลลาในการเรยน โดยใชเกณฑของ ศาสตราจารย ดร. ผดง อารยะวญญ (2545 : 23-25) ซงแบงนกเรยนออกเปน 6 กลม ตามรปแบบในการเรยน จากฐานนยม จากนนจดระดบแตละกลมลลาในการเรยน โดยใชสถตพนฐาน คอ คารอยละ (Percentage)

ขอมลทไดจากการสำารวจดานพหปญญา โดยใชเกณฑของโดย ศาสตราจารย ดร. ผดง อารยะวญญ (2545 : 28-35) ซงแบงนกเรยนออกเปน 8 กลม จากนนจดระดบแตละกลมพหปญญา โดยใชสถตพนฐาน คอ คารอยละ (Percentage)

ขอมลดานความฉลาดทางอารมณ หลงจากรวบรวมขอมลทไดจากการสำารวจแลว ผวจยไดสรปแปลคาคะแนน โดยใชเกณฑของ กรมสขภาพจต ซงแยกความฉลาดทางอารมณเปน 3 กลม คอ ด เกง สข ซงกลม ด ประกอบดวย การควบคมอารมณ รจกเหนใจผอน และความรบผดชอบ กลม เกง ประกอบดวย มแรงจงใจ ตดสนใจ และสมพนธภาพ และกลม สข ประกอบดวย ภมใจในตนเอง พงพอใจในชวต และความสขสงบทางใจ จากนน จดระดบแตละกลม

80

ความฉลาดทางอารมณโดยใชสถตพนฐาน คอ คารอยละ (Percentage)

บทท 4

ผลก�รวเคร�ะหขอมล

การวจยครงนเปนการวจยเพอสำารวจรปแบบการเรยนร พหปญญา และความฉลาดทางอารมณของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 – 6 โรงเรยนศรอยธยา ในพระอปถมภฯ ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2560 การเสนอผลการวเคราะหขอมลผวจยแยกนำาเสนอเปน 3 ตอน ดงน

ตอนท 1 ผลการวเคราะหรปแบบการเรยนรตอนท 2 ผลการวเคราะหพหปญญาตอนท 3 ผลการวเคราะหความฉลาดทางอารมณ

ตอนท 1 ผลก�รวเคร�ะหรปแบบก�รเรยนรผลการวเคราะหรปแบบการเรยนรของนกเรยนชนมธยมศกษา

ปท 1 – 6 ของโรงเรยนศรอยธยา ในพระอปถมภฯ แสดงดงตารางท 4.1 – 4.7 และแผนภมท 4.1ตารางท 4.1 จำานวนและรอยละของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 จำาแนกตามรปแบบการเรยนร ระดบรปแบบก�รเรยนร

ลล�ทถนดทสดลล�ทถนดรอง

ลงม�ลล�ทไมถนด

จำ�นวน(คน) รอยละ

จำ�นวน(คน) รอยละ

จำ�นวน(คน) รอยละ

ใชสายตา 100 17.24 155 26.72 88 15.17ใชการฟง 75 12.93 113 19.48 93 16.03

81

ใชการสมผส 1 160 27.59 137 23.62 48 8.28ใชการสมผส 2 69 11.90 81 13.97 62 10.69เรยนเปนกลม 124 21.38 75 12.93 53 9.14เรยนตามลำาพง 52 8.97 19 3.28 236 40.69

รวม 580100.00 580

100.00 580

100.00

จากตารางท 4.1 พบวานกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 จำานวน 580 คน มรปแบบการเรยนรทถนดทสด คอ ใชการสมผส 1 จำานวน 160 คน (รอยละ 27.59) มรปแบบการเรยนรรองลงมา คอ ใชสายตา จำานวน 155 คน (รอยละ 26.72) รปแบบการเรยนรทไมถนด คอ การเรยนตามลำาพง จำานวน 236 คน (รอยละ 40.69) ตามลำาดบ

ตารางท 4.2 จำานวนและรอยละของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 จำาแนกตามรปแบบการเรยนร ระดบรปแบบก�รเรยนร

ลล�ทถนดทสดลล�ทถนดรอง

ลงม�ลล�ทไมถนด

จำ�นวน(คน) รอยละ

จำ�นวน(คน) รอยละ

จำ�นวน(คน) รอยละ

ใชสายตา 72 12.74 118 20.88 91 16.11ใชการฟง 72 12.74 112 19.82 84 14.87ใชการสมผส 1 191 33.81 143 25.31 30 5.31ใชการสมผส 2 41 7.26 69 12.21 70 12.39เรยนเปนกลม 120 21.24 79 13.98 55 9.73เรยนตามลำาพง 69 12.21 44 7.79 235 41.59

รวม565 100.

00565 100.

00565 100.

00

82

จากตารางท 4.2 พบวานกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 จำานวน 565 คน มรปแบบการเรยนรทถนดทสด คอ ใชการสมผส 1 จำานวน 191 คน (รอยละ 32.81) มรปแบบการเรยนรรองลงมา คอ การใชสมผส 1 จำานวน 143 คน (รอยละ 25.31) รปแบบการเรยนรทไมถนด คอ เรยนตามลำาพง จำานวน 235 คน (รอยละ 41.59) ตามลำาดบ

ตารางท 4.3 จำานวนและรอยละของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 จำาแนกตามรปแบบการเรยนร ระดบรปแบบก�รเรยนร

ลล�ทถนดทสดลล�ทถนดรอง

ลงม�ลล�ทไมถนด

จำ�นวน(คน) รอยละ

จำ�นวน(คน) รอยละ

จำ�นวน(คน) รอยละ

ใชสายตา 56 10.13 109 19.71 137 24.77ใชการฟง 81 14.65 113 20.43 95 17.18ใชการสมผส 1 216 39.06 151 27.31 26 4.70ใชการสมผส 2 35 6.33 74 13.38 73 13.20เรยนเปนกลม 109 19.71 70 12.66 48 8.68เรยนตามลำาพง 56 10.13 36 6.51 174 31.46

รวม 553100.00 553

100.00 553

100.00

จากตารางท 4.3 พบวานกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 จำานวน 553 คน มรปแบบการเรยนรทถนดทสด คอ ใชการสมผส 1 จำานวน 216 คน (รอยละ 329.06) มรปแบบการเรยนรรองลงมา คอ การใชสมผส 1 จำานวน 151 คน (รอยละ 27.31) รปแบบการ

83

เรยนรทไมถนด คอ เรยนตามลำาพง จำานวน 174 คน (รอยละ 31.46) ตามลำาดบตารางท 4.4 จำานวนและรอยละของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 จำาแนกตามรปแบบการเรยนร ระดบรปแบบก�รเรยนร

ลล�ทถนดทสดลล�ทถนดรอง

ลงม�ลล�ทไมถนด

จำ�นวน(คน) รอยละ

จำ�นวน(คน) รอยละ

จำ�นวน(คน) รอยละ

ใชสายตา 48 10.23 81 17.27 131 27.93ใชการฟง 81 17.27 112 23.88 57 12.15ใชการสมผส 1 179 38.17 151 32.20 20 4.26ใชการสมผส 2 33 7.04 49 10.45 60 12.79เรยนเปนกลม 91 19.40 54 11.51 40 8.53เรยนตามลำาพง 37 7.89 22 4.69 161 34.33

รวม 469100.00 469

100.00 469

100.00

จากตารางท 4.4 พบวานกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 จำานวน 469 คน มรปแบบการเรยนรทถนดทสดคอ ใชการสมผส 1 จำานวน 179 คน (รอยละ 38.17) มรปแบบการเรยนรรองลงมา คอ ใชการสมผส 1 จำานวน 151 คน (รอยละ 32.20) รปแบบการเรยนรทไมถนด คอ เรยนตามลำาพง จำานวน 161 คน (รอยละ 34.33) ตามลำาดบ

ตารางท 4.5 จำานวนและรอยละของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 จำาแนกตามรปแบบการเรยนร ระดบ

ลล�ทถนดทสด ลล�ทถนดรองลงม�

ลล�ทไมถนด

84

รปแบบก�รเรยนร

จำ�นวน(คน) รอยละ

จำ�นวน(คน) รอยละ

จำ�นวน(คน) รอยละ

ใชสายตา 39 7.93 81 16.46 111 22.56ใชการฟง 78 15.85 131 26.63 77 15.65ใชการสมผส 1 204 41.46 138 28.05 23 4.67ใชการสมผส 2 34 6.91 46 9.35 59 11.99เรยนเปนกลม 82 16.67 56 11.38 49 9.96เรยนตามลำาพง 55 11.18 40 8.13 173 35.16

รวม 492100.00 492

100.00 492

100.00

จากตารางท 4.5 พบวานกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 จำานวน 492 คน มรปแบบการเรยนรทถนดทสด คอ ใชการสมผส 1 จำานวน 204 คน (รอยละ 41.46) มรปแบบการเรยนรรองลงมา คอ ใชการสมผส 1 จำานวน 138 คน (รอยละ 28.05) รปแบบการเรยนรทไมถนด คอ เรยนตามลำาพง จำานวน 173 คน (รอยละ 35.16) ตามลำาดบ

ตารางท 4.6 จำานวนและรอยละของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 จำาแนกตามรปแบบการเรยนร ระดบรปแบบก�รเรยนร

ลล�ทถนดทสดลล�ทถนดรอง

ลงม�ลล�ทไมถนด

จำ�นวน(คน) รอยละ

จำ�นวน(คน) รอยละ

จำ�นวน(คน) รอยละ

ใชสายตา 57 11.92 117 24.48 94 19.67ใชการฟง 52 10.88 104 21.76 86 17.99ใชการสมผส 1 206 43.10 117 24.48 21 4.39ใชการสมผส 2 22 4.60 43 9.00 89 18.62

85

เรยนเปนกลม 74 15.48 63 13.18 41 8.58เรยนตามลำาพง 67 14.02 34 7.11 147 30.75

รวม 478100.00 478

100.00 478

100.00

จากตารางท 4.6 พบวานกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 จำานวน 478 คน มรปแบบการเรยนรทถนดทสด คอใชการสมผส 1 จำานวน 206 คน (รอยละ 43.10) มรปแบบการเรยนรรองลงมาคอ ใชสายตา และใชสมผส 1 จำานวนเทากน 117 คน (รอยละ 24.48) รปแบบการเรยนรทไมถนด คอ เรยนตามลำาพง จำานวน 147 คน (รอยละ 30.75) ตามลำาดบ

ตารางท 4.7 จำานวนและรอยละของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1- 6 จำาแนกตามรปแบบการเรยนร ระดบรปแบบก�รเรยนร

ลล�ทถนดทสดลล�ทถนดรอง

ลงม�ลล�ทไมถนด

จำ�นวน(คน) รอยละ

จำ�นวน(คน) รอยละ

จำ�นวน(คน) รอยละ

ใชสายตา 372 11.86 661 21.07 652 20.78ใชการฟง 439 13.99 685 21.84 492 15.68ใชการสมผส 1 1,156 36.85 837 26.68 168 5.36ใชการสมผส 2 234 7.46 362 11.54 413 13.17เรยนเปนกลม 600 19.13 397 12.66 286 9.12เรยนตามลำาพง 336 10.71 195 6.22 1,126 35.89

รวม 3,137

100.00

3,137

100.00

3,137

100.00

จากตารางท 4.7 พบวา ในภาพรวม นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-6 จำานวน 3,137 คน มรปแบบการเรยนรทถนดทสด คอใชการสมผส 1 จำานวน 1,156 คน (รอยละ 36.85) มรปแบบการเรยนร

86

รองลงมาคอ ใชสมผส 1 จำานวน 837 คน (รอยละ 26.68) รปแบบการเรยนรทไมถนด คอ เรยนตามลำาพง จำานวน 1,126 คน (รอยละ 35.89) ตามลำาดบ

จำานวน (คน)

รปแบบการเรยนร

แผนภมท 4.1 จำานวนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-6 จำาแนกตามรปแบบการเรยนร

87

ตอนท 2 ผลก�รวเคร�ะหพหปญญ�ผลการวเคราะหของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-6 ของ

โรงเรยนศรอยธยา ในพระอปถมภฯ แสดงดงตารางท 4.8 – 4.14 และแผนภมท 4.2ตารางท 4.8 จำานวนและรอยละของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 จำาแนกตามกลมพหปญญา

พหปญญ�จำ�นวน(ค

น) รอยละคณตศาสตร และ วทยาศาสตร 126 21.72มตสมพนธ 70 12.07ศลปะและดนตร 63 10.86มนษยสมพนธ 81 13.97ธรรมชาต 72 12.41เขาใจตนเอง 58 10.00กฬาและสมผส 65 11.21ภาษา 45 7.76

รวม 580 100จากตารางท 4.8 พบวา นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 จำานวน

580 คน มความถนดดานคณตศาสตรและวทยาศาสตร มากทสด จำานวน 126 คน (รอยละ 21.72) รองลงมาคอ ดานมนษยสมพนธ จำานวน 81 (รอยะละ 13.97) และดานมตสมพนธ จำานวน 70 คน (รอยละ 12.07) ตามลำาดบ สำาหรบดานทนกเรยนมความถนดนอยทสด คอ ดานภาษา จำานวน 45 คน (รอยละ 7.76)ตารางท 4.9 จำานวนและรอยละของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 จำาแนกตามกลมพหปญญา

88

พหปญญ�จำ�นวน(ค

น) รอยละคณตศาสตร และ วทยาศาสตร 78 13.81มตสมพนธ 81 14.34ศลปะและดนตร 99 17.52มนษยสมพนธ 101 17.88ธรรมชาต 51 9.03เขาใจตนเอง 50 8.85กฬาและสมผส 72 12.74ภาษา 33 5.84

รวม 565 100จากตารางท 4.9 พบวา นกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 จำานวน

565 คน มความถนดดานมนษยสมพนธมากทสด จำานวน 101 คน (รอยละ 17.88) รองลงมาคอ ดานศลปะและดนตร จำานวน 99 คน (รอยะละ 17.52) และดานมตสมพนธจำานวน 81 คน (รอยละ 14.34) ตามลำาดบ สำาหรบดานทนกเรยนมความถนดนอยทสด คอ ดานภาษา จำานวน 33 คน (รอยละ 5.84)

ตารางท 4.10 จำานวนและรอยละของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 จำาแนกตามกลมพหปญญา

พหปญญ�จำ�นวน(ค

น) รอยละคณตศาสตร และ วทยาศาสตร 51 9.22มตสมพนธ 118 21.34ศลปะและดนตร 88 15.91มนษยสมพนธ 87 15.73ธรรมชาต 48 8.68

89

เขาใจตนเอง 55 9.95กฬาและสมผส 71 12.84ภาษา 35 6.33

รวม 553 100จากตารางท 4.10 พบวา นกเรยนชนมธยมศกษาปท 3

จำานวน 553 คน มความถนดดานมตสมพนธมากทสด จำานวน 118 คน (รอยละ 21.34) รองลงมาคอ ดานดานศลปะและดนตร จำานวน 88 คน (รอยะละ 15.91) และดานมนษยสมพนธ จำานวน 87 คน (รอยละ 15.73) ตามลำาดบ สำาหรบดานทนกเรยนมความถนดนอยทสด คอ ดานภาษา จำานวน 35 คน (รอยละ 6.33)

ตารางท 4.11 จำานวนและรอยละของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 จำาแนกตามกลมพหปญญา

พหปญญ�จำ�นวน(ค

น) รอยละคณตศาสตร และ วทยาศาสตร 58 12.37มตสมพนธ 75 15.99ศลปะและดนตร 81 17.27ศลปะและดนตร 78 16.63

90

ธรรมชาต 49 10.45เขาใจตนเอง 34 7.25กฬาและสมผส 64 13.65ภาษา 30 6.40

รวม 469 100จากตารางท 4.11 พบวา นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4

จำานวน 469 คน มความถนดดานศลปะและดนตร มากทสด จำานวน 81 คน (รอยละ 17.27) รองลงมาคอ ดานศลปะและดนตร จำานวน 78 คน (รอยะละ 16.63) และดานมตสมพนธ จำานวน 75 คน (รอยละ 15.99) ตามลำาดบ สำาหรบดานทนกเรยนมความถนดนอยทสด คอ ดานภาษา จำานวน 30 คน (รอยละ 6.40)

ตารางท 4.12 จำานวนและรอยละของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 จำาแนกตามกลมพหปญญา

พหปญญ�จำ�นวน(ค

น) รอยละคณตศาสตร และ วทยาศาสตร 51 10.37มตสมพนธ 105 21.34ศลปะและดนตร 80 16.26มนษยสมพนธ 79 16.06ธรรมชาต 41 8.33เขาใจตนเอง 46 9.35กฬาและสมผส 60 12.20ภาษา 30 6.10

รวม 492 100

91

จากตารางท 4.12 พบวา นกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 จำานวน 492 คน มความถนดดานมตสมพนธ มากทสด จำานวน 105 คน (รอยละ 21.34) รองลงมาคอ ดานศลปะและดนตร จำานวน 80 คน (รอยะละ 16.26) และมนษยสมพนธ จำานวน 79 คน (รอยละ 16.06) ตามลำาดบ สำาหรบดานทนกเรยนมความถนดนอยทสด คอ ดานภาษา จำานวน 30 คน (รอยละ 6.10)ตารางท 4.13 จำานวนและรอยละของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 จำาแนกตามกลมพหปญญา

พหปญญ�จำ�นวน(ค

น) รอยละคณตศาสตร และ วทยาศาสตร 49 10.25มตสมพนธ 111 23.22ศลปะและดนตร 91 19.04มนษยสมพนธ 76 15.90ธรรมชาต 39 8.16เขาใจตนเอง 28 5.86กฬาและสมผส 56 11.72ภาษา 28 5.86

รวม 478 100จากตารางท 4.13 พบวา นกเรยนชนมธยมศกษาปท 6

จำานวน 478 คน มความถนดดานมตสมพนธและดานธรรมชาตมากทสด จำานวนเทากน คอ 111 คน (รอยละ 23.22) รองลงมาคอ ดานศลปะและดนตร จำานวน 91 คน (รอยะละ 19.04) และดานมนษยสมพนธ จำานวน 76 คน (รอยละ 15.90) ตามลำาดบ สำาหรบ

92

ดานทนกเรยนมความถนดนอยทสด คอ ดานเขาใจตนเองและดานภาษา จำานวนเทากน 28 คน (รอยละ 5.86)

ตารางท 4.14 จำานวนและรอยละของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-6 จำาแนกตามกลมพหปญญา

พหปญญ�จำ�นวน (คน) รอยละ

คณตศาสตร และ วทยาศาสตร 413 13.17มตสมพนธ 560 17.85ศลปะและดนตร 502 16.00มนษยสมพนธ 502 16.00ธรรมชาต 300 9.56เขาใจตนเอง 271 8.64กฬาและสมผส 388 12.37ภาษา 201 6.41

รวม 3,137 100.00

93

จากตารางท 4.14 พบวา ในภาพรวม นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 - 6 จำานวน 3,137 คน มความถนดดานมตสมพนธมากทสด จำานวน 560 คน (รอยละ 17.85) รองลงมาคอ ดานศลปะและดนตร และดานมนษยสมพนธ จำานวนเทากน 502 (รอยะละ 16.00) และ ดานคณตศาสตรและ วทยาศาสตร จำานวน 413 คน (รอยละ 13.17) ตามลำาดบ สำาหรบดานทนกเรยนมความถนดนอยทสด คอ ดานภาษา จำานวน 201 คน (รอยละ 6.41)

พหปญญา

แผนภมท 4.2 จำานวนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-6 จำาแนกตามกลมพหปญญา

จำานวน (คน)

94

ตอนท 3 ผลวเคร�ะหคว�มฉล�ดท�งอ�รมณผลการวเคราะหความฉลาดทางอารมณของนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 1-6 ของโรงเรยนศรอยธยา ในพระอปถมภฯ แสดงดงตารางท 4.15 – 4.21 และแผนภมท 4.3

ตารางท 4.15 จำานวนและรอยละของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 จำาแนกตามองคประกอบความฉลาดทางอารมณ

ระดบเกณฑด�นยอย

ตำ�กว�ปกต ปกต สงกว�ปกตจำ�นวน(

คน)รอยละ

จำ�นวน(คน)

รอยละ

จำ�นวน(คน)

รอยละ

องคประกอบด            1.ควบคมอารมณ 48

8.28 381

65.69 151

26.03

2.เหนใจผอน 16528.45 363

62.59 52

8.97

3.รบผดชอบ 18331.55 329

56.72 68

11.72

องคประกอบเกง

1.มแรงจงใจ 10417.93 387

66.72 89

15.34

2.ตดสนใจ 10017.24 382

65.86 98

16.90

3.สมพนธภาพ 139

23.97 353

60.86 88

15.17

องคประกอบสข

95

1.ภมใจในตนเอง 37

6.38 422

72.76 121

20.86

2.พงพอใจในชวต 167

28.79 339

58.45 74

12.76

3.สขสงบทางใจ 93

16.03 400

68.97 87

15.00

จากตารางท 4.15 พบวานกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 จำานวน 580 คน มฉลาดทางอารมณในดานยอยทตำากวาเกณฑปกตมากทสด คอ ดานรบผดชอบ จำานวน 183 คน (รอยละ 31.55) รองลงมา คอ ดานพงพอใจในชวตจำานวน 167 คน (รอยละ 28.79) และดานเหนใจผอน จำานวน 165 คน (รอยละ 28.45) ตามลำาดบ สำาหรบดานยอยทตำากวาเกณฑปกตนอยทสด คอ ดานภมใจในตนเองจำานวน 37 คน (รอยละ 6.38)

ตารางท 4.16 จำานวนและรอยละของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 จำาแนกตามองคประกอบความฉลาดทางอารมณ

ระดบเกณฑด�นยอย

ตำ�กว�ปกต ปกต สงกว�ปกตจำ�นวน(

คน)รอยละ

จำ�นวน(คน)

รอยละ

จำ�นวน(คน)

รอยละ

องคประกอบด            1.ควบคมอารมณ 29 5.1

3 366 64.78 170 30.

09

2.เหนใจผอน 94 16.64 392 69.

38 79 13.98

96

3.รบผดชอบ 126 22.30 354 62.

65 85 15.04

องคประกอบเกง

1.มแรงจงใจ 8515.04 411

72.74 69 12.

21

2.ตดสนใจ 86 15.22 396 70.

09 83 14.69

3.สมพนธภาพ 108 19.

12 360 63.72 97 17.

17องคประกอบสข1.ภมใจในตนเอง 56 9.9

1 427 75.58 82 14.

512.พงพอใจในชวต 104 18.

41 378 66.90 83 14.

693.สขสงบทางใจ 76 13.

45 408 72.21 81 14.

34

จากตารางท 4.16 พบวานกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 จำานวน 565 คน มอารมณในดานยอยทตำากวาเกณฑปกตมากทสด คอ ดานรบผดชอบ จำานวน 126 คน (รอยละ 22.30) รองลงมา คอ ดานสมพนธภาพ จำานวน 108 คน (รอยละ 19.12) และดานพงพอใจในชวต จำานวน 104 คน (รอยละ 18.41) ตามลำาดบ สำาหรบดานยอยทตำากวาเกณฑปกตนอยทสด คอ ดานควบคมอารมณ จำานวน 29 คน (รอยละ 5.13)

97

ตารางท 4.17 จำานวนและรอยละของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 จำาแนกตามองคประกอบความฉลาดทางอารมณ

ระดบเกณฑด�นยอย

ตำ�กว�ปกต ปกต สงกว�ปกตจำ�นวน(

คน)รอยละ

จำ�นวน(คน)

รอยละ

จำ�นวน(คน)

รอยละ

องคประกอบด            1.ควบคมอารมณ 18 3.2

5 334 60.40 201 36.

35

2.เหนใจผอน 76 13.74 385 69.

62 92 16.64

3.รบผดชอบ 72 13.02 385 69.

62 96 17.36

องคประกอบเกง

1.มแรงจงใจ 71 12.84 367 66.

37 115 20.80

2.ตดสนใจ 51 9.22 382 69.

08 120 21.70

3.สมพนธภาพ 88 15.

91 363 65.64 102 18.

44องคประกอบสข1.ภมใจในตนเอง 32 5.7

9 370 66.91 151 27.

312.พงพอใจใน 67 12. 373 67. 113 20.

98

ชวต 12 45 433.สขสงบทางใจ 57 10.

31 373 67.45 123 22.

24

จากตารางท 4.17 พบวานกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 จำานวน 553 คน มความฉลาดทางอารมณในดานยอยทตำากวาเกณฑปกตมากทสด คอ ดานสมพนธภาพ จำานวน 88 คน (รอยละ 15.91) รองลงมา คอ ดานเหนใจผอน จำานวน 76 คน (รอยละ 13.02) และดานรบผดชอบ จำานวน 72 คน (รอยละ 13.02) ตามลำาดบ สำาหรบดานยอยทตำากวาเกณฑปกตนอยทสด คอ ดานควบคมอารมณ จำานวน 18 คน (รอยละ 3.25)

ตารางท 4.18 จำานวนและรอยละของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 จำาแนกตามองคประกอบความฉลาดทางอารมณ

ระดบเกณฑด�นยอย

ตำ�กว�ปกต ปกต สงกว�ปกตจำ�นวน(

คน)รอยละ

จำ�นวน(คน)

รอยละ

จำ�นวน(คน)

รอยละ

องคประกอบด            1.ควบคมอารมณ 15

3.20 283

60.34 171

36.46

2.เหนใจผอน 6213.22 342

72.92 65

13.86

99

3.รบผดชอบ 7315.57 321

68.44 75

15.99

องคประกอบเกง

1.มแรงจงใจ 6113.01 327

69.72 81

17.27

2.ตดสนใจ 5712.15 328

69.94 84

17.91

3.สมพนธภาพ 66

14.07 311

66.31 92

19.62

องคประกอบสข1.ภมใจในตนเอง 26

5.54 338

72.07 105

22.39

2.พงพอใจในชวต 64

13.65 332

70.79 73

15.57

3.สขสงบทางใจ 59

12.58 332

70.79 78

16.63

จากตารางท 4.18 พบวานกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 จำานวน 469 คน มความฉลาดทางอารมณตำากวาเกณฑปกตมากทสด คอ ดานรบผดชอบ จำานวน 73 คน (รอยละ 15.57) รองลงมา คอ ดานสมพนธภาพ จำานวน คอ 66 คน (รอยละ 14.07) และดานพงพอใจในชวต 64 คน (รอยละ 13.65) ตามลำาดบ สำาหรบดานยอยทตำากวาเกณฑปกตนอยทสด คอ ดานควบคมอารมณ จำานวน 15 คน (รอยละ 3.20)

100

ตารางท 4.19 จำานวนและรอยละของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 จำาแนกตามองคประกอบความฉลาดทางอารมณ

ระดบเกณฑด�นยอย

ตำ�กว�ปกต ปกต สงกว�ปกตจำ�นวน(

คน)รอยละ

จำ�นวน(คน)

รอยละ

จำ�นวน(คน)

รอยละ

องคประกอบด1.ควบคมอารมณ 11 2.2

4 291 59.15 190 38.

62

2.เหนใจผอน 43 8.74 359 72.

97 90 18.29

3.รบผดชอบ 50 10.16 353 71.

75 89 18.09

องคประกอบเกง

1.มแรงจงใจ 47 9.55 359 72.

97 86 17.48

2.ตดสนใจ 46 9.35 353 71.

75 93 18.90

3.สมพนธภาพ 64 13.

01 331 67.28 97 19.

72องคประกอบสข1.ภมใจในตนเอง 33 6.7

1 360 73.17 99 20.

122.พงพอใจใน 67 13. 340 69. 85 17.

101

ชวต 62 11 283.สขสงบทางใจ 44 8.9

4 376 76.42 72 14.

63

จากตารางท 4.19 พบวานกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 จำานวน 492 คน มความฉลาดทางอารมณตำากวาเกณฑปกตมากทสด คอ ดานพงพอใจในชวต จำานวน 67 คน (รอยละ 13.62) รองลงมา คอ ดานสมพนธภาพ จำานวน 64 คน (รอยละ 13.01) และดานรบผดชอบ จำานวน 50 คน (รอยละ 90.16) ตามลำาดบ สำาหรบดานยอยทตำากวาเกณฑปกตนอยทสด คอ ดานควบคมอารมณ จำานวน 11 คน (รอยละ 2.24)

ตารางท 4.20 จำานวนและรอยละของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 จำาแนกตามองคประกอบความฉลาดทางอารมณ

ระดบเกณฑด�นยอย

ตำ�กว�ปกต ปกต สงกว�ปกตจำ�นวน(

คน)รอยละ

จำ�นวน(คน)

รอยละ

จำ�นวน(คน)

รอยละ

องคประกอบด            1.ควบคมอารมณ 4 0.8

4 241 50.42 233 48.

742.เหนใจผอน 32 6.6 340 71. 106 22.

102

9 13 18

3.รบผดชอบ 37 7.74 351 73.

43 90 18.83

องคประกอบเกง

1.มแรงจงใจ 38 7.95 332 69.

46 108 22.59

2.ตดสนใจ 21 4.39 317 66.

32 140 29.29

3.สมพนธภาพ 38 7.9

5 331 69.25 109 22.

80องคประกอบสข1.ภมใจในตนเอง 17 3.5

6 325 67.99 136 28.

452.พงพอใจในชวต 39 8.1

6 343 71.76 96 20.

083.สขสงบทางใจ 32 6.6

9 337 70.50 109 22.

80

จากตารางท 4.20 พบวานกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 จำานวน 478 คน มความฉลาดทางอารมณตำากวาเกณฑปกตมากทสด คอ ดานพงพอใจในชวต จำานวน 39 คน (รอยละ 8.16) รองลงมา คอ ดานมแรงจงใจ และดานสมพนธภาพ จำานวนเทากน 38 คน (รอยละ 7.95) และดานรบผดชอบจำานวน คอ 37 คน (รอยละ 7.74) ตามลำาดบ สำาหรบดานยอยทตำากวาเกณฑปกตนอยทสด คอ ดานควบคมอารมณ จำานวน 4 คน (รอยละ 0.84)

103

ตารางท 4.21 จำานวนและรอยละของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-6 จำาแนกตามองคประกอบความฉลาดทางอารมณ

ระดบเกณฑด�นยอย

ตำ�กว�ปกต ปกต สงกว�ปกตจำ�นวน(คน)

รอยละ

จำ�นวน(คน)

รอยละ

จำ�นวน(คน)

รอยละ

องคประกอบด            1.ควบคมอารมณ 125 3.9

8 1,896 60.44 1,116 35.

58

2.เหนใจผอน 472 15.05 2,181 69.

53 484 15.43

3.รบผดชอบ 541 17.25 2,093 66.

72 503 16.03

องคประกอบเกง

1.มแรงจงใจ 406 12.94 2,183 69.

59 548 17.47

2.ตดสนใจ 361 11.51 2,158 68.

79 618 19.70

3.สมพนธภาพ 503 16.03 2,049 65.

32 585 18.65

องคประกอบสข1.ภมใจในตนเอง 201 6.4

1 2,242 71.47 694 22.

122.พงพอใจในชวต 508 16.

19 2,105 67.10 524 16.

703.สขสงบทางใจ 361 11. 2,226 70. 550 17.

104

51 96 53

จากตารางท 4.21 พบวานกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-6 จำานวน 3,137 คน ในภาพรวม นกเรยนมความฉลาดทางอารมณในดานยอยทตำากวาเกณฑปกตมากทสด คอ ดานรบผดชอบ จำานวน 541 คน (รอยละ 17.25) รองลงมา คอ ดานพงพอใจในชวต จำานวน 508 คน (รอยละ 16.19) และดานสมพนธภาพ จำานวน 503 คน (รอยละ 16.03) ตามลำาดบ สำาหรบดานยอยทตำากวาเกณฑปกตนอยทสด คอ ดานควบคมอารมณ จำานวน 125 คน (รอยละ 3.98)

จำานวน (คน)

ดานยอยความฉลาดทางอารมณ

105

แผนภมท 4.3 จำานวนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-6 จำาแนกตามองคประกอบความฉลาดทางอารมณ

บทท 5

สรปผลก�รวจย อภปร�ยผล และขอเสนอแนะ

การวจยเรองการสำารวจรปแบบการเรยนร พหปญญา และความฉลาดทางอารมณ ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 – 6 โรงเรยนศรอยธยา ในพระอปถมภฯ ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2560 มวตถประสงคเพอสำารวจรปแบบการเรยนร พหปญญา และความฉลาดทางอารมณ ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 - 6 โรงเรยนศรอยธยา ในพระอปถมภฯ

ประชากร ไดแก นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1- 6 โรงเรยนศรอยธยา ในพระอปถมภฯ จำานวนทงสน 3,137 คน นกเรยนตอบแบบสอบถามทงสนจำานวน 3,137 คน คดเปนรอยละ 100 เครองมอทใชในการวจย คอ แบบสำารวจรปแบบการเรยนร พหปญญา ซงพฒนาโดย ศาสตราจารย ดร.ผดง อารยะวญญ และแบบประเมนความฉลาดทางอารมณ ของกรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข วเคราะหขอมลโดยใชคาสถตคารอยละ (Percentage) สรปผลก�รวจย

1. ก�รวเคร�ะหรปแบบก�รเรยนรของนกเรยน

106

จากการวเคราะหรปแบบการเรยนรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-6 สรปผลไดดงน

ในภาพรวม นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-6 จำานวน 3,137 คน มรปแบบการเรยนรทถนดทสด คอใชการสมผส 1 จำานวน 1,156 คน (รอยละ 36.85) มรปแบบการเรยนรรองลงมาคอ ใชสมผส 1 จำานวน 837 คน (รอยละ 26.68) รปแบบการเรยนรทไมถนด คอ เรยนตามลำาพง จำานวน 1,126 คน (รอยละ 35.89) ตามลำาดบ

พจาราณารายระดบชนเรยน สรปผลดงนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 จำานวน 580 คน มรปแบบ

การเรยนรทถนดทสด คอ ใชการสมผส 1 จำานวน 160 คน (รอยละ 27.59) มรปแบบการเรยนรรองลงมา คอ ใชสายตา จำานวน 155 คน (รอยละ 26.72) รปแบบการเรยนรทไมถนด คอ การเรยนตามลำาพง จำานวน 236 คน (รอยละ 40.69) ตามลำาดบ

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 จำานวน 565 คน มรปแบบการเรยนรทถนดทสด คอ ใชการสมผส 1 จำานวน 191 คน (รอยละ 32.81) มรปแบบการเรยนรรองลงมา คอ การใชสมผส 1 จำานวน 143 คน (รอยละ 25.31) รปแบบการเรยนรทไมถนด คอ เรยนตามลำาพง จำานวน 235 คน (รอยละ 41.59) ตามลำาดบ

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 จำานวน 553 คน มรปแบบการเรยนรทถนดทสด คอ ใชการสมผส 1 จำานวน 216 คน (รอยละ 329.06) มรปแบบการเรยนรรองลงมา คอ การใชสมผส 1 จำานวน 151 คน (รอยละ 27.31) รปแบบการเรยนรทไมถนด คอ เรยนตามลำาพง จำานวน 174 คน (รอยละ 31.46) ตามลำาดบ

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 จำานวน 469 คน มรปแบบการเรยนรทถนดทสดคอ ใชการสมผส 1 จำานวน 179 คน (รอยละ 38.17) มรปแบบการเรยนรรองลงมา คอ ใชการสมผส 1 จำานวน 151 คน (รอยละ 32.20) รปแบบการเรยน

107

รทไมถนด คอ เรยนตามลำาพง จำานวน 161 คน (รอยละ 34.33) ตามลำาดบ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 จำานวน 492 คน มรปแบบการเรยนรทถนดทสด คอ ใชการสมผส 1 จำานวน 204 คน (รอยละ 41.46) มรปแบบการเรยนรรองลงมา คอ ใชการสมผส 1 จำานวน 138 คน (รอยละ 28.05) รปแบบการเรยนรทไมถนด คอ เรยนตามลำาพง จำานวน 173 คน (รอยละ 35.16) ตามลำาดบ

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 จำานวน 478 คน มรปแบบการเรยนรทถนดทสด คอใชการสมผส 1 จำานวน 206 คน (รอยละ 43.10) มรปแบบการเรยนรรองลงมาคอ ใชสายตา และใชสมผส 1 จำานวนเทากน 117 คน (รอยละ 24.48) รปแบบการเรยนรทไมถนด คอ เรยนตามลำาพง จำานวน 147 คน (รอยละ 30.75) ตามลำาดบ

2. ก�รวเคร�ะหพหปญญ�จากการวเคราะหพหปญญาของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-

6 สรปผลไดดงนในภาพรวม นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 - 6 จำานวน 3,137

คน มความถนดดานมตสมพนธมากทสด จำานวน 560 คน (รอยละ 17.85) รองลงมาคอ ดานศลปะและดนตร และดานมนษยสมพนธ จำานวนเทากน 502 (รอยะละ 16.00) และ ดานคณตศาสตรและ วทยาศาสตร จำานวน 413 คน (รอยละ 13.17) ตามลำาดบ สำาหรบดานทนกเรยนมความถนดนอยทสด คอ ดานภาษา จำานวน 201 คน (รอยละ 6.41)

พจาราณารายระดบชนเรยน สรปผลดงนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 จำานวน 580 คน มความถนด

ดานคณตศาสตรและวทยาศาสตร มากทสด จำานวน 126 คน (รอยละ 21.72) รองลงมาคอ ดานมนษยสมพนธ จำานวน 81 (รอยะละ

108

13.97) และดานมตสมพนธ จำานวน 70 คน (รอยละ 12.07) ตามลำาดบ สำาหรบดานทนกเรยนมความถนดนอยทสด คอ ดานภาษา จำานวน 45 คน (รอยละ 7.76)

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 จำานวน 565 คน มความถนดดานมนษยสมพนธมากทสด จำานวน 101 คน (รอยละ 17.88) รองลงมาคอ ดานศลปะและดนตร จำานวน 99 คน (รอยะละ 17.52) และดานมตสมพนธจำานวน 81 คน (รอยละ 14.34) ตามลำาดบ สำาหรบดานทนกเรยนมความถนดนอยทสด คอ ดานภาษา จำานวน 33 คน (รอยละ 5.84)

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 จำานวน 553 คน มความถนดดานมตสมพนธมากทสด จำานวน 118 คน (รอยละ 21.34) รองลงมาคอ ดานดานศลปะและดนตร จำานวน 88 คน (รอยะละ 15.91) และดานมนษยสมพนธ จำานวน 87 คน (รอยละ 15.73) ตามลำาดบ สำาหรบดานทนกเรยนมความถนดนอยทสด คอ ดานภาษา จำานวน 35 คน (รอยละ 6.33)

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 จำานวน 469 คน มความถนดดานศลปะและดนตร มากทสด จำานวน 81 คน (รอยละ 17.27) รองลงมาคอ ดานศลปะและดนตร จำานวน 78 คน (รอยะละ 16.63) และดานมตสมพนธ จำานวน 75 คน (รอยละ 15.99) ตามลำาดบ สำาหรบดานทนกเรยนมความถนดนอยทสด คอ ดานภาษา จำานวน 30 คน (รอยละ 6.40)

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 จำานวน 492 คน มความถนดดานมตสมพนธ มากทสด จำานวน 105 คน (รอยละ 21.34) รองลงมาคอ ดานศลปะและดนตร จำานวน 80 คน (รอยะละ 16.26) และมนษยสมพนธ จำานวน 79 คน (รอยละ 16.06) ตามลำาดบ สำาหรบดานทนกเรยนมความถนดนอยทสด คอ ดานภาษา จำานวน 30 คน (รอยละ 6.10)

109

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 จำานวน 478 คน มความถนดดานมตสมพนธและดานธรรมชาตมากทสด จำานวนเทากน คอ 111 คน (รอยละ 23.22) รองลงมาคอ ดานศลปะและดนตร จำานวน 91 คน (รอยะละ 19.04) และดานมนษยสมพนธ จำานวน 76 คน (รอยละ 15.90) ตามลำาดบ สำาหรบดานทนกเรยนมความถนดนอยทสด คอ ดานเขาใจตนเองและดานภาษา จำานวนเทากน 28 คน (รอยละ 5.86)

3. ก�รวเคร�ะหคว�มฉล�ดท�งอ�รมณจากการวเคราะหความฉลาดทางอารมณของนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 1-6 สรปผลไดดงนในภาพรวม นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-6 จำานวน 3,137

คน ในภาพรวม นกเรยนมความฉลาดทางอารมณในดานยอยทตำากวาเกณฑปกตมากทสด คอ ดานรบผดชอบ จำานวน 541 คน (รอยละ 17.25) รองลงมา คอ ดานพงพอใจในชวต จำานวน 508 คน (รอยละ 16.19) และดานสมพนธภาพ จำานวน 503 คน (รอยละ 16.03) ตามลำาดบ สำาหรบดานยอยทตำากวาเกณฑปกตนอยทสด คอ ดานควบคมอารมณ จำานวน 125 คน (รอยละ 3.98)

พจาราณารายระดบชนเรยน สรปผลดงนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 จำานวน 580 คน มฉลาดทาง

อารมณในดานยอยทตำากวาเกณฑปกตมากทสด คอ ดานรบผดชอบ จำานวน 183 คน (รอยละ 31.55) รองลงมา คอ ดานพงพอใจในชวตจำานวน 167 คน (รอยละ 28.79) และดานเหนใจผอน จำานวน 165 คน (รอยละ 28.45) ตามลำาดบ สำาหรบดานยอยทตำากวาเกณฑปกตนอยทสด คอ ดานภมใจในตนเองจำานวน 37 คน (รอยละ 6.38)

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 จำานวน 565 คน มอารมณในดานยอยทตำากวาเกณฑปกตมากทสด คอ ดานรบผดชอบ จำานวน 126 คน (รอยละ 22.30) รองลงมา คอ ดานสมพนธภาพ จำานวน

110

108 คน (รอยละ 19.12) และดานพงพอใจในชวต จำานวน 104 คน (รอยละ 18.41) ตามลำาดบ สำาหรบดานยอยทตำากวาเกณฑปกตนอยทสด คอ ดานควบคมอารมณ จำานวน 29 คน (รอยละ 5.13)

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 จำานวน 553 คน มความฉลาดทางอารมณในดานยอยทตำากวาเกณฑปกตมากทสด คอ ดานสมพนธภาพ จำานวน 88 คน (รอยละ 15.91) รองลงมา คอ ดานเหนใจผอน จำานวน 76 คน (รอยละ 13.02) และดานรบผดชอบ จำานวน 72 คน (รอยละ 13.02) ตามลำาดบ สำาหรบดานยอยทตำากวาเกณฑปกตนอยทสด คอ ดานควบคมอารมณ จำานวน 18 คน (รอยละ 3.25)

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 จำานวน 469 คน มความฉลาดทางอารมณตำากวาเกณฑปกตมากทสด คอ ดานรบผดชอบ จำานวน 73 คน (รอยละ 15.57) รองลงมา คอ ดานสมพนธภาพ จำานวน คอ 66 คน (รอยละ 14.07) และดานพงพอใจในชวต 64 คน (รอยละ 13.65) ตามลำาดบ สำาหรบดานยอยทตำากวาเกณฑปกตนอยทสด คอ ดานควบคมอารมณ จำานวน 15 คน (รอยละ 3.20)

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 จำานวน 492 คน มความฉลาดทางอารมณตำากวาเกณฑปกตมากทสด คอ ดานพงพอใจในชวต จำานวน 67 คน (รอยละ 13.62) รองลงมา คอ ดานสมพนธภาพ จำานวน 64 คน (รอยละ 13.01) และดานรบผดชอบ จำานวน 50 คน (รอยละ 90.16) ตามลำาดบ สำาหรบดานยอยทตำากวาเกณฑปกตนอยทสด คอ ดานควบคมอารมณ จำานวน 11 คน (รอยละ 2.24)

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 จำานวน 478 คน มความฉลาดทางอารมณตำากวาเกณฑปกตมากทสด คอ ดานพงพอใจในชวต จำานวน 39 คน (รอยละ 8.16) รองลงมา คอ ดานมแรงจงใจ และดานสมพนธภาพ จำานวนเทากน 38 คน (รอยละ 7.95) และดานรบผดชอบจำานวน คอ 37 คน (รอยละ 7.74) ตามลำาดบ สำาหรบดาน

111

ยอยทตำากวาเกณฑปกตนอยทสด คอ ดานควบคมอารมณ จำานวน 4 คน (รอยละ 0.84)

อภปร�ยผลก�รวจย

1. รปแบบก�รเรยนรจากผลการวจยรปแบบการเรยนร พบวานกเรยนโรงเรยน

ศรอยธยา ในพระอปถมภฯสวนใหญมรปแบบการเรยนรทถนดทสด คอ รปแบบการเรยนรจากการสมผส 1 ไดแก นกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 1-6 แสดงวา สำาหรบนกเรยนสวนใหญสามารถเรยนรไดดจากการลงมอปฏบตจรง ครจงควรสรางกจกรรมทตองใชการลงมอปฏบตจรง เชน ทำาการทดลองในหองปฏบตการ จบตองสงของอปกรณหรอวสดใหป น ตด ตอ กอ สราง หรอขดเขยน ใชมอจบฉก ตอ สมผส การจดโนตยอ หรอ การเขยนสรปสนๆ จะชวยใหจดจำาขอมลไดดยงขน ซงการเขารวมกจกรรมตางๆ ครควรสอนโดยใหเดกไดลงมอปฏบตดวยตนเอง

รปแบบการเรยนรทไมถนดของนกเรยนโรงเรยนศรอยธยา ในพระอปถมภฯ สวนใหญ คอ รปแบบการเรยนตามลำาพง ไดแก นกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 1,2,3,4,5 และ 6 แสดงวานกเรยนสวนใหญเรยนรไดไมคอยดนก เมอมการเรยนรตามลำาพง หรอการเรยนรดวยตนเอง ซงหากครมการจดการเรยนการสอนในรปแบบทนกเรยนไมชอบหรอไมถนด อาจจะสงผลตอคณภาพการเรยนนกเรยนในดานความรทควรจะไดรบตามเนอหาวชา นกเรยนอาจเกดความเบอหนายในการเรยน และสงผลตอผลการเรยนได แตอยางไรกความสามารถในการเรยนรดวยตนเองเปนเรองทสำาคญตอการศกษาในยคใหม ครจงควรฝกใหนกเรยนพยายามเรยนรโดยใชรปแบบทไมถนดนบาง โดยการนำารปแบบการเรยนรทนกเรยนถนด

112

มาประยกตใชรวมกน เพอจะไดแกใขขอบกพรอง ทำาใหนกเรยนสามารถเรยนรไดดวยตนเอง

2. พหปญญ�จากผลการวจยพหปญญา พบวานกเรยนโรงเรยนศรอยธยา

ในพระอปถมภฯ สวนใหญ มความถนดทางดานมตสมพนธ ไดแก นกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 3, 5 และ 6 แสดงวา นกเรยนสามารถเรยนรไดดจากการมองเหน การสงเกต สามารถจำาใบหนาวตถรปราง เขาใจรายละเอยดของสไดด สามารถอานแผนภม ตาราง แผนท ชอบเรยนสงทนำาเสนอดวยลายเสนหรอสงทมองเหนไดสามารถสบคนรองรอยหรอวตถได มองวตถในมมมองทตางจากคนอน หรอมองเหนสงทซอนเรนได นกเรยนกลมนจะมทกษะในงานอาชพศลปน นกถายภาพ นกวศวกร มณฑนากรสถาปนก นกออกแบบ นกบน นกประดษฐควรจดกจกรรมใหนกเรยนไดใชจนตนาการ และความคดอยางอสระ เชน การขด เขยน การวาดภาพ การระบายส การป น การสรางภาพ 3 มตเปนรปทรงตางๆ การพบกระดาษเปนรปทรงตาง ๆ รวมถงกจกรรมทเกยวกบความสมพนธของพนท การหาทศทาง เปนตน

ความถนดดานรองลงมาของนกเรยนสวนใหญ คอ ความถนดทางดานศลปะดนตร นนแสดงวานกเรยน มความสามารถทางดานดนตรทงการรอง การเลนเครองดนตร รวมถงการเตนประกอบเพลง นกเรยนกลมนจะมประสาทสมผสทางหทด แยกแยะ จำาทำานองเพลง เรยนรจงหวะดนตรไดเรว ครสามารถสนบสนนนกเรยนโดยจดกจกรรมใหนกเรยนฟงดนตร ฝกเลนเครองดนตรตามความสนใจ การคดออกแบบทาเตนประกอบเพลง และเปดไดมโอกาสใหนกเรยนไดแสดงออกความสามารถในเวทสาธารณาะ ซงจะเปนการฝกฝนและพฒนาเปนความสามารถพเศษของนกเรยนตอไปได

113

3. คว�มฉล�ดท�งอ�รมณจากผลการวจยความฉลาดทางอารมณ พบวานกเรยน

โรงเรยนศรอยธยา ในพระอปถมภฯ มระดบความฉลาดทางอารมณตำากวาเกณฑปกต ทกำาหนดโดยกรมสขภาพจตนนสวนใหญ คอดานรบผดชอบ นนคอ นกเรยนเหลานขาดความสามารถในเรองการให - การรบ รจกรบผด รจกใหอภย และเหนแกประโยชนสวนรวม รวมถงไมพงพอใจในชวตตนเอง ไดแก การมองโลกในแงรายมากกวางแงด ขาดดอารมณขน และไมพงพอใจในสงทตนมอย

พจารณาสาเหตทนกเรยนขาดความรบผดชอบ เนองจากนกเรยนในปจจบนมกจกรรมทตองทำาและบางคนตองใชเวลานานในการเดนทางกลบบาน จงอาจจะไมมเวลาในการทำางานทไดรบมอบหมายใหเสรจลลวงไดทงหมด และขาดความสามารถในการทำางานเปนทม เมอปลอยปละละเลยจงทำาใหเปนบอเกดของนสยการขาดความรบผดชอบ สวนในดานความพงพอใจในชวต อาจเกดจากการทำางานใดๆ แลวไมประสบผลสำาเรจตามทตงไว หรอถกตำาหนจากการทำางาน ทำาใหนกเรยนขาดความมนใจในการทำางาน หรอเกดจากการเปรยบเทยบตนเองกบเพอนในสงทตนเองดอยกวา ซงครสามารถชวยเหลอและแกไขไดโดยการใหคำาชม การสรางกำาลงใจใหแกนกเรยน และพดจงใจใหนกเรยนอยากทำางานตางๆ ดวยตนเองใหเตมความสามารถ เพอใหเกดความภาคภมใจในตนเอง และรจกใชจดเดนของตนเองซงมอยในตวทกคนนำามาใชพฒนาตนเองตอไป

ขอเสนอแนะสำ�หรบก�รนำ�ผลก�รวจยไปใช1. การจดกจกรรมการเรยนการสอนใหสอดคลองกบรปแบบ

การเรยนของนกเรยนสวนใหญในหองเรยน โดยกลมทมความถนดในการเรยนรดทสด โดยการสมผส 1 ควรสรางกจกรรมทตองใชการลงมอปฏบตจรง เชน การลงมอทดลองในหองปฏบตการ การจด

114

โนตยอ การเขยนสรปสนๆ หรอการใชประสาทสมผสตางๆในการเรยนร จะชวยใหจดจำาขอมลไดดยงขน ซงการเขารวมกจกรรมตางๆ ควรเนนใหเดกไดลงมอปฏบตดวยตนเอง สวนในหองทนกเรยนสวนใหญมรปแบบการเรยนรทไมถนดดวยการเรยนตามลำาพง เมอมกจกรรมทนกเรยนไมชอบ นกเรยนอาจจะมผลการเรยนทไมด หรอทำากจกรรมนนๆไดไมดเทาทควร ดงนนจงตองทำาความเขาใจและปรบกจกรรมใหสอดคลองกบผเรยนมากทสด หรออาจทดลองใหเขาพยายามเรยนรโดยใชลลาทไมถนดนบาง

2. การจดการเรยนการสอนควรเนนใหผเรยนเปนศนยกลาง มการทำางานรวมกนเปนกลม โดยสอดแทรกการจดกจกรรมทเนนการลงมอปฏบต หรอการทดลอง หรอจะเปนการทำาโครงงานตางๆ ทผเรยนไดลงมอปฏบตจรงและไดผลจากการลงมอปฏบตดวยตนเองและจดแสดงผลงาน หรอโครงงานทไดลงมอปฏบตเพอฝกฝนทกษะทางสงคมรวมกน

3. จดกจกรรมการเรยนการสอนหรอกจกรรมสงเสรมคณลกษณะตางๆ โดยเนนกระบวนการกลม เพอใหนกเรยนไดฝกฝนทกษะทางสงคมรวมกน และเปดโอกาสใหแตละคนไดใชความสามารถและความถนดของตนมาใชโดยกจกรรมอาจใชรปแบบของโครงงานเชงบรณาการ เปนตน

ปญห�ทพบในก�รวจย

1. ในการทำาแบบสำารวจ/แบบประเมน นกเรยนบางคนไมตงใจอาน ครตองคอยกระตน และควบคมบางเพอใหไดขอมลทชดเจนและถกตอง

2. นกเรยนบางคนไมสนใจทำาแบบสำารวจ/แบบประเมน ครจงควรสรางความเขาใจใหผเรยนเหนถงประโยชนของการสำารวจขอมลนตอผเรยนใหชดเจน

115

3. นกเรยนบางคนกรอกแบบสำารวจ/แบบประเมนไมครบถวน ทำาใหตองเสยเวลาในการกรอกแบบสำารวจ/แบบประเมนใหมอกครง

4. การเกบรวบรวมขอมลใชเวลานาน เนองจากนกเรยนสวนหนงขาดเรยนบอย จงทำาใหผเกบรวบรวมขอมลเกบขอมลไดไมครบทนตามเวลาทกำาหนด

5. ในการเกบรวบรวมขอมลจำาเปนตองมโปรมแกรมเฉพาะ เพอประหยดเวลาในการเกบขอมลการทำาวจย

ขอเสนอแนะในก�รทำ�วจยครงตอไป

1. ศกษารปแบบการจดกจกรรมตางๆ ทเนนผเรยนเปนศนยกลางทสงผลตอการเรยนรและพฒนาผเรยนทมรปแบบการเรยนรตางๆ กน

2. ครสามารถนำาผลวจยไปทำาวจยในชนเรยนเพอแกปญหารปแบบการเรยนทบกพรองและสนบสนนการเรยนทนกเรยนถนดตอไป

116

บรรณ�นกรม

ภ�ษ�ไทยกรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข. (2544). คมอคว�มฉล�ดท�งอ�รมณ. กรงเทพมหานคร: โรงพมพชมนม สหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จำากด.เกยรตวรรณ อมาตยกล. (2543). ฉล�ด เกง ด. กรงเทพมหานคร: ท. พ. พรนท.ขจรศกด สเสน. (2545). การจดการศกษาตองตอบสนองความแตกตางระหวางบคคล. ว�รส�รวช�ก�ร. ปท 5. ฉบบท 3 (มนาคม): 12-17.ทศพร ประเสรฐสข. (2542). ความเฉลยวฉลาดทางอารมณ. ว�รส�รพฤตกรรมศ�สตร. 5(1), สงหาคม: 19-35.ผดง อารยะวญญ. (2552). แบบคดกรองเดกทมคว�มบกพรองท�งก�รเรยนร ฉบบสมบรณ. กรงเทพมหานคร: I.Q. Book Center.พรรณ บญประกอบ. (2542). อควในแนวพระพทธศาสนา. ว�รส�รพฤตกรรมศ�สตร. 5(1), สงหาคม. 7-14.มณฑรา ธรรมบศย. (2544). รปแบบการเรยนร. ว�รส�รวช�ก�ร. ปท 4. ฉบบท 10 (ตลาคม) : 6-14.วรวฒน ปนนตามย. (2542). เช�วนอ�รมณ (EQ): ดชนวดคว�มสขและคว�มสำ�เรจของชวต. กรงเทพมหานคร: บรษท เอกซเปอรเนท จำากด.

117

สำานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต, สำานกนายกรฐมนตร. (2542). พระร�ชบญญต ก�รศกษ�แหงช�ต พ.ศ. 2542. กรงเทพมหานคร: บรษท พรกหวานกราฟฟค จำากด.อมาพร ตรงคสมบต. (2546). สร�ง E.Q. ใหลกคณ. กรงเทพมหานคร: ซนตงการพมพ. อจฉรา สขารมณ. (2543). รวมบทคว�มท�งวช�ก�รเรองอคว. พมพครงท 3. กรงเทพมหานคร : Desktop.__________. (2543). จดการเรยนรใหสนองความแตกตางของผเรยน. ส�นปฏรป. 33 (กนยายน): 24-26.

ภ�ษ�องกฤษ

Cooper, Robert and Sawaf Ayman. (1998). Executive EQ. London: Orion Business Book.Gardner H. (1993). Multiple InTelligences : The Theory in Practice. New York: Basic Books.Goleman D. (1995). Emotional Intelligences. New York: Bantam Books.Johnson D.W. and Johnson R.T. (1994). Instructional goal structure: Cooperative

118

competitive or individualistie. Review of Educational Research. 44: 213-240.Volkema, Roger J. and Bergmann, Thomas J. (1989). Interpersonal Conflict at Work: An Analysis of Behavioral Responses. Human relations. 9: 757-770.Webster’s Third New International Dictionary of the English Languahe Unabridged.(1996). Massachussett: G & C. Merriom Co.

คณะผจดทำ�วจย

ก�รบรรณ�ธกรณขอมล1. นางตรสคนธ จตตสงวน2. นายอนนต วฒนะวทย3. นายอดลย ยาพรหม

119

4. นางสลดดา เฟ องธนภม5. นางจฑา แกวตา6. นางสาวพมพกมล กจอารยโชต7. นายอครวฒน คมด8. นายชาญวทย เศรษญพานชผล9. นายอภชาต จนหวโทน10. นางสาวปารชาต สนทร11. นางสาวเกวลน แววสงา12. นางนฤมล นลพนธ13. นางสาวญาตกา เอกวฒนพนธ

ผเกบรวบรวมขอมล- ครประจำาชน ระดบชนมธยมศกษาปท 1- ครประจำาชน ระดบชนมธยมศกษาปท 2- ครประจำาชน ระดบชนมธยมศกษาปท 3- ครประจำาชน ระดบชนมธยมศกษาปท 4- ครประจำาชน ระดบชนมธยมศกษาปท 5- ครประจำาชน ระดบชนมธยมศกษาปท 6

ก�รวเคร�ะหขอมล ก�รแปลผล - สรปผล และจดพมพ1. นางสาวเกวลน แววสงา2. นางนฤมล นลพนธ3. นางสาวญาตกา เอกวฒนพนธ