บทท 2 การทบทวนเอกสารและวรรณกรรมทเกยวของ

2.1 ตสวตชบอรด MDB ( Main Distribution Board )

รปท 2.1 ตสวตชบอรด MDB ( Main Distribution Board )

ตสวทชบอรด MDB ( Main Distribution Board ) เปนแผงจายไฟฟาขนาดใหญ นยมใชในอาคารขนาดกลางจนถงขนาดใหญ ไปจนถงโรงงานอตสาหกรรมทมการใชไฟฟาจ านวนมากมาก โดยรบไฟจากการไฟฟาหรอดานแรงต า ของ หมอแปลงจ าหนาย แลวจายโหลดไปยงแผงยอยตามสวนตาง ๆ ของอาคาร สวทชบอรดอาจเรยก อกชอหนงวา Main Distribution Board (MDB) ต MDB สวนมากมขนาดใหญ จงมกวาง บนพน มหลายแบบใหเลอกใชขนอยกบบรษทผผลต ทงน ควรพจารณาจากระดบแรงดน พกดกระแส และพกดกระแสลดวงจรดวย

4

สวนประกอบหลกของสวตชบอรดประกอบไปดวย 5 สวนส าคญดงน 2.1.1 โครงตสวตชบอรด (Enclosure) 2.1.2 บสบาร ( Busbar ) 2.1.3 เซอรกตเบรกเกอรส าหรบตสวตชบอรด (Circuit Breaker) 2.1.4 เครองวดไฟฟาส าหรบตสวตชบอรด (Meter) 2.1.5 อปกรณประกอบ (Accessories)

2.1.1 โครงตสวตชบอรด (Enclosure)

ท ามาจากแผนโลหะประกอบเปนโครงต ซงอาจเปดไดเฉพาะดานหนา หรอเปดไดทกดาน

ขนอยกบการออกแบบโดยมคณสมบตทส าคญคอ

2.1.1.1 คณสมบตทางกล คอรบแรงทางกลจากภายนอกไดเพยงพอตอการใชงาน ทงภาวะ

ปกต และไมปกตได

2.1.1.2 คณสมบตทางความรอนคอทนความรอนจากสภาพแวดลอม ความผดปกตในระบบ

และ อารก จากการลดวงจรได

2.1.1.3 คณสมบตตอการกดกรอน คอสามารถทนการกดกรอนจากความชนและสารเคมได

นอกจากน โครงตยงท าหนาทปองกนอนตรายตาง ๆ ทอาจเกดขนได คอ

a. ปองกนไมใหผอยใกลสวทชบอรดสมผสถกสวนทมไฟ

b. ปองกนอปกรณภายในตจากสงตาง ๆ ภายนอกเชน น า วตถแขง สตวเลอยคลาน เปนตน

c. ปองกนอนตรายจากการอารกทรนแรงจนชนสวนอปกรณอาจหลดกระเดนออกมา

5

รปท 2.2 โครงตสวตชบอรด (Enclosure)

2.1.2 บสบาร (Busbar) มทงชนดทตวน าท าดวยทองแดงและอลมเนยม รปรางของบสบารทนยมใชกนทวไปเปนแบบ Flat คอ มพนทหนาตด เปน รปสเหลยมผนผา เนองจากตดตงงาย ระบายความรอนด แบง ออกเปน 2 ประเภท คอ -บสบารแบบเปลอย -บสบารแบบทาส

ขอแนะน าในการใชบสบาร - บสบารควรวางในแนวดงจงจะระบายความรอนไดด - บสบารแบบ Flat ควรขนานกนไมเกน 4 แทง ถามากกวานจะมปญหาเรอง Skin Effect - บสบารแบบทาส สทใชทาบสบาร ควรมสมประสทธการระบายความรอนสงประมาณ 0.9 - บสบารแบบทาสน ากระแสไดสงกวาบสบารแบบเปลอย - ก าหนดใหใชสแดง เหลอง น าเงน ส าหรบ เฟส R, Y, B ตามล าดบ - การเรยงเฟสในสวทชบอรด (R, Y, B) ใหเรยงจากดานหนาไปยงดานหลงต จากบนลงลาง หรอจาก ซายไปขวา - การเรยงเฟสลกษณะอนอนญาตเฉพาะการเชอมตอกบระบบทมอยแลว แตตองท าเครองหมาย ใหเหนชดเจน

6

รปท 2.3 บสบาร

2.1.3 เซอรกตเบรกเกอรส าหรบตสวตชบอรด (Circuit Breaker)

ส าหรบสวทชบอรดแรงต า เบรกเกอรทใชทวไป ม 2 แบบ คอ Air Circuit Breaker และ Mold Case Circuit Breaker โดย Air CB. ใชเปน เมนเบรกเกอรในวงจรทใชกระแสสง สวน Mold Case CB (MCCB) ใชกบวงจรยอย หรอใชเปนเมนเบรกเกอรในตสวทชบอรดขนาดเลก ท งน การเลอกเบรกเกอรควรพจารณาขนาดความกวาง ยาว สง เพอใหตดตงในตไดอยางเหมาะสมสวยงาม คากระแส IC รวมถงการจด Co-ordination ดวย

2.1.4 เครองวดไฟฟาส าหรบตสวตชบอรด (Meter)

เครองวดพนฐานทใชในตสวทชบอรดทวไปคอ โวลตมเตอรและแอมมเตอรซงตองใชงานรวมกบ Selector Switch เพอวดแรงดนหรอกระแสในแตละเฟส พกดแรงดนของโวลตมเตอรคอ 0-500 V สวนพกดกระแสของแอมมเตอรจะ ขนอยกบอตราสวนของ Current Transformer เชน 100/5 A เปนตนส าหรบตสวทชบอรดขนาดใหญอาจม P.F. Meter, Watt Meter หรอ Var Meter เพมเตมขนอยกบการออกแบบตบางตกอาจตดตง P.F. Controller เพอควบคมคา Power Factor ในวงจรดวย

7

รปท 2.4 เครองวดไฟฟา ส าหรบตสวตชบอรด (Meter)

2.1.5 อปกรณประกอบ ส าหรบตสวตชบอรด (Accessories)

อปกรณประกอบในตสวทชบอรดมหลายตว ไดแก

2.1.5.1 Current Transformer (CT) ส าหรบตสวตชบอรด

เปนอปกรณทใชประกอบการวดกระแสไฟฟาโดยตอรวมกบแอมมเตอร CT ทใชในทองตลาดจะม 2 กลม คอ อตราสวนตอ 1 และอตราสวนตอ 5 ทใชในตสวทชบอรดนยมใชอตราสวนตอ 5 เชน 50/5, 100/5, 300/5 เปนตน ปกตจะเลอก CT ตาม ขนาดของเมนเบรกเกอร โดยเลอกไมต ากวา พกดของเมนเบรกเกอรเชน เมนเบรกเกอรทมขนาด 100A. กจะเลอก CT ขนาด100/ 5A. ข อ ค ว ร ร ะ ว ง ใ น ก า ร ใ ช CT ค อ ห า ม เ ป ด ว ง จ ร ด า น Secondary ของ CT เนองจากจะเกดแรงดนสงตกครอมขดลวด และท าให CT ไหมได หากไมใชงานตองลดวงจรขวทงสองของ CT เสมอ

2.1.5.2 Selector Switch ส าหรบตสวตชบอรด

โดย Ammeter Selector Switch จะใชรวมกบ CT และ Panel Ammeter เพ อว ดกระแสในตสวทชบอรด สวน Voltmeter Selector Switch จะใชรปท 2.5 Selector Switch รวมกบ Panel Voltmeter เพอวดแรงดนภายในต การตอวงจรใหดจากไดอะแกรมทมาพรอมกบอปกรณ เพราะแตละยหอ กอาจมวธการ ตอทแตกตางกน

8

รปท 2.5 Selector Switch

2.1.5.3 Pilot Lamp ส าหรบตสวตชบอรด เปนหลอดทแสดงสถานการณท างาน เพอบอกใหรวามไฟจายเขามายงตสวทชบอรดหรอไม Pilot Lamp ม 2 แบบ คอ 3.1 แบบมหมอแปลงแรงดน 3.2 แบบไมมหมอแปลงแรงดน

รปท 2.6 Pilot Lamp

2.1.5.4 Fuse ส าหรบตสวตชบอรด ฟวสเปนหลอดแกว ใชปองกนวงจรเครองวดไฟฟาและหลอด Pilot Lamp

2.1.5.5 ฉนวนรองบสบาร ส าหรบตสวตชบอรด

เปนฉนวนรอบรบบสบาร โดยดานหนงยดตดกบโครงตสวทชบอรด อกดานหนงยดบสบารไวมหลายชนดใหเลอกใชใหเหมาะสมกบบสบารแตละแบบ

9

รปท 2.7 ฉนวนของบสบาร

10

2.2 ระบบ Fire Alarm Systems รน NOTIFIER ONYX - NFS2 - 640

รปท 2.8 ต รน NOTIFIER ONYX - NFS2 - 640

2.2.1 หลกการท างาน

Fire Alarm Systems หรอ ระบบแจงเหต เพลงไหม คอ ระบบทมไวส าหรบแจงเตอนเมอมเหตเพลงไหมไฟไหมโดยจะใชอปกรณตรวจจบชนดตางๆกนออกไปตามความเหมาะสมเชนSmoke Detector, Heat Detector, Manual Pull Station ( Manual Call Point ) เปนตนซงจะท าใหเราสามารถรบรและแกไขไมใหไฟไหมนนลกลามจนไมสามารถควบคมได

11

รปท 2.9 หลกการท างาน

2.2.2 สวนประกอบของระบบแจงเหตเพลงไหม (Fire Alarm System Component)

สวนประกอบทส าคญของระบบแจงเหต เพลงไหม ซงท างานเชอมโยงกนม 2 สวนส าคญคอ

1. ชดจายไฟ (Power Supply) ชดจายไฟเปนอปกรณแปลงก าลงไฟฟาของแหลงจายไฟมาเปนก าลงไฟฟากระแสตรงทใชปฏบตงาน ของระบบและจะตองมระบบไฟฟาส ารอง เพอใหระบบท างานไดในขณะทไฟปกตดบ

12

2. แผงควบคม(Fire Alarm Control Panel)เปนสวนควบคมและตรวจสอบการท างานของอปกรณและสวนตางๆในระบบทงหมดจะประกอบดวยวงจรตรวจควบคมคอยรบสญญาณจากอปกรณเรมสญญาณ,วงจรทดสอบการท างาน,วงจรปองกนระบบ,วงจรสญญาณแจงการท างานในสภาวะปกตและภาวะขดของเชนสายไฟจากอปกรณตรวจจบขาด, แบตเตอรต าหรอไฟจายตแผงควบคมโดนตดขาดเปนตนตแผงควบคม(FCP)จะมสญญาณไฟและเสยงแสดงสภาวะตางๆบนหนาตเชน

- Fire Lamp : จะตดเมอเกดเพลงไหม - Main Sound Buzzer : จะมเสยงดงขณะแจงเหต - Zone Lamp : จะตดคางแสดงโซนทเกดAlarm - Trouble Lamp : แจงเหตขดของตางๆ - Battery Reset : ระบบหลงเหตการณเปนปกต

รปท 2.10 แผงควบคม (Fire Alarm Control Panel)

กฎหมายก าหนดไววาอาคารทเปนอาคารสาธารณะอาคารขนาดใหญและอาคารสงตองมขอก าหนดส าหรบการปองกนอคคภย ทหลกเลยงมไดเดดขาดแต ใน อาคารพกอาศยทวไปไมวาจะเปนขนาดเลกหรอขนาดใหญ เชน คอนโดมเนยมอาพารทเมนท กจ าเปนตองมระบบปองกนอคคภยตามสมควรไวดวยทงนเพอประโยชน และความปลอดภยแกชวต และทรพยสนของผอยอาศย

13

2.3 ระบบเครองสบน าดบเพลง (Fire Pump System) ระบบเครองสบน าดบเพลง (Fire Pump System) เปนระบบทมความจ าเปนตอสถานทท

ตองการความปลอดภยจากอคคภย อยางเชน แหลงชมชน หางสรรพสนคา อาคารสง และหนวยงานราชการตางๆ เปนระบบปมน าดบเพลงทมใหเลอกเหมาะกบงานหลากหลายแบบ ไมวาจะเปนระบบขนาดเลก หรอขนาดใหญ และการควบคมการท างานไดทงแบบ Manual และ Automatic

รปท 2.11 เครองสบน าดบเพลง Fire Pump แบบ (Horizontal Split Case Centrifugal Pump)

2.4 ปมแบบจอกก ( Jockey Pump ) Pressure Switch คออปกรณควบคมทตดตงอยในต Controller ของ Fire Pump และ Jockey

Pump มหนาทในการควบคมการท างานของ Fire Pump ดงกลาว เมอความดนของน าในทอน าดบเพลงลดลงผดปกตจาก Set Point ทต งไว ดงนน การตงคา Pressure Switch จงเปนสงส าคญทควรจะตองเรยนรเพอใหระบบปองกนอคคภยท างานไดตามวตถประสงค สงทควรเรยนรมดงน

รปท 2.12 ปมแบบจอกก

14

2.5 เครองก าเนดไฟฟากระแสสลบ ( Synchronous Generator ) เครองก าเนดไฟฟากระแสสลบ ซงเปนเครองก าเนดไฟฟาแบบซงโครนสซงเกลฟด ผลต

กระแสสลบดวยความถหนงทจะขนอยกบความเรวในการหมนของโรเตอรและจ านวนขวแมเหลกalternators ในรถยนตผลตความถทแตกตางกน เปลยนแปลงไปตามความเรวรอบของเครองยนต แลวจะถกแปลงเปน DC โดยตวเรยงกระแส Alternators ทปอนใหกบเพาเวอรกรดไฟฟาจะท างานโดยทวไปทความเรวทใกลเคยงกบความถหนงทเฉพาะเจาะจงเพอประโยชนของ อปกรณ AC ทควบคมความเรวและประสทธภาพการท างานบนความถของกรด อปกรณบางอยางเชนหลอดไสและหลอดเรองแสงทท างานดวยบลลาสตไมจ าเปนตองมความถคงท แตมอเตอรแบบซงโครนส เชนในนาฬกาไฟฟาแขวนผนงจ าเปนตองใชความถกรดคงทเมอตอเขากบกรดไฟฟาขนาดใหญกวาทม Alternators อนๆ,

จะท าปฏสมพนธแบบไดนามกกบความถทมอยแลวในกรด และจะตองท างานทความเรวทเขากนไดกบความถกรด ถาไมมพลงงานขบใสเขาไป Alternator จะยงคงหมนตอไปทความเรวคงทอยด แตจะถกขบเหมอนกบวาเปนมอเตอรซงโครนสตวหนงตามความถกรด ปกตแลว มนจ าเปนส าหรบ Alternator ทจะ ถกเรงความเรวใหไดถงความเรวและการจดต าแหนงเฟสทถกตองกอนทจะเชอมตอเขากบกรด เพราะการทมความถไมตรงกนจะท าให Alternator ท างานเปนมอเตอรซงโครนส และจะ กระโดดทนททนใดไปทการจดต าแหนงเฟสทถกตองเนองจากมนดดซบกระแสไหลเขาฉบพลนอยางมาก ซงอาจเกดความเสยหายกบโรเตอรและอปกรณอน ๆ

ทวไปใชขดลวดสนามโรเตอรทถกกระตนดวยกระแสตรง และขดลวดอยกบท (สเตเตอร)เพอผลตกระแสสลบ เนองจากสนามแมเหลกทโรเตอรตองการเปนเพยงสวนเลกๆของพลงงานทถกสรางขนโดยเครอง, แปรงถานส าหรบตอกบสนามจะสามารถมขนาดคอนขางเลกได ในกรณทตวกระตนไมไดใชแปรงถาน แกนโรเตอรจะมตวเรยงกระแสเกาะอยเพอกระตนขดลวดสนามหลก

รปท 2.13 เครองก าเนดไฟฟากระแสสลบ ( Synchronous Generator )