25
บทที่ 2 แนวคิด ทฤษฎีและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง การวิจัยเรื่อง ความสัมพันธ์ระหว่างความไว้วางใจและพฤติกรรมการปฏิบัติงานของ พนักงานในบริษัท หัวเว่ย เทคโนโลยี (ประเทศไทย ) จากัดผู้วิจัยได้พิจารณาจากแนวคิดและ ทฤษฏี รวมทั้งงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง โดยนาเสนอดังหัวข้อต่อไปนี2.1 แนวคิดและทฤษฎีที่ใช้ในการวิจัย 1) แนวคิดและทฤษฎีที่เกี่ยวข้องกับความไว้วางใจ 2) แนวคิดและทฤษฎีที่เกี่ยวข้องกับพฤติกรรมการปฏิบัติงาน 2.2 แนวคิดและทฤษฎีที่เกี่ยวข้องกับการวิจัย 2.3 ผลงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง 1) งานวิจัยที่เกี่ยวข้องกับความไว้วางใจ 2) งานวิจัยที่เกี่ยวข้องกับพฤติกรรมการปฏิบัติงาน 3) งานวิจัยที่เกี่ยวข้องกับความสัมพันธ์ระหว่างความไว้วางใจและพฤติกรรมการ ปฏิบัติงาน 2.4 งานเอกสารอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง 2.1 แนวคิดและทฤษฎีที่ใช้ในการวิจัย 1) แนวคิดและทฤษฎีที่เกี่ยวข้องกับความไว้วางใจ ลูห์แมนน์ (Luhmann, 1979) ได้เสนอแนวคิดความไว้วางใจที่เป็นที่ยอมรับอย่างกว้างขวาง ถึงรูปแบบความไว้วางใจ คือ 1) ความไว้วางใจระหว่างบุคคล (Interpersonal trust) เป็นความ ไว้วางใจในผู้บังคับบัญชา และ 2) ความไว้วางใจในระบบ (System trust) เป็นความไว้วางใจใน องค์การโดยภาพรวม ทฤษฎีของเขามองว่า ความไว้วางใจเป็นตัวแทนของระดับความมั่นใจของ บุคคลหนึ่งที่มีต่อผู้อื่นในการกระทาที่เป็นธรรม มีจริยธรรม และสามารถพยากรณ์ได้ โดยผลงาน ของลูห์แมนน์ให้ความสาคัญกับความไว้วางใจในองค์การ (Organizational trust) เป็นระบบของ องค์การที่แสดงถึงการยอมรับคุณค่าและเป้าหมายองค์การ รวมถึงความต้องการอย่างแรงกล้าที่จะ อยู่ร่วมกับองค์การ ซึ่งลูห์แมนน์ได้จาแนกความไว้วางใจของบุคคลออกจากความไว้วางใจใน องค์การ แม้ว่าเขาจะเสนอว่า ความไว้วางใจก่อให้เกิดกรอบของการปฏิสัมพันธ์ที่ได้รับอิทธิพลทั้ง จากบุคคลและระบบสังคม จึงได้จาแนกความไว้วางใจออกเป็น 1.1) ความไว้วางใจระหว่างบุคคล เป็นการวัดประเมินความไว้วางใจในผู้บังคับบัญชา และ 1.2) ความไว้วางใจในระบบ (ความ

บทที่ 2dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5555/5/5. บท... · 2018-07-21 · บทที่ 2 แนวคิด ทฤษฎีและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง

  • Upload
    others

  • View
    10

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: บทที่ 2dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5555/5/5. บท... · 2018-07-21 · บทที่ 2 แนวคิด ทฤษฎีและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง

บทท 2

แนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ

การวจยเรอง “ความสมพนธระหวางความไววางใจและพฤตกรรมการปฏบตงานของ

พนกงานในบรษท หวเวย เทคโนโลย (ประเทศไทย) จ ากด” ผวจยไดพจารณาจากแนวคดและ

ทฤษฏ รวมทงงานวจยทเกยวของ โดยน าเสนอดงหวขอตอไปน 2.1 แนวคดและทฤษฎทใชในการวจย

1) แนวคดและทฤษฎทเกยวของกบความไววางใจ 2) แนวคดและทฤษฎทเกยวของกบพฤตกรรมการปฏบตงาน

2.2 แนวคดและทฤษฎทเกยวของกบการวจย 2.3 ผลงานวจยทเกยวของ

1) งานวจยทเกยวของกบความไววางใจ 2) งานวจยทเกยวของกบพฤตกรรมการปฏบตงาน 3) งานวจยทเกยวของกบความสมพนธระหวางความไววางใจและพฤตกรรมการ

ปฏบตงาน 2.4 งานเอกสารอนๆ ทเกยวของ

2.1 แนวคดและทฤษฎทใชในการวจย

1) แนวคดและทฤษฎทเกยวของกบความไววางใจ

ลหแมนน (Luhmann, 1979) ไดเสนอแนวคดความไววางใจทเปนทยอมรบอยางกวางขวางถงรปแบบความไววางใจ คอ 1) ความไววางใจระหวางบคคล (Interpersonal trust) เปนความไววางใจในผบงคบบญชา และ 2) ความไววางใจในระบบ (System trust) เปนความไววางใจในองคการโดยภาพรวม ทฤษฎของเขามองวา ความไววางใจเปนตวแทนของระดบความมนใจของบคคลหนงทมตอผอนในการกระท าทเปนธรรม มจรยธรรม และสามารถพยากรณได โดยผลงานของลหแมนนใหความส าคญกบความไววางใจในองคการ (Organizational trust) เปนระบบขององคการทแสดงถงการยอมรบคณคาและเปาหมายองคการ รวมถงความตองการอยางแรงกลาทจะอยรวมกบองคการ ซงลหแมนนไดจ าแนกความไววางใจของบคคลออกจากความไววางใจในองคการ แมวาเขาจะเสนอวา ความไววางใจกอใหเกดกรอบของการปฏสมพนธทไดรบอทธพลทงจากบคคลและระบบสงคม จงไดจ าแนกความไววางใจออกเปน 1.1) ความไววางใจระหวางบคคล เปนการวดประเมนความไววางใจในผบงคบบญชา และ 1.2) ความไววางใจในระบบ (ความ

Page 2: บทที่ 2dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5555/5/5. บท... · 2018-07-21 · บทที่ 2 แนวคิด ทฤษฎีและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง

7

ไววางใจในองคการ) เปนการวดประเมนความแตกตางของความไววางใจในองคการและความไววางใจในผบงคบบญชา ซงจะสามารถอธบายลกษณะความแตกตางของการรบรพนกงานตอความไววางใจไดอยางครอบคลม และในการศกษาความไววางใจทง 2 มต ถอเปนปจจยในการสงเสรมใหเกดสมพนธภาพทดตอกนในองคการ การมปฏสมพนธอยางเสมอภาคระหวางผใตบงคบบญชาและผบงคบบญชา ยอมสงผลถงความไววางใจในผบงคบบญชา ทถอเปนแกนของสมพนธภาพทงหลายทชวยยดเหนยวบคคลใหอยรวมกน ดวยความรสกมนคงปลอดภย บรรยากาศของความไววางใจทเกดขนระหวางผใตบงคบบญชาและผบงคบบญชาในหนวยงาน จะท าใหทกคนมอสระในการแสดงความคดเหน และมสวนรวมในการท างานเพอบรรลเปาหมายขององคการ

ตามแนวคดและทฤษฎความไววางใจของลหแมนนสามารถสรปไดดงน 1. ความไววางใจ ประกอบดวย ความไววางใจในผบงคบบญชา และความไววางใจใน

องคการ 2. ความไววางใจ เปนการแสดงถงการมสมพนธภาพทเหนยวแนน เปนสงทยดเหนยวให

บคคลมาอยรวมกน ท างานรวมกนไดเปนอยางด 3. บรรยากาศของความไววางใจทเกดขน จะท าใหบคคลมอสระในการแสดงความคดเหน

ทงยงมสวนรวมในการท างาน เพอบรรลเปาหมายขององคการได การน าแนวคดและทฤษฎความไววางใจของลหแมนนไปประยกตใชในการท างานโดยการ

สรางบรรยากาศในการท างานใหเกดความไววางใจในตวผบงคบบญชาและตวองคการเอง เมอเกดความไววางใจซงกนและกน กยอมแสดงถงการมสมพนธภาพทดและเหนยวแนน สามารถท างานรวมกนไดเปนอยางด ดงนนความไววางใจเหลานจงมความส าคญและมความจ าเปน และเมอมความไววางใจซงกนและกน จงเปนการงายทจะบคคลมสวนรวมในการท างาน ตงใจท างาน เพอใหเกดผลการปฏบตงานทมประสทธภาพมากยงขน เพอบรรลเปาหมายขององคการ

2) แนวคดและทฤษฎทเกยวของกบพฤตกรรมการปฏบตงาน พฤตกรรมการปฏบตงาน ไดท าการพจารณาจากการพฒนาโมเดลพฤตกรรมองคการ

ของรอบบนส (Robbins, 1996, อางถงในนชรา โพธงาม, 2549 : 27-28) โดยขอบเขตของพฤตกรรมองคการ ประกอบดวย การเพมผลผลต การขาดงาน การออกจากงาน และความพงพอใจในการท างาน ซงมรายละเอยดดงน

(1) การเพมผลผลต เปนการวดการท างาน ซงประกอบดวย ประสทธผลและประสทธภาพภายในองคการหนง การเพมผลผลตเปนเปาหมายขององคการ โดยการเปลยนปจจยน าเขาดวยตนทนทต าทสด ตวนถอวาเปนการเพมผลผลตทตองอาศยประสทธผล นนคอการบรรลตามเปาหมาย และประสทธภาพ นนคอการใชทรพยากรเพอใหบรรลเปาหมายนนโดยใชตนทนต าทสด

Page 3: บทที่ 2dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5555/5/5. บท... · 2018-07-21 · บทที่ 2 แนวคิด ทฤษฎีและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง

8

(2) การขาดงาน (Absenteeism) การทพนกงานไมมาท างานนนถอวาเปนความลมเหลวในการรายงาน การท างานและการจดการ ในประเดนน เรามขอสมมตวาผลประโยชนขององคการจะมากขนเมอพนกงานขาดงานนอยลง

(3) การออกจากงาน (Turnover) เปนการสญเสยพนกงานขององคการ เนองจากกลมพนกงานตองออกจากงานดวยเหตผลตางๆ การหมนเวยนทมากเกนไปหรอผท างานทมคณคาจะเปนปจจยทมผลกระทบตอประสทธผลขององคการ

(4) ความพงพอใจในการท างาน (Job satisfaction) เปนทศนะความพงพอใจ หรอไมพงพอใจทพนกงานมตอการท างาน หรอเปนความแตกตางระหวางรางวลของแรงงานทไดรบ และจ านวนรางวลซงเขาเชอวาเขาควรจะไดรบ ดงนน ความพงพอใจในการท างานจงเปนทศนคต ไมใชพฤตกรรม

จากแนวคดและทฤษฎเกยวกบพฤตกรรมการปฏบตงาน สามารถสรปไดวา พฤตกรรมการปฏบตงาน ประกอบดวย 4 องคประกอบ คอ ดานการเพมผลผลต ดานการขาดงาน ดานการออกจากงาน และดานความพงพอใจในงาน

2.2 แนวคดและทฤษฎทเกยวของกบการวจย

1) แนวคดและทฤษฎทเกยวของกบความไววางใจ ความหมายของความไววางใจ หากกลาวถงค าวาความไววางใจ พบวามนกวชาการตางประเทศไดใหความหมายหรอนยามไวมากมาย ดงน รอตเตอร (Rotter, 1971, อางถงในอชมพร แกวขนทด, 2550) ไดใหความหมายของความไววางใจวา เปนความคาดหวงของบคคลหรอกลมบคคลตอค าพด ค าสญญาทงทเปนภาษาพดหรอภาษาเขยนของบคคลหรอกลมบคคลอนวาเชอถอได โกเลมเบยวสก และแมคคองก (Golembiewski and McConkie, 1975, อางถงในเฉลมชย กตตศกดนาวน, 2552 : 14) นยามความหมายของความไววางใจวา ความไววางใจแสดงถงการพงพาอาศยกนหรอความมนใจในบางสถานการณ ความไววางใจสะทอนใหเหนความคาดหวงผลลพธทางบวก ความไววางใจแสดงถงความเสยงบางประการตอความคาดหวงของสงทไดรบ และความไววางใจแสดงถงบางระดบของความไมแนนอนตอผลลพธ คก และวอลล (Cook and Wall, 1980, อางถงในพเชษฐ ผงเพมตระกล, 2554 : 13) ไดใหความหมายของความไววางใจวา เปนการทบคคลยนดหรอเตมใจทจะกระท าใหกบบคคลอน ดวยเจตนาหรอความตงใจทด ซงเปนผลจากความมนใจในค าพดหรอการกระท าของบคคลนน

Page 4: บทที่ 2dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5555/5/5. บท... · 2018-07-21 · บทที่ 2 แนวคิด ทฤษฎีและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง

9

แฟรโฮลม (Fairholm, 1994, อางถงในพเชษฐ ผงเพมตระกล, 2554 : 13) ไดใหความหมายของความไววางใจวา ความไววางใจเปนความสมพนธทมความเสยง แตเปนสงจ าเปน เมอเรามความไววางใจในตวบคคล เหตการณ หรอสงของ แสดงวา เราเชอในความเชอถอไดของบคคล เหตการณ หรอสงของนนๆ เมอมความไววางใจผอนเกดขน เราจะปฏบตตอบคคลนนดวยความเชอมน แมวาจะไมมขอมลทจ าเปนเกยวกบบคคลนนๆ อยางครบถวน มชรา (Mishra, 1996, อางถงในพเชษฐ ผงเพมตระกล, 2554 : 13) ไดใหความหมายของความไววางใจวา ความไววางใจเปนความเตมใจของบคคลทมความมนคงตอบคคลอน โดยมความเชอวาบคคลนนเปนบคคลทมความสามารถ มความเปดเผย ใหความสนใจหวงใยและมความนาเชอถอ โรบนสน (Robinson, 1996, อางถงในเฉลมชย กตตศกดนาวน, 2552 : 15) ไดใหความหมายของความไววางใจวา ความไววางใจเปนความคาดหวงในทางบวกตอบคคลอน ไมวาจะเปนค าพด การกระท า หรอการตดสนใจทจะกระท าตามสมควรแลวแตโอกาส วทนย (Whitney, 1996, อางถงในเฉลมชย กตตศกดนาวน, 2552 : 15) ไดใหความหมายของความไววางใจ หมายถง ความเชอ ความมนใจในความซอสตย ความนาเชอถอ และความยตธรรมในบคคลหรอสงอนใด เรยโนลดส (Reynolds, 1997, อางถงในพเชษฐ ผงเพมตระกล, 2554 : 13) ไดใหความหมายของความไววางใจวา เปนสงทสะทอนใหเหนถงปฏสมพนธระหวางคนในองคการ ระดบความไววางใจในองคการเปนตวแยกความแตกตางระหวางองคการทด กบองคการธรรมดาทวๆ ไป ชอว (Shaw, 1997, อางถงในพเชษฐ ผงเพมตระกล, 2554 : 13) ไดใหความหมายของความไววางใจวา เปนความเชอในการกระท าของบคคล วาจะสอดคลองกบความคาดหวงในทางบวกของผไววางใจ โดยเมอเรามความไววางใจในบคคลใดๆ กจะตงสมมตฐานไววา บคคลนนจะแสดงพฤตกรรมในทางทสอดคลองกบผลประโยชนของเรา ตลอดจนมความตงใจ และมความสามารถในการทจะปฏบต เพอใหบรรลความตองการของเราได มารแชลล (Marshall, 2000, อางถงในเฉลมชย กตตศกดนาวน , 2552 : 15) ไดใหความหมายของความไววางใจวา ความไววางใจเปนผลสะทอนทเกดจากความเชอมน ความซอสตย ของบคคลทมตอลกษณะและความสามารถของบคคลอน ในสวนของนกวชาการไทยกไดใหความหมายของความไววางใจทแตกตางกนไป ดงน เสรมศกด วศาลาภรณ (2540) ไดใหความหมายของความไววางใจ วาเปนการทบคคลมความคาดหวงวาค าพด ค าสญญา หรอการกระท าของบคคลอนๆ จะเชอถอได หรอท าตามทพดไววาจะกระท า และความไววางใจนนเปนความคาดหวงวาบคคลอนจะกระท าในสงทเปนคณมากกวาโทษ

Page 5: บทที่ 2dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5555/5/5. บท... · 2018-07-21 · บทที่ 2 แนวคิด ทฤษฎีและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง

10

อชมพร แกวขนทด (2550) ไดไหความหมายของความไววางใจ วาเปนระดบของความคาดหวง ความเชอ และความมนใจในความซอสตยสจรต ความมนคง ความเชอถอได ความเปดเผย และความยตธรรมของบคคลหรอกลมบคคลดวยความสมครใจ และยอมท าตามการกระท าดวยความคาดหวงวาบคคลหรอกลมบคคลนนจะกระท าตามค าพด ค าสญญา ทงทเปนภาษาพด ภาษาเขยน และจะกระท าในสงทเปนประโยชนดวยความสามารถ ความเปดเผย ความหวงใย และความเชอถอได โดยไมตองค านงถงการควบคมตรวจสอบ เกศน มนปาน (2552) ไดใหความหมายของความไววางใจ วาเปนความเชอมนในดานคณสมบตของบคคล หรอสงตางๆ ในดานความจรง ความนาเชอถอในความเทยงตรง ซอสตยสจรต ความจงรกภกด และความไวเนอเชอใจไดของบคคลหรอสงนนๆ เฉลมชย กตตศกดนาวน (2552) ไดใหความหมายของความไววางใจ หมายถง ความรสกและการกระท า (ทแสดงออก) ของบคคลทแสดงถงความมนใจ ความเชอมน และการสนบสนนตอบคคล (ผบงคบบญชา) และองคการ พเชษฐ ผงเพมตระกล (2554) ไดใหความหมายของความไววางใจ วาเปนความสมพนธระหวางบคคลทเกดจากความรสก ความเชอมนของบคคลทมตอบคคลหรอกลมวาเปนผมคณธรรมจรยธรรม สามารถพยากรณได เมตตาตอผอน มความสามารถในการพงพาอาศยได ทแสดงออกถงความคาดหวงในค าพดและการกระท า รวมถงการตดสนใจในผอนทมผลกระทบกบตนเอง จากความหมายของความไววางใจขางตน สามารถสรปไดวา ความไววางใจ เปนระดบทบคคลรสกยนดหรอเตมใจทจะกระท าใหกบอกบคคลหรอกลมอนๆ หรอเปนการแสดงความเชอมน ความรสก และการกระท าของบคคลหนงทมตอผอน ในการกระท าทเปนธรรม มจรยธรรม และสามารถพยากรณได ความส าคญของความไววางใจ รอบบนส (Robbins, 2000 : 504) กลาวถง ความไววางใจเปนสงทมความส าคญเนองจาก 1) ความสญเสยทวไปของความไววางใจ ในป ค.ศ. 1950 เปนยคทเชอวามความซอสตยตอการใชอ านาจหนาท แตการคดเลอกบคคลเขามาท างานหนาทเกยวกบกฎหมาย ผบรหารทางธรกจ นกวชาการ นกหนงสอพมพ นกวจย และบคคลทไดรบมอบอ านาจในการท างานทมชอเสยงนนไมสามารถบอกความจรงไดทกครง เจาหนาทของรฐไมแนใจเกยวกบการใชอ านาจหนาท ดงนนความไววางใจจงถกท าลายแทบทงสนในทกสถาบน 2) ความสมพนธของนายจาง และพนกงานทไมดในองคการเปนจ านวนมาก การบรหารการปฏบตเนองจากมองคการเปนจ านวนมากทจายคาตอบแทนไมเปนระเบยบ พนกงานตองประสบปญหาในการสอสาร สญเสยความไววางใจเนองจากมผลทเกดขนตามมา เชน การปฏบตงานเกดความผดพลาดไมส าเรจตามเงอนไขการใหรางวล ละเลยความรบผดชอบ และการลดขนาดองคการท าใหความไววางใจลดลงแตปญหาไมมากเทาการปลดพนกงาน

Page 6: บทที่ 2dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5555/5/5. บท... · 2018-07-21 · บทที่ 2 แนวคิด ทฤษฎีและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง

11

3) เกดการเปลยนแปลงและความไมมนคง ความไววางใจมความส าคญมาก ในสภาพทมการเปลยนแปลง และความไมมนคงในสถานทท างาน บคคลจะตองเปลยนไปมความสมพนธกบบคคลอน ซงระดบความไววางใจจะเปนตวก าหนด 4) ขอสญญาทางจตวทยาในรปแบบใหม หมายถง ขอตกลงทไมไดมการเขยนถงสงทผบรหารทไมไดคาดหวงจากพนกงาน และสงทพนกงานคาดหวงจากผบรหารในแงคดของพนกงานขอสญญาทางจตวทยา คอ การรบรของพนกงานทคดวาพวกเขาจะไดรบสทธ ซงเปนผลมาจากขอสญญาทนายจางใหไวกบเขา ดงนน หากความไววางใจอยในระดบต า พนกงานมแนวโนมทจะหลกเลยงการเผชญความเสยง มการเรยกรองมากขน ลกษณะสงคมแบบนบคคลในองคการจะตองเรงสรางและรกษาความสมพนธกนไว จะท าใหโอกาสทจะไมปฏบตตามขอสญญานอยลง เนองจากการไมปฏบตตามขอสญญาท าใหเกดผลในทางลบ เชน มความตงใจนอยลงในการทจะท างานใหไดผลตามตองการ หากความไววางใจอยในระดบสง จะท าใหพฤตกรรมในการปฏบตงานดขนตามไปดวย 5) โครงสรางความสมพนธรปแบบใหม ความไววางใจเปนสารหลอลนใหเกดความราบรน มการประสานกนอยางดในองคการ โดยขจดความขดแยงทางความคด การบรหารในยคปจจบนตองการความไววางใจ ซงเปนหลกประกนทส าคญขององคการ 6) การสรางความยดมนผกพนตอองคการ ความไววางใจเปนสงส าคญ เนองจากมความสมพนธทางบวกกบความยดมนผกพนตอองคการอยในระดบสง การทบคคลมความยดมนผกพนตอองคการนนเปนตวก าหนดใหองคการบรรลเปาหมายและรกษาสมาชกในองคการใหคงอย จากความส าคญของความไววางใจขางตน สามารถสรปไดวา ความไววางใจมความจ าเปนและมความส าคญอยางมาก เปนสงทชวยท าใหความสมพนธภายในองคการดขน อนจะสงผลใหพฤตกรรมในการปฏบตงานดขน และบคคลจะมความยดมนผกพนตอองคการมากขน ซงจะท าใหองคการบรรลเปาหมายและรกษาสมาชกใหคงอยตอไปได หลกการของความไววางใจ แมคอลลสเตอร (McAllister, 1995 : 26) ไดสรปแนวคดของความไววางใจวามพนฐานมาจาก 2 ประการ ไดแก 1) ความไววางใจมพนฐานมาจากการรคด (Cognition-based trust) เปนการรบรวาบคคลเลอกผทไววางใจจากสงทนานบถอภายใตสถานการณหนงๆ และเลอกในสงทพจารณาวาเปนเหตผลทด 2) ความไววางใจมพนฐานเกยวกบอารมณและความรสก (Affective-based trust) เปน ความผกพนทางอารมณของแตละบคคล บคคลทท าใหเกดอารมณ ความไววางใจในความสมพนธนนจะแสดงออกซงการดแลและการเอาใจใสอยางแทจรงทจะใหสวสดการแกหนสวน มความเชอในคณสมบตทดหรอนาสรรเสรญยกยอง และเชอวาความรสกเหลานจะไดรบการตอบแทน

Page 7: บทที่ 2dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5555/5/5. บท... · 2018-07-21 · บทที่ 2 แนวคิด ทฤษฎีและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง

12

รอบบนส (Robbins, 2000 : 511-512) ไดเสนอหลกการขนพนฐานเกยวกบความไววางใจ ดงน 1) ความไมไววางใจท าใหสญเสยความไววางใจ (Mistrust drives out trust) บคคลทไมมความไววางใจตอบคคลอน แสดงออกโดยการไมเปดเผยขอมลหรอแสดงความคดเหน มพฤตกรรมฉวยโอกาสหาประโยชนใหกบตนเอง บคคลเหลานจะมผลท าใหบคคลทมความไววางใจ เกดความรสกไมไววางใจขน 2) ความไววางใจกอใหเกดความไววางใจ (Trust begets trust) การแสดงออกถงความไววางใจของบคคลกอใหเกดความไววางใจซงกนและกน 3) ต าแหนงสงขนมกเปนโอกาสใหท าในสงทไมนาไววางใจ (Growth offer makes mistrust) ต าแหนงทสงขน มกฉวยโอกาสในการแสวงหาอ านาจและความรบผดชอบ เพอสงเสรมต าแหนงของตนเอง 4) การลดขนาดองคการจะทดสอบระดบความไววางใจ (Decline or downsizing test the highest levels of trust) การลดคนหรอขนาดองคการ มกท าลายสภาพแวดลอมทมความไววางใจ เพราะการปลดบคลากรขององคการออกไปมผลท าใหบคลากรทเหลออยเกดความรสกไมมนคงในงาน สญเสยความจงรกภกด และความไววางใจภายในองคการ 5) ความไววางใจเสรมสรางความสามคค (Trust increases cohesion) ความไววางใจจะยดเหนยวบคคลใหอยรวมกนดวยความเชอมนวา บคลากรมความเชอถอซงกนและกน ถาบคคลเกดปญหาตองการความชวยเหลอ เขาจะมนใจไดวาจะไดรบการชวยเหลอทนท และเมอพบกบความยากล าบาก สมาชกในกลมจะรวมมอกนท างานเพอบรรลเปาหมายของกลมรวมกน 6) ความไมไววางใจท าลายกลมของตนเอง (Mistrusting groups self distrust) เมอสมาชกกลมไมไววางใจบคคลในกลม พวกเขาจะไมยอมรบและตตวออกหาง และเรมสนใจกบความตองการของตนเองมากกวาความตองการของกลมสมาชก ดงนน สมาชกในกลมทเกดความไมไววางใจมกเกดความเคลอบแคลงสงสยสมาชกอนๆ ในกลม แตละบคคลจะปกปองผลประโยชนของตนเอง และไมเปดเผยขอมลใหกบสมาชกในกลม ปฏกรยาเหลานจะท าลายกลมสมาชกเหลานในทสด 7) ความไมไววางใจลดผลผลต (Mistrust generally reduces productivity) ความไมไววางใจมกกอใหเกดการลดผลผลตอยเสมอ ความไมไววางใจมงเนนทความสนใจในความแตกตางกนของแตละบคคล ท าใหเกดความยงยากในการสรางเปาหมายรวมกน บคคลมกตอบสนองโดยการปดบงขอมลขาวสาร และเมอตองเผชญกบปญหา เขาจะหลกเลยงการขอความชวยเหลอเพราะกลววาบคคลอนจะไดประโยชนจากเขา บรรยากาศของความไมไววางใจ จะท าใหเกดความขดแยงและการประสานงานลาชา

Page 8: บทที่ 2dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5555/5/5. บท... · 2018-07-21 · บทที่ 2 แนวคิด ทฤษฎีและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง

13

จากหลกการของความไววางใจขางตน สามารถสรปไดวา ความไววางใจมพนฐานมาจากการรคด และเกยวของกบอารมณความรสก อนเปนการแสดงออกซงการดแลเอาใจใส ความเชอมนซงกนและกนระหวางบคคล ความไววางใจยงชวยใหสมาชกภายในองคการมความยดเหนยวใหบคคลมาอยรวมกน กอเกดเปนความสามคคในองคการในการบรรลเปาหมายขององคการรวมกน การไมมความไววางใจกนจะเปนตวบอนท าลายความไววางใจซงกนและกน มการฉวยโอกาสหาผลประโยชนใหกบตนเอง มความเคลอบแคลงสงสยในตวสมาชก ไมกลาเปดเผยขอมลดวยความจรงใจ และสงผลใหผลผลตลดลง คณลกษณะของบคคลทมความไววางใจ ยงผสอสารมความไววางใจ (Trust) ผใดมากเทาไร กยงเปดเผยตนเองตอผนนมากขน เมอไววางใจใครหมายความวา มความมนใจในตวเขาทงคณธรรมและความสามารถ เปนปจจยส าคญในการพฒนาความสมพนธระหวางบคคล โดยบคคลทจะมความนาไววางใจตองมคณลกษณะ 5 ประการ ไดแก (ณฏฐชดา วจตรจามร, 2558 : 127) (1) คณธรรม (Integrity) ไดแก ความซอสตย และความจรงใจ กลาวคอ เวลาเราพดอะไร เราหมายความตามสงทไดพดออกไป คณธรรมยงเกยวของกบความสามารถในการเปดเผยและแบงปนความคด ความเชอ และความรสกกบผอนอยางซอสตย (2) ความสามารถ (Competence) ไดแก ความร และความสามารถ การตระหนกถงจดแขงและขอจ ากดของตนเอง การใหความชวยเหลอเมอเราสามารถชวย และการขอความชวยเหลอเมอเราตองการ (3) ความสอดคลอง (Consistency) ในทน หมายถง ความสอดคลองกบการประพฤตปฏบตในอดตทผานมา การปฏบตในสงทไดพดวาจะท า เพอใหเพอนรวมงานเชอในความสามารถของเราทจะด าเนนสงทเหมาะสมในเวลาทเหมาะสม (4) ความภกด (Loyalty) หมายถง ความซอสตย กลาวคอ ผทไววางใจไดตองใหการสนบสนนเพอนรวมงานทงตอหนาและลบหลง ไมใชชนชมเวลาอยตอหนาบคคล แตปลอยขาวลอลบหลงเขา (5) การเปดกวาง (Openness) หมายถง ความเตมใจในการแบงปนความคดเหนกบผอน และเมอผอนแบงปนและแลกเปลยนความคดเหนกบเรา เราควรใหการสนบสนนและยอมรบแทนทจะประเมนตดสนหรอหวเราะเยาะเยยความคดเหนนน การเปดกวางเปนปจจยส าคญทสดของความไววางใจส าหรบพนกงานในองคการ จากคณลกษณะของบคคลทมความไววางใจ สามารถสรปไดวา บคคลทมนาไววางใจได จะตองเปนผทมคณธรรม มความซอสตยและจรงใจตอกน มความรและความสามารถ ตระหนกในจดแขงและขอจ ากดของตนเอง มความสอดคลองเชอมนเสมอตนเสมอปลาย มความภกดตอเพอนรวมงานและองคการ รวมทงควรมการเปดกวาง แบงปนและแลกเปลยนความคดเหนกบผอน

Page 9: บทที่ 2dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5555/5/5. บท... · 2018-07-21 · บทที่ 2 แนวคิด ทฤษฎีและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง

14

แนวคดของความไววางใจ มชรา (Mishra, 1996, อางถงในพเชษฐ ผงเพมตระกล, 2554 : 19-20) ไดเสนอแนวคดความไววางใจในผบงคบบญชาไววาคณสมบตของผน าทท าใหผใตบงคบบญชาเกดความไววางใจ มองคประกอบ 4 มต ดงน 1) มตดานความสามารถ (Competency dimension) หมายถง ความสามารถทเปนพนฐานของความไววางใจ บคคลจะใหความไววางใจผน าดวยความเชอวา ผน ามความสามารถในการท างานไดด และมความสามารถในการตดสนใจไดถกตองเหมาะสม 2) มตดานความเปดเผย (Openness dimension) หมายถง การทบคคลมความรสกเชอมนและไววางใจในตวผน าวาเปนบคคลทมความเปดเผยตอบคลากร และปฏบตตอบคลากรดวยความจรงใจ ซงการเปดเผยนนจะตองเปดเผยความจรงของปญหาและความส าเรจทไดรบ นอกจากน บคลากรยงตองการ การประเมนผลการท างานอยางยตธรรม ทงเรองการปฏบตงาน คาจางและอนาคตการท างาน ดงนน ความเปดเผยและจรงใจของผน าจงเปนพนฐานของการสร างความไววางใจในตวผน า โดยผน าจะยนดรบฟงความคดเหนและปญหา พรอมน าไปพจารณาและหาขอตกลงรวมกน ทงนผน าจะตองมพฤตกรรมการแสดงออกใหบคลากรรบรวา ผน ามความเปดเผยและจรงใจ โดยการตงใจฟงในสงทบคลากรพด หรอแสดงความคดเหน ผน าควรกลาวค าชนชมในขอเสนอ และแสดงใหเหนถงการยอมรบและเคารพในความคดเหนของบคลากร นอกจากนผน ายงควรเปดเผยถงกระท าและตงใจของผน าดวยเชนกน เพราะการเปดเผยซงกนและกน เปนพนฐานของความไววางใจ 3) มตดานความหวงใย (Concern dimension) หมายถง การทบคคลใหความไววางใจวาผน าจะไมฉกฉวยผลประโยชนอยางไมเปนธรรมจากบคลากร แตจะยดถอประโยชนของบคลากรเปนส าคญ และใหความสนใจและหวงใยตอความผาสกของบคลากรเทาๆ กบความผาสกของตนเอง นนหมายความวาผน าจะสนใจและตอบสนองกบความตองการและปญหาของบคลากรในองคการทกคนอยางสม าเสมอ ใหการยอมรบซงกนและกน ดวยความเขาใจและใหคณคากบสมพนธภาพทเกดขนเหมอนครอบครวเดยวกน ซงท าใหบคลากรมความเชอมนวา ผน าจะใหความสนใจและหวงใยตอความมนคงในงาน 4) มตดานความเชอถอได (Reliability dimension) หมายถง บคลากรคาดหวงใหผน ามความสม าเสมอ ในการพดและการกระท า นนคอ พดในสงทท า ท าในสงทพด ความไมสม าเสมอในค าพดและการกระท าของผน า จะท าใหความไววางใจในตวผน าลดลง นอกจากความสม าเสมอของพฤตกรรมแลว การตดสนใจของผน าทเกยวของกบสมพนธภาพในการท างาน ซงเกดจากการปฏสมพนธระหวางบคคล โดยเฉพาะอยางยง เหตการณผดปกต ปญหาหรอเหตการณในชวตประจ าวน กมผลตอความไววางใจในตวผน าเชนกน เนองจากเหตการณผดปกตทเกดขน บคคลหรอผน าอาจมเจตนาทจะปดบงขอมลส าคญไว กอใหเกดความเคลอบแคลงสงสย ตอความรสก

Page 10: บทที่ 2dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5555/5/5. บท... · 2018-07-21 · บทที่ 2 แนวคิด ทฤษฎีและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง

15

ไววางใจทก าลงด าเนนอย อยางไรกตาม เหตการณตางๆ ทเกดขนในองคการ ทมผลกระทบตอความไววางใจผน ามากทสด คอเหตการณทเกดจากการปฏสมพนธในการท างานประจ า ดงนน พฤตกรรมของผน าทแสดงออกจงควรมความสม าเสมอแนนอน เปนทนาเชอถอ เรยโนลดส (Reynolds, 1997, อางถงในพเชษฐ ผงเพมตระกล, 2554 : 18) ไดเสนอแนวคดความไววางใจไววา ความไววางใจจะประกอบดวย หลก 4 ประการ ทเปนหวใจของความไววางใจ ซงหากเกดขนในองคการใดจะกอใหเกดการด าเนนงานทมประสทธภาพสง ซงความไววางใจมองคประกอบ ดงน 1) ความสามารถ (Ability) หมายถง ความรความช านาญพเศษของผน าในการท างานอยางมประสทธภาพ 2) ความเปดเผย (Openness) หมายถง ความมนใจของบคคลในตวผน าวาเปนผทมความเปดเผย มความซอสตย และความจรงใจตอผอน 3) ความนาเชอถอ (Reliability) หมายถง ผน าตองปฏบตในสงทพด และการรกษาสญญาตอผอน 4) ความเสมอภาค (Equality) หมายถง การใหความสนใจและความหวงใยผอนดวยความยตธรรม ชอว (Shaw, 1997, อางถงในพเชษฐ ผงเพมตระกล, 2554 : 18-19) ไดเสนอองคประกอบความไววางใจไววามปจจยทสงผลตอความไววางใจในองคการ เปนตวบงชวามความไววางใจเกดขนไว 3 ประการ ไดแก 1) ความส าเรจในงาน (Achieving results) เปนองคประกอบทมความส าคญทสด ในการไดมาซงความไววางใจในการท ากจกรรมใดๆ กตามลวนตองการผลลพธทมประสทธผลตามทก าหนดเปาหมายไว หากผน าทสามารถน าทมงาน หรอองคการใหบรรลเปาหมาย หรอมผลลพธในทางทดได ยอมเปนทไววางใจของลกนอง ผน าทขาดความสามารถในการปฏบตงานใหบรรลเปาหมายของทมงาน หรอองคการ ยอมท าใหลกนองมความคลางแคลงใจ ไมมนใจในความสามารถของผน า ดงนน ความสามารถของผน าในการทจะผลตผลลพธใหแกหนวยงาน หรอองคการ จงมความส าคญทสด 2) ความตรงไปตรงมา (Acting with integrity) หมายถง ความซอสตยและจรงใจ ในการรกษาค าพดและกระท าตามค าพดของตวเอง และมการปฏบตอยางตรงไปตรงมาอยางถกตองและเปนธรรมในการปฏบต เนองจากความไววางใจ จะเกดขนไดจากความคาดหวง ทจะไดรบผลลพธในทางบวก จากผทเราใหความไววางใจ การไมรกษาค าพด การกระท าไมโปรงใส คลมเครอ ยอมท าใหเกดความรสกวา บคคลทเราใหความไววางใจอาจไมมความสามารถ ไมมคณธรรมหรออาจมเจตนารายแอบแฝงอย

Page 11: บทที่ 2dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5555/5/5. บท... · 2018-07-21 · บทที่ 2 แนวคิด ทฤษฎีและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง

16

3) การแสดงความเอาใจใส (Demonstrating concern) โดยพนฐานแลวความไววางใจจะเกดขนกบบคคลทเอาใจใสบคคลรอบขาง และใสใจเรองราวตางๆ ของเรา เราไววางใจกบบคคลทเชอวาเขาเขาใจและเปนหวงเปนใยในปญหาของเรา เขาใจในความตองการ และจะกระท าการตางๆ ไปในทศทางทสอดคลองกบความตองการของเรา โดยใหความใสใจในชวตความเปนอยและไมท าใหเกดความเสยหาย หรอหวงผลประโยชนจากเรา ซงปจจยนเกยวกบระดบความเชอมนความไววางใจวาบคคลอนจะปฏบตในสงทสอดคลอง สนบสนนตอเปาหมายของสวนรวมเปนหลกอกดวย ไรนา และไรนา (Reina and Reina, 1999 : 66) กลาววาความไววางใจเกดขนได มองคประกอบทส าคญ คอ 1) ความไววางใจดานศกยภาพ (Competence trust) คอ การทบคคลมความสามารถในการกระท าสงตางๆ โดยเฉพาะงานทเฉพาะเจาะจง หรองานทซบซอน รวมถงความสามารถในการสรางปฏสมพนธกบผอนไดอยางมประสทธภาพ และการชวยใหผอนสามารถท างานของเขาได โดยสงทสามารถสรางและรกษาความไววางใจในศกยภาพ ไดแก การทบคคลมความร ความเชยวชาญ ความสามารถ ความยตธรรม สามารถเขาใจและรบรถงศกยภาพของผอนได รวมทงการชวยใหผอนเกดทกษะความช านาญในการกระท านนๆ 2) ความไววางใจดานการสอสาร (Communication trust) คอ การทบคคลมการแลกเปลยนขอมลขาวสารกนอยางคงทและสม าเสมอ ท าใหการท างานมความกาวหนา มผลตอความสามารถในการเพมผลผลตและผลก าไรอกดวย โดยสงทสนบสนนใหเกดความไววางใจดานการสอสาร ไดแก การแลกเปลยนขอมลขาวสารซงกนและกน การพดในสงทเปนความจรง การยอมรบความผดพลาด การใหและรบขอมลปอนกลบ การรกษาความลบ รวมทงการชแจงถงความมเจตนาทด 3) ความไววางใจดานค ามนสญญา (Contractual trust) คอ การทบคคลไดกระท าในสงทพดไววาจะกระท า การกระท าตามในสงทเคยพดไวกอใหเกดผลผลต มความพรอมทจะใหการบรการ การแลกเปลยนขอมลขาวสาร ความใสใจตอการมสวนรวม องคประกอบนเกยวของกบการรกษาความคดเหน ความตงมนในความซอสตย และการแสดงพฤตกรรมอยางคงท ความเชอมนในความตงใจ ความแนนอน และความเชอมนของบคคลเกยวกบความซอสตยจงรกภกด โดยสงทน าไปสความไววางใจดานค ามนสญญา ไดแก การทบคคลมการบรหารจดการความคาดหวง การสรางสงยดเหนยวทางจตใจ การใหอ านาจอยางเหมาะสม ความใสใจ การแสดงความเหนดวยอยางตรงไปตรงมา รวมทงความคงเสนคงวาและความแนนอนในการกระท านนๆ ลหแมนน (Luhmann, 1979) ไดเสนอแนวคดความไววางใจทเปนทยอมรบอยางกวางขวาง ถงรปแบบความไววางใจ คอ ความไววางใจระหวางบคคล (Interpersonal trust) เปนความไววางใจในผบงคบบญชา และความไววางใจในระบบ (System trust) เปนความไววางใจในองคการโดยภาพรวม ทฤษฎของเขามองวา ความไววางใจเปนตวแทนของระดบความมนใจของบคคลหนงทมตอผอนในการกระท าทเปนธรรม มจรยธรรม และสามารถพยากรณได โดยผลงานของลหแมนนให

Page 12: บทที่ 2dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5555/5/5. บท... · 2018-07-21 · บทที่ 2 แนวคิด ทฤษฎีและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง

17

ความส าคญกบความไววางใจในองคการ (Organizational trust) เปนระบบขององคการทแสดงถงการยอมรบคณคาและเปาหมายองคการ รวมถงความตองการอยางแรงกลาทจะอยรวมกบองคการ ซงลหแมนนไดจ าแนกความไววางใจของบคคลออกจากความไววางใจในองคการ แมวาเขาจะเสนอวา ความไววางใจกอใหเกดกรอบของการปฏสมพนธทไดรบอทธพลทงจากบคคลและระบบสงคม ลหแมนน (Luhmann, 1979) จงไดจ าแนกความไววางใจออกเปน 1) ความไววางใจระหวางบคคล (วดประเมนความไววางใจในผบงคบบญชา) และ 2) ความไววางใจในระบบ (ความไววางใจในองคการ) เปนการวดประเมนความแตกตางของความไววางใจในองคการและความไววางใจในผบงคบบญชา ซงจะสามารถอธบายลกษณะความแตกตางของการรบรพนกงานตอความไววางใจไดอยางครอบคลม การสรางความไววางใจ การสรางความไววางใจจ าเปนตองมความยดมนตอวตถประสงครวมกน ซงผน ามความส าคญตอการสรางบรรยากาศความไววางใจในการปฏบตงาน (ชาญชย อาจนสมาจาร , 2541 : 97-100) ดงน 1) การฝกฝนใหเปนคนเปดเผย (Practice openness) การเปดเผยจะน าไปสความเชอมนและความไววางใจ ใหบคลากรอธบายการตดสนใจอยางตรงไปตรงมาและเปดเผยเกยวกบปญหาขอมลตางๆ อยางเตมท 2) มความยตธรรม (Be fair) กอนการตดสนใจหรอกระท าการใดๆ ควรพจารณาวาบคคลอนจะรบรหรอรสกวามความยตธรรมหรอไม ใหความยตธรรมในการประเมนผล โดยยดหลกความเสมอภาคและยตธรรมในการใหรางวล และการใหความสนใจหวงใยบคลากร 3) พดตรงตามความรสกตนเอง (Speak your feeling) มการแลกเปลยนความคดเหน การพดอยางจรงใจจะท าใหบคคลอนเกดความเคารพในผพดมากขน 4) บอกความจรง (Tell the truth) มการตดตอสอสารทเปดเผยอยางตรงไปตรงมา นอกจากค าพดแลวหวหนาจะตองพยายามสงเกตขาวสารทไมเปนค าพด (Non-verbal communication) หรอภาษาทาทาง (Body language) 5) แสดงความคงเสนคงวา (Show consistency) ใหเวลาคดเกยวกบเกยวกบสงทเปนคณคา และเปนทเชอถอแลวน ามาเปนเครองตดสนใจโดยตองรถงความประสงค มการด าเนนการดวยความเสมอตนเสมอปลาย ซงจะน าไปสความเชอถอไววางใจ 6) รกษาค ามนสญญา (Fulfill your promises) ท าใหบคคลเชอวาไดกระท าตามสญญาทใหไวทงการกระท าและค าพด 7) รกษาความเชอมน (Maintain confidence) ปฏบตตนใหเปนทนาเชอถอและไววางใจจากบคคลอน

Page 13: บทที่ 2dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5555/5/5. บท... · 2018-07-21 · บทที่ 2 แนวคิด ทฤษฎีและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง

18

8) แสดงใหเหนถงความสามารถ (Demonstarte competence) ท าใหบคคลอนชนชมและมความเคารพนบถอตนเอง โดยการแสดงใหเหนถงความสามารถดานอาชพและเทคนคตางๆ ความรสกทดตอองคการ ใหความสนใจในการพฒนาการสอสาร การสรางทมงาน และทกษะการสรางสมพนธภาพระหวางบคคล และบคลากรตองการมากกวาการมงานท าเทานน ผบรหารจะตองท างานของบคลากรใหนาสนใจ มความทาทาย และใชความเฉลยวฉลาดของบคลากรใหมากทสด 2) แนวคดและทฤษฎทเกยวของกบพฤตกรรมการปฏบตงาน

ความหมายของพฤตกรรมการปฏบตงาน หากกลาวถงค าวาพฤตกรรมการปฏบตงาน พบวามนกวชาการตางประเทศไดใหความหมายหรอนยามไวมากมาย ดงน บช (Beach, 1980, อางถงในทรรศนะ ใจชมชน, 2543 : 37) ไดใหความหมายของการปฏบตงานวา เปนการท างานของบคคล และแสดงใหเหนถงศกยภาพของเขาจากการท างาน เบลโลว (Bellow, 1961, อางถงในทรรศนะ ใจชมชน, 2543 : 38) นยามความหมายของการปฏบตงานวา เปนคณคาของบคคลตององคการ โดยจะประเมนโดยหวหนาหรอคนทสามารถเหนผลการปฏบตงานของคนนน แคทซ และคาหน (Katz and Kahn, 1978, อางถงในนชรา โพธงาม, 2549 : 26) เสนอวามพฤตกรรมอย 3 ประการดวยกนทองคการจะตองไดรบการตอบสนองตอบจากคนในองคการ เพอท าใหองคการนนมประสทธภาพ คอ 1) องคการตองมความสามารถในการสรรหา และรกษาไวซงมรพยากรดานคนทมคณภาพ ซงหมายความวา นอกเหนอจากกระบวนการสรรหา บรรจแตงตงบคคลเขาไปในระบบแลว องคการยงตองสามารถรกษาบคคลทมคณคาเหลานนเอาไว ดวยการจดระบบรางวลตอบแทนใหเหมาะสมกบผลงานและสนองตอบความตองการของแตละบคคลใหไดดวย 2) องคการจะตองมความสามารถในการทจะท าใหพนกงานในองคการปฏบตงานทเชอถอไดตามบทบาททก าหนดไวและปฏบตตามงานทไดรบมอบหมายดทสดเตมความสามารถดวยความเตมใจและปฏบตงานเฉพาะอยางเฉพาะบทบาทของตนตามความรบผดชอบ และ 3) นอกจากการปฏบตงานตามความรบผดชอบและตามบทบาทแลว พนกงานตองมพฤตกรรมสรางสรรค โดยเฉพาะเมอเกดเหตการณเฉพาะหนา หรอในโอกาสพเศษ เพราะการบรรยายลกษณะงานเปนเพยงแนวทางทวไป เกยวกบขอพงปฏบตทเกยวกบงานเทานน บคคลจงตองสามารถตดสนใจปฏบตตามทตนเองเหนสมควรวาดทสดส าหรบองคการ ดงนนองคการทดจงตองพยายามสรางบรรยากาศในการท างานทเอออ านวยตอการทพนกงานไมเพยงแตปฏบตงานตามหนาทเทานน แตตองรบผดชอบตอการคดและการกระท าในทางทรเรมสรางสรรค ในสวนของนกวชาการไทยกไดใหความหมายของความไววางใจทแตกตางกนไป ดงน

Page 14: บทที่ 2dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5555/5/5. บท... · 2018-07-21 · บทที่ 2 แนวคิด ทฤษฎีและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง

19

ทรรศนะ ใจชมชน (2543) ไดใหความหมายของพฤตกรรมการปฏบตงาน วาเปนทกษะหรอการปฏบตงาน รวมทงการแสดงออกในการปฏบตงาน เพอทจะบรรลเปาหมายหรอนโยบายของการปฏบตงาน หรอวตถประสงคขององคการ วภาพร มาพบสข (2548) ไดใหความหมายของพฤตกรรมในการปฏบตงาน เปนการกระท าตางๆ ทบคคลแสดงออกมาใหปรากฎเหนเดนชดในการปฏบตงาน เชน การมความรบผดชอบ การตรงตอเวลา การมวนย การมความคดรเรมสรางสรรค การมวจารณญาณในการปฏบตงาน รวมทงการกระท าตางๆ ทบคคลไมไดแสดงออกใหเหนโดยตรง เชน ความรสก การมจตส านก และการมอดมการณในการปฏบตงานทด ซงจะสะทอนใหเหนถงประสทธภาพและประสทธผลในการปฏบตงานของบคคลนน สชาดา อรณยะปาล (2550) ไดใหความหมายของพฤตกรรมการปฏบตงาน วาเปนการกระท าทแสดงออกในกจกรรมตางๆ ในการท างาน ทงแบบทสงเกตได และสงเกตไมได เพอใหเกดความส าเรจและบรรลเปาหมายขององคการ เกษร ค ามทอง (2551) ไดใหความหมายของพฤตกรรมการปฏบตงานของบคคลในองคการ วาเปนการแสดงออกของบคคลท เกดขนจากสงกระตน โดยเปนการแสดงออกเพอคาดหวงผลตอบแทนหรอด าเนนการเพอใหเกดการบรรลเปาหมาย ซงพยายามใหเกดการปฏบตงานอยางมประสทธภาพ เพอเกดความส าเรจตอตนเองหรอองคการ จากความหมายของพฤตกรรมการปฏบตงานขางตน สามารถสรปไดวา พฤตกรรมการปฏบตงาน เปนการแสดงออกของบคคลทเกยวของกบการปฏบตงาน เพอใหเกดความส าเรจและเพอบรรลเปาหมายขององคการ

การพฒนาโมเดลพฤตกรรมองคการ การก าหนดขอบเขตพฤตกรรมองคการ ตลอดจนการระบถงตวแปรตามและตวแปรอสระ

ดงภาพประกอบ 2.1 (Robbins, 1996, อางถงในนชรา โพธงาม, 2549 : 27-29)

ภาพประกอบท 2.1 ตวแปรอสระและตวแปรตามในโมเดลพฤตกรรมองคการ

ตวแปรอสระ เหต (Cause)

ตวแปรตาม ผล (Effect)

ตวแปรอสระ 3 ระดบ คอ ระดบองคการ ระดบกลม ระดบบคคล

ตวแปรตาม 4 ดาน คอ การเพมผลผลต การขาดงาน การออกจากงาน ความพงพอใจในการท างาน

Page 15: บทที่ 2dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5555/5/5. บท... · 2018-07-21 · บทที่ 2 แนวคิด ทฤษฎีและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง

20

ตวแปรตาม เปนตวแปรผลทมสาเหตมาจากตวแปรอสระ ตวอยางของตวแปรตามในพฤตกรรมองคการ เชน การเพมผลผลต การขาดงาน การหมนเวยนเปลยนงาน และความพงพอใจในการท างาน ซงมรายละเอยดดงน การเพมผลผลต เปนการวดการท างาน ซงประกอบดวย ประสทธผลและประสทธภาพภายในองคการหนง การเพมผลผลตเปนเปาหมายขององคการ โดยการเปลยนปจจยน าเขาดวยตนทนทต าทสด ตวนถอวาเปนการเพมผลผลตทตองอาศยประสทธผล นนคอการบรรลตามเปาหมาย และประสทธภาพ นนคอการใชทรพยากรเพอใหบรรลเปาหมายนนโดยใชตนทนต าทสด การเพมผลผลต (Productivity) หมายถง อตราสวนระหวางผลผลต และปจจยน าเขาในชวงระยะเวลาใดเวลาหนง และคณภาพทก าหนด ตามสมการ

การเพมผลผลต = ผลผลต

ปจจยน าเขา

การขาดงาน (Absenteeism) การทพนกงานไมมาท างานนนถอวาเปนความลมเหลวในการรายงาน การท างานและการจดการ ในประเดนน เรามขอสมมตวาผลประโยชนขององคการจะมากขนเมอพนกงานขาดงานนอยลง การออกจากงาน (Turnover) เปนการสญเสยพนกงานขององคการ เนองจากกลมพนกงานตองออกจากงานดวยเหตผลตางๆ การหมนเวยนทมากเกนไปหรอผท างานทมคณคาจะเปนปจจยทมผลกระทบตอประสทธผลขององคการ ความพงพอใจในการท างาน (Job satisfaction) เปนทศนะความพงพอใจ หรอไมพงพอใจทพนกงานมตอการท างาน หรอเปนความแตกตางระหวางรางวลของแรงงานทไดรบ และจ านวนรางวลซงเขาเชอวาเขาควรจะไดรบ ดงนน ความพงพอใจในการท างานจงเปนทศนคต ไมใชพฤตกรรม โดยทวไปพนกงานทพงพอใจในงานจะมผลผลตมากกวาพนกงานทไมพงพอใจในงาน ความพงพอใจเปนวตถประสงคขององคการ ไมเพยงแตความพงพอใจซงเกยวของกบการขาดงานหรอการลาออกจากงานเทานน แตขนอยกบองคการดวยวามการจดการบรหารงานทมความทาทายและมการใหรางวลหรอไม ดงนน การมความพงพอใจในการท างานจะสะทอนถงทศนคตมากกวาพฤตกรรม ตวแปรอสระ เปนตวแปรเหต ซงมผลกระทบตอตวแปรตาม ตวก าหนดทส าคญของผลผลต การขาดงาน การหมนเวยนเปลยนงาน และความพงพอใจในการท างาน ตวแปรอสระจะสอดคลองกบความเชอทวา พฤตกรรมองคการจะสามารถเขาใจไดดทสด เมอมทศนะเกยวกบการสรางเงอนไขสลบซบซอน และหลกเกณฑของโมเดลในความเขาใจของพฤตกรรมบคคล

Page 16: บทที่ 2dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5555/5/5. บท... · 2018-07-21 · บทที่ 2 แนวคิด ทฤษฎีและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง

21

ตวแปรในระดบบคคล (Individual-level variable) จะมความแตกตางกน ดงนนเมอเขาไปอยในองคการ หากผจดการตองการจะใชงานพนกงาน จะตองใชงานอยางระมดระวง ลกษณะของพนกงานแตละคนจะแตกตางกน ไมวาจะเปนอาย เพศสถานภาพ การท างาน ลกษณะบคลกภาพ คานยม ทศนคต และระดบความสามารถ ซงลกษณะเหลานจะมความเกยวของกนเมอบคคลเขามาเกยวของกบหนวยงาน ก าลงแรงงาน ผจดการมโอกาสนอยทจะเปลยนแปลง แตปจจยเหลานมผลกระทบโดยตรงตอพฤตกรรมของพนกงาน ปจจยเหลานเปนลกษณะทางชววทยา ทเปนตวแปรอสระ ตวแปรอสระ จะมผลกระทบตอพฤตกรรมของพนกงาน ซงประกอบดวย การรบร การตดสนใจเฉพาะบคคล การเรยนร และการจงใจ ตวแปรในระดบกลม (Group-level variable) พฤตกรรมของมนษยในกลม เปนการปฏบตเฉพาะบคคลในแตละกลม ความสลบซบซอนของโมเดลจะเพมขน เมอพฤตกรรมมนษยมการจดกลมซงแตกตางกนตามพฤตกรรมของแตละคน การพฒนาความเขาใจขององคการ จงตองศกษาพฤตกรรมของกลมดวย ตวแปรในระดบองคการ (Organization system-level variable) พฤตกรรมองคการจะมความสลบซบซอนสงสด เมอเราเพมโครงสรางทเปนทางการไปยงความรของบคคลในอดต และพฤตกรรมกลม เพราะองคการจะเปนการรวมกลมของสมาชก ปจจยทมผลกระทบตอตวแปรตาม เชน การออกแบบองคการทเปนทางการ เทคโนโลย กระบวนการท างาน งานนโยบายทรพยากรมนษยขององคการและการปฏบต (กระบวนการคดเลอก การฝกอบรม วธการประเมนการท างาน) วฒนธรรมภายใน ตลอดจนระดบของความตงเครยดในการท างาน จากการพฒนาโมเดลพฤตกรรมองคการขางตน สามารถสรปไดวา ตวแปรตามเปนตวแปรผล ซงเปนพฤตกรรมองคการ ประกอบดวย การเพมผลผลต การขาดงาน การลาออกจากงาน และความพงพอใจในการท างาน สวนตวแปรอสระเปนตวแปรเหต มทงทเปนตวแปรในระดบบคคล ตวแปรในระดบกลม และตวแปรในระดบองคการ 2.3 ผลงานวจยทเกยวของ

1) งานวจยทเกยวของกบความไววางใจ เกศน มนปาน (2552) ศกษาเรองปจจยทมอทธพลตอความไววางใจในผใตบงคบบญชา

และผบงคบบญชา: กรณศกษาเทศบาลในเขตอ าเภอเมอง จงหวดสโขทย กลมตวอยางในการศกษาเปนผใตบงคบบญชาและผบงคบบญชาทปฏบตงานในส านกงานเขตเทศบาลในเขตอ าเภอเมอง จงหวดสโขทย จ านวน 211 คน ผลการวจยพบวา 1) ขอมลสวนบคคลดานเพศตางกน มระดบความไววางใจโดยรวมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยเพศชายมอทธพลตอความ

Page 17: บทที่ 2dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5555/5/5. บท... · 2018-07-21 · บทที่ 2 แนวคิด ทฤษฎีและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง

22

ไววางใจมากกวาเพศหญง 2) ขอมลสวนบคคลดานระดบการศกษาตางกน มระดบความไววางใจดานภาวะผน าแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยกลมการศกษาต ากวาปรญญาตรมความไววางใจดานภาวะผน ามากกวากลมการศกษาสงกวาปรญญาตร และ 3) ขอมลสวนบคคลดานลกษณะสายงานทปฏบตตางกน มระดบความไววางใจดานภาวะผน าแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยกลมสายงานนกปฏบตมความไววางใจดานภาวะผน ามากกวากลมสานงานบรหาร สวนขอมลสวนบคคลดานอนๆ (ไดแก อาย สถานภาพการสมรส และระยะเวลาทปฏบตงาน) แตกตางกน มความไววางใจไมแตกตางกน

เฉลมชย กตตศกดนาวน (2552) ศกษาเรองความไววางใจในองคการของประเทศไทย ศกษาเปรยบเทยบองคการภาครฐ ภาครฐวสาหกจและภาคเอกชน กลมตวอยางในการศกษาเปนขาราชการหรอพนกงานในองคการในประเทศไทย ทงองคการภาครฐ ภาครฐวสาหกจและภาคเอกชน จ านวน 2,542 คน ผลการวจยพบวา พนกงานในองคการทมคณลกษณะสวนบคคล (ไดแก อาย ระดบการศกษา ประเภทองคการ ระดบต าแหนง อตราเงนเดอน และประสบการณการท างาน) ทตางกน มความไววางใจในผบงคบบญชาแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 สวนพนกงานในองคการทมคณลกษณะสวนบคคล (ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา ประเภทองคการ อตราเงนเดอน และประสบการณการท างาน) ทตางกน มความไววางใจในองคการแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

เพมเกยรต สวรรณศลศกด (2554) ศกษาเรองความสมพนธระหวางความไววางใจในผบงคบบญชาและความไววางใจในองคการกบความผกพนตอองคการของบรษทผลตยางเพอการขนสงแหงหนงในประเทศไทย กลมตวอยางในการศกษาเปนพนกงานบรษทผลตยางเพอการขนสงแหงหนง จ านวน 213 คน ผลการวจยพบวา 1) ความไววางใจในผบงคบบญชา และความไววางใจในองคการ อยในระดบสง 2) ความไววางใจในผบงคบบญชา โดยปจจยสวนบคคล ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา แผนกปฏบตงาน ระดบต าแหนงงาน ประสบการณท างาน สถานภาพ รายไดสทธตอเดอนตางกน มความไววางใจในผบงคบบญชาไมแตกตางกน และ 3) ความไววางใจในองคการ ไดแก 3.1) เพศชายมความไววางใจในองคการมากกวาเพศหญง อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 3.2) ระดบการศกษาตางกน มความไววางใจในองคการแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยพนกงานทมระดบการศกษามธยมศกษาปท 6 หรอประกาศนยบตรวชาชพ มความไววางใจในองคการมากกวาพนกงานทมระดบการศกษาปรญญาตร 3.3) แผนกทปฏบตงานตางกน มความไววางใจในองคการแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยพนกงานฝายผลต มความไววางใจในองคการมากกวาพนกงานสวนสนบสนนการผลต 3.4) รายไดสทธตอเดอนตางกน มความไววางใจในองคการแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยพนกงานทมรายไดต ากวา 10,000 บาท มความไววางใจในองคการมากกวาพนกงานทมรายได 10,001-19,999 บาท และ 30,000-39,999 บาท สวนอาย ระดบต าแหนงงาน ประสบการณท างาน

Page 18: บทที่ 2dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5555/5/5. บท... · 2018-07-21 · บทที่ 2 แนวคิด ทฤษฎีและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง

23

สถานภาพตางกน มความไววางใจในองคการไมแตกตางกน ซงในงานดานทรพยกรมนษย ผบรหารควรบรหารโดยค านงถงปจจยสวนบคคลของพนกงานทแตกตางกน เพอท าใหองคการเปนองคการแหงความไววางใจ และเพอใหพนกงานทกคนเกดความผกพนตอองคการ อนจะเปนผลท าใหเกดการท างานทมประสทธภาพ ไดรบผลการปฏบตงานทมประสทธผล ท าใหองคการบรรลเปาหมายไดโดยงายอยางรวดเรว

วโรดม ศรตระกล (2554) ศกษาเรองความสมพนธระหวางความไววางใจและความผกพนตอองคกร กรณศกษา โรงไฟฟาเอกชนขนาดเลกในเขตอ าเภอบางปะกง จงหวดฉะเชงเทรา กลมตวอยางในการศกษาเปนบคลากรโรงไฟฟาเอกชนขนาดเลกในเขตอ าเภอบางปะกง จงหวดฉะเชงเทรา จ านวน 81 คน ผลการวจยพบวา 1) อายตางกน มความไววางใจในองคกรแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยพนกงานทมอายมากกวา 40 ป มความไววางใจในองคกรมากกวาพนกงานทมาอายระหวาง 30-39 ป 2) ประสบการณการท างานตางกน มความไววางใจในองคกรแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยพนกงานทมประสบการณการท างานมากกวา 20 ป มความไววางใจในองคกรมากกวาพนกงานทมประสบการณการท างานระหวาง 10-14.9 ป 3) อตราเงนเดอนตางกน มความไววางใจในองคกรแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยพนกงานทมเงนเดอน 10,000 – 15,000 บาท มความไววางใจในองคกรมากกวาพนกงานทมเงนเดอน 15,000 – 20,000 บาท และ 4) ความไววางใจในองคกร มความสมพนธทางบวกกบความผกพนตอองคกรอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 (r = .424)

ศรลกษณ ศรทอง (2555) ศกษาเรองปจจยทมผลตอความไววางใจของพนกงานทมตอผบงคบบญชาขององคกรในนคมอตสาหกรรมภาคเหนอ กลมตวอยางในการศกษาเปนพนกงานในสวนส านกงาน และพนกงานในสวนฝายการผลตของบรษทแหงหน งในนคมอตสาหกรรมภาคเหนอ จ านวน 318 คน ผลการวจยพบวา 1) ความไววางใจโดยรวมและรายดานทงสดาน (ดานความมบรณภาพ ดานการมเจตนาด ดานความสามารถในงานทท า และดานการมผลงานในอดตทผานมา) อยในระดบมาก 2) เพศตางกน มความไววางใจดานความมบรณภาพของผบงคบบญชา และความไววางใจดานความสามารถในงานทท าของผบงคบบญชาแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และ 3) ต าแหนงงานตางกน มความไววางใจดานความมบรณภาพของผบงคบบญชา และความไววางใจดานความสามารถในงานทท าของผบงคบบญชาแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และ .01 ตามล าดบ สวนอาย การศกษา อายงาน รายไดเฉลยตอเดอน ตางกน มความไววางใจไมแตกตางกน

สทธนา สนทรสถตย (2556) ศกษาเรองความสมพนธระหวางรปแบบภาวะผน า วฒนธรรมองคการ ความไววางใจในผบงคบบญชา และความไววางใจในองคการของบคลากรเทศบาลนครปฐม กลมตวอยางในการศกษาเปนบคลากรทปฏบตงานอยในเทศบาลนครปฐม จ านวน 280 คน ผลการวจยพบวา 1) ความไววางใจในผบงคบบญชา ไดแก 1.1) บคลากรทมระดบ

Page 19: บทที่ 2dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5555/5/5. บท... · 2018-07-21 · บทที่ 2 แนวคิด ทฤษฎีและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง

24

การศกษาตางกน มความไววางใจในผบงคบบญชาแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยบคลากรทมการศกษาระดบปรญญาตรและปรญญาโท มความไววางใจในผบงคบบญชามากกวาบคลากรทมการศกษาต ากวา ปวส. และอนปรญญา 1.2) บคลากรทมประเภทบคลากรตางกน มความไววางใจในผบงคบบญชาแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยขาราชการมความไววางใจในผบงคบบญชามากกวาลกจางประจ า 1.3) บคลากรทมระดบต าแหนงหวหนางาน/ฝาย มความไววางใจในผบงคบบญชามากกวาบคลากรทมระดบต าแหนงบคลากรอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 1.4) บคลากรทมอตราเงนเดอนตางกน มความไววางใจในผบงคบบญชาแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยบคลากรทมเงนเดอน 50,000 บาทขนไป มความไววางใจในผบงคบบญชามากกวาบคลากรทมเงนเดอน 10,000-19,999 บาท และ 30,000-39,999 บาท สวนอาย ประสบการณในการท างาน สถานภาพสมรสตางกน มความไววางใจในผบงคบบญชาไมแตกตางกน 2) ความไววางใจในองคการ โดยเพศ อาย ระดบการศกษา ประเภทบคลากร ต าแหนงงาน ประสบการณในการท างาน สถานภาพสมรส อตราเงนเดอนตางกน มความไววางใจในองคการไมแตกตางกน

2) งานวจยทเกยวของกบพฤตกรรมการปฏบตงาน กอบแกว จนทา (2551) ศกษาเรองปจจยทสมพนธกบพฤตกรรมการท างานของครกลม

โรงเรยนในเครอไทย-เทค กลมตวอยางในการศกษาเปนครกลมโรงเรยนในเครอไทย -เทค 8 โรงเรยน จ านวน 293 คน ผลการวจยพบวา 1) พฤตกรรมการท างานของครทงโดยรวมและรายดาน (ดานการเตรยมการสอน ดานการปฏบตการสอน ดานการประเมนผล ดานการผลตสอและการใชสอ ดานการปกครองชนเรยน ดานความรวมมอกบเพอนคร ดานความสมพนธกบชมชน ดานความสมพนธกบคณะกรรมการสถานศกษา ดานกจกรรมเสรมหลกสตร ดานการแนะแนวและชวยเหลอนกเรยน และดานการพฒนาตนเอง) อยในระดบมาก 2) ปจจยจงใจในการปฏบตงานทง 5 ดาน คอ ดานความส าเรจของงาน ดานการไดรบการยอมรบ ดานลกษณะงาน ดานความรบผดชอบ และดานความกาวหนาในต าแหนง มความสมพนธทางบวกกบพฤตกรรมการท างานของครอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธโดยรวมอยระหวาง .295 ถง .607 และ 3) ปจจยค าจนในการปฏบตงาน จ านวน 10 ดาน คอ ดานโอกาสทจะไดรบความกาวหนาในอนาคต ดานความสมพนธกบนกเรยน ดานอาชพความเปนคร ดานความสมพนธกบผบงคบบญชา ดานความสมพนธกบเพอนรวมงาน ดานเทคนคการนเทศ ดานนโยบายการบรหารงาน ดานสภาพการท างาน ดานความเปนอยสวนตว และดานความมนคงในงาน มความสมพนธทางบวกกบพฤตกรรมการท างานของครอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธโดยรวมอยระหวาง .327 ถง .609 ซงเหตทเปนเชนนอาจเปนเพราะการท างานทกอยางหากจะใหเกดความส าเรจในสวนของการท างาน ควรเรมจากท าใหผท างานเรมมความรสกวาตนเองจะไดรบสงใดเปนการตอบแทน รวมถงบรรยากาศหรอสงแวดลอมในสถานทท างาน จงท าใหปจจยจงใจตางๆ

Page 20: บทที่ 2dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5555/5/5. บท... · 2018-07-21 · บทที่ 2 แนวคิด ทฤษฎีและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง

25

ทจะเปนสงตอบแทนกลบมาใหผปฏบตงาน จงมความสมพนธกบพฤตกรรมการท างานทงสน โดยขอเสนอแนะท าใหผบรหารทราบวาหากทางหนวยงานหรอองคกรตองการกระตนใหเกดความส าเรจใหเกดขนภายในองคกรนน ควรจะสงเสรมปจจยทเปนแรงจงใจเพอใหผปฏบตงานมความกระตอรอรนในการท างาน และสงเสรมปจจยทเปนการค าจนเพอใหบคลากรเกดความพงพอใจในการท างาน 3) บคลกภาพมตหวนไหว-มนคง มความสมพนธทางลบกบพฤตกรรมการท างานโดยรวมอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 (r = -.276) 4) แรงจงใจใฝสมฤทธมความสมพนธทางบวกกบพฤตกรรมการท างานอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 (r = .585)

ชมพนช ทมนกาย (2551) ศกษาเรองปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมการท างานของพนกงานสวนปฏบตการรานจ าหนายโทรศพทเคลอนทของบรษทเอกชนแหงหนง กลมตวอยางในการศกษาเปนพนกงานสวนปฏบตการรานจ าหนายโทรศพทเคลอนทของบรษทเอกชนแหงหนง จ านวน 150 คน ผลการวจยพบวา 1) พฤตกรรมการท างานโดยรวมและรายดานทงสดาน (ดานการตดตอสอสาร ดานการแกไขปญหา ดานมนษยสมพนธ และดานความรบผดชอบตองาน) อยในระดบสง 2) อายงานตางกน มพฤตกรรมการท างานดานการตดตอสอสารเพยงดานเดยวทแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยพนกงานทมอายงานมากกวา 3 ป มพฤตกรรมการท างานดานการตดตอสอสารมากกวาพนกงานทมอายงานไมเกน 1 ป และ 1-2 ป สวนอาย สถานภาพสมรส สถานทท างาน รายไดเฉลยตอเดอนตางกน มพฤตกรรมการท างานไมแตกตางกน

นภา วลยกรวด (2553) ศกษาเรองความร ทศนคต และพฤตกรรมการปฏบตงานของผปฏบตงานดานสวสดการสงคมในหนวยงานสงกดกรงเทพมหานครทมตอแผนบรหารราชการกรงเทพมหานคร พ.ศ. 2552-2555 กลมตวอยางในการศกษาเปนนกสงคมสงเคราะห และนกพฒนาชมชน สงกดส านกพฒนาสงคม ส านกปองกนและบรรเทาสาธารณภย และส านกงานเขต จ านวน 240 คน ผลการวจยพบวา 1) หนวยงานทสงกดตางกน มพฤตกรรมการปฏบตงานแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยพนกงานทปฏบตงานในส านกพฒนาสงคม มพฤตกรรมการปฏบตงานมากกวาพนกงานทปฏบตงานในส านกปองกนและบรรเทาสาธารณภย สวนเพศ อาย ระดบการศกษา ต าแหนง/หนาท ระยะเวลาในการท างานตางกน มพฤตกรรมการปฏบตงานไมแตกตางกน โดยมขอเสนอแนะในเชงปฏบต นนคอ ควรมการจดเวทแลกเปลยนความรเรองแผนปฏบตราชการประจ าปเพมเตมแกผปฏบตงานใหไดรบความร และมแนวทางทก าหนดอยางชดเจน สามารถใชเปนคมอน าไปใชในการปฏบตงานได

กรรณกา ข าไรเลศ (2554) ศกษาเรองความสมพนธระหวางความคาดหวงในงานและพฤตกรรมการท างานของพนกงาน กรณศกษา: บรษท บชอฟ กมมา (ประเทศไทย) จ ากด จงหวดเพชรบร กลมตวอยางในการศกษาเปนพนกงานทปฏบตงานเตมเวลาในบรษท บชอฟ กมมา (ประเทศไทย) จ ากด จงหวดเพชรบร จ านวน 200 คน ผลการวจยพบวา 1) พนกงานเพศชาย มพฤตกรรมการท างานดานการมสวนรวม และดานการแกปญหาและการตดสนใจมากกวาพนกงาน

Page 21: บทที่ 2dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5555/5/5. บท... · 2018-07-21 · บทที่ 2 แนวคิด ทฤษฎีและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง

26

เพศหญงอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 2) พนกงานทมอายตางกน มพฤตกรรมการท างานดานการปฏบตงานตามระเบยบขอบงคบ และดานการมสวนรวมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยพนกงานทมอายมากกวา 35 ปขนไป มพฤตกรรมการท างานดานการปฏบตงานตามระเบยบขอบงคบ และดานการมสวนรวมมากกวาพนกงานกลมอาย อนๆ 3) พนกงานทมระดบการศกษาตางกน มพฤตกรรมการท างานโดยรวม พฤตกรรมการท างานดานความคดรเรม และดานการแกปญหาและการตดสนใจแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยพนกงานทมระดบการศกษาปรญญาตรหรอสงกวา มพฤตกรรมการท างานโดยรวม พฤตกรรมการท างานดานความคดรเรม และดานการแกปญหาและการตดสนใจ มากกวาพนกงานทมกลมระดบการศกษาอนๆ 4) พนกงานทมรายไดตางกน มพฤตกรรมการท างานโดยรวม พฤตกรรมการท างานดานความรบผดชอบ ดานความคดรเรม ดานการแกปญหาและการตดสนใจ และดานการท างานเปนทมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยพนกงานทมรายไดมากกวา 12,000 บาท มพฤตกรรมการท างานโดยรวม พฤตกรรมการท างานดานความรบผดชอบ ดานความคดรเรม ดานการแกปญหาและการตดสนใจ และดานการท างานเปนทมมากกวาพนกงานทมกลมรายไดอนๆ 5) พนกงานทมอายการท างานตางกน มพฤตกรรมการท างานดานการปฏบตงานตามระเบยบขอบงคบแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยพนกงานทมอายงาน 6-9 ป และมากกวา 9 ปขนไป มพฤตกรรมการท างานดานการปฏบตงานตามระเบยบขอบงคบมากกวาพนกงานทมอายงาน 2-5 ป สวนสถานภาพสมรสตางกน มพฤตกรรมการท างานไมแตกตางกน และ 6) ความคาดหวงในงานมความสมพนธทางบวกกบพฤตกรรมการท างานอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 (r = .721)

ชมนาด ฉางวง (2554) ศกษาเรองความไววางใจในองคการ พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ กบผลการปฏบตงานของพยาบาลวชาชพในโรงพยาบาลจงหวดนครนายก กลมตวอยางในการศกษาเปนพยาบาลวชาชพระดบปฏบตการในโรงพยาบาลจงหวดนครนายก จ านวน 205 คน ผลการวจยพบวา 1) พยาบาลวชาชพมความไววางใจในองคการโดยรวมและรายดานทงสามดาน (ดานการบรรลผลส าเรจขององคการ ดานความซอสตยคงเสนคงวา และดานความเอออาทร เอาใจใสซงกนและกน) อยในระดบสง และมผลการปฏบตงานอยในระดบสงมาก 2) พยาบาลวชาชพทมปจจยสวนบคคล (ไดแก อาย สถานภาพสมรส ระดบการศกษา ประสบการณท างาน เปนตน) ตางกน มผลการปฏบตงานไมแตกตางกน และ 3) ความไววางใจในองคการโดยรวม ความไววางใจในองคการดานการบรรลผลส าเรจขององคการ ความไววางใจในองคการดานความซอสตยคงเสนคงวา และความไววางใจในองคการดานความเอออาทร เอาใจใสซงกนและกน มความสมพนธทางบวกกบผลการปฏบตงานอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 (r = .317, .320, .242 และ .302 ตามล าดบ) กลาวคอ เมอพยาบาลมความไววางใจในองคการสง พยาบาลจะมผลการปฏบตงานสงดวย อาจเนองมาจากพยาบาลวชาชพทกคนมความเชอมนตอองคการวาม

Page 22: บทที่ 2dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5555/5/5. บท... · 2018-07-21 · บทที่ 2 แนวคิด ทฤษฎีและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง

27

ความสามารถ มความนาเชอถอ ซอสตย เปดเผย ยตธรรม หวงใย และท าใหตนไดรบสงทคาดหวง จงท าใหพยาบาลยอมปฏบตตามดวยความเตมใจ สงผลใหเกดผลการปฏบตง านทดขนตามดวย ดงนนในองคการตางๆ จงจ าเปนตองสรางความไววางใจใหเกดขนตอไปในองคการ โดยหากลวธในการสรางความไววางใจใหเกดขนจะท าใหการท างานในหนวยงานงายขน ประหยดเวลาในการควบคมตรวจสอบ แลวยงสงผลใหองคการไดรบความส าเรจตามเปาหมายทองคการก าหนดตามวสยทศน พนธกจขององคการ และมการด าเนนงานอยางมประสทธภาพ และสงผลใหผลการปฏบตงานสงขนตามไปดวย

ศรชย ศรประทมวงศ (2554) ศกษาเรองภาวะผน า พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ องคการแหงการเรยนร ความไววางใจในหวหนางาน และผลการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการในโรงงานอตสาหกรรมอเลกทรอนกส กลมตวอยางในการศกษาเปนพนกงานระดบปฏบตการในโรงงานอตสาหกรรมอเลกทรอนกส จ านวน 189 คน ผลการวจยพบวา 1) พนกงานมความไววางใจในหวหนางานโดยรวมและรายดานทงสดาน (ดานความสามารถ ดานความเปดเผย ดานความหวงใย และดานความเชอถอได) และมผลการปฏบตงาน อยในระดบสง และ 2) ความไววางใจในหวหนางานโดยรวม ความไววางใจในหวหนางานดานความสามารถ ความไววางใจในหวหนางานดานความเปดเผย ความไววางใจในหวหนางานดานความหวงใย และความไววางใจในหวหนางานดานความเชอถอได มความสมพนธทางบวกกบผลการปฏบตงานอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 (r = .360, .353, .323, .328 และ .368 ตามล าดบ) จากผลการวจยขางตน อาจเกดเนองมาจากความไววางใจเปนความสมครใจหรอความเชอใจทเกดขนภายใตองคประกอบทางดานความคด อารมณ และพฤตกรรม ผลทตามมาของความไววางใจจะท าใหเกดพฤตกรรมการรวมมอรวมใจ หรอการมอบหมายงาน เมอบคคลเรมใหความไววางใจบคคลอน เมอบคคลยดเหนยวกนดวยสมพนธภาพ โดยเกดขนเปนระยะเวลายาวนาน จะสะทอนใหเหนถงระดบความไววางใจทบคคลมใหแกกน สถานทท างานทมระดบความไววางใจสง จะชวยใหเกดบรรยากาศของการเปดเผย จรงใจและยอมรบนบถอซงกนและกน สงผลใหเกดประสทธผลของงาน

สกลรตน ไพบลย (2554) ศกษาเรองปจจยทมความสมพนธตอพฤตกรรมการท างานของพนกงานฝายเทคโนโลยโทรศพทเคลอนทระบบ 3G: กรณศกษา บรษท ทโอท จ ากด (มหาชน) ส านกงานใหญ กลมตวอยางในการศกษาเปนพนกงานฝายเทคโนโลยโทรศพทเคลอนทระบบ 3G จ านวน 200 คน ผลการวจยพบวา 1) พฤตกรรมการท างานดานการเพมผลผลต ดานแนวโนมในการพฒนาการท างาน และดานความพงพอใจในการท างาน อยในระดบมาก สวนพฤตกรรมการท างานดานความสม าเสมอในการท างานอยในระดบมากทสด 2) เพศหญงมพฤตกรรมการท างานดานการเพมผลผลตมากกวาเพศชาย และเพศชายมพฤตกรรมการท างานดานความพงพอใจในการท างานมากกวาเพศหญงอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 3) อายตางกน มพฤตกรรมการท างานดานการเพมผลผลต ดานความสม าเสมอในการท างาน และดานความพงพอใจในการท างานแตกตางกน

Page 23: บทที่ 2dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5555/5/5. บท... · 2018-07-21 · บทที่ 2 แนวคิด ทฤษฎีและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง

28

อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 4) ระดบการศกษาตางกน มพฤตกรรมการท างานดานการเพมผลผลตและดานความพงพอใจในการท างานแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 5) อตราเงนเดอนตางกน มพฤตกรรมการท างานดานการเพมผลผลต ดานความสม าเสมอในการท างาน และดานความพงพอใจในการท างานแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 6) ระยะเวลาทปฏบตงานในองคการตางกน มพฤตกรรมการท างานดานการเพมผลผลต ดานความสม าเสมอในการท างาน และดานความพงพอใจในการท างานแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และ 7) ต าแหนงงานตางกน มพฤตกรรมการท างานดานการเพมผลผลต ดานความสม าเสมอในการท างาน และดานความพงพอใจในการท างานแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 สวนสถานภาพตางกน มพฤตกรรมการท างานไมแตกตางกน

สธร ศรวรรณ (2554) ศกษาเรองความสมพนธเชงสาเหตระหวางพฤตกรรมการท างานของบคลากรกบประสทธผลการด าเนนงานตามภารกจขององคกรปกครองสวนทองถนในเขตอ าเภอเมอง จงหวดสตล กลมตวอยางในการศกษาเปนบคลากรทปฏบตงานในหนวยงานองคกรปกครองสวนทองถนในอ าเภอเมองสตล จงหวดสตล จ านวน 570 คน ผลการวจยพบวา 1) พฤตกรรมการท างานโดยรวมและรายดาน (ดานความเสยสละ ดานความซอสตย ดานความรบผดชอบ ดานความสามคค และดานความเปนประชาธปไตย) อยในระดบมาก 2) เพศหญง มพฤตกรรมการท างานมากกวาเพศชายอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 3) หนวยงานสงกดตางกน มพฤตกรรมการท างานแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 4) อายตางกน มพฤตกรรมการท างานแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 5) ระดบการศกษาตางกน มพฤตกรรมการท างานแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 6) ประสบการณการท างานตางกน มพฤตกรรมการท างานแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 7) เงนเดอนตางกน มพฤตกรรมการท างานแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 สวนสถานภาพสมรสตางกน มพฤตกรรมการท างานไมแตกตางกน โดยไดเสนอแนะวาควรน าผลการวจยมาเปนแนวทางแกปญหาและพฒนาชมชนทองถน โดยเหมาะสมกบสภาพปญหา อปสรรคและความตองการของบคลากรผปฏบตงานในพฤตกรรมการท างานของบคลากร โดยเนนการด าเนนงานตามภารกจขององคกรปกครองสวนทองถนเปนหลก ตลอดจนภารกจทตองด าเนนการเพมเตมตามความจ าเปน เพอการด าเนนงานอยางตอเนองในอนาคต

สขเสรม สงวนพานช (2556) ศกษาเรองความสมพนธระหวางความไววางใจภายในองคการกบประสทธผลของทมพนกงานธนาคารกรงเทพ จ ากด (มหาชน) จงหวดนครปฐม กลมตวอยางในการศกษาเปนพนกงานธนาคารกรงเทพ จ ากด (มหาชน) จงหวดนครปฐม ทปฏบตงานอยใน 2 ส านกธรกจ และ 19 สาขา จ านวน 214 คน ผลการวจยพบวา 1) ความไววางใจภายในองคการโดยรวมและรายดานทงสามดาน (ดานการท างานใหบรรลเปาหมาย ดานความซอสตยและจรงใจ และดานความเอาใจใส) อยในระดบสง และ 2) ความไววางใจภายในองคการโดยรวม ความ

Page 24: บทที่ 2dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5555/5/5. บท... · 2018-07-21 · บทที่ 2 แนวคิด ทฤษฎีและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง

29

ไววางใจภายในองคการดานการท างานใหบรรลเปาหมาย ความไววางใจภายในองคการดานความซอสตยและจรงใจ และความไววางใจภายในองคการดานความเอาใจใส มความสมพนธทางบวกกบประสทธผลของทมดานการปฏบตงานของทมมผลงานทด อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 (r = .389, .325, .341 และ .372 ตามล าดบ)

กฤษณ ศรอครนนท (2558) ศกษาเรองความสมพนธระหวางผน าทแทจรง ทศนคตในการท างานและพฤตกรรมในการท างาน: บทบาทการเปนตวแปรสอของความไววางใจและการเสรมสรางพลงอ านาจทางจตใจ กลมตวอยางในการศกษาเปนครในโรงเรยนเอกชนระดบมธยมศกษา จงหวดเชยงใหม จ านวน 340 คน ผลการวจยพบวา ความไววางใจมความสมพนธทางบวกกบพฤตรรมในบทบาทหนาทและพฤตกรรมนอกเหนอบทบาทหนาทอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 (r = .35 และ .42 ตามล าดบ) โดยพฤตกรรมในบทบาทหนาท (In-Role Behavior) เปนพฤตกรรมการท างานทงดานปรมาณและคณภาพท เกดขนจากหนาททไดก าหนดตามวตถประสงคและเปาหมายไว ซงพฤตกรรมนนเปนไปดวยความถกตองสมบรณ สวนพฤตกรรมนอกเหนอบทบาทหนาท (Extra-Role Behavior) เปนพฤตกรรมทแสดงออกในการท างานทนอกเหนอจากขอก าหนดในบทบาทหนาททก าหนดไวในลกษณะงาน โดยพฤตกรรมนนเกยวของกบผลประโยชนขององคการทงทางตรงและทางออม แสดงใหเหนวาบคคลทมความไววางใจสง จะสงผลตอพฤตกรรมในการท างาน รวมทงยงกอใหเกดความผกพนในองคการ และความยดมนผกพนในงานดวย

2.4 งานเอกสารอนๆ ทเกยวของ

ประวต บรษท หวเวย เทคโนโลย (ประเทศไทย) จ ากด

สนคาและบรการของหวเวย ไดวางจ าหนายมากกวา 170 ประเทศ และถกใชงานโดย

จ านวนหนงในสามของประชากรโลก ไดรบอนดบสามของโลกในยอดขายสมารทโฟนในป 2015

ศนยวจยและพฒนา 16 แหงถกตงขนในสหรฐอเมรกา เยอรมน สวเดน รสเซย อนเดย และจน

Huawei Consumer BG เปนหนงในเครอขายธรกจของหวเวยทดแลครอบคลมเรองสมารทโฟน

คอมพวเตอรและแทบเลต อปกรณสวมใสและบรการคลาวด เครอขายหวเวยทวโลกไดถกสราง

มากกวา 20 ปจากความเชยวชาญในดานธรกจโทรคมนาคมและน ามาซงการสงตอเทคโนโลยลาสด

สผบรโภคทวโลก

Huawei Consumer Business Group (BG) แลกเปลยนวสยทศนกบกลมคนทไลตามความ

ฝนของพวกเขา เหลาผกลาทเตมไปดวยความคดสรางสรรค รวมถงกลมคนทเชอมนวาจะบรรล

เปาหมาย

Page 25: บทที่ 2dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5555/5/5. บท... · 2018-07-21 · บทที่ 2 แนวคิด ทฤษฎีและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง

30

ของพวกเขาใหได พวกเราตางอทศตนเพอน าเทคโนโลยใหมลาสดมาสผบรโภค อกทงยงสามารถ

สรางประสบการณพเศษใหผคนทกหนทกแหง

Huawei Consumer Business Group (BG) มงมนทจะมงเนนไปทผลตภณฑพรเมยม,

นวตกรรมอนแตกตาง, การเขาถงนวตกรรมทางเทคโนโลย, น าเทคโนโลยใหมลาสดมามอบส

ผบรโภค และตระหนกถงความฝนของทกคน อกทงยงมงมนทจะน าเสนอผลตภณฑทดทสดใหกบ

ผบรโภคทวโลก Huawei Consumer Business Group มผลตภณฑทเตมไปดวยความหลากหลาย

รวมถง Mate- ซรสทน าเสนอ ''สดยอดเทคโนโลย "; P-ซรสส าหรบ ''แฟชนอนล ายค"; G-ซรสทบง

บอกถง ''มลคาทยอดเยยม" และ Y-ซรสทน าเสนอเรองของ ''สดยอดการเขาถง"

ปลายป 2014 ผลตภณฑของหวเวยและบรการทเขาสกวา 170 ประเทศรองรบการใชมากกวาหนง

ในสามของประชากรโลก ดวยประสบการณกวา 20 ปของความเชยวชาญทางธรกจทอดมไปดวย

ขอมลและเทคโนโลยการสอสาร (ICT) ซงเปนเครอขายทวโลก ซงเรากด าเนนธรกจกบหนสวน

ระดบโลก Huawei Consumer BG มความมงมนทจะทมเท และน าเทคโนโลยใหมลาสดมาส

ผบรโภค น าเสนอโลกของความเปนไปได, การสรางประสบการณสดแสนพเศษ และตระหนกถง

ความฝนส าหรบทกคน