บทที่ - Krirk Universityromphruekj.krirk.ac.th/books/2557/3/5.pdf · 2015-02-04 · 90 บทที่ 5 จ ปที่ 2 บับที่ มิถุนายน5-กันยายน

5บทท

อาเซยน : กฎหมายทเกยวของกบการอนรกษ

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

ASEAN : Natural Resources and Environmental

Conservation Laws

สยาม อรณศรมรกตSayam Aroonsrimorakot

90

บทท 5

วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรก

ปท 32 ฉบบท 3 มถนายน - กนยายน 2557

5บทท

อาเซยน : กฎหมายทเกยวของกบการอนรกษ

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

ASEAN : Natural Resources and Environmental

Conservation Laws

สยาม อรณศรมรกต1

Sayam Aroonsrimorakot

1 รองศาสตราจารย อาจารยประจ�า คณะสงแวดลอมและทรพยากรศาสตร มหาวทยาลยมหดล

บทคดยอ

อาเซยนเปนภมภาคทมความอดมสมบรณของทรพยากรธรรมชาตอยางมหาศาลและเปนแหลงผลตอาหารทส�าคญของโลก อยางไรกตามในป 2558 ซงมการเปลยนแปลงครงส�าคญในภมภาค คอ การเปดประชาคมอาเซยน (ASEAN Community) ซงจะเปนทงปจจยเสยงและความทาทายของการจดการทรพยากร ธรรมชาตและสงแวดลอมของภมภาค จงเปนสาเหตทควรศกษากฎหมายสงแวดลอม (environmental law) ในประเทศอาเซยน เพอใหทราบถงมาตรการในการดแลจดการสงแวดลอมใหไปในทศทางเดยวกน เรงใหเกดการรวมมอระหวางประเทศ ในการบรหารจดการสงแวดลอมใหยงยน รวมไปถงการศกษา กฎ ระเบยบและขอบงคบในระดบประเทศ เพอหาจดตางและความสอดคลองใหการพฒนาเปนไปทศทางเดยวกนทงโดยทางตรงและโดยทางออม ปญหาของประเทศไทย เมยนมาร และลาวมการก�ากบดแลดานสงแวดลอมทเขมงวดนอยกวา อาจสงผลใหเกด ความเสอมโทรมของทรพยากรธรรมชาตและปรมาณมลพษโดยรวมของภมภาคเพมสงขนในทสด การเตรยมความพรอมในดานการจดการ เพอปองกนผลกระทบ

91อาเซยน : กฎหมายทเกยวของกบการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

บทท 5

ทจะเกดขนและเพอใหทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมภายในประเทศอาเซยน มความยงยนตอไปในอนาคต จงเปนประเดนททาทาย ซงตองอาศยความรวมมอ จากทกภาคสวนในการพฒนาความสามารถในการรบมอตอผลกระทบดงกลาว

ค�าส�าคญ : กฎหมายสงแวดลอม ประชาคมอาเซยน การจดการสงแวดลอม ในอาเซยน

Abstract

ASEAN is one of the most abundance of natural resources and significant food production region. In 2015 the ASEAN community shall be launched together as one community that will enhance the risk of challenge for natural resources and environmental manage-ment throughout the region. The significant management tool is law and regulations among ASEAN countries in order to protect and preserve of natural resources and environment in the sustainable aspects. This article tries to study the related law and regulations both direct and indirect in the different and consistent aspects including the effectiveness application of those law and regulations. Thailand, Myanmar and Laos were the weaker countries on law and regulations application compare to others, which will affect their natural resources and environment degradation. The projection on the preparedness of the protection and conservation shall ensure the future sustainable development. The good cooperation among stakeholders would be the significant tool to cope with the specified impacts.

Key words : Environmental Law, ASEAN Community, ASEAN Environmental Management

92

บทท 5



กฎหมายสงแวดลอม (environmental law) คอ กฎหมายประเภทหนง ตราขนเพอการอนรกษสงแวดลอมเปนหลก เนอหาครอบคลมการปองกน และเยยวยาความเสอมโทรมแหงสขภาพทงของมนษยและอมนษย (สตวและสงของ ฯลฯ) และมกคาบเกยวกบกฎหมายจารตประเพณ สนธสญญา ขอตกลง พนธกรณ กฎระเบยบ และนโยบาย ฯลฯ หลากชนด (Menell. P.S, 2003 : 376) กฎหมายสงแวดลอมบางประเภทอาจก�าหนดคณภาพสงแวดลอม และจ�ากดเงอนไขในการด�าเนนกจการบางประเภทของมนษย เชน ก�าหนดปรมาณของภาวะมลพษทจะใหมได หรอก�าหนดใหตองมการวางแผนและการตรวจสอบกจการบางอยาง เปนตน นโยบายของรฐ เปนตนวา มาตรการกนไวดกวาแก (precautionary principles) การมสวนรวมของประชาชน การจดตงศาลสงแวดลอมและมาตรการใครท�าคนนนจาย (polluter pays principle) ลวนเปนลกษณะหนงของกฎหมายสงแวดลอม (Edoardo Croci, 2005) ไดมการรเรมจะใหมกฎหมายสงแวดลอมขนเปนครงแรกในยคปฏวตอตสาหกรรมประมาณชวง พ.ศ.2503 (Jody Freeman and Charles D. Kolstad, 2006) อยางไรกด ถงแมวานานาประเทศในโลกจะไดตรากฎหมายสงแวดลอมขน แตกลไกแหงกฎหมายดงกลาวกมกไมประสบผลและในปจจบน กฎหมายสงแวดลอมกถกมองวาเปนเครองมอหนงในการโฆษณาและสงเสรมกลไกการพฒนาอยางยงยนตอมา Richardson ไดปฏรปกฎหมายสงแวดลอมเพอพฒนามาตรการดานสงแวดลอมใหมประสทธภาพมากกวาเดมทใชมาตรการบงคบและควบคม (command and control) ซงผคนมกไมพงพอใจนก ผลสวนหนงทได จากการปฏรปดงกลาวเปนตนวา การจดเกบภาษสงแวดลอม การวางมาตรฐาน บางอยาง เชน ไอเอสโอ 14001 (Dianne. Saxe, 1990)

กฎหมายทเกยวของกบการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมของประเทศไทย

กฎหมายทเกยวของกบการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมของประเทศไทย ไดแก พระราชบญญตสงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอมแหงชาต 2535


บทท 5

1. พระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504 ไดถกตราขนเพอการจดการและการดแลรกษาอทยานแหงชาตเปนการเฉพาะ เมอรฐบาลเหนสมควรก�าหนดบรเวณทดนแหงใดทมสภาพธรรมชาตเปนทนาสนใจ ใหคงสภาพอยในสภาพธรรมชาตเดมเพอสงวนไวใชเปนประโยชนแกการศกษาและรนรมยของประชาชน 2. พระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507 ไดถกตราขนเพอคมครองปาไมและทรพยากรธรรมชาตอนทอยในพนททถกก�าหนดใหเปนเขตปาสงวน แหงชาต เพอการรกษาสภาพปาไม ของปา และทรพยากรธรรมชาตอนๆ 3. พระราชบญญตโรงงาน พ.ศ. 2535 เปนเรองตางๆ เกยวกบการประกอบกจการโรงงาน โดยเฉพาะอยางยงการระบายน�าทงหรอของเสยจากโรงงานออกสสภาพแวดลอมนอกโรงงาน เชน กฎกระทรวงเพอก�าหนดหลกเกณฑการควบคมการปลอยของเสยออกจากโรงงาน การก�าหนดคณลกษณะของน�าทงทอนญาตใหระบายออกจากโรงงานได 4. พระราชบญญตการเดนเรอในนานน�าไทย พ.ศ. 2456 และ พ.ศ. 2535 ไดถกตราขนเพอควบคมและจดระเบยบการเดนเรอ แตกมบทบญญตเกยวกบการปองกนปญหามลพษดวย กลาวคอ หามทงขยะสงของทไมใชแลว น�ามน เคมภณฑหรอสงปฏกลใดๆ ลงในแมน�าล�าคลอง บง อางเกบน�า หรอทะเลสาบ หรอทะเลภายในนานน�าไทยอนเปนเหตใหเกดการตนเขน ตกตะกอน หรอสกปรก 5. พระราชบญญตโรงงาน พ.ศ.2535 เปนเรองตางๆ เกยวกบการประกอบกจการโรงงาน โดยเฉพาะอยางยงการระบายน�าทงหรอของเสยจากโรงงานออกสสภาพแวดลอมนอกโรงงาน เชน กฎกระทรวงเพอก�าหนดหลกเกณฑการควบคมการปลอยของเสยออกจากโรงงาน การก�าหนดคณลกษณะของน�าทงทอนญาตใหระบายออกจากโรงงานได 6. พระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. 2535 6.1 คมครองประชาชนดานสขลกษณะ และการอนามยสงแวดลอม 6.2 กระจายอ�านาจสสวนทองถน ออกขอก�าหนดของทองถนและบงคบใช 6.3 ใหอ�านาจเจาพนกงานสาธารณสขตรวจตราแนะน�าเปนทปรกษาดานวชาการแกเจาพนกงานทองถน 6.4 ใหมคณะกรรมการสาธารณสขก�ากบดแล 6.5 ใหการสนบสนนใหสทธแกประชาชนยนอทธรณได

94

บทท 5



ขอตกลงความรวมมอระหวางประเทศ ขอตกลงความรวมมอระหวางประเทศ ไดแก 1. พธสารเกยวโต (Kyoto Protocol) เปนขอผกพนทางกฎหมายสบเนองจากการประชมสมชชาประเทศภาค อนสญญาสหประชาชาตวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ สมยท 3 ระหวางวนท 1-10 ธนวาคม พ.ศ. 2540 ณ นครเกยวโต ประเทศญปน ทประชมสามารถบรรลขอตกลงรวมกนในการก�าหนดเปาหมายและระยะเวลาในการลดปรมาณการปลอยแกสเรอนกระจก 6 ชนด โดยมการก�าหนดพนธกรณเพมเตมใหกบประเทศภาคอนสญญาฯ ทพฒนาแลว และประเทศในกลมทก�าลงมการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจ ประเทศไทยใหการลงนามรบรองพธสารฯ เมอวนท 2 กมภาพนธ พ.ศ. 2542 แตยงมไดใหสตยาบน 2. คณะกรรมาธการวาดวยการพฒนาอยางยงยน (CSD) จดตงขนตามมตการประชมสหประชาชาต พ.ศ. 2537 และไดรบการคดเลอกเปนสมาชก CSD ครงแรกเมอวนท 4 พฤษภาคม พ.ศ. 2538 โดยมวาระการด�ารงต�าแหนงสมาชกภาพครงละ 3 ป CSD จดตงขนมาเพอด�าเนนการตามทระบไวใน Agenda 21 และรายงานโดยตรงตอสมชชาสหประชาชาต โดยผานคณะกรรมาธการทางดานเศรษฐกจและสงคมแหงสหประชาชาต (Economic and Social Council – ECOSOC) 3. ความรวมมอดานสงแวดลอมของอาเซยน อาเซยนไดเรมโครงการความ รวมมอดานสงแวดลอมครงแรกในป พ.ศ. 2520 (ประเทศไทยใหการลงนามรบรองในปเดยวกน) โดยความชวยเหลอจากโครงการสงแวดลอมแหงสหประชาชาต ปจจบนมผเชยวชาญเปนคณะกรรมการ เรยกวา เจาหนาทอาวโสดานสงแวดลอมของอาเซยน (ASEAN Senior Official on the Environment- ASOEN) ท�าหนาทก�ากบดแลและรกษาคณภาพสงแวดลอมของอาเซยน และรวมกนพจารณาโครงการเกยวกบความรวมมอตางๆ ดานสงแวดลอมทไดรบการพจารณากลนกรองจาก คณะท�างาน ซงประกอบดวยคณะท�างาน 3 คณะ และคณะท�างานเฉพาะกจ 1 คณะ คอ 1) คณะท�างานดานการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและความหลากหลาย ทางชวภาพ มประเทศ ฟลปปนส เปนประธานคณะท�างาน 2) คณะท�างานดานสงแวดลอมทางทะเลและชายฝง มประเทศไทยเปนประธานคณะท�างาน


บทท 5

3) คณะท�างานดานขอตกลงพหภาคดานสงแวดลอม มประเทศมาเลเซย เปนประธานคณะท�างาน 4) คณะท�างานเฉพาะกจดานหมอกควนของอาเซยน มประเทศอนโดนเซยเปนประธานคณะท�างาน

บรหารจดการสงแวดลอมอยางไรใหยงยน

อาเซยนเปนภมภาคทมความอดมสมบรณของทรพยากรธรรมชาตอยางมหาศาลและเปนแหลงผลตอาหารทส�าคญของโลก อยางไรกตามในป พ.ศ. 2558 ซงมการเปลยนแปลงครงส�าคญในภมภาคคอการเปดประชาคมอาเซยน (ASEAN Community) ซงจะเปนทงป จจยเสยงและความทาทายของการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมของภมภาค ทงนประชาคมอาเซยน (ASEAN Community) ประกอบไปดวย 3 เสาหลก ไดแก (ส�านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, 2556) 1. ประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน (ASEAN Political-Security Community- ASC) มเปาหมายเพอใหประเทศในภมภาคอยรวมกนอยางสนตสขมความปลอดภยและมนคง 2. ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community- AEC) มเปาหมายเพอใหเกดการรวมตวกนทางเศรษฐกจและการอ�านวยความสะดวกในการตดตอคาขายระหวางกนและเพมขดความสามารถทางการแขงขน 3. ประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน (ASEAN Socio-Cultural Community–ASCC) มเปาหมายเพอใหเกดการอยรวมกนภายใตแนวคดสงคมทเอออาทร มความมนคงทางสงคม อยดกนด มสงแวดลอมทด

ภายใตประชาคมเศรษฐกจอาเซยนการเปดเสรทางเศรษฐกจ เพอใหภมภาคอาเซยนกลายเปนตลาดและฐานการผลตเดยวกน จะกระตนใหมการเคลอนยายปจจยการผลตตางๆ ระหวางประเทศสมาชกและการเตบโตของภาคการผลต ในอตราทเพมขน อนจะเรงใหเกดการใชประโยชนจากทรพยากรธรรมชาตและ สงแวดลอมของภมภาค เชน การเปลยนแปลงพนทปาไมเพอน�ามาใชในการเกษตร การท�าการประมงชายฝงในพนทปาชายเลน การเรงส�ารวจและขดเจาะปโตรเลยม

96

บทท 5



และการปลอยมลพษของภาคอตสาหกรรมเปนตน นอกจากนดวยความแตกตางของระดบการพฒนาและระบอบการปกครองของประเทศในอาเซยน ท�าใหในบาง พนทอาจมการประกอบการทขาดจรยธรรมและการรบผดชอบตอผลกระทบ ตอชมชนและสงแวดลอม แมทผานมาอาเซยนจะมการพฒนาความรวมมอดาน สงแวดลอม อาท การลงนามในความตกลงอาเซยนวาดวยมลพษจากหมอกควนขามแดนในป พ.ศ. 2545 เพอทจะจ�ากดขอบเขตของมลภาวะฟาหลวในเขตพนทเอเชยตะวนออกเฉยงใต แตทวาความพยายามดงกลาวกยงไมสามารถจดการ ปญหาไดอยางมประสทธภาพโดยในป พ.ศ. 2548 ไดเกดปญหาฟาหลวในมาเลเซย จากนนในป พ.ศ. 2549 ปญหาฟาหลวไดขยายไปทวภมภาคเอเชยตะวนออก เฉยงใต ดงนนการเพมประสทธภาพของความรวมมอกลไกและมาตรการทเหมาะสม เพอจดการกบปญหาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมของภมภาค จงเปนประเดนทอาเซยนไมอาจละเลยไดโดยเฉพาะปญหาความสมดลของการใชทดน เพอการเกษตรกบการรกษาพนทปาไม การรกษาความหลากหลายทางชวภาพ การบรหารจดการน�าส�าหรบการเกษตรเพออาหารและพลงงานมลพษขามแดน รวมถงการลดปรมาณกาซเรอนกระจกและมลภาวะทางอากาศ เปนตน (ส�านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, 2556)

ความรวมมอของอาเซยนดานสงแวดลอม

อาเซยนเปนภมภาคทมทรพยากรธรรมชาตอดมสมบรณซงสนบสนนความยงยนของระบบนเวศนทงภายในภมภาคและโลก นอกจากเปนแหลงน�า อาหารและพลงงานแลว ทรพยากรธรรมชาตเหลานยงมบทบาททส�าคญในการสนบสนนกจกรรมทางเศรษฐกจและวถชวตของมนษย ดงในตารางขอมลและสถตของ อาเซยน (ตารางท 1)


บทท 5

ตารางท 1 ขอมลและสถตของอาเซยน

ทมา : http://www.aseangreenhub.in.th/envinat-ac/index.php/th/asiantogetsection/145- asean-outlook1-2

อาเซยนมระบบนเวศทมลกษณะเฉพาะโดดเดนและหลากหลาย เชน ลมน�าแมโขง อาวฮาลองและทะเลสาบโทบา และยงมชายฝงทะเลททอดตวยาวประมาณ 173,000 กโลเมตร ลอมรอบไปดวยทะเลและอาวทส�าคญ เชน ทะเลจนใต ทะเลอนดามน และอาวไทย ดวยท�าเลทเหมาะสมของอาเซยนซงอยเขตรอน จงม ทรพยากรน�าทอดมสมบรณ ในป พ.ศ. 2550 อาเซยนมทรพยากรน�าทเหมาะแกการ อปโภค บรโภค 5,675 พนลานควบกเมตร บรไน ลาว และมาเลเซย เปนประเทศท มน�าสะอาดเฉลยตอหวประชากรสงสดในภมภาค ในขณะเดยวกนอาเซยนมพนดน ถง 3% ของพนทโลก จงมความอดมสมบรณดวยมรดกทางชวภาพ มประเทศทม ความร�ารวยดวยทรพยากรความหลากหลายทางชวภาพถง 3 ประเทศ ไดแก อนโดนเซย มาเลเซยและฟลปปนส ซงมความหลากหลายทางชวภาพรวมกน

5

รบผดชอบตอผลกระทบตอชมชนและสงแวดลอม แมทผานมาอาเซยนจะมการพฒนาความรวมมอดานสงแวดลอม อาท การลงนามในความตกลงอาเซยนวาดวยมลพษจากหมอกควนขามแดนในป พ.ศ.2545 เพอทจะจากดขอบเขตของมลภาวะฟาหลวในเขตพนทเอเชยตะวนออกเฉยงใต แตทวาความพยายามดงกลาวกยงไมสามารถจดการปญหาไดอยางมประสทธภาพโดยในป พ.ศ.2548 ไดเกดปญหาฟาหลวในมาเลเซย จากน นในป พ.ศ.2549 ปญหาฟาหลวไดขยายไปท วภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต ดงน นการเพมประสทธภาพของความรวมมอกลไกและมาตรการทเหมาะสม เพอจดการกบปญหาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมของภมภาค จงเปนประเดนทอาเซยนไมอาจละเลยไดโดยเฉพาะปญหาความสมดลของการใชทดนเพอการเกษตรกบการรกษาพนทปาไม การรกษาความหลากหลายทางชวภาพการบรหารจดการนาสาหรบการเกษตรเพออาหารและพลงงานมลพษขามแดน รวมถงการลดปรมาณกาซเรอนกระจกและมลภาวะทางอากาศ เปนตน (สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, 2556)

ความรวมมอของอาเซยนดานสงแวดลอม

อาเซยนเปนภมภาคทมทรพยากรธรรมชาตอดมสมบรณซงสนบสนนความย งยนของระบบนเวศนท งภายในภมภาคและโลก นอกจากเปนแหลงนา อาหารและพลงงานแลว ทรพยากรธรรมชาตเหลานย งมบทบาททสาคญในการสนบสนนกจกรรมทางเศรษฐกจและวถชวตของมนษย ดงในตารางขอมลและสถตของอาเซยน (ตารางท 1) ตารางท 1 ขอมลและสถตของอาเซยน

98

บทท 5



ประมาณ 80% ของทงโลก อาเซยนมพนทปาไมครอบคลมถง 45% หากเปรยบเทยบ กบพนทปาไมเฉลยของโลกซงมอยประมาณ 30.3% รวมทงปาไมของอาเซยนเปนทอยอาศยของสายพนธตางๆ มากกวา 40% ของสงมชวตในโลกน ดานประชากร ในป พ.ศ. 2551 อาเซยนมจ�านวนประชากรประมาณ 580 ลานคน ความหนาแนนของประชากรเฉลย 130 คนตอตารางกโลเมตร นบเปนหนงในภมภาคทมจ�านวนประชากรมากทสดในโลก โดยเฉพาะอยางยงในมหานคร เชน กรงจาการตาและมนลา มประชากรหนาแนนมากถง 10,000 คนตอตารางกโลเมตร อนเปนผลมาจากการอพยพของคนในชนบทสเมองเพมมากขนและการขยายตว ของเมองอยางรวดเรว ป พ.ศ. 2548 ประชากรจ�านวน 44% ของอาเซยนอาศยในเขตเมองและคาดวาจะเพมขนถง 55% ในป พ.ศ. 2563 การเพมขนของจ�านวนประชากร การเจรญเตบโตทางเศรษฐกจอยางรวดเรวผนวกกบความไมเทาเทยมทางสงคมทเกดมากขนทกปในกลมประเทศสมาชกอาเซยน องคประกอบเหลานจะเพมความกดดนตอทรพยากรธรรมชาตทงใน ระดบภมภาคและน�าไปสประเดนสงแวดลอมขามพรมแดน เชน มลพษทางอากาศ น�าและดน ความเสอมโทรมของสงแวดลอมในเขตเมอง หมอกควนพษขามพรมแดน และการหมดสนไปของทรพยากรธรรมชาต โดยเฉพาะอยางยงความหลากหลายทางชวภาพ นอกจากนการบรโภคทเพมขนท�าใหเกดขยะเพมขนเปนเงาตามตว อนเปนผลจากการพฒนาทไมยงยน ดงนนถงแมวาจะมความอดมสมบรณไปดวยทรพยากรธรรมชาต แตอาเซยนก�าลงเผชญกบความทาทายอนยงใหญในการ รกษาความสมดลของสงแวดลอมใหมความยงยนควบคไปกบการพฒนาเศรษฐกจ ดวยการยอมรบในความส�าคญของความรวมมอดานสงแวดลอมเพอการพฒนาทยงยนและการบรณาการในภมภาค นบตงแตป พ.ศ. 2520 เปนตนมา อาเซยน รวมมออยางใกลชดเพอสงเสรมความรวมมอดานสงแวดลอมในหมประเทศสมาชก ปจจบนความรวมมอดานสงแวดลอมของอาเซยนใหความส�าคญกบ 10 ประเดนทส�าคญในภมภาค (ภาพท 1)


บทท 5

ภาพท 1 ประเทศทเปนผน�าในประเดนส�าคญของความรวมมออาเซยนทมา: http://www.aseangreenhub.in.th/envinat-ac/index.php/th/asiantogetsec-

tion/145-asean-outlook1-2

สงเสรมความยงยนดานสงแวดลอม

อาเซยนจะมงสการพฒนาทยงยน รวมทงสงเสรมสงแวดลอมทเขยวและสะอาดโดยการปกปองทรพยากรทางธรรมชาตเพอการพฒนาดานเศรษฐกจและสงคม รวมทงการจดการบรหารอยางยงยนและการอนรกษดน น�า แรธาต พลงงาน ความหลากหลายทางชวภาพ ปาไม ทรพยากรชายฝงและทรพยากรทางทะเล รวมทงการปรบปรงคณภาพน�าและอากาศส�าหรบภมภาคอาเซยน อาเซยนจะม สวนรวมในความพยายามของโลก ในการจดการแกปญหาสงทาทายสงแวดลอมโลก รวมทงการเปลยนแปลงภมอากาศและคมครองชนโอโซนเชนเดยวกบการพฒนาและการปรบใชเทคโนโลยดานสงแวดลอมส�าหรบการพฒนาและสงแวดลอมทยงยน ดงในตารางประเทศทเปนผน�าในประเดนส�าคญของความรวมมออาเซยน ดานสงแวดลอม ในป พ.ศ. 2553-2558 (ตารางท 2)

1. การจดการปญหาสงแวดลอมของโลก 2. การจดการและการปองกนปญหามลพษทางสงแวดลอมขามแดน

7

ภาพท 1 ประเทศทเปนผนาในประเดนสาคญของความรวมมออาเซยน ทมา: http://www.aseangreenhub.in.th/envinatac/index.php/th/asiantogetsection/aseanoutlook สงเสรมความย งยนดานสงแวดลอม อาเซยนจะมงสการพฒนาทย งยน รวมท งสงเสรมสงแวดลอมทเขยวและสะอาดโดยการปกปองทรพยากรทางธรรมชาตเพอการพฒนาดานเศรษฐกจและสงคม รวมท งการจดการบรหารอยางย งยนและการอนรกษดน นา แรธาต พลงงาน ความหลากหลายทางชวภาพ ปาไม ทรพยากรชายฝ งและทรพยากรทางทะเล รวมท งการปรบปรงคณภาพนาและอากาศสาหรบภมภาคอาเซยน อาเซยนจะมสวนรวมในความพยายามของโลก ในการจดการแกปญหาสงทาทายสงแวดลอมโลก รวมท งการเปลยนแปลงภมอากาศและคมครองช นโอโซนเชนเดยวกบการพฒนาและการปรบใชเทคโนโลยดานสงแวดลอมสาหรบการพฒนาและสงแวดลอมทย งยนดงในตารางประเทศทเปนผนาในประเดนสาคญของความรวมมออาเซยนดานสงแวดลอม ในป พ.ศ.2553 – 2558 (ตารางท 2) 1. การจดการปญหาสงแวดลอมของโลก

2. การจดการและการปองกนปญหามลพษทางสงแวดลอมขามแดน 2.1 มลพษหมอกควนขามแดน 2.2 มลพษจากของเสยทมพษขามแดน

3. สงเสรมการพฒนาทย งยนโดยการศกษาดานสงแวดลอมและการมสวนรวมของประชาชน 4. สงเสรมเทคโนโลยดานสงแวดลอม (EST) 5. สงเสรมคณภาพมาตรฐานการดารงชวตในเมองตางๆ ของอาเซยนและเขตเมอง 6. การทาการประสานกนเรองนโยบายดานสงแวดลอมและฐานขอมล 7. สงเสรมการใชทรพยากรชายฝ งและทรพยากรทางทะเลอยางย งยน

100

บทท 5



2.1 มลพษหมอกควนขามแดน 2.2 มลพษจากของเสยทมพษขามแดน 3. สงเสรมการพฒนาทยงยนโดยการศกษาดานสงแวดลอมและการมสวนรวมของประชาชน 4. สงเสรมเทคโนโลยดานสงแวดลอม (EST) 5. สงเสรมคณภาพมาตรฐานการด�ารงชวตในเมองตางๆ ของอาเซยนและ เขตเมอง 6. การท�าการประสานกนเรองนโยบายดานสงแวดลอมและฐานขอมล 7. สงเสรมการใชทรพยากรชายฝงและทรพยากรทางทะเลอยางยงยน 8. สงเสรมการจดการเกยวกบการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและความ หลากหลายทางชวภาพอยางยงยน 9. สงเสรมความยงยนของทรพยากรน�าจด 10. การตอบสนองตอการเปลยนแปลงทางสภาพภมอากาศและการจดการตอผลกระทบ 11. สงเสรมการบรหารจดการปาไมทยงยน (SFM)

ตารางท 2 ประเทศทเปนผน�าในประเดนส�าคญของความรวมมออาเซยนดาน สงแวดลอม ในป 2553-2558

8

8. สงเสรมการจดการเกยวกบการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและความหลากหลายทางชวภาพอยางย งยน

9. สงเสรมความย งยนของทรพยากรนาจด 10. การตอบสนองตอการเปลยนแปลงทางสภาพภมอากาศและการจดการตอผลกระทบ 11. สงเสรมการบรหารจดการปาไมทย งยน (SFM)

ตารางท 2 ประเทศทเปนผนาในประเดนสาคญของความรวมมออาเซยนดานสงแวดลอม ในป 2553 2558

ประเดนสาคญ ผนากลม ป 25532558 ตวยอ

D1. ปญหาสงแวดลอมของโลก เวยดนาม AWGMEA

D2. มลพษทางสงแวดลอมขามแดน D2.1. มลพษหมอกควนขามแดน D2.2. มลพษจากของเสยทมพษขามแดน

ดาเนนการรวมกนภายใต AATHP

D3. การศกษาดานสงแวดลอมและการมสวนรวมของประชาชน บรไน AWGEE D4. เทคโนโลยทเปนมตรกบสงแวดลอม (EST) มาเลเซย D5. การดแลและการจดการสงแวดลอมในเขตเมอง อนโดนเซย AWGESC D6. นโยบายดานสงแวดลอมและฐานขอมล ASEC D7. สงแวดลอมทางทะเลและชายฝ ง ฟลปปนส AWGCME D8. การอนรกษทรพยากรธรรมชาตและความหลากหลายทางชวภาพ เมยนมาร AWGNCB D9. การจดการทรพยากรนาจด สงคโปร AWGWRM D10. การเปลยนแปลงทางสภาพภมอากาศ ไทย AWGCC

ทมา: http://www.aseangreenhub.in.th/envinatac/index.php/th/asiantogetsection/aseanoutlook ความรวมมอและกลไกบรหารจดการสมาคมประชาชาตแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใต (1) กลไกบรการจดการดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมระหวางประเทศในอาเซยนมจดกาเนดจาก ASEAN Charter อนเปนธรรมนญสงสดซงไดกาหนดโครงสรางองคกรไวใน Article 9 ASEAN Community Councils ประกอบดวย 3 คณะมนตรคอ (1) ASEAN Political Security Community Councils (2) ASEAN Economic Community Councils และ (3) ASEAN SocioCultural Community Councils ท งนคณะมนตรทมขอบเขตความรบผดชอบประเดนสงแวดลอมคอ ASEAN Socio Cultural Community Councils นอกจากนยงมกลไกระดบรฐมนตรสงแวดลอมของอาเซยน (ASEAN Ministerial Meeting on Environment) และระดบเจาหนาทอาวโสดานสงแวดลอม (ASEAN Senior Officials on Environment: ASOEN) ตลอดจนมการจดต งกลมทางานอาเซยน (ASEAN Working Group: AWG) 8 ดานทสอดคลองกบประเดนและขอบเขตความรวมมอของอาเซยนยกเวน

ทมา: http://www.aseangreenhub.in.th/envinat-ac/index.php/th/asiantogetsection/145- asean-outlook1-2


บทท 5

ความรวมมอและกลไกบรหารจดการสมาคมประชาชาตแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใต

(1) กลไกบรหารจดการดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมระหวางประเทศในอาเซยน มจดก�าเนดจาก ASEAN Charter อนเปนธรรมนญสงสดซงไดก�าหนดโครงสรางองคกรไวใน Article 9 ASEAN Community Councils ประกอบดวย 3 คณะมนตรคอ (1) ASEAN Political Security Community Councils (2) ASEAN Economic Community Councils และ (3) ASEAN Socio-Cultural Community Councils ทงนคณะมนตรทมขอบเขตความ รบผดชอบประเดนสงแวดลอมคอ ASEAN Socio Cultural Community Councils นอกจากนยงมกลไกระดบรฐมนตรสงแวดลอมของอาเซยน (ASEAN Ministerial Meeting on Environment) และระดบเจาหนาทอาวโสดาน สงแวดลอม (ASEAN Senior Officials on Environment: ASOEN) ตลอดจน มการจดตงกลมท�างานอาเซยน (ASEAN Working Group: AWG) 8 ดานทสอดคลองกบประเดนและขอบเขตความรวมมอของอาเซยนยกเวนเรองสงแวดลอมและมลพษขามพรมแดนทมกลไกเฉพาะภายใตความตกลงอาเซยนวาดวยมลพษ จากหมอกควนขามแดน (Agreement on Tranboundary Haze Pollution) ทมสมาชกจ�านวน 8 ประเทศไดแก มาเลเซย สงคโปร บรไน เมยนมาร เวยดนาม ลาว กมพชา และไทย แตยงขาดอนโดนเซยซงเปนแหลงก�าเนดของหมอกควน ขามแดนทส�าคญ (ASEAN Secretariat, 2013) (2) ประเดนและขอบเขตการด�าเนนงานดานทรพยากรธรรมชาตและ สงแวดลอมของอาเซยน Blueprint for the ASEAN Socio-Cultural Community (ASCC) 2009-2015 ไดก�าหนดประเดนและขอบเขตการด�าเนนงานดานสงแวดลอมของ ASEAN ทมงไปสการพฒนาอยางยงยนโดยใหความส�าคญกบ 11 ประเดนหลกและมการมอบหมายใหแตละประเทศเปนผน�าหรอประธาน ซงในระยะแรกตงแตป พ.ศ. 2553-2556 ไดแก สงแวดลอมระดบโลกสงแวดลอมและมลพษขามพรมแดนการศกษาและการมสวนรวมดานสงแวดลอมเทคโนโลยทเปนมตรตอสงแวดลอม การจดการสงแวดลอมเมองและธรรมาภบาล การปรบประสานนโยบายและฐานขอมลดานสงแวดลอม สงแวดลอมทางทะเลและชายฝง การจดการทรพยากรธรรมชาตอยางยงยนและความหลากหลายทางชวภาพ

102

บทท 5



ทรพยากรน�า การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและการจดการปาไมอยางยงยน (Letchumanan, 2010 ; ASEAN Secretariat, 2013) ประเดนสงแวดลอมมความเปนสหวทยาการและขามภาคสวน สงแวดลอม มผลกระทบตอทงระดบภมภาคและโลก ความพยายามรวมกนในการประสานงานกบหนวยงานทเกยวของของอาเซยน สถาบนในภมภาคอนและสถาบนนานาชาต เมอพจารณาดแลวประเดนสงแวดลอมมความสอดประสานกบแผนการพฒนาของภาคสวนอนๆ อนจะท�าใหมนใจไดวาเปาหมายดานสงแวดลอมและการพฒนาทยงยนจะประสบผลส�าเรจ

อนภมภาคลมน�าโขง (Greater Mekong Sub-region : GMS)

(1) กลไกดานการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมของ GMS อนภมภาคลมน�าโขงเปนแผนงานความรวมมอทางเศรษฐกจระหวางประเทศสมาชก 6 ประเทศคอ กมพชา จน (มณฑลยนานและเขตกวางซ) ลาว เมยนมาร เวยดนาม และไทย ด�าเนนยทธศาสตรภายใต GMS Strategic Framework 2012-2022 เพอสงเสรมการขยายตวทางการคาการลงทนอตสาหกรรมการเกษตร และบรการสนบสนนการจางงาน ยกระดบความเปนอยของประชาชนใหดขน สงเสรมและพฒนาความรวมมอทางเทคโนโลยและการศกษาระหวางกน ซงมการ จดท�าแผนธรกจส�าหรบการด�าเนนงานทก 2 ป (Greater Mekong Subregion : Regional Cooperation Operations Business Plan (2013-2014) ทงน GMS ไดใหความส�าคญกบกจกรรมของสาขาหลก 10 ดาน ไดแก เกษตรกรรม พลงงาน สงแวดลอม ทรพยากรมนษย การลงทนโทรคมนาคม การทองเทยว การคาการขนสง และสาขาอนๆ (ADB, 2013) (2) ประเดนและขอบเขตการด�าเนนงานดานทรพยากรธรรมชาตและ สงแวดลอมของ GMS ป พ.ศ. 2548 ประเทศสมาชกไดตระหนกถงความส�าคญของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และมความมงมนทจะรวมแบงปนการใชประโยชนอยางยงยนจงไดจดตง Core Environment Program and Biodi-versity Conservation Corridor Initiative (CEP-BCI) ซงบรหารงานโดย Environment Operation Center (EOC) ภายใตการก�ากบดแลของ Working Group on Environment (WGE) อนประกอบดวยรฐมนตรประจ�ากระทรวง


บทท 5

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมของประเทศสมาชก GMS ทงน EOC ม หนาทหลกเปน Clearinghouse ทางขอมลดานสงแวดลอมประสานการด�าเนนงานตาม CEP-BCI และเปนฝายเลขานการของ WGE ทงน CEP-BCI ปจจบนอยในระยะทสอง ป พ.ศ. 2555-2559 มองคประกอบ 4 ดาน ไดแก (ADB, 2013) (1) การตดตามตรวจสอบวางแผนและปองกนสงแวดลอม (2) ความหลากหลายทางชวภาพและการด�ารงชวต (3) การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (4) สถาบนและการเงน

กรอบความรวมมอการพฒนาเขตเศรษฐกจสามฝายอนโดนเซย–มาเลเซย–ไทย Indonesia-Malaysia-Thailand Growth Triangle (IMT-GT)

กลไกดานการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมของ IMTGT และขอบเขตการด�าเนนงานกรอบความรวมมอการพฒนาเขตเศรษฐกจสามฝายอนโดนเซย–มาเลเซย–ไทย เปนการพฒนาความรวมมอทางเศรษฐกจลกษณะไตรภาค ระหวางภาคใตของไทย ภาคเหนอของมาเลเซย และพนทบนเกาะสมาตราของอนโดนเซย เพอสงเสรมการใชทรพยากรทางเศรษฐกจรวมกนอยางมประสทธภาพและเกดประโยชนสงสด เพอเสรมสรางขดความสามารถในการแขงขนทางเศรษฐกจ นอกจากนนยงมงเนนการพฒนาเชอมโยงดานโครงสรางพนฐาน ดงนนจงมเพยงกลไกในระดบคณะท�างานดานการเกษตร อตสาหกรรมเกษตร และสงแวดลอม (Working Groups on Agriculture, Agro Based Industry & Environment : WG-AAE) ทประสานและอ�านวยความสะดวกในการด�าเนนงานตามมาตรการของ IMT-GT อกทงมการทบทวนการด�าเนนงานเปนระยะๆ เพอรายงานผลตอทประชมเจาหนาทอาวโส (Senior Officials Meeting : SOM) ผานไปยงทประชมระดบรฐมนตร (Ministerial Meeting : MM) ประสานและก�ากบการด�าเนนงานของคณะท�างาน รวมทงปฏบตงานอยางใกลชดกบคณะกรรมการรวมภาคธรกจ (Joint Business Council : JBC) (CIMT, 2013)

104

บทท 5



คณะกรรมาธการแมน�าโขง (Mekong River Commission: MRC)

1. กลไกดานการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม คณะกรรมาธการแมน�าโขง (MRC) เปนองคกรรวมมอระหวางรฐบาลของประเทศสมาชกในลมน�าโขงตอนลาง จ�านวน 4 ประเทศ คอ กมพชา ลาว ไทย และเวยดนาม จดตงขนภายใตขอตกลงความรวมมอในการพฒนากลมแมน�าโขงทยงยน พ.ศ. 2538 (Agreement on the Cooperation for the Sustainable Development of the Mekong River Basin, 1995) ซงเปนสนธสญญาทก�าหนดสทธและหนาททเกยวกบการใชน�าจากแมน�าโขง ทมผลผกพนประเทศภาคสมาชกปจจบน กรอบความรวมมอทส�าคญของ MRC ตงอยบนหลกการ 4 ประการคอ 1.1 ใชน�าอยางสมเหตสมผลและเปนธรรม 1.2 ใชแมน�าโขงใหเกดประโยชนสงสด 1.3 ลดปญหาความยากจน 1.4 รกษาสมดลของระบบนเวศ (MRC-OSP, 2013)

2. ประเดนและขอบเขตการด�าเนนงานดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมของ MRC คณะกรรมาธการแมน�าโขงมภารกจสนบสนนกระบวนการวางแผนระดบลมน�า (Basinwide Planning Process) ภายใตหลกการของ การบรหารจดการทรพยากรน�าแบบบรณาการ (Integrated Water Resources Management (IWRM) โดยมประเดนหลกในการด�าเนนงานจ�านวน 9 ประเดน คอ 2.1 การเกษตรและการชลประทาน 2.2 การวางแผนลมน�า 2.3 การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ 2.4 คณภาพสงแวดลอม 2.5 การประมง 2.6 อทกภยและภยแลง 2.7 คณภาพประชากร 2.8 การขนสงทางน�า 2.9 การพฒนาพลงน�า


บทท 5

ทงนโครงการความรวมมอของ MRC ดานการบรหารจดการทรพยากร ธรรมชาตและสงแวดลอมทส�าคญ ไดแก แผนงานพฒนาลมน�า แผนงานสงแวดลอม แผนงานการจดการและบรรเทาอทกภย และโครงการพฒนาเขอนไฟฟาพลงน�า อยางยงยน เปนตน (MRC-OSP, 2013)

กฎระเบยบและขอบงคบระดบประเทศ

ประเทศสมาชกอาเซยนมการก�าหนดกฎระเบยบขอบงคบกฎหมายและนโยบาย เกยวกบทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมทงโดยตรงและโดยออม เพอใหรฐโดยหนวยงานทรบผดชอบใชเปนเครองมอในการแกไขปญหาและบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ซงประเดนกฎหมายและมาตรฐานดานคณภาพสงแวดลอมการอนรกษคมครอง และการใชทรพยากรธรรมชาตของแตละประเทศม ดงน (นรมล และคณะ, 2556) (1) บรไน ไมมกรอบกฎหมายดานสงแวดลอมโดยตรงท�าใหการบงคบใชไมครอบคลมและเปนรปธรรมเทาทควร แตมขอก�าหนดดานสงแวดลอมแทรกไวในกฎหมายทเกยวกบกจกรรมทางเศรษฐกจและตงแตป พ.ศ. 2536 รฐไดใหความส�าคญโดยจดตงกองทนสงแวดลอมเพอด�าเนนการในสวนทเกยวของ ก�าหนดมาตรฐานคณภาพอากาศ เสยง คณภาพน�า และการควบคมขยะเปนพษ (2) กมพชา รฐธรรมนญป พ.ศ. 2536 ไดก�าหนดกรอบแนวคดการจดการสงแวดลอมไวในมาตรา 58 วาทรพยากรทางธรรมชาตเปนทรพยสนของรฐ การควบคมและบรหารจดการตองอยภายใตขอก�าหนดของกฎหมายและมาตรา 59 รฐบาลมหนาทในการปกปองและรกษาสงแวดลอม โดยตองเตรยมแผนงานดาน การอนรกษทรพยากรธรรมชาตและมการประกาศใชกฎหมายดานสงแวดลอมตางๆ อาท กฎหมายทดนและกฎหมายคมครองพนทธรรมชาต (3) อนโดนเซย เรมใหความส�าคญดานการจดการสงแวดลอมในแผนพฒนาประเทศฉบบท 3 (พ.ศ. 2519-2523) และป พ.ศ. 2547 มการเสนอรางกฎหมายดานสงแวดลอมจ�านวน 32 ฉบบ รวมทงกระทรวงสงแวดลอมไดก�าหนดนโยบายการพฒนาดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม อาท นโยบายการบรหารจดการน�า นโยบายการควบคมมลพษ นโยบายการบรหารจดการชายฝงและทรพยากร ทางทะเล นโยบายดานความหลากหลายทางชวภาพ และนโยบายเกยวกบปาไม

106

บทท 5



(4) ลาว ประกาศใชกฎหมายและขอบงคบดานสงแวดลอม อาท กฎหมายดานปาไม กฎหมายดานน�าและทรพยากรน�า กฎหมายทดน กฎหมายเหมองแร การประเมนผลกระทบสงแวดลอมและกฎหมายคมครองสงแวดลอม (5) มาเลเซย ประกาศใชกฎหมายและขอบงคบดานสงแวดลอม อาท กฎหมายวาดวยมลพษทางน�า มลพษทางเสยง มลพษทางทะเล กฎหมายจดการขยะ การระบายน�าเสยทงจากครวเรอนและอตสาหกรรม กฎหมายการอนรกษปาไม สตวปา ทดน และแหลงน�า (6) เมยนมาร ประกาศใชกฎหมายควบคมโรงงาน กฎหมายดานสขอนามย ของสาธารณชน กฎหมายปาไม กฎหมายการอนรกษสตวปาและพนทอนรกษ กฎหมายเหมองแรรวมทงการก�าหนดนโยบายดานสงแวดลอม (7) ฟลปปนส ประกาศใชกฎหมายคณภาพอากาศ กฎหมายควบคมสารเคม สารพษและมลพษ กฎหมายประเมนผลกระทบสงแวดลอม (8) สงคโปร ประกาศใชรฐบญญตวาดวยสงแวดลอมจ�านวน 30 ฉบบ อาท รฐบญญตเพอควบคมมลภาวะและรฐบญญตดานสาธารณสขทงดานน�า อากาศ การเคลอนยายขยะพษ การจราจร รฐบญญตดานการวางแผนและการจดการ การใชพนทการรกล�าทดนของรฐ การควบคมการกอสราง รฐบญญตดานการอนรกษ ทรพยากรธรรมชาตเกยวกบการประมง สตวปา ตนไม และสวนสาธารณะ และ รฐบญญตเกยวกบมลภาวะทางทะเล (9) ไทย เรมก�าหนดนโยบายดานการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมฉบบท 7 (พ.ศ. 2535-2539) รวมทงมการประกาศมาตรฐานคณภาพน�าเพอการบรโภคคณภาพแหลงน�า ผวดน น�าทะเล ชายฝง น�าทงจากอาคาร และอตสาหกรรมมาตรฐานคณภาพอากาศจากแหลงก�าเนดโรงงานอตสาหกรรม ยานพาหนะ มาตรฐานคณภาพระดบเสยง และการควบคมและมาตรฐานสารพษ และการควบคม รวมถงการอนรกษคมครองทรพยากรธรรมชาตโดยประกาศใชกฎหมายตางๆ อาท พระราชบญญตสงเสรมและรกษาคณภาพ สงแวดลอมแหงชาต พ.ศ. 2535 พระราชบญญตรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง พ.ศ. 2535 พระราชบญญตปาไม พ.ศ. 2484 แกไขเพมเตม พ.ศ. 2485 พระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504 พระราช-บญญตสงวนและคมครองสตวปาแหงชาต พ.ศ. 2535


บทท 5

(10) เวยดนาม รฐธรรมนญป พ.ศ. 2535 ใหความส�าคญกบประเดน สงแวดลอมและแผนพฒนาเศรษฐกจ 5 ป ไดกลาวถงประเดนการคมครอง สงแวดลอม รฐบาลมการก�าหนดนโยบายมาตรการตางๆ ดานสงแวดลอม กลไกขางตนแสดงใหเหนวาแตละประเทศใหความส�าคญกบการจดการ ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ทวากลไกทก�าหนดขนยงมระดบความ ครอบคลมและความเขมงวดทตางกน ทงนภายหลงการรวมตวเปนประชาคมอาเซยน ซงจะสงผลใหมการเคลอนยายการลงทนทเสรมากขน คาดไดวานกลงทนจ�านวนมาก จะมงขยายการลงทนไปยงประเทศทมความอดมสมบรณของทรพยากรธรรมชาต แตมการก�ากบดแลดานสงแวดลอมทเขมงวดนอยกวา เชน ลาวและเมยนมาร (Middleton, C. 2012) ซงอาจสงผลใหเกดความเสอมโทรมของทรพยากรธรรมชาต และปรมาณมลพษโดยรวมของภมภาคเพมสงขนในท สด ดงนนประเทศ สมาชกอาเซยนจงตองเรงพฒนาความรวมมอดานทรพยากรธรรมชาตและ สงแวดลอมของภมภาค เพอก�าหนดกลไกทเหมาะสมส�าหรบการบรหารจดการตอไป

แนวทางการด�าเนนการเพอการแกไข เรงด�าเนนการดานการปรบประสานกฎระเบยบดานมาตรฐานและมาตรการปองกนคณภาพสงแวดลอมใหเปนมาตรฐานเดยวกน (Harmonization) ทงอาเซยน เพอใชเปนเครองมอในการบรหารจดการมลพษทมประสทธภาพ รวมกน เพอแกไขปญหามลพษขามแดน ลดความเหลอมล�าตอการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมของประเทศสมาชกอาเซยน อาท การก�าหนดคณภาพและมาตรฐานการระบายมลพษจากแหลงก�าเนด การตดฉลากสงแวดลอม (Eco-Labeling) รวมถงการใชแนวปฏบตทดในการจดการสงแวดลอม ด�าเนนการปฏรปกฎหมายและกฎระเบยบตางๆ ทเกยวของใหเออตอการเพมประสทธภาพ การบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และสอดคลองกบกระแส การเปลยนแปลงในสงคมโลก พรอมทงควรมการบงคบใชกฎหมายโดยหนวยงานอยางมประสทธภาพอยางจรงจง

เอกสารอางองนรมล สธรรมกจ และคณะ. 2556. รายงานความกาวหนาโครงการการ เปรยบเทยบมาตรการดานสงแวดลอมของสมาชกประเทศอาเซยน. กรงเทพมหานคร : ส�านกงานกองทนสนบสนนการวจย.

108

บทท 5



ส�านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. 2556. “เสนทาง ประเทศไทย ... สประชาคมอาเซยน.” เอกสารการประชมประจ�าป 2556 โดยส�านกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (สศช.) วนท 16 กนยายน 2556 กรงเทพมหานคร. ADB. All Information about GMS Retrieved August, 2013 http://www.adb.org/countries/gms/main. 16 September 2014.ASEAN Secretariat. All information about ASEAN. Retrieved August, 9, 2013 http://environment. asean.org/. 16 September 2014.CIMT. All information about IMT-GT. Retrieved August, 9, 2013 http://www.imtgt.org/. 16 September 2014.Croci, E. 2005. The Handbook of Environmental Voluntary Agreements Springe. New York : n.p.Freeman, J. and Kolstad, C.D. 2006. Moving to Markets in Environmental Regulation. New York : Oxford University Press.Letchumanan, R. 2010. “Is there an ASEAN policy on climate change?.” LSE Ideas Special Report, SR004, pp.50-62.Menell, P.S. 2003. Environmental Law. Ashgate Burlington : Publishing.Middleton, C. 2012. “ASEAN, Economic integration and regional environmental governance : Emerging norms and Trans- boundary environmental justice.” Unpublished paper- presented at the2nd International Conference on Inter-national Relations and Development, Chiang Mai, Thailand.MRC. All information about MRC. Retrieved August, 14, 2013. http://www.mrcmekong.org. 16 September 2014.Saxe, D. 1990. Environmental Offences : Corporate Respon- sibility and Executive Liability. Aurora : Canada Law Book.

Documents

บทที่ - Krirk Universityromphruekj.krirk.ac.th/books/2557/3/5.pdf · 2015-02-04 · 90 บทที่ 5 จ ปที่ 2 บับที่ มิถุนายน5-กันยายน