24
6 บททีกฎหมายห้ามสูบบุหรี่ระหว่างประเทศใน AEC และอัตราการสูบบุหรีInternational Law on Smoking Bans in the AEC and Smoking Prevalence Rate อนุเทพ สุขศรีวงศ์ Anuthep Sooksriwong

บทที่ - Krirk Universityromphruekj.krirk.ac.th/books/2557/3/6.pdf · บทที่ จ ปที่ 2 บับที่ มิถุนายน6-กันยายน

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: บทที่ - Krirk Universityromphruekj.krirk.ac.th/books/2557/3/6.pdf · บทที่ จ ปที่ 2 บับที่ มิถุนายน6-กันยายน

6บทท

กฎหมายหามสบบหรระหวางประเทศใน AEC

และอตราการสบบหร

International Law on Smoking Bans in the AEC

and Smoking Prevalence Rate

อนเทพ สขศรวงศAnuthep Sooksriwong

Page 2: บทที่ - Krirk Universityromphruekj.krirk.ac.th/books/2557/3/6.pdf · บทที่ จ ปที่ 2 บับที่ มิถุนายน6-กันยายน

110

บทท 6

วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรก

ปท 32 ฉบบท 3 มถนายน - กนยายน 2557

6บทท

อนเทพ สขศรวงศ1

Anuthep Sooksriwong

กฎหมายหามสบบหรระหวางประเทศใน AEC

และอตราการสบบหร

International Law on Smoking Bans in the AEC

and Smoking Prevalence Rate

1 อาจารยประจ�าคณะนตศาสตร มหาวทยาลยแมฟาหลวง [[email protected]]

บทคดยอ

การสบบหรเปนปจจยเสยงหลกของโรคไมตดตอเรอรงซงเปนสาเหตส�าคญของการเสยชวตทสงทสดของคนทวโลก ทประชมของ WHO Framework Convention on Tobacco Control (WHO FCTC) ไดน�าเสนอแนวทางปฏบตตอองคการอนามยโลก เพอใหประเทศสมาชกรบไปก�าหนดมาตรการใหประชาชนสบบหรหรอไดรบสมผสควนบหรใหนอยลงไดแกการก�าหนดสถานทหามสบบหร (FCTC Article 8); การโฆษณา การสงเสรมการขายและสนบสนนกจกรรม (FCTC Article 13); บรรจภณฑและการตดฉลาก (FCTC Article 11) ประเทศไทยและประเทศตางๆ ใน ASEAN Economic Community (AEC) ในฐานะทเปนสมาชกขององคการอนามยโลกไดยอมรบขอตกลงนมาปฏบต บทความนน�าเสนอความหลากหลายของกฎหมายควบคมการบรโภคยาสบของประเทศตางๆ ใน AEC ไดแก ประเทศไทย อนโดนเซย กมพชา สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว ฟลปปนส มาเลเซย เวยดนาม เมยนมาร สงคโปร บรไน และเปรยบเทยบกบอตราการสบบหรของประชากรในแตละประเทศเหลานน

Page 3: บทที่ - Krirk Universityromphruekj.krirk.ac.th/books/2557/3/6.pdf · บทที่ จ ปที่ 2 บับที่ มิถุนายน6-กันยายน

111กฎหมายหามสบบหรระหวางประเทศใน AEC และอตราการสบบหร

บทท 6

พบวาทกประเทศใน AEC เขาเปนสมาชกของ WHO FCTC ยกเวน อนโดนเซย และเปนประเทศทมสดสวนประชากรสบบหรมากทสด ทงประเภทสบในปจจบน และสบเปนประจ�า รองลงมาเปน ฟลปปนส และลาว ตามล�าดบ สวนประเทศทมสดสวนนอยทสด คอ บรไน สงคโปร เมยนมาร ทกประเทศใน AEC มกฎหมายเกยวกบการควบคมยาสบ แตมรายละเอยดทแตกตางกนส�าหรบประเทศไทยนน เมอเปรยบเทยบความเขมงวดของกฎหมายจะถอวาเปนประเทศทมกฎหมายเขมงวด มากกวาประเทศอนๆ ในดานการประกาศสถานทหามสบบหร การโฆษณาประชาสมพนธและการควบคมการออกแบบผลตภณฑบหร

ค�าส�าคญ : กฎหมายหามสบบหร อตราการสบบหร

Abstract

Smoking is the major risk of communicable diseases which are primary cause of death of population around the world. WHO Framework Convention on Tobacco Control (WHO FCTC) introduced guidelines for implementation to WHO; aiming to member countries to adopt for setting up laws and regulations to control tobacco consumption. The measures are Smoke Free Places (FCTC Article 8); Tobacco Advertising, Promotion and Sponsorship (FCTC Article 13); and Tobacco Packaging and Labeling (FCTC Article 11). Thailand and countries among ASEAN Economic Community (AEC), as WHO member, adopted the guidelines. This article reports the diversity of laws and regulations regarding control of tobacco consumption in Thailand, Indonesia, Cambodia, Laos, Philippines, Malaysia, Vietnam, Myanmar, Singapore and Brunei. Smoking prevalence of these countries was compared. It was found that all countries in AEC are WHO FCTC members except Indonesia. And the proportion of smoking population in Indonesia is the highest, both daily and current smoking. The second and third ranks are Philippines and Laos PDR respectively, while Brunei,

Page 4: บทที่ - Krirk Universityromphruekj.krirk.ac.th/books/2557/3/6.pdf · บทที่ จ ปที่ 2 บับที่ มิถุนายน6-กันยายน

112

บทท 6

วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรก

ปท 32 ฉบบท 3 มถนายน - กนยายน 2557

Singapore and Myanmar are the least three. However all AEC countries have tobacco control laws but different in details. Thailand has strong laws to control tobacco consumption in comparison to other countries; either in smoking free area, advertisement, or control on package design.

Key words : Laws control of tobacco, Smoking prevalence rate

บทน�า

การสบบหรเปนปจจยเสยงหลกของโรคไมตดตอเรอรง ไดแก มะเรง โรคหลอดเลอดและหวใจ ซงเปนสาเหตส�าคญของการเสยชวตทสงทสดของคน ทวโลก ขอมลขององคการอนามยโลกรายงานวาในป พ.ศ. 2553 ประชากรมากกวา 36 ลานคน ทวโลกเสยชวตจากโรคไมตดตอเรอรง2 การสบบหรเปนสาเหตส�าคญท ท�าใหเกดมะเรงปอด รอยละ 71 โรคทางเดนหายใจเรอรง รอยละ 42 โรคหลอดเลอด และหวใจ รอยละ 10 ดงนน ในแตละปสาเหตการเสยชวตของประชากรกวา 6 ลานคน เกดจากการสบบหร ทงทสบเองโดยตรง (direct tobacco use) และไดรบพษของบหรทางออม (second-hand smoke) และประมาณวาในป พ.ศ.2563 (ค.ศ.2020) จ�านวนผเสยชวตจากสาเหตนจะเพมเปน 7.5 ลานคนตอป จดเปนรอยละ 10 ของจ�านวนผเสยชวตทงหมด ทประชมของ WHO Framework Convention on Tobacco Control (WHO FCTC) ไดน�าเสนอแนวทาง ปฏบตตอองคการอนามยโลก ในวนท 21 พฤษภาคม 2546 ซงไดประกาศบงคบใช ในวนท 27 กมภาพนธ 2548 เพอใหประเทศสมาชกรบไปก�าหนดมาตรการให ประชาชนสบบหรหรอไดรบสมผสควนบหรใหนอยลง3 ไดแก Smoke Free Places (FCTC Article 8), Tobacco Advertising, Promotion and Sponsorship (FCTC Article 13), and Tobacco Packaging and Labeling (FCTC Article 11)

2 World Health Organization. WHO report on the global tobacco epidemic, 20113 WHO FRAMEWORKCONVENTIONON TOBACCO CONTROL: Guidelines for implementation. 2013 edition.

Page 5: บทที่ - Krirk Universityromphruekj.krirk.ac.th/books/2557/3/6.pdf · บทที่ จ ปที่ 2 บับที่ มิถุนายน6-กันยายน

113กฎหมายหามสบบหรระหวางประเทศใน AEC และอตราการสบบหร

บทท 6

ประเทศไทยและประเทศตางๆ ใน ASEAN Economic Community (AEC) ในฐานะทเปนสมาชกขององคการอนามยโลกไดยอมรบขอตกลงนมาปฏบต แตมมาตรการทแตกตางกนในแตละประเทศ ซงสงผลกระทบตออตราการสบบหร พฤตกรรมและกจกรรมทสามารถท�าไดหรอไมไดในประเทศนนๆ ประเทศไทยจะกาวเขาส AEC ในป พ.ศ. 2558 ซงคาดวาจะมการเคลอนยายของประชากรและสนคาผานแดนเพมขน จงควรทจะศกษาความหลากหลายของกฎหมายและมาตรการเหลาน เพอน�ามาประยกตใชในการควบคมการสบบหรในประเทศใหมประสทธภาพยงขน

กฎหมายควบคมการสบบหรและมาตรการทส�าคญ

ในล�าดบแรกจะเปนการรวบรวมกฎหมายควบคมการสบบหรและมาตรการ ทส�าคญ 3 ขอ คอ 1) การก�าหนดสถานทหามสบบหร 2) การโฆษณา การสงเสรมการขายและสนบสนนกจกรรมและ 3) บรรจภณฑและการตดฉลาก ซงประเทศตางๆ ใน AEC ใชอยในปจจบน ไดแก ไทย อนโดนเซย กมพชา ลาว ฟลปปนส มาเลเซย เวยดนาม เมยนมาร สงคโปร และบรไน เพอใหภาพความหลากหลาย ดงน

ประเทศไทย4

กฎหมายควบคมการสบบหร ไทยเขาเปนสมาชกกลม WHO FCTC ในป ค.ศ. 2004 และในป พ.ศ. 2535 (ค.ศ.1992) ไทยออกกฎหมายหลกทควบคมการบรโภคยาสบ 2 ฉบบ คอ 1) พระราชบญญตควบคมผลตภณฑยาสบ พ.ศ. 2535 ซงควบคมการ บรรจภณฑและการตดฉลากของผลตภณฑยาสบและการโฆษณายาสบสงเสรม การขายและการสนบสนน 2) พระราชบญญตคมครองสขภาพทไมสบบหร พ.ศ. 2535 ซงควบคมการสบบหรทสาธารณะ ตามความในพระราชบญญตคมครองสขภาพทไมสบบหรทกระทรวงสาธารณสขไดออกประกาศ หามหรอจ�ากดการสบบหรในพนทสาธารณะ ตามประกาศกระทรวงสาธารณสขลาสด (ฉบบท 19) ของป ค.ศ. 2010 หามสบบหร

4 http://www.tobaccocontrollaws.org/legislation/country/thailand/laws

Page 6: บทที่ - Krirk Universityromphruekj.krirk.ac.th/books/2557/3/6.pdf · บทที่ จ ปที่ 2 บับที่ มิถุนายน6-กันยายน

114

บทท 6

วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรก

ปท 32 ฉบบท 3 มถนายน - กนยายน 2557

ในทกสถานทสาธารณะทเปนพนทในรม สถานทท�างานและการขนสงสาธารณะ สถานทกลางแจงบางแหง มขอยกเวนแตสวนของพนทสบบหรของสนามบนนานาชาตซงไดก�าหนดเอาไว นอกจากนตามความในพระราชบญญตควบคมผลตภณฑยาสบทกระทรวงสาธารณสขออกค�าสงเรองขนตอนส�าหรบการจดจ�าหนายของยาสบ ซงชแจงวา การแสดงผลตภณฑยาสบเปนสงตองหาม จะยกเวนรานคาปลอดภาษส�าหรบคนท ออกจากประเทศไทย

การก�าหนดสถานทหามสบบหร หามสบบหรในสถานทสาธารณะซงเปนพนทในรมเกอบทงหมด สถานทท�างานซงเปนพนทในรมและการขนสงสาธารณะ แตอยางไรกตาม การสบบหรอาจ ไดรบอนญาตในหองพกโรงแรม และทสนามบนระหวางประเทศใหมการก�าหนดพนทสบบหรและสถานทรบประทานอาหารทไมไดตดตงใหบรการเครองปรบอากาศ หามสบบหรในสถานทกลางแจงตอไปนคอ สถานทอ�านวยความสะดวกส�าหรบ การออกก�าลงกาย การฝกอบรมกฬา การเลนกฬาและการแขงขนกฬาทกชนด สวนสาธารณะ สวนสตว สวนสนก สนามเดกเลนส�าหรบเดก และตลาด

การโฆษณา การสงเสรมการขายและสนบสนนกจกรรม กฎหมายหามการโฆษณาและสงเสรมการขายยาสบเกอบทกรปแบบ แตไมได หามในการ "ถายทอดสดจากตางประเทศผานทางวทยหรอโทรทศน" และ "สงพมพ ทพมพนอกประเทศไทย" การแสดงผลตภณฑยาสบเปนสงตองหาม ยกเวนท รานคาปลอดภาษส�าหรบคนทออกจากประเทศไทย เพราะกฎหมายมค�านยามของ "การโฆษณา" เทานนและไมไดนยามของ "การโฆษณาและสงเสรมการขายยาสบ" มขอจ�ากดในการประชาสมพนธทจะตองไมมชอการคาหรอเครองหมายการคา

บรรจภณฑและการตดฉลาก กฎหมายก�าหนดใหตองมค�าเตอนสขภาพทเปนรปหรอกราฟกบนบรรจภณฑ ของบหร ซงครอบครองพนทรอยละ 55 ของดานหนาและดานหลงของพนท แสดงผลหลก ก�าหนดใหขยายเพมขนนเปนรอยละ 85 ในเดอนตลาคม 2556 แต จากการคดคานของอตสาหกรรมยาสบ จงเลอนออกไป ส�าหรบซการค�าเตอนจะตองครอบครองพนทรอยละ 50 ของพนทแสดงผลหลก องคประกอบทางคณภาพ

Page 7: บทที่ - Krirk Universityromphruekj.krirk.ac.th/books/2557/3/6.pdf · บทที่ จ ปที่ 2 บับที่ มิถุนายน6-กันยายน

115กฎหมายหามสบบหรระหวางประเทศใน AEC และอตราการสบบหร

บทท 6

และการปลดปลอยสารจ�าเปนตองแสดงในแตละแผงดานขางของบรรจภณฑยาสบ กฎหมายหามการใชค�าสงหรอสญลกษณทอาจจะท�าใหเขาใจผดหรอทอาจกระตนใหเกดการบรโภค

สาธารณรฐอนโดนเซย5

กฎหมายควบคมการสบบหร อนโดนเซยยงไมไดเขารวมเปนสมาชก WHO FCTC แตอยางไรกตามไดมกฎหมายเกยวเนองกบการควบคมบหร ดงน กฎหมายฉบบท 36 ของป ค.ศ. 2009 กลาวถงอ�านาจของกระทรวงสาธารณสขทเกยวของกบการอนญาตในการควบคมการโฆษณาสงเสรมการขายและการสนบสนนของผลตภณฑยาสบ สถานทปลอดบหร และบรรจภณฑและการตดฉลากผลตภณฑยาสบ กฎหมายในป ค.ศ. 2012 จะเปนกฎระเบยบของการปกครองหลกในการควบคมการบรโภคยาสบการควบคมการสบบหรของประชาชน บรรจภณฑและการตดฉลาก และการโฆษณาสงเสรมการขายและการสนบสนนผลตภณฑยาสบเหนอสงอนใด กฎหมายฉบบท 32 ของป ค.ศ. 2002 ควบคมการโฆษณาสงเสรมการขายและการสนบสนนการขายของผลตภณฑยาสบ

การก�าหนดสถานทหามสบบหร กฎหมายสขภาพแหงชาตหามการสบบหรในการขนสงสาธารณะ และใน สถานทสาธารณะดงตอไปน สถานทดแลสขภาพ สถานศกษาสนามเดกเลนส�าหรบเดก สถานททางศาสนา สถานทสาธารณะในประเภทอนๆ และสถานทท�างานจะตองมพนทสบบหร แตอยางไรกตามการก�าหนดสถานทปลอดบหรและสถานทสบบหร จะเปนไปตามกฎหมายสวนทองถน กฎหมายในระดบชาตไมไดก�าหนดหนาททรฐบาลทองถนจะตองท�าหนาท

5 http://www.tobaccocontrollaws.org/legislation/country/indonesia/laws

Page 8: บทที่ - Krirk Universityromphruekj.krirk.ac.th/books/2557/3/6.pdf · บทที่ จ ปที่ 2 บับที่ มิถุนายน6-กันยายน

116

บทท 6

วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรก

ปท 32 ฉบบท 3 มถนายน - กนยายน 2557

การโฆษณา การสงเสรมการขายและสนบสนนกจกรรม การโฆษณายาสบและสงเสรมการขายไดรบอนญาตในประเทศอนโดนเซย แตมขอจ�ากดบางอยาง การโฆษณายาสบในโทรทศนและวทยจะท�าไดระหวางเวลา 21.30 และ 05.00 ตามเวลาทองถน อยางไรกตามโฆษณาทงหมด ตองไมแสดงบหร รปรางของบหร ตราสนคาผลตภณฑยาสบหรอการสบบหร อกทงมขอจ�ากดเพมเตมเกยวกบการพมพและการโฆษณากลางแจง กฎหมายยงหามไมใหมการแจกของผลตภณฑยาสบฟร ลดราคาผลตภณฑยาสบ ใหยาสบเปนรางวล การสนบสนนการสบบหรเปนสงตองหาม แตอยางไรกด การบรจาคการกศลจะไดรบอนญาต ตราบเทาทไมไดใชชอเครองหมายการคา โลโกและภาพชอการคาของผลตภณฑยาสบ

บรรจภณฑและการตดฉลาก กฎระเบยบในปจจบนก�าหนดใหตองมการแจงเตอนหนงขอความ จากทก�าหนดคอ “การสบบหรท�าใหเกดมะเรง โรคหวใจ ความออนแอและความผดปกต ในการตงครรภและการพฒนาของทารกในครรภ” ในทกบรรจภณฑผลตภณฑยาสบ ค�าเตอนจะตองมการแสดงบนพนทแสดงผลหลก ค�าเตอนจะตองเปนสด�า ขนาด 3 มลลเมตรลอมรอบดวยขอบ 1 มลลเมตร ขณะนค�าเตอนสขภาพยงไมจ�าเปน บนบรรจภณฑของผลตภณฑยาสบไรควน ตามการตดสนของศาลรฐธรรมนญ ค.ศ.2011 ค�าเตอนสขภาพ ภาพจะตองอยภายใตกฎหมายสขภาพป ค.ศ. 2009 และ ภายใตกฎระเบยบใหมทออกในเดอนธนวาคม 2555 และพระราชกฤษฎกากระทรวง สาธารณสขทออกในเมษายน 2556 ทกบรรจภณฑของผลตภณฑยาสบตองมขอมล ดานสขภาพซงจะเรมตนในเดอนเมษายน 2557 และค�าเตอนสขภาพภาพเรมตน ในเดอนมถนายน 2557

Page 9: บทที่ - Krirk Universityromphruekj.krirk.ac.th/books/2557/3/6.pdf · บทที่ จ ปที่ 2 บับที่ มิถุนายน6-กันยายน

117กฎหมายหามสบบหรระหวางประเทศใน AEC และอตราการสบบหร

บทท 6

ราชอาณาจกรกมพชา6

กฎหมายควบคมการสบบหร กมพชาเขาเปนสมาชกกลม WHO FCTC ในป ค.ศ. 2005 กฎหมายเกยวกบ การควบคมบหรตามทไดทบทวนวรรณกรรมตอไปน ยงไมไดรบการแปลเปนภาษา องกฤษอยางเปนทางการ

การก�าหนดสถานทหามสบบหร หามสบบหรในสถานทท�างาน สถานศกษา พนทสาธารณะ และสถานขนสงมวลชน อยางไรกตามอนญาตใหสบบหรในพนททจดใหเปนสถานทสบบหรได เชน ในพนทรอของสนามบน ภตตาคาร

การโฆษณา การสงเสรมการขายและสนบสนนกจกรรม การแสดงสนคาในแผงขายหรอรานคา จะไดรบอนญาตใหแสดงเพยงหนงโลโกหรอชอของผลตภณฑยาสบ ซงแสดงหรอวางภายในพนทขนาด 600 ตารางเซนตเมตร โดยมความยาว 30 เซนตเมตรและกวาง 20 เซนตเมตร ในการโฆษณาแสดงผลตภณฑจะสามารถแสดงไดเพยง 1 ผลตภณฑเทานน (20 หนวยยอยในบรรจภณฑ) หามโฆษณาผลตภณฑยาสบผานสอมวลในรปแบบของภาพ ขอความ หรอ เสยงวทยโทรทศนนตยสาร CD VCD DVD และการบรการการสอสารโทรคมนาคม หามการโฆษณาผลตภณฑยาสบในทสาธารณะบนโปสเตอร ปายแบนเนอร ภาพวาดหรอสอโฆษณาอน ๆ และการโฆษณาผลตภณฑยาสบ โดยใชภาพบนผนงของรถหรอในประเภทของยานพาหนะใดๆ การแสดงผลของผลตภณฑยาสบหรอโลโกหรอไดรบอนญาตทรานคายาสบหรอรานคาเทานน ขนาดและจ�านวนของโลโกผลตภณฑยาสบหรอชอการคาทจะแสดงทรานคายาสบและแผงลอยจะถกก�าหนดโดยประกาศของรฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสข

6 www.tobaccocontrollaws.org/legislation/country/cambodia/laws

Page 10: บทที่ - Krirk Universityromphruekj.krirk.ac.th/books/2557/3/6.pdf · บทที่ จ ปที่ 2 บับที่ มิถุนายน6-กันยายน

118

บทท 6

วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรก

ปท 32 ฉบบท 3 มถนายน - กนยายน 2557

หามการโฆษณาผลตภณฑยาสบใหกบประชาชนในสถานทสาธารณะใดๆ เชน คอนเสรต การแขงกฬา เหตการณทสาธารณะอนๆ และสงเสรมการขายผลตภณฑยาสบใหกบลกคาโดยตวแทนของบรษทยาสบหามสนบสนนเปนสปอนเซอรในคอนเสรต กฬา กจกรรมสาธารณะอนๆ ในรปแบบของผลตภณฑยาสบหรอวสดอนๆ ทมชอการคายาสบ ยกเวนการสนบสนนในรปแบบของวสดหรอกองทนในกจกรรมดานมนษยธรรม หรอกจกรรมเพอประโยชนตอสงคม

บรรจภณฑและการตดฉลาก ส�าหรบบรรจภณฑบหรใหมขอความเตอนสขภาพ ซงจะตองอยในรปแบบและ ขนาดตวอกษรทก�าหนดไว โดยบงคบใหมขอความค�าเตอนสขภาพอย 5 ค�าเตอนบนบรรจภณฑบหรขอความค�าเตอนสขภาพจะตองครอบครองอยางนอยรอยละ 30 ของพนทหลกของบรรจภณฑบหรอยทสวนลางของบรรจภณฑบหร ขอความ ค�าเตอนสขภาพจะถกตพมพดวยสด�าบนพนทสขาวของบรรจภณฑบหร ลอมรอบดวยกรอบสด�าทมความหนาถงรอยละ 5.88 ของความกวางของกลองขอความ

สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว7

กฎหมายควบคมการสบบหร เขาเปนสมาชกกลม WHO FCTC ในป ค.ศ. 2006 กฎหมายเกยวกบการควบคมบหรตามทไดเรยบเรยงตอไปน ยงไมไดรบการแปลเปนภาษาองกฤษ อยางเปนทางการ

การก�าหนดสถานทหามสบบหร หามสบบหรในพนทสนามบน สถานทท�างาน สถานขนสงมวลชน สถาน ศกษาและสถานกฬา ตองมการก�าหนดพนทสบบหรในรานคา โรงแรม รานอาหาร สถานทสาธารณะทมคนอยมาก

7 www.tobaccocontrollaws.org/legislation/country/laos/laws

Page 11: บทที่ - Krirk Universityromphruekj.krirk.ac.th/books/2557/3/6.pdf · บทที่ จ ปที่ 2 บับที่ มิถุนายน6-กันยายน

119กฎหมายหามสบบหรระหวางประเทศใน AEC และอตราการสบบหร

บทท 6

การโฆษณา การสงเสรมการขายและสนบสนนกจกรรม หามการโฆษณาทสงเสรมการใชผลตภณฑยาสบหามการท�าวธใดๆ การ ด�าเนนการทจะท�าใหเกดการสนใจ การเชอมน หรอตองการทจะลองสบบหรไมวาจะโดยการพด ใชภาพการเขยนการสาธต การใชโฆษกคนดง หามการโฆษณาการขายผลตภณฑยาสบในทกรปแบบหามการโฆษณาผลตภณฑยาสบเพอขายผานทางสอสาธารณะใดๆ รวมทงผานทางสอสงพมพ สงพมพสออเลกทรอนกส อนเทอรเนต วทย หรอโทรทศน โดยภาพของการซอ การแสดงผลของเครองหมายการคาหรองานน�าเสนอชนดอนๆ ของแถลงการณทเกยวกบผลตภณฑยาสบ หามวางโฆษณาผลตภณฑยาสบในบรเวณใดๆ ไมวาทางตรงหรอทางออม เวนแตในกรณทแสดงเพอขายในรานคาปลกทวไป ตวอยางเชน การโฆษณาทแสดงบนตยาสบและรมขนาดใหญ และบนปายรานคาปลก หามในการโฆษณาผลตภณฑยาสบโดยผานการสนบสนน การแขงขนกฬา การท�างานศลปะหรอการศกษาใดๆ หรอการสนบสนนกจกรรมอนๆ

บรรจภณฑและการตดฉลาก ค�าเตอนสขภาพจะตองระบบนกลองบหรทง 2 ดาน ซงจะตองปฏบตตาม ดงน 1. ค�าเตอนจะตองครอบคลมพนทรอยละ 30 ของบรรจภณฑบหร 2. ขอบของฉลากจะตองมความกวาง 2 มลลเมตร 3. พนหลงของฉลากจะตองมสด�าและตวอกษรสขาว 4. ค�าเตอนจะตองใชตวอกษรทก�าหนดไว 5. ขอความเตอนบงคบจะตองม 6 ขอความตามทก�าหนดไว ตวอกษรทใชส�าหรบการพมพค�าเตอนสขภาพจะตองมขนาดเหมาะสมและเหมาะกบขนาดของบรรจภณฑบหรหรอกลองตามทระบไวดงตอไปน 1. ถาบรรจภณฑบหรมพนทดานหนาและดานหลงนอยกวา 37 ตารางเซนตเมตร ขนาดตวอกษรของตวอกษรทพมพจะตองเปน 20 2. ถาบรรจภณฑบหรมดานหนาและพนทดานหลงมากกวา 37 ตารางเซนตเมตร แตนอยกวา 80 ตารางเซนตเมตร ขนาดตวอกษรทจะตองเปน 25

Page 12: บทที่ - Krirk Universityromphruekj.krirk.ac.th/books/2557/3/6.pdf · บทที่ จ ปที่ 2 บับที่ มิถุนายน6-กันยายน

120

บทท 6

วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรก

ปท 32 ฉบบท 3 มถนายน - กนยายน 2557

สาธารณรฐฟลปปนส8

กฎหมายควบคมการสบบหร ฟลปปนสเปนสมาชก WHO FCTC ในป ค.ศ. 2005 ในป ค.ศ. 2003 ไดออกพระราชบญญตฉบบท 9211 เพอควบคมยาสบ เปนกฎหมายรวมเรองวาดวยการสบบหรในทสาธารณะ การขายใหกบผเยาว บรรจภณฑและการตดฉลากของผลตภณฑยาสบ การโฆษณายาสบ การสงเสรม การขาย และผสนบสนน ทงนไดรวมถงประกาศเขตปลอดบหรดวย โดยองคการอาหารและยา มอ�านาจควบคมผลตภณฑยาสบ ในป ค.ศ. 2010 มประกาศใหแสดงขอมลสขภาพ หรอรปบนบรรจภณฑบหร และหามไมใหมการใชขอมลทท�าใหเขาใจผดโดยตรงหรอโดยออม สราง หรอมแนวโนมทจะสรางความประทบใจเทจวาผลตภณฑยาสบหนงๆ มอนตรายนอยกวาผลตภณฑยาสบอนๆ หรอชอการคาอนๆ

การก�าหนดสถานทหามสบบหร ฟลปปนสการสบบหรเปนสงตองหามในสถานทสาธารณะและสถานท ท�างาน เชน สถาบนสขภาพ สถาบนการศกษา สถานททมผ เยาว สถานท ของรฐ และสถานขนสงมวลชนเปนทปลอดบหร ภายใตกฎหมายแหงชาตอนญาตใหสถานทสาธารณะอนๆ สถานทท�างานอนๆ รวมถงบาร ผบ ไนตคลบก�าหนด พนทสบและมการระบายอากาศเพอสบบหร

การโฆษณา การสงเสรมการขายและสนบสนนกจกรรม การโฆษณาโดยตรงผานรปแบบสวนใหญของสอมวลชนเปนสงตองหาม แตบรษทยาสบยงสามารถโฆษณา ณ จดขาย แจกผลตภณฑยาสบ และมกจกรรม สงเสรมการขายอนๆ บรษทยาสบไมไดรบอนญาตใหเปนผสนบสนนในชองทาง กฬา คอนเสรต กจกรรมทางวฒนธรรมศลปะ หรอกจกรรมของรฐ

8 www.tobaccocontrollaws.org/legislation/country/phillipines/laws

Page 13: บทที่ - Krirk Universityromphruekj.krirk.ac.th/books/2557/3/6.pdf · บทที่ จ ปที่ 2 บับที่ มิถุนายน6-กันยายน

121กฎหมายหามสบบหรระหวางประเทศใน AEC และอตราการสบบหร

บทท 6

บรรจภณฑและการตดฉลาก ปายค�าเตอนก�าหนดเปนขอความเทานนและครอบคลมรอยละ 30 ของ ดานหนาบรรจภณฑของผลตภณฑยาสบท แตในเดอนกรกฎาคม 2557 จะม กฎหมายใหมซงเมอบงคบใช จะท�าใหตองแสดงรปภาพและขอความดานสขภาพ บนบรรจภณฑดานหลกทงสองดาน และมพนทไมนอยกวารอยละ 50

ประเทศมาเลเซย9

กฎหมายควบคมการสบบหร มาเลเซยเปนสมาชก WHO FCTC ในป ค.ศ. 2005 การบรโภคยาสบถกควบคมภายใตพระราชบญญตอาหารป ค.ศ. 1983 โดยในป ค.ศ. 2004 ไดออกระเบยบขอบงคบ การควบคมสนคายาสบและควบคม สภาพแวดลอมทปลอดบหร การโฆษณายาสบ การสงเสรมผสนบสนน บรรจภณฑยาสบและการตดฉลาก กฎหมายของป ค.ศ. 2004 ไดรบการแกไขหลายครงจนถง ป ค.ศ. 2013 นอกจากนยงมประกาศ 2 ฉบบ ประกาศหามสบบหรในพนทหามสบ ในป ค.ศ. 2011 และ ค.ศ. 2012 ประกาศก�าหนดเพมเตมเกยวกบอาคารและ สถานทเปนเขตปลอดบหรโดยรฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสข

การก�าหนดสถานทหามสบบหร การสบบหรเปนสงตองหามเฉพาะในสถานทสาธารณะและทท�างานทไดประกาศไว ซงไดแก ในสถานทท�างานทมระบบปรบอากาศแบบรวมศนย สถานสขภาพ สถานศกษา สถานทภาครฐ สถานวฒนธรรม และสนามกฬาในรม สามารถสบบหรไดในผบดสโก ไนทคลบ คาสโน รวมทงในบรเวณพนท สบบหรในหองปรบอากาศของรานอาหาร และสถานขนสงสาธารณะทไมมเครอง ปรบอากาศ สวนธนาคาร สถาบนการเงน บรษทโทรคมนาคมแหงชาต บรษท พลงงานแหงชาต และไปรษณย จะหามสบเฉพาะชนทมเคานเตอรใหบรการ (แตสถานทนนตองไมใชเครองปรบอากาศแบบรวมศนย)

9 www.tobaccocontrollaws.org/legislation/country/malaysia/laws

Page 14: บทที่ - Krirk Universityromphruekj.krirk.ac.th/books/2557/3/6.pdf · บทที่ จ ปที่ 2 บับที่ มิถุนายน6-กันยายน

122

บทท 6

วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรก

ปท 32 ฉบบท 3 มถนายน - กนยายน 2557

การโฆษณา การสงเสรมการขายและสนบสนนกจกรรม การโฆษณาและสงเสรมการขายยาสบทกรปแบบเปนสงตองหาม แตเนองจากขาดค�านยามของ “การสงเสรมการขายยาสบ” ในกฎหมาย ท�าใหไมครอบคลมการสงเสรมการขายยาสบบางรปแบบ กฎหมายไมไดหามการสนบสนนทางการเงนหรออนๆ หากผสนบสนนไมไดประชาสมพนธเพอสงเสรมผลตภณฑยาสบ

บรรจภณฑและการตดฉลาก ระเบยบก�าหนดใหมหนงในหกของค�าเตอนเกยวกบสขภาพใหมรปภาพและขอความประกอบ ปรากฏบนแตละบรรจภณฑยาสบและกลองบหร ส�าหรบบรรจภณฑหนวยยอยของบหรขอความและรปภาพค�าเตอนจะตองครอบครองรอยละ 50 ของดานหนาของบรรจภณฑและรอยละ 60 ของดานหลงบรรจภณฑ ขอความของค�าเตอนจะตองเปนภาษามาเลเซยทแผงดานหนาและภาษาองกฤษทแผง ดานหลง ส�าหรบกลองค�าเตอนจะตองครอบครองรอยละ 50 ของแผงดานบน (ในภาษามาเลเซย) และรอยละ 60 ของแผงดานลาง (ในภาษาองกฤษ) สวนประกอบ และสารปลดปลอยออกจะตองแสดงเปนขอความโดยการบรรยาย ค�าทท�าให เขาใจผดไมอนญาตใหมค�าอธบายและขอมลอนๆ ทอ างวายาสบหรอบหร ชอการคาหนงเปนอนตรายนอยกวาชอการคาอนๆ

สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม10

กฎหมายควบคมการสบบหร เขาเปนสมาชกกลม WHO FCTC ในป ค.ศ. 2004 ในป ค.ศ. 2000 เวยดนามไดเปดตวนโยบายควบคมยาสบแหงชาต โดยก�าหนดวตถประสงคของนโยบายในหลายแงมมของการควบคมยาสบ รวมถง ขอหามในการโฆษณาการสงเสรมการขายยาสบและการสนบสนน ค�าเตอนสขภาพ ภาษและราคา การเลกสบบหร และขอจ�ากดในการสบบหรทสาธารณะ ในป ค.ศ.2012 กฎหมายไดประกาศใหใชขอบงคบบรรจภณฑและการตดฉลาก ในป ค.ศ.2013 ระบใหมการพมพค�าเตอนสขภาพบนบรรจภณฑผลตภณฑยาสบ และก�าหนดบทลงโทษส�าหรบการละเมดการหามสบบหรในเครองบนพลเรอน

10 www.tobaccocontrollaws.org/legislation/country/vietnam/laws

Page 15: บทที่ - Krirk Universityromphruekj.krirk.ac.th/books/2557/3/6.pdf · บทที่ จ ปที่ 2 บับที่ มิถุนายน6-กันยายน

123กฎหมายหามสบบหรระหวางประเทศใน AEC และอตราการสบบหร

บทท 6

การก�าหนดสถานทหามสบบหร หามสบบหรในสถานทในรมและกลางแจงทงหมดของสถาบนสขภาพ สถานท ส�าหรบเดก และสถานศกษา (นอกจากมหาวทยาลยวทยาลยและสถาบนการศกษาทการสบบหรเปนสงตองหามเฉพาะในอาคารเทานน) การสบบหรเปนสงตองหามในอาคารของสถานทสาธารณะและสถานทท�างาน แตมขอยกเวนในพนทสนามบนในสวนรอ บารเลานจ คาราโอเกะ ดสโก โรงแรม เกสตเฮาสและทหองพกทมการระบายอากาศส�าหรบการสบบหร

การโฆษณา การสงเสรมการขายและสนบสนนกจกรรม ไมอนญาตใหมการโฆษณายาสบและสงเสรมการขาย รวมทงท�าการตลาดโดยตรงใหกบผบรโภค การแสดงผลตภณฑยาสบถกจ�ากดใหเพยงแคหนงกลองบหร ธรกจยาสบไดรบอนญาตใหด�าเนนการ “ท�าบญ” โดยการสนบสนนการก�าจดความอดอยากและการลดความยากจน การปองกนและควบคมภยพบตทางธรรมชาต โรคระบาด และในการตอสการลกลอบขนบหร แตผสนบสนนเหลานไมไดรบการเผยแพรในสอมวลชน

บรรจภณฑและการตดฉลาก ผลตภณฑยาสบจะตองมค�าเตอนสขภาพภาพครอบคลมรอยละ 50 ของ ดานหนาและดานหลงของผลตภณฑ ก�าหนดใหมหกค�าเตอนซงจะตองแสดง พรอมกนเปนระยะเวลาสองป หลงจากนนค�าเตอนตองมการเปลยนแปลง ในวนท 8 พฤศจกายน 2556 บรรจภณฑทงหมดของผลตภณฑยาสบจะตองแสดงค�าเตอนสขภาพทก�าหนดไว กฎหมายไมไดแยกค�าเตอนสขภาพระหวางผลตภณฑยาสบ มควนและผลตภณฑยาสบไรควน

สหภาพพมา11

กฎหมายควบคมการสบบหร เขาเปนสมาชกกลม WHO FCTC ในป ค.ศ. 2004 กฎหมายเกยวกบการควบคมบหร ตามทไดทบทวนวรรณกรรมตอไปน ยงไมไดรบการแปลเปนภาษาองกฤษอยางเปนทางการ

11 www.tobaccocontrollaws.org/legislation/country/myanmar/laws

Page 16: บทที่ - Krirk Universityromphruekj.krirk.ac.th/books/2557/3/6.pdf · บทที่ จ ปที่ 2 บับที่ มิถุนายน6-กันยายน

124

บทท 6

วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรก

ปท 32 ฉบบท 3 มถนายน - กนยายน 2557

การก�าหนดสถานทหามสบบหร หามสบบหรในทดงตอไปนโรงพยาบาล สถานพยาบาลตางๆ และคลนก สนามกฬา และสถานทเลนกฬาในรม สถานเดกเลน สถานศกษา มหาวทยาลย อาชวศกษา โรงละครโอเปรา โรงภาพยนตรรานคาและหางพพธภณฑ หองสมดลฟต สถานขนสงมวลชน หองปรบอากาศในทสาธารณะ หองประชมสาธารณะโรงเรยนกวดวชา หามสบบหรในสถานททประชาชนสามารถเขาถงไดในตอไปนอาคาร ยานพาหนะ ยกเวนพนทส�านกงานและหองสวนตว แตตองจดพนทสบบหรไวใน พนทตอไปน 1. ส�านกงานและหนวยงาน 2. อาคารโรงงานและการประชมเชง ปฏบตการ 3. อาคารโรงแรม โมเตล เกสตเฮาสและบานทพก 4. อาคารของสถานรถไฟสนามบน ทาเรอและทารถประจ�าทางทางหลวง 5. ภตตาคาร 6. รถไฟและเรอส�าหรบการขนสงผโดยสาร 7. อาคารสาธารณะอนๆ หองพกและสถานททก�าหนด

การโฆษณา การสงเสรมการขายและสนบสนนกจกรรม หามกระท�าการโฆษณาหรอสงเสรมการขายในชองทางตอไปน 1. การตงปายโฆษณาโดยการวาดภาพโฆษณา ตดตราโฆษณา แจกจาย เอกสารโฆษณาหรอโฆษณาดวยวธการอนๆ 2. การแพรภาพหรอแสดงโดยวทย โทรทศน ภาพยนตร และวดโอ หรอ ระบบการสอสาร 3. การอธบายโดยในหนงสอพมพ วารสาร นตยสาร และแผนพบหรอ แจกจาย 4. การแจกฟรสนคาหรอใหเปนของขวญทมปายชอของซการ และผลตภณฑ ยาสบ 5. สนบสนนกฬา นทรรศการหรอกจกรรมใดๆ 6. การโฆษณาฉลากสนคาของบหรบนสนคาบคคลทวไป

บรรจภณฑและการตดฉลาก บนบรรจภณฑบหรจะตองมขอความเตอนเกยวกบผลกระทบตอสขภาพและค�าเตอนจ�าเปนอนๆ แตไมไดก�าหนดรปแบบ หรอขนาดใดๆ

Page 17: บทที่ - Krirk Universityromphruekj.krirk.ac.th/books/2557/3/6.pdf · บทที่ จ ปที่ 2 บับที่ มิถุนายน6-กันยายน

125กฎหมายหามสบบหรระหวางประเทศใน AEC และอตราการสบบหร

บทท 6

สาธารณรฐสงคโปร12

กฎหมายควบคมการสบบหร สงคโปรเปนสมาชก WHO FCTC ในป ค.ศ. 2004 มการออกกฎหมายควบคมการบรโภคยาสบอยสองสวนหลกๆ สวนแรก เกยวกบสถานท คอ หามการสบบหรในบางสถานท พระราชบญญตใหอ�านาจส�านกงานสงแวดลอมแหงชาตก�าหนดสถานทและยานพาหนะสาธารณะเปนสถานทปลอดบหร ออกประกาศหามการสบบหรในบางสถานท ประกาศระบสถานทปลอดบหรในพนทสาธารณะและการขนสง และมอ�านาจการบงคบใชและบทลงโทษ สวนทสองของการออกกฎหมายควบคมการบรโภคยาสบ เปนการควบคม การโฆษณาและการขาย การสงเสรมและการสนบสนนการขาย บรรจภณฑของผลตภณฑยาสบและการตดฉลาก กฎหมายควบคมสอโฆษณาหลายๆ ทาง เชน การโฆษณาในหนงสอพมพตางประเทศ การออกใบอนญาตส�าหรบการน�าเขาและการขายยาสบ และขอความทจ�าเปนและภาพในขอความแจงเตอนดานสขภาพทจะปรากฏบนบรรจภณฑยาสบ

การก�าหนดสถานทหามสบบหร หามสบบหรในรานคา มหาวทยาลย สถาบนอาชวศกษา สงอ�านวยความสะดวกทางวฒนธรรม โรงพยาบาลและสถานพยาบาลอนๆ ถงแมวาการสบบหรเปนสง ตองหามในสถานท สาธารณะในอาคาร และสถานทท�างาน แตยงสามารถจดตง สถานทสบบหรขนในสถานทท�างาน อาคารรฐบาล สถานประกอบการอาหารท เตรยมเกบไวหรอขาย และระบบขนสงสาธารณะ

การโฆษณา การสงเสรมการขายและสนบสนนกจกรรม การโฆษณาผลตภณฑยาสบแทบทงหมดเปนสงตองหาม “การโฆษณา” ถกก�าหนดไวอยางกวางขวางรวมไปถงรปแบบการโฆษณาทางตรง ทางออมและ การสงเสรมการขาย ทงในหนงสอพมพและนตยสารตางประเทศและจดการแสดงสนคาทขาย การเผยแพรการสนบสนนยาสบเปนสงตองหาม แตการสนบสนนทางการเงนไมไดหาม

12 www.tobaccocontrollaws.org/legislation/country/singapore/laws

Page 18: บทที่ - Krirk Universityromphruekj.krirk.ac.th/books/2557/3/6.pdf · บทที่ จ ปที่ 2 บับที่ มิถุนายน6-กันยายน

126

บทท 6

วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรก

ปท 32 ฉบบท 3 มถนายน - กนยายน 2557

บรรจภณฑและการตดฉลาก บรรจภณฑของผลตภณฑยาสบมควน ในแตละพนทหลกทงสองดานจะตองแสดงค�าเตอนหนงภาพในแตละดาน ซงครอบครองอยางนอยรอยละ 50 ของพนผว โดยหมนเวยนค�าเตอนซงประกอบดวยรปและขอความทงหกชนดตามทก�าหนดไว ในผลตภณฑยาสบไรควนใหมค�าเตอนเปนขอความและมพนทครอบครองอยางนอย รอยละ 50 ของแตละดานบนสองพนทหลก โดยหมนเวยนสามค�าเตอนทไดรบอนมต ส�าหรบทงผลตภณฑยาสบมควนและผลตภณฑยาสบไรควนจะตองแสดงหมายเลขโทรศพทของ “สายเลกสบบหร” หามใชบรรจภณฑหรอตดฉลากใหเกดความเขาใจผด มความเทจหลอกลวงหรอมแนวโนมทจะสรางความประทบใจท ผดพลาดเกยวกบสขภาพ

บรไนดารสซาลาม13

กฎหมายควบคมการสบบหร กฎหมายยาสบ ค.ศ. 2005 เปนกฎหมายควบคมการบรโภคยาสบหลกของบรไน และดแลสถานทปลอดบหร การโฆษณายาสบการสงเสรมและการสนบสนนบรรจภณฑยาสบและการตดฉลาก ก�าหนดบทลงโทษส�าหรบการละเมดค�าสงยาสบ กฎหมายควบคมยาสบในป ค.ศ. 2007 มบทบญญตวาดวยสถานทปลอดบหร เปนการควบคมในขนตนส�าหรบพนทสบบหรในอาคารส�านกงาน การออก ใบอนญาตของผน�าเขาคาสงและผคาปลก ระบความตองการทจะตองมใบอนญาตคาปลกและก�าหนดบทลงโทษทเกยวของกบการละเมดใบอนญาต กฎหมายยาสบในป ค.ศ. 2012 แกไขเพมเตมจากระเบยบป ค.ศ. 2007 ออกบทบญญตใหพนทสบบหรรอยละ 100 ตองจดใหมสถานททปลอดบหร มกฎระเบยบทใชส�าหรบบรรจภณฑและการตดฉลาก ก�าหนดเนอหารปแบบและ ขอก�าหนดอนๆ ส�าหรบใสค�าเตอนดานสขภาพบนบรรจภณฑยาสบ และใน กฎหมายตดฉลากป ค.ศ. 2012 (ฉบบแกไขเพมเตม) มการปรบปรงค�าเตอน ส�าหรบผลตภณฑยาสบรมควน และเพมขนาดพนทค�าเตอนทจ�าเปนจากรอยละ 50 เปนรอยละ 75

13 http://www.tobaccocontrollaws.org/legislation/country/brunei-darussalam/laws

Page 19: บทที่ - Krirk Universityromphruekj.krirk.ac.th/books/2557/3/6.pdf · บทที่ จ ปที่ 2 บับที่ มิถุนายน6-กันยายน

127กฎหมายหามสบบหรระหวางประเทศใน AEC และอตราการสบบหร

บทท 6

การก�าหนดสถานทหามสบบหร หามสบบหรในสถานทสาธารณะปดลอมและสถานทท�างาน บนทางเทาใกล กบสถานทประกอบธรกจ และอยในรศม 6 เมตร ของอาคารปลอดบหร อยางไรกตามหองพกโรงแรมจะไมรวมอยในรายชอของสถานทปลอดบหร การสบบหร เปนสงตองหามในระบบขนสงสาธารณะยกเวนบนรถไฟและเรอ อกทงพนท กลางแจงของ “สถานรฐบาล” และ “อาคารส�านกงาน” ยงเปนเขตปลอดบหร บรไน เปนสลตานรฐธรรมนญ ไมมบทบญญตรฐธรรมนญอนๆ หรอกฎหมายของรฐบาล ทองถน ดงนนจงไมสามารถทจะออกกฎหมายควบคมการบรโภคยาสบแหงชาต ในทองถนยอยๆ

การโฆษณา การสงเสรมการขายและสนบสนนกจกรรม บรไนออกกฎหมายหามการโฆษณา สงเสรมการขายและการสนบสนนของผลตภณฑยาสบ แตบางรปแบบของการโฆษณาทางออมยงสามารถกระท�าได เชน เงนสมทบของบรษท โปรแกรมความรบผดชอบตอสงคมของบรษท

บรรจภณฑและการตดฉลาก ส�าหรบผลตภณฑยาสบ หนงในเจดของรปภาพทบงคบและค�าเตอนสขภาพขอความจะตองครอบครองรอยละ 75 ของพนททงสองหนาหลกของบรรจภณฑยาสบ พมพในภาษาองกฤษบนพนผวดานหนงและภาษามาเลเซยบนพนผว อกหนาหนง โดยใหยาสบแตละประเภทมค�าเตอนแตละแบบคละในจ�านวน เทาๆ กน มขอความ “มสารนโคตนและน�ามนดนซงท�าใหเสพยตด” และ “หามจ�าหนายแกผ มอายต�ากวา 18 ป” ไมอนญาตใหมค�าทท�าใหเขาใจผดเครองหมายการคาภาพและสญลกษณทกอใหเกดการเขาใจผด

ความหลากหลายของกฎหมายในภาพรวม

กอนทประเทศไทยจะเขารวมเปนสมาชก WHO FCTC ในป ค.ศ. 2004 ประเทศไทยมกฎหมายหลกทควบคมการควบคมการบรโภคยาสบ 2 ฉบบ ตงแต ป ค.ศ. 1992 (พ.ศ. 2535) แสดงวาไทยมเจตนารมณทจะควบคมการบรโภคยาสบกอนทจะเปนสมาชก ซงพระราชบญญตฉบบหนงครอบคลม การควบคมผลตภณฑยาสบในสวนของบรรจภณฑ การตดฉลากและการโฆษณายาสบสงเสรมการขายพระราชบญญตอกฉบบหนงจะคมครองสขภาพทไมสบบหร ตามความใน

Page 20: บทที่ - Krirk Universityromphruekj.krirk.ac.th/books/2557/3/6.pdf · บทที่ จ ปที่ 2 บับที่ มิถุนายน6-กันยายน

128

บทท 6

วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรก

ปท 32 ฉบบท 3 มถนายน - กนยายน 2557

พระราชบญญตทงสองนกระทรวงสาธารณสขไดออกประกาศตามมาอกหลายฉบบ ประกาศกระทรวงสาธารณสขลาสด คอฉบบท 19 ของป ค.ศ. 2010 หามสบบหร ในทกสถานทสาธารณะทเปนพนทในรม สถานทท�างาน และการขนสงสาธารณะ สถานทกลางแจงบางแหง มขอยกเวนแตสวนของพนทสบบหรของสนามบนนานาชาตซงไดก�าหนดเอาไว แนวโนมของกฎหมายเพอควบคมการบรโภคยาสบจะเพมความเขมขน มากขน ดงจะเหนวาทกประเทศใน AEC ตางมกฎหมายเพอควบคมการบรโภคยาสบ และกฎหมายเหลานนจะมการปรบปรงเพมเตมเปนระยะเพอครอบคลม ค�าเตอนใหมากขน ก�าหนดสถานทปลอดบหรเพมขน แตยงมความหลากหลาย ของหนวยงานทจะมอ�านาจในการควบคม เชน บางประเทศพระราชบญญต ใหอ�านาจส�านกงานสงแวดลอมแหงชาตเปนผ มอ�านาจในการก�าหนดสถานท ปลอดบหร บางประเทศก�าหนดใหกฎหมายเพอควบคมการบรโภคยาสบอยภายใต พระราชบญญตอาหารแตสวนมากจะเปนบทบาทของกระทรวงสาธารณสข ทกประเทศใน AEC เข าร วมเป นสมาชก WHO FCTC มเพยง ประเทศเดยวทไมไดเขารวมเปนสมาชก คอ อนโดนเซย แมไมไดเปนสมาชก อนโดนเซยกมกฎหมายตงแตป ค.ศ. 2009 แตปจจบนใชกฎหมายป ค.ศ. 2012 เปนกฎระเบยบของการปกครองหลกในการควบคมการบรโภคยาสบ การควบคมการสบบหรของประชาชน บรรจภณฑและการตดฉลาก และการโฆษณาสงเสรม การขายและการสนบสนนผลตภณฑยาสบ

การก�าหนดสถานทหามสบบหร

ทกประเทศจะตองมสถานทปลอดบหร ซงทก�าหนดเหมอนกนทกประเทศ คอหามสบบหรในสถานทสาธารณะ สถานศกษา และสถานพยาบาล หลายประเทศกฎหมายก�าหนดใหหามโดยเดดขาด แตบางประเทศก�าหนดใหสบไดในบรเวณ สบบหร สวนผบ ดสโก ไนทคลบ คาสโน มกจะไดรบอนญาตใหเปนสถานท สบบหรได ส�าหรบเวยดนามอนญาตใหสบบหรไดในมหาวทยาลยสวนทเปนกลางแจง สวนมาเลเซยอนญาตให ธนาคาร สถาบนการเงน บรษทโทรคมนาคมแหงชาต บรษทพลงงานแหงชาต และไปรษณย ทไมใชเครองปรบอากาศแบบรวมศนย เปนสถานทสบบหรได จะหามสบเฉพาะชนทมเคานเตอรใหบรการ

Page 21: บทที่ - Krirk Universityromphruekj.krirk.ac.th/books/2557/3/6.pdf · บทที่ จ ปที่ 2 บับที่ มิถุนายน6-กันยายน

129กฎหมายหามสบบหรระหวางประเทศใน AEC และอตราการสบบหร

บทท 6

การโฆษณา การสงเสรมการขายและสนบสนนกจกรรม

ทกประเทศใน AEC จะหามการโฆษณาผลตภณฑยาสบโดยตรงตอผบรโภค และผานสอสารมวลชน ยกเวนอนโดนเซยซงอนญาตใหโฆษณายาสบในโทรทศน และวทยไดระหวางเวลา 21.30-05.00 แตตองไมแสดงบหร รปรางของบหร ตราสนคาผลตภณฑยาสบหรอการสบบหร บางประเทศอนญาตใหวางโฆษณา ณ จดขาย หรอรถทขนสง การสนบสนนกจกรรมสวนมากจะอนญาตใหท�าได เฉพาะท ในรปแบบของวสดหรอกองทนในกจกรรมดานมนษยธรรม หรอกจกรรมเพอประโยชนตอสงคม แตเผยแพรชอของผลตภณฑไมได สวนการสนบสนนกฬา คอนเสรตจะท�าไมได

บรรจภณฑและการตดฉลาก

ฉลากหรอบรรจภณฑของบหรเปนพนทซงจะตองใสค�าเตอนดานสขภาพ ซงประกอบดวยขอความและรปภาพ ซงแตละประเทศจะมรปภาพและขอความมาตรฐานใหใช เชน ค�าเตอนดานสขภาพทก�าหนดคอ การสบบหรท�าใหเกด มะเรงปอด มะเรงปาก การคลอดผดปกต ฟนเสย นอกจากขอบงคบเรองขอความและรปภาพแลว ยงก�าหนดขนาดพนท ขนาดตวอกษรและภาษาดวย ต�าแหนงการวางค�าเตอนตองอยบนพนทหลก เพอใหสามารถมองเหนไดชด หามการใชค�าสงหรอสญลกษณทอาจจะท�าใหเขาใจผด หรอทอาจกระตนใหเกดการบรโภค สวนค�าเตอนสขภาพส�าหรบบหรไรควนนน หลายประเทศรวมทงประเทศไทยยงไมไดก�าหนดไว ยกเวนสงคโปรทก�าหนดใหม และยงตองแสดงหมายเลขโทรศพทของ “สายเลกสบบหร” ไวอกดวย

เปรยบเทยบอตราการสบบหรระหวางประชากรของประเทศใน AEC ความหลากหลายของกฎหมายทเกยวของกบการควบคมยาสบ ยอมจะท�าให อตราการสบบหรของประชากรแตกตางกน ประเทศทมการควบคมอยางรดกม ควรจะมอตราการสบนอย ในขณะทประเทศทไมเขมงวดดานกฎหมายควรทจะมอตราการสบบหรสง ขอมลลาสดในป ค.ศ. 2013 ของ WHO รายงานอตราการ

Page 22: บทที่ - Krirk Universityromphruekj.krirk.ac.th/books/2557/3/6.pdf · บทที่ จ ปที่ 2 บับที่ มิถุนายน6-กันยายน

130

บทท 6

วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรก

ปท 32 ฉบบท 3 มถนายน - กนยายน 2557

สบบหรในกลมประชากรทมอายมากกวา 15 ป ของประเทศตางๆ โดยแบงออก เปน 2 กลม ตามพฤตกรรมการสบบหร คอ Current หรอ ผทสบบหรในปจจบน และ Daily หรอ ผทสบบหรเปนประจ�า ในตารางดานลางจะน�าเสนออตราการ สบบหรในกลมประเทศอาเซยน14

ตามตารางนอนโดนเซยเปนประเทศทมสดสวนประชากรสบบหรมากทสด ทงประเภทสบในปจจบนและสบเปนประจ�า รองลงมาเปนฟลปปนสและลาว ตามล�าดบ สวนประเทศทมสดสวนนอยทสด คอ บรไนดารสซาลาม สงคโปร พมา

ตารางแสดงอตราการสบบหรในประเทศอาเซยนของ current (ผทสบในปจจบน) และ daily (ผทสบเปนประจ�า)

สรป จากการทบทวนวรรณกรรมพบวา ในปจจบนอนโดนเซยเปนเพยงประเทศเดยวเทานนทยงไมไดเขารวมเปนสมาชก WHO Framework Convention on Tobacco Control และมอตราการสบบหรมากทสดในทกประเทศของ ASEAN ทงผทสบบหรในปจจบน และผทสบบหรเปนประจ�า แตอยางไรกตาม เมอมองด ในรายละเอยดกฎหมายแลว เมยนมารยงไมไดระบการควบคมเขมงวดเทาประเทศ อนๆ อตราการสบบหรถอวาอยในระดบปานกลาง

14 WHO report on the global tobacco epidemic, 2013

14

บรรจภณฑและการตดฉลาก ฉลากหรอบรรจภณฑของบหรเปนพนทซงจะตองใสคาเตอนดานสขภาพ ซงประกอบดวยขอความและรปภาพ ซงแตละประเทศจะมรปภาพและขอความมาตรฐานใหใช เชน คาเตอนดานสขภาพทกาหนดคอ การสบบหรทาใหเกดมะเรงปอด มะเรงปาก การคลอดผดปกต ฟนเสย นอกจากขอบงคบเรองขอความและรปภาพแลว ยงกาหนดขนาดพนท ขนาดตวอกษรและภาษาดวย ตาแหนงการวางคาเตอนตองอยบนพนทหลก เพอใหสามารถมองเหนไดชด หามการใชคาส งหรอสญลกษณทอาจจะทาใหเขาใจผดหรอทอาจกระตนใหเกดการบรโภค สวนคาเตอนสขภาพสาหรบบหรไรควนน น หลายประเทศรวมท งประเทศไทยยงไมไดกาหนดไว ยกเวนสงคโปรทกาหนดใหม และยงตองแสดงหมายเลขโทรศพทของ “สายเลกสบบหร” ไวอกดวย เปรยบเทยบอตราการสบบหรระหวางประชากรของประเทศใน AEC ความหลากหลายของกฎหมายทเกยวของกบการควบคมยาสบ ยอมจะทาใหอตราการสบบหรของประชากรแตกตางกน ประเทศทมการควบคมอยางรดกมควรจะมอตราการสบนอย ในขณะทประเทศทไมเขมงวดดานกฎหมายควรทจะมอตราการสบบหรสง ขอมลลาสดในป ค.ศ.2013 ของ WHO รายงานอตราการสบบหรในกลมประชากรทมอายมากกวา 15 ป ของประเทศตางๆ โดยแบงออกเปน 2 กลม ตามพฤตกรรมการสบบหร คอ Current หรอ ผทสบบหรในปจจบน และ Daily หรอ ผทสบบหรเปนประจา ในตารางดานลางจะนาเสนออตราการสบบหรในกลมประเทศอาเซยน14 ตามตารางนอนโดนเซยเปนประเทศทมสดสวนประชากรสบบหรมากทสด ท งประเภทสบในปจจบนและสบเปนประจา รองลงมาเปนฟลปปนสและลาวตามลาดบ สวนประเทศทมสดสวนนอยทสด คอ บรไนดารสซาลาม สงคโปร พมา ตารางแสดงอตราการสบบหรในประเทศอาเซยนของ current (ผทสบในปจจบน) และ daily (ผทสบเปนประจา)

ประเทศ Adult prevalence, smoking (%) Current Daily

สาธารณรฐอนโดนเซย 35 29 ราชอาณาจกรกมพชา 22 21 สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว 26 21 สาธารณรฐฟลปปนส 27 21 ประเทศมาเลเซย 23 20 ราชอาณาจกรไทย 24 19 สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม 23 19 สหภาพพมา 22 17 สาธารณรฐสงคโปร n/a 14

14 WHO report on the global tobacco epidemic, 2013

15

บรไนดารสซาลาม 18 13 ทมา : World Health Organization. 2013. WHO report on the global tobacco epidemic. Geneva : World Health Organization. สรป จากการทบทวนวรรณกรรมพบวา ในปจจบนอนโดนเซยเปนเพยงประเทศเดยวเทาน นทยงไมไดเขารวมเปนสมาชก WHO Framework Convention on Tobacco Control และมอตราการสบบหรมากทสดในทกประเทศของ ASEAN ท งผทสบบหรในปจจบน และผทสบบหรเปนประจา แตอยางไรกตาม เมอมองดในรายละเอยดกฎหมายแลว พมายงไมไดระบการควบคมเขมงวดเทาประเทศอนๆ อตราการสบบหรถอวาอยในระดบปานกลาง สาหรบไทยน นเมอเปรยบเทยบความเขมงวดของกฎหมายจะถอวาเปนประเทศทมกฎหมายเขมงวดมากกวาประเทศอนๆ ในดานการประกาศสถานทหามสบบหร การโฆษณาประชาสมพนธและการควบคมการออกแบบผลตภณฑบหร อกท งในปจจบนมการรณรงคการงดสบบหรอยางจรงจง มการกาหนดอายในการซอและสถานทหามสบบหร ทาใหปจจบนมอตราการสบบหรทลดลง ในมมของกฎหมายทพบวา กฎหมายประเทศใดเขมงวดแลวจะมผลทาใหอตราการสบบหรลดลงหรอไมน น โดยแทจรงแลวกฎหมายเปนเครองมอสาคญของภาครฐในการลดการเขาถงบหรของประชาชนในสงคมได ขอเทจจรงจากการทบทวนวรรณกรรมน สามารถสงเกตไดจากอนโดนเซยซงยงไมไดเขารวมเปนสมาชก WHO FCTC จะไมคอยเขมงวดเทาประเทศอนๆ ในการโฆษณาของอนโดนเซย กฎหมายเขมงวดนอยกวา ซงอาจเปนปจจยหนงทยงสงเสรมใหเกดคานยมการสบบหรอย สงผลใหในปจจบนนอนโดนเซยมอตราการสบบหรยงคงสง แตอยางไรกตามนอกจากกฎหมายแลว ยงตองคานงถงคานยมคนในสงคมดวยวามมมมองในการสบบหรอยางไร คนในสงคมมทศนคตเชงบวกหรอเชงลบ กฎหมายเปนเพยงแคการจากดการรบรส อของบคคลในสงคมเทาน น สอดคลองกบขอมลของพมา ซงรายละเอยดการควบคมกฎหมายแลว กฎหมายไมไดระบอยางละเอยดเหมอนอนโดนเซย แตกลบพบวาอตราการสบบหรนอยกวาอนโดนเซยอยางชดเจน ท งน ตองคานงถงปจจยอนดวย เชน ราคาของผลตภณฑสบบหรวาประชากรในประเทศสามารถเขาถงไดหรอไม หรอแมกระท งคานยมของคนในสงคมเอง กฎหมายเปนเพยงแคเครองมอในการลดการเขาถงของประชาชนในสงคมเทาน น เอกสารอางอง The Campaign for TobaccoFree Kids.Country Details for BruneiDarussalam Laws. http://www.tobaccocontrollaws.org/legislation/country/bruneidarussalam/laws. 15 สงหาคม 2557. The Campaign for TobaccoFree Kids.Country Details for Cambodia Laws. http://www.tobaccocontrollaws.org/legislation/country/cambodia/laws. 8 สงหาคม 2557 The Campaign for TobaccoFree Kids.Country Details for Indonesia Laws. http://www.tobaccocontrollaws.org/legislation/country/indonesia/laws. 6 สงหาคม 2557

ทมา : World Health Organization. 2013. WHO report on the global tobacco epidemic. Geneva : World Health Organization.

Page 23: บทที่ - Krirk Universityromphruekj.krirk.ac.th/books/2557/3/6.pdf · บทที่ จ ปที่ 2 บับที่ มิถุนายน6-กันยายน

131กฎหมายหามสบบหรระหวางประเทศใน AEC และอตราการสบบหร

บทท 6

ส�าหรบไทยนนเมอเปรยบเทยบความเขมงวดของกฎหมายจะถอวาเปนประเทศทมกฎหมายเขมงวดมากกวาประเทศอนๆ ในดานการประกาศสถานท หามสบบหร การโฆษณาประชาสมพนธและการควบคมการออกแบบผลตภณฑ บหร อกทงในปจจบนมการรณรงคการงดสบบหรอยางจรงจง มการก�าหนดอาย ในการซอและสถานทหามสบบหร ท�าใหปจจบนมอตราการสบบหรทลดลง ในมมของกฎหมายทพบวา กฎหมายประเทศใดเขมงวดแลวจะมผลท�าใหอตราการสบบหรลดลงหรอไมนน โดยแทจรงแลวกฎหมายเปนเครองมอส�าคญ ของภาครฐในการลดการเขาถงบหรของประชาชนในสงคมได ขอเทจจรงจากการทบทวนวรรณกรรมน สามารถสงเกตไดจากอนโดนเซยซงยงไมไดเขารวมเปน สมาชก WHO FCTC จะไมคอยเขมงวดเทาประเทศอนๆ ในการโฆษณาของอนโดนเซย กฎหมายเขมงวดนอยกวา ซงอาจเปนปจจยหนงทยงสงเสรมใหเกด คานยมการสบบหรอย สงผลใหในปจจบนนอนโดนเซยมอตราการสบบหรยงคงสง แตอยางไรกตามนอกจากกฎหมายแลว ยงตองค�านงถงคานยมคนในสงคมดวยวา มมมมองในการสบบหรอยางไร คนในสงคมมทศนคตเชงบวกหรอเชงลบ กฎหมาย เปนเพยงแคการจ�ากดการรบรสอของบคคลในสงคมเทานน สอดคลองกบขอมล ของพมา ซงรายละเอยดการควบคมกฎหมายแลว กฎหมายไมไดระบอยางละเอยด เหมอนอนโดนเซย แตกลบพบวาอตราการสบบหรนอยกวาอนโดนเซยอยางชดเจน ทงน ตองค�านงถงปจจยอนดวย เชน ราคาของผลตภณฑสบบหรวาประชากรในประเทศสามารถเขาถงไดหรอไม หรอแมกระทงคานยมของคนในสงคมเอง กฎหมาย เปนเพยงแคเครองมอในการลดการเขาถงของประชาชนในสงคมเทานน

เอกสารอางองThe Campaign for Tobacco-Free Kids.Country Details for Brunei- Darussalam Laws. http://www.tobaccocontrollaws.org/legis- lation/country/brunei-darussalam/laws. 15 สงหาคม 2557.The Campaign for Tobacco-Free Kids.Country Details for Cambodia Laws. http://www.tobaccocontrollaws.org/legislation/country/ cambodia/laws. 8 สงหาคม 2557The Campaign for Tobacco-Free Kids.Country Details for Indonesia Laws. http://www.tobaccocontrollaws.org/legislation/country/ indonesia/laws. 6 สงหาคม 2557

Page 24: บทที่ - Krirk Universityromphruekj.krirk.ac.th/books/2557/3/6.pdf · บทที่ จ ปที่ 2 บับที่ มิถุนายน6-กันยายน

132

บทท 6

วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรก

ปท 32 ฉบบท 3 มถนายน - กนยายน 2557

The Campaign for Tobacco-Free Kids.Country Details for Laos Laws. http://www.tobaccocontrollaws.org/legislation/country/laos/ laws. 8 สงหาคม 2557The Campaign for Tobacco-Free Kids.Country Details for Malaysia Laws. http://www.tobaccocontrollaws.org/legislation/country/ malaysia/laws. 11 สงหาคม 2557The Campaign for Tobacco-Free Kids.Country Details for Myanmar Laws. http://www.tobaccocontrollaws.org/legislation/country/ myanmar/laws. 13 สงหาคม 2557The Campaign for Tobacco-Free Kids.Country Details for Philipines Laws. http://www.tobaccocontrollaws.org/legislation/country/ philipines/laws. 8 สงหาคม 2557The Campaign for Tobacco-Free Kids.Country Details for Singapore Laws. http://www.tobaccocontrollaws.org/legislation/country/ singapore/laws. 13 สงหาคม 2557The Campaign for Tobacco-Free Kids.Country Details for Thailand Laws. http://www.tobaccocontrollaws.org/legislation/country/ thailand/laws. 6 สงหาคม 2557The Campaign for Tobacco-Free Kids.Country Details for Vietnam Laws. http://www.tobaccocontrollaws.org/legislation/country/ vietnam/laws. 11 สงหาคม 2557WHO FRAMEWORKCONVENTION ON TOBACCO CONTROL. Guidelines for implementation. http://apps.who.int/iris/bitst ream/10665/80510/1/9789241505185_eng.pdf. 11 สงหาคม 2557World Health Organization. 2011. WHO report on the global tobacco epidemic, 2011 : Warningabout the dangers of tobacco. Geneva : World Health Organization.World Health Organization. 2013. WHO report on the global tobacco epidemic, 2013 : Enforcing bans on tobacco advertising, promotion and sponsorship. Geneva : World Health Organization.