เมอ Thailand 4.0 ถกขบเคลอนดวย Education 2.0 เกยรตอนนต ลวนแกว คณบดคณะเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยธรกจบณฑตย

คงจะพอคนหกนมาบางแลวกบคำวา Thailand Economy 4.0 ซงมองวาเศรษฐกจ

โลกและเศรษฐกจของไทยกำลงกาวไปสการปฏวตอตสาหกรรมครงท 4 หรอทเรยกกน

วา Economy 4.0 ทเนนการใชไอทเขามาแทนทแรงงานมนษยทงในดานการทำงานทม

ลกษณะซำซากและงานทตองใชการคดวเคราะหในเชงคำนวณ ยคนจงเปนยคแหงการ

สรางและทำลายความรอยางรวดเรว แตกถอเปนยคแหงการเรยนรและบรณาการความร

โลกไซเบอรกบโลกจรงใหเปนหนงเดยว

ทามกลางการเปล ยนแปลงน การศกษาจะเปน

เครองมอสำคญในการยกระดบคณภาพของประชากรใน

ประเทศใหทนตอการเปลยนแปลงน ความสำเรจของการ

เปลยนผานขนอยกบการลดชองวางทกษะทจะเกดขน

เมอระบบเศรษฐกจเปลยนไปแตแรงงานยงไมสามารถ

ปรบตวตามได

ในประเดนของชองวางทกษะนนงานวจยของสสค.

และ ม.ธรกจบณฑตยเพอสงเสรมการจดการศกษาเชง

พ นท ในจงหวดเชยงใหม ภเกต ตราด ประกอบกบ

ผลการสำรวจใน 14 จงหวดทวประเทศชใหเหนวา ใน

กลมจงหวดทมระดบการพฒนาเทยบเทากบ Economy

2.0และกำลงพฒนาไปสEconomy3.0นนประเดนทม

ชองวางทกษะสงทสด3อนดบแรกคอ1)ทกษะการใช

ภาษาตางประเทศอนๆ 2) ทกษะการใชภาษาองกฤษ

และ3)การใชคอมพวเตอรและอนเตอรเนต

สำหรบผลการศกษาของจงหวดท เทยบเทากบ

Economy3.0และกำลงกาวไปสEconomy4.0นนพบ

วา ชองวางทกษะในทกประเดนมเพมขน โดยหากไมนบ

ปญหาดานภาษาตางประเทศแลว ประเดนทมชองวาง

จ ง ห ว ด ป ฏ ร ป ก า ร เ ร ย น ร

เดนในฉบบ.. • เมอ‘การศกษาตลอดชวต’จำเปนตอ

งมภาค

เครอขายทหลากหลายชวยกนขบเคลอน

• สอสารอยางไรใหไดกลไก‘กศจ.’เปนเพอนรวมทาง

จดการศกษาเชงพนท

• ตดตามความเคลอนไหวของจงหวดปฏรปการเรยนรท

ABENetwork’sCorner

ฉบบท

อานตอหนา4

วนท 16 กรกฎาคม 2559 26

ดร.เกยรตอนนต ลวนแกว

2

รางรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช...ของคณะ

กรรมการรางรฐธรรมนญ เมอวนท 29 มนาคม 2559 ไดวางหลก

กฎหมายทเกยวของตามมาตรา 54 “รฐตองดำเนนการใหประชาชนไดรบ

การศกษาตามความตองการในระบบตางๆ รวมทงสงเสรมใหมการเรยนร

ตลอดชวต และจดใหมการรวมมอกนระหวางรฐ องคกรปกครองสวน

ทองถน และภาคเอกชน ในการจดการศกษาทกระดบ โดยรฐมหนาท

ดำเนนการกำกบ สงเสรม และสนบสนนใหการจดการศกษาดงกลาวม

คณภาพและไดมาตรฐานสากล การศกษาทงปวงตองมงพฒนาผเรยน

ใหเปนคนดมวนยภมใจในชาตสามารถเชยวชาญไดตามความถนดของ

ตนและมความรบผดชอบตอครอบครวชมชนสงคมและประเทศชาต”

จากหลกกฎหมายของประเทศตามท ไดกำหนดไว จงทำให

คณะกรรมาธการขบเคล อนการปฏรปประเทศดานการศกษา สภา

ขบเคลอนการปฏรปประเทศ ตองดำเนนการและผลกดนการปฏรปการ

จดการศกษาตลอดชวตและรางพระราชบญญตการศกษาตลอดชวตขน

เพอเปนแนวทางแกไขในการพฒนาประเทศดวยการจดการศกษาตลอด

ชวตเพอจะทำใหคนไทยเปนคนทสมบรณซงขณะนอยระหวางการเสนอ

ตอคณะรฐมนตรเพอพจารณา ซงมสาระบญญตทเกยวของตามมาตรา

6ทวาการศกษาตลอดชวตมเปาหมายดงน อาท (1) เปนการระดม

ทรพยากรเพอสงเสรมความเปนหนสวนในการจดการศกษาตลอดชวต

ไดอยางมคณภาพ (2) เปนการสงเสรมและพฒนาภาคเครอขายในการ

จดการศกษาตลอดชวตเพอสงเสรมสรางความมนคงตามนโยบายของ

ชาต (3) เปนการดำเนนการกำกบสงเสรมและสนบสนนความรวมมอ

รปแบบตางๆ และสรางแรงจงใจในการบรการทางการศกษาของภาค

เครอขายและผรบบรการตามแนวทางของประชารฐ

สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา มภารกจในการพฒนา

นโยบายและวางแผนการศกษาของประเทศไดเลงเหนวา“แนวทางการ

ดำเนนการเสรมสรางภาคเครอขายความรวมมอเพอยกระดบคณภาพ

การศกษาตลอดชวต”เปนวธการหนงทจะทำใหสาระสำคญตามทกลาว

มาขางตนสามารถดำเนนการไดอยางมประสทธภาพ รวมทงเชอมนวา

ภาคเครอขายความรวมมอทางการศกษาททำงานในแตละภาคสวนจะม

คำตอบในการพฒนาทางการศกษา หากรฐบาลตดสนใจนำเร อง

พฒนาการศกษาใดไปส การปฏบตกจะเปนกำลงสำคญไดอยางม

ประสทธภาพเพราะเนองจากการพฒนาการศกษาทกเรองบางคำตอบ

อยทกระทรวงการศกษา หรอกระทรวงอนๆ บางคำตอบยงอยทพนท

น นๆ ทงจากหนวยงานตางๆ และจากภาคเครอขายความรวมมอท

เกยวของ จงจดประชมเชงปฏบตการ เรอง “แนวทางการดำเนนงาน

เสรมสรางภาคเครอขายความรวมมอเพอยกระดบคณภาพการศกษา

ตลอดชวต” ขนครงแรกทสรนทร เมอวนท 5-7 กรกฎาคม 2559 ทงน

เพ อแลกเปล ยนเรยนร และระดมความคดเหนในระดบพ นท เพ อ

เสรมสรางและสงเสรมสนบสนนเครอขายความรวมมอทางการศกษา

กศจ. และสมชชาการศกษา

ไกรศกด วรทต ปลดองคการบรหาสวนจงหวดสรนทร เลขานการคณะกรรมการการจดการศกษาเชงพนทจงหวดสรนทร คณะทำงานเสรมสรางและสงเสรมสนบสนนเครอขายความรวมมอทางการศกษา

พฒนะพงษ สขมะดน

เมอ ‘การศกษาตลอดชวต’ จำเปนตองมภาคเครอขายทหลากหลายชวยกนขบเคลอน

เพ อยกระดบคณภาพการศกษาตลอดชวตลงส

ประชาชน โดยม ดร.ววฒน ศลยกำธร ประธาน

กรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานการศกษา สภาขบเคลอน

การปฏรปประเทศ เปนประธานและบรรยายพเศษเรอง “ยทธศาสตร

การขบเคลอนการบรหารจดการศกษาของประเทศตามแนวทางประชา

รฐ” มภาคเครอขายดานการศกษาเขารวมแลกเปลยนเรยนรและระดม

ความคดเหน ประกอบดวย คณะทำงานเสรมสรางและสงเสรม

สนบสนนเครอขายความรวมมอทางการศกษา จำนวน 42 คน คร

ภมปญญาไทยจำนวน15คนสมชชาการศกษาศรสะเกษจำนวน5คน

เครอขายขาราชการสำนกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการ

ศกษาตามอธยาศย จงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอ จำนวน 20

จงหวด เครอขายองคการบรหารสวนจงหวดสรนทร จำนวน 30 คน

เครอขายกระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย จำนวน

5 คน ขาราชการและเจาหนาทสำนกงานเลขาธการสภาการศกษา

จำนวน6คนรวม123คน

การศกษาตลอดชวตจำเปนตองมภาคเครอขายทหลาก

หลายชวยกนขบเคลอน การศกษาตลอดชวตตองมงใหประชาชน

ทกคนไดรบการศกษาอยางตอเนอง เปนการศกษาทผสม

กลมกลนไปกบวถการดำเนนชวตของตนเองและชมชน เพอ

พฒนาประชาชนทกชวงวยทงการพฒนาตนเอง ครอบครว ชมชน

และสงคม ใหเปนผมคณธรรม จรยธรรม และวฒนธรรมในการ

ดำรงชวต และการศกษาตลอดชวตตองมกฎหมายการศกษา

ตลอดชวตเปนหลกประกนในระดบนโยบายของรฐ นคอเสยง

สะทอนทไดจากเวทแลกเปลยนเรยนร และระดมความคดเหน เร อง

“แนวทางการดำเนนการเสรมสรางภาคเครอขายความรวมมอเพอยก

ระดบคณภาพการศกษาตลอดชวต” ทสรนทร ...รอการเตมเตมจากอก

สามภมภาค เพอนำมาตกผลกเปน “แนวทางการดำเนนการเสรมสราง

ภาคเครอขายความรวมมอเพอยกระดบคณภาพการศกษาตลอดชวต”

ทสมบรณตอไป...แลวพบกนทภเกต : วนท9-11 สงหาคม2559ชลบร :

วนท 23-25 สงหาคม 2559 และเชยงใหม : วนท 13-15 กนยายน

2559....

หลงรฐบาลประกาศม.44เพอ

จดทพปฏรปการศกษาใหม ดวย

ความตงใจในการกระจายอำนาจ

การศกษาจากสวนกลางสภมภาค

โดยอาศยการจ ดต งกลไกคณะ

กรรมการศกษาธการจงหวด

(กศจ.) กระจายตวในทกจงหวด

และศกษาธการภาค ใน 18

จงหวด เปนจดยทธศาสตรทว

ประเทศ

เครอขายจงหวดปฏรปการเรยนรจำนวน 15 จงหวด

ของ สสค.และสกว. อาจเกดความกงวลวาโครงสรางใหมท

กระจายตวลงมานน จะทำให “ความตงใจ” ในการจดทพการ

ศกษาเพอคนในพนทสะดดหรอไมอยางไรนน

การสรางความเขาใจกบกลไก “กศจ.” จงถอเปน

ยทธศาสตร ‘รก’ทจะชวยในการเชอมงานการจดการศกษาใน

พ นท โดยอาศยผวาราชการจงหวด ซ งไดรบแตงต งเปน

ประธานกศจ.เปนหวเรอใหญในการเชอมประสานความรวมมอ

เพอใหเกดภาพ “ประชารฐ” ตามเปาประสงคของรฐ มใชเพยง

วงประชมทครบองค

สรนทร ภเกต สราษฏรธาน อำนาจเจรญ และจงหวด

อนๆ เลอกใชการทำงานแบบไมเปนทางการ แตอาศยวงนำชา

กาแฟในการเรยกคนมใจทอยากจะชวยการศกษาในจงหวด

มาพดคยกบผนำทางความคด ทงผวาราชการจงหวด เลขานการ

กศจ.และกลไกตางๆเพอใหงานการศกษาทกคนเขามามสวนรวม

ดไซนได

ประเดนในการสรางความเขาใจจงเปนเรองสำคญ คอ

สอสารอยางไรใหกลไก “กศจ.” รบแนวทาง “การจดการ

ศกษาเชงพนท” เขาเปนสวนหนงในแผนการขบเคลอนหลก

ของจงหวด

จดแขงของการจดการศกษาเชงพนท นอกจากอาศยกลไก

ภาคประชาสงคมซงมความคลายคลงกบกลไกประชารฐแลว

“ฐานขอมล”ยงเปน “พระเอก” ในการชเปาในการแกปญหา

สอสารอยางไรให ไดกลไก ‘กศจ.’ เปนเพอนรวมทางจดการศกษาเชงพนท

3

กนกวรรณ กลนณศกด นกวชาการสอสาร สสค.

รณรงคสอสาร จงหวดปฏรปการเรยนร

การศกษาในทองถนไดอยางมประสทธภาพ ซงรฐบาลเองม

ความคาดหวงลกๆ วา อยากให ‘กศจ.’ เปนกลไกทชวยปลด

ลอคความตดขดในอดตโดยเฉพาะเรองการบรหารจดการ และ

มงสรางการปฏรปการศกษาใน2ระดบ 1) การสรางเปาหมาย

รวมกนในการพฒนาการศกษาในระดบประเทศ และ

2) การสรางแผนยทธศาสตรจงหวด เพอตอบโจทยความ

ตองการพนท

ถงเวลาแลวทเครอขายจงหวดปฏรปการเรยนรจะเดนหนา

ใช“ตนทน”ในการเคลอนงานจงหวดปฏรปการเรยนรเขาพดคย

และขยายผลกบกลไก ‘กศจ.’ ในจงหวดของทาน เรมจากการ

จดการองคความรทไดในจงหวด แลวยอยออกมาเปนสอ

รปแบบตางๆ อาท วดทศน แผนพบ ขาวสาร จดหมายขาว

เพอสอสารในชองทางทเหมาะสมอยางตอเนอง โดยอาศยความ

รวมมอจากสอภาครฐ ผานกลไกกรมประชาสมพนธ สอทองถน

และสอสาธารณะจากสวนกลาง

ฉะนน ตองมองการเกด ‘กศจ.’ ใหเปนประโยชนตอการ

เคล อนทพเครอขายจงหวดปฏรปการเรยนร สำคญคอทำ

อยางไรใหเกดภาพการเคลอนตว ภาพความสำเรจ และ

ภาพอนาคตการศกษาเชงพนทจากตวอยางของ 15 จงหวด

ใหสงคมไดเหนเชงประจกษ เพอมใหการจดการศกษาเชง

พนทกลายเปนเพยงภาพฝน แตเปนภาพททกจงหวดอยากจะ

ผลกดนใหเกดขนโดยม‘กศจ.’เปนกลไลขบเคลอนตอไป

สมครสมาชก สสค. ดาวนโหลดไฟลจดหมายขาว “สานปญญา” ไดท www.QLF.or.th

ตดตามขาวสาร สสค. ท Quality Learning Foundation QLFThailand

แจงเปลยนทอยสมาชก/สอบถาม โทร. 02-6191811

ตอจาก หนา 1

ABE Network’s Corner

กรงเทพฯ : 30 มถนายน 2559 สสค. จดประชมบทบาทคณะกรรมการศกษาธการ

จ งหว ดในการสน บสน นการพ ฒนาค ณภาพโรงเร ยนม ธยมขยายโอกาส โดยม

รศ.นพ.กำจร ตตยกว ปลดกระทรวงศกษาธการ เปนประธานในงาน ทานปลดฯ

กลาววาขณะน ม สสค. สกว. มาชวยตดตามประเมนผลและทำวจย เพ อนำไปส

กระบวนการพฒนายกระดบคณภาพการศกษาอยางตอเนอง ซงการขบเคลอนโดย กศจ.

จะเปนจดเรมตนของการพฒนาคณภาพการศกษาอยางแนนอน

สราษฎรธาน :1กรกฎาคม2559นายทนงศกด ทวทอง นายก อบจ.สราษฎรธาน

เปนตวแทนรวมอภปราย แนวทางการดำเนนงานของสมชชาการศกษา จงหวด

สราษฎรธาน ในการประชมรบฟงความคดเหน “โครงการพฒนาเครอขายความรวมมอ

และสมชชาการศกษาระดบชาต” การปฏรปการศกษาโดยเนนกลยทธการใชพลงของภาค

เครอขายการศกษาเปนหลกในการขบเคลอนโดยสำนกงานเลขาธการสภาการศกษา

สรนทร : 7-9 กรกฎาคม 2559 ผศ.ดร.ประวต สมเปน และนายไกรศกด วรทต

คณะกรรมการและเลขานการการจดการศกษาเชงพนทจงหวดสรนทร รวมเปน

วทยากรระดมความคดเหนในการประชมเชงปฏบตการ เรอง “แนวทางการดำเนนงาน

เสรมสรางภาคเครอขายความรวมมอเพอยกระดบคณภาพการศกษาตลอดชวต” จดโดย

สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา ซงมเปาหมายการทำงานทสอดคลองกนคอตองการ

ยกระดบการศกษาและลดความเหลอมลำทางการศกษาของประชาชนชาวจงหวดสรนทร

นนเอง

ทกษะสงทสด 3 อนดบแรก คอ 1) ความรเฉพาะตามตำแหนง

งานททำ 2) การแกปญหาทเกยวของกบงาน และ 3) ความ

สามารถในการเรยนร งาน ซ งหากเทยบกบผลการสำรวจใน

ลกษณะเดยวกนของสหราชอาณาจกรและแคนาดา พบวา เรา

มปญหาเรองชองวางทกษะรนแรงกวาสองประเทศนถงเทาตว

ผลท ไดสะทอนใหเหนวาระบบการศกษาไทยซ งถกวาง

รากฐานมาเพอตอบสนองการเตบโตของ Economy 2.0 ไม

สามารถชวยใหผทเรยนจบออกมาสามารถปรบตวกบโลกของ

งานได จงทำใหเกดชองวางทกษะขน ระบบการศกษาทจะตอบ

โจทยของการขบเคลอนประเทศไปส Economy 4.0 ไดจรงนน

ตองใหความสำคญกบการเปลยนวธการสอน ใหแตความรเชง

เทคนคและการทองจำใหนอยลง แลวหนไปใหนำหนกกบการ

สรางทกษะในการเรยนรและปรบตวของผเรยนใหสามารถเรยนร

เพอพฒนาตนเองไดตลอดชวต นนหมายถงวธการประเมนผล

การเรยนทแตกตางออกไปจากปจจบนทเนนการสอบเพยงอยาง

เดยว

นอกจากนแลว ในระดบพนทการจดการเรยนรจะตองมอง

ถงความตองการของตลาดแรงงานในพนท และกล มจงหวด

ใกลเคยง โดยเฉพาะการจดการศกษาขนพนฐานและระดบ

อาชวศกษา เพอใหผทเขาสโลกของงานสามารถหางานทำได

เพ อใหเป นกำลงสำคญในการยกระดบคณภาพชว ตของ

ประชาชนในพนทน น ซ งเปนอกหนทางหนงในการลดความ

ไมเทาเทยมกนในเชงภมภาค

ในชวง5ปจากนไปกลมผทอยในตลาดแรงงานในปจจบน

จะเปนกลมทไดรบผลกระทบจากการเปลยนผาน โดยเฉพาะ

แรงงานในกลม SMEsและผประกอบการSMEs เองทจำเปน

จะตองมการยกระดบทกษะ (Skill Upgrading) หรอไดรบการฝก

อบรมใหมทกษะใหมทเหมาะสม (Re-Skilling) เพอใหสามารถ

ปรบตวใหเขากบ Economy 4.0 ได การจะสรางคนรนใหมมา

ปอนตลาดแรงงานตองใชเวลาหลายป ซ งอาจจะกลายเปน

คอขวดทสงผลตอระยะเวลาทประเทศไทยตองใชเพอใหกาวไปส

Economy 4.0 ถาอยากใหการกาวไปขางหนาไมสะดด กตองให

ความสำคญกบการพฒนาแรงงานทอยในตลาดแรงงานควบค

ไปกบเยาวชนรนใหมทยงอยในระบบการศกษา

ขอจบบทความดวยการถอดความคำกลาวของ โรเบรต เจ

ชลเลอร นกเศรษฐศาสตรรางวลโนเบลป พ.ศ. 2556 ทไดกลาว

ไววา“ถาจะรอใหไฟไหมแลวคอยซอประกนคงจะไมทนการเชน

เดยวกนเราไมควรรอใหเกดปญหารนแรงขนมาในสงคมแลวถง

จะมาคดกนวาจะทำยงไงกนดในยคEconomy4.0”