80

สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

  • Upload
    others

  • View
    5

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก
Page 2: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

1 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

สารบญ

ค าน า หนา

1. ประวตศาสตรไทยโดยสงเขป 2 - 23 2. ประวตความสมพนธระหวางไทยกบตางประเทศ

ประวตความสมพนธระหวางไทยกบจน

ประวตความสมพนธระหวางไทยกบสาธารณรฐเกาหล (เกาหลใต)

ประวตความสมพนธระหวางไทยกบญปน

ประวตความสมพนธระหวางไทยกบสหพนธรฐรสเซย ประวตความสมพนธระหวางไทยกบองกฤษ

24 - 28 29 - 31 32 - 35 36 - 39 40 - 42

3. ภาพรวม เศรษฐกจ สงคม และการเมองไทย 43 - 48 4. วฒนธรรมไทยกบการทองเทยว 49 - 56 5. ความเชอมโยงกบภมภาคเอเชย 57 - 60 6. ประเทศไทย: จดหมายปลายทางการทองเทยวเชงอนรกษ 61 - 64 7. เมองตองหาม...พลาด 8. แนวโนมการทองเทยวไทย

65 - 73 74 - 75

บรรณานกรม 76 - 78

Page 3: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

2 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

ประวตศาสตรไทยโดยสงเขป

สมยกอนประวตศาสตรในดนแดนประเทศไทยในปจจบน การแบงยคสมยทางประวตศาสตรนน นกประวตศาสตรนยมใชหลกฐาน บนทกทางลายลกษณอกษร เปนตวแบงยคสมยกอนประวตศาสตรทวฒนธรรมยงเปนแบบพงพาธรรมชาตมการผลตเครองมอเครองใชจากเครองมอหนกระเทาะเรมรจกไฟและพฒนามาสการผลตเครองมอเครองใชทเปนดนเผา ส ารด และเหลกตามล าดบ มการต งถนฐานตามถ าและเพงผา เรมมการรวมตวกนตงถนฐานเปนกลมเลก.ๆ (Semi-nomad) การศกษา เรองราวของยคกอนประวตศาสตรในประเทศไทยนน นาจะเรมมการศกษาขนในราว พ.ศ. 2475.(ค.ศ. 1932) โดยศาสตราจารยฟรซ สารสน (Fritz.Sarasin) นกโบราณคดชาวสวส ไดเขามา ท าการส ารวจ และขดคนตามถ าตาง ๆ ในเขตจงหวดภาคเหนอ และภาคกลางของประเทศไทย ผลการส ารวจ และขดคน พบเครองมอหนกะเทาะ (Pepper.Tool) ซงท าจากหนกรวดหลายชน รวมทงเศษภาชนะดนเผา และเครองมอ เครองใช ทท าจากกระดกสตว นกโบราณคด จงไดต ง ชอเรยก เครองมอเครองใช ท ถกคนพบเหลาน นวา “ว ฒนธรรมไซแอมเมยน” (Siamian.Culture) ซงตอมาสมเดจกรมพระยา ด ารงราชานภาพ พระบดาแหงประวตศาสตรไทย ทรงนพนธหนงสอชอวา “เรองกอนประวต ศาสตร” ซงถอเปนต าราทเลาเ รองราว .เ กยวกบสมยกอนประวตศาสตรเปนเลมแรกของประเทศไทยขน ในปพ.ศ..2480.(ค.ศ. 1937) ตอมาในชวงสงครามโลกครง ท 2 ดร.แวน ฮกเกอเรน (Dr. H.R.Van.Heekeren) ซง เปน นกโบราณคด ชาวเนเธอรแลนดหนงในบรรดาเชลยศก ทถกทหารญปนกวาดตอนมา เพอสรางทางรถไฟสายมรณะโดยมเสนทางการกอสรางเรมจากสถานหนองปลาดกและไปสนสดทเมองตนบอซายต ใกล อาวเมาะตะมะ ระยะทาง 415 กม. ขณะท ดร.แวน ฮกเกอเรน ไดรวมกอสรางทางรถไฟสายมรณะ พรอมกบบรรดาเชลยศก ชาตตาง ๆ นน เขาไดพบกอนหนหลายกอนทมลกษณะคลายกบเครองมอหนจงไดน าไปเกบรกษาไวจนกระทงสงครามโลกครงท 2.ยต ดร.แวน ฮกเกอเรน จงไดน าเอากอนหนทพบนนไปคนควาศกษา ตอทมหาวทยาลยฮาวารด ประเทศสหรฐอเมรกา รวมกบศาสตราจารย ดร. เอช.แอล.โม.เวยส (Dr. H.L.Movious) โดยต งชอเครองมอหนทคนพบนวา “วฒนธรรมแควนอย” หรอ “ฟงนอยเอยน” (Fingnoian.Culture) บทความ เ รอ งก ารคนพบ เค ร อ ง ม อ หน ท ล มน า แควนอย น ได ถ ก ตพ มพ ลงในเอกสาร รวมทงหนงสอพมพซงกอใหเกดความสนใจในการเรมศกษาเรองราวกอนประวตศาสตร ในประเทศไทยขนอยางกวางขวางในเวลาตอมา พ.ศ.2503-2505 (ค.ศ..1960 -1962) ไดมการส ารวจและขดคนเรองราวกอนประวตศาสตร ในประเทศไทยโดยคณะ ส ารวจไทย-เดนมารก ในการส ารวจครงนพบโบราณวตถเปนจ านวนมาก ซงพนท

Page 4: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

3 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

การส ารวจ และขดคนครอบคลมพนท ลมน าแมกลอง และลมแมน าแควในจงหวดราชบร และจงหวดกาญจนบร รวมท งย งไดมการส ารวจและขดคนในภาคอน.ๆ.ของประเทศไทย พบโบราณวตถ เปนจ านวนมากกระจายอยท วไป (ปรชา กาญจนาคม, 2521) ในประเทศไทยนนมการพบเครองมอ เครองใช อนเปนรองรอยการตงถนฐาน มาตงแตยคหนเกาซงมอายมากกวา.10,000 ป ขนไปโดยทวไปอายของการแบงยคในชวงกอนประวตศาสตรนน อาจจะมชวงเวลาทคอนขางยาวมากในชวงหนเกา ดงน น นกวชาการบางทาน จงนยมใชการแบงยคสมย จากพฒนาการของเครองมอ เครองใช การรวมตวกน สรางแหลงทอยอาศย มาเปนเครองแบงยคสมย กอนประวตศาสตร กอนน าเอาหลกฐานทพบแตละชนไปศกษาคนควาหาอายทแทจรงตอไป

ยคหนเกา ในยคนเราตงอายไววามอายเกาแกมากกวา 10,000.ป ขนไปจนถง.700,000 ป แตสงทสามารถบอกไดชดคอ การทมนษยยงไมมการตงถนฐาน ยงเรรอน เกบของปาลาสตว อาศยตามถ า หรอเพงผาใกลล าธาร มการประดษฐเครองมอหนกรวดแบบงาย ๆ ซงในประเทศไทยเราพบวฒนธรรม ยคหนเกาอยดวยกนหลายแหลง แหลงทส าคญไดแก อ.บานเกา จงหวดกาญจนบร

ยคหนกลาง แสดงใหเหนววฒนาการสบเนองมาจากยคหนเกา จากการขดคนทางโบราณคด ในเขต อ.ไทรโยค จงหวดกาญจนบร พบหลมฝงศพทมแผนหนทบโครงกระดก มผงฝ นสแดงโรยอยบนกระโหลกศรษะ และบรเวณทรวงอก สวนทถ าผ จงหวดแมฮองสอน มการคนพบเครองปนดน เผาผวเกลยงขดมน มลายเชอกทาบอายเกอบ 10,000 ป

ยคหนใหม นกวชาการไดก าหนดอายไวประมาณ 1,500.ถง 5,000.ปมาแลว แตดงทกลาวไว ในเบองตน พฒนาการของยคหนใหมมความแตกตางจากยคทผานมาเปนอยางมาก ในประเทศไทยมการขดพบรองรอยการต ง ถนฐานในหลายพนท ท งในบรเวณทสง และทลมต า แสดงใหเหนวาในชวงน มการอพยพเคลอนยายจากถ า และเพงผา ลงมาสเขตทลมรมน า มการขดคนโครงกระดก เครองปนดนเผา และเครองมอหนทขดเรยบ จ านวนมา ท อ.บานเกา กาญจนบร ในบรรดาเครองปนดนเผาทพบ มเครองปนดนเผาสามขา ทคลายคลงกบวฒนธรรมกอนลงชานในประเทศจน ซงเราอาจจะกลาวไดวา ผคนทอาศยอยในแถบ อ.บานเกา และบรเวณใกลเคยงในจงหวดกาญจนบรนน มการตดตอกบแถบตอนกลางของประเทศจนเ มอราว 3,800.ป มาแลว ซ งความแตกตางของผผ คนน นสามารถสง เกตเหน ไดจากรปแบบทแตกตางกนของเครองมอหนขด โดยพบเครองมอหนขดแบบทเปนขวาน เรยกวา “ผง” ลกษณะเปนรปสเหลยมผนผา สวนอกแบบหนงเปนขวานหรอผงรปสเหลยมเชนกนแตเปนแบบ.“มบา” พบอยในแถบตอนเหนอของผนแผนดนใหญ และในแหลงโบราณคดบางแหลงกพบขวานหนขดทง 2 แบบปะปนกนอย.(พเศษ เจยจนทรพงษ,.2532) เครองมอหนขด เครองปนดนเผา ทมลกษณะคลายคลง กนเหลาน นาจะเปนเครองยนยนไดวา ในชวงยคหนใหมนผคนเรมอยอาศยเปนกลมใหญ และมการเดนทางตดตอกน

Page 5: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

4 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

ยคโลหะ นบเปนพฒนาการครงส าคญทเปลยนรปแบบ และวสดในการผลตเครองมอ เครองใช จากหนมาเปนโลหะ ในชวงนสามารถแบงออกไดเปน 2.ชวง คอ ชวงยคส ารด และชวงยคเหลกซงมอาย อยในราว.1,500-4,000.ปมาแลว โลหะ “ส ารด” เปนโลหะผสมระหวางทองแดง และดบก จากการขดคนทางโบราณคดหลายแหลงในประเทศไทย เชน บานนาด บานโนนนกทา อ.ภเขยว จงหวดขอนแกน รวมทงทบานเชยง อ.หนองหาน จงหวดอดรธาน ไดพบทงเครอมอเครองใช และเครองประดบทท าจากส ารด เปนจ านวนมาก ดงนนจงสนนษฐานไดวา ในดนแดนทเปนอาณาเขตประเทศไทยในปจจบนนน เคยมการต ง ถนฐานของผคนมาอยางยาวนานตงแตสมยกอนประวตศาสตร เนองจากความอดมสมบรณทางกายภาพ มพนดนทเปยมไปดวยแรธาต มแหลงน า และมสภาพแวดลอม ทเออตอการตงถนฐาน ท าใหดนแดนสวรรณภมเปนดนแดนทมผคนเขามาต งถนฐาน อยอาศยมาโดยตลอด มพฒนาการขนมาจากสงคม กลมเลก ๆ จากชมชนเรรอน ในชวงสมยกอนประวตศาสตรจนกลายเปนชมชนเมองมการสรางวฒนธรรม กฏแหงการอยรวมกน กอเกดอารยธรรม และความเจรญงอกงามในแตละยคแตละสมยโดยมผ คนผลดเปลยนกนเขามาครอบครองดนแดนอษาคเนยแหงนสบตอมาโดยตลอด จนกระทงกลายเปน “รฐชาต”กอเกดเปนประเทศไทยในปจจบน บานเชยง แหลงโบราณคดกอนประวตศาสตร แหลงมรดกโลกในภาคอสาน แหลงโบราณคดบานเชยงต งอยท อ าเภอหนองหาน จงหวดอดรธาน เปนแหลงโบราณคด ในยคกอนประวตศาสตรอกหนงแหงทมความนาสนใจ รวมทงไดรบการจดทะเบยนเปนหนงในแหลง มรดกโลกของประเทศไทย เรองราวของวฒนธรรมบานเชยงนนเรมขนในประมาณ ป พ.ศ..2500.(ค.ศ. 1957) โดยชาวบาน ทอยอาศยในเขตต าบลบานเชยง ไดขดหลมเพอตอกเสาเขมสรางบาน ปรากฏวา.ไดพบทงเศษภาชนะ ดนเผามลวดลายคลายลายนวมอ รวมทงภาชนะดนเผารปรางแปลกตามลวดลายตกแตงอยบนพนผวภาชนะดนเผาจ านวนหลายชนในบรเวณทสรางก าลงสรางบาน จงไดมการขดหนาดนเพอคนหาเพมเตม พบภาชนะดนเผาในสภาพสมบรณอกหลายชนในบรเวณหมบาน จงไดรวบรวมเศษภาชนะดนเผาเหลานน และน าไปเกบรกษาไวทโรงเรยนประชาบาลประจ าหมบานเพอจดแสดงใหผคนสนใจเขามา เยยมชม

Page 6: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

5 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

ตอมาราวป พ.ศ. 2509 (ค.ศ. 1966) นายสตเฟน ยง (Stephen.Young) นกศกษามหาวทยาลย ฮารวารด ประเทศสหรฐอเมรกา .ไดรบทนจากมหาวทยาลยใหเดนทางมาศกษาวถชวตความเปนอย ของชาวบานในเขตต าบลบานเชยง ไดส งเกตเหนเศษภาชนะดนเผาเขยนสกระจายอยมากมาย ทงบนผ วดน .และท ชาวบานในข ดพบ นายสตเฟน ยงจงไดน า เศษภาชนะดนเผาเขยนสเหลา น ไปขอค าปรกษาจากศาสตราจารยชนอยด ผเชยวชาญโบราณคดสมยกอนประวตศาสตร จากการน าเอา เศษภาชนะดนเผาทพบไปศกษาหาอาย โดยวธเทอรโมลมเนสเซนส .(Carbon.14) .ท มหาว ทยาลย เพนซนเวเนย ประเทศสหรฐอเมรกา .พบวา.โบราณวตถเหลานนมอายอยในราว.5,600 ป.ซงจดอยใน ชวงสมยกอนประวตศาสตรในยคหนใหม กรมศลปากรไดด าเนนการขดคนทางโบราณคด.ในชวงตนป.พ.ศ..2515.(ค.ศ.ใ1972).ทบรเวณ วดโพธศรในต าบลบานเชยง และบรเวณบานของนายพจน มนตรพทกษ ซงนบเปนพระมหากรณาธคณ ทพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช และสมเดจพระนางเจาสรกตพระบรมราชนนาถ ไดเสดจพระราชด าเนนทอดพระเนตรการขดคนทบรเวณวดโพธศร ในเมอวนท 20 มนาคม พ.ศ.2515 (ค.ศ. .1972) .แหล งข ดคนท ว ดโพ ธศรในน ต อมาไดถ กจด เ ปนพ พ ธภณฑ กลางแจงแหงแรก ของประเทศไทยจวบจนปจจบน วฒนธรรมบานเชยง อาจแบงคราว ๆ ตามชวงระยะเวลาไดจากลกษณะการฝงศพรวม ทงลวดลายและการวางภาชนะดนเผาลงในหลมฝงศพ โดยแบงออกไดเปน 3 ชวง คอ 1. เครองปนดนเผาบานเชยงสมยตน (อายประมาณ 5,600–3,500 ป) เปนภาชนะดนเผาสด าตกแตงดวยลายขดขดหรอลายเชอกทาบ มรปทรงสวนใหญเปนหมอทรงกลม ปากผาย 2. เครองปนดนเผาบานเชยงสมยกลาง (อายประมาณ 3,500–2,300 ป) ภาชนะดนเผาทพบในชวงนจะมเนอคอนขางละเอยดสขาวนวลทรงสง กนแหลมมกไมมการตกแตง ลวดลายหลายชนมผวเปนเงา จากน าเคลอบธรรมชาตทเกดจากการเผา (flux)

Page 7: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

6 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

3. เครองปนดนเผาบานเชยงสมยปลาย (อายประมาณ 2,300–1,500.ป).เปนชวงทพบมากสด และมลกษณะเปนเอกลกษณจากลวดลายตกแตง โดยลวดลายทเขยนนนสวนใหญจะเปนลายกนหอยคลายลายนวมอ จากความมเอกลกษณอนโดดเดน แหลงโบราณคดกอนประวตศาสตรบานเชยง จงไดรบ การประกาศขนทะเบยนเปนมรดกโลก ในป พ.ศ. 2535 (ค.ศ. 1992) ในประชมคณะกรรมการมรดกโลก สมยสามญครงท 16.ทเมองแซนตาเฟ ประเทศสหรฐอเมรกา โดยแหลงโบราณคดกอนประวตศาสตร บานเชยงมคณสมบตการเปนมรดกโลกตรงตามหลกเกณฑ ขอ 3 คอ.“(iii)” เปนสงทยนยนถงหลกฐาน ของวฒนธรรมหรออารยะธรรมทปรากฏใหเหนอยในปจจบนหรอวาทสาบสญไปแลว (The world heritage information center)

สมยประวตศาสตร

การพฒนาแวนแควนในดนแดนประเทศไทย การเขาสยคประวตศาสตรจงแตกตางกนไปในแตละประเทศ หลกฐานเพอยนยนการเขาส ยคประวตศาสตรคอ การคนพบบนทกของพอคาจน ซงไดจดบนทกเรองราวเกยวกบบานเมองในแถบเอเชยตะวนออกเฉยงใต หรอทรจกกนในหมนกเดนเรอวา .“สวรรณภม” บนทกเกยวกบการคาขายระหวางจนและอนเดย นอกเหนอจากบนทกของพอคาชาวจนแลว ยงพบหลกฐานจารกเปนอกษรปลลวะอนเปนอกษรท น ยมใช กนในแถบภาคใตของ อ น เ ด ย .ไดแ ก จา ร ก เขา ร ง จ งหวดปรา จน บ ร และ จา ร ก ท อ าเภอเมอง จงหวดจนทบร ซงมอายอยในราวพทธศตวรรษท 10-11 อนเปนหลกฐานอกชนทแสดงใหเหนการเขาสยคประวตศาสตรของดนแดนในเขตเอเชยตะวนออกเฉยงใต การศกษาประวตศาสตรไทย กอนหนาพทธศตวรรษท 20.สวนใหญ จงจ าเปนตองอาศยขอมล จากเอกสารบนทกการเดนทางของจน เนองจากจนมการตดตอทงทางการทต และการคามาเปนเวลานาน และพบวามความหลากหลาย และใหภาพบานเมองในแถบเอเชยตะวนออกเฉยงใตทมาตดตอคาขายดวยนนคอนขางชดเจนวา เปนแวนแควนและมความเปนปกแผน รวมทงภาพของวถชวต ความเปนอย และการรบอทธพลทางวฒนธรรมจากอนเดยทงในดานศาสนา การปกครอง และศลปะวทยาการตาง ๆ (พเศษ เจยจนทรพงษ, 2532)

อาณาจกรโบราณในดนแดนไทย พฒนาการของบานเมองในชวงพทธศตวรรษท 13-17 ในชวงระยะเวลาตงแตพทธศตวรรษท 12 เปนตนมาไดเกดความเปลยนแปลงทส าคญในเขต เอเชยตะวนออกเฉยงใต หรอทเราอาจคนหในชอ “ดนแดนสวรรณภม” อย 2 ประการ คอ

Page 8: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

7 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

1..อาณาจกรโรมนไดหมดอ านาจลงท าใหการคาขายระหวางอนเดยและโรมนหยดชะงกไป ในขณะเดยวกน ทางจนไดมการเปลยนราชวงศ เปนราชวงศถง ซงเปนชวงจนมอ านาจทางการเมอง อยางกวางขวาง และสนใจตดตอดนแดนทหางไกลออกไป จนจงไดเขามามบทบาทคาขายในดนแดนแถบน แทนทโรมนและอนเดย 2. เกดการเปลยนแปลงของศนยอ านาจในดนแดนสวรรณภม อาณาจกรฟนน ถกตแตกโดยกลมชนทจนบนทกไวในจดหมายเหตวา “พวกเจนหลา หรอเจนละ” .ท าใหกลมชนแควนเลก แควนนอย ทเคยอยภายใตอ านาจของอาณาจกรฟนนมอสระ

ดนแดนทเปนประเทศไทยในปจจบนมแวนแควนทพฒนาขนมาเปนแวนแควนทมความ เปนปกแผนหลายแควนดวยกนไดแก แควนทวาราวด แควนนครชยศร และแควนตามพรลงค โดยมหลกฐานบนทกการเดนทางของหลวงจนเหยนจง ซงเดนทางไปแสวงบญยงประเทศอนเดยโดยทางบก ราวพทธศตวรรษท 12.และบนทกของหลวงจนอจง ซงเดนทางโดยทางทะเลไปยงอนเดยในชวงตน พทธศตวรรษท 13.แวนแควนโบราณตาง.ๆ เรมรวมตวกนเปนปกแผน.และไดพฒนารปแบบทางวฒนธรรมขนเปนแบบอยางของตนเองดวยการผสมผสานสงทไดรบจากอนเดยทงทไดพบเหน และสมผสจาก พอคาวาณชทงหลายทเขามาคาขายกบสงทเปนลกษณะทองถนของตน อาณาจกรทวาราวด อาณาจกรศรวชยรบอทธพลของวฒนธรรมอนเดยผานมาทางเขมร ทมท ง ความเชอ ศาสนา ศลปวฒนธรรม และการปกครอง ถายทอดผานมาทางอาณาจกรฟนน และเจนละซงขยายอทธพลครอบคลมพนทสวนใหญในภาคอสานเรอยลงมาถงแถบละโว.ซงเปนทต งของจงหวดลพบร ในปจจบน

อาณาจกรทวารวด (พทธศตวรรษท 14-16) ในบนทกของหลวงจนอจงไดกลาวถงชอแควน “โต-โล-โป-ต” โดยบนทกวาตงอยบรเวณลมแมน าเจาพระยา ซงนกวชาการเชอวานาจะเปนชอของอาณาจกรทรจกกนในชอ.“ทวาราวด” โดยศนยกลาง ของความเจรญในสมยนมความเปนไปไดในหลายท ทงท นครปฐม อทอง หรอลาสด อาจอยทเมองศรเทพ (พรยะ ไกรฤกษ,.2560) ไดมการขดคนพบเหรยญจารกภาษาสนสกฤตสะกดวา “ศรวารวด ศวรปณยะ” ในหลายพนทอนมความหมายแปลไดวา “การบณยของพระเจาศรทวารวด” จะเหนไดวา เมองในกลมวฒนธรรมทวาราวดนน มการกระจายตวอยท วดนแดนของประเทศไทยโดยสามารถสงเกตไดจากรองรอยการขดคน าลอมรอบเมอง รปรางของตวเมองมลกษณะเหมอนเปนเมองแฝดคลายเลขแปด กระจายตว อยบนลมน าทไมใชล าน าสายหลกแตเปนสายรองเชน ทคบว ราชบร อทอง สพรรณบร ไตรตรงษ ก าแพงเพชร ศรเทพ เพชรบรณ หรออยเหนอขนไปถงเมองหรภญชย ล าพน กลวนแลวแตเปนเมองแฝดคลายรปเลขแปดทงสน กลมเมองในวฒนธรรมทวาราวดน น เปนกลมเมองทท าการคาขายซงกนและกน โดยอาศย การคมนาคมทางน า และการคาขายไปยงดนแดนหางไกลออกไป โดยมผคนอยอาศยปะปนกนมากมาย

Page 9: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

8 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

หลายเชอชาตทงชาวมอญ-ขแมรพนเมอง.และพอคาวาณช ทเดนทางมาคาขายจากฝงอนเดยใต อนเปนตนแบบ.และรากฐานวฒนธรรมทวาราวดทเจรญรงเรองอยในราวชวงพทธศตวรรษท14-16.กอนถก กลนวฒนธรรม.โดยกลมอาณาจกรเขมรทแผอทธพลเขามาในดนแดนนในชวงปลายพทธศตวรรษท 16

อาณาจกรศรวชย (พทธศตวรรษท 13-19) ในขณะทกลมเมองในวฒนธรรมทวารวดเจรญรงเรองอยแถบลมน าทางภาคกลางรวมทงบรเวณ ลมน าปาสก และลมน ามลในทางตอนใตของประเทศไทยในปจจบน ไดมการพบหลกฐานวา มกลม ชนสมยกอนประวตศาสตรไดตงหลกแหลงอยอาศยเชนกน ตามถ าตาง.ๆ และเพงผา ซงก าหนดอายไดอยในราว 5,000 – 6,000.ป มาแลว เชน อ าเภออาวลก จงหวดกระบ อ าเภอตะกวทง จงหวดพงงา เปนตน พบเครองมอเครองใชทเปนหนขด หนกระเทาะ ภาชนะดนเผา รวมทงเครองประดบ ทท าจากเปลอกหอย ซงกลมคนเหลานไดต งถนฐานสบตอมา จนถงราว 2,500 ป มการอพยพเคลอนยายจากพนทสงลงส ทราบชายฝง มพฒนาการรปแบบการด ารงชวตในลกษณะของสงคมเกษตรกรรม ซงจดเปนจดเรมตน ส าหรบการพฒนาการเขาสสมยประวตศาสตรในเวลาตอมา ในชวงพทธศตวรรษท 8-12 ไดมการคนพบหลกฐานการตดตอคาขายทางทะเลในแถบคาบสมทรภาคใต เนองจากมการพบโบราณวตถจากตางชาตในหลายวฒนธรรมเชน กรก.โรมน.อาหรบ.อนเดย และจน ชมชนเหลานเจรญขนจากการเปนเมองทาคาขายทางทะเลกบตางชาต ชวงระยะเวลาดงกลาว เกดการเปลยนแปลงทางสงคมอยางรวดเรว และสงสมความรจากการตดตอกบชาวตางชาต ท าใหชมชนหรอสถานการคาตาง ๆ ไดพฒนาขนเปนบานเมอง อาณาจกรศรวชย แมวาจะมหลกฐานเขยนไวโดยผทเดนทางผานมา และจดบนทกไวหรอบนทกจากพอคาวาณช เชน บนทกสไลมาน ทจดบนทกไวโดยพอคาชาวอาหรบ เมอ พ.ศ 1394.(ค.ศ..851) หรอบนทกมาซด (Masudi).ไดเขยนบรรยายถงความมงคงของหมเกาะซาบคไว เมอ พ.ศ.1486 (ค.ศ..943) วา .“มผคนอยอาศยกนอยจ านวนมาก กองทพมขนาดใหญสามารถเดนเรอไดเรว พระราชาทรงมเครองหอม และไมหอมนานาชนด ดนแดนของพระองคผลตการบรกฤษณา กานพล ไมจนทน ชะมดเชยง กระวาน ดปล” และบนทกเลมส าคญทท าใหมองเหนสภาพบานเมองของอาณาจกรศรวชยไดดคอ หนงสอจฟานฉ อนเปนบนทกของเจาจกว ซงเปนนายดานศลกากรแหงเมองชวนโจว มณฑลฟเกยน ไดท าการจดบนทกไวราวป พ.ศ.1768 (ค.ศ. 1255).โดยเกบขอมลการสมภาษณพอคา ทเดนเรอมาเทยบทา โดยบรรยายถง การแบงสวนการปกครองดนแดนตาง ๆ และหวเมองชายทะเล บรรยายถงสนคาพนเมอง ทน ามาคาขายแลกเปลยน เชน การบร ไมหอม ไมเนอแขง กานพล ไมจนทนอบเชย นอกจากน ยงมไขมก ก ายาน สมนไพร งาชาง ปะการง แกวตาแมว อ าพน ฝาย ใบดาบ พอคาชาวตางชาต จะมาชมนมกนในประเทศน และจะแลกเปลยนสนคากน โดยใชทองค า เงน เครองเคลอบ ผาลกไม ผาแพร ใยไหมแผนไหม น าตาล เหลกสามช (เหลาชนดหนง) .ขาว เครอง.หอมแหง สมนไพร.และการบร.(ลกษมณ บญเรอง ,.2554) แสดงใหเหนถงอาณาจกรศรวชยนนมความเจรญรงเรอง

Page 10: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

9 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

อาณาจกรศรวชย เ รม เขา จดเ สอมในราวตนพทธศตวรรษท .18.เ ปนตนมา .จากการท จน ในชวงปลายราชวงศซงเปลยนนโยบายในการคาส า เภา .จากการผานคนกลางมาเปนการคาขาย กบบานเมองอนเองโดยตรง ท าใหอ านาจทางการคาผานชองแคบมะละกาทอาณาจกรศรวชยคมอยซบเซาลง ประกอบกบเปนหมเกาะซงยากตอการรวมศนยอ านาจ เกดการแยกตวเปนรฐอสระ สดทายอาณาจกรศรวชย ทเคยเจรญรงเรอง ร ารวย ไดถกกองทพทมฬจากอนเดยตอนใตเขามารกรานโจมตจนหมดอ านาจลง

อาณาจกรกมโพชและอทธพลทมตอแวนแควนในสวรรณภม จากพฒนาการการเดนเรอชวงปลายสมยหนใหม จนถงการเปลยนเสนทางการคามายงสวรรณภม

กอใหเมองทาหลายเมองดงจะเหนไดจากการพบเหรยญเงนโรมน ลกปดจากเปอรเชยหรอเหรยญดนเผา ทมรปชาง 2.เชอกซงอยขนาบทงดานซายและขวาของพระศร (อกชอของพระลกษม) โดยชางทง 2.ชงวงพรมน าลงตรงองคพระศรทประทบนงอยตรงกลาง นกประวตศาสตร และโบราณคดเรยกเหรยญนวา “เหรยญคชลกษม” เหรยญทเชอวา.จะน าความอดมสมบรณมาใหแกผทครอบครอง พกพา ซงพบอย เปนจ านวนมาก แสดงถงความรงเรองของการคาขายทางการเดนเรอ อาณาจกรฟนน เปนอาณาจกรทพฒนามาจากเมองทา “ออกแกว” ทชายฝงทะเลดานใตของกมพชาซงตงอยใกลเมองสหนวลลในปจจบน อาณาจกรฟนนนไดรบอทธพลโดยตรงจากอนเดยจากเหลาพอคาวาณชทเดนเรอมาคาขาย โดยน าเอาประเพณ วฒนธรรม และความเชอเขามาถายทอดในกบคนพนเมองเดมจนกลาย เ ปนสงคมท เ ปนปกแผนกอ เ กด เ ปนอาณาจกรครอบคลมพ น ท ลมแมน าโขงตอนใต เมออาณาจกรแผขยายกวางใหญ ความเจรญขยายไปทว มความเชอ มศาสนา แตหากผน าไมเขมแขง อ านาจนนยอมถกทาทาย ในราวครสตศตวรรษท 6 อาณาจกรฟนนไดถกทาทายอ านาจจากกลมแวนแควนทเรยกตนเองวา “เจนลา” หรอ “เจนละ” ตงศนยกลางอยทเมองเศรษฐประ บรเวณทางตอนใตของ สสป.ลาว ซงนกวชาการเชอวานาจะตงอยบรเวณวดพ เมองจ าปาศกด พระเจามเหนทรวรมนแหงเจนละไดชยชนะเหนออาณาจกรฟนน และไดรวบรวมแวนแควน ทงทเคยเปนเมองภายใตการปกครองของอาณาจกรฟนนและแควนตาง ๆในบรเวณใกลเคยง พฒนาอาณาจกรจนเจรญรงเรองบนพนฐานอารยธรรมอนเดยใต ทไดรบอทธพลผานมาจากอาณาจกรฟนน ความเชอทส าคญทไดรบการถาย ทอดมาคอ “ ลทธเทวราชา ” ทสงอทธพลอยเหนอดนแดนกมพชา กอนจะแพรขยายไปทางตะวนตกบรเวณทราบลมแมน ามลในภาคอสานตอนใต เรอยลงมาจนถงทราบลมเจาพระยาอนมเมองละโวเปนศนยกลางในชวงตอมา อาณาจกรเจนละเจรญรงเรองอยในชวงครสตศตวรรษท 6.ถง.8.มอาณาเขตกวางใหญไพศาล นบจากทางตอนใตของ สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว ครอบคลมเนอททงหมดของโตนเลสาปเปนดนแดนทอดมสมบรณทสดและยงครอบคลมดนแดนสวนใตของทราบโตนเลสาปยาวออกไปจรดเขตชายฝงของเมองออกแกวทางตอนใตของประเทศกมพชาในปจจบน เมออาณาเขตของอาณาจกรกวางใหญ

Page 11: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

10 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

แตกษตรยผปกครองออนแออ านาจจงถกทาทายจากพวกจามจากชวาอนเปนสวนหนงของสมาพนธรฐ แหงอาณาศรวชยทก าลงเจรญรงเรอง เขาครอบครองดนแดนสวนนแทนทอาณาจกรเจนละ และมการอญเชญรชทายาทเจาชายชยวรมนไปประทบอยทชวาดวย เมอเจาชายชยวรมน เสดจกลบจากชวา เพอฟนฟพระราชอาณาจกร ทรงสรางเมองอนทรประ เพอประดษฐานลทธเทวราชา คอ ยกฐานะกษตรยใหเปนเทพเจา หรอเทวราชา (Deva-Raja) เปนกษตรยสงสด ลทธเทวราชา หรอระบบเทวราชาตางจากลทธไศวนกาย และไวษณพนกาย คอ กอนหนานนกษตรยเปนเพยงมนษยทนบถอเทพเจา แตลทธราชานนถอวากษตรยเปนอนหนงอนเดยวกนกบเทพเจาคอ เทพเจาไดแบงภาคลงมาจตเปนกษตรยนนเอง เมอกษตรยเสวยราชยแลวตองกระท า 3 สง คอ - ขดสระหรอทเรยกวา “บาราย” อนเปนแหลงน าใหญส าหรบการอปโภคและบรโภคของชมชน - การสรางศาสนสถาน บนพนราบ เพอเปนศาสนสถานประจ าพระองค หรอสรางขน เพออทศให

กบบรรพบรษ - การสรางศาสนถานบนเนนสง ยอดเขา หรอฐานเปนชนสงเพอเปนสถานท ทพระมหากษตรยจะได

เสดจไปรบพลงแหงอ านาจจากเทพสงสดท เคารพ เพอ เ ปนตวแทนอ านาจของเทพเจา ในการปกครองแวนแควนและพระราชอาณาจกร สวนรปแบบของปราสาทขอมน น กพ ฒนารปแบบมาจากศาสนสถานในประเทศอนเดย

ทเรยกกนวา “ศขร”อนเปนศาสนสถานของอนเดยในภาคเหนอ และ“วมาน”.อนเปนศาสนาสถาน ของอนเดยภาคใต นอกจากนกยงไดรบอทธพลของ “จนฑ” ศาสนาสถานในศลปะชวาเมอครงทอาณาจกร เจนละตกเปนเมองขนของอาณาจกรชวาดวย พระเจาชยวรมนท 2 ทรงรวบรวมหวเมอง และแวนแควนทถกพวกจามโจมตกลบมาเปนปกแผนอกครง มการประดษฐานความเชอเรองเทวราชาทเขาพนมกเลน และเรยกอาณาจกรททรงรวบ รวมขน ใหมนวา “อาณาจกรกมโพช” หรอ “กมพชเมรา” ตอมามการยายเมองหลวงหลายแหง ตามรชสมยของกษตรยทขนครองราชยในแตละชวงสมยจนถงครสตศตวรรษท 12.อนเปนชวงทอาณาจกรกมโพชเจรญสงสด มการสรางปราสาทนครวด ซงถอเปนววฒนาการการกอสรางสถาปตยกรรมขนสงสดของสมยเมอง พระนคร กอนจะถกพวกจามมารกรานแตกพายอกครงในป พ.ศ. 1720 (ค.ศ.1177) อก 4.ปตอมา พระเจาชยวรมนท 7.ไดปราบปรามพวกจามทมารกรานเมองพระนคร และไดรวบรวมอาณาจกรกมโพชขนมาอกครง สรางเมองหลวงใหมทบซอนลง บนสวนหนงของเมองพระนคร และท าการต งชอเมองหลวงใหมวา “นครธม”.เปลยนแปลงความเชอจากเทวราชามาเปนพทธราชา สรางถนนเชอมกบแวนแควนอนๆ ถนนสายทมชอเสยงคอ ถนนสายราชมรรคาซงมหลกฐานพอทจะพสจน ไดม 5.เสนทางใหญ (สรตน,.2548) เพอการเดนทางตดตอคาขายมการสรางพระพทธรปนาคปรก เสมอนเปนตวแทนแหงองคชยวรมนท 7.ซงมชอบนทกอยในจารกทปราสาทพระขรรควา “พระชยพทธมหานาถ” โดยสงไปยงหวเมองส าคญหลายเมองซงลวนแลวแต ตงอยบนทราบสงโคราช และดนแดน

Page 12: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

11 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

ในเขตลมน าภาคกลางเปนสวนใหญ หลกฐานการไดรบอทธพลของเขมรจากอาณา จกรกมโพชน สามารถมองเหนไดจากรปแบบของสถาปตยกรรมตาง.ๆ เชน ปราสาทหนพมาย ปราสาท หนพนมรงบนทราบสงโคราช ปราสาทเมองสงห จ.กาญจนบร ปรางคสามยอด จงลพบร และปราสาทก าแพงแลง จ.เพชรบร เปนตน ภายหลงการเสดจสวรรคตของพระเจาชยวรมนท 7 ในป พ.ศ. 1732 (ค.ศ. 1189) ไดเกดการแยงชงราชสมบต และมการผลดเปลยนกษตรยบอยครง แผนดนอาณาจกรกมโพช เกดความออนแอ รฐตาง.ๆ ทเคยอยภายใตอทธพลของอาณาจกรกมโพชหลายรฐ ตางกประกาศอสรภาพ และตงตวเปนอสระ.ดงนน ในปลายครสตศตวรรษท 12 ในบรเวณตอนบนของลมน าเจาพระยา พอขนผาเมอง เจาเมองราด ไดรบพระราชทานพระนางสขรเทว พระธดาจากอาณาจกรกมโพชเปนพระมเหส พรอมดวยพระขรรคชยศร “ศรอนทรบดนทราทตย” .เพอมาปกครองแวนแควนหวเมองทางตอนเหนอของลมน าเจาพระยา พอขนผาเมองจงไดรวมกบพอขนบางกลางหาว โคนลมขบไลขอมสบาดโขลญล าพง.และตงตนขนเปน รฐอสระเพอควบคมเสนทางการคาของปา โดยไมขนตออาณาจกรกมโพชอกตอไป.อาณาจกรกมโพช จงเรมเขาสยคเสอม และในทสดไดตกอยใตอ านาจการปกครองของอยธยาในราวครสตศตวรรษท 16 สมยอาณาจกรสโขทย (พ.ศ.1792-2006) เรองราวทางประวตศาสตรของอาณาจกรสโขทยในระยะแรกมปรากฏอยในจารกหลกท 2 เปนการเดนทางของพระมหาเถรศรสทธาจฬามณทไปสกการะสถานทส าคญทางศาสนาตาง .ๆ . จนไปถงลงกา โดยทานมหาเถรศรสทธาฯ ไดเลาเนอความวาทานเกดทเมองสองแควหรอจงหวดพษณโลก ในปจจบน ทานเปนลกของพระยาค าแหงพระราม และเปนหลานป ของพอขนศรนาวน าถม โดยมขอความส าคญอย ท ศลาจารก ไดกลาวถงเมองสโขทยวา.เปนเมองทพอขนศรนาวน าถมครองอย เมอสน พอขนศรนาวน าถมเมองสโขทย กลบไปตกอยกบขอมสบาดโขลญล าพง พอขนผาเมองซงครองเมองราด และเปนลกคนหนงของพอขนศรนาวน าถม ไดชกชวนพอขนบางกลางหาวซงเปนสหาย ใหรวมกนยกทพมายดเมองศรสชชนาลย และสโขทยคน พอขนท ง 2 เปนฝายชนะ แทนทพอขนผาเมองจะขนเสดจ ขนครองกรงสโขทย กลบอภเษกพอขนบางกลางหาวขนเปนกษตรยแทน และย งถวายพระนาม “ศรอนทรบดนทราทตย” ซงจารกระบวา “ผฟาเจาเมองศรโสธรประ”.ไดพระราชทานมาแดพอขนผาเมองนน เปลยนโอนใหแกพอขนบางกลางหาวไปใชอกตอหนง (วไลรตน, 2541) อาณาจกรสโขทย มพระมหากษตรยปกครองหลายพระองค พระมหากษตรยทประกอบพระราชกรณยกจ เกดประโยชนคณาปการเปนอยางยงในสมยสโขทย คอพอขนรามค าแหง ทรงเปนมหาราช ผยงใหญททรงด าเนนนโยบาย ดวยพระปรชาสามารถท าใหอาณาจกรสโขทย มอาณาเขตกวางใหญ การคาขายแบบกองคาราวานเจรญรงเรอง และจากขอความในจารกหลกท 1.มเนอหากลาววา “เจาเมอง บเอาจกอบในไพร ลทาง เพอนจงววไปคาขมาไปขาย ใครจกใครคาชางคา ใครจกใครคามาคา ใครจกใครคา

Page 13: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

12 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

เงนคาทองคา” ซงขอความน มความนาสน ใจในแงของหลกเศรษฐกจแบบเสรนยม และใหภาพแจมชด ในการด าเนนการคาของอาณาจกรสโขทยระดบภมภาคแบบกองคาราวาน กอใหเกดพฒนาการของ หวเมอง.และแวนแควนทเกยวของอยางรวดเรว สนคาทเปนทตองการของตลาด คอ ผลตภณฑจากปา ท าใหเกดเสนทางการคาเชอมตอกนเชน เสนทางราชมรรคาหลายเสนทางทเชอมเมองพระนคร พมาย ศรเทพ สโขทย หรอเสนทางจากสโขทยไปสชายฝงทะเลดานเมองเมาะตะมะ หรอเสนทางจากสโขทย ผานเมองพระบาง หรอนครสวรรค ลงไปยงเมองสพรรณภม ละโว (ลพบร) และอโยธยา เปนตน สโขทยยงเปนแหลงผลตสงคโลกแหลงใหญในระดบภมภาค สมยพอขนรามค าแหงมหลกฐาน การถวายบรรณาการ.และเจรญสมพนธไมตรกบจน.และไดรบการถายทอดเทคนคสวนหนงของการ ท าสงคโลกจากจน นกวชาการหลายทานไดใหความเหนวาค าวา “สงคโลก” นาจะมาจากค าวา “ซองโกลก” ซงแปลวา “เตาเผาแบบราชวงศซอง” ซงเครองเคลอบดนเผาชนดน มลกษณะเปนเครองเคลอบสเขยว ไขกานยมผลตกนในชวงของราชวงศซอง ราวครสตศตวรรษท 9-12.เครองเคลอบชนดนมชอเสยงเปนทนยมอยางมากในแถบยโรปโดยมชอเรยกเครองเคลอบสเขยวไขกา ชนดนวา.“เซลาดอน”.(Celadon) เครองสงคโลกของสโขทยนยมใชเทคนคการเผา 2 ครงโดยครงแรกเปนเตาชนดทใหความรอน ระบายผานเครองปนดนเผาในแนวตง เชน เตาทเรยง ทพบอยเปนจ านวนมากมลกษณะรปราง คอนขางกลมเรยกวา “เผาดบ” หลงจากนนเครองปนดนเผาจะถกน ามาเคลอบน ายา และเผาอกครงในเตาชนดระบายความรอน ผานในแนวนอน .ซงใหอณหภมทสงกวา เตาแบบนจะเปนเตาทเรยงทพบทวไป .ในลกษณะคลาย กระเพาะอาหาร ซงเทคนคการเผา 2 ครงน ถอวาเปนเทคนคทกาวหนามากในสมยนน จากความไมสงบภายในจน อาณาจกรสโขทยจงไดรบประโยชนจากการสงออกเครองสงคโลกแทนจน อตสาหกรรมการผลตสงคโลกจงไดพฒนาแบบกาวกระโดด สรางความร ารวยใหแกอาณาจกรสโขทยอนน ามาซงการถกรกรานจนน าไปสจดเสอมในทสด

สมยอาณาจกรอยธยา (พ.ศ. 1893-2310) ภายหลงการสวรรคตของพอขนรามค าแหงมหาราช กลมแวนแควนตาง.ๆ ทเคยรวมตวกนอย แบบสมาพนธรฐเรมแตกแยก ท าใหอ านาจในการควบคมเสนทางการคาของปาของสโขทยเรมเสอมลง กลมผ คนทต งถนฐานทอยทางแถบลมแมน าเจาพระยา เรมเขมแขงขนจากการตดตอคาขายทางน า การตดตอจากการคาภายในพนแผนดนทางตอนเหนอขนไป จงไดเรมกอตวสรางบานแปลงเมองโดย สายสมพนธจากราชวงศละโวทยประ และราชวงศจากแวนแควนเมองสพรรณภม หรอเมองสพรรณประ ซงเปนกลมเมองทไดรบพระราชทานพระชยพทธมหานาถ จากกษตรยแหงยโสธรประพระเจาชยวรมนท 7 ซงปรากฏนามของผ ทรวบรวมแวนแควนแถบนขน และกอต งราชอาณาจกรแหงใหม น ขน คอ สมเดจพระเจาอทอง สมเดจพระเจาอทอง เปนบตรของพระยาโชฎกราชเศรษฐแทงแดวนสวรรณภมผไดอภเษก กบพระราชธดาของกษตรยสพรรณภมทสวรรคต และยงไดอภเษกกบเจาหญงแหงแควนละโวหรอลพบร

Page 14: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

13 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

อกดวย สมเดจพระเจาอทองจงมฐานทางการเมองทคอนขางมนคง ในชวงการสถาปนากรงศรอยธยา โดยไดอพยพผคนยายถนทอย เนองจากแมน าจรเขสามพนทเคยไหลผานกลบตนเขน ตอมาไดเกดโรคระบาด สมเดจพระเจาอทองกษตรยแหงสพรรณภม อนเปนเหตใหตองทงเมอง และอพยพผคนและไพรพล หนโรคภยมาสรางบานแปลงเมองใหมทหนองโสน อนเปนทตงของเมองหลวงทส าคญ และเปนความเจรญทตราตรงจากความมงคงของการเปนศนยกลางการคา คมการเดนทางเขาออกลมน า เจาพระยา เปนศนยกลางการคาขาว .ของปา .และเครองเทศตาง .ๆ .จนมชอกลาวขานกนในหมพอคาวาณช และนกเดนทางทไดมโอกาสมาแวะพก และรจกในนาม “กรงเทพ ทวาราวด ศรอยธยา” อาณาจกรอยธยา เปนราชธานยาวนานถง 417 ป มกษตรยครองราชย 33 พระองค มราชวงศทงสน 5 ราชวงศ เปนยคสมยทมการสรางความเปนปกแผน แกคนไทย มการสรางมรดกทางวฒนธรรม นกประวตศาสตรไดแบงสมยอยธยาออกเปน 3 ชวงเวลา คอ

สมยแรกเปนสมยการวางรากฐานและเสรมสรางความมนคง (พ.ศ.1893-1901) ตงแตสมยสมเดจพระรามาธบดท 1พระเจาอทอง ถงสมยสมเดจพระบรมราชาธราชท 2.(เจาสามพระยา) เปนชวงเรมตนอาณาจกรยงมขนาดเลกมการบรหารอาณาจกรเพอสรางความมนคง โดยเปนพนธมตรกบขอมในระยะแรกและอยธยายกทพไปตขอม มการตดตอคาขายโดยเฉพาะกบจน

สมยทสองคอสมยทมอ านาจทางการเมอง และความรงเรองทางเศรษฐกจ พ.ศ.1991-2231 (ค.ศ. 1448–1688) จากสมยสมเดจพระบรมไตรโลกนาถจนถงสมยสมเดจพระนารายณมหาราช จงเปนชวงทอยธยามระบบการปกครองทมนคงยงขน มการคาขายกบตางประเทศอยางกวางขวาง อยธยาเปนเมองทา ทร ารวย และมชอเปนรจกของนกเดนเรอคาขายทกชาตทกภาษา ทงทวปเอเชยและยโรป ไทยเสยเอกราชครงท 1.ในระยะเวลาสน ๆ และสามารถพนตวไดอยางรวดเรว

สมยสดทายสมยเสอมอ านาจ พ.ศ..2231-2310 (ค.ศ. 1688-1767) จากสมยสมเดจพระเพทราชา ถงสมยพระเจาเอกทศน เปนทอยธยามความออนแอทางทหาร และการเมอง เกดกบฏภายในมการแยงชงอ านาจหลายครง พมาลอมอยธยานานถง 23 เดอน อยธยาขาดเสบยงอาหาร, น า, กระสนดนด าปนใหญ ขาดขวญก าลงใจ อยธยาถกยดและถกท าลายลง.จนภายหลงนายทหารหนมเชอสายจน.พระยาตากสน ไดกอบกเอกราชกลบคนมาใหประเทศสยามหรอไทย โดยใชเวลาเพยง 7 เดอน

อยธยาเปนเกาะมแมน าลอม 3 สาย ไดแก เจาพระยา ลพบรและปาสก ชอทางการของอยธยาคอ “กรงเทพมหานครบวรทวารดศรอยธยามหาดลกภพ นพรตนราชธานบรรมยอดมนเวศนสถาน ” สมยกอตงเรยกอยธยาวา “อโยธยา” หมายถงเมองของพระราม อวตารของพรนารายณ พระรามจงเปน พระนามของกษตรย ซงเปนเทพสมมต (GOD.KING) ตามคตความเชอศาสนาพราหมณ ชออโยธยาน สมเดจพระนเรศวรมหาราช ทรงแกเคลดดวงเมองเสยใหม และเปลยนชอเปน “อยธยา” ซงแปลวา “เมองทเอาชนะไมได” หรอ “เมองทไมเคยปราชย” เมอทรงประกาศทอสรภาพจากพมาทเมองแครงในป พ.ศ. 2127 (ค.ศ. 1584)

Page 15: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

14 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

รปแบบการปกครองของสมยอยธยาตอนตน มการบรหารราชการแผนดนสวนกลางทราชธาน มเมองหนาดาน 4 ดานลอมรอบ พระเจาอทองทรงแตงต งเสนาบด 4 ต าแหนง เรยกวา จตสดมภ คอ กรมเวยง (เมอง) กรมวง กรมคลง และกรมนา ในสวนหวเมองมหวเมองช นใน หวเมองช นนอก และหวเมองประเทศราช ในสมยสมเดจพระบรมไตรโลกนาถ พ.ศ. 1991–2031 (ค.ศ.1448-1488).มการ ปฎรปการปกครองโดยแบงการบรหารราชการแผนดนเปนฝายทหาร ซงมสมหกลาโหมบงคบบญชา และฝายพลเรอน อยภายใตสมหนายก ซงควบคมพลเรอนทวประเทศ มราชทนนามวา “เจาพระยาจกร” เศรษฐกจสมยอยธยามความเจรญรงเรองมาจากรากฐานทางเศรษฐกจคอ เกษตรกรรม และการคากบตางประเทศ การหารายไดเขาแผนดนดวยการเกบภาษอากรตามผลประโยชนทไดประมาณ 1 ใน 10 สวน เรยกวา จงกอบ ทเกบตามดานขนอมทางบก และทางน า ชาวตางชาตทเขามาคาขายตองตดตvโดยตรงกบราชส านกเทานน ในสมยอยธยาบรเวณกรงธนบรใกลกบวดอรณราชวราราม เรยกวา “ขนอมบางมะกอก” เปนสถานทเกบภาษปากเรอ กอนแลนเขามาคาขายกบพระคลงขางท และมการเกบสวยทเปนรายไดทเกดจากสงของทมผสงมาใหพระคลงแทนการใหแรงงาน เชน สวยดบก และมคาธรรมเนยมตดตอราชการเรยกวา คาฤชา อยธยามความสมพนธดานการคากบตางประเทศ เชน จน ญปน เปอรเซย และกบประเทศ ในยโรปไดแก โปรตเกส ซงเปนชาตแรกทเขามาคาขายกบอยธยา และบาทหลวงโปรตเกสไดเขามาเผยแพรครสตสาสนานกายโรมนคาธอลค.โดยเฉพาะสมยพระนารายณมหาราช .ภรยาของเจาพระยาวชาเยนทร.คอ มาร กรมาร เปนลกครงโปรตเกส-ญปน ไดรบราชการในหองเครองอาหารหวานของราชส านกในต าแหนงคณทาวทองกบมา และเปนผรเรมน าไขเขามาเปนเครองปรงของอาหารคาวหวานในประเทศไทย เชน ทองหยบ ทองหยอด ฝอยทอง ทองเอก ความสมพนธกบฮอลนดา (เนเธอรแลนด) เปนดานการคาและการเมองอยธยาจงมการตดตอคาขายกบองกฤษ และฝรงเศส เพอการถวงดลยดานความมงคงของประเทศในยคลาอาณานคม ความสมพนธกบประเทศฝรงเศสเรมตนขนจากทางดานศาสนา และขยายเปนการคาและการเมอง ฝรงเศสสงคณะทต ม เชอวาเลย เดอ โชมองค เปนหวหนามาเยอนกรงศรอยธยาเปนครงแรกในป พ.ศ..2228.(ค.ศ..1685) และไทยไดสงคณะทตโดยพระวสทธสนทร (ปาน) เดนทางไปเฝาพระเจาหลยสท 14กษตรยของฝรงเศส ปลายรชกาลสมเดจพระนารายณมหาราชความสมพนธไดสนสดลงจากเหตผลดานการเมอง จนถงชวง รชสมยของสมเดจพระเพทราชา พ.ศ. 2231–2246 (ค.ศ..1688–1703) ซงท าใหการคากบตางประเทศ ทกประเทศหยดชะงกลง กอใหเกดวกฤตทางเศรษฐกจกบกรงศรอยธยา เมอพระยาตาก (สน) เจาเมองตากสามารถกอบกเอกราชกลบคนมาไดรวบรวมอาณาจกร ทแบงเปนกกเปนเหลาตาง ๆ มากมาย และไดยายราชอาณาจกรมายงกรงธนบรเนองจากความทรดโทรมจากการท าสงครามของกรงศรอยธยา

Page 16: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

15 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

สมยกรงธนบร พระยาตากไดท าพธราชาภเษกเปน สมเดจพระเจาตากสนมหาราชปกครองอาณาจกรธนบร 15 ป มการพฒนาอยางรวดเรวทงทางดานการเมอง การปกครอง เศรษฐกจ.และสงคม.ท าใหสยามประเทศ พลกฟนรวมเปนปกแผน และเจรญเตบโตมากวา 200–300 ป ในสมยกรงรตนโกสนทร ในดานศาสนา สมเดจพระเจาตากสนมหาราชทรงท านบ ารงพระพทธศาสนาดวยการฟนฟซอมแซมและสรางวดวาอารามพระราชทดนใหสรางโบสถ เชน โบสถซางตาครสทยานกฎจน และมสยดกฎขาว ส าหรบมสลมสหนทคลองบางหลวง โปรดสงเสรมการปฎบตธรรม และปฎสงขรณวดอรณราชวรารามคกบพระราชวงเดมของพระองคเอง ในการฟนฟชาต กรงธนบรเปนราชธานในชวงบานเมองยงไมมนคง ทรงเลอกเมองธนบร ซงอยใกลทะเล ถามขาศกกยงมทางหนทไลเวลาคบขน ธนบรมปอมทสรางสมยสมเดจพระนารายณมหาราช คอ ปอมวไชยเยนทร ซงทรงปรบเปนปอมวชยประสทธธนบร เปนเมองเลกอยใกลทะเลเหมาะกบการ เปนเมองทาคาขายกบตางชาต และแสดงหาอาวธดนระเบดไดงายเพอปอมกนประเทศ กลาวโดยสรป สมยกรงธนบรเปนชวงประวตศาสตรชาตไทยทส น ๆ เพยง 15 ป สมเดจพระเจาตากสนมหาราชทรงทมเทสตปญญาและศกยภาพททรงมทงหมด เพอฟนฟและน าเอกราชความเปนปกแผน ความมนคงของชาตกลบคนมาสประเทศชาตอยางรวดเรว ใน พ.ศ. 2325 (ค.ศ. 1782) พระยาสรรคกอกบฏ จบสมเดจพระเจาตากสนมหาราชควบคมไวท พระอโบสถวดอรณราชวรารามราชวรมหาวหารและเมอสมเดจเจาพระยามหากษตรยศก (ทองดวง) เดนทางกลบมาจากการไปรบเขมร ขนนางทงปวงลงความเหนใหส าเรจโทษพระเจาตากสนมหาราช ดวยทอนจนท เมอ พ.ศ. 2325 (ค.ศ. 1782) พระชนมาย 48 พรรษา แตมเกรดประวตศาสตรเลาวา พระเจา ตากสนมหาราชไดเสดจลงส าเภาไปสนครศรธรรมราช และไดบรรพชาจ าพรรษาทวดเขาขนพรหม อ าเภอพรหมคร และสวรรคตใน พ.ศ. 2368 (ค.ศ. 1825) ประวตศาสตรไทยสมยรตนโกสนทรตอนตน (พ.ศ. 2325-2394) พระบาทสมเสดจพระพทธยอดฟาจฬาโลกมหาราช พ.ศ.2325-2352 (RAMA 1) เสดจพระราชสมภพวนท 20 มนาคม พ.ศ..2279 (ค.ศ..1736).พระราชบดามนามวา “ทองด” พระราชมารดา “หยก” เปนบตรคหบดจนทมงคงสมยกรงธนบร หลงทรงผนวชเขารบราชการเปนมหาดเลก ในสมเดจพระเจาอทมพรกรงศรอยธยา และไดอภเษกกบสมเดจพระอมรนทรบรมราชน (นาค ธดาเศรษฐ)ต าบลอมพวา จงหวดสมทรสงคราม รบราชการต าแหนงหลวงยกกระบตรราชบร ในสมยกรงธนบรได รบราชทนนามเปนเจาพระยาจกร และสมเดจเจาพระยามหากษตรยศก ทรงครองราชย 27 ป สวรรคตวนท 7 กนยายน 2352 (ค.ศ. 1809)

Page 17: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

16 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

พระราชกรณกจแรกคอ โปรดเกลาฯ ใหฝายเมองหลวงจากธนบรมาทกรงเทพมหานคร ทางฝงตะวนออกของแมน าเจาพระยา เพราะมทตงเชงยทธศาสตรเหมาะสมกวากรงธนบร โปรดเกลาฯ ใหสรางพระบรมมหาราชวงใหม และวดศรรตนศาสดารามขนเปนพระอารามคกบพระบรมมหาราวง ทรงฟนฟวฒนธรรมไทยซงเปนมรดกตกทอดมาจากสมยสโขทย และอยธยา ทรงเปนนกรบทความกลาหาญ และสามารถบญชาการรบไดอยางมประสทธภาพ โดยเฉพาะในสงครามเกาทพกบพมาใน.พ.ศ..2328 (ค.ศ..1785) โปรดเกลาฯ ใหตรากฎหมายใหม เรยกวา กฎหมายตรา 3ดวง รชกาลท 1 ปฐมกษตรยแหงราชวงศจกรทรงเปนนกปกครองและนกรบทปรชาสามารถ ทรงขยายพระราชอาณาจกรและทรงท านบ ารงบานเมองในดานตางๆ เพอประโยชนสขของราษฎร พระบาทสมเดจพระพทธสนหลานภาลย (พ.ศ.2352-2367) (RAMA 2) ทรงมพระนามวา “ฉม” เสดจพระราชสมภพเมอวนท 24 กมภาพนธ พ.ศ..2310 (ค.ศ..1767) ทต าบลอมพวา เมองสมทรปราการ ทรงเปนพระราชโอรสในพระบาทสมเดจพระพทธยอดฟาจฬาโลกมหาราช และสมเดจพระอมรนทราบรมราชน ในขณะพพระราชบดาทรงรบราชการเปนหลวงยกกระบตร เมองราชบร และทรงไดรบการสถาปนาเปนเจาฟากรมหลวงอศรสนทร เมอพระราชบดาทรงปราบดาภเษกเปนปฐมกษตรยแหงราชวงศจกร เสดจขนครองราชยสมบต พ.ศ. 2352 (ค.ศ. 1809) เสดจสวรรคตวนท 21 กรกฎาคม พ.ศ. 2367 (ค.ศ. 1824) เมอพระชนมาย 56 พรรษา พระราชกรณยกจทส าคญดานความมนคง ไดแก การโปรดเกลาฯ ชาวมอญทอพยพเขามา ในราชอาณาจกรไปตงภมล าเนาทเมองปทมธาน นนทบร และนครเขอนขนธ (พระประแดง) เพอความมนคงของชนชาตไทย โปรดเกลาฯใหเกณฑไพรมารบราชการเพยง 1 เดอน และอยกบครอบครว.3.เดอน สลบกนไป ท าใหไพรไดอยกบครอบครวมากขน โปรดเกลาฯใหตรากฎหมายหามสบ และซอขายฝนใน พ.ศ. 2354 (ค.ศ. 1811)โปรดเกลาฯใหท าธงชาตไทยรปชางสขาวอยในวงจกรไวตรงกลางผนธงสแดง ใน พ.ศ. 2359 (ค.ศ. 1816) และใน พ.ศ. 2364 (ค.ศ. 1821) องกฤษไดสงจอหน ครอวเฟรด เขามาเปนทตเจรญพระราชไมตรกบไทยในดานศลปวฒนธรรม รชกาลท 2 ทรงเปนพระมหากษตรยทเปนศลปนเอกแหงชาตไทย ทรงปรชาสามารถดานวรรณกรรม ทรงพระราชนพนธบทละคร รวม 7 เรอง ทรงพระราชนพนธกาพยเหชมเครองคาวหวาน กาพยเหเรอ ดานสถาปตยกรรม และปตมากรรม โปรดเกลาฯ ใหสรางพระปรางควดอรณราชวรารามราชวรมหาวหาร ทรงแกะสลกบานประตวหาร วดสทศนราชวราราม ทรงเปนนกดนตร ซอสามสายทมความช านาญ และทรงพระราชนพนธเพลงไทยเดมชมความงามของพระจนทรชอ บหลนลอยฟา รชกาลท 2 ทรงมอจฉรยภาพโดดเดนดานวรรณกรรม และศลปกรรม รชสมยนเปนยคทองแหงวรรณกรรม ในสมยรตนโกสนทร พระบาทสมเดจพระนงเกลาเจาอยหว พ.ศ.2367-2394 (RAMA 3) ทรงมพระนามเดมวา “ทบ” เสดจพระราชสมภพเมอวนท 31 มนาคม พ.ศ. 2330 (ค.ศ. 1787) ณ พระราชวงเดมฝงธนบร พระองคทรงเปนพระราชโอรสพระองคใหญในพระบาทสมเดจพระพทธเลศหลา

Page 18: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

17 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

นภาลย ขณะทยงทรงอสรยยศเปนสมเดจพระเจาลกยาเธอ เจาฟากรมหลวงอศรสนทร และพระราชมารดา คอ สมเดจพระศรสลาลย (เจาจอมมารดาเรยม) ไดรบการสถาปนาเปนกรมหมนเจษฎาบดนทร เมอ พ.ศ. 2356 (ค.ศ. 1813) เสดจสวรรคตเมอวนท 2 เมษายน พ.ศ. 2394 (ค.ศ. 1851) เมอมพระชนมาย 63 พรรษา พระราชกรณยกจทส าคญดานความมนคงของประเทศคอการขดขวางมใหเจาอนวงศแหงเวยงจนทร เขาครอบครองหวเมองอสานของไทย และทรงประสบความส าเรจในการท าใหไทยกบญวนยตการสรบระหวางกนเกยวกบเรองเขมรโดยไทยมไดเสยเปรยบแตประการใด ทรงสนบสนนการคากบตางประเทศ ทงเอเชยและยโรป ทรงสนบสนนการคาส าเภากบจนตงแตทรงด ารงพระยศเปนกรมหมนเจษฎาบดนทร ซงทรงคาขายจนทรงมรายไดมหาศาลซงทรงโปรดใหเกบเงนดงกลาวไวในทองพระคลงบรรจในถงสแดง เรยกกนวา “เงนถงแดงหมนเจษฎาบดนทร” (ซงจะเปนประโยชนแกประเทศชาตในกรณไทยพพาท กบฝรงเศสในสมยรชกาลท 5)

การททรงช านาญในการคาส าเภา รชกาลท 2 ทรงพระราชทานสมญานามแกรชกาลท 3 วา “เจาสว” ใน พ.ศ. .2369 (ค.ศ.1826) .ไดมการลงนามในสนธสญญาเบอรนย และ 6 ป ตอมาไดเ รมตดตอ กบสหรฐอเมรกา และท าสนธสญญาใน พ.ศ. 2375 (ค.ศ. 1832) ท าใหไทยไดประโยชนทางเศรษฐกจ อยางมาก โดยผท าสนธสญญาไดแก เอดมนต รอเบรต ในดานศลปกรรม โปรดเกลาฯ ใหปฏสงขรณ พระปรางควดอรณราชวรารามราชวรมหาวหาร โปรดใหสรางพระสถปเจดยทมฐานเปนส าเภาจนใน วดยานนาวา ใน พ.ศ.2387 (ค.ศ. 1844) ในดานภมปญญาของชาตไทย พระองคโปรดเกลาฯ ใหนกปราชญราชบณฑตจารกวรรณคดส าคญ ๆ และวชาแพทยแผนไทยโบราณลงบนแผนดนศลาทศาลารายของ พระอโบสถ และรอบพระมหาเจดยบรเวณวดพระเชตพนวมลมงคลารามราชวรมหาวหารซงท าใหวดแหงนไดรบการจดใหเปนมหาวทยาลยการแพทยแหงแรกในประเทศไทย “จารกวดโพธ” ไดรบการยกยองใหเปนมรดกแหงโลก โดยองคกรยเนสโกในสมยปจจบน (MEMORY OF THE WORLD: MOW)

ประวตศาสตรไทยสมยรตนโกสนทร ยคปรบปรงและปฏรปประเทศไทย (พ.ศ.2394-2475) ในชวงเวลาตงแตรชกาลท 4 จนถงการเปลยนแปลงการปกครองมารเปนระบอบประชาธปไตย พ.ศ. 2475 (ค.ศ. 1932) ในรชกาลท 7 เปนสมยทประเทศไทยมการปรบปรงและปฏรปประเทศใหทนสมยแบบตะวนตก ซงสงผลใหหลายชาตตองสญเสยเอกราช แตไทยเปนชาตเดยวในเอเชยทสามารถรกษา เอกราชไวไดทงนดวยพระปรชาสามารถของพระมหากษตรยไทย พระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว พ.ศ.2394-2411 (RAMA 4) ทรงมพระนามเดมวาเจาฟามงกฎทรงมพระราชโอรสในพระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลยและสมเดจพระศรส ร เยนทราบรมราชน . ( เจ า ฟาหญงบญรอด) เสดจพระราชสมภพเมอวน ท 18 ตลาคม พ.ศ. 2347 (ค.ศ. 1804) ทรงมพระอนชารวมพระมารดา คอ พระบาทสมเดจพระปนเกลาเจาอยหว (สมเดจเจาฟาจฑามณ) เมอพระชนมาอายครบ 20 พรรษา เสดจออกผนวชตามประเพณได 13.วน

Page 19: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

18 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

สมเดจพระราชบดากสวรรคต ราชสมบตตกเปนของพระบาทสมเดจพระนงเกลาเจาอยหว พระเชษฐา ตางพระชนน สมเดจเจาฟามงกฎจงทรงพระผนวชตอมาเปนเวลา 27 พรรษา รชกาลท 4 ทรงขนครองราชยในชวงเวลาทเหมาะสมทสดเพอชวยประเทศไทยใหรอดพนจาก การเปนอาณานคมของชาตตะวนตก ทรงมความรภาษาองกฤษ ภาษาลาตน ทรงศกษาการเปลยนแปลง ในตางประเทศ ทรงตดตอกบชาวตะวนตกอยางฉนทมตร ทรงเขาพระทยในสถานการณโลก เกยวกบ การขยายอ านาจของประเทศในแถบตะวนตกทตองการใหไทยยกเลกการผกขาดการคา และเปดการคาเสรกบชาวตะวนตก จงทรงด าเนนนโยบายตางประเทศอยางระมดระวง และผกมตรกบชาวตะวนตก เพอรกษาเอกราชรวมทงทรงด าเนนการปรบปรงประเทศใหทนสมย สงผลใหไทยรอดพนจากการเปนอาณานคมของชาวตะวนตก ใน พ.ศ. 2398 (ค.ศ. .1855).ไทยไดท าสนธสญญาเบาวรงกบองกฤษ และสนธสญญามตรถวายแกสมเดจพระราชนนาถวกตอเรยใน พ.ศ. 2400-2401 (ค.ศ. 1857-1858) พ.ศ. 2403-2404 (ค.ศ..1860-1861) ทรงสงราชทตไปเฝาพระเจานโปเลยนท 3 แหงฝรงเศส ในดานเศรษฐกจการคลง ทรงขยายการคาเสรไปอยางกวาวขวาง และทรงตงโรงกษาปณผลตเงนเหรยญตาง.ๆ ทรงปรบปรงดานภาษเพอเพมรายไดแกรฐในดานการปรบปรงประเทศ รชกาลท 4 ทรงน าความร ของตะวนตกมาปรบปรงบานเมอง ทรงจางชาวตะวนตกมารบราชการในกรมกองตาง ๆ.ในฐานะทปรกษาการทหาร การศกษา และสอนภาษาองกฤษแกพระราชโอรส พระราชธดา และเจานายขนนาง เพอสามารถสอสารกบตางชาต ทรงโปรดใหตงโรงพมพในพระบรมมหาราชวง ชอวา “โรงอกษรพมพการ” ส าหรบพมพราชกจจานเบกษา หรอหนงสอทางราชการ โปรดใหสรางถนนเจรญกรง ถนนบ ารงเมอง ถนน เฟองนคร รวมทงทรงขดคคลองเชอมแมน า และทวเมองใน พ.ศ..2404 (ค.ศ. 1861) เชน คลองเจดยบชา มหาสวสด ภาษเจรญ ด าเนนสะดวก ดานสงคม และวฒนธรรมโปรดใหขนนางสวมเสอเมอเขาเฝา ทรงอนญาตใหราษฎรเขาเฝาไดเมอเสดจทางชลมารค และสถลมารค พ.ศ..2399 (ค.ศ. 1856) ในดานศาสนาทรงตงธรรมยตนกาย โปรดใหช าระและเขยนพงศาวดารขนมาใหม คอ พระราชพงศาวดารฉบบ พระราชหตถเลขา โดยทรงตรวจแกไขดวยลายพระหตถ ทรงบรณะพระปฐมเจดยวดพระเชตพนวมลมงคลาราม พระเจดยภเขาทอง ในดานวทยาการตาง ๆ ความเชยวชาญภาษาองกฤษ ท าใหทรงสามารถอานหนงสอ ดานตาง ๆ เชน วทยาศาสตร ภมศาสตร ประวตศาสตร ดาราศาสตร จนทรงสามารถค านวณเวลา เกดสรยปราคาไดอยาแมนย า ดงปรากฏทต าบลหวากอ จงหวดประจวบครขนธ เมอวนท 18.สงหาคม พ.ศ. 2411 (ค.ศ. 1868) และหลงจากเสดจกลบถงกรงเทพมหานคร พระเจาอยหวรชกาลท 4 กทรงปวยหนก เปนเพราะทรงตดไขปา (มาลาเรย) และในวนท 1 ตลาคม พ.ศ. 2411 (ค.ศ. 1868) เวลา 21.00 น. รชกาลท 4 เสดจสวรรคต หลงจากทรงครองราชยเปนเวลาเพยง 7 ป พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว พ.ศ.2411-2453 (RAMA.5) ทรงมพระนามเดมว า สมเด จ เจ า ฟ าจฬาลงกรณ พระองค เ ปนพระโอรสองค ใหญในพระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว และพระนางเธอพระองคเจาร าเพยภมราภรมย ซงภายหลงพระองค

Page 20: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

19 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

มพระนามวา สมเดจพระเทพศรนทราบรมราชน เสดจพระราชสมภพ เมอวนท 20 กนยายน พ.ศ. 2416 (ค.ศ. 1873) ทรงมพระชนมายบรรลนตภาวะ จงทรงมพระราชอ านาจในฐานะพระมหากษตรยโดยสมบรณ ในดานการปฏรปประเทศ ทรงต งทปรกษาราชการแผนดน และสภาทปรกษาในพระองค ในป พ.ศ. 2417 (ค.ศ..1874) ทรงปฏรปการปกครองสวนกลาง แบงการปกครองประเทศเปน 12 กรม มเสนาบดเปนผบงคบบญชา และประกาศตงเปนกระทรวง 10 กระทรวง ซงไดใชตดตอมาถงปจจบน ทรงปฏรปการปกครองสวนภมภาค โดยมอ านาจทเปนทเปนศนยกลางคอกรงเทพฯ จดตงระบบเทศาภบาล โดยขนกบกระทรวงมหาดไทย ทรงปฏรประบบกฎหมายและการศาล โดยตงกระทรวงยตธรรมใน พ.ศ. 2434 (ค.ศ..1891) มทปรกษาดานกฎหมาย ต งคณะกรรมการตรวจช าระกฎหมายอาญา กฎหมาย เลกทาส ตงโรงเรยนกฎหมายเพอผลตเนตบณฑตไทย ในพ.ศ..2440 (ค.ศ. 1897) ท าใหไทยมสทธทาง การศาลอยางสมบรณ ในดานการปฎรปสงคมไทยโดยทรง “เลกทาส” อยางคอยเปนคอยไปในชวงเวลา 30 ป เพอใหทาสหมดไปจากสงคมไทย และทรงเลกระบบไพร เพราะระบบไพรเปนอปสรรคตอการขยายตวทางเศรษฐกจในระบบการคาเสร ในการปฏรปการศกษา ทรงใหตงโรงเรยนส าหรบราษฎรแหงแรก คอโรงเรยนวดมหรรณพาราม ในพ.ศ.2427 (ค.ศ. 1884) ตงกรมศกษาธการ พ.ศ. 2430 (ค.ศ. 1887) ตงส านกฝกหดขาราชการพลเรอน (ตอมา คอ จฬาลงกรณมหาวทยาลย) โรงเรยนนายรอย โรงเรยนนายเรอ โรงเรยนแผนท ในดานการรกษาเอกราชของชาต ในสมยรชกาลท 5 องกฤษ และฝรงเศสพยายามขยายอทธพล เขามาในไทย จงทรงเตรยมตวปองกนไดโปรดสรางปอมพระจลจอมเกลาทปากน าพรอมปนใหญ การคกคามของฝรงเศสในปพ.ศ. 2466.(ค.ศ. 1923.หรอ.ร.ศ.112) โดยสงเรอรบ 2 ล า เขามาทปากน า สมทรปราการ เกดการปะทะกบฝายไทยเรอรบฝรงเศสแลนฝา เขามาทสถานฑตฝรงเศสรมฝงแมน าเจาพระยา และเพอยตปญหาโดยเรว ไทยจงยนยอมตามขอเรยกรองของฝรงเศส เปนเงนเกอบ 2 ลานบาท ซงไทยไดน าเงนถงแดงกรมหมนเจษฎาบดนทร (รชกาลท.3) มาช าระให แตฝรงเศสกยงแลนเรอไปยดจนทบร ตราด เสยมเรยบและพระตะบอง และเกาะในน าโขงทงหมด เพอแลกกบการไมยดไทยเปนอาณานคม ไทยตองเสยดนแดนภาคใต ไดแก กะลนตน ตรงกาน ไทรบร และปะลสใหแกองกฤษ ในพ.ศ..2451 (ค.ศ.1908) หลงวกฤต ร.ศ. 112 รชกาลท 5 และขาราชบรพารไดพยายามแกปญหา โดยวธการทตการทหารและการแสวงหาความชวยเหลอจากมหาอ านาจอนในยโรป ใน พ.ศ..2440 (ค.ศ. 1897) และ พ.ศ 2450 (ค.ศ. 1907) รชกาลท 5 เสดจประพาสยโรป ในระหวางนนไดทรงปฏบตภารกจเจรญพระราชไมตรส าคญ คอ ทรงเยยมประธานาธบดฝรงเศส พระจกรพรรดแหงเยอรมน พระนางเจาวกตอเรยแหงองกฤษ พระจกรพรรดแหงออสเตรย-ฮงการ และพระมหากษตรยยโรปอน.ๆ เชน เบลเยยม อตาล เดนมารก นอรเวย สวเดน

Page 21: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

20 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว เสดจสวรรคตเมอวนท 23 ตลาคม พ.ศ. 2453 (ค.ศ. 1910) ทรงครองราชยนานถง 42 ป ทรงเปน “พระปยมหาราช” ดวยทรงสถตอยในหวใจของปวงชนชาวไทย พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว พ.ศ. 2453-2468 (RAMA 6) ทรงมพระนามเดมวาสมเดจเจา ฟามหาวชราวธ เปน พระราชโอรสในพระบาทสมเดจ พระจลจอมเกลาเจาอยหว และสมเดจพระนางเจาเสาวภาผองศร ทรงเสดจพระราชสมภพ เมอ วนท 1 มกราคม พ.ศ. 2423 (ค.ศ. 1880) เสดจไปศกษา ณ ประเทศองกฤษ พ.ศ. 2436 (ค.ศ. 1893) พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว โปรดเกลาฯ สถาปนาสมเดจเจาฟามหาวชราวธ กรมขนเทพทวารวด ขนเปนสมเดจพระบรมโอรสาธราชสยามมงกฎราชกมาร พ.ศ.2437 (ค.ศ. 1894) เสดจขนครองราชยสมบตวนท 23 ตลาคม พ.ศ. 2453 (ค.ศ. 1910) เสดจสวรรคต วนท 25 พฤศจกายน พ.ศ..2468 (ค.ศ. 1925) พระราชกรณยกจส าคญ ไดแก การสรางชาตนยมในหมประชาชน โดยเนนความจงรกภกดตอชาต ศาสนา พระมหากษตรย ความเปนน าหนงใจเดยวกนของคนไทย ทรงสรางธงประจ าชาตขนใหม ในพ.ศ. 2461 (ค.ศ. 1918) ทรงพระราชทานนามวา ธงไตรรงค ประกอบดวย สแดง ขาว และน าเงน หมายถง ชาต ศาสนา พระมหากษตรย ซงใชมาจนถงปจจบน ทรงสรางความเปนสากล และน าประเทศไทยเขาสสงคมโลก ทรงก าหนดใหคนไทยมนามสกล โดยออกเปนพระราชบญญต พ.ศ. 2456 (ค.ศ. 1913) เมอเกดสงครามโลกครงท 1 ทรงประกาศเขากบฝายสมพนธมตร และสงทหารอาสาไปชวยทยโรป ท าใหประเทศไทยเปนทรจกในระดบนานาชาต ในดานศลปวฒนธรรมและอกษรศาสตร ทรงนพนธ สารคด บทละคร นทาน บทความ ทรงไดรบพระราชสมญญานามวา “พระมหาธรราชเจา” ในพ.ศ. 2464 (ค.ศ. 1921) โปรดเกลาฯใหตราพระราชบญญตประถมศกษาคนไทยทกคนทมอายถงเกณฑ ตองเขาเรยนในระดบประถมศกษา จนครบ 4 ป โปรดเกลาใหตงมหาวทยาลยแหงแรกของประเทศไทย คอ จฬาลงกรณมหาวทยาลย โปรดเกลาใหสรางเมองจ าลองประชาธปไตยชอ “ดสตธาน” เพอทดลองด าเนนกจกรรมทางการเมองในระบอบประชาธปไตย พระบาทสมเดจพระปกเกลาเจาอยหว พ.ศ.2468-2477 (RAMA7) เสดจพระราชสมภพเมอวนท 8 พฤศจกายน พ.ศ. 2436 (ค.ศ. 1983) เปนพระราชโอรสองคสดทายในพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว และสมเดจพระศรพชรนทราบรมราชนนาถ มพระนามเดมวา สมเดจเจาฟาประชาธปกศกดเดชนฯ ทรงมพระราชพธราชาภเษกในวนท 25 กมภาพนธ พ.ศ. 2468 (ค.ศ.1925) ทรงเปนพระมหากษตรยองคสดทายในระบอบสมบรณาญาสทธราช และเปนพระมหากษตรยไทยองคแรก ในระบอบประชาธปไตย ทรงก าหนดแนวทางการจดการปกครองทองถนในรปเทศบาล และ ทรงปรบปรงองคมนตรสภา ทรงมพระราชด ารใหยกรางรฐธรรมนญ พ.ศ. 2475 (ค.ศ. 1932) เกดการเปลยนแปลงการปกครองคณะราษฏร และรฐบาลตอมาประกาศใชพระราชบญญตเทศบาล พ.ศ..2476 (ค.ศ. 1933) มขอบญญตเชนเดยวกบฉบบทรชกาลท 7 ทรงพระราชทานรฐธรรมนญและทรงประกาศสละราชสมบต.วนท 2 มนาคม พ.ศ. 2477 (ค.ศ..1934) และเสดจสวรรคตทประเทศองกฤษ เมอว นท 30 พฤษภาคม พ.ศ. 2484 (ค.ศ. 1941)

Page 22: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

21 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

ประวตศาสตรไทยสมยประชาธปไตย (พ.ศ.2477-ปจจบน) พระบาทสมเดจพระเจาอยหวอานนทมหดล พ.ศ.2477-2489 (RAMA 8)

ทรงเปนพระราชโอรสพระองคแรกของสมเดจเจาฟามหดลอดลเดช กรมหลวงสงขลานครนทร(สมเดจพระมหตลาธเบศรอดลยเดชวกรพระบรมราชชนก) กบหมอมสงวาล.มหดล ณ.อยธยา (สมเดจพระศรนครนทรพระบรมราชชนน) เสดจพระราชสมภพเมอ วนท 20 กนยายน พ.ศ. 2468 (ค.ศ. 1925) ณ เมองไฮเดลเบรก ประเทศเยอรมนน พระเจาวรวงคเธอพระองคเจาอานนทมหดล เสดจขนครองราชยสมบต เมอพระชนมาย 9 พรรษา และทรงศกษาอย ณ ประเทศสวตเซอรแลนด จงตองมผส าเรจราชการแทนพระองคในป พ.ศ. 2477 (ค.ศ. 1934) รชกาลท 8 เสดจนวดประเทศไทยครงแรกในพ.ศ. 2481 (ค.ศ. 1938) และครงท.2 ในพ.ศ.2488 (ค.ศ. 1945) ทรงตรวจพลสวนสนามของกองทพพนธมตรทรงลงพระปรมาภไธยพระราชทานรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยและเสดจสวรรคตในวนท 9 มถนายน พ.ศ. 2489 (ค.ศ. 1946) พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช พ.ศ.2489-2559 (RAMA 9) ทรงเปนพระอนชาธราชในพระบาทสมเดจพระเจาอยหวอานนทมหดล เสดจพระราชสมภพ เมอวนท 5 ธนวาคม พ.ศ. 2470 (ค.ศ. 1927) ทรงมพระนามเดมวา พระวรวงศเธอพระองคเจาภมพลอดลยเดช เสดจขนครองราชย เมอวนท 9 มถนายน พ.ศ. 2489 (ค.ศ..1946) เมอทรงมพระชนมพรรษาเพยง 18 พรรษา 6 เดอน 4 วน และไดทรงมพระราชพธบรมราชาภเษก เมอวนท 5 พฤษภาคม พ.ศ. 2493 (ค.ศ. 1950) ในพระราชพธดงกลาว ทรงมพระปฐมบรมราชโองการวา “เราจะครองแผนดนโดยธรรม เพอประโยชนสขแหงมหาชนชาวสยาม” พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช เปนพระมหากษตรยไทย ทครองราชยยาวนานทสด พระองคไดทรงทมเทพระวรกายเพอประโยชนสขของราษฎรอยางแทจรง ในดานการศกษา ทรงสนบสนนใหมการศกษาทงในและนอกระบบ ตงแตระดบประถมถงอดมศกษา ไดทรงสนบสนนใหมทนการศกษาในตางประเทศเพอน าองคความรมาพฒนาประเทศ ในศลปวฒนธรรม ทรงอนรกษศลปวฒนธรรมทกแขนง เชน พระองคไดทรงพนฟพระราชพธจรดพระนงคลแรกนาขวญ และพระราชพธพยหยาตราทางชลมารค เพอถวายผาถวายผากฐนแกพระอารามหลวง ทางดานศาสนาไดทรงยดมนในทศพธราชธรรมอยางเครงครด ทรงผนวชและเปนอครศาสนปถมปดานศาสนาตาง.ๆ ในประเทศ มการพฒนาความเปนอยของราษฎรเกดเปนโครงการอนเนองมาจากพระราชด าร จ านวน 4,000.โครงการ ซงลวนมจดมงหมายเพอสรางความสขแกราษฎรไทย ทรงหวงใยราษฎรทกคนเหมอน พอเปนหวงลก

โครงการอนเนองมาจากพระราชด ารในปจจบนมมากกวา 4,000 โครงการ แบงเปนประเภทตาง ๆ ดงน 1.โครงการดานการเกษตร เปนโครงการทดลอง วจยพชพนธสตวทเหมาะสมกบสภาพพนทนน.ๆ ซงด าเนนโครงการอยในศนยศกษา และน าผลส าเรจจากการทดลองถายทอดสประชาชน อบรมเกษตรกร

Page 23: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

22 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

ใหมความรวชาการเกษตรแผนใหม โครงการเกยวกบการปลกขาว การปรบปรงคณภาพดน และการท านาขนบนได

2.โครงการดานสงแวดลอม เปนโครงการเกยวกบวธการท านบ ารง และปรบปรงคณภาพสงแวดลอมธรรมชาตปรบปรงดน โครงการบ าบดน าเสย โครงการใชหญาแฝกเพอปองกนการพงทลาย ของดน และเกบความชมชนไวในดน การท าเกษตรทฤษฎใหมในพนทเพาะปลกขนาดเลก โดยจดทดน ท าการเกษตรแบบผสมผสาน แบงพนทเปน 4 สวน รอยละ 30 ส าหรบขดสระไวส าหรบใชในการเกษตรและเลยงปลา รอยละ 30 ส าหรบปลก พชไร พชสวน รอยละ 30 ส าหรบปลกขาว รอยละ.10 ส าหรบเปน ทปลกบาน ท าสวนครวท าใหมกนทงป โครงการพนฟสภาพปาโดยธรรมชาต ซงเปนวธเรยบงาย

3.โครงการดานสาธารณสข ใน พ.ศ. 2510 (ค.ศ. 1967) พระราชทานโครงการหนวยแพทยพระราชทาน เพอแกปญหาสขภาพของราษฎรยากจนในพนทหางไกล ซงขยายออกไปอยางกวางขวางทวประเทศ โครงการอบรมหมอหมบาน

4.โครงการดานการสงเสรมอาชพ เพอใหเกดรายไดแกครอบครวและพงพาตนเองได โครงการอบรมเทคโนโลยการเกษตร โครงการศลปาชพทวประเทศ โครงการสงเสรมอตสาหกรรมน ามนปาลมขนาดเลก โครงการขยายพนธไมดอกไมผล

5.โครงการดานการพฒนาแหลงน า เพอการเพาะปลก อปโภค บรโภค โครงการฝนหลวง โครงการอางเกบน า โครงการประตน า ฝายทดน า โครงการอนรกษคนน าล าธาร โครงการพฒนาแหลงน าเพอผลตไฟฟาพลงน า โครงการระบายน าจากทลม โครงการสงน าชลประทาน โครงการปองกนอทกภย โครงการแกมลง โครงการสรางเขอน

6.โครงการดานการคมนาคม การสรางและปรบปรงงานสชนบท การแกปญหาจราจรตดขด ในกรงเทพฯ

7. โครงการดานสวสดการสงคม การชวยเหลอราษฎรใหมทอยอาศย ทท ามาหากน ปรบปรงคณภาพ 8.โครงการอน.ๆ.โครงการศนยศกษาการพฒนา การสรางเขอนกนน าทะเลกดเซาะในดาน การประดษฐ ทรงประดษฐกงหนชยพฒนาเพอเตมออกซเจนในน าเสย

พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช ทรงเสดจสวรรคตเมอวนพฤหสบดท 13 ตลาคม พ.ศ. 2559 (ค.ศ. 2016) เวลา 15:52 น. สรพระชนมาย 88 ป 313 วน

สมเดจพระเจาอยหวมหาวชราลงกรณ บดนทรเทพยวรางกร พ.ศ.2559-ปจจบน (RAMA 10) พระองคทรงเสดจพระราชสมภพ เมอว นท 28 กรกฎาคม พ.ศ. 2495 .(ค.ศ. .1952) เปน

พระมหากษตรยไทย รชกาลท 10 แหงราชวงศจกร เสดจขนทรงครองราชยเมอวนท 13 ตลาคม พ.ศ. 2559 (ค.ศ. 2016) จนถงปจจบน ทรงเปนพระราชโอรสในพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช และสมเ ดจพระนาง เจา ส ร ก ต .พระบรมรา ช นนาถ .มพระ เชษฐภค น .ค อ .ทลกระหมอมหญง

Page 24: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

23 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

อบลรตนราชกญญา สรวฒนาพรรณวด และพระขนษฐภคนสองพระองคคอ สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร และสมเดจพระเจาลกเธอ เจาฟาจฬาภรณวลยลกษณ อครราชกมาร

หลงจากทพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดชทรงเสดจสวรรณคต ในวนท 13.ตลาคม พ.ศ. 2559 (ค.ศ. 2016) ประธานรฐสภาจงไดอญเชญองคพระรชทายาทขนทรงราชยเปนพระมหากษตรย ตามทพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช (รชกาลท 9) ไดทรงพระกรณาโปรดเกลาโปรดกระหมอม แตงตงสมเดจพระบรมโอรสาธราช สยามมกฎราชกมารไวแลวต งแตเมอ วนท 28 ธนวาคม พ.ศ. 2515 (ค.ศ. 1972) สมเดจพระบรมโอรสาธราช เจาฟามหาวชราลงกรณสยามมกฎราชกมาร เมอทรงเสดจขนครองราชย โดยทรงพระกรณาโปรดเกลาใหเฉลมพระปรมาภไธยวา พระเจาอยหวพระมหาวชราลงกรณ บดนทรเทพยวรางกร พระองคทรงเปนพระมหากษตรยรชกาลท 10 แหงราชวงศจกร

Page 25: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

24 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

ประวตความสมพนธระหวางไทยกบจน

บทน า ไทยกบจนมความผกพนและตดตอกนมาอยางยาวนานนบแตโบราณกาล โดยสามารถยอนไดถงสมยราชวงศฮนตะวนตก (จกรพรรดฮนอต) ของจนซงมบนทกประวตศาสตรเกยวกบชนชาตไทย และทเดนชดคอความสมพนธระหวางอาณาจกรสโขทยกบจนทมการตดตอคาขายระหวางกน และไทยไดรบเทคโนโลยเครองปนดนเผาจากจนในชวงเวลาดงกลาว ความสมพนธทางสายเลอดระหวางไทยกบจน เรมขนในชวงนดวยจากการอพยพของชาวจนในชวงสงครามสมยราชวงศหยวนและในชวงตนราชวงศหมง และนบจากน นมาก ได ม การ ตด ตอคาข ายกนมาโดยตลอดและ มชาว จนจ านวนมาก เขาม า ตงรกรากในไทย โดยเฉพาะในชวงสงครามโลกครงท 2.และสงครามกลางเมองของจนในทศวรรษ ท 1930-1950 มชาวจนจ านวนมากจากมณฑลทางใตของจน อาท กวางตง ไหหนาน ฝเจยน และกวางส หลบหนภยสงคราม และความอดอยากเขามาสรางชวตใหมในประเทศไทย จงอาจกลาวไดวาความสมพนธท ใกล ช ด ด จพ น องระหว า งไทยกบ จนได ม มาอย า งยาวนาน .เห ม อนค าก ล าว ท ว า . “ไทย จ น ใชอนไกล พนองกน” ในพงศาวดารจนกลาวไววา ไทยและจนเรมตดตอและสรางสมพนธไมตรระหวางกนต งแต สมยราชวงศฮน และราชวงศถง อาณาจกรสโขทยทอยทางตอนเหนอของไทยไดสถาปนาขนเปนราชธานตรงกบชวงปลายราชวงศซงตอตนราชวงศหยวนของจน ไทยไดสงราชทตไปเจรญสมพนธไมตรกบจน มากถง 9 ครงระหวาง พ.ศ. 1835 – พ.ศ. 1846 (ค.ศ. 1292 – ค.ศ.1303) สวนทางกษตรยจนในราชวงศหยวนกเคยสงทตมาเจรญสมพนธไมตรกบไทย 3 ครง ในสมยสโขทยโดยพระมหากษตรยในราชวงศพระรวง ไดเคยเชญชางปนเครองปนดนเผาชาวจนมายงเมองไทยเพอถายทอดศลปะการท าเครองปนดนเผา และไดผลตเครองปนดนเผาเคลอบน ายาทมความสวยงามสงไปขายยงประเทศตาง ๆ ทวเอเชยตะวนออกเฉยงใต สมยกรงศรอยธยาของไทยซงตรงกบสมยราชวงศหมงของจน เปนยคทความสมพนธระหวางไทยกบจนรงเรองทสดในประวตศาสตร จนกระทงสมยสงครามโลกครงทสอง ไทยและจนไดรวมลงนาม ในสญญาความสมพนธไทยจน หลงจากจนปฏวตการปกครองชงไหและสถาปนาประเทศเปนสาธารณรฐประชาชนจน ความสมพนธระหวางไทยกบจนทงในดานประเพณวฒนธรรมไดรบการฟนฟ และไดสถาปนาความสมพนธทางการทตอยางเปนทางการเมอวนท 1 กรกฎาคม พ.ศ. 2518 (ค.ศ. 1975)

ความสมพนธไทยกบจน ตามล าดบเวลา ราว พ.ศ. 500-800 (ครสตศตวรรษท 1-3) จน: สมยซฮนและ สามกกไทย: ดนแดนสวรรณภม สมยซฮน (ฮนตะวนตก) คณะทตทจนสงไปอนเดยเดนเรอผานอาวไทย มาถงทางตอนใต ของประเทศไทย สมยจยงและคงไทไดเดนทางมาเจรญสมพนธไมตรกบเอเชยตะวนออกเฉยงใต หลงจากเดนทางกลบไดเขยนเรอง “ฝหนานออจ” (เรองพสดารแหงฝหนาน) กบ “อสอวายกวจวน”

Page 26: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

25 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

(เรองราวตางประเทศสมยอ) ซงกลาวถงแควนหนงนามวา “จนหลงกว” หรอสวรรณภม (ตอนกลางของประเทศไทยในปจจบน) ซงอยหางอาณาจกรฝหนานไปสองพนกวาล โดยเลาวา ประชาชนท าเหมองเงนและชอบจบชาง

ราว พ.ศ. 900-1200 (ครสตศตวรรษท 5-7) จน: ราชวงศเหนอใต, ราชวงศสย และราชวงศถง ไทย: รฐผานผาน, รฐชอถ และอาณาจกรทวาราวด จนมการตดตอไปมาหาสกบอาณาจกรทวาราวด (ตอนกลางของประเทศไทยในปจจบน) รฐผานผาน (ปราณบร) และรฐชอถ (จากบนทกในพงศาวดารราชวงศสย หมายถง “อาณาจกรดนสแดง”) รฐผานผานเคยสงทตไปเยอนจนหลายครง โดยไดมอบพระบรมสารรกธาต งาชาง และเครองเทศเปนของขวญแกจน คณะราชทตของราชส านกสยมาเยอนรฐชอถพรอมน าของขวญจ านวนมากมามอบให และไดรบการตอนรบเปนอยางด เจาชายของรฐชอถไดทรงน าของขวญ อาท เครองเทศ กลบไปพรอมกบเรอของคณะทตดวยพระองคเองเพอมอบใหราชส านกสยอกดวย สมยอาณาจกรทวาราวดเคยสงทตไปยงฉางอาน เมองหลวงของจนในสมยราชวงศถง พรอมกบถวายของขวญ อาท งาชาง และนกแกวเผอก โดยราชส านกถงไดมอบมาพนธดและระฆงทองแดงใหเปนการตอบแทน

ราว พ.ศ. 1600-1800 (ครสตศตวรรษท 12-13) จน: ราชวงศซงและตนราชวงศหยวน ไทย: อาณาจกรละโว

ความสมพนธระหวางไทย-จนในดานเศรษฐกจการเมองนบวนยงแนนแฟน อาณาจกรละโว (ลพบร) ทตงอยตอนกลางของประเทศไทย ตดตอการคากบจนหลายครง มเรอสนคาเดนทางไปมาระหวางละโว และเมองเฉวยนโจวมณฑลฝเจยนของจนอยเสมอราชส านกซงเคยสงทตมาเยอนอาณาจกรละโว สวนอาณาจกรละโวกไดสงทตไปเยอนราชส านกซงอยางเปนทางการ โดยละโวมอบชางหนงเชอกใหเปนของขวญแดราชส านกซง สมยจกรพรรดหยวนซอจ (กบไลขาน) แหงราชวงศหยวน อาณาจกรละโวได สงทตไปเยอนจนถง 5 ครง

ราว พ.ศ. 1800-1900 (ครสตศตวรรษท 13-14)จน: ราชวงศหยวน ไทย: อาณาจกรสโขทย ไทยและจนสงคณะทตไปมาหาสกนหลายครง ราชส านกหยวนสงคณะทตมายงอาณาจกรสโขทย

2 ครง อาณาจกรสโขทยสงทตไปเยอนจน 9 ครง พรอมน าของขวญ อาท ทองค า เสอ และชาง เปนเครองบรรณาการ คณะทตของสโขทยไดน าชางจนมาถายทอดวธการท าเครองสงคโลกใหแกชางไทยอกดวย เครองสงคโลกกลายเปนสนคาออกทส าคญของอาณาจกรสโขทยทสงไปจ าหนายยงประเทศตาง.ๆ ในเอเชยตะวนออกเฉยงใต

ราว พ.ศ. 1900-2100 (ครสตศตวรรษท14-17) จน: ราชวงศหมง ไทย: กรงศรอยธยาตอนตน ความสมพนธไทย-จนในยคนมความรงเรองกวาทเคยเปนมา ราชส านกหมงถอวา กรงศรอยธยา

เปนประเทศทมความใกลชดประเทศหนง จกรพรรดจนไดพระราชทาน “ตราแหงกษตรยเสยนหลว”

Page 27: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

26 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

(เสยนหลว คอค าทจนเคยใชเรยกเปนประเทศไทย) แกกษตรยกรงศรอยธยาเปนครงแรก ราชส านกหมง สงคณะทตมาเยอนกรงศรอยธยา 19 ครง สวนกรงศรอยธยากไดสงราชทตไปเยอนจนถง 102 ครง เปนยคทไทยและจนสงคณะทตไปมาหาสกนมากทสด การคาบรรณาการระหวางรฐขยายไปสการคาในระดบประชาชนชาวจนเขามาต งถนฐานในไทยมากขน ในรชสมยจกรพรรดหยงเลอ การออกเดนเรอจากมหาสมทรทางตะวนตก เจงเหอกลบมาครงท 2 เขาไดน าขบวนเรอลองมาตามล าแมน าเจาพระยาจนมาถงกรงศรอยธยา และไดน าสนคาประเภททองค า ผ าไหม และเครองเคลอบดนเผาแลกกบสนคาไทย นอกจากนยงไดส ารวจสงคมชาวจนในไทยดวย

ราว พ.ศ. 2200-2400 (ครสตศตวรรษท 17-20) จน: ราชวงศชง ไทย: กรงศรอยธยาตอนปลาย สมยกรงธนบร พ .ศ. 2324 (ค.ศ. 1781) พระเจาตากสนมหาราชสงคณะทตน าเครองบรรณาการ ชดใหญทสดเพอมอบใหแกราชส านกชง โดยใชขบวนเรอส าเภาถง 11 ล า เทยบทาทกวางตง คณะทตไดเดนทางตอไปยงกรงปกกงเพอเขาเฝาจกรพรรดเฉยนหลง ตอมาสมยกรงรตนโกสนทรตอนตนตรงกบรชสมยจกรพรรดถงจอ ไทยไดสงคณะทตน าเครองบรรณาการไปยงราชส านกชงเปนจ านวน 44 ครง พ .ศ . 2327 (ค.ศ. 1784) พระบาทสมเดจพระพทธยอดฟาจฬาโลกมหาราชทรงสงคณะทตน าสาสนตราตงปดทองและเครองบรรณาการตางๆ ไปเยอนกรงปกกง จกรพรรดเฉยนหลงมหนงสอตอบพรอมพระราชทานตรากษตรยแดพระบาทสมเดจพระพทธยอดฟาจฬาโลกมหาราช นบเปนการสรางความสมพนธอนดระหวางทงสองประเทศอกครงหนง พระบาทสมเดจ พระพทธยอดฟาจฬาโลกมหาราช ทรงมรบสงใหแปลวรรณคดจนเรองสามกกเปนภาษาไทย กอใหเกดกระแสการเผยแพรวรรณกรรมจนในไทย รชสมยพระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย มลคาการสงออกของไทยไปยงจน คดเปนรอยละ 86 ของมลคาการสงออกรวมของไทย และปรมาณเรอสนคาจนทเขามาเทยบทาในประเทศไทยมจ านวนมากกวาเรอสนคาของประเทศอน ๆ ชาวจนอพยพเขามาในประเทศไทยเพอคาขายและตงรกราก อยางตอเนอง รชสมยพระบาทสมเดจพระนงเกลาเจาอยหว ชาวจนมาอยในประเทศไทยมจ านวนเกอบ 1 ลานคน มการสรางวดทมรปแบบสถาปตยกรรมแบบจนอยางแพรหลาย รชสมยพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว ชาวจนทอพยพมาตงถนฐานในประเทศไทย ในแตละปมจ านวนหลายหมนคน ชาวจนทอยในประเทศไทยและชาวไทยตางรกใครปรองดองกน สงผลดตอการพฒนาเศรษฐกจไทยเปนอยางมาก พระองคโปรดเกลาฯ ใหสรางพระทนงรปแบบจนทพระราชวง บางปะอน รชสมยพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว มวรรณกรรมทมชอเสยงของจนทไดรบการแปลเปนภาษาไทยมจ านวนทงสนถง 35 เลม เดอนมกราคม พ.ศ. 2489 (ค.ศ. 1946) รฐบาลจนไดสงผแทนรฐบาลเดนทางมาเจรจากบรฐบาลไทย และลงนามใน “สนธสญญาสมพนธไมตรระหวางจนและสยาม”

Page 28: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

27 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

ซงเปนการสรางความสมพนธทางการทตระหวางทงสองประเทศอยางเปนทางการ ในดานการคา สนคาสงออกส าคญของไทยทสงไปจ าหนายยงประเทศจน ไดแก ขาวและไม ในขณะทสนคาส าคญของจน ทสงออกมาจ าหนายย งประเทศไทย .ไดแก ผลตภณฑประเภทสงทอ อาหารและสนคาเบดเตลด การแลกเปลยนทางดานศลปวฒนธรรม การศกษาและกฬาระหวางทงสองประเทศกพฒนาเพมมากขน กวาในอดต ผลงานวรรณกรรมรวมสมยของจนเรมมการเผยแพรในประเทศไทย ราว พ.ศ. 2498 - ปจจบน จน: สาธารณรฐประชาชนจน ไทย: รชกาลท 10 แหงกรงรตนโกสนทร เมอครงการประชมกลมประเทศเอเชย-แอฟรกาทเมองบนดง ประเทศอนโดนเซย ใน พ .ศ. 2498 (ค.ศ. 1955) นายโจวเอนไหลนายกรฐมนตรจน ไดมโอกาสแลกเปลยนความคด เหนดานการทต กบรฐมนตรวาการกระทรวงการตางประเทศของไทย ธนวาคม พ.ศ. 2498 (ค.ศ. 1955) จอมพล ป. พบลสงคราม นายกรฐมนตรของไทย ในระหวางการเยอนประเทศพมาไดมอบหมายใหนายสงข พธโนทยทปรกษานายกรฐมนตรไปรวมประชมอยางไมเปนทางการดานความสมพนธระหวางประเทศกบนายเหยาจงหมง เอกอครราชทตจนประจ าพมา จากการประชมในครงนทงสองฝายไดตกลงใหมการผลกดนการสถาปนาความสมพนธทางการทตอยางเปนทางการ โดยใหมการเยอนระหวางประเทศ พฒนาดานการคา และแลกเปลยนวฒนธรรม เดอนกนยายน พ.ศ. 2515 (ค.ศ. 1972) ประเทศไทยสงนายประสทธ กาญจนวฒน ซงขณะนน ด ารงต าแหนงรฐมนตรชวยวาการกระทรวงเศรษฐการไปยงกรงปกกง และไดเขาพบผน าจน ทงสองฝายไดหารอเรองการกระชบความรวมมอ และแลกเปลยนดานการคาวฒนธรรม การกฬา และการแพทย และในเดอนตลาคมปเดยวกนนายประสทธ น าขาราชการกระทรวงพาณชยและคณะตวแทนสมาคม นกธรกจไทยไปรวมงานแสดงสนคาสงออกของจนทเมองกวางเจา ทงสองประเทศไดมการแลกเปลยน ทางการคาและการกฬาระหวางกนอกหลายครง วนท 30 มถนายน พ.ศ. 2518 (ค.ศ. 1975) ม.ร.ว. คกฤทธ ปราโมช นายกรฐมนตรไทยเดนทางไปเยอนสาธารณรฐประชาชนจนอยางเปนทางการ วนท 1 กรกฎาคม พ.ศ. 2518 (ค.ศ. 1975) นายกรฐมนตรของทงสองประเทศไดรวมลงนามในแถลงการณการสถาปนาความสมพนธทางการทตระหวางไทยกบจนอยางเปนทางการ เดอนพฤษภาคม พ.ศ. 2524 (ค.ศ. 1981) สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมารเสดจฯ เยอนสาธารณรฐประชาชนจนเปนครงแรก เดอนกมภาพนธ พ.ศ. 2530 (ค.ศ. 1987)สมเดจพระเจาอยหวมหาวชราลงกรณ บดนทรเทพยวรางกรขณะนนด ารงพระอสรยยศเปนสมเดจพระบรมโอรสาธราช เจาฟามหาวชราลงกรณฯ สยามมกฎราชกมาร เสดจฯ เยอนสาธารณรฐประชาชนจนเปนครงแรก และในเดอน ธนวาคม พ.ศ. 2541 (ค.ศ. 1998) ทรงเสดจฯ เยอนสาธารณรฐประชาชนจนเปนครงทสอง

Page 29: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

28 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

เดอนตลาคม พ.ศ. 2543 (ค.ศ. 2000) พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช ทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหสมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชนนาถเสดจพระราชด าเนนแทนพระองค ไปเยอนสาธารณรฐประชาชนจนอยางเปนทางการเปนครงแรก และหลงจากน นผ น าในรฐบาล ของทงสองประเทศไดแลกเปลยนความสมพนธดวยดมาตลอด รฐบาลไทยและจนไดท าความตกลงวาดวยความรวมมอดานการทองเทยว เมอเดอนสงหาคม พ.ศ. 2536 (ค.ศ. 1993) เพอสงเสรมความรวมมอดานการตลาดและการสงเสรมการทองเทยวระหวางประเทศ ประเทศไทยเปนกลมแรกรวมกบสงคโปร และมาเลเซยทไดรบอนญาตใหชาวจน เดนทางออกไปทองเทยว และจ านวนนกทองเทยวจนทเดนทางมาประเทศไทยเฉลยเพมสงขนเปนล าดบ นกทองเทยว ชาวไทยทเดนทางมาเทยวจนกเพมมากขน ในป พ.ศ. .2558.(ค.ศ. 2015) มนกทองเทยวจนเดนทางมาประเทศไทยจ านวนโดยประมาณ มจ านวนสงถง 7,934,791 คน จนเปนประเทศทมนกทองเทยวมาประเทศไทยเยอะทสดเปนอนดบหนง

Page 30: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

29 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

ประวตความสมพนธระหวางไทยกบสาธารณรฐเกาหล (เกาหลใต)

บทน า ประเทศไทยและสาธารณรฐเกาหล หรอ ทเรยกโดยทวไปวา เกาหลใตไดสถาปนาความสมพนธทางการทตระดบอครราชทตเมอวนท 1 ตลาคม พ.ศ. 2501 (ค.ศ. 1958) และยกระดบขนเปนระดบเอกอครราชทตเมอวนท 1 ตลาคม พ.ศ. 2503 (ค.ศ. 1960)

ความสมพนธดานการเมอง สาธารณรฐเกาหลมความรวมมอกบไทยทงในระดบทวภาคและระดบภมภาคทส าคญ ไดแก

การประชมคณะกรรมาธการรวม (Joint.Commission-JC) ระดบรฐมนตร ซงเปนภาพรวมความรวมมอ และการประชม Policy.Consultation.(PC) เปนการหารอในระดบเจาหนาทอาวโส เพอสนบสนน และเสรมการหารอในกรอบการประชมคณะกรรมาธการรวม และความรวมมอในระดบภมภาค เชน กรอบความรวมมอระหวางอาเซยนกบเกาหลใต (ASEAN+1) และกรอบความรวมมอระหวางอาเซยน กบจน ญปน และเกาหลใต (ASEAN+3)

พระบรมวงศานวงศของไทยมการเสดจเยอนเกาหลใต และการแลกเปลยนการเยอนในระดบผน ารฐบาลและรฐมนตรระหวางไทยและเกาหลใตอยางตอเนอง และมการลงนามสนธสญญาและความตกลงความรวมมอในหลายสาขา เชน ดานวทยาศาสตร แรงงาน วฒนธรรม การลงทน ฯลฯ

ความสมพนธดานความมนคง ความสมพนธระหวางไทยกบเกาหลใตเรมขนจากความรวมมอดานการทหารและความมนคง

โดยในชวงสงครามเกาหลระหวางป พ.ศ. 2493–2496 (ค.ศ. 1950-1953) ไทยไดสงทหารเขารวม กองก าลงสหประชาชาต (ประกอบดวยทหารจาก 16 ประเทศ) เพอปองกนเกาหลใตจากการรกราน ของเกาหลเหนอ เหตการณดงกลาวท าใหประชาชนของสองประเทศรสกผกพนใกลชดโดยเฉพาะคนเกาหลใตทยงคงระลกถงกองก าลงทหารไทยทรจกกนในนามพยคฆนอยอยเสมอ

ความสมพนธดานเศรษฐกจ ความสมพนธดานเศรษฐกจระหวางไทยกบเกาหลใตด าเนนไปอยางราบรน โดยมการจดท าความตกลงดานเศรษฐกจดวยกนหลายฉบบ ไดแก 1) ความตกลงทางการคาซงลงนามเมอป พ.ศ. 2504 (ค.ศ.1961) 2) ความตกลงวาดวยการยกเวนการเกบภาษซอน ลงนามเมอปพ.ศ. 2532 (ค.ศ. 1989) เปนตน นอกจากนไทยและเกาหลใตมกลไกความรวมมอทางเศรษฐกจทส าคญ ไดแก คณะกรรมาธการรวมทางการคา (Joint.Trade.Commission.หรอ JTC) เพอเปนกลไกทางการคาทเปดโอกาสใหท งสองฝายรวมมอกนในการแสวงหาลทางขยายการคา รวมทงแกไขปญหาและอปสรรคทางการคาทมอยระหวางกน

Page 31: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

30 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

และในสวนของภาคเอกชน ทงสองประเทศไดมการจดตงคณะกรรมการรวมมอทางเศรษฐกจไทย-เกาหล (Korea-Thai.Economic Cooperation Committee) ระหวางสภาหอการคาแหงประเทศไทยกบสภาหอการคาและอตสาหกรรมเกาหลใต ดานการคา นบตงแตปพ.ศ. 2532 (ค.ศ. 1989) การคาระหวางไทยและเกาหลใตมมลคาขยายตวขนอยางตอเนองในป พ.ศ. 2555 (ค.ศ. 2012) เกาหลใตเปนประเทศคคาส าคญอนดบ 10 ของไทย มมลคาการคารวม 13,748.53 ลานดอลลารสหรฐ ไทยสงออกไปเกาหลใต 4,778.9 ลานดอลลารสหรฐ และน าเขาจากเกาหลใต 8,979.73 ลานดอลลารสหรฐสนคาสงออกทส าคญ ไดแก ยางพารา แผงวงจรไฟฟา น าตาลทราย เคมภณฑ น ามนปโตรเลยม สนคาน าเขาทส าคญ ไดแก เหลกกลาและผลตภณฑ เคมภณฑ เครองจกรกลและสวนประกอบเครองจกรไฟฟา และสวนประกอบแผงวงจรอเลกทรอนกส ในป พ.ศ. 2555 (ค.ศ. 2012) เกาหลใตรบการสงเสรมการลงทนจาก BOI มมลคา 6,101 ลานบาท จ านวน 55 โครงการ นบเปนอนดบท 14 ของการลงทนโดยตรงจากตางชาตในประเทศไทย โดยสาขาทมการลงทนมากทสด ไดแก สาขาโลหะและเครองจกร อเลกทรอนกสและเครองใชไฟฟา เคมภณฑ และกระดาษ ส าหรบแรงงานไทยเรมเดนทางเขาไปท างานในเกาหลใตมากขนนบตงแตปพ.ศ. 2531 (ค.ศ. 1988) ต งแตปลายปพ.ศ. 2546 (ค.ศ. 2003) รฐบาลเกาหลใตไดปรบเปลยนนโยบายการน าเขาแรงงานตางชาตจากทใชระบบผฝกงานอยางเดยวเปนการใชควบคกบระบบใบอนญาตท างานดวย (ระบบ Employment.Permit.System: EPS) มผลบงคบใชต งแตวนท.17 ส.ค. พ.ศ. 2547.(ค.ศ. 2004) โดยกระทรวงแรงงานเกาหลใตไดคดเลอกประเทศทจะสามารถสงคนงานไปท างานในเกาหลใตภายใตระบบใหม จ านวน 8 ประเทศ ไดแก ไทย อนโดนเซย เวยดนาม จน ฟลปปนส ศรลงกา คาซคสถาน และมองโกเลย โดยไทย และเกาหลใตไดจดท าบนทกความเขาใจวาดวยการจดสงแรงงานไปเกาหลใต การจดท าบนทกความเขา ใจด งก ลาวท า ใหแรงงานไทยได รบโควตา .(Quota) .ใหท างานในภาคอตสาหกรรม กอสราง และภาคเกษตร และท าใหแรงงานไทยมโอกาสไปท างานในเกาหลใตมากขน ประเทศไทยมนกทองเทยวมาจากประเทศเกาหลนยมเดนทางเขามาทองเทยวมากเปนอนดบท 3 รองจากนกทองเทยวทมาจากประเทศจนและประเทศญปน นกทองเทยวเกาหลใตเดนทางมาไทยในอตราเพมสงขนเปนล าดบ ในปพ.ศ. 2558 (ค.ศ. 2015) มนกทองเทยว ชาวเกาหลจ านวน 1,372,995 คน กลมส าคญไดแก คสมรสใหม (ดมน าผงพระจนทร) และนกกอลฟ แหลงทองเทยวซงเปนทนยม ไดแก กรงเทพฯ พทยา และภเกต ทงน ภเกตเปนแหลงทองเทยวทคแตงงานชาวเกาหลใตนยมเดนทางมา ดมน าผงพระจนทรเปนล าดบท 1 ความรวมมอดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ไทยและเกาหลใตไดจดท าบนทกความเขาใจ (Memorandum of Understanding (MOU)) วาดวยความรวมมอดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยระหวางกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลยประเทศไทย กบกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลยเกาหลใต (ลงนามเมอวนท 29 พฤษภาคม พ.ศ. 2549 (ค.ศ. .2006).โดยบนทกความเขาใจ (MOU) ดงกลาว

Page 32: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

31 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

มวตถประสงคเพอสงเสรม.และสนบสนนความรวมมอในดานเทคโนโลยการผลตแผงโซลาเซลส และอตสาหกรรมคอมพวเตอรตาง ๆ

สถาบนวจยจฬาภรณไดมการจดท าขอตกลงความรวมมอทางวชาการกบ KIST โดย ศ.ดร.สมเดจพระเจาลกเธอเจาฟาจฬาภรณวลยลกษณฯ ไดทรงลงพระนามขอตกลงความรวมมอดงกลาวเมอวนท 17 พฤษภาคม พ.ศ. 2548 (ค.ศ. 2005) ณ กรงโซล กรอบขอตกลงครอบคลมการแลกเปลยนบคลากร การสนบสนนการท าวจยรวมกน นอกจากน สถาบนวจยจฬาภรณยงมการจดท าความตกลงความรวมมอกบศนยวจยสงแวดลอมระหวางประเทศ (IERC) สถาบน Gwangju Institute of Science and Technology (GIST) ซง ศาสตราจารย ดร.สมเดจพระเจาลกเธอเจาฟาจฬาภรณวลยลกษณฯ ไดทรงลงพระนามขอตกลงความรวมมอดงกลาวเมอเดอนสงหาคม พ.ศ. 2550 (ค.ศ. 2007) ไทยและเกาหลใตไดมการจดตงคณะกรรมาธการรวม (Joint.Commission-JC) เพอเปนกลไก และตดตามการด าเนนความสมพนธระหวางกน เมอกรกฎาคม พ.ศ..2541(ค.ศ. 1998) และไดม การประชมคณะกรรมาธการรวมครงท 1 ระหวาง 20-21 มถนายน พ.ศ. 2546 ทจงหวดเชยงใหม โดยทงสองไดหารอกนเกยวกบความรวมมอในดานตาง.ๆ ไดแก ดานการคา โดยทงสองฝายไดหารอเกยวกบ การลดอปสรรคการเขาสตลาดของกนและกน ดานความรวมมอดานการทองเทยวดานแรงงานไทย ความรวมมอดานวฒนธรรม ความรวมมอดานเทคโนโลยสารสนเทศ ตลอดจนการหารอในประเดนปญหาภมภาคตาง ๆ

ความสมพนธดานวฒนธรรม กระทรวงวฒนธรรมก าหนดกรอบการใหความรวมมอทางวฒนธรรมดานตาง ๆ ระหวางไทย-

สาธารณรฐเกาหล ประกอบดวย 1) การแลกเปลยนการเยอน เพอศกษาดงานของผบรหารงานวฒนธรรมท งระดบสงและระดบกลาง 2).การสรางและสงเสรมความสมพนธระดบประชาชนกบประชาชน 3) การแลกเปลยนวฒนธรรมดานทศนศลป ศลปะการแสดง ดานภมปญญาชาวบาน การจดนทรรศการเกยวกบศลปวฒนธรรม 4).ความรวมมอดานวฒนธรรม อาท วรรณคด หองสมด หอจดหมายเหต โบราณคด จตรกรรม หตถกรรม และความรวมมอดานพพธภณฑ.โบราณสถาน 5) ความรวมมอเกยว กบศลปวฒนธรรมรวมสมยดานความรวมมอในการจดโครงการนทรรศการดานศลป ภาพยนตร แฟชน หรอดนตร ความรวมมอในการจดอบรม สมมนาปฏบตการเชงวชาการดานการบรหารจดการ ทางดานวฒนธรรม การจดการพพธภณฑ ศลปะสมยใหม งานออกแบบเชงพาณชยส าหรบเครองแตงกาย อบรมดานนาฏศลป ดนตรรวมสมย และ 6) กจกรรมอน ๆ อนมลกษณะทางวฒนธรรม

Page 33: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

32 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

ประวตความสมพนธระหวางไทยกบญป น

บทน า

ความสมพนธระหวางประเทศญปนและประเทศไทย สามารถนบยอนกลบไดยาวไกลถง 600 ป เมอกลาวถงความสมพนธกบประเทศไทย ชาวญปนมกจะไดรบฟงวา ระหวางป พ.ศ. 2152-2173 (ค.ศ. 1609-1630) ซงตรงกบสมยเคโชถงสมยคงเอ ทงสองประเทศมการตดตอกน มการสงเรอ “โกะชอน” เดนทางมาประเทศไทยตงหมบานชาวญปนทอยธยา ซงเปนเมองหลวงในขณะนน ตลอดจนเรองเกยวกบบทบาทของชาวญปนในสมยน น เชน อะคออ สมฮโร, ชโรอ ควเอมอน และยามาดะ นางามาสะ สนนษฐานวา ในสมยดงกลาว มชาวญปนอาศยอยในเมองไทยมากทสดถงเกอบ 3,000 คน นอกจากการตดตอแลกเปลยนกนและกนในระดบประชาชนตอประชาชนแลว ยงมการแลกเปลยนเครองบรรณาการและสาสนระหวางรฐบาลโชกนแหงตระกล “โตกกาวะ” กบพระมหากษตรยแหงอยธยา แตไมไดมการสถาปนาความสมพนธทางการทตอยางเปนทางการ จากการปดประเทศในสมยโชกนอเอยาส ท าใหการตดตอกบตางประเทศรวมถงการตดตอกบประเทศไทยไดหยดชะงกลง แตมหลกฐานบนทกไววา มเรอสนคาจากสยามเขาเทยบทาทนางาซากจนถงป พ.ศ. 2299 (ตรงกบป ค.ศ. 1756 โฮเรขท 6)

ความสมพนธระหวางประเทศตามล าดบสมย 1. สมยอยธยา ตรงกบรชสมยพระเจาทรงธรรม ทรงครองราชยระหวางป พ.ศ. 2131-2154 (ค.ศ. 1588-1611) ตรงกบสมยเคโชกบสมยคงเอของญปนหรอเรยกวา “สมยอะซจโมโมะยะมะ” พ.ศ. 2116-2146 (ค.ศ. 1573-1603) ในสมยนมทมชอเสยงมากคอ โชกนโทะกงะวะ พ.ศ. 2152-2173 (ค.ศ. 1609-1630) มการสงเรอ “โกะชอน” เดนทางมาประเทศไทยตงหมบานชาวญปนทอยธยา ซงเปนเมองหลวงในขณะนน ตลอดจนเรองเกยวกบบทบาทของชาวญปนในสมยนน เชน อะคออ สมฮโร, ชโรอ ควเอมอน และยามาดะ นางามาสะ สนนษฐานวา ในสมยดงกลาว มชาวญปนอาศยอยในเมองไทย มากทสดถงเกอบ 3,000 คน “สมยเอโดะ” พ.ศ. 2146-2411 (ค.ศ. 1603-1868) มโชกนอเอยาส เปนผสถาปนา เมองหลวงอยทเอโดะ ปจจบนคอ โตเกยว โชกนอเอยาสไดประกาศปดประเทศใน พ.ศ. 2182 (ค.ศ. 1693) ท าใหการตดตอกบตางประเทศรวมถงการตดตอกบประเทศไทยไดหยดชะงกลง แตมหลกฐานบนทกไววา มเรอสนคาจากสยามเขาเทยบทาทนางาซากจนถงป พ.ศ. 2299 (ตรงกบป ค.ศ. 1756 โฮเรขท 6) 2. สมยรตนโกสนทร พ.ศ. 2396 (ค.ศ. 1853) พลเรอจตวาแมทธว ซ. เพอรร แหงสหรฐอเมรกา น ากองเรอ 4 ล าเขามาในอาวโตเกยว ในปถดมา พ.ศ. 2397 (ค.ศ. 1854) พลเรอจตวาแมทธวกลบมาอกครงและประสบความส าเรจในการชกจงใหญปนลงนามในสนธสญญาสมพนธไมตรกบประเทศสหรฐอเมรกา

Page 34: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

33 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

รสเซย องกฤษ และเนเธอรแลนด ดงนน จงเปนการเปดประเทศญปนอกครงหนงสปตอมาสนธสญญาเหลานไดถก เปลยนเปนสนธสญญาทางการคา รชสมยพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว (รชกาลท 5) เสดจขนครองราชย พ.ศ. 2411 (ค.ศ. 1868) ตรงกบสมเดจจกรพรรดเมจ (ทรงมพระชนมายนอยกวาสมเดจจกรพรรดเมจเพยงหนงพรรษา) นบวา สมยเมจตรงกบสมยเรมตนยคสมยใหมของประเทศไทย ประเทศไทยและประเทศญปนไดกลบมามการตดตอแลกเปลยนกนใหมอกครง ไดมการลงนามในปฏญญาทางพระราชไมตรและการพาณชยระหวางญปนและไทย ในวนท 26 เดอนกนยายน พ.ศ. 2430 (ค.ศ. 1887 ตรงกบปเมจท 20) เปนการเรมความสมพนธระหวางสองประเทศอยางเปนทางการสถาปนาสมพนธภาพตอกนในดานสงเสรมการคาและการเดนเรอ และจะก าหนดรายละเอยดในสนธสญญาท จะจดท าขนในอนาคต ถอเปนสญญาฉบบแรกทรฐบาลญปนในสมยเมจ ไดท ากบประเทศในเอเชยอาคเนย และมผลบงคบใชอยางเปนทางการในปตอมาคอ พ.ศ. 2431 (ค.ศ.1888) หลงจากไดมการแลกเปลยนสตยาบน 9 ปตอมา พ.ศ. 2440 (ค.ศ. 1897 ปเมจท 30) นายอนางาข มนจโร เปนอครราชทตญปนประจ าประเทศไทยคนแรก (พลตร พระยาฤทธรงครณเฉท เปนอครราชทตไทยประจ าประเทศญปนคนแรก) อครราชทต อนางาข ไดด าเนนการเจรจาเพอท าสนธสญญาทางดานการพาณชยและการเดนเรอบรรลผลและไดรวมลงนามใน “สนธสญญาดานการพาณชยและการเดนเรอระหวางประเทศญปนและประเทศไทย” วนท 25 เดอนกมภาพนธ พ.ศ. 2441 (ค.ศ. 1898 ปเมจท 31) ปพ.ศ. 2475 (ค.ศ. 1932 ปโชวะท 7) ไดเกดการเปลยนแปลงการปกครอง โดยกลมนายทหาร และขาราชการ ภายใตการน าของพนตรหลวงพบลสงคราม นายปรด พนมยงค ขาราชการกระทรวงยตธรรม ประเทศไทยไดเปลยนแปลงการปกครองจากระบอบสมบรณาญาสทธราชย เปนระบอบประชาธปไตย โดยมพระมหากษตรยอยภายใตรฐธรรมนญ เดอนกรกฎาคม พ.ศ. 2484 (ค.ศ. 1941).ญปนและไทยไดยกฐานะสถานอครราชทตขนเปน สถานเอกอครราชทต ประเทศไทยประกาศนโยบายความเปนกลาง ในป พ.ศ. 2491 (ค.ศ. 1948 ปโชวะท 23) หลงจากทญปนเปดท าการคากบตางประเทศไดในบางเขต รฐบาลไทยไดสงคณะทตเพอเจรจาการคาไปญปน โดยใชระบบบญชแบบเปด .(Open.Account) . โดยก าหนดเปาหมายเงนในการสงสนคาเขาและสงสนคาออกประเภทละ 30 ลานดอลลาร สนคาน าเขาจ านวนมากทสดของญปนในขอตกลงฉบบน คอ ขาวไทยจ านวน 3 แสนตน และสนคาสงออกจากญปนทส าคญ คอ ตโบกรถไฟ เสนใย สนคาเบดเตลด เปนตน รฐบาลไทยสงนายสงา นลก าแหง อธบดกรมยโรป มารบต าแหนงทตประจ าในกองบญชาการสมพนธมตรจนถงเดอนตลาคม พ.ศ.2492 (ค.ศ. 1949) โดยไดตงส านกงาน ณ ทท าการเดมของสถานทตไทยทเมกโระ

Page 35: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

34 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

หลงป พ.ศ. 2495 (ค.ศ.1952) ชาวญปนทเดนทางเขามาในเมองไทยกมจ านวนเพมขนเรอย ๆ ทกป ในเดอนเมษายน ปพ.ศ. 2498 (ค.ศ.1955) มการลงนามขอตกลงทางวฒนธรรมความสมพนธของสองประเทศทวความแนนแฟนยงขน บคคลส าคญของทงสองประเทศไดมการไปเยยมเยอนซงกนและกนอยางเปนทางการ ในเดอนเมษายนของปเดยวกน จอมพลป. พบลสงคราม นายกรฐมนตรไทยไดเดนทางไปเยอนประเทศญปน และในเดอนมถนายน ปพ.ศ. 2500 (ค.ศ. 1957) นายคซ นายกรฐมนตรญปน ไดเดนทางมาเยอนประเทศไทย ในเดอนพฤษภาคม ป พ.ศ. 2506 (ค.ศ. 1963 ปโชวะท 38) พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพล อดลยเดชพรอมดวยสมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชนนาถ ไดเสดจพระราชด าเนนเยอนประเทศญปนอยางเปนทางการ

พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช และสมเดจพระนางเจาพระบรมราชนนาถ ทรงฉายภาพรวมกบสมเดจ

พระจกรพรรดและสมเดจจกรพรรดน เมอคราวเสดจพระราชด าเนนเยอนญปน

และในเดอนธนวาคม พ.ศ. 2507 (ค.ศ. 1964 ปโชวะท 39) เจาชายอากฮโต มกฎราชกมาร ไดเสดจพรอมดวยเจาหญงมชโกะพระชายา เยอนประเทศไทยอยางเปนทางการเปนการตอบแทนสงผลใหความสมพนธทางการทตของทงสองประเทศแนบแนนมากขน อนจะกอใหเกดความรวมมอและพฒนาทางเศรษฐกจตอไป ประเทศญปนใหการสนบสนนแกประเทศไทยอยางกวางขวาง อาท ความชวยเหลอดานการเงนจ านวน 4 พนลานดอลลารผาน IMF การใหกเงนเยนรวมถงโครงการมยะซะวะ การใหเงนสนเชอของธนาคารสงออกและน าเขาแหงญปน (ปจจบน.คอ.JBIC.จากการรวมกนระหวางธนาคารสงออก และน า เขาแ หง ญ ปนกบ .OECF) .การใหการรบประกนการคา .ความชวย เหลอแบบให เป ล า

Page 36: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

35 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

และความรวมมอดานวชาการ เปนตน ความชวยเหลอเหลานมมลคาสงมากกวา 14,000 ลานดอลลาร ประเทศญปนเปนประเทศอนดบแรกในหมประเทศตางๆ ทใหความชวยเหลอแกประเทศไทย

การแลกเปลยนความสมพนธของบคคลส าคญ 1. วนท 25 กรกฎาคม พ.ศ. 2543 (ค.ศ. 2000) สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร

เสดจพระราชด าเนนไปทรงรวมพระราชพธศพสมเดจพระราชชนนในสมเดจพระจกรพรรดอากฮโต แหงญปน และทรงเปนพระราชอาคนตกะพระองคเดยวจากตางประเทศททรงไดเขารวมงานพธ ซงภายหลงจากนนในเดอนสงหาคม พ.ศ. 2544 (ค.ศ. 2001) เจาชายอากชโนและเจาหญงคโกะเสดจมาประเทศไทย เพอทรงรบการถวายปรญญาดษฎบณฑตกตตมศกดจากมหาวทยาลยของประเทศไทย และในเดอนกนยายนปเดยวกน สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร เสดจพระราชด าเนนเยอนประเทศญปนเพอทรงรบการถวายปรญญาดษฎบณฑตกตตมศกดจากมหาวทยาลยกกคชอน ซงในเดอนตลาคม สมเดจพระเจาลกเธอ เจาฟาจฬาภรณวลยลกษณ อครราชกมาร เสดจเยอนประเทศญปนดวย

2. ในดานการแลกเปลยนการเยอนของระดบผน าประเทศ นายชวน หลกภย นายกรฐมนตร เดนทางไปเยอนประเทศญปนอยางเปนทางการในเดอนตลาคม พ.ศ.2542 (ค.ศ. 1999) นายเคอโซ โอบช นายกรฐมนตรญปน เดนทางมาเยอนประเทศไทยอยางเปนทางการในโอกาสการมาเยอนประเทศอาเซยน ในดานความสมพนธทางเศรษฐกจ กมการขยายตวของการลงทนของญปน ในประเทศไทยมากขน เนองจากประเทศไทย มการพฒนาทางเศรษฐกจอยางยง โดยรวมแลว คนไทยมความรสกทดกบญปน จากการส ารวจความคดเหนในกลมประเทศอาเซยน 5 ประเทศ (“ASEAN.Study.V”) ทจดท าในเดอนเมษายน พ.ศ. 2540 (ค.ศ. 1997) โดยกระทรวงการตางประเทศญปน ปรากฏวา คนไทยรอยละ 98 เหนวาญปน คอ มตรประเทศ ความเหนเชนน สงใหประเทศไทยอยในล าดบทหนงของประเทศ ทมทศนะทดตอ ญปน ทงในระดบรฐบาลและภาคธรกจ และกประจกษชดวาคนไทยชนชมการสนบสนนของญปน

Page 37: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

36 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

ประวตความสมพนธระหวางไทยกบสหพนธรฐรสเซย

บทน า

ประเทศรสเซย มชอเรยกอยางเปนทางการในปจจบนวา สหพนธรฐรสเซย (Russian Federation) ประเทศไทยและรสเซยไดยดถอการเสดจประพาสรสเซยของพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว ในวนท 3-11 กรกฎาคม พ.ศ. 2440 (ค.ศ. 1897) เปนจดเรมตนของความสมพนธทางการทตระหวางกน โดยความสมพนธระหวางพระราชวงศมความใกลชด อยางไรกตามไทยกบรสเซยไมมการตดตอกนทางการทตนบแตป พ.ศ. 2460 (ค.ศ. 1917) เมอเกดการเปลยนแปลงการปกครองในรสเซยจากระบอบสมบรณาญาสทธราชยเปนระบอบสงคมนยม ทงนไดมการสถาปนาความสมพนธทางการทตกบไทยครงใหมในป พ.ศ. 2491 (ค.ศ. 1948) มการแลกเปลยนคณะทตชดแรกระหวางกนในระดบอครราชทตวสามญ ผมอ านาจเตม ตอมาเมอสหภาพสาธารณรฐสงคมนยมโซเวยต (Union.of.Soviet.Socialist.Republics- USSR) หรอสหภาพโซเวยตไดสลายตวลงในป 2534 (ค.ศ. 1991) สหพนธรฐรสเซยไดเปนผสบสทธ ของสหภาพโซเวยตทงหมด จงถอไดวา ความสมพนธระหวางไทยกบรสเซยด าเนนมาอยางตอเนอง

ประวตความสมพนธระหวางไทยกบรสเซย สมยสมบรณาญาสทธราชไทยและรสเซยไดสถาปนาความสมพนธทางการทตระหวางกนตงแต พ.ศ. 2440 (ค.ศ. 1897) พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว เสดจประพาสรสเซยอยางเปนทางการ รฐบาลสยามไดแตงตงราชทตประจ ากรงเซนตปเตอรสเบรกคนแรกคอพระยาสรยานวตร (เลก บนนาค) ซงเปนอครราชทตผมอ านาจเตมประจ ากรงปารส ใหมาเปนอครราชทตผมอ านาจเตมประจ ารสเซยโดยมถนทพ านกในกรงปารส เมอวนท 16 พฤศจกายน พ.ศ. 2440 (ค.ศ.1897) จนถงป พ.ศ. 2442 (ค.ศ. 1899) รฐบาลสยามจงไดสงพระชลบรนรกษ มาเปนราชทตคนทสองของไทยทไปประจ า ณ ประเทศรสเซย ตงแตวนท 12 พฤศจกายน พ.ศ. 2442 (ค.ศ. 1899) และเปนราชทตคนแรกของไทยทมถนทพ านกในประเทศรสเซย และใหมฐานะเปนผ แทนสวนพระองคประจ าราชส านก ซงเปนกศโลบายของพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวทตองการใหความสมพนธระหวางสองรฐเปนความสมพนธพเศษระหวางราชวงศ และขณะเดยวกนพระองคทรงมพระราชประสงคใหพระยามหบาลบรรกษ ท าหนาทดแลสมเดจเจาฟาจกรพงษ ภวนาถในขณะททรงศกษาอยทโรงเรยนนายรอยทหารมหาดเลกคอร เดอ ปาฌ และทรงประทบในพระราชวงฤดหนาวในฐานะพระโอรสบญธรรมของพระเจาซารนโคลสท 2 ดวย

ระหวางวนหยดครสตมาสป พ.ศ. 2442 (ค.ศ. 1899) ถงวนท 10 มกราคม พ.ศ. 2443 (ค.ศ. 1900) สมเดจเจาฟามหาวชราวธไดรบพระราชวโรกาสเขาเฝาพระเจาซารนโคลสท 2 และพระมเหสเปนการ สวนพระองค ซงรสเซยถอวาเปนการเยอนระดบราชวงศของไทยทส าคญทสด นบจากทพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวเสดจประพาสรสเซยเมอป พ.ศ. 2440 (ค.ศ. 1897) เปนตนมา

Page 38: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

37 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

สมยหลงการปฏวตรสเซย พ.ศ. 2460 (ค.ศ. 1917) หลงเกดการปฏวตชนชนกระฎมพ (Bourgeois Revolution) ความสมพนธทางการทตของรฐบาลสยามกบประเทศรสเซยชะงกลงชวคราว การสถาปนาความสมพนธเรมขนใหมกอนสงครามโลกครงท 2 จะอบตขนโดยรฐบาลไทยตดสนใจรเรมด าเนนการเพอใหมการสถาปนาความสมพนธทางการทต ระหวางไทยกบสหภาพโซเวยตขนมาใหมตงแตป พ.ศ. 2482 (ค.ศ. 1939) และกระบวนการสถาปนาความสมพนธทางการทตระหวางไทยกบสหภาพโซเวยตด าเนนไปอยางประสบความส าเรจเมอวนท 12 มนาคม พ.ศ. 2484 (ค.ศ. 1941) และเปนประเทศแรกในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงไตทไดสถาปนาความสมพนธทางการทตกบสหภาพโซเวยต ความสมพนธในชวงสงครามเยนรฐบาลของทงไทยและสหภาพโซเวยตใชการทตในการรกษาความสมพนธ และเหนอกเหนใจระหวางสองประเทศอยางย งยน รฐบาลไทยไดสงคณะผแทนคณะแรกมาเยอนสหภาพโซเวยตอยางเปนทางการเพอเขารวมงานฉลองครบรอบ 800 ปการกอตงกรงมอสโกเมอ ป พ.ศ. .2490 (ค.ศ. .1947) และทส าคญรฐบาลของสองประเทศไดตกลงรวมกนในการยกระดบความสมพนธทางการทตโดยไดแลกเปลยนสาสนในวนท 1 มถนายน พ.ศ. 2499 ค.ศ. 1956 คอ ตางฝายตางยกระดบหวหนาคณะผแทนทางการทตจากระดบอครราชทตวสามญผมอ านาจเตม ไปสระดบเอกอครราชทตวสามญ ผมอ านาจเตม โดยรฐบาลสหภาพโซเวยตแตงตงนายอวาน ยาคชน (Ivan.N. Yakushin) เปนเอกอครราชทตวสามญ ผมอ านาจเตมประจ าประเทศไทยเปนคนแรกโดยถวายสาสนตราตงตอพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดชเมอวนท 8 มนาคม พ.ศ. 2499 (ค.ศ. 1956) ในขณะทฝายไทยไดแตงตงนายจด เศรษฐบตร มาด ารงต าแหนงเอกอครราชทตวสามญ ผมอ านาจเตมประจ าสหภาพโซเวยตเปนคนแรก พรอมกนนน รฐบาลสหภาพโซเวยตไดมอบคฤหาสนประจ าต าแหนงของนายนกตา ครสชอฟ (Nikita Krushchev) ขณะด ารงต าแหนงเลขาธการพรรคคอมมวนสตสหภาพโซเวยตป ร ะ จ า ก ร ง ม อ ส โ ก ท ต ก เ ล ข ท 3 ถ น น Eropkinsky.Pereylok.ใ ห เ ป น ท ต ง ข อ ง ส า น ก ง า น สถานเอกอครราชทตไทยและท าเนยบของเอกอครราชทตไทยอยางสมเกยรต และยงคงใชเปนท าเนยบเอกอครราชทตมาจนถงทกวนน สวนไทยกไดมอบอาคารเลขท 108 ทถนนสาธรใหเปนทต งส านกงาน สถานเอกอครราชทตสหภาพโซเวยต

รฐบาลของสองประเทศกประสบความส าเรจในการขยายความสมพนธ โดยเฉพาะดานเศรษฐกจและการคา โดยไดมการลงนามความตกลงทางการคา (Trade Agreement) ฉบบแรกเมอวนท 25 ธนวาคม พ.ศ. 2513 (ค.ศ. 1970) และการแลกเปลยนหนงสอการจดตงส านกงานผแทนการคา (Trade Representative Office) ในวนท 6 พฤษภาคม พ.ศ. 2514 (ค.ศ. 1971) ไดเปดเสนทางคมนาคมทางอากาศระหวางกนเปนครงแรกซงชาวไทยไดรจกสายการบนแอโรฟลอตทท าการบนระหวางกรงมอสโกกบกรงเทพฯ ดวยเครอง บนอล 72 (Ilyushin 72) หล งจากนน บรษทการบนไทย จ ากด (มหาชน) จงได เ ปดเท ยวบนปฐมฤกษ ในเสนทางกรงเทพฯกบกรงกรงมอสโกเมอวนท 1 พฤศจกายน พ.ศ. 2548 (ค.ศ. 2005)

Page 39: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

38 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

ความสมพนธระหวางไทยกบรสเซย (สหภาพโซเวยต) ในชวงวกฤตการณเขมรการเปลยนแปลงระบบการปกครองในกลมประเทศอนโดจนซงประกอบดวยเวยดนาม ลาวและเขมรในชวงปพ.ศ. 2518 (ค.ศ. 1975) พลเอกเกรยงศกด ชมะนนทเปนนายกรฐมนตร ไดเดนทางไปเยอนสหภาพโซเวยตในเวลาใกลเคยงกน คอ ระหวางวนท 21-27 มนาคม พ.ศ. 2522 (ค.ศ. 1979) การเยอนสหภาพโซเวยตของพลเอกเกรยงศกดฯ เปนการเยอนในระดบผน ารฐบาลครงแรกของไทย นบตงแตทสองประเทศไดสถาปนาความสมพนธทางการทตระหวางกนเปนตนมา

ความสมพนธระหวางไทยกบรสเซยในสมยของการปฏรปทางการเมองในสหภาพโซเวยต การแกไขปญหาความขดแยง และการสรางสรรคสนตภาพในกมพชาสนสดลงในชวงปลายทศวรรษท 80 มการปรบสมพนธภาพระหวางจนกบสหภาพโซเวยต ระหวางป พ.ศ. 2529- 2532.(ค.ศ. 1986-1989) และการเขา รวมในกระบวนการแกไขปญหากมพชาอยางแขงขนของรฐบาลไทย โดยเฉพาะ การแลกเปลยนการเยอนระดบรฐมนตรวาการกระทรวงการตางประเทศของไทย และสหภาพโซเวยตเปนครงแรก โดย นายเอดอารด เชวารดนาดเซ (Eduard.Shevardnadze) รฐมนตรวาการกระทรวงการตางประเทศไปเยอนไทยเมอเดอนมนาคม พ.ศ. 2530 (ค.ศ. 1987) ซงไดหารอกบ พล.อ.อ. สทธ เศวตศลา รฐมนตรวาการกระทรวงการตางประเทศ

ตอมามการเสดจเยอนของราชวงศระดบสงถง 3 พระองค ไดแก การเสดจเยอนอยางเปนทางการของสมเดจพระเจาอยหวมหาวชราลงกรณ บดนทรเทพยวรางกร เมอวนท 16-21 พฤษภาคม พ.ศ. 2532 (ค.ศ. 1989) การเสดจเยอนสหภาพโซเวยตของเจาฟากลยาณวฒนา กรมหลวงนราธวาสราชนครนทร ในปเดยวกน และการเสดจเยอนสหพนธรฐรสเซยของสมเดจพระเทพรตนราชสดา สยามบรมราชกมาร ระหวางวนท 17-24 มนาคม พ.ศ. 2536 (ค.ศ. 1993) ในขณะทสหภาพโซเวยตไดสงคณะผแทนทางการระดบสงน าโดยนายนโคลย รฌคอฟ (Nikolai.Ryzhkov) นายกรฐมนตร เยอนไทยเปนการตอบแทนระหวางวนท 11-12 กมภาพนธ พ.ศ. 2533 (ค.ศ. 1990) และถอเปนการเยอนไทยครงแรกในระดบหวหนาคณะรฐบาล นบจากปพ.ศ. 2534 (ค.ศ. 1991) ประเทศไทยเปนประเทศแรก ๆ ทรบรองเอกราชของสหพนธรฐรสเซย ความสมพนธระหวางไทยกบรสเซยจงไดกาวเขาสยคใหม ซงเปนยคแหงการเสรมสรางความไวใจซงกนและกน น าไปสเหตการณทางประวตศาสตรทส าคญทสดของกระบวนการพฒนาความสมพนธระหวางไทยกบรสเซย นบแตสองประเทศไดสถาปนาความสมพนธทางการทตระหวางกนเปนตนมา คอ การเยอนไทยของประธานาธบด วลาดมร ปตน ไดเดนทางมาเยอนในฐานะพระราชอาคนตกะของ พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดชและสมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชนนาถ เมอวนท 21 ตลาคม พ.ศ. 2546 (ค.ศ. 2003) ประธานาธบดปตนและนางลยดมลา ปตนา ภรยา และคณะไดรบพระมหากรณาธคณพระราชทานวโรกาสใหเขาเฝา พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดชซงไดพระราชทานงานเลยงอาหารค าเปนเกยรตแกผน าสงสดของประเท ศรสเซย ผน ารสเซยไดแสดงให

Page 40: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

39 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

เหนถงความสมพนธอนใกลชดอนอบอนของสองประเทศ โดยไดถวายส าเนาพระราชหตถเลขาของพระบาทสมเดจพระจลจอม เกลาเจาอยหวถงพระเจาซารนโคลสท 2 แดพระบาทสมเดจพระปรมนทร มหาภมพลอดลยเดชในงานเลยงอาหารค า

พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว รชกาลท5 ทรงฉายพระรปกบซารนโคลสท 2 และจกรพรรดน มาเรย เฟโอโดรอฟนา

ณ พระต าหนกอเลกซานเดรย พระราชวงซารวกเซโล เมอวนท 10 กรกฎาคม พ.ศ. 2440 (ค.ศ. 1897)

แถวหนา (ซายไปขวา): แกรนดดชเชสโอลกา อเลกซานดรอฟนา (พระขนษฐาของสมเดจพระจกรพรรดนโคลสท 2 ), พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว รชกาลท5 , จกรพรรดน มาเรย เฟโอโดรอฟนาแหงรสเซย ,สมเดจพระจกรพรรดนโคลสท 2 แหงรสเซย และสมเดจพระบรมโอรสาธราช เจาฟามหาวชราวธ สยามมกฎราชกมาร (รชกาลท6).

แถวหลง (ซายไปขวา): พระเจานองยาเธอ พระองคเจาสวสดโสภณ กรมหมนสวสดวดนวศษฎ , เคานตมเรวฟ (รฐมนตรวาการกระทรวงการตางประเทศของรสเซย), พระเจานองยาเธอ พระองคเจาไชยนตมงคล กรมหมนมหศรราชหฤทย และพระเจาลกยาเธอ พระองคเจาจรประวตวรเดช

สวนการเสดจฯ เยอนสหพนธรฐรสเซยอยางเปนทางการของสมเดจพระนางเจาสรก ต พระบรมราชนนาถ ในฐานะผแทนพระองคของพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช เปนการเสดจเยอนประเทศรสเซยในระดบประมขของไทยเปนครงแรกในรอบ 110.ป ทประเทศไทย ไดสถาปนาความสมพนธทางการทตกบประเทศรสเซยเมอป พ.ศ. 2440 (ค.ศ. 1897) เปนตนมา

Page 41: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

40 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

ประวตความสมพนธระหวางไทยกบองกฤษ

บทน า

องกฤษเรมเขามาตดตอกบกรงศรอยธยา ใน พ.ศ. 2155.(ค.ศ..1612).ตรงกบสมยสมเดจ พระเจาทรงธรรม โดยตองการเจรญสมพนธไมตรและการคากบไทย แตการคาขององกฤษไมคอยประสบผลส าเรจมากนก เมอ พ.ศ. 2230 (ค.ศ. 1687) ความสมพนธระหวางกรงศรอยธยากบองกฤษจงยตลง จนถงสมยรตนโกสนทรจงมการคาขายกนใหมและเจรญรงเรองจนถงปจจบน

ความสมพนธระหวางไทยกบองกฤษ สมยอยธยา องกฤษเขามาตดตอกบกรงศรอยธยา ใน พ.ศ. 2155 (ค.ศ. 1612) ตรงกบสมยสมเดจพระเจาทรงธรรม โดยมวตถประสงคทส าคญคอการคาและสนคาทองกฤษน าเขามาขายในกรงศรอยธยาและหวเมองคอผาชนดตาง ๆ สมยรตนโกสนทร องกฤษไดสงทตเขามาเจรจาทางการคาเปนระยะ.ๆ และไดจดท าสญญา กบไทย ในป พ.ศ. 2364 (ค.ศ. 1821) มาควส เฮสตงส ผส าเรจราชการองกฤษทอนเดยไดแตงตง จอหน ครอวเฟรด เปนทตเดนทางเขามาเจรญสมพนธไมตร และเจรจาเรองการคากบไทยแตประสบความลมเหลว มการเดนเรอสนคาขององกฤษเขามาตดตอคาขายกบไทยมากขน ซงไทยกเปดใหมการคาขายอยางสะดวกตามระเบยบกฎเกณฑททางการไทยก าหนดไว ในป พ.ศ. 2368 (ค.ศ. 1825) สมยรชกาลท 3 ลอรด แอมเฮรส ผส าเรจราชการองกฤษทอนเดย คนใหม ไดสงรอยเอกเฮนร เบอรน เดนทางเขามาเจรจากบราชส านกไทย ใชเวลาเจรจาถง 5 เดอน ในทสดไทยกบองกฤษกสามารถท าสญญาทางพระราชไมตรและการพาณชย (เรยกสน ๆ วา สนธสญญาเบอรน) ลงวนท 20 มถนายน พ.ศ. 2369 (ค.ศ. 1826) ขนมา องกฤษยอมรบอธปไตยของไทยเหนอเมองไทรบร กลนตน และตรงกาน สญญาเบอรน องกฤษไดรบประโยชนจากการคา สวนไทยไดรบความเสมอภาคและการมอ านาจเหนอหวเมองมลายบางเมอง ในป พ.ศ. 2393 (ค.ศ. 1850) ตอนปลายสมยรชกาลท 3 องกฤษจงสงเซอร เจมส บรค เดนทางเขามาขอแกไขสญญาเบอรนกบไทย แตการเจรจาจงไมประสบผลส าเรจ ความสมพนธทางการคาระหวางไทยกบองกฤษจงเปนไปตามสนธสญญาเบอรนทจดท าขน ในป พ.ศ. 2369 (ค.ศ. 1826) วนท 18 เมษายน พ.ศ. 2398 (ค.ศ. 1855) มการลงนามในสนธสญญาเบาวรง (Bowring.treaty) ซงเปนสนธสญญาทางการคาระหวางประเทศสยามกบองกฤษ ในสมยพระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว รชกาลท 4 โดย เซอร จอหน เบาวรง (Sir. John.Bowring) ไดเชญพระราชสาสนของสมเดจ พระนางเจาวกตอเรย พรอมดวยเครองราชบรรณาการเขามาท าสนธสญญาทางไมตร คณะของเบาวรงเดนทางมาถงปากน าเจาพระยาเมอวนท 24 มนาคม พ.ศ. 2398 (ค.ศ. 1855) รชกาลท 4 ไดตระหนกถง ภยจากลทธจกรวรรดนยม จงยอมตกลงท าสญญาทางการคาเพอรกษาเอกราช สนธสญญาเบาวรงท าให

Page 42: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

41 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

เกดการคาเสร ถอเปนการสนสดของการผกขาดการคาตางประเทศ โดยพระคลงสนคาของกษตรย และเจานายสยาม ตอมาสนธสญญาเบาวรงไดกลายเปนตนแบบของการท าสนธสญญาทางการคากบประเทศตาง ๆ ทเขามาเจรจากบสยาม สนธสญญาเบาวรงใชบงคบอยนานกวา 70 ป จนกระทงมการแกไขและคอย ๆ ยกเลกไปในสมยรชกาลท 6 หลงจากสงครามโลกครงท 1 สนสดลง ป พ.ศ. 2482 (ค.ศ..1939) สมยรฐบาล พลตร ป. พบลสงครามจงมการแกไขและลงนามในสนธสญญาใหมกบโลกตะวนตก และญปนทงหมด ความสมพนธระหวางไทยกบองกฤษในขณะนนมไดมเพยงสนธสญญาระหวางไทยกบองกฤษใน พ.ศ. 2440 (ค.ศ. 1897) เทานน แตยงมปญหาเรองสทธสภาพนอกอาณาเขตของคนในบงคบ ไทยกบองกฤษสามารถบรรลขอตกลงกนไดจนกระทงมการลงนามในสนธสญญาเมอวนท 10 มนาคม พ.ศ. 2452 (ค.ศ. 1909) สรปสาระส าคญมดงน 1.รฐบาลไทยยอมยกเลกสทธการปกครองและการบงคบบญชาเหนอดนแดนรฐมลาย ซงประกอบดวย ไทรบร กลนตน ตรงกานและปะลส รวมทงเกาะใกลเคยงใหแกองกฤษ 2.คนในบงคบองกฤษทเปนชาวเอเชยและจดทะเบยนกอนวนเซนสญญาจะยายไปขนศาลไทย มตลาการแลวแตไทยจะแตงตง แตเวลาพจารณาคดกงสลองกฤษจะไปนงฟงอยดวยกรณทคนในบงคบองกฤษเปนจ าเลย กงสลอาจพจารณาขอถอนคดไดสวนคนในบงคบทจดทะเบยนหลงวนเซนสญญาจะอยในอ านาจศาลไทย คนในบงคบเหลานจะเปลยนไปใชศาลไทยทงหมดอยางเตมทเมอประเทศไทย มประมวลกฎหมายลกษณะอาญา และกฎหมายแพงพาณชย กฎหมายลกษณะวธพจารณาคด และกฎหมายลกษณะพระธรรมนญจดตงศาลแลว นอกจากน ยงมการท าสนธสญญาวาดวยการปกปนเขตแดนและสนธสญญาเรองอ านาจศาลแยกเปนพเศษอกดวย รวมทงภาคผนวกวา ตองการยกเลกสนธสญญาระหวางไทยกบองกฤษ ป พ.ศ. 2440 (ค.ศ. 1897) และวาดวยการสรางทางรถไฟสายใต ซงรฐบาลองกฤษจะใหเงนกในการกอสราง ภายใตเงอนไขทวาองกฤษจะตองเปนผด าเนนการกอสราง พระบาทสมเด จพระปรมนทรมหาภ มพลอดลย เดช และสมเ ดจพระนาง เจา ส ร ก ตพระบรมราชนนาถ เสดจพระราชด าเนนเยอนสหราชอาณาจกรระหวาง วนท 19-23 กรกฎาคม พ.ศ. 2503 (ค.ศ. 1960) ในการนสมเดจพระนางเจาอลซาเบธท 2 แหงองกฤษ และดยคแหงเอดนเบอเรอะ พระสวามถวายการตอนรบทสถานรถไฟวคตอเรย

วนท28 ตลาคม พ.ศ. 2539 (ค.ศ. 1996) สมเดจพระบรมราชนนาถเอลซาเบธท 2 แหงประเทศ สหราชอาณาจกร และเจาฟาชายฟลป ดยคแหงเอดนบะระ พระราชสวาม เสดจฯ เยอนไทยอยางเปนทางการในฐานะพระราชอาคนตกะของพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช และสมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชนนาถ ในโอกาสปกาญจนาภเษก ฉลองสรราชสมบตครบ 50 ป

Page 43: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

42 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

ความสมพนธทางการเมองไทย-สหราชอาณาจกร ไทยกบสหราชอาณาจกรมความสมพนธกนมาชานาน มการสถาปนาความสมพนธทางการทตอยางเปนทางการเมอวนท18 เมษายน พ.ศ. 2398 (ค.ศ.1855) ในเวลานน สหราชอาณาจกรไดตงสถานกงสลขนในประเทศไทย ในป พ.ศ. 2425 (ค.ศ.1882) (พระวรวงศเธอ พระองคเจาปฤษฎางค (พระยศขณะนนคอ หมอมเจา) ราชทตไดทลเกลาฯ ถวายพระราชสาสนตราตงแดสมเดจพระราชนนาถวคทอเรย และไดเปดส านกงานผแทนทางการทต (Siamese Legation) ขนทกรงลอนดอน ความสมพนธระหวางกนด าเนนไปอยางราบรนบนพนฐานของมตรภาพ ทงในกรอบความรวมมอทวภาคและพหภาค มความสมพนธแนนแฟนและขยายตวครอบคลมทกสาขาของความรวมมอ ดานการลงทนในปพ.ศ. 2552 (ค.ศ. 2009) สหราชอาณาจกรเปนประเทศในยโรปทเขามาลงทน คณะกรรมการสงเสรมการลงทน (BOI) เปนอนดบ 4 มลคา 1,943 ลานบาท ทงน บรษทใหญทลงทนอยใน ปทท. ไดแก เทสโก (Tesco) บทส (Boots). แสตนดารด ชารเตอร (Standard Chartered). บพ (BP) โดยไทยไดรบการจดใหอยในกลมประเทศทมการตลาดเตบโตสง (high-growth market สวนการลงทนของไทยในสหราชอาณาจกร ไดแก กจการรานอาหารไทย ซงมประมาณ 1,700 รานทวสหราชอาณาจกร ธรกจของกลมโรงแรมแลนดมารค (Landmark Hotel Group) และเครองดมของบรษทสยามไวนเนอรเทรดดง (Siam Winery Trading) การทองเทยวในเดอน มกราคม - ธนวาคม พ.ศ. 2558 (ค.ศ. 2015) นกทองเทยวจากสหราชอาณาจกรเดนทางมาไทย 946,919 คน (อนดบ 1 จากกลมประเทศในยโรป)

Page 44: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

43 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

ภาพรวม เศรษฐกจ สงคม และ การเมองไทย

เศรษฐกจไทยในอดตตงแต สมยสโขทย สมยอยธยา และสมยรตนโกสนทรตอนตนมโครงสรางทางเศรษฐกจแบบเพอยงชพราวปพ.ศ. 2398.(ค.ศ. 1855) สมยรชกาลท 4 จงเปลยนแปลงทางเศรษฐกจ เปนแบบทนนยมมากขนดงน (1) ยกเลกระบบการคาผกขาดและเปลยนมาเปนระบบการคาเสร การผกขาดการคาของหนวยราชการทแตเดมเรยกวา “พระคลงสนคา” ตองยตลง พอคาชาวองกฤษ และชาตตะวนตกอน.ๆ สามารถ ซอขายสนคากบพอคาไทยไดโดยตรง เปนผลใหปรมาณการคาระหวางไทยกบชาตตะวนตกขยายตวกวางขวาง (2) ระบบการผลตแบบยงชพเปลยนมาเปนระบบการผลตเพอการคา ขาวกลายเปนสนคาออก ทส าคญของไทย (3) มการจดตงโรงงานกษาปณในป พ.ศ. 2403 (ค.ศ. 1860) เพอใชเครองจกรผลตเหรยญกษาปณเพอท าใหการซอขายแลกเปลยนสนคาท าไดสะดวกคลองตวยงขน ในสมยรชกาลท 7 พ.ศ. 2475 (ค.ศ. 1932) ภาวะเศรษฐกจตกต าทวโลก ท าใหการสงออกสนคาไทยในตลาดโลกลดต าลงเนองจากไทยมสนคาเพอการสงออกไมกชนด เชน ไมสก และดบก เกดเศรษฐกจแบบทนนยมโดยรฐเกดขนระหวาง พ.ศ. 2475–2504.(ค.ศ. 1932–1961) รฐบาลตองเรงสงเสรม การขยายตวการผลตภาคอตสาหกรรมมากขโดยรฐบาลเขาด าเนนการผลตโดยตรง เชน โรงงานทอผา ยาสบ ท ากระดาษ และโรงงานสรา เปนตน ภายหลงสงครามโลกครงท 2 สนสดลงภาคเอกชนจงเรมมบทบาทมากขนมการใชแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต เพอก าหนดแนวทางการพฒนาประเทศ โดยเรมแผนพฒนาเศรษฐกจ และสงคมแหงชาต ฉบบท 1 ในปพ.ศ. 2504 (ค.ศ. 1961) ผลจากการใชแผนพฒนาดงกลาวท าใหเกด การเปลยนแปลงโครงสรางเศรษฐกจของประเทศไทย (1) ผลผลตภาคการเกษตรจากเดมมเพยงขาว ไมสก และยางพารา ตอมามสนคาออกหลากหลายมากขน เชน ขาวโพด มนส าปะหลง ออย และผลไมตางๆ โดยเฉพาะอตสาหกรรมแปรรปผลผลต ทางการเกษตร ขณะเดยวกนมการน าเครองจกรและเทคโนโลยการผลตสมยใหมมาใชมากขน เปนตน (2) ผลผลตภาคอตสาหกรรมและการบรการ (ธนาคารพาณชย .การทองเทยว.โรงแรม) เพมขนอยางรวดเรว การคาระหวางประเทศขยายตวมมลคาเพมสงขนมากทงสนคาสงออก และสนคาน าเขา สนคาสงออกมหลายชนดมากขนแตเดมมเฉพาะผลผลตทางการเกษตร โดยน ามาสสนคาอตสาหกรรม ทท ารายไดเขาประเทศเปนหลกในปจจบน เชน ชนสวนอะไหลรถยนต อปกรณคอมพวเตอร และแผงวงจรไฟฟา

Page 45: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

44 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

การพฒนาเศรษฐกจอยางรวดเรวท าใหประเทศไทยจดเปนประเทศอตสาหกรรมใหมมรายไดแบบผสมผสานจากทงภาคอตสาหกรรมและอตสาหกรรมบรการ โดยมรายไดหลกมาจากการทประเทศไทยมแหลงทองเทยวทมชอเสยงเปนอนมาก อาท พทยา, ภเกต, กรงเทพมหานคร และเชยงใหม ซงสรางรายไดในภาคการบรการใหแกประเทศ ในป พ.ศ. 2555–2557 (ค.ศ. 2012 – ค.ศ. 2014) ภาคเศรษฐกจของประเทศไทยขยายตวไดดเฉลยประมาณรอยละ 5.ตอป จนท าใหรายไดประชาชาตตอหว (GNP.Per Capita) ในป พ.ศ. 2557 (ค.ศ. 2014) ประมาณ 196,240 บาท หรอประมาณ 6,041 ดอลลารสหรฐ ตอคน ตอป ซงทาใหประเทศไทยไดขยบฐานะขนมาเปนประเทศรายไดปานกลางขนสง (Upper Middle Income Country) จากความเปลยนแปลงของเศรษฐกจโลก และ ความผนผวนทางเศรษฐกจของประเทศไทย รวมไปถงผลกระทบจากภยธรรมชาตจากหลายครง พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช ไดทรงชแนวทางการด าเนนชวต “ปรชญาเศรษฐกจพอเพยง”ใหแกปวงชนชาวไทยมาเปนระยะเวลานาน นบตงแต พ.ศ. 2517 (ค.ศ. 1974) เปนตนมา เพอมงใหพสกนกรไดด ารงชวตอยไดอยางย งยน มนคง และปลอดภย ภายใตความเปลยนแปลงตาง.ๆ ทเกดขน เศรษฐกจพอเพยง(Sufficiency.Economy) เปนปรชญาชถงแนวการด ารงอยและปฏบตตน ของประชาชนในทกระดบตงแตระดบครอบครวระดบชมชน จนถงระดบรฐ ทงในการพฒนา และบรหารประเทศใหด าเนนไปในทางสายกลาง โดยเฉพาะการพฒนาเศรษฐกจเพอใหกาวทนตอความเปลยนแปลงตางๆในระดบโลก ความพอเพยง หมายถง ความพอประมาณ ความมเหตผล รวมถงความจ าเปนทจะตองมระบบภมคมกนในตวทด ตอการมผลกระทบใด ๆ อนเกดจากการเปลยนแปลงทงภายนอกและภายใน ทงน จะตองอาศยความรอบร ความรอบคอบ และความระมดระวงอยางยงในการน าวชาการตาง ๆ.มาใชในการวางแผนและการด าเนนการทกขนตอน และขณะเดยวกนจะตองเสรมสรางพนฐานจตใจของคน ในชาต โดยเฉพาะเจาหนาทของรฐ นกทฤษฎ และนกธรกจในทกระดบใหมส านกในคณธรรม

Page 46: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

45 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

ความพอประมาณ หมายถง ความพอดทไมนอยเกนไปและไมมากเกนไป โดยไมเบยดเบยนตนเองและผอน เชน การผลตและการบรโภคทอยในระดบพอประมาณ ความมเหตผล หมายถง การตดสนใจเกยวกบระดบความพอเพยงนนจะตองเปนไปอยางมเหตผล โดยพจารณาจากเหตปจจยทเกยวของ ตลอดจนค านงถงผลทคาดวาจะเกดขนจากการกระท านน.ๆ อยางรอบคอบ การมภมคมกน หมายถง การเตรยมตวใหพรอมรบผลกระทบ และการเปลยนแปลงดานตาง.ๆ ทจะเกดขน โดยค านงถงความเปนไปไดของสถานการณตาง ๆ ทคาดวาจะเกดขนในอนาคตทงใกล และไกล ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมความส าคญตอการพฒนาประเทศ เพราะจะท าใหเกดผลดตอประชาชน ชมชน และสงคมประเทศชาต

มเหตผล หมายถง การใช

หลกเหตผลในการตดสนใจ

เรองตาง ๆ โดยพจารณา

จากเหตปจจยทเกยวของ

ตลอดจนผลทคาดวาจะ

เกดขนอยางรอบคอบ มภมคมกน หมายถง การเตรยมตวใหพรอม

รบตอผลกระทบทเกดขนจากการเปลยนแปลง

รอบตว

เงอนไข ความร

(รอบร รอบคอบ ระมดระวง)

เงอนไข คณธรรม

(ซอสตย สจรต ขยน อดทน แบงปน)

พอประมาณ หมายถง ความพอด ทไมมาก

และไมนอยจนเกนไป ไมเบยดเบยนตนเอง

และผ อน เชน การผลตและการบรโภคท

พอประมาณ

เศรษฐกจ/สงคม/สงแวดลอม/วฒนธรรม

สมดล/พรอมรบตอการเปลยนแปลง

Page 47: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

46 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

ภาพรวมของสงคมไทย

ประชากรในประเทศไทย ป พ.ศ. 2560 (ค.ศ. 2017) จ านวนประชากรทงประเทศ 65 ลานคน ชาย มจ านวน 32 ลานคน หญง มจ านวน 33 ลานคน คนไทยมความเปนมตรและมกยมทกทายกน ดวยไมตรอนอบอนเสมอ ทาทางทเหนเพอทกทาย คอ “ไหว” ประเทศไทยเปนประเทศทมความยดหยน ในการยอมรบผคนทยดถอในวฒนธรรมทแตกตางกนตามศาสนาอน.ๆ ท าใหสามารถอยรวมกนได อยางมความสข

สถาบนทส าคญทางสงคมมดงน 1.สถาบนครอบครว ครอบครวของชาวไทยปจจบนสวนใหญจะเปนครอบครวเดยวประกอบดวยสาม ภรรยา บตร .และอาจมคนรบใชอาศยอยดวย .แตกยงมจ านวนไมนอยทเปนครอบครวใหญ แตละครอบครวยงมคนหลายๆ รน เชน รนป ยา รนพอแม และ รน ลกหลานรวมอยบาน 2.สถาบนทางศาสนาและการศกษา พระพทธศาสนาเขามาสดนแดนประเทศไทย เมอประมาณ พ.ศ. 236 (กอนครสตศกราช) คนไทยสวนใหญนบถอศาสนาพทธ สงคมไทยมความผกพนกบพทธศาสนามาก คนไทยนยมเขาวดเพอท าบญและถอศลในชวงทมเทศกาลส าคญๆ เชนวนปใหม วนเขาพรรษา วนออกพรรษา ซงนกทองเทยวจะไดเหนประเพณแหเทยนพรรษา การท าบญบงไฟไดตามเมองใหญ.ๆ ในชวตประจ าวนคนไทยนยมรวมกลมเพอฟงเทศน ประกอบพธกรรมทางศาสนา เคารพ สกการะพระภกษ พระมสวนรวมอยางส าคญในการพฒนาทองถนในชนบท เชน การสรางโรงเรยน สรางบอน าสาธารณะ สรางถนน เปนตน วดเปนสถาบนส าคญของหมบาน เปนศนยรวมของชาวชนบทปจจบนนชาวตะวนตกไดหนมาสนใจพทธศาสนากนมาก ป พ.ศ. 2508 (ค.ศ. 1965) ไดมการจดตงส านกงานองคการพทธศาสนกสมพนธแหงโลกขน ณ ประเทศไทย (พ.ส.ล.) เพอเปนศนยกลางของชาวพทธทวโลก

ดานการศกษา ในสมยกรงศรอยธยาการศกษายงจ ากดอยแคในวดเพอศกษาค าสอนของพทธศาสนา ซงตามประเพณนยมของชาวไทย เมอชายไทยอายครบ 20 ปขนไป กมกจะอปสมบทเปนพระภกษในพระบวรพทธศาสนาเพอศกษาพระธรรมวนย และเพอเปนการสนองพระคณของบดามารดา หากอายยงไมครบ 20 ป กจะเปนการบวชเณร สวนใหญจะเปนชวงสน ๆ เชน ในชวงวนหยดภาคเรยน

ปจจบนการศกษาภาคบงคบในประเทศไทยนนไดก าหนดใหเดกไทยตองเขารบการศกษาอยางชาสดเมออาย 7 ป ตองจบการศกษาอยางนอยทสดในระดบชนมธยมศกษาตอนตน (มธยมศกษาปท 1-3) หลงจากจบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตนแลว นกเรยนสามารถจะเลอกเรยนตอในสายอาชวะได ซงการศกษาภาคบงคบนเปนสวนหนงของการศกษาขนพนฐาน ซงแบงออกเปนระดบชนประถมศกษา 6 ป (ประถมศกษาปท .1-6) และมธยมศกษา 6 ป .(มธยมศกษาปท 1 -6) .หลงจากนจง เข า เ รยนตอ ในระดบอดมศกษาในมหาวทยาลยเมอจบการศกษาระดบมธยมศกษาปท 6

Page 48: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

47 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

3. สถาบนทางเศรษฐกจ ชาวชนบทไทยสวนใหญเปนเกษตรกร มกท าอาชพเกยวของกบ การเกษตรกรรม เชน การท านา ท าไร ท าสวน เลยงสตว เปนตน สนคาออกทส าคญเศรษฐกจของประเทศรอยละ 90 เ ปนผลผลตทางเกษตรกรรม ไดแก ข าว ยางพารา ข าวโพด ไมสก ปอ มนส าปะหลง 4. สถาบนพระมหากษตรย สถาบนพระมหากษตรยของไทยทรงเปนเสมอนจดรวมพลง แหงความสามคคของคนไทยท งชาตมาต งแตสมยโบราณ จะเหนไดจากในชวงรชสมยของพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภ มพลอดลยเดช คนไทยจะยดถอว นพระราชสมภพของ พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช ในวนท 5 ธนวาคม ของทกปเปนวนส าคญ และเปน “วนพอ” คนไทยมกใชโอกาสในวนส าคญนไปกราบและระลกถงพระคณของ “พอ” ของตนเอง ระบบสงคมไทย (Society system) โดยทวไปแบงเปน 2 ระบบ คอ สงคมชนบท (Rural Society) และสงคมเมอง (Urban Society)

ลกษณะสงคมชนบท (Rural Society) สงคมชนบท เปนสงคมแบบชาวบาน (Folk.Society) ทสวนใหญประกอบอาชพทางดาน

การเกษตร ท าใหตองพ งพาอาศยแรงงานแลกเปลยนกน มความใกลชดกน จงมความสนทสนมกน ชอบความสนกสนานรนเรงจงมกพบปะกนบอยครงจากงานประเพณพนบาน

ลกษณะสงคมเมอง (Urban Society) สงคมเมองของไทยเปนสงคมทมการแขงขนกนสงเนองมาจากความเจรญและคาครองชพสง

เปนสงคมทมลกษณะเปนธรกจ และ มความหลากหลายทางอาชพ มกไมคอยพบปะหรอผกพนกนมากนกในสงคม และไมเนนลกษณะงานประเพณนยมเทากบสงคมชนบท มการปรบตวโดยกรบอทธพล จากสงคมวฒนธรรมของชาตอน.ๆ สง ภาพรวมทางดานการเมองการปกครองของประเทศไทยเปนระบอบสมบรณาญาสทธราชย กระทงวนท 24 มถนายน พ.ศ. 2482 รฐบาลจอมพล ป. พบลสงคราม คณะราษฎรปฏวตในรชกาลพระบาทสมเดจพระปกเกลาเจาอยหว เปลยนแปลงการปกครองมาเปนราชาธปไตยภายใตรฐธรรมนญ มพระมหากษตรยเปนประมขแหงรฐ และออกประกาศส านกนายกรฐมนตรวาดวยรฐนยม ฉบบท 1 เปลยนชอประเทศ พรอมกบเรยกประชาชน และสญชาตจาก “สยาม” มาเปน “ไทย” เมอว นท 22 พฤษภาคม พ.ศ. 2557 (ค.ศ. 2014) ตอมา มประกาศใหรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2550 สนสดลง และประกาศใชรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พ.ศ. 2557 แทน ซงในรฐธรรมนญดงกลาว ระบวา ประเทศไทยมรปแบบรฐเปนราชาธปไตยภายใตรฐธรรมนญ และปกครองดวยระบอบประชาธปไตยแบบรฐสภา หรอใชวา ประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข

Page 49: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

48 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

รปแบบองคกรบรหารอ านาจทงสามสวนดงน 1.อ านาจนตบญญต มสภานตบญญตแหงชาต ประกอบดวยสมาชกไมเกนสองรอยยสบคน ท าหนาทสภาผแทนราษฎร วฒสภา และรฐสภา ไมมระบวาระ 2.อ านาจบรหาร มนายกรฐมนตร ซงมาจากการแตงตงโดยพระมหากษตรยตามมตของสภานตบญญตแหงชาต และรฐมนตรอนไมเกนสามสบหาคน ซงพระมหากษตรยทรงแตงตงตามค ากราบบงคมทลของนายกรฐมนตร คณะรฐมนตรเปนองคกรบรหารอ านาจ ไมมระบวาระ นายกรฐมนตรเปนประมขแหงอ านาจและเปนหวหนารฐบาล 3.อ านาจตลาการ มระบบศาล ซงประกอบดวยศาลยตธรรม ศาลรฐธรรมนญ และศาลปกครอง เปนองคกรบรหารอ านาจ มประธานศาลฎกา ประธานศาลรฐธรรมนญ และประธานศาลปกครองสงสด เปนประมขในสวนของตน

ประเทศไทยมรปแบบการปกครองแบบเปนรฐเดยว ภายใตรฐธรรมนญและกฎหมายเดยวกนการใชอ านาจอธปไตยท งภายในและภายนอกประเทศเปนอนหนงอนเดยวกนท งประเทศ การปกครองภายในประเทศแมจะมการแบงอ านาจการปกครองไปตามเขตการปกครอง ในสวนกลาง และสวนภมภาคทแบงออกเปน จงหวด อ าเภอ เพอกระจายอ านาจในการปกครองใหดแลทกข-สขของประชาชนไดอยางทวถง โดยมรฐธรรมนญและธรรมนญการปกครองทกฉบบก าหนดรปแบบการปกครองไววาประเทศไทยมการปกครองแบบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยเปนประมข ประชาชนไทยมเสรภาพทางการเมองโดยเปนไปตามหลกประชาธปไตย

พระยามโนปกรณนตธาดา พลเอกประยทธ จนทรโอชา

นายากรฐมนตรคนแรกของไทย นายกรฐมนตร (คนท29)

Page 50: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

49 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

วฒนธรรมไทยกบการทองเทยว

ทรพยากรทางการทองเทยวดานวถชวต ภมปญญาทองถน มรดกทางวฒนธรรม งานเทศกาลประเพณ ทรพยากรเหลานเปนสงแสดงถงความเปนคนไทย (Thainess) และนบไดวาเปนสงทดงดดใจนกทองเทยวท งชาวไทยและตางประเทศ ทตองการเดนทางไปทองเทยว พกผอน ในขณะเดยวกนนกทองเทยวจะไดมโอกาสเรยนรประสบการณใหมจากสถานททองเทยวนนๆ ดงนน มคคเทศกจงควรแนะน าและใหความรเกยวกบวฒนธรรมของไทยใหกบนกทองเทยว ทงน เพอใหนกทองเทยวจะไดท าความเขาใจและประพฤตใหเหมาะสมกบสถานทททองเทยวนน ๆ

ความหมายของวฒนธรรมไทย วฒนธรรมไทย หมายถง วถชวต วถของคนไทย ในแตละภมภาคทมมาตงแตอดตทเกดจากการคด ความเชอ ผานการทดลองปฏบต มกระบวนการถายทอดจากรนสรน เราเรยกสงนวา “ภมปญญาทองถน” (Local.Wisdom) อนไดแก ทอยอาศย เครองนงหม อาหาร ยารกษาโรค ภาษา ความเชอ เปนตน และภมปญญาทองนเหลานไดมการผสมผสาน หรอปรบเปลยนตามบรบทของสงคม และมการยอมรบจากสงคมมากขน จนกระทงมลกษณะรวมกนของคนไทย ไดมการสบทอดมาถงปจจบน จงเรยกสงนวาเปน “วฒนธรรมไทย” (Thai Culture) นนเอง ปจจยทท าใหเกดวฒนธรรมไทยทมความหลากหลาย ทงนเพราะมผคนหลากหลายชาตพนธ ไดตงถนฐานบานเรอนตามภมภาค ตาง.ๆ ของประเทศไทย ทมสภาพภมประเทศ และภมอากาศแตกตาง จงสงผลคนไทยในแตละภมภาคไดสรางสรรควฒนธรรมมลกษณะทางวฒนธรรมทองถนทแตกตางกนไป อยางไรกตาม สงทแสดงถงความเปนวฒนธรรมรวมกนของคนไทยทเปนอตลกษณ ไดแก วฒนธรรมเกยวกบทอยอาศย (บาน วด และวง) วฒนธรรมการแตงกาย วฒนธรรมขาว (อาหาร ขนมไทย) วฒนธรรมความเชอและศาสนา (งานเทศกาลและประเพณ) งานศลปกรรมของไทย (สถาปตยกรรม ประตมากรรม จตรกรรม และหตถศลป) ภาษาและอกษรของไทย เปนตน

วฒนธรรมไทยทนกทองเทยวควรทราบ 1. ทอยอาศย (บาน วด และวง) 2. วฒนธรรมขาว (อาหารและขนมไทย) 3. ความเชอและศาสนา (งานเทศกาลและประเพณ) 4. ศลปกรรมของไทย (ทศนศลปและศลปะการแสดง) 5. ภาษาและวรรณคด 6. การแตงกาย

Page 51: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

50 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

1. วฒนธรรมเกยวกบทอยอาศย (บาน วด และวง) เดมคนไทยนยมใหค าวา “เรอน” หมายถง ทพกอาศย อยางเชน เรอนไทย เรอนเครองผก เรอนเครองสบ เปนตน ส าหรบค าวา “บาน” หมายถง หมบาน หรอ ชมชน ทมเรอนหลาย.ๆ หลงรวมกน อยางเชน บานบางระจน บานคลองบางหลวง เปนตน แตในปจจบนเรยกรวมกนวา “บานเรอน” ในอดตคนไทยสรางบานเรอนอยบนทราบรมฝงแมน า ทงน เมอกอนคนไทยใชการคมนาคมทางน ามากกวา ทางบก และยงใชแมน าเพอการบรโภคและอปโภคในชวตประจ าวน ดงปรากฏบานเรอนตามแมน า ล าคลองในกรงเทพมหานคร หรอจงหวดพระนครศรอยธยา จนไดรบการขนานนาวา “เมองเวนสตะวนออก” ตอมา เมอเรมการท าถนนและใชเปนทางคมนาคมหลก การตงบานเรอนของคนไทยจงยายมาอยสองขางทางของถนนทเปนเสนทางคมนาคมอยางทเหนในปจจบนน บานเรอนในแตละภมภาค ของไทยกจะมลกษณะเฉพาะของภมภาคนน ๆ แตสงทคลายกนคอนยมสรางบานดวย “ไม” โดยจะใชตนไมทขนอยตามแตละภมภาคนน ไมทนยมในการสรางบานอยางเชน ไมสก เปนตน ปจจบน การสรางบานเรอนเปนแบบรวมสมยมากขน ใชวสดทมความคงทน อยางเชน อฐ ปน มากขน แตทยงปรากฏเรองความเชอเกยวกบการสรางบานเรอนของคนไทยยงคงอยทกวนน อยางเชน การสรางบานหนไปทางทศเหนอหรอใต จะไมหนรบดวงอาทตย คอหนไปทางทศตะวนออกหรอตะวนตก การสรางบนไดเวยนขวาหรอตามเขมนาฬกา การนอนตองหนไปทศตะวนออก หรอทศใต ไมหนไปทางทศตะวนตก หรอทศเหนอ นยมปลกตนไมทเปนมงคลไวในบาน อยางเชน ตนขนน ตนมะขาม ตนมะยม เปนตน “วด” หมายถง สถานทประกอบพธกรรมทางศาสนาพทธ แตเดมใชค าวา “อาราม” ปจจบนนยมใชรวมกน “วดวาอาราม” วด มความผกพนกบวถชวตของคนไทยมาแตอดต วดเปนศนยกลางของชมชน ทท าใหผคนมาพบปะสงสรรค หารอ และยงเปนทใหความร กอนทจะมการสรางโรงเรยนขน และยงเปนยดเหนยวทางดานจตใจของคนไทยทนบถอศาสนาพทธ ถงแมวาประเทศไทยจะมศาสนาพทธเปนศาสนาประจ าชาต แตกสามารถอยรวมกนไดกบคนไทยทนบถอศาสนาหรอความเชออนไดอยางสงบสข วด เปนทรพยากรทางการทองเทยวทางวฒนธรรม ทไดรบความนยมจากนกทองเทยวทงไทย และตางประเทศ วดม 2 ประเภท ไดแก วดราษฎร กบวดหลวง วดราษฎร หมายถง วดทประชาชนสรางขนเพออทศถวายแดพระพทธศาสนา วดหลวง หมายถง วดทไดสราง หรอบรณะ หรอปฏสงขรณ โดยพระมหากษตรย พระราชน หรอพระบรมวงศานวงศ เปนตน ดไดจากชอของวด อยางเชน วดเบญจมบพตรดสตวนารามราชวรวหาร เปนพระอารามหลวงชนเอก ทสรางขนในสมยรชกาลท 5 ดจากสรอยชอตอทาย “ราชวรวหาร” ถาเปนวดราษฎรจะไมม เปนตน พระอารามหลวงมหลายระดบชน แตทส าคญทสดม 8 วดทเปนวดประจ ารชกาลท 1-9 ไดแก

วดพระเชตพนวมลมงคลารามราชวรมหาวหาร วดประจ ารชกาลท 1 พระบาทสมเดจพระพทธยอดฟาจฬาโลกมหาราช

Page 52: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

51 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

วดอรณราชวรารามราชวรมหาวหาร วดประจ ารชกาลท 2 พระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย

วดราชโอรสารามราชวรวหาร วดประจ ารชกาลท 3 พระบาทสมเดจพระนงเกลาเจาอยหว วดราชประดษฐสถตมหาสมารามราชวรวหาร วดประจ ารชกาลท 4 พระบาทสมเดจพระจอมเกลา

เจาอยหว วดราชบพธสถตมหาสมารามราชวรวหาร วดประจ ารชกาลท 5 พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลา

เจาอยหว วดบวรนเวศวหารราชวรวหาร วดประจ ารชกาลท 6 พระบาทสมเดจพระมงกฏเกลาเจาอยหว วดราชบพธสถตมหาสมารามราชวรวหาร วดประจ ารชกาลท 7 พระบาทสมเดจพระปกเกลา

เจาอยหว วดสทศนเทพวรารามราชวรมหาวหาร วดประจ ารชกาลท 8 พระบาทสมเดจพระปรเมนทรมหา

อานนทมหดล พระอฐมรามาธบดนทร วดพระรามเกากาญจนาภเษก วดประจ ารชกาลท 9 พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพล

อดลยเดช วดประจ ารชกาล ทง 9 วด มความเกยวของกบพระมหากษตรยแตละพระองค สวนใหญเปนวด ทพระมหากษตรรยทรงสราง หรอบรณะปฏสงขรณ หรอทรงผนวชทวดนน เมอสนรชกาลนน ๆ กไดมการอญเชญพระบรมอฐ หรอพระราชสรรางคารไปประดษฐานใตฐานพระประธานของวดประจ ารชกาล บรเวณภายในวด หรออาราม แบงออกเปน 2 เขต คอ เขตพทธาวาส และเขตสงฆาวาส สวนทเปนเขตพทธาวาส คอ ทตงของอาคารทเรยกวา อโบสถ (โบสถ) หรอ วหาร เปนทประดษฐานพระพทธรป ทส าคญของวนนน อโบสถ กบวหารตางกนตรงท อโบสถจะมใบเสมาปกอยท งสทศหรอแปดทศ ของตวอาคาร แตวหารไมมใบเสมา ใบเสมา คอ แทงหน หรอแผนหน ทเปนสญลกษณของการบอกพนทเปนเขตวงสคามสมาของพนวดหรออารามน น ในเขตพทธาวาสย งปรากฏ เจดย หรอ ปรางค ทสถาปตยกรรม ทสรางขนเพอบรรจพระบรมสารรกธาตของพระพทธเจา หรออฐของบคคลส าคญ อยางเชน พระมหากษตรยกได ประชาชนสามารถเขาไปในเขตพทธาวาสเพอสกการะพระพทธรป ในอโบสถ วหาร หรอเจดย หรอปรางคประธานของวดได ส าหรบเขตสงฆาวาส เปนทตงของกฏ หรอท พกของคณะสงฆทจ าพรรษาในวดนน วดทมลกษณะเฉพาะแหงหนงและนบไดวาเปนศนยกลาง แหงพระพทธศาสนาของวฒนธรรมไทย ไดแก วดพระศรรตนศาสดาราม (วดพระแกวมรกต) เปนวดทสรางขนในพระบรมมหาราชวง มแตเขตพทธาวาส ไมมเขตสงฆวาส เพราะไมมพระสงฆจ าพรรษาอยนนเอง ดงนน มคคเทศกควรแนะน าใหนกทองเทยวแตงกายใหเหมาะสมและส ารวมกรยา วาจา เมอเขามาในวด

Page 53: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

52 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

วง เปนทประทบของพระมหากษตรย และพระบรมวงศานวงศ สงทแสดงถงวฒนธรรมไทย ทชดเจนอกอยาง คอ ความจงรกภกดของคนไทยทตอสถาบนพระมหากษตรย ทงน ดวยพระกรณาธคณของพระมหากษตรยทกพระองคตงแตอดตจนกระทงปจจบนท าใหคนไทยมความภาคภมใจในความเปนไทยสบมา ปจจบนยงมพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหนกทองเทยวทงชาวไทยและตางประเทศ สามารถเขาเยยมชมพระบรมมหาราชวง พระราชวง วง และพระต าหนก อนเปนทประทบ หรอ ทรงงานขององคพระมหากษตรย หรอพระบรมวงศานวงศ อกดวย วด และวง เปนแหลงเรยนรดานศลปกรรมของไทยทงทางดาน.สถาปตยกรรม.ประตมากรรม และจตรกรรม แสดงถงความเชอและศาสนาซงเปนรากเหงาของวฒนธรรมไทย

2. วฒนธรรมขาว (อาหารและขนมไทย) อาหารหลกของคนไทย คอ ขาว นบไดวาขาวเปนวฒนธรรมรวมของคนไทยทกภมภาค การรบประทานอาหารในชวตประจ าวนของคนไทย ในส ารบอาหารจะตองม ขาวและกบขาว กบขาวทนยมรบประทาน น าพรก ผกสด รวมทงอาหารประเภท ตม ผด แกง หรอทอด ทมสวนผสมมาจากเนอสตว หรอพชทมอยในทองถนนน อาหารไทยมความหลากหลายทงสวนผสมและรสชาตทแตกตางกนตามลกษณะภมภาค อาหารไทยทเปนทนยมของนกทองเทยว อยางเชน ผดไทย หรอกวยเตยวผดไทย แมวาท ามาจากเสนกวยเตยวของคนจน แตแปงทท าเสนกวยเตยวกไดมาจากขาวนนเอง ชวงเวลาในอดตประมาณชวงสงครามโลกครงท 2 ขาวมราคาแพง รฐบาลไทยรณรงคใหม การรบประทานเสนกวยเตยวแทนซงมราคาถกกวา คนไทยชอบอาหารทมรสชาต จงไดน ากวยเตยวมาผดรวมกบไข หม กงแหง ผก ปรงรสดวยน ามะขาม น าตาลใหมความกลมกลอมมากขน จนไดรบบความนยมมากมาจนถงปจจบน ตมย ากง เปนอาหารไทยอนดบแรก ๆ ทนกทองเทยวตองสงมารบประทาน ตมย ากง เปนอาหารทมอตลกษณของอาหารไทยแท สวนผสมและรสชาต มาจากพชทเปนสมนไพร ทมประโยชนตอรางกาย นอกจากน แกงมสมน เปนอาหารทไดรบความนยมอยางมาก แกงมสมนเปนอาหารทไดรบอทธพลมาจากอาหารจากแถบมลาย เพราะมการใชเครองเทศในการปรงอาหาร มกลนหอมรสชาตดมาก และยงม สมต า เปนอาหารทองถนจากภาคตะวนออกเฉยงเหนอของไทยกไดรบความนยมอยางมากจากนกทองเทยวทงไทย และตางประเทศ ขนมไทย มความรสชาตทหวานละมน ดวยสวนผสมทท าจาก แปง กะท และน าตาล ขนมไทยแทอยางเชน ลอดชอง ขนมชน ขนมเปยกปน ทบทบกรอบ ถาเปนขนมไทยประเภท ทองหยบ ทองหยอด ฝอยทอง เปนขนมทใชไขมาเปนสวนผสมไดรบอทธพลมาจากขนมของฝรง ซงทราบกนดวามตนก าเนดมาตงแตสมยอยธยา ทมทาวทองกบมา ซงเปนลกครงโปรตเกสและญปน เปนผประดษฐขนมเหลานขนมา อยางไรกตาม อาหารและขนมไทย มสวนผสมหลก คอ แปง แปงสวนใหญมาจากขาว ดงนน กลาวไดวา ขาวเปนอาหารหลกของคนไทย และเปนสงทแสดงถงความเปนวฒนธรรมไทยไดอยางชดเจน

Page 54: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

53 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

3. ความเชอและศาสนา (งานเทศกาลและประเพณ) ความเชอ คอ ความคดของคนในสงคม มการแสดงพฤตกรรมหรอพธกรรมตามความเชอนน และไดรบการยอมรบจากสงคมและมการสบทอดตอมาจนกระทงกลายมาเปนประเพณของสงคมนน ศาสนา ตางจากความเชอตรงทศาสนา มหลกค าสอน มเหตมผลทสามารถอธบายได มผถายทอดหลกธรรม และมสถานททประกอบพธกรรม แตทงความเชอและศาสนานบไดวาเปนวฒนธรรมทางดานจตใจของคนไทยมาอยางชานาน เปนหลกยดเหนยวในการด ารงชวตของคนไทยใหอาศยอยรวมกนอยางสงบสข วฒนธรรมไทยทเกยวกบประเพณทงสบสองเดอน ทมรากฐานมาจากความเชอ และศาสนา อยางเชน วนมาฆบชา วนวสาขบชา วนอาสาฬหบชา วนเขาพรรษา วนออกพรรษา วนส าคญเหลานเกยวของกบศาสนาพทธ ประเพณทเกยวของความเชอ อยางเชน วนสงกรานต วนลอยกระทง วนสารทไทย เปนตน ประเพณสวนใหญจะมการปฏบตตามพธกรรมทสบทอดกนมา แตถามการละเลน รนเรงในงานนน กจะเรยกวา งานเทศกาล อยางเชน งานเทศกาลประเพณสงกรานต พธกรรมจะตองไปวดท าบญ ขนทรายเขาไว ไปสรงน าพระ หลงจากนนกมการสาดน าเลนกนอยางสนกสนาน งานเทศกาลประเพณลอยกระทง พธกรรมไปฟงเทศนมหาชาตทวด ท ากระทงเพอไปสกการะพระแมคงคา หลงจากนนกมการเลนพล ดอกไมไฟ เปนตน

ประเพณสงกรานตสบทอดมาแตโบราณ หมายถง สงทายปเกาตอนรบปใหม เดมวนทจดเทศกาลก าหนดโดยการค านวณทางดาราศาสตร

แตปจจบนระบแนนอนวา 13 ถง 15 เมษายน ของทกป

ตามภมภาคตาง.ๆ ของประเทศไทย กมงานเทศกาลประเพณแตกตางกนออกไปตามแตละพนท สวนใหญกเกยวพนกบการด ารงชวตของคนไทย อยางเชน ประเพณเกยวกบการท า ปลกขาว เกยวขาว ท าบญขวญขาว หรอ ประเพณทแสดงความเคารพตองสงศกดสทธในทองถน อยางเชน การบชาผขนน า ผนา ผป ผยา และผบรรพบรษ หรอถาไมเกยวกบความเชอและศาสนา กจะน าสงทดงดดใจนกทองเทยวจดเปน

Page 55: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

54 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

งานเทศกาลขนมา อยางเชน งานบพผาชาตของเชยงใหม งานดอกฝายบานของเลย งานเทศกาลวาว ทสนามหลวง เปนตน

4. ศลปกรรมของไทย (ทศนศลปและศลปะการแสดง) สงทแสดงถงความเจรญรงเรองของวฒนธรรมไทย และเปนเอกลกษณของไทยทส าคญ ทนกทองเทยวนยมมาก ไดแก ศลปกรรมของไทย ซงนบไดวาเปนวฒนธรรมสนทรยะ ท งดานสถาปตยกรรมไทย (บาน วด วง) ทเปนของไทยประเพณดงเดม หรอทมการผสมผสานกบศลปะของภายนอก อยางเชน จน พมา ฝรงเศส อตาล องกฤษ เปนตน ดานประตมากรรม ทมแรงบนดาลใจ จากศาสนา อยางเชน พระพทธรป เทวรป เปนตน ดานจตรกรรม ภาพเขยนฝาผนงตามอาคารส าคญ ทง วดและวง อยางเชน ภาพเลาเรองรามเกยรตทฝาผนงระเบยงคดทวดพระศรรตนศาสดาราม หรอภาพเกยวกบความเชอ ประเพณ การรกษาโรคแบบสมยโบราณ ตามฝาผนงของศาลารายรอบพระอโบสถวดพระเชตพนวมลมงคลาราม หรอวดโพธ ทไดรบการขนทะเบยนเปนมรดกแหงความทรงจ าของโลก ศลปะการแสดงของไทย มทงทเปนศลปะชนสง อยางเชน โขน หนงตะลง การเชดหนกระบอก ทไดรบการฟนฟและเผยแพรใหนกทองเทยวไดรจกมากขน นอกจากนยงมศลปะการแสดงและการละเลนพนบานในแตละภมภาค อยางเชน ลเก ล าตด หมอล า หมอแคน ร าโนราห สะลอซอซง เปนตน

ภาพการแสดงโขนและหนงใหญ บนฝาผนงของพระอโบสถวดพระเชตพนวมลมงคลาราม หรอวดโพธ

5. ภาษาและวรรณคด

วฒนธรรมการสอสารของไทย มเอกลกษณทนาสนใจ เพราะเรามอกษรและภาษาไทยเปนของตนเอง มาตงแตสมยสโขทย ในรชกาลพอขนรามค าแหงมหาราช พระองคไดน ารปแบบของอกษรมอญโบราณและเขมรโบราณมาผสมผสาน มาประดษฐเปนลายสอไท และมววฒนาการมาเปนอกษรไทย

Page 56: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

55 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

ในปจจบน และใชภาษาราชการของคนไทยทงประเทศ ในแตละภมภาคกจะมความแตกตางกนดานภาษา หรอส าเนยงการพด หรอบางภมภาคมอกษรดงเดมของแตละพนทนนอกดวย ภาษาและอกษร ท าเกดการประพนธวรรณคด ทงทเปนบทรอยแกวและรอยกรองตาง ๆ มากมายอนเปนเอกลกษณของวฒนธรรมไทย อยางเชน รามเกยรต สงขทอง พระอภยมณ เสภาขนชางขนแผน เปนตน หรอต านาน นทานพนบาน ซงเรองเลาเหลานมคคเทศกสามารถน ามาเปนเกรดเลกเกรดนอยเชอมโยงกบสถานททองเทยว ซงเปนสงดงดดใจนกทองเทยวไดเปนอยางด นกทองเทยวตางประเทศทเขามาเทยวในประเทศไทย นยมจะใหมคคเทศกสอนภาษาไทยทใชส าหรบการทกทาย ขอบคณ สงอาหาร ดงนน มคคเทศกควรจะสอนในสงทถกตองและควรสอนเรองมารยาทไทยทควรปฏบตใหแกนกทองเทยวดวย อยางเชน กลาวค าทกทาย ดวยค าวา สวสด คะ/ครบ พรอมกบยกมอไหว หรอ กลาวค าขอบคณ หรอขอโทษ ไดอยางถกตองตามกาลเทศะ

ภาพแสดงศลาจารกพอขนรามค าแหง

6. การแตงกาย

วฒนธรรมการแตงกายของไทย มพฒนาการตงแตอดตและมความหลากหลายของแตละภมภาคของไทย โดยจะใชวสดจากท าธรรมชาตมาทกถอดวยลวดลายอยางงดงามและเปนเอกลกษณ อยางเชน ท าจากฝาย หรอไหม .ภาคกลางนยมนงโจงกระเบนทงผหญงและผชาย ภาคเหนอ ภาคใต หรอภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ผหญงนยมนงผาซน ผชายนงโสรง เปนตน ในปจจบน วฒนธรรมการแตงกายของคนไทย ไดรบการสงเสรมและสนบสนนใหมการสวมใสผาไทยมากขน แตไดมการปรบเปลยนตามบรบท

Page 57: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

56 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

ของสงคมไทยและสงคมโลกมากขน ทส าคญพนฐานการแตงกายของไทย ขนอยกบสถานการณ และกาลเทศะเปนส าคญ อยางเชน ถาเขาไปเยยมชมวด หรอสถานทส าคญ มคคเทศกควรจะแนะน าใหนกทองเทยวแตงกายดวยชดสภาพ

ภาพทปรากฏบนเงนเหรยญและธนบตรทกชนดของประเทศไทย ดานหนาของเงนเหรยญ และธนบตรทกชนด เปนภาพของพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดชฯ รชกาลท 9 ดานหลงจะเปนภาพของสถานทส าคญของประเทศไทยทงวดและวง และยงมภาพของบรพกษตรยของไทยหลายพระองค

วฒนธรรมการแตงกายของไทยสมยอดตนยมนงโจงกระเบนทงผหญงและผชาย

สรป วฒนธรรมไทยจะเกยวของกบสถาบนทเปนสงยดเหนยวจตใจของคนไทยทกคน นนคอ วฒนธรรมทยดถอสถาบนพระพทธศาสนาเปนหลกยดเหนยวในการประพฤตตนในสงคมอยางสงบสขเปนวฒนธรรมทผกพนกบสถาบนพระมหากษตรยอนเปนทเคารพยงของปวงชนชาวไทย และมความภาคภมใจในความเปนไทเปนชาตเอกราช

Page 58: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

57 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

ความเชอมโยงของไทยกบประเทศเพอนบาน

การเชอมโยงของประเทศไทยไปยงประเทศเพอนบานในมตตาง ๆ เปนความสนใจรวมของนกทองเทยวทเขามาในประเทศในกลมอาเซยนรวมถงประเทศไทย ดงเหนไดวามการเดนทางประเภทรถยนตตงแตประเทศไทยเขาไปยงประเทศลาว เวยดนาม กมพชา พมา และมาเลเซย หรอการทองเทยวทางเรอทเชอมโยงระหวางประเทศไทยทางจงหวดตราดเขายง กมพชา ทเมองสหนวลล ไปยงเมองทาชายฝงทะเลของเวยดนาม หรอในบรเวณประเทศพมาไดมการลองเรอจากเมองมะรดเชอมโยงไปยงเมองภเกต หรอการเดนทางโดยเสนทางรถไฟจากสงคโปรมายง ไทย กมพชา และเวยดนาม เหนไดวา การเชอมโยงทงทางบก ไดแกรถยนต รถไฟ หรอทางเรอ เกดขนทวไปในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต และในกลมประเทศอาเซยน

การเชอมโยง Asean Connect ถอไดวาเปนความส าคญอยางมากเพราะเปนการเปดโอกาสใหเกดการเรยนรแลกเปลยนทางวฒนธรรมทหลากหลาย การเชอมโยง Asean.Connect.ทผานประเทศไทย อาจแบงไดตามภมภาคดงตอไปน

ภาคเหนอ เสนทางการเชอมโยงระหวางดานของไทยไปยงดานสากลของประเทศเพอนบาน เชน ดานแม

สายไปยงดานทาขเหลก ซงเปนการเชอมโยงบนพนทสงทางภเขาในเขตพนทจงหวดเชยงรายเขากบในพนทของสหภาพเมยนมา วถชวตของคนในบรเวณทาขเหลกในหมบานกะเหรยงคอขาว ตลาดพลอย วดพระหยกขาว พระสามมต วดพระเจาระแขง หรอชาวพมาเรยกวา วดไทยใหญ ซงเปนวดทกวางใหญและสวยงามมาก พระธาตเจดยชเวดากอง แบบจ าลองทตงอยบนเขาสง ท าใหมองเหนทวทศนของฝงประเทศไทยและของประเทศพมา นอกจากน ในบรเวณอ าเภอเชยงแสนซงมการขามพรมแดนโดยทางเรอเขาไปยงในเขตประเทศลาว เปนการทองเทยวระหวางสองฝงแมน าโขงทเปนจดเชอมโยงในการทองเทยวทางเรอ เพอเรยนรเรองราวของเมองเชยงแสนทเปนเมองเกาโบราณ เปนเมองการคาส าคญทมประวตศาสตรเกาแกในบรเวณลานนาเชอมโยงกบบรเวณทเปนธรกจการคาส าคญสมยใหมทเรยกวา คงสโรมนในฝงของประเทศลาว

ถดจากทางใตเชยงแสนเปนดานเชยงของในเสนทาง R13 ซงเปนการเชอมโยงไปยงเมองหวยทราย และสามารถใชเปนเสนทางนไปยงแหลงทองเทยวทส าคญมากมาย เชน เขาไปในบรเวณหลวงน าทา เสนทางผานไปสเมองซาปา ในประเทศเวยดนามผานเมองส าคญทางการคา นอกจากนนยงพบวา ดานเชยงของมจดเชอมโยงไปยงลมน าโขงคอสามารถเดนทางไปยงเมองทาตาง ๆ ของประเทศจน เชน เมองเชยงรง เมองสบสองปนนา ซงเปนอกหนงรปแบบของการเดนทางนอกเหนอจากการเดนทาง โดยรถยนต และเครองบน

Page 59: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

58 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

อกดานหนงทมความนาสนใจคอดานหวยโกน จงหวดนาน ซงเปนดานถาวรทไดเปดท าการ เพอเชอมโยงระหวางประเทศไทยในจงหวดนาน เขากบแขวงไซยะบรในประเทศลาว เพอเขาไปแหลงทองเทยวส าคญคอเมองมรดกโลกหลวงพระบาง

ดานทอยในเขตภาคเหนอตอนลางลงมาคอ ดานภด ของจงหวดอตรดตถเชอมไปยงลาว โดยเรยกวาเสนทาง limec ซงเปนดานถาวรทเชอมโยงการทองเทยวเมองไซยะบร ปากลาย ทมแหลงทองเทยวซงสามารถดงดดนกทองเทยวใหแวะพกในไซยะบรอยางหลากหลาย อาทเชน อางน าเตยน วดศรบญเรอง เขตพนถ าน าทง หรอจะเปนหตกรรมบานเวยงแกว หรอจะเปนงานบญพระเวสแหผตาโขน นอกจากนกจกรรมทางการทองเทยวทนาสนใจของไซยะบรทมชอเสยงและเปนทรจกของนกทองเทยว ไดแก มหกรรมบญชาง เปนประเพณทโดงดงของไซยะบรเชน นางสาวธดาชาง ขบวนแหชาง พธบายศร สขวญชาง เปนตน นอกจากนยงสามารถเดนทางไปยงเมองหลวงพระบางได ตลอดจนเขาไปยงเมองหลวงเวยงจนทนไดอยางสะดวก การเชอมโยงในพนทดงกลาวบรเวณทเรยกวาดานภดเปนดานทเชอมโยงเมองส าคญของไทยในพนทมรดกโลกสโขทย เขาทางจงหวดอตรดตถอยางรวดเรวในระยะทางประมาณ 300 กโลเมตร และเชอมตอไปยงบรเวณเมองมรดกโลกหลวงพระบางไดอยางสะดวก ดานภดจงเปน จดเชอมโยงทส าคญในฐานะของการเปนจดเชอมโยงระหวางพนทเมองมรดกโลกของทงสองประเทศ เขาหากนพรอมทงยงไดเรยนรประวตศาสตรของทงสองประเทศผานพนทมรดกโลกทส าคญของโลก

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ดานทส าคญคอ ดานทาล จงหวดเลย เปนการเชอมโยงเสนทางเพอทองเทยวทนาสนใจ โดยเรม

ตงแตกรงเทพผานดานทาล และใชเวลาเพยง 4 ชวโมงสามารถเดนทางถงเมองหลวงพระบาง เพอเทยวชมสถานทส าคญตาง.ๆ ท งทางธรรมชาตและทางวฒนธรรม .อาทเชน.น าตกตาดกวางซ น าตกตาดแส วดพระมหาธาตราชบวรวหาร วดเชยงทองราชวรวหารทเปนสถานทนาสนใจของนกทองเทยว หรอ พระธาตพส เปนตน ขณะเดยวกนทางใชดานทาลกสามารถเดนทางไปยงนครหลวงเวยงจนทนไดอยางสะดวกสบาย

ดานหนองคายเปนดานส าคญดานแรกทมการสรางสะพานมตรภาพไทย-ลาว ทเชอมโยงระหวางไทยกบลาวเขาไปสเมองหลวงเวยงจนทนซงเปนประตสการคาเศรษฐกจ และในปจจบนมการเทยว แบบ City tour ซอของหตกรรมหรอสนคาปลอดภาษทประเทศลาว เทยวชมสถานทส าคญและมชอเสยงของเวยงจนทน เชน พระธาตหลวงเวยงจนทน ประตชย หอพระแกว เปนตน และกเดนทางกลบมายงประเทศไทยซงเปนการทองเทยวแบบเมองคแฝดของจงหวดหนองคายและเมองหลวงเวยงจนทนซงไดรบความนยมสงสดเสนทางหนง

ปจจบนมการเปดเสนทางขามดานพรมแดนสะพานขามแมน าโขงในจงหวดนครพนมซงเสนทางนถอไดวาเปนเสนทางทสวยงามมาก หรอทเรยกกนวา “เสนทางโรแมนตก” ตามเสนทางสาย R9

Page 60: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

59 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

และสามารถเดนทางเขาไปสชายฝงทะเลของประเทศเวยดนาม อยางเมองวนห เปนชายฝงทะเลทบรสทธและมความสวยงามอย ซงเสนทางเหลานเปนการเชอมตอระหวางไทยสประเทศเพอนบานอยางลาว และเวยดนามทสนทสดในปจจบน

เสนทางหนงทถอไดวาเปนเสนทางหลกและอยในนโยบายของรฐบาลทเรยกวา east west corridor คอเสนทางเชอมตอระหวางมกดาหารเขาไปสบรเวณทเรยกวาแขวงสะหวนนะเขต ประเทศลาว มงสเมองเว ดานง ฮอยอน ตามเสนทางสาย R12 นกทองเทยวจะไดพบกบสถานททองเทยวอนนาประทบใจจากการเดนทาง เชน สสานจกรพรรดมนหมาง สะพานญปน บานเลขท 101.สะพานมงกร เปนตน นอกจากจะเชอมโยงสามประเทศแลวยงผานเขาไปยงจงหวดพษณโลก สโขทย ตาก และเขาสอ าเภอแมสอดซงเปนพนทเขตเศรษฐกจพเศษเชอมโยงกบพนทรฐกะเหรยง พะอน และกมะละแหมง เสนทาง east.west.corridor.เปนการเชอมโยง 5 ประเทศส าคญ คอ ทะเลดานตะวนตกของประเทศเมยน มา เชอมโยงมาสทะเลทประเทศเวยดนาม จงถอไดวาเปนเสนทางทะเลและเสนทางการคาทส าคญ อกเสนทางหนง เสนทางดงกลาวยงสามารถเชอมโยงกบศนยกลางของภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ไดแก จงหวดขอนแกน ซงมแนวความคดในการพฒนาไปสเมองแหงการประชมสมนา (MICE)

เสนทางทไดรบความนยมในภาคตะวนออกเฉยงเหนอคอดานชองเมกในจงหวดอบลราชธาน เชอมโยงเขากบบรเวณทางใตของลาวในเขตจ าปาสก นกทองเทยวจะพบกบแหลงมรดกโลกส าคญกคอ ปราสาทวดพในประเทศลาว ซงเสนทางดงกลาวเปนเสนทางเชอมโยงทนาสนใจ เนองจากเปนเสนทางสายธรรมชาตทน าตก เกาะแกงอนสวยงาม ไดแก น าตกคอนพระเพง และแกงหลผ นอกจากนเสนทางดงกลาวยงสามารถเดนทางไปยงเมองโฮจมนห ในประเทศเวยดนามไดอกดวย พรอมทงเชอมตอไป ยงเมองดาลด มยเน ซงเปนเมองทมความสวยงามทางธรรมชาต รวมทงทะเลอนงดงาม

ภาคตะวนออก การเชอมโยงเสนทางการคา และเสนทางทส าคญระหวางประเทศไทยและประเทศกมพชา

เสนทางทมชอเสยงไดแกดานอรญประเทศ ในจงหวดสระแกว เชอมเขาสแหลงมรดกโลกส าคญท เมองเสยมเรยบเปนทต งของเมองมรดกโลกนครวด นครธม และเมองบรวารตาง ๆ ซงเปนสถานททองเทยวระดบโลกทสามารถรองรบนกทองเทยวจากทวโลกใหเขามาหลงมนตเสนหของศลปะแบบขอมทเปนเอกลกษณตงแตอดตถงปจจบน และเสนทางดงกลาวสามารถเชอมโยงไปสเมองหลวงของกมพชา คอ เมองพนมเปญ และสามารถเดนทางไปยงประเทศเวยดนาม และชายฝงทะเลของประเทศเวยดนาม อยางเมองดาลด มยเน ซงเปนเมองทมความสวยงามทางธรรมชาต

Page 61: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

60 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

ภาคใต เปนการเชอมตอประเทศเพอนบานทส าคญคอ ประเทศมาเลเซย ทางดานสะเดา จงหวดสงขลา

สามารถเดนทางไปยงปนง มะละกา และกวลาลมเปอร เมองหลวงของประเทศมาเลเซย และเชอมตอไปยงประเทศสงคโปรซงเปนเสนทางสายส าคญทจะเหนเมองโบราณ ประวตศาสตร วฒนธรรม ประเพณของยคอาณานคม รวมไปถงว ฒนธรรมรวมสมยอยางบาบา ยาหยา ซงเปนวฒนธรรมของจนมสลม โดยเชอมโยงกบทางภาคใตของไทย ซงเปนวฒนธรรมรวมของกลมมสลมทอยในประเทศมาเลเซย

ดานจงหวดระนอง เขาไปยงเกาะสองหรอทรจกกนในชอ “เกาะหวใจมรกต” อยในประเทศพมา ซงเสนทางการทองเทยวเหลานเปนเสนทางการทองเทยวแบบเมองคระหวางไทยเปนเพอนบานมากมาย เสนทางนสามารถเดนเขาไปเทยวทะเลในเขตของประเทศเมยนมาทหลากหลายเชน เกาะโดม อทยานแหงชาตเกาะลมป หรอจะเปนทางประวตศาสตรอยางอนสาวรยพระเจาบเรงนอง เจดยกะบาเอ เปนตน ดานสากลทจงหวดระนองจงเปนจดเชอมตอทส าคญระหวางประเทศไทยเขาไปสประเทศเมยนมา เพอเทยวชมทศนยภาพทางธรรมชาตทอดมสมบรณอยางเพลดเพลน

ภาคตะวนตก ดานทส าคญคอดานในอ าเภอแมสอด จงหวดตากสามารถเชอมโยงไปสเมองเมยวด เพอเขาสเมอง

มะละแหมง และพระธาตอนแขวน ไปสยางกง เทยวชมพระธาตมหาเจดยชเวดากองทเปนสญลกษณ ของประเทศ นกทองเทยวจ านวนมากตางเขาไปเยยมชมความงามทมชอเสยงของแหลงทองเทยวน กนเปนจ านวนมาก นอจากน เสนทางจากอ าเภอแมสอดยงไปสแหลงทองเทยวทส าคญทงรฐกะเหรยง และสามารถเชอมโยงไปยงพนทอน.ๆ

ดานทมความส าคญมากขนในปจจบนทมความนาสนใจคอดานเจดยสามองค จงหวดกาญจนบร ขามไปยงเมองทวาย ซงมประวตศาสตรความเปนมาทเชอมโยงอยกบเสนทางสายมรณะ ซงเปนแหลงทองเ ทยวทส าคญของไทยทจะเ ชอมโยงเขา สประเทศเมยนมาร .ซ งสมพนธอยกบ เหตการณ ในชวงสงครามโลกครงท 2 และทางดานดานสงขร จงหวดประจวบครขนธ เขาไปยงเมองมะรด ตะนาวศร เปนการทองเทยวระยะสนเมองคจะเจอวฒนธรรม ประเพณ ศนยกลางการคาโบราณ ทะเลทสวยงาม ทยงคงเตมเปยมไปดวยธรรมชาต

การเชอมโยงเสนทางการทองเทยวโดยมประเทศไทยเปนศนยกลางเรมตนของการทองเทยว ทสามารถเชอมโยงเขาไปยงแหลงทองเทยวอนๆ ในประเทศเพอนบาน โดยประเทศไทยเปนศนยกลาง ในเรองการขนสงทง เครองบน รถยนต รถโดยสารตาง ๆ และการสอสารตาง ๆ ทสะดวกสบาย จงเปนอกทางเลอกหนงทจะสามารถขยายพรมแดนความรทางดานการทองเทยว พนทเมองมรดกโลก เสนทางการคาโบราณ เสนทางธรรมชาต รวมทงวฒนธรรม ประเพณในแตละพนทเปนจดตงตนของการทองเทยวเปนเชอมโยง

Page 62: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

61 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

ประเทศไทย : จดหมายปลายทางการทองเทยวเชงอนรกษ

ตามรอยพระบาทส 23 เสนทางทองเทยวเชงอนรกษ (Eco-Tour) พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช ทรงเปนนกทองเทยวเชงอนรกษทยงใหญทสดในโลกพระองคหนง (THE GREATEST ECO-TOURIST OF THE WORLD) การตามรอยพระบาทบนเสนทางเสนทางทองเทยวเชงอนรกษ ททรงบกเบกไวผานโครงการตามพระราชด ารเปนโอกาส ทงการเดนทางทองเทยวสมผสธรรมชาต วถชวต ชมชน วฒนธรรม ทองถนในทวทกภาค เสนทางทองเทยวเชงอนรกษ ทโดดเดนตามรอยพระบาทของ พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช รชกาลท 9 ไดแก

1.1 เสนทางตามรอยพระบาททองเทยวเชงอนรกษภาคเหนอ 1.เสนทางทองเทยวเชงอนรกษของโครงการพฒนาดอยตง ตามแนวพระราชด ารของสมเดจ พระศรนครนทราบรมราชชนน เพออนรกษปาและสบสาน ศลปะ วฒนธรรม วถชวตของชาวไทยภเขาและชาวไทยภาคเหนอ เสนทางทองเทยวเชงอนรกษโครงการหลวงตนตก สมผสปาไมของอทยานแหงชาตแมตะไคร ต าบลหวยแกว ทองเทยวเชงเกษตร (agro-tourism) การปลกเหดหอมกาแฟและดอกไมเมองหนาว 2. . เ สนทางทอง เ ทยวเ ชงอน รกษศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครจงหวดเ ชยงใหม เพอชมพพธภณฑธรรมชาตทมชวต สมผสจตวญญาณของปาใหญ ปาเตงรงเคยงขางปาเบญจพรรณ ชมวถฟารม สไตลภาคเหนอ การพฒนาแหลงน าควบคกบการฟนฟปาและดน 3. เสนทางทองเทยวเชงอนรกษสถานเกษตรหลวงอางขาง จงหวดเชยงใหม ท พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลย รชกาลท 9 ทรงพลกฟนจาก “ภเขาฝน” มาเปนพนทปลกพชผกและดอกไมเมองหนาว ชมดอกสชมพของตนนางพญาเสอโครง ชมสตรอเบอรรจากแปลงปลก ขจกรยานเยยม ไรกหลาบของชาวเขา 4. เสนทางทองเทยวเชงอนรกษของเกษตรทราบสงบานบานสะจก-สะเกยง จงหวดนาน ชมหบเขากวางใหญของการท านาขนบนได เปนทวสวยงาม เกบสตรอเบอรร ลกหมอน ผกปลอดสารพษ ชมปาตนน าบรเวณยอดดอยขนนาน 5. เสนทางทองเทยวเชงอนรกษของศนยพฒนาโครงการหลวงปงคา จงหวดพะเยา ลองโขงชมววแกงผาได ชมทะเลหมอกภชดาว นงสมาธไรเชญตะวนของทาน ว.วชรเมธ ชมววยอดดอยภลงกา สมผสวถชนเผามง

6. เสนทางทองเทยวเชงอนรกษของศนยบรการและพฒนาลมน าปาย จงหวดแมฮองสอน เขาชมพพธภณฑธรรมชาตทมชวต วถชวตตามแนวเศรษฐกจแบบพอเพยงในฐาน 9 ฐาน.ไดแก ปาไม

Page 63: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

62 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

การจดการไฟปา การจดการน า ดน และปย ขาว พช ประมง ปศสตว และการจดการฟารม ชมทะเลหมอกหยนไหล ชมววดอยกงลมหวยน าดง ชชาง ลองแพ ปนจกรยาน สมผสธรรมชาตงดงาม

1.2 เสนทางตามรอยพระบาททองเทยวเชงอนรกษภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 1. เสนทางทองเทยวเชงอนรกษพพธภณฑสรนธร จงหวดขอนแกน กาฬสนธ ศกษาโลกในยค ดกด าบรรพ การเกดของสงมชวต การสญพนธไดโนเสาร ความรดานธรณวทยา ทฤษฎ Big.Bang สกการะพระพทธนมตเหลกไหล ทวดภคาว วดหลวงปเขยน ชมศนยผาไหมแพรวา ชาวผไท ชมพระธาตยาค เมองฟาแดดสงยาง 2. เสนทางทองเทยวเชงอนรกษโครงการชลประทานอางเกบน าบงโขงหลง จงหวดบงกาฬ แลวเดนขนภทอก สกการะพระเจดยอฐฐาตของพระอาจารยจวน เยยมอางเกบน าบงโขงหลง ชมความงามคลายสายรงของน าตกเจดส น าตกถ าพระ ภสงห ลองเรอหนองกดทง สกการะหลวฃพอพระใส วดโพธชย 3. เสนทางทองเทยวบรรมย-สรนทร-ศรสะเกษ ชมอทยานประวตศาสตรพนมรง เมองค า ชมสนามฟตบอล ไอ-โมบาย สเตเดยม สนามแขงจกรยานยนต บรรมยคาสเซล ชมการแสดงชาง เยยมชม วถวฒนธรรมชางกย บานชางตากกลาง เยยมกลมทอผาบานทาสวาง

1.3 เสนทางตามรอยพระบาททองเทยวเชงอนรกษภาคกลาง 1. เ สนทางทอง เ ทยวเ ชงอนรกษพระบรมราชานสาวรยสมเ ดจพระนเรศวรมหาราช จงหวดกาญจนบร ศกษาประวตศาสตรชาตไทย ในชวงรชสมยสมเดจพระนเรศวรมหาราช สมผสบรรยากาศสนามรบยทธหตถ สกการะพระบรมราชอนสาวรยสมเดจพระนเรศวรมหาราช และเจดยยทธหตถ ชมแหลงทองเทยวจงหวดกาญจนบร ยคสงคราม 9 ทพ และยคสงครามโลกครงท 2 พพธภณฑชองเขาขาด ทางรถไฟสายมรณะ ปราสาทเมองสงห วดพระแทนดงรงวรวหาร 2. เสนทางทองเทยวเชงอนรกษศนยศกษาการพฒนาเขาหนซอน จงหวดฉะเชง เทรา ชมกระบวนการฟนฟทรพยากรธรรมชาต ดน น า ปาไม การพฒนาการเกษตรกรรม ชมวดญาณสงวร เทยวปาสรเจรญวรรษ เขตหามลาสตวปาเขาซโอน ชมการจกสานชมชนพนสนคม 3. เสนทางทองเทยวเชงอนรกษศนยศกษาระบบนเวศปาชายเลนสรมหาราชน จงหวดประจวบครขนธ ชมความมหศจรรยปาคนสรางพลกพนนากงรางใหเปนปาชายเลน การพฒนาปาไมปากน าปราณบร ชมวถชวตการท าตาลเมองเพชร สกการะหลวงพอด า พระพทธรปสมยทวารวด เยยมโครงการชงหวมน ชมแปลงทดลองการเกษตร ศกษาระบบนเวศปาชายเลนสรนาถราชน 4. เสนทางทองเทยวเชงอนรกษศนยวจยและพฒนาแหลมผกเบย จงหวดเพชรบร คนแบบ การบ าบดน าเสยสน าใสดวยกลไกธรรมชาต เดนเสนทางศกษาธรรมชาตบรเวณปากอาว ชมนกหลากหลายสายพนธ ศกษาการจดการระบบพชและหญากรองน าเสย ระบบพนทชมน าเทยม ระบบการใชพชและหญาแฝกธปฤาษ กกกลมชวยบ าบดน าเสย

Page 64: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

63 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

5. เสนทางทองเทยวเชงอนรกษศนยเรยนรวถชวตชาวไทย จงหวดสพรรณบร ศกษาเรองขาวและวถชวตชาวนาไทย ชมเรอนพระแมโพสพ เรอนชาวนา ศกษากระบวนการดานเมลดพนธขาว องคความรเรองการท านา

1.4 เสนทางตามรอยพระบาททองเทยวเชงอนรกษภาคตะวนออก 1. เสนทางทองเทยวเชงอนรกษจดชมววเนนนางพญา ถนนเฉลมบรพาชลทต จงหวดระยอง จงหวดจนทบร จงหวดตราด โอกาสในการชนชมทศนยภาพบนจดชมววทตงอยบนถนนเลยบทะเลทยาวและสวยงามทสดในประเทศไทย ระยะทางรวมกวารอยกโลเมตร สามารถถายรปทะเลทขนาบขางดวยทวทศนของรปเขาสเขยวกบถนนทคดเคยวสวยงาม ชมจดชมววเนนทางพญาทสามารถขบรถ หรอปนจกรยานทางไกลมาเรอย ๆ จากปากน าประแสรระยองมาจรดเนนพญา ทอยระหวางอาวคงวมาณ และอานคงกระเบนของจงหวดจนทบร 2. เสนทางทองเทยวเชงอนรกษศนยศกษาการพฒนาอาวคงกระเบน จงหวดจนทบร สมผสปา ชายเลนทสมบรณและเขยวขจ เยยมศนยศกษาการพฒนาอาวคงกระเบนอนเนองมาจากพระราชด าร ศกษาความหลากหลายทางชวภาพของปาชายเลน มมากกวา 30 สายพนธ เชน แสม ล าพ โกงกาง ใบเลก โกงกางใบใหญ ฯลฯ เดนรบลมทะเลบนสะพานศกษาธรรมชาตปาชายเลนทสรางจากไมตะเคยนทอง ระยะทาง 1.8 กโลเมตร เยยมชมศาลาโดยมศาลาสอความหมาย 10 ศาลา ชมการเพาะพนธสตวน าชายฝงทะเล การอนรกษพนธไม เรยนรวถ ชวตประมง พพธภณฑทางธรรมชาตทมชวตทเปดโอกาส ใหนกทองเทยวเขาถงแกนแทของความสมดลของสงมชวตไดอยางมหศจรรย 3. เสนทางทองเทยวเชงอนรกษโครงการพนธกรรมพช พพธภณฑธรรมชาตวทยาเกาะ และทะเลไทย จงหวดชลบร เยยมชมคลงความรทพพธภณฑธรรมชาตวทยาเกาะและทะเลไทยในบรเวณเขาหมาจอ ต าบลแสมสาร ซงเปนสถานทรวบรวมและจดแสดงดานธรณวทยา พฤกษศาสตร สตวศาสตรทางทะเลแหงแรกในประเทศไทย อนเปนสวนหนงของโครงการอนรกษพนธกรรมพช อนเนองมาจากพระราชด ารของสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร นงเรอขามไปเทยวเกาะแสมสาร ปลอยเตาลงทะเลทศนยอนรกษพนธเตาทะเลทฐานทพเรอสตหบ 4. เสนทางทองเทยวเชงอนรกษทงโปรงทอง จงหวดระยอง ศกษาแหลงทองเทยวเชงอนรกษเขตปากน าประแสทมระบบนเวศปาชายเลนทสมบรณทเกดจากการฟนฟของเทศบาลต าบลปากน าประแส กบชาวบานในพนท ในการปรบสมดลใหกบผนปาชายเลนทใหญทสดของจงหวดรยองและพฒนาเปนแหลงทองเทยวเชงอนรกษเพอศกษาความหลากหลายทางชวภาพเดนลดเลาะไปตามสะพานไม ระยะทางกวา 2 กโลเมตร เพอศกษาพนธไมปาชายเลน อาท แสมตะบนด า ล าพน โกงกาง โปรงแดง โดยเฉพาะทงโปรงทองทมตนโปรงใบสเหลองอรามขนเบยดเสยดกน เมอแสงแดดสาดสองลงมา จะเกดเปนภาพทงตนโปรง สทอง อยทามกลางความเขยวขจของแนวโกงกางทโอบลอมอยทกทศ ชมหงหอยระยบระยบตามกงล าพในยามราตร

Page 65: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

64 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

1.5 เสนทางตามรอยพระบาททองเทยวเชงอนรกษภาคใต 1. เสนทางทองเทยวเชงอนรกษศนยวจยและพฒนาประมงชายฝงกระบ จงหวดกระบ เยยมชมศนยกลางการศกษาวจยและพฒนาการเพาะพนธ ขยายพนธสตวน า รวมถงการปลกถายเซลลเพอใหไดปลาสายพนธใหม ปลาทไมหรอปลาการตนมการเพาะเลยงมากถง 13 สายพนธ รวมปลากด ปลาปกเปาทะเล ปลานกแกว ดาวทะเล กงมงกร ปลงทะเล ฯลฯ ชมปาพร ทาปอมคลองสองน า ดสสานหอยลานป ทอทยานแหงชาตนพรตนธารา-หมเกาะพพ แชน าตกรอนธรรมชาตวายน าในสระมรกตกลางปา 2. เสนทางทองเทยวเชงอนรกษอทยานแหงชาตเกาะชมพร จงหวดชมพร ชมปาชายเลนทสมบรณและสวยงามทสดแหงหนงของประเทศไทย ชมชายหาดยาวกวา 200 กโลเมตร เลนน าทะเลสวยใส ชมเกาะ 40 เกาะ อทยานแหงชาตหมเกาะชมพรทมทง ปาชายเลนภเขา ชายหาดทองทะเลและหมเกาะแหลงด าน าตนเพอดปะการง เดนชมปาชายเลน พายเรอคายดไปในปาชายเลน ชมแนวสนทรายบางเบดทใหญทสด ในประเทศไทย 3. เสนทางทองเทยวเชงอนรกษโครงการพฒนาพนทลมน าปากพนง จงหวดนครศรธรรมราช พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช รชกาลท 9.โปรดเกลาใหเปดโครงการพฒนาพนท ลมน าปากพนง เพอแกปญหาการท าลายปา ภาวะดนเปรยวการแกปญหาสงแวดลอม น าทวม การกอสรางประตระบายน า การสรางอางเกบน าหรอฝายทดน า ปองกนการรกล าน าเคม นมสการวดพระมหาธาตวรมหาวหาร ดคอนโดรงนกทปากพนง ชมประตระบายน า 4. เสนทางทองเทยวเชงอนรกษศนยวจยและศกษาธรรมชาตปาพรสรนธร จงหวดนราธวาส ชมปาพรทใหญทสดในไทย เสนทางศกษาธรรมชาตทมปาพรทสมบรณ เดนทางไปชมผนปาทอดมสมบรณทางตอนใตสดของไทยทเขตรกษาพนธสตวปาฮาลา-ปาลา ชมนกเงอก 9 ใน 12 ชนดทพบในประเทศ ชมนทรรศการระบบนเวศปาพร สองกลองดนก

Page 66: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

65 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

เมองตองหาม...พลาด

การทองเทยวแหงประเทศไทย หรอ ททท. ไดคดเลอก 12 เมองตองหาม...พลาด จาก 12 แหง ของสถานทสวยงามทวประเทศไทย ทนกทองเทยวไมควรพลาดจากการไปเยยมชมซง ท ง12 เมอง ยงม เมองคแฝดทไดเปดตวในภายหลงเพอใหนกทองเทยวไดมสถานททองเทยวใกลเคยงกนเพมมากขนภายใตโครงการ 12 เมองตองหามพลาด พลส ซงไดคดเลอกสถานทสวยงามเหลานมาจาก 5 ภมภาค ดงน...

1.ภาคเหนอประกอบดวย 6 จงหวด ไดแก 1.1 จงหวดล าปาง และ จงหวด ล าพน (เมองทไมหมนตามกาลเวลา) 1.2 จงหวดเพชรบรณและ จงหวดพษณโลก (ภดอกไมสายหมอก) 1.3 จงหวดนาน และ จงหวดแพร (กระซบรกเสมอดาว) 1.1 จงหวดล าปาง (เมองทไมหมนตามกาลเวลา) และจงหวดล าพน สองเมองแฝดซงเปนเมองเกาแกทสดของภาคเหนอ ล าปางเปนเมองรถมา การนงรถมาชมเมองล าปางจะเปดมมมองใหม.ๆ ของการเดนทาง ทองเมองน โดยมหลายเสนทางใหเลอก ทงเสนทางรอบเมองเลก เสนทางรอบเมองใหญ o สถานรถไฟนครล าปาง เปนอาคารอนรกษดเดนทผสมผสานสถาปตยกรรมไทยภาคเหนอ

กบสถาปตยกรรมยโรปไดอยางลงตว o ชามตราไก สบสานชางฝมอทสบทอดกนมากวารอยป สสญลกษณของเมองล าปางอนเลองลอ o ถนนสายวฒนธรรม สมผสวถชมชนคนล าปางอยางใกลชด ถนนสายนมกจกรรมด.ๆ ทกสปดาห

ทง “กาดหมวควแลง”ถนนคนเดนวนศกร o วดพระธาตล าปางหลวง วดเกาแกคบานคเมองล าปาง วดปงสนก วดส าคญคล าปางมาชานาน

ตงแตสมยหรภญชย และไดรบรางวลดานการอนรกษศลปวฒนธรรมจากยเนสโก วดศรรองเมอง วดพระแกวดอนเตาสชาดาราม วดเจดยซาวหลง วดศรชม วดพมาทใหญทสดในประเทศไทย วดพระธาตจอมปง วดเฉลมพระเกยรตพระจอมเกลาราชานสรณ

o บานเสานก บานไมสกโบราณศลปะพมาผสมลานนา ทมเสาเรอนถง 116 ตน ยงคงความสมบรณแบบมาจนถงปจจบน

o ถนนคนเดนกาดกองตา เรยงรายดวยบานเกาเสรมบรรยากาศคลาสสก o พพธภณฑหอปมละกอน เปดบนทกปมหลงครงเกาเรองเลานาฟงจากเขลางคนคร

Page 67: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

66 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

เมองทไมหมนตามกาลเวลา จ.ล าปาง ล าปางเปนเมองรถมา การนงรถมาชมเมองล าปางจะเปดมมมองใหมๆ ของการเดนทางทองเมองน

1.2 จ.เพชรบรณ (ภดอกไมสายหมอก) และจงหวดพษณโลก สมผสทะเลหมอกลอยมาเคาะหนาตาง ยามเชา ดมด าดอกไมบานกลางภสง o ภทบเบก ภเขาสงสดของเพชรบรณ สวนดอกไมเมองหนาวภทบเบก วดพระธาตผาซอนแกว

วดทงดงามทสดแหงหนงของเมองไทย o พระพทธชนราชเปนพระพทธรปส าคญของคนไทย พระพทธชนราช องคทประดษฐาน

ณ วดพระศรรตนมหาธาต เมองพษณโลก o เขาคอ และอนสรณสถานผเสยสละเขาคอ อางเกบน ารตนย น าตกศรดษฐ ความสวยงามของชนหน

และสายน าทชมฉ าตลอดทงป ทงแสลงหลวง เหมาะส าหรบนกทองธรรมชาตดวยปาสน หมอกยามเชา และขนเขาตระหงาน ไรตนยาสบ เพชรบรณ เปนแหลงตนยาสบทใหญอนดบหนง ของเมองไทย

o อทยานแหงชาตน าหนาว ทสดแหงธรรมชาตของเพชรบรณ อดมดวยเถอนถ า น าตก จดชมวว และปาเปลยนส

จดหมายทโปรดปรานในเพชรบรณอยางภทบเบก ซงเปนชอของหมบานชาวเขาเผามงบนภเขาทสงสดของจงหวดเพชรบรณ

อยใน อ.หลมเกา จ.เพชรบรณ

Page 68: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

67 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

1.3 จงหวดนาน และจงหวดแพร (กระซบรกเสมอดาว) จงหวดนานเปนต านานแหงขนเขาเมองเกาทมชวต และวฒนธรรมทโดดเดน จงหวดนานและจงหวดแพรโดดเดนในงานหตถกรรมทสะทอนผานถงวถชวตอนเรยบงายของพวกเขา ไมวาจะเปนการทอผาลายน าไหล และการท าเครองเงน ภาพกระซบรกบนลอโลกวดภมนทร อมตะแหงภาพจตรกรรมป มานยามาน ประดบบนผนผนง o วดพระธาตแชแหง ไมเพยงเปนพระธาตคบานคเมองนานเทานน หากยงเปนพระธาตประจ าชวต

ของคนเกดปเถาะ o วดพระธาตชางค าวรวหาร พระอารามหลวง o พพธภณฑสถานแหงชาตนาน เกบรวมทกรายละเอยดของความเปนเมองนาน สมผสงาชางด า

หนงเดยวในไทย หอศลปรมนาน รวมหวใจรกในงานศลปจากศลปนถนนานแท.ๆ o ดอยเสมอดาว (อทยานแหงชาตศรนาน) อาบฟาหมดาวบนยอดดอยสงแหงน o อทยานแหงชาตขนสถาน สชมพบานสะพรงทงทวเขา o เสนทาง 1148 ทองไปบนถนนเสนสวยทสดของเมองไทย อ.ทาวงผา จ.นาน-อ.เชยงค า จ.พะเยา o บอเกลอ สบสานต านานการตมเกลอสนเธาวบนภเขาแบบโบราณทหาชมไดยาก (อ.บอเกลอ

อยหางจากตวเมองนานประมาณ 80 กโลเมตร) o อ าเภอปว เมองนารก ชมชนนาอย ธรรมชาตสขสงบ o อทยานแหงชาตดอยภคา ในวนทฟาเปนใจ จะไดเหนความงามของดอกชมพภคา

ภาพกระซบรกบนลอโลก อมตะแหงภาพจตรกรรมป มานยามาน ประดบบนผนผนงทาทายกาลเวลา

(อยภายในวดภมนทร บานภมนทร อ.เมอง จ.นาน

Page 69: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

68 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

2. ภาคอสาน 4 จงหวด ไดแก 2.1 จงหวดบรรมย และจงหวดสรนทร (เมองปราสาทสองยค) 2.2 จงหวดเลย และจงหวดชยภม (เยนสด...สขทเลย) 2.1 จงหวดบรรมย และ จงหวดสรนทร (เมองปราสาทสองยค) ดนแดนทเตมไปดวยปราสาทหนสะทอนความสวยงามในอดต o อทยานประวตศาสตรพนมรง อ.เฉลมพระเกยรต ปราสาทบนยอดภเขาไฟทสวยงามทสด

กบปรากฏการณมหศจรรยของแสงตะวนสาดสองลอด 15 ชองประต ปราสาทเมองต า o ศาลหลกเมอง ความศกดสทธทรอยศรทธาของชาวบรรมยเปนหนง o วนอทยานภเขาไฟกระโดง จากภเขาไฟทนอนหลบใหลสการเปนสถานทพกผอนหยอนใจ

ทามกลางความสมบรณของธรรมชาต o หมบานทอผาไหม อ.นาโพธ แหลงทอผาไหมซนตนแดงผาเอกลกษณบรรมย, ผาไหมหางกระรอก

ผานง ผาคลมไหล ผามดหม คณภาพด o วดกลางพระอารามหลวง วดเกาแกคบานคเมองบรรมย o "ผาภอคน" ฝายยอมดนภเขาไฟของชมชนบานเจรญสข น าดนภเขาไฟองคารทมความศกดสทธ

มาเปนวตถดบในการยอมผาผาฝายยอมดนภเขาไฟแหงเดยวในประเทศไทย ทสวมใสสบาย เปนสรมงคล

อทยานประวตศาสตรพนมรง บรรมย

2.2 จงหวดเลย และ จงหวดชยภม (เยนสด...สขทเลย)

Page 70: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

69 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

o อทยานแหงชาตภเรอ ภลมโล ภกระดง ภปาเปาะ ภทอก แกงคดค o พระธาตศรสองรก วดโพนชย และพพธภณฑผตาโขน วดเนรมตวปสสนา วดศรคณเมอง วดเกาค

ชาวเชยงคาน วดศรโพธชยบานแสง

มอหนขาว จงหวดชยภม ภกระดงจงหวดเลย

3. ภาคกลาง 4 จงหวด ไดแก 3.1 จงหวดสมทรสงคราม และจงหวดนครปฐม (เมองสายน าสามเวลา) 3.2 จงหวดราชบร และจงหวดสพรรณบร (ชมชนคนอารต)

3.1 จงหวดสมทรสงคราม และจงหวดนครปฐม (เมองสายน าสามเวลา) วถรมคลองททกคน ไมควรพลาด วดพระปฐมเจดยราชวรมหาวหาร สถานทส าคญของจงหวดนครปฐม เชอวาเปน ทประดษฐานพระบรมสารรกธาตขององคพระโคตมพทธเจา o ตลาดน าบางนอย ตลาดน าทาคา ตลาดน าอมพวา ชมชนบานบางพลบ หตถาธารา o วดบางกะพอม ชมจตรกรรมฝาผนงนนต า o อาสนวหารแมพระบงเกด บางนก ศนยกลางศรทธาแหงครสตศาสนกชน o ตลาดเกาบางนกแขวก ตลาดรมหบ o วดบางกง ต านานแหงโบสถปรกคลมดวยตนโพธเกอบทงหลง o อทยานรชกาลท 2 งดงามดวยหมเรอนไทย

Page 71: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

70 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

ตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม

3.2 จงหวดราชบร และจงหวดสพรรณบร (ชมชนคนอารต) ความเปนเมองศลปะ ศลปะ จากอโบสถ ศลปะจากหนงใหญ ศลปะรวมสมย ศลปะเพอหวใจเดก หอศลปดคน หอศลปรวมสมยแหงแรกของจงหวดราชบร o เซรามกเถาฮงไถ พพธภณฑสถานแหงชาตราชบร ตลาดเกา 119 ปเจดเสมยน หนงใหญ

วดขนอน o จตรกรรมฝาผนง วดคงคาราม ภาพเขยนบนผนผนง อลงการจตรกรรมแหงยคสมย o อทยานหนขผงสยาม ศลปะการปนแตงทดราวกบมชวตจรง o อ าเภอสวนผง บานหอมเทยน บานหอมเทยน o ปางองสพรรณ อางเกบน าหบเขาวง แหลงทองเทยวทงดงามดวยธรรมชาตของจงหวดบงฉวาก

เฉลมพระเกยรต สามชกตลาดรอยป วดปาเลยไลย อทยานแหงชาตพเตย และวดไผโรงวว จงหวดสพรรณบร

พพธภณฑสถานแสดงนทรรศการหนงใหญ บานหอมเทยน จงหวดราชบร จงหวดสพรรณบร

Page 72: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

71 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

4. ภาคตะวนออก 4 จงหวด ไดแก 4.1 จงหวดตราด และจงหวดระยอง (เมองเกาะในฝน) 4.2 จงหวดจนทบร และจงหวดสระแกว (สวนสวรรครอยพนธผลไม) 4.1 จงหวดตราด และจงหวดระยอง (เมองเกาะในฝน) เมอทะเลใส หาดทรายสงบงาม ตราดเปนเมองทมเอกลกษณโดด ต งแตงานหตถกรรมงอบ เมองตราดจนถงผลไมอยางสบปะรดตราดสทอง ทเรยน และมงคดผลไมขนชออกหลากหลายชนดของจงหวดระยอง o ชมชนสลกคอก สมผสวถประมงอนเงยบสงบ ลองเรอมาดชมปาโกงกาง ชายหาดเมองตราด

จากหาดบานชน หาดราชการณย เกาะหมาก เกาะกด เกาะขาม เกาะดาด ของจงหวดตราด o หาดบานเพ หาดแมร าพง อทยานแหงชาตเขาชะเมา-เขาวง น าตกเขาชะเมาหาดแสงจน เกาะเสมด

เกาะทะลของจงหวดระยอง o วดบปผาราม ทสดของอารามเกาแกคเมองตราด ทสดแหงประวตศาสตรอดแนนในพพธภณฑ

นาศกษา

เกาะเสมด จงหวดตราด สวนผลไม จงหวดจนทบร

4.2 จงหวดจนทบร และจงหวดสระแกว (สวนสวรรครอยพนธผลไม) จนทบรยงมสวนผลไม แหงความสขหวานฉ าล ารสผลไมอรอย ทองทะเลสงบงาม วถประมงอบอน o หาดคงวมาน หาดเจาหลาว จดชมววเนนนางพญา จดชมววหลวงพอพระยน o ศนยสงเสรมอญมณและเครองประดบ ใหญทสดในเมองไทย ตลาดพลอย ต านานแหงยานการคา

พลอยเจยระไนใหญทสดของประเทศ o อาสนาวหารพระนางมารอาปฏสนธนรมล o อทยานแหงชาตน าตกพลว ศนยศกษาการพฒนาอาวคงกระเบน อนเนองมาจากพระราชด าร

รนรมยบนสะพานไม เพลนใจไปกบนเวศปาชายเลนสมบรณทสดของจนทบร ศาลสมเดจพระเจาตากสน ตกแดง หาดแหลมสงห

Page 73: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

72 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

o แหลงทองเทยวของจงหวดสระแกว เชน ปราสาทสดกกอกธม อทยานแหงชาตตาพระยา ถ าเพชรโพธทอง อทยานแหงชาตปางสดา และตลาดโรงเกลอ แหลงสนคาหลากหลาย และเปนประต สอนโดจน

ปราสาทสดกกอกธม จงหวดสระแกว

5. ภาคใต 6 จงหวด ไดแก 5.1 จงหวดตรง และจงหวดสตล (ยทธจกรความอรอย) 5.2 จงหวดชมพร และจงหวดระนอง (หาดทรายสวยสรอยล) 5.3 จงหวดนครศรธรรมราช และจงหวดพทลง (นครสองธรรม) 5.1 จงหวดตรง และ จงหวดสตล (ยทธจกรความอรอย) เมองทมความสงบเงยบ และเรยบงาย บวกกบวถวฒนธรรมการกนทเปนเอกลกษณ ไมวาจะเปนหมยางหนงกรอบ ตมซ าค าโต ขนมเคกมร เนอนมลน ซาลาเปา และหมยางเมองตรง ชมยานการคา ตกชโนโปรตกส o ถ าเลเขากอบ อทยานมงกร วงเทพทาโร พระนอนทรงเทรดโนหรา วดภเขาทอง ถ าเขาชางหาย

ยอนรอยเสนทางเขาพบผา สกการะอนสาวรยพระยารษฎาขนาดจว o ววชายหาดปากเมง “อโมงคแสงมรกต” ลานแสงมรกต ถ าภผาเพชร เกาะหลเปะ เกาะหนงาม

เกาะไขเกาะหนซอน เกาะอาดง เกาะราว แหลงด าน าลกทสวยงาม ถ าเลสเตโกดอน พพธภณฑชางดกด าบรรพทง จงหวดสตล 5.2 จงหวดชมพร และจงหวดระนอง (หาดทรายสวยสรอยล) ทะเลชมพรนนสวยงาม และเหมาะ

ส าหรบการด าน า ทงน าตนและน าลก ทองทะเลยงคงความอดมสมบรณของทรพยากรทางธรรมชาต ทงปะการงหลากหลายสายพนธ ดงดอกไมทะเลมากมาย ฝงปลานานาชนด o ศนยศกษาธรรมชาตเขาดนสอ : ในเดอนตลาคมของทกป จะกอเกดปรากฏการณแหงสายธาร

เหยยวจ านวนมากกวา 2 แสนตว บนมารวมตวกนรอนเลนลมรอน

Page 74: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

73 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

o จดชมววเขาดนสอ จดชมววเขามทร จดชมววทตองหาม...พลาด สามารถมองเหนทวทศนทองทะเลทสวยสดและงดงาม (อ.ปะทว)

o ศาลกรมหลวงชมพร อนสรณสถานของพลเรอเอกพระบรมวงศเธอกรมหลวงชมพรเขตอดมศกด ตวศาลอยบนเรอรบหลวงพระรวงจ าลองทหนหนาออกสทะเล ซงเปนจดทมองเหนทวทศน ของหาดทรายรไดชดเจนตลอดเวงอาว (อ.เมอง)

o หาดถ าธง–บางเบด หาดทรายร หาดทรายรสว หาดอรโณทย หาดทงวว หาดทรายทอดตวยาวไปตามโคงอาวอยางสวยงาม

o เกาะพทกษของชมพร และ เกาะพยามของระนอง o บอน ารอนรกษะวารน มอณหภมสงประมาณ 65 องศาเซลเซยส สญญลกษณของจงหวดระนอง

5.3 จงหวดนครศรธรรมราช และจงหวดพทลง (นครสองธรรม) นครศรธรรมราชคอดนแดนตนต ารบ ของความเปนปกษใต ในเรองของอาหารการกน ขนมจน วฒนธรรมการเชดหนงตะลง การร ามโนราห เครองถม ฯลฯ o วดพระมหาธาตวรมหาวหาร พระบรมธาตยอดทองค า วดธาตนอย พอทานคลายวาจาสทธ o บานหนงตะลง สชาต ทรพยสน พพธภณฑสถานแหงชาต หมบานครวง o น าตกกรงชง น าตกกะโรม โลมาหาดขนอม หาดหนงาม หาดทรายแกว หาดในเพลา หาดสชล

แหลมตะลมพก เขาหลวง ภสงเทยมฟา ววพานอรามาแหงนครศรธรรมราช o วดถ าคหาสวรรค พระอารามหลวงแหงแรกในจงหวดพทลง อทยานนกน าทะเลนอย หรอทะเล

นอยเปนทะเลสาบน าจดอยทางตอนเหนอของทะเลสาบสงขลา บอน ารอนธารน าเยน เขาชยสน อทยานแหงชาตเขาป -เขายา

นครสองธรรม งหวดนครศรธรรมราช หาดทรายสวยสรอยล จงหวดชมพร

Page 75: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

74 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

แนวโนมการทองเทยวของไทย

ในทศวรรษ 2560–2570 (ค.ศ. 2017–2027) นกวจยไดพยากรณแนวโนมของการทองเทยวไทยไว ดงน

1. การทองเทยวเฉพาะสาขาทโดดเดน 1.1 การทองเทยวส าหรบผสงวย การทองเทยวพ านกระยะยาวและการทองเทยวส าหรบผพการ มแนวโนมทจะเปนสนคาและบรการทโดดเดน ทงส าหรบตลาดไทยและตลาดตางประเทศโดยเฉพาะลกคาทเปนผสงอายและผเกษยณอายราชการ จะเปนกลมตลาดเปาหมายระดบสงสด (High End) 1.2 การทองเทยวเชงสขภาพและเชงการแพทย ประชากรโลกมแนวโนมใหความใสใจตอสขภาพมากขนประเทศไทยเปนจดหมายปลายทางของการทองเทยวเพอสขภาพทโดดเดน เพราะมสนคา และบรการดาน สปา การนวด การใชสมนไพร การฝกโยคะ อนง ประเทศไทย เปนจดหมายปลายทางของการทองเทยวการแพทยแผนปจจบน เพราะคาใชจายราคาไมสงมาก และบรการทางการแพทย มมาตรฐานสากล บคลากรทมใจรกการบรการ (Service Mind).โดยเฉพาะบรการทางการแพทยทางเลอก มการผสมผสานท งแพทยแผนไทย และแผนจน.ตลอดจนการทองเทยวดานการฟนฟสขภาพจต และการทองเทยวพฒนาจต เชน การท าสมาธ 1.3 การทองเทยวเชงประชม (Mice) เปนสนคาและบรการทตลาดนกทองเทยวจากตางประเทศ ทจะเดนทางเขามาในประเทศไทย (Inbound) จะใหความสนใจเพราะมสถานทเหมาะสมกบการจดประชมระดบนานาชาต เพราะมราคาหองพก อาหารและบรการ ทราคาเหมาะสมและมมาตรฐานนานาชาต 1.4 การทองเทยวมหกรรมกฬา (Sport/Event.Tourism) ประเทศไทยมท าเลทต ง (location) กงกลางระหวางยโรป เอเชย ออสเตรเลย และเปนศนยกลางการเดนทาง (gateway) สอาเซยนจงเหมาะสม ทจะเปนจดหมายปลายทางดานการจดมหกรรมการแขงขนกฬา ระดบอาเซยนและระดบโลก มสนามฟตบอล สนามแขงรถ รถมอเตอรไซด มาตรฐานสากล นอกจากนพทยา ภเกต หวหนยงมความพรอม ในการจดมหกรรมกฬาทางน า เชน การแขงเรอ (Regatta) กฬาตาง ๆ ไดแก การแขงขนกอลฟ แบดมนตน ฯลฯ มหกรรมกฬาท าใหมนกทองเทยวจ านวนมากเดนทางมาไทย

2. การทองเทยวธรรมชาต (Nature tourism) การทองเทยวอทยานแหงชาตเพอศกษาระบบนเวศนบก ปาชนดตางๆ ปาไมผลดใบ ปาดบชน ปาดบเขา ปาพร ปาชายแลน ระบบนเวศทะเล ปาชายเลนปาชายหาด ความหลากหลายทางชวภาพ พช สตวบก และสตวน า ศกษาระบบนเวศน าจด พนทชมน า เชน ทะเลสาบสงขลา บงบอระเพด แมน าบงคลอง อนงประเทศไทยมภมศาสตรทหลากหลายจงเหมาะส าหรบการทองเทยวธรณวทยา (GEO-TOURISM) ไดแกทองเทยวเทอกเขาหนปนในภาคเหนอ สมผสยอดดอย เชน.ดอยอนทนนท ทราบสง

Page 76: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

75 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

หนทราย ทโคราชและสกลนครของภาคอสาน ทราบลมแมน าภาคกลางแหลงปลกขาวโลก และภาคใต ซงเปนแหลมทอดตวลงระหวางมหาสมทรอนเดย ทะเลอนดามน และมหาสมทรแปซฟก ทะเลจนใต อาวไทย ในสวนทเกยวกบกจกรรมการทองเทยวธรรมชาตมนกทองเทยวนยมการเดนปา การศกษาพชพนธไม สมนไพร การดนก (BIRD WATCHING) การดดาว การลองแกง การปลกปาบกปาและปาชายเลน การท าแนวกนไฟ การดแลรกษาปาตนน าล าธาร การท าฝายชะลอน า ประเทศไทยเปนประเทศเกษตรกรรมมพนทในภาคตางๆ ทเปนไร เปนสวน เปนผนนาปลกขาวอนกวางใหญ จงเหมาะสมกบการทองเทยวเชงเกษตร (AGRO-TOURISM) ไดแก การทองเทยวชมผลไม การเกบสตรอเบอรรจากไร การด านา การเกยวขาว การเกบใบชาตามไรชาขนบนได การเกบผลกาแฟในไร ตลอดจนการปลก และเกบพชผกสมนไพรมาประกอบอาหารทองถน ทงนรวมถงการทองเทยวชนบท และพกโฮมสเตย

3. การทองเทยววฒนธรรม ประเทศไทยเปนจดหมายปลายทางของการทองเทยววฒนธรรมทโดดเดนในโลก เพราะเปนบรรยากาศทมวฒนธรรมเกาแก มประวตศาสตรอนยาวนาน มแหลงโบราณคดทงยคกอนประวตศาสตรและยคประวตศาสตร ซงไดรบเลอกเปนมรดกโลกขององคการยเนสโก ความหลากหลายทางวฒนธรรมภาคตาง ๆ และของชนเผาตาง ๆ โดยเฉพาะวฒนธรรมอาหารไทยซงโดดเดนเปนทนยม ไปทวโลก ดวยเสนหของรสชาตเฉพาะตว การทองเทยวมหกรรมประเพณ เชน เทศกาลลอยกระทง งานตรษสงกรานต เทศกาลกนเจ ฯลฯ สวนดงดดนกทองเทยวจากทวโลกจ านวนมาก การทองเทยว ในกรงเทพมหานคร นบเปนการทองเทยวทดงดดคนทวโลกจงเปนมหานครทมคนทองเทยวอนดบหนงของโลก เพราะมศนยการคาระดบนานาชาต ศนยอาหาร ศนยบนเทงเรงรมย พพธภณฑ อารตกาเลอร ศนยการทองเทยวนนทนาการ สวนสนก ฯลฯ

Page 77: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

76 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

บรรณานกรม

กระทรวงการตางประเทศ (1987) “ญปนกบไทย” พมพทกระทรวงการตางประเทศ กรงเทพฯ สถาน

เอกอครราชทตญปนประจ าประเทศไทย (1987) ความสมพนธไทยญปน 120 ป สบคนจาก

www.th. emb-japan.go.jp/th/relation/index100.htm/ความสมพนธไทยญปน 120 ป

การทองเทยวแหงประเทศไทย กรงเทพมหานคร. (2559), 70 เสนทางตามรอยพระบาท, กร สนก (2556) การลงนามสนธสญญาบาวรง สบคนจาก http://guru.sanook.com/26061/การลงนาม

สนธสญญาบาวรง

ความสมพนธไทย-ญปนตงแตอดตจนถงปจจบน (2553) สบคนจาก thai-japanese relations.blogspot.com/ความ สมพนธไทย-ญปนตงแตอดตจนถงปจจบน

ฉนทช วรรณถนอม อตสาหกรรมทองเทยว บรษท วรตน เอดดเคชน จ ากด, 2552

เดวด วยอาจ, ประวตศาสตรไทย, มลนธโครงการต าราสงคมศาสตร มนษยศาสตร, 2556 ธนาคารกสกรไทย สายสมพนธไทย-จน ความสมพนธไทย-จนตามล าดบเวลา สบคนจาก

www.kasikornbank.com/ chinatrade/thaiandchinalinks/ความสมพนธไทย-จนตามล าดบเวลา

ธนาคารกสกรไทย สายสมพนธไทย-จน ประวตศาสตรความสมพนธไทย-จนโดยสงเขป สบคนจาก

www.kasikorn bank.com/.../A_ThailandChinaRelationshipTH/ประวตศาสตรความสมพนธไทย-

จนโดยสงเขป

เนชน บลอก (2553) ความสมพนธระหวางประเทศไทยกบองกฤษ สบคนจาก http://oknation.nationtv.tv/blog/ Itsaratipratai/2010/09/04/entry-1/ความสมพนธระหวางประเทศไทยกบองกฤษ

ปราน วงษเทศ. ประเพณ 12 เดอน : ในประวตศาสตรสงคมวฒนธรรมเพอความอยรอดของคนกรงเทพฯ : มตชน, 2548.

พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว ดานความสมพนธระหวางประเทศ รชกาลท 5 สบคนจาก http:// kingrama5.exteen.com/20140910/entry-4/ดานความสมพนธระหวางประเทศ รชกาลท 5

พระวรวงศเธอพระองคเจาจลจกรพงษ. (2558). เจาชวต, River Books, 2558

วศน ปญญาวธตระกล, "มะยร เหงาสวฒน: การนยามความเปนลาวในประชาคมโลก," ชมทางอนโดจน: เอเชยตะวนออกเฉยงใตปรทศน, ปท 4 ฉบบท 7 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2558): 457-473.

Page 78: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

77 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

วศน ปญญาวธตระกล, ภมปรทศนภาคเหนอตอนลาง: สายธารอารยธรรมโขง-สาละวน (พษณโลก: สถานอารยธรรมศกษาโขง-สาละวน, 2556).

วฒนะ คนวงศ (2553) สถานเอกอครราชทต ณ กรงมอสโค ประวตความสมพนธไทยรสเซย สบคนจาก http://th.thaiembassymoscow.com/info/ประวตความสมพนธไทยรสเซย

ศรเพญ วรปสส (2553) การศกษาความสมพนธไทยและญปนสมยอยธยา-รตนโกสนทร กอนสงครามโลกครงท 2 จากหลก ฐานทางโบราณคด สบคนจาก www.thapra.lib.su.ac.th/objects/thesis/fulltext/thapra/.../fulltext.pdf /การ ศกษาความสมพนธไทยและญปนสมยอยธยา-รตนโกสนทร กอนสงครามโลกครงท 2 จากหลกฐานทาง

ศลปากร, กรม. นานาสาระวฒนธรรมไทย เลม 1-2. พมพครงท 2. กรงเทพฯ. 2547. ศนยขอมลเพอธรกจไทยในจน (2556) สถานเอกอครราชทต ณ กรงปกกง สบคนจาก

www.thaibizchina.com/ thaibizchina/th/thai-china/ศนยขอมลเพอธรกจไทยในจน

ศนยขอมลเพอธรกจไทยในรสเซย ความสมพนธไทยกบรสเซย สบคนจาก http://www.thaibizrussia.com/ru/ about/relations.php/ความสมพนธไทยกบรสเซย

สถานทตองกฤษ (2015) กาวสศตวรรษท 5 ความสมพนธไทย-องกฤษ สบคนจาก https://www.gov.uk/government/ world-location-news/forward-into-the-5th-century-of-thailand-uk-relations.th/กาวสศตวรรษท 5 ความสมพนธไทย-องกฤษ

สถานเอกอครราชทต ณ กรงโซล (2556) ความสมพนธระหวางไทยกบสาธารณรฐเกาหล สบคน

จาก http://www.thaiembassy.org/seoul/th/relation/31117-Bilateral-relations.html/ความสมพนธ

ระหวางไทยกบสาธารณรฐเกาหล

สถานเอกอครราชทต ณ กรงปกกง (2556) ความสมพนธไทย-จน สบคนจาก

www.thaiembbeij.org/thaiembbeij /th/ republic.../thai-relations-china/ความสมพนธไทย-จน

สถานเอกอครราชทตไทย ณ กรงลอนดอน ขอมลความสมพนธทวภาคไทย-สหราชอาณาจกร สบคนจาก http:// www.thaiembassyuk.org.uk/?q=node/137/ขอมลความสมพนธทวภาคไทย -สหราชอาณาจกร

สนต เลกสขม. (2558). ศลปะรตนโกสนทร, ส านกพมพเพอวมาน 2558

สนต เลกสขม. ลลาไทย. กรงเทพฯ : มตชน, 2546. ส านกงานกงสลกตตมศกดสหพนธรฐรสเซย (2550) ความสมพนธระหวางไทยกบรสเซย สบคนจาก

http://www. rusconsulphuket.org/th/index.php/ history/thai-russia/ความสมพนธระหวางไทยกบรสเซย

Page 79: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

78 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

ส า น ก ง า น ผ ช ว ย ท ต ท ห า ร เ ร อ ( 2 0 1 2 ) ค ว า ม ส ม พ น ธ ไ ท ย ร ส เ ซ ย ส บ ค น จ า ก http://www.rtnmoscow.com/index.php? option=com_content&view/ความสมพนธรสเซยสบคนเมอ 4 มกราคม 2560, http://70waysofking.tourismthailand.org/book/ 70waysofking.pdf

สรยวฒ สขสวสด. ศรทวาราวดถงศรรตนโกสนทร. กรงเทพฯ : เมองโบราณ, 2537.

สภทรดศ ดสกล. ศลปะในประเทศไทย. พมพครงท 9. กรงเทพฯ : 2534.

เอนก นาวกมล. ประเพณวถไทย. กรงเทพฯ : แสงดาว, 2547.

Page 80: สารบัญ - อบรมไกด์ อบรม ...5 ค ม อการบรรยายดา นการนาเท ยว สาหร บม คค เทศก

79 คมอการบรรยายดานการน าเทยว

ส าหรบมคคเทศก

จดท าโดย กรมการทองเทยว กระทรวงการทองเทยวและกฬา สนามกฬาแหงชาต ถ.พระราม 1 วงใหม ปทมวน กรงเทพมหานคร 10330

ขอมลการตดตอ : โทรศพท 02-219-4010-17 โทรสาร 0-2216-6906