โครงการพัฒนาศักยภาพบุคลากร การแก้ปัญหาการใช้ยากลุ่มเส่ียงที่เป็นภัยคุกคามสุขภาพในชุมชน

ปีงบประมาณ 2561 เขตสุขภาพที่ 1 วันที่ 21-22 มิถุนายน 2561

วันที่ 21 มิถุนายน 2561

ณ ห้องประชุมศรีหริภุญไชย ช้ัน 4 อาคารผู้ป่วยนอกโรงพยาบาลล าพูน

ภญ.ยุพิน น าปูนศักดิ์ หัวหน้ากลุ่มงานเภสัชกรรมและคุ้มครองผู้บริโภค

รพ.ป่าซาง จ.ล าพูน

ระบบยาในหน่วยบริการปฐมภูม ิ

เกณฑ์มาตรฐานระดับปฐมภูมิ ของ สปสช.

เกณฑ์ P4P ในระดับปฐมภูมิ

เกณฑ์มาตรฐาน PCA

เกณฑ์มาตรฐานระดับปฐมภูม ิของ สปสช.

เกณฑ์ QOF

ยุทธศาสตร์ด้านยา ของประเทศ

ปี 2554 - 2559

เกณฑ์ RDU ของกระทรวง สธ.

มาตรฐาน รพ.สต.ติดดาว

ยุทธศาสตร์แห่งชาติ 20 ปี ด้านสาธารณสุข

ปี 2559 - 2579

ทีต่ัง้องคก์ร

ทศิเหนอื ตดิตอ่กบั อ.สนัป่าตอง อ.เมอืง

ทศิตะวนัออก ตดิตอ่กบั อ.แมท่า

ทศิใต ้ตดิตอ่กบั อ.แมท่า และ อ.บา้นโฮง่

ทศิตะวนัตก อ.เวยีงหนองลอ่ง และ อ.ดอยหลอ่

โรงพยาบาลป่าซาง

ตัง้อยูท่างทศิตะวนัตกเฉยีงใตข้องจังหวดัล าพนู

หา่งจากตัวจังหวัดประมาณ 26 กโิลเมตร

อ าเภอป่าซาง ประกอบดว้ย 9 ต าบล 90 หมูบ่า้น

4 เทศบาล 4 อบต. รพ.สต. 13 แหง่

19,081 ครัวเรอืน ประชากร 54,423 คน

โรงพยาบาล สสอ.

รพ.สต. 1

-คน -เงิน -ยา เวชภัณฑ ์-วิชาการ ความรู้ -นิเทศ ติดตาม

-การบริหาร -วิชาการ ความรู้ -นิเทศ ติดตาม

-วิชาการ ความรู้ - สร้างเสริม -ร่วมมือ/ประสาน - ต่อเนื่อง

ชมุชน ชมุชน ชมุชน ชมุชน ชมุชน ชมุชน ชมุชน ชมุชน ชมุชน

โครงสร้างการบริหารเครือข่ายบริการสุขภาพป่าซาง

รพ.สต. 1 รพ.สต. 1 รพ.สต. 1 รพ.สต. 1 รพ.สต. 1 รพ.สต. 1 รพ.สต. 1 รพ.สต. 1 รพ.สต. 1 รพ.สต. 1 รพ.สต.13

นโยบายด้านยา ของ รพ.ป่าซาง

1. ส่งเสริมระบบการจัดการด้านยาที่ปลอดภัย เหมาะสม ได้ผลและพร้อมใช้ ตั้งแต่กระบวนการวางแผนการจัดการ, การเก็บรักษาและการส ารองยา

2. ส่งเสริมการสั่งใช้ยาและการให้ยาที่ปลอดภัย ถูกต้อง เหมาะสม และได้ผล ต้ังแต่กระบวนการสั่งใช้ การถ่ายทอดค าสั่ง การจัดจ่ายและให้ยา

3. เชื่อมโยงระดับเครือข่ายโรงพยาบาลไปยังโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพต าบล ด้านข้อมูลความปลอดภัยด้านยา

4. พัฒนาศักยภาพของบุคลากรเพื่อให้สามารถดูแลระบบยาได้อย่างมีประสิทธิภาพ

การสนับสนุนของ รพ. ต่อ รพ.สต.ในเครือข่ายฯป่าซาง

ด้านการบริหาร

ด้านทรัพยากร : • รพ. เป็นแหล่งส ารองยาและเวชภัณฑ์ ให้กับ รพ.สต.ทุกแห่ง

ด้านบุคลากร : • ทุก รพ.สต. จะมีบุคลากรด้านเภสัชกร ลงไปปฏิบัติหน้าที่ ๘ - ๑๖ ชั่วโมง/๑ เดือน

• บทบาทหน้าที่ : – งานบริการเภสัชกรรมผู้ป่วยโรคเรื้อรัง

• การจัดจ่ายยาให้ผู้ป่วย • การให้ค าปรึกษาปัญหาผู้ป่วย กรณีพบปัญหา การใช้ยา พร้อมลงบันทึก • การติดตามเยี่ยมบ้าน ร่วมกับ พยาบาลเวชปฏิบัติ

– ช่วยเจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบงานบริหารเวชภัณฑ์ /ระบบงานบริการเภสัชกรรม ในการวางระบบการท างาน / ติดตาม /แนะน า

การสนับสนุนของ รพ. ต่อ รพ.สต.ในเครือข่ายฯป่าซาง (ต่อ)

ด้านวิชาการ :

• จัดอบรมความรู้เรื่องยา ให้กับเจ้าหน้าที่ รพ.สต.ทุกคน เป็นประจ าทุกปี – เรื่องการใช้ยาปฏิชีวนะ

– ขนาดการใช้ยาในเด็ก

– ADR

– ยาในผู้ป่วยโรคเรื้อรัง DM HT

– การใช้ยา Warfarin ข้อควรระวัง ในการใช้

– ฯลฯ

• วางระบบในการให้ผู้ป่วยได้รับความปลอดภัยด้านยา และมีการใช้ยาอย่างสมเหตุสมผล – การป้องกันการเกิดการแพ้ยาซ้ า ระหว่างสถานบริการ

– การวางระบบการบันทึก Medication Error

– การติดตามการใช้ยาปฏิชีวนะใน รพ.สต.

การสนับสนุนของ รพ. ต่อ รพ.สต.ในเครือข่ายฯป่าซาง

การนิเทศ ติดตาม

• งานบริหารเวชภัณฑ์ ตั้งแต่กระบวนการเบิก/ส ารอง/จัดเก็บ /จ่าย ระบบการควบคุม ให้เป็นไปตามมาตรฐานที่วางไว้

• ระบบงานบริการเภสัชกรรม

– ความเหมาะสมใน การสั่งจ่ายยา

– ระบบ ADR

– ฉลากยา / การแนะน าการใช้ยา

– งานความปลอดภัยด้านยาอื่นๆ

การด าเนินงานใน รพ.สต.

• อบรม ร่วมกับเครือข่ายฯ เริ่ม ปี 2556

• อบรมกับโครงการ AMR ปี 2558

• โปสเตอร์ 3 โรค ท่ี รพ.สต.

• การคืนข้อมูล ให้ รพ.สต. E-tool Ver. 1.0 (56 – 58) จนท.รพ.สต. Query จาก JHCIS (59)

• การนิเทศติดตาม

สื่อที่ได้รับสนับสนุนจากส านักยา อย.

กิจกรรม Antibiotics Smart Use

โครงการควบคุมและป้องกันการดื้อยาต้านจุลชีพแห่งประเทศไทย โดย ... ศ.นพ.วิษณุ ธรรมลิขิตกุล โครงการวิจัยและพัฒนาระบบสขุภาพ หน่วยระบาดวิทยาคลินิก

สถานส่งเสริมการวิจัย คณะแพทยศาสตร์ศิรริาชพยาบาล

ปี 2557:ส ารวจข้อมูลสถานการณ์ปัจจุบัน focus group , ส ารวจความรู้ ความเข้าใจ ทัศนคติ ในกลุ่มแพทย์ เภสัชกร พยาบาล จนท.รพสต. ชาวบ้าน

ปี 2558 : ให้ความรู้ทางวิชาการ รพ., รพ.สต.การใช้ยาต้านจุลชีพอย่างสมเหตุสมผล ,การล้างมือ - เก็บข้อมูล การสั่งใช้ยาของ รพ. , เชื้อดื้อยาจากสิ่งแวดล้อม และจากคนที่มีสุขภาพดี การล้างมือ ส ารวจข้อมูล ร้านช า

ปี 2559 : สรุปผล ..

โครงการเชื้อดื้อยาฯศิริราชพยาบาล ปี 2559 : ให้ รพ.สต.สอบถาม คนไข้กรณีไม่ได้รับยา ABOs :-ให้ความรู้แก่ อสม. ทุกคน / ให้ อสม.สอนเกี่ยวกับเชื้อดื้อยา ให้ชาวบ้านที่รับผิดชอบ ทุกหลังคาเรือน โดยแผ่นพลิก

การด าเนินงานต่อเนื่องในปี 2560 - 2561

• การสร้างความเชื่อมั่น ให้ จนท. รพ.สต. แบบสอบถามคนไข้

• การให้ยาทดแทน ฟ้าทะลายโจร

• การคืนข้อมูลให้ รพ.สต.

• แบบ OPD – CARD ซักประวัติคนไข้ RI , AD

• การนิเทศติดตาม

การด าเนินงานใน รพ.สต.

• อบรม ร่วมกับเครือข่ายฯ เริ่ม ปี 2556

• อบรมกับโครงการ AMR ปี 2558

• โปสเตอร์ 3 โรค ท่ี รพ.สต.

• การคืนข้อมูล ให้ รพ.สต. E-tool Ver. 1.0 (56 – 58) จนท.รพ.สต. Query จาก JHCIS (59)

ปัญหาอุปสรรค • การหมุนเวียน เจ้าหน้าที่ใหม่

• จนท.รพ.สต. ได้รับความรู้ไม่ทั่วถงึ (ผอ.รพ.สต., นวก.)

• รพ.สต.ใกล้แหล่งชุมชน

การแก้ไขปัญหา • ให้ความรู้เป็นประจ า การสอนงาน

• การคืนข้อมูล /ติดตามข้อมูล (ให้ รพ.สต.วิเคราะห์ด้วยตนเอง)

• การแลกเปลี่ยนเรียนรู้

• การนิเทศติดตาม

การด าเนินงานในชุมชน สภาพปัญหา • ส ารวจร้านช า/ร้านค้าปลีก 215 แห่งโดยคนในชุมชนซื้อยาโดยระบุชื่อยา

อะม็อกซี่ซิลลิน และ นอร์ฟลอกซาซิน และ ระบุอาการหวัด เจ็บคอ ท้องเดิน ปวดหลัง มดลูกอักเสบ ปัสสาวะแสบขัด

• ยาที่ได้รับบ่อย คือ เตตร้าซัยคลิน (ทีซีมัยซิน กาโน่) อะม็อกซี่ซิลลิน แอมพิซิลลิน นอร์ฟลอกซาซิน ไดเซนโต้

การแก้ไขปัญหา • ให้ความรู้เสียงตามสาย : CD ซอพื้นเมือง.. ยาปฏิชีวนะ • หนังสือประชาสัมพันธ์ให้ผู้ใหญ่บ้านทุกหมู่ : ร้านช าปลอดยาปฏิชวีนะ ,

ประชาชนไม่ซื้อยาปฏิชีวนะกินเอง • อบรม อสม.ให้ความรู้เรื่อง เชื้อดื้อยา , การไม่ใช้ยาปฏิชีวนะรักษาตนเอง • ให้ อสม.ไปสอน ครัวเรือน โดยใช้แผ่นพลิก เรื่องเชื้อดื้อยา

• ปี 2560 จ านวน รพ.สต.ที่ใช้ยา ABOs ใน AD น้อยกว่าร้อยละ 20 11แห่ง จาก 13 แห่ง คิดเป็นร้อยละ 84.62

• ปี 2561 จ านวน รพ.สต.ที่ใช้ยา ABOs ใน AD น้อยกว่าร้อยละ 20 12แห่ง จาก 13 แห่ง คิดเป็นร้อยละ 92.31

ปี 2560 จ านวน รพ.สต.ที่ใช้ยา ABOs ใน RI น้อยกว่าร้อยละ 20 13แห่ง จาก 13 แห่ง คิดเป็นร้อยละ 100

ปี 2561 จ านวน รพ.สต.ที่ใช้ยา ABOs ใน RI น้อยกว่าร้อยละ 20 13แห่ง จาก 13 แห่ง คิดเป็นร้อยละ 100