สรปความหมายการวจย  ความหมายของการวจย      การวจย ซงตรงกบภาษาองกฤษวา “Research” ถาจะแปลตามตวหมายถง การคนหาซำ!าแลวซำ!าอก การวจย หมายถง กระบวนการเสาะแสวงหาความรใหม ๆ ทเปนความจรงเชงตรรกะ หรอความจรงเชงประจกษ เพอตอบปญหาทางการศกษาอยางมระบบ และมวตถประสงคทแนนอน โดยอาศยวธการทางวทยาศาสตรเปนหลก

ลกษณะทสำาคญของการวจย        1. เปาหมายของการวจยมงทจะหาคำาตอบตาง ๆ เพอจะนำามาใชแกปญหาทมอยโดยพยายามทจะศกษาถงความสมพนธ ระหวาง ตวแปรในลกษณะความเปนเหตเปนผลซงกนและกน     2. การวจยเนนถงการพฒนาขอสรป หลกเกณฑหรอทฤษฎตาง ๆ เพอทจะเปนประโยชนในการทำานายเหตการณตาง ๆ ทจะเกดข!นในอนาคต     3. การวจยจะอาศยขอมล หรอเหตการณตาง ๆ ทสามารถสงเกตไดรวบรวมได     4. การวจยตองการเครองมอและการรวบรวมขอมลทแมนยำา เทยงตรง     5. การวจยจะเกยวของกบการรวบรวมขอมลใหม ๆ จากแหลงปฐมภม     6. กจกรรมทใชในการวจย เปนกจกรรมทกำาหนดไวอยางมระบบแบบแผน     7. การวจยตองการผรจรงในเน!อหาทจะทำาการวจย     8. การวจยเปนกระบวนการทมเหตผล และมความเปนปรนย     9. สามารถทจะทำาซำ!าได โดยใชวธเดยวกน

     10. การทำาวจยน!นจะตองมความอดทนและรบรอนไมได      11. การเขยนรายงานการวจยควรจะทำาอยางละเอยดรอบคอบ     12. การวจยน!นตองการความซอสตยและกลาหาญในการรายงานผลการวจยประเภทของการวจย การจดประเภทการวจย       การจดประเภทการวจยทางการศกษาน!นสามารถจดไดหลายแบบแลวแตวาจะใชอะไรเปนเกณฑในการแบง ซงพอสรป ไดดงน!   1. ใชระเบยบวจยเปนเกณฑในการแบง    1.1 การวจยเชงประวตศาสตร (Historical research) เปนการวจยทเนนถงการศกษาคนควา รวบรวมขอมลหรอเหตการณตาง ๆ ทเกดข!นมาแลวในอดต ประโยชนของการวจย ชนดน!กคอ สามารถนำามาใชเปนแนวทางในการศกษาเหตการณตาง ๆ ในปจจบน หรอสามารถนำามาใชประกอบการตดสนใจ เพอแกไขปญหา ตาง ๆ ทเกดข!นในปจจบนไดดวย    1.2 การวจยเชงบรรยาย หรอการวจยเชงพรรณนา เปนการวจยทเนนถงการศกษารวบรวมขอมลตาง ๆ ทเกดข!นในปจจบนในการดำาเนนการวจย นกวจยไมสามารถทจะไปจดสรางสถานการณหรอควบคมตวแปรตาง ๆ ไดตามใจชอบ การวจยแบบน!เปนการคนควาหาขอเทจจรงหรอเหตการณตาง ๆ ทเกดข!นอยแลว เชน การศกษาความสมพนธระหวางเพศ และความสนใจตอการเมอง มการวจยหลายชนดทจดไววาเปนการวจยเชงบรรยายไดแก    1.2.1 การวจยเชงสำารวจ (Survey research)    1.2.2 การวจยเชงสงเกต (Observational research)    1.2.3 การวจยเชงเปรยบเทยบสาเหต (Causal Comparative)    1.2.4 การวจยเชงสหสมพนธ (Correlational research)    1.2.5 การศกษาเฉพาะกรณ (Case study)    1.3 การวจยเชงทดลอง (experimental research) เปนการ

วจยเพอพสจนความสมพนธเชงเหตผลของ ปรากฏการณตาง ๆ (what will be ?) โดยมการจดกระทำากบตวแปรอสระเพอศกษาผลทมตอตวแปรตาม และมการควบคมตวแปรอนมใหมผลกระทบตอตวแปรตาม ซงนยมมากทางดานวทยาศาสตร สำาหรบทางดานการศกษา คอนขางลำาบาก ในแงของการควบคมตวแปรเกนลกษณะทสำาคญของการวจยเชงทดลองคอ       1. ควบคมตวแปรเกนได (Control)       2. จดการเปลยนแปลงคาของตวแปรอสระได (Manipulation)       3. สงเกตได (Observation)       4. ทำาซำ!าได (Replication)

2. ใชจดมงหมายของการวจยเปนเกณฑในการแบง    2.1 การวจยบรสทธ (Pure research) หมายถง การวจยทมจดมงหมายเพอการตอบสนองความอยากรหรอมงทจะหาความรเทาน !น โดยไมไดคำานงวาจะนำาผลการวจยทไดไปใชไดหรอไม การวจยประเภทน!กอใหเกดทฤษฎใหม ๆ ตามมา    2.2 การวจยประยกต (Applied research) หมายถง การวจยทมจดมงหมายเพอนำาผลการวจยทไดไปใชใน การแกปญหา หรอปรบปรงความเปนอยและสงคมของมนษยใหดข!นไดแก การวจยทางดานเศรษฐกจ การเมอง การศกษาเปนตน    2.3 การวจยเชงปฏบตการหรอวจยเฉพาะกจ เปนการวจยเพอนำาผลมาใชแกปญหาอยางรบดวนหรอปจจบนทนท ซงมจดมงหมายเฉพาะเพอจะนำาผลทไดมาใชแกปญหาเฉพาะเรองในวงจำากด โดยไมไดสนใจวาจะใชประโยชนหรอแกปญหาอนได หรอไม     2.4 การวจยสถาบน (Institutional research) เปนการวจยทมงนำาผลการวจยมาใชเพอปรบปรงงานดานการบรหารของหนวยงานหรอ สถาบนน!น ๆ โดยไมมจดมงหมายในการนำาผลการวจยไปใชกบหนวยงานหรอสถาบนอน

3. ใชลกษณะและวธการวเคราะหขอมลเปนเกณฑในการแบง    3.1 การวจยเชงคณภาพ เปนการวจยทมงคนควาหาขอเทจจรงตาง ๆ ทเกดข!นในสถานการณตาง ๆ ตามธรรมชาต โดยพยายามทจะศกษาขอมลดานตาง ๆ มาบรรยายถงความสมพนธของ เงอนไขตาง ๆ ทเกดข!นกบสภาพแวดลอมทเปนอย

4. ใชวธการควบคมตวแปรเปนเกณฑในการแบง    1. การวจยเชงทดลอง (Experimental research) เปนการวจยเพอพสจนความสมพนธเชงสาเหต โดยมการจดสถานการณทดลอง ดวยการควบคมระดบของตวแปรตน และกำาจดอทธพลของตวแปรภายนอกตาง ๆ ทไมเกยวของแลววดผลตวแปรตามออกมา    2. การวจยเชงกงทดลอง (Quasi Experimental research) เปนการวจยทสามารถควบคมตวแปรภายนอกทไมตองการไดเพยง บางตว เนองจากไมสามารถสมตวอยางใหเทากนได    3. การวจยเชงธรรมชาต (Naturalistic research) เปนการวจยทคนหาความจรงของ สภาพการณในสงคม ใชการสงเกตการณเปนสำาคญ และสรปผลโดยใชการวเคราะห สงเคราะห ประเมนคาอนมาน และอปมาน

การเลอกปญหาในการวจย

     การเลอกหวขอเรองเปนหวใจทสำาคญของการทำาวจย สงแรกทผสนใจจะทำาวจยตองทำา กคอ การคดเลอกหวขอเรอง หวขอเรองทดควรเปนหวขอทไมกวางหรอแคบจนเกนไปเปนหวขอทมประโยชน และอยในความสามารถของผวจยทจะดำาเนนการได การเลอกหวขอการวจยตอง สอดคลองกบปญหาทจะศกษา การเขยนประเดนของปญหาควรมหลกการดงน!     1. เปนประเดนทนาสนใจ     2. เปนประเดนทเปนปญหาจรง ๆ อยในปจจบน

     3. เขยนใหตรงประเดน ขอมลเชงเหตผลควรจะนำาไปสจดทเปนปญหาทจะทำาการวจย และช!ใหเหนความสำาคญของสงทจะทำาวจย     4. มขอมลอางองทำาใหนาเชอถอ เพอใหผอานไดเขาใจวาเปนปญหาทมพ!นฐานมาจากขอมลเชงประจกษ มใชเกดจากความรสกหรอจนตนาการของผเขยน     5. ไมยดยาวจนนาเบอ     6. ใชภาษางาย ๆ จดลำาดบประเดนทเสนอใหเปนข !นตอนตอเนองกน     7. เปนประเดนทนาจะเปนประโยชนเมอทำาการวจยเสรจส!นแลว ผลการวจยสามารถนำาไปใชประโยชนไดจรง ๆ     8. อยในวสยทผวจยคดวานาจะทำาไดท!งในแงของเวลา คาใชจายตามความสามารถของ ผวจย

แหลงทมาของปญหา        ผวจยอาจไดปญหาการวจยจากแหลงตาง ๆ ดงน!        1. ประสบการณของผวจย        2. รายงานการวจยของคนอน ๆ ทพมพออกมาแลว        3. ทฤษฎ ผวจยอาจไดปญหาจากทฤษฎตาง ๆ ทเกยวของกบเรองทสนใจ        4. การเขารวมสมมนา ประชมทางวชาการ ในเรองตาง ๆ อาจชวยใหพบปญหาทควรทำาการวจยได         5. การเสนอหวขอทควรทำาการวจย ของหนวยงานทใหทนสงเสรมสนบสนนการวจย        6. จากการใหคอมพวเตอรพมพรายชอเรองตาง ๆ ทมผวจยไวแลวตามหมวดตาง ๆ ในสาขาทตนสนใจ เพอทจะไดแนวความคดในการวจย        7. จากการศกษาคนควาทาง Internet

เกณฑในการเลอกปญหาทจะวจยก. ดานผวจย        1. เปนเรองทผวจยมความสนใจใครรอยางแทจรง หรอศรทธาอยางแรงกลาในการแสวงหาคำาตอบ        2. เปนเรองทสอดคลองกบความรความสามารถของผวจย        3. เปนเรองทมทนวจยเพยงพอ ข. ดานปญหาทจะทำาการวจย       1. เปนปญหาทมความสำาคญ

2. ควรเปนปญหาทมลกษณะรเรม มนวภาพ ไมเลยนแบบคนอนค. ดานสภาพทเออตอการวจย       1. มแหลงสำาหรบคนควาเรองทเกยวของกบการวจยอยางเพยงพอ       2. สามารถขอความรวมมอจากผทเกยวของในการวจย ขอผดพลาดในการเลอกปญหาวจย       1. เลอกหวขอปญหาตามผอน       2. เลอกปญหาทกวางเกนไป เกนกำาลงความสามารถของตนเอง       3. เลอกปญหาอยางรบรอน และลงมอวจยโดยไมไดวางแผนใหรอบคอบลวงหนา       4. ขาดการศกษาเอกสารทเกยวของกบการวจย หรอศกษาไมเพยงพอ             ขอบเขตของการวจย          ในการกำาหนดปญหาการวจยใหมความชดเจนน !นผวจยจำาเปนตองพจารณากำาหนดขอบเขตของปญหาหรอขอบเขตของ การศกษาในแงมม ตาง ๆ ดวย เชน        1. ขอบเขตของประชากร ซงอาจเกยวของกบชนดของประชากร แหลงพ!นทของ ประชากร ขนาดของประชากร        2. ขอบเขตของตวแปรทศกษา ซงอาจเกยวของกบชนดของ

ตวแปร โครงสรางหรอองคประกอบของตว

3. ขอบเขตของระยะเวลาทศกษา เปนการกำาหนดชวงระยะเวลาของเรองหรอเหตการณ ทตองการศกษา

การกำาหนดวตถประสงคของการวจย        การกำาหนดวตถประสงคหรอจดมงหมายของการวจย เปนข !นตอนทสำาคญอกข!นตอนหนงของการวจย ถากำาหนดวตถประสงคไมชดเจนจะทำาใหผลการวจยทไดไมสอดคลองกบความตองการของปญหาทจะศกษา ในบางคร!งถาพจารณาชอเรองอยางเดยวไมสามารถตอบขอคำาถามไดครบตามตองการจงจำาเปนจะตองกำาหนดวตถประสงค เพอเปนแนวทางใหผทำาการวจยสามารถบอกรายละเอยดไดวา จะตองศกษา อะไรบาง เพอเปนแนวทางในการวเคราะหขอมล และการเสนอผลการวจยไดอยางชดเจน การกำาหนดวตถประสงค ควรกำาหนดเปนขอ ๆ เพอความสะดวกและมความชดเจนในการวเคราะหและตอบคำาถามของแตละขอ สำาหรบการต!งวตถประสงคของการวจยสวนใหญ ควรข!นตนดวยคำาวา เพอ และตามดวยขอความทจะแสดงการกระทำาในการวจย ซงมก“ ”จะเปนคำาตอไปน! เชน ศกษา สำารวจ เปรยบเทยบ หาความสมพนธ หาผลกระทบ เปนตน

ประโยชนของการวจย   1. ชวยสงเสรมความรทางดานวชาการและศาสตรสาขาตาง ๆ ใหมการคนควาขอเทจจรงมากยงข!น 2. นำาความรทไดจากการวจยไปใชประโยชนในการปฏบต 3. ชวยในการกำาหนดนโยบาย หรอหลกปฏบตงานตาง ๆ เปนไปดวยความถกตอง 4. ชวยใหคนพบทฤษฎและสงประดษฐใหม ๆ เพอใหมนษยไดดำาเนนชวตอยในโลกอยางมความสข

5. ชวยพยากรณผลภายหนาของสถานการณ ปรากฏการณและพฤตกรรมตาง ๆ ไดอยางถกตอง

ขอบเขตของการวจย    

      ในการกำาหนดปญหาการวจยใหมความชดเจนน !นผวจยจำาเปนตองพจารณากำาหนดขอบเขตของปญหาหรอขอบเขตของ การศกษาในแงมม ตาง ๆ ดวย เชน        1. ขอบเขตของประชากร ซงอาจเกยวของกบชนดของประชากร แหลงพ!นทของ ประชากร ขนาดของประชากร เชน ประชากรทใชในการศกษาคร!งน!เปนครวทยาศาสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนของโรงเรยนมธยมศกษา สงกดกรมสามญศกษา ในเขตการศกษา 10       2. ขอบเขตของตวแปรทศกษา ซงอาจเกยวของกบชนดของตวแปร โครงสรางหรอองคประกอบของตวแปร เชน สมรรถภาพครคณตศาสตรทใชในการศกษาคร!งน! มองคประกอบ 4 ดาน ดงน!คอ ดานความรความเขาใจเน!อหาวชา ดานความเขาใจเกยวกบกระบวนการเรยนการสอน ดานความสามารถในการสอนและดานบคลกภาพ       3. ขอบเขตของระยะเวลาทศกษา เปนการกำาหนดชวงระยะเวลาของเรองหรอเหตการณ ทตองการศกษา เชนการศกษาคร !งน!เปนการเกบรวบรวมขอมลในชวงเดอน กรกฎาคม กนยายน พ– .ศ. 2541

การกำาหนดวตถประสงคของการวจย        การกำาหนดวตถประสงคหรอจดมงหมายของการวจย เปนข !น

ตอนทสำาคญอกข!นตอนหนงของการวจย ถากำาหนดวตถประสงคไมชดเจนจะทำาใหผลการวจยทไดไมสอดคลองกบความตองการของปญหาทจะศกษา ในบางคร!งถาพจารณาชอเรองอยางเดยวไมสามารถตอบขอคำาถามไดครบตามตองการจงจำาเปนจะตองกำาหนดวตถประสงค เพอเปนแนวทางใหผทำาการวจยสามารถบอกรายละเอยดไดวา จะตองศกษา อะไรบาง เพอเปนแนวทางในการวเคราะหขอมล และการเสนอผลการวจยไดอยางชดเจน การกำาหนดวตถประสงค ควรกำาหนดเปนขอ ๆ เพอความสะดวกและมความชดเจนในการวเคราะหและตอบคำาถามของแตละขอ สำาหรบการต!งวตถประสงคของการวจยสวนใหญ ควรข!นตนดวยคำาวา เพอ และตามดวยขอความทจะแสดงการกระทำาในการวจย ซงมก“ ”จะเปนคำาตอไปน! เชน ศกษา สำารวจ เปรยบเทยบ หาความสมพนธ หาผลกระทบ เปนตน

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ        การทำาวจยแตละเรองจะตองทราบวาเมอทำาวจยเสรจแลวจะนำาผลการวจยไปใชประโยชนอยางไร ประโยชนของการวจย อาจใชไดหลายลกษณะ เชน บางหนวยงานอาจจะนำาผลการวจยไปใชประโยชนในการกำาหนดนโยบาย ปรบปรงการเรยนการสอน ใชเปนแนวทางในการตดสนใจ แกปญหาทกำาลงประสบหรอทำาขอเสนอแนะ เปนตน

  เอกสารทเกยวของกบการวจย     ในการทำาวจย กจกรรมทจำาเปนอยางยงประการหนง คอ การศกษาคนควาเอกสารทเกยวของกบการวจย ซงจะชวยใหไดแนวทางในการวจยชวยใหทำาการวจยไดสำาเรจอยางมคณภาพ นอกเหนอจากการชวยใหไดปญหาในการวจยสำาหรบผวจยบางคน ซงเอกสารทเกยวของกบการวจย หมายถง ตำารา หนงสอ เอกสารอางอง รายงานการวจย บทคดยอการวจย วารสาร นตยสารทมเน!อหาสาระเกยวของ หรอสอดคลองกบเรองทวจยทสามารถอางองได

ประโยชนของการศกษาเอกสารทเกยวของกบการวจย       1. ชวยใหเขาใจทฤษฎ แนวความคดทเกยวของกบเรองทวจย       2. ชวยปองกนการทำาวจยซำ!าซอนกบคนอน ๆ ทวจยไปแลว       3. ชวยใหทราบผลงานวจยทผานมาทเกยวของกบเรองทจะวจย วามการศกษากวางขวางมากนอยแคไหนในแงมมใด ผลการวจยเปนเชนไร ซงเปนหลกฐานสำาคญทจะนำามาประกอบ เหตผลในการต!งสมมตฐานของผวจย และนำามาประกอบเหตผลในการอภปรายผลการวจย       4. ไดแนวทางในการดำาเนนการวจย เลอกตวแปรทจะศกษา ออกแบบการวจย สรางเครองมอวเคราะหขอมล แปลผล สรปผลและเขยนรายงานการวจย       5. เปนแนวทางในการพฒนาคณภาพของเรองทจะวจย เพราะในการศกษาเอกสารทเกยวของกบการวจยอยางกวางขวางจรงจงจะชวยใหเขาใจในเรองทจะศกษาอยางลม

โครงรางงานวจย ควรมสวนประกอบทสำาคญ 22 ประการ 1.ชอเรอง 2. ความสำาคญและทมาของปยหาการวจย 3. ทบทวนวรรณกรรมทเกยวของ4. คำาถามของการวจย 5. วตถประสงคของการวจย 6. สมมตฐาน 7. กรอบแนวความคดในการวจย 8. ขอตกลงเบ!องตน 9. คำาสำาคญ

10. การใหคำานยามเชงปฏบตทจะใชในการวจย11. รปแบบการวจย 12. ระเบยบวธวจย 13. การรวบรวมขอมล 14. การวเคราะหขอมล 15. ปญหาทางจรยธรรม 16. ขอจำากดในการวจย 17. ผลหรอประโยชนทคาดวาจะไดรบจากการวจย 18. อปสรรคทอาจเกดข!นระหวางการวจยและมาตรการในการแกไข19. การบรหารงานวจยและตารางการปฏบตงาน 20. งบประมาณ21. เอกสารอางอง 22. ภาคผนวก ไมจำาเปนตองมทกโครงการ

ขนตอนในการทำาการวจยในการวจยแตละประเภท อาจมข !นตอนแตกตางไป ในทน!จะกลาวถงข!นตอนในการวจยซงไมไดหมายคลมไปถงวาการวจยทกประเภท ตองมข !นตอนตามทจะกลาว ตอไปน! ทกประการ      1. เลอกหวขอปญหา เปนการตอบคำาถามทวาเราจะทำาวจยเรองอะไร ซงจะตองพจารณาใหรอบคอบดวยความมนใจและเขยนชอเรองทจะ วจยออกมา      2. การกำาหนดขอบเขตของปญหา เมอไดปญหาทจะทำาการวจยแนนอนแลวควรจะกำาหนดขอบเขตของ ปญหาใหชดแจง เนองจากการกำาหนดปญหาทแนนอนชวยผวจยไดดงน!           1. วางแผนรวบรวมขอมลดวยวธการตาง ๆ ทเหมาะสม           2. รถงเทคนคตางๆ ทเหมาะสมในการเลอกกลมตวอยาง สถตทใชในการวเคราะหขอมล ตลอดจน การแปลผลการวจย

           3. มองเหนภาพอยางแจมชดวาจะตองทำาอะไรบาง      3. การศกษาเอกสารและผลงานวจยทเกยวของ โดยการศกษาสาระความร แนวคด ทฤษฎ และผลงานวจยทเกยวกบเรองน!นในตำารา หนงสอ วารสาร รายงานการวจยและเอกสาร อน ๆ ซงจะมประโยชนตอผวจยในขอตอไปน!           1. ชวยใหไมเกดการซำ!าซอนในการวจย           2. ชวยใหกำาหนดขอบเขตของการทำาวจยไดถกตองชดเจน (กรอบแนวคด)           3. ไดแนวทางในการกำาหนดสมมตฐาน (กรณทมสมมตฐาน)           4. ไดแนวทางในการสรางเครองมอเพอรวบรวมขอมล           5. ไดแนวทางในการสมตวอยาง           6. ไดแนวทางในการใชคาสถตในการวเคราะหขอมล           7. ไดแนวทางการแปลผลการวจยและการเขยนรายงานการวจย      4. การกำาหนดสมมตฐาน หมายถง การเขยนขอความทเปนขอคาดหวงเกยวกบความ แตกตางทอาจเปนไปได ระหวางตวแปรตาง ๆ ซงสมมตฐานน!นไมจำาเปนวาจะตองเปนจรงเสมอไป      5. การเขยนเคาโครงการวจย การเขยนเคาโครงการวจยเปนข !นตอนทสำาคญข!นหนง เนองจากเคาโครงการวจยน!นจะเปนแบบแผนในการดำาเนนงานวจย อยางม ระบบ ควร จะ ประกอบดวย         1. ชองานวจย         2. ภมหลงหรอทมาของปญหา         3. วตถประสงค         4. ขอบเขตของการวจย         5. ตวแปรตาง ๆ ทวจย         6. คำานยามศพทเฉพาะ (ในกรณทจำาเปน)         7. สมมตฐาน (ถาม)         8. วธดำาเนนการวจย

             1.1 รปแบบของงานวจย             1.2 การสมตวอยาง             1.3 เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล             1.4 การวเคราะหขอมล         9. แผนการทำางาน        10. งบประมาณ     6. การสรางเครองมอรวบรวมขอมล กอนทจะดำาเนนการรวบรวมขอมล ผวจยจะตองทราบวา จะใชเครองมออะไรในการเกบรวบรวมขอมล และเครองมอน!นมหรอยง ถายงไมมตองดำาเนนการสรางและนำาเครองมอน!นไป ทดลองใช เพอหาคณภาพของเครองมอ อยางไรกตาม ผวจยไมจำาเปนตองสรางเครองมอรวบรวมขอมลเองเสมอไป กรณททราบวามเครองมอทสรางข!นอยางเปนมาตรฐานเหมาะสมกบการทจะนำาไปใชในการเกบรวบรวมขอมล กอาจยมเครองมอดงกลาวมาใชไดถาสงสยในเรองคณภาพของเครองมอ เนองจากสรางไวนานแลวกอาจนำามาทดลองใชและวเคราะหหาคณภาพใหมอกคร !งหนงเมอพบวามคณภาพเขาเกณฑกนำามาเกบรวบ รวมขอมลได     7. ข!นดำาเนนการเกบรวบรวมขอมล ในการดำาเนนการเกบรวบรวมขอมลผวจยจะตองทราบวาในการทำาการวจยน!นสามารถจะรวบรวมขอมลจากกลม ประชากรท!งหมด หรอ สมตวอยาง ซงในการสมตวอยางน!นกตองทราบวาจะตองสมตวอยางโดยวธการใดทจะใหไดกลมตวอยางทเปนตวแทนทดของ กลมประชากร ขอมลทผวจยจะทำาการรวบรวมน!นมาจากไหน ปฐมภม หรอทตยภม

 8. การจดกระทำาขอมล การจดกระทำาขอมลเปนวธการดำาเนนการอยางมระบบตามลำาดบข!น กบขอมลตาง ๆ เพอใหบรรลผลสำาเรจตามความมงหมาย การจดกระทำาขอมลประกอบดวย 3 ข!นตอน คอ               1. Input เปนการจดเตรยมขอมลเพอการวเคราะห เชน การบนทกรอยคะแนน การลงรหสขอมล การถายขอมล ลงคอมพวเตอร เปนตน

               2. Processing เปนข!นตอนของ การจดแบงประเภทของขอมล สำาหรบการวจย เชงคณภาพและเปนข !นตอนการคำานวณ สำาหรบการวจย เชงปรมาณ ซงในข !นตอนน!อาจจะคำานวณดวยมอ ใชเครองคดเลข หรอใชเครองคอมพวเตอรข!นอยกบปรมาณของขอมลและปจจยเอ!ออำานวย               3. Output เปนข!นตอนทนำาผลจากการข!นตอนทไดจากข!น Processing มาเขยนเปนรายงาน หรอเสนอใน รปแบบของตาราง หรอ แผนภมตาง ๆ แลวแปลความหมายของผลทได     9. การสรปผลการวจยและเขยนรายงานข!นน!จะเปนข!นสดทายของการวจย โดยการสรปผลการวจย และเขยนรายงานการวจย ซงโดยทวไปในรายงานการวจย จะประกอบ ดวย        1. บทนำา ซงประกอบดวยความสำาคญและความเปนมาของปญหา วตถประสงคในการวจย สมมตฐานในการวจย ขอบเขตของการวจย ขอตกลงเบ!องตน ความไมสมบรณของการวจยและคำานยามศพทเฉพาะ        2. การตรวจสอบเอกสาร        3. วธการดำาเนนการวจย ซงประกอบดวย กลมประชากร กลมตวอยาง วธการสม ตวอยาง เครองมอทใชในการรวบรวมขอมล และข !นตอนการดำาเนนการรวบรวมขอมล ตลอดจนวธการวเคราะหขอมล        4. ผลการวจย         5. สรปผลการวจย อภปรายผลและขอเสนอแนะกลมตวอยาง       กลมตวอยาง (Sample) หมายถง กลมของสงตาง ๆ ทเปนสวนหนงของกลมประชากร ทผวจยสนใจ กลมตวอยางทด หมายถง กลมตวอยางทมลกษณะตาง ๆ ทสำาคญครบถวนเหมอนกบกลมประชากร        

การเลอกกลมตวอยางประชากร หมายถง กลมของสงมชวต หรอสงไมมชวตทผวจย

ตองการศกษา ซงสมาชก แตละหนวยของประชากรกลมหนง ๆ จะมลกษณะหรอคณสมบตบางอยางรวมกน เชน ประชากรนกเรยนช !นมธยมศกษาตอนปลายในเขตการศกษา ประชากร จำาแนกออกไดเปน 2 ประเภทใหญ ๆ คอ       1. ประชากรทมจำานวนจำากด เปนประชากรทสามารถนบจำานวน ไดครบถวน เชน นสตมหาวทยาลยมหาสารคาม ปการศกษา 2541       2. ประชากรทมจำานวนไมจำากด เปนประชากรทไมสามารถนบจำานวนไดครบถวน หรอปรมาณมากจนไมอาจนบเปนจำานวนได เชน หญาบนเทอกเขาภ       กลมตวอยาง

  กระบวนการสมตวอยาง           วธการเลอกกลมตวอยางน!นประกอบดวย 6 ข!นตอนใหญ ๆ คอ       1. นยามประชากรทจะเลอกกลมตวอยาง ผวจยจะตองใหความหมายใหชดเจนวา ประชากรทจะศกษาคออะไร มขอบเขตแคไหน มคณลกษณะของสมาชกเชนไร ประชากรในการวจยบางเรองอาจเปนประชากรทมจำานวนสมาชกจำากด หรอ ประชากรในการวจยบางเรอง เปนประชากรทมจำานวนสมาชกไมจำากด        2. กำาหนดลกษณะขอมลทจะรวบรวม       3. กำาหนดวธการในการวด กำาหนดวธการในการวดและเครองมอทจะใชในการรวบรวมขอมล ตามเทคนคของการรวบรวมขอมล ดานเทคนคของการวางแผน

 4. กำาหนดหนวยของการสมตวอยางกอนทจะเลอกกลมตวอยาง ผวจยจะตองกำาหนดหนวยของการสมตวอยาง ไวใหชดเจน การสมจะตองสมจากหนวยของการสมตวอยางน!น และใน

5. การวางแผนการเลอกกลมตวอยาง ผวจยพจารณาวาจะเลอกกลมตวอยางจำานวนเทาใด ใชวธเลอกแบบใดจงจะเปนตวแทนทดของประชากร

       6. ทำาการเลอกกลมตวอยางในข !นสดทาย ผวจยจะทำาการเลอกกลมตวอยางจรง ตามแผนทวางไวในข !นท 5 ในรายงานการวจยควรระบประชากรกลมตวอยางใหชดเจน

  การกำาหนดขนาดของกลมตวอยาง         ขนาดของกลมตวอยางกคอ จำานวนสมาชกกลมตวอยางในการวจยทจะศกษากบกลม ตวอยาง ผวจยจะตองกำาหนดจำานวนของกลมตวอยางวาจะใชจำานวนเทาใด การใชกลมตวอยางจำานวนนอยจะทำาใหโอกาสทจะเกดความคลาดเคลอนมมาก การใชกลมตวอยางจำานวนมาก จะทำาใหโอกาสทจะเกดความคลาดเคลอนมนอย ดงภาพทแสดงความสมพนธระหวางจำานวนกลม ในการกำาหนดขนาดของกลมตวอยาง ควรพจารณาถงสงตอไปน!       1. ธรรมชาตของประชากร ถาประชากรมความเปนเอกพนธมากความแตกตางกนของสมาชกมนอย       2. ลกษณะของเรองทจะวจย การวจยบางประเภทไมจำาเปนตองใชกลมตวอยางจำานวนมาก เชน การวจยเชงทดลอง การใชกลมตวอยางจำานวนมากจะกอใหเกดผลเสยมากกวาผลด เพราะยากตอการควบคมสภาพของการทดลอง การวจยโดยใชวธการสมภาษณรายบคคลจะใชกลมตวอยางนอยกวาการสงแบบสอบถามใหตอบ เปนตน

       เทคนคการสมตวอยางนนแบงไดเปน 2 ชนดใหญ ๆ ดงน       1. การสมทไมคำานงถงความนาจะเปนในการสม (Non-probability sampling) การสมแบบไมคำานงถงวากลมตวอยางทไดรบเลอกมาน!นจะมความนาจะเปนหรอโอกาสทจะไดรบเลอกมาน!นเปนเทาใด เปนการสมตวอยางทข!นอยกบการควบคม การสมแบบน!ไมสามารถประกนไดวา สมาชกทกหนวยจากกลมประชากรน!นจะมโอกาสไดรบเลอกมาเปนสมาชกในกลมตวอยาง การสมตวอยางทไมคำานงถงความนาจะเปนในการสมไดแก

           1.1 การสมโดยความบงเอญ (Accidental Sampling) เปนการสมจากสมาชกของกลมประชากรเปาหมายเทาทจะหาได           1.2 การสมแบบโควตา หรอการสมโดยกำาหนดสดสวน (Quota Sampling) เปนกลมตวอยางโดยจำาแนกประชากรออกเปนสวน ๆ ตามระดบของตวแปรทจะรวบรวม หรอระดบตวแปร ทสนใจโดยสมาชกทอยแตละสวน(ระดบ)จะมลกษณะทเปนเอกพนธ หลงจากน!นเลอกสมาชก แตละสวน (ระดบ) ตามโควตาทกำาหนดไวโดยไมมการสม           1.3 การสมอยางเฉพาะเจาะจง (Purposive Sampling) เปนการสมตวอยางโดยใช ดลยพนจของผวจยในการกำาหนดสมาชก ของกลมประชากรทจะมาเปนสมาชกในกลมตวอยาง           1.4 การสมแบบใชความสะดวก (Accessible Sampling) เปนการสมตวอยางโดยถอเอาความสะดวกหรองายตอการรวบรวมขอมลเปน

       ขอจำากดของการสมตวอยางทไมคำานงถงความนาจะเปนในการสม       1. ผลการวจยทไดไมสามารถสรปอางองไปสกลมประชากรท!งหมดไดอยางสมบรณ ขอสรปน!นจะสรปกลบไปหากลมประชากรไดตอเมอกลมตวอยางมลกษณะตาง ๆ ทสำาคญ ๆ เหมอนกบลกษณะของกลมประชากร       2. กลมตวอยางทไดน!นข!นอยกบการตดสนใจของผวจย และองคประกอบบางตวท ไมสามารถควบคมได และไมมวธการทางสถตใดทจะมาคำานวณคาความคลาดเคลอนทเกดจากการสม โดยการสมลกษณะน!ได

       2. การสมทคำานงถงความนาจะเปนในการสม (Probability Sampling) เปนการสมตวอยางทคำานงถงความ

นาจะเปน หรอโอกาสของสมาชกแตละหนวยทจะไดรบเลอก ซงสมาชกทก ๆ หนวยของกลมประชากรจะมความนาจะเปน หรอโอกาสทจะไดรบเลอกคงท กลมตวอยางทไดรบการสมแบบน! จะเปนตวแทนทดของกลมประชากรเปาหมายไดดกวากลมตวอยางทสมแบบไมคำานงถงความนาจะเปนในการสม การสมตวอยางทคำานงถงความนาจะเปนในการสม ไดแก

          2.1 การสมตวอยางแบบงาย (Simple random Sampling) การสมตวอยางโดยวธน!สมาชกของกลมประชากรทก ๆ หนวยมโอกาสเทา ๆ กน และเปนอสระตอกนในการทจะไดรบเลอกมาเปนสมาชกของกลมตวอยาง การเปนอสระตอกน หมายความวา การเลอกสมาชกแตละหนวยน!นจะไมมผลกระทบตอการเลอกสมาชกหนวยอน ๆ การสมวธน!อาจจะทำาไดโดยการจบสลากหรอใชตารางเลขสม (Table of random number)

           2.2 การสมตวอยางแบบมระบบ (Systematic Sampling) เปนเทคนคการสมตวอยาง ทงายกวาการสมตวอยางแบบงาย ซงการสมตวอยาแบบน! สามารถทจะใชในกรณทรายชอของสมาชกทกคนในกลมประชากรจดเรยงไวแบบสม

จดเดนของการสมตวอยางแบบมระบบ       1. วธการสมสะดวก งายตอการปฏบต       2. สามารถนำาไปใชประกอบกบวธการสมตวอยางแบบอน ๆ ได       3. สะดวกตอการไดกลมตวอยางทเปนสดสวนตอกลมประชากร

จดดอยของการสมตวอยางแบบมระบบ มดงน       1. ในแตละชวงของการสม สมาชกเพยง 1 หนวยเทาน!นทไดรบเลอกมาเปนสมาชกใน กลมตวอยางและสมาชกแตละหนวยน!นกไมไดเปนอสระตอกนอยางแทจรง

       2. ถารายชอของสมาชกในกลมประชากรจดอยในลกษณะทเปนแนวโนม เชน เรยงคาของขอมลจากมากไปหานอย หรอนอยไปหามากบนพ!นฐานของคาตวแปรตามทกำาลงศกษากลมตวอยางทสมมาไดแตละคร!งจะมความแตกตางกน และไมไดเปนตวแทนทดของกลมประชากร       3. ถารายชอของสมาชกในกลมประชากร จดอยในลกษณะทมการเปลยนแปลงคาของ ขอมลเปนวฏจกร เชน จำานวนผไปใชบรการหองสมดในแตละวน วนอาทตยจะเปนวนทมผไปใชบรการนอยทสด หรอจำานวนคนไขตามสถานพยาบาลของรฐในแตละวน ดงน!นกลมตวอยางทไดมาจากการสมแบบมระบบจากขอมลทมการจดในลกษณะดงกลาวจะประกอบดวยขอมลทมลกษณะเหมอน ๆ กน

        2.3 การสมตวอยางแบบแบงชนภม (Stratified Sampling) คอ การสมตวอยางชนดทแบง กลมประชากรออกเปนช !นยอย ๆ เสยกอนบนพ!นฐานของระดบของตวแปรทสำาคญทสงผลกระทบตอตวแปรตาม โดยมหลกในการจดแบงช!นภมใหภายในช!นภมแตละช!นมความเปน เอกพนธ หรอมลกษณะทเหมอนกนใหมากทสดเทาทจะทำาได แตระหวางช!นภมใหมความเปนววธพนธ หรอมความแตกตางกนใหมากทสดเทาทจะทำาได และหลงจากทจดแบงช!นภมเรยบรอยแลวจงสมตวอยางจากแตละช !นภม วตถประสงคหลกของการสมตวอยางแบบแบงเปนช !นภมคอ เพอใหไดกลมตวอยางทมองคประกอบของลกษณะตาง ๆ ใกลเคยงกบกลมประชากร และใหไดกลมตวอยางทสามารถตอบสนองวตถประสงคของการวจยได

จดเดนของการสมตวอยางแบบแบงชนภม        1. การสมตวอยางแบบแบงเปนช !นภม จะชวยลดความคลาดเคลอนในการประเมนคาพารามเตอรของกลมประชากร ไดมากกวาใชกลมตวอยางทไดจากการสมแบบอยางงาย

        2. การสมตวอยางจากช!นภมในแตละช!น ผวจยสามารถใชวธตางกนไดไมจำาเปนตองใช วธเดยวกน ซงเปนประโยชนในการปฏบตมาก        3. ชวยใหผวจยมนใจไดวาจะไดกลมตวอยางทสามารถนำามาวเคราะหขอมล เพอตอบ คำาถามหรอวตถประสงคทกำาหนดไวอยางแนนอน

        2.4 การสมตวอยางแบบกลม (Cluster Sampling) คอวธการสมตวอยางทหนวยของกลมคอกลมของสมาชกของกลมประชากร ไมใชสมาชกรายหนวยเหมอนกบการสมท!ง 3 วธดงกลาวขางตน จดเดนของการสมตวอยางแบบกลม กคอ ชวยลดคาใชจายในการสมแต จดดอยของการสมแบบกลม กคอ ความคลาดเคลอนในการประเมนคาพารามเตอรของกลมประชากรจะสงกวาการสมตวอยางแบบงาย และการคำานวณคาความแปรปรวนของขอมลจะยงยากกวาการสมตวอยางแบบงายการสมตวอยางแบบกลมน!น เหมาะสมทจะใชในกรณทคาใชจาย ในการสมตวอยางเปนรายหนวยมคาสงมากจงตองใชการสมแบบกลมเพอลดคาใชจาย หลกในการจดกลม มหลกการจดคอ              1. ใหสมาชกภายในกลมแตละกลมมลกษณะของความเปนววธพนธ หรอมลกษณะหลากหลายโดยรวมลกษณะตาง ๆ ทสำาคญของประชากรไวครบถวนภายในกลมแตละกลมถารวมลกษณะสำาคญไวไดมากเทาไรจะยงทำาใหความคลาดเคลอนในการประมาณคาของกลมประชากรลดนอยลง              2. ใหระหวางกลมมลกษณะเปนเอกพนธ คอ มลกษณะทเหมอนกนหรอคลายคลงกนใหมากทสดทก ๆ กลม

2.5 การสมตวอยางแบบหลายขน (Multistage sampling) เปนการสมตวอยางทประกอบดวยหลายข !นตอน โดยเรมจากกลมประชากรมาจนถงข !นของการเลอกสมาชกเขาสกลมตวอยาง เทคนคการสมตวอยางทใชในแตละข !นตอนน!นอาจจะเหมอนกนหรอตางกนกได แลวแต ความเหมาะสม

การเกบรวบรวมขอมล  การเกบรวบรวมขอมลเปนข !นตอนทสำาคญอกข!นตอนหนงของ

การวจย ผลของการวจยจะเกดข!นไมไดถาไมมการเกบรวบรวมขอมลแลวนำามาวเคราะห การเกบรวบรวมขอมลทดจะทำาใหไดขอมลทมความถกตองและเชอถอไดยอมนำามาซงผลการวจยทถกตองและเชอถอได หากขอมลทไดรบมาไมถกตอง และขาดความนาเชอถอต!งแตตนแลว ถงแมจะใชเทคนคการวเคราะหทางสถตอยางไรกไมอาจทำาใหผลการวจยมคณภาพข!นมาได การเกบรวบรวมขอมลในการวจยน!น ผวจยควรจะรวบรวมขอมลใหตรงกบปญหาทจะทำาการวจย ขอมลทรวบรวมมาน!นควรจะมลกษณะสอดคลองกบวตถประสงคของการวจย สามารถทจะตอบปญหาของการวจยไดตามทกำาหนดไว

วธการเกบรวบรวมขอมล     วธการเกบรวบรวมขอมลปฐมภมทใชในการวจยทางการศกษาไดแก     1. การใชแบบทดสอบ     2. การสงแบบสอบถามหรอแบบวดเจตคต     3. การสมภาษณ     4. การสงเกต     5. การใชเทคนคสงคมมต     6. การทดลอง

     1. การใชแบบทดสอบ       การเกบรวบรวมขอมลโดยใชแบบทดสอบน!น ผวจยอาจจะใชแบบทดสอบทผวจยสรางข!นเอง หรอใชแบบทดสอบมาตรฐานกไดข!นอยกบวตถประสงคของการวจย ถาผวจยจะใชแบบทดสอบมาตรฐานในการรวบรวมขอมล ผวจยควรจะไดศกษาเสยกอนวาแบบทดสอบมาตรฐานทตองการน!น จะไปตดตอแหลงขอสอบเหลาน!นไดทไหน หลงจากทได

แบบทดสอบมาแลว ผวจยจะตองศกษาคมอการใชแบบทดสอบฉบบทไดมาน!นอยางละเอยดถถวน และจะตองปฏบตตามคำาแนะนำาของการใช

     2. การสงแบบสอบถามหรอแบบวดเจตคต        การรวบรวมขอมลโดยการสงแบบสอบถามน!นเปนวธทนยมใชในการวจยเชงสำารวจมากทสด วธการสงแบบสอบถามหรอแบบวดเจตคตไปถงกลมตวอยางหรอกลมประชากรน!นทำาได 2 วธ คอ ผวจยนำาแบบสอบถามหรอแบบวดเจตคตไปสงใหกบผตอบ และรบกลบดวยตนเอง ซงอาจจะรบกลบภายในวนทไปสงใหหรอนดหมายมารบภายหลง

       ขอดของการรวบรวมขอมลโดยการสงแบบสอบถาม     1. ประหยดและรวดเรวในการรวบรวมขอมล     2. สะดวกในการรวบรวมขอมลในกรณทกลมตวอยางเปาหมายอยกระจดกระจาย     3.ไมเกดความลำาเอยงจากผสงเกต     4. ในกรณทมคำาถามบางขอทผตอบตองการทตองคนหาคำาตอบจากเอกสาร หรอ หลกฐานบางอยาง การรวบรวมขอมลวธน! ใหเวลากบผตอบมากพอ     5. ไมเปดเผยวาใครเปนผตอบแบบสอบถามฉบบใด     6. การสงแบบสอบถาม ไมจำาเปนตองอาศยผทไดรบการฝกฝนมาจนชำานาญเหมอนกบการรวบรวมขอมลโดยวธสงเกตหรอสมภาษณทตองไดรบการฝกฝนมาเปนอยางด     7. การวเคราะหขอมล จดทำาไดงายกวาการรวบรวมขอมลโดยการสงเกตหรอสมภาษณ        ขอจำากดของการรวบรวมขอมลโดยการสงแบบสอบถาม     1. ในการสรางแบบสอบถามผวจยจำาเปนตองถามเฉพาะคำาถามทสำาคญ

     2. ถาถามไมชดเจนพอ ทำาใหผตอบเกดความเขาใจผดได ผวจยไมมโอกาสอธบาย     3. ศพทเฉพาะบางตวทใช บางคร !งผตอบบางคนไมทราบ ทำาใหไดขอมลทคลาดเคลอน     4. กลมประชากรเปาหมายทจะศกษา จะจำากดเฉพาะผทอานออกเขยนไดเทาน!น     5. ลำาบากในการตรวจสอบคำาตอบของผตอบ      3. การสมภาษณ การรวบรวมขอมลโดยการสมภาษณ คอ การรวบรวมขอมลลกษณะทผรวบรวมขอมลมโอกาสพบปะ พดคย สนทนากบผใหขอมลโดยตรง ซงการสมภาษณน!นจดแบงไดเปน 2 ลกษณะใหญ ๆ ดงน!

1. การสมภาษณแบบเปนมาตรฐาน เปนการสมภาษณในลกษณะทผสมภาษณจะกำาหนดคำาถามทจะถามเตรยมไวลวงหนาในลกษณะทเปนแบบสอบถาม มรายละเอยดของขอคำาถามทจะถามผใหสมภาษณพรอมท!งตวเลอกในการตอบแบบสอบถาม

2. การสมภาษณแบบไมเปนมาตรฐาน เปนการรวบรวมขอมลโดยใชแบบสมภาษณทมแตหวขอทตองการสมภาษณ เปนประเดนกวาง ๆ สวนคำาถามเฉพาะเกยวกบรายละเอยดตาง ๆ เปนหนาทของผสมภาษณจะถามจากผใหสมภาษณเอง ซงคำาถามทใชถามน!นไมจำาเปนตองเหมอนกนหมด      ขนตอนของการสมภาษณ1. กำาหนดวตถประสงคของการสมภาษณใหชดเจน 2. กำาหนดตวผใหสมภาษณ 3. ตดตอ กำาหนดนดหมายเวลาและสถานทกบผใหสมภาษณทจะไปทำาการสมภาษณ4. จดเตรยมคำาถามและอปกรณตาง ๆ ทจะใชประกอบการสมภาษณใหพรอม

5. ควรจะศกษาขอมลตาง ๆ ทเกยวของกบผใหสมภาษณเปนอยางด6. ในกรณทจะตองใชผสมภาษณหลายคน ควรจะมการฝกฝนอบรมผสมภาษณเสยกอน7. เมอเรมตนการสมภาษณ ผสมภาษณควรจะไดมการแนะนำาตวเองและช!แจงวตถประสงคของการสมภาษณ พยายามทจะสรางความสมพนธอนดกบผใหสมภาษณ8. การจดบนทกผลการสมภาษณ ผสมภาษณควรจะปฏบตดงน!        8.1 ควรจะจดบนทกทนทในระหวางการสมภาษณ หรอหลงจากทสมภาษณเสรจใหม        8.2 ถาเปนการสมภาษณแบบเปนมาตรฐาน ใหจดบนทกตามรปแบบของแบบสมภาษณน!น         8.3 ถาเปนการสมภาษณแบบไมเปนมาตรฐาน ควรบนทกเน!อหาสาระทสำาคญไวท !งหมด         8.4 ในแบบบนทกการสมภาษณทกคร !ง ควรจะมชอทอยของผใหสมภาษณและ วน เดอน ป ทสมภาษณดวยเพอจะตดตามขอสมภาษณภายหลง กรณขอมลทไดมาไมครบ

     คณสมบตของผสมภาษณทด      1. ซอสตยตอตนเองและผใหสมภาษณ โดยไมนำาความลบของผใหสมภาษณไปเปดเผย      2. มความสนใจในงานอยาแทจรง      3. มความแมนยำาในการจดบนทก      4. มความสามารถในการปรบตวอยางสง      5. มความสามารถในการควบคมอารมณไดอยางด      6. มสตปญญาเฉยบไว ในการต!งคำาถามและสรปขอความของเน!อหาสาระไดควบ

     4. การสงเกต     การรวบรวมขอมลโดยการสงเกตน!นแบงไดเปนสองประเภทคอ

     1. แบบมสวนรวม คอการสงเกตทผสงเกตเขาไปมสวนรวมใน กจกรรมตาง ๆ ทไปสงเกต เชน เขาไปใชชวตอยในชมชนน!น เมอตองการจะศกษาถงชวตความเปนอยของคนในชมชน     2. แบบไมมสวนรวม คอ การสงเกตทผสงเกตไมไดเขาไปมสวนรวมกบกจกรรมตาง ๆ ทไปสงเกตเพยงแตเปนผสงเกตการณเทาน !น

     ขอเสนอแนะในการรวบรวมขอมลโดยการสงเกต     1. กำาหนดจดมงหมายของการสงเกตเปนอยางด จดมงหมายของการสงเกตควรจะสอดคลองกบวตถประสงคของการวจย     2. ผสงเกตควรจะมความรในเรองทจะไปสงเกตเปนอยางด     3. จดเตรยมแบบสงเกตหรอแบบบนทกขอมลไปใหพรอมจะชวยใหประหยดเวลาในการรวบรวมขอมล     4. แบงขอมลทไปสงเกตเปนหมวดหม ตามลกษณะของปญหาในการวจยและควรสงเกตทละอยางไมควรสงเกตหลายอยางพรอม ๆ กนเพราะจะทำาใหสบสนขาดความตรงได      5. ผทจะไปทำาหนาทเปนผสงเกตควรจะไดรบการฝกฝนเปนอยางด     6. พยายามสงเกตใหเปนปรนยมากทสด ไมใชความคดเหนสวนตวเขาไปตดสน     7. เวลาจดบนทกใหจดบนทกสงตาง ๆ ทเหนตามสภาพความเปนจรง อาจจะใชอปกรณบางอยางชวยในการสงเกตได เชน เครองบนทกภาพ เครองบนทกภาพและเสยง เปนตน

     ขอดของการรวบรวมขอมลโดยการสงเกต     1. สามารถใชในการรวบรวมขอมลบางอยางได ในกรณทไมสามารถใชวธการชนดอน เชน การศกษาพฤตกรรมในหองเรยน ในวชาคณตศาสตรของนกเรยนช!นมธยมศกษาปท 1     2. ขอมลทไดจากการสงเกตน!นไมข!นกบความจำาของผถกสงเกต เพราะเปนการสงเกตโดยตรง ผสงเกตไดเหนพฤตกรรมของผถกสงเกตโดยตรง

     3. ถาผถกสงเกตไมรตววาถกสงเกต จะไมมปญหาในการบดเบอนขอมล     4. สามารถรวบรวมขอมลบางชนดทผถกสงเกตไมเตมใจบอก หรอเปนขอมลทเปน ความลบบางอยาง     5. ไดขอมลบางอยางทเปนประโยชนตอการวจยเพมเตมในระหวางทสงเกต

     ขอจำากดของการรวบรวมขอมลโดยการสงเกต     1. ถาผสงเกตไมไดรบการฝกมาอยางด ความคลาดเคลอนของขอมลทไดจากการสงเกตอาจเกดข!นได โดยผสงเกตใชความรสก หรอความคดของผสงเกตเขาไปแปลพฤตกรรมทเหน โดยอาศยประสบการณเดมของตนเอง      2. ใชเวลามากไมเหมาะในการรวบรวมขอมลในกรณทกลมประชากรเปาหมายหรอกลมตวอยางอยกระจดกระจายและมปรมาณมาก     3. ถาผถกสงเกตรตววาถกสงเกตอาจจะมการบดเบอนพฤตกรรมทำาใหขอมลคลาดเคลอน     4. อาจมเหตการณทไมคาดคดเกดข!น ทำาใหไมมโอกาสสงเกต     5. เหตการณบางอยางยากทจะสงเกตได เชน กจกรรมสวนตวของแตละบคคล     6. ขอมลบางอยางไมสามารถมองเหนดวยตาเปลา ทำาใหสงเกตไมได

     5. การใชเทคนคสงคมมต      การรวบรวมขอมลดวยการใชเทคนคสงคมมตน!นเปนวธการทใชในกรณทตองการศกษาความสมพนธทางสงคมระหวางสมาชกในหมคณะ ซงขอมลทไดจะเปนประโยชนในการนำามาใชเปนขอมลพ!นฐานในการแกปญหาเกยวกบการปรบตวทางสงคม เนองจากขอมลทไดจากการใชเทคนคสงคมมตน !นจะ

ชวยใหผรวบรวมขอมลมองเหนฐานะทางสงคมของสมาชกในกลมวาอยในสภาพอยางไร การรวบรวมขอมลโดยใชเทคนคสงคมมตน !น ผรวบรวมขอมลจะขอใหสมาชกทกคนในกลมเขยนชอสมาชกคนอน ๆ ทตองการรวมทำากจกรรมตาง ๆ ในคณะของกลมสมาชกน!น คำาถามทผรวบรวมขอมลจะถามน!นข!นอยกบวตถประสงคทผวจยตองการทราบ เชน ผวจยอาจจะถามวาสมาชกชอบทำางานรวมกบใครในวชาสงคมศกษา หรอชอบเลนเกมตาง ๆ รวมกบใคร ผลทไดจากการทำาสงคมมตในแตละสถานการณยอมแตกตางกน

     6. การทดลอง      การทดลอง เปนวธรวบรวมขอมลซงใชกนกวางขวางในแขนงวชา วทยาศาสตรในปจจบนการทดองไดนำามาประยกตกบแขนงวชาสงคมศาสตรโดยเฉพาะจตวทยา สงคมวทยา และแขนงวชาสงคมศาสตรอน ๆ การทดลองนบวาเปนวธเสาะแสวงหาความรดวยวธการทางวทยาศาสตรอยางหนง โดยทเราสามารถควบคมตวแปรและอทธพลตาง ๆ ในหองทดลองได แมวาการจดการทดลองน!สวนมากจะใชในหองทดลองทางวทยาศาสตรกตาม แตกสามารถนำาวธการน!มาประยกตใชในทซงไมใชหองวทยาศาสตร เชน หองเรยน เปนตน

โดยนกจดการทดลองหรอนกวจยพยายามควบคมตวแปรทสำาคญในระดบตาง ๆ จดมงหมายของการทดลองกเพอจะหาขอสรปเกยวกบความสมพนธระหวางตวแปรตาง ๆ ทอาจนำาไปประยกตใชกบประชากรภายนอกหองทดลองได ตวอยางเชน การทดลองเปรยบเทยบ ผลสมฤทธทางการเรยน ระหวางเดกทเรยนโดยวธฟงการบรรยายจากผสอนในช!นเรยนกบเดกทเรยนโดยการใชสไลด ในเน!อหาเดยวกน ในการทดลองอาจจะแบงกลมของนกเรยน โดยวธสมออกเปน 2 กลม คอ กลมหนงใหเรยนโดยวธการฟงบรรยาย และอกกลมใหเรยนโดยการใชสไลดและหลงจากสอนเน!อหาครบตามตองการแลว กนำาคะแนนผลการทดสอบของนกเรยนมาเปรยบเทยบกน การทดลองน! ตองพยายาม

ควบคมตวแปรอยางเครงครด เชน เน!อหาทสอนท!งสองกลมตองเปนเน!อหาเดยวกน เวลาทใชในการเรยนการสอนอยในชวงระยะเวลาเดยวกน แบบทดสอบผลสมฤทธเปนแบบทดสอบฉบบเดยวกน โดยสรปอาจกลาวไดวา การทดลอง คอ กระบวนการคนควาหาความจรงโดยใชวธการทางวทยาศาสตรเปนการจดสถานการณทใหมการสงเกต หรอรวบรวมขอมลไดอยางยตธรรมมระบบแผนการ ขจดความลำาเอยงสวนตวทพงมใหหมดไปหรอใหนอยทสดเทาทจะทำาได และมการควบคมตวแปรบางตวทอาจมอทธพลตอผลสมฤทธน!น ๆ

     สงทจะตองพจารณาในการทดลอง1. การเลอกผทดลอง ถาการทดลองแบงเปนหลายกลมแตละกลมควรจะมความใกลเคยงกนในเรอง เพศ อาย อาชพ สตปญญา ฐานะทางสงคมและอน ๆ ทอาจจะมผลกระทบกบตวแปรตาม2. จำานวนผถกทดลองควรมจำานวนใกลเคยงกนในแตละกลม3. แบบแผนของการทดลอง ควรจะไดมการพจารณากนอยางด4. เครองมอเครองใชในการทดลองควรจะวเคราะหคณภาพ และทดลองใชดเสยกอน

      ขนตอนของการรวบรวมขอมลโดยการจดการทดลอง     1. เลอกและกำาหนดปญหา     2. ออกแบบการทดลอง โดยคำานงถงสงตอไปน!        2.1 ตวแปรตาง ๆ ทไมเกยวกบการทดลองแตอาจจะมอทธพลตอผลการทดลอง        2.2 เลอกแบบแผนการทดลองใหสอดคลองกบปญหาทจะทำา        2.3 ทำาการสรางหรอคดเลอกเครองมอทจะใชในการทดลอง        2.4 ทำาการทดลองตรวจสอบคณภาพเครองมอ     3. ดำาเนนการทดลอง     4. รวบรวมขอมล

       ขอดของการรวบรวมขอมลโดยการทดลอง ผวจยมโอกาสทจะ

ควบคมตวแปรเกนตาง ๆ ไดมากกวาการรวบรวมขอมลโดยวธอน ๆ และขอมลทไดจากการทดลองน!นสามารถทจะใชตอบปญหาเกยวกบการเปนเหตเปนผลไดอยางชดเจน       ขอจำากดของการรวบรวมขอมลโดยการทดลอง การวจยทางการศกษาน!นโอกาสทจะรวบรวมขอมลโดยการทดลองอยางแทจรง คอนขางลำาบาก สวนใหญจะอยในลกษณะกงทดลอง มากกวา ซงการรวบรวมขอมลในลกษณะกงทดลองน!นโอกาสทจะมตวแปรเกนแทรกซอนเกดข!นไดงาย

          เครองมอและเทคนคในการรวบรวมขอมล         หลงจากทผวจยไดตดสนใจแนนอนแลววาจะรวบรวมขอมลเกยวกบเรองอะไร สงทนกวจยจะตองพจารณาตามมากคอ จะใชเครองมออะไรในการรวบรวมขอมลการเกบรวบรวมขอมลทดจำาเปนตองมเครองมอทเหมาะสมและมคณภาพด ดงน!นกอนการลงมอดำาเนนการเกบรวบรวมขอมลการวจย จงจำาเปนตองจดหาเครองมอการวจยใหพรอมกอน เครองมอทนำามาใชน!นอาจจะพจารณาจากเครองมอทมอยแลวซงอาจจะใชวธการขอยมจากบคคลหรอหนวยงานทเปนเจาของเครองมอเหลาน!นหรอผวจยอาจจะสรางเครองมอข!นมาใหมใหเหมาะสมกบสภาพการณวจยแตละเรอง

          ประเภทของเครองมอเกบรวบรวมขอมล   

     เครองมอทใชในการรวบรวมขอมลในการวจยทางการศกษาน!นแบงไดเปน 5 ประเภท ใหญ ๆ ดงน!

     1. แบบทดสอบ การรวบรวมขอมลในการวจยทางการศกษา หรอสงคมศาสตร       ในบางคร!งตองอาศยแบบทดสอบเปนเครองมอในการรวบรวม

ขอมล แบบทดสอบเปนชดของคำาถามทใหผเขาสอบเปนผตอบ รปแบบการทดสอบอาจเปนการเขยน การพด หรอการแสดงพฤตกรรมตาง ๆ ทสามารถวดไดและนำาไปวเคราะห แบบทดสอบแบงออกเปนประเภทตาง ๆ ไดหลายแบบแลวแตเกณฑทใชแบงดงน!     ก. แบงตามลกษณะการสราง แบงไดเปน 2 ประเภทใหญ ๆ คอ        ก.1 แบบทดสอบทผวจยสรางเอง หรอแบบทดสอบทครสรางเอง (Teacher made Test)เปนแบบทดสอบทผวจยดำาเนนการสรางดวยตนเองตามวตถประสงคของการสอบ ซงกระบวนการในการสรางน!น จะตองมการนำาแบบทดสอบทสรางข!นไปทดลอง ใชแลวนำามาวเคราะหคณภาพของแบบทดสอบแลวนำามาแกไขปรบปรงใหเปนแบบทดสอบทมคณภาพกอนทจะนำาไปใชจรง ซงแบบทดสอบทมคณภาพน !นควรจะเปนแบบทดสอบทมอำานาจจำาแนกสง ความยากปานกลางมความเทยง (Reliability) และ ความตรง (Validity) สง         ก.2 แบบทดสอบมาตรฐาน (Standardized Test) เปนแบบทดสอบทไดรบการพฒนา ปรบปรงคณภาพจนเปนทเชอถอได และเมอมการนำาแบบทดสอบมาตรฐานไปใช ไมวาใครจะเปน ผคมสอบหรอตรวจใหคะแนนกตาม ผลลพธทไดจะใกลเคยงกน หรอมความเปนปรนย โดยในแบบทดสอบมาตรฐานน!นจะระบถงวธการทำาขอสอบ และตรวจขอสอบอยางชดเจนนอกจากน!นยงระบ ปกตวสย คาเฉลย คามธยฐาน คาเปอรเซนตไทล คะแนนมาตรฐานของกลมประชากรททำาแบบทดสอบกได และยงระบ คาความเทยงและความตรง ของแบบทดสอบอกดวย

ข. แบงตามลกษณะการใช แบงไดดงน!        ข.1 แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน (Achievement Test) เปนแบบทดสอบทใชวดระดบความสามารถของผเรยนวามความร ความสามารถและทกษะในเน!อหาวชาทเรยนไปแลวมากนอยเพยงใด        ข.2 แบบทดสอบวดความพรอม (Readiness Test)

เปนขอสอบทใชวดความพรอมของผสอบวามความพรอมทจะเรยนหรอไม เชน แบบทดสอบวดความพรอมกอนทจะเรยนช !นประถมศกษาปท 1        ข.3 แบบทดสอบวนจฉยขอบกพรอง (Diagnostic Test) เปนแบบทดสอบทใชตรวจสอบขอบกพรอง หรอจดดอยในการเรยนของแตละเน!อหาเพอตรวจสอบวาผเรยนยงไมเขาใจในเน!อหาวชาสวนใดบาง แบบทดสอบชนดน!มประโยชนในการปรบปรงการเรยนการสอน        ข.4 แบบทดสอบวดเชาวนปญญา (Intelligence Test) เปนแบบทดสอบทใชวดความสามารถในการคดอยางนามธรรม ความสามารถในการเรยนร รวมท!งความสามารถในการรวบรวมประสบการณตาง ๆ มาปรบใชกบสถานการณใหม ๆ แบบทดสอบวดเชาวนปญญาน!นใชในการประมาณระดบเชาวนปญญาโดยทว ๆ ไป โดยวดความสามารถในดานตาง ๆ เชน การรคำาจำากดความ หรอความหมายตาง ๆ ของคำา การแกปญหาดานคณตศาสตร ความรทวไป ความจำาระยะส!นเกยวกบตวเลขตาง ๆ การใหเหตผลเปนตน        ข.5 แบบทดสอบวดความถนด (Aptitude Test) เปนแบบทดสอบทวดศกยภาพใน การเรยน (capacity to learn) ใชในการพยากรณพฤตกรรม หรอความสามารถเฉพาะทจะเกดข!นภายหลง ความแตกตางระหวางแบบทดสอบวดเชาวนปญญากบแบบทดสอบวดความถนดคอ แบบทดสอบวดเชาวนปญญาน!นจะวดความสามารถทว ๆ ไป แตแบบทดสอบวดความถนดจะวดความสามารถเฉพาะดานความแตกตางระหวางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนกบแบบทดสอบวดความถนดกคอแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนจะวดความรความสามารถ หรอทกษะในปจจบนซงเปนผลจากการเรยนทผานมาในอดต แตแบบทดสอบวดความถนดน!นมงทจะทำานายความสามารถในอนาคต         ข.6 แบบสำารวจบคลกภาพ (Personality Inventories) เปนแบบทดสอบทใชวดความตองการ การปรบตว

และคานยมตาง ๆ ของนกเรยน เพอจะไดหาทางชวยเหลอนกเรยนทมปญหาหรอความตองการในการปรบตวในการเรยน        ข.7 แบบสำารวจความสนใจดานอาชพ (Vocational Interest Inventories) เปนแบบทดสอบทใชสำารวจความสนใจในอาชพตาง ๆ ซงจะใหผตอบระบถงความสนใจในสงตาง ๆ เชน กฬา งานอดเรก หนงสอและเรองอน ๆ ทเกยวของกบชวตประจำาวนของตน           2. แบบสอบถาม (Questionnaires) เปนเครองมอทเหมาะสมในการรวบรวมขอมลในการวจยเชงสำารวจ ในกรณทกลมตวอยางหรอกลมประชากรทจะรวบรวมขอมลน!นอยในลกษณะทกระจดกระจายกนมาก ๆ ประกอบกบผวจยมงบประมาณและเวลาในการวจยคอนขางจำากด ซงประกอบดวยชดของคำาถามทตองการใหกลมตวอยางตอบ โดยกาเครองหมายหรอเขยนตอบ หรอกรณทกลมตวอยางอานหนงสอไมไดหรออานไดยาก อาจใชวธสมภาษณตามแบบสอบถาม นยมถามเกยวกบขอเทจจรง และความคดเหนทไมซบซอนของบคคล แบบสอบถามจำาแนกไดเปน 2 ชนดใหญ ๆ คอ        2.1 แบบสอบถามแบบปลายเปด (Open ended questionnaires) เปนคำาถามทไมไดกำาหนดคำาตอบไวใหเลอก แตเปดโอกาสใหผตอบแบบสอบถามตอบโดยใชคำาพดของตนเอง คำาถามแบบปลายเปดน!จะเสยเวลาในการตอบมาก และสรปผลการวจยไดยาก ถาใชควบคกบแบบอน ๆ แลว ผตอบสวนใหญมกไมตอบแบบปลายเปด หรอตอบเพยงเลกนอย ในการสรางแบบสอบถามคร !งแรก ผวจยอาจสรางแบบปลายเปดแลวนำาไปทดลองใชเพอจะไดคำาตอบตาง ๆ ซงจะนำามาสรางเปนแบบปลายปดในภายหลง        2.2 แบบสอบถามแบบปลายปด (Close ended questionnaire) เปนคำาถามทมคำาตอบให ผตอบเขยนเครองหมาย / ลงหนาขอความหรอในชองทตรงกบความเปนจรง หรอความคดเหนของตนซงแบบสอบถามแบบปลายปดมหลายรปแบบ ไดแก

           2.2.1 แบบใหเลอกตอบตวเลอกทตรงกบความเปนจรง หรอความคดเหนของตนเพยงคำาตอบเดยวจาก 2 คำาตอบ 2.2.2 แบบใหเลอกคำาตอบทตรงกบความเปนจรงหรอความคดเหนของตนเพยงคำาตอบเดยวจากหลายคำาตอบ (มากกวา 2 คำาตอบ)  2.2.3 แบบใหเลอกคำาตอบทตรงกบความเปนจรง หรอความคดเหนของตนไดหลายคำาตอบ

       3. แบบวดเจตคต (Attitude Scale) เปนชดของขอคำาถามดานความรสกทมตอสงหนงสงใดในทางบวกหรอทางลบ ซงมการกำาหนดระดบของคำาตอบไวเปนชวง ๆ ใหกลมตวอยางเลอกตอบตามความรสกทแทจรง ซงเจตคตจะประกอบดวย 3 สวน คอ 1.) สวนทเปนความรหรอความเชอ 2.) สวนทเปนความรสกหรอการประเมน 3.) สวนทเปนพฤตกรรม ฉะน!นการวดเจตคตจงตองวดท !ง 3 องคประกอบของเจตคตและจะตองวดเปนภาพรวม ๆ โดยพจารณากรยาทาทการตอบสนองตอสงเราในหลายดาน หลายประการรวมกน มใชวดจากการกระทำาหรอพฤตกรรมอยางเดยว นอกจากน!นการวดเจตคตยงตองบงบอกท!งปรมาณความมากนอยของเจตคตทมตอสงเราและทศทางทบอกวามเจตคตไปในทางบวกหรอทางลบดวย

      4. การสมภาษณ (Interview) เปนวธการอยางหนงทใชเปนเครองมอเกบรวบรวมขอมลการวจย การสมภาษณมจดมงหมายทำานองเดยวกบการใชแบบทดสอบ จงมผเรยกการสมภาษณวาเปนแบบสอบถามปากเปลา แตมความแตกตางกนตรงวธการ กลาวคอ การสมภาษณ ผสมภาษณเปนฝายซกถามโดยการพด ผตอบกตอบโดยการพดแลวผสมภาษณเปนฝายบนทกคำาตอบ สวนการใชแบบสอบถามผตอบตอบโดยการเขยน ตอบลงในแบบสอบถาม ซงการสมภาษณเปนการพบปะถามตอบกนโดยตรง หากมขอสงสยหรอคำาถามใด คำาตอบไมชดเจนกถามซำ!าหรอทำาความ

เขาใจได และสามารถทำาไดทนทเปนการสรางความมนใจใหท!งผตอบและผทำาวจย การสมภาษณทดถาผสมภาษณเปนผมประสบการณถงข !นชำานาญแลวจะสามารถรวบรวมขอมลไดดกวาวธอน เหตผลสำาคญประการหนงกคอคนเราน !นเตมใจทจะพดมากกวาเขยน โดยทวไปจำาแนกการสมภาษณเปน 2 ประเภทใหญ ๆ คอ       4.1 การสมภาษณแบบไมมโครงสราง (Unstructured interview) เปนการสมภาษณทไมมการกำาหนดคำาถามทแนนอนตายตว หรอหากมการกำาหนดไวบาง กเปนคำาถามประเดนหลก ผถามสามารถปรบเปลยนใหเหมาะสมกบสถานการณและผตอบแตละคนได เปนการสมภาษณทยดหยนและเปดกวาง ผถามมอสระในการถามเพอใหไดคำาตอบตรงตามจดมงหมายของการวจย ไมนยมเอามาเปรยบเทยบกนไมไดนำามาทดสอบสมมตฐาน ซงคำาตอบอาจนำามาใชประโยชนในการสรางแบบสมภาษณสำาหรบใชในการสมภาษณแบบมโครงสรางในคร !งตอ ๆ ไปหรอใชประโยชนในการสรางแบบทดสอบ และแบบสอบถามได

       4.2 การสมภาษณแบบมโครงสราง(Structured Interview) เปนการสมภาษณทมการกำาหนดขอคำาถามไวลวงหนา และในการสมภาษณผตอบแตละคนจะตองไดรบการถามเชนเดยวกน และในลำาดบข!นตอนเดยวกนดวย ดงน!น การสมภาษณแบบน!จำาเปนตองใชแบบสอบถามทจดเตรยมไวกอน การสมภาษณแบบมโครงสรางชวยใหผถาม ถามในประเดนทตองการไมออกนอกเรอง ไมเกนขอบเขตทกำาหนดไว และขอมลทไดรบสามารถนำามาเปรยบเทยบกนไดถาจำาแนกตามจำานวนผใหสมภาษณในเวลาเดยวกนเปนเกณฑ สามารถแบงไดเปน 2 ประเภท คอ           1. การสมภาษณเปนรายบคคล เปนการสมภาษณทมผใหสมภาษณเพยงคนเดยวเผชญหนากบผสมภาษณ วธน!เปนวธทดและใหผลมาก นยมใชกบงานบรหารบคคลหรอเกยวกบการคดเลอกบคคลเขาทำางานและเกยวกบการวจยโดยทวไป

           2. การสมภาษณเปนกลม เปนการสมภาษณทมผใหสมภาษณหลายคน หรอมการรวบรวมกลมเลก ๆ วธน!ผสมภาษณจะแจงวตถประสงค และปอนคำาถามโดยอธบายใหกลมผใหสมภาษณเขาใจอยางชดเจนแลวใหแตละคนตอบ ในขณะทตอบ ถาใครสงสยกถามทวนได วธการน!บางทกเรยกวากลมสนทนา

     ขอดและขอเสยของการสมภาษณเมอเปรยบเทยบกบวธการเกบรวบรวมขอมลแบบอน ๆ การสมภาษณมขอดหลายประการ ดงตอไปน!     1. ไดรบคำาตอบจากผใหสมภาษณอยางครบถวน ท!งจำานวนและลกษณะขอมลทตองการ      2. ขอมลทไดรบ มความคลาดเคลอนนอย เชอถอไดมากเพราะไดไปสมภาษณเหนมาโดยตรง      3. สรางความเชอมนใหแกท!งผใหสมภาษณและผวจย     4. เปนวธทสามารถแยกขอเทจจรง ความเหน และอารมณออกจากกนได     5. รวบรวมขอมลไดเกอบทกลกษณะท!งทเปนขอมลสวนตว ขอมลทยงยากซบซอน หรอขอมลทแอบแฝงดวยอารมณ ความรสกของผใหสมภาษณ     6. เปนวธททำาใหไดขอเทจจรงเพมเตมจากทตองการ ดวยการสงเกตสหนา ทาทาง การพด และคำาตอบ     7. ในขณะสมภาษณ ถาสงสยของใจอะไรสามารถสอบถาม ทบทวนกนไดทนท และทำาใหเขาใจกนไดทกประเดน       5. การสงเกต (Observation) เปนวธการหนงทใชเปนเครองมอเกบรวบรวมขอมลการวจยโดยการใชประสาทสมผสของผสงเกต แลวผสงเกตเปนฝายบนทกสงทสงเกตได อาจบนทกไดหลาย การวจยทางสงคมศาสตร นยมแบงการสงเกตออกเปน 2 ประเภทใหญ ๆ คอ     5.1 การสงเกตแบบไมมโครงสราง (Unstructured

Observation) เปนการสงเกตทไมไดกำาหนดรายการสงทจะตองสงเกตไวอยางแนนอน      5.2 การสงเกตแบบมโครงสราง (Structured Observation) เปนการสงเกตทม การกำาหนดรายการสงทตองสงเกตไวลวงหนาวาจะสงเกตอะไรบาง จะสงเกตเมอไร ดงน!นการสงเกตแบบน!จำาเปนตองใชแบบสงเกตทจดเตรยมไวกอน แบบสงเกตจะชวยใหผสงเกตสามารถสงเกตพฤตกรรมไดครบถวนการจำาแนกการสงเกตโดยใชเงอนไขการมสวนรวมในเหตการณทเขาไปสงเกต แบงไดเปน 2 ประเภทคอ       1. การสงเกตแบบมสวนรวม (Participant Observation) เปนการสงเกตทผสงเกตเขาไปมสวนรวมอยในเหตการณ การใชการสงเกตในการรวบรวมขอมลสำาหรบการวจยมขอด ดงน!      1. ขอเทจจรงดวยวธการสงเกตโดยตรง เพราะไดศกษาและสงเกตประเดนตาง ๆ ท!งหมดเกยวกบปรากฏการณน!น ๆ โดยตรง ทำาใหไดขอมลทมความเชอถอไดสง      2. ชวยใหไดขอมลทเปนตวแทนพฤตกรรมในสภาพการณและสภาวะการณตาง ๆ อยาง แทจรง      3. สามารถบนทกขอเทจจรงได ในระหวางทปรากฏการณทตองการสงเกต กำาลงเกดข!นจรง ๆ       4. ชวยใหไดขอเทจจรงทไมบดเบอน      5. ชวยใหเราสามารถรวบรวมขอมลบางอยางทผถกสงเกตไมเตมใจบอก      6. ชวยรวบรวมขอมลเพมเตมจากทไดดวยวธการอน      7. ชวยใหไดขอเทจจรงบางอยางทเปนผลพลอยได ซงอาจจะเกดข!นในระหวางการสงเกต โดยมความสำาคญตอการวจยน !นอยางยง                   ขนตอนการสรางเครองมอเกบรวบรวมขอมล        การสรางเครองมอเกบรวบรวมขอมลการวจยแตละประเภทจะมเทคนค

และวธการแตกตางกนไปแตกอาจกลาวถงข !นตอนในการสรางรวมกนได เปนข!นตอนใหญ ๆ 7 ข!นตอน คอ      1. การกำาหนดสงทตองการวด เปนการกำาหนดสาระสำาคญของสงทตองการวดหรอตวแปรทตองการวด (Trait หรอ Variable) ซงอาจกำาหนดเปนขอบเขตและโครงสรางของสงทตองการวด 2. การเลอกประเภทของเครองมอ เครองมอทใชในการเกบขอมลการวจย มหลายประเภทตามทกลาวมาแลว ผวจยจะตองเลอกเครองมอทเหมาะสมกบลกษณะขอมลของสงทตองการวด       3. การเขยนขอคำาถามและจดฉบบ เมอเลอกประเภทของเครองมอแลว กดำาเนนการเขยนขอคำาถามทจะใชวดตามลกษณะของเครองมอชนดน!น ๆ รวมท!งเขยนรายละเอยดของสวนประกอบอน ๆ ของเครองมอทจดข!นในข!นตอนน!ยงเปนฉบบราง ยงไมเหมาะทจะนำาไปใชในการเกบรวบรวมขอมล     4. การตรวจสอบความตรง เปนการตรวจสอบความถกตองและความครบถวนของ พฤตกรรมทตองการวด ความตรง (Validity) ของเครองมอ หมายถง ความสามารถวดไดในสงทตองการวด ความตรงจงเปนคณสมบตทสำาคญทสดของเครองมอวดทก      5. การปรบปรงแกไขฉบบกอนทดลองใช เปนการปรบปรงแกไขเครองมอโดยพจารณาจากขอคดเหนของผทรงคณวฒตรวจสอบในขอ 4      6. การทดลองใชเครองมอ เปนการนำาเครองมอทไดปรบปรงแกไขแลวในขอ 5 ไปทดลองใชเกบรวบรวมขอมลจากแหลงขอมลทไมใชกลมตวอยางแตมลกษณะคลายคลงกนกบกลมตวอยาง แลวนำาขอมลมาวเคราะหเพอหาคณภาพของเครองมอ      7. การปรบปรงแกไขเปนฉบบใชจรง เปนการปรบปรงแกไขเครองมอใหมคณภาพสงข!น โดยพจารณาจากผลการวเคราะหคณภาพของเครองมอในขอ

การตรวจสอบคณภาพเครองมอทใชในการวจย

     การตรวจสอบคณภาพเครองมอ    กอนนำาเครองมอเกบรวบรวมขอมลไปใชในการเกบรวบรวมขอมลการวจย จำาเปนตองมการตรวจสอบคณภาพของเครองมอเสยกอน เพอใหแนใจวามคณภาพสง คณภาพของเครองมอมหลายประการ ซงทสำาคญ ๆ ม 4 ประการคอ ความตรง ความเทยง ความยาก และอำานาจ   ความตรง ความตรง อาจพจารณาความหมายในลกษณะทใชประโยชนได 3 ประการ คอ

1) ความตรงทสามารถสรางความสมพนธเชงปฏบตการกบตวแปรเฉพาะได หมายความวา ผลของการวดของเครองมอรวบรวมขอมลน!นสามารถใชคาดคะเนไดวา จะมการแสดงพฤตกรรมอยางใดอยางหนงตามตองการ

2) ความตรงทมลกษณะทเปนตวแทนสาระสำาคญทมอยในโลกของเรองน!นคอ สาระสำาคญของเครองมอรวบรวมขอมลทสรางไววดไดตรงกบสาระสำาคญของสงทต!งเปาหมาย หรอวตถประสงคของการวจยทกำาหนดไว

3) ความตรงทวดคาของคณสมบต พฤตกรรมของบคคลไดกลาวคอ ผลของการรวบรวม ขอมลทวดไดจะแสดงลกษณะอยางใดอยางหนงทเปนคณสมบตทางจตวทยาของบคคลน!น ๆ ได

        ความตรงของเครองมอเกบรวบรวมขอมลมหลายชนดไดแก       1.1 ความตรงเชงเน!อหา       1.2 ความตรงเชงโครงสรางทฤษฎ       1.3 ความตรงเชงเกณฑ

การแปลความหมายขอมล

         การแปลความหมายขอมล หมายถง การอธบายผลของการวเคราะหขอมล สรปผลทไดจากการวเคราะหขอมล ใหเกยวโยงกบวตถประสงคของการวจย ขอผดพลาดในการแปลความหมายขอมลทผ

วจยมกจะปฏบตบอย ๆ กคอแปลความหมายวาคาไดน !นหมายถงอะไรและในบางคร!งผวจยจะนำาตารางแสดงผลการวเคราะหขอมลมารวมกนไวตอนหนงแลวไปแปลความหมายไวตอนหลง ซงทำาใหไมสะดวกแกผอานอยางยง การแปลความหมายขอมลน !นควรจะอยตอจากตารางแสดงผลการวเคราะหขอมลทนท เมอจบตารางแสดงผลการวเคราะหขอมลหนงกแปลความหมายขอมลทนท นอกจากวาในบางคร !งตารางแสดงผลการวเคราะหขอมลของสองตารางควบกนไปได แตไมใชวาเสนอตารางผลการวเคราะหขอมลรวมไวตอนหนงแลว ไปแปลความหมายขอมลไวอกตอนหนง

        ปญหาประการหนงทเกดข!นในการวจยคอ หลงจากวเคราะหขอมลเสรจเรยบรอยแลว ผวจยไมทราบวาจะสรางตารางในการเสนอผลการวเคราะหขอมลอยางไร ไมทราบวาจะแปลความหมายคาทไดอยางไร ผเขยนพยายามรวบรวมลกษณะตาง ๆ ทจะใชในการสรางตารางและแปลความหมายขอมลในกรณทใชคาสถตตาง ๆ กนมาเสนอแนะไวเปนแนวทางในการสรางและการแปลความหมายขอมลดงน!

1. ตวอยางการสรางตารางและการแปลความหมายขอมล เมอผวจยใชสถต รอยละใน การวเคราะหขอมล

2.ตวอยางการสรางตารางและการแปลความหมายขอมล เมอผวจยใชคาสถตสมประสทธสหสมพนธในการศกษาความสมพนธ ระหวางตวแปรตาง ๆ

3. ตวอยางการสรางตารางและการแปลความหมายขอมล เมอผวจยตองการทจะศกษาลกษณะตางๆ จากกลมตวอยางเพยงกลมเดยวแลวอางองกลบไปหากลมประชากรโดยการทดสอบสมมตฐาน

4. ตวอยางการสรางตารางและการแปลความหมายขอมลในลกษณะทผวจยตองการศกษาเปรยบเทยบคาเฉลยระหวางกลม 2 กลม ในกรณ

5. ตวอยางการสรางตารางและการแปลความหมายขอมลในลกษณะทผวจยตองการศกษาเปรยบเทยบคาเฉลย ระหวางกลมต!งแตสองกลมข!นไปในกรณทม ตวแปรอสระตวเดยว ไมมตวแปรเกนอน ๆ

6. ตวอยางการสรางตารางและการแปลความหมายขอมลในลกษณะทผวจยตองการศกษาเปรยบเทยบคาเฉลยระหวางกลมในกรณทมตวแปรอสระมากกวา 1 ตว

จรรยาบรรณนกวจย          คณะกรรมการบรหารสภาวจยแหงชาต ในการประชมเมอวนท 8 เมษายน 2541 ไดกำาหนดจรรยาบรรณนกวจยข!น เพอใชเปนแนวหลกเกณฑ ควรประพฤตของนกวจยทวไป ไมวาสาขาวชาการใด ๆ โดยใหมลกษณะเปนขอพงสงวรณคณธรรม และจรยธรรมในการทำางานวจยของนกวจยไทย ดงน! (สภาวจยแหงชาต , 2541)     “นกวจย หมายถง ผทดำาเนนการคนควาหาความรอยางเปนระบบ” เพอตอบประเดนทสงสย โดยมระเบยบวธอนเปนทยอมรบในแตละศาสตรทเกยวของ ระเบยบวธดงกลาวจงครอบคลมท !งแนวคด มโนทศน และวธการทใชในการรวบรวมและวเคราะหขอมล     “จรรยาบรรณ หมายถง หลกความประพฤตอนเหมาะสม แสดง”ถงคณธรรมและจรยธรรมในการประกอบอาชพ ทกลมบคคลแตละสาขาวชาชพประมวลข!นไวเปนหลกเพอใหสมาชกในสาขา วชาชพน!น ๆ ยดถอปฏบตเพอรกษาชอเสยงและสงเสรมเกยรตคณของสาขาวชาชพของตนจรรยาบรรณในการวจย        ดวยเหตน!สภาวจยแหงชาตจงกำาหนด จรรยาบรรณนกวจย ไวเปนแนวทางสำาหรบนกวจยยดถอปฏบต เพอ“ ”

ใหการดำาเนนงานวจยต!งอยบนพ!นฐานของจรยธรรมและหลกวชาการทเหมาะสม ตลอดจนประกนมาตรฐานของการศกษาคนควา ใหเปนไปอยางสมศกดศรและเกยรตภมของนกวจยไว 9 ประการ ดงน!      1. นกวจยตองซอสตยและมคณธรรมในทางวชาการและการจดการ      2. นกวจยตองตระหนกถงพนธกรณในการทำางานวจย ตามขอตกลงททำาไวกบ หนวยงานทสนบสนนการวจย และตอหนวยงานทตนสงกด      3. นกวจยตองมพ!นฐานความรในสาขาวชาการททำาวจย     4. นกวจยตองมความรบผดชอบตอสงทศกษาวจย ไมวาจะเปนสงทมชวตหรอไมมชวต      5. นกวจยตองเคารพศกดศร และสทธของมนษยทใชเปนตวอยางในการวจย      6. นกวจยตองมอสระทางความคด โดยปราศจากอคตในทกข !นตอนของการทำาวจย      7. นกวจยพงนำาผลงานวจยไปใชประโยชนในทางทชอบ      8. นกวจยพงเคารพความคดเหนทางวชาการของผอน