ปัญหาพิเศษ · 2017-10-12 · ติดเชื้อเป็นเกณฑ์เบื้องต้นส าหรับ ... in small experimental plots

ปญหาพเศษ

เรอง

การตอบสนองของขาวโพดสายพนธแท 30 สายพนธ ตอการเขาท าลายของ เชอ Sugarcane mosaic virus สาเหตโรคใบดางของขาวโพดหวาน

Responses of Thirty Corn Inbred Lines to Infection by Sugarcane Mosaic Virus

โดย

นายสราวฒ บญสอน

สาขาวชาเทคโนโลยชวภาพทางการเกษตร คณะเกษตร ก าแพงแสน

PROGRAM IN AGRICULTURAL BIOTECHNOLOGY FACULTY OF AGRICULTURE KAMPHAENG SAEN

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร KASETSART UNIVERSITY

พ.ศ. 2550 ปญหาพเศษปรญญาตร

สาขาวชาเทคโนโลยชวภาพทางการเกษตร

เรอง


Responses of Thirty Corn Inbred Lines to Infection by Sugarcane Mosaic Virus

โดย

นายสราวฒ บญสอน

ควบคมและอนมตโดย

………………………………………… วนท...........เดอน พฤษภาคม พ.ศ 2551 ( ผศ.ดร.พสสวรรณ เจยมสมบต )


Responses of Thirty Corn Inbred Lines Infection by Sugarcane Mosaic Virus

สราวฒ บญสอน

บทคดยอ

ทดสอบการตอบสนองของขาวโพดสายพนธแท 30 พนธ ตอการเขาท าลายของเชอ Sugarcane

mosaic virus (SCMV) สาเหตโรคใบดางของขาวโพดหวาน โดยการปลกเชอดวยวธทาน าคนของใบขาวฟางทเปนโรคลงบนใบของตนกลาขาวโพดแตละพนธ ๆ ละ 12 ตน ทปลกในแปลงทดลองขนาดเลก หลงจากนนตรวจดลกษณะอาการของโรค อตราการตดเชอ และปรมาณเชอในใบขาวโพด เพอน ามาประเมนความตานทานโรคของขาวโพดแตละสายพนธ หลงจากปลกเชอแลว 21 วน พบวา ขาวโพดทเปนโรคมลกษณะอาการใบดางลายไปตามแนวเสนใบ หรอเปนจดสขาวหรอสเหลองกระจายทวทงใบ โดยทความรนแรงของอาการมความแตกตางกนไปตามสายพนธขาวโพด และมอย 9 สายพนธทมความแปรปรวนของอาการในแตละตน เมอครบ 40 วน ท าการตรวจสอบเชอ และตรวจวดปรมาณเชอ SCMV ในใบขาวโพดดวยเทคนค ELISA เพอศกษาอตราการตดเชอและความตานทานตอเชอ พบวามขาวโพด 9 สายพนธ ทตดเชอทงหมดทกตน (รอยละ 100) และม 2 สายพนธ ทตดเชอในอตราต าสดรอยละ 8.3 สายพนธอนนอกนนมอตราการตดเชอแตกตางกนออกไป ส าหรบปรมาณเชอซงอานจากคา ELISA พบวาสายพนธทออนแอตอโรค มคาELISA สงสดถง 1.045 และปรมาณเชอไมสมพนธโดยตรงกบความรนแรงของอาการบนใบ ผลการประเมนการตอบสนองตอเชอ SCMV ของขาวโพดทง 30 สายพนธ พบวามขาวโพด 5 สายพนธทไมเปนพชอาศยของเชอ (Immune) 10 สายพนธจดเปนพนธตานทาน (Resistance) 13 สายพนธ จดเปนพนธออนแอ (Susceptible) และม 2 สายพนธทจดเปนพนธทนทาน (Tolerance) ผลการศกษาชใหเหนวา อตราการตดเชอของสายพนธขาวโพดมความสอดคลองกบผลการประเมนระดบความตานทานโรคนในขาวโพดทไดจากการคดคะแนนรวมของระดบความรนแรงของอาการ อตราการตดเชอ และปรมาณเชอ มากกวาการใชลกษณะอาการ หรอปรมาณเชอ จงเสนอแนะใหใชอตราการตดเชอเปนเกณฑเบองตนส าหรบคดเลอกสายพนธขาวโพดตานทานโรค ค าส าคญ : Sugarcane mosaic virus (SCMV), ELISA, ขาวโพด, สายพนธแท, อาการ ปญหาพเศษ : ปรญญาตร สาขาเทคโนโลยชวภาพทางการเกษตร คณะเกษตร ก าแพงแสน

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร อาจารยทปรกษา : ผศ.ดร.พสสวรรณ เจยมสมบต ปทพมพ : 2551 จ านวนหนา : 46

Responses of Thirty Corn Inbred Lines Infection by Sugarcane Mosaic Virus

Saravoot Boonsorn

Abstract

Responses of 30 sweet corn inbred lines to the infection by Sugarcane mosaic virus

(SCMV) was investigated in field conditions. Twelve seedlings of the tested lines were planted in small experimental plots and inoculated by rubbing leaves with crude sap from SCMV-infected sorghum. To evaluate resistance lines, symptoms, infection percentage, and virus titre in corn leaves were determined. Plants exhibited typical white or yellow streak mosaic along the veins at 21 days post inoculation (dpi) with different degrees of severity among the lines. Ten lines showed variated symptoms among replications. By using ELISA for virus detection, 9 lines were 100% infected, and 2 lines showed the lowest infection rate of 8.3%. Relative virus concentration as determined by ELISA value was 1.045 for the highest level in one susceptible line although symptom severity did not directly related to virus titre. Evaluation of disease resistance was performed by combining the degrees of symptom severity, the infection percentage and the relative concentration of virus. Results showed that 5 lines were non-host of SCMV, 10 were resistant, 13 were susceptible and two of them were tolerant. The obtained results indicated that infection percentage was mostly correlated to the resistant level rather than symptomatology or virus titer and it could be used for primary evaluation of plant responses to SCMV infection. Key words : Sugarcane mosaic virus (SCMV), ELISA, DMRT, Inbred line, corn Degree : Bachelor of Science, Program in Agricultural Biotechnology, Faculty of Agriculture Kamphaeng Saen, Kasetsart University Advisor : Assist. Prof. Dr. Pissawan Chiemsombat Year : 2551 Page : 46

ค านยม ขาพเจาขอกราบขอบพระคณ ผศ.ดร.พสสวรรณ เจยมสมบต อาจารยทปรกษาปญหาพเศษทคอยใหความสนใจและใสใจ ใหค าแนะน า ค าปรกษา ตรวจทานเอกสาร ตลอดจนความชวยเหลอในทกๆดาน จนท าใหปญหาพเศษเลมนเสรจลงไดดวยด กราบขอบพระคณ คณครและอาจารยทกทานทอบรมพร าสอน และใหความรขาพเจาตงแตพนฐานจนถงปจจบน จวบจนสรรคสรางผลงานนส าเรจ ขอขอบพระคณพอมสา หลาพรหม พพศกด พดทอง และพๆทกคนในหองปฏบตการA410 หองปฏบตการA427 ทคอยใหค าแนะน าและความชวยเหลอตลอดจนความรในเรองการใชอปกรณตางๆในหองปฏบตการเปนอยางด ขอขอบพระคณส าหรบทกก าลงแรงใจจากผองเพอน คนใกลชดโดยเฉพาะอยางยงพอกบแมทชวยเปนแรงใจผลกดนใหขาพเจาท างานไดอยางสมบรณ สราวฒ บญสอน พฤษภาคม 2551

สารบญ หนา สารบญตาราง i สารบญภาพ ii ค าน า 1 วตถประสงค 3 สถานทท าการทดลองและระยะเวลาท าการทดลอง 3 การตรวจเอกสาร 4 อปกรณและวธการ 11 ผลการทดลอง 15 วจารณผลการทดลอง 22 สรปผลการทดลอง 24 เอกสารอางอง 25 ภาคผนวก 29

สารบญตาราง

ตารางท

หนา

1 เปรยบเทยบลกษณะอาการของโรคกบคา ELISA หลงการปลกเชอแลว 21วน และ 40 วน ในสภาพแปลงปลก

18

2 อตราและระดบการตดเชอ SCMV ของขาวโพดสายพนธแท หลงการปลกเชอ 21 วน และ 40 วน

19

3 ประเมนระดบความตานทานโรคของขาวโพดสายพนธแท 20

4 อตราความสอดคลองของวธการทดสอบกบผลการประเมน 21

5 การตรวจสอบปรมาณเชอ SCMV ดวยเทคนค ELISA 30

สารบญภาพ

ภาพท หนา

1 แผนทโครโมโซมทง 10 ค ของขาวโพดหวาน

5

2 แผนทพนธกรรมของยนตานทานเชอ SCMV และยนตานทานทวางตวบนโครโมโซมคท 3 และ 6 ของขาวโพดหวาน

9

3 การประเมนอาการของขาวโพดหวานหลงปลกเชอไวรส Sugarcane mosaic virus (SCMV) หลงการปลกเชอ 21 วน

17

การตอบสนองของขาวโพดสายพนธแท 30 สายพนธ ตอการเขาท าลายของ

เชอ Sugarcane mosaic virus สาเหตโรคใบดางของขาวโพดหวาน Responses of Thirty Corn Inbred Lines to Infection by

Sugarcane Mosaic Virus

ค าน า

ประเทศทเปนผผลตขาวโพดหวานทส าคญของโลกไดแก สหรฐอเมรกา ฮงการ ฝรงเศส และไทย ในป พ.ศ. 2546 ประเทศสหรฐอเมรกาเปนผ สงออกขาวโพดหวานบรรจกระปองรายส าคญของโลกมผลผลตสงออกจ านวน 133,094 ตน ซงลดลงจากปกอนทมจ านวน 143,357 ลานตน หรอลดลงรอยละ 7.16 ท าใหสหรฐฯ มสวนแบงขาวโพดหวานบรรจกระปองทซอขายในตลาดโลกลดลงเหลอ 33% เนอง จากฮงการและไทยเขามามสวนแบงการตลาดเพมขนเปน 34 % และ 20% ตามล าดบ ประเทศผ เขาขาวโพดหวานบรรจกระปองทส าคญคอ ญป น รสเซย เกาหลใต และไตหวน (ส านกนโยบายเศรษฐกจการพาณชย, 2547) ไทยเปนประเทศนอกสหภาพยโรปทครอบครองอนดบหนงในตลาดขาวโพดหวานบรรจกระปองทสหภาพยโรปน าเขามาโดยตลอด ซงไทยครอบครองสวนแบงตลาดน าเขาขาวโพดหวานบรรจกระปองจากประเทศนอกสหภาพยโรปถงรอยละ 74.0 มลคาการน าเขาขาวโพดหวานบรรจกระปองจากไทยของสหภาพยโรปเพมขนอยางกาวกระโดดในชวงป 2545-2547 เปนตนมา (ศนยวจยกสกรไทย, 2549)

การปลกขาวโพดหวานของไทยประสบปญหาจากไวรสทส าคญอยางนอย 2 ชนด ไดแก โรคใบดาง และโรคใบดางประจดเหลอง โรคใบดางทเกดจากเชอ Sugarcane mosaic virus (SCMV) เปนโรคทมความส าคญมากในหลายภมภาคของโลก ตนทเปนโรคมอาการใบซดเหลอง (chlorosis) ตนเตยแคระ (stanting) (Fuchs and GrÜntzig, 1995) ใบและล าตนเกดจดตาย (necrotic) (Zambrano et al., 2003) สงผลใหผลผลตลดลงในขาวโพดพนธออนแอ (Fuchs and GrÜntzig,1995) ซงอาการมความแตกตางกนไปในแตละพนท (Ford et al.,1989; Jiang et al., 2002) ในประเทศไทยพบอาการของโรคใบดางลายและดางขด ในแปลงปลกในจงหวดนครราชสมา ขอนแกน และเชยงราย ในชวงเดอนธนวาคม 2548 ถงเดอนกมภาพนธ 2550 (พสสวรรณ และคณะ, 2550) เนองจาก SCMV มเพลยออนเปนพาหะถายทอดโรคแบบ non persistence การควบคมดวยสารเคมจงไมประสบความส าเรจ (Xia et al.,1999) รวมทงไมมสารเคมใดๆสามารถก าจดโรคทเกดจากไวรสไดอยางสนเชง แนวทางหนงทสามารถปองกนการตดเชอ SCMV ใหกบขาวโพดคอการปลกขาวโพดพนธตานทาน

ในการทดลองนไดท าการทดสอบการตอบสนองตอไวรสขาวโพดสายพนธแท 30 สายพนธ ทไดรบจากศนยวจยขาวโพดและขาวฟางแหงชาต เพอประเมนความตานทานตอการเขาท าลายของเชอไวรส Sugarcane mosaic virus (SCMV) รวมทงศกษาเทคนคส าหรบคดเลอกพนธตานทานโรคในสภาพแปลงปลก

วตถประสงค

1. เพอทดสอบการตอบสนองของสายพนธขาวโพดตานทานตอเชอ Sugarcane mosaic virus (SCMV) 2. เพอศกษาเทคนคส าหรบคดเลอกพนธตานทานโรคในสภาพแปลงปลก

สถานทท าการทดลองและเกบขอมล

หองปฏบตการ A410 อาคารปฏบตการวจยเทคโนโลยชวภาพเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตก าแพงแสน แปลงปลกพช ภาควชาโรคพช คณะเกษตร ก าแพงแสน

ระยะเวลาททดลอง

ธนวาคม 2550 ถง มนาคม 2551

ตรวจเอกสาร

1. ขาวโพด ขาวโพดเปนธญพช (cereal crops) ทชาวอนเดยนแดงและชาวพนเมองในทวปอเมรกา

ตอนกลางและตอนใต ใชเปนอาหารมาตงแตกอนทครสโตเฟอร โคลมบสจะคนพบทวปอเมรกาในป ค.ศ.1491 นนขาวโพดไดแพรกระจายเขาไปในทวปยโรป อาฟรกา และเอเชย มการผลตโดยทวไปในเขตอบอน (temperate) เขตอากาศกงรอนชน (subtropic) และพนทราบเขตรอน (lowland tropic) ขาวโพดเปนพชตระกลหญา (Family Gramineae) จดอยใน Tribe Maydeae มชอวทยาศาสตรวา Zea mays L. ประกอบดวยโครโมโซม 10 ค (ภาพท 1) เปนพชลมลก ล าตนเดยวตงตรง ใบของขาวโพดประกอบดวยกาบใบ (leaf sheath) ทหมล าตนและมแผนใบ (leaf blade) ทกางสลบบนสวนของล าตน มชอดอกตวผและชอดอกตวเมย แยกอยคนละสวนบนตนเดยวกน (monoecious annual) (ราเชนทร, 2539) ขาวโพดจะสามารถเตบโตเปนตนขาวโพดสมบรณเตมทภายใน 50 วน และจากนนภายใน 100 วนจะสามารถสรางเมลดได เมลดขาวโพดมองคประกอบทส าคญ ไดแก แปง โปรตน ไขมน และวตามนทมคณคา ท าใหมนษยน าขาวโพดมาใชเปนอาหาร นอกจากน สวนทเหลอของตนขาวโพดหลงจากการเกบเกยวฝกและเมลดไปแลว ยงเปนประโยชนอกมาก เชน น าสวนของล าตนมาใชเปนอาหารหยาบส าหรบเลยงสตวไดอก ดวยคณคาทางอาหารจากคณสมบตทางเคมทเหมาะสมของแปง น าตาล ไขมน และโปรตนทสกดไดจากเมลดขาวโพด ท าใหสามารถน าขาวโพดมาใชในเชงอตสาหกรรมไดหลายชนด ขาวโพดจงมคณประโยชนทงในดานเปนอาหารของมนษยและสตว รวมทงเพอการอตสาหกรรม (ทวศกด, 2540)

ภาพท 1 แผนทโครโมโซมจากการน า 87 polymophism ทไดจาการตดดวยเอนไซมตดจ าเพาะและใช

เครองหมายโมเลกล microsatellite 7 ตว จาก 219 F3 ทไดจากการผสมพนธระหวาง D32xD145 และจากการประมาณต าแหนงทไดจาก 5 Quantitative Trait Loci (QTL) ประกอบดวย Scm1 และ Scm2 ซงเปนยนตานทานตอ Sugarcane mosaic virus (SCMV) และมยนตานทานตอไวรสและเชอราทกอใหเกดโรคในขาวโพดจากรายงานสงตพมพ 3 minor QTL ทตานทานตอ SCMV ไดจาก QSMC. † = ต าแหนงในแผนทโครโมโซมยงไมไดตพมพมากอน * = ความถจโนไทปไดจาก Mendalian expectation, (1:2:1, 3:1)

ทมา Xia et al., 1999

2. โรคทส าคญของขาวโพดทเกดจากไวรส

ไวรสเปนสาเหตส าคญของการเกดโรคในขาวโพดทวโลก เชอไวรสบางชนดสามารถแพรกระจายไดทวตนบางชนดแพรกระจายไดเฉพาะจดอาการทพบบอย ๆ เมอขาวโพดถกเชอไวรสเขาท าลาย คอ สของใบจะเปลยนไปในรปแบบตาง ๆ กน เชน เขยวสลบเหลอง ดางแบบ mosaic จดสซดแบบ chlorotic เปนขดสน ๆ แบบ streak หรอเปนจดวงแหวน บางครงพบวาใบมสเขยวเขมผดปกต ใบมสมวง หรอคอนขางแดง ใบยน ขอบใบฉกขาด เมอสมผสบนผวใบอาจจะพบวามจดนน ใบจะเปราะหกไดงาย ใบทเพงคลออกมาใหมจะบดเปนเกลยว อาการเหลานแสดงใหเหนถงความผดปกตของลกษณะทางกายภาพ ตนจะแสดงอาการเตยแคระเมอไดรบเชอในระยะแรกของการเจรญเตบโต (Toler, 1985) เชน Maize dwarf mosaic potyvirus (MDMV) และ Maize mosaic rhabdovirus (MMV) เปนตน บางชนดแพรกระจายไดเฉพาะจด เชน Maize leaf fleck virus และ Maize white line mosaic virus (MWLMV) ขาวโพดทเปนโรคทเกดจากเชอไวรส Maize dwarf mosaic virus (MDMV) และMaize streak virus จะท าใหผลผลตลดลงเปนอยางมาก (Donald, 1999) ปญหาจากเชอไวรสทประสบกบการปลกขาวโพดทส าคญมอยางนอย 2 ชนด ไดแก โรคใบดาง และโรคใบดางประจดเหลอง โรคใบดางทเกดจากเชอ Sugarcane mosaic virus (SCMV) เปนโรคทมความส าคญมากในหลายภมภาคของโลก ตนทเปนโรคมอาการใบซดเหลอง (chlorosis) ตนเตยแคระ (stanting) (Fuchs and GrÜntzig, 1995) ส าหรบประเทศไทย ตลอดชวงเวลาทมการปลกขาวโพดอยางกวางขวางนน โรคไวรสทพบและมโอกาสท าความเสยหายรนแรงแกขาวโพดไดแก Brome mosaic virus ไวรสใบจดนนแคระขาวโพด (Maize rough dwarf virus, MRDV) และทพบมากทสด คอไวรสใบดางแคระขาวโพด (Maize dwarf mosaic virus, MDMV) (ธระ, 2532) จากการวเคราะหล าดบนวคลโอไทดและกรดอะมโนของไวรสใบดางแคระขาวโพดของประเทศไทยทง 3 ไอโซเลท ทเกบตวอยางจาก จงหวด นครราชสมา สระบร และตาก พบวาเชอไวรสใบดางทเกดโรคในขาวโพดของประเทศไทยมความคลายคลงกบกลมของเชอไวรสใบดางแคระขาวโพดสายพนธ GD (SCMV-GD) ของประเทศจนมากทสด (วนวสา, 2551) เชอ SCMV ไอโซเลทในประเทศไทย มอตราการตดเชอในขาวฟาง 15-92 เปอรเซนต มอตราการตดเชอในขาวโพด 17-90 เปอรเซนต มอตราการตดเชอในออย 0-88 เปอรเซนต จากความแปรปรวนดงกลาวสามารถใชเปนขอมลการปรบปรงพนธ ได (Gemechu et al., 2004)

3. Sugarcane mosaic virus (SCMV) สาเหตโรคใบดางของขาวโพดหวาน

แตเดมมการจดจนสโพทไวรสทแยกไดจากออยเรยกชอวา Sugarcane mosaic virus (SCMV) และทแยกไดจากขาวโพดเรยกวา Maize dwarf mosaic virus (MDMV) (Abbott and Tippet,1996; Louis and Knoke,1975) ตอมาไวรสทอยใน 2 จนสดงกลาวมการจดระบบใหมแบงเปน 4 กลมยอย (subgroup) ไดแก Sugarcane mosaic virus (SCMV), Maize dwarf mosaic virus (MDMV), Sorghum mosaic virus (SrMV) และ Johnsongrass mosaic virus (JGMV) โดยใชเกณฑสมบตทาง

เซรมวทยา ชววทยา และอณชวโมเลกล SCMV กอใหเกดลกษณะอาการใบดางคลายกนบนพชอาศยหลายชนดรวมทงมเพลยออนเปนพาหะ (Skukla et al., 1992)

พสสวรรณ และคณะ (2550) น าเชอ SCMV ไอโซเลท KR ทเตรยมไดคอนขางบรสทธมาตรวจดภายใตกลองจลทรรศนอเลกตรอน พบวา อนภาคไวรสมรปรางทอนยาวคดขนาดประมาณ 11 x 750 นาโนเมตร อนภาคไวรสเกาะตวกนเปนกลมกอนอยกบตะกอนทอาจจะเปนสวนหนงของเซลลพชและจะพบผลกโปรตน (inclusions bodies) แบบ laminate aggregate อยในไซโตพลาสซมของพชทเปนโรคซงเปนลกษณะเฉพาะของเชอ SCMV และโพทไวรส (Genus Potyvirus)

ยนโปรตนหอหมอนภาค (coat protein : cp) ของเชอ SCMV - KR มขนาด 942 คเบส วางตวเชอมอยกบยนทควบคมการสงเคราะหเอนไซมโพลเมอรเรส (Nlb) โดยยน CP มล าดบนวคลโอไทด คลายคลงกบยนและโปรตน CP ของ SCMV-UT, SCMV-UD ไอโซเลททไดจากออย และ SCMV-SB ซงเปนไอโซเลททแยกไดจากขาวโพดทพบในประเทศไทย ซงเคยมรายงานมากอนหนาของน (Gemechu et al., 2006) ทระดบ 97 เปอรเซนต SCMV ทกไอโซเลทจากประเทศไทยอยคลสเตอรเดยวกน แตแยกจากคลสเตอรไอโซเลทจากประเทศจน และประเทศอนๆ (พสสวรรณ และคณะ, 2550)

คนงนตย และคณะ (2549) พบวา ล าดบนวคลโอไทดทสงเคราะหไดของยนโปรตนหอห มอนภาคของเชอใบดางแคระขาวโพด (MDMV-B) ซงปจจบนจดอยใน subgroup ของ SCMV ไอโซเลทตางๆทรวบรวมไดจากจงหวดสระบร นครราชสมา และตากมขนาดเทากบ 939 นวคลโอไทด ซงก าหนดการสรางโพลเปปไทดขนาด 313 กรดอะมโน โดยในสวน CP ยนจะพบล าดบกรดอะมโนทเปนสวนอนรกษ DAG ภายในชวง 5-12 กรดอะมโนทมหนาทเกยวกบการถายทอดโรคดวยเพลยออน (aphid transmission) (Salomon and Franc, 1995) 4. ลกษณะอาการและการแพรระบาด

เชอ SCMV ท าใหเกดอาการใบซดเหลอง ตนเตยแคระ ใบและล าตนเกดจดตาย (Fuchs and GrÜntzig, 1995; Zambrano et al.,2003) อาการใบดางลายและดางขด (พสสวรรณ และคณะ,2550) โดยสวนใหญ พบวาเชอ SCMV จะแพรระบาดมากกวาเชอ MDMV ในประเทศเยอรมนน (Fuchs and GrÜntzig, 1995) และในประเทศจน (Wang et al., 2003) ส าหรบประเทศไทย พบวา เมอป พ.ศ. 2538 แปลงผลตขาวโพดไรพนธลกผสม 3504 และ 3601 มการระบาดของโรคใบดาง SCMV ในพนทศนยวจยขาวโพดและขาวฟางแหงชาต อ.ปากชอง จ.นครราชสมา และในชวงเดอนธนวาคม พ.ศ. 2547 มการระบาดอยางรนแรงในแปลงขาวโพดฝกสดของเกษตรกร อ.ครบร จ.นครราชสมา บางแปลงผลผลตไดรบความเสยหายถง 100 เปอรเซนต (ประชม และคณะ, 2547) พสสวรรณ และคณะ (2550) ปลกเชอ MCMV และ SCMV-KR แยกกน หรอรวมกนทง 2 เชอ บนขาวโพดหวานพนธอนทรย 2 พบวา เชอ MCMV มอตราการตดเชอ 80-100 เปอรเซนต ในขณะท SCMV-KR ตดเชอในอตรา 50-83 เปอรเซนต ส าหรบอาการใบดางและใบไหมอยางรนแรงบนขาวโพดหวาน เกดจากการเขาท าลายของเชอ MCMV

เพยงชนดเดยว หรอ MCMV รวมกบ SCMV-KR โดยความรนแรงของอาการขนกบพนธขาวโพด และพบวา ขาวโพดพนธอนทร 2 มความทนทานโรค สวนพนธอนทร 1 มความออนแอตอโรค วนวสา (2551) ไวรสใบดางทระบาดในขาวโพดและออยของประเทศไทยเปนไวรสทมความใกลชดกน และเปนชนดทแตกตางจากไวรสใบดางแคระขาวโพดและออยทมรายงานในตางประเทศ 5. ยนความตานทานตอเชอ Sugarcane mosaic virus (SCMV) ของขาวโพด

เมอปลกเชอ MDMV-A และหรอ SCMV-MB แตละชนดแยกกนหรอ 2 ชนดรวมกน ขาวโพดจะแสดงอาการความตานทานตอ MDMV-A มากกวา SCMV-MB โดยจะมความแตกตางกนของอาการทสงเกตได อาจจะเปนเพราะขาวโพดลกผสมมยน Mdm-1 (Kerns and Pataky, 1997) ยน 2 ยนหลกทตานทานตอเชอ SCMV คอ Scmv1 และ Scmv2 (เดมชอ Scm1 และ Scm2 ตามล าดบ) จากแผนทโครโมโซม Scmv1 อยบนโครโมโซมคท 6 ดานแขนสน และ Scmv2 อยแขนขางยาวใกลต าแหนงเซนโตรเมยรบนโครโมโซมคท 3 ซงไดจากการศกษาดวยการผสมพนธระหวาง D145 x D32 และวเคราะหดวย Quantitative trait loci (QTL) Analysis (Xia et al., 1999) วเคราะหดวยวธ

Bulked Segregent Analysis (BSA) (Xu et al., 1999) และวเคราะห QTL Analysis (Dussle et al., 2000) Yuan et al. (2003) ท าแผนทโครโมโซมโดยท า QTL Analysis โดยการผสมพนธระหวาง F7 กบ FAP1360A พบวา ต าแหนงความตานทานตอ Scmv1 ม 2 โลไซ คอ Scmv1a และ Scmv1b แตความตานทานตอเชอ SCMV จะมากนอยขนอยกบสภาวะแวดลอมดวย (Melchiger et al., 1998) Xia et al., (1999) ท า Minor Quantitative trait loci (QTL) Analysis พบวา โครโมโซมคท 1, 5 และ 10 มผลตอความตานทานเชนกน ความตานทานจะสมบรณเมอมยน Scmv1 และ Scmv2 ทงคดวยกน โดย Scmv1 จะมบทบาทในการยบยงการเกดอาการตลอดจนการพฒนาเจรญตอไปในระยะอนๆ ของเชอ SCMV สวนยน Scmv2 จะแสดงออกหลงตดเชอ (Xia et al., 1999; Dußle et al., 2000) Yuan et al. (2003) เปรยบเทยบ EcoRI/MseI AFLP (Eco-AFLP) marker กบ PstI/MseI AFLP (Pst-AFLP) (methylation insensitive) ดวยการวเคราะห Targeted Bulked Segregent Analysis (tBSA) พบวา Pst-AFLP marker สามารถเขาใกลต าแหนงยน Scmv1 บนโครโมโซมค 6 ไดดกวา Eco-AFLP marker Kerns and Pataky (1997) กลาววา ไมมขาวโพดลกผสมพนธการคาใดทตานทานตดเชอ ได 100 เปอรเซนต แตระดบความตานทานทไดจากการผสมพนธกเพยงพอทจะลดผลกระทบจากอาการเตยแคระและใบดางลายของผลผลตได

ภาพท 2 แผนทพนธกรรมของยนทตานทานตอเชอ Sugarcane mosaic virus (SCMV) วางตวอยบน โครโมโซมคท 3 และ 6 ของขาวโพด ทไดจากการผสมพนธระหวาง D32xD145 F2.3 mapping population (PopA) ยนตานทานทวางตวบนโครโมโซมคท 3 ไดแก RGA pic 13 pic21 และยน

ตานทานตอ SCMV (Scm2), Maize mosaic virus (Mv1), Wheat streak mosaic virus (Wsm2), High plains virus (HPV) และ Maize chlorotic dwarf virus (MCDV) ยนตานทานทวางตวบนโครโมโซมคท 6 ไดแก pic 19 และยนตานทานตอ SCMV (Scm1), WSMV (Wsm1), HPV (HPV), Souther corn leaf blight (rhm1) และ Sorghum bacterial stripe (Rpa)

ทมา Quint, 2001

6. การถายทอดเชอไวรสโดยเพลยออนแมลงพาหะ พสสวรรณ และคณะ (2550) พบวา การถายทอดเชอ SCMV-KR ดวยเพลยออนขาวโพดสเขยว

(Rhopalosiphum madis(Fitch) (Homoptera:Aphididea))โดยใหเวลาเพลยดดกนขาวฟางเปนโรคจากเชอ SCMV นาน 10-30 นาท มอตราการถายทอดโรค 14.28 เปอรเซนต บนพนธอนทร 2 และ 20.4 เปอรเซนต บนพนธบานสวน ในขณะทการถายทอดเชอ SCMV-KR จากขาวโพดไปสขาวโพด พบเพยง 1 ตน ส าหรบการถายทอดโรคในขาวฟางพนธ UT432B พบวามการถายทอดโรคในอตรา ตงแต 14.28-25 เปอรเซนต แตไมพบการถายทอดไปสขาวฟางพนธ SB60

เพลยออนขาวโพดสเขยวถายทอดเชอไวรส SCMV-KR ไดในแบบ Stylet-born (non-persistent) แสดงใหเหนถงประสทธภาพของเพลยออนทจะเปนพาหะในการแพรระบาดโรค รวมถงชใหเหนความส าคญของการดแลควบคมพชอนทอาจจะเปนแหลงอาศยขามฤดของเชอ SCMV เชน ขาวฟาง หรอ วชพช (พสสวรรณ และคณะ, 2550) 7. การตอบสนองของสายพนธขาวโพดและความหลากหลายของอาการ

พสสวรรณ และคณะ (2550) ปลกเชอดวยวธกลบนตนกลาขาวโพดอาย 10 วน ศกษาการตอบสนองตอเชอ MCMV ในขาวโพด10 สายพนธ โดยการจดระดบความรนแรงของอาการ รวมกบตรวจสอบปรมาณเชอดวยเทคนค ELISA พบวา มขาวโพดทจดเปนพนธออนแอ 7 สายพนธ ไดแก พนธ อนทร 1, 27127, บานสวน, K46, Sugar75, BW852 และ Hybrixe10 พนธทนทาน 2 สายพนธ ไดแก พนธ K47 และ อนทร 2 สวนพนธ Ke0102 จดเปนพนธทนทานหรอตานทานปานกลาง อาการบนพนธทนทานหรอตานทานปานกลางจะรนแรงเฉพาะหลงจากปลกเชอแลว 10-14 วน หลงจากนนอาการจะไมชดเจนสวนพนธทออนแอตอเชอ ใบยงคงมอาการดางรนแรงตลอดระยะเวลาการทดลอง อโนมา และคณะ (2551) ด าเนนการปลกขาวโพด 57 สายพนธ เพอส ารวจการเกดโรคใบดางทเกดจากเชอ SCMV จาการสงเกตพบลกษณะอาการผดปกตใบขาวโพด 37 สายพนธ แบงกลมของลกษณะอาการโรคได 23 ลกษณะอาการ เมอตรวจหาเชอ SCMV ดวยเทคนค indirect ELISA พบวา มตวอยางขาวโพด 7 สายพนธทใหผลบวกในการตรวจสอบโดยมคา ELISA ≥ 0.5 ไดแก สายพนธ เทยนสวรรค sib, 8Y, 2W, NB x TS, TS x NB, 209-36K และ ขอนแกนคอมโพสต 1 ซงมลกษณะอาการหลกทปรากฏใน 5 ตวอยาง คอ อาการใบดางขดสเหลองตามแนวยาวของใบ อยางไรกตามพบลกษณะอนๆรวมดวย

อปกรณและวธการ

1. สายพนธขาวโพด เชอไวรสและแอนตซรม ใชขาวโพดสายพนธแทจ านวน 30 สายพนธ ทไดรบการอนเคราะหจาก ดร.สรรเสรญ จ าปาทอง ศนยวจยขาวโพดและขาวฟางแหงชาต จ.นครราชสมา ไดแกพนธ

Kei0403 SW06L-3003-1 Kei0404 SW06L-3003-2 Kei0605 SW06L-3003-3 Suwan1(S)C12-S9-28-2-2 SW06L-3003- 4 Suwan1(S)C12-S9-135-2-2(Kei0703) SW06L-3003-5 Suwan1(S)C12-S9-400-1-1 SW06L-3003-6 Kei 0603 SW06L-3003-7 KS24(S)C1-S9-247-1-2(Kei0702) SW06L-3003-8 SW06L-3003-8 Kei0604 SW06L-3003-9 KS24(S)C1-S9-247-1-5 SW06L-3003-10 Kei04021 SW06L-3003-11 Kei0502 SW06L-3003-12 Kei0606 SW06L-3003-13 Suwan5(S)C4-S10-148-1-1-2 SW06L-3003-14 Suwan5(S)C4-S10-148-1-2-1 SW06L-3003-15 Suwan5(S)C4-S10-148-1-2-2 SW06L-3003-16 Kei0601 SW06L-3003-17 Suwan5(S)C4-S9-112-2-1 SW06L-3003-18 Suwan5(S)C4-S9-148-1-1 SW06L-3003-19 Suwan5(S)C4-S9-148-1-2 SW06L-3003-20 Suwan5(S)C4-S9-148-3-1 SW06L-3003-21 Suwan5(S)C4-S9-148-3-3 SW06L-3003-22 Suwan5(S)C4-S9-231-4-1(Kei0701) SW06L-3003-23 Kei0602 SW06L-3003-24 Kei0307 SW06L-3003-25 Kei9806 SW06L-3003-26 KS27(S)C1-S9-39-1-1 SW06L-3003-27

Kei0504 SW06L-3003-28 Kei0102 SW06L-3003-29 Kei47 SW06L-3003-30

เตรยมแปลงปลก 3 แปลง ขนาดแปลงกวาง 2 เมตร ยาว 8 เมตร ปลกขาวโพดพนธละ 2 แถว ๆละ 6 หลม ๆ ละ 2 ตน ระยะหางระหวางหลม 30 x 15 ซม.และปลกพนธไฮบรกซ 3 เปนพนธควบคมส าหรบพชออนแอ และ อนทร 2 เปนพนธส าหรบพชเปนควบคมพชปกต อยางละ 12 ตน โดยไดรบอนเคราะหเมลดพนธจากภาควชาโรคพช คณะเกษตร ก าแพงแสน เชอไวรสทใชในการทดลองไดแก SCMV-KR (พสสวรรณ และคณะ, 2550) ซงเปนไอโซเลททแยกไดจากขาวโพดหวานในแปลงปลกเกษตรกร จ.นครราชสมา ปลกเชอลงบนขาวฟางพนธ UT432B เพอเพมปรมาณเชอและใชเปนแหลงไวรสในการทดลองครงน แอนตซรมทใชทดสอบเปนแอนตซรมทจ าเพาะตอ SCMV-KR (SCMV-ไอโซเลทจากขาวโพด) ไดรบการอนเคราะหจากภาควชาโรคพช คณะเกษตร ก าแพงแสน 2. การปลกเชอ SCMV ดวยวธกลใหกบขาวโพดในแปลงทดสอบและการตรวจดลกษณะอาการ น าใบขาวฟางพนธ UT432B ทเปนโรคเนองจากเชอ SCMV-KR และแสดงอาการใบดางชดเจน หนก 10 กรม บดในฟอสเฟตบฟเฟอร (0.1M phosphate buffer, pH 7.0) ปรมาตร 5 มลลลตร ทแชเยนจด ผสมผงคารโบรนดม (600 mesh carborundum powder) ในน าคน แลวทาน าคนทไดลงบนใบจรงของตนกลาขาวโพดทกใบ ทงไวประมาณ 10 นาท แลวจงรดน าตนขาวโพดเพอลางผงคารโบรนดมทใบ (Koike and Gillaspie, 1989) หลงการปลกเชอ SCMV ลงบนใบตนกลาขาวโพดแลว 21 วน และ 40 วน สงเกตลกษณะอาการและความรนแรงของโรค นบจ านวนตนทแสดงอาการเปนโรค ยนยนผลการตดเชอ SCMV ดวยเทคนค ELISA และค านวณอตราการตดเชอไวรส 3. การตรวจสอบปรมาณเชอไวรสดวยเทคนค Enzyme-Linked Immunosorbbent Assay (ELISA)

ชงตวอยางใบขาวโพดหวาน 0.1 กรมน ามาบดใน carbonate coating buffer 1 มลลลตร ดดเฉพาะน าใสของน าคนพชใสหลม microwell plate หลมละ100 ไมโครลตร บมในกลองชน อณหภม 37 ◦ซ นาน 1 ชวโมง เทน าคนออกแลวลางดวย 1 X PBST 200 ไมโครลตร นาน 3-5 นาท 3 ครง เตรยมแอนตซรมตออนภาค เชอ SCMV โดยเจอจางดวย 1 X PBST อตราสวน 1:1,000 (v/v) และเตมน าคนใบขาวโพดปกตทบดใน 1 X PBST + 1 % Skim milk (อตรา 1:1 w/v) ใหความเขมขนสดทายเปน 1:1,000 (v/v) ตงทงไวทอณหภม 4 ◦ซ นาน 30-40 นาท ดดสารละลายใสหลมตวอยาง หลมละ 100 ไมโครลตร บมในกลองชน อณหภม 37 ◦ซ นาน 1 ชวโมง ครบเวลาแลวลางดวย 1 X PBST 200 ไมโครลตร นาน 3-5 นาท 3 ครง เตรยม Goat anti rabbit (IgG) alkaline phosphatase เจอจางอตราสวน 1:30,000 ใน conjugate buffer ดดสารละลายใสหลมตวอยาง หลมละ 100 ไมโครลตร บมในกลองชน อณหภม

37 ◦ซ นาน 1 ชวโมง ครบเวลาแลวลางดวย 1 X PBST 200 ไมโครลตร นาน 3-5 นาท 3 ครง เตรยม p- nitrophenyl phosphase (PNPP) อตราสวน 1 มก./1 มล. ใน substrate buffer โดยหอดวยกระดาษ ฟรอยดไมใหโดนแสง ดดสารละลายใสหลมตวอยาง หลมละ 100 ไมโครลตร บมในกลองชน อณหภม 37 ◦ซ อานคา BLISA เมอบมซบสเตรทไปแลว 30 และ 60 นาท ดวยเครอง ELISA reader ทความยาวคลน 405 นาโนเมตร และหยดปฏกรยาดวย 3M NaOH หลมละ 25 ไมโครลตร (Gemechu et al., 2004) 4.การประเมนระดบความตานทานโรคของขาวโพด

น าขอมลของลกษณะอาการของโรค คาเฉลย ELISA และ อตราการตดเชอมาวเคราะหรวมกนโดยการก าหนดระดบและใหคะแนน จากนนน าคะแนนจากแตละวธการมารวมกนและประเมนความตานทานโดย

ก าหนดระดบและคะแนนของอาการดงน

ระดบ คะแนน อาการ S 5 สซด ใบดางเปนเสนสขาวตามแนวเสนใบเปนบรเวณกวาง

หรอใบเปนจดประสขาวหรอเหลองทวทงใบ MS 4 สซด ใบดางเปนเสนสขาวตามแนวเสนใบเปนบรเวณแคบ

หรอใบเปนจดประสขาวหรอเหลองเกอบทงใบ MR 3 ใบดางเปนเสนสขาวตามแนวเสนใบเปนบรเวณแคบ

หรอใบเปนจดประสขาวหรอเหลองกระจายทงใบ R 2 ใบเปนจดประสขาวหรอเหลองบรเวณโคนใบ I 1 ไมปรากฏอาการ

ก าหนดระดบและคะแนนของคาเฉลย ELISA ดงน

ระดบ คะแนน คาเฉลย ELISA

S 5 มากกวาหรอเทากบ 0.7

MS 4 มากกวาหรอเทากบ 0.6

MR 3 มากกวาหรอเทากบ 0.5

R 2 มากกวาหรอเทากบ 0.3

I 1 มากกวาหรอเทากบ 0.2

ก าหนดระดบและคะแนนของอตราการตดเชอ ดงน

ระดบ คะแนน อตราตดเชอ การตดเชอ

S 5 มากกวาหรอเทากบ 80 เปอรเซนต ปรมาณเชอมากทสด VH

MS 4 มากกวาเทากบ 50-79 เปอรเซนต ปรมาณเชอมาก V

MR 3 มากกวาเทากบ 21-49 เปอรเซนต ปรมาณเชอนอย L

R 2 1-20 เปอรเซนต ปรมาณเชอเลกนอย VL

I 1 0 ไมมการตดเชอ N

ผลการประเมนจากการรวมคะแนนทง 3 วธการ 1-2 คะแนน ขาวโพดปกต (Immune, I) 3-9 คะแนน ขาวโพดตานทาน (Resistance, R) 10-29 คะแนน ขาวโพดตานทานปานกลาง (Moderately resistance, MR) 30-49 คะแนน ขาวโพดออนแอปานกลาง (Moderately susceptible, MS) 50-100 คะแนน ขาวโพดออนแอ (Susceptible, S)

ผลการทดลอง ลกษณะอาการของโรค

สงเกตลกษณะอาการของโรคไดตงแตหลงการปลกเชอแลว 7 วน โดยใบขาวโพดจะเรมแสดงอาการทโคนใบออนเปนจดสขาวหรอเหลองขนาดเลก ประปราย หลงจากปลกเชอแลว 21 วน และ 40 วน พฒนาการของอาการทพบจะมความแตกตางกนตามแตละสายพนธและความสม าเสมอของอาการทปรากฏในระหวางพนธแตกตางกน อาการทปรากฏชดเจน เชน ใบสซด ใบดางเปนเสนสขาวตามแนวเสนใบเปนบรเวณกวาง หรอใบเปนจดประสขาวหรอเหลองทวทงใบ (ตารางท 1) สายพนธทมความแปรปรวนของลกษณะอาการไมสม าเสมอกน ไดแก Kei0404 SW06L-3003-2, Kei0605 SW06L-3003-3, Suwan1(S) C12-S9-28-2-2SW06L-3003-4, Suwan1(S) C12-S9-135-2-2(Kei0703) SW06L-3003-5, Kei0604 SW06L-3003-9, Suwan5(S) C4-S10-148-1-1-2 SW06L-3003-14, Suwan5(S) C4-S10-148-1-2-1SW06L-3003-15, Kei0504 SW06L-3003-28, Kei47 SW06L-3003-30 ปรมาณเชอไวรสในใบขาวโพด

จากการทดสอบปรมาณเชอจากใบตวอยางขาวโพดดวยเทคนค ELISA พบวา พนธอนทร 2 ซงเปนพชปกตควบคม มคาเฉลยเทากบ 0.095 ดงนนจงก าหนดใหคา ELISA เฉลยขอองขาวโพดสายพนธแททมากกวา 2 เทาของคาเฉลยทไดจากพชปกตถอวาเปนโรคหรอตดเชอ แตถานอยกวา 2 เทาของคาเฉลยทไดจากพชปกตถอวาเปนพชปกตหรอไมตดเชอ โดยขาวโพดสายพนธแททเปนโรคหรอตดเชอทงหมดทกซ า ไดแก สายพนธ Kei 0603 SW06L-3003-7, Suwan5(S)C4-S10-148-1-2-1 SW06L-3003-15, Suwan5(S)C4-S9-148-1-1 SW06L-3003-19, Suwan5(S)C4-S9-148-1-2 SW06L-3003-20, Suwan5(S)C4-S9-148-3-1 SW06L-3003-21, Suwan5(S)C4-S9-148-3-3 SW06L-3003-22, Kei0307 SW06L-3003-25, Kei9806 SW06L-3003-26, Kei0102 SW06L-3003-29 ขาวโพดสายพนธทปกตหรอไมตดเชอทงหมดทกซ า ไดแก สายพนธ Suwan1(S)C12-S9-400-1-1 SW06L-3003-6, KS24(S)C1-S9-247-1-2(Kei0702) SW06L-3003-8, KS24(S)C1-S9-247-1-5 SW06L-3003-10, Kei0602 SW06L-3003-24, KS27(S)C1-S9-39-1-1 SW06L-3003-27 ขาวโพดสายพนธทมการตดเชอหรอเปนโรคบางซ า ไดแก Kei0403 SW06L-3003-1, Kei0404 SW06L-3003-2, Kei0605 SW06L-3003-3, Suwan1(S)C12-S9-28-2-2 SW06L-3003- 4, Suwan1(S)C12-S9-135-2-2(Kei0703) SW06L-3003-5, Kei 0603 SW06L-3003-7, Kei0604 SW06L-3003-9, Kei0402 SW06L-3003-11, Kei0502 SW06L-3003-12, Kei0606 SW06L-3003-13, Suwan5(S)C4-S10-148-1-1-2 SW06L-3003-14, Suwan5(S)C4-S10-148-1-2-2 SW06L-3003-16, Kei0601 SW06L-3003-17, Suwan5(S)C4-S9-112-2-1 SW06L-3003-18, Suwan5(S)C4-S9-231-4-1(Kei0701) SW06L-3003-23, Kei0504 SW06L-3003-28 และKei47 SW06L-3003-30 (ตารางท 2)

อตราการตดเชอ SCMV สาเหตโรคใบดางของขาวโพด จาการปลกเชอ SCMV ลงบนใบตนกลาขาวโพดสายพนธแท 30 สายพนธ ๆ 12 ตน พบวา

อตราการตดเชอแตกตางกน ตงแต 8.33 – 100 เปอรเซนต (ตารางท 2) ประเมนการตอบสนองระดบความตานทานโรคของขาวโพด ผลการประเมนจากการรวมคะแนนระดบความตานทานโรคของขาวโพดสายพนธแท หลงปลกเชอแลว 40 วน พบวา

ขาวโพดปกต (Immune, I) ม 5 สายพนธ ไดแก Suwan1(S)C12-S9-400-1-1 SW06L-3003-6, KS24(S)C1-S9-247-1-2(Kei0702) SW06L-3003-8, KS24(S)C1-S9-247-1-5 SW06L-3003-10, Kei0602 SW06L-3003-24 และKS27(S)C1-S9-39-1-1 SW06L-3003-27

ขาวโพดตานทาน (Resistance, R) ม 4 สายพนธ ไดแก Suwan1(S)C12-S9-28-2-2 SW06L-3003- 4, Kei0402 SW06L-3003-11, Kei0502 SW06L-3003-12 และ Suwan5(S)C4-S9-112-2-1 SW06L-3003-18

ขาวโพดตานทาน ปานกลาง (Moderately resistance, MR) ม 6 สายพนธ ไดแก Kei0404 SW06L-3003-2, Kei0605 SW06L-3003-3, Suwan1(S)C12-S9-135-2-2(Kei0703) SW06L-3003-5, Suwan5(S)C4-S10-148-1-1-2 SW06L-3003-14, Suwan5(S)C4-S9-231-4-1(Kei0701) SW06L-3003-23 และ Kei47 SW06L-3003-30

ขาวโพดออนแอปานกลาง ม 1 สายพนธ (Moderately susceptible, MS) ไดแก Kei0604 SW06L-3003-9

ขาวโพดออนแอ (Susceptible, S) ม 12 สายพนธ ไดแก Kei0403 SW06L-3003-1, Kei 0603 SW06L-3003-7, Kei0606 SW06L-3003-13, Suwan5(S)C4-S10-148-1-2-2 SW06L-3003-16, Kei0601 SW06L-3003-17, Suwan5(S)C4-S9-148-1-1 SW06L-3003-19, Suwan5(S)C4-S9-148-1-2 SW06L-3003-20, Suwan5(S)C4-S9-148-3-1 SW06L-3003-21, Suwan5(S)C4-S9-148-3-3 SW06L-3003-22, Kei9806 SW06L-3003-26, Kei0504 SW06L-3003-28 และ Kei0102 SW06L-3003-29

ขาวโพดตานทาน (Tolerrance, T) ม 2 สายพนธ ไดแก Suwan5(S)C4-S10-148-1-2-1 SW06L-3003-15 และ Kei0307 SW06L-3003-25 (ตารางท 3)

เมอประเมนระดบความตานทานโรค โดยการรวมคะแนนเกณฑประเมนจากการคดคะแนนรวมของระดบความรนแรงของอาการ อตราการตดเชอ และปรมาณเชอ พบวา อตราการตดเชอ ปรมาณเชอ และ ระดบความรนแรงของอาการ สอดคลองกบเกณฑการประเมนมากทสดตามล าดบ (ตารางท 4)

ภาพท 3 การประเมนอาการของขาวโพดหวานหลงปลกเชอไวรส Sugarcane mosaic virus (SCMV) หลงการปลกเชอ 21 วน ก.เสนสขาวยาวตามแนวเสนใบ, S (Suwan5(S) C4-S9-148-3-3 SW06L-3003-22) ข.ใบซด เปนจดประสเหลองทวทงใบ, S (Kei0601 SW06L-3003-17) ค. เปนจดประสขาวทวทงใบ, S (Kei0606 SW06L-3003-13) ง. สซด ใบดางเปนเสนสขาวเกอบทงใบ, MS (Kei47 SW06L-3003-30) จ. มจดมขาว ประปรายบนใบ, MR (Suwan5(S) C4-S9-148-1-1 SW06L-3003-19) ฉ. ใบเปนจดประสขาวบรเวณโคนใบ, R (Kei0102 SW06L-3003-29) ช. ใบขาวโพดปกต, I (KS27(S) C1-S9-39-1-1 SW06L-3003-27) ฌ. อาการใบดางทวทงตน (ไฮบรกซ 3) ฑ. อาการใบดางทวทงตน (Kei0601 SW06L-3003-17)

จ

ฑ ช ฌ

ก ข

ง ฉ

ค

ตารางท 1 เปรยบเทยบลกษณะอาการของโรคกบคา ELISA หลงการปลกเชอแลว 21วน และ 40 วน ในสภาพแปลงปลก

สายพนธขาวโพด ELISA A405 ลกษณะอาการ*

21 วน 40 วน

Kei0403 SW06L-3003-1 0.175-1.003 S S Kei0404 SW06L-3003-2 0.087-0.910 MR MR Kei0605 SW06L-3003-3 0.085-0.835 MR MR Suwan1(S)C12-S9-28-2-2 SW06L-3003- 4 0.087-0.457 MR R Suwan1(S)C12-S9-135-2-2(Kei0703) SW06L-3003-5 0.086-0.801 I, R R Suwan1(S)C12-S9-400-1-1 SW06L-3003-6 0.082-0.097 I I Kei 0603 SW06L-3003-7 0.507-0.982 MS MS KS24(S)C1-S9-247-1-2(Kei0702) SW06L-3003-8 0.086-0.101 I I Kei0604 SW06L-3003-9 0.091-0.918 MR MS KS24(S)C1-S9-247-1-5 SW06L-3003-10 0.085-0.107 I I Kei0402 SW06L-3003-11 0.090-0.632 I I Kei0502 SW06L-3003-12 0.088-0.442 I I Kei0606 SW06L-3003-13 0.084-0.969 S S Suwan5(S)C4-S10-148-1-1-2 SW06L-3003-14 0.081-0.888 MR S Suwan5(S)C4-S10-148-1-2-1 SW06L-3003-15 0.763-1.045 R I Suwan5(S)C4-S10-148-1-2-2 SW06L-3003-16 0.115-0.990 MR MS Kei0601 SW06L-3003-17 0.089-0.965 S S Suwan5(S)C4-S9-112-2-1 SW06L-3003-18 0.086-0.528 I MS Suwan5(S)C4-S9-148-1-1 SW06L-3003-19 0.697-1.008 MR MS Suwan5(S)C4-S9-148-1-2 SW06L-3003-20 0.928-1.008 MR MS Suwan5(S)C4-S9-148-3-1 SW06L-3003-21 0.975-1.045 MR MS Suwan5(S)C4-S9-148-3-3 SW06L-3003-22 0.670-1.050 S S Suwan5(S)C4-S9-231-4-1(Kei0701) SW06L-3003-23 0.098-0.752 S S Kei0602 SW06L-3003-24 0.088-0.148 I I Kei0307 SW06L-3003-25 0.708-0.979 I I Kei9806 SW06L-3003-26 0.784-0.986 R MR KS27(S)C1-S9-39-1-1 SW06L-3003-27 0.093-0.116 I I Kei0504 SW06L-3003-28 0.133-0.993 MR MS Kei0102 SW06L-3003-29 0.569-0.931 R MS Kei47 SW06L-3003-30 0.085-0.945 MS MS

หมายเหต * สงเกตลกษณะอาการจากภาพท 3 S= ใบดางสขาวหรอเหลองทวทงใบ MS= ใบดางสขาวหรอเหลองเกอบทงใบ MR=ใบดาง จดประสขาวหรอเหลองกระจายทงใบ R=ใบเปนจดประบรเวณโคนใบ I=ไมปรากฏอาการ

ตารางท 2 อตราและระดบการตดเชอ SCMV ของขาวโพดสายพนธแท หลงการปลกเชอ 21 วน และ 40 วน

สายพนธขาวโพด จ านวนตนทปลกเชอ

จ านวนตนทตดเชอ

% การตดเชอ

ระดบการตดเชอ

Suwan1(S)C12-S9-400-1-1 SW06L-3003-6 12 0 0 N KS24(S)C1-S9-247-1-2(Kei0702) SW06L-3003-8 12 0 0 N KS24(S)C1-S9-247-1-5 SW06L-3003-10 12 0 0 N Kei0602 SW06L-3003-24 12 0 0 N KS27(S)C1-S9-39-1-1 SW06L-3003-27 12 0 0 N Suwan1(S)C12-S9-28-2-2 SW06L-3003- 4 12 1 8.3 VL Kei0502 SW06L-3003-12 12 1 8.3 VL Suwan5(S)C4-S9-112-2-1 SW06L-3003-18 9 1 11.1 VL Kei0402 SW06L-3003-11 12 2 16.7 VL Kei0605 SW06L-3003-3 12 3 25 L Kei47 SW06L-3003-30 10 3 30 L Kei0404 SW06L-3003-2 12 4 33.3 L Suwan1(S)C12-S9-135-2-2(Kei0703) SW06L-3003-5 12 5 41.7 L Suwan5(S)C4-S10-148-1-1-2 SW06L-3003-14 12 6 50 H Suwan5(S)C4-S9-231-4-1(Kei0701) SW06L-3003-23 12 8 66.7 H Kei0604 SW06L-3003-9 12 9 75 H Kei0601 SW06L-3003-17 12 9 75 H Kei0606 SW06L-3003-13 12 10 83.3 VH Kei0403 SW06L-3003-1 12 11 91.7 VH Suwan5(S)C4-S10-148-1-2-2 SW06L-3003-16 12 11 91.7 VH Kei0504 SW06L-3003-28 12 11 91.7 VH Kei 0603 SW06L-3003-7 12 12 100 VH Suwan5(S)C4-S10-148-1-2-1 SW06L-3003-15 12 12 100 VH Suwan5(S)C4-S9-148-1-1 SW06L-3003-19 12 12 100 VH Suwan5(S)C4-S9-148-1-2 SW06L-3003-20 12 12 100 VH Suwan5(S)C4-S9-148-3-1 SW06L-3003-21 12 12 100 VH Suwan5(S)C4-S9-148-3-3 SW06L-3003-22 12 12 100 VH Kei0307 SW06L-3003-25 12 12 100 VH Kei9806 SW06L-3003-26 9 9 100 VH Kei0102 SW06L-3003-29 12 11 100 VH

หมายเหต * VH = อตราการตดเชอ ≥ 80 % V = อตราการตดเชอ ≥ 50-79 % L = อตราการตดเชอ ≥ 21-49 % VL = อตราการตดเชอ 1-20 % N = ไมมการตดเชอ

ตารางท 3 ประเมนระดบความตานทานโรคของขาวโพดสายพนธ

สายพนธขาวโพด คะแนน

ผลการประเมน

ลกษณะอาการ

คาเฉลย ELISA

อตราการตดเชอ

รวม

Kei0403 SW06L-3003-1 5 48 5 58 S Kei0404 SW06L-3003-2 3 18 3 24 MR Kei0605 SW06L-3003-3 3 15 3 21 MR Suwan1(S)C12-S9-28-2-2 SW06L-3003- 4 2 2 2 6 R Suwan1(S)C12-S9-135-2-2(Kei0703) SW06L-3003-5 2 15 3 20 MR Suwan1(S)C12-S9-400-1-1 SW06L-3003-6 1 0 1 2 I Kei 0603 SW06L-3003-7 4 57 5 66 S KS24(S)C1-S9-247-1-2(Kei0702) SW06L-3003-8 1 0 1 2 I Kei0604 SW06L-3003-9 4 24 4 32 MS KS24(S)C1-S9-247-1-5 SW06L-3003-10 1 0 1 2 I Kei0402 SW06L-3003-11 1 5 2 8 R Kei0502 SW06L-3003-12 1 2 2 5 R Kei0606 SW06L-3003-13 5 47 5 57 S Suwan5(S)C4-S10-148-1-1-2 SW06L-3003-14 5 21 3 29 MR Suwan5(S)C4-S10-148-1-2-1 SW06L-3003-15 1 60 5 66 T Suwan5(S)C4-S10-148-1-2-2 SW06L-3003-16 4 55 5 64 S Kei0601 SW06L-3003-17 5 41 4 50 S Suwan5(S)C4-S9-112-2-1 SW06L-3003-18 4 3 2 9 R Suwan5(S)C4-S9-148-1-1 SW06L-3003-19 4 59 5 68 S Suwan5(S)C4-S9-148-1-2 SW06L-3003-20 4 60 5 69 S Suwan5(S)C4-S9-148-3-1 SW06L-3003-21 5 59 5 69 S Suwan5(S)C4-S9-148-3-3 SW06L-3003-22 5 55 5 65 S Suwan5(S)C4-S9-231-4-1(Kei0701) SW06L-3003-23 5 20 4 29 MR Kei0602 SW06L-3003-24 1 0 1 1 I Kei0307 SW06L-3003-25 1 55 5 61 T Kei9806 SW06L-3003-26 3 45 5 53 S KS27(S)C1-S9-39-1-1 SW06L-3003-27 1 0 1 2 I Kei0504 SW06L-3003-28 4 54 5 63 S Kei0102 SW06L-3003-29 4 58 5 67 S Kei47 SW06L-3003-30 4 13 3 20 MR

หมายเหต * I = ขาวโพดปกต R = ขาวโพดตานทาน MR = ขาวโพดตานทานปานกลาง MS = ขาวโพดออนแอปานกลาง S = ขาวโพดออนแอ

ตารางท 4 อตราความสอดคลองของวธการทดสอบกบผลการประเมน หลงการปลกเชอ 40 วน

วธการ จ านวนคทเหมอน อตราความสอดคลอง (%) ลกษณะอาการ 13 43.33 คา ELISA 22 73.33 อตราตดเชอ 25 83.33

1/ เปรยบเทยบอตราความเหมอนกนของแตละวธการโดยการนบจ านวนคทเหมอนกนของแตละวธการกบผลการประเมน แลวค านวณความสอดคลอง

วจารณผลการทดลอง

ขาวโพดจะเจรญเตบโตเปนตนสมบรณเตมทภายใน 50 วน และจากนนภายใน 100 วนจะสามารถสรางเมลดได (ทวศกด, 2540) จะเหนไดวาการแยกลกษณะอาการของโรคหลงปลกเชอแลว 21 วน ขาวโพดสายพนธ แทสายพนธ Kei0404 SW06L-3003-2 , Kei0605 SW06L-3003-3, Suwan1(S)C12-S9-28-2-2 SW06L-3003- 4, Suwan1(S)C12-S9-135-2-2(Kei0703) SW06L-3003-5, Kei0604 SW06L-3003-9, Suwan5(S)C4-S10-148-1-1-2 SW06L-3003-14, Suwan5(S)C4-S10-148-1-2-1 SW06L-3003-15, Kei0504 SW06L-3003-28 และ Kei47 SW06L-3003-30 มความแปรปรวนของลกษณะอาการหรอมลกษณะคลายกบเปนโรคอนภายในซ าจากสายพนธเดยวกนอาจเปนผลจากการทดลองในสภาพแปลงปลกซงไมไดควบคมการเขาท าลายจากสาเหตโรคพชทอาจเกดขนได อกทงอาการทเกดจากไวรสมความคลายกนมากซงยากแกการสงเกตและจดระดบความแตกตางของลกษณะอาการ ชวงระยะเวลาหลงการปลกเชอแลว 40 วน เปนชวงการเปลยนแปลงจากระยะการเจรญของล าตนและใบเกอบเปนตนสมบรณจะสามารถสงเกตอาการไดแมนย าและชดเจนกวาการสงเกตลกษณะอาการของโรคหลงปลกเชอแลว 21 วน เพราะตนขาวโพดยงเลกและออนแออยจงถกท าลายโดยเชอ SCMV ไดงายแตเมอตนขาวโพดเตบโตเตมทจะสามารถปองกนการเขาท าลายของเชอไดมากขน จงควรสงเกตอาการหลงการปลกเชอแลว 40 วนดกวาสงเกตอาการหลงการปลกเชอแลว 21 วน อโนมา และคณะ (2551) กลาววา การประเมนการเกดโรคจากเชอ SCMV ดวยการสงเกตลกษณะอาการดวยตาเปลาเพยงอยางเดยวยงไมแมนย า เกณฑการประเมนโรคทเหมาะสม คอ การสงเกตอาการดวยตาเปลาแลวยนยนผลดวยเทคนค ELISA และเมอวดปรมาณเชอดวยการอานคา ELISA พบวา สายพนธ ทออนแอตอโรค มคา ELISA สงสดถง 1.045 และปรมาณเชอไมสมพนธโดยตรงกบความรนแรงของอาการบนใบ โดยใช 0.2 ซงเปน 2 เทาของคาเฉลย ELISA เปนเกณฑเรมตนในการจดระดบความตานทานโรค โดยวเคราะหทางสถตจงท าใหมนใจวาเกณฑทจ าแนก I = ขาวโพดปกต R = ขาวโพดตานทาน MR = ขาวโพดตานทานปานกลาง MS = ขาวโพดออนแอปานกลาง S = ขาวโพดออนแอ มความเหมาะสมเพราะมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทระดบความเชอมน 95 เปอรเซนต และเมอท าการประเมนผลระดบความตานทานโรคจากการรวมคะแนนของ ลกษณะอาการ คาเฉลย ELISA และอตราการตดเชอ ผลทไดชใหเหนวา อตราการตดเชอของสายพนธขาวโพดมความสอดคลองกบผลการประเมนระดบความตานทานโรคมากกวาการใชลกษณะอาการ หรอปรมาณเชอเพยงอยางใดอยางหนง จงเสนอแนะใหใชอตราการตดเชอเปนเกณฑเบองตนส าหรบคดเลอกสายพนธขาวโพดตานทานโรค

ขาวโพดสายพนธแท 30 สายพนธ ทน ามาทดสอบมความตานทานโรคแตกตางกน สายพนธ Kei0404 SW06L-3003-2, Kei0605 SW06L-3003-3, Suwan1(S)C12-S9-28-2-2 SW06L-3003- 4, Suwan1(S)C12-S9-135-2-2(Kei0703) SW06L-3003-5, Kei0402 SW06L-3003-11, Kei0502 SW06L-3003-12, Suwan5(S)C4-S9-112-2-1 SW06L-3003-18, Suwan5(S)C4-S9-231-4-1(Kei0701) SW06L-3003-23 และ Kei47 SW06L-3003-30 จดเปนขาวโพดสายพนธตานทานโรค แสดงวา ขาวโพดสายพนธดงกลาวมยน Scmv1 และ Scmv2 ทงคดวยกน ซงจะท าใหสามารถตานทานตอการเขาท าลายของเชอ SCMV ไดสมบรณ ซงจะมากหรอนอยขนอยกบโครโมโซมค ท 1, 5 และ 10 ดวยเชนกน (Xia et al., 1999) การปลกเชอ SCMV แลว 40 วน อาการใบดางของขาวโพดแตละสายพนธจะแสดงออกแตกตางกนอยางชดเจนมากขน ซงเปนชวงทตนขาวโพดจะเตบโตเตมทภายใน 50 วน (ทวศกด, 2540) ซงท าใหยนตานทานท างานไดดขน โดยยน Scmv1 จะมบทบาทในการยบยงการอาการตลอดจนพฒนาเจรญตอไปในระยะอนๆ ของเชอ สวนยน Scmv2 จะแสดงออกหลงการตดเชอ (Xia et al., 1999; Dußle et al., 2000) แตควรทจะทดลองปลกขาวโพดทดสอบหลายๆ สถานททมสภาพแวด ลอมแตกตางกน เพอเปรยบเทยบผลการประเมนระดบความตานทานโรค Melchiger et al. (1998) ท าแผนทโครโมโซมโดยท า QTL Analysis โดยการผสมพนธระหวาง F7 กบ FAP1360A พบวา ต าแหนงความตานทานตอ Scmv1 ม 2 โลไซ คอ Scmv1a และ Scmv1b แตความตานทานตอเชอ SCMV จะมากนอยขนอยกบสภาวะแวดลอมดวย เพราะขาวโพดแตละสายพนธมความเหมาะสมตอสภาพ แวดลอมแตกตางกน

สรป

ขาวโพดสายพนธแทแตละสายพนธมการแสดงอาการหลงการปลกเชอแลว 7 วน โดยปรากฏอาการเปนจดดางสขาวหรอสเหลองขนาดเลกบรเวณโคนใบออนไมแตกตางกน และหลงจากปลกเชอแลว 21 วน แตละสายพนธจะแสดงพฒนาการของอาการของโรคแตกตางกนชดเจนมากขน เชน ใบสซด ใบดางเปนเสนสขาวตามแนวเสนใบเปนบรเวณกวาง หรอใบเปนจดประสขาวหรอเหลองทวทงใบ โดยทความรนแรงของอาการมความแตกตางกนไปตามสายพนธ ขาวโพด และมอย 9 สายพนธ ทมความแปรปรวนของอาการในแตละตน และหลงจากปลกเชอแลว 40 วน พบอาการระดบ S คอ ใบดางสขาวหรอเหลองทวทงใบ 6 สายพนธ อาการระดบ MS คอ ใบดางสขาวหรอเหลองเกอบทงใบ 10 สายพนธ อาการระดบ MR คอ ใบดาง จดประสขาวหรอเหลองกระจายทงใบ 3 สายพนธ อาการระดบ R คอ ใบเปนจดประบรเวณโคนใบ 2 สายพนธ อาการระดบ I คอ ไมปรากฏอาการ 9 สายพนธ เมอน าชนสวนใบตวอยางขาวโพดแตละสายพนธไปทดสอบดวยเทคนค ELISA พบวา ม 5 สายพนธไมมการตดเชอหรอไมเปนโรคทกซ า ม 9 สายพนธมการตดเชอหรอเปนโรคทกซ า และอก 15 สายพนธมการตดเชอบางซ า และพบวาสายพนธ Suwan5(S)C4-S10-148-1-2-1 SW06L-3003-15 และ Kei0307 SW06L-3003-25 มการตดเชอหรอเปนโรคทกซ า แตพบไมปรากฏอาการใบดางทกซ า เมอน าขาวโพดทงสายพนธไปค านวณอตราการตดเชอ พบวา มอตราการตดเชอ 8.33-100 เปอรเซนต เมอประเมนระดบความตานทานโรค โดยการรวมคะแนนเกณฑประเมนจากการคดคะแนนรวมของระดบความรนแรงของอาการ อตราการตดเชอ และปรมาณเชอ พบวา อตราการตดเชอ ปรมาณเชอ และ ระดบความรนแรงของอาการ สอดคลองกบเกณฑการประเมนมากทสดตามล าดบ

อตราการตดเชอของสายพนธขาวโพดมความสอดคลองกบผลการประเมนระดบความตานทานโรคนในขาวโพดทไดจากการคดคะแนนรวมของระดบความรนแรงของอาการ อตราการตดเชอ และปรมาณเชอ มากกวาการใชลกษณะอาการ หรอปรมาณเชอ จงเสนอแนะใหใชอตราการตดเชอหลงจากปลกเชอแลว 40 วนเปนเกณฑเบองตนส าหรบคดเลอกสายพนธขาวโพดตานทานโรค

เอกสารอางอง

คนงนตย เหรยณวรากร, กาญจนา วาระวชะน, สภาพร กลนคง, และสพฒน อรรถธรรม. 2549: ยนโปรตนหอหมอนภาคไวรสใบดางออยทกอใหเกดโรคในขาวโพด. วารสารก าแพงแสน. 10-17

ทวศกด ภหล า. 2540. ขาวโพดหวาน: การปรบปรงพนธและการปลกเพอการคา.

ส านกพมพโอเดยนสโตร, กรงเทพฯ. 190 น. ธระ สตะบตร. 2532. โรคไวรสและโรคคลายไวรสของพชส าคญในประเทศไทย. ภาควชาโรคพช

คณะเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. หางหนสวนฟนนพบบลชชง. กรงเทพ.

ประชม จฑาวรรณ, ธรรมศกด สมมาตย, สดฤด ประเทองวงศ และจรนนท แหยมสงเนน. 2547. การศกษาโรค Sugarcane mosaic virus ในขาวโพดไรทจ าหนายเปนการคา. การประชมเชง ปฏบตการโครงการวจยขาวโพดและขาวฟางมหาวทยาลยเกษตรศาสตร วนท 19-21 พฤษภาคม 2547 ณ โรงแรมศรรเวอร จ. พระนครศรอยธยา. พสสวรรณ เจยมสมบต, สดฤด ประเทองวงศ, วบลย จงรตนเมธกล, สจนต ภทรภวลด และ ประชม

จฑาวรรธนะ. 2550: รายงานการวจยฉบบสมบรณ ปท 1 เรอง การจดการไวรสใบดางลาย (SCMV) ไวรสใบดางประจดเหลอง (MCMV) โรคเหยว และโรคล าตนเนาแบคทเรยของขาวโพดหวาน และแมลงหาหะทส าคญ. 100 หนา

พสสวรรณ เจยมสมบต, รชน ฮงประยร, คนงนตย เหรยญวรากร, และ จตณชา เครอเขอนเพชร. 2550:

การจ าแนกสายพนธเชอ Sugarcane mosaic virus สาเหตโรคดางลายของขาวโพดหวาน. ประชมวชาการขาวโพดขาวฟางแหงชาต ครงท 33. 216-223

ราเชนทร ถรพร. 2539. ขาวโพด(MAIZE). บรษทดานสทธาการพมพจ ากด วนวสา ศรวรรณ. 2551: จโนมเชอไวรสใบดางออยสาเหตโรคใบดางแคระขาวโพด. วทยานพนธ ปรญญาโท, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

ศนยวจยกสกรไทย. 2549: ขาวโพดหวาน:ผลกระทบจากภาษตอบโตการทมตลาดในสหภาพยโรป. แหลงทมา: http://www.sereechai.com/demo/news.php?no=2175, 11 กมภาพนธ 2551

ส านกนโยบายเศรษฐกจการพาณชย. 2547: รายงานสรปภาวะเศรษฐกจการคาไทย. แหลงทมา: http://www.moc.go.th/MocCMS/fileupload/HTML/2281/5.htm, 11 กมภาพนธ 2551 อโนมา ดงแสนสข, เพชรรตน ธรรมเบญจพล และ กมล เลศรตน. 2551: ลกษณะอาการของเชอโรคใบ

ดางลายจากเชอ Sugarcane mosaic virus (SCMV) ในขาวโพดสายพนธตางๆ. วารสารแกน เกษตร(ฉบบพเศษ). 36: 240-246

Abbott, E. V. and R. L. Tippet (1966): Strains of sugarcane mosaicvirus. US Dept. Agric. Res.

Serv. Tech. Bull. 1340. Alemu L.Gemechu, Pissawan Chiemsombat, Supat Attathom, Rewat Lersrutaiyotin and

Kanungnit Reanwarakorn. 2004: The variations among isolations of Sugarcane mosaic virus in Thailand as determined by virus-host interaction. Kasetsart J. (Nat.Sci) 38: 369-379

Donald, G.W. 1999. Compendium of Corn Disease. 3 ed. APS Press, St. Paul,

Minnesota.USA. Dußle CM, Melchinger AE, Kuntze L, Stork A and Lübberstedt T. 2000: Molecular mapping

and gene action of Scm1 and Scm2, two major QTLs contributing to SCMV resistance in maize. Plant Breed 119: 299–303

Ford, R. E., M. Tosic D. and D. Shukla (1989): Maize dwarf mosaic virus. AAB Descriptions of

Plant Viruses No. 341, 5 pp. Fuchs, E. and M. Gruntzig, 1995: Influence of sugarcane mosaic virus (SCMV) and maize dwarf mosaic virus (MDMV) on the growth and yield of two maize varieties. J. Plant Dis. Protect 102: 44—50.

Jiang, J. X. and X. P. Zhou. 2002: Maize dwarf mosaic disease in different regions of China is caused by Sugarcane mosaic virus. Arch. Virol. 147: 2437–2443. Kerns,M.R. and J.K.Pataky. 1997: Resistances of Sweet con Hybrids with Resistance to Maize Dwarf Mosaic. Plant Disease. 450-464 Louie, R. and J. K. Knoke 1975: Strains of maize dwarf mosaic virus.Plant Dis. Rep. 59:

518–522. Melchinger, A. E., L. Kuntze, R. K. Gumber, T. LÜbberstedt, and E. Fuchs. 1998: Genetic basis of resistance to sugarcane mosaic virus in European maize germplasm. Theor.

Appl. Genet. 96: 1151-1161. Shukla, D. D., M. J. Frenkel, N. M. McKern, C. W. Ward, J.Jilka, M. Tosic and R. E. Ford 1992: Present status of sugarcane moaic subgroup of potyviruses. Arch. Virol. 5 (Suppl.),

363-373. Solomon, R. and Franc. O. B. 1995: Inhibition of viral aphid transmission by the N-terminus of

the maize dwarf mosaic virus coat protein. Virology 213: 676-679 Toler, R.W. 1985. Maize dwarf mosaic, the most important virus disease of sorghum. Plant Dis.

69: 1011-1015 Wang, F. G., X. D. Liu, Z. H. Wang, S. H. Zhang, X. H. Li, L. X. Yuan, X. Q. Han, and M. S. Li,

2003: Preliminary studies on QTL mapping of resistance to Sugarcane Mosaic Virus in maize. Acta Agron. Sin. 29: 69-74.

Xianchum Xia, Albreach E. Melchinger, Lissy Kuntze, and Thomas LÜbbersted. 1999:

Quantitative Trait Loci Mapping of Resistance to Sugarcane Mosaic Virus in Maize. Genetics and Resistance. 660-667

Xu M.L., Melchinger A.E., Xia X.C.and Lübberstedt T. 1999: Highresolution mapping of loci conferring resistance to sugarcane mosaic virus in maize using RFLP, SSR and AFLP markers. Mol Gen Genet 261: 574–581

Yuan,L., C.M.Dußle, A.E.Muminovic, A.E.Melchinger and T.LÜbberstedt. 2004: Targeted BSA

mapping of Scmv1 and Scmv2 conferring resistance to SCMV using PstI/MseI compared with EcoRI/MseI AFLP markers. Plant Breding. 123: 434-437

Yuan, L., C.M.Dußle, A.E.melchinger, H.F.Utz, and Y.LÜbberstedt, 2003: Clustering of QTL conferring SCMV resistance in maize. Maydica 48: 55-62

Zambrano, A.Y., J.R. Demey, M. Fuchs, V. González, R. Rea, O. De Sousa and Z. Gutiérrez. 2003. Selection of sugarcane plants resistant to SCMV. Plant Science. 165: 221-225

ภาคผนวก

ตารางท 5 การตรวจสอบปรมาณเชอ SCMV ดวยเทคนค ELISA

สายพนธขาวโพด ระยะเวลา

30 นาท 60 นาท

Kei0403 SW06L-3003-1

0.129 0.175 0.164 0.257 0.249 0.454 0.386 0.742 0.387 0.744 0.391 0.757 0.396 0.768 0.426 0.772 0.427 0.796 0.432 0.840 0.462 0.945 0.506 1.003

Kei0404 SW06L-3003-2

0.083 0.087 0.083 0.090 0.084 0.091 0.085 0.091 0.086 0.091 0.123 0.171 0.127 0.186 0.131 0.188 0.293 0.535 0.412 0.815 0.453 0.838 0.461 0.910

Kei0605 SW06L-3003-3 0.078 0.085 0.079 0.085 0.085 0.093

ตารางท 5 การตรวจสอบปรมาณเชอ SCMV ดวยเทคนค ELISA (ตอ)



Kei0605 SW06L-3003-3

0.087 0.099 0.087 0.089 0.103 0.130 0.120 0.175 0.129 0.183 0.403 0.785 0.407 0.809 0.456 0.835

Suwan1(S)C12-S9-28-2-2 SW06L-3003- 4

0.080 0.105 0.082 0.089 0.083 0.087 0.084 0.089 0.085 0.092 0.085 0.093 0.085 0.094 0.086 0.095 0.088 0.098 0.089 0.118 0.097 0.120 0.256 0.457

Suwan1(S)C12-S9-135-2-2(Kei0703) SW06L-3003-5

0.079 0.087 0.080 0.086 0.081 0.089 0.084 0.090 0.085 0.093 0.086 0.089 0.119 0.170




Suwan1(S)C12-S9-135-2-2(Kei0703) SW06L-3003-5

0.154 0.238 0.212 0.415 0.214 0.405 0.326 0.709 0.376 0.801

Suwan1(S)C12-S9-400-1-1 SW06L-3003-6

0.074 0.084 0.076 0.084 0.077 0.086 0.078 0.087 0.078 0.089 0.078 0.082 0.079 0.087 0.080 0.090 0.080 0.090 0.082 0.090 0.082 0.097 0.084 0.092

Kei 0603 SW06L-3003-7

0.248 0.507 0.299 0.727 0.316 0.672 0.324 0.760 0.340 0.783 0.342 0.791 0.348 0.835 0.352 0.791 0.363 0.789 0.376 0.836




Kei 0603 SW06L-3003-7 0.456 0.899 0.490 0.982

KS24(S)C1-S9-247-1-2(Kei0702) SW06L-3003-8

0.079 0.087 0.081 0.094 0.081 0.091 0.082 0.086 0.082 0.087 0.083 0.090 0.083 0.087 0.085 0.088 0.087 0.096 0.088 0.100 0.089 0.101 0.091 0.095

Kei0604 SW06L-3003-9

0.082 0.091 0.100 0.138 0.120 0.167 0.124 0.193 0.197 0.310 0.230 0.389 0.244 0.443 0.279 0.496 0.287 0.573 0.340 0.615 0.349 0.651 0.514 0.918




KS24(S)C1-S9-247-1-5 SW06L-3003-10

0.075 0.087 0.077 0.085 0.078 0.095 0.079 0.094 0.080 0.107 0.080 0.099 0.081 0.092 0.081 0.087 0.082 0.099 0.083 0.099 0.083 0.097 0.084 0.095

Kei0402 SW06L-3003-11

0.080 0.108 0.078 0.099 0.086 0.102 0.083 0.106 0.078 0.094 0.081 0.103 0.080 0.090 0.084 0.112 0.318 0.632 0.173 0.282

Kei0502 SW06L-3003-12

0.081 0.088 0.082 0.103 0.082 0.090 0.083 0.097 0.084 0.090




Kei0502 SW06L-3003-12

0.085 0.102 0.085 0.111 0.085 0.094 0.086 0.114 0.087 0.093 0.089 0.126 0.262 0.442

Kei0606 SW06L-3003-13

0.079 0.084 0.083 0.089 0.336 0.607 0.343 0.633 0.348 0.699 0.376 0.773 0.393 0.771 0.408 0.853 0.436 0.866 0.445 0.871 0.473 0.932 0.512 0.969

Suwan5(S)C4-S10-148-1-1-2 SW06L-3003-14

0.077 0.083 0.078 0.081 0.080 0.088 0.082 0.084 0.082 0.085 0.087 0.102 0.133 0.210 0.260 0.474


สายพนธขาวโพด ระยะเวลา 30 นาท 60 นาท

Suwan5(S)C4-S10-148-1-1-2 SW06L-3003-14

0.290 0.527 0.368 0.771 0.386 0.810 0.403 0.888

Suwan5(S)C4-S10-148-1-2-1 SW06L-3003-15

0.358 0.763 0.360 0.786 0.391 0.822 0.406 0.875 0.412 0.897 0.418 0.831 0.426 0.906 0.428 0.882 0.448 0.915 0.467 0.989 0.501 0.969 0.530 1.045 0.358 0.763

Suwan5(S)C4-S10-148-1-2-2 SW06L-3003-16

0.100 0.115 0.416 0.795 0.426 0.801 0.447 0.801 0.452 0.882 0.462 0.907 0.482 0.876 0.486 0.948 0.491 0.941 0.493 0.964




Suwan5(S)C4-S10-148-1-2-2 SW06L-3003-16 0.498 0.990 0.506 0.984

Kei0601 SW06L-3003-17

0.082 0.089 0.083 0.094 0.085 0.094 0.193 0.328 0.325 0.670 0.378 0.769 0.415 0.859 0.423 0.903 0.425 0.903 0.442 0.911 0.447 0.949 0.469 0.965

Suwan5(S)C4-S9-112-2-1 SW06L-3003-18

0.081 0.089 0.081 0.086 0.082 0.091 0.082 0.090 0.082 0.090 0.083 0.092 0.084 0.093 0.084 0.096 0.276 0.528

Suwan5(S)C4-S9-148-1-1 SW06L-3003-19

0.373 0.697 0.399 0.815 0.418 0.862 0.430 0.904




Suwan5(S)C4-S9-148-1-1 SW06L-3003-19

0.437 0.892 0.439 0.909 0.441 0.924 0.444 0.944 0.447 0.923 0.450 0.923 0.479 0.937 0.505 1.008

Suwan5(S)C4-S9-148-1-2 SW06L-3003-20

0.401 0.755 0.406 0.802 0.440 0.928 0.442 0.926 0.446 0.938 0.470 0.925 0.471 0.908 0.479 0.923 0.488 0.951 0.502 0.965 0.509 1.008 0.584 1.098

Suwan5(S)C4-S9-148-3-1 SW06L-3003-21

0.317 0.675 0.351 0.853 0.356 0.847 0.376 0.894 0.380 0.794 0.382 0.771 0.389 0.861




Suwan5(S)C4-S9-148-3-1 SW06L-3003-21

0.390 0.881 0.409 0.895 0.437 0.972 0.514 1.045 0.527 1.019

Suwan5(S)C4-S9-148-3-3 SW06L-3003-22

0.133 0.238 0.321 0.779 0.322 0.670 0.338 0.824 0.353 0.851 0.361 0.887 0.368 0.856 0.384 0.934 0.394 0.923 0.413 0.937 0.452 0.892 0.462 1.050

Suwan5(S)C4-S9-231-4-1(Kei0701) SW06L-3003-23

0.084 0.102 0.084 0.098 0.089 0.110 0.090 0.117 0.124 0.203 0.133 0.238 0.155 0.261 0.191 0.380 0.254 0.581 0.262 0.582




Suwan5(S)C4-S9-231-4-1(Kei0701) SW06L-3003-23 0.315 0.656 0.323 0.752

Kei0602 SW06L-3003-24

0.076 0.095 0.077 0.094 0.079 0.088 0.079 0.089 0.082 0.097 0.082 0.095 0.083 0.108 0.084 0.097 0.085 0.091 0.109 0.148

Kei0307 SW06L-3003-25

0.328 0.708 0.353 0.748 0.354 0.748 0.363 0.751 0.366 0.830 0.373 0.810 0.378 0.762 0.404 0.861 0.432 0.850 0.474 0.979 0.492 0.920

Kei9806 SW06L-3003-26

0.372 0.831 0.373 0.784 0.379 0.811 0.398 0.829




Kei9806 SW06L-3003-26

0.405 0.830 0.407 0.892 0.417 0.879 0.432 0.969 0.500 0.986

KS27(S)C1-S9-39-1-1 SW06L-3003-27

0.077 0.095 0.079 0.095 0.083 0.098 0.083 0.093 0.083 0.093 0.083 0.101 0.084 0.093 0.084 0.102 0.085 0.099 0.087 0.095 0.087 0.105 0.089 0.116

Kei0504 SW06L-3003-28

0.102 0.133 0.352 0.662 0.396 0.875 0.405 0.715 0.414 0.932 0.419 0.940 0.449 0.814 0.476 0.873 0.499 0.911 0.529 0.981




Kei0504 SW06L-3003-28 0.553 0.993 0.571 0.993

Kei0102 SW06L-3003-29

0.318 0.569 0.376 0.696 0.384 0.751 0.408 0.808 0.410 0.765 0.416 0.773 0.436 0.817 0.441 0.818 0.443 0.834 0.473 0.866 0.479 0.889 0.502 0.931

Kei47 SW06L-3003-30

0.077 0.086 0.077 0.085 0.080 0.085 0.082 0.088 0.083 0.090 0.083 0.085 0.111 0.158 0.317 0.541 0.437 0.880 0.476 0.945




อนทร 2 (ควบคมพชปกต)

0.078 0.086 0.079 0.089 0.082 0.088 0.082 0.090 0.082 0.090 0.082 0.093 0.082 0.087 0.082 0.088 0.083 0.091 0.083 0.089 0.084 0.090 0.088 0.091

ไฮบรกซ 3 (ควบคมพชออนแอ) 0.428 0.876

ผลการวเคราะหการจดระดบความตานทานโรคจากคาเฉลย ELISA ดวยวธการทางสถตโดยโปรแกรม SAS v.9

The SAS System 21:37 Saturday, May 1, 2008 16

The ANOVA Procedure

Class Level Information

Class Levels Values

trt 5 1 2 3 4 5

rep 155 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29

30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55

56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81

82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105

106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124

125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143

144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155

Number of observations 775

NOTE: Due to missing values, only 196 observations can be used in this analysis.


The ANOVA Procedure

Dependent Variable: ELISA

Sum of

Source DF Squares Mean Square F Value Pr > F

Model 4 5.57453906 1.39363476 240.88 <.0001

Error 191 1.10503178 0.00578551

Corrected Total 195 6.67957084

R-Square Coeff Var Root MSE ELISA Mean

0.834565 9.600266 0.076063 0.792296

Source DF Anova SS Mean Square F Value Pr > F

trt 4 5.57453906 1.39363476 240.88 <.0001


The ANOVA Procedure

Duncan's Multiple Range Test for ELISA

NOTE: This test controls the Type I comparisonwise error rate, not the experimentwise error rate.

Alpha 0.05

Error Degrees of Freedom 191

Error Mean Square 0.005786

Harmonic Mean of Cell Sizes 11.88562

NOTE: Cell sizes are not equal.

Number of Means 2 3 4 5

Critical Range .06154 .06478 .06694 .06853

Means with the same letter are not significantly different.

Duncan Grouping Mean N trt

A 0.87180 155 5

B 0.65662 13 4

C 0.54922 9 3

D 0.41608 12 2

E 0.24129 7 1

Documents

ปัญหาพิเศษ · 2017-10-12 · ติดเชื้อเป็นเกณฑ์เบื้องต้นส าหรับ ... in small experimental plots