Embed Size (px)
Citation preview
ฉบบกรกฎาคม-กนยายน 2559
ทองไมพรอมฉบบสคส.จดหมายขาว
มลนธสรางความเขาใจเรองสขภาพผหญง
ทอง
ไมพรอมมทางเลอก
เวรกชอป ‘ปรกษาทางเลอก’
เพอผประสบปญหา
‘เครอขาย
ชอยส’ชวยเหลอ
ทองไมพรอม
ทองไมรตว!?!
สคส.2 จดหมายขาว
สคส.คยกบ ปกเรองจาก
บรรณาธการบรหาร จตตมา ภาณเตชะ
บรรณาธการ รชดา ธราภาค
กองบรรณาธการ จารทรรศน สทธสมบรณ, ศรญญา ทองทบ,
พงศธร สโรจธนาวฒ
ทปรกษา-สนบสนน สมาล โตกทอง, ปยภา เมองแมน,
เรองพนธ สฤษฎศร, จนทมา ตรเลศ,
ปทมาพร พนมทรพย, อญชล ศรบญเรอง,
นนทยา คาทาส,
ศลปกรรม ทวศกด อระนนท
มลนธสรางความเขาใจเรองสขภาพผหญง (สคส.)
เลขท 86/58 โครงการวชน สมารท ซต
ถนนนครอนทร ต�าบลตลาดขวญ
อ�าเภอเมอง จงหวดนนทบร 11000
http://www.whaf.or.th/ อเมล [email protected]
โดย แผนงานสรางเสรมสขภาวะทางเพศ
ส�านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.)
เมอผหญงสกคนถกตบต ผทรบรเหตการณจะเขาใจใน
ทนทวา นคอความรนแรงทกระท�าตอผหญง แตถาเปนเรองการ
ตงครรภไมพรอม โดยทนทอกเชนกน ค�าถามจะยอนกลบมา
ทผหญง ..ท�าไมถงปลอยใหทอง ท�าไมไมปองกน ไมดแลตวเอง
ไปจนถง “หาเรองใสตว”
“ทองไมพรอม” จงเปนสงททาทายเราทกคน
ความทาทายแรก วธคด เพราะเรามความคาดหวง
บางอยางตอ “ความเปนผหญง” ใชหรอไม เราจงตดสนใน
ทนทวา ปญหาตองเกดจากพฤตกรรมนอกลนอกทาง ไมอยาง
ใดกอยางหนง
ความทาทายทสอง วธมองปญหา ปญหาใดๆ ของ
สงคม จะปองกนและแกไดกดวยความเขาใจถงสาเหตทแทจรง
การสรปงายๆ วา ผประสบปญหาคอตวปญหา คอการตดตอน
โยนความผดใหบคคล แลวทกอยางกจบลง ไมมใครตอง
ท�าอะไร เพอสรางการเปลยนแปลงใดๆ
สงคมไทยอยในชวงเวลาของการกาวขาม “อคต”
เดมๆ ดงทกลาวมา โดยมธงน�า ไดแก กฎหมายฉบบลาสด
พ.ร.บ.ปองกนและแกไขปญหาการตงครรภไมพรอมในวยรน
พ.ศ.2559 และการท�างานของบคลากรในหลายภาคสวนท
เดนหนามาระยะหนง ซงน�าไปสความทาทายทสาม คอ การ
ท�างานแบบบรณาการ
ปญหาทองไมพรอม จ�าเปนตองอาศยการประสาน
ความรวมมอกนของทกฝาย เพอท�าใหเกดรปธรรมแก
ทกนโยบาย มาตรการทมอย และสรางสรรคนวตกรรมทาง
สงคมทยงขาดหาย โดยเฉพาะสวสดการทเหมาะสมส�าหรบ
แมและเดก
ปญหา “ทองไมพรอม” จงเปนโจทยทรอการพสจนวา
เราสามารถปรบมมมองของตนเองและเปลยนแปลงสภาพ
แวดลอม เพอสรางสรรคสงคมนาอย รวมถงการพฒนาระบบ
ชวยเหลอฟนฟทมคณภาพ เพอใหผหญงทก�าลงเผชญวกฤต
ไดมทางออกทเหมาะสมกบบรบทชวตของตนเองมากทสด
ชวนคดชวนคย
ทองไมพรอม
ทาทายสงคมไทย
เวลาไดยนวามใครสกคน “ทองไมพรอม” เรามกคดวาคนๆ
นนไมดแลตวเอง ไมรจกรบผดชอบ ทงทจรงแลว การตงทองโดยไม
ไดคาดการณหรอวางแผนไวลวงหนา เปนสงทเกดขนไดงายดาย เปน
เรองใกลๆ ตว และหากทบทวนกนดๆ แลว ตวเราเองและคนรอบขาง
อาจเคยประสบเหตการณเหลานมาแลวทงนน
คนมกคดวา “ทองไมพรอม”
เปนปญหาทเกดกบวยรน แทจรงแลว
ทองไมพรอมเกดขนไดกบผหญงทกวย
ทกคน ซงสาเหตมความหลากหลายและ
ซบซอน
การทผหญงจะตดสนใจ “ตงทอง” หรอไมนน
สงทถอเปนสทธขนพนฐาน และภาครฐมหนาทตอง
จดใหอยางเหมาะสม ไดแก ขอมลความรเรองอนามย
การเจรญพนธ และการเขาถงอปกรณคมก�าเนด
ทมคณภาพ และยงตองเปนการตดสนใจของ
ผหญงอยางแทจรง โดยไมถกกดดน หรอชกชวน
ใหเขาใจไขวเขว
สถานการณทเกดขนคอ ประชาชนยง
ขาดความรความเขาใจ การไดมาซงอปกรณ
คมก�าเนดยงไมใชเรองงาย ทามกลางคานยม
ทางเพศทบดเบยว เชน ผชายตองผาน
ประสบการณอยางโชกโชน ขณะทผหญงถก
คาดหวงใหไรเดยงสา จงขาดการเตรยมพรอม
ใหรเทาทนสถานการณ และไมมทกษะการ
ปฏเสธ เหลานเปนสวนหนงของเหตปจจย
ทกอใหเกดปญหา “ทองไมพรอม”
นอกจากความพยายามในงานเชง
ปองกน อกดาน งานบรการเพอรองรบปญหาท
เกดขนมการพฒนาอยางตอเนอง ทงของภาครฐ
และเอกชน บคลากรมความรวมมอเพอปรบปรง
คณภาพบรการ ควบคกบการมงสอสารสงคม เพอ
เสรมสรางทศนคตทเออตอการปองกนและแกไข
ปญหาดงกลาวไปพรอมกน
ทองไมพรอม
มทางเลอก
นชนารถ แทนทอง, แมบาน
ทองกบแฟนตอนอาย 16 ไมรเรองคมก�าเนดเลย กลวมาก
ไมกลาถามใคร แอบไปท�าแทง ไมรวามนอนตราย กลบ
มาตกเลอด แมตองพาไปหาหมอ พออาย 18 แตงงาน
กบแฟน การท�าแทงท�าใหมลกยาก กวาจะมลกคนแรก
ไดตอนอาย 22 ป
3สคส.จดหมายขาว
ในประเทศไทย
กฎหมายอนญาตใหมการ
ยตการตงครรภในกรณท
เปนปญหาสขภาพทางกายและทางจตของผหญง
ตงครรภ หรอกรณจากการกระท�าความผดอาญา
โดยการยตตงครรภทปลอดภยและถกกฎหมาย ม
การใหบรการในโรงพยาบาลของรฐและเอกชน ซง
ท�างานภายใตองคกรสาธารณะกศล ดวยเงอนไข
การบรหารทแตกตางกน รวมทงเครอขายการ
ประสานงานสงตอ อาท เครอขายแพทยอาสา
RSA กลมท�าทาง เปนตน
สดารตน ศรสวรรณ, พยาบาล
ตอนอาย 28-29 อยากมลก เลยไมคม ทองไดไมกอาทตย
สอบตดเรยนตอ คดวาเรยนแลวเครยดจะกระทบเดกท
จะเกดมา สดทายกจะเรยนไมได เลยปรกษาหมอทไป
ฝากครรภ และตดสนใจยตตงครรภ ส�าหรบวยรน ตอง
ใหเขารเทาทน และมนใจวาถาเกดปญหาตองบอกพอ
แมเรวทสด เพอปญหาจะไมบานปลาย
ยคลธร แกวสระแสน, พนกงานบรษท
มแฟนคนแรกตอนเรยนมหาวทยาลย คดวา 2-3 เดอน
เจอกนท คงไมเปนไร เลยไมปองกน มครงหนง ประจ�า
เดอนขาด 2 เดอน เลยไปหาหมอ สรปคอไมไดทอง
หมอบอกเพราะเครยดและฮอรโมน จากนนจงหาขอมล
และเรมกนยาคมก�าเนด
เครอขายบรการปรกษา เพอแนะน�าสงตอ
ผประสบปญหาสบรการทปลอดภยในหลากหลาย
ชองทาง
สายดวน 1300 โดยศนยชวยเหลอสงคม OSCC กระทรวง
การพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย ให
บรการตลอด 24 ชวโมง
สายดวน 1663 โดยมลนธเขาถงเอดส เปดบรการ 10
คสาย ทกวน ตงแตเวลา 09.00-21.00 น.
เวบไซต Talk about Sex เปดเมอป
2553 โดยความรวมมอของส�านกงานกองทน
สนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.)
กระทรวงศกษาธการ และแผนงาน
สรางเสรมสขภาวะทางเพศ เพอใหวยรน
ไดปรกษาพดคยเรองเพศ ความรก ความ
สมพนธ และประสานสงตอกรณประสบ
ปญหา http://talkaboutsex.thaihealth.
or.th/
เมอตดสนใจตงครรภตอ ระหวางทรอคลอด บรการดาน
สงคมอาจมความจ�าเปน ทงทพกพง และการรองรบหลงคลอด
บานพกเดกและครอบครว ทกจงหวด สงกดกระทรวง
การพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย
สหทยมลนธ ดแลชวยเหลอเพอใหเดกไดอยกบครอบครว
ไมวาจะเปนครอบครวของตวเอง ครอบครวอปถมภ หรอครอบครว
บญธรรม
บานพกฉกเฉน สมาคมสงเสรมสถานภาพสตรฯ ใหค�าปรกษา ดานสขภาพ กฎหมาย ฝกอาชพ และดแลเพอให
การคนสครอบครวเปนไปดวยด
หลกสตรอบรมเชงปฏบตการการ
ปรกษาทางเลอก เพอชวยเหลอผหญงทอง
ไมพรอม โดย สคส. เนนการใหมมมมองท
เออตอการชวยเหลอผประสบปญหา พรอม
เชอมประสานเครอขายคนท�างาน
ฮอตไลน สายรอน
การปรกษาทางเลอก
การยตตงครรภ
ตงครรภตอ
*ตดตามเนอหาเรอง “การปรกษาทางเลอก
เพอผหญงทองไมพรอม” หนา 8
คดชนะ เลอศกดวณชกล, นกขาว
ตอนวยรน พอมเซกซแลวไมมนใจ เขาวาถงยางแตกไดรว
ไดกกลว สมยนนไมคอยมขอมล ทจรงโอกาสเสยงไมมาก
ขนาดนน แตบานเราไมมการใหความรอยางจรงจง คนคด
วาเปนเรองธรรมชาต อยไปกรเอง ซงไมควรเปนแบบนน
ศรนรตน จรานนทสภนล, พยาบาล
หลงแตงงาน อยากมลก แตพอตงทอง เกดไฟไหมบาน
ตองหาทอยใหม มปญหาการเงน เครยดมาก คดวาคง
ไมพรอมจะมลกแลว จงปรกษาเพอนทท�างานเพอหา
ทางออก ยอมรบวา ทแกปญหาไดเพราะเราเปนพยาบาล
แตวยรนสวนใหญไมร ท�าใหเกดปญหา
สคส.4 จดหมายขาว
การท�างานอยางเอาจรงเอาจงอยางตอเนองเปนเวลา 40 ป ของสหทยมลนธ
มสวนส�าคญในการท�างานเพอชวยเหลอผทตงครรภไมพรอม ท�าใหไดรบความ
เชอถอและไววางใจจากสงคม
ภารกจในวนนของสหทยมลนธ ประกอบดวย 6 ภารกจหลก ไดแก
1. การฟนฟสภาพครอบครว การวางแผนครอบครว เลยงดเดก ชวย
เหลอทางการเงน ฝกอาชพ และใหทนประกอบอาชพ ทนการศกษา เปนตน
2. โครงการครอบครวอปการะ จดหาครอบครวทดแทนชวคราว
รองรบเดกทมปญหาครอบครว โดยมการตดตามดแลอยางสม�าเสมอ และ
รบผดชอบคาใชจายในการเลยงดเดก
3. โครงการครอบครวบญธรรม ชวยเหลอในกรณทครอบครวทแท
จรงไมสามารถเลยงดได โดยการจดหาครอบครวบญธรรมทเหมาะสมใหกบ
เดก
4. โครงการใหบรการหลงการรบเดกเปนบตรบญธรรม การสนบสนน
ตามการรองขอจากบตรบญธรรม ครอบครวบญธรรม และครอบครว
โดยก�าเนดของบตรบญธรรม รวมทงพฒนาบรการเพอสรางความ
เขาใจ และทศนคตทดตอการรบเดกเปนบตรบญธรรม
5. โครงการสงเสรมงานอาสาสมครในสถาน
สงเคราะห ด�าเนนการรวมกบกรมพฒนาสงคมและ
สวสดการ เพอเปดรบอาสาสมครมาชวยดแลเดก
ในสถานสงเคราะหเดกออนปากเกรด
6. โครงการสงเสรมสวสดการเดกและ
ครอบครวภาคใต ใหบรการแกครอบครวใน
ภาวะวกฤตในจงหวดนครศรธรรมราช และ
พนทใกลเคยง
กาวตอไปของสหทยมลนธจะเปน
อยางไร จนตนา นนทะเปารยะ ผอ�านวย
การบรหารสหทยมลนธ กลาววา เรอง
เรงดวนทตองหาทางออกรวมกบหลาย
หนวยงาน อนเปนผลมาจากการทไทย
มแรงงานตางชาตจ�านวนมาก โดย
เฉพาะแรงงานทเขาประเทศโดยไมถก
ตองตามกฎหมาย และมการตงครรภ
ไมพรอมเกดขน โดยคลอดเดกในไทย
สวนแผนงานในระยะตอไป สหทยฯ
จะจดภารกจงานใหม โดยเนนความส�าคญ
กบโครงการครอบครวบญธรรม เพราะเชอ
วาเปนทางออกทดทสดส�าหรบเดก และเปน
โครงการด�าเนนงานอยางตอเนองจนเกดระบบ
ทชดเจน และไดรบความเชอถอจากทกฝาย
ป
กบกาวตอไป
‘สหทยมลนธ’ ในระยะยาว มแผนทจะยกระดบองคกรเปนสถาบนพฒนาและฝก
อบรมนกสงคมสงเคราะห เนองจากทผานมา ประสบปญหาขาดแคลนนก
สงคมสงเคราะหทมคณภาพ
“ทผานมาบคลากรของสหทยฯ ถกเชญเปนวทยากรในงานสงคมสงเคราะห
อยางตอเนอง จงคดวาควรพฒนาองคกรเปนสถาบนทท�าหนาทผลตบคลากร
ทมศกยภาพอยางจรงจง”
ทงน โดยมเปาหมายเพอสรางบคลากรดานสงคมสงเคราะหรนใหม
เพอทดแทนคนรนกอนหนาทมอายมากขน ซงจะมสวนอยางส�าคญใหภารกจ
สามารถขบเคลอนตอไปไดอยางมประสทธภาพ
การท�างานทามกลางทศนคต และความ
เชอทหลากหลาย ไมใชเรองงาย “ทอแท จตตก” จงเปน
ภาวะทผปฏบตงานแทบทกคนพานพบ เมอพวกเขาตดสนใจเปดทางใหวย
รนทประสบปญหาทองไมพรอมมทางเลอกในการยตการตงครรภ
หองเสวนาเรอง “ทองไมพรอม: ทางออกหรอทางตน” การประชมวชาการ
อนามยเจรญพนธแหงชาต ครงท 5 พ.ศ.2559 เรอง “มมมองใหม: อนามยเจรญพนธ” เดอน
สงหาคมทผานมา จงเนองแนนไปดวยบคลากรท�างานทเกยวของ ทงแพทย พยาบาล บคลากร
จากหนวยงานรฐ รวมถงภาคประชาสงคม
ขอมลทวา วยรนทองไมพรอม 80-90 เปอรเซนตเลอกทจะยตการตงครรภ เปนทมาของการปลก
กระแสใหคนกลมหนงจบมอกน เพอขยายการใหบรการยตการตงครรภทปลอดภย
นพ.บญฤทธ สขรตน ผชวยผอ�านวยการ ส�านกอนามยการเจรญพนธ กรมอนามย กลาววา คนท�างาน
หลายคนสบายใจทโนมนาวใหวยรนตงทองตอไป แตสดทายพวกเขากไปหาทางท�าแทงดวยตวเอง และ
กลายเปนจดจบของหลายคน หรอแมจะทองตอจนคลอด แตจ�านวนมากกทงลกตามทเปนขาว
“ตองใหทางเลอกวยรนทจะยตการตงครรภ เพอใหเขาถงบรการทางการแพทยทปลอดภย” เปนหวใจ
ส�าคญท นพ.บญฤทธ เนนย�า
การเปดตว “RSA ไทย” (Referral system for Safe abortion) เปนไฮไลตของการเสวนา โดยเปน
กลมแพทยทรวมตว อาสารบสง เพอยตการตงครรภทปลอดภย ถกกฎหมาย และคาใชจายไมสงจนเกนไป
นพ.เรองกตต ศรกาญจนกล ผประสานงานเครอขาย RSA ไทย กลาววา ปจจบนมแพทยอาสากวา
70 คนทประจ�าในโรงพยาบาลตางๆ เพอชวยผททองไมพรอมใหไดรบการบรการอยางปลอดภย โดยการ
สงตอเคสภายในสถานพยาบาลเครอขาย ภายใตทศนคตทดตอผ ใชบรการ
การเสวนาจบลงดวยความหวงวา สงคมไทยจะกาวไปสการยอมรบทางเลอกทแทจรงของวยรน
ทองไมพรอม เพอยตปญหารอบดานทซ�าเตมทงผหญง ครอบครว และสงคมอยางในปจจบน
ถอดรหสปญหาทองไมพรอม
5สคส.จดหมายขาว
นกวจยจากมหาวทยาจอรจทาวนแนะน�า
วา ไมควรใชแอพพลเคชนบนทกประจ�า
เดอนและวนตกไขในโทรศพทมอถอมาใช
ในการคมก�าเนดแบบนบระยะปลอดภย ทงน
เนองจากการท�างานของรางกายและระบบ
สบพนธของผหญงมความไมแนนอนสง
การน�าแอพพลเคชนบนทกประจ�าเดอนมา
ประมาณการณวนตกไขเพอหลกเลยงการ
มเพศสมพนธ หรอทเรยกวา นบหนา 7
หลง 7 จงเปนวธทไรประสทธภาพ
แอพฯ คมกำาเนดไมเวรก
ประเทศตาง
ส�านกขาวบบซ เผยจ�านวนผหญงใน
ทวปละตนอเมรกาท�าแทงเพมขน 2 เทา
นบตงแตมการระบาดของไวรสซกาเมอปทผาน
มา ทงน ไวรสซกามอาการคลายคลงกบหวดทวไป
และยงไมมวธรกษา หากผตดเชอตงครรภจะท�าให
ตวออนในครรภมภาวะหวลบเลกและสมองพการ
ขณะทผหญงสวนใหญพงการท�าแทงเถอน เพราะ
หลายประเทศในละตนอเมรกาไมอนญาตให
ท�าแทง ท�าใหการตดเชอและเสยชวต
เพมมากขน
‘ซกา’ กระตนทำาแทง
ดร.John Ic Tang แพทยจากประเทศ
มาเลเซย คดคนถงยางส�าหรบชายและหญง
ในชอ Wondaleaf มลกษณะเปนแผนฟลมท�า
จากโพลยรเทน สามารถใชคมก�าเนดดวยการ
คลมอวยวะเพศหญง และหอหมอวยวะเพศชาย
ขณะมเซกซได ปจจบนไดรบการรบรองจาก
อย.มาเลเซย วาใชได แมวาจะมเสยงจากผบรโภค
วาถงยางตวใหมนขาดสารหลอลน และ
ตดเหนยวท�าใหผวหนงเกดอาการ
ระคายเคอง
ถงยางยนเซกซ
แถลงขาว: สคส. รวม
กบส�านกงานกองทน
สนบสนนการสราง
เสรมสขภาพ (สสส.)
จดการแถลงข าว
แคมเปญโอกาสทอง
คยเรองเพศกบลก ท
สสส. ซอยงามดพล
โดย สคส.รบผดชอบ
การสรางสรรคเนอหา และจดเวรกชอปใหกบพอแมผปกครองทสนใจ
สมครเขารวม
สคส.ความเคลอนไหว
ประชม: สคส. รวมกบองคการ
การศกษา วทยาศาสตร และ
วฒนธรรมแหงสหประชาชาต
(ยเนสโก) จดการประชม
ปรกษาหารอระดบชาตใน
ประเดนการศกษาทเคารพ
ทกคน และใหการคมครอง
โดยปราศจากการแบงแยก
โดยผเขารวมเปนเจาหนาท
จากหนวยงานทเกยวของทงภาครฐและเอกชน ทโรงแรมดสตธาน
ทวตรก: จตตมา ภาณเตชะ ผอ�านวย
การ สคส. ด�าเนนรายการทวตรก_Live
2016 ตอน “เหงา/หง/(อก)หก” โดย
รศ.ดร.ชลดาภรณ สงสมพนธ คณะ
รฐศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร
ทหองมนเธยเตอร ทเค ปารก หาง
สรรพสนคาเซนทรลเวรล
เวรกชอป: สคส.รวมกบกองทน
ประชากรแหงสหประชาชาต
(ยเอนเอฟพเอ) จดเวรกชอป
“เสยงเยาวชนคนรนใหมกบ
พ.ร.บ.ทองวยรน” โดยผเขา
รวมเปนตวแทนเยาวชนจาก
สภาเดกและเยาวชน รวมทง
กลมเยาวชนจากทกภมภาค
ทวประเทศ ทโรงแรมพกพง
องทาง บตก รสอรท
อบรมปรกษาทางเลอก: สคส.จดการอบรมเชงปฏบตการปรกษาทาง
เลอกเพอสานพลงเครอขายทางสงคมในการชวยเหลอเดกและผหญง
ททองไมพรอม ประจ�าป 2559 รนท 1 ทวเทรน อนเตอรเนชนเนล
เฮาส (บานพกฉกเฉน) ผเขารวมเปนเจาหนาทผปฏบตงาน และผทสนใจ
สคส.6 จดหมายขาว
5 เรองทคณเขาใจ ‘ผด’ เกยวกบ ‘การทำาแทง’
ประเดนแพทยปฏเสธการรกษาคนไข เนองจากขดกบความเชอสวนบคคล เปน
เรองทเกดขนในทกมมโลก รวมทงการใหบรการยตการตงครรภ
ดร.โซฟ สตรกแลนด แพทยและนกวจยจากโรงพยาบาลคงจอรจ
ประเทศองกฤษเปดเผยวา แมบรการยตการตงครรภกรณตวออนในครรภ
พการรนแรง และตงครรภจากการถกขมขนจะถกตองตามกฎหมาย แตหมอ
หนงในสามไมยอมใหบรการ
ขณะเดยวกนหมอกมความเขาใจเกยวกบผหญงททองไมพรอมนอย
มาก ดร.โซฟ ระบวาไมใชเรองแปลก เพราะการตงครรภไมพรอมและการ
ยตการตงครรภแทบไมถกพดถงในหลกสตรของโรงเรยนแพทย
และแมแพทยสภาขององกฤษ อนญาตใหหมอท “ไมพรอม” จะให
บรการเนองดวยความเชอของตนเองหรอไมมนใจทจะรกษากตาม จะตองให
ขอมลแกคนไขอยางเพยงพอ และตองสงตอใหหมอคนอนดแล ในความเปน
จรง ผหญงบางสวนยงถกหมอปฏเสธ และไมสามารถยตการตงครรภได
นกจตวทยา ดร.เฮนร พ เดวด เกบขอมลผหญงและเดกทเกดจาก
การถกแพทยปฏเสธใหบรการยตการตงครรภ จ�านวน 220 ราย ตงแตชวง
ทศวรรษ 60 ทเดกคลอด จนเดกมอายครบ 35 ป พบวาเดกทเกดจากการตง
ครรภไมพรอม มกไมไดรบการเลยงดอยางเหมาะสม ท�าใหมรางกายออนแอ
เจบปวยเลกๆ นอย พอถงวยเขาเรยนกมกจะเรยนไมทนเพอน ขาดพฒนาการ
ดานการศกษา เกรดต�า และมกจะไมมเพอน
เมอโตเปนวยรน เดกมแนวโนมจะเรยนไมจบชนมธยม กระท�าความ
ผด สบเนองไปถงวยท�างานกมกมปญหาการตดเหลา ตดยาเสพตด มปญหา
อาชญากรรม และมความสมพนธรกๆ เลกๆ
ในสวนของผหญงทคลอดโดยขาดความพรอม มกมภาวะเครยด กงวล
เจบปวยทางจตใจ สวนใหญกลายเปนคนยากจน ไมไดท�างานเพราะตองเลยงลก
ทองไมพรอม หมอไมพรอม
การทำาแทง
“ผดกฎหมาย”
ทกกรณ
การทำาแทง
ดวยยา
“อนตราย”
ผ ใหบรการ
ทำาแทง
ทกคนเปน
“หมอเถอน”
ผหญงท
ทำาแทงคอ
“วยรนใจแตก”
ขอมล: “กลมท�าทาง” (tamtang.wordpress.com) กลมใหบรการค�าปรกษาของผหญงทตงครรภไมพรอม
ความจรง: นบตงแต พ.ศ.
2548 เปนตนมา แพทยสภาได
ออกขอบงคบทขยายความค�า
วา “สขภาพ” ในเงอนไขการ
ใหบรการยตการตงครรภ ให
ครอบคลมเรอง “สขภาพจต”
นอกเหนอจากกรณอนๆ อาท
การตงครรภจากการถกขมขน
การตงครรภของเดกหญงทอาย
ไมเกน 15 ป การถกหลอกไป
ขายบรการทางเพศ เปนตน
รวมทงระบดวยวา ในการ
พจารณาการยตการตงครรภ
โดยแพทย ขอใหมแพทยสอง
คนรวมกนตดสนใจ และมการ
บนทกประวตการใหบรการใน
ประวตคนไขเชนเดยวกบการ
ใหบรการทางการแพทยอนๆ
ความจรง:
การยตการตงครรภโดยการใช
ยาสตรมาตรฐานทไดรบการ
รบรองจากองคการอนามย
โลกอยางถกวธ ในอายครรภ
ต�ากวา 9 สปดาห มอนตราย
นอยมาก และมประสทธภาพใน
การท�าใหเกดการแทงสมบรณ
สงถง 98%
ความจรง:
ภาพคลนกท�าแทงทคนสวน
ใหญคนชน คอภาพคลนก
หองแถว ทดนากลวและไม
ถกสขลกษณะ ความเปนจรง
ในประเทศไทยมแพทยและ
สถานพยาบาลทใหบรการยต
การตงครรภอยางถกกฎหมาย
และมบรการดานสาธารณสข
ทไดมาตรฐาน ประกอบดวย
คลนก โรงพยาบาลของรฐและ
เอกชนกวา 50 แหง
ความจรง:
ประสบการณการใหบรการ
ของกลมท�าทาง พบวา ผ
หญงทมาขอรบบรการค�า
ปรกษา ประกอบดวยผหญง
ทกรนทกวย
1. 4.2. 5.ยาทำาแทง
“ผดกฎหมาย”
ความจรง:
ตงแตปลายป 2557 องคการ
อาหารและยาไดขนทะเบยนยา
ทใชในการยตการตงครรภทม
ความปลอดภยตามมาตรฐาน
ขององคการอนามยโลก ประ
กอบดวยไมเฟพรสโตน และ
ไมโซพรอสทอล โดยมขอมล
สนบสนนจากโครงการวจยของ
ทมแพทยจากโรงพยาบาลรฐ
ชนน�าในประเทศ ปจจบนกรม
อนามยมการจายยาไปยงโรง
พยาบาลของรฐทวประเทศ ท
อยในโครงการใหบรการยต
การตงครรภ
3.
“มลกดวยกน 1 คน แลวสามเพงเสยคะ ทางบาน
ผชายกไมชอบเรา จะพงแมกจนเหลอเกน”, “หนเพงมาร
วาแฟนมเมยแลวตอนททองนละคะ”, “แฟนบอกใหเอาไว
แตเขาไมเคยชวยเรองคาใชจายเลย เรากมลกแลวสอง
คน มนไมไหวจรงๆ”, “หนเปนนกเรยนทนมาเรยนตาง
ประเทศ เพงทองได 4 สปดาห”, “ไมทราบเลยคะวาทอง
สมครงาน ตรวจรางกายเคาบอกวาทองไมใหท�างาน”
แพทยสภาขององกฤษ อนญาตใหหมอท ‘ไมพรอม’
จะใหบรการ เนองดวยความเชอหรอไมมนใจทจะรกษา
กตาม จะตองใหขอมลแกคนไขอยางเพยงพอ
และตองสงตอใหหมอคนอนดแล
ส�าหรบประเทศไทย กฎหมายอนญาตใหมการยตการตงครรภไดใน
หลายกรณ แตยงไมมขอมลชดเจนวา ผหญงทถกแพทยปฏเสธเผชญผลกระ
ทบอยางไร แตมรายงานป 2542 โดยกระทรวงสาธารณสขพบวา มผหญงท
ไปท�าแทงเถอน และเกดปญหาทางสขภาพตามมามากกวา 10,000 รายตอป
และขอมลจากส�านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต (สปสช.) พบวา ระหวาง
ป 2548-2554 มผหญงเสยชวตจากการท�าแทงมากกวา 20 รายตอป
รอบโลกสองเซกซ
7สคส.จดหมายขาว
เซกซสขกบปฏบตการพนท
ทองไมรตว!?!
คดพดให
เพอผหญงทองไมพรอม
เปนไปไดหรอไม ทคนเราจะตงทอง
โดยไมรตว
ฟงดไมนาเชอ แตเปนไปได
..ปญหาเกดขนไดอยางไร?
การใชอปกรณตรวจตงครรภ
แลวไมพบค�าตอบวาทองทงททอง เกด
ขนไดเนองจากอปกรณดงกลาวท�างานโดย
การตรวจหาฮอรโมน hCG จากปสสาวะ
ซงจะผลตในรางกายของผหญงเมอมการ
ปฏสนธ และไขก�าลงฝงตวเพอสรางรกหอหม
ฮอรโมนจะถกดดซมผานกระแสเลอด และม
สวนหนงเลดลอดออกมาทางปสสาวะ หากม
ปรมาณมากพอจะท�าใหเครองตรวจแสดงผล
สองขด ซงหมายความวาทอง
โดยทวไปควรตรวจในวนแรกทพบ
วาประจ�าเดอนขาด แตถาตรวจกอนหนานน
ปรมาณฮอรโมนอาจไมสงพอทจะตรวจเจอ
บางคนไมไดรอนานพอจนผลตรวจขนสองขด
กทงชดตรวจลงถงขยะไปเสยกอน
การดมน�ามากไปกอาจท�าใหปสสาวะ
เจอจางจนไมพบฮอรโมน hCG ดวยเชนกน
ดงนน ควรตรวจปสสาวะหลงตนนอนตอนเชา
ขณะทองวาง นอกจากน อาการเครยดก
ท�าใหฮอรโมน hCG ถกผลตและขบออกมา
ทางปสสาวะนอย ผลตรวจจงแสดงออกมา
เพยงหนงขด
ปญหาทองไมรตวยงเกดขนไดงายๆ
กบกลมวยรน ซงรางกายก�าลงปรบตว ท�าให
ประจ�าเดอนมกจะมาไมสม�าเสมอ พอประจ�าเดอน
ขาดกคดวาปกต บางคนกไมมอาการแพทอง
บางคนนกวาตวเองอวนขน
บางรายถงจะมสญญาณความ
เปลยนแปลง แตพอไมคดวาตวเองจะทอง
กคดวาเปนเพราะสาเหตอน เชน อารมณ
หงดหงดแปรปรวนกนกวาเพราะอากาศ
รอน พอรสกวาในทองมความเคลอนไหว
กคดวาเปนแกสในกระเพาะ เปนตน
ทางทด ควรสงเกตรางกาย
ตนเอง โดยเฉพาะประจ�าเดอนซงจะ
ชวยบงชถงความเปนปกตหรอไมปกต
ของผหญงไดดทสด ถาเปนไปได ควร
จดบนทกขอมลการมประจ�าเดอน ทง
ระยะเวลาทมประจ�าเดอน จ�านวน
วน ลกษณะ รวมถงอาการทางกาย
และอารมณ นอกจากจะท�าใหรบร
สญญานการตงครรภไดแลว ยง
จะชวยใหพบความผดปกตจาก
โรคภยไดแตเนนๆ อกดวย
“ไมมผหญงคนไหนตงใจทองเพอจะท�าแทง”
วลดงกลาว เสมอนเปนแนวคดพนฐานในการท�างาน
ของ เครอขายสนบสนนทางเลอกของผหญงท
ทองไมพรอม หรอเครอขายชอยส (Choices)
ซงเปนการรวมตวของหนวยงานภาครฐ ภาค
เอกชน และภาควชาการ ทท�างานในดานเพศ
ศกษา อนามยเจรญพนธ การวางแผนครอบครว
การปรกษาทางเลอกเมอทองไมพรอม การยต
การตงครรภทปลอดภย การใหความชวยเหลอ
ผถกกระท�าดวยความรนแรงหรอคกคามทาง
เพศ รวมทงสถานทพกพง บานพกรอคลอด
การเลยงดอปการะเดกเปนบตรบญธรรม
และกลมสนบสนนแมพอเลยงเดยว
เครอขายฯ รวมตวครงแรกเมอป
2550 โดยมวตถประสงคในการแลกเปลยน
รศ.ดร.กฤตยา อาชวนจกล
สถาบนวจยประชากรและสงคม
มหาวทยาลยมหดล
ถาคณท�างานเรอง
การทำาแทงมานาน คณจะรวา
ไมมใครเลยทตงใจจะทองเพอไปท�าแทง
ไมมสกคนเดยว เพราะฉะนน คนททำาแทงเขามเหตผลของเขา
แตเรากลบใชคณคาของเรา ใชประสบการณของเรา
ไปตดสนชวตคนๆ หนง เราท�าใหชวตผหญงท�าแทง
จ�านวนมากบนโลกน รวมทงประเทศไทยเดนลงเหว
โดยไมรวาเราท�าใหเขาประสบความยากล�าบากทาง
รางกาย จตใจ สงคม อยางไรบาง
ถาเพยงแตเราเปลยนวธคด
เราจะสามารถรกษาชวต
ของผหญงจ�านวนมากได
เรยนรประสบการณการท�างานส�าหรบผหญงททองไมพรอม แสวงหาทศทาง และความรวมมอ
ในการท�างานรวมกนเพอใหผหญงททองไมพรอม ไดมทางออกทเหมาะสมกบเงอนไขชวตตอไป
ในปแรก มสมาชกทงสนราว 10 องคกร และจากการจดเวทเพอประสานความรวมมอกนอยาง
ตอเนองเปนประจ�าทก 2-3 เดอน ท�าใหสามารถขยายภาคการท�างานจนกลายเปน 74 องคกรใน
ปจจบน
นอกจากน ยงมการจดตง กองทนเพอชวยเหลอผหญงในภาวะวกฤตความรนแรงทางเพศ
เพอชวยเหลอผประสบปญหา ปองกนการบาดเจบและเสยชวตจากการยตการตงครรภทไมปลอดภย
และระบบรองรบใหเดกทเกดจากทองไมพรอมใหไดรบความชวยเหลอเบองตน
รศ.ดร.กฤตยา อาชวนจกล สถาบนวจยประชากรและสงคม มหาวทยาลมหดล ผประสาน
งานเครอขายฯ กลาววา ในชวงสามปทผานมา ยอดรวมของกองทนอยท 750,987 บาท ชวยเหลอ
ผหญงแลวกวา 200 คน
ผประสานงานเครอขายฯ ย�าวา ทกคนตองมองผหญงทองไมพรอมวาเปนผประสบปญหา และให
ความชวยเหลอ ซงจะเปนการยตปญหาซบซอนนานาประการทจะเกดขนตามมา และผไดผลกระทบ
ไมเพยงตวผหญงและครอบครว แตยงรวมถงชมชนและสงคมโดยรวมอกดวย
เครอขายชอยส
สคส.8 จดหมายขาว
การปรกษาทางเลอก (Option Counseling) เปนหนงในรปแบบของ
บรการปรกษาแกผประสบปญหาการตงครรภไมพรอม มงเนนการเสรมสราง
ความเชอมนแกผ ใชบรการ ดวยพนฐานความเขาใจทวา เมอพนจากสภาวะ
จตใจทย�าแยแลว ผประสบปญหาจะสามารถใชสตและปญญาในการไตรตรอง
เพอเลอกทางออกทสอดคลองกบสถานการณในชวตของตนเองไดมากทสด
มลนธสรางความเขาใจเรองสขภาพผหญง (สคส.) พฒนาหลกสตร
การอบรมปรกษาทางเลอกรวมกบ อวยพร เขอนแกว จากโครงการผหญงกบ
สนตภาพและความเปนธรรมทางเพศ เบองแรก มงหวงเพอพฒนาบคลากร
ในระบบบรการชวยเหลอผทตงครรภไมพรอม อนจะน�าไปสบรการทมคณภาพ
“หลกสตรเนนใหผเขาอบรมมองลกถง
สาเหต และบรบททแวดลอมผประสบปญหา
เมอมมมมองรอบดานแลว จงจะสามารถ
เขาถงหวใจของการใหบรการ ไดแกการ
สนบสนนใหผประสบปญหาตระหนกถง
ศกยภาพในการจดการปญหาทเกดขน
ดวยตวเอง”
สมาล โตกทอง ผประสานงาน
ฝายนโยบายและพนทปฏบตการ สคส.
ขยายความถงสาเหตส�าคญทสงผลตอมมมอง
เชงลบตอผททองไมพรอม วาไดแกความคาดหวง
ตอบทบาทความเปนหญง และหากไมเทาทนอาจท�าใหดวนสรปวาผประสบ
ปญหาเปนผหญงไมด และเกดอคต ทงทจรงแลว ทองไมพรอมมทมาจาก
หลากหลายสาเหต และมความซบซอน
นบตงแตป 2550 เปนตนมา มการปรบปรงเนอหาและระยะเวลาการ
อบรมเพอใหตอบโจทยของกลมผเขารวม โดยมการจดอบรมเปนประจ�าทกปๆ
ละ 3 รน ผเขาอบรมรนละ 20-24 คน
สาระส�าคญคอการสรางความเขาใจปญหาทองไมพรอม โดย
มองลกถงทศนคตของสงคม ซงทกคน ทงคนแวดลอมผประสบปญหา
หรอผ ใหบรการเอง ตางไดรบการปลกฝงผานสถาบนทางสงคม อาท
ครอบครว การศกษา สอมวลชน ใหมมมมองเชงลบตอผประสบปญหา
ตวผประสบปญหาเองกเชนกน ทมกรสกผดเพราะท�าใหครอบครวตอง
อบอาย รสกวาตวเองไรคณคา ไมมทพง เหลานลวนน�าไปสทางตนใน
การแกปญหา
เขาใจ-ชวยเหลอ-สงตอ
การฝกอบรมเนนสรางการเรยนรผานการทบทวนประสบการณ
ชวตของตนเอง เพอรบรถงอคตทแฝงอย และเปนอปสรรคตอการเขาถงผ
ประสบปญหา กระบวนการของแตละกจกรรมจะคอยๆ น�าผเขารวมใหกาว
ขามอคตไปสการมทศนคตทเปดกวาง เพอปฏบตหนาทไดอยางมประสทธภาพ
เอมอร คงศร หวหนาทม1663 สายดวนปรกษาเอดสและทองไมพรอม
มลนธเขาถงเอดส รวมอบรมป 2556 กลาววา การอบรมท�าใหเธอตระหนก
ถงบทบาทของผ ใหค�าปรกษา และชวยเตมความเชอมนทจะเดนเคยงขางไป
กบผประสบปญหาอยางเขาใจ
การอบรมปรกษาทางเลอก ยงสรางใหเกดเครอขายคนท�างาน โดย
สทธาพร ขขนธน นกสงคมสงเคราะหช�านาญการ โรงพยาบาลศรสะเกษ
กลาววา ตนมความเขาใจผหญงททองไมพรอม แตมองไมเหนทางออก หลง
จากเขารวมการอบรมป 2553 ท�าใหไดเครอขายเพอรวมวชาชพ และไดชอง
ทางการชวยเหลอสงตอผประสบปญหาไดอยางกวางขวางยงขน
การเขารวมอบรมของบคลากรในสวนงานนโยบายอยาง บญพลอย
ตลาพนธ จากส�านกบรหารการสาธารณสข ส�านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข
ยงน�าไปสการขยายผลจดอบรมใหกบเจาหนาทโรงพยาบาลน�ารอง 5 แหง และ
เจาหนาท OSCC ศนยชวยเหลอสงคม โรงพยาบาลศนยและโรงพยาบาล
ทวไป รวม 116 แหงในปน
“ยงท�ายงมนใจวาจ�าเปนตองเผยแพรตอ เพราะเปนความเขาใจและ
แนวคดพนฐาน ส�าคญทสดคอ ผปฏบตงานตองเขาใจตวเองกอน จงจะเขาใจ
และชวยเหลอเคสไดอยางเหมาะสม”
การอบรมลาสดในปน ยงเพมเนอหาเรองแนวทางเยยวยาตนเอง เพอ
เสรมสรางพลงใจใหกบคนท�างานในการขบเคลอนงานอยางมคณภาพอกดวย
สมคร
เปนสมาชกครอบครว สคส.
มลนธสรางความเขาใจเรองสขภาพผหญง
(สคส.) เชญชวนสมครเปนสมาชกรายป สทธประโยชน
ประกอบดวย
จดหมายขาว ราย 3 เดอน รวม 4 ฉบบ
ผลตภณฑ “มดลกนอย” ครบชด
สวนลด 20% ส�าหรบทกผลตภณฑของ สคส.
คาสมครสมาชก 200 บาท/ ป โดยโอนเงนมาท
บญช มลนธสรางความเขาใจเรองสขภาพผหญง
ธนาคารกรงศรอยธยา สาขาประชานเวศน 1
บญชเลขท 280-1-24116-4
ส�าเนาเอกสารการโอน พรอมชอ-ทอย ส�าหรบการจด
สงจดหมายขาว สคส.มายงอเมล whafbook@
gmail.com สอบถามขอมลเพมเตมไดทาง
โทรศพท 094 249 2455
“หลกสตรเนนใหผเขาอบรมมองลกถงสาเหต
และบรบททแวดลอมผประสบปญหา
แลวจงจะสามารถสนบสนนผประสบปญหา
ใหตระหนกถงศกยภาพในการจดการปญหา
ทเกดขนดวยตวเอง”
‘ปรกษาทางเลอก’
เสรมมมมอง เขาใจ ‘ทองไมพรอม’
•
•
•
