เอกสารวจย

เรอง

การพฒนากาลงพลของกองทพบกเพอรองรบสงครามไซเบอร

Development of Army officials Preparedness of cyber warfare

โดย

พนเอก สงคราม ดอนนางพา

พนเอก ธนบด ตนหยง

รายงานนเปนสวนหนงของการศกษาในหมวดวชาท ๒

วทยาลยเสนาธการทหาร สถาบนวชาการปองกนประเทศ

ปการศกษา ๒๕๕๖

เอกสารวจย

เรอง

การพฒนากาลงพลของกองทพบกเพอรองรบสงครามไซเบอร

Development of Army officials Preparedness of cyber warfare

โดย

พนเอก สงคราม ดอนนางพา

พนเอก ธนบด ตนหยง

เสนอ

วทยาลยเสนาธการทหาร

เพอประกอบการศกษาตามหลกสตรเสนาธการทหาร รนท ๕๔

พ.ศ. ๒๕๕๖

ก

คานา

ภยคกคามรปแบบใหมในปจจบนไดเกดขนแลว การรบไมจาเ ปนตองใช กาลง เขา

ทาการรบกนแตการรบรปแบบใหมท เกดขนในปจจบนเปนการนาเทคโนโลยและประสทธภาพ

ของเครองมอหรอขดความสามารถของบคลากรทมความรความสามารถทางดานคอมพวเตอร

โดยกระทากบฝายตรงขาม โดยพยายามดาเ นนการสรางปญหาใหเกดขนกบฝายตรงกนขาม

ตลอดจนทาใหฝายเราบรรลเปาประสงคตามตองการของฝายเรา เมอเกดภยคกคามขนหนวยงานตาง ๆ

กจะเกดคาถามถงความพรอมของหนวย วาจะสามารถปองกนหรอเตรยมการตอบโตไดมากนอย

เพยงใด การทเราจะมความพรอมกคอการนาเอาปญหาหรอสง ทเ ปนปญหาทเกดขนมาดาเ นนการ

ตามกระบวนการคดเปนการคดอยางเปนระบบ ทาใหผ วจยไดคดหรอเตรยมการกบการแกปญหา

เพอใหเกดความพรอมในดานตาง ๆ ไดอยางเหมาะสมและลงตวมากทสด เชนเดยวกน สงครามไซเบอร

เปนภยคกคามท เกดขนจรงในปจจบน มการใช ในการทาลายระบบควบคมสาธารณปโภค ระบบ

ควบคมบงคบบญชาและการทาสงครามขอมลขาวสาร กระจายขาวสาร การโฆษณาชวนเช อ

การทาลายเวบไซด ของฝายรฐ เพอเปนการลดความนาเชอถอ สงตาง ๆ เหลาน ไดถกนามาใช แลว

ในหลาย ๆ ประเทศทถก กระทา แลวภยในรปแบบใหมเหลานเรามความพรอมตอการปองกน หรอ

เตรยมการปองกนมากนอยเพยงใด จงเปนมลเหตจงใจของผวจยเพอทจะหารปแบบ และสาเหต

ของปญหาดงกลาว เพอ จะไดเปนขอมลในการทจะนาไปสการแกไขปญหาททกฝายยอมรบตอไป

โดยอปสรรคของการทาวจยในเ รองน คอ การหาขอมลของสวนราชการซงเ ปนหนวยงานท

รบผดชอบโดยตรงซงผลการสมภาษณ หรอการหาขอมลอาจจะเปนผลกระทบตอหน วย ซงผ วจย

ไมอยากใหเกดขน แตอยากเหนถงการเตรยมการเพอใหหนวยมความพรอมมากทสด

การวจยครง นมผลสาเ รจเ นองมาจากความชวยเหลอของผมสวนเกยวของทงหมด

ผวจยขอขอบพระคณ ทกทานทมสวนชวยใหงานวจย ครง นประสบผลสาเ รจ และขอขอบพระคณ

ทกทานทชวยกรณาใหคาแนะนาในเรองแนวทางในการดาเนนการวจย มา ณ ทน

...................................................... ..............................................

พนเอก สงคราม ดอนนางพา พนเอก ธนบด ตนหยง

นกศกษาวทยาลยเสนาธการทหาร รนท ๕๔

ABSTRACT

Title : Development of Army Officials Preparedness for Cyber Warfare

By : Colonel Songkram Donnangpha

: Colonel Thanabordee Tanyong

Major Field :

Research Advisor : Colonel.............................................

(1Thaksin Sirisingha

July 2013

)

This research aims to find out. The development of the Army's Infantry

Division is responsible for information technology by focusing on the Information

Technology Center, a unit of the Signal Department of the Army communications.

Current goals that the agency has the capacity to practice cyber war or not. If you want

to improve your troops and units will be developed in any way to make the unit can

effectively support the mission potential in cyber warfare. The authors would like to

suggest a course of increasing knowledge of different aspects of computing. Both the

network. And different operating systems. This research is a qualitative research, the

researcher conducted descriptive research. By analyzing related documents. Interviews

with experts. Including the observation of the research itself. The researcher

hypothesized that this research "to do to be able to develop manpower of the unit

responsible for information technology to be able to practice cyber war can really

work. Approach is to study the practice in any form, and what is the measure of

success for the development of such forces "the study concluded that

Form the beginning of the study showed that the problem of packing force with the

knowledge that graduates do not match the job containing the troops have the ability to

work as intended. This is mainly due to the capacity of the unit. As well as the training

of the unit to the existing knowledge, it is the application's functionality, which is the

user's only Can not be used in the cyber war. The problem is therefore committed to

the principles of human resource development to an outside agency. Is used by

organizations such principle techniques of training and evaluation at each stage as

indicators. To point out the consequences of success. This point is extremely important

to the goals and objectives laid out in the first stage of research this book. Suggested

that the plan should be developed by the proposed development plan will require a few

years. Fort Lee personnel how to pass and how to set goals. Or plan to develop the

workforce of the goals that had been placed there

บทคดยอ

ชอเรอง : การพฒนากาลงพลของกองทพบกเพอรองรบสงครามไซเบอร

โดย : พนเอก สงคราม ดอนนางพา

: พนเอก ธนบด ตนหยง

สาขาวชา :

อาจารยทปรกษาเอกสารวจย : พนเอก

( ทกษณ สรสงห )

กรกฎาคม ๒๕๕๖

การวจยครงนมความมงหมายเพอหา แนวทางการพ ฒนากาลงพลของกองทพบกทม

หนาทรบผดชอบในสายงานเทคโนโลยสารสนเทศโดยมงไปท หน วย ศนยเทคโนโลยสารสนเทศ

ทเ ปน หนวย ขนตร งของ กรมการทหารส อสาร เ ปา หมาย ปจจบนวา หน วย งานดงกลา วมขด

ความสามารถทจะปฏบตงานดานสงครามไซเบอรไดหรอไม และถาหากตองการพ ฒนากาลงพล

ของหนวยจะตองพฒนาไปในแนวทางใดจงจะทาใหหนวยสามารถมประสทธภาพรองรบตอภารกจ

ทอาจเกดขนในงานสงครามไซเบอร อกทง ผ วจยตองการเสนอแนะหลกสตรการเพมพ นความร

ทางดานคอมพวเตอรทางดานตาง ๆทงทางดานงานเครอขาย และระบบปฏบตการทแตกตางกน

งานวจยนเปนการวจยเชงคณภาพซงผวจยไดดาเนนการวจยเชงพรรณนา โดยการวเ คราะหเอกสาร

ทเก ยวของ กา รส มภา ษณ ผทรงคณวฒ รวมทง จา กกา รส งเ กตของ ผ วจยเ อง โ ดยผว จยไ ด

ตงสมมตฐานงานวจยครงน วา “ จะทาอยางไรถงจะสามารถพฒนากาลงพลของหนวยทมความ

รบผดชอบในงานดานเทคโนโลยสารสนเทศใหสามารถปฏบตงานดานสงครามไซเบอรไดอยางม

ประสทธภาพ แนวทางการฝกศกษานาจะไปในรปแบบใดและอะไรจะเปนตวช วดถงความสาเ รจ

ตอแนวทางการพฒนากาลงพลดงกลาว ” ผลการวจยสรปไดวา

รปแบบสาเหตเรมตนจากการทางานวจยพบวาปญหาเกดจากการบรรจกาลงพลทม

ความรทจบการศกษาไมตรงกบตาแหน งงานทบรรจทาใหกาลงพลไมมขดความสามารถในการ

ปฏบตงานตามวตถประสงคได ซงสาเหตนเปนปจจยหลกตอขดความสามารถของหนวย ตลอดจน

การฝกอบรมทมอยในปจจบนของหนวยเพอ เพมพนความรกจะเ ปนโปรแกรมแอพพรเคช น ซง เ ปน

ระดบของผใชงานเทานน ไมสามารถนามาใชในงานของสงครามไซเบอรได การแกไขปญหาผวจย

จงมงนาเอาหลกการพ ฒนาทรพยากรมนษยทหน วยงานภายนอก หรอองคกรตาง ๆนามาใช

โดยหลกการดงกลาวมการนาเทคนคของการฝกอบรมและการประเมนผลงานในแตละขนมาเปน

ตวชวด เพ อชใหเหนถงผลของความสาเ รจ ซงตรงจดน เ ปนสงสาคญอยาง ยงตอเ ปาหมายและ

วตถประสงคทวางไวในขนแรกของงานวจยเลมน ในสวนขอเสนอแนะน นเ หนควรวางแผนการ

พฒนาโดยเสนอแผนพฒนาเปนเวลาจะตองการกป ทตองการผลตบคลากรเทาไร และ มการ

วางเปาหมายเพยงใด หรอทาแผนพฒนาตอเนองเพอผลตบคลากรตามเปาหมายทไดวางไวนนเอง

ข

สารบญ

หนา

คานา ก

สารบญ ข – ค

บทท ๑ บทนา

ความเปนมาและความสาคญของปญหา ๒

วตถประสงคของการวจย ๔

ขอบเขตของการวจย ๕

ระเบยบวธวจย ๕

ประโยชนทคาดวาจะไดรบจากการวจย ๕

นยามศพท ๖ ระยะเวลาในการดาเนนการ ๗

บทท ๒ แนวคด ทฤษฎ ความหมาย และความสาคญของงานการพฒนาบคลากร

ขอบเขต แนวความคด ทฤษฎ ขนตอน วธการ ของการพฒนาบคลากร ๙

เอกสารทเกยวของกบการพฒนาทรพยากรมนษยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ๒๘

งานวจยทเ กยวของกบการพฒนาทรพยากรดานเทคโนโลยสารสนเทศ ๓๒

กรอบแนวคดการวจย ๓๖

บทท ๓ ขนตอนของสงครามไซเบอรและความพรอมและสถานภาพปจจบน

ของหนวยงานรบผดชอบโดยตรงของกองทพบก

ความหมาย เทคนค วธการ ของสงครามไซเบอร ๓๘

รปแบบ ของสงครามไซเบอร ๓๘

ชนดของภยคกคามบนอนเตอรเนต ๓๙ ขดความสามารถของหนวย ๔๒

บทท ๔ แนวทางการพฒนาและปรบปรงเพอเตรยมความพรอมกบสงครามไซเบอร

แนวทาง และเปาหมายตอการเตรยมการสงครามไซเบอร ๔๗

ค

บทท ๕ สรปและขอเสนอแนะ

สรปการทาวจย ๕๖

สรปผลทไดจากการวจย ๖๐

ขอเสนอแนะ ๖๐

บรรณานกรม ๖๒

ภาคผนวก ๖๕

บทท ๑

บทนา

ความเปนมาและความสาคญของปญหา

ประเดนความมนคง เรมเปลยนจากความมนคงรปแบบเดมมาสความมนคงในรปแบบใหม ๆ

มากขน ความมนคงรปแบบใหมมแหลงทมาหลากหลายในดานเศรษฐกจ เชน วกฤตเศรษฐกจ

สงครามคาเงน ในทางดานสงคม เชน โรคทอบตขนมาใหม ๆ เชน ไขหวดใหญสายพ นธใหม

ในดานเทคโนโลยกจะมสงทเกดขนคอ การโจมตโครงสรางพนฐานทสาคญของประเทศ ผานทาง

เครอขายไซเบอร การฉอโกงผานทางอเลกทรอนกส เปนตน แนวโนมภ ยคกคามดานความมนคง

เรมมการเปลย นแปลงอยางชดเจนมากยง ขน นบจากอดตจนถงปจจบนมนษยไดทาสงครามผาน

สมรภมตางๆ มากมาย โดยสงครามตางๆ เหลาน ดา เ นนการผานโดเมนทสาคญ ๔ โดเมน คอ

พน ดน ทะเล อากาศ และ อวกาศ สาหรบอวกาศเปนโดเมนหนงทมการแขงขน กนมากในหวง

สงครามเยน แตหลงจากสงครามเยนผานพนไป การแขงขน กเ รมลดลงตามลา ดบ ซงอาจเปนสง

หนงทเกดขนไดในอนาคต แตสงครามในรปแบบใหมทไดรบความสนใจและเกดขนเปนโดเมน

ท ๕ กคอไซเบอรสเปซเรมไดรบความสนใจในชวงไมกปทผานมาโดยหวขอหลกๆ ทพดถงกนมาก

กคอ “สงครามไซเบอร” ความมนคงทางไซเบอร ไดรบความสนใจจากหลายหนวยงานมากยง ขน

เนองจากปจจบนโครงสรางพนฐานดานโทรคมนาคมและการสอสารตลอดจนระบบอาวธทสาคญ

และระบบควบคมบงคบบญชารอบตวเราลวนพฒนาใหเช อมตอกนกบระบบคอมพวเตอรและ

ออนไลนมากยงขน อกทงในทศวรรษนความแพรหลายของอนเตอรเนต ไดเปลยนวธการดารงชวต

ของเราทงในดานธรกจ ความสมพนธกบบคคล และดานการเมอง ผคนสวนใหญหนมาทาธรกรรม

ทางการเงนบนเครอขายอนเตอรเนต การโอนเงน การบนทกขอมลบคคล รวมทงเผยแพรความคดเหน

แบบตางๆ ซงอาจเปนทงการโฆษณาชวนเช อ หรอความรใหกบบคคลทตองการ ซงมทง ทเ ปน

ประโยชนและความเสยง เหตการณตางๆ เหลานเกดขนเปนทงโอกาสและความเ สยงทงในภาครฐ

และภาคประชาชนอาจทาใหเกดความเปราะบางทอาจเกดขนทงในดานกอการราย อาชญากรรม

ซงนาไปสการตอสในรปแบบของการสงครามในรปแบบใหมนนเอง การกาหนดรปแบบของ

๒

สงครามไซเบอร เ ปนรปแบบการใช คอมพวเตอรบนเครอขายของอนเตอรเ นตในการโจมต

หรอทาสงครามโดยสงครามไซเบอร มการโจมตในหลายรปแบบ เ รยงลาดบจากเบาไปหาหนก

คอ การโจมตเวบ หรอการบลอกเวบ, การโฆษณาชวนเชอดวยการเผยแพรขอมลทางการเมอง

ผานอนเตอรเนต การเจาะขอมลลบหรอการเปลยนแปลงขอมล การทาลายอปกรณดานการทหาร

ทใชคอมพวเตอรควบคมการทางาน ซงหากคอมพวเตอรถกทาลาย อาวธน นกทางานไมไดหรอ

ทางานไมแมนยา การโจมตโครงสรางพนฐานซงระบบเหลานตองควบคมดวยระบบคอมพวเตอร

ซงเปนจดออนตอการโจมตอยาง ยง สงครามไซเบอรไดอบตขนแลวในหลายประเทศ ซงม ทง

ประเภทชดเจนเปดเผยและซมเ งยบ ซงคาวาสงครามเ ยนกเ รมกลบมาใช ใหมอกครง หลงจาก

สหรฐอเมรกาแพสงครามเวยดนามและการลมสลายของสหภาพโซเวยต หากพจารณาใหเ หนภาพ

จะเหนการโจมตรปแบบใหมเกดขนสาเรจ ผลกระทบทเกดขนจะทาใหรฐบาลหรอหนวยงานของ

รฐเสยหาย และยอมจะกระทบกบวถชวตของประชาชนทกคนอยางไมสามารถหลกเลยงไดยกตวอยาง

เชน อยมาวนหนงระบบโทรตมนาคมและการสอสารในประเทศไมทางาน ผคนสวนใหญในประเทศ

ไมสามารถตดตอสอสารกนได ทานคดวาประเทศจะประสบกบความวนวายมากเพยงใด หรอ

คดกลบมาถาอยระหวางชวงเกดการขดแยงกบประเทศเพ อนบา นทขดแยง ดานผลประโยชนชาต

และอยในชวงการจะประกาศสงครามแลว อย ๆ ระบบการสอสารและโทรคมนาคมในภาคเอกชน

และทางทหารเกดระบบลมไมสามารถทาการตดตอสอสารไดพรอมกนความวนวายทเกดขนทาน

สามารถคาดคดวาจะเกดขนมากเพยงใดแลวเรามความพรอมเพยงใดทจะแกปญหาตอสถานการณ

นนเพยงใด หรออกสาเหตหนงในทางทหารหากระบบเรดาหเฝาตรวจระยะไกลของประเทศทางาน

อยางปกต อยดๆ มเครองบนขบไลไมปรากฏสญชาตมาบนวนเวยนอยบนน านฟากรงเทพ โดยทบน

จอเรดาหเฝาตรวจระยะไกลยงแสดงการทางานปกต ไมปรากฏภาพวตถแปลกปลอมบนจอเรดาห

ทานคดวาถาอยในภาวะปกตกอาจจะโทษวาเ ปนความผดปกตของเครองมอแตถาประเทศอยใน

ภาวะสงครามแลวอะไรจะเกดขน หรอ อย ๆ คอมพวเตอรเซรฟเวอรควบคมระบบควบคมบงคบบญชา

ทางานไมปกตโดยทผ ควบคมร ะบบไมสามารถเขาไปควบคมระบบได สงตางๆเหลานไมไ ด

เปนการยกตวอยางทเ กนเลยแตสงเหลานไดเกดขนแลวในตางประเทศ เชน เมอ ๖ กนยายน ๒oo๗

ในภาคตะวนออกเฉยงเหนอของซเรย ซงซเรยพยามยามสรางโรงงานผลตอาวธนวเคลยรโดยใช

เทคโนโลยของเกาหลเหนอ ผลกคอ โรงงานดงกลาวถกถลมเ สยหายจากฝมอเครองบนโจมต

ทางอากาศของอสราเอล ตอนแรกซเรยไมยอมรบวาเกดขนจรงแตหลงจากอเมรกาไดนาภาพถาย

ดาวเทยมมายนยน ทาใหซเรยยอมรบวาถกทาลายจรง แตสงทน าสนใจไมไดอยทผลทถกทาลาย

๓

แตอยทก อนหนา นน ซเ รยเพงไดตดตงระบบปองกนภยทางอากาศของรสเซยทวประเทศ แตในวน

โจมตดงกลาวระบบทางานปกต หนาจอเรดาหปองกนภ ยทางอากาศไมแสดงใหเ หนถงวตถ

แปลกปลอมทบกรกนานฟาของซเ รยเลย ผลกคอซเ รยไมสามารถตอบโตไดเลย สงนเปนตวอยางหนง

ทเ กดขนแลวและยงมอกมากมายทเ กดขนตงแตเบาไปหาหนกแลวหน วยงานทรบผดชอบทางดาน

ความมนคงของชาตของเราพรอมเพยงใด

การศกษาครง น ผ วจยมง เฉ พาะตอการดาเ นนการในสวนของกองทพบก ซง เ ปน

หนวยงา นห นงซ งมควา มร บผดชอบใน ดานความมนคงของช าตตลอดจนเปนห นวย งา น

ทรบผดชอบทางดานการใชกาลงและอาวธเขาตอสเพ อรกษาอธปไตยและผลประโยชนของชาต

ซงเปนการรบในรปแบบโดเมนเดม ๆ๔ แบบ แตสงครามรปแบบโดเมนท ๕ ทเกดขนบนไซเบอรสเปซ น น

กองทพบกมความพรอมเพยงใดกบการปองกนหรอเขาตอสโดยทไมใช กาลงเขาห าหนกนหรอทาลายกน

แตเปนการนาเอาเทคโนโลย ขดความสามารถของเครองมอ ตลอดจนความพรอมของบคลากร

ถงความรความสามารถ วามทกษะและขดความสามารถเขาตอสกนเพอรกษาผลประโยชนชาตแลว

หนวยงานทกองทพบกมอบความรบผดชอบในสายงานการสอสารและเทคโนโลยสารสนเทศทม

อยในกองทพบกปจจบน มบคลากรและเครองมอพรอมเพยงใด ความพรอมในความหมายของ

ผวจยหมายถงอยางไร ในดานของเครองมอและอปกรณ หมายถงการมเ ทคโนโลยททน สมยและ

มชองทางทจะใชเครองมอดงกลาวไดอยางทนเวลา เชนหากหนวยงานตองการทาบางอยาง ทเ ปน

ขดความสามารถของเครองมอแลวตองสามารถกระทาได มใ หสง เหลาน นเ ปนขอ จา กดตอฝายเรา

ความพรอมทางดานบคลากร ตองเปนการคดเ ลอกหรอสรรหาบคลลากรทมความรความสามารถ

ในดานเครอขาย เขาใจในระบบเครอขาย เขาใจประโยชนของอนเตอรเ นตและซอฟรแวร และ

ฮารดแวรทมอยใชงานในปจจบน และรถงจดออนตออปกรณและเครองมอทมใช งานอยในปจจบน

โดยสวนใหญในปจจบนการคดเลอกหรอสรรหาบคลากรในหนวยงานภายนอก หากตองการหา

บคลากรทมทกษะพเศษ มกมองทวฒการศกษาเปนหลก แตในสายงานคอมพวเตอรและงานดาน

เครอขายบรษท หรอหนวยงานภายนอกมกมองถงใบรบรองคณวฒ ซง เ ปนการยอมรบเปรยบ

เหมอนการการมใบปรญญาบตรทใชเปนการยอมรบทางดานคณวฒทางดานการศกษา ยกเวนบางราย

ทมขดความสามารถพเศษสงตางๆ เหลานหน วยงานทกองทพบกแบงมอบความรบผดชอบให

มความพรอมเพยงใดถาเกดเหตการณขน และพรอมปองกนและแกไขปญหาหรอไม พรอมทจะ

ตอบโตหรอไม และการเตรยมความพรอมเราจะดาเ นนการอยางไร ผ วจยจงมแนวคดทจะศกษา

แนวคดทฤษฎและหลกการของการพฒนาทรพยากรมนษยทมมา แลวจะนาสงตางๆ เหลานมาใช

๔

ประยกตเขากบหนวยงานในกองทพบก เพ อเ ปนการเตรยมความพรอมและสรางบคลากรใหม

ขดความสามารถรองรบ ตอเหตการณทอาจเกดขนในอนาคต

สงหนงทเรารบทราบอยางแนนอนกคอการขาดแคลนบคลากรทางดานนอยางแน นอน

ตลอดจนบคลากรขาดความรความสามารถ และทกษะทจะนาความรความสามารถดานไอทมาใช ปฏบตงาน

ดงนนการทจะฝกฝนบคลากรทางดานนใหสามารถรองรบตอการปฏบตเพอใหบรรลวตถประสงค

ไมใชเรองงาย ฉะนนการศกษาครงนผวจยมความประสงคจะดาเนนการนาเอาหลกการการพ ฒนา

ทรพยากรมนษย ท เปนแบบของการพฒนาบคคลทมใช อยในองคกรภายนอกมาเปนแบบอยาง

ตอการพฒนาบคลากรในกองทพบก เพราะผ วจยคดวาเม อการดาเ นนการทผานตอการพ ฒนา

บคลากรของหนวยงานภายนอกสามารถประสบผลสาเ รจ เพราะหลกการและทฤษฎดงกลาว

เนองจากมการประเมนผลทกขนตอนทไดดาเนนการตามแผนงานทวางไว จง เ ปนสงทนามาเ ปน

แนวทางตอการพฒนาบคลากรในกองทพบกตอไป

ดงนน ดวยความสาคญของการเกดภยสงครามรปแบบใหมทเกดขน เ ปนการทา สงคราม

บนไซเบอรสเปซ ทมผลกระทบตอความมนคงของชาต ดงนนกองทพบก เปนหนวยงานหนงของรฐ

ทมสวนร บผ ดช อบต อควา มมน คง จง ตองมการ เต รย มความพร อมเพ อเ ต รย มการ พฒน า

ใหบคลากรมขดความสามารถทจะแกไขปญหา ปองกน และมขดความสามารถในการตอบโต

ตอผลทเกดจากการกระทาของสงครามไซเบอร ผวจยจงมความสนใจทจะทาการศกษาวจยในเ รอง

“ การพฒนากาลงพลของกองทพบกเพอรองรบสงครามไซเบอร ” เพ อเ ปนแนวทางเตรยมความ

พรอมและเปนแนวทางเพอเสรมทกษะใหกบบคลากรในสงกดของกองทพบก ใหไดใช สง เหลาน

เปนกรณศกษา เพอพฒนาทรพยากรมนษยของคนในกองทพบก ไดกาวเขาส โลกของสงคราม

รปแบบใหม “สงครามไซเบอร” ตอไป

วตถประสงคของการวจย

๑. เพอศกษาแนวคดของสงครามไซเบอร

๒. เพอศกษาความพรอมของกาลงพลกองทพบกในการทาสงครามไซเบอร

๓ . เพ อ ศกษาแนวทางการพ ฒนาทรพย ากรมนษย ใหสามารถสนบส นนตอกา ร

เตรยมการปองกน และตอสก บสงครามไซเบอร

๕

ขอบเขตของการวจย

การศกษาวจยครง น ผ วจยตองการศกษาแนวคดทฤษฎ และวธการของการนาเอา

หลกการการพ ฒนาทรพยากรมนษย มาบรหารจดการบคลลากรในกองทพบก ในสายงานรบผดชอบ

ดานเทคโนโลยสารสนเทศ ตลอดจนวางแผนฝกอบรมเพ อเพมทกษะ ฝกฝนใหมประสบการณความร

ความสามารถทจะเขาถงวธการ ผลกระทบของสงครามไซเบอรทอาจจะเกดขน โดยผวจยนาเอา

หลกการพฒนาทรพยากรมนษยมาเปนเกณฑบรรทดฐานในการอางอง เพ อใหบคลากรทจะมา

รบผดชอบในสายงานดานน จะไดเกดความพงพอใจและความกาวหนาในสายงานอาชพ เพอเ ปน

แนวทางแกปญหาและเตรยมงานดานกาลงพลของกองทพบกตอไป

ระเบยบวธวจย

การศกษาวจยในเรอง “การพฒนากาลงพลของกองทพบก เพอ รองรบสงครามไซเบอร”

เปนการวจยเชงคณภาพ แบบวจยเอกสารโดยใช ขอมลปฐมภม คอขอมลทไดจากการสงเกต

กลมเปาหมาย คอหนวยงานภายในกองทพบก ทรบผดชอบเกยวกบงานดานเทคโนโลยสารสนเทศ

งานโทรคมนาคม งานสอสาร รวมทงใช ขอมลทางดานทตยภม คอขอมลทไดจากเอกสารวชาการ

ทฤษฎ และแนวความคดจากการวจยทเก ยวกบงาน ดานการพ ฒนาทร พยากรมนษย ( HRD)

ทางดานขอมลขาวสาร และเทคโน โลย ทผ วจยไดสบคนจากหองสมดนดา หองสมด วสท .

หองสมด ม.บรพา จากเวบไซตตางๆ บนโลกอนเตอรเนต

ประโยชนทคาดวาจะไดรบจากการวจย

๑. ทาใหทราบแนวทาง เปาหมาย และรปแบบของการทาสงครามไซเบอร

๒. ทาใหทราบถง แนวทางการพฒนาทรพยากรมนษยดานเทคโนโลยสารสนเทศของ

กาลงพลของกองทพบก ใหมความพรอมเพอเตรยมการรองรบตอการทาสงครามไซเบอร

๓. ทาใหทราบถงแนวทางการเตรยมความพรอมทงทางดานบคลากร และเครองมอ

ตอผลกระทบทจะเกดขน หากมการดาเนนสงครามไซเบอร

๖

๔. ทาใหทราบถงการเตรยมการวางแผนปองกน และแนวทางแกไขปญหาหากเกด

เหตการณจากผลกระทบของสงครามไซเบอร

นยามศพท

๑. ผลกระทบ หมายถง ผลทคาดวาจะกอใหเกดผลดหรอผลเสยในระยะยาวอยางไร

โดยประโยชนทลงสประชาชนจะไดรบประโยชนอะไรบางจากการดาเ นนการของโครงการ

ทสามารถแสดงผลประโยชนตอสงคม

๒. ความมนคง หมายถง การใหเอกราชของชาต หรอสวสดการของประชาชนใหอยใน

ความมนคงปลอดภย รวมตลอดถงการใหประเทศดารงอยในการปกครองระบอบประชาธปไตย

ภายใตรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (เปนไปตาม พ.ร.บ. บรหารราชการในสถานการณฉกเ ฉน

พ.ศ. ๒๔๙๕

๓ . การ พฒน าทรพ ยา กร มนษ ย (Human Resource Development) คา จ ากดควา ม

มนษย คอ สตวทรจกใชเหตผล สตวทมจตใจสง ทรพยากร หมายถง สงทงปวงอนเปนทรพย

สวนการพฒนา ห มายถง ทาใหเจ รญ (พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ .ศ.๒๕๒๕ )

สรปไดวา ความหมายของการพฒนาทรพยากรมนษย คอ การทาใหมนษยเจรญมศกยภาพมากยง ขน

จนกลายเปนทรพยากรทมคาในสงคมและประเทศ ซงกคอ กระบวนการดาเ นนงาน ทสง เสรมให

บคลากรเพมความรและทกษะมพฤตกรรมการทางานทเหมาะสมกบงานทรบผดชอบ ซง เ ปนการ

เพมศกยภาพของบคลากรใหสามารถปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ

๔. ไซเบอรสเปซ ความหมายถง พนทวาง ในทนหมายถง ทวางหรออวกาศ ทสราง ขน

ดวยระบบอเลกทรอนกส ทใชเพอตดตอสอสารกนไดทวโลกเหมอนทองไปในอวกาศ เชน การ

สงไปรษณยอเลกทรอนกส

๕. สงครามไซเบอร เ ปนคานยามวาเ ปนการกระทาของรฐ-ชาตเพ อแทรกซมไปยง

ระบบคอมพวเตอรหรอเครอขายมจดประสงคเพอทาลายหรอสรางความแตกแยก

๗

ระยะเวลาในการดาเนนการ

การดาเนนการในชวง พฤศจกายน ๒๕๕๕ - มถนายน ๒๕๕๖ ใชเวลาประมาณ ๘ เดอน

๘

บทท ๒

แนวคดทฤษฎและความสาคญของการพฒนาการ

ทรพยากรมนษย

การจดการทรพยากรมนษย (Human Resource Management): HRM เปนอกสาขาหน ง

ทนบวนจะมบทบาทสาคญตอความสาเ รจขององคกร ทกวงการยอมรบวาคนเปนทรพยากรทม

ความสาคญ มากอนทรพยากรอน ดงคากลาวทวา “องคกรจะประสบผลสาเ รจหรอลมเหลวขนอย

กบคนคดกบคนจดการทงสน “ การจดการทรพยากรมนษยเชงกลยทธน นองคกรจะตองมแนวทาง

ทคดวาดทสดในการพฒนาทกษะ และการปฏบตงานเพอสรางหลกประกนวาจะทาใหองคกรบรรล

เปาหมาย โดยการลงทนพฒนาทรพยากรมนษย (Human Resource Management): HRD วธการท

ไดนนเปนการผสมผสานการฝกอบรมและการพฒนาองคกร และการพฒนาสายความกาวหนา

เพ อปรบปรงการทางาน ไมวาจะเปนบคคลหรอกลม ทง ทปฏบตอยในปจจบนและทจะกระทา

ในอนาคต การจดการและการพฒนาดงกลาวจะตองมการวางแผนกลยทธทครอบคลมทงกจกรรม

หนาทตามทองคกรมอบหมาย จะเหนไดวาการจดการทรพยากรมนษยในยคโลกาภวตน เ ปนการ

ลงทนดานมนษย (Human Capital) ทมใช เฉพาะการทาใหพนกงานทมความรความสามารถ

ในการทางานไดอยางมประสทธภาพในปจจบนเทาน น แตยงเ ปนการทาใหมความสามารถทจะ

จดการ กบกจกรรมหนาทในอนาคตไดสอดคลองกบสภาพแวดลอมทเปลยนไป วธคดและวธ

จดการดงกลาวเปนลกษณะของการวางแผนเชงกลยทธทองคกรหรอหนวยงานตองพ ฒนาใหกบ

บคลากรแตละคนมความสามารถปฏบตงานจนบรรลเปาหมายทองคกรหรอหนวยงานมอบหมาย

การพฒนาทรพยากรมนษย ( Human Resource Development )เปนหนาทหนงของ

การจดการงานบคคล ( Personel Management ) ซงเ ปนสวนหนงของการจดการทร พยากรมนษย

( Human Resource Management ) การพฒนาทรพยากรมนษย มความสาคญ และจาเ ปนตอ

องคกรในปจจบน ซงจะเปนการชวยปรบโครงสรางและแนวทางกาหนดยทธศาสตรขององคกร

รวมทงปรบปรงระบบกระบวนการทางานใหเหมาะสมอยเสมอ บคคลในองคกรจะมความร ทกษะ

และทศนคตทดในการปฏบตงานอกดวย การพฒนาทรพยากรมนษย เปนกระบวนการทเดนช ดและ

ตอเ นอง ซงจะเ ก ยวโยงกบความตองการของบคคล ทงในปจจบนและ อนาคต การพ ฒน า

ทรพยากรมนษย จะชวยใหบคคลากรมความพ งพอใจในหนาทการงาน วชาชพของตนเอง

๙

ตลอดจนสถาบนหรอหนวยงานทตนสงกด เพ อทบคคลทไดรบการพ ฒนาแลวจะไดสนบสนน

สถาบนทงในดานวชาชพและการวางแผนทวไป การดาเนนกจกรรมตางๆ โดยเฉพาะความตองการและ

ความพงพอใจทงของบคคลและองคกร

แนวคดทฤษฎในการพฒนาทรพยากรมนษย

นกวชาการหลายทานไดใหความหมายของการพ ฒนาทรพยากรมนษยไวในมมมอง

ทแตกตางกน ดงน.-

สมศกด คงเทย ง และ อญชล โพธทอง ไดใหความหมายของการพฒนาทรพยากรมนษย คอ

กระบวนการในการเสรมสราง ปองกน และแกไข ทกษะความรและจตลกษณะของบคคลหรอ

กลมบคคล เพอใหมความรความสามารถ พฤตกรรมและการปฏบตตนไดอยาง เหมาะสมกบปจจย

และสถานการณแวดลอม เพอเปนทรพยากรทมคาของสงคมหรอองคกร

Malcolm W. Warren การพฒนาทรพยากรมนษยคอ การกระทาใด ๆ ขององคการ

ในอนทจะเปลยนแปลงพฤตกรรมของสมาชกในองคการ ซง เ ปาหมายความสาเ รจของการพ ฒนา

ทรพยากรมนษย กคอ การเปลยนแปลงพฤตกรรมของบคคลใหเ อ ออานวยตอการชวยใหองคการ

บรรลเปาหมายได

๑

Leanard Nadler การพฒนาทรพยากรมนษย เปนการตระเตรยมคนเพอใหสามารถ กาวไป

พรอมกบองคการ ซงจะพฒนาเปลยนแปลง และเตบโตได

๒

Gery Dessler การพฒนาทรพยากรมนษย คอ ความพยายามทจะปรบปรงการ

ปฏ บตง าน ใน ปจจบนห รออนา คต โ ดยการ ใ หควา มร เปลย น ทศนคต แ ละ เพ มทกษ ะ

ความสามารถ

๓

๔

. . ๑

รามคาแหง

สมศกด คงเทยง และอญชล โพธทอง , ๒๕๔๒.การบรหารบคคลกรและการพฒนาทรพยกรมนษย กรงเทพมหานคร : มหาวท ยาลย

๒ Malcolm W. Warren , Training for Results ( Mass : Addisun Weslay , ๑๙๖๙ ) . ๕ . ๓ Leonard Nadler , Developing Human Rosource ( Houston : Gulf , ๑๙๗๐ ) , ๘๘. ๔

Gery Dessler , Personnel Management (New Jersey : Prentice Hall International ,๑๙๘๘) ,๗ -๘

๑๐

บญเลศ ไพรนทร การพฒนาทรพยากรมนษย เปนกระบวนการเปลย นแปลงพฤตกรรมมนษย

เชน การเปลยนแปลงความรความสามารถ ทกษะ ทศนคต โดยอาศยกระบวนการเ รยนรในรปแบบ

ตาง ๆ ซงจะครอบคลมไปถงกระบวนการของการจดการศกษาใหทกคนทกระดบไดมความร

ความสามารถ มทกษะและทศนะคต อนพงปรารถนาของสงคมและประเทศชาต

สมาน รงสโยกฤษณ การพฒนาทรพยากรมนษย คอ การดาเนนการเกยวกบการสงเสรม

ใหบคลากร มความรความสามารถ มทกษะในการทางานทด ตลอดจนมทศนะคตทดในการ

ทางานซงจะเปนใหการปฏบตงานมประสทธภาพ

๕

สมพงษ เกษมสน การพฒนาทรพยากรมนษย หมายถง กรรมวธในอน ทจะเพมพน

สมรรถภาพในการทางานของผปฏบตงาน ทงในดานความคด การกระทา ความสามารถ ความ

ชานาญการและทาทตาง ๆ

๖

จากคาจาก ดความดงกลาวขางตน สามาร ถสรป ลกษ ณะสาคญของการพ ฒน า

ทรพยากรมนษย ได ๓ ประการ คอ

๗

ประการแรก

เปนความพยายามอยางเปนระบบในการปรบปรง และเพมพนศกยภาพ

ในดานตาง ๆ เพ อใหทรพยากรมนษยสามารถทางานอยางมประสทธภาพมากขนทงในปจจบนและ

อนาคต ประการทสอง

เปนการเตรยมบคลากรใหเตบโตไปพรอมกบองคการ ประการทสาม

องคการมหนาทสรางบรรยากาศในการเสรมใหบคลากรมขวญกาลงใจ

ในการทมเทปฏบตงานในองคการ อาจกลาวไดวาการพ ฒนาทรพยากรมนษย คอ ความพยายาม

ขององคการในการทจะพฒนาบคลากรใหมคณภาพ โดยสงเสรมใหบคลากรประสบความสาเ รจใน

อาชพไปพรอม ๆกบความสาเรจขององคการทงนองคการจะตองมการพ ฒนาเพอใหเกดสภาวะท

เหมาะสมกบการพฒนาและความเจรญเตบโตของบคคลากร

.

๕บญเลศ ไพรนทร, “ การพฒนาทรพยากรมนษย “ (กรงเทพมหานคร : เสมาธรรม , ๒๕๔๘)

๖สมานรงส โยกฤษณ,“กจกรรมเพอการพฒนาบคลากร”วารส ารรามคาแหง๙(มกราคม๒๕๓ ๖):๓๗ ๗สมพงษ เกษมสน , การบรหารง านบคคลแผนใหม ( กรงเทพ ฯ : โรงพมพไทยวฒนาพานช , ๒๕๒๙ ) หนา ๑๗๕.

๑๑

ความสาคญของการพฒนาทรพยากรมนษย

การพฒนาทรพยากรมนษยเ ปนหวใจสาคญตอการเปลยนแปลงองคการ มนษย

จาเปนตองไดรบการพฒนาตลอดเวลา เพ อใหมนษยมความคดรเ รมสรางสรรคสงใหม ๆ การท

มนษยจดทาสงใหม ๆ จะเปนบอเกดทาใหเศรษฐกจและสงคมเกดการเปลยนแปลงไปดวย การ

จดการทรพยากรมนษยจงไดรบการจดอนดบความสาคญใหเ ปนพลงอานาจใหม และมเกยรตยศ

ช อเสยง ซงเปนสวนประกอบโครงสรางขององคการ คอ ฝายจดการทรพยากรมนษย กอใหเกด

ผลประโยชนทองคการจะพงไดรบ การจดการทรพยากรมนษยทดมประโยชน

๑. ชวยพฒนาศกยภาพและขดความสามารถในการวางแผนงานเพอจดหาบคลากรทด

มคณภาพเขามาเปนบคลากรทดใหแกองคการ เ นองจากมการแขงขน กนเ ปนจานวนคอนขางสง

ในการจางแรงงานทดในภาคธรกจและอตสาหกรรมทงของเอกชนและรฐบาล

ดงน.-

๒. ชวยจดสรรบคลากรใหเหมาะสมกบประเภทและชนดของงานทตองทาและ

ปฏบตงานใหตรงกบความร ความสามารถ และความถนด ตลอดจนชวยประเมนผลประสทธภาพการทางานของ

บคลากร เพอสรางผลสาเรจในการดาเนนงานใหบรรลวตถประสงค และเปาหมายทองคการกาหนดไว ๓. ชวยพฒนาบคลากรใหมความรความสามารถและประสบการณในการทางาน

โดยวธอบรม ทางดานวชาการเทคโนโลยสมนใหมเพ อใหบคลากรมความเช อม นในการทางาน

เพมขน ๔. ชวยสรางขวญและกาลงใจในการทางานใหแกบคลากรทกระดบภายในองคการ

อยางทวถง อาศยกลยทธและศลปะแหงการจดการ ๕. ชวยพฒนาสงคมภายในองคการใหเกดความรวมมอรวมใจในการทา งานกอใหเกด

ความรก ความสามคค ขจดปญหาการทะเลาะววาท การเอารดเอาเปรยบ ความเหนแกตวและ

ความขดแยงใหลดนอยลง บคลากรมคณภาพชวตสง ขน สามารถดา รงชวตอยในสงคมไดอยางม

ความสขโดยทวกน

๑๒

หลกการพฒนาทรพยากรมนษย

การพฒนาทรพยากรมนษย มหลกการ เพอกอใหเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรม

ของผปฏบตงานตามทตองการ ซงการเปลยนแปลงสามารถสงเกตไดจากการปฏบตงาน ผลงาน

บรรยากาศของหนวยงานและวธการทางานทเปลยนแปลงไป เชน ผปฏบตงานมความกระตอรอรน

ขยน หมนเพยร ปรบปรง วธการทางานใหดขน เกดความมนใจในผลการปฏบตมากขน รวมทง

เกดความพงพอใจในงานททา โดยการพฒนาเพอใหเกดการเปลยนแปลงดงกลาว จาเ ปนจองม

หลกการพฒนาทรพยากรมนษย อยางเ ปนระบบและตอเ นอง รวมทงการพ ฒนาทกระดบอยาง

ทวถง ดงน.- ๑. การพฒนาทรพยากรมนษย หมายถง การจดใหมการดาเนนการพฒนาทรพยากรมนษย หรอ

กระบวนการของการพฒนา ไดแก กาหนดเปาหมายของการพ ฒนาทรพยากรมนษย ใหสอดคลอง

กบความตองการ การวางแผน การพ ฒนาลวงหนาอยางช ดเจน รวมทงกาหนดระยะเวลาและ

งบประมาณทตองใชดาเนนการการบรหารและการดาเนนการตามแผนการตดตามประเมนผล การพ ฒนา

ทรพยากรมนษย แ ละทสาคญทสดประการห นงของระ บบการพฒนาทรพย ากรมนษย คอ

การสงเสรม และสนบสนนใหม การนาความร และประสบการณทไดร บจากการพฒนาไปใช ปรบปรง

การปฏบตงานใหดขน

๒. การพฒนาทรพยากรมนษยอยางตอเ นอง หมายถง การจดการใหมการพ ฒนา

ทรพยากรมนษย โดยคานงถงปญหาระยะยาวใหสอดคลองและสมพนธกบภารกจหนาทความ

รบผดชอบของบคลากร กลาวคอ การจดใหมการพ ฒนาตงแตเ รมเขาปฏบตงานในองคการ

การพฒนาเมอมการเปลยนแปลงภารกจหนาท ไดแก การโยกยาย การเลอนตาแหน ง รวมถงการพ ฒนา

เพอใหสามารถปรบตวใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอม ๓.การพฒนาทรพยากรมนษยอยางทวถง หมายถง การเปดโอกาสใหบคลากรในองคการ

ทกคนไดรบการพฒนาอยางเทาเทยมกน โดยคานงถงภารกจหนาทท รบผดชอบตลอดจนลกษณะ

งานทปฏบต การกาหนดโครงการหรอหลกสตรตลอดจนเทคนคและวธการพฒนาควรพจารณา

ใหสอดคลองกบเปาหมายและกลมของผเขารบการพฒนา ทงน เพอใหบคลากรในทกระดบไดรบการพฒนาไป

พรอมกน ซงจะสงผลถงความสาเรจในการดาเนนงานขององคการโดยสวนรวม

๑๓

เปาหมายของการบรหารทรพยากรมนษย

เปาหมายของการบรหารทรพยากรมนษยนนกคอ การมงเพอผลผลตของคนในองคการ

ทนาไปสความสาเรจขององคการตามเปาหมายทกาหนดไว การบรหารทรพยากรมนษยไมได

มงความสาเรจตวเอง แตเปนเครองมอสาคญในการสงเสรมใหเกดความสาเ รจในหนวยงานอน

เชน จดการ ฝกอบรมพนกงานใหสามา รถทางานภ ยเ ทคโนโลยให ม ๆ ได ซ ง เ ปนการเพ ม

ประสทธภาพการทางาน การจดคนทมคณสมบตเหมาะสมมาทางานในเวลาทหน วยงานตาง ๆ

ตองการ เปนตน กจกรรมของการบรหารทรพยากรมนษยในองคการ จง เ ปนการชวยใหฝาย

บรหารองคการมพนกงานหรอคนงานทมการพ ฒนาหรอคนงานทมการพ ฒนาใช ประโยชน

ประเมนคา คงอย และทางานทกาหนดในจานวนหรอฝมอตามทตองการ ดงน นจงสามารถแยก

งานการบรหารทรพยากรมนษยออกมาได ดงน.- ๑. การวางแผนทรพยากรมนษย เพอเปนการศกษาวเคราะหถงจานวน และประเภท

ของพนกงานทตองการในอนาคต ๒. การสรรหาและคดเลอก เพอใหไดบคคลประเภททตองการในเวลาทตองการ ๓. การฝกอบรมและพฒนา ซง รวมถงการปฐมนเทศพนกงานใหม การฝกอบรม

ในการทางาน การบรรจเขาทางาน การโยกยาย การเลอนตาแหนง และการเลกจาง ๔.การประเมนการทางาน ซง เ ปนการประเมนผลพนกงานวาไดปฏบตงานไดผล

ตามทกาหนดหรอไม หากจาเ ปนกตองไดรบการฝกอบรมเพมเ ตม และมผลตอการใหความด

ความชอบดวย ๕.การจายผลตอบแทนในรปคาจาง เงนเดอน สวสดการและสงจงใจตาง ๆ ในการ

ทางาน รวมทงเงอนไขตาง ๆ ตามกฎหมาย เชน การประกนสงคม การจายเ งนทดแทน การปองกน

อนตราย ในการทางาน การจายคาลวงเวลา เปนตน ๖. การแรงงานสมพนธ โดยเปนการกาหนดนโยบายในการสรางความสมพนธกบ

พนกงาน เพอใหเกดความเขาใจอนดตอกน และหากพนกงานมการจดตงสหภาพแรงงาน และ

มการเรยกรองกจาเปนตอง จดความสมพนธกบสหภาพแรงงานและจดผ เช ยวชาญในการเจรจา

เพอหาขอยต

๑๔

การวางแผนทรพยากรมนษย ( Human Resource Planning )

การวางแผนเปนวชาการทมบทบาทและความสาคญ มประโยชนทงตอนกบรหาร

และองคการ ความสาเรจในการดาเนนการดาเ นนงานขององคการยอมจะตองอาศยการวางแผน

เปนแมบท และทศทางในการดาเนนงาน ประกอยดวยแผนงาน กระบวนการ และขอมลตาง ๆ ท

จาเปนสาหรบการวางแผนการดาเนนการขององคการ การจดการทรพยากรมนษยเปนกระบวนการทผบรหารทรพยากรมนษยจะนาหลกการตาง ๆ

มาประยกตใชในการทจะทาใหองคการมบคลากรทมคณภาพมารวมงานอยางเพยงพอและตอเ นอง

เพอใหองคการสามารถปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ ประสทธผล และบรรลวตถประสงค

ท ตงไว ดงนน นกบรหารทรพยากรมนษยทมความสามารถจะตองนาความร ประสบการณ และ

ทกษะตาง ๆ เขามาประกอบในการบรหารทรพยากรมนษย คอ ประสบความสาเ รจ จะตองอาศย

ขนตอนทละเอยดมากมาย โดยขนตอนสาคญทขาดไมไดในงานทรพยากรมนษย คอ การงานแผน

( Planing ) ผบรหารงานทรพยากรมนษยจะตองมวสยทศน ( Vision ) ทกวางไกล สามารถเขาใจ

สถานการณ และวเคราะหเหตการณทจะ เกดขนในอนาคต ซงจะมผลกระทบตอทศทางการ

ดาเนนงาน และความตองการดานบคลากรขององคการ เพอทจะสามารถวางแผนทรพยากรมนษย

( HRP : Human Resource planning ) ไดอยางรอบครอบ รดกม มประสทธภาพ และสอดคลอง

กบความตองการในแตละชวงเวลาได ดงนนจากความหมายของการวางแผนทกลาวมาในตอนตน ของบทน ทาใหสามารถ

กลาวไดวา “การวางแผนทรพยากรมนษย ”๘ คอ กระบวนการทใช คาดการณความตองการทาง

ดานทรพยากรมนษยขององคการ อนจะสงผลถงการกาหนดวธการปฏบตทเกยวของกบบคลากร

และการตอบสนองตอปจจยแวดลอม ตงแตกอนบคลากรเขารวมงานกบองคการ ขณะปฏบตงาน

อยในองคการ จนกระทง พน ออกจา กองคกา ร เพอ ใหองคกา รใชเ ปน แนวทาง ปฏบตและ

เปนหลกประกนวาองคการจะมบคลากรทมคณภาพอยางเพยงพออยเสมอ ตลอดจนเพอใหบคลากร

มคณภาพชวตการทางาน ( Quality of Work Life : QWL ) ทเหมาะสม สามารถปฏบตงานได

อยางมประสทธภาพและประสทธผล สอดคลองกบวตถประสงครวมขององคการ โดยมเปาหมาย

สาคญเพอประสทธภาพ ความมนคง และการเจรญเตบโตขององคการ บคคลากร และสงคม ดงนนจากความหมาย

ทกลาวมา ทาใหเหนไดวาการวางแผนทรพยากรมนษย จะประกอบดวย สวนประกอบสาคญดงตอไปน.

.

๘ วชย โดสวรรณจนดา , การบรหารทรพยากรมนษย ( กรงเทพ ฯ : โรงพมพโพธ เพชร , กนยายน ๒๕๔๗ ) หนา ๒๐.

๑๕

๑. กระบวนการ การวางแผนทรพยากรมนษยเปนกระบวนการทตองดา เ นนการ อยาง

ตอเ นองโดยผมหนาทวางแผนดานทรพยากรมนษยตองการเกบขอมล ศกษา ว เคราะห วาง

แนวทางปฏบตตรวจสอบ ปรบปรง เปลยนแปลง การดาเนนการใหเหมาะสมอยตลอดเวลา มใ ชการ

กระทา ทมลกษณะแบบครงตอครงหรอเปนการแกปญหาเฉพาะหนาเทานน ๒. การคาดการณ การวางแผนทรพยากรมนษยตองมการคาดการณไปในอนาคต

ถงความตองการดานบคลลากรขององคการวามแนวโนมหรอทศทางทจะออกมาในลกษณะใด เชน

ขนาดขององคการ หรอ กระบวนการทางานทเปลยนแปลง ตลอดจนมความสามารถทจะนาความร

และความเขาใจนนมาประกอบวเคราะหเหตการณทอาจเกดขนไดเพ อใหสามารถทาการพยากรณ

สถานการณทจะเกดขนในอนาคตไดอยางใกลเคยงความเปนจรง ทสด ซงจะทาใหการดาเ นนการ

ดานทรพยากรมนษยเกดประสทธภาพสงสด

๓. วธปฏบต เมอมการคาดการณถงสถานการณทเกดขนในอนาคตแลว นกบรหาร

ทรพยากรมนษยจะตองกาหนดวธการปฏบตเพอเปนแนวทางใหแตละกจกรรมดานทรพยากรมนษย

ตงแต การสรรหา การคดเลอก การฝกอบรม การธารงรกษา จนถงการเกษยณอายของบคลากร

เพอใหสามารถดาเนนการสอดคลองกบวตถประสงคขององคการและกระแสการเปลยนแปลงของ

สงคมไดอยางเหมาะสม ๔. องคการ และ บคคลากร นกบรหารทรพยากรมนษย ทมความสามารถจะตอง

สราง และรกษาสมดลของทรพยากรมนษยภายในองคกรใหอยในระดบทเหมาะสมอยตลอดเวลา

การวางแผนทรพยากรมนษยจะเปนเครองมอและแนวทางสาคญในการสรางหลกประกนวาองคการ

จะมบคลากรทมคณภาพตามทตองการรวมงานในปรมาณทเหมาะสม โดยไมเกดสภาวะบคคล ลนงานหรอ

ขาดแคลนแรงงานขน นอกจากนในทางปฏบต การวางแผนทรพยากรมนษย อาจจะมชอเ รยกแตกตางกน

ตามขอบเขต ความหมายลกษณะของงาน และผใชจะนามากลาวอาง เชน การวางแผนกาลง คน

( Man power Planing ) การวางแผนการจางงาน ( Employment planning ) การวางแผนบคลากร

( Personal Planing ) เปนตน ซงในทน จะใชคาวา “การวางแผนทรพยากรมนษย ” เ ปนหลก โดย

อาจจะใชคาอนทดแทน ในบางครงตามความเหมาะสมเนองจากการวางแผนทรพยากรมนษยเ ปน

คาศพท ทมความครอบคลมกจกรรมตาง ๆ ของงาน งานแผนบคลากรภายในองคการมากทสดให

สมาชก แตละคนสามารถทางานสนองตอบความตองการ ของสงคมไดอยางมประสทธภาพ

ปจจบนการเปลยนแปลงทเกดขนทางสงคมมอตรารวดเรวกวาอดตมาก เ นองจากผลกระทบมาจาก

วทยาการ ( Technology ) ทกาวหนา ไมวาจะเปนระบบสอสารโทรคมนาคม ระบบคอมพวเตอร

และเทคโนโลยชวภาพ ลวนสงผลกระทบตอ ความเปนอยของมนษยทง สน ไมวาจะเปนการ

๑๖

เปลยนแปลง ทางเศรษฐกจ สงคม และการเมอง ซงการเปลยนแปลงเหลาน เกดขนในอตราท

รวดเรวมาก จนในบางครงบคคลไมสามารถปรบตวไดทน ทาใหเกดปรากฏการณทเ รยกวา “ การ

ตระหนกตออนาคต ( Future Shock ) ” ขนสงผลใหบคคลเกดความเครยดและเกดปญหาตาง ๆ

ตามมา กระบวนการในการวางแผนทรพยากรมนษยในการวางแผนไดรบการยอมรบวาเ ปนหนาท

สาคญอนดบแรกทผ จดการตองปฏบต ในการบรหาร เ นองจากวาการวางแผนจะชวยใหบคลากร

เหนภาพความสาคญของกจกรรมตาง ๆ ท ตองกระทาจนกระทงบรรลเ ปาหมายทาใหเขาสามารถ

ปฏบตภารกจทไดรบหมอบหมายอยางเหมาะสมและสอดคลองกบความตองการตามทตงไว ดง ทม

ผกลาววา “ แผนการทดเปรยบเสมอนแผนทบงบอกรายละเ อยด ” โดยในแผนทฉบบนจะมขอมล

ตาง ๆ พรองทงมการกาหนดเครองมอเครองใช และอปกรณสาคญประกอบการเ ดนทาง เพ อให

บคลากรสามารถเดนทางถงจดหมายไดอยางสะดวกปลอดภ ย มอปสรรคนอยทสด เ นองจาก ผ

วางแผนไดมการเตรยมการตาง ๆ เพอรบรองสถานการณ ทอ าจจะเกดขนเอาไวลวงหนา หรอกรณ

มปรากฏการณทมไดคาดฝนเกดขน องคการกสามารถทจะปรบแผนการใหมความเหมาะสมและ

สอดคลองกบการเปลยนแปลงไดงายและรวดเ รวกวาการทมไดมการเตรยมการอะไรไวลวงหนา

ปกตผ วางแผนจะตองทาการเกบรวบรวมขอมล ศกษา วเคราะห และตดสนใจ เพอ ทจะตอบคาถามตอไปน.- ๑. จะทาอะไร ( what to do ? ) การวางแผนเปนการวางแผนแนวทางปฏบตสาหรบอนาคต

ดงนน ผทมหนาทวางแผนจะตองทาการกาหนดเปาหมายวาตองการทจะทาอะไร โดยพจารณาวา

เ ปาหมา ยน นมความสอดคลองกบภ ารกจ ตามวต ถประสง คขององ คการหร อไม เ นองจา ก

แผนงานจะตองสนบสนนตอการบรรลความตองการสงสดขององคการ ๒. จะทาอยางไร ( How to do ? ) นอกจากการกาหนดจะทาอะไรแลว ผ ทมหนาท

วางแผนจะตองกาหนดแนวทางปฏบตวาตองการจะทาไรและทาอยางไร เพ อใหสามารถบรรล

วตถประสงคทตองการไดอยางมประสทธภาพ เพอการใชทรพยากรขององคการเปนไปในทศทาง

ทเ หมาะสมและตรงตามความตองการทสด ๓. จะใหใครทา ( who will do ? ) การเ ลอกสรรบคลากรนบวาเ ปนเ รองทสาคญ

เพราะ การใชบคลากรทมความสามารถเหมาะสมกบงาน จะทาใหงานดาเ นนไปอยางราบรนตาม

แผนทกาหนด โดยผทวางแผนตองตดสนใจเ ลอกบคคลทมความร ทกษะ และความสามารถท

เหมาะสมกบงานเพอมาปฏบตงานใหดาเนนไปตามทตองการอยางมประสทธภาพ ๔. จะทาเมอไร ( When to do ? ) เนองจากระยะเวลาจะเปนตวกาหนดและควบคม

ใหการดาเนนการเปนไปตามทตองการ ดงนนนอกจากการกาหนดเปาหมายวาตองการทจะอะไร

พรอมทงทาการตดสนใจเลอกแนวทางและบคคลากรทจะปฏบตตามแลว ผ วางแผนจะตองกาหนด

๑๗

ระยะเวลาในการดาเนนงานรวมวาตองเสรจสนเมอใด และกจกรรมใดสมควรจะกระทาเมอใด

โดยมระยะเวลาเทาใด พรอมกาหนดระยะเวลาทแตละกจกรรมสมควรจะเสรจสนลง การวางแผนบคลากรเปนงานทมความสาคญมากตอการจดการทรพยากรมนษยใน

ปจจบนเปนอยางมาก ตามทไดกลาวถงเหตผลในหวขอทผานมา ปกตการวางแผนบคลากรน นจะม

ลกษณะพนฐาน เชนเดยวกนกบการวางแผนอน ไมวาจะเปนการวางแผนการเ งน แผนการตลาด

หรอแผนการผลต ทมลกษณะเปนกระบวนการตอเนอง ซงตองดาเนนการผาน ๔ ขนตอน ดงน ๑ . การเตรยมการ ( Preparation )

๑.๑ การศกษาวตถประสงคขององคการ ผ วางแผนจะตองศกษาและทาความเขาใ จ

ถงวตถประสงคขององคการวามวตถประสงคอะไรบาง มลาดบความสาคญกอนและหลงอยางไร

เพอเปนการกาหนดขอบเขตของการวางแผน

เปนขนตอนแรกในการวางแผนโดยทผวางแผน

จะตองทาการรวบรวม ขอมล ศกษา และวเคราะหรายละเ อยดตางๆ ทสาคญและมผลตอการ

วางแผนตามลาดบ ดงตอไปน.-

๑.๒ วเคราะหสถานการณ หลงจากการทาความเขาใจถงวตถประสงคขององคการแลว

ผวางแผนจะตองทาการเกบรวบรวมขอมลตาง ๆ ทเ กยวของทงภายนอกและภายในองคการ เพอทาการ

วเคราะหสถานการณปจจบนทองคการกาลงเผชญอย และทาการวางแนวทางสาหรบการดาเ นนการใน

อนาคต ๑.๓ กาหนดเปาหมายของแผนงาน เม อทราบถงวตถประสงคและสถานการณ

ปจจบนขององคการแลว ผวางแผนกสามารถทกาหนดเปาหมายของแผนงานวาตองการทจะทา

อะไร ในอนาคต โดยเปาหมายของแผนควรมความชดเจน พอทจะใชเ ปนแนวทางสาหรบ

การดาเนน ในขนตอไป อยางมประสทธภาพและประสทธผล ๑.๔ พจารณาความสอดคลอง กอนทจะนาเปาหมายทไ ดก าหนดขนมาเปนแนวทางในการ

รางแผนการผวางแผนจะตองพจารณาความสอดคลองระหวางวตถประสงคขององคการกบเ ปาหมาย

ของแผนงานวามความสอดคลองกนเพยงใดถาเปาหมายและวตถประสงคมความขดแยงกน จา เ ปน

ทตองปรบปรงเพอใหเกดความเหมาะสมขน เพอปองกนไมใหเกดปญหาในการดาเนนการในอนาคต ๑.๕ พจารณาความเปนไปได ผ วางแผนจะทาการรวบรวมขอมลทเกยวของกบ

แผนงานทจะตองทา เพ อทาการศกษาปจจยแวดลอมตาง ๆ รวมทงพ ยายามใช ขอมลทมอย

คาดการณทเกดขนในอนาคต ตลอดจนวเคราะหความเปนไปไดของแผนงานอยางคราว ๆ ผวางแผนทรพยากรมนษยจะตองเขาใจถงวตถประสงคขององคการวาองคการมวตถประสงครวม

อยางไรบาง มวตถประสงคขอใดเกยวกบงานดานทรพยากรมนษยหรอไม อยางไร จากน นผวางแผนจะตองทา

การศกษาถงขอมลปจจบนในดานตาง ๆ ตงแตระดบมหาภาค ไดแก นโยบายรฐบาล ปจจยทางเศรษฐกจ การเมอง

๑๘

วทยาการ แนวโนมทางสงคม การศกษา และประชากร จนกระทงถงปจจยระดบองคการ วาปจจบน

สถานการณดานทรพยากรมนษยขององคการเปนอยางไร มความเหมาะสม หรอ มปญหา ทจะตองแกไขบาง

หรอเปลา และสามารถกาหนดเปาหมายของแผนงานไดจากขอมลทมอยแตกอนทจะดาเนนการ ในขนตอไปเขา

จะตองมการพจารณาความสอดคลองระหวางเปาหมายของแผนงานกบวตถประสงคขององคการ ถาทงสองสวนน

ไมมความสอดคลองกน กตองปรบปรงใหมทศทางทเหมาะสม แตโดยทวไปแลวเปาหมายของแผนทรพยากร

มนษย มกจะตองสอดคลองกบวตถประสงค โดยรวมขององคการอยแลว เพอทจะใหการดาเนนงานดาน

ทรพยากรมนษยมสวนสงเสรม ตอความสาเรจ ขององคการ จากนนผวางแผนตองทาการคาดการณอนาคต ถง

ความตองการดานบคคลากรขององคการวาองคการจะมความตองการบคลลากรในสายงานใด ระดบใด และจานวน

เทาใด ตลอดจนพจารณาวาในแตละสายงานและระดบการบงคบบญชาจะมบคลากรโยกยาย เลอนขน เลอน

ตาแหนง เกษยณอาย หรอเปลยนแปลงในกรณอน ๆ ในระยะเวลาและปรมาณเทาใด เพอนาขอมลมาใช เปน

แนวทางในการจดทาแผนทรพยากรมนษยทช ดเจน ๒. การสรางแผน ( Plan Formulation )

๒.๑ กาหนดทางเลอก ผ วางแผนจะตองทาการประมวลผลเพอกาหนดทางเลอกตาง ๆ

ทจะสามารถบรรลเปาหมายได โดยผวางแผนตองพยายามสรางทางเลอกทเปนไปไดมากทสด เพ อประกอบ

การตดสนใจใหไดแนวทางปฏบตทเหมาะสมทสด

ขนตอนนเปนขนตอนทตอเนองจากการ

เตรยมการ โดยผวางแผนจะทาการกาหนดแผนการทจะปฏบตขนมาอยางชดเจน ปกตการสรางแผนประกอบดวย

ขนตอนยอย ๓ ขนตอน ดงน.-

๒.๒ เลอกทางเลอกทเหมาะสม เมอไดทางเ ลอกตาง ๆ ทจะนามาใช เปนแนว

ทางการปฏบตแลวผวางแผนจะตองทาการพจารณาถงขอ ไดเ ปรยบ และขอ จา กดของแตทางเ ลอก

เพอทาการตดสนคดเลอกแนวทางทเหมาะสม มาใชเปนแนวทางหลกในการจดทาแผนการปฏบต

ตอไป ๒.๓ กาหนดแผน ผ วางแผนจะตองทาการกาหนดขนตอนในการปฏบตงาน

ตลอดจนกาหนดการใชทรพยากรและปจจยตางๆ ทจะสนบสนนการดาเนนเงานของแผนระยะเวลา

และบคคลผเกยวของ และนามาเ ขยนเปนแผนการใหชดเจน เพอใหแผนการมความรอบคอบ

และช ดเจนต อการปฏบต ซงจะสงผลให การดา เ นนงานมประ สทธภาพและ สอดคลองกบ

ความตองการ ๓. การปฏบตตามแผน ( Plan Implementation ) จะเปนขนตอนการนาแผนงานทถก

สรางขนไปทาการปฏบตสาหรบแผนบคคลากรกเชนกน ฝายทรพยากรมนษยจะตองทาแผนตางๆ

ไมวาจะเปนแผนสรรหา และการคดเลอกบคลากร แผนการฝกอบรมและพฒนาบคลากร แผนการแตงตงและ

๑๙

โยกยาย ตาแหนงทถกกาหนดขนไปดาเนนการ ซงในขนตอนนจะประกอบดวยขนตอนยอยตางๆ

ดงน.- ๓.๑ การกาหนดบคลากร ถงแมสงคมโลกจะกาวเขาส โลกาภวฒน ( Globailization )

ทรพยากรมนษยกยงยดถอเปนหวใจสาคญในการทาใหงานทกงานประสบความสาเ รจ ดง น น

นกวางแผนตองกาหนดบคลากรทจะรบผดชอบการปฏบตงานในแตละสวน เพอใหงานดา เ นน

ไปอยางมประสทธภาพและตรงตามวตถประสงค ๓.๒ การจดสรรทรพยากร เนองจากองคการมทรพยากรทจากด ดงน น ผ ททา

หนาทวางแผนจะตองสามารถกาหนดและจดสรรการใชปจจยตางๆ ทเกยวของกบการปฏบตงาน

ไดอยางเหมาะสมเพอใหเกดประโยชนสงสดแกองคการ ๓.๓ การสรางความเขาใจ นอกจาการจดสรรบคลากรและทรพยากรอยางมประสทธภาพแลว

การสรางความเขาใจกเปนสงสาคญทผวางแผนจะตองมหนาทสาคญในการสอสารและสรางความ

เขาใจรวมกนในกลมผปฏบตงานเพอใหสามารถปฏบตงานตามทตองการไดอยางเหมาะสม ๓.๔ การควบคม นอกจากแผนทวางไวรอบคอบและชดเจนแลว การดา เ นนงาน

ทมประสทธภาพจะตองมการควบคมและตดตามผล เพอใหเกดความมนใจวาแผนการทวางไว

มควา มเหมาะส มกบส ถาน การณ ตลอดจนใหการดาเ นน งานเ ปนไ ปอยา งมประสทธภา พ

และประสทธผล ๔. การประเมนผล ( Plan Evaluation )

๔ .๑ เ ปร ยบเทยบ ผ ควบคมแผ นจะตองทาการ เกบร วบรวมขอมลจากกา ร

ดาเนนงานแลวทาการเปรยบเทยบผลการปฏบตงานกบแผนทไดวางไว วามความเหมอนหรอ

แตกตางกนอยางไร เพอใชประกอบการวเคราะหปญหาและการปรบปรงแผนงานใหมความสอดคลอง

กบสถานการณทเกดขน

หลง จากทนาแผนทวางไวไปปฏบต

ผควบคมแ ผน จะ ตอ งมการ ปร ะเ มน ผลวา แผ นกา รส ามาร ถบรร ลเ ปาห มา ยทตง ไวห ร อไ ม

กา รปฏบตง า นเ ปน ไปตามทไ ดวา งแ ผน หร อไม อยา งไ ร ห รอมกา รเ ปลยน แ ปลงเ กด ขน

โดยมผลกระทบตอแผนทไดกาหนดไวหรอไม อยางไรโดยผลลพธจากการประเมนจะเปนขอมล

ยอนกลบ ( Feedback ) สาหรบการปรบปรงแผนการหรอการวางแผนในครงตอไป โดยขนตอนจะ

มรายละเอยดทเกยวของตองปฏบตดงตอไปน.-

๔.๒ วเคราะหปญหา ผควบคมแผนจะตองนาขอมลทไดจากการเกบรวบรวม

และการเปรยบเทยบมาประกอบในการวเคราะหปญหา อปสรรค และผลกระทบทเกดขนจากการ

ปฏบตเพอกาหนดปญหาและพยายามคนหาสาเหตทแทจรง

๒๐

๔.๓ เสนอความคด ผควบคมแผนจะตองนาผลลพธทไดจากการประมวลมาใช

ประกอบการเสนอแนวคดในการปรบปรงและพฒนาการดาเ นนงาน เพ อใหแผนงานมความ

เหมาะสมและสามารถนามาใชปฏบตไดอยางมประสทธภาพและประสทธผลในสถานการณจรง สรปการวางแผนเปนหนาททสาคญหนาทหนงของการจดการ ซงประกอบการวาง

แผนการจดองคการ การนาและควบคมทเกยวของกบการเกบรวบรวมขอมล การศกษา การวาง

วตถประสงค การกาหนดเปาหมาย การสรางกลยทธ และการตดสนใจเ ลอกแนวทางปฏบตท

เหมาะสมเพอใหกจกรรมตาง ๆ ดาเนนไปโดยราบรน มประสทธภาพและบรรลวตถประสงคตาม

ตองการโดยแผนทดจะเปนทงคมอและแนวทางปฏบตเพอใหบคคลหรอองคการสามารถดาเ นนการ

ไปสจดมงหมายทต งไวได

การฝกอบรม ( Training )

การฝกอบรมเปนเพยงอกวธหนงของการพฒนาบคลากร นอกจากตองการแกไขปญหาตาง ๆ

ท เกดขน ในองคการแลว ยงใชเปนการฝกอบรมเพ อยกระดบความสามารถทงสามองคประกอบ

ของบคคลากร โดยเฉพาะความรในเชงจดการ ความสามารถในการแกปญหา และความรบผดชอบ

ตอหนาทงาน ทงนเพอใหบคลากรสามารถปฏบตงานไดอยางเชยวชาญและหลากหลาย รวมทงม

ความพรอม ความสามารถพฒนา วธการปฏบตงานใหม เพอสรางสรรคผลงานใหแกองคการมากยงขน

การฝกอบรม หมายถง กระบวนการเรยนร เพ อปรบเปลยนพฤตกรรม อนเ ปนการ

เพมความสามารถในการปฏบตงานของบคคลากร ทงในเ รองความร ทกษะ ทศนคต ความ

ชานาญในการปฏบตงาน รวมทงความรบผดชอบตางๆ ทบคลลากรพงมตอหนวยงาน และสง อนๆ

ทแ วดลอมเกยวของกบตวผปฏบตงาน

ความหมายของการฝกอบรม

การฝกอบรม หมายถง กระบวนการดาเนนงานขององคการ ทจะพฒนาบคลากรหรอเจาหนาท

ผ ปฏ บตงาน ให มความร ควา มช านา ญ ตลอดจนทศน คตทดต อองคการ เ ปน การ เพ มพ น

ประสทธภาพ ประสทธผลในการปฏบตงานขององคการทงในปจจบนและอนาคต

๙

๑๐

.

๙ เอกสารประกอบการบรรยายเรอ ง “นโยบายการฝกอบรม”, การฝกอบรมหลกสตรเจาหนาทฝกอบรม , ฝายฝกอบรม , กองวชาการ , สานกงาน กพ. , 2520

๑๐สปราณ ศรฉตราภมข , การฝกอบรมและการพฒนาบคคล , โรงพมพ มหาวทยาลยธรรมศาสตร , กรงเทพ , 2524

๒๑

การฝกอบรม หมายถง กระบวนการทจ ดขนอยางเปนระบบ เพอ เสรมสรางสมรรถนะทางดาน

ความร ทกษะ ทศนคต และพฤตกรรม โดยผานประสบการณการเ รยนรในอน ทจะชวยใหบคลากร

ปฏบตงาน และรวมกนทากจกรรมตางๆ ใหเกดประสทธภาพและประสทธผลเพ อเ ปนการพ ฒนา

ศกยภาพ ของบคลากร ใหตอบสนองความตองการขององคการทงในปจจบนและอนาคต

การฝกอบรม หมายถง การดาเนนกจกรรมตาง ๆตามทไดมการวางแผนออกแบบอยางมระบบ

หมายถง การดาเนนกจกรรมตาง ๆ ไดมการวางแผนและออกแบบอยางเ ปนระบบเพอเ ปนการ

ปรบปรงการ ปฏบตงานของบคลากรทง ในระดบบคคล กลมบคคลและองคกา ร ซงผลกา ร

ปฏบตงานทดขน แสดงใหเ หนวามการเปลยนแปลงทวดไดทางความร ทกษะ ทศนคต และ

พฤตกรรมของผปฏบตงาน

๑๑

จากความหมายทกลาวมา สรปใหเหนวา การฝกอบรมเปนกจกรรมทช วยเสรมการปฏบตงาน ของ

บคลากรในองคการ ๓ ดาน คอ

๑๒

๑.ดานความร ความสามารถ ตลอดจนทกษะความชานาญในการปฏบตงาน ตลอดจนประสทธภาพ

ตรงความตองการสงผลตอความเจรญเตบโตกาวหนาขององคการ ทงในปจจบนและในอนาคต ๒.ดานขวญกาลงใจ ทาใหบคคลากรมขวญกาลงใจในการปฏบตงาน ตลอดจนม

ทศนคต ทดตอหนาทความรบผดชอบและตอองคการ ๓.ดานการปฏบตงาน ทาใหบคลากรไดมโอกาสเตรยมตวใหพรอมสาหรบตาแหน ง

หนาททตองรบผดชอบสงขนในอนาคต และมความรความมนใจทจะดแลรบผดชอบในงานทตางๆ ทตนเอง

ไดรบมอบหมายความสาคญของการฝกอบรม ในแผนพฒนาเศรษฐกจ และสงคมแหงชาตฉบบปจจบน ไดเนนให บคลากรเปนศนยกลางของ

การพฒนาซงกคอ การใหความสาคญกบการพฒนาทรพยากรมนษย หรอ ทเ รยกกนในปจจบนวา “ ทนมนษย ”

( Human Capital ) ถอวา เปนทรพยากรทม คาสงสด และเปนกลไกสาคญตอการสรางความสาเรจใหแกองคการ

หรอหนวยงาน จงจาเปนอยางยงทจะตองไดรบการพฒนาใหมคณภาพดานความร ความสามารถพอทจ ะแขงขน

กบโลกภายนอกได ทงนเพราะการเปลยนแปลงอยางรวดเรวทาใหการแขงขนมความเขมขนขน มองเหนถงความ

จาเปนทจะตองเรยนรตลอดเวลาในเรองทกษะใหม ๆ สวนผทอยในระดบตดสนใจหรอระดบบรหารจะตอง

ทบทวน และพฒนาตนเองใหทนกบสภาวการณทเปลยนแปลง เพอใหเกดนวตกรรมใหม ๆ ในการปฏบตงาน

ซงการฝกอบรม ถอเปนวธหนงทจะทาใหบรรลเปาหมายดงกลาว .

๑๑

บรหารศาสตร , 2523 เอกสารประกอบการฝกอบรมเรอง “การบรหารงานฝกอบรม” การฝกอบรมหลกสตรการบรหารงานอบรม , สถาบนบณฑตพฒนา

๑๒ เดนพงษ พลละคร , “การพฒนาผใตบงคบบญชา”, วารสารเพมผลผลต , ปท 28 , ธนวาคม 2531 – มกราคม 2532 หนา 20 – 25

๒๒

ปจจบน เราจะเหนวาทกองคการตองการบคคลากรทมความกระตอรอรนทจะพ ฒนา

ศกยภาพแหงตน ปฏบตงานทมคณภาพ ซงแตละคนจะมคณสมบตเชน นไดจะตอ งผานการสะสม

ประสบการณมากมาย บางคนตองผานการฝกอบรมในรปแบบตางๆ มาแลวหลายครงหลายหนทง

การฝกอบรมอยางเปนทางการและไมเปนทางการ ตงแตผทปฏบตงานนอยใหมาเ ปนผ ทปฏบตงาน

มากขนหรอจากผ ทปฏบตงาน มประสทธภาพอยแลว ใหเพมประสทธภาพมากขนไปอก เพ อ

รองรบกบงานทมการเปลยนแปลงเกดขน ทงในปจจบนและในอนาคต ดงน น การฝกอบรมจงม

ความสาคญอยางตอเนองสาหรบองคการทจะมงสความเปนเลศ การฝกอบรม นอกจากจะใหความสาคญตอการพ ฒนาศกยภาพการปฏบตงานของ

บคลากรในดานตาง ๆเชน ดานเทคนค วชาการ และความชานาญการ เพ อเพมผลผลตใหกบองคการแลว

การฝกอบรมยงเปนแนวทางหนงทสามารถแกปญหาอนๆ ทเกดขนในองคการดวย อาท เชน ปญหาของ

ความขดแยง ความไมไวใจกน และปญหาอนๆ ท มผลกระทบโดยตรงตอการปฏบตทสามารถแกไขได

ดวยการฝกอบรมโดยเทคนควธ การฝกอบรมทแตกตางกนออกไปตามลกษณะของปญหาทเกดขน

ดงนนการจดหลกสตรฝกอบรมทดจะตองสามารถเปลยนแปลงบคคลากรใหมคณภาพพรอมท

จะปฏบตงานไดตลอดเวลา ซงจะสงผล ตอการพฒนาองคการไดทงทางตรงและทางออม

ความจาเปนในการฝกอบรม

การฝกอบรม ถอเปนเครองมอทจาเปนสาหรบบคลากร ระดบปฏบตการทจะตองตระหนกถง

การพฒนาใหมความรความสามารถอยางเพยงพอทจะปฏบตงาน มทศนคตทดตองานและองคการ

รวมทงมความตนตวทจะพฒนาตนเองตลอดเวลาดงนน การฝกอบรมจงมความจาเปนตอองคการ ดงน.- ๑. ชวยเพมประสทธภาพในการปฏบตงาน เม อบคลากรในองคการไดผานการ

ฝกอบรม จนรแนวทางการปฏบตงานทถกตอง ยอมจะชวยลดความผดพลาดในการปฏบตงาน

เพมพ นเสรมคณภาพของผลผลต และศกยภาพในการปฏบตงานของบคลากร ลดตนทนการ

ดาเนนงานและหลกเลยงความสญเสยทอาจเกดจากอบตเหตได ๒. ชวยสรางความมนใจใหแกบคลากร การฝกอบรมมาชวยใหบคลากรเขาใจบทบาทหนาท

ของตนเอง และรจกองคการมาก ขน ซง เ ปนอกทางหน งทจะทาให บคลากรมค วามมนใจ ท

จะปฏบตงานถอเปนการชวยลดการลาออกหรอขาดงานของบคลากร ๓ . ชวย ลดการ คบคมการปฏบตงานของบคลา กรการปฏบตงา นโดยทวไปหา ก

บคคลากรไดรบการฝกอบรมอยางดจะทาใหมความมนใจ สามารถควบคมการปฏบตงานของ

๒๓

ตนเองไดไมจาเปน ใหผบรหารหรอหวหนางานตองเสยเวลาในการชแนะหรอใหคาแนะนาปรกษา

ตลอดเวลา ๔. ชวยสรางขวญและกาลงใจในการปฏบตง าน บคลากรทปฏบต งานและไดผ านกระบวน

การฝกอบรม ยอมจะมความรความสามารถและเชอม นการปฏบตงานของตนซงจะสงผลดานขวญกาลงใจ คอ

อยางนอยไมตองเสยเวลาเรยนรงาน และไมกอใหเกดความอดอด วตดกงวล ไมม นใจในความถกตอง ๕. ชวยยกระดบความสามารถในการปฏบตงาน บคลากรจาเปนตองไดรบการฝกอบรมพฒนา

ตนเองตลอดเวลา ทงน เพราะงานในองคการมการเปลยนแปลงและพฒนาอยเสมอไมวาเ ปนระบบ

การบรหา ร ลกษณ ะงา นทตอ งปฏ บตดว ยเทคโน โลยใ หม ๆ ดง น นจง จา เ ปนตอ งฝกอบร ม

เพอยกระดบความรความสามารถของบคคลากรอยางตอเนอง ๖. ชวยเสรมสรางทศนคตทดตอองคการ การฝกอบรมมจดประสงคหลกประการหนง

คอ ปรบและเสรมทาทของบคลากรใหเ ปนไปในทางสนบสนนและใหความรวมมอโดยเหน

ความสาคญดานเปาหมายและนโยบายขององคการตลอดจนหนาทงานทไดรบมอบหมายใหปฏบต

ใหดทสดและกอใหเกดผลสาเรจตามเปาหมาย

ขอจากดในการฝกอบรม

การฝกอบรมบคลากร อาจจะไมเ ปนไปตามทคาดหวง เสมอไป บางครงอาจจะม

ประสทธภาพนอย หรออาจเกดปญหาอปสรรคระหวางดาเ นนการ ทง น ขนอยกบองคประกอบ

ตางๆ ทเปนของจากดทองคการจะตอง ใหการพจารณามดงน.- ๑. สภาพแ วดลอมในการปฏบตงา นทจะทาใ หผ เขารบการฝกอบรมไมสามาร ถ

นาทกษะทไดรบมาประยกตใหใชเกดประโยชนตอการปฏบตงานได เ นองจากยงตองปฏบตงาน

ดวยวธแบบเกา และยงไมมเทคโนโลยใหมเขามารบรอง ๒. การฝกอบรมในภาคทฤษฎและภาคปฏบตไมสอดคลองกน มมมมองคนละทศทาง

คอ ทฤษฎพดเรองหนง สวนภาคปฏบตดาเนนการอกเรองหนง เปนตน ๓. การเปลยนแปลงพฤตกรรมของผเขารบการฝกอบรม ยงไมไดเ ปนสง ทมการ

วดผลกนอยางจรงจง และยงไมมใครใหความสนใจในเรองนเทาทควร ๔. บคคลากรทเปนลกจางประจาและช วคราว ไมไดรบแรงจงใจทจะบรรลมาตรฐาน

การปฏบตงานใหมคณภาพ ซงทจรงแลวโดยศกยภาพของแตละคนสามารถเขาถงมาตรฐานนนได

๒๔

๕. ขาดปจจยทเสรมการฝกอบรมใหครบวงจร เชน ปจจยดานการเ งน บคลากร

รวมทง ปจจยทางกายภาพและเทคโนโลย ๖. วทยากรทดอยคณภาพ และการฝกอบรมทดอ ยประสทธภาพ มกจะผกตดกบการ

ฝกอบรมรปแบบหรอวธการเดมไมสนใจเทคนคการอบรมใหม ๆ ทเสรมความรไดมากกวา ๗. วทยากรขาดการเรยนร และเสรมประสบการณในนวตกรรมใหม ๆ ดานเทคโนโลย

รวมทงกรณศกษาทเกยวของเพอนามาประยกตใชในการปฏบตงานจรง

ขนตอนการวางแผนเพอจดฝกอบรม

การวางแผนเพอจดเตรยมทาโครงการฝกอบรมและออกแบบหลกสตรฝกอบรม เ ปน

เสมอนแผนแมบทของการอบรม สาหรบใช เปนแนวทางการเตรยมการจดอบรม ซง เ ปนการ

วางแผนโครงการฝกอบรม จะมขอจากดมากนอยเพยงใดขนอยกบหลายปจจย แตกระบวนการหรอ

ขนตอนการฝกอบรมทเปนกจกรรมเหมอนกนแบงเปน ๓ ขนตอน ตอไปน.- ๑. กอนการฝกอบรม

๑.๑ ประเมนความจาเปนในการฝกอบรม เ ปนการประเมน ถงความจา เ ปนวาควร

จะจดฝกอบรมหรอไม ถาจาเปนตองจดฝกอบรมในเรองใด และใครบางตองเขารบการฝกอบรม

ในขนตอนนจะเปนเพยงการเตรยมวางแผนทวไป เชน

วางกรอบแนวคดท จะตองดาเนนการจดฝกอบรม โดยมกจกรรมตามลาดบ ดงน.-

๑.๒ กาหนดวตถประสงคการฝกอบรม เมอไดขอมล จากการประเมนความจาเปน ในการ

อบรมคร บถวนแ ลว กสามาร ถนามา เ ขยนว ตถประส งคของ หลกสตรอบรมไดโดย เ ขยนใ ห

ครอบคลมพฤตกรรมหลกทสามารถเปลยนแปลงได ๓ ประการ คอ พฤตกรรมทางดานสตปญญา ทกษะ และ

ทศนคต โดยตองพจารณาถงสถานการณ หรอขอจากดของการปฏบตงาน มาตรฐานทก าหนด รวมทง ปรมาณ

และคณภาพทจะไดรบ ๑.๓ ออกแ บบห ลก สตร ฝกอบร ม เ ปน ขน ตอน ทส าคญ มา กใน ขน ตอน ของ

การวางแผนฝกอบรม เพราะเปนการออกแบบรายการรวมทงหมกทบรรจไวในหลกสตร ซงจะระ

บบวา รายการทงหมดทจาเปนมอะไรบาง เชน ความร ทกษะ และทศนคตทจาเ ปนจะตองใสเขา

ไปในหลกสตร จากนนจงเขยนวตถประสงคใหสอดคลองกน โดยระบกจกรรมการเ รยนร และ

เทคนควธการอบรม รวมทงวสดอปกรณทจาเปนตองใชในแตละกจกรรม ๑.๔ การสรรหาวทยากรทเหมาะสม เมอตดตอวทยากรเรยบรอยแลวตองจดหาวทยากร ทม

ความเชยวชาญและประสบการณทจะบรรยาย รวมทงมทกษะในการนาเสนอ

๒๕

๑.๕ คดเลอกทมฝกอบรม เมอตดตอวทยากรเรยบรอยแลวสงทสาคญทสดในการจดฝกอบรม

คอทมงาน ทจะทาหนาทขบเคลอนใหงานตาง ๆดาเนนไปตามเปาหมายดงนน ทมงานทฝกอบรมจะตองเ ปนผ

มความร ประสบการณในเรองนโดยตรง ๑.๖ การคดเ ลอกผ เขารบการฝกอบรมโดยพจารณาใหเหมาะสมกบหลกสตร

มคณสมบตทกาหนดไว มความจาเ ปนมากทสดกอน รวมทงหวขอการอบรมจะตองสอดคลอง

กบลกษณะงานของผเขารบการฝกอบรม ๑.๗ กาหนดแนวทางการฝกอบรม คอ พจารณาคดเลอกรปแบบวธการฝกอบรม ทเปน

แนวทางพฒนาผเขารบการฝกอบรมใหไดร บความร ประสบการณไดมากทสด อาจเปนแบบการบรรยาย

อภปรายซงขนอยกบวตถประสงคของการจดการฝกอบรมเปนสา คญ ๒. ระหวางการฝกอบรม

๒.๑ เตรยมความพรอมผเขารบการฝกอบรม เปนการเตรยมความพรอมทงทางดา นใจและกาย

รวมทงทศนคตทเ ปนอปสรรคในการเรยนรสงใหม โดยการสรางบรรยากาศใหเหมาะสมกบการเรยนรวางแผนให

มกจกรรม โดยเฉพาะการฝกอบรมทเนนการมสวนรวมกนตลอดจนการสรางกฎเกณฑพนฐานรวมกนสาหรบ

ใชในระหวางการฝกอบรม

กจกรรมทตองดาเนนระหวางการฝกอบรมมดงน.-

๒.๒ นาเสนอเนอหาการฝกอบรม การนาเสนอเนอหาสาระของการฝกอบรมทจะทาใหเกด

การเรยนรภายในเวลา จะตองเนนความสมบรณของเนอหาทจะบรรยาย ความเหมาะสมของสอการ

เรยนการสอน และวธการถายทอดความร ๒.๓ ผสมผสานเน อหา ในแตละหลกสตรอบรมจะประกอบดวยหวขอและเนอหา

ทหลากหลาย ผบรรยายหลายคน ฉะนนจงเปนหนาทของวทยากรทจะตองทาหนาทผสมผสาน ( Integration ) แตละหวขอ ใหผเขารบการอบรมเขาใน เชน การสรปประเดน การโยงประเดนใหเกดความตอเนอง เปนตน ๒.๔ การวเคราะห สงเคราะหและสรป เมอ เสรจสนกจกรรมวทยากรจะแบงผเ ขา รบรวม

การอบรมออกเปนกลมๆ เพอทาการวเคราะห ( Analysis ) สงเคราะห ( Synthsis ) และอภปรายสรปสงทเรยนร

ในภาคสนาม สงทสามารถประยกตใชในงาน ซงขอมลเหลาน จะเปนขอมลทแตละคนสามารถนาไปใช

ในการทาแผนปฏบตตอไป ในรปของ Aotion Plan หรอ Re – Entry Plan ในตอนสดทายของการฝกอบรม ๓. ภายหลงการฝกอบรม

๓.๑ การจดทารายงานหลงการฝกอบรม เปนรายงานผลการฝกอบรมทบอกรายละเอยด

ใหทราบวาผลของการฝกอบรมเปนอยางไร รวมถงขอมลทวไปของหนวยงานทจดอบรม เชน

ผรบผดชอบ ระยะเวลา รายการเงนสนบสนนโครงการ ผลของการดาเนนงานการใชทรพยากร ปญหาทพ บ และ

ขอเสนอแนะทจะเปนประโยชนในอนาคต โดยนาเสนอฝายบรหารหรอฝายจดการไดทราบ

กจกรรมทจดกระทาภายหลงการฝกอบรม มดงน.-

๒๖

๓.๒ การตดตามประเมนผลหลงการฝกอบรม นอกจากจะเปนการประเมนผลเมอสนสด

การฝกอบร มแลว กจ กรรมทสาคญอกกจกรร มหนง คอ การตดตามผลผเ ขา รบการฝกอบร ม

( Follow – up Activity’s ) หลงจากทผ รบการฝกอบรมกลบเขาไปปฏบต งานไดระยะหนงวาไดน าความร

มาประยกตใชปฏบตงานมากนอยเพยงใด ๓.๓ ทบทวนเพอปรบปรง และพฒนาหลงสนสดการฝกอบรมจาเ ปนทผ เกยวของ

แตละฝายใชเวลาทบทวนการปฏบตงานรวมกน เพอปรบปรงการพ ฒนาดาเ นนการฝกอบรมใหด

ในครงตอไป โดยเฉพาะการใชกระบวนการศกษาคนควาหารปแบบใหม ๆ ในการฝกอบรมใหม

ประสทธภาพยงขน

การประเมนผลการฝกอบรม

การประเมนผลการฝกอบรม เปนกระบวนการวดผลและคนหาขอมลตางๆ ทจะทาใหทราบวา

การฝกอบรมทไดดาเนนการไปแลวนน เ ปนไปตามเปาหมายทตงไวหรอไมและมการนาผลการ

ฝกอบรมไปใช ไดจรง เพยงใด เกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมการปฏบตงานตามทไดจดการ

ฝกอบรมหรอไมมขอบกพรองหรอปญหาอปสรรคประการใด เพ อจะไดนาไปใช ในการปรบปรง

แกไขของการจดฝกอบรมในครงตอไป ซงการประเมนผลสามารถแบงออกเปน ๔ ขนตอน ดงน.- ๑. ขนปฏกรยาตอบสนอง ( Reactio )

๑.๑ กาหนดลงไปใหแนชดวาตองการไดรบขอ มลอะไร เชน ปฏกร ยาตอบสนอง

ตอเนอหา หลกสตรฝกอบรมตอวทยากร ตอสถานทฝกอบรม ตอระยะเวลาทใชในการฝกอบรม

การประเมนผลขนน มวตถประสงค

เพอทจะรวา ผทจะเขารบการฝกอบรม มความรสกอยางไรตอการฝกอบรม มความพอใจตอสงทเขาไดรบ

จากการฝกอบรมมากนอยเพยงใด เปนตน ดงน นจงตองการไดรบขอมลทเ ปนปฏกรยาตอบสนองทม

ความหมายและความจรงเพราะขอมลเหลาน จะเ ปนตวบงช ถงประสทธภาพการฝกอบรมเปน

อนดบแรก ซงวธการทจะชวยใหไดรบขอมลเกยวกบปฏก รยาตอบสนองของผ เขารบการฝกอบรม

มดงน.-

๑.๒ กาหนดเครองมอหรอแบบสอบถามทใ ชเกบขอมล ๑.๓ ขอความควรเปนชนดทสามารถแปลงเปนตวเลขแจกแจงความถ และวเคราะห

เชงปรมาณได ไมควรใชคาถามประเภทปลายเปดเสนอแนะเพมเตมนอกเหนอไปจากคาถามตาง ๆ ๒. ข นการเรยนร ( Learning ) การเ รยนรเ ปนหวใจสาคญของกระบวนการ

ฝกอบรม ดงนน ในขนการเรยนรจงมวตถประสงคทจะเ รยนรวาผ รบการฝกอบรมไดรบความร

๒๗

และทกษะอะไร รวมถงมทศนคตทเปลยนแปลงไปจากเ ดมอยางไร โดยถอวาความรทกษะและ

ทศนคตเ ปนองคประกอบพนฐานอนสาคญ ทจะชวยใหเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมการ

ปฏบตงานของผเขารบการการฝกอบรมในโอกาสตอไป ขอเสนอแนะเกยวกบการประเมนผลขน

การเรยนรไว ดงน.- ๒.๑ตองวดความร ทกษะ และทศนคต ของผเขารบการฝกอบรมทงกอนและหลง

การฝกอบรม ๒ .๒วเ คร า ะห ท งคะแ น นร า ยขอและคะ แน น รวมของแ บบส อบถา มโ ดย

เปรยบเทยบกนระหวางกอนและหลงการฝกอบรม ๒.๓ ควรใช กลมควบคม ซง เ ปนกลมทไมไดเขารบการฝกอบรมเปรยบเทยบ

คะแนนดานความร ทกษะ และทศนคตกบกลมทดลองแตกตางกนหรอไมอยาไร ๓. ขนการเปลยนแปลงพฤตกรรมในการปฏบตงาน ( On – the – Job –

Behavior )

๓.๑ ควรวดพฤตกรรมการปฏบตงานของผเขารบการฝกอบรม ทงกอนและหลง

การฝกอบรม และเกบขอมลจากหลายๆ ฝาย

การประเมนผลในขนนมวตถประสงคเพ อทราบวา เม อบคลากรไดเขารบการ

ฝกอบรมไปแลว มการเปลยนแปลงพฤตกรรมในการปฏบตงานไปในทศทางทพงประสงคหรอไม

การประเมนผลขนนนบวายากแ ละใช เวลามากกวาสองขนทผ านมา เพราะตองตดตามและ

ประเมนผลจา กสภาพ ของกา รปฏบตงานจรง ผ ประเมนผลจะตองก าหนดใ หช ดเจนวาจะ

ประเมนผลเมอใด และจะเกบขอมลจากใครจงจะเช อถอไดมากทสด เชน จากผบรหารบคลากร

แตละฝาย หรอจากผเขารบการฝกอบรม เปนตน การดาเนนงานเพอประเมนผลขนการเปลยนแปลง

พฤตกรรมในการปฏบตงานมสงควรคานงถง

๓.๒ ระยะระหวางการฝกอบรมกบการประเมนผลหลงการฝกอบรมน น ควรให

หางกนพอสมควร เพอใหแนใจวาการเปลยนแปลงพฤตกรรมในการปฏบตงานไดเกดขนจรงทางท

ดควรประเมนผลหลายๆ ครงเปนระยะๆ ไป เชน ประเมน ทก ๓ เดอน เปนตน ๔. ขนเกดผลตอหนวยงาน ( Results ) การประเมนผลในขนน ตอ งการจะ

ทราบวา การฝกอบรมกอใหเกดผลดตอหนวยงานอยางไร ซงนบเปนเรองของการประเมนผลทยากทสด

ทงนเพราะมตวแปรอน ๆอกจานวนมาก ทมผลกระทบตอหน วยงาน และเปนตวแปรทยากแกการ

ควบคม ดงน น ถาสงใดทเกดขนกบหน วยงานในทางทดจงไมควรสรปวาเ ปนผลมาจากการ

ฝกอบรม แตควรจะตองคานงถงสงตางๆ ตอไปน.-

๒๘

๔.๑ ควรวดสภาวะหรอเงอนไขตางๆ กอนฝกอบรม แลวนาไปเปรยบเทยบกบ

สภาพการณภายหลงการฝกอบรม โดยใชขอมลทสง เกตไดหรอทดสอบวดได ๔.๒ ตองคานงวาผลงานทดขนหรอตาลง อาจไมไดมาจากการฝกอบรมเพยงอยางเดยว แต

อาจมปจจยอนดวย เชน การวาแผนทด มการควบคมทมประสทธภาพขน หรอมวธการปฏบตงาน

แบบใหมทท นสมยกวาเกา

๔.๓ การประเมนประสทธผลของการฝกอบรมอยางเดนช ดน นสามารถกระทาได

เพยงวธเดยว คอ เปรยบเทยบดการเปลยนแปลงดานการปฏบตงานของกลมทเขา รบการฝกอบรม

กบกลมทไมไดรบการฝกอบรม โดยพจารณาดจากผลงานในขนสดทาย

บทความทเกยวของ

ปยนนท สวสดศฤงฆาร ( ๒๕๕๒:๕ ) กลาวถงการพ ฒนาทรพยากรมนษยไววา

การพฒนาทรพยากรมนษย (HRD) เ ปน เ รองของการผสมผสานระหวางการปฏบตงานกบการ

เรยนรทงแบบมโครงสราง และไมมโครงสราง มวตถประสงคเพ อพ ฒนาศกยภาพทงขององคกร

และตวบคคลใหรบกบการ บรหารจดการความเปลยนแปลง (David Simmonds and Cec Pedersen,

๒๕๔๙) การจะทาตามทกลาวนได HRD จะตองสามารถสนองตอบการเปลยนแปลงไดทงใน

ธรรมชาตของตวงานเองและในวธการทางาน แนวโนมในการใชนวตกรรมและเทคโนโลยในการ

พฒนาทรพยากรมนษยทสาคญ คอ การพ ฒนามนษยใหม innovative thinking โดย ใหโอกาสได

พฒนาความคดรเรมดวยการไดลงมอปฏบตและแลกเปลย น ประสบการณใหมากผานทางระบบการ

จดกา รควา มรทม เทคโ นโลย เ ปนตวสนบสนน ตามข นตอน ตางๆ ของการพฒ นานว ตกรร ม

(neoindust, ๒๕๕๐) คอ นวตกรรมทใจ , นวตกรรมทความคด (ทศนคต) , นวตกรรมทพฤตกรรม,

นวตกรรมทกระบวนการ, นวตกรรมทระบบ ทผลตภณฑ ทงานบรการ

จะขออญเชญพระบรมราโชวาทของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทใหความสาคญกบ

นวตกรรมทางความคด ดงน

“การคดนนอาจคดไดหลายอยาง จะคดใหวฒนะ คอ คดแลวทาใหเจรญงอกงามกได

จะคดใหหายนะ คอ คดแลวทาใหพนาศฉบหายกได การคดใหเจรญจงตองมหลกอาศย หมายความ

วา เมอคดเรองใด สงใด ตองตงใจใหม นคงในความเปนกลาง ไมปลอยใหอคตอยางหนงอยางใด

ครอบงา ใหมแตความจรงใจ ตรงตามเหตตามผลทถกแทและเปนธรรม”

๒๙

จะใชนวตกรรมหรอเทคโนโลยใดในการพฒนาทรพยากรมนษยกแลวแต เ ปาหมาย

จะตองใหบคลากรนนมใจรกทจะพฒนา คดแตสง ทถกตองดงาม และมพฤตกรรมทสง เสรมการ

พฒนาทงตนเอง หมคณะ และองคกร จงเปนการพฒนาทรพยากรมนษยทพงประสงค

อารกษ ชยมงคล ( ๒๕๔๘ ) ไดกลาวและทานายทศทางการพฒนาทรพยากรมนษยไววา

การทานายกลยทธหรอยทธศาสตรการบรหารการพ ฒนาทรพยากรมนษย (HRD) ทเปลยนแปลง

อยางรวดเรวและทาใหเกดภาวะเ สยงทางธรกจ (Risky Business) ตงแตเ รมตนศตวรรษท ๒๑

การจะเขาส การเ ปนผ เช ยวชาญไดนนคงตอง อาศยกลยทธการเ รยน รซงนามาจากความรส ก

ของ ควา มไมแน นอน จากความทาทาย ของ การ เปลยน แปลงใน โลกอน าคตทเค ลอน ไห ว

อยตลอดเวลา ฉะนน ผเช ยวชาญหรอมออาชพทางดานการบรหารการพ ฒนาทรพยากรมนษย

ไดพยายามจดเตรยมแบบอยางทมคณคาตอการดาเ นนงานขององคการของเขา และสาคญทสด

คอยตดตามและเฝาดผลการทางานในการประกอบอาชพของตนอยางตอเ นอง ตลอดชวงเวลา

แหงการเปลยนแปลง การบรหารการพฒนาทรพยากรมนษย จงเปนกระบวนการเพอการเตรยมตว

เพอการเรยนรตลอดชวตเพอความมนคงในระบบสงคมและเศรษฐกจทมพลงอนเขมแขงโดยเฉพาะ

๑๓

เทคโนโลยและโลกาภวฒนจะเปนพลงขบเคลอนตอความเปลยนแปลงทเคลอนไหวอยตลอดเวลา

ผเชยวชาญหรอมออาชพดานการบรหารการพ ฒนาทรพยากรมนษย มสง ททาทายอยางตอเ นอง

ตอความมคณคาตอผคนทอยรวมกนในสงคมและโดยเฉพาะผปฏบตงานดานการบรหารการพ ฒนา

ทรพยากรมนษย “การพฒนาองคการสองคการแหงการเรยนร” เพอจะชนะในการแขงขน

ซงประกอบดวย ๒ แนวทาง คอ การปรบปรงอยางตอเ นอง (Continuos Improvement) และการ

ปรบเปลยนสองคกรอจฉรยะหรอองคการแหงการเรยนร การพฒนาทรพยากรมนษยในศตวรรษท ๒๑

จงเปนการพฒนาแบบบรณาการ (Integration Development) ๑๔

ศร ยพา รงเรงสข ( ๒๕๕๑ ) กลาวถงการพฒนาบคลากรของอนเดยไววา ประเทศอนเดย

ทมนโยบายพฒนาประเทศใหเปนศนยกลางธรกจและอตสาหกรรม IT ปญหาการขาดแคลนบคลากร

ในปจจบนกาลงสรางความหนกใจใหทงภาครฐ และ เอกชนไมนอย เมอ ตนเ ดอน เม.ย. ทผานมา

ผเขยน ไดพาคณะนสตหลกสตรปรญญาโท ดานการบรหารทรพยากร

๑๕

. ๑๓ ปยนนท สวสดศฤงฆาร. “ นวตกรรมและการใช IT ในการจดการความรเพอการพฒนาทรพยากรมนษย.” บทความวชาการ, ๒๕๕๒. ๑๔

Gery Dessler , Personnel Management ( New Jersey : Prentice Hall International , ๑๙๘๘ ) ,๗ -๘.

อารกษ ชยมงคล. “ ทศทางการบรหารการพฒนาทรพยากรมนษยในอนาคต. ” บทความวชาการ, ๒๕๔๒.

Leonard Nadler , Developing Human Rosource ( Houston : Gulf , ๑๙๗๐ ) , ๘๘.

Malcolm W. Warren , Training for Results ( Mass : Addisun Weslay , ๑๙๖๙ ) . ๕ . ๑๕

“การบรหารงานฝกอบรม.” เอกสารประกอบการฝกอบรม. การฝกอบรมหลกสตรการบรหารงานอบรม ,๒๕๒๓. ศรยพา รงเรงสข , “ กลยทธแกปญหาการขาดแคลน Talent ของอนเดย. ” บทความวชาการ , ๒๕๕๑. สถาบนบณฑตพฒนาบรหารศาสตร.

๓๐

มนษย ไปเขาฟงการสมมนา SHRM Global Conference & Exposition ๒oo๘ ทนครบอสตน

นน ไดมการพดคยถงประเ ดนการขาดแคลนพนกงานทมความสามารถหรอพนกงานทเ รยกวา

กลม Talent ก นทวโ ลก โ ดย เ ฉ พา ะ อนเ ดย และ จน ซ ง เ ปน ประ เ ทศ Emerging Economics

(กลมเศรษฐกจเกดใหมหรอดาวร งทางเศรษฐกจ) กก าลง ประสบปญหานอยางรนแรงเชนกน

สภาวะความตองการแรงงาน IT ในอนเดยในป พ .ศ. ๒๕๔๘ -๒๕๕๐ Ms.Sangeeta Murthi Sahgal

ผ เช ยวชาญ HR ในอตสาหกรรม IT มากกวา ๒๕ ป ไดพ ดคยใหฟงเรองปญหาการขาดแคลน Talent

ในอตสาหกรรม IT ของอนเดยวาเปนปญหาใหญ ถอเ ปนปญหาระดบชาตทรฐบาลใหความสนใจ

ลงมอแกไขกบภาคเอกชนอยางจรงจงเลยทเดยว Sangeeta เปดเผยตวเลขการเตบโตของอตสาหกรรม IT ในอนเดยวา โตขนถง ๑๐ เทา

จากป ๒๕๔๑ โดยมลคาของธรกจ IT ในป ๒๕๔๑ คอ ๔ .๘ พนลานเหรยญสหรฐ เพมมาเ ปน

๔๗.๘ พนลานเหรยญสหรฐ เมอตนป ๒๕๔๑ น และจานวนแรงงานในธรกจ IT กเพมจาก ๑.๙ แสนคน

ในป ๒๕๔๘ เปน ๖.๓ แสนคนในป ๒๕๔๘ ซงในป ๒๕๕๐ คาดการณวาตองการแรงงาน IT

เพมอก ๘.๕ แสนคน จากตวเลขขางบนทแสดงถงความตองการแรงงาน IT Sangeeta ไดแสดง

ตวเลขตอวา ปจจบนอนเ ดยมความพรอมเ รองคนแคไหนดงน คอ ขณะนมบณฑตทางดาน IT

จบการศกษาในอนเดยปละประมาณ ๓.๑ ลานคน แตมนอยกวา ๑๕% ของจานวนผทจบการศกษา

ทพรอมจะทางานกบบรษท! ทาไมนะหรอคะ? Sangeeta ตอบวาเพราะเหตผลตางๆ ดงน ๑.๘๐ % ของงานตองการพนกงานทอาน พ ด เ ขยนองกฤษไดด ในขณะทบณฑตอนเดย

ใชภาษาองกฤษไมไดกมอยเปนแสน ๆ คน (เธอ อธบายวาอยาเขาใจผดวาการทอ นเดยเคยเปนอาณานคม

ขององกฤษจะทาใหชาว อนเดยทกคนพดภาษาองกฤษได เพราะในอนเดยมชนทองถนอยหลายหม

และโรงเรยนตางๆ ทวประเทศกใชภาษาทองถนในการเรยนการสอน) ๒๑ % ของงานตองการใหพนกงานใชเครองคอมพวเตอรตลอดเวลา ในขณะทการเรยน

การสอน IT ใน โรงเรยนหรอมหาวทยาลยของอนเดยไมไดมเครองคอมพใหนกเรยนนกศกษา

ใชอยางสมบรณ แบบวา ๑ เครองตอ ๑คน ดงนนทกษะการใชคอมพของนกศกษาจงไมเพยงพอ ๓.๗ % ของ งานกาหนดใหพนกงานตองตดตอสมพนธกบลกคา ในขณะทบณฑตจบใหม

ขาดทกษะเรองลกคาสมพนธเพราะโรงเรยนหรอ มหาวทยาลยไมเคยสอน ผเขยนฟง Sangeeta บรรยาย มาถงตอนนกใ จหาย เม อมานกถงประเทศไทย เพราะ

ระบบการศกษาของเรา กยงม ขอดอยในเ รองการเตรยมความพรอมของนกเ รยน นสตนกศกษา

เพอ เขาสตลาดแรงงานเชนกน และถาไมเรงแกปญหานเรากจะประสบปญหาขาดคนทมคณภาพ

มบณฑตตกงาน หลายหมนคน ทงๆ ทองคกรหลายแหงประกาศวาขาดคนอยาง ทเ ปนอยในปจจบน

และจะเปนตอไป อกนานเทาไรกไมทราบได

๓๑

วธการแกปญหาขาด Talent ดาน IT ในอนเดย ในการแกปญหาขาด Talent ดาน IT ใน อนเ ดย ทางรฐบาลไดรวมกบบรษทเอกชน

แกปญหาดวยวธการหลายๆ แบบ ทงน ยกตวอยางบางวธมาเลาใหทานฟงพอสงเขปนะคะ วธการ

ทรฐบาลและบรษทเอกชนใชในการแกปญหาในขณะน คอ ๑. เพมง บประมาณสนบส นนการ ศกษาดา น IT อก ๒๐ % เ ปนเ งนงบประมา ณ

๘.๖ พนเหรยญสหรฐ ซงเปนการแกปญหาในระยะยาว ๒. เปดคอรสฝกอบรม IT ใหแกคนจานวน ๑๐ ลานคนทวประเทศในแตละปและ

มงสรางงาน IT เพอรองรบแรงงานใหไดเปนจานวนลานงานเชนกนทวประเทศ ๓. สรางสถาบนแหงชาตเพอประเมนและรบรองคณภาพผทางาน IT ซงจะเปนการ

ยกระดบมาตรฐานผประกอบอาชพดาน IT ทวประเทศ ใหมมาตรฐานเดยวกนเ ปนทน าเช อถอ

ขององคกรทงหลายทจะจางแรงงาน IT เขาไปทางานกบพวกเขา ซงการประเมนนจะเปนการ

ประเมนตรวจสอบเปนระยะๆ ไป ทงน เพราะ IT เ ปนธรกจดานเทคโนโลยทเปลยนแปลงพฒนา

อยางรวดเรว จงตองมการประเมนทกษะเปนระยะๆ ไป ทง น เพราะ IT เ ปน ธรกจดานเทคโนโลย

ทเปลยนแปลงพฒนาอยางรวดเรว จงตองมการประเมนทกษะเปนระยะๆ เพอตรวจสอบวาแรงงาน

ยงมทกษะททนสมยอยหรอไม ๔ . สรางศ นยองคความรดาน IT โ ดย รวมมอกบมหา วทยาลย และวทย าลยตาง ๆ

เพอฝกอบรมนกเรยน นสต นกศกษา เ รองทกษะในการสอสารปฏสมพ นธ การวเคราะหปญหา

และการแกปญหา รวมทงทกษะดานคอมพวเตอร ทงน เพอสรางความพรอมใหพวกเขากอนกาวเขาส

ตลาดแรงงาน กลยทธตางๆ ท รฐบาลอนเดยจบมอกบสถาบนการศกษาและองคกรเอกชนในการ

แกปญหาการขาดแคลนแรงงานมคณภาพดาน IT น แตขอนาเสนอแค ๔ วธ หลก น ซง Sangeeta

กลาววา นเปนเพยง “กาวแรก” ของการแกปญหา โดยเธอเ รยกกลยทธทกลาวมานวาเ ปน “Pre-Hire

Strategies” หรอ “กลยทธกอนจางพนกงาน” ซงเปนกลยทธในการเพมจานวนนกศกษา พ ฒนาและ

สรางความพรอมใหพวกเขากอนเขาทางาน ซงนนกยงไมพอทจะแกปญหาการขาดแคลน Talent

โดยถาจะใหครบเครองตองมกลยทธแกปญหาหลงรบคนเขาทางานแลว

ผเขยนมความเหนวาถงแมการบรรยายของ Sangeeta จะเปนเรองการแกปญหาขาดแคลน

แรงงานในอตสาหกรรม IT แต หลกการในการแกไขปญหานเปนประโยชนตอทกสาขาทขาดแคลน

แรงงาน เชน สาขาวศวกรรมศาสตร แพทยและสาขาอนๆ รฐบาลของเราและบรษทเอกชนทงหลาย

นาจะลองศกษาวการของอนเดยแลวนามา ปรบใช ในบานเราบาง เพราะเราเองกมบณฑตตกงาน

๓๒

มากมาย เพราะขาดคณภาพและความพรอมทจะทางาน เราควรมงหนาพ ฒนาคนของเราเองยอม

ดกวาจาง Expert คาตวแพงๆ จากตางชาต

งานวจยทเกยวของ

สวมล วงศสงหทอง ( ๒๕๕๔ : บทคดยอ ) ไดทาการวจยเ รอง ความสอดคลองของ

บณฑตเทคโนโลยสารสนเทศไทยกบความตองการของผประกอบการ การกาวเขาส ยคดจตอล

สงผลใหเทคโนโลยสารสนเทศมบทบาทอยางมากใน การพฒนาเศรษฐกจโลก รวมทงประเทศไทย

กรอบนโย บายการพ ฒนาเทคโ นโลย สารสนเ ทศและกา รสอสาร พ .ศ. ๒๕๕๔ – ๒๕๖ ๓

(ICT ๒๕๖๓) จงถกกาหนดขนเพอ พฒนาศกยภาพดาน ICT และสรางสงคมฐานความรเพ อให

สามารถแขงขนไดใน เวทโลก ซงปจจยหลกในการพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศลวนขนกบ

ทรพยากรมนษย สงผลใหทวโลกประสบปญหาความขาดแคลน สถาบนอดมศกษาจงเรงผลต

บณฑต เพอตอบสนองความตองการ แตผลลพธกลายเปนเพยงพอในเชงปรมาณแตเกด ชองวางเชง

คณภาพ เหตผ ลดงกลาวเปนแรงขบเคลอนใหเกดการศกษาวจยเ รอง “ความสอดคลอง ของบณฑต

เทคโนโลยสารสนเทศไทยกบความตองการของผประกอบการ” เพอคนหา แนวทางทย ง ยนในการ

ปรบปรงมาตรฐานของบณฑตใหสอดคลองกบความตองการ ของผประกอบการ โดยศกษ า

องคประกอบดาน เกณฑการคดเลอก หลก สตร อาคาร สถานท/เครองมอ อาจารยผ สอนและการ

พฒนาคณภาพ เพอนามาวเคราะหและ เสนอแนะรปแบบการผลตใหสอดคลองกบความตองการ

ของผใช บณฑตอยางเ ปน รปธรรม การรวบรวมขอมลใช ระเ บยบวธวจยทางปรมาณเปนหลก

ผสมผสานดวย ระเบยบวธวจยทางคณภาพ เพอยนยนความมนใจในผล นอกจากน ยงใช วธศกษา

เอกสาร งานวจย และสมภาษณบคคลทเกยวของ เพอนามาสรปผลแบบอนมานและอปมาน

ผลการ วจยส รปไดว า ๑) คณลกษณะ ของบณฑตเทคโนโ ลยสาร สนเทศทเ ปน

ทต องการของผประกอบการ นอกจากคณวฒดานการศกษาแลว ยงประกอบดวย ความสามารถ

ในการประยกตใชเทคโนโลยอยางเหมาะสม ความรความสามารถในการปฏบตงาน ความสามารถ

ในการคดเชงวเคราะห ความสามารถในการใช ภาษาองกฤษ ๒) การเพมสมรรถนะของบณฑต

ตองเนนทการพฒนาทกษะในการปฏบตงาน ทกษะในการสอสาร ความรบผดชอบในวชาชพ

ความสามารถในการพฒนาตนเอง ยงไปกวานนตองเนนพฒนา คณธรรม จรยธรรม และ บคลกภาพ

ควบคไปกบการสรางความตระหนกตอความเปลยนแปลงของโลกในยคดจตอล ๓) สถานศกษา

ควรใหความสาคญในการปรบปรงดานผสอน ความรความสามารถและทกษะทไดจากหลกสตร

๓๓

และกระบวนการประเมนความรเชงวชาชพ

ภทราพร เรองแสงศลป ( ๒๕๕๐ : บทคดยอ )ไดทาการวจยเ รอง แนวทางการพ ฒนา

ศกยภาพบคลากรดานเทคโนโลยสารสนเทศในอตสาหกรรมซอฟทแวร อตสาหกรรมซอฟทแวร

ถอเปนหนงในหาอตสาหกรรมยทธศาสตรของประเทศไทยทมความสาคญตอการพ ฒนาประเทศ

อตสาหกรรมนตองใชทรพยากรมนษยเปนทรพยากรหลกในการสรางผลตภณฑตางๆ งานวจย ชน น

ศกษาแนวทางการพฒนาบคลากรดานเทคโนโลยสารสนเทศของประเทศสหรฐอเมรกาเกยวกบ

คณลกษณะ (ทกษะ ความร ความสามารถ) ทเหมาะสมของทรพยากรมนษยทมหนาทสรา ง

ผลตภณฑซอฟทแวร เพอนาไปปรบประยกตใชเปนแนวทางในการพฒนาศกยภาพบคลากรไทยได

การศกษาครงนมวตถประสงคเพอ ๑) ศกษาแนวทางของรฐในการสง เสรมสนบสนนบคลากรดาน

เทคโนโลยสารสนเทศในอตสาหกรรมซอฟทแวร ๒) ศกษาแนวทางทเหมาะสมในการพฒนาบคลากร

เทคโนโลยสารสนเทศในอตสาหกรรมซอฟทแวร ๓) ศกษาถงบทบาทของนกพฒนาทรพยากรมนษย

๑๖

เกรยงไกรยศ พนธไทย (๒๕๕๔ : บทคดยอ ) ไดทาการวจยเ รอง กลยทธการพ ฒนา

ทรพยากรมนษยเชงบรณาการ: กญแจสความเปนเลศ ไดกลาวถงกลยทธการพ ฒนาทรพยากรมนษย

เปนเครองมอสาคญทใชในการขบเคลอนผลการปฏบตงานขององคการ ซงความสาเ รจของแตละ

องคการสามารถเกดไดจากการพฒนาเรยนรอยางตอเนอง การใชความรความสามารถของพนกงาน

ในการสรางกาไรเพมขน และสรางคณคาเพมใหกบผลตภ ณฑขององคการ เพ อนาไปสผลการ

ปฏบตงานทดขน ซงกลยทธการพฒนาทรพยากรมนษยจะเปนกลไกในการสนบสนนใหพนกงาน

ขบเคลอนผลการปฏบตการขององคการ โดยทการออกแบบกลยทธการพ ฒนาทรพยากรมนษยน น

จะตองทราบถงกลยทธขององคการ ซงจะทาใหเขาใจถงพ นธกจและเปาหมายขององคการ ดง น น

การออกแบบกลยทธการพฒนาทรพยากรมนษยตองนากลยทธการพ ฒนาทรพยากรมนษยบรณา

การไปกบกลยทธองคการและเปาหมายขององคการ และใหกลยทธการพ ฒนาทรพยากรมนษยและ

กลยทธการบรหารทรพยากรมนษยสอดคลองเปนไปในทางเดยวกน เพอใหเกดการสนบสนนตอกล

ยทธขององคการ จงจะทาใหกลยทธการพฒนาทรพยากรมนษยมความสมพนธเชงบวกกบเ ปาหมาย

และผลการปฏบตงานขององคการ โดยทกลยทธการพฒนาทรพยากรมนษยจาเปนตอง

๑๗

๑๘

.

๑๖ สวมล วงศสงหทอง , “ความสอดคลองของบณฑตเทคโนโลยสารสนเทศไทยกบความตองการของ ผประกอบการ ” วทยานพนธ , ๒๕๕๔.

๑๗ ภทราพร เรองแสงศลป , “ แนวทางการพฒนาศกยภาพบคลากรดานเทคโนโลยสารสนเทศในอตสาหกรรม ซอฟทแวร ” วทยานพนธ, ๒๕๕๐.

๑๘ เกรยงไกรยศ พนธไทย, “กลยทธการพฒนาทรพยากรมนษยเชงบรณาการ: กญแจสความเปนเลศ ” วทยานพนธ, ๒๕๕๔.

๓๔

พระมหาภทรภวไนย ภททภร ( ยมเกด ) ( ๒๕๕๕ : บทคดยอ ) ไดทาการวจยเ รอง

ศกษาบทบาทในการพฒนาทรพยากรบคคล ของพระราชปญญาเวท ( รด รตเวท) (๒๕๕๓ )

กลาวถง วทยา นพนธฉบบนมวตถประสงค ๓ ประการ คอ ๑) เพ อศกษาทฤษฎตะวนตกทม

ความสาคญตอการพฒนาทรพยากรมนษย ๒) เพ อศกษาการพ ฒนาทรพยากรมนษยตามพทธวธ

และ ๓) เพอศกษาบทบาทและการประยกตใชทฤษฎตะวนตกและพทธวธในการพฒนาทรพยากร

บคคลของพระราชปญญาเวท (รด รตเวท) การวจยครงนเปนการวจยเชงคณภาพ โดยการศกษาวจย

เชงเอกสาร เกบรวบรวมขอมลจากพระไตรปฎก หนงสอ เอกสารทางวชาการ และผลงานวจยทเ กยวของ

รวมทงการออกแบบสมภาษณแบบมโครงสราง (Structured Interview Form) จานวน ๒ ช ด สาหรบ

สมภาษณพระราชปญญาเวท (รด รตเวท) และผทเกยวของอน ๆ และวเคราะหขอมลโดยใช เทคนค

การวเคราะหเนอหาประกอบบรบท (Content analysis Technique) ตามโครงสรางของแบบสมภาษณ

ประกอบการสงเกตของผวจย ผลการวจยพบวา

๑. ทฤษฎตะวนตกทมความสาคญตอการพ ฒนาทรพยากรมนษย ไดแก กรอบทฤษฎ

หลก ทง ๓ ประการ คอ ๑. ทฤษฎเศรษฐศาสตร (Economic Theory) ๒ .ทฤษฎระบบ (System

Theory) ๓. ทฤษฎจตวทยา (Psychological Theory) ซง กรอบทฤษฎทง ๓ นบไดวามความสาคญ

ตอการพฒนาทรพยากรมนษยในองคการเปนอยางยง เนองจากเปนกรอบทฤษฎทมสวนสาคญ

ในกระบวนการเพมพนความสามารถ ความมประสทธภาพ และความมนคงใหกบองคการไดเปน

อยางด ซง กร ะบวนต าง ๆ ทจะนา ไปสกา รพ ฒนาทรพยากรมนษย ในองคการให เ ปนผ ทม

ประสทธภาพ และสามารถสรางผลผลต และความสาเรจใหกบองคการไดในทสดน น องคการตาง

ๆ จะตอง มการ พ ฒนา ควบค ไปก บกจกรร มห ลกทง ๓ ดาน คอ ๑ .การ ฝกอบรม ( Training)

๒.การศกษา (Education) และ ๓.การพฒนา (Development) นนเอง

๒ . พระพทธองคทรงวาง หลกไตรสกขาเปนหลกใน การพฒนาทรพยากรมนษ ย

(พทธบรษท ๔) โดยทรงมองวามนษยนนเปนผ ทสามารถฝกฝนได และมนษยเ ปนศนยกลางแหง

การฝกทก ๆ ดาน ซงหลกการดงกลาวของพระพทธองค ไดแก

๒.๑ อธศลสกขา หลกการฝกความประพฤตสจรต ทางกาย วาจา และอาชวะ

(หมายรวมเอาองคมรรค คอ สมมาวาจา สมมากมมนตะ และสมมาอาชวะ ) เ ปนเ รองของการฝกฝน

ในดานพฤตกรรม โดยใชศลเปนเครองมอทใชเปนจดเรมตนในขบวนการแหงการศกษา และการ

พฒนามนษย

๒.๒ อธจตตสกขา หลกการฝกปรอในดานคณภาพ และสมรรถภาพของจต (หมาย

รวมเอาองค คอ สมมาวายามะ สมมาสต และสมมาสมาธ) สมาธ เปนสวนของการฝกฝนในดาน

๓๕

จตใจ หรอ ยกระดบจตใจใหเกดการพฒนาคณสมบตตาง ๆ ในดาน คณ ธรรม กลาวคอ ความมจตใจ

แนวแนม นคง มสต และสมาธ

๒.๓ อธปญญาสกขา หลกการฝกปรอปญญาใหเกดความร ความเขาใจสงทงหลาย

ตามความเปนจรงจนถงขนหลดพน มจตใจเปนอสระผองใส เ บกบานโดยสมบรณ (หมายรวมเอา

สมมาทฏฐและสมมาสงกปปะ) ปญญา

๓. บทบาทในการพฒนาทรพยากรบคคลของพระราชปญญาเวท สามารถสงเคราะห

เขาในหลกการบรหารกจการคณะทง ๖ ดาน ไดแก ดานการปกครอง ดานการศาสนศกษา ดาน

การศกษาสงเคราะห ดานการเผยแผ ดานการสาธารณปการ และดานการสาธารณสงเคราะห ทโดด

เดน กลาวคอ การมวสยทศนและการสรางแรงบนดาลใจ ซงนบไดวาการปฏบตงานในแตละดาน

ดงกลาวของพระราชปญญาเวท มสวนในการพฒนาทรพยากรบคคลของสงคมทสาคญอกแรงหนง

รวม ทงยงมรปแบบในการปฏบตงานทสามารถนาไปประยกตใหเขากบหลกทฤษฎ ตะวนตกและ

หลกพทธวธ กลาวคอ พระราชปญญาเวทไดใช หลกในการบรหารจดการองคกรในรปแบบของ

ระบบเปด และการมความพยายามทจะสรางองคกรแหงการเรยนรนนเอง

๑๙

.

๑๙ พระมหาภทรภวไนย ภททภร (ย มเกด), “ศกษาบทบาทในการพฒนาทรพยากรบคคล ของพระราชปญญา เวท (รด รตเวท ) (๒๕๕๓) ” วทยานพนธ ,

๒๕๕๕.

๓๖

กรอบแนวคดการวจย

ขนตอนและวธการสงครามไซเบอร

- ความหมายของสงครามไซเบอร

- แนวความคดของสงครามรปแบบ

ใหม (สงครามไซเบอร)

- เทคนคและวธการกระทาทมผลตอ

ฝายตรงขาม

- เปาหมายของการโจมต

- ผลกระทบทเกดขน

แนวคดการพฒนาทรพยากรมนษย

- ทฤษ ฎ แ น วคด ห ลก กา ร พ ฒ น า

ทรพยากรมนษย

- อง ค ปร ะ ก อบแ ล ะ ร ปแ บบกา ร

ดาเนนการ

- กา รบร ห า รจดการ กา ร ฝกอบร ม

ท ก ษ ะ ท ค ว ร ฝ ก อ บ ร ม ใ น ด า น

เทคโนโลยสารสนเทศ

แนวทางการบรณาการดานบคล ากรใน

กอ ง ทพบก เ พอ เ ต รย มก า รปอ ง ก น

ตอตานการกระทาในสงครามรปแบบ

ใหม (สงครามไซเบอร)

- ทร าบและเ ขาใจถงร ปแ บบกา รร บ

รปแบบใหมบนไซเบอรสเปซ

- เขาใจถง ปญหาและผ ลกระทบทจะ

เกด ขน ต อควา มมน คง ทกอง ทพ บก

รบผดชอบ

- เตรยมกาลงพลใหสามารถรองรบตอ

งานเทคโนโลยสารสนเทศ ทเ ปนวธการ

กระทาของสงครามไซเบอร

- เส นอแน ะ แน วทาง แ กปญห าแ ละ

เตรยมการปองกนผลกระทบทจะเกดขน

บนสงครามไซเบอร

บทท ๓

งานความหมายของสงครามไซเบอรและสถานภาพของหนวยงาน

รบผดชอบของกองทพบก

ปจจบนเทคโนโลยสารสนเทศเขามามบทบาทในสถานการณปจจบนเปนอยางมาก

หลาย ๆ สงในปจจบนถกออกแบบควบคมโดยระบบคอมพวเตอร และมไดถกออกแบบใหทางาน

เปนระบบเดยวแตถกออกแบบเปนงานเครอขายมการเชอมโยงระบบ ลามารถถกสงงานและควบคม

ไดระยะไกล เพอใหเกดความสะดวกในการบรหารจดการในระบบทถกออกแบบ ยกตวอยางเชน

ระบบควบคมบงคบบญชา ระบบเรดารปองกนภยทางอากาศ หรอแมแตระบบโทรศพ ทในปจจบน

เมอระบบออกแบบมาใหใชเปนแบบงานเครอขาย แลวเครอขายปจจบนทถกใช งานไดอยางง าย

และถกทสดกคอ การเชอมโยงผานเครอขายอนเตอรเ นต ซง เ ปนระบบทง ายทสดตอการเชอมตอ

ประหยดทสด เพราะระบบดงกลาวไดมอยแลว เพยงแตเชอมโยงระบบใหมเขาไปในเครอขาย

ดงกลาว ซงสงเหลานถกออกแบบเพอความงายตอการใชและการควบคมบงคบบญชาและประหยด

งบประมาณ เนองจากระบบดงกลาวเปนแบบระบบเปดและมใชอยแลวและไมตองลงทนทางดาน

เครอขาย เนองดวยการพจารณาในปจจบนการลงทนทางดานเครอขาย น น เ ปนงานทตองใช เ งน

ลงทนคอนขางสงมาก เ นองจากประเทศไทยมใชประเทศทมขนาดเ ลก มพน ทระหวางพนทท

กองทพบกร บผดช อบกบกองบญชาการทผ บงคบบญช าระดบบรห ารอย นนอย หางจากก น

คอนขางมาก ซงหากตองการระบบทออกแบบเปนเอกเทศและมความปลอดภยสงงบประมาณทใช

กตองสงตาม ซงในสภาพปจจบนความเหมาะสมหรอความจาเ ปนอาจไมใช สงทเ ปนความจาเ ปน

สงสดเนองดวยกองทพบกน นยงมความขาดแคลนตอยทโธปกรณในดานอนๆ อกจานวนมาก

ฉะนน ขอดขอเสย จงแยกเปนเกณฑเสยง ทกองทพบกจาเ ปนตองยอมรบตอสถานการณดงกลาว

ตลอดจนภยคกคามทา งดานน กเ ปนภ ยคกคา มรปแบบใหมซ งแมแต ในสถา นการณ ปจจบน

กระทรวงไอซทปจจบนกยงไมไดมแนวนโยบายอยางชดเจนและเปนรปธรรมวาหนวยงานใดเปน

ผรบผดชอบและรบผดชอบเพยงใด เพราะภยคกคามทเกดขนในขณะนแมแตประเทศทมศกยภาพทางทหาร

ยงเพงมหนวยงานรบผดชอบอยางจรงจง แตสงทง านวจยตองการช ใหเ หนถงความจา เ ปนและเปน

การเตรยมความพรอมของประเทศตอภยคกคามรปแบบใหม คอ “ ภยคกคามบนไซเบอรสเปซ ” นนเอง

๓๘

ความหมายและศพททางเทคนค

ไซเบอรสเปซ หมายถง พน ทวาง ในทนหมายถง ทวางหรออวกาศทสราง ขนดวย

ระบบอเลกทรอนกส ทใชเพ อตดตอสอสารกน ซงสามารถตดตอกนไดท วโลกเหมอนทองไปในอวกาศ

เชน การสงไปรษณยอเลกทรอนกส

ไซเบอรสเปซ หมายถง คาซงใชในความหมายทางจนตภาพของระบบเครอขายและ

มกใชสอหมายถง เครอขายอนเตอรเนตโดยเฉพาะ พนทอเลกทรอนกสหรอภมประเทศ เสมอนทอยบน

การสอสารแบบออนไลน

สรป ไซเบอรสเปซ นาจะมความหมายดงนคอ เครอขายคอมพวเตอรหลายเครอขายท

แยกกนแตสามารถตดตอสอสารกนไดแมจะใช กฎเกณฑหรอมาตรฐานทแตกตางกน ดงน น

อนเตอรเนตเปนเพยงเครอขายหนงของไซเบอรสเปซ เทานน

สงครามไซเบอร เปนคาหนงทนยามขนมาโดย ผ เช ยวชาญระบบความปลอดภ ยทช อ

รชารด เอ คลารก โดยนยามวา เปนการกระทาของรฐ – ชาต เพ อแทรกซมไปยงคอมพวเตอรหรอ

เครอขาย มวตถประสงคเพอทาลายหรอสรางความแตกแยกของอกรฐ – ชาตหนง

การทาสง ครามไซเ บอรห รอไ ซเบอรวอ ร มกใหความหมาย ถงการบก รกเ ขาไ ป

โจรกรรมขอมลขาวสาร หรอการโจมตระบบสาธารณปโภคทเช อมตอกบโลกไซเบอรโดยถกแบง

ออกแบบคราว ๆ คอ การโจรกรรมทางคอมพวเตอรทพบเหนทว ๆไป การโจรกรรมขอมลทางทหาร ,

การโจรกรรมทางเศรษฐกจและการกอการรายทางไซเบอร

รปแบบทมใชอยในปจจบนตอการทาสงครามไซเบอร

รปแบบทมการใชบอยทสดเทาทมการใชงานในปจจบนมอย ๘ รปแบบ คอ

๑. การจารกรมทางไซเบอร

๒. การทาลายเวบไซด หรอ บลอกเวบไซด

๓. การโฆษณาชวนเชอทางอนเตอรเนต ( เวบไซด )

๔. การรวบรวมและการลวงความลบขอมล

๕. การกระจายเพอใหปฏเสธบรการ

๖. การรบกวนเครองมอและอปกรณ

๓๙

๗. การโจมตโครงสรางระบบสารสนเทศ ( ระบบคอมพวเตอรและเครอขาย ) พนท

สาคญ

๘. การใชอปกรณคอมพวเตอรหลอกแตซอนซอรฟแวรไวรสเอาไว

เมอไดพบเหนรปแบบการโจมตของสงครามไซเบอรหลก ๆ แลว ถาดาเ นนการจาแนก

แยกยอยชนดของภยคกคามทางอนเตอรเ นตทมและใช เปนเครองมอทจะใช ในการทาลายตาม

เปาประสงคตามรปแบบการโจมต ๘ รปแบบ ทตองการของการทาสงครามไซเบอรสามารถ

กลาวไดดงนคอ

ชนดของภยคกคามทเกดขนบนอนเตอรเนต จาแนกไดดงน

๑.มลแวร ( Malware ) มาจากคาวา Maliciows software แปลตามตว ไดว า ซอฟรแวร

ประสงคร าย กล าวคอเปน ซอฟรใดๆ กตามทพยายามเช อมตอ เขาระบบคอมพวเ ตอรโดย ม

วตถประสงคเขาไปใชสทธ โดยปราศจากการขออนญาต และทาใหเกดผลเสยหายตามมา เชน การ

ทาลายขอมล หรอ ใชระบบคอมพวเตอร ทถกคกคามนทางานตามความตองการ เ ปนตน มลแวร

แบงไดหลายประเภทขนอยกบลกษณะการทางาน และอนตรายทเ กดขน ซงมตวอยางดงน

๑.๑ ไวรสคอมพวเตอร ( Computer Virus ) คอ โปรแกรมคอมพวเตอรประเภท

หนงทถกออกแบบ มาใหสามารถแพรกระจายตวเองจากไฟลหนงไปยงไฟลอน ๆ ภายในเครอง

คอมพวเตอร ซงโดยปกตแลวไวรสคอมพวเตอรไมสามารถแพรกระจายจากเครองคอมพวเตอร

หนงไปยงอกเครองหนงไดดวยตวเอง จาเปนตองอาศยไฟลพาหะเปนไฟลทถกไวรสคอมพวเตอร

ฝงตวอย ซงไฟลพาหะนถกสงตอเรอย ๆ ผานทางสอตาง ๆ ยกตวอยาง เชน อเมล การแชรไฟลผาน

เครอขายอนเตอรเนต รวมทงสอบนทกตาง ๆ เชน ไดรยเอสบ ( USB Drive ) ไดเปนตน

๑.๒ หนอนคอมพวเตอร ( Internet worm ) เ ปนสงมชวตในโลกไซเบอรทสราง

ผลกระทบรนแรง ตอระบบเครอขายอนเตอรเ นตในปจจบนเปนอยางมาก หนอนอนเตอรเ นต

เปนโปรแกรมเลก ๆ ทมความสามารถแพรกระจายในระบบเครอขายไดดวยตวมนเอง กลาวคอ

ไมจาเปนตองอาศยไฟลพาหะในการแพรกระจายเหมอนไวรสคอมพวเตอร ซงมลกษณะคลา ยกบ

หนอนผลไมทางชวภาพทสามารถเคลอนทจากผลไมลกหนงไปยงผลไมอกลกหนงโดยไมตองอาศยพาหะ

หนอนอนเตอรเนตอาจถกสงตวผานทางอเมลแพรกระจายผานทางชองโหว ในระบบปฏบตการ

๔๐

หรอชองทางอน ๆ ผานระบบเ ครอขายอนเตอรเ นต เ ปนตน ดง น น หนอนอนเตอรเ นตจง

มอตราการแพรกระจายสงและสรางความเสยหายรนแรงกวาไวรสคอมพวเตอรอยางมาก

๑.๓ มาโทรจน ( Trojan Horse ) ท คนหจากมหากาพยเมองทรอยในอดตของโฮม

เมอร ถกนามาใชเปนช อของโปรแกรมคอมพวเตอรทไมไดถกออกแบบมาเพ อสรางความเสยหาย

ตอเครอขายคอมพว เตอรโดยตรง เฉกเชนเดย วกนกบไวรส คอมพวเตอรและหนอนอนเตอรเ นตแต

มาโทรจนถกออกแบบมาใหแฝงตวเองเขาไปในระบบเครอขายคอมพวเตอรตาง ๆ และมเจตนาทา

สงทเหยอคาดไมถง ดงตอไปน เชน

๑.๓.๑ ทาลายขอมลสาคญทถกเกบอยในเครองคอมพวเตอรของเหยอ

๑.๓.๒ เปดประตลบหรอ Back door ทาใหแฮกเกอรสามารถกลบเขามาใน

ระบบไดอก

๑.๓.๓ ดกจบหรอขโมยขอมลสวนบคคลของเหยอ เชน รหสผานเขาสระบบตาง ๆ

เลขทบตรเครดตหรอ แมกระทงปมแปนพมพทเหยอกด เปนตน จากนนจะสงขอมลความลบเหลาน

กลบไปยงผประสงคราย เพอทคนรายจะนาไปใชประโยชนไดตอไป

๑.๓.๔ ทาการเชอมตอเครองคอมพวเตอรของเหยอสอนเตอรเนต เพอใหแฮกเกอร

หรอมลแวร อน ๆ สามารถเชอมตอและทาอนตรายเครองคอมพวเตอรนไดรวมทงอาจถกใช เ ปน

เครองมอในกา ร บกรกระบบอน ๆ ตอไปอกดวย มาโทรจนแตกตางจากไวรสคอมพวเตอ ร

และหนอนอนเตอรเนตทมาโทรจน น น ไมสามารถทาสาเนาตวเองและแพรกระจายตวเองได

แตมาโทรจนสวนใหญจะแอบแฝงมากบซอฟรแวรหลากหลายรปแบบ เชน เกมส การดอวยพร

หรอซอฟรแวรผดลขสทธตาง ๆ โดยซอฟรแวรเหลานจะมลกษณะเชญชวนหรอหลอกลอใหเหย อ

หลงเชอและดาวนโหลดมาตดตงในเครองคอมพวเตอรของเหยอโดยไมทนระวงตว

๑.๔ สปายแวร ( Spy ware ) คอ มลแวรชนดหนงทตดตงบนเครองคอมพวเตอร

แลวทาให ลวง รขอมลของผใ ช งา นได โ ดยเ จาของเค รอง ไมร ตวส ามาร ถเ ฝ าดการใ ช งา น

และรวบรวมขอมลสวนตวของผใชได เชน นสยการทองเ นตและเวบไซดทเขาชม ทงยงสามารถ

เปลยนคาทตงไวของคอมพวเตอรสงผลใหความเ รว ในการเชอมตออนเตอรเ นตช าลง เ ปนตน

สปายแวรทมชอคนเคยกนด คอ โปรแกรม Keylogger ซงโปรแกรมน เขาฝงตวในคอมพวเตอร

เมอผ ใช คอมพ วเตอรทาธรกจทางการเ ง นทางอนเตอร เ นต ขอมล Username และ Password

ของผใชบญชจะถกสงตรงถงมออาชพทาใหการลกลอบโอนเ งนออกมาโดยเจาของตวจรงไมรตว

เปนตน

๔๑

๑.๕ การโจมตแบบ DOS/DDOS คอ การพยายามโจมตเพ อทาใหเครองคอมพวเตอร

ปลายทางหยดการทางานหรอการสญเสยเสถยรภาพ หากเครองตนทาง ( ผ โจมต ) มเครองเ ดยว

เรยกวาการโจมตแบบ Denail of Service ( DOS ) แตหากผโจมตมมากและกระทาพรอม ๆ กน

จะเรยกวาการโจมตแบบ Distributed Denail of Service ( DDOS ) ซงในปจจบนการโจมตสวนใหญ

มกเปนการโจมตแบบ DDOS

๑.๖ ขอมลขยะ ( Spam ) คอ ภยคกคามสวนใหญทเกดจากอเมลหรอเ รยกวาอเมลขยะ

เปนขยะออนไลนทสงตรงถงผไดรบโดยผรบไมตองการ และสรางความเดอดรอนราคาญใหกบ

ผรบไดในสถานภาพของการโฆษณาชวนเชอ ซงอาจมภยคกคามชนด Phishing แฝงเขามาดวย

๑.๗ Phishing เปนคาพองเสยงกบ Fishing หรอการตกปลาเพ อใหเหย อมาตดเบด

คอ กลลวงชนดหนงในโลกไซเบอรดวยการสงขอมลผานอเมล หลอกใหเหย อหลงเช อวาเ ปน

สถาบนการเงนหรอองคกรนาเชอถอ แลวทาลงคลอใหเหยอคลกเพอหวงจะไดขอมลสาคญ เชน

Username และ Password เลขทบญช เลขทบตรเครดต แตลงคดงกลาวนาไปสหนาเวบเ ลยนแบบ

หากเหยอเผลอกรอกกจะนาไปใชประโยชนตอไป

๑.๘ Botnet หรอ Robot Network คอ เครอขายห นรบทถอเ ปนสะพานเช อมภ ย

คกคามทางเครอขายคอมพวเตอรดวยมลแวรทงหลายทกลาวในตอนตนตองการนาทางเพ อตอยอด

ความเสยหายและทาใหยากตอการควบคมมากขน

๑.๙ Sniffer เปนการดกขอมลทสงจากคอมพวเตอรเครองหนงไปยงอกเครองหนง

บนเครอขายในองคกร ( LAN ) เ ปนวธการหนงทนกโจมตนยมใช ในการดกขอมลเพอแกะ

รหสผานบนเครอขายไรสายและดกขอมล Usename และ Password ของผอนทไมไดผานการ

เขารหส

สงตาง ๆ เหลานเปนเพยงประเดนทมความตองการช ใหเ หนภ ยคกคามรปแบบใหม

บนเครอขายไซเบอรสเปซ วาทผานมานน มรปแบบของภยคกคามทเ กดขนในปจจบนและเมอ พบกบ

รปแบบทเ กดขนแลวเทคนคและวธการทมผกระทานน เขากระทาและโจมตอยางไร สง เหลาน เ ปน

เพยงประเดนท ชใหเหนวาการดาเนนการของสงครามไซเบอร ทถกกระทาทผานมาจนถงปจจบน

เทคนคและวธการทใชตาง ๆ เปนตวชใหเหนถงการพฒนาของบคลากรทมการประยกตการเ ขยน

โปรแกรมเพอนามาใชใหบรรลเปาหมายทตองการ ตลอดจนสงเหลาน เ ปนตวช ถงความจาเ ปน

หากตองการทาสงครามไซเบอร คอการเตรยมความพรอมตอบคคลากรทมความรความสามารถ

ทางดานคอมพวเตอรเครอขาย และทางดานโปรแกรมหรอนกพ ฒนาโประแกรมทางซอฟรแวร

๔๒

ทาไมถงตองหาบคลากรเหลาน ยกตวอยางเชน หาก ๒ ประเทศเกดความขดแยงทางผลประโยชน

ของชาตแลว แตไมตองการดาเนนการทาสงคราม ซงการทาสงครามน นความสญเสยทเกดขน

ตอฝายเราอาจไมคาคาหรอไมจาเ ปนตองกระทา ณ เวลาน มวธไหนบาง ทจะสรางผลกระทบ

ตอเปาหมายโดยไมตองใชกาลงเขาโจมต ไมมการสญเสยของฝายเรา แตอาจจะไดผลตามเปาหมาย

หรอสนบสนนตอผลประโยชนทฝายเราตองการ สงเหลานกคอ การดาเนนการทาสงครามไซเบอร

ซงการจะกระทาไดนนจาเ ปนทเ ดยวทเราตองการบคคลากรทมความรความสามารถทางดาน

คอมพวเตอรทงทางดา นซอฟรแวรและระบบเ ครอขาย เมอเกดปญหาขนเปาหมายแรกกคอ

ทาอยางไรเราถงจะทราบเปาหมายทจะดาเ นนการ การจะทราบวาคอมพวเตอรเครองไหนบน

เครอขายใดคอเปาหมาย กรรมวธในการคนหาเปาหมายจะดาเ นนการอยางไรเพ อใหการโจมต

โจมตไดถกเปาหมายทถกตองและจะใชโปรแกรมใดทจะนามาใช เพ อใหเกดผลสาเ รจตอการโจมต

เปาหมายทถกตอง สงเหลานกคอ สงสาคญทสด กคอ ทาอยางไรเราจะพฒนาบคคลากรของเราให

สามารถกระทาตอเปาหมายทวางไวใหสาเ รจตามเปาหมายเพ อดาเ นนการตอการดาเ นนการทา

สงครามไซเบอร ฉะนนสงตาง ๆ เหลาน เ ปนการช ใหเ หนวาหากเรามความประสงคทตองการ

เตรยมความพรอมตอการดาเนนทจะทาสงครามไซเบอร สงหนงกคอ การพ ฒนาบคลากรใหม

ความรความสามารถ คอ เปาหมายหลกทจาเปนเพอใหเราบรรลวตถประสงคดงกลาว

อดตจนถงปจจบนกบหนวยงานทรบผดชอบงานไอทของกองทพบก

ความรบผดชอบหลกในสวนของกองทพบก กองทพบกไดมการตงหน วยขนมาใหมหนาท

รบผดชอบโดยชวงแรกเปนหนวยขนตรงกบกองทพบกใช ชอวา “ ศนยเทคโนโลยทางทหารกองทพบก ”

( เมอ ๒๘ ส.ค.๓๙ ) ตอมาเมอ ๑ เม.ย.๔๘ ไดมการเปลยนแปลงนามหนวยและปรบการบงคบบญชา

จากเดมคอ ศนยเทคโนโลยทางทหาร กองทพบก ( ศทท.ทบ. ) เ ปนศนยเทคโนโลยทางทหาร

ปรบการบงคบบญชาจากเดมเปนหนวยขนตรงของ กองทพบก เปนหนวยขนตรงของกรมการทหารสอสาร

ศนยเทคโนโลยทางทหาร

๑. วางแผน อานวยการ ประสานงาน กากบการ แนะนา ดาเ นนการวจย และพฒนา

เกยวกบการดาเนนกรรมวธขอมลดวยระบบคอมพวเตอรเพ อสนบสนนระบบบรหารงานปกตและ

ระบบควบคมบงคบบญชา

มอตรากรจดเฉพาะกจ ๒๙๐๐ มภารกจ คอ

๔๓

๒. วางแผน ประสานงาน และดาเนนการเกยวกบการสงครามสารสนเทศและการฝก

ศกษาดานเทคโนโลยคอมพวเตอรของกองทพบก

โดยกองทพบกไดรบอนมตอตราการบรรจสามารถไดดงน

๑. นายทหารสญญาบตร อตราเตม ๘๘ อตรา ปดบรรจ ๒๒ อตรา และอนมต ๖๖ อตรา

๒. นายทหารประทวน อตราเตม ๘๓ อตรา ปดบรรจ ๒๑ อตรา และอนมต ๖๒ อตรา

โครงสรางการจดหนวย ศนยเทคโนโลยทางทหาร

หากพจารณาถงโครงสรางการจดของหนวยงานทมหนาทรบผดชอบในสวนของกองทพบก

จะเหนไดวางานสารสนเทศทงหมดสวนใหญ ศนยเทคโนโลยทางทหารจะเปนผ รบผดชอบ

งานทงหมดหากมองถงภารกจแลว หนวยงานนรบผดชอบทงงานดานสงครามสารสนเทศ และการ

ฝกอบรมตอระบบงานคอมพวเตอรทงหมดของกองทพบก สงเหลานอาจเปนตวช ใหเ หนถงสภาพ

และความไมพรอมทเ กดขนใหเหนเดนชด ซงสงเหลานจะเปนตวช ถงสภาพความพรอมทางดาน

บคคลากรในกองทพบกตองานดานสงครามไซเบอร ซงหากพจารณาโครงสรางการจดหน วย

จะเหนไดวา กองหลก ๆ ของศนยเทคโนโลยทางทหารทมหนาทรบผดชอบหลก มอย ๔ กองหลก

คอ กองแผนและการฝก กองพ ฒนาระบบงาน กองการสงครามสารสนเทศ กองปฏบตการ

หากพจารณาภารกจของงานหลกในสวนของ ๔ กองหลก ตามผงการจดจะเหนไดว า งานในหนาท

ศนยเทคโนโลยทางทหาร

แผนกบรการ แผนกธรการ

กองปฏบตการ กองพฒนาระบบงาน กองการสงครามสารสนเทศ กองแผนและฝก

๔๔

เกยวกบ งานสารสนเทศและงานเครอขายจะประกอบดวย ๓ กองหลก คอ กองพ ฒนาระบบงาน

กองสงครามสารสนเทศ และกองปฏบตการ ซงภารกจหนาทมดงน

กองพฒนาระบบงาน

กองพฒนาระบบงาน แบงออกเปน ๓ แผนก

มภารกจหนาท คอ วางแผน ประสานงาน กากบการและ

ดาเนนการพฒนา และปรบปรงคอมพวเตอรสนบสนนการบรหารงานปกตของกองทพบกดวยการ

วเคราะหระบบออกแบบระบบพฒนาโปรแกรมคา สง บา รง รกษา ระบบโดยตอเ นอง และ ดแล

บรหารและจดการระบบฐานขอมล ใหเกดประโยชนสงสด

๑. แผนกวเคราะหและออกแบบระบบ ( นายทหาร ๒ นาย นายทหารประทวน ๔ นาย )

๒. แผนกพฒนาโปรแกรมคาสง ( นายทหาร ๘ นาย นายทหารประทวน ๓ นาย )

๓. แผนกบารงรกษาระบบ ( นายทหาร ๓ นาย นายทหารประทวน ๒ นาย )

กองการสงครามและสารสนเทศ

องการสงครามและสารสนเทศ แบงออกเปน ๓ แผนก

มภารกจหนาท คอ ใหคาปรกษาและแนะนาแก

ผ บงคบบญ ชา และหนวยต าง ๆ ของกองทพ บกในเ ร องเทคนค ทเกยวของกบกา รสงครา ม

สารสนเทศ ดาเนนการวางแผน ประสานงาน เกยวกบสงครามสารสนเทศ สนบสนน เจาหนาท

แกหนวยตาง ๆ ของกองทพบก ในการวางแผน และปฏบตการสงครามสารสนเทศ

๑. แผนกสงครามสารสนเทศ ( นายทหาร ๓ นาย นายทหารประทวน ๑ นาย )

๒. แผนกสนบสนนระบบควบคมและบงคบบญชา ( นายทหาร ๕ นาย นายทหาร

ประทวน ๒ นาย )

๓. แผนกปฏบตการสารสนเทศ ( นายทหาร ๔ นาย นาทหารประทวน ๒ นาย )

กองปฏบตการ

๑. แผนกวศวกรรมระบบ ( นายทหาร ๒ นาย นายทหารประทวน ๒ นาย )

มภารกจหนาท คอ ควบคม ดแล บารง รกษาระบบคอมพวเตอร

รวมทงอปกรณ สอสารขอมลและอปกรณประกอบในสวนรบผดชอบของศน ยเทคโนโลยทางทหาร

ใหสามารถใชงานอยางมประสทธภาพตลอด ๒๔ ช วโมง สนบสนนการบรการขอมลของหนวยตาง ๆ

ในกองทพบกภายใตมาตรการทกองทพบกกาหนด โดยกองปฏบตการ แบงออกเปน ๔ แผนก

๒. แผนกควบคมระบบ ( นายทหาร ๒ นาย นายทหารประทวน ๔ นาย )

๓. แผนกสอสารขอมลและเครอขาย ( นายทหาร ๒ นาย นายทหารประทวน ๓ นาย )

๔. แผนกจดการฐานขอมล ( นายทหาร ๓ นาย นายทหารประทวน ๑ นาย )

๔๕

อตราบรรจกาลงพล

กองพฒนาระบบงาน อตราบรรจจรง นายทหาร ๑๗ นาย นายทหารประทวน ๘ นาย

( นายทหารและนายทหารประทวน )

กองการสงครามและสารสนเทศ อตราบรรจจรง นายทหาร ๑๒ นาย นายทหาร

ประทวน ๕ นาย

กองปฏบตการ อตราบรรจ นายทหาร ๙ นาย นายหารประทวน ๑๐ นาย

หากพจารณายอดบรรจทงศนยเทคโนโลยทางทหาร จะเหนไดมอตราบรรจจรงเ ปน

นายทหาร ๔๓ นาย นายทหารประทวน ๘๕ นาย ในจานวนการบรรจทงหมดนมยอดนายทหาร

ทในอตราดารบรรจใหเปนตาแหน งนายทหารโปรแกรมทงสนทงหมด ๑๐ นาย ปจจบนเปดอตราบรรจ

๙ นาย ปดอตราบรรจ ๑ นาย แตจากการทไดขอเขาสมภาษณและขอขอมลคณวฒทางการศกษา

ของกาลงพลทงหมดทบรรจในศนยเทคโนโลยทางทหารจะเหนไดวา กาลงพลในสวนทมคณวฒ

ทางดานการศกษาทจบทางดานคอมพวเตอรในระดบนายทหารสญญาบตรสามารถสรปไดดงน

๑. มคณวฒจบวทยาการคอมพวเตอร ( ปรญญาตร ) จานวน ๓ นาย

๒. มคณวฒจบทางดานวทยาศาสตรเทคโนโลยสารสนเทศ ( ปรญญาโท ) จานวน ๔ นาย

ตลอดจนไดดาเนนการสมภาษณหนวยงาทเก ยวของ ในระดบผควบคมการปฏบต

ระดบผอานวยการกอง ซงเปนสวนหนงของศนยเทคโนโลยทางทหารตางใหความคดเหนวาหาก

จะใหดาเนนการจรง ๆ แลว คงไมสามารถจะใหการสนบสนนตอการดาเ นนการเพราะขาดแคลน

บคลากร ซงขาดแคลนทงดานกาลงพลและ ขดความสามารถของบคคลากรทมความรความสามารถ

ทจะเขาไปดาเนนการไดอยางเปนรปธรรม เพราะถาดจากการบรรจเจาหนาททลงไปในตาแหน ง ท

ผเขยนเพยงยกตวอยางกคอ ตาแหน งนายทหารโปรแกรม ทเ ปดอตราบรรจเพยง ๙ ตาแหน ง

แตเรามผจบคณวฒทางดานการศกษาทางดานคอมพวเตอรเพยง ๗ นาย ตลอดจน โดยการเปด

ตาแหนงดงกลาวยงตดปญหาเรองการบรรจช นยศอกตางหาก สงเหลานลวนเปนปญหาทเกด ขนจรง

การขาดแคลนกาลงพลทมความรทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ และคอมพวเตอรเครอขายมใช

ปญหาเฉพาะกองทพบก แตเปนการขาดแคลนบคลากรในระดบประเทศทกประเทศ ในปจจบนยง

ไมสามารถทจะสรางหรอ ผลตบคคลากรทางดานนใหเพยงพอตอความตองการได แลวกองทพบก

จะทาอยางไรตอการทจะเตรยมการปองกนกบภยคกคามรปแบบใหมในแบบโดเมนท ๕ บนไซเบอรสเปซ

เมอเหตเกดขนแลวการเตรยมการเพ อรองรบตอการแกปญหาทเกดขน ผ เขยนจงม

แนวความคดท จะเตรยมการดานบคลากรเปนหลก เพราะผ เขยนคดวาบคลากรจะเปนปญหาเปน

สงแรกทจะตองพฒนากอน เพราะหากแมกองทพบกมเครองมอทมประสทธภาพสง แตยง ขาด

๔๖

บคลากรทจะเขาไปใชงานแลว ผเขยนคดวานาจะไมมประโยชนเกด ขนฉะน นการเตรยมบคลากร

จงเปนสงแรกทตองพฒนา แตการพ ฒนาน นเราจะดาเ นนการอยางไร ผ เขยนกคดวา ปจจบน

การพฒนาบคลากรใหไดผลนนจะตองมเทคนคและวธการทถกตองตามหลกวช าการ ซงในปจจบน

หลกการทหนวยงานภานอกและเอกชนทมใชอยกคอ การนาเอาหลกการพ ฒนาทรพยากรมนษย

มาใชในการเพมประสทธภาพของบคคลากรภายในองคกร ซงหลกการน เ ปนหลกการทมการใช

แลวหนวยงานทใชพรอมทงภาคเอกชนใหการยอมรบ และขนตอนเขาทาอยางไร และมการ

ประเมนผลพรอมสรรพหรอไม ผเขยนจงไดเสนอหลกการพ ฒนาทรพยากรมนษยพรอมหลกการ

ประเมนผลทางดานตาง ๆ ตามบทท ๒ ทเนอตามหวของานวจย เพอทจะใช หลกการและเทคนค

ตามหลกการพฒนาทรพยากรมนษยมาใชเปนตวขบ เคลอนและแกปญหาตอการแกไขปญหาและ

เตรยมความพรอมเพอรองรบกบภยคกคามรปแบบใหม ซงจะเสนอตอไปเพ อปญหาทอาจเกดขน

ในอนาคตสามารถสาเรจลลวงในระดบหนง

บทท ๔

แนวทางการพฒนาและปรบปรงเพอเตรยมความพรอม

กบสงครามไซเบอร

หลงจากทไดอธบายถงสถานภาพทางดานกาลงพลของหนวยงาน ทรบผดชอบ

โดยมงเนน ไปทางทกษะ ความร ขดความสามารถของเจาหนาทกบงานสารสนเทศ และงานเครอขาย

จะเหนไดวาปญหาสวนใหญทางดานบคลากรของหนวยงานดงกลาว กคอ บคคลกรทมาทางานจรงนน

มอยจานวนนอยถงนอยมาก ทจบการศกษามาสายงานคอมพวเตอรโดยตรง ซงตรงนเองเปนสาเหตหลก

ททาใหเกดความไมพรอมของหนวยงาน ทจะมารองรบกบภารกจของหนวย ทไดพดถงแลวในบทท ๓

เพราะการจะดาเ นนการทาสงครามไซเบอรน น เราจะตองรวมบคลากรทมความรหลายดาน

มาทางานรวมกน ยกตวอยาง หากเราตองการสรางเครอขายทมประสทธภาพ และมการปองกน

ระบบเครอขายของเรา จาเปนจะตองนาผท มความรทางดานเครอขายหลกมาเปนผออกแบบ มใช

จะน าบคลากรทเ ปนโ ปรแ กรมเมอ รมา ดาเ นนการไ ด หรอถาทาไดกอา จไดไมด เทา ทควร

เชนเดยวกนหากตองการเ ขยนโปรแกรมแบบมลแวร หรอสรางไวรสขนมาตวหนง เราจะนา

บคลากรทางดานเครอขายมาทากเปนไปไมได สง เหลาน จงจาเ ปนทจะตองสรางคนใหรองรบ

แลวนาบคลากรเหลานมาทางานรวมกน และทาใหเกดประสทธภาพมากทสด สงหนง ทผ วจย

ใหความสาคญมากกคอ ผวจยมองวาปจจบนไมวาจะเปนองคกรภายนอก เชนบรษท เอกชน ทงแบบ

ขามชาต หรอบรษทในประเทศ ทมการบรหารงานในองคกรใหญ ปจจบนน เขาจะมหน วยงานหนง

ในองคกร คอหนวยงานพฒนาทรพยากรมนษย ซงเขาจะนาหลกการบรหารบคคล หรอการพ ฒนา

ทรพยากรมนษยมาใช งานภายในหนวยงาน โดยหากองคกรตองการพ ฒนาไปในแนวทางใด

หนวยงานนนกจะวางแผนทจะสรรหาคดเ ลอกบคลากรของตนเองในองคกรแลวนามาฝกอบรม

เพมความรใหกบบคลากรของตนเอง ตลอดจนมการวางแนวทางการทางานและการเ ตบโตขน

ในองคกรของบคลากร ไดพฒนาไปตามแนวทางทองคกรตองการอยางมประสทธภาพและ

มประสทธผล มการประเมนการฝกอบรมตางๆ ทดาเ นนการใหกบบคลกรในหนวยขององคกร

ดงกลาว และผลทเ กดขนในองคกรเปนไปตามเปาหมายมากนอยเพยงใด ซง สงตางๆ เหลาน หากม

การ ศกษ าลกลง ไป ใน ปจจบนการ ดาเ นนการ ดงกลาว เ ปนกา รมองการพ ฒนา มน ษย เ ปน

แนวความคดใหม โดยเนนวาการพฒนาบคลกรเปนทน หรอทเ รยกวา ทนมนษย (Human Capital)

๔๘

ซงการพฒนาแบบนไมถอวาการลงทนการพฒนามนษยเปนคาใชจายทจะตองควบคม มฉะน นแลว

ผลงานทไดไมคมคากบคาใช จายทลงทนไปน นเอง แตเมอมองมนษยเ ปนสนทรพยทเพมมลคา

ไปในตวไดทงความร ความสามารถ ทกษะหรอความช านาญ ไมมคาเ สอมราคาเปนทนมนษย

ซงจะเนนความสาคญทางดานความร การใชสตปญญาในการนาขอมลสารสนเทศทงหลายมาใช

ใหเปนประโยชน และเกดขอไดเปรยบใหแกองคกร

ดงนน ผวจยจงมองวา หากเราตองการทจะสรางหนวยงานใหบรรลเปาประสงคทวางไว

เชน หากเราตองการสรางบคลกรใหมขดความสามารถ ทงในดานการปองกน ปองปราม และ

ดาเนนการเชงรก ตอการดาเนนการกบสงครามไซเบอร สงหนงทสาคญทสดกคอ การเตรยมบคล

กรใหมความพรอม ทงในดานความรความสามารถ มทกษะการใช งานกบอปกรณเครอขายและ

เครองมอทมอยในสายงานคอมพวเตอรปจจบน ซงการทจะทาใหบคลกรมความรความสามารถน น

มวธการเ ดยวกคอ ใหความร กบบคลากรจะมารบหนาทดงกล าว แตถาเรามามองในปจจบน

หนวยงานทรบผดชอบในกองทพบกนน มบคลากรทมความรทพอจะถายทอดไดมากนอยเพยงใด

สงหนงทเ ราสามารถตอบไดอยางชดเจนกคอ ความไมพรอมของหนวยงาน เจาหนาทของหนวย

สามารถรองรบตอเทคโนโลยใหม ทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรวเพยงใด สง เหลานลวนแตเ ปน

ขอจากด ซงเปนปญหาใหกบเรา ทจะตองวางแผนตอการแกไขปญหาดงกลาว อกทง เม อมการ

เปลยนแปลงเทคโนโลยนน เครองมอและอปกรณทเรามใช อยในปจจบน สามารถทจะรองรบตอ

การดาเนนการปฏบตไดมากนอยเพยงใด หากเราสามารถทจะสรางบคลากรใหมขดความสามารถ

ไดทนตอเทคโนโลยทเ ปลย นแปลงไป สงตางๆ เหลานลวนเปนปญหาทง สน เราจะดา เ นนการ

อยางไรตอการเตรยมการเหลาน ผวจยคดวาหากเรามองถงการวางแผนตางๆ แมแตแผนการพฒนาเศรษฐกจ

หร อแ ผ น พฒ น า อะ ไ ร กแลวแ ต ยง มกา ร เ ขย น แ ผ น พฒ น า อน า คตไ ว ลวง ห น า ถ ง ๕ ป

ตามแผนพฒนาเศรษฐกจแลว เม อเราตง เ ปาหมายไวแลว สงหนงทเราตองการ ทาอยางไรทเรา

จะมงไปสเปาประสงคทเราวางไว แตในกรณนเราทราบแลววาปญหาสวนใหญของเรากคอ ความไมพรอม

ทางดานบคลากรทมความรความสามารถ และความไมพรอมทางดานเครองมอและอปกรณทม

เทคโนโลยสง แตถาเราพจารณาถงประเภทเครองมอและอปกรณทม เทคโนโลยสงน น มการ

เปลยนแปลงคอนขางรวดเรว ฉะนนจงมขอดอยหากเราจะดาเนนการจดหามาใช ในคราวเ ดยวพรอม

กนทงหมด สงเหลานทาใหผวจยคดวา ตรงนเปนขอดอยหากเราดาเนนการไปในทเ ดยว วธ การทจะ

แกไขปญหาตรงนกคอ เราจะวางแ ผนการพฒนาใหควบคสอดคลองกบการพ ฒนาบคลากร

ท ตองการเพมขดความสามารถทางดานความร ทกษะการใช เครองมออยางเ ตมประสทธภาพ

โดยมงเปาหมายทพฒนาคนใหสอดคลองกบการจดหาเครองมออปกรณทจาเ ปน มาใช งานทสวน

เมอมการพฒนาคนใหมประสทธภาพเสยกอน โดยสามรถเขยนเปนแผนดง น ขณะนเรารปญหา

๔๙

ของเราแลววา คนในหนวยงานของเราปจจบนนหากใหมาทาสงครามไซเบอร ในปจจบนน น

ไมสามารถทาไดอยางแนนอน ปญหาหลกกคอบคลากรของเราขาดในแงของความรและเทคโนโลย

ตลอดจนทกษะทจะนาความรทไดเลาเรยนมา นามาใช งานไดอยางไร เมอเราทราบแลว สงหนง ท

ผวจยตองการอธบายคอ เราตองดาเนนการวางแผนใหเปนรปธรรมขนมา โดยกาหนดระยะเวลาหลก

ท เรายอมรบไดวาเปาประสงคตอการตองการความสาเ รจน นยาวนานก ป อาจจะเปน ๕ ป , ๗ ป

หร อ ๑๐ ป ตา มลา ดบ ตร งน เ ปนแ ผ น หลกใ หญ แ ละ กเ ขย น แ ผน ย อยภ า ย ใน เ พอ ใ ห ม

ขดความสา มาร ถตอการประเมนผลโ ครง การเ ปนสวนยอยๆ ไ ดวา แตละ สวน ของแ ผนน น

เราประสบความสาเ รจหรอไม หรอจะตองปรบเปลยนแกไขไดอยางไร หากเกดปญหาขนมา

ในระหวางการดาเนนการ หรอหากไมประสบผลตามความตองการ กสามารถทจะยกเ ลกแผนใหญ

ไดนนเอง ฉะนนตามแนวทางการพฒนาและปรบปรงน ผวจยจงมแนวความคดแกไขปญหาเหลาน

โดยมเปาประสงคระยะเวลาในการเขยนแผนพฒนาแผนหลกใหญ มระยะเวลาตองการใหเ หนผล

การปฏบตใหเปนรปธรรมภายในระยะเวลา ๕ ป โดยแผนหลกแบงเปนแผนยอยภายในอย ๒ สวน

แตละสวนจะตองปฏบตสอดคลองกน เพอใหสามารถปฏบตงานไดตามเปาหมายทวางไว ในแผนยอย

ของแผนหลก ผวจยคดวาเราจาเ ปนตองสรางบคลากรใหมความรความสามารถในสายงานหลก

โดยรเรมจากการปพนฐานในรปแบบเบสค กาวขนไปในขนการบรหาร (admin) และพฒนาถง

ขนสงสด (Expert) โดยจดสงบคลากรเขารบการอบรมตามลาดบขน โดยวางรปแบบการสราง

บคลากร ทงในรปแบบการพฒนาโปรแกรมเมอร และการพ ฒนาบคลากรทางดานงานโครงขาย

โดยตองสรางทง ๒ สวนใหประสานสอดคลองกน ไมสามารถทจะพ ฒนารปแบบใดรปแบบหนง

กอน เพราะสงเหลานจาเปนตอการทจะนาไปใชประโยชนพรอมกน ไมสามารถแยกกนได ในแผน

ยอยสวนท ๒ เรากวางแผนการจดหาเครองมอ เพ อทจะใหบคลากรทเราสงไปอบรมสามารถ

นามาใชปฏบต หรอเครองมอทเราจดหามาเพ อทดลองการทางาน เชน ในขนเบสคเราอาจจะ

วางแผนในการจดหาคอมพวเตอรแบบใหม ทมประสทธภาพมาใหบคลากรทเขาอบรมใช หรอ

ขนตอนวางแผนสรางโครงสรางพนฐานทางดานเครอขาย เฉพาะใช งานทางดานสงครามไซเบอร

ไมยงเกยวกบเครอขายอนๆ เพ อเพมประสทธภาพประสทธผลใหกบหน วยงานดงกลาว ตรงนหาก

เราดาเนนการไวในชวงเวลา ๕ ป ตามแผนหลกใหญของเรา ตรงนจะชวยทาใหเม อเรามบคลากร

พรอมแลว เรากจะมโครงสรางพนฐานไดพรอมทางานไดทนททเราตองการ หลงจากน นหากเรา

มองวาเทคโนโลยมการเปลยนแปลงอยางรวดเ รว เรากอาจเ ขยนแผนตอเ นอง ตอการฝกอบรม

เพมเตม ในสงทหนวยงานของเรามงใหความสนใจทจะสามารถนามาใช งานได เพอใหหน วยงาน

สามารถกาวตามรปแบบสมยใหมท เกดขนอยเรอยๆ ไดนนเอง ทกลาวถงเ ปนเพยงแตแนวทางทจะ

๕๐

วางแผนพฒนาบคลากรของผวจยทตองการหาหนทางมาพฒนาหนวยงานทรบผดชอบดานสงคราม

สาระสนเทศ หรอสงครามไซเบอรนนเอง

หลงจากทไดอธบายถงแนวทางทจะดาเนนการ โดยวางแผนทจะเ ขยนแผนงานโดยม

การวางเปาหมาย และกาหนดระยะเวลาเปนจานวนกป เพอมงประสงคทจะพ ฒนาบคลากรใหได

ตามเปาหมาย และการเพมพนความร ผวจยจะเอาอะไรมาเปนตวกาหนดช วดตอความสาเ รจของการ

ฝกอบรมดงกลาว วาไดตามเปาประสงคทไดวางแผนไว สงหนงทผ เขยนไดศกษาแนวทางของ

องคกรภายนอกทตองการบคลากรดานไอท (Imformation Trcnology) น น หน วยงานภายนอก

มกใช ตวช ว ดจากใบประกาศนยบตร IT Certificate เ ปนตวการนตความรความส ามารถของ

บคลากรทองคกรหรอหนวยงานตองการ IT Certificate คออะไร IT Certificate คอประกาศนยบตร

ในผลตภ ณฑตางๆ น น เ ปนเสมอนสงทรองรบบคคลวา บคคลทมไดรบประกาศนยบตรน น

มความรความชานาญในเรองของผลตภ ณฑน น สมารถทจะทางานทเกยวของกบผลตภ ณฑน น

ไดอยางมประสทธภาพ หลายบรษทและองคกรตางมการออกประกาศนยบตร เพ อรบรองคณภาพ

ของบคลากรทไดรบประกาศนยบตรของตน ซงตองมการทดสอบในเ รองความรความช านาญ

ในผลตภณฑของตนเอง IT Certificate คอ ประกาศนยบตรของผลตภ ณฑ (Product) ทางดานไอท

ไมวาจะเปนซอฟรแวร (Software) หรอฮารดแวร (Hardware) ซงมอยหลายผลตภ ณฑ (Product)

และหลาย Certificate จะเปนสงรบรองวาบคคลนเปนผท มความรความช านาญในผลตภ ณฑน นๆ

และสามารถทางานทเกยวของกบผลตภณฑน นไดอยางมประสทธภาพ หากพจารณาถงแนวทาง

การพฒนาทางดานไอทภายนอกจะเหนไดวา ไดมการเ ปดอบรมหลกสตรตางๆ ทมงใหบคลากร

เขารบการอบรมเพอเตรยมการเขาทดสอบใบประกาศนยบตร หรอ IT Certificate หากผใดได

ใบประกาศนยบตร ผนนกจะไดรบการยอมรบในวงการไอทวามความสามารถและความช านาญ

ในผลตภณฑนน ตลอดจนสงเหลานยงคงเปนเครองหมายการนตใหบคลากรดงกลาว ตอการวาจาง

หรอคาจางดวย ฉะนนหลายหนวยงานภายนอกไดใชประกาศนยบตรไอท (IT Certificate) เ ปนหนง

ในแนวทางการยกระดบความรความสามารถทางดานเทคโนโลยสารสนเทศของบคลากร รวมทง

องคกรตลอดจนระดบประเทศดวย ปจจบนคอเจาของผลตภ ณฑตางๆ น น ไดมการจดสอบเพอวด

ระดบความรของบคลากรตอผลตภ ณฑของตน เพ อทจะประเมนไดอยางคราวๆ วาบคลากรน น

มความรความชานาญในผลตภณฑมากนอยเพยงไร บรษทผเ ปนเจาของผลตภ ณฑอนเ ปนทนยม

เชน ไมโครซอฟท, ซนไมโครซสเตม, ซสโกซสเตม, ออราเ คล และโนเวล ซงประกาศนยบตรของ

แตละผลตภณฑ กมรายละเอยดทแตกตางกนไป หลงจากนผ วจยจะดาเนนการยกตวอยางถงการช แจง

ถงการฝกอบรม เพอทจะใหไดรบใบประกาศนยบตรไอท เพอเ ปนแนวทางใหเขาใจผลตภ ณฑ

ทมอยมความสาคญอยางไร และแตละประกาศนยบตรดงกลาว จะช แจงใหเ หนถงผลทเจาของ

๕๑

ผลตภณฑตองการใหผมความตองการใบประกาศนยบตรจะตองเขาใจถงขอมลอยางไร หรอตอง

เขาใจอยางไรถงจะผานการทดสอบตอผลตภ ณฑดงกลาว พนฐานหลกๆ ของใบประกาศนยบตร

จะมอย ๒ ดาน ทางดานซอรฟแวร และทางดานฮารดแวร

ผลตภณฑทางดานซอรฟแวร ขนตนเลย ตองมองวาปจจบนน เรามระบบปฏบตการท

โปรแกรมแอพรเคช นตางๆ ตองรนบนระบบปฏบตการใหญ ๆ มอย ๓ คาย ดงน

๑. ระบบปฏบตการวนโดว (ของไมโคซอฟร มไลเซนท)

๒. ระบบปฏบตการยนกซ หรอลนกซ (เปนของฟรซอฟทแวร ไมมไลเซนท)

๓. ระบบปฏบตการแมค (ของ Apple มไลเซนท)

ประกาศนยบตรของไมโคซอฟท ผลตภ ณฑของไมโคซอฟท จดไดวาเปนทนยมอยาง

แพรหลาย ประกาศนยบตรตางๆ ของไมโคซอฟทจงเนนใหสวนของระบบปฏบตการไมโครซอฟท

วนวสาหรบเครองแมขาย เชน

๑. 0Microsoft Certified Professional

๒ . Microsoft Certified Systems Administrator (MCSA) มขอกา หน ดวาผ ท ไ ดรบ

ประกาศนยบตร MCSA ตองสอบผาน ๓ วชาหลก (Core Exam) และ ๑ วชาเ ลอก (Elective Exam)

ผทเปน ACSA เปนผทมความรในการจดการระบบ และสามารถแกปญหาทเกยวของกบระบบปฏบตการ

ได ประกาศนยบตร MCSA น เหมาะกบบคลากรทมอาชพดงน System administrator, Information

system administrator, Network administrator, Network technician, Network operation analyst เปนตน

(MCP) เปนประกาศนยบตรทง ายทสด เพยงสอบ

ผานวชาใดวชาหนงเพยง ๑ วชา กไดรบ MCP แลว แตมขอยกเวนอย ๒ วชา คอ Network Essentials

และ Microsoft Windows 2 0 0 0 Accelerated Exam for MCPs Certified on Microsoft Windows NT 4 .0

เทานน

๓ . Microsoft Certified Systems Engineer (MCSE) นบไดวาเ ปนประกาศนยบตร น

เ ปนประกาศนยบตรหลก มความสาคญและเปนทยอมรบมากทสด ผ ทไดรบประกาศนยบตร

MCSE ตองสอบผาน ๕ วชาหลก และ ๒ วชาเ ลอก ผ ทเ ปน MCSE เ ปนผมความรในการวางแผน

และการจดระบบ สามารถตดตงและดแลบรหารงานระบบ รวมทงสามารถใช งานในสวนของ

เซรฟเวอรแบบตางๆ และแกปญหาทเกดขนแกระบบปฏบตการได ประกาศนยบตร MCSE น

เหมาะกบบคลากรทมอาชพดง น Systems Engineer, Systems Analyst, Network Engineer, Network

Analyst และ Consultant ตางๆ เปนตน

๔ . Microsoft Certified Database Administrator (MCDBA) ผ ทไดรบประกาศนยบตร

MCDBA จะตองสอบผาน ๓ วชาหลก และ ๑ วชาเลอก ผทเปน MCDBA มความสามารถในการตดตง

๕๒

และดแลการจดการในเรองระบบฐานขอมลทเ ปน Microsoft SQL ไดเปนอยางด ประกาศนยบตร

MCDBA นเหมาะกบบคลากรทมอาชพดงน Database Administrator และ database Operator

๕. Microsoft Certified Solutions Developer (MCSD) ผ ทจะไดรบประกาศนยบตร

MCSD จะตองสอบผาน ๓ วชาหลก และ ๑ วชาเลอก ผทเปน MCSD เ ปนผ ทสามารถออกแบบและ

พฒนาระบบความตองการทางดานธรกจได ประกาศนยบตร MCSD น เหมาะกบบคลากรทมอาชพ

ดง น ค อ Software Engineering, Software Developer, Software Applications Developer แ ล ะ

Applications analyst

๖. Microsoft Certified Application Developer (MCAD) ผ ทไดรบใบประกาศนยบตร

MCAD ตองสอบผาน ๒ วชาหลก และ ๑ วชาเลอก ผทเปน MCAD เปนผ ทมความรในการดแลและ

พฒนาระบบงาน ประกาศนยบตร MCAD เหมาะกบบคลากรทมอาชพดงน Programmer, Software

Engineering, Software Developer และ Software Applications Specialist

๗. Microsoft Certified Trainer (MCT) ผ ทจะไดรบประกาศนยบตร MCT จะเปนผม

ความรความสามารถในการถายทอดเทคโนโลยของทางไมโครซอฟท โดยใช เอกสารประกอบการ

อบรมของ Microsoft Office Curriculum (MOC) และการทจะไดรบประกาศนยบตร MCT ตองม

การสอบ MCT ซงมขนตอนดง น คอ ตองสอบไดประกาศนยบตร MCP และเขารบการอบร ม

ในสถานทไมโครซอฟทยอมรบเปน Microsoft CTEC และเ รยนรทกษะในการเปนผสอน สดทาย

สมครและจดสง เอกสา รใ หแกทา งไมโครซอฟท โดยอา จจะกร ะทาผา นทางเ วบไซตของ

ไมโครซอฟทกได

จากตวอยางประกาศนยบตรของไมโครซอฟททยกตวอยางใหเหน ๗ แบบ จะเหนไดวา

เปนเพยงสวนหนงของผลตภณฑ ยงมอกหลายประกาศนยบตรทผ วจยไมไดย กตวอยางใหเ หน เชน

Microsoft Certified Solutions Associate, Microsoft Certified Solutions Expert, Microsoft

Certified Technology Specialist, Microsoft Certified IT Professional ซ ง เ ปน ห วขอใ ห ญ ของ

ประกาศนยบตรทไมโครซอฟทใชเปนกลมทดสอบใหผลตภ ณฑทไมโครซอฟทผลตขนมาใช งาน

ในปจจบน หรอทเกยวกบระบบปฏบตการยนตซ ซงเปนโอเปอเรตตง ซสเตม อกแบบหนงทมใช งาน

ในปจจบนกจะผลตภณฑของทาทงบรษท ซนสไมโครซสเตม หรอ ลนกซ ซง เ ปนฟรซอฟทแวร ซง

เปนซอฟทแวรทใหใชฟร ไมมการเกบลขสทธคาใช จายเ ปนตน ผ วจยขอยกตวอยางใหเ หนของ

ประกาศนยบตรของระบบลนกซ กจะมใบประกาศนยบตรทมอยในปจจบนดงน

๑. Linux Professional Institute Certified Level 1 (LPIC 1)

๒. Linux Professional Institute Certified Level 2 (LPIC 2)

๓. Linux Professional Institute Certified Level 3 (LPIC 3)

๕๓

หรอประกาศนยบตรเกยวกบลนกซอกแบบหนง เชน

๑. Red Hat Certified Virtualization Administrator (RHCVA)

๒. Red Hat Certified Technician (RHCT)

๓. Red Hat Certified Engineer (RHCE)

๔. Red Hat Certified Datacenter Specialist (RHCDS)

๕. Red Hat Certified Security Specialist (RHCSS)

๖. Red Hat Certified Architect (RHCA)

สดทายสาหรบระบบปฏบตการ (Operating System) ทมใชงานอยในปจจบนอกแบบหนง

กคอ ระบบปฏบตการของแอปเปล (Apple) กจะมใบประกาศนยบตรรบรองหลกๆ ตามรายละเ อยด

ดงน

๑. Certifications for Creative Professional

๒. Certifications for IT Professionals

๓. Certifications for Business

๔. Certifications for Eduction

สงตางๆ เหลาน เปนตวอยางใหเหนวา ไมวาการใช งานบนระบบปฏบตการ (Operating

System) นน มการพฒนาอยหลายคาย แตโดยสวนใหญทม อย มอ ย ๓ ระบบปฏบตการทมใช งานอย

เปนจานวนมากกวาคายอนๆ ระบบปฏบตการน นคอ ระบบปฏบตการวนโดว , ระบบปฏบตการยนกซ

หรอลนกซ, ระบบปฏบตการแมค (Apple) เหลานเปนสงท ชใหเหนวา หากเราตองการจะทาภารกจ

ใหบรรลเ ปาประสงคดานสงครามไซเบอร เรากมความจาเ ปนตองเ รยนรกบระบบปฏบตการ

เหลานน โดยมงถงขดความสามารถ จดเดน จดดอย ชองโหวของระบบดงกลาว เพ อจะทาให

สามารถนามาประยกต เพ อเตรยมการดาเ นนการใหบรรลเ ปาหมาย จากตวอยางเหลานพบวา

สงเหลานทาใหเราทราบถงความยากตอการทผลตบคลากรทางดานน ใหมขดความสามารถ

ตอระบบปฏบตการทง ๓ แบบ หากเราคดตอไปจะทาใหเ หนถงความยงยากทเพมมากขนไปอก

คอ ซอฟทแวรตางๆ ทนามาใชบนระบบปฏบตการตางๆ กไมเหมอนกน จดออนกแตกตางกนไป

แลวทาอยางไรเลาทเราจะสรางบคลากรใหมความรความสามารถใหครอบคลมตอสง เหลาน น

เชนเดยวกนกบ หากเราตองการสรางเครอขายเพ อเช อมโยงเขาหากน จรงอยเรามาตรฐานกลางทใช

เปนการเชอมโยงระบบเขาหากน แตขณะเดยวกน ผลตภณฑทเราใชเปนเครองมอเพอเปนการสรางเครอขาย

เราจะใชผลตภ ณฑของบรษทใด ในโลกนมหลายๆ บรษท ทสรางผลตภ ณฑทนามาสรางเครอขายได

เชน บรษทซสโก ซสเตม, บรษทจฟ เตอร, บรษทอลคาเทล, บรษทอาทยา และอนๆ อกมากมาย สง เหลาน

เมอมหลายผลตภณฑกจะมหลายประกาศนยบตรดา นไอท สง น เ ปนตวช วดใหเ หนวา สง เหลาน

๕๔

จาเปน หรอตองสรางบคลากรใหรบร และใช งานอปกรณเครอขายดงกลาว คาตอบทช ดเจนกคอ

หากเราตองการบรรลเปาประสงคตอการทจะโจมตเครอขายของฝายตรงขาม สงเหลานจาเปนตองทราบ

เมอจาเปนตองทราบ กจาเปนตองเรยนร เมอตองการเรยนร กคอตองสงบคลากรเขารบการฝกอบรม

น นเอง เ หลา น เป รยบเสมอนใ หเ ห นวา ม เ ปนเ พยง การ เ รย นรถ งกา รใช งาน และ เขาใจถง

ขดความสามารถของเครองมอ และซอฟทแวรทนามาใช งาน หากตองการทปองกนตนเอง หรอ

ตองการเ จาะร ะบบฝายตรงขาม ส ง เห ลานกม ขน ตอนของการฝก ดงทผ วจยจะ ยกตวอยา ง

ใบประกาศนยบตรทจะช ใหเ หนวา เหลานลวนเปนสงทยากมากตอการทจะสรางคนหนงคน

ใหสามารถมความรเพยงพอตอการยทธบนไซเบอร โดยจากนผ วจยจะแสดงประกาศนยบตรของ

อปกร ณเ คร อข าย ทมอย ใน ปจจบน และ ปร ะ กา ศน ยบตร วา ดวยการ รกษา ความปลอดภ ย

บนเครอขาย เพอชแจงใหเหนถง หากตองการทาการยทธบนไซเบอรแลว ไมใชเรองงายเลยทเ ดยวท

จะผลตบคลากรใหมความรความสามารถ สง นทาใหผ วจยเสนอแนวทางการพ ฒนาบคลากรของ

กองทพบก วาควรทจะวางแผนเปนระยะ โดยมองเปาหมายใหเ ปนไปตามเปาหมายตามระยะน น

หากวางแผนระยะยาว ในแผนน นกควรจะมแผนยอย เพ อทจะใหบรรลวตถประสงคแตละขน

เมอบรรลวตถประสงคตอแผนยอยแลว สงนนกจะชใหเ หนถง ความสา เรจตอแผนใหญไดนนเอง

หลงจากทไดเสนอรายละเอยด ทจะใชในการพจารณาตอการแกไขปญหาจากแผนการ

พฒนาทรพยากรมนษย จากนผว จยจะสรปรายละเ อยดจากการทไดเขาไปสมภาษณโดยตรงกบ

หนวยงานโดยตรงของกองทพบก ทดาเนนการบผดชอบเกยวกบงานดานสารสนเทศ โดยผวจยมอง

ถงภารกจการจด, ยอดกาลงพล, ขดความสามารถในปจจบน และประสทธภาพและประสทธผลของ

การสงครามสารสนเทศ ทมหนาททเขยนตามภารกจ การจดการในปจจบนทรบผดชอบเก ยวกบงาน

สงครามสารสนเทศ ตลอดจนกองกาลงพลทมหนาทบรรลปรบยายกาลงพลใหกบหน วยงาน

ดงกลาว โดยจากการทไดเขาสมภาษณ ผ วจยพยายามสอบถามถงปญหาดานกาลงพลในปจจบน

วามขดความสามารถเพยงพอหรอไม ตอการทจะดาเ นนการทาไซเบอรวอร อกทงยงสอบถาม

ปญหาทางดานการบรรจกาลงพล ทมคณวฒการศกษาทางดานคอมพวเตอรโดยตรงน น มจานวน

มากนอยเพยงใดในกองสงครามสารสนเทศ อกทงยงสอบถามถงหลกสตรอบรมตางๆ ทมหรอจด

ขน ของศนยเทคโนโลยทางทหารนน จดการฝกอบรมใหก บกาลงพลน นอยในระดบ ใด และใหกบ

กาลงพลสวนใดในกองทพบก สงตางๆ เหลาน ม เปาหมายทเขาสมภาษณกคอ ตองการทราบถง

ขอเทจจรงในแตละปญหาและความพรอมของหนวย หากเหตการณหรอภ ยคกคามทางไซเบอรวอร

เกดขน แลวมผลกระทบกบห น วยง านของกอง ทพบกแลว กองทพบกจะมความพร อมและ

ขดความสามารถเพยงใด ตอการแกไขปญหาดงกลาวไดมากนอยเพยงใด จากการสมภาษณและการ

หาขอมลทางดานกาลงพล จะ เหนไดวา ความพรอมของหนวยงานน นมนอยมาก สงหนง ท

๕๕

ผอานวยการกองทรบผดชอบไมวาจะเปน กองสงครามสารสนเทศ และกองกาลงพลตางๆ เขาใจถงปญหา

แตปจจยอยทความขาดแคลนกาลงพลทมความรความสามารถ และคณวฒ ทจะมาบรรจโดยตรงไมม

จงเปนปญหาหลกของหนวยงาน ตลอดจนกลาวถงการโยกยายไปในตาแหนง ทสงกวา กเ ปนปญหา

ใหกบกาลงพลทตองการความเจรญกาวหนา ก เปนปญหาทตองการปรบยายไปในตาแหน งอ นๆ

หรอยายออกจากหนวย สงเหลานลวนเปนปญหาทคอนขางยากทจะแกไข หากไมมผ บงคบบญชาระดบสง

มองเ หนถงความส าคญ อย าง เ ชน บาง ตาแ หน งง านร ะบไ ววา ตอง เ ปน บคลากร ทมความร

ความสามารถดานเ ขยนโปรแกรม หรอเปนโปรแกรมเมอร แตบคลากรทถกนามาบรรจ ไมม

ขดความสามารถทจะสามารถทางานดงกลาวได แตกถกบรรจลงตาแหน งดงกลาว ซงกเกดจาก

สาเหตหลา ยๆ สาเห ต ทไมสา มารถกลา วอางได อกสาเหตทไดรบมา จากการส มภาษณกคอ

อตราบรรจโดยหนวยงานทรบผดชอบนน อาจมตาแหนงผรบผดชอบทจะทางานโดยตรงน น มยอด

เจาหนาททรบผดชอบโดยตรงไมถง ๑๐ นาย จบวฒทางดานคอมพวเตอรไมถง ๑๐ เปอรเ ซนต

แลวจะสามารถรองรบตอความรบผดชอบดงกลาวไดหรอ นกเ ปนมมมองอกดานหนง ทสะทอน

จากผรบผดชอบโดยตรง โดยผรบผดชอบโดยตรงไดกลาวใหผวจยไดทราบวา หากจะใหหน วยงาน

รบผดชอบในปจจบน หนวยกเพยงแตรบผดชอบไดแตเพยงการออกมาตรการระวงปองกน หรอ

ระเบยบปฏบต แตไมสามารถใหการสนบสนนกาลงพลทมขดความสามารถทางดานเทคนคได

ตลอดจนการเปดหลก สตรการฝกอบรม กเปนเพยงขนพ นฐานของคอมพวเตอรเทาน น ซงไม

สามารถนามาใชกบงานดานไซเบอรวอรไดนนเอง เหลานจงเปนผลททาใหตองมการฝกอบรมและ

พฒนาบคลากรใหมขดความสามารถตามรายละเอยดทเสนอตามขอมลขางตนนนเอง

บทท ๕

สรปและขอเสนอแนะ

สรปการทาวจย

หลงจากทไ ดทาการศกษาวจยในหวขอ การพฒนากาลง พลของกองทพ บก เพ อรองรบ

สงครามไซเบอร ประเดนปญหาทประสบ สามารถทจะกลาวเ ปนประเ ดนสาคญทจะกลาวถง และ

เปนแนวทางตอการพจารณาหากตองการทจะนาไปสรปธรรม ทจะพ ฒนาบคลากรภายในกองทพ

ใหสามารถเตรยมตวเพ อแกไขปญหาตอภยคกคามรปแบบใหมทเกดขน ซง เ ปนบคลากรทมความร

ความสามารถ มาชวยกนพฒนาใหสามารถปฏบตเพอบรรลภารกจ ทอาจเกดขนในอนาคต ประเดนแรก

ของการพบจากการศกษาวจยกคอ บคลากรทบรรจลงในอตราน น ยงไมตรงกบวฒของการศกษา

ทจะนาความรทผานมา มาใชงานเพอใหบรรลภารกจ แตหากพจารณาจะพบปญหาประเดนแรกกคอ

ความตองการของหนวยงานทจะรบผดชอบตองานไซเบอรน น จาเ ปนตองการบคลากรทมความร

ความชานาญทางดานคอมพวเตอรและงานเครอขาย แตกาลงพลทถกบรรจลงไปในหนวยงานน น ม

จานวนไมถง ๑๐ เปอรเซนต ทจบพนฐานทางดานคอมพวเตอร โดยเฉพาะในอตราของนายทหาร

สญญาบตร ซงหากจะเหนไดวาบคลากรทมความรความสามารถ และไมมพนฐานความรทางดาน

คอมพวเตอร และถกบรรจลงในตาแหน งทตองใช ความสามารถทางดานคอมพวเตอรและงาน

เครอขายเปนหลก ปญหาจงสงผลใหเหนไดช ดเจน วาทาไมเราจงไมมบคลากรทสามารถทางานดานนได

ประเดนปญหาทสองกคอ จากปญหาแรกทเราพบ นอกจากจะเปนปญหาทางดานคณวฒทางดาน

การศกษา ทบรรจลงไปในอตราของหนวยงานทตองรบผดชอบทางดานคอมพวเตอรเ ปนหลก แต

บรรจคณวฒการศกษาทางดานอนทไมใชทางดานคอมพวเตอรโดยตรง ปญหาทสองทพบกคอ จาก

การศกษาถงขนตอนและวธการของการทาสงครามไซเบอร ผทจะดาเนนการปองกนหรอกระทาตอ

เปาหมายนน จาเปนอยางยงทจะตองเขาใจ และมความเช ยวชาญงานทางดานคอมพวเตอรอยาง ยง

คดอยางงายกคอ หากตองการกระทาตอเปาหมาย สงแรกเลยเราตองทราบวา เปาหมายนนเปนอยางไร

คาวาเปนอยางไรหมายถง ในทางเทคนคกคอ อปกรณปลายทางน นเ ปนอปกรณชนดใด มจดออน

จดแขงอยางไร เปาหมายนนเปนอปกรณเครอขาย หรอเปนคอมพวเตอร หากเปนอปกรณเครอขาย

จาเปนตองพจารณาวาเปนเครองมอประเภทของบรษทใด มจดออน จดแขงอยางไร ซอฟทแวรทใช

๕๗

มชองโหวหรอไม สงตางๆ เหลานลวนเปนสงสาคญทจ าเปนจะตองร หากตองการทจะปฏบตภารกจ

ใหบรรลความสาเรจ หรอหากเปนคอมพวเตอร คอมพวเตอรเครองน น ถกตดตงโดยโอเปอเรตตง

ซสเตม (Operating System) แบบใด และขณะนน ใชงานบนซอฟทแวรแบบไหน ซอฟทแวรชนด

นนมจดบกพรองหรอชองโหวหรอไม สงเหลานเปนตวชใหเ หนไดวา มใชวาเราบรรลคณวฒทาง

การศกษาตามประเดนแรกแลวน น จะแกไขปญหาไดเลย หากพจารณาถงประเ ดนปญหาทสอง

เพราะประเดนปญหาทสองนน กคอเราตองการผทเปนผเชยวชาญในงานคอมพวเตอรเ ปนหลก การ

จะไดผ เชยวช าญน น จาเ ปนอยาง ยงกคอ เราจาเ ปนตองไดบคลากรทจบการ ศกษาทางดาน

คอมพวเตอร เพราะผทมคณวฒทางการศกษาทางดานคอมพวเตอร ยอมมโอกาสทจะฝกอบรมให

เพมขดความสามารถไดงายกวาผ ทไมมคณวฒทางการศกษาทางดานคอมพวเตอร เ นองจากม

พนฐานเบองตนแลว การเพมขดความสามารถน น จะสามารถกระทาไดง ายมากกวาผ ทไมมพนฐานมากอน

แตการทจะทาอยางไร ทจะเพมขดความสามารถใหกบกาลงพล และถอเปนมาตรฐาน ทจะยอมรบ

กนในวงการคอมพวเตอรภายนอกทปจจบนยอมรบโดยการมองทขอมลดาน IT Certified ในดาน

ตาง ๆ ทบคลากร ดานคอมพว เตอ รใ ช เ ปนเค รอง มอท ยน ยนความสามาร ถและเปนตวช ถ ง

ขดความสามารถและประสทธภาพตลอดจนเปนตวชวดความรความสามารถตอความช านาญเฉพาะ

ดานคอมพวเตอรทางดานตางๆ ทห นวยงานมความตอ งการ ยกตวอยางเชน ปจจบน น หากบรษท

หรอหางรานตางๆ ตองการนกโปรแกรมเมอร หรอผออกแบบเครอขาย กจะระบความตองการ

ดานนนโดยตรง เชน หากตองการบคคลทสามารถเ ขยนโปรมแกรม Visual Basic กจะเ ขยนไวใน

คณสมบตอยางชดเจน อกทงแจงใหเ หนวาหากม Certified ทางดานน กจะรบพจารณาเปนพเศษ

หรอตองการบคลากรทตองการมา ออกแบบงานเค รอขายกตองการ Certified ทครอบคลมก บ

อปกรณทางดานเครอขายของซสโก หรอ จปเตอร หรอหวเหวย ซงอปกรณของบรษทผลตอปกรณ

ดานเครอขายเหลานกจะม Certified ของตนเองเปนหลก และผทจะได Certified ดงกลาว กตองผาน

การทดสอบในขนตางๆ เชน ขนพ นฐาน , ขนบรหาร และขนเช ยวชาญ สง เหลาน บรษทผ ผลต

ออกแบบ Certified ดงกลาว เพ อยนยนถงขดความสามารถทเ ปนตวช วด ตอขดความสามารถและ

ประสทธภาพของบคลากรทไดรบ Certified ดง กลาวไดน นเอง แตสง เหลานจะเกด ขนไดน น

จะตองมการฝกฝน และฝกอบรมเพ อเพมประสทธภาพใหกบกาลงพล ทางผ วจยจงมแนวทางการ

พฒนาตามหวขอวจย ตลอดจนทาไมผวจยจงนาหลกพฒนาทรพยากรมนษยมาใชใ นหวขอวจย อน น

เพราะผวจยมองการพฒนาทรพยากรมนษย คอปจจยทมผลตอการพ ฒนาในดานตางๆ เพราะผ วจย

มองวาการลงทนกบมนษย เ ปนสงทค มค าทสด เพร าะมนษยน นผ ว จยมองวาเ ปนปจจยหลก

๕๘

ทหนวยงานจะประสบผลสาเรจหรอไมขนอยกบ การสงเสรมใหกบมนษยเพยงใด ยงถาลงทนมาก

ใหสาคญมาก ตลอดจนมการกากบดแล และมแนวทางการพฒนาอยางถกตอ ง โอกาสจะประสบกบ

ความสาเรจกจะเกดขนคอนขางสง แตแนวทางการพ ฒนาน นเ ปนอยางไร และการประเมนผล

และการนาไปใชงานเพ อเพมประสทธภาพนน เกดขนมากนอยเพยงใด สง เหลานยงมปจจยอ นๆ

เขามามผลกระทบ ซงเปนปจจยทจะเพมความสาเรจใหกบหน วยงานในดานตางๆ แตปจจยเหลาน

มผลกระทบ แตกไมใชปจจยหลกตอความเปลยนแปลง แตปจจย หลก กค อมนษยน นเอง หากไมม

การพฒนาและมแนวทางการพ ฒนาทถกตอง ความสาเ รจของหนวยงานกเกดขนไดมากยง ขน

จากนผเขยนตองการชใหเหนแนวทางการพฒนา เพอใหเกดผลสาเรจกบหนวยงานและบรรลภารกจ

ทตองการ แนวทางของการพฒนาหากมองหลกการและขนตอน ของการเพมประสทธภาพใหกบ

บคลากรทเ ปนเปาห มายห ลก ตอการพ ฒนาเ พ อทจะ บคลา กรใหเ พมขดความส ามาร ถ และ

ประสทธภาพทจะนาเอาเปาหมายของภารกจของหนวยงานทตงไวใหบรรลวตถประสงค ตวอยาง

ของกา รพ ฒน าทรพ ยากร มนษย จะเ หนตา มหลกการใน บทท ๒ ของการ วจย จะเห นไดว า

การพฒนาทรพยากรมนษยมวธการทจะดาเนนการ โดยการจดการฝกอบรมในดานทตองการพ ฒนา

ซงสงหนงทขณะนของการวจยคอ หนวยงานตองการเพมประสทธภาพความรความสามารถใหกบ

บคลากร เพอทจะนาไปใชเกยวกบสงครามไซเบอร ซงจาเ ปนตองมความรความสามารถตองาน

ทางดานคอมพวเตอร และงานดานเครอขาย ตลอดจนงานทางดานการพ ฒนาซอฟทแวรดานตางๆ

ทจะนามาใชใหเปนประโยชนตองานทางดานไซเบอรวอรนนเอง ซงในบทท ๔ ผ วจยพยายาม

ชใหเหนถงปญหาในดานตางๆ ของการทจะทาการพฒนาบคลากรวา แนวทางการพ ฒนาทางดาน

ความรทางดานคอมพวเตอรในดานตางๆ โดยมงเนนฝกอบรมในแนวทางของการศกษาเพ อใหได

ใบ IT Certified ซงการฝกอบรมไมใชวาจะมความตองการพ ฒนาขดความสามารถทางดานความร

อยางเดยว แตการเขาฝกอบรมในหลกสตรดงกลาว ยงมความตองการจดการทดสอบความรทางดาน

การฝกอบรมดงกลาว ซงผลการทดสอบความรเปรยบเทยบกบการมการประเมน การศกษา ซงผวจย

เ หนวาการผา นการทดสอบ IT Certified ในแตละ ดานและแตละ สาขาทเขาอบรม และจะได

ประกาศนยบตรแตละสาขา จะตองมการทดสอบความรความสามารถ จงจะไดรบใบประกาศนยบตร

IT Certified ในแตละดานแตละสาขา ฉะนน เมอสงบคลากรเขารบการฝกอบรมในดานสาขาใดของ

ความตองการของหนวย ตลอดจนหากตองการประเมนผลบคลากรของหนวยทเขารบการอบรม

กพจารณาถงใบประกาศนยบตรของ IT Certified มาเพ อชวดถงความสาเ รจของการฝกอบรมในขน

ของการ พ ฒนาทรพยากรมนษย ซง สง เหลาน เ ปนเพ ยงการ ยอมรบของหนวยงาน ภายนอก

๕๙

ในปจจบน ซงหากพจารณาจากการยอมรบ และนามาเ ปนเกณฑในการพจารณาอตราคาตอบแทน

รายเดอนของหนวยงานดาน IT ในภาคเอกชนในปจจบน ตลอดจนปจจบนนยงใช มาตรฐานดาน

IT Certified ในปจจบนเปนตวกาหนด และเปนเครองมอวดขดความสามารถและประสทธภาพของ

เจา หน าท ทจะมา สน องตอบความตอง การ ของหนวย งาน ส ง เ หลา นลวนเ ปน วธการ เพ ม

ประสทธภาพของเจาหนาท บคลากรทมในปจจบน โดยการฝกอบรมในหลกสตรทเ รมจากพนฐาน

ทถอวาเปนพนฐานทางดานคอมพวเตอร และเพมประสทธภาพขนๆ ไป ตามหลกและหวขอวชา

ทพฒนาใหมขดความสามารถสงขนไป ซงหากหนวยงานตองการพ ฒนาตอเ นอง กจะมหลกสตร

การพฒนาทาง IT Certified เพมเตม อกทงสงตางๆ ทไดพฒนาดงกลาวขางตน หากมการนามาขยาย

กสา มาร ถทจะกระทาไ ด โ ดยการ นามาขย าย ใหก บหน วย งาน ตาง ๆ ไดภายใ นกองทพบก

โดยเ ปดเ ปนแ นวทา งเ ดยวก บการ ทาแ บบ Unit School ทไดมการร เ รมกระ ทาทผ านมาของ

กองทพบก

สงเหลาน ผ วจยมความประสงคหลกกคอ ความตองการใหหน วยทรบผดชอบงาน

ดานสารสนเทศ ภายในหนวยงานของกองทพบกไดเหนความสาคญของรปแบบใหม ซงอาจจะเปน

ภยคกคามแบบหนง หรออาจเปนขดความสามารถแบบหนงของกองทพบก ทอาจนามาใช เพ อ

ประโยชนและหรอสนองตอบกบผลประโยชนของชาต ทเ ปนเปาหมายของประเทศในอนาคต

ซงสงเหลานจะกระทาไดนน ปจจยหลกคอตองการไดการสนบสนนจากผบงคบบญชาระดบสง

ไดเหนคณคาและความสาคญของงานทางดานไซเบอรวอร ซงไมสามารถจะเหนประโยชน ถาไมม

การพฒนาบคลากร แตถาหากดผบงคบบญชาระดบสงใหความสาคญและสนบสนน ในอนาคต

เราอาจจะเหนขดความสามารถรปแบบใหม ทอาจเกดขนกบกกองทพบกในอนาคตขางหนาน เอง

ตลอดจนสงทเสนอน อาจเปนเพยงแนวทางหนงทผ วจยมองวาเ ปนแนวทางหนง ทจะฝกฝน

ใหกาลงพลของกองทพบก มหนาทรบผดชอบในงานทเก ยวกบสารสนเทศ ไดมการเตรยมการ

ปองกนเหตอนอาจทจะถกการโจมตจากไซเบอรวอร แนวทางนอาจเปนไมใชแนวทางทสมบรณ

แบบแตกอาจเปนแนวทางทสามารถทจะ เพมประสทธภาพใหกบกาลงพลไดมขดความสามารถ

ซงอาจจะนามาใชตอภยคกคามไซเบอรวอร หรอนาไปใชเพอ เพมประสทธภาพตองานสารสนเทศ

ใหกบหนวยงานในกองทพบก ตลอดจนคณวฒหรอวฒบตรทางดาน IT Certified น นจะตดตว ไป

กบผเขารบการอบรม และแนวทางใหมใหกบผเขารบการอบรมไดมทางเลอกเพมขนในสายงานอาชพ

ซงเปนประโยชนตอประเทศชาต ไมวาทางตรงหรอทางออม สงตางๆ เหลาน ถาเรามองวาการ

ลงทน กบมนษยเ ปนการลง ทนทคมคา มาก ทสด ประ โยชน เหล านกจะยอนกลบมาสหน วย

๖๐

ไมวาทางตรงหรอทางออม ตลอดจนแนวทางการพ ฒนาน ก เปนเพยงหวขอเ ลกๆ ตอการพ ฒนา

ทผวจยคดวานาจะเปนประโยชนและนาจะลงทนมากทสด

สรปผลทไดรบจากการวจย

จากการศกษาวจยในครงน ทาใหผวจยเหนกระบวนการทจะพ ฒนาไปสความสาเ รจน น

มกจะตอ งอาศยความรวมมอในสวนตางๆ ตลอดจนตองเขาใจในของผบงคบบญชาระดบสง

ใหความความสนใจ ตอกระบวนการการดาเนนในขนตอนตางๆ เพราะสงตางๆ เหลาน จะเกดขนน น

ตองประกอบดวยความรวมมอความใสใจ และมการวางแผนเตรยมการกนอยางชดเจน การพฒ นาคน

ไมใชสงทจะกระทาไดงายๆ แตผวจยคดวาสงเหลาน ณ เวลาน เ ปนสง ทดทสดหากตอ งการบรรล

วตถประสงคทตงไว มนษยกเหมอนทน การลงทนกบมนษยน นไมมคาเ สอม การพ ฒนามนษย

ใหมความรความสามารถมประสทธภาพ สง เหลานกจะ เ ปนสง ทนาไปพฒนาไดอยางตอเ นอง

อกสงหนงททาใหผวจยทราบกคอ การพ ฒนามนษยน น จะตองมขนตอน มกระบวนการ มการ

วางแผนทช ดเจน ตองดาเ นนการอยางเ ปนขนตอน สามารถตรวจสอบและประเมนผลไดใน

ทกขนตอน สงตางๆ เหลาน ลวนเปนแนวทางใหผวจยไดเลอกการใช เ ปนแนวทาง เพ อดาเ นนการ

พ ฒนา ใ หเ ปนไ ปตา มเปา หมา ย แต สง เ ห ลา น เ ปนเ พ ยง วธการ ทจะ น าไ ปสความส าเ ร จ

แตสภาพแวดลอมอนๆ ลวนเปนสงสาคญดวยเชนกน ยกตวอยางเชน ความเขาใจของผบงคบบญชา

และความรวมมอภายในหนวยงาน แตปจจยทงสองอยางหลงน เ ปนเพยง สงทคอยประคบประคอง

ใหมงสความสาเรจ แตวธการขนตอนและแบบอยางการวางแผน การฝกอบรม ตลอดจนขนตอน

ตางๆ นน เปนรปแบบทคอยบงคบ และเปนแนวทางไปสการบรรลวตถประสงค

ขอเสนอแนะ

จากการศกษาวจยในครงนจะเหนไดวา ผ วจยไดเนนอยกบเ ปาหมายหลก คอ สงแรก

กคอ ผวจยมองความสาคญของการพ ฒนาบคลากร โดยการใช หลกการพ ฒนาทรพยากรมนษย

เ ปนขนตอน วธการ แบบแผน และการประเมนผล ของแนวทางการพ ฒนาทรพยากรมนษ ย

เปนหลกในการดาเ นนงาน เพราะผ วจยเ หนวาการลงทนแบบน เ ปนการลงทนทคมคาทสด

ทจะเปนแนวทางนาพาหน วยหรอองคกร ไปสความสาเ รจไดง ายและรวมเ รวทสด แตนอกจาก

๖๑

การลงทนกบมนษย นอกจากเปนสงสาคญแลว ผวจยยงมองวาองคกรหรอหนวยงานภายนอกน น

เขาใชอะไรเปนเครองมอคดกรองเจาหนาท หรอบคลากรทตองมาบรรจในหนวยงานสารสนเทศ

ขององคกรตางๆ ภายนอก ซงจากการศกษาวจยครง น ทาใหผ วจยทราบวา ใบประกาศนยบตร

ดาน IT ( IT Certified) น เปนเครองมอชวดประสทธภาพของเจาหนาท วามขดความสามารถมาก

นอยเพยงใด ตลอดจนหนวยงานหรอองคกรเอกชนตางๆ ในปจจบน ใชใบประกาศนยบตรดานไอท

เปนเครองมอในการปรบระดบผลการตอบแทนประจาเ ดอนใหกบเจาหนาทดวย ซง สง น เ ปน

เครองมอใหผวจย เปนตวช วดตอการฝกอบรมเจาหนาท หากไดรบการฝกอบรมแลวจะประสบ

ความสา เรจหรอไม ขนอยกบการสอบใบประกาศนยบตรดานไอทน นผานหรอไม เพราะบรษท

ทรบ ผดช อบพฒนา เคร องมอเ ปนผทดสอบมา ตรฐ านความรนน เอง ทาใหเ ปนการย อมร บ

ตอมาตรฐานดงกลาว จากองคกรและหนวยงานในภาคเอกชนตางๆ ดวยนนเอง เมอบรษทผผลต

ยอมรบตอผลการทดสอบแลว กจะทาใหบคลากรผ นนสามารถนาไปแสดงและใช งานไดใน

ภาคเอกชน ดวย ซง เ ปนผลใหผ ทผ านการทดส อบสามารถนาไปใช งา นไดนนเอง เมอผา น

ใบประกาศนยบตร การยอมรบกจะเกดขนทงองคกรภายในและภายนอก ซง เม อสามารถผาน

ใบประกาศนยบตรดานไอทในดานตางๆ แลว การขยายผลเปนสงสาคญทสด การสรางาหลกสตร

และเพมพนทกษะใหกบผอบรม ตลอดจนการดาเนนการสามารถพฒนาเปนไปในรปแบบ Unit School

ทกอง ทพบกเคยนา หลกการ นมาใ ช เ พ อเ พมพ นทกษะความร ทาง ดาน คอมพวเ ตอร ใหก บ

ผใตบงคบบญชา และผบงคบบญชาช นสงมาแลว กสามารถนามาประยกตใช ไดอยางตอเ นอง และ

เปนการเพมพนทกษะใหกบบคลากรดานไอทของกองทพบก

สงตางๆ เหลาน ลวนเปนสงสา คญ แตทงหลายทงปวงของความสา เรจนน จะเกดขนไดนน

ตอง ขน อยกบความรวมมอของบคลากรภาย ในหนวยงาน ขนอ ยกบผ บงคบบญชาร ะดงส ง

วามองเหนถงความสาคญของสงเหลานเพยงใด

๖๒

บรรณานกรม

ภาษาไทย

สมศกด คงเทยง และ อญชล โพธทอง , 2542 . การบรหารบคคลกรและการพฒนาทรพยกรมนษย

กรงเทพมหานคร : มหาวทยาลยรามคาแหง

หนงสอ

บญเลศ ไพรนทร, “ การพฒนาทรพยากรมนษย “ (กรงเทพมหานคร : เสมาธรรม , 2548)

สมาน รงสโยกฤษณ , “กจกรรมเพอการพฒนาบคลากร ” วารสารรามคาแหง 9 ( มกราคม 2536 ) : 37

สมพงษ เกษมสน , การบรหารงานบคคลแผนใหม ( กรงเทพ ฯ : โรงพมพไทยวฒนาพานช , 2529 )

หนา 175.

วชย โดสวรรณจนดา , การบรหารทรพยากรมนษย ( กรงเทพ ฯ :โรงพมพโพธเพชร ,กนยายน 2547 )

หนา 20.

สปราณ ศรฉตราภมข , การฝกอบรมและการพฒนาบคคล , โรงพมพ มหาวทยาลยธรรมศาสตร ,

กรงเทพ , 2524

เดนพงษ พลละคร , “การพฒนาผใตบงคบบญชา”, วารสารเพมผลผลต , ปท 28 , ธนวาคม 2531 -

มกราคม 2532 หนา 20 – 25

เอกสารประกอบการบรรยายเ รอง “นโยบายการฝกอบรม”, การฝกอบรมหลกสตรเจาหนาท

ฝกอบรม , ฝายฝกอบรม , กองวชาการ , สานกงาน กพ. , 2520

หนงสอราชการ

เอกสาร ประกอบการฝ กอบรมเ รอง “การบรหารงา นฝกอบรม” การฝกอบรมหลกสตรกา ร

บรหารงานอบรม , สถาบนบณฑตพฒนาบรหารศาสตร , 2523

ปยนน ท สวสดศฤงฆาร , “ นวตกรรมและการใช IT ในการจดการความรเพอการพ ฒนาทรพยากรมนษย ”

บทความวชาการ, 2552

วทยานพนธและเอกสารวจยสวนบคคล

อารกษ ชยมงคล , “ ทศทางการบรหารการพฒนาทรพยากรมนษยในอนาคต ” บทความวชาการ,

2542

ศร ยพา รงเรงสข , “ กลยทธแกปญหาการขาดแคลน Talent ของอนเดย ” บทความวชาการ , 2551

๖๓

สวมล วงศสงหทอง , “ความสอดคลองของบณฑตเทคโนโลยสารสนเทศไทยกบความตองการของ

ผประกอบการ ” วทยานพนธ , 2554

ภทราพร เ รองแสงศลป , “ แนวทางการพ ฒนาศกยภาพบคลากรดานเทคโนโลยสารสนเทศ

ในอตสาหกรรมซอฟทแวร ” วทยานพนธ, 2550

เกรยงไกรยศ พนธไทย, “กลยทธการพฒนาทรพยากรมนษยเชงบรณาการ: กญแจสความเปนเลศ ”

วทยานพนธ, 2554

พระมหาภทรภวไนย ภททภร (ยมเกด) , “ศกษาบทบาทในการพฒนาทรพยากรบคคล ของพระราช

ปญญาเวท (รด รตเวท) (๒๕๕๓) ” วทยานพนธ ,2555

ภาษาองกฤษ

Malcolm W. Warren , Training for Results ( Mass : Addisun Weslay , 1969 ) . 5 .

Leonard Nadler , Developing Human Rosource ( Houston : Gulf , 1970 ) , 88.

Gery Dessler , Personnel Management ( New Jersey : Prentice Hall International , 1988 ) ,7 -8

ประวตยอผวจย

ชอ พนเอก สงคราม ดอนนางพา

วนเดอนปเกด ๑๘ พฤษภาคม ๒๕๐๕

การศกษา โรงเรยนเตรยมทหารรน ท ๒๓

โรงเรยนนายรอยพระจลจอมเกลา รนท ๓๔

โรงเรยนเสนาธการทหารบก รนท ๗๕

รฐประสานศาสตร มหาบณฑต มหาวทยาลยรามคาแหง

ประวตการทางาน ผบงคบกองรอยรถถง ม. พน ๒๖

ผบงคบกองรอยลาดตระเวนระยะไกล พล.ม.๑

รองผบงคบกองพนทหารมาท ๙

ผบงคบกองพนขาวกรองทางทหาร

ผบงคบหนวยขาวกรองทางทหารสนบสนน ทภ.๑

ตาแหนงปจจบน ผบงคบหนวยขาวกรองทางทหารสนบสนน นสศ.

ประวตยอผวจย

ชอ พนเอก ธนบด ตนหยง

วนเดอนปเกด ๑๓ เมษายน ๒๕๐๘

การศกษา โรงเรยนเตรยมทหารรน ท ๒๔

โรงเรยนนายรอยพระจลจอมเกลา รน ท ๓๕

โรงเรยนเสนาธการทหารบก รนท ๗๖

ประวตการทางาน ผบงคบหมวดสายและวทยถายทอด กองพนทหารสอสารท ๒๓

ผบงคบกองรอยวทยและศนยขาว กองพนทหารสอสารท ๒๓

อาจารยโรงเรยนทหารสอสาร

ผบงคบกองรอยปฏบตการสงครามอเลกทรอนกส

หวหนาแผนกทางสาย กรมการทหารสอสาร

รองผอานวยการกองการทหารสอสาร กรมการทหารสอสาร

นายทหารสอสาร ประจา สส.

ตาแหนงปจจบน นายทหารปฏบตการประจา กรมการทหารสอสาร