6
แนวทางเวชปฏิบัติ การวินิจฉัย ดูแลรักษา และป้องกันการติดเชื้อในโรงพยาบาล กรณีผู้ป่วยติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) สาหรับแพทย์และบุคลากรสาธารณสุข โดย คณะทางานด้านการรักษาพยาบาลและการป้องกันการติดเชื้อในโรงพยาบาล กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข ร่วมกับ คณาจารย์ผู้เชี่ยวชาญ จากคณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยต่างๆ (คณะกรรมการกากับดูแลรักษาโควิด-19) ฉบับปรับปรุง วันที1 พฤษภาคม พ.ศ. 2563 ฉบับปรับปรุง วันที1 พฤษภาคม พ.ศ. 2563 สาหรับแพทย์และบุคลากรสาธารณสุข แนวทางเวชปฏิบัติ การวินิจฉัย ดูแลรักษา และป้องกันการติดเชื้อในโรงพยาบาล กรณีโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) เฝ้าระวังในโรงพยาบาล แผนกเวชระเบียน/จุดคัดกรอง - คัดกรองประวัติผู้ป่วย - OPD หรือ ER 1. ผู้ป่วยที่มีอาการระบบทางเดินหายใจอย่างใดอย่างหนึ่งดังต่อไปนี้ ไอ น้ามูก เจ็บคอ ไม่ได้กลิ่น หายใจเร็ว หายใจเหนื่อย หรือหายใจลาบาก และ/หรือมีประวัติไข้หรือวัดอุณหภูมิได้ตั้งแต่ 37.5°C ขึ้นไป และมีประวัติในช่วง 14 วัน ก่อนวัน เริ่มป่วยอย่างใดอย่างหนึ่งต่อไปนี1.1. มีประวัติเดินทางไปยัง หรือมาจาก หรืออยู่อาศัยในพื้นที่เกิดโรคของ COVID-19 1.2. ประกอบอาชีพที่เกี่ยวข้องกับนักท่องเที่ยว สถานที่แออัด หรือติดต่อกับคนจานวนมาก 1.3. ไปในสถานที่ชุมชน หรือสถานที่ที่มีการรวมกลุ่มคน เช่น ตลาดนัด ห้างสรรพสินค้า สถานพยาบาล ขนส่ง สาธารณะ 1.4. สัมผัสกับผู้ป่วยยืนยัน หรือสารคัดหลั่งจากระบบทางเดินหายใจของผู้ป่วยยืนยัน COVID-19 โดยไม่ได้ใส่ อุปกรณ์ป้องกันตนเองที่เหมาะสม 2. ผู้ป่วยโรคปอดอักเสบที่ แพทย์ผู้ตรวจรักษาสงสัยว่าเป็น COVID-19 3. เป็นบุคลากรด้านการแพทย์และสาธารณสุข ที่มีอาการระบบทางเดินหายใจอย่างใดอย่างหนึ่งดังต่อไปนี้ ไอ น้ามูก เจ็บคอ ไม่ได้กลิ่น หายใจเร็ว หายใจเหนื่อย หรือหายใจลาบาก และ/หรือมีประวัติไข้หรือวัดอุณหภูมิได้ตั้งแต่ 37.5°C ขึ้นไป ที่แพทย์ผู้ตรวจรักษาสงสัยว่าเป็น COVID-19 4. พบผู้มีอาการติดเชื้อระบบทางเดินหายใจเป็นกลุ่มก้อน ตั้งแต่ 5 รายขึ้นไป ในสถานที่เดียวกัน ในช่วงสัปดาห์เดียวกัน โดยมีความเชื่อมโยงกันทางระบาดวิทยา Fever & ARI clinic ไม่พบเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (1 ห้องปฏิบัติการ) 1) พิจารณาดูแลรักษาตามความเหมาะสม 2) สามารถรักษาแบบผู้ป่วยนอกได้ ในกรณีที่ผู้ป่วยมีการสัมผัสโรคชัดเจน (เสี่ยงสูง) ให้พิจารณา home-quarantine ต่อจนครบ 14 วันหลังการสัมผัสโรค 3) ถ้ามีอาการรุนแรง ให้พิจารณารับไว้ในโรงพยาบาลเพื่อการตรวจวินิจฉัย และรักษาตาม ความเหมาะสม ให้ใช้ droplet precautions ระหว่างรอผลการวินิจฉัยสุดท้าย 4) กรณีอาการไม่ดีขึ้นภายใน 48 ชั่วโมง พิจารณาส่งตรวจหาเชื้อไวรัส SARS-CoV-2 ซ้า ตรวจพบเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 1) รับไว้ในโรงพยาบาล ใน single isolation room หรือ cohort ward (ที่มีเฉพาะผู้ป่วยยืนยัน) ที่ระยะห่างระหว่างเตียงอย่าง น้อย 1 เมตร 2) กรณีอาการรุนแรง หรือต้องทา aerosol generating procedure ให้เข้า AIIR 3) ให้การรักษาด้วยยาต้านไวรัสตามแนวทางการดูแลรักษา ผู้ป่วยเข้าเกณฑ์ ผลการตรวจหา SARS-CoV-2 #ในกรณีที่ทา swab ต่อเนื่อง ให้เปลี่ยนถุงมือทุกครั้งหลัง swab ผู้ป่วยแต่ละราย ให้พิจารณาเปลี่ยนกระจังหน้าถ้าเปื้อน 1) ให้ผู้ป่วยใส่หน้ากากอนามัย พักรอ ณ บริเวณที่จัดไว้ หรือให้รอฟังผลที่บ้านโดยให้คาแนะนาการปฏิบัติตัว หากมีข้อบ่งชี้ในการรับไว้เป็นผู้ป่วยใน ให้อยู่ใน ห้องแยกโรคเดี่ยว (single room หรือ isolation room) โดยไม่จาเป็นต้องเป็น AIIR 2) บุคลากรสวม PPE ตามความเหมาะสม กรณีทั่วไปให้ใช้ droplet ร่วมกับ contact precautions [กาวน์ ถุงมือ หน้ากากอนามัย และกระจังกันหน้า (face shield)] หากมีการทา aerosol generating procedure เช่น การเก็บตัวอย่าง nasopharyngeal swab ให้บุคลากรสวมชุดป้องกันแบบ airborne ร่วมกับ contact precautions [กาวน์ชนิดกันน้า ถุงมือ หน้ากากชนิด N95 กระจังกันหน้า หรือแว่นป้องกันตา ( goggle) และหมวกคลุมผม] # 3) ถ้ามีข้อบ่งชี้ในการถ่ายภาพรังสีปอด (film chest) แนะนาให้เป็น portable x-ray 4) ตรวจทางห้องปฏิบัติการพื้นฐาน พิจารณาตามความเหมาะสม (ไม่จาเป็นต้องใช้ designated receiving area ให้ปฏิบัติตามมาตรฐานของห้องปฏิบัติการ) 5) การเก็บตัวอย่างส่งตรวจหาเชื้อไวรัส SARS-CoV-2 ) กรณีผู้ป่วยไม่มีอาการปอดอักเสบ เก็บ nasopharyngeal swab หรือ oropharyngeal swab ในหลอด UTM หรือ VTM (อย่างน้อย 2 มล.) จานวน 1 ชุด ) กรณีผู้ป่วยมีอาการปอดอักเสบ และไม่ใส่ท่อช่วยหายใจ o เก็บเสมหะใส่ใน sterile container จานวน 1 ขวด หรือ ใส่ในหลอด UTM หรือ VTM จานวน 1 ชุด o เด็กอายุ <5 ปี หรือผู้ที่ไม่สามารถเก็บเสมหะได้ ให้เก็บ nasopharyngeal swab หรือ oropharyngeal swab หรือ suction ใส่ในหลอด UTM หรือ VTM จานวน 1 ชุด ) กรณีผู้ป่วยมีอาการปอดอักเสบ และใส่ท่อช่วยหายใจ เก็บ tracheal suction ใส่ในหลอด UTM หรือ VTM จานวน 1 หลอด

ฉบับปรับปรุง วันที่ 1 2563 ส าหรับแพทย์และบุคลากรสาธารณสุข ... · แนวทางเวชปฏิบัติ

  • Upload
    others

  • View
    4

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ฉบับปรับปรุง วันที่ 1 2563 ส าหรับแพทย์และบุคลากรสาธารณสุข ... · แนวทางเวชปฏิบัติ

แนวทางเวชปฏบต การวนจฉย ดแลรกษา และปองกนการตดเชอในโรงพยาบาล กรณผปวยตดเชอไวรสโคโรนา 2019 (COVID-19) ส าหรบแพทยและบคลากรสาธารณสข โดย คณะท างานดานการรกษาพยาบาลและการปองกนการตดเชอในโรงพยาบาล กรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข รวมกบ คณาจารยผเชยวชาญ จากคณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยตางๆ

(คณะกรรมการก ากบดแลรกษาโควด-19) ฉบบปรบปรง วนท 1 พฤษภาคม พ.ศ. 2563

ฉบบปรบปรง วนท 1 พฤษภาคม พ.ศ. 2563 ส าหรบแพทยและบคลากรสาธารณสข

แนวทางเวชปฏบต การวนจฉย ดแลรกษา และปองกนการตดเชอในโรงพยาบาล

กรณโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 (COVID-19)

เฝาระวงในโรงพยาบาล

แผนกเวชระเบยน/จดคดกรอง - คดกรองประวตผปวย - OPD หรอ ER

1. ผปวยทมอาการระบบทางเดนหายใจอยางใดอยางหนงดงตอไปน ไอ น ามก เจบคอ ไมไดกลน หายใจเรว หายใจเหนอย หรอหายใจล าบาก และ/หรอมประวตไขหรอวดอณหภมไดตงแต 37.5°C ขนไป และมประวตในชวง 14 วน กอนวนเรมปวยอยางใดอยางหนงตอไปน

1.1. มประวตเดนทางไปยง หรอมาจาก หรออยอาศยในพนทเกดโรคของ COVID-19 1.2. ประกอบอาชพทเกยวของกบนกทองเทยว สถานทแออด หรอตดตอกบคนจ านวนมาก 1.3. ไปในสถานทชมชน หรอสถานททมการรวมกลมคน เชน ตลาดนด หางสรรพสนคา สถานพยาบาล ขนสง

สาธารณะ 1.4. สมผสกบผปวยยนยน หรอสารคดหลงจากระบบทางเดนหายใจของผปวยยนยน COVID-19 โดยไมไดใส

อปกรณปองกนตนเองทเหมาะสม 2. ผปวยโรคปอดอกเสบท แพทยผตรวจรกษาสงสยวาเปน COVID-19 3. เปนบคลากรดานการแพทยและสาธารณสข ทมอาการระบบทางเดนหายใจอยางใดอยางหนงดงตอไปน ไอ น ามก

เจบคอ ไมไดกลน หายใจเรว หายใจเหนอย หรอหายใจล าบาก และ/หรอมประวตไขหรอวดอณหภมไดตงแต 37.5°C ขนไป ทแพทยผตรวจรกษาสงสยวาเปน COVID-19

4. พบผมอาการตดเชอระบบทางเดนหายใจเปนกลมกอน ตงแต 5 รายขนไป ในสถานทเดยวกน ในชวงสปดาหเดยวกนโดยมความเชอมโยงกนทางระบาดวทยา

Fever & ARI clinic

แพทยซกประวต ตรวจรางกาย

ไมพบเชอไวรสโคโรนา 2019 (1 หองปฏบตการ) 1) พจารณาดแลรกษาตามความเหมาะสม 2) สามารถรกษาแบบผปวยนอกได ในกรณทผปวยมการสมผสโรคชดเจน (เสยงสง)

ใหพจารณา home-quarantine ตอจนครบ 14 วนหลงการสมผสโรค 3) ถามอาการรนแรง ใหพจารณารบไวในโรงพยาบาลเพอการตรวจวนจฉย และรกษาตาม

ความเหมาะสม ใหใช droplet precautions ระหวางรอผลการวนจฉยสดทาย 4) กรณอาการไมดขนภายใน 48 ชวโมง พจารณาสงตรวจหาเชอไวรส SARS-CoV-2 ซ า

ตรวจพบเชอไวรสโคโรนา 2019 1) รบไวในโรงพยาบาล ใน single isolation room หรอ cohort

ward (ทมเฉพาะผปวยยนยน) ทระยะหางระหวางเตยงอยางนอย 1 เมตร

2) กรณอาการรนแรง หรอตองท า aerosol generating procedure ใหเขา AIIR

3) ใหการรกษาดวยยาตานไวรสตามแนวทางการดแลรกษา

ผปวยเขาเกณฑ

ผลการตรวจหา SARS-CoV-2 #ในกรณทท า swab ตอเนอง ใหเปลยนถงมอทกครงหลง swab ผปวยแตละราย ใหพจารณาเปลยนกระจงหนาถาเปอน

1) ใหผปวยใสหนากากอนามย พกรอ ณ บรเวณทจดไว หรอใหรอฟงผลทบานโดยใหค าแนะน าการปฏบตตว หากมขอบงชในการรบไวเปนผปวยใน ใหอยในหองแยกโรคเดยว (single room หรอ isolation room) โดยไมจ าเปนตองเปน AIIR

2) บคลากรสวม PPE ตามความเหมาะสม กรณทวไปใหใช droplet รวมกบ contact precautions [กาวน ถงมอ หนากากอนามย และกระจงกนหนา (face shield)] หากมการท า aerosol generating procedure เชน การเกบตวอยาง nasopharyngeal swab ใหบคลากรสวมชดปองกนแบบ airborne รวมกบ contact precautions [กาวนชนดกนน า ถงมอ หนากากชนด N95 กระจงกนหนา หรอแวนปองกนตา (goggle) และหมวกคลมผม]#

3) ถามขอบงชในการถายภาพรงสปอด (film chest) แนะน าใหเปน portable x-ray 4) ตรวจทางหองปฏบตการพนฐาน พจารณาตามความเหมาะสม (ไมจ าเปนตองใช designated receiving area ใหปฏบตตามมาตรฐานของหองปฏบตการ) 5) การเกบตวอยางสงตรวจหาเชอไวรส SARS-CoV-2

ก) กรณผปวยไมมอาการปอดอกเสบ เกบ nasopharyngeal swab หรอ oropharyngeal swab ในหลอด UTM หรอ VTM (อยางนอย 2 มล.) จ านวน 1 ชด

ข) กรณผปวยมอาการปอดอกเสบ และไมใสทอชวยหายใจ o เกบเสมหะใสใน sterile container จ านวน 1 ขวด หรอ ใสในหลอด UTM หรอ VTM จ านวน 1 ชด o เดกอาย <5 ป หรอผทไมสามารถเกบเสมหะได ใหเกบ nasopharyngeal swab หรอ oropharyngeal swab หรอ suction ใสในหลอด UTM

หรอ VTM จ านวน 1 ชด ค) กรณผปวยมอาการปอดอกเสบ และใสทอชวยหายใจ เกบ tracheal suction ใสในหลอด UTM หรอ VTM จ านวน 1 หลอด

Page 2: ฉบับปรับปรุง วันที่ 1 2563 ส าหรับแพทย์และบุคลากรสาธารณสุข ... · แนวทางเวชปฏิบัติ

แนวทางเวชปฏบต การวนจฉย ดแลรกษา และปองกนการตดเชอในโรงพยาบาล กรณผปวยตดเชอไวรสโคโรนา 2019 (COVID-19) ส าหรบแพทยและบคลากรสาธารณสข โดย คณะท างานดานการรกษาพยาบาลและการปองกนการตดเชอในโรงพยาบาล กรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข รวมกบ คณาจารยผเชยวชาญ จากคณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยตางๆ

(คณะกรรมการก ากบดแลรกษาโควด-19) ฉบบปรบปรง วนท 1 พฤษภาคม พ.ศ. 2563

ฉบบปรบปรง วนท 1 พฤษภาคม พ.ศ. 2563 ส าหรบแพทยและบคลากรสาธารณสข แนวทางเวชปฏบต การวนจฉย ดแลรกษา และปองกนการตดเชอในโรงพยาบาล

กรณโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 (COVID-19)

การรกษา COVID-19 แบงกลมตามอาการไดเปน 4 กรณ ดงน 1. Confirmed case ไมมอาการ (asymptomatic):

- แนะน าใหนอนโรงพยาบาล หรอในสถานทรฐจดให 2-7 วน เมอไมมภาวะแทรกซอน พจารณาใหไปพกตอทโรงพยาบาลเฉพาะ (designated hospital/หอผปวยเฉพาะกจ COVID-19) อยางนอย 14 วน

- ปฏบตตามค าแนะน าการจ าหนายผปวย - ใหดแลรกษาตามอาการ ไมใหยาตานไวรส เนองจากสวนมากหายไดเอง รวมทงอาจไดรบผลขางเคยงจากยา

2. Confirmed case with mild symptoms and no risk factors: (ภาพถายรงสปอดปกต ทไมมภาวะเสยง/โรครวมส าคญ) - แนะน าใหนอนโรงพยาบาล 2-7 วน ดแลรกษาตามอาการ พจารณาใหยา 2 ชนด นาน 5 วน คอ

1) Chloroquine หรอ hydroxychloroquine รวมกบ 2) Darunavir + ritonavir หรอ lopinavir/ritonavir หรอ azithromycin

- เมออาการดขนและผลถายภาพรงสปอดยงคงปกต พจารณาใหไปพกตอทโรงพยาบาลเฉพาะ (designated hospital/หอผปวยเฉพาะกจ COVID-19) อยางนอย 14 วน นบจากวนเรมปวย

- ปฏบตตามค าแนะน าการจ าหนายผปวย - หากภาพถายรงสปอดแยลง (progression of infiltration) ใหพจารณาเพม favipiravir เปนเวลา 5-10 วน

ขนกบอาการทางคลนก 3. Confirmed case with mild symptoms and risk factors:

ภาพถายรงสปอดปกต แตมปจจยเสยง/โรครวมส าคญ ขอใดขอหนงตอไปน ไดแก อายมากกวา 60 ป, โรคปอดอดกน-เรอรง (COPD) รวมโรคปอดเรอรงอนๆ, โรคไตเรอรง (CKD), โรคหวใจและหลอดเลอด รวมโรคหวใจแตก าเนด, โรคหลอด-เลอดสมอง, เบาหวานทควบคมไมได, ภาวะอวน (BMI ≥35 กก./ตร.ม.), ตบแขง, ภาวะภมคมกนต า และ lymphocyte นอยกวา 1,000 เซลล/ลบ.มม. - แนะน าใหใชยาอยางนอย 2 ชนด นาน 5 วน คอ

1) Chloroquine หรอ hydroxychloroquine รวมกบ 2) Darunavir + ritonavir หรอ lopinavir/ritonavir อาจพจารณาใหยาชนดท 3 รวมดวยคอ azithromycin

- หากภาพถายรงสปอดแยลง (progression of infiltration) ใหพจารณาเพม favipiravir เปนเวลา 5-10 วน ขนกบอาการทางคลนก

4. Confirmed case with pneumonia หรอ ถาเอกซเรยปอดปกต แตมอาการ หรออาการแสดง เขาไดกบpneumonia และ SpO2 ท room air นอยกวา 95%: แนะน าใหใชยาอยางนอย 3 ชนด

1) Favipiravir เปนเวลา 5-10 วน ขนกบอาการทางคลนก รวมกบ 2) Chloroquine หรอ hydroxychloroquine เปนเวลา 5-10 วน รวมกบ 3) Darunavir + ritonavir หรอ lopinavir/ritonavir เปนเวลา 5-10 วน อาจพจารณาใหยาชนดท 4 รวมดวยคอ azithromycin เปนเวลา 5 วน

- เลอกใช respiratory support ดวย HFNC กอนใช invasive ventilation - พจารณาใช organ support อนๆ ตามความจ าเปน

Page 3: ฉบับปรับปรุง วันที่ 1 2563 ส าหรับแพทย์และบุคลากรสาธารณสุข ... · แนวทางเวชปฏิบัติ

แนวทางเวชปฏบต การวนจฉย ดแลรกษา และปองกนการตดเชอในโรงพยาบาล กรณผปวยตดเชอไวรสโคโรนา 2019 (COVID-19) ส าหรบแพทยและบคลากรสาธารณสข โดย คณะท างานดานการรกษาพยาบาลและการปองกนการตดเชอในโรงพยาบาล กรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข รวมกบ คณาจารยผเชยวชาญ จากคณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยตางๆ

(คณะกรรมการก ากบดแลรกษาโควด-19) ฉบบปรบปรง วนท 1 พฤษภาคม พ.ศ. 2563

ฉบบปรบปรง วนท 1 พฤษภาคม พ.ศ. 2563 ส าหรบแพทยและบคลากรสาธารณสข แนวทางเวชปฏบต การวนจฉย ดแลรกษา และปองกนการตดเชอในโรงพยาบาล

กรณโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 (COVID-19)

การรกษา COVID-19 ในผปวยเดก 1. Confirmed case with mild symptoms and no risk factors

ทไมมปจจยเสยง/โรครวมส าคญ และภาพถายรงสปอดปกต แนะน าใหดแลรกษาตามอาการ และพจารณาใหยา 2 ชนดรวมกน คอ chloroquine หรอ hydroxychloroquine รวมกบ darunavir + ritonavir หรอ lopinavir/ritonavir หรอ azithromycin นาน 5 วน

2. Confirmed case with mild symptoms and risk factors ทมปจจยเสยง/โรครวมส าคญ (อายนอยกวา 5 ป และภาวะอนๆ เหมอนเกณฑในผใหญ) แนะน าใหยาอยางนอย 2 ชนด นาน 5 วน ไดแก

- Chloroquine หรอ hydroxychloroquine รวมกบ - Darunavir + ritonavir (ถาอายมากกวา 3 ป) หรอ lopinavir/ritonavir (ถาอายนอยกวา 3 ป)

อาจพจารณาใหยาชนดท 3 รวมดวยคอ azithromycin 3. Confirmed case with pneumonia หรอ

ผปวยมอาการ หรอ อาการแสดง เขาไดกบปอดบวมโดยไมพบรอยโรคแตม SpO2 ท room air นอยกวา 95% แนะน าใหยาอยางนอย 3 ชนดคอ favipiravir เปนเวลา 5-10 วน และยาอก 2 ชนดตามขอ 2 เปนเวลา 5-10 วน อาจพจารณาใหยาชนดท 4 รวมดวยคอ azithromycin เปนเวลา 5 วน

ค าแนะน าอนๆ

- ผปวยทได darunavir + ritonavir หรอ lopinavir/ritonavir พจารณาตรวจ anti-HIV กอนใหยา และระวงผลขางเคยงทพบบอย คอ ทองเสย คลนไส และตบอกเสบ รวมถงตรวจสอบ drug-drug interaction ของยาทไดรวมกน

- ผปวยทได darunavir + ritonavir หรอ lopinavir/ritonavir นานกวา 5 วน รวมกบ azithromycin ใหพจารณาท า EKG วนท 5 ถาม QTc >480 msec ใหพจารณาหยด darunavir + ritonavir หรอ lopinavir/ritonavir หรอ azithromycin หรอแกไขภาวะอนทท าใหเกด QTc prolongation

- การใช favipiravir ในหญงตงครรภ มโอกาสเกด teratogenic effect ควรระวงในการใช และตองใหค าแนะน าเพอใหผปวยรวมตดสนใจ

- หากสงสยมการตดเชอ SARS-CoV-2 รวมกบเชออน พจารณาใหยาตานจลชพอนรวมดวย ตามความเหมาะสม

- ไมแนะน าใหใช steroid ในการรกษา COVID-19 ยกเวนการใชตามขอบงชอนๆ เชน ARDS ใหพจารณาตามดลยพนจของแพทย

- สตรยาทแนะน าในแนวทางเวชปฏบตฯ น ก าหนดขนจากหลกฐานเทาทมในชวงระยะแรกของการระบาดวาอาจจะมประโยชน ซงยงไมมงานวจยแบบ randomized control trials ทรบรองยาชนดใดๆ ดงนน แพทยควรตดตามผลการรกษาอยางใกลชดและพรอมทจะปรบเปลยนการรกษา ขอแนะน าการรกษาจะมการปรบเปลยนไปตามขอมลทมเพมขนในระยะตอไป

Page 4: ฉบับปรับปรุง วันที่ 1 2563 ส าหรับแพทย์และบุคลากรสาธารณสุข ... · แนวทางเวชปฏิบัติ

แนวทางเวชปฏบต การวนจฉย ดแลรกษา และปองกนการตดเชอในโรงพยาบาล กรณผปวยตดเชอไวรสโคโรนา 2019 (COVID-19) ส าหรบแพทยและบคลากรสาธารณสข โดย คณะท างานดานการรกษาพยาบาลและการปองกนการตดเชอในโรงพยาบาล กรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข รวมกบ คณาจารยผเชยวชาญ จากคณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยตางๆ

(คณะกรรมการก ากบดแลรกษาโควด-19) ฉบบปรบปรง วนท 1 พฤษภาคม พ.ศ. 2563

ฉบบปรบปรง วนท 1 พฤษภาคม พ.ศ. 2563 ส าหรบแพทยและบคลากรสาธารณสข แนวทางเวชปฏบต การวนจฉย ดแลรกษา และปองกนการตดเชอในโรงพยาบาล

กรณโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 (COVID-19)

ตารางท 1 ขนาดยารกษา COVID-19 ทแนะน าในผใหญและเดก

ยา/ขนาดยาในผใหญ ขนาดยาในผปวยเดก ขอควรระวง/ผลขางเคยงทพบบอย Favipiravir (200 mg/tab) วนท 1: 8 เมด วนละ 2 ครง วนตอมา: 3 เมด วนละ 2 ครง ถา BMI ≥35 กก./ตร.ม. วนท 1: 60 mg/kg/day (แบงใหวนละ 2 ครง) วนตอมา: 20 mg/kg/day (แบงใหวนละ 2 ครง)

วนท 1: 30 mg/kg/dose วนละ 2 ครง วนตอมา: 10 mg/kg/dose วนละ 2 ครง

- มโอกาสเกด teratogenic effect ควรระวงการใชในหญงมครรภหรอ ผทอาจตงครรภ และตองใหค าแนะน าเพอใหผปวยรวมตดสนใจ

- อาจมผลตอการสรางเมดเลอดแดง และการท างานของตบ

Darunavir (DRV) (600 mg/tab) กนรวมกบ ritonavir (RTV) (100 mg/tab) DRV และ RTV อยางละ 1 เมด ทก 12 ชวโมง

ขนาดยาตอครงตามน าหนกตว 12-15 กโลกรม DRV 300 mg + RTV 50 mg

วนละ 2 ครง 15-30 กโลกรม DRV 450 mg + RTV 100 mg เชา

และ DRV 300 mg + RTV 100 mg เยน

30-40 กโลกรม DRV 450 mg + RTV 100 mg วนละ 2 ครง

40 กโลกรมขนไป ขนาดยาเชนเดยวกบผใหญ

- ไมควรใชยานในเดกอายนอยกวา 3 ป หรอน าหนกนอยกวา 10 กโลกรม

- อาจท าใหทองเสย คลนไสอาเจยน มผนขน - ควรกนพรอมอาหาร

Lopinavir/ritonavir (LPV/r) (เมด 200/50 mg/tab, น า 80/20 mg/mL) 2 เมด ทก 12 ชวโมง

อาย 2 สปดาห-1 ป 300/75 mg/m2/dose วนละ 2 ครง อาย 1-18 ป 230/57.5 mg/m2/dose วนละ 2 ครง ขนาดยาชนดเมดตามน าหนกตว 15-25 กโลกรม 200/50 mg วนละ 2 ครง 25-35 กโลกรม 300/75 mg วนละ 2 ครง 35 กโลกรมขนไป 400/100 mg วนละ 2 ครง

- อาจท าใหทองเสย คลนไสอาเจยน - ยาน าตองแชเยน และควรกนพรอมอาหารเพอชวยการดด

ซม ยาเมดกนไมจ าเปนตองกนพรอมอาหาร - อาจท าใหหวใจเตนผดจงหวะแบบ QT prolongation - อาจท าใหตบอกเสบ หรอตบออนอกเสบได (พบนอย)

Chloroquine (250 mg/tab เทากบ chloroquine base 150 mg/tab) 2 เมด วนละ 2 ครง

8.3 mg/kg/dose (เทากบ chloroquine base 5 mg/kg/dose) วนละ 2 ครง

- อาจท าใหหวใจเตนผดจงหวะแบบ QT prolongation, Torsardes de Pointes, Atrioventricular block ควรตรวจ EKG, ตรวจ Serum K และ Mg กอนสงยา อาจท าใหคลนไสอาเจยน ทองเสย และเกดผนคนตาม ตวได

- ควรตรวจภาวะ G6PD deficiency ดวย* - ควรกนพรอมอาหาร

Hydroxychloroquine (200 mg/tab เทากบ chloroquine base 155 mg/tab) วนท 1: 3 เมด วนละ 2 ครง วนตอมา: 2 เมด วนละ 2 ครง

วนท 1: 10 mg/kg/dose (เทากบ chloroquine base 7.8 mg/kg/dose) วนละ 2 ครง

วนตอมา: 6.5 mg/kg/dose (เทากบ chloroquine base 5 mg/kg/dose) วนละ 2 ครง

- ผลขางเคยง คลนไสอาเจยน ปวดแนนทอง ทองเสย คนตามตว ผนลกษณะไมจ าเพาะ ผวหนงคล าขน

- ควรตรวจภาวะ G6PD deficiency ดวย* - ควรกนพรอมอาหาร

Azithromycin (250 mg/tab, 200 mg/tsp) วนท 1: 2 เมด วนละ 1 ครง วนท 2-5: 1 เมด วนละ 1 ครง

วนท 1: 10 mg/kg/dose วนละ 1 ครง วนท 2-5: 5 mg/kg/dose วนละ 1 ครง

- ถาเปนชนดเมด ใหกนกอนอาหารอยางนอย 1 ชวโมง หรอหลงอาหาร 2 ชวโมง

- ถาเปนชนดเมดและชนดน าใหกนพรอมหรอไมพรอมอาหารกได

- ผลขางเคยง คอ ปวดทอง คลนไส อาเจยน อจจาระเหลว ทองเสย ทองอด

- ระมดระวงการใชกบยาทท าใหเกด QT prolongation - ใหใชยาดวยความระมดระวงในผปวยทเปนโรคตบ

(significant hepatic disease)

*หากพบวามภาวะ G6PD deficiency ยงสามารถใหยา chloroquine หรอ hydroxychloroquine ได แตใหสงเกตอาการอยางใกลชด จากประสบการณการใชยา chloroquine รกษามาลาเรยในผปวย G6PD deficiency ในประเทศไทย พบปญหา hemolytic anemia นอยกวารอยละ 1

Page 5: ฉบับปรับปรุง วันที่ 1 2563 ส าหรับแพทย์และบุคลากรสาธารณสุข ... · แนวทางเวชปฏิบัติ

แนวทางเวชปฏบต การวนจฉย ดแลรกษา และปองกนการตดเชอในโรงพยาบาล กรณผปวยตดเชอไวรสโคโรนา 2019 (COVID-19) ส าหรบแพทยและบคลากรสาธารณสข โดย คณะท างานดานการรกษาพยาบาลและการปองกนการตดเชอในโรงพยาบาล กรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข รวมกบ คณาจารยผเชยวชาญ จากคณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยตางๆ

(คณะกรรมการก ากบดแลรกษาโควด-19) ฉบบปรบปรง วนท 1 พฤษภาคม พ.ศ. 2563

ฉบบปรบปรง วนท 1 พฤษภาคม พ.ศ. 2563 ส าหรบแพทยและบคลากรสาธารณสข แนวทางเวชปฏบต การวนจฉย ดแลรกษา และปองกนการตดเชอในโรงพยาบาล

กรณโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 (COVID-19)

ค าแนะน าในการสงตอผปวย COVID-19 หากผปวยมอาการรนแรงเกนกวาทโรงพยาบาลตนทางจะดแลได ควรสงตอไปยงโรงพยาบาลแมขายทศกยภาพสงกวา โรงพยาบาลตนทาง ควรประสานการสงตอผปวยในระยะเรมแรก

พจารณาจาก SpO2 ท room air <95% Rapid progressive pneumonia ใน 48 ชวโมง หลงรบรกษา

ตารางท 2 ระดบโรงพยาบาลในการรบผปวย ผปวย COVID-19 โรงพยาบาล อาการดขน

1) Confirmed case ทไมมอาการ (asymptomatic) โรงพยาบาลทกระดบ โรงพยาบาล/hospitel

2) Confirmed case with mild symptoms และภาพถายรงสปอดปกต ทไมมภาวะเสยง/โรครวมส าคญ

โรงพยาบาลระดบ F1, M1, M2, S, A

โรงพยาบาล/hospitel

3) Confirmed case with mild symptoms และภาพถายรงสปอดปกต แตมปจจยเสยง/โรครวมส าคญ

โรงพยาบาลระดบ M1, S, A, A+

อยโรงพยาบาล จนจ าหนาย

4) Confirmed case with pneumonia หรอม SpO2 ท room air นอยกวา 95%

โรงพยาบาลระดบ M1, S, A, A+

อยโรงพยาบาล จนจ าหนาย

การจ าหนายผปวยออกจากโรงพยาบาล กรณ mild case 1) พกในโรงพยาบาล 2-7 วน หรอนานกวาขนกบอาการและความรนแรงของโรค 2) เกณฑการพจารณาจ าหนายผปวย

a) ผปวยทมอาการดขนและผลถายภาพรงสปอดไมแยลง b) อณหภมไมเกน 37.8°C ตอเนอง 48 ชวโมง c) Respiratory rate ไมเกน 20 ครง/นาท d) SpO2 at room air 95% ขนไป ขณะพก

3) ยายไปหอผปวยเฉพาะกจ COVID-19 หรอโรงพยาบาลทรฐจดให (designated hospital/hospitel) จนครบ 14 วน หากสภาพแวดลอมของบานหรอทพกอาศยไมเอออ านวยตอการแยกตวจากผอน อาจจะใหพกใน designated hospital/hospitel จนครบ 30 วนนบจากเรมปวย เมอกลบบานแลวใหปฏบตตาม ค าแนะน าการปฏบตตนเมอกลบบานขางทายเอกสารน

4) เมออาการดขน แพทยจ าหนายผปวยได โดยไมตองท า swab ซ า 5) หลงจากออกจากโรงพยาบาลแลว หากมอาการใหพจารณาตรวจหาสาเหต และใหการรกษาตามความเหมาะสม

การจ าหนายจาก hospitel 1) ผปวยพกใน designated hospital/hospitel จนครบ 14 หรอ 30 วน นบจากวนเรมปวย ตามความเหมาะสม 2) ถาใหพกใน designated hospital/hospitel 14 วนแลวใหกลบบาน ใหพกฟนทบาน จนครบ 30 วน โดยนบจาก

วนเรมปวย ระหวางนใหปฏบตตนตามค าแนะน าเมอกลบบาน (home Isolation) 3) แนะน าใหสวมหนากากอนามย และระมดระวงสขอนามย 4) ออกจาก hospitel ได โดยไมตองท า swab ซ ากอนจ าหนาย 5) หลงจากออกจาก designated hospital/hospitel แลว ไมจ าเปนตองท า swab ซ า ถาไมมอาการ หากมอาการ

ใหพจารณาตรวจหาสาเหตอนๆ และพจารณาใหการรกษาตามความเหมาะสม

หมายเหต ในกรณทผปวยขอใบรบรองแพทย ระบ..ผปวยรายน อาการดขนหายปวยจากโรคโควด-19 ……โดยพจารณาจากอาการเปนหลก

Page 6: ฉบับปรับปรุง วันที่ 1 2563 ส าหรับแพทย์และบุคลากรสาธารณสุข ... · แนวทางเวชปฏิบัติ

แนวทางเวชปฏบต การวนจฉย ดแลรกษา และปองกนการตดเชอในโรงพยาบาล กรณผปวยตดเชอไวรสโคโรนา 2019 (COVID-19) ส าหรบแพทยและบคลากรสาธารณสข โดย คณะท างานดานการรกษาพยาบาลและการปองกนการตดเชอในโรงพยาบาล กรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข รวมกบ คณาจารยผเชยวชาญ จากคณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยตางๆ

(คณะกรรมการก ากบดแลรกษาโควด-19) ฉบบปรบปรง วนท 1 พฤษภาคม พ.ศ. 2563

ฉบบปรบปรง วนท 1 พฤษภาคม พ.ศ. 2563 ส าหรบแพทยและบคลากรสาธารณสข แนวทางเวชปฏบต การวนจฉย ดแลรกษา และปองกนการตดเชอในโรงพยาบาล

กรณโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 (COVID-19)

ค าแนะน าการปฏบตตวส าหรบผปวย COVID-19 หลงแพทยจ าหนายใหกลบไปพกฟนทบาน

ผปวยโควด-19 สวนใหญมอาการไมรนแรงอาจอยโรงพยาบาลเพยงระยะสนๆ แลวไปพกฟนตอทสถานพกฟน ผปวยทมอาการเลกนอยจะคอยๆ ดขนจนหายสนท แตในชวงปลายสปดาหแรก ผปวยบางรายอาจมอาการมากขนได ผปวยทมอาการนอยหรอ อาการ ดขนแลวนน อาจจะยงตรวจพบสารพนธกรรมของเชอไวรสทเปนสาเหตของโควด-19 ในน ามก น าลายของผปวยไดเปนเวลานาน อาจจะนานถง 50 วน แตมการศกษาพบเชอทมชวตอยเพยงประมาณ 8 วน ดงนนสารพนธกรรมทตรวจพบ อาจเปนเพยงซากพนธกรรมทหลงเหลอทรางกายยงก าจดไมหมด นอกจากนการตรวจพบสารพนธกรรมไดหรอไมได ยงอยทคณภาพของตวอยางทเกบดวย

ดงนนในแนวทางเวชปฏบตฯ COVID-19 น จะระบวาไมตองท า swab กอนอนญาตใหผปวยออกจากสถานพยาบาล เพราะไมมผลเปลยนแปลงการรกษา และการพบเชอมไดหมายความวาจะสามารถแพรเชอตอได ทงนแพทยผรกษาจะพจารณาจากอาการเปนหลก และคาดวาหากใหการรกษาผปวยไวในสถานพยาบาลประมาณ 2 สปดาหหลงจากเรมปวย และใหกลบไปพกทสถานพกฟนทเหมาะสม จนครบ 30 วนนบจากเรมปวยแลว เพอใหรางกายไดพกฟน สามารถสรางภมตานทานไดเตมทจะมความปลอดภยและไมเสยงตอการแพรเชอ สามารถด ารงชวตไดตามปกต โดยปฏบตตนในการปองกนการตดเชอเหมอนประชาชนทวไป จนกวาจะควบคมการแพรระบาดของโรคไดอยางมนใจ คอ

1. การดแลสขอนามย ใหสวมหนากากอนามยหรอหนากากผา เมอตองอยรวมกบผอน 2. ลางมอดวยสบและน าเปนประจ า โดยเฉพาะหลงจากถายปสสาวะหรออจจาระหรอถมอดวยเจลแอลกอฮอล กอนและหลง

สมผสจดเสยงทมผอนในบานใชรวมกน เชน ลกบดประต ราวบนได มอจบตเยน เปนตน 3. ไมใชอปกรณรบประทานอาหารและแกวน ารวมกบผอน 4. ดมน าสะอาดใหเพยงพอ รบประทานอาหารใหครบถวนตามหลกโภชนาการ

กรณทผปวยกลบบานกอน 30 วน หลงจากเรมปวย ใหปฏบตตวดงน 1. หลกเลยงการอยใกลชดกบบคคลอนในทพกอาศย โดยเฉพาะผสงอาย เดกเลก ผปวยโรคเรอรงตางๆ ควรสวมหนากาก

อนามยตลอดเวลาหากยงมอาการไอจาม 2. หากจ าเปนตองเขาใกลผอนตองสวมหนากากอนามยและอยหางอยางนอย 1 เมตร 3. ในกรณทเปนมารดาใหนมบตร ยงสามารถใหนมบตรได เนองจากไมพบเชอในน านม มารดาควรสวมหนากากอนามยและ

ลางมออยางเครงครดทกครงกอนสมผสทารกหรอใหนมบตร 4. แยกสงของสวนตว ไมใชรวมกบผอน เชน จาน ชาม ชอนสอม แกวน า ผาเชดตว โทรศพท คอมพวเตอร 5. ไมรวมรบประทานอาหารกบผอน ควรแยกรบประทานคนเดยว 6. แยกซกเสอผา ผาปเตยง หรอผาขนหน ฯลฯ ดวยน าและสบหรอผงซกฟอก 7. แยกถงขยะของตนตางหาก ผกปากถงใหสนทกอนทงรวมกบขยะทวไปหลงจากนนตองลางมอดวยน าและสบทกครง 8. ใชหองน าแยกจากผอน หากจ าเปนตองใชหองน ารวมกน ใหใชเปนคนสดทาย ใหปดฝาชกโครกกอนกดน าท าความสะอาด 9. ระหวางการแยกตว ควรท าความสะอาดพนททพกและวสดอปกรณทมการสมผสบอยๆ ไดแก เครองเรอน เครองใช

(เชน เตยง โตะ เกาอ โทรศพทบาน) ดวยน าและผงซกฟอกอยางเหมาะสมกบวสดอปกรณนนๆ 10. นอนพกผอนมากๆ ในหองทอากาศไมเยนเกนไปและมอากาศถายเทสะดวก 11. หากมอาการปวยเกดขนใหมหรออาการเดมมากขน เชน ไขสง ไอมาก เหนอย แนนหนาอก หอบ หายใจไมสะดวก

เบออาหาร ใหรบโทรศพทตดตอสถานพยาบาล หากตองเดนทางมาสถานพยาบาล ไมใชรถหรอเรอสาธารณะ แนะน า ใหใชรถยนตสวนตวและใหเปดหนาตางรถยนตไวเสมอหรอขอรถพยาบาลมารบ หลงจากครบ 30 วนนบจากเรมปวย สามารถกลบเขาท างานและอยรวมกบผอนไดตามปกต โดยตองรกษาสขอนามย สวนบคคลเชนเดยวกบคนทวไปเพอปองกนการตดเชอซ า หากมขอสงสยใดๆ สามารถโทรสอบถามไดทโรงพยาบาลททานไปรบการรกษา หรอสายดวน 1422 หรอ 1668