Embed Size (px)
Citation preview
ธรรมบรรณาการ | FREE COPY
ฉบบท 5 | พฤษภาคม 2554 www.sdsweb.org
‘วสาขปณม’
ภาพเขยนสน�ามน
ฝมอ จกรพนธ โปษยกฤต ศลปนแหงชาต
โดยไดรบอนญาตจากมลนธจกรพนธ โปษยกฤต
สงวนลขสทธ
issue
5 |
May
201
1
B
ไมรอรยสจ ไมไดเปนสมณะ
ภกษ ท. ! สมณะหรอพราหมณพวกใด ไมรจกตามทเปนจรงวา ทกขเปนเชนนๆ,
ไมรจกตามทเปนจรงวา เหตใหเกดทกขเปนเชนน ๆ , ไมรจกตามทเปนจรงวา ความ
ดบสนทแหงทกขเปนเชนนๆ , ไมรจกตามทเปนจรงวา ขอปฏบตเครองใหถงความดบ
สนทแหงทกขเปนเชนนๆ; ภกษ ท. ! สมณะหรอพราหมณพวกนน ทงทถกสมมตวา
เปนสมณะ ในบรรดาสมณะทงหลายกตาม, ทงทถกสมมตวาเปนพราหมณในบรรดา
พราหมณทงหลายกตาม, กหาเปนสมณะหรอพราหมณไปไดไม, หาไดท�าใหแจงซง
ประโยชนแหงความเปนสมณะ หรอประโยชนแหงความเปนพราหมณ ดวยปญญา
อนยงเอง ในทฏธรรมน เขาถงแลวแลอยไม.
จากหนงสอ ขมทรพยจากพระโอษฐ (หนา 57)
การรอรยสจรบดวนกวาการดบไฟทไหมอยบนศรษะ
ภกษ ท.! เมอไฟลกโพลงๆ อยทเสอผากด ทศรษะกด บคคลนนควรจะท�าอยางไร?
“ขาแตพระองคผเจรญ! เมอไฟลกโพลงๆ อยทเสอผากด ทศรษะกด, เพอจะ
ดบเสยซงไฟ ทเสอผากด ทศรษะกด สงทบคคลนนพงกระท�าโดยยงกคอ ฉนทะ
วายามะ อสสาหะ อสโสฬห อปปฏวาน สต และสมปชญญะ (เพอจะดบไฟนนเสย).”
ภกษ ท.! (แมกระนนกด) วญญชนจะไมใสใจ จะไมเอาใจใสกบเสอผากด ศรษะ
กดทไฟก�าลงลกโพลงอย; แตจะรสกวาสงทควรกระท�าโดยยงกคอฉนทะ วายามะ
อสสาหะ อสโสฬห (ขะมกเขมน) อปปฏวาน (ไมถอยหลง) สตและสมปชญญะ เพอ
รเฉพาะตามเปนจรง ซงอรยสจทงสทตนยงไมรเฉพาะ. อรยสจสอยางไรเลา? สอยาง
คอ อรยสจคอทกข อรยสจคอเหตใหเกดขนแหงทกข อรยสจคอความดบไมเหลอ
แหงทกข อรยสจคอทางด�าเนนใหถงความดบไมเหลอแหงทกข.
ภกษ ท.! เพราะเหตนน ในเรองน เธอพงประกอบโยคกรรมอนเปนเครองกระ
ท�าใหรวา “ทกข เปนอยางน, เหตใหเกดขนแหงทกข เปนอยางน, ความดบไมเหลอ
แหงทกข เปนอยางน, ทางด�าเนนใหถงความดบไมเหลอแหงทกข เปนอยางน” ดงน.
จากหนงสอ อรยสจจากพระโอษฐ ภาคตน (หนา 98)
เหตทท�าใหไดพระนามวา ‘อรหนตสมมาสมพทธะ’
ภกษ ท.! ความจรงอนประเสรฐสอยางเหลาน มอย. สอยางเหลาไหนเลา?
สอยาง คอ ความจรงอนประเสรฐ คอทกข; ความจรงอนประเสรฐ คอเหตใหเกด
ทกข; ความจรงอนประเสรฐ คอความดบไมเหลอแหงทกข; ความจรงอนประเสรฐ
คอทางด�าเนนใหถงความดบไมเหลอแหงทกข; นแล ความจรงอนประเสรฐสอยาง.
ภกษ ท.! เพราะไดตรสรตามความเปนจรง ซงความจรงอนประเสรฐสอยาง
เหลานแล ตถาคตจงมนามวา ‘อรหนตสมมาสมพทธะ’ ดงน.
ภกษ ท.! เพราะเหตนน ในกรณน พวกเธอ ท. พงกระท�าความเพยรเพอใหร
วา “น ทกข; น เหตใหเกดทกข; น ความดบไมหลอแหงทกข; น ทางด�าเนนใหถง
ความดบไมเหลอแหงทกข” ดงนแล
จากหนงสอ พทธประวตจากพระโอษฐ (หนา 205-206)
ความเรารอนเพราะไมรจกอรยสจ
ดกอนภกษทงหลาย! กสมณะหรอพราหมณเหลาใดเหลาหนง ยอมไมรชดตาม
ความเปนจรงวา “ทกข เปนอยางนๆ”; วา “เหตใหเกดขนแหงทกข เปนอยางนๆ”;
วา “ความดบไมเหลอแหงทกข เปนอยางนๆ”; วา “ขอปฏบตเครองท�าสตวให
ลถงความดบไมเหลอแหงทกข เปนอยางนๆ”; สมณพราหมณเหลานนยอมยนด
ยงในสงขารทงหลาย อนเปนไปพรอมเพอชาตชรามรณะ โสกะปรเทวะ-ทกขะ
โทมนสอปายาส; สมณพราหมณเหลานน ครนยนดยงในสงขารทงหลาย เชนนน
แลว, ยอมปรงแตงซงสงขารทงหลายอนเปนไปพรอมเพอชาตชรามรณะ โสกะ
ปรเทวะ-ทกขะโทมนสอปายาส; สมณพราหมณทงหลายเหลานน ครนปรงแตง
ซงสงขารทงหลายเชนนนแลว, ยอมเรารอนเพราะความเรารอนแหงชาต (ความ
เกด) บาง; ยอมเรารอนเพราะความเรารอนแหงชราบาง, ยอมเรารอนเพราะความ
เรารอนแหงมรณะบาง, ยอมเรารอนเพราะความเรารอนแหงโสกะปรเทวะทกขะ
โทมนสอปายาสบาง: เรากลาววา “สมณพราหมณเหลานน ยอมไมพนจากชาต
ชรามรณะ โสกะปรเทวะ-ทกขะโทมนสอปายาสทงหลาย คอไมพนจากทกข” ดงน.
จากหนงสอ ปฏจจสมปบาทจากพระโอษฐ (หนา 57)
รอรยสจ จงเปนสมณะได
ภกษ ท.! สมณะหรอพราหมณพวกใด ยอมรจกชดตามทเปนจรงวาทกข เปน
เชนนๆ, รจกตามทเปนจรงวา เหตเกดขนแหงทกข เปนเชนนๆ, รจกตามทเปนจรง
วา ความดบสนทแหงทกข เปนเชนนๆ, รจกชดตามทเปนจรงวา ขอปฏบตเครองให
ถงความดบสนทแหงทกข เปนเชนนๆ ;
ภกษ ท.! สมณะหรอพราหมณพวกนน ถกสมมตวาเปนสมณะในบรรดาสมณะ
ทงหลายกตาม, ถกสมมตวาเปนพราหมณในบรรดาพราหมณทงหลายกตาม, กเปน
สมณะหรอเปนพราหมณไดแท และไดท�าใหแจงซงประโยชนแหงความเปนสมณะ
หรอประโยชนแหงความเปนพราหมณ ดวยปญญาอนยงเอง ในทฏฐธรรมน เขาถง
แลวแลเปนอย.
จากหนงสอ ขมทรพยจากพระโอษฐ (หนา 72)
การเรยนปรยตไมใชการรอรยสจ
การเรยนปรยตมใชการรอรยสจ ภกษ ท.! บคคลเปรยบดวยเมฆฝนสจ�าพวก เหลา
นมอย หาไดอยในโลก. สอยางไรเลา? สคอบคคลเปรยบเหมอนเมฆฝนทค�ารามแลว
ไมตก 1 ทตกแตไมค�าราม 1 ทงไมค�ารามและไมตก 1 ทงค�ารามทงตก 1.
ภกษ ท.! บคคลบางคนในกรณน เลาเรยนธรรม คอ สตตะ เคยยะ เวยยากรณะ
คาถา อทาน อตวตตกะ ชาตกะ อพภตธมมะ เวทลละ แตเขาไมรตามทเปนจรง
วา “ทกขเปนอยางนๆ, ทกขสมทยเปนอยางนๆ, ทกขนโรธเปนอยางนๆ, ทกขนโรธ
คามนปฏปทาเปนอยางนๆ” ดงน :
ภกษ ท.! เราเรยกบคคลนวา เปรยบดวยเมฆฝนทค�ารามแลวไมตก.
ภกษ ท.! บคคลบางคนในกรณน ไมไดเลาเรยนธรรม คอ สตตะ เคยยะ เวยยา-
กรณะ คาถา อทาน อตวตตกะ ชาตกะ อพภตธมมะ เวทลละ แตเขารชดตามเปน
จรงวา “ทกขเปนอยางนๆ, ทกขสมทยเปนอยางนๆ, ทกขนโรธเปนอยางนๆ, ทกข
นโรธคามนปฏปทาเปนอยางนๆ” ดงน :
ภกษ ท.! เราเรยกบคคลนวา เปรยบดวยเมฆฝนทตกแตไมค�าราม.
ภกษ ท.! บคคลบางคนในกรณน ไมไดเลาเรยนธรรม คอ สตตะ เคยยะ เวยยา-
กรณะ คาถา อทาน อตวตตกะ ชาตกะ อพภตธมมะ เวทลละ และไมรชดตามเปน
จรงวา “ทกขเปนอยางนๆ, ทกขสมทยเปนอยางนๆ, ทกขนโรธเปนอยางนๆ, ทกข
นโรธคามนปฏปทาเปนอยางนๆ” ดงน:
ภกษ ท.! เราเรยกบคคลนวา เปรยบดวยเมฆฝนททงไมค�ารามและไมตก.
ภกษ ท.! บคคลบางคนในกรณน เลาเรยนธรรม คอ สตตะ เคยยะ เวยยากรณะ
คาถา อทาน อตวตตกะ ชาตกะ อพภตธมมะ เวทลละ ดวย; และเขารชดตามเปน
จรงวา “ทกขเปนอยางนๆ, ทกขสมทยเปนอยางนๆ, ทกขนโรธเปนอยางนๆ, ทกข
นโรธคามนปฏปทาเปนอยางนๆ” ดงนดวย:
ภกษ ท.! เราเรยกบคคลนวาเปรยบดวยเมฆฝนททงค�ารามทงตก.
จากหนงสอ อรยสจจากพระโอษฐ ภาคปลาย (หนา 1497)
ธรรมะ
จากพระโอษฐ
ฉบบท 5
| พฤาภ
าคม 2
554
C
‘สมเดจพระสมมาสมพทธเจาประทบเหนอปทมบลลงก’
ภาพเขยนสน�า
ฝมอ จกรพนธ โปษยกฤต ศลปนแหงชาต
โดยไดรบอนญาตจากมลนธจกรพนธ โปษยกฤต
สงวนลขสทธ
issue
5 |
May
201
1
D
ความส�าคญของวนวสาขบชา
บรรดาวนส�าคญทางพระพทธศาสนา ประเภทร�าลกถงเหตการณและบคคลส�าคญในอดต วนวสาขบชา
นบวาเปนวนส�าคญทสด ทงในแงทเปนวนเกาแก มมาแตโบราณ และในแงทเปนสากล คอเปนทยอมรบอยาง
กวางขวาง มการจดงานฉลองกนทวไปในประเทศทงหลายทนบถอพระพทธศาสนา
วาถงเฉพาะในประเทศไทย การจดงานฉลองวนวสาขบชา คงจะไดมมาตงแตสมยสโขทย โดยอาจจะ
สบมาจากการตดตอกบลงกาทวป ทมงานวสาขบชามานานแลว และหนงสอเรองนางนพมาศ กเลาเรองพธ
วนวสาขบชาในกรงสโขทยไวดวย ในสมยอยธยากเขาใจวามการฉลองใหญ ทงงานหลวงงานราษฎร ตลอด
3 วน 3 คน ครนกรงแตกแลว ประเพณจงเสอมทรามไป จนมการฟนฟขนใหมในรชกาลท 2 แหงกรง
รตนโกสนทร โดยมพระราชโองการ เมอ จ.ศ. 1179 (พ.ศ. 2360) ก�าหนดใหมงานสมโภชประจ�าปเปนการ
ใหญยงกวางานใดๆ อน
ความในพระราชก�าหนดพธวสาขบชา จ.ศ. 1179 วา ทรงมพระทยปรารถนาจะบ�าเพญพระราชกศลใหม
ผลวเศษยงกวาทไดทรงกระท�ามา จงมพระราชปจฉาถามคณะสงฆมสมเดจพระสงฆราช (ม) เปนประธาน ซง
ไดถวายพระพรถงโบราณราชประเพณงานวสาขบชา ดงสมยพระเจาภาตกราชแหงลงกาทวป (ประมาณ พ.ศ.
420 ตามคมภรมหาวงส พงศาวดารลงกาเลาไว) เปนเหตใหทรงมพระราชโองการก�าหนดวนพธวสาขบชา
นกขตฤกษใหญครงละ 3 วน สบมา
อยางไรกตาม ครนกาลลวงนานมา สภาพสงคมเปลยนแปลงไป งานวนวสาขบชากคอยซบเซาลงอก
โดยล�าดบ
ในรชกาลท 4 คอประมาณ 100 ปเศษลวงแลว เมอประชาชนยงยดมนในประเพณดอย พระบาท
สมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว ไดทรงพระราชด�ารถงความส�าคญของการประชมใหญแหงพระมหาสาวก
ของพระพทธเจา ทเรยกวาจาตรงคสนนบาต จงไดทรงจดงานวนมาฆบชาขนเปนครงแรก ท�าใหมวนส�าคญ
ทางพระพทธศาสนาเพมขนอกวนหนง
เวลาลวงมาอกนานจนถง พ.ศ. 2500 มการจดงานฉลอง 25 พทธศตวรรษ เปนงานสมโภชครงยงใหญ
หลงเสรจงานแลว คณะสงฆไทยครงนน ไดประชมกนมมตวา วนเพญเดอน 8 ทพระพทธเจาทรงแสดง
ปฐมเทศนาโปรดพระเบญจวคคย เปนวนทส�าคญมาก เพราะเปนการประดษฐานพระพทธศาสนา สมควร
จดขนเปนวนส�าคญทมการเฉลมฉลองเปนพทธบชาอกวนหนง วนอาสาฬหบชา จงไดเกดมขนตงแต พ.ศ.
2501 เปนตนมา
นอกจากน ยงมวนส�าคญประเภทบชาอกวนหนง คอวนอฏฐมบชา ตรงกบแรม 8 ค�า เดอน 6 เปนวนท
ระลกงานถวายพระเพลงพระบรมสรระของพระพทธเจา วนอฏฐมบชาน แมวาคงจะไดมมาแตโบราณใกล
เคยงกบวนวสาขบชา แตไมมประวตเดนชด ทงไมเปนทรจกกนอยางกวางขวาง และในปจจบนกไมจดเขา
เปนวนส�าคญในทางราชการ จงไมจ�าตองน�ามาเปรยบเทยบดวย
สวนในวงการพระพทธศาสนาระหวางประเทศ วนส�าคญทรจกกนทวไปมเพยงวนเดยวคอ วนวสาขบชา
แมวาการค�านวณวนเวลาและการเรยกชอวนจะแตกตางกนไปบาง เชน ประเทศพทธศาสนาในอาเซย
ตะวนออกเฉยงใต จดงานตามปฏทนจนทรคตในวนเพญเดอน 6 แตชาวพทธญปนจดงานฉลองวนประสต
พระพทธเจาตามปฏทนสรยคตในวนท 8 เมษายน คนไทยเรยก วสาขบชา คนลงกาเรยกเพยนไปวา วสค
หรอ วซค (Vesak หรอ Wesak) ดงนเปนตน แตสาระส�าคญของงานกคงเปนอนหนงอนเดยวกน
ปจจบนในวงการพระพทธศาสนาระหวางประเทศ ไดมการพยายามชกชวนใหชาวพทธทกประเทศจดงาน
วนวสาขบชา พรอมตรงในวนเดยวกนคอ ในวนขน 15 ค�า เดอน 6 และเรยกชอวนนนวา ‘The Buddha Day’
วนวสาขบชา เปนประสต ตรสร และปรนพพานของพระพทธเจา เปนวนทเกยวของกบพระบรมศาสดา
ผทรงประดษฐานพระพทธศาสนาโดยตรง เมอมวนวสาขบชาแลว จงมวนอาสาฬหบชา และมาฆบชา เปนตน
ได เจาชายสทธตถะประสตแลว มพระพทธเจาอบตขนแลว เหตการณอน ๆ เชนการแสดงธรรม และการ
ประชมพระสาวกจงตดตามมา แมพจารณาในแงน กตองนบวาวนวสาขบชาส�าคญทสด
การประสต ตรสร และปรนพพานของพระพทธเจา ปรากฏขนตรงในวนเดยวกน คอวนเพญเดอน 6 เปน
ความประจวบพอดทหาไดยากยงนก หรออาจจะหาไมไดอกเลย นบวาเปนเรองนาอศจรรย ท�าใหวนวสาขบชา
เปนวนทระลกถงเหตการณส�าคญทสดทง 3 อยาง ทเกยวของกบองคพระพทธเจา ทงวนทพระองคอบตเปน
มนษย ทงวนทอบตเปนพระพทธเจา และวนทสนสดพระชนมชพ วนวสาขบชาจงมใชแตเพยงเปนวนทส�าคญ
อยางเดยวเทานน แตยงเปนวนทนาอศจรรยอกดวย และความมหศจรรยขอนจดไดวาเปนสวนประกอบอยาง
หนงแหงความเปน อจฉรยบรษของพระพทธองค
อยางไรกตาม เหตการณในวนวสาขบชาน แมวาจะส�าคญและนาอศจรรยเพยงใด กเปนคณวเศษจ�าเพาะ
ของพระพทธเจาแตพระองคเดยว คณคาทพทธศาสนกชนจะรบเปนประโยชนแกตนได กเพยงแตใหบงเกด
ความภาคภมใจในองคพระบรมศาสดา และเปนเครองเพมพนความเลอมใสศรทธาใหแนนแฟน แตกคง
สดวสยทจะน�ามาเปนแบบอยางส�าหรบปฏบตตาม
ความส�าคญและความนาอศจรรยของพระพทธศาสนานนอยทเปนสงซงน�ามาปฏบตได ใหผลสมจรง
เหตการณทง 3 ในวนวสาขบชา มความส�าคญและความนาอศจรรยในทางปฏบตเชนนดวย จงนบไดวาเปน
ความส�าคญและความนาอศจรรยทแทจรง ยงใหญกวาความส�าคญและความนาอศจรรยอยางทกลาวมาใน
ตอนแรกเสยอก ความส�าคญและความนาอศจรรยเชนวาน กคอความส�าคญและความนาอศจรรยแหงความ
หมาย ซงเราทงหลายสามารถถอเปนแบบอยาง น�าไปประพฤตปฏบตตามได
ความประจวบพอดกนของเหตการณทงสามในวนวสาขบชา มความส�าคญและความนาอศจรรย โดยท�าให
เราเกดความภาคภมใจ และความเลอมใสศรทธา แลวกระท�าอามสบชาตอพระรตนตรย แตความหมายอน
ลกซงทประสานกนของเหตการณทงสามนนมความส�าคญและความนาอศจรรยโดยเปนอนสตเตอนใจใหเรา
ระลกถงหลกธรรมแลวกระท�าปฏบตบชา
พระพทธเจาตรสสอนวา อามสบชา คอการบชาดวยสงของ เชน ดอกไม ธปเทยน และอาหาร แมจะ
ส�าคญกยงเปนรองปฏบตบชา คอการบชาดวยการปฏบตธรรม จงจะสงสดและส�าคญอยางแทจรง เปน
ประโยชนยงใหญทงแกตวผปฏบตเอง ทงแกสนตสขของพหชน และเปนเครองสบตออายพระศาสนาท
มนคงแนนอน เมอปฏบตบชามอย อามสบชากเปนก�าลงสนบสนนและพลอยมความส�าคญ แตถาไรปฏบต
บชา อามสบชากหมดความหมาย
มองวสาขบชา หยงถงอารยธรรมโลกพระพรหมคณาภรณ (ป.อ. ปยตโต)
ค�าวา วสาขบชา เปนชอของพธบชาและการท�าบญในพระพทธศาสนา ทปรารภ วนประสต วนตรสร
และวนปรนพพาน ของพระพทธเจา
ค�าวา วสาขบชา เปนค�าเรยกสนทตดมาจากค�าภาษาบาลวา วสาขปณณมปชา บางทกเขยนเปน วศาข
บชา ซงเปนรปทตดมาจากค�าภาษาสนสกฤตวา วศาขปรณมปชา แปลวา การบชาในวนเพญเดอน 6
วนเพญเดอน 6 น เปนวนส�าคญทางพระพทธศาสนาวนหนงในรอบป เพราะเปนวนทพระพทธเจาประสต
ตรสร และปรนพพาน เหตการณทงสามรวมกนในวนนเปนมหศจรรย
ฉบบท 5
| พฤาภ
าคม 2
554
E
ความหมายของวนวสาขบชาในแงคตจากพระชนมชพของพระบรมศาสดา
การประสต ตรสร และปรนพพานของพระพทธเจา เกดขนตรงกนในวนเดยว ความหมายของเหตการณ
ทงสามนนกเกยวพนประสานกนเปนอนเดยว
การประสต ของพระองค มความหมายเตอนใหเราระลกวา คนทกคนแมจะเรมตนชวตโดยความเปน
มนษย มก�าเนดไมแตกตางกน แตตอจากจดเรมตนนนแลว มนษยกแสดงความเปนสตวประเสรฐออกมา ดวย
ความเปนผสามารถทจะฝกฝนอบรม บคคลผมจดหมายอนสงสงมงบ�าเพญความดงามปรบปรงตนอยตลอด
เวลา อาศยความเพยรและสตปญญาฝกฝนตนใหบรรลความเปนมนษยผเยยมยอดได กลายเปนศาสดาท
เคารพบชาของปวงเทพและหมมนษย น�าประโยชนสขมาใหไมเฉพาะแตตนเองผเดยว แตเกอกลแกชาวโลก
ทงหมดดวย พระพทธเจาทรงเปนตวอยางแสดงประจกษพยานของภาวะเชนน ทกคนจงควรมก�าลงใจเพยร
พยายามใชสตปญญาพจารณา บ�าเพญความดงาม ฝกฝนปรบปรงตนใหเปนมนษยทประเสรฐยงขนอยเสมอ
การตรสร เปนเครองเตอนใหระลกวา สงส�าคญทเปนผลส�าเรจ และเปนจดมงหมายแหงความเพยร
พยายาม และการใชสตปญญาของพระพทธเจา ซงท�าใหพระชนมชพของพระองคกลายเปนสงมคณคาอยาง
สงสดนน หาใชการไดมาซงสงส�าหรบปรนเปรอบ�ารงบ�าเรอความสขสวนตนไม แตเปนการเขาถงความดงาม
อยางสงสดทท�าใหพระชนมชพของพระองคเตมเปยมสมบรณ พรอมทงเผอแผขยายความเตมเปยมสมบรณ
นนออกไปใหแกชวตอนๆ ดวย เรยกวาน�ามาซงประโยชนสขแกโลก การเขาถงความดงามนเองทท�าใหเจา
ชายสทธตถะผเปนมนษย กลายเปนพระพทธเจา ท�าใหมพระพทธเจาอบตขนในโลก ความดงามทวาน คอ
สงทเรยกวา ‘ธรรม’ หรอ ‘พระธรรม’
การเกดขนของพระพทธเจาท�าใหธรรมปรากฏขนในโลก ธรรมปรากฏขนมาแลว กกระจายความดงาม
ออกไป ดวยค�าสอนทสาดแสงสวางสองทางแหงการด�าเนนชวตทดงาม น�าไปสประโยชนสขและความอย
รวมกนอยางสงบรมเยน
นอกจากน การตรสรยงสอนเราดวยวา การบรรลผลส�าเรจทดงามนน มใชจะกระท�าไดงาย พระพทธเจา
กวาจะตรสรได ตองทรงบ�าเพญเพยรพยายาม ใชสตปญญาแสงหาคนควาทดลองดวยความเดดเดยวและ
อดทน จนบางคราวแทบจะสนพระชนมชพตลอดเวลายาวนานถง 6 ป ครนตรสรแลว เมอทรงน�าธรรมอน
เปนหลกแหงความจรงความดงามนนไปสงสอนผอน กตองทรงเสยสละล�าบากพระกาย เสดจเทยวไปทกถน
แมทแสนจะกนดารและฝาภยนตราย บคคลทจะท�าความดงาม บ�าเพญประโยชนสขแกหมชน กควรด�าเนน
ตามพทธปฏปทา โดยการเพยรพยายามดวยความเสยสละ อดทน ไมยอมทอถอย
การปรนพพาน มความหมายทเปนอนสต ใหระลกวา พระชนมชพของพระพทธเจา ในฐานะทเปนชวต
มนษย เมอถงคราวสนสด กดบสนไปตามกาลเวลา แตพระธรรมทไดทรงคนพบ เปดเผยไว ท�าใหปรากฏใน
โลกแลว เปนหลกแหงความจรงและความดงามอนอมตะ ไมเคลอนคลาดแตกดบ เปนสงไมตาย ยงคงสอง
ทางแหงปญญาเพอบรรลประโยชนสขแกหมมนษยสบตอไป และทงพระพทธเจายงไดทรงตงคณะสงฆไวท�า
หนาทรกษาสบทอดสงตอประทปแหงธรรมแทนพระองคตอๆ มาอกดวย แมวาพระพทธเจาจะทรงหยดเลก
พทธกจ กไดทรงหยดเลกในเมอมอมตธรรมส�าหรบอ�านวยอมตประโยชนสบตอมา การปรนพพานเปนการ
ดบสนทในเมอกจส�าเรจ การด�าเนนใหเขาถงอมตธรรมและบรรลอมตประโยชนเปนหนาทของเราทงหลาย
ทงทจะตางคนตางท�า และรวมกนชวยกนท�าตอไป
อยางไรกตาม หากจะมองความหมายใหลกซงยงขนไปอก ยอมเหนไดวา บรรดาเหตการณส�าคญ 3
อยางในพระชนมชพของพระพทธเจานน การตรสรตองนบวามความส�าคญสดยอด การเรมตนและการสน
สดของชวตทเรยกวาการเกดการตายนน มนษยทกคนมเสมอเหมอนกน แตขอพเศษอยทชวต ซงเปนไปใน
ระหวางจดตนและสดทงสองน
สงทท�าใหเจาชายสทธตถะเปนพระพทธเจา และท�าใหเราเคารพบชาพระองค กคอการตรสรอนพวง
พรอมมาดวยการกระท�าตางๆ เพอการตรสร และพทธกจตางๆ ทไดทรงบ�าเพญ อนเปนผลสบเนองมาจาก
การตรสร แตเพราะพระชนมชพของพระองคเปนฐานทตงทอาศยแหงการตรสรและการบ�าเพญพทธกจเหลา
นน วนประสตและวนปรนพพานของพระองคจงยอมพลอยมความส�าคญตามไปดวย
ความเปนพระพทธเจาอนเกดจากการตรสรและการทรงบ�าเพญประโยชนแกมนษยชาต ทเรยกวา ‘พทธ
กจ’ นโดยแท ทเปนฐานรองรบความส�าคญ และความนาอศจรรยทงหมดทเกยวกบพระองค เปนเหตให
พทธศาสนกชนเคารพบชาพระองค และเปนสวนสาระส�าคญทพทธศาสนกชนจะพงสมพนธเกยวของกบ
พระองค ดงค�าพรรณนาแสดงพระคณของพระพทธเจาทคนหลายราย หลายพวก หลายหม ไดกลาวและ
บนทกเอาไวเปนประจกษหลกฐาน
‘พระพทธองคประทบสหไสยาสน’
วาดเสน
ฝมอ จกรพนธ โปษยกฤต ศลปนแหงชาต
โดยไดรบอนญาตจากมลนธจกรพนธ โปษยกฤต
สงวนลขสทธ
issue
5 |
May
201
1
F
ความหมายของวนวสาขบชาในแงปรากฏการณยงใหญในประวตแหงมนษยชาต
ความหมายของวนวสาขบชาทไดกลาวมานน แมจะลกซงและส�าคญ กยงจ�ากดแคบ เปนเชงคตเกยวกบ
ชวตบคคล คอพระชนมชพของพระบรมศาสดา วนวสาขบชายงมความหมายทกวางขวางยงกวานน ซงเปน
ความหมายในขนหลกการของพระพทธศาสนา ตรงกบความจรงทวา การเกดขนของพระพทธเจา กคอการ
เกดขนของพระพทธศาสนา และในแงน การเกดขนของพระพทธเจาและพระพทธศาสนา เปนปรากฏการณ
อนยงใหญทมลกษณะพเศษ ถอไดวาเปนการขนสยคใหมแหงประวตศาสตรของมนษยชาต โดยทการประสต
ตรสร และปรนพพานของพระพทธเจา มความหมายเชงหลกการ ดงน
1. การประสตของพระพทธเจา คอการประกาศอสรภาพของมนษย
การประสตของเจาชายสทธตถะ กหมายถงการเกดขนของพระพทธเจาดวย เปนความหมายทโยงถงกน
อยในตว
การประสตของเจาชายสทธตถะ มสญลกษณอยทการทรงประกาศการเกดขนของพระพทธเจา ดวยพระ
ด�ารสทเรยกวา “อาสภวาจา” (วาจาอาจหาญ) วา “อคโคหมสม โลกสส, เชฏโฐหมสม โลกสส, เสฏโฐหมสม
โลกสส” (อาสภวาจาในคราวประสต ด ท.ม. 10/26 (ทฆนกาย มหาวรรค พระไตรปฎก เลม 10 ขอ 26);
ม.อ.14/377 (มชฌมนกาย อปรปณณาสก พระไตรปฎก เลม 14 ขอ 377)) แปลวา “เราเปนผเลศแหงโลก
เราเปนพใหญแหงโลก เราเปนผประเสรฐแหงโลก”
พระวาจานทรงประกาศทามกลางสงคมมนษยทมอทธพลของการนบถอเทพเจาครอบคลมและครอบง�า
ไปทวทงหมด ค�าวา ‘เชฏฐ’ เปนตนนน เปนค�าแสดงฐานะของพระพรหมผเปนเทพเจาสงสด มนษยยคนน
เชอวาชวตและสงคมของตนจะดรายเปนไปอยางไร ยอมขนตออ�านาจของเทพเจาทจะลงโทษหรอโปรดปราน
ดลบนดาลใหเปนอยางไร สงทมนษยจะตองท�าเพอน�าผลดมาสชวต ครอบครว และสงคมของตน กคอการ
ยอมสยบตอเทวบญชา และการออนวอนบชาขอผลทปรารถนา ดวยการเซนสรวงสงเวยและการบชายญ
เมอพระพทธเจาอบตขน พระองคไดประกาศหลกการทเปนการปฏวตความคดความเชอ และวถชวต
ของมนษยวามนษยนเปนสตวพเศษ มศกยภาพทจะฝกฝนพฒนาใหดเลศประเสรฐสงสดได เมอมนษยฝกฝน
พฒนาตนใหมคณความดและมปญญาญาณสมบรณ กจะเปนบคคลประเสรฐเลศสงสด ทเรยกวา ‘พทธะ’
ซงเทพเจาทงหลายตลอดแมกระทงพระพรหมกจะนอมนบบชา ฉะนน มนษยทฝกฝนพฒนาตนสงสด คอ
‘พทธะ’ นตางหากทเปน ‘อคคะ’ (ผเลศ) เปน ‘เชฏฐะ’ (ผเปนใหญ) เปน ‘เสฏฐะ’ (ผประเสรฐ) หาใช
เทพเจา แมแตพระพรหมผเปนเจาไม
ดวยหลกการน พระพทธศาสนาไดกระตนและกระตกมนษยใหหนมาใสใจในศกยภาพแหงมนษยทมอยใน
ตนเอง และเกดความส�านกในการทจะฝกฝนพฒนาชวตและความเปนอย พฤตกรรม ภมธรรม ภมปญญา
ของตน ดวยความตระหนกรวา สนตสขและอสรภาพแหงชวตและสงคมของตนจะสมฤทธหรอไม และแค
ไหนเพยงใด อยทการฝกฝนพฒนาตวของมนษยเอง หาใชอยทการดลบนดาลของเทพเจาไม มนษยไมควร
จะมวคดหาทางพะเนาพะนอออนวอนเอาอกเอาใจเทพเจา แตควรหนมาเพยรพยายามพฒนาตนเองใหม
ความสามารถทจะสรางสรรคความส�าเรจดวยสตปญญาของตน
การประสตของพระพทธเจา หรอการเกดขนของพระพทธศาสนา เปนการปฏวตในประวตศาสตรแหง
มนษยชาต ดวยการประกาศวา อ�านาจสงสดทก�าหนดชะตากรรมของมนษย กคอการฝกฝนพฒนาตน และ
การกระท�าดวยปญญาทพฒนาขนมาใหรความจรงของธรรมชาต หาใชการดลบนดาลของเทพเจาไม
2. การตรสรของพระพทธเจา คอการปรากฏแหงธรรมขนมาเปนใหญสงสด
อสรภาพของมนษยททรงประกาศในการประสตนน จะบรรลผลเปนจรงกเพราะมการตรสร กลาวคอเมอ
มนษยร เขาใจ มองเหนความจรงของธรรมชาต แลวปฏบตการทงหลายไดถกตองตามธรรม โดยฝกฝนพฒนา
ตนใหมปญญาญาณจนตรสรเขาถงธรรมแลว มนษยจงเปน ‘พทธะ’ ผประเสรฐเลศสงสด
การตรสรคอการบรรจบประสานระหวางปญญาของมนษยกบธรรม คอความจรงของธรรมชาต เมอตรสร
แลว พระพทธเจากไดตรสวา “ยทา หเว ปาตภวนต ธมมา” (พทธอทาน เมอแรกตรสรน ด วนย.4/1-3 (วนย
ปฎก มหาวรรค พระไตรปฎก เลม 4 ขอ 1-3); ข.อ. 25/38-40 (ขททกนกาย อทาน พระไตรปฎก เลม 25
ขอ 38-40)) เปนตน มใจความวา “เมอใดธรรมทงหลายปรากฏแกบคคลประเสรฐ ผเพยรพยายามเพงพนจ
อย เมอนนปวงความสงสยยอมมลายไป เพราะมารเขาใจถงธรรมพรอมทงเหตของมน…เพราะไดรถงภาวะท
สนไปแหงปจจยทงหลาย…ขจดมารและเสนาเสยได ดงตะวนสองฟาทอแสงจาอย ฉะนน”
ธรรมคอความจรงของธรรมชาตนนแหละยงใหญสงสด หาใชเทพเจาหรออ�านาจดลบนดาลอนใดไม
แมแตเทพทงหลายกอยใตอ�านาจของธรรม คอความจรงแหงความเปนไปตามเหตปจจยเปนตนในธรรมชาต
นนเอง ธรรมยอมเหนอเทพ เทพจะเหนอธรรมไปไมได เมอรเขาใจอยางนแลว มนษยกจะไดเพยรพยายาม
ฝกฝนพฒนาตนใหรเขาใจและปฏบตการทงหลายใหถกตองตามธรรม เพราะมนษยมปญญาทสามารถพฒนา
ใหลถงธรรมได
เมอเขาถงธรรมแลว กมความเปนอสระทจะเปนอย และท�าการอยางประสานกบธรรม ดวยปญญาทร
เขาใจธรรมนน ซงมความเปนไปตามกฎเกณฑทแนนอน ไมตองคอยเอาอกเอาใจคอยรอค�าสงบญชาของ
เทพยดาพรหมเจา ทไมรวาจะตองประสงคอยางใด และจะขดเคองหรอโปรดปรานอยางไหน เมอใด
3. การปรนพพาน คอการเตอนจตส�านกในวถชวตแหงความไมประมาท
ดานหนงของธรรมหรอความเจรญแหงกฎธรรมชาต กคอความไมเทยงแทคงทนและความเปลยนแปลง
เปนไปตามเหตปจจยของสงทงหลาย ธรรมคอความจรงนมอย หรอก�ากบอยกบชวตของมนษยทกคน โดย
เฉพาะการทชวตนนจะตองสนสดลงดวยความตาย ในขณะทความเปนจรงของธรรมบอกเราวา เราจะตอง
ฝกฝนพฒนาตนเองใหมคณสมบต มความสามารถ และมปญญาทจะรเขาใจและปฏบตการทงหลายใหถก
ตองตามธรรม คอกฎธรรมชาต ชวตของเราจะดงามเลศประเสรฐ บรรลสนตสขและอสรภาพแทจรง ก
ตอเมอมปญญาเขาถงธรรมและสามารถท�าชวตและสงคมมนษยใหด�าเนนตามธรรม แตพรอมกนนนธรรม
นนเองกก�ากบความจรงไววา ชวตและสงแวดลอมรอบตวของเราทกอยางไมยงยนคงทนอยตลอดไป จะ
ตองเปลยนแปลงเปนไปตามเหตปจจย เพราะฉะนนเราจะนงนอนใจประมาทอยไมได เพราะถามวประมาท
ผดเพยนละเลย ชวตของเราอาจหมดโอกาสทจะพฒนาใหเขาถงคณคาและประโยชนทพงไดจากธรรม
ดวยเหตน เพอใหธรรมทพระพทธเจาตรสรและประกาศแกโลกแลวนนมาปรากฏผลเปนประโยชนแก
ชวตและสงคมของเรา และเพอใหชวตและสงคมของเราด�าเนนไปสความดงาม ความมสนตสขและอสรภาพ
อนพงไดจากธรรมนน เราจงจะตองเปนอยอยางไมประมาท หรอด�าเนนไปในวถชวตแหงความไมประมาท
เพราะฉะนน เมอจะปรนพพาน พระพทธเจาจงตรสพระวาจาสดทายทเรยกวา ‘ปจฉมวาจา’ อนถอ
ไดวาเปนเครองหมายและความหมายแหงการปรนพพานวา “วยธมมา สงขารา อปปมาเทน สมปาเทถ”
(ปจฉมวาจา คราวปรนพพาน ด ท.ม. 10/143 (ทฆนกาย มหาวรรค พระไตรปฎก เลม 10 ขอ 43); ส�.ส.
15/620 (สงยตตนกาย สคาถวรรค พระไตรปฎก เลม 15 ขอ 620)) แปลวา “สงทงหลายทเกดจากปจจย
ปรงประกอบขน ลวนมอนจะตองเสอมสลายไป เธอทงหลายจงยงความไมประมาทใหถงพรอม”
ท�าการบชาใหสมคาของวนวสาขะ
ถาวนวสาขบชาจะชวยใหเราระลกถงความหมายของการประสต ตรสร และปรนพพาน อยางเขาถงหลก
การของพระพทธศาสนาตามทไดกลาวมาแลว และเตอนใจใหเราน�าหลกการนนมาใชประโยชนกนอยางจรงจง
การบชาของเรากจะเกดคณคา เปนประโยชนแกชวตและสงคม อยางสมคณคาของวนวสาขบชาโดยแทจรง
และจะชวยใหมนษยชาตกาวขนสยคใหมแหงการพฒนามนษยทพระพทธเจาทรงประกาศน�าไวนานแลวได
จรงจงเสยท แตถาจะคดเอางายๆ อยางนอยกควรจะระลกพจารณาดงทจะกลาวตอไป
ในวนเกดบาง ในวนตายบาง ของบรรพบรษ บรพการชนคนทเราเคารพนบถอ ตลอดจนญาตสนทมตร
สหาย คนทงหลายนยมกระท�าการอยางใดอยางหนง เปนการแสดงความเคารพนบถอและความมน�าใจตอ
บคคลผนน ไฉนเลาในวนวสาขบชาอนเปนวนทระลกถงการประสต ตรสร และปรนพพานของพระพทธเจา
พทธศาสนกชนจะไมพงท�าการแสดงออกอะไรสกอยางหนงเพอเปนพทธบชา เปนการแสดงน�าใจตอพระบรม
ศาสดาของตน
ในวนทระลกถงบคคลผมความส�าคญของวงศตระกลของกลมชน หรอทองถนหนง กยงมการจดพธท
ระลกหรองานเฉลมฉลองกน ไฉนเลาในวนวสาขบชาทระลกถงพระพทธเจา ผทรงบ�าเพญประโยชนแกมวล
มนษย ประชาชนจะไมพงจดพธสมโภชหรองานมหาบชา
พทธศาสนกชนผปรารถนาจะแสดงน�าใจตอพระบรมศาสดา อยางนอย หากจะสงบจต ระลกถงพทธภาษต
หรอค�าสอนของพระพทธเจาสกขอหนง กคงจะพอชอวาไดท�าอะไรอยางหนงเปนพทธบชา
ถาสามารถพจารณาตงจตคดไปตามใหเหนความหมายดวย กจะชอวาไดกระท�าพทธบชาทลกซงยงขน
ไปอก
หากมองเหนความหมายทจะพงปฏบตไดแลวน�าไปเปนแบบอยางส�าหรบประพฤตตาม กยอมจะไดชอวา
เปนผกระท�าปฏบตบชา อนเปนการบชาอยางสงสด ทพทธศาสนกชนจะพงแสดงออกไดตอพระบรมศาสดา
ของตน นบวาเปนอานสงสอยางสงสดของวนวสาขบชา
แทจรงการทเราบชาพระพทธเจานน มใชเปนการท�าเพอประโยชนแกพระพทธเจา และพระพทธเจาก
มไดทรงตองการไดรบผลประโยชนอะไรจากเรา แตเมอเราบชาพระพทธเจา ผลดหรอประโยชนกเกดแกตว
เราผบชานนเอง ทงแกชวตของเรา และแกสงคมของเราทงหมด
เมอเราบชาพระพทธเจา จตใจของเรากโนมนอมไปในทางแหงความดงาม ท�าใหจตใจเจรญงอกงาม เอบ
อม เปนสข
เมอเราบชาพระพทธเจา เรากนอมน�าเอาพระคณความดของพระพทธเจาเขามาไวในจตใจของเรา ท�าให
เรามนใจทจะด�าเนนตอไปในวถทางแหงความดงาม และประพฤตปฏบตตามอยางพระพทธจรยาของพระองค
เมอเราบชาพระพทธเจา กเปนการเตอนใจตวเราเองใหระลกถงธรรมทงหลายทพระองคทรงสงสอน ซง
เราจะตองเพยรพยายามปฏบตบ�าเพญใหกาวหนาตอไปจนกวาจะจบสนสมบรณ
เมอเราทงหลายพากนบชาพระพทธเจา กจะเปนสญญาณของการทเราเคารพยกยองนยมบคคลทดม
ธรรม และการเคารพเชดชธรรมทเปนความดและความจรง ซงหากสงคมยงยดถอในการบชาอยางน สงคม
กจะด�ารงรกษาธรรมไวได และธรรมกจะคมครองรกษาสงคมใหมสนตสขอยางยงยน
หากระลกถงพทธภาษตหรอค�าสอนใดๆ ไมไดเลย และไมสามารถท�าอะไรอนอกได กพงสละเวลา
ท�าใจใหสงบ แลวอานหรอฟงค�าสรรเสรญพระคณของพระพทธเจาสกทอนหนงตอนหนง ถาในขณะท
อานหรอฟง จตใจเกดความเลอมใสศรทธา เกดปตปราโมทยขน หรอมใจปลอดโปรงโลงเบาเบกบาน
ผองใส กนบวาไดมสวนรวมฉลองวนวสาขบชา และกระท�าพทธบชาในวนส�าคญนดวย.
ฉบบท 5
| พฤาภ
าคม 2
554
G
ในระยะเวลา 1 สปดาห...ไมนาเชอเลยวา ความเปลยนแปลงจะเกดขนไดมากมายขนาดน!
เมอวนท 20-26 เมษายนทผานมา เปนอกครงทเสถยรธรรมสถานเปดประตบานบานใหญตอนรบเยาวชน
มากมายทสนใจมารวมในโครงการ SOS (Seeds Of Spirituality) ทจดขนอยางตอเนองตดตอกนมา
เปนครงท 8 แลว
โดยครงนเหลาผใหญใจดตงใจเตมททจะบมเพาะ-แตกหนอ-และตอยอดใหเยาวชนกวา 300 คน ไดมา
เรยนรกบเครองมอสอทนสมยทมพลงและอานภาพยงใหญพอทจะเปลยนโลกทงใบหรอสรางปาฏหารยจาก
‘การตนของสอ’ รวมกนได
‘8 สอมหศจรรย’ คอชอของกจกรรมในครงน โดยเปนการรวบรวมเอาวทยากรหรอ ‘พตนน�า’ ฝมอดจาก
8 สาขาเขามาเปดใจสอนและพดคยกบเดกๆ และเยาวชนหนาใสซงเปนก�าลงส�าคญของประเทศ อาท ดวง-
ธดา นครสนตภาพ แหงรายการกบนอกกะลา ชาญวฒ พรหมสาขา ณ สกลนคร ผสชา โทณะวณก ธเนส
สขวฒน พไลวรรณ บญลน
กจกรรมทง 8 กไดแก ‘เดกสรางหนง...หนงสรางเดก’ ใหความรเกยวกบการถายภาพและการสราง
ภาพยนตรสน ‘บานนมอรยะ’ ใหความรเกยวกบการผลตรายการโทรทศน ‘ธรรมดา ธรรมแดนซ’ ใหความ
รเกยวกบทกษะการเตนบ-บอย ‘ละคร...หลงฉาก’ ใหความรเกยวกบการท�าละครเวท ‘MC/DJ...คนธรรม
เบองหนา’ ใหความรเกยวกบการจดรายการวทย ‘ท�าเพลง...เพลงธรรม’ ใหความรเกยวกบการผลตงาน
เพลง ‘นตยสารธรรมสวสด’ ใหความรเกยวกบการผลตนตยสาร และสดทาย ‘sosclub.tv’ ใหความร
เกยวกบการจดท�าสอออนไลน
โดยจดเดนทท�าใหคายเยาวชนครงนแตกตางจากทอนๆ กคอ ตงแตวนแรกจนถงวนสดทายเดกคายทก
คนจะรวมด�าเนนชวตอยบนหนทางแหงสต และธรรมะของพระพทธองค...พรอมทงเกบสะสมทนของชวต
คอจตทไมขนมว ไวตลอดระยะเวลาทอยรวมกน
และเพราะหลกทยดไวในใจคอ ‘ธรรมะ’ เราจงมโอกาสเหนเดกๆ หลายคนเปลยนแปลงไป...ทงตวและ
หวใจ...อยางไมนาเชอ
กอดแรก : ณฐพล บญมาก หรอ นท เปนเดกผชายทเกดในครอบครวทคณพอและคณแมมปญหาไมเขาใจ
กน นทจงแสดงออกใหเหนถงความไมมความสขนนผานบคลกทนง เฉย และไมมปฏสมพนธกบคนรอบตว
เมออยบาน นทมกจะเกบตวอยในหอง ไมพด ไมสนใจใคร โดยเฉพาะในเวลาทคณพออยบาน นทจะรบ
ปลกตวไปอยในโลกสวนตวคนเดยว ไมสนใจคนรอบขาง...การปลกตวของนทสงผลตอการใชชวตประจ�าวน
ของเขาอยางไมตองสงสย เขาใชเงนเกงขน ผลการเรยนกแยลง เพอนทมกนอยลงเรอยๆ
อาการของลกชายท�าใหคณแมของนทกลมใจมาก เมอเธอบงเอญทราบวาจะมการจดกจกรรม ‘8 สอ
มหศจรรย’ ขน เธอจงพยายามทกวถทางทจะพาลกชายมาเขารวม เพราะเชอวาธรรมะสามารถเยยวยา
ลกชายได...และเธอกท�าไดส�าเรจ เธอพานทมาถงเสถยรธรรมสถานได แมเขาจะไมเตมใจนก และกแสดง
ใหรถงความไมเตมใจอยางชดเจนดวยการไมเตรยมอะไรมาเขาคายเลยแมแตอยางเดยว!
เมอ ‘ตอง’ อย...นทกอย แตเปนการอยทไมพดคยกบใคร จนเมอเวลาผานไปสกพก เขาจงเลอกทจะ
เขาไปอยในกลม ‘ตวจด’ หรอเดกแสบของคาย ซงกท�าใหบรรดาพตนน�าซงคอยตดตามดแลเรมกงวลใจ
แตเพราะรถงความตงใจของคณแม ช หรอ อชรภทร มาสเกษม พตนน�าจงตดสนใจโทร.หาคณแมของ
นท เธอจงพยายามทจะ ‘สอสาร’ กบลกตามท ทานแมชศนสนย เสถยรสต ไดเมตตาสอนอกครง...และ
ประโยคทแมพดกบลกดวยหวใจทปราศจากอคตวา “แมไมมอะไรจะให สงเดยวทใหไดกคอโอกาส โอกาสท
จะท�าใหลกไดเรยนรการด�ารงชวตในสงคมดวยตวเอง และท�าความรจกคนรอบขางเพอทจะชวยดแลซงกน
และกน” กท�าใหลกของเธอเปลยนไปอยางไมนาเชอ
จากเดกทเลยงไมรวมกจกรรมกบใครๆ นทกเรมทจะมปฏสมพนธกบคนอนๆ กลาแสดงความคดเหน กลา
แสดงออกมากขน และในวนหนงนทกท�าใหทกคนประหลาดใจเมอนทเขาไปกอดและกราบเทาแมของเขา
และสญญาวาจะเปลยนแปลงตวเอง
และความเปลยนแปลงทเปนรปธรรมกมใหเหน เมอนทกลาทจะออกมาน�าเสนองานตอหนากลม...และ
‘ยม’ ออกมาจากหวใจใหเพอนๆ ทกคน
พดคย : เพราะเดกๆ ทกคนมาจากบานพรอม ‘อตตา’ หรอ ‘ตวตน’ ขนาดใหญ เมอมาอยรวมกน ตวตน
นนจงมการกระทบกนบางเปนธรรมดา...ในกลมของเดกท�าหนงสนกเชนกน ครเมษ ยมสมบรณ พตนน�าใน
กลม ‘เดกสรางหนง...หนงสรางเดก’ ไดใหสมภาษณเกยวกบเรองนไววา
“ความเปนตวตนของคนทกคนมมากนอยไมเทากน ยงในการท�างานเปนกลมทมต�าแหนงไมเทากนดวย
แลว ปญหายอมมแนนอน ส�าหรบเดกๆ ทเขามาเรยนรถงการผลตหนงสนนน อตตาของแตละคนนบไดวาม
คอนขางสง เพราะการท�าหนงตองใชทมท�างานหลายคน หลายต�าแหนง ไมวาจะเปนผก�ากบฯ รองผก�ากบฯ
ตากลอง นกแสดง...
“เมอมการท�างานรวมกน ผมเหนเลยวาเดกๆ ตางกคดวาตวเองมความส�าคญ คดวาตวนนเกงกวา ท�างาน
ดกวาเพอนในกลม จงเกดความขดแยงกนจนบานปลายจนเกอบจะมเรองชกตอยกน...
“แตเมอสมาชกในกลมเรมหนมาเปดอกคยกนดวยเหตผล ทกคนกเรมตระหนกวาการทะเลาะเบาะแวง
ไมไดชวยใหสถานการณดขน ตางฝายจงเรมลดอตตาของตนลงและยอมรบในหนาทของกนและกน จนเกด
การสบเปลยนหนาทใหสมาชกไดทดลองท�าหนาททไดรบมาใหม ตวตนทเคยยดตดกบบทบาทเดมลดลงไป
เดกๆ เรมถอดหวโขนทตนเองเคยใสไว และชวยกนท�างาน...
“เมอตวตนเลกลง เดกกเปลยนแปลงไปในทางทดขน เกดความสขเมอท�างานรวมกน เปนการพฒนา
ตนเองในการอยรวมกบผอนในสงคม...นคอสงทผมเหนวาเดกๆ ไดเรยนรและเปลยนแปลง และเปนสงท
ผมไดรบซมซบจากเดกๆ ในคาย SOS แหงนครบ”
ตวอยางทงสองอาจจะเลกนอยมากเมอเปรยบเทยบกบสงทเดกๆ ทกคนไดรวมกนเรยนรจากคายในครงน
เพราะนอกจากความเปลยนแปลงทเหนไดชดเจนเปนรปธรรมแลว เวลา 168 ชวโมงทอยดวยกนยงเปดโอกาส
ใหเดกๆ ไดเรยนรและคนชนกบค�าส�าคญ 3 ค�า ไดแก care ใสใจ share แบงปน และ respect เคารพ ซง
เปน 3 ค�าส�าคญทท�าใหเดกและเยาวชนซงมาจากพนฐานทแตกตางกนสามารถอยรวมกนไดอยางไมมปญหา
นอกจากน การอยรวมกน ‘โดยธรรม’ ในครงนยงท�าใหเดกๆ ทกคนไดฝกทจะมองเขาไปในตวเอง และ
คนพบศกยภาพอนยงใหญทเขาสามารถสรางสรรคเพอตนเองและโลกใบนได พรอมทงยงไดเหน ‘หวใจ’
ของตวเองอกดวย
นอกจากในคายแลว เดกๆ ยงไดเดนทางออก ‘นอกคาย’ ไปรวมเรยนรกบทานแมชศนสนย เมอทาน
ลงพนทไปพบกบชาวชมชนวงลง จงหวดนครศรธรรมราช พนทซงประสบความเสยหายจากอทกภยภาคใต
ในครงทผานมา...แตกลบประกาศวาจะขอพงพาตนเอง ไมรองขอความชวยเหลอจากรฐบาล และไมขอรบ
ถงยงชพ โดยใหเหตผลวาหมบานของตนเสยหายนอย และเสยสละถงยงชพไปยงผทเสยหายและไดรบ
ความเดอดรอนมากกวา
เมอไปถงเดกๆ และเยาวชนตางกไดเรยนรรวมกน โดยม เฉลม กาญจนพทกษ ผใหญบาน และประธาน
ชมรมอนรกษธรรมชาตบานวงลงเปนผคอยแนะน�า แลวเดกๆ กไดรวาเสยง SOS ซงปกตหมายถงสญญาณ
ขอความชวยเหลอนน หากดงขนในทามกลางชมชนทเตมไปดวยผคนทมสตและมจตทคดจะให เสยงดงกลาว
จะไมใชเสยงรองขอความชวยเหลออกตอไป แตมนหมายถงการประกาศกองวากลมคนเหลานนพงตนเองได
และพรอมทจะใชทงพลงกายและพลงใจทมอยออกไปชวยเหลอผอนตอไปดวย
การไดรวมเรยนรและสมผสกบ ‘คนจรง’ และเหตการณจรงในพนทคออกหนงประสบการณทเดกๆ ได
เรยนรจากคาย…ซงหมายถงอกครงทเมลดพนธแหงปญญากวา 300 เมลดเหลานไดรบน�า ซงกคอแรงบนดาล
ใจจากตวอยางอนดงามทพวกเขาไดพบเหน มาชวยท�าเมลดพนธเหลานใหเตบโตขน...
พรอมเปนตนกลาทแขงแรงและเตมเปยมดวยพลงตอไป
ปาฏหารยแหงการเปลยนแปลง
ตดตามนตยสารออนไลน ‘หวใจโพธสตว’ ฝมอของเดกๆ ไดท http://sosclub.tv/Media/pdf/Magazine.pdf
issue
5 |
May
201
1
H
ในสงคมทเตมไปดวยความขดแยงและสงคราม ทงจากมนษยและธรรมชาต
เราจะใชอาวธแบบไหนแสวงหาทางออกอยางสนตใหแกโลก...
การประชมนานาชาตศากยธดา ครงท 12
12-18 มถนายน 2554 ณ เสถยรธรรมสถาน
พบปะแลกเปลยนความคดเหน
ศกษาแนวทางการด�ารงชวต
อยางมสตและไมเบยดเบยน
กจกรรมตางๆ เพอเจรญเมตตา
แนวคดความเปนคนและคณคาแหงชวต
เสนทางสการตนรแหงการเปนผน�า
วถในการสรางชมชนชาวพทธในศตวรรษท 21
การรบมอกบความขดแยงสผน�าสนตภาพ
ฟงอยางมสต
การสงบจตและอารมณ
อานาปานสตกบศลปะ
สขภาพดทงกายใจ การรมยา และไทช
โยคะแหงสต การปลดปลอยกายและใจใหเปนอสระ
การยตความรนแรงในใจ
การเยยวยาผปวยโรงมะเรง
ดนตรบ�าบด
แมนดาลา ศลปะการโรยทรายกบการภาวนาจต
นทรรศการ การสาธต การผสมผสานระหวางศลปวฒนธรรม ภมปญญาทองถน
กบเทคโนโลยรวมสมยเพอชวตสปปายะ
ศกษาแนวทางการบมเพาะเมลดพนธแหงปญญา สการด�าเนนชวตอยางร ตน และเบกบานในทกชวงวยของชวต
จากกจกรรมของเสถยรธรรมสถาน:
จตประภสสรตงแตนอนอยในครรภ
ทนชวตของอรยชนทพอแมใหลกได ดวยการสงเสรมใหพอแมไดศกษา ปฏบต แบงปนประสบการณการใชพทธวธในการครองชวตครอบครว และการใหก�าเนดชวตของลกอยางมจตประภสสร
โรงเรยนพอแม
สงเสรมใหพอแมไดใชพทธวธในการครองชวตครอบครว และอบรมเลยงดลก โดยเฉพาะการจดการอารมณตนเองและการสอสารกนในครอบครว เพอสงเสรมใหเดกและครอบครวไดสมผสประสบการณ
การใชชวตในกระแสของอรยบคคล คอ สขงาย...ใชนอย สขจากการสราง และสขจากการให ผานวธการทหลากหลาย
บวชพทธสาวกา (แมชนอยศล10)
สงเสรมใหเยาวชนหญงไดมโอกาสเรยนรและปฏบตตามหลกธรรมค�าสงสอนของพระพทธเจา เพอเปนพนฐานในการด�ารงชวตอยางมสต เปนสข และพนทกข
SOS (Seeds Of Spirituality) บมเพาะ แตกหนอ ตอยอด เมลดพนธแหงปญญา
ฝกอบรมและพฒนาศกยภาพของเยาวชน เพอปลกฝงและบมเพาะใหเยาวชนเตบโตเปนตนกลาทด สามารถน�าสงดๆ ทตนเองไดสมผสและเรยนรไปบอกกลาวและสรางวงสงคมทดงามตอไป
8 สอมหศจรรย
คายอบรมเยาวชนจตอาสาภาคฤดรอน เพอใหเยาวชนผจะเปนก�าลงส�าคญในอนาคตใชสอเปน ใชสอในทางทด และใชสอใหมประโยชน
ศลปะการพฒนาชวตดวยอานาปานสต
การก�าหนดลมหายใจเขาและลมหายใจออก โดยเนนการใชลมหายใจซงมอยแลวตามธรรมชาตเปนเครองมอ เพออบรมจตใหเกดความเปนอสระ ไมยดตดอยกบสงใดจนเกดความสงบ
ภายใน เขาใจชวต ซงจะน�าไปสการบรรเทาทกขและพนทกขทางใจในทสด
สาวกาสกขาลย
มหาวชชาลยธรรมะเพอเยยวยาสงคม เพอสงเสรมการบรรลธรรม
ธรรมชาตบ�าบด
ศลปะแหงการเยยวยา การดแลตนเอง และความเปนอยใหเกดความสมดลและสอดคลองกบธรรมชาต
การเยยวยาผปวยระยะสดทาย
ขอเชญพทธสาวกาและศาสนกชนไทยรวมท�าบญภาคโรงทาน บรจาคปจจยเพอการด�าเนนงาน และแบงปนพลงในงานจตอาสา หรอรวมการประชมไดท โทร. 081-398-3932 www.12thsakyadhitathai.org
จาก
ผกอตง
วสาขบชาปน
พวกเราควรยนดทจะปฏบตบชาตอสมเดจ
พระบรมศาสดาสมมาสมพทธเจา
ดวยการทาทายตวเองวา...
การเกดครงน...เปนการเกดครงสดทาย
ภพ ชาต แหงทกข จะไมมแกเรา
เพราะ...อวชชาไมม ทกขจะมไดอยางไร
จงขอเชญชวนทานทงหลาย รวมพทธชยนต
2,600 ป แหงการตรสรธรรมขององคสมเดจ
พระบรมศาสดาสมมาสมพทธเจา ทพระองค
ทรงงานอยางมพระมหากรณายงตอสรรพสตว
มนษย และเทวดาทงหลายตลอด 45 พรรษา
กอนเสดจดบขนธปรนพพานมานานถง 2,554 ป
เมอนบรวมจากวนทพระองคทรงตรสร เวลา
ทยาวนานถง 2,600 ป การสบตอพระพทธ-
ศาสนาไมเคยสนผบรรลธรรม
ขอจงใชกาละอนเปนมหามงคลน ทาทายการ
เกดของทานทไมสญเปลา
และรวมกนท�ามหากศล ท�างานรบใชโลก
ดวยทนของชวต คอจตทไมขนมว
สงบ เยน เปนประโยชน อยางไมเลอกปฏบต
ขออนโมทนา
ธรรมสวสด
แมชศนสนย เสถยรสต
นตยสาร ‘ธรรมสวสด’ ประจ�าเดอนพฤษภาคม
ฉบบ ‘พทธชยนต 2,600 ป แหงการตรสรธรรมของ
องคสมเดจพระบรมศาสดาสมมาสมพทธเจา’ ได
รบความกรณาจาก อาจารยจกรพนธ โปษยกฤต
ศลปนแหงชาต โดยอนญาตใหน�าภาพเขยนฝมอ
ของอาจารยทงสน�าและสน�ามน จ�านวน 3 ภาพ
ไดแก ‘นางสชาดาถวายขาวมธปายาส’ ‘สมเดจพระ
สมมาสมพทธเจาประทบเหนอปทมบลลงก’ และ
‘วสาขปณม’ มาตพมพเป นภาพปกและภาพ
ประกอบ
คณะท�างาน นตยสาร ‘ธรรมสวสด’ ขอขอบคณ
มา ณ โอกาสนคะ
เพอนของดฉนโปรดปรานการดหมอมาก เมอไดทราบวาดฉนก�าลงมเรอง
ทกขในเรองงานและเรองคนรก จงพาไปหาหมอด หมอดท�านายทายทกวาอดต
ชาตดฉนท�ากรรมหนกไวมาก ชาตนจงตองเกดมาเปนผหญง รบใชแตผชาย
อยร�าไป ไมมพนทใหยนในสงคม ปกตดฉนไมใชคนชอบดหมอ จะเชอแตตว
เอง แตหมอดคนนกพดเหมอนตาเหนหลายเรองจนดฉนตกใจ ดฉนจงถามวา
แลวดฉนควรจะท�าอะไร และอยางไร เพอใหชวตพบกบสงดๆ อยางคนอนเขา
บาง หมอดแนะน�าวาใหไป ‘แกกรรม’
ดฉนอยากจะขอเรยนถามทานแมชวา ดฉนควรไปแกกรรมอยางทหมอด
แนะน�าหรอไม อยางไรคะ และถาแกแลวชวตจะดขนจรงหรอไมคะ
แกไขตวเองในปจจบนกรรมนดกวาไหม ไมใชไปวตกกงวลกบกรรมในอดต
แลวมางมงายกบการกระท�าในปจจบนขณะทคณยงมโอกาสอย
คนไทยเราผกพนกบแนวคดเรองกรรมมาตลอด เราเรยนรกนมาแตเดก
วาถาท�าอะไรไมด กยอมจะไดรบผลจากการกระท�านน แตสงทดเหมอนจะ
บดเบยวไปจากแนวคดนกคอ หลายครงทพดถง ‘กรรม’ คนไทยมกคดไปถง
‘กรรมเกา’ ทเคยท�ามาเมอชาตปางกอน มากกวาจะคดถงกรรมในปจจบนซง
เกดขนในทกขณะทเวลาเคลอนไปขางหนา
ทมาของเรองกรรมเกาในความเชอของชาวพทธนน ผรกลาวไววา ในชวง
กอนทจะมพทธศาสนาเกดขน ‘กรรม’ ถอเปนค�าสอนทศาสนาและความเชอ
อนๆ ในอนเดยพดถงกนอยแลว โดยเฉพาะในศาสนาฮนด ซงใชเรองกรรม
เปนฐานรองรบการแบงแยกวรรณะ โดยระบไวอยางชดเจนวา กรรมใดกตาม
ทอาตมน หรอวญญาณ ท�าไวในภพชาตทแลวจะตองตดตวและตดตามมาใน
ชาตปจจบนนดวย และหากยงไมบรสทธหลดพน กจะตองเวยนวายตายเกด
ตอไปไมจบสน
แตเมอพระพทธองคไดตรสรและคนพบวา ความเชอเรองกรรมทสอนสบ
ตอกนมานนคลาดเคลอน กไดทรงบญญตค�าสอนเกยวกบกรรมขนมาใหม โดย
ใหความส�าคญกบ ‘ปจจบนกรรม’ หรอการกระท�าในปจจบนขณะ โดยทรงสอน
วา เมอมเรองใดมากระทบตา ห จมก ลน กาย และใจ หากเรายงสามารถ
ครองสตไดมน ไมหวนไหวไปตามสงทมากระทบ
พดงายๆ กคอ เมอมโลกมากระทบ...โปรดเจรญสต รทนกระเทอน...เหน
การเกดดบของสงทไหว...ใจกตน ไมกระแทกออกไปใหใครเจบปวด ไมกอ
ทกข ไมผกเวรหมายมน หรอมอาการทางใจทหลงอารมณกระเพอมทงตนเอง
และผอน
นอกจากน ยงทรงพสจนใหเหนวา หลกค�าสอนในพทธศาสนาทวา ‘ใคร
ท�ากรรมใดไวยอมไดรบผลเชนนน’ เปนจรง ดงนน หากประกอบกรรมดได
ถงพรอม ไมวามนษยคนนนจะเปนใครกสามารถบรรลธรรมและเขาถงพระ
นพพานไดไมแตกตางกน ดงทพระพทธองคไดตรสไววา การเปนอรยเจา
ไมใชสงสดวสย
ส�าหรบค�าตอบของค�าถามทวาควรแกกรรมหรอไม อยางไร และแกแลว
ชวตจะดขนหรอไม ตอบสนๆ ไดวา แกแลวด แตตองเปนการแกกรรมทก�าลง
เกดขนในปจจบน ไมใชไปแกกรรมทเกดขนในอดตชาตทแลว
และเรองทวาความเปน ‘ผหญง’ ท�าใหคณไมมพนทในสงคม และไมได
รบการยกยองเทาทควรจะไดรบนน ขาพเจาบอกไดเพยงวา...ไมวาอยในเพศ
ใด หากมสตปญญาเปนแกนแลว...คณจะมพนทในสงคมใหยนไดอยางเทา
เทยมกบคนอนอยางแนนอน
ธรรมชาตสรางใหผหญงมความออนโยน นมนวล และละมนละไมอย
ในตว ซงหลายคนมองวาคณลกษณะดงกลาวท�าใหผหญงไมแขงแกรง ไม
เขมแขง และไมสามารถฟนฝาอคตมากมายไปเพอหา ‘พนท’ ในสงคมได ผ
หญงหลายคนจงพยายามทงคณลกษณะทธรรมชาตมอบใหและพยายามปรบ
ทาทใหแขงกราวขน เพราะคดวาบคลกและการแสดงออกดงกลาวจะชวยให
สามารถเขาไปมพนทในสงคมไดสะดวกขน
แตในความเปนจรงนน เพยงคณมสตปญญาเปนแกน และมสปปรส
ธรรม 7 คอรเหต รผล รตน รประมาณ รกาลเวลา รบคคล รชมชน เขาใจถง
วฒนธรรมของสงคมทคณมสวนรวมอยดวย และมศลปะในการจดการอยาง
มสตปญญา คณกสามารถใชความออนโยนและนมนวลทมอยในตวสรางพนท
ของคณขนเองในสงคมได
ความออนโยนไมใชความออนแอ เชนกนกบทความกระดางกไมใชความ
เขมแขง ลองพยายามดงเอาจดเดนทธรรมชาตมอบใหคณมาผนวกเขากบ
พลงแหงปญญา...
แลวคณจะพบวาไมวาคณจะอยในเพศใด คณกจะสามารถมพนทอยใน
สงคมไดไมแตกตางกนเลย
การตอสเรองเพศกบเรองพนททางสงคมอาจจะยงท�าใหเกดปญหา แต
ถาคณพฒนาใหถงเรองทางสตปญญา นอกจากปญหาจะไมเปนอปสรรคแลว
หนทางแหงการหลดพนกจะเกดขนกบคณ ณ ทนและเดยวน
และนคออสระของพวกเราทกคนทไมวาอดตคณจะมามดหรอมาสวาง...
คณปกธงชยไวไดเลยวา ถาคณมการกระท�าในปจจบนขณะทไมประมาทขาด
สตอก...
คณไปสวางไดแนนอน
‘ทกขมไวใหเหน
ไมมไวใหเปน’
แมชศนสนย เสถยรสต
แกกรรม...จ�าเปนไหม
จาก
บรรณาธการ
พกล วภาสประทป
ภาพปก ‘นางสชาดาถวายขาวมธปายาส’
ภาพเขยนสน�า
ฝมอ จกรพนธ โปษยกฤต ศลปนแหงชาต
โดยไดรบอนญาตจากมลนธจกรพนธ โปษยกฤต
สงวนลขสทธ
issue
5 |
May
201
1
2
พทธะ ผร – ผตน – ผเบกบาน
ตรงกนขามจากไสย ซงหมายถง
หลบ – สงสย – สะดง – หวาดผวา
อยตลอดเวลา
การทจะเปนพทธหรอเปนไสย
ตางกนอยางตรงกนขามทตรงน
“ในเบองตน เราเขาใจวามนเปนเรองธรรมชาตทตองมปญหาเกดขน เพราะฉะนน เราตองวางใจ
ไววา มปญหาอะไรเขามา เรากคอยๆ แกกนไปทละเรองๆ ทส�าคญคอเราตองมสต และรกษา
ใจเรา เพราะถาใจของเรากวดแกวง หรอเกดความรสกไมนง สตปญญาในการแกไขปญหากจะไมม
เราจะมองอะไรไมคอยออก มองไมคอยทะล เหนอะไรไมคอยชด วาปญหาตางๆ นนจะแกอยางไร พ
เปนคนทพยายามจะแกไขทกสงทกอยาง ไมวาจะเกดอะไรขน มนเปนเรองปกตของการท�างาน อยาง
ในวถการด�าเนนชวตเสมอมาน สงทยดมาตลอดคอค�าสอนของคณแมพทวา สมบตกบวบต อะไรมา
ไดมนกไปได อยาไปยดมนถอมน มนเปนอนจจง ทกอยางนนเกดขน ตงอย แลวกดบไป ไมมอะไร
เทยงแท อยไดตลอด แมแตความทกขความสข...
“ตอนนกมกระแสเรองงาน กมองวาเปนเรองปกต เปนเรองธรรมดา ทงานเราออกสสายตา
ประชาชน มนกมความคดเหนทแตกตางกน บางคนชอบ บางคนไมชอบ กเปนเรองทยอมรบได
เขาใจได ไมไดเปนคนคดมากอะไร แตถามอะไรกจะคอยๆ แกไปตามเหตการณ บรษทบรอดคาซท
เราวางปรชญาไววา คณภาพอยทการคดอยางสรางสรรค แตคณภาพของเรานน ตองสรางสรรคเพอ
สงคม เพราะฉะนน จะเหนไดวาละครทท�านนจะสรางสรรคสงคมมาตลอด อยางเรองลาสด ‘ดอกสม
สทอง’ กถอเปนงานทสรางสรรคในเชงใหสาระกบผชม เพยงแตเรองนเปนละครสะทอนสงคม และ
ถาเราท�าละครสะทอนสงคมสกเรอง กแนนอนวามนอาจจะเหนอกมมหนงของสงคม ซงละครเรอง
นชใหเหนอยางชดเจนวาขาวกบด�าเปนอยางไร ซงกดทเรองนท�าใหสงคมไดพดกนในหลายประเดน
ไมวาจะเปนการมภรรยาหลวง ภรรยานอย หรอไมกการเลยงดลก ถาแมเลยงลกอยางน ลกจะโตมา
เปนอยางไร ตอนนเปนประเดนทางสงคมเยอะมาก กรสกวาละครเรองนไดกอกระแสอะไรหลายๆ
อยาง ลาสด มคณแมทานหนงมาเลาใหฟงวา ลกสาวอาย 10 ขวบบอกคณพอวา พอ พออยาไปม
กกนะ ถาพอไปมกก เดยวครอบครวเราจะเดอดรอนเหมอนในละคร...
“หรอคณแมอกทานหนงคยใหฟงวา ดละครแลวรสกวาเขาไมควรจะตามใจลกจนเกนไป ลก
อยากไดอะไรกกรดๆๆๆ ตองก�าราบกนบางแลว เรากเลยรสกวาฉากฉากหนงของละครท�าใหความ
คดของคณแมคนหนง หรอหลาย ๆ คนสามารถคดอยางนได แสดงวาละครเขาไปอยในใจแลวมผล
ตอความคด ทกคนแยกแยะกนไดเองวา โอเค ถาท�าแบบน ผลมนจะเปนแบบน ถอวาละครประสบ
ความส�าเรจมากๆ ส�าหรบผผลต เพราะวาการทเราจะใหใครเปลยนพฤตกรรมมนเปนเรองยากทสด
แตพอเขาหนตวอยางทชดเจนแลวเขาคดไดเอง เขาจะไปปรบเปลยนพฤตกรรมในการเลยงดลก พ
รสกวามนเปนผลกระทบสงคมในเชงบวก”
หนงค�าถาม
ก�าลงใจ
พระราชธรรมนเทศ (พยอม กลยาโณ)
เจาอาวาสวดสวนแกว
“ส�าหรบสาวกาสกขาลย ขอใหผหญงเรยนได
ผชายเรยนด เพอจะไดชวยผหญงทก�าลงตกอบ หรอ
ยคทเรยกวาภาวะมารดา หรอเพศแม ถกทรมาน
ทรกรรม ไปขายตวตางประเทศ ถกคามนษย อก
ทงชวยหวอกผหญงทถกคามนษย น�าไปขายตวขาย
ประเวณ และจะไมมเดกผหญงฆาตวตาย เพราะ
สอบเขามหาวทยาลยไมได ทอนเขาเรยนวชาการ
วชาชพ แตทนตองเรยนวชาชวต ใหคนสชวต ไม
ทอแท ใจเสาะ เปราะบาง ออนแอ ตายงาย ขอ
ใหมหาวชชาลยนประสบความส�าเรจ ไดชวยเพอน
มนษย โดยเฉพาะเพศแม ทเคยเขมแขง แตมาตอน
นออนแอ แลวกปญหาเรองเดกผหญงรนใหม ทวากน
วา ขเกยจ ไมสงาน อยากรวยงาย อยากสบาย กเลย
หนไปหากนแนวนอนกน แตถามาเรยนแนวนแลวนา
จะเปนแนวตง สชวต กขอใหมคนสนบสนนมหาวชชา
ลยน ใหทนใหรอน และผทไปปฏบตงาน กขอใหม
ก�าลงใจ เสยสละอยางยอดเยยม”
วาทะพทธทาส
เมอโลกมากระทบ
ท�าใจใหหลดพนจากความทกขไดอยางไร
อรโณชา ภาณพนธ
กรรมการผจดการ บรษท บรอดคาซท
ไทย เทเลวชน จ�ากด
ฉบบท 5
| พฤาภ
าคม 2
554
3
ถาถามวาอะไรคอหวใจส�าคญของโรงเรยนพอแม กคงตองตอบแบบ
ก�าปนทบดนวา ‘พอแม’ นนแหละคอหวใจ...โดยเปนทงหวใจของการ
เรยนและเปนหวใจของ ‘ลก’ คนส�าคญทเปดโอกาสใหพอแมไดทดลองใช
วชาซงรวมเรยนรไปจากโรงเรยนแหงนดวย
การทเดกคนหนงจะเตบโตขนมาไดนน ปจจยทสงผลมทงพนธกรรม
ซงเปนสงทควบคมไดยาก เปนตวแปรธรรมชาตทท�าใหเดกเตบโตขนตาม
พฒนาการ และ ‘ตนทนชวต’ อนเปนปจจยแวดลอม เปนปจจยดานจตใจ
สงคม และอารมณ ในมตคดเชงบวกทจะท�าใหเดกคนหนงสามารถเตบโต
อยในโลกไดอยางสงบสขและมสต
ค�าวา ‘ตนทนชวต’ สามารถแบงออกไดเปนหลายหมวด ทงในหมวด
ทเกยวของกบ ‘พลงตวตน’ ของเดก ซงมความหมายรวมไปถงจตส�านก
ทกษะชวต ความรผดชอบชวด หมวดของสงแวดลอมรอบตวเดก ซงมทง
พลงของชมชน พลงของการสรางปญญา พลงเพอนและกจกรรม และ
‘พลงครอบครว’ ซงถอไดวาเปนพลงทมความส�าคญมากทสดในหมวดน
ถาพจารณาจากปจจยแวดลอม จะเหนไดเลยวา การทเดกคนหนงจะ
เตบโตขนมาไดนน พลงครอบครวมความส�าคญมาก ครอบครวทมความเขม
แขงจะสามารถสงผานความรก ความเขาใจ อนจะท�าใหเกดกระบวนการการ
พฒนาทางดานรางกาย จตใจ สงคม อารมณ และเตบโตเปนผใหญทดตอ
ไปได ซงกจะกลายเปนพลงตวตนของเดกในภายภาคหนาดวย
ในสวนของพลงครอบครว มบนไดหลกๆ 3 ขนใหผเปนพอแมเดนตาม
ขนท 1 คอ การมสมพนธภาพทดดวยปฏสมพนธทดตอกน ขอนวดไดดวย
‘พลงรก’ ซงสามารถสงสญญาณออกมาไดหลายรปแบบ ทงทเปนภาษา
พด ซงมนษยเราถนดกนอยแลว ภาษากาย ทอาจเปนไดทงการโอบกอด
แสดงความรก และภาษาใจ ในกรณทพอแมขดเขน ไมกลาแสดงความ
รกดวยภาษาพดและภาษากาย การมองหนา-มองตาแลวรใจกถอเปนการ
แสดงพลงรกไดเชนกน
ขนท 2 การเกดความคาดหวงทเหมาะสม เพราะระดบของ ‘ความคาด
หวง’ ทไมเหมาะสมอาจกอใหเกดปญหาได โดยพอแมตองเรยนร ‘พนฐาน
อารมณของลก’ แตละคน เพราะเดกแตละคนมพนฐานอารมณทแตกตาง
กน นอกจากนยงตองเรยนร ‘พฒนาการของวย’ ซงจะท�าใหความคาดหวง
ทพอแมมเหมาะสมกบพฒนาการในแตละวยของลกดวย
โดยในสวนพฒนาการของวย จดเดนอยท การเปนผฟงทด ซงสามารถ
แบงออกไดเปน 3 ระดบ ระดบแรกคอ ฟงอยางมสต ซงจะท�าใหเกดการ
เรยนรทงเรองพฒนาการและพนฐานอารมณของเดก ระดบตอมา คอฟง
และพดอยางมสต และระดบสดทาย คอนอกจากจะฟงและพดแลวยงตอง
มอง โดยมองใหเหนคณคาและศกยภาพทมอยในตวของเดกทกคน
และ ขนท 3 ขนสดทาย การเพมจตส�านกของความเปนคณพอคณแม
โดยมองและใหความส�าคญกบ ‘คณคา’ และ ‘ศกยภาพ’ ทมนษยทกคน ซง
กหมายถง ‘ลกๆ’ มในตวของพวกเขาเอง
ทงหมดน ถอวาเปนองคประกอบในการสราง ‘ตนทนชวต’ ในหมวด
พลงครอบครว ใหแกเดกและเยาวชนไทย
รศ. ดร. จรสวฒน ไตรรตน
หวหนาอาสาสมครงานแปลของการประชมนานาชาต
ศากยธดา ครงท 12
“การไดรบโอกาสและความไววางใจจากทาน
แมชศนสนยและเสถยรธรรมสถานใหเขารวมงาน
ในฐานะอาสาสมครชวยงานในดานตางๆ ตามความ
รความสามารถและศกยภาพในแบบโลกๆ นอกจาก
จะท�าใหไดเพมประสบการณทางปญญาแลว ยงท�าให
ไดโอกาสในการพฒนาและดแลรกษาบานภายใน คอ
จตของตนเอง เปนการเดนทางแบบเฝาดกาย-ใจท
กระทบโลก เขาใจโลกตามความเปนจรง ถอเปนเวท
แหงการขดเกลาตวตน และการเรยนรทจะท�างาน
อยางสงบเยนและเปนประโยชน ลงทนสละตวตน
เพอรบใชผอน เพอเขาถงธรรม ดงททานแมชศนสนย
พร�าสอนเสมอวา ‘งานศกดสทธเพราะจตไมขนมว’
และ ‘ตวตนเลก งานจงใหญ’ งานอาสาสมครจงถอ
เปนการปฏบตบชาถวายพระสมมาสมพทธเจาอยาง
แทจรง เหนออามสบชาใดๆ”
บญฑรกา โฆษะวสทธ
หวหนาอาสาสมครงานประชาสมพนธของการประชม
นานาชาตศากยธดา ครงท 12
“มาท�างานศากยธดานกเพอทจะสานความตงใจ
ของทานแมชศนสนยในอนทจะสงเสรมใหผ หญง
เรยนรธรรมะเพอน�าไปเปนแนวทางการด�ารงชวต
อยางมสต เปนตวอยางทดในการอบรมสงสอนลก
หลาน เมอมาเปนอาสาสมคร ไดท�างานรวมกบผอน
ทลวนมจตใจทคดจะชวยโดยไมมอามสสนจางใดๆ
หลายๆ คนเปนอาจารย เปนเจาของกจการ เปนผ
บรหาร กลวนแตลดตวตน ไมมเจานายลกนอง ทกคน
รบฟงซงกนและกน เขาใจในความแตกตาง และให
อภยในขอจ�ากดของกนและกน ท�างานและตดสนใจ
กนเปนทม ท�าใหเราท�างานกนอยางสบายใจ นอกจาก
นยงรสกวาตวเองเหนแกตวนอยลง ทเคยคดแตตว
เรา ครอบครวเรา ธรกจเรา กมองโลกในมมกวางขน
รสกวาตวเองมคณคาขน ดใจทมสวนในการชวยผลก
ดนและสรางสรรคสงคมทดขนคะ”
สมคด ชยจตวนช
ชางภาพอาสาสมครของเสถยรธรรมสถาน
“การมาถายภาพทเสถยรธรรมสถาน รสกเหมอน
ไดกลบมาเยอนบานเกา บานทคนเคยและอบอน ทก
ครงทมาไมเหมอนการไดไปท�างานถายภาพทวๆ ไป
แตมนเหมอนการมาเกบบนทกเรองราวความเปนไป
ของบานทเรารก บานทมการเปลยนแปลงเคลอนไป
ตามกาลเวลา แตยงคงตกแตงไดสวยงามเสมอมา
มมมงดงามใหถายภาพไดไมรจบ...เปนบานทฉนรสก
วาเราเตบโตไปดวยกน”
ตนกลา
อาสาสมคร
โรงรยนพอแม
คณหมอสรยเดว ทรปาต
ผอ�านวยการสถาบนแหงชาตเพอการ
พฒนาเดกและครอบครว มหาวทยาลย
มหดล
ตนทนชวต
issue
5 |
May
201
1
4
ดฉนเปนคณแมในโครงการ จตประภสสรตงแตนอนอยในครรภ เรมเขา
โครงการตอนครรภมอายไดประมาณ 3 เดอน ดฉนกบสามเหนตรงกนวา
จตประภสสรตงแตนอนอยในครรภเปนโครงการทด เพราะเราไดรบประโยชน
ทกเดอนทเขารวม พอตอนอายครรภ 9 เดอน ดฉนกหยดพก ไมไดเขารวม
กจกรรม เนองจากคณหมอนดผาคลอดวนท 27 สงหาคม 2552
ยงใกลวนคลอด เราสองคนยงตนเตน โดยเฉพาะคนเปนพอ เขาจะมาหอม
ททองกอนไปท�างานและกอนเขานอนทกวน บางวนเขากจะเลานทานใหลกฟง
วนท 18 สงหาคม 2552 ตอนเชาเขากมาหอมททองตามปกต พรอมกบบอก
กบลกในทองวา “ตวเลก อก 7-8 วน เรากจะไดเจอกนแลวนะจะลก” แลวก
ออกไปท�างาน ตกค�า ประมาณ 20.30 น. เขาโทร.มาบอกวาใกลถงบานแลว แต
เวลา 22.00 น. เขากยงไมถงบาน ดฉนเรมกงวล เนองจากฝนตกทงวน ดฉน
พยายามโทรหา.เขา แตโทรศพทเขาตดตอไมได จงโทร.ไปถามคณแมของเขา
วาเขาแวะไปหาคณแมทบานหรอเปลา สงทคณแมของเขาตอบกลบมาคอ ม
คนโทร.มาแจงวาเขาถกรถชน และทานก�าลงแตงตวจะไปโรงพยาบาล หลง
จากวางสาย ดฉนกลวมากวาเขาจะเปนอะไรไป แตไมไดคดถงขนวาเขาจะเสย
ชวต เพราะมนใจวาเขาจะตองไดเหนหนาลกในทอง ดฉนจงฝนใจแตงตวและ
ชวนคณพอคณแมของดฉนไปดวย
ตลอดทางดฉนขอใหพระคมครองใหเขาปลอดภย ถาเขาแคลวคาดปลอดภย
ดฉนจะใหเขาบวช แตในขณะทรถก�าลงจะแลนถงหนาโรงพยาบาล คณพอของ
สามกโทร.มาบอกวา หวใจของเขาหยดเตนแลว หวใจของดฉนแทบสลายตาม
ไปดวย ดฉนอง ไมมน�าตาแมสกหยด อยางไรเสยดฉนตองไปใหเหนกบตาตว
เอง เมอถงโรงพยาบาล ดฉนจงวงเขาไปในหอง เหนรางไรวญญาณนอนแน
นงอยบนเตยง เสอผาของเขาเตมไปดวยเลอด ศรษะถกพนดวยผาพนแผลส
ขาว คณหมอบอกกบพวกเราวาเขาเสยชวตแลว ดฉนรองไห แตน�าตาไมไหล
เขาไปกอดรางของเขา แลวกพดวา “ท�าไมถงเปนอยางน ท�าไมไมอยดลกของ
เรากอน” พดพลางเอามอของเขามาจบททองของดฉน แลวคณแมกบพยาบาล
กมาดงดฉนออกไป ตอนนนดฉนท�าอะไรไมถก มอและขาออนแรงคลายจะเปน
ลม ดฉนฝนตวเองไมใหเปนลม เพราะรวาถาตวแมเปนลม ลกจะขาดออกซเจน
ถาออกซเจนไปเลยงสมองไมเพยงพอหรอขาดออกซเจนเพยงไมนานกอาจท�าให
สมองพการได จากนนคณพอคณแมกพาดฉนกลบบาน ไมนาเชอวาเขาไดตาย
จากดฉนและลกไปแลวจรงๆ เปนเรองทเลวรายมากทสดในชวต เพราะดฉนไม
เคยคดมากอนวาชวตจะตองพบเจอกบการพลดพรากเชนน
คนนนดฉนนอนไมหลบ รองไหจนสวาง แตกยงไดสตวาถาเปนอยางน ลกใน
ทองคงไมดแน เพราะสภาวะเครยดจดของแม ดฉนจงตดสนใจโทร.ไปทเสถยร
ธรรมสถาน ขอโอกาสคยกบคณยายจา (ทานแมชศนสนย เสถยรสต) จากการ
ประสานของแมชทานหนง คณยายจากไดโทร.กลบหาดฉน ทานทงปลอบใจ
และใหก�าลงใจดฉน ท�าใหดฉนท�าใจไดสวนหนง ดฉนจงขอพบทานในวนท 20
สงหาคม 2552 ทานตอบตกลง ดฉนและคณแมพรอมญาตไดไปพบทานตาม
นด เมอไดพบทาน ดฉนกลนน�าตาไมอย คณยายจาพดกบดฉนดวยใบหนาทยม
แยม สองมอของทานลบททองของดฉน และบอกวา
“เหตการณทเกดขนไมใชเรองบงเอญนะลก คนเราไมจากเปนกจากตาย
แตในกรณของหนเขามาจากตาย ไมมใครรอดพนความตายไปได แมแตองค
สมเดจพระสมมาสมพทธเจา พระองคกทรงตองดบขนธปรนพานเชนกน ขอให
หนตงสตทจะยอมรบเหตการณทจะเขามากระทบจตใจของหน ถงเขาจะจากไป
กจากไปเพยงกาย แตความรกความหวงใยยงคงมอย”
เมอฟงทคณยายจาพดและใหก�าลงใจ ดฉนรสกสบายใจขน ในวนนนมเดก
อนบาลจากศนยเดกกอนเกณฑ วดศรพงษธรรมนมตไดน�าอาหารมาถวายเพล
คณยายจาใหเดกๆ มาลบทองของดฉนทละคนพรอมทงซกถามวานองทอยใน
ทองเปนอยางไรบาง สงทเดกๆ ท�าท�าใหดฉนยมได ในขณะทในใจกคดเปน
หวงลกนอยทอยในทอง อยากใหเขาโตขนอยางสดใส ยมแยม และเบกบาน
เหมอนเดกๆ เหลาน
กอนกลบบานคณยายจาใหของขวญรบขวญหลาน เปนชางนอยตวเลก ขาง
ในบรรจพระบรมสารรกธาตของพระพทธเจา เหมอนเปนสงเตอนใจดฉนวา ทก
คนยอมไมสามารถหลกหนความตายไปได และความตายนนนบวนกจะใกลเรา
เขามาทกนาท หลงจากวนนนดฉนกตงสต กลบมาดลมหายใจใหอยกบปจจบน
ใหมากทสด วางเมอไรกท�าสมาธ เมอจตเปนกศล เราสองคน คอดฉนกบลกก
จะไดรบกศล ทงยงสามารถอทศสวนบญสวนกศลไปใหสามดวย
ดฉนไปงานศพไดอยางไมรองไหฟมฟาย หลงจากงานศพของสามแลวเสรจ
วนท 27 สงหาคม 2552 ดฉนไดคลอดลกอยางปลอดภย นองปอนขาว ด.ญ.
ชลธมาศ ออกมาสมบรณแขงแรงทกประการ
นคอประสบการณจรงทวา ถาแมรอด ลกกรอดดวย เพราะครรภของแม
คอโลกของลก แมท�าอะไร จตเปนอยางไร สายสมพนธสงตรงถงลกทกอยาง
ปจจบนนองปอนขาวเลยงงาย เปนเดกอารมณด ฉลาด พฒนาการเรว เรยน
รไดด มสมาธ และมความจ�าดมาก ถงวนนเขาจะไมมพอ แตเขากมเลอดพอ
และจตวญญาณของพอครงหนง ดฉนจะเปนทงพอและแมใหเขา ไมใหเขารสก
วาขาดพอไป และดวยความรกทยงใหญของแม ดฉนจะเลยงใหเขาออนโยนทง
กายและจตใจ พรอมทงฝกใหเขาไดเปนผใหญทดในวนหนา และสงทขาดไมได
อกสงหนงกคอ ใหเขาเรยนรธรรมะ เพราะธรรมะคอความจรงของชวตทเราตอง
ประสบพบเจอ หลกหนไปไมพน ค�าสอนของพระพทธองคเปนจรงทกค�า ถาเรา
ปฏบตตามค�าสอนของพระองค จะรไดวาทกปญหามทางแก ดงเชนทคณยาย
จาพดอยเสมอๆ วา ‘ทกขมไวใหเหน ไมมไวใหเปน’
ออ! ตอนนนองปอนขาวอาย 1 ขวบ 8 เดอนแลวคะ
จตประภสสร
ตงแตนอนอยในครรภ
ชลธชา รตนขนธแสง
ก�าลงใจ
สมเดจพระสงฆราชพระมหานายะกะ
ประธานสงฆฝายสยามวงศ อรญวาส
ประเทศศรลงกา
วนท 5 ตลาคม 2546 สมเดจพระสงฆราชพระ
มหานายะกะ ประธานสงฆฝายสยามวงศ อรญวาส
ประเทศศรลงกา ไดเสดจมาใหก�าลงใจชมชนเสถยร
ธรรมสถานในการท�างานเพอพระธรรม ในการน ได
เสดจไปยงหอประดษฐานพระบรมสารรกธาตเพอ
บชาพระบรมสารรกธาตซงพระองคไดประทานให
ชาวชมชน และทรงปลกตนพระศรมหาโพธอาย
2,300 ป อนเปนตนทแตกหนอมาจากตนเดยวกน
กบทพระพทธองคตรสร
“นบเปนบญททานมพระบรมสารรกธาตและตน
พระศรมหาโพธอยพรอมในทเดยวกน เพราะทงสอง
สงนนจะน�ามาซงก�าลงใจในการประพฤตปฏบต ให
มความกาวหนาในชวตทสงบเยนและเปนประโยชน
เพอพฒนาใหสงคมดขนตอไป”
ถาแมรอด...ลกกรอด
“การแกไขปญหาในขณะทจตก�าลงสบสน
รงแตจะท�าใหมความสบสนเพมขน
เพราะจตทสบสนเปนจตทดอยคณภาพ
ในการเขาไปแกไขสถานการณ
เราตองท�าความสบสนนนใหสงบลงสกระยะหนงกอน
แลวน�าความสงบนนมาพจารณาในแกปญหา
ทกคนมปญหา ไมมใครไมมปญหา
อยทวาแตละคนจะแกปญหาของตนอยางไร”
แมชศนสนย เสถยรสต
ฉบบท 5
| พฤาภ
าคม 2
554
5
เมอหลายเดอนกอน ดฉนมโอกาสไดเขาปฏบตธรรมในโครงการอานาปานสตภาวนาของเสถยรธรรม
สถาน ในวนศกร-เสาร-อาทตย ในคนวนเสารไดฟงแมอ (ชญญา เศรษฐบตร) ซงเปนวทยากรของคอรส
ธรรมชาตบ�าบดบรรยายใหผเขาคอรสธรรมชาตบ�าบดและบรรดาผปฏบตธรรมฟงเกยวกบธรรมชาตบ�าบด
และประสบการณจรงทแมอพบกอนและหลงเขาคอรส
สงทประทบใจในครงแรกทไดฟงกคอ แมอบอกวา ธรรมชาตบ�าบดสามารถรกษาไดทกโรค แตไมทกคน
ดฉนจงหาโอกาสคยกบแมอ เพอสอบถามเพมเตม แมอจงอธบายใหฟงเพมเตมตามทสงสย และสอบถาม
ดฉนเกยวกบอาการปวยไขทประสบอย
ดฉนทกขทรมานจากอาการปวดหว ปวดทองมาเปนเวลาหลายป ในเรองของอาการปวดทองนน กปวด
ทงกระเพาะ และล�าไสมปญหา ปรกษาคณหมอมานาน ทงสองกลอง กลนแปง กนยา ท�ามาทกอยาง โดย
เฉพาะยา ดฉนกนยาเยอะมาก กนทกวน แตกไมดขน และอยางไรกด คณหมอกหาสาเหตไมได
หลงจากคยกบแมอ ดฉนกตดสนใจจะลองเขาคอรสธรรมชาตบ�าบดดสกครง
ดฉนเขาคอรสธรรมชาตบ�าบดในรนท 13 เปนเวลา 3 คน 4 วน
วนแรก แมอบอกเลยวาใหกนแตผลไม 28 วน - 1 เดอน เพราะเซลลใหมจะเกดทก 28 วน แตถาคด
วาไมไหว ใหภาวนาอธษฐานจตไปทละ 7 วน คอยๆ ลองไปทละนด เพอใหรางกายเกดการปรบตวและคน
ชน แตถาเปนโรคเรอรงมานาน กนาจะตองดแลอยางเครงครดถง 3 เดอน เพราะเดอนท 1 เหมอนเรา
ลอกสบานทถลอก ไมสวยงามทง เดอนท 2 เหมอนการทาสรองพน เดอนท 3 เหมอนทาสใหมทสวยงาม
ขอยอมรบวาเมอออกจากคอรส ดฉนกท�าตามบาง ไมท�าตามบาง ท�าใหยงมอาการปวดทองอย ลาสด
มโอกาสไดไปเยยมคนปวยมะเรงกบแมอทโรงพยาบาล แตดฉนไมสามารถขนไปเยยมดวยได เพราะนง
ปวดทองอยางหนกอยขางลาง แมอจงบอกวา ครงนไมไหวแลวจรงๆ ถาไมยอมท�า แมอจะไมไปเยยมถา
ดฉนตองนอนในหองไอซย และขอใหดฉนจรงจงกบการดแลตวเองเสยท ดฉนจงตดสนใจเอาจรง โดย
ปรบสมดลรางกายดวยการกนผลไมอยางเดยวอยางเครงครด พยายามเอาชนะความอยากของตวเอง
ประมาณ 4 สปดาห อยากจะบอกวา อาการปวดทองไมเกดอกเลยจรงๆ ชวตหลดจากค�าวาทรนทราย ซ�า
รางกายกสดชน กระปรกระเปรา มพลง
คนรอบตวดฉนหลายคนไมเหนดวย เนองจากเหนวาการกนผลไมอยางเดยว ไมกนขาวหรออาหาร
ประเภทอนเลยจะท�าใหขาดสารอาหาร ไมนาจะเปนผลดกบรางกาย ดวยความอยากรอยากลอง ดฉนจง
ไปตรวจเลอด เชกรางกาย ผลทออกมาคอ คณหมอบอกวาทกอยางปกตด
แมอบอกวา...ศาสตรนจะชนะหรอแพ...อยแคทใจ
ขอบคณแมอในค�าแนะน�า ความตงใจ และความเอาใจใส
ขอบคณธรรมชาตบ�าบด
ขอบคณเสถยรธรรมสถาน
ทานใดสนใจการดแลตวเองดวยธรรมชาตบ�าบด อยาเพงเชอในสงทคนบอกคนเลา แตขอแนะน�าให
ลองดดวยตวเอง...
ดทสดคะ
ธรรมชาตบ�าบด
อรณช วงศศรสน
ทางฝกตนสขงายใชนอยชวงนทมหาวทยาลยไมมการเรยนการสอน ฉนจงถอโอกาสกลบมาเยยมบาน บานของฉนในวนนหลง
ใหญกวางขวางนก...
หลายครงในชวตของฉนพบวามหลายเรองราวทท�าใหตวเองยมไดอยบอยๆ ชวตนกเรยนทนวชา
พระพทธศาสนาท�าใหฉนไดพบกบความเปลยนแปลงในหลายอยาง ความเปลยนแปลงทเกดขนนนท�าให
จตใจฉนเปนสขและมนคงขน
วนนฉนมความสขกบการท�างานรบใชพระพทธศาสนา เพราะรดวาเนอหางานทท�านนจะท�าคณ-
ประโยชนใหทงกบตนเองและผอนไดมากมายขนาดไหน
ฉนยงตระหนกดวาการท�างานคอการปฏบตธรรมนนเปนอยางไร
การระวงรกษากายวาจาใจใหด�าเนนไปอยางปกตนนสามารถคมครองจตใจใหฉนมความสขไดอยาง
แทจรง
อกทงการไดรบโอกาสเปนนกเรยนทนของสถาบนโพธคยาวชชาลย 980 ยงเสมอนเปนเสนทางแหง
การฝกตนอยางดทสด เหมอนมลใหตองเดนดวยความระมดระวง ดวยตระหนกอยเสมอวา เงนทหลอ
เลยงชวตของฉนในวนน เปนเงนบญเงนกศลทงสน เปนเงนททกคนยกมออนโมทนาเพอถวายแดองค
สมเดจพระบรมศาสดาสมมาสมพทธเจา ดวยวาเงนทกบาททกสตางคนนไดมาจากกศลศรทธาของพทธ-
บรษททตงใจสบทอดและปกปองพระพทธศาสนาใหมนคง
ฉนจงใชเงนอยางระมดระวงอยางถงทสด โดยไดตงสจจะกบตนเองวาจะใชเงนทกบาททกสตางคอยาง
เตมประโยชน กอนซอของทกอยางหรอจะใชจายอะไร ฉนจะหยดถามตวเองกอนวา...ไมตองซอไดไหม...
ใชอยางอนทมอยแทนไดไหม...อดทนไวกอนไดไหม...ของนมประโยชนจรงหรอไม...
หลายครงทเดยวทฉนพบวา การหยดถามตวเองเชนนชวยท�าใหมสตมากขน และพบวามบางอยาง
ทสามารถใชแทนไดโดยไมจ�าเปนตองใชเงน และหลายครงมหลายเรองทท�าใหฉนตองยมอยางฉงน นน
คอ หลายสงทอยากไดแตยงไมไดซอหรอยงไมทนจาย หรอยงไมถงเวลาจะซอ อยๆ กจะมคนน�าสงของ
นนมาใหฟรๆ อยางไมมปมขลย หรอท�าบางอยางใหฉนโดยไมคดมลคา
ลทางการใชชวตดวยความตงใจอยางมงมนวา จะพฒนาตนเองใหมคณคาเตมศกยภาพของความเปน
มนษย ด�าเนนชวตทเหลอตอนไปดวยศลธรรม และตองการพฒนาจตใจใหละเอยดจนมความสามารถใน
การแยกแยะความดความชวไดอยางชดเจนถกตอง ท�าใหฉนพบวามเรองดๆ อกมากมายเขามาในชวต
และแมจะมอปสรรคทท�าใหรสกวาตนเองก�าลงอยในภาวะทกดดนและยากล�าบาก ฉนกเขาใจดวา นคอ
ภาวะของการฝกฝน เปนสนามทดแหงการฝกตน
ชวตของฉนในวนน จงไมไดมเพยงแตพอแมผใหก�าเนด ครอบครวพนองทรกทคลานตามกนมา หรอ
บานทอยกนเพยงพอแมลกและครอบครวเหมอนเชนเดม
บานของฉนในวนนใหญโตกวางขวางนก ฉนมพระรตนตรยเปนทพงสงสด มครบาอาจารยเปน
กลยาณมตร มพอแมครอบครวเพอนฝงเปนก�าลงใจใหฉนสามารถพฒนาตนเองเปนบคลากรทม
ประโยชนตอพระพทธศาสนาไดอยางสมตามความตงใจ
สาวกา
สกขาลย
อจฉราวด สตอคมนน
บรรณาธการหนงสอเรอง...ธรรมวชยจากแดนพทธภม
ผประสานงานหลกสตรในโครงการสงเสรมพระสงฆ
ไทยไปศกษาและปฏบตธรรมเชงลก ณ แดนพทธภม
มหาบณฑตรน 1 สาขาพทธศาสตรและศลปะแหงชวต
สาวกาสกขาลย มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย
นกศกษาปรญญาเอก University of Hyderabad ใน
กองทนของสถาบนโพธคยาวชชาลย 980 สาธารณรฐ
อนเดย
ชนะหรอแพ...อยแคทใจ
issue
5 |
May
201
1
6
สาวกาสกขาลย มหาวชชาลยธรรมะเพอ
เยยวยาสงคม เปนสถาบนการศกษาทสงเสรมการ
บรรลธรรมตามอดมคตของพทธศาสนา อนไดแก
การมชวตทสงบเยนและเปนประโยชน โดยพฒนาตน
ใหพนทกขเพอสรางสงคมทอยเยนเปนสข พนทกข
รวมกน การศกษาในลกษณะนจงมไดมงผลสมฤทธ
ทผศกษาเพยงคนเดยว ทวายงมงหวงใหผศกษาได
ใชความรนนเกอกลรบใชเพอนมนษยดวยกนและสง
ตอกระแส ‘อรยะ’ นไปสสงคมโลกดวย
เมอวนอาทตยท 1 พฤษภาคม พ.ศ. 2554 ทผาน
มา ณ หอประชม มวก.48 พรรษา มหาวทยาลยมหา
จฬาลงกรณราชวทยาลย วงนอย พระนครศรอยธยา
สมเดจพระมหารชมงคลาจารย คณะผปฏบตหนาท
สมเดจพระสงฆราช เปนประธานในพธประสาท
ปรญญาพทธศาสตรบณฑต รนท 56 พทธศาสตรมหา
บณฑต รนท 21 และพทธศาสตรดษฎบณฑต รนท
7 International Programme IX มหาวทยาลยมหา
จฬาลงกรณราชวทยาลย
มหาบณฑตจากสาวกาสกขาลย หลกสตรพทธ-
ศาสตรและศลปะแหงชวต มหาวทยาลยมหาจฬา
ลงกรณราชวทยาลย รนท 1 และ 2 ไดเขารบการ
ประสาทปรญญาพทธศาสตรมหาบณฑต จ�านวน 3
คน
ขาวคราว
ความเคลอนไหว
ขอเชญรวมกจกรรมพเศษ ‘โยคะสมาธในสวน
ธรรม’ โดย ครหน ชมชน สทธเวช แหงบานโยคะ
ครหน ซอยทองหลอ 13 ในทกอาทตยสดทายของ
เดอนพฤษภาคม, มถนายน และกรกฎาคม เรม 29
พฤษภาคม 2554 (ครงละ 20 ทาน) เวลา 16.00-
18.00 น. ณ เรอนกลยาณมตร รวมสนบสนนครงละ
250 บาท เพอสาวกาสกขาลย มหาวชชาลยธรรมะ
เพอเยยวยาสงคม
สนใจ สอบถามรายละเอยดเพมเตมไดท เสถยร
ธรรมสถาน 02-519-1119
ขาว
ประชาสมพนธ
ขาว
ประชาสมพนธ
‘ความรก...ศรทธา...ปาฏหารย’
โครงการหนงสนเพอประกาศ
อสรภาพของลกผหญง
เสถยรธรรมสถาน เจาบาน การประชม
นานาชาตศากยธดา ครงท 12 มรรคาสการหลด
พน (Leading to Liberation) ซงจดขนระหวางวน
ท 12-18 มถนายน 2554 ไดสรางโปรเจกตหนงสน
ชด ‘ความรก...ศรทธา...ปาฏหารย’ ซงเปนหนง
สน 7 เรอง ของ 7 ผก�ากบฯ มออาชพ เพอแสดง
ถงหนทางสการหลดพนทเกดขนจรงของผหญง 7
คน ทนอกจากจะเปนการแสดงพลงของผหญง
ในประเทศไทยใหชาวศากยธดาจากตางแดนได
สมผสและเขาใจวถการหลดพนในแบบฉบบของ
เราแลว ยงเปนการเผยแพรเพอเปนขอคดและ
แนวทางใหกบประชาชนทวไปอกดวย โดยไดรบ
การสนบสนนจากส�านกงานกองทนสนบสนนการ
สรางเสรมสขภาพ (สสส.)
หนงสนทง 7 เรอง มครบทกอรรถรส เขมขน
ตามสไตลหนงสน บอกเลาเรองราวดวยมมมองท
ตางกนของ 7 ผก�ากบฯ มออาชพตางสไตล ไดแก
คณสราวธ วเชยรสาร จาก ‘Ghost Game’,
‘ละครอยกบกง’ คณปยะพนธ ชเพชร จาก ‘จอม
ขมงเวทย’, ‘แฟนเกา’, ‘แฟนใหม’ คณสรสวด
วงศสมเพชร จาก ‘Yes Or No’, คณรนษฐา จรต-
กล ผก�ากบฯ หนงมอรางวลจากตางประเทศ คณ
เมษ ยมสมบรณ จาก ‘The Letter เขยนเปน สง
ตาย’, ‘กอน18’, คณพรรณพนธ ทรงข�า มอตดตอ
ระดบรางวลจากเรอง ‘เมลนรกหมวยยกลอ’ และ
‘บานผสง’ และผก�ากบฯ คนใหมลาสด ซงคลกคล
อยในวงการบนเทงมากวา 20 ป คณอ ชอผกา
วรยานนท ผหญงเกงททมใจใหเกนรอยในการ
ก�ากบฯ หนงเรองแรกของชวต และกองทพดาราท
รวมใจกนรบบทน�าในหนงสนแตละเรอง อาท นน
ศรพนธ, นองออม yes or no, หลว มนสว, ตาย
สายธาร, ทศนวรรณ เสนยวงศ ณ อยธยา, และ
นกแสดงรบเชญ อาท หมว – ลลตา ศศประภา,
เขม ตสบ - กฤตธรา อนพรวจตร, ธวชชย เพญ-
ภกด
ขอเชญรวมเปนประจกษพยานในงานแถลง
ขาวหนงสนชด ‘ความรก...ศรทธา...ปาฏหารย’
ในวนท 10 มถนายน น
ตดตามความคบหนาและเบองหลงการถาย
ท�าไดท www.sdsweb.org
รานหนงสอ
กลางสวน
ไอนสไตนถาม พระพทธเจาตอบ (ฉบบปรบปรง
ใหม)
ศภวรรณ พพฒพรรณวงศ กรน ส�านกพมพ FREE MIND
/ 195 บาท
ฉบบปรบปรงใหมไดมการปรบปรงเนอหาใหม
โดยยงคงเคาโครงเดมไว ในสวนเนอหามการเขยน
ใหมถง 70% เปนเรองราวของการพาผอานเขาส
สจธรรมอนสงสด หรอพระนพพานโดยผานความ
คดของไอนสไตน จงเปนการวเคราะหธรรมดวยวธ
การทางวทยาศาสตร โดยหยบยกประเดนปญหาใน
แงมมตางๆ ทเกดขนจรงในสงคม น�ามาเชอมโยง
กบองคความรแหงพระพทธศาสนาไดอยางชดเจน
ดวยส�านวนภาษาสมยใหม รวมถงการใชภาพและ
ตวการตนตางๆ ทเปนเอกลกษณเฉพาะตว เพอเปน
ตวแทนในการสรางความเขาใจใหกบผอานและผ
ปฏบตธรรม
ปจจบนขณะ
คอแสงสวาง
ปาฐกถาธรรม
ปญญานนทภกข
รงค ประพนธพงศ
รวบรวม ส�านกพมพ
ธรรมสถาพร / 120
บาท
สงใดทเราชอบ
เรากดงเขามา เอามาคดมานก แลวตดพนอยในสง
นน สงใดไมชอบกอยากจะผลกออกไป การดงเขามา
กด การผลกออกไปกด ตองออกแรง เลยท�าใหทกข
ปญญาแหงทวาวาร
รวมปาฐกถาธรรมในวนตางๆ
พระพรหมมงคลาจารย
(ปญญานนทภกข) ส�านก
พมพธรรมสถาพร / 160
บาท
คนโบราณเขาสอน
วา...ไปไหนใหพกหน อยาพกนน...ไมไดหมายความ
วา พกหนไปขวางหวเพอน ไมใชอยางนน แตค�าวา
‘หน’ หมายความวาหนกแนน หนนนมนหนกและมน
แนน ถาพกนน มนปลว พอถกลมมนกปลวไปแลว คน
พกนนคอคนใจรอน ใจเรว อดไมได ทนไมได กระทบ
นดหนอยลกตดเหมอนกบดนประสวไวไฟ อยางนน
มนกเสยหาย แตถาพกหน ใจหนกแนนเหมอนหน
มนกเรยบรอย
พรงนหรอชาตหนา
ไมมใครรวาอะไรจะ
มากอน
พระไพศาล วสาโล ส�านก
พมพอมรนทรธรรมะ /
149 บาท
เป นบทเรยนว า
ดวยการใชธรรมะจาก
พระพทธเจาเปนเครองเยยวยาใจใหปลอยวาง เปน
ขอคดทางธรรม เหมาะส�าหรบทกคนทยงมลมหายใจ
อย
รอยวาทะ ธรรมะปดทอง
พระราชรตนรงษ (วรยทธ วรยทโธ) ส�านกพมพอมรนทร
ธรรมะ / 149 บาท
100 ความคดทจะท�าใหผอานไดเขาใจโลกตาม
ความเปนจรง เขาใจอนเดยในมมหลากหลาย ท
ส�าคญทสดคอเขาใจธรรมะแบบงายๆ รวมถงอาจม
โอกาสตอยอดสการปฏบตกเปนได
ดวงตาแหงชวต
เขมานนทะ ส�านกพมพ
อมรนทรธรรมะ / 185
บาท
ธรรมบรรยายทกลน
กรองจากประสบการณ
การกระท�าความร สกตวมากวากงชวตของทาน
เขมานนทะในหนงสอเลมน จะน�าผอานใหรจกกบ
‘ยทธศาสตรในการชงพนทชวตดวยความรสกตว’
ทจะปลกใหผปฏบตตนขนจากชวตทหลบใหล และ
พรอมตงรบบอเกดของทกขไดกอนทจะถกโจมต
ปรชาญาณของผไมร
หนงสอ (หลวงพอ
เทยนทขาพเจารจก)
เขมานนทะ ส�านกพมพ
อมรนทรธรรมะ / 145 บาท
เขมานนทะท�าใหเรา
ไดพบและรจกหลวงพอเทยน ‘ปรมาจารยแหงการ
เจรญสต’ อยางพระธรรมดา มใชอจฉรยะผยงใหญ
จนเราเขาไมถง แตฉายใหเหนภาพอนสงบงาม คง
อยในบคลกเฉยซอ แตเปยมดวยความกรณา ไม
ท�าใหคนทกข แตปรารถนาใหคนไดรธรรมเพอพน
ทกข เปนบพกจทกระท�าสม�าเสมอตลอดชพของทาน
ดวยค�าแนะน�าท ‘ตรง ซอ งาย สการรตว’ มความ
กระฉบกระเฉงวองไว เมอน�าธรรมประจกษรสใจคน
ส�านกพมพใดตองการให รานหนงสอกลาง
สวน เปนสอในการประชาสมพนธ สงหนงสอ
พรอมรายละเอยดถง พกล วภาสประทป
บรรณาธการนตยสาร ‘ธรรมสวสด’ 24/5 ซอย
วชรพล ถนนรามอนทรา 55 แขวงทาแรง เขต
บางเขน กรงเทพฯ 10230
“บนโลกใบน
ไมมใครควรคาแกการเกลยดชง
ไมมอะไรหรอธระใดทเราตองของแวะยดตด
นอกจากการรกษาจตของตวเองใหบรสทธ”
แมชศนสนย เสถยรสต
ฉบบท 5
| พฤาภ
าคม 2
554
7
เจาของ : เสถยรธรรมสถาน 24/5 ซอยวชรพล ถนนรามอนทรา 55 แขวงทาแรง เขตบางเขน กรงเทพฯ 10230 โทรศพท : 02-519-1119 โทรสาร : 02-519-4633 e-mail : [email protected] พมพท : บรษทพรนทแอทม (ประเทศไทย) จ�ากด โทรศพท : 02-736-3913
ผกอตง : แมชศนสนย เสถยรสต ๏ บรรณาธการ : พกล วภาสประทป ๏ ก�ากบศลป : มนญ จงวฒนานกล ๏ ถายภาพ : สมคด ชยจตวนช, พรรณวด อมรมณกล ๏ ประสานงาน : สลลทพย ทาเครอ ๏ ทปรกษาฝายกฎหมาย : นงเยาว สคนธนนท
นตยสารฉบบน พมพดวยหมกฐานน�ามนพช ปลอดสารโลหะหนกและเปนมตรตอสงแวดลอม ผลตโดย บรษท อนเตอรองค จ�ากด บรษทของคนไทยเพอคนไทย เราภมใจทไดเปนสวนหนงในการสบทอดพระพทธศาสนา
www.facebook.com/sdsface www.sdsweb.org
รวมเปนหนงในวถชวตของเสถยรธรรมสถาน...
อาทตยท 1 ของเดอน จตประภสสรตงแตนอนอยในครรภ
อาทตยท 2 ของเดอน บวชพทธสาวกาศล 10
อาทตยท 3 ของเดอน โรงเรยนพอแม
อาทตยท 4 ของเดอน ธรรมชาตบ�าบด
ปฏบตธรรมทกศกร เสาร อาทตย และวนนกขตฤกษ
รวมบญมหากศลสรางอาคาร สาวกาสกขาลย
‘เรอนเพาะช�าแหงพระรตนตรย’ เพอน�าธรรมะเดนทางสรางอรยชน
และอาราธนา พระอารยตารามหาโพธสตว (ซงผานพธมหาพทธาภเษกแลว) ไปบชาทบานของทาน
โดยมสงฆะนกบวชสตรของเสถยรธรรมสถานจะภาวนา สวดมนต และตามประทปเพอความเปนสร
มงคล...เพอเปลยนรายกลายเปนด...แดทานและครอบครว...ทกวนโดยมรายนามของผบรจาคปรากฏ
อยทฐานขององคพระอารยตารามหาโพธสตว ณ เสถยรธรรมสถาน
365 บาท อาราธนา พระอารยตารามหาโพธสตวกรงเนอสมฤทธ
หรอ พระอารยตารามหาโพธสตวกรงเนอมนป จ�านวน องค
590 บาท อาราธนา พระอารยตารามหาโพธสตวกรงเนอทรายทอง
หรอ พระอารยตารามหาโพธสตวกรงเนอสามกษตรย จ�านวน องค
2,000 บาท อาราธนา พระอารยตารามหาโพธสตวกรงเนอทราย 4 องค (ครบชด) จ�านวน ชด
2,500 บาท อาราธนา พระอารยตารามหาโพธสตวกรงเลยมทองธรรมดา
ด�า ทอง หรอ สามกษตรย จ�านวน องค
3,000 บาท อาราธนา เหรยญพลงงานพระอารยตารามหาโพธสตว จ�านวน เหรยญ
14,000 บาท อาราธนา พระอารยตารามหาโพธสตวเลยมทองประซมพเศษ จ�านวน องค
100,000 บาท อาราธนา พระอารยตารามหาโพธสตวเนอหยกทงดงาม จ�านวน องค
1,000,000 บาท อาราธนา พระอารยตารามหาโพธสตวเทาองคจรง
(เนอสมฤทธ ขนาดหนาตก 9 นว) จ�านวน องค
รวมเปนเงนทงสน บาท
ขอแนะน�า
1. ตดเอกสารการรวมบญมหากศลตามรอยประ หรอถายเอกสาร หรอดาวนโหลดจาก www.sdsweb.org
2. กรอกรายละเอยดใหครบถวนและชดเจน
3. ใสเครองหมาย ในกรอบทประสงคจะท�าบญ
4. สงเอกสารการรวมบญมหากศล และใบโอนเงน ไปท เสถยรธรรมสถาน 24/5 หม 8 ซอยวชรพล
ถนนรามอนทรา 55 แขวงทาแรง เขตบางเขน กรงเทพฯ 10230 หรอทโทรสาร 02-519-4633, 02-945-5935
(ในกรณทดาวนโหลดเอกสารการรวมบญมหากศลจากเวบไซต กรณากรอกแบบฟอรมใหเรยบรอย จากนนเซฟไฟลใน
ชอของทาน แลวสงกลบไปทางอเมล [email protected])
5. 10 นาทหลงจากสงแฟกซแลว กรณาโทร.ยนยนการสง-การรบทเบอร 02-519-1119, 02-510-6697
ชอ-นามสกล และทอยของผรบธรรมบรรณาการ
ชอ นามสกล
ทอย บานเลขท ซอย ถนน
แขวง / ต�าบล เขต / อ�าเภอ จงหวด
โทรศพท โทรศพทมอถอ
Email-address
เอกสารการรวมบญมหากศล
โอนเงนผานบญชออมทรพย
ธนาคารไทยพาณชย สาขาวชรพล (รามอนทรา)
ชอบญช ธรรมสวสด โดย แมชศนสนย เสถยรสต เลขทบญช 161-220838-3
ธนาคารกสกรไทย สาขาซอยวชรพล
ชอบญช แมชศนสนย เสถยรสต เพอธรรมสวสด เลขทบญช 796-2-08849-4
ธนาคารกรงเทพ สาขาซอยรามอนทรา กม.4
ชอบญช ธรรมสวสด โดย แมชศนสนย เสถยรสต เลขทบญช 187-437-7508
พระอารยตารามหาโพธสตวทรงเปนสญลกษณของความดทมการกระท�าดวยจตทหลดพน
ทรงมความกรณาและปญญาพรอมทจะชวยเหลอไดอยางรวดเรวส�าหรบผทระลกถงทาน
ทรงไดรบการบชาอยางยงในเรองความสามารถเอาชนะสถานการณทยากล�าบาก
ทรงเปนแสงสวางแหงความรก
ไมวาจะเปน วนเกดของคณ หรอ วนเกดของ
คนทคณรก
วนเกดปนจะกลายเปนวนพเศษทนท
ดวยการเปน หนงในประวตศาสตร ทจะรวมเผย
แพร ‘ธรรมสวสด’
นตยสารเพอความปลอดภยโดยธรรมของสงคม
ผานการสนบสนนการพมพนตยสาร ‘ธรรม
สวสด’ ตามก�าลงศรทธา
หรอ...รวมสมทบ 200 บาท เพอจดสง นตยสาร
‘ธรรมสวสด’ ทางไปรษณยถงบานคณ เปนเวลา 1
ป 12 ฉบบ
การใหธรรมะ...ชนะการใหทงปวง
สนใจ สอบถามรายละเอยดเพมเตมไดทเสถยรธรรมสถาน
โทร. 02-519-1119
ทกเดอน
รบนตยสาร ‘ธรรมสวสด’ นตยสารเพอความ
ปลอดภยโดยธรรมของสงคม...
ไดท สถานรถไฟฟา BTS และ เสถยร
ธรรมสถาน
การประชมนานาชาตศากยธดา ครงท 12
ระหวางวนท 12-18 มถนายน 2554 ณ เสถยร
ธรรมสถาน ตองการอาสาสมครในหลากหลายสาขา
สนใจเปนหนงในทมงานอาสาสมครของการประชม
สอบถามรายละเอยดเพมเตมไดท เสถยรธรรมสถาน
โทร. 02-519-1119 และ 081-398-3932 หรอ
www.12thsakyadhitathai.org และ www.facebook.com/12thSakyadhita
สนใจ...
เสอยด ‘ธรรมสวสด’ ขอใหปลอดภยโดยธรรม…
ทสวมสบาย เพลงกลอมลก เพลงภาวนา เพลง
guitar lullaby และ แอนเมชน...อนหลากหลาย
รวมทง กระปกแมชนอย...สอนเดกๆ ใหรจกให...
สข...เมอให
สนบสนนไดท เสถยรธรรมสถาน หรอสอบถามราย
ละเอยดเพมเตมไดท
โทร. 02-519-1119, 02-510-6697
รายการวทย
สาวกา ทกวนเสาร-อาทตย เวลา 09.00-10.00 น. ทาง
สถานวทย มก. มหาวทยาลยเกษตรศาสตร บางเขน
(เปนแมขายหลก) ภาคกลาง บางเขน กรงเทพฯ AM
1107 KHz ภาคใต สงขลา AM 1269 KHz ภาคเหนอ
เชยงใหม AM 612 KHz ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ
ขอนแกน AM 1314 KHz สถานวทยชมชน ขอนแกน
FM 104.75 KHz สถานวทยชมชน คลนไทยท�า
FM 95.25 KHz Website : http://radio.ku.ac.th,
www.sdsweb.org (Live TV ถายทอดสด) สวพ.91
ชวง SOS ทกวนอาทตย FM 91.0 MHz เวลา
10.15 น.
รายการโทรทศน
ธรรมสวสด ออกอากาศทกวน เวลา 05.00 น. ท
สถานวทยโทรทศน ชอง 9 อสมท. MCOT 1
rerun ท H-Plus Channel ทกวน เวลา 06.00 น.
rerun ท Nation Channel ทกวนเสาร เวลา 09.00 น.
นแหละชวต TNN 2 ออกอากาศทกวนเสาร เวลา
09.00 น. บานนมอรยะ TNN 2 ออกอากาศทกวน
เสาร เวลา 18.00–18.30 น.
พลงใจ H-Plus Channel ออกอากาศทกวนอาทตย
เวลา 18.00-19.30 น. rerun ทกวนจนทร เวลา
07.50–08.20 น.
สอสงพมพ
คอลมน มองนอกดใน หนงสอพมพ คม ชด ลก
ทกวนพธ
คอลมน ชวตรนรมย หนงสอพมพ ไทยโพสต
คอลมน ธรรมสวสด หนงสอพมพ สยามรฐ ทกวน
ศกรท 2 ของเดอน
คอลมน Family Issue นตยสาร Secret
คอลมน Life’s Advice นตยสาร Lisa
เวบไซต www.sdsweb.org, www.sdslive.org
ปาฏหารย
แหงการตน
ของสอ
ขาว
ประชาสมพนธ
issue
5 |
May
201
1
8
