คมอการปฏบตงาน

กระบวนการสงเสรมและพฒนาผลตภณฑ OTOP

จงหวดระนอง

คมอ การปฏบตงาน “กระบวนการสงเสรมและพฒนาผลตภณฑ OTOP” เปนคมอทใชใน

การปฏบตงานซงมกระบวนการยอยตางๆ ใหมขนตอนและมมาตรฐาน เพอใหกระบวนงานมความ

ชดเจนมากขน โดยจดท าขนจากขอก าหนดทส าคญทมาจากผมสวนเกยวของในการจดท ากระบวนการท

ส าคญ เพอก าหนดเปนมาตรฐานในการปฏบตงานใหบรรลตามขอก าหนดทส าคญ และตอบสนองตอ

ความตองการของผรบบรการ และผมสวนไดสวนเสย

จงหวดระนอง มความมงหวงใหผปฏบตงานในพนท สามารถใชประโยชนจากคมอเลมน

ส าหรบการปฏบตงานไดอยางเปนรปธรรม และเกดประโยชนตอผเกยวของมากยงขน

คณะท างาน PMQA สงหาคม ๒๕๕๔

ค าน า

บทน า หนา วตถประสงค ๑ ขอบเขต ๑ ค าจ ากดความ ๑ หนาทความรบผดชอบ ๓ ขนตอนการปฏบตงาน ๓ มาตรฐานงาน ๑๐ ระบบตดตามประเมนผล ๑๒ Work Flow กระบวนการ ๑๓ รายละเอยดกระบวนการ ๑๔ วธปฏบตของบคลากรในการใหบรการ ๑๖

ภาคผนวก รายงานยอดจ าหนายสนคา OTOP 1 2 รายงานการจดแสดงสนคา OTOP 13

เอกสารอางอง คมอการปฏบตงาน “กระบวนการสงเสรมและพฒนาเศรษฐกจฐานราก” พ.ศ. ๒๕๕๔ กรมการพฒนาชมชน

สารบญ

กระบวนการสงเสรมและพฒนาผตภณฑ OTOP

เพอใชเปนคมอในการด าเนนงานสงเสรมและพฒนาผลตภณฑ OTOP และเปนเครองมอในการปฏบตงานใหบรรลเปาหมายชมชนเขมแขง ประชาชนพงตนเองได ครอบครวมคณภาพชวตดมความสข

ส านกงานพฒนาชมชนจงหวดระนอง มภารกจส าคญในการสงเสรมและพฒนาผลตภณฑ OTOP เพอใหมการจดการเสรมสรางความเขมแขงใหชมชนพงตนเองได โดยกระบวนการยอย ๖ กระบวนการ ดงน ๒.๑ การลงทะเบยนผผลต/ผประกอบการ OTOP ๒.๒ การคดสรรสดยอดหนงต าบล หนงผลตภณฑไทย ๒.๓ การพฒนากลม OTOP (กลมผผลตชมชน) ๒.๔ การพฒนาผลตภณฑ OTOP โดยเครอขายองคความร KBO ๒.๕ การสงเสรมชองทางการตลาด ๒.๖ การจดตงศนยบรการสงเสรมเศรษฐกจชมชนครบวงจร

๓.๑ OTOP ยอมาจาก “ One Tambon One Product ” หมายถง “หนงต าบล หนงผลตภณฑ” เปนการสงเสรมกระบวนการพฒนาทองถน สรางชมชนเขมแขงพงตนเองได โดยใหประชาชนมสวนรวมในการสรางงาน สรางอาชพ สรางรายได ดวยการน าเอาภมปญญาและทรพยากรของทองถนทมอยมาพฒนาสรางสรรคผลตภณฑ (Product) ใหสอดคลองกบความตองการของผบรโภค ท าใหเกดการสรางงาน สรางรายได ๓.๒ การลงทะเบยน หมายถง การรบลงทะเบยนผผลต ผประกอบการ OTOP ส าหรบผทเคยลงทะเบยน และผทยงไมเคยลงทะเบยนเปนผผลต ผประกอบการ OTOP ๓.๓ ผผลต ผประกอบการ OTOP หมายถง ผผลต ผประกอบการ OTOP ๓ ประเภท ไดแกกลมผผลตชมชน ผผลตชมชนทเปนเจาของรายเดยว และผผลตทเปนวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม

บทน า

1. วตถประสงค

2. ขอบเขต

3. ค าจ ากดความ

๓.๔ กลมผผลตชมชน หมายถง กลมคนทรวมตวกนเปนกลมในชมชน ผลตสนคาทแสดงความเปนไทย หรอภมปญญาไทย และสมาชกในกลมรวมกนผลต รวมกนบรหารจดการ และรวมรบผลประโยชน ๓.๕ ผผลตชมชนทเปนเจาของรายเดยว หมายถง บคคลใดบคคลหนงในชมชนทผลตสนคาทแสดงความเปนไทยหรอภมปญญาไทย และมความเชอมโยงกบชมชนในขอใดขอหนง ไดแก การทชมชนมสวนรวมในการผลต หรอมการจางแรงงานในชมชน หรอมการใชวตถดบในชมชน หรอมสวนรวมในการบรหารจดการ หรอมสวนรวมไดรบผลประโยชน ๓.๖ ผผลตทเปนวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม หมายถง ผผลตผประกอบการทจดทะเบยนเปนนตบคคล ไดแก บรษทจ ากด หางหนสวนสามญ ซงผลตสนคาทแสดงความเปนไทยหรอภมปญญาไทยและมความเชอมโยงกบชมชนในขอใดขอหนง ไดแก การทชมชนมสวนรวมในการผลต/จางแรงงานในชมชน/ใชวตถดบในชมชนหรอมสวนรวมในการบรหารจดการหรอมสวนรวมไดรบผลประโยชน โดยมทรพยสนลงทนไมเกน ๑๐ ลานบาท

๒

๓.๗ เครอขาย OTOP หมายถง องคกรของเครอขายผผลต ผประกอบการ OTOP ระดบอ าเภอ ระดบจงหวด ระดบภาค และระดบประเทศ ทมการรวมตวกนจดตงเปนองคเครอขายโดยมความเชอมโยงตอกนตามโครงสราง บทบาท และหนาท เพอขบเคลอนการด าเนนโครงการหนงต าบล หนงผลตภณฑ ๓.๘ การคดสรรสดยอดหนงต าบล หนงผลตภณฑไทย ( OTOP Product Champion : OPC) หมายถง การจดระดบผลตภณฑ เพอการสงเสรมใหไดผลตภณฑ OTOP ของแตละชมชนไดรบโอกาสในการพฒนาคณภาพใหไดมาตรฐานจนสามารถเชอมโยงสตลาดทงในและตางประเทศ ๓.๙ ประเภทผลตภณฑในการคดสรรสดยอดหนงต าบล หนงผลตภณฑไทย แบงเปน ๕ กลม คอ ๑) ประเภทอาหาร ๒) ประเภทเครองดม ๓) ประเภทผา เครองแตงกาย ๔) ประเภทของใช/ของตกแตง/ของทระลก ๕) ประเภทสมนไพรทไมใชอาหาร ๓.๑๐ เครอขายองคความร ( Knowledge – Based OTOP : KBO) จงหวด หมายถง คณะบคคลทเขาไปสงเสรมใหกลมผผลต OTOP ผลตสนคาใหมคณภาพไดมาตรฐาน โดยการเชอมโยงแหลงความรในทองถนกบชมชน เพอน าภมปญญาพฒนาขดความสามารถผผลตชมชนและผลตภณฑ OTOP ซงเครอขางองคความร KBO จงหวด ประกอบดวย สถาบนการศกษาในพนทจงหวด องคกรปกครองสวนทองถน เชน อบต. อบจ. เทศบาล เครอขายกลมผผลต OTOP หนวยงานภาครฐ และเอกชนทเกยวของ ปราชญชาวบาน ผทรงคณวฒ ๓.๑๑ ผลตภณฑ OTOP ไดรบการยกระดบมาตรฐาน หมายถง การพฒนาผลตภณฑ OTOP ของกลมผผลตชมชนทลงทะเบยนผผลต/ผประกอบการ OTOP ใหมรปแบบสวยงาม ทนสมย มคณภาพ และมโอกาสทางการตลาดมากขน โดยน าภมปญญาทองถนและเทคโนโลยทเหมาะสม มาประยกตใชในการพฒนาผลตภณฑ ๓.๑๒ การแสดงและจ าหนายสนคา OTOP หมายถง การแสดงผลงานสนคาผลตภณฑ และจ าหนายผลตภณฑ OTOP ใหคนทวไปไดชมและเลอกซอ ในระดบภมภาคและระดบประเทศ ๓.๑๓ การเปนผประกอบการ หมายถง กลมผผลตชมชนมคณลกษณะหรอองคประกอบครบ ๔ ขอ จาก ๕ ขอ ดงน

๑) มความสามารถในการเขาถงแหลงทน หมายถง กลมมโอกาสทจะไดรบบรการจากแหลงทนตางๆ เพอน ามาบรหารจดการกลม ซงอาจเปนทงทนภายนอกชมชนหรอทนภายในชมชน ๒) มการบรหารจดการ หมายถง กลมมการจดท าแผนธรกจครบทง ๔ แผน ประกอบดวย แผนการบรหารจดการ แผนการผลต แผนการตลาด และแผนการพฒนาผลตภณฑ ๓) ผลตภณฑของกลมไดรบรองมาตรฐาน หมายถง ผลตภณฑของกลมไดรบการรบรองมาตรฐานอยางใดอยางหนง เชน อย. มอก. มผช. ฮาลาล คว (Qmark) GAP GMP HACCP และมาตรฐานเกษตรอนทรย เปนตน ๔) กลมมชองทางการตลาดอยางนอย ๓ ชองทาง หมายถง กลมมโอกาสเขารวมกจกรรมการจ าหนายสนคา ณ ทใดทหนงอยางนอย ๓ ครง เชน ทท าการกลม ในหมบาน ต าบล อ าเภอ จงหวด และหรอระดบประเทศ ๕) กลมมรายไดคมทน หมายถง กลมมการด าเนนกจกรรม และเกดรายไดคมทน (อยางนอยลงทนไปแลวไมขาดทน หรอมก าไร) ๓.๑๔ ศนยบรการสงเสรมเศรษฐกจชมชนครบวงจร หมายถง ศนยกลางการใหบรการทางวชาการและพฒนาขดความสามารถดานการพฒนาเศรษฐกจของชมชนอยางครบวงจร โดยเปนชองทางในการเชอมโยงการใชทรพยากรจากแหลงทน แหลงผลต แหลงตลาด แหลงความรทงภาครฐและภาคเอกชน และเปนกลไกขบเคลอนใหมการเพมประสทธภาพการบรหารจดการแหลงทน กลมอาชพ กลมผผลต

๓ ผประกอบการ OTOP ส าหรบการสรางงาน สรางอาชพ และสรางรายไดใหแกชมชน เพอสงผลตอประชาชนในหมบานใหมความมนคงทางเศรษฐกจฐานราก ดวยการสนบสนนและสงเสรมเชอมโยงการพฒนาชมชนระหวางภาคการพฒนาในระดบอ าเภอ ๔.๑ ส านกงานพฒนาชมชนจงหวด ๔.๑.๑ ศกษากรอบ แนวทางการด าเนนงานโครงการ/กจกรรม ๔.๑.๒ ก าหนดรปแบบการด าเนนโครงการ/กจกรรม ตามแนวทางทกรมฯ ก าหนด ๔.๑.๓ คดเลอกกลมเปาหมายตามหลกเกณฑทมคณสมบตครบถวน ๔.๑.๔ จดท าบญชรายชอผเขารวมกจกรรม ๔.๑.๕ ด าเนนการฝกอบรม ๔.๑.๖ ตดตาม สนบสนน การด าเนนงานระดบอ าเภอ ๔.๑.๗ ถอดบทเรยน ๔.๑.๘ ประชาสมพนธการด าเนนงาน ๔.๑.๙ ประเมนผลการด าเนนงาน ๔.๑.๑๐ รายงานผลการด าเนนงานใหกรมฯ ทราบ ๔.๒ ส านกงานพฒนาชมชนอ าเภอ

4. หนาทความรบผดชอบ

๔.๒.๑ ศกษากรอบ แนวทางการด าเนนงานโครงการ/กจกรรม ๔.๒.๒ คดเลอกกลมเปาหมายตามหลกเกณฑทมคณสมบตครบถวน ๔.๒.๓ ประสานกลมเปาหมายเพอเขารวมโครงการ/กจกรรม ๔.๒.๔ จดท าทะเบยนกลมเปาหมาย ๔.๒.๕ ตดตาม สนบสนน ใหขอเสนอแนะ และค าปรกษาในการด าเนนงานตามโครงการ/กจกรรม ๔.๒.๖ วเคราะหผลการด าเนนงานโครงการ/กจกรรม ๔.๒.๗ ประเมนผลการด าเนนงาน ๔.๒.๘ รายงานผลการด าเนนงานใหจงหวดทรา

กระบวนการสงเสรมและพฒนาผลตภณฑ OTOP

ประกอบดวย กระบวนการยอย ๖ กระบวนการ ดงน

๑. การลงทะเบยนผผลต/ผประกอบการ OTOP

๒. การคดสรรสดยอดหนงต าบล หนงผลตภณฑไทย

๓. การพฒนากลม OTOP (กลมผผลตชมชน)

๔. การพฒนาผลตภณฑ OTOP โดยเครอขายองคความร KBO

๕. การสงเสรมชองทางการตลาด

๖. การจดตงศนยบรการสงเสรมเศรษฐกจชมชนครบวงจร

๔

๑. การลงทะเบยนผผลต/ผประกอบการ OTOP

๑. ประชมชแจงผทเกยวของ

- จงหวดจดประชมชแจงผทเกยวของ (เจาหนาทพฒนาชมชน)

- จงหวดจดท าปฏทนการปฏบต

๒. ประชาสมพนธการลงทะเบยนฯ

- จดท าขอมลประชาสมพนธการลงทะเบยนฯ

- ก าหนดชองทางการเผยแพร

- ด าเนนการเผยแพร

๓. รบลงทะเบยน

- กลมผผลต/ผประกอบการ OTOP ยนใบสมครและหลกฐาน

- อ าเภอตรวจสอบความถกตองและใหความเหนชอบ

5. ขนตอนการปฏบตงาน

- อ าเภอบนทกลงโปรแกรมการลงทะเบยน และรายงานจงหวด

๔. ประกาศรบรอง

- จงหวดตรวจสอบใหการรบรอง

- จงหวดจดท าประกาศผผลต/ผประกอบการ OTOP และรายงานกรมฯ

๒. การคดสรรสดยอดหนงต าบล หนงผลตภณฑไทย

๒.๑ ประชมชแจงผเกยวของ

- จงหวดจดประชมชแจงเจาหนาทพฒนาชมชน

- จดท าแผนปฏทนการด าเนนงาน

๒.๒ ประชาสมพนธการคดสรรฯ

- จดท าขอมลประชาสมพนธการคดสรรฯ

- ประสานงานสอทเกยวของเพอท าการประชาสมพนธ

๒.๓ แตงตงคณะกรรมการด าเนนการคดสรรฯ

- สรรหาผเชยวชาญ

- จดท าค าสงแตงตงคณะกรรมการคดสรรฯ

- แจงประสานคณะกรรมการคดสรรฯ

๒.๔ ประชมชแจงผเกยวของ

- จงหวดจดประชมชแจงคณะกรรมการคดสรรฯ/พฒนาการอ าเภอ/พฒนากร/ผทเกยวของ

- จดท าแผนปฏทนการท างาน

๒.๕ รบสมคร

- รบสมครผลตภณฑเขาคดสรรฯ

- ตรวจสอบเอกสาร/หลกฐานตางๆ ใหถกตอง/ครบถวน

- จดเตรยมสถานทจดวางผลตภณฑตามความเหมาะสม

๕

- จดท าทะเบยนรบ/สงผลตภณฑ

- จดท ารายงานผลการรบสมครสงกรมฯ

๒.๖ คณะกรรมการคดสรรฯ ใหคะแนนสวน ก และ ข และบนทกประมวลผล

- คณะกรรมการฯ พจารณาตรวจสอบ กลนกรองคณสมบตของผลตภณฑ

- ตรวจใหคะแนนผลตภณฑ

- บนทกคะแนนตามใบคะแนนของคณะกรรมการฯ ลงในโปรแกรมการคดสรรฯ

- ตรวจสอบขอมล

๒.๗ จงหวดจดสงผลตภณฑใหกรมฯ

- จดท าทะเบยนสงมอบผลตภณฑ

- สงมอบผลตภณฑให Organizer

๒.๘ ประกาศผล/มอบใบประกาศ/รบเรองรองเรยน/การเผยแพรฐานขอมลเพอการพฒนา

- จดท าฐานขอมล ๑ – ๕ ดาว

- จดท าบญช/ใบประกาศผลการคดสรร

- มอบใบประกาศนยบตร

- รบเรองรองเรยนจากผผลต/ผประกอบการ OTOP

- ตอบขอรองเรยน

- จดท าฐานขอมลเพอการเผยแพรและประชาสมพนธ

- จดท าหลกฐานการใหบรการขอมล

๓. การพฒนากลม OTOP (กลมผผลตชมชน)

๓.๑ ก าหนดกลมเปาหมาย/ประสานงาน

- จงหวดแตงตงคณะท างานเพอรวมกนพจารณาก าหนดและจดสรรกลมเปาหมายทจะ

เขารวมกจกรรมใหอ าเภอ

- อ าเภอแจงประสานกลมฯ เขารวมฝกอบรมทจงหวดด าเนนการ

๓.๒ ฝกอบรมเพมประสทธภาพกลมฯ

- คณะท างานส านกงานพฒนาชมชนจงหวด ก าหนดกลมเปาหมายแยกฝกอบรมตามจ านวน

รนทไดรบจดสรร

- คณะท างานส านกงานพฒนาชมชนจงหวด รวมกบวทยากรผทรงคณวฒ ก าหนดหลกสตร

ทจะด าเนนการ

- จดท าโครงการเสนอผบงคบบญชาเพอพจารณาอนมตด าเนนการ

- จดท าสญญา และเอกสารจดซอจดจางของโครงการ

๓.๓ ตดตาม/สนบสนน

- อ าเภอแตงตงคณะท างานเพอรวมกนพจารณาก าหนดกรอบและประเดนเนอหาทจะ

ตดตาม

- สนบสนนดานการจดท าและ/หรอการปรบปรงแผนธรกจเปนรายกลมเพอสามารถ

น าไปสแผนเชงปฏบตการ

๖

๓.๔ ตดตาม/ประเมนผล

- แตงตงคณะท างานตดตามและประเมนผลระดบจงหวด

- ก าหนดประเดนทจะตดตาม

- มอบหมายหนาทการตดตามใหคณะท างานแตละคน

๔. การพฒนาผลตภณฑ OTOP โดยเครอขายองคความร KBO

๔.๑ ความตองการในการพฒนาผลตภณฑ

- ก าหนดกลมเปาหมายตรงตามทก าหนด

- ประชมกลมเปาหมายเพอคนหาความตองการในการพฒนารปแบบผลตภณฑ

๔.๒ จดท าหลกสตร

ประชม

- วเคราะหประเดนความตองการ

- มอบหมายภารกจแกภาคทเชยวชาญ

- ภาคเครอขายผเชยวชาญจดท าหลกสตร

๔.๓ พฒนาผลตภณฑ OTOP โดยเครอขายองคความร

- ประสานภาคเครอขายผเชยวชาญในการพฒนาผลตภณฑ

- ด าเนนการพฒนาผลตภณฑ

๔.๔ สรปผลการด าเนนงาน

- ประชมสรปผลการด าเนนงาน

- จดท าเอกสารสรปผลการด าเนนงาน

๔.๕ คดเลอกผลตภณฑเขารวม

- ประชมเครอขาย KBO จงหวด เพอคดเลอกผลตภณฑเขาประกวดฯ

๕. การสงเสรมชองทางการตลาด

๕.๑ การประชาสมพนธการจดงาน

- ด าเนนการประชาสมพนธกอนด าเนนกจกรรม ๑๐ วน และระหวางด าเนนการ

จนสนสดกจกรรม ๑๐ วน

๕.๒ ประชมคณะอนกรรมการ นตผ.จงหวด

มการจดประชมคณะอนกรรมการ นตผ.จงหวด ตามแนวทางและหลกเกณฑการด าเนน

กจกรรมตามโครงการดงน

- การพจารณาคดเลอกกลมผผลต/ผประกอบการ ตามคณสมบตทกรมฯ ก าหนดเขารวม

กจกรรมตามโครงการ

- แจงและจดประชมคณะกรรมการเครอขายผผลต/ผประกอบการระดบจงหวด สรางความ

เขาใจในการด าเนนกจกรรมตามโครงการ

๕.๓ ประชมคณะกรรมการเครอขาย นตผ.จงหวด

- การพจารณาคดเลอกกลมผผลต/ผประกอบการ จากฐานขอมลการคดสรร ๑ – ๕ ดาว

ระดบประเทศ หรอตามคณสมบตทกรมฯ ก าหนดเขารวมกจกรรมตามโครงการ

๗

- แจงอ าเภอในการด าเนนการประชมคณะอนกรรมการ นตผ.อ าเภอ ในการคดเลอกกลม

ผผลต/ผประกอบการ เขารวมกจกรรมตามโครงการ และตามคณสมบตทกรมฯ ก าหนด

๕.๔ ประชมคณะอนกรรมการ นตผ.อ าเภอ

- ด าเนนการประชมพจารณาคดเลอกกลมผผลต/ผประกอบการทมคณสมบตตามแนวทาง

และหลกเกณฑฯ เขารวมกจกรรมตามโครงการ โดยคดเลอกจากฐานขอมลการคดสรร

๑ – ๕ ดาว และดวยความสมครใจของกลมฯ และจดสงบญชรายชอใหจงหวดในการ

ด าเนนการตอไป

๕.๕ ประชมคณะกรรมการ นตผ.อ าเภอ

- คดเลอกกลมผผลต/ผประกอบการทมคณสมบตตามแนวทางและหลกเกณฑฯ เขารวม

กจกรรมตามโครงการฯ โดยคดเลอกจากฐานขอมลการคดสรร ๑ – ๕ ดาว เสนอคณะ

คณะอนกรรมการ นตผ.อ าเภอ ในการพจารณาและสงรายชอผผลต/ผประกอบการทไดรบ

การคดเลอกสงจงหวด เพอใหจงหวดพจารณาคดเลอกและสงเขารวมกจกรรมตอไป

๕.๖ ท าบญชรายชอผรวมงาน

- จดท าทะเบยนบญชรายชอผเขารวมกจกรรมทมคณสมบตตามแนวทางและหลกเกณฑท

กรมฯ ก าหนด จดสงใหกรมฯ ตามโครงการ

๕.๗ รวมจ าหนายสนคา

- ผผลต/ผประกอบการ รวมจดแสดงและจ าหนายสนคา OTOP ตามโครงการ

๖. การจดตงศนยบรการสงเสรมเศรษฐกจชมชนครบวงจร

๖.๑ จดเตรยมความพรอม

ระดบจงหวด

- ศกษาแนวทางการด าเนนงานศนยฯ ใหชดเจน

- จดท าแผนปฏบตการด าเนนงานศนยฯ ของส านกงานพฒนาชมชนจงหวด

- แจงอ าเภอด าเนนการตามแผน

- ประชาสมพนธโครงการ

ระดบอ าเภอ

- ศกษาแนวทางการด าเนนงานศนยฯ และแผนปฏบตการของจงหวด

- ประชมทมงานของส านกงานพฒนาชมชนอ าเภอ

- จดท าแผนปฏบตการจดตงศนยฯ ระดบอ าเภอ

- จดเตรยมกลมเปาหมาย ขอมลดานเศรษฐกจชมชน เงน วสด อปกรณ

- ประชาสมพนธโครงการ

๖.๒ จดตงศนยบรการสงเสรมเศรษฐกจชมชนครบวงจร

- จดประชมเชงปฏบตการระดบอ าเภอ ประกอบดวย

๑) วเคราะหเศรษฐกจของชมชน

๒) ก าหนดจดขายดานเศรษฐกจ

๓) ส ารวจความตองการดานเศรษฐกจ

๘

๔) จดท าระบบขอมลดานเศรษฐกจของทกหมบานในอ าเภอ

- จดตงศนยฯ ระดบอ าเภอ

๑) คดเลอกสถานทตงศนยฯ

๒) ออกแบบศนยฯ (โครงสรางกรรมการ กจกรรม รปแบบการใหบรการ)

๓) คดเลอกคณะกรรมการบรหารศนยฯ

๔) จดท าแผนปฏบตการของศนยฯ

- กจกรรมตามแผนปฏบตการของศนยฯ

๑) จดท าระเบยบหรอขอตกลงของศนยฯ

๒) จดกจกรรมตามแผนฯ

๓) ประชาสมพนธผลการด าเนนงาน

๔) ประเมนผลการด าเนนงาน

๖.๓ รวบรวมองคความรดานเศรษฐกจและจดตงเครอขายศนยบรการสงเสรมเศรษฐกจชมชน

- ประชมเชงปฏบตการระดบจงหวด ประกอบดวย

๑) รวบรวมขอมลดานเศรษฐกจของทกอ าเภอ

๒) สงเคราะหขอมล จดใหเปนหมวดหม

๓) จดตงเครอขายศนยฯ ระดบจงหวด

๔) คดเลอกคณะกรรมการเครอขายศนยฯ

๕) จดท าแผนปฏบตการของเครอขายศนยฯ

๖.๔ ผลตสอขอมล องคความรดานเศรษฐกจชมชน

- ตรวจสอบความครบถวน ถกตองของขอมลดานเศรษฐกจ

- ก าหนดประเภทของสอทจะผลต

- ออกแบบขอมลทจะน าเสนอในสอแตละประเภท

- ผลตสอ (เอกสาร และซด)

- สงใหอ าเภอไวใชประโยชนและใหบรการ

๖.๕ ตดตาม/ประเมนผล

- จดท าแผนและเปาหมายในการตดตาม

- ก าหนดคณะตดตาม และจดท าประเดนการตดตามฯ

- ประชมคณะตดตามฯ

- ประสานแจงพนทเปาหมาย

- ขออนมตไปราชการ

- ด าเนนการตดตามฯ

- สรปผลการตดตามฯ

๙

ขอก าหนดทส าคญ

๑. การลงทะเบยนผผลต/ผประกอบการ OTOP และการคดสรรสดยอดหนงต าบล หนงผลตภณฑไทย

มความถกตอง โปรงใส และเปนธรรม

๒. การพฒนากลม OTOP ใหมมาตรฐานการเปนผประกอบการ

๓. การพฒนาคณภาพและรปแบบผลตภณฑใหตรงตามความตองการของตลาด

๔. ผผลต/ผประกอบการ OTOP มชองทางการตลาด

๕. ศนยบรการสงเสรมเศรษฐกจชมชนครบวงจร ใหบรการไดอยางครอบคลมในดานเศรษฐกจ

๖. กองทนชมชนมการบรหารจดการโดยชมชน

๗. กองทนชมชนมการบรหารจดการโดยยดหลกธรรมาภบาล

๘. ชมชนมการเชอมโยง/บรณาการทนชมชน

๑๐

กระบวนการสงเสรมและพฒนาผลตภณฑ OTOP

ตวชวด ๑. จ านวนผลตภณฑทมคณภาพและมาตรฐานระดบ ๔-๕ ดาว เพมขน ๑๐ ผลตภณฑ

๒. ยอดจ าหนายผลตภณฑ OTOP เพมขนรอยละ ๓

ล าดบ ผงกระบวนการ รายละเอยดงาน มาตรฐานคณภาพงาน ผรบผดชอบ

๑ ๑.ประชมชแจงผเกยวของ

๒.ประชาสมพนธการลงทะเบยน

๓.ตรวจสอบการลงทะเบยน

๔.ตรวจสอบและออกใบประกาศการ

รบรอง

๑.มขอมลผผลต/ผประกอบการ

๒.มเกณฑการรบรองทชดเจน

๑. สนง.พฒนาชมชน

๒. สนง.สาธารณสข

๓. สนง.อตสาหกรรม

๒ ๑.ประชมคณะกรรมการการคดสรรฯ

๒.คดสรรผลตภณฑ

๓.สงผลตภณฑใหกรมฯตรวจสอบ

๔.สงมอบผลตภณฑให Organizer

๕.ประกาศผลและเผยแพรประชาสมพนธ

๑.มเกณฑคดสรรผลตภณฑระดบ

จงหวดและกรมฯทชดเจน

๒.มการประกาศผลและ

ประชาสมพนธอยางทวถง

สนง.พฒนาชมชน

๓ ๑.ประชมคณะกรรมการจดสรร

กลมเปาหมายเขารวมกจกรรม

๒.ฝกอบรมเพมประสทธภาพกลมผผลต

ด าเนนการครอบคลมทกกจกรรมท

ก าหนด

สนง.พฒนาชมชน

6. มาตรฐานงาน

ลงทะเบยนผผลต/

ผประกอบการ

คดสรรสดยอดหนงต าบลหนง

ผลตภณฑ

Yes

No

พฒนากลมผผลตชมชน

ล าดบ ผงกระบวนการ รายละเอยดงาน มาตรฐานคณภาพงาน ผรบผดชอบ

๓. ปรบปรงแผนธรกจรายกลม

๔. ตดตามประเมนผล

๑๑

ล าดบ ผงกระบวนการ รายละเอยดงาน มาตรฐานคณภาพงาน ผรบผดชอบ

๔ ๑. ประชมกลมพฒนารปแบบผลตภณฑ

๒. ประชมภาคเครอขายผเชยวชาญ

๓. คดเลอกผลตภณฑเขาประกวด

มเกณฑการคดเลอกผลตภณฑท

ชดเจน

สนง.พฒนาชมชน

๕ ๑. ประชาสมพนธการจดงาน

๒. คดเลอกกลมผผลต/ผประกอบการ

ระดบ ๑-๕ ดาว เสนอกรมฯ

๓. จดแสดงและจ าหนายสนคา OTOP

ด าเนนการครอบคลม ทกกจกรรมท

ก าหนด

๑. สนง.พฒนาชมชน

๒. สนง.เกษตรจงหวด

๓. สนง.อตสาหกรรม

๔. สนง.พาณชย

๖ ๑. จดท าแผนปฏบตการจดตงศนยระดบ

อ าเภอ

๒. จดตงศนยระดบอ าเภอ

๓. รวบรวมองคความรดานเศรษฐกจ

๔. ออกแบบ/ผลตสอขอมลองคความร

เศรษฐกจ

๑.ปฏบตภายใตระเบยบการจดตง

ศนยฯ

๒.มการประชาสมพนธการจดตง

ศนยอยางทวถง

สนง.พฒนาชมชน

พฒนาและคดเลอกผลตภณฑ

สงเสรมชองทางการตลาด

จดตงศนยบรการสงเสรมเศรษฐกจ

ชมชน

๕ .เผยแพรประชาสมพนธ

๗ ๑. ก าหนดพนทและเปาหมายการตดตาม

๒. สรปประเมนผล

- ๑ สนง.พฒนาชมชน

ตดตาม/ประเมนผล

๑๒

๗.๑ จดท าแผนและเปาหมายในการตดตาม

๗.๒ ก าหนดคณะตดตาม และจดท าประเดนการตดตามฯ

๗.๓ ประชมคณะตดตามฯ

๗.๔ ประสานแจงพนทเปาหมาย

๗.๕ ขออนมตไปราชการ

๗.๖ ด าเนนการตดตามฯ

๗.๗ สรปผลการตดตามฯ

7. ระบบตดตามประเมนผล

8. Work Flow กระบวนสงเสรมและพฒนาผลตภณฑ OTOP

คดสรรสดยอดหนงต าบลหนง

ผลตภณฑ

ลงทะเบยนผผลต/

ผประกอบการ

พฒนากลมผผลตชมชน

พฒนาและคดเลอกผลตภณฑ

สงเสรมชองทางการตลาด

ตดตาม / ประเมนผล

ตดตามประเมนผล

No

Yes

ยอดจ าหนายผลตภณฑ

OTOP เพมขนรอยละ ๓

จ านวนผลตภณฑทมคณภาพ

และมาตรฐานระดบ ๔-๕ ดาว

เพมขน ๑๐ ผลตภณฑ

จดตงศนยบรการสงเสรม

เศรษฐกจ

๑๓

9. รายละเอยดกระบวนการสงเสรมและพฒนาผลตภณฑ OTOP

๑๔

ตวชวด ๑. จ านวนผลตภณฑทมคณภาพและมาตรฐานระดบ ๔-๕ ดาว เพมขน ๑๐ ผลตภณฑ

๒. ยอดจ าหนายผลตภณฑ OTOP เพมขนรอยละ ๓

ล าดบ ผงกระบวนการ รายละเอยดงาน มาตรฐานคณภาพงาน ผรบผดชอบ

๑ ๑.ประชมชแจงผเกยวของ

๒.ประชาสมพนธการลงทะเบยน

๓.ตรวจสอบการลงทะเบยน

๔.ตรวจสอบและออกใบประกาศการ

รบรอง

๑.มขอมลผผลต/ผประกอบการ

๒.มเกณฑการรบรองทชดเจน

๑. สนง.พฒนาชมชน

๒. สนง.สาธารณสข

๓. สนง.อตสาหกรรม

๒ ๑.ประชมคณะกรรมการการคดสรรฯ

๒.คดสรรผลตภณฑ

๓.สงผลตภณฑใหกรมฯตรวจสอบ

๔.สงมอบผลตภณฑให Organizer

๕.ประกาศผลและเผยแพรประชาสมพนธ

๑.มเกณฑคดสรรผลตภณฑระดบ

จงหวดและกรมฯทชดเจน

๒.มการประกาศผลและ

ประชาสมพนธอยางทวถง

สนง.พฒนาชมชน

๓ ๑.ประชมคณะกรรมการจดสรร

กลมเปาหมายเขารวมกจกรรม

๒.ฝกอบรมเพมประสทธภาพกลมผผลต

ด าเนนการครอบคลมทกกจกรรมท

ก าหนด

สนง.พฒนาชมชน

ลงทะเบยนผผลต/

ผประกอบการ

คดสรรสดยอดหนงต าบลหนง

ผลตภณฑ

Yes

No

พฒนากลมผผลตชมชน

ล าดบ ผงกระบวนการ รายละเอยดงาน มาตรฐานคณภาพงาน ผรบผดชอบ

๓. ปรบปรงแผนธรกจรายกลม

๔. ตดตามประเมนผล

๑๕

ล าดบ ผงกระบวนการ รายละเอยดงาน มาตรฐานคณภาพงาน ผรบผดชอบ

๔ ๑. ประชมกลมพฒนารปแบบผลตภณฑ

๒. ประชมภาคเครอขายผเชยวชาญ

๓. คดเลอกผลตภณฑเขาประกวด

มเกณฑการคดเลอกผลตภณฑท

ชดเจน

สนง.พฒนาชมชน

๕ ๑. ประชาสมพนธการจดงาน

๒. คดเลอกกลมผผลต/ผประกอบการ

ระดบ ๑-๕ ดาว เสนอกรมฯ

๓. จดแสดงและจ าหนายสนคา OTOP

ด าเนนการครอบคลม ทกกจกรรมท

ก าหนด

๑. สนง.พฒนาชมชน

๒. สนง.เกษตรจงหวด

๓. สนง.อตสาหกรรม

๔. สนง.พาณชย

๖ ๑. จดท าแผนปฏบตการจดตงศนยระดบ

อ าเภอ

๒. จดตงศนยระดบอ าเภอ

๓. รวบรวมองคความรดานเศรษฐกจ

๔. ออกแบบ/ผลตสอขอมลองคความร

เศรษฐกจ

๕ .เผยแพรประชาสมพนธ

๑.ปฏบตภายใตระเบยบการจดตง

ศนยฯ

๒.มการประชาสมพนธการจดตง

ศนยอยางทวถง

สนง.พฒนาชมชน

พฒนาและคดเลอกผลตภณฑ

สงเสรมชองทางการตลาด

จดตงศนยบรการสงเสรมเศรษฐกจ

ชมชน

๗ ๑. ก าหนดพนทและเปาหมายการตดตาม

๒. สรปประเมนผล

- ๑ สนง.พฒนาชมชน

ตดตาม/ประเมนผล

10. วธปฏบตของบคลากรในการใหบรการ

๑๖

ในปจจบน จะเหนไดวามลกษณะของการแขงขนกนสงมากระหวางหนวยงานภายในราชการเดยวกน หรอหนวยงานภายนอกโดยเฉพาะอยางยงการแขงขนในดานการใหบรการ หนวยงานหรอองคกรจงมความจ าเปนอยางยงทจะตองจดระบบการใหบรการทด และตองสรางเจาหนาทผใหบรการของหนวยงานใหมจตบรการอกดวย การใหบรการของหนวยงานจงจะสามารถสรางความพงพอใจและความประทบใจและใหบรการทเกนความคาดหวง ใหกบผมาตดตอราชการได

การสรางพฤตกรรมจตบรการใหเกดขนกบเจาหนาทผใหบรการนน นบเปนงานทส าคญของผบรหารหรอหวหนาหนวยงาน ทจะตองคดหาวธการมาสราง หรอพฒนาพฤตกรรม หลายหนวยงานอาจใชการฝกอบรมสมมนา ซงกอาจจะชวยไดบางบางสวนและการบรการประชาชนของรฐเปนเรองทเกยวของกบชวตประจ าวนของประชาชนทวไปทกคนเมอมคนเขามาเกยวของมากปญหา หรออปสรรคทเกดขน หรออาจเกดขนกยอมมตามมาอยางหลกเลยงไมไดดงนนในการปฏบตราชการเพอใหบรการประชาชน เจาหนาททเกยวของจงจ าเปนตองมความรความเขาใจทถกตองโดยจะตองทราบวาการบรการทมจตบรการเปนอยางไรและจะท าอยางไรจะเปนการบรการสความเปนเลศได ตองเปนคนคดเชงบวก ตองมความเชอมนในการท างาน

ความหมายของจตบรการ ค าวา จตบรการ หรอ จตส านกในการบรการ หรอ หวใจบรการ มาจากค าวาService Mind ประกอบดวยค าหลกๆ อยสองค า คอ Service คอการบรการ และ Mind คอ จตใจ เมอน ามารวมกนแลวจะหมายถง การมจตใจของการเปนผใหบรการ ซงแสดงออกในรปของพฤตกรรมไดดงน 1. ใหบรการดวยรอยยมและค าพดทเหมาะสมเพอสรางความไววางใจใหกบผมาตดตอ 2. แสดงออกถงความพรอมและความเตมใจในการใหบรการ 3. สามารถควบคมกรยาทาทางและน าเสยงในขณะใหบรการไดเปนอยางด 4. เกบอารมณไดดขณะรบฟงขอรองเรยนในเรองตางๆ 5. มน าใจทจะเสนอแนะหรอใหขอมลในเรองอนๆ ทเหนวาเปนประโยชน 6. เปดใจรบฟงค าตชมของผมาตดตอ

ความหมายของค าวา “บรการ” หมายถงการรจกการเสยสละ อดทน ชวยเหลอ เกอกล อ านวยความสะดวก ใหความเปนธรรม เสมอภาค การบรการทด คอ ใหบรการดวยความเตมใจ ถกตองรวดเรว เพอตอบสนองความตองการของผรบบรการและผรบบรการมความพงพอใจ การบรการม 7 ประเภท คอ ตามมารยาท ตามหนาท ตามสถานภาพ ตามผลประโยชน ตามอารมณ ตามยถากรรม ตามธรรมชาต ความส าคญจตบรการตอองคกร : เปนการยกระดบการบรหารจดการองคกร องคกรเจรญกาวหนา น าไปสการเปลยนแปลงทดขน และเกดความสามคคในหนวยงาน หรอองคกร

ความส าคญจตบรการตอตนเอง :ท าใหเปนคนมความรบผดชอบ เปนการสรางมนษยสมพนธชนเยยม เปนการท าตนใหเกดประโยชนสงสด เปนคนมความแกลวกลา เปนทรกของทกคน ยอมมความสขทกอรยาบถ การบรการเพอความประทบใจ มองหนา สบตา ยมแยม ทกทาย ไถถาม รบฟง แนะน า กระท าการบรการ

๑๗ ผรบบรการประกอบดวย * หนวยงานภายใน ไดแก ผบรหาร หวหนาฝาย หวหนางาน ผรวมงาน ลกนอง * หนวยงานภายนอก ไดแก ประชาชนทวไป ผมาตดตอราชการ นสตนกศกษา และหนวยงานภาครฐ และภาคเอกชนตางๆ เทคนค 9 อยา 1. อยาใสอารมณ 2. อยาสวนทนท 3. อยาเรมดวยค าปฏเสธ 4. อยาตงแง 5. อยาอางระเบยบกฎเกณฑ 6. อยายนค าขาด 7. อยายนกระตายขาเดยว 8. อยาทาทาย 9. อยาผกใจเจบ

พฤตกรรม 7 อยาง ทขบไลผมาตดตอ 1. ไมมอง 2. ไมทก 3. ยกทา 4. หนางอ 5. รอนาน 6. งานมาก 7. ปากเสย

ท าอยางไรใหเปนสดยอดของการบรการ การทเราจะ ม จตบรการทด เราจะตองเรยนรวาผรบบรการของเราตองการอะไรและท าอยางไรใหผรบบรการมความพงพอใจในบรการของเราเรมดวยเขาใจธรรมชาตทแตกตางของผรบบรการ วเคราะหเรยนรและรบรความรสกและอารมณ หลกเลยงค าวา “ไม” กบผรบรการ สรางเปาหมายทเปนพลงอนยงใหญไมมค าวาปญหาหรออปสรรค มองโลกในแงด จรงใจ ไมเลอกปฏบต และเหนอความตองการพนฐาน เราจะตองรวาผรบรการยงตองการอะไรอก ท าอยางไรใหผรบบรการกลบมาใชบรการของเราอก (ดวยความประทบใจ) การบรการ เปนอกหนง ทมความส าคญของงานระบบราชการ เพราะเปนเสมอนเมองหนาดานในการตอนรบบคลากรทมาตดตอ ไมวาบคลากร จะโทรเขามาหรอกาวเขามาตดตอราชการ กจะตองพบกบผใหบรการ กอนเปนอนดบแรก หากเขามาตดตอแลวพบกบเจาหนาทพดจาไมนาฟง จะสงผลตอภาพลกษณของหนวยงานนน ๆ ได แตหากคนทเขามาตดตอธระไดรบการตอนรบอยางอบอนจากเจาหนาททยนดใหความชวยเหลอและอ านวยความสะดวก โอกาสทบคคล จะเกดความประทบใจกบองคกร กจะมมากขนดวยเพราะฉะนน การจะมจตบรการ ทดตองมคณสมบตตอไปน

มรอยยมพมพใจ เมอมคนกาวเขามาในส านกงาน แลวคณกลาวทกทายพรอมดวยรอยยมอนสดใสอบอน และจรงใจราวกบวาพวกเขาเปนคนส าคญของคณ แนนอนวาคนทกคนยอมเกดความรสกทดเมอไดรบ

รอยยมจากคณ และเมอพวกเขาจะกาวออกไป คณกกลาวอ าลาดวยรอยยมเปนการสงทายรบรองวาคณจะสรางความประทบใจใหกบพวกเขาไปไดอกนานเชยวละ แตงตวใหเปนมออาชพ ในฐานะเปนผใหบรการ บคลกภายนอกของคณจะเปนตวสะทอนไปถงลกษณะ ขององคกรของคณดวย คณไมจ าเปนตองใสเสอผามยหอ ราคาแพงๆ น าแฟชนหรอกนะเพยงแคแตงตวใหดสะอาดสะอาน สดใส ดมชวตชวา และนาประทบใจกพอ สงรอยยมผานสายโทรศพท มคนเคยแนะน าไววา กอนจะยกหโทรศพทใหยมเสยกอน 1 ครง จะท าใหน าเสยงของคณเปยมไปดวยรอยยมอนสดใส ไปจนถงปลายสายอกขางหนงไดรบรถงรอยยมของคณ แมจะไมไดเหนหนากนกตาม และคนทคณคยดวยเขากจะตอบกลบมาดวยน าเสยงทเปยมไปดวยมตรไมตรอนดเชนกน เคลดลบอกอยางคอ ยมใหเยอะๆ แลวตวคณเองจะยงมความสขมากขนดวยเชนกน

๑๘

อธยาศยทดเปลยนศตรใหเปนมตร ตรงนไมไดหมายความวาจะมใครทคดรายกบคณแตอยางใดเพยงแตคณอาจจะตองเผชญหนากบบคคล ทใจรอน มความอดทนต า พดจาหวนๆ กระโชกโฮกฮาก หยาบคาย หลากหลายรปแบบทท าใหคณร าคาญใจ พยายามท าความเขาใจกบพวกเขา บางทเขาอาจจะมความกงวลใจเรองการประชมทก าลงจะเรมขน หรออาจจะมปญหาชวตสวนตวกได ทคณควรท าคอตอนรบเขาดวยความเตมใจ แมเขาจะแสดงกรยาทไมคอยดกบคณกตาม เชอไดอยางหนงวาคนเรามกจะแพใหกบความด และยอมสยบใหกบความมน าใจ ชวยเหลอ เออเฟอมานกตอนกแลว บางทสงทคณท าใหเขาอาจท าใหวนแยๆ ของคนๆ หนงดขนมาบางกได เปนผฟงทด ไมวาหวหนางานหรอบคคลทจะมาตดตอ จะโทรเขามาหรอกาวเขามาภายในองคกรของคณ คณควรเปดโอกาสใหเขาบอกความตองการของเขาอยางเตมท เพราะการฟงอยางตงใจจะท าใหคณเขาใจจดมงหมายของเขา และสามารถแนะน าหรอใหความชวยเหลอแกเขาไดอยางถกตองเหมาะสม

สรปลกษณะการบรการทด 1. แสดงความเตมใจในการใหบรการ ใหบรการทเปนมตร สภาพ เตมใจตอนรบ สรางความประทบใจแกผรบรการ ใหค าแนะน าเมอผรบบรการมาตดตอขอรบขอมลเกยวกบภารกจของหนวยงาน 2. สามารถใหบรการทผรบบรการตองการได ใหขอมลขาวสารทถกตอง ชดเจน แกผรบบรการ (ตาม พ.ร.บ.ขาวสารขอมล) คอยตดตามเรองและแจงใหผรบบรการทราบความคบหนาในการด าเนนเรองหรอขนตอนเรองตางๆ ทใหบรการ 3. เตมใจชวยแกปญหาใหกบผรบบรการได ชวยประสานงานภายในหนวยงานและกบหนวยงานทเกยวของ เพอแกไขปญหา หรอแนวทางแกไขปญหาทเกดขนแกผรบบรการอยางรวดเรว เตมใจ ไมบายเบยง ไมแกตว หรอปดภาระคอยดแลใหผรบรการไดรบความพงพอใจ และเมอพบขอบกพรองใหน าไปปรบปรงบรการใหดขน 4. ใหบรการทเกนความคาดหวงในระดบทวไป แมตองใชเวลาหรอความพยายามอยางมากก าหนดกรอบแนวทางการใหบรการเพอใหผรบบรการไดรบตามสงทผรบบรการตองการ และหรอใชความพยายามเปนพเศษในการใหบรการเพอชวยผรบบรการแกปญหา คอยเสนอแนะขอมลขาวสารความรทเกยวของกบงานทก าลง

ใหบรการอย ซงเปนประโยชนแกผรบบรการ แมวาผรบบรการจะไมไดถามถง หรอไมทราบมากอน ซงเปนสงทเกนความคาดหวงในระดบทวไป 5. สามารถเขาใจและใหบรการทตรงตามความตองการทแทจรงของผรบบรการได เขาใจความจ าเปนหรอความตองการทแทจรงของผรบบรการ และใชเวลาแสวงหาขอมล และท าความเขาใจเกยวกบความจ าเปน หรอความตองการทแทจรงของผรบบรการใหค าแนะน าทเปนประโยชนแกผรบบรการเพอตอบสนองความจ าเปน หรอความตองการทแทจรงของผรบบรการใหค าแนะน าทเปนประโยชนแกผรบบรการเพอตอบสนองความจ าเปนหรอความตองการทแทจรงของผรบบรการ 6. ใหบรการทเปนประโยชนอยางแทจรงและยงยนใหกบผรบบรการได สามารถใหความเปนสวนตวทอาจแตกตางไปจากวธการหรอขนตอนทผรบบรการตองการเพอใหสอดคลองกบความจ าเปน ปญหา โอกาสฯลฯ เพอเปนประโยชนอยางแทจรงหรอในระยะยาวแกผรบบรการ

***************************

ภาคผนวก