การบริหารจดการระบบบั ...infofile.pcd.go.th/mgt/Draftpollution2552_4mgt.pdf · 2010-03-22 · (ร่าง)รายงานสถานการณ์มลพิษของประเทศไทย

(ราง)รายงานสถานการณมลพษของประเทศไทย ป 2552 3 - 1

3.1 การบรหารจดการระบบบาบดนาเสยรวมชมชนในประเทศไทย

ปรมาณนาเสยชมชนทเกดขนทวประเทศในปจจบน มประมาณ 14 ลานลกบาศกเมตรตอวน แบงเปน

นาเสยจากเทศบาล (ประมาณ 1,600 แหง) จานวน 2.5 ลานลกบาศกเมตรตอวน องคการบรหารสวนตาบล (ประมาณ 6,100 แหง) จานวน 9 ลานลกบาศกเมตรตอวน กรงเทพมหานครและเมองพทยา จานวน 2.5 ลานลกบาศกเมตรตอวน นาเสยจากชมชนจงเปนสาเหตสาคญประการหนงททาใหคณภาพนาในแหลงนาตางๆ เสอมโทรม

ในชวง 20 ปทผานมา รฐบาลจงมการลงทนในการกอสรางระบบรวบรวมและบาบดนาเสยรวมของชมชนจนถงปจจบน (ป 2552) เปนจานวนเงนประมาณ 83,000 ลานบาท รวมทงหมด 101 แหง กอสรางแลวเสรจ 90 แหง กาลงกอสราง 10 แหง และชะลอโครงการ 1 แหง (จงหวดสมทรปราการ) สามารถรองรบนาเสยได 3.2 ลานลกบาศกเมตรตอวน เปนระบบซงอยในการดแลขององคกรปกครองสวนทองถนระดบเทศบาล 87 แหง องคการบรหารสวนจงหวด (อบจ.) 1 แหง องคการบรหารสวนตาบล (อบต.) 2 แหง เมองพทยา 2 แหง จงหวดสมทรปราการ 1 แหง และกรงเทพมหานคร 8 แหง เปนระบบบาบดนาเสยขนาดใหญ (ความสามารถมากกวา 50,000 ลกบาศกเมตรตอวน) จานวน 12 แหง ขนาดกลาง (ความสามารถ 10,000 - 50,000 ลกบาศกเมตรตอวน) จานวน 47 แหง และขนาดเลก (ความสามารถไมเกน 10,000 ลกบาศกเมตรตอวน) จานวน 42 แหง แบงเปน 5 ประเภท ไดแก

1. ระบบบอปรบเสถยร (Stabilization Pond : SP) จานวน 46 แหง (รอยละ 45) 2. ระบบสระเตมอากาศ (Aerated Lagoon : AL) จานวน 16 แหง (รอยละ 16) 3. ระบบแอกทเวเตดสลดจ (Activated Sludge : AS) จานวน 36 แหง (รอยละ 36) 4. ระบบบงประดษฐ (Constructed Wetland : CW) จานวน 2 แหง (รอยละ 2) 5. ระบบแผนหมนชวภาพ (Rotating Biological Contactor : RBC) จานวน 1 แหง (รอยละ 1) ทงน ระบบบาบดนาเสยรวมในบางพนทใชรปแบบการบาบดนาเสยมากกวา 1 รปแบบ อาทเชน ใช

ระบบบอปรบเสถยร (SP) รวมกบระบบบงประดษฐ (CW) หรอระบบบอปรบเสถยร (SP) รวมกบระบบแอกตเวเตดสลดจ (AS) เชน ระบบบาบดนาเสยของเทศบาลนครนครหาดใหญ จ.สงขลา หรอระบบบาบดนาเสยของเทศบาลนครนครราชสมา เปนตน


รปท 3 - 1 ระบบบาบดนาเสยรวมของชมชนแยกตาม หนวยงานรบผดชอบ

รปท 3 - 2 ระบบบาบดนาเสยรวมของชมชนแยกตามขนาด

รปท 3 - 3 ระบบบาบดนาเสยรวมของชมชนแยกตามประเภทระบบ

ระดบเทศบาล 87 แหง กรงเทพมหานคร 8 แหง เมองพทยา 2 แหง องคการบรหารสวนจงหวด (อบจ.) 1 แหง องคการบรการสวนตาบล (อบต.) 2 แหง สมทรปราการ 1 แหง

ขนาดใหญ (มากกวา 50,000 ลบ.ม./วน) 12 แหง ขนาดกลาง (10,000-50,000 ลบ.ม./วน) 47 แหง ขนาดเลก (ไมเกน 10,000 ลบ.ม./วน) 42 แหง

ระบบ SP 46 แหง ระบบ AL 16 แหง ระบบ AS 36 แหง ระบบCW 2 แหง ระบบ RBC 1 แหง

ระดบเทศบาล86%

อบจ.1%

ต.2%

เมองพทยา

สมทรปราการ1%

กทม.8%อบ

2%

ขนาดเลก42%

ขนาดกลาง46%

ขนาดใหญ12%

ระบบ SP45%

ระบบ AS36%

ระบบ AL16%

ระบบ CW2%

ระบบ RBC1%


ระบบบอปรบเสถยร ระบบสระเตมอากาศ

(Stabilization Pond: SP)

(Aerated Lagoon: AL)

ระบบแอกตเวเตดสลดจ (Activated sludge: AS)

ระบบแผนหมนชวภาพ ระบบบงประดษฐ

(Rotating Biological Contactor: RBC) (Constructed wetland: CW)

รปท 3 - 4 รปแบบของระบบบาบดนาเสยรวมของชมชนในประเทศไทย


ตารางท 3 – 1 จานวนและความสามารถในการรองรบนาเสยของระบบบาบดนาเสยรวมของชมชน

องคกรปกครอง

กอสรางเสรจแลว (แหง) กาลงกอสราง (แหง) ชะลอโครงการ (แหง)

รวม (แหง)

เปดดาเนนการ (แหง)

ทดลองเดนระบบ (แหง)

ยงไมรบมอบ (แหง)

ปรบปรงซอมแซม (แหง)

ระหวางกอสราง (แหง)

ชะลอการกอสราง (แหง)

1. ระดบเทศบาล 62

(1,057,475) 1

(36,000) 2

(66,000) 13

(137,400) 7

(150,820) 2

(20,600) -

87 (1,468,295)

2. องคการบรหารสวนจงหวด

1 (22,500)

- - - - - - 1

(22,500)

3. องคการบรหารสวนตาบล

2 (600)

- - - - - - 2

(600)

4. เมองพทยา 2

(85,000) - - - - - -

2 (85,000)

5. จงหวดสมทรปราการ

- - - - - - 1

(525,000) 1

(525,000)

6. กรงเทพมหานคร

7 (992,000)

- - - 1

(120,000) - -

8 (1,112,000)

รวม 74

(2,157,575) 1

(36,000) 2

(66,000) 13

(137,400) 8

(270,820) 2

(20,600) 1

(525,000) 101 (3,213,395)

รวมทงสน 90

(2,396,975) 10

(291,420) 1

(525,000)

หมายเหต: (...) หมายถง ความสามารถในการรองรบนาเสย หนวย ลกบาศกเมตรตอวน ทมา: กรมโยธาธการและผงเมอง กรงเทพมหานคร สานกงานนโยบายและแผนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และกรมควบคมมลพษ


การจดเกบคาบรการบาบดนาเสย

ในการดาเนนงานระบบบาบดนาเสยรวมของชมชนจาเปนจะตองใชงบประมาณสาหรบการเดนระบบและบารงรกษา รวมถงคาใชจายของบคคลากร ปจจบนมองคกรปกครองสวนทองถนทออกเทศบญญตกาหนดอตราคาบรการบาบดนาเสยและจดเกบคาบรการบาบดนาเสยแลว เพยง 7 แหง ไดแก เทศบาลนครหาดใหญ จ.สงขลา เมองพทยา จ.ชลบร เทศบาลตาบลกะรน จ.ภเกต เทศบาลเมองปาตอง จ.ภเกต เทศบาลเมองศรราชา จ.ชลบร เทศบาลเมองแสนสข จ.ชลบร และเทศบาลตาบลบานเพ จ.ระยอง

ในชวงป พ.ศ.2551 - 2552 คณะกรรมการสงแวดลอมแหงชาต (กก.วล.) ไดกาหนดอตราคาบรการบาบดนาเสย และประกาศในราชกจจานเบกษาสาหรบพนททใชเงนกองทนสงแวดลอม (ตามมาตรา 88 ภายใตพระราชบญญตสงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอมแหงชาต พ.ศ.2535) เพมอกจานวน 6 พนท ไดแก เทศบาลตาบลทาแร จ.สกลนคร เทศบาลเมองแมสอด จ.ตาก เทศบาลตาบลหวขวาง จ.มหาสารคาม เทศบาลเมองมกดาหาร เทศบาลเมองหวหน จ.ประจวบครขนธ และเทศบาลเมองปาตอง จ.ภเกต

ปจจบนกรงเทพมหานครยงไมมการจดเกบคาบรการบาบดนาเสย แตไดออกขอบญญตกรงเทพมหานคร เรอง การจดเกบคาธรรมเนยมบาบดนาเสย พ.ศ. 2547 และลงประกาศในราชกจจานเบกษาฉบบประกาศทวไป เลม 121 ตอนพเศษ 61 ง ลงวนท 31 พฤษภาคม 2547 ไวแลว รวมทงมการประสานกบการประปานครหลวงเพอจดทาขอตกลงในการใหการประปานครหลวงจดเกบคาบรการบาบดนาเสยใหกบกรงเทพมหานคร ผลการตดตามตรวจสอบประสทธภาพระบบบาบดนาเสยรวมของชมชนทวประเทศ

กรมควบคมมลพษรวมกบสานกงานสงแวดลอมภาค สารวจและตดตามประเมนผลประสทธภาพระบบบาบดนาเสยรวมของชมชนทวประเทศ ตงแตปงบประมาณ พ.ศ. 2548 โดยผลการตรวจสอบประสทธภาพของระบบในปงบประมาณ พ.ศ. 2552 สรปไดดงน (ภาคผนวก ข ตารางท ข - 15 )

1. ประสทธภาพของระบบ จากจานวนระบบบาบดนาเสยทกอสรางแลวเสรจ ทใชงานได 71 แหง (รวมกรงเทพมหานคร 7 แหง)

คดเปนรอยละ 79 คณภาพนาทงผานเกณฑมาตรฐาน 63 แหง (คดเปนรอยละ 89) และไมผานเกณฑมาตรฐาน 8 แหง นาเสยทเขาระบบมคาความสกปรกในรปบโอดสงสดเทากบ 380 มลลกรมตอลตร และมคาตาสดเทากบ 3 มลลกรมตอลตร และของแขงแขวนลอย มคาสงสดเทากบ 339 มลกรมตอลตร และมคาตาสดเทากบ 4 มลลกรมตอลตร สาหรบนาทงมคาความสกปรกในรปบโอดสงสดเทากบ 146 มลลกรมตอลตร และมคาตาสดเทากบ 1 มลลกรมตอลตร และของแขงแขวนลอย มคาสงสดเทากบ 203 มลกรมตอลตร และมคาตาสดเทากบ 1 มลลกรมตอลตร ตามลาดบ

2. ปญหาอปสรรค จากการสารวจและตดตามตรวจสอบประสทธภาพระบบรวบรวมและบาบดนาเสยรวมของชมชน

ทวประเทศ พบปญหาและอปสรรคททาใหระบบบาบดนาเสยสวนใหญไมสามารถดาเนนงานไดอยางมประสทธภาพ สรปไดดงน


2.1 ดานการเดนระบบและบารงรกษาระบบ 2.1.1 ขาดการดแลและซอมบารงระบบรวบรวมและบาบดนาเสยอยางตอเนอง ทาใหเครองจกร

และอปกรณทเกยวของในระบบชารดเสยหายบอย 2.1.2 ไมไดเดนระบบอยางตอเนอง เนองจากตองการลดคาใชจายในการดาเนนงาน จานวน

บคลากรไมเพยงพอ และบคลากรขาดความรความเขาใจในการควบคมระบบบาบดนาเสย 2.1.3 องคกรปกครองสวนทองถนบางแหงยงไมยอมรบมอบระบบบาบดนาเสยทกอสรางแลว

เสรจจากกรมโยธาธการและผงเมอง ทาใหไมมผรบผดชอบในการควบคมดแลระบบ 2.1.4 ปรมาณนาเสยทเขาระบบนอยกวาทออกแบบไว จากการตดตามตรวจสอบ พบวา

มนาเสยเขาระบบนอยกวารอยละ 50 ของความสามารถทออกแบบไว คดเปนรอยละ 64 ทงน มสาเหตมาจากทอรวบรวมนาเสยไมครอบคลมพนทชมชนทงหมด รวมทงบานเรอนสวนใหญยงไมไดตอเชอมทอระบายนาเสยเขาสระบบรวบรวมนาเสย

2.1.5 ระบบบาบดนาเสยบางแหงมคาความสกปรกในรปบโอดและคาของแขงแขวนลอยของ นาทงสงกวานาเขาระบบบาบดนาเสย ซงมสาเหตมาจากปรมาณนาเขาระบบนอยทาใหระยะเวลากกเกบนานกวาทออกแบบไวจนทาใหเกดสาหรายปรมาณมากในระบบบาบดนาเสย

2.1.6 ไมมแผนการดาเนนงานระบบบาบดนาเสยทชดเจน เชน แผนการรวบรวมนาเสยจากบานเรอนทจะเขาระบบในแตละป แผนการซอมบารง และแผนงบประมาณ ทาใหขาดเปาหมายในการรวบรวมนาเสย ไมมการซอมบารงตามระยะเวลาทเหมาะสม และขาดคาใชจายในการดาเนนงานระบบ จงสงผลใหไมสามารถเดนระบบไดอยางตอเนอง

2.1. 7 ขาดการรวบรวมและจดเกบขอมลการดาเนนงานระบบบาบดนาเสย เชน ขอมลการเชอมตอทอจากบานเรอน ขอมลการซอมบาร ง เคร องจกร อปกรณ คา ใชจ ายในการเดนระบบ เ ปนตน ซงขอมลดงกลาวสามารถนามาใชประกอบในการดาเนนงานระบบบาบดนาเสย การประเมนประสทธภาพระบบบาบดนาเสย และการกาหนดอตราคาบรการ

2.2 ดานความพรอมในการบรหารจดการ 2.2.1 ขาดงบประมาณเพอเปนคาใชจายดานการจดการระบบรวบรวมและบาบดนาเสย 2.2.2 องคกรปกครองสวนทองถนขาดสมรรถนะและความพรอมในการจดทาโครงการ

เพอขอรบการสนบสนนงบประมาณในการกอสรางทอรวบรวมและหรอขยายระบบเพมเตม 2.2.3 องคกรปกครองสวนทองถนใหความสาคญกบการดาเนนงานระบบบาบดนาเสยนอยกวา

งานดานอนๆ 2.3 ดานองคความรและการมสวนรวมในการจดการระบบ

2.3.1 เจาหนาทองคกรปกครองสวนทองถนขาดทกษะและความรดานเทคนคในการดาเนนงานระบบรวบรวมและระบบบาบดนาเสย

2.3.2 เจาหนาทองคกรปกครองสวนทองถนขาดความเขาใจในการรณรงคประชาสมพนธดานการดาเนนงานระบบบาบดนาเสย

2.3.3 ประชาชนขาดความร ความเขาใจ และความตระหนก รวมทงไมไดรบขอมล ขาวสาร ขอเทจจรงดานการดาเนนงานระบบบาบดนาเสยอยางทวถง

2.3.4 ขาดการบรณาการและการมสวนรวมในการดาเนนงานระบบบาบดนาเสยจากทกภาคสวน


เพอใหการดาเนนงานระบบบาบดนาเสยเปนไปอยางมประสทธภาพ กรมควบคมมลพษ จงไดกาหนดมาตรฐานควบคมการระบายนาทงจากระบบบาบดนาเสยรวมของชมชน เพอใหหนวยงานทเกยวของนาไปใชเปนมาตรฐานในการควบคมการดาเนนงานระบบใหมประสทธภาพ และสงเสรมผลกดนใหองคกรปกครองสวนทองถนมการจดเกบขอมลในการดาเนนงานระบบและเดนระบบอยางตอเนอง โดยไดทาการพฒนาระบบการจดการนาเสยชมชน (Municipal Sewage Management System: MSMS 2008) เพอใหองคกรปกครองสวนทองถนนาไปประยกตใช ซงระบบ MSMS 2008 นสอดรบกบมาตรฐานสากล ISO 9001 โดยมองคกรปกครองสวนทองถนนารองในการนาระบบการจดการนาเสยชมชนไปประยกตใชแลว 7 พนท ไดแก เทศบาลเมองหวหน จ.ประจวบครขนธ เทศบาลนครเชยงใหม เทศบาลเมองสพรรณบร เทศบาลเมองสงหบร เทศบาลเมองฉะเชงเทรา เทศบาลนครนครราชสมา และเทศบาลนครหาดใหญ จ.สงขลา และจะขยายผลในพนทอนในปงบประมาณ พ.ศ.2553 อก 5 พนท คอ เทศบาลเมองเชยงราย เทศบาลนครขอนแกน เทศบาลเมองมาบตาพด จ.ระยอง เทศบาลเมองประจวบครขนธ และเทศบาลนครภเกต


3.2 ปฏญญาความรวมมอในการปองกนและแกไขปญหาคณภาพนา ในพนทลมนาวกฤต

สวนแผนงานและประมวลผล

จากแนวโนมคณภาพนารอบ 10 ปทผานมา พบวา คณภาพนาโดยรวมแยลง โดยพจารณาจากจานวนแหลงนาทอยในเกณฑเสอมโทรมมมากขน และแหลงนาทอยในเกณฑดมจานวนลดลง ซงหากแหลงนามคณภาพนาเสอมโทรมยอมสงผลกระทบตอการดารงชวตของสงมชวตในนาและการใชประโยชนจากแหลงนา

เมอวนท 4 ธนวาคม 2551 เนองในวนสงแวดลอมไทย กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบกระทรวงเกษตรและสหกรณ กระทรวงมหาดไทย และกระทรวงอตสาหกรรม ไดมการลงนามในปฏญญาความรวมมอทจะปองกนและแกไขปญหาคณภาพนาในพนทลมนาวกฤต ประกอบดวย ลมนาเจาพระยา ลมนาทาจน ลมนาบางปะกง (แมนาบางปะกง แมนาปราจนบร แมนานครนายก) ลมนาลาตะคอง และลมนาทะเลสาบสงขลา เพอฟนฟคณภาพนาแหลงนาหลกของประเทศ ซงขณะนมความเสอมโทรมใหกลบมามคณภาพตามมาตรฐาน รกษาระบบนเวศแหลงนาและรกษาวถชวตรมนา โดยประชาชนสามารถใชประโยชนจากแหลงนาไดอยางปลอดภยและยงยน รวมทงมคณภาพเหมาะสมตอการดารงชพของสงมชวตในนา ตอมา กรมควบคมมลพษไดจดการประชมเชงปฏบตการรวมกบหนวยงานทเกยวของเพอกาหนดกจกรรมการ ดาเนนงานภายใตปฏญญาความรวมมอในการปองกนและแกไขปญหาคณภาพนาในพนทล ม นาวกฤต ครอบคลมท งภาคเกษตรกรรม ภาคชมชน และภาคอตสาหกรรม สรปกจกรรมสาคญทจะดาเนนงาน อาทเชน

การกาหนดเขตพนททเหมาะสมสาหรบการเลยงสกร เพาะเลยงสตวนา สตวนาในกระชง อตสาหกรรมชมชน การตงหรอขยายโรงงานอตสาหกรรม เขตประกอบการอตสาหกรรม และนคมอตสาหกรรม

ออกระเบยบการขนทะเบยนเพอควบคมจานวนและปรมาณการประกอบกจการในเขตพนททกาหนด เพอควบคมปรมาณมลพษท เ กดขนและระบายออกอยางเหมาะสม สอดคลองกบความสามารถในการรองรบมลพษของแหลงนา

ออกกฎกระทรวงกาหนดหลกเกณฑและเงอนไขดานนาเสยและของเสยเพอควบคมการอนญาตประกอบกจการทเปนอนตรายตอสขภาพตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. 2535


กากบการบงคบใชกฎหมายกบโรงงานอตสาหกรรม เขตประกอบการอตสาหกรรม นคมอตสาหกรรม และแหลงกาเนดมลพษทตองถกควบคมภายใตพระราชบญญตสงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอมแหงชาต พ.ศ. 2535 ตองมระบบบาบดนาเสยและระบายนาทงใหเปนไปตามมาตรฐานควบคมการระบายนาทงทกาหนด

สงเสรม สนบสนนและชวยเหลอเกษตรกรรายยอยและผประกอบการโรงงานอตสาหกรรมขนาดกลางและขนาดยอมและอตสาหกรรมชมชนใหมการจดการนาทง/นาเสยทเหมาะสม

กาหนดพนทเปาหมายและชวยเหลอสนบสนนองคกรปกครองสวนทองถน เพอเสนอของบประมาณภายใตแผนปฏบตการเพอการจดการคณภาพสงแวดลอมในระดบจงหวด และชวยเหลอองคกรปกครองสวนทองถนในการดแลและบารงรกษาระบบบาบด นาเสยรวมทมอยใหมประสทธภาพ

กาหนดอตราคาบรการบาบดนาเสยใหกบองคกรปกครองสวนทองถนและพฒนากลไกการจดเกบคาบรการบาบดนาเสยควบคไปกบคานาใช

การจดทามาตรการดานผงเมองเพอเปนเครองมอบรหารจดการการใชประโยชนทดนเพอสนบสนนการแกไขปญหาคณภาพนา

การเสรมสรางศกยภาพใหกบองคกรปกครองสวนทองถนในการจดการสงแวดลอมในพนทของตนเอง

การแลกเปลยนและเชอมโยงขอมลปรมาณนา คณภาพนา และมลพษทางนาระหวางหนวยงานทเกยวของ

เผยแพรประชาสมพนธใหประชาชนมความรความเขาใจและมสวนรวมในการลดการใชนาและมการจดการนาเสย

ในป 2552 หนวยงานตางๆ ไดดาเนนกจกรรมภายใตปฏญญาความรวมมอในการปองกนและแกไขปญหาคณภาพนาในพนทลมนาวกฤต โดยมผลการดาเนนงานทสาคญ ดงน

1. การกาหนดเขตพนททเหมาะสมสาหรบการประกอบกจการเกษตรกรรมและอตสาหกรรม กรมปศสตวและกรมประมงอยระหวางดาเนนการ

กาหนดเขตพนททเหมาะสมสาหรบการเลยงสกรและการเลยงสตวนาในกระชง กรมโรงงานอตสาหกรรมมการพจารณากาหนดหลกเกณฑก า ร ต ง ห ร อ ข ย า ย โ ร ง ง า น อ ต ส าหก ร ร ม เ ร ม จ า ก พ น ท ลมนาเจาพระยาและจะดาเนนการตอเนองในพนทลมนาบางปะกงและลมนาทาจน ตามลาดบ เพอควบคมจานวนการประกอบกจการ ปรมาณมลพษทเกดขนและทระบายออกอยางเหมาะสมสอดคลองกบความสามารถในการรองรบมลพษของแหลงนา


2. การออกระเบยบการขนทะเบยนการประกอบกจการโดยแจงจานวนและพนทเลยงทกป

กรมปศสตว กรมประมง และกรมสงเสรมการเกษตร มการข นทะเบยนฟารมมาตรฐาน (Good Agricultural Practice, GAP) และผประกอบอาชพทางการเกษตร แตทงน ขอมลการขนทะเบยนดงกลาวไมใชขอมลอนญาตการประกอบกจการซงจะอยในการกากบดแลขององคกรปกครองสวนทองถน (อปท.)

3. การผลกดนการใชกลไกทางกฎหมายภายใตพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ.2535 หรอกฎหมายอน เพอควบคมกจการทเปนอนตรายตอสขภาพ

กรมควบคมมลพษอยระหวางจดทา (ราง) หลกเกณฑและเงอนไขดานการจดการของเสยและนาเสย คาแนะนาใหกบ อปท. ในการพจารณาใหใบอนญาตประกอบกจการ และแนวทางการจดทาแผนการดาเนนงานการจดการของเสยและนาเสยของผประกอบการเพอประกอบการขออนญาต เรมจากกจการ 5 ประเภท คอ ฟารมสกร การเพาะเลยงสตวนา การเลยงปลาในก ร ะ ช ง ท า เ ท ย บ เ ร อ ป ร ะ ม ง ส ะ พ า น ป ล า แ ล ะ แพปลา และอตสาหกรรมชมชนประเภทแกะลางสตวนา สาหรบกรงเทพมหานครมการออกขอบญญตใหผประกอบกจการสถานท

จาหนายอาหารและกจการทเปนอนตรายตอสขภาพมบอดกไขมนและระบบบาบดนาเสยกอนทจะไดรบใบอนญาตหรอหนงสอรบรองการแจงซงทกสานกงานเขตไดถอปฏบต

4. การสงเสรมการทาการเกษตรกรโดยใชปยและสารเคมกาจดศตรพชอยางถกตองเหมาะสมและปลอดภย

กรมสงเสรมการเกษตรสงเสรมใหเกษตรกรลด ละ เลก การใชสารเคมปองกนกาจดศตรพช มการปองกนและกาจดศตรพชโดยวธผสมผสาน ตลอดจนเพมประสทธภาพการใชปยทถกตองเหมาะสม

กรมวชาการเกษตรมการวจยและพฒนาการอารกขาพช การศกษาและพฒนาเกษตรอนทรย การพฒนากระบวนการสมาตรฐานความปลอดภยดานอาหาร นอกจากน ยงศกษาการสะสมของสารพษตกคางในสงแวดลอมดวยโดยเฉพาะแมนาเจาพระยา


5. กากบการบงคบใชกฎหมายกบแหลงกาเนดมลพษทตองถกควบคมภายใตพระราชบญญตสงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอมแหงชาต พ.ศ. 2535 และพระราชบญญตโรงงาน พ.ศ. 2535

กรมปศสตว องคการสะพานปลา กรมโรงงานอตสาหกรรม และกรมควบคมมลพษ มการตดตามตรวจสอบแหลงกาเนดนาเสยในการกากบดแลของแตละหนวยงาน ใหคาแนะนากบผประกอบการใหมการปรบปรงการจดการนาเสยใหถกตองและบงคบใชกฎหมายกบแหลงกาเนดมลพษ

6. การชวยเหลอสนบสนน อปท. และกรงเทพมหานครดานการจดการนาเสยชมชน 6.1 คณะกรรมการสงแวดลอมแหงชาตมมตเหนชอบในการประชม ครงท 5/2552 เมอวนท 30

ตลาคม 2552 จานวน 3 เรอง ดงน 6.1.1 การกาหนดพนทเปาหมายและขอเสนอแนวทางการสนบสนนงบประมาณใหแกอปท.

และกรงเทพมหานครดานการจดการนาเสยชมชน 6.1.2 กาหนดมาตรฐานควบคมการระบายนาทงจากระบบบาบดนาเสยรวมชมชน ขณะน

อยระหวางจดทาประกาศในราชกจจานเบกษา 6.1.3 ใหกระทรวงมหาดไทยพจารณาเสนอแนวทางการจดเกบคาบรการบาบดนาเสยรวม

กบการจดเกบคานาประปา 6.2 มการจดสรรงบประมาณป 2552 ภายใต

แผนปฏบตการเพอการจดการคณภาพสงแวดลอมในระดบจงหวดใหกบ อปท. ในการจดสรางระบบรวบรวมและบาบดนาเสย จานวน 16 แหง และมโครงการของ อปท. ไดรบความเหนชอบใหเสนอขอรบการจดสรรงบประมาณป 2554 จานวน 17 แหง

6.3 ตดตามประเมนประสทธภาพระบบบาบดนาเสยรวมทกอสรางแลวและใชงานได 71 แหง (รวม

กรงเทพมหานคร 7 แหง) พรอมทงใหคาแนะนาทางเทคนคตอ อปท. ในการดแลและบารงรกษาระบบฯ โดยรอยละ 90 ของจานวนระบบฯ บาบดนาเสยไดตามมาตรฐานควบคมการระบายนาทงทกาหนด

6.4 คณะรฐมนตรมมตอนมตเมอวนท 8 ธนวาคม 2552 ตอรางกฎกระทรวงวาดวยการควบคมการรบจางใหบรการบาบดนาเสยและการควบคมระบบบาบดนาเสย พ.ศ........ อยระหวางการพจารณาของสานกงานคณะกรรมการกฤษฎกา


7. การแลกเปลยนและเชอมโยงขอมลปรมาณนา คณภาพนา และมลพษทางนา

กรมควบคมมลพษ การประปานครหลวง กรมทรพยากรนา และกรมชลประทานมการตดตงและดแลสถานตรวจวดคณภาพนาและสถานระบบตรวจวดสถานภาพนาทางไกลอตโนมต (ระบบโทรมาตร) โดยมการเชอมโยงขอมลปรมาณนาและคณภาพนาระหวางกน รวมถงฐานขอมลแหลงกาเนดมลพษ ซงขณะน หนวยงานตางๆ ของ 4 กระทรวง อยระหวางกาหนดกรอบของขอมลทสามารถแลกเปลยนได

กรมควบคมมลพษจะตดตามความกาวหนาการดาเนนงานกจกรรมของหนวยงานตางๆ รวมกนแกไข

ปญหา/อปสรรคตางๆ ทเกดขน เพอใหการดาเนนงานกจกรรมภายใตปฏญญาความรวมมอดงกลาวเกดผลสาเรจในทางปฏบต นาไปสการปองกนและแกไขปญหาคณภาพนาไดอยางแทจรง


3.3 การคาดการณและแนวทางจดการคณภาพนาในแมนาวฤกต

• การคาดการณคณภาพนา แมนาเจาพระยา แมนาทาจน แมนาบางปะกง ลาตะคองตอนลาง และคลองอตะเภา จดเปนแมนาวกฤต

ของประเทศไทย ทกาลงประสบปญหาความเสอมโทรมของระบบนเวศและมลพษทางนา เ นองจากการขยายตวของชมชนในพนทลมนาและการใชนาเพอการอปโภค-บรโภค การทาเกษตรกรรม การทาอตสาหกรรม การทาปศสตว การเพาะเลยงสตวนา ฯลฯ ซงกอใหเกดนาเสยลงสแมนาจนเกนศกยภาพของแมนาจะรองรบไวได สงผลใหคณภาพนาในแมนาบางชวงไมเปนไปตามเกณฑมาตรฐานแหลงนาผวดนประเภททกรมควบคมมลพษกาหนดไว

คณภาพนาเสอมโทรมในแมนาเจาพระยา จาแนกตามชวงของแมนาไดดงน ในแมนาเจาพระยาตอนลาง (กม. ท 0 - 55: ตงแตปากแมนา อาเภอเมอง จงหวดสมทรปราการ ถงศาลากลางจงหวดนนทบรหลงเกา) มสาเหตหลกมาจากนาเสยจากชมชน (85%) และอตสาหกรรม (15%) ซงกอใหเกดการปนเปอนของแบคทเรยกลมโคลฟอรม และการเพมขนของความตองการออกซเจนในการยอยสลายทางชวเคม (บโอด) ขณะทในแมนาเจาพระยาตอนกลาง (กม. ท 55 - 135: ตงแตศาลากลางจงหวดนนทบรหลงเกา ถงปอมเพชร จงหวดพระนครศรอยธยา) และในแมนาเจาพระยาตอนบน (กม. ท 135 - 379: ตงแตปอมเพชร จงหวดพระนครศรอยธยา ถงอาเภอเมอง จงหวดนครสวรรค) มสาเหตหลกมาจากนาเสยจากชมชนและการทาเกษตรกรรม ซงกอใหเกดการปนเปอนของแบคทเรยกลมโคลฟอรม และการลดของออกซเจนละลาย

เพอปรบปรงคณภาพนาในแมนาเจาพระยา กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม โดย กรมควบคมมลพษ รวมกบ กระทรวงเกษตรและสหกรณ กระทรวงมหาดไทย และกระทรวงอตสาหกรรม จดทาแผนแมบทวาดวยการปองกนและแกไขปญหาคณภาพนาในพนทลมนาเจาพระยา ระยะ 10 ป (2553 - 2562) และ ระยะ 15 ป (2553 - 2567) และมอบหมายให สานกจดการคณภาพนา กรมควบคมมลพษ สรางภาพแบบจาลองการเปลยนแปลงความเขมขน (มก./ล.) ของบโอดและออกซเจนละลายในแมนาเจาพระยา ในฤดนานอย (ธ.ค. - พ.ค.) ซงเปนฤดทคณภาพนาในแมนาอยในชวงวกฤต โดยลดปรมาณบโอดจากนาเสยชมชนทมอยทงหมด 161,867.4 กก./วน ลงเหลอ 70,271 กก./วน (43.4%) ในปสดทายของแผนแมบทฯ ระยะ 10 และ 15 ป ขางตน เปรยบเทยบกบความเขมขนบโอดและออกซเจนละลายทไดจากการตรวจวดในแมนาเจาพระยาในฤดเดยวกนในปพ.ศ. 2551–2552

ผลจากการสรางภาพแบบจาลอง พบวา กรณใชความเขมขนบโอดในการพจารณา สามารถปรบปรง

คณภาพนาในแมนาเจาพระยาใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐานแหลงนาผวดนประเภทท 2 (บโอด ≤1.5 มก./ล.) ท

กาหนดไวสาหรบแมนาเจาพระยาตอนบน ประเภทท 3 (บโอด ≤2 มก./ล) สาหรบแมนาเจาพระยาตอนกลาง และ

ประเภทท 4 (บโอด ≤4 มก./ล) สาหรบแมนาเจาพระยาตอนลาง (รปท 3 - 5 บน) อยางไรกตาม ความเขมขนออกซเจนละลายในแมนาไมไดเพมขนเปนสดสวนผกผนตรงกบการลดลงของความเขมขนบโอด โดยเฉพาะในแมนาเจาพระยาตอนบน (พนทจงหวดอางทองและนครสวรรค) ทความเขมขนออกซเจนละลายยงตากวาเกณฑ

ทกาหนดไวสาหรบแหลงนาผวดนประเภทท 2 (ออกซเจนละลาย ≥6 มก./ล.) ในแมนาชวงน (รปท 3 - 5 ลาง)


รปท 3-5 คาเฉลยความตองการออกซเจนในการยอยสลายทางชวเคม (บโอด—รปบน) และคาเฉลยออกซเจนละลาย (รปลาง) ใน

ฤดนานอย (ธ.ค.–พ.ค.) ในแมนาเจาพระยาตอนลาง (กม. ท 0–55) ตอนกลาง (กม. ท 55–135) และตอนบน (กม. ท 135–379) จากการคาดการณ เมอลดปรมาณบโอด จากนาเสยชมชนลงเหลอ 70,271 กก./วน และจากการตรวจวดใน

ปพ.ศ. 2551–2552 เสนประ กากบเลข 2 3 และ 4 แสดงมาตรฐานแหลงนาผวดนประเภทท 2 (บโอด ≤1.5 มก./ล.

ออกซเจนละลาย ≥6 มก./ล.) ประเภทท 3 (บโอด ≤2 มก./ล ออกซเจนละลาย ≥4 มก./ล) และประเภทท 4 (บโอด ≤4

มก./ล ออกซเจนละลาย ≥2 มก./ล) ทกาหนดไวสาหรบแมนาเจาพระยาตอนบน ตอนกลาง และตอนลาง ตามลาดบ

คณภาพนาเสอมโทรมในแมนาทาจน โดยเฉพาะอยางยงในฤดนานอยไมมฝนตก (ธ.ค. - เม.ย.) พบในแมนาทาจนตอนลาง (กม. ท 0 - 82: ตงแตปากแมนาทาจน อาเภอเมอง จงหวดสมทรสาคร ถงบรเวณหนาอาเภอนครชยศร จงหวดนครปฐม) และแมนาทาจนตอนกลาง (กม.ท 82 - 202: ตงแตบรเวณหนาอาเภอนครชยศร จงหวดนครปฐม ถงประตระบายนาโพธพระยา อาเภอเมอง จงหวดสพรรณบร) ขณะทคณภาพนาอยในเกณฑพอใชในแมนาทาจนตอนบน (กม. ท 202 - 318: ตงแตประตระบายนาโพธพระยา อาเภอเมอง จงหวดสพรรณบร ถงบานปากคลองมะขามเฒา อาเภอวดสงห จงหวดชยนาท)

เพอปรบปรงคณภาพนาในแมนาทาจนใหเปนไปตามมาตรฐานแหลงนาผวดนประเภทท 2 สาหรบ แมนาทาจนตอนบน ประเภทท 3 สาหรบแมนาทาจนตอนกลาง และประเภทท 4 สาหรบแมนาทาจนตอนลาง ศบน. ไดสรางภาพแบบจาลองการเปลยนแปลงความเขมขนบโอดและออกซเจนละลายในแมนาทาจน และประเมนปรมาณสงสดรายวน (Total maximum daily loads, TMDL) ของบโอดทแมนาทาจนสามารถรองรบไดในฤดนานอย และยงคงทาใหคณภาพนาในแตละชวงแมนาเปนไปตามเกณฑมาตรฐานแหลงนาผวดนทกาหนดไว (รปท 3 - 6)



ฤดนานอยไมมฝนตก (ม.ค.–เม.ย.) ในแมนาทาจนตอนลาง (กม. ท 0–82) ตอนกลาง (กม. ท 82–202) และตอนบน (กม. ท 202–318) จากการคาดการณ เมอลดปรมาณบโอดรวมทปลอยลงสแมนาทาจน เทากบปรมาณบโอดสงสดรายวนทแมนาสามารถรองรบไดในฤดน (67,506.5 กก./วน) และจากการตรวจวดในปพ.ศ. 2551–2552 เสนประ กากบเลข 2

3 และ 4 แสดงมาตรฐานแหลงนาผวดนประเภท ท 2 (บโอด ≤1.5 มก./ล. ออกซเจนละลาย ≥6 มก./ล.) ประเภทท 3

(บโอด ≤2 มก./ล ออกซเจนละลาย ≥4 มก./ล) และประเภทท 4 (บโอด ≤4 มก./ล ออกซเจนละลาย ≥2 มก./ล) ทกาหนดไวสาหรบแมนาทาจนตอนบน ตอนกลาง และตอนลาง ตามลาดบ

จากผลการสรางภาพแบบจาลอง พบวา ถาตองการปรบปรงคณภาพนาในแมนาทาจนใหเปนไปตามมาตรฐานแหลงนาผวดนประเภททกาหนดไวในแตละชวงแมนา ในฤดนานอยไมมฝนตก ตองลดปรมาณบโอดทปลอยลงสแมนาทาจนไมใหเกน TMDL (67,506.5 กก./วน) ของบโอดทแมนาสามารถรองรบไดในฤดเดยวกน (รปท 3 - 6 บน) ขณะทความเขมขนออกซเจนละลายในแมนาทาจนไมไดเพมขนเปนสดสวนผกผนตรงกบการลดลงของความเขมขนบโอด โดยเฉพาะในแมนาทาจนตอนบน ทความเขมขนออกซเจนละลายยงตากวาเกณฑทกาหนดไวสาหรบแหลง

นาผวดนประเภทท 2 (ออกซเจนละลาย ≥6 มก./ล.) ในแมนาชวงน (รปท 3 - 6 ลาง) ปญหาคณภาพนาเสอมโทรมในแมนาบางปะกง พบในบางชวงของแมนา โดยเฉพาะในฤดนานอย

(ม.ค. - เม.ย.) ขณะทพบความเขมขนออกซเจนละลายตากวาเกณฑทกาหนดไวสาหรบแหลงนาผวดนประเภทท 3 เกอบตลอดสาย (รปท 3 - 7) จากผลการสรางภาพแบบจาลอง พบวา กรณใชความเขมขนบโอด เปนหลกในการพจารณา ถาตองการปรบปรงคณภาพนาในแมนาบางปะกงในฤดนานอย ใหเปนไปตามมาตรฐานแหลงนาผวดนประเภทท 3 ตองลดปรมาณบโอดทปลอยลงสแมนาบางปะกงไมใหเกน TMDL (73,422 กก./วน) ของบโอดทแมนาสามารถรองรบไดในฤดเดยวกน (รปท 3 - 7 บน) อยางไรกตาม ความเขมขนออกซเจนละลายในแมนาบางปะกงไมไดเพมขนในชวง กม. ท 0 - 50 และมคาตากวาเกณฑทกาหนดไวสาหรบแหลงนาผวดนประเภทท 3 เกอบตลอดสาย ยกเวนบรเวณตนแมนา (กม. ท 108 - 114, รปท 3 – 7 ลาง)



ฤดนานอย (มค.–เม.ย.) ในแมนาบางปะกง จากการคาดการณ เมอลดปรมาณบโอดรวมทปลอยลงสแมนาบางปะกง เทากบปรมาณบโอดสงสดรายวนทแมนาสามารถรองรบไดในฤดน (73,422 กก./วน) และจากการตรวจวดในปพ.ศ.

2551–2552 เสนประ กากบเลข 2 3 และ 4 แสดงมาตรฐานแหลงนาผวดนประเภท ท 2 (บโอด ≤1.5 มก./ล.

ออกซเจนละลาย ≥6 มก./ล.) ประเภทท 3 (บโอด ≤2 มก./ล ออกซเจนละลาย ≥4 มก./ล) และประเภทท 4 (บโอด ≤4

มก./ล ออกซเจนละลาย ≥2 มก./ล)

สาหรบคณภาพนาในลาตะคองตอนลาง (กม. ท 0 - 24) อยในเกณฑเสอมโทรมมาก เมอพจารณาจากความเขมขมบโอดทตรวจวดไดในปพ.ศ. 2551 ท กม. 8 และ 23 ขณะทความเขมขนออกซเจนละลายมคาตากวา

เกณฑทกาหนดไวสาหรบแหลงนาผวดนประเภทท 4 (ออกซเจนละลาย ≥2 มก./ล) ท กม. 23 (รปท 3 - 8) จากผลการสรางภาพแบบจาลอง พบวา กรณใชความเขมขนบโอดในการพจารณา ถาตองการปรบปรงคณภาพนาในลาตะคองตอนลางในฤดนานอย (ธ.ค. - เม.ย.) ซงเปนฤดทคณภาพนาในแมนาอยในชวงวกฤต ใหเปนไปตามมาตรฐานแหลงนาผวดนประเภทท 4 หรอดกวา ตองลดปรมาณบโอดทปลอยลงสลาตะคองตอนลางไมใหเกน TMDL (1,242 กก./วน) ของบโอดทแมนาสามารถรองรบไดในฤดเดยวกน (รปท 4 บน) และสงผลใหความเขมขนออกซเจนละลายในลาตะคองตอนลางเปนไปตามเกณฑทกาหนดไวสาหรบแหลงนาผวดนประเภทท 4 หรอดกวา (รปท 3 - 8 ลาง)


รปท 3-8 คาเฉลยความตองการออกซเจนในการยอยสลายทางชวเคม (บโอด—รปบน) และคาเฉลยออกซเจนละลาย (รปลาง)

ในฤดนานอย (ธ.ค.–เม.ย.) ในลาตะคองตอนลาง จากการคาดการณ เมอลดปรมาณบโอดรวมทปลอยลงสลาตะคอง ตอนลาง เทากบปรมาณบโอดสงสดรายวนทแมนาสามารถรองรบไดในฤดน (1,242 กก./วน) และจากการตรวจวดใน

ปพ.ศ. 2551–2552 เสนประ กากบเลข 2 3 และ 4 แสดงมาตรฐานแหลงนาผวดนประเภท ท 2 (บโอด ≤1.5 มก./

ล. ออกซเจนละลาย ≥6 มก./ล.) ประเภทท 3 (บโอด ≤2 มก./ล ออกซเจนละลาย ≥4 มก./ล) และประเภทท 4 (บโอด

≤4 มก./ล ออกซเจนละลาย ≥2 มก./ล)

สาหรบคณภาพนาในคลองอตะเภาอยในเกณฑเสอมโทรม-เสอมโทรมมาก เนองจากเปนแหลงรองรบนาเสยจากจากโรงงานอตสาหกรรมและชมชน โดยเฉพาะชวงตอนกลางของลมนา ทมโรงงานตงอยหนาแนน จากผลการสรางภาพแบบจาลอง พบวา ถาตองการปรบปรงคณภาพนาในคลองอตะเภาในฤดนานอย (ม.ค.–เม.ย.) ซงเปนฤดทคณภาพนาในแมนาอยในชวงวกฤต ใหอยในเกณฑมาตรฐานแหลงนาผวดนประเภทท 3 หรอดกวา ตองลดปรมาณบโอดทปลอยลงสคลองอตะเภาไมใหเกน TMDL (1,642.2 กก./วน) ของบโอดทคลองสามารถรองรบไดในฤดเดยวกน (รปท 3 - 9 บน) อยางไรกตาม ไมไดสงผลใหความเขมขนออกซเจนละลายในคลองดขนอยางมนยสาคญ โดยเฉพาะท กม. 0–40 (รปท 3 - 9 ลาง)


รปท 3-9 คาเฉลยความตองการออกซเจนในการยอยสลายทางชวเคม (บโอด—รปบน) และคาเฉลยออกซเจนละลาย (รปลาง)

ในฤดนานอย (ธ.ค.–เม.ย.) ในคลองอตะเภา จากการคาดการณ เมอลดปรมาณบโอดรวมทปลอยลงสคลองอตะเภาเทากบปรมาณบโอดสงสดรายวนทแมนาสามารถรองรบไดในฤดน (1,642.2 กก./วน) และจากการคาดการณในปพ.ศ. 2552 (กรณไมมการจดการ) เสนประ กากบเลข 2 3 และ 4 แสดงมาตรฐานแหลงนาผวดนประเภท ท 2 (บโอด

≤1.5 มก./ล. ออกซเจนละลาย ≥6 มก./ล.) ประเภทท 3 (บโอด ≤2 มก./ล ออกซเจนละลาย ≥4 มก./ล) และประเภทท

4 (บโอด ≤4 มก./ล ออกซเจนละลาย ≥2 มก./ล)

• แนวทางการจดการคณภาพนา การปรบปรงคณภาพนาในแมนาสายวกฤตขางตนใหไดผล ควรใชแนวทางแบบผสมผสาน เชน การ

ควบคมปรมาณบโอดรวมทปลอยลงสแมนาไมใหเกน TMDL ของบโอดทแมนานน ๆรองรบไดควบคกบการลดปรมาณบโอดจากแหลงกาเนดประเภทตางๆ แบบเจาะจง (Specific reduction technique) ในพนทลมนายอยทมการปลอยปรมาณบโอดลงสแมนาหลกเปนจานวนมาก และการจดการนา (Water allocation and flow rate management) ในแมนา เพอเจอจางของเสยในแมนา โดยเฉพาะอยางยงฤดนานอย เปนตน นอกจากน ควรศกษาดานระบบนเวศทางนา ตลอดจนกลไกการใชออกซเจนในแมนาของพชและสตวนา ในแมนาเหลานเพมเตม โดยเฉพาะในแมนาทาจน แมนาบางปะกง และคลองอตะเภา เพอหาสาเหตของการขาดแคลนปรมาณออกซเจนละลาย (Dissolved oxygen deficit) ทพบในแมนาขางตน ทงน ผลจากการสรางภาพแบบจาลอง บงชวา ถงแมจะสามารถลดความเขมขนของบโอดในแมนาจนเปนไปตามเกณฑมาตราฐานแหลงนาผวดนทกาหนดไดแลวหรอดกวาเดม ยงไมสามารถเพมความเขมขนออกซเจนละลายในบางชวงของแมนาใหเปนไปตามตามเกณฑมาตราฐานแหลงนาผวดนทกาหนดไวได เปนตน


3.4 การแกไขปญหาหมอกควนในพนทภาคเหนอตอนบน

ปญหาหมอกควนและไฟปาในประเทศไทย มกเกดขนในชวงเดอนมกราคม – เมษายน ซงเปนชวง

หนาแลงของทกป สภาพอากาศแหงและนง ทาใหฝนละอองสามารถแขวนลอยอยไดนาน สาเหตสวนใหญมาจากการเผาในทโลง (Open Burning) มผลกระทบตอคณภาพสงแวดลอมและสขภาพอนามยของประชาชน การเผาในทโลงยงอาจเปนสาเหตทาใหเกดไฟปาทาลายแหลงทรพยากรธรรมชาตเปนวงกวาง

1. ความเปนมาของการแกไขปญหา สบเนองจากสถานการณหมอกควนในพนทภาคเหนอตอนบนในชวงตนป 2550 ตรวจพบปรมาณฝนขนาดเลก (PM10) อยในระดบเกนเกณฑมาตรฐานในหลายพนท กรมควบคมมลพษ รวมกบหนวยงานทเกยวของ นานโยบายและมาตรการภายใตแผนแมบทแหงชาตวาดวยการควบคมการเผาในทโลง มาใชเปนแนวทางในการจดทาแผนปฏบตการแกไขปญหาหมอกควนและไฟปาป 2551-2554 เพอกาหนดแผนการดาเนนงานรวมกนในการควบคมการเผาในทโลง มการกาหนดยทธศาสตรการดาเนนงาน 3 ดาน คอ 1) การควบคมการเผาในพนทชมชนและเกษตรกรรม 2) การควบคมไฟปา และ 3) การรณรงค ประชาสมพนธ เผยแพรองคความร การมสวนรวมและเฝาระวงปองกนผลกระทบตอสขภาพของประชาชน

2. สถานการณหมอกควนและไฟปาป 2552 - กรมควบคมมลพษ ไดตดตามเฝาระวงสถานการณคณภาพอากาศโดยเฉพาะฝนขนาดเลก (PM10) ใน

พนทภาคเหนอตอนบน โดยสถานตรวจวดคณภาพอากาศแบบอตโนมตในจงหวดเชยงใหม ลาปาง เชยงราย ลาพน และแมฮองสอน นอกจากนไดตดตงหนวยตรวจวดคณภาพอากาศแบบเคลอนทเพมเตมอก ไดแก พะเยา และ แพร สาหรบจงหวดนาน ใชหนวยตรวจวดคณภาพอากาศแบบเคลอนทของสานกงานสงแวดลอมภาคท 3 ผลการตรวจวดปรมาณฝนขนาดเลก (PM10) เฉลย 24 ชวโมง ณ เวลา 9.00 น. ในป 2552 ตรวจพบการเพมสงขนของฝนขนาดเลกในบรรยากาศในภาคเหนอตอนบนตงแตเดอนกมภาพนธ โดยมคาสงสดทจงหวดเชยงราย เทากบ 288 ug/m3 (ไมโครกรม/ลกบาศกเมตร) (มาตรฐานคาเฉลย 24 ชวโมง ไมเกน 120 ug/m3) เมอวนท 13 มนาคม 2552 สรปไดตามตารางท 3 - 2

ตารางท 3 - 2 ปรมาณฝ นขนาดเลก (PM10) เฉลย 24 ชวโมง ณ เวลา 9.00 น. ในบรรยากาศพนท ภาคเหนอ ตอนบน ป 2552

จงหวด จานวนสถาน

จานวนวนท (PM10) เกนมาตรฐาน รวมจานวนวนท (PM10) เกนมาตรฐาน

ชวงขอมล (มคก./ลบ.ม.)

วนท PM10 มคาสงสด มค. กพ. มค. เม ย.

เชยงราย 1 0 7 20 0 27 วน 16.4 – 288.0 13 ม.ค. 52

พะเยา 1 n/a 4 14 0 18 วน 27.5 – 283.4 7 ม.ค. 52

ลาปาง 3 0 21 14 0 35 วน 9.1 – 272.5 28 ก.พ. 52

แมฮองสอน 1 0 0 23 10 33 วน 14.6 – 254.3 12 ม.ค. 52

เชยงใหม 3 0 6 14 1 21 วน 15.8 – 238.3 14 ม.ค. 52

ลาพน 1 0 9 9 0 18 วน 12.2 – 236.7 14 ม.ค. 52

นาน 1 n/a 3 13 0 16 วน 20.6 – 195.5 8 ม.ค. 52

แพร 1 n/a 5 0 0 5 วน 20.4 – 171.8 15 ก.พ. 52 หมายเหต - n/a หมายถงไมมการตรวจวดคณภาพอากาศ


- จากการตดตามตรวจสอบสถานการณการเผาในทโลง โดยใชภาพถายดาวเทยม จากการประเมนสดสวนจานวนจดความรอนสะสมของประเทศไทยในชวงตนป 2552 โดยใชภาพถายดาวเทยม MODIS-Terra &Aqua พบวาจดความรอนเกดขนในพนทปาอนรกษประมาณรอยละ 26 พนทปาสงวนประมาณรอยละ 38 และในพนทเกษตรกรรมประมาณรอยละ 36

ทมา กรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช

ในพ นท อนรกษในพ นท ป าสงวนในพ นท เกษตร

พนทอนรกษ 26%

พนทปาสงวน 38%

พนทเกษตร 36%

ขอมล : ณ วนท 31 มนาคม 2552

รปท 3 – 10 สดสวนจานวน Hotspot (MODIS-Terra & Aqua) สะสมในประเทศไทย

- กรมอทยานแหงชาต สตวปาและพนธพช ไดประเมนสถานการณไฟปาชวงตนป 2552 จะมแนวโนมทวความรนแรงมากกวาป 2551 เนองจากอทธพลของปรากฏการณลานนญาออนกาลงลงและเปลยนถายเขาสภาวะปกต สถตการเกดไฟปาในชวงระหวาง 1 ตลาคม 2550 - 30 เมษายน 2551 เมอเปรยบเทยบกบป 2550-2551 ในชวงเวลาเดยวกน ในภาพรวมพบวาจานวนครงการเกดไฟปาและพนทเสยหายลดลง แตในสวนพนทภาคเหนอพบวาจานวนครงการเกดไฟปาและพนทเสยหายใกลเคยงกน สรปสถตการเกดไฟปาตามตารางท 3 - 3

ตารางท 3 - 3 สถตการเกดไฟปาของประเทศไทย ป 2551 - 2552

ป 2550 ป 2551

พนท

ป 2552

ดบไฟปา (ครง)

พนทถก ไฟไหม (ไร)





ภาคเหนอ 4,845 54,777 3,628 28,999 3,472 26,914

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 1,949 39,204 1,313 25,533 1,267 20,852

ภาคกลาง 824 18,974 568 14,356 454 8,263

ภาคใต 139 4,441 60 1,923 168 5,053

รวมทวประเทศ 7,757 117,396 5,569 70,811 5,361 61,082

ทมา กรมอทยานแหงชาต สตวปาและพนธพช (ปงบประมาณ ตค.-กย.)


3. การดาเนนมาตรการแกไขปญหาหมอกควนและไฟปา ป 2552 1) กรมควบคมมลพษ ไดมการดาเนนมาตรการตดตาม เฝาระวง และแจงเตอนสถานการณหมอก

ควน โดยมการแลกเปลยนขอมลขาวสารทเกยวของรวมกนระหวางหนวยงานในสวนกลางและทองถน สาหรบใชในการประเมนสถานการณหมอกควนและไฟปา และการดาเนนมาตรการควบคมไฟทเกดขนในพนท มาตรการทไดมการดาเนนงาน ประกอบดวย

การรณรงคประชาสมพนธเชงรกและการเผยแพรขอมลขาวสาร รวมกบจงหวดในพนทภาคเหนอตอนบน เพอสรางความรวมมอภาคประชาชนในการลดการเผาเพอคณภาพอากาศทดในชมชน จดกจกรรมรณรงค “90 วน รวมพลง หยดเผา บรรเทาโลกรอน” ณ บรเวณลานอนสาวรยสามกษตรย จงหวดเชยงใหม เมอวนท 30 มกราคม 2552 โดยม นายสวทย คณกตต รฐมนตรวาการกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม เปนประธาน กาหนดเปาหมายในการควบคมการเผาในชวงวกฤต 90 วน ระหวาง 31 มกราคม – 30 เมษายน 2552 และมการรวมลงนามในปฏญญา “90 วน รวมพลงหยดเผา บรรเทาโลกรอน” เพอแสดงความมงมนรวมมอในการปองกนและแกไขปญหาการเผาในทโลงและหมอกควน ระหวาง 16 หนวยงานคอ - 8 จงหวดภาคเหนอตอนบน - กรมควบคมมลพษ - กรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม - กรมปาไม - กรมอทยานแหงชาต สตวปาและพนธพช - กรมสงเสรมการเกษตร - กองทพภาคท 3 - กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย – กรมสงเสรมการปกครองทองถน นอกจากน ไดมการผลตสอประชาสมพนธในระดบชมชน ตดตงปายประชาสมพนธ จดทาบอรดนทรรศการเคลอนท และผลตสารคดสน เพอใชรณรงคสงเสรมการมสวนรวมในการลดการเผาภาคการเกษตร งดการเผาขยะชมชน หามเผารมทาง และงดเผาปา จดกจกรรมรณรงคเชงรกในลกษณะเคาะประตบาน”งดเผา ลดหมอกควน บรรเทาโลกรอน” การยกยองเชดชเกยรตระดบจงหวด อาเภอ ตาบล และหมบาน สาหรบพนททมการดาเนนมาตรการควบคมการเผาอยางมประสทธภาพ จดทาเพลงรณรงคสาหรบเผยแพรและออกอากาศผานหอกระจายขาวประจาหมบานในพนทเปาหมาย ในชอชด “เลกเผากนเตอะ” ประกอบดวย เพลง “เลกเผากนเถอะ” ขบรองโดย แอด คาราบาว และเพลง ”ลดเผา ลดหมอกควน” ขบรองโดยกระแต

รปท 3 -11 กจกรรมรณรงค ““90 วน รวมพลง หยดเผา บรรเทาโลกรอน”


โครงการศกษาวจยแนวทางความเปนไปไดในการจดระเบยบการเผาในพนทการเกษตร รวมกบ สถาบนสงแวดลอมไทย โดยมวตถประสงคเพอจดทามาตรการจดระเบยบการเผาในพนทการเกษตร ใหมการควบคมและลดผลกระทบของการเผาโดยการมสวนรวมของประชาชนและเกษตรกร บนพนฐานทางวชาการทงในเชงพนท เวลา สภาพภมอากาศ สภาพทางอตนยมวทยา เพอไมใหมผลกระทบตอคณภาพสงแวดลอมและสขภาพอนามยของประชาชนเปนวงกวาง ดาเนนการศกษาพชเกษตร 3 ประเภททมการเผาสงไดแก 1) ขาว 2) ออย และ 3) ขาวโพด ในพนทเสยงตอการเผาภาคการเกษตรในพนทภาคเหนอและภาคกลาง จานวน 3 จงหวด ไดแก 1) เชยงใหม 2) นครสวรรค และ 3) ชยนาท โดยไดมการสารวจขอมลภาคสนาม จดทา (ราง) การจดระเบยบการเผาในพนทการเกษตร จดการประชมรบฟงความเหนภาคประชาชน การฝกอบรมองคความรเกษตรปลอดการเผา และการนารองมาตรการจดระเบยบการเผาในพนทการเกษตร

ท 3 - 12 การเผาในพนทการเกษตร รป 2) กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ไดจดสรรงบประมาณประจาป 2552 ใหกบ

สานกงานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจงหวด ในพนท 8 จงหวดภาคเหนอตอนบน เปนเงนจานวน 16 ลานบาท เพอดาเนนมาตรการควบคมการเผาตามแผนปฏบตการแกไขปญหาหมอกควนและไฟปาป 2551 - 2554

นอกจากน กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ 8 จงหวดภาคเหนอตอนบน ไดจดการประชมหารอรวมกบหนวยงานทเกยวของ ในการแกไขปญหาหมอกควนและไฟปาในพนทภาคเหนอตอนบน ไดนาเสนอมาตรการเรงดวนในการแกไขปญหามลพษหมอกควนในพนทภาคเหนอ เสนอตอ คณะรฐมนตร เพอพจารณา เมอวนท 3 มนาคม 2552 ซง คณะรฐมนตร ไดมมตรบทราบผลการดาเนนงานและเหนชอบในหลกการตามมาตรการควบคมการเผาในทโลงและมลพษหมอกควนในพนท 8 จงหวดภาคเหนอตอนบน ตามท กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมเสนอ

3) การเตรยมความพรอมของ 8 จงหวดในพนทภาคเหนอตอนบน ไดมการกาหนดแผนการดาเนนงานปองกนและแกไขปญหาหมอกควนและไฟปา ประกาศใหปญหาหมอกควนเปนวาระเรงดวนทตองแกไขโดยการมสวนรวมจากประชาชน จดการประชมคณะกรรมการศนยอานวยการแกปญหาหมอกควนและไฟปาระดบจงหวด จดใหมศนยประสานงานแกไขปญหาทงในระดบอาเภอและจงหวด ออกประกาศจงหวดกาหนดมาตรการควบคมและปองกนหมอกควนและไฟปา ทาบนทกขอตกลงรวมกบองคกรปกครองสวนทองถนในการเฝาระวงและตดตามสถานการณไฟ ประกาศเขตควบคมไฟปาระดบหมบาน แตงตงใหกานนและผใหญบานเปนเจาพนกงานไฟปาประจาทองท จดอบรมอาสาสมครดบไฟปา จดชดปฏบตการดบไฟระดบพนท จดกจกรรมรณรงคปองกนและแกไขปญหาภยหนาวหมอกควนและภยแลง รณรงครกษาความสะอาดและสงเสรมการทองเทยว เผยแพรองคความรการจดการมลพษหมอกควนและไฟปาแบบมสวนรวม ใหรางวลนาจบผจดไฟในเขตปา เพมภารกจชดกชพประจาตาบลใหทาหนาทดบไฟปา ดาเนนมาตรการลางถนนฉดนาเพมความชนในอากาศเพอลดฝนในเขตเมอง ขอความรวมมองดเผาขยะ งดเผาเศษวสดการเกษตรกงไมใบหญาผานสอประชาสมพนธ หามเผาหญาวชพชรมทางเดดขาด ชแจงทาความเขาใจกบประชาชนเกยวกบสถานการณทเกดขน


4. การประสานความรวมมอระหวางประเทศในการแกไขปญหาหมอกควนขามแดน ไดมการประสานความรวมมอระหวางประเทศอยางตอเนอง และยงคงมความมงมนและความพยายาม

ในการแกไขปญหามลพษหมอกควนขามแดน ดงน 4.1 การจดการประชมรฐมนตรสงแวดลอม 5 ประเทศเรองมลพษจากหมอกควน

ขามแดน ครงท 8 (8th Meeting of Sub-Regional Ministerial Steering Committee (MSC) on Transboundary Haze Pollution) ในวนท 19 สงหาคม 2552 ณ สงคโปร มรฐมนตรจากประเทศมาเลเซย อนโดนเซย สงคโปร บรไน ดารสซาลาม ผแทนสานกงานเลขาธการอาเซยน ผอานวยการศนยเชยวชาญดานอตนยมวทยาแหงอาเซยน (ASEAN Specialized Metrological Centre: ASMC) และคณะผแทนจากประเทศสมาชก เขารวม สาหรบไทยมอธบดกรมควบคมมลพษ เปนหวหนาคณะผแทน

ทประชมมมตเหนชอบใหมการหามการเผาในทโลงทกประเภทในพนทเสยง ซงรวมถงการระงบการอนญาตใหดาเนนกจกรรมการเผา จนกวาจะพนชวงหนาแลงของป 2552 และเหนชอบกบการเพมมาตรการบงคบใชกฎหมาย และมาตรการเสรมสรางความตระหนกของประชาชนในการควบคมการเกดไฟดวย

4.2 การประชมคณะทางานเพอแกไขปญหามลพษหมอกควนขามแดนสาหรบอนภมภาคแมโขง (5 ประเทศในอนภมภาคแมโขง ไดแก พมา ลาว เวยดนาม กมพชา และไทย)

ประเทศไทยมแนวคดรเรมในการประสานความรวมมอในการแกไขปญหามลพษหมอกควนขามแดนจากการเผาในทโลงระหวาง 5 ประเทศในอนภมภาคแมโขง และไดมการจดตงคณะทางานเพอแกไขปญหามลพษหมอกควนขามแดนสาหรบอนภมภาคแมโขง ประกอบดวยสมาชก 5 ประเทศ ไดแก พมา ลาว เวยดนาม กมพชา และไทย โดยมสานกงานเลขาธการอาเซยนทาหนาทฝายเลขานการ และมศนยเชยวชาญดานอตนยมวทยาแหงอาเซยน (ASMC) ใหการสนบสนนขอมลทเกยวของ ซงไทยไดรบเลอกใหดารงตาแหนงประธานคณะทางานดงกลาวในวาระ 2 ป (2551-2552)

วนท ประเทศ ครงท 1 4 – 5 มนาคม 2551 จงหวดเชยงใหม ประเทศไทย ครงท 2 24 – 27 กนยายน 2551

6 ตลาคม 2551 กรงเสยมเรยบ ราชอาณาจกรกมพชา กรงฮานอย สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม

ครงท 3 3 มถนายน 2552 กรงฮานอย สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม ครงท 4 6 กนยายน 2552 อาเภอหวหน ประเทศไทย

การประชมคณะทางานเพอแกไขปญหามลพษหมอกควนขามแดนสาหรบอนภมภาคแมโขง ครงท 5 ซงจดขนเมอวนท 6 กนยายน 2553 ประเทศสมาชกมมตเหนชอบตามขอเสนอของไทยในการกาหนดตวชวดผลสาเรจการดาเนนงานในการแกไขปญหาไฟและหมอกควนในอนภมภาคแมโขง ดงน

1. จานวน Hotspot สะสม - เปาหมายในระดบภมภาคแมโขง

1) จานวน Hotspot สะสมตองไมเกน 75,000 จด ภายในป 2554 โดยพจารณากาหนดเปาหมายจากขอมลฐานในป 2551 ซงเปนปทสถานการณไฟและหมอกควนอยในระดบตาเมอเทยบ


2) จานวน Hotspot สะสมตองไมเกน 50,000 จด ภายในป 2558 โดยพจารณากาหนดเปาหมายจากขอมลฐานในป 2549 ซงเปนปทมจานวน hotspot สะสมตาสดในชวง 5 ปทผานมา

- เปาหมายในระดบประเทศ ใหแตละประเทศพจารณากาหนดเปาหมายในการลดจานวน Hotspot ในประเทศของตนใหสอดคลองกบเปาหมายระดบอนภมภาคแมโขง

2. ขอมลคณภาพอากาศ คณะทางานดานไฟและหมอกควนในอนภมภาคแมโขงจะพจารณากาหนดเปาหมายในการลด PM10 ในการประชมครงถดไป โดยอาจกาหนดเปาหมายจากระดบของ PM10 โดยอางองกบคาดชนคณภาพอากาศ (Air Quality Index) หรอจานวนวนท PM10 สงเกนเกณฑมาตรฐาน

4.3 โครงการความรวมมอในการตดตามตรวจสอบคณภาพอากาศในอนภมภาคแมโขง ประเทศไทย โดย กรมควบคมมลพษ ไดจดทาโครงการความรวมมอในการจดสงหนวยตรวจวด

คณภาพอากาศแบบเคลอนทเขาไปตรวจวดคณภาพอากาศในประเทศพมา และลาว ในชวงหนาแลง เพอชวยประเทศเหลานในการพฒนาศกยภาพในการตดตามสถานการณและผลกระทบของมลพษหมอกควน ขอมลคณภาพอากาศทไดจะชวยใหทราบสถานการณปญหาและสามารถวางแนวทางในการแกไขปญหาไดอยางถกตอง โดยประเทศไทยไดเสนอโครงการความรวมมอดงกลาวตอทประชมรฐมนตรอาเซยนดานสงแวดลอมนดพเศษ (Special ASEAN Ministerial Meeting on the Environment) ซงจดขนเมอวนท 7 กนยายน 2552 ณ อาเภอหวหน ประเทศไทย และขอใหประเทศพมาและลาวแจงยนยนการรบขอเสนอดงกลาวมายงประเทศไทยอยางเปนทางการตามชองทางทเหมาะสมภายในเดอนพฤศจกายน 2552

ทงน กรมควบคมมลพษ จะเรมจดสงหนวยตรวจวดคณภาพอากาศแบบเคลอนท จานวน 1 คน พรอมเจาหนาทเพออบรมการใชงานหนวยตรวจวดคณภาพอากาศฯ และการประมวลผลขอมล ไปยงลาวเปนประเทศแรกในเดอนกมภาพนธ 2553

4.4 การอบรมเชงปฏบตการดานการควบคมและแกไขปญหามลพษจากหมอกควน ขามแดน (Training Workshop on Transboundary Haze Pollution Control)

ประเทศไทย โดย กรมควบคมมลพษ ไดเสนอความรวมมอในการพฒนาศกยภาพบคลากรในดานการตดตามตรวจสอบคณภาพอากาศ การใชภาพถายดาวเทยมในการตดตามการเผาในทโลง การจดการไฟปาและเศษวสดในภาคการเกษตร โดยการจดการอบรมเชงปฏบตการดานการควบคมและแกไขปญหามลพษจากหมอกควนขามแดน สาหรบเจาหนาทในสายงานทเกยวของจากประเทศสมาชกอาเซยน ในระหวางวนท 14 – 18 ธนวาคม 2552 ณ โรงแรมสยามซต กรงเทพฯ

การอบรมเชงปฏบตการฯ จะเปนเวทใหประเทศตางๆ ไดรบทราบขอมล และหารอประเดนแนวทางการแกไขปญหารวมกน โดยอาศยกลไกความรวมมอภายใตขอตกลงอาเซยนเรองมลพษจากหมอกควนขามแดน ซงจะชวยลดความรนแรงของปญหาทอาจเกดขนในอนาคตควบคไปกบการดาเนนมาตรการภายในประเทศได ทงน รฐมนตรสงแวดลอมอาเซยนไดมมตในการประชมประเทศภาคตอขอตกลงอาเซยนเรองมลพษจากหมอกควนขามแดน ครงท 5 (The Fifth Meeting of the Conference of the Parties to the ASEAN Agreement on Transboundary Haze Pollution: COP-5) ซงจดขนเมอวนท 29 ตลาคม 2552 ณ ประเทศสงคโปร อนมตเงนจากกองทนอาเซยนเพอการควบคมมลพษจากหมอกควนขามแดน (ASEAN Transboundary Haze Pollution Control Fund) จานวน 10,000 เหรยญสหรฐ สนบสนนคาใชจายในการจดการอบรมเชงปฏบตการฯ ดงกลาว

(ราง) รายงานสถานการณมลพษของประเทศไทย ป 2552 3 - 25

3.5 การจดการปญหามลพษทางเสยงจากทาอากาศยานสวรรณภม ป 2552

ภายหลงจากทาอากาศยานสวรรณภมเปดดาเนนการเมอวนท 28 กนยายน 2549 ไดสงผลใหเกด

ปญหาเสยงดงรบกวน โดยเฉพาะตอประชาชนทอาศยบรเวณทศเหนอ และทศใตของทาอากาศยานทเปนเสนทางบนขน-ลงของอากาศยาน รฐบาลไดมนโยบายในการแกไขปญหาโดยเนนเรองการจดการเชงพนทเพอพฒนาและปรบปรงการใชประโยชนทดนรอบทาอากาศยานใหมความเหมาะสมกบระดบเสยงทเกดขน โดยมตคณะรฐมนตรเมอวนท 29 พฤษภาคม 2550 รวมทงมตคณะกรรมการ บรษท ทาอากาศยานไทย จากด (มหาชน) เมอวนท 21 มถนายน 2550 ไดใชเปนกรอบในการชดเชยและชวยเหลอผไดรบผลกระทบปจจบนสาหรบอาคารและสงปลกสรางกอนป 2544 ซงมสาระสาคญไดแก

1) พนท NEF มากกวา 40 ใหเจรจาซอทดน สงปลกสราง ถาไมประสงคขายตองสนบสนนการปรบปรง หรอตดตงวสดลดเสยง ในพนท NEF 30-40 กาหนดใหสนบสนนการปรบปรงอาคารและสงปลกสราง โดยทาการตรวจวดระดบเสยงรบกวน หากพบวาโครงการทาใหมระดบเสยงรบกวนเกน 10 เดซเบลเอ

2) กรอบเสนเสยง (Noise Exposure Forecast Contour; NEF Contour) ทใชในการชดเชยเปนกรณทมการขน-ลงของเครองบนเตมขดความสามารถสงสดของ 2 ทางวง โดยใชวธจดการการบนแบบใชทางวงดานทศเหนอ ในอตราสวน ฝ งตะวนตก รอยละ 80 และฝ งตะวนออก รอยละ 20 ทางวงดานทศใต ฝ งตะวนตก รอยละ 20 และฝ งตะวนออก รอยละ 80 (รปท 1)

สาหรบการชดเชยผไดรบผลกระทบทางเสยง บรษท ทาอากาศยานไทย จากด (มหาชน) (ทอท.) ไดดาเนนการตามทระบในรายงานการวเคราะหผลกระทบสงแวดลอม (EIA) และตามมตคณะรฐมนตรโดยแผนงานการชดเชยของ ทอท. ภายหลงคณะรฐมนตรอนมตกรอบงบประมาณการชดเชยในการประชมเมอวนท 17 มนาคม 2552 วงเงนจานวน 11,233.7 ลานบาท จะดาเนนการใหแลวเสรจภายใน 3 ป ดงน

- ในพนท NEF มากกวา 40 ทอท. จะสามารถจายเงนเพอซอและจายคาชดเชยเพอปรบปรงอาคารตามมตคณะรฐมนตรเมอวนท 29 พฤษภาคม 2550 ภายในป 2552 และจายเงนเพอซอและจายคาชดเชยเพอปรบปรงอาคารตามมตคณะกรรมการ ทอท. เมอวนท 21 มถนายน 2550 ภายในป 2553

- ในพนท NEF 30-40 ทอท. จะจายใหกบ 1,000 อาคารแรกทมการแจกซองเสนอราคา และตรวจสอบเอกสารถกตอง ครบถวนกอน และจะจายใหกบ 14,283 อาคารทเหลอภายใน 24 เดอน สาหรบการประเมนราคาจะทาการประเมนไดประมาณ 700 อาคารตอเดอน คาดวาจะใชเวลาประมาณ 20 เดอน


รปท 3 - 13 กรอบพนทชดเชยผลกระทบทางเสยง

นอกจากน กรมควบคมมลพษไดนาเสนอแนวทางการแกไขปญหาดงกลาวตอคณะกรรมการสงแวดลอมแหงชาตในการประชมครงท 2/2552 เมอวนท 4 พฤษภาคม 2552 โดยคณะกรรมการสงแวดลอมแหงชาตไดมมตมอบหมายใหกระทรวงคมนาคมกากบดแลการดาเนนงานของ ทอท. ในการแกไขและปองกนปญหาผลกระทบทางเสยง ไดแก เครงครดในการเลอกเสนทางการบน วธการบนและการใชทางวง เพอควบคมพนททไดรบผลกระทบใหอยในบรเวณจากด เรงรดการโยกยายและจายคาชดเชยผไดรบผลกระทบทางเสยงโดยเฉพาะในพนท NEF มากกวา 40 เรงรดและดาเนนการตดตงสถานตรวจวดระดบเสยง และดาเนนงานตามมาตรการตาง ๆ ทระบใน EIA (ทยงดาเนนการไมแลวเสรจ ไดแก การสราง Hush House เพอลดเสยงจากการทดสอบเครองยนต และการสรางกาแพงกนเสยงบรเวณทมการทดสอบเครองยนต) รวมทงปองกนปญหามลพษทางเสยงทอาจเกดขนจากโครงการพฒนาทาอากาศยานระยะท 2 และระยะตอๆ ไป โดยเปดเผยขอมลผลการศกษาสสาธารณชน พรอมทงสรางความรและความเขาใจอยางตอเนอง และเหนชอบใหมการจดตงกองทนชดเชยผลกระทบจากทาอากาศยานสวรรณภมเพอบรรเทาผลกระทบทประชาชนอาจไดรบจากการดาเนนงานของทาอากาศยาน


ประเดนสาคญททาใหการจดการปญหามลพษทางเสยงยงไมประสบความสาเรจ ประชาชนทไดรบ

ผลกระทบทาการชมนมประทวงเปนระยะ ๆ คอ ความลาชาในการดาเนนการชดเชย โดยครงหลงสดเมอวนท 8 พฤศจกายน 2552 ประชาชนรวมตวกนประทวงบรเวณอาคารผโดยสารขาออก ซงมสาเหตจากคณะกรรมการ ทอท. มมตให ทอท. ชะลอการจายคาชดเชยผไดรบผลกระทบทงหมด เนองจากเกรงวาจะขดตอหลกกฎหมายทปรากฏในคาพพากษาของศาลแขวงจงหวดสมทรปราการ ซงศาลมคาพพากษายกฟองกรณมประชาชนรายหนงยนฟอง ทอท. ฐานละเมดเรยกคาเสยหายทไดรบผลกระทบ เนองจากศาลเหนวาการทผฟองรองไดกอสรางบานพกอาศยในป 2543 ถอเปนการปลกสรางในเขตปลอดภยในการเดนอากาศ โดยไมไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาทตามพระราชบญญตการเดนอากาศ พ.ศ.2497 จงเปนเรองทสมครใจเขาเสยงภย อยางไรกตาม คณะรฐมนตรในการประชมเมอวนท 10 พฤศจกายน 2552 เหนวา ทอท. จะแสดงความรบผดชอบตอสงคมดวยการใหความชวยเหลอและบรรเทาความเดอดรอนในเชงมนษยธรรม กจะเปนการดาเนนการตามหลกธรรมมาภบาลและการบรหารกจการบานเมองทด จงมมตเหนชอบในหลกการให ทอท. ดาเนนการแกไขปญหาตามมตคณะรฐมนตรเมอวนท 29 พฤษภาคม 2550 ตอไปตามความเหมาะสม


3.6 การดาเนนงานดานการลด คดแยก และนาขยะมลฝอยกลบมาใชใหม (Reduce Reuse and Recycle : 3Rs)

การลด คดแยกและใชประโยชนจากขยะมลฝอยเปนอกหนงวธการทชวยลดปญหาขยะ

มลฝอยโดยความรวมมอของทกภาคสวนทงผประกอบการ ผบรโภค ภาครฐสวนกลาง และองคกรปกครองสวนทองถน รวมทงความรวมมอภาครฐและเอกชน (Public Private Partnership) ในป 2552 มความรวมมอจากหลายภาคสวนในการดาเนนกจกรรมการลด คดแยกและใชประโยชนขยะมลฝอย อาท กรมควบคมมลพษไดจดประชมวชาการดานการลด คดแยก และนาขยะมลฝอยกลบมาใชใหม (Thailand 3Rs Conference) ขนใน 4 ภมภาค คอท พษณโลก ขอนแกน จงหวดสงขลา และนนทบร เพอเปนเวทแลกเปลยนความร ประสบการณ เทคนควชาการ เทคโนโลยในการดาเนนงานดาน 3Rs ระหวางหนวยงานภาครฐ เอกชน สถาบนการศกษา ประชาชนทวไป รวมทงองคกรปกครองสวนทองถนไดมโอกาสรบทราบถงนวตกรรม เทคโนโลยดาน 3Rs เพอเปนทางเลอกในการพจารณาในการดาเนนงานดานลด คดแยก และใชประโยชนขยะมลฝอยในพนทของตนเองอยางมประสทธภาพ และไดรบความรวมมอจาก United Nations Environment Programme, Regional Resource Centre for Asia and the Pacific (UNEP RRC.AP) สงเจาหนาทถายทอดประสบการณเกยวกบการดาเนนงานดาน 3Rs ในภมภาคเอเชยแปซฟก ผลทไดร บจากการประชมไดนามาเปนขอมลในการยกรางกรอบยทธศาสตรการดาเนนงานดานการลด คดแยก และการขยะมลฝอยกลบมาใชใหม (National 3Rs Strategy) ซงอยระหวางดาเนนการ โยจะเนนมาตรการทใหมการใชทรพยากรอยางมประสทธภาพ การสงเสรมการบรโภคทย งยน การประเพมประสนทธภาพการลด คดแยกและนาขยะมลฝอยกลบมาใชใหม ตลอดจนการบาบดและกาจดใหถกตองตามหลกวชาการ เพอใชเปนแนวทางในการบรหารจดการของเสยและการดาเนงานดาน 3Rs ใหเปนไปในทศทางเดยวกนทวประเทศ

ในการพฒนากฎหมายทเกยวของ คอ “รางพระราชบญญตวาดวยการสงเสรมการลดและนาของเสยกลบมาใชประโยชน พ.ศ...” เพอใหเปนกฎหมายหลกในการสงเสรมใหมการจดการของเสยทเปนระบบและครบวงจร ตงแตการออกแบบและผลตผลตภณฑ การกาหนดหนาทของผเกยวของ เชน ผผลต ผนาเขา ผจาหนายในการรวมรบผดชอบผลตภณฑตลอดวฏจกรชวต หรอการสรางกลไกใหเกดการคดแยกของเสยเพอนากลบไปใชซาหรอรไซเคลภายหลงจากการบรโภค เพอใหมการนากลบมาใชประโยชนใหม ของผลตภณฑ ซากผลตภณฑ วสดรไซเคล เศษวสดเหลอใชหรอของเสยอยางมประสทธภาพ สอดคลองกบแนวทางการลดการใชทรพยากร ธรรมชาต การหมนเวยนกลบมาใชใหม การจดการซากทไมสามารถใชประโยชนไดในขนสดทาย และลดภาระหรอผลกระทบทอาจจะเกดขนตอสงแวดลอม และสขภาพอนามยของประชาชนจากการจดการของเสยทไมถกตองตามหลกวชาการ


รางพระราชบญญตสงเสรมการลดและนาของเสยมาใชประโยชน พ.ศ. .... แบงออก เปน 9 หมวด คอ

หมวด 1 คณะกรรมการจดการของเสย หมวด ๒ การเสรมสรางสงคมการบรโภคทย งยน หมวด ๓ การใชทรพยากรอยางมประสทธภาพ หมวด ๔ การควบคมการเคลอนยายวตถดบ สนคา ผลตภณฑหรอของเสยขามแดน

หมวด ๕ ความรบผดชอบของผประกอบการ หมวด ๖ มาตรการสงเสรม หมวด ๗ การใชเครองมอทางเศรษฐศาสตร หมวด ๘ การตรวจสอบและควบคม และ หมวด ๙ บทกาหนดโทษ โดยในขณะนกรมควบคมมลพษไดเสนอรางพระราชบญญตฉบบนใหคณะรฐมนตร

พจารณาแลว ซงคาดวาคณะรฐมนตรจะใหความเหนชอบ และมอบหมายคณะกรรมการกฤษฎกาตรวจพจารณา และเสนอเขาสการพจารณาของรฐสภาตอไป


การจดซอจดจางสนคาและบรการทเปนมตรกบสงแวดลอมของภาครฐ 3.7

ในป 2552 มหนวยงานภาครฐเขารวมดาเนนโครงการจดซอจดจางสนคาและบรการทเปนมตรกบสงแวดลอมของภาครฐ คดเปนรอยละ 62 (จากเปาหมายทรอยละ 50) ของหนวยงานภาครฐทงหมด และมผลการจดซอจดจางสนคาและบรการทเปนมตรกบสงแวดลอมในแตละประเภททง 17 ประเภทมคามากกวารอยละ 40 (จากเปาหมายทต งไวในป 2552 ทรอยละ 30 ในสนคาแตละประเภท) โดยในป 2552 กรมควบคมมลพษรวมกบหนวยงานทเกยวของไดจดทาเกณฑขอกาหนดสนคาและบรการทเปนมตรกบสงแวดลอมเพมเตมอก 12 ประเภท ไดแก คอมพวเตอร เครองปรบอากาศ เครองโทรสาร สมด เฟอรนเจอรไม นามนเชอเพลง ถงพลาสตกรองรบมลฝอย รถยนต นามนหลอลน สถานบรการนามนเชอเพลง สถานบรการรถยนต และบรการงานพมพ และทบทวนเกณฑขอกาหนดของสนคาและบรการอก 6 ประเภท ซงขณะนอยระหวางการนาเสนอเขาคณะกรรมการสงเสรมการจดซอจดจางสนคาและบรการทเปนมตรกบสงแวดลอมของภาครฐ เพอจะไดใหภาครฐนาเกณฑ ดงกลาวไปจดซอจดจางสนคาและบรการในปตอไป นอกจากน เพอเปนการประชาสมพนธและเผยแพรโครงการฯ กรมควบคมมลพษไดมการจดกจกรรมสมมนาเชงวชาการและนทรรศการสนคาทเปนมตรกบสงแวดลอม รวมทงการฝกอบรมใหกบหนวยงานภาครฐทงในสวนกลางและสวนภมภาค (Road show) จานวน 4 ครง ครอบคลมหนวยงานในภาคเหนอ ภาคตะวนออก ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และภาคใต เพอมความเขาใจและสามารถนาไปปฏบตเกยวกบการจดซอจดจางสนคาและบรการทเปนมตรกบสงแวดลอม พรอมทงไดมการมอบรางวลใหกบหนวยงานภาครฐทมผลการจดซอจดจางสนคาและบรการทเปนมตรกบสงแวดลอมดเดนทงหนวยงานภายในกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมและหนวยงานภายนอกทเขารวมโครงการจานวน 6 หนวยงาน

(ราง) รายงานสถานการณมลพษของประเทศไทย ป 2552 3 – 31

การนารองชวยเหลอผเลยงสกรใหปฏบตตามกฎหมายสงแวดลอม 3.8

การสงเสรมและชวยเหลอผประกอบการฟารมสกรใหปฏบตตามกฎหมายสงแวดลอม เรมตนในป 2551 ในพนทลมนาทาจน (นครปฐม) และลมนาบางปะกง (ฉะเชงเทรา) ในป 2552 ไดดาเนนการตดตามผลฟารมสกรนารองป 2551 จานวน 51 ฟารม โดยพบวามฟารมสกรทมผลนาทงผานเกณฑมาตรฐานจานวน 3 ฟารม ไมผานเกณฑมาตรฐานจานวน 5 ฟารม สวนทเหลอไมมการปลอยนาทงลงสแหลงนา และคาดวาจะเลกกจการ นอกจากนไดมการจดทาจดหมายขาวศนยชวยเหลอใหปฏบตตามกฎหมายสงแวดลอม สาหรบฟารมสกร ราย 3 เดอน เพอเผยแพรขาวสาร และความรดานการจดการมลพษ และกฎหมายสงแวดลอมใหแกผประกอบการฟารมสกรและหนวยงานทเกยวของ จดประชมสารวจความคดเหนของเกษตรกรผเลยงสกรในพนทจงหวดทมการเลยงสกรเปนจานวนมากและมความเสยงตอการเกดผลกระทบตอสงแวดลอม จานวน 6 จงหวด ไดแก ฉะเชงเทรา สพรรณบร ลาพน เชยงใหม นครปฐม และนครราชสมา ระหวางเดอนมถนายน – กรกฎาคม 2552 จากการประชมพบวา เกษตรกรผเลยงสกรมความสนใจและตองการขอมลดานการจดการนาเสย กลน และการนาของเสยไปใชประโยชน และสดทายไดจดฝกอบรมผใหการฝกอบรม (Train the Trainer) หลกสตร “การชวยเหลอใหปฏบตตามกฎหมายสงแวดลอม สาหรบฟารมสกร” รนท 2 เพอเสรมสรางศกยภาพใหแกบคลากร (เครอขาย) ผทจะถายทอดองคความรในการจดการมลพษแกเกษตรกรผเลยงสกร ระหวางวนท 2 – 4 กนยายน 2552 จานวน 30 ราย ผลการฝกอบรมพบวา ผเขารวมฝกอบรมไดรบความรความเขาใจดานการจดการมลพษจากฟารมสกรในระดบดมาก


ความเปนไปในเขตควบคมมลพษ 3.9

พระราชบญญตสงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอมแหงชาต พ.ศ. 2535 บญญตวาใน

กรณทปรากฏวาทองทใดมแนวโนมทจะรายแรงถงขนาดเปนอนตรายตอสขภาพอนามยของประชาชนหรออาจกอใหเกดผลกระทบเสยหายตอคณภาพสงแวดลอม ใหคณะกรรมการสงแวดลอมแหงชาตมอานาจประกาศในราชกจจานเบกษากาหนดใหทองทนนเปนเขตควบคมมลพษเพอดาเนนการควบคม ลด และขจดมลพษ โดยภายหลงการประกาศเขตควบคมมลพษเพอดาเนนการควบคม ลด และขจดมลพษ โดยภายหลงการประกาศเขตควบคมมลพษใหเจาพนกงานทองถนในทองททไดประกาศกาหนดใหเปนเขตควบคมมลพษ ดาเนนการจดทาแผนปฏบตการเพอลดและขจดมลพษในเขตควบคมมลพษเสนอตอผวาราชการจงหวดเพอรวมไวในแผนปฏบตการเพอการจดการคณภาพสงแวดลอมในระดบจงหวดเพอเสนอขอจดสรรงบประมาณและดาเนนการตามแผนฯ ตอไป โดยในการจดทาแผนปฏบตการฯ ของเจาพนกงานทองถนใหเจาพนกงานควบคมมลพษแนะนาและชวยเหลอตามความจาเปน

ปจจบนคณะกรรมการสงแวดลอมแหงชาตไดประกาศเขตควบคมมลพษ รวมแลว 13 จงหวด ไดแก จงหวดชลบร (เมองพทยา) จงหวดภเกต จงหวดกระบ (หมเกาะพพ) จงหวดสงขลา (อาเภอเมองและอาเภอหาดใหญ) จงหวดสมทรปราการ จงหวดปทมธาน จงหวดนนทบร จงหวดสมทรสาคร จงหวดนครปฐม จงหวดเพชรบร (อาเภอเมอง อาเภอทายาง อาเภอบานแหลม และอาเภอชะอา) จงหวดประจวบครขนธ (อาเภอหวหนและอาเภอปราณบร) จงหวดสระบร (ตาบลหนาพระลาน อาเภอเฉลมพระเกยรต) และ จงหวดระยอง (ตาบลมาบตาพด ตาบลหวยโปง ตาบลเนนพระ ตาบลทบมา อาเภอเมอง ตาบลมาบขา อาเภอนคมพฒนา และตาบลบานฉาง อาเภอบานฉาง) โดยสาเหตการประกาศมความแตกตางกนไปในแตละพนท ดงเชน การประกาศใหเมองพทยา จงหวดชลบร เปนเขตควบคมมลพษเปนพนทแรก เมอป 2535 เนองมาจากสภาพปญหาคณภาพนาทะเลชายฝ งทเสอมโทรมอยางรนแรง และการตกคางของขยะมลฝอยตามสถานทตางๆ การประกาศใหตาบลหนาพระลาน อาเภอเฉลมพระเกยรต จงหวดสระบร เปนเขตควบคมมลพษเมอป 2547 เนองจากปญหาฝนละอองทเกดจากโรงงานอตสาหกรรมโมบด ยอยหน และเหมองหน และครงลาสดเมอป 2552 ไดประกาศใหบางพนทของจงหวดระยองเปนเขตควบคมมลพษ เนองจากคาพพากษาของศาลปกครองระยอง เปนตน


โดยทองททไดรบการประกาศ องคกรปกครองสวนทองถนในพนทจะตองจดทาแผนปฏบตการเพอลดและขจดมลพษในเขตควบคมมลพษและดาเนนการตามแผนฯ เพอใหสามารถควบคม/ลดปญหามลพษใหอยในเกณฑมาตรฐานได โดยปจจบนจากการตดตามประเมนผลความเปลยนแปลงของสถานการณมลพษภายหลงการประกาศเขตควบคมมลพษแลวพบวา

• กลมพนททสถานการณมลพษดขนอยางชดเจน ไดแก เมองพทยา จงหวดชลบร และตาบลหนาพระลาน อาเภอเฉลมพระเกยรต จงหวดสระบร

• กลมพนททสถานการณมลพษดขนเลกนอย ไดแก จงหวดเพชรบร จงหวดประจวบครข นธ จงหวดภเกต จงหวดกระบ และจงหวดสงขลา กลมพนททสถานการณมลพษยงไมมการเปลยนแปลง ไดแก จงหวดสมทรปราการ จงหวดนนทบร จงหวดสมทรสาคร และจงหวดนครปฐม และ

• กลมพนททสถานการณมลพษเสอมโทรมลงกวาเดม ไดแก จงหวดปทมธาน สาหรบเขตควบคมมลพษจงหวดระยอง องคกรปกครองสวนทองถนทเกยวของไดจดทา

แผนปฏบตการเพอลดและขจดมลพษในเขตควบคมมลพษแลวเสรจในป 2552 โดยจะไดดาเนนการตามแผนฯ ตงแตป 2553 เปนตนไป ซงกรมควบคมมลพษจะไดดาเนนการตดตามประเมนผลรวมทงใหคาแนะนาการจดการมลพษแกองคกรปกครองสวนทองถนเพอใหการดาเนนงานประสบผลสาเรจยงขนตอไป


3. 10 การจดการมลพษระหวางประเทศ

1) อนสญญารอตเตอรดมวาดวยกระบวนการแจงขอมลสารเคมลวงหนาสาหรบสารเคมอนตรายและสารเคมปองกนกาจดศตรพชและสตวบางชนดในการคาระหวางประเทศ (Rotterdam Convention on the Prior Informed Consent Procedure for Certain Hazardous Chemicals and Pesticides in International Trade :PIC) รฐมนตรวาการกระทรวงทรพยากร ธรรมชาตและสงแวดลอม (รมว.ทส.) และคณะไดเดนทางเขารวมการประชมรฐภาคของอนสญญาสตอกโฮลมวาดวยสารมลพษทตกคางยาวนาน สมยท 4 ซงเนนเรอง Meeting the challenges of a POPs free future ทจดขนในระหวางวนท 7 - 8 พฤษภาคม 2552 ณ กรงเจนวา สมาพนธรฐสวส โดยทประชมไดมการหารอประเดนความทาทาย 4 ประเดนหลก กลาวคอ การเลกใชสาร POPs การรองขอใหประเทศกาลงพฒนาและประเทศทเศรษฐกจอยในระยะเปลยนผานมสวนรวมในกระบวนการพจารณากาหนดรายชอสารเคมเพมเตม การเขาถงแหลงเงนทนสนบสนน และการบรรลเปาหมายของอนสญญาฯในการปกปองสขภาพอนามยของมนษยและสงแวดลอมจากสาร POPs รปท 3 -13 ผเขารวมการประชมรฐภาคของอนสญญาสตอกโฮลมวาดวยสารมลพษทตกคางยาวนาน

สมยท 4 2) อนสญญากรงสตอกโฮลมวาดวยสารมลพษทตกคางยาวนาน (Stockholm Convention on Persistent Organic Pollutants :POPs) กรมควบคมมลพษรวมกบ UNEP, ธนาคารโลก, CIDA จดประชมเชงปฏบตการตามโครงการจดทาทาเนยบเตาเผาศพและการออกแบบเบองตนสาหรบศนย ฌาปนสถานในประเทศ (National Inventory of Crematoria and Preliminary Design of Central Crematorium Center): Thailand Crematoria Environmental Monitoring Database (TCEMD) ในระหวางวนท 8 - 9 ธนวาคม2552 ณ หองประชม 202 กรมควบคมมลพษ


3) อนสญญาบาเซลวาดวยการควบคมการเคลอนยายและกาจดของเสยอนตรายขามแดน (Basel Convention) กรมควบคมมลพษไดจดใหมการฝกอบรมเชงปฏบตการเรองเทคนคการจาแนกและตรวจสอบการขนสงของเสยอนตราย รนท 6 ประจาป 2552 ในระหวางวนท 19-21 สงหาคม 2552 ณ หองประชม 101 ชน 1 กรมควบคมมลพษ และโรงแรมมณเฑยร พทยา จ. ชลบร โดยมผเขารวมฝกอบรมกวา 70 คน 4) ความรวมมอตางประเทศดานการจดการคณภาพอากาศและเสยง ไดแก ขอตกลงอาเซยนดานมลพษจากหมอกควนขามแดน (ASEAN Agreement on Transboundary Haze Pollution) รมว.ทส. ไดเขารวมการประชมคณะกรรมการขบเคลอนระดบรฐมนตรของอนภมภาค เรอง มลพษจากหมอกควนขามพรมแดน ครงท 8 ในวนท 19 สงหาคม 2552 ณ ประเทศสงคโปร และตอมา รมว.ทส. และคณะไดเดนทางเขารวมการประชมรฐมนตรอาเซยนดานสงแวดลอมอยางเปนทางการ ครงท 11 (11th ASEAN Ministerial Meeting on the Environment - AMME ) และการประชมรฐมนตรอาซยนดานสงแวดลอม 3 ครงท 8 (8th ASEAN 3 Environment Ministers Meeting) ซงจดขนในระหวางวนท 26 – 31 ตลาคม 2552 ณ สาธารณรฐสงคโปร โดยมการหารอและพจารณาในกรอบความรวมมอดานมลพษหมอกควนขามแดนดวย และในระหวางวนท 14 - 18 ธนวาคม 2552 กรมควบคมมลพษไดจดใหมการฝกอบรมเชงปฏบตการเรอง the Training Workshop on Transboundary Haze Pollution Control ณ โรงแรมสยามซต กรงเทพฯ ใหกบผแทนประเทศสมาชกอาเซยนและหนวยงานทเกยวของในประเทศไทย


3.11 การผลกดนมาตรการ กลไก เพอใชในการบรหารจดการมลพษ

ในปงบประมาณ พ.ศ. 2552 มหนวยงานตางๆ ไดรบการจดสรรงบประมาณเพอดาเนนงานดานการจดการมลพษ รวมทงสน 5,313.96 ลานบาท คดเปนรอยละ 0.3 ของวงเงนงบประมาณแผนดนทงหมด (1,835,000 ลานบาท) โดยเปนงบประมาณทใชดาเนนงานภายใตยทธศาสตรการบรหารจดการทด/แผนงานสงเสรมการกระจายอานาจการปกครอง จานวน 1,732.36 ลานบาท และงบประมาณทใชดาเนนงานภายใตยทธศาสตรการบรหารจดการทดน ทรพยากร -ธรรมชาตและสงแวดลอม/แผนงานสรางสมดลของการใชประโยชนและการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและความหลากหลายทางชวภาพ และ แผนงานควบคมมลพษและจดการสงแวดลอม จานวน 3,581.6 ลานบาท

งบประมาณป 2552

1,835,000 ลานบาท

100%

ยทธศาสตรการบรหารจดการท ด/แผนงานสงเสรม

การกระจายอานาจการปกครอง

1,732.36 ลานบาท

ยทธศาสตรการบรหารจดการท ดน

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมฯ 3,581.6 ลาน

ดานสงแวดลอม


0.3 %

รปท 3 - 15 สดสวนงบประมาณดานสงแวดลอมของประเทศไทย ปงบประมาณ 2552

ทงน ในการบรหารจดการมลพษของประเทศไทย กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม โดยกรมควบคมมลพษ ไดดาเนนงานรวมกบหนวยงานทเกยวของทงภาครฐ สถาบนการศกษา ภาคเอกชนและประชาชนทวไป เชน

1) กาหนดกฎหมาย มาตรฐาน มาตรการ และแนวทางในการจดการมลพษ กฎหมายทกรมควบคมมลพษทประกาศลงในราชกจจานเบกษาแลวจานวน 13 เรอง จาแนกเปน ประกาศเกยวกบมลพษทางอากาศและเสยง มลพษทางนา ของเสยและสารอนตราย เจาพนกงานควบคมมลพษและพนกงานเจาหนาท และการกาหนดเขตควบคมมลพษ มาตรฐาน /มาตรการ / แนวทาง ทผานคณะกรรมการสงแวดลอมแหงชาตแลว 11 เรอง และมาตรฐาน /มาตรการ / แนวทาง ทผานคณะกรรมการควบคมมลพษแลว แตไมผานคณะกรรมการสงแวดลอมแหงชาต 5 เรอง



2) สนบสนนการใชมาตรการเศรษฐศาสตรในการจดการมลพษ รวมกบหนวยงานทเกยวของพจารณาและใหความเหนในระหวางการยกรางพระราชบญญตเครองมอทางเศรษฐศาสตรเพอการจดการสงแวดลอม พ.ศ. .... เพอดาเนนการตามมาตรการการคลงเพอสงแวดลอม

3) สนบสนนการดาเนนงานในเขตควบคมมลพษและการจดประชมคณะกรรมการควบคมมลพษและคณะอนกรรมการประสานการจดการสงแวดลอมและอตสาหกรรม ลงพนทเพอตดตามและผลกดนการดาเนนงานตามแผนปฏบตการเพอลดและขจดมลพษในเขตควบคมมลพษใน จ.เพชรบร จ.ประจวบครขนธ จ.สมทรสาคร เมองพทยา จ.ชลบร และ จ.สมทรปราการ สนบสนนการทางานของจงหวดระยองในการจดทาแผนปฏบตการเพอลดและขจดมลพษในเขตควบคมมลพษ จงหวดระยอง

4) วจยและพฒนาเทคโนโลยเพอการจดการมลพษสงแวดลอม ไดแก แนวทางการจดการปญหากลนรบกวนในพนทจงหวดสมทรปราการ ศกษาปรมาณการระบายสารปรอทและโลหะหนกจากกระบวนการเผาไหมของโรงงานอตสาหกรรม และศกษาการจดการสารอนทรยระเหยงายโดยเทคโนโลยปองกนมลพษสาหรบโรงงานอตสาหกรรม

5) จดทาองคความรในการบรหารจดการมลพษจานวน 6 เรอง ไดแก คมอแนวปฏบตและขนตอนการสบหาสาเหตของปลาตายในแหลงนาธรรมชาต คมอแนวปฏบตในการควบคมการเลยงปลาในกระชง คมอการสบคนแหลงทมาของการระบายมลพษทางนาจากโรงงานอตสาหกรรม คมอการจดการขยะมลฝอยในภาวะอทกภย เอกสารสารเคมเฉพาะเรอง และพฒนาและเผยแพรหลกสตรเรยนรออนไลนผานระบบอนเทอรเนต (e-learning) เพอเสรมสรางศกยภาพการจดการมลพษใหแกเจาหนาทในระดบจงหวดและทองถน

6) เปดโอกาสใหประชาชนเขามามสวนรวมในการเสนอความคดเหนและรวมตดตามตรวจสอบผลการปฏบตราชการของกรมควบคมมลพษ โดยใหคณะทางานภาครฐและประชาชนดานการควบคมมลพษเพอจดทาแผนการมส วนรวมในการ เ ปดโอกาสใหประชาชนมสวนรวมในการตรวจวดและประเมนคณภาพสงแวดลอมและรบฟงความคดเหนจากประชาชนและกลมผมสวนไดสวนเสย


7) สารวจขอมลเพอพฒนาปรบปรงระบบฐานขอมลการปฏบตการฉกเฉนทางทะเล กรณเหตการณนามนรวไหลในพนทเสยง จานวน 3 จงหวด ไดแก จ.ประจวบครขนธ เพชรบร และสมทรสาคร

8) จดอบรมเพอพฒนาทรพยากรบคคลของกรมควบคมมลพษ จานวน 7 หลกสตร มเจาหนาทเขารบการฝกอบรม คดเปนรอยละ 94

9) จดทาโครงการเรยกคนอะลมเนยมเพอจดทาขาเทยมพระราชทาน รวมกบมลนธขาเทยมในสมเดจพระศรนครนทราบรมราชชนน การรถไฟแหงประเทศไทย และบรษทไปรษณยไทย จากด บรษท ไทยเบเวอรเรจแคน จากด บรษท บางกอกแคน แมนนแฟคเจอรง จากด และบรษท เอส เอส อนกอตอะลมเนยม 1999 จากด ในป 2552 สามารถรวบรวมอะลมเนยมได 7 ตน

Documents

การบริหารจดการระบบบั ...infofile.pcd.go.th/mgt/Draftpollution2552_4mgt.pdf · 2010-03-22 · (ร่าง)รายงานสถานการณ์มลพิษของประเทศไทย