43
คุณสมบัติเชิงกลของโลหะ (Mechanical Properties of Metals)

คุณสมบัติเชิงกลของโลหะpersonel.eng.cmu.ac.th/~wasawat/3 Mechanical properties.pdf · • Typical tensile test ... • Bi-axial tension:

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: คุณสมบัติเชิงกลของโลหะpersonel.eng.cmu.ac.th/~wasawat/3 Mechanical properties.pdf · • Typical tensile test ... • Bi-axial tension:

คุณสมบัติเชิงกลของโลหะ(Mechanical Properties of Metals)

Page 2: คุณสมบัติเชิงกลของโลหะpersonel.eng.cmu.ac.th/~wasawat/3 Mechanical properties.pdf · • Typical tensile test ... • Bi-axial tension:

Mechanical Properties of Metals

Mechanical

Properties of

Metals

Define

engineering

stress and

engineering

strain

State Hooke’s

law

Define Poisson’s

ratio

The modulus of

elasticity, yield

strength, tensile

strength

Ductility (%

Elongation)

Hardness

Page 3: คุณสมบัติเชิงกลของโลหะpersonel.eng.cmu.ac.th/~wasawat/3 Mechanical properties.pdf · • Typical tensile test ... • Bi-axial tension:

คุณสมบัติที่เกี่ยวกับการต้านทานการเปลี่ยนรูปของวัสดุ เมื่อถูกแรงภายนอกมากระท าในลักษณะต่างๆ เช่น แรงกด แรงดึง แรงเฉือน เพื่อการน าไปใช้งานทางวิศวกรรมว่าเหมาะสมที่จะใช้งานหรือไม่

• ความแข็งแรง (Strength)

• ความแข็ง (Hardness)

• ความเหนียว (Ductility)

• ความแข็งตึง (Stiffness)

Page 4: คุณสมบัติเชิงกลของโลหะpersonel.eng.cmu.ac.th/~wasawat/3 Mechanical properties.pdf · • Typical tensile test ... • Bi-axial tension:

ถ้าเราใส่แรงที่คงที่ หรือมีลักษณะที่แปรเปลี่ยนตามเวลาอย่างช้าในอัตราที่คงที่ ในทิศทางที่ตั้งฉากกับพื้นที่หน้าตัดของวัสดุ (หรือขนานกับพื้นที่หน้าตัด ในกรณีของแรงเฉือน) ลักษณะทางกลที่จะเกิดขึ้นกับวัสดุจะเป็นความเค้น (stress) และความเครียด (strain) ซึ่งเป็นลักษณะท่ีมักจะเกิดกับวัสดุโลหะ ณ อุณหภูมิห้อง

ความเค้นและความเครียดที่เกิดขึ้นนี้จะมีอยู่ 3 ประเภทด้วยกันได้แก่ความเค้นดึง (tension stress), ความเค้นกด (compression stress)และความเค้นเฉือน (shear stress)

Page 5: คุณสมบัติเชิงกลของโลหะpersonel.eng.cmu.ac.th/~wasawat/3 Mechanical properties.pdf · • Typical tensile test ... • Bi-axial tension:
Page 6: คุณสมบัติเชิงกลของโลหะpersonel.eng.cmu.ac.th/~wasawat/3 Mechanical properties.pdf · • Typical tensile test ... • Bi-axial tension:

• Typical tensile specimen

• Typical tensile test machine

Page 7: คุณสมบัติเชิงกลของโลหะpersonel.eng.cmu.ac.th/~wasawat/3 Mechanical properties.pdf · • Typical tensile test ... • Bi-axial tension:
Page 8: คุณสมบัติเชิงกลของโลหะpersonel.eng.cmu.ac.th/~wasawat/3 Mechanical properties.pdf · • Typical tensile test ... • Bi-axial tension:
Page 9: คุณสมบัติเชิงกลของโลหะpersonel.eng.cmu.ac.th/~wasawat/3 Mechanical properties.pdf · • Typical tensile test ... • Bi-axial tension:

• Tensile stress, s: • Shear stress, t:

s Ft

Aooriginal area

before loading

Stress (s or t) has units:N/m2 or lb/in2

ENGINEERING STRESS

Page 10: คุณสมบัติเชิงกลของโลหะpersonel.eng.cmu.ac.th/~wasawat/3 Mechanical properties.pdf · • Typical tensile test ... • Bi-axial tension:

• Simple tension: cable

o

s F

A

• Simple shear: drive shaft

ot

Fs

A

Note: t = M/AcR here.

Ski lift (photo courtesy P.M. Anderson)

COMMON STATES OF STRESS

Page 11: คุณสมบัติเชิงกลของโลหะpersonel.eng.cmu.ac.th/~wasawat/3 Mechanical properties.pdf · • Typical tensile test ... • Bi-axial tension:

Canyon Bridge, Los Alamos, NM

• Simple compression:

Ao

Balanced Rock, Arches National Park

Note: compressive

structure member

(s < 0 here).

(photo courtesy P.M. Anderson)

(photo courtesy P.M. Anderson)

OTHER COMMON STRESS STATES (1)

Page 12: คุณสมบัติเชิงกลของโลหะpersonel.eng.cmu.ac.th/~wasawat/3 Mechanical properties.pdf · • Typical tensile test ... • Bi-axial tension:

• Bi-axial tension: • Hydrostatic compression:

Fish under waterPressurized tank

sz > 0

s > 0

s < 0h

(photo courtesy

P.M. Anderson)

(photo courtesy

P.M. Anderson)

OTHER COMMON STRESS STATES (2)

Page 13: คุณสมบัติเชิงกลของโลหะpersonel.eng.cmu.ac.th/~wasawat/3 Mechanical properties.pdf · • Typical tensile test ... • Bi-axial tension:

• Tensile strain: • Lateral strain:

• Shear strain:

/2

/2

/2 -

/2

/2

/2

L/2L/2

Lowo

Strain is always

dimensionless.

ENGINEERING STRAIN

Page 14: คุณสมบัติเชิงกลของโลหะpersonel.eng.cmu.ac.th/~wasawat/3 Mechanical properties.pdf · • Typical tensile test ... • Bi-axial tension:

F

bonds

stretch

return to

initial

1. Initial 2. Small load 3. Unload

Elastic means reversible!

ELASTIC DEFORMATION

Page 15: คุณสมบัติเชิงกลของโลหะpersonel.eng.cmu.ac.th/~wasawat/3 Mechanical properties.pdf · • Typical tensile test ... • Bi-axial tension:

• Modulus of Elasticity, E:(also known as Young's modulus)

• Hooke's Law:

s = E e

• Poisson's ratio, n:

metals: n ~ 0.33

ceramics: ~0.25

polymers: ~0.40

Units:

E: [GPa] or [psi]

n: dimensionless

Page 16: คุณสมบัติเชิงกลของโลหะpersonel.eng.cmu.ac.th/~wasawat/3 Mechanical properties.pdf · • Typical tensile test ... • Bi-axial tension:
Page 17: คุณสมบัติเชิงกลของโลหะpersonel.eng.cmu.ac.th/~wasawat/3 Mechanical properties.pdf · • Typical tensile test ... • Bi-axial tension:

• Elastic Shear

modulus, G:

t

1

G

t = G

• Elastic Bulk

modulus, K:

• Special relations for isotropic materials:

G

E

2(1 n) K

E

3(1 2n)

Simple

torsion

test

Pressure test:

Init. Vol = Vo.

Vol chg. = DV

Page 18: คุณสมบัติเชิงกลของโลหะpersonel.eng.cmu.ac.th/~wasawat/3 Mechanical properties.pdf · • Typical tensile test ... • Bi-axial tension:

Poisson’s ratio

Page 19: คุณสมบัติเชิงกลของโลหะpersonel.eng.cmu.ac.th/~wasawat/3 Mechanical properties.pdf · • Typical tensile test ... • Bi-axial tension:

A tensile stress is to be applied along the long axis of a cylindricalbrass rod that has a diameter of 10 mm (0.4 in.). Determine themagnitude of the load required to produce a 2.5 x 10-3 mm (10-4

in.) change in diameter if the deformation is entirely elastic.(Poisson’s ratio = 0.34 and Young’s modulus = 97 x 103 MPa)

Page 20: คุณสมบัติเชิงกลของโลหะpersonel.eng.cmu.ac.th/~wasawat/3 Mechanical properties.pdf · • Typical tensile test ... • Bi-axial tension:

แบบฝึกหัด แท่งทองแดง มีค่าความแข็งแรงจุดครากเท่ากบั 240 MPa หากความยาวเริ่มต้นของแทง่ทองแดงน้ีเท่ากบั 380 mm จงหาขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางของแท่งทองแดงน้ีกอ่นท าการดึง หากต้องการให้แท่งทองแดงนี้ยืดตัวออกเท่ากับ 0.5 mmโดยถกูดึงด้วยแรง 6660 N ก าหนดให้ มอดูลัสความยืดหยุ่นของทองแดงเท่ากับ 110GPa

Page 21: คุณสมบัติเชิงกลของโลหะpersonel.eng.cmu.ac.th/~wasawat/3 Mechanical properties.pdf · • Typical tensile test ... • Bi-axial tension:

1. Initial 2. Small load 3. Unload

Plastic means permanent!

PLASTIC DEFORMATION (METALS)

Page 22: คุณสมบัติเชิงกลของโลหะpersonel.eng.cmu.ac.th/~wasawat/3 Mechanical properties.pdf · • Typical tensile test ... • Bi-axial tension:

Plastic deformation

กราฟความเคน้ ความเครยีดของวสัดุโลหะในชว่งการเปลีย่นรปูแบบและ

Tensile Properties- Yielding and Yield Strength

Page 23: คุณสมบัติเชิงกลของโลหะpersonel.eng.cmu.ac.th/~wasawat/3 Mechanical properties.pdf · • Typical tensile test ... • Bi-axial tension:

เป็นค่าความแข็งแรงของโลหะ หรือโลหะผสมที่ส าคัญต่อการเปลี่ยนรูปที่เกิดขึ้นอย่างถาวรจาก stress-strain curve ไม่มีจุดที่แน่นอนส าหรับการออกแบบโครงสร้างของวิศวกรได้ก าหนดให้ 0.002 ของค่า strain เป็นค่า yield strength

Proportional limit เป็นค่าที่แบง่ระหวา่งช่วง elastic กับplastic deformation

Page 24: คุณสมบัติเชิงกลของโลหะpersonel.eng.cmu.ac.th/~wasawat/3 Mechanical properties.pdf · • Typical tensile test ... • Bi-axial tension:
Page 25: คุณสมบัติเชิงกลของโลหะpersonel.eng.cmu.ac.th/~wasawat/3 Mechanical properties.pdf · • Typical tensile test ... • Bi-axial tension:

Stress-Strain Diagrams and Hooke’s Law

Page 26: คุณสมบัติเชิงกลของโลหะpersonel.eng.cmu.ac.th/~wasawat/3 Mechanical properties.pdf · • Typical tensile test ... • Bi-axial tension:
Page 27: คุณสมบัติเชิงกลของโลหะpersonel.eng.cmu.ac.th/~wasawat/3 Mechanical properties.pdf · • Typical tensile test ... • Bi-axial tension:

ความเหนียว (Ductility)เป็นคุณสมบัติที่ส าคัญของวัสดุ โดยเป็นการวัดความสามารถในการเปลี่ยนแปลงรูปร่างหรือปริมาณของการเปลี่ยนรูปถาวรก่อนการแตกหักของวัสดุ

Page 28: คุณสมบัติเชิงกลของโลหะpersonel.eng.cmu.ac.th/~wasawat/3 Mechanical properties.pdf · • Typical tensile test ... • Bi-axial tension:
Page 29: คุณสมบัติเชิงกลของโลหะpersonel.eng.cmu.ac.th/~wasawat/3 Mechanical properties.pdf · • Typical tensile test ... • Bi-axial tension:

ปริมาณการยืดที่เกิดจากการน าตัวอย่างไปดึง เป็นค่าที่ใช้บอกถึงความเหนียว (ductile) ของโลหะ ซึ่งโดยทั่วไปจะบอกด้วยค่าเปอร์เซ็นต์ความยืด (% elongation : %EL)

lf : ความยาวที่จุดแตกหักl0 : ความยาวเกจ (gauge) เริ่มต้น 50 mm (2 in.)

100%0

0

l

llEL

f

Page 30: คุณสมบัติเชิงกลของโลหะpersonel.eng.cmu.ac.th/~wasawat/3 Mechanical properties.pdf · • Typical tensile test ... • Bi-axial tension:

Percent reduction in area : %RA

100%0

0

A

AARA

f

Page 31: คุณสมบัติเชิงกลของโลหะpersonel.eng.cmu.ac.th/~wasawat/3 Mechanical properties.pdf · • Typical tensile test ... • Bi-axial tension:

เป็นความสามารถของวัสดุที่สามารถรับพลังงานได้จนถึงจุดแตกหัก

สามารถหาได้จากพื้นที่ใต้กราฟระหว่างความเค้น-ความเครียดจากจุดเริ่มต้นจนถึงจุดแตกหัก

วิธวีัดความทนทานของวัสดุที่ง่ายที่สุดสามารถใช้เครื่องทดสอบแรงกระแทก (Impact testing machine)

Page 32: คุณสมบัติเชิงกลของโลหะpersonel.eng.cmu.ac.th/~wasawat/3 Mechanical properties.pdf · • Typical tensile test ... • Bi-axial tension:
Page 33: คุณสมบัติเชิงกลของโลหะpersonel.eng.cmu.ac.th/~wasawat/3 Mechanical properties.pdf · • Typical tensile test ... • Bi-axial tension:

Impact testing machine

Page 34: คุณสมบัติเชิงกลของโลหะpersonel.eng.cmu.ac.th/~wasawat/3 Mechanical properties.pdf · • Typical tensile test ... • Bi-axial tension:

ความเค้นจริง และความเครียดจริง (True Stress and True Strain)

True stress :

i

TA

Fs

True Strain :

0

lnl

liT e

Page 35: คุณสมบัติเชิงกลของโลหะpersonel.eng.cmu.ac.th/~wasawat/3 Mechanical properties.pdf · • Typical tensile test ... • Bi-axial tension:

Example

A cylindrical specimen of steel having an original diameter of 12.8 mm(0.505 in.) is tensile tested to fracture and found to have an engineeringfracture strength sf of 460 MPa (67,000 psi). If its cross-sectional diameterat fracture is 10.7 mm (0.422 in.), determine:

1. The ductility in terms of percent reduction in area

2. The true stress at fracture

Page 36: คุณสมบัติเชิงกลของโลหะpersonel.eng.cmu.ac.th/~wasawat/3 Mechanical properties.pdf · • Typical tensile test ... • Bi-axial tension:

ความแข็ง เป็นการวัดความต้านทาน (resistance) ต่อการเปลี่ยนรูปร่างอย่างถาวร (plastic deformation) ของโลหะ

การทดสอบความแข็งของวัสดุนั้นจะใช้วิธีกดด้วยวัสดุที่แข็งกว่า เช่น เหล็กแข็ง ทังสเตนคาร์ไบต์ เพชร โดยมีรูปร่างที่แตกต่างกัน เช่น รูปกลมพีระมิด โคน หรือกรวย

ในการทดสอบความแข็งของวัสดุที่ใช้กันมี 4 แบบคือ Brinell, Rockwell,Vickers microhardness และ Knoop microhardness

Page 37: คุณสมบัติเชิงกลของโลหะpersonel.eng.cmu.ac.th/~wasawat/3 Mechanical properties.pdf · • Typical tensile test ... • Bi-axial tension:
Page 38: คุณสมบัติเชิงกลของโลหะpersonel.eng.cmu.ac.th/~wasawat/3 Mechanical properties.pdf · • Typical tensile test ... • Bi-axial tension:
Page 39: คุณสมบัติเชิงกลของโลหะpersonel.eng.cmu.ac.th/~wasawat/3 Mechanical properties.pdf · • Typical tensile test ... • Bi-axial tension:
Page 40: คุณสมบัติเชิงกลของโลหะpersonel.eng.cmu.ac.th/~wasawat/3 Mechanical properties.pdf · • Typical tensile test ... • Bi-axial tension:
Page 41: คุณสมบัติเชิงกลของโลหะpersonel.eng.cmu.ac.th/~wasawat/3 Mechanical properties.pdf · • Typical tensile test ... • Bi-axial tension:

เมื่อน าโลหะไปใช้ท าอุปกรณ์ หรือชิ้นส่วนของเครื่องจักรหรือเครื่องมือกลต่างๆ ที่ต้องใช้งานที่เกิดความเค้นอย่างต่อเนื่อง หรือเกิด cyclic stresses จะท าให้โลหะนั้นเกิดการแตกหักได้ แม้จะใช้งานที่มีความเค้นต่ าๆ เช่น เพลาเกียร์ เป็นต้น

Page 42: คุณสมบัติเชิงกลของโลหะpersonel.eng.cmu.ac.th/~wasawat/3 Mechanical properties.pdf · • Typical tensile test ... • Bi-axial tension:
Page 43: คุณสมบัติเชิงกลของโลหะpersonel.eng.cmu.ac.th/~wasawat/3 Mechanical properties.pdf · • Typical tensile test ... • Bi-axial tension:

ความคืบ (Creep)โลหะหรือโลหะผสมเมื่อถ่วงหรือใส่น้ าหนักเข้าไป หรือท าให้เกิดความเค้นสม่ าเสมอ โลหะนั้นจะเกิดการเปลี่ยนรูปอย่างถาวร (plastic deformation)ตลอดช่วงเวลานั้น ความเครียดที่เกิดในโลหะและขึ้นอยู่กับเวลาด้วย เรียกว่าความคืบ (creep)