การเล่าเรื่องแบบทรานส์มีเดียในการคัดค้านโครงการก่อสร้าง ... · 85 ปีที่

85

ปท 12 ฉบบท 2 กรกฎาคม - ธนวาคม ประจ�าป 2561

การเลาเรองแบบทรานสมเดยในการคดคานโครงการกอสรางเขอนแมวงกTransmedia Storytelling in the Protest Against the Mae Wong Dam Project*

มรรยาท อครจนทโชต** Munyat Akarachantachote**ดวงกมล ชาตประเสรฐ*** Duangkamol Chartprasert***

บทคดยอบทความวจยนมวตถประสงคเพอศกษาคณลกษณะของการเลา

เรองแบบทรานสมเดยในการคดคานโครงการกอสรางเขอนแมวงก และผลของการเลาเรองทท�าใหคนเกดความผกพนรวมในประเดนดงกลาว โดยอาศยระเบยบวธวจยเชงคณภาพ ประกอบดวยการวจยเอกสาร การวเคราะหตวบท และการสมภาษณเชงลก

*บทความวจยนเปนสวนหนงของดษฎนพนธเรองการเลาเรองแบบทรานสมเดยกบการสรางความผกพนรวมในการสอสารประเดนทางสงคม ทงน ผเขยนใชค�าทบศพทวาทรานสมเดย เพอไมใหสบสนกบค�าวา Cross media ซงถกแปลวาขามสอ โดยกอนหนาน ผเขยนเคยแปล Transmedia วาขามพนสอ (มรรยาท อครจนทโชต, 2557) แตเนองจากค�าดงกลาวยงไมเปนทยอมรบแพรหลาย และอาจกอใหเกดความสบสน จงเลอกใชค�าทบศพทแทน **นสตระดบปรญญาเอก สาขาวชานเทศศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย และผชวยศาสตราจารยประจ�าภาควชาการสอสารมวลชน คณะนเทศศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ถนนพญาไท เขตปทมวน กรงเทพมหานคร 10330 ชองทางการตดตอ: [email protected] **Ph.D. Candidate and Assistant Professor of Communication Arts at Faculty of Communication Arts, Chulalongkorn University, Bangkok, Thailand Email: [email protected]***ผชวยศาสตราจารยประจ�าภาควชาวารสารสนเทศ คณะนเทศศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ถนนพญาไท เขตปทมวน กรงเทพมหานคร 10330 ชองทางการตดตอ: [email protected] ***Assistant Professor of Communication Arts at Faculty of Communication Arts, Chulalongkorn University, Bangkok, Thailand Email : [email protected]

วารสารนเทศศาสตรธรกจบณฑตย


86

ผลการศกษาพบวา การสอสารของมลนธสบนาคะเสถยรในชวงกจกรรมเดนเทา 13 วนแมวงก-กรงเทพฯ สอดคลองกบแนวคดการเลาเรองแบบทรานสมเดย ซงนอกจากจะเปนการเลาเรองหลายเรองผานสอหลายแพลตฟอรมแลว ยงท�าใหผ รบสารเกดความผกพนรวมจนเขามาเปนผ รวมเลาเรองเพอขบเคลอนขบวนการเคลอนไหวทางสงคมแนวใหมดวย ทงน มการออกแบบใหกจกรรมเดนเทาเปนแพลตฟอรมศนยกลางของการเลาเรอง และใชเฟสบกแฟนเพจของศศน เฉลมลาภ เปนแพลตฟอรมสนบสนนหลก กลวธส�าคญทใชในการเลา คอ การสรางความใกลชด การสรางตวละครคขดแยง และเนนเนอหาเชงอารมณ

อยางไรกตาม การเลาเรองแบบทรานสมเดยในโครงการน ยงไมไดถกออกแบบอยางเปนระบบ นอกจากน ความผกพนรวมของคนไทยในประเดนดงกลาวกลบหายไปในเวลาไมนาน เนองจากปจจยดานความตอเนองของการสอสาร แนวทางการท�างานของมลนธสบนาคะเสถยรทละเลยกลมอาสาสมคร และสถานการณความรนแรงทางการเมอง

ค�าส�าคญ: การเลาเรองแบบทรานสมเดย / เขอนแมวงก / ขบวนการเคลอนไหวทางสงคมแนวใหม



87

AbstractThis research article aimed to study attributes of transmedia

storytelling in the context of the protest against the Mae Wong Dam project, and the contributing role which transmedia storytelling plays in engaging people with this social issue. Qualitative methodology including documentary research, textual analysis, and in-depth inter-views were used as research methods.

The research findings show that the communication of the Seub Nakhasathien Foundation during the activities of a 13-day walking protest campaign against the Mae Wong Dam project can be explained within the framework of Transmedia Storytelling Theory. The technique of telling many stories across multiple media platforms can create the audience engagement as prosumer or co-creator of storyworld. In this way, this social mobilization campaign can be regarded as a new social movement. The walking protest campaign against Mae Wong Dam was designed as a central media platform, while the facebook fanpage “Sasin Chalermlarp” was utilized as a main support platform. The key strategies in the storytelling of this campaign included building a close relationship, creating hero and protagonist characters, and placing emphasis on emotional content.

However, the transmedia storytelling of this social campaign was not systematically designed. The engagement power of people



88

in relation to this social issues decreased over time due to a lack of communication continuity, the Seub Nakhasathien Foundation’s neglect of voluntary groups, and the problematic political situation.

Keywords: Transmedia storytelling / Mae Wong Dam / New social movement



89

บทน�าการเลาเรองแบบทรานสมเดยสภาพภมทศนสอยคปจจบนเตมไปดวยแพลตฟอรมสอตาง ๆ

มากมาย พฤตกรรมผ ใชสอเองกแปรเปลยนไป จากผ รบสารทนงเฉย (passive audience) ไปสการเปนผใชสอเชงรก (active user) ทมงเสาะแสวงหาขอมลขาวสารเพอสนองความตองการของตนเองทกท ทกเวลา อกทงยงมความสามารถในการผลตสอดวยตนเองดวย ผผลตสอจงตองปรบตวเพอหาแนวทางการออกแบบสอทจะท�าใหการสอสารนนเกดประสทธผลดงทตงใจไว

แนวคดหนงทปรากฏขนและเปนทสนใจในวงกวาง คอ “การเลาเรองแบบทรานสมเดย” (Transmedia storytelling) ซงเสนอโดย Jenkins (2003) แมวากอนหนาน Kinder (1991) เคยใชค�าวา “สมพนธบทแบบ ทรานสมเดย” (Transmedia intertextuality) มากอนในงานวจย โดยหมายความถง การขยายตอยอดสนคาเพอสรางผลก�าไรในกรอบทางธรกจ แต Jenkins อธบายวา ทรานสมเดยทเขาใชมความหมายทแตกตางออกไป กลาวคอ มไดมองแคการใชสอหลากหลาย แตเขาเนนท “การเลาเรองหลายเรองผานสอหลายแพลตฟอรม เรองเลายอยในแตละแพลตฟอรมสอมความแตกตางกน เปนอสระตอกน แตเชอมโยงอยภายใตโลกของเรองเลาใหญ (Storyworld) เดยวกน” เปนการออกแบบสารทสอดคลองกบจดแขงของแตละแพลตฟอรมสอ โดยมเปาหมายใหสามารถเขาถงผใชสอทกททกเวลา และสอดคลองกบความสนใจของผใชสอทหลากหลาย อนน�าไปสการเกดความผกพนรวม (Engagement) ของผใชสอกบโลกของเรองเลานน และท�าใหผใชสอเขามาเปนผ รวมผลตเรองเลาดวย (Prosumer – producer + consumer)



90

ความผกพนรวมในกรณน หมายถง ความสมพนธระดบเขมขนทบคคลมตอตวบทในเรองเลา มตอผ เลาเรอง และมตอผ รบสารดวยกน ซงเกดจากการทบคคลมความสามารถในการอานท�าความเขาใจตวบท และใชเวลากบเรองเลาอยางตอเนอง จนท�าใหมความรสกรวมไปกบเรองเลาและผเลาเรอง ทส�าคญคอ มกจกรรมการสอสารไปยงบคคลอน ๆ เพมเตม โดยเปนกจกรรมทรเรมท�าดวยตนเอง และขยายหรอตอยอดจากเรองเลาในตวบทเดมทเขาไดรบ ท�าใหเกดการเชอมโยงระหวางเรองเลากบประสบการณในโลกจรงของบคคลนน (Russell & Puto, 1999; Jenkins, 2006; Graves, 2011)

ทงน หากผ รบสารเขาไปเกยวของ (Interactivity) กบเรองเลาทถกขบเคลอนโดยผผลตสอ (Author-driven) ไมใชขบเคลอนดวยตวผใชสอเอง (User-driven) ผใชสอนนกจะกลายเปนเพยงผเขารวมกจกรรม ไมใชผ รวมเลาเรอง เพราะยงคงเขาไปอยในโครงสรางตวบทของเรองเลาเดม มใชผลตเนอหาใหม (Beddows, 2012)

ปจจบนน ดเหมอนวาการเลาเรองแบบทรานสมเดยจะถกน�าไปใชเพอหวงผลทางการตลาดในโลกอตสาหกรรมทนนยมเสยมาก ไมวาจะเปนการกระตนใหผบรโภคอดหนนสนคา รวมไปถงการอาศยความรก ความหลงใหลของเหลาแฟนดอมมาเปนเครองมอทางการตลาด (Martens, 2011) แตผ เขยนกเหนวาเราสามารถน�าการเลาเรองแบบทรานสมเดยไปใชเพอสรางการเปลยนแปลงทางสงคมไดเชนกน เปนการแปลงความผกพนรวมทผบรโภคมตอสนคา หรอแฟนดอมมตอเรองเลาทเขารก มาเปนคนในสงคมมความผกพนรวมตอประเดนทางสงคม จนเกดเปนพลงทจะรวมกนเปลยนแปลงและแกไขปญหาทางสงคม



91

การเลาเรองแบบทรานสมเดยกบขบวนการเคลอนไหวทางสงคมแนวใหม

ขบวนการเคลอนไหวทางสงคม คอ การรวมกลมเพอกระท�าการรวม (Collective action) ในการเปลยนสงคม รปแบบของขบวนการเคลอนไหวทางสงคมมพฒนาการมาเรอย ๆ จนชวงทศวรรษ 1970 จงมการเสนอแนวคดเรอง “ขบวนการเคลอนไหวทางสงคมแนวใหม” (New social movement) ซงเปนการรวมตวกนของภาคประชาชนทตองการเปลยนแปลงสงคม หลดพนจากการครอบง�าและระบบตลาด เพอสรางกตกาและกฎเกณฑชดใหมในการด�ารงชวต โดยไมหวงพงอ�านาจรฐในการจดการปญหาทเกดขน ทงน ขบวนการเคลอนไหวทางสงคมแนวใหมจะเกดขนได ประชาชนตองมความเปนพลเมอง รสกมสวนรวมในการขบเคลอนประเดนทางสงคม มจตส�านกตอสวนรวม และมองเหนพลงของคนทกคนทสามารถเปลยนแปลงและแกไขปญหาทางสงคมได โดยไมปลอยใหเปนเรองของนกการเมอง หรอรฐบาลเทานน อยางไรกตาม ผาสก พงษไพจตร (2543) มองวา อาจเปนเรองยากทจะเกดขบวนการเคลอนไหวทางสงคมแนวใหมในเมองไทย เนองจากคนไทยจ�านวนมากยงยอมใหผน�ามอ�านาจเดดขาดสงสด และมทศนะวารฐมบทบาทหนาทในการจดการปญหาตาง ๆ ในสงคม ประชาชนทวไปไมจ�าเปนตองเขาไปมสวนรวม

ปญหาการขาดจตส�านกรวมในประเดนทางสงคมของคนไทยนน นอกจากจะเปนเพราะวฒนธรรมแบบรวมศนยอ�านาจทฝงรากลกในสงคมไทยมายาวนานแลว สวนหนงเปนเพราะคนไทยจ�านวนมากยงมความคดแบบแยกสวน ไมเหนความเชอมโยงของประเดนปญหาทางสงคมวาม



92

ผลกระทบตอตนเอง ดงท กาญจนา แกวเทพ (2552) อธบายวา คนไทยจ�านวนมากรบรขาวสาร (Information) แตไมเกดความรหรอความเขาใจ (Understanding / Knowledge) เชน คนกรงเทพฯรบรเรองการลกลอบท�าลายปาไมทภาคเหนอ แตไมเชอมโยงถงวถชวตของคนกรงเทพฯ ท�าใหคนกรงเทพฯ เปนเพยงผ รบสารทนงเฉย

นอกจากน มานะ ตรรยาภวฒน (2557) ยงไดแสดงทศนะไวดวยวา กลมองคกรพฒนาเอกชน และกลมองคกรภาคประชาสงคมตาง ๆ ในประเทศไทย ยงเนนใหขอมลขาวสารในแนวดงทศทางเดยวมากกวาสรางการมสวนรวม อกทงยงขาดยทธศาสตรการสอสารทหลากหลาย เนนสอสารประเดนในเชงหนาท (Functional approach) มากกวาเชงอารมณ (Emotional approach)

จะเหนไดวา การสอสารประเดนทางสงคมในเมองไทยทไมสามารถสรางขบวนการเคลอนไหวทางสงคมแนวใหมทเกดพลงได อาจเปนเพราะการขาดกลยทธทางการสอสาร การใชสอทไมหลากหลาย และการเลาเรองรปแบบเดยว ซงท�าใหการสอสารนนไมสามารถเขาถงกลมเปาหมายในสงคมได ท�าใหคนในสงคมมองไมเหนผลกระทบของปญหาทมตอตนเอง หรอไมตระหนกถงพลงของตนเองทสามารถรวมเปลยนแปลงสงคมได

การเลาเรองแบบทรานสมเดย ซงเปนการสอสารทใชการเลาเรองผานชองทางการสอสารทหลากหลาย ออกแบบการเลาเรองในแตละสอทแตกตางกน เพอเนนสรางความรสกรวมของผคนทแตกตางกน และกระตนใหผใชสอรวมเปนผสอสารขยายผลตอไป จงเปนรปแบบการสอสารทผเขยนคดวานาจะท�าใหผคนในสงคมเกดความเขาใจและรสกรวมไปกบประเดน



93

ทางสงคม จนลกขนมารวมสอสารเพอขบเคลอนประเดนทางสงคมในรปแบบตาง ๆ ได

ในการศกษาครงน ผ เขยนเลอกการคดคานโครงการกอสรางเขอนแมวงก ในชวงของการจดกจกรรมเดนเทาแมวงก-กรงเทพฯ ในป 2556 เปนกรณศกษา เนองจากการรณรงคดงกลาวมประวตการตอสมายาวนาน ดวยเพราะมขอโตแยงจากนกวชาการและองคกรพฒนาเอกชนดานสงแวดลอมวา เปนโครงการทไมคมคา และยงเปนการท�าลายปาตนน�า ท�าลายระบบนเวศ ท�าลายแหลงทอยของสตวปา และสงผลตอผนปาตะวนตกทงใหญ-หวยขาแขง ซงเปนปามรดกโลก ผ เขยนสนใจวาทผานมา มจ�านวนผ รวมขบวนการคดคานไมมากนก แตภายหลงการเกดมหาอทกภยครงใหญในประเทศไทย พ.ศ.2554 การสอสารของมลนธสบนาคะเสถยร ภายใตผน�าคนส�าคญคอ นายศศน เฉลมลาภ เลขาธการมลนธสบนาคะเสถยร กลบท�าใหเกดการรวมพลงครงใหญของคนในสงคมเพอตอตานการกอสรางเขอนแมวงก จนท�าใหรฐบาลตองชะลอเพอทบทวนโครงการกอน การศกษาครงนจงนาจะเปนประโยชนตอการออกแบบการสอสารเพอสรางความผกพนรวมของคนไทยในการสอสารประเดนทางสงคมตอไป

วตถประสงคของการวจย1. เพอศกษาคณลกษณะของการเลาเรองแบบทรานสมเดยในการ

คดคานโครงการกอสรางเขอนแมวงก 2. เพอวเคราะหผลของการเลาเรองทมตอการสรางความผกพนรวม

ในการคดคานโครงการกอสรางเขอนแมวงก



94

วธการวจยงานศกษานใชวธวจยเชงคณภาพ โดยอาศยการวจยเอกสาร (Doc-

umentary research) การวเคราะหตวบท (Textual analysis) และการสมภาษณเชงลก (In-depth interview) โดยรวบรวมสอและเอกสารระหวาง พ.ศ. 2555 – 2559 และใชกรอบแนวคด ทฤษฎในการวเคราะหและอภปรายผล ดงน

1. ทฤษฎการเลาเรอง (Narrative theory) และแนวคดการเลาเรองแบบทรานสมเดย (Transmedia storytelling) ใชเปนกรอบในการวเคราะหคณลกษณะของการเลาเรอง

2. แนวคดเรองความผกพนรวมในการสอสาร (Engagement with communication) และขบวนการเคลอนไหวทางสงคมแนวใหม (New social movement) ใชเปนกรอบในการวเคราะหผลของการเลาเรองทมตอการสรางความผกพนรวมทมตอประเดนทางสงคม

ผลการวจยคณลกษณะของเรองเลาในสอเพอขบเคลอนการคดคาน

โครงการกอสรางเขอนแมวงก1. แพลตฟอรมสอทใช มการใชสอทงสอออนไลน สอออฟไลน สอบคคล สอวตถ และ

สอมวลชน โดยมคณลกษณะดงน 1.1 สอในนามมลนธสบนาคะเสถยร และเครอขายองคกรดานสง

แวดลอม ไดแก



95

- เวบไซต สอโซเชยลมเดยของมลนธฯ สงพมพ E-book การยนหนงสอตอหนวยงานทเกยวของ การจดเสวนาทางวชาการ : แพลตฟอรมเหลานแสดงขอมลเหตผลและความจ�าเปนทตองคดคานโครงการกอสรางเขอนแมวงกอยางละเอยด ใชวธการน�าเสนอแบบผลตซ�าในหลายแพลตฟอรม หรอแสดงลงกขอมลซงกนและกน

- โปสเตอร สตกเกอร : เนนการออกแบบทสะดดตา และแจกจายอยางกวางขวาง เพอใหคนทวไปสามารถน�าไปเผยแพรเพอแสดงถงการมสวนรวมคดคานโครงการ

- กจกรรมการเดนเทา 13 วนแมวงก-กรงเทพฯ และกจกรรมพเศษอน ๆ เชน ทอลคโชว แสดงดนตร : แพลตฟอรมนเนนสรางการมสวนรวมของคนทวไปในโลกออฟไลน และยงแสดงพลงใหภาครฐไดเหนวามประชาชนเขารวมสนบสนนมากเพยงใด

1.2 สอในนามศศน เฉลมลาภ ไดแก กจกรรมการเดนเทา เฟสบกสวนตวและเฟสบกแฟนเพจ Sasin Chalermlarp หนงสอบนทก 13 วนเดนเทาคดคาน EHIA เขอนแมวงก : แพลตฟอรมน เนนการสอสารระหวางศศน เฉลมลาภกบบคคลทวไป ดวยรปแบบการบอกเลาเรองราว ประสบการณ แสดงความเหน หรอลงภาพถายเพอสรางความรสกรวม ไมเนนขอมล มเพยงขอความอธบายสน ๆ และใสลงกใหผ ทสนใจเขาไปอานเพมเตมในแพลตฟอรมอน

1.3 สอกระแสหลก ไดแก ขาว บทความ รายงานพเศษ รายการสารคดโทรทศน “คนคนฅน” : แพลตฟอรมสอในสวนของขาวและรายงานพเศษเกยวกบกจกรรม จะเปนการรายงานเหตการณปจจบนทเกดขน ท�าใหคนทวไปไดรบทราบขอมล แตในสวนของรายการ “คนคนฅน” จะท�าใหเหน



96

ถงตวตนของศศน เฉลมลาภ ซงชวยสนบสนนใหคนเขามารวมสนบสนนการเดนเทาของศศน เฉลมลาภมากขน

1.4 สอในนามกลมอาสาสมครและบคลทวไป เชน เฟสบกแฟนเพจ “กลมคนสนบสนนอ.ศศน” เฟสบกแฟนเพจ “นสตจฬาฯคดคานเขอนแมวงก” อนโฟกราฟกเรอง “รแน แมวงก” โดยกลมร ส Flood วดโออนโฟกราฟก “ความจรงของการสรางเขอนแมวงก” โดยชมรมอนรกษธรรมชาตและสงแวดลอม มศว กจกรรมหนากากเสอโครงโดยกลมเครอขายเยาวชน ตลอดจนสอโซเชยลมเดยของบคคลผมชอเสยง และบคคลทวไปทมารวมเลาเรองผานรปแบบตาง ๆ เชน บทเพลง บทกว เลาเรองในเวบบลอก ตงกระทพนทป ฯลฯ และทส�าคญ คอ กลม Green Move Thailand ซงรวมกลมอาสาสมครกนเอง ตงหวขอใน change.org และจดกจกรรมตอเนอง คอ เดน-ยน-หยด เขอนแมวงก เปนตน ซงสอจากกลมอาสาสมครและบคคลทวไปเหลาน ชวยใหเกดการกระจายของเรองเลา และเชญชวนผคนใหเขามารวมคดคานโครงการกอสรางเขอนแมวงกมากขน

ภาพท 1 ตวอยางสอในการคดคานโครงการกอสรางเขอนแมวงก



97

2. ผเลาเรองแมประเทศไทยจะมการคดคานการกอสรางเขอนหลายแหงมาอยาง

ยาวนาน แตในเดอนกนยายน 2556 กลบเกดปรากฏการณรวมพลงการตอตานโครงการกอสรางเขอนแมวงกครงใหญ และทส�าคญ สามารถรวมพลงคนเมองใหเขารวมกระบวนการคดคานดวย ซงหากจะวเคราะหปรากฏการณทเกดขน ผเขยนจ�าเปนตองอธบายเชอมโยงไปถงเหตการณกอนหนาน นนกคอ เหตการณน�าทวมใหญประเทศไทย พ.ศ.2554

มหาอทกภยของไทย พ.ศ.2554 ไดกอใหเกดความเสยหายอยางมากตอประเทศ และท�าใหประชาชนจ�านวนมากลดความเชอมนทมตอรฐบาลนางสาวยงลกษณ ชนวตร ในชวงเวลานน ชอของนายศศน เฉลมลาภ เลขาธการมลนธสบนาคะเสถยร ไดเรมเปนทรจก ดวยปรากฏภาพเปนผ เชยวชาญวเคราะหสถานการณน�าผานสอโทรทศนหลายชอง และท�าใหหลายคนเขาไปตดตามขอมลขาวสารเกยวกบน�าทวมจากเฟสบกของนายศศน เฉลมลาภ เปนหลกแทนขอมลขาวสารจากทางรฐบาล จากทเคยมเพอนในเฟสบกหาพนคน ในชวงเวลาเพยงหนงเดอนกลายเปนมทงเพอนในเฟสบกหลก และผตดตามในแฟนเพจ รวมกนประมาณหนงแสนคน (ศศน เฉลมลาภ, 2557)

ดงนน แมเหตการณน�าทวมจะผานไป แตผคนจ�านวนมากยงคงตดตามขาวสารจากเฟสบกของศศน เฉลมลาภ อยางตอเนอง ดวยยงคงเกรงวาเหตการณน�าทวมจะกลบมาอกครง และเมอคณะรฐมนตรมมตเหนชอบใหด�าเนนโครงการกอสรางเขอนแมวงก เมอวนท 10 เมษายน พ.ศ.2555 ทางมลนธสบนาคะเสถยร และเครอขายดานสงแวดลอมตาง ๆ น�าโดยนายศศน เฉลมลาภ จงเคลอนไหวครงใหญเพอรณรงคคดคาน



98

นอกจากผ เลาเรองทเปนเจาของประเดนขบเคลอนแลว การเคลอนไหวของสงคมในครงน ยงมอาสาสมครเขามาเปนผ รวมเลาเรองผานชองทางตาง ๆ อกมากมาย เชน กลมนสตนกศกษา กลมศลปน ประชาชนทวไป รวมถงอาสาสมครกลม Green Move Thailand ดวย

กลม Green Move Thailand เปนกลมอาสาสมครทรวมตวกนจากหลากหลายอาชพ หลายคนเกดจากการท�างานอาสาสมครรวมกนระหวางเหตการณน�าทวมใหญประเทศไทย และเมอพวกเขาไดรบทราบขาวจากสอเรองการกอสรางเขอนแมวงกเพอแกปญหาน�าทวม ในขณะทมกระแสตอตานวาโครงการดงกลาวจะกลบยงสรางปญหาเรองน�าใหประเทศไทย ท�าใหพวกเขาเรมหาขอมลทถกตองมาพดคยและแชรกนในโซเชยลมเดย และท�าใหพวกเขาตดสนใจไมเหนดวยกบโครงการกอสรางเขอนดงกลาว และน�าไปสการรวมกนเปนกลมอาสาสมคร Green Move Thailand ทเขารวมจดกจกรรมในเขตกรงเทพฯเพมเตม ภายหลงจากทศศน เฉลมลาภ เดนเทามาถงกรงเทพฯแลว เชน โครงการ “เดน-ยน-หยด เขอนแมวงก” รวมถงเปนกลมทตงหวขอรณรงคเรองนใน change.org ดวย

3. มมมองทใชในการเลาเรองมมมองทใชในการเลาเรองตาง ๆ ในการรณรงคครงน มทงมมมอง

แบบเปนกลาง ในกรณการน�าเสนอขอมลเชงวชาการ โดยเปนการน�าเสนอเฉพาะขอมลขอเทจจรง เชน ในขาว ในบทความของเวบไซตมลนธฯ มมมองแบบบรษท 3 (คนวงนอก) ในการแสดงทศนะ เชน การน�าเสนอความเหนในสอโซเชยลมเดยของผมชอเสยง หรอคนทวไป และมมมองแบบบรษท 1 (คนวงใน) เชน การบนทกเรองราวตลอดการเดนเทาในเพจของศศน เฉลมลาภ หรอการเขยนเลาประสบการณในการรวมกจกรรมของบคคลทวไปผานเวบ



99

บลอก เปนตน ซงท�าใหผ รบสอรสกใกลชดกบเรองเลา สรางอารมณ ความรสกไปกบเรองไดมากขน

4. ทมาของเรอง และรปแบบในการน�าเสนอเรองเลาทงหมดใชเรองจรง ไมมเรองแตง แตถกเลาเรองยอยทแตก

ตางกน เชน เรองเลาของเสอโครง เรองเลาของผเสอ เรองเลาถงผลกระทบทจะเกด เรองเลาของคนกบปา ฯลฯ ผานรปแบบการน�าเสนอทหลากหลาย เชน บทความวชาการ บนทกประสบการณ ภาพถาย ภาพวาด เพลง บทกว การพดคย ฯลฯ

5. บทบาทหนาทของเรองเลาในชวงแรกจะเนนทการใหขอมลเพอสรางความเขาใจ สรางความ

ตระหนกถงความส�าคญของปาแมวงก กระตกใหหยดคด และแสดงทศนะผานแพลตฟอรมสอตาง ๆ ของมลนธสบนาคะเสถยร รวมถงแพลตฟอรมสอในนามศศน เฉลมลาภ เลขาธการมลนธสบนาคะเสถยรดวย แตในชวงของการรณรงคครงใหญ ศศน เฉลมลาภ มองเหนวา การสอสารเพยงขอมลไมสามารถเขาถงคนทวไป หรอสรางพลงไดมากนก เมอเทยบกบการใชภาพ และการเลาเรองทเกยวกบคน จงมการใชสอเพอกระตนอารมณ ความรสก และโนมนาวเชญชวนใหเขารวมกจกรรมของมลนธมากขน (ศศน เฉลมลาภ, 2557)

6. กลวธทใชในการเลาเรองการเลาเรองเพอคดคานโครงการกอสรางเขอนแมวงกน ใชกลวธ

หลกคอ การสรางตวละครพระเอก ผ รายอยางชดเจน (เพยงแตไมไดมเรองเลาแบบละครเราอารมณ) ผคนจ�านวนมากทออกมารวมแสดงพลง มองศศน เฉลมลาภ เปนพระเอก ผปกปองผนปา ยอมเหนอย อทศแรงกาย



100

แรงใจ ตอสกบผ มอทธพล สวนกลมหรอบคคลทถกมองวาเปนผ ราย กคอ รฐบาล อนเกดจากความไมเชอมนในรฐบาล และโดยเฉพาะเมอนายปลอดประสพ สรสวด ซงด�ารงต�าแหนงรองนายกรฐมนตรในสมยนน ออกมาใหสมภาษณสนบสนนการกอสรางเขอนแมวงกในเดอนกนยายน 2556 วา “ปาสรางได สตวปาสรางได แตถาน�าทวม ไมมคนไทย ประเทศกอยไมได รฐบาลตดสนใจแลว คอ สรางเขอนแมวงก ไมมเปลยนใจ” ซงแตกตางอยางสนเชงจากค�าใหสมภาษณเมอคราวด�ารงต�าแหนงอธบดกรมปาไมในป 2542 ทยนยนไมอนญาตใหสรางเขอนในปาแมวงก เพอรกษาผนปาไว การออกมาใหสมภาษณดงกลาวจงยงผลกดนใหชนชนกลางในเมองออกมารวมสนบสนนนายศศน เฉลมลาภ และมลนธสบนาคะเสถยร

“ผมวา สงส�าคญในการสอสารเรองพวกน คอ มนตองมตวราย นะครบ ท�าใหเรารสกรวม อยางเขอนแมวงก อนน พดตรง ๆ นะ มนมผราย กคอ พรรคการเมอง พวกนกการเมอง”

สตางศ จลชาต (สมภาษณ, 7 มกราคม 2559)อาสาสมครกลม Green Move Thailand

นอกจากน ยงใชกลวธสรางความรสกใกลชดจากการจดกจกรรมในโลกกายภาพ และการสอสารผานเฟสบกใหตดตามอยางตอเนอง รวมไปถงการใชสญลกษณตาง ๆ เชน รอยประทบฝามอทสอถงการหยดหรอหาม และหนากากเสอสอถงชวตเสอโครงในพนทปาแมวงก เปนตน



101

7. กลมเปาหมายการสอสารครงน ศศน เฉลมลาภ และมลนธสบนาคะเสถยร ตดสน

ใจเนนไปทชนชนกลางในเมอง เนองจากมองวาเปนกลมทมพลงในการผลกดนเชงนโยบาย และใกลภาครฐมากกวากลมคนในพนท

“อทยานแหงชาตแมวงก มนเปนสมบตสาธารณะ ซงคนทจะรสกกบค�าวาอทยานแหงชาต กลมเปาหมายของการรณรงคกคอชนชนกลางอยแลว อยางชาวบานปากมล บอนอก บานกรด ทอกาซจะนะ ทเปนเครอขายทเรารจก เขาเปนระดบทองถนทตองปกปองทรพยากรของบานเขาอยแลว แตการปกปองปาทไมมคน ไมมชมชนแบบน กลมเปาหมายกคอกลมชนชนกลาง กลมคนทจะมาอนรกษกคอกลมทเขาพนจากภาวะของการหาอยหากน หาเชากนค�าอยแลว เขาถงมามองงานสาธารณะ” (ศศน เฉลมลาภ, 2557)

8. กลยทธการสรางสรรคเรองเลาแบบทรานสมเดยการสอสารเพอคดคานโครงการกอสรางเขอนแมวงกในอดต จะเนน

ไปทการใหขอมลเชงลกทมรายละเอยดซบซอน และใชการเลาเรองเดยวกนผานหลายแพลตฟอรมสอ แตในชวงของกจกรรมการเดนเทา 13 วนแมวงก-กรงเทพฯ ไดมการออกแบบเรองเลาทแตกตางกนในแตละแพลตฟอรมมากขน โดยสอทงหมดชทางไปทกจกรรมการเดนเทา และระหวางการเดนเทา กใชเฟสบกแฟนเพจ “Sasin Chalermlarp” เปนแพลตฟอรมรายงานสด และบนทกเรองราวระหวางการเดนทาง สวนแพลตฟอรมสออน ๆ เปนเพยงการใชเสรมทไมมบทบาทมากนก แตทนาสนใจ คอ มเรองเลามากมายจากกลมอาสาสมครอน ๆ ทเขามาขยายและตอยอดเรองเลาเดมดวย



102

หากพจารณาการใชแพลตฟอรมสอเพอเลาเรองดงกลาว จะเหนไดวามคณลกษณะของการเลาเรองแบบทรานสมเดยทชดเจน ซงมใชเปนเพยงสอทออกแบบโดยเจาของกจกรรม แตยงสงพลงใหบคคลทวไปกลายมาเปนผ รวมเลาเรอง (Prosumer) ไดอกดวย

การสอสารเพอคดคานโครงการกอสรางเขอนแมวงก ใชแเพลตฟอรมสอตาง ๆ ของมลนธสบนาคะเสถยร และศศน เฉลมลาภมงไปสแพลตฟอรมสอกจกรรมหลกคอการเดนเทาแมวงก - กรงเทพฯ ซงสามารถน�าไปสการขยายเรองเลาของอาสาสมครตาง ๆ ได ทงน โดยมสอมวลชนกระแสหลกเปนตวสนบสนนใหเรองเลานถกขยายไปสสาธารณชนไดมากขน อยางไรกตาม แมวากจกรรมการเดนเทาจะมชวงเวลาด�าเนนกจกรรมทชดเจน แตส�าหรบสออน ๆ ผใชสอสามารถเขาถงได โดยไมจ�าเปนตองมล�าดบของการใชสอ

ลกษณะความสมพนธระหวางเรองเลา ประกอบดวย1) สอในนามมลนธสบนาคะเสถยร และสอในนามบคคล (ศศน

เฉลมลาภ) มความเชอมโยงประสานขอมลกน ชทางซงกนและกน2) สอกจกรรมการเดนเทาแมวงก - กรงเทพฯ คอศนยกลางของเรอง

เลาในกรณน เรองเลาตาง ๆ ทงในนามมลนธสบนาคะเสถยร และในนามศศน เฉลมลาภ สงพลงใหผคนออกจากโลกออนไลน มาสการแสดงพลงในโลกจรงทางกายภาพ

3) สอมวลชน ชวยน�าเสนอเรองเลาทงทมาจากสอขององคกร และสอของศศน เฉลมลาภ ทงกอน ระหวาง และหลงกจกรรมการเดนเทา ทงน สอมวลชนยงเลาเรองทสงผลตอกนอกดวย ท�าใหเรองเลาถกขยายในแนวกวางมากขน



103

4) สอของกลมอาสาสมคร มทงกอน ระหวาง และหลงกจกรรมเดนเทา อาสาสมครบางคน คนควาและขยายเรองเลาจากสอองคกร สอบคคล สอมวลชน รวมทงสอจากอาสาสมครดวยกน เพอน�าไปสเรองเลาของตนเองดวย สออาสาสมครทงหลายนลวนเชอมโยงกบกจกรรมการเดนเทาทงสน แมบางคนไมไดออกมาท�ากจกรรมในโลกกายภาพ แตกไดรบพลงเรองเลาจากกจกรรม และกระตนใหพวกเขารวมเลาเรองเพมเตมตอเนองไป

แผนภาพท 1 ความสมพนธของเรองเลาแบบทรานสมเดยเพอตอตานเขอนแมวงก

หากพจารณาโดยใชหลกการเลาเรองแบบทรานสมเดย 7 ประการของ Jenkins (2009) มาเปนกรอบพจารณาการเลาเรองเพอคดคานโครงการกอสรางเขอนแมวงก จะปรากฏผลดงน

1) Spreadability vs. Drillability : เรองเลาใหญในการคดคานเขอนแมวงก สามารถถกน�าเสนอไดทงแนวนอนและแนวลก คอ เออตอการแบงเปนเรองเลายอยแพรกระจายในหลายสอ และแตละเรองเลากกระตนใหผใชสอใชเวลาอยกบเรองเลานนในเชงลกได



104

2) Continuity vs. Multiplicity : มการออกแบบใหผใชสอตดตามเหตการณอยางตอเนองในชวงกอนและระหวางกจกรรมเดนเทา 13 วนแมวงก-กรงเทพฯ แตหลงกจกรรมการเดนเทา การแพรกระจายเรองเลากลบชะงกไป ไมตอเนอง สวนคณสมบตการกระตนใหผใชสอเสาะแสวงหาเรองเลาใหมจากสออน ๆ เพมเตมนน ผ เขยนพบวา อาจจะมการชทางหรอบอกตอระหวางสอบาง แตไมเนนมากนก

3) Immersion vs. Extraction : มความพยายามออกแบบใหผ รบสารรสกรวมไปกบผ เลาเรอง ท�าใหผ รบสารใกลชด รสกเปนอนหนงอนเดยวกบประเดน แตขณะเดยวกน กท�าใหผ รบสารถอยออกมาเหนมตความสมพนธระหวางเรองเลาเกยวกบเขอนแมวงกทไดรบกบประสบการณในชวตของตนเอง โดยเฉพาะเรองน�าทวม

4) World Building : มการใชสอเพอสรางความเขาใจทชดเจนเกยวกบสภาพของพนท เหตผลและความจ�าเปนในการตอตานเขอนแมวงก

5) Seriality : ในการแบงเรองเลายอยเพอกระจายในแตละแพลตฟอรมสอนน ผ เขยนมองวา ยงไมไดมการออกแบบการใชสอทเปนระบบและมองความสมพนธในภาพรวมอยางชดเจน ยงเปนเพยงการใชหลายสอมาประกอบกน และบางสอกยงเปนเรองเลาทผลตซ�า จงยงไมไดใชศกยภาพของแพลตฟอรมสออยางเตมทนก มเพยงเฟสบกแฟนเพจของศศน เฉลมลาภ และกจกรรมการเดนเทาเทานนทถกใชอยางเตมท

6) Subjectivity : ทางมลนธสบนาคะเสถยรรบรและตระหนกวาบคคลมความแตกตางกนในการรบรและเขาถงสอ แตในการออกแบบยงไมไดวเคราะหกลมเปาหมายอยางชดเจน อกทงการเนนกลมเปาหมาย



105

เฉพาะชนชนกลางในเมอง กอาจเปนจดออนในการสรางความผกพนรวมของคนในสงคม

7) Performance : การมกจกรรมการเดนเทาชวยสรางประสบการณ และกระตนใหเกดผ ใชสอเชงรกไดงาย จากเดมทเนนน�าเสนอขอมลเชงวชาการทคนทวไปไมสามารถรวมแสดงออกไดมากนก ดงนน ในการออกแบบสอเพอสรางความผกพนรวมทางสงคม จงจ�าเปนตองมสอกจกรรมในโลกออฟไลนดวย เพราะนนคอการแสดงพลงทางสงคมใหเหนเปนรปธรรม

ผลของเรองเลากบการสรางความผกพนรวมในประเดน ทางสงคม

ในการใชสอเพอตอตานโครงการกอสรางเขอนแมวงกดงกลาว ไดกอใหเกดพลงความผกพนรวมของคนไทยจ�านวนมากอยางเหนไดชด ตงแตการแชรหรอบอกตอขอความ ภาพ และขอมลตาง ๆ เกยวกบการตอตานเขอนแมวงกผานสอโซเชยลมเดยของตนเอง การรวมแสดงความคดเหนสนบสนนในสอของผ อนทเกยวของกบการตอตานเขอนแมวงก ไปจนถงกจกรรมการสอสารทนอกเหนอจากเนอหาเดมทไดรบ ไดแก การแสวงหาขอมลทเกยวของมาน�าเสนอ การแตงเพลง การแตงบทกว การท�าปายผา การรวมเดนเทา และการจดกจกรรมพเศษเพมเตม เปนตน

การทเจาของเรองตงตนเนนกลมเปาหมายไปทชนชนกลางในเมอง โดยมองวา ปาแมวงกไมมชมชนอย เปนทงจดแขงและจดออนของการสรางพลงความผกพนรวมของคนไทย กลาวคอ การเนนไปทชนชนกลางในเมอง มจดแขงส�าคญทชวยกอใหเกดแรงผลกส�าคญไปสรฐบาล ทส�าคญ กลม



106

ชนชนกลางในเมองจ�านวนมาก ยงมทกษะและศกยภาพในการใชสอตาง ๆ ซงน�าไปสการเขามารวมเปนผ เลาเรองเพอขบเคลอนประเดนตอตานเขอนแมวงกอกดวย

อยางไรกตาม การจ�ากดกลมเปาหมายดงกลาวกเปนจดออนส�าคญทท�าใหไมสามารถสรางพลงของสงคมในการขบเคลอนตอตานเขอนแมวงกไดอยางเตมท เนองจากมกระแสคดคานกจกรรมของศศน เฉลมลาภ และแสดงออกวาสนบสนนการสรางเขอนแมวงกอยางเปดเผย โดยเฉพาะจากคนทองถน กอใหเกดกระแสความขดแยงในสงคม ดงนน แมวากจกรรมการเดนเทา แมวงก – กรงเทพฯ ในครงน จะสรางกระแสในหมชนชนกลางในเมองได แตกยงไมสามารถรวมพลงของคนทองถน และผคนอกมากมายในสงคมไทยได ท�าใหรฐบาลยงไมตดสนใจยตโครงการเขอนแมวงกอยางถาวร เปนเพยงการชะลอโครงการออกไปเทานน

อภปรายผลการสอสารเพอคดคานโครงการกอสรางเขอนแมวงก ในชวงของ

กจกรรมการเดนเทา 13 วนแมวงก-กรงเทพฯ สามารถสรางพลงทางสงคมของภาคประชาชน ทสอดคลองกบค�านยามขบวนการทางสงคมแนวใหม (New social movement) ได อยางไรกตาม พลงดงกลาวกลบไมยงยน และหายไปในเวลาไมนาน ซงผ เขยนวเคราะหวาสาเหตมาจากปจจยส�าคญ 3 ประการ ไดแก



107

1. ขาดความตอเนองทางการสอสารการสอสารในประเดนดงกลาว มกระบวนการออกแบบเรองเลาท

ไมครบถวน กลาวคอ มเฉพาะการวเคราะหชมชน (Community analysis) การออกแบบกจกรรม (Design and initation) และการด�าเนนกจกรรม (Implementation) แตขาดการรกษาพลงใหคงอย (Maintenance consolidation) การเผยแพรเรองเลาอยางตอเนองและวางแผนการท�างานทคงทนตอไป (Dissemination and durability) (Bracht & Rice, 2012) จงท�าใหไมสามารถรกษาพลงความผกพนรวม (Engagement) ในประเดนการคดคานเขอนแมวงกไวได หรอกลาวอกนยหนงกคอ การสอสารในประเดนดงกลาวไมไดมการออกแบบการเลาเรองอยางตอเนอง ท�าใหพลงความผกพนรวมของคนไทยในประเดนดงกลาวหายไป

2. แนวทางการท�างานของมลนธสบนาคะเสถยรทละเลยกลม อาสาสมคร

ในกรณทหนวยงานภาคประชาสงคมหรอเอนจโอใด ประสบความส�าเรจในการสรางกลมอาสาสมครมารวมขบเคลอน และแสดงพลงความผกพนรวมกบประเดนทางสงคมนนไดแลว สงส�าคญ คอ ตองรกษาพลงของกลมบคคลเหลานนไวใหได ไมใชละเลยหรอยตไปเฉยๆ จนเสมอนวาพวกเขาไมมคณคา ไมมความส�าคญ เพราะนนอาจสงผลตอการตดสนใจของบคคลในการเขารวมขบเคลอนกจกรรมทางสงคมอน ๆ ตามมา ดงทพบบทเรยนกบกลมอาสาสมครทเขามาชวยงานสอสารเพอตอตานการสรางเขอนแมวงก อยาง Green Move ทอาสาเขามาชวยงานเพมเตม แตไมไดรบการตดตอจากทางมลนธสบนาคะเสถยร เนองจากทางมลนธฯใหเหตผลวาตองการ



108

ผ ทเขามาท�างานประจ�าอยางเตมทมากกวา (ตลย ปนแกว, สมภาษณ, 23 ธนวาคม 2558; สตางศ จลชาต, สมภาษณ, 7 มกราคม 2559)

3. สถานการณความรนแรงทางการเมองในชวงเดอนตลาคม 2556 ประเทศไทยก�าลงเขาสความขดแยง

ทางการเมองสงมาก นอกจากน กลมคนทเคยเขารวมขบเคลอนประเดนเขอนแมวงกดงกลาว เรมไมแนใจในสถานการณวามวาระเบองหลงทางการเมอง หรอจะน�าไปสความขดแยงทางการเมองหรอไม ซงนนเปนเหตผลส�าคญทท�าใหขบวนการเคลอนไหวตอตานเขอนแมวงกในครงนนตองยตกจกรรมไป (สตางศ จลชาต, สมภาษณ, 7 มกราคม 2559)

ดงนน แมวากจกรรมการเดนเทา แมวงก - กรงเทพฯ ครงนน จะจดกระแสใหคนจ�านวนมากออกมาแสดงพลงความผกพนรวมในประเดนตอตานเขอนแมวงก แตกนาเสยดายทกระแสดงกลาวตองยตลงในเวลาไมนาน และยงไมสามารถจดกระแสใหมได แมวาในเวลาตอมา จะมขาววาจะน�าโครงการกอสรางเขอนแมวงกขนมาพจารณาใหม

นอกจากน หากพจารณาองคประกอบของการเลาเรองในการคดคานโครงการกอสรางเขอนแมวงกแลว ผเขยนพบวา แมจะมคณลกษณะทสอดคลองกบแนวคดการเลาเรองแบบทรานสมเดย แตกยงเปนการเลาเรองแบบทรานสมเดยทไมสมบรณ เนองจากยงไมไดออกแบบการเลาเรองอยางเปนระบบ ทส�าคญ คอ การรวมสอสารของคนในสงคมทเกดขนนน เปนไปตามธรรมชาต ไมไดมาจากการวางแผนของผผลตสอ

อยางไรกตาม แมวาการสอสารดงกลาวจะยงไมใชการเลาเรองแบบ ทรานสมเดยเตมรปแบบ และสรางพลงทางสงคมเพยงระยะเวลาอนสน แตกชวยยนยนไดวาถาน�าแนวคดการเลาเรองแบบทรานสมเดยไปปรบใช



109

ใหดและเปนระบบ มนกสอสารมออาชพมาชวยออกแบบเรองเลาและ การเลาเรอง กมแนวโนมทจะท�าใหคนในสงคมกลายเปนพลเมองทมความผกพนรวมในประเดนทางสงคม และสามารถสรางพลงในการเปลยนแปลงสงคมไดในทสด



110

บรรณานกรมกาญจนา แกวเทพ. (2552). สอเลก ๆ ทนาใชในงานพฒนา. กรงเทพฯ: ภาพพมพ.ตลย ปนแกว. ผ กอตง change.org ประเทศไทย. (23 ธนวาคม 2558). สมภาษณผาสก พงษไพจตร. (2543). ขบวนการเคลอนไหวทางสงคม. การประชม นกวจยโครงการพลวตเศรษฐกจการเมองไทย พ.ศ.2543. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.มรรยาท อครจนทโชต. (2557). การขามพนสอ (Transmedia): การขามพน เทคโนโลยไปสปรชญาการสอสารแบบมสวนรวม. วารสาร นเทศศาสตร, 32(1), หนา 1-18.มานะ ตรรยาภวฒน. (16 กมภาพนธ 2557). บรรยายพเศษในหวขอ วารสารศาสตรแหงอนาคตแกนสตนเทศศาสตรดษฎบณฑต จฬาลงกรณมหาวทยาลย.ศศน เฉลมลาภ. (2557). สถานะเดนเทา. กรงเทพฯ: คมบาง.สตางศ จลชาต. อาสาสมครกลม Green Move Thailand. (7 มกราคม 2559). สมภาษณ Beddows, E. (2012). Consuming Transmedia: how audiences engage with narrative across multiple story modes. PhD Thesis (Faculty of Life and Social Sciences), Swinburne University of Technology, Australia.



111

Bracht, N. and R. E. Rice (2012). Community Partnership Strategies in Health Communication. Public Communication Campaigns. Thousand Oaks: Sage.Graves, M. (2011). Lost in a Transmedia Storytelling Franchise: Rethinking Transmedia Engagement. Doctor of Philosophy, University of Kansas.Jenkins, H. (2003). Transmedia Storytelling. MIT Techonology Review. Retrieved Febuary 27, 2014, from http://www.technologyreview. com/news/401760/transmedia-storytelling. Jenkins, H. (2006). Convergence culture: where old and new media collide. New York: New York University Press.Jenkins, H. (2009). The Revenge of the Origami Unicorn: Seven Principles of Transmedia Storytelling. Retrieved March 11, 2014, from http://henryjenkins.org/2009/12/the_ revenge_ of_the_origami_uni.htmlKinder, M. (1991). Playing with Power in Movies, Television, and Video Games: From Muppet Babies to Teenage Mutant Ninja Turtles. California: University of Californai Press.Martens, M. (2011). Transmedia teens: Affect, immaterial labor, and user-generated content. Convergence: The International Journal of Research into New Media Technologies. 17(10), pp.49-68.



112

Russell, C. A. and C. P. Puto (1999). Rethinking Television Audience Measures: An Exploration into the Construct of Audience Connectedness. Marketing Letters, 10(4), pp.387-401.

BibliographyBeddows, E. (2012). Consuming Transmedia: how audiences engage with narrative across multiple story modes. PhD Thesis (Faculty of Life and Social Sciences), Swinburne University of Technology, Australia.Bracht, N. and R. E. Rice (2012). Community Partnership Strategies in Health Communication. Public Communication Campaigns. Thousand Oaks: Sage.Graves, M. (2011). Lost in a Transmedia Storytelling Franchise: Rethinking Transmedia Engagement. Doctor of Philosophy, University of Kansas.Jenkins, H. (2003). Transmedia Storytelling. MIT Techonology Review. Retrieved Febuary 27, 2014, from http://www.technologyreview. com/news/401760/transmedia-storytelling. Jenkins, H. (2006). Convergence culture: where old and new media collide. New York: New York University Press.



113

Jenkins, H. (2009). The Revenge of the Origami Unicorn: Seven Principles of Transmedia Storytelling. Retrieved March 11, 2014, from http://henryjenkins.org/2009/12/the_ revenge_ of_the_origami_uni.htmlKanjana Kaewthep. (2009). Small Media in Development Work. Bangkok: Parbpim. (In Thai).Kinder, M. (1991). Playing with Power in Movies, Television, and Video Games: From Muppet Babies to Teenage Mutant Ninja Turtles. California: University of Californai Press.Mana Treerayapiwat. (Febuary 16, 2014). Special lecture on the future of journalism for PhD students in Faculty of Communication arts, Chulalongkorn University. (In Thai).Martens, M. (2011). Transmedia teens: Affect, immaterial labor, and user-generated content. Convergence: The International Journal of Research into New Media Technologies. 17(10), pp.49-68.Munyat Akarachantachote. (2014). Transmedia: look beyond media technology and focus on the philosophy of participatory communication. Journal of Communication Arts, 32(1), pp.1-18. (In Thai).Pasuk Phongpaichit. (2000). Social Movement. The Researcher Meeting in Thailand’s Dynamic Political Economy in 2000. Bangkok: Chulalongkorn University. (In Thai).



114

Russell, C. A. and C. P. Puto (1999). Rethinking Television Audience Measures: An Exploration into the Construct of Audience Connectedness. Marketing Letters, 10(4), pp.387-401.Sasin Chalermlarp. (2014). Status on Walking. Bangkok: Combang. (In Thai).Sitang Chulajata. Volunteer for Green Move Thailand. (January 7, 2016). Personal interview. (In Thai).Tul Pinkaew. Founder of change.org Thailand. (December 23, 2015). Personal interview. (In Thai).

Documents

การเล่าเรื่องแบบทรานส์มีเดียในการคัดค้านโครงการก่อสร้าง ... · 85 ปีที่