การปฏรปกฎหมาย : LAW REFORM

จลนต ม.ค. - ก.พ. ๕๓ 131

การปฏรปกฎหมาย : LAW REFORM

นางสาวอวการตน นยมไทยนตกร สำนกกฎหมาย

๑. บทนำ รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๕๕๐หรอรฐธรรมนญ

ฉบ บป จจบ นน น ไดกำหนดใหวฒสภามบทบาทและอำนาจหน าท ในการ กลนกรองกฎหมาย การควบคมการบรหารราชการแผนดน การใหความเหนชอบใหคำแนะนำ หรอการเลอกบคคลใหดำรงตำแหนงตามทรฐธรรมนญกำหนด

การถอดถอนบคคลออกจากตำแหนงตลอดจนการใหความเหนชอบในเรองสำคญ ทเกยวของกบผลประโยชนของประชาชนและประเทศชาตโดยรวมซงภารกจดงกลาว ลวนแลวแตมความสำคญตอการปกครองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรย ทรงเปนประมขโดยเฉพาะในระบบรฐสภาและมความสมพนธกบหลกการและวธการ ไดมาซ งสมาชกวฒสภาตามบทบญญตแหงรฐธรรมนญซ งเปนประเดนทไดรบ ความสนใจทกครงทมกระแสในการปฏรปการเมองใหมดงจะเหนไดจากเรองทมาของ สมาชกวฒสภาตามมาตรา๑๑๑ถงมาตรา๑๒๑ของรฐธรรมนญอนเปน๑ใน๖ ประเดนสำคญททางคณะกรรมการสมานฉนทเพอการปฏรปการเมองและศกษาการ แกไขรฐธรรมนญ๑ เหนควรใหมการแกไขเพมเตมรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย เพอลดเงอนไขความขดแยงนำไปสการสรางความสมานฉนทและปฏรปการเมองของประเทศไทย

ดงนนคอลมนการปฏรปกฎหมาย:LAWREFORMจงใครขอนำเสนอ บทความเกยวกบการไดมาซงสมาชกวฒสภาในตางประเทศเพอพจารณาเปรยบเทยบ กบประเทศไทยตลอดจนขอควรพจารณาเกยวกบทมาของสมาชกวฒสภาทเหมาะสม กบประเทศไทยดงน

๑นายชยชดชอบประธานรฐสภาไดมคำสงรฐสภาท๑๗/๒๕๕๒แตงตงคณะกรรมการสมานฉนทเพอการปฏรปการเมอง และศกษาการแกไขรฐธรรมนญจำนวน๓๙คนเพอดำเนนการ ๑.พจารณาศกษาคนควาและรวบรวมความเหนเกยวกบแนวทางในการสรางความสมานฉนทในบานเมอง ๒.พจารณาศกษาคนควาตรวจสอบและรวบรวมความเหนและประเดนการปฏรปการเมองและประเดนการแกไขรฐธรรมนญ และกฎหมายอนทเกยวของ ๓.แตงตงทปรกษาคณะอนกรรมการหรอคณะทำงานเพอพจารณาหรอดำเนนการตามทคณะกรรมการมอบหมาย ๔.เรยกเอกสารจากบคคลใดหรอเรยกบคคลใดมาใหขอมล ขอเทจจรง หรอแสดงความคดเหนเกยวกบการปฏบตงาน ตอคณะกรรมการตามทเหนสมควร ๕.ปฏบตหนาทอนๆตามทประธานรฐสภามอบหมาย.

จลนต ม.ค. - ก.พ. ๕๓

การไดมาซงสมาชกวฒสภา

132

๒. การไดมาซงสมาชกวฒสภาในตางประเทศ๒

หากพ จ า รณาท ม าของสมาช ก วฒ สภาตามร ฐ ธ รรมนญของ ประเทศตาง ๆ แลวจะพบวาสมาชกวฒสภานนอาจมทมาทมความแตกตางกน โดยมาจาก๖รปแบบดวยกนคอมาจากการสบเชอสายมาจากการดำรงตำแหนงมาจากการแตงตง มาจากการเลอกตงโดยตรง มาจากการเลอกตงโดยออม และ มาจากการเลอกตงหรอแตงตงจากผแทนกลมชนอยางไรกตามบางประเทศอาจมได กำหนดวธการไดมาซ งสมาชกวฒสภาไวในรปแบบใดรปแบบหนงโดยเฉพาะ หากแตกำหนดในลกษณะของรปแบบผสมผสานในทนใครขอนำเสนอขอมลเกยวกบ ทมาของวฒสภาประเทศสหราชอาณาจกรประเทศสหรฐอเมรกาและประเทศฝรงเศส สำหรบเพอเปนกรณศกษาเมอเปรยบเทยบกบทมาของสมาชกวฒสภาทเหมาะสม กบประเทศไทยดงน

๒.๑ วฒสภาของสหราชอาณาจกร๓ รฐสภาแหงสหราชอาณาจกรประกอบดวยสภาสามญ(Houseof

Commons)และสภาขนนาง (HouseofLords) โดยสภาขนนางเปนวฒสภาทมอำนาจหนาทในการพจารณาและแกไขรางพระราชบญญตทผานการพจารณาจาก สภาสามญยกเวนรางพระราชบญญตเกยวดวยการเงนเนองจากรางพระราชบญญต ดงกลาวอยในความรบผดชอบของสภาสามญเทานนอำนาจหนาทในการพจารณา เรองสำคญ ๆ เกยวกบกฎหมายของสหภาพยโรป (European Union : EU) ทสหราชอาณาจกรเขาเปนสมาชก และอำนาจหนาทในการตรวจสอบการบรหาร ราชการแผนดนของฝายบรหารโดยวธการตงกระทถามและวจารณการทำงานของรฐบาล โดยไมมสทธลงมตไววางใจหรอไมไววางใจรฐบาล

สำหรบสภาขนนาง (House of Lords) ของสหราชอาณาจกร ประกอบดวยสมาชกจำนวนทงส น ๗๕๐ คน (ปจจบนมจำนวน ๗๔๐ คน)โดยแบงสมาชกออกเปน๓ประเภท ซงแตละประเภทมทมาและวาระการดำรงตำแหนง ทแตกตางกนคอ

๑) Life Peers หรอสมาชกสภาขนนางตลอดชพเปนขนนางทไดรบ การแตงตงจากสมเดจพระราชนนาถโดยคำแนะนำของนายกรฐมนตรใหเปนสมาชก สภาขนนางตลอดชพ โดยสมาชกประเภทนไมสามารถสบทอดสมาชกภาพใหแก ทายาทได

๒มานตยจมปาและคณะ,โครงการศกษาวเคราะหเรองทมาและอำนาจหนาทของวฒสภาทเหมาะสมกบประเทศไทย,สนบสนน โดยคณะกรรมาธการวสามญวชาการตรวจรางรฐธรรมนญและรางกฎหมายประกอบรฐธรรมนญสภารางรฐธรรมนญหนา๑๒–๑๓. ๓ดำรง พฒตาล, สมาชกวฒสภาในประเทศไทย : ศกษาเปรยบเทยบสมาชกวฒสภาทมาจากการแตงตงกบสมาชกวฒสภา ท มาจากการเลอกตง, ปรญญารฐศาสตรมหาบณฑต แขนงวชาการเมองการปกครอง สาขาวชารฐศาสตร,มหาวทยาลย สโขทยธรรมาธราช,พ.ศ.๒๕๔๙หนา๙–๑๐.

การปฏรปกฎหมาย : LAW REFORM

จลนต ม.ค. - ก.พ. ๕๓ 133

๒) Archbishops and Bishops หรอสมาชกสภาขนนาง โดยตำแหนงทมาจากพระสงฆาธการทรงสมณศกด สมาชกสภาขนนางประเภทน ไมสามารถสบทอดสมาชกภาพแกทายาทไดและจะดำรงตำแหนงไดตราบเทาทอยในสมณศกดทางศาสนาจกรเทานน

๓) Elected Hereditary Peers หรอขนนางทสบเชอสาย กอนพระราชบญญตสภาขนนาง ป ๑๙๙๙ ใชบงคบ ขนนางประเภทนสามารถ สบทอดสมาชกภาพใหแกทายาทไดปจจบนเหลอเพยง๙๒คน

๒.๒ วฒสภาของสหรฐอเมรกา๔ สถาบนนตบญญตของประเทศสหรฐอเมรกาเรยกวา“สภาคองเกรส”

(Congress)ประกอบดวยสภาผแทนราษฎรและสภาสงหรอวฒสภาซงทงสองสภาตางมสถานะเทาเทยมกนและทำงานเปนอสระเดดขาดระหวางกนแตในขณะเดยวกน กทำงานรวมกนในลกษณะถวงดลอำนาจระหวางกน โดยวฒสภามอำนาจหนาท ในการออกเสยงรบรองการยอมรบหรอปฏเสธการทำสนธสญญา หรอขอตกลง ระหวางประเทศ การรบรองยอมรบหรอปฏเสธตำแหนงเจาหนาทฝายบรหารท ประธานาธบดเปนผเสนอช อและตำแหนงเจาหนาทฝายตลาการ การถอดถอน ฝายบรหารออกจากตำแหนงตามทสภาผ แทนราษฎรเสนอ การเลอกตำแหนง รองประธานาธบดในกรณทไมสามารถเลอกไดจากกระบวนการเลอกต ง และ การตดสนวาสมาชกทไดรบการเลอกตงมคณสมบตถกตองครบถวนตามทรฐธรรมนญกำหนดไวหรอไมเปนตน

สำหรบวธการไดมาซ งสมาชกวฒสภาของสหรฐอเมรกาน น สมาชกวฒสภามจำนวน ๑๐๐ คน มาจากการเลอกตงโดยตรงจากประชาชน ทงประเทศโดยแตละรฐจะมสมาชกวฒสภาจำนวนเทากนคอรฐละ๒คนจาก๕๐มลรฐ สมาชกวฒสภามวาระการดำรงตำแหนง ๖ ป แตกำหนดใหมการเลอกต ง สมาชกวฒสภาจำนวน๑ใน๓ของสมาชกทงหมดทกๆ๒ปและรองประธานาธบด ถอเป นประธานวฒ สภาโดยตำแหนง ซ งประธานวฒสภาคนปจจบน คอ Mr.JosephR.Biden,Jr.

๒.๓ วฒสภาของฝรงเศส๕

รฐสภาของประเทศฝร งเศสประกอบดวยสภาผ แทนราษฎร และวฒ สภา โดยวฒสภามอำนาจหนาท ในการพจารณาใหความเหนชอบ รางกฎหมายในเร องทรฐธรรมนญกำหนด การเสนอรางกฎหมาย การควบคม

๔ดำรงพฒตาล,เพงอาง,หนา๑๑–๑๒. ๕มานตยจมปาและคณะ,เพงอางหนา๑๕–๑๗.

จลนต ม.ค. - ก.พ. ๕๓

การไดมาซงสมาชกวฒสภา

134

ฝายบรหารดวยการตงกระทถามโดยไมมอำนาจในการลงมตไววางใจหรอไมไววางใจ และใหความยนยอมในการประกาศสงครามหรอใหความยนยอมในการประกาศ กฎอยการศกเปนตน

สำหรบวธการไดมาซงสมาชกวฒสภาของฝรงเศสวฒสภาถอเปนผแทน ขององคกรปกครองสวนทองถนตาง ๆ ของสาธารณรฐ สมาชกวฒสภามจำนวน๓๔๓ คน มาจากการเลอกตงทางออมจากคณะผ เลอกต ง มวาระการดำรง ตำแหนงคราวละ ๖ ป แตกำหนดใหสมาชกวฒสภาตองออกจากตำแหนงกงหนง ทก ๆ๓ป ทงน ในป ค.ศ. ๒๐๑๑สมาชกวฒสภาจะมจำนวนทงสน ๓๔๘คน โดยมทมาจากประเทศฝร งเศส ๓๒๖ คน จากจงหวดโพนทะเลและดนแดน โพนทะเล๑๐คนและจากชาวฝรงเศสทอยนอกประเทศอก๑๒คน

ทกล าวมาขางตนน เปนตวอยางของอำนาจหนาทและทมาของ สมาชกวฒสภาในตางประเทศซงมลกษณะแตกตางกนตามระบบรฐบาล๖สภาพสงคมและวฒนธรรม อนดบตอไปจะขอกลาวถงความเปนมาของวฒสภาไทยโดยม สาระสำคญสรปไดดงน

๓. ทมาของวฒสภาไทย๗

น บแตประเทศไทยได เปล ยนแปลงการปกครองจากระบอบ สมบรณาญาสทธราชยมาเปนระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปน ประมข๘เมอวนท๒๔มถนายน๒๔๗๕นนประเทศไทยไดใชระบบสภาเดยวตลอดมา จนกระทงในปพ.ศ.๒๔๘๙ จงเกดระบบสองสภาขนเปนครงแรกโดยรฐธรรมนญ แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๔๘๙ ไดกำหนดใหรฐสภาประกอบดวย พฤฒสภาและสภาผแทนสมาชกสภาผแทนมาจากเลอกตงโดยตรงจากประชาชนและสมาชกพฤฒสภามจำนวน๘๐คนมาจากการเลอกตงโดยออม(มาจากการเลอกตง ของสมาชกสภาผแทนเมอวนท๒๔พฤษภาคม๒๔๘๙)มวาระการดำรงตำแหนง คราวละ๖ป

รฐสภาชดนสนสดลงในวนท๘พฤศจกายน๒๔๙๐โดยการยดอำนาจ การปกครองของ“คณะทหารของชาต”ภายใตการนำของพลโทผนชณหะวณและ มการประกาศใชรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉะบบชวคราว) พทธศกราช

๖ระบบรฐบาล คอ การจดรปแบบ โครงสราง และอำนาจหนาทขององคกรทางการเมอง ทเรยกวารฐบาลในความหมายอยางกวาง อำนาจหนาทนรวมถงความสมพนธระหวางองคกรตางๆ ทางการเมองเชนความสมพนธระหวางประชาชนกบประมขประมขกบรฐสภารฐสภา กบคณะรฐมนตรเปนตนโดยระบบรฐบาลทสำคญม๓ระบบคอระบบรฐสภาระบบประธานาธบดและระบบกงรฐสภากงประธานาธบด. ๗ประวตวฒสภาเวบไซตวฒสภาไทยwww.senate.go.th. ๘ระบอบการปกครอง หมายถง แนวความคดหรอลทธทางการเมองทนำมาใชเปนหลกในการปกครองประเทศและในการกำหนด ระบบรฐบาลกำหนดสทธเสรภาพของราษฎรตลอดจนกำหนดนโยบายการบรหารราชการแผนดนในรฐธรรมนญ.

การปฏรปกฎหมาย : LAW REFORM

จลนต ม.ค. - ก.พ. ๕๓ 135

๒๔๙๐ซงรฐธรรมนญฉบบดงกลาวไดกำหนดใหรฐสภาประกอบดวยวฒสภาและ สภาผแทน(เปลยนจากคำวา“พฤฒสภา”เปน“วฒสภา”)โดยสมาชกวฒสภามทมาจาก การแตงตงของพระมหากษตรยมวาระการดำรงตำแหนงคราวละ๖ปสวนสมาชก สภาผแทนมาจากเลอกตงโดยตรงจากประชาชนในชวงสมยของรฐสภาชดดงกลาว ไดมการประกาศใชรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย(ฉะบบชวคราว)แกไขเพมเตม (ฉะบบท ๒) พ.ศ. ๒๔๙๑ ซงรฐธรรมนญฉบบดงกลาวไดกำหนดใหมการแตงตง สภารางรฐธรรมนญเพ อทำหนาท รางรฐธรรมนญฉบบถาวร (รฐธรรมนญ แหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๔๙๒)ขนใชบงคบ

ตอมาเมอวนท๒๙พฤศจกายน๒๔๙๔“คณะบรหารประเทศชวคราว”ภายใตการนำของจอมพลป. พบลสงครามไดเขายดอำนาจการปกครองประเทศ และไดมประกาศพระบรมราชโองการใหใชรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช๒๔๗๕แทนรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๔๙๒ สงผลใหรฐสภากลบมาเปนระบบสภาเดยวอกครง แตเนองจากรฐธรรมนญฉบบน ไมสามารถใชกบสถานการณของประเทศในขณะนนไดอยางเหมาะสม จงไดมการ แกไขและประกาศใชรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๔๗๕แกไขเพมเตม พทธศกราช ๒๔๙๕ ซงกำหนดใหรฐสภาเปนระบบสภาเดยว คอสภาผแทนราษฎรมทมาจากการเลอกตงและการแตงตงรฐสภาชดนสนสดลงดวยการยดอำนาจการปกครองประเทศของคณะทหารภายใตการนำของจอมพลสฤษดธนะรชตเมอวนท๑๖กนยายน๒๕๐๐ภายหลงการยดอำนาจการปกครองประเทศ รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๔๗๕แกไขเพมเตมพทธศกราช๒๔๙๕ ยงคงใชบงคบตอไป และรฐสภาเปนระบบสภาเดยว คอ สภาผ แทนราษฎร แตสภาผแทนราษฎรชดนกส นสดลงดวยการยดอำนาจการปกครองประเทศของ คณะทหารภายใตการนำของจอมพลสฤษดธนะรชตเมอวนท๒๐ตลาคม๒๕๐๑และมการประกาศใชธรรมนญการปกครองราชอาณาจกรพทธศกราช๒๕๐๒

ธรรมนญการปกครองราชอาณาจกรพทธศกราช๒๕๐๒นกำหนดใหม สภารางรฐธรรมนญจำนวน๒๔๐คนขนเพอทำหนาทรางรฐธรรมนญมฐานะเปนรฐสภา และทำหนาทนตบญญตดวยสภารางรฐธรรมนญชดนสนสดลงโดยการประกาศใช รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๑๑ ซงกำหนดใหรฐสภา ประกอบดวยวฒสภาและสภาผแทนวฒสภาประกอบดวยสมาชกซงพระมหากษตรย ทรงแตงต ง มวาระการดำรงคราวละ ๖ ป นบแตวนทไดรบการแตงต ง และ สภาผแทนประกอบดวยสมาชกซงไดรบการเลอกตงโดยตรงจากประชาชนรฐสภาชดน สนสดลงโดยการยดอำนาจการปกครองประเทศภายใตการนำของจอมพล ถนอมกตตขจรเมอวนท๑๗พฤศจกายน๒๕๑๔และธรรมนญการปกครองราชอาณาจกร

จลนต ม.ค. - ก.พ. ๕๓

การไดมาซงสมาชกวฒสภา

136

พทธศกราช ๒๕๑๕ ไดรบการประกาศใชตอมา โดยกำหนดใหมสภานตบญญต แหงชาตขนประกอบดวยสมาชกจำนวน๒๙๙คนซงพระมหากษตรยทรงแตงตง มวาระการดำรงตำแหนงคราวละ ๓ ป นบแตวนทไดรบการแตงตง ตอมาไดม พระราชกฤษฎกายบสภานตบญญตในวนท๑๖ธนวาคม๒๕๑๖เนองจากภายหลง วนมหาวปโยค๑๔ตลาคม๒๕๑๖สมาชกสภานตบญญตแหงชาตจำนวน๒๘๘คน ไดลาออกจากตำแหนง สภานตบญญตแหงชาตชดตอมาประกอบดวยสมาชก จำนวน ๒๙๙ คน มาจากการแตงต งตามมตของสมาชกสมชชาแหงชาต เพ อทำหนาทรางรฐธรรมนญ สภานตบญญตแหงชาตชดน ส นสดลงโดยการ ประกาศใชรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๕๑๗

ภายใตรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๑๗น รฐสภาประกอบดวยวฒสภาและสภาผ แทนราษฎร สมาชกวฒสภามจำนวน๑๐๐ คน ซงพระมหากษตรยทรงแตงตง มวาระการดำรงตำแหนงคราวละ ๖ ปนบแตวนทไดรบการแตงตงสมาชกสภาผแทนราษฎรมจำนวนไมนอยกวา๒๔๐คนแตไมเกน๓๐๐คนมาจากการเลอกตงโดยตรงของประชาชนตอมามการยดอำนาจ การปกครองแผนดนโดยคณะปฏรปการปกครองแผนดนภายใตการนำของ พลเรอเอกสงดชลออยเมอวนท๖ตลาคม๒๕๑๙และมการประกาศใชรฐธรรมนญ แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๑๙ กำหนดใหมสภาปฏรปการปกครองแผนดนเพอทำหนาทนตบญญตจำนวนไมนอยกวา๓๐๐คนแตไมเกน๔๐๐คนซ งพระมหากษตรยทรงแตงตง สภาปฏรปการปกครองแผนดนชดนส นสดลงใน วนท๒๐ตลาคม๒๕๒๐โดยการยดอำนาจการปกครองแผนดนภายใตการนำของ พลเรอเอก สงด ชลออย และประกาศใชธรรมนญการปกครองราชอาณาจกรพทธศกราช๒๕๒๐กำหนดใหมสภานตบญญตแหงชาตประกอบดวยสมาชกจำนวนไมนอยกวา๓๐๐คนแตไมเกน๔๐๐คนซงพระมหากษตรยทรงแตงตงทำหนาท จดทำรฐธรรมนญ สภานตบญญตแหงชาตชดนส นสดลงโดยการเลอกต งทวไป เมอวนท๒๒เมษายน๒๕๒๒

ตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๒๑ไดกำหนด ใหรฐสภาประกอบดวยวฒสภาและสภาผแทนราษฎร สมาชกวฒสภามจำนวน ไมเกน๓ใน๔ของจำนวนสมาชกทงหมดของสภาผแทนราษฎรมาจากการแตงตงและ มวาระการดำรงตำแหนงคราวละ ๖ ป และสมาชกสภาผแทนราษฎรมาจากการ เลอกตงโดยตรงของประชาชน

หลงจากรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๒๑ใชบงคบมาเปนระยะเวลา ๑๓ ป ไดมการยดอำนาจการปกครองประเทศโดย คณะรกษาความสงบเรยบรอยแหงชาตภายใตการนำของพลเอกสนทร คงสมพงษเมอวนท ๒๓ กมภาพนธ ๒๕๓๔ และมการประกาศใชธรรมนญการปกครอง

การปฏรปกฎหมาย : LAW REFORM

จลนต ม.ค. - ก.พ. ๕๓ 137

ราชอาณาจกร พทธศกราช ๒๕๓๔ กำหนดใหมสภานตบญญตแหงชาตจำนวน ไมนอยกวา๒๐๐คนแตไมเกน๓๐๐คนซงพระมหากษตรยทรงแตงตงทำหนาท จดทำรฐธรรมนญและพจารณารางพระราชบญญต สภานตบญญตแหงชาตชดน ส นส ดลงดวยการเลอกต งท ว ไปตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๓๔ เมอวนท ๒๒มนาคม๒๕๓๕ รฐธรรมนญฉบบนกำหนดให รฐสภาประกอบดวยวฒสภาและสภาผแทนราษฎรสมาชกวฒสภามจำนวน๒๗๐คน ซงพระมหากษตรยทรงแตงตงจากผทรงคณวฒมวาระการดำรงตำแหนงคราวละ๖ป นบแตวนทไดรบการแตงตง สมาชกสภาผแทนราษฎรมจำนวน๓๖๐คนมาจาก การเลอกตงโดยตรงจากประชาชนภายหลงไดมรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยแกไขเพมเตม(ฉบบท๕)พทธศกราช๒๕๓๘กำหนดใหวฒสภาประกอบดวยสมาชกซงพระมหากษตรยทรงแตงตงมจำนวน๒ใน๓ของจำนวนสมาชกสภาผแทนราษฎรมวาระการดำรงตำแหนงคราวละ๔ปและสมาชกสภาผแทนราษฎรมาจากการเลอกตง โดยตรงของประชาชนตอมารฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยแกไขเพมเตม(ฉบบท๖) พทธศกราช๒๕๓๙ไดแกไขเพมเตมรฐธรรมนญมาตรา๒๑๑เกดสภารางรฐธรรมนญ ขนเพอจดทำรฐธรรมนญฉบบถาวรโดยมสมาชก๙๙คนและรฐสภาใหความเหนชอบ ประกาศใชเปนรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๕๔๐

ภายใตรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๔๐ รฐสภา ประกอบดวยสภาผแทนราษฎรและวฒสภา สมาชกสภาผแทนราษฎรจำนวน๕๐๐ คน มาจากการเลอกตงแบบบญชรายชอ จำนวน ๑๐๐ คน และมาจาก การเลอกตงแบบแบงเขตเลอกตงจำนวน๔๐๐คน สมาชกวฒสภามจำนวน๒๐๐คน มาจากการเลอกตงโดยตรงของประชาชน มวาระการดำรงตำแหนงคราวละ๖ป นบแตวนเลอกตง ตอมาคณะปฏรปการปกครองในระบอบประชาธปไตย อนม พระมหากษตรยทรงเปนประมขไดยดอำนาจการปกครองแผนดนเมอวนท๑๙กนยายน ๒๕๔๙และประกาศใชรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย(ฉบบชวคราว)พทธศกราช๒๕๔๙ กำหนดใหมสภานตบญญตแหงชาต ประกอบดวยสมาชกจำนวนไมเกน๒๕๐ คน ซงพระมหากษตรยทรงแตงต ง ทำหนาทสภาผแทนราษฎร วฒสภาและรฐสภา และกำหนดใหมสภารางรฐธรรมนญข นเพ อจดทำรางรฐธรรมนญ ฉบบถาวรประกอบดวยสมาชกจำนวน๑๐๐คนสภานตบญญตแหงชาตชดนสนสดลง ดวยการเลอกตงทวไปตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๐ ซ งกำหนดใหร ฐสภาประกอบดวยสภาผ แทนราษฎรและวฒสภา สมาชก สภาผแทนราษฎรมจำนวน ๔๘๐ คน มาจากการเลอกตงแบบแบงเขตเลอกตง จำนวน ๔๐๐ คน และมาจากการเลอกต งแบบสดสวนจำนวน ๘๐ คน สมาชกวฒ สภาม จำนวนรวม ๑๕๐ คน มาจากการเลอกต ง จงหวดละ ๑คนและมาจากการสรรหาเทากบจำนวนรวมขางตนหกดวยจำนวนสมาชกวฒสภา

จลนต ม.ค. - ก.พ. ๕๓

การไดมาซงสมาชกวฒสภา

138

ทมาจากการเลอกตง มวาระการดำรงตำแหนงคราวละ ๖ ป แตสมาชกวฒสภา จะดำรงตำแหนงตดตอกนเกน ๑ วาระไมได

๔. การไดมาซงสมาชกวฒสภาทเหมาะสมกบประเทศไทย ระบบรฐสภาไทยนบแตอดตจนถงปจจบนนนไดมการเปลยนแปลงไป

ตามบทบญญตในรฐธรรมนญของแตละยคแตละสมย บางสมยรฐสภาอยในระบบ สภาเดยวแตบางสมยรฐสภาอยในระบบสองสภาอกทงสมาชกวฒสภากมวธการไดมา อยางหลากหลายอาทมาจากการเลอกตงโดยออมมาจากการแตงตงมาจากการเลอกตง โดยตรงของประชาชนและมาจากระบบผสมระหวางการเลอกตงโดยตรงของประชาชน และการสรรหา ซ งแตละวธนนยอมมทงขอเดนและขอเสยแตกตางกนไปโดยม ขอควรพจารณาดงน

๔.๑ สมาชกวฒสภาทมาจากการเลอกตงโดยออม การเลอกตงโดยออมเกดขนครงแรกตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๔๘๙ซงกำหนดใหพฤฒสภาประกอบดวยสมาชกทราษฎรเลอกตงจำนวน๘๐คนเปนการเลอกตงโดยออม โดยสมาชกสภาผแทนจำนวน๑๗๘คนทไดรบการเลอกตงโดยตรงจากราษฎรเปน ผเลอกตงสมาชกพฤฒสภาการเลอกตงโดยออมนมจดเดนคอพฤฒสภามฐานะเปน สถาบนตวแทนของราษฎรเชนเดยวกบสภาผแทนอนเปนการสอดคลองกบหลกการ ทวาสมาชกพฤฒสภาและสมาชกสภาผแทนยอมเปนผแทนปวงชนชาวไทย

๔.๒ สมาชกวฒสภาทมาจากการแตงตง ในอดตนนสมาชกวฒสภา มกมาจากการแตงตงซงจดเดนของสมาชกวฒสภาทมาจากการแตงตงคอสมาชก วฒสภาสวนใหญเปนผทรงคณวฒ มความร ความสามารถ และมประสบการณ ในสาขาอาชพของตนอยางแทจรงมความหลากหลายในสาขาอาชพอกทงการทำหนาท กลนกรองกฎหมายตาง ๆ กระทำไดอยางละเอยดรอบคอบและแทบจะไมม ขอผดพลาด เนองจากสมาชกประเภทนมกประกอบไปดวยผทรงคณวฒทเชยวชาญ ทางดานกฎหมายหลายสาขา สงผลใหการปฏบตงานเปนไปอยางมประสทธภาพ การดำเนนการประชมวฒสภา สมาชกประเภทน มกใหเกยรตซ งกนและกน การประชมเปนไปตามขอบงคบการประชมสมาชกมความเคารพและยอมรบในหนาท ของประธานวฒสภา

อยางไรกตาม วธการไดมาซงสมาชกวฒสภาประเภทนอาจไม สอดคลองกบหลกการปกครองในระบอบประชาธปไตยและหลกความเปน ผแทนปวงชนและการตรวจสอบการควบคมการทำงานของฝายบรหารอาจมผลงานไมโดดเดนมากนก

๔.๓ สมาชกวฒสภาทมาจากการเลอกตง สมาชกวฒสภาทมาจาก การเลอกตงโดยตรงของประชาชนเกดขนครงแรกตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช๒๕๔๐จดเดนของสมาชกวฒสภาประเภทนคอการพจารณากลนกรองก

การปฏรปกฎหมาย : LAW REFORM

จลนต ม.ค. - ก.พ. ๕๓ 139

ฎหมายสวนใหญจะคำนงถงสทธและเสรภาพของประชาชนเปนสำคญการตรวจสอบ การทจรตคอรปชนของฝายบรหารเปนไปอยางจรงจงมการเปดโอกาสใหประชาชน เขามามสวนรวมในขอมลขาวสารและแสดงความคดเหนทางการเมองอยางกวางขวาง แตความหลากหลายในอาชพของสมาชกประเภทนอาจมนอยกวาสมาชกทมาจากการ แตงตงซงอาจมผลตอการพจารณากลนกรองกฎหมายอกทงสมาชกประเภทนอาจ ถกครอบงำทางการเมองไดสงผลใหวฒสภาไมสามารถทำหนาทในฐานะสภาตรวจสอบ การใชอำนาจรฐไดอยางเตมท๙

๔.๔ สมาชกวฒสภาทมาจากระบบผสมระหวางการเลอกตงโดยตรงของประชาชนกบการสรรหารฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๕๕๐กำหนดใหวฒสภาประกอบดวยสมาชกทมาจากการเลอกตงโดยตรงของประชาชนและ การสรรหาจดเดนของสมาชกวฒสภาประเภทนคอเปนการผสมผสานความขดแยง ในทมาของสมาชกวฒสภาใหม ท งสวนทมาจากหลกการปกครองในระบอบ ประชาธปไตยคอการเลอกตงโดยตรงของประชาชนและการสรรหาจากผทรงคณวฒ ทมความร ความเชยวชาญหรอประสบการณทมความเหมาะสมจากภาควชาการภาครฐภาคเอกชนภาควชาชพและภาคอนทเปนประโยชนในการปฏบตการตาม อำนาจหนาทของวฒสภาอยางไรกตามมขอสงเกตวาการทวฒสภาซงประกอบดวย สมาชกทมาจากการเลอกตงโดยตรงของประชาชนและการสรรหามอำนาจในการ พจารณาถอดถอนบคคลออกจากตำแหนงซงบางตำแหนงนนมทมาจากการเลอกตง ของประชาชนนนจะมความเหมาะสมหรอไมเพยงใด

๕. บทสรป จะเหนไดวาทมาของสมาชกวฒสภาของประเทศไทยตลอดระยะเวลา

ทผานมานนมทมาหลายรปแบบตามทกลาวมาในหวขอ๔.๑ถง๔.๔ซงขนอยกบ บทบญญตรฐธรรมนญแตละฉบบในขณะนนจะกำหนดใหเหมาะสมกบสภาวการณ ของบานเมอง และขนอยกบการกำหนดบทบาทอำนาจหนาทเปนสำคญวาจะใหม อำนาจหนาทอยางไรในปจจบนมผเสนอวธการไดมาซงสมาชกวฒสภาทเหมาะสมกบ ประเทศไทยไวหลายวธทงจากการเลอกตงโดยตรงของประชาชนหรอการเลอกตง โดยออมดวยการตงคณะกรรมการสรรหาผเหมาะสมเปนสมาชกวฒสภาจำนวนสองเทา ของจำนวนสมาชกวฒสภาตามทรฐธรรมนญกำหนด แลวนำไปใหประชาชน ทงประเทศเปนผเลอกตงอกครงเพอใหเหลอตามจำนวนทกำหนดเพอใหสอดคลองกบ หลกการปกครองในระบอบประชาธปไตย แตทงน ไมวาทมาของสมาชกวฒสภา จะเปนอยางไรทงหมดนกเปนเพยงแนวทางเพอใหไดมาซงบคคลทจะมาทำหนาท

๙ดำรงพฒตาล,เพงอาง,หนา๑๑๑–๑๑๒.

จลนต ม.ค. - ก.พ. ๕๓

การไดมาซงสมาชกวฒสภา

140

ในดานนตบญญตในฐานะสมาชกวฒสภาซงเปนผแทนปวงชนชาวไทยตาม บทบญญตแหงรฐธรรมนญ และสงทมความสำคญยงกวาวธการไดมาไมวาจะ รปแบบใดกคอหากสมาชกวฒสภาทไดมานนดำรงตนอยในกรอบกตกาประชาธปไตย ภายใตกฎหมายและยดหลกนตธรรมประมวลจรยธรรม และมจตสำนกทดตอ ปวงชนแลวยอมทำใหประเทศชาตเจรญรงเรองและประชาชนชาวไทยมความผาสข อยางแนนอน

ภาคผนวก

รฐสภาไทยตงแตป พ.ศ. ๒๔๗๕ – ปจจบนรฐสภาเปนตวแทนองคกรของประชาชนทใชอำนาจนตบญญตและควบคม

การบรหารราชการแผนดนรฐสภาไทยตงแตปพ.ศ.๒๔๗๕จนถงปจจบนมจำนวน๓๒ชดแตละชดมรปแบบจำนวนสมาชกและทมาแตกตางกนดงน

รฐสภาชดท ๑ สภาผแทนราษฎรพระราชบญญตธรรมนญการปกครองแผนดนสยามชวคราวพทธศกราช๒๔๗๕

กำหนดใหมสภาเดยวคอสภาผแทนราษฎรไมมวฒสภา รฐสภาชดท ๒ สภาผแทนราษฎรรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรสยาม พทธศกราช ๒๔๗๕ กำหนด

ใหมสภาเดยวคอสภาผแทนราษฎรไมมวฒสภา รฐสภาชดท ๓ สภาผแทนราษฎรรฐสภาชดนมสภาเดยวคอสภาผแทนราษฎรไมมวฒสภา รฐสภาชดท ๔ สภาผแทนราษฎรรฐสภาชดนมสภาเดยวคอสภาผแทนราษฎรไมมวฒสภา รฐสภาชดท ๕ สภาผแทนราษฎรรฐสภาชดนมสภาเดยวคอสภาผแทนราษฎรไมมวฒสภา รฐสภาชดท ๖ สภาผแทนราษฎรรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๔๘๙ กำหนด

ใหรฐสภามสองสภาคอ สภาผแทนและพฤฒสภา (วฒสภา) โดยสภาผแทนมสมาชกจำนวน ๑๗๘ คน และพฤฒสภา มสมาชกจำนวน ๘๐ คน มาจากการเลอกตงของสมาชกสภาผแทน

รฐสภาชดท ๗ รฐสภา รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉะบบชวคราว)พทธศกราช๒๔๙๐

กำหนดใหรฐสภามสองสภาคอวฒสภาและสภาผแทนโดยวฒสภามสมาชกจำนวน๑๐๐คนมาจากการแตงตงเมอวนท๑๘พฤศจกายน๒๔๙๐วฒสภาชดนปฏบต หนาทระหวางวนท๑๘พฤศจกายน๒๔๙๐ถงวนท๒๙พฤศจกายน๒๔๙๔ และสภาผแทนมสมาชกจำนวน๙๙คน

การปฏรปกฎหมาย : LAW REFORM

จลนต ม.ค. - ก.พ. ๕๓ 141

รฐสภาชดท ๘ การยดอำนาจการปกครองเมอวนท๒๙พฤศจกายน๒๔๙๔คณะบรหารประเทศ

ชวคราวไดนำรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๔๗๕มาใชบงคบใหมซงกำหนดใหมสภาเดยวคอสภาผแทนราษฎรประกอบดวยสมาชกสองประเภทคอสมาชกประเภทท๑และสมาชกประเภทท๒ไมมวฒสภา

รฐสภาชดท ๙ รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๔๗๕ แกไขเพมเตม

พทธศกราช๒๔๙๕กำหนดใหมสภาเดยวคอสภาผแทนราษฎรไมมวฒสภา รฐสภาชดท ๑๐ ภายหลงการยดอำนาจการปกครองประเทศเมอวนท๑๖กนยายน๒๕๐๐

มพระบรมราชโองการใหใชรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๔๗๕แกไขเพมเตมพทธศกราช๒๔๙๕ตอไปภายใตเงอนไขทผรกษาพระนครฝายทหารกำหนดซงกำหนดใหมสภาเดยวคอสภาผแทนราษฎรไมมวฒสภา

รฐสภาชดท ๑๑ ธรรมนญการปกครองราชอาณาจกรพทธศกราช๒๕๐๒กำหนดใหมสภาเดยว

คอสภารางรฐธรรมนญไมมวฒสภา รฐสภาชดท ๑๒ รฐสภารฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๑๑ กำหนด

ใหรฐสภามสองสภาคอวฒสภาและสภาผแทนวฒสภา มสมาชกจำนวน ๑๖๔ คน พระมหากษตรย ทรงแตงต ง

เมอวนท๔กรกฎาคม๒๕๑๑จำนวน๑๒๐คนและทรงแตงตงเพมอก๔๔คน เมอวนท๒๕กมภาพนธ๒๕๑๒เพอใหมจำนวน๓ใน๔ของสมาชกสภาผแทนตามท กำหนดในรฐธรรมนญจนถงวนท๓กรกฎาคม๒๕๑๔สมาชกวฒสภามอายครบ๓ป ตองจบสลากออกกงหนงจำนวน๘๒คนและพระมหากษตรยทรงแตงตงสมาชก เทาจำนวนทตองออกไปเขามาแทนทวฒสภาชดนปฏบตหนาทระหวางวนท๔กรกฎาคม ๒๕๑๑ถงวนท๑๗พฤศจกายน๒๕๑๔

รฐสภาชดท ๑๓ ธรรมนญการปกครองราชอาณาจกรพทธศกราช๒๕๑๕กำหนดใหมสภาเดยว

คอสภานตบญญตแหงชาตไมมวฒสภา รฐสภาชดท ๑๔ รฐสภาชดนมสภาเดยวคอสภานตบญญตแหงชาตไมมวฒสภา รฐสภาชดท ๑๕ รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๑๗ กำหนดให

รฐสภามสองสภาคอวฒสภาและสภาผแทนราษฎร

จลนต ม.ค. - ก.พ. ๕๓

การไดมาซงสมาชกวฒสภา

142

วฒสภา มสมาชกจำนวน ๑๐๐ คน พระมหากษตรย ทรงแตงต ง เมอวนท๒๖มนาคม๒๕๑๘เมอมการยบสภาผแทนราษฎรสมาชกวฒสภายงคง อยในตำแหนงตอไป จนถงวนท ๖ ตลาคม ๒๕๑๙ จงส นสดลงโดยการปฏรป การปกครองแผนดน

รฐสภาชดท ๑๖ รฐสภารฐสภาชดนมสองสภา คอ วฒสภา และสภาผแทนราษฎร โดยวฒสภา

มสมาชกจำนวน ๑๐๐ คน เปนสมาชกวฒสภาชดเดมทไดรบการแตงต ง เมอวนท๒๖มกราคม๒๕๑๘

สภาผแทนราษฎรชดนปฏบตหนาทระหวางวนท ๔ เมษายน ๒๕๑๙ ถงวนท๖ตลาคม๒๕๑๙

รฐสภาชดท ๑๗ รฐสภาชดนมสภาเดยวคอสภาทปรกษานายกรฐมนตรทำหนาทสภาปฏรป

การปกครองแผนดนมจำนวน๒๔คนไมมวฒสภา รฐสภาชดท ๑๘ รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๕๑๙กำหนดใหมสภาเดยว

คอสภาปฏรปการปกครองแผนดนไมมวฒสภา รฐสภาชดท ๑๙ ธรรมนญการปกครองราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๕๒๐กำหนดใหม

สภาเดยวคอสภานตบญญตแหงชาต ไมมวฒสภา รฐสภาชดท ๒๐ รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๒๑ กำหนดให

รฐสภามสองสภาคอวฒสภาและสภาผแทนราษฎรวฒสภา ม สมาชกจำนวน ๒๒๕ คน มาจากการแตงต งเม อวนท

๒๒เมษายน๒๕๒๒ เมอครบ๒ป ในวนท๒๒เมษายน๒๕๒๔สมาชกจำนวน ๑ใน๓ของจำนวนสมาชกทงหมดคอจำนวน๗๕คนพนจากตำแหนงโดยวธจบฉลาก และมการแตงตงเขามาแทนตำแหนงทวางจำนวน๗๕คน

รฐสภาชดท ๒๑ รฐสภาชดนมสองสภาคอวฒสภาและสภาผแทนราษฎรวฒสภาประกอบดวยสมาชกวฒสภาจำนวน๒๔๓คนมาจากวฒสภาชดเดม

จำนวน๒๒๕คนในวนท๒๒ เมษายน๒๕๒๖ไดแตงตงสมาชกวฒสภาเพมเตม จำนวน ๑๘ คน เพอใหมสดสวน ๓ ใน ๔ ของจำนวนสมาชกสภาผแทนราษฎร ตามรฐธรรมนญ

การปฏรปกฎหมาย : LAW REFORM

จลนต ม.ค. - ก.พ. ๕๓ 143

รฐสภาชดท ๒๒ รฐสภาชดนมสองสภาคอวฒสภาและสภาผแทนราษฎรวฒสภา ประกอบดวยสมาชกวฒสภาจำนวน ๒๖๐ คน มาจาก

วฒสภาชดเดมจำนวน๒๔๓คนและวนท๒๘กรกฎาคม๒๕๒๙มการแตงตงสมาชก วฒสภาเพมเตมจำนวน๑๗คน เพอใหมสดสวน๓ใน๔ของจำนวนสมาชกสภา ผแทนราษฎรตามรฐธรรมนญ

รฐสภาชดท ๒๓ รฐสภาชดนมสองสภาคอวฒสภาและสภาผแทนราษฎร วฒสภา ประกอบดวยสมาชกวฒสภาจำนวน ๒๖๗ คน มาจากวฒสภา

ชดเดมจำนวน๒๖๐คนและวนท๒๕กรกฎาคม๒๕๓๑ไดแตงตงสมาชกวฒสภา เพมเตม ๗ คน เพอใหมสดสวน ๓ ใน ๔ ของจำนวนสมาชกสภาผแทนราษฎร ตามรฐธรรมนญ

รฐสภาชดท ๒๔ ธรรมนญการปกครองราชอาณาจกรพทธศกราช๒๕๓๔กำหนดใหมสภาเดยว

คอสภานตบญญตแหงชาต ไมมวฒสภา รฐสภาชดท ๒๕ รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๕๓๔กำหนดใหรฐสภา

มสองสภาคอวฒสภาและสภาผแทนราษฎรโดยวฒสภาประกอบดวยสมาชกวฒสภา จำนวน ๒๗๐ คน ซงพระมหากษตรยทรงแตงตงเมอวนท ๒๒ มนาคม ๒๕๓๕ รฐสภาชดท ๒๖

รฐสภาชดนมสองสภาคอวฒสภาและสภาผแทนราษฎรวฒสภาประกอบดวยสมาชกวฒสภาชดเดมจำนวน๒๗๐คน รฐสภาชดท ๒๗ รฐสภาชดนมสองสภาคอวฒสภาและสภาผแทนราษฎรวฒสภาประกอบดวยสมาชกวฒสภาชดเดมจำนวน๒๗๐คนวนท ๒๑ มนาคม ๒๕๓๙ สมาชกวฒสภาตองพนจากตำแหนงตามวาระ

ในวนท ๒๒ มนาคม ๒๕๓๙ พระมหากษตรยทรงแตงตงสมาชกวฒสภาชดใหม จำนวน๒๖๐หรอ๒ ใน๓ของจำนวนสมาชกสภาผแทนราษฎรตามบทบญญต รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยแกไขเพมเตม(ฉบบท๕)พทธศกราช๒๕๓๘

รฐสภาชดท ๒๘ รฐสภาชดนมสองสภาคอ วฒสภา และสภาผแทนราษฎร โดยวฒสภา

ประกอบดวยสมาชกวฒสภาชดเดมจำนวน๒๖๒คนมาจากวฒสภาชดเดมจำนวน๒๖๐คน วนท ๑๗พฤศจกายน๒๕๓๙มการแตงตงสมาชกวฒสภาเพม๒คนเพอใหมสดสวน๒ใน๓ของจำนวนสมาชกสภาผแทนราษฎร

จลนต ม.ค. - ก.พ. ๕๓

การไดมาซงสมาชกวฒสภา

144

รฐสภาชดท ๒๙ รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๔๐ กำหนดให

รฐสภามสองสภาคอสภาผแทนราษฎรและวฒสภาวฒสภาประกอบดวยสมาชกวฒสภาจำนวน๒๐๐คนมาจากการเลอกตง

เมอวนท๔มนาคม๒๕๔๓เปนการเลอกตงครงแรกตามบทบญญตของรฐธรรมนญ รฐสภาชดท ๓๐ รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรพทธศกราช๒๕๔๐กำหนดใหรฐสภามสองสภา

คอสภาผแทนราษฎรและวฒสภาวฒสภาประกอบดวยสมาชกวฒสภาจำนวน๒๐๐คนมาจากการเลอกตง

เมอวนท๔มนาคม๒๕๔๓เปนการเลอกตงครงแรกตามบทบญญตของรฐธรรมนญ รฐสภาชดท ๓๑ รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๔๙

กำหนดใหมสภาเดยวคอสภานตบญญตแหงชาตประกอบดวยสมาชกจำนวน๒๔๒คน มาจากการแตงตงเมอวนท๑๑ตลาคม๒๕๔๙

รฐสภาชดปจจบนรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๕๕๐กำหนดใหรฐสภา

ประกอบดวยสภาผแทนราษฎรและวฒสภาวฒสภาประกอบดวยสมาชกวฒสภาจำนวน๑๕๐คนซงมาจากการเลอกตง

ในแตละจงหวดจงหวดละ๑คนและมาจากการสรรหาเทากบจำนวนรวมขางตน หกดวยจำนวนสมาชกวฒสภาทมาจากการเลอกตง

สภาผแทนราษฎรมสมาชกจำนวน๔๘๐คนมาจากการเลอกตงแบบแบงเขต เลอกตงจำนวน๔๐๐คนและมาจากการเลอกตงแบบสดสวนจำนวน๘๐คน

เอกสารอางอง • วฒสภาไทย เวบไซต : www.senate.go.th • รฐสภาแหงสหราชอาณาจกร เวบไซต : www.parliament.uk • วฒสภาแหงสหรฐอเมรกา เวบไซต : www.senate.gov • วฒสภาแหงฝรงเศสวฒสภาแหงฝรงเศส เวบไซตเวบไซต : www.senat.fr • วษณเครองาม, กฎหมายรฐธรรมนญ, พมพครงท ๓ ๒๕๓๐ (กรงเทพฯ : โรงพมพแสวงสทธการพมพ,โรงพมพแสวงสทธการพมพ, ๒๕๓๐) • ดำรง พฒตาล, สมาชกวฒสภาในประเทศไทย : ศกษาเปรยบเทยบสมาชกวฒสภาทมาจากการแตงตงกบศกษาเปรยบเทยบสมาชกวฒสภาทมาจากการแตงตงกบ

สมาชกวฒสภาทมาจากการเลอกตง, ปรญญารฐศาสตรมหาบณฑต แขนงวชาการเมองการปกครองแขนงวชาการเมองการปกครอง สาขาวชารฐศาสตร,มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช,พ.ศ. ๒๕๔๙

• มานตย จมปา และคณะ, โครงการศกษาวเคราะหเรองทมาและอำนาจหนาทของวฒสภาทเหมาะสมกบโครงการศกษาวเคราะหเรองทมาและอำนาจหนาทของวฒสภาทเหมาะสมกบประเทศไทย, สนบสนนโดยคณะกรรมาธการวสามญวชาการ ตรวจรางรฐธรรมนญและรางกฎหมายประกอบรฐธรรมนญตรวจรางรฐธรรมนญและรางกฎหมายประกอบรฐธรรมนญสภารางรฐธรรมนญ