จังหวัดมหาสารคามopm.rid.go.th/backend/web/filemanager-uploads/source/opm... · 2019. 10. 17. · จังหวัดมหาสารคามมีเนื้อที่ทั้งหมดประมาณ

รายงานแผนแมบทการพฒนาลมนาระดบจงหวด

จงหวดมหาสารคาม

สานกบรหารโครงการกรมชลประทานธนวาคม 2561

รายงานแผนแมบทการพฒนาลมนาระดบจงหวด คานา จงหวดมหาสารคาม

สานกบรหารโครงการ กรมชลประทาน

คานา

การจดทาแผนแมบทการพฒนาลมนาในระดบจงหวด กลมจงหวด และระดบภาค และการปรบปรงแผนงานระยะปานกลาง (MTEF) เปนการดาเนนงานตามแนวทางการขบเคลอนยทธศาสตรกรมชลประทาน (RID No.1) ของอธบดกรมชลประทาน (นายทองเปลว กองจนทร) ทไดแถลงไวในการประชมผบรหารกรมชลประทาน เมอวนท 4 มกราคม พ.ศ.2561 โดยอยภายใตหวขอท 2 เรองการปรบปรงกระบวนการจดทาแผนงานและงบประมาณทงระบบ ซงมเปาหมายทจะผลกดนใหกระบวนการพฒนาแหลงนาของกรมชลประทานมแนวทางทชดเจนสอดคลองกบแผนแมบทการบรหารจดการทรพยากรนา นโยบายของกระทรวงเกษตรและสหกรณ และแผนยทธศาสตรกรมชลประทาน 20 ป (พ.ศ.2561 - พ.ศ.2580) ไดอยางเปนรปธรรม เปนการวางแผนการพฒนาในระดบจงหวด ทงโครงการขนาดใหญ ขนาดกลาง และขนาดเลก โดยวเคราะหปญหาเชงพนท (Area base) และพจารณาศกยภาพตงแตระดบลมนายอยขนมา เพอใหเหนศกยภาพการพฒนาอยางแทจรง แลวจดทาเปนฐานขอมลแผนงานโครงการ ตอไป

สาหรบแนวทางการดาเนนงานนน ในขนตอนการรวบรวมแผนงาน/โครงการ ใชจากฐานขอมลตางๆ ไดแก ฐานขอมลกรอบการพฒนาพนทชลประทาน 60 ลานไร ฐานขอมลโครงการตามแผนแมบทการบรหารจดการทรพยากรนา ฐานขอมลโครงการตามผลการศกษาทผานมา ทงรายงานการศกษาความเหมาะสม (FS) รายงานวางโครงการ (PR) และรายงานการวางโครงการเบองตน (RR) ฐานขอมลแผนงาน/โครงการ ตามแผนงบประมาณรายจายลวงหนาระยะปานกลาง (Medium Terms Expenditure Framework : MTEF) ของกรมชลประทาน และฐานขอมลแผนงานโครงการชลประทานขนาดเลกทวประเทศ จากนนจงทาการทบทวน ตรวจสอบความถกตองของขอมล เชน ตาแหนงทตง ความซาซอน สถานภาพโครงการ ผลสมฤทธของโครงการ ความสอดคลองกบปญหาทเกดขนทงการขาดแคลนนา อทกภย และคณภาพนา เปนตน และทาการจดลาดบความสาคญของโครงการ โดยพจารณาจาก นโยบายในระดบตางๆ ขอจากดในการพฒนา ความตองการของราษฎร เปนตน กอนจดทาเปนแผนงานการพฒนาโครงการ โดยแบงเปนแผนงานระยะสน (พ.ศ.2561 - พ.ศ.2565) แผนงานระยะกลาง (พ.ศ.2566 - พ.ศ.2570) แผนงานระยะยาว (พ.ศ.2571 - พ.ศ.2580)

ระยะเวลาในการดาเนนงานเพอจดทาแผนแมบทการพฒนาลมนาในระดบจงหวด กลมจงหวด และระดบภาค และการปรบปรงแผนงานระยะปานกลาง (MTEF) ใชเวลา 6 เดอน (มนาคม – สงหาคม พ.ศ.2561)

ทงน กรมชลประทานตงใจจะใหแผนแมบทการพฒนาลมนาในระดบจงหวด กลมจงหวด และระดบภาค ทจดทาขนน เปนเครองมอสาหรบหนวยงานในระดบสานก และโครงการชลประทานทวประเทศใชเปนแนวทางในการวางแผนการพฒนาดานการชลประทานใหเดนไปในทศทางเดยวกนอยางชดเจน

รายงานแผนแมบทการพฒนาลมนาระดบจงหวด สารบญ จงหวดมหาสารคาม


สารบญ

หนา

1. สภาพทวไปของพนทจงหวด

1.1 สภาพภมประเทศ 1-1

1.2 สภาพภมอากาศ 1-1

1.3 ทรพยากรดนและการใชประโยชนทดน 1-3

1.4 สภาพทางเศรษฐกจและสงคม 1-5

2. สถานการณดานทรพยากรนาและการพฒนาในปจจบน 2.1 ลานาและแหลงนาธรรมชาต 2-1

2.2 โครงการพฒนาแหลงนาทมอยในปจจบน 2-1

2.3 สถานการณนาของจงหวด 2-6

3. ความตองการใชนา 3.1 ความตองการใชนาเพอการอปโภคบรโภค 3-1

3.2 ความตองการใชนาเพอการเกษตร 3-1

3.3 ความตองการใชนาเพอการอตสาหกรรม 3-2

4. แผนพฒนาการชลประทานระดบจงหวด

4.1 ยทธศาสตรทเกยวของ 4-1

4.2 แผนการพฒนาการชลประทานระยะ 20 ป (พ.ศ.2561 ถง พ.ศ.2580) 4-2

5. สรปและขอเสนอแนะ 5-1 สรป 5-1 5-2 ขอเสนอแนะ 5-2

รายงานแผนหลกการพฒนาลมนาระดบจงหวด บทท 1 จงหวดมหาสาคาม สภาพทวไปของพนทจงหวด


1-1

บทท 1 สภาพทวไปของพนทจงหวด

1.1 สภาพภมประเทศ จงหวดมหาสารคามเปนจงหวดทตงอยตอนกลางของภาคตะวนออกเฉยงเหนอ จากขอมลระบบแผนทเกษตรเพอการบรหารจดการเชงลกออนไลน (Agri Map Online) มขนาดพนท ทงหมด 5,583 ตารางกโลเมตร หรอ 3,489,613 ไร สภาพภมประเทศโดยทวไปเปนพนทคอนขางราบเรยบถงลกคลนลอนลาด สงจากระดบนาทะเลประมาณ 130 -230 เมตร ทศตะวนตกและทศเหนอเปนทสงในเขตอาเภอโกสมพสย อาเภอเชยงยน และอาเภอกนทรวชย ครอบคลมพนทประมาณครงหนงของจงหวด และคอนๆ เทลาดมาทางทางทศตะวนออกและทศใต จงหวดมหาสารคามหางจากกรงเทพมหานคร ประมาณ 470 กโลเมตร แบงเขตการปกครองออกเปน 13 อาเภอ ไดแก อาเภอเมองมหาสารคาม อาเภอแกดา อาเภอโกสมพสย อาเภอกนทรวชย อาเภอเชยงยน อาเภอบรบอ อาเภอนาเชอก อาเภอพยคฆภมพสย อาเภอวาปปทม อาเภอนาดน อาเภอยางสสราช อาเภอกดรง และอาเภอชนชม โดยมอาณาเขตตดตอกบจงหวดตาง ๆ ทง 4 ดาน ดงน จงหวดมหาสารคามมอาณาเขตตดตอ ดงนคอ

- ทศเหนอ ตดตอ จงหวดขอนแกน จงหวดกาฬสนธ - ทศใต ตดตอ จงหวดสรนทร จงหวดบรรมย - ทศตะวนออก ตดตอ จงหวดกาฬสนธ จงหวดรอยเอด - ทศตะวนตก ตดตอ จงหวดขอนแกน จงหวดบรรมย

1.2 สภาพภมอากาศ จงหวดมหาสารคามไดรบอทธพลจากลมมรสมตะวนตกเฉยงใตทาใหฝนตกประมาณกลางเดอนพฤษภาคมถงเดอนตลาคม และลมมรสมตะวนออกเฉยงเหนอจะนาความหนาวเยนเขามา เรมจากเดอนพฤศจกายนไปจนถงเดอนกมภาพนธ โดยสามารถสรปขอมลตวแปรภมอากาศ ตามตารางท 1-1 ตารางท 1-1 สภาพภมอากาศของจงหวดมหาสารคาม

ขอมลภมอากาศ หนวย ชวงพสยคารายป คาเฉลยรายปอณหภมอากาศ องศาเซลเซยส 22.3 – 33.5 27.3 ความชนสมพทธ เปอรเซนต 54.3 – 90.2 74.0 ความเรวลมผวพน กโลเมตรตอชวโมง 1.5 – 2.6 2.1 อตราการระเหย มลลเมตร 119.9 – 181.8* 1,676.0

ปรมาณฝน มลลเมตร 3.2 – 256.1* 1,277.3

หมายเหต : * คาพสยรายเดอน



1-2

รปท 1-1 แผนทแสดงทตง ขอบเขตลมนาหลกและลมนายอย จงหวดมหาสารคาม

สวนวางโครงการท 2



1-3

1.3 ทรพยากรดนและการใชประโยชนทดน

จงหวดมหาสารคามมเนอททงหมดประมาณ 3,489,613 ไร มพนทตงอยในลมนาหลกทสาคญ ไดแก ลมนามลและลมนาช ลานาทไหลลงพนทลมนามล ไดแก ลาพลบพลา หวยหวา ลาเตา และลาเสยว สวนลานาทไหลลงพนทลมนาช ไดแก กลมลานาทไหลลงลาช หวยสายบาตร ลาพาน ดงแสดงในรปท 1-1 มรายละเอยดการใชประโยชนทดนและทรพยากรดน ดงน

1.3.1 การใชประโยชนทดน

จากขอมลระบบแผนทเกษตรเพอการบรหารจดการเชงรกออนไลน (Agri Map Online) กรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและสหกรณ จาแนกไดเปนพนทเกษตรกรรม 2,722,926 ไร หรอประมาณรอยละ 78.03 ของจงหวด สวนใหญเปนนาขาว ประมาณรอยละ 59.14 ของจงหวด หรอ คดเปนรอยละ 75.80 ของพนทเกษตรกรรม รายละเอยดแสดงในตารางท 1-2 และ รปท 1-2

ตารางท 1-2 การใชประโยชนทดนจงหวดมหาสารคาม ประเภท พนท (ไร) รอยละ

พนทปา 142,728 4.10

พชไร 464,596 13.31

พนทนา 2,063,870 59.14

ไมยนตน 101,801 2.91

พนทชมชนและสงปลกสราง 221,188 6.33

ไมผล 6,903 0.20

พนทเบดเตลด 80,227 2.30

พนทนา 125,873 3.60

ทงหญาและโรงเรอนเลยงสตว 71,159 2.04

ไรหมนเวยน - -

สถานทเพาะเลยงสตวนา 11,599 0.33

พชสวน 2,573 0.08

พนทลม 196,671 5.63

เกษตรผสมผสาน/ไรนาสวนผสม 425 0.03 ทมา : Agri Map (2561)



1-4

รปท 1-2 แผนทการใชทดน จงหวดมหาสารคาม (Agri Map พ.ศ.2561)



1-5

1.3.2 ทรพยากรดน

จากขอมลระบบแผนทเกษตรเพอการบรหารจดการเชงรกออนไลน (Agri Map Online) กรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและสหกรณ สามารถจาแนกกลมดนประเภทตาง ๆ ซงพบวาดนสวนใหญเปนประเภทดนบนพนทดอน มเนอทรอยละ 55.00 ของจงหวด แสดงในตารางท 1-3 และรปท 1-3

ตารางท 1-3 จาแนกกลมดนทพบในจงหวดมหาสารคาม ประเภท พนท(ไร) รอยละ

ดนในพนทดอนในเขตดนแหง 1,910,213.00 55.00

ดนในพนทราบลม 1,515,087.00 43.00

พนทเบดเตลด 64,313.00 2.00

ดนในพนทลาดชนสง - -

กลมชดดนผสม - -

รวม 3,489,613.00 100.00 ทมา : Agri Map (2561)

1.4 สภาพทางเศรษฐกจและสงคม 1.4.1 ประชากร ป พ.ศ. 2560 จงหวดมหาสารคาม มจานวนครวเรอนทงหมด 249,474 ครวเรอน โดยเปน ครวเรอนเกษตร 166,126 ครวเรอน จานวนประชากรรวมทงสน 963,072 คน แนวโนมจานวนประชากรในอนาคตของจงหวดมหาสารคาม คานวณอตราการเจรญเตบโตของประชากรเพอประมาณการจานวนประชากรในอนาคตอก 20 ปขางหนาโดยใชป พ.ศ.2560 เปนปฐาน พบวาประชากรในจงหวดมหาสารคามมอตราการเจรญเตบโตเฉลยรอยละ 10.69 ซงมผลทาใหในอก 20 ปขางหนา (พ.ศ.2580) จานวนประชากรจะเพมขนเปน 1,065,987 คน รายละเอยดแสดงในตารางท 1-4

ตารางท 1-4 จานวนประชากรและการคาดการณในอนาคต จงหวดมหาสารคาม พ.ศ. ประชากร (คน)

2560 (ปจจบน) 963,0722565 987,8302570 1,013,2242575 1,039,2712580 (อนาคต 20 ป) 1,065,987

ทมา : จากการคาดการณประชากรดวยแบบจาลองทวกาลงโดยใชขอมลประชากรยอนหลง 10 ป (พ.ศ.2551- พ.ศ.2560) ของกรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย, 2561



1-6

รปท 1-3 แผนทดน จงหวดมหาสารคาม (Agri Map พ.ศ.2561)



1-7

1.4.2 ผลตภณฑมวลรวมจงหวด (GPP) และรายได

ป 2560 ผลตภณฑมวลรวมของจงหวดมหาสารคาม (GPP) มมลคาเทากบ 54,263 ลานบาท อยในลาดบท 46 ของประเทศและลาดบท 10 ของภาคตะวนออกเฉยงเหนอ โดยมสดสวนมลคานอกภาคการเกษตรรอยละ 77.47 และภาคเกษตรรอยละ 22.53 โดยมรายไดเฉลย 20,138 บาทตอครวเรอนตอเดอน

1.4.3 สภาพการเกษตร ป พ.ศ. 2560 จงหวดมหาสารคามมจานวนครวเรอนทงหมด 249,474 ครวเรอน โดยเปนครวเรอนเกษตร 166,126 ครวเรอน หรอรอยละ 66.59 ของครวเรอนทงหมด ผลผลตเฉลยของพชเศรษฐกจทปลกในจงหวดมหาสารคาม ดงแสดงในตารางท 1-5

ตารางท 1-5 ผลผลตของพชเศรษฐกจ ป พ.ศ.2558 – พ.ศ.2560

พชเศรษฐกจ ผลผลตเฉลย (กก./ไร)

ป 2558 ป 2559 ป 2560 ขาวนาป 353 342 349 ขาวนาปรง 589 571 599 ขาวโพดเลยงสตว - - - มนสาปะหลง 3,139 3,246 2,727 ออย 11,100 8,850 9,150 ยางพารา 162 165 160 ปาลมนามน 136 467 415

ทมา : สานกงานเศรษฐกจการเกษตร, 2561

รายงานแผนแมบทการพฒนาลมนาระดบจงหวด บทท 2 จงหวดมหาสารคาม สถานการณดานทรพยากรนาและการพฒนาในปจจบน


2-1

บทท 2 สถานการณดานทรพยากรนาและการพฒนาในปจจบน

2.1 ลานาและแหลงนาตามธรรมชาต จงหวดมหาสารคามอยในเขตของลมนาหลก 2 ลมนา คอ ลมนามลและลมนาช ลานาทไหลลง

พนทลมนามล ไดแก ลาพลบพลา หวยหวา ลาเตา และลาเสยว สวนลานาทไหลลงพนทลมนาช ไดแก กลมลานาทไหลลงลาช หวยสายบาตร ลาพาน

ลมนามล มตนกาเนดจากเทอกเขาสนกาแพง บรเวณเขอนมลบน อาเภอครบร จงหวดนครราชสมา ไหลเขาสจงหวดมหาสารคาม โดยมลาเสยวใหญ ทมตนนาจากเนนเขาดานทศตะวนตกเฉยงใตของจงหวด ในเขตอาเภอบรบอ ซงเปนสนปนนาระหวางลมนาชและมล ไหลผานอาเภอวาปปทม และอานาดน แลวไหลเขาเขตจงหวดรอยเอดกอนไหลลงแมนามลตอไป

ลมนาช มตนกาเนดจากสนปนนาของลมนาปาสกและลมนาช ในเขตจงหวดชยภม ไหลเขาสจงหวดมหาสารคามบรเวณ อาเภอโกสมพสย ไหลผานอาเภอบรบอ อาเภอกนทรวชย และไหลไปยงจงหวดรอยเอดแลวไหลลงลานามลตอไป

หวยสายบาตร ตนนากาเนดจากเนนเขาดานทศตะวนตกเฉยงเหนอของจงหวด ไหลบรรจบลานาพองในทองทอาเภอเชยงยน

ลาพลบพลา มตนกาเนดในเขตอาเภอยางสสราช เปนลาหวยกนเขตจงหวดมหาสารคามและจงหวดสรนทร ไหลผานบรเวณอาเภอพยคฆภมพสย มความยาว 30 กม. สภาพลาหวยตนเขนเปนบางสวน

ลาเตา มตนกาเนดในเขตอาเภอนาดน ไหลผานอาเภอปทมรตน มความยาว 25 กม. ไปบรรจบกบลาเสยวใหญทอาเภอเกษตรวสย จงหวดรอยเอด มทศทางการไหลจากทศจากเหนอลงใตและไปทางทศตะวนออก ลกษณะลาหวยตนเขนมาก

ลาเสยวใหญ ตนนากาเนดจากเนนเขาดานทศตะวนตกเฉยงใตของจงหวด ในเขตอาเภอบรบอ ซงเปนสนปนนาระหวางลมนาชและมล ไหลผานอาเภอวาปปทมและอานาดนแลวไหลเขาเขตจงหวดรอยเอดกอนไหลลงแมนามลตอไป ความยาว 60 กม. มปญหาเรองนาเคม เนองจากมการสบนาเกลอจากใตดนขนมาทาเกลอสนเธาวบรเวณอางเกบนาหนองบอ อาเภอบรบอซงเปนตนนาลาเสยวใหญ

2.2 โครงการพฒนาแหลงนาทมในปจจบน จงหวดมหาสารคามมการพฒนาโครงการขนาดใหญ ขนาดกลาง และขนาดเลกประเภทตางๆ ทดาเนนการแลวถง พ.ศ.2560 จานวนทงสน 470 แหง สามารถเกบกกนาได 136.00 ลานลกบาศกเมตร พนทชลประทาน 458,517 ไร รายละเอยดตามตารางท 2-1, 2-2 และรปท 2-2



2-2

รปท 2-1 ลานาและระบบลานา จงหวดมหาสารคาม



2-3

ตารางท 2-1 โครงการชลประทานทมอยในปจจบน จงหวดมหาสารคาม

ประเภท ขนาดใหญ ขนาดกลาง ขนาดเลก รวม1.อางเกบนา

- จานวน (แหง) - 17 167 184

- ความจ (ลาน ลบ.ม.) - 81.42 - 81.42

- พนทชลประทาน (ไร) - 53,120 6,313 59,433

2.แกมลง

- จานวน (แหง) - - 6 6

- ความจ (ลาน ลบ.ม.) - - 12.22 12.22

- พนทชลประทาน (ไร) - - 700 700

3.ฝาย

- จานวน (แหง) - - 171 171

- พนทชลประทาน (ไร) - - - -

4.ปตร.

- จานวน (แหง) - 3 1 4

- พนทชลประทาน (ไร) - 70,000 - 70,000

5.สถานสบนา

- จานวน (แหง) - - 97 97

- พนทชลประทาน (ไร) - - 230,446 230,446

6.ระบบสงนา

- จานวน (แหง) - - 1 1


7.ระบบระบายนา

- จานวน (แหง) - - - -


8.อน ๆ

- จานวน (แหง) 1.00 - 6 7

- ความจ (ลาน ลบ.ม.) 38.00 - 4.36 42.36

- พนทชลประทาน (ไร) 97,938.00 - - 97,938

รวมทกประเภท - จานวน (แหง) 1 20 449 470 - ความจ (ลาน ลบ.ม.) 38.00 81.42 16.58 136.00 - พนทชลประทาน (ไร) 97,938 123,120 237,459 458,517



2-4

รปท 2-2 โครงการชลประทานขนาดใหญ และขนาดกลางในปจจบน จงหวดมหาสารคาม



2-5

ตารางท 2-2 โครงการชลประทานขนาดใหญ และขนาดกลางในจงหวดมหาสารคาม

ความจ พนทชลประทาน(ลาน ลบ.ม.) (ไร) เรม เสรจ

โครงการขนาดใหญ

1

โครงการสงนาและบารงรกษา

พฒนาลมนาเสยวใหญบรบอ บรบอ 38.00 97,938 2533 2545

รวมโครงการขนาดใหญ 38.00 97,938โครงการขนาดกลาง

1 อางเกบนาแกงเลงจาน แกงเลงจาน เมอง 8.02 3,000 2494 2496

2 อางเกบนาหนองกระทม เขวา เมอง 2.64 2,409 2501 2502

3 อางเกบนาหวยคะคาง โคกกอ เมอง 4.13 4,186 2494 2500

4

ประตระบายนาและผนงฝงซาย

หวยสามสตยเขวาใหญ กนทรวชย - 20,000 2554 2556

5 อางเกบนาหนองบว โคกพระ กนทรวชย 3.58 1,929 2494 2499

6 อางเกบนาหนองแกดา แกดา แกดา 1.63 1,700 2496 2496

7

ประตระบายนาคลองระบายนา

D5 (หวยนาเคม)ยางทาแจง โกสมพสย - 30,000 2554 2556

8

ประตระบายนาและผนงฝงซาย

โครงการหวยเชยงสง - หวยสาม

สตยเลงใต โกสมพสย - 20,000 2550 2552

9 อางเกบนาหวยขอนสก วงยาว โกสมพสย 8.66 7,366 2535 2544

10 อางเกบนาหนองเทวราช เชยงยน เชยงยน 1.61 600 2507 2507

11 อางเกบนาหวยคอ เขวาไร นาเชอก 31.34 18,510 2511 2520

12 อางเกบนาหวยเชยงคา โนนราษ บรบอ 5.07 3,200 2496 2496

13 อางเกบนาเอกสตยสนทร บรบอ บรบอ 0.87 1,500 2495 2495

14 อางเกบนาหนองบอ บรบอ บรบอ 3.58 2,000 2494 2494

15 อางเกบนาหวยประด บอใหญ บรบอ 2.80 2,720 2500 2502

16 อางเกบนารองหวชาง หนองโก บรบอ 1.29 1,460 2496 2497

17 อางเกบนาหนองคขาด หนองคขาด บรบอ 0.37 380 2496 2496

18 อางเกบนาหวยจอกขวาง หนองแสง วาปปทม 3.04 1,013 2496 2499

19 อางเกบนาหนองไฮ ประชาพฒนา วาปปทม 2.24 1,147 2495 2499

20 อางเกบนาฮองซองแมว งวบา วาปปทม 0.56 - 2528 2528

รวมโครงการขนาดกลาง 81.42 123,120รวมทงสน 119.42 221,058

ท โครงการ ตาบล อาเภอปกอสราง



2-6

2.3 สถานการณนาของจงหวด 2.3.1 สถานการณดานการขาดแคลนนาและภยแลง

สภาพการเกดภยแลงในพนท เกดจากการผนแปรของปรมาณฝนทมปรมาณตากวาเกณฑปกต ไมตกตองตามฤดกาล ฝนตกไมกระจายอยางสมาเสมอหรอฝนทงชวงยาวนาน สภาพเนอดนคอนขางเปนทรายทาใหนาทดดซบไวทอนภาคดนมนอยเปนเหตใหพชขาดแคลนนา การตนเขนของลานา โดยเฉพาะดานทศใตของจงหวดบรเวณสนปนนาระหวางลมนาชและลมนามล ในทองท อาเภอบรบอ อาเภอวาปปทม อาเภอกดรง อาเภอโกสมพสย และอาเภอนาเชอก บรเวณตอนบนลมนาสาขาหวยเชยงสงในทองท อาเภอชนชม และตอนบนของอาเภอเชยงยน ทอยนอกเขตโครงการชลประทานหนองหวาย นอกจากนยงมพนทตอนบนของลมนามล ครอบคลมบางสวนของ อาเภอแกดา อาเภอนาดน อาเภอ ยางสสราช และ อาเภอพยคฆภมพสย

จากขอมลพนทเสยงภยแลงของจงหวดมหาสารคาม โดยกรมพฒนาทดน พ.ศ.2556 ตามรปท 2-3 พบวาพนทสวนใหญประมาณรอยละ 80 มปญหาภยแลงในระดบปานกลาง บรเวณอาเภอเมองมหาสารคาม อาเภอกดรง อาเภอบรบอ อาเภอแกดา อาเภอนาเชอก อาเภอวาปปทม อาเภอยางสสราช อาเภอนาดน อาเภอชนชม อาเภอเชยงยน และอาเภอกนทรวชย มพนทเสยงภยแลงตาประมาณรอยละ 20 บรเวณอาเภอโกสมพสย อาเภอกนทรวชย อาเภอวาปปทม และอาเภอพยคฆภมพสย ดงแสดงในรปท 2-3

2.3.2 สถานการณดานดานนาทวมและอทกภย

สภาพการเกดอทกภยในพนท สวนใหญเกดนาทวมในพนทราบลมรมแมนาสายหลก ไดแก ทราบลมลานาพอง และสบนาพอง-ช ในทองทอาเภอเชยงยน และทราบลมแมนาชในทองท อาเภอโกสมพสย อาเภอกนทรวชย และอาเภอเมองมหาสารคาม สาเหตของการเกดอทกภยในจงหวดมหาสารคาม เกดจากสภาพภมอากาศ ฝนตกหนกตดตอกนเปนเวลาหลายๆ ชวโมง ตอเนองกน ทาใหเกดนาทวมอยางฉบพลนในพนท ประกอบกบปรมาณนาดานเหนอทมาจากจงหวดขอนแกนมปรมาณมาก จนทาใหระดบนาในแมนาชสงขน เกดสภาวะนาลนตลงหรอนาทวมขง

จากขอมลพนท เสยงภยนาทวมซาซากของจงหวดมหาสารคาม โดยสานกงานพฒนาเทคโนโลยอวกาศและภมศาสตรสารสนเทศ (GISDA) พ.ศ. 2556 พบวาพนทสวนใหญของจงหวดมพนทเสยงนาทวมซาซากตาถงปานกลาง บรเวณ อาเภอเมองมหาสารคาม อาเภอกดรง อาเภอโกสมพสย อาเภอบรบอ อาเภอแกดา อาเภอนาเชอก อาเภอวาปปทม อาเภอยางสสราช อาเภอนาดน อาเภอชนชม อาเภอเชยงยน อาเภอกนทรวชย และอาเภอพยคฆภมพสย พนทเสยงนาทวมสงบรเวณรมแมนาช ในทองท อาเภอโกสมพสย อาเภอกนทรวชย และอาเภอเมองมหาสารคาม ดงแสดงในรปท 2-4



2-7

รปท 2-3 พนทเสยงตอการเกดภยแลง จงหวดมหาสารคาม ทมา : กรมพฒนาทดน (2556)



2-8

รปท 2-4 พนทเสยงตอการเกดนาทวมซาซาก จงหวดมหาสารคาม ทมา : GISDA (2556)



2-9

2.3.3 แนวทางการแกไขปญหาอยางเปนระบบ (Area Base)

สานกงานทรพยากรนาแหงชาต ไดกาหนดพนทเปาหมายในการแกไขปญหาทรพยากรนาอยางเปนระบบ (Area Base) ทวประเทศรวม 66 พนท โดยวเคราะหจากปญหา ความถ ความรนแรง ความเสยหาย โดยครอบคลมปญหานาแลง นาทวม นาเคมรกลา รวมถงการรองรบพนทสาคญ เชน เขตเศรษฐกจพเศษ ในสวนของจงหวดมหาสารคามมพนทเปาหมายในการแกไขปญหาทรพยากรนาอยางเปนระบบ (Area Base) จานวน 2 พนท ไดแกพนททประสบปญหานาทวมและนาแลง ในลมนาแมนาชตอนบน และบรเวณรมแมนาชตอนกลาง ดงแสดงในรปท 2-5



2-10

รปท 2-5 พนทเปาหมายในการแกไขปญหาทรพยากรนาอยางเปนระบบ (Area Base)

ทมา : สทนช. (2561)

รายงานแผนแมบทการพฒนาลมนาระดบจงหวด บทท 3 จงหวดมหาสารคาม ความตองการใชนา


3-1

บทท 3

ความตองการใชนา

การศกษาและประเมนความตองการใชนา มวตถประสงคเพอตองการทราบปรมาณนาทตองการสาหรบกจกรรมตาง ๆ ทเกดขน ซงขอมลดงกลาวจะทาใหเหนภาพรวมของความตองการนาทงหมดและเมอนาไปเปรยบเทยบกบปรมาณนาตนทนและการพฒนาทมอยในปจจบนจะทาใหทราบสถานการณของปญหาและนาไปประกอบในการพจารณากาหนดแนวทางการแกไขปญหาทเหมาะสม ทงมาตรการใชสงกอสรางและการบรหารจดการ นอกจากนยงสามารถใชเปนแนวทางในการจดสรรนาใหเกดประโยชนสงสดตอไป

ในการศกษาความตองการใชนาของจงหวดมหาสารคามครงนจะไดประเมนความตองการใชนาจากกจกรรมหลกทสาคญ 4 ประเภท คอ ความตองการใชนาเพอการอปโภคบรโภค ความตองการนาเพอรกษาระบบนเวศทายนา ความตองการนาเพอการเกษตร และความตองการนาเพออตสาหกรรม สามารถสรปตามตารางท 3-1 โดยมรายละเอยดดงน 3.1 ความตองการใชนาเพอการอปโภคบรโภค ความตองการใชนาเพอการอปโภคบรโภคประเมนจากจานวนประชากรกบอตราการใชนาของประชากรโดยทาการประเมนความตองการในอนาคต 5 ป, 10 ป และ 20 ป จากการวเคราะหแนวโนมของปรมาณประชากร โดยมรายละเอยดดงน ความตองการใชนาเพออปโภคบรโภคในปจจบนเทากบ 52.73 ลานลกบาศกเมตร/ป และจะเพมเปน 54.08, 55.47 และ 58.36 ลานลกบาศกเมตร/ป ในระยะ 5 ป, 10 ป และ 20 ป ตามลาดบ

3.2 ความตองการใชนาเพอการเกษตร ความตองการใชนาเพอการเกษตร ประเมนจากพนทเกษตรกรรมฤดฝนและฤดแลงทงในเขตชลประทานและนอกเขตชลประทาน กบอตราการใชนาเพอการเพาะปลกตอไร โดยความตองการนาเพอการเกษตรในเขตชลประทานประเมนจากพนทชลประทานทมในปจจบนและแผนในอนาคตจากการพฒนาพนทชลประทาน ซงฤดฝนเพาะปลกเตมพนท สวนฤดแลงพนทเพาะปลกรอยละ 10 ของพนทชลประทาน ความตองการนาเพอการเกษตรนอกเขตชลประทานประเมนจากพนทเพาะปลกนอกเขตชลประทานในปจจบน และคาดการณวาพนทเพาะปลกโดยรวมไมเปลยนแปลงอยางมนยสาคญ ผลการประเมนความตองการใชนาเพอการเกษตรสรปไดดงน ความตองการใชนาเพอการเกษตร เทากบ 2,825.74 ลานลกบาศกเมตร/ป และความตองการนาเพอการเกษตรจะเพมเปน 2,963.96, 2,972.31 และ 2,972.31 ลานลกบาศกเมตร/ป ในระยะ 5 ป , 10 ป และ 20 ป ตามลาดบ

รายงานแผนแมบทการพฒนาลมนาระดบจงหวด บทท 3 จงหวดมหาสารคาม ความตองการใชนา


3-2

3.3 ความตองการใชนาเพอการอตสาหกรรม กรมโรงงานอสาหกรรมและการนคมอตสาหกรรมไดทาการประเมนความตองการนาเพอการอตสาหกรรมเปนรายจงหวด โดยประเมนจากจานวนโรงงานอตสาหกรรมทขนทะเบยนกบกรมโรงงานอตสาหกรรม กบอตราการใชนาของโรงงานอตสาหกรรมขนาดตาง ๆ แยกตามกาลงการผลต (กาลงมา) รวมถงอตราการใชนาของนคมอตสาหกรรมโดยคดเปนตอพนท โดยทาการประเมนความตองการในอนาคต 5 ป , 10 ป และ 20 ป จากการวเคราะหแนวโนมของการเจรญเตบโตดานอตสาหกรรมและแผนการพฒนานคมอสาหกรรม โดยมรายละเอยดดงน ความตองการใชนาเพออตสาหกรรม เทากบ 2.15 ลานลกบาศกเมตร/ป และจะเพมเปน 2.25 , 2.36 และ 2.58 ลานลกบาศกเมตร/ป ในระยะ 5 ป , 10 ป และ 20 ป ตามลาดบ

ตารางท 3 -1 ความตองการนาดานตาง ๆ และการคาดการณในอนาคต จงหวดมหาสารคาม

ปจจบน (พ.ศ.2560) 5 ป (พ.ศ.2565) 10 ป (พ.ศ.2570) 20 ป (พ.ศ.2580)1 อปโภค-บรโภค 52.73 54.08 55.47 58.36

2 รกษาระบบนเวศน - - - -

3 การเกษตร

- ในเขตชลประทาน 609.28 747.50 755.84 755.84

- นอกเขตชลประทาน 2,216.47 2,216.47 2,216.47 2,216.47

- รวม 2,825.74 2,963.96 2,972.31 2,972.31

4 อตสาหกรรม 2.15 2.25 2.36 2.58

รวม 2,880.62 3,020.30 3,030.14 3,033.25

ท กจกรรมความตองการนา (ลาน ลบ.ม./ป)

รายงานแผนหลกการพฒนาลมนาระดบจงหวด บทท 4 จงหวดมหาสารคาม แผนพฒนาการชลประทานระดบจงหวด


4-1

บทท 4 แผนพฒนาการชลประทานระดบจงหวด

4.1 ยทธศาสตรทเกยวของ 4.1.1 แผนแมบทการบรหารจดการทรพยากรนา

แผนแมบทการบรหารจดการทรพยากรนาดาเนนการโดยคณะกรรมการกาหนดนโยบายและการบรหารจดการทรพยากรนา เดมเรยกวาแผนยทธศาสตรการบรหารจดการทรพยากรนา มระยะเวลาของการดาเนนแผนงานตามยทธศาสตร 12 ป (พ.ศ.2558 - พ.ศ.2569) ปจจบนไดทาการปรบปรงเปาหมายตามแผนยทธศาสตรเดมใหสอดคลองกบยทธศาสตรชาต 20 ป (พ.ศ.2561 - พ.ศ.2580) โดยสานกงานทรพยากรนาแหงชาต ใชชอวาแผนแมบทการบรหารจดการทรพยากรนา แตยงคงม 6 ดาน ไดแก

1) การจดการนาอปโภคบรโภค 2) การสรางความมนคงของนาภาคการผลต 3) การจดการนาทวมและอทกภย 4) การจดการคณภาพนา 5) การอนรกษฟนฟปาตนนา 6) การบรหารจดการ

4.1.2 ยทธศาสตรกรมชลประทาน 20 ป (พ.ศ. 2560 - พ.ศ. 2579) กรมชลประทานมวสยทศนคอ “องคกรอจฉรยะ ทมงสรางความมนคงดานนา (Water Security) เพอเพมคณคาการบรการ ภายในป พ.ศ.2579” โดยมพนธกจ ดงน

1) พฒนาแหลงนาและเพมพนทชลประทานตามศกยภาพของลมนาใหเกดความสมดล 2) บรหารจดการนาอยางบรณาการใหเพยงพอ ทวถง และเปนธรรม 3) ดาเนนการปองกนและบรรเทาภยอนเกดจากนาตามภารกจอยางเหมาะสม 4) เสรมสรางการมสวนรวมในกระบวนการพฒนาแหลงนา และการบรหารจดการนา

โดยมประเดนยทธศาสตร ดงน 1) การพฒนาแหลงนาและเพมพนทชลประทานตามศกยภาพลกษณะลมนา (Basin–based Approach) 2) การเพมประสทธภาพการบรหารจดการนาอยางบรณาการ ตามวตถประสงคการใชนา 3) การปองกนความเสยหายและสนบสนนการบรรเทาภยอนเกดจากนา 4) การสรางเครอขาย และการมสวนรวม (Networking and Participation) ของทกภาคสวนในการ

บรหารจดการนาชลประทานในระดบพนท (Networking Collaboration Participation) 5) การปรบเปลยนสองคกรอจฉรยะ (Turnaround to Intelligent Organization)



4-2

4.1.3 ยทธศาสตรกลมจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนกลาง

กลมจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนกลาง ประกอบไปดวย 4 จงหวด ไดแก ขอนแกน , มหาสารคาม

, กาฬสนธ , และรอยเอด มวสยทศนคอ “ศนยกลางอตสาหกรรมแปรรปการเกษตร เชอมโยงการบรการ การทองเทยว และโลจสตกส สอนภมภาคลมนาโขง” และมประเดนยทธศาสตร ดงน

1) การพฒนาศกยภาพการผลตการเกษตรและอตสาหกรรมแปรรปการเกษตรทเปนมตรตอสงแวดลอม 2) การพฒนาขดความสามารถทางการแขงขนดานการคา การบรการ และโลจสตกส 3) การเพมศกยภาพการทองเทยวอยางครบวงจร

4.1.4 ยทธศาสตรจงหวดมหาสารคาม

วสยทศนจงหวดมหาสารคาม คอ “เปนแหลงผลตสนคาเกษตรและอาหารคณภาพศนยกลางบรการทางการศกษาและวฒนธรรม ประชาชนมคณภาพชวตทด” โดยมประเดนยทธศาสตร ดงน

1) ปรบโครงสรางการผลตดานการเกษตรใหเออตอการผลตสนคาเกษตรและอาหารคณภาพ 2) สงเสรมการคา การลงทน และการทองเทยวเชงสรางสรรค และวฒนธรรม เปนมตรกบสงแวดลอม 3) สงเสรมและพฒนาการจดการศกษาเพอยกระดบสการเปนศนยกลางบรการทางการศกษาและ

วฒนธรรมของภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 4) พฒนาคณภาพชวตของประชาชนสสงคม รรกสามคค เทดทนสถาบนของชาต เอออาทรและ

สมานฉนท

4.2 แผนการพฒนาการชลประทานระยะ 20 ป (พ.ศ.2561 - พ.ศ.2580)

ในการจดทาแผนการดาเนนการระดบจงหวด ไดนาโครงการทมผลการศกษา สารวจ ออกแบบ และโครงการทมศกยภาพในการดาเนนการ มาทาการจดเปนแผนงานและงบประมาณ โดยมแนวทางดงน

4.2.1 ระยะของแผนดาเนนการ

การจดระยะของแผนงาน แบงออกเปน 3 ระยะ ใหสอดคลองกบยทธศาสตรชาต 20 ป และยทธศาสตรการบรหารจดการทรพยากรนา ซงเปนแผนดาเนนการกอสราง ดงน

- โครงการตามแผนระยะสน เปนโครงการทมแผนดาเนนการแลวเสรจภายใน พ.ศ.2561 - พ.ศ.2565 - โครงการตามแผนระยะกลาง เปนโครงการทมแผนดาเนนการแลวเสรจภายใน พ.ศ.2566 - พ.ศ.2570 - โครงการตามแผนระยะยาว เปนโครงการทมแผนดาเนนการแลวเสรจภายใน พ.ศ.2571 - พ.ศ.2580



4-3

4.2.2 การจดลาดบความสาคญของโครงการ มแนวทางดงน

- เปนโครงการทมความพรอมดานวศวกรรมและสงแวดลอมและสามารถดาเนนการกอสรางไดทนท - เปนโครงการพระราชดาร - มความสอดคลองกบนโยบายรฐบาล แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต และยทธศาสตรตาง ๆ

ตอบสนองการแกไขปญหาเชงพนท (Area base) - เปนโครงการทสามารถแกไขไดทงปญหาขาดแคลนนา และนาทวม - มผลกระทบตอสงแวดลอมตา - มผลตอบแทนทางเศรษฐกจสง

4.2.3 ผลการจดทาแผนงานโครงการ

กรมชลประทานไดจดทาแผนการพฒนาการชลประทานในระดบลมนา โดยการวางแผนพฒนาโครงการชลประทานประเภทตาง ๆ ทงขนาดเลก ขนาดกลาง และขนาดใหญ รวมถงการปรบปรงโครงการทมอยเดม ทง 25

ลมนาหลกทวประเทศ โดยมเปาหมายเพอพฒนาแหลงเกบกกนา พนทชลประทาน และการปองกนบรรเทานาทวมและอทกภย ใหสอดคลองกบแผนยทธศาสตรตาง ๆ ตามทกลาวแลวขางตน

จงหวดมหาสารคาม มโครงการพฒนาแหลงนาทมศกยภาพตามแผนการพฒนาการชลประทานระยะ 20 ป (พ.ศ.2561 – พ.ศ.2580) ทอยในแผนดาเนนการ จานวน 132 โครงการ เปน โครงการขนาดกลาง 1 โครงการ

และขนาดเลก 131 โครงการ หากดาเนนการแลวเสรจตามแผนทงหมดจะสามารถเกบกกนาไดเพมอก 34.29 ลานลกบาศกเมตร มพนทชลประทานเพมขน 110,300 ไร ใชวงเงนรวม 3,812.9000 ลานบาท แสดงดงตารางท 4-1

จากแผนการพฒนาดงกลาว สามารถจาแนกออกเปนโครงการทมวตถประสงคหลกในการตอบสนองแผนยทธศาสตรการบรหารจดการทรพยากรนา ในยทธศาสตรท 2 และยทธศาสตรท 3 เปนจานวน 122 และ 10 โครงการ ตามลาดบ ดงตารางท 4-2 อยางไรกตาม พบวาโครงการหลายโครงการ โดยเฉพาะโครงการประเภทอางเกบนา มลกษณะเปนโครงการทสามารถตอบสนองไดทง 2 ยทธศาสตร หรอสามารถแกหรอบรรเทาไดทงการขาดแคลนนาและนาทวม



4-4

ตารางท 4 -1 สรปแผนการพฒนาชลประทานระยะ 20 ป จงหวดมหาสารคาม จาแนกตามขนาดและระยะดาเนนการ

ระยะสน ระยะกลาง ระยะยาว รวม 20 ป(2561-2565) (2566-2570) (2571-2580) (2561-2580)

1. ขนาดใหญ - จานวน (โครงการ) - - - -

- ความจ (ลาน ลบ.ม.) - - - -


- วงเงน (ลานบาท) - - - -

2. ขนาดกลาง - จานวน (โครงการ) - 1 - 1

- ความจ (ลาน ลบ.ม.) - - - -


- วงเงน (ลานบาท) - 700.0000 - 700.0000

3. ขนาดเลก - จานวน (โครงการ) 107 24 - 131

- ความจ (ลาน ลบ.ม.) 27.85 6.44 - 34.29

- พนทชลประทาน (ไร) 104,020 6,280 - 110,300

- วงเงน (ลานบาท) 2,278.9000 834.0000 - 3,112.9000

รวมทกขนาด - จานวน (โครงการ) 107 25 - 132 - ความจ (ลาน ลบ.ม.) 27.85 6.44 - 34.29 - พนทชลประทาน (ไร) 104,020 6,280 - 110,300 - วงเงน (ลานบาท) 2,278.9000 1,534.0000 - 3,812.9000

ขนาดโครงการแผนดาเนนการ



4-5

รปท 4 -1 แผนงานโครงการขนาดใหญและขนาดกลาง ระยะ 20 ป จงหวดมหาสารคาม



4-6

ตารางท 4 -2 สรปแผนการพฒนาชลประทานระยะ 20 ป จงหวดมหาสารคาม จาแนกตามยทธศาสตรนา

จานวน (โครงการ) วงเงน (ลานบาท) จานวน (โครงการ) วงเงน (ลานบาท) จานวน (โครงการ) วงเงน (ลานบาท)ขนาดใหญ - - - - - -

ขนาดกลาง 1.00 700.00 - - 1.00 700.00

ขนาดเลก 121.00 2,866.90 10.00 246.00 131.00 3,112.90

รวม 122.00 3,566.90 10.00 246.00 132.00 3,812.90

ขนาดโครงการ

ยทธศาสตรท 2 ยทธศาสตรท 3รวม(การสรางความมนคงของนา (การจดการนาทวมและอทกภย)

ภาคการผลต -เกษตรและอตสาหกรรม)

ตารางท 4 -3 แผนงานโครงการขนาดกลาง ระยะ 20 ป จงหวดมหาสารคาม

พนท ชป. ความจ วงเงน(ไร) (ลาน ลบ.ม.) (ลานบาท)

1 สถานสบนาดวยไฟฟาพรอมระบบสงนา ฝงซายหนาฝายวงยาง กดใสจอ กนทรวชย - - 2564 2566 700.0000รวม - - 700.0000

ปแลวเสรจท โครงการ ตาบล อาเภอ ป กอสราง

ตารางท 4 -4 แผนงานโครงการขนาดเลก ระยะ 20 ป จงหวดมหาสารคาม

พนท ชป. ความจ วงเงน(ไร) (ลาน ลบ.ม.) (ลานบาท)

1 แกมลงหวยเชยงสง พรอมอาคารประกอบ เขวาใหญ กนทรวชย - 0.88 2561 2561 35.0000

2ฝายทดนาลาหวยทราย ความกวาง 6.9 เมตร ความยาว 31.3

เมตร สง 3 เมตร พนทรบประโยชน 400 ไรเสอเฒา เชยงยน 400 0.31 2563 2563 30.0000

3 ปรบปรงระบบเกบกกอางเกบนารองหวชาง หนองโก บรบอ 2,000 0.13 2561 2561 5.0000

4 แกมลงหนองคขาด พรอมอาคารประกอบ หนองบวแกว พยคฆภมพสย - 0.25 2561 2561 10.0000

5 ปรบปรงระบบเกบกกอางเกบนาหวยคะคาง โคกกอ เมอง - 0.50 2561 2561 20.0000

6 แกมลงหวยเชยงสง ระยะท 2 พรอมอาคารประกอบ เขวาใหญ กนทรวชย - 0.50 2562 2562 20.0000

7 ปรบปรงระบบเกบกก อางเกบนาหนองแกดา แกดา แกดา - 0.38 2562 2562 15.0000

8 ฝายบานโนนศร โนนภบาล แกดา - 0.31 2562 2562 30.0000

9 แกมลงหนองโสกจงปง พรอมอาคารประกอบ หนองกงสวรรค โกสมพสย - 0.13 2562 2562 5.0000

10 แกมลงหนองคลอง พรอมอาคารปะกอบ หนองกงสวรรค โกสมพสย - 0.30 2562 2562 12.0000

11 สถานสบนาดวยไฟฟาพรอมระบบสงนาบานแหเหนอ หนองบอน โกสมพสย 1,400 - 2562 2562 25.0000

12 แกมลงหนองออ พรอมอาคารประกอบ หวขวาง โกสมพสย - 0.50 2562 2562 20.0000

13 สถานสบนาดวยไฟฟาพรอมระบบสงนาบานโชคชย หวขวาง โกสมพสย 3,200 - 2562 2562 42.0000

14 ปรบปรงระบบเกบกก อางเกบนาหนองเทวราช เชยงยน เชยงยน 600 0.25 2562 2562 10.0000

15แกมลงหนองคพรอมอาคารประกอบ โครงการสงนาและ

บารงรกษาหนองหวาย จงหวดมหาสารคามนาทอง เชยงยน - 0.35 2562 2562 36.0000

16แกมลงหนองแบกพรอมอาคารประกอบ ระยะท 1 โครงการสง

นาและบารงรกษาหนองหวาย จงหวดมหาสารคามนาทอง เชยงยน - 0.40 2562 2562 6.8000

17 ปรบปรงระบบเกบกก อางฯเอกสตยสนทร หนองสม บรบอ - 0.38 2562 2562 15.0000

18ปรบปรงคลองสงนาสายใหญฝงขวาอางเกบนาหนองบอ

โครงการพฒนาลมนาเสยวใหญหนองสม บรบอ 1,000 - 2562 2562 25.0000

ปแลวเสรจท โครงการ ตาบล อาเภอ ปกอสราง



4-7

ตารางท 4 -4 แผนงานโครงการขนาดเลก ระยะ 20 ป จงหวดมหาสารคาม (ตอ) พนท ชป. ความจ วงเงน

(ไร) (ลาน ลบ.ม.) (ลานบาท)19 แกมลงกดชใหญ พรอมอาคารประกอบ เกง เมอง - 0.50 2562 2562 20.0000

20 สถานสบนาดวยไฟฟาพรอมระบบสงนาบานหวชาง ระยะท 2 แกงเลงจาน เมอง 2,700 - 2562 2562 60.0000

21 ปรบปรงระบบเกบกก อางเกบนาหนองกระทม เขวา เมอง - 0.63 2562 2562 25.0000

22 แกมลงกดซย พรอมอาคารประกอบ ลาดพฒนา เมอง - 0.50 2562 2562 20.0000

23 ฝายหวยแกดา หวยแอง เมอง 400 0.33 2563 2563 50.0000

24ปรบปรงฝายยางพรอมเพมประสทธภาพการเกบกกและระบายนาฝายยางบานโคกกลาง โครงการพฒนาลมนาเสยวใหญ

แคน วาปปทม - 0.10 2562 2562 30.0000

25 ปรบปรงระบบเกบกก อางเกบนาฮองซองแมว งวบา วาปปทม - 0.25 2562 2562 10.0000

26แกมลงหนองไขนก พรอมอาคารประกอบ โครงการพฒนาลมนาเสยวใหญ

โพธชย วาปปทม - 0.40 2562 2562 10.0000

27 แกมลงหนองเลง พรอมอาคารประกอบ กทอง เชยงยน - 0.05 2563 2563 2.000028 แกมลงหนองเลงพรอมอาคารประกอบ โครงการสงนาและ กทอง เชยงยน - 0.42 2563 2563 15.000029 ฝายทดนาลาหวยทราย เสอเฒา เชยงยน - 0.31 2563 2563 30.000030 แกมลงหนองบอ พรอมอาคารประกอบ เสอเฒา เชยงยน - 0.05 2563 2563 2.000031 สถานสบนาดวยไฟฟาพรอมระบบสงนาบานเขวาไร เขวาไร นาเชอก 850 - 2563 2563 22.000032 สถานสบนาดวยไฟฟาพรอมระบบสงนาบานหนองแสง เขวาไร นาเชอก 300 - 2563 2563 12.000033 ฝายนาลนและขดลอกลาหวยลาพงช หนองเมก นาเชอก 400 0.35 2564 2564 35.000034 ฝายลาพงช หนองเมก นาเชอก - 0.34 2563 2563 20.000035 แกมลงหนองกลางฮง พรอมอาคารประกอบ เมกดา พยคฆภมพสย - 0.05 2563 2563 2.0000

36 ฝายยางพรอมอาคารประกอบบานเมองเตา ราษฎรเจรญ พยคฆภมสย - 0.05 2563 2563 30.0000

37 สถานสบนาดวยไฟฟาพรอมระบบสงนาบานเขวา เขวา เมอง 3,000 - 2563 2563 40.0000

38 สถานสบนาดวยไฟฟาพรอมระบบสงนาบานเชยงเหยน 2 เขวา เมอง 1,500 - 2563 2563 24.5000

39 ประตระบายนาลาตาดน ลาดพฒนา เมอง - 0.05 2563 2563 30.000040 ประตระบายนาหวยเลงบอ ลาดพฒนา เมอง - 0.05 2563 2563 10.0000

41 สถานสบนาดวยไฟฟาพรอมระบบสงนาบานหนองหวาย ลาดพฒนา เมอง 800 - 2563 2563 15.4000

42 ฝายกกเกบนาหวยลาพงช แวงดง ยางสสราช 300 0.03 2564 2564 30.0000

43เพมประสทธภาพการเกบกกลาหวยยาง โครงการพฒนาลมนาเสยวใหญ

นาขา วาปปทม - 0.06 2563 2563 6.5000

44สถานสบนาดวยไฟฟาบานแกนเทาพรอมระบบสงนา โครงการพฒนาลมนาเสยวใหญ

โพธชย วาปปทม 1,000 0.15 2563 2563 40.0000

45ประตระบายนาฝายบานเปลอย พรอมระบบสงนา โครงการพฒนาลมนาเสยวใหญ

หวาย วาปปทม - 0.15 2563 2563 40.0000

46 สถานสบนาดวยไฟฟาพรอมระบบสงนาบานใครนน-ลนฟา กดใสจอ กนทรวชย 5,500 - 2564 2564 17.0000

47 สถานสบนาดวยไฟฟาพรอมระบบสงนาบานลนฟา-หนองโก กดใสจอ กนทรวชย 3,000 - 2564 2564 20.0000

48 แกมลงกดเวยน พรอมอาคารประกอบ ขามเรยง กนทรวชย - 0.50 2564 2564 20.000049 ระบบสงนาสถานสบนาดวยไฟฟาบานคยเชอก เขวาใหญ กนทรวชย 420 - 2564 2564 6.000050 ฝายยางพรอมอาคารประกอบบานดอนเงน เขวาใหญ กนทรวชย - 0.05 2564 2564 30.000051 สถานสบนาดวยไฟฟาพรอมระบบสงนาบานข-ดอนเงน นาสนวน กนทรวชย 2,500 - 2564 2564 17.5000

52 แกมลงหนองสระวดปาโคก-หนองนางแอน พรอมอาคารประกอบ หนองกง แกดา - 0.38 2564 2564 15.0000

53 แกมลงหนองเขง พรอมอาคารประกอบ เสอเฒา เชยงยน - 0.50 2564 2564 20.0000

54เพมประสทธภาพการเกบกกและระบายนาลานาเสยวใหญ กม.1+000 ถง กม.14+700 โครงการพฒนาลมนาเสยวใหญ

หนองมวง บรบอ - 0.20 2564 2564 38.0000

55 ฝายบานมะขม ภารแอน พยคฆภมพสย - 0.24 2564 2564 30.0000




4-8


(ไร) (ลาน ลบ.ม.) (ลานบาท)56 แกมลงหนองใหญ พรอมอาคารประกอบ เมกดา พยคฆภมพสย - 0.30 2564 2564 30.0000

57 ฝายบานโนนแคบใต เวยงสะอาด พยคฆภมพสย 350 0.03 2564 2564 40.0000

58 ฝายหวยแสง หนองบวแกว พยคฆภมพสย 300 0.43 2564 2564 40.0000

59 ประตระบายนากดช เขวา เมอง - 0.05 2564 2564 25.0000

60 ระบบสงนาสถานสบนาดวยไฟฟาบานตว เขวา เมอง 600 - 2564 2564 3.0000

61 ระบบสงนาสถานสบนาดวยไฟฟาบานแมด ตลาด เมอง 1,300 - 2564 2564 3.0000

62 ฝายลาพงช แวงดง ยางสสราช - 0.38 2564 2564 10.0000

63 ปรบปรงระบบสงนา อางเกบนาหนองไฮ ประชาพฒนา วาปปทม 800 - 2564 2564 5.0000

64 แกมลงกดดอนววพรอมอาคารประกอบ ระยะท 1 หนองแสง วาปปทม - 0.52 2564 2564 9.0000

65 แกมลงหนองกดดอนวว พรอมอาคารประกอบ หนองแสง วาปปทม - 0.50 2564 2564 20.0000

66 แกมลงหนองเดน พรอมอาคารประกอบ หนองแสง วาปปทม - 0.50 2564 2564 20.0000

67 แกมลงหนองเบน พรอมอาคารประกอบ หวเรอ วาปปทม - 0.50 2564 2564 20.0000

68 ฝายยางพรอมอาคารประกอบบานวงเลา แกงแก โกสมพสย - 0.05 2565 2565 30.0000

69 สถานสบนาดวยไฟฟาพรอมระบบสงนาบานโนนทน เหลา โกสมพสย 2,800 - 2565 2565 25.0000

70 ฝายหวยหวาย หนองเรอ นาเชอก - 0.28 2565 2565 25.0000

71 ฝายหวยลาเตา หนองบวแกว พยคฆภมพสย - 0.33 2565 2565 35.0000

72 สถานสบนาดวยไฟฟาพรอมระบบสงนาบานดอนด เขวา เมอง 2,500 - 2565 2565 20.0000

73 ประตระบายหวยตาหลง เขวา เมอง - 0.05 2565 2565 25.0000

74 ประตระบายหวยเครอซด หนองปลง เมอง - 0.05 2565 2565 25.0000

75 แกมลงลาหวยวงบอน บานก ยางสสราช - 0.31 2565 2565 45.0000

76 ฝายหวยขนาค (ตอนบน) ขามปอม วาปปทม - 0.31 2565 2565 35.0000

77 ฝายโสทอน หวยแอง เมอง 400 0.30 2564 2564 40.0000

78ฝายหวยวงโจด ความกวาง 6.9 เมตร ความยาว 31.3 เมตร สง

3.5 เมตร พนทรบประโยชน 300 ไรวงใหม บรบอ 300 0.32 2563 2563 45.0000

79 แกมลงบงกย พรอมอาคารประกอบ หวขวาง โกสมพสย - 0.07 2562 2562 3.0000

80 แกมลงหวยคะคาง พรอมอาคารประกอบ ทาตม เมองมหาสารคาม - 0.14 2562 2562 5.0000

81 แกมลงหนองออมแกว พรอมอาคารประกอบ เขวาไร โกสมพสย - 0.11 2562 2562 5.7000

82 แกมลงบานหนองบอน พรอมอาคารประกอบ เลงแฝก กดรง - 0.04 2562 2562 10.0000

83 ปรบปรงแนวคนกนนาพรอมทอระบายนาหนาฝายบานโพนพ เมองเตา พยคฆภมสย 300 0.75 2564 2564 25.0000

84 ปรบปรงเพมประสทธภาพฝายยางบานเมองเตา หวดง นาดน 250 0.60 2564 2564 20.0000

85 ปรบปรงเพมประสทธภาพการเกบกกฝายหวยแดง หวดง นาดน 250 0.45 2564 2564 15.0000

86 ปรบปรงเพมประสทธภาพการเกบกกฝายบานโนนจาน หนองบวแกว พยคฆภมสย 300 0.60 2564 2564 20.0000

87 เพมประสทธภาพการเกบกกและปรบปรงฝายบานหนองกก ปะหลาน พยคฆภมสย 300 0.60 2564 2564 20.0000

88 ปรบปรงเพมประสทธภาพการเกบกกฝายนาลนลาพลบพลา เมองเสอ พยคฆภมสย 350 0.75 2564 2564 25.0000

89เพมประสทธภาพการเกบกกและปรบปรงลานาเสยวใหญชวงบาน

เขวาคอแคน วาปปทม 250 0.05 2564 2564 1.5000

90 ทอรบนาปากลาเสยวหลง หวาย วาปปทม - 0.08 2564 2564 2.5000

91 แกมลงหนองฝายนอยพรอมอาคารประกอบ งวบา วาปปทม - 0.09 2564 2564 3.0000

92 แกมลงกดดอนววพรอมอาคารประกอบ หวาย วาปปทม - 0.09 2564 2564 3.0000

93 แกมลงหนองบางบอนพรอมอาคารประกอบ หวดง นาดน - 0.45 2564 2564 15.0000

94 แกมลงหนองสระสเหลยมพรอมอาคารประกอบ หนองบวแกว พยคฆภมพสย - 0.36 2564 2564 12.0000

95 ฝายบานเขวาเตา นาสนวล พยคฆภมพสย - 0.60 2564 2564 20.0000

ท โครงการ ตาบล อาเภอ ปกอสราง ปแลวเสรจ



4-9


(ไร) (ลาน ลบ.ม.) (ลานบาท)96 ฝายบานเตาบา นาสนวล พยคฆภมพสย - 0.60 2564 2564 20.000097 แกมลงกดนาดพรอมอาคารประกอบ หนองแสง วาปปทม - 0.06 2565 2565 2.000098 ฝายหวยผกหนามตอนลาง งวบา วาปปทม - 0.15 2565 2565 5.0000

99 เพมประสทธเกบกกฝายบานมวง หนองมวง บรบอ - 0.11 2565 2565 3.5000

100 ประตระบายนาลาเตา เมองเตา พยคฆภมพสย - 1.44 2565 2565 48.0000

101 แกมลงหนองขเหลกพรอมอาคารประกอบ หนองบวแกว พยคฆภมพสย - 0.36 2565 2565 12.0000102 ฝายหวยบางบอน นาสนวล พยคฆภมพสย - 0.54 2565 2565 18.0000103 แกมลงบานหนองแกพรอมอาคารประกอบ นาสนวล พยคฆภมพสย - 0.30 2565 2565 10.0000104 พนงกนนา B1 และอาคารประกอบ เลงใต โกสมพสย 60,000 0.32 2562 2562 63.0000

105ฝายหวยขนาค(ตอนลาง) ความกวาง 10.2 เมตร ความยาว 33.3 เมตร สง 3.5 เมตร พนทรบประโยชน 500 ไร

ขามปอม วาปปทม 500 0.33 2563 2563 50.0000

106ฝายบานโนนทองพฒนา ความกวาง 6.9 เมตร ความยาว 31.3 เมตร สง 3 เมตร พนทรบประโยชน 400 ไร

นาภ ยางสสราช 400 0.35 2563 2563 25.0000

107 ฝายหวยวงแคน ดอนกลาง โกสมพสย 500 0.05 2564 2564 35.0000108 ประตระบายกดปดเจยก กดใสจอ กนทรวชย - 0.05 2566 2566 25.0000

109 ประตระบายกดชหลง ทาขอนยาง กนทรวชย - 0.05 2566 2566 16.0000

110 ประตระบายกดออ มะคา กนทรวชย - 0.05 2566 2566 25.0000

111 สถานสบนา ประตระบายกดออ มะคา กนทรวชย - 0.00 2566 2566 40.0000112 ฝายบานโนนภบาล โนนภบาล แกดา - 0.32 2566 2566 45.0000113 ฝายลาเตา นาสนวล พยคฆภมพสย - 0.34 2566 2566 40.0000114 สถานสบนาดวยไฟฟาพรอมระบบสงนาบานวงยาว เกง เมอง 2,500 - 2566 2566 50.0000115 ประตระบายหวยคะคาง หนองปลง เมอง - - 2566 2566 25.0000116 ฝายหวยขนาค ขามปอม วาปปทม - 0.32 2566 2566 30.0000117 แกมลงบานฝาง หวเรอ วาปปทม - 0.40 2566 2566 5.0000118 ฝายนาลาด หนองกง แกดา - 0.34 2567 2567 35.0000119 ฝายบานหวยใหม เขวาไร นาเชอก - 0.33 2567 2567 35.0000120 ฝายหวยวงขอนจก โนนแดง บรบอ - 0.32 2567 2567 40.0000121 ฝายหวยหนลาด (ตอนลาง) งวบา วาปปทม - 0.31 2567 2567 40.0000122 ฝายคลองดาดไผ ยางทาแจง โกสมพสย - 0.39 2568 2568 45.0000123 ฝายบานหลบแซง เหลาดอกไม เชยงยน - 0.28 2568 2568 35.0000124 ฝายบานหนองทมพรอมระบบสงนา โนนแดง บรบอ - 0.33 2568 2568 35.0000125 ฝายบานหนองแสง หนองมวง บรบอ 400 0.38 2568 2568 45.0000126 ฝายลาพงช หนองเมก นาเชอก 1,000 0.10 2568 2568 53.0000127 ฝายลาหวยบง หนองกงสวรรค โกสมพสย 600 0.29 2568 2568 30.0000128 ฝายลาหวยแดงตอนบน ยาง บรบอ 500 0.32 2568 2568 30.0000129 ฝายบานเกานอย แวงนาง เมอง 700 - 2568 2568 40.0000130 ฝายหวยผกหนาม โนนราษ บรบอ 300 0.83 2568 2568 40.0000131 ฝายหวยมะหร(ตอนบน) แคน วาปปทม 280 0.70 2568 2568 30.0000

รวม 110,300 34.29 3,112.90


รายงานแผนแมบทการพฒนาลมนาระดบจงหวด บทท 5 จงหวดมหาสารคาม สรปและขอเสนอแนะ


5-1

บทท 5 สรปและขอเสนอแนะ

5.1 สรป จงหวดมหาสารคาม มพนท 3,489,613 ไร เปนพนทเกษตรกรรม 2,722,926 ไร หรอประมาณรอยละ 78.03

ของพนทจงหวด โดยในพนทเกษตรกรรมดงกลาวมการพฒนาเปนพนทชลประทานแลว 458,517 ไร หรอประมาณรอยละ 16.84 ของพนทเกษตรกรรมทงหมด

โครงการพฒนาแหลงนาทมศกยภาพตามแผนการพฒนาการชลประทานระยะ 20 ป (พ.ศ.2561 – พ.ศ.2580) ทอยในแผนดาเนนการ จานวน 132 โครงการ เปน โครงการขนาดกลาง 1 โครงการ และขนาดเลก 131 โครงการ หากดาเนนการแลวเสรจตามแผนทงหมดจะสามารถเกบกกนาไดเพมอก 34.29 ลานลกบาศกเมตร

และจะมพนทชลประทานเพมขน 42,199 ไร รวมเปน 110,300 ไร ใชวงเงนรวม 3,812.9000 ลานบาท โดยสามารถสรปตามระยะดาเนนการไดดงน

1) โครงการตามแผนระยะสน (พ.ศ.2561 - พ.ศ.2565)

มโครงการทดาเนนการตามแผนระยะสน 107 โครงการ เปนโครงการขนาดเลก 107 โครงการ หากกอสรางแลวเสรจจะสามารถเกบกกนาไดเพมอก 27.85 ลานลกบาศกเมตร และเพมพนทชลประทาน 104,020 ไร ใชเงนงบประมาณสาหรบโครงการในแผนระยะสน 2,278.9000 ลานบาท

2) โครงการตามแผนระยะกลาง (พ.ศ.2566 - พ.ศ.2570)

มโครงการทดาเนนการตามแผนระยะกลาง 25 โครงการ เปนโครงการขนาดกลาง 1 โครงการ และขนาดเลก 24 โครงการ หากกอสรางแลวเสรจจะสามารถเกบกกนาไดเพมอก 6.44 ลานลกบาศกเมตร และเพมพนทชลประทาน 6,280 ไร ใชเงนงบประมาณสาหรบโครงการในแผนระยะกลาง 1,534.0000 ลานบาท

3) โครงการตามแผนระยะยาว (พ.ศ.2571- พ.ศ.2580)

ยงไมมโครงการทดาเนนการตามแผนระยะยาว ในพนทจงหวดมหาสารคาม

ตารางท 5 -1 ผลสมฤทธของแผนหลกการพฒนาการชลประทานระยะ 20 ป จงหวดมหาสารคาม

พนทชลประทานทเพมขน รวมพนทชลประทานทงหมด

ตามแผนหลกการพฒนา เมอสนแผน 20 ป

การชลประทาน 20 ป

(ไร) (ไร) (ไร) (ไร) (ไร)

3,489,613 2,722,926 458,517 110,300 568,817

พนทจงหวด พนทเกษตรกรรม พนทชลประทานปจจบน

รายงานแผนแมบทการพฒนาลมนาระดบจงหวด บทท 5 จงหวดมหาสารคาม สรปและขอเสนอแนะ


5-2

5.2 ขอเสนอแนะ ในรายละเอยดของแผนงานเปนรายโครงการนนมความแตกตางกนในเรองของสถานภาพ ความพรอม

ปญหาอปสรรค แตกตางกนออกไป เชน บางโครงการมความพรอมในเชงเทคนควศวกรรมแตยงตดปญหาดานสงคม

บางโครงการอาจเขาขายตองศกษาผลกระทบสงแวดลอม หรอการขอใชพนทสาหรบบางโครงการทมพนทดาเนนการอยในเขตอนรกษตาง ๆ เชน ปาอนรกษ เขตอทยานแหงชาต เปนตน

แนวทางการขบเคลอนแผนหลกการพฒนาการชลประทานระยะ 20 ป จาเปนตองผานกระบวนการสรางการรบร สรางความเขาใจ และการมสวนรวมของประชาชน รวมถงการบรณาการรวมกนทกภาคสวน การวางแผนเตรยมความพรอมตงแตการศกษา สารวจ ออกแบบ จดหาทดน ตองมความสอดคลองตอเนอง การปรบแผนใหเหมาะสมกบสภาพการณหรอบรบททอาจเปลยนแปลงในอนาคตสามารถดาเนนการได โดยควรคานงถงเปาหมายทไดวางไวเปนสาคญ

Documents

จังหวัดมหาสารคามopm.rid.go.th/backend/web/filemanager-uploads/source/opm... · 2019. 10. 17. · จังหวัดมหาสารคามมีเนื้อที่ทั้งหมดประมาณ