การสบพนธของพชดอก และการเจรญเตบโต

การสบพนธของพชดอก เปนกระบวนการทมการเพมจ านวนประชากร โดยแบงเปน -การสบพนธแบบไมอาศยเพศ (Asexual reproduction) - การสบพนธแบบอาศยเพศ (Sexual reproduction)

การสบพนธของพชดอก

การสบพนธแบบไมอาศยเพศ (Asexual reproduction) - การใชสวนตางๆของพช เชน ปกช า ตอนกง แตกหนอ (ขง ขา) แตกใบ (คว าตายหงายเปน) หรอใชราก (มนเทศ) - การเพาะเลยงเนอเยอ โดยน าสวนของพชทฆาเชอแลวมาเลยงบนอาหารสงเคราะห (ฮอรโมน แรธาต วน น าวตามน) แลวกระตนใหเกด callus และเปนตนออนตอไป

การสบพนธของพชดอก

การสบพนธแบบอาศยเพศ (Sexual reproduction)

การสบพนธของพชดอก ดอก คอ อวยวะสบพนธของพชดอก ซงประกอบดวย กลบเลยง กลบดอก เกสรตวผ และเกสรตวเมย

ประเภทของดอก ดอกจ าแนกตามโครงสรางของดอก ไดเปน 2 แบบคอ 1. ดอกสมบรณ (Complete flower) ตองมโครงสรางครบทง 4 สวน คอ กลบเลยง กลบดอก เกสรเพศผ เกสรเพศเมยหากมไมครบเรยกวา ดอกไมสมบรณ (Incomplete flower) 2. ดอกสมบรณเพศ (Perfect flower) ตองมเกสรเพศผและเพศเมยในดอกเดยวกนถามไมครบ เรยกวา ดอกไมสมบรณเพศ (Imperfect flower)

การสบพนธของพชดอก

การสบพนธของพชดอก เกสรตวผ (stamen) ท าหนาทสรางเซลลสบพนธเพศผ ประกอบดวยอบเรณ (anther) อยบนกานชอบละอองเรณ (filament) ภายในมอบละอองเรณ (pollen sac) ซงขางในม microspore mother cell (2n) ท าหนาทสราง 4 microspore โดยการแบงเซลลแบบ meiosis ทจะเจรญกลายเปน male gametophyte เรยกละอองเรณ (pollen) ซงท าหนาทสรางเซลลสบพนธโดย mitosis 2 ครง ครงแรกได Generative nucleus กบ tube nucleus ครงสองได 2 sperm nuclei กบ tube nucleus

รปรางของ Pollen ในพชตางๆ

การสบพนธของพชดอก

การสบพนธของพชดอก เกสรตวเมย (Pistil) ท าหนาทสรางเซลลสบพนธเพศเมย ประกอบดวยยอดเกสรตวเมย (stigma) กานเกสรตวเมย (Style) และรงไข (Ovary) ภายในรงไขม ovule อยซง ovule นเปนโครงสรางทประกอบดวย 1. megasporangium ท าหนาทสรางสปอร 2. integument เปนเยอหอหม ovule เอาไว 3. funiculus เปนสวนทยด ovule กบผนงรงไข 4. ร micropyle

ภายใน Megasporangium จะม megapore mother cell (2n) ท าหนาทสราง 4 megapore แตสลายไป 3 เหลอ 1 โดย megaspore ทไดจะเจรญกลายเปน female gametophyte เรยกถงเอมบรโอ (embryo sac) ซงท าหนาทสรางเซลลสบพนธโดย mitosis 3 ครง ได 7 เซลล 8 นวเคลยส คอ 3 antipodal, 1 polar nuclei (ม 2 นวเคลยส), 1 เซลลไข (egg cell) และ 2 synergids

การสบพนธของพชดอก

การสบพนธของพชดอก

การสบพนธของพชดอก

stigma style

ovary ovule

การสบพนธของพชดอก การปฏสนธซอนและผลลพธทได การสบพนธของพชดอกม 3 ขนตอน 1. การถายทอดละเอองเรณ โดย pollen ทม 2 นวเคลยส คอ generative nucleus และ tube nucleus จะใช pollinator น า pollen มาตกบนยอดเกสรเพศเมย

การสบพนธของพชดอก การปฏสนธซอนและผลลพธทได การสบพนธของพชดอกม 3 ขนตอน 2. น าหวานบนยอดเกสรตวเมยจะกระตนให tube nucleus งอกหลอดเรณ พรอมกบท generative nuclues แบงเซลลได 2 sperm nuclei ซงจะสไลดลงมาตามหลอดละอองเรณเขามา embryo sac ผานร micropyle

การสบพนธของพชดอก การปฏสนธซอนและผลลพธทได การสบพนธของพชดอกม 3 ขนตอน 3. การปฏสนธ เกดขนเมอ 2 sperm nuclei (n) เขารวมกบ egg cell (n) และ polar nuclei (2n) กลายเปน zygote (2n) และ endosperm (3n) ตามล าดบ เรยกวาการปฏสนธซอน ซงพบเฉพาะในดอกเทานน

การสบพนธของพชดอก

การสบพนธของพชดอก เมลด (Seed) เปนสวนทพชดอกใชกระจายพนธเจรญมาจาก ovule ประกอบดวย 3 สวน ไดแก 1. เปลอกหมเมลด (seed coat) 2. อาหารเลยงตนออน (endosperm) 3. เอมบรโอ (Embryo)

การสบพนธของพชดอก 3. เอมบรโอเจรญมาจาก Zygote ประกอบดวย 3.1 epicotyl อยเหนอใบเลยง 3.2 .ใบเลยง (cotyledon) ท าหนาทสะสมอาหาร, ชวยในการงอก, สงเคราะหดวยแสง และปองกนอนตรายใหกบตนออน 3.3 hypocotyl อยใตใบเลยง 3.4 รากออน (radicle) เจรญเปนรากแกวในพชใบเลยงค

สาระนาร

มะพราวม Endosperm 2 ชนด ไดแก เนอ (Solid endosperm) น ามะพราว (liquid endosperm) จาวมะพราว = ใบเลยง (Cotyledon)

ชนดของผล ผล (Fruit) เจรญมาจากรงไข และเมลดเจรญมาจาก Ovule

การสบพนธของพชดอก

การสบพนธของพชดอก

ชนดของผล ผล (Fruit) เจรญมาจากรงไข สามารถจ าแนกออกได 3 ประเภท ไดแก 1. ผลเดยว (Simple fruit) คอผลซงมาจากดอกทมหนงเกสรตวเมย อาจมหลายเมลด (เพราะมหลาย Ovule) เชน องน หรอ อาจมเมลดเดยว (เพราะม Ovule เดยว) เชน มะมวง หรออาจกนเปนหองๆ เชน สม มะนาว

การสบพนธของพชดอก

ชนดของผล ผล (Fruit) เจรญมาจากรงไข สามารถจ าแนกออกได 3 ประเภท ไดแก 2. ผลกลม (Aggregate fruit) คอ ผลซงมาจากดอกทมหลายเกสรตวเมย แตละรงไขกเจรญเปนผลยอยตดอยบนฐานรองดอกเดยวกน เชน จ าป นมแมว สตอรเบอรร นอยหนา ฝกบว

การสบพนธของพชดอก

ชนดของผล ผล (Fruit) เจรญมาจากรงไข สามารถจ าแนกออกได 3 ประเภท ไดแก 3. ผลรวม (Multiple fruit) คอ ผลทเกดจากชอดอกทแตละรงไขของแตละดอกมาเชอมรวมกนจนเปนผลเดยว เชน มะเดอ ขนน ลกยอ สบปะรด สาเก หมอน

การสบพนธของพชดอก

การเจรญเตบโตของพช การพกตวของเมลด (seed dormancy) การท าใหเมลดม metabolism ต า โดยสาเหตทเมลดพชพกตวอาจมาจาก 1. เปลอกหมเมลดไมยอมใหน าซมผาน อาจเปนเพราะเปลอกหนาแขง 2. ปรมาณสารเคม เชน Abscisic acid ทยบยงการงอก หรอ Gibberellin ทสงเสรมการงอก 3. เอมบรโอยงเจรญไมเตมท เปนตน

การสบพนธของพชดอก

ปจจยทมผลตอการงอกของเมลด 1. น าหรอความชน เปนตวกระตน ปฏกรยาทางชวเคมตางๆภายในเมลด เชน กระตนการสรางเอนไซมเพอยอยสลายอาหารทสะสมในเมลด 2. ออกซเจน โดยเมอเมลดเรมงอกการหายใจจะมากขน ซงตองม การใชออกซเจนไปเผาผลาญอาหารภายในเมลด 3. อณหภม ความสามารถในการงอกของพชแตละชนดทขนอยกบอณหภมจะมคาแตกตางกน 4. แสง สวนใหญเมลดพชไมตองการแสงในขณะงอก

การสบพนธของพชดอก

กราฟการเจรญเตบโตของพช กราฟแสดงการเจรญเตบโตของพชแสดงได 2 แบบ คอ กราฟรปตวเอส ซงเปนของพชลมลกสวนใหญ เชน ต าลง คะนา และกราฟรปตวเอสตอเนอง ซงเปนของไมยนตนทมเนอไมแขง ซงมกจะโตชาในฤดแลง และโตไวในฤดฝน เชน มะขาม

การสบพนธของพชดอก การเจ

รญเตบโต

เวลา การเจ

รญเตบโต

เวลา

ฤดแลง

ฤดฝน

Reproduction of Flowering Plant

ทดสอบความเขาใจ

ตอนท 1: จงเตม ก หนาขอถก และ ข หนาขอผด _____1. ดอกไมสมบรณเพศจะเปนดอกไมสมบรณเสมอ สวนดอกสมบรณจะเปน ดอกสมบรณเพศเสมอ _____2. ความชน O2 อณหภม และแสงแดดเปนปจจยส าคญในการงอกของเมลดพช ทกชนด _____3. มะเดอ ขนน ลกยอ สบปะรด สาเก และหมอน เปนตวอยางของผลรวม _____4. ละอองเรณของพชดอกสวนใหญขณะทตกลงบนยอดเกสรตวเมย จะพบ 3 นวเคลยสอยภายใน _____5. หากเราม Megaspore mother cell ในออวล 100 เซลลจะสามารถสราง antipodal ไดเพยง 300 เซลล

1. ขอใดไมถกตองเกยวกบการสบพนธของพชดอก 1. ดอกท าหนาทสรางสปอร 2. เกสรเพศผท าหนาทสรางไมโครสปอร 3. เซลลสบพนธสรางขนในระยะแกมโทไฟต 4. เกสรเพศผท าหนาทสรางเซลลสบพนธเพศผ

2. ขอใดถกตองทสดเกยวกบพชดอก 1. ในการสรางเซลลสบพนธ (gamete) ไมเกดไมโอซส 2. ไซโกตเปนเซลลแรกทเกดขนหลงจากการถายเรณ 3. ดอกไมสมบรณเพศไมสามารถเกดการปฏสนธได 4. ดอกไมสมบรณเพศเกดการปฏสนธได แตมการปฏสนธเพยง ครงเดยว

3. ขอใดไมถกตองเกยวกบเมลด 1. เปลยนแปลงมาจากออวล 2. เกดขนหลงการปฏสนธ 3. มเนอเยอของเอมบรโอลอมรอบอยนอกสด 4. อาจไมพบเอนโดสเปรม

4. ขอความใดผด 1. ดอกทพบรงไขและอบเรณภายในดอกเดยวกนเปนดอกสมบรณเพศ 2. ดอกทมเฉพาะรงไขไมมเกสรเพศผจะไมสามารถเกดการปฏสนธได 3. ดอกทสรางละอองเรณและออวลภายในดอกเดยวกนอาจเปนดอกไม ครบสวน 4. ดอกทยอดเกสรเพศเมยมละอองเรณตกลงมาตดอยอาจเปนดอกไม สมบรณเพศ

5. ขอใดไมใชสงทเกดขนหลงการปฏสนธในพชดอก 1. รงไขเจรญไปเปนผล 2. ออวลเจรญไปเปนเมลด 3. ไซโกตเจรญไปเปนเอมบรโอ 4. เซลลไขเจรญไปเปนออวล

6. ใน life cycle ของพชดอก คของค าในขอใดมความสมพนธกนนอยทสด 1. Ovule/Seed 2. Ovary/Fruit 3. Pollen/Meiosis 4. Zygote/Embryo

7. ลกษณะของดอกในขอใดทจะใหผลเดยวแนนอนทสด 1. ดอกทมจ านวนเกสรเพศผ 5 อน มยอดเกสรเพศเมย 5 อน 2. ดอกทมจ านวนเกสรเพศผ 5 อน มเกสรเพศเมย 1 อน 3. ดอกทมจ านวนเกสรเพศผ 1 อน มเกสรเพศเมย 5 อน 4. ดอกทมจ านวนเกสรเพศผ 5 อน และม 1 ออวล

8. กอนการปฏสนธในพชดอกจะตองเกดปรากฎการณใด 1. Pollination 2. Fertilization 3. Seed germination 4. Spore germination

9. ขอใดไมใชลกษณะทพบเฉพาะใน angiosperm 1. Double fertilization 2. Fruit 3. Seed 4. Flower

10. พชชนดใดไมมออวล 1. มะมวง 2. สน 3. หวายทะนอย 4. ปรง