รายงานสรุปผลการประเมินคุณภาพการตรวจวิเคราะห์ สาขาจุลทรรศน ...blqs.dmsc.moph.go.th/assets/eqa/AnnualReportMicro2559.pdf ·

รายงานสรปผลการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะห สาขาจลทรรศนศาสตรคลนก ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2559 Annual report for National External Quality Assessment Scheme in Clinical Microscopy - 2016

1/23

รายงานสรปผลการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะห สาขาจลทรรศนศาสตรคลนก ปงบประมาณ พ.ศ. 2559

Annual report for NEQAS in Clinical Microscopy - 2016

1. บทน า (Introduction) การประเมนคณภาพโดยองคกรภายนอก (external quality assessment) เปนองคประกอบทส าคญประการหนงของระบบคณภาพ (quality assurance) เปนสงบงชการด าเนนงานทผานมา (retrospective performance) ดงนนผลการตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการชนสตรสาธารณสข จ าเปนตองไดคณภาพ เพอใหผ ใชบรการไดผลทถกตอง (correctness) เชอถอได (reliability) อนเกดประโยชนตอการวนจฉยโรค รกษาโรคไดอยางมประสทธภาพ (efficiency) และเกดประสทธผล (effectiveness)

2. วตถประสงค (Objective) เพอประเมนคณภาพการตรวจวเคราะห โดยเปรยบเทยบผลการทดสอบระหวางหองปฏบตการสมาชกทใชวตถทดสอบชดเดยวกนทงหมด ผลวเคราะหของหองปฏบตการสมาชกแตละแหง จะน ามาเปรยบเทยบกบคาเปาหมายทก าหนด (Target values หรอ Assigned values) และรายงานผลสรปการประเมนคณภาพใหหองปฏบตการสมาชกทราบ เพอน าไปปรบปรง แกไข และพฒนาใหมคณภาพตอไป

3. ผด าเนนแผน (Coordinator) การประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหสาขาจลทรรศนศาสตรคลนก ปงบประมาณ พ.ศ. 2559

ด าเนนการโดย นางสาวนฐกาญจน ละเอยดด และนางสาวสมาพร พรหมประดษฐ กลมประเมนคณภาพ การตรวจวเคราะห ส านกมาตรฐานหองปฏบตการ กรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข เลขท 88/7 ถนนตวานนท ต าบลตลาดขวญ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร 11000 โทรศพทหมายเลข 0-2951-0000 ต อ 99765 แ ล ะ 9 9 9 4 7 โ ท ร ส า ร ห ม า ย เ ล ข 0-2951-0000 ต อ 99764 e-mail address: [email protected]

4. คณะกรรมการทปรกษา (Advisory board) ก ล ม ป ร ะ เม น ค ณ ภ า พ ก า รต ร ว จ ว เค ร า ะ ห ส า น ก ม า ต ร ฐ า น ห อ ง ป ฏ บ ต ก า ร กรมวทยาศาสตรการแพทย ด าเนนงานภายใตการใหค าปรกษา แนะน า สนบสนนขอมลวชาการดานตางๆ รวมทงการวเคราะหทางสถต จากคณะกรรมการทปรกษาแผนทดสอบความช านาญดานชนสตรสาธารณสข ซ งประกอบดวยคณบด คณะเทคนคการแพทย คณะสหเวชศาสตร คณะเวชศาสตรเขตรอน จากมหาวทยาลยทงภาครฐและเอกชน ผ อ านวยการศนยบรการโลหตแหงชาต สภากาชาดไทย นายกสภาเทคนคการแพทย นายกสมาคมเทคนคการแพทยแหงประเทศไทย ในพระอปถมภพระเจาวรวงศเธอ พระองคเจาโสมสวล พระวรราชาทนดดามาต ผ เชยวชาญทางดานสถตและ


2/23

ระบบสารสนเทศจากศนยความเปนเลศทางสารสนเทศศาสตรชวเวชและสาธารณสข คณะเวชศ าส ต ร เข ต รอ น โด ย ม อ ธบ ด ก รม ว ท ย าศ าส ต รก า รแพ ท ย เป น ท ป รก ษ า รอ งอ ธ บ ดกรมวทยาศาสตรการแพทยเปนประธานกรรมการ ผ อ านวยการส านกมาตรฐานหองปฏบตการและ ผด าเนนงานการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหเปนเลขานการและผชวยเลขานการตามล าดบ

5. ชนดและคณลกษณะวตถทดสอบ (Type & Characteristic of test item) วตถทดสอบทจดสงใหหองปฏบตการสมาชก มการจางเหมาชวงเตรยมวตถทดสอบและทดสอบความ

เปนเนอเดยวกน (Homogeneity) จากคณะเวชศาสตรเขตรอน มหาวทยาลยมหดล ซงเปนมหาวทยาลยชนน าระดบประเทศ มความรวมมออยางเปนทางการกบองคกรชนน าของโลก เชน Southeast Asian Ministers of Education Organization (SEAMEO), Worldwide Antimalarial Resistance Network (WWARN), Malaria Consortium ประเทศองกฤษ เปนตน โดยภาควชาพยาธโปรโตซว จดเตรยมสเมยรเลอดยอมดวย Giemsa stain พรอมตรวจสอบความเปนเนอเดยวกน ภาควชาปรสตหนอนพยาธ จดเตรยมวตถทดสอบตะกอนอจจาระ และคณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล มหาวทยาลยมหดล โดยภาควชาปรสตวทยา ซงไดรบรองความสามารถหองปฏบตการทดสอบดานการแพทยตามมาตรฐาน ISO 15189: 2012 ตรวจสอบความเปนเนอเดยวกนของวตถทดสอบตะกอนอจจาระหลงการแบงบรรจ วตถทดสอบสเมยรเลอดและตะกอนอจจาระผานการทดสอบความคงทนของวตถทดสอบ (Stability) กอนการประเมนผลหองปฏบตการสมาชก

วตถทดสอบจดสงใหหองปฏบตการสมาชกปละ 3 ครง แตละครงประกอบดวย

- สเมยรเลอด (Stained blood smear) จ านวน 1 แผน

- ภาพถายตะกอนปสสาวะ (Urine sediment by photo observation) จ านวน 4 รปภาพ

- ตะกอนอจจาระ (Stool sediment) จ านวน 2 หลอด หรอ ตะกอนอจจาระ จ านวน 1 หลอด และ สเมยรเชอปรสตในอจจาระบนสไลดกงถาวร จ านวน 1 แผน

โดยคณลกษณะวตถทดสอบส าหรบปงบประมาณ พ.ศ. 2559 แสดงในตารางท 1-3

ตารางท 1 คณลกษณะของวตถทดสอบสเมยรเลอด (Stained blood smear)

ครงท รหส ชนดของเชอ ระยะ %parasitemia

1/2559 159 BP Plasmodium falciparum ring form และ/หรอ growing trophozoite

6.46


3.44


3.65


3/23

ตารางท 2 คณลกษณะของวตถทดสอบภาพถายตะกอนปสสาวะ (Urine sediment by photo observation)

ครงท 1/2559 ครงท 2/2559 ครงท 3/2559

รหส ชนดของเซลล รหส ชนดของเซลล รหส ชนดของเซลล

159 UA 1

Bacteria 259 UA 1

Triple phosphate crystal

359 UA 1

Amorphous

159 UA 2

Budding yeast 259 UA 2

Oval fat body 359 UA 2

Calcium oxalate crystal

159 UA 3

White blood cell 259 UA 3

Red blood cell 359 UA 3

Bladder epithelial cell

159 UA 4

Uric acid crystal 259 UA 4

Granular cast 359 UA 4

White blood cell cast

ตารางท 3 คณลกษณะของวตถทดสอบตะกอนอจจาระ (Stool sediment)

ครงท รหส ชนดของเชอ ระยะ

1/2559 159 ST A

Entamoeba coli Hymenolepis diminuta

cyst egg

159 ST B Trichuris trichiura Paragonimus spp.

egg egg

2/2559 259 ST A

Endolimax nana Opisthorchis viverrini

cyst egg

259 ST B* Capillaria philippinensis egg

3/2559 359 ST A

Giardia lamblia Taenia spp.

cyst egg

359 ST B Enterobius vermicularis Hookworm

egg egg

หมายเหต* สเมยรเชอปรสตในอจจาระบนสไลดกงถาวร


4/23

6. รายการทดสอบและระยะเวลาการจดสง (Test & Date of Distribution) ส านกมาตรฐานหองปฏบตการ จดสงวตถทดสอบและรายงานผลการประเมนคณภาพการตรวจ

วเคราะห 3 รายการทดสอบ ไดแก Microscopic examination for Blood Parasite, Urine sediment by photo observation และ Stool sediment examination

ผด าเนนแผนไดด าเนนการจดสงวตถทดสอบและรายงานผลใหหองปฏบตการสมาชกทราบในปงบประมาณ พ.ศ. 2559 แสดงในตารางท 4

ตารางท 4 การจดสงวตถทดสอบและรายงานผลปงบประมาณ พ.ศ. 2559

ครงท วนจดสงวตถทดสอบ

วนสดทายทก าหนดใหรายงาน

ผล

วนเผยแพรรายงานผลเบองตน

วนจดสงรายงานผล ฉบบสมบรณ

1/2559 17 มนาคม 2559 12 เมษายน 2559 19 เมษายน 2559 6 มถนายน 2559

2/2559 16 พฤษภาคม 2559 7 มถนายน 2559 13 มถนายน 2559 1 สงหาคม 2559

3/2559 11 กรกฎาคม 2559 1 สงหาคม 2559 8 สงหาคม 2559 19 กนยายน 2559

7. การประเมนผล (Performance Evaluation)

7.1 คาก าหนดหรอคาเปาหมาย (Assigned value or Target value) คาก าหนดหรอคาเปาหมายไดจากคาพองกลมของผลการตรวจวเคราะหจากหองปฏบตการ

สมาชกกลมน าและหองปฏบตการสมาชกทมคณภาพเปนทยอมรบและมผลการเปนสมาชกการประเมนคณภาพฯ ทผานมา 2 ปลาสดอยในระดบดถงดเยยม (ระดบคะแนนมาตรฐาน 3.5-4.0)

7.2 วธการใหคะแนน (Scoring method)

7.2.1 วตถทดสอบสเมยรเลอด

คะแนนการรายงานชนดและระยะของสงทตรวจพบ ดงน รายงาน genus และ species ตรงคาเปาหมาย ได 2 คะแนน รายงานระยะตรงคาเปาหมาย (พจารณาเมอ genus และ species ตรงคาเปาหมายเทานน)

ได 2 คะแนน

รายงาน genus / species และระยะไมตรงคาเปาหมาย ได 0 คะแนน รายงานระยะตรงคาเปาหมายบางสวน พจารณาคะแนนเปนกรณ

คะแนนการรายงาน %parasitemia ใชการประเมนดวยหลกสถต Z-score ดงน Z - score = Laboratory result - Mean Standard deviation (SD)


5/23

คา | Z | 2 ได 2 คะแนน 2 < | Z | < 3 ได 1 คะแนน

| Z | 3 ได 0 คะแนน

7.2.2 วตถทดสอบภาพถายตะกอนปสสาวะ คะแนนการรายงานชนดของสงทพบ ดงน

รายงานตรงคาเปาหมาย ได 1 คะแนน รายงานไมตรงคาเปาหมาย ได 0 คะแนน

7.2.3 วตถทดสอบตะกอนอจจาระ คะแนนการรายงานชนดและระยะของสงทตรวจพบ ดงน

รายงาน genus และ species ตรงคาเปาหมาย ได 1 คะแนน รายงานระยะตรงคาเปาหมาย (พจารณาเมอ genus และ species ตรงคาเปาหมายเทานน)

ได 1 คะแนน

รายงานชนดและระยะไมตรงคาเปาหมาย ได 0 คะแนน

กรณไมจ าเปนตองรายงาน species จะพจารณาความถกตองเฉพาะ genus

7.3 การค านวณคะแนนมาตรฐาน (Calculation of the Standard score) การประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหสาขาจลทรรศนศาสตรคลนก จะประเมนผลการตรวจวเคราะหแยกตามชนดวตถทดสอบคอ สเมยรเลอด ภาพถายตะกอนปสสาวะ และตะกอนอจจาระ โดยก าหนดคะแนนเตมของวตถทดสอบแตละชนดเปนคะแนนเตมมาตรฐานเทากบ 4.00 คะแนนมาตรฐานทไดของแตละวตถทดสอบ = คะแนนรวมของผลการวเคราะหแตละวตถทดสอบ X 4 คะแนนเตมรวมของคาเปาหมายแตละวตถทดสอบ

7.4 เกณฑมาตรฐานยอมรบคณภาพ (Acceptable range) ส านกมาตรฐานหองปฏบตการก าหนดเกณฑการยอมรบคณภาพการตรวจวเคราะหของแตละ

รายการทดสอบทคะแนนมาตรฐานมากกวาหรอเทากบ 3.00 โดยจดระดบคณภาพ (Quality Ranking) ดงน

คะแนนมาตรฐาน (Standard score) ระดบคณภาพ (Quality ranking)

4.00 Excellent

3.50 คะแนนมาตรฐาน < 4.00 Good

3.00 คะแนนมาตรฐาน < 3.50 Satisfactory

< 3.00 Unsatisfactory


6/23

8. การรายงานผล (Scheme Report) ส านกมาตรฐานหองปฏบตการรายงานผลการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหให

หองปฏบตการสมาชกทราบ ดงน

8.1 รายงานผลเบองตน (Preliminary report) ส านกมาตรฐานหองปฏบตการเผยแพรรายงานผลเบองตนทางเวปไซดของส านกมาตรฐานหองปฏบตการ (http://blqs.dmsc.moph.go.th/) ประมาณ 1 สปดาหหลงจากวนสดทายทก าหนดใหหองปฏบตการสมาชกรายงานผล (Closing date) เพอใหหองปฏบตการสมาชกน าขอมลไปประกอบการพจารณาปรบปรงหรอแกไขขอบกพรองในกรณทหองปฏบตการสมาชกรายงานผลแตกตางจากรายงานดงกลาวกอนทรายงานผลฉบบสมบรณจะจดเตรยมเสรจเรยบรอย

8.2 รายงานผลฉบบสมบรณ (Final report) ส านกมาตรฐานหองปฏบตการจดสงรายงานผลฉบบสมบรณ ซงแสดงคาคะแนนทหองปฏบตการ

ไดรบในแตละวตถทดสอบ พรอมระบคาเปาหมายทใชในการค านวณ เพอเปนขอมลในการพฒนาคณภาพการด าเนนงานตอไป

8.3 รายงานสรปผลการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหประจ าป (Annual report) ส านกมาตรฐานหองปฏบตการเผยแพรรายงานสรปผลการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะห

ประจ าปบนเวปไซดของส านกมาตรฐานหองปฏบตการหลงเสรจสนการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหครบ 3 ครงในแตละปงบประมาณ เพอรายงานภาพรวมผลการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะห หองปฏบตการสมาชกทงภาครฐและเอกชนทวประเทศ และขอมลความตอเนองในการรายงานผลการวเคราะหกลบสม าเสมอซงแบงกลมตามตนสงกดและเขตตรวจราชการกระทรวงสาธารณสขส าหรบใชเปนแนวทางในการวางแผนพฒนางานในแตละพนทตอไป

8.4 การมอบประกาศนยบตร (Certificate) ส านกมาตรฐานหองปฏบตการ จะมอบประกาศนยบตรการรายงานผลกลบอยางตอเนองให

หองปฏบตการสมาชกทรายงานผลกลบภายในระยะเวลาทก าหนด (Closing Date) ครบ 3 ครง และมอบเกยรตบตร (Continuous Excellent Quality, CEQ) แกหองปฏบตการสมาชกสาขาจลทรรศนศาสตรคลนก ทผลการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหทง 3 ครง ไดคะแนนเตม 4.0 ทกรายการทดสอบ


7/23

9. จ านวนหองปฏบตการสมาชก (Participating laboratories)

9.1 จ านวนหองปฏบตการสมาชกการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะห ปงบประมาณ พ.ศ. 2559 จ านวน 1,204 แหง ประกอบดวย - หนวยงานภาครฐสงกดส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข จ านวน 768 แหง ไดแก หองปฏบตการโรงพยาบาลศนย (PHRH) 34 แหง โรงพยาบาลทวไป (PHGH) 63 แหง และโรงพยาบาลชมชน (PHCH) 671 แหง

- หนวยงานภาครฐสงกดกระทรวงสาธารณสข นอกส านกงานปลดกระทรวง (PNPS) จ านวน 50 แหง ไดแก หองปฏบตการสงกดกรมการแพทย (DMS) 21 แหง กรมควบคมโรค (DDC) 4 แหง กรมวทยาศาสตรการแพทย (DMSc) 2 แหง กรมอนามย (DH) 12 แหง และกรมสขภาพจต (DMH) 11 แหง

- หนวยงานภาครฐนอกกระทรวงสาธารณสข (GNPH) จ านวน 83 แหง ไดแก หองปฏบตการสงกดกรงเทพมหานคร กระทรวงศกษาธการ กระทรวงกลาโหม กระทรวงมหาดไทยและรฐวสาหกจตางๆ - หนวยงานภาคเอกชน (NGPH) จ านวน 303 แหง

9.2 จ านวนหองปฏบตการสมาชก สงกดกระทรวงสาธารณสข จ านวน 818 แหง ไดแกหนวยงานสงกดส านกงานปลดกระทรวง และนอกส านกงานปลดกระทรวง จ านวน 768 และ 50 แหงตามล าดบ รายละเอยดจ านวนหองปฏบตการสมาชกรายจงหวดและเขตตรวจราชการ แสดงในตารางท 5

ตารางท 5 จ านวนหองปฏบตการสมาชกรายจงหวดและเขตตรวจราชการสงกดกระทรวงสาธารณสข

เขต จงหวด PNPS 50 แหง

PHRH 34 แหง

PHGH 63 แหง

PHCH 671 แหง

รวม 818 แหง

สวนกลาง กรงเทพมหานคร 10 0 0 0 10

01

นนทบร 5 0 1 5

49 ปทมธาน 2 0 1 6

พระนครศรอยธยา 0 1 0 14

สระบร 1 2 1 10 02

ชยนาท 0 0 1 5

27 ลพบร 1 0 2 8

สงหบร 0 0 2 2

อางทอง 0 0 1 5

ฉะเชงเทรา 0 0 1 5 29

ปราจนบร 0 0 0 6


8/23


PHRH 34 แหง

PHGH 63 แหง

PHCH 671 แหง


03 สระแกว 1 0 1 5

นครนายก 0 0 1 3

สมทรปราการ 1 0 1 4 04

กาญจนบร 0 0 2 12

42 นครปฐม 1 1 0 7

ราชบร 1 1 3 4

สพรรณบร 0 1 1 8 05

ประจวบครขนธ 0 0 3 6

21 เพชรบร 0 0 0 7

สมทรสาคร 0 0 2 0

สมทรสงคราม 0 0 1 2

06 ชมพร 0 0 1 10

59 สราษฎรธาน 2 1 1 15

นครศรธรรมราช 2 1 0 17

พทลง 0 0 1 8 07

ระนอง 0 0 1 4

33

พงงา 0 0 2 7

ภเกต 0 1 0 2

กระบ 0 0 1 6

ตรง 1 1 0 7 08

สงขลา 2 2 1 15

61

สตล 0 0 1 6

ปตตาน 0 0 1 11

ยะลา 1 1 1 6

นราธวาส 0 0 2 11

09 จนทบร 0 0 0 8

34 ชลบร 3 2 0 7

ระยอง 0 1 0 7


9/23


PHRH 34 แหง

PHGH 63 แหง

PHCH 671 แหง


ตราด 0 0 1 5

10 หนองคาย 0 0 1 7

32 บงกาฬ 0 0 1 5

เลย 0 0 1 12

หนองบวล าภ 0 0 1 4

11 นครพนม 0 0 1 8

47 มกดาหาร 0 0 1 3

สกลนคร 0 0 0 15

อดรธาน 1 2 0 16

12 รอยเอด 0 0 0 13

59

ขอนแกน 2 0 1 20

มหาสารคาม 0 0 0 9

กาฬสนธ

0

0

1

13

13

อ านาจเจรญ 0 0 1 6

60 ศรสะเกษ 0 0 1 18

ยโสธร 0 0 1 6

อบลราชธาน 3 1 0 23

14 สรนทร 0 2 0 13

78 นครราชสมา 2 1 0 26

บรรมย 0 1 0 19

ชยภม 0 1 0 13

15 เชยงใหม 4 1 0 20

49 แมฮองสอน 0 0 0 6

ล าปาง 1 1 0 9

ล าพน 0 0 1 6

16 นาน 0 0 1 11

43 พะเยา 0 0 2 5


10/23


PHRH 34 แหง

PHGH 63 แหง

PHCH 671 แหง


เชยงราย 0 1 0 15

แพร 0 0 1 7

17

ตาก 0 0 2 7

50

พษณโลก 1 2 0 8

สโขทย 0 0 2 7

เพชรบรณ 0 0 1 9

อตรดตถ 0 3 0 8

18 ก าแพงเพชร 0 0 1 7

35 พจตร 0 0 1 6

นครสวรรค 2 2 0 8

อทยธาน 0 0 1 7 หมายเหต: แบงเขตตรวจราชการ ตามค าสงกระทรวงสาธารณสข ท 159/2556 ลงวนท 25 มกราคม 2556


11/23

10. การรายงานผลกลบของสมาชก (Return Report from Participants)

10.1 รอยละการรายงานผลกลบของหองปฏบตการสมาชก หองปฏบตการสมาชกรายงานผลกลบภายในระยะเวลาทก าหนด (Closing date) ครงท 1/2559 2/2559

และ 3/2559 รอยละ 94.1 94.8 และ 93.3 ตามล าดบ และหองปฏบตการทรายงานผลตอเนองทง 3 ครง รอยละ 86.5 แสดงในตารางท 6

ตารางท 6 รอยละการรายงานผลกลบของหองปฏบตการสมาชก

กลม หองปฏบตการ

รอยละการรายงานผลกลบ (จ านวนทรายงานผลกลบ/จ านวนสมาชก)

ครงท รายงานผลตอเนอง 3 ครง 1/2559 2/2559 3/2559

PHRH 100.0 (34/34)

97.1 (33/34)

94.1 (32/34)

91.2 (31/34)

PHGH 98.4 (62/63)

100.0 (63/63)

96.8 (61/63)

95.2 (60/63)

PHCH 93.3

(626/671) 95.8

(643/671) 94.8

(636/671) 89.1

(598/671)

PNPS 100.0 (50/50)

96.0 (48/50)

98.0 (49/50)

96.0 (48/50)

GNPH 96.4 (80/83)

97.6 (81/83)

95.2 (79/83)

90.4 (75/83)

NGPH 96.4

(292/303) 96.0

(291/303) 94.4

(286/303) 91.7

(278/303)

รวม 94.9

(1143/1204) 96.3

(1159/1204) 94.9

(1143/1204) 90.5

(1090/1204)

10.2 รอยละการรายงานผลกลบของหองปฏบตการสมาชก สงกดกระทรวงสาธารณสข หองปฏบตการสมาชกในสงกดกระทรวงสาธารณสขสวนกลางและ 18 เขตตรวจราชการ จ านวน 818 แหง

รายงานผลการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะห ครงท 1/2559 รายงานผลกลบรอยละ 85.2 ถง รอยละ 100.0 ครงท 2/2559 รายงานผลกลบรอยละ 88.9 ถง รอยละ 100.0 ครงท 3/2559 รายงานผลกลบรอยละ 85.2 ถง รอยละ 100.0 และหองปฏบตการสมาชกทไมรายงานผลกลบทง 3 ครงโดยเฉลยรอยละ 1.7 แสดงในตารางท 7


12/23

ตารางท 7 การรายงานผลวเคราะหกลบของหองปฏบตการสมาชก สงกดกระทรวงสาธารณสข แยกตามเขตตรวจราชการ

เขต

จ านวน

สมาชก

(แหง)

จ านวนสมาชกทรายงานผลกลบ ไมรายงานผลกลบทง 3 ครง 1/2559 2/2559 3/2559

แหง รอยละ แหง รอยละ แหง รอยละ

แหง รอยละ

สวนกลาง 10 10 100.0 10 100.0 10 100.0 1 10.0

1 49 45 91.8 48 98.0 46 93.9 2 4.1

2 27 23 85.2 24 88.9 23 85.2 1 3.7

3 29 29 100.0 29 100.0 29 100.0 1 3.4

4 42 40 95.2 39 92.9 39 92.9 1 2.4

5 21 21 100.0 21 100.0 21 100.0 0 0.0

6 59 57 96.6 57 96.6 59 100.0 0 0.0

7 33 32 97.0 32 97.0 31 93.9 2 6.1

8 61 58 95.1 60 98.4 59 96.7 1 1.6

9 34 31 91.2 33 97.1 31 91.2 1 2.9

10 32 30 93.8 29 90.6 30 93.8 1 3.1

11 47 44 93.6 45 95.7 45 95.7 0 0.0

12 59 52 88.1 57 96.6 57 96.6 0 0.0

13 60 57 95.0 56 93.3 57 95.0 0 0.0

14 78 74 94.9 75 96.2 73 93.6 1 1.3

15 49 45 91.8 47 95.9 46 93.9 1 2.0

16 43 40 93.0 42 97.7 41 95.3 1 2.3

17 50 50 100.0 50 100.0 47 94.0 0 0.0

18 35 34 97.1 33 94.3 34 97.1 0 0.0 รวม 818 772 94.4 787 96.2 778 95.1 14 1.7

หมายเหต: หองปฏบตการสมาชกสงกดกระทรวงสาธารณสข ไดแก โรงพยาบาลศนย /ทวไป /ชมชน รวมทงหองปฏบตการสงกดกรมการแพทย กรมสขภาพจต กรมควบคมโรค กรมอนามยและกรมวทยาศาสตรการแพทย


13/23

11. ผลการประเมน (Performance Evaluation Data) 11.1 ผลการประเมนคณภาพฯ หองปฏบตการสมาชก หองปฏบตการสมาชกทรายงานผลกลบส านกมาตรฐานหองปฏบตการภายในระยะเวลาทก าหนด

ผานเกณฑการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหทระดบคะแนนไมต ากวา 3.00 แบงกลมตามสงกดหองปฏบตการและประเภทวตถทดสอบ แสดงในตารางท 8

11.1.1 วตถทดสอบสเมยรเลอด หองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหครงท 1/2559 2/2559

และ 3/2559 รอยละ 90.1 86.6 และ 89.1 ตามล าดบ 11.1.2 วตถทดสอบภาพถายตะกอนปสสาวะ หองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหครงท 1/2559 2/2559

และ 3/2559 รอยละ 99.7 96.7 และ 54.7 ตามล าดบ 11.1.3 วตถทดสอบตะกอนอจจาระ หองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหครงท 1/2559 2/2559

และ 3/2559 รอยละ 83.1 85.9 และ 95.5 ตามล าดบ

ตารางท 8 หองปฏบตการสมาชกทมผลการประเมนคณภาพฯ ผานเกณฑแตละรายการทดสอบ

กลมสมาชก

รอยละหองปฏบตการสมาชกผานเกณฑ (จ านวนหองปฏบตการสมาชกทมคะแนน ≥3.00 /จ านวนทรายงานผลกลบ)

สเมยรเลอด ภาพถายตะกอนปสสาวะ ตะกอนอจจาระ

ครงท 1 ครงท 2 ครงท 3 ครงท 1 ครงท 2 ครงท 3 ครงท 1 ครงท 2 ครงท 3

PHRH 85.3 (29/34)

87.9 (29/33)

84.4 (27/32)

100.0 (34/34)

100.0 (33/33)

53.1 (17/32)

90.9 (30/33)

93.8 (30/32)

100.0 (31/31)

PHGH 87.1 (54/62)

84.1 (53/63)

85.2 (52/61)

100.0 (62/62)

98.4 (62/63)

49.2 (30/61)

93.5 (58/62)

82.5 (52/63)

98.4 (60/61)

PHCH 89.0

(557/626) 85.4

(549/643) 87.4

(556/636) 99.5

(623/626) 96.4

(620/643) 55.7

(354/636) 82.4

(516/626) 84.3

(542/643) 94.7

(602/636)

PNPS 84.0 (42/50)

89.6 (43/48)

91.8 (45/49)

89.4 (42/47)

97.8 (44/45)

43.5 (20/46)

85.4 (41/48)

87.0 (40/46)

89.4 (42/47)

GNPH 91.1 (72/79)

87.5 (70/80)

93.6 (73/78)

100.0 (78/78)

92.5 (74/80)

48.1 (37/77)

82.1 (64/78)

88.6 (70/79)

93.5 (72/77)

NGPH 94.5

(276/292) 89.0

(259/291) 92.3

(264/286) 100.0

(292/292) 97.3

(283/291) 57.3

(164/286) 81.7

(237/290) 88.2

(255/289) 97.9

(278/284)

รวม 90.1

(1030/1143) 86.6

(1000/1158) 89.1

(1017/1142) 99.7

(1135/1139) 96.7

(1116/1154) 54.7

(622/1138) 83.1

(946/1138) 85.9

(989/1152) 95.5

(1085/1136)


14/23

11.2 ผลการประเมนคณภาพฯ หองปฏบตการสมาชก สงกดกระทรวงสาธารณสข พจารณาตามเขตตรวจราชการ

11.2.1 วตถทดสอบสเมยรเลอด แสดงในตารางท 9 ครงท 1/2559 หองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหต าสดรอย

ละ 62.5 (เขตตรวจราชการท 7) และสงสดรอยละ 100.0 (เขตตรวจราชการท 5) โดยภาพรวมหองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหเฉลยรอยละ 88.5

ครงท 2/2559 หองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหต าสดรอยละ 78.9 (เขตตรวจราชการท 12) และสงสดรอยละ 95.8 (เขตตรวจราชการท 2) โดยภาพรวมหองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหเฉลยรอยละ 85.6


11.2.2 วตถทดสอบภาพถายตะกอนปสสาวะ แสดงในตารางท 10 ครงท 1/2559 หองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหต าสดรอย

ละ 90.0 (เขตตรวจราชการสวนกลาง) และสงสดรอยละ 100.0 (เขตตรวจราชการท 2, 3, 5, 7, 10, 11, 12, 13, 14, 16, 17 และ 18) โดยภาพรวมหองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหเฉลยรอยละ 99.1

ครงท 2/2559 หองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหต าสดรอยละ 90.9 (เขตตรวจราชการท 9) และสงสดรอยละ 100.0 (เขตตรวจราชการท 7, 16, 18 และสวนกลาง) โดยภาพรวมหองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหเฉลยรอยละ 96.4


11.2.3 วตถทดสอบตะกอนอจจาระ แสดงในตารางท 11 ครงท 1/2559 หองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหต าสดรอย

ละ 73.9 (เขตตรวจราชการท 2) และสงสดรอยละ 91.2 (เขตตรวจราชการท 18) โดยภาพรวมหองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหเฉลยรอยละ 83.5

ครงท 2/2559 หองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหต าสดรอยละ 76.6 (เขตตรวจราชการท 15) และสงสดรอยละ 90.0 (เขตตรวจราชการสวนกลาง) โดยภาพรวมหองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหเฉลยรอยละ 84.4


15/23

ครงท 3/2559 หองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหต าสดรอยละ 90.3 (เขตตรวจราชการท 9) และสงสดรอยละ 100.0 (เขตตรวจราชการท 17 และสวนกลาง) โดยภาพรวมหองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนการตรวจวเคราะหเฉลยรอยละ 94.5 ตารางท 9 ผลการประเมนคณภาพฯ หองปฏบตการสมาชกสงกดกระทรวงสาธารณสข แตละเขตตรวจ ราชการ วตถทดสอบสเมยรเลอด

เขต

ผลการประเมนคณภาพฯ ผานเกณฑคะแนนมาตรฐาน ≥ 3.00

ครงท 1/2559 ครงท 2/2559 ครงท 3/2559 สมาชก ตอบกลบ (แหง)

ผลผานเกณฑ (แหง)

รอยละ สมาชก ตอบกลบ (แหง)




รอยละ

สวนกลาง 10 9 90.0 10 8 80.0 10 9 90.0

1 45 40 88.9 48 41 85.4 46 39 84.8

2 23 19 82.6 24 23 95.8 23 16 69.6

3 29 26 89.7 29 26 89.7 29 27 93.1

4 40 35 87.5 39 31 79.5 39 37 94.9

5 21 21 100.0 21 18 85.7 21 20 95.2

6 57 54 94.7 57 50 87.7 59 52 88.1

7 32 20 62.5 32 29 90.6 31 26 83.9

8 58 52 89.7 60 53 88.3 59 49 83.1

9 31 29 93.5 33 28 84.8 31 27 87.1

10 30 26 86.7 29 26 89.7 30 24 80.0

11 44 37 84.1 45 36 80.0 45 40 88.9

12 52 48 92.3 57 45 78.9 57 42 73.7

13 57 54 94.7 56 48 85.7 57 53 93.0

14 74 64 86.5 75 60 80.0 73 67 91.8

15 45 37 82.2 47 40 85.1 46 37 80.4


16/23

ตารางท 10 ผลการประเมนคณภาพฯ หองปฏบตการสมาชกสงกดกระทรวงสาธารณสข แตละเขตตรวจราชการ วตถทดสอบภาพถายตะกอนปสสาวะ

16 40 35 87.5 42 37 88.1 41 38 92.7

17 50 47 94.0 50 46 92.0 47 45 95.7

18 34 30 88.2 33 29 87.9 34 32 94.1

รวม 772 683 88.5 787 674 85.6 778 680 87.4

เขต








รอยละ

สวนกลาง 10 9 90.0 10 10 100.0 10 6 60.0

1 45 44 97.8 48 46 95.8 46 25 54.3

2 23 23 100.0 24 23 95.8 23 11 47.8

3 29 29 100.0 29 27 93.1 29 15 51.7

4 40 39 97.5 39 36 92.3 39 22 56.4

5 21 21 100.0 21 20 95.2 21 8 38.1

6 57 56 98.2 57 56 98.2 59 31 52.5

7 32 32 100.0 32 32 100.0 31 17 54.8

8 58 57 98.3 60 59 98.3 59 23 39.0

9 31 30 96.8 33 30 90.9 31 14 45.2

10 30 30 100.0 29 28 96.6 30 19 63.3

11 44 44 100.0 45 41 91.1 45 22 48.9

12 52 52 100.0 57 55 96.5 57 30 52.6


17/23

ตารางท 11 ผลการประเมนคณภาพฯ หองปฏบตการสมาชกสงกดกระทรวงสาธารณสข แตละเขตตรวจราชการ วตถทดสอบตะกอนอจจาระ

13 57 57 100.0 56 55 98.2 57 32 56.1

14 74 74 100.0 75 71 94.7 73 36 49.3

15 45 44 97.8 47 46 97.9 46 28 60.9

16 40 40 100.0 42 42 100.0 41 30 73.2

17 50 50 100.0 50 49 98.0 47 34 72.3

18 34 34 100.0 33 33 100.0 34 18 52.9

รวม 772 765 99.1 787 759 96.4 778 421 54.1

เขต








รอยละ

สวนกลาง 10 9 90.0 10 9 90.0 10 10 100.0

1 45 39 86.7 48 40 83.3 46 45 97.8

2 23 17 73.9 24 21 87.5 23 21 91.3

3 29 23 79.3 29 25 86.2 29 28 96.6

4 40 33 82.5 39 32 82.1 39 37 94.9

5 21 18 85.7 21 18 85.7 21 19 90.5

6 57 48 84.2 57 45 78.9 59 56 94.9

7 32 27 84.4 32 27 84.4 31 30 96.8

8 58 50 86.2 60 48 80.0 59 54 91.5


18/23

12. วจารณและสรปผล (Discussion & Conclusion)

ส านกมาตรฐานหองปฏบตการ กรมวทยาศาสตรการแพทย ด าเนนการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะห สาขาจลทรรศนศาสตรคลนก ในปงบประมาณ พ.ศ. 2559 รวม 3 ครง โดยจดสงวตถทดสอบใหหองปฏบตการสมาชกจ านวน 1,204 แหง หองปฏบตการสมาชกรายงานผลการตรวจวเคราะหกลบ ส านกมาตรฐานหองปฏบตการภายในระยะเวลาทก าหนดมากกวารอยละ 90 โดยเฉลยมหองปฏบตการสมาชกทรายงานผลกลบตอเนองทง 3 ครงรอยละ 90.5 (ตารางท 6) และหองปฏบตการสมาชกสงกดกระทรวงสาธารณสขไมสงรายงานผลกลบทง 3 ครงรอยละ 1.7 (ตารางท 7) หองปฏบตการบางแหงรายงานผลลาชา หรอรายงานผลผดพลาด/ไมชดเจน/ไมครบถวน ดงนนหองปฏบตการสมาชกควรปฏบตตามคมอสมาชกและค าแนะน าทจดสงใหพรอมวตถทดสอบในแตละครง รวมทงตรวจสอบการรายงานผลกอนสงกลบมายงส านกมาตรฐานหองปฏบตการภายในเวลาทก าหนด โดยปงบประมาณ พ.ศ. 2559 งานประเมนคณภาพการตรวจวเคราะห สาขาจลทรรศนศาสตรคลนก ไดเพมชองทางแจงเตอนกอนก าหนดวนสดทายทยอมรบรายงานผลประมาณ 1 สปดาหทางเวปไซดของส านกมาตรฐานหองปฏบตการ และทางจดหมายอเลคทรอนกส (mail group) เพอย าเตอนใหหองปฏบตการสมาชกรายงานผลภายในเวลาทก าหนด ทงนเพอประโยชนของสมาชกในการไดรบทราบระดบคณภาพการตรวจวเคราะห และสามารถใชผลการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหในการพฒนางานของหองปฏบตการใหไดประโยชนสงสดตอไป

9 31 24 77.4 33 29 87.9 31 28 90.3

10 30 27 90.0 29 26 89.7 30 29 96.7

11 44 37 84.1 45 39 86.7 45 43 95.6

12 52 46 88.5 57 46 80.7 57 52 91.2

13 57 45 78.9 56 48 85.7 57 55 96.5

14 74 57 77.0 75 65 86.7 73 66 90.4

15 45 37 82.2 47 36 76.6 46 42 91.3

16 40 33 82.5 42 37 88.1 41 40 97.6

17 50 44 88.0 50 44 88.0 47 47 100.0

18 34 31 91.2 33 29 87.9 34 33 97.1

รวม 772 645 83.5 787 664 84.4 778 735 94.5


19/23

ผลการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหวตถทดสอบสเมยรเลอด ปงบประมาณ พ.ศ. 2559 หองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพฯ ครงท 1/2559 รอยละ 90.1 ครงท 2/2559 รอยละ 86.6 และครงท 3/2559 รอยละ 89.1 (ตารางท 8) โดยวตถทดสอบทจดสงใหหองปฏบตการสมาชกในปงบประมาณ พ.ศ. 2559 ทงสามรอบ คอสเมยรเลอดทมเชอมาลาเรย Plasmodium falciparum ระยะ ring form และ growing trophozoite ประเดนการไมผานเกณฑการประเมนคณภาพฯ สวนใหญเกดจากหองปฏบตการสมาชกรายงาน %parasitemia ของเชอมาลาเรยไมถกตอง เฉลยรอยละ 7.8 รายงานสายพนธ เชอมาลาเรยไมถกตอง เฉลยรอยละ 2.4 และรายงานเชอมาลาเรยสองสายพนธ เฉลยรอยละ 0.7 ดงนนผปฏบตงานควรทบทวนความร พฒนาทกษะและใหความส าคญในการตรวจวเคราะหหาเชอปรสตในเลอด จ าแนกชนด ระยะของเชอและการรายงาน %parasitemia ของเชอมาลาเรยอยางสม าเสมอเพอชวยแพทยในการวนจฉยโรคของผ ปวยไดอยางทนทวงท โดยปงบประมาณ พ.ศ. 2559 ส านกมาตรฐานหองปฏบตการไดจดสมมนาหวขอ “Identification of malarial infection by microscopic examination and epidemiology situation in AEC” ในสวนกลางจ านวน 2 ครงและสวนภมภาคจ านวน 2 ครง ไดแกภาคเหนอและภาคตะวนออกเฉยงเหนอ หองปฏบตการสมาชกและผสนใจสามารถ download เอกสารประกอบการบรรยาย การวนจฉยเชอมาลาเรยไดทางเวปไซดของส านกมาตรฐานหองปฏบตการ จาก link http://blqs.dmsc.moph.go.th/login/showimgdetil.php?id=278

ผลการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหวตถทดสอบภาพถายตะกอนปสสาวะ หองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพฯ ครงท 1/2559 รอยละ 99.7 ครงท 2/2559 รอยละ 96.7 และครงท 3/2559 รอยละ 54.7 (ตารางท 8) การประเมนคณภาพฯ ครงท 3/2559 ประเดนทหองปฏบตการสมาชกรายงานผลไมถกตอง ไดแกรปภาพ Calcium oxalate crystal (359 UA 2) หองปฏบตการสมาชกและ หองปฏบตการกลมน ารายงานผลถกตองนอยกวารอยละ 40 จงพจารณาไมประเมนผล โดยใหสมาชกประเมนตนเอง และรปภาพ White blood cell cast (359 UA 4) หองปฏบตการสมาชกรายงานผลถกตองนอยกวารอยละ 60 เมอพจารณาคาพองกลมของ Expert participant ตอบถกตองรอยละ 59.2 ซงใกลเคยงรอยละ 60 จากความเหนของผ เชยวชาญพจารณาเหนวาภาพมความชดเจนจงใหประเมนผล ท าใหในภาพรวมหองปฏบตการสมาชกรายงานผลครงท 3/2559 ผานเกณฑการประเมนคณภาพฯ ไมถงรอยละ 60 ดงนนหองปฏบตการสมาชกควรศกษาเพมเตมจากแหลงขอมลอนหรอเขารบการอบรมเปนระยะ เพอใหสามารถรายงานผลชนดของตะกอนปสสาวะไดอยางถกตอง เปนประโยชนตอผ รบบรการตอไป

ผลการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะหรายการทดสอบตะกอนอจจาระ หองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพฯ ครงท 1/2559 รอยละ 83.1 ครงท 2/2559 รอยละ 85.9 และครงท 3/2559 รอยละ 95.5 (ตารางท 8) โดยภาพรวมหองปฏบตการสมาชกผานเกณฑการประเมนคณภาพฯ มากกวารอยละ 80 อยางไรกตามผปฏบตงานควรศกษาทบทวนลกษณะของเชอปรสตในตะกอนอจจาระเพอใหเกดความช านาญและเปนประโยชนในการชวยวนจฉยโรคของแพทยตอไป


20/23

ส านกมาตรฐานหองปฏบตการ แจงสถานะคณภาพของหองปฏบตการสมาชกแตละแหงใหผบรหารหองปฏบตการสมาชกรบทราบทกครงผานชองทางการรายงานผลการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะห (Performance evaluation report form) ซงรายงานแตละรอบประกอบดวยขอมลความถกตองของการตรวจวเคราะหวตถทดสอบ และภาพรวมระดบคณภาพการตรวจวเคราะหรายการตางๆเปรยบเทยบกบหองปฏบตการสมาชกอนๆ เพอใหสมาชกไดเปรยบเทยบผลและเกบเปนขอมลอางอง และเปนสวนหนงในการน าไปพฒนาระบบคณภาพหองปฏบตการ เนองจากการรายงานผลการตรวจวเคราะหจากหองปฏบตการทางการแพทยตองผดพลาดนอยทสดหรอไมผดพลาดเลย เพอใหเกดประโยชนสงสดแกผ รบบรการ ทงนผ ทเกยวของทกภาคสวนจะตองมสวนชวยกระต น สงเสรม และสนบสนนเจาหนาทหองปฏบตการใหไดรบการศกษา หาขอมลความรเพมเตม และสรางความตระหนกในประโยชนจากการ เขารวมประเมนคณภาพการตรวจวเคราะห รวมทงด าเนนการจดสงรายงานผลทกครงภายในเวลาทก าหนด จงจะเกดประโยชนคมคาจากการเขารวมเปนสมาชกแผนการประเมนคณภาพการตรวจวเคราะห

13. กตตกรรมประกาศ (Acknowledgement)

ขอขอบพระคณ ผบรหารกรมวทยาศาสตรการแพทย ผอ านวยการส านกมาตรฐานหองปฏบตการ หวหนากลมประเมนคณภาพการตรวจวเคราะห ทใหการสนบสนนการด าเนนงานและใหค าปรกษาดานวชาการและการบรหารจดการ รวมทงจดสรรทรพยากรใหสามารถด าเนนงานไดส าเรจตามวตถประสงค ขอขอบคณเพอนรวมงาน เจาหนาทกลมประเมนคณภาพการตรวจวเคราะห และฝายบรหารทวไปทกทานทใหความรวมมอและชวยด าเนนงานใหส าเรจลลวงดวยด


21/23

ภาคผนวก (Annex) ค าสงแตงตงคณะกรรมการทปรกษาแผนทดสอบความช านาญ

ดานชนสตรสาธารณสข


22/23


23/23

รายนามผปฏบตงาน

กลมประเมนคณภาพการตรวจวเคราะห ส านกมาตรฐานหองปฏบตการ กรมวทยาศาสตรการแพทย ปงบประมาณ พ.ศ. 2559

1. นางสาวสภาวลย ปยรตนวรสกล 2. นางสาวณฐมน เทยนมณ 3. นายฐตวสส สวคนธ 4. นางสาวอารดา กลอมเกลยง 5. นางสาวนฐกาญจน ละเอยดด 6. นางพรรณธพา เลศวงศวรชย 7. นางสาวชนากานต เลศประเสรฐ 8. นางสาวสมาพร พรหมประดษฐ 9. นางสาวนาฎลดา ภาณรตน 10. นายกนกพล ชยเพชร 11. นางกนยรตน สรโย 12. นายสกล แกวนนท 13. นายตน แปนทอง 14. นายสนนท สนธระ

Documents

รายงานสรุปผลการประเมินคุณภาพการตรวจวิเคราะห์ สาขาจุลทรรศน ...blqs.dmsc.moph.go.th/assets/eqa/AnnualReportMicro2559.pdf ·