233
การวิจัยและพัฒนารูปแบบการพัฒนาหลักสูตรและการจัดการเรียนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคุณวุฒิแห่งชาติ สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8

สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

การวจยและพฒนารปแบบการพฒ

นาหลกสตรและการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒ

แหงชาต

สงพมพ สกศ.อนดบท 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8

Page 2: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ

Page 3: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

379.593 สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ ส 691 ก การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต กรงเทพฯ : สกศ., 2560 232 หนา ISBN : 978-616-270-136-8 1. การพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะ 2. กรอบคณวฒแหงชาต 3. ชอเรอง

การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

สงพมพ สกศ. อนดบท 12/2560

พมพครงท 1 2560

จำนวน 1,000 เลม

ผจดพมพเผยแพร สำนกนโยบายและแผนการศกษา สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา 99/20 ถนนสโขทย เขตดสต กรงเทพฯ 10300 โทรศพท 0 2668 7123 ตอ 2436, 2439 โทรสาร 0 2243 7917

พมพท บรษท พรกหวานกราฟฟค จำกด 90/6 ซอยจรญสนทวงศ 34/1 ถนนจรญสนทวงศ แขวงอรณอมรนทร เขตบางกอกนอย กรงเทพฯ 10700 โทรศพท 0 2424 3249 0 2424 3252 โทรสาร 0 2424 3249 0 2424 3252

Page 4: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

คำนำ

กรอบคณวฒแหงชาตเปนกลไกสำคญในการพฒนาศกยภาพกำลงคนใหมสมรรถนะตรงกบความตองการของตลาดแรงงานและการพฒนาประเทศ โดยใชระบบ คณวฒเปนองคประกอบสำคญในการประเมนศกยภาพการเรยนรของบคคลทเชอมโยง คณวฒการศกษากบการเทยบโอนประสบการณ ซงเปนแนวคดในการเชอมโยงและ สรางความรวมมอระหวางการศกษาในระดบตางๆ ทงการศกษาในระบบ การศกษานอกระบบ และการศกษาตามอธยาศย กบสมรรถนะในการปฏบตงาน สงเสรมใหเกดการเรยนร ตลอดชวต เพอใหคนไทยทอยในวยแรงงานมความรความสามารถตรงตามความตองการของตลาดแรงงาน ทงในระดบประเทศและระดบนานาชาต รวมทงมองเหนถงเสนทาง การเรยนรและความกาวหนาอยางชดเจน และยงเปนการสงเสรมการประกนคณภาพ ของบคคลตามคณวฒ อนจะสงผลใหการขบเคลอนนโยบายดานการศกษามประสทธภาพ เพมขดความสามารถในการแขงขน สรางความมนคง และการพฒนาทยงยนตอไป

สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา พจารณาถงความสำคญขางตน จงไดดำเนนโครงการศกษาวจยเรอง “การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตรและการจด การเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต” โดยไดมการศกษา วเคราะห และสงเคราะหขอมลทางวชาการทเกยวของ เกยวกบการพฒนาหลกสตร และการจดทำแผนการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ รวมทงการจดทำขอเสนอรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนตามฐานสมรรถนะทตอบสนองความตองการ ของตลาดแรงงาน ซงเปนกลไกหนงในการขบเคลอนกรอบคณวฒแหงชาตสการปฏบต

สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา พจารณาเหนวาผลการศกษาวจยดงกลาว จะเปนประโยชนตอผเกยวของในวงการศกษาและผสนใจ จงไดจดพมพรายงานการศกษาวจยเพอเผยแพรใหหนวยงานทางการศกษา หนวยงานทเกยวของ และผสนใจทวไป นำไปใชประโยชน

Page 5: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา ขอขอบคณมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอทไดดำเนนการศกษาวจยจนประสบความสำเรจตามเปาหมาย และขอขอบพระคณผทรงคณวฒทกทานทกรณาใหขอคดเหนและขอเสนอแนะ เพอปรบปรงรายงานการวจยใหมความสมบรณยงขน (นายกมล รอดคลาย) เลขาธการสภาการศกษา

Page 6: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

บทสรปสำหรบผบรหาร

การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตรและการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ ตามกรอบคณวฒแหงชาต เปนการทดลองนำโครงสรางระบบงานและกลไกการขบเคลอน กรอบคณวฒแหงชาตสการปฏบต ไปดำเนนงานในสวนของการพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตรและ การจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต โดยเรมตนทการพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะ และตอดวยการจดทำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ ตอจากนนจงพฒนาหลกสตรฝกอบรมเพอนำไปใชฝกอบรมครผสอนกลมอาชพยานยนตและ ปโตรเคมใหนำรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะไปสการปฏบตการจดการเรยนการสอนใหกบผเรยน ในกลมอาชพยานยนตและปโตรเคม พรอมทงปรบปรงใหมความสมบรณ และจดทำขอเสนอรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ เพอใหเกดกลไกการขบเคลอนกรอบคณวฒแหงชาตสการปฏบตของหนวยงานททำหนาทและ รบผดชอบเกยวกบการจดการศกษาและพฒนาทรพยากรมนษยในการเตรยมแรงงานฝมอ ทไดมาตรฐานและตรงกบความตองการของประเทศ มวตถประสงค 2 ขอ คอ 1) เพอพฒนาและประเมนความเหมาะสมของรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ 2) เพอประเมนผลการนำรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ ไปสการปฏบต

จากผลการศกษาวจยสรปผลไดดงน 1. ผลการพฒนาและประเมนความเหมาะสมรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ 1.1 รปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะทพฒนาขนนไดจากการประยกตแนวคดรปแบบการพฒนาหลกสตรของ UNESCO Model ซงประกอบดวย 2 วงจรคอ วงจรท 1 วงจรการพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะ ประกอบดวย 4 ขนตอน ไดแก (1) ขนการประเมนความตองการจำเปน (2) ขนการออกแบบหลกสตรฐานสมรรถนะ (3) ขนการทดลอง และปรบปรงหลกสตรฐานสมรรถนะ และ (4) ขนการประเมนผลหลกสตรฐานสมรรถนะ สำหรบวงจรท 2 วงจรการจดทำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ ประกอบดวย

Page 7: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

4 ขนตอน ไดแก (5) ขนการออกแบบและจดทำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตร รายวชาฐานสมรรถนะ (6) ขนการนเทศและการทดลองใชแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ (7) ขนการนำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะไปใชจรง และ (8) ขนการประเมนผลแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ ดงภาพ

ภาพแสดงรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ

1.2 ผลการประเมนความเหมาะสมของรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะโดยผเชยวชาญทเขารวมสนทนากลม พบวา ในภาพรวมรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะทประกอบดวย 2 วงจร มความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณในระดบมากทสด สำหรบผลการประเมนในแตละขนตอนของทง 2 วงจร พบวา มความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณในระดบมากทสดทกขนตอน

Page 8: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

2. ผลการประเมนการนำรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอน ฐานสมรรถนะไปสการปฏบต 2.1 ผลการพฒนาหลกสตรฝกอบรมรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยน การสอนฐานสมรรถนะ การดำเนนการพฒนาหลกสตรฝกอบรมในครงน เปนการนำรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ ไปสการปฏบตดวยการออกแบบและเขยน โครงรางหลกสตรฝกอบรมทสอดคลองกบรปแบบทพฒนาขน ประกอบดวยหลกการและเหตผลหลกการทใชในการพฒนาหลกสตรฝกอบรม วตถประสงคของหลกสตรฝกอบรม คำแนะนำการใชหลกสตรฝกอบรม โครงสรางและเนอหาสาระของหลกสตรฝกอบรม สอประกอบการฝกอบรม การวดและประเมนผลและแผนการฝกอบรม ระยะเวลาทใชในการฝกอบรม และทำการตรวจสอบโครงรางหลกสตรฝกอบรมพรอมกบปรบปรงแกไขใหมความถกตองสมบรณ กอนนำเสนอให ผเชยวชาญไดพจารณาตรวจสอบเพอประเมนความเหมาะสมและความสอดคลองของหลกสตร ฝกอบรมแลวจงนำหลกสตรฝกอบรมไปทดลองใช 2.2 ผลการประเมนหลกสตรฝกอบรมรปแบบการพฒนาหลกสตรจดการเรยน การสอนฐานสมรรถนะ การประเมนหลกสตรฝกอบรมไดประยกตใชแบบจำลองซปปในการประเมน ซงไดผลการประเมน ดงน 2.2.1 การประเมนบรบท (Context Evaluation : C) พบวา หวขอเรอง ฝกอบรมในภาพรวมมความเหมาะสมในระดบมากทสด และหวขอเรองฝกอบรมกบวตถประสงคการฝกอบรมมความสอดคลองกน 2.2.2 การประเมนปจจยเบองตน (Input Evaluation : I) พบวา หลกสตร ฝกอบรมมคณภาพเหมาะสมและมความสอดคลองระหวางองคประกอบของหลกสตรกบวตถประสงคเชงพฤตกรรมทกองคประกอบ ผลการทดลองใชหลกสตรมผลสมฤทธของคะแนน ภาคทฤษฎ เฉลยรอยละ 80/80 (E1/E2) ตามเกณฑทตงไว 2.2.3 การประเมนกระบวนการ (Process Evaluation: P) พบวา หลกสตร ฝกอบรมมผลสมฤทธ ภาคทฤษฎและภาคปฏบตสงกวาเกณฑทกำหนดไวรอยละ 80/80 และ รอยละ 75 และครผเขารบการฝกอบรมมความพงพอใจตอการจดฝกอบรมในระดบมากทสด

Page 9: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

2.2.4 การประเมนผลผลต (Product Evaluation: P) พบวา ครผเขารบ การอบรมสามารถนำความรและทกษะไปประยกตใชในการพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะและ จดทำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะโดยผานเกณฑการประเมนผลการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะทกำหนดไวรอยละ 75 ทกดาน และปฏบตการสอนตามแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะผานเกณฑการสอน ทกำหนดไวรอยละ 75 ผลการประเมนความพงพอใจของผบงคบบญชาตอการนำความรและทกษะของครทไดรบจากการฝกอบรมไปประยกตใชในการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอน ฐานสมรรถนะมความพงพอใจในระดบมากทสด ผลการประเมนความพงพอใจของผเรยนตอการนำความรและทกษะของครทไดรบจากการฝกอบรมไปประยกตใชในการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ มความพงพอใจในระดบมากทสด และผลการประเมนความพงพอใจของครฝกในสถานประกอบการตอสมรรถนะการปฏบตงานของผเรยนทเรยนโดยการพฒนาหลกสตร การจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ มความพงพอใจในระดบมากทสด โดยรายการทครฝก ในสถานประกอบการ มความพงพอใจสงสด คอ ดานทกษะปฏบตงานไดตามขนตอนทกำหนด รองลงมาคอ ดานเจตคตความปลอดภยในการทำงาน และดานทกษะการวางแผนการทำงานได ตามลำดบ

3. ขอเสนอแนะในการนำรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอน ฐานสมรรถนะทเชอมโยงกบกรอบมาตรฐานคณวฒตางๆ ไปสการปฏบต ประเทศไทยไดดำเนนการจดทำกรอบคณวฒแหงชาตโดยสำนกงานเลขาธการ สภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ ในฐานะหนวยงานระดบนโยบายทมภารกจสำคญในการพฒนา คณภาพการศกษาของชาต ซงไดผานความเหนชอบจากคณะรฐมนตรเมอวนท 8 มกราคม 2556 เนองจากกรอบคณวฒแหงชาตเปนกลไกทสำคญอยางหนงในการพฒนากำลงคนสมาตรฐานสากล โดยใชระบบคณวฒเปนองคประกอบสำคญในการประเมนศกยภาพการเรยนรของบคคลทเชอมโยงคณวฒการศกษากบการเทยบโอนประสบการณ ในการนำกรอบคณวฒแหงชาตดงกลาวสการปฏบต จำเปนตองศกษาบรบทของประเทศไทยในการดำเนนงานทเกยวของ เพราะแมวาประเทศไทยจะมระบบการศกษาทเขมแขง โดยมองคกรหลกในกระทรวงศกษาธการรบผดชอบระบบคณวฒการศกษาระดบตางๆ ของประเทศอยางชดเจน คอ สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน สำนกงานคณะกรรมการ การอาชวศกษา และสำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา แตการกำหนดกรอบคณวฒแหงชาต โดยการรวบรวมคณวฒทกระดบไวในกรอบเดยวกน โดยใหความสำคญ ความเชอมโยงกบระดบ

Page 10: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ความสามารถทเปนแกนกลางและการเชอมโยงซงกนและกนในแตละระดบ องคประกอบของขอบเขตและความลกของความร ทกษะ การประยกตใชทกษะ ความร และคณลกษณะของบคคลเปนเกณฑ การกำหนดระดบ และการเชอมโยงกบผลลพธการเรยนรของแตละคณวฒการศกษา อนจะทำใหระบบคณวฒการศกษา มความชดเจนในการกำหนดระดบความสามารถของบคคล ทสำเรจการศกษา เปนกลไกพฒนาคณภาพการศกษาใหสอดคลองกบการมงานทำ ใหโอกาส ผมประสบการณหรอมความร ความสามารถจากการทำงาน สามารถเทยบโอนความร ทกษะ เพอการเตมเตมบางสวนดานการศกษา ฝกอบรมเพมเตมเพอรบคณวฒการศกษาทตองการ อนเปนการสงเสรมสงคมการเรยนรอยางตอเนองตลอดชวต และขยายโอกาสการศกษาแกผททำงานอยแลว หรออยนอกระบบการศกษาเพอการเพมพนคณวฒและระดบความสามารถ โดยกระบวนการเหลานถอเปนเรองใหมสำหรบประเทศไทย ซงในอดต อาจมการแยกสวนกน อยางชดเจนระหวางระบบการศกษากบมาตรฐานอาชพ โดยแตละหนวยทรบผดชอบดานมาตรฐานอาชพใหความสำคญกบบคคลทเตรยมตวเขาทำงาน หรอตองการพฒนาฝมอแรงงานใหดขน และเมอเกดการผลตกำลงคนในสายอาชวศกษาทไมตรงกบความตองการ จงมการผลกดนใหนำมาตรฐานอาชพหรอมาตรฐานฝมอแรงงานมาจดทำหลกสตรหรอเพมในการเรยนการสอนมากยงขน แตกยงขาดระบบทชดเจนในการเชอมโยง หรอผลกดนใหมการบรณาการกนอยางจรงจงเฉพาะ ในการนำกรอบคณวฒในแตละสาขาอาชพ กรอบมาตรฐานคณวฒตางๆ และมาตรฐานฝมอแรงงานมาใชในระบบการศกษา ดวยความสำคญดงกลาว กรอบคณวฒแหงชาตจงเปนแมแบบทใชเปนกรอบแกนกลางสำหรบหนวยงานทรบผดชอบไปดำเนนการจดทำกรอบคณวฒในแตละสาขาอาชพหรอสาขางาน เพอนำไปสการเทยบเคยง เชอมโยงผลลพธการเรยนรของคณวฒการศกษาระดบตางๆ ตาม กรอบคณวฒแหงชาต

ดงนน คณะผวจย มขอเสนอแนะ ดงตอไปน 3.1 กรอบคณวฒแหงชาต เปนกรอบทนำไปใชเทยบเคยงและเชอมโยงกบกรอบคณวฒ อาเซยน และกรอบคณวฒระดบนานาชาต ดงนน กรอบคณวฒแหงชาตจงตองเปนแมแบบและแกนกลางในการพฒนากรอบคณวฒตางๆ ของประเทศ สำหรบหนวยงานทเกยวของเพอใหสอดคลองและสามารถเชอมโยงระหวางกรอบคณวฒในแตละระดบและประเภทหรอมาตรฐานระดบชาตตางๆ ได และทำใหกรอบคณวฒตางๆ ของประเทศทจดทำขนทเทยบเคยงและเชอมโยงกบกรอบคณวฒแหงชาตสามารถไปเทยบเคยงกบกรอบคณวฒในระดบนานาชาตหรอกรอบคณวฒอาเซยนได

Page 11: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

3.2 กรอบคณวฒตางๆ ของประเทศทจดทำขนแลว โดยหนวยงานทมหนาทรบผดชอบ ในการจดทำ ควรจดทำตารางเทยบเคยงการเชอมโยงกบกรอบคณวฒแหงชาต เพอแสดงรายละเอยด ของการเทยบเคยงและความเชอมโยง เพอทกรอบคณวฒอนๆ สามารถสอบทานไดวากรอบคณวฒ อนๆ ทเทยบเคยงกบกรอบคณวฒแหงชาตในระดบเดยวกน มปรมาณรายละเอยดทเทยบเคยง เทาเทยมกนหรอไม และถกตองเพยงใด 3.3 หนวยงานทรบผดชอบการรบรองสมรรถนะบคคลและออกใบรบรองมาตรฐานฝมอแรงงาน ควรจดใหมการรบรองสมรรถนะของบคคลตามมาตรฐานอาชพทกำหนดไว ในกรอบคณวฒวชาชพและมการทดสอบมาตรฐานฝมอแรงงานเพอเปนการทดสอบและประเมน ความสามารถเบองตนกอนเขาปฏบตงานจรงและเปนดชนกำหนดการจายคาตอบแทนตาม ความสามารถทแทจรง 3.4 หนวยงานท เก ยวของกบการพฒนาทรพยากรมนษยท เปนองคกรหลก ในกระทรวงศกษาธการ กรมพฒนาฝมอแรงงาน สถาบนคณวฒวชาชพ (องคการมหาชน) และรวมถง สภา/สมาคมวชาชพตางๆ ควรสรางความชดเจนในการจดการศกษา หรอฝกอบรมทสามารถ ตอบสนองความตองการของประเทศและนานาชาต ดวยการสนบสนนการพฒนาหลกสตรการจด การเรยนการสอนหรอการฝกอบรมฐานสมรรถนะ โดยเนนกระบวนการวเคราะหความตองการ ดานสมรรถนะของผทจะเปนแรงงานของสถานประกอบการในโรงงานอตสาหกรรม วเคราะหสมรรถนะ จากกรอบมาตรฐานคณวฒตางๆ เชน กรอบคณวฒแหงชาตของไทยและตางประเทศ กรอบคณวฒอาชวศกษาแหงชาต กรอบคณวฒวชาชพแหงชาตของสถาบนคณวฒวชาชพ มาตรฐานฝมอแรงงานแหงชาตของกรมพฒนาฝมอแรงงาน กระทรวงแรงงาน และระบบสมรรถนะอนๆ ทจดทำโดย สภา/สมาคมวชาชพ ซงสภาวชาชพตางๆ จะจดทำระบบสมรรถนะของตนเอง ตามขอกำหนด ภายใตพระราชบญญต เพอใหคณะกรรมการวชาชพพจารณาใบอนญาต หรอขนทะเบยนกบ สภาวชาชพ โดยนำผลการศกษาและวเคราะหสมรรถนะทงหมดมากำหนดองคประกอบ ของหลกสตรทงดานความร ทกษะและคณลกษณะทพงประสงค เพอเปนแนวทางในการออกแบบกระบวนการเรยนการสอน โดยเรมทการพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะแลวดำเนนการจดทำแผนการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ ตลอดจนทรพยากร ทจะนำมาใช อยางถกตองและเหมาะสม พรอมทงสามารถตดตาม ประเมนผลความสำเรจทสะทอน ใหเหนถง การเพมขนเชงศกยภาพของผสำเรจการศกษา และแรงงานในภาคอตสาหกรรมไดอยางเปนระบบ ดงภาพ

Page 12: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ภาพแสดงระบบการพฒนาทรพยากรมนษยทสอดคลองกบระบบสมรรถนะ ของกรอบมาตรฐานตางๆ

ดงนน หนวยงานทเปนองคกรหลกของกระทรวงศกษาธการ จงควรอยางยงในการนำสถานศกษาในสงกด กำหนดเปนนโยบายทตองปรบปรงหรอพฒนาหลกสตรการจดการเรยน การสอนฐานสมรรถนะ ตามรปแบบทไดจากผลการวจยน โดยเชอมโยงกบกรอบมาตรฐานคณวฒตางๆ รวมถงมาตรฐานฝมอแรงงาน ทตรงกบความตองการของสถานประกอบการและเปนทยอมรบของสากล โดยจะเหนไดจากการสรางความรวมมอกบองคกรในตางประเทศ เพอเทยบเคยงไมวาจะเปนมาตรฐานคณวฒการศกษา หรอคณวฒวชาชพของไทยกบตางประเทศ กจะเปน การสนบสนนการเตรยมความพรอมการเคลอนยายกำลงคนอยางเสร เพอการศกษาตอ หรอ เคลอนยายแรงงาน ในระหวางประเทศทมความรวมมอกนหรอในประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ไดอยางสะดวกมากยงขน 3.5 หนวยงานทเปนองคกรหลกของกระทรวงศกษาธการททำหนาทจดการศกษา ในระดบตางๆ ควรจดตงองคกรสนบสนนในการพฒนาบคลากรทเกยวของกบการพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะและการจดทำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ เพอวจยและพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะและหารปแบบการจดทำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะทมประสทธภาพ และองคกรททำหนาทสนบสนนน ควรดำเนนการจด ฝกอบรมใหกบครผสอนโดยผเชยวชาญทางดานการทำแผนการจดการเรยน การสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ เพอพฒนาศกยภาพของครผสอนทมแนวโนมในการสอนทด ใหเปน ครตนแบบในทกสาขาวชา เพอทำใหเกดการพฒนาการจดการเรยนการสอนของสถานศกษา

Page 13: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

อยางยงยน ดำเนนงานดานการกำกบ ตดตามและประเมนผล ทำหนาทอยางตอเนองตลอดเวลา เพอใหไดขอมลไปปรบปรงและพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะไดอยางมประสทธภาพ ทนตอ การเปลยนแปลงของเทคโนโลยทตองการสมรรถนะใหมในการปฏบตงาน 3.6 สำนกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา และสำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา ควรรวมมอกบหนวยงานทมหนาทรบรองสมรรถนะตามกรอบคณวฒวชาชพและมาตรฐานฝมอแรงงาน จดการทดสอบผสำเรจการศกษาจากหลกสตรทไดพฒนาตามกรอบคณวฒวชาชพและมาตรฐานฝมอแรงงานรวมกน เพอรบรองสมรรถนะตามกรอบคณวฒ หรอออกใบรบรองฝมอแรงงาน ซงกำหนดเปนกฎหมายบงคบผทจะเขาปฏบตงาน 3.7 สำนกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา และสำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา ควรแสวงหาความรวมมอกบสถาบนการศกษาและสถานประกอบการทมศกยภาพ ในการพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะและจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะรวมกนในรปแบบทวภาค ซงเปนความสำคญของการเรยนรจากการปฏบตงานจรงทโรงเรยนไมสามารถจดใหได เนนการฝกปฏบต ใหเกดสมรรถนะจากสภาพจรง 3.8 หนวยงานทเกยวของกบการนำกรอบคณวฒแหงชาตไปสการปฏบต ควรม ความรวมมอในการทำวจย เพอนำผลวจยมาปรบปรง ทบทวน พฒนารปแบบวธการทำงาน และพฒนางานใหทนตอความเปลยนแปลงของเทคโนโลย

Page 14: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

สารบญ

หนา

คำนำ ก

บทสรปสำหรบผบรหาร ค

สารบญ ฎ

สารบญตาราง ฒ

สารบญภาพ ถ

บทท 1 บทนำ 1 1.1 ความเปนมาและความสำคญของปญหา 1 1.2 วตถประสงคของการวจย 4 1.3 ขอบเขตการวจย 4 1.4 นยามศพทเฉพาะ 5

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ 8 2.1 กรอบแนวคดเกยวกบคณวฒแหงชาต คณวฒวชาชพแหงชาต 9 มาตรฐานฝมอแรงงานแหงชาต และคณวฒการศกษาวชาชพ 2.1.1 กรอบคณวฒแหงชาต 9 2.1.2 คณวฒวชาชพแหงชาต 12 2.1.3 มาตรฐานฝมอแรงงาน 16 2.1.4 คณวฒการศกษาวชาชพ 18 2.2 หลกสตรของสถานศกษา สงกดสำนกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา 21 2.2.1 หลกสตรการศกษาวชาชพ 21 2.2.2 หลกสตรประกาศนยบตรวชาชพชนสง พทธศกราช 2557 23 ประเภทวชาอตสาหกรรม สาขาวชาเทคนคเครองกล 2.2.3 หลกสตรประกาศนยบตรวชาชพชนสง พทธศกราช 2557 25 ประเภทวชาอตสาหกรรม สาขาวชาปโตรเคม

Page 15: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

สารบญ (ตอ)

หนา

2.3 แนวคดเกยวกบสมรรถนะและสมรรถนะครของประเทศไทย 28 2.3.1 แนวคดเกยวกบสมรรถนะ 28 2.3.2 สมรรถนะครของประเทศไทย 36 2.4 รปแบบการพฒนาหลกสตร 40 2.4.1 ความหมายและองคประกอบของหลกสตร 40 2.4.2 การพฒนาหลกสตร 42 2.4.3 การประเมนหลกสตร 62 2.5 การพฒนารปแบบการเรยนการสอน 70 2.6 การจดทำแผนการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ 79 2.6.1 แนวคดเกยวกบแผนการจดการเรยนร 79 2.6.2 แนวคดการจดทำแผนการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ 81 2.6.3 เทคนคการวดและประเมนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ 85 ตามสภาพจรง 2.6.3.1 การประเมนตามสภาพจรง 85 2.6.3.2 การวดและประเมนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ 88 ตามสภาพจรง 2.7 งานวจยทเกยวของ 90

บทท 3 วธการดำเนนการวจย 97 3.1 ขนตอนการดำเนนการวจย 97 3.2 ศกษาแนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ 100 3.3 พฒนารปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอน 101 ฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒและมาตรฐานอาชพตางๆ 3.4 ประเมนรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอน 103 ฐานสมรรถนะ (ฉบบราง) โดยวธสนทนากลม

Page 16: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

สารบญ (ตอ)

หนา

3.5 ประเมนความตองการจำเปนเพอหาสมรรถนะของกลมอาชพยานยนต 108 และปโตรเคมตามกรอบคณวฒและมาตรฐานอาชพตางๆ 3.6 พฒนาหลกสตรฝกอบรมรปแบบการพฒนาหลกสตรการจด 111 การเรยนการสอนฐานสมรรถนะทพฒนาขน 3.7 ประเมนคณภาพของหลกสตรฝกอบรมโดยผเชยวชาญ 114 3.8 ทดลองใชหลกสตรฝกอบรม (Try-out) 118 3.9 นำหลกสตรฝกอบรมไปใชจรง (Implementation) 121 3.10 ตดตามและประเมนผลหลงฝกอบรม (Evaluation) 124 3.11 เขยนรายงานการวจยและพฒนาโครงสรางระบบงานและกลไกการขบเคลอน 126 กรอบคณวฒแหงชาตสการปฏบตตามระยะท 2 3.12 สถตทใชในการวเคราะหขอมล 127

บทท 4 ผลการวจย 131 4.1 ผลการพฒนาและประเมนรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยน 131 การสอนฐานสมรรถนะ 4.2 ผลการประเมนการนำรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอน 153 ฐานสมรรถนะไปสการปฏบต

บทท 5 สรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ 183 5.1 สรปผลการวจย 183 5.1.1 ผลการพฒนาและประเมนความเหมาะสมของรปแบบการพฒนา 183 หลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ 5.1.2 ผลการประเมนการนำรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยน 184 การสอนฐานสมรรถนะไปสการปฏบต

Page 17: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

สารบญ (ตอ)

หนา

5.2 อภปรายผล 189 5.2.1 การพฒนาและประเมนความเหมาะสมของรปแบบการพฒนา 189 หลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ 5.2.2 การประเมนการนำรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยน 190 การสอนฐานสมรรถนะไปสการปฏบต 5.3 ขอเสนอแนะในการนำรปแบบการพฒนาหลกสตรและการจดการเรยน 196 การสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาตสการปฏบต

บรรณานกรม 201

คณะผดำเนนการ 209

Page 18: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

สารบญตาราง

ตารางท หนา

2-1 ระดบกรอบคณวฒวชาชพแหงชาตของสถาบนคณวฒวชาชพ 14 (องคการมหาชน) 2-2 สรปการเทยบเคยงระบบคณวฒของหนวยงานในประเทศกบกรอบคณวฒ 20 แหงชาต 2-3 ระดบสมรรถนะและคำบรรยายระดบสมรรถนะ 34 2-4 ระดบความสามารถและคำบรรยายระดบความสามารถ 35 2-5 สงเคราะหองคประกอบของรปแบบการพฒนาหลกสตรจากการรปแบบ 55 การพฒนาหลกสตรของนกการศกษา 2-6 แนวคดการประเมนหลกสตรตามรปแบบซปป 68 2-7 แนวคดในการนำรปแบบการประเมนหลกสตรและขอจำกดของรปแบบ 69 การประเมนหลกสตรแตละรปแบบ 2-8 ขนตอนใหญและขนตอนยอยตามรปแบบของ Brown and Others 74 2-9 สงเคราะหกระบวนการในรปแบบของการออกแบบการจดการเรยนการสอน 78 2-10 ขอแนะนำในการเขยนแผนการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ 83 3-1 ผลสมฤทธของหลกสตรฝกอบรมรปแบบการพฒนาหลกสตร 120 การจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะในขนทดลองใช 3-2 คาอตราสวนความเทยงตรงเชงเนอหาตำสดทผานเกณฑของ Lawshe 128 4-1 ผลการวเคราะหคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของผลการประเมน 144 ของผเชยวชาญเกยวกบความเหมาะสม / ถกตอง / ครบถวนสมบรณ รปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนสมรรถนะในภาพรวม 4-2 ผลการวเคราะหคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของผลการประเมนของ 145 ผเชยวชาญเกยวกบความเหมาะสม / ถกตอง / ครบถวนสมบรณของขนตอน การประเมนความตองการจำเปน 4-3 ผลการวเคราะหคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของผลการประเมนของ 146 ผเชยวชาญเกยวกบความเหมาะสม / ถกตอง / ครบถวนสมบรณของขนตอน การออกแบบหลกสตรฐานสมรรถนะ

Page 19: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

สารบญตาราง (ตอ)

ตารางท หนา

4-4 ผลการวเคราะหคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของผลการประเมน 147 ของผเชยวชาญเกยวกบความเหมาะสม / ถกตอง / ครบถวนสมบรณของขนตอน การทดลองและปรบปรงหลกสตรฐานสมรรถนะ 4-5 ผลการวเคราะหคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของผลการประเมน 148 ของผเชยวชาญเกยวกบความเหมาะสม / ถกตอง / ครบถวนสมบรณของขนตอน การประเมนผลหลกสตรฐานสมรรถนะ 4-6 ผลการวเคราะหคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของผลการประเมน 149 ของผเชยวชาญเกยวกบความเหมาะสม / ถกตอง / ครบถวนสมบรณของขนตอน การออกแบบและจดทำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ 4-7 ผลการวเคราะหคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของผลการประเมน 150 ของผเชยวชาญเกยวกบความเหมาะสม / ถกตอง / ครบถวนสมบรณของขนตอน การนเทศและทดลองใชแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ 4-8 ผลการวเคราะหคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของผลการประเมน 151 ของผเชยวชาญเกยวกบความเหมาะสม / ถกตอง / ครบถวนสมบรณของขนตอน การนำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะไปใชจรง 4-9 ผลการวเคราะหคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของผลการประเมน 152 ของผเชยวชาญเกยวกบความเหมาะสม / ถกตอง / ครบถวนสมบรณของขนตอน การประเมนผลแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ 4-10 ผลการวเคราะหคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของผลการประเมน 157 ของผเชยวชาญเกยวกบความเหมาะสมของวตถประสงคการฝกอบรมกบหวขอ เรองฝกอบรม 4-11 ผลการประเมนความสอดคลองระหวางหวขอเรองกบวตถประสงค 158 การฝกอบรมตามความคดเหนของผเชยวชาญ 4-12 ผลการวเคราะหคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของผลการประเมน 160 ของผเชยวชาญเกยวกบความเหมาะสมของหลกสตรฝกอบรม

Page 20: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

สารบญตาราง (ตอ)

ตารางท หนา

4-13 ผลการประเมนความสอดคลองของหลกสตรฝกอบรมกบองคประกอบ 161 ของหลกสตรฝกอบรม 4-14 ผลการประเมนความสอดคลองระหวางหวขอเรองฝกอบรม 162 กบจดประสงคเชงพฤตกรรม 4-15 ผลการประเมนความสอดคลองระหวางจดประสงคเชงพฤตกรรม 163 กบแบบทดสอบ 4-16 ผลการประเมนความเทยงตรงเชงเนอหาของแบบประเมนผล 164 หลงการฝกอบรม 4-17 ผลการประเมนความเทยงตรงเชงเนอหาของแบบนเทศ 164 4-18 ผลการวเคราะหคาผลสมฤทธของหลกสตรฝกอบรมภาคทฤษฎและ 165 ภาคปฏบตจากกลมครททดลองใชหลกสตรฝกอบรม 4-19 ผลการวเคราะหคาความเชอมนของแบบประเมนผลหลกสตรฝกอบรม 166 จากกลมครททดลองใชหลกสตรฝกอบรม 4-20 ผลการประเมนความพงพอใจของกลมเปาหมายททดลองใชหลกสตรฝกอบรม 167 4-21 ผลการวเคราะหผลสมฤทธของหลกสตรฝกอบรมภาคทฤษฎและภาคปฏบต 169 จากกลมครในขนตอนการนำหลกสตรฝกอบรมไปใชจรง 4-22 ผลการประเมนความพงพอใจของครทเขารบการฝกอบรมตอการจดฝกอบรม 170 4-23 ผลการนเทศแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ 172 ของกลมครทใชในการตดตามผลหลกสตรฝกอบรมตามผลการประเมน ของคณะกรรมการประเมนผลการนเทศ 4-24 ผลการนเทศการสอนของกลมครทใชในการตดตามผลของหลกสตรฝกอบรม 174 ตามผลการประเมนของคณะกรรมการประเมนผลการนเทศ 4-25 ผลการประเมนความพงพอใจของผบงคบบญชาทมตอการนำความรและทกษะ 177 ทไดรบจากการฝกอบรมไปประยกตใชในการพฒนาหลกสตรการจดการเรยน การสอนฐานสมรรถนะของครกลมเปาหมายในการตดตามผลหลกสตรฝกอบรม

Page 21: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

สารบญตาราง (ตอ)

ตารางท หนา

4-26 ผลการประเมนความพงพอใจของผเรยนทมตอการนำความรและทกษะทไดรบ 178 จากการฝกอบรมไปประยกตใชในการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ ของครกลมเปาหมายทใชตดตามผลหลกสตรฝกอบรม 4-27 ผลการวเคราะหคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของคะแนนความพงพอใจ 181 ของครฝกในสถานประกอบการทมตอสมรรถนะการปฏบตงานของผเรยน

Page 22: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

สารบญภาพ

ภาพท หนา

2-1 โครงสรางกรอบคณวฒแหงชาต 11 2-2 ระบบคณวฒวชาชพแหงชาต 13 2-3 แสดงสวนประกอบของสมรรถนะ 29 2-4 รปแบบการพฒนาหลกสตรของ Taba 44 2-5 รปแบบการพฒนาหลกสตรของ UNESCO 46 2-6 ขนตอนสวนจลภาคในการพฒนาหลกสตรของ UNESCO 47 2-7 รปแบบการพฒนาหลกสตร Noelker/Schoenfeldf 48 2-8 รปแบบการพฒนาหลกสตรของ Woelfgang 50 2-9 รปแบบการพฒนาหลกสตรของพสฐ เมธาภทร และ W.Peters 52 2-10 ขนตอนการตดสนใจเลอกเนอหาหรอกำหนดจดมงหมาย 53 2-11 รปแบบการพฒนาหลกสตรฝกอบรมชางอตสาหกรรมของพสฐ เมธาภทร 56 2-12 รปแบบการพฒนาหลกสตรฝกอบรมวชาชพของ (ITE) (2013) 58 2-13 รปแบบการพฒนาหลกสตรฝกอบรมของชชย 59 2-14 รปแบบการประเมนของ Tyler 63 2-15 รปแบบการประเมนของ Taba 64 2-16 รปแบบการประเมนของ Provus 65 2-17 รปแบบระบบการสอนของ Gerlach & Ely 71 2-18 รปแบบการเรยนการสอนของ Klausmeir and Ripple (1971) 72 2-19 รปแบบการสอนของ Brown and Others (1987) 73 2-20 รปแบบการสอนของ Dick and Carey (1996) 75 2-21 ระบบการออกแบบการเรยนการสอนของทศนา (2534) 77 3-1 ขนตอนการดำเนนการวจย 99 3-2 ขนตอนการศกษาแนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ 100 3-3 ขนตอนการสรางรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ 101 3-4 ขนตอนการประเมนรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอน 104 ฐานสมรรถนะ

Page 23: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

สารบญภาพ (ตอ)

ภาพท หนา

3-5 ขนตอนการประเมนความตองการจำเปนเพอหาสมรรถนะของกลมอาชพ 108 ยานยนตและปโตรเคมตามกรอบคณวฒและมาตรฐานอาชพตางๆ 3-6 ขนตอนการพฒนาหลกสตรฝกอบรม (ฉบบราง) 111 3-7 ขนตอนการประเมนคณภาพของหลกสตรฝกอบรมโดยผเชยวชาญ 115 3-8 ขนตอนการทดลองใชหลกสตรฝกอบรม (Try-out) 119 3-9 ขนตอนการนำหลกสตรฝกอบรมไปใชจรง (Implementation) 122 3-10 ขนตอนการตดตามและประเมนผลหลกสตรฝกอบรม 124 3-11 ขนตอนการเขยนรายงานการวจยและพฒนาโครงสรางรายงานและกลไก 126 การขบเคลอนกรอบคณวฒแหงชาตสการปฏบต ตามระยะท 2 4-1 รปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ 132 4-2 ขนตอนการประเมนความตองการจำเปน (Need Assessment) 133 4-3 ขนตอนการออกแบบหลกสตรฐานสมรรถนะ (Design) 134 4-4 ขนตอนการทดลองและปรบปรงหลกสตรฐานสมรรถนะ (Try-out / Improve) 136 4-5 ขนตอนการประเมนผลหลกสตรฐานสมรรถนะ (Curriculum Evaluation) 137 4-6 ขนตอนการออกแบบการจดทำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชา 139 สมรรถนะ (Design of Course Material) 4-7 ขนตอนการนเทศและการทดลองใชแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตร 140 รายวชาสมรรถนะ 4-8 ขนตอนการนำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ 141 ไปใชจรง (Implement) 4-9 ขนตอนการประเมนผลแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชา 142 ฐานสมรรถนะ (Course Evaluation) 5-1 แสดงระบบการพฒนาทรพยากรมนษยทสอดคลองกบระบบสมรรถนะ 199 ของกรอบมาตรฐานตางๆ

Page 24: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

1การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

บทท 1 บทนำ

1.1 ความเปนมาและความสำคญของปญหา

ประเทศไทยไดดำเนนการจดทำกรอบคณวฒแหงชาตโดยสำนกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ ในฐานะหนวยงานระดบนโยบายทมภารกจสำคญในการพฒนาคณภาพ การศกษาของชาต ซงไดผานความเหนชอบจากคณะรฐมนตร เมอวนท 8 มกราคม 2556 และ เพอใหกรอบคณวฒแหงชาต สามารถนำไปสการพฒนาศกยภาพกำลงคนไดอยางเปนรปธรรม เนองจากกรอบคณวฒแหงชาตเปนกลไกทสำคญอยางหนงในการพฒนากำลงคนสมาตรฐานสากล โดยใชระบบคณวฒเปนองคประกอบสำคญในการประเมนศกยภาพการเรยนรของบคคลทเชอมโยงคณวฒการศกษากบการเทยบโอนประสบการณ ซงเปนแนวคดในการเชอมโยงและการสราง ความรวมมอระหวางการศกษาในระบบ การศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย สงเสรมใหเกดการเรยนรตลอดชวต เพอใหคนไทยทอยในวยแรงงานมความร ความสามารถตรงตาม ความตองการของตลาดแรงงาน ทงในระดบประเทศและระดบนานาชาต รวมทงมองเหนถง เสนทางการเรยนรและความกาวหนาอยางชดเจนและยงเปนการสงเสรมการประกนคณภาพของบคคลตามระดบคณวฒอกดวย สำหรบกรอบคณวฒแหงชาตน เปนกรอบแกนกลางทเนนเฉพาะองคประกอบหลก ททกประเภทอาชพหรอสาขางานสามารถประยกตใชได โดยในแตละประเภทอาชพ หรอลกษณะอาชพหรอสาขางาน อาจมระดบสมรรถนะทมความหลากหลายแตกตางกนในลกษณะงาน บางระดบอาจไมไดยดโยงกบคณวฒการศกษาในแตละสาขาอาชพหรอสาขางาน ตองมการกำหนดรายละเอยดองคประกอบตามลกษณะขอบเขตและความลกของความร ทกษะ และการประยกตใช

Page 25: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

2 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ทกษะ ความร และคณลกษณะ เมอมการจดทำกรอบคณวฒในแตละสาขาอาชพหรอสาขางาน เพอนำไปสการเทยบเคยง เชอมโยงผลลพธการเรยนรของคณวฒการศกษาระดบตางๆ ในการนำกรอบคณวฒแหงชาตดงกลาวสการปฏบต จำเปนตองศกษาบรบทของ ประเทศไทยในการดำเนนงานทเกยวของ เพราะแมวาประเทศไทยจะมระบบการศกษาทเขมแขง โดยมองคกรหลกในกระทรวงศกษาธการรบผดชอบระบบคณวฒการศกษาระดบตางๆ ของประเทศอยางชดเจน คอ สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน สำนกงานคณะกรรมการ การอาชวศกษา และสำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา แตการกำหนดกรอบคณวฒแหงชาต โดยการรวบรวมคณวฒทกระดบไวในกรอบเดยวกน โดยใหความสำคญ ความเชอมโยงกบระดบความสามารถทเปนแกนกลางและการเชอมโยงซงกนและกนในแตละระดบ องคประกอบของขอบเขตและความลกของความร ทกษะ การประยกตใชทกษะ ความร และคณลกษณะของบคคลเปนเกณฑ การกำหนดระดบ และการเชอมโยงกบผลลพธการเรยนรของแตละคณวฒการศกษา อนจะทำใหระบบคณวฒการศกษา มความชดเจนในการกำหนดระดบความสามารถของบคคล ทสำเรจการศกษา เปนกลไกพฒนาคณภาพการศกษาใหสอดคลองกบการมงานทำ ใหโอกาส ผมประสบการณหรอมความร ความสามารถจากการทำงาน สามารถเทยบโอนความร ทกษะเพอการเตมเตมบางสวนดานการศกษา ฝกอบรมเพมเตมเพอรบคณวฒการศกษาทตองการ อนเปน การสงเสรมสงคมการเรยนรอยางตอเนองตลอดชวต และขยายโอกาสการศกษาแกผททำงาน อยแลว หรออยนอกระบบการศกษาเพอการเพมพนคณวฒและระดบความสามารถ โดยกระบวนการ เหลานถอเปนเรองใหมสำหรบประเทศไทย ซงในอดต อาจมการแยกสวนกนอยางชดเจนระหวางระบบการศกษากบมาตรฐานอาชพ โดยแตละหนวยทรบผดชอบดานมาตรฐานอาชพใหความสำคญกบบคคลทเตรยมตวเขาทำงาน หรอตองการพฒนาฝมอแรงงานใหดขน หรอตองการเปลยนงานในระยะหลง โดยเฉพาะเมอเกดการผลตกำลงคนในสายอาชวศกษาทไมตรงกบความตองการ จงม การผลกดนใหนำมาตรฐานอาชพหรอมาตรฐานฝมอแรงงานมาจดทำหลกสตรหรอเพมในการเรยนการสอนมากยงขน แตกยงขาดระบบทชดเจนในการเชอมโยง หรอผลกดนใหมการบรณาการ กนอยางจรงจงเฉพาะในการนำกรอบคณวฒในแตละสาขาอาชพ กรอบมาตรฐานคณวฒตางๆ และมาตรฐานฝมอแรงงาน มาใชในระบบการศกษา ซงสอดคลองกบขอเสนอแนะของศรพรรณ ชมนม ทศกษาการวจยและพฒนาโครงสรางระบบงานและกลไกการขบเคลอนกรอบคณวฒแหงชาตส การปฏบต ไดเสนอแนะให 1) คณะกรรมการกรอบคณวฒแหงชาตเรงรดผลกดนการจดทำหลกสตรและการเรยนการสอน ทสอดคลองกบมาตรฐานอาชพ และสนบสนนการสงเสรม การพฒนาคร สอ เครองมอ อปกรณ และการจดการเรยนการสอนตามหลกการของกรอบคณวฒแหงชาต และ

Page 26: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

3การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

2) กลไกขบเคลอนกรอบคณวฒแหงชาตจะตองกำหนดกรอบแนวทาง วธการปรบปรงหลกสตรเดม และการจดทำหลกสตรใหมใหเปนไปตามหลกการของกรอบคณวฒแหงชาต และสงเสรมสนบสนนใหองคกรหลกดานการศกษาพฒนาครอยางตอเนอง เพอใหสามารถจดการเรยนการสอนตามแนวทางใหมไดอยางมประสทธภาพ (2559:61-62) จากเหตผลดงกลาวมา หลกสตรจงเปนกลไกสำคญในการพฒนาคณภาพการศกษาใหสอดคลองกบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต แผนการศกษาแหงชาต ดงนนในการพฒนาหลกสตรการศกษาของสถานศกษา ควรพฒนาใหสอดคลองกบทศทางการพฒนาอตสาหกรรมหรอสถานประกอบการ ซงในรายงานวจยการศกษา แนวทางการผลตกำลงคนดานอาชวศกษาและเทคโนโลย ความตองการของประเทศ : กรณศกษาประเทศอตสาหกรรม (2552) มขอเสนอแนะเกยวกบ แนวทางการพฒนากำลงคนเพอรองรบความตองการแรงงานทางชาง โดยระบประเดนสำคญ ดงน 1. แรงจงใจการประกอบอาชพ ไดแก คาตอบแทน เนองจากปจจบนการจายคาตอบแทน จะพจารณาจากคณวฒการศกษา ซงตามความจรงแลว นกศกษาทจบการศกษาในระดบเดยวกน ไมไดมความสามารถในการปฏบตงานเทาเทยมกน ดงนน การจายคาตอบแทนควรพจารณาจากความสามารถเปนหลก 2. จดมการทดสอบมาตรฐานฝมอแรงงาน เพอเปนการทดสอบและประเมนความสามารถ ในเบองตนกอนเขาปฏบตงานจรง และเปนดชนกำหนดการจายคาตอบแทนตามความสามารถ ทแทจรง ทงผทมสวนรบผดชอบควรรวมมอจดการทดสอบรวมกนระหวางกรมพฒนาฝมอแรงงานและสำนกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา ซงกำหนดเปนกฎหมายบงคบวาทกคนทจะเขา ปฏบตงานตองมใบรบรองดงกลาว 3. ในกระบวนการจดการเรยนการสอนควรเนนการฝกปฏบตงานจรงมากกวาการเรยนภาคทฤษฎเทานน เนองจากภาคอตสาหกรรมจะมเกณฑหนงทใชในการพจารณาจายคาตอบแทน คอ หากพนกงานคนใด จำเปนตองไดรบการฝกอบรมนอยกวา ซงชวยใหสถานประกอบการสามารถประหยดคาใชจายไดมากกวากจะไดรบคาตอบแทนทสงกวา และการฝกปฏบตงานใน สถานประกอบการจะชวยใหนกศกษาเรยนรและเขาใจสภาพของงาน จากความเปนมาและปญหาดงกลาว หลกสตรทใชในการจดการเรยนการสอนจงไมควรเนนเนอหาวชา (Content based Curriculum) เปนหลกแตควรเนนการพฒนาความสามารถของผเรยนเปนหลก เพอใหผสำเรจการศกษามทกษะและความสามารถในดานตางๆ ตามทตองการ ซงกคอหลกสตรฐานสมรรถนะ (Competency-Based Curriculum) ทเปนหลกสตรทมงพฒนาใน

Page 27: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

4 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ดานความร ทกษะ ความสามารถ เจตคตและคานยม เพอใหเกดสมรรถนะในการปฏบตงานอาชพไดตรงกบความตองการ อนจะมประโยชนตอชวตประจำวน และอนาคตของผเรยนในอนาคต ซงหลกสตรนมโครงสรางแสดงใหเหนถงเกณฑสมรรถนะในดานตางๆ ทตองการใหผเรยนปฏบต ในแตละระดบคณวฒการศกษา และในแตละระดบสมรรถนะของคณวฒการศกษา จะถกกำหนดใหมความตอเนองกน โดยพฒนาเพมสงขนตามระดบคณวฒการศกษาทสงขน 1.2 วตถประสงคของการวจย

1.2.1 เพอพฒนาและประเมนความเหมาะสมของรปแบบการพฒนาหลกสตรการจด การเรยนการสอนฐานสมรรถนะ 1.2.2 เพอประเมนผลการนำรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอน ฐานสมรรถนะไปสการปฏบต 1.3 ขอบเขตการวจย

1.3.1 ขอบเขตดานเนอหา 1.3.1.1 รปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ มขอบเขตของการดำเนนการเรมจากการพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะ และไปสนสดทการจดทำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ ในกลมอาชพยานยนตและปโตรเคม 1.3.1.2 การประเมนประสทธภาพหลกสตรฝกอบรมรปแบบการพฒนาหลกสตร การจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะประยกตใชแบบจำลองซปปในการประเมน 1.3.2 ประชากรและกลมตวอยางทใชในการวจยครงน คณะผวจยกำหนดเปนกลม เปาหมาย ดงน 1.3.2.1 กลมเปาหมายทใชในการประเมนความเหมาะสมของรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ คอผทรงคณวฒทมประสบการณเกยวกบ การบรหารและจดการเรยนการสอนดานอาชวและเทคนคศกษา จำนวนทงสน 12 คน โดยเลอกตามเกณฑทกำหนด 1.3.2.2 กลมเปาหมายทใชในการอบรมเชงปฏบตการพฒนาหลกสตรการจด การเรยนการสอนฐานสมรรถนะ ไดแก คร-อาจารย ทสอนหลกสตรรายวชาชพในกลมอาชพ ยานยนตและปโตรเคม จำนวน 20 คน โดยเลอกตามเกณฑทกำหนด

Page 28: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

5การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

1.3.2.3 กลมเปาหมายทใชในการตดตาม และประเมนผลหลกสตรฝกอบรม ตามรปแบบทพฒนาขน ไดแก ผบงคบบญชาของครทผานการฝกอบรม จำนวน 8 คน นกเรยนทผานการเรยนจากครทผานการอบรม จำนวน 160 คน และครฝกในสถานประกอบการ จำนวน 8 คน โดยเลอกตามเกณฑทกำหนด 1.4 นยามศพทเฉพาะ

1.4.1 ระบบงานและกลไกการขบเคลอนกรอบคณวฒแหงชาตสการปฏบต หมายถง กลมขององคประกอบทรวม และเชอมโยงกนอยางเปนระบบ เพอเปนแนวทางในการขบเคลอนกรอบคณวฒแหงชาตสการปฏบต 1.4.2 กรอบคณวฒแหงชาต หมายถง กรอบทชใหเหนความเชอมโยงระหวางระดบสมรรถนะการปฏบตงานของภาคการผลต และบรการทเปนแกนกลางกบระดบคณวฒการศกษา โดยมองคประกอบ 3 สวน คอ ความร ทกษะ การประยกตใชความร ทกษะ และคณลกษณะ อนพงประสงค 1.4.3 กรอบคณวฒการศกษา หมายถง ขอกำหนดการจด และแบงระดบคณวฒผสำเรจการศกษาจากทกระดบ และประเภทการศกษา 1.4.4 คณวฒวชาชพ หมายถง การรบรองความร ความสามารถ หรอระดบสมรรถนะในการปฏบตงานของบคคลทผานการประเมนตามขอกำหนดมาตรฐานอาชพ 1.4.5 รปแบบการพฒนาหลกสตรจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ หมายถง กระบวนการ ทใชพฒนาระบบการเรยนการสอน โดยเรมจากการพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะ และนำหลกสตรฐานสมรรถนะทพฒนา ไปจดทำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ 1.4.6 หลกสตรฐานสมรรถนะ หมายถง แผนหรอโครงการในการจดมวลประสบการณหรอการจดการเรยนการสอนทตองไดผลลพธการเรยนร ทเปนสมรรถนะในการปฏบตงานตางๆ ทตรงกบความตองการในงานอาชพ 1.4.7 การจดทำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ หมายถง เอกสารทจดทำเปนหนวยการเรยนหรอบทเรยน เพอแจกแจงรายละเอยดของหลกสตรฐานสมรรถนะ ทำใหครผสอนสามารถนำไปจดการเรยนการสอนใหแกนกเรยนเปนรายคาบ หรอรายชวโมง ของหลกสตรรายวชาใดวชาหนง ซงประกอบดวย วตถประสงคการสอน เนอหา แนวทางในการจดกจกรรมการเรยนการสอน การใชสอและอปกรณ การวดและประเมนผล เพอนำไปพฒนาผเรยน ใหเกดการเรยนรบรรลวตถประสงค และสมรรถนะของหลกสตรรายวชาได

Page 29: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

6 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

1.4.8 หลกสตรฝกอบรม หมายถง แผนหรอโครงการการจดกจกรรม หรอมวลประสบการณ เพอใหผเขารบการอบรมไดเรยนรเกยวกบรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอน ฐานสมรรถนะ 1.4.9 ประสทธภาพหลกสตรฝกอบรม หมายถง ผลการประเมนจากกระบวนการตรวจสอบ แลวนำไปเปรยบเทยบกบเกณฑเพอตดสนคณคา หรอคณภาพของหลกสตรฝกอบรมวาสามารถ นำไปใชฝกอบรมใหผเขารบการฝกอบรมเกดการเรยนรตามจดมงหมายทกำหนดไว โดยการประยกต ใชรปแบบซปป (CIPP Model) ของ Danial L Stufflebeam ซงแบงออกเปน 4 ดาน และมเกณฑของแตละดาน ดงน 1.4.9.1 การประเมนบรบท (Context Evaluation : C) เปนการประเมนขนพนฐาน เพอศกษาขอมลเบองตนของการพฒนาหลกสตรฝกอบรม โดยผานการประเมนความเหมาะสมจากผเชยวชาญเกยวกบหลกการ เหตผลและความจำเปน ทจะตองพฒนาหลกสตรฝกอบรม การกำหนด หวขอเรองสำหรบการฝกอบรม และจดมงหมายของหลกสตรฝกอบรม โดยมเกณฑของการประเมนความเหมาะสมอยในระดบมากขนไป 1.4.9.2 การประเมนปจจยเบองตน (Input Evaluation : I) เปนการประเมนหลกสตรฝกอบรมของผเชยวชาญโดยการพจารณาจากผลการประเมนดชนความสอดคลอง ระหวางจดประสงคเชงพฤตกรรมกบหวขอเรอง จดประสงคเชงพฤตกรรมกบเนอหา จดประสงค เชงพฤตกรรม กบแบบทดสอบของหลกสตรฝกอบรม ซงเกณฑการประเมนจะตองมความสอดคลองกน ประเมนความเหมาะสมของแบบประเมนตางๆ ทใชในการจดฝกอบรม และตดตามประเมนผล ซงผลการประเมนตองมเกณฑอยในระดบมากขนไป และผลการทดลองใชหลกสตรฝกอบรมตอง ไดเกณฑของผลสมฤทธภาคทฤษฎ 80/80 และภาคปฏบตรอยละ 75 ขนไป 1.4.9.3 การประเมนกระบวนการ (Process Evaluation : P) เปนการประเมนหรอตดสนคณคาของหลกสตรฝกอบรม โดยการประเมนจากผลสมฤทธของการฝกอบรมในภาคทฤษฎและภาคปฏบต ในระหวางดำเนนการฝกอบรม และความพงพอใจของผเขารบการอบรม โดยมเกณฑทกำหนดไว ดงน

ผลสมฤทธภาคทฤษฎ จะตองไดคะแนนตามเกณฑ รอยละ 80/80 ขนไป 80 ตวแรก คอ คะแนนทไดจากการทำแบบฝกหดระหวางการฝกอบรมของผเขาฝกอบรม โดยมคะแนนเฉลยตามเกณฑ รอยละ 80 80 ตวหลง คอ คะแนนทไดจากการทำแบบทดสอบหลงการฝกอบรมของผเขาฝกอบรม โดยมคะแนนเฉลยตามเกณฑ รอยละ 80

Page 30: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

7การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ผลสมฤทธภาคปฏบต จะตองไดคะแนนตามเกณฑ รอยละ 75 รอยละ 75 คอ คะแนนของการปฏบตงานของผเขารบการฝกอบรมตามใบงาน หรองานทไดรบมอบหมายใหในระหวางการฝกอบรม โดยมคะแนนเฉลยไมตำกวา รอยละ 75 ความพงพอใจของผ เขารบการอบรมตอการจดการฝกอบรมอยใน ระดบมากขนไป 1.4.9.4 การประเมนผลผลต (Product Evaluation : P) เปนการประเมนและตดตามผลของผ เขารบการฝกอบรม ซงผ เขาอบรมไดนำความรท ไดรบไปพฒนาหลกสตร ฐานสมรรถนะ และจดทำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะแลวนำไปดำเนนการจดการเรยนการสอน และไดมการตดตามผลโดยการนเทศการจดทำแผนการเรยน การสอน และการสอนเปนรายบคคล โดยมเกณฑตองไดรอยละ 75 ขนไป ตลอดจนผลการประเมนความพงพอใจจากผบรหารสถานศกษา ผเรยนและครฝกจากสถานประกอบการ อยในระดบมากขนไป

Page 31: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

8 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) พฒนาและประเมนความเหมาะสมของรปแบบ การพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ และ 2) ประเมนผลการนำรปแบบ การพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะไปสการปฏบต โดยผวจยไดศกษาเอกสาร ตำราและงานวจยทเกยวของ เพอเปนแนวทางในการวจย โดยจำแนกสาระสำคญทเกยวของ แตละดานดงน 2.1 กรอบแนวคดเกยวกบคณวฒแหงชาต คณวฒวชาชพแหงชาต มาตรฐานฝมอแรงงานแหงชาต และคณวฒการศกษาวชาชพ 2.2 หลกสตรของสถานศกษาสงกดสำนกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา 2.3 แนวคดเกยวกบสมรรถนะ และสมรรถนะครของประเทศไทย 2.4 รปแบบการพฒนาหลกสตร 2.5 การพฒนารปแบบการเรยนการสอน 2.6 การจดทำแผนการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ 2.7 งานวจยทเกยวของ

Page 32: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

9การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

2.1 กรอบแนวคดเกยวกบคณวฒแหงชาต คณวฒวชาชพแหงชาต มาตรฐาน ฝมอแรงงานแหงชาต และคณวฒการศกษาวชาชพ

2.1.1 กรอบคณวฒแหงชาต (National Qualification Framwork Thailand NQF) สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา (2556 : 9-13) ไดกำหนดรายละเอยดของกรอบคณวฒแหงชาต ไวดงน กรอบคณวฒแหงชาต หมายถง กรอบแนวทางการเชอมโยง ผลลพธการเรยนรของระดบคณวฒการศกษาตามเกณฑมาตรฐานการเรยนรในแตละระดบ/ประเภทการศกษาของ ผสำเรจการศกษา จำแนกตามสาขาวชา/วชาชพ ทงการศกษาในระบบ การศกษานอกระบบ การศกษา ตามอธยาศย และการศกษาระบบทวภาค กบระดบสมรรถนะในการปฏบตงาน ทผานการทดสอบ วดและประเมนผล และการเทยบโอน ตามระดบคณวฒภายใตกรอบคณวฒแหงชาต โดยมความสำคญ ดงน 1. สงเสรมการเรยนรตลอดชวต (Lifelong Learning) เปนเปาหมายสำคญ ทประเทศตางๆ ตระหนกถงในการพฒนากรอบคณวฒแหงชาต โดยใชหลกการเทยบโอน และ การรบรองประสบการณการเรยนรเดม (Recognition of Prior Learning : RPL) ซงครอบคลม ทงทเปนการเรยนรในระบบ นอกระบบ และตามอธยาศย เพอใหบคคลไดมโอกาสเพมพนความร ไดอยางตอเนองและมหลากหลายตามหลกการศกษาตลอดชวต 2. กรอบคณวฒแหงชาต จะเปนแมแบบในการพฒนาระบบคณวฒของประเทศใหมความสอดคลองและเชอมโยงกนระหวางระบบคณวฒแตละระดบ/ประเภท และเปนมาตรฐานระดบชาต ในทกสาขาวชา โดยมงเนนผลลพธการเรยนร (Learning Outcomes) เพอสราง ความเชอมโยงตงแตระดบการศกษาขนพนฐาน อาชวศกษาและอดมศกษา โดยยดเปาหมาย ความตองการดานคณภาพของ ผจบการศกษาเปนหลก และนำกรอบคณวฒแหงชาตไปใชพฒนา การเรยนการสอนใหไดมาตรฐาน และสอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงาน 3. กรอบคณวฒแหงชาตเปนกลไกหรอเครองมอชวยในการพฒนาคณภาพ และมาตรฐานการศกษา ซงเปนแนวทางสำคญในการพฒนาระบบการศกษาของประเทศ ใหกาวไปสความเปนสากล สามารถเทยบเคยงกนไดในระดบนานาชาต 4. สรางความไดเปรยบทางการแขงขนในยคเศรษฐกจฐานความร (Knowledge-based Economy) กำลงคนของประเทศในอนาคตตองเปนผมความร ทกษะ และคณลกษณะ ทโดดเดนกาวทนโลก มความสามารถในการคดวเคราะหรเรมสรางสรรคผลงานทมคณภาพ เพอการเพมมลคาสนคาและบรการของประเทศ เปนการสรางโอกาสใหกบประเทศ ในการนำการศกษา

Page 33: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

10 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

มาเปนเครองมอใน การสรางความไดเปรยบทางการแขงขน ทงในดานการสรางทรพยากรบคคล ทเปนตองการของโลก และจะนำไปสการขยายโอกาสทางการศกษาของประชากรในภมภาคมาก ยงขน

ดงนน เพอใหการดำเนนงานจะบรรลเปาหมายไดจะตองดำเนนงานตามวตถประสงค ดงน 1. เปนกลไกสรางความเชอมโยงระหวางความตองการกำลงคนทมคณภาพของภาคการผลตและบรการกบระบบคณวฒทางการศกษาของสถาบนการศกษาผานกระบวนการ การศกษา อบรม ทดสอบ วดและประเมนผล ทงดานการเรยนรและสมรรถนะในการปฏบตงานและการเทยบโอนประสบการณและความรเดม (Recognition of Prior Learning – RPL) เพอสะสมหนวยการเรยนตามมาตรฐานหลกสตร ซงจะนำมาสการยกระดบคณวฒวชาชพ และเพม ขดความสามารถ และสมรรถนะในการปฏบตงาน เพอเปนกำลงแรงงานทมคณภาพ สอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงาน และการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศ อนเปนการเพมโอกาสทางการศกษา (Widening Education Participation) รวมทงการสงเสรมการเรยนร ตลอดชวต (Lifelong Learning) ของกำลงแรงงาน 2. สนบสนนนโยบายการประกนคณภาพและมาตรฐานการศกษา การยกระดบและสรางมาตรฐานคณวฒการศกษาใหมความเปนมาตรฐานและสามารถเทยบเคยงกบนานาชาต 3. สรางความเชอมโยงระหวางกรอบคณวฒแหงชาตของประเทศไทยกบกรอบคณวฒทเปนสากลในระดบนานาชาต เพอเสรมสรางขดความสามารถในการแขงขนดานกำลงคนในตลาดแรงงานของประเทศไทย และประเทศตางๆ ในภมภาค รวมทงสงเสรมตลาดแรงงานใหม การแขงขนสามารถเคลอนยายกำลงแรงงาน นกเรยน นกศกษาระหวางภมภาค (Mobility of Manpower and Students) ไดอยางอสระและคลองตว

กรอบคณวฒแหงชาต มโครงสราง ประกอบดวย 3 สวน คอ 1) ระดบและ องคประกอบของระดบคณวฒ 2) กลไกการเชอมโยงเตมเตม/เทยบเคยง และ 3) ผลลพธการเรยนรตามระดบคณวฒการศกษา ซงมรายละเอยด ดงน สวนท 1 ระดบและองคประกอบของระดบคณวฒ (Levels) เปนระดบสมรรถนะหรอความสามารถในการปฏบตงานตามขอบเขตความร ทกษะการประยกตใชความรทกษะ และคณลกษณะทพงประสงค ซงเชอมโยงกบระดบคณวฒทางการศกษาตงแตระดบพนฐานจนถงปรญญาเอก แบงเปน 4 สวน คอ 1) ความร 2) ทกษะ 3) คณลกษณะทพงประสงค และ

Page 34: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

11การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

4) ผลลพธการเรยนรตามระดบคณวฒการศกษาจากการประยกตใชความร ทกษะ และคณลกษณะทพงประสงค โดยมขอกำหนดขอบเขตทแตกตางกนตงแตระดบงายไปยากจากระดบ 1–9 ซงมลกษณะเปนแกนกลาง (Core) ทสามารถประยกตใชไดกบกำลงคนในแตละกลมสาขาอาชพ/วชาชพ รายละเอยดปรากฏ ดงน

ภาพท 2-1 โครงสรางกรอบคณวฒแหงชาต

■ การทดสอบ วดและประเมนผล ■ การเทยบโอน ประสบการณ จากการทำงาน การสะสมหนวย การเรยน เพอการ ยกระดบคณวฒ การศกษา (Credit Bank)

■ การศกษาหา ความรเพมเตม จากการศกษา ในระบบ การศกษา นอกระบบและ การศกษา ตามอธยาศย ■ การฝกฝน และปฏบตจรง จากการทำงาน เพอเพมทกษะ ฝมอและ ความชำนาญ ความเชยวชาญ ในวชาชพ

Page 35: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

12 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

สวนท 2 กลไกการเชอมโยงเตมเตม/เทยบเคยง เปนความเชอมโยงของผลลพธ การเรยนรของผทสำเรจการศกษาจากสถาบนการศกษา และสมรรถนะในการปฏบตงาน ตาม ความตองการของภาคการผลต และบรการกบระดบคณวฒในแตละกลมสาขาวชา/วชาชพนน มไดเปนไปอยางอตโนมต ตองมกลไก/ระบบการเขาสระดบคณวฒ ทมความยดหยน หลากหลาย และสามารถเขาถงไดตลอดเวลา เพอใหบคคลทมคณวฒทางการศกษาหรอมทกษะ ความร ความสามารถ และประสบการณ หรอสมรรถนะจากการปฏบตงานทสามารถเทยบโอนหรอเตมเตม เพอใหไดรบการรบรอง และยกระดบคณวฒตามกรอบคณวฒแหงชาต สวนท 3 ผลลพธการเรยนรตามระดบคณวฒการศกษา ทงการศกษาขนพนฐาน อาชวศกษา และอดมศกษา ซงแบงเปน 9 ระดบ ตงแต มธยมศกษาตอนตน มธยมศกษาตอนปลาย ประกาศนยบตรวชาชพ ประกาศนยบตรวชาชพชนสง ปรญญาตร ประกาศนยบตรบณฑต ปรญญาโท ประกาศนยบตรบณฑตชนสง และปรญญาเอก ตองมความเชอมโยง และสามารถเทยบเคยงกบระดบความสามารถในการปฏบตงานทเทยบเคยงไดกบระดบคณวฒ 1-9 ซงสามารถเตมเตมไดดวยการศกษา อบรม และผานการทดสอบวดและประเมนผล รวมทงการสะสมหนวยการเรยน และ การเทยบโอนประสบการณจากการทำงานในแตละสาขาวชา/วชาชพ สรปไดวา กรอบคณวฒแหงชาตเปนแนวทางทนำไปสการปฏบต เพอการประกนคณภาพ ทแสดงถงระดบความสมพนธของระดบคณวฒการศกษากบคณวฒวชาชพ ทมกลไก เชอมโยงหรอการเตมเตม จากประสบการณในการทำงาน อนจะสงเสรมกระบวนการพฒนาสมรรถนะของบคคลใหเปนไปตามเกณฑและสามารถนำองคความร ทเกดจากการพฒนาสมรรถนะของตนเองไปประยกตใชในการประกอบอาชพได

2.1.2 คณวฒวชาชพแหงชาต สถาบนคณวฒวชาชพแหงชาต (องคการมหาชน) (2559 : 1-2) ไดพฒนาและ ผลกดนระบบคณวฒวชาชพของไทย ดวยการจดทำมาตรฐานอาชพใหไดมาตรฐานสากล กำหนดองคกรเพอรบรองสมรรถนะบคคล และเปนศนยกลางขอมลเกยวกบคณวฒวชาชพแและมาตรฐานอาชพ มจดมงหมายในการเปนศนยกลางการรบรองสมรรถนะของกำลงคน ทมสมรรถนะตามมาตรฐานอาชพตอบสนองความตองการของภาคธรกจและอตสาหกรรม เปนกลไกใหบคคลไดรบการยอมรบในความสามารถ และไดรบคณวฒวชาชพทสอดคลองกบสมรรถนะ ประสบการณ และความร เพอใชคณวฒวชาชพในการพฒนาเจรญกาวหนาในอาชพของตนในอนาคต คณวฒวชาชพนสามารถเทยบเคยงและเชอมโยงกบระบบคณวฒอนๆ ของประเทศได และการกำหนดระบบคณวฒวชาชพแหงชาต จะประกอบดวย

Page 36: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

13การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

1. กรอบคณวฒวชาชพแหงชาต 2. ระบบหมวดหมของอาชพ 3. มาตรฐานอาชพ ประกอบดวย การจดทำมาตรฐานอาชพ และการทบทวนและพฒนามาตรฐานอาชพ 4. องคกรทมหนาทรบรองสมรรถนะบคคลตามมาตรฐานอาชพ 5. กระบวนการควบคมคณภาพคณวฒวชาชพ 6. กรอบการเชอมโยงคณวฒวชาชพแหงชาตของไทย กบกรอบคณวฒ AEC 7. ฐานขอมลคณวฒวชาชพ และระบบสารสนเทศในการบรหารฐานขอมลและ คณวฒวชาชพ

ดงรายละเอยดตามแผนภาพของระบบคณวฒวชาชพแหงชาต

ภาพท 2-2 ระบบคณวฒวชาชพแหงชาต

ในการบรหารฐานขอมลและคณวฒวชาชพ

ฐานขอมลคณวฒวชาชพ และระบบสารสนเทศ ในการบรหารฐานขอมล และคณวฒวชาชพ

Page 37: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

14 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ระบบคณวฒวชาชพแหงชาต มแนวทางดำเนนการโดยมกรอบคณวฒวชาชพ ทถกจดทำขนเพอเปนเกณฑในการกำหนดระดบคณวฒวชาชพ ทกำหนดโดยระดบสมรรถนะตามมาตรฐานอาชพโดยกรอบคณวฒวชาชพในแตละระดบ จะอธบายถงกฎเกณฑ ความร ทกษะ และคณสมบต ทพงประสงค ขอบเขตความรบผดชอบ ผลผลตทพงจะไดจากการปฏบตงาน นวตกรรม และระดบความยากงายของการทำงาน กรอบคณวฒวชาชพถกใชเปนเครองมอหลกในการประเมน และรบรองสมรรถนะของบคคลตามมาตรฐานอาชพทกำหนด เพอตอบสนองความตองการทงของภาคธรกจและอตสาหกรรม ตลอดจนเปนกลไกในการเชอมโยงเทยบเคยงกบระบบคณวฒการศกษาในระดบประเทศและสากล โดยมขอมลระดบกรอบคณวฒวชาชพ ดงตารางท 2-1 ตารางท 2-1 ระดบกรอบคณวฒวชาชพแหงชาตของสถาบนคณวฒวชาชพ (องคการมหาชน) ระดบ (Level) คำอธบายทวไป (Description)

ระดบ 1 Basic Skilled ผมทกษะ มทกษะในการปฏบตงานประจำขนพนฐาน National personnel/worker เบองตน ทวไป สามารถแกปญหาพนฐาน Qualification ในการปฏบตงานไดอยางจำกด โดยมการควบคม of Vocational ดแลอยางใกลชด Competence 1

ระดบ 2 Semi-Skilled ผมทกษะ มทกษะฝมอในการปฏบตงานทถกกำหนด National personnel/worker ฝมอ ไวแลว สามารถแกปญหาพนฐานทพบ Qualification เปนประจำ โดยประยกต ใชทฤษฎ เครองมอ of Vocational และขอมลพนฐานภายใตการควบคมแนะแนว Competence 2 ของผบงคบบญชา

ระดบ 3 Skilled ผมทกษะ มทกษะระดบฝมอเฉพาะทางและเทคนค National Diploma personnel/worker เฉพาะทาง ในการปฏบตงาน กระบวนการคดและปฏบต Qualification ทหลากหลาย สามารถแกปญหาทางเทคนค of Vocational ควบคกบการใชคมอ และขอมลทเกยวของ Competence ภายใต การแนะแนวของผบงคบบญชา

Page 38: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

15การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ตารางท 2-1 ระดบกรอบคณวฒวชาชพแหงชาตของสถาบนคณวฒวชาชพ (องคการมหาชน) (ตอ)

ระดบ (Level) คำอธบายทวไป (Description)

ระดบ 4 supervisors, ผชำนาญการ มทกษะทางเทคนคในการปฏบตงาน National foremen, ในอาชพ มทกษะทางความคด และปฏบตทหลากหลาย Advanced superintendents ครอบคลมการปฏบตงาน หาขอสรปและ Diploma academically การตดสนใจแกปญหาทเกยวของกบงาน Qualification qualified workers, โดยใชทฤษฎ และเทคนคอยางอสระดวยตนเอง of Vocational junior Competence management,

ระดบ 5 Professionally ผเชยวชาญ มทกษะทางเทคนคในการปฏบตงาน National qualified, ในอาชพ มทกษะในการปฏบตงานทซบซอน Qualification and มสวนรวมในการวางแผน บรหารจดการ of Professional mid-management และกำหนดนโยบายขององคกรโดยใชทฤษฎ Competence และเทคนคในการแกปญหาอยางอสระ สามารถพฒนานวตกรรมเทคโนโลยใหมๆ ได สามารถใชภาษาตางประเทศ และเทคโนโลย ในการปฏบตงาน และสามารถอบรมและ ฝกฝน บคคลอนได

ระดบ 6 Experienced ผเชยวชาญ มทกษะในการบรหารจดการ วเคราะห และ National Specialists พเศษ ประเมนเพอแกไขปญหาทซบซอน และ Qualification and Senior ในอาชพ ทไมสามารถคาดการณไดอยางเปนระบบ และ of Higher management มประสทธภาพ โดยสามารถนำองคความร Professional และทกษะจากสาขาอาชพอนๆ ทม Competence ความหลากหลายมาประยกตใชได สามารถกำหนดนโยบายกลยทธขององคกร โดยจดสรรทรพยากรทมอยอยางมประสทธภาพ

ระดบ 7 Top management, ผทรงคณวฒ มทกษะทเปนเลศในการพฒนาการบรหาร National Novel & Original ในอาชพ จดการองคกร ระบบและนวตกรรมการทำงาน Qualification และบคลากรอยางตอเนอง ตลอดจนสามารถ of Advanced สงเคราะห และประเมนเพอแกไขวกฤตปญหา Professional ขององคกร กำหนดทศทางและอนาคต และ Competence เปลยนวฒนธรรมขององคกรไดอยางเปน ทยอมรบทงในระดบประเทศและนานาชาต

Page 39: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

16 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

จากตารางท 2-1 แสดงใหเหนถงระดบและคำอธบายทวไปตงแตระดบท 1-7 ของการรบรองความรความสามารถและทกษะของบคคลในการทำงานตามมาตรฐานอาชพ ของกรอบคณวฒวชาชพแหงชาต สรปไดวา กรอบคณวฒวชาชพเปนเครองมอหลกในการประเมนและรบรองสมรรถนะ ของบคคลตามมาตรฐานอาชพทกำหนด โดยมสถาบนคณวฒวชาชพ (องคการมหาชน) เปน หนวยงานหลกทจะดำเนนการทดสอบมาตรฐานอาชพใหเปนไปตามเกณฑระดบของคณวฒวชาชพ ตงแตระดบท 1 – 7 โดยเรมจากระดบผมทกษะเบองตนไปถงระดบผทรงคณวฒในอาชพ

2.1.3 มาตรฐานฝมอแรงงาน กรมพฒนาฝมอแรงงาน (2555 : 1-2) ไดใหความหมายของมาตรฐานฝมอแรงงานไววาเปนขอกำหนดทางวชาการทใชเปนเกณฑวดระดบฝมอ ความร ความสามารถ และทศนคตในการทำงานของผประกอบอาชพในสาขาตางๆ ตามพระราชบญญตสงเสรมการพฒนาฝมอแรงงาน พ.ศ.2545 และมองคประกอบทสำคญของระดบความสามารถและทศนคตในการทำงาน ของผประกอบอาชพในสาขาตางๆ ดงน 1. ความร (Technical Knowledge) เปนความรพนฐานทจำเปนในการประกอบอาชพหรอปฏบตงานนนๆ ไดถกตองตามหลกวชาการ 2. ทกษะ (Skilled) เปนการสะสมประสบการณจนเกดเปนความชำนาญ มความสามารถเพยงพอ ทจะทำงานไดอยางมคณภาพ เปนไปตามขอกำหนด และเสรจตามเวลาทกำหนด 3. ทศนคต (Attitude) เปนจตสำนกในการปฏบตงานทด ตระหนกถงความปลอดภย ในการปฏบตงานคำนงถงตนทนในการผลตและการบรการ ทเกดจากลดการสญเสยของวสดและอปกรณระหวางการปฏบตงานเปนตน

มาตรฐานฝมอแรงงานแหงชาต ดำเนนการภายใตพระราชบญญตสงเสรมการพฒนา ฝมอแรงงาน พ.ศ. 2545 โดยมคณะกรรมการสงเสรมการพฒนาฝมอแรงงานทำหนาทบรหาร และแตงตงคณะอนกรรมการทเปนผเชยวชาญในสาขาอาชพจากหนวยงานตางๆ ทงภาครฐและเอกชนกำหนดมาตรฐานฝมอแรงงานแหงชาตในแตละสาขาอาชพขน เพอใชทดสอบประเมนศกยภาพ ความร ความสามารถ และทศนคตในการทำงานของผประกอบอาชพ

Page 40: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

17การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ปจจบนแบงโครงสรางมาตรฐานฝมอแรงงานแหงชาตเปน 3 ระดบ คอ ระดบ 1 ระดบ 2 และระดบ 3 โดยแตละระดบมความหมาย ดงน ระดบ 1 หมายถง ผทมฝมอและความรพนฐานในการปฏบตงานทตองมหวหนางาน ชวยใหคำแนะนำ หรอชวยตดสนใจในเรองสำคญเมอจำเปน ระดบ 2 หมายถง ผทมฝมอระดบกลาง มความร ความสามารถ การใชเครองมออปกรณไดด และมประสบการณในการทำงาน สามารถใหคำแนะนำผใตบงคบบญชาได มคณภาพงานสง ระดบ 3 หมายถง ผทมฝมอระดบสง สามารถวเคราะห วนจฉยปญหา รขนตอนกระบวนการของงานเปนอยางด สามารถชวยแนะนำงานฝมอแกผใตบงคบบญชาไดด สามารถใชหนงสอคมอ นำความรและความสามารถมาประยกตใชกบเทคโนโลยใหมได โดยเฉพาะการตดสนใจ และเลอกใชวธการทเหมาะสม บคคลทเขารบการประเมนมาตรฐานฝมอแรงงานแหงชาตในแตละระดบของแตละสาขาอาชพ จะตองผานการทดสอบมาตรฐานฝมอแรงงานแหงชาตซงเปนการทดสอบความร ความสามารถ และทศนคตในการทำงานของผประกอบอาชพตามเกณฑทกำหนดในมาตรฐานฝมอแรงงานแหงชาต โดยผทดสอบผานจะไดรบหนงสอรบรองวาเปนผผานการทดสอบมาตรฐานฝมอแรงงานแหงชาตระบ ชอ นามสกล สาขา และระดบทผานการทดสอบเปนหลกฐานยนยนในทกษะฝมอของตน ภายใตเกณฑการพจารณาประเมนผลการทดสอบมาตรฐานฝมอแรงงานแหงชาต จะคำนงถงปจจยตางๆ ดงน 1) ความรพนฐานในการปฏบตงาน 2) ความปลอดภยในการทำงาน 3) วธการปฏบตงานทถกตอง 4) การใชและบำรงรกษาเครองมอ 5) การเลอกและใชวสดไดถกตองอยางประหยด 6) การใชเวลาในการปฏบตงานตามกำหนด และ 7) ผลงานสำเรจไดคณภาพ เปนทยอมรบ โดยผเขาสอบจะตองทดสอบภาคความรและภาคความสามารถ ซงเกณฑการผาน จะขนอยกบขอกำหนดในแตสาขาและแตละระดบ โดยปกตเกณฑการผานจะอยท รอยละ 70 สรปไดวา มาตรฐานฝมอแรงงานแหงชาต เปนเกณฑการพจารณาประเมนผล การทดสอบเพอใชทดสอบประเมนศกยภาพ ความร ความสามารถ และทศนคต ในการทำงาน ของผประกอบอาชพ ของแตละสาขาอาชพ แบงเปน 3 ระดบ คอ ระดบ 1 ผทมฝมอและความร พนฐาน ระดบ 2 ผทมฝมอระดบกลาง และระดบ 3 ผทมฝมอระดบสง

Page 41: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

18 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

2.1.4 คณวฒการศกษาวชาชพ (General Vocational Qualifications: GVQ) จะเดจ และมนตร (2548 : (4) 2-5) กลาวถง สำนกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา มหลกการกำหนดกรอบสมรรถนะและมาตรฐานของคณวฒการศกษาวชาชพ (GVQ) ไววา คณวฒการศกษาวชาชพเปนกรอบสมรรถนะและมาตรฐานสำหรบผผานการเรยน หรอการฝกอบรมแบบฐานสมรรถนะ (Competency-based Education/Training) โดยใชสถาบนการศกษา หรอ ฝกอบรมเปนฐาน (Institution-based/School-based/College-based) จะตองมครบ 3 องคประกอบ คอ 1) ทกษะ ในการทำงานใหบรรล 2) ความรความเขาใจงานททำ และ 3) กจนสยหรอเจตคตในการทำงานซงกอใหเกดประสทธภาพและประสทธผล ดงนนกรอบสมรรถนะและมาตรฐานคณวฒการศกษาวชาชพของสำนกงาน คณะกรรมการการอาชวศกษา ขนกบชวงระยะเวลาของการเรยนรและฝกฝนทกษะ ยอมทำให ผเรยนมสมรรถนะ หรอความสามารถเพมขนเปนระดบขนและเกดความแตกตางของสมรรถนะ ดงนยามของแตละระดบ หรอกำหนดเปนเกณฑเปรยบเทยบสมรรถนะ (Benchmark) ของแตละระดบไดดงตอไปน 1. คณวฒการศกษาวชาชพหลกสตรวชาชพระยะสน (GVQS) GVQS (เมอสำเรจหลกสตรวชาชพระยะสน 30 – 225 ชวโมง) นยามของคณวฒ GVQS : สามารถปฏบตงานในขอบเขตทกำหนด ซงสวนใหญ เปนงานประจำและคาดคะเนได โดยใชทกษะพนฐานและหรอทกษะเฉพาะ อาจตองมความเปนอสระในการทำงาน และหรอการรวมงานกบผอน 2. คณวฒการศกษาวชาชพของหลกสตรระดบ ปวช. (GVQ1-3) GVQ1 (เมอไดเรยนประมาณ 1 ปการศกษาแรกของหลกสตร ปวช. 3 ป) นยามของคณวฒ GVQ1 : สามารถปฏบตงานในขอบเขตของงานทกำหนด ซงสวนใหญเปนงานประจำ และคาดคะเนไดโดยใชทกษะพนฐานและหรอทกษะเฉพาะ รวมถงทกษะทสมพนธ กบการปฏบตงานและการมสวนรวมในคณะทำงาน GVQ2 (เมอไดเรยนประมาณ 2 ปการศกษาของหลกสตร ปวช. 3 ป) นยามของคณวฒ GVQ2 : สามารถปฏบตงานในขอบเขตของงานทกำหนด ซงสวนใหญเปนงานประจำ และมความพรอมในการปฏบตงานในขอบเขตงานหลากหลายและบรบทตางๆ ทกำหนด รวมทงมความรบผดชอบสวนตวหรอความเปนอสระ และ/หรอมการรวมงาน กบผอนโดยเปนสมาชกกลม

Page 42: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

19การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

GVQ3 (เมอไดเรยนครบเกณฑการสำเรจหลกสตร ปวช. 3 ป) นยามของคณวฒ GVQ3 : สามารถปฏบตงานทกษะในขอบเขตสำคญและบรบทตางๆ ทสมพนธกน สวนใหญเปนงานประจำทรวธการและวธดำเนนการลวงหนา สามารถประยกตทกษะและความรไปสบรบทใหมๆ สามารถใหคำแนะนำและแกปญหาเฉพาะดาน อาจตองรบผดชอบตอผอนรวมทงมสวนรวมและหรอมการประสานงานกลมหรอหมคณะ 3. คณวฒการศกษาวชาชพของหลกสตรระดบ ปวส. (GVQ 4 – 5) GVQ4 (เมอไดศกษาประมาณ 1 ปการศกษา) นยามของคณวฒ GVQ4 : สามารถปฏบตงานโดยประยกตทกษะทมขอบเขตทวไปของงานหลากหลาย บางงานมความซบซอนและไมเปนงานประจำสามารถแนะนำผอน มสวนรวม การจดการและการแกปญหา และมความรบผดชอบตอผอนและหมคณะ GVQ5 (เมอไดศกษาครบเกณฑการสำเรจหลกสตร 2 ป) นยามของคณวฒ GVQ5 : สามารถประยกตความรและทกษะในแนวทางของตนเองในการวางแผนทรพยากรทเหมาะสม มสวนรวมพฒนาวธการรเรมสงใหมๆ มความรบผดชอบ ตนเอง และเปนอสระในการปฏบตงานทซบซอนหรอจดการงานผอน อาจมสวนรวมทเกยวกบ การวางแผน การประเมนผล และการประสานงาน สรปไดวา สำนกงานคณะกรรมการการอาชวศกษากำหนดกรอบสมรรถนะและมาตรฐานของคณวฒการศกษาวชาชพ (GVQ) นนขนกบชวงระยะเวลาของการเรยนรและฝกฝนทกษะ อนจะสงผล ใหผเรยนมสมรรถนะ หรอความสามารถเพมขนเปนระดบขนและเกดความแตกตางของสมรรถนะตงแตระดบ GVQS และ GVQ1-5 จากการศกษาเอกสารทเกยวของผวจยไดสรป การเทยบเคยงระบบคณวฒดานการทำงานของหนวยงานในประเทศกบคณวฒการศกษา และกรอบคณวฒแหงชาต ดงตารางท 2-2

Page 43: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

20 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ตารางท 2-2 สรปการเทยบเคยงระบบคณวฒของหนวยงานในประเทศกบกรอบคณวฒแหงชาต คณวฒดานการทำงาน

คณวฒการศกษา กรอบ สถาบน กรมพฒนา สำนกงาน คณวฒแหงชาต คณวฒวชาชพ ฝมอแรงงาน คณะกรรมการ การอาชวศกษา

ปรญญาเอก ระดบ 9 คณวฒวชาชพ 7

ประกาศนยบตรบณฑตชนสง ระดบ 8

ปรญญาโท ระดบ 7 คณวฒวชาชพ 6

ประกาศนยบตรบณฑต ระดบ 6

ปรญญาตร ระดบ 5 คณวฒวชาชพ 5 มรช. 3

อนปรญญา/ปวส. ระดบ 4 คณวฒวชาชพ 4 มรช. 2 GVQ 4-5

ปวช. ระดบ 3 คณวฒวชาชพ 3 มรช. 1 GVQ1-3

ม.ปลาย/ป.วชาชพเฉพาะระยะสน 2 ระดบ 2 คณวฒวชาชพ 2

ม.ตน/ป.วชาชพเฉพาะระยะสน 1 ระดบ 1 คณวฒวชาชพ 1 GVQS

จากตารางท 2-2 แสดงใหเหนถงการเทยบเคยงคณวฒการศกษา กรอบคณวฒแหงชาตและคณวฒดานการทำงานจากสถาบนตางๆ พบวา ระดบการศกษา ไดแก ม.ตน/ป.วชาชพเฉพาะระยะสน 1 เทยบเคยงกบกรอบคณวฒแหงชาต ระดบ 1 และ คณวฒวชาชพ 1 และ GVQS สวนคณวฒการศกษาระดบ ปวช. เทยบเคยงกบกรอบคณวฒแหงชาต ระดบ 3 และ คณวฒวชาชพ 3 มรช.1 และ GVQ1-3 รวมถงคณวฒการศกษาระดบปรญญาตร เทยบเคยงกบกรอบคณวฒ แหงชาต ระดบ 5 และ คณวฒวชาชพ 5 มรช. 3 และคณวฒการศกษาระดบปรญญาเอก เทยบเคยงกบคณวฒวชาชพ 7

Page 44: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

21การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

2.2 หลกสตรของสถานศกษา สงกดสำนกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา

2.2.1 หลกสตรการศกษาวชาชพ สำนกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา (2556: 14) ไดจดหลกสตรการศกษาวชาชพ ตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ.2545 (ราชกจจานเบกษา) ไดกำหนดคณภาพของผสำเรจการศกษาทกระดบคณวฒ ประเภทวชาและสาขาวชาตองครอบคลม อยางนอย 3 ดาน คอ 1. ดานคณลกษณะทพงประสงค ไดแก คณธรรม จรยธรรม จรรยาบรรณ วชาชพ พฤตกรรม ลกษณะนสย และทกษะทางปญญา 2. ดานสมรรถนะหลกและสมรรถนะทวไป ไดแก ความรและทกษะการสอสาร การใชเทคโนโลยสารสนเทศ การพฒนาการเรยนรและการปฏบตงาน การทำงานรวมกบผอน การใชกระบวนการทางวทยาศาสตร การประยกตใชตวเลข การจดการและการพฒนางาน 3. ดานสมรรถนะวชาชพ ไดแก ความสามารถในการประยกตใชความร และทกษะในสาขาวชาชพสการปฏบตจรง รวมทงประยกตสอาชพ

หลกสตรการศกษาวชาชพปจจบนทใชในการเรยนการสอนของสถานศกษา ในสงกดสำนกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา มหลกสตร 4 หลกสตร คอ 1. หลกสตรประกาศนยบตรวชาชพ (ปวช.) 2. หลกสตรประกาศนยบตรวชาชพชนสง (ปวส.) 3. หลกสตรฝกอบรมวชาชพ ซงเปนการศกษานอกระบบ ไดแก 3.1 หลกสตรระยะสน 3-225 ชวโมง 3.2 หลกสตรระยะสนแบบตางๆ 4. หลกสตรปรญญาตรสายเทคโนโลยหรอสายปฏบตการ

ประเภทวชาทเปดสอนทงระดบประกาศนยบตรวชาชพ (ปวช.) และระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสง (ปวส.) มทงหมดจำนวน 9 ประเภทวชา ดงน 1. ประเภทวชาอตสาหกรรม ประกอบดวย 9 สาขาวชา ไดแก เครองกล เครองมอกลและซอมบำรง โลหะ ไฟฟาอเลกทรอนกส การกอสราง การพมพ แวนตาและเลนส การตอเรอ ปโตรเคม

Page 45: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

22 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

2. ประเภทวชาพาณชยกรรม ประกอบดวย 9 สาขางาน ไดแก การบญช การขาย เลขานการ คอมพวเตอรธรกจ ธรกจคาปลก ธรกจสถานพยาบาล การประชาสมพนธ ภาษาตางประเทศ งานสำนกงานสำหรบผพการสายตา 3. ประเภทวชาศลปกรรม ประกอบดวย 13 สาขางาน ไดแก วจตรศลป การออกแบบ ศลปหตถกรรม อตสาหกรรมเครองหนง เครองเคลอบดนเผา เทคโนโลยการถายและวดทศน เครองประดบอญมณ เทคโนโลยศลปกรรม การพมพสกรน คอมพวเตอรกราฟฟค ฯ 4. ประเภทวชาคหกรรม ประกอบดวย 4 สาขางาน ไดแก ผาและเครองแตงกาย อาหารและโภชนาการ คหกรรมศาสตร เสรมสวย 5. ประเภทวชาเกษตรกรรม ประกอบดวย 4 สาขางาน ไดแก พชศาสตร สตวศาสตร อตสาหกรรมเกษตร ชางเกษตรทวไป 6. ประเภทวชาประมง ประกอบดวย 2 สาขางาน ไดแก เพาะเลยงสตวนำ แปรรปสตวนำ 7. ประเภทวชาอตสาหกรรมทองเทยว ประกอบดวย 2 สาขางาน ไดแก การโรงแรม การทองเทยว 8. ประเภทวชาอตสาหกรรมสงทอ ประกอบดวย 3 สาขางาน ไดแก เทคโนโลยสงทอ เคมสงทอ อตสาหกรรมเสอผาสำเรจรป 9. ประเภทวชาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร สาขาวชาเทคโนโลย สารสนเทศ สาขางานเทคโนโลยสารสนเทศ สรปไดวา สำนกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา มการจดการศกษา 4 หลกสตร คอ หลกสตรประกาศนยบตรวชาชพ (ปวช.) หลกสตรประกาศนยบตรวชาชพชนสง (ปวส.) หลกสตรฝกอบรมวชาชพ และหลกสตรปรญญาตรสายเทคโนโลยหรอสายปฏบตการ แตละหลกสตรจะประกอบดวยประเภทวชาทแตกตางกน โดยมทงหมด 9 ประเภทวชา และแตละประเภทวชาจะประกอบดวยสาขางานตางๆ ซงมองคประกอบในการจดการเรยนการสอนวชาชพแตละสาขางานทตางกน การวจยครงน ผวจยไดกำหนดขอบเขตการศกษาดานเนอหา คอ หลกสตรประกาศนยบตรวชาชพชนสง พทธศกราช 2557 ประเภทวชาอตสาหกรรม สาขาวชาเทคนคเครองกล และสาขาวชาปโตรเคม จงขอกลาวเฉพาะรายละเอยดของหลกสตรดงกลาว ดงน

Page 46: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

23การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

2.2.2 หลกสตรประกาศนยบตรวชาชพชนสง พทธศกราช 2557 ประเภทวชาอตสาหกรรมสาขาวชาเทคนคเครองกล (สำนกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา, 2557 : 1-3) จดประสงคสาขาวชา 1. เพอใหสามารถประยกตใชความรและทกษะดานการสอสาร ทกษะการคด และการแกปญหา และทกษะทางสงคมและการดำรงชวตในการพฒนาตนเองและวชาชพ 2. เพอใหมความเขาใจหลกการบรหารและจดการวชาชพ การใชเทคโนโลย สารสนเทศและหลกการของงานอาชพทสมพนธเกยวของกบการพฒนาวชาชพเครองกล ใหทน ตอการเปลยนแปลงและความกาวหนาของเศรษฐกจ สงคมและเทคโนโลย 3. เพอใหมความเขาใจในหลกการและกระบวนการทำงานในกลมงานพนฐาน ดานเครองกล 4. เพอใหสามารถประยกตใชความรและเทคโนโลยดานเครองกลในการพฒนาตนเองและวชาชพ 5. เพอใหสามารถปฏบตงานวเคราะหแกปญหาสรางสรรคและนำเทคโนโลยมาใชในการพฒนางานเทคนคยานยนต เทคนคเครองกลอตสาหกรรม เทคนคเครองกลเรอ เทคนคเครองกลเกษตร เทคนคเครองกลเรอพาณชย เทคนคซอมตวถงและสรถยนต บำรงรกษาเครองกลอตสาหกรรมผลตไฟฟาและเทคนคเครองกลระบบขนสงทางราง 6. เพอใหสามารถปฏบตงานเครองกลในสถานประกอบการ และประกอบอาชพอสระ รวมทงการใชความรและทกษะเปนพนฐานในการศกษาตอในระดบสงขนได 7. เพอใหมเจตคตทดตองานอาชพ มความคดรเรมสรางสรรค ซอสตยสจรต มระเบยบวนย เปนผมความรบผดชอบตอสงคม สงแวดลอม ตอตานความรนแรงและสารเสพตด

มาตรฐานการศกษาวชาชพ คณภาพของผสำเรจการศกษาระดบคณวฒการศกษาประกาศนยบตรวชาชพชนสง ประเภทวชาอตสาหกรรม สาขาวชาเทคนคเครองกล ประกอบดวย 1. ดานคณลกษณะทพงประสงค ไดแก 1.1 ดานคณธรรม จรยธรรมและจรรยาบรรณวชาชพ ไดแก ความเสยสละ ซอสตยสจรต กตญญกตเวท อดกลน ละเวนสงเสพตดและการพนน มจตสำนกและเจตคตทดตอวชาชพและสงคม เปนตน

Page 47: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

24 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

1.2 ดานพฤตกรรมลกษณะนสย ไดแก ความมวนย ความรบผดชอบ ความรกสามคค มมนษยสมพนธ เชอมนในตนเอง ขยน ประหยด อดทน พงตนเอง ปฏบตงานโดยคำนงถงความปลอดภย อาชวอนามย การอนรกษพลงงานและสงแวดลอม เปนตน 1.3 ดานทกษะทางปญญา ไดแก ความรในหลกทฤษฎ ความสนใจใฝร ความคด รเรมสรางสรรค ความสามารถในการคด วเคราะห เปนตน 2. ดานสมรรถนะหลกและสมรรถนะทวไป ไดแก 2.1 สอสารโดยใชภาษาไทยและภาษาตางประเทศในชวตประจำวน และเพอพฒนางานอาชพ 2.2 แกไขปญหาและพฒนางานอาชพโดยใชหลกการ และกระบวนการทางวทยาศาสตรและคณตศาสตร 2.3 มบคลกภาพและคณลกษณะเหมาะสมกบการปฏบตงานอาชพ และ การอยรวมกบผอน 2.4 ประยกตใชความร ทกษะ ประสบการณ และเทคโนโลยเพอสงเสรมและพฒนางานอาชพ 3. ดานสมรรถนะวชาชพ ไดแก 3.1 วางแผน ดำเนนงาน จดการและพฒนางานอาชพตามหลกการและกระบวนการ โดยคำนงถงการบรหารงานคณภาพ การอนรกษพลงงานและสงแวดลอม และ หลกความปลอดภย 3.2 ประยกตใชเทคโนโลยคอมพวเตอรและสารสนเทศเพอพฒนางานอาชพ 3.3 ทดสอบความแขงแรงของวสด 3.4 ทดสอบสมบตของนำมนเชอเพลง วสดหลอลน และของไหล 3.5 ทดสอบการทำงานของระบบนวเมตกส และไฮดรอลกส 3.6 ประยกตใชหลกการทางเทอรโมไดนามกส กบเครองยนตสนดาปภายในและระบบปรบอากาศ 3.7 บรการระบบไฟฟาและอเลกทรอนกสควบคมยานยนต 3.8 บรการเทคโนโลยยานยนตสมยใหม 3.9 บรการเครองยนตแกสโซลน และเครองยนตดเซลควบคมดวยอเลกทรอนกส 3.10 บรการงานเชอเพลงแกสยานยนต

Page 48: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

25การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ผสำเรจการศกษาตามหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพชนสง พทธศกราช 2557 ประเภทวชาอตสาหกรรม สาขาวชาเทคนคเครองกล จะตองศกษารายวชาจากหมวดวชา ตางๆ รวมไมนอยกวา 83 หนวยกต และเขารวมกจกรรมเสรมหลกสตร ดงโครงสรางตอไปน 1. หมวดวชาทกษะชวต ไมนอยกวา 21 หนวยกต 1.1 กลมทกษะภาษาและการสอสาร (ไมนอยกวา 9 หนวยกต) 1.2 กลมทกษะการคดและการแกปญหา (ไมนอยกวา 6 หนวยกต) 1.3 กลมทกษะทางสงคมและการดำรงชวต (ไมนอยกวา 6 หนวยกต) 2. หมวดวชาทกษะชพ ไมนอยกวา 56 หนวยกต 2.1 กลมทกษะวชาชพพนฐาน (15 หนวยกต) 2.2 กลมทกษะวชาชพเฉพาะ (21 หนวยกต) 2.3 กลมทกษะวชาชพเลอก (ไมนอยกวา 12 หนวยกต) 2.4 ฝกประสบการณทกษะวชาชพ (4 หนวยกต) 2.5 โครงการพฒนาทกษะวชาชพ (4 หนวยกต) 3. หมวดวชาเลอกเสร ไมนอยกวา 6 หนวยกต 4. กจกรรมเสรมหลกสตร (2 ชวโมงตอสปดาห)

สำหรบผสำเรจการศกษาหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพ (ปวช.) ประเภทวชาหรอสาขาวชาอน หรอมธยมศกษาตอนปลาย (ม. 6) หรอเทยบเทา ทไมมพนฐานวชาชพ จะตองเรยนรายวชาปรบพนฐานวชาชพ 10 รายวชา

2.2.3 หลกสตรประกาศนยบตรวชาชพชนสง พทธศกราช 2557 ประเภทวชาอตสาหกรรม สาขาวชาปโตรเคม (สำนกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา, 2557 : 1-3) จดประสงคสาขาวชา 1. เพอใหสามารถประยกตใชความรและทกษะดานการสอสาร ทกษะการคด และการแกปญหา และทกษะทางสงคมและการดำรงชวตในการพฒนาตนเองและวชาชพ 2. เพอใหมความเขาใจหลกการบรหารและจดการวชาชพ การใชเทคโนโลย สารสนเทศและหลกการของงานอาชพทสมพนธเกยวของกบการพฒนาวชาชพปโตรเคม ใหทน ตอการเปลยนแปลงและความกาวหนาของเศรษฐกจ สงคมและเทคโนโลย 3. เพอใหมความเขาใจในหลกการพนฐานทางเคมและกระบวนการทำงาน ในกลมงานพนฐานดานอตสาหกรรมปโตรเคม

Page 49: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

26 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

4. เพอใหสามารถควบคม ดแล บำรงรกษาอปกรณ เครองมอ เครองจกร ในอตสาหกรรมปโตรเคม 5. เพอใหสามารถปฏบตงานในหนาทพนกงานควบคมกระบวนการผลตภาคสนาม (Field Operator) พนกงานเทคนคหองปฏบตการ (Laboratory Technician) ตรวจสอบ ทดสอบ ดแล วเคราะห บำรงรกษาเครองมอ เครองจกรอปกรณในโรงงานอตสาหกรรมปโตรเลยม อตสาหกรรมปโตรเคมใหใชงานไดตลอดเวลา ควบคมกระบวนการผลตใหสามารถดำเนนการไดตามแผนทวางไวโดยคำนงถงการบรหารงานคณภาพ การอนรกษพลงงานและสงแวดลอมและ หลกความปลอดภย 6. เพอใหสามารถปฏบตงานในสถานประกอบการและประกอบอาชพอสระ รวมทงการใชความรและทกษะเปนพนฐานในการศกษาตอในระดบสงขนได 7. เพอใหมเจตคตทดตองานอาชพ มความคดรเรมสรางสรรค ซอสตยสจรต มระเบยบวนย เปนผมความรบผดชอบตอสงคม สงแวดลอม ตอตานความรนแรงและสารเสพตด

มาตรฐานการศกษาวชาชพ คณภาพของผสำเรจการศกษาระดบคณวฒการศกษาประกาศนยบตรวชาชพชนสง ประเภทวชาอตสาหกรรม สาขาวชาปโตรเคม ประกอบดวย 1. ดานคณลกษณะทพงประสงค ไดแก 1.1 ดานคณธรรม จรยธรรมและจรรยาบรรณวชาชพ ไดแก ความเสยสละ ซอสตยสจรต กตญญกตเวท อดกลน ละเวนสงเสพตดและการพนน มจตสำนกและเจตคตทดตอวชาชพและสงคม เปนตน 1.2 ดานพฤตกรรมลกษณะนสย ไดแก ความมวนย ความรบผดชอบ ความรกสามคค มมนษยสมพนธ เชอมนในตนเอง ขยน ประหยด อดทน พงตนเอง ปฏบตงานโดยคำนงถงความปลอดภย อาชวอนามย การอนรกษพลงงานและสงแวดลอม เปนตน 1.3 ดานทกษะทางปญญา ไดแก ความรในหลกทฤษฎ ความสนใจใฝร ความคดรเรมสรางสรรค ความสามารถในการคด วเคราะห เปนตน 2. ดานสมรรถนะหลกและสมรรถนะทวไป ไดแก 2.1 สอสารโดยใชภาษาไทยและภาษาตางประเทศในชวตประจำวน และเพอพฒนางานอาชพ 2.2 แกไขปญหาและพฒนางานอาชพโดยใชหลกการ และกระบวนการทางวทยาศาสตรและคณตศาสตร

Page 50: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

27การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

2.3 มบคลกภาพและคณลกษณะเหมาะสมกบการปฏบตงานอาชพ และ การอยรวมกบผอน 2.4 ประยกตใชความร ทกษะ ประสบการณและเทคโนโลยเพอสงเสรม และพฒนางานอาชพ 3. ดานสมรรถนะวชาชพ ไดแก 3.1 วางแผน ดำเนนงาน จดการและพฒนางานอาชพตามหลกการและกระบวนการ โดยคำนงถงการบรหารงานคณภาพ การอนรกษพลงงานและสงแวดลอม และ หลกความปลอดภย 3.2 ประยกตใชเทคโนโลยคอมพวเตอรและสารสนเทศเพอพฒนางานอาชพ 3.3 ทดสอบคณภาพทางกายภาพและทางเคมของสารตงตน และผลตภณฑในกระบวนการผลตในอตสาหกรรมปโตรเคมและปโตรเลยม 3.4 วเคราะหและตรวจสอบ กระบวนการผลตในอตสาหกรรมปโตรเคมและปโตรเลยม 3.5 ควบคม ดแล บำรงรกษา ตรวจสอบเครองมอ เครองจกรและอปกรณตางๆ ในกระบวนการผลต ในอตสาหกรรมปโตรเคมและปโตรเลยม ใหสามารถทำงานได และเปนไปตามแผนการผลตทกำหนด

ผสำเรจการศกษาตามหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพชนสง พทธศกราช 2557 ประเภทวชาอตสาหกรรม สาขาวชาปโตรเคม จะตองศกษารายวชาจากหมวดวชา ตางๆ รวม ไมนอยกวา 83 หนวยกต และเขารวมกจกรรมเสรมหลกสตร ดงโครงสรางตอไปน 1. หมวดวชาทกษะชวต ไมนอยกวา 21 หนวยกต 1.1 กลมทกษะภาษาและการสอสาร (ไมนอยกวา 9 หนวยกต) 1.2 กลมทกษะการคดและการแกปญหา (ไมนอยกวา 6 หนวยกต) 1.3 กลมทกษะทางสงคมและการดำรงชวต (ไมนอยกวา 6 หนวยกต) 2. หมวดวชาทกษะชพ ไมนอยกวา 56 หนวยกต 2.1 กลมทกษะวชาชพพนฐาน (15 หนวยกต) 2.2 กลมทกษะวชาชพเฉพาะ (21 หนวยกต) 2.3 กลมทกษะวชาชพเลอก (ไมนอยกวา 12 หนวยกต) 2.4 ฝกประสบการณทกษะวชาชพ (4 หนวยกต) 2.5 โครงการพฒนาทกษะวชาชพ (4 หนวยกต)

Page 51: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

28 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

3. หมวดวชาเลอกเสร ไมนอยกวา 6 หนวยกต 4. กจกรรมเสรมหลกสตร (2 ชวโมงตอสปดาห) โครงสรางนสำหรบผสำเรจการศกษาหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพ (ปวช.) ประเภทวชาอตสาหกรรมปโตรเคม หรอเทยบเทา 2.3 แนวคดเกยวกบสมรรถนะและสมรรถนะครของประเทศไทย

2.3.1 แนวคดเกยวกบสมรรถนะ มผไดใหความหมายของสมรรถนะ (Competency) ดงตอไปน David McClelland (1993 อางในสกญญา, 2548 : 4) กลาววา สมรรถนะ (Competency) คอ บคลกลกษณะทซอนอยภายใน ปจเจกบคคลซงสามารถผลกดนใหปจเจกบคคลนนสรางผล การปฏบตงานทดหรอตามเกณฑทกำหนดในงานทตนรบผดชอบ Winert (2001 : 45) ไดนำเสนอสมรรถนะในลกษณะทวไปวา เปนระบบทมลกษณะพเศษอนหนงของความสามารถ (Abilities) ศกยภาพ (Proficiencies) หรอ ทกษะ (Skills) ซงเปน ทจำเปนหรอเพยงพอ เพอทจะใหสามารถบรรลเปาหมายตามทกำหนดเฉพาะหนงๆ สำนกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน (2551 : 43) กลาววา สมรรถนะ (Competency) หรอพฤตกรรมการปฏบตราชการ หมายถงสงทผปฏบต แสดงออกในระหวาง การปฏบตราชการอนเปนผลจากแรงจงใจหรอแรงผลกดนภายในจตใจทจะสงผลตอความสำเรจ ในการปฏบตหนาทตามตำแหนงทรบผดชอบอยใหสำเรจลลวงไปดวยด ปยะชย (2549 : 12-19) กลาววา Competency หมายถง ทกษะ ความร และความสามารถหรอพฤตกรรมของบคลากรทจำเปนตอการปฏบตงานเพอใหมนใจวาจะสามารถทำงานจนบรรล ตามวตถประสงคและเปาหมายของงานนน สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา (2551 : 3) กลาววา สมรรถนะ หมายถง พฤตกรรม ทเกดจากความร (Knowledge) ทกษะ (Skill) ความสามารถ (Ability) และคณลกษณะสวนบคคล (Other characteristics) ททำใหบคคลปฏบตงานไดสำเรจ และบรรลผลสมฤทธขององคกร ธำรงศกด (2553 : 6) กลาววา สมรรถนะ หมายถง ความร ความสามารถ ความชำนาญ แรงจงใจหรอคณลกษณะทเหมาะสมของบคคลทจะสามารถปฏบตงาน ใหประสบ ผลสำเรจ

Page 52: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

29การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

สรปไดวา สมรรถนะ หมายถง ความร ความสามารถ ทกษะ และคณลกษณะอนๆ ทมอยในตวบคคลทสามารถวดหรอสงเกตไดจากพฤตกรรมการทำงานทแสดงออกมาใหเหน และ สงผลทำใหบคคลนนๆ สามารถปฏบตงานใหบรรลเปาหมายหรอวตถประสงคของงานทตงไวไดอยางมประสทธภาพ ดงนนการปฏบตงานใหบรรลเปาหมายไดนนจะขนกบองคประกอบของสมรรถนะ การปฏบตงาน ดงทนกการศกษาไดกลาวถงไวดงน กตตพงษ (2547 : 6) ไดกลาวถง องคประกอบสมรรถนะในการปฏบตงาน ม 3 สวนดงน คอ 1) สงทองคกรตองการใหร (Knowledge) 2) ความสามารถทองคกรตองการ ใหทำได (Skills) และ 3) ลกษณะทองคกรตองการใหเปน (Attributes)

ภาพท 2-3 แสดงสวนประกอบของสมรรถนะ

Page 53: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

30 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ชชย (2540 : 60-62) กลาววา คณสมบตของผปฏบตงานนน ประกอบดวย องคประกอบทสำคญ 3 ประการ คอ ความร ทกษะ และความสามารถ ซงมความหมาย ดงน 1. ความร (Knowledge) คอ พนฐานของการสรางทกษะและความสามารถเปนสงทไดรบการจดระบบระเบยบไวเปนอยางด สวนมากมกจะเปนสงทเกยวของกบขอเทจจรงหรอระเบยบวธการซงจำเปนสำหรบการปฏบตงานใหเกดผลดตามจดมงหมาย 2. ทกษะ (Skill) คอ ความสามารถในการปฏบตงานไดอยางคลองแคลว ถกตอง สวนมากมกจะหมายถง ความสามารถในการประกอบกจกรรมโดยใชอวยวะเคลอนไหวภายนอก (Psychomotor Type Activities) 3. ความสามารถ (Ability) คอ ความสามารถเชงปญญาทจำเปนสำหรบ การปฏบตงานกลาวคอ เปนความสามารถในการประยกตความรทมอยไปใชในการปฏบตงาน

ฐตพฒน (2549 : 34) กลาวไววา องคประกอบของระบบสมรรถนะ ประกอบดวย 5 สวนคอ 1. ฐานขอมลสมรรถนะขององคกร (Competency Basket) หมายถง ฐานขอมลทเกบรวบรวมสมรรถนะทจำเปนในการปฏบตงานในตำแหนงตางๆ ทมอยทงหมดภายในองคกร 2. ประเภทของสมรรถนะ (Competency Categories) หมายถง การจำแนก รวบรวมสมรรถนะออกเปนกลมตางๆ เชน สมรรถนะหลก สมรรถนะตามสายวชาชพ สมรรถนะรวมของกลมงาน/สายวชาชพ สมรรถนะเฉพาะทาง และสมรรถนะดานการบรหารจดการ เปนตน 3. ชอของสมรรถนะ (Competency Name) เปนการกำหนดหรอตงชอสมรรถนะแตละตวใหชดเจน บงชความแตกตางกบสมรรถนะตวอนๆ ซงจะทำใหบคลากรในองคกรเขาใจตรงกน 4. ระดบของสมรรถนะ (Proficiency Scale) เปนการกำหนดระดบทกษะ ความร ความสามารถของสมรรถนะ การกำหนดระดบความสามารถของสมรรถนะนนมหลายประเภทแตกตางกนไปตามลกษณะและความเหมาะสมของสมรรถนะ 5. ตวชวดเชงพฤตกรรม (Behavioral Indicators) หมายถง การกระทำ ปฏกรยา หรอ การกระทำตามบทบาทหนาทภายใตสถานการณทเฉพาะเจาะจง (Specific Circumstances)

Page 54: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

31การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

จากองคประกอบของสมรรถนะดงกลาวมความสำคญตอการปฏบตงานของ พนกงานและองคกร ดงท ชชย (2552 : 28) ไดกลาวไวดงน 1. ชวยใหองคการ สามารถคดสรรบคคลทมคณลกษณะทดทงดานความร ทกษะและความสามารถ ตลอดจนพฤตกรรมทเหมาะสมกบงาน เพอปฏบตงานใหสำเรจตามความตองการ ขององคการอยางแทจรง 2. ชวยใหผปฏบตงานทราบถง ระดบความร ทกษะ และความสามารถของตนเองวาอยใน ระดบใด และจำเปนตองพฒนาในเรองใด ซงจะชวยใหเกดการเรยนรดวยตนเองมากขน 3. นำไปใชประโยชนในการพฒนาฝกอบรมพนกงานในองคการ 4. ชวยสนบสนนใหตวชวดหลกของผลงาน (Key Performance Indicators: KPIs) บรรลเปาหมาย เพราะ สมรรถนะจะเปนตวบงบอกไดวา ถาตองการใหบรรลเปาหมายตาม KPIs แลวจะตองใชสมรรถนะใดบาง 5. ปองกนไมใหผลงานเกดจากโชคชะตาเพยงอยางเดยว เชน ยอดขายของ พนกงานขายเพมขนสงกวาเปาทกำหนด ทงๆ ทพนกงานขายคนนนไมคอยตงใจทำงานมากนก แตเนองจากความตองการของตลาดสง จงทำใหยอดขายเพมขนเองโดยไมตองทมเทความพยายามมากนก แตถามการวดสมรรถนะแลว จะทำใหสามารถตรวจสอบไดวาพนกงานคนนน ประสบความสำเรจเพราะโชคชวยหรอความสามารถของเขา 6. ชวยใหการหลอหลอมสมรรถนะขององคการประสบความสำเรจเรวยงขน เพราะถาพนกงานทกคนปรบสมรรถนะของตนเองใหเขากบมาตรฐานขององคการกำหนดตลอดเวลาแลว ในระยะยาว กจะสามารถสงผลใหเกดเปนสมรรถนะเฉพาะองคการนนๆ เชน เปนองคการแหงการคดสรางสรรคเพราะทกคนในองคการมสมรรถนะในการคดสรางสรรค (creative thinking)

การแบงประเภทของสมรรถนะ แบงได 3 ประเภท ดงท ชชย (2552 : 30) ฐตพฒน (2549 : 34) และ ปยะชย (2549 : 16) ไดแบงประเภทของสมรรถนะไวมทงสวนทเหมอนกน และแตกตางกนสรปไดดงน คอ 1. สมรรถนะหลก (core competency) คอ สมรรถนะทบคลากรในองคกร ทกคนจำเปนตอง มเหมอนกนทกคนไมวาจะปฏบตงานในตำแหนงใด เพอใหสามารถปฏบตงานบรรลตามวตถประสงคขององคกรไดอยางมประสทธภาพ

Page 55: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

32 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

2. สมรรถนะตามตำแหนงหนาท (functional competency หรอ Job competency) คอ สมรรถนะทจำเปนในการปฏบตงาน โดยใชเฉพาะตำแหนงงานหนาทนนๆ เพอใหสามารถปฏบตงานไดประสบความสำเรจ 3. สมรรถนะดานการบรหารจดการ (management competency หรอ professional competency) คอ สมรรถนะทบคลากรในองคกรตงแตผบรหารระดบลางขนไปจำเปนตองมเพอใหสามารถปฏบตงานเกยวกบการบรหารจดการในองคกรไดอยางมประสทธภาพ

การประเมนสมรรถนะ มหลายวธทงนขนกบประเภทของสมรรถนะทจะประเมนโดยวธประเมนจะประกอบดวยตวบงชและเกณฑทจะนำมาใชประเมน 3 ดานคอความร พฤตกรรม การทำงานและทศนคต สงผลใหผลของการประเมนสามารถบงชใหเหนถงระดบสมรรถนะของแตละบคคลวามสมรรถนะในการปฏบตงานในระดบใด จะตองผานการประเมนดวยวธการตางๆ ดงท กตตพงษ (2547 : 13) ไดกลาววา การประเมนสมรรถนะมหลายวธทจะสามารถชใหเหนไดวาบคลากรนน มสมรรถนะแตละเรองอยในระดบใด หลกทวไปจะใชวธการดงน 1. ใหผบงคบบญชาไดมโอกาสประเมนความสามารถของตนเองกอน และให ผบงคบบญชา ประเมนผใตบงคบบญชาคนนนในลกษณะตางคนตางประเมนและมาคยกนเพอหาขอสรปใหไดวา สมรรถนะแตละเรองนนความสามารถของบคลากรนนควรจะอยทระดบใดจง จะถกตอง 2. ในกรณทการประเมนมความเหนแตกตางกน อาจจะตองใชวธการทหลากหลาย เชน - ดจากปจจยแวดลอมทผานมาประกอบการประเมน - ใชวธสอบเปนตววดผลการประเมนไดเชน สมรรถนะ ในเรองของความร - ดจากพฤตกรรมและวธการทำงาน ดจากการแกไขปญหาหรออาจจะใช วธการสมภาษณในเชงพฤตกรรมเพอใหผใตบงคบบญชาไดแสดงถงพฤตกรรมและบทบาทของเขา ในสถานการณตางๆ ทเรยกกนวา STAR Technique คอ S = Situation ใหผใตบงคบบญชาพดถงสถานการณทเกดขนจรงในแตละเรองทตองการประเมนวา เมอเกดปญหาอยางนแลว เขาแกปญหาเรองนอยางไร เหตการณเปนอยางไร T = Task และในเหตการณนนผใตบงคบบญชาคนนนมกจกรรมใน การแกปญหา อยางไรบางและจะทำอยางไรบางในเหตการณนนๆ

Page 56: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

33การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

A = Action ผใตบงคบบญชาคนนนมกจกรรมในการแกปญหาอยางไรบาง และจะทำอยางไรบางในเหตการณนนๆ R = Result ผลทเกดขนเปนอยางไร ซงผลทไดจากการสมภาษณใน เชงพฤตกรรมจะเปนเครองมอในการพสจนวา ผใตบงคบบญชา คนนนมความรความสามารถ ในเรองนนจรงหรอไม 3. การประเมนสมรรถนะนนผลการประเมนจะเปนเรองๆ ไปไมสามารถเฉลยกน ไดวาการมระดบความสามารถในสมรรถนะเรองนมากไปทดแทนสมรรถนะในเรองทขาดไมไดตองพจารณา เปนเรองๆ ไป ผลการประเมนสมรรถนะจะบงชใหเหนถงการปฏบตงานของแตละบคคลจะมระดบสมรรถนะทแตกตางกน ดงท ชนะ (2546) เสนอแนวคดคณสมบตของนกเรยนอาชวศกษาแนวใหม (Thai Vocational Qualifications: TVQ) 6 ระดบ แนวคดดงกลาวจดใหสมรรถนะเปนฐานและแบงเปน 6 ระดบ เปนรปแบบการพฒนาตนทเรยกวา “การเรยนการฝกอบรมระบบฐานสมรรถนะ” (competency-based education and training) มรายละเอยดสมรรถนะแตละระดบ ดงตารางท 2-3

Page 57: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

34 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ตารางท 2-3 ระดบสมรรถนะและคำบรรยายระดบสมรรถนะ ระดบสมรรถนะ คำบรรยายสมรรถนะ

ระดบ 1 ทำงานประจำใหไดตามมาตรฐานการผลตของอตสาหกรรมและมาตรฐานทวสาหกจ กำหนดสามารถทจะแสดงทกษะการเรยนรและการพฒนาปรบปรงตนเอง

ระดบ 2 งานทยากขน หรองานไมประจำทตองรบผดชอบดวยตนเองบางหรอมอสระ ในการทำ โดยปกตทำเปนทม สามารถทจะแสดงทกษะการเรยนรการพฒนาปรบปรง ตนเอง และแสดงรองรอยหลกฐานการศกษาแนวปฏบตทดของสถานประกอบการ

ระดบ 3 งานทยากและงานทไมประจำทตองรบผดชอบพอสมควรและมอสระในการทำ โดยมคนอนควบคม และแนะนำบาง สามารถทจะแสดงทกษะการเรยนรการพฒนา ปรบปรงตนเอง

ระดบ 4 สามารถทจะปฏบตงานในฐานะหวหนางานหรอผบรหารระดบลางและวธปรบปรง กระบวนการอยางตอเนอง

ระดบ 5 สามารถทจะปฏบตงานในฐานะผบรหารระดบกลางซงเกยวของกบการจดการคนอน ในการวางแผนทสรางสรรคการจดการโครงการและการพฒนาบคลากรมการบนทก การพฒนาอาชพอยางตอเนอง

ระดบ 6 สามารถทจะปฏบตงานในฐานะผบรหารระดบสงซงเกยวของกบการวางแผน ยทธศาสตรและแผนปฏบตการ การเงนของธรกจการดำเนนการเปลยนแปลง การปฏบตงานมการบนทกการพฒนาอาชพอยางตอเนอง

ตารางท 2-3 แสดงใหเหนวาระดบสมรรถนะเรมจากระดบ 1 ขนพนฐาน จนถงระดบ 6 แตละระดบจะระบความสามารถทแตกตางกนอยางเดนชด โดยระดบ 6 เปนระดบ ขนสงสดทเปนผบรหารในระดบสงตองใชความรความสามารถในการบรหารจดการขนสง

เทอน (2550 : 9-10) กลาววา ระดบสมรรถนะ หมายถง ระดบความร ทกษะและคณลกษณะซงแตกตางกน แบงออกเปน 2 ประเภท คอ ก) แบบกำหนดเปนสเกล (Scale) สมรรถนะแตละตวจะกำหนดระดบความร ทกษะและคณลกษณะแตกตางกนตามปจจยจะกำหนดเปนตวชบงพฤตกรรม (BehavioralIndicator) ทสะทอนถงความสามารถในแตละระดบ (Proficiency Scale) โดยกำหนดเกณฑการจดระดบความสามารถไว 5 ระดบ คอ 1) ระดบเรมตน (Beginner) 2) ระดบมความรบาง (Novice)

Page 58: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

35การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ระดบความสามารถ คำอธบายระดบความสามารถ (Proficiency Level) (Proficiency Description)

L 1 มความรและทกษะในขนพนฐาน สามารถนำไปใชในการปฏบตงานประจำวน Beginner ตามหนาท ทรบผดชอบ และงานทไมยงยากซบซอน รวบรวมขอมล ปญหาอปสรรค ทพบในการปฏบตงาน รวมทงสามารถใหคำแนะนำ เบองตนแกผเกยวของได

L 2 มความรและทกษะในปจจยตางๆ ในรายละเอยด สามารถนำความรและทกษะ Well-trained ทมมาประยกตใชในการปฏบตงานตางๆ ไดอยางเหมาะสม อธบาย/สอน สาธตงาน ของตนใหผอนได รวมทงสามารถแกไขปญหาเฉพาะหนา/เบองตนได

L 3 มความรและทกษะในการปฏบตงานทมความซบซอนได สามารถนำมาใชปรบปรง Experienced การปฏบตงานเพอสรางเสรมผลการปฏบตงานทดขน สามารถวางแผน ควบคม ตดตามงาน และใหคำปรกษาแนะนำกบผเกยวของภายในองคกรได

L 4 มความรและทกษะในการปฏบตงานทซบซอนสง สามารถนำมาประยกตใชงาน Advanced เชงวชาการ วางแผน การใหคำปรกษาแนะนำภายนอกองคกรได อธบายภาพรวม ของหนวยงานและสามารถกำหนด/พฒนารปแบบวธการปฏบตงานใหมๆ รวบรวม/ ประยกตใชกระบวนการปฏบตงานทเปนเลศ รวมทงถายทอดแผนงานเชงกลยทธ ภายในองคกรได

L 5 มความเชยวชาญ ชำนาญระดบสง สามารถคดในเชงยทธศาสตร นโยบาย ประเมน Expert คาดการณแนวโนม การคดคนสรางนวตกรรม ถายทอดกลยทธสการปฏบต รวมทง เปนทปรกษา/คณะกรรมการระดบองคกรวชาชพทงภายในประเทศ และหรอนานาชาต

3) ระดบมความรปานกลาง (Intermediate) 4) ระดบมความรสง (Advance) และ 5) ระดบ ความเชยวชาญ (Expert) ข) แบบไมกำหนดเปนสเกล เปนสมรรถนะทเปนพฤตกรรมเชงความรสก หรอเจตคตทไมตองใชสเกล เชน ความซอสตย ความตรงตอเวลา เปนตน

อาภรณ (2551: 21) ไดกลาววา การกำหนดระดบขนของสมรรถนะไดนน แบงเปน 1. ขนความร (Knowledge) เปนขนเรมตน หรอเปนขนพนฐาน (Basic Level) 2. ขนทกษะ (Skill) หรอเปนขนประสบการณ (Experience Level) 3. ขนเชยวชาญ (Expert Level)

ฐตพฒน (2549 : 36) กลาววา ระดบของสมรรถนะ เปนการกำหนดระดบทกษะ ความร ความสามารถของสมรรถนะ แบงความสามารถออกเปน 5 ระดบ ดงตารางท 2-4 ตารางท 2-4 ระดบความสามารถและคำบรรยายระดบความสามารถ

Page 59: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

36 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

จากตารางท 2-4 แสดงระดบความสามารถและคำบรรยายระดบความสามารถ ตงแตขน L1 ซงมความรและทกษะในขนพนฐาน ถง L5 มความเชยวชาญ ชำนาญระดบสง สรปไดวา การกำหนดระดบสมรรถนะ เปนการกำหนดระดบซงจะบงชถงระดบความร ความสามารถ เจตคตในการปฏบตงาน โดยระดบความสามารถของสมรรถนะแตละระดบจะแตกตางกนตามลกษณะงานและความเหมาะสมทแสดงถงสมรรถนะในการปฎบตงานของแตละบคคลทแตกตางกนตามลำดบ

2.3.2 สมรรถนะครของประเทศไทย สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา (2551 : 28 -31) ไดสงเคราะหขอมลเกยวกบสมรรถนะครของประเทศไทย ทกำหนดโดยหนวยงานของกระทรวงศกษาธการ ไดแก สำนกมาตรฐานวชาชพ สำนกเลขาธการครสภา สถาบนพฒนาคร คณาจารย และบคลากรทางการศกษา และสำนกงานคณะกรรมการขาราชการคร และบคลากรทางการศกษา โดยสามารถสงเคราะหสมรรถนะได 16 ดาน สมรรถนะแตละดาน มรายละเอยด ดงน ก) สมรรถนะดานความร 1. มความรในเนอหาวชาทสอน 2. มความรในเนอหาวชาทเกยวของ ข) สมรรถนะดานการสอสาร และการใชภาษา 1. สามารถใชทกษะในการฟง การพด การอาน และการเขยนภาษาไทย เพอการสอสารความหมายไดถกตอง และตรงประเดน 2. สามารถใชทกษะในการฟง การพด การอาน และการเขยน ภาษาองกฤษหรอ ภาษาตางประเทศอน เพอการแสวงหาความร 3. สามารถใชคอมพวเตอรพนฐาน 4. สามารถเขยนเอกสารทางวชาการ ค) สมรรถนะดานการพฒนาหลกสตร 1. สามารถจดทำหลกสตร ทงหลกสตรสถานศกษา และหลกสตรทองถน 2. สามารถวเคราะหหลกสตร 3. สามารถนำหลกสตรไปใชไดบรรลจดประสงค 4. สามารถปรบปรง และพฒนาหลกสตร 5. สามารถประเมนหลกสตร 6. สามารถสรางระบบการกำกบดแลการใชหลกสตร

Page 60: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

37การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ง) สมรรถนะดานการจดการเรยนร 1. สามารถบรณาการสาระการเรยนร ทงภายในและระหวางกลมสาระ การเรยนรไดสอดคลองกบชวตจรง 2. สามารถออกแบบการเรยนรไดเหมาะสมกบผเรยน 3. สามารถจดทำแผนการจดการเรยนรอยางเปนระบบ 4. สามารถจดกจกรรมการเรยนรทเนนการปฏบตจรง เพอใหผเรยนคดเปน ทำเปน และแกปญหาได 5. สามารถจดกจกรรม หรอสนบสนนใหผเรยน แสดงความคดเหนในประเดนทเกยวของกบบทเรยน 6. สามารถเลอกใชอปกรณ สอ และแหลงการเรยนรทหลากหลายเพอ สงเสรมการเรยนร 7. สามารถประเมน และปรบปรงการจดการเรยนรใหมประสทธภาพ จ) สมรรถนะดานการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนสำคญ 1. สามารถจดกจกรรมการเรยนรใหผเรยนเลอกเรยนตามความสามารถ และความสมครใจ 2. สามารถจดกจกรรมการเรยนรใหผเรยนปฏบตงานเปนกลม และรายบคคล ฉ) สมรรถนะดานบรหารจดการชนเรยน 1. สามารถจดบรรยากาศการเรยนร 2. สามารถจดทำขอมลสารสนเทศของผเรยน และเอกสารประจำชนเรยน และวชา 3. สามารถนำนวตกรรมใหมๆ มาใชในการบรหารจดการชนเรยน 4. สามารถกำกบดแล และแกปญหาในชนเรยน ช) สมรรถนะดานการใชเทคโนโลยสารสนเทศ และ นวตกรรมทางการศกษา 1. สามารถเลอกใชเทคโนโลยสารสนเทศ และนวตกรรมทางการศกษาในการจดการเรยนร 2. สามารถออกแบบ และสรางนวตกรรมทางการศกษา ซ) สมรรถนะดานการวด และการประเมนผล 1. สามารถวด และประเมนผลได ตามสภาพความเปนจรง 2. สามารถนำผลการประเมนไปใชปรบปรง การจดการเรยนร วางแผน การสอน พฒนาผเรยน และหลกสตร

Page 61: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

38 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

3. สามารถสราง และหาคณภาพเครองมอวดผลการเรยนร ฌ) สมรรถนะดานการวจยเพอพฒนาการเรยนการสอน 1. มความรความเขาใจระเบยบวธวจย การวจยในชนเรยน การวจยเพอสรางองคความร และการวจยและพฒนา 2. สามารถนำผลการวจยไปใชในการจดการเรยนร 3. สามารถทำวจยในชนเรยน เพอพฒนาผเรยน ญ) สมรรถนะดานจตวทยาสำหรบคร 1. มความรความเขาใจธรรมชาตของผเรยน 2. สามารถชวยเหลอผเรยนไดเรยนร และพฒนาไดตามศกยภาพของตน 3. สามารถใหคำแนะนำชวยเหลอผเรยนใหมคณภาพชวตดยงขน 4. สามารถสงเสรมความถนด และความสนใจของผเรยน 5. สามารถวเคราะหความแตกตางระหวางบคคลของผเรยน 6. สามารถวเคราะหปญหาเพอหาทางชวยเหลอผเรยน 7. สามารถแนะแนวใหคำปรกษา ในการแกปญหาแกผเรยน 8. สามารถตดตามประเมนผลการแนะแนว และการใหคำปรกษาแกผเรยน 9. สามารถดแล แกไข หรอปองกนปญหาทเกดขนกบผเรยน ฎ) สมรรถนะดานการสรางความสมพนธกบชมชน 1. สามารถเขารวมกจกรรมชมชนในโอกาสตางๆ 2. สามารถนำชมชนเขามามสวนรวมในกจกรรมของสถานศกษา 3. สามารถรวมมอกบชมชนในการปองกน และแกไขปญหาของชมชน โดยเฉพาะทเกยวของกบเดก และเยาวชน 4. สามารถจดบรการทางวชาการใหแกชมชนในโอกาสตางๆ 5. ประสานงานกบชมชนเพอดำเนนกจกรรมของสถานศกษา ฏ) สมรรถนะดานคณธรรม จรยธรรม และจรรยาบรรณวชาชพ 1. มความรก เมตตา และปรารถนาดตอผรยน 2. มความรบผดชอบตองานในหนาท 3. มวสยทศน และศรทธาในวชาชพคร 4. ปฏบตตามจรรยาบรรณของวชาชพคร 5. ปฏบตตนเปนแบบอยางทด ทงกาย วาจา และจตใจ

Page 62: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

39การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

6. ปฏบตตนตามกตกาของสงคม 7. ดำรงชวตอยางถกตองเหมาะสมและดงาม ฐ) สมรรถนะดานภาวะผนำ และการทำงานเปนทม 1. ยอมรบขอตกลงของทมงาน 2. รบฟงความคดเหนของผอน 3. มความเตมใจใหความรวมมอในการปฏบตงานและการแกปญหาใน การทำงาน 4. มความรบผดชอบในการปฏบตงานตามบทบาทหนาทของตน 5. สามารถสนบสนน เสรมแรง ใหกำลงใจ และยกยองใหเกยรตเพอน รวมงานในโอกาสทเหมาะสม 6. สามารถปฏบตตนเปนผนำ หรอผตามไดเหมาะสมกบบทบาท ฑ) สมรรถนะดานการพฒนาตนเอง และวชาชพ 1. สามารถเลอกสรรวธการพฒนาตนเองไดเหมาะสม 2. เขาใจ ยอมรบ ปรบปรงและ พฒนาการปฏบตงานของตนเอง 3. สามารถใชแหลงเรยนรทหลากหลายในการพฒนาตนเองและแลกเปลยนเรยนรกบเพอนรวมงาน 4. สามารถนำ และผลตนวตกรรม และเทคโนโลยมาใชในการพฒนางาน 5. สามารถตดตามความเคลอนไหวทางวชาการ และวชาชพอยางสมำเสมอ 6. สามารถเปนผนำทางวชาการ ฒ) สมรรถนะดานการพฒนาคณลกษณะของผเรยน 1. สามารถปลกฝงคณธรรมจรยธรรมใหกบผเรยน 2. สามารถปลกฝงความเปนไทยและความเปนประชาธปไตยใหผเรยน 3. การพฒนาทกษะชวต สขภาพกาย และสขภาพจตของผเรยน ณ) สมรรถนะดานการคดวเคราะห สงเคราะห 1. สามารถวเคราะหสภาพปญหา จดแขง จดออน ของสถานศกษา 2. สามารถวเคราะหตนเอง 3. สามารถวเคราะห และสงเคราะห องคความรเพอนำไปใชพฒนาตนเอง และพฒนางาน

Page 63: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

40 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

สรปไดวา การพฒนาสมรรถนะคร จะตองพจารณาจากบรบทของสงคมทเปลยนแปลง รวมทงการเสรมสรางสมรรถนะครทง 16 ดาน โดยมงเนนใหครมการพฒนาตนเองใหมสมรรถนะ ทสงขนเพอทจะนำไปสการปฎบตงานไดอยางมประสทธภาพ โดยมงหวงใหเกดประโยชนสงสด ตอ การพฒนาการจดการเรยนรและคณภาพของผเรยนเปนสำคญ 2.4 รปแบบการพฒนาหลกสตร

2.4.1 ความหมายและองคประกอบของหลกสตร นกการศกษาหลายทานไดใหความหมายของหลกสตรแตกตางกนไป ดงน ธำรง (2542 : 2) กลาววา หลกสตร หมายถง ประสบการณทกๆ อยางทโรงเรยนจดใหแกนกเรยน ธรวฒ (2542 : 73 ) กลาวไววา หลกสตร คอ การจดกระบวนการเรยนร ทงทฤษฎ และปฏบต ซงรวมถงการจดกจกรรมการเรยนการสอน และการฝกประสบการณจรงใหผเรยนในแตละสาขาวชาชพและแตละระดบการศกษา ภายใตการควบคมดแลอยางใกลชดจากสถานศกษา โดยมจดมงหมายเพอพฒนาผเรยนใหมความร ทกษะ และเจตคต ทดในการประกอบอาชพ วชย (2537 : 17) กลาววา หลกสตรมความหมายสองนย ความหมายในวงแคบ หลกสตรคอ วชาทสอน สวนความหมายในวงกวาง หลกสตรคอ มวลประสบการณทงหมดทจดใหกบผเรยนทงภายในและภายนอกโรงเรยนซงเปนทงทางตรงและทางออม พสฐ (2550 : 4) กลาววา หลกสตร หมายถง โครงการจดมวลประสบการณ หรอกจกรรม ทงมวล เพอใหผเรยนไดผานประสบการณหรอกจกรรมนนๆ แลวเกดพฒนาทางดาน พทธพสย ทกษะพสย และจตพสย สามารถประกอบอาชพและดำรงอยในสงคมไดอยางเปนสข สรปไดวา หลกสตร หมายถง มวลประสบการณ หรอกจกรรมตางๆ หรอกระบวนการจดการเรยนการสอน ทสถานศกษาจดใหแกผเรยน เพอใหเกดความร ทกษะและเจตคตทพงประสงค สามารถนำไปประยกตใชในการประกอบอาชพ และอยในสงคมไดอยาง มความสข

องคประกอบทสำคญของหลกสตร มดงตอไปน Taba (1962 : 10) เสนอวา หลกสตรมองคประกอบทสำคญ คอ 1. วตถประสงค (Aim and specific objective) หมายถง สงทคาดหวงไว เมอผเรยนผานหลกสตรแลวควรมคณสมบตอยางไรวตถประสงคมทงวตถประสงคทวไป และวตถประสงคเฉพาะ

Page 64: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

41การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

2. เนอหาวชาและประสบการณการเรยนร (Selection and Organization of Content) หมายถง เนอหาสาระและประสบการณทผเรยนควรไดรบเพอใหมความรความเขาใจหรอมคณลกษณะตางๆ ตรงตามทกำหนดไวในวตถประสงค 3. การนำหลกสตรไปใช (Pattern of learning and teaching) หมายถง แผนการในการนำหลกสตรไปสการจดการเรยนการสอน เพอใหบรรลตามทวตถประสงคของหลกสตรกำหนด หรอ เพอใหผเรยนมความร และประสบการณตามทกำหนด 4. การประเมนผลผลต (Program of evaluation of the outcomes) หมายถง โครงการทจะประเมนเพอดผลผลตทไดเพมเปนไปตามหลกสตรกำหนดหรอไม

ธำรง (2542 :8-9) พจารณาถงองคประกอบของหลกสตรโดยทวไปนน ประกอบดวยองคประกอบทสำคญๆ ไดดงตอไปน 1. เปาประสงค และนโยบายทางการศกษา (Educational goals and policies) หมายถง สงทรฐตองการตามแผนพฒนาเศรษฐกจ และสงคมแหงชาตในเรองทเกยวกบการศกษา 2. จดมงหมายของหลกสตร (Curriculum aims) เปนผลสวนรวมทตองการใหเกดแกผเรยนหลงจากเรยนจบหลกสตรแลว 3. รปแบบ และโครงสรางหลกสตร (Type and structures) ซงเปนลกษณะและแผนผงทแสดงการแจกแจงวชา กลมวชา หรอกลมประสบการณ 4. จดประสงคของวชา (Subject objectives) เปนผลทตองการใหเกดแกผเรยนหลงจากทไดเรยนวชานนไปแลว 5. เนอหา (Content) เปนสงทตองการใหผเรยนไดเกดการเรยนร ทกษะและความสามารถ ทตองการใหม รวมทงประสบการณทตองการใหไดรบ 6. จดประสงคของการเรยนร (Instruction objectives) เปนการระบถงสงทตองการใหผเรยนไดเรยนร ไดมทกษะ และความสามารถ หลงจากเรยนรเนอหาทกำหนด 7. ยทธศาสตรการเรยนการสอน (Instruction strategies) เปนวธการจดการเรยน การสอน ทเหมาะสมอยางมหลกเกณฑ เพอใหบรรลผลตามจดประสงคของการเรยนร 8. การประเมนผล (Evaluation) เปนการประเมนผลการเรยนรเพอใชในการปรบปรงการเรยนการสอน 9. วสดหลกสตรและสอการเรยนการสอน (Curriculum materials and instruction media) ไดแก เอกสารสงพมพ แผนฟลม แถบวดทศน เปนตน รวมทง อปกรณ โสตทศนศกษา เทคโนโลยทางการศกษาและอนๆ ทชวยเสรมคณภาพ และประสทธภาพการเรยนการสอน

Page 65: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

42 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

สรปไดวา องคประกอบของหลกสตรหลกจะตองประกอบดวยจดมงหมายของหลกสตร เนอหาและสอการสอน การนำหลกสตรไปใช และการประเมนหลกสตร ทงนในการสรางหลกสตรทดตองครอบคลมองคประกอบของหลกสตรโดยคำนงถงการเปลยนแปลงไปตามความตองการทจะสงผลตอการพฒนาการของผทมสวนไดสวนเสยจากการใชหลกสตรเปนสำคญ

2.4.2 การพฒนาหลกสตร หลกสตรดจะตองเกดจากกระบวนการพฒนาทเปนระบบ ตอเนอง และสะทอน ผลของการพฒนา ดงทนกการศกษาหลายๆ ทานไดใหความหมายของคำวา การพฒนาหลกสตร ดงน พสฐ (2550 : 16) กลาววา การพฒนาหลกสตร จะมความหมายครอบคลมถง การสรางหลกสตร การวางแผนหลกสตร และการปรบปรงหลกสตร การพฒนาหลกสตรนนเปน การปรบปรงคณภาพของหลกสตรใหดขนทงระบบ ตงแตจดมงหมาย การเรยนการสอน การใชสอการเรยนการสอน การวดผลและการประเมนผล ผลการสอนของคร ผลการเรยนของนกเรยน เปนตน การพฒนาหลกสตรจะตองมขนตอน มกระบวนการ ตองอาศยบคคลจำนวนมากในการพฒนาหลกสตร ตองพฒนาใหเปนระบบ ตองมหนวยงานทรบผดชอบ และควรพฒนาหลกสตรใหสมำเสมอ และตอเนองกนไปอยางไมหยดยง ตราบเทาทความกาวหนาของวทยาการยงดำเนนตอไป ชวลต (2551 : 50) กลาววา การพฒนาหลกสตรกคอ การออกแบบหลกสตร ซงหมายถงลกษณะของกระบวนการในการเลอกองคประกอบตางๆ รวมทงเทคนควธการทงหมดในการจดทำหลกสตรและการจดเนอหาสาระ และมวลประสบการณในหลกสตรทจดขน สงด (2532 : 30) ไดกลาวถงความหมายของการพฒนาหลกสตรวา “การพฒนา” ตรงกบคำในภาษาองกฤษวา “Development” มความหมายอย 2 ลกษณะ คอ 1) การทำใหดขนหรอทำใหสมบรณขน 2) การทำใหเกดขน ดวยเหตนการพฒนาหลกสตรจงมความหมายใน 2 ลกษณะ คอการทำหลกสตรทมอยแลวใหดขน หรอสมบรณขน กบการสรางหลกสตรขนมาใหมโดยไมมหลกสตรเดมเปนพนฐานเลย สรปไดวา การพฒนาหลกสตรเปนการปรบปรงคณภาพของหลกสตรใหดขนทงระบบ รวมถงการสรางหลกสตร การวางแผนหลกสตร การประเมนและการปรบปรงหลกสตร ใหมความเหมาะสมสอดคลองกบสภาวะการเปลยนแปลงของสงคม กระบวนการพฒนาหลกสตรทเหมาะสมจะตองประกอบดวยองคประกอบตางๆ ทสมพนธกนซงเกดจากกระบวนการพฒนารปแบบของหลกสตร ดงทนกการศกษาไดพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร ดงน

Page 66: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

43การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

Tyler (1949 : 110-125) วางแบบโครงสรางหลกสตรโดยใชวธ Mean-Ends Approach ซงเปนรปแบบทไดรบการยอมรบและรจกกนด ซงมหลกการและเหตผลในการพฒนาหลกสตรวาในการพฒนาหลกสตรจะตอบคำถามพนฐาน 4 ประการ คอ 1. มจดมงหมายทางการศกษาอะไรบางทโรงเรยนควรแสวงหา 2. มประสบการณทางการศกษาอะไรบางทโรงเรยนควรจดขนเพอชวยใหบรรล จดมงหมายทางการศกษาทกำหนดไว 3. จะจดประสบการณทางการศกษาดงกลาวใหมประสทธภาพไดอยางไร 4. จะทราบไดอยางไรวาจดมงหมายดงกลาวไดบรรลตามทกำหนดไว หลกการและเหตผลทง 4 ประการน จะตองตอบคำถามเรยงกนตามลำดบ ดงนนความมงหมาย จงเปนสงสำคญทสดทจะกำหนดรายละเอยดในขออนๆ ตามมา

การพฒนาหลกสตรของ Tyler มลำดบขน ดงน ขนท 1 จดมงหมายเปนตวกำหนดควบคมการเลอกและจดประสบการณการเรยน ดงนนการกำหนดจดมงหมายจงม 2 ขนตอน คอ ขนแรกเปนการกำหนดจดมงหมายชวคราว แลวจงหาวธการและเกณฑจากทฤษฎการเรยนร ปรชญาการศกษา และปรชญาสงคม มากลนกรอง จดมงหมายชวคราวเพอใหไดมาเปนจดมงหมายทแทจรงของหลกสตรสำหรบพนฐานทางจตวทยาและปรชญา ในการพฒนาหลกสตรจะเขามามบทบาท และชวยในการตรวจสอบเพอความชดเจนของการกำหนดจดมงหมายขนนเพอ ตอบคำถามและหาความชดเจนวา การจดหลกสตรนนเพอตอบสนองใคร ตอบสนองผเรยนหรอสงคม ขนท 2 การเลอกประสบการณในการเรยนร มสงทตองพจารณา ไดแก 1) ผเรยนควรไดฝกกจกรรม และเรยนรเนอหาตามทระบไวในจดมงหมาย 2) กจกรรม และประสบการณ ควรจะทำใหผเรยนพอใจทจะปฏบตตามพฤตกรรมทระบไวในจดมงหมาย 3) กจกรรม และประสบการณอยในขอบขายทปฏบตได และ 4) กจกรรมและประสบการณหลายๆ ดานอาจนำไปสจดมงหมายเพยงขอเดยว หรอกจกรรมและประสบการณการเรยนรเพยงหนงอยาง อาจตอบสนองจดมงหมายหลายๆ ขอได ขนท 3 การจดประสบการณการเรยนร ในการจดประสบการณใหเปนหนวย ตองมการสำรวจความสมพนธทางดานเวลา และเนอหา โดยมเกณฑในการจดอยางมประสทธภาพ คอ ความตอเนอง (Continuity) การเรยงลำดบขนตอน (Sequence) และการบรณาการ (Integration) ขนท 4 การประเมนผล เปนขนตอนทพจารณาวาประสบการณการเรยนรทจดขนบรรลตามจดมงหมายทกำหนดไวหรอไม การประเมนผลจะตองสอดคลองกบจดมงหมายทตงไว

Page 67: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

44 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

Taba (1962 : 345-347) มแนวคดในการพฒนาหลกสตรดวยวธอปนย (Inductive Process) โดยเหนวาหลกสตรควรจะออกแบบและกำหนดโดยเรมจากระดบรากหญาซงเปนหนวยเลกกอน แลวจงคอยดำเนนการสปญหาทใหญขนขององคกรโดยรวม นอกจากนยงมความเหนวาการออกแบบและพฒนาหลกสตรในทางทฤษฎเปนงานทตองจดลำดบความคดใหเปนระบบและเปนตรรกะ (Logic) แตในทางปฏบตจะเรมขนทจดใดจดหนงกอนกได และเมอเรมท จดใดแลวจะตองทำการศกษาใหครบทงกระบวนการ ดงแนวคดการพฒนาหลกสตรของ Taba ทกำหนดไวสำหรบการพฒนาหลกสตร มอย 7 ขนตอน

ภาพท 2-4 รปแบบการพฒนาหลกสตรของ Taba

Page 68: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

45การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

โดยมรายละเอยดการพฒนาหลกสตรของ Taba ทง 7 ขน ดงน ขนท 1 การสำรวจความตองการ นกพฒนาหลกสตรหรอครผสอนเปนผสำรวจความตองการทางการเรยนจากกลมผเรยนทำการวเคราะหคณลกษณะของผเรยนแตละคน ในดานขอมลพนฐานขอบกพรอง และความแตกตางระหวางบคคล ขนท 2 การกำหนดจดมงหมายภายหลงจากการไดระบถงความตองการของนกเรยนพรอมกบวเคราะหลกษณะของผเรยนแลว ครผสอนจะใชขอมลเหลานมากำหนดเปน จดมงหมาย เพอเปนแนวทางสำหรบการพฒนาหลกสตรขนตอไป ขนท 3 การเลอกเนอหา จดมงหมายทไดกำหนดไวจะเปนแนวทางในการเลอกเนอหาซงเนอหาทคดเลอกมาจะตองเหมาะสมและมความสำคญกบผเรยน ขนท 4 การจดลำดบเนอหาวชา เมอครไดเนอหามาแลวจะตองจดลำดบเนอหาวชาเพอใหเหมาะสมกบสภาพของผเรยน เชน วฒภาวะ ความพรอม ผลสมฤทธทางการเรยน เปนตน ขนท 5 การเลอกประสบการณ การเรยนรเมอจดลำดบเนอหาแลว ครจะทำ การเลอกกจกรรมการเรยนการสอนและวธสอนทสอดคลองกบธรรมชาตของเนอหาวชาและสภาพ ผเรยน ขนท 6 การจดลำดบประสบการณ ครผสอนเปนคนตดสนใจจดลำดบกจกรรม การเรยนรโดยคำนงถงความแตกตางระหวางผเรยน ขนท 7 กำหนดสงทจะประเมนและวธประเมนผลนกพฒนาหลกสตรจะชวยใน การตดสนใจวามจดมงหมายขอใดบางทผเรยนไดบรรล สวนครผสอนจะชวยในการคดเลอกเทคนควธการประเมนทเหมาะสมกบความสามารถของผเรยน UNESCO ไดสรางรปแบบการพฒนาหลกสตร ดงภาพท 2-5

Page 69: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

46 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ภาพท 2-5 รปแบบการพฒนาหลกสตรของ UNESCO

UNESCO ไดสรางรปแบบการพฒนาหลกสตรทประกอบไปดวย 2 สวน คอ สวนมหภาค (Macro-level) และสวนจลภาค (Micro-level) ดงน สวนมหภาค จะเปนสวนของการใหเหตผลในหลกการใหญๆ เพอทจะใหไดมาถงเปาหมายของหลกสตร รายละเอยด เนอหาหลกสตร วธการใชหลกสตร ตลอดจนวธ หรอรปแบบของการประเมนผลหลกสตร ในระดบของระบบการเรยน หรอของสถาบนนนๆ ซงแตละขนตอนในสวนมหภาคของรปแบบการพฒนาหลกสตรน จะทำใหรถงขอมลตางๆ ดงตอไปน - วเคราะหสถานการณขนสดทายทตองการในดานความตองการสวนตวของ ผเรยนหรอความตองการของสงคม - กำหนดงานเฉพาะอยางหรอเปาหมายของหลกสตรโดยพจารณาถงความตองการของผเรยนและสงคมดวย - สรางระบบการควบคมและประเมนผลทตอเนองเพอใชประเมนผลขบวนการพฒนาหลกสตร สวนจลภาค จะเปนสวนซงอยในระดบแคบลงมาคอ ระดบของทฤษฎการจด การเรยนการสอน ซงถาพจารณาดจากแผนภมรปแบบของการพฒนาหลกสตร จะเหนไดวาทงสวนมหภาคและจลภาคนนไมไดแยกออกจากกนอยางเดดขาดกลบมความสมพนธเกยวของกนอยางไมสามารถแยกออกจากกนได คอ ถาสวนหนงเปลยนแปลงไปกจะมผลหรออทธพลตออกสวนหนง

Page 70: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

47การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

เสมอ หมายความวา ถาหลกการและเหตผลในการกำหนดเปาหมายตางๆ ของสวนมหภาคเปลยนแปลง การจดการเรยน การสอนตางๆ ตลอดจนเนอหาวธการสอน ของสวนจลภาคกตองเปลยนแปลงดวย เพอใหสอดคลองและเหมาะสมกบสวนมหภาค เปนตน ขนตอนตางๆ ของสวนจลภาค แสดงไดโดยแผนภม และมคำอธบายประกอบแตละขนตอน ดงตอไปน

ภาพท 2-6 ขนตอนสวนจลภาคในการพฒนาหลกสตรของ UNESCO

ขนตอนแรก ในสวนจลภาคนกคอ ขนวเคราะหรายละเอยดตางๆ ของความตองการแรงงานสาขาตางๆ ในอนาคต ตลอดจนวเคราะหคณสมบตความตองการพเศษเฉพาะอยางของผเรยนดวย เชน พนฐานความรเดม โอกาสของการทจะมงานทำ ความสามารถในการเรยน ฯลฯ ขนตอนท 2 จะกำหนดวตถประสงคหรอเปาหมายของหลกสตรใหชดเจนละเอยดขนรวมถง ขอบขายของสาขาการเรยน วตถประสงคของการเรยนการสอนในแตละวชาดวย ขนตอนท 3 และ 4 เปนการนำเอารายละเอยดไปทดลองใชจรง ขนท 5 เปนการประเมนผล โดยรวมถงการตความการตรวจสอบขอมลตางๆ ของขบวนการพฒนาหลกสตร เพอนำผลทไดไปปรบปรงและพฒนาหลกสตรตอไป

Page 71: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

48 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

Noelker/Schoenfeldf ไดสรางรปแบบของการพฒนาหลกสตร ดงน

ภาพท 2-7 รปแบบการพฒนาหลกสตรของ Noelker/Schoenfeldf

รปแบบประกอบดวยวงกลม 2 วง วงแรกกลาวถงปญหาทเกยวกบการกำหนด เปาหมาย และการตดสนใจเลอกเนอหาในการเรยนการสอน สวนในวงกลมหลงพดถงปญหา ทเกยวของกบการนำไปปฏบตและประเมนผลตามหลกของการวดผลทางการศกษา

รายละเอยดของแตละขนตอนในวงกลมแรกมดงน ขนตอนท 1 : วเคราะหสถานการณ วเคราะหความตองการของผเรยน สงคม เชน คณวฒหรอความสามารถในการทำงาน ความตองการของตลาดแรงงานใหสอดคลองกบการพฒนาประเทศ คำถามเพอชแนว : ใครคอเปาหมายของหลกสตร? หรอหลกสตรนมเปาหมาย เพอใคร? ความตองการสวนบคคลและของสงคมอะไรบางทบรรล?

ขนตอนท 2 : กำหนดเงอนไขพนฐาน กำหนดระดบของการเรยน สรางแบบทดสอบ และขอสอบสำหรบวดผล รวบรวมรายละเอยดตางๆ ตามสทธทพงม เพอจดตงงบประมาณ นำหลกสตรนใหเขาไปอยในระบบของ การศกษา คำถามเพอชแนว : จะทำอยางไรเพอทใหแนใจวาหลกสตรนไดรบความสนบสนนและมความมนคง? หลกสตรทสรางขนมานสามารถนำเขาไปบรรจอยในระบบการศกษาไดหรอไม?

Page 72: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

49การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ขนตอนท 3 : การวเคราะหยทธวธ ใหเหตผลในการกำหนดเนอหา พจารณาถงสวนสดของเนอหาหมวดวชาตางๆ โดยดทความเจรญทางดานเทคโนโลย และผลทไดจากการวจย เลอกจดเรมตนของการวเคราะหยทธวธ คำถามเพอชแนว: เนอหาอะไรทควรเรยน? จดไหนของการเรมตนเพอใหไดเนอหาดทสด?

ขนตอนท 4: จดมงหมายของการเรยน กำหนดวตถประสงคและคณสมบต กำหนดขอบเขตการเรยน ระดบของวตถประสงค การจดเรยงลำดบวตถประสงค คำถามเพอชแนว: อะไรคอจดมงหมาย ความสามารถ ทศนคต และทกษะทหลกสตรควรม? จะกำหนดระดบ และเรยงลำดบวตถประสงคไดอยางไร?

ขนตอนท 5: การจดการเรยนการสอน แบงแยกเนอหาออกเปนสวนๆ วางแผนการใชวธสอนและอปกรณการสอน ทำตารางเวลา คำถามเพอชแนว : จะจดวตถประสงคและเนอหาใหเหมาะสมกบเวลาไดอยางไร? จะใชวธสอนและอปกรณการสอนแบบไหนจงจะทำใหผเรยนบรรลวตถประสงคการสอนทตงเอาไว?

ขนตอนท 6 : ขบวนการเรยนการสอน ขนตอนนเปนการอธบายหรอแสดงถงการนำหลกสตรไปใช

ขนตอนท 7 : การประเมนผล ทดสอบขบวนการเรยนการสอน ทดสอบวธการนำหลกสตรไปใช ทดสอบตวหลกสตร เชนรายละเอยดเนอหาและจดมงหมาย คำถามเพอชแนว : ในดานไหนทหลกสตรประสบผลสำเรจ? เหตผลอะไรททำใหการเรยนการสอนไมไดผล? วธการอะไรทใชในการออกแบบหลกสตร? นำหลกสตรไปใชโดยวธไหน? ผเรยนเปนอยางไร? รปแบบของการพฒนาหลกสตรของ Noelker/Schoenfeldt มรายละเอยดชแนะโดยใชคำถามประกอบในแตละขนตอน ซงเปนการงายทจะนำไปปฏบต ประกอบดวยสวนทให หลกการและเหตผลเพอกำหนดเปาหมายกวางๆ ขนกอน แลวจงนำมาใหไดรายละเอยดทชดเจนขน เพอนำหลกสตรนนไปทดลองใช และเกบขอมลตางๆ เพอประเมนผลนำไปเปนขอมลยอนกลบ (Feedback) ในการทจะนำไปใชปรบปรงและพฒนาหลกสตรตอไป

Page 73: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

50 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

Woelfgang ไดสรางรปแบบการพฒนาหลกสตร ดงน

ภาพท 2-8 รปแบบการพฒนาหลกสตรของ Woelfgang

รปแบบการพฒนาหลกสตรของ Woelfgang มองคประกอบ 2 สวนคอ Micro Level และ Macro Level โดยมรายละเอยดดงน Micro Level เปน ปจจยทอยภายใน ประกอบดวย 4 สวนทสำคญดงน 1. เปาหมาย หมายถง วตถประสงคของบทเรยนตามหลกสตร เปาหมายของกระบวนการเรยนร ถาเปนหลกสตรจะถกเขยนเอาไวในรปของเนอหารายวชา และจากเนอหารายวชาตางๆ จะเขยนไวในรปของวตถประสงครายวชา จะมความชดเจนพอสมควร หรอถาเปน บทเรยนแตละบทเรยนจะเขยนในรปของวตถประสงคเชงพฤตกรรม จะทำใหการตความหรอ การเตรยมบทเรยนเพอการเรยนการสอนทำไดอยางตรงเปาหมายมากทสด 2. การวเคราะหผเรยน และผสอน หมายถง การพจารณาวเคราะหถงขอมลตางๆ ของผทจะเขามาเรยนร และผทจะสอนจะไดทราบขอมลตางๆ เหลาน ซงขอมลตางๆ เหลาน จะชวยใหการเตรยมบทเรยนของผสอนมคณภาพมากยงขน เหมาะสมกบความสามารถของผเรยนจรงๆ เพอใหเกดการเรยนรทสมบรณแบบมากทสด

Page 74: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

51การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

3. สงชวยในการเรยนร หมายถง ปจจยตางๆ ทถกนำมาใชขณะเกดการเรยนร เพอใหการเรยนรบรรลวตถประสงคตามความตองการของหลกสตร หรอเปาหมายทตงเอาไว สงชวยตางๆ เหลาน ไดแก สอในการเรยนร วธการเรยนร การจดการและบรหารหองเรยน 4. การวดและประเมนผล หมายถง วธการ หรอกระบวนการ ในการนำไปสการประเมน ผลการเรยนการสอนหรอการเปลยนแปลงพฤตกรรมของผเรยน และวธการทจะพสจนถงความสามารถหรอคณสมบตของผเรยนทเปลยนแปลงไปหลงจากกระบวนการเรยนรผานไปแลว โดยจะตองพจารณาเปรยบเทยบกบวตถประสงค หรอเปาหมายของบทเรยนนน

Macro Level เปนปจจยทอยภายนอก ประกอบดวย 5 สวนทสำคญดงน 1. สถานศกษา โดยพจารณามงไปทนโยบายและหลกการของสถานศกษา หรอนโยบาย อนจะกอใหเกดอทธพลตอรปแบบตางๆ ของการเรยนร การจดการ ซงจะเชอมโยงกบ สมฤทธผล ของการเรยนรของผเรยน 2. สถานการณของสถานศกษา โดยพจารณามงไปทสถานภาพและความพรอม ดานเครองมอ อปกรณ เครองจกร วสดฝก และความพรอมดานบคลากร 3. องคกรหรออำนาจรฐ พจารณามงไปทโครงสรางหรอนโยบายทสงคมตองการ ทมาจากความตองการของคนสวนมากในสงคม เพอใหคนในสงคมมคณภาพตามความตองการของสงคม 4. บคลากร เปนความตองการของผเรยน ไดอทธพลมาจากบคคลทอยในสงคมเกยวกบการศกษา ครอบครว โดยคนในครอบครว อาชพของครอบครว การประกอบอาชพ 5. พฤตกรรมระหวางผสอนและผเรยน ทจะสงผลตอพฤตกรรมของผเรยนขณะเรยนรทเกดจากผเรยนมโอกาสรวมกจกรรม แสดงความคดเหนหรอทำกจกรรมลกษณะอนๆ รวมถง พฤตกรรมระหวางผสอนกบผสอน

Page 75: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

52 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

พสฐ และ W. Peters ไดเสนอ รปแบบการพฒนาหลกสตรดงน

ภาพท 2-9 รปแบบการพฒนาหลกสตรของพสฐ เมธาภทร และ W .Peters

รปแบบการพฒนาหลกสตร ของพสฐ เมธาภทร และ W .Peters ประกอบดวย 4 สวนดงน สวนแรกของแผนภม เปนการใหความหมาย หรอปรชญาในการเรยนการสอนวชาเทคนค เชน เพอใหเกดความสมพนธกบงานอาชพทตองการโดยตรง 1. เพอใหผเรยนมสวนในกจกรรมการเรยนเพมมากขน เชน มความคดรเรม การแกปญหาตางๆ ทางดานเทคนค

Page 76: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

53การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

2. เพอใหใชไดในสถานการณของการเรยนรทตางๆ กน

สวนทสองของแผนภมน มหนาทตอบคำถามเหลาน คอ 1. วฒทตองการในเรองนสำหรบอตสาหกรรมคออะไร 2. จะเลอกหวขอใด และจะรางหวขอเหลานอยางไร จะทำใหผเรยนมคณวฒทตองการ หลกสตร ทแตกตางกน รวมทงสงเกตและวเคราะหงานและอปกรณในโรงเรยน เชน อปกรณชวยสอนเครองจกร หรออปกรณ ตลอดจนสำรวจครผสอน วธการทงหมดนมจดประสงคทใชใน “การกำหนดเนอหา” สำหรบการออกแบบ การเรยนการสอนวชาเทคนคทมคณภาพ และประสทธภาพควรเรมจากการทำงาน

ภาพท 2-10 ขนตอนการตดสนใจเลอกเนอหาหรอกำหนดจดมงหมาย

สวนทสามของแผนภม เปนขนตอนการออกแบบโดยการนำเอาขอมลทวเคราะหจากสวนทสองมาออกแบบวสดตางๆ ทใชในการสอน เชน 1. เขยนวตถประสงคเชงพฤตกรรมเพอใชในการสอน 2. เลอกเนอหาวชาทสอนใหตรงตามวตถประสงคเชงพฤตกรรม

Page 77: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

54 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

3. ออกแบบและสรางใบเนอหา ใบกจกรรม ใบงาน ฯลฯ 4. จดกจกรรมของผเรยนในชวงขนการใหเนอหา และขนทำแบบฝกหด 5. ออกแบบและสรางสอเพอใชในการสอน 6. ออกแบบสรางใบทดสอบ และวธการทดสอบตางๆ เพอประเมนผลสมฤทธของการเรยนการสอน สวนทสของแผนภม เปนการทดลองใชจรงเพอเกบขอมลตางๆ จากสถานการณสอนจรง มาทำการวเคราะหและประเมนผล เพอเปนขอมลยอนกลบไปใชในการพฒนาและปรบปรง การเรยนการสอนใหทนสมยและดยงขน จากแผนภมทง 4 ขนตอน เปนระบบครบวงจร เพอใชในการเรยนการสอนวชาเทคนคแตจะใหการสอนมคณภาพทดขน จะรเพยงแคระบบไมเปนการเพยงพอครผสอนควรจะรถงลกษณะและคณสมบตของวชาเทคนคดวยวามความแตกตางกบวชาสามญทวๆ ไป และในแตละกลมของวชาเทคนคเองม ความแตกตางกนอยางไร จากการศกษาแนวคดในการพฒนาหลกสตรของนกการศกษา ผวจยไดสงเคราะหเปนรปแบบการพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะทสรางขน ดงตารางท 2-5

Page 78: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

55การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ตารางท 2-5 สงเคราะหองคประกอบของรปแบบการพฒนาหลกสตรจากการรปแบบการพฒนา หลกสตรของนกการศกษา องคประกอบของ Tyler Taba UNESCO Noelker/ Woelfgang พสฐ และ รปแบบ รปแบบการพฒนาหลกสตร Schoenfeldf W. Peters ทสราง

1. สำรวจความตองการ P P P P P

2. การกำหนดวตถประสงค P P P P P P P

3. วเคราะหสถานการณเดม P P P

4. วเคราะหปจจยภายนอก P P P

5. วเคราะหปจจยท สงเสรมใหเกดการเรยนร P P P P P P

6. การอออกแบบ P P P P P P P

7. เนอหาหลกสตรฝกอบรม P P P P P

8. การทดลองใชหลกสตร P P P P

9. การนำหลกสตรไปใช P P P P P P P

10. การประเมนผล P P P P P P P

11. การสรปและสะทอนผล P P P P

จากตารางท 2-5 สรปไดวา องคประกอบของรปแบบการพฒนาหลกสตร ทสรางขนสงเคราะหมาจากแนวคดการพฒนาหลกสตรของนกการศกษาตางๆ ซงมองคประกอบ ทสำคญคอ การสำรวจความตองการ การกำหนดวตถประสงค การออกแบบ การทดลองใชหลกสตร การนำหลกสตรไปใช การประเมนผล และการสรปและสะทอนผล ดงนน รปแบบการพฒนาหลกสตรทดและเหมาะสมกบการนำไปประยกตใชนน ผออกแบบจะแสดงความสมพนธขององคประกอบหลก และองคประกอบยอยในลกษณะทเปน ขนตอน หรอ กระบวนการ ทสามารถนำไปประยกตใชในรปแบบของการพฒนาหลกสตรฝกอบรม ซงจะประกอบดวยปจจยนำเขา กระบวนการ ผลลพธ และผลสะทอนกลบ เพอนำไปสการฝกอบรมใหมประสทธภาพ โดยมงเนนไป ทการวางแผน การจดการฝกอบรม การนำหลกสตรฝกอบรมไปใช

Page 79: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

56 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

และการประเมนผล ภายใตพนฐานแนวคดของระบบซงมความเปนไปได และสามารถนำไปใชประโยชนได ดงทนกการศกษาไดนำเสนอแนวคดของรปแบบการพฒนาหลกสตรฝกอบรม ดงน พสฐ (2532 : 3) ไดนำเสนอ รปแบบการพฒนาหลกสตรฝกอบรมสำหรบ ชางอตสาหกรรม ดงภาพท 2-11

ภาพท 2-11 รปแบบการพฒนาหลกสตรฝกอบรมชางอตสาหกรรมของพสฐ เมธาภทร

พสฐ (2532 : 33) ไดกำหนดรปแบบกระบวนการจดการฝกอบรมทเหมาะสมกบโรงงานหรอสถานประกอบการ โดยมขนตอนการดำเนนงานดงน 1. การหาความตองการของการฝกอบรม (Needs) เปนการสำรวจหา ความตองการหรอสภาพของปญหาแทจรงทเกดขนในโรงงาน หรอสถานประกอบการ ไมวาจะเปนความตองการทางดานเกยวกบกระบวนการผลต งานบคคล หรอดานการจดการ เปนตน 2. การกำหนดวตถประสงค (Objectives) ในขนตอนน เปนการกำหนดวตถประสงคของการจด การฝกอบรม ไมใชวตถประสงคเชงพฤตกรรม

Page 80: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

57การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

3. การออกแบบ (Design) เปนขนตอนของการออกแบบสวนตางๆ เกยวกบ การจดเตรยมขอมลสำหรบการจดการฝกอบรมใหกบผเขารบการฝกอบรมโดยมขนตอนทละเอยด ดงน 3.1 วตถประสงคเชงพฤตกรรม กำหนดไดจากการวเคราะหหวเรอง หรอ การวเคราะหงาน จะไดวตถประสงคเชงพฤตกรรม หลงจากวเคราะหหวเรองยอยหรองานยอยเรยบรอยแลว และวตถประสงคเชงพฤตกรรมใชเปนจดสำหรบประเมนผลการฝกอบรม 3.2 รายละเอยดของหลกสตร ในสวนนจะประกอบดวย 4 สวนดวยกน ซงทง 4 สวนน จะมความสมพนธซงกนและกน ดงน 1) เนอหา (Content) เปนขนตอนการจดเตรยมเนอหาใหสอดคลองกบวตถประสงคเชงพฤตกรรมทไดวเคราะหไป 2) สอ (Media) เลอกสอใหสอดคลองและเหมาะสมกบเนอหาและวตถประสงค รวมถงการคำนงถงสงตางๆ เชน อปกรณสนบสนน ตางๆ 3) กจกรรม (Activity) กำหนดกจกรรมระหวางการฝกอบรมใหกบผเขารบการฝกอบรม เชน การทำใบแบบฝกหด และการทำ ใบงาน เปนตน 4) การประเมนผล (Evaluation) ขนตอนประเมนผลของชดฝกอบรมทไดออกแบบไว ซงไมใชการประเมนผลของกระบวนการฝกอบรม 4. การนำไปทดลองใช (Try-out) เมอออกแบบชดฝกอบรม (Curriculum Structure) แลวนำไปทดลองใชเพอหาความเหมาะสม เชน เวลาและภาษา ตลอดจนสอการสอน วามคณภาพอยางไร 5. การนำไปใชจรง (Implementation) หลงจากการทดลองใชและนำมาปรบปรงแกไขเรยบรอยแลว จงนำชดฝกอบรมไปใชสำหรบการฝกอบรมจรงๆ 6. การประเมนผลการฝกอบรม (Evaluation) เปนการประเมนผลทกระบวนการ เชน ความสอดคลองเนอหากบวตถประสงค วทยากรการจดการฝกอบรมและผลสมฤทธของ การฝกอบรม 7. การสรปผล (Outcome) เปนการตดตามผลของผเขารบการอบรมภายหลงจากการอบรมผลแลว ใหสรปผล ขอดขอเสย พรอมกบขอเสนอแนะ และนำมาปรบปรง ในทกๆ ขนตอนการพฒนาหลกสตร จะมการตรวจสอบและสามารถนำขอมลยอนกลบ (Feedback) ไปปรบปรงเปนระยะ สถาบนการศกษาทางดานเทคนค หรอ Institute of Technical Education : ITE (2013 อางถงใน อโนมา, 2557 : 109-112) ไดนำเสนอรปแบบการพฒนาหลกสตรฝกอบรม ดานวชาชพแกบคลากรของสำนกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา ดงภาพท 2-12

Page 81: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

58 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ภาพท 2-12 รปแบบการพฒนาหลกสตรฝกอบรมวชาชพของ (ITE) (2013)

รปแบบการพฒนาหลกสตรฝกอบรมวชาชพของ (ITE) ประกอบดวย 5 ขนตอน โดยแตละขนตอนมความเชอมโยงและมผลตอกน และขนตอนทง 5 เปนกจกรรมทดำเนนการ ตามลำดบ ดงน 1. ขนตอนการวเคราะห (Analysis) เกยวของกบการพจารณาความจำเปนและความตองการในการฝกอบรม รวมทงความตองการในความร ทกษะ และมาตรฐานการปฏบตงานทตองการ 2. ขนออกแบบ (Design) เกยวของกบการออกแบบและกำหนดโครงสรางของหลกสตร มาตรฐานการประเมน เครองมออปกรณ และความตองการของผเกยวของ 3. ขนการพฒนา (Development) เกยวของกบการจดเตรยมวสดในการเรยนการสอน 4. ขนนำไปใช (Implementation) เกยวของกบการนำหลกสตรไปใช และ ตรวจสอบเพอตรวจดความบกพรองของหลกสตร ความพรอมของสอ เพอการปรบปรงใหดขน 5. ขนประเมนผล (Evaluation) เมอมการนำหลกสตรไปใชจรงอยางสมบรณแลว จำเปนตองมการประเมนผลวาประสบผลสำเรจตามวตถประสงคทกำหนดหรอไม โดยประเมนจากผเขาฝกอบรมวาไดเรยนรและสามารถปฏบตงานไดเปนทพอใจของนายจางหรอไม อกทงไดเสนอแนะวาหลกสตรฝกอบรมทพฒนาขนจะมประสทธภาพไดนน ขนอยกบการออกแบบหลกสตร โดยตองดำเนนการอยางเปนระบบ เพอจะไดบรรลผลตามทตองการ

Page 82: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

59การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ชชย (2540 : 44) นำเสนอรปแบบการพฒนาหลกสตรฝกอบรม ดงภาพท 2-13

ภาพท 2-13 รปแบบการพฒนาหลกสตรฝกอบรมของชชย

ขนตอนท 1 การวเคราะหความตองการในการฝกอบรม ประกอบดวย 3 ประการ คอ 1) การวเคราะหองคการ 2) การวเคราะหภารกจและคณสมบต และ 3) การวเคราะหบคคล 1) การวเคราะหองคการ (Organizational Analysis) เปนการวเคราะหทเรมตนดวยการตรวจสอบเปาหมายทงในระยะสนและระยะยาวขององคการ รวมทงแนวโนมตางๆ

Page 83: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

60 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ทอาจสงผลกระทบตอเปาหมายเหลาน ขอมลเกยวกบเปาหมายขององคการจะเปนสงกำหนดทศทาง และการวางแผน การฝกอบรม 2) การวเคราะหภารกจ และคณสมบต (Task and Knowledge, Skill, and Ability analysis) คอ การวเคราะหภารกจซงผรบการอบรมจะตองปฏบตภายหลงการอบรม การวเคราะหนจะบงบอกวาผปฏบตงานจะตองทำอะไร อยางไร และเพราะอะไร นอกจากนยงบงบอก อกดวยวาผปฏบตงานนนๆ จะตองมความร ทกษะ และความสามารถอะไรบาง สำหรบการปฏบตงาน นนๆ ขอมลจากการวเคราะหนจะชวยใหนกจดการฝกอบรมทราบวา หลกสตร และเนอหาของ การฝกอบรมควรจะประกอบดวยสงใดบาง 3) การวเคราะหบคคล (Personal Analysis) จะชวยใหทราบวา ผปฏบตงานแตละคนมความร ทกษะ และความสามารถทจำเปนสำหรบการทำงานอยในระดบใด ขนตอนท 2 กำหนดวตถประสงคของการฝกอบรม ไดจากขอมลตางๆ ทไดจากการวเคราะหความตองการในขนตอนแรกจะเปนสงทจะนำมาใชการกำหนดวตถประสงคของ การฝกอบรม ซงเปนเสมอนเขมทศสำหรบการออกแบบและพฒนาหลกสตรการฝกอบรมตอไป และยงเปนสงทกำหนดแนวทางการประเมนผลโครงการฝกอบรมอกดวย วตถประสงคของการฝกอบรมทดนนควรจะเปนแบบทเรยกวา วตถประสงคเชงพฤตกรรม (Behavioral Objectives) ขนตอนท 3 คดเลอก และออกแบบโครงการฝกอบรม จะนำไปสเปาหมายทกำหนดไว กระบวนการในขนตอนนนบไดวามความละเอยดออน และตองอาศยการพจารณาไตรตรองอยางรอบคอบเปนอยางมาก นกจดการฝกอบรมจะตองมความรทงในดานหลกการเรยนร และ การเลอกสรรสอการสอนทเหมาะสม กบผรบการอบรมเพอใหพวกเขามการเปลยนแปลง ไมวาจะเปนในดานความร ทกษะ และความสามารถตามทไดมงหวง ขนตอนท 4 สรางเกณฑ (criteria) สำหรบการประเมน สำหรบการประเมนควรจะไดกระทำควบคไปกบการคดเลอกและออกแบบโครงการฝกอบรม โดยเกณฑทสรางขนจะตององ หรอสอดคลองกบวตถประสงคของการฝกอบรมทไดกำหนดไว ขนตอนท 5 จดการฝกอบรม ดวยการดำเนนการฝกอบรมตามแผนทไดกำหนดไว นกจดการฝกอบรมจะตองดำเนนการเกยวกบสถานทของการฝกอบรมใหเรยบรอย ไมวาจะเปนในดานของโตะ เกาอ อปกรณ และสอการสอนตางๆ แสงสวาง อณหภม หรอทพกสำหรบผรบ การอบรม นอกจากนนยงตองคอยดแล และประสานงานกบวทยากรของการฝกอบรมดวย ในระหวางการฝกอบรม นกจดการฝกอบรมอาจจะตองประสบกบปญหา และอปสรรคตางๆ ซง เกดขนเฉพาะหนา ดงนน จงควรทจะไดมการตระเตรยมการแกไขปญหาเฉพาะหนาไวดวยเชนกน

Page 84: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

61การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ขนตอนท 6 ประเมนผลการฝกอบรม ประกอบดวยกระบวนการ 2 ชนดดวยกนคอ สรางเกณฑสำหรบการประเมนผล (ขนตอนท4) และการวดผลโดยใชวธการทดลอง (experimental) หรอวธการทไมใชการทดลอง (non-experimental) เพอตรวจสอบวามการเปลยนแปลงใดๆ เกดขนหรอไม ภายหลงการฝกอบรม การประเมนจะบงชวา ผลทไดรบจากการฝกอบรมนนม ความตรง (validity) มากนอยเพยงไรกลาวอกนยหนงกคอ ผลทไดรบนนตรงกบความตองการ และวตถประสงคของการฝกอบรมหรอไม การฝกอบรมทจดวาประสบความสำเรจนน จะตองใหประโยชนและคณคาตรงตามวตถประสงคทกำหนดไว หากผลทไดรบไมตรง และตำกวาความ คาดหวงขององคการนกจดการฝกอบรมจะตองนำขอมลตางๆ ทไดจากการประเมนผล ไปใชประกอบการวเคราะห และการวางแผนการฝกอบรมในอนาคตตอไป ผลของการประเมนจงเปนเสมอนขอมลยอยกลบ (feedback) ซงจะปรบเปลยนการลงทนเพอการฝกอบรม (inputs) ใหมความเหมาะสมมากขน สรปไดวา การพฒนารปแบบหลกสตรฝกอบรมมขนตอนทตอเนองและซบซอน โดยแตละขนจะมความสำคญตอการดำเนนงานใหบรรลเปาหมาย ดงนนการพฒนาหลกสตรในทกขนตอนจะตองม การตรวจสอบ ปรบปรงอยางตอเนอง และกระบวนการพฒนาจะตองศกษาจาก ผทมความร ประสบการณและความเชยวชาญ ทจะนำไปสการพฒนาหลกสตรใหสำเรจลลวงตามเปาหมายทวางไวและเปนหลกสตรมประสทธภาพตอการนำไปใชในการดำเนนงาน ซงกระบวนการการฝกอบรมทผวจย พฒนาขน มขนตอนทสำคญ สรปไดดงน 1. ขนตอนการสำรวจวเคราะห ความตองการของผเรยน คณสมบตผเรยน หนาทและภารกจทตองปฏบต ความตองการของหนวยงานตามนโยบาย ตามความจำเปนของภารกจ หรอความตองการทางสงคม 2. ขนตอนการนำขอมลความตองการ มากำหนดขอบเขตของการฝกอบรม ในรปแบบของจดมงหมายของหลกสตร หรอบางครงเรยกวาวตถประสงคทวไป 3. ขนตอนการออกแบบกระบวนการฝกอบรม และสรางหลกสตร ซงไดแก การกำหนดวตถประสงคเชงพฤตกรรมหรอวตถประสงคเฉพาะ การกำหนดเนอหาสาระของหลกสตร วธการสอน สอ อปกรณทใชในการสนบสนน วธการวดและประเมนผล เครองมอ วดผล การบรหารจดการบคลากร สถานท และงบประมาณ 4. ขนตอนการนำหลกสตรฝกอบรมไปใชฝกอบรมจรง ในขนตอนนอาจมการนำหลกสตรไปทดลองใช (Try-out) กอน เพอเปนการตรวจสอบความถกตองสมบรณ แลวนำขอมล มาปรบปรงแกไข กอนนำไปดำเนนการใชจรง

Page 85: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

62 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

5. การประเมนผล เปนการประเมนกระบวนการฝกอบรมทงหมด เกบขอมลตางๆ เพอนำมาวเคราะห หาคณภาพ ประสทธภาพและประสทธผลของหลกสตร ความเหมาะสมของการจดฝกอบรมในดานตางๆ เพอนำขอมลมาใชในการพฒนาหลกสตรตอไป

2.4.3 การประเมนหลกสตร การพฒนาหลกสตรทมประสทธภาพไดนนจะตองผานการประเมนหลกสตรทเปนระบบและมกระบวนการประเมนทเปนขนตอนดงท นกการศกษาไดใหความหมายของการประเมนหลกสตร ดงน Taba (1962 : 312) ใหความหมายวา การประเมนหลกสตรนนมความหมาย กวางไกลกวาการทดสอบ และการใหเกรดผเรยน ทงนเพราะการประเมนนนมความเกยวของกบ 1. ความชดเจนของวตถประสงคทอธบายถงพฤตกรรมซงแสดงถงความสำเรจ ในขอบเขตทระบไว 2. การพฒนาและการใชวธการอนหลากหลาย เพอหาและเกบรองรอย หลกฐาน ซงแสดงถงการเปลยนแปลงทเกดขนกบผเรยน 3. วธการอนเหมาะสมในการสรป และตความรองรอยหลกฐาน 4. การใชขอมลสารสนเทศทไดรบ ซงเกยวของกบสมรรถนะของผเรยน เพอนำไปปรบปรง Stufflebeam Daniel L. (1971 : 128) ใหความหมายของการประเมนหลกสตร วาเปน กระบวนการหาขอมล เกบขอมลเพอนำไปใชใหเปนประโยชนในการตดสนใจหาทางเลอ กทดกวาเดม Good (1973 : 209) ไดใหความหมายวา การประเมนหลกสตรคอ การประเมนผลของกจกรรม การเรยนภายในขอบขายของการสอนทเนนเฉพาะจดประสงคของการตดสนใจในความถกตองของจดมงหมาย ความสมพนธ และความตอเนองของเนอหา และผลสมฤทธของวตถประสงคเฉพาะ ซงนำไปสการตดสนใจในการวางแผนการจดโครงการตอเนองและการหมนเวยน ของกจกรรมโครงการตางๆ ทจะจดใหมขน สนต (2527 : 138-139) ไดกลาววา การประเมนหลกสตรเปนการพจารณาคณคาของหลกสตร โดยอาศยการรวบรวมขอมล และใชขอมลจากการวดผลในแงตางๆ ของสงทประเมน เพอนำมาพจารณารวมกนและสรปวาหลกสตรทสรางขนมานน มคณคาประการใด มคณภาพดหรอไมเพยงไร หรอไดรบผลตามจดมงหมายทตงไวหรอมสวนใดทจะตองปรบปรงแกไขตอไป และไดใหความหมายของการประเมนหลกสตร หมายถง กระบวนการในการศกษาสวนประกอบตางๆ

Page 86: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

63การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ของหลกสตร ไดแก หลกสตร จดมงหมาย โครงสรางจดประสงคการเรยนร เนอหา กจกรรม สอการเรยนการสอนวธสอน และการวดผล สรปไดวา การประเมนหลกสตรเปนกระบวนการในการศกษาหาขอมล เกบขอมลทเกยวของกบหลกสตรอยางเปนระบบ เพอนำมาพจารณาตดสนคณคาของหลกสตรวามคณภาพดหรอไมเพยงไร หรอไดรบผลตามจดมงหมายทตงไว หรอมสวนใดทจะตองปรบปรงแกไขตอไปเพอใหไดหลกสตรทสามารถนำไปใชไดอยางมประสทธภาพ รปแบบการประเมนหลกสตรมหลายรปแบบ ในทนจะนำเสนอ 4 รปแบบ ไดแก รปแบบการประเมนของ Tyler, Taba, Provus, และ Stufflebeam

รปแบบการประเมนหลกสตรของ Tyler Tyler (1949 อางถงในบญเลยง 2553 : 313) รปแบบการประเมนตามแนวคดของTyler ยดความสำเรจของจดมงหมายเปนหลก (Goal Attainment Model) โดยใหความเหนวา การประเมนควรใชจดมงหมายของหลกสตรเปนเกณฑ โดยมการศกษาเปนกระบวนการของความสมพนธระหวางองคประกอบ 3 อยาง คอ จดมงหมายของการศกษา ประสบการณเรยนร และ การตรวจสอบผลสมฤทธ ดงภาพ

ภาพท 2–14 รปแบบการประเมนของ Tyler

Page 87: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

64 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

รปแบบการประเมนหลกสตรของ Taba Taba ไดเสนอรปแบบการประเมนโดยใหชอวา “A Conceptual Framework for Curriculum Design” ซงมลกษณะคลายกบของไทเลอรมาก แตเพมการประเมนทางดานเนอหา เขาไปดวย ดงภาพ

ภาพท 2–15 รปแบบการประเมนของ Taba

รปแบบการประเมนหลกสตรของ Provus Provus (อางถงในเชาว 2553 : 121) ไดเสนอรปแบบการประเมน (Provus’s Discrepancy Evaluation Model) เรยกวา รปแบบการประเมนความไมสอดคลองกน (Discrepancy Evaluation Model) โดยเสนอขนตอนในการประเมน 4 ขนตอน ดงน 1. การนยามหลกสตร (Program Definition) เปนการบอกรายละเอยด หรอพจารณาคณภาพ ของสงตางๆ ทเกยวของกบหลกสตร ไดแก วตถประสงค คณลกษณะของผสอน ผเรยนโสตทศนปกรณ สงอำนวยความสะดวกในการใชหลกสตร และกจกรรมของผสอนและผเรยนทจะทำใหบรรลวตถประสงค โดยเปรยบเทยบกบเกณฑมาตรฐานของหลกสตร (Program Standard) หรออาจใชมาตรฐานจากการจดกลมของจดมงหมายการศกษา (Taxonomy of Educational Objectives) 2. การประเมนการจดตงหลกสตร (Program Installation) เปนขนตอน การพจารณาสภาพทเปนจรงของการดำเนนการใชหลกสตร เพอเปรยบเทยบกบมาตรฐานหลกสตรทกำหนดไววามความเหมาะสมเพยงใด โดยเฉพาะดานกจกรรมของผสอนและผเรยนวามความ แตกตางกนมากนอยเพยงใด เพอเปนขอมลใหคณะกรรมการตดสนการประเมนหลกสตร ในขนน จะทำใหทราบความแตกตางระหวางสงทคาดหมายไวในขนท 1 กบสงทเปนจรง

Page 88: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

65การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

3. การประเมนกระบวนการ (Program Process) เปนการประเมนผลทเกดขนบางสวนจากการดำเนนการผลยอยๆ ท เกดขนนจะเปนประโยชนในแงของการปรบปรง การดำเนนการผประเมนซงมงหาคำตอบในขนทวา หลกสตรบรรลวตถประสงคยอยๆ เพยงใด และจะนำไปสการบรรลวตถประสงคขนสดทายไดเพยงใด ภายใตเงอนไขใด อาจกลาวไดวาการประเมนกระบวนการ คอ ความสมพนธระหวางกระบวนการกบผลผลตทจะเกดขนตามทระบไว 4. การประเมนผลผลตของหลกสตร (Program Product) เปนการประเมนผลขนสดทายของหลกสตร เปนการประเมนเพอมงหาคำตอบวาหลกสตรไดบรรลวตถประสงค ขนสดทาย หรอจดหมายปลายทางหรอไมเพยงใด การวเคราะหคาใชจาย และผลทไดรบ (Cost-Benefit Analysis) เปนการวเคราะหวาหลกสตรดงกลาวไดผลตอบแทนคมคากบการลงทน มากนอยเพยงใด ซงการประเมนในขนนอาจมหรอไมมกได ขนอยกบความเปนไปไดของผประเมนจะพจารณา

ภาพท 2–16 รปแบบการประเมนของ Provus

จากภาพท 2-7 มองคประกอบดงน S = Standard เปนขนแรกของการดำเนนการประเมนหลกสตร กลาวคอ ผประเมนจะตองตงเกณฑมาตรฐานของสงทตองการวดไดกอน P = Performance หลงจากดำเนนการขนแรกเรยบรอยแลว ผประเมนจะตองรวบรวมขอมลในสงทตองการวดมาใหเพยงพอ และขอมลนนควรเปนขอมลทแสดงใหเหนพฤตกรรมทชดเจน

Page 89: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

66 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

C = Compare เมอตงมาตรฐานและรวบรวมขอมลเสรจแลว กนำขอมลมา เปรยบเทยบกบเกณฑมาตรฐานทตงไว D = Discrepancy จากการเปรยบเทยบขอมลกบมาตรฐานทกำหนดไว ผประเมนจะพบวา มชองวางอะไรทเกดขนกบผลทคาดหวง Decision-Making ผประเมนผล สงผลการประเมนใหผตดสนใจเกยวกบหลกสตรเพอทำการตดสนใจอยางใดอยางหนง เชน หยดใชหลกสตรนนหรอไม หรอปรบปรงเปลยนแปลง การประเมนหลกสตรทกขนตอนของ Provus จะตองนำไปเปรยบเทยบสงทเปนจรงในหลกสตรกบสงทกำหนดไวเปนมาตรฐานวามความสอดคลองหรอไม หากไมสอดคลองกจะเปนขอมลนำไปส การตดสนใจ ปรบปรง เปลยนแปลง หรอลมเลกการใชหลกสตร จะเหนไดวา เปนแบบในการประเมนหลกสตรทยดจดมงหมายเปนหลก และรปแบบทยดเกณฑเปนหลก ตางกมงองคประกอบใดองคประกอบหนง สวนรปแบบทชวยในการตดสนใจเปนการประเมนในหลายๆ องคประกอบแลว นำผลทไดมาประกอบกน

รปแบบการประเมนหลกสตรของ Stufflebeam Daniel L.Stufflebeam ไดนำเสนอรปแบบการประเมนหลกสตรทนยมเรยกกนวา ซปปโมเดล (CIPP Model) เปนการประเมนทเปนกระบวนการตอเนอง โดยมจดเนนทสำคญ คอ การใชควบคกบการบรหารโครงการเพอหาขอมลประกอบการตดสนใจอยางตอเนองตลอดเวลา มรายละเอยดการประเมน ในดานตางๆ ดงน 1. การประเมนบรบท (Context Evaluation : C) เปนการประเมนเพอใหไดขอมลสำคญ เพอชวยในการกำหนดวตถประสงคของโครงการ ความเปนไปไดของโครงการเปน การตรวจสอบเพอตอบคำถามตางๆ เชน 1.1 เปนโครงการทสนองปญหา หรอความตองการทจำเปนทแทจรงหรอไม 1.2 วตถประสงคของโครงการชดเจน เหมาะสม สอดคลองกบนโยบายขององคกรหรอนโยบายของหนวยเหนอหรอไม 1.3 เปนโครงการทเปนไปไดในแงของโอกาสทจะไดรบการสนบสนนจากองคกรตางๆ หรอไม 2. การประเมนปจจยเบองตน (Input Evaluation : I) เปนการประเมนเพอใชขอมลตดสนปจจยตางๆ ทเกยวของกบโครงการวาเหมาะสมหรอไม โดยดวาปจจยทใชจะมสวน ชวยใหบรรลจดมงหมายของโครงการหรอไม เปนการตรวจสอบเพอตอบคำถาม เชน 2.1 ปจจยทกำหนดไวในโครงการมความเหมาะสม เพยงพอหรอไม

Page 90: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

67การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

2.2 กจกรรม/แบบ/ทางเลอกทไดเลอกสรรแลวทกำหนดไวในโครงการม ความเปนไปได และเหมาะสมเพยงใด 3. การประเมนกระบวนการ (Process Evaluation : P) เปนการประเมนระหวางการดำเนนงานโครงการเพอหาขอด หรอขอบกพรองของการดำเนนงานตามขนตอนตางๆ ทกำหนดไว และเปน การรายงานผลการปฏบตงานของโครงการนนๆ ดวย ซงเปนการตรวจสอบเพอตอบคำถามทสำคญ เชน 3.1 การปฏบตงานเปนไปตามแผนทกำหนดไวหรอไม กจกรรมใดทำไดหรอ ไมได เพราะเหตใด 3.2 เกดปญหา อปสรรค ไมราบรน ไมคลองตว หรอไมอยางไร 3.3 มการแกไขปญหาอยางไร 4. การประเมนผลผลต (Product Evaluation : P) เปนการประเมนเพอดวา ผลทเกดขนเมอสนสดโครงการเปนไปตามวตถประสงคหรอตามทคาดหวงหรอไม โดยอาศยขอมลจากการรายงานผล ทไดจากการประเมนสภาพแวดลอม ปจจยเบองตน และกระบวนการรวมดวยซงเปนการตรวจสอบเพอตอบคำถามทสำคญๆ เชน 4.1 เกดผล/ไดผลลพธตามวตถประสงคของโครงการหรอไม 4.2 คณภาพของผลลพธเปนอยางไร 4.3 เกดผลกระทบอนบางหรอไม จากรายละเอยดการประเมนตามรปแบบซปปทง 4 ขนตอนดงกลาวมาแลว สรปไดดงตารางท 2-6

Page 91: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

68 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ตารางท 2-6 แนวคดการประเมนหลกสตรตามรปแบบซปป ประเมนผล จดมงหมาย วธการ ประโยชนในการตดสนใจ

บรบท เพอใหมขอมลในการกำหนด วเคราะหสงแวดลอม เพอกำหนดจดมงหมาย (Context) ปรชญาและวตถประสงค เปรยบเทยบกบสงทเปนอย และเปาประสงค ของหลกสตร และทคาดหวง

ปจจยเบองตน เพอตรวจสอบวาระบบ ตรวจสอบโครงสรางของ เพอเลอกวธการกจกรรม (Input) โครงสรางของหลกสตร หลกสตร ความสามารถของ และแหลงสนบสนน ทรพยากรทมอย และแผนท หนวยงานยทธศาสตร และ จะปฏบตมความเหมาะสม วธการทจะปฏบตเพอให หรอไม บรรลผล

กระบวนการ เพอตรวจสอบวามขอ ควบคม กำกบกจกรรม ตางๆ เพอแกไขปรบปรง (Process) บกพรองอะไรในกระบวนการ ดวยความเอาใจใสตลอดเวลา การดำเนนการ เพอคาดคะเนปญหา ใหมประสทธภาพ ทจะเกดขนและเพอเกบขอมล ไวเปนหลกฐาน

ผลผลต เพอเปรยบเทยบขอมลทได กำหนดเกณฑในการวดและ เพอตดสนใจวาจะเลก (Product) จากการประเมนกบ นำไปเปรยบเทยบกบ หรอจะทำตอไป หรอ วตถประสงคและขอมล มาตรฐานทมอย จะปรบปรงเปลยนแปลง จากบรบท ปจจยเบองตน อยางไร และกระบวนการ

จากตารางท 2-6 แสดงใหเหนถงกระบวนการประเมนโดยใชรปแบบซปป ซงประกอบดวย การประเมนบรบท ปจจยเบองตน กระบวนการ และผลผลต โดยแตละขนตอน จะมจดมงหมาย วธการประเมนรวมถงประโยชนในการตดสนใจเพอการปรบปรงเปลยนแปลง ขอบกพรองตางๆ ทพบหลงจากการประเมนเสรจสนในแตละขนตอน จากแนวคดการประเมนหลกสตรและขอจำกดของรปแบบการประเมนหลกสตรแตละรปแบบดงกลาว สรปไดดงตารางท 2-7

Page 92: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

69การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ตารางท 2-7 แนวคดในการนำรปแบบการประเมนหลกสตรและขอจำกดของรปแบบการประเมน หลกสตรแตละรปแบบ รปแบบ แนวคดทนำไปใช ขอจำกด

Tyler มงเนนจดมงหมายเปนหลก โดยประเมน 1. ไมคำนงถงการประเมนองคประกอบอน 3 ดานคอ จดมงหมายของการศกษา นอกจากผลสมฤทธตามวตถประสงค ประสบการณเรยนร และการตรวจสอบ 2. การสรางขอสอบมาตรฐาน ผลสมฤทธ 3. การประเมนความสมพนธมตตางๆ

Taba การประเมนเนอหาตางๆ 4 ดาน โดย 3 ดาน 1. การสรางขอสอบมาตรฐาน เหมอนกบTyler สวนอก 1 ดาน 2. การประเมนความสมพนธในมตตางๆ เปนเนอหาวชา

Provus 1. การประเมนความแตกตาง สงทเกยวของ 1. ความยากในการกำหนดเกณฑ กบการตดสนใจ ในการเลอกแนวทางตางๆ ทจะประเมน ทเปนไปได 2. การควบคมผลกระทบทเกดจาก 2. เปรยบเทยบสงทเปนจรงในหลกสตร กระบวนการ เพราะไมไดบงชถง กบสงทกำหนดไวเปนมาตรฐาน กระบวนการปรบปรงผลการประเมน

Stufflebeam ประเมนความสมพนธขององคประกอบ 1. ความยากในการสรางหลกสตรมาตรฐาน 1. การประเมนองคประกอบตางๆ 2. การประเมนทง 4 ขนตอน 2. การประเมนความสอดคลอง ของสงทเปนจรงกบสงทคาดหวง

จากตารางท 2-7 แสดงแนวคดในการนำรปแบบการประเมนหลกสตรและขอจำกดของรปแบบการประเมนของ Tyler Taba Provus และ Stufflebeam จะมแนวคดบางสวนทคลายกนและแตกตางกนขนกบบรบทในการปฏบตงาน สรปไดวา รปแบบการประเมนหลกสตรจะมลกษณะเปนรปแบบการประเมนทเนนจดมงหมาย เนนการตดสนคณคา และเนนการตดสนใจ แตละกลมกมรปแบบการประเมนหลกสตรแตกตางกนออกไป ดงนนในการประเมนหลกสตร ผททำหนาทประเมน ควรพจารณาถงมตตางๆ ของหลกสตรกอนทจะทำการประเมนเพอใหไดขอมลสารสนเทศทถกตอง ครบถวน และครอบคลมสงททำการประเมน เพอนำมาใชสำหรบการปรบปรงและพฒนาหลกสตรใหมคณภาพดยงขน อนจะเปนประโยชนตอผบรหาร และผทเกยวของ

Page 93: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

70 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

2.5 การพฒนารปแบบการเรยนการสอน

รปแบบการเรยนการสอนทมประสทธภาพเปนผลมาจากกระบวนการออกแบบการเรยน การสอนทมการจดองคประกอบของการเรยนการสอนใหมความสมพนธกน ตามหลกการแนวคด ทฤษฎ โดยประกอบดวยกระบวนการหรอขนตอนสำคญในการเรยนการสอนทจะสงผลใหการเรยนการสอนดำเนนไปอยางมประสทธภาพเพอใหบรรลจดประสงคการเรยนการสอนทกำหนดไว (Joyce and Weil ,1986 ; ทศนา, 2553 : 221 ; อภชาต, 2551 : 19 และอนทรา 2553 : 17) ดงนน การออกแบบการจดการเรยนการสอนจะมรปแบบทแตกตางกนขนกบเปาหมายของ การจดการเรยน การสอน ดงท ทศนาและคนอนๆ (2545 : 223-269) ไดแบงรปแบบการเรยน การสอนไว 5 ประเภท ดงน 1) รปแบบการเรยนการสอนทเนนการพฒนาความรดานพทธพสย 2) รปแบบการเรยนการสอนทเนนการพฒนาการดานจตพสย 3) รปแบบการเรยนการสอนทเนนการพฒนาทกษะพสย 4) รปแบบการเรยนการสอนทเนนการพฒนาทกษะกระบวนการ และ 5) รปแบบการเรยนการสอนทเนนการ บรณาการ และทศนา (2547 : 221-222) ไดเสนอวา รปแบบการเรยนการสอนจำเปนตองมองคประกอบสำคญดงน 1. ปรชญา ทฤษฎ หลกการ แนวคด หรอความเชอทเปนพนฐานหรอหลกของรปแบบการสอนนนๆ 2. การบรรยายและอธบายสภาพหรอลกษณะของการจดการเรยนการสอนทสอดคลองกบหลกการทยดถอ 3. การจดระบบ มการจดองคประกอบและความสมพนธขององคประกอบของระบบใหสามารถนำผเรยนไปสเปาหมายของระบบหรอกระบวนการนนๆ 4. การอธบายหรอใหขอมลเกยวกบวธสอนและเทคนคการสอนตางๆ อนจะชวยใหกระบวนการเรยนการสอนนนๆ เกดประสทธภาพสงสด ดงนน องคประกอบของรปแบบการเรยนการสอน ประกอบดวยแนวคดหรอหลกการพนฐาน สาระความร ทกษะการปฏบตงานทสมพนธกบการเรยนการสอน การพฒนาหรอออกแบบอยางเปนระบบ และรวมถงแนวทางการสรางเปนรปแบบแลวนำไปใชในการจดการเรยนการสอน ดงรปแบบการเรยนการสอนของนกการศกษา ทเกยวของดงน

Page 94: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

71การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

รปแบบระบบการสอนของ Gerlach & Ely Model

ภาพท 2-17 รปแบบระบบการสอนของ Gerlach & Ely

Gerlach and Ely (1971 : 13) เสนอรปแบบการออกแบบการสอนประกอบดวย องคประกอบ 10 องคประกอบดวยกน คอ 1. การกำหนดจดมงหมาย เปนการกำหนดวาตองการใหผเรยนรอะไร แคไหน อยางไร 2. การกำหนดเนอหาเปนการกำหนดวาผเรยนตองเรยนอะไรบางในอนทจะบรรล เปาหมายทตงไว 3. การวเคราะหประสบการณเดมของผเรยนเพอทราบความสามารถพนฐานของผเรยน 4. เลอกวธสอน ทำการเลอกวธสอนใหสอดคลองกบจดมงหมาย

Page 95: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

72 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

5. กำหนดขนาดของกลม เลอกวาจะสอนเปนกลมยอยหรอกลมใหญอยางไร 6. กำหนดเวลา กำหนดวาจะใชเวลาในการสอนมาก นอยเพยงใด 7. กำหนดสถานท เครองอำนวยความสะดวกวาจะสอนทไหน ตองเตรยมอะไรบาง 8. เลอกแหลงวชาการ ตองใชสออะไร อยางไร 9. ประเมนผล ดวาการสอนเปนไปตามจดมงหมายหรอไม 10. วเคราะหขอมลปอนกลบเพอการปรบปรงแกไข รปแบบการเรยนการสอนของ Klausmeier and Ripple

ภาพท 2-18 รปแบบการเรยนการสอนของ Klausmeier and Ripple (1971)

Klausmeier and Ripple (1971 : 11-13) ไดกำหนดองคประกอบของระบบการสอน ไว 7 สวน คอ 1) การตงจดประสงคการเรยนการสอน 2) การเตรยมความพรอมของนกเรยน 3) การจดเนอหาวชา วสด อปกรณและเครองมอตางๆ 4) การจดกจกรรมการเรยนการสอน 5) การดำเนนการสอน 6) การวดผลและประเมนผลการสอน และ 7) สมฤทธผลของนกเรยน

Page 96: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

73การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

รปแบบการสอนของ Brown and Others

ภาพท 2-19 รปแบบการสอนของ Brown and Others (1987)

Brown and Others ไดพฒนารปแบบการสอนขนในป คศ. 1987 เปนรปแบบการสอน ทเนนผเรยนเปนศนยกลาง โดยการพจารณาถงแนวทางและวธการเรยนรของผเรยนแตละคน เพอจะไดสามารถจดกระบวนการเรยนรใหสอดคลองกบความตองการความสามารถและ ความสนใจของผเรยน ประกอบดวยขนตอนใหญ 4 ขนตอน และแบงออกเปนขนตอนยอย 7 ขนตอน ดงน

Page 97: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

74 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ตารางท 2-8 ขนตอนใหญและขนตอนยอยตามรปแบบของ Brown and Others ขนตอนใหญ ขนตอนยอย

ขนตอนท 1 เปาหมาย (Goals) 1. วตถประสงคและเนอหา (Objectives and Content) เปนสงแรกทผสอนจะตองพจารณาถง ความคาดหวง ทมตอผเรยน

ขนตอนท 2 เงอนไข (Conditions) 2. การจดประสบการณการเรยน (Learning Experiences) เปนการพจารณาถงเงอนไขหรอ เปนการจดประสบการณในลกษณะของกจกรรมการเรยนร สภาพการณของการจดการเรยน การสอน 3. การจดรปแบบการเรยนการสอน (Teaching–Learning Modes) เปนการจดรปแบบการเรยนการสอน เพอให ผเรยนสามารถไดรบประสบการณการเรยนรทด

ขนตอนท 3 แหลงทรพยากร 4. บคลากร (Personal) เปนการพจารณาบคคลทเกยวของ (Resources) ไดแกตำรา เอกสาร สอ วสด ในกระบวนการเรยนรของผเรยน รวมทงบคคลอนๆ อปกรณเครองจกร และเครองมอตางๆ ทมสวนรวมตอการจดกจกรรมการเรยนการสอน รวมทงบคลากร ทเกยวของ 5. วสดและเครองมอ (Materials and Equipment) การเลอกใชวสดและเครองมอประกอบการเรยนการสอน 6. สงอำนวยความสะดวกทางดานกายภาพ (Physical Facilities) การจดสภาพหองเรยน สภาพแวดลอม

ขนตอนท 4 ผลลพธ (Outcomes) 7. การประเมนและการปรบปรง (Evaluation and เปนการพจารณาผลลพธทไดจากการ Improvement) เปนขนตอนสดทายของรปแบบ การสอน พฒนารปแบบการสอน เพอนำผล ของ Brown and Other เพอประเมนผลหลงจากศกษา จากการประเมนไปปรบปรงแกไขบทเรยน บทเรยนแลว ผลทไดจากการประเมนจะนำไปใชปรบปรง หรอ ระบบการสอนใหดขน ขนตอนตางๆ ของระบบการสอนหรอบทเรยนตอไป เพอใหไดบทเรยนทมคณภาพดยงขน

จากตารางท 2-8 แสดงขนตอนตามรปแบบของ Brown and Others ซงประกอบดวย ขนตอนใหญ 4 ขนและขนตอนยอย 7 ขน แตละขนจะแสดงรายละเอยดของการดำเนนงานทนำ ไปสการปฏบตได

Page 98: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

75การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

รปแบบการสอนของ Dick and Carey Dick and Carey ไดพฒนารปแบบการสอนเรมเผยแพรครงแรกเมอป ค.ศ. 1990 หลงจากนน เมอป ค.ศ. 1996 ไดปรบเปลยนรปแบบใหมโดยมรายละเอยดมากขนและไดรบ ความนยมมากกวารปแบบเดม ประกอบดวย 10 ขนตอน ดงน

ภาพท 2-20 รปแบบการสอนของ Dick and Carey (1996)

Dick & Carey (1996 : 2-7) ไดเสนอ การออกแบบการเรยนการสอน มองคประกอบ 10 ขน คอ 1. การกำหนดเปาหมายของการเรยนการสอน (Identify Instructional Goals) เปน การกำหนดความมงหมายการสอน ซงตองพฒนาใหสอดคลองกบความมงหมายทางการศกษา หลงจากนนกทำการวเคราะหความจำเปน (Need Analysis) และวเคราะหผเรยน 2. ดำเนนการวเคราะหการเรยนการสอน (Conduct Instructional Analysis) เปน การวเคราะหภารกจหรอวเคราะหขนตอนดำเนนการสอน 3. กำหนดพฤตกรรมกอนเรยนและลกษณะผเรยน (Identify Entry Behaviors Characteristics) วาเปนผเรยนระดบใด มพนความรเพยงใด ซงจะชวยกำหนดวธการเรยนการสอน 4. เขยนจดมงหมายเชงพฤตกรรม (Write Performance Objective) ซงเปน จดมงหมายเฉพาะหรอจดมงหมายเชงพฤตกรรม และสอดคลองกบจดมงหมายการสอน 5. พฒนาขอสอบองเกณฑ (Develop Criterion - Referenced Test Items) เปน การพฒนาแบบวดและประเมนความสามารถของผเรยนใหสอดคลองกบจดประสงคการเรยนร

Page 99: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

76 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

6. พฒนายทธวธการสอน (Develop Instructional Strategies) เปนการเลอกวธ การเรยนการสอน เพอใหการสอนไปสเปาหมาย 7. พฒนาและเลอกวสดการเรยนการสอน (Develop and Select Instructional Materials) เปนการนำกลวธการสอนทกำหนดไวมาคดเลอกกจกรรมการเรยนการสอน รวมทงสรางคมอผเรยน คมอผสอน สอการเรยนการสอน แบบวดและประเมนผล 8. ออกแบบและดำเนนการประเมนเพอการปรบปรง (Design and Conduct Formative Evaluation) เพอตองการทดสอบประสทธภาพของสอการสอนและวธสอน 9. การปรบปรงการสอน (Revise Instruction) 10. การออกแบบและดำเนนการประเมนระบบการสอน (Design and Conduct Summative Evaluation) เปนการแกไขปรบปรงการสอนตงแตขนตอนท 2 ถงขนท 8

รปแบบการสอน MIAP พสฐ (ม.ป.ป. : 158-159) ไดกลาวถงรปแบบการสอน MIAP มขนตอนตางๆ 4 ขนตอน คอ 1. ขนสนใจปญหา (Motivation) เปนจดเรมตนของการเรยนร ในขนตอนนผเรยนจะเกดแรงจงใจใหมความตองการทจะเรยนเมอผเรยนตองการทำอะไรบางอยางทแปลกใหม หรอไดรบมอบหมายงานทไมเคยทำมากอนซงเขาจะประสบปญหาและเขาสนใจทจะแกปญหานน 2. ขนศกษาขอมล (Information) เมอผเรยนประสบปญหา มความตองการทจะแกปญหานนแตดวยเปนปญหาใหม ซงไมเคยรหรอเคยทำมากอน เขาจะตองมการศกษาขอมลและทำการเกบรวบรวมขอมลตางๆ เพอทจะไดนำไปใชในการแกปญหานน 3. ขนพยายาม (Application) หลงจากทผเรยนไดศกษาขอมล ขาวสาร หรอเนอหาตางๆ ผเรยนจะตองนำขอมลทไดจากการศกษามาแกปญหา พยายามฝกหดหรอพยายามทำใหเกดผลสำเรจ 4. ขนสำเรจผล (Progress) การทผเรยนไดพยายามนำขอมลมาใชในการแกปญหายอมจะทำใหเกดผลของการแกปญหาหากขอมลทศกษานนมความถกตองเพยงพอ กยอมจะแกปญหานน ใหสำเรจลงได ซงจะทำใหเกดการเรยนรขนได แตถาหากแกปญหาไมสำเรจ กตองยอนขนตอนของกระบวนการเหลานนอกครง ขนสำเรจผลจงเปรยบเสมอนเปนขนตอนตรวจผลงานของผเรยน ทได จากการฝกหดหรอการแกปญหานนเอง

Page 100: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

77การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ระบบการออกแบบการเรยนการสอนโดยทศนา (2534) ทศนา (2534 อางถงในทศนา, 2553 : 206) ไดเสนอ ระบบการออกแบบการเรยน การสอน เพอใชในการวางแผนการสอน ดงแสดงในภาพท 2-21

ภาพท 2-21 ระบบการออกแบบการเรยนการสอนของทศนา (2534)

Page 101: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

78 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

จากแนวคดในการพฒนารปแบบการเรยนการสอนทง 6 แนวคดดงกลาว แสดงใหเหนถงมเปาหมายทเหมอนกน คอ มงใหผเรยนพฒนาความร ทกษะ และเจตคตเปนสำคญ แตละรปแบบจะมลกษณะเฉพาะ ทมความเหมาะสมกบการเรยนการสอนในบรบททแตกตางกน ดงนนผวจย นำแนวคดดงกลาวมาสงเคราะหเปนรปแบบของการจดกระบวนการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ ดงตารางท 2-9 ตารางท 2-9 สงเคราะหกระบวนการในรปแบบของการออกแบบการจดการเรยนการสอน

กระบวนการในรปแบบ ของการออกแบบการจดการเรยนการสอน

1. การกำหนดเปาหมาย/วตถประสงค P P P P P P P 2. การวเคราะหการเรยนการสอน P P P P P 3. การวเคราะหความตองการ P

4. การวเคราะหงานและกจกรรม P P P P 5. การวเคราะหผเรยน P P P P

6. การออกแบบเนอหา P P P P P P P 7. การกำหนดแบบทดสอบ P P P P P P P 8. การจดหาสอและเลอกแหลงการเรยนร P P P P P P P 9. การพฒนากจกรรมการเรยนการสอน P P P P P P P 10. การพฒนาเนอหา P P P P P P P 11. การพฒนาแบบทดสอบ P P P P P 12. การพฒนาสอและวสดการสอน P P P P P 13. การนำไปใชจดการเรยนการสอน P P P P P P P 14. การประเมนผลการเรยนการสอน P P P P P P P 15. การใหขอมลยอนกลบ P P P P P P

Gerla

ch &

Ely

(197

1:13

)

Klau

smei

er &

Ripp

le(1

971:

11)

Brow

n an

d ot

her (

1987

)

Dick

& C

arey

(199

6)

พสฐ

(ม.ป

.ป. :

158

-159

)

ทศนา

(253

4)

รปแบ

บการ

จดกา

รเรย

นรทส

ราง

Page 102: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

79การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

จากตารางท 2-9 แสดงกระบวนการในรปแบบของการออกแบบการจดการเรยนการสอนของรปแบบตางๆ จะพบวา รปแบบทสรางจะม 13 องคประกอบ เพอนำมาใชเปนแนวทางใน การปรบปรง การเรยน การสอนทมอยเดมใหเปนระบบทมประสทธภาพมากยงขน สรปไดวา การสรางรปแบบการเรยนการสอนเพอพฒนาไปสระบบการเรยนการสอน มความสำคญในการชวยกำหนดแนวทาง การดำเนนงานระบบการเรยนการสอนใหเปนไปอยาง มประสทธภาพซงจะสงผลใหผเรยนมผลสมฤทธบรรลเปาหมายของหลกสตร 2.6 การจดทำแผนการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ

2.6.1 แนวคดเกยวกบแผนการจดการเรยนร นกการศกษา ไดใหความหมายของแผนการจดการเรยนร ดงน กระทรวงศกษาธการ (2545 : 5-6) ไดใหความหมายของแผนการจดการเรยนรวา แผนการจดการเรยนร หมายถง การนำวชาหรอกลมประสบการณทจะตองทำการสอน ตลอด ภาคเรยนมาสรางเปนแผนการจดกจกรรมการเรยนการสอน การใชสอและอปกรณ การวดและประเมนผล สำหรบเนอหาสาระและจดประสงค การเรยนรยอยๆ ใหสอดคลองกบ วตถประสงคหรอจดเนนของหลกสตร สภาพของผเรยน ความพรอมของโรงเรยนในดานวสดอปกรณ และ ตรงกบสภาพทเปนจรงในทองถน สำล ( 2544 : 42) กลาววาแผนการจดการเรยนร หมายถง แผนการหรอโครงการ ทจดทำเปนลายลกษณอกษรเพอใชในการปฏบตการสอนในรายวชาใดวชาหนง เปนการระดม สรรพวธทจะทำใหผเรยนเกดการเรยนรอยางมประสทธภาพ และเปนเครองมอทจะชวยใหครพฒนาการจดการเรยน การสอนไปสจดประสงคการเรยนร ตลอดจนพฒนาผเรยนใหเตมตามศกยภาพของตนเอง ณฐวฒ (2545 : 53) กลาววา แผนการจดการเรยนร (Lesson Plan) หมายถง การเตรยมการจดการเรยนรไวลวงหนาอยางเปนระบบ และเปนลายลกษณอกษร เพอใชเปนแนวทางในการดำเนนการจดการเรยนรในรายวชาใดวชาหนง ใหบรรลผลตามจดมงหมายทหลกสตร กำหนด แผนจดการเรยนรม 2 ระดบไดแก ระดบหนวยการเรยน (Unit Plan) และระดบบทเรยน (Lesson Plan) บรชย (2545 : 1) กลาววา แผนการจดการเรยนร คอ เอกสารทจดทำขนเพอแจกแจงรายละเอยดของหลกสตร ทำใหครผสอนสามารถนำไปจดการเรยนการสอนใหแกนกเรยนเปนรายคาบหรอ รายชวโมง และยงไดกลาววา แผนการจดการเรยนร ตรงกบภาษาองกฤษวา

Page 103: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

80 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

“Teaching Plan” หรอ “Lesson Plan” หมายถง การวางแผนการจดการเรยนรหรอการเตรยม การสอน ลวงหนากอนทจะทำการสอนแลวจดบนทกเปนลายลกษณอกษร เพอใหใครกตามทจะทำการสอนในวชานนๆ สามารถใชเปนแนวทางในการสอนไดอยางมประสทธภาพ สรปไดวา แผนการจดการเรยนร หมายถง เอกสารทจดทำเปนหนวยการเรยน หรอบทเรยน ซงประกอบดวยแนวทางในการจดกจกรรมการเรยนการสอน การใชสอและอปกรณ การวดและประเมนผล เพอนำไปพฒนาผเรยนใหเกดการเรยนรบรรลวตถประสงคของหลกสตรรายวชาได ประเภทของแผนการจดการเรยนร แบงไดเปน 2 ประเภท หรอ 2 ระยะกคอ การวางแผน ระยะยาว และการวางแผนระยะสน การวางแผนระยะยาว เปนการวางแผนการจดการเรยนรไวอยางหยาบๆ เกยวกบการจดแบงเรยงลำดบหวขอทมอยในหลกสตร การวางแผนลกษณะนเปนการวางแผนตลอดหลกสตรกำหนดระยะเวลาในการเรยนการสอนของแตละหวขอ กำหนดการทดสอบ โดยทวไปแลวผสอนจะตองม การวางแผนและเตรยมการดงน 1. การศกษารายละเอยดในหลกสตรอนประกอบดวย วตถประสงคทวไปของหลกสตรขอบเขตเนอหาสาระโดยยอ 2. จดเรยงลำดบหวขอเนอหา โดยพจารณาประกอบกบเวลาทกำหนดในหลกสตร 3. จดเตรยมกำหนดการวดและประเมนผลการเรยนตามแนวหลกสตร ตลอดจนศกษาระยะเวลา และกำหนดการตามปฏทนการศกษา เพอถอปฏบต

การวางแผนระยะสน ซงหมายถงการวางแผนการจดการเรยนรเปนรายหวขอเนอหาหรอรายคาบ ททำการสอนแผนการสอนลกษณะนกจะประกอบดวยหวขอเรอง วตถประสงคเชงพฤตกรรม เนอหาสาระ ใบงานสำหรบแผนการสอนรายคาบนนมวธทำไดหลายๆ แบบ ความสำคญของการวางแผนการจดการเรยนร จะชวยใหผสอนมความพรอมทจะประยกตวธการแกปญหาทเกดขนระหวางการจดการเรยนการสอนได ประโยชนทจะไดรบจากการทไดมการวางแผนการจดการเรยนรและเตรยมการไวลวงหนาสรปไดดงน 1. ชวยใหผสอนทราบวาตองทำอะไร เมอไร และอยางไร เชน หลงจากใหเนอหาตามวตถประสงคแรกภายใน 15 นาท แลวพสจนจงทดสอบผเรยนวาเขาใจ มความสามารถตามวตถประสงคมากนอยเพยงใด 2. กอใหเกดความมนใจในการสอน

Page 104: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

81การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

3. ทำใหการสอนราบรนไมสบสน 4. ทำใหผสอนสอนไดตรงจดมงหมายทกำหนด 5. ชวยใหผสอนดำเนนการสอนไดตามเวลาทกำหนด 6. ชวยใหผเรยนมความมนใจในการเรยน สนใจ ชนชมและศรทธาในตวผสอน 7. ชวยผเรยนใหมโอกาสเขารวมกจกรรม 8. ชวยใหการเรยนการสอนประสบผลสำเรจ

สรปไดวา การวางแผนการจดการเรยนรเปนวางแผนการในการทำงานซงจะกอใหเกดประโยชน ตอตวผสอนเองและผเรยน เพราะเปนขนตอนของระบบการเรยนการสอนทเกดจากการใชความรทกษะประสบการณของผสอนทมอยนำมาวเคราะหลวงหนาวาจะทำการดำเนน การเรยนการสอนอยางไร จะเขยนรางดวยรปแบบของผสอนเอง หรอจะเขยนใหอยในรปแบบทเปนมาตรฐานเปนทยอมรบ เพอนำไปสการจดกจกรรมการเรยนการสอน รวมถงการจดเตรยนวสด อปกรณ สอการสอน รายละเอยดของเนอหาสาระ รวมทง อาคารสถานท สงอำนวยความสะดวกตางๆ โดยมจดมงหมายเพอตองการใหผลการดำเนนการเปนไปอยางมประสทธภาพเกดประโยชนสงสดตอผเรยนเปนสำคญ

2.6.2 แนวคดการจดทำแผนการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ การจดทำแผนการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ หมายถง การวางแผน การสอนของหลกสตรรายวชา ทเกดจากการศกษาและกำหนดแนวทาง และวธการตงแตกอน การสอน ขณะดำเนนการสอน และหลงการสอน โดยมงเนนใหผเรยนเกดสมรรถนะดานความร ทกษะและเจตคต ทสอดคลองกบจดประสงครายวชา สมรรถนะรายวชา สงผลใหผเรยนทไดผานการเรยนจบหลกสตรรายวชานนแลวสามารถปฎบตงานไดบรรลเปาหมายของจดประสงครายวชา และสมรรถนะรายวชา องคประกอบของการจดทำแผนการสอนฐานสมรรถนะ แบงไดเปน 4 องคประกอบ ซงจดเปนลำดบขนดงน 1. ขนศกษาและจดเตรยมทรพยากรพนฐาน การวางแผนดวยการเรมตนจาก การศกษาวเคราะหตลอดจนจดเตรยมทรพยากร นบเปนองคประกอบทเปนขนตอนแรกทม ความสำคญมาก ภารกจทจะตองทำในขนตอนนมดงน - ศกษาหลกสตร วตถประสงคของหลกสตร หวเรองคลอดจนขอบเขตของเนอหาทกำหนดอยางคราวๆ ในหลกสตร

Page 105: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

82 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

- สำรวจและวนจฉยผเรยน - สำรวจทรพยากรอนๆ เชน งบประมาณสนบสนนสงอำนวยความสะดวก ตอการเรยนการสอน เชน อปกรณสาธต อปกรณชวยสอนเปนตน - สำรวจสภาวะแวดลอม ตลอดจนความรความสามารถของผสอนทจะตอง นำมาเพอใชในการพจารณาแนวทางทเหมาะสมทสดตอไป 2. ขนกำหนดแนวทางและวธการ ภายหลงจากศกษาวเคราะหขอมลเบองตน ไดแลว กจะนำขอมลดงกลาวมากำหนดวธการสอนและสอการเรยนการสอน ภารกจทจะตองกระทำในขนน มดงน - กำหนดวตถประสงคเชงพฤตกรรม - กำหนดวธนำเขาสบทเรยนและการสรางแรงจงใจ - กำหนดวธสอนในแตละขอบเขตเนอหาและวตถประสงค - กำหนดสอการเรยนการสอน พรอมกบการจดเตรยมสอทจำเปนไว อยางพรอม - กำหนดเวลาทใชในแตละขนตอน - กำหนดวธการประเมนผลผเรยน ตลอดจนเลอกและสรางเครองมอตางๆ ทเหมาะสม เชนใบงาน ใบทดสอบ เปนตน 3. ขนดำเนนกจกรรมการเรยนการสอน เปนการนำสงทไดศกษาจดเตรยมไวมาใชในขนตอนนจะตองพยายามใชวธการทจดเตรยมไว ผสอนจะตองใชความรและทกษะในการนำ การเรยน ใหสำเรจผลตามเปาหมายและวธการ 4. ขนการประเมนผล เปนขนของการตรวจสอบผลวาปฏบตการทผานมาเปนเชนไร ผเรยนเขาใจมากนอยเพยงใด การเตรยมการในขนนจะตองวางแผนไวลวงหนา เมอถงขนตอนน กจะเปนขนของการนำสงทเตรยมมาใช แลวเกบขอมลเกยวกบความรความเขาใจของผเรยนในทนท ซงกจะปอนขอมลกลบไปยงผเรยนเพอปรบความรความเขาใจใหเปนไปตามเปาหมาย จากองคประกอบของการจดระบบในการวางแผนการสอนดงกลาวจะเปนแนวทางพฒนาเพอกำหนดขนตอนการจดการเรยนรฐานสมรรถนะใหเปนระบบโดยดำเนนการตามขนตอนดงน 1. ศกษาหลกสตร วตถประสงคทวไป ตลอดจนขอบเขตเนอหา 2. ศกษาวนจฉยเกยวกบตวผเรยน 3. กำหนดวตถประสงคเชงพฤตกรรม

Page 106: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

83การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

4. เลอกวธการสอนตลอดจนสอการเรยนการสอน 5. ดำเนนกจกรรมการเรยนการสอน 6. ประเมนผลความกาวหนาในการเรยนของผเรยน 7. ศกษาขอมลยอนกลบเพอนำมาปรบปรงวธสอนในครงตอไป ผสอนจะตองมการวางแผนไวในทกขนตอนอยางละเอยดลวงหนา เพอชวยใหผเรยน มความเขาใจในบทเรยนไดมากทสด และในการดำเนนการจดการเรยนการสอนจะสามารถดำเนนการ ไดหลายรปแบบตามความเหมาะสมกบบรบทของผเรยนและสภาพแวดฃอม โดยผสอนจำเปนทจะตองมการเตรยมการอยางตอเนอง ตงแตเรมตนกอนการสอน ขณะดำเนนการสอน และประเมนผลความกาวหนาเปนลำดบสดทาย แนวคดวธการเขยนแผนการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ โดยมงเนนใหเหนถงเทคนคใน การกำหนดสงตางๆ ลงในแผนการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ ดงน ตารางท 2-10 ขอแนะนำในการเขยนแผนการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ รายการองคประกอบของแผน การจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ

ขอเสนอแนะการเขยน

1. หวเรองตามหลกสตร 1. เปนหวเรองทชดเจนเขยนใหกะทดรด 2. ควรเปนหวเรองทกำหนดใหสามารถลงตวกบคาบเวลา ทกำหนดตามบทเรยน

2. วตถประสงค 1. กำหนดใหครอบคลมหวขอเรอง 2. จดเรยงลำดบตามความเหมาะสม 3. มจำนวนขอไมมากและนอยจนเกนไป (5-10 ขอ) 4. เขยนระบเชงพฤตกรรมทสามารถวดและสงเกตได 5. ประกอบดวยโครงสรางทสมบรณคอพฤตกรรรมทตองการ ใหเปลยนภายใตเงอนไขและเกณฑบรรทดฐาน

3. เนอหาสาระ 1. กำหนดเนอหาสาระใหสอดคลองกบวตถประสงค เวลา และความรพนฐานของผเรยน 2. จดเรยงลำดบเนอหาอยางเหมาะสม ไดแก จากงายไปหายาก จากสงทรแลวไปยงสงทไมรและจากสงทสงเกตไดไปยงกฎเกณฑ ขอสรป

Page 107: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

84 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ตารางท 2-10 ขอแนะนำในการเขยนแผนการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ (ตอ)

รายการองคประกอบของแผน การจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ

ขอเสนอแนะการเขยน

3. เนอหาสาระ (ตอ) 3. เนนการเขยนสรปเนอหาเฉพาะจดหรอประเดนสำคญ หากสามารถสรปใหอยในลกษณะแบบรางเขยนกระดาน จะทำใหการกำหนดเนอหาชดเจนขน

4. กจกรรมการเรยนการสอน 1. แบงกจกรรมการเรยนการสอนใหชดเจนเพอปองกน ความสบสนไดแก - ขนนำเขาสบทเรยน - ขนดำเนนการใหเนอหาสาระ - ขนสรปและตรวจสอบความเขาใจ 2. เขยนสรปกจกรรมขนอยางสรป โดยจดลำดบวา “ทำอะไร” และ “ทำอยางไร” เชนขนนำเขาสบทเรยน - ตอวงจรตามรป แลวสาธตดวยการทดลอง - ตงปญหาทเกดขนจากผลการทดลอง - สรปชประเดนแลวนำเขาศกษา ขนจดกจกรรมการเรยนการสอน - กำหนดวธใหเนอหา บรรยาย/การตอบ/สาธต - ใหผเรยนมกจกรรมรวมในการตอบคำถาม ขนสรปและตรวจสอบความเขาใจ - ผสอนกบผเรยนชวยกนสรปเนอหา - ตรวจสอบความเขาใจดวยคำถาม - กำหนดกจกรรมใหสอดคลองกบเวลาทมอย

5. สอการเรยนการสอน 1. กำหนดใหสอดคลองกบวตถประสงค เนอหาสาระและกจกรรม การเรยนการสอน 2. เขยนสรปสนเพอใหเหนวาจะใชอะไร เชน กจกรรมนำเขาบทเรยน - สาธตดวยอปกรณทดลอง - แผนใสแสดงวงจร

6. การวดและประเมนผล 1. กำหนดใหชดวาจะวดกครงในบทเรยน เชน กลางบทเรยน และทายบทเรยน ซงจะตองสอดคลองกบวตถประสงค 2. กำหนดวธวดและประเมนผลใหชด 3. สรางเครองมอวด ไดแก ปญหา/โจทยใหมคณภาพตามมาตรฐาน 4. มความสอดคลองกบระยะเวลาทมอย

Page 108: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

85การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

จากตารางท 2-10 แสดงใหเหนวาการกำหนดองคประกอบและขอเสนอแนะ การเขยนแผนการสอนดงกลาวจะแสดงถงรายละเอยดและความสมพนธขององคประกอบของแผนการสอน ถาผสอนไดมการวางแผนและเตรยมการไวลวงหนายอมจะทำใหเกดความพรอมสำหรบการดำเนนการสอน และจะชวยแกปญหาทเกดขนระหวางการจดการเรยนการสอนไดสงผลใหการจดการเรยนการสอนบรรลวตถประสงคทตงไวได ขอควรสงเกต ในการวางแผนการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตองคำนงถงความเขาใจของผเรยนเปนสำคญ ถาผเรยนยงไมสามารถเขาใจ จะตองนำแผนการจดการเรยนรมาพจารณาปรบ ตามความเหมาะสมเพอใหผเรยนไดเรยนรและเกดสมรรถนะดานความร ทกษะและเจตคตเปนสำคญ

2.6.3 เทคนคการวดและประเมนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะตามสภาพจรง 2.6.3.1 การประเมนตามสภาพจรง การประเมนตามสภาพจรงเปนประเภทหนงของการประเมนผล ทตองการให ผเรยนแสดงทกษะและสมรรถภาพ ซงสะทอนสงทเกดขนจรงในชวตประจำวน การบรณาการความร เพอนนำไปใช ในการปฏบตงานตางๆ ดงทนกการศกษาไดกลาวไวดงน สวมล (2546 : 70) ไดกลาวถงแนวโนมของการประเมนผลการเรยนรจะอยบนพนฐานของวธการตอไปน 1. รายวชาเปนหนวยของการวเคราะห ควรใชการประเมนทใชผลการปฏบตงานเปนฐาน (Performance-based assessment) โดยเนนการใหผเรยนประยกตความร ทกษะและบรณาการเขากบการปฏบตงานทซบซอนในสภาพทเกดขนตามธรรมชาต 2. การประเมนจะองขอมลเชงคณภาพ หลกฐานทใชมความหลากหลายและสงทถกประเมนเปนพหมต เชน ความร ทกษะ ความคดสรางสรรค คณธรรม จตสำนกตอสงคม 3. การประเมนตององกบบรบทของทองถน 4. การประเมนตองวดผานพฤตกรรม ผลงานทเกดขนจากการเรยนวชาตางๆ ในชวตประจำวน ดงนนการประเมนจงตองยดหลก การเปรยบเทยบพฤตกรรมของผเรยนในแตละชวงเวลา มงเนนการประเมนเชงคณภาพทเกยวของ กบสภาพความเปนจรงทจะสงผลตอพฤตกรรมและพฒนาการของผเรยนอยางตอเนอง ชดเจน ตรวจสอบได อกทงสามารถนำไปประยกตใชในสภาพความเปนจรงได ดงทกรมวชาการและสวมล ไดใหความหมายของการประเมนตามสภาพจรง ดงน

Page 109: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

86 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

กรมวชาการ (2545 : 20) ไดกลาววา การประเมนสภาพจรงเปนการประเมนจากการปฏบตงานหรอกจกรรมอยางใดอยางหนง โดยงานหรอกจกรรมทมอบหมายใหผปฏบตจะเปนงานหรอสถานการณทเปนจรง (Real Life) หรอใกลเคยงกบชวตจรง จงเปนงานทมสถานการณซบซอน (Complexity) และเปนองครวม (Holistic) มากกวางานปฏบตในกจกรรมการเรยนทวไป สวมล (2546 : 13) กลาววา การประเมนตามสภาพจรง เปนกระบวนการตดสนความร ความสามารถ และทกษะตางๆ ของผเรยนในสภาพทสอดคลองกบชวตจรง โดยใชเรองราวเหตการณ สภาพจรงหรอคลายจรงทประสบในชวตประจำวน เปนสงเราใหผเรยนตอบสนอง โดยการแสดงออก ลงมอกระทำ หรอผลต จากกระบวนการทำงานตามทคาดหวงและผลผลตทมคณภาพ จะเปนการสะทอนภาพ เพอลงขอสรปถง ความร ความสามารถ และทกษะตางๆ ของผเรยน วามมากนอยเพยงใด นาพอใจหรอไม อยในระดบความสำเรจใด สรปไดวา การประเมนตามสภาพจรงเปนการประเมนผลทสะทอนวตถประสงค การปฏบตงาน และเปนกระบวนการทตอเนอง เปนระบบตามสถานการณทเกดขนจรง หรอ เสมอนจรง อนจะสงผลสะทอนความร ทกษะ และเจตคต ของผเรยนไดอยางแทจรง

สำนกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต (2542 : 183 อางถงในทวตถ, 2555 : 1-2) สวมล (2546 : 13) และ อนวต (2548 : 113) ไดกลาวถงหลกการประเมนตามสภาพจรง ซงมสวนทเหมอนและแตกตางกน สรปในประเดนทสำคญไดดงน 1. เปนการประเมนความกาวหนา และการแสดงออกของนกเรยนแตละคนบนรากฐานของทฤษฎทางพฤตกรรมการเรยนร โดยใชเครองมอการประเมนทหลากหลาย 2. การประเมนมความตอเนองและเปนประโยชน 3. ควรมการประเมนทง 2 ลกษณะ คอ การประเมนทเนนการปฏบตจรง และการประเมนจากแฟมสะสมงาน 4. ความคาดหวงผลจากการประเมนตองกำหนดชดเจนตงแตเรมทำการประเมน พอแม ผเรยนตองมสวนรบรจดประสงคการเรยนร 5. การประเมนตองยตธรรมและเทาเทยมกน 6. การประเมนตองดำเนนการไปพรอมกบการเรยนการสอนอยางตอเนอง 7. ผเรยนมสวนรวมในการประเมนตนเองมาใชเปนสวนหนงของการประเมนตามสภาพทแทจรง 8. ผประเมนควรมหลายๆ คน โดยมการแลกเปลยนความคดเหนระหวางกลมผประเมน

Page 110: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

87การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

กรมวชาการ (2545 : 159) ไดกลาวถง ลกษณะสำคญของการวดและ การประเมนผลตามสภาพจรง ดงน 1. การวดและการประเมนผลจากสภาพจรงมลกษณะสำคญคอ ใชวธ การประเมนกระบวนการคดทซบซอนความสามารถในการปฏบตงาน ศกยภาพของผเรยนในดานของผผลตและกระบวนการ ทไดผลผลตมากกวาทจะประเมนวาผเรยนสามารถจดจำความรอะไร ไดบาง 2. เปนการประเมนความสามารถของผเรยน เพอวนจฉยผเรยนในสวนทควรสงเสรมและสวนทควรแกไขปรบปรง เพอใหผเรยนไดพฒนาอยางเตมศกยภาพตามความสามารถ ความสนใจและความตองการของแตละบคคล 3. เปนการประเมนทเปดโอกาสใหผเรยนไดมสวนรวมประเมนผลงานของ ทงตนเอง และของเพอนรวมหอง เพอสงเสรมใหผเรยนรจกตวเอง เชอมนตนเอง สามารถพฒนาขอมลได 4. ขอมลทประเมนไดจะตองสะทอนใหเหนถงกระบวนการเรยนการสอนและการวางแผน การสอนของผสอนวาสามารถตอบสนองความสามารถ ความสนใจ และความตองการของผเรยน แตละบคคลไดหรอไม 5. ประเมนความสามารถของผเรยนในการถายโอนการเรยนรไปสชวตจรงได 6. ประเมนดานตางๆ ดวยวธทหลากหลายในสถานการณตางๆ อยางตอเนอง

วธการประเมนผลตามสภาพจรงจะประกอบดวยขนตอนในการดำเนนการเพอใหบรรลเปาหมาย ดงท ส.วาสนา (2544 : 1 อางถงในอนวต, 2548 : 115) ไดกลาวถง ขนตอน การประเมนตามสภาพจรง ดงตอไปน 1. กำหนดวตถประสงคและเปาหมายในการประเมน ตองสอดคลองกบสาระ มาตรฐาน จดประสงคการเรยนรและสะทอนการพฒนาดวย 2. กำหนดขอบเขตในการประเมน ตองพจารณาเปาหมายทตองการใหเกดกบผเรยน เชน ความร ทกษะและกระบวนการ ความรสก คณลกษณะ เปนตน 3. กำหนดผประเมน โดยพจารณาผประเมนวาจะมใครบาง เชน นกเรยนประเมนตนเองเพอนนกเรยน ครผสอน ผปกครองหรอผทเกยวของ เปนตน 4. เลอกใชเทคนคและเครองมอในการประเมน ควรมความหลากหลายและเหมาะสมกบวตถประสงค วธการประเมน เชน การทดสอบ การสงเกต การสมภาษณ การบนทกพฤตกรรม แบบสำรวจความคดเหน บนทกจากผทเกยวของ แฟมสะสมงาน ฯลฯ

Page 111: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

88 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

5. กำหนดเวลาและสถานททจะประเมน เชน ประเมนระหวางนกเรยน ทำกจกรรม ระหวางทำงานกลม/โครงการ วนใดวนหนงของสปดาห เวลาวาง/พกกลางวน ฯลฯ 6. วเคราะหผลและวธการจดการขอมลการประเมน เปนการนำขอมลจาก การประเมนมาวเคราะหโดยระบสงทวเคราะห เชน กระบวนการทำงาน เอกสารจากแฟมสะสมงาน ฯลฯ รวมทงระบวธการบนทกขอมลและวธการวเคราะหขอมล 7. กำหนดเกณฑในการประเมน เปนการกำหนดรายละเอยดในการใหคะแนนผลงาน วาผเรยนทำอะไร ไดสำเรจหรอวามระดบความสำเรจในระดบใด คอ มผลงานเปนอยางไร การใหคะแนนอาจจะใหในภาพรวมหรอแยกเปนรายใหสอดคลองกบงานและจดประสงคการเรยนร สรปไดวา การประเมนตามสภาพจรงเปนการประเมนทมหลกเกณฑ มลกษณะ และมขนตอนการประเมนทสามารถนำไปสการปฎบตไดอยางตอเนอง ภายใตเกณฑการประเมน ทมการกำหนดรายละเอยดทชดเจน โดยครผสอนและผเรยนเรยนรวมกนกำหนดภาระงาน กจกรรม เกณฑการประเมน และวธการประเมนรวมกนระหวางผประเมนและผถกประเมน กำหนดใหผทมสวนเกยวของไดมสวนรวมในการประเมน รวมถงการใชเครองมอทหลากหลายในการประเมนเพอกอใหเกดการพฒนาผลสมฤทธใหเปนไปตามเปาหมายของหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะอยางแทจรง

2.6.3.2 การวดและประเมนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะตามสภาพจรง ในการวดและประเมนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะตามสภาพจรงจำเปนจะตองใชเทคนค/วธการทใชในการประเมนตามสภาพจรง เพอสงเกตการการกระทำ รวมถงการแสดงออกหลายๆ ดานของนกเรยนตามสภาพความเปนจรง ทงในและนอกหองเรยน ดงทสำนกงาน คณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต (2542 : 184-193 อางถงในทวตถ, 2555 : 3-5) ไดกลาวถง วธการประเมนโดยสงเขปดงน 1. การสงเกต เปนวธทดมากวธหนงในการเกบขอมลพฤตกรรมดานการใชความคดการปฏบตงาน และโดยเฉพาะดานอารมณ ความรสก และลกษณะนสยสามารถทำได ทกเวลา ทกสถานท ทงในหองเรยน นอกหองเรยน หรอในสถานการณอนนอกโรงเรยน เครองมออนๆ ทใชประกอบการสงเกต ไดแก แบบตรวจสอบรายการ แบบมาตราสวนประมาณคา แบบบนทกระเบยนสะสม เปนตน 2. การสมภาษณ เปนอกวธหนงทใชเกบขอมลพฤตกรรมดานตางไดด เชน ความคด (สตปญญา) ความรสก กระบวนการขนตอนในการทำงาน วธแกปญหา ฯลฯ อาจใชประกอบการสงเกตเพอใหไดขอมลทมนใจมากยงขน

Page 112: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

89การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

3. การตรวจงานเปนการวดและประเมนผลทเนนการนำผลการประเมนไปใชทนทใน 2 ลกษณะ คอ เพอการชวยเหลอนกเรยนและเพอปรบปรงการสอนของคร จงเปน การประเมนทควรดำเนนการตลอดเวลา เชน การตรวจแบบฝกหด ผลงานภาคปฏบต โครงการ/โครงงานตางๆ เปนตน งานเหลานควรมลกษณะทครสามารถประเมนพฤตกรรมระดบสงของนกเรยนได เชน แบบฝกหดทเนนการเขยนตอบ เรยบเรยง สรางสรรค (ไมใชแบบฝกหดทเลยนแบบขอสอบเลอกตอบ ซงมกประเมนไดเพยงความรความจำ) งาน โครงการ โครงงาน ทเนนความคด ขนสงในการวางแผนจดการดำเนนการ และแกปญหาสงทควรประเมนควบคไปดวยเสมอในการตรวจงาน (ทงงานเขยนตอบและปฏบต) คอ ลกษณะนสยและคณลกษณะทดในการทำงาน 4. การรายงานตนเอง เปนวธการใหเขยนบรรยายหรอตอบคำถามสนๆ หรอตอบแบบสอบถามทครสรางขน เพอสะทอนถงการเรยนรของนกเรยนทงความร ความเขาใจ วธคด วธทำงานความพอใจในผลงาน ความตองการพฒนาตนเองใหดยงขน 5. การใชบนทกจากผทเกยวของ เปนการรวบรวมขอมลความคดเหนทเกยวของกบตวนกเรยนผลงานนกเรยน โดยเฉพาะความกาวหนาในการเรยนรของนกเรยนจากแหลงตางๆ เชน จากเพอนครโดยประชมแลกเปลยนขอมล จากเพอนนกเรยนโดยจดชวโมงสนทนา วพากษผลงาน (นกเรยนตองไดรบคำแนะนำมากอนเกยวกบหลกการ วธวจารณเพอการสรางสรรค) จากผปกครองโดยจดหมาย/สารสมพนธทคร หรอโรงเรยน กบผปกครองมถงกนโดยตลอดเวลา 6. การใชขอสอบแบบเนนการปฏบตจรง ในกรณทครตองการใชแบบทดสอบ ขอเสนอแนะใหใชแบบทดสอบภาคปฏบตทเนนการปฏบตจรง ซงมลกษณะดงตอไปน 6.1 ปญหาตองมความหมายตอผเรยน และมความสำคญเพยงพอทจะแสดงถงภมความร ของนกเรยนในระดบชนนนๆ 6.2 เปนปญหาทเลยนแบบสภาพจรงในชวตของนกเรยน 6.3 แบบสอบตองครอบคลมทงความสามารถและเนอหาตามหลกสตร 6.4 นกเรยนตองใชความรความสามารถ ความคดหลายๆ ดานมา ผสมผสาน และแสดงวธคดไดเปนขนตอนทชดเจน 6.5 ควรมคำตอบถกไดหลายคำตอบ และมวธการหาคำตอบไดหลายวธ 6.6 มเกณฑการใหคะแนนตามความสมบรณของคำตอบอยางชดเจน 7. การประเมนโดยใชแฟมสะสมงาน แฟมสะสมงานหมายถง สงทใชสะสมงาน ของนกเรยนอยางมจดประสงค ทแสดงใหเหนถงความพยายาม ความกาวหนา และผลสมฤทธในเรองนนๆ หรอหลายๆ เรอง การสะสมนนนกเรยนมสวนรวมในการเลอกเนอหา เกณฑการเลอก เกณฑการตดสน ความสามารถ/คณสมบต หลกฐานการสะทอนตนเอง

Page 113: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

90 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

สรปไดวา เทคนคการวดและการประเมนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะตามสภาพจรง มลกษณะการประเมนทเปนระบบทสอดคลองกบการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ โดยใชเครองมอทหลากหลายและมการประเมนอยางตอเนอง ทงนผสอนจะตองนำเสนอ จดประสงคการเรยนรให ผเรยนทราบ มเกณฑการประเมนทชดเจน วธการใหคะแนนมความยตธรรม และผเรยนไดมสวนรวมในการประเมน เพอใหผลทไดการวดและประเมนผลมความ ถกตองและตรวจสอบได และผลการประเมนจะสะทอนสมรรถนะของผเรยนทเกดจากการเรยนรของหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะไดอยางแทจรง 2.7 งานวจยทเกยวของ

ผวจยไดศกษางานวจยทเกยวของกบ รปแบบการพฒนาหลกสตรฝกอบรม ดงน สมใจ (2554 :147-148) ไดศกษาการพฒนาหลกสตรฝกอบรมครเพอสรางหลกสตร ฝกอบรมเตมเตมชองวางสมรรถนะหลกสตรรายวชาชพชางยนต พบวาการประเมนบรบทเพอหาหลกการและเหตผลในการกำหนดวตถประสงคของการฝกอบรม สำหรบใชกำหนดสภาวะแวดลอมทเกยวของตางๆ กบสภาพจรงของหลกสตรฝกอบรม สวนการประเมนปจจยนำเขา พบวาคาดชนความสอดคลองโดยรวมของแบบประเมนมความสอดคลองกนสง สวนการหาประสทธภาพของหลกสตรฝกอบรมครในวชาชพชางยนตไปใชฝกอบรม โดยนำหลกสตรไปใชกบกลมทดลอง พบวาประสทธภาพของชดหลกสตรฝกอบรม (E1/E2) ดานทฤษฎเทากบ 89.35/85.75 สวนดานปฏบตเทากบรอยละ 83.25 การประเมนกระบวนการ ผลการหาประสทธภาพของหลกสตรฝกอบรม 89.27/85.70 ผลคะแนนภาคปฏบต เฉลยรอยละ 87.0 การประเมนผลผลต ประสทธภาพของชดหลกสตรฝกอบรมของผเชารบการฝกอบรม ดานทฤษฎเทากบ 90.15/86.79 สวนดานปฏบตเทากบ 86.45/82.62 ซงสงกวาเกณฑทตงไว สรางค (2554 : 209-212) ไดศกษาการพฒนาหลกสตรฝกอบรมในการจดทำแผนพฒนาครชางอตสาหกรรม ผลการวจย พบวา 1. การประเมนบรบท ผเชยวชาญประเมนวา ผเขาฝกอบรมมจำนวนโดยเฉลย 20 คน ตอรน ระยะเวลาของการฝกอบรม 3 วน มความเหมาะสมโดยมหวขอการฝกอบรมประกอบดวยไดแก 1) การสรางเครองมอหาความตองการจำเปน 2) ขนตอนการหาความตองการจำเปน 3) การจดทำ แผนพฒนาบคลากร 4) การวางแผนระยะยาว 5) การวางแผนระยะกลาง 6) การวางแผนปฏบตการ 7) การเขยนโครงการ 8) การพฒนาหลกสตรฝกอบรม

Page 114: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

91การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

2. การประเมนปจจยนำเขา ผเชยวชาญประเมนวา หวขอการฝกอบรมกบวตถประสงคการฝกอบรม และแบบทดสอบกบวตถประสงคเชงพฤตกรรม มคาดชน ความสอดคลองอยใน ระดบสง สวนประสทธภาพหลกสตรฝกอบรมในขนการทดลองใช พบวาคะแนนภาคทฤษฎ มคะแนนเฉลย ในการทำแบบฝกหดและจากการทดสอบ รอยละ 87.42/85.56 ตามลำดบ และคะแนนภาคปฏบต มคาเฉลยรอยละ 84.37 ซงสงกวาเกณฑทตงไว สวนความพงพอใจของผเขา ฝกอบรมทมตอหลกสตรฝกอบรม อยในระดบสง และแบบทดสอบมคาความเชอมนอยระหวาง .82-.99 3. การประเมนกระบวนการประสทธภาพของหลกสตรฝกอบรมในขนตอนการนำไปใชจรงพบวา ประสทธภาพหลกสตรฝกอบรมภาคทฤษฎ มคะแนนเฉลยในการทำแบบฝกหดและ ใบแบบทดสอบ รอยละ 86.93/85.69 ตามลำดบ และภาคปฏบต มคะแนนเฉลยรอยละ 85.48 ซงสงกวาเกณฑทตงไว สวนผลการประเมนความพงพอใจการนำหลกสตรฝกอบรมในการจดทำแผนพฒนาครชางอตสาหกรรมไปใชฝกอบรม โดยภาพรวมมความพงพอใจในระดบมาก มคาเฉลยเทากบ 3.86 4. การประเมนผลผลต ในการตดตามผลเพอประเมนประสทธผลผเขารบการฝกอบรมซงผเขาอบรมนำความรทไดรบไปจดทำแผนพฒนาครชางอตสาหกรรม จากการตดตามกลมเปาหมายมจำนวน 20 คน 5 สถานศกษา ดำเนนการจดทำแผนพฒนาครชางอตสาหกรรม ซงไดแก แผนระยะยาว แผนระยะกลาง แผนปฏบตการ ปรากฎผลคอ การวเคราะหประสทธผล การจดทำแผนพฒนา ครชางอตสาหกรรม มคาโดยเฉลยเทากบ รอยละ 90.03 แสดงวา ประสทธภาพของการจดทำแผนพฒนาครชางอตสาหกรรม และประสทธผลจากการตดตามผลการอบรม สงกวาเกณฑคะแนนภาคปฏบต สวนผลการประเมนความพงพอใจของผบรหารและครผมหนาทหรอผทไดรบมอบหมายใหทำหนาทรบผดชอบการพฒนาทรพยากรบคคล เกยวกบการจดทำแผนพฒนาครชางอตสาหกรรมในสถานศกษาโดยภาพรวมมความพงพอใจในระดบมาก มคาเฉลย เทากบ 4.32

วลลภ (2555 : 50) ไดศกษาการสรางหลกสตรฝกอบรมนกพฒนาหลกสตรฝกอบรมสมรรถนะอาชพ ผลการวจยพบวา หลกสตรฝกอบรมมประสทธภาพ 85.06/81.65 สงหวาเกณฑ ทตงไว และผลการประเมนภาคปฏบตของผเขารบการฝกอบรม มคะแนนเฉลยรอยละ 76.13 มากกวาเกณฑทกำหนดไว ผลการประเมนความคดเหนหลงจากการฝกอบรมนกพฒนาหลกสตรฝกอบรมสมรรถนะอาชพ มความคดเหนในภาพรวมอยในระดบมาก และผลการประเมนการตดตามผล หลงจากการฝกอบรม พบวาผบรหารของผเขารบการฝกอบรมมความคดเหนเกยวกบการฝกอบรม

Page 115: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

92 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

นกพฒนาหลกสตรฝกอบรมสมรรถนะอาชพโดยภาพรวมมความเหนดวยในระดบมาก และ ผลการประเมนผลงานของผเจารบการอบรมหลงจากผานการฝกอบรมไปแลว 1 เดอน ในการพฒนา หลกสตรสมรรถนะ มผลการประเมนในภาพรวม มผลงานคดเปนรอยละ 93.85 คมสนต (2556 : 107) ไดศกษาการพฒนารปแบบการจดการเรยนการสอนวชาชพตามสมรรถนะวชาชพ พบวา ประสทธภาพของชดฝกอบรมเทากบ 65.50/88.20 ผลการทดสอบความร ทเปลยนไปหลงการอบรมจากการทำแบบทดสอบกอนการฝกอบรมรอยละ 41.75 และหลงทำ การฝกอบรมรอยละ 65.50 ทมการเปลยนแปลงทดขน อตราความกาวหนาในการเรยนรอยละ 23.75 โดยใชแบบทดสอบชดเดยวกน ผลทดสอบและหลงฝกอบรมมความแตกตางกน อยางม นยสำคญทระดบ .01 ผลการประเมนทกษะตามความเหนของผเชยวชาญจากสถานศกษา และ ผเชยวชาญจากสถานประกอบการตอหนวยสมรรถนะภาคปฏบตคดเปนรอยละ 88.20 แสดงใหเหนวา คร-อาจารยสามารถแปลงสมรรถนะวชาชพสการเรยนการสอนและจดการเรยนการสอนไดตามสมรรถนะวชาชพ พนา (2557: 69-70) ไดศกษาการพฒนารปแบบการฝกอบรมสมรรถนะวชาชพสำหรบ ชางอเลกทรอนกสอตสาหกรรม ผลการศกษาพบวา ชดฝกอบรมสมรรถนะวชาชพชางอเลกทรอนกส อตสาหกรรมทพฒนาขนมประสทธภาพระหวางกระบวนการฝกอบรม 87.89 เปอรเซนต และมประสทธภาพของผลลพธหลงจากการฝกอบรม 92.27 เปอรเซนต เมอทดสอบดวยสถต Chi-Square พบวา จำนวนผเขารบการฝกอบรมมากกวารอยละ 85 ทำคะแนน จากแบบทดสอบสมรรถนะไดสงกวารอยละ 85 ทระดบนยสำคญ .05

สรพงษ (2557 : 145-146) ไดศกษาการพฒนารปแบบการประเมนผเรยนแบบองฐานสมรรถนะ ตามกรอบมาตรฐานหลกสตรวชาชพระยะสน สำนกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา พบวา 1. รปแบบการประเมนผเรยนแบบองฐานสมรรถนะ ตามกรอบมาตรฐานหลกสตรวชาชพระยะสน สำนกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา ประกอบดวย 8 ขนตอน ดงน ขนท 1 กำหนดเปาหมายและบรบทของการประเมน ขนท 2 ออกแบบเครองมอการประเมน ขนท 3 ชแจงและทำความเขาใจเกยวกบกระบวนการประเมนกบผเรยน ขนท 4 รวบรวมหลกฐานและการบนทกผลของการประเมน ขนท 5 ประเมนคณภาพหลกฐานทรวบรวมได ขนท 6 ตดสนการมสมรรถนะของผเรยน ขนท 7 รวมดำเนนการในกระบวนการประเมนซำและการใหความชวยเหลอ ขนท 8 รายงานผลการประเมนและมอบใบรบรองการมสมรรถนะ ผลการตรวจสอบคณภาพของรปแบบ

Page 116: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

93การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

การประเมนผเรยน แบบองฐานสมรรถนะ ตามกรอบมาตรฐานหลกสตรวชาชพระยะสน สำนกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา พบวา มความเทยงตรง มความเปนไปได และมความถกตองครอบคลม 2. ประสทธผลของรปแบบการประเมนผเรยนแบบองฐานสมรรถนะ ตามกรอบมาตรฐานหลกสตรวชาชพระยะสน สำนกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา มความเหมาะสม ความเปนประโยชน ความเปนไปได และความถกตองครอบคลม อยในระดบมากทสด 3. ความพงพอใจของครผใชรปแบบการประเมนผเรยนแบบองฐานสมรรถนะ ตามกรอบมาตรฐานหลกสตรวชาชพระยะสน สำนกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา มความพงพอใจอยในระดบมากทสด

ปวณกร (2557 : 138-141) ไดศกษาการพฒนาหลกสตรฝกอบรมครวชาชพตามรปแบบการพฒนาหลกสตรฝกอบรมครวชาชพแบบฐานสมรรถนะ พบวา 1. รปแบบการพฒนาหลกสตรฝกอบรมครวชาชพแบบฐานสมรรถนะ ประกอบดวย 5 สวนดงน สวนท 1 กระบวนการวเคราะหหาสมรรถนะครวชาชพและศกษาความตองการจำเปนในการฝกอบรม สวนท 2 กำหนดวตถประสงคหลกสตรฝกอบรม สวนท 3 ออกแบบหลกสตร ฝกอบรม สวนท 4 ทดลองใชหลกสตรฝกอบรม และสวนท 5 การนำหลกสตรฝกอบรมไปใชจรงและประเมน ตดตาม ผลการประเมนรปแบบการพฒนาหลกสตรโดยผเชยวชาญ พบวา มความเหมาะสมอยในระดบมากทสด ซงสงกวาสมมตฐานการวจยทตงไว 2. ผลการประเมนหลกสตรฝกอบรมครวชาชพตามรปแบบการพฒนาหลกสตรฝกอบรมครวชาชพแบบฐานสมรรถนะโดยประยกตใชรปแบบของ Kirkpatrick ในการประเมน พบวา 1) ผลการประเมนปฏกรยาตอบสนอง พบวา ผเขารบการฝกอบรมมความพงพอใจตอการฝกอบรมทกดานอย ในระดบมากทสด 2) ผลการประเมนการเรยนรผลการประเมนความรดานทฤษฎ มคะแนน E1/E2 = 84.13/82.91 ซงสงกวาเกณฑทกำหนดไวคอ 80/80 ผลการประเมนผลสมฤทธ ดานทกษะพบวา มคะแนนเฉลยดานการปฏบตคดเปนรอยละ 80.36 ซงสงกวาเกณฑทกำหนดไว คอรอยละ 75 3) ผลการประเมนพฤตกรรมทเปลยนไปหลงการอบรม ทดสอบดวยคา t-test พบวา พฤตกรรมดานการปฏบตงานของครวชาชพทผานการฝกอบรมหลงฝกอบรมสงกวากอนการฝกอบรม อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 และ 4) ผลการประเมนผลลพธทเกดตอองคกร พบวา ความคดเหนของผบรหารสถานศกษาทมตอผลการฝกอบรมมาใชขยายผลในสถานศกษาและ การฝกอบรมของคร ทผานการฝกอบรม อยในระดบมากทสด และความคดเหนของครทมตอ

Page 117: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

94 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

การนำความรและทกษะทไดจากการเขารบการฝกอบรมมาใชในการขยายผลในสถานศกษาและจดการฝกอบรมของครทผานการฝกอบรมอยในระดบมากทสดทกรายการ โดยสรปสามารถนำ ชดฝกอบรมทพฒนาขนไปใชฝกอบรมตามจดมงหมายกบกลมเปาหมายไดอยางเหมาะสม ซงจากผลการประเมนประสทธภาพของหลกสตรฝกอบรมเปนไปตามเกณฑทกำหนด หลกสตรจงมประสทธภาพตามสมมตฐานของการวจยทตงไว

สรปจากการศกษาแนวคดรปแบบในการพฒนาหลกสตร รวมถงงานวจยทเกยวของกบการพฒนาหลกสตรซงเปนกระบวนการทครอบคลมตงแตกระบวนการพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะและ การเขยนแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ ซงในการวจยครงนไดดำเนนการดงน 1. การพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ ประกอบดวย 8 ขนตอน คอ วงนอก เปนการพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะ (Competency-Based Curriculum Development) ประกอบดวย 4 ขนตอน ไดแก (1) NEED ASSESSMENT (2) DESIGN (3) TRY-OUT/IMPROVE (4) CURRICULUM EVALUATION โดยม Output หลงการพฒนาไดออกมาเปนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะของหมวดวชาตางๆ สวนวงใน เปนการจดทำแผนการจดการเรยน การสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ (Competency-Based Course Development) ประกอบดวย 4 ขนตอน ไดแก (5) DESIGN OF COURSE MATERIAL (6) EXPERIMENTATION VALIDATION (7) IMPLEMENTATION และ (8) COURSE EVALUATION โดยม Output ของการพฒนาหลกสตรรายวชาเปนแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ ซงเปนหนาทของครตองนำรายวชาทไดรบมอบหมายใหทำการสอนไปสการปฏบต ดวยการนำไปจดทำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะโดยใช 4 ขนตอนของวงในไปจดทำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะดงกลาว แลวนำไปจดการเรยนการสอนใหกบผเรยน และประเมนประสทธภาพการสอนเพอนำมาปรบปรงหลกสตรรายวชาตอไป 2. การจดทำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ โดยครผสอน ทผานการฝกอบรมจะตองนำรายวชาทไดรบมอบหมายมาดำเนนการจดทำแผนการจดการเรยน การสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะเพอนำไปสการปฏบตประกอบดวยรายละเอยดในการจดทำ แผนเพอนำไปสการจดการเรยนการสอน ดงน

Page 118: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

95การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

2.1 วตถประสงคเชงพฤตกรรม กำหนดไดจากการวเคราะหหวเรอง หรอ การวเคราะหงาน หลงจากวเคราะหหวเรองยอยหรองานยอยเรยบรอยแลว จะไดวตถประสงคเชงพฤตกรรมเพอใชเปนจดสำหรบประเมนผลการจดการเรยนการสอน 2.2 องคประกอบในแผนการจดการเรยนการสอนจะประกอบดวย 4 สวนดวยกน ซงทง 4 สวนน จะมความสมพนธซงกนและกน ดงน 1) เนอหา (Content) เปนขนตอนการจดเตรยมเนอหาใหสอดคลองกบวตถประสงคเชงพฤตกรรมตามทไดวเคราะห 2) สอ (Media) เลอกสอใหสอดคลองและเหมาะสมกบเนอหา และวตถประสงค รวมถงการคำนงถงสงตางๆ เชน อปกรณ สนบสนนตางๆ 3) กจกรรม (Activity) กำหนดกจกรรมระหวางการจดการเรยนการสอนใหกบ ผเรยนในรปแบบตางๆ รวมถงการกำหนดขนตอนในการจดการเรยนการสอน เชน วธการสอน การปฏบตงาน การทำใบแบบฝกหด และการทำใบงาน เปนตน และ 4) การประเมนผล (Evaluation) ใหสอดคลองกบวตถประสงคเชงพฤตกรรมของกระบวนการเรยนการสอน 2.3 การประเมนประสทธภาพของการนำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะไปสการปฏบต ประเมนโดยการนเทศแผนการจดการเรยนการสอนและนเทศ การสอน ประเมนความพงพอใจตอการจดการเรยนการสอน เพอนำผลทไดมาปรบปรงแผนการจดการเรยน การสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะใหมประสทธภาพตอไป

3. การประเมนประสทธภาพหลกสตรฝกอบรมรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะประยกตใชแบบจำลองซปปในการประเมน มเกณฑการประเมน 4 ดาน ดงน 3.1 การประเมนบรบท (Context Evaluation : C) เปนการประเมนขนพนฐาน เพอศกษาขอมลเบองตนของการพฒนาหลกสตรฝกอบรม โดยผานการประเมนความเหมาะสมจาก ผเชยวชาญเกยวกบหลกการ เหตผลและความจำเปนทจะตองพฒนาหลกสตรฝกอบรม การกำหนดหวขอเรองสำหรบการฝกอบรม และจดมงหมายของหลกสตรฝกอบรม โดยมเกณฑของการประเมนความเหมาะสมอยในระดบมากขนไป 3.2 การประเมนปจจยเบองตน (Input Evaluation : I) เปนการประเมนหลกสตร ฝกอบรมของผเชยวชาญโดยการพจารณาจากผลการประเมนดชนความสอดคลองระหวาง จดประสงคเชงพฤตกรรมกบหวขอเรอง จดประสงคเชงพฤตกรรมกบเนอหา จดประสงคเชงพฤตกรรม กบแบบทดสอบของหลกสตรฝกอบรม ซงเกณฑการประเมนจะตองมความสอดคลองกน ประเมนความเหมาะสมของแบบประเมนตางๆ ทใชในการจดฝกอบรมและตดตามประเมนผล ซงผล

Page 119: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

96 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

การประเมนตองมเกณฑอยในระดบมากขนไป และผลการทดลองใชหลกสตรฝกอบรมตองไดเกณฑของผลสมฤทธภาคทฤษฎ 80/80 และภาคปฏบตรอยละ 75 ขนไป 3.3 การประเมนกระบวนการ (Process Evaluation : P) เปนการประเมนหรอตดสนคณคาของหลกสตรฝกอบรม โดยการประเมนจากผลสมฤทธของการฝกอบรมในภาคทฤษฎและภาคปฏบต ในระหวางดำเนนการฝกอบรม และความพงพอใจของผเขารบการอบรมโดย มเกณฑทกำหนดไวดงน ผลสมฤทธภาคทฤษฎ จะตองไดคะแนนตามเกณฑรอยละ 80/80 ขนไป 80 ตวแรก คอ คะแนนทไดจากการทำแบบฝกหดระหวางการฝกอบรมของผเขาฝกอบรม โดยมคะแนนเฉลยตามเกณฑ รอยละ 80 80 ตวหลง คอ คะแนนทไดจากการทำแบบทดสอบหลงการฝกอบรมของผเขา ฝกอบรม โดยมคะแนนเฉลยตามเกณฑ รอยละ 80 ผลสมฤทธภาคปฏบต จะตองไดคะแนนตามเกณฑรอยละ 75 รอยละ 75 คอ คะแนนของการปฏบตงานของผเขารบการฝกอบรมตามใบงานหรองานทไดรบมอบหมายใหในระหวางการฝกอบรม โดยมคะแนนเฉลยไมตำกวารอยละ 75 ความพงพอใจของผเขารบการอบรมตอการจดการฝกอบรมอยในระดบมาก ขนไป 3.4 การประเมนผลผลต (Product Evaluation : P) เปนการประเมนและตดตามผลของผเขารบการฝกอบรม ซงผเขาอบรมไดนำความรทไดรบไปพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะและจดทำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะแลวนำไปดำเนนการจดการเรยนการสอน และไดมการตดตามผลโดยการนเทศการจดทำแผนการเรยนการสอนและการสอนเปนรายบคคล โดยมเกณฑตองไดรอยละ 75 ขนไป ตลอดจนผลการประเมนความพงพอใจจาก ผบรหารสถานศกษา ผเรยนและครฝกจากสถานประกอบการ อยในระดบมากขนไป

Page 120: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

97การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

บทท 3 วธการดำเนนการวจย

การวจยครงน ดำเนนการวจยโดยใชระเบยบวธการวจยและพฒนา (Research and Development) ซงดำเนนการเกบรวบรวมขอมลในการวเคราะหผลอยางเปนระบบทงเชงปรมาณและเชงคณภาพโดยมวตถประสงคของการวจยเพอ 1) พฒนาและประเมนความเหมาะสมของ รปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ และ 2) ประเมนผลการนำ รปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะไปสการปฏบต โดยมวธการดำเนนการวจยดงน 3.1 ขนตอนการดำเนนการวจย

การวจยครงน ไดแบงขนตอนการดำเนนการวจยออกเปน 10 ขนตอน ดงภาพท 3-1

Page 121: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

98 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

Page 122: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

99การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ภาพท 3-1 ขนตอนการดำเนนการวจย

Page 123: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

100 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

3.2 ศกษาแนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ

เปนการศกษาวเคราะหเอกสารเกยวกบแนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของใหครอบคลม หวขอเรองการวจย เพอนำมาพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะใหสอดคลองกบกรอบคณวฒ และมาตรฐานอาชพตางๆ หลงจากนนไดรวบรวมขอมลเพอกำหนดกรอบแนวคดการวจยโดยดำเนนการตามขนตอน ดงภาพท 3-2

ภาพท 3-2 ขนตอนการศกษาแนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ

จากภาพท 3-2 เปนขนตอนการศกษาแนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของดำเนนการดงน 3.2.1 แนวคดทใชในการพฒนากำลงคนใหมคณภาพหรอการพฒนากำลงคนสมาตรฐานสากล ไดจากการศกษาวเคราะหกรอบคณวฒแหงชาตกรอบคณวฒวชาชพและมาตรฐานฝมอแรงงานแหงชาต 3.2.2 ศกษาแนวคดและทฤษฎเกยวกบรปแบบการพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะ รปแบบการจดการเรยนการสอนและแผนการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ

ปรบปรง

Page 124: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

101การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

3.2.3 ศกษาหลกสตรระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสง พทธศกราช 2557 ประกอบดวยหลกการของหลกสตร จดมงหมายของหลกสตร และหลกเกณฑการใชหลกสตรโครงสรางของหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพชนสง สาขางานเทคนคยานยนตและปโตรเคม 3.2.4 ศกษางานวจยทเกยวของกบรปแบบการพฒนาหลกสตรและการพฒนารปแบบการจดการเรยนการสอน 3.2.5 สงเคราะหแนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ สรปเปนกรอบแนวคดในการวจย 3.3 พฒนารปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ ตามกรอบคณวฒและมาตรฐานอาชพตางๆ

การพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒและมาตรฐานอาชพตางๆ (ฉบบราง) ไดดำเนนการดงภาพท 3-3

ภาพท 3-3 ขนตอนการพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ

Page 125: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

102 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

จากภาพท 3-3 เปนขนตอนการพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยน การสอน ฐานสมรรถนะมรายละเอยดดงน 3.3.1 การศกษาและสงเคราะหแนวคดเกยวกบรปแบบการจดการเรยนการสอนไดทำการศกษาและสงเคราะหขอมลจากเอกสาร ตำรา บทความวชาการ และงานวจยทเกยวของ แลวนำมาสรปเปนองคประกอบของรปแบบการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะได 4 องคประกอบหลก ไดแก ปจจยนำเขากระบวนการ ผลผลตและผลลพธ รายละเอยดดงน 3.3.1.1 ปจจยนำเขา (Input) ประกอบดวย การประเมนความตองการจำเปน โดยศกษาและวเคราะหจากกรอบคณวฒแหงชาต มาตรฐานฝมอแรงงานแหงชาตกรอบคณวฒวชาชพ และความตองการของสถานประกอบการ 3.3.1.2 กระบวนการ (Process) แบงเปน 2 สวน คอ 1) การพฒนาหลกสตร ฐานสมรรถนะเปนการพฒนาหลกสตรเปนรายวชาของหมวดวชาตางๆ ประกอบดวย หมวดวชาทกษะชวต หมวดวชาทกษะวชาชพ หมวดวชาเลอกเสร และ 2) การพฒนาหลกสตรรายวชา ฐานสมรรถนะ เปนการนำรายวชาทครไดรบมอบหมายใหทำการสอนไปสการปฏบต โดยการจดทำแผนการจดการเรยนรฐานสมรรถนะ แลวนำแผนการจดการเรยนรฐานสมรรถนะของรายวชา ทพฒนาขนไปจดการเรยนการสอนใหกบผเรยน 3.3.1.3 ผลผลต (Output) เปนการประเมนผลสมฤทธการเรยนรของผเรยน ซงประเมนผลจากคะแนนแบบฝกหด คะแนนแบบทดสอบ คะแนนปฏบตงาน และคะแนนแฟมสะสมงาน 3.3.1.4 ผลลพธ (Outcome) เปนผลลพธการเรยนร (Learning Outcome) ของผเรยน โดยวเคราะหจากผสำเรจการศกษาถงความพงพอใจตอรปแบบการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ และผสำเรจการศกษามสมรรถนะตรงตามคณวฒวชาชพและมาตรฐานอาชพ 3.3.2 รปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะประยกตจาก รปแบบการพฒนาหลกสตรของ UNESCO Model ประกอบดวย 2 วง มทงหมด 8 ขนตอน คอ วงนอกเปนการพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะ (Competency – Based Curriculum Development) ประกอบดวย 4 ขนตอน ไดแก (1) NEED ASSESSMENT (2) DESIGN (3) TRY-OUT/IMPROVE (4) CURRICULUM EVALUATION โดยม Output หลงการพฒนาไดออกมาเปนหลกสตรรายวชาของหมวดวชาตางๆ สวนวงในเปนการจดทำแผนการจดการเรยน การสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ (Competency – Based Course Development) ประกอบดวย 4 ขนตอน ไดแก (5) DESIGN OF COURSE MATERIAL (6) EXPERIMENTATION

Page 126: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

103การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

VALIDATION (7) IMPLEMENTATION และ (8) COURSE EVALUATION โดยม Output ของ การพฒนาหลกสตรรายวชาเปนแผนการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ ซงครตองนำรายวชา ทไดรบมอบหมายใหทำการสอนไปสการปฏบต ดวยการนำไปจดทำแผนการจดการเรยนร ฐานสมรรถนะโดยใช 4 ขนตอนของวงในของการจดทำแผนการจดการเรยนการสอนของหลกสตรรายวชาดงกลาว แลวนำไปจดการเรยนการสอนใหกบผเรยน และประเมนประสทธภาพการสอนเพอนำมาปรบปรงหลกสตรรายวชาตอไป 3.3.3 ตรวจสอบรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ (ฉบบราง) ทพฒนาขนโดยคณะผวจย และทำการปรบปรงแกไขอกครงกอนทจะนำเสนอให ผทรงคณวฒ ทเขารวมการสนทนากลมไดพจารณาตรวจสอบและประเมนตอไป 3.4 ประเมนความเหมาะสมรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐาน สมรรถนะ (ฉบบราง) โดยวธสนทนากลม

การประเมนความเหมาะสมของรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ (ฉบบราง) โดยวธการสนทนากลม (Focus Group) เพอใหผเชยวชาญไดพจารณาประเมนความเหมาะสม ถกตอง ครบถวนสมบรณของรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ (ฉบบราง) ทพฒนาขน ซงดำเนนการดงภาพท 3-4

Page 127: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

104 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ภาพท 3-4 ขนตอนการประเมนรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ

ผาน

Page 128: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

105การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

จากภาพท 3-4 การประเมนความเหมาะสมของรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยน การสอนฐานสมรรถนะ โดยวธสนทนากลมซงเปนขนตอนเพอใหผทรงคณวฒไดพจารณาตรวจสอบ ใหขอคดเหน ขอเสนอแนะ และประเมนความเหมาะสมถกตอง ครบถวนสมบรณของรปแบบ การพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ (ฉบบราง) ทพฒนาขนเพอใชเปนขอมลพนฐานประกอบการพฒนาหลกสตรฝกอบรมรายละเอยดดงน 3.4.1 ศกษาขอมลเกยวกบการสนทนากลมและการสรางเครองมอประเมนผล กเพอใหการจดสนทนากลมมความพรอมสามารถดำเนนการไดอยางมประสทธภาพ และสรางเครองมอโดยกำหนดประเดนการสนทนากลมและแบบประเมนผลเพอใหผเชยวชาญไดพจารณาประเมนความเหมาะสม ถกตอง ครบถวนสมบรณของรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ (ฉบบราง) ทคณะผวจยไดพฒนาขนวามผลการประเมนอยในระดบใด พรอมทง ใหขอเสนอแนะเพอใหรปแบบการพฒนาหลกสตรมความสมบรณมากยงขน โดยเครองมอทใชเปนแบบประเมนเปนแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ (Rating Scale) ซงไดกำหนดเกณฑผานการประเมนอยในระดบมาก มคาเฉลย 3.51 ขนไป (บญชม, 2554 : 121) 3.4.2 คดเลอกผเชยวชาญเพอประเมนรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยน การสอนฐานสมรรถนะ (ฉบบราง) และเปนกลมเปาหมายในการเขารวมสนทนากลมจำนวน 12 คนตามเกณฑทกำหนด คอเปนผ เชยวชาญดานหลกสตรและการสอนมความเชยวชาญและประสบการณในการจดทำหลกสตรฝกอบรมหรอเปนทปรกษาในการจดทำหลกสตรฝกอบรมของนกศกษาระดบบณฑตศกษา จำนวน 3 คน ผเชยวชาญดานการจดการเรยนการสอนทมวฒการศกษา ระดบปรญญาเอก จำนวน 3 คน ผเชยวชาญดานอาชวศกษาในสงกดสำนกงานคณะกรรมการ การอาชวศกษา จำนวน 3 คน และผเชยวชาญจากสถานประกอบการดานยานยนตหรอมความรดานปโตรเคม จำนวน 3 คน 3.4.3 นำเครองมอประกอบการสนทนากลมใหคณะผวจยรวมกนตรวจสอบใหขอเสนอแนะ และปรบปรงใหมความสมบรณและเสนอรายชอผเชยวชาญจำนวน 12 คน เพอเขารวมสนทนากลมและเปนผประเมนรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ (ฉบบราง) โดยพจารณาการคดเลอกกลมเปาหมายไดสอดคลองกบจดมงหมายทกำหนด 3.4.4 ดำเนนการสนทนากลม (Focus Group) เรมจากผนำสนทนากลมกลาวตอนรบ ผเขารวมสนทนากลม แนะนำตวเองและผเกยวของเพอสรางบรรยากาศความเปนกนเองกบผเขารวม สนทนากลม อธบายจดมงหมายของการสนทนากลมและเรมตนสนทนาตามประเดนจนครบ

Page 129: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

106 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ทกประเดนพรอมจดบนทกและบนทกเสยงการสนทนา วเคราะหความเหนและปฏกรยา รวมทง ขอเสนอแนะเพมเตมของผเขารวมสนทนา เมอผเขารวมสนทนากลมแสดงความคดเหนครบทกประเดนคำถาม กสรปผลตามประเดนคำถามเพอสรางความเขาใจตรงกนแลวความอนเคราะหให ผเชยวชาญไดพจารณาประเมนรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ (ฉบบราง) หลงจากนนกกลาวปดการสนทนากลม 3.4.5 คณะผวจยปรบปรงรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะหลงจากสนทนากลม (Focus Group) ตามทผเชยวชาญแนะนำ โดยแบบประเมนคณภาพของรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะเปนแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ (Rating Scale) พจารณาจากระดบความเหมาะสม ถกตอง ครบถวน สมบรณ ดงน 5 หมายถง มความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวน สมบรณในระดบมากทสด 4 หมายถง มความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวน สมบรณในระดบมาก 3 หมายถง มความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวน สมบรณในระดบปานกลาง 2 หมายถง มความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวน สมบรณในระดบนอย 1 หมายถง มความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวน สมบรณในระดบนอยทสด

เกณฑการแปลความหมายคาเฉลย กำหนดชวงของคาเฉลยตามแนวทางของ บญชม (2554 : 121) คอ 4.51 – 5.00 หมายถง มความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวน สมบรณในระดบมากทสด 3.51 – 4.50 หมายถง มความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวน สมบรณในระดบมาก 2.51 – 3.50 หมายถง มความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวน สมบรณในระดบปานกลาง 1.51 – 2.50 หมายถง มความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวน สมบรณในระดบนอย 1.00 – 1.50 หมายถง มความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวน สมบรณในระดบนอยทสด

เครองมอการสนทนากลมทใหผเชยวชาญไดประเมนความเหมาะสม/ถกตอง/ ครบถวน สมบรณ แบงเปน 9 ฉบบ ประกอบดวย ฉบบท 1 ประเมนความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวน สมบรณของรปแบบการพฒนา หลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะในภาพรวม (ฉบบราง) ฉบบท 2 ประเมนความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวน สมบรณของขนตอนการประเมน ความตองการจำเปน

Page 130: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

107การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ฉบบท 3 ประเมนความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวน สมบรณของขนตอน การออกแบบหลกสตรฐานสมรรถนะ ฉบบท 4 ประเมนความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวน สมบรณของขนตอน การทดลองและปรบปรงหลกสตรฐานสมรรถนะ ฉบบท 5 ประเมนความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวน สมบรณของขนตอน การประเมนผลหลกสตรฐานสมรรถนะ ฉบบท 6 ประเมนความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวน สมบรณของขนตอน การออกแบบแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ ฉบบท 7 ประเมนความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวน สมบรณของขนตอน การนเทศและทดลองใชแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ ฉบบท 8 ประเมนความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวน สมบรณของขนตอนการนำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะไปใชสอนจรง ฉบบท 9 ประเมนความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวน สมบรณของขนตอน การประเมนผลแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ

Page 131: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

108 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

3.5 ประเมนความตองการจำเปนเพอหาสมรรถนะของกลมอาชพยานยนตและ ปโตรเคมตามกรอบคณวฒและมาตรฐานอาชพตางๆ

เปนการวเคราะหความตองการจำเปนเพอหาสมรรถนะหลกและสมรรถนะยอยของกลมอาชพยานยนตและปโตรเคมตามกรอบคณวฒและมาตรฐานอาชพ โดยขนตอนการดำเนนการ ดงภาพท 3-5

ภาพท 3-5 ขนตอนการประเมนความตองการจำเปนเพอหาสมรรถนะของกลมอาชพยานยนตและปโตรเคม ตามกรอบคณวฒและมาตรฐานอาชพตางๆ

Page 132: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

109การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

จากภาพท 3-5 เปนการประเมนความตองการจำเปนเพอหาสมรรถนะหลกและสมรรถนะยอยของกลมอาชพยานยนตและปโตรเคมตามกรอบคณวฒและมาตรฐานอาชพตางๆ ดงน 3.5.1 สงเคราะหขอมลทเปนสมรรถนะทมความจำเปนและตองการใชในงานอาชพยานยนต และปโตรเคมโดยสงเคราะหจากกรอบคณวฒแหงชาต กรอบคณวฒวชาชพแหงชาต มาตรฐานฝมอแรงงานแหงชาต และสมาคมวชาชพยานยนตและปโตรเคมตลอดทงขอมลทไดจากสถานประกอบการ ผชำนาญงาน ผทำงานในตำแหนง และจากสงเกตการณการทำงานจรงมาสงเคราะหเปนสมรรถนะหรอกำหนดเปนงานในอาชพโดยสมรรถนะ (Competency) ทสงเคราะหไดจะเปนความสามารถในการปฏบตงานทเกดจากการประยกตใชความรทกษะและคณลกษณะทพงประสงคซงแบงเปน 2 สวน ไดแก 1) สมรรถนะแกนกลาง (Core Competency) เปนความรทกษะและคณลกษณะทวไปทใชในการปฏบตงาน เชน การสอสารการคำนวณการใชเทคโนโลยสารสนเทศ การคดวเคราะห การแกปญหา และการทำงานเปนทมและ 2) สมรรถนะวชาชพ (Occupational Competency) เปนความรความสามารถและทกษะเฉพาะในการปฏบตงานในแตละสาขางานหรอสาขาวชาชพ 3.5.2 สรางใบวเคราะหงานใหญ (กลมงาน) และกำหนดชอสมรรถนะโดยวเคราะหจากหลกสตรรายวชาวาหลงจบการเรยนการสอน แลวผเรยนจะสามารถปฏบตงานหรอทำงานอะไรไดบางในรายวชานน 3.5.3 สรางใบกำหนดระดบสมรรถนะของแตละงานใหญ (กลมงาน) ซงไดหลงจากการวเคราะหหลกสตรรายวชาแลวจะกำหนดระดบสมรรถนะของแตละงานใหญ (กลมงาน) ทแตละหลกสตรรายวชากำหนดไวโดยแบงระดบคณวฒเปน 5 ระดบ ตามโครงสรางกรอบคณวฒแหงชาตรายละเอยดของแตละระดบกำหนดไวดงน ระดบท 1 ทำงานประจำงายๆ ซงใชความรและทกษะพนฐานในการทำงาน ทำงานไดเปนอยางดและถกตอง ระดบท 2 มระดบท 1 และทำงานประจำและไมประจำบาง มความรบผดชอบ ละเอยดรอบคอบ สามารถตรวจตราความถกตองของงานเพอใหไดงานทมคณภาพ สามารถทำงานรวมกบผอน และทำงานไดตามเปาหมาย ระดบท 3 มระดบท 2 และทำงานประจำและไมประจำมากขน งานสวนใหญมความซบซอน สามารถทำงานไดผลงานทมประสทธภาพ สามารถนำเสนอและทดลองวธการทำงานแบบใหมทมประสทธภาพกวาเดม

Page 133: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

110 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ระดบท 4 มระดบท 3 และทำงานทใชเทคนคหรองานวชาชพซงมความซบซอน สามารถพฒนาระบบและวธการทำงานเพอใหไดงานทโดดเดน และแตกตาง สามารถจดการดานเวลา และจดสรรทรพยากร มความสามารถในการสงงาน ควบคมและตดตามการปฏบตงาน และใหคำปรกษางานได ระดบท 5 มระดบท 4 และทำงานทประยกตใชหลกการพนฐานและเทคนค ทซบซอน สามารถประเมนการปฎบตงาน สามารถวเคราะหและวนจฉยปญหา สามารถวางแผนและจดการ สามารถสอนงานได 3.5.4 สรางใบสรปงาน (งานยอย) ของระดบสมรรถนะของงานใหญ (กลมงาน) ซง งานยอยทจะสรปจะตองหมายถง การกระทำใดๆ ทมการเรมตน มลำดบขนตอนการปฏบตงาน ใชเครองมอและอปกรณประกอบ เมอสนสดขนตอนสดทายแลวจะตองไดผลงานหรอชนงาน โดยการสรปงาน (งานยอย) จะตองเรมจากการวเคราะหอาชพวา ผเรยนจะประกอบอาชพอะไร แลวในอาชพนนจะทำหรอปฏบตหนาทอะไรบาง แลวในแตละหนาทจะตองปฏบตงานอะไรบาง จงจะทำใหสามารถประกอบอาชพนนไดอยางมประสทธภาพ 3.5.5 สรางใบสงเคราะหความตองการจำเปนเพอหาสมรรถนะของงานอาชพของกลมอาชพยานยนตและปโตรเคมใหสอดคลองกบมาตรฐานคณวฒและสมรรถนะของงานอาชพ

Page 134: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

111การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

3.6 พฒนาหลกสตรฝกอบรมรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอน ฐานสมรรถนะทพฒนาขน

การพฒนาหลกสตรฝกอบรมรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะทพฒนาขนในครงนคณะผวจยไดดำเนนการพฒนาหลกสตรฝกอบรมอยางเปนระบบและเปนขนตอนดงภาพท 3-6

ภาพท 3-6 ขนตอนการพฒนาหลกสตรฝกอบรม (ฉบบราง)

จากภาพท 3-6 การพฒนาหลกสตรฝกอบรมรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยน การสอนฐานสมรรถนะทพฒนาขนมรายละเอยด ดงน 3.6.1 กำหนดหวขอเรองฝกอบรมในครงน ไดจากการวเคราะหขอมลจากเอกสาร ตำรางานวจยทเกยวของ การสนทนากลมและผเชยวชาญมากำหนดเปนหวขอเรองของหลกสตร ฝกอบรมรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะทพฒนาขนจำนวน 11 หวขอเรอง คอ

Page 135: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

112 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

3.6.1.1 การพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะ 3.6.1.2 การวเคราะหงาน 3.6.1.3 การเขยนวตถประสงคเชงพฤตกรรม 3.6.1.4 การสรางใบเนอหา 3.6.1.5 การสรางใบแบบฝกหดและแบบทดสอบ 3.6.1.6 การสรางใบลำดบขนตอนการปฏบตงาน 3.6.1.7 การสรางใบสงงาน 3.6.1.8 การสรางใบประเมนผลการปฏบตงาน 3.6.1.9 การออกแบบและสรางสอการสอน 3.6.1.10 ทฤษฎการเรยนรและวธการสอน 3.6.1.11 การวางแผนการจดการเรยนร

3.6.2 กำหนดวตถประสงคของหลกสตรฝกอบรม เพอเปนการกำหนดรายละเอยด การฝกอบรมและสงทตองการใหการฝกอบรมบรรลตามจดมงหมาย ซงไดกำหนดไวดงน 3.6.2.1 เพอใหผเขารบการฝกอบรมมความรความเขาใจในการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ 3.6.2.2 เพอใหผเขารบการฝกอบรมมทกษะในการพฒนาหลกสตรการจดการเรยน การสอนฐานสมรรถนะ 3.6.2.3 เพอใหผเขารบการฝกอบรมมความตระหนกและเจตคตทดตอการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะรวมทงไดแลกเปลยนทศนคตซงกนและกน 3.6.3 ออกแบบหลกสตรฝกอบรมไดจากการประยกตใชรปแบบการพฒนาหลกสตร การฝกอบรมชางอตสาหกรรมของพสฐ เมธาภทร รปแบบการพฒนาหลกสตรของ UNESCO Model และการพฒนาหลกสตรฝกอบรมของ Nadler ซงไดดำเนนการดงน 3.6.3.1 ทำการวเคราะหรายการหวขอเรอง (Topic Listing Sheet Analysis) เพอหาวาแตละหวขอเรองจะหาไดจากแหลงขอมลใด ซงแหลงทมาของแตละหวขอเรองจะหาไดจากการวเคราะหความตองการจำเปนในการฝกอบรม สอบถามผเชยวชาญการสนทนากลมประสบการณ เอกสาร ตำราและงานวจยทเกยวของ (Literatures) 3.6.3.2 ทำการวเคราะหหวขอเรอง (Topic Analysis) โดยการนำแตละหวขอเรองไปวเคราะหหาหวขอหลก (Main Element) หวขอยอย (Element) และกำหนดระดบความร

Page 136: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

113การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

3.6.4 กำหนดวตถประสงคเชงพฤตกรรม ทำไดโดยการวเคราะหวตถประสงคเชงพฤตกรรมใหสอดคลองกบหวขอยอย พรอมทงวเคราะหวาวตถประสงคเชงพฤตกรรมนนตองการใหผเขารบการฝกอบรมมความรอยในระดบใดซงระดบความร ม 3 ระดบ คอ 1) การฟนความร (Recalled Knowledge : R) 2) การประยกตความร (Applied Knowledge: A) และ 3) การสงถายความร (Transferred Knowledge : T) 3.6.5 จดทำเอกสารประกอบการฝกอบรม กำหนดกจกรรมการฝกอบรม สอประกอบการฝกอบรมการวดและประเมนผลโดยใหมความสมพนธกบวตถประสงคเชงพฤตกรรมทวเคราะหไดจากการวเคราะหหวขอหลกและหวขอยอย ดงน 3.6.5.1 แผนการฝกอบรมจดทำขนสำหรบเปนแนวทางใหกบวทยากรผให การฝกอบรมเตรยมความพรอม เพอใหการดำเนนการฝกอบรมตามหลกสตรทพฒนาขนเปนไปอยางมประสทธภาพสงสด และบรรลวตถประสงคของหลกสตรฝกอบรมโดยในแผนการฝกอบรม ประกอบดวยหวขอเรอง ทครอบคลมวตถประสงคของหลกสตรฝกอบรมจำนวน 11 หวขอเรอง และเวลาทใชในการฝกอบรมของแตละหวขอเรอง 3.6.5.2 ใบเนอหาทจดทำขนมเนอหาสาระทสอดคลองและตรงตามตาราง การวเคราะหรายการหวขอเรองจำนวน 11 หวขอเรอง แตละหวขอเรองไดดำเนนการใหสอดคลองกบหวขอหลกหวขอยอยและวตถประสงคเชงพฤตกรรม โดยมภาพประกอบคำบรรยายสนๆ ซงใชสำหรบผใหการฝกอบรมหรอวทยากรในการเตรยมความพรอม รวมทงแจกใหผเขารบการฝกอบรมใชในการทบทวนหรอศกษาเพมเตมหลงจากไดรบการฝกอบรมแลว 3.6.5.3 ใบแบบฝกหดใชสำหรบตรวจสอบและตรวจปรบความรของผเขารบ การฝกอบรมในระหวางการฝกอบรมดวยการทำแบบฝกหดในแตละหวขอเรอง นอกจากนยงใชเปนเครองมอเพอหาผลสมฤทธของชดฝกอบรมระหวางการฝกอบรมโดยกำหนดคาผลสมฤทธ ตามเกณฑ 80 ตวแรก 3.6.5.4 ใบแบบทดสอบใชสำหรบวดผลสมฤทธหลงเสรจสนการฝกอบรมในแตละหวขอเรองของผเขารบการฝกอบรมโดยกำหนดคาผลสมฤทธ ตามเกณฑ 80 ตวหลง 3.6.5.5 ใบสงงานใชสำหรบวดทกษะทเกดจากการนำความรทไดรบจากกระบวนการ ฝกอบรมไปใชในการทำกจกรรมตามสถานการณทกำหนดจากใบปฏบตงาน ซงเปนการวด ผลสมฤทธภาคปฏบตสำหรบผเขารบการฝกอบรมโดยกำหนดคาผลสมฤทธเปนคะแนนเฉลย ตามเกณฑ ไมนอยกวารอยละ 75

Page 137: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

114 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

3.6.5.6 ใบเฉลยแบบฝกหดหรอแบบทดสอบเปนแนวทางสำหรบขนสำเรจผลเพอใหผ เขารบการฝกอบรมไดรบทราบความกาวหนาของการอบรมในภาคทฤษฎ นอกจากน ยงเปนการลดระยะเวลาทวทยากรจะตองเฉลยคำตอบใหแกผเขารบการฝกอบรม 3.6.5.7 สอประกอบการบรรยายเปนสออเลกทรอนกส Power Point ซงจดทำขน เพอใหการบรรยายของวทยากรดำเนนการไดอยางราบรนสะดวก เหมาะสมกบระยะเวลาอกทงเปนการกระตนจงใจผเขารบการฝกอบรมใหสนใจมากยงขน 3.6.5.8 นำหลกสตรฝกอบรม (ฉบบราง) ทพฒนาขนใหคณะผวจยทกคนได ตรวจสอบพรอมทงใหขอเสนอแนะ และปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะเพอใหหลกสตรฝกอบรม มความถกตองและสมบรณ ตลอดจนครอบคลมถงวตถประสงคของหลกสตรฝกอบรมกอนนำเสนอผเชยวชาญประเมนตอไป 3.7 ประเมนคณภาพของหลกสตรฝกอบรมโดยผเชยวชาญ

หลกสตรฝกอบรมทผานการพจารณาและตรวจสอบจากคณะผวจยแลวจะถกนำสง ผเชยวชาญ จำนวน 5 คน เพอพจารณาตรวจสอบและประเมนคณภาพของหลกสตรฝกอบรม (ฉบบราง) ตามเกณฑทกำหนด โดยเปนผ เชยวชาญดานบรหารการศกษาของสำนกงาน คณะกรรมการการอาชวศกษาจำนวน 1 คน ผเชยวชาญดานการพฒนาหลกสตรฝกอบรมทสำเรจการศกษาระดบปรญญาเอก จำนวน 2 คน ผเชยวชาญดานสอและเทคโนโลยการศกษา จำนวน 1 คน และผเชยวชาญดานการวดและประเมนผล จำนวน 1 คน ซงดำเนนการดงภาพท 3-7

Page 138: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

115การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ภาพท 3-7 ขนตอนการประเมนคณภาพของหลกสตรฝกอบรมโดยผเชยวชาญ

จากภาพท 3-7 การประเมนคณภาพของหลกสตรฝกอบรมโดยผเชยวชาญมรายละเอยดดงน 3.7.1 ศกษาขอมลทเกยวของในการสรางเครองมอประเมนหลกสตรฝกอบรมคณะผวจยไดศกษาขอมลจากเอกสารตำรา และงานวจยทเกยวของ เพอใหไดขอมลเกยวกบการสรางเครองมอในการประเมนหลกสตรฝกอบรมทมความเหมาะสม ถกตอง ครบถวนสมบรณ ครอบคลมสงทตองการวด 3.7.2 สรางเครองมอประเมนหลกสตรฝกอบรมเพอยนยนความเหมาะสม ถกตอง ครบถวนสมบรณและความสอดคลองของหลกสตรฝกอบรมโดยคณะผวจย ไดออกแบบเครองมอสำหรบประเมนหลกสตรฝกอบรมออกเปน 4 สวนดงน

Page 139: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

116 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

สวนท 1 การประเมนความสอดคลองของหลกสตรฝกอบรมเพอยนยนความสอดคลองระหวางขอคำถามกบสงทตองการวด โดยประเมนความสอดคลองดวยคาดชนความสอดคลอง (Index of Item-Objective Congruence : IOC) ซงใหผเชยวชาญประเมนดงน ทำเครองหมาย P ลงในชอง + 1 ถาแนใจวามความสอดคลอง ทำเครองหมาย P ลงในชอง 0 ถาไมแนใจวามความสอดคลอง ทำเครองหมาย P ลงในชอง - 1 ถาแนใจวาไมสอดคลอง เกณฑสำหรบการพจารณาผลการประเมน ถามคะแนนเฉลยรายขอตงแต 0.50–1.00 แสดงวา ผเชยวชาญประเมนวาขอคำถามดงกลาวมความสอดคลองกน แตถาคะแนนเฉลยรายขอนอยกวา 0.50 แสดงวาขอคำถามดงกลาวไมสอดคลองกนตองปรบปรงหรอแกไขอยางใดอยางหนง เครองมอทใชในการประเมนคาดชนความสอดคลอง (IOC) ประกอบดวย 1. แบบประเมนความสอดคลองระหวางหวขอเรองกบวตถประสงคการฝกอบรม 2. แบบประเมนความสอดคลองของหลกสตรฝกอบรมกบองคประกอบของหลกสตรฝกอบรม 3. แบบประเมนความสอดคลองระหวางหวขอเรองฝกอบรมกบวตถประสงคเชงพฤตกรรม 4. แบบประเมนความสอดคลองระหวางวตถประสงคเชงพฤตกรรมกบแบบทดสอบ

สวนท 2 การประเมนความเหมาะสม ถกตอง ครบถวนสมบรณของหลกสตรฝกอบรมเปนแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ (Rating Scale) พจารณาจากระดบความเหมาะสม ดงน 5 หมายถง มความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณในระดบมากทสด 4 หมายถง มความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณในระดบมาก 3 หมายถง มความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณในระดบปานกลาง 2 หมายถง มความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณในระดบนอย 1 หมายถง มความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณในระดบนอยทสด

Page 140: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

117การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

โดยเกณฑการแปลความหมายคาเฉลยกำหนดชวงของคาเฉลยตามแนวทางของบญชม (2554 : 121) ดงน 4.51 – 5.00 หมายถง มความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณในระดบมากทสด 3.51 – 4.50 หมายถง มความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณในระดบมาก 2.51 – 3.50 หมายถง มความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณในระดบปานกลาง 1.51 – 2.50 หมายถง มความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณในระดบนอย 1.00 – 1.50 หมายถง มความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณในระดบนอยทสด

การกำหนดคาเฉลยคะแนนความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณคอถาคาเฉลย ความคดเหนของผเชยวชาญมคาตงแต 3.51 ขนไป ถอวามคณภาพเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณเบองตน ไมตองทำการปรบปรงถานอยกวา 3.51 ใหพจารณาเหตผลเปนรายขอโดยสมภาษณ อยางไมเปนทางการกบผเชยวชาญ เพอนำขอเสนอแนะมาปรบปรงแกไขใหมความเหมาะสม/ ถกตอง/ครบถวนสมบรณตอไป เครองมอทใชประเมนความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณประกอบดวย 1. แบบประเมนความเหมาะสมของวตถประสงคการฝกอบรมกบหวขอเรอง 2. แบบประเมนความเหมาะสมของหลกสตรฝกอบรม 3. แบบประเมนความเหมาะสมของหลกสตรฝกอบรม

สวนท 3 แบบประเมนความเทยงตรงเชงเนอหาของแบบประเมนผลหลงการฝกอบรมเปนการประเมนผลโดยใชวธการหาอตราสวนความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity Ratio : CVR) ซงเปนแบบประมาณคา 2 ระดบคอ มความสำคญและไมมความสำคญเกณฑใน การประเมนพจารณาจากคา CVR คำนวณตามสตรของ Lawshe (1975: 568) เมอมจำนวน ผเชยวชาญ 5 คน เปนผประเมนและไดผลการประเมนทมคาตงแต .99 ขนไปหมายความวา ผเชยวชาญมความเหนวารายขอนนมความสำคญไมตองปรบปรงแกไขแตถาคา CVR นอยกวา .99 ลงมาแสดงวาผเชยวชาญ มความเหนวารายขอดงกลาวไมมความสำคญถอวารายขอนนใชไมไดตองตดออกจากแบบประเมน เครองมอทใชประเมนความเทยงตรงเชงเนอหาของแบบสอบถามหลงการฝกอบรมตามหลกสตรฝกอบรมทพฒนาขน ประกอบดวย 1. แบบประเมนความเทยงตรงเชงเนอหาของแบบประเมนผลการฝกอบรมสำหรบผเขารบการฝกอบรม

Page 141: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

118 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

2. แบบประเมนความเทยงตรงเชงเนอหาของแบบตดตามผลการเขารบการฝกอบรม สำหรบผบงคบบญชา 3. แบบประเมนความเทยงตรงเชงเนอหาของแบบตดตามผลการเขารบการฝกอบรม สำหรบผเรยน 4. แบบประเมนความเทยงตรงเชงเนอหาของแบบตดตามผลการเขารบการฝกอบรม สำหรบครฝกในสถานประกอบการ

สวนท 4 แบบประเมนความเทยงตรงเชงเนอหาของแบบนเทศ โดยวธการหาอตราสวนความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity Ratio : CVR) เปนแบบประเมนคา 2 ระดบ คอ มความสำคญและไมมความสำคญ เครองมอทใชประเมนความเทยงตรงเชงเนอหาของแบบนเทศ ประกอบดวย 1. แบบประเมนความเทยงตรงเชงเนอหาของแบบนเทศแผนการจดการเรยนร 2. แบบประเมนความเทยงตรงเชงเนอหาของแบบนเทศการสอนของผเขารบ การฝกอบรม 3.7.3 คณะผวจยตรวจสอบและทำการปรบปรงแกไขเครองมอสำหรบการประเมนคณภาพของหลกสตรฝกอบรม (ฉบบราง) กอนนำเสนอผเชยวชาญตอไป 3.7.4 จดสงเอกสารหลกสตรฝกอบรม แผนการฝกอบรม พรอมแบบประเมนหลกสตร ฝกอบรมใหผเชยวชาญ จำนวน 5 คน ทำการประเมนความสอดคลองและความเหมาะสม 3.7.5 นำผลการประเมนความสอดคลองและความเหมาะสมมาวเคราะหขอมลและปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญเพอทำใหหลกสตรฝกอบรมมความสมบรณมาก ยงขน กอนนำไปทดลองใช (Try-out) ตอไป 3.8 ทดลองใชหลกสตรฝกอบรม (Try-out)

การนำหลกสตรฝกอบรมรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ (ฉบบราง) ไปทดลองใช (Try-out) กบกลมทดลองระหวางวนท 14 – 18 มนาคม 2559 ซงไมใชกลมครเปาหมายทจะเขารบการฝกอบรมจรงโดยมวตถประสงคเพอตรวจสอบความเหมาะสม และความเปนไปไดของหลกสตรฝกอบรมเครองมอประกอบการใชหลกสตรฝกอบรมกอนนำหลกสตรฝกอบรมไปใชจรง (Implementation) ตอไปโดยไดดำเนนการตามขนตอนดงภาพท 3-8

Page 142: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

119การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ภาพท 3-8 ขนตอนการทดลองใชหลกสตรฝกอบรม (Try-out)

จากภาพท 3-8 การนำหลกสตรฝกอบรมไปทดลองใชจะเรมตนหลงจากการทนำหลกสตรฝกอบรมทผานการประเมนจากผเชยวชาญทง 5 คน แลวไปเกบขอมลโดยการทดลองใชหลกสตรฝกอบรม (Try-out) กบกลมเปาหมายทใชในการทดลองใชหลกสตรฝกอบรม ซงเปนครสอนกลมอาชพยานยนตและปโตรเคมในสถานศกษาสงกดสำนกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา กลมอาชพ ละ 10 คน ทมประสบการณในการสอนไมนอยกวา 5 ป ซงไดมการเตรยมความพรอมกอนฝกอบรม ดวยการกำหนดวน เวลา สถานท ทใชจดฝกอบรม จดเตรยมเอกสาร วสดอปกรณ สอการสอน แบบฝกหด แบบทดสอบ แบบประเมนตางๆ เพอใหการฝกอบรมมความพรอมมากทสด จากนนจดฝกอบรมเพอหาคาความเชอมนของแบบทดสอบ และประสทธภาพของชดฝกอบรม ซงขอมลทไดนำไปวเคราะหและสรปผล แลวนำผลทไดไปปรบปรงหลกสตรฝกอบรมกอนทจะนำหลกสตรไปใชฝกอบรมจรงตอไป

Page 143: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

120 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

เกณฑการแปลความหมายคาความเชอมน (Reliability) ของแบบประเมนผลหลกสตร ฝกอบรม แปลความหมายไดตามเกณฑการแปลผลตามแนวคดของลวนและองคณา (2538 : 170) ดงน คา α อยในชวง 0.80 – 1.00 หมายความวา มความเชอมนสงมาก คา α อยในชวง 0.60 – 0.79 หมายความวา มความเชอมนสง คา α อยในชวง 0.40 – 0.59 หมายความวา มความเชอมนปานกลาง คา α อยในชวง 0.20 – 0.39 หมายความวา มความเชอมนตำ คา α อยในชวง 0.00 – 0.19 หมายความวา มความเชอมนตำมาก สรปผลการวเคราะหขอมลจากการนำหลกสตรฝกอบรมทพฒนาขนไปทดลองใช (Try-Out) ไดดงน

3.8.1 การประเมนผลสมฤทธของหลกสตรฝกอบรมในขนการทดลองใชหลกสตรฝกอบรม การหาผลสมฤทธของหลกสตรฝกอบรมในขนน เปนการหาผลสมฤทธของหลกสตรฝกอบรม ภาคทฤษฎตามเกณฑคาคะแนนเฉลยรอยละ 80/80 และภาคปฏบตตามเกณฑทคะแนนเฉลยรอยละ 75 รายละเอยดดงตารางท 3-1 ตารางท 3-1 ผลสมฤทธของหลกสตรฝกอบรมรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอน ฐานสมรรถนะในขนทดลองใช รายการ จำนวน (คน) คะแนนเตม คะแนนเฉลย รอยละ

คะแนนทำแบบฝกหด 10 98 74.18 83.27

คะแนนทำแบบทดสอบ 10 93 69.91 82.69

คะแนนปฏบต 10 120 88.82 81.42

Page 144: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

121การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

จากตารางท 3-2 ผลการนำหลกสตรฝกอบรมรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยน การสอนฐานสมรรถนะทพฒนาขนไปทดลองใช (Try-out) พบวา ผเขารบการฝกอบรมททดลองใชหลกสตรฝกอบรมจำนวน 10 คน มคะแนนเฉลยจากการทำแบบฝกหดระหวางการฝกอบรมคดเปนรอยละ 83.27 และมคะแนนเฉลยจากการทำแบบทดสอบหลงการฝกอบรมคดเปนรอยละ 82.69 สรปไดวา ผลสมฤทธของหลกสตรฝกอบรมภาคทฤษฎมคา เทากบ 83.27/82.69 สงกวาเกณฑ ทกำหนดไวทคะแนนเฉลยรอยละ 80/80 และภาคปฏบตมคะแนนเฉลยคดเปนรอยละ 81.42 สงกวาเกณฑทกำหนดไวทคะแนนเฉลยรอยละ 75

3.8.2 การประเมนคาความเชอมนแบบทดสอบและแบบประเมนผลหลกสตรฝกอบรม แบงออกเปนคาความเชอมนของแบบทดสอบ และแบบประเมนผลการฝกอบรมของหลกสตรฝกอบรมรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ โดยหา คาความเชอมนของแบบทดสอบดวยวธการของ Kuder-Richardson โดยใชสตร KR-20 ซงพบวาแบบทดสอบมคาระดบความเชอมนสงกวา 0.84 และการหาคาความเชอมนของแบบประเมนผลหลกสตรฝกอบรม ซงเปนแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ (Rating Scale) ดวยวธการสมประสทธแอลฟาของ ครอนบาค (Cronbach’s Alpha Coefficient) พบวา คาเชอมนของแบบประเมนผลการฝกอบรมสำหรบผเขารบการฝกอบรมเทากบ 0.86 แบบสอบถามเพอตดตามผล การฝกอบรมสำหรบผบงคบบญชาเทากบ 0.85 แบบสอบถามความพงพอใจเพอตดตามผล การฝกอบรมสำหรบผเรยนเทากบ 0.85 และแบบสอบถามความพงพอใจของครฝกในสถานประกอบการ ทมตอสมรรถนะการฝกงานของผเรยนเทากบ 0.88 3.9 นำหลกสตรฝกอบรมไปใชจรง (Implementation)

การนำหลกสตรฝกอบรมรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะไปใชจรง (Implementation) กบครสอนทเปนกลมเปาหมาย กลมอาชพยานยนต จำนวน 10 คน และกลมอาชพปโตรเคม จำนวน 10 คน ซงดำเนนการดงภาพท 3-9

Page 145: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

122 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ภาพท 3-9 ขนตอนการนำหลกสตรฝกอบรมไปใชจรง (Implementation)

จากภาพท 3-9 เปนการนำหลกสตรฝกอบรมรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะไปใชฝกอบรมจรงกบกลมเปาหมายจรงรายละเอยดดงน 3.9.1 ในขนตอนการนำหลกสตรฝกอบรมไปใชจรงคณะผวจยไดนำเครองมอในการวจยไดแก หลกสตรฝกอบรม (ฉบบสมบรณ) ทผานการทดลองใชแลวไปใชจรงกบกลมเปาหมายในการวจยซงเปนครสอนกลมอาชพยานยนตและปโตรเคมหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพชนสงใน สถานศกษาสงกดสำนกงานคณะกรรมการการอาชวศกษาทมประสบการณในการสอนมาแลว

Page 146: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

123การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ไมนอยกวา 5 ป ซงผบรหารสถานศกษาสงเสรมและสนบสนนใหเขารบการฝกอบรมเพอพฒนาศกยภาพดาน การจดการเรยนการสอนจำนวน 20 คน โดยแบงเปนกลมอาชพละ 10 คน 3.9.2 การเตรยมความพรอมในการจดฝกอบรม โดยการจดเตรยมเอกสารประกอบการฝกอบรมเครองมอประกอบการใชหลกสตรฝกอบรมไดแก ใบแบบฝกหด ใบแบบทดสอบ ใบสงงานใบเฉลย แบบประเมนผลการฝกอบรม สอ วสด อปกรณ และสถานท 3.9.3 การดำเนนการฝกอบรมตามหลกสตรมการชแจง แนะนำการใชหลกสตรฝกอบรม และวธการดำเนนการฝกอบรมใหกบครสอนทเปนกลมเปาหมาย เพอประเมนผลสมฤทธของกระบวนการฝกอบรมตามเกณฑการพจารณาท โดยมคะแนนเฉลยรอยละใหได 80/80 สำหรบ ภาคทฤษฎ และมคะแนนเฉลยรอยละ 75 ขนไปสำหรบภาคปฏบต 3.9.3.1 ผลสมฤทธภาคทฤษฎ ใชขอมลจากคะแนนการทำแบบฝกหดและแบบทดสอบ 1) แบบฝกหด เพอใชหาผลสมฤทธกระบวนการฝกอบรม ซงเปนผลของการดำเนนการในระหวางการฝกอบรม ซงเปน 80 ตวแรก โดยเปนคะแนนเฉลยของคะแนนท ผเขารบการฝกอบรมทงหมดทำคะแนนได และคดเปนรอยละจากการทำแบบฝกหดระหวาง การฝกอบรม 2) แบบทดสอบ เพอใชหาผลสมฤทธหลงจากการฝกอบรม ซงเปน 80 ตวหลง โดยเปนคะแนนเฉลยของคะแนนทผเขารบการฝกอบรมทงหมดทำคะแนนได และคดเปนรอยละจากการทำแบบทดสอบหลงการฝกอบรม 3.9.3.2 ผลสมฤทธภาคปฏบต ใชขอมลจากคะแนนการทำใบสงงาน ซงเปนแบบประเมนผลภาคปฏบตเพอใชหาผลสมฤทธของกระบวนการฝกอบรม ตามเกณฑทคะแนนเฉลย รอยละ 75 3.9.4 การวเคราะหขอมลและสรปผลเปนการรวบรวมผลของการหาผลสมฤทธของหลกสตรฝกอบรมทงภาคทฤษฎและปฏบต รวมทงผลการประเมนผลหลกสตรฝกอบรมจากแบบประเมนผลการฝกอบรมซงเปนแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ (Rating Scale) ตามเกณฑ มระดบความคดเหนในระดบมากขนไป

Page 147: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

124 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

3.10 ตดตามและประเมนผลหลกสตรฝกอบรม (Evaluation)

คณะผวจยไดตดตามผลและประเมนผลหลงการฝกอบรมหลกสตรฝกอบรมครตามรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะทพฒนาขน โดยใชเครองมอทผาน การประเมนจากผเชยวชาญและมประสทธภาพตามเกณฑทกำหนดแลว ดวยการตดตามผล การฝกอบรมของครผสอนทงสองกลมอาชพทเขารบการฝกอบรมและคดเลอกใหเปนกลมเปาหมายในการตดตามผล จำนวน 8 คน เปนครสอนกลมอาชพยานยนต จำนวน 4 คน กลมอาชพปโตรเคม จำนวน 4 คน และผบงคบบญชาของครผสอนทเปนกลมเปาหมายในการตดตามผลการฝกอบรม จำนวน 8 คน และครฝก ในสถานประกอบการจำนวน 8 คน และผเรยนจำนวน 160 คน ซงไดกำหนดแผนการตดตามผลภายหลงการฝกอบรมเมอเวลาผานไปเปนเวลา 1 เดอน โดยไดดำเนนการ ตามขนตอนดงภาพท 3-10

ภาพท 3-10 ขนตอนการตดตามและประเมนผลหลกสตรฝกอบรม

Page 148: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

125การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

จากภาพท 3-10 เปนการตดตามและประเมนผลหลกสตรฝกอบรมรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะกบครกลมเปาหมายวาเปนหลกสตรฝกอบรมทมประสทธภาพเพยงพอทครจะนำรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะไปสการปฏบตไดหรอไมเพยงใด โดยมรายละเอยดดงน 3.10.1 ตดตามเพอประเมนผลการนเทศแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะและนเทศการสอนของครทผานการฝกอบรม จำนวน 8 คน โดยเปนกลมเทคนค ยานยนต จำนวน 4 คน และกลมปโตรเคม จำนวน 4 คน ซงเปนแบบประเมนโดยการใหคาคะแนน 3 ระดบ ตามเกณฑผานตองไดคะแนนเฉลยไมนอยกวารอยละ 75 3.10.2 ตดตามเพอประเมนผลงานของผเขารบการฝกอบรมโดยการประเมนความคดเหนเกยวกบการนำความรและทกษะทไดรบจากการฝกอบรมของครกลมเปาหมาย จำนวน 8 คน ไปประยกตใชในการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะจากผบงคบบญชา ซงอาจเปนผอำนวยการ รองผอำนวยการ หรอหวหนาแผนกวชาจำนวน 8 คน โดยเปนแบบสอบถามแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ ตามเกณฑผานมระดบความคดเหนในระดบมากขนไป 3.10.3 ตดตามเพอประเมนความพงพอใจเกยวกบการนำความรและทกษะทไดรบจากการฝกอบรมของครกลมเปาหมายไปประยกตใชในการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะจาก ผเรยนจำนวน 160 คน โดยเปนแบบสอบถามแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ (Rating Scale) ตามเกณฑผานมระดบความพงพอใจในระดบมากขนไป 3.10.4 ตดตามเพอประเมนความพงพอใจของครฝกในสถานประกอบการ จำนวน 8 คน ตอสมรรถนะการฝกงานของผเรยนทเรยนจากครทผานการฝกอบรมตามหลกสตร โดยเปนแบบสอบถามแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ ตามเกณฑผานมระดบความพงพอใจในระดบมากขนไป 3.10.5 หลงจากทคณะผวจยรวบรวมขอมลทไดรบจากการตดตามผลแลว ไดนำขอมลมาวเคราะห สรปและแปลผลขอมล

Page 149: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

126 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

3.11 เขยนรายงานการวจยและพฒนาโครงสรางระบบงานและกลไกการขบเคลอน กรอบคณวฒแหงชาตสการปฏบต ตามระยะท 2

คณะผวจยรวบรวมขอมลมาประมวล ดวยการวเคราะหและสรปผลขอมล แลวจดทำเปนรายงานการวจย ซงเรมตนดวยการเขยนบทสรปสำหรบผบรหาร โดยเนนการนำเสนอผลการคนพบของงานวจยเพอใหผบรหารไดอานและนำไปพจารณาใชประโยชนสำหรบการบรหารงาน และจดทำ รายงานการวจย 5 บท แลวนำสงสำนกงานเลขาธการสภาการศกษา ซงดำเนนการดงภาพท 3-11

ภาพท 3-11 ขนตอนการเขยนรายงานการวจยและพฒนาโครงสรางระบบงานและกลไกการขบเคลอน กรอบคณวฒแหงชาตสการปฏบต ตามระยะท 2

Page 150: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

127การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

3.12 สถตทใชในการวเคราะหขอมล

สำหรบการวเคราะหขอมลในการวจยครงนวเคราะหขอมลโดยใช Microsoft Office Excel และโปรแกรมสำเรจรป SPSS (Statistical Package for the Social Sciences) โดยมสถตทใชในการวเคราะหขอมล ดงน 3.12.1 สถตทใชในการวเคราะหขอมลพนฐานของการวจย ไดแก คารอยละ (Percentage) คาเฉลย (Mean) และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) 3.12.2 การตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหาดวยการหาคาดชนความสอดคลอง (Index of Item-Objective Congruence : IOC) (บญชม, 2554: 112) IOC = เมอ IOC แทน คาดชนความสอดคลอง แทน ผลรวมคะแนนจากการพจารณาของผเชยวชาญ N แทน จำนวนผเชยวชาญทงหมด 3.12.3 การหาอตราสวนความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity Ratio : CVR) ของแบบประเมนผลการฝกอบรมและแบบนเทศ โดยใชสตรของ Lawshe (1975: 568) CVR = เมอ CVR แทน อตราสวนความเทยงตรงเชงเนอหาของ Lawshe Ne แทน จำนวนผเชยวชาญทเหนดวย หรอ เหนวาเหมาะสม N แทน จำนวนผเชยวชาญทงหมด

Page 151: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

128 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ตารางท 3-2 คาอตราสวนความเทยงตรงเชงเนอหาตำสดทผานเกณฑของ Lawshe จำนวนผเชยวชาญ คา CVR ตำสดทมนยสำคญ

5 .99 6 .99 7 .75 8 .78 9 .78 10 .82 11 .59 12 .56 13 .54 14 .51 15 .49 20 .42 25 .37 30 .33 35 .31 40 .29

ทมา : Lawshe (1975: 568)

3.12.4 การหาความเชอมนของแบบทดสอบ โดยใชวธการของ Kuder-Richardson ซงเปนความเชอมนของขอคำถามทมการตรวจใหคะแนนแตละขอเปนแบบ 0 หรอ 1 โดยผตอบถกจะได 1 คะแนน ตอบผดได 0 คะแนน ดำเนนการโดยนำแบบทดสอบไปทดลองใชกบกลมเปาหมายเพยงครงเดยวแลวนำขอมลทไดมาหาคะแนนเฉลยและคาเบยงเบนมาตรฐานจากนนนำไปเขาสตร KR-20 (พตร, 2544: 223)

Page 152: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

129การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

เมอ แทน ความเชอมนของแบบทดสอบ K แทน จำนวนขอสอบ p แทน สดสวนของผตอบถกในขอหนงๆ q แทน สดสวนของผตอบผดในขอหนงๆ แทน ความแปรปรวนของคะแนนรวมทงฉบบ 3.12.5 การหาคาความเชอมน (Reliability) ของแบบประเมนทงฉบบ โดยใชวธการสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha Coefficient) (รววรรณ, 2542 : 169) เมอ แทน คาความเชอมนทระดบนยสำคญทางสถต .05

แทน ผลรวมของความแปรปรวนของแบบประเมนแตละขอ

แทน ความแปรปรวนของแบบประเมน (ขอท 1 ถงi)

แทน ความแปรปรวนของคะแนนของแบบประเมนทงฉบบ

K แทน จำนวนขอของแบบประเมนทงหมด

Page 153: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

130 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

3.12.6 การหาประสทธภาพของหลกสตรฝกอบรมตามเกณฑ 80/80 โดยใชสตร (บญชม, 2554 : 126) เมอ แทน ประสทธภาพของกระบวนการเปนค ารอยละของ คะแนนเฉล ยของผ เข ารบการฝกอบรมททำไดจาก แบบฝกหด แทน ประสทธภาพของผลสมฤทธ เปนคารอยละของคะแนนเฉลย ของผเขารบการฝกอบรมททำไดจากแบบทดสอบหลง การฝกอบรม แทน ผลรวมของคะแนนแบบฝกหดทผเขารบการฝกอบรมทำได แทน ผลรวมของคะแนนแบบทดสอบหลงการฝกอบรมทผเขารบ การฝกอบรมทำได N แทน จำนวนผเขารบการฝกอบรม A แทน คะแนนเตมของแบบฝกหด B แทน คะแนนเตมของแบบทดสอบ

Page 154: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

131การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

บทท 4 ผลการวจย

การวจยครงนเปนการวจยเพอพฒนาและประเมนความเหมาะสมของรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ และประเมนผลการนำรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะไปสการปฏบต ซงผลการวจยแบงออกเปน 2 สวน ใหสอดคลองกบวตถประสงคของการวจย ดงน 4.1 ผลการพฒนาและประเมนความเหมาะสมของรปแบบการพฒนาหลกสตรการจด การเรยนการสอนฐานสมรรถนะ 4.2 ผลการประเมนการนำรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะไปสการปฏบต 4.1 ผลการพฒนาและประเมนความเหมาะสมของรปแบบการพฒนาหลกสตร การจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ

4.1.1 ผลการพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ ในขนตอนน เปนการสรางและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะไดดงภาพท 4-1

Page 155: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

132 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ภาพท 4-1 รปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ

รปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะในครงน ดำเนนการ พฒนาหลกสตรออกเปน 2 วง ซงไดจากการประยกตแนวคดการพฒนาหลกสตรของ UNESCO Model โดยวงนอก เปนการพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะ ประกอบดวย 4 ขนตอน เรมตงแต ขนตอนท 1 – 4 สวนวงใน เปนการจดทำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ ประกอบดวย 4 ขนตอน เรมตงแตขนตอนท 5 – 8 รายละเอยดของแตละขนตอน เปนดงน 4.1.1.1 วงนอก เปนการพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะ (Competency-Based Curriculum Development) ประกอบดวย 4 ขนตอน ไดแก 1) Need Assessment 2) Design 3) Try-out/Improve 4) Curriculum Evaluation ซงได Output หลงการพฒนาเปนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะของหมวดวชาตางๆ โดยรปแบบการพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะของแตละขนตอน แสดงไดดงภาพท 4 – 2 ถง 4 - 5

Page 156: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

133การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ขนตอนท 1 การประเมนความตองการจำเปน (Need Assessment)

ภาพท 4-2 ขนตอนการประเมนความตองการจำเปน (Need Assessment)

Page 157: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

134 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ขนตอนท 2 การออกแบบหลกสตรฐานสมรรถนะ (Design)

Page 158: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

135การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ภาพท 4-3 ขนตอนการออกแบบหลกสตรฐานสมรรถนะ (Design)

Page 159: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

136 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ขนตอนท 3 การทดลองและปรบปรงหลกสตรฐานสมรรถนะ (Try-out / Improve)

ภาพท 4-4 ขนตอนการทดลองและปรบปรงหลกสตรฐานสมรรถนะ (Try-out / Improve)

Page 160: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

137การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ขนตอนท 4 การประเมนผลหลกสตรฐานสมรรถนะ (Curriculum Evaluation)

ภาพท 4-5 ขนตอนการประเมนผลหลกสตรฐานสมรรถนะ (Curriculum Evaluation)

Page 161: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

138 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

4.1.1.2 วงใน เปนการจดทำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชา ฐานสมรรถนะ (Competency-Based Course Development) ประกอบดวย 4 ขนตอน เรมตงแตขนตอนท 5 – 8 ไดแก (5) Design of Course Material (6) Experimentation Validation (7) Implementation และ (8) Course Evaluation โดยม Output ของการจดทำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะเปนแผนการจดการเรยนการสอน ฐานสมรรถนะ ซงครผสอนตองนำรายวชาทไดรบมอบหมายใหทำการสอนไปสการปฏบต โดยการนำไปจดทำแผนการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะโดยใช 4 ขนตอนของวงใน ของ รปแบบการจดทำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะดงกลาว แลวนำไปจดการเรยนการสอนใหกบผเรยน และประเมนประสทธภาพการสอนเพอนำมาปรบปรงหลกสตรรายวชาตอไปซงรปแบบการจดทำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะของแตละขนตอน แสดงไดดงภาพท 4-6 ถง 4-9

Page 162: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

139การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ขนตอนท 5 การออกแบบการจดทำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชา ฐานสมรรถนะ (Design of Course Material)

ภาพท 4-6 ขนตอนการออกแบบการจดทำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ (Design of Course Material)

Page 163: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

140 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ขนตอนท 6 การนเทศและการทดลองใชแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตร รายวชาฐานสมรรถนะ (Experimentation Validation)

ภาพท 4-7 ขนตอนการนเทศและการทดลองใชแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ

Page 164: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

141การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ขนตอนท 7 การนำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ ไปใชจรง (Implement)

ภาพท 4-8 ขนตอนการนำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะไปใชจรง (Implement)

Page 165: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

142 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ขนตอนท 8 การประเมนผลแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชา ฐานสมรรถนะ (Course Evaluation)

ภาพท 4-9 ขนตอนการประเมนผลแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ (Course Evaluation)

Page 166: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

143การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

4.1.2 ผลการประเมนความเหมาะสมของรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยน การสอนฐานสมรรถนะซงไดรบการประเมนจากผเชยวชาญ จำนวน 12 คน โดยการประเมน แบงออกเปน 9 ตอน ดงน ตอนท 1 ผลการแสดงความคดเหนเกยวกบประเมนความเหมาะสม/ถกตอง/ ครบถวนสมบรณของรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะในภาพรวมรายละเอยด ดงตารางท 4-1

Page 167: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

144 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ตารางท 4-1 ผลการวเคราะหคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของผลการประเมนของ ผ เชยวชาญเกยวกบความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณของรปแบบ การพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะในภาพรวม

รายการประเมน n = 12 ผลการ

S.D. ประเมน

1. รปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ 4.75 0.45 มากทสด ประกอบดวย 2 วงจร คอ วงจรท 1 การพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะ ประกอบดวย 4 ขนตอน คอ (1) ขนการประเมนความตองการจำเปน (2) ขนการออกแบบหลกสตรฐานสมรรถนะ (3) ขนการทดลองและ ปรบปรงหลกสตรฐานสมรรถนะ และ (4) ขนการประเมนผลหลกสตร ฐานสมรรถนะ และวงจรท 2 การจดทำแผนการจดการเรยนการสอน หลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ ประกอบดวย 4 ขนตอน คอ (5) ขนการออกแบบแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชา ฐานสมรรถนะ (6) ขนการนเทศและการทดลองใชแผนการจด การเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ (7) ขนการนำ แผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะไปใชจรง และ (8) ขนการประเมนผลแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตร รายวชาฐานสมรรถนะ มความครบถวนสมบรณ

2. รปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ 4.67 0.49 มากทสด ประกอบดวย 2 วงจร มความถกตอง

3. รปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ 4.58 0.51 มากทสด ประกอบดวย 2 วงจร มความเหมาะสม

4. วงจรทง 2 ของรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอน 4.50 0.52 มาก ฐานสมรรถนะจดเรยงลำดบตามกระบวนการพฒนาหลกสตรไดเหมาะสม

5. รปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ 4.83 0.39 มากทสด สามารถนำไปดำเนนการพฒนาหลกสตรอาชวศกษาไดจรง

6. หลกสตรอาชวศกษาทพฒนาขนตามรปแบบการพฒนาหลกสตร 4.50 0.52 มาก การจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะน ทำใหผสำเรจการศกษา ปฏบตงานไดตรงกบความตองการของงานอาชพ

คาเฉลยรวม 4.64 0.48 มากทสด

χ

Page 168: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

145การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

จากตารางท 4-1 พบวา ผลการประเมนความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณของรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะของผเชยวชาญในภาพรวมอยในระดบมากทสดสำหรบผลการพจารณาเปนรายขอปรากฏวาอยในระดบมากทสด จำนวน 4 รายการ ระดบมากจำนวน 2 รายการ ตอนท 2 ผลการประเมนความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณของขนตอน การประเมนความตองการจำเปนรายละเอยดดงตารางท 4-2 ตารางท 4-2 ผลการวเคราะหคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของผลประเมนของผเชยวชาญ เกยวกบความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณของขนตอนการประเมน ความตองการจำเปน

รายการประเมน n = 12 ผลการ

S.D. ประเมน

1. ขนตอนการประเมนความตองการจำเปนมความครบถวนสมบรณ 4.58 0.51 มากทสด

2. ขนตอนการประเมนความตองการจำเปนมความถกตอง 4.50 0.52 มาก

3. ขนตอนการประเมนความตองการจำเปนมความเหมาะสม 4.58 0.51 มากทสด

4. ขนตอนการประเมนความตองการจำเปนจดเรยงลำดบ 4.58 0.51 มากทสด ตามกระบวนการพฒนาหลกสตรไดเหมาะสม

5. ขนตอนการประเมนความตองการจำเปนสามารถนำไปดำเนนการ 4.67 0.49 มากทสด พฒนาหลกสตรอาชวศกษาไดจรง

6. ขนตอนการประเมนความตองการจำเปนทำใหรปแบบการพฒนา 4.75 0.45 มากทสด หลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะสอดคลองกบ ความตองการในการพฒนาหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ

คาเฉลยรวม 4.61 0.49 มากทสด

χ

จากตารางท 4-2 พบวา ผลการประเมนความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณของของขนตอนการประเมนความตองการจำเปนตามความคดเหนของผเชยวชาญในภาพรวม อยในระดบมากทสด สำหรบผลการพจารณาเปนรายขอปรากฏวา อยในระดบมากทสด จำนวน 5 รายการ ระดบมากจำนวน 1 รายการ

Page 169: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

146 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ตอนท 3 ผลการประเมนความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณของขนตอนการออกแบบหลกสตรฐานสมรรถนะรายละเอยดดงตารางท 4-3 ตารางท 4-3 ผลการวเคราะหคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของผลการประเมนของ ผ เชยวชาญเกยวกบความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณของขนตอน การออกแบบหลกสตรฐานสมรรถนะ

รายการประเมน n = 12 ผลการ

S.D. ประเมน

1. ขนตอนการออกแบบหลกสตรฐานสมรรถนะมความครบถวนสมบรณ 4.67 0.49 มากทสด

2. ขนตอนการออกแบบหลกสตรฐานสมรรถนะมความถกตอง 4.75 0.45 มากทสด

3. ขนตอนการออกแบบหลกสตรฐานสมรรถนะมความเหมาะสม 4.50 0.52 มาก

4. ขนตอนการออกแบบหลกสตรฐานสมรรถนะจดเรยงลำดบ 4.75 0.45 มากทสด ตามกระบวนการพฒนาหลกสตรไดเหมาะสม

5. ขนตอนการออกแบบหลกสตรฐานสมรรถนะสามารถนำไป 4.67 0.49 มากทสด ดำเนนการพฒนาหลกสตรอาชวศกษาไดจรง

6. ขนตอนการออกแบบหลกสตรฐานสมรรถนะทำใหรปแบบการพฒนา 4.58 0.51 มากทสด หลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะสอดคลองกบ ความตองการในการพฒนาหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ

คาเฉลยรวม 4.65 0.48 มากทสด

χ

จากตารางท 4-3 พบวา ผลการประเมนความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณของของขนตอนการออกแบบหลกสตรฐานสมรรถนะตามความคดเหนของผเชยวชาญในภาพรวม อยในระดบมากทสด สำหรบผลการพจารณาเปนรายขอปรากฏวา อยในระดบมากทสด จำนวน 5 รายการ ระดบมาก จำนวน 1 รายการ

Page 170: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

147การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ตอนท 4 ผลการประเมนความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณของขนตอนการทดลองและปรบปรงหลกสตรฐานสมรรถนะรายละเอยดดงตารางท 4-4 ตารางท 4-4 ผลการวเคราะหคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของผลการประเมนของ ผ เชยวชาญเกยวกบความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณของขนตอน การทดลองและปรบปรงหลกสตรฐานสมรรถนะ

รายการประเมน n = 12 ผลการ

S.D. ประเมน

1. ขนตอนการทดลองและปรบปรงหลกสตรฐานสมรรถนะ 4.58 0.51 มากทสด มความครบถวนสมบรณ

2. ขนตอนการทดลองและปรบปรงหลกสตรฐานสมรรถนะมความถกตอง 4.67 0.49 มากทสด

3. ขนตอนการทดลองและปรบปรงหลกสตรฐานสมรรถนะมความเหมาะสม 4.50 0.52 มาก

4. ขนตอนการทดลองและปรบปรงหลกสตรฐานสมรรถนะ 4.75 0.45 มากทสด จดเรยงลำดบตามกระบวนการ พฒนาหลกสตรไดเหมาะสม

5. ขนตอนการทดลองและปรบปรงหลกสตรฐานสมรรถนะ 4.50 0.52 มาก สามารถนำไปดำเนนการพฒนาหลกสตรอาชวศกษาไดจรง

6. ขนตอนการทดลองและปรบปรงหลกสตรฐานสมรรถนะทำให 4.58 0.51 มากทสด รปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ สอดคลองกบความตองการในการพฒนาหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ

คาเฉลยรวม 4.60 0.49 มากทสด

χ

จากตารางท 4-4 พบวา ผลการประเมนความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณของของขนตอนการทดลองและปรบปรงหลกสตรฐานสมรรถนะตามความคดเหนของผเชยวชาญในภาพรวม อยในระดบมากทสด สำหรบผลการพจารณาเปนรายขอปรากฏวา อยในระดบมากทสด จำนวน 4 รายการ ระดบมาก จำนวน 2 รายการ

Page 171: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

148 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ตอนท 5 ผลการประเมนความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณของขนตอน การประเมนผลหลกสตรฐานสมรรถนะรายละเอยดดงตารางท 4-5 ตารางท 4-5 ผลการวเคราะหคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของผลการประเมนของ ผ เชยวชาญเกยวกบความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณของขนตอน การประเมนผลหลกสตรฐานสมรรถนะ

รายการประเมน n = 12 ผลการ

S.D. ประเมน

1. ขนตอนการประเมนผลหลกสตรฐานสมรรถนะมความครบถวนสมบรณ 4.75 0.45 มากทสด

2. ขนตอนการประเมนผลหลกสตรฐานสมรรถนะมความถกตอง 4.75 0.45 มากทสด

3. ขนตอนการประเมนผลหลกสตรฐานสมรรถนะมความเหมาะสม 4.67 0.49 มากทสด

4. ขนตอนการประเมนผลหลกสตรฐานสมรรถนะจดเรยงลำดบ 4.50 0.52 มาก ตามกระบวนการพฒนาหลกสตรไดเหมาะสม

5. ขนตอนการประเมนผลหลกสตรฐานสมรรถนะสามารถนำไป 4.67 0.49 มากทสด ดำเนนการพฒนาหลกสตรอาชวศกษาไดจรง

6. ขนตอนการประเมนผลหลกสตรฐานสมรรถนะทำใหรปแบบการพฒนา 4.50 0.52 มาก หลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะสอดคลองกบ ความตองการในการพฒนาหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ

คาเฉลยรวม 4.64 0.48 มากทสด

χ

จากตารางท 4-5 พบวา ผลการประเมนความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณของของขนตอนการประเมนผลหลกสตรฐานสมรรถนะตามความคดเหนของผเชยวชาญในภาพรวม อยในระดบมากทสด สำหรบผลการพจารณาเปนรายขอปรากฏวา อยในระดบมากทสด จำนวน 4 รายการ ระดบมากจำนวน 2 รายการ

Page 172: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

149การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ตอนท 6 ผลการประเมนความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณของขนตอนการออกแบบและจดทำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะรายละเอยด ดงตารางท 4-6 ตารางท 4-6 ผลการวเคราะหคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของผลการประเมนของ ผ เชยวชาญเกยวกบความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณของขนตอน การออกแบบและจดทำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชา ฐานสมรรถนะ

รายการประเมน n = 12 ผลการ

S.D. ประเมน

1. ขนตอนการออกแบบหลกสตรรายวชามความครบถวนสมบรณ 4.50 0.52 มาก

2. ขนตอนการออกแบบหลกสตรรายวชามความถกตอง 4.75 0.45 มากทสด

3. ขนตอนการออกแบบหลกสตรรายวชามความเหมาะสม 4.67 0.49 มากทสด

4. ขนตอนการออกแบบหลกสตรรายวชาจดเรยงลำดบ 4.75 0.45 มากทสด ตามกระบวนการพฒนาหลกสตรไดเหมาะสม

5. ขนตอนการออกแบบหลกสตรรายวชาสามารถนำไปดำเนนการ 4.67 0.49 มากทสด พฒนาหลกสตรอาชวศกษาไดจรง

6. ขนตอนการออกแบบหลกสตรรายวชาทำใหรปแบบการพฒนา 4.67 0.49 มากทสด หลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะสอดคลองกบ ความตองการในการพฒนาหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ

คาเฉลยรวม 4.67 0.47 มากทสด

χ

จากตารางท 4-6 พบวา ผลการประเมนความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณของของขนตอนการออกแบบและจดทำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะตามความคดเหนของผเชยวชาญในภาพรวม อยในระดบมากทสด สำหรบผลการพจารณา เปนรายขอ ปรากฏวา อยในระดบมากทสด จำนวน 5 รายการ ระดบมากจำนวน 1 รายการ

Page 173: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

150 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ตอนท 7 ผลการประเมนความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณของขนตอนการนเทศและทดลองใชแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะรายละเอยดดงตารางท 4-7 ตารางท 4-7 ผลการวเคราะหคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของผลการประเมนของ ผเชยวชาญเกยวกบความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณของขนตอนการนเทศ และทดลองใชแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ

รายการประเมน n = 12 ผลการ

S.D. ประเมน

1. ขนตอนการนเทศและทดลองใชแผนการจดการเรยนร 4.67 0.49 มากทสด รายวชาฐานสมรรถนะมความครบถวนสมบรณ

2. ขนตอนการนเทศและทดลองใชแผนการจดการเรยนร 4.50 0.52 มาก รายวชาฐานสมรรถนะมความถกตอง

3. ขนตอนการนเทศและทดลองใชแผนการจดการเรยนร 4.67 0.49 มากทสด รายวชาฐานสมรรถนะมความเหมาะสม

4. ขนตอนการนเทศและทดลองใชแผนการจดการเรยนร 4.67 0.49 มากทสด รายวชาฐานสมรรถนะจดเรยงลำดบตามกระบวนการพฒนาหลกสตร ไดเหมาะสม

5. ขนตอนการนเทศและทดลองใชแผนการจดการเรยนร 4.42 0.51 มาก รายวชาฐานสมรรถนะสามารถนำไปดำเนนการพฒนาหลกสตร อาชวศกษาไดจรง

6. ขนตอนการนเทศและทดลองใชแผนการจดการเรยนร 4.83 0.39 มากทสด รายวชาฐานสมรรถนะทำใหรปแบบการพฒนาหลกสตร การจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะสอดคลองกบ ความตองการในการพฒนาหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ

คาเฉลยรวม 4.63 0.49 มากทสด

χ

จากตารางท 4-7 พบวา ผลการประเมนความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณของของขนตอนการนเทศและทดลองใชแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชา ฐานสมรรถนะตามความคดเหนของผ เชยวชาญในภาพรวม อยในระดบมากทสด สำหรบ

Page 174: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

151การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ผลการพจารณาเปนรายขอปรากฏวา อยในระดบมากทสด จำนวน 4 รายการ ระดบมากจำนวน 2 รายการ ตอนท 8 ผลการประเมนความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณของขนตอนการนำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะไปใชจรงรายละเอยดดงตารางท 4-8 ตารางท 4-8 ผลการวเคราะหคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของผลการประเมนของ ผเชยวชาญเกยวกบความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณของขนตอนการนำ แผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะไปใชจรง

รายการประเมน n = 12 ผลการ

S.D. ประเมน

1. ขนตอนการนำหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะไปใชจรง 4.50 0.52 มาก มความครบถวนสมบรณ

2. ขนตอนการนำหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะไปใชจรง มความถกตอง 4.75 0.45 มากทสด

3. ขนตอนการนำหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะไปใชจรง มความเหมาะสม 4.67 0.49 มากทสด

4. ขนตอนการนำหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะไปใชจรง จดเรยงลำดบ 4.42 0.51 มาก ตามกระบวนการพฒนาหลกสตรไดเหมาะสม

5. ขนตอนการนำหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะไปใชจรง 4.42 0.51 มาก สามารถนำไปดำเนนการพฒนาหลกสตรอาชวศกษาไดจรง

6. ขนตอนการนำหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะไปใชจรง ทำใหรปแบบ 4.50 0.52 มาก การพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะสอดคลองกบ ความตองการในการพฒนาหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ

คาเฉลยรวม 4.54 0.50 มากทสด

χ

จากตารางท 4-8 พบวา ผลการประเมนความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณของของขนตอนการนำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะไปใชจรงตามความคดเหนของผเชยวชาญในภาพรวม อยในระดบมากทสด สำหรบผลการพจารณาเปนรายขอปรากฏวา อยในระดบมากทสด จำนวน 2 รายการ ระดบมากจำนวน 4 รายการ

Page 175: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

152 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ตอนท 9 ผลการประเมนความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณของขนตอนการประเมนผลแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะรายละเอยดดงตาราง ท 4-9 ตารางท 4-9 ผลการวเคราะหคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของผลการประเมนของ ผ เชยวชาญเกยวกบความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณของขนตอน การประเมนผลแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ

รายการประเมน n = 12 ผลการ

S.D. ประเมน

1. ขนตอนการประเมนผลหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ 4.67 0.49 มากทสด มความครบถวนสมบรณ

2. ขนตอนการประเมนผลหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะมความถกตอง 4.75 0.45 มากทสด

3. ขนตอนการประเมนผลหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะมความเหมาะสม 4.67 0.49 มากทสด

4. ขนตอนการประเมนผลหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ 4.42 0.51 มาก จดเรยงลำดบตามกระบวนการ พฒนาหลกสตรไดเหมาะสม

5. ขนตอนกการประเมนผลหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ 4.42 0.51 มาก สามารถนำไปดำเนนการพฒนาหลกสตรอาชวศกษาไดจรง

6. ขนตอนการประเมนผลหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะทำใหรปแบบ 4.50 0.52 มาก การพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะสอดคลองกบ ความตองการในการพฒนาหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ

คาเฉลยรวม 4.57 0.50 มากทสด

χ

จากตารางท 4-9 พบวา ผลการประเมนความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณของของขนตอนการประเมนผลแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะตามความคดเหนของผเชยวชาญในภาพรวม อยในระดบมากทสด สำหรบผลการพจารณาเปนรายขอ ปรากฏวา อยในระดบมากทสด จำนวน 3 รายการ ระดบมากจำนวน 3 รายการ

Page 176: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

153การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

4.2 ผลการประเมนการนำรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอน ฐานสมรรถนะไปสการปฏบต

4.2.1 การพฒนาหลกสตรฝกอบรมรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะและการนำไปทดลองใชกบกลมวชาชพทมความพรอมและศกยภาพตามทหลกสตรกำหนด คอ กลมอาชพยานยนตและปโตรเคม จากการศกษาขอมลพนฐานทเกยวของโดยการนำขอมลพนฐานและความตองการจำเปนทสงเคราะหจากการศกษา เอกสาร ตำรา และงานวจยทเกยวของ พรอมทงขอเสนอแนะ ทำใหคณะผวจยสามารถนำผลการศกษามาออกแบบและพฒนาหลกสตรฝกอบรม ทมองคประกอบและรายละเอยดดงน 4.2.1.1 องคประกอบของหลกสตรฝกอบรม ไดกำหนดองคประกอบในโครงรางหลกสตร ฝกอบรม ดงน 4.2.1.1.1 ชอหลกสตรฝกอบรม 4.2.1.1.2 หลกการและเหตผล 4.2.1.1.3 หลกการทใชในการพฒนาหลกสตรฝกอบรม 4.2.1.1.4 วตถประสงคของหลกสตรฝกอบรม 4.2.1.1.5 คำแนะนำในการใชหลกสตรฝกอบรม 4.2.1.1.6 โครงสรางและเนอหาสาระของหลกสตรฝกอบรม 4.2.1.1.7 สอประกอบการฝกอบรม 4.2.1.1.8 การวดและประเมนผลการฝกอบรม 4.2.1.1.9 แผนการฝกอบรม 4.2.1.2 รายละเอยดองคประกอบของหลกสตรฝกอบรม ไดกำหนดรายละเอยดเฉพาะในสวนทสำคญดงน 4.2.1.2.1 หลกการทใชในการพฒนาหลกสตรฝกอบรม ก) เปนหลกสตรฝกอบรมครสอนกลมอาชพยานยนตและปโตรเคม ของสำนกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา เพอพฒนาความร ความเขาใจ และความสามารถในการจดการเรยนรทเนนการเสรมสรางสมรรถนะผเรยนเปนสำคญ ข) เปนหลกสตรฝกอบรมทตองการพฒนาสมรรถนะครสอนกลมอาชพยานยนตและ ปโตรเคม ใหมความร ความสามารถ และเจตคตในการพฒนาศกยภาพของตนเองดานการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะไปสการปฏบตตามกรอบ

Page 177: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

154 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

คณวฒและมาตรฐานอาชพตางๆ เพอนำความร ความสามารถไปพฒนาคณภาพการจดการเรยนการสอนของกลมอาชพยานยนตและปโตรเคมทมงเนนการพฒนาสมรรถนะของผเรยนทงดาน ความร ทกษะ และเจตคต ค) เปนหลกสตรฝกอบรมทเนนผเขารบการฝกอบรมเปนสำคญ เนนการแลกเปลยนเรยนรซงกนและกน การเรยนรทฤษฎควบคกบการฝกปฏบตกจกรรม เพอนำไปประยกตใชในการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ ง) เปนหลกสตรฝกอบรมทใชเทคนควธการฝกอบรมแบบบรรยายควบคกบเทคนคการสอนแบบรวมมอ โดยจดกจกรรมการฝกอบรมตามขนตอนการจด การเรยนร แบบ MIAP ซงเปนรปแบบการสอนเพอพฒนาสมรรถนะของผเขารบการฝกอบรม 4.2.1.2.2 วตถประสงคของหลกสตรฝกอบรมจดทำขนเพอเปนการกำหนดรายละเอยดการฝกอบรมและสงทตองการใหการฝกอบรมบรรลตามจดมงหมาย ซงไดกำหนดไวดงน ก) เพอใหผเขารบการฝกอบรมมความรความเขาใจเกยวกบเกยวกบรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ ข) เพอใหผเขารบการฝกอบรมมทกษะเกยวกบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ ค) เพอใหผเขารบการฝกอบรมมความตระหนกและเจตคตทดตอการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ 4.2.1.2.3 โครงสรางและเนอหาสาระของหลกสตรฝกอบรม ก) คณสมบตของผ เขารบการฝกอบรม เปนครสอนราย วชาชพในหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพชนสง กลมอาชพยานยนตและปโตรเคม ของสำนกงานคณะกรรมการ การอาชวศกษา ข) ระยะเวลาในการฝกอบรมจำนวน 5 วน (จำนวน 30 ชวโมง) ค) จำนวนผเขารบการฝกอบรมจำนวน 20 คน ง) ไดดำเนนการจดฝกอบรมทงภาคทฤษฎและภาคปฏบต จ) วธการฝกอบรมและการจดกจกรรมการฝกอบรม โดยแบงผเขารบการฝกอบรมเปนกลมๆ ละ 5 คน วทยากรใชวธการฝกอบรมดวยการบรรยายเนอหาควบคกบเทคนคการสอนแบบรวมมอ ซงมหลากหลายเทคนค ไมวาจะเปน เทคนคอภปรายเปนคเทคนคคดเดยว-คดค-คดเปนกลม เทคนคทำเปนกลม-ทำเปนค-ทำคนเดยว เทคนคการหาขอยตเทคนคค

Page 178: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

155การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ตรวจสอบ โดยใชวธการฝกอบรมดวยเทคนคการสอนใดขนอยกบแผนการฝกอบรมในแตละหวขอเรอง และจดขนตอนการจดการเรยนการสอนแบบ MIAP ฉ) หวขอเรองและเนอหาหลกสตรฝกอบรมไดจากการสงเคราะห ขอมลพนฐาน เอกสาร ตำรา และงานวจยทเกยวของ ซงสามารถวเคราะหรายการหวขอเรองเพอใชในการสรางหลกสตรฝกอบรมได 11 หวขอเรอง ประกอบดวย 1) การพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะ 2) การวเคราะหงาน 3) การเขยนวตถประสงคเชงพฤตกรรม 4) การสรางใบเนอหา 5) การสราง ใบแบบฝกหดและแบบทดสอบ 6) การสรางใบลำดบขนการปฏบตงาน 7) การสรางใบสงงาน 8) การสรางใบประเมนผลการปฏบตงาน 9) การออกแบบและสรางสอการสอน 10) ทฤษฎการเรยนรและวธการสอนและ 11) การวางแผนการจดการเรยนร 4.2.1.2.4 สอประกอบการฝกอบรมประกอบดวย ก) คอมพวเตอรพรอมเครองฉายภาพ LCD Projector โดยใชโปรแกรม PowerPoint ประกอบคำบรรยาย ข) ใบความรหรอใบเนอหาหรอเอกสารประกอบการฝกอบรม ค) ใบแบบฝกหด ใบทดสอบใบเฉลย ง) ใบสงงาน จ) แบบประเมนผลการปฏบตงาน ฉ) แบบประเมนความรวมมอในการปฏบตงานกลม 4.2.1.2.5 การวดและประเมนผลการฝกอบรมแบงเปน 2 ชวงเวลา กลาวคอ ก) การประเมนผลระหวางการฝกอบรม พจารณาจาก 3 ประการ คอ 1. ประเมนจากผลสมฤทธของการฝกอบรมในภาคทฤษฎวดผลจากแบบฝกหดและแบบทดสอบในแตละหวขอเรองทสรางตามจดประสงคเชงพฤตกรรมโดย ผเขารบการฝกอบรมจะตองไดคะแนนเฉลยตามเกณฑ ไมนอยกวารอยละ 80/80 ขนไป โดย 80 ตวแรก หมายถง คะแนนทไดจากการทำแบบฝกหดระหวางการฝกอบรมของผเขารบ การฝกอบรม โดยมคะแนนเฉลยตามเกณฑรอยละ 80 และ 80 ตวหลง หมายถง คะแนนทได จากการทำแบบทดสอบหลงการฝกอบรมของผเขารบการฝกอบรม โดยมคะแนนเฉลยตามเกณฑรอยละ 80

Page 179: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

156 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

2. ประเมนจากผลสมฤทธของการฝกอบรมในภาคปฏบต วดผลจากใบสงงานโดยผเขารบการฝกอบรมจะตองไดคะแนนของการปฏบตงานทมอบหมายใหในระหวางการฝกอบรม โดยมคะแนนเฉลยไมนอยกวารอยละ 75 3. การประเมนผลหลงจบการฝกอบรม พจารณาจาก ผลการประเมนความพงพอใจในการดำเนนการจดฝกอบรม โดยใชแบบสอบถามประเมนความ พงพอใจของผเขารบการฝกอบรม ตามเกณฑตองมระดบความพงพอใจในระดบมากขนไป ข) การประเมนเพอตดตามผลการฝกอบรม เมอเวลาผานไป 1 เดอนเพอประเมนครทไดรบการฝกอบรมสามารถนำรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะไปสการปฏบตไดผลเพยงใด โดยพจารณาจากผลการประเมน 4 ดาน ไดแก 1. ผลการประเมนการตดตามครสอนกลมอาชพยานยนตและปโตรเคม ทเขารบการฝกอบรมตามหลกสตร เปนแบบนเทศแผนการจดการเรยนรและแบบนเทศการสอน ซงประเมนผลโดยคณะกรรมการประเมนผลการนเทศ ตามเกณฑตองไดคะแนน ไมนอยกวารอยละ 75 2. ผลการประเมนความคดเหนของผบงคบบญชา เปนแบบสอบถามความคดเหนตามเกณฑตองมระดบความคดเหนในระดบมากขนไป 3. ผลการประเมนความพงพอใจของผเรยน เปนแบบสอบถาม ความพงพอใจ ตามเกณฑตองมระดบความพงพอใจในระดบมากขนไป 4. ผลการประเมนความพงพอใจของครฝกในสถานประกอบการ เปนแบบสอบถามความพงพอใจ ตามเกณฑตองมระดบความพงพอใจในระดบมากขนไป

4.2.2 ผลการประเมนหลกสตรฝกอบรมรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยน การสอนฐานสมรรถนะไปสการปฏบต คณะผวจยประยกตใชแบบจำลองซปปของ Stufflebeam and Shinkfield เพอประเมนหลกสตรฝกอบรมทพฒนาขนทกขนตอนของการวจย ดงน 4.2.2.1 การประเมนบรบท (Context Evaluation : C) เปนการประเมนขนพนฐาน ทสดเพอกำหนดสภาวะแวดลอมทเกยวของสำหรบการนำขอมลมาประกอบการตดสนใจ เพอวางแผนพฒนาหลกสตรฝกอบรมและหาหลกการในการกำหนดวตถประสงคของการฝกอบรมสำหรบกำหนดสภาวะแวดลอมทเกยวของกบสภาพจรงของการฝกอบรมโดยประเมนความเหมาะสม ของวตถประสงคการฝกอบรมกบหวขอเรองฝกอบรม และความสอดคลองระหวางหวขอเรองกบวตถประสงคของการฝกอบรมโดยผเชยวชาญ ไดผลการประเมนดงตารางท 4-10 และ 4-11

Page 180: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

157การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ตารางท 4-10 ผลการวเคราะหคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของผลการประเมนของ ผเชยวชาญเกยวกบความเหมาะสมของวตถประสงคการฝกอบรมกบหวขอเรอง ฝกอบรม

รายการประเมน n = 5 ผลการ

S.D. ประเมน

1. การพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะ 5.00 0.00 มากทสด

2. การวเคราะหงาน 5.00 0.00 มากทสด

3. การเขยนวตถประสงคเชงพฤตกรรม 5.00 0.00 มากทสด

4. การสรางใบเนอหา 5.00 0.00 มากทสด

5. การสรางใบแบบฝกหดและแบบทดสอบ 5.00 0.00 มากทสด

6. การสรางใบลำดบขนการปฏบตงาน 5.00 0.00 มากทสด

7. การสรางใบสงงาน 5.00 0.00 มากทสด

8. การสรางใบประเมนผลการปฏบตงาน 5.00 0.00 มากทสด

9. การออกแบบและสรางสอการสอน 5.00 0.00 มากทสด

10. ทฤษฎการเรยนรและวธการสอน 5.00 0.00 มากทสด

11. การวางแผนการจดการเรยนร 5.00 0.00 มากทสด

คาเฉลยรวม 5.00 0.00 มากทสด

χ

จากตารางท 4-10 พบวา ผเชยวชาญประเมน หวขอเรองฝกอบรมในภาพรวม มความเหมาะสมระดบมากทสด ทกรายการ

Page 181: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

158 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ตารางท 4-11 ผลการประเมนความสอดคลองระหวางหวขอเรองกบวตถประสงคการฝกอบรม ของผเชยวชาญ

รายการประเมน n = 5 ผลการ

IOC ประเมน

1. การพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะ 1.00 สอดคลอง

2. การวเคราะหงาน 1.00 สอดคลอง

3. การเขยนวตถประสงคเชงพฤตกรรม 1.00 สอดคลอง

4. การสรางใบเนอหา 1.00 สอดคลอง

5. การสรางใบแบบฝกหดและแบบทดสอบ 1.00 สอดคลอง

6. การสรางใบลำดบขนการปฏบตงาน 1.00 สอดคลอง

7. การสรางใบสงงาน 1.00 สอดคลอง

8. การสรางใบประเมนผลการปฏบตงาน 1.00 สอดคลอง

9. การออกแบบและสรางสอการสอน 1.00 สอดคลอง

10. ทฤษฎการเรยนรและวธการสอน 1.00 สอดคลอง

11. การวางแผนการจดการเรยนร 1.00 สอดคลอง

จากตารางท 4-11 แสดงใหเหนวา ผเชยวชาญประเมน หวขอเรองฝกอบรมกบวตถประสงคการฝกอบรมมความสอดคลองกนทกรายการ

Page 182: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

159การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

4.2.2.2 การประเมนปจจยเบองตน (Input Evaluation : I) เปนการประเมนเพอการตดสนใจเกยวกบวธการและการนำเครองมอมาใชใหบรรลวตถประสงคการฝกอบรมทกำหนด โดยดำเนนการออกเปน 2 ขนตอน ประกอบดวย การประเมนคณภาพของหลกสตรฝกอบรมโดย ผเชยวชาญและการทดลองใชหลกสตรฝกอบรม รายละเอยดดงน 4.2.2.2.1 การประเมนคณภาพของหลกสตรฝกอบรมโดยผเชยวชาญคณะผวจยนำหลกสตรฝกอบรม พรอมทงออกแบบเครองมอสำหรบการประเมนคณภาพของหลกสตรฝกอบรม ออกเปน 4 สวน ไดแก 1) การประเมนความเหมาะสมของหลกสตรฝกอบรม 2) การประเมนความสอดคลองของหลกสตรฝกอบรม 3) การประเมนความเทยงตรงเชงเนอหาของแบบประเมนผลหลงการฝกอบรม และ 4) การประเมนความเทยงตรงเชงเนอหาของแบบนเทศ โดยนำเสนอผเชยวชาญในดานตางๆ จำนวน 5 คน ไดพจารณาตรวจสอบและประเมนคณภาพของหลกสตรฝกอบรม พรอมทง ใหขอเสนอแนะในการปรบปรงแกไข รายละเอยดดงน

สวนท 1 ผลการประเมนความเหมาะสมของหลกสตรฝกอบรมโดยผเชยวชาญ ซงไดประเมนขอมลเกยวกบความเหมาะสมของหลกสตรฝกอบรม ดงตารางท 4-12

Page 183: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

160 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ตารางท 4-12 ผลการวเคราะหคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของผลการประเมนของ ผเชยวชาญเกยวกบความเหมาะสมของหลกสตรฝกอบรม

รายการประเมน n = 5 ผลการ

S.D. ประเมน

1. หลกการและเหตผล มความสมเหต สมผล 4.80 0.45 มากทสด

2. หลกการทใชในการพฒนาหลกสตรฝกอบรมสามารถนำไปใชไดจรง 5.00 0.00 มากทสด

3. หลกสตรสามารถนำไปใชปฏบตจรงได 5.00 0.00 มากทสด

4. หลกสตรเปนประโยชนตอผเขารบการฝกอบรม 4.60 0.55 มากทสด

5. หวขอเรองฝกอบรมมความครบถวนและครอบคลมหลกสตร 4.40 0.55 มาก

6. หวขอเรองเรยงลำดบไดอยางเหมาะสม 4.60 0.55 มากทสด

7. จดประสงคเชงพฤตกรรมครอบคลมหวขอเรอง 5.00 0.00 มากทสด

8. จดประสงคเชงพฤตกรรมมความชดเจน อานเขาใจงาย 4.60 0.55 มาก

9. เนอหาของหลกสตรครบถวนและครอบคลมจดประสงคเชงพฤตกรรม 4.80 0.45 มากทสด

10. เนอหาในใบเนอหาอานเขาใจงายและรปแบบของใบเนอหามความนาสนใจ 4.80 0.45 มากทสด

11. เนอหาเหมาะสมกบผเขารบการฝกอบรม 4.60 0.55 มากทสด

12. สอการสอน (PowerPoint) ครอบคลมเนอหา 4.80 0.45 มากทสด

13. สอทใชมความสวยงามนาสนใจ 4.60 0.55 มากทสด

14. แบบฝกหดตรงตามหวขอเรอง 5.00 0.00 มากทสด

15. คำถามมความชดเจนเขาใจงายและมคำตอบทแนนอนเพยงคำตอบเดยว 4.40 0.55 มาก

16. แบบทดสอบครอบคลมจดประสงคเชงพฤตกรรม 4.80 0.45 มากทสด

17. ระยะเวลาการฝกอบรมเหมาะสมกบหลกสตร 5.00 0.00 มากทสด

คาเฉลยรวม 4.74 0.43 มากทสด

χ

จากตารางท 4-12 พบวา ผเชยวชาญประเมน หลกสตรฝกอบรมทพฒนาขนในภาพรวม มความเหมาะสมในระดบมากทสด สำหรบผลการพจารณาเปนรายขอปรากฏวา มความเหมาะสมระดบมากทสด จำนวน 15 รายการ เหมาะสมระดบมาก จำนวน 2 รายการ

Page 184: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

161การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

สวนท 2 การประเมนความสอดคลองของหลกสตรฝกอบรมโดยผเชยวชาญ เปนการประเมนขอมลเกยวกบความสอดคลองของหลกสตรฝกอบรม ความสอดคลองระหวางหวขอเรองฝกอบรมกบจดประสงคเชงพฤตกรรม และความสอดคลองระหวางจดประสงคเชงพฤตกรรมกบแบบทดสอบ ผลการประเมนดงตารางท 4-13 ถง 4-14 ตารางท 4-13 ผลการประเมนความสอดคลองของหลกสตรฝกอบรมกบองคประกอบของ หลกสตรฝกอบรม

รายการประเมน n = 5 ผลการ

IOC ประเมน

1. หวขอเรองฝกอบรมสอดคลองกบหลกสตรฝกอบรม 1.00 สอดคลอง

2. จดประสงคเชงพฤตกรรมสอดคลองกบหวขอเรองฝกอบรม 1.00 สอดคลอง

3. เนอหาการฝกอบรมสอดคลองกบหวขอเรองฝกอบรม 1.00 สอดคลอง

4. เนอหาการฝกอบรมสอดคลองกบจดประสงคเชงพฤตกรรม 1.00 สอดคลอง

5. สอประกอบการอบรมสอดคลองกบจดประสงคเชงพฤตกรรม 1.00 สอดคลอง

6. สอประกอบการอบรมสอดคลองกบเนอหาการฝกอบรม 1.00 สอดคลอง

7. แบบฝกหดสอดคลองกบหวขอเรองฝกอบรม 1.00 สอดคลอง

8. แบบฝกหดสอดคลองกบเนอหาการฝกอบรม 1.00 สอดคลอง

9. แบบทดสอบสอดคลองกบจดประสงคเชงพฤตกรรม 1.00 สอดคลอง

10. แบบทดสอบสอดคลองกบเนอหาการฝกอบรม 1.00 สอดคลอง

จากตารางท 4-13 แสดงใหเหนวาผเชยวชาญประเมน หลกสตรฝกอบรมทพฒนาขน มความสอดคลองกนกบองคประกอบของหลกสตรทกรายการ

Page 185: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

162 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ตารางท 4-14 ผลการประเมนความสอดคลองระหวางหวขอเรองฝกอบรมกบจดประสงค เชงพฤตกรรม

หวขอเรอง n = 5 ผลการ

IOC ประเมน

1. การพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะ 1.00 สอดคลอง

2. การวเคราะหงาน 1.00 สอดคลอง

3. การเขยนวตถประสงคเชงพฤตกรรม 1.00 สอดคลอง

4. การสรางใบเนอหา 0.98 สอดคลอง

5. การสรางใบแบบฝกหดและแบบทดสอบ 0.95 สอดคลอง

6. การสรางใบลำดบขนการปฏบตงาน 1.00 สอดคลอง

7. การสรางใบสงงาน 1.00 สอดคลอง

8. การสรางใบประเมนผลการปฏบตงาน 1.00 สอดคลอง

9. การออกแบบและสรางสอการสอน 1.00 สอดคลอง

10. ทฤษฎการเรยนรและวธการสอน 1.00 สอดคลอง

11. การวางแผนการจดการเรยนร 1.00 สอดคลอง

จากตารางท 4-14 แสดงใหเหนวา ผเชยวชาญประเมนความสอดคลองระหวาง หวขอเรองฝกอบรมกบจดประสงคเชงพฤตกรรม มความสอดคลองกนทกรายการ

Page 186: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

163การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ตารางท 4-15 ผลการประเมนความสอดคลองระหวางจดประสงคเชงพฤตกรรมกบแบบทดสอบ

รายการแบบทดสอบของหวขอเรอง n = 5 ผลการ

IOC ประเมน

1. การพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะ 1.00 สอดคลอง

2. การวเคราะหงาน 0.98 สอดคลอง

3. การเขยนวตถประสงคเชงพฤตกรรม 1.00 สอดคลอง

4. การสรางใบเนอหา 1.00 สอดคลอง

5. การสรางใบแบบฝกหดและแบบทดสอบ 0.90 สอดคลอง

6. การสรางใบลำดบขนการปฏบต 0.93 สอดคลอง

7. การสรางใบสงงาน 1.00 สอดคลอง

8. การสรางใบประเมนผลการปฏบตงาน 1.00 สอดคลอง

9. การออกแบบและสรางสอการสอน 1.00 สอดคลอง

10. ทฤษฎการเรยนรและวธการสอน 1.00 สอดคลอง

11. การวางแผนการจดการเรยนร 0.95 สอดคลอง

จากตารางท 4-15 แสดงใหเหนวา ผเชยวชาญประเมนความสอดคลองระหวาง จดประสงคเชงพฤตกรรมกบแบบทดสอบมความสอดคลองกนทกรายการ

สวนท 3 แบบประเมนความเทยงตรงเชงเนอหาของแบบประเมนผลหลง การฝกอบรมโดยผเชยวชาญ ซงเปนการประเมนขอมลเกยวกบคาอตราสวนความเทยงตรง เชงเนอหาของแบบประเมนผลการฝกอบรมสำหรบผเขารบการฝกอบรม แบบตดตามผลการเขารบการฝกอบรมสำหรบผบงคบบญชา ผเรยน และสถานประกอบการ ผลการประเมนปรากฏดงตารางท 4-16

Page 187: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

164 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ตารางท 4-16 ผลการประเมนความเทยงตรงเชงเนอหาของแบบประเมนผลหลงการฝกอบรม

รายการประเมน n = 5 ผลการ

CVR ประเมน

1. แบบประเมนผลการฝกอบรมสำหรบผเขารบการฝกอบรม 1.00 สำคญ

2. แบบตดตามผลการเขารบการฝกอบรมสำหรบผบงคบบญชา 1.00 สำคญ

3. แบบสอบถามความพงพอใจเพอตดตามผลการฝกอบรมสำหรบผเรยน 1.00 สำคญ

4. แบบสอบถามความพงพอใจเพอตดตามผลการฝกอบรม 1.00 สำคญ สำหรบสถานประกอบการ

จากตารางท 4-16 พบวา ผเชยวชาญประเมน แบบประเมนผลหลงการฝกอบรมมความเทยงตรงเชงเนอหาทง 4 ฉบบ โดยมคาอตราสวนความเทยงตรงเชงเนอหา (CVR) ทกรายขอ แสดงวาทกรายขอมความสำคญ สามารถนำแบบประเมนทง 4 ฉบบ ไปเกบรวบรวมขอมลเพอ ประเมนผลการฝกอบรมได

สวนท 4 การประเมนความเทยงตรงเชงเนอหาของแบบนเทศโดยผเชยวชาญ เปนการประเมนขอมลเกยวกบความเทยงตรงเชงเนอหาของแบบนเทศแผนการจดการเรยน การสอนและแบบนเทศการสอนของผเขารบการฝกอบรมผลการประเมนดงตารางท 4-17 ตารางท 4-17 ผลการประเมนความเทยงตรงเชงเนอหาของแบบนเทศ

รายการประเมน n = 5 ผลการ

CVR ประเมน

1. แบบประเมนความเทยงตรงเชงเนอหาของแบบนเทศ 1.00 สำคญ แผนการจดการเรยนการสอน

2. แบบประเมนความเทยงตรงเชงเนอหาของแบบนเทศการสอน 1.00 สำคญ ของผเขารบการฝกอบรม

Page 188: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

165การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

จากตารางท 4-17 แสดงใหเหนวา ผเชยวชาญประเมนแบบนเทศการฝกอบรม มความเทยงตรงเชงเนอหาทง 2 ฉบบโดยมคาอตราสวนความเทยงตรงเชงเนอหา (CVR) ทกรายขอแสดงวาทกรายขอมความสำคญสามารถนำไปเกบรวบรวมขอมลเพอประเมนผลการฝกอบรมดวยการนเทศได 4.2.2.2.2 ผลการทดลองใชหลกสตรฝกอบรมเปนการประเมนในดานปจจยเบองตน (Input Evaluation : I) ของหลกสตรฝกอบรม โดยการนำหลกสตรฝกอบรม ไปทดลองใชกบครสอนกลมอาชพยานยนตและปโตรเคม ทไมใชกลมเดยวกบกลมเปาหมายทใชในการฝกอบรมจรง ทมาจากสถานศกษา ของสำนกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา จำนวน 10 คน ประกอบดวย กลมอาชพยานยนต จำนวน 5 คน และปโตรเคม จำนวน 5 คน รายละเอยดดงน ก) การประเมนผลสมฤทธของหลกสตรฝกอบรมภาคทฤษฎและภาคปฏบตสำหรบขนตอนการทดลองใชหลกสตรฝกอบรมกบกลมคร ไดผลการประเมน ดงตารางท 4-18 ตารางท 4-18 ผลการวเคราะหคาผลสมฤทธของหลกสตรฝกอบรมภาคทฤษฎและภาคปฏบต จากกลมครททดลองใชหลกสตรฝกอบรม

รายการประเมน n = 10

รอยละ คะแนนเตม คะแนนเฉลย

1. คะแนนทำแบบฝกหด 98 74.18 83.27

2. คะแนนทำแบบทดสอบ 93 69.91 82.69

3. คะแนนปฏบต 120 88.82 81.42

จากตารางท 4-18 ผลการวเคราะหการนำหลกสตรฝกอบรมทพฒนาขนไปทดลองใช (Try-out) พบวา ครผเขารบการฝกอบรม มผลสมฤทธของคะแนนเฉลยจากการทำแบบฝกหดระหวางการฝกอบรม คดเปนรอยละ 83.27 และมคะแนนเฉลยจากการทำ แบบทดสอบหลงการฝกอบรม คดเปนรอยละ 82.69 สรปไดวา หลกสตรฝกอบรมมผลสมฤทธ ภาคทฤษฎตามเกณฑ E

1/E

2 เทากบ 83.27/82.69 และคะแนนเฉลยภาคปฏบตไดคะแนนคดเปน

รอยละ 81.42 ซงสงกวาเกณฑทกำหนดไวภาคทฤษฎรอยละ 80/80 และภาคปฏบตรอยละ 75

Page 189: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

166 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ข) การหาความเชอมน (Reliability) 1. การหาคาความเชอมนของแบบทดสอบ จากกลมครททดลองใชหลกสตรฝกอบรมดวยวธการของ Kuder-Richardson โดยใชสตร KR-20 ไดคาความ เชอมน 0.84 ผลการประเมนอยในระดบสงมาก 2. การหาคาความเชอมนของแบบประเมนผลหลกสตร ฝกอบรมโดยใชวธการสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha Coefficient) ไดผลดงตารางท 4-19 ตารางท 4-19 ผลการวเคราะหคาความเชอมนของแบบประเมนผลหลกสตรฝกอบรมจากกลมคร ททดลองใชหลกสตรฝกอบรม รายการประเมน คาความเชอมน ผลการประเมน

1. แบบประเมนผลการฝกอบรมสำหรบผเขารบการฝกอบรม 0.86 สงมาก

2. แบบตดตามผลการเขารบการฝกอบรมสำหรบผบงคบบญชา 0.85 สงมาก

3. แบบสอบถามความพงพอใจเพอตดตามผลการฝกอบรมสำหรบผเรยน 0.85 สงมาก

4. แบบสอบถามความพงพอใจเพอตดตามผลการฝกอบรม 0.88 สงมาก สำหรบสถานประกอบการ

จากตารางท 4-19 พบวา ผลการวเคราะหหาคาความเชอมนของแบบประเมนผลหลกสตรฝกอบรมจากกลมครททดลองใชหลกสตรฝกอบรม พบวา มคาความเชอมนสงมากทกรายการ 3. การประเมนผลความพงพอใจตอการฝกอบรมสำหรบกลมคร ททดลองใชหลกสตรฝกอบรมรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ กลมอาชพยานยนตและปโตรเคม ดงตารางท 4-20

Page 190: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

167การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ตารางท 4-20 ผลการประเมนความพงพอใจของกลมเปาหมายททดลองใชหลกสตรฝกอบรม

รายการประเมน n = 10 ผลการ

S.D. ประเมน

1. หวขอเรองฝกอบรมมความนาสนใจและเหมาะสมกบหลกสตร 4.00 0.67 มาก

2. เนอหาการฝกอบรมแตละหวขอเรองมความเหมาะสม 4.30 0.67 มาก

3. เนอหาหลกสตรตรงตามจดประสงคของหลกสตร 4.20 0.79 มาก

4. เอกสารประกอบการฝกอบรมอานเขาใจงาย 4.10 0.32 มาก

5. สอทใชในการฝกอบรมมความเหมาะสมกบเนอหา 4.00 0.00 มาก

6. แบบฝกหดและใบงานในแตละหวขอเรองชวยใหมความร 4.60 0.52 มากทสด และทกษะเพมมากขน

7. แบบทดสอบหลงการฝกอบรมมความเหมาะสม 4.00 0.67 มาก

8. การตรวจแบบฝกหด แบบทดสอบ และการแจงผลมความเหมาะสม 4.00 0.00 มาก

9. วทยากรฝกอบรมในภาพรวมมความเหมาะสม 3.80 0.79 มาก

10. ความชดเจนในการอธบายและการลำดบเนอหาของวทยากร 4.00 0.67 มาก

11. การเปดโอกาสใหผเขารบการฝกอบรมสอบถาม 4.00 0.82 มาก และการตอบปญหาขอคำถามไดชดเจนของวทยากร

12. หลงจากไดรบการฝกอบรมไดรบความรและทกษะในการจดทำ 4.00 0.82 มาก แผนการจดการเรยนรฐานสมรรถนะของหลกสตรรายวชาทสอน เพมมากขน

13. หลงจากไดรบการฝกอบรมสามารถนำความรและทกษะไปใช 4.10 0.57 มาก ในการจดการเรยนรฐานสมรรถนะได

14. ระยะเวลาทใชในการฝกอบรมมความเหมาะสม 3.90 0.57 มาก

15. สถานททใชฝกอบรมมความเหมาะสม 4.00 0.67 มาก

16. การอำนวยความสะดวกระหวางการฝกอบรมมความเหมาะสม 4.50 0.71 มากทสด

คาเฉลยรวมทงหมด 4.09 0.63 มาก

χ

Page 191: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

168 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

จากตารางท 4-20 พบวา ผลการประเมนความพงพอใจของ ครทเขารบการฝกอบรมในการทดลองใชหลกสตรฝกอบรมตอการจดฝกอบรมในภาพรวมอยในระดบมาก สำหรบผลการพจารณาเปนรายขอปรากฏวามความพงพอใจอยในระดบมากทสด จำนวน 2 รายการ และระดบมาก จำนวน 14 รายการ โดยรายการทมความพงพอใจ อยในระดบมากทสด 2 รายการ คอ แบบฝกหดและใบงานในแตละหวขอเรองชวยใหมความรและทกษะ เพมมากขนและการอำนวยความสะดวกระหวางการฝกอบรมมความเหมาะสม 4.2.3 การประเมนกระบวนการ (Process Evaluation : P) เปนการหาผลสมฤทธของหลกสตรฝกอบรมในขนตอนของการนำหลกสตรฝกอบรมทผานการประเมนความเหมาะสมและความสอดคลองจากผเชยวชาญและผานการปรบปรงแกไขหลงจากการนำไปทดลองใชแลว ไปเกบรวบรวมขอมลกบกลมเปาหมายโดยการนำไปใชจรง (Implementation) กบครผสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะกลมอาชพยานยนตและปโตรเคมในสถานศกษาสงกดสำนกงานคณะกรรมการ การอาชวศกษาทเขารบการฝกอบรมตามหลกสตร เพอพฒนาศกยภาพในการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ จำนวน 20 คน โดยไดดำเนนการจดฝกอบรมเปนเวลา 5 วน 4.2.3.1 การประเมนผลสมฤทธของหลกสตรฝกอบรมในการอบรมคร กลมอาชพยานยนตและปโตรเคม จากสถานศกษา สงกดสำนกงานคณะกรรมการการอาชวศกษาเปนการประเมนจากผลสมฤทธของการฝกอบรมในภาคทฤษฎและภาคปฏบตในระหวางดำเนนการฝกอบรมกบเกณฑทกำหนดไว ปรากฏผลดงตารางท 4-21

Page 192: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

169การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ตารางท 4-21 ผลการวเคราะหผลสมฤทธของหลกสตรฝกอบรมภาคทฤษฎและภาคปฏบต จากกลมครในขนตอนการนำหลกสตรฝกอบรมไปใชจรง

รายการประเมน n = 20

รอยละ คะแนนเตม คะแนนเฉลย

1. คะแนนทำแบบฝกหด 98 82.65 84.85

2. คะแนนทำแบบทดสอบ 93 77.10 83.06

3. คะแนนปฏบต 120 102.20 85.02

จากตารางท 4-21 ผลการประเมนผลสมฤทธในขนตอนการนำหลกสตรฝกอบรมไปใชจรงในการเกบรวบรวมขอมลกบกลมครทเขารบการฝกอบรมจรง พบวา ผลสมฤทธภาคทฤษฎและภาคปฏบตของครท เขารบการฝกอบรม มคะแนนเฉลยจากการทำแบบฝกหดระหวาง การฝกอบรม คดเปนรอยละ 84.85 และมคะแนนเฉลยจากการทำแบบทดสอบหลงการฝกอบรม คดเปนรอยละ 83.06 สรปไดวา ผลสมฤทธของหลกสตรฝกอบรมภาคทฤษฎตามเกณฑ เทากบ 84.85/83.06 ซงสงกวาเกณฑทกำหนดไวทคะแนนเฉลยรอยละ 80/80 และภาคปฏบตมคะแนนเฉลย คดเปนรอยละ 85.02 ซงสงกวาเกณฑทกำหนดไวทคะแนนเฉลยรอยละ 75 4.2.3.2 การประเมนผลการฝกอบรม เปนการประเมนผลหลงจบการจดฝกอบรมของหลกสตรฝกอบรมจากครผสอนกลมอาชพยานยนตและปโตรเคมของสำนกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา โดยใชแบบสอบถามประเมนผลการฝกอบรม ปรากฏผลดงตาราง ท 4-22

Page 193: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

170 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ตารางท 4-22 ผลการประเมนความพงพอใจของครทเขารบการฝกอบรมตอการจดฝกอบรม

รายการประเมน n = 10 ผลการ

S.D. ประเมน

1. หวขอการฝกอบรมมความนาสนใจและเหมาะสมกบหลกสตร 4.85 0.37 มากทสด

2. เนอหาการฝกอบรมแตละหวขอมความเหมาะสม 4.65 0.49 มากทสด

3. เนอหาหลกสตรตรงตามจดประสงคของหลกสตร 4.70 0.47 มากทสด

4. เอกสารประกอบการฝกอบรมอานเขาใจงาย 4.70 0.47 มากทสด

5. สอทใชในการฝกอบรมมความเหมาะสมกบเนอหา 4.60 0.50 มากทสด

6. แบบฝกหดและใบงานในแตละหวขอชวยใหมความรและทกษะเพมมากขน 4.45 0.51 มาก

7. แบบทดสอบหลงการฝกอบรมมความเหมาะสม 4.65 0.49 มากทสด

8. การตรวจแบบฝกหดแบบทดสอบและการแจงผลมความเหมาะสม 4.70 0.47 มากทสด

9. วทยากรฝกอบรมในภาพรวมมความเหมาะสม 4.35 0.49 มาก

10. ความชดเจนในการอธบายและการลำดบเนอหาของวทยากร 4.90 0.31 มากทสด

11. การเปดโอกาสใหผเขาอบรมสอบถามและการตอบปญหาขอคำถาม 4.75 0.44 มาก ไดชดเจนของวทยากร

12. หลงจากไดรบการฝกอบรมไดรบความรและทกษะ 4.80 0.41 มากทสด ในการจดทำแผนการจดการเรยนรรายวชาทสอนเพมมากขน

13. หลงจากไดรบการฝกอบรมสามารถนำความรและทกษะ 4.35 0.49 มาก ไปใชในการจดการเรยนรตามขนตอนการจดการเรยนร

14. ระยะเวลาทใชในการฝกอบรมมความเหมาะสม 4.55 0.51 มากทสด

15. สถานททใชฝกอบรมมความเหมาะสม 4.75 0.44 มากทสด

16. การอำนวยความสะดวกระหวางการฝกอบรมมความเหมาะสม 4.55 0.51 มากทสด

คาเฉลยรวมทงหมด 4.64 0.48 มากทสด

χ

Page 194: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

171การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

จากตารางท 4-22 พบวา ผลการประเมนความพงพอใจของครทเขารบการฝกอบรม ทมตอการจดฝกอบรม ในภาพรวมมความพงพอใจอยในระดบมากทสด สำหรบผลการพจารณาเปนรายขอปรากฏวา มความพงพอใจระดบมากทสด จำนวน 12 รายการ และระดบมาก จำนวน 4 รายการ โดยรายการทมความพงพอใจมากทสดคอ ความชดเจนในการอธบายและการลำดบเนอหาของวทยากรรองลงมาคอ หวขอการฝกอบรมมความนาสนใจและเหมาะสมกบหลกสตร และหลงจากไดรบการฝกอบรมไดรบความรและทกษะในการจดทำแผนการจดการเรยนรรายวชาทสอนเพมมากขนตามลำดบ โดยครทเขารบการฝกอบรมไดใหขอเสนอแนะเพมเตมไววา บรรยากาศในการฝกอบรม มความเปนกนเองสงผลใหใหเกดการเรยนรรวมกนไดเปนอยางด รวมทงผเขารบการฝกอบรมได มสวนรวมในการปฏบตเตมท แตเวลาทใชในการทำกจกรรมนอยไป 4.2.4 การประเมนผลผลต (Product Evaluation : P) เปนการประเมนเมอสนสด การฝกอบรม โดยผวจยไดกำหนดแผนการตดตามผลภายหลงการฝกอบรม เมอเวลาผานไปเปนเวลาหนงเดอน เพอประเมนการตดตามผลครทเขารบการฝกอบรมตามหลกสตรวา สามารถนำความรและทกษะทไดรบจากการฝกอบรมไปประยกตใชในการพฒนากระบวนการจดการเรยน การสอนและไดตดตามผลดวยการเกบรวบรวมขอมลจากแบบนเทศแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ แบบนเทศการสอน แบบสอบถามความพงพอใจของผบงคบบญชา แบบสอบถามความพงพอใจของผเรยน และแบบสอบถามความพงพอใจของสถานประกอบการ มรายละเอยดในการดำเนนการดงน 4.2.4.1 ผลการนเทศแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะและการสอน เปนการประเมนผลจากการนเทศแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะและการสอนของครสอนทผานการฝกอบรมและเปนกลมเปาหมายในการตดตามผลหลงการฝกอบรม จำนวน 8 คน ประกอบดวยครสอนกลมยานยนต 4 คน และกลมปโตรเคม 4 คน โดยคณะกรรมการประเมนผลการนเทศ จำนวน 2 คน เครองมอเกบรวบรวมขอมลเปนแบบนเทศ ซงเปนแบบมาตราสวนประมาณคา 3 ระดบ (Rating Scale) โดยกำหนดผลการประเมนผานเกณฑตองไดคะแนนไมนอยกวารอยละ 75 รายละเอยดดงตารางท 4-23 และ 4-24

Page 195: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

172 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ตารางท 4-23 ผลการนเทศแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะของกลม ครทใชในการตดตามผลหลกสตรฝกอบรมตามผลการประเมนของคณะกรรมการ ประเมนผลการนเทศ คะแนนนเทศแผนการจดการเรยนการสอน รายการประเมน ของกลมครในการตดตามผลคนท รวม รอยละ

1 2 3 4 5 6 7 8

1. การวเคราะหหลกสตรรายวชา 1.1 วเคราะหคำอธบายรายวชาไดเหมาะสม 5 6 6 6 6 6 6 6 47 97.92 1.2 รายการหวขอเรองถกตองเหมาะสม 6 6 6 6 5 6 6 6 47 97.92 1.3 วเคราะหหวขอเรองตามขนตอนไดถกตอง 6 6 6 6 6 6 6 6 48 100.00 1.4 รายละเอยดในโครงการสอนถกตอง 5 6 6 6 5 6 6 6 46 95.83 และเหมาะสมตามหวขอในตาราง

รวม 23 24 24 24 22 24 24 24 188 97.92

2. การกำหนดจดประสงคเชงพฤตกรรม 2.1 องคประกอบจดประสงคเชงพฤตกรรม 5 5 4 6 6 6 6 5 43 89.58 ครบถวนตามหลกการเขยน 2.2 ระบพฤตกรรมทสามารถวดไดประเมนได 6 6 6 5 6 6 6 5 46 95.83 2.3 ระบพฤตกรรมทครบถวน แสดงใหเหนวา 6 4 6 6 6 6 6 6 46 100.00 ผเรยนสามารถบรรลพฤตกรรม การเรยนรแตละดานทกำหนด ในจดประสงคการเรยนร 2.4 จดเรยงลำดบจดประสงคเชงพฤตกรรม 5 6 5 6 5 5 5 6 43 89.58 ไดอยางเหมาะสม

รวม 23 21 22 21 23 23 23 22 178 92.71

3. การเขยนแผนการจดการเรยนร 3.1 เขยนรายละเอยดตางๆ ในแผน 6 6 5 6 5 6 5 6 45 93.75 การจดการเรยนรไดครบถวนเหมาะสม 3.2 วางแผนการสอนตามขนตอนและ 5 6 5 6 5 6 6 6 45 91.67 เลอกวธการสอนไดอยางเหมาะสม 3.3 กำหนดเวลาในแตละขนตอน 6 5 6 6 6 5 6 6 46 95.83 ไดเหมาะสม

รวม 17 17 16 18 16 17 17 18 136 94.44

Page 196: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

173การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ตารางท 4-23 ผลการนเทศแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะของกลม ครทใชในการตดตามผลหลกสตรฝกอบรมตามผลการประเมนของคณะกรรมการ ประเมนผลการนเทศ (ตอ) คะแนนนเทศแผนการจดการเรยนการสอน รายการประเมน ของกลมครในการตดตามผลคนท รวม รอยละ

1 2 3 4 5 6 7 8

4. สอการสอนและเอกสารประกอบการสอน สอการสอน 4.1 สอดคลองกบจดประสงคและเนอหา 5 6 6 5 5 6 6 5 44 91.67 4.2 มความหลากหลายและมความเหมาะสม 4 5 5 6 6 5 6 5 42 87.50 กบการจดการเรยนร 4.3 เหมาะสมกบวย ความสนใจ และ 6 6 6 6 6 6 6 6 48 100.00 ความสามารถของผเรยน

รวม 15 17 17 17 17 17 18 16 134 97.22

ใบเนอหา 4.4 ถกตองตามหลกวชาการและสอดคลอง 5 6 6 6 6 5 6 6 46 95.83 กบจดประสงค 4.5 ครบถวน เพยงพอทจะเปนพนฐาน 6 6 6 6 6 6 6 6 48 100.00 ในการสรางขอความรใหมหรอเกด พฤตกรรมหรอทกษะทตองการ 4.6 ชดเจน ไมสบสน 6 5 6 6 5 6 5 6 45 93.75 4.7 เหมาะสมกบเวลา 6 6 5 5 5 5 6 5 43 89.58

รวม 23 23 23 23 22 22 23 23 182 94.79

ใบแบบฝกหดและแบบทดสอบ 4.8 มคำสง คำชแจงชดเจนครบถวน 6 6 6 6 6 6 6 6 48 100.00 4.9 ขอคำถามสอดคลองกบจดประสงค 5 6 5 6 6 6 6 6 47 95.83 4.10 จำนวนขอครอบคลมจดประสงค 4 5 5 6 6 5 6 6 43 89.58 4.11 ขอคำถามและตวเลอกชดเจนเขาใจงาย 6 6 5 5 5 5 5 6 43 89.58

รวม 21 23 21 22 23 22 23 24 180 93.75

โดยรวม (คะแนนเตม 1,056) 121 125 123 126 123 125 128 127 998 94.51

คะแนนรอยละของแตละคน 91.67 94.70 93.18 95.45 93.18 94.70 96.97 96.21

Page 197: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

174 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

จากตารางท 4-23 พบวา ผลการนเทศแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะของครสอนกลมอาชพยานยนตและปโตรเคม ซงผานการฝกอบรมและเปน กลมเปาหมายทใชในการตดตามผลหลกสตรฝกอบรมตามความคดเหนของคณะกรรมการประเมนผล การนเทศในภาพรวมผานเกณฑการประเมนทกำหนดไวรอยละ 75 โดยไดคะแนนเฉลยคดเปน รอยละ 94.51 สำหรบผลการพจารณาเปนรายดานปรากฏวาไดคะแนนผานเกณฑการประเมน ทกดาน โดยดานทมผลการนเทศสงสด คอ การวเคราะหหลกสตรรายวชา รองลงมาคอ สอการสอนและใบเนอหา ตามลำดบ ตารางท 4-24 ผลการนเทศการสอนของกลมครทใชในการตดตามผลของหลกสตรฝกอบรมตาม ผลการประเมนของคณะกรรมการประเมนผลการนเทศ คะแนนนเทศการสอน รายการประเมน ของกลมครในการตดตามผลคนท รวม รอยละ

1 2 3 4 5 6 7 8

1. การเตรยมการสอน 1.1 จดทำแผนการจดการเรยนรไดครบ 6 6 6 5 5 6 5 6 45 93.75 องคประกอบ 1.2 ความพรอมของสอประกอบการสอน 6 6 6 5 5 5 6 5 44 91.67 เครองมอและอปกรณตางๆ 1.3 ความพรอมของแบบทดสอบและ 6 5 6 4 6 5 6 5 43 89.58 แบบประเมนอนๆ

รวม 18 17 18 15 16 16 17 16 134 91.67

2. กระบวนการเรยนรและกระบวนการสอน 2.1 มการสรางความสนใจเพอนำเขาสบทเรยน 6 5 6 5 6 5 6 5 44 91.67 2.2 มการใชกระบวนการสอน/รปแบบ 6 6 6 6 5 6 6 6 47 97.92 การสอน/เทคนคการสอนแบบรวมมอ ทชดเจน 2.3 ถายทอดเนอหาอยางเปนลำดบขนตอน 6 6 6 6 5 6 6 5 47 97.92 เขาใจงาย 2.4 มการใชคำถามเพอพฒนาสมรรถนะ 5 5 5 4 5 4 5 6 39 81.25 ทสอดคลองกบเนอหาสาระและ จดประสงคการเรยนร

Page 198: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

175การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ตารางท 4-24 ผลการนเทศการสอนของกลมครทใชในการตดตามผลของหลกสตรฝกอบรมตาม ผลการประเมนของคณะกรรมการประเมนผลการนเทศ (ตอ)

คะแนนนเทศการสอน รายการประเมน ของกลมครในการตดตามผลคนท รวม รอยละ

1 2 3 4 5 6 7 8

2. กระบวนการเรยนรและกระบวนการสอน (ตอ) 2.5 จดบรรยากาศทสงเสรมการพฒนา 5 6 6 6 5 6 6 6 46 95.83 สมรรถนะโดยใหผเรยนไดคนควา หาคำตอบดวยตนเองและเปนกลม 2.6 ใหผเรยนมสวนรวมในการจดกจกรรม 5 6 6 6 6 5 6 6 46 95.83 การเรยนร 2.7 ใชสอ เครองมอ อปกรณประกอบ 5 6 4 5 6 5 5 4 40 83.33 การสอนดวยวธการทถกตองเหมาะสม 2.8 ตอบคำถามและสรปสาระสำคญ 6 5 5 5 6 6 6 5 44 91.67 ของเนอหาไดชดเจน 2.9 ใชวธการวดและประเมนผลหลากหลาย 6 6 6 6 6 6 6 6 48 100.00 ตรงตามจดประสงค 2.10 ใชเวลาในการจดกจกรรมการเรยนร 5 5 5 5 5 5 5 5 40 83.33 เหมาะสมกบเวลาทกำหนด

รวม 55 56 55 54 55 54 57 55 441 91.88

3. คณลกษณะทวไป 3.1 ใชคำพด ภาษาทเขาใจงายทำใหทกคน 5 6 6 6 5 6 6 6 46 95.83 เขาใจตรงกน 3.2 ใหความสนใจผเรยนอยางทวถง 6 6 5 6 5 6 6 6 46 95.83

รวม 11 12 11 12 10 12 12 12 92 95.83

4. สรป 4.1 ความสมบรณของการสอนตามแผน 6 6 6 6 6 6 6 6 48 100.00 การจดการเรยนร 4.2 ผเรยนมความรตามจดประสงคทกำหนดไว 5 6 4 5 5 5 6 5 41 85.42

รวม 11 12 10 11 11 11 12 11 89 92.71

รวมทงหมด (คะแนนเตม 816) 95 97 94 91 92 93 98 94 754 92.40

คะแนนรอยละของแตละคน 93.14 95.10 92.16 89.22 90.20 91.18 96.08 92.16

Page 199: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

176 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

จากตารางท 4-24 พบวา ผลการนเทศการสอนของครสอนกลมอาชพยานยนตและปโตรเคม ซงผานการฝกอบรมและเปนกลมเปาหมายทใชในการตดตามผลของหลกสตร ฝกอบรมตามผลการประเมนของคณะกรรมการประเมนผลการนเทศในภาพรวมผานเกณฑ การประเมนทกำหนดไวรอยละ 75 โดยไดคะแนนเฉลยคดเปนรอยละ 92.40 สำหรบผลการพจารณาเปนรายดานปรากฏวา ไดคะแนนผานเกณฑการประเมนทกดาน โดยดานทมผลการนเทศสงสด คอ คณลกษณะทวไป รองลงมาคอกระบวนการเรยนรและกระบวนการสอน และการเตรยมการสอนตามลำดบ 4.2.4.2 ผลการตดตามผลของหลกสตรฝกอบรมสำหรบผบงคบบญชาเปน การประเมนความพงพอใจของผบงคบบญชาเกยวกบการนำเอาความรและทกษะทไดรบจาก การฝกอบรมไปประยกตใชในการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะของ ครสอนทเปนกลมเปาหมาย จำนวน 8 คน และผลการประเมนผานเกณฑกำหนดทระดบความคดเหน ในระดบมากขนไป รายละเอยดดงตารางท 4-25

Page 200: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

177การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ตารางท 4-25 ผลการประเมนความพงพอใจของผบงคบบญชาทมตอการนำความรและทกษะ ทไดรบจากการฝกอบรมไปประยกตใชในการพฒนาหลกสตรการจดการเรยน การสอนฐานสมรรถนะของครกลมเปาหมายในการตดตามผลหลกสตรฝกอบรม

รายการประเมน n = 8 ผลการ

S.D. ประเมน

1. มความกระตอรอรนในการจดทำแผนการจดการเรยนร 4.63 0.52 มากทสด

2. มการศกษาคนควาขอมลตางๆ เพอการสอน 4.50 0.53 มาก

3. มความรบผดชอบเขยนแผนการจดการเรยนรกอนดำเนนการสอน 4.75 0.46 มากทสด

4. มลำดบขนตอนในการสอน 4.63 0.52 มากทสด

5. มการใชเทคนคตางๆ ในการสอน 4.25 0.46 มาก

6. มการตดตามการปฏบตงานของผเรยนสมำเสมอ 4.38 0.52 มาก

7. มการจดทำสอการสอน 4.25 0.46 มาก

8. มการจดเตรยมวสดอปกรณตางๆ ทใชในการสอน 4.50 0.53 มาก

9. มแบบประเมนผล/ใบประเมนผลเพอใชประเมนผลผเรยน 4.50 0.53 มาก

10. มการใหความรวมมอกบผสอนดวยกนมากขน 4.63 0.52 มากทสด

11. มการบรณาการเนอหาสาระภายใน/ระหวางวชามากขน 4.50 0.53 มาก

12. มการนำความรและทกษะทไดรบจากการฝกอบรมไปประยกต 4.88 0.35 มากทสด ใชในการจดการเรยนการสอนในสถานศกษา

13. ภาพรวมหลงจากผานการฝกอบรมทำใหมประสทธภาพและคณภาพ 4.75 0.46 มากทสด ในการปฏบตหนาทดขน

คาเฉลยรวมทงหมด 4.55 0.50 มากทสด

χ

Page 201: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

178 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

จากตารางท 4-25 พบวา ผลการประเมนความพงพอใจของผบงคบบญชา ตอการนำความรและทกษะทไดรบจากการฝกอบรมไปประยกตใชในการพฒนาหลกสตรการจด การเรยนการสอนฐานสมรรถนะของครกลมเปาหมายในการตดตามผลหลกสตรฝกอบรมในภาพรวม มความเหนในระดบมากทสด สำหรบผลการพจารณา เปนรายขอปรากฏวา มความพงพอใจอยในระดบมากทสด จำนวน 6 รายการ และระดบมาก จำนวน 7 รายการ โดยรายการทมความพงพอใจมากทสดคอ มการนำความรและทกษะทไดรบจากการฝกอบรมไปประยกตใชในการจดการเรยนการสอนในสถานศกษา รองลงมาคอ คอ ภาพรวมหลงจากผานการฝกอบรมทำใหมประสทธภาพและคณภาพในการปฏบตหนาทดขน และ มความรบผดชอบเขยนแผนการจดการเรยนรกอนดำเนนการสอนตามลำดบ 4.2.4.3 ผลการตดตามผลของหลกสตรฝกอบรมสำหรบผเรยนเปนผลการประเมนความพงพอใจของผเรยนทมตอการนำเอาความรและทกษะทไดรบจากการฝกอบรมไปประยกตใชในการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะของครสอนทเปนกลมเปาหมาย ในการตดตามผลหลกสตรฝกอบรมจำนวน 160 คน โดยผลการประเมนผานเกณฑตองมความพงพอใจในระดบมากขนไป รายละเอยดดงตารางท 4-26 ตารางท 4-26 ผลการประเมนความพงพอใจของผเรยนทมตอการนำความรและทกษะทไดรบจาก การฝกอบรมไปประยกตใชในการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะของครกลม เปาหมายทใชตดตามผลหลกสตรฝกอบรม

รายการประเมน

n = 160 ผลการ S.D. ประเมน

1. เนอหาทครผสอนสอนเหมาะสมกบระยะเวลาทใชในการสอน 4.51 0.67 มากทสด

2. เนอหาทครผสอนสอนตรงกบรายวชาเรยน 4.42 0.61 มาก

3. ครผสอนอธบายเนอหาตามลำดบขนตอนทำใหเขาใจงาย 4.48 0.57 มาก

4. ครผสอนมใบเนอหาหรอเอกสารประกอบการสอน 4.50 0.60 มาก

5. ใบเนอหาหรอเอกสารประกอบการสอนชวยใหเขาใจเนอหา 4.54 0.57 มากทสด ไดรวดเรวและชดเจน

6. ใบเนอหาหรอเอกสารประกอบการสอนมภาพประกอบหรอสญลกษณ 4.53 0.59 มากทสด ทำใหอานงาย

χ

Page 202: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

179การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

รายการประเมน

n = 160 ผลการ S.D. ประเมน

7. ครผสอนใชสอหรออปกรณประกอบการสอน 4.65 0.62 มากทสด

8. สอหรออปกรณทใชประกอบการสอนชวยใหเขาใจบทเรยนไดดขน 4.59 0.50 มากทสด

9. สอหรออปกรณทใชประกอบการสอนมความเหมาะสม 4.61 0.52 มากทสด

10. ครผสอนมวธการจงใจใหผเรยนเกดความสนใจในเรองทจะเรยน 4.73 0.33 มากทสด

11. ครผสอนมวธการสอนทสรางความสนใจใหกบผเรยน 4.53 0.62 มากทสด

12. ครผสอนเปดโอกาสใหผเรยนซกถามและแสดงความคดเหน 4.80 0.39 มากทสด

14. ครผสอนสรางบรรยากาศทเปนมตรกบผเรยน 4.55 0.55 มากทสด

13. ครผสอนมแบบฝกหดหรอกจกรรมหรอใบงานททำใหผเรยนไดฝกปฏบต 4.56 0.59 มากทสด เปนรายบคคลและเปนกลม

14. ครผสอนสรางบรรยากาศทเปนมตรกบผเรยน 4.55 0.55 มากทสด

15. นำเสยงและทาทางการสอนของครผสอนมความเหมาะสม 4.62 0.62 มากทสด

16. ครผสอนมการสรปและทบทวนกอนหรอหลงจากการเรยน 4.55 0.48 มากทสด

17. แบบทดสอบของครผสอนไมยากหรองายเกนไป 4.56 0.62 มากทสด

18. การประเมนผลการทดสอบของครผสอนมความนาเชอถอ 4.60 0.49 มากทสด

19. ความรและทกษะททานไดจากการสอนของครผสอน 4.54 0.53 มากทสด

20. ลกษณะการสอนของครผสอนโดยภาพรวม 4.67 0.33 มากทสด

คาเฉลยรวมทงหมด

χ

ตารางท 4-26 ผลการประเมนความพงพอใจของผเรยนทมตอการนำความรและทกษะทไดรบจาก การฝกอบรมไปประยกตใชในการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะของคร กลมเปาหมายทใชตดตามผลหลกสตรฝกอบรม (ตอ)

Page 203: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

180 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

จากตารางท 4-26 พบวา ผลการประเมนความพงพอใจของผเรยนทมตอการนำความรและทกษะทไดรบจากการฝกอบรมไปประยกตใชในการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะของครทเปนกลมเปาหมายในการตดตามผลหลกสตรฝกอบรม ในภาพรวมมความพงพอใจอยในระดบมากทสด สำหรบผลการพจารณาเปนรายขอปรากฏวามความพงพอใจระดบมากทสด จำนวน 17 รายการและระดบมาก จำนวน 3 รายการ โดยรายการทผเรยนมความพงพอใจมากทสด คอ ครผสอนเปดโอกาสใหผเรยนซกถามและแสดงความคดเหนรองลงมาคอ ครผสอนมวธการจงใจให ผเรยนเกดความสนใจในเรองทจะเรยนและลกษณะการสอนของครผสอนโดยภาพรวม 4.2.4.4 ผลการตดตามผลความพงพอใจของครฝกในสถานประกอบการ ทมตอสมรรถนะการปฏบตงานของผเรยนทผานการสอนจากครทไดรบการฝกอบรมการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ โดยสอบถามความพงพอใจของครฝกในสถานประกอบการ จำนวน 8 คน โดยผลการประเมนผานเกณฑตองมความพงพอใจอยในระดบมากขนไป รายละเอยดดงตารางท 4-27

Page 204: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

181การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

รายการประเมน

n = 8 ผลการ S.D. ประเมน

1. ดานความร : 1.1 แสดงความคดเหนในการเรยนรไดอยางหลากหลาย 4.63 0.52 มากทสด 1.2 เชอมโยงขอมลทไดรบกบประสบการณทมของตนเองได 4.50 0.53 มาก 1.3 วเคราะหงานได 4.25 0.46 มาก 1.4 สรปความรดวยตนเอง 4.63 0.52 มากทสด

คาเฉลยรวม 4.50 0.51 มาก

2. ดานทกษะ : 2.1 วางแผนการทำงานได 4.75 0.46 มากทสด 2.2 ปฏบตงานไดตามขนตอนทกำหนด 5.00 0.00 มากทสด 2.3 ปรบปรงการทำงานเปนระยะ 4.63 0.52 มากทสด 2.4 เลอกแนวทางการแกปญหาไดอยางมเหตผล 4.50 0.53 มาก

คาเฉลยรวม 4.72 0.46 ดมาก

3. ดานเจตคต : 3.1 ความปลอดภยในการทำงาน 4.88 0.35 มากทสด 3.2 การรกษาความสะอาดในการปฏบตงาน 4.63 0.52 มากทสด 3.3 ความเปนระเบยบ เรยบรอย 4.38 0.52 มาก 3.4 เตมใจใหความรวมมอชวยเหลอสนบสนนเพอนรวมงาน 4.25 0.46 มาก ในการปฏบตงาน

คาเฉลยรวม 4.53 0.51 ดมาก

คาเฉลยรวมทงหมด 4.58 0.50 มากทสด

χ

ตารางท 4-27 ผลการวเคราะหคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของคะแนนความพงพอใจ ของครฝกในสถานประกอบการทมตอสมรรถนะการปฏบตงานของผเรยน

Page 205: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

182 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

จากตารางท 4-27 พบวา ผลการประเมนความพงพอใจของครฝกในสถานประกอบการตอสมรรถนะการปฏบตงานของผเรยนทเปนกลมเปาหมายในการตดตามผลหลกสตรฝกอบรมในภาพรวม มความพงพอใจในระดบมากทสดสำหรบผลการพจารณาเปนรายขอปรากฏวา มความพงพอใจระดบมากทสด จำนวน 7 รายการ และระดบมากจำนวน 5 รายการ โดยรายการทครฝกในสถานประกอบการมความพงพอใจสงสด คอ ดานทกษะปฏบตงานไดตาม ขนตอนทกำหนด รองลงมาคอ ดานเจตคตความปลอดภยในการทำงาน และดานทกษะการวางแผนการทำงานไดตามลำดบ จากผลการวเคราะหขอมลทไดจากการดำเนนการวจยในแตละขนตอนสามารถสรปไดวา รปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะทพฒนาขน มความเหมาะสมและประสทธภาพสามารถนำไปพฒนาระบบงานและนำไปใชเปนกลไกและ ระบบงานในการขบเคลอนกรอบคณวฒแหงชาตสการปฏบต สำหรบการจดการศกษาและ การฝกอบรมในการเตรยมแรงงานฝมอทไดมาตรฐานและมสมรรถนะตรงกบความตองการของสถานประกอบการ

Page 206: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

183การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

บทท 5 สรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) พฒนาและประเมนความเหมาะสมของรปแบบ การพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ และ 2) ประเมนผลการนำรปแบบ การพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะไปสการปฏบต ดำเนนการเกบรวบรวมขอมลในการวเคราะหผลอยางมระบบทงเชงปรมาณและเชงคณภาพโดยใชการวจยเชงพรรณนา ทมงบรรยายสภาพการณทเกดขนและใชการวจยเชงปรมาณเพอศกษาขอมลทสามารถแจงนบไดดวยการใชสถตพนฐาน คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานในการวเคราะหขอมลและสรปผล การวจย อภปรายผลและขอเสนอแนะดงตอไปน 5.1 สรปผลการวจย

5.1.1 ผลการพฒนาและประเมนความเหมาะสมของรปแบบการพฒนาหลกสตร การจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ 5.1.1.1 การพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอน ฐานสมรรถนะขนกเพอนำไปพฒนาเปนหลกสตรฝกอบรมใหกบครสอนกลมอาชพยานยนตและปโตรเคมใหมความรความเขาใจ มทกษะในการพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะ จดกระบวนการเรยนร ดวยการจดทำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ โดยรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะทพฒนาขนนไดจากจากการประยกตแนวคด รปแบบการพฒนาหลกสตรของ UNESCO Model ซงประกอบดวย 2 วงจร คอ วงจรท 1 วงจรการพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะ ประกอบดวย 4 ขนตอน ไดแก (1) ขนการประเมนความ

Page 207: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

184 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ตองการจำเปน (2) ขนการออกแบบหลกสตรฐานสมรรถนะ (3) ขนการทดลองและปรบปรงหลกสตรฐานสมรรถนะ และ (4) ขนการประเมนผลหลกสตรฐานสมรรถนะ สำหรบวงจรท 2 วงจรการจดทำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ ประกอบดวย 4 ขนตอน ไดแก (5) ขนการออกแบบและจดทำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ (6) ขนการนเทศและการทดลองใชแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ (7) ขนการนำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะไปใชจรง และ (8) ขนการประเมนผลแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ 5.1.1.2 ผลการประเมนความเหมาะสมของรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะโดยผเชยวชาญทเขารวมสนทนากลม จำนวน 12 คน พบวา ในภาพรวม รปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะทประกอบดวย 2 วงจร มความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณในระดบมากทสด สำหรบผลการประเมน ในแตละขนตอนของทง 2 วงจร พบวา มความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณในระดบมากทสด ทกขนตอน 5.1.2 ผลการประเมนการนำรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะไปสการปฏบต 5.1.2.1 ผลการพฒนาหลกสตรฝกอบรมรปแบบการพฒนาหลกสตรการจด การเรยนการสอนฐานสมรรถนะ 5.1.2.1.1 การดำเนนการพฒนาหลกสตรฝกอบรมในครงน เปนการนำรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะไปออกแบบและเขยนโครงรางหลกสตรฝกอบรมทสอดคลองกบรปแบบทพฒนาขนและทำการตรวจสอบโครงรางหลกสตร ฝกอบรมพรอมกบปรบปรงแกไขใหมความถกตองสมบรณกอนนำเสนอใหผเชยวชาญไดพจารณาตรวจสอบเพอประเมนความเหมาะสมและความสอดคลองของหลกสตรฝกอบรมแลวจงนำไปทดลองใช 5.1.2.1.2 องคประกอบของโครงรางหลกสตรฝกอบรมทพฒนาขนประกอบดวยหลกการและเหตผลหลกการทใชในการพฒนาหลกสตรฝกอบรม วตถประสงคของหลกสตรฝกอบรม คำแนะนำการใชหลกสตรฝกอบรม โครงสรางและเนอหาสาระของหลกสตร ฝกอบรมสอประกอบการฝกอบรม การวดและประเมนผลและแผนการฝกอบรม ระยะเวลาทใชในการฝกอบรม

Page 208: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

185การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

5.1.2.2 ผลการประเมนหลกสตรฝกอบรมรปแบบการพฒนาหลกสตรการจด การเรยนการสอนฐานสมรรถนะ การประเมนหลกสตรฝกอบรมไดประยกตใชแบบจำลองซปปในการประเมนซงไดผลการประเมน ดงน 5.1.2.2.1 การประเมนบรบท (Context Evaluation : C) เปนการประเมน ขนพนฐานทสดเพอกำหนดสภาวะแวดลอมทเกยวของสำหรบนำขอมลมาประกอบการตดสนใจเพอวางแผนพฒนาหลกสตรฝกอบรมและหาหลกการในการกำหนดวตถประสงคของการฝกอบรมโดยหลกสตรฝกอบรมทพฒนาขนประกอบดวย 11 หวขอเรอง ไดแก 1) การพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะ 2) การวเคราะหงาน 3) การเขยนวตถประสงคเชงพฤตกรรม 4) การสรางใบเนอหา 5) การสราง ใบแบบฝกหดและแบบทดสอบ 6) การสรางใบลำดบขนการปฏบตงาน 7) การสรางใบสงงาน 8) การสรางใบประเมนผลการปฏบตงาน 9) การออกแบบและสรางสอ การสอน 10) ทฤษฎการเรยนรและวธการสอนและ 11) การวางแผนการจดการเรยนรจากนน นำเสนอผเชยวชาญ จำนวน 5 คนประเมนความเหมาะสมและความสอดคลองในดานตางๆ พบวา หวขอเรองฝกอบรมในภาพรวมมความเหมาะสมในระดบมากทสด และหวขอเรองฝกอบรมกบวตถประสงคการฝกอบรมมความสอดคลองกน 5.1.2.2.2 การประเมนปจจยเบองตน (Input Evaluation : I) เปนการประเมนเพอตดสนใจเกยวกบวธการและการนำเครองมอมาใชใหบรรลวตถประสงคทกำหนดโดยไดดำเนนการออกเปน 2 ขนตอน ประกอบดวย การตรวจสอบคณภาพของหลกสตรฝกอบรมโดย ผเชยวชาญและการทดลองใชหลกสตรฝกอบรมโดยมเครองมอทใชในการวจยและผลการวเคราะหขอมลแตละขนตอนสรปไดดงน ก) ผลการประเมนผลคณภาพหลกสตรฝกอบรมจากผเชยวชาญ จำนวน 5 คน ออกแบบเครองมอสำหรบประเมนหลกสตรฝกอบรม โดยแบงเปน 4 สวน ไดแก สวนท 1 แบบประเมนความเหมาะสมของหลกสตรฝกอบรม สวนท 2 แบบประเมนความสอดคลองของหลกสตรฝกอบรม สวนท 3 แบบประเมนความเทยงตรงเชงเนอหาของแบบประเมนผลหลง การฝกอบรม และ สวนท 4 แบบประเมนความเทยงตรงเชงเนอหาของแบบนเทศ สรปผลไดดงน 1. ผลการประเมนความเหมาะสมของหลกสตรฝกอบรมจากการประเมนของผเชยวชาญมความเหนวา หลกสตรฝกอบรมทพฒนาขนในภาพรวมมความเหมาะสมระดบมากทสด

Page 209: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

186 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

2. ผลการประเมนความสอดคลองของหลกสตรฝกอบรมจากการประเมนของผเชยวชาญมความเหนวาหลกสตรฝกอบรมทพฒนาขนมความสอดคลองทกรายการ นอกจากนยงมความเหนตอความสอดคลองระหวางหวขอเรองฝกอบรมกบจดประสงคเชงพฤตกรรม และจดประสงคเชงพฤตกรรมกบแบบทดสอบของหลกสตรฝกอบรมวามความสอดคลองกนทกรายการ 3. ผลการประเมนความเทยงตรงเชงเนอหาของแบบประเมนผลหลงการฝกอบรม พบวาแบบประเมนผลหลงการฝกอบรมมความเทยงตรงเชงเนอหา ทง 4 ฉบบ มคาอตราสวนความเทยงตรงเชงเนอหา (CVR) ทกรายขอ 4. ผลการประเมนแบบประเมนความเทยงตรงเชงเนอหาของแบบนเทศพบวา แบบนเทศการฝกอบรมมความเทยงตรงเชงเนอหาทง 2 ฉบบ มคาอตราสวนความเทยงตรงเชงเนอหา (CVR) ทกรายขอ ข) การนำหลกสตรฝกอบรมไปทดลองใช (Try-out) กบกลมเปาหมายซงเปนครสอนกลมอาชพยานยนตและปโตรเคม จำนวน 10 คนประกอบดวย กลมอาชพยานยนต จำนวน 5 คน และปโตรเคม จำนวน 5 คน เพอตรวจสอบผลสมฤทธของคะแนนจาก การทดลองใชหลกสตรและความเปนไปไดในการนำหลกสตรไปใชจรงในการเกบรวบรวมขอมล ปรากฏผลดงน 1. ผลสมฤทธจากการทดลองใชหลกสตรฝกอบรมกบคร 10 คน พบวามคะแนนเฉลยภาคทฤษฎจากการทำแบบฝกหดและแบบทดสอบรอยละ 83.27/82.69 ซงสงกวาเกณฑทกำหนดคอคะแนนเฉลยรอยละ 80/80 และมคะแนนเฉลยภาคปฏบต รอยละ 81.42 ซงสงกวาเกณฑทกำหนดไวทคะแนนเฉลยรอยละ 75 2. ผลการหาคาความเชอมนของแบบทดสอบทงฉบบโดยใชสตร KR-20 ไดคาความเชอมน 0.84 และคาความเชอมนของแบบประเมนผลหลกสตรฝกอบรมโดย ใชวธการสมประสทธแอลฟาของครอนบาค พบวา แบบประเมนความพงพอใจตอการฝกอบรมสำหรบผเขารบการฝกอบรม มคาความเชอมนเทากบ 0.86 แบบประเมนความพงพอใจเพอตดตามผลการฝกอบรมสำหรบผบงคบบญชามคาความเชอมนเทากบ 0.85 แบบประเมนความพงพอใจ เพอตดตามผลการฝกอบรมสำหรบผเรยน มคาความเชอมนเทากบ 0.85 และแบบประเมนความ พงพอใจของครฝกในสถานประกอบการตอสมรรถนะการปฏบตงานของผเรยนมคาความเชอมนเทากบ 0.88

Page 210: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

187การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

3. ผลการประเมนความพงพอใจของครทเขารบการฝกอบรมทเปนกลมเปาหมายในการทดลองใชหลกสตรฝกอบรมตอการจดฝกอบรมในภาพรวมอยในระดบมาก 5.1.2.2.3 การประเมนกระบวนการ (Process Evaluation : P) เปน ขนตอนของการประเมนวธดำเนนการระหวางการนำหลกสตรฝกอบรมทพฒนาขนไปใชจรง (Implementation) กบกลมเปาหมายซงเปนครสอนกลมอาชพยานยนตและปโตรเคมหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพชนสง ในสถานศกษาสงกดสำนกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา โดยสรางเครองมอ เพอประเมนผลในขนตอนนออกเปน 2 สวน คอ การประเมนผลสมฤทธของหลกสตรฝกอบรมและการประเมนผลการจดฝกอบรม ผลการประเมนสรปไดดงน ก) ผลการประเมนกระบวนการของการจดฝกอบรมจรงจากกลมเปาหมาย พบวา ผเขารบการฝกอบรมมคะแนนเฉลยจากการทำแบบฝกหดระหวางการฝกอบรมคดเปนรอยละ 84.85 และมคะแนนเฉลยจากการทำแบบทดสอบหลงการฝกอบรมคดเปนรอยละ 83.06 สรปไดวา หลกสตรฝกอบรมมผลสมฤทธคะแนนเฉลยภาคทฤษฎรอยละ 84.85/83.06 ซงสงกวาเกณฑทกำหนดไวทคะแนนเฉลยรอยละ 80/80 และภาคปฏบตไดผลสมฤทธคะแนนเฉลยคดเปนรอยละ 85.02 สงกวาเกณฑทกำหนดไวทคะแนนเฉลยรอยละ 75 ข) ผลการประเมนความพงพอใจของครทเขารบการฝกอบรมทมตอการจดฝกอบรม ในภาพรวมมความพงพอใจในระดบมากทสด โดยรายการทมความพงพอใจมากทสด คอ ความชดเจนในการอธบายและการลำดบเนอหาของวทยากรรองลงมา คอ หวขอ การฝกอบรม มความนาสนใจและเหมาะสมกบหลกสตร และหลงจากไดรบการฝกอบรมไดรบ ความรและทกษะในการจดทำแผนการจดการเรยนรรายวชาทสอนเพมมากขนตามลำดบ 5.1.2.2.4 การประเมนผลผลต (Product Evaluation : P) เปนการประเมนเมอสนสดการฝกอบรม เพอประเมนวาหลกสตรฝกอบรมทพฒนาขนเปนไปตามวตถประสงคหรอไม สำหรบการประเมนผลผลตในครงนเปนการประเมนผลโดยคณะผวจยไดตดตามผลจากผเขารบการฝกอบรมจำนวน 8 คน วาไดนำความรและทกษะทไดรบจากการฝกอบรม ไปประยกตใชในการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามทไดรบการฝกอบรม ไปหรอไม ซงเกบรวบรวมขอมลโดยใชแบบนเทศแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชา ฐานสมรรถนะ แบบนเทศการสอน แบบประเมนความพงพอใจของผบงคบบญชา แบบประเมนความพงพอใจของผเรยน และแบบประเมนความพงพอใจของครฝกในสถานประกอบการ สรปผลการประเมนไดดงน

Page 211: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

188 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ก) ผลการนเทศแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะในภาพรวม ผานเกณฑการประเมนทกำหนดไวรอยละ 75 โดยไดคะแนนเฉลยรอยละ 94.51 สำหรบผลการพจารณาเปนรายดานปรากฏวา ไดคะแนนผานเกณฑการประเมนทกดาน โดยดานทมผลการนเทศสงสด คอ การวเคราะหหลกสตรรายวชา ไดคะแนนเฉลยรอยละ 97.92 รองลงมาคอสอการสอนไดคะแนนเฉลยรอยละ 97.22 และใบเนอหาไดคะแนนเฉลยรอยละ 94.79 ข) ผลการนเทศการสอนของครทผานการฝกอบรมในภาพรวม ผานเกณฑการประเมนทกำหนดไวรอยละ 75 โดยไดคะแนนเฉลยรอยละ 92.40 สำหรบ ผลการพจารณาเปนรายดานปรากฏวา ไดคะแนนผานเกณฑการประเมนทกดาน โดยดานทมผลการนเทศสงสดคอ คณลกษณะทวไป ไดคะแนนเฉลยรอยละ 95.83 รองลงมา คอ สรปผล การจดการเรยนการสอนไดคะแนนเฉลยรอยละ 92.71 และกระบวนการเรยนรและกระบวนการสอนไดคะแนนเฉลยรอยละ 91.88 ค) ผลการประเมนความพงพอใจของผบงคบบญชาตอการ นำ ความรและทกษะทไดรบจากการฝกอบรมไปประยกตใชในการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอน ฐานสมรรถนะของครผสอนทผานการฝกอบรมในภาพรวม มความพงพอใจในระดบมากทสดโดยรายการทมความพงพอใจสงสดคอ มการนำความรและทกษะทไดรบจากการฝกอบรมไปประยกตใชในการจดการเรยนการสอนในสถานศกษารองลงมาคอภาพรวมหลงจากผานการฝกอบรมทำให มประสทธภาพและคณภาพในการปฏบตหนาทดขน และมความรบผดชอบเขยนแผนการจด การเรยนรกอนดำเนนการสอนตามลำดบ ง) ผลการประเมนความพงพอใจของผเรยนตอการนำความรและทกษะทไดรบจากการฝกอบรมไปประยกตใชในการจดการเรยนการสอนของครผสอนทผานการฝกอบรมในภาพรวม มความพงพอใจในระดบมากทสดโดยรายการทผเรยนมความพงพอใจสงสด คอ ครผสอนเปดโอกาสใหผเรยนซกถามและแสดงความคดเหนรองลงมาคอครผสอนมวธการจงใจใหผเรยนเกดความสนใจในเรองทจะเรยนและลกษณะการสอนของครผสอนโดยภาพรวม จ) ผลการประเมนความพงพอใจของครฝกในสถานประกอบการ ตอสมรรถนะการปฏบตงานของผเรยนทเรยนโดยการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ ในภาพรวมมความพงพอใจในระดบมากทสดโดยรายการทครฝกในสถานประกอบการ มความพงพอใจสงสด คอ ดานทกษะปฏบตงานไดตามขนตอนทกำหนด รองลงมาคอ ดานเจตคตความปลอดภยในการทำงาน และดานทกษะการวางแผนการทำงานได ตามลำดบ

Page 212: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

189การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

5.2 อภปรายผล

การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตรและการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ ตามกรอบคณวฒแหงชาต ซงประกอบดวย 2 สวน คอ 1) การพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะ และ 2) นำหลกสตรรายวชา ฐานสมรรถนะมาจดทำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ เพอใหเกดผลการนำไปสการปฏบตจงไดนำรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนทง 2 สวนมาพฒนาเปนหลกสตรฝกอบรมครผสอนกลมอาชพยานยนตและปโตรเคม เพอใหครผสอนกลมอาชพยานยนตและปโตรเคมหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพชนสงในสถานศกษาสงกดสำนกงานคณะกรรมการการอาชวศกษาทผานการฝกอบรมสามารถนำความรและทกษะ ทไดรบจากการฝกอบรมไปพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะและจดทำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะไดอยางมประสทธภาพ ซงผลการวจยไดคนพบในประเดนทสมควรนำมาอภปราย ดงน 5.2.1 การพฒนาและประเมนความเหมาะสมของรปแบบการพฒนาหลกสตรการจด การเรยนการสอนฐานสมรรถนะ 5.2.1.1 การพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะครงน เรมตนจากการศกษาขอมลทเกยวกบหลกสตรการจดการเรยนการสอนระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสงของสำนกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา โดยเฉพาะกลมอาชพยานยนตและปโตรเคมซงมวตถประสงคสำคญเพอรวบรวมขอมลทเปนประโยชนตอการพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะ ใหสอดคลองกบกรอบคณวฒแหงชาต กรอบคณวฒวชาชพแหงชาต กรอบมาตรฐานฝมอแรงงานแหงชาต ซงเปนวงจรท 1 ของรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ อกทงทำใหเกดกลไกการขบเคลอนกรอบคณวฒแหงชาตสการปฏบตของสถานศกษา ทงนเพราะกรอบคณวฒวชาชพตางๆ ถกใชเปนเครองมอหลกในการประเมนและรบรองสมรรถนะของบคคลตามมาตรฐานอาชพทกำหนดเพอตอบสนองความตองการทงของภาคธรกจและอตสาหกรรมตลอดจนเปนกลไกในการเชอมโยงเทยบเคยงกบระบบคณวฒการศกษาในระดบประเทศและสากลจงจำเปนตองรวบรวมขอมลจากหลายแหลง เพอใหไดขอสรปทครอบคลมเพยงพอในการพฒนารางหลกสตรฐานสมรรถนะ โดยคณะผวจยไดศกษาและวเคราะหขอมลจากเอกสารและงานวจยตางๆ ทเกยวของ ไมวาจะเปนแนวคดทใชในการพฒนากำลงคนใหมคณภาพการศกษาวเคราะหกรอบคณวฒแหงชาตกรอบคณวฒวชาชพมาตรฐานฝมอแรงงานแหงชาต รปแบบการพฒนาหลกสตร การพฒนารปแบบการจดการเรยนการสอน และการเขยนแผน การจดการเรยนการสอน

Page 213: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

190 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

5.2.1.2 หลงจากพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะขนแลวเพอใหรปแบบทพฒนามความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณจงไดนำ รปแบบดงกลาวเสนอใหผเชยวชาญจำนวน 12 คน ไดพจารณาตรวจสอบ ใหขอมลและรายละเอยด เพอใหมความสมบรณมากยงขนดวยการนำไปสนทนากลมพรอมทงใหประเมนความเหมาะสม/ ถกตอง/ครบถวนสมบรณของรปแบบ โดยผลการประเมนอยในระดบมากทสดและเมอพจารณา รายละเอยดในแตละองคประกอบของรปแบบในภาพรวมกมความเหมาะสม/ถกตอง/ครบถวนสมบรณในระดบมากทสดเชนกนแสดงวาทกองคประกอบของรปแบบลวนมความเหมาะสม/ ถกตอง/ครบถวนสมบรณทจะนำไปพฒนาหลกสตรฝกอบรมตอไป ทงน การทรปแบบทพฒนาขน มความเหมาะสมเชนน อาจเนองมาจากคณะผวจยไดตระหนกถงความจำเปนและความสำคญในการผลตและพฒนากำลงคนใหมทกษะและความรทจำเปนในการประกอบอาชพและมองเหนวามาตรฐานอาชพจะถกนำไปพฒนาตอยอดเปนหลกสตรการเรยนการสอนเพอใหผเรยนสายวชาชพสามารถทำงานไดจรงหลงจากสำเรจการศกษาโดยไดคำนงถงสมรรถนะทอตสาหกรรมตองการซงทกษะและความสามารถในการทำงานของผประกอบอาชพจะชวยเพมอตราผลผลตใหกบ ผประกอบการอนจะสงผลใหตนทนการผลตลดลงอกทางหนงและตนทนทลดลงยอมหมายถง ขดความสามารถในการแขงขนทสงขน อกทงวงการอตสาหกรรมและวงการการศกษาทราบดวา การผลตกำลงคนของประเทศไทยจากระบบการศกษาปกตนนเนนหลกสตรทเปนฐานความร (Knowledge Based Curriculum) จงทำใหการผลตกำลงคนดงกลาวไมสอดคลองกบความสามารถของกำลงคนทวงการอตสาหกรรมตองการคณะผวจยจงไดพฒนารปแบบดงกลาวขน ซงหากสถาบนการศกษาดานอาชวศกษานำไปประยกตปรบปรงหรอพฒนาหลกสตรใหเปนหลกสตรฐานสมรรถนะ (Competency Based Curriculum) ไดกจะทำใหการผลตกำลงคนของประเทศสอดคลองกบความตองการของวงการอตสาหกรรมไดมากขน 5.2.2 การประเมนการนำรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะไปสการปฏบต 5.2.2.1 ผลการพฒนาและประเมนหลกสตรฝกอบรมรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะทไดรบการตรวจสอบและประเมนผลจากผเชยวชาญ จำนวน 5 คน วาหลกสตรฝกอบรมมความเหมาะสมอยในระดบมากทสด และแตละองคประกอบของหลกสตรฝกอบรมกมความสอดคลองกนไมวาจะเปนหวขอเรองฝกอบรมกบวตถประสงค การฝกอบรมหวขอเรองฝกอบรมกบจดประสงคเชงพฤตกรรมจดประสงคเชงพฤตกรรมกบ แบบทดสอบ รวมทงผลการประเมนความเหมาะสมระหวางหวขอเรองฝกอบรมกบวตถประสงค

Page 214: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

191การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

การฝกอบรมกมความเหมาะสมอยในระดบมากทสดและผลการประเมนความเหมาะสมของหลกสตรฝกอบรมกมความเหมาะสมในระดบมากเชนกนโดยทกรายการมคาสงกวาเกณฑทกำหนดการทหลกสตรฝกอบรมทพฒนาขนมความเหมาะสมสงกวาเกณฑทกำหนดนน กอาจ เนองมาจากการพฒนาหลกสตรครงนเปนการประยกตจากแนวคดของ Taba (1962) และ Beauchamp (1981) ทวาการพฒนาหลกสตรควรมองคประกอบ 4 ประการ ดงนนคณะผวจยจงพฒนาหลกสตรฝกอบรมโดยคำนงถงองคประกอบดงกลาวคอ 1) การกำหนดจดมงหมายของหลกสตรเปนการกำหนดวาตองการใหผเขารบการฝกอบรมเปนอยางไร รวมทงเปนแนวทางในการเลอกเนอหาและกจกรรมการฝกอบรมวาตองการใหผเขารบการฝกอบรมเปนอยางไรตองสอนเนอหาอะไรสอนใครและสอนทำไม 2) การกำหนดเนอหา เปนสวนทเกยวกบความรและประสบการณในการแสวงหาความรตามศาสตรสาขาวชานนๆ เนอหาวชาเปนรายละเอยดทนำมาถายทอดใหกบผเขารบการฝกอบรมใหมคณสมบตตามจดมงหมายของหลกสตร โดยไดดำเนนการตงแตการวเคราะหหวขอเรองการเลอกเนอหาสาระและประสบการณ การจดเรยงลำดบเนอหาสาระ และการกำหนดเวลาในการฝกอบรมทเหมาะสม 3) การนำหลกสตรฝกอบรมไปใช เปนการแปลงหลกสตรไปสการฝกอบรม ซงประกอบดวยกจกรรมตางๆ ไมวาจะเปนการจดทำวสดหลกสตร เชน หลกสตรฝกอบรม เอกสารประกอบการฝกอบรม แผนการฝกอบรม สอประกอบการฝกอบรมใบประเมนผลการเรยนรและ 4) การประเมนผลเปนการประเมนเพอปรบปรงการเรยนรและประเมนผลวาผเขารบการฝกอบรมมความรทกษะเจตคตและคณสมบตตามจดมงหมายของหลกสตรหรอไมรวมทงการจดทำเอกสารประกอบการฝกอบรมครงน ไดเนนหลกการบรณาการเนอหาทใหความรทงภาคทฤษฎและภาคปฏบต มการกำหนดกจกรรมใหผเขารบการฝกอบรมไดฝกทกษะดวยการปฏบตจรงทกหวขอเรองฝกอบรมอกทงมเทคนควธการฝกอบรมทสอดคลองกบความตองการของผเขารบการฝกอบรมนอกจากนยงสอดคลองกบงานวจยทเกยวของกบการพฒนาหลกสตรฝกอบรม (สพรรณกา, 2550: 242-245; วฒนพร, 2552: 192-197; สมใจ, 2553: 149-153; ววรรธน, 2553: 321-328; กฤช, 2554: 119-120 และสมใจ, 2554: 270-277) โดยกำหนดองคประกอบของหลกสตรฝกอบรมไวเปนแนวทางเดยวกนคอมการวเคราะหสภาพปญหาและความตองการจำเปน มการกำหนดวตถประสงคของการฝกอบรมเนอหากจกรรม การฝกอบรมสอประกอบการฝกอบรมและการประเมนผลการฝกอบรม จงทำใหหลกสตรฝกอบรมมความเหมาะสมและสามารถนำไปใชไดจรง

Page 215: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

192 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

5.2.2.2 ประสทธภาพของหลกสตรฝกอบรม 5.2.2.2.1 การวเคราะหขอมลจากการนำหลกสตรฝกอบรมไปใชในการเกบรวบรวมขอมล พบวา ผลการประเมนผลสมฤทธของหลกสตรฝกอบรมมคะแนนเฉลยจาก การทำแบบฝกหดระหวางการฝกอบรม คดเปนรอยละ 84.85 และมคะแนนเฉลยจากการทำ แบบทดสอบหลงการฝกอบรม คดเปนรอยละ 83.06 สรปไดวา ผลสมฤทธของหลกสตรฝกอบรม มคะแนนเฉลย รอยละภาคทฤษฎ ตามเกณฑ เทากบ 84.85/83.06 สงกวาเกณฑทกำหนดไวทคะแนนเฉลยรอยละ 80/80 และภาคปฏบตไดคะแนนเฉลยคดเปนรอยละ 85.02 สงกวาเกณฑทกำหนดไวทรอยละ 75 สวนหนงอาจเนองมาจากหลกสตรฝกอบรมทพฒนาขนไดมการประยกตใชรปแบบการประเมนหลกสตรตามแบบจำลองซปปของ Stufflebeam and Shinkfield มาใชสำหรบการทบทวนคณภาพของหลกสตรฝกอบรมโดยอาศยผลจากการวดในแงมมตางๆ ทเกยวของกบหลกสตรและการฝกอบรมไมวาจะเปนตวหลกสตรฝกอบรมกระบวนการเรยนร วธการสอนหรอการถายทอดความรหรอเทคนคการสอนผเขารบการฝกอบรม สอประกอบการฝกอบรม และ ความคดเหนของ ผทเกยวของโดยตรงกบหลกสตรฝกอบรมซงสอดคลองกบแนวคดของ Lewy (1977: 10) ทกลาววารปแบบการประเมนหลกสตรของ Stufflebeam เปนรปแบบการประเมนหลกสตรในลกษณะของการตดสนใจ เปนรปแบบการประเมนทเนนการทำงานอยางมระบบ เกยวกบการรวบรวมขอมลการวเคราะหขอมลและการเสนอผลทไดจากการวเคราะหขอมลนนๆ นอกจากนยงไดประยกตแนวคดการพฒนาหลกสตรฝกอบรมของพสฐ (2531: 33) และรปแบบ การฝกอบรมของTracey (1982) มาเปนกรอบเพอกำหนดขนตอนการพฒนาหลกสตรฝกอบรม และอาจสบเนองมาจากคณะผวจยไดออกแบบหลกสตรฝกอบรมเพอใหบรรลจดมงหมายและ ตอบสนองตอความตองการของผเขารบการฝกอบรมรวมทงไดนำขอมลของรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะมาทำการวเคราะหหารายการหวขอเรอง หวขอหลก และหวขอยอยเพอนำไปวเคราะหหาความรหลกและความรยอย แลวเขยนเปนจดประสงคเชงพฤตกรรมใหสอดคลองกบหวขอยอย จากนนไดทำการสรางใบเนอหา สอประกอบการฝกอบรม เครองมอในการวดและประเมนผล อกทงวทยากรไดถายทอดเนอหาสาระโดยใชเทคนควธการ ฝกอบรมทงวธการสอนแบบบรรยาย แบบถาม-ตอบ และเทคนคการสอนแบบรวมมอกบผเขา รบการฝกอบรม เปนวธการฝกอบรมทเนนผเขารบการฝกอบรมเปนสำคญ ใชกระบวนการใน การฝกอบรมเชงปฏบตการตามขนตอนทเนนใหผเขารบการฝกอบรมไดเรยนรภาคทฤษฎกอนลงมอฝกทกษะดวยการทำใบปฏบตงานทกหวขอเรองฝกอบรมจงสงผลใหไดคะแนนในการประเมนสงนอกจากนหลกสตรฝกอบรมทพฒนาขนยงผานการประเมนความเหมาะสมและความสอดคลองใน

Page 216: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

193การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ดานตางๆ โดยผเชยวชาญ จำนวน 5 คน ซงพบวาหลกสตรฝกอบรมมความเหมาะสมระดบ มากทสด และแบบประเมนหลกสตรฝกอบรมมความสอดคลองกนทกรายการหลงจากผานการประเมนจากผเชยวชาญแลว ไดนำหลกสตรฝกอบรมไปทดลองใช พบวา แบบทดสอบทกฉบบ มคาความเชอมนสงและสงกวาเกณฑทกำหนด ซงสอดคลองกบสมใจ (2553:152) ทกลาววาการทหลกสตรฝกอบรมทนำไปทดลองใชสงกวาเกณฑทตงไวเนองจากการสรางหลกสตรฝกอบรมไดดำเนนการตามขนตอนการพฒนาหลกสตร และสอดคลองกบกฤช (2554:121) ทไดดำเนนการตามขนตอนพฒนาหลกสตรฝกอบรมอยางเปนระบบไดนำขอเสนอแนะจากผเชยวชาญมาปรบปรง ขอบกพรองเพอใหหลกสตรฝกอบรมทพฒนาขนมความสมบรณทสด 5.2.2.2.2 สำหรบผลการประเมนดานกระบวนการในการจดฝกอบรม พบวา ผลการประเมนความพงพอใจของครทเขารบการฝกอบรมทมตอการจดฝกอบรมในภาพรวมมความพงพอใจในระดบมากทสด โดยรายการทมความพงพอใจมากทสดคอ ความชดเจนในการอธบายและการลำดบเนอหาของวทยากรรองลงมาคอ หวขอการฝกอบรมมความนาสนใจและเหมาะสมกบหลกสตร และหลงจากไดรบการฝกอบรมไดรบความรและทกษะในการพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะและจดทำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะในรายวชาทสอนเพมมากขน ทงนอาจเนองมาจากผลของการวเคราะหหวขอเรอง หวขอหลกและหวขอยอย ททำใหเขยนจดประสงค เชงพฤตกรรมไดชดเจนและสอดคลองกน จงทำใหการจดทำเอกสารประกอบการฝกอบรมมความชดเจน อานเขาใจงาย จงทำใหวทยากรสามารถถายทอดการฝกอบรมใหกบผเขาการฝกอบรมไดด รวมทงไดมการทดลองใชหลกสตรฝกอบรมมากอน จงสงผลใหการจดฝกอบรมเปนไปตามเกณฑ ทกำหนดซงสอดคลองกบวรรณชย (2555:126) ทกลาววา การจดทำเนอหาของหลกสตรฝกอบรม มการพฒนาตามขนตอน มการตรวจสอบโดยผเชยวชาญ มการปรบปรงแกไขกอนนำไปใชฝกอบรมจรงสงผลใหเนอหามความสมบรณและสงผลใหวทยากร มความเขาใจเนอหาไดอยางถองแท นอกจากนการทผเขารบการฝกอบรมไดใหขอเสนอแนะเพมเตมไววา บรรยากาศในการฝกอบรมเปนกนเอง ไมเครยด ทำใหสนก แตเวลาทใชการทำกจกรรม นอยไปนนอาจเนองมาจากผเขารบการฝกอบรมไดใกลชดกบวทยากร มการปรกษาในเรองทยงไมเขาใจ ไดทนท อกทงไดฝกทกษะและประสบการณจรงทสอดคลองกบเทคนคการสอนทตองการนำไปใชในการจดการเรยนการสอนกบผเรยนในชนเรยนจรง พรอมทงมความพรอมในดานสอประกอบการฝกอบรม สถานทและสงอำนวยความสะดวกตางๆ ถงแมวาผเขารบการฝกอบรมจะมความเหนวาเวลาทใชในการทำกจกรรมนอยไปนนกไมสงผลตอคะแนนดานการปฏบต

Page 217: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

194 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

5.2.2.2.3 สำหรบผลของการตดตามผลและประเมนผลการจดทำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะและการสอนจากกลมครทผาน การฝกอบรม จำนวน 8 คนซงไดดำเนนการภายหลงการฝกอบรมเสรจสนลงประมาณ 1 เดอน โดยพบวา ผลการสอนอยในระดบดมาก โดยไดคะแนนเฉลยคดเปนรอยละ 94.51 ซงผทผาน การฝกอบรมสามารถดำเนนการจดการเรยนการสอนไดตามแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะตามทไดจดทำไว โดยดานทมผลการนเทศสงสด คอ การวเคราะหหลกสตรรายวชา ไดคะแนนเฉลยรอยละ 97.92 รองลงมาคอสอการสอนไดคะแนนเฉลยรอยละ 97.22 และใบเนอหาไดคะแนนเฉลยรอยละ 94.79 ซงสอดคลองกบกฤช (2554:123) ทกลาววา กระบวนการฝกอบรมทไดดำเนนการอยางมลำดบขนตอนชดเจนเนนกระบวนการเรยนรภายในตวบคคลเนอหาแบบฝกหดและแบบทดสอบมคณภาพรวมทงกระบวนการสอนของวทยากรทมประสทธภาพสงผลใหครทเขารบการฝกอบรมมความรความเขาใจในเนอหาและสามารถดำเนนการสรางแผนการสอนแบบผสมผสานไดเปนอยางด 5.2.2.2.4 ผลการตดตามการนำความรและทกษะทไดรบจากการฝกอบรม ไปใชในการจดการเรยนการสอนของครผเขารบการฝกอบรมโดยการประเมนความพงพอใจของ ผบงคบบญชามความพงพอใจอยในระดบมากทสด จำนวน 6 รายการ ระดบมาก จำนวน 7 รายการ ทงน อาจเปนเพราะการฝกอบรมในครงนสามารถพฒนาใหครมความรความเขาใจและทกษะในการพฒนาหลกสตการจดการเรยนการสอนรรายวชาฐานสมรรถนะไดจรง เนองจากคร ทผานการฝกอบรมมการนำความรและทกษะทไดรบจากการฝกอบรมไปประยกตใชในการจด การเรยนการสอนในสถานศกษาและมการเตรยมการสอนโดยการจดทำแผนการจดการเรยน การสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะกอนดำเนนการสอนการทครมการเตรยมความพรอมกอนการสอนนนอาจเปนเพราะเทคนคการฝกอบรมทใหความสำคญกบผเขารบการฝกอบรมใหไดเรยนรรวมกนใหไดรบประสบการณจากการฝกปฏบตจรง ซงสอดคลองกบผลการวจยของสมใจ (2553: 155) ซงพบวา ผบงคบบญชามความพงพอใจตอศกยภาพ บทบาทหนาททางวชาการของครผเขารบ การฝกอบรมอยในระดบมากทสด ซงเหนวาเปนการชวยเพมบรรยากาศการเรยนรในสถานศกษาและสอดคลองกบไพโรจน (2547: 161) ทกลาววา การทผผานการฝกอบรมตามหลกสตรเทคนคการสอนงานปฏบตในหนวยงาน สามารถนำความรและทกษะทไดรบจากการฝกอบรมไปประยกตใชไดในระดบมากทกรายการตามความคดเหนของผบงคบบญชานน อาจเนองมาจากการพฒนาหลกสตรฝกอบรมจดทำไวอยางเปนระบบ ไมวาจะเปนการจดทำเนอหา สอประกอบการสอนและการประเมนผล ไดรบการออกแบบมาอยางเปนระบบ และถกนำไปทดลองใชหลายครงเพอนำ

Page 218: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

195การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ขอมลตางๆ มาพฒนาหลกสตรนอกจากนผเขารบการฝกอบรมจะตองเปนผลงมอปฏบตกจกรรมตางๆ ดวยตนเอง ภายใตการแนะนำของวทยากรอยางใกลชด 5.2.2.2.5 ผลการตดตามการนำความรและทกษะทไดรบจากการฝกอบรม ไปใชในการจดการเรยนการสอนของครผเขารบการฝกอบรมโดยการประเมนความพงพอใจของ ผเรยน ซงไดดำเนนการตดตามผลในวนทไปนเทศการสอนในภาพรวมมความพงพอใจอยในระดบมากทสด จำนวน 17 รายการ ระดบมาก จำนวน 3 รายการ โดยรายการทผเรยนมความพงพอใจในระดบมากทสด คอ ครผสอนเปดโอกาสใหผเรยนซกถามและแสดงความคดเหน รองลงมาคอคร ผสอนมวธการจงใจ ใหผเรยนเกดความสนใจในเรองทจะเรยนและลกษณะการสอนของครผสอน โดยภาพรวมทงนอาจเนองมาจากครผสอนไดจดการเรยนรตามรปแบบการพฒนาหลกสตรการจด การเรยนการสอน ฐานสมรรถนะ ซงครผสอนใหเหตผลวารปแบบการพฒนาหลกสตรนครจะตอง เตรยมการสอนกอนลวงหนา ครตองมความรความเขาใจในโครงสรางหลกสตร มการวเคราะหหลกสตรรายวชา มการออกแบบและจดทำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะมการวเคราะหงาน ออกมาเปนงานหลก งานยอย แลวเขยนจดประสงคเชงพฤตกรรมทตองการใหผเรยนไดเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมทงดานความร ทกษะ และเจตคตมการสราง ใบเนอหา ใบงาน ใบแบบฝกหดและแบบทดสอบไวลวงหนา จะเหนวาสงทผสอนกลาวมานน อาจเปนผลสบเนองมาจากการเขารบการฝกอบรมตามหลกสตรฝกอบรมทพฒนาขนนนไดออกแบบรปแบบการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะเพอใหผสอนนำความรและทกษะทไดรบไปประยกตใชในการจดการเรยนการสอนไวอยางเปนระบบซงประกอบดวย 11 หวขอเรอง โดยเรมตงแตผสอนจะตองพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะและแปลงหลกสตรรายวชาไปสการปฏบตการสอนในชนเรยนผสอนจะตองวเคราะหงาน วเคราะหวาอะไรเปนงานหลก อะไรเปนงานยอยของเรองทจะสอนตามหลกสตรรายวชาได แลวเขยนจดประสงคเชงพฤตกรรมทตองการใหผเรยนเกดการเรยนรทงดานพทธพสย ทกษะพสย และเจตคตทด ซงจะตองสอดคลองกนทงการสรางใบความร หรอใบเนอหาวธการสอนหรอกจกรรมการเรยนการสอน สอประกอบการสอน การวดและประเมนผล แบบฝกหด ใบปฏบตงานและแบบทดสอบ 5.2.2.2.6 ผลการตดตามผเรยนทสอนโดยครผเขารบการอบรม โดยการประเมนความพงพอใจของครฝกในสถานประกอบการตอสมรรถนะการปฏบตงานของผเรยนทเปนกลมเปาหมายในการตดตามผลหลกสตรฝกอบรมในภาพรวมมความพงพอใจในระดบมากทสดสำหรบผลการพจารณาเปนรายขอปรากฏวา มความพงพอใจระดบมากทสด จำนวน 7 รายการ และระดบมากจำนวน 5 รายการ โดยรายการทมความพงพอใจในระดบมากทสด คอ ทกษะ

Page 219: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

196 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

การปฏบตงานไดตามขนตอนทกำหนด รองลงมาคอความปลอดภยในการทำงาน และการวางแผนการทำงานได ทงนอาจเนองมาจากครผสอนไดจดการเรยนตามรปแบบการพฒนาหลกสตร การจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะ ซงทำใหครมความร ความเขาใจ และทกษะในการวเคราะหหลกสตรราวชาไดสอดคลองกบกรอบคณวฒมาตรฐานวชาชพ จงจดทำแผนการจดการเรยนร ฐานสมรรถนะไดเปนอยางด จนสามารถนำไปใชในการจดการเรยนการสอนเพอใหผ เรยน มสมรรถนะไดตรงกบความตองการของสถานประกอบการจงทำใหผเรยนมทกษะทางเทคนคใน การปฏบตงานมทกษะทางความคดและปฏบตงานไดอยางหลากหลายครอบคลมการปฏบตงานในหนาทสามารถหาขอสรปและตดสนใจแกปญหา ทเกยวของกบงานไดดวยตนเอง 5.3 ขอเสนอแนะในการนำรปแบบการพฒนาหลกสตร และการจดการเรยนการสอน ฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาตสการปฏบต

ประเทศไทยไดดำเนนการจดทำกรอบคณวฒแหงชาตโดยสำนกงานเลขาธการ สภาการศกษา กระทรวงศกษาธการในฐานะหนวยงานระดบนโยบายทมภารกจสำคญในการพฒนาคณภาพการศกษาของชาต ซงไดผานความเหนชอบจากคณะรฐมนตรเมอวนท 8 มกราคม 2556 เนองจากกรอบคณวฒแหงชาตเปนกลไกทสำคญอยางหนงในการพฒนากำลงคนสมาตรฐานสากล โดยใชระบบคณวฒเปนองคประกอบสำคญในการประเมนศกยภาพการเรยนรของบคคลทเชอมโยงคณวฒการศกษากบการเทยบโอนประสบการณ ในการนำกรอบคณวฒแหงชาตดงกลาวสการปฏบต จำเปนตองศกษาบรบทของประเทศไทย ในการดำเนนงานทเกยวของ เพราะแมวาประเทศไทยจะมระบบการศกษาทเขมแขง โดยมองคกรหลก ในกระทรวงศกษาธการรบผดชอบระบบคณวฒการศกษาระดบตางๆ ของประเทศอยางชดเจน คอ สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน สำนกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา และสำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา แตการกำหนดกรอบคณวฒแหงชาต โดยการรวบรวม คณวฒทกระดบไวในกรอบเดยวกน โดยใหความสำคญ ความเชอมโยงกบระดบความสามารถทเปนแกนกลางและการเชอมโยงซงกนและกนในแตละระดบ องคประกอบของขอบเขตและความลกของความร ทกษะ การประยกตใชทกษะ ความร และคณลกษณะของบคคลเปนเกณฑ การกำหนดระดบ และ การเชอมโยงกบผลลพธการเรยนรของแตละคณวฒการศกษา อนจะทำใหระบบคณวฒการศกษา มความชดเจนในการกำหนดระดบความสามารถของบคคลทสำเรจการศกษา เปนกลไกพฒนาคณภาพการศกษาใหสอดคลองกบการมงานทำ ใหโอกาสผมประสบการณหรอมความร ความสามารถจากการทำงาน สามารถเทยบโอนความร ทกษะเพอการเตมเตมบางสวนดาน

Page 220: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

197การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

การศกษา ฝกอบรมเพมเตมเพอรบคณวฒการศกษาทตองการ อนเปนการสงเสรมสงคมการเรยนรอยางตอเนองตลอดชวต และขยายโอกาสการศกษาแกผททำงานอยแลว หรออยนอกระบบ การศกษาเพอการเพมพนคณวฒและระดบความสามารถ โดยกระบวนการเหลานถอเปนเรองใหมสำหรบประเทศไทย ซงในอดต อาจมการแยกสวนกนอยางชดเจนระหวางระบบการศกษากบมาตรฐานอาชพ โดยแตละหนวยทรบผดชอบดานมาตรฐานอาชพใหความสำคญกบบคคลทเตรยมตวเขาทำงาน หรอตองการพฒนาฝมอแรงงานใหดขน และเมอเกดการผลตกำลงคนในสายอาชวศกษาทไมตรงกบความตองการ จงมการผลกดนใหนำมาตรฐานอาชพหรอมาตรฐานฝมอแรงงานมาจดทำหลกสตรหรอเพมในการเรยนการสอนมากยงขน แตกยงขาดระบบทชดเจนในการเชอมโยง หรอผลกดนใหมการบรณาการกนอยางจรงจงเฉพาะในการนำกรอบคณวฒในแตละสาขาอาชพ กรอบมาตรฐานคณวฒตางๆ และมาตรฐานฝมอแรงงานมาใชในระบบการศกษา ดวยความสำคญดงกลาว กรอบคณวฒแหงชาตจงเปนแมแบบทใชเปนกรอบแกนกลางสำหรบหนวยงานทรบผดชอบไปดำเนนการจดทำกรอบคณวฒในแตละสาขาอาชพหรอสาขางาน เพอนำไปสการเทยบเคยง เชอมโยงผลลพธการเรยนรของคณวฒการศกษาระดบตางๆ ตามกรอบคณวฒแหงชาต

ดงนน คณะผวจย มขอเสนอแนะ ดงตอไปน 5.3.1 กรอบคณวฒแหงชาต เปนกรอบทนำไปใชเทยบเคยงและเชอมโยงกบกรอบคณวฒอาเซยน และกรอบคณวฒระดบนานาชาต ดงนน กรอบคณวฒแหงชาตจงตองเปนแมแบบและแกนกลางในการพฒนากรอบคณวฒตางๆ ของประเทศสำหรบหนวยงานทเกยวของเพอใหสอดคลองและสามารถเชอมโยงระหวางกรอบคณวฒในแตละระดบและประเภทหรอมาตรฐานระดบชาตตางๆ ได และทำใหกรอบคณวฒตางๆ ของประเทศทจดทำขนทเทยบเคยงและเชอมโยงกบกรอบคณวฒแหงชาตสามารถไปเทยบเคยงกบกรอบคณวฒในระดบนานาชาตหรอกรอบคณวฒอาเซยนได 5.3.2 กรอบคณวฒตางๆ ของประเทศทจดทำขนแลว โดยหนวยงานทหนาทรบผดชอบในการจดทำ ควรจดทำตารางเทยบเคยงการเชอมโยงกบกรอบคณวฒแหงชาต เพอแสดง รายละเอยดของการเทยบเคยงและความเชอมโยง เพอทกรอบคณวฒอนๆ สามารถสอบทานไดวา กรอบคณวฒ อนๆ ทเทยบเคยงกบกรอบคณวฒแหงชาตในระดบเดยวกนมปรมาณ รายละเอยด ทเทยบเคยงเทาเทยมกนหรอไม และถกตองเพยงใด

Page 221: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

198 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

5.3.3 หนวยงานทรบผดชอบการรบรองสมรรถนะบคคลและออกใบรบรองมาตรฐานฝมอแรงงาน ควรจดใหมการรบรองสมรรถนะของบคคลตามมาตรฐานอาชพทกำหนดไวในกรอบคณวฒวชาชพและมการทดสอบมาตรฐานฝมอแรงงานเพอเปนการทดสอบและประเมนความสามารถเบองตนกอนเขาปฏบตงานจรงและเปนดชนกำหนดการจายคาตอบแทนตามความสามารถทแทจรง 5.3.4 หนวยงานทเกยวของกบการพฒนาทรพยากรมนษยทเปนองคกรหลกในกระทรวงศกษาธการ กรมพฒนาฝมอแรงงาน สถาบนคณวฒวชาชพ และรวมถงสภา/สมาคมวชาชพตางๆ ควรสรางความชดเจนในการจดการศกษา หรอฝกอบรมทสามารถตอบสนองความตองการของประเทศและนานาชาต ดวยการสนบสนนการพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนหรอการฝกอบรมฐานสมรรถนะ โดยเนนกระบวนการวเคราะหความตองการดานสมรรถนะของผทจะเปนแรงงานของสถานประกอบการ ตามอตสาหกรรม วเคราะหสมรรถนะจากกรอบมาตรฐานคณวฒตางๆ เชน กรอบคณวฒแหงชาตของไทยและตางประเทศ กรอบคณวฒอาชวศกษาแหงชาต กรอบคณวฒวชาชพแหงชาตของสถาบนคณวฒวชาชพ มาตรฐานฝมอแรงงานแหงชาตของ กรมพฒนาฝมอแรงงาน กระทรวงแรงงาน และระบบสมรรถนะอนๆ ทจดทำโดยสภา/สมาคมวชาชพ ซงสภาวชาชพตางๆ จะจดทำระบบสมรรถนะของตนเอง ตามขอกำหนดภายใตพระราช- บญญต เพอใหคณะกรรมการวชาชพพจารณาใบอนญาต หรอขนทะเบยนกบสภาวชาชพ โดยนำผลการศกษาและวเคราะหสมรรถนะทงหมดมากำหนดองคประกอบของหลกสตรทงดานความร ทกษะและคณลกษณะทพงประสงค เพอเปนแนวทางในการออกแบบกระบวนการเรยนการสอน โดยเรมทการพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะแลวดำเนนการจดทำแผนการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ ตลอดจนทรพยากร ทจะนำมาใชอยางถกตองและเหมาะสม พรอมทงสามารถตดตาม ประเมนผลความสำเรจทสะทอน ใหเหนถงการเพมขนเชงศกยภาพของผสำเรจ การศกษา และแรงงานในภาคอตสาหกรรมไดอยางเปนระบบ ดงภาพท 5-1

Page 222: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

199การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ภาพท 5-1 แสดงระบบการพฒนาทรพยากรมนษยทสอดคลองกบระบบสมรรถนะของกรอบมาตรฐานตางๆ

ดงนน หนวยงานทเปนองคกรหลกของกระทรวงศกษาธการ จงควรอยางยงในการนำสถานศกษาในสงกด กำหนดเปนนโยบายทตองปรบปรงหรอพฒนาหลกสตรการจดการเรยน การสอนฐานสมรรถนะ ตามรปแบบทไดจากผลการวจยน โดยเชอมโยงกบกรอบมาตรฐานคณวฒตางๆ รวมถงมาตรฐานฝมอแรงงาน ทตรงกบความตองการของสถานประกอบการและเปนทยอมรบของสากล โดยจะเหนไดจากการสรางความรวมมอกบองคกรในตางประเทศ เพอเทยบเคยงไมวาจะเปนมาตรฐานคณวฒการศกษา หรอคณวฒวชาชพของไทยกบตางประเทศ กจะเปนการสนบสนนการเตรยมความพรอมการเคลอนยายกำลงคนอยางเสร เพอการศกษาตอ หรอเคลอนยายแรงงาน ในระหวางประเทศทมความรวมมอกนหรอในประชาคมเศรษฐกจอาเซยนไดอยางสะดวกมากยงขน 5.3.5 หนวยงานทเปนองคกรหลกของกระทรวงศกษาธการททำหนาทจดการศกษาในระดบตางๆ ควรจดตงองคกรสนบสนนในการพฒนาบคลากรทเกยวของกบการพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะและการจดทำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ เพอวจยและพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะและหารปแบบการจดทำแผนการจดการเรยนการสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะทมประสทธภาพ และองคกรททำหนาทสนบสนนน ควรดำเนนการจด ฝกอบรมใหกบครผสอนโดยผเชยวชาญทางดานการทำแผนการจดการเรยน การสอนหลกสตรรายวชาฐานสมรรถนะ เพอพฒนาศกยภาพของครผสอนทมแนวโนมในการสอนทด ใหเปน ครตนแบบในทกสาขาวชา เพอทำใหเกดการพฒนาการจดการเรยนการสอนของสถานศกษาเอง

Page 223: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

200 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

อยางยงยน ดำเนนงานดานการกำกบ ตดตามและประเมนผล ทำหนาทอยางตอเนองตลอดเวลา เพอใหไดขอมลไปปรบปรงและพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะไดอยางมประสทธภาพ ทนตอความเปลยนแปลงของเทคโนโลยทตองการสมรรถนะใหมในการปฏบตงาน 5.3.6 สำนกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา และสำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา ควรรวมมอกบหนวยงานทมหนาทรบรองสมรรถนะตามกรอบคณวฒวชาชพและมาตรฐานฝมอแรงงาน จดการทดสอบผสำเรจการศกษาจากหลกสตรทไดพฒนาตามกรอบคณวฒวชาชพและมาตรฐานฝมอแรงงานรวมกน เพอรบรองสมรรถนะตามกรอบคณวฒ หรอออกใบรบรองฝมอแรงงาน ซงกำหนดเปนกฎหมายบงคบผทจะเขาปฏบตงาน 5.3.7 สำนกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา และสำนกงานคณะกรรมการ การอดมศกษาควรแสวงหาความรวมมอกบสถาบนการศกษาและสถานประกอบการทมศกยภาพ ในการพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะและจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะรวมกนในรปแบบทวภาค ซงเปนความสำคญของการเรยนรจากการปฏบตงานจรงของผเรยนทการศกษาในโรงเรยนไมสามารถจดใหได เนนการฝกปฏบตใหเกดสมรรถนะการปฏบตจากสภาพจรง 5.3.8 หนวยงานทเกยวของกบการนำกรอบคณวฒแหงชาตไปสการปฏบต ควรมความ รวมมอในการทำวจย เพอนำผลวจยมาปรบปรง ทบทวน พฒนารปแบบวธการทำงาน และพฒนางานใหทนตอความเปลยนแปลงของเทคโนโลย

Page 224: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

201การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

บรรณานกรม

ภาษาไทย

กรมพฒนาฝมอแรงงาน, กระทรวงแรงงาน. มาตรฐานฝมอแรงงานแหงชาต. [เอกสารประกอบ การฝกอบรม] 30 มนาคม 2555. [สบคนวนท 10 มนาคม 2558]. จาก http://home.dsd.go.th/standard/old/service/service-a10.pdf

กรมวชาการ, กระทรวงศกษาธการ. แนวทางการวดและประเมนผลการเรยนตามหลกสตร การศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544. กรงเทพฯ : สำนกงานทดสอบทางการศกษา, 2545.

กระทรวงศกษาธการ. พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545. กรงเทพ ฯ : กระทรวงศกษาธการ, 2545.

กฤช สนธนะกล. การพฒนาหลกสตรฝกอบรมครคอมพวเตอรเพอวางแผนการสอนแบบ ผสมผสาน. วทยานพนธครศาสตรอตสาหกรรมดษฎบณฑต สาขาวชาวจยและพฒนาหลกสตร ภาควชาบรหารเทคนคศกษาบณฑตวทยาลยมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ, 2554.

กตตพงษ เกดผล. สมรรถนะบคลากรกรมการพฒนาชมชน. กรงเทพฯ : หางหนสวนจำกดบางกอกบลอก, 2547.

คมสนต ชไมศวรรย. การพฒนารปแบบการจดการเรยนการสอนวชาชพตามสมรรถนะวชาชพ. วทยานพนธครศาสตรอตสาหกรรมดษฎบณฑต สาขาวจยและพฒนาหลกสตร ภาควชาบรหารเทคนคศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ, 2556.

จะเดด เปาโสภาและมนตร พรหมเพชร. การพฒนามาตรฐานสมรรถนะ. เอกสารประกอบ การประชมสมมนาเชงปฏบตการ การพฒนาหลกสตรมาตรฐานสมรรถนะ, 2548

ชนะ กสภาร. การพฒนาระบบคณวฒวชาชพไทยเพอเพมขดความสามารถในการแขงขน. กรงเทพ ฯ : 2546.

Page 225: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

202 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ชวลต ชกำแพง. การพฒนาหลกสตร. มหาสารคาม : สำนกพมพมหาวทยาลยมหาสารคาม, 2551.

ชชย สมทธไกร. การสรรหา การคดเลอก และการประเมนผลการปฏบตงานของบคลากร. พมพครงท 3 กรงเทพฯ : สำนกพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2552.

________. การฝกอบรมบคลากรในองคการ. กรงเทพฯ : สำนกพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2540.

เชาว อนใย. การประเมนโครงการ. กรงเทพฯ : สำนกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2553.

ฐตพฒน พชญธาดาพงศ. ยทธวธการใชระบบสมรรถนะในการบรหารทรพยากรมนษยเพอผลกดนองคกรสความเปนเลศเหนอคแขง. วารสารดำรงราชานภาพ. 6(20) : 36, 2549.

ณฐวฒ กจรงเรอง. ผเรยนเปนสำคญและการเขยนแผนการจดการเรยนรของครมออาชพ. กรงเทพฯ : สถาพรบคส, 2545.

ทวตถ มณโชต. “การประเมนตามสภาพจรง.” ขาวสารวชาการหนวยทะเบยนและพฒนา วชาการ. งานบรการการศกษาและพฒนาคณภาพนกศกษา คณะเภสชศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม. [ออนไลน] เมษายน 2555. [สบคนวนท 10 มนาคม 2556]. จาก www.pharmacy.cmu.ac.th/unit/unit_files/files.../2012-05-03 เม.ย.55.doc

ทศนา แขมมณ และคนอนๆ. กระบวนการเรยนร ความหมาย แนวทางการพฒนาและปญหาของใจ. กรงเทพฯ : พฒนาคณภาพวชาการ (พว.), 2545.

ทศนา แขมมณ. ศาสตรการสอน : องคความรเพอการจดกระบวนการเรยนรทมประสทธภาพ. พมพครงท 3. กรงเทพฯ : ดานสทธาการพมพ, 2547.

________. ศาสตรการสอน : องคความรเพอการจดกระบวนการเรยนรทมประสทธภาพ. พมพครงท 12. กรงเทพฯ : สำนกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2553.

เทอน ทองแกว. สมรรถนะ (Competency) : หลกการและแนวปฏบต. กรงเทพ ฯ : มหาวทยาลยราชภฎสวนดสต, 2550.

ธำรง บวศร. ทฤษฎหลกสตรการออกแบบและพฒนา. กรงเทพฯ : พฒนาศกษา, 2542.

ธำรงศกด คงคาสวสด. Competency ภาคปฏบต...เขาทำกนอยางไร?. กรงเทพฯ : สมาคม สงเสรมเทคโนโลย(ไทย-ญปน), 2553.

Page 226: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

203การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

ธรวฒ บณยโสภณ. การบรหารอาชวะและเทคนคศกษาเพอพฒนาอตสาหกรรม. กรงเทพฯ : ศนยผลตตำราเรยน สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ, 2542.

บญชม ศรสะอาด. การวจยเบองตน. พมพครงท 9 กรงเทพฯ : สวรยสาสน, 2544.

ปวณกร แปนกลด. การพฒนาหลกสตรฝกอบรมครวชาชพตามรปแบบการพฒนาหลกสตร ฝกอบรมครวชาชพแบบฐานสมรรถนะ. วทยานพนธปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาบรหารอาชวะและเทคนคศกษา ภาควชาบรหารเทคนคศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ, 2557.

ปยะชย จนทรวงศไพศาล. การคนหาวเคราะหเจาะลก Competency ภาคปฏบต. กรงเทพ ฯ : เอชอาร เซนเตอร, 2549.

พนา ดสตากร. การพฒนารปแบบการฝกอบรมสมรรถนะวชาชพสำหรบชางอเลกทรอนกสอตสาหกรรม. วทยานพนธปรชญาดษฎบณฑต สาขาเทคโนโลยเทคนคศกษา

ภาควชาครศาสตรเทคโนโลย บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ, 2557.

พตร ทองชน. การวางแผนการวจยและการรวบรวมขอมล. นนทบร : มหาวทยาลยธรรมาธราช, 2544.

พสฐ เมธาภทร และคณะ. ยทธวธการเรยนการสอนวชาเทคนค. กรงเทพฯ : โรงพมพมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ, 2532.

________. เอกสารคำสอนการพฒนาหลกสตรอาชวะและเทคนคศกษา. กรงเทพฯ : สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ, (ม.ป.ป.).

พสฐ เมธาภทร. การพฒนาหลกสตรอาชวะและเทคนคศกษา. (เอกสารคำสอนวชา 20041 การพฒนาหลกสตรอาชวะและเทคนคศกษา). กรงเทพฯ : คณะครศาสตรอตสาหกรรม โรงพมพสถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ, 2531.

ไพโรจน สถรยากร. การพฒนารปแบบฝกอบรมเทคนคการสอนงานปฏบตในหนวยงาน. วทยานพนธครศาสตรอตสาหกรรมดษฎบณฑต สาขาวชาวจยและพฒนาหลกสตร ภาควชาบรหารเทคนคศกษา บณฑตวทยาลย สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ, 2547.

Page 227: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

204 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

รววรรณ ชนะตระกล. การทำวจยทางการศกษา. กรงเทพฯ : ท.พ.พรนท, 2542.

ลวน สายยศ และองคณา สายยศ. เทคนคการวจยทางการศกษา. กรงเทพฯ : สำนกพมพ สวรยาสาสน, 2538.

วรรณชย วรรณสวสด. การพฒนาหลกสตรฝกอบรมการจดการเรยนการสอนวชาชพโดยใช สอการสอนประเภทเกม. วทยานพนธครศาสตรอตสาหกรรมดษฎบณฑต สาขาวชาวจยและพฒนาหลกสตร ภาควชาบรหารเทคนคศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ, 2555.

วฒนพร พฒนภกด. การพฒนาหลกสตรฝกอบรมเพอพฒนาสามตถยะดานวธการสอนของคณาจารยคณะเภสชศาสตรมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ปรญญานพนธการศกษาดษฎบณฑตสาขาวชาวทยาศาสตรศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ, 2552.

ววรรธน จนทรเทพย. การพฒนารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานดวยการเรยนรรวมกน เปนทมเพอพฒนาสมรรถนะการออกแบบการเรยนการสอนแบบบรณาการแบบ สหวทยาการสำหรบครผสอนระดบชนประถมศกษา. วทยานพนธปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชา หลกสตรและการสอน ภาควชาหลกสตรและวธสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร,2553.

วลลภ พฒนพงศ. การสรางหลกสตรฝกอบรมนกพฒนาหลกสตรฝกอบรมสมรรถนะอาชพ. วทยานพนธครศาสตรอตสาหกรรมดษฎบณฑต สาขาวจยและพฒนาหลกสตร ภาควชาบรหารเทคนคศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ, 2555.

วชย วงษใหญ. กระบวนการพฒนาหลกสตรและการเรยนการสอนภาคปฏบต. กรงเทพฯ : สวรยาสาสน, 2537.

สงด อทรานนท. เทคนคการจดการเรยนการสอนอยางเปนระบบ. (พมพครงท 6) กรงเทพฯ : โรงพมพมตรสยาม, 2532.

สถาบนคณวฒวชาชพ. รจกกบคณวฒวชาชพ. [ออนไลน] พฤษภาคม 2558. [สบคนวนท 20 เมษายน 2559]. จากhttp://www.tpqi.go.th/aboutus.php?WP=q29ZpT1 CM5O0hJatrTfo7o3Q

Page 228: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

205การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

________. มาตรฐานอาชพ. [ออนไลน] พฤษภาคม 2558. [สบคนวนท 20 เมษายน 2559]. จาก http://tpqi.go.th/standard.php

สมใจ กงเตม. การพฒนาหลกสตรฝกอบรมเพอเสรมสรางความสามารถในการสอนคดวเคราะหสำหรบครผสอน สงกดสำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. วทยานพนธ การศกษาดษฎบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยนเรศวร, 2554.

สมใจ เพยรประสทธ. การพฒนาหลกสตรฝกอบรมครเพอสรางหลกสตรฝกอบรมเตมเตม ชองวางสมรรถนะหลกสตรรายวชาชพชางยนต. วทยานพนธครศาสตรอตสาหกรรมดษฎบณฑต สาขาวจยและพฒนาหลกสตร ภาควชาบรหารเทคนคศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ, 2554.

สพรรณกา กลยาณมตร. การพฒนารปแบบการฝกอบรมเพอเตรยมความพรอมกอนเขาทำงานตำแหนงพนกงานตอนรบบนเครองบน. วทยานพนธครศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาการศกษานอกระบบโรงเรยน ภาควชานโยบาย การจดการและความเปนผนำทาง การศกษาคณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2550.

สนต บำรงธรรม. หลกสตรและการบรหารหลกสตร. กรงเทพฯ : นรสงหการพมพ, 2527.

สำนกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา. ระเบยบการวดและประเมนผลหลกสตรระดบประกาศนยบตรวชาชพ. [ออนไลน] 2556. [สบคนวนท 10 มถนายน 2557]. จาก http://www.vec.go.th.

________. หลกสตรระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสง พทธศกราช 2557. [ออนไลน] 2557. [สบคนวนท 20 ธนวาคม 2558]. จาก http://bsq.vec.go.th/

สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา. บทวเคราะหสถานภาพการพฒนาครทงระบบและขอเสนอแนะแนวทางการพฒนาครเพอคณภาพผเรยน. [ออนไลน] 2556. [สบคนวนท 5 มกราคม 2558]. จากhttp://www.onec.go.th/onec_web/page.php?mod=Book&file=view&itemId=1206

สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา. รายงานการวจยและพฒนาโครงสรางระบบงานและกลไกการขบเคลอนกรอบคณวฒแหงชาตสการปฏบต ฉบบสมบรณ ตามระยะท 1. กรงเทพฯ : 2559.

Page 229: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

206 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา. กรอบคณวฒแหงชาต. [ออนไลน] พฤษภาคม 2556. [สบคนวนท 20 มกราคม 2559]. จาก http://www.onec.go.th/onec_web/page.php?mod=Book&file=search&bookgroup=&textForm=&Page=20

________. สมรรถนะครและแนวทางการพฒนาครในสงคมทเปลยนแปลง. กรงเทพฯ : 2551.

สำนกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน. คมอการประเมนผลการปฏบตราชการ. [ออนไลน] 2551. [สบคนวนท 20 มนาคม 2559]. จาก http://www.personnel.moi.go.th/work/work2/assess/assess_new/pratice/C_2/2_1.pdf

________. คมอการประเมนผลการปฏบตราชการ : การประเมนสมรรถนะ. [ออนไลน] 2549 , [สบคนวนท 20 มนาคม 2559]. จากwww.ocsc.go.th/ocsc/th/uploads/file/Chapter4.pdf

สำล รกสทธ. เทคนควธการจดการเรยนการสอนและการเขยนแผนการสอนโดยยดผเรยนเปนสำคญ. กรงเทพฯ : พฒนาศกษา, 2544.

สกญญา รศมธรรมโชต. แนวทางการพฒนาศกยภาพมนษยดวย Competency. กรงเทพฯ : ศรวฒนาอนเตอรพรนท, 2548.

สรพงษ เอมอทย. การพฒนารปแบบการประเมนผเรยนแบบองฐานสมรรถนะ ตามกรอบมาตรฐานหลกสตรวชาชพระยะสน สำนกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา. ปรญญานพนธการศกษาดษฎบณฑต สาขาการทดสอบและวดผลการศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ, 2557.

สรพนธ ตนศรวงษ. วธการสอน. ปทมธาน : สกายบค, 2538.

สรางค บญยะพงศไชย. การพฒนาหลกสตรฝกอบรมในการจดทำแผนพฒนาครชางอตสาหกรรม. วทยานพนธครศาสตรอตสาหกรรมดษฎบณฑต สาขาวจยและพฒนาหลกสตร ภาควชาบรหารเทคนคศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ, 2554.

สวมล วองวาณช. รวมบทความการวดและประเมนผลการเรยนรแนวใหม. กรงเทพฯ : สำนกพมพ จฬาลงกรณมหาวทยาลย. 2546.

อนวต คณแกว. หลกการวดและประเมนผลทางการศกษา. เพชรบรณ : เอกสารอดสำเนา, 2548.

Page 230: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

207การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

อโนมา ศรพานช. การพฒนาหลกสตรฝกอบรมครเพอการสอนวชาชพดวยรปแบบการเรยน การสอนแบบโครงงานทพฒนาขน. วทยานพนธครศาสตรอตสาหกรรมดษฎบณฑต สาขาวจยและพฒนาหลกสตร ภาควชาบรหารเทคนคศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ, 2553.

_______. เอกสารประกอบการสอนการพฒนาหลกสตรอาชวะและเทคนคศกษา, 2557.

อภชาต อนกลเวช. การพฒนารปแบบการเรยนการสอนฝกปฏบตทางเทคนคบนเครอขาย อนเทอรเนตสำหรบนกเรยนอาชวศกษา. ปรญญานพนธการศกษาดษฎบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยการศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ, 2551.

อนทรา รอบร. การพฒนารปแบบการเรยนการสอนแบบผสมผสานเพอเพมประสทธภาพ การแสวงหาความรดวยตนเอง. วทยานพนธปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยเทคนคศกษา มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ, 2553.

ภาษาองกฤษ

Beauchamp George. A Curriculum Theory. Itasca Illinois : P.F. Peacock, 1981.

Brown, P. and Levinson, S. Politeness : Some Universals in Language Usage. Cambridge : Cambridge University. Press, 1987.

Dick W. and Carry L. The systematic design of instruction. New York : Harper Collins, 1996.

Gagne’ R.M. & Briggs,L. Principles of instructional Design. New York : Holt, Rinehart and Winston, 1979.

Gerlach, Vernon S, and Donald P.Ely. Teaching and Media : A Systematic Approach. Englewood Cliffs, New Jersey : Prentice Hall, 1971.

Good, Carter V. Dictionary of Education. 3rd ed. New York : McGraw-Hill, c1973.

Joyce, B. and Weil, M. Model of Teaching. 3rd ed. Englewood Cliffs, New Jersey : Prentice- Hall, 1986.

Page 231: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

208 การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

Klausmeir, Herbert J. and Richard E. Ripple. Learning and Human Abilities : Educational Psychology. New York : Harper & Row, 1971.

Lawshe, C.H. Principles of Personel Testing. New York. McGraw-Hill,1975.

Lewy, Arieh. Handbook of Curriculum Education. Paris : UNESSCO, 1977.

Lynton, R. P. and Pareck, U. Training for Development. Illinois : Richard D. Irwin, Inc., 1978.

McClelland, D.C. Testing for Competence Rather than for ‘Intelligence’. American Psychologist, 1973.

Stufflebeam, D., et al. Educational Evaluation and Decision Making. Itasca, III : Peackock, 1971.

Taba, H. Curriculum Development : Theory and Practice. New York : Harcourt Brace and World, 1962.

Taba,Hilda. Curriculum Development : Theory and Practice. New York : Harcourt, Brace and World Inc., 1962.

Tracey, Williams. Designing Training and Development System. New York : Amazon, 1982.

Tyler, R.W. Basic Principles of Curriculum and Instruction. Chicago : University of Chicago Press, 1949.

Wienert, F.E. Concept of competence : a conceptual clarification. In Defining and selecting key compentencecies. Gottingen:Hogrefe, 2001.

Page 232: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

209การวจยและพฒนารปแบบการพฒนาหลกสตร

และการจดการเรยนการสอนฐานสมรรถนะตามกรอบคณวฒแหงชาต

คณะผดำเนนการ

ทปรกษา ดร.กมล รอดคลาย เลขาธการสภาการศกษา ดร.วฒนาพร ระงบทกข รองเลขาธการสภาการศกษา นายชาญ ตนตธรรมถาวร ผชวยเลขาธการสภาการศกษา นางเรองรตน วงศปราโมทย ผอำนวยการสำนกนโยบายและแผนการศกษา บรรณาธการและเรยบเรยง นางพรพมล เมธรานนท ผอำนวยการกลมยทธศาสตรการพฒนา การศกษาเฉพาะดาน ดร.ดวงทพย วบลยศกดชย นกวชาการศกษาชำนาญการ นายปตพงษ คำแกว นกวชาการศกษาปฏบตการ คณะทำงาน นางพรพมล เมธรานนท ผอำนวยการกลมยทธศาสตรการพฒนา การศกษาเฉพาะดาน นางสาวโรจนา ถดทะพงษ นกวชาการศกษาชำนาญการ ดร.กาญจนา หงษรตน นกวชาการศกษาชำนาญการ ดร.ดวงทพย วบลยศกดชย นกวชาการศกษาชำนาญการ นายธระพจน คำรณฤทธศร นกวชาการศกษาชำนาญการ นางสาวนวพร กาญจนศร นกวชาการศกษาชำนาญการ นายปตพงษ คำแกว นกวชาการศกษาปฏบตการ หนวยงานทรบผดชอบ กลมยทธศาสตรการพฒนาการศกษาเฉพาะดาน สำนกนโยบายและแผนการศกษา สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา โทร. 0 26687123 ตอ 2439, 2436 โทรสาร 0 2243 7917 เวบไซตสำนกงานเลขาธการสภาการศกษา http://www.onec.go.th

Page 233: สิ่งพิมพ์ สกศ.อันดับที่ 12/2560 ISBN 978-616-270-136-8backoffice.onec.go.th/uploads/Book/1543-file.pdf · 379.593 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา